1.

ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİNE GİRİŞ

1.1. GENEL
Üretici İletim ve Dağıtım Besleme

T • Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri

Yönetmeliği
SANTRAL ŞEBEKE TÜKETİCİ
• Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği

 • Elektrik Tesislerinde Topraklamalar

Yönetmeliği


 T
Gen. Yükseltici Tr. İndirici Tr.

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

1.2. TEMEL KAVRAMLAR
1) İşletme Aracı
 Tahrik Makinası
 Generatör
 Transformatör
 Hat
 Hava hattı
 Kablo
 Güç Anahtarı (Kesici)
 Tüketici
2) Elektrik Tesisleri

˚
  ˚ 

˚
˚

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

3) Elektrik Şebekesi
 İletim Şebekesi
 Enterkonnekte Şebeke
 Şehir Şebekesi
 Dağıtım Şebekesi
4) Santral
5) Tüketici
6) Enerji

Aktif Enerji Ws, Wh, kWh, MWh, GWh

Görünür (Zahiri) Enerji VAs, VAh, kVAh, MVAh, GVAh
Reaktif Enerji VArs, VArh, kVArh, MVArh, GVArh

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

7) Güç

Aktif Güç W, kW, MW, GW

Görünür (Zahiri) Güç VA, kVA, MVA, GVA
Reaktif Güç Var, kVAr, MVAr, GVAr

U
Ip : Aktif Akım
~ ~ ~ ~ ~ : Reaktif Akım

I qC IqL
~ ~
P❑
: Aktif Güç
~ ~ ~ ~ ~ : Reaktif Güç
QC QL
~ ~ L : Endüktif
C : Kapasitif H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
 ~
~ 
~ ~
~ ~
: Empedans açısı

 Birim Dönüşümleri:
1Ws=1 V  A  s = 1 Joule
1Wh=1 W  3600 s = 3600 Ws
1cal : 1 g. suyun sıcaklığını 1C artırmak için suya verilmesi gereken ısı enerjisi.
B.Th.U : 1 lb suyun sıcaklığını 1F yükseltmek için gereken ısı enerjisi.
C.H.U : 1 lb suyun sıcaklığını 1C yükseltmek için gerekli ısı enerjisi.

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

 1kWh = 1000 W  3600 s=36x100000 Ws veya Joule
1 cal = 4,18 Joule
1 C.H.U.=1 lb x 1C=453,6 g  1C=453,6 cal = 453,6  4,18 = 1896 Joule
1 B.Th.U.= 1 lb  1F = 453,6 g  5/9C = 252 cal = 1053 Joule
1 kWh = 860 kcal = 3600 kJ
1 kWh = 1898 C.H.U.
1 kWh = 3418 B.Th.U.

7) Yük
8) Sarfiyat
9) Masraf

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

1.3. ELEKTRİK ENERJİ TEKNİĞİNİN GÜNCEL SORUNLARI
1) Elektrik Enerjisi İhtiyacının Artışı
 Tesisleri büyütmek
 Ham enerji maddesinin arttırılması
2) Ham Enerji Maddesi Sorunu
Elektrik enerjisi üretiminde kullanılan ham enerji çeşitleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
 Termik Enerji
 Taş kömürü
 Linyit kömürü
 Akaryakıt (Fueloil)
 Su Enerjisi
 Çekirdek Enerjisi
 Doğalgaz

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

  Yenilenebilir Enerji Kaynakları
 Rüzgar
 Güneş
 Dalga
 Gel-Git
 Jeotermal Enerji

3) Doğrudan Enerji Çevrimi

 Güneş Pilleri
 Yakıt Hücreleri
 Mağneto Hidrodinamik Generatörler

Elektrik
Enerji Enerji Çev. Enerjisi
Kimyasal Isı Mekanik
Enerji Elektrik
(Kömür) Enerjisi Enerji Enerjisi

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

4) Otomasyon
Otomasyonun sağladığı üstünlükler:
 Hızlılık
 Doğruluk
 Kontrol kolaylığı
 İnsan gücünden tasarruf

5) Yüksek Gerilim

I artarsa q artar. Ekonomik olmaz.

U yükselirse direk ve izolatör boyları artar. Maliyet artar.

