Araling

IKAAPAT NA MARKAHAN

Panlipunan
Araling
IKAAPAT NA MARKAHAN

Panlipunan
 Do you know
ABOUT SEARCH ENGINE

MELC-BASED
Layunin :Napahahalagahan ang papel ng mamamayan sa
pagkakaron ng isang mabuting pamahalaan

Week 7-8
 Paunang Gawain
Basahin at unawain ang mga katanungan.
Isulat sa papel ang letra ng iyong sagot.
1. Ito ay tumutukoy sa interaksiyon ng mga ahensya
at opisyal ng pamahalaan sa corporate sector, civil
society organizati ons at mga parti do politi kal.
A . administrasyon C. pamahalaan
B. gobyerno D. pamamahala

2. Upang mapag-aralan ang Estado ng demokrasya sa

167 na bansa sa mundo, ginagamit ang panukat na
ito.
A . politi cal index C. consumer price index
B. democracy index D. corrupti on
percepti ons index
3 . S a i s i n a gawa n g 2 0 1 9 D e m o c ra c y I n d ex , a n g P i l i p i n a s ay
lumabas na nasa:
A. 49th sa buong mundo. C. 59th sa buong mundo.
B. 54th sa buong mundo. D. 6 4 t h s a b u o n g m u n d o .

4 . S a ka b i l a n g p a g ka ka ro o n n g d e m o k ra sya s a P i l i p i n a s ,
i ti n u t u r i n g n a fl awe d d e m o c ra c y a n g u m i i ra l s a b a n s a
dahil sa:
A . h i n d i n a g ka ka ro o n n g m a l aya n g h a l a l a n .
B . m a h i n a n g p o l i ti ka l n a p a k i k i l a h o k n g m ga ta o .
C . h i n d i m ata l i n o n g p a g b o to n g m ga m a m a m aya n .
D. m a b a b a n g p a g p a p a h a l a ga s a ka ra p ata n n g m ga ta o .
5. Ito ay tumutukoy sa pag gamit ng posisyon sa
pamahalaaan upang palaganapin ang pansariling
interes.
A. korapsiyon
B. pagnanakaw
C. pandarambong
D. pang-aabuso
Breaking
news
BALITAAN
NGAYONG ALAM MO NA
ANG MGA ISYU AT HAMON
UKOL SA MGA EPEKTO NG
AKTIBONG
PAKIKILAHOK NG
MAMAMAYAN SA MGA
GAWAING PANSIBIKO, DADAKO
NAMAN TAYO SA ISA
PA SA MGA MAHAHALAGANG
PAKSA SA KASALUKUYANG
PANAHON
Suriing mabuti ang mga pagbabagong
naganap sa inyong pamayanan, bayan o
lungsod. Sa pamamagitan ng husay mo sa
pagguhit, ipakita ang mga pagbabagong
ito. Tukuyin din ang mga tao o personalidad,
grupo at mga samahan na nanguna sa
transpormasyon ng inyong lugar.
Pagkatapos ay lagyan ng isang maiksing
paliwanag
ang iyong iginuhit sa ibabang bahagi ng
papel.
 YAN ANG I
MAYAOBOTO KO
B
G
MAN NINON
O KO YAN!!
TO A K SIKAT AH
IBO ELEKSYON
SA SUSUN
OD NA IBOBOTO KO SYA!
 AANNGO
I H I W AT I G
PINAH ?
W A N ? ?
NG LARA
Mabuting Pamamahala
o Good Governance
ARALIN NATIN
Tuklasin Natin
 Ang akti b
AKTIBO
on
n
g
s
p
i b
a
i
k
k
i
o
k i
s
l
a
a h
l
o
a r
k
a
s
n
a
g
m
a n
g
n
a
g
gawaing pa a t l i p u n a n a y
, p o l i ti ka
kabuhayan i g i n g m a b u ti n g
d a n g p a g
isang tan
Pilipino.

