‫زندگی چیست؟‬

‫زندگی یک ماجراست با آن روبرو شوید‬

‫زندگی یک فرصت است از آن استفاده کنید‬
‫زندگی یک هدیه است آنرا بپذیرید‬
‫زندگی یک معماست آنرا حل کنید‬
‫زندگی یک راز است آنرا کشف کنید‬
‫زندگی یک وظیفه است آنرا انجام دهید‬
‫زندگی ریاضیاتی که در آن می توان ‪:‬‬
‫شادیها را ضرب کرد‬
‫اندوهها را کم کرد‬
‫عالیق را تجزیه کرد‬
‫عیوب را زیر رادیکال برد‬
‫اندیشه را جمع کرد‬
‫خوبیها را تقسیم کرد‬
‫عشق را به توان رساند‬
‫نفرتها را فاکتور گرفت‬
 ‫کلید رسیدن به موفقیت‬
‫هیچ معلولی بدون علت نیست و در هر اتفاقی هدفی وجود دارد‪.‬‬
‫چیزی به نام شکست وجود ندارد ‪ ،‬حاصل هر تجربه ای فقط یک نتیجه است‪.‬‬
‫مسئولیت هر اتفاقی را بعهده بگیرید‪ ،‬خودتان خالق دنیای خود باشید‪.‬‬
‫برای استفاده کامل از چیزی شناخت کامل آن ضروری نیست ‪ ،‬بدون توجه به جزئیات از‬
‫چیزهای مهم استفاده کنید‪.‬‬
‫بزرگترین سرمایه شما دیگران هستند نسبت به افراد دیگر حس احترام و یگانگی داشته باشید‪.‬‬
‫هیچ موفقیت پایداری ‪ ،‬بدون شکست بدست نمی آید‪.‬‬
‫کار را نوعی تفریح بدانید‪.‬‬
 ‫پنج کلید دستیابی به ثروت وخوشبختی‬

‫بیاموزید که چگونه با یاس و ناامیدی ها مبارزه کنید‪.‬‬

‫بیاموزید که چگونه با پاسخهای منفی روبرو شوید‪.‬‬
‫فشارهای مالی را کنترل کنید ‪ ،‬بیاموزید که چگونه دخل و‬
‫خرجتان را یکی کنید ‪ ،‬پول دربیاورید و پس انداز کنید‪.‬‬
‫پس از رسیدن به مرحله ای از موفقیت از خود راضی‬
‫نباشید‪.‬‬
‫همیشه بیشتر از آنچه که انتظار دارید دریافت کنید و‬
‫ببخشید‪.‬‬
 ‫فهرست مطالب‪:‬‬

‫تاریخچه مهندسی ارزش‬

‫معرفی مهندسی ارزش‬
‫سير تاريخي مهندسي ارزش(‪:)۱‬‬
‫سير تاريخي مهندسي ارزش(‪:)۲‬‬
‫تعاريف و توصيف هاي مرتبط با مهندسي ارزش‪:‬‬
‫توصيه هاي مهندسي ارزش ‪:‬‬
‫درصد کابرد مهندسی ارزش در صنايع مختلف جهان‬
‫جمالت برتر از مهندسی ارزش‪:‬‬
‫مهندسي ارزش كاهش هزينه ها و بهبود كيفيت فرايندها‬
‫سه واژه كليدي در مهندسي ارزش كدامند ؟‬
‫زمان بكارگيري مهندسي ارزش چه زمانيست ؟‬
‫اثبات كارايي مهندسي ارزش در دنيا‬
‫كيفيت‬
‫‌‬ ‫بناي ‌‬
‫اوليه‬ ‫مهندسي ارزش؛ سنگ‌ ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش در صنايع‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫چندوچون استفاده‌ از‬
‫‌‬ ‫نگاهي ‌‬
‫به‬ ‫‌‬
‫ارزش‬
‫‌‬ ‫جامع از مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫تعريف‬
‫‌‬
‫مهندسي ارزش‬
‫‌‬ ‫اهداف ‌‬
‫مهم‬ ‫‌‬
‫ويژگيهاي آن‌‌‬
‫‌‬ ‫ارزش و‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫ارزش‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫كيفيت و‬
‫‌‬
‫‌ مهندسي ارزش ابزار قدرتمند بهره وري‬
‫معرفي کتاب جايگاه مهندسي ارزش در مديريت پروژه‬
 ‫عوامل اصلی تعیین کننده مهندسی ارزش‬

‫‪Quality‬‬
‫‪Time‬‬
‫‪Cost‬‬
 ‫مهندسی ارزش‪:‬بهبود از آنچه تا‬
‫کنون بوده است به آنچه باید باشد‬

‫(جهش قورباغه ای)‬

 ‫مهندسی ارزش‪:‬‬
‫بهبود در طراحی‪،‬عملکرد‪،‬طول‬
‫عمر‪،‬قابلیت تولید‪،‬قابلیت‬
‫نگهداری‪،‬خدمات‪ ،‬اندازه‪،‬شکل و‬
‫خصوصیات‪.‬‬
 ‫تغییر قائده بازی در خدمات‪:‬‬

‫مراجعه کننده‪-‬خریدار‪ -‬مشتری‬

 ‫تغییرقائده بازی در تولید‪:‬‬

‫( بهره وری در زمان‪،‬مکان‪،‬نیروی انسانی‪،‬معافیتهای مالی)‬

 ‫شرکت های فرانسوی‪:‬‬
‫(تغییر قاعده بازی در پاالیش نفت)‬
 ‫مهندسی ارزش ‪ :‬تغییر قائده بازی در خرید‬

‫دفعات خرید‬
‫حجم خرید‬
‫نوع خرید‬
‫زمان خرید‬
 ‫مهندسی ارزش‪:‬‬

‫تغییر قائده بازی در شناخت مشتری‬

‫شیفته‬
‫راضی‬
‫ناراضی‬
‫خشمگین‬
‫مهندسی ارزش ‪ :‬تغییر قائده بازی در‬
‫سیستمهای تولیدی‬

‫(پیوسته – کارگاهی)‬
 ‫تولید‬
‫کارگاهی‬ ‫پیوسته‬
‫قنادی‬ ‫نان رضوی‬

‫محصول ثابت‬ ‫محصول در حال حرکت‬

‫نیروی معمولی‬ ‫نیر‪H‬وی متخصص‬

‫دستی‬ ‫اتومات‬
‫مهندسی ارزش ‪ :‬تغییرقائده بازی با‬
‫‪Bench Marking‬‬
‫رونویسی نیست‬

‫خوشنویسی نیست‬

‫انشا نویسی است‬

‫مهندسی ارزش و جلب رضایت مشتری‬
‫‪V.O.C‬‬
‫‪Voice Of Customers‬‬

‫‪ -‬شیر رضوی‬
‫مهندسی ارزش و تامین نیازهای مشتری‬

‫تامین مسکن فرانسوی ها‬

 ‫در‪ H‬مهندسی ارزش از‪ H‬روابط انسانی خوب بهر‪H‬ه بگیر‪H‬ید‬

‫پرسنل تولیدی(یقه زرد)‬

‫دستمزد‬
‫پرسنل ارگانیکی(یقه سفید)‬
‫مغز مزد‬
‫کار گروهی را حمایت کنید‬
 ‫تاریخچه مهندسی ارزش‪:‬‬
‫مهندسي ارزش در زمان جنگ جهاني دوم هنگامي كه دست يابي به مواد حياتي دچار مشكل شده بود در صنايع‬
‫مطرح گرديد‪ .‬اين مسئله ارائه راهكارهاي جايگزين براي مواد و طرحهاي موجود را موجب شد‪ .‬در سال ‪1947‬‬
‫الورنس دي ميلز يكي از مهندسان شركت جنرال الكتريك آمريكا‪ )GE(،‬موارد ممكن را مورد ارزيابي قرار داد‪ .‬او‬
‫طرحها و روشهاي متعددي براي مقابله با تغييرات آتي بيان كرد و روشي مناسب براي تعيين ارزش يك طرح ارائه‬
‫داد‪ .‬به كارگيري اين نظريه در صنايع‪ ،‬به سرعت در آمريكا فراگير شد و برگشت عظيم سرمايه را به همراه داشت‪.‬‬
‫او اين حركت را آناليز ارزش نام نهاد‪ .‬پس از آن در اواخر دهه ‪ 60‬انجمن مهندسي ارزش آمريكا‪ ،‬بنيان گذارده شد‬
‫و سپس صنايع دفاع‪ ،‬شركتهاي ساختماني و مراكز صنعتي به تدريج مقرراتي را در رابطه با الزام در اجراي‬
‫مهندسي ارزش تصويب و به اجرا گذاردند‪ .‬تا جايي كه در اوائل دهه ‪ 80‬ميالدي پيشنهاد اجراي مهندسي ارزش در‬
‫صنايع دفاعي‪ ،‬مديريت خدمات عمومي‪ ،‬خدمات پستي و غيره مطرح و موجب موفقيتهاي چشمگير در كاهش هزينه‬
‫ها در مرحله اجرا گرديد‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬براساس قوانين مصوب در اياالت متحده كليه سازمانهاي اجرايي وابسته‬
‫به دولت ملزم به ايجاد و به كارگيري روشهاي موثر مهندسي ارزش در پروژه هايي هستند كه با سرمايه اي بيش از‬
‫يك ميليون دالر انجام مي گيرد‪.‬‬
 ‫معرفی مهندسی ارزش‬
‫ميگردد‪ .‬عمده اين خسران به‬
‫همه ساله كشور از جانب طرحهاي نيمه تمام عمراني مبالغ بسيار هنگفتي متضرر ‌‬
‫پروژهها مي‌باشد‪ .‬در‬
‫‌‬ ‫هزينههاي نامتناسب با كاركردهاي‬
‫‌‬ ‫دليل عدم تخصيص بموقع و بجاي بودجه و همچنين‬
‫پروژههاي كالن عمراني را به حداقل‬
‫‌‬ ‫صورتي كه بتوان با اعمال روشهايي همچون مهندسي ارزش‪ ،‬هزينه انجام‬
‫پروژهها و بهره برداري سريع تر و موثرتر از آنها خواهد شد‪.‬‬
‫‌‬ ‫رساند‪ ،‬كمك بزرگي به اتمام‬
‫مهندسي ارزش راهي اسـت به سـوي ايجـاد تعـادل بين هزينه ها و كاركردهاي يك محصول يا پروژه‪ .‬مهندسي‬
‫ميدهد كه هزينه هاي اضافي را حذف نموده و روشهاي كم‬
‫ارزش با حفظ كاركردها‪ ،‬روشهايي را در اختيار قرار ‌‬
‫هزينه تر را جايگزين روشهاي قبلي می نمايد‪ .‬مهندسی ارزش روشی است سازمان يافته و خالقانه که با تجزيه و‬
‫تحليل كاركردهاي محصول‪ ،‬پروژه و خدمات به هدف موردنظر که عبارتست از تحقق كاركرد موردنظر با‬
‫کمترين هزينه و بدون مصالحه درخصوص کارآيی‪ ،‬قابليت اطمينان‪ ،‬قابليت تعميرات و نگهداری و كيفيت‪ ...‬نائل‬
‫میَشود‪.‬‬
‫‌‬
‫مهندسي ارزش‪ ،‬تكنيك مديريتي كه كارايي آن در عمل به اثبات رسيده و با برخورد سيستماتيك و نظام يافته براي‬
‫ايجاد تعادل ميان هزينه‪ ،‬اتكا پذيري و عملكرد يك محصول يا پروژه يا خدمت مورد نظر تالش مي كند‪ .‬به منظور‬
‫درك بهتر مهندسي ارزش مطالعه تاريخچه توسعه و تكامل مهندسي ضروري است‪ .‬تاريخچه مهندسي ارزش‬
‫داستان موفقيت هاست‪.‬‬
 ‫توسعه مفاهيم مهندسي ارزش به آقاي مايلز و كارخانه جنرال الكترونيك در پايان جنگ جهاني باز مي گردد‪ .‬كمبود‬
‫مواد اوليه در جريان جنگ جهاني دوم و بكارگيري مصالح جايگزين ارزان تر با كيفيت و كاركرد بهتر موجب گرديد‬
‫آقاي مايلز مسئول يك طرح تحقيقاتي در اين زمينه شود‪ .‬براي مثال مي توان به ساخت چرخنده پمپهاي زيرآبي با يك‬
‫سوم هزينه ولي با بهبود كيفيت وكاركرد اشاره نمود‪ .‬نكته جالب اين بود كه در موارد زيادي بهبود كيفيت و كاهش‬
‫هزينه مشاهده گرديد‪ .‬پس ازجنگ‪ ،‬مدير بخش تداركات ‪ Ericher‬و ‪ Miles‬براي جستجوي مكانيزهي براي نهادينه‬
‫كردن افزايش كارايي هم عقيده بودند‪ .‬تحقيقات از سال ‪ 1947‬تا ‪ 1952‬به منظور توسعه روشي براي شناسايي و حذف‬
‫هزينه هاي غير ضروري انجام گرفت‪ .‬اولين سمينارهاي مهندسي ارزش در سال ‪ 1952‬در كارخانه جنرال الكترونيك‬
‫برگزار شد‪ .‬نياز به كمك از كليه بخشهاي كارخانه درگير در توليد و فروش محصول موجب سازماندهي يك تيم چند‬
‫رشته اي منظورگرديد‪ .‬تشكيل اين تيم با موفقيت آني مواجه شد‪ .‬در برخي موارد ‪ 60‬تا‪ 80‬درصد هزينه ها صرفه‬
‫جويي گرديد ولي ميزان صرفه جويي در بيشتر موارد در حدود ‪ 5‬تا ‪ 10‬درصد بود‪ .‬با وجوديكه ابعاد موفقيت مختلف‬
‫بود ولي همگي در موفقيت برنامه توافق داشتند‪ .‬بعلت نقش كليدي آقاي مايلز به ايشان لقب پدر مهندسي ارزش داده شده‬
‫است‪ .‬در چندين سال اول تحليل ارزش محدود به كارخانه ‪ GE‬بود‪ .‬پس از بازديد يك آدميرال نيروي دريايي از‬
‫كارخانه‪ GE‬زمينه بكارگيري ‪VE‬در ديگر صنايع فراهم گرديد‪ .‬نماينده نيروي دريايي پس از شركت در سمينار‬
‫مهندسي ارزش توصيه كرد كه يك برنامه تحليل ارزش در كارخانه هاي كشتي سازي آغاز شود‪ .‬در سال ‪ 1954‬برنامه‬
‫تحليل ارزش در سازمان كشتيراني نيروي دريايي آغاز گرديد و آنرا مهندسي ارزش نام گذاري كردند‪.‬‬
 ‫بدنبال نيروي درياي‪ ،‬نيروي هوايي و زميني نيز برنامه هاي مهندسي را راه اندازي كردند‪ .‬توسعه و رشد مهندسي‬
‫ارزش نشان مي دهد كه پس از آنكه كارفرمايان مهندسي ارزش را در يك پروژه اعمال مي كردند‪ ،‬اغلب آنرا در‬
‫پروژه هاي ديگر هم بكارمي گرفتند‪ .‬برنامه هاي تشويق پيمانكاران وزارت دفاع به ارائه راهكارهاي براي شناسايي‬
‫و حذف هزينه هاي غير ضروري در ابتدا با عدم موفقيت مواجه گرديد‪ .‬براساس اين تجربه قوانين الزم براي ايجاد‬
‫انگيزش در پيمانكاران در سالهاي ‪1963‬ايجاد گرديد و بسياري از شركت يا ارائه پيشنهادهاي موثر موفق به اخذ تا‬
‫‪ 20‬ميليون دالر سود بيشتر گرديدند‪ .‬اولين همايش ملي ‪ VE‬در سال ‪ 1958‬با حضور ‪ 300‬نفر برگزار گرديد و‬
‫مقدمات تاسيس ‪ SAVE‬در آن سال فراهم شد‪ .‬با حضور شركتهاي خارجي در همايشهاي ‪ SAVE‬در ژاپن تشكيل‬
‫گرديد‪ .‬در مهندسي عمران مهندسي ارزش در سالهاي ‪ 1963‬تا ‪ 1965‬با تدوين قوانين انگيزشي براي پيمانكاران‬
‫آغاز نمود و اين گروه همراه با نيروي دريايي پيشگامان مهندسي ارزش در صنعت ساختمان بودند‪ .‬در سال ‪1965‬‬
‫اداره عمران آمريكا ‪ USBR‬كه ‪ 300‬سد در غرب اين كشور احداث نموده است برگزاري کارگاههاي مهندسي را‬
‫براي آموزش پرسنل خود آغاز نمود و از سال ‪ 1966‬قوانين انگيزشي پيمانكاران را بكار گرفت (‪Zimmeramn,‬‬
‫‪. )et al., 1966‬مهندسي ارزش‪ ،‬تالشي است سازمان يافته كه با هدف بررسي و تحليل تمام فعاليتهاي يك طرح‪ ،‬از‬
‫زمان شكل‌گيري تفكر اوليه تا مرحله طراحي و اجرا و سپس راه اندازي و بهره برداري انجام مي شود و به عنوان‬
‫يكي از كارآمدترين و مهم ترين روشهاي اقتصادي در عرصه فعاليتهاي مهندسي‪ ،‬شناخته شده است‪ .‬مهندسي ارزش‬
‫در چهارچوب مديريت پروژه‪ ،‬ضمن اينكه به تمام اجزاي طرح توجه مي كند‪ ،‬هيچ بخشي از كار را قطعي و مسلم‬
‫نمي داند‪ .‬هدف مهندسي ارزش‪ ،‬زمان كمتر براي رسيدن به مرحله بهره برداري بدون افزودن بر هزينه ها يا كاستن‬
‫از كيفيت كار است‪.‬‬
 ‫افزايش پيوسته هزينه هاي اجرايي و توسعه روز افزون فن آوري‪ ،‬حذف آن بخش از هزينه ها را كه نقشي در‬
‫ارتقاي كيفيت ندارند و از لحاظ اجرايي نيز غير ضروري مي باشند‪ ،‬الزامي ساخته است‪ .‬به كارگيري مهندسي‬
‫ارزش در پروژه هاي اجرايي با توجه به پيچيدگي كارها به ويژه در طرحهاي بزرگ اجرايي‪ ،‬مي تواند به ابزار‬
‫بي چون و چراي مديريت در كنترل هزينه ها تبديل شود‪ .‬هدف اين روش‪ ،‬از ميان برداشتن يا اصالح هر چيزي‬
‫است كه موجب تحميل هزينه هاي غير ضروري مي شود‪ ،‬بدون آنكه آسيبي به كاركردهاي اصلي و اساسي طرح‬
‫وارد آيد‪ .‬مهندسي ارزش‪ ،‬مجموعه اي متشكل از چندين روش فني است كه با بازنگري و تحليل اجزاي كار‪ ،‬قادر‬
‫خواهد بود‪ ،‬اجراي كامل طرح را با كمترين هزينه و زمان تحقق بخشد‪ .‬هزينه طرح در اين مقوله نه فقط هزينه‬
‫هاي طراحي و اجرا بلكه هزينه هاي مالكيت شامل بهره برداري‪ ،‬تعمير و نگهداري و هزينه هاي مصرف در‬
‫سراسر دوره عمر مفيد طرح را نيز شامل مي شود‪.‬‬
‫روشهاي مهندسي ارزش مي تواند موجب اصالح و ارتقاي كيفيت فرايندهاي توليد صنعتي و انجام طراحي هاي‬
‫جديد در هر مرحله از يك پروژه اجرايي گردد‪ .‬برخالف آنچه كه در صنايع توليدي مرسوم است و مي توان يك‬
‫روش اصالحي را همواره در مراحل بعدي توليد يك محصول خاص نيز اجرا كرد‪ ،‬در پروژه هاي ساختماني كه‬
‫هر سازه داراي شرايط ويژه اي است‪ ،‬حدود به كارگيري يك روش اصالحي مهندسي ارزش‪ ،‬محدود به همان‬
‫پروژه است گذشته از اين‪ ،‬امكانات صرفه جويي در هزينه هاي يك پروژه اجرايي نيز در مراحل مختلف آن‬
‫تفاوتهاي بسيار پيدا مي كند‪ .‬مهندسي ارزش برعكس‪ ،‬گردآوري اطالعات‪ ،‬شناسايي عرصه هاي مشكل دار‪،‬‬
‫پيشنهاد و تدوين روشها و طرحهاي ابتكاري‪ ،‬پرورش انديشه هاي نو و تلفيق همه جانبه ديدگاههايي را كه قرار‬
‫با آنكه روش مهندسي ارزش را مي توان در تمام مراحل يك پروژه اجرايي به كارگرفت‪ ،‬بيشترين مزاياي آن زماني‬
‫حاصل مي شود كه در نخستين مراحل برنامه ريزي و طراحي به كار گرفته شود‪ .‬نوآوري و جنبه هاي كاربردي‬
‫مهندسي ارزش‪ ،‬اين روش را از روشهاي سنتي و متعارف كاهش هزينه ها‪ ،‬متمايز مي گرداند‪ .‬روشهاي سنتي‬
‫كاهش هزينه ها‪ ،‬عموما ً از تجربيات گذشته‪ ،‬نگرشها و عاداتي كه جنبه تكرار به خود گرفته است‪ ،‬تبعيت مي كند و‬
‫از سال ‪ 1961‬كه الرنس مايلزدر كتاب ًروش هاي فني تحليل و مهندسي ارزش ً ‪،‬تحليل ارزش را همچون ديدگاهي‬
‫اثري از خالقيت در آنها ديده نمي شود‪.‬‬
‫خالق و سازمان يافته در جهت شناسايي و حذف هزينه هاي غير ضروري ‪ ،‬تعريف كرد تا سال ‪ 1995‬كه ساكسنا و‬
‫كريشنان كتاب ً مهندسي ارز ش در مديريت پروژه ً را منتشر نمودند ‪ ،‬مهندسي ارزش به صورت يك روش فني‬
‫پذيرفته شده در فعاليتهاي طراحي و اجرايي در بيشتر كشورها تثبيت گرديد و رسميت يافت ‪ ،‬به طوري كه بسياري‬
‫از دست اندر‌كاران عرصه هاي اجرايي به ويژه طراحان ‪ ،‬پيمانكاران و كارفرمايان با مفاهيم و روش هاي فني‬
‫مهندسي ارزش آشنا شدند ‪.‬‬
 ‫سير تاريخي مهندسي ارزش(‪:)۱‬‬
‫تحليل ارزش به صورت يك روش فني ويژه ‪ ،‬در سال هاي پس از جنگ جهاني دوم صورت گرفت ‪ .‬كار طراحي و‬
‫تدوين اين روش به دستور هري ارليكر معاون فني بخش خريد هاي شركت جنرال الكتريك آغاز شد ‪ .‬وي معتقد بود كه‬
‫برخي از مواد ومصالح وطرحهاي جايگزين‪ ،‬كه به طور ضروري و به علت كمبود هاي زمان جنگ به كار گرفته مي‬
‫شدند داراي عملكرد بهتر با هزينه كمتر هستند ‪ .‬به دستور او در داخل شركت و به منظور ارتقاي كارايي توليد از‬
‫طريق تامين مواد ‪ ،‬مصالح وروشهاي جايگزين براي مواد و مصالح پرهزينه ‪ ،‬كوشش همه‌جانبه اي به عمل آمد ‪ .‬در‬
‫سال ‪ 1947‬اين وظيفه برعهده الرنس مايلز مهندس ارشد شركت جنرال‌الكتريك نهاده شد ‪ .‬مايلز در مورد روش ها و‬
‫فنون موجود به پژوهش پرداخت و از برخي روشهاي مرسوم به صورت تلفيقي با روش مرحله به مرحله خويش براي‬
‫تحليل ارزش بهره گرفت ‪ .‬مايلز كه مبتكر و بنيانگذار مهندسي ارزش به‌شمار مي رود ‪ ،‬يك روش رسمي رابه اجرا‬
‫درآورد كه در جريان آن چندين گروه از كاركنان شركت ‪ ،‬عملكرد محصوالت توليدي شركت جنرال الكتريك را‬
‫بررسي ميكردند ‪ .‬آنان به اتكاي روشهاي خالق گروهي و بدون افت كارايي محصول ‪ ،‬تغييراتي در محصوالت شركت‬
‫بوجو د آوردند و هزينه هاي توليد را كاهش دادند‪ .‬روش تحليل ارزش به عنوان يك استاندارد در شركت جنرال‬
‫الكتريك پذيرفته شد و به تدريج شركت‌هاي ديگر و برخي سازمان هاي دولتي نيز اين رو ش جديد را به عنوان ابزاري‬
‫براي كاستن از هزينه‌هاي خود به كار بستند ‪ .‬اين روش جديد ‪ ،‬همان مهندسي ارزش بود ‪ .‬با آنكه اغلب روشهاي به‬
‫كار گرفته شده در آن روزها تازگي نداشت ‪ ،‬بهره گيري از فلسفه نگرش عملكردي و كاري نو بود ‪.‬‬
‫در سال ‪ 1954‬دفتر كشتي سازي نيروي دريايي ‪ ،‬در سال ‪ 1956‬ستاد مهندسي ارتش و در سال ‪ 1961‬نيروي هوايي‬
‫آمريكا به دنبال به كارگيري تحليل ارزش و نتيجه بخش واقع شدن اين روش در تقليل هزينه ها ‪ ،‬به امكانات و‬
‫جنبههاي مهندسي به ً‬
‫تواناييهاي بالقوه آن عالقمند شدند ‪ .‬عنوان ً تحليل ارزش ً در اين مرحله و به منظور تاكيد بر ‌‬
‫مهندسي ارزش ً تغيير يافت ‪ .‬در سال ‪ 1962‬مك نامارا وزير دفاع آمريكا ‪ ،‬حيثيت و اعتبار خود را بر كارگيري‬
‫مهندسي ارزش متكي ساخت ‪ .‬مهندسي ارزش عنصر اصلي حركت در جهت كاهش هزينه‌هاي دفاعي آمريكا شد ‪ .‬مك‬
‫نامارا حركتي بزرگ در طراحي و اجراي سيستم هاي برنامه ريزي متكي بر شبكه ‪( -‬روشهاي فني ارزشيابي و‬
‫برنامهريزيها و طراحيهاي‬
‫‌‬ ‫بازنگري برنامه) و روش مسير بحراني) ايجاد كرد و دستور داد تا اين روشها در تمام‬
‫وزارت دفاع استفاده شود‪.‬‬
‫پيش از آغاز استفاده از مهندسي ارزش در آئين نامه تداركات نيروهاي مسلح آمريكا‪ ،‬كاربرد آن در عرصه ساختمان‬
‫و كارهاي اجرايي بسيار اندك و اتفاقي بود‪ .‬ستاد مهندسي ارتش آمريكا درنخستين دهه كاربرد مهندسي ارزش حدود‬
‫‪ 200‬ميليون دالر صرفه جويي كرد‪ ،‬كه بخش عمده اين صرفه جويي نيز نتيجه ارزيابي دوباره پروژه هاي اصلي‬
‫توسط خود اين ستاد بوده است‪ .‬در همان دوره بيش از ‪ 2200‬پيمانكار براي كاستن از هزينه ها به كمك مهندسي‬
‫ارزش‪ ،‬پيشنهادهايي ارائه كردند كه از آن ميان ‪ 1400‬پيشنهاد پذيرفته شد و معادل ‪ 7‬ميليون دالر صرفه جويي‬
‫گرديد‪.‬‬
 ‫صنعت ساختمان تا سال ‪ 1972‬به طور كلي‪ ،‬فقط تا حدودي به مهندسي ارزش ابراز عالقه كرده بود‪ .‬در سال‬
‫‪ 1972‬دوازدهمين كنفرانس ساالنه ً انجمن آمريكايي مهندسان ارزش ً (‪ )Sive‬بر به كارگيري تحليل ارزش در‬
‫صنعت ساختمان تأكيد كرد‪ .‬در سيزدهمين كنفرانس كه در شيكاگو برگزار شد‪ ،‬بيش از نيمي از حاضران را‬
‫معماران‪ ،‬مهندسان و پيمانكاران تشكيل مي دادند‪ .‬انجمن زمين شناسي آمريكا در مارس ‪ ،1972‬اعالم كرد كه‬
‫شرايط مربوط به مهندسي ارزش در اغلب قراردادهاي معماري‪ ،‬مهندسي و مديريت اجرا‪ ،‬گنجانده شده است‪ .‬در‬
‫سال ‪ 1974‬به دعوت انجمن زمين شناسي آمريكا ً شوراي سراسري مديريت ارزش ً به منظور توسعه و هماهنگ‬
‫سازي كوششهاي مربوط به مهندسي ارزش‪ ،‬تأسيس شد‪.‬‬
 ‫سير تاريخي مهندسي ارزش(‪:)۲‬‬
‫چهاردهمين اجالس ً انجمن آمريكايي مهندسان ارزش ً كه در سال ‪ 1973‬به تشريح دستاوردهاي مهندسي ارزش‬
‫پرداخت‪ ،‬مشخص نمود كه به ازاي هر يك دالر سرمايه گذاري براي اجراي مهندسي ارزش چيزي حدود ‪53/4‬‬
‫دالر صرفه جويي در هزينه هاي اجرايي بدست آمده است‪ ،‬به نحوي كه از زمان به كارگيري مهندسي ارزش در‬
‫آمريكا تا سال ‪ 1973‬معادل ‪ 8/1‬ميليارد دالر صرفه جويي شده است‪ .‬اين صرفه جويي تا سال ‪ 1989‬به بيش از‬
‫‪ 3/4‬ميليارد دالر افزايش يافته است‪ .‬بازده مهندسي ارزش از سال ‪ 1973‬تا سال ‪ 1995‬براي هر يك دالر هزينه‬
‫سرمايه گذاري شده‪ ،‬مبلغي حدود ‪ 15‬تا ‪ 30‬دالر بوده است‪.‬‬
‫آنچه از تجربيات اجراي مهندسي ارزش تا كنون حاصل شده است‪ ،‬كشف و تدوين برخي مفاهيم و اصول بنيادي‬
‫است كه اساس رشد و تكامل روشهاي مهندسي ارزش قرار گرفته است‪ .‬اين اصول بنيادي عبارتند از‪:‬‬
‫‪ -1‬بهره گيري از كارشناسان چند تخصصي براي اعمال تغييرات‪.‬‬
‫‪ -2‬تكميل تدريجي تغييرات از طريق مطالعه و بررسي عيني كار‪.‬‬
‫‪ -3‬بهره گيري از يك منطق اساسي براي طرح پرسش ها‪.‬‬
‫‪ -4‬برنامه ريزي انجام كار‪.‬‬
 ‫در طي چندين سال‪ ،‬روشهاي فني مهندسي ارزش همانند عرصه هاي به كارگيري آن‪ ،‬گسترش پيدا كرد‪ .‬امروزه‬
‫تحليل يا مهندسي ارزش‪ ،‬رشته اي شناخته شده براي ارتقاي ارزش توليدات يا خدمات به شمار مي رود‪.‬‬
‫فرآيند مهندسي ارزش‪ ،‬فرآيندي منطقي و ساختار يافته است كه در آن از يك گروه كارشناس چند تخصصي براي‬
‫هدفهاي زير استفاده مي شود‪:‬‬
‫‪ -1‬انتخاب پروژه يا محصول مناسب براي تحليل با توجه به زمان صرف شده براي مطالعه‪.‬‬
‫‪ -2‬مشخص كردن و اندازه گيري كردن ارزش جاري يك پروژه و محصول يا اجزاي تشكيل دهنده آن با توجه به‬
‫عملكردهايي كه نيازها‪ ،‬هدفها و خواستهاي يك پروژه را برآورد مي سازد‪.‬‬
‫‪ -3‬تدوين و ارزيابي گزينه هاي جديد براي تخمين يا ارتقاي كيفيت بخشهاي وابسته با هزينه كمتر‪.‬‬
‫‪ -4‬انطباق گزينه جديد با بهترين راه عملي كردن آن‪.‬‬
‫گروه مهندسي ارزش از طراحان‪ ،‬پيمانكاران‪ ،‬تحليل گران ارزش و كارفرماي يك پروژه اجرايي تشكيل مي شود‪.‬‬
‫اين گروه گرچه در كنار يكديگر و در پروژه اي واحد كار نمي كنند اما از لحاظ موضوع به يكديگر مربوط بوده و‬
‫با زمينه هاي تخصصي مجموعه نيز آشنايي دارند‪.‬‬
‫نقش گروه طراحي در به كارگيري موفقيت آميز تحليل ارزش‪ ،‬بسيار مهم است‪ ،‬زيرا بيشتر دست اندركاران عرصه‬
‫اجرايي بطور كامل به توانايي مهندسي ارزش پي نبرده اند و به بهره گيري عملي از روشهاي فني اين تحليل‬
‫نپرداخته اند‪ .‬تحليل گر ارزش بايد راههاي متعادل سازي گروه را دريابد و با آنان همفكري و همدلي كند تا اعضاي‬
‫مجموعه به تفكر مهندسي ارزش نزديك شوند‪ .‬تحليل گر ارزش بايد با فراهم آوردن فرصت الزم براي يكايك افراد‬
‫مجموعه‪ ،‬امكان ارائه ديدگاههاي آنان را ميسر سازد تا افراد بدون نگراني از اينكه ممكن است اظهار نظر آنها‬
‫چندان فني و عملي نباشد‪ ،‬ديدگاههاي خود را مطرح نمايند‪ .‬گاهي بهترين و ارزان ترين راه حل ها از پيشنهادها و‬
‫ديدگاههايي كه به نظر كم ارزش و سطحي مي آيند‪ ،‬حاصل مي شود‪.‬‬
‫مهندسان مشاور در جريان طراحي و پس از ارايه طرح به سختي مي پذيرند كه ارزش داوري را كه براي كار خود‬
‫قايلند ممكن است با روشهاي فني و عملي كه گروه تحليل ارزش ارايه مي دهد‪ ،‬ناسازگاري داشته باشد‪ .‬حال آنكه‬
‫مشاور و طراح هر چند كه بايد از بيشترين داده ها و آمار موجود در طراحي خود استفاده كنند باز ممكن است به‬
‫داليلي به تمامي اطالعات مورد نياز براي تهيه مناسب ترين طرح دسترسي نداشته باشند‪ .‬گذشته ازاين ‪،‬بيشترين‬
‫اشكاالت و نارسايي هاي طراحي در مرحله اجرا پيش مي آيد ‪ ،‬در مرحله اي كه باز شدن جبنه هاي مختلف كاري‬
‫عوارض پنهان و ناشناخته كار را آشكار مي سازد و شرايط جديدي را به طرح تحميل مي كند‪.‬‬
 ‫مهندسي مشاور بايد ظرفيت پذيرش مهندسي ارزش را با ارزش هايداوري خود داشته باشد و تغييرات را به راحتي‬
‫بپذيرد و تحميل شرايط مهندسي ارزش را توهيني به موقعيت تخصصي خود تلقي نكند‪.‬‬
‫پيمانكاران ‪ ،‬تقريبا" همواره در حين اجرا با مسائل و مشكالت تازه اي روبرو مي شوند كه لزوم تغييرات در طراحي‬
‫يا حتي بازنگري طراحي ضرورت پيدا مي كند با آنكه بيشترين موارد به كارگيري روشهاي فني تحليل ارزش ‪ ،‬در‬
‫مرحله اجرا انجام مي شود بايد پذيرفت كه موفقيت كامل اين كار به توانايي پيمانكاران مجرب براي مشاركت در‬
‫تحليل ارزش بستگي دارد‪ .‬يكي از مشكالت كنوني در عرصه اجرايي ‪ ،‬دو گانگي بين طراحي و اجرا است ‪.‬‬
‫به رسميت شناختن توانايي هاي مدير يا سرپرست كارگاه مي تواند به كارگيري روشهاي تحليل ارزش را تضمين كند‪.‬‬
‫كارفرما مهم ترين و اصلي ترين جنبه مشاركت كار را در حلقه تحليل ارزش به عهده دارد‪ .‬پشتيباني فعاالنه‬
‫كارفرما ‪ ،‬ضامن موفقيت و موثر واقع شدن كار است ‪.‬كارفرما براي آنكه تمايل الزم را براي انجام اين پشتيباني پيدا‬
‫كند ‪ ،‬بايد با مسووليت هاي مجموعه تحيل ارزش و حدود آن مسووليتها در چهارچوب ساختارحق الزحمه موافقت نامه‬
‫طرح ‪ ،‬آشنا باشد ‪ .‬با توجه به اينكه بيش از ‪ 50‬درصد از كل بودجه برنامه ريزي شده بيشتر كشورها صرف‬
‫كارهاي اجرايي مي شود ‪ ،‬از اين رو مجريان طرحها متحمل هزينه هاي سنگيني مي شوند‪ .‬محدوديتهاي مالي و قيمت‬
‫هاي اجرايي كه هر روز افزايش مي يابند ‪ ،‬بازگشت ارزش كامل پولي را كه كارفرما هزينه مي كند و بايد به دور از‬
‫هر گونه هزينه هاي غير ضروري باشد ‪ ،‬به طور جدي مطرح ساخته است ‪.‬‬
 ‫مهندسي ارزش به دليل اينكه موجب كاهش هزينه هاي اجرايي و صرفه جويي در هزينه ها مي شود ‪ ،‬از اين رو‬
‫كارفرمايان تمايل دارند تا با پرداخت حق الزحمه جداگانه اي به تحليل گران ارزش ‪ ،‬همواره از حضور و تداوم‬
‫فعاليت گروه تحليل گر ارزش در كنار خود ‪ ،‬بهره مند باشند‪.‬‬
‫به كارگيري مهندسي ارزش كه در ابتدا از آمريكا آغاز شد با تاخير به ساير كشورها نيز انتقال يافت ‪ .‬كشورهاي‬
‫اروپايي ‪ ،‬ژاپن و هند بعد از آمريكا بيشترين استفاده را از امكانات بالقوه مهندسي ارزش بردند و با تلفيق روشهاي‬
‫مهندسي ارزش در آمريكا با روشهاي رايج در كشورهاي خود ‪ ،‬به صرفه جويي هاي قابل توجهي دست يافتند ‪،‬‬
‫امكانات بالقوه به كارگيري مهندسي ارزش در طرحهاي عمراني ‪ ،‬زياد است‪.‬‬
 ‫تعاريف و توصيف هاي مرتبط با مهندسي ارزش‪:‬‬
‫· مهندسي ارزش را بازنگري خالق و سازمانيافته ارزشها (‪ )Value‬و هزينهها (‪ )Cost‬به منظور بيشينهكردن‬
‫شاخص ارزش (‪ )Function / Cost‬تعريف نمودهاند‪.‬‬
‫· هدف مهندسي ارزش از ميان برداشتن يا اصالح هر عاملي است كه موجب تحميل هزينههاي غيرضروري ميشود‪،‬‬
‫بيآنكه آسيبي به كاركردهاي اصلي و اساسي سيستم وارد آيد‪ .‬دستور كار مهندسي ارزش‪ ،‬بهبود مداوم طراحي و‬
‫اجرا است‪.‬‬
‫· مهندسي ارزش صرفا برنامهاي براي كاهش هزينهها نيست‪ ،‬بلكه روشي براي حداكثر نمودن ارزش طرح ها‬
‫ميباشد‪ ،‬زيرا در بعضي موارد‪ ،‬كارفرما خواستار سهولت بهره برداري و كاهش هزينهها به قيمت افزايش هزينههاي‬
‫مطالعاتي‪ ،‬طراحي و ساخت است‪.‬‬
‫· مهندسي ارزش با بررسي دقيق کارکرد اجزا و يافتن روش هاي جديدتر و بهتر‪ ،‬به انجام دادن بهتر كارها كمك‬
‫ميكند‪.‬‬
‫· مهندسي ارزش تكنيكي مؤثر براي كاهش هزينهها‪ ،‬افزايش سودآوري و بهرهوري‪ ،‬بهبود كيفيت بدون كاستن از‬
‫جاذبههاي ظاهري و جلوگيري از تاثير سوء بر محيط زيست است‪.‬‬
‫· مهندسي ارزش به كارفرما اطمينان ميدهد كه پروژهها ميتوانند با بازدهي بيشتر انجام شوند‪.‬‬
‫· روش هاي مهندسي ارزش ميتواند موجب اصالح و ارتقاء كيفيت محصوالت يا روش ها يا فرآيندهاي توليد و انجام‬
‫طراحي هاي جديد در هر مرحله از مراحل اجرايي يك پروژه شود‪.‬‬
‫· مهندسي ارزش يا تحليل ارزش يك تكنولوژي مديريتي است كه در پي برقراري توازن عملي ميان هزينه‪ ،‬قابليت‬
 ‫توصيه هاي مهندسي ارزش ‪:‬‬
‫‪ ‬هزينههاي تمام طول عمر پروژه را مد نظر قرار دهيد نه فقط مقاطعي از آن را در نظر بگيرند‪.‬‬
‫‪ ‬شاخص ارزش (کارکرد به هزينه)سيستم يا زيرسيستم مورد نظر را باال ببريد‬
‫‪ ‬تاثير هر پيشنهاد مهندسي ارزش را در صورت جوابگوئي به عملکرد از نقطه نظر زمان‪ ،‬هزينه وكيفيت تحليل‬
‫نموده وگزارش كنيد‪.‬‬
‫‪‬در برنامههاي مهندسي ارزش‪ ،‬نيازهاي تصريح شده ‪ ،‬تلويحي و تكويني رامورد توجه قرار دهيد‬
‫‪‬براي خالقيت ذهني طرفهاي ذيربط و ذينفع احترام قائل شويد و براي بروز آن‪ ،‬فضاي مناسب ايجاد كنيد‪.‬‬
‫‪‬پذيرفتن راي نهايي كارفرما در مهندسي ارزش مهم است زيرا راي نهايي از آن كارفرما است‪.‬‬
‫‪‬مهندسي ارزش مي تواند حالل مشكالت باشد‪ ،‬به شرط آنکه از طريق نظام طراحي‪ ،‬منسجم و تحت كنترل باشد و‬
‫با مستندات شفاف و يكپارچهاي پشتيباني شود‪.‬‬
‫‪‬بكارگيري مهندسي ارزش با استفاده از تحليل كاركرد عوامل و محصوالت معموال توسط يك گروه آموزش ديده‬
‫و متخصص به نام گروه مهندسي ارزش صورت ميگيرد‪.‬‬
 ‫‪‬گروه مهندسي ارزش مستقل از گروه طراحي است‬
‫‪‬متخصصين مهندسي ارزش در زمينه تحليل پروژهها از ديدگاه هزينه ‪ /‬كاركرد آموزش ديدهاند‬
‫‪‬گروه مهندسي ارزش با استفاده از ديدگاه هزينه ‪ /‬كاركرد به دنبالگزينههاي طراحي هستند كه واجد بهبود در‬
‫زمينه عملكرد‪ ،‬هزينههاي ساخت و برپايي و هزينههاي طول عمر پروژه باشند‪.‬‬
‫‪‬گروه مهندسي ارزش‪ ،‬همچنين نقطه نظرات خود را در زمينه بهبود روشهاي ساخت يا زمانبندي اجرا‪ ،‬كه بر‬
‫بهينهسازي بهرهبرداري و تعمير و نگهداری مؤثر است به كارفرما ارائه ميكند‬
‫‪‬به كارگيري مهندسي ارزش با استفاده از تحليل كاركرد عوام و محصوالت معموال توسط يك گروه آموزش ديده و‬
‫متخصص به نام " گروه مهندسي ارزش " صورت مي گيرد‪.‬‬
 ‫درصد کابرد مهندسی ارزش در صنايع مختلف جهان‬

