Kiểm tra bài cũ

Câu 1.
Mô thần kinh có cấu tạo như thế nào?

Câu 2. Mô thần kinh có chức năng gì?

Mô thần kinh hay tế bào thần kinh có chức năng
tiếp nhận kích thích và xử lý thông tin, điều hòa
hoạt động các cơ quan.hay nói cách khác tế bào
thần kinh có chức năng thực hiện các phản xạ của
cơ thể.vậy phản xạ là gì? cơ chế của phản xạ là gì?
 BÀI 6
PHẢN XẠ
I/.CẤU TẠO VÀ CHỨC
NĂNG CỦA NƠRON

1/.Cấu tạo
Quan sát hình và mô tả
cấu tạo của một
nơron điển hình?

H6.1: Nơron và hướng lan truyền

xung thần kinh
 Nơron gồm:
-Bên ngoài gồm .......
và........Sợi trục có bao
miêlin, tận cùng sợi trục
có các đầu mút là các
cucxinap.

-Bên trong
gồm:..............và............

H6.1: Nơron và hướng lan truyền

xung thần kinh
I/- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠRON:

• 1/-Cấu tạo : ( H. 6.1, SGK) nơron gồm:

• Thân chứa nhân, xung quanh là tua ngắn
(sợi nhánh) và sợi trục.
• Sợi trục có bao miêlin, tận cùng sợi trục có
các đầu mút là các cucxinap
2/-Chức năng :
ở người có các hiện tượng:
-Ngứa-gãi
-Chói mắt-nhắm mắt lại
-Cảm thấy lạnh- lấy áo ấm mặc
... các hoạt
động này có được là do chức năng của nơron
I. Cấu tạo và chức năng của nơron
nơron trung gian
1/ Nơron có chức
năng gì? nơron
hướng tâm
2/ Hoàn thành bảng
các loại nơ ron? nơron li tâm

Các loại nơ ron Vị trí thân nơron Chức năng

1. Nơron có chức năng cảm ứng và dẫn truyền.

2/ Bảng phân biệt các loại nơron

Các loại nơ Vị trí thân nơron Chức năng
ron
Nơron hướng Thân nằm bên ngoài Truyền xung TK từ cơ
tâm trung ương TK quan thụ cảm đến
trung ương TK
Nơron trung Nằm trong trung Liên hệ giữa các nơron
gian ương TK
Nơron li tâm Nằm trong trung Truyền xung TK tư
ương trung ương tới cơ
TK, sợi trục hướng ra quan phản ứng.
cơ quan phản ứng
I/- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠ-RON:

2/-Chức năng :

hướng tâm Nơron

TRUNG ÖÔNG THAÀN KINH

ly tâm
Nơron

CƠ QUAN THỤ CẢM CƠ QUAN PHẢN ỨNG

Em có nhận xét gì về hướng dẫn truyền xung TK ở

nơron hướng tâm và nơron li tâm?
I/- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠ-RON:
2/-Chức năng :
hướng tâm Nơron
TRUNG ÖÔNG THAÀN KINH

ly tâm
Nơron

CƠ QUAN THỤ CẢM CƠ QUAN PHẢN ỨNG

-Hướng dẫn truyền xung thần kinh ở nơron hướng tâm

và nơron ly tâm là ngược nhau:
+ Nơron hướng tâm: dẫn truyền xung thần kinh từ cơ
quan thụ cảm về TƯTK.
+ Nơron ly tâm: dẫn truyền xung thần kinh từ TƯTK đến
cơ quan phản ứng.
I/.CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠRON

Chú ý mũi tên trong

hình:
1/ Bao mielin có tác
dụng gì?
2/ Xung thần kinh được
dẫn truyền từ nơron
này sang nơron khác
nhờ bộ phận nào?
H6.1: Nơron và hướng lan
truyền xung thần kinh
I/.CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠRON

1/ Bao mielin có tác dụng

làm cho tốc độ dẫn tuyền
nhanh hơn không có bao
miêlin.
2/ Xung thần kinh được
dẫn truyền từ nơron này
sang nơron khác nhờ bộ
phận cucxinap.
H6.1: Nơron và hướng lan truyền
xung thần kinh
I/- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠRON:

2/-Chức năng :
- Cảm ứng
+ Tiếp nhận kích thích và
phản ứng lại các kích
thích bằng cách phát sinh
xung thần kinh
- Dẫn truyền xung thần
kinh:
+ Dẫn truyền xung thần
kinh theo một chiều nhất
định.
I/- CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠ-RON:
2/-Chức năng : có 3 loại nơron

+ Nơron hướng tâm

+ Nơron li tâm
+ Nơron trung gian
 - Tất cả hoạt động của cơ thể đều là phản xạ.
thảo luận nhóm (2 p) trả lời các câu hỏi sau?
chỉ ra trong phản xạ đâu là kích thích? đâu
là phản ứng?
1. - Phản xạ là gì?
2. - Cho 1 số ví dụ về phản xạ?
3. - Hiện tượng cảm ứng ở thực vật (chạm tay
vào cây trinh nữ, lá cụp lại) có phải là phản xạ
không? Vì sao?
 1. - Phản xạ là gì?
- Phản xạ là phản ứng của cơ thể để trả lời kích thích của
MT dưới sự điều khiển của hệ TK

2. - Cho 1 số ví dụ về phản xạ?

