კომპლექსური დავალება:

იგლუ

ანნა ჯავახიშვილი
8ბ კლასი
• პოსტერი შექმნილი მაქვს.
• მე ვფიქრობ, პოსტერის შესაქმნელად ინფორმაციას უნდა
ვფლობდეთ იმის შესახებ რაზეც გვიწევს მომზადება.
• პოსტერის შექმნისას მოგვიწევს ვიზრუნოთ ვიზუალურ
მხარეზე და ასევე მოვიძიოთ ინფორმაცია ამ თემის
შესახებ.
• მიღებული შედეგები პოსტერში, რომ ავსახოთ უნდა
მივყვეთ მოცემულ პუნქტებს, რომლებიც მოცემული გვაქვს
და რომლებიც აუცილებელია ავსახოთ პოსტერში.
• იგლუ შენდება თოვლის ბლოკებისგან იგლუს ასაშენებლად
აუცილებელია დიდხანს ნადები კარგად გამაგრებული თოვლი.
ბლოკების დაჭრა ნებისმიერი მჭრელი ინსტრუმენტით შეიძლება.
გამოჭრა იმ მხრიდან იწყება, საიდანაც ქარი უბერავს, რადგან აქ
თოვლი უფრო მკვრივია. ხანდახან თოვლის ბლოკებთან ერთად
ყინულიც გამოიყენება, რათა იგლუში სინათლემ შეაღწიოს. იგლუს
ჭერში ტოვებენ ღია ხვრელს ვინტილაციისთვის და
განათებისთვის.იგლუს არქიტექტურა უნიკალურია. მისი ბლოკები
სპირალურად ლაგდება ისე, რომ კედლები თავისუფლად იტანს
სახურავის სიმძიმეს, ხოლო ვინტილაცია არ აძლევს თოვლს
გადნობის საშუალებას.იგლუში დასაძინებელი ადგილები
ამაღლებულ პლატფორმაზეა, ვინაიდან თბილი ჰაერი ზემოთ ადის,
ხოლო ცივი ქვემოთ ჩადის. ზოგი ტონები
იგლუში ცხოველთა ტყავებს აფენენ მეტი  სითბოსთვის.
•.
ეტაპი II
აქტივობა 5
• პლასტმასის ჭიქაში რომელსაც სივრცე აქვს დარჩენილი (მასში
ბამბა არ გვაქვს ჩადებული უფრო მალე გაიყინება ვიდრე მეორე
ჭიქა, რადგან ბამბაში ბოჭკოებს შორის მოთავსებული ჰაერი არ
მისცემს ცივ ჰაერს საშუალებას წყლის გარსი სწრაფად გაყინოს.
აქტივობა 6
• ყინული აციებს მარილიან წყალს,მარილიანი წყალი სასმელს,
(წყალს აქვს დიდი კუთრი სისთბო ტევადობა) სწორედ ამიტომ
უფრო მეტად გაცივდება სასმელი რომელიც იყო მარილიან
წყალში ყინულთან ერთად.
• ნივთიერება შედგება მოლეკულებისაგან.
• სხეულის შემადგენელი ნაწილაკების მოძრაობის
კინეტიკური და ურთიერთქედების პოტენციური ენერგიების
ჯამი-შინაგანი ენერგია
• შინაგანი ენერგიის შეცვლა შეიძლება ორი გზით: სითბო
ცვლით და მუშაობის შესრულებით.
• თბოგამტარობა არის შინაგანი ენერგიის ცვლილება
მუშაობის შესრულების გარეშე. თბოგაცემა ხორციელდება:
კონვექციით; თბოგამტარობით; გამოსხივებით.
• სითბო გადაეცემა ცივი სხეულიდან ცივი სხეულისკენ.
• სითბოცვლა მიმდინარეობს იმ დრომდე სანამ არ
დამყარდება სითბური ტემპერატურა.
• თბოგამტარობის დროს ნივთიერება არ
გადაადგილდება,ენერგია გადატანება ცხელიდან
ცივისაკენ.თბოგამტარობა მიმდინარეობს მყარ სხეულებში
კერძოდ მეტალებში.
• სხვადასხვა აგრეგატულ მდგომარეობაში ნაწილაკების
განლაგება ერთნარი არ არის.
• თბოგამტარობით სითბო სწრაფად გადაეცემა მყარ
ნივთიერებაში.
• კარგი თბოიზოლატორები:
აგური,ხე,მატყლი,ბამბა,ბეწვი,და ასე შემდეგ,რადგან მათ
ბოჭკოებს შორის ჰაერია.
• რკინა კარგი თბოგამტარია, რადგან თავდაპრველად
იზრდება იმ ნაწილაკების სიჩქარის მოდული, რომლებიც
სითბოს პირდაპირ შეეხო. ურთიერთქმედების შედეგად
იზრდება მეზობელი ნაწილაკების სიჩქარე...
• ლითონის და ხის საგნებს ტემპერატურა
ერთნაირია.
• ხელის შეხებით ხე გვეჩვენება თბილი და ლითონი
პირიქით-ცივი.
• იმიტომ რომ, აგური არის ცუდი თბოგამტარი.
• მინებს შორის მოთავსებულია ჰაერი და სახლი
ინარჩუნებს ზაფხულში სიგრილეს , ზამთარში
სითბოს.
• ნამცხვარმა დაფარა და დაიცვა ნაყინი ცხელი
ტემპერატურისაგან;
• ბეწვი და ბუმბული არის ცუდი თბოგამტარი,
ცხოველებს სიცივისაგან ,ცხიმოვანი ფენა და
უნარჩუნებს ტემპერატურას;
• ბეწვი ცუდი თბოგამტარია;
• ფაფუკი თოვლი უფრო კარგი თბოიზოლატორია,
რადგან მასში ჰაერია;
• ბამბაც და თოვლიც ცუდი თბოგამტარია,მათ
ბოჭკოებში მოთავსებულია ჰაერი.
• თოვლის ბოჭკოებში არის მოთავსებული ჰაერი და
სითბოს ინარჩუნებს;
• იმიტომ რომ, ყინული არის გამჭირვალე;
• სწრაფად ცივდება მუქი ფერის ,რადგან მუქი ფერი
კარგად შთანთქავს და კარგად აცივებს;
• ჰაერი არ ატარებს სითბოს,და წყალი არ ატარებს
სითბოს, ყინული, კი ატარებს სითბოს;
იგლუში, სახლის შესასვლელი იატაკის დონის ქვემოთ
არის, რადგან მიწაში მდებარე თბილი ჰაერი ამოდის
მაღლა და იგლუს ბლოკებში მდებარე ჰაერი არ აძლევს
საშუალებას რომ ეს თბილი ჰაერი გამოვიდეს იგლუდან.
იგლუში თბილი ჰაერი რჩება შიგნით, ეს თბილი ჰაერი
ადის მაღლა და მაღლითა დონეზე აკეთებენ დასაძინებელ
ადგილს,რადგან სწორედ მანდ მდებაროებს თბილი
ჰაერი.
ექსპერიმენტში ჩვენ გვაჩვენეს რომ ფურცლისაგან
ამოჭრეს სპირალი და დადგეს ნემსზე,შემდეგ
დაბლიდან დაუყენეს სანთელი, სანთლის წვის
დროს თბილმა ჰაერმა დაიწყო მაღლა ამოსვლა
და ამით დატრიალდა სპირალი;
მეორე შემთხვევაში სპირალი დააყენეს
ნემსზე,ნემსი დადგეს ნათურაზე და ნათურის
გაცხელების გამო თბილი ჰაერი ამოვიდა მაღლა,
ასე დაატრიალა სპირალი.
 ამ ექსპერიმენტის მიხედვით შეიძლება
გამოვიტანოთ დასკვნა, რომ ნათურის ან სანთლის
გაცხელებისას გაცხელდა ჰაერიც, ის გახდა
მსუბუქი, ამოვიდა მაღლა და დაატრიალა
სპირალი.
• ყველაზე გვიან გაცივდება თეთრში, ყველაზე
სწრაფად-შავში

