You are on page 1of 35

KABANATA 1:

Tagapag-ulat

Ang Panitikang
Filipino
Abigail Faith B. Almonguera
PANITIKAN O ( LITERATURE)
• Kahit anong nasusulat na
gawa ng tao.

• Nag papayahatag ng mga


karanasan, damdamin at
iba pa.
PANITIKANG FILIPINO:

Sumasaklaw sa pasalita at
pagsulat na
nagpapahayag
ng mga damdamin.
PANITIKANG FILIPINO:

May sari-sariling wika ang


bawat bansa na naghahatid
ng sari-sariling kaugalian,
pananaw sa buhay, saloobin at
pambansang pagkakakilanlan.
PANITIKAN AYON SA
PAGHAHALIN:

Ito ay inuuri sa paraan


ng isinasagawang paghahalin
nito sa bawat pumapalit
na henerasyon.
PANITIKAN AYON SA
PAGHAHALIN:

• Pasandila
• Pasalisulat o simpleng pasulat
• Pasalintroniko o Paeloktroniko
ANG ANYO NG PANITIKAN
AT ANG MGA GENRA NITO:

PATULA – ang anyo nito kapag


taludturan at saknungan.

Halimbawa: Tulang pasalasay,


Tulang pandamdamin, Tulang padula
ANG ANYO NG PANITIKAN
AT ANG MGA GENRA NITO:
PANTULUYAN- anyo nito ayon sa
tuwirang kasanyang pagsasalita
ng tao ay ipinapayag

Halimbawa: alamat, anekdota nobela,


pabula, maikling kwento at iba pa.
ANG ANYO NG PANITIKAN
AT ANG MGA GENRA NITO:
PATANGHAL- anyo nito kung ito
ay ipinalalabas satanghalan o
isinasadula.

Halimbawa: melodrama, komedya,


trahedya.
MARAMING SALAMAT
SA PAKIKINIG!
Mercy Bunda
BEED-2B
KABANATA 1
Ang Panitikang
Filipino
MGA IMPLUWENSYA NG PANITIKAN

Una: Nagpapahiwatig sa kahulugan ng kalinangan at kabihasnan


ng lahing pinanggalingan ng akda at;

Ikalawa: Sa pamamagitan ng panitikan, ang mga tao sa daigdig ay


nagkakatagpo sa damdamin, kaisipan at pagkakaunawaan, bukod
sa nagkakahiraman ng ugali at palakad.
Mga Akdang Pampanitikan na
Nagdala ng Malaking
Impluwensiya sa Buong Daigdig
Banal Na Kasulatan (Holy Scriptures)
- na mula sa Palestina at Gresia na nagging batayan ng
pananampalataya ng mga Kristiyano.

Koran
- ito ang pinakabibliya ng mga Mahometano at galing sa Arabia;
Bibliya ng mga Muslim.
Iliad At Odessey
- akda ni Homer, na kinatutuhan ng mga alamat at mitolohiya ng
Gresia.

Mahabarata
- ipinapalagay na pinakamahabang epiko ng India at ang kanilang
pananampalataya.
Divina Commedia
- akda ni Dante ng Italya na nagtataglay ng ulat hinggil sa
pananampalataya, moralidad at pag-uugali ng mga Italyano.

El Cid Campeador
- epiko ng Espanya na nagpapahayag ng katangian panlahi ng
mga Kastila at ng kanilang mga alamat at kasaysayan pambansa
noong unang panahon.
Awit Ni Rolando
- na kinapalooban ng RONCES VALLES DOCE PARES ng
Pransia na nagsasalaysay ng gintong panahon ng kakristiyanuhan
at nang dating makulay na kasaysayan ng mga Frances.

Aklat Ng Mga Araw


- panulat ni Confucius na naging batayan ng pananampalataya,
kalinangan ng mga Intsik (na malinaw na nakarating dito sa atin).
Aklat Ng Mga Patay
- aklat ng Ehipto na kinapapalamnan ng kulto ni Osiris at
mitolohiya at teolohiyang Ehipto.

Isang Libo At Isang Gabi


- ng Arabia at Persia na nagsasaad ng mga ugaling
pampamahalaan, panlipunan, pangkabuhayan at pangrelihiyon ng
mga silanganin.
Canterburry Tales
- ni Chaucer ng Inglatera, na naglalarawan ng pananampalataya at
pag-uugali ng mga Ingles noong unang panahon at;

Uncle Tom's Cabin


- ni Harriet Beecher Stowe ng Estados Unidos, na nakatawag ng
pansin sa karumal-dumal na kalagayan ng mga alipin at naging
batayan ng simula ng demokrasya.
PARAAN NG PAGBASA AT PAGPAPALIWANAG

Paraang Historical

Isang tradisyonal o nakaugaliang paraan na pagbasa at


pagpapaliwanag ng mga tekstong pampanitikan. Isa itong
metodong nagpapakita ng mga bagay, karanasan, at pwersang
pangkasaysayan na nagbigay ng impluwensiya tungo sa paggawa,
pagsulat, paghubog, at pag-unlad ng panitikan sa Pilipinas.
Paraang Pormalistiko

Ang paraang pormalistiko ay isang paraan at empirical na


pamamaraan ng pagbasa at pagpapaliwanag -maging pasalita - ng
tekstong pampanitikan na dumating dito sa Pilipinas ang ganitong
paraan sa pamamagitan ng Amerikanong sistemang pang-
edukasyon.
BAKIT DAPAT PAG-
ARALAN ANG
PANITIKANG FILIPINO
Una: Upang makilala natin ang sariling kalinangan, ang
minanang yaman ng isip at ang henyo nating lahi na iba kaysa
ibang lahi;

