MPU3122

HUBUNGAN ETNIK
Dr. MOHD ZAMANI BIN MOHD NOR PEAH
 4.0 Permuafakatan Politik dalam Konteks
Hubungan Etnik
• Konsep perkongsian kuasa- setiap kumpulan etnik
berpeluang untuk terlibat secara langsung dalam
penggubalan dasar dan pentadbiran.
• Pemuafakatan harmoni antara pemimpin politik
daripada setiap kumpulan yang terlibat dalam
pentadbiran negara.
• Mengeratkan hubungan antara etnik dengan etnik yang
lain di samping menjamin kepentingan setiap etnik yang
terlibat tidak terabai.
Elemen dalam konsep pemuafakatan politik
• Perkongsian kuasa
• Kuasa veto minoriti
• Proposional atau nisbah perkadaran perwakilan
• Autonomi segmental
 Perkongsian kuasa

• Setiap ketua dan pemimpin daripada setiap kaum

terlibat dalam pemerintahan.
• Setiap keputusan yang dicapai mestilah melalui kata
sepakat atau persetujuan bersama tanpa diskriminasi
kaum lain.
 Kuasa veto minority

•Setiap kaum berhak melakukan

pembatalan terhadap apa-apa
keputusan jika semua keputusan
dilihat tidak memenuhi kepentingan
kaum tersebut.
Proposional atau nisbah perkadaran perwakilan

• Perlu ada wakil daripada setiap kaum

dengan nisbah tertentu dalam
pemerintahan negara untuk mengelakkan
berlakunya diskriminasi terhadap kaum
tertentu.
 Autonomi segmental

• Setiap kaum mempunyai autonomi untuk

menentukan perkara yang diperlukan oleh kaum
yang diwakilinya.
• Bahasa, pendidikan, budaya dan agama.
 Pemerintah

•Perbuatan memerintah yang

dilakukan oleh badan eksekutif,
legislatif dan kehakiman untuk
mencapat tujuan nasional.
Konsep Melayu Tradisional
• Melayu tradisional merujuk kepada masyarakat Melayu yang kaya
dengan adat dan budaya serta nilai-nilai murni kesopanan.
• Masyarakat Melayu yang hidup sebelum zaman penjajahan.
• Acuan mereka sendiri tanpa adanya pengaruh daripada negara Barat.
Masyarakat Melayu tradisional ini sangat terkenal, khususnya pada
abad ke-13 hingga abad ke-16.
• Kemunculan beberapa buah kerajaan Melayu tradisional seperti
Kerajaan Melayu Melaka, Johor, Perak, Pahang, Selangor, Negeri
Sembilan, Terengganu, Kelantan dan sebagainya.
 Sistem politik tradisional

• Sistem politik tradisional ialah wujudnya jurang perbezaan antara

golongan pemerintah, aristokrat/bangsawan dan rakyat jelata/bawahan.
• Dalam masyarakat Melayu tradisional, kuasa politik, ekonomi dan sosial
dipegang oleh golongan aristokrat.
• Rakyat jelata tidak diberi peluang untuk melibatkan diri dalam sistem
pemerintahan negara.
• Masyarakat pada masa ini dibahagikan kepada dua golongan iaitu
golongan pemerintah dan golongan diperintah.
Struktur politik tradisional

Sultan/Raja

Golongan bangsawan

Pembesar

Penghulu

Rakyat biasa

Hamba
Pentadbiran feudalisme Kesultanan Melayu
Melaka
• Sultan dibantu oleh 4 pembesar Melayu- sultan dibantu oleh 4
pembesar Melayu.
• Kerajaan Melayu Melaka memiliki undang-undang- kerajaan Melayu
Melaka memiliki undang-undang kanun Melaka dan undang-undang
laut Melaka.
• Sistem politik tidak membenarkan persaingan kuasa- sistem politik
tidak membenarkan persaingan kuasa secara bebas.
• Sultan mempunyai kuasa mutlak dan kesetiaan rakyat.
Kemasukan penjajah ke Tanah Melayu