‫درصد كاربرد‬ ‫رشته‬

‫‪9/79‬‬ ‫برق و الكترونيك‬ ‫‪1‬‬

‫‪3/91‬‬ ‫حمل و نقل (راهسازي و ترافيك)‬ ‫‪2‬‬

‫‪90‬‬ ‫توليد تجهيزات‬ ‫‪3‬‬

‫‪5/84‬‬ ‫ماشين‌سازي و توليد خودرو‬ ‫‪4‬‬

‫‪50‬‬ ‫صنايع شيميايي‬ ‫‪5‬‬

‫‪39‬‬ ‫صنايع ساختماني‬ ‫‪6‬‬

‫‪5/37‬‬ ‫صنايع غذايي‬ ‫‪7‬‬

 ‫جمالت برتر از مهندسی ارزش‪:‬‬
‫مشكالت امروز ناشي از عدم برنامه‌ريزي ديروز است‌‪.‬‬ ‫‪.۱‬‬
‫كيمياي جوامع ‪ ،‬نيروهاي خالق و نخبه آنهاست ‪.‬‬ ‫‪.2‬‬
‫قبل از اينكه ببينيم چگونه بسازيم ‪ ،‬ببينيم ‪ :‬چرا بايد بسازيم ‪.‬‬ ‫‪.3‬‬
‫مينشاند‬
‫نوآوران ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي ارزش مهندسان را در جايگاه مخترعان و‬ ‫‪.4‬‬
‫جمله نهايي ‪ :‬توسعه پايدار در ايران متكي بر كار گروهي و خالقيت جامع نگري‬ ‫‪.5‬‬
‫تفكر خالق عبور از الگوي متعارف حل مسئله است‌‪.‬‬ ‫‪.6‬‬
‫خالقيت حاصل تخيل است ‪ ،‬به صورتي كه تركيبي جديد از افكار ايجاد شود ‪.‬‬ ‫‪.7‬‬
‫تفكر خالق وسيله اي براي حل مشكالت است‌‪.‬‬ ‫‪.۸‬‬
‫براي آنكه با صورت به زمين نخوري ‪ ،‬الزم نيست بيش از حد به عقب خم شوي‪.‬‬ ‫‪.۹‬‬
‫‪ .10‬از جالب‌ترين دستاوردها در ساخت سد كريبا اين است كه جاده دسترسي آن عليرغم تمام مشكالت موجود در‬
‫ميان انبوه جنگل (با خالقيت مهندسان ) بر روي مسير حركت فيل‌ها ساخته شد‬
‫‪:‬در چه پروژه هائی مهندسي ارزش توصيه مي شود‬

‫پيچيدگي باال "تعدد عوامل"‬

‫هزينه باال "پروژه هاي بزرگ"‬
‫تكرارپذيري اجزاء‬
‫فاصله زماني زياد بين طراحي و اجراء‬
‫ريسك باال‬
‫در طي چندين سال‪ ،‬روشهاي فني مهندسي ارزش همانند عرصه هاي كاربست آن‪ ،‬گسترش پيدا كرد‪ .‬امروزه تحليل‬
‫يا مهندسي ارزش‪ ،‬رشته اي شناخته شده براي ارتقاي ارزش توليدات يا خدمات به شمار مي رود‪.‬‬
‫مهندسي ارزش‪ ،‬تالشي است سازمان يافته كه با هدف بررسي و تحليل تمام فعاليتهاي يك طرح‪ ،‬از زمان‬
‫شكل‌گيري تفكر اوليه تا مرحله طراحي و اجرا و سپس راه اندازي و بهره برداري انجام مي شود و به عنوان يكي‬
‫از كارآمدترين و مهم ترين روشهاي اقتصادي در عرصه فعاليتهاي مهندسي‪ ،‬شناخته شده است‪.‬‬
 ‫مهندسي ارزش در چهارچوب مديريت پروژه‪ ،‬ضمن اينكه به تمام اجزاي طرح توجه مي كند‪ ،‬هيچ بخشي از كار را‬
‫قطعي و مسلم نمي داند‪ .‬هدف مهندسي ارزش‪ ،‬زمان كمتر براي رسيدن به مرحله بهره برداري بدون افزودن بر‬
‫هزينه ها يا كاستن از كيفيت كار است‪ .‬افزايش پيوسته هزينه هاي اجرايي و توسعه روز افزون فن آوري‪ ،‬حذف آن‬
‫بخش از هزينه ها را كه نقشي در ارتقاي كيفيت ندارند و از لحاظ اجرايي نيز غير ضروري مي باشند‪ ،‬الزامي ساخته‬
‫است‪ .‬كاربست مهندسي ارزش در پروژه هاي اجرايي با توجه به پيچيدگي كارها به ويژه در طرحهاي بزرگ‬
‫اجرايي‪ ،‬مي تواند به ابزار بي چون و چراي مديريت در كنترل هزينه ها تبديل شود‪ .‬هدف اين روش‪ ،‬از ميان‬
‫برداشتن يا اصالح هر چيزي است كه موجب تحميل هزينه هاي غير ضروري مي شود‪ ،‬بدون آنكه آسيبي به‬
‫كاركردهاي اصلي و اساسي طرح وارد آيد‪ .‬مهندسي ارزش‪ ،‬مجموعه اي متشكل از چندين روش فني است كه با‬
‫بازنگري و تحليل اجزاي كار‪ ،‬قادر خواهد بود‪ ،‬اجراي كامل طرح را با كمترين هزينه و زمان تحقق بخشد‪ .‬هزينه‬
‫طرح در اين مقوله نه فقط هزينه هاي طراحي و اجرا بلكه هزينه هاي مالكيت شامل بهره برداري‪ ،‬تعمير و نگهداري‬
‫و هزينه هاي مصرف در سراسر دوره عمر مفيد طرح را نيز شامل مي شود‪ .‬روشهاي مهندسي ارزش مي تواند‬
‫موجب اصالح و ارتقاي كيفيت فرايندهاي توليد صنعتي و انجام طراحي هاي جديد در هر مرحله از يك پروژه اجرايي‬
‫گردد‪ .‬برخالف آنچه كه در صنايع توليدي مرسوم است و مي توان يك روش اصالحي را همواره در مراحل بعدي‬
‫توليد يك محصول خاص نيز اجرا كرد‪ ،‬در پروژه هاي ساختماني كه هر سازه داراي شرايط ويژه اي است‪ ،‬حدود‬
‫كاربست يك روش اصالحي مهندسي ارزش‪ ،‬محدود به همان پروژه است گذشته از اين‪ ،‬امكانات صرفه جويي در‬
‫هزينه هاي يك پروژه اجرايي نيز در مراحل مختلف آن تفاوتهاي بسيار پيدا مي كند‪.‬‬
 ‫‪ .‬با آنكه روش مهندسي ارزش را مي توان در تمام مراحل يك پروژه اجرايي به كاربست‪ ،‬بيشترين مزاياي آن زماني‬
‫حاصل مي شود كه در نخستين مراحل برنامه ريزي و طراحي به كار گرفته شود‪ .‬نوآوري و جنبه هاي كاربردي‬
‫مهندسي ارزش‪ ،‬اين روش را از روشهاي سنتي و متعارف كاهش هزينه ها‪ ،‬متمايز مي گرداند‪ .‬روشهاي سنتي كاهش‬
‫هزينه ها‪ ،‬عموما ً از تجربيات گذشته‪ ،‬نگرشها و عاداتي كه جنبه تكرار به خود گرفته است‪ ،‬تبعيت مي كند و اثري از‬
‫خالقيت در آنها ديده نمي شود‪ .‬مهندسي ارزش برعكس‪ ،‬گردآوري اطالعات‪ ،‬شناسايي عرصه هاي مشكل دار‪،‬‬
‫پيشنهاد و تدوين روشها و طرحهاي ابتكاري‪ ،‬پرورش انديشه هاي نو و تدقيق همه جانبه ديدگاههايي را كه قرار است‬
‫توصيه شود‪ ،‬مطرح مي سازد‪.‬‬
 ‫فرآيند مهندسي ارزش‪ ،‬فرآيندي منطقي و ساختار يافته است كه در آن از يك گروه كارشناس چند تخصصي براي‬
‫هدفهاي زير استفاده مي شود‪:‬‬
‫‪ -1‬انتخاب پروژه يا محصول مناسب براي تحليل با توجه به زمان صرف شده براي مطالعه‪.‬‬
‫‪ -2‬مشخص كردن و اندازه گيري كردن ارزش جاري يك پروژه و محصول يا اجزاي تشكيل دهنده آن با توجه به‬
‫عملكردهايي كه نيازها‪ ،‬هدفها و خواستهاي يك پروژه را برآورد مي سازد‪.‬‬
‫‪ -3‬تدوين و ارزيابي گزينه هاي جديد براي تخمين يا ارتقاي كيفيت بخشهاي وابسته با هزينه كمتر‪.‬‬
‫‪ -4‬انطباق گزينه جديد با بهترين راه عملي كردن آن‪.‬گروه مهندسي ارزش از طراحان‪ ،‬پيمانكاران‪ ،‬تحليل گران ارزش‬
‫و كارفرماي يك پروژه اجرايي تشكيل مي شود‪ .‬اين گروه گرچه در كنار يكديگر و در پروژه اي واحد كار نمي كنند‬
‫اما از لحاظ موضوع به يكديگر مربوط بوده و با زمينه هاي تخصصي مجموعه نيز آشنايي دارند‪.‬نقش گروه طراحي‬
‫در كاربست موفقيت آميز تحليل ارزش‪ ،‬بسيار مهم است‪ ،‬زيرا بيشتر دست اندركاران عرصه اجرايي بطور كامل به‬
‫توانايي مهندسي ارزش پي نبرده اند و به بهره گيري عملي از روشهاي فني اين تحليل نپرداخته اند‪ .‬تحليل گر ارزش‬
‫بايد راههاي متعادل سازي گروه را دريابد و با آنان همفكري و همدلي كند تا اعضاي مجموعه به تفكر مهندسي ارزش‬
‫نزديك شوند‪ .‬تحليل گر ارزش بايد با فراهم آوردن فرصت الزم براي يكايك افراد مجموعه‪ ،‬امكان ارائه ديدگاههاي‬
‫آنان را ميسر سازد تا افراد بدون نگراني از اينكه ممكن است اظهار نظر آنها چندان فني و عملي نباشد‪ ،‬ديدگاههاي‬
‫خود را مطرح نمايند‪.‬‬
 ‫گاهي بهترين و ارزان ترين راه حل ها از پيشنهادها و ديدگاههايي كه به نظر كم ارزش و سطحي مي آيند‪ ،‬حاصل‬
‫مي شود‪ .‬مهندسان مشاور در جريان طراحي و پس از ارائه طرح به سختي مي پذيرند كه ارزش داوري را كه‬
‫براي كار خود قايل اند ممكن است با روشهاي فني و عملي كه گروه تحليل ارزش ارائه مي دهد‪ ،‬ناسازگاري داشته‬
‫باشد‪ .‬حال آنكه مشاور و طراح هر چند كه بايد از بيشترين داده ها و آمار موجود در طراحي خود استفاده كنند باز‬
‫ممكن است به داليلي‪ ،‬دسترسي به كليه اطالعات مورد نياز براي تهيه مناسب‌ترين طرح را نداشته باشند‪ .‬گذشته از‬
‫اين‪ ،‬بيشترين اشكاالت و نارسايي هاي طراحي در مرحله اجرا پيش مي آيد‪ ،‬در مرحله اي كه بازشدن جبه هاي‬
‫مختلف كاري عوارض پنهان و ناشناخته كار را آشكار مي‌سازد و شرايط جديدي را به طرح تحميل مي نمايد‪.‬‬
‫مهندس مشاور بايد ظرفيت سازگارپذيري روشهايي را كه تحليل ارزش ارائه مي دهد با ارزش هاي داوري خود‬
‫داشته باشد و تغييرات را به راحتي بپذيرد و تحميل شرايط و ضرورتهاي تحليل ارزش را توهيني به مقام تخصصي‬
‫خود تلقي ننمايد‪.‬‬
‫پيمانكاران‪ ،‬تقريبا ً همواره در حين اجرا با مسائل و مشكالت تازه اي روبرو مي شوند كه لزوم تغييرات در طراحي يا‬
‫حتي بازنگري طراحي ضرورت مي يابد با آنكه بيشترين موارد كاربست روشهاي فني تحليل ارزش‪ ،‬در مرحله اجرا‬
‫انجام مي شود‪ ،‬بايد پذيرفت كه موفقيت كامل اين كار به توانايي پيمانكاران مجرب براي مشاركت در تحليل ارزش‬
‫بستگي دارد‪ .‬يكي از مشكالت كنوني در عرصه اجرايي‪ ،‬دوگانگي بين طراحي و اجرا است‪ .‬به رسميت شناختن‬
‫توانايي هاي مدير يا سرپرست كارگاه مي تواند كاربست روشهاي تحليل ارزش را تضمين نمايد‪.‬‬
‫يكي از مشكالت كنوني در عرصه اجرايي‪ ،‬دوگانگي بين طراحي و اجرا است‪ .‬به رسميت شناختن توانايي هاي مدير يا‬
‫سرپرست كارگاه مي تواند كاربست روشهاي تحليل ارزش را تضمين نمايد‪.‬كارفرما مهم ترين و اصلي ترين جنبه‬
‫مشاركت كار را در حلقه تحليل ارزش به عهده دارد‪ .‬پشتيباني فعاالنه كارفرما‪ ،‬ضامن موفقيت و مؤثر واقع شدن كار‬
‫است‪ .‬كارفرما براي آنكه تمايل الزم را براي انجام اين پشتيباني پيدا كند‪ ،‬بايد با مسئوليت هاي مجموعه تحليل ارزش و‬
‫حدود آ“ مسئوليتها در چهارچوب ساختار حق الزحمه اي موافقت نامه طرح‪ ،‬آشنا باشد‪ .‬با توجه به اينكه بيش از ‪50‬‬
‫درصد از كل بودجه برنامه ريزي شده بيشتر كشورها صرف كارهاي اجرايي مي شود‪ ،‬از اين رو مجريان طرحها و‬
‫پروژه ها‪ ،‬متحمل هزينه هاي بس سنگيني مي شوند‪ .‬محدوديتهاي مالي و قيمت هاي اجرايي كه هر روز افزايش‬
‫مييابند‪ ،‬بازگشت ارزش كامل پولي را كه كارفرما هزينه مي نمايد و بايد به دور از هر گونه هزينه هاي غير ضروري‬
‫‌‬
‫باشد‪ ،‬به طورجدي مطرح ساخته است‪ .‬مهندسي ارزش يكي از ابزارهاي مؤثر براي دستيابي به اجراي طرحها با‬
‫كمترين هزينه‪ ،‬همراه با اطمينان بخشي طرح‪ ،‬سودمندي‪ ،‬قابليت تعمير و نگهداري و حفظ جنبه هاي زيبايي كار است‪.‬‬
‫مهندسي ارزش چون موجب كاهش هزينه هاي اجرايي و صرفه جويي در هزينه ها مي شود‪ ،‬از اين رو كارفرمايان‬
‫تمايل دارند تا با پرداخت حق الزحمه جداگانه اي به تحليل گران ارزش‪ ،‬همواره از حضور و تداوم فعاليت گروه تحليل‬
‫گر ارزش در كنار خود‪ ،‬بهره مند باشند‪.‬‬
‫كاربست مهندسي ارزش كه در ابتدا از آمريكا آغاز شد با تأخير به ساير كشورها نيز انتقال يافت‪ .‬كشورهاي اروپايي‪،‬‬
‫ژاپن و هند بعد از آمريكا بيشترين استفاده را از امكانات بالقوه مهندسي ارزش بردند و با تلفيق روشهاي مهندسي‬
‫ارزش در آمريكا با روشهاي رايج در كشورهاي خود‪ ،‬به صرفه جويي هاي قابل توجه اي دست يافتند‪ .‬امكانات بالقوه‬
‫كاربست مهندسي ارزش در طرحهاي عمراني‪ ،‬بيكران است‪ .‬پيشگامان اين روش‪ ،‬راه را عالمت گذاري و مشخص‬
‫كرده اند‪ .‬كشور ما هنوز در ابتداي راه قرار دارد‪ ،‬كارهاي بسياري بايد انجام شود تا بتوان گفت دست اندر كاران‬
‫عرصه هاي اجرايي كشور ما نيز از فرصت هايي كه توسط مهندسي ارزش در كاستن از هزينه طرحها و پروژه ها‬
‫فراهم مي شود‪ ،‬بيشترين بهره و فايده را خواهند برد‪.‬‬
 ‫مهندسي ارزش كاهش هزينه ها و بهبود كيفيت فرايندها‬
‫تهیه کننده‪ :‬موسسه ي مطالعات نوآوري و فناوري ایران‬
‫اشتهاي سیري ناپذیر انسان براي کمال خواهی و عالقه ي وصف نشدنی او به بهبود‪ ،‬نتیجهاي جز حرکت در مسیر‬
‫بهتر و بهتر شدن از دیروز در پی ندارد‪ .‬لحظهاي توقف میتواند دیگري را به جایگاه اول خواسته شدن از سوي مشتري‬
‫برساند‪ .‬انجام بهتر هر کار‪ ،‬ارائه ي بهتر هر محصول یا خدمتی و بهتر به ثمر رساندن پروژهها‪ ،‬همگی به واسطه ي‬
‫بکارگیري مهندسی ارزش شدنی هستند‪.‬‬
‫چه در عصر کارایی و بهرهوري و چه در دوران تمرکز بر کیفیت و چه آنگاه که تفکر رایج در پی انعطاف پذیري و‬
‫رقابت آمیزي و حتی فراتر از اینها در دوره ي نوآوري‪ ،‬مهندسی ارزش تکنیک ساده‪ ،‬مستقل و زیبایی است که میتواند‬
‫سازمانها را به موفقیت برساند‪ .‬چرا که در هر مرحله‪ ،‬مسالهاي براي حل شدن و شیوهاي نیازمند بهبود یافتن وجود‬
‫دارد‪ .‬در هر شرایط تیم مهندسی ارزش تالش میکند تا به مشتري خود بهبودي بیتردید را پیشنهاد دهد‪.‬‬
‫مهمترین تفاوت مهندسی ارزش نسبت به دیگر تکنیکهاي مشابه را باید در رویکرد کارکردگراي آن جستجو کرد‪.‬‬
‫پس از این وجه تمایز‪ ،‬تفکر خالق و الزام کارتیمی است که این متدولوژي را زبانزد میکند‪ .‬بیش از ‪ 60‬سال است که‬
‫دنیا در حال بکارگیري این متدولوژي ساده و در عین حال قدرتمند است و هنوز هستند کشورها و سازمانهایی که به‬
‫تازگی با آن آشنا میشوند با این همه‪ ،‬قلب کارکرد و روح خالقیت مهندسی ارزش در کنار انجام ضربتی آن‪ ،‬همچنان به‬
‫کشورها و سازمانهاي کهنه کار منفعت رسانی میکند و ایشان را در کاهش هزینه و بهبود کیفیت یاري میرساند‪ .‬در‬
‫بسیاري از موارد انجام صفر تا صد مهندسی ارزش حتی کمتر از یک ماه زمان میبرد و در پایان نیز محاسبه ي صرفه‬
‫جوییهاي اقتصادي آن کامال محسوس‪ ،‬کمی و قابل اتکا است‪.‬‬
‫سال ‪ 1946‬پس از جنگ جهانی دوم بود که مهندس ارشد و مدیر تدارکات کمپانی بزرگ جنرال الکتریک در آمریکا‪،‬‬
‫محدودیت جدي کمبود منابع را نپذیرفت و براي یافتن راه چاره تالش کرد‪ .‬محدودیتهاي مختلف ناشی از جنگ‪ ،‬اجازه‬
‫تولید محصوالت با کیفیت و با قیمت تمام شدهي مطلوب مشتري را نمیداد‪ .‬به نظر‪ ،‬چاره اي جز کنار آمدن با این‬
‫شرایط طبیعی و صبر کردن براي بهبود اوضاع بازار وجود نداشت‪ .‬اما لورنس دالس مایلز‪ ،‬ایدهاي در ذهن خود‬
‫داشت که او را به جور دیگر نگاه کردن سوق میداد‪.‬‬
‫تحلیلهاي منطقی مایلز در مورد سرفصلهاي مالی تولید محصوالت‪ ،‬نخستینبار‪ ،‬تحلیل ارزش نام گرفت‪ .‬او بیان کرد که‬
‫آنچه مشتري میخواهد خود محصول نیست‪ ،‬بلکه راهحلی است براي برآورده نیازش‪ .‬نیاز مشتري نیز به واسطه ي‬
‫انجام کاري صورت میگیرد که محصول ارائه شده به او انجام میدهد‪ .‬بدینترتیب وي مفهوم کارکرد را تعریف کرد و به‬
‫صراحت بیان داشت که تمام هزینه ها براي انجام کارکردها است‪ .‬از منظر این دریچه ي جدید تفکر به هزینه ها‪،‬‬
‫شرکت وي توانست محصوالت خود را با قیمت پایینتر و با کیفیت باالتر به بازار ارائه کند‪ .‬رفته رفته رویکرد تحلیل‬
‫ارزش جنرال الکتریک زبانزد شد و مجموعه هاي نظامی آمریکا و سالهاي بعد دیگر کشورها نیز آن را بکار بستند‪.‬‬
‫به عنوان بزرگترین مجموعه ي صنفی و (‪ )SAVE International‬آنچه انجمن بین المللی مهندسین ارزش آمریکا‬
‫علمی مروج مهندسی ارزش در دنیا‪ ،‬بر آن تاکید دارد توسعهي بکارگیري متدولوژي و مفهوم مدیریت ارزش در زمینه‬
‫هاي مختلف است؛ از عمران و سازه گرفته تا خدمات و فناوري اطالعات‪ .‬اعضاي متخصص انجمن‪ ،‬استفاده هاي‬
‫متعدد از متدولوژي ساده و قدرتمند مهندسی ارزش در پروژههاي بزرگ و محصوالت کوچک را تجربه کرده اند‪.‬‬
‫انجام مطالعه ي مهندسی ارزش همواره با صرفه ي اقتصادي همراه بوده است‪ .‬نمونه هاي واقعی بسیاري در ایران و‬
‫کشورهاي مختلف دنیا وجود دارد که نشان میدهد هر یک واحد مالی هزینه کردن براي انجام مهندسی ارزش‪ ،‬دهها و‬
‫صدها برابر کاهش هزینه و صرفه جویی در نتیجه را به دنبال داشته است‪ .‬همچنین به استناد آمار و گزارشها میتوان‬
‫تاکید داشت که انجام صحیح مهندسی ارزش با اتکا به متدولوژي علمی آن‪ ،‬به طور حتم حفظ یا ارتقاي کیفیت را به‬
‫دنبال دارد‪.‬‬
‫مهندسی ارزش را میتوان به اختصار در سه الیه مرور کرد‪:‬‬
‫‪ 1-‬فلسفه‪ :‬بهبود ارزش کاال‪ ،‬خدمت‪ ،‬محصول و یا پروژه ي سخت افزاري و نرم افزاري از طریق جستجوي شیوه‬
‫هاي مختلف انجام کارکرد (هاي) اصلی آن‪ .‬به تعبیر دیگر‪ :‬ممارست همیشگی براي کاهش هزینه و حفظ یا ارتقاي‬
‫کیفیت‪ ،‬همراه با بهرهمندي از خرد جمعی‪ ،‬تفکر خالق و دانش روز با اتکا به متدولوژي ساده ولی قوي مهندسی‬
‫ارزش‪.‬‬
‫‪ 2-‬متدولوژي‪ :‬مهندسی ارزش در ‪ 3‬مرحلهي کلی و ‪ 6‬فاز استاندارد تعریف و حل مساله را دنبال میکند‪ 3 .‬مرحله‬
‫(‪ Post‬و مطالعه ي تکمیلی (‪ )Value Study‬مطالعه ي ارزش ‪ )Pre-Study(،‬این متدولوژي عبارتند از‪ :‬پیش‬
‫مطالعه مرحله ي مطالعه ارزش که با نام مهندسی ارزش معروف است خود داراي ‪ 6‬فاز استاندارد است‪:‬‬
‫فاز ‪ )Evaluation(، )Study.‬ارزیابی ‪ )Creativity(،‬خالقیت ‪ )Function Analysis(،‬تحلیل کارکرد ‪،‬‬
‫(‪ )Information‬اطالعات ‪ )Presentation(.‬و ارائه (‪ )Development‬توسعه‬
 ‫‪ 3-‬ابزار‪ :‬مهندسی ارزش براي کامل بودن فرایند خود از ابزارهاي مختلف و سادهاي استفاده میکند‪ .‬برخی‬
‫ابزارهاي آن تحلیلی هستند و میتوان مشترکات زیادي را بین ابزارهاي درونی این متدولوژي با و مدیریت کیفیت‬
‫جامع و مباحث مهندسی صنایع یافت‪ .‬تحلیل پارتو‪ ،‬تکنیکهاي خالقیت‪ ،‬مدلهاي اقتصاد مهندسی‪ ،‬نوآوري (‪ )TQM‬از‬
‫(‪ )FAST‬نظامیافته‪ ،‬آنالیزهاي تصمیم گیري چندمتغیره چندمعیاره‪ ،‬نمودار تکنیک تحلیل سیستمی کارکرد جمله‬
‫ابزارهایی هستند که توسط متخصصان مهندسی ارزش بکار میروند‪.‬‬
‫پیاده سازي و آموزش مهندسی ارزش در سطوح استاندارد در سراسر جهان دنبال میشود‪ .‬این امر باعث شده تا انتقال‬
‫تجربیات آن از طریق کارگاههاي آموزشی همراه با انجام مطالعه موردي واقعی‪ ،‬به سادگی انجام پذیرد‪.‬‬
‫شرکتهاي ایرانی از سال ‪ 1380‬به این تکنیک روي آوردهاند و براي حل مسائل تکنیکی و خدماتی خود در سطوح‬
‫کارشناسی و مدیریتی از آن استفاده میکنند‪ .‬این متدولوژي در مباحث علمی و اجرایی مدیریت پروژه نیز بسیار مورد‬
‫تاکید است‪.‬‬
‫دنیاي امروز‪ ،‬مهندسی ارزش را به عنوان یک تفکر غالب در طراحی هر چیز جدید‪ ،‬همواره مدنظر دارد و تالش‬
‫میکند به بکارگیري تلفیقی آن با دیگر تکنیکهاي حل مساله‪ ،‬دستاوردهاي به مراتب کم هزینه تر و با ارزشتري را‬
‫ارائه دهد‪.‬‬
 ‫مهندسي ارزش از جديدترين راهكارها براي كاهش هزينه ها و بهبود كيفيت در انجام امور فني و مهندسي است‪ .‬به‬
‫ديگر سخن‪ ،‬هدف مهندسي ارزش از ميان برداشتن يا اصالح عاملي است كه باعث تحميل هزينه هاي غير ضروري‬
‫به اجراي پروژه و يا طرح صنعتي و فني مي شود بدون آنكه آسيبي به كاركردهاي اصلي و اساسي سيستم وارد كند‪.‬‬
‫در مقاله زير كه به وسيله مهندس معصومه الجوردي كارشناس دفتر فني توزيع شركت مهندسين دانشمند برق‬
‫اصفهان تنظيم تدوين و از سوي روابط عمومي برق منطقه اي اصفهان ارسال شده است ويژگيهاي مهندسي ارزش و‬
‫تعاريف مربوط به آن را مورد بازبيني و ارزيابي قرار مي هد‪.‬‬
‫‪-‬مهندسي ارزش را بازنگري خالق و سازمان يافته ارزشها ( ‪ ) Value‬و هزينه ها (‪ ) cost‬به منظور بيشينه‬
‫كردن شاخص ( ‪ ) cost / function‬كرده اند‪.‬‬
‫‪ -‬مهندسي ارزش صرفا" برنامه اي براي كاهش هزينه ها نيست ‪ ،‬بلكه روشي براي حداكثر كردن ارزش طرح ها‬
‫است ‪ ،‬زيرا در بعضي موارد ‪ ،‬كارفرما خواستار سهولت بهره برداري و كاهش هزينه ها به قيمت افزايش هزينه هاي‬
‫مطالعاتي ‪ ،‬طراحي و ساخت است‪.‬‬
‫‪ -‬مهندسي ارزش با بررسي دقيق كاركرد اجزا و يافتن روش هاي جديدتر و بهتر ‪ ،‬به انجام دادن بهتر كارها كمك مي‬
‫كند‪.‬‬
 ‫‪ -‬مهندس ارزش‪ ،‬تكنيكي موثر براي كاهش هزينه ها‪ ،‬افزايش سودآوري و بهره وري‪ ،‬بهبود كيفيت بدون كاستن از‬
‫جاذبه هاي ظاهري و جلوگيري از تاثير سوء بر محيط زيست است‪.‬‬
‫‪ -‬مهندسي ارزش به كارفرما اطمينان مي دهد كه طرحها مي توانند با بازدهي بيشتر انجام شوند‪.‬‬
‫‪ -‬روش هاي مهندسي ارزش مي تواند موجب اصالح و ارتقا كيفيت محصوالت يا روش ها يا فرآيندهاي توليد و انجام‬
‫طراحي هاي جديد در هر مرحله از مراحل اجرايي يك طرح شود‪.‬‬
‫‪ -‬مهندسي ارزش يا تحليل ارزش نوعي فن آوري مديريتي است كه در پي برقراري توازن عملي ميان هزينه ‪ ،‬قابليت‬
‫اطمينان و عملكرد در يك محصول ‪ /‬خدمت ‪ ،‬پروژه ‪ ،‬فرايند يا اجزاي هر يك از آن ها است ‪.‬‬
 ‫سه واژه كليدي در مهندسي ارزش كدامند ؟‬