• უფრო სწრაფად ამოიბერა შავი ბუშტი

რადგან შავი ფერი უკეთესად შთანთქავს და
უკეთესად ასხივებს ენერგიას, ვიდრე ღია
ფერი.
• სითბოს გაცემა რომელიც მიმდინარეობს ქვემოდან ზევით ,
სითხეებში და აირებში ეწოდება-კონვექცია.
• კონვექციისას ენერგიას გადააქვს აირის ან სითხის ჭავლს,
ანუ ენერგია გადაადგილდება.
• სითხეებში და აირებში, მიმდინარეობს კონვექცია.
• სპირალი დატრიალდა სითბური ენერგიის ხარჯზე.
• თბილი ჰაერი შედარებით მსუბუქია.
• იგლუში შესასვლელი მიწის ქვედა ფენებიდანაა ,მიწა
შედარებით თბილია და თბილი ჰაერი ადის ზემოთ და
ცივი ქვემოთ ჩამოდის.
• რადგან თბილი ჰაერი ადის ზემოთ
• რათა თბილი ჰაერი ავიდეს ზემოთ.
• ენერგიის ძირითადი წყაროა მზე.
• მზის ენერგია აღწევს დედამიწას გამოსხივებით.
• გამოსხივება არის თბოგადაცემის სახე რომლითაც
ენერგია მზიდან დედამიწაზე მიდის.
• გამოსხივება სრულ ვაკუუმშიც კი ხორციელდება, ე.ი
ნივთიერი გარემოს არსებობა არ არის.
• წყალი უფრო გვიან გაცივდა თეთრ ჭიქაში.
• შავი ბოთლიდან ბუშტი უფრო სწრაფად ამოიბერება,
რადგან შავი ფერი უკეთესად შთანთქავს და უკეთესად
ასხივებს ენერგიას ვიდრე ღია ფერი.
• მუქი ფერის სხეულები უფრო კარგად ასხივებს.
• ყინული უნდა მოვათავსოთ თეთრი ფერის ჭურჭელში.
• უფრო ჩქარა დნება ჭუჭყიანი თოვლი.
• თეთრი ფერი იცავს დათვს სიცივისაგან.
• თერი ფერი იცავს იგლუს სიცივისაგან.
• ადამოანების რაოდენობა ახდენს ზეგავლენას
დამყარებულ ტემპერატურაზე.
• იგლუს ფორმას აქვს მნიშვნელობა გამოსხივებულ სითბოს
რაოდენობაზე;
• იგლუს ზედაპირის ფართობის შესამცირებლად;
• თეთრი ფერის გამო ის ნაკლებად გვიან ცივდება;
• 2თოვლის სახლი არ გამოდგება სხვა კლიმატურ
პირობებში;
• ჩემი აზრით, იგლუ ძლებს 3 თვე.