AYUSIN MO

AKO!
AYUSIN MO AKO!

AMPBALANA

PAMBALAN
A
AYUSIN MO AKO!

NGPA-RIU

PANG-URI
AYUSIN MO AKO!

WAPANDI

PANDIWA
AYUSIN MO AKO!

PNGA-BYAA

PANG-ABAY
AYUSIN MO AKO!

NGNGAPALAN
PANGNGALAN
BAHAGI NG
PANANALITA
Bb. Ellen Rose C. Bezar
 BAHAGI NG
PANANALITA

Pangnilalaman Pangkayarian
 Mga Salitang • Mga salitang may tiyak na
kahulugan at nagsisilbing

Pangnilalaman
mahahalagang salita sa loob
ng pangungusap
 Mga Nominal Mga Panuring

PANGNGALAN PANGHALIP PANDIWA PANG-URI PANG-ABAY

Mga Salitang
Pangnilalaman
 MGA
NOMINAL
 PANGNGALAN

-tumutukoy sa ngalan ng tao, bagay, lugar,

hayop, at pangyayari.
DALAWANG URI NG
PANGNGALAN:
a. Pantangi
- tiyak na ngalan ng tao, bagay, lugar, hayop at pangyayari.
Halimbawa:

TAO BAGAY LUGAR HAYOP PANGYAYARI

Bb. Perla Samsung SM Brownie Ati-Atihan

b. Pambalana
- karaniwang ngalan ng tao, bagay, lugar, hayop at
pangyayari.
Halimbawa:

TAO BAGAY LUGAR HAYOP PANGYAYARI

guro cellphone mall aso pista
DALAWANG URI NG
PANGNGALAN:
PANTANGI PAMBALANA
Noel mag-aaral
Bb. Verde guro
Samsung cellphone
Farmer’s Market palengke
Nestle Fresh Milk gatas
GAWAIN:
Mindanao guro tindera Monggol2 sapatero
Mitsubishi Brownie Nena mall SM

PANTANGI PAMBALANA
GAWAIN:
Mindanao guro tindera Monggol2 sapatero
Mitsubishi Brownie Nena mall SM

PANTANGI PAMBALANA
Mindanao guro
Monggol2 tindera
Mitsubishi sasakyan
Brownie mall
Nena
SM
TATLONG URI NG PANGNGALAN
AYON SA KONSEPTO:

1. Tahas
2. Basal
3. Lansakan
TATLONG URI NG PANGNGALAN
AYON SA KONSEPTO:
1. Tahas o Kongkreto
pangngalang nararanasan ng isa sa mga limang
pandamdam (paningin, pandinig, panlasa, pakiramdam
at pang-amoy) at may katangiang pisikal.

Halimbawa:
kagubatan gamit
pagkain
TATLONG URI NG PANGNGALAN
AYON SA KONSEPTO:
2. Basal o Di-kongkreto
pangngalang tumutukoy sa mga kaisipan o
konsepto na hindi nararanasan ng limang
pandamdam at walang pisikal na katangian.
Halimbawa:
wika yaman
buhay
TATLONG URI NG PANGNGALAN
AYON SA KONSEPTO:
3. Lansakan
pangngalang tumutukoy sa bilang o dami na
pinagsama-sama ngunit ang bilang ay walang
katiyakan.
Halimbawa:
kumpol klase
lahi
GAWAIN:
madla pagmamahal bundok prutas tubig
karangalan sangkatauhan bulaklak talino grupo
organisasyon komite talento
TAHAS BASAL LANSAKAN
GAWAIN:
madla pagmamahal bundok prutas tubig
karangalan sangkatauhan bulaklak talino grupo
organisasyon komite talento
TAHAS BASAL LANSAKAN
bundok pagmamahal madla
prutas karangalan grupo
tubig talino organisasyon
bulaklak talento komite
Ayon sa KASARIAN:

