You are on page 1of 77

CHƯƠNG 2

HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG VÀ TÍN HIỆU


CHƯƠNG 2
HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG VÀ TÍN HIỆU
• Hệ thống chiếu sáng – tín hiệu
– Nhìn thấy trong điều kiện tầm nhìn hạn chế
– Báo các tình huống dịch chuyển để mọi người
xung quanh nhận biết
– Hiển thị các thông số hoạt động của các hệ
thống trên ôtô
2.1 Nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại
Nhiệm vụ:
Hệ thống chiếu sáng nhằm đảm bảo điều kiện làm việc cho
người lái ôtô nhất là vào ban đêm và bảo đảm an toàn
giao thông. Yêu cầu:
Đèn chiếu sáng phải đáp ứng
2 yêu cầu:
 Có cường độ sáng lớn.
 Không làm lóa mắt tài xế xe chạy ngược chiều.
Phân Loại:
Theo đặc điểm của phân bố chùm ánh sáng người ta phân
thành 2 loại hệ thống chiếu sáng:
 Hệ thống chiếu sáng theo Châu Âu.
 Hệ thống chiếu sáng theo Châu Mỹ.
2.2 Các chức năng và thông số cơ
bản
• Thông số cơ bản
Khoảng chiếu sáng xa từ 180 –
250m.
Khoảng chiếu sáng gần từ 50 –
75m.
Công suất tiêu thụ của mỗi bóng đèn:
Ở chế độ chiếu xa là 45 – 70W
Ở chế độ chiếu gần là 35 – 40W
2.3Hệ thống chiếu sáng là một tổ hợp gồm
nhiều loại đèn có chức năng, bao gồm

• Đèn kích thước trước và sau xe (Side & Rear lamps)


• Đèn đầu (Head lamps - Main driving lamps)
• Đèn sương mù (Fog lamps)
• Đèn sương mù phía sau (Rear fog guard)
• Đèn lái phụ trợ (Auxiliary driving lamps)
• Đèn chớp pha (Headlamp flash switch)
• Đèn lùi (Reversing lamps)
• Đèn phanh (Brake lights)
• Đèn báo trên tableau
• Đèn báo đứt bóng (Lamp failure indicator)
2.1.3Cấu tạo bóng đèn
• Ánh sáng từ đèn phát ra là nhờ vào một
dây tóc phát sáng hoặc có dòng điện đi
xuyên qua ống thủy tinh có chứa loại khí
đặt biệt bên trong
• Các loại bóng đèn huỳnh quang có ưu
điểm là nguồn sáng được phát tán đều ra
trong khu vực lớn, tránh làm cho hành
khách bị mỏi mắt và tránh bị chói như ở
đèn dây tóc
a.Cường độ ánh sáng
• Cường độ ánh sáng là năng lượng để
phát xạ ánh sáng ở một khoảng cách nhất
định. Năng lượng ánh sáng có liên quan
đến nguồn sáng và cường độ ánh sáng
được đo bằng đơn vị c.d (candelas).
Trước kia, đơn vị c.p (candle power) cũng
được áp dụng:
1 c.d = 1 c.p
• Cường độ chiếu sáng tỷ lệ nghịch với bình
phương khoảng cách từ nguồn sáng
• Điều này có nghĩa là khi khoảng cách
chiếu sáng tăng gấp đôi thì cường độ ánh
sáng trên bề mặt mà ánh sáng phát ra sẽ
giảm xuống bằng ¼ cường độ ánh sáng
ban đầu
b.Đèn dây tóc
Vỏ đèn làm bằng thủy tinh, bên trong chứa 1 dây điện trở làm bằng
volfram. Bên trong bóng đèn là môi trường chân không với mục đích loại
bỏ không khí để tránh oxy hoá và làm bốc hơi dây tóc (oxy trong không khí
tác dụng với volfram ở nhiệt độ cao gây ra hiện tượng đen bóng đèn và
sau một thời gian rất ngắn, dây tóc sẽ bị đứt).
Bóng đèn dây tóc
Nếu cung cấp cho đèn một điện thế cao hơn,
chẳng bao lâu sẽ làm bốc hơi dây volfram, gây
ra hiện tượng đen bóng đèn và đốt cháy cả dây
tóc.
Cường độ ánh sáng tăng thêm khoảng 40% so
với đèn dây tóc thường bằng cách điền đầy vào
bóng đèn một lượng khí trơ (argon) với áp suất
tương đối nhỏ
Khi hoạt động ở một điện áp định mức, nhiệt
độ dây tóc lên đến 2.300oC và tạo ra ánh sáng
trắng
c.Bóng đèn halogen
Suốt quá trình hoạt động của bóng đèn thường, sự bay hơi của dây tóc tungsten là
nguyên nhân làm vỏ thủy tinh bị đen làm giảm cường độ chiếu sáng. Mặc dù có thể
giảm được quá trình này bằng cách đặt dây tóc trong một bóng thủy tinh có thể tích
lớn hơn. Nhưng cường độ ánh sáng của bóng đèn này bị giảm nhiều sau một thời gian
sử dụng
Vấn đề trên đã được khắc phục với sự ra đời của bóng đèn halogen, bóng Halogen
có công suất và tuổi thọ cao hơn bóng đèn thường. Đây là loại đèn thế hệ mới có
nhiều ưu điểm so với đèn thế hệ cũ như: Đèn halogen chứa khí halogen như iode
hoặc brôm