Ikalawa: Upang matalos na katulad ng ibang lahi na tayo ay


mayroon din dakila at marangal na tradisyong ginagamit na
puhunan-salalayan sa panghihiram ng mga bagong kalinangan at
kabihasaan;

Ikatlo: Upang matanto ang mga kapintasan sa ating panitikan at


makapagsanay upang mailagan at mapawi ang mga ito;
Ikaapat: Upang makilala natin ang kagalingang pampanitikan at
lalong mapadalisay, mapayabong at mapaningning ang mga
kagalingan ito at;

Ikalima: Ito'y higit sa lahat, sapagkat tayo'y mga Filipino dapat


maging katutubo sa atin ang pagkakaroon ng pagmamalasakit sa
ating sariling Panitikang Filipino.
Racquel B.Besana
MGA BAHAGI NG PANITIKANG
FILIPINO
1. Katutubong Panitikan
2. Panitikan sa ilalim ng Krus at Espada
3. Panitikan sa Pagkagising ng damdaming Makabayan
4. Panitikan ng Paghihimagsik at Patuloy na Pakikipaglaban
5. Panitikan sa ilalim ng Amerika at sa Malasariling Pamahalaan
6. Panitikan ng Mabilis na Pagbabago
KATANGIAN NG BAWAT PANAHON
Malayo-Indonesio
Panahon ng Kastila
Panahon ng Propaganda at Himagsikan
Panahon ng mga Amerikano
Bagong Panahon o panahon ng
kasarinlan
ANG MGA REHIYON SA PILIPINAS AT MGA
ANYO NG PANITIKAN

Ang Pilipinas ay binubuo ng mga rehiyon na


mapagkukunan ng mga akdang pampanitikan sa
ikasusulong at ikauunlad ng panitikang Filipino.
Dito’y mabibigyang sila ng pagkakilala ng mga
mamayang Filipino.
ANG MGA REHIYON SA PILIPINAS AT
MGA ANYO NG PANITIKAN
REHIYON 1
Ilocos Sur, La Union At Pangasinan
ANYO NG PANITIKAN
Bukanegan (Timpalak O Laro Sa Pagtula)

REHIYON 2
Batanes, Cagayan, Isabela, Nueva Vizcaya, Quirino
ANYO NG PANITIKAN
Baliwayway(hele), Dimulat (Kuwentong-bayan), Kabungi (Bugtong)
CAR (CORDILLERA ADMINISTRATIVE REGION)
Abra, Apayao, Benguet, Ifugao, Kalinga, at Mt. Province
ANYO NG PANITIKAN
Kabaataken (Kuwentong-bayan), Lajo (Awiting-bayan)

REHIYON 3
Bataan, Bulacan, Nueva Ecija, Pampanga at Tarlac-B NEPT
ANYO NG PANITIKAN
Kuwentong-bayan, Dula, Tula, Harana
REHIYON 4
Aurora, Batangas, Cavite, Laguna, Marinduque, Mindoro Occidental, at Oriental,
Palawan, Quezon, Rizal At Romblom
ANYO NG PANITIKAN
Dula, Nobela, Sanaysay, Tula, Awiting-bayan, Kuwentong-bayan, Hele

REHIYON 5
Albay, Camarines Norte At Sur, Catanduanes, Masbate, at Sorsogon
ANYO NG PANITIKAN
Ibalon (Epiko), Maikling Kuwento, Tula, Dula, Tigib (Epiko)

REHIYON 6
Aklan, Antique, Capiz, Guimaras, Iloilo at Negros Occidental
ANYO NG PANITIKAN
Labaw, Donggon (Epiko), Pagkatakon (Bugtong), Asory (Dula)
REHIYON 7
Cebuano/Central Visayas, Bohol, Cebu, Negros Orientalat Siquior
ANYO NG PANITIKAN
Ambahan (Patula Ng Mangyan)

REHIYON 8
Eastern Visayas, Biliran, Eastern Samar at Leyte
ANYO NG PANITIKAN
Ang Lubi/Ang Niyog (Tulang Waray)

REHIYON 9
Basilan at Zamboanga
ANYO NG PANITIKAN
Yakan (Alamat), Guman (Epiko), Diole (Awit Ng Pag-ibig), Buwa (Oyayi), Giloy
(Awit Sa Patay)
REHIYON 10
Bukidnon, Camiguin, Misamis Occidental at Oriental
ANYO NG PANITIKAN
Limboy (Tula), Alamat, Bugtong

REHIYON 11
ARMM (Basilan, Tawi-tawi, Zamboanga Del Sur at Del Norte, North Cotabato,
Maguindanao, Sultan Kudarat, Lanao Del Norte at Del Sur at South Cotabato
ANYO NG PANITIKAN
Ang Lubi/Ang Niyog (Tulang Waray)
REHIYON 12
Lanao Del Norte at North Cotabato
ANYO NG PANITIKAN
Tutol (kuwento), Kisa (kuwentong-bayan), bayok (awit at tula)

REHIYON 13
Agusan del Norte at del Sur at Surigao del Norte at del Sur
ANYO NG PANITIKAN
Kasabihan, Kuwentong-bayan

You might also like