‫ارزش (‪ : )Value‬اصطالح ارزش براي مفاهيم مختلف كاربرد دارد و ممكن است با قيمت پولي و يا هزينه مورد‬
‫سوء تعبير قرار گيرد ‪ .‬اگر يك محصول نيازهاي كامل يك خريدار را در ارتباط با آن محصول برآورده نكند ارزش آن‬
‫محصول متناسب با قيمت آن نيست ‪ .‬ارزش يك محصول از ديدگاه فروشنده و خريدار متفاوت است و حتي ممكن است‬
‫كنندههاي مختلف بين مفهوم آن اختالف‌نظر داشته باشند ؛ به عنوان مثال ارزش يك پيچ‌گوشتي از ديد يك مكانيك‬ ‫استفاده ‌‬
‫‌‬
‫با خانم خانه‌ دار متفاوت است ‪ .‬به طور معمول هنگام بحث از ارزش هفت سطح متفاوت از ارزش وجود دارد ‪:‬‬
‫‪ - 1‬اقتصادي ‪ - 2‬اخالقي ‪ - 3‬اجتماعي ‪ - 4‬مذهبي ‪ - 5‬قضائي ‪ - 6‬زيبايي شناختي ‪.‬‬
‫ميشود ‪:‬‬
‫مهندسي ارزش معموال مرتبط با ارزش اقتصادي است كه اين‌چنين تعريف ‌‬
‫كمترين هزينه براي فراهم كردن وظيفه‪-‬سرويس مورد‌نياز در زمان و مكان مطلوب و با كيفيت مورد نظر ؛ در‬
‫سادهترين شكل ارزش برابر است با بها تقسيم بر هزينه ‪.‬‬
‫‌‬
‫ارزش چيزيست كه با كيفيت و يا اعتباري كه همراه‬‫ِ‬ ‫بها (‪ : )Worth‬در فرهنگ لغت ‪ ،‬بها اين چنين تعريف مي‌شود ‪:‬‬
‫هزينهاي كه به وسيله آن عملكرد اساسي يك جزء كاري قابل‬ ‫‌‬ ‫خود دارد اندازه گيري مي‌شود ؛ به بيان ديگركمترين‬
‫دسترسي است ‪ .‬بها متفاوت با هزينه (به عنوان كميتي در واحد زمان) است ؛ آناليز ارزش با شناسايي كاركرد‬
‫مييابــد ‪ .‬اين عمل مي‌تواند با جمع‬
‫استفادهكننده ادامه ‌‬
‫‌‬ ‫محصول‪-‬خدمات و اندازه‌گيري قابل‌قبول بودن كاركرد آن براي‬
‫آوري داده‌هاي آماري و اعتبارسنجي آن با پاسخگويي به سوالهاي زير از ديد مصــــــرف كننده حاصل گردد ‪:‬‬
‫هزينه دستيابي به اين كاركرد با طراحي فعلي چه ميزان است ؟‬
‫به نظر شما با توجه به عملكرد اين كاركرد ‪ ،‬هزينه آن بايد به چه ميزان باشد؟‬
‫هزينه دستيابي به اين كاركرد ‪ ،‬اگر مورد جايگزين وجود داشته باشد چه مقدار است ؟‬
‫هزينه (‪ :)Cost‬هزينه نيازمند تعيين دقيق است و عبارت است از مجموع نيروي انساني ‪ ،‬مواد ‪ ،‬نگهداري و‬
‫هزينههاي غير مستقيم موردنياز براي توليد يك محصول و نگهداري آن در طول عمر محصول است ‪ .‬به عبارت ديگر‬ ‫‌‬
‫‪ ،‬هزينه براي طول عمر يك محصول يا خدمات مدنظر است ‪.‬‬
 ‫زمان بكارگيري مهندسي ارزش چه زمانيست ؟‬
‫محدوده كار مهندسي ارزش بستگي به اندازه و پيچيدگي پروژه دارد ‪ .‬باالترين ميزان برگشت مي‌تواند زماني انجام‬
‫گيرد كه در اولين مرحله از عمر پروژه قرار داريم ؛ مي‌توان گفت در فاز اوليه طراحي اجراي مهندسي ارزش بسيار‬
‫موثر است ‪ ،‬چرا كه نظريه‌ها هنوز به صورت مفاهيم وجود دارند ‪ .‬كارفرما و طراح در اين مرحله در تصميمات خود‬
‫انعطافپذيري بيشتري دارند و تغييرات ‪ ،‬آثار كمتري بر برنامه زمانبندي پروژه دارد ‪ .‬در اين مرحله كه كارفرما و‬
‫‌‬
‫مشاور در حال بررسي بودجه پروژه هستند انجام مطالعه مهندسي ارزش مي‌تواند براي شناسايي عناصر هزينه بر قبل‬
‫از تصويب بودجه نهايي موثر باشد ‪ .‬مطالعات مهندسي ارزش براي پروژه‌هاي ساخت ‪ ،‬زماني انجام مي‌گيرد كه حدود‬
‫نيمهتمام را بايد مهندسي ارزش كرد ‪ .‬به طور كلي‬
‫سيدرصد از طراحي پيش رفته باشد ؛ به عبارت ديگر ‪ ،‬طراحي ‌‬
‫‌‬
‫ميشود و در آن زمان بيشترين‬
‫ميتوان گفت قبل از اينكه تصميمات مهم در طراحي اتخاذ شود مهندسي ارزش توصيه ‌‬
‫‌‬
‫اثر را روي هزينه‌ها دارد ‪.‬‬
 ‫هر پروژه به طور معمول ‪ 5‬مرحله توسعه دارد ‪:‬‬