AMAMAMAYAN
Gaya ng Kodigo ng Pagkamamamayan
at Kagandahang Asal, ikaw bilang isang
kabataang Pilipino ay may magagawa
upang patuloy na maging kabalikat ng
pamahalaan sa pagsusulong
ng kabutihang panlahat at pambansang
kaunlaran.
Bakit mahalaga para sa atin
ang paglahok sa mga
nagaganap sa ating
pamahalaan o lipunan sa
kabuoan?

Ano ba ang kalagayan ng

demokrasya sa kasalukuyan?
SURIIN NATIN
Ano ba ang governance o pamamahala?

PAMAMAHALA
Ayon kay Gerardo Bulatao, ang
pinuno ng Local Governance
Citizens and Network, ang
governance ay interaksiyon
ng mga ahensiya at opisyal ng
pamahalaan sa corporate
sector, civil society
organizations at mga partido
politikal (ANGOC, 2006).
 1. Para sa World Bank
ang pandaigdigang institusyong pinansiyal na
agpapautang sa mga papaunlad na bansa o
eveloping countries, ang good governance ay isang
araan ng pagsasakatuparan ng kapangyarihang
mangasiwa sa economic at social sources ng bansa
ara sa kaunlaran nito
 2. Para naman sa International
Development Association (IDA)
ng good governance ang isa sa mga salik na
akaaapekto sa mabuting paggamit ng yaman o
esources upang mabawasan ang bahagdan ng
ahirapan sa isang bansa.
 3. Binigyan din ng pakahulugan ng Office
of the High Commissioner for Human
Rights (OHCHR) ang good governance.
umutukoy ito sa proseso kung saan ang mga
ampublikong institusyon ay naghahatid ng
apakanang pampubliko, nangangasiwa sa pag-aaring
aman ng publiko, at tinitiyak na mapangalagaan ang
mga karapatang pantao, maging malaya sa pang-
abuso
t korapsiyon, at may pagpapahalaga sa rule of law.
Ang mabuting pamamahala ay nakikilahok
(participatory), nakatuon sa
pagkakasundo (consensus oriented), may
pananagutan (accountable), transparent,
tumutugon (responsive), mabisa (effective
and efficient), pantay-pantay at
nakapaloob (equitable and inclusive) at
sumusunod sa pananaig ng batas (rule of
law).
 u ti n g P a ma m a h a l a
Ka ta n g ia n n g M a b
Walo n g s
n it e d N a ti o n
ayon sa U )
P r o g r a m m e (U N D P
Develo p m e nt

ALAMIN
1. Pakikilahok (participation).

Ang pakikilahok ng mga lalaki at babae ay isang

mahalagang pundasyon ng mabuting pamamahala. Lahat
ay dapat magkaroon ng pagkakataong mapakinggan sa
pagbuo ng desisyon.
2. Pananaig ng batas (rule of law).

Ang pagpapatupad ng mga batas ay nararapat

lamang na pantay-pantay, walang mayaman at walang
mahirap, lalo’t higit ang mga batas ukol sa karapatang
pantao.
3. Transparency.

Ang transparency ay nakaugat sa malayang

pagdaloy ng mga impormasyon.
4. Pagtugon (responsiveness).

Ang mga institusyon at mga proseso ay dapat na

nakatutugon sa mga pangangailangan ng tao sa loob ng
isang takdang panahon.
5. Nakatuon sa pagkakasundo
(consensus oriented).
Ang mabuting pamamahala ay namamagitan sa
magkakaibang mga interes upang makabuo ng isang
desisyong makabubuti sa interes ng lahat ng grupo at, kung
maaari, sa mga polisi-ya at hakbangin.
6. Katarungan at napapabilang
(equity and inclusiveness).
Lahat ng lalaki at babae ay dapat mabigyan ng
pagkakataon na mapanatili o mapagbuti ang kanilang
kagalingan
7. Mabisa (effectiveness and efficiency).