+ Nhìn thấy quả chua : → tiết nước bọt

+ Sờ tay vào vật nóng : → rụt tay lại

3. - Hiện tượng cảm ứng ở thực vật (chạm tay

vào cây trinh nữ, lá cụp lại) có phải là phản xạ
không? Vì sao?
- Không phải, vì thực vật không có hệ thần kinh
Sự khác biệt:
- Phản xạ ở động vật có sự tham gia của
hệ thần kinh.
- Cảm ứng ở thực vật do thành phần đặc
biệt bên trong cơ thể thực hiện.
Ví dụ: Hiện tượng cụp lá ở cây hoa
trinh nữ chủ yếu là những biến đổi về
trương nước ở các tế bào gốc lá, không
phải do thần kinh điều khiển.
II/. PHẢN XẠ

1/. Phản xạ:

• Phản xạ là những phản ứng của cơ thể trả lời

các kích thích của môi trường thông qua hệ
thần kinh.
• Ví dụ: chạm tay vào vật nóng thì rút tay lại.

Một phản xạ có những thành phần nào

tham gia ta tìm hiểu cung phản xạ.
2/. Cung phản xạ

1/ Hãy cho biết đường dẫn truyền xung thần kinh trong
cung phản xạ trên (đi từ đâu đến đâu)?
2/. Cung phản xạ Quan sát hình
và trả lời các
câu hỏi:
Câu 1: Nêu các
thành phần của
một cung phản
xạ?
Câu 2: Cung
phản xạ là gì?
Câu 3: Chức
năng của một
cung phản xạ?
II/. PHẢN XẠ
2/. Cung phản xạ:
* Cung phản xạ: là đường dẫn truyền xung thần kinh từ
cơ quan thụ cảm qua trung ương thần kinh đến cơ
quan phản ứng.
* Cung phản xạ gồm:
- Cơ quan thụ cảm
- Nơron hướng tâm
- Trung ương thần kinh (có nơron trung gian)
- Nơron li tâm
- Cơ quan phản ứng
- Khi kim đâm vào tay Rút tay lại. Hãy phân
tích đường đi của xung thần kinh trong phản xạ
trên?
- Kim (kích thích)

Cơ quan thụ cảm da

Nơron hướng tâm
(tiếp nhận kích thích,
phản ứng bằng cách
phát sinh xung TK)
TƯTK tuỷ sống
(phân tích, phát sinh
xung TK đ/chỉnh )

co tay, Cơ quan phản ứng Nơron li tâm

rụt lại. (cơ ở ngón tay)
 Chọn câu trả lời đúng
1. Một cung phản xạ gồm đầy đủ các
thành phần là:
A. Nơron hướng tâm,nơron li tâm và
nơron trung gian
B. Nơron hướng tâm,nơron li tâm, cơ
quan thụ cảm, cơ quan phản ứng.
C. Nơron hướng tâm,nơron li tâm, nơron
trung gian, cơ quan thụ cảm, cơ quan
phản ứng.
D. Nơron hướng tâm,nơron li tâm, nơron
trung gian, cơ quan thụ cảm.
 2. Vai trò của nơron cảm giác là:

A.Truyền xung thần kinh về trung ương

B. Truyền xung thần kinh đến cơ quan
cảm ứng.
C.Liên hệ giữa các nơron
D.Nối các vùng khác nhau trong trung
ương thần kinh.
- Về nhà học bài và trả lời câu hỏi SGK.
- Ôn bài 1 – 6, kiểm tra 15 phút.
- Đọc và chuẩn bị bài mới
II/. PHẢN XẠ(bỏ)

3/. Vòng phản xạ:

Đọc thông tin SGK, quan sát H.6-2 (SGK-21)

và H.6-3 (SGK-22)
Thảo luận:
1.Tìm sự sai khác giữa vòng phản xạ và cung phản xạ?
2.Thế nào là vòng phản xạ?
3. Vòng phản xạ có ý nghĩa như nào trong đời sống?

hướng tâm Xung TK

TRUNG ÖÔNG THAÀN KINH

Xung TK li tâm điều chỉnh

Xung TK thông báo ngược

Xung TK thông báo ngược

Xung thần kinh

ly tâm
CƠ QUAN THỤ CẢM CƠ QUAN PHẢN ỨNG
 3/. Vòng phản xạ: (vẽ H 6.3/SGK)

Vòng phản xạ: là luồng xung thần kinh bao gồm

cung phản xạ và đường phản hồi (đường liên hệ
ngược) báo về TƯTK để trung ương TK điều chỉnh
phản ứng cho thích hợp.
Nơron gồm:
-Bên ngoài gồm .......
và........Sợi trục có bao
miêlin, tận cùng sợi trục
có các đầu mút là các
cucxinap.

-Bên trong
gồm:..............và............
I. Cấu tạo và chức năng của nơron

- Quan sát hình nơron trung gian

sau và cho biết có nơron
mấy loại nơron ? hướng tâm

nơron li tâm

Các loại nơ ron Vị trí thân nơron Chức năng

Nơron hướng tâm
Nơron trung gian
Nơron li tâm
I/.CẤU TẠO VÀ CHỨC NĂNG CỦA NƠRON

Chú ý mũi tên trong hình:

1. Nơron có chức năng
gì ?
2/ Có mấy loại nơron?

H6.1: Nơron và hướng lan truyền

xung thần kinh