Thaïch anh
Daây toùc tim coát

Phaàn xe
Daây toùc tim pha
Bóng đèn halogen
Các chất khí này tạo ra một quá trình hoá học khép kín: Iode kết hợp với
vonfram (hay Tungsten) bay hơi ở dạng khí thành iodur vonfram, hổn hợp
khí này không bám vào vỏ thủy tinh như bóng đèn thường mà thay vào đó
sự chuyển động đối lưu sẽ mang hổn hợp này trở về vùng khí nhiệt độ cao
xung quanh tim đèn (ở nhiệt độ cao trên 1450 0C) thì nó sẽ tách thành 2
chất: vonfram bám trở lại tim đèn và các phần tử khí halogen được giải
phóng trở về dạng khí. Quá trình tái tạo này không chỉ ngăn chặn sự đổi
màu bóng đèn mà còn giữ cho tim đèn luôn hoạt động ở điều kiện tốt trong
một thời gian dài
Bóng đèn halogen phải được chế tạo để hoạt động ở nhiệt độ cao hơn
2500oC. Ở nhiệt độ này khí halogen mới bốc hơi. Người ta sử dụng phần
lớn thủy tinh thạch anh để làm bóng vì loại vật liệu này chịu được nhiệt độ
và áp suất rất cao (khoảng 5 đến 7 bar) cao hơn thủy tinh bình thường làm
cho dây tóc đèn sáng hơn và tuổi thọ cao hơn bóng đèn thường.
Thêm vào đó, một ưu điểm của bóng halogen là chỉ cần một tim đèn nhỏ
hơn so với bóng thường. Điều này cho phép điều chỉnh tiêu diểm chính xác
hơn so với bóng bình thường.
TÓM TẮC NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG

Iode kết hợp với vonfram dạng khí thành


(hay Tungsten) iodur vonfram

sự chuyển động đối lưu sẽ mang hổn hợp


này trở về vùng khí nhiệt độ cao xung quanh
tim đèn (ở nhiệt độ cao trên 1450 0C)

khí halogen được giải vonfram bám


phóng trở về dạng khí trở lại tim đèn
Gương Phản Chiếu
 Chức năng của gương phản chiếu là định
hướng lại các tia sáng. Một gương phản chiếu
tốt sẽ tạo ra sự phản xạ, đưa tia sáng đi rất xa
từ phía đầu xe
 Bình thường, gương phản chiếu có hình dạng
parabol
 Đa số các loại xe đời mới thường sử dụng chóa
đèn có hình chữ nhật, loại chóa đèn này bố trí
gương phản chiếu theo phương ngang có tác
dụng tăng vùng sáng theo chiều rộng và giảm
vùng sáng phía trên gây lóa mắt người đi xe
ngược chiều.
Chóa đèn hình chữ nhật