•Pengenalan sistem residen melalui

penjanjian Pangkor 1874- negeri-
negeri Melayu dipaksa menerima
residen.
Pembangunan dan Permuafakatan Politik di Tanah Melayu, Sarawak
dan Sabah
• Penubuhan 1 mei 1946-UMNO reaksi penentangan terhadap
Malayan Union.
• Persekutuan Malayan Union diganti dengan Persekutuan Tanah
Melayu-1948.
• 1949- Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum (CLC - Communities
Liaison Committee) telah ditubuhkan untuk mengeratkan hubungan
dan perpaduan antara kaum.
• CLC-tempat untuk semua kaum membincang dan menyelesaikan
masalah yang wujud antara kaum.
• Merupakan pertubuhan spara politik yang dianggotai 14 orang
anggota.
Malayan Union
• Di bawah pentadbiran ini Sultan-sultan Melayu telah kehilangan
kedaulatan dan kuasa-kuasa ke atas negeri-negeri masing-masing,
ianya terhad kepada soal agama Islam dan adat istiadat dalam negeri
sahaja.
• Perlembagaan Malayan Union juga telah memberi hak
kewarganegaraan yang saksama tanpa mengira bangsa dan asal
keturunan melalui prinsip Jus Soli.
Anggota Jawatankuasa Hubungan Antara Kaum
Melayu
Dato onn bin
jaafar
Dato abdul
wahab bin Abd Cina
Aziz
Penasihat Dr. Lee Tiang
dengan kerajaan Keng
Briish
Tan Cheng
Lock
CLC
India
Eropah
L.R
Rolland
Doraisamy
Bradddel
Lyer
Serani
Dr J.s
Goonting
•CLC- Membincangkan pelbagai isu yang
melibatkan kepentingan bersama seperti
pendidikan, kerakyatan, ekonomi, hak
istimewa dan sebagainya.
Parti Kemerdekaan Malaya (Independence
of Malaya Party, IMP)
• Parti Kemerdekaan Malaya (Independence of Malaya Party, IMP)
ialah sebuah parti politik di Malaya British yang memperjuangkan
kemerdekaan Semenanjung Tanah Melayu.
• Parti ini ditubuhkan oleh Dato' Onn Jaafar setelah beliau menyatakan
hasrat membuka keahlian UMNO kepada kaum lain.
• Hal ini menyebabkan tentangan daripada ahli UMNO dan beliau
terpaksa keluar UMNO dan menubuhkan Parti Kemerdekaan Malaya
pada 1951.
• Beliau bagaimanapun membubarkan parti ini pada 1953 selepas tidak
berapa mendapat sambutan dan menubuhkan Parti Negara.
Sistem ahli
• Selepas Perang Dunia Kedua, British jalankan dasar dekolonisasi (langkah persediaan
berkerajaan sendiri).
• Dato' Onn Jaafar meminta menambah peluang pentadbiran kerana kekurangan pegawai
tempatan dalam perkhidmatan kerajaan.
• Cadangan selari dengan dasar British membawa kepada pembentukan Sistem Ahli.
• April 1951-Jun 1955
• Memberi peluang kepada pemimpin tempatan yang terdiri daripada pelbagai etnik
bekerjasama dalam menguruskan hal ehwal negara.
• Pemimpin tempatan dilantik menjadi ahli tak rasmi undangan persekutuan.
• Pemimpin tempatan diberi tugasan untuk mengetuai jabatan kerajaan dan
bertanggungjawab kepada Pesuruhjaya tinggi.
• Kedudukan pemimpin setaraf dengan menteri.
Pemimpin sistem ahli yang dilantik
Pesuruhjaya Tinggi
Dato Onn bin jaafar(Hal Ehwal Dalam Negeri)

Pemimpin sistem ahli

E.E.C Thuraisingham (Pelajaran)

Dr. Lee Ting Keng(Kesihatan)

