You are on page 1of 24

BIMETAL

3 TI
FIZYKA
SPIS TREŚCI
1. Bimetal - pojęcie
2. Zasada działania bimetalu
3. Zastosowanie bimetalu
4. Rodzaje bimetalu
5. Materiały wykorzystywane w produkcji
termobimetalu
6. Ciekawostka
7. Konstrukcja termobimetali
8. Bibliografia
BIMETAL – POJĘCIE

Bimetal jest materiałem składającym się z dwóch


niejednorodnych warstw metalu. Są one połączone ze sobą w
obrębie całej powierzchni w sposób trwały, jednak różnią się
przy tym od siebie właściwościami mechanicznymi, chemicznymi
lub fizycznymi, z czego wynika właśnie przejawiane nimi
zainteresowanie. Zespolenie dwóch warstw różnych metali w
jedną spójną całość realizowane jest za pośrednictwem m.in.
zgrzewania, kolejnego odlewania, a także na bazie galwanostegii
(jedna z dwóch głównych dziedzin galwanotechniki).
Bimetal – trwale połączone na całej powierzchni styku
elementy z dwóch różnych pod względem właściwości
fizykochemicznych metali lub stopów. Metale rozszerzają się
pod wpływem wzrostu temperatury, jednak każdy metal w
innym stopniu. Fakt niejednakowego rozszerzania się metali
wykorzystuje się do produkcji czujników automatycznego
regulowania temperatury. Czujniki te stosowane są między
innymi w pralkach, lodówkach, żelazkach lub kuchenkach
elektrycznych.
ZASADA DZIAŁANIA BIMETALU

Bimetal działa na zasadzie wykorzystania rozszerzalności metali pod


wpływem ciepła. Połączone dwie płytki metalowe o różnych
parametrach rozszerzalności powodują odkształcenie takiego złącza,
a co za tym idzie połączenie lub przerwanie obwodu elektrycznego.
Doświadczenie fizyczne - bimetal
ZASTOSOWANIE BIMETALU:

 czujniki temperatury
elementy migaczy samochodowych
 wyzwalacze termobimetalowe (przeciążeniowe) w wyłącznikach lub
innych zabezpieczeniach elektrycznych
 termometry bimetalowe
 kupal jest wykonany z miedzi i glinu służy do łączenia elementów
instalacji elektrycznej 
 monety bimetaliczne są wykonane z dwóch metali (jeden wciśnięty w
drugi) takie monety są droższe w produkcji, ale trudniejsze do
podrobienia. 
 termostaty (np. żelazko)
RODZAJE BIMETALU

Rozróżnia się m.in.:

 bimetale stykowe
 bimetale przewodowe
 bimetale przeciwkorozyjne
 termobimetale
BIMETALE STYKOWE

Bimetale stykowe złożone są z dwóch metali lub stopów, w których


jeden z nich odznacza się dużą przewodnością elektryczną
i wytrzymałością mechaniczną (np. stal, miedź i jej stopy). Drugi
metal lub stop wykazuje bardzo małą oporność stykową i dużą
odporność na działanie łuku elektrycznego (np. srebro, złoto, platyna
i jej stopy).
BIMETALE PRZEWODOWE

Bimetale w formie drutu, w których rdzeń jest metalem lub stopem


odznaczającym się dużą wytrzymałością (np. stal), a powłoka jest
metalem lub stopem wykazującym dużą przewodność elektryczną (np.
miedź). Stosowane są one w przewodach prądowych.
BIMETALE PRZECIWKOROZYJNE

Złożone z dwóch metali lub stopów, z których jeden wykazuje dużą


wytrzymałość (np. stal), a drugi tworzy powłokę o dobrej odporności
na korozję (np. mosiądz czy aluminium).
TERMOBIMETALE

W termobimetalach wykorzystuje się różnicę współczynników


rozszerzalności cieplnej (α). Metal lub stop o wyższej wartości
współczynnika rozszerzalności cieplnej nazywany jest warstwą czynną,
a ten o mniejszej warstwą bierną. Wraz ze wzrostem temperatury,
warstwa czynna wygina się w stronę warstwy biernej na skutek różnicy
współczynników rozszerzalności temperaturowej. Warstwa czynna
zaczyna wydłużać się bardziej aniżeli warstwa bierna.
MATERIAŁY WYKORZYSTYWANE W PRODUKCJI TERMOBIMETALI

Praktycznie każda para metali lub ich stopów może tworzyć bimetal.
Wynika to z różnicy wartości współczynnika wartości cieplnej, który jest
charakterystyczny dla danego metalu bądź jego stopu.

Jednak aby otrzymany bimetal mógł zostać  praktycznie wykorzystany,


stosuje się pewne kryteria:
-otrzymany bimetal powinien mieć wysoką czułość;
- warstwa bierna powinna wykazywać niską wartość współczynnika
rozszerzalności cieplnej, a warstwa czynna dużą;
- odporność materiałów na korozję;
- materiały powinny być plastyczne i łatwe w obróbce.
CIEKAWOSTKA

Pierwsze historyczne wzmianki


o praktycznym zastosowaniu
bimetali pochodzą już z XVIII
wieku. Angielski zegarmistrz
samouk John Harrison wykorzystał
bimetal do konstrukcji
chronometru. Jego wynalazek był
wykorzystywany na statkach.
Chronometr jest to wyjątkowo
dokładny zegar, który cechuje się
odpornością na zmienne warunki
atmosferyczne.
chronometr
KONSTRUKCJA TERMOBIMETALI

Jak to się dzieje, że czajnik elektryczny wie, kiedy ma zrobić pstryk i


przestać grzać dalej? Odpowiedź kryje się w konstrukcji takich
elementów jak termobimetale.

Termobimetale to elementy składające się z dwóch różnych,


połączonych ze sobą metali. W przypadku takiej konstrukcji
wykorzystuje się fakt, że metal lub stop metali w wyniku zmiany
temperatury rozszerza się, lub kurczy. W przypadku, gdy połączy się
dwa rodzaje metali o różnych właściwościach rozszerzania się pod
wpływem zmiany temperatury, to dojdzie do sytuacji, że jedna strona
takiego elementu będzie się wydłużać lub kurczyć bardziej niż druga i
dojdzie do wygięcia takiego elementu.
Konstrukcja termobimetalowa po raz pierwszy swoje zastosowanie
znalazła w 1775 roku, w konstrukcji zegarów mechanicznych. W
zastosowaniu przemysłowym zostały wykorzystane jednak dopiero po
1897 roku, czyli po odkryciu inwaru — stopu, który charakteryzował
się dużymi zmianami kształtu pod wpływem zmiany temperatury.
Termobimetale mogą mieć różną konstrukcję. Tworzone są w postaci
spiral, pasków, dysków czy też w kształcie litery „U”.

inwar
W przypadku czajnika elektrycznego termobimetal pełni rolę styku. Jest
tak zaprojektowany, że gdy temperatura osiągnie wartość 100 stopni
Celsjusza, dochodzi do takiego odkształcenia termobimetalu, który
spowoduje przerwanie obwodu elektrycznego, a co za również za tym
idzie, gotowania się wody.
Termobimetale mają zastosowanie w wielu urządzeniach grzejących,
między innymi takich jak żelazka czy też grzejniki elektryczne. Stosuje
się je również do pomiarów temperatury, zabezpieczeniach
elektrycznych czy też w budowie różnych czujników.
Spirala termobimetalowa w
mechanizmie termostatu (na
zdjęciu oznaczony jako 2)

Prosty termometr, którego wskazówka


poruszana jest za pomocą termobimetalu
(widocznego w środku tarczy, przy wskazówce)
Spis treści :

https://pl.wikipedia.org/wiki/Bimetal

http://przetnij.blogspot.com/2012/05/bimetal.html

file:///C:/Users/Laptop2022/Downloads/Co_to_sa_bimetale_i_jakie_maja_z.pdf

https://www.metfix.com.pl/czym-sa-bimetale-i-gdzie-znajduja-zastosowanie/

https://noteselektrotechnika.eu/?p=118

You might also like