‫‪ -1‬فرموله كردن مفاهيم (مشخص كردن عملكرد)‬

‫‪ -2‬مرحله طراحي اوليه‬
‫‪ -3‬مرحله طراحي نهائي‬
‫‪ -4‬مرحله ساخت‬
‫‪ -5‬مرحله عمليات‬
‫حال به تشريح هر يك از اين مراحل خواهيم پرداخت ‪:‬‬
‫فرمولهكردن مفهومي تبديل (ترجمه) نيازمنديهاي كلي (عمومي) به‬
‫‌‬ ‫‪ -1‬مرحله فرموله‌كردن مفاهيم ‪ :‬هدف از فاز‬
‫مشخصات عملكردي است ‪ .‬در بيشتر موارد هنوز تصوير كاملي از پروژه نهايي شناخته نشده است ‪ ،‬بدين‌مفهوم كه‬
‫تصميمات هنوز در شرايط نامشخص هستند ‪ .‬تالش مهندسي ارزش در اين فاز در جهت تهيه ورودي براي نيل به‬
‫كاركردها به نحوي است كه در كمترين هزينه انجام يابد ‪.‬‬
‫‪ -2‬فاز طراحي اوليه ‪ :‬در خالل اين فاز ‪ ،‬مفاهيم تعريف و مشخصات طراحي شروع شده‌اند ‪ .‬اطالعات جزئي و كافي‬
‫برنامهها ارائه شده است ‪ .‬حال زمان مناسبي براي پرسش از‬
‫‌‬ ‫هزينهها در جهت‬
‫‌‬ ‫براي بيان همه چيزهاي كمي و‬
‫ميباشد ‪ .‬يك مطالعه مهندسي ارزش كه نيازمند آناليز ‪،‬‬
‫خصوصيات عملكرد و اصالح آنها در صورت لزوم ‌‬
‫گزينههاي جايگزين مشخص و پيشنهاد براي بهبود ارزش باشد‬
‫‌‬ ‫خصوصيات فني و طراحي وظايف است مي‌تواند براي‬
‫‪.‬‬
 ‫شدهاند ‪ .‬تالش‬
‫برنامهريزيها انجام ‌‬
‫‌‬ ‫‪ -3‬فاز طراحي نهائي ‪ :‬در ضمن اين فاز ‪ ،‬جزئيات مشخصات طراحي فرموله و‬
‫مهندسي ارزش در اين فاز معموال محدود به حذف جزئيات مرتبط با محدوديتهاي غيرضروري و زائد است ‪ .‬معموال‬
‫طراحي مجدد در اين مرحله نمي‌تواند به صورت موثر و اقتصادي انجام گيرد مگر آنكه پتانسيل صرفه‌جويي طول‬
‫هزينهها بزرگ باشد ‪.‬‬
‫‌‬ ‫عمر محصول به اندازه كافي براي تعديل‬
‫‪ -4‬مرحله ساخت ‪ :‬در ضمن فاز ساخت ‪ ،‬مهندسي ارزش براي بازبيني مشخصات و نيازمنديهاي قراردادي و سفارش‬
‫هزينههاي قرارداد دارد آنگاه بايستي آناليز‬
‫‌‬ ‫ميرود ‪ .‬زمانيكه تغيير در سفارشات تمايل به افزايش‬
‫در تغييرات بكار ‌‬
‫راهحلهاي با هزينه كمتر و جلوگيري از افزايش عملكرد غيرضروري اعمال كرد‪.‬‬ ‫ارزش را براي تسهيل در پيدا كردن ‌‬
‫شدهاند ‪ .‬تالش‬
‫برنامهريزيها انجام ‌‬
‫‌‬ ‫‪ -3‬فاز طراحي نهائي ‪ :‬در ضمن اين فاز ‪ ،‬جزئيات مشخصات طراحي فرموله و‬
‫مهندسي ارزش در اين فاز معموال محدود به حذف جزئيات مرتبط با محدوديتهاي غيرضروري و زائد است ‪ .‬معموال‬
‫طراحي مجدد در اين مرحله نمي‌تواند به صورت موثر و اقتصادي انجام گيرد مگر آنكه پتانسيل صرفه‌جويي طول‬
‫هزينهها بزرگ باشد ‪.‬‬
‫‌‬ ‫عمر محصول به اندازه كافي براي تعديل‬
‫‪ -5‬مرحله عملياتي و نگهداري ‪ :‬مطالعه مهندسي ارزش در اين فاز به عنوان فرصتي براي ايجاد تغيير پيشنهاد مي‌شود‬
‫كه در مراحل قبل مقدور نبودند (شايد ناشي از كمبود زمان و يا ديگر محدوديتها باشد) ‪ .‬نتايج مطالعه مهندسي ارزش‬
‫صرفهجويي هزينه با توسعه طول عمر آن از طريق استفاده از مواد جديد ‪ ،‬فرايند و يا طراحي ‪ ،‬كاهش‬ ‫‌‬ ‫در اين فاز‬
‫هزينههاي عملياتي است ‪.‬‬
‫‌‬ ‫هزينــــه تعميرات ‪ ،‬صرفه جويي در انرژي و ديگر‬
‫اجراي مهندسي ارزش براي يافتن پاسخ به اين سوال است كه چه راه حل ديگري كاركرد موردنظر ‪ ،‬فرايند ‪ ،‬محصول‬
‫ميسازد ‪ .‬بنابراين ‪ ،‬هرچه از زمان عمر پروژه بگذرد پتانسيل كاهش هزينه‬ ‫و يا اجراي آن را با هزينه كمتري محقق ‌‬
‫صرفهجويي هزينه دارد‬‫‌‬ ‫كم مي‌شود و در نهايت مي‌توان چنين گفت كه تيم طراحـي بيشترين اثر را روي‬
 ‫اثبات كارايي مهندسي ارزش در دنيا‬
‫در كشور ژاپن از ‪ 698‬شركت كه مورد بررسي قرار گرفته اند ‪ ،‬حدود ‪ 71‬درصد‪ ،‬مهندسي ارزش را در توليد‬
‫محصوالت و ارايه خدمات خود استفاده كرده اند ‪ .‬در آمريكا و كانادا استفاده از متدولوژي ارزش در صنايع عمده ‪،‬‬
‫عموميت داشته و در طرح هاي عمومي ( دولتي ) اجباري است ‪ .‬مهندسي ارزش در دايره عمران آمريكا در بين‬
‫سالهاي ‪ 1996‬تا ‪ 2000‬بيش از ‪ 35‬ميليارد دالر صرفه جويي در پي داشته و از ‪ 55‬ميليارد دالر هزينه اضافي نيز‬
‫جلوگيري كرده است ( در حدود درآمد نفتي ايران در همين مدت ) در حاليكه ‪ 85‬درصد درآمد عربستان ‪ ،‬به عنوان‬
‫ثروتمندترين كشور عربي ‪ ،‬از فروش نفت حاصل مي شود ‪ ،‬بيش از بيست سال است كه مهندسي ارزش را در‬
‫دستور كار خود قرار داده است‪.‬‬
 ‫كيفيت‬
‫‌‬ ‫بناي ‌‬
‫اوليه‬ ‫مهندسي ارزش؛ سنگ‌ ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش در صنايع‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫استفاده از‬
‫‌‬ ‫چندوچون‬
‫‌‬ ‫نگاهي ‌‬
‫به‬ ‫‌‬
‫‌‬
‫صنايع‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫تكنيك‬ ‫عنوان ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫موضوع ‌‬
‫‌‬ ‫كه ‌‬
‫اين‬ ‫است ‌‬
‫بيش از ‪ 50‬سال‌ ‌‬
‫بلكه ‌‬
‫يك صحبت‌ جديد نيست‌ ‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫نسبتهاي فراتر‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫روش‬ ‫چيزي نيست‌ بهتر است‌ بگوييم؛ اين‌‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫چيزي است‌ و ‌‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫است‪.‬اينكه‬ ‫مطرح ‌‬
‫شده‬ ‫‌‬
‫‌‬
‫عنوان‬ ‫به‬
‫مشتري ‌‬
‫‌‬ ‫ميدهد‪.‬با ديدن‌ ارزشها براي‌‬
‫نشان ‌‬
‫‌‬ ‫به ما‬
‫است ‌‬
‫آن ‌‬
‫قابليتهاي ما بيانگر ‌‬
‫‌‬ ‫آنچه ‌‬
‫كه‬ ‫از انتظارات‌ را بيش‌ از ‌‬
‫باشد‪.‬متاسفانه در كشور ما‬
‫‌‬ ‫االن وجود دارد‬
‫كه ‌‬ ‫چيزي ‌‬
‫‌‬ ‫شروع‪ ،‬ممكن‌ است‌ ساختار سازمانها و فرايندها متفاوت‌ با آن‌‬
‫ديگري در مباني‌‬
‫‌‬ ‫التحصيالن است‪ ،‬وجود ندارد‪ .‬شاخصهاي‌‬
‫‌‬ ‫بازدهي ‌‬
‫فارغ‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫ميزان‬ ‫معناي ‌‬
‫آن‬ ‫‌‬ ‫آموزش ‌‬
‫كه‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫شاخصهاي‬
‫گرفته شود‪.‬‬
‫‌‬ ‫آكادميك بايد درنظر‬
‫‌‬
‫توسعه اقتصادي‪ ،‬اجتماعي‌ و‬
‫‌‬ ‫برنامه سوم‌‬
‫‌‬ ‫است اما در قانون‌‬
‫دهه ‌‬
‫ارزش در ايران‌ حدود يك‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫اجرايي‬
‫‌‬ ‫سابقه‬
‫‌‬
‫‌‬
‫مطلوب‬ ‫است‪.‬محصولي با كيفيت‌‬
‫‌‬ ‫كرده‬
‫پروژهها تصريح‌ ‌‬
‫‌‬ ‫آن در‬
‫كارگيري ‌‬
‫‌‬ ‫ضرورت ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫قانونگذار نسبت‌ ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫فرهنگي‬
‫‌‬
‫(كه ‪15‬‬
‫ونقل در ايران‌ ‌‬
‫بخش حمل‌ ‌‬
‫‌‬ ‫حائزاهميت باشد‪.‬در‬
‫‌‬ ‫بازاريابي‬
‫‌‬ ‫ميآيد كه‌ ازنظر‬
‫به دست‌ ‌‬
‫مشتري و قابل‌ اعتماد ‌‬
‫‌‬
‫افزاري يا سخت‌افزاري‪،‬‬
‫‌‬ ‫اعم از نرم‌‬
‫ترابري ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫ريزي و اجراي‌‬
‫‌‬ ‫برنامه‬
‫‌‬ ‫ميدهد) و در‬
‫درصد‪ GDP‬را تشكيل‌ ‌‬
‫كانال كنترل‌ سيالب‌ رامشير در استان‌‬
‫‌‬ ‫ميكنند‪.‬در طرح‌‬
‫استفاده ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫مهندسان مشاور و پيمانكاران‌ از روش‌‬
‫‌‬
‫كانال و دستيابي‌ ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫اصالح‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫روش‬
‫‌‬ ‫مازندران از‬
‫‌‬ ‫آبياري و زهكشي‌ ‌‬
‫تجن‬ ‫‌‬ ‫شبكه‬
‫‌‬ ‫خوزستان و نيز در‬
‫‌‬
‫گرفتهاند‪.‬‬
‫‌‬ ‫بهره‬
‫هزينهها ‌‬
‫‌‬ ‫جويي در‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬
 ‫‌‬
‫برخي‬ ‫‌‬
‫اجراي‬ ‫موجه ‌‬
‫شدن‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫اصلي هر فعاليت‪ ،‬كمك‌ ‌‬
‫‌‬ ‫حفظ كاركردهاي‌‬
‫به ‌‬‫توجه ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫اهداف‬
‫‌‬ ‫مهمترين‬
‫‌‬ ‫از‬
‫برگشتناپذير است‪.‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫منابع‬ ‫اتالف‬
‫‌‬ ‫پروژهها و جلوگيري‌ از‬
‫‌‬ ‫از‬
‫پروژهها‪ ،‬از‬
‫‌‬ ‫مشترك در‬
‫‌‬ ‫متقابل در كارها ميان‌ مشاوران‪ ،‬كارفرمايان‌ و پيمانكاران‌ و ايجاد تصميم‌ ‌‬
‫گيري‬ ‫‌‬ ‫وجود درك‌‬
‫كه در مهندسي‌‬
‫مهمي است‌ ‌‬
‫‌‬ ‫است‪.‬تكيه بر فعاليت‌ و كار تيمي‌ موضوع‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫بكارگيري ‌‬
‫علم‬ ‫‌‬ ‫شاخصهاي ‌‬
‫مهم‬ ‫‌‬
‫بهمنظور‬
‫تكنيك كارآمد ‌‬
‫‌‬ ‫عنوان ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫يابند‪.‬مهندسي ارزش‪‌ ،‬‬
‫‌‬ ‫به حداكثر موفقيت‌ دست‌‬
‫آن تاكيد مي‌شود تا ‌‬
‫ارزش بر ‌‬
‫‌‬
‫به ساير تكنيك‌ها در مديريت‌ و‬
‫نسبت ‌‬
‫‌‬ ‫حفظ كيفيت‪ ،‬جايگاه‌ مناسب‌تري‌‬
‫هزينه و ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه با حداقل‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫اهداف‬ ‫‌‬
‫ساختن‬‫برآورده‬
‫‌‬
‫داده است‪.‬‬
‫پروژهها به‌ خود اختصاص‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ريزي‬‫برنامه‬
‫‌‬
‫به‬
‫به موسسات‌ ‌‬
‫تحليل عملكرد سيستم‌ها‪ ،‬تجهيزات‌ و خدمات‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫گروهي‬
‫‌‬ ‫يافته و‬
‫سازمان ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كوشش‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫است‪.‬توجه و تمركز بر عملكرد اصلي‌ و‬
‫‌‬ ‫پروژه‬
‫‌‬ ‫هزينه در طول‌ عمر‬
‫‌‬ ‫واقعي و با حداقل‌‬
‫‌‬ ‫به عملكرد‬
‫دسترسي ‌‬
‫‌‬ ‫منظور‬
‫ارتقاي عملكرد و پرهيز از عملكردهاي‌ نامطلوب‪ ،‬از‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫گروهي‬
‫‌‬ ‫انديشي‬
‫‌‬ ‫ازطريق ‌‬
‫هم‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫خالقانه‬ ‫بكارگيري روشهاي‌‬
‫‌‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫روش ‌‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫برجسته ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ويژگيهاي‬
‫داراي رشد‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫فارس‬ ‫حاشيه ‌‬
‫خليج‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫كشورهاي‬ ‫صنعتي و حتي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كشورهاي‬ ‫همه‬
‫ارزش در ‌‬
‫‌‬ ‫درحال حاضر فرايند مهندسي‌‬
‫‌‬
‫بهشمار‬
‫صنعتي و عمراني‌ ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫مهم در فرايند طراحي‌ و اجراي‌‬
‫است و يكي‌ از اركان‌ ‌‬
‫بوده ‌‬
‫چشمگيري ‌‬
‫‌‬
‫ميرود‪.‬‬
‫‌‬
 ‫مالي عمال‌ً راكد مانده‌اند ‌‬
‫كه درصورت‌‬ ‫به علت‌ كمبود اعتبارات‌ ‌‬
‫صنعتي ‌‬
‫‌‬ ‫درحال‌ حاضر بسياري‌ از پروژه‌ ‌‬
‫هاي‬
‫اندازي شوند‪ .‬از ويژگيهاي‌ برتر‬
‫‌‬ ‫راه‬
‫چه بسا بسياري‌ از آن‌ها تكميل‌ و ‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫تكنيكهاي‬ ‫‌‬
‫مناسب‬ ‫بكارگيري‌‬
‫پروژهها و بهبود كيفيت‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫نگري ‌‬
‫‌‬ ‫كالن‬
‫افزايش و تقويت‌ كارگروهي‪ ،‬تقويت‌ رويكرد ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫توان ‌‬
‫مي ‌‬‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬
‫محصوالت‌ است‪.‬‬
‫نفت و حمل‌ونقل‌‬
‫بويژه صنايع‌ بزرگ‌ مانند خودروسازي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫توان در زيربخشهاي‌ صنعت‌‬
‫مي ‌‬ ‫ارزش را ‌‬
‫‌‬ ‫شناسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫روش‬
‫مورداستفاده قرار داد‪.‬‬
‫‌‬
‫كه كيفيت‪ ،‬ايمني‪ ،‬قابليت‌ اعتماد و‬
‫اي ‌‬
‫گونه ‌‬
‫به ‌‬ ‫است ‌‬
‫ممكن ‌‬
‫‌‬ ‫نتيجه‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫بهترين‬ ‫به‬
‫دستيابي ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫‌‬
‫فرايندي‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬
‫ميگردد‪ ،‬بهبود يابد‪.‬‬
‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫پولي ‌‬
‫قابليت‌ تغيير با هر واحد ‌‬
‫‌‬
‫كشورمان‬ ‫‌‬
‫صنعتي‬ ‫‌‬
‫مديران‬ ‫ميان‬
‫مدتي بطور جدي‌ در صنايع‌ و در ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫علمي جديد است‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫اشاره‪‌‌:‬‬
‫قرن گذشته‪،‬‬
‫نيمه دوم‌ ‌‬
‫يعني از ‌‬
‫صنعتي ‌‬
‫‌‬ ‫قرن است‌ در كشورهاي‌‬
‫بيش از نيم‌ ‌‬
‫كه ‌‬‫موردتوجه قرار گرفته‌ است‪ .‬درحالي‌ ‌‬
‫‌‬
‫آغاز شده‌ است‪.‬‬
‫عنوان ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫شناخته شد امروز ‌‬
‫‌‬ ‫تجزيه وتحليل‪) )‌VALUE ANALYSIS‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫كه در بدو پيدايش‌ با نام‌‬
‫علم ‌‬
‫اين ‌‬
‫‌‬
‫ارزش در‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫به‬
‫ميآيد‪ ،‬و ‌‬
‫حساب ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫افزايش كيفيت‌ در فرايند توليدي‌ و صنعتي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫اوليه‬
‫روش علمي‪ ،‬سنگ‌بناي‌ ‌‬
‫‌‬
‫معروف است‪.‬‬
‫‌‬ ‫به(‪)VALUE METHODOLOGY‬‬
‫تئوريك ‌‬
‫‌‬ ‫صنايع‌ و در بحثهاي‌‬
 ‫بويژه‬
‫‌‬ ‫صنعتي‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫به كاركردهاي‌‬
‫گذاشته است‪ ،‬معنابخشيدن‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫برجاي‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫كه‬
‫مثبتي ‌‬
‫‌‬ ‫ازجمله ‌‬
‫نتايج‬ ‫‌‬
‫مهندسي ارزش)‪ ،‬اين‌‬
‫‌‬ ‫«الرن مايز» (پدر علم‌‬
‫‌‬ ‫ميالدي آقاي‌‬
‫‌‬ ‫كه در سال‌ ‪1950‬‬
‫وقتي ‌‬
‫بزرگ و مادر است‪‌ ‌‌.‬‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬
‫ابداعي او را در فرايند‬
‫‌‬ ‫كه ‌‬
‫علم‬ ‫نقطهاي‌ برسد ‌‬
‫به ‌‬ ‫صنعتي ‌‬
‫‌‬ ‫جهان‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫روزي‬ ‫ريزي كرد‪ ،‬هرگز فكر نمي‌كرد كه‌‬
‫‌‬ ‫پايه‬
‫علم‌ را ‌‬
‫هزينهها‬
‫‌‬ ‫كاهش‬
‫‌‬ ‫صنعتي و نيز‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫انجام‬ ‫زمان‬
‫‌‬ ‫كيفيت محصوالت‪ ،‬رضايت‌ مشتريان‪ ،‬كاهش‌‬
‫‌‬ ‫توليد و افزايش‌‬
‫مهندسي ارزش‪،‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫المللي‬ ‫انجمن ‌‬
‫بين‬ ‫‌‬ ‫ازطرف‬
‫‌‬ ‫ارائه ‌‬
‫شده‬ ‫تعريف ‌‬
‫‌‬ ‫برطبق‬
‫‌‬ ‫كامال‌ً دخالت‌ دهند و از آن‌ ‌‬
‫بهرهمند شوند‪‌‌.‬‬
‫‌‬
‫شناسايي‬ ‫هدف از آن‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫برپايه كار تيمي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫خالقانه‬
‫‌‬ ‫مشخص و‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫روشهاي‬ ‫‌‬
‫سيستماتيك‬ ‫عبارت از بكارگيري‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬
‫باشد‪‌ ‌.‬‬
‫به‬ ‫مي ‌‬ ‫درطول عمر آن‪‌ ،‬‬
‫‌‬ ‫يك محصول‌ يا خدمت‌‬
‫كارائي ‌‬
‫‌‬ ‫غيرضروري و افزايش‌ كيفيت‌ و‬
‫‌‬ ‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫و حذف‌‬
‫ميباشد‬
‫كيفيت و كارايي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫افزايش‬
‫‌‬ ‫طول عمر و‬
‫هاي ‌‬
‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاهش‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫عبارت‌ ديگر هدف‌ از مطالعات‌‬
‫حفظ گردد‪.‬‬
‫پروژه ‌‬
‫‌‬ ‫اصلي ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫كه كاركردهاي‌‬
‫نحوي ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫‌‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫متوسط ‪‌ 20:1‬‬
‫‌‬ ‫بهطور‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫سرمايه(‪ )R.O.R‬در‬
‫‌‬ ‫كه بازگشت‌‬
‫اين امر است‌ ‌‬
‫دهنده ‌‬
‫نشان ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫تجربيات‬ ‫‌‌‬
‫‌‬
‫پروژه‬ ‫جويي در كل‌‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫مهندسي ارزش‪ 20 ،‬دالر‬
‫‌‬ ‫بخش‬
‫‌‬ ‫شده در‬
‫گذاري ‌‬
‫‌‬ ‫سرمايه‬
‫‌‬ ‫ازاي هر دالر‬
‫‌‬ ‫به‬
‫عبارت ديگر ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫‌‬
‫شده است‪.‬‬
‫مشاهده ‌‬
‫‌‬
 ‫ارزش را با روند و‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫يافته مانند ژاپن‪ ،‬انگلستان‌ و آمريكا‪ ،‬آنچنان‌‬
‫توسعه ‌‬
‫‌‬ ‫‌امروز در بسياري‌ از كشورهاي‌‬
‫به صنعت‌‬
‫توان ‌‬
‫مي ‌‬‫باره ‌‬
‫شده است‪‌‌.‬در اين‌ ‌‬
‫شان ‌‬
‫جداييناپذير صنعت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫كه جزء‬
‫دادهاند ‌‬
‫صنعتي خود پيوند ‌‬
‫‌‬ ‫توليدي و‬
‫‌‬ ‫چرخه‬
‫‌‬
‫نفت و گاز و سدسازي‌‬
‫بزرگ ‌‬
‫‌‬ ‫حمل‌ونقل‪ ،‬راه‌آهن‪ ،‬صنايع‌ ساختمان‪ ،‬مسايل‌ محيطزيست‪ ،‬علوم‌ پزشكي‪ ،‬پروژه‌هاي‌‬
‫شوند‪‌.‬با آغاز‬
‫‌‬ ‫مي‬
‫اداره و كنترل‌ ‌‬
‫ارزش ‌‬‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫نظارت ‌‬
‫علم‬ ‫‌‬ ‫جهان ‌‬
‫تحت‬ ‫‌‬ ‫پيشرفته‬
‫‌‬ ‫اشاره كرد كه‌ در بيش‌ از ‪ 30‬كشور‬
‫‌‬
‫‌‬
‫كشورهاي‬ ‫صنعتي و علمي‌‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫صنعتي و اجرايي‌‬
‫‌‬ ‫تمامي حركتهاي‌‬
‫‌‬ ‫شدن جوامع‪،‬‬
‫جهاني ‌‬
‫‌‬ ‫هزاره جديد و طرح‌‬
‫‌‬
‫مهم و باثبات‌‬
‫يكي از اصول‌ ‌‬
‫كه ‌‬‫است چرا ‌‬
‫شده ‌‬
‫غيرممكن ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫استفاده از علم‌‬
‫‌‬ ‫توسعهيافته‪ ،‬بدون‌ حضور و‬
‫‌‬
‫كردن كيفيت‌ در محصوالت‌ و كاالهاي‌ توليدي‌ است‪.‬‬
‫‌‬ ‫نهادينه‬
‫‌‬ ‫شدن در امر توليد و صنعت‪،‬‬
‫جهاني ‌‬
‫‌‬
‫آن‬
‫هاي طول‌ عمر ‌‬
‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫محصول ‌‬
‫‌‬ ‫كيفيت و كارايي‌ ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫اينكه فاكتور ارزش‌ معادل‌ با نسبت‌ مجموع‌‬
‫به ‌‬ ‫باتوجه ‌‬
‫‌‬ ‫‌‌‬
‫هاي ‌‬
‫آن‬ ‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫مستقيم و با‬
‫‌‬ ‫رابطه‬
‫‌‬ ‫آن ‌‬
‫يك‬ ‫محصول با كيفيت‌ و كارايي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫رابطه‬
‫‌‬ ‫گرفت ‌‬
‫كه‬ ‫‌‬ ‫نتيجه‬
‫‌‬ ‫مي ‌‬
‫توان‬ ‫ميباشد ‌‬
‫‌‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫معكوس ‌‬
‫‌‬ ‫رابطه‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫يك‬
‫سازمانهايي‬
‫‌‬ ‫رقابتي و كاهش‌ فواصل‌ رقابتي‪ ،‬تنها‬
‫‌‬ ‫شرايط‬
‫‌‬ ‫پيچيدگي‬
‫‌‬ ‫زمان و‬
‫‌‬ ‫بودجهاي‌ و‬
‫‌‬ ‫به وجود محدوديتهاي‌‬
‫باتوجه ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫غيرضروري خود را‬
‫‌‬ ‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫محصوالت يا خدمات‌ خود را افزايش‌ و‬
‫‌‬ ‫كارايي‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫رقابت را خواهند داشت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫توان‬
‫كاهش دهند‪.‬‬
‫‌‬
 ‫‌‬
‫روش‬ ‫عرصهها مي‌باشد زيرا اوال‌ً ‌‬
‫اين‬ ‫‌‬ ‫آن در صنايع‌ و تمامي‌‬
‫ارزش منحصر به‌ فرد بودن‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫يكي از ويژگيهاي‌‬
‫‌ ‌‬
‫به علت‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫آن است‪ .‬همچنين‌‬
‫مراحل ‌‬
‫‌‬ ‫يكي از مهمترين‌‬
‫استفاده از خالقيت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫بوده و ثانيا‌ ً‬
‫مبتني بر كار تيمي‌ ‌‬
‫‌‬
‫كه‬
‫كه در باال اشاره‌ رفت‪ ،‬در هر صنعتي‌ ‌‬
‫گونه ‌‬
‫همان ‌‬
‫‌‬ ‫ماهيت كاركردگرا (‪ )FUNCTION ORIENTED‬بودن‌ ‌‬
‫آن‬ ‫‌‬
‫آمارهاي بدست‌ آمده‪ ،‬در آمريكا در ‪ 90‬درصد‬
‫‌‬ ‫برطبق‬
‫‌‬ ‫باشد‪‌.‬مثال‌ً‬
‫مي ‌‬ ‫استفاده ‌‬
‫‌‬ ‫داراي كاركرد باشد قابل‌‬
‫‌‬ ‫محصول ‌‬
‫آن‬ ‫‌‬
‫مورداستفاده قرار مي‌گيرد‪ .‬نتايج‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫هاي ساختماني‪ ،‬مهندسي‌‬
‫پروژه ‌‬
‫‌‬ ‫ونقل و راهسازي‌ و ‪ 25‬درصد‬
‫هاي حمل‌ ‌‬
‫پروژه ‌‬
‫‌‬
‫گزارش ‌‬
‫سعي‬ ‫‌‬ ‫ميباشد‪‌ ‌‌.‬‬
‫اين‬ ‫روش در كشور ما ‌‬
‫‌‬ ‫بكارگيري ‌‬
‫اين‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫حاصل از اين‌ مطالعات‌ در ساير كشورها بهترين‌ ‌‬
‫دليل‬ ‫‌‬
‫اندركاران صنعت‌‬
‫‌‬ ‫نظران و دست‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫صاحب‬ ‫كارشناسي‬
‫‌‬ ‫مهندسي ارزش‪ ،‬ديدگاههاي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫درباره‬ ‫‌‬
‫پرسشهايي‬ ‫آن دارد تا با طرح‌‬
‫بر ‌‬
‫‌‬
‫كشورمان‬ ‫آن را در صنايع‌‬
‫علم را ارائه‌ و ويژگيها و كاربردهاي‌ ‌‬
‫جامع از اين‌ ‌‬
‫‌‬ ‫و مديريت‌ كشور را جويا شود و تعريفي‌‬
‫واقع شود‪.‬‬
‫مناسب ‌‬
‫‌‬ ‫مورداستفاده‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫موردمطالعه قرار دهد‪ .‬اميد ‌‬
‫‌‬
‫كردهاند‪ ،‬عبارتند از‪:‬‬
‫انديشههاي‌ خود ياري‌ ‌‬
‫‌‬ ‫گزارش با‬
‫‌‬ ‫كه ما را در اين‌‬
‫نظراني ‌‬
‫‌‬ ‫كارشناسان و صاحب‌‬
‫‌‬ ‫‌‌‬
‫كارشناسان ايران‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫گروه‬ ‫انتصاريان ‪ -‬مديرعامل‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫فرزين‬ ‫‌‬
‫مهندس‬ ‫‪ -‬آقاي‌‬
‫هاي تحقيقات‌ بازار‬
‫دانشگاه و پژوهشگر پروژه‌ ‌‬
‫‌‬ ‫مدرس‬
‫‌‬ ‫تهراني ‪-‬‬
‫‌‬ ‫‪-‬آقاي دكتر محمد بلوريان‌‬
‫‌‬
‫برنامه شركت‌ مترا‬
‫‌‬ ‫طرح و‬
‫‌‬ ‫مديره و معاون‌‬
‫‌‬ ‫مهندس مجيد بابايي‌ ‪ -‬عضو هيات‌‬
‫‌‬ ‫‪ -‬آقاي‌‬
‫انجمن‬
‫‌‬ ‫مديره‬
‫‌‬ ‫ايران و عضو هيات‌‬
‫‌‬ ‫علم و صنعت‌‬
‫دانشگاه ‌‬
‫‌‬ ‫ارتباط با صنعت‌‬
‫‌‬ ‫عاملي ‪ -‬مديركل‌‬
‫‌‬ ‫‪ -‬آقاي‌ دكتر محمد سعيد جبل‌‬
‫‌‬
‫ايران‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
 ‫راه و ترابري‌‬
‫بهرهوري‌ وزارت‌ ‌‬
‫كميته ‌‬
‫‌‬ ‫رضايي ‪ -‬دبير‬
‫‌‬ ‫علي‬
‫مهندس ‌‬
‫‌‬ ‫‪ -‬آقاي‌‬
‫صنعتي اميركبير‬
‫‌‬ ‫دانشگاه‬
‫‌‬ ‫مهندسي صنايع‌‬
‫‌‬ ‫دانشكده‬
‫‌‬ ‫رئيس‬
‫‌‬ ‫سليمي ‪-‬‬
‫‌‬ ‫‪ -‬آقاي‌ دكتر محمدحسين‌‬
‫ريزي نظارت‌‬
‫‌‬ ‫برنامه‬
‫‌‬ ‫گروه‬
‫‌‬ ‫آهن و عضو‬
‫راه ‌‬
‫توسعه ‌‬
‫‌‬ ‫مهندس محمدرضا فرشيدنژاد ‪ -‬كارشناس‌ معاونت‌ ساخت‌ و‬
‫‌‬ ‫‪ -‬آقاي‌‬
‫راه و ترابري‌‬
‫وزارت ‌‬
‫‌‬ ‫بهرهوري‌‬
‫كميته ‌‬
‫‌‬
 ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫تعريف جامع‌ از‬
‫‌‬
‫به ‌‬
‫اين‬ ‫عاملي ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش بود‪ .‬آقاي‌ دكتر جبل‌‬
‫‌‬ ‫كلي از مهندسي‌‬
‫تعريفي ‌‬
‫‌‬ ‫ارائه‬
‫درباره ‌‬
‫‌‬ ‫كارشناسان‬
‫‌‬ ‫پرسش نخست‌ تدبير از‬
‫‌‬ ‫‌‌‬
‫افزايش چشمگير هزينه‌ ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫تكنولوژيك در سالهاي‌ اخير و‬
‫‌‬ ‫وسيع و تحوالت‌‬
‫‌‬ ‫پاسخ داد‪ :‬تغييرات‌‬
‫‌‬ ‫چنين‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫پرسش‬
‫توجه جدي‌‬
‫‌‬ ‫برداري و نگهداري‌ از اين‌ طرحها موجب‌‬
‫‌‬ ‫هاي ‌‬