Ang mga hakbangin o proseso at institusyon ay nakabubuo

ng resultang makatutugon sa mga pangangailangan ng tao
gamit lamang ang matalinong paggamit sa limitadong
yaman ng lipunan
8. Pananagutan (aacountability).

Ang lahat ng gumagawa ng desisyon ay may pananagutan

sa publiko.
MGA KATANGIAN NG
GOOD GOVERNANCE
ALAMIN
1. Kapanagutang Politikal
May pananagutan ang mga
opisyal ng pamahalaan at maging
ang pribadong sekor at mga
organisasyon ng civil society sa
mamamayan pagdating sa mga
pagpapasyang nakaaapekto sa
pangkalahatang interes ng isang
pamayanan at ng bansa sa
kabuuan.
 2. KATAPATAN
Ito ay tumutukoy sa malayang daloy ng impormasyon sa lahat
ng transaksiyon, proseso, desisyon, at ulat ng pamahalaan. Sa
pagkakaroon ng transparency, binibigyan ng pagkakataon ang
mamamayan na magkaroon ng kamalayan sa nagaganap sa
pamahalaan at makalahok sa mga gawain nito.
 YAN ANG I
MAYAOBOTO KO
B
G
MAN NINON
O KO YAN!!
TO A K SIKAT AH
IBO ELEKSYON
SA SUSUN
OD NA IBOBOTO KO SYA!
 Hindi magiging posible
ang pagkakaroon ng isang
mabuti ng pamamahala
kung walang kapanagutan
at katapatan sa panig ng
pamahalaan at
mamamayang laging
mulat sa mga gawain ng
pamahalaan.
MGA
GAWAIN

SIMULAN NA
 PAGYAMANIN
J U M B L E D S A L I TA !
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang
sumusunod na pahayag. Isulat sa papel
ang salitang inilalarawan ng sumusunod na
bilang sa tulong ng jumbled lett ers.
1. Ako ang interaksiyon ng mga ahensya at opisyal ng pamahalaan sa
corporate sector, civil society organizations at mga partido politikal.
ANVEGOERNC

2. Ako ang paggamit ng posisyon sa pamahalaan upang palaganapin

ang pansariling interes.
IONORCRPUT
 PAGYAMANIN
J U M B L E D S A L I TA !

3. Ako ang nagbibigay ng pagkakataon na magkaroon ng aktibong

ugnayan ang mga mamamayan sa pamahalaan upang bumuo ng
karampatang solusyon sa mga hamon ng lipunan.
ICIPAPARTTROY VEANRNCEGO

4. Ako ang nagbibigay sa mga mamamayan na magkaroon ng

kamalayan sa nagaganap sa pamahalaan at makalahok sa mga gawain
nito.
ENCYNSPARTAR
 PAGYAMANIN
J U M B L E D S A L I TA !

5. Ako ang prosesong naghahatid ng kapakanang pampubliko,

nangangasiwa sa pag-aaring yaman ng publiko, at tumitiyak na
mapangalagaan ang mga karapatang pantao, maging malaya sa pang-
aabuso at korapsiyon, at may pagpapahalaga sa rule of law.
ODGORONGVEANCE
 SANGGUNIAN
A. AKLAT Rosemarie C. Blando et. al. Kasaysayan ng Daigdig. Araling Panlipunan Modyul
para sa Mag – aaral

B. Website https://www.google.com/search?
q=project+ease+modules+in+araling+panlipunan+8+neokolonyalismo&tbm

https://www.google.com/search?q=ideolohiyang+liberalismo&tbm
https://www.google.com/search?q=neokolonyalismo&tbm=isch&ved
https://www.google.com/search?q=cold+war&tbm=isch&ved=2ahU https:/
/tl.m.wikipedia.Org.
If slavery is
not wrong,
“
nothing is
wrong.

Abraham Lincoln
MARAMING
SALAMAT