Teorite e zhvillimit

SIGMUND FREUD
<1856-1939>

• Sigmund Freud
• Teoria e Zhvillimit Psikoseksual :
• Zigmund freud ishte krijuesi I kesaj teorie dhe edhte nje
nder temat me te diskutuara te zhvillimit.
• Ne e dime se zhvillimi i personalitetit është i lidhur ngushtë me
kalimin e fëmijërisë dhe eksperiencat e ndryshme seksuale.
• Freudi I quante erogjenet si aktivitet ku individifokusohet ne nje
zone qe ndodhe ne secilen faze.
• Ne I kemi 5 faza qe do ti shpjegojme dhe ato jane :
• Fazat e Zhvillimit:
• Faza Orale (0-18 muaj):Fokusi është tek gratifikimi i
nevojave buke dhe suzione.Konfliktet në këtë fazë mund
të shkaktojnë probleme me besimin dhe mospërfilljen.
• Faza Anale (18 muaj - 3 vjet):Fokusi zhvendoset tek
kontrolli i dëshirave për t'u larguar nga feçkimi.Konfliktet
mund të shkaktojnë përvoja konfliktuale në lidhje me
kontrollin dhe përshtatshmërinë shoqërore.
• Faza Fallosore (3-6 vjet):Interesimi seksual përqendrohet
tek gjenitalët.Ndërveprimi me prindërit dhe identifikimi
me rolin e tyre seksual janë thelbësore.
• Faza Latente (6 vjet - adoleshencë):Energjia seksuale
është e fshehur dhe përqendrohet tek zhvillimi i aftësive
dhe marrëdhënieve shoqërore.
• Faza Gjenitale (adoleshencë - moshë e rritur):Energjia
seksuale rikthehet dhe përqendrohet në marrëdhëniet
romantike dhe krijimin e familjes.Kritikat dhe
Kontributi:Kritika për theksimin e tepërt në aspektin
seksual të zhvillimit.Kontributi në thellimin e kuptimit të
rolit të pavetëdijshëm dhe konflikteve psikologjike në
personalitet.
Modeli psikosocial I Eriksonit
• Erik Erikson
• ishte nje student I frojdit por ndersa
frojdi theksoi seksualitetitn eriksoni
theksoi nderveprimet sociale, ai sugjeroi
se jane 8 stande ne zhvillimin dhe ne
secalin stand ka nga nje sfide per ta
kaluar e cila perfshin nje mundesi per te
zhvilluar nje fuqi psikologjike.

This
ThisPhoto
Photoby
byUnknown
UnknownAuthor
Authorisislicensed
licensedunder
underCC
CCBY-NC-ND
BY-SA-NC
Stadet e Eriksonit
1. Faza e Besimit vs. Mosbesimit (0-1 vjeç):
1. Detyra kryesore është zhvillimi i besimit të fëmijës në mjetet e tij.
2. Nëse detyra përballohet me sukses, rezulton besimi në botën dhe njerëzit rreth tij.

2. Faza e Autonomisë vs. Dyshimeve (1-3 vjeç):

1. Fëmija zhvillon ndjenjën e vetëmjaftueshmërisë dhe autonomisë.
2. Nëse fëmija përjeton shumë kufizime dhe kritika, mund të shfaqen dyshime dhe pasiguri.

3. Faza e Iniciativës vs. njenjes se fajit (3-6 vjeç):

1. Fëmija fillon të ndjekë iniciativat dhe dëshirat e tij.
2. Nëse është mbështetur, fëmija zhvillon ndjenjën e inisiativës; nëse është ndalur ose kritikuar shumë, mund të lindin ndjenja të paimpaktuara dhe pasiguri.

4. Faza e Përpjekjes së Përditshme (zelli) vs. Inferioritetit (6-12 vjeç):

1. Faza e shkollës dhe e miqësive.
2. Fëmija zhvillon ndjenjën e kompetencës dhe arritjeve, por mund të hasë sfida nëse ndjen se është inferior ndaj të tjerëve.

