SHARING E C O N O M Y

M Ô H Ì N H KINH T Ế CH IA SẺ
Minh Khánh Bảo Khanh Như Huyền Trúc Hồ

Thanh Nhã Văn Khánh Bảo Hân Tài Ngân

OUTLINE

1 Giới thiệu về mô hình 3 Cách thức hoạt động &

Ứng dụng thực tiễn

Tác động của mô hình Thách thức trong việc quản lý

2 kinh tế chia sẻ 4 MHKTCS ở Việt Nam & Biện
pháp
 1 2 3
Người có xu hướng tiêu
Cách mạng công nghiệp 4.0 Internet, công nghệ in 3D,...
dùng trải nghiệm
Tư liệu sản xuất vật Không còn thích thú với việc Môi trường số hóa
chất/ Tư liệu tiêu giữ trong tay một đồ vật hay đang không
dùng khẳng định quyền sở hữu ngừng phát triển
Định nghĩa:
Là một mô hình thị trường kết hợp giữa sở
1 hữu và chia sẻ, trong đó đề cập vai trò
ngang hàng (peer-to-peer network).

Dựa trên sự chia sẻ quyền sử dụng hàng

2
hóa và dịch vụ phối hợp thông qua các dịch
vụ trực tuyến dựa trên cộng đồng nhằm
gia tăng lợi ích cho các bên tham gia.
 G IẢ I
TtếHchiaÍC
Nền kinh Hnơi những tài nguyên
sẻ là
sẵn có được khai thác chung giữa những
người dùng thông qua nền tảng là công nghệ
→ kết nối hiệu quả hơn
Thay đổi quan hệ với những thứ mình tư
hữu → những thứ có thể được truy cập mà
không cần sở hữu, thứ đắt đỏ trong việc duy
trì, thứ không thực sự cần thiết, thứ không
được dùng thường xuyên... đều nên thuê
chứ không nên mua.
 C ác yếu tố thuận
lợi:
Hành vi của khách hàng đối với nhiều
1 hàng hóa và dịch vụ thay đổi
→ Từ sở hữu đến chia sẻ

Các m ạng xã hội trực tuyến và thị

2 trường điện tử
→ Dễ dàng hơn liên kết người tiêu dùng

Các thiết bị di động và các dịch

3
vụ điện tử
. → Sử dụng hàng hóa được chia sẻ và các dịch vụ
thuận tiện hơn
 TÁC ĐỘNG CỦA MÔ

01 HÌNH KINH TẾ CHIA

SẺ
N H ỮN G T Á C ĐỘ N G T ÍC H
C ỰC
 CÁC HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ
+ Giảm chi phí giao dịch trong
các hoạt động kinh tế
+ Thông qua các nền tảng trực
tuyến, người mua và người bán
nhanh chóng tìm được nhau,
tương tác trực tiếp với nhau
MÔI TRƯỜNG CÁ NHÂN
+ Tiết kiệm tài nguyên thông qua + Kinh tế chia sẻ giúp gia tăng tài
việc sử dụng tiết kiệm tài sản → tiết sản, thu nhập, tăng năng suất,
kiệm trong sử dụng tài sản, máy tăng nhu cầu và mở rộng tiêu thụ,
móc, thiết bị, tiết kiệm tài nguyên... thúc đẩy sự sáng tạo đổi mới

+ Cung cấp quyền sử dụng thông KINH TẾ CHIA SẺ CÓ + Tận dụng tài sản nhàn rỗi → tạo
qua việc tiếp cận nguồn lực thay vì thu nhập cho nhiều người
sở hữu nguồn lực TÁC ĐỘNG TÍCH
CỰC NHƯ THẾ NÀO?
 T Á C ĐỘ N G C ỦA M Ô

02 H ÌN H K IN H T Ế C H IA
SẺN H ỮN G T Á C ĐỘ N G T IÊU
C ỰC
ĐỐI VỚI XÃ
HỘI

TỶ LỆ THẤT NGHIỆP
+ Lĩnh vực hoạt động của nó
cũng chỉ nằm trong một con số
nhất định.
+ Cạnh tranh với nền kinh tế
truyền thống → ảnh hưởng
đến người lao động.
+ Ví dụ như việc cắt giảm nhân
sự ở Vinasun.
QUYỀN LỢI
NGƯỜI LAO
ĐỘNG
+ Họ nên được đối xử như “đối
tác” hay nhân viên?
+ Ví dụ như cách đối xử rất khác
nhau của các công ty cung cấp nền
tảng.
+ Đối tác không được bảo đảm bất
cứ quyền lợi gì, và mức thu nhập
của họ có thể ở dưới mức trung
bình. Ngược lại, nếu là nhân viên,
họ được tiếp cận với các lợi ích
khác như bảo hiểm xã hội và được
trả lương cao hơn.
CHÍNH SÁCH
THUẾ VÀ LUẬT
+ PHÁP
Thách thức mới cho Chính
phủ: Hệ thống luật pháp Việt
Namchưa có sự chuẩn bị để
quản lý hoạt động của những
công ty áp dụng mô hình này.
+ Chính quyền đã thảo luận và
tranh cãi rất nhiều để đi đến
quyết định cho phép loại hình
kinh doanh này tại Việt Nam.
→ Không khiến các công ty
truyền thống hài lòng vì họ cho
rằng như thế sẽ giết chết doanh
nghiệp của họ.
ĐỐ I VỚ I KINH T Ế
+ Tiềm ẩn rủi ro cạnh tranh không công bằng → Tính ưu việt
của mô hình tạo sức ép cạnh tranh rất lớn đối với các doanh
nghiệp kinh doanh theo kiểu truyền thống

+ Huy động đầu tư quá mức → Điều này lại mâu thuẫn với
định nghĩa về kinh tế chia sẻ: KTCS là tận dụng tài sản
nhàn rỗi để sinh ra tiền.
+ Nguy cơ bị các tập đoàn đa quốc gia thâu tóm các doanh
nghiệp kinh tế chia sẻ trong nước.

+ Các nhà đầu tư nước ngoài giữ vai trò dẫn dắt và chi
phối các chủ thể tham gia các mô hình kinh doanh chia sẻ
ở trong nước và kết nối với mạng lưới các chi nhánh khác
ở nước ngoài.
 CÁ CH THỨ C HOẠ T

03
ĐỘ NG
Tiề n đề chung cho nền kinh tế chia sẻ là
khi thô ng tin về hà ng hó a đượ c chia sẻ ,
giá trị củ a hà ng hó a và dịch vụ sẽ tă ng
lê n, cho cả doanh nghiệ p, cá nhâ n và
cộ ng đồ ng.
NHÀ CUNG CẤP DỊCH VỤ KHÁCH HÀNG NHÀ CUNG CẤP NỀN TẢNG
C Ơ C H Ế C O N NGƯỜ I VÀ N Ề N TẢ N G
KINH TẾ CHIA SẺ LÀ MỘT HỆ SINH THÁI
1. Nhà cung cấp dịch vụ là bên bán, sở hữu tài sản
hoặc có khả năng cung cấp một dịch vụ nào đó.

2. Khách hàng là người giao dịch và tiếp nhận những sản

phẩm hay dịch vụ đến từ bên bán
Nhà cung cấp nền tảng đem đến một nền tảng để kết
nối
3. người mua và người bán. Thông qua nền tảng, họ quản lý
việc người mua, người bán cùng tạo ra giá trị cho nhau
và quản lý nền tảng hoạt động hiệu quả.
NHÀ CUNG CẤP DỊCH VỤ BỔ SUNG CHÍNH SÁCH CỦA CÁC QUỐC GIA
C Ơ C H Ế N I Ề M T I N VÀ N I Ề M VUI
KINH TẾ CHIA SẺ LÀ MỘT HỆ SINH THÁI

1. Yếu tố niềm tin đóng vai tròn quan trọng trong hoạt động chia
sẻ. Khi có niềm tin vào nhà cung cấp hay người bán
2. Điều này cũng đem đến niềm vui cho những nhân tố tham gia
vào mô hình kinh tế chia sẻ.
04 ỨNG DỤNG THỰC TIỄN
 M Ô H Ì N H ĐI
CHUNG XE -
CAR P O O L I N G
Xuất phát vào năm 1970 khi
giá xăng tăng cao, ở Đức cuối
thế kỉ XX, với đặc điểm của xã
hội là những người đi làm
phải di chuyển khá xa, cần
phải dùng xe ô tô, chi phí
xăng rất cao. → Đi chung xe
với nhau để tiết kiếm tiền di
chuyển.
C Ô N G T Y TA X I
CỘ NG
Đ Ồ N G UBER
Công ty taxi cộng đồng, tận
dụng nguồn tài nguyên là xe
đang lãng phí và người lao
động không kiếm được việc
làm trong cộng đồng.
M Ô HÌNH C H O
VAY C Ộ N G Đ Ồ N G
- PEER L E N D I N G
Là mô hình mà trong đó các đối
tượng trong cộng đồng cho vay
người trong cộng đồng, không
thông qua trung gian là ngân
hàng. Ví dụ, các làng xã, khu
dân phố thành lập quỹ chung
dùng để hỗ trợ cho người trong
khu gặp việc khẩn cấp.
 + Người có công việc cần
thực hiện nhưng không đủ

TaskRabbit
khả năng (thiếu thời gian, kĩ
năng) sẽ đưa lên nền tảng, Người lao động
tìm người lao động phù hợp
(kĩ năng, mức giá, vị trí).

+Người lao động tới làm việc,

và được thanh toán online.
Thanh toán online
THÁCH THỨC TRONG VIỆC QUẢN LÝ
MÔ HÌNH KINH TẾ CHIA SẺ Ở VIỆT
NAM
 THÁ CH THỨ C

1 2 3
Thiếu chính sách đảm bảo Thiếu các quy định về Cơ chế, chính sách quy
cạnh tranh công bằng quản lý chất lượng sản định trách nhiệm rõ ràng
giữa kinh tế truyền thống phẩm, dịch vụ để bảo của các bên trong kinh tế
và kinh tế chia sẻ. vệ người tiêu dùng. chia sẻ chưa hoàn thiện.

4 5
Quản lý thuế với mô hình kinh tế chia sẻ chưa Thiếu các chính sách
hiệu quả do quy định của pháp luật chưa xác về quản lý lao động và việc
định rõ mô hình kinh doanh và các cơ chế, làm.
chính sách quản lý thuế chưa được hoàn thiện.
 Hoàn thiện hệ thống pháp luật và cơ chế, chính

GIẢ I PHÁ P sách để hoạt động của kinh tế chia sẻ được

kiểm soát chặt chẽ.
Để mô hình kinh tế chia sẻ được phát
triển hiệu quả, cần tập trung đồng
Tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa
bộ vào những giải pháp sau:
các hoạt động kinh tế chia sẻ và kinh tế
truyền thống.

Nâng cao năng lực quản lý của bộ máy Nhà

nước trong bối cảnh CMCN 4.0.

Đảm bảo công tác thanh tra, kiểm tra và đảm

bảo an toàn thông tin trên môi trường mạng.

Tăng cường nhận thức của các bên trong nền kinh
tế chia sẻ, bao gồm tăng cường nhận thức của các
cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, người dân.
 References
Hoạt động Của Một SỐ MÔ Hình Kinh TẾ Chia SẺ Tại Việt Nam. Cục Chuyển
đổi số quốc gia. (n.d.). https://aita.gov.vn/hoat-dong-cua-mot-so-mo-hinh-kinh-te-chia-se-tai-viet-nam
YouTube. (2015, April 13). Spotlight on the sharing economy. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=q8shRsyeGr0
YouTube. (2018a, February 21). Tiêu điểm : Kinh tế chia sẻ trong cuộc cách m ạng 4.0 | VTV24.
YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=OJ0hKzjd_mY
YouTube. (2018b, August 24). Bối rối việc thu thuế Các loại hình Kinh tế chia sẻ như Grab, Airbnb, Agoda..| VTV24.
YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=7SFy0Lqv1Wk&pp=ygUTa2luaCB04bq_IGNoaWEgc-G6uw%3D%3D
YouTube.(2019,August23).CơchếquảnlýmôhìnhKinhtếchiasẻ|VTV24.YouTube.https://www.youtube.com/watch? v=c5a08hlNeKM
YouTube. (2020, March 3). [Chuyển động 4.0] - tập 7 - Nền Kinh tế chia sẻ - sẽ đi về đâu?. YouTube. https://www.youtube.com/watch?
v=25HC8UAouN4
Pham , B. T. T., & Vu, A. T. Q. (2022). Giải pháp phát triển kinh tế chia sẻ ở Việt
Nam . https://www.sbv.gov.vn/webcenter/portal/vi/menu/fm/ddnhnn/nctd/nctd_chitiet?
leftWidth=20%25&showFooter=false&showHeader=false&dDocName=SBV555816&rightWidth=0%25¢erWidth=80%25&_afrLoop=20
155342569508466#%40%3F_afrLoop%3D20155342569508466%26centerWidth%3D80%2525%26dDocName%3DSBV555816%26leftWidth
%3D20%2525%26rightWidth%3D0%2525%26showFooter%3Dfalse%26showHeader%3Dfalse%26_adf.ctrl-state%3D1b4gzj37my_9
Nguyễn Thị Loan, Kinh tế chia sẻ, tiềm năngvà thách thức đối với Việt Nam, http://tapchitaichinh.vn/nghien-
cuu-trao-doi/kinh-te-chia-se-tiem-nang-va-thach-thuc-doi-voi-viet-nam-301322.html
Hoàng Văn Cương (2020), Kinh tế chia sẻ: Thực trạng và giải pháp, https://vjst.vn
Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, Trung tâm Thông tin - Tư liệu, Chuyên đề số 14: Quản lý nhà
nước trong nền kinh tế chia sẻ: Kinh nghiệm quốc tế và gợi ý cho Việt Nam, tr. 4.
Chu Thị Hoa (2019), CMCN 4.0 và một số vấn đề pháp lý, https://moj.gov.vn
Hoàng Văn Cương (2020), Kinh tế chia sẻ: Thực trạng và giải pháp, https://vjst.vn
Phạm, B. T. T., & Vũ, A. T. Q. (2022, December 26). Giải pháp phát triển kinh tế chia sẻ ở Việt Nam. Tạp chí
Ngân Hàng.
Chi, K. (2022, December 22). Kinh tế chia sẻ là gì? Hiểu rõ về Kinh tế chia sẻ trong bài viết này: Cohost ai.
RSS. https://www.cohost.vn/blog-posts/kinh-te-chia-se-la-gi
Chiến lược phát triển Thủy Sản Việt Nam đến năm 2030, Tầm nhìn đến năm 2045. (n.d.). http
s://vioit.org.vn/vn/chien-luoc-chinh-sach/chien-luoc-phat-trien-thuy-san-viet-nam-den-nam-2030--
tam-nhin-den-nam-2045-4314.4050.html
Hoạt động của một số mô hình kinh tế Chia sẻ tại Việt Nam. Cục Chuyển đổi số quốc gia.
(n.d.). https://aita.gov.vn/hoat-dong-cua-mot-so-mo-hinh-kinh-te-chia-se-tai-viet-nam
Tcct. (2020, April 7). Nhận thức về Kinh tế chia sẻ và một số giải pháp áp dụng ở Việt Nam. Tạp
chí Công
Thương. http
s://tapchicongthuong.vn/bai-viet/nhan-thuc-ve-kinh-te-chia-se-va-mot-so-giai-phap-ap-dung-
o-viet-nam-70200.htm
TheBank - Chuyên gia tài chính của bạn. (n.d.-a). Kinh tế chia sẻ là gì? Cơ chế hoạt động của mô hình Kinh
tế Chia sẻ. TheBank. https://thebank.vn/blog/22132-kinh-te-chia-se.html
VietnamBiz. (2019, September 16). Kinh tế chia sẻ (Sharing economy) là gì? Các chỉ trích về kinh tế chia sẻ. vietnambiz.
https://vietnambiz.vn/kinh-te-chia-se-sharing-economy-la-gi-cac-chi-trich-ve-kinh-te-chia-se-
20190913113113238.htm
Wikim edia Foundation. (2022, October 24). Kinh tế chia sẻ.
Wikipedia. https://vi.wikipedia.org/wiki/Kinh_t%E1%BA%BF_chia_s%E1%BA%BB
[podcast] MÔ Hình Kinh TẾ Chia sẻ: Các Vấn Đề Quản LÝ Ở Việt Nam. Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh
(UEH). (n.d.). https://future.ueh.edu.vn/chi-tiet-knowlege/podcast-mo-hinh-kinh-te-chia-se-cac-van-de-quan-ly-o-
viet-nam/
PGS., TS. Phạm Thị Thanh Bình. (n.d.). Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam .
https://www.sbv.gov.vn/webcenter/portal/vi/menu/fm/ddnhnn/nctd/nctd_chitiet?
leftWidth=20%25&showFooter=false&showHeader=false&dDocName=SBV555816&rightWidth=0%25&centerWidth=8
0%25&_afrLoop=20242445877348023#%40%3F_afrLoop%3D20242445877348023%26centerWidth%3D80%2525%26dDoc
Name%3DSBV555816%26leftWidth%3D20%2525%26rightWidth%3D0%2525%26showFooter%3Dfalse%26showHeader%
3Dfalse%26_adf.ctrl-state%3Dr9npcoeqm_9
Tcct. (2020, Decem ber 29). Kinh Tế Chia sẻ: Thành Tựu và Hạn Chế. Tạp chí Công
Thương. https://tapchicongthuong.vn/bai-viet/kinh-te-chia-se-thanh-tuu-va-han-che-77713.htm
Tạp chí điện tử Hải quan Online. (2020, December 10). Phòng ngừa rủi ro từ kinh tế chia sẻ. Tạp chí điện tử Hải quan
Online. https://haiquanonline.com.vn/phong-ngua-rui-ro-tu-kinh-te-chia-se-138373.html
https://tuyengiao.vn/nghien-cuu/nghiep-vu-cong-tac-tuyen-giao/thuc-trang-phat-trien-bao-chi-dien-tu-mang-xa-hoi-
o-viet-nam-hien-nay-46254
https://vioit.org.vn/vn/chien-luoc-chinh-sach/xu-huong-cua-hoat-dong-co-yeu-to-thuong-mai-dien-tu-tren-mang-xa-
hoi-tai-viet-nam-hien-nay-4353.4050.html
T H A N K YO U