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

6) Doğru Akımla Enerji İletimi


¿ ¿
Doğrultucu Evirici

c

 
Üstünlükler i:
 Gerilim düşümü azalır.
 Farklı frekanslara sahip şebekeler akuple edilebilir.
Sakıncası:
 Doğrultucu ve evirici sistemlerinin pahalı olması.
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
7) Süperiletkenlik
 Sü periletkenlik ilk olarak 1911 yılında Hollanda’lı fizikçi Heike Kammerlingh Onnes tarafından,
civanın mutlak sıfır (0K) civarına soğ utulduğ u zaman elektrik akımına direnç gö stermediğ ini
gö zlemesiyle keşfedilmiştir.
Yapılan araştırmalar ile 1980li yılların sonlarında Ba-La-Cu-O gibi metal oksitlerin (seramiklerin)
sıvı azot sıcaklığ ında (77K) sü periletken olabildikleri keşfedilmiştir.
 Sü periletkenlik ile ilgili ilk esaslı teori kurucularının soyadlarının başharflerinin bir araya
getirilmesi ile BCS Kuramı olarak anılmaktadır.
Bu kurama gö re, sü periletkenlikte yü k taşıyıcılar Cooper Çiftleri olarak bilinen zıt momentumlu
elektron çiftleridir.
 Sü periletkenliğ e geçişin doğ rudan veya kademeli oluşuna gö re sü periletkenler ikiye ayrılır:
 Tip-1 sü periletkenler
 Tip-2 sü periletkenler
 Sü periletkenliğ in elektrik enerjisi ü retimindeki başlıca uygulama alanları senkron generatö rler,
transformatö rler ve hatlar olarak sayılabilir. Ancak, sü periletkenliğ in oluşması için gerekli sıcaklıklar
çok dü şü k olduğ u ve seramikler de kırılgan malzemeler oldukları için bu alandaki araştırmalar
halen devam etmektedir.

8) Güç Elektroniği Devreleri

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
9) Kompanzasyon

Kompanzasyonsuz

Durum

Pm
Kompanzasyonlu

Durum
Kompanzasyonun sağladığı üstünlükler:
Pm
 Hattaki gerilim düşümü azalır.
 Hattaki güç kaybı azalır.
10) Güvenilirlik
 Konstrüksiyon ve imalat
 İşletme
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
1.4. TÜRKİYE DE ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ
1878 : Elektrik enerjisinin günlük hayatta ilk kullanımı
1882 : İlk elektrik santralının hizmete girmesi (Londra’ da)
1902 : Türkiye’ de ilk elektrik enerjisi üretimi
(Tarsus’ ta 2 kW’ lık su türbini ile)
1913 : Türkiye’ deki ilk büyük santral
(İstanbul Silahtarağa’ da 15 MW’ lık termik santral)
1923 : Kurulu güç 33 MW ve üretim 45 milyon kWh
1935 : Etibank, Maden Tetkik ve Arama (MTA) ve Elektrik ETÜT İşleri İdaresi (EİEİ)’ nin kurulması
ve İller Bankası ile Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüklerinin devreye girmesi
Kurulu güç 126.2 MW ve üretim 213 milyon kWh, elektriklendirilmiş il sayısı 43
1948 : Çatalağzı termik santralının kurulması
1952 : 154 kV’ luk enerji iletim hattı ile İstanbul’ a elektrik enerjisi takviyesinin yapılması
1950ler : Çukurova Elektrik A.Ş. (ÇEAŞ) ve Kepez Elektrik A.Ş.’ nin kurulması
Kurulu güç 407.8 MW ve üretim 789.5 milyon kWh

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

1970 : Türkiye Elektrik Kurumunun (TEK) kurulması
Kurulu güç 2234.5 MW ve üretim 8.9 milyar kWh
1982 : Belediyeler ve birliklerin ellerindeki tesislerin TEK’ e devredilmesi
Kurulu güç 6638.6 MW ve üretim 26.6 milyar kWh
1984 : TEK tekelinin kaldırılması ve özelleştirme yolunun açılması
1993 : TEK’ in özelleştirme kapsamına alınması
Türkiye Elektrik Üretim İletim A.Ş. (TEAŞ) ve Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ) nin
kurulması*
2019 : Kurulu güç 91 267.0 MW ve üretim 195 451 351.97 MWh (31.Ağustos 2019)
2020 : Kurulu güç 93 022.7 MW ve üretim 189 543 759.10 MWh (31.Ağustos 2020)**

