Professional Documents
Culture Documents
ÜNİTE 1:
DİL, DİLİN ÖZELLİKLERİ VE TÜRKÇE
1 1. DERS 27.04.2023
BİLDİRİM
Bütün canlılar arasında sağlanan bilgi alışverişine bildirim denir.
Örneğin bir bebeğin ağlaması, sıkıştırılan bir kaplumbağanın başını
çekmesi, bir çiçeğin solmaya başlaması birer bildirimdir.
Canlılar farklı şekillerde bilgi alışverişinde bulunurlar.
Bir bilginin dolaşması için öncelikle bir verici veya gönderici ile bir
alıcının bulunması gerekir. Bunların arasında gelen bilgiye bildiri veya
mesaj denir. Mesaj, göndericinin alıcıya aktardığı anlam olarak da
tanımlanabilir.
Mesajın iletilmesi için çeşitli yollar vardır: Örneğin dumanla
haberleşmede mesaj, dumana verilen şekillere kodlanmıştır. Bu da bize
bilginin çeşitli yollardan aktarıldığını gösterir. Bilginin aktarılma yoluna,
kanal veya aktarım oluğu denilmektedir.
Bilgi alışverişi bir amaç doğrultusunda gerçekleştirilmektedir: Sözgelimi
bildirim olarak değerlendirilen «bir bebeğin ağlaması» belli bir ihtiyacın
giderilmesine yönelik bir amaçlılık taşır.
2 Dil, Dilin Özellikleri ve Türkçe 27.04.2023
Bildirim 2
▲ ▲ ▲ ▲
1. TEMEL ANLAM
2. YAN ANLAM
3. ÇAĞRIŞIMSAL ANLAM
Sözcükte Anlam:
Çağrışımsal anlam 5
Benim doğduğum köylerde
Buğday tarlaları yoktu.
Dağıt saçlarını bebek
Savur biraz!
Cahit Külebi
Bu dizelerde rüzgârın adı geçmez, ama şair tarlalarda rüzgârı
estirmektedir. İmgelem dünyamızda buğdaylar dalgalanmaktadır, çünkü
“saçları” sözcüğü, ‘savur’ sözcüğüyle birlikte, rüzgârı ayrıca
hissettirmektedir bize. Şairin/anlatıcının konuştuğu, sarı ya da sarıya
kaçan renkli ve uzun saçları olan biridir; ama bunu da doğrudan
söylememekte, dalgalı ‘buğday tarlaları’ yoluyla imge dünyamızda var
etmektedir.
Buğday tarlalarının sarı rengi, rüzgârdaki savrulup dalgalanışları,
köylerin kent karşısındaki kimsesizliği ve uzaklığı, şairin geçmişteki köy
çocukluğu ile şimdiki yaşamı, hâlâ yaşadığı iç yalnızlığı, köy-kent ile şair-
sevgili ya da sevgili adayı arasındaki çağrışımsal özdeşlik ve
hafızalarımızda izleri bulunan halk şiiri teknikleri ile yaratılan çağrışımsal
anlam, şiirsel
Dil, Dilin Özelliklerianlamdır.
ve Türkçe 27.04.2023
Sözcükte anlam
4. İMGESEL ANLAM
OKU
L
GÖZ