ANLATMAYA BAĞLI

EDEBİ METİNLERDE
DİL VE ANLATIM
 ANLATMAYA BAĞLI EDEBİ
METİNLERDE ANLATIM
• Anlatım, düşüncenin duygunun
kısacası sözle, davranışla jest ve
mimiklerle alıcıya ulaştırılmasıdır.
İnsan iletişimi sağlamak için
anlatır ve anlar.
• Edebi eserde anlatma bir olay
çevresinde gelişir. Farklı
durumların ve ruh halinin dile
getirilmesi çevresinde metinde
ifadesini bulur.
 Anlatmaya bağlı edebi
metinlerde yazar anlatma
görevini bir anlatıcıya
yükler.
Okuyucu bütün olup
biteni bu anlatıcı
aracılığı ile öğrenir.
Bu kurmaca bir kişidir.
 Anlatmaya bağlı edebi metinlerde

• İlahi bakış açısı,

• Kahraman anlatıcının bakış açısı,
• Gözlemci anlatıcı bakış açısı,

olmak üzere üç tip anlatıcı ve bakış

açısı vardır.
Bakış açısını bulabilmek için “Olan biten
kimin gözünden ve kime göre anlatılıyor?”
sorusunu sormalıyız.
 1- İLAHİ BAKIŞ AÇISI
Anlatıcı olayların içerisinde yer almaz.
Her şeyi bilen bir anlatıcının bakış
açısıdır.
Anlatıcı kişilerin zihinlerinden geçenleri,
geçmişte yaşadıklarını bütün ayrıntısı ile
bilir.
Anlatıcı, olayları anlatır, istediği yerleri
özetler.
Bu durumda anlatıcı, kahramanlardan
daha fazlasını bilir.
Üçüncü ağızdan anlatım vardır.
 2- GÖZLEMCİ BAKIŞ AÇISI

Anlatıcı olayların içerisinde yer almaz.

Olayları bir kamera tarafsızlığı ile
anlatır.
Anlatıcı, olayları sadece dışarıdan
gözlemleyen bir şahit konumundadır.
Görünüşte tarafsız olan bir şahit gibi
olup biteni anlatır. 
Bu durumda anlatıcı, kahramandan
daha az şey bilir.
Üçüncü ağızdan bir anlatım vardır.
3- KAHRAMAN ANLATICI BAKIŞ AÇISI
Anlatıcı, hikâyenin bir
kahramanıdır.
Hikâyeyi bize kendi bakış
açısından anlatır.
Anlatıcı gördüğünü, duyduğunu,
bildiğini anlatır.
Bu durumda anlatıcı ve
kahraman eşit bilgiye sahiptir.
Birinci ağızdan anlatım vardır.
 Bu bakış açıları, anlatıcının
kahramanları karşısında farklı tavırlar
almasını sağlar.
İlahi bakış açısında, anlatıcı her
şeyin bilgisine ve görüşüne sahiptir.
Gözlemcide  ise sadece bir
gözlemcidir. Birinci hal, ikinci hale göre 
anlatıcıya kahramanlarını daha çok
yargılama imkânı verir.
Bakış açıları, okuyucunun olay
karşısındaki tavrını da etkiler.
Bakış açısı değiştikçe okuyucunun
olaya katılım tarzı değişir.
 ANLATMAYA BAĞLI EDEBİ
METİNLERDE DİL
• Anlatmaya bağlı edebi metinlerde
dil, bilinen bütün özellikleri ile
karşımıza çıkar.
• Kullanılan edebi dilin metnin
yazıldığı dönem, sosyal hayat, edebi
zevke göre değişiklik gösterir.
• Dil, tema ve verilen mesajla
ilgilidir.
• Dil şiirsel işlevi ile kullanılır.
• İletişim aracı metindir.