GƯƠNG PHẢN CHIẾU PHỤ

VỊ TRÍ BÓNG ĐÈN GƯƠNG PHẢN CHIẾU CHÍNH


Cách bố trí tim đèn
Đèn hệ Châu Âu
Dây tóc tim pha
Gương phản Ánh sáng
chiếu pha Dây tóc tim cốt

Ánh sáng
Tim pha cốt
Phần che
Tim cốt
Đèn hệ Châu Âu
• Dây tóc ánh sáng gần (đèn cốt) gồm có dạng
thẳng được bố trí phía trước tiêu cự, hơi cao
hơn trục quang học và song song trục quang
học, bên dưới có miếng phản chiếu nhỏ ngăn
không cho các chùm ánh sáng phản chiếu làm
loá mắt người đi xe ngược chiều. Dây tóc ánh
sáng gần có công suất nhỏ hơn dây tóc ánh
sáng xa khoảng 30-40%. Hiện nay miếng phản
chiếu nhỏ bị cắt phần bên trái một góc 15 0, nên
phía phải của đường được chiếu sáng rộng và
xa hơn phía trái
Đèn hệ Châu Âu
• Hình dạng đèn thuộc hệ Châu Âu thường
có hình tròn, hình chữ nhật hoặc hình có 4
cạnh. Các đèn này thường có in số “2”
trên kính. Đặt trưng của đèn kiểu Châu Âu
là có thể thay đổi được loại bóng đèn và
thay đổi cả các loại thấu kính khác nhau
phù hợp với đường viền ngoài của xe
Đèn hệ Châu Âu
Bifocal section 1

At focal
Parallel beam
point

Section 2

Đối với hệ này thì hai dây tóc ánh sáng xa và gần có hình dạng giống nhau và bố
trí ngay tại tiêu cự của chóa, dây tóc ánh sáng xa được đặt tại tiêu điểm của chóa,
dây tóc ánh sáng gần nằm lệch phía trên mặt phẳng trục quang học để cường độ
chùm tia sáng phản chiếu xuống dưới mạnh hơn. Đèn kiểu Châu Mỹ dạng hình
tròn, kiểu bịt kín .
Hiện nay hệ Châu Mỹ còn sử dụng hệ chiếu sáng 4 đèn pha, hai đèn phía trong
(chiếu xa) lắp bóng đèn một dây tóc công suất 37,5W ở vị trí trên tiêu cự của chóa,
hai đèn phía ngoài lắp bóng đèn hai dây tóc, dây tóc chiếu sáng xa có công suất
35,7W nằm tại tiêu cự của chóa, dây tóc chiếu sáng gần 50W lắp ngoài tiêu cự của
chóa. Như vậy khi bật ánh sáng xa thì 4 đèn sáng với công suất 150W, khi chiếu
gần thì công suất là 100W.
Nguyên lý cơ bản htcs
Các bộ phận
Một số sơ đồ mạch điều khiển hệ thống chiếu sáng

Headlight
Headlight Control Relay Hight Beam
LO
4’ 3’ Indicator Light
HI
2’ 1’
HI
W2
LO
Taillight Control Relay
Fuse TAIL Taillight
2 3
1

Accu W1
A2 A13 A14 A12 A3
T H EL Light HF HU HL ED
OFF FLASH Dimmer
Control
TAIL LOW Switch
Switch
HEAD HIGH
A11 A9

. Sô ñoà coâng taéc ñieàu khieån ñeøn loaïi döông chôø


Sơ đồ công tắc điều khiển đèn TOYOTA HIACE
Rơle đèn pha cốt
Rơle đèn đầu
5
4 3 4
3

2 1 2 1
W2 W3
high low

A2 A14 A12
T H EL HF HU HL ED
OFF FLASH
TAIL LOW
Accu HEAD HIGH
A11 A9
Giắc đèn đầu Giắc đèn pha cốt