‫بهره‬ ‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫ملي و نيز‬
‫هاي ‌‬
‫پروژه ‌‬
‫‌‬ ‫بويژه در‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫گذاري‬‫سرمايه‬
‫‌‬
‫زمينه‬
‫‌‬ ‫سنتي در‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫روشهاي‬ ‫‌‬
‫ناكارآمدي‬ ‫به ‌‬
‫دليل‬ ‫هزينهها شده‌ است‪‌ .‬‬
‫‌‬ ‫جويي در‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫صرفه‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫‌‬
‫علمي‬ ‫به روشها و ابزارهاي‌‬
‫‌‬
‫ارائه‬
‫هزينهها و ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كنترل‬ ‫هاي جديد براي‌‬
‫صنعتي و عمراني‪ ،‬ابداع‌ روشها و تكنيك‌ ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫فني و اقتصادي‌‬
‫ارزيابي ‌‬
‫‌‬
‫شده است‪‌.‬‬
‫پروژهها مطرح‌ ‌‬
‫‌‬ ‫هزينه در اين‌‬
‫‌‬ ‫الزام در فرايند مديريت‌‬
‫يك ‌‬ ‫عنوان ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫انجام طرحها ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫‌‬
‫جايگزين‬ ‫‌‬
‫راههاي‬
‫حفظ كيفيت‪،‬‬
‫هزينه و ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه با حداقل‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫اهداف‬ ‫ساختن‬
‫‌‬ ‫برآورده‬
‫‌‬ ‫به منظور‬
‫تكنيك كارآمد ‌‬
‫‌‬ ‫عنوان ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫ارزش ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫داده است‪ .‬وظيفه‌‬
‫به خود اختصاص‌ ‌‬
‫پروژهها ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ريزي‬ ‫به ساير تكنيك‌ها در مديريت‌ و برنامه‌‬
‫نسبت ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مناسبتري‬ ‫جايگاه‬
‫‌‬
‫بين هزينه‪ ،‬عملكرد و كيفيت‌ است‪ .‬از ديد مهندسي‌ ارزش‪ ،‬نيازها و‬
‫تعادل ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش برقراري‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫اصلي‬
‫كه‬
‫ميشود ‌‬
‫حاصل ‌‬
‫‌‬ ‫زماني‬
‫‌‬ ‫«ارزش مطلوب‌ تنها‬
‫‌‬ ‫درنتيجه‬
‫‌‬ ‫اي برخوردار است‌ و‬
‫ويژه ‌‬
‫مشتري از اهميت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫مطلوبيت ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬
‫‌‬
‫«شاخص‬ ‫‌‬
‫عنوان‬ ‫مطلوبيت موردنظر از شاخصي‌ تحت‌‬
‫‌‬ ‫اندازه ‌‬
‫گيري‬ ‫‌‬ ‫به منظور‬
‫ديدگاه ‌‬
‫‌‬ ‫راضي باشد»‪ .‬با اين‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مشتري‬
‫ميشود‪.‬‬
‫تعريف ‌‬
‫‌‬ ‫صورت زير‬
‫‌‬ ‫شاخص ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫ميشود‪ .‬اين‌‬
‫استفاده ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش»‬
 ‫كه مشتري‌ ‌‬
‫بابت‬ ‫است ‌‬
‫بهايي ‌‬
‫‌‬ ‫عبارتست از نسبت‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫ارزش‌ ‌‬
‫پس‬ ‫‌‬ ‫كيفيت ‪ +‬بهاي‌ عملكرد = شاخص‌‬
‫‌‬ ‫هزينه ‌‬
‫بهاي‬ ‫‌‬
‫پرداخته شود‪.‬‬
‫‌‬ ‫به عملكرد و كيفيت‌ موردنظر‬
‫دسترسي ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫‌‬
‫بايستي‬ ‫اي ‌‬
‫كه‬ ‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫ميپردازد ‌‬
‫عملكرد و كيفيت‌ ‌‬
‫تعريف شود؛‬
‫‌‬ ‫هاي ديگر نيز‬
‫صورت ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫ميتواند ‌‬
‫مختلف ‌‬
‫‌‬ ‫درارتباط با كاربردهاي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫شاخص‬ ‫‌ ‌‬
‫البته‬
‫ارزش ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫فوق بهبود شاخص‌‬
‫تعاريف ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫باتوجه ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش‌‬
‫‌‬ ‫هزينهعملكرد = شاخص‌‬
‫‌‬ ‫قيمت‌مطلوبيت‌ = شاخص‌ ارزش يا‬
‫به‬
‫موسوم ‌‬
‫‌‬ ‫راه ‌‬
‫حل‬‫هزينههاست‪ .‬اين‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫داشتن‬ ‫توسعه و بهبود عملكرد با ثابت‌ ‌‬
‫نگه‬ ‫‌‬ ‫امكانپذير است‪ .‬يك‌ ‌‬
‫راه‬ ‫‌‬ ‫مختلفي‬
‫‌‬ ‫راههاي‌‬
‫كه‬
‫سوم ‌‬
‫حل ‌‬
‫شود‪‌.‬اما راه‌ ‌‬
‫مي ‌‬ ‫ناميده ‌‬
‫‌‬ ‫هزينه‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫هدف‬ ‫هزينهها با حفظ‌ عملكرد است‌ ‌‬
‫كه‬ ‫‌‬ ‫حل ديگر كاهش‌‬
‫راه ‌‬
‫هدف عملكرد است‌ ‌‬
‫‌‬
‫هزينه‬
‫‌‬ ‫بايستي با تاكيد بر عملكرد‬
‫‌‬ ‫ميباشد‪ .‬يعني‌‬
‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫معروف است‪ ،‬به‌ دنبال‌ بهبود توأم‌ عملكرد و‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫هدف‬ ‫‌‬
‫به‬
‫ارزش رويكردي‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫كه عملكرد كارآيي‌ ندارند كاهش‌ يابد و اهميت‌ و كيفيت‌ آنها ارتقأ يابد‪.‬‬
‫اجزا يا بخشهايي‌ ‌‬
‫شده است‪:‬‬
‫به صورت‌ زير تعريف‌ ‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫همين ‌‬
‫دليل‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫ميدهد‪‌ .‬‬
‫ارائه ‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫هدف‬ ‫به‬
‫دسترسي ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫مناسب‌‬
‫به موسسات‪،‬‬
‫تحليل عملكرد سيستمها‪ ،‬تجهيزات‌ و خدمات‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫گروهي‬
‫‌‬ ‫يافته و‬
‫سازمان ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كوششي‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫«مهندسي‬
‫ارائه ‌‬
‫شده‬ ‫راهحلهاي‌ ‌‬
‫كه ‌‬‫گونهاي‌ ‌‬
‫به ‌‬ ‫است ‌‬
‫هزينه در طول‌ عمر پروژه‌ ‌‬
‫‌‬ ‫به عملكرد واقعي‌ و با حداقل‌‬
‫بهمنظور دسترسي‌ ‌‬
‫‌‬
‫گونه‬
‫مهندسي ارزش‪ ،‬اين‌ ‌‬
‫‌‬ ‫تعريف خود را درباره‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫تهراني‬ ‫آقاي دكتر بلوريان‌‬
‫سازگار با كيفيت‌ و ايمني‌ موردنظر باشد»‪‌ ‌‌.‬‬
‫پروژههاست‪.‬‬
‫‌‬ ‫اجرايي در مديريت‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫روش‬ ‫ارزشيا‪ ،)VE), VALUE ENGINEERING‬يك‌‬
‫‌‬ ‫ارائه كرد‪ ،‬مهندسي‌‬
‫‌‬
 ‫اجرايي دارد‪ ،‬با روشها و مفاهيمي‌ مانند مديريت‌‬
‫‌‬ ‫سابقه‬
‫‌‬ ‫پيشرفته دنيا در حدود ‪‌ 50‬‬
‫سال‬ ‫‌‬ ‫كه در كشورهاي‌‬
‫روش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫اين‬
‫است و‬
‫ارزش(‪ )VALUE ANALYSIS‬بسيار نزديك‌ ‌‬
‫‌‬ ‫تجزيهو تحليل‌‬
‫‌‬ ‫ارزش(‪ )VALUE MANAGEMENT‬و‬
‫‌‬
‫حل مسايل‌ و‬
‫براي ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫است ‌‬
‫حرفهاي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاربردهاي‬ ‫يك رويكرد گروهي‪ ،‬سيستماتيك‪ ،‬كاركردگرا و داراي‌‬
‫معني ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫‌‬
‫غيرضروري و ايجاد و افزايش‌‬
‫‌‬ ‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫هزينهها‪ ،‬بهبود عملكرد‪ ،‬ارتقاي‌ كيفيت‪ ،‬حذف‌‬
‫‌‬ ‫كاهش‬
‫‌‬ ‫هاي اجرايي‪،‬‬
‫پيچيدگي ‌‬
‫‌‬
‫ميرود‪ .‬به‌ عبارت‌ ديگر‪ ،‬مهندسي‌‬
‫به كار ‌‬
‫جامعه ‪ -‬به‌ طور همزمان‌ ‪‌ -‬‬
‫‌‬ ‫ارزشهاي موردانتظار كارفرما‪ ،‬كاربران‌ و‬
‫‌‬
‫ميشود تا كاال يا خدمتي‌ با صفات‌ و مشخصات‌‬
‫بهطور سيستماتيك‌ و منظم‌ انجام‌ ‌‬
‫كه ‌‬
‫فعاليتهايي است‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مجموعه‬ ‫‌‬
‫ارزش‬
‫شده و حداكثر ارزشهاي‌ موردانتظار‪ ،‬طراحي‌ و يا اجرا شود‪.‬‬
‫تمام ‌‬
‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫موردنظر مشتري‪ ،‬با حداقل‌ قيمت‌ يا‬
‫توسعه اقتصادي‪ ،‬اجتماعي‌ و فرهنگي‪،‬‬
‫‌‬ ‫برنامه ‌‬
‫سوم‬ ‫‌‬ ‫قانون‬
‫‌‬ ‫دهه باشد اما در‬
‫روش در ايران‪ ،‬شايد يك‌ ‌‬
‫‌‬ ‫اجرايي ‌‬
‫اين‬ ‫‌‬ ‫سابقه‬
‫‌‌ ‌‬
‫انتصاريان از‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندس‬ ‫كرده است‪‌ ‌‌.‬‬
‫آقاي‬ ‫پروژهها تصريح‌ ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش در‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫به كارگيري‌‬
‫به ضرورت‌ ‌‬
‫قانونگذار نسبت‌ ‌‬
‫‌‬
‫بيش از‬
‫بلكه ‌‬
‫مبحث جديد نيست‌ ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫تعريف كرد‪ :‬مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫نگاه و آن‌ را چنين‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫به‬
‫اي ديگر ‌‬
‫زاويه ‌‬
‫‌‬
‫به كار‬
‫طراحي ‌‬
‫‌‬ ‫است و بيشتر در ابعاد‬
‫شده ‌‬
‫مطرح ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي صنايع‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫تكنيك‬ ‫عنوان ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫اين موضوع‌ ‌‬
‫كه ‌‬‫قرن است‌ ‌‬
‫نيم‌ ‌‬
‫طراحي و توليد‬
‫‌‬ ‫كه درنهايت‌‬
‫محصولي ‌‬
‫‌‬ ‫كه در عملكرد‬
‫فعاليتهايي در فرايند توليدات‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫حذف‬ ‫هدف ‌‬
‫آن‬ ‫‌‬ ‫رفته است‌ و‬
‫‌‬
‫افزوده برخوردار نيست‪.‬‬
‫‌‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫ميشود از‬
‫‌‬
 ‫‌‬
‫مطلب‬ ‫درج‬
‫است و خواهان‌ ‌‬
‫شده ‌‬
‫جلب ‌‬
‫اين موضوع‌ ‌‬
‫به ‌‬‫توجهمان ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫اكنون‬ ‫همه مدت‌‬
‫پس از اين‌ ‌‬
‫چهطور ‌‬
‫اينكه ما ‌‬
‫حال ‌‬ ‫‌ ‌‬
‫طراحيها‬
‫‌‬ ‫تكنيك در انجام‌‬
‫‌‬ ‫اينكه از اين‌‬
‫ارزش و ‌‬
‫‌‬ ‫عبارت ديگر مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫است!؟‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫سوال‬ ‫هستيم ‌‬
‫جاي‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫موضوع‬ ‫اين‬
‫درباره ‌‬
‫‌‬
‫برميگردد‪ ،‬و‬
‫‌‬ ‫به ساختار صنعت‌ ما‬
‫ايم ‌‬
‫رسيده ‌‬
‫‌‬ ‫اين موضوع‌‬
‫به ‌‬‫اكنون ‌‬
‫‌‬ ‫اينكه‬
‫بديهي است‪ .‬دليل‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫امري‬ ‫گرفته شود يك‌‬
‫‌‬ ‫بهره‬
‫‌‬
‫شده‬
‫تمام ‌‬
‫مشتري و قيمت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫نهادن ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫نبوده است‪ :‬نخست‌ ‌‬
‫اينكه‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫مطرح‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫به دو دليل‌‬
‫اينكه در صنعت‌ ما ‌‬
‫‌‬
‫كرده است‪.‬‬
‫مهمي را ايفا نمي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫صنعتي ‌‬
‫نقش‬ ‫‌‬ ‫در توليدات‌‬
‫دولتي و مسائل‌‬
‫‌‬ ‫دليل وجود ساختار دولتي‌ و نهادهاي‌‬
‫به ‌‬ ‫شده است‌ و ‌‬
‫نمي ‌‬
‫احساس ‌‬
‫‌‬ ‫مسئله‬
‫‌‬ ‫ارزش ‌‬
‫اين‬ ‫‌‬ ‫عبارت ديگر‬
‫‌‬ ‫به‬
‫‌‌ ‌‬
‫‌‬
‫افزايش‬ ‫رقابتي‬
‫‌‬ ‫كيفيت محصول‌ را در دنياي‌‬
‫‌‬ ‫اينكه‬
‫حذف كنيم‌ و يا ‌‬
‫‌‬ ‫اضافي را‬
‫‌‬ ‫هزينههاي‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫ايم ‌‬
‫نبوده ‌‬
‫‌‬ ‫يارانهاي‌ مجبور‬
‫‌‬
‫دهيم‪.‬‬
‫حتي اختراع‌ و ابداع‌‬
‫گاهي ‌‬
‫‌‬ ‫ايم و‬
‫نكرده ‌‬
‫‌‬ ‫توجه‬
‫‌‬ ‫فوق‬
‫مسائل ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫سازي نيز ‌‬
‫‌‬ ‫ايم و حتي‌ در كپي‌‬
‫نبوده ‌‬
‫‌‬ ‫متاسفانه ما طراح‌‬
‫‌‬ ‫‌‌دوم‪،‬‬
‫به اصول‌ و‬
‫وجه ‌‬
‫هيچ ‌‬
‫به ‌‬
‫كنيم و ‌‬
‫مي ‌‬‫(طراحي مجدد) اعالم‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫معكوس‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫ازطريق‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫خودمان‬ ‫به نام‌‬
‫كشورهاي ديگر را ‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫ارزش‬ ‫اين فضا مهندسي‌‬
‫نداشتهايم‪ ،‬پس‌ در ‌‬
‫‌‬ ‫دسترسي‬
‫‌‬ ‫عالقه و‬
‫‌‬ ‫بوده‬
‫موردتوجه ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫طراحي‬ ‫آن از ابتداي‌‬
‫كه در درون‌ ‌‬
‫مسائلي ‌‬
‫‌‬
‫خاصي برخوردار نيست‪.‬‬
‫‌‬ ‫جايگاه‬
‫‌‬ ‫از‬
 ‫ميشود و‬
‫موضوع جديد مطرح‌ ‌‬
‫‌‬ ‫عنوان ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫دهه ‌‬
‫پنج ‌‬
‫ارزش در كشور ما بعداز گذشت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫كه‬
‫اين علت‌ است‌ ‌‬
‫به ‌‬‫‌‌‬
‫محصول خود دخيل‌ باشد و با اين‌ مفهوم‌‬
‫‌‬ ‫به هر شكلي‌ در ابداع‌ و طراحي‌‬
‫كه هر سازماني‌ ‌‬
‫درصورتي است‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫اين‬
‫سروكار داشته‌ و آشنا باشد‪.‬‬
‫صنعتي چقدر‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫ارزش در اجراي‌‬
‫‌‬ ‫ميزان تاثير مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫پرسش تدبير ‌‬
‫‌‬ ‫به ‌‬
‫اين‬ ‫آقاي دكتر سليمي‪ ،‬در پاسخ‌ ‌‬
‫‌‌ ‌‬
‫‌‬
‫انجام‬ ‫هزينهها‪ ،‬زمان‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاهش‬ ‫به‬
‫نسبت ‌‬
‫‌‬ ‫تيمي و تخصصي‌‬
‫به صورت‌ ‌‬
‫كه ‌‬
‫است ‌‬
‫متدولوژي ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬مهندسي‌‬
‫روش مهندسي‪ ،‬از تكنيكهاي‌‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫نمايد‪‌.‬در ‌‬
‫مي ‌‬ ‫اقدام ‌‬
‫خالق ‌‬‫‌‬ ‫بهطور‬
‫آن (اعم‌ از عمراني‌ و صنعتي) ‌‬
‫طرح و ارتقأ كيفيت‌ ‌‬
‫‌‬
‫مختلف‬
‫‌‬ ‫گرفته در كشورهاي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫انجام‬ ‫‌‬
‫تحقيقات‬ ‫ميشود‪‌‌.‬‬
‫استفاده ‌‬
‫‌‬ ‫هزينه در دوره‌ عمر طرح‌‬
‫‌‬ ‫بخش و تحليل‌ كاركرد و تحليل‌‬
‫‌‬
‫اين‬
‫عمده ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫مييابد ‌‬
‫كاهش ‌‬
‫‌‬ ‫هزينه طرحها‬
‫‌‬ ‫حداقل ‪ 30‬درصد از‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫است ‌‬
‫شده ‌‬
‫مشخص ‌‬
‫‌‬ ‫بهطور اجماع‌‬
‫جهان ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫صنعتي‬
‫برداري از محصول‌ يا فرايند است‪ .‬ضمن‌ا ً‬
‫‌‬ ‫بخش اجرأ و بهره‌‬
‫‌‬ ‫است و مابقي‌ در‬
‫طراحي ‌‬
‫‌‬ ‫بحش‬
‫‌‬ ‫اول در‬
‫درجه ‌‬
‫‌‬ ‫كاهش در‬
‫‌‬
‫ارزش باعث‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫اجراي طرحهاي‌‬
‫‌‬ ‫يعني‬
‫ارزش بسيار باالست‌ (‪‌ )%90‬‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫بهره ‌‬
‫وري‬ ‫كه ‌‬
‫شده است‌ ‌‬
‫مشخص ‌‬
‫‌‬
‫به نسبت‌ خود‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫اجراي‬ ‫هزينه‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫افزايش يابد‪ ،‬درحالي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫بهره ‌‬
‫وري‬ ‫بهطور متوسط‌ ‪ 90‬درصد ‌‬
‫كه ‌‬
‫است ‌‬
‫شده ‌‬
‫‌‬
‫سرمايه دارد‪.‬‬
‫‌‬ ‫به ازأ يك‌ واحد پول‌ ‪ 25‬تا ‪ 100‬واحد بازگشت‌‬
‫طرح زير يك‌ درصد است‌ و ‌‬
‫‌‬
 ‫اشاره كرد و در اين‌ ‌‬
‫باره‬ ‫‌‬ ‫دهه اخير در جهان‌ و ايران‌‬
‫طي ‌‬‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫توسعه ‌‬
‫علم‬ ‫‌‬ ‫ميزان رشد و‬
‫‌‬ ‫عاملي ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫‌دكتر جبل‌‬
‫تجزيهوتحليل‌ مسائل‌ با‬
‫‌‬ ‫اساسي در نحوه‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫تحوالت‬ ‫‌‬
‫تاكنون‬ ‫‌‬
‫محصول‬ ‫طراحي‬
‫‌‬ ‫زمينه‬
‫‌‬ ‫ارزش در‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫طرح‬ ‫افزود‪ :‬از زمان‌‬
‫مختلف‬
‫‌‬ ‫عمراني و ملي‌ در كشورهاي‌‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫به سرعت‌ در‬
‫هاي اخير ‌‬
‫دهه ‌‬
‫تكنيك در ‌‬
‫‌‬ ‫آمده است‪ .‬اين‌‬
‫تكنيك بوجود ‌‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫‌‬
‫سرمايهبر در‬
‫‌‬ ‫ملي و‬
‫هاي ‌‬
‫پروژه ‌‬
‫‌‬ ‫پولي مثبت‌ را در‬
‫آمدهاي ‌‬
‫‌‬ ‫هزينهها و پي‌‬
‫‌‬ ‫عمده در‬
‫‌‬ ‫جوييهاي‌‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫يافته و‬
‫توسعه ‌‬
‫‌‬
‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫ارزش در‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫بكارگيري‬ ‫كه‬
‫است ‌‬
‫يافته ‌‬
‫ادامه ‌‬
‫داشته است‪ .‬اين‌ روند تاجايي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫همراه‬ ‫به‬
‫مختلف ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كشورهاي‬
‫زمينه ‌‬
‫ارائه‬ ‫‌‬ ‫مشاورهاي‌ در اين‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫خدمات‬ ‫‌‬
‫جهان‬ ‫زيادي در سطح‌‬
‫‌‬ ‫است و شركتهاي‌‬
‫عمراني در بسياري‌ از كشورها اجباري‌ ‌‬
‫‌‬
‫كه در‬
‫تحقيقاتي ‌‬
‫‌‬ ‫عالوه بر فعاليتهاي‌‬
‫‌‬ ‫ميكند و‬
‫طي ‌‬
‫اين روند‪ ،‬دوره‌ آغاز رشد خود را ‌‬
‫ميدهند‪‌‌.‬در كشور ما نيز ‌‬
‫‌‬
‫ريزي كشور و نيز تشكيل‌‬
‫‌‬ ‫برنامه‬
‫‌‬ ‫سازمان مديريت‌ و‬
‫‌‬ ‫مختلف آغاز شده‌ است‪ ،‬تاكيد برنامه‌ سوم‌ و پيگيري‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫دانشگاههاي‬
‫‌‬
‫بكارگيري‬ ‫‌‬
‫فرهنگ‬ ‫توسعه‬
‫‌‬ ‫اي را براي‌‬
‫روشن و اميدواركننده‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫دورنماي‬ ‫ارزش ايران» در سال‌ جاري‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫«انجمن‬
‫‌‬
‫هزينه و‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاهش‬ ‫تفاوتهاي اساسي‌‌آيا رويكردهاي‌‬
‫‌‬ ‫نموده است‪.‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ترسيم‬ ‫زمينه‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫قانوني در ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫الزامات‬ ‫ارزش و تدوين‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫ديدگاه‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫عاملي‬ ‫رشته بود‪ .‬دكتر جبل‌‬
‫‌‬ ‫صاحبنظران ‌‬
‫اين‬ ‫‌‬ ‫پرسش بعدي‌ تدبير از‬
‫‌‬ ‫ارزش با يكديگر تفاوت‌ دارند‪ .‬اين‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫مطرح كرد‪.‬‬
‫‌‬ ‫چنين‬
‫‌‬ ‫باره‬
‫خود را در اين‌ ‌‬
‫مسايل دارد‪.‬‬
‫‌‬ ‫جامعتر به‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫نگاهي‬ ‫بلكه‬
‫شده نيست‪‌ ،‬‬
‫تمام ‌‬
‫كاهش قيمت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫هزينهها جهت‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫دستكاري‬ ‫‌‬
‫دنبال‬ ‫به‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‌‬
‫ممكن است‌ از طريق‌‬
‫‌‬ ‫حتي‬
‫نكته است‪‌ .‬‬
‫هزينه نيز در همين‌ ‌‬
‫‌‬ ‫كاهش‬
‫‌‬ ‫ارزش با ساير رويكردهاي‌‬
‫‌‬ ‫اساسي فرايند مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫تفاوت‬
‫ميشود‬ ‫كه اصطالحا‌ ً ‌‬
‫گفته ‌‬ ‫است ‌‬
‫هزينهها افزايش‌ يابد‪ ،‬اما افزايش‌ كيفيت‌ و ارتقأ عملكرد در حدي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫فرايند‬
‫«ميارزد»‪.‬‬
‫اين تغيير ‌‬
‫‌‬
‫البته از‬
‫سيستمي و نظام‌مند دارد‪‌ .‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫صورت‬ ‫مسئله ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫وتحليل‬ ‫همراه با تجزيه‌‬
‫‌‬ ‫اجرايي و عملگرا‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫نگرشي‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫‌‬
‫ارائه‬ ‫هزينهها و ارتقاي‌ كيفيت‌ و مطلوبيت‌‬
‫‌‬ ‫كاهش‬
‫‌‬ ‫به منظور‬
‫جايگزين ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫راهكارهاي‬ ‫‌‬
‫بايستي‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫ديدگاه‬
‫‌‬
‫توجه و‬
‫جايگزين نيز بايستي‌ از دو ويژگي‌ مهم‌ «كارايي» و «موثربودن» برخوردار باشند‪‌ ‌‌.‬‬
‫‌‬ ‫شود و راهكارهاي‌‬
‫گروهي براي‌ ارتقأ عملكرد و پرهيز‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫انديشي‬‫ازطريق ‌‬
‫هم‬ ‫‌‬ ‫خالقانه‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫روشهاي‬ ‫تمركز بر «عملكرد اصلي» و بكارگيري‌‬
‫كه هر هزينه‌ ‌‬
‫اي‬ ‫اين است‌ ‌‬
‫اصلي ‌‬
‫‌‬ ‫ايده‬
‫ميباشد‪ .‬در اينجا ‌‬
‫روش ‌‬
‫‌‬ ‫برجسته ‌‬
‫اين‬ ‫‌‬ ‫از «عملكردهاي‌ نامطلوب»‪ ،‬از ويژگيهاي‌‬
‫هزينه شود بايد اجتناب‌‬
‫‌‬ ‫راهي غير از توسعه‌ عملكرد اصلي‌‬
‫‌‬ ‫كه در‬
‫هزينهاي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫بايستي جهت‌ عملكرد باشد و از هر‬
‫‌‬ ‫تنها‬
‫هزينهها نيست‪ ،‬فرايند‬
‫‌‬ ‫كاهش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫تكراري و دائمي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫دستورالعمل‬ ‫برنامه تيپ‌ و يك‌‬
‫‌‬ ‫ارزش ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫نمود‪‌.‬‬
‫‌‬
‫‌‬
‫زماني‬ ‫شرايط‬
‫‌‬ ‫طرح ديگر متفاوت‌ و مبتني‌ بر واقعيات‌ و‬
‫‌‬ ‫به‬
‫ميدهد از طرحي‌ ‌‬
‫ارائه ‌‬
‫كه ‌‬ ‫حلهايي ‌‬
‫‌‬ ‫راه‬
‫ارزش و ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫طراحان‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫اين معنا نيست‌ ‌‬
‫به ‌‬‫ارزش لزوم‌ا ً ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫اجراي‬ ‫‌‬
‫بايدگفت‬ ‫پروژهها و طرحها مي‌باشد‪ .‬درنهايت‌‬
‫‌‬ ‫مكاني‬
‫‌‬ ‫و‬
‫ميشود كه‌‬
‫فني و اقتصادي‌ يافت‌ ‌‬
‫شرايط اجتماعي‪‌ ،‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫همواره‬ ‫نكته است‌ ‌‬
‫كه‬ ‫نكردهاند‪ ،‬بلكه‌ تاكيد بر اين‌ ‌‬
‫‌‬ ‫خوب ‌‬
‫عمل‬ ‫‌‬
‫امكانپذير است‪.‬‬
‫‌‬ ‫شرايط‬
‫‌‬ ‫ارزش باالتر در آن‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫دسترسي ‌‬
‫‌‬
 ‫بلكه‬
‫موردسوال و ارزيابي‌ قرار مي‌گيرد‪‌ ،‬‬
‫‌‬ ‫طراحي‬
‫‌‬ ‫شده در‬
‫مطرح ‌‬
‫‌‬ ‫نه تنها راهكارهاي‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫كاري‬ ‫برنامه‬
‫‌‬ ‫‌در‬
‫محدوده‬
‫‌‬ ‫ميباشد‪ .‬در اينجا‬
‫كه مدنظر طراحان‌ ‌‬
‫است ‌‬
‫ميشود بسيار فراتر از سواالتي‌ ‌‬
‫مطرح ‌‬
‫‌‬ ‫كه در ارزيابي‌‬
‫سواالتي ‌‬
‫‌‬
‫پروژه اجرا مي‌شود؟‪ -‬عملكرد اصلي‌‬
‫‌‬ ‫ميشود‪ -:‬چرا‬
‫مربوط ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه نيز‬
‫‌‬ ‫طرح يا محصول‌ يا‬
‫‌‬ ‫به موجوديت‌‬
‫حتي ‌‬
‫سواالت ‌‬
‫‌‬
‫پروژه چيست؟‬
‫‌‬
‫امكان تغيير يا بهبود عملكرد وجود دارد؟‬
‫‌‬ ‫‪ -‬آيا‬
‫براي اجرا وجود دارد؟‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫جايگزين‬ ‫روش‬
‫‌‬ ‫روش اجرا مي‌شود؟‪ -‬آيا‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫پروژه با ‌‬
‫‌‬ ‫روشي اجرا مي‌شود؟‪ -‬چرا‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫پروژه با ‌‬
‫‌‬ ‫‪-‬‬
‫ارزش‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫كه در‬
‫است ‌‬
‫اساسي رويكردي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫سواالت‬ ‫اين‬