1. Pambabae
2. Panlalaki
3. Di-tiyak
4. Walang kasarian
Ayon sa KASARIAN:
1. Pambabae -para sa babae.
Halimbawa: lola, nanay, tiya, madre, reyna, ate atbp.
2. Panlalaki -para sa lalake.
Halimbawa: lolo, tatay, bayaw, kuya, hari, manong atbp.
3. Di-tiyak - tumutukoy sa ngalang maaring babae o lalake.
Halimbawa: kamag-anak, bunso, anak, kasama atbp.
4. Walang kasarian - tumutukoy sa bagay na walang buhay.
Halimbawa: bakuran, gulay, prutas, puno atbp.
KAILANAN ng PANGNGALAN:

1. Isahan
2. Dalawahan
3. Maramihan
KAILANAN ng PANGNGALAN:
Isahan – tumutukoy sa pangngalang likas na nag-iisa lamang
ang bilang.
a. Ginagamitan ng salitang bilang:
halimbawa: isang pusa isang saging
b. Ginagamitan ng pantukoy:
halimbawa: ang pato si Ana
c. Ginagamitan ng pang-uring panlarawan:
halimbawa: matabang pusa maliksing bata
KAILANAN ng PANGNGALAN:
Dalawahan - ang kailanang dalawahan ay tumutukoy sa
pangngalan na may dalawang bilang.
a. Ginagamitan ng salitang bilang:
halimbawa: dalawang pusa dalawang saging
b. Ginagamitan ng pantukoy:
halimbawa: ang dalawang pato ang dalawang bata
c. Ginagamitan ng panlapi:
halimbawa: magkapatid mag-ama
d. Ginagamitan ng pang-uring panlarawan:
halimbawa: dalawang matatabang pusa
dalawang maliliksing bata
KAILANAN ng PANGNGALAN:
Maramihan -ang kailanang maramihan ay tumutukoy sa
pangkalahatan o mahigit sa dalawang bilang ng ngalan.
a. Ginagamitan ng salitang bilang:
halimbawa: tatlo o higit pang pusatatlo o higit pang saging
b. Ginagamitan ng pantukoy:
halimbawa: ang mga pato ang mga bata
c. Ginagamitan ng panlapi at inuulit ang salitang-ugat:
halimbawa: magkakapatid mag-aama
d. Ginagamitan ng pang-uring panlarawan:
halimbawa: matatabang pusa
maliliksing bata
 PANGHALIP

-tumutukoy sa mga salitang ipinanghahalili sa

pangngalan.
URI NG
PANGHALIP:

1. Panghalip Panao
2. Panghalip Pamatlig
3. Panghalip Panaklaw
4. Panghalip na Patanong
5. Panghalip na Patulad
 URI NG
PANGHALIP:
1. Panghalip Panao
- ipinapalit sa ngalan ng tao. Mayroon itong panauhan at kailanan.
Panauhan ng Kailanan ng Panghalip na Panao
Panghalip na
Panao Isahan Dalawahan Maramihan
Tumutukoy sa
taong
nagsasalita. Unang ako, ko, akin amin, atin, natin, kami, tayo, namin,
Panauhan namin natin, amin, atin
Tumutukoy sa
taong inyo, ninyo
Pangalawang ikaw, ka, mo, iyo kayo, ninyo, inyo
kinakausap. Panauhan
Tumutukoy sa
taong pinag-
Pangatlong nila, kanila
uusapan. Panauhan siya, niya, kanya sila, nila, kanila
URI NG
PANGHALIP:
1. Panghalip Panao
- ipinapalit sa ngalan ng tao. Mayroon itong panauhan at kailanan.