* Türkiye’de Elektrik Enerjisi Gelişiminin Kısa Tarihçesi ve Genel Üretim Bilgileri, EMO, 2006
2020

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
1.5. İŞARETLER VE SEMBOLLER
Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

1 Santral
 

2 Tahrik Makinası  

Buhar T.
Gaz T. G
Su T. S
Diesel M. D
˚

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

RST0

3 Generatö r  U ◦V◦ ◦ W
(Senkron Gen.) A.G. de


I◦ ◦K
R S T

Dağ ıtım
4 Transformatö r  : Üst ger.
ü Tr.

Bağlama
: Alt ger. r s to
grubu

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

RST

5 Kesici 
(Gü ç Anahtarı)
(Disjonktö r)
(Circuit Breaker)

 Kullanılan soğ utma maddesine gö re,

- Tam yağlı
- Az yağlı
- Vakumlu
- SF 6gazlı
 Montaj şekline gö re,
- Sabit tip
- Arabalı tip
 Açma kapama şekline gö re,
- Elle
- Motorla
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

RST

6 Ayırıcı
(Gerilim Anahtarı) 
(Seksiyoner)
(Isolating Switch)

Yü k
Ayırıcısı

 Kapama için ö nce ayırıcı sonra kesici kapatılmalıdır.

 Açma için ö nce kesici sonra ayırıcı kapatılmalıdır.

             

             

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

RST

7 Adi Anahtar 

RST
8 Otomatik Anahtar
(TermikMağ netik

Şalter) 1
2
1. Termik Açıcı 2. Mağ netik Açıcı
t t

I I
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

R S T

9 Alçak Gerilim 
Sigortası
(D-tipi, NH-tipi)

 Çalışma prensibine gö re,

- Eriyen telli
- Otomatik

R S T

10 Yü ksek Gerilim
Sigortası 
(HH-tipi)

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

R S T
R
R
11 Akım (Ö lçü ) L L L R
Transformatö rü
 A

K K K

L l
A

K k

 Kullanım amacı,
 Bü yü k akım değ erlerini kü çü k değ erlere dü şü rmek
 Yalıtım sağlamak

 Akım tr. nü n sekonderi asla açık devre olmamalıdır.
 Ö lçü ve koruma aletleri için aynı akım tr. kullanılanamaz.
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
Sıra No. İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

12 Gerilim (Ö lçü ) 
Transformatö rü  

U u U u
V v
W w
V v

 Kullanım amacı, yü ksek gerilim değ erlerini kü çü k

değ erlere dü şü rmek

 Gerilim tr. nü n sekonderi açık devre olabilir.
 Ö lçü ve koruma aletleri için aynı gerilim tr. kullanılabilir.
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

( ) R
13 Hat S
 ( )
T
n
 

Faz
14 Tü ketici T
 1~ 3~ 3~
M M M
Nö tr
Aydınlatma Kuvvet
Tü keticisi Tü keticisi
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

R S T

15 Parafudr 

        

 Kelime anlamı: Para + fudr

Koruma Yıldırım
 Aşırı gerilim iki şekilde oluşur:
 İçten gelen gerilim artışı
E = c. . n
Yü kü n ani olarak kalkması durumunda,
P 𝑦 ü 𝑘 artarsa, n artar E artar.
Q 𝑦 ü 𝑘 artarsa,  artar E artar.
 Dıştan gelen gerilim artışı (yıldırım deşarjı ile)

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

Sıra No İşaretin Adı Genel Bir Kutuplu Üç Kutuplu
Gösterim Gösterim Gösterim

16 Topraklama  
   

 Topraklama Çeşitleri:  Topraklayıcı Çeşitleri:

 Koruma topraklaması  Çubuk topraklayıcı
 İşletme topraklaması  Şerit topraklayıcı
 Fonksiyonel topraklama  Levha topraklayıcı

17 Empedans

~  ~

L : Endüktif reaktif direnç

: Kapasitif reaktif direnç

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

1.6. AKIM SİSTEMLERİ
1.6.1. Doğru Akım Sistemi
Doğru akım (D.A.) sistemleri zamana göre değişimi sabit olan elektriksel büyüklüklere sahip
sistemleridir:
i