5. Faza e Identitetit vs. Roli Konfuzion (adoleshencë - vjeç të vonshme):

1. Përfshin eksplorimin e rolit dhe identitetit të personit.
2. Nëse adoleshenti gjen një identitet të qartë, ka më shumë mundësi të krijojë marrëdhënie të shëndetshme me të tjerët; nëse ka konfuzione, mund të ndihet i humbur dhe i pasigurt.

6. Faza e Intimitetit vs. Izolimit (vjeç e mesme):

1. Përfshin zhvillimin e marrëdhënieve intime dhe të dashurisë.
2. Nëse njeriu ndihet i lidhur dhe i përfshirë në marrëdhëniet e tij, zhvillon intimitet dhe besim në marrëdhëniet me të tjerët.

7. Faza e Generativitetit vs. Stagnacionit (nuk eshte zhvilluar) (vjeç e vonshme - mesme):
1. Këtu përfshihet dëshira për të ndikuar dhe lënë ndonjë gjurë pozitive në shoqëri dhe brezin e ardhshëm.
2. Nëse njeriu është i suksesshëm, përjeton një ndjenjë të pasurisë dhe kuptimit.

8. Faza e Integritetit vs. Dështimit (vjeç e vonshme - moshë të vjetër):

1. Përfshin reflektimin mbi jetën dhe ndjekjen e integritetit personal.
2. Nëse njeriu është i kënaqur me jetën dhe ka ndjeshëm integritet, ai përjeton një ndjenjë të qetësisë para vdekjes. Nëse ka shumë dështime dhe pendime, mund të ndihet i pasigurt dhe i zhgënjyer.
This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY-SA
 Teoria e zhvillimit sipas
Piazhese
• Piazheja I shikonte femijet si shkenctar qe perpiqen te mesojne rreth
botes , piazheja na ka tregu se femijet e kan teorite e veta dhe per
marrjen e informacionit dhe femijet kane skemat (jane perfaqsime
mendore te botes).
• Te gjithe njerezit kane skemat e tyre dhe I nderton ato per qdo dite dhe
ka ndryshime ne tegjitah skemat p.sh nje I rritur ka skema te ndryshme
se nga nje 5-vjeqar p.sh 5 vjeqari ndoshta ka skemen per lojrat, qerat qe I
pelqejn etj.
• Skemat mund te modifikohen perms 2 proceseve ato jane :
• Asimilimit : edhte perdorja e njue skeme qe egziston per te mesuar
diqka te re . (nese femija pi leng me pipez )
• Akomodimit : perfshin ndryshimin e nje sekeme kur diqka e re nuk
perputhet apo shpjegohet me skemen ekzistuese (nese femija pi leng me
gote)
• Akomodimi dhe asimilimin ben rritjen e intelektualitetit

This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY-SA-NC

Stedat e Piazhese
• Stadi i Sensorimotorit (0-2 vjeç)
• Shpjegim i detajuar për mungesën e ndarjes midis vetes dhe objektit.
• Rëndësia e perceptimeve dhe lëvizjeve motorike.
• Stadi i Operacioneve Preoperacionale (2-7 vjeç)
• Diskutim mbi përdorimin e simboleve dhe sfidat e egocentrizmit.
• Ndikimi i kësaj faze në mënyrën e fëmijës për të kuptuar botën.
• Stadi i Konkretizmit (7-11 vjeç)
• Detaje rreth zhvillimit të aftësive për të kuptuar koncepte më abstrakte.
• Rëndësia e perceptimit konkret dhe logjikës.
• Stadi Formal i Operacioneve (11 vjeç dhe më sipër)
• Përshkrimi i aftësisë së adoleshentëve për të trajtuar koncepte më të thella dhe abstrakte.
• Lidhja e kësaj faze me zhvillimin e aftësive intelektuale.
FALEMINDERIT PER NDEGJIMIN E
PREZNATIMIT
FALEMINDERIT PER NDEGJIMIN E
PREZNATIMIT