საერთაშორისო პოლიტიკის საკითხები

შესავალი
რატომ თეორიები?

თეორიები გვეხმარება საერთაშორისო არენაზე

მიმდინარე ან მომხდარი მოვლენების ახსნასა და
გაგებაში
თეორია თუ....
 პირველი მსოფლიო ომის შემდგომი პერიოდი
__ მოცემული ისტორიული მიდგომა

თეორიების აუცილებლობა
 რეალიზმი
რეალიზმი იგივე realpolitik

ცნობილი რეალისტები: ქარი, კენანი,

მორგენთაუ, ნიბური, ტომპსონი....

ძირითადი ღირებულებები:
 სახელმწიფო მთავარი აქტორი
 კონფლიქტები გარდაუვალია
 სახელმწიფოს მთავარი მიზანი გადარჩენაა
 მთავარი ფაქტორები: ძალაუფლება და
თვითდახმარება
 რეალიზმის ძირითადი პრინციპები
1. ადამიანი ბუნებით ბოროტია

2. ადამიანების ბოროტ ზრახვათაგან ყველაზე საშიში მათი

ძალაუფლებისადმი ლტოლვაა

3. ძალაუფლების მოპოვების სურვილის აღმოფხვრა უტოპიაა

4. მსოფლიო პოლიტიკა არის “ყველას ომი ყველას

წინააღმდეგ”

5. ყველა სახელმწიფოს მთავარი მიზანია ეროვნული

ინტერესების მიღწევა და ამისთვის ძალაუფლების
მოპოვება
 რეალიზმის ძირითადი პრინციპები (გაგრძელება)

6. საერთაშორისო სისტემა კარნახობს სახელმწიფოებს

მოიპოვონ საკმარისი სამხედრო ძლიერება, რათა
თავდასხმა გადააფიქრებინონ სხვებს
7. სამხედრო ძლიერება უფრო მნიშვნელოვანია ვიდრე
ეკონომიკა
8. მოკავშირეებმა შესაძლოა სახელმწიფოს თავდაცვა
გააძლიერონ, თუმცა მათი ნდობა არ შეიძლება
9. სახელმწიფომ არ უნდა ანდოს საკუთარი
უსაფრთხოება საერთაშორისო უსაფრთხოების
ორგანიზაციასა თუ საერთაშორისო სამართალს
10. თუ ყველა ქვეყანა შეეცდება ძალის მანიმიზაციას ,
მაშინ სტაბილურობა მიიღწევა ძალთა ბალანსის
მეშვეობით
რეალიზმის კრიტიკა
როდის არიან სახელმწიფოები უფრო
აგრესიულები, როდესაც ძალიან ძლიერები
არიან თუ ძალიან სუსტები?

იარაღი უწყობს ხელს უსაფრთხოების

შენარჩუნებას თუ პირიქით?

რა უფრო ხელს უწყობს სახელმწიფო

ინტერესების დაცვას: თანამშრომლობა თუ
მუდმივი შეჯიბრი?
 ნეორეალიზმი
გამორიცხავს ინდივიდუალურ ან სახელმწიფო დონეს
ყველაფერს განსაზღვრავს საერთაშორისო სისტემა და მისი
ანარქიულობა
სახელმწიფო ისევ მნიშნელოვანია (რეალიზმი )
სახელმწიფოს როლი ისევ არის თვითდახმარებით გადარჩენა
(რეალიზმი)

თუმცა
სახელმწიფოები განსხვავდებიან მათი შესაძლებლობებით
შესაძლებლობა განაპირობებს ქვეყნის ადგილს საერთაშორისო
სისტემაში
შესაძლებლობათა გადანაწილება განსაზღვრავს სისტემის სტრუქტურას
სისტემის სტრუქტურა განსაზღვრავს, თუ როგორ ურთიერთობენ
ქვეყნები ერთმანეთთან
 ნეორეალიზმი (გაგრძელება)
 ძალაუფლება მნიშვნელოვანია (რეალიზმი)
თუმცა
ძალაუფლება არ იღებს სათავეს ადამიანის ბუნებიდან, მას აქვს
ორი წყარო: შიდასახელმწიფოებრივი (ეკონომიკური
გაუმჯობესება, გონივრული სტრატეგიებია სხვ.) და საგარეო (მაგ.
ალიანსები)
ძალთა ბალანსი ავტომატურად ყალიბდება, რადგან სისტემა
განსაზღვრავს ყველაფერს
სახელმწიფოს შინაგანი მოწყობა ან/და რეჟიმი არ
განსაზღვრავს, როგორ დაამყარებს სახელმწიფო ძალთა
ბალანსს საერთაშორისო ასპარეზზე; საერთაშორისო სისტემის
სტრუქტურა განსაზღვრავს იმას, რომ ყველა ქვეყანა ერთსა და
იმავე მიდგომას იყენებს
შედარებითი მდგომარეობა (შედარებითი მოგება)
საფრთხის განცდა თანამშრომლობის წინააღმდეგ