Đèn báo pha


Đèn đầu Đèn báo pha
LO
Fuse HEAD(LH)
HI
Fuse HEAD

FuseTAIL LO
HI
Fuse HEAD(RH)

T1 T2 H1 H2
OFF HF HU HL ED
Accu
TAIL FLASH
HEAD LOW
Giắc đèn đầu HIGH
Giắc đèn pha cốt
Đèn kích thước
Thấu kính đèn
• Thấu kính của đèn là một khối gồm nhiều hình lăng trụ có tác dụng uốn
cong và phân chia tia sáng chiếu ra từ đèn theo đúng hướng mong muốn.
Việc thiết kế thấu kính nhằm mục đích thỏa mãn cả hai vị trí chiếu sáng gần
và xa. Yêu cầu của đèn pha chính là ánh sáng phát ra phải đi xuyên qua
một khoảng cách xa trong khi đèn pha gần chỉ phát ra tia sáng ở mức độ
thấp hơn và phát tán tia sáng ở gần phía trước đầu xe.

Cấu trúc đèn đầu loại cũ và mới


đồ công tắc điều khiển đèn sương mù

Rơle đèn sương mù


Fuse ECU 4 3

2 1
Rơle đèn kích thước
Fuse Tail Tail Light
4 3

2 1
Đèn sương mù
A2
T EL H
OFF Fog Fog’
TAIL OFF
HEAD ON
Light Control A11 Giắc đèn sương mù
Switch

Accu
Mạch nâng hạ và tự động bật đèn đầu
NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG
Khi nâng đèn

Đèn nâng khi công tắc điều khiển đèn từ vị trí TAIL chuyển sang
HEAD hoặc công tắt chớp pha (Flash) được bật. Lúc này , cực
dương accu được đưa về mạch điều khiển điện tử qua chân L1, L2
làm cho cổng AND ở mức cao . kết quả là :Tr3 dẫn  Tr2 ngắt Tr1
mở nên có dòng điện đi từ : + Accu  cầu chì  công tắc Tr1  A 
cuộn dây relay 1,2  mass, làm các tiếp điểm relay 1,2 chuyển từ E
sang D . Lúc này có dòng từ :+ accu  cầu chì  D  F  động cơ
điện  mass . Làm môtơ quay và đèn được nâng lên . Khi nâng lên
hoàn toàn thì công tắc hạn chế chuyển từ B sang C chuẩn bị cho
hành trình sau . Các tiếp điểm 1,2 của relay 1,2 trở về vị trí cũ .
Hoặc công tắt HOLD chuyển về ON . Có dòng trực tiếp qua công tắc
và HOLD và relay , làm relay đóng lại và đèn được nâng lên
NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG
Khi hạ đèn

Đèn hạ từ công tắc TAIL sang OFF , dương accu không còn
đưa đến mạch điều khiển làm cổng OR ở mức thấp . Kết quả
là :Tr4 khoá Tr5 dẫn . Lúc này , dòng điện sẽ đi từ :+ accu
 công tắc HOLD  Tr5  C  A  cuộn dây relay 1,2 
mass . Tiếp điểm relay 1,2 đóng  động cơ điện hoạt động
 đèn đầu được hạ xuống . Khi đèn được hạ xuống hoàn
toàn , công tắc hạn chế chuyển từ C  B.
Khi công tắc HOLD từ ON về OFF và công tắc điều khiển đèn
ở OFF, không có dương accu cấp cho chân L1,L2 nên đèn
cũng được hạ xuống .
Mạch mở đèn đầu tự động
Mạch nâng hạ đèn đầu với cổng NOR
Mạch tự động mở đèn dùng IC555
Mô phỏng tụ
TRANSISTOR
Mạch cổng NOT
Mạch cổng OR
Mạch cổng NOR
OR NOT
Mạch cổng AND
Mạch cổng NAND
AND NOT
HỆ THỐNG TÍN HIỆU