‫به ‌‬‫پاسخ ‌‬
‫است؟‌ ‌‬
‫‌‬ ‫چه مقدار‬
‫جايگزين ‌‬
‫‌‬ ‫روش يا روشهاي‌‬
‫‌‬ ‫هزينه‬
‫‌‬ ‫‪-‬‬
‫كه در ضمن‌‬
‫بسياري از جزئياتي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫است ‌‬
‫حاكي از آن‌ ‌‬
‫‌‬ ‫گفت عوامل‌ و داليل‌ زيادي‌‬
‫توان ‌‬
‫مي ‌‬
‫ميشود‪ .‬از اين‌رو ‌‬
‫دنبال ‌‬
‫‌‬
‫اضافي بر طراحي‪ ،‬ساخت‌ و‬
‫‌‬ ‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫تحميل‬ ‫كامل مدنظر قرار نگرفته‌اند‪ ،‬موجب‌‬
‫افتادهاند يا با دقت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫طراحي از قلم‌‬
‫‌‬
‫ميشوند‪ ،‬عواملي‌ از قبيل‌ باورها و ايده‌ ‌‬
‫هاي‬ ‫پروژه ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاهش‬ ‫‌‬
‫موجب‬ ‫پروژهها مي‌شوند و درنهايت‌‬
‫‌‬ ‫برداري از‬
‫‌‬ ‫بهره‬
‫‌‬
‫مبتني بر عادات‌ و سنن‪ ،‬قضاوتهاي‌ منفي‪ ،‬ضعف‌ در روابط‌ انساني‪ ،‬تغيير‬
‫‌‬ ‫نادرست‪ ،‬اطالعات‌ ناكافي‪ ،‬كمبود وقت‪ ،‬تفكر‬
‫ارزش در‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫بودن‬ ‫داليل ‌‬
‫پايين‬ ‫‌‬ ‫ازجمله‬
‫‌‬ ‫هاي مديريت‪ ،‬ريسك‌گريزي‪ ،‬و طراحي‌ و تخمين‌ باالتر از حد نياز‬
‫درخواسته ‌‬
‫‌‬
‫باره اعتقاد داشت‪ :‬كاربردهاي‌‬
‫كرديم وي‌ در اين‌ ‌‬
‫‌‬ ‫پرسش را مطرح‌‬
‫‌‬ ‫تهراني نيز اين‌‬
‫‌‬ ‫بلوريان‬
‫‌‬ ‫پروژهها مي‌باشد‪‌.‬با آقاي‌ دكتر‬
‫‌‬
‫سازي و‬
‫‌‬ ‫نمونه‬
‫‌‬ ‫طراحي محصول‪ ،‬انتخاب‌ مواد‪،‬‬
‫‌‬ ‫ميتواند شامل‌‬
‫ارزش در صنايع‌ بسيار متفاوت‌ و متنوع‌ است‌ و ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫بين قيمتها‪ ،‬عملكردها و‬
‫مستقيمي ‌‬
‫‌‬ ‫ارتباط‬
‫‌‬ ‫درنتيجه اجراي‌ آن‪،‬‬
‫‌‬ ‫عوامل موثر در توليد (يا در فرايند توليد) باشد كه‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫انتخاب‬
‫كه ازنظر بازاريابي‌‬
‫ميآيد ‌‬
‫دست ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫مشتري و قابل‌ اعتماد ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مطلوب‬ ‫محصولي با كيفيت‌‬
‫‌‬ ‫ميشود و‬
‫حاصل ‌‬
‫‌‬ ‫افزوده‬
‫‌‬ ‫ارزش‬
‫‌‬
‫حائزاهميت باشد‪.‬‬
‫‌‬
 ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫اهداف مهم‌‬
‫‌‬
‫اهدافي را پي‌‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫هاي صنعتي‪،‬‬
‫پروژه ‌‬
‫‌‬ ‫كه در اجراي‌‬
‫پرسش ‌‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫به ‌‬‫رضايي در پاسخ‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندس‬ ‫‌‌ ‌‬
‫آقاي‬
‫گستردگي و پيچيدگيهاي‌ آنها‪،‬‬
‫‌‬ ‫صنعتي در كشور و‬
‫‌‬ ‫(ريالي و ارزي) پروژه‌ ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫هاي ‌‬
‫مالي‬ ‫ميگيرد گفت‪ ،‬حجم‌ زياد هزينه‌ ‌‬
‫‌‬
‫گونه طرحها را‬
‫اين ‌‬‫زمينه ‌‬
‫‌‬ ‫جويي در‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫بودجه و‬
‫‌‬ ‫بهينه‬
‫تخصيص ‌‬
‫‌‬ ‫زمينه‬
‫‌‬ ‫مطرح و موفق‌ در‬
‫‌‬ ‫شيوههاي‌‬
‫گيري از ‌‬
‫بهره ‌‬
‫‌‬
‫مالي عمال‌ً‬
‫دليل كمبود نقدينگي‌ و اعتبارات‌ ‌‬
‫به ‌‬ ‫صنعتي ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫ميكند‪ .‬درحال‌ حاضر تعداد بسيار زيادي‌ از‬
‫ضروري ‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫شوند‪.‬‬ ‫‌‬
‫اندازي‬‫راه‬
‫چه بسا بسياري‌ از آنها تكميل‌ و ‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫تكنيكهاي‬ ‫‌‬
‫مناسب‬ ‫‌‬
‫بكارگيري‬ ‫‌‬
‫درصورت‬ ‫كه‬
‫ماندهاند ‌‬
‫راكد ‌‬
‫‌‬
‫نمودن‬ ‫كوتاه‬
‫‌‬ ‫هزينههاي‌ غيرضروري‪،‬‬
‫‌‬ ‫اي كارآمد با اهداف‪ ،‬شناسايي‌ و حذف‌‬
‫شيوه ‌‬
‫عنوان ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫ميتواند ‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫زيربخشهاي صنعت) موثر واقع‌ شود‪.‬‬
‫‌‬ ‫(كليه‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫صنعتي‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫زمان اجرأ و راه‌اندازي‪ ،‬بهينه‌سازي‌‬
‫‌‬
‫چنين‬
‫‌‬ ‫آن را‬
‫رديف دانست‌ و اهداف‌ ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش ‌‬
‫هم‬ ‫‌‬ ‫مديريت فرايند آن‌ را با مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫اشاره ‌‬
‫‌‬ ‫انتصاريان نيز ضمن‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندس‬ ‫‌‌‬
‫ذهني از محصول‌ و فرايندهاي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫سازي‬‫شبيه‬
‫بوده است‪‌ ،‬‬
‫كه در سالهاي‌ دور مطرح‌ ‌‬
‫آنچه را ‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مطرح كرد‪ ،‬در مهندسي‌‬
‫‌‬
‫شده در مقاطع‌‬
‫تمام ‌‬
‫مثل زمان‪ ،‬توليد و قيمت‌ ‌‬
‫واحدهايي ‌‬
‫‌‬ ‫ذهني در يك‌ فرايند با‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫سازي‬‫شبيه‬
‫است و اين‌ ‌‬
‫آن ‌‬‫بهتر و منابع‌ ‌‬
‫ميشود‪.‬‬
‫گذارده ‌‬
‫‌‬ ‫كننده يا مشتري‌‬
‫مصرف ‌‬‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫ارتباط با‬
‫‌‬ ‫فعاليت در‬
‫‌‬ ‫نهايي ‌‬
‫آن‬ ‫‌‬ ‫مختلف توليد و درمورد ارزش‌‬
‫‌‬
 ‫مرحله‬
‫‌‬ ‫مديريت در‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫كه اگر ‌‬
‫شناسيم ‌‬
‫‌‬ ‫عنوان مديريت‌ فرايند مي‌‬
‫‌‬ ‫ارزش تحت‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫به ‌‬
‫جاي‬ ‫موضوع را ‌‬
‫‌‬ ‫‌‌ما اين‌‬
‫خاصي برخوردار است‌‬
‫‌‬ ‫كه مسلما‌ ً از اهميت‌‬
‫آنچه ‌‬
‫مطرح است‪ .‬و ‌‬
‫‌‬ ‫اين مقطع‌‬
‫بسياري در ‌‬
‫‌‬ ‫طراحي باشد تكنيك‌ ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬
‫ديگري نيز وجود دارد‬
‫‌‬ ‫ادامه فرايند تكنيك‌ ‌‬
‫هاي‬ ‫همچنين در ‌‬
‫‌‬ ‫محصول موردنظر است‪‌‌.‬‬
‫‌‬ ‫مشتري و مشخصات‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫انتظارات‬
‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫تكنيك ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫همچنين‬ ‫ميدهد‪‌‌.‬‬
‫مختلف موجود در فرايند را تحت‌ تاثير قرار ‌‬
‫‌‬ ‫شده و فعاليتهاي‌‬
‫تمام ‌‬
‫قيمت ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫‌‬
‫‌‬
‫صورت‬ ‫به‬
‫توان تغييرات‌ را ‌‬
‫به صورت‪ ‌ON LINE‬نيز مي‌ ‌‬
‫حتي ‌‬
‫گاهي ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫نرمافزار نيز وجود دارند ‌‬
‫صورت ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬
‫ايم و از‬
‫رسيده ‌‬
‫‌‬ ‫سازي كامپيوتري‌‬
‫‌‬ ‫شبيه‬
‫به ‌‬‫ذهني ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫سازي‬‫شبيه‬
‫آن را ديد‪‌‌.‬ما از مباحث‌ ‌‬
‫نتايج ‌‬
‫اعمال كرد و ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫جاري‬
‫هاي متفاوت‌ ‌‬
‫قابل‬ ‫پروژه ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش در‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫است ‌‬
‫نكته قابل‌ ذكر اين‌ ‌‬
‫البته ‌‬
‫ميگيريم‪‌ ‌‌.‬‬
‫خاصي نيز بهره‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫افزارهاي‬ ‫‌‬
‫نرم‬
‫كه شايد از‬
‫اي ‌‬
‫فلسفه ‌‬
‫‌‬ ‫بلكه در اغلب‌ فرايندها و براساس‌‬
‫صنعتي دخيل نيست‌ ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫ميباشد و تنها در زمينه‌‬
‫اجرا ‌‬
‫ميتواند منابع‌‬
‫دليل ‌‬
‫اين ‌‬
‫به ‌‬
‫تعميم است‪‌ .‬‬
‫‌‬ ‫ميكند‪ ،‬قابل‌‬
‫عمومي را نيز دنبال‌ ‌‬
‫‌‬ ‫گرفته است‌ و شعور‬
‫‌‬ ‫پيش ‌‬
‫شكل‬ ‫دهه ‌‬
‫پنج ‌‬
‫‌‬
‫تعريف نمائيم‪.‬‬
‫‌‬ ‫كنيم بايد محدوده‌ عملكرد آن‌ را‬
‫بحث ‌‬‫تكنيكي ‌‬
‫‌‬ ‫چنين‬
‫‌‬ ‫مفيدبودن‬
‫‌‬ ‫درباره‬
‫‌‬ ‫مختلفي را تامين‌ كند‪ .‬بيشتر از آنكه‌‬
‫‌‬
 ‫ارزش نسبتهاي‌ فراتر از‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫بگوييم‬ ‫چيزي نيست‪ ،‬بهتر است‌‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫است و ‌‬
‫چيزي ‌‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫اينكه‬
‫‌ ‌‬
‫كارشناسانه‬
‫‌‬ ‫نگاه‬
‫بابايي نيز از ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندس‬ ‫ميدهد‪‌.‬‬
‫به ما نشان‌ ‌‬
‫است ‌‬
‫قابليتهاي ما بيانگر آن‌ ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫آنچه ‌‬
‫انتظارات را بيش‌ از ‌‬
‫‌‬
‫اينكه‬
‫صنعتي و ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫ارزش در‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫رابطه با بحث‌‬
‫‌‬ ‫ارزش را برشمرد و چنين‌ گفت‪ ،‬در‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫اهداف ‌‬
‫مهم‬ ‫‌‬
‫اين مقوله‪ ،‬جايگاه‌‬
‫عرصهها و زيربخشهاي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫توان گفت؛ در تمام‌‬
‫هايي را درنظرگرفت‪ ،‬مي‌ ‌‬
‫محدوده ‌‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫بحث ‌‬
‫اين ‌‬
‫براي ‌‬
‫‌‬
‫عنوان نهال‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫كننده نيز ‌‬
‫پشتيباني ‌‬
‫‌‬ ‫اقتصادي و صنايع‌‬
‫‌‬ ‫ارزش در زيربخشهاي‌‬
‫‌‬ ‫شده است‪ .‬مهندسي‌‬
‫داده ‌‬
‫اختصاص ‌‬
‫‌‬ ‫خاصي‬
‫‌‬
‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫حذف‬
‫‌‬ ‫«شناسايي و‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫هدف‬ ‫‌‬
‫بطوركلي‬ ‫مهمي دارد‪‌‌.‬‬
‫‌‬ ‫جايگاه‬
‫‌‬ ‫اين ‌‬
‫بحث‬ ‫ونقل ‌‬
‫حمل ‌‬‫صنعت ‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫كالن‬
‫اهداف ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫درباره‬ ‫باشد»‪‌.‬‬
‫‌‬ ‫مي‬
‫آن‌ ‌‬
‫محصول در طول‌ عمر ‌‬
‫‌‬ ‫كارايي ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫غيرضروري و افزايش‌ كيفيت‌‬
‫‌‬
‫وري در سازمان‌‬
‫بهره ‌‬
‫كمي و كيفي‌ با هدف‌ ارتقأ ‌‬
‫اصلي و شاخصهاي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاركردهاي‬ ‫علم با فرض‌ ‌‬
‫حفظ‬ ‫توان گفت‪ ،‬اين‌ ‌‬
‫مي ‌‬ ‫‌‬
‫ميكند‪.‬‬
‫اهداف زير را دنبال‌ ‌‬
‫‌‬
 ‫مالي‬
‫استفاده بهتر از منابع‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‪-1‬‬
‫پروژهها‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫اجراي‬ ‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫‪ - 2‬كاهش‌‬
‫شده باشد‪.‬‬
‫طراحي ‌‬
‫‌‬ ‫كه احيانا ً‪‌OVER DESIGN‬‬
‫اجرايي ‌‬
‫‌‬ ‫دسته از عمليات‌‬
‫آن ‌‬ ‫شناسايي ‌‬
‫‌‬ ‫‪-3‬‬
‫(كمي و كيفي)‬
‫‌‬ ‫اصلي هر فعاليت‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاركردهاي‬ ‫حفظ‬
‫به ‌‬‫توجه ‌‬
‫‌‬ ‫‪-4‬‬
‫صنعت تاثيرگذار است)‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫پذيري‬ ‫‌‬
‫رقابت‬ ‫است و در توان‌‬
‫موضوع بسيار حائزاهميت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫برداري ‌‬
‫(اين‬ ‫‌‬ ‫دوره ‌‬
‫بهره‬ ‫‌‬ ‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫‪ - 5‬كاهش‌‬
‫پروژهها‬
‫‌‬ ‫برخي از‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫اجراي‬ ‫موجه ‌‬
‫شدن‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫‪ - 6‬كمك‌ ‌‬
‫برگشتناپذير مثل‌ انرژي‬
‫‌‬ ‫اتالف منابع‌‬
‫‌‬ ‫‪ - 7‬جلوگيري‌ از‬
‫صنعتي كند‪.‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫فعاليتهاي‬ ‫شده‬
‫تمام ‌‬
‫قيمت ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاهش‬ ‫به‬
‫شاياني ‌‬
‫‌‬ ‫ميتواند كمك‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫رقابتي امروز مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫‪ - 8‬در بازار‬
 ‫آن‌‬
‫ارزش و ويژگيهاي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫پروژه صنعتي‬
‫‌‬ ‫شدن نگرانيها و ايجاد تفاهم‌ در اعضأ‬
‫كارگروهي به منظور ظهور استعدادها و برطرف‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‪ - 1‬افزايش‌ و تقويت‌‬
‫هاي صنعتي‬
‫پروژه ‌‬
‫‌‬ ‫نگري ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫كالن‬
‫‪ - ‌2‬تقويت‌ رويكرد ‌‬
‫ميباشد‬
‫صنعتي ‌‬
‫‌‬ ‫طول عمر پروژه‌ ‌‬
‫هاي‬ ‫هزينه درتمام‌ ‌‬
‫‌‬ ‫نهايي با حداقل‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كنندگان‬ ‫نيازهاي كارفرما و مصرف‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارضاي‬ ‫‪ - 3‬به‌ ‌‬
‫دنبال‬
‫هزينهها مي‌باشد‪.‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاهش‬ ‫‪ - 4‬به‌ ‌‬
‫دنبال‬
‫صنعتي را بهبود مي‌بخشد‪.‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫محصوالت‬ ‫‪ - 5‬كيفيت‌‬
 ‫ارزش در صنايع‌ را مطرح‌‬
‫‌‬ ‫علم با‬
‫اين ‌‬
‫مهندس فرشيدنژاد‪ ،‬كاربردهاي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫ادامه صحبت‌ ‌‬
‫هاي‬ ‫رضايي در ‌‬
‫‌‬ ‫مهندس‬
‫‌‬ ‫‌ ‌‬
‫آقاي‬
‫ثمربخش‬
‫‌‬ ‫كارشناسي كار بسيار‬
‫‌‬ ‫اجرايي و‬
‫‌‬ ‫نگاه‬
‫حاصل از آن‌ بسيار مهم‌ و از ‌‬
‫‌‬ ‫درنتيجه ‌‬
‫نتايج‬ ‫‌‬ ‫كرد و گفت‪ ،‬كاربردها و‬
‫پروژه خواهد شد‪‌.‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫باالرفتن‬
‫‌‬ ‫مشتريان و‬
‫‌‬ ‫موجب رضايت‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫دقيق و مستمر مهندسي‌‬
‫است‪ .‬زيرا بكارگيري‌ ‌‬
‫بويژه صنايع‌ بزرگ‌ مانند‪ ،‬خودروسازي‪ ،‬نفت‪ ،‬پتروشيمي‪،‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫صنعت‬ ‫توان در زيربخشهاي‌‬
‫مي ‌‬ ‫ارزش را ‌‬
‫‌‬ ‫شناسي‬
‫‌‬ ‫‌ ‌‬
‫روش‬
‫پاسخ داد‪ .‬وي‌ گفت‪ :‬از‬
‫‌‬ ‫پرسش‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫به ‌‬‫ديگري ‌‬
‫‌‬ ‫زاويه‬
‫‌‬ ‫بابايي از‬
‫‌‬ ‫مهندس‬
‫‌‬ ‫ونقل و‪ ...‬مورد استفاده‌ قرار داد‪‌‌.‬‬
‫حمل‌ ‌‬
‫جويي در استفاده‌ از منابع‌ محدود و نهايتا‌ ً‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫صرفه‬ ‫به انجام‌‬
‫توان ‌‬
‫مي ‌‬‫ارزش در صنايع‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫مديريتي‬ ‫كاربردهاي‌‬
‫مطلوبتري را ايجاد‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫فضاي‬ ‫ارزش ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫اينكه‬
‫نكته ديگر ‌‬
‫اشاره كرد و ‌‬
‫‌‬ ‫منابع در ساير پروژه‌ها‬
‫‌‬ ‫بهرهگيري‌ از اين‌‬
‫‌‬
‫رابطه با پروژه‌ها و ايجاد‬
‫‌‬ ‫متقابل در كارها ميان‌ مشاوران‪ ،‬كارفرمايان‌ و پيمانكاران‌ در‬
‫‌‬ ‫مينمايد‪ .‬وجود درك‌‬
‫‌‬
‫بسط و‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫ميباشد‪ -.‬نقش‌ ديگر مهندسي‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫بكارگيري‬ ‫مشترك از شاخصهاي‌ ‌‬
‫مهم‬ ‫‌‬ ‫تصميم‌ ‌‬
‫گيري‬
‫‌‬
‫ترجيح‬ ‫فرهنگي‬
‫‌‬ ‫هستيم و ازنظر‬
‫‌‬ ‫متاسفانه از نظر انجام‌ كار تيمي‌ در كشور دچار مشكل‌‬
‫‌‬ ‫تيمي است‪‌.‬‬
‫ترويج كار ‌‬
‫‌‬
‫به افراد‬
‫تيم و انجام‌ فعاليت‌ را ‌‬
‫تشكيل ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫است ‌‬
‫درصورتي ‌‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫ندهيم و ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫انجام‬ ‫تيمي‬
‫كه كار ‌‬
‫دهيم ‌‬
‫مي ‌‬‫‌‬
‫كه‬
‫بارش افكار در افراد مي‌گردد و زماني‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫موجب‬ ‫خالقانه‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫روشهاي‬ ‫‌‬
‫متدولوژي‬ ‫براساس‬
‫‌‬ ‫نميسپارد بلكه‌‬
‫خاصي ‌‬
‫‌‬
‫موجب ارتقأ سطح‌ ‌‬
‫كيفي‬ ‫‌‬ ‫شده‬
‫پردازش ‌‬
‫‌‬ ‫اين اطالعات‌‬
‫ميگردد سيستماتيك‌ ‌‬
‫وتحليل ‌‬
‫‌‬ ‫تجزيه‬
‫‌‬ ‫ميشود و‬
‫مطرح ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫نظرات‬‫نقطه‬
‫‌‬
‫ميشود‪.‬‬
‫هزينهها ‌‬
‫‌‬ ‫افزايش كيفيت‌ و كاهش‌‬
‫‌‬ ‫و كمي‌ فعاليتها مي‌ گردد و نهايتا‌ ً موجب‌‬
 ‫روش سنتي‪،‬‬
‫‌‬ ‫متفاوت است‪ .‬در‬
‫‌‬ ‫سنتي‬
‫‌‬ ‫ارزش با روشهاي‌‬
‫‌‬ ‫متدولوژي و روش‌ انجام‌ كار مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫‌قابل‌ ذكر است‌ ‌‬
‫‌‬
‫توسعه‬ ‫است و هدف‌ ‌‬
‫آن‬ ‫شاخص ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهمترين‬ ‫ارزش تفكر خالقانه‌‬
‫‌‬ ‫ولي در مهندسي‌‬
‫بوده است‌ ‌‬
‫تفكرات‌ و خالقيتها محدود ‌‬
‫نه بر خود‬
‫است ‌‬
‫محصول و خدمت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاركردي‬ ‫مهندسي ارزش‪ ،‬ويژگيهاي‌‬
‫‌‬ ‫خالقيت است‪ -‬تمركز‬
‫‌‬ ‫و ارتقأ سطح‌‬
‫است اما براساس‌‬
‫بوده ‌‬
‫شكل و ظاهر محصول‌ بسيار حائزاهميت‌ ‌‬
‫سنتي ‌‬
‫‌‬ ‫كه در تفكرات‌‬
‫است ‌‬
‫درحالي ‌‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫محصول‌ و ‌‬
‫تيمي موضوع‌ ديگري‌‬
‫تكيه بر فعاليت‌ و كار ‌‬
‫محصول است‪‌ -.‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاركردي‬ ‫‌‬
‫نيازهاي‬ ‫مهم ‌‬
‫است‬ ‫كه ‌‬
‫آنچه ‌‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬
‫‌‬
‫حاصل‬ ‫تيمي حداكثر موفقيت‌‬
‫بهرهگيري‌ از كار ‌‬
‫روش با ‌‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫ارزش بر آن‌ تاكيد مي‌شود‪ .‬در ‌‬
‫‌‬ ‫است‌ و در مهندسي‌‬
‫كه‬
‫است ‌‬
‫مراحلي ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫داراي‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫پرسيديم آيا‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫عاملي‬ ‫ارزش‌از آقاي‌ دكتر جبل‌‬
‫‌‬ ‫مراتب مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫سلسله‬
‫‌‬ ‫ميشود‪.‬‬
‫‌‬
‫ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫اجرايي‬ ‫‌‬
‫مراحل‬ ‫‌‬
‫طوركلي‬‫به‬
‫بله وجود دارد و ‌‬
‫پاسخ گفت‪‌ :‬‬
‫‌‬ ‫يك فرايند اجرا شود؟ وي‌ در‬
‫صورت ‌‬
‫‌‬ ‫بايد به‌‬
‫شده است‪:‬‬
‫تشكيل ‌‬
‫‌‬ ‫عمده‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫بخش‬ ‫از سه‌‬
‫مطالعه‬
‫‌‬ ‫پيش از‬
‫هاي ‌‬
‫سازي ‌‬
‫‌‬ ‫‪ -‬آماده‌‬
‫مهندسي ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مطالعات‬ ‫‪‌ -‬‬
‫انجام‬
‫طرح يا‬
‫‌‬ ‫توجيه مديريت‪ ،‬جلب‌ نظر اركان‌ پروژه‪ ،‬انجام‌ آموزشهاي‌ الزم‪ ،‬انتخاب‌‬
‫‌‬ ‫پس از مطالعه‌‌‬
‫اجرايي ‌‬
‫‌‬ ‫‪ -‬اقدامات‌‬
‫‌‬
‫مطالعات‬ ‫مقدماتي با شرايط‌ كار و زمان‌بندي‌‬
‫‌‬ ‫آشنايي‬
‫‌‬ ‫ارزش و‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫براي مطالعه‪ ،‬عقد قرارداد خدمات‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫پروژه‬
‫ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫ارزش و تشكيل‌ ‌‬
‫تيم‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬
 ‫الزم ‌‬
‫است‬ ‫همچنين ‌‬
‫‌‬ ‫شود‪‌.‬‬
‫‌‬ ‫ارزش بايد دنبال‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫شدن فرايند اجرايي‌‬
‫قبل از شروع‌ و فعال‌ ‌‬
‫كه ‌‬‫است ‌‬
‫اقداماتي ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ازجمله‬
‫اجراي پيشنهادات‌ و‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫به منظور جلب‌ نظر مديريت‌ و ابالغ‌‬
‫الزم ‌‬
‫اقدامات ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫اجرايي‬
‫‌‬ ‫پس از طي‌ مراحل‌‬
‫‌‬
‫كاري از‬
‫‌‬ ‫برنامه‬
‫‌‬ ‫ميدهد‪ .‬اين‌‬
‫ارائه ‌‬
‫مشخص ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاري‬ ‫‌‬
‫برنامه‬ ‫ارزش ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫الزم صورت‌ گيرد‪‌‌.‬فرايند مهندسي‌‬
‫هاي ‌‬‫ارزيابي ‌‬
‫‌‬
‫به عملكرد‬
‫دستيابي ‌‬
‫‌‬ ‫كليدي در رابطه‌ با عملكرد محصول‌ و راههاي‌‬
‫‌‬ ‫ميشود و در هر فاز سواالت‌‬
‫تشكيل ‌‬
‫‌‬ ‫مختلفي‬
‫‌‬ ‫فازهاي‌‬
‫‌‬
‫فازهاي‬ ‫مختلف‬
‫‌‬ ‫ميشود‪ .‬در مراجع‌‬
‫دنبال ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫كه در‬
‫است ‌‬
‫سواالت رويكردي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫به ‌‬‫ميشود‪ .‬پاسخ‌ ‌‬
‫مطرح ‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫انجام‬ ‫مي باشد كه‌‬
‫مشتمل بر ‪ 8‬فاز ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاري‬ ‫برنامه‬
‫‌‬ ‫البته ‌‬
‫يك‬ ‫شده است‪‌ .‬‬
‫طرح ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مختلفي‬ ‫‌‬
‫شكلهاي‬ ‫به‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫اجرايي‬
‫مفاهيم جديدتر نسبت‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫انتصاريان ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندس‬ ‫ميگردد‪‌‌.‬‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫برنامه كاري‌‬
‫‌‬ ‫تكميل ‌‬
‫يك‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫اين فازها منجر ‌‬
‫متوالي ‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫مرحله‬ ‫اشاره كرد و آنها را در پنج‌‬
‫‌‬ ‫شده ‌‬
‫است‬ ‫مطرح ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫اجرايي‬ ‫گذشته از مراحل‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫سالهاي‬ ‫كه ‌‬
‫طي‬ ‫آنچه ‌‬
‫به ‌‬ ‫‌‬
‫موردمطالعه قرار داد‪.‬‬
‫‌‬ ‫توان در مراحل‌ زير‬
‫مي ‌‬ ‫ارزش را ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫من‬
‫برشمرد‪ .‬وي‌ گفت‪ :‬به‌ نظر ‌‬
 ‫خاصي برخوردار است‌ ‌‬
‫چون‬ ‫‌‬ ‫كه از اهميت‌‬
‫آن است‌ ‌‬
‫جايگاه ‌‬
‫‌‬ ‫كننده و‬
‫مصرف ‌‬‫‌‬ ‫مشتري و‬
‫‌‬ ‫ارزش شناخت‌‬
‫‌‬ ‫‪ - 1‬در مهندسي‌‬
‫ميشويم‪.‬‬
‫كشيده ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫انحراف‬ ‫به‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫انتظاراتي دارد‪ ،‬در فرايند مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫مشتري كيست‌ و ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫اگر ما ندانيم‌ ‌‬
‫چه‬
‫كننده رفع‌ خواهدكرد و ‌‬
‫مشكلي را از مصرف‌ ‌‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫محصول ما چيست؟ محصول‌ ما درنهايت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫‪ - 2‬بايد ببينيم‌ ‌‬
‫اي براي‌ او خواهد داشت‪.‬‬
‫فايده ‌‬
‫‌‬
‫تحليلي از‬
‫‌‬ ‫كه در چنين‌‬
‫الزم است‌ ‌‬
‫بعدي است‌ ‌‬
‫‌‬ ‫مرحله‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫محصول‬ ‫به شكل‌ ‌‬
‫گيري‬ ‫منتج ‌‬
‫مختلف ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫فرايندهاي‬ ‫‪ - 3‬شناسايي‌ ‌‬
‫دقيق‬
‫استفاده شود‪.‬‬
‫‌‬ ‫درون فعاليتها‪،‬‬
‫‌‬ ‫مرتبط با موضوع‌ و فعاليتهاي‌‬
‫‌‬ ‫علمي در فرايندهاي‌‬
‫‌‬ ‫پديده ‌‬
‫هاي‬ ‫آخرين ‌‬
‫‌‬
