SAĞLIK DÜZEYİ GÖSTERGELERİ

• Sunulan sağlık hizmetlerinin başarılı olup

olmadığını ya da kalite yönünden ne
düzeyde olduğunu gösterebilmek için bazı
ölçüler (göstergeler) geliştirilmiştir.
• Bir sağlık kuruluşu için “hizmet kalitesi
ölçüleri”, bir bölge/ülke için “sağlık düzeyi
ölçüleri”
• Kullanılan ölçüler ve bu ölçülere temel
olan verilerin standart olması zorunludur.
• Dikkat edilecek noktalar:
– Tek ölçü ile değil çok sayıda ölçü ile karşılaştırma
yapılmalıdır
– Ölçüler ve ölçülere temel olan veriler standart
olmalıdır
– Kurumların personel, malzeme, bütçe ve diğer
olanakları her zaman göz önünde bulundurulmalıdır
– Ölçüleri etkileyebilecek bazı faktörler (eğitim, sosyo-
ekonomik özellikler, köysel-kentsel gibi) dikkate
alınmalıdır
 Ana Sağlığı Hizmeti Ölçüleri
• Ana ölüm hızı
• Gebelik ve lohusalıkta annenin izlenme
sıklığı
• Sağlık personelince yaptırılan doğumların
tüm doğumlara oranı
• Gebelik, doğum ve lohusalıkta görülen
komplikasyonların oranı
 Çocuk Sağlığı Hizmeti Ölçüleri
• Bebek ölüm hızı
• 0-4 yaş grubu ölümlerin tüm ölümler
içindeki oranı
• Raşitimzli çocuk oranı
• İlk beş sırayı alan ölüm nedenleri
• Malnütrisyon hızı (0-4 yaş grubu için)
• İshalli hastalıklara bağlı dehidrasyon hızı
• Perinatal ölüm hızı ve ölü doğum hızı
 Çocuk Sağlığı Hizmeti Ölçüleri
• 0-4 yaş çocukları izleme sayısı
• Bağışıklama oranı
• Fiziksel gelişimi standardın altında olan
çocuk oranı
• Prematüre doğan bebek oranı
• Düşük doğum ağırlıklı bebek oranı
 Demografik Ölçüler
• Nüfusun yaş yapısı
• Nüfusun doğal artış hızı
• Standartlaştırılmış ölüm hızı
• Yaşa göre orantılı ölüm hızı
• Ölüm nedenleri sırası
• Beklenen yaşam süresi
• Akraba evliliği oranı
 Aile Planlaması Hizmetleri
Etkinliğinin Ölçüleri
• Toplam doğurganlık hızı
• İlk evlenme yaşı ortalaması
• Düşük hızı
• Aile planlaması yöntemlerini kullanma
oranı
Bulaşıcı Hastalıklar İnsidans Hızı
 Kazalarla İlgili Göstergeler
• Trafik kazaları
• İş kazaları
• Meslek hastalıkları prevalans ve insidans
hızı
Diş ve Ağız Sağlığı Göstergeleri
• Diş çürüğü yaygınlık ve derecesini
gösteren ölçüler
• Periodontal hastalıklar yaygınlık ve
derecesini gösteren ölçüler
• Ortodontik hastalıklar yaygınlık ve
derecesini gösteren ölçüler
Sağlık Personeli Başına Düşen
Nüfus
Yatak Başına Düşen Nüfus
 Hastanede Hasta Bakım Kalitesini
Gösteren Ölçüler
• Ölüm hızları
– Kaba ölüm hızı
– Net ölüm hızı
– Anestezi ölüm hızı
– Ameliyat sonrası ölüm hızı
• Enfeksiyon hızları
– Kaba enfeksiyon hızı
– Net enfeksiyon hızı
– Ameliyat sonrası enfeksiyon hızı
 Hastanede Hasta Bakım Kalitesini
Gösteren Ölçüler
• Diğer hızlar
– Gereksiz ameliyat hızı
– Sezariyan hızı
– Otopsi hızı
 Çevre Sağlığı Göstergeleri
• Hava kirliliği
• Su
• Atıklar
• Konut
• Gıda sağlığı