ΗΛΕΚΤΡΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ

ΒΑΣΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΙΙ

1 06/26/23
  Ηλεκτροκαρδιογρά φος
είναι ένα ευαίσθητο
ό ργανο (βολτό μετρο)
που καταγρά φει μέσω
ηλεκτροδίων τις
διαφορές δυναμικού
στην επιφά νεια του
σώ ματος

2 06/26/23
 Ερεθισματαγωγό σύστημα
της καρδιάς

3 06/26/23
 Λήψη ηλεκτρικού δυναμικού

4 06/26/23
 Ηλεκτρικό δυναμικό κυττάρων

5 06/26/23
Το φυσιολογικό
ηλεκτροκαρδιογράφημα

Κατά την επέκταση του κύ ματος

της διέγερσης στα διά φορα
τμή ματα της καρδιά ς, ηλεκτρικά
ρεύ ματα διατρέχουν τους ιστού ς
του σώ ματος και προκαλού ν την
επαγωγή ηλεκτρικώ ν δυναμικώ ν
στο δέρμα.
Το ΗΚΓ είναι η καταγραφή αυτώ ν
των δυναμικώ ν μεταξύ δύ ο
σημείων που μπορεί να
βρίσκονται σε διά φορες θέσεις
στην επιφά νεια του σώ ματος.

6 06/26/23
Το ΗΚΓ αντανακλά τα ηλεκτρικά γεγονό τα που
σχετίζονται με την καρδιακή διέγερση και παρέχει
πληροφορίες σχετικά με:
τον ανατομικό προσανατολισμό της καρδιά ς,
τα σχετικά μεγέθη των καρδιακώ ν κοιλοτή των,

την καρδιακή συχνό τητα, το ρυθμό ,

την παραγωγή και την αγωγή της διέγερσης,

τις διαταραχές στα παραπά νω γεγονό τα

ανεξά ρτητα από το αν οφείλονται σε ανατομικές,

μηχανικές, μεταβολικές ή κυκλοφορικές διαταραχές.

7 06/26/23
 Χαρακτηριστικά φυσιολογικού ΗΚΓ

Το φυσιολογικό
ΗΚΓ αποτελείται
από ένα έπαρμα
(κύμα) Ρ, ένα
«σύμπλεγμα QRS»
και ένα έπαρμα
(κύμα) Τ.

Το σύ μπλεγμα QRS συνή θως αποτελείται από τρία διαφορετικά

κύ ματα, τα Q, R και S, που παρά γονται -και τα τρία- από τη
διέλευση της καρδιακή ς διέγερσης μέσα από τις κοιλίες.
8 06/26/23
Το κύμα Ρ προκαλείται από ηλεκτρικά ρεύ ματα τα οποία
παρά γονται κατά την εκπό λωση των κό λπων πριν από τη
συστολή τους, ενώ το σύμπλεγμα QRS προκαλείται από
ηλεκτρικά ρεύ ματα τα οποία παρά γονται κατά την εκπό λωση των
κοιλιώ ν πριν από τη συστολή τους, δηλαδή , κατά την επέκταση
της εκπό λωσης στο μυοκά ρδιο των κοιλιώ ν. Κατά συνέπεια, τό σο
το κύ μα Ρ, ό σο και τα κύ ματα που αποτελού ν το σύ μπλεγμα QRS,
είναι κύ ματα εκπό λωσης.
Το κύμα Τ προκαλείται από ηλεκτρικά ρεύ ματα τα οποία
παρά γονται κατά την ανά νηψη των κοιλιώ ν από την κατά σταση
της εκπό λωσης. Η διεργασία αυτή επιτελείται στο μυοκά ρδιο των
κοιλιώ ν 0,25 ως 0,35 sec μετά την εκπό λωση, αυτό δε το κύ μα
χαρακτηρίζεται ως κύ μα επαναπό λωσης.