1.Hệ thống còi và chuông nhạc


Còi điện
1. Loa còi
2. Khung thép
3. Màng thép
4. Vỏ còi
5. Khung thép
6. Trụ đứng
7. Tấm thép lò xo
8. Lõi thép từ
9. Cuộn dây
10. Ốc hãm
11. Ốc điều chỉnh
12. Ốc hãm
13. Trụ điều khiển
14. Cần tiếp điểm tĩnh
15.Cần tiếp điểm động
16. Tụ điện
17. Trụ đứng của tiếp
điểm
18. Đầu bắt dây còi
19. Núm còi
20. Điện trở phụ
Rơle còi

Còi
Nút còi

Accu
Chuông nhạc

C R
R 1 1
3 C
R 2
2

R
T 4
2 Coâng taéc
E V
Hệ thống báo rẽ và báo nguy

Công tắc đèn báo rẽ Vị trí công tắc đèn báo nguy
Bộ tạo nháy kiểu cơ - điện
B P
R
L
L Coâng taéc baùo reõ
Coâng 1
taéc maùy

L
2
Accu

Khi bật công tắc máy


dòng điện từ accu đến tiếp điểm và đến tụ điện qua cuộn L2 nạp cho tụ, tụ được
nạp đầy.
Tiếp điểm đóng (đèn báo rẽ sáng)

B P
R
L
L Coâng taéc baùo reõ
Coâng 1
taéc maùy

L
2
Accu
C

Khi công tắc báo rẽ bật sang phải hoặc sang trái
dòng điện từ accu đến tiếp điểm, qua cuộn L1 đến công tắc báo rẽ sau đó đến
các đèn báo rẽ. Khi dòng điện dòng điện chạy qua cuộn L1, ngay thời điểm đó
trên cuộn L1 sinh ra một từ trường làm tiếp điểm mở
Khi tiếp điểm mở
B P
R
L
L1 Coâng taéc baùo reõ
Coâng
taéc maùy

L2
Accu
C

Khi tiếp điểm mở


tụ điện bắt đầu phóng điện vào cuộn L2 vào L1, đến khi tụ phóng hết điện, từ
trường sinh ra trên hai cuộn giữ tiếp điểm mở. Dòng điện phóng ra từ tụ điện và
dòng điện từ accu (chạy qua điện trở) đến các bóng đèn báo rẽ, nhưng do dòng
điện quá nhỏ đèn không sáng
Khi tụ điện phóng hết điện
B P
R
L
L Coâng taéc baùo reõ
Coâng 1
taéc maùy

L
2
Accu

Khi tụ phóng hết điện


tiếp điểm lại đóng cho phép dòng điện tiếp tục chạy từ accu qua tiếp điểm đến cuộn L1 rồi
đến các đèn báo rẽ làm chúng sáng. Cùng lúc đó dòng điện chạy qua cuộn L2 để nạp cho
tụ. Do hướng dòng điện qua L1 và L2 ngược nhau, nên từ trường sinh ra trên hai cuộn khử
lẫn nhau và giữ cho tiếp điểm đóng đến khi tụ nạp đầy. Vì vậy, đèn vẫn sáng.
Khi tụ được nạp đầy, dòng điện ngưng chạy trong cuộn L2 và từ trường sinh ra trong L1 lại
làm tiếp điểm tiếp tục mở, đèn tắt.
Chu trình trên lạp lại liên tục làm các đèn báo rẽ nháy ở một tần số nhất định
Bộ tạo nháy kiểu cơ - bán dẫn
Một rơle nhỏ để làm các đèn báo rẽ nháy và một mạch transitor để đóng ngắt
rơle theo một tần số định trước được kết hợp thành bộ tạo nháy kiểu bán
transitor.
Tụ điện
Transistor

Rơ le
Bộ tạo nháy kiểu cơ - bán dẫn
Coâng taéc maùy Caàu chì TURN Boä taïo nhaùy (flasher)

Caàu chì HAZ/HORT B


Coâng taéc ñeøn baùo nguy
Cuoän
T2 daây relay
OFF

ON
C 1

T3

E
Acuu

Coâng taéc ñeøn reõ Ñeøn reõ traùi Ñeøn reõ phaûi
transistor
Mạch báo rẽ dùng IC 555
+12 V

R1 8 4

R2

6 +
5 _
R SET
Q

3
S Q
+ CLR
_ Flip-Flop
2

1 0V
Sơ đồ mạch chớp dùng IC
D1 + 12 V

R1
R3 D Relay
L
8 4
7

R2
555 T2
R4
6
3 T1 R
2
1 5

C C1
Mạch báo rẽ kiểu vi mạch
B SW

D1
R3
L
C
D2
L

R1 T2
D4 R

R2 T1 R4
E

D3
D1 : Dập xung sức điện động tự cảm của cuộn dây W, bảo vệ T2
D2 : Dập xung âm
D3 : Ngăn dòng ngược
D4 : Giảm dòng rò
Mạch tín hiệu kiểu điện từ

R
f

TURN SIGNAL W
k
SW

L R

IGNITION SW
Một số sơ đồ hệ thống tín hiệu trên xe TOYOTA

HARN -HORN

ACC
IG 1 TURN

ST1

IGNITION SW

TURN SIGNAL SW
B1 F B2 TB TL TR R1

RH

LH
OFF
ON
FUSE
BOX

B L
TURN SIGNAL
E FLASHER

BATTERY

TURN SIGNAL LIGHT LH


TURN SIGNAL LIGHT RH
RED LH RH

FRONT

FRONT
REAR

REAR
INDICATOR
LIGHT
Một số sơ đồ hệ thống tín hiệu trên xe TOYOTA
Turn Signal Flasher Turn Signal Switch
3
E TB TL TR

LH
F TB
OF F
2 1
RH

A A A
Fuse 1 5 8
HAZ-HORN

Ignition Switch Turn Signal Light


Fuse (RH)
TURN-GAUGE
4 2
(LH)
Taillight
control
Relay
Turn Indicator Light
(RH)

(LH)

B a tt e ry 2 10 8 7 9 6 5 4
E T B B F TB TR TL TI
1 1 2
OF F Red Hazard Indicator
Light
ON

3 H az a r d W a r n i n g S w i tc h
Công tắc báo nguy - TOYOTA
Horn

Turnlight Switch

G1 G2 G3 G4 G5 G6
R
TURN OFF
L
Battery
OFF
HAZARD
ON

B
fLASHER
E L
L R
Sơ đồ đèn phanh

Công tắc phanh


IGSW Đèn phanh

Đèn báo
Hệ thống báo sự cố hệ thống đèn tín hiệu
IG
Taillight Relay
+

Brake
Switch
Lamp
LCS + Failure
- idicator

+
-

Brake
Light
Taillight
Sơ đồ đấu dây hộp báo hư bóng xe Toyota
Mạch báo hư công tắc lưỡi gà
Ignition switch

S
S
N
N

Magnetic fields
oppose Reed switch
reed switch open close
S

N
Lamp
not
illuminated

Main beam Main beam


left right Warning
lamp
Mạch báo hư đèn đuôi

<1
Khuếch đại không đảo

V+ = V-

Theo qui luật phân áp

Khi RG tiến tới vô cùng

Vout=Vin
Suy luận
1. Cường độ dòng điện qua bóng đèn nhỏ hơn giá trị chuẩn định trước . Đèn báo
sáng
2. IC1 khuếch đại không đảo, IC2 so sánh

3. Khi một trong hai bóng đèn bị đứt, điện áp tại chân ngõ vào dương của IC1
Giảm đi nhiều

4. Khi hai bóng đèn bị đứt, điện áp tại chân ngõ vào dương của IC1 Xấp xỉ bằng
điện áp nguồn
5. Khi hai dây tóc bóng đèn bị nối tắt (chập mạch), điện áp tại chân ngõ vào
dương của IC1. Tăng ít nhất là 1.5 lần trong 1s
6. Khi hai bóng đèn bị đứt, điện áp tại chân ngõ vào dương của IC1 so với ngõ
vào âm của IC1 Bằng nhau
7. hai bóng đèn có thông số 12V – 35W. Nếu giá trị R2 giảm xuống gấp ba lần thì
hệ thống .Khi bị đứt một bóng thì hệ thống không báo được
CẦU PHÂN ÁP