Tunku Sultan Abdul Hamid(Pertanian & Perhutanan)

Dato Mahmud bin Mat (Tanah, Perlombongan &

Perhubungan)
Kepentingan Sistem Ahli

• Menyediakan asas penting untuk latih orang tempatan ke arah

berkerajaan sendiri.
• Beri pendedahan untuk belajar mentadbir dan terajui kerajaan
menjelang kemerdekaan.
• Proses memupuk perpaduan kaum - pemimpin gabungan daripada
pelbagai kaum.
• Menentukan kemerdekaan yang diperoleh mendapat sokongan
seluruh penduduk Persekutuan Tanah Melayu.
• 1950, UMNO bergabung dengan MCA- bagi mewujudkan parti Perikatan
memperjuangkan kepentingan mengikut etnik.
• Perikatan UMNO-MCA-MIC menjadi bertambah kukuh apabila MIC menyertai
Perikatan pada Okt 1954.
• Perikatan UMNO-MCA-MIC memenangi 51 daripada 52 kerusi dalam
pilihanraya persekutuan pertama 1955.
• Tuanku Abdul Rahman selaku ketua menteri Persekutuan Tanah Melayu telah
membentuk kabinet yang terdiri 10 menteri-6 Umno-3 MCA dan 1 MIC.
• Pemuafakatan politik melalui pakatan UMNO-MCA-MIC terus menguasai
majoriti kerusi
• 1959-74 daripada 104 kerusi yang dipertandingkan
• 1964-89 daripada 104 kerusi yang dipertandingkan
• 1969-67 daripada 103 kerusi yang dipertandingkan
Pemuafakatan politik pembangkang
• Pemuafakatan politik pembangkang-1 april 2008-Parti keadilan Rakyat
(PKR), Democratic Action Party (DAP) dan Parti Islam se Malaysia
membentuk Pakatan Rakyat.
• Pilihanraya umum ke 12-Pakatan Berjaya menawan negeri Selangor,
Kedah,Pulau pinang dan Kelantan.
• Pada 2015- Pakatan Harapan terdiri daripada PKR, DAP dan Parti
Amanah Negara (PAN).
Cabaran politik dalam konteks hubungan
etnik
• Melibatkan berbagai isu sensitif yang berkaitan dengan perbezaan
etnik, agama, dan budaya di negara ini.
• Malaysia merupakan negara multietnik yang terdiri daripada tiga
kumpulan utama, iaitu Melayu, Cina, dan India, serta kumpulan
minoriti lain yang melibatkan pelbagai etnik dan agama.
Cabaran
• Mencapai keseimbangan politik yang adil di antara kumpulan-
kumpulan etnik ini.
Sejak penubuhan Malaysia, prinsip perpaduan dan konsensus antara kumpulan-
kumpulan etnik dipegang tinggi sebagai satu pendekatan untuk memastikan
kestabilan politik.
Walau bagaimanapun, cabaran ini terus wujud, terutama dalam hal tuntutan
dan aspirasi politik kumpulan-kumpulan etnik yang berbeza.
Cabaran
• kuota etnik dalam pendidikan dan pekerjaan
• hak keistimewaan Melayu
• pengiktirafan hak-hak kaum-kaum lain
• Isu agama
• Peningkatan politik identiti etnik
• Persaingan politik
Untuk mengatasi cabaran ini
• Dasar Perpaduan Nasional dan pelbagai inisiatif untuk memupuk
perpaduan dan pemahaman antara kumpulan-kumpulan etnik.
• Penguatan institusi demokrasi dan perlaksanaan keadilan sosial untuk
mempromosikan kesaksamaan dan keadilan di dalam negara.
• Membangunkan dialog, saling pengertian, dan kerjasama antara
kumpulan-kumpulan etnik di Malaysia.
Soalan tutorial
1. Usaha pemuafakatan politik di negara ini telah dimulakan sebelum
zaman kemerdekaan lagi.
Ulaskan pernyataan ini