9 06/26/23
Εκπόλωση και επαναπόλωση

10 06/26/23
 Ονοματολογία ΗΚΓ

Tο έπαρμα της κολπική ς συστολή ς ονομά ζεται p

To έπαρμα της κοιλιακή ς συστολή ς ονομά ζεται QRS
Το έπαρμα της επαναπό λωσης ονομά ζεται Τ
Μεταξύ των επαρμά των υπά ρχουν 3 διαστή ματα:
Το διά στημα p-Q
Το διά στημα S-T
11 Η ισοηλεκτρική γραμμή 06/26/23
 ΘΕΣΕΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΩΝ ΣΤΟ ΣΩΜΑ
Τα 4 ηλεκτρόδια του ΗΚΓ
έχουν πάντα τα ίδια 4
ξεχωριστά χρώματα
(κόκκινο- κίτρινο- πράσινο-
μαύρο) και μπαίνουν στα 4
άκρα πάντα
•Αριστερό χέρι (left arm, LA): κίτρινο
•Δεξί χέρι (right arm, RA): κό κκινο
•Αριστερό πό δι (Left leg, LL):
πρά σινο
•Δεξί πό δι (right leg, RL): μαύ ρο
(αυτό αποτελεί τη γείωση)

12 06/26/23
13 06/26/23
14 06/26/23
15 06/26/23
16 06/26/23
 ΧΑΡΤΙ ΗΚΓ
Το χαρτί του ΗΚΓ είναι ένα χιλιοστομετρικό χαρτί
με μικρά τετρά γωνα μή κους και ύ ψους 1 χιλιοστού
(1 mm).
Κά θε χιλιοστό μή κους αντιπροσωπεύ ει 0,04
δευτερό λεπτα, ενώ κά θε mm ύ ψους 0,1 mVolts.
Πέντε μικρά τετρά γωνα στο μή κος και 5 μικρά
τετρά γωνα στο ύ ψος σχηματίζουν ένα μεγαλύ τερο
τετρά γωνο (5x5 mm) με μή κος 5 x 0,04=0,2 sec και
ύ ψος 5 x 0,1=0,5 mVolts ενώ 10 κά θετα mm είναι 1
mVolt .

17 06/26/23
18 06/26/23
 ΠΩΣ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΗΚΓ
ΒΗΜΑ 1ο: ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Διαβάζουμε τις ρυθμίσεις του ΗΚΓ ώστε να
γράφουν: 25mm/sec & 1mVolt = 10mm.
Αυτό σημαίνει απλά ό τι το χαρτί βγαίνει με
ταχύ τητα 25mm το δευτερό λεπτο (0,09 Km/ώ ρα)
και ό τι 1 mVolt δυναμικού που καταγρά φει ο ΗΚΓ
σχηματίζει μία καμπύ λη ύ ψους 10mm στο χαρτί.
Αν οι ρυθμίσεις είναι διαφορετικές, π.χ. 50
mm/sec, 10 mm/sec ή 1mVolt = 20 mm ή
1mVolt = 5 mm τότε η διάγνωση του ΗΚΓ θα
είναι λανθασμένη .
19 06/26/23
 ΒΗΜΑ 1ο

20 06/26/23
 ΒΗΜΑ 1ο

21 06/26/23
 ΒΗΜΑ 2ο: ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ
Η συχνό τητα του καρδιακού ρυθμού πρέπει να
κυμαίνεται μεταξύ 60 και 100/min.
Πά νω από 100 έχουμε ταχυκαρδία και κά τω από
60 βραδυκαρδία.

22 06/26/23
 Για να βρούμε τη συχνότητα μέσω ΗΚΓ υπάρχουν δύο τρόποι

1ος τρόπος:
•Μετράμε πόσα μεγάλα τετράγωνα υπάρχουν μεταξύ δύο
διαδοχικών QRS.
• Διαιρούμε τον αριθμό 300 με τον αριθμό των QRS.
•Έτσι αν υπάρχουν 2 QRS η συχνότητα είναι 300:2 = 150/min, 3
QRS 300:3 = 100/min, 4 QRS 300:4 = 75 /min

23 06/26/23
 2ος τρόπος
 μετρά με πό σα κύ ματα QRS
υπά ρχουν σε 30 μεγά λα
τετρά γωνα. Ο αριθμό ς
αυτό ς σημαίνει πό σα QRS
υπά ρχουν σε 6 sec, γιατί
 τα 30 τετρά γωνα = 5 x 30 =
150 μικρά τατρά γωνα =
150 x 0.04 sec = 6 sec
 αφού βρού με πό σα QRS
υπά ρχουν σε 6 sec
πολλαπλασιά ζουμε x10 και
βρίσκουμε πό σα QRS
(παλμοί) υπά ρχουν σε
60sec ή σε 1 λεπτό
24 06/26/23
 ΡΥΘΜΟΣ

 Υπά ρχουν p πριν από τα

QRS ? Είναι θετικά στην
απαγωγή ΙΙ ?
 Αν και τα δύ ο είναι ΝΑΙ
έχουμε φλεβοκομβικό
ρυθμό
 Αν δεν υπά ρχουν p ή αν
αυτά δεν είναι θετικά
στην απαγωγή ΙΙ δεν
έχουμε φλεβοκομβικό
ρυθμό .

25 06/26/23
 ΡΥΘΜΙΚΟΤΗΤΑ

Τα διαστή ματα p – p είναι σταθερά και ίσα μεταξύ

τους ? Το p – R είναι σταθερό ή μεταβά λλεται ?
Τα R – R διαστή ματα είναι σταθερά και ίσα μεταξύ
τους ?
Τα κύ ματα QRS να έρχονται εντελώ ς ά ρρυθμα ?
Υπά ρχει ρυθμικό τητα των QRS η οποία
διακό πτεται εκτά κτως από QRS της ίδιας ή
διαφορετική ς μορφή ς από τα προηγού μενα ?

26 06/26/23
 ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΟΣ

Κά θε p ακολουθείται από QRS ? Η από σταση

p – QRS είναι ίση με 0,20sec (ένα μεγά λο
τετρά γωνο στο ΗΚΓ χαρτί)?

27 06/26/23
 ΤΟ ΚΥΜΑ QRS

 Η διά ρκεια του QRS κύ ματος (το εύ ρος από την

αρχή του q μέχρι το τέλος του S κύ ματος) στο
χαρτί είναι μικρό τερη από 0.06 sec ?
 Το εύ ρος του QRS είναι πά νω από 0,10 ή 0,12 ή
και 0,16 sec ?
 Αν υπά ρχει διεύ ρυνση του QRS κοιτά ω την
απαγωγή V1
 a. Αν δείχνει από λυτα αρνητικό κύ μα QS έχω
αριστερό αποκλεισμό (LBBB)
 b. αν δείχνει θετικό κύ μα R (οποιοδή ποτε
θετικό , RsR ή RR έχω δεξιό αποκλεισμό (RBBB)

28 06/26/23
 Απαγωγές που καθορίζουν ποιο μέρος
της καρδιάς πάσχει
Ι, aVL, V5, V6 : το πλά γιο τμή μα.
ΙΙ, ΙΙΙ, aVF: το κατώ τερο τμή μα
V1 ως V3: το πρό σθιο τμή μα
V3 & V4: την κορυφή

29 06/26/23
30 06/26/23
31 06/26/23
32 06/26/23
Ταχυκαρδία

Ταχύς ρυθμός της καρδιάς, συχνότερος από 100 συστολές ανά λεπτό

Απαγωγή ΙΙ - 140 συστολές / min

33 06/26/23
Βραδυκαρδία

Ελαττωμένη συχνότητα καρδιακής λειτουργίας, μικρότερη από 60

συστολές ανά λεπτό

Απαγωγή ΙΙΙ - ~ 40 συστολές / min

34 06/26/23
Φλεβοκοιλιακός - Κολποκοιλιακός
Αποκλεισμός (i)

Η διέγερση από το φλεβόκομβο αποκλείεται πριν εισέλθει στο

μυοκάρδιο των κόλπων.

Απαγωγή ΙΙΙ
Αιφνίδια παύ ση κυμά των P  αναστολή λειτουργίας κό λπων.
Οι κοιλίες αναλαμβά νουν με καινού ριο ρυθμό (συνή θως προέρχεται από τον
κολποκοιλιακό κό μβο)  μη μεταβολή διαμό ρφωσης συμπλέγματος QRS.
35 06/26/23
Φλεβοκοιλιακός - Κολποκοιλιακός
Αποκλεισμός

Απαγωγή ΙΙΙ
Αποκλεισμό ς της μεταβίβασης της διέγερσης από τους
κό λπους στις κοιλίες  Διαχωρισμό ς των κυμά των P από
τα συμπλέγματα QRS

36 06/26/23
Μαρμαρυγή των κοιλιών

37 06/26/23
Πτερυγισμός των κόλπων

Απαγωγή ΙΙ
Υψηλά κύ ματα P, εξαιτίας συστολή ς ημισυντονισμένων μαζώ ν από το
μυοκά ρδιο των κό λπων,
Ένα σύ μπλεγμα QRS-T ακολουθεί ένα κύ μα P μια φορά για κά θε δύ ο ή
τρεις συστολές των κό λπων, δηλ. ο ρυθμός είναι 2:1 και 3:1.

38 06/26/23