Halimbawa:
1. Sa akin ang tuwalyang pula
2. Doon kayo magbakasyon sa Tagaytay.
3. Siya ang kumuha sa bata.
URI NG
PANGHALIP:
2. Panghalip Pamatlig
-ginagamit itong panghahali sa pagtuturo ng pangngalan.
Malapit sa nagsasalita Malapit sa kausap Malayo sa  nagsasalita at
Uri  kaysa sa kinakausap     at nakikinig/kinakausap
o nakikinig  

PATUROL  ito, ire      iyan, yaan  iyon, yaon

PAARI  nito, nire   niyan niyon, noon
PAUKOL dito, dine    diyan    doon
PAHIMATON eto, heto   ayan, hayan ayun, hayan
PATULAD ganito, ganire  ganyan  ganoon, gayon
PANLUNAN nandito, narito     nandiyan,nariyan  andoon, naroon 
URI NG
PANGHALIP:
2. Panghalip Pamatlig
-ginagamit itong panghahali sa pagtuturo ng pangngalan.

Halimbawa:
1. Ang payong na ito ay kay Sandara.
2. Doon nakatira si Perla.
3. Ayun ang asawa mo.
 URI NG
PANGHALIP:
3. Panghalip Panaklaw
- sumasaklaw sa kaisahan, dami, o kalahatan ng mga tao,
bagay, lugar, hayop, o pangyayari na tinutukoy.
Ang panghalip panaklaw ay maaaring: tiyakan o di- tiyakan
binubuo ng
nagsasaad ng panghalip
kaisahan, dami TIYAKAN DI-TIYAKAN
pananong at
o kalahatan ng kinakabitan ng
pangngalan. lahat, isa, bawat isa, Anuman, sinuman,
panlaping “man”.
pulos, iba, pawang kaninuman, ninuman,
saanman
URI NG
PANGHALIP:
3. Panghalip Panaklaw
- sumasaklaw sa kaisahan, dami, o kalahatan ng mga tao,
bagay, lugar, hayop, o pangyayari na tinutukoy.
Ang panghalip panaklaw ay maaaring: tiyakan o di- tiyakan
Halimbawa:
1. Ang sinumang hindi sumunod sa utos ng hari ay
parurusahan.
2. Matigas ang ulo ng madla.
3. Alinman sa mga prutas ay maaari mong kainin.
URI NG
PANGHALIP:
4. Panghalip na Patanong
- Ang Panghalip na pananong ay mga salitang ipinapalit sa
pangngalan na ginagamit sa pagtatanong.
Inihahalili/ Panghalip Pananong
Ipinapalit sa
Tao Sino/ Sino-sino
Bagay Ano/ Ano-ano
Pagpipilian Alin/ Alin-alin
Pook/Lugar Saan/ Saan-saan
Bilang Ilan/ Ilan-ilan
Panahon/Petsa Kailan
Halaga Magkano/Magka-magkano
URI NG
PANGHALIP:
4. Panghalip na Patanong
- Ang Panghalip na pananong ay mga salitang ipinapalit sa
pangngalan na ginagamit sa pagtatanong.

Halimbawa:
1. Saan galing si Marga?
2. Magka-magkano ang ipapamili mong damit sa
Divisoria?
3. Kani-kanino mo ibibigay ang mga regalo?
URI NG
PANGHALIP:
5. Panghalip na Patulad
- Ang panghalip na patulad ay ginagamit sa pagkukumpara,
paghahambing, at pagtukoy ng bagay, salita, gawain, o kaisipan.

Halimbawa:
 Ganito/Ganire - Malapit sa nagsasalita

 Ganyan - Malapit sa kausap

 Ganoon - Malayo sa nag-uusap

URI NG
PANGHALIP:
5. Panghalip na Patulad
- Ang panghalip na patulad ay ginagamit sa pagkukumpara,
paghahambing, at pagtukoy ng bagay, salita, gawain, o kaisipan.
Halimbawa:
1. Ganito ang dapat nating gawin bukas.
2. Ganyan ang gusto kong kulay ng buhok.
3. Ganoon ang sinasabi kong nais na matanggap sa
pasko.
 PANDIWA

-tawag sa salitang nagpapakilos o nagbibigay-

buhay sa lipon ng mga salita.
URI NG
PANDIWA:

1. KATAWANIN
2. PALIPAT
URI NG
PANDIWA:
1. KATAWANIN
- may simuno ito nguni't walang layong tumatanggap.
Pandiwang kayang tumayong mag-isa ng walang simuno.
Halimbawa:

 Sumasayaw si Nena.
 Nagluluto si Marie.
• Umuulan na.
• Dumidilim na.
URI NG
PANDIWA:
2. PALIPAT
- may simuno at tuwirang layon na tumatanggap ng kilos.
Halimbawa:

 Sumayaw ng Pandango sa ilaw si Nena

 Nagluto ng lugaw si Marie.
ASPEKTO NG
PANDIWA:
1. Perpektibo
2. Perpektibong katatapos
3. Imperpektibo
4. Kontemplatibo
ASPEKTO NG
PANDIWA
1. Aspektong Naganap o Perpektibo
- nagsasaad na tapos na ang kilos.
Kapag ang panlapi ng pandiwa ay may inisyal na ponemang
/m/, ang /m/ ay nagiging /n/.
magsaliksik nagsaliksik
manghakot nanghakot
maunawaan naunawaan
ASPEKTO NG
PANDIWA
1. Aspektong Naganap o Perpektibo
- nagsasaad na tapos na ang kilos.
Kapag ang pandiwa ay banghay sa “um/-mu-”, ang panlaping
ito ay nananatili sa pangnakaraan.
umunlad umunlad
yumuko yumuko
ASPEKTO NG
PANDIWA
2. Aspektong Perpektibong Katatapos
- nagsasaad ng kilos na katatapos o kayayari lamang.
Nabubuo sa pamamagitan ng paggamit ng unlaping “ka-” at pag-
uulit ng unang katinig –pating o patinig ng unang salitang-ugat.
Salitang Ugat Perpektibong Katatapos
punas kapupunas
dikit kadidikit
sampay kasasampay
ASPEKTO NG
PANDIWA
3. Aspektong Pangkasalukuyan o Imperpektibo
- nagsasaad na patuloy pa ring nangyayari ang
inumpisahang kilos.
Perpektibo Imperpektibo
niligawan nililigawan
umunlad umuunlad
naligo naliligo
ASPEKTO NG
PANDIWA
4. Aspektong Magaganap o Kontemplatibo
- gagawin pa lamang ang kilos.

basa magbabasa
lakad maglalakad
sayaw magsasayaw
GAWAIN:
PERPEKTIBO PERPEKTIBONG IMPERPEKTIBO KONTEMPLATIBO
KATATAPOS