 Doğru akımın üstünlükleri:

 Doğru akımın iletiminde ve tüketiminde alternatif akımda ortaya çıkan reaktif direnin
söz konusu olmaması
 Deri olayının olmaması
 Doğru akımın sakıncaları:
 Transformasyon özelliğinin olmaması
 Büyük güçlerin ve yüksek gerilim
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
değerlerinin elde edilememesi
 Alternatif akımı doğru akıma dönüştürmek için kullanılan sistemler:
 Mekanik Çevirici  Durağan Çevirici  Akümülatör
(Şönt Dinamo) (Redresör Sistemi) 
 
RST 

 
+
+   
3
  
M 
+
  
 +   
 

 Normalize edilmiş D.A. Gerilim Değerleri (V):

110 220 440 600 750 1200 1500 3000

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

1.6.2. Alternatif Akım Sistemi
Doğru akım (A.A.) sistemleri zamana göre sinüsoidal olarak değişen elektriksel büyüklüklere
sahip sistemleridir:
u, i

 Alternatif akıma ilişkin karakteristik büyüklükler:

1 Frekans
 Elektriksel bir bü yü klü ğ ü n 1 s’ deki titreşim sayısı olup, en çok kullanılan frekans
değ eri 50 Hz’ dir.
 Nominal frekans ü lkemize ve Avrupa’ da 50 Hz, Amerika’ da ise 60 Hz’ dir.
Nadir olarak 40 Hz (İtalya’ da) ve bazı özel tesislerde özel frekans değerleri
(demiryolu tesislerinde 25 Hz ve hatta Hz) kullanılır.
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
 2 Faz Sayısı
 Teorik olarak faz sayısı n tane olabilir, ancak en yaygın kullanılan faz sayısı 3’ tü r,
çü nkü yapılan hesaplar en ekonomik sistemin ve minimum kayıpların 3 faz için
elde edildiğ ini gö stermiştir.
 Elektrik enerjisi 3 fazlı olarak ü retilir, iletilir, dağ ıtılır ve 3 fazlı olarak
tü ketilmeye
çalışılır. Bunu sağlamak için, bir fazlı yükler fazlar arasında mümkün olduğunca
dengeli bir şekilde dağıtılmalıdır.
 Senkron generatö rlerin statorunda ü ç fazlı endü vi sargısı vardır:
R ◦ R i
y

x
y t
z
◦S
S
T

x ◦T

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

3 Gerilim ve Ekonomik Gerilim
 Elektrik tesislerinde belirli gerilim kademeleri kullanılır ve bu gerilim kademeleri
normalize edilmişlerdir.
 Ü lkemizde en çok kullanılan normalize gerilim seviyeleri (kV):
380 ……………………………………………………………………………... Çok Y.G. (İletim)
154 66 ………………………………………………………………….….. Y.G. (İletim)
(36 35 34.5 33 31.5 30) 15.8 10.5 6.3 ..... O.G. (O.G. Dağ ıtım)
0.4 …………………………………………………………………………….... A.G. (A.G. Dağ ıtım)
.
R  
 S
 
 
T 

  
 
 
/ / /Faz
/ / /Gerilimleri
/ / / / / / / / / /Faz-arası
/ / / / / / /Gerilimler
//////  
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
 Santral geriliminin belirlenmesine etki eden faktörler:
 Santralın besleyeceği şebekenin genişliği
 Elektriklendirilecek bölgenin civarında var olan tesislere ilişkin .
gerilim değerleri
 Santralın var olan diğer santrallarla paralel çalışıp çalışmayacağı
 Yalnız başına çalışan ve çok büyük olmayan şebekeler için gerilim değeri
tamamen ihtiyaca göre belirlenir ve genellikle A.G.’ li (231 V/400 V) olur.
 Elektriklendirilecek bölgenin yakınında başka büyük bölge santralları veya
enterkonnekte şebeke varsa, kurulacak santralın bunlarla paralel çalışması gerekir
ve santral gerilimi enterkonnekte şebeke gerilimine eşit seçilir. Aksi halde,
bir transformatör istasyonu kurulması gerekir, ki bu hem ekonomik olarak
ve hem de işletme açısından iyi bir çözüm değildir.
 Elektriklendirilecek bölgenin yakınında başka büyük bölge santralları veya
enterkonnekte şebeke yoksa, santral gerilimi ekonomik açıdan uygun olacak
şekilde belirlenir ve bu değereA.Demirören
H.L.Zeynelgil, EKONOMİK
- İTÜ 2019 GERİLİM denir.
Kullanılacak gerilim değeri yükseldikçe
 İletken masrafları azalır (I q )
 İzolatör ve direk masrafları artar. .
Gerilim değerine göre masrafları aynı eksen takımı üzerine çizilerek ekonomik gerilim
değeri belirlenebilir:

1 İletken masrafları
2 İzolatör ve direk masrafları
3 Yıllık sermaye ve zayiat masrafları
4 Toplam masraflar

 Elektrik enerjisinin uzak mesafelere iletilmesi söz konusu olduğunda,

santral gerilimi belirlenirken iletilecek güç değeri esas alınır.
Elektrik enerjisinin çoğu yakın mesafelere iletilecek ise, santral gerilimi
bu şebekenin gerektirdiği koşullara göre belirlenir.
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
 Ekonomik Gerilim Değerinin Belirlenmesi:
 Abakların kullanılmasıyla,
Aillert (Electricité de France’ dan) tarafından hazırlanmış olan abak

a hattı : İletilen enerji masraflarına oranla

iletim masrafları % 5 daha fazla
b hattı : İletilen enerji masraflarına oranla
iletim masrafları % 10 daha fazla
c bölgesi : Enerji iletimi hala ekonomik
d bölgesi : Enerji10 iletimi ekonomik değil

Örneğin, 100 MW’ lık güç 100 km uzağa iletilecekse, abaktan

olması gerektiği bulunur..
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
 Hesapla
l
l

l
kullanılırsa ekonomik gerilim değeri bağıntısı ile bulunur.

Örneğin, alüminyum iletken ( ) kullanılan bir şebekede

akım yoğunluğu , , ve zayiat yüzdesi
olduğuna göre, iletim mesafesi 150 km ise ekonomik gerilim değeri

olarak bulunur ve

l için elde edilir.

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

4 İletken Sayısı
a) Üç İletkenli Sistemler:

  R  ◦ 
  ◦   

 S  ◦ 
O   ◦   O veya 
  T  
   ◦  
◦

     
///////////////////////////////////////////////////////////////////////

ÜRETİCİ HAT TÜKETİCİ

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

1. KABUL: Üretici simetriktir
  
   
2. KABUL: Hatlar simetriktir
   
Simetriktir
3. KABUL: Yük
Simetrik değildir

 
Yük Simetrik ise,
     
 ◦ 
  
 
  
O ◦  O
 
  
  ◦

  ◦ ◦

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019 
Simetrik yük durumunda eşdeğer devre ve fazör diyagramı:
I
  
           

E  U  U 


  
O O
     
U U
  
◦

S ,


H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

U U
  
◦

 


  

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

Yük Simetrik Değilse,
  
 
 

      
 
  
 
       
O 
O
  
       
 
  
  
. 

      


///////////////////////////////////
 
 
  H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
 
 


  
30

H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

b) Dört İletkenli Sistemler:

  R  ◦ 
  ◦  

 S  ◦ 
O   ◦   O
  T  
   ◦ 
◦



1. KABUL: Üretici simetriktir

2. KABUL: Hatlar simetriktir
Simetriktir
3. KABUL: Yük
Simetrik değildir
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019
Yük Simetrik ise,
   
  
Yük Simetrik Değilse,
  
  

 
  






H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019

c) İki İletkenli Sistemler:
 İki iletkenli sistem dört iletkenli sistemin özel bir hali olup,
yalnız bir faz iletkenine bağlanarak çalışan tüketiciler için gerekir.
 İki iletkenli sistem tamamen dengesiz yüklenmiş olur ve bu durum
üreticiler için kötüdür.
  
 
R
 ◦
◦

 S  ◦
  ◦ 
   


T
   ◦
◦ 







      
H.L.Zeynelgil, A.Demirören - İTÜ 2019