WIKA, DALUBWIKA

AT KULTURA
 WIKA
• LATIN: lengua --- dila
• Simbolong salita ng mga kaisipan, saloobin, behikulo o paraan ng
paghahatid ng ideya, opinion, pananaw, lohika o mga kabatirang
ginagawa sa proseso na maaaring pasulat o pasalita.
• Daluyan ng isip, damdamin, gawi kaalaman at karanasan na nagtatakda
ng mga maangking kakanyahan ng isang lipunan sa tao.
 DALUBWIKA
• Ang taong nag-aaral ng Wika.
• Nag-aangkin ng mga di karaniwang kaalaman at kakayahan,
hindi lamang sa pasasalita kundi sa pagsusuri ng wika.

Lope K. Santos – Ama ng Pambansang Wika

 KULTURA
• Ang kabuuan ng isip, damdamin, gawi at kaalaman, at karanasan na
nagtatakda ng maangking kakanyahan ng isang kalipunan ng tao.
• Ang karunungan, sining, literature, paniniwala, at kaugalian ng isang
pangkat ng mga taong nananahanan sa isang pamayanan.
• Pangkat ng mga tao – may sariling kultura at wika
• Nagsasalamin sa mga mithiin, pangarap, damdamin, kaisipan o saloobin,
pilosopiya, kaalaman, at karunungan, moralidad, paniniwala at kaugalian
ng mga mamamayan
 KULTURA AT WIKA

• Dalawang bagay na hindi maaring paghiwalayin.

• Walang superior na Wika
• Amerikano – Ingles
• Hapon - Niponggo
MGA DALUBWIKA AT ANG
KANILANG PANANAW SA
WIKA
 HENRY GLEASON
• Ang Wika ay masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinipili at
isinasaayos sa paraang artbitraryo upang magamit ng mga taong kabilang sa
isang kultura.
• Nakabatay sa:
• Ponema
• Ponolohiya
• Morpema
• Morpolohiya
• Sintaksis
WHITEHEAD

• Edukador at Pilosopong Ingles

• Ang Wika ay kabuuan ng kaisipan ng lipunang lumikha
nito: bawat wika ay naglalaman ng kaugaliang palagay
sa lahing lumikha nito.
• Ito raw ay salamin ng lahi at kanyang katauhan.
ROBINS (1985)

• Ang Wika ay sistematikong simbolo na

nakabatay sa arbitraryong tuntunin na
maaring magbago at magpadali ayon sa
pangangailangan ng taong gumagamit nito.
HENRY SWEET

• Ang Wika ay nagpapahayag ng ideya

sa pamamagitan ng mga pinagsama-
samang tunog upang maging salita.
HYMES (1972)
• Nangangahulugan itong isang buhay, bukas sa Sistema ang
wika na nakikipaf-interaksyon.
• Binabago at bumabago sa kapaligiran bilang bahagi ng kultura
ng grupong gumagamit nito.
• Isa itong kasanyang panlipunan at makatao
HALLIDAY (1973)

• May gamit na instrumental ang Wika.

• Tumutulong ito sa mga tao upang maisagawa ang mga
bagay na gusto niyang gawin.
• Nagagamit ang Wika sa pagpapahayag,
pagmumungkahi, Paghingi, pag-uutos at pakikipag-
usap.
TODD (1987)

• Ang Wika ay isang set o kabuuan ng mga sagisang na

ginagamit sa komunikasyon.
• Ang Wikang ginagamit ng tao ay hindi lamang binibigkas
na tunog at sagisag na ito ay arbitraryo at sistematiko.
• Ayon sa kanya, walang dalawang wika magkapareho
bagamat bawat isa ay may sariling set ng mga tuntunin.
 NGUNGI IHIONG (1987)

• Aprikanong Manunulat
• Ang Wika ay kultura. Isa itong konektibong kaban ng
karanasan ng mga tao at ng kasaysayan ng wika.
• Dahil sa wikang nakatala sa mga aklat pangkasaysayan at
panliteratura, nakikita ng bayan ang kanyang kultura na
natutunahan nitong angkinin at ipagmalaki
PAMELA C. CONSTANTINO AT
GALILEO S. ZAFRA (2000)
• Ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at ang
pamamaraan ng pagsasama-sama ng mga ito para
makaunawaan o makapag-usap ang isang grupo ng mga
tao.
BIENVENIDO LUMBERA (2003)

• Ang wika ay parang hininga. Gumagamit tayo ng

wika upang kamtin ang bawat pangangailangan
natin.
DR. JOSE VILLA PANGANIBAN

• Ang Wika ay paraan ng pagpapahayag ng kuro-kuro at

damdamin sa pamamagitan ng mga salita upang
makipag-unawaan sa kapwa-tao. Ito ay binubuo ng
mga salita, parirala, at pangungusap na may kahulugan.
 WIKA SA KULTURA

Ang wika ay kaluluwa at saliogan na

bumubuo at humuhubog at nagbibigay diwa
sa kutura
 KULTURA SA WIKA

Ang kulturang Pilipino ay dapat taglayin ng isang

wikang nagpapaloob at nagpapahayag nito.
 WIKA BILANG PAHAYAG

• Ang wika ang ekspresyon kakikinlan ng isang kultura,

sapagkatito ang nagtatakda ng pagkakaiba at sariling uri nito.
• Ang wika ang nagpapakilala ng identidad sa labas (pati sa loob
bilang kamalayan ng pagka-tayo).
• Ang wika ay may katumbas ng kilos o gawa ng katawan, asal at
damdamin.
 WIKA BILANG IMPUKAN-KUHANAN

• Sa wika, natitipon ang pag-uugali, isip at damdamin ng isang grupo ng tao.

• Imbakan at kuhanan ng mga;
• komseptong wala sa ibang pagkukultura
• Damdaming mahirap ihiwalay sa wika
• Nakaraang kaalaman sa kultura
Ang kulturang nakapang-aangkin ng kaalaman mula sa lahat ng dako sa
pamamagitan ng kanyang wika bilang impukan-kuhanan ay siyang nabubuhay,
namamalagi at nakapagpapanatili ng kanyang kabuuan.
 WIKA BILANG DALUYAN NG
WIKA

Ang wika ang pangunahing hakbang upang mapasakultura

ang isang indibidwal bago pa m,an kailanganing
makisalamuha, makiugali at pumapaloob sa isang kultura.