lakbay maglalakbay

bayad nagbabayad

laro naglaro

tulog katutulog

saing magsasaing
GAWAIN:
PERPEKTIBO PERPEKTIBONG IMPERPEKTIBO KONTEMPLATIBO
KATATAPOS

lakbay naglakbay kalalakbay naglalakbay maglalakbay

bayad nagbabayad

laro naglaro

tulog katutulog

saing magsasaing
GAWAIN:
PERPEKTIBO PERPEKTIBONG IMPERPEKTIBO KONTEMPLATIBO
KATATAPOS

lakbay naglakbay kalalakbay naglalakbay maglalakbay

bayad nagbayad kababayad nagbabayad magbabayad

laro naglaro

tulog katutulog

saing magsasaing
GAWAIN:
PERPEKTIBO PERPEKTIBONG IMPERPEKTIBO KONTEMPLATIBO
KATATAPOS

lakbay naglakbay kalalakbay naglalakbay maglalakbay

bayad nagbayad kababayad nagbabayad magbabayad

laro naglaro kalalaro naglalaro maglalaro

tulog katutulog

saing magsasaing
GAWAIN:
PERPEKTIBO PERPEKTIBONG IMPERPEKTIBO KONTEMPLATIBO
KATATAPOS

lakbay naglakbay kalalakbay naglalakbay maglalakbay

bayad nagbayad kababayad nagbabayad magbabayad

laro naglaro kalalaro naglalaro maglalaro

tulog natulog katutulog natutulog matutulog

saing magsasaing
GAWAIN:
PERPEKTIBO PERPEKTIBONG IMPERPEKTIBO KONTEMPLATIBO
KATATAPOS

lakbay naglakbay kalalakbay naglalakbay maglalakbay

bayad nagbayad kababayad nagbabayad magbabayad

laro naglaro kalalaro naglalaro maglalaro

tulog natulog katutulog natutulog matutulog

saing nagsaing kasasaing nagsasaing magsasaing

 MGA
PANURING
 PANG-URI PANG-ABAY

Naglalarawan ng  Naglalarawan ng
PANGNGALAN • Naglalarawan PANG-URI
• Bagahi ng
 Naglalarawan ng
Pananalita
Naglalarawang ng PANDIWA
PANGHALIP  Naglalarawan ng
PANG-ABAY
 PANG-URI

-salitang naglalarawan sa katangian o bilang

ng pangngalan o panghalip.
TATLONG URI NG
PANG-URI:

1. Pang-uring Panlarawan
2. Pang-uring Pamilang
3. Pang-uring Pantangi
TATLONG URI NG
PANG-URI:
1. Pang-uring Panlarawan
- nagsasabi tungkol sa anyo, laki, lasa, amoy, hugis, at iba pang
katangian ng pangngalan o panghalip.
Halimbawa:
bilog malaki mabaho magaspang
masarap matibay pino
TATLONG URI NG
PANG-URI:
1. Pang-uring Panlarawan
- nagsasabi tungkol sa anyo, laki, lasa, amoy, hugis, at iba pang
katangian ng pangngalan o panghalip.

Halimbawa:
1. Si Eric ay matangkad.
2. Maganda ang bulaklak.
3. Bilog ang mundo.
Kaantasan ng Pang-uring
Panlarawan:
1.1 Lantay
- nagbibigay ng simple o payak na paglalarawan.

Halimbawa:
1. Si Amelia ay maganda.
2. Masarap ang adobo ni nanay.
Kaantasan ng Pang-uring
Panlarawan:
1.2 Pahambing
- Ginagamit ito sa pagtutulad ng dalawang
pangngalan (tao, hayop, bagay, lugar o panghalip).
A. Pahambing na Magkatulad
B. Pahambing na Di-Magkatulad
• Pahambing na Palamang 
• Pahambing na Pasahol 
Kaantasan ng Pang-uring
Panlarawan:
A. Pahambing na Magkatulad
- Ipinakikilala sa pahambing na magkatulad ang
magkapantay na katangian ng dalawang bagay na
pinaghahambingan.
ka-, ga-, sing-/kasing-, magsing-/magkasing-.
Halimbawa:
•Si Kat ay singtangkad ni Catriona.
•Magkasingsarap ang adobo ni nanay at ate.
•Kasing-init ng kape ang ulo mo.
Kaantasan ng Pang-uring
Panlarawan:
B. Pahambing na Di-Magkatulad
- Ipinakikilala nito ang di-magkapantay o di-patas na
paghahambing. Maaari itong nagbibigay ng diwa ng pagkakait,
pagtanggi o pagsalungat.
 Pahambing na Palamang – Ito ay may katangiang nakahihigit sa
pinaghahambingan.
 Ginagamitan ito ng mga salitang higit, mas, di-hamak, at lalo.
 Tinutulungan din ito ng mga salitang kaysa o kaysa kay.

Halimbawa:
• Higit na masarap ang adobo ni nanay kaysa kay ate.
• Mas mainit pa ang ulo mo kaysa kape.
Kaantasan ng Pang-uring
Panlarawan:
 Pahambing na Pasahol – Ito ay may katangiang kulang o kapos sa
pinaghahambingan. 
 Tinutulungan ito ng mga salitang di-gaano, di-tulad ni o di-tulad ng, di-
gasino, di-masyado, at marami pang iba.

