Tahminlerin Davranışsal Deneylere Test Edilmesi

Bireyler aile etkileşimler ile meydana gelecek olan olaylarla ilgili negatif
beklentilerini azaltmak için mantık analiz kullanabilirler ancak genellikle
doğrudan kanıtları ihtiyaç duyulur.
Bilişsel davranışçı terapistler sık sık çiftlerin davranışsal deneyler yapma
yönlendirerek çiftlerin belli davranışlara belli cevaplar vereceğine dair
tahminlerini test edilmesini sağlarlar.
Orta yaşlı bir çift
Bayan A ayak bileğini kırdığı için eşi ilgilenmek durumunda kalmış ve
tartışmalar ise başlamıştır.
• Bayan A benim beceremedim anlamına geliyor
• Danışman bayan şu becerememek kavramını ele alalım bunu senin için
anlamı nedir
• Bayan A : Sanki çocuk olmak gibi yani bir yetişkin olmak da başka
başarısızım anlamına geliyor
• Danışman : Sırf birinden biraz yardım aldın diye bir şey de başarısız
olduğun demek değildir değil mi ?
Nüks olasılığını ele almak

• Herhangi bir çift veya ailede nüksetme potansiyeli her zaman

mevcuttur.
• Sorun ne kadar süredir var ise ve ne kadar derine kök salmışsa, o
kadar olasıdır. nüks meydana gelecektir.
• Psikopatoloji - örneğin depresyon, anksiyete, majör kişilik bozukluğu
veya bağımlılık—mevcut, gerileme olasılığı daha da büyüktür.
• Nüksetmeyi önlemeye yardımcı olabilecek birkaç adım vardır.
• O'Farrell (1993), nüksetmeyi tartışmak için bir çerçeve sağlamayı önerir.
• İlk adım, endişelerin bir listesini oluşturmaktır.
• İkinci adım, tümaile üyelerinin bir eylemplanı geliştirmektir. GerilemeyE
yönelik adımları önlemek için bir önlem olarak kabul etti.
• Üçüncü adım, kullanılması gereken davranışları tartışmaktır. Nihayet,
katkıda bulunan bilişlerle başa çıkmak için başka bir bireysel tedavi planı
öfkenin tırmandırılmasına ve yozlaştırıcı davranışlara yer verilmelidir.
yansıtmak için duruma göre bir nüks planı yazılır ve prova edilir.
 Değişime Direnç
• Kişilerin değişimlere gösterdiği direncin kaynakları farlı olabilir.Bu
direnci azaltabilmek için direncin kaynağını bilmek gelir. Direncin en
önemli kaynaklarından biri gereksinimlerle değişim arasında oluşan
tutarsızlıktır.
• Yetersiz bilgi ve becerinin yol açacağı kayıpların korkusu direnci
oluşturur. Tüm bunların dışında değişim belirsizlik demektir. Alışılmış
düzen ve kurallar koruyucu, değişiklik ise korkutucu gelir.
• Bilişsel Direnç Bilişsel unsur bir tutumun fikir veya inanç kısmıdır. Bilişsel
direnç, bu değişim gerekli mi ya da kuruma fayda sağlayacak mı gibi
sorulara verilen yanıtlarla, işgörenlerin değişim hakkında ne
düşündüklerinin ortaya konulmasıdır.
• Duygusal Direnç Duygusal unsur bir tutumun duygusal veya hislerle ilgili
kısmıdır. Değişime direncin duyuşsal boyutunda, çalışanların
organizasyonel değişime ilişkin duyguları ele alınmaktadır. Duygusal
bileşen, bireylerin değişim hakkında ne hissettiği ile ilgilidir (Oreg, 2006).
• Davranışsal Direnç Davranışsal unsur birine ya da bir şeye yönelik belirli
bir şekilde davranma niyetidir. Davranışsal bileşen, organizasyon içerisinde
gerçekleşen değişim sürecine yanıt olarak, değişimden şikayetçi olmak,
diğerlerini ikna etmeye çalışmak gibi hareket etme niyet veya eylemlerini
içerir.
• Kişisel Nedenler
İnsanlar doğuştan tutucu doğarlar. Canlılar, yaşamlarını devam ettirme
içgüdüsünün bir parçası olarak koşulların değişmesini pek istemezler.
Değişikliği, ne getireceği pek belli olmayan, sonuçları öngörülemeyen bir
macera olarak algılarlar. Bu nedenle insanlar değişime karşı direnilebilir,
çünkü değişim, insanların dünyayı anlama biçimlerini tehdit eder,
değerlerini ve rasyonelliklerini sorgulamaya çağırır (Argyris, 1990; Morris
ve Raben, 1995).
• Sosyolojik Nedenler
Değişim süreci, yalnızca çalışanı etkilemez, aynı zamanda çalışanların
meydana getirdiği grupları da etkiler. Bu nedenle çalışanlar içinde
bulundukları grubun bu süreçten olumsuz etkilenmesinden
korktuklarından değişime karşı çıkarlar (Avey vd., 2008). Değişim özellikle
gruplarda var olan biçimsel olmayan ilişkileri tehdit eder
Değişim Hakkındaki Umutsuzluk
• İlişkinin özellikleriyle ilgili olumsuz şemalar, danışanların sabit
görüşlerinin geçerliliğini test etmelerini sağlayarak ele alınması ve bu
tür görüşlerin değiştirilebileceğini düşündüren bilgileri göz önünde
bulundurun.
• Eşlerin iyileşme potansiyeli konusundaki umutsuzluğunu azaltmak
ilişkileri, terapistin ortaklara koçluk yapma becerisine bağlıdır.
birbirlerine karşı daha yapıcı davranmaktadır.
Değişme kaygısı
• Terapist'in her bir eşin önerilen hakkındaki düşüncelerini ve
duygularını keşfetmesi gerekir. çiftin etkileşimlerindeki değişiklikler ve
altta yatan endişeleri araştırmak çiftin bir veya her iki üyesi ne
hakkında endişe duyduğunda değişim içerir.
Gerçekçi olmayan beklentiler
• Gerçekçi beklentiler belirlemek, çift terapisinin çok önemli bir
parçasıdır.
• Terapide ne kadar sürede nelerin başarılabileceğine dair beklentileri
konusunda olabildiğince gerçekçi ve esnek olmaktır.
• Bazen beklentilerin terapi sürecinde yeniden ayarlanıp değiştirilmesi
gerekir.
Çevresel kuvvetler
• Değişime engel olan engellerden biri de çift terapisinde elde edilen
gelişmeleri engelleyen ve ketleyen bir ortamda yaşıyor olmasıdır.
• Davranışsal açıdan bakıldığında ev ortamındaki sürekli pekiştirmeler
herhangi bir terapotik değişimi şiddetle engeller.
Psikopatoloji
• Psikopatoloji, çift tedavisinin önündeki en büyük engellerden biridir.
• Eğer çiftlerden birisinde rahatsızlık var ise önce bireysel terapi ve
tedaviye başlanmalıdır.
• Daha sonra hastalığın tekrar nüksetmemesi için çift olarak devam edip
bazı iletişim, problem çözme eğitimleri verilmelidir.
Gerileme karşı aşılama yapmak