NẾU XEM R1 = R2

1
Vout   Vin
2

Điện trở tải RL mạch phân áp trên chỉ đúng khi cầu phân áp trên không tải. điện tải được
xác định khi có dòng qua R1 , R2 điện trở tải qua Vout và mắc song song R2 điện áp ra
được xác định như sau

RL
MẠCH FIPFLOP CƠ BẢN
NGUYÊN LÝ
MẠCH ĐƠN ỔN
Nguyên lý hoạt động
 Maïch ñöôïc thieát keá sao cho ôû cheá ñoä T1 taét vaø T2
daãn baõo hoøa. Nguoàn VBB phaân cöïc nghòch moái noái
BE cuûa T1 , do ñoù T1 taét khi chöa coù taùc ñoäng beân
ngoaøi. Coøn T2 daãn baõo hoøa nhôø cöïc B cuûa noù ñöôïc
caáp ñieän theá döông töø nguoàn VCC.
 Ta thaáy T2 daãn baûo hoøa vì caùc giaù trò R1 vaø RC2 ñöôïc
choïn ñeå thoûa maõn ñieàu kieän β. IB > Icbh
 Do vaäy ôû traïng thaùi beàn thì Vr = VCE2bh = 0
 Do gheùp tröïc tieáp vôùi T2 qua R3 neân VB1 = VCE2bh < VBE1
 Khi T2 daãn baõo hoøa thì tuï C naïp ñieän qua RC1 vaø qua
moái noái BE2, giaù trò
gaàn ñaït ñeán laø vC = VCC - VBE2 ≈ VCC
 Khi kích moät xung döông vaøo vv cöïc neàn cuûa T1 , laøm T1
ñoåi traïng thaùi töï taét sang daãn baõo hoøa. Luùc naøy thì tuï C
phoùng ñieän qua moái noái CE cuûa T1, söï phoùng ñieän naøy
laøm phaân cöïc nghòch moái noái BE cuûa T2, do ñoù T2 taét.
Doøng cöïc thu cuûa T2 laø IC2 giaûm xuoáng baèng 0. Toaøn boä
doøng qua RC2 seõ chaïy heát vaøo cöïc neàn cuûa T1 ñeå duy trì
traïng thaùi baõo hoøa cuûa T1. Ñaây laø traïng thaùi khoâng beàn
cuûa maïch.
 Thaät vaäy, ngay sau khi tuï C xaû ñieän xong thì noù ñöôïc naïp
ñieän laïi qua R1 vaøCE1. Vôùi thôøi haèng laø R1C. Ñieän theá
cöïc neàn cuûa T2 luùc naøy taêng daàn do cöïc döông cuûa tuï C
ñaët vaøo noù vaø khi ñaït giaù trò lôùn hôn Vγ thì T2 baét ñaàu
daãn
laïi. Trong luùc naøy, cuøng vôùi söï taêng cuûa doøng IC2 (do doøng
IB2 taêng daàn), ñieän
aùp vr giaûm xuoáng gaàn baèng khoâng, töùc ñieän theá taïi cöïc neàn
cuûa T1 baèng khoâng, laøm T1 taét. Nhö vaäy maïch ñaõ trôû veà
traïng thaùi ban ñaàu vôùi T1 taét vaø T2 baõo hoøa vr = VCE2bh .
Trong khoaûng thôøi gian ngaén, tuï C seõ naïp trôû laïi töø nguoàn
VCC thoâng qua R1 vaø moái noái BE cuûa T2 ñang daãn ñeå coù
ñieän aùp xaáp xæ baèng Vcc . Maïch chôø ñôïi xung kích môùi.
Maïch baát oån duøng
Transistor

You might also like