‫مشتري و‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫مرغوبيت و كيفيت‌ و مطلوبيت‌‬
‫‌‬ ‫ارزش را بايد در افزايش‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫تحليل و مشمول‌‬
‫‌‬ ‫‪ - 4‬محورهاي‌‬
‫هركدام از اينها شاخص‌‬
‫‌‬ ‫درنظرگرفت و براي‌‬
‫‌‬ ‫ضايعات و افزايش‌ سرعت‌‬
‫‌‬ ‫شده و ميزان‌‬
‫تمام ‌‬
‫قيمت ‌‬
‫‌‬ ‫مصرفكننده‪ ،‬كاهش‌‬
‫‌‬
‫بهينهسازي‌ آنها اقدام‌ كرد‪.‬‬
‫تعريف و درجهت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫مشخصي را‬
‫‌‬
‫شرايط امروز (قرن‌‬
‫‌‬ ‫شده است‪ ،‬با‬
‫قديمي آنها تعريف‌ ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش با خصوصيات‌ و ويژگيهاي‌‬
‫‌‬ ‫‪ - 5‬مواردي‌ را كه‌ در مهندسي‌‬
‫انعطافپذيري‪،‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫قابليت‬ ‫موضوعاتي ‌‬
‫مثل‬ ‫‌‬ ‫براي مثال‌‬
‫دهيم‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬ ‫تطبيق‬
‫‌‬ ‫سياسي و‪...‬‬
‫‌‬ ‫اقتصادي ‪ -‬تجاري‌ و‬
‫‌‬ ‫بيست ويكم) و روابط‌‬
‫‌‬
‫به علت‌ روند سريع‌‬
‫توان گفت‌ ‌‬
‫مي ‌‬ ‫بيني نشده‪ ،‬موردنظر قرار گيرد‪ .‬بطوركل‌ ‌‬
‫پيش ‌‬‫سريع با تحوالت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫انطباق‬ ‫‌‬
‫قابليت‬
‫پس حتما‌ ً بايد امكان‌ تغيير‬
‫طوالني در بازار دوام‌ آورد‪‌ .‬‬
‫‌‬ ‫به مدت‌‬
‫كااليي ‌‬
‫‌‬ ‫توان انتظار داشت‌‬
‫نمي ‌‬‫تحوالت در محصوالت‌ ‌‬
‫‌‬
‫مراحلي‬
‫‌‬ ‫چه‬
‫ارزش داراي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫سليمي پرسيديم‪ ،‬مهندسي‌‬
‫‌‬ ‫درجايي ديگر از آقاي‌ دكتر‬
‫‌‬ ‫لحاظ شود‪‌‌.‬‬
‫‌‬ ‫دهي سريع‌ در توليد‬
‫جهت ‌‬
‫‌‬
‫گفت انجام‌ فرايند‬
‫توان ‌‬
‫مي ‌‬
‫طوركلي ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫پاسخ داد‪‌ :‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫چنين‬ ‫مراتب در صنعت‌ اجرا شود‪ .‬وي‌‬
‫‌‬ ‫سلسله‬
‫‌‬ ‫كه بايد به‌ صورت‌‬
‫است ‌‬
‫‌‬
‫هاي زير‬
‫بخش ‌‬
‫‌‬ ‫مراحل شامل‌‬
‫‌‬ ‫است ‌‬
‫اين‬ ‫عمده ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مراحل‬ ‫‌‬
‫شامل‬ ‫صنعتي و عمراني‌‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫كليه‬
‫ارزش بر روي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫ميشود‪:‬‬
‫‌‬
‫بهطور كامل‌ و‬
‫پروژه و‪‌ ...‬‬
‫‌‬ ‫انجام پروژه‪ ،‬موانع‌ و منابع‌ تاثيرگذار بر‬
‫‌‬ ‫هزينه‬
‫‌‬ ‫‪ - 1‬اطالعات‪ :‬اطالعات‌ موردنياز مانند‬
‫ميشود‬
‫كارشناسان جمع‌آوري‌ ‌‬
‫‌‬ ‫با نظر‬
‫‌‬
‫كاركردهاي‬ ‫كليه‬
‫كه ‌‬ ‫اين معنا ‌‬
‫به ‌‬‫ميشود‪‌ ،‬‬
‫پروژه با رويكردي‌ كاركردگرا تحليل‌ ‌‬
‫‌‬ ‫مرحله‬
‫‌‬ ‫دادهها‪ :‬در اين‌‬
‫‪ - 2‬تحليل‌ ‌‬
‫انجام هر كاركرد با‬
‫‌‬ ‫هزينه‬
‫‌‬ ‫ميشود و‬
‫شناسايي ‌‬
‫‌‬ ‫پروژه موردنياز است‌‬
‫‌‬ ‫براي انجام‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫الزم‪ ،‬اعم‌ از فرعي‌ و اصل‪‌ ،‬‬
‫ميشود‬
‫زده ‌‬
‫به وضعيت‌ فعلي‪ ،‬تخمين‌ ‌‬
‫توجه ‌‬
‫‌‬
‫ايده ‌‬
‫هاي‬ ‫ميشود ‌‬
‫سعي ‌‬
‫تكنيكهاي خالقيت‌ فردي‌ ‪ -‬گروهي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫استفاده از انواع‌‬
‫‌‬ ‫مرحله با‬
‫‌‬ ‫اين‬
‫هاي جديد‪ :‬در ‌‬
‫ايده ‌‬
‫خلق ‌‬
‫‪‌ -3‬‬
‫هزينه و ارتقأ كارآيي‌ توليد شود‪.‬‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫كاهش‬ ‫‌‬
‫درجهت‬ ‫مرحله قبل‌‬
‫‌‬ ‫شده در‬
‫مشخص ‌‬
‫‌‬ ‫براي بهبود كاركردهاي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫جديدي‬
‫‌‬
‫بيشتري‬ ‫كارآيي‬
‫‌‬ ‫ايده با هزينه‌ كمتر و‬
‫بهترين ‌‬
‫‌‬ ‫توليدشده‬
‫‌‬ ‫ايده ‌‬
‫هاي‬ ‫ميشود از ميان‌ ‌‬
‫سعي ‌‬
‫مرحله ‌‬
‫‌‬ ‫‪ - 4‬انتخاب‌ ايده‪ :‬در اين‌‬
‫انتخاب شود‪.‬‬
‫‌‬
‫به‬
‫تصويب ‌‬
‫‌‬ ‫مديريت ارشد پروژه‌ پيشنهاد داد تا درصورت‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫توان ‌‬
‫مي ‌‬‫بخش را ‌‬
‫‌‬ ‫شده در اين‌‬
‫ايده انتخاب‌ ‌‬
‫‪ - 5‬پيشنهاد‪‌ :‬‬
‫اجرأ درآيد‪.‬‬
‫‪ - 6‬اجرا‪.‬‬
 ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫كيفيت و مهندسي‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫مطرح‬ ‫ديگري بود كه‌ با دوتن‌ از كارشناسان‌‬
‫‌‬ ‫ارزش(‪ )V.E‬در صنايع‌ از نظر افزايش‌ كيفيت‪ ،‬پرسش‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌ ‌‬
‫نقش‬
‫حرفه ‌‬
‫اي‬ ‫‌‬ ‫بينانه و‬
‫ارزش رويكردي‌ سيستماتيك‪ ،‬عمل‌گرا‪ ،‬واقع‌ ‌‬
‫‌‬ ‫باره اعتقاد داشت‪ ،‬مهندسي‌‬
‫اين ‌‬‫مهندس فرشيدنژاد در ‌‬
‫‌‬ ‫شد‪‌.‬‬
‫‌‬
‫كارگرفته شود‪.‬‬
‫‌‬ ‫به‬
‫بايستي ‌‬
‫‌‬ ‫صنعتي‬
‫‌‬ ‫بهمنظور آناليز و بهبود ارزش‌ در يك‌ محصول‌ يا پروژه‌ و يا سيستم‌‬
‫كه ‌‬
‫است ‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫موجب‬ ‫درعين حال‌‬
‫‌‬ ‫صنعت است‌ ‌‬
‫كه‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫بخش‬ ‫هزينههاي‌‬
‫‌‬ ‫كاهش‬
‫‌‬ ‫مسائل و‬
‫‌‬ ‫براي حل‌‬
‫‌‬ ‫روشي مناسب‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫درحقيقت‬
‫‌‬
‫ممكن‬ ‫‌‬
‫نتيجه‬ ‫‌‬
‫بهترين‬ ‫به‬
‫دستيابي ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫‌‬
‫فرايندي‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫گردد‪‌.‬‬
‫‌‬ ‫مي‬
‫صنعتي ‌‬
‫‌‬ ‫بهبود عملكرد و كيفيت‌ محصوالت‌‬
‫مهندس‬
‫‌‬ ‫ميگردد‪ ،‬بهبود يابد‪‌‌.‬‬
‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫كه‬
‫كه كيفيت‪ ،‬ايمني‪ ،‬قابليت‌ اعتماد و قابليت‌ تعمير با هر واحد پولي‌ ‌‬
‫اي ‌‬
‫گونه ‌‬
‫به ‌‬ ‫است ‌‬
‫‌‬
‫گذشته‬
‫‌‬ ‫كه در سالهاي‌‬
‫چيزي ‌‬
‫‌‬ ‫به ‌‬
‫آن‬ ‫تكنيك را نسبت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫محدوده ‌‬
‫اين‬ ‫‌‬ ‫مشابه در اين‌ مورد افزود‪ ،‬اگر‬
‫‌‬ ‫انتصاريان نيز با نگاهي‌‬
‫‌‬
‫مالحظه‬
‫‌‬ ‫توانيم تاثيرات‌ بسيار مثبتي‌ در بخشهاي‌ توليدي‌ و خدماتي‌ خود‬
‫مي ‌‬ ‫گستردهتر كنيم‪ ،‬مسلم‌ا ً ‌‬
‫‌‬ ‫بوده است‪،‬‬
‫مطرح ‌‬
‫‌‬
‫به نظر‬
‫نهادن ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش يا ارج‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫همان‬ ‫كنيم‪‌.‬در ترمينولوژي‌(‪ )TERMINOLOGY‬مديريت‌ جديد‪ ،‬منظور از ارزش‌‬
‫‌‬
‫سوق و در دل‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مشتري‬ ‫رضايتمندي بيشتر ازسوي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫سوي‬ ‫به‬
‫مسيري ما را ‌‬
‫‌‬ ‫است و لذا چنين‌‬
‫كننده ‌‬
‫مصرف ‌‬
‫‌‬ ‫مشتري و‬
‫‌‬
‫ميدهد‪.‬‬
‫جاي ‌‬
‫مشتري ‌‬
‫‌‬
 ‫كه‬
‫چيزي ‌‬
‫‌‬ ‫آن‬
‫است ساختار سازمانها و فرايندها متفاوت‌ با ‌‬
‫ممكن ‌‬
‫‌‬ ‫عنوان شروع‪،‬‬
‫‌‬ ‫مشتري ‌‬
‫به‬ ‫‌‬ ‫‌با ديدن‌ ارزشها براي‌‬
‫نگاه‬
‫نه از ‌‬
‫ببينيم ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫صنعت‬ ‫ديدگاه صاحب‌‬
‫‌‬ ‫االن وجود دارد باشد‪ .‬درحال‌ حاضر بهتر است‌ معموال‌ً ارزشها را از‬
‫‌‬
‫كننده مورد هدف‌ قرار‬
‫مصرف ‌‬‫‌‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫ديده شود و ارزش‌‬
‫آموزشي ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش در نظام‌‬
‫‌‬ ‫براي مثال‌ اگر مهندسي‌‬
‫مشتري‪‌ ‌.‬‬
‫‌‬
‫اين فرد از‬
‫ميشود كه‌ ‌‬
‫محسوب ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫زماني‬ ‫‌‬
‫دانشگاه‬ ‫‌‬
‫التحصيل‬‫يك فارغ‌‬
‫يعني تربيت‌ ‌‬
‫مشخص است‌ ‌‬
‫‌‬ ‫گيرد كامال‌ً‬
‫بهره گيرد‪ .‬در غير اين‌ صورت‌ فرايند آموزش‌‬
‫كارش ‌‬
‫‌‬ ‫گذرانيده است‪ ،‬بتواند مستقيما‌ ً در‬
‫‌‬ ‫دانشگاه‬
‫‌‬ ‫كه در‬
‫تحصيالتي ‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫پذيرد‪‌.‬‬
‫‌‬ ‫مي‬
‫صورت ‌‬
‫‌‬ ‫بازدهي‬
‫‌‬ ‫به فرايند‬
‫اتصال ‌‬
‫‌‬ ‫بدون‬
‫‌‬ ‫به فرايند يادگيري‌ و فرايند يادگيري‌‬
‫اتصال ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫بدون‬
‫دانشگاه را تعداد ساعات‌‬
‫‌‬ ‫مثال نبايد شاخص‌ عملكرد يك‌‬
‫عنوان ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫گرفته شود ‌‬
‫‌‬ ‫الزم نيز بكار‬
‫در ارزيابيها با دقت‌ ‌‬
‫كه‬
‫ديده شوند ‌‬
‫مصرف منابع‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫شاخصهاي‬ ‫بلكه اينها بايد در قالب‌‬
‫التحصيل در نظر گرفت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫آموزش يا تعداد فارغ‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫بازدهي‬ ‫ميزان‬
‫‌‬ ‫معناي ‌‬
‫آن‬ ‫‌‬ ‫كه‬
‫آموزش ‌‬
‫‌‬ ‫متاسفانه در كشور ما شاخصهاي‌‬
‫‌‬ ‫جويي نيز شوند‪‌‌.‬‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫قاعدتا‌ ً بايد مشمول‌‬
‫مشابه ‌‬
‫اين‬ ‫‌‬ ‫گرفته شود‪‌‌.‬اگر‬
‫‌‬ ‫آكادميك بايد درنظر‬
‫‌‬ ‫مباني‬
‫‌‬ ‫التحصيالن است‪ ،‬وجود ندارد و شاخصهاي‌ ديگري‌ در‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫فارغ‬
‫‌‬
‫نيروي‬ ‫همان خدمات‌‬
‫‌‬ ‫كننده‬
‫مصرف ‌‬‫‌‬ ‫ارزش از ديد مخاطب‌ يا‬
‫‌‬ ‫انتظامي درنظر بگيريم‌‬
‫‌‬ ‫موضوع را در نيروي‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫سوق‬ ‫بهينه ‌‬
‫آن‬ ‫درجه ‌‬
‫‌‬ ‫انتظامي و‬
‫‌‬ ‫يك مركز نيروي‌‬
‫استحفاظي ‌‬
‫‌‬ ‫حوزه‬
‫‌‬ ‫امنيت در‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫درجه‬ ‫‌‬
‫سمت‬ ‫انتظامي است‌ و مسلم‌ا ً ‌‬
‫به‬ ‫‌‬
‫سازمان ازنظر‬
‫‌‬ ‫كه ‌‬
‫يك‬ ‫فعاليتهايي را ‌‬
‫‌‬ ‫نه‬
‫پس بايد شاخصي‌ را بيابيم‌ تا ميزان‌ ايجاد امنيت‌ را تعريف‌ كند ‌‬
‫مييابد‪‌ ‌‌.‬‬
‫‌‬
‫ميدهد‪.‬‬
‫انجام ‌‬
‫‌‬ ‫اجرايي‬
‫‌‬
 ‫دستاوردهاي ‌‬
‫آن‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫چگونگي‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫مقوله‬
‫‌‬ ‫درباره‬
‫‌‬ ‫پرسش تدبير‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫آخرين‬ ‫باالخره‬
‫‌‬ ‫ارزش‌و‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫‌‬
‫دستاوردهاي‬
‫باره اعتقاد داشت؛ اسناد و مدارك‌ موجود‬
‫عاملي در اين‌ ‌‬
‫‌‬ ‫شد‪‌.‬دكتر جبل‌‬
‫داده ‌‬
‫توجهي ‌‬
‫‌‬ ‫پرسش پاسخهاي‌ ‌‬
‫قابل‬ ‫‌‬ ‫به ‌‬
‫اين‬ ‫است‪‌ .‬‬
‫جويي در طرحهاي‌‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫كه پتانسيل‌‬
‫گونهاي‌ ‌‬
‫به ‌‬ ‫ميباشد‪‌ ،‬‬
‫ارزش ‌‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫عمده در مطالعات‌‬
‫‌‬ ‫جويي ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫حاكي از‬
‫‌‬
‫است در‬
‫تري نيز ممكن‌ ‌‬
‫عمده ‌‬
‫‌‬ ‫جوييهاي‌‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫شده است‪ .‬هرچند‬
‫بيان ‌‬
‫گذاري ‌‬
‫‌‬ ‫سرمايه‬
‫‌‬ ‫بين ‪ 10‬تا ‪ 30‬درصد حجم‌‬
‫مختلف ‌‬
‫‌‬
‫‌‬
‫باالتري‬ ‫جويي‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫پتانسيل‬ ‫‌‬
‫داراي‬ ‫صنعتي و عمراني‌‬
‫‌‬ ‫بين طرحهاي‌‬
‫آيد‪‌.‬در اين‌ ‌‬
‫دوره عمر طرحها بدست‌ ‌‬
‫‌‬ ‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬
‫پولي‬
‫ميشود‪ ،‬تا ‪ 20‬واحد ‌‬
‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مطالعات‬ ‫‌‬
‫براي‬ ‫ازاي هر واحد پولي‌ ‌‬
‫كه‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫هستند در اين‌ طرحها ‌‬
‫جويي تا‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫برخي موارد استثنايي‌ ‌‬
‫رقم‬ ‫‌‬ ‫شده است‪ ،‬هرچند در‬
‫گزارش ‌‬
‫‌‬ ‫دوره عمر پروژه‌‬
‫‌‬ ‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫جويي در‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬
‫عمراني در كشور ما رقم‌‬
‫‌‬ ‫صنعتي و‬
‫‌‬ ‫گذاري در طرحهاي‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫سرمايه‬ ‫درحال حاضر حجم‌‬
‫‌‬ ‫شده است‪‌‌.‬‬
‫‪ 145‬برابر هم‌ ذكر ‌‬
‫است و حتي‌‬
‫ارزش در اين‌ طرحها فراهم‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫جهت انجام‌ مطالعات‌‬
‫‌‬ ‫زمينه بسيار مناسبي‌‬
‫‌‬ ‫توجهي است‌ و لذا‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫قابل‬
‫هزينهها را‬
‫‌‬ ‫ده درصد در‬
‫جويي ‌‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫ارزش بتواند كمترين‌ دستاورد ثبت‌ شده‪ ،‬يعني‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫كه مطالعات‌‬
‫درصورتي ‌‬
‫‌‬
‫بودجه‬
‫‌‬ ‫بخش از‬
‫‌‬ ‫اين طرحها رقم‌ بسيار بزرگي‌ خواهدشد و با اين‌‬
‫هزينه ‌‬
‫‌‬ ‫جويي در‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫داشته باشد‪ ،‬حجم‌‬
‫‌‬ ‫بهدنبال‌‬
‫نيز ‌‬
‫شده قادر خواهيم‌ بود طرحهاي‌ اولويت‌دار بيشتري‌ را نيز فعال‌ كنيم‪‌‌.‬‬
‫جويي ‌‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬
 ‫بررسي مشكالت‌ و مسايل‌ را منطبق‌ با نظر‬ ‫‌‬ ‫توانايي‬
‫‌‬ ‫تيم مجري‪،‬‬ ‫محدوده كار و قابليتهاي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫به‬
‫باتوجه ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫راهحلها‬‫ميكند و بهترين‌ ‌‬ ‫مقايسه ‌‬
‫‌‬ ‫نهايي‬
‫‌‬ ‫بهرهبردار‬‫كننده و ‌‬‫داشته و آن‌ را با نظر مصرف‌ ‌‬ ‫‌‬ ‫پروژه يا كارفرما‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫طراح‬
‫حاشيه ‌‬
‫خليج‬ ‫‌‬ ‫صنعتي و حتي‌ كشورهاي‌‬ ‫‌‬ ‫همه كشورهاي‌‬ ‫ارزش در ‌‬ ‫‌‬ ‫ميدهد‪ .‬درحال‌ حاضر فرايند مهندسي‌‬ ‫را پيشنهاد ‌‬
‫صنعتي و‬
‫‌‬ ‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫مهم در فرايند طراحي‌ و اجراي‌‬ ‫است و يكي‌ از اركان‌ ‌‬ ‫بوده ‌‬ ‫داراي رشد چشمگيري‌ ‌‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫فارس‬
‫بهشمار مي‌رود‪.‬‬ ‫عمراني ‌‬
‫‌‬
‫ارزش در ايران‌ را طي‌ چند سال‌‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫استفاده از روشهاي‌‬
‫‌‬ ‫بهترين موارد‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫تهراني‬ ‫‌‌و درنهايت‌ دكتر بلوريان‌‬
‫ميشوند در اجرا به‌‬ ‫محسوب ‌‬
‫‌‬ ‫عمراني‬
‫‌‬ ‫اين طرحها كه‌ بيشتر طرحهاي‌‬ ‫گفت ‌‬‫وي ‌‬ ‫به صورت‌ آمار عنوان‌ كرد‪‌ ‌‌.‬‬ ‫اخير ‌‬
‫به قرار زير است‪:‬‬ ‫كه ‌‬ ‫يافتهاند ‌‬
‫مطلوبي دست‌ ‌‬‫‌‬ ‫نتايج بسيار‬
‫‌‬
‫‌‬
‫بيشترين‬ ‫كه‬
‫گزينهاي‌ ‌‬
‫‌‬ ‫ترين نما يعني‌‬‫مناسب ‌‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫تعيين‬ ‫رسالت در تهران‌ و براي‌‬‫‌‬ ‫تونل بزرگ‌‬ ‫داخلي ‌‬‫‌‬ ‫الف ‪ -‬در نماسازي‌‬ ‫‌‬
‫شده است‪.‬‬ ‫استفاده ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫هزينه را دارا باشد‪ ،‬از روش‌‬ ‫‌‬ ‫به‬
‫ارزش نسبت‌ ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫شاخص‬
‫پروژه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫ريزي و اجراي‌‬
‫‌‬ ‫برنامه‬
‫‌‬ ‫ميدهد) و در‬ ‫(كه ‪ 15‬درصد‪ GDP‬را تشكيل‌ ‌‬ ‫ايران ‌‬
‫‌‬ ‫حملونقل‌ در‬‫ب ‪ -‬در بخش‌ ‌‬ ‫‌‬
‫‌‬
‫استفاده‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫مهندسين مشاور و پيمانكاران‌ از روش‌‬ ‫‌‬ ‫افزاري يا سخت‌افزاري‪،‬‬ ‫‌‬ ‫اعم از نرم‌‬ ‫ترابري ‌‬
‫‌‬
‫ميكنند‪.‬‬ ‫‌‬
‫شده است‪.‬‬‫استفاده ‌‬
‫‌‬ ‫‌‬
‫ارزش‬ ‫‌‬
‫مهندسي‬ ‫روش‬
‫‌‬ ‫مخزني البرز و در طرح‌ انتقال‌ مصالح‪ ،‬از‬ ‫‌‬ ‫كارگاه سد‬
‫‌‬ ‫ج ‪ -‬در‬ ‫‌‬
‫مهندسي ارزش‪ ،‬مسير كانال‌‬ ‫‌‬ ‫استفاده از روش‌‬‫‌‬ ‫استان خوزستان‪ ،‬با‬
‫‌‬ ‫كنترل سيالب‌ رامشير‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫كانال‬ ‫د ‪ -‬در طرح‌‬
‫شده است‪.‬‬ ‫اصالح ‌‬
‫‌‬
‫طراحيها از‬
‫‌‬ ‫غيرضروري و بهبود‬
‫‌‬ ‫هزينه ‌‬
‫هاي‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫حذف‬ ‫برق ايران‪ ،‬براي‌‬‫صنعت ‌‬
‫‌‬ ‫هاي نيرو و توسعه‌‬ ‫شبكه ‌‬
‫‌‬ ‫ه' ‪ -‬در‬
‫شده است‪.‬‬‫استفاده ‌‬
‫‌‬ ‫ارزش‬
‫‌‬ ‫مهندسي‬
‫‌‬
‫داده‬
‫مهندسي ارزش‪ ،‬تغييراتي‌ در طرح‌ ‌‬ ‫‌‬ ‫استفاده از روش‌‬
‫‌‬ ‫تجن مازندران‪ ،‬با‬
‫زهكشي ‌‬ ‫‌‬ ‫شبكه آبياري‌ و‬
‫‌‬ ‫و ‪ -‬در طرح‌‬
‫حاصل گرديد‪.‬‬ ‫‌‬ ‫‌‬
‫طرح‬ ‫‌‬
‫اجراي‬ ‫اي در زمان‌ و هزينه‌‬ ‫مالحظه ‌‬
‫‌‬ ‫هاي ‌‬
‫قابل‬ ‫جويي ‌‬
‫‌‬ ‫صرفه‬
‫‌‬ ‫شد و‬
 ‫مهندسي ارزش ابزار قدرتمند بهره وري‬
‫مهندسي ارزش به تعبيري همان محاسبه ارزش است و روشــي سيستمـاتيك با تكنيك هاي مشخص است كه كاركرد‬
‫محصول يا خدمات را شناسايي مي كند‪.‬‬
‫هدف مهندسي ارزش ايجاد كنترل براي مجموع هزينه ها در زمينه محصول و خدمات در طول عمر محصول است‬
‫بدون آنكه كيفيت فدا شود‪.‬محدوده كار مهندسي ارزش به اندازه و پيچيدگي پروژه بستگي دارد‪.‬‬
‫ايــران بـه دليل فقدان نظام ارزيابي و بهره برداري مناسب ساالنه متحمل زياني معادل ‪ 1650‬ميليارد لاير مي شود‪.‬‬
‫مهندسي ارزش يك روش بسيار مهم براي مصرف بهينه بودجه تخصيص داده شده به پروژه است‪.‬‬
‫باتوجه به اشكاالت طراحي كه در طرحهاي عمراني كشور وجود دارد‪ ،‬لزوم اعمال مهندسي ارزش در پروژه هاي‬
‫عمراني و سرمايه بر احساس مي شود‪.‬‬
‫آمار نشان مي دهد كشور ما به دليل فقدان نظام ارزيابي و بهره برداري مناسب و كارا‪ ،‬ساالنه متحمل زيانـــــي معادل‬
‫‪ 1650‬ميليارد لاير مي شود‪ .‬ميزان زيـــــان سال ‪ 1379‬ناشي از تاخير در راه اندازي طرحهاي ملي براساس مــدل‬
‫تعــريف شـده سازمان مديريت و برنامه ريزي معادل ‪ 4600‬ميليارد لاير است‪( .‬مهندسي ارزش‪)1380 ،‬‬
‫چرا مهندسي؟ چرا ارزش؟ و چرا مهندسي ارزش؟ چه قرابتي بين مهندسي و ارزش وجود دارد و چه ارتباطي بين‬
‫مهندسي ارزش و صنعت ديده مي شود؟ واژه هاي مهندسي‪ ،‬ارزش و صنعت روزانه و بارها بر زبان ما جاري مي‬
‫شود‪ .‬امروزه تركيبات مختلفي از واژه هاي مهندسي مانند مهندسي مجدد‪ ،‬مهندسي بازار و غيره نيز كامالً رايج و‬
‫معمول است و در محاوره و متون علمي بسيار يافت مي شـود‪ .‬شايد مهندسي به تنهايي يادآور ماشين آالت‪،‬‬
‫كارخانجات و به طور كلي صنعت باشد‪ ،‬اما آيا هيچ گاه انديشيده ايم كه مهندسي مثالً چه قرابتي با بازار دارد؟ به‬
‫راستي مهندسي به چه معناست؟ واژه نامه ها‪ ،‬مهندسي را به طور كلي با معناي محاسبه تعيين مي كنند و مهندس‬
‫يعني محاسب‪ .‬پس مهندسي ارزش را مي توان به تعبيري محاسبه ارزش دانست‪ ،‬اما ارزش در صنعت‪ ،‬در سازمان‬
‫و در پروژه به چه معناست؟ آيا هدف هر توليدي اعم از كاال يا خدمات‪ ،‬افزودن ارزش و يا به تعبيري ايجاد ارزش‬
‫افزوده است؟ اگر در پاسخ مثبت اين سوال اتفاق نظر داشته باشيم‪ ،‬آنگاه مهندسي ارزش و مفهوم آن رفته رفته‬
‫پررنگ تر مي شود‪.‬‬
‫از ديدگاه انجمن مهندسي ارزش آمريكا (‪SOCIETY OF AMERICAN VALUE ENGINEERING:‬‬
‫‪ )SAVE‬؛ مهندسي ارزش روشي سيستماتيك با تكنيك هاي مشخص است كه كاركرد محصول يا خدمات را‬
‫شناسايي و براي آن كاركرد‪ ،‬ارزش مالي ايجاد مي كند به نحوي كه آن كاركرد در كمترين هزينه با حفظ قابليت‬
‫اطمينان و كيفيت مورد نظر انجام گيرد؛‬
‫به بيان ديگر مي توان گفت‪ :‬مهندسي ارزش يك كوشش سازمان يافته براي تحليل عملكرد سيستم ها‪ ،‬تجهيزات‪،‬‬
‫خدمـــات و موسسات به منظور نيل به عملكرد واقعي با كمترين هزينه در طول عمر پروژه است كه سازگار با‬
 ‫مهندسي ارزش يك روش بسيار مهم براي مصرف بهينه بودجه تخصيص داده شده است‪.‬‬
‫ارزش بسيار ساده و در عين حال بسيار پيچيده است‪ .‬زيرا چيزي است كه مشتري طلب مي كند‪ .‬ميلر و هايمان يك پند‬
‫كليدي ارائه كردند‪ :‬هيچ كس يك محصول را خريداري نمي كند‪ .‬مشتريان هميشه كاري را مي خرند كه فكر مي كنند‬
‫كاال براي آنها انجام خواهد‬
‫داد‪ .‬به عبارت ديگر مردم به صداي با كيفيت اهميت مي دهند حال به آمــاري از سازمان مديريت و برنامه ريزي‬
‫ايران توجه كنيــم‪ :‬متوسط زمان راه اندازي طرحهاي ملي و سرمايه بر در حال حاضر ‪ 8‬سال است‪ 54 .‬درصد از‬
‫طرحهاي عمراني كشور داراي اشكاالت طراحي است‪ 27 .‬درصــد از طرحهاي عمراني ناقص اجرا مي شود و ‪28‬‬
‫درصد از طرحهاي عمراني در مرحله بهره برداري داراي اشكال هستند‪.‬باتوجه به مطالب فوق لزوم اعمال مهندسي‬
‫ارزش در پروژه هاي عمراني و سرمايه بر احساس مي شود و بر اين مبنا در سال ‪ 1379‬دستورالعمل ارجاع كار و‬
‫انعقاد قرارداد با واحدهاي خدمات مهندسي ارزش از طرف سازمان مديريت و برنامه ريزي ابالغ شد‪.‬‬
‫در آغاز‪ ،‬اين تكنيك به نام آناليز ارزش ناميده شد و بعدها به نامهاي ديگر مانند مديريت ارزش‪ ،‬بهبود ارزش‪ ،‬كنترل‬
‫ارزش و خريد ارزش به كار رفته است‪.‬‬
‫نيروي دريائي اياالت متحده امريكا اين نام را به مهندسي ارزش تغيير داد تا روي قسمت مهندسي اين متدولوژي نيز‬
‫تاكيد شود‪ .‬باوجود تغيير نام‪ ،‬هدف مهندسي ارزش همانند قبل باقي مانده كه به مفهوم ايجاد كنترل براي مجموع‬
‫هزينه ها در زمينه محصول ‪ /‬خدمات در طول عمر محصول است‪ ،‬بدون اينكه كيفيت فدا شود و يا قابليت اطمينان‬
‫خدمات ‪ /‬محصول كاهش يابد‪.‬اين واقعيت كه هزينه هاي غيرضروري معموالً در محصول و فرآيند وجود دارد‪،‬‬
‫قابل تامل است‪ .‬ميلز نتيجه مي گيرد هزينه هاي غيرضروري معموالً ممكن است به علل مختلف از جمله موارد‬
‫زير باشد‪:‬‬
‫! كمبود زمان كافي براي طراحي؛ ! كمبود اطالعات؛ ! كمبود ايده؛ ! پيش داوريهاي منفي؛ ! كمبود تجربه؛ !‬
‫ضعف در روابط انساني؛ ! چندمفهومي بودن؛ ! طراحي و تخمين باالتر از حد نياز‪.‬متدولوژي ارزش‪ ،‬سازمان را‬
‫قادر به رقابت موثر و كارا در بازار خواهد كرد‪ .‬زيرا با به كارگيري مهندسي ارزش سازمان مي تواند به اهداف‬
‫زير دست يابد‪ -:‬كاهش هزينه؛ ‪ -‬افزايش سود؛ ‪ -‬بهبود كيفيت؛ ‪ -‬افزايش سهم بازار؛ ‪ -‬انجام كار در زمان كوتاهتر؛‬
‫‪ -‬استفاده كاراتر از منابع ‪.‬مالحظه مي شود كه براي به ثمر رسيدن اهداف فوق فرآيندي بايد طي شود و امكان نيل‬
‫به اهداف با نگرش مقطعي تقريبا ً غيرممكن به نظر مي رسد‪ ،‬از موارد فوق لزوم نگرش سيستمي احساس مي شود‪.‬‬
‫يك سازمان بايستي در كنار كاهش هزينه بهبود كيفيت‪ ‌،‬افزايش سود‪ ،‬زمان كمتر‪ ،‬تخصيص بهينه منابع و غيره را‬
‫مدنظر داشته باشد‪ ،‬لــذا بــا سيستمي مواجه مي شود كه ارتباط سيال بين عوامل بـــرقرار مي كند و فرآيند ارتباطات‬
‫را در نظر مي گيرد‪.‬‬
 ‫در مورد اين فرآيند كه چرخه اي يكطرفه نيست‪ ،‬مي توان گفت‪ ،‬بهترين مدل نمايش يك سيستم مهندسـي يا مديريت‬
‫ارزش‪ ،‬دياگرام جريان دادهها (‪ )DATA FLOW DIAGRAM - DFD‬است كه خواستگاه آن فناوري اطالعات‬
‫(‪ )IT‬است‪ .‬اگر بتوان مهندسي ارزش را به كمك ‪ DFD‬نمايش داد آنگاه چگونگي ارتباطات اجزاي اصلي و فرعي‬
‫سيستم و آنچه بين اجزا جاري مي شود به سهولت قابل پيگيري خواهد‬