• Terapi esnasında en büyük engellerden biri de gerileme durumudur.

• Çiftlerden biri eski davranışlarına dönmek gibi güçlü eğilimleri var ise
terapist eşleri bu tehlikeliye karşı nasıl önlemler alınır bunun eğitimini
vermesi gerekir.
Özel Konular
 Boşanma

• Epstein ve Baucom(2002) gelişmiş bir BDT yaklaşımı ile başa çıkma

teorisinin özelliklerini bütünleştirdi.
1. Bireysel üyelerin özellikleri . Örneğin çiftlerden birinin klinik
depresyonuyla baş etmek zorunda kalabilir.
2. İlişki dinamikleri . Örneğin, bir çiftin üyeleri iki ortağın ihtiyaçları
arasındaki farklılıkları çözmeli veya bunlara uyum sağlamalı, biri başarı
ve kariyer odaklı, diğeri ise birliktelik ve yakınlık üzerine odaklanmıştır.
3. Kişilerarası veya fiziksel çevrenin özellikleri Talepkar akrabalar veya sert
bir patron ebevynlerden birinin strese sokuyor olabilir, oysa diğeri
mahalledeki şiddet olayları daha tehdit edici buluyordur.
Evlilik dışı ilişkiler
• Bu durum söz konusu çiftin ne zaman ve hangi şartlar altında terapiye
geldiğine bağlı olarak değişir.
• İlişkiye en çok zarar veren etkenler sıralamasına ikinci sıradadır.
• Terapide evlilik dışı ilişkinin aldatılan eş üzerindeki etkisinin farkında
olmak ve bu konuda çalışılması gerekir.
Madde bağımlılığı
• Madde bağımlılığı tedavisi genellikle bireysel olarak uygulansa da çift
ve aile terapisinde uygulanan bazı teknikler ve müdahaleler madde
bağımlısı bireyin bireysel terapisinde kullanılabilir.
• İlişki dinamiklerinin ele alınması gerekir. Değişimler göz önünde
bulundurulmalıdır.