at siksikan doon dahil may mga pasahero at naroon din ang mga bagahe at kargamentro.
Naroon si Basilio na isang mag-aaral ng medisina
at si Isagani na isang makata mula sa Ateneo. Kausap nila si Kapitan Basilio. Napag-usapan nila ang balak ng mga mag-aaral tungkol sa pagtuturo ng wikang Kastila na hindi naging matagumpay. Napag-usapan din ng dalawa ang nobya ni Isagani na si Paulita Gomez, pamangkin ni Donya Victorina de Espadaña.
Maya-maya pa ay lumapit si Simoun kina Basilio
at Isagani. Ipinakilala ni Basilio si Simoun kay Isagani. Nagwika si Simoun na hindi siya nadadalaw sa lalawigan nina Basilio at Isagani dahil mahirap ang lugar at walang bibili ng alahas. Nagpatuloy ang usapan ng tatlo hanggang sa inalok ni Simoun ng serbesa ang dalawa. Tumanggi sila at sinabi ni Simoun na ayon daw kay Padre Camorra, kaya mahirap at tamad ang mga tao sa kanilang lugar ay panay tubig ang iniinom at di alak. Overview ng Kabanata 2
Marami ang sakay sa ilalim ng kubyerta.
Katabi nila ang mga maleta,tampipi, at bakol. Malapit sila sa makina at init ng kaldero kung kaya't halu-halo na ang mabahong singaw ng langis at singaw ng tao. Kabilang sa naroon sina Basilio, Isagani, at Kapitan Basilio. Tungkol naman sa Akademya ng Wikang Kastila ang paksa ng usapan nila. Ang bawat mag-aaral ay mag-aambag ng sikapat. Ang kalahati sa magtuturo ay mga Kastila at ang kalahi ay mga Pilipino. Ang bahay naman ay magmumula kay Makaraig. Bumaba si Simoun sa ilalim ng kubyerta at lumapit sa magkaibigan Isagani at Basilio. Pinakilala ni Basilio si Isagani kay Simoun. Hindi tinanggap ng magkaibigan ang paanyaya ni Simoun na uminom ng serbesa. Binanggit ni Basilio na ayon kay Padre Camorra kulang sa lakas ang mga Pilipino dahil dito ay palainom ng tubig at hindi ng serbesa. Sinagot ito ni Isagani, aniya ang tubig ay matamis at naiinom ngunit lumulunod sa serbesa at pumapatay ng apoy. Habang nag-uusap ay may dumating na utusan. Pinapatawag ni Pedro Florentino ang kaniyang pamangkin na si Isagani. Ayon sa iba ay anak daw ito ni Pedro Florentino sa dating katipan nang mabalo. Mga Tanong Bakit kalakaran sa matanda, tulad ni Kapitan Basilio na nakatagpo ng balakid sa lahat ng dako samantalang ang kabataan ay masigasig sa mga balak, tulad nina Isagani? Marami nang kabiguang naranasan ang matatanda, kabiguan sa sarili nilang pangarap at balak noong kanilang kabataan samantalang ang mga bata ay may maapoy pang damdamin na gatong sa kanilang mga balak at adhikain. Di pa sila nakaranas ng maraming kabiguan. Dahil dito, kahit papaano, and daigdig ay sumusulong, umuunlad. Ano ang palatandaan ni Simoun sa pagiging dukha ng isang bayan noon? Ang pari sa bayan. Kapag Pilipino, dukha ang paroko; pag Kastila naman mayaman. Kung magsimula pa lamang ang isang paroko di pa malakas ang kita. Pilipino ang inilalagay dito; pag- uunlad na ito, pinapasok na ng mga prayleng Kastila. Ano ang tugon ni Isagani kay Simoun? Na kung si Padre Camorra at mga kasama nitong Kastila ay nagbabawas sa pag-inom ng alak, titino sila ng kaunti at ang mga alingasngas nila, lalo na sa kababaihan, ay mababawasan kundi man maalis. Paano nagkakilala sina Simoun at Basilio?
Sa bahay ni Kapitan Tiyago ay isa sa
madalas dumalaw si Simoun na pinaghihinalaan ng lahat, pati si Basilio, na isang naghahangad magkamana sa yaman ng Kapitan. Ano ang ibig sabihin ni Isagani sa pagiging sulak ng tubig? sa mumunti at watak-watak na ilog? Ang sulak (steam) ay pag-init at pagkulo ng malamig at matimping damdamin ng mga Pilipino; pagsulak, paghimagsik. Ang mumunti at watak-watak na ilog ay ang kawalang-kaisahan ng damdaming Pilipino na may matinding gawi ng pagtatangi-tangi (regionalism). Kung ang mga himagsikan lamang sa Pilipinas na mula kay Lapu- lapu hanggang kina Diego Silang ay walang tigil nang pagsiklab, ay naging parang ilog na nauwi sa iisang dagat o nagkaisa-isa at nagkasabay- sabay sa isang pamumuno, matagal na sanang gininaw ng dagat ng tubig na ito ang Moong ng Kastila sa Pilipinas. Mga Aral Huwag uminom ng serbesa lalo na ang mga kabataan, matuto tayong tumanggi sa mga alok lalo na kung alam mong ito ay makakasama sa iyo, tularan ang ginawang pagtanggi nina Basilio at Isagani ng alukin sila ni Simoun ng serbesa, ayon sa dalawa ay hindi sila umiinom noon, kapuri-puri ang dalawa dahil marunong silang tumanggi at alam nila kung ano ang ikakasama nila. Ipaglaban ang layunin lalo, ganon ang ginagawa ng dalawang mag- aaral na gustong magtayo ng akademya kahit pa nga sabihan silang malabong mangyari ang kanilang nais sapagkat alam nilang iyon ay makatutulong sa maraming kabataan upang lumawak ang kaalaman. Suportahan ang nais ng iba lalo na at alam mong marami ang makikinabang nito, huwag tularan si Kapitan Basilio na sinasamantala ang mga kabataang nais magtayo ng akademya, sinabi pa niyang tiyak daw na hindi matutuloy ang balaking iyon ng mga kabataan at tiyak na marami ang kokontra, iniingganyo niya ang mga kabataan na manghina ang loob upang di matuloy ang balak na pagpapatayo ng akademya imbis na sana ay suportahan niya, sapagkat alam niyang malaki ang maitutulong nito sa kabataan. Huwag panghimasukan ang kagustuhan ng isang anak, ang mga magulang ay dapat gumabay sa kanilang mga anak sa kanilang mga naisin, huwag gayahin ang ina ni Padre Florentino na pinilit siyang magpari nito kahit labag sa kalooban, ng isa wala siyang nagawa kung hindi ang sumunod sa ina, kaya naman nagpakasal sa iba ang kaniyang kasintahan, at ng namatay ang ina ni Padre Florentino, naiwanan siya ng maraming kayamanan ngunit hindi siya naging masaya nito. Ano ang ibig sabihin ng "Sa Ilalim ng Kubyerta"?
Sinisimbolo ng ilalim ng Kubyerta ang
diskriminasyon ng lipunan, na ang mahihirap ay laging nasa ilalim. Ang hindi nila batid ay walang pinipiling katayuan sa buhay ang pagiging mahusay at kapakipakinabang.