‫برنامه كار متدولوژي‬

‫ارزش‬

‫در متدولوژي ارزش يك برنامه كار سيستماتيك به كار برده ميشود‪. .‬برنامه‌كار گامهاي خاصي جهت تحليل موثر يك‬
‫محصول يا خدمت را جهت توليد حداكثر تعداد گزينه‌هاي مختلف براي رسيدن به كاركردهاي مورد نياز محصول يا‬
‫خدمت مورد نظر ارائه مي‌كند‪ .‬با بكارگيري طرح كاري مي‌توان از بدست آوردن حداكثر سود‪ ،‬با انعطاف‌پذيري‬
‫بيشتر سيستم مطمئن بود‪.‬‬

‫آنچه كه امروز به عنوان يك تكنيك مديريتي قوي و اثبات شده در دنيا به نام مهندسي ارزش مشهور است‪ ،‬در حقيقت‬
‫گسترش يافته روشي است كه اولين بار در اواسط دهه ‪ 1940‬توسط مايلز در شركت جنرال الكتريك استفاده گرديد‪.‬‬
‫براي اولين بار اين تكنيك در اويل دهه ‪ 60‬در صنعت ساختمان به كار گرفته شد و امروزه يكي از پركار‌ترين‬
‫زمينه‌هاي مهندسي ارزش صنعت ساخت مي‌باشد‪.‬‬
 ‫مطالعه ارزش‬
‫پس مطالعه‬
‫پيش مطالعه‬
‫تكميل تغييرات‬
‫اجراي تغييرات‬
‫نظارت بر تغييرات و شرايط‬
‫فاز اطالعات‬
‫فاز تحليل كاركرد‬
‫فاز خالقيت‬
‫فاز ارزيابي‬
‫فاز توسعه‬
‫فاز ارائه‬
‫جمع آوري نيازها و خواسته هاي مشتري‪/‬كاربر‬
‫تهيه مجموعه اطالعاتي‬
‫تعيين فاكتورهاي ارزيابي‬
‫تعيين محدوده مطالعه ارزش‬
‫تعيين مدل داده‌ها‬
‫تعيين افراد و نحوه اداره گروه‬
 ‫معرفي کتاب جايگاه مهندسي ارزش در مديريت پروژه‬
‫عمدهاي بوده‌است‪.‬‬
‫‌‬ ‫فرايندهاي مديريت پروژه و نيز مهندسي‌ارزش‪ ،‬در سه دهه اخير شاهد پيشرفت‌ها و تغييرات‬
‫پيوسته است‪ ،‬تغيير نگرش سنتي در مديريت پروژه‌ها‪،‬‬
‫‌‬ ‫عمدهترين تحوالتي كه در عرصه مديريت پروژه به وقوع‬
‫‌‬
‫پروژهها‪ ،‬افزايش ابعاد پروژه‪،‬‬
‫‌‬ ‫بودهاست‪ .‬كمبود منابع‪ ،‬بزرگي و پيچيدگي سازمان‬
‫به نگرش نوين مديريت پروژه ‌‬
‫پروژهها‪ ،‬از جمله داليل‬
‫‌‬ ‫تشكيل شركت‌هاي بزرگ براي انجام پروژه‌هاي بزرگ و ماهيت منحصر به فرد اين‬
‫شيوههاي نوين براي مديريت پروژه بود‪ .‬از اين‌رو‪ ،‬مديران ارشد سازمان‌ها براي اجراي پروژه‌هاي‬
‫بهكارگيري ‌‬
‫‌‬
‫روشهاي سخت‌گيرانه و تمركز در‬
‫‌‬ ‫بهكارگيري‬
‫خود‪ ،‬به جاي تمركز بر سخت‌افزار‪ ،‬كنترل عمليات و ‌‬
‫تصميمگيري‪ ،‬به سمت تغيير نگرش در توجه به نيروي انساني‪ ،‬توزيع اختيارها و مسووليت‌ها‪ ،‬و برقراري‬
‫‌‬
‫پروژههاي ساخت‪ ،‬بيش از ساير پروژه‌ها‬
‫‌‬ ‫سازوكارهاي خود كنترلي حركت كردند‪ .‬اين تحوالت‪ ،‬در رابطه با‬
‫‌‬
‫بودهاست‪ .‬حاصل تالش‌هاي صورت گرفته در دو دهه اخير‪ ،‬تدوين و انتشار فرايندها و استانداردهاي مديريت‬
‫‌‬
‫بودهاست‪ .‬به موازات تغييرات مورد اشاره در باال‪ ،‬مهندسي‌ارزش نيز به لحاظ كاربرد‪ ،‬شاهد تحوالت‬
‫پروژه ‌‬
‫پروژههاي صنعت ساخت‪،‬‬
‫‌‬ ‫بودهاست‪ .‬توسعه كاربرد مهندسي‌ارزش‪ ،‬از بخش صنعت به‬
‫گسترده و چشمگيري ‌‬
‫عمدهترين تحوالت در اين زمينه است‪ .‬بررسي تحوالت مهندسي‌ارزش به ويژه در سه دهه اخير‪ ،‬حاكي از آن‬
‫‌‬
‫مهندسيارزش‪ ،‬به لحاظ محتوايي‪ ،‬تكنيك‌ها و شيوه كاربرد‪ ،‬تغييرهاي زيادي نداشته‌است؛ اما به‬
‫‌‬ ‫است كه فرايند‬
‫بهكارگيري و توسعه بسترهاي قانوني و رفع موانع اجرا در پروژه‌هاي ساخت‪ ،‬شاهد تحوالت زيادي‬
‫لحاظ شرايط ‌‬
‫بودهاست‪.‬‬
‫‌‬
 ‫حرفهاي براي واحدهاي‬
‫‌‬ ‫ارايهدهنده خدمات مهندسي ارزش‪ ،‬صدور گواهينامه انجام فعاليت‌هاي‬
‫تشكيل شركت‌هاي ‌‬
‫پروژههايي كه‬
‫‌‬ ‫پروژهها به ويژه‬
‫‌‬ ‫بهكارگيري مهندسي‌ارزش‪ ،‬در‬
‫مهندسيارزش و وضع قوانين الزام‌آور و تشويقي در ‌‬
‫‌‬
‫نمودهاند‪ ،‬از جمله دستاوردهاي سال‌هاي اخير است‪.‬‬
‫‌‬ ‫از بودجه عمومي در جوامع مختلف استفاده‬
‫مهندسيارزش‪ ،‬به طور عمده در حوزه كارفرمايان يا در‬
‫‌‬ ‫هرچند تحوالت مرتبط با هر دو فرايند مديريت پروژه و‬
‫بودهاست‪ .‬جدايي دو فرايند‬
‫گرفتهاست‪ ،‬اما تعامل ميان اين دو فرايند‪ ،‬كمتر مورد توجه ‌‬
‫‌‬ ‫بخشهاي دولتي صورت‬
‫‌‬
‫مديريت پروژه و مهندسي‌ارزش‪ ،‬نه تنها موجب بروز مشكالت عمده و تحميل هزينه‌هاي سنگين در دوره عمر‬
‫بهكارگيري‬
‫تفاهمهاي عمده و پديد آمدن موانعي در ‌‬
‫پروژهها شده‌است‪ ،‬بلكه اين عدم تعامل‪ ،‬خود موجب بروز سوء‌ ‌‬
‫‌‬
‫پروژهها شده‌است‪ .‬از يك سو‪ ،‬سازمان‌هاي كارفرمايي پروژه‌ها‪ ،‬انجام اقدام‌هايي از جنس‬
‫‌‬ ‫مهندسيارزش‪ ،‬در‬
‫‌‬
‫بودهاند كه مشاوران بايد‬
‫پنداشتهاند و معتقد ‌‬
‫‌‬ ‫حرفهاي مشاوران طرح‌ها‬
‫‌‬ ‫مهندسيارزش را جزيي از وظايف‬
‫‌‬ ‫فعاليتهاي‬
‫‌‬
‫پروژهها مورد توجه قرار دهند و از سوي ديگر‪ ،‬اين نگراني همواره وجود داشته‌است كه‬
‫‌‬ ‫اصول مهندسي‌ارزش را در‬
‫مهندسيارزش ممكن است موجب عدول از استانداردها و مشخصات فني طرح شود و تحقق هدف‌هاي‬
‫‌‬ ‫بهكارگيري‬
‫‌‬
‫دانستهاند‪.‬‬
‫‌‬ ‫زماني پروژه را نيز با مخاطره مواجه نمايد؛ لذا‪ ،‬چنين اقدام‌هايي را توام با پذيرش ريسك زياد‬
‫داشتهاند‬
‫‌‬ ‫مشاوران طراحي نيز به دليل تمايل به داشتن روابط بلند مدت با كارفرما و سوء تفاهم‌هايي كه از اين ناحيه‬
‫بهكارگيري‬
‫و به اين گمان كه بهبود طرح‌ها ممكن است به اين روابط و شخصيت حرفه‌اي آنها خدشه وارد كند‪ ،‬با ‌‬
‫نداشتهاست‪ ،‬زيرا‬
‫‌‬ ‫طرحها‬
‫‌‬ ‫نبودهاند‪ .‬در اين بين‪ ،‬بخش پيمانكار اجرا نيز انگيزه كافي براي تغيير‬
‫‌‬ ‫مهندسيارزش موافق‬
‫‌‬
‫از يك سو هرگونه پيشنهاد تغيير‪ ،‬به مشاور طراحي ارجاع مي‌گردد و روند تاييد در اين بخش (با وجود سوء‌تعبيرها)‬
‫بسيار طوالني است و از سوي ديگر‪ ،‬فعاليت‌هاي اجرا را با مشكل مواجه کرده و حاشيه سود آنها را كاهش خواهد داد‪.‬‬
‫هرچند موفقيت فعاليت‌هاي مهندسي‌ارزش مستلزم كار تيمي است‪ ،‬اما جدايي اين فعاليت‌ها از فرايندهاي مديريت‬
‫مهندسيارزش را در پروژه با مشكل‬
‫‌‬ ‫بهكارگيري‬
‫پروژه مي‌تواند موانع پيش‌گفته را تقويت کند و در نتيجه‪ ،‬شرايط ‌‬
‫مواجه سازد‪ .‬رويكردي كه مي‌تواند موجب تعامل منطقي ميان فرايندهاي مديريت پروژه و مهندسي‌ارزش گردد‪ ،‬با‬
‫ميشود‪ .‬با اين نگرش‪ ،‬بسياري از مشكالت مرتبط با‬
‫توجه به جايگاه اين دو فرايند در چرخه عمر پروژه‪ ،‬حاصل ‌‬
‫پروژهها (استراتژي پيمان)‪،‬‬
‫‌‬ ‫زمان اجراي مهندسي‌ارزش در چرخه عمر پروژه‪ ،‬ارتباط ميان شيوه‌هاي اجراي‬
‫مهندسيارزش‪ ،‬اعمال مديريت پروژه مهم‌تر از همه توجه به نقش و جايگاه عوامل ذي‌نفع‪،‬‬
‫‌‬ ‫بهكارگيري‬
‫چگونگي ‌‬
‫پروژهها (به ويژه دولت) در‬
‫‌‬ ‫بهرهبردار فني و كاربر نهايي) و نيز تامين‌كنندگان مالي‬
‫بهرهبرداران (اعم از ‌‬
‫بهويژه ‌‬
‫‌‬
‫مهندسيارزش‪ ،‬مرتفع خواهد گرديد‪.‬‬
‫‌‬ ‫فرايندهاي مديريت پروژه و‬
 ‫براساس‬
‫شدهاست‪‌ .‬‬
‫با اين نگرش‪ ،‬دانش مديريت ارزش در اين كتاب مطرح و فرايند و اركان آن معرفي و تحليل ‌‬
‫فرايند دانش مديريت ارزش‪ ،‬تمام فرايندهاي مديريت پروژه و مهندسي‌ارزش‪ ،‬در چرخه عمر پروژه از زمان طرح‬
‫ايده و امكان‌سنجي اوليه طرح‪ ،‬تا زمان بهره‌برداري و پايان عمر خدمتي پروژه و به ويژه در مراحل مختلف‬
‫گونهاي با هم در تعامل و در طول يكديگر قرار دارند كه جدايي و تفكيك ميان آنها موجب ناكارآمدي هر‬
‫طراحي‪ ،‬به ‌‬
‫دادهها و توليد اطالعات و گردش تكاملي آن در اين‬
‫دو فرايند مديريت پروژه و مهندسي‌ارزش خواهد گرديد‪ .‬ورود ‌‬
‫فرايند‪ ،‬موجب اثربخشي و كارآيي هر دو فرايند‪ ،‬هم‌افزايي آنها در راستاي تحقق كاركردهاي اصلي پروژه‪ ،‬ارتقاي‬
‫كيفي پروژه‌ها‪ ،‬كاهش هزينه و زمان اجراي پروژه و مهم‌تر از همه رفع موانع طراحي و آشكارسازي موارد گنگ و‬
‫مبهم در مراحل مختلف طراحي خواهد گرديد‪.‬‬
‫كتاب حاضر‪ ،‬در پاسخ به اين نياز با عنوان "جايگاه مهندسي‌ارزش در مديريت پروژه" و براي رفع كمبود منابع‬
‫علمي در اين زمينه‪ ،‬تدوين شده‌است‪ .‬هر يك از نظرياتي كه در اين كتاب در بستر فرايند مديريت ارزش مطرح‬
‫زمينهساز فعاليت‌هاي تحقيقاتي و تدوين منابع علمي متعدد باشد‪ .‬در اين كتاب‪ ،‬تالش شده با‬
‫‌‬ ‫گرديدهاند‪ ،‬خود مي‌تواند‬
‫‌‬
‫بهرهگيري از جديدترين منابع مرتبط با مباحث اصلي مديريت پروژه و مهندسي‌ارزش و مباحث جنبي مرتبط با آنها‪،‬‬
‫‌‬
‫مقالههاي علمي و سايت‌هاي معتبر‪ ،‬روند تدوين كتاب به صورت مناسبي دنبال شود‪.‬‬
‫شامل كتاب‌ها‪‌ ،‬‬
 ‫شدهاست تا مطالبي كه از منابع‬
‫همچنين‪ ،‬در تمام فصل‌هاي كتاب‪ ،‬به ويژه فصل‌هاي دوم‪ ،‬سوم و چهارم‪ ،‬تالش ‌‬
‫مختلف برداشت گرديده‪ ،‬به شكلي بديع ارايه گردد تا براي مخاطبان اين اطمينان حاصل شود كه با مطالعه اين كتاب‬
‫يافتههاي جديدتر و متنوع‌تري در رابطه با مهندسي‌ارزش و مديريت پروژه‪ ،‬دست يابند‪ .‬چيدمان‬
‫خواهند توانست به ‌‬
‫گونهاي است كه زمينه الزم را براي تشريح فرايندهاي مديريت ارزش در فصل پنجم و كتاب كار‬
‫مطالب كتاب نيز به ‌‬
‫مهندسيارزش را در فصل ششم‪ ،‬فراهم سازد‪.‬‬
‫‌‬
‫پروژههاي عمراني‪ ،‬در فصل دوم مورد توجه قرار‬
‫‌‬ ‫بهكارگيري مهندسي‌ارزش در فرايند مديريت‬
‫ضرورت ‌‬
‫گرفتهاست‪ .‬در اين فصل‪ ،‬ضمن معرفي پيشينه تاريخي مهندسي ارزش‪ ،‬با توجه به كاربرد گسترده مهندسي‌ارزش در‬
‫‌‬
‫شدهاست‪ .‬در ادامه‪ ،‬با يادآوري داليل افزايش هزينه و طول‬
‫پروژهها بيان ‌‬
‫‌‬ ‫طرحهاي عمراني‪ ،‬ويژگي‌هاي اين‌گونه‬
‫‌‬
‫بهكارگيري‬
‫تجربههاي موفق از ‌‬
‫‌‬ ‫بهكارگيري مهندسي‌ارزش در طرح‌هاي عمراني‪ ،‬به استناد‬
‫عمر پروژه‪ ،‬دستاوردهاي ‌‬
‫پروژهها و هزينه فرصت از دست‌رفته ناشي از‬
‫‌‬ ‫صرفهجويي در هزينه‬
‫‌‬ ‫مهندسيارزش‪ ،‬و با توجه به پتانسيل باالي‬
‫‌‬
‫مهندسيارزش در پروژه‌ها‪ ،‬ارزيابي شده‌است‪ .‬يكي از موارد مهمي كه در اين فصل مورد تاكيد قرار‬
‫‌‬ ‫بهكارگيري‬
‫عدم ‌‬
‫بهكارگيري مهندسي‌ارزش در مراحل ابتدايي پروژه‌هاست؛ يعني‬
‫گرفتهاست‪ ،‬توجه به پتانسيل صرفه‌جويي ناشي از ‌‬
‫‌‬
‫بيشترين سطح تاثير مهندسي‌ارزش در طرح‌ها مربوط به زمان تعيين نيازهاي بخش كارفرما و انتخاب استانداردها و‬
‫مباني و معيارهاي طراحي‪ ،‬است‪.‬‬
‫زمينههاي‬
‫‌‬ ‫مهندسيارزش به لحاظ دامنه و‬
‫‌‬ ‫در فصل سوم‪ ،‬فرايند مهندسي‌ارزش معرفي گرديده‪ ،‬در ابتدا‪ ،‬سير تحوالت‬
‫بهكارگيري مهندسي‌ارزش نيازمند آشنايي با مفاهيم مرتبط با آن‬
‫كاربرد تشريح شده‌است‪ .‬به دليل اين‌كه درك درست و ‌‬
‫است و اين مفاهيم در مراجع مختلف به صورت منسجم و به هم پيوسته وجود ندارد‪ ،‬لذا در ابتداي اين فصل‪ ،‬مفاهيم‬
‫مهندسيارزش و‬
‫‌‬ ‫مرتبط با مهندسي‌ارزش و تعابير گوناگون آنها‪ ،‬ارايه شده‌است‪ .‬در همين ارتباط‪ ،‬ضمن تعريف‬
‫ميتواند موجب بهبود ارزش و ارتقاي شاخص ارزش گردد‪ ،‬تحت‬
‫شاخص ارزش‪ ،‬ديدگاه‌ها و رويكردهاي مطرح كه ‌‬
‫شدهاست‪ .‬در‬
‫مهندسيارزش‪ ،‬معرفي ‌‬
‫‌‬ ‫گرديدهاست‪ .‬در ادامه اين فصل‪ ،‬برنامه كاري‬
‫‌‬ ‫عنوان هدف‌هاي ارزش‪ ،‬ارايه‬
‫معرفي برنامه كار مهندسي‌ارزش‪ ،‬استانداردهاي مطرح شامل برنامه پيشنهادي مايلز‪ ،‬روش مرسوم و متداول انجمن‬
‫ايسوال براي صنعت‬
‫بينالمللي مهندسي ارزش‪ ،‬استانداردهاي بسياري از كشورهاي اروپايي و برنامه پيشنهادي دل‌ ‌‬
‫‌‬
‫ويژگيهاي كتاب حاضر است‪ .‬به‬
‫‌‬ ‫ساخت‪ ،‬تشريح گرديده و با يكديگر مقايسه شده‌اند‪ .‬اين مجموعه ارزشمند نيز‪ ،‬از‬
‫دنبال اين معرفي‪ ،‬روش‌شناسي ارزش انجمن بين‌المللي مهندسي‌ارزش شامل مراحل مطالعات مقدماتي‪ ،‬مطالعات‬
‫ارزش و مطالعات تكميلي مطرح‪ ،‬با جزييات الزم تشريح شده‌است‪.‬‬
‫در اين فصل با توجه به خال موجود در كتاب‌هاي مهندسي‌ارزش‪ ،‬مراحل تحليل كاركرد‪ ،‬خالقيت و نيز تكنيك‌هاي‬
‫بهطور كامل تشريح گرديده‬
‫مهندسيارزش است‪‌ ،‬‬
‫‌‬ ‫اندازهگيري ارزش و محاسبه هزينه دوره عمر كه مرتبط با گام‌هاي‬
‫‌‬
‫و براي پرهيز از طوالني‌ شدن مطالب‪ ،‬بخش‌هايي نيز به پيوست منتقل شده‌است‪ .‬موضوعات مرتبط با مراحل‬
‫استفادهكنندگان از اين‬
‫‌‬ ‫مهندسيارزش در اين فصل‪ ،‬موجب جامعيت مطالب درباره فرايند مهندسي‌ارزش شده و‬
‫‌‬
‫ميتوانند تمام مطالب‬
‫مجموعه را از مراجعه به ساير منابع بي‌نياز ساخته است‪ .‬به بيان ديگر‪ ،‬خوانندگان كتاب ‌‬
‫مرتبط با گام‌هاي اجرايي برنامه كاري مهندسي‌ارزش را بدون نياز به ساير مراجع‪ ،‬در اين فصل دنبال كنند‪.‬‬
‫شدهاست‪.‬‬
‫به موازات تشريح فرايند مهندسي‌ارزش در فصل سوم‪ ،‬فرايند مديريت پروژه در فصل چهارم بررسي ‌‬
‫در ابتدا‪ ،‬سير تحوالت مديريت پروژه‪ ،‬هم به لحاظ تحوالت تاريخي و هم به لحاظ تحوالتي كه در رويكرد و كاربرد‬
‫شدهاست‪ .‬تاكيد عمده اين‬
‫دانش مديريت پروژه روي داده‌است‪ ،‬بررسي گرديده و سپس‪ ،‬فرايند مديريت پروژه تشريح ‌‬
‫فصل‪ ،‬بر مواردي است كه در فصل پنجم ضمن معرفي فرايندهاي دانش مديريت ارزش‪ ،‬كاربرد خواهد داشت‪ .‬يكي‬
‫پروژههاست‪ ،‬زيرا تاكيد فرايند مديريت ارزش اين است كه مهندسي‌ارزش‬
‫‌‬ ‫از اين موارد‪ ،‬مطالعات امكان‌سنجي‬
‫پروژهها‪ ،‬دنبال‌گردد‪.‬‬
‫‌‬ ‫امكانسنجي در‬
‫‌‬ ‫ميتواند و بايد به موازات مطالعات‬
‫‌‬
‫از سوي ديگر‪ ،‬يكي از موارد مهم تاثيرگذار بر هر دو فرايند مديريت پروژه و فرايند مهندسي‌ارزش‪ ،‬روش‌هاي اجراي‬
‫برنامهريزي و مديريت پروژه را دنبال كرده‌اند‪ ،‬كمتر مورد توجه قرار‬
‫‌‬ ‫روشها‪ ،‬در منابعي كه فرايند‬
‫‌‬ ‫پروژههاست‪ .‬اين‬
‫‌‬
‫گرفتهاست؛ در حالي‌كه در شيوه اعمال مديريت پروژه و گردش عمليات و تعامل فرايندهاي مديريت پروژه‪ ،‬به ويژه‬
‫‌‬
‫مهندسيارزش‬
‫‌‬ ‫مواردي مانند مديريت كيفيت و مديريت ريسك‪ ،‬در پروژه‌ها تاثيرگذار خواهد بود‪ .‬توجه به شيوه اجرا در‬
‫دستهبندي خاصي دنبال شده‌است‪.‬‬
‫شيوههاي اجراي پروژه‌ها‪ ،‬با ‌‬
‫العادهاي دارد‪ .‬لذا در اين فصل ‌‬
‫نيز‪ ،‬اهميت فوق‌ ‌‬
‫در ادامه‪ ،‬مديريت ريسك در پروژه‌ها‪ ‌،‬به دليل كاربرد مهمي كه در فرايند مهندسي‌ارزش دارد‪ ،‬مطرح شده‌است‪ .‬در‬
‫مجموع‪ ،‬مي‌توان گفت شيوه طرح و ارايه مطالب فصل چهارم‪ ،‬زمينه مساعدي را براي درك فرايندهاي دانش مديريت‬
‫ارزش‪ ،‬فراهم ساخته‌است‪.‬‬
‫طرحهاي عمراني‪ ،‬در فصل پنجم دنبال‬
‫‌‬ ‫تعيين جايگاه و روش اعمال مهندسي‌ارزش در فرايند مديريت پروژه در‬
‫پروژهها‪ ،‬مورد‬
‫‌‬ ‫شدهاست‪ .‬اين فصل‪ ،‬با سازماندهي مطالعات آغاز مي‌شود و در ابتدا‪ ،‬نقش و جايگاه عوامل ذي‌نفع در‬
‫‌‬
‫بررسي قرار مي‌گيرد‪ .‬در زمينه مديريت عوامل ذي‌نفع‪ ،‬يعني عوامل تاثيرگذار يا تاثيرپذير از پروژه نيز‪ ،‬در منابع‬
‫كمتر بحث شده‌است؛ در حالي‌كه اعتبار نتايج مهندسي‌ارزش‪ ،‬تا حد بسيار زيادي به نقش و جايگاه اين عوامل در فرايند‬
‫اجرايي مهندسي‌ارزش بستگي دارد‪.‬‬
 ‫به منظور تكميل مباحث مورد اشاره‪ ،‬معيارهاي انتخاب پروژه و مباني حقوقي و قانوني براي انتخاب پروژه در‬
‫گرفتهاست‪ .‬هرچند مباني حقوقي و قانوني مرتبط با اين‬
‫‌‬ ‫برنامهريزي و مديريت ارزش‪ ،‬مورد بررسي قرار‬
‫‌‬ ‫مسير‬
‫نامههاي مربوط در سازمان‌هاي كارفرمايي و دولتي دنبال شود‪ ،‬اما يادآوري كلياتي‬
‫آيين ‌‬
‫بحث بايد در تنظيم نظام‌نامه و ‌‬
‫داشتهاست‪.‬‬
‫‌‬ ‫از اين مباني‪ ،‬در اين بخش از فصل پنجم ضرورت‬
‫در بخش بعدي‪ ،‬جايگاه مهندسي‌ ارزش در چرخه عمر پروژه‪ ،‬به صورت كلي مطرح شده است‪ .‬در اين بخش‪ ،‬مدل‬
‫پروژه حاصل شده‌است‪ ،‬به صورت كلي و سپس در ادامه‪،‬‬
‫‌‬ ‫مهندسيارزش و مديريت‬
‫‌‬ ‫مديريت ارزش كه با تلفيق مفاهيم‬
‫برنامهريزي‬
‫‌‬ ‫شدهاست‪ .‬در اين فرايند‪ ،‬اركان مختلف‬
‫پردازشهاي مربوط در هر مرحله ارايه ‌‬
‫‌‬ ‫با يادآوري جزييات و‬
‫ارزش‪ ،‬تحليل ارزش و كنترل ارزش كه در واقع شوون مختلف اعمال مديريت ارزش در مراحل مختلف پروژه‬
‫پروژهها‪ ،‬فرايند مديريت ارزش معرفي شده‬
‫‌‬ ‫شيوههاي اجراي‬
‫شدهاست‪ .‬در اين فرآيند بر حسب ‌‬
‫است‪ ،‬معرفي و تشريح ‌‬
‫بهعالوه‪ ،‬ورودي‪ ،‬خروجي‪ ،‬پردازش و متولي اصلي در اجراي هر يك از فرايندهاي‬
‫گرديدهاست‪‌ .‬‬
‫‌‬ ‫و اجزاي آن تشريح‬
‫شدهاست‪ .‬اين توضيحات‪ ،‬همچنين با ارايه مطالبي در زمينه فرايند اجرايي پيشنهاد‬
‫مديريت ارزش‪ ،‬در اين فصل دنبال ‌‬
‫شدهاست‪.‬‬
‫مهندسيارزش و جايگاه آن در فرايند مديريت ارزش‪ ،‬كامل ‌‬
‫‌‬ ‫تغيير به روش‬
‫به منظور تشريح فرايندهاي مديريت ارزش و بر مبناي گردش اطالعات طراحي شده‪ ،‬برگه تشريح پردازش هر‬
‫شدهاست‪ .‬اين پردازش‌ها‪،‬‬
‫يك از فرايندها‪ ،‬طراحي و جزييات آن فرايند و جايگاه آن در تعامل با ساير فرايندها‪ ،‬تعيين ‌‬
‫گونهاي تشريح شده كه جايگاه هر فرايند را در چرخه تكاملي مديريت پروژه‪ ،‬به وضوح نشان مي‌دهد و نقش و‬
‫به ‌‬
‫جايگاه و وظايف رسمي و غير رسمي عوامل ذي‌نفع را در زنجيره ارزش روشن مي‌سازد‪ .‬همچنين‪ ،‬با استفاده از اين‬
‫ميشود‪ ،‬طراحي نمود‪.‬‬
‫پردازشها مي‌توان فرم‌هاي مورد نياز را در كتاب كار تفصيلي‪ ،‬كه در فصل ششم دنبال ‌‬
‫‌‬
 ‫بهكارگيري مهندسي‌ارزش در طرح‌هاي عمراني‪ ،‬ارايه‬
‫در فصل پاياني‪ ،‬نيز مباحث تكميلي تحت عنوان راهنماي ‌‬
‫شدهاست که نخست‪ ،‬از‬
‫شدهاست‪ .‬البته براي اختصار و به منظور رعايت هدف اصلي از تدوين اين كتاب‪ ،‬سعي ‌‬
‫‌‬
‫يادآوري مباحث تكراري پرهيز شود‪ ،‬و دوم‪ ،‬از ارايه مطالب به شكل راهنماي اجراي كارگاه مهندسي‌ارزش‪ ،‬اجتناب‬
‫گردد‪ .‬در اين فصل‪ ،‬پس از مرور مباني و تعاريف مورد استفاده در ادامه فصل‪ ،‬كتاب كار اجمالي و كتاب كار‬
‫تفصيلي مهندسي‌ارزش‪ ،‬براي تكميل مباحث فصل پنجم (با ديدگاه اجرايي و عملياتي)‪ ،‬تنظيم و ارايه شده‌است‪ .‬در‬
‫زمينهسازي انجام تحقيقات و مطالعات بعدي و توسعه دانش مديريت ارزش‪ ،‬مباحثي در رابطه‬
‫‌‬ ‫ادامه اين فصل‪ ،‬براي‬
‫با جايگاه حقوقي خدمات مهندسي‌ارزش‪ ،‬معيارها و ضوابط انتخاب واحد خدمات مهندسي‌ارزش و ساير مباحث‬
‫شدهاست‪.‬‬
‫تكميلي‪ ،‬با حفظ جهت‌گيري اصلي بحث‪ ،‬ارايه ‌‬
‫كتاب حاضر‪ ،‬عالوه بر مطالب مندرج در فصل‌هاي شش‌گانه‪ ،‬حاوي پيوست‌هاي زير نيز هست‪ .‬هدف از تنظيم‬
‫داشتهاست‪ ،‬اما يادآوري آنها در ضمن فصل‌ها و‬
‫‌‬ ‫پيوستها‪ ،‬ارايه مطالبي است كه ضرورت طرح آنها وجود‬
‫‌‬
‫بخشهاي مختلف‪ ،‬موجب عدم انسجام و يكپارچگي مطالب مي‌گرديد‪:‬‬
‫‌‬
‫مهندسيارزش در ايران‪.‬‬
‫‌‬ ‫برنامههاي آموزشي پيشنهادي‬
‫‌‬ ‫پيوست ‪)1‬‬
‫مهندسيارزش با ساير تكنيك‌هاي مديريت‪.‬‬
‫‌‬ ‫پيوست ‪ )2‬مقايسه‬
‫پيوست ‪ )3‬مدل‌هاي كاركردي‪.‬‬
‫واژهنامه مهندسي‌ارزش‪.‬‬
‫پيوست ‪‌ )4‬‬
 ‫منابع‪:‬‬
‫در سایت ‪ Google‬متن ”مهندسی ارزش“ در جستجو تایپ کلیه مواردی که می آیند فقط تعدادی انتخاب شدند‪:‬‬
‫مهندسی ارزش یک روش منسجم برای رسیدن به باالترین ارزش به ازای هر واحد پولی ‪ ...‬مهندسی ارزش‬
‫مجموعه ای از تکنیکها و روشهاست که با نگرش سیستمی ‪ ،‬کارکردهای اصلی ‪...‬‬
‫‪www.harkat.com/news/detail.asp?id=29 - 76k‬‬
‫ارزشدر ص نايع‌‌‬
‫مهندسي ‌‬
‫‌‬ ‫جندوجوناستفاده‌ از‬
‫‌‬ ‫‪-Tadbir 130‬ن ‌‬
‫كاهيب ه‌‬
‫‪- Tadbir 132‬مهندسيارزش‪ ،‬ابزارقدرتمندبهره وري‬
‫‪‬مهندسي صنايع ‪ -‬مهندسي ارزش‬
‫‪‬مهندسي ارزش(‪2 )VALUE ENGINEERING‬‬
‫‪‬سايت خبري وزارت نيرو‬
‫‪Society of Iranian Value Engineering‬‬
‫‪820206-1‬‬
‫‪MOHANDSI‬‬
‫‪‬جايگاه مهندسي ارزش در مديريت پروژهمهندسی صنایع – مهندسی ارزش‬
‫‪‬مهندسی ارزش‬
‫‪‬معرفی کتاب جایگاه مهندسی ارزش درمدیریت پروژه‬
‫‪‬مهندسی ارزش – سنگ بنای اولیه کیفیت‬

‫پیوست ‪ :‬آشنایی با مهندسی ارزش ‪ -‬سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور‬