Halimbawa:
• Di-masyadong maitim ang ilalim ng kawali kaysa sa uling.
• Di-masyadong mataas ang puno ng niyog sa puno ng kawayan.
Kaantasan ng Pang-uring
Panlarawan:
1.3 Pasukdol
- Ang pasukdol na pang-uri ay may katangiang namumukod o
nangingibabaw sa lahat ng pinaghahambingan. 
maaari itong negatibo o positibo.
sobra, ubod, pinaka, tunay, talaga, saksakan atbp.
Halimbawa:
• Si Kat ang pinakamatangkad sa klase.
• saSaksakan ng sarap ang adobo ni nanay.
• Ininom ko ang ubod ng init na kape.
TATLONG URI NG
PANG-URI:
2. Pang-uring Pamilang
- nagsasabi ng dami o bilang ng pangngalan o panghalip.
Halimbawa:
1. Tatlo ang alaga kong pato.
2. Pinabili ako ng sampung pares ng medyas.
TATLONG URI NG
PANG-URI:
3. Pang-uring Pantangi
- may anyong pangngalang pantangi na naglalarawan sa
pangngalan.

Halimbawa:
1. Ang nais ni Kiko na pasalubong ay pansit Malabon.
2. Paborito ni Ema ang suhang Davao.
KAYARIAN NG
PANG-URI:
1. Payak
- binubuo ng salitang ugat.
Halimbawa:
tunay payapa dakila
2. Maylapi
- binubuo ng salitang ugat at panlapi.
Halimbawa:
masigla napakahusay maaasahan
KAYARIAN NG
PANG-URI:
3. Inuulit
- binubuo ng pag-uulit ng salitang-ugat o pang-uring maylapi.
Halimbawa:
kaaya-aya malakas na malakas
4. Tambalan
- binubuo ng dalawang magkaibang salita.
Halimbawa:
basang sisiw taos-puso
 PANG-ABAY

-salitang nagbibigay-turing,
o naglalarawan sa pandiwa, pang-uri, at
kapwa pang-abay.
URI NG PANG-ABAY:

1. PAMARAAN
2. PAMANAHON
3. PANLUNAN
4. KATAGA 0 INGKLITIK
URI NG PANG-ABAY:
1. Pamaraan
- sumasagot sa tanong na paano ginawa o ginagawa ang kilos
sa pangungusap.
Ginagamitan ito ng mga panandang nang, na, o -ng.

Halimbawa:
Magalang na itinuro ng bata ang tahanan ng kaklase ko.
Sumigaw ako nang malakas.
Kumain kami nang mabilis.
URI NG PANG-ABAY:
2. Pamanahon
- sumasagot sa tanong na kailan ginawa , ginagawa o gagawin
ang kilos sa pangungusap.
Halimbawa:
Magdaraos bukas ng pulong ang mga datu.
Kunin mo mamaya ang telang ipinatago ko sa’yo.
Kahapon ka sana umuwi dito.
URI NG PANG-ABAY:
3. Panlunan
- sumasagot sa tanong na saan ginawa , ginagawa o gagawin
ang kilos sa pangungusap.
Ilan sa mga panandang ginagamit dito ay ang mga salitang sa, kina, o kay.

Halimbawa:
Bumisita kame sa lalawigan ng aming mga kamag-anak.
Pupunta ako kina Mang Tomas bukas.
URI NG PANG-ABAY:
4. Kataga o Ingklitik
- tawag sa katagang karaniwang sumusunod sa unang salita ng
pangungusap.
Ang pang-abay na ingklitik ay maikling kataga na walang kahulugan kung
nag-iisa lamang ito ngunit nakakapagpabago ng kahulugan ng
pangungusap.
Karaniwan itong nakikita pagkatapos ng unang salita sa pangungusap.
Ilan sa mga halimbawa nito ay
ang man, kasi, sana, nang, kaya, yata, tuloy, lamang/lang, din/rin, ba, pa, 
muna, pala, na, naman, at daw/raw.
URI NG PANG-ABAY:
4. Kataga o Ingklitik

Halimbawa:
Magaling ding sumayaw ang mga katutubo.
Alam pala ni Brando ang lihim ni Brenda.
Paano kaya kung wala na si Inday?
URI NG PANG-ABAY: