Professional Documents
Culture Documents
Nhóm 1
BÀI 3: CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ (tiếp theo)
- Con người là kết quả tiến hóa và phát triển lâu dài
của giới tự nhiên. Con người là một bộ phận của giới tự
nhiên.
- Con người chịu sự tác động của qui luật tự nhiên; ngược
lại, sự biến đổi và hoạt động của con người, loài người
luôn tác động trở lại môi trường tự nhiên, làm biến đổi môi
trường đó.
Quy luật sinh, lão, bệnh, tử
• Mặt xã hội của con người:
- Xét từ giác độ nguồn gốc hình thành thì con người còn
có nguồn gốc xã hội, mà trước hết và cơ bản nhất là nhân
tố lao động. Chính nhờ lao động mà con người có khả
năng vượt qua loài động vật để tiến hóa và phát triển
thành người.
- Xét từ giác độ tồn tại và phát triển của con người, loài
người thì sự tồn tại của nó luôn bị chi phối bởi các nhân tố
xã hội và các qui luật xã hội.
- Con người là một chỉnh thể thống nhất giữa mặt tự
nhiên và mặt xã hội. Hai mặt này vừa đối lập nhau,
vừa quy định ràng buộc và làm tiền đề cho nhau, trong
đó mặt tự nhiên quyết định sự tồn tại của con người, còn
mặt xã hội quyết định bản chất con người.
Con người là con người thực tiễn. Thông qua hoạt động
thực tiễn, con người tác động vào giới tự nhiên, làm cải
biến giới tự nhiên, xã hội đồng thời con người cũng biến
đổi bản thân mình.
Thảm họa động đất, sóng thần ở Nhật
- Do vậy bản chất con người là bản chất xã hội
trên nền tảng sinh học. Mác viết : "Trong tính
hiện thực của nó, bản chất con người là tổng
hòa các quan hệ xã hội".
Liên hệ thực tiễn:
- “Đấu tranh phê phán, đẩy lùi cái xấu, cái ác, thấp hèn,
lạc hậu; chống các quan điểm, hành vi sai trái, tiêu cực
ảnh hưởng xấu đến xây dựng nền văn hóa, làm tha hóa
con người. Có giải pháp ngăn chặn và đẩy lùi sự xuống
cấp về đạo đức xã hội, khắc phục những mặt hạn chế của
con người Việt Nam”.
•Đại hội XII khẳng định là: “Phát huy nhân tố con người
trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội; tập trung xây dựng
con người về đạo đức, nhân cách, lối sống, trí tuệ và
năng lực làm việc; xây dựng môi trường văn hóa lành
mạnh”.
- “Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Phát triển giáo dục và
đào tạo nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài”
b. Hiện tượng tha hoá con người và vấn đề giải phóng con
người
Tha hoá là quá trình xã hội mà trong đó kết quả hoạt động
của con người biến thành một lực lượng độc lập thống trị
lại con người và thù địch với con người
Nguyên nhân tha hoá: Chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất
Khắc phục tha hoá: xoá bỏ chế độ người bóc lột người,
xoá bỏ tha hoá để con người trở về chính mình, phát
triển bản tính chân chính của mình giải phóng con
người.
c. Quan điểm triết học M-L về quan hệ giữa cá nhân và xã
hội, về vai trò của quần chúng nhân dân và lãnh tụ trong
lịch sử
Quan hệ giữa cá nhân và xã hội
-Cá nhân là khái niệm chỉ con người cụ thể, sống trong
một xã hội nhất định và được phân biệt với các cá thể
khác thông qua tính đơn nhất và tính phổ biến của nó.
-Xã hội: là khái niệm dùng để chỉ cộng đồng các cá nhân
trong mối quan hệ biện chứng với nhau, trong đó cộng
đồng nhỏ nhất là cộng đồng tập thể gia đình, cơ quan, đơn
vị…và lớn hơn là cộng đồng xã hội, quốc gia, dân tộc…và
rộng lớn nhất là cộng đồng nhân loại.
-MQH giữa cá nhân và XH: XH giữ vai trò quyết định đối
với cá nhân. XH càng phát triển, cá nhân càng có điều
kiện để tiếp nhận càng nhiều những giá trị vật chất và tinh
than. Mặt khác, mỗi cá nhân trong XH phát triển, càng có
điều kiện thúc đẩy XH tiến lên.
Vai trò của quần chúng nhân dân, cá nhân trong lịch sử:
- Vai trò của QCND: là chủ thể sáng tạo lịch sử, quyết định
tiến trình phát triển lịch sử. Cụ thể: