Chương 4

KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH

Fixed Assets

Lớp Kế toán doanh nghiệp / Kế toán công

1
2
Khái niệm
Theo VAS 03:
Tài sản cố định (TSCĐ) hữu hình (Tangible
Fixed Asset): là những tài sản có hình thái vật
chất do doanh nghiệp nắm giữ để sử dụng cho
hoạt động sản xuất, kinh doanh phù hợp với tiêu
chuẩn ghi nhận tài sản cố định hữu hình.

3
Khái niệm
Theo VAS 04:
Tài sản cố định vô hình (Intangible Fixed
Asset): là những tài sản không có hình thái vật
chất nhưng xác định được giá trị và do doanh
nghiệp nắm giữ để sử dụng cho hoạt động sản
xuất, kinh doanh, cung cấp dịch vụ hoặc cho
các đối tượng khác thuê phù hợp với tiêu chuẩn
ghi nhận tài sản cố định vô hình

4
Tiêu chuẩn ghi nhận

Chắc chắn Điều kiện

mang lại ghi nhận TÀI
SẢN
lợi ích KT

Giá trị xác

định đáng
Tiêu chuẩn ghi
tin cậy
nhận
Thời gian: TS dài hạn
> 12 tháng
Giá trị:
>=30 triệu Theo quy định
hiện hành
5
Phân loại

6
Đặc điểm và yêu cầu quản lý

TSCĐHH:
• Khi sử dụng vẫn giữ nguyên hình thái vật chất
ban đầu.
• Tham gia nhiều chu kỳ kinh doanh (vì thời gian
sử dụng > 1 năm)
TSCĐVH:
• Phát huy tác dụng liên quan đến nhiều chu kỳ
KD.
• Giá trị được chuyển dần vào CP của đối tượng
liên quan (khấu hao).

7
Kiểm soát nội bộ
• Trong mọi trường hợp tăng giảm tài sản cố định
đều phải lập chứng từ và thực hiện đúng thủ tục
quy định. Kế toán có nhiệm vụ lập và hoàn
chỉnh hồ sơ tài sản cố định về mặt kế toán.
• Các loại chứng từ và sổ kế toán về tài sản cố
định (tham khảo Phụ lục 4 của Thông tư số
200/2014/TT-BTC)

8
 Xác định giá trị của TSCĐ
Mua/trao đổi Trạng thái sẵn Thời gian sử
/ xây dựng, sàng sử dụng dụng hữu ích
… Nguyên Giảm giá trị CP hoạt động SXKD
giá (giá trị hao mòn) (CP khấu hao)

Nguyên tắc giá

Ghi nhận ban đầu NGUYÊN GIÁ
gốc
Ghi nhận cuối mỗi
kỳ KT GIÁ TRỊ CÒN
LẠI
GTCL = NG – GTHM lũy kế Giá trị ghi sổ của
TSCĐ?
9
Xác định giá trị của TSCĐ
• Xác định giá trị ban đầu của TSCĐ (Initial
Recognition)
TSCĐ phải được xác định giá trị ban đầu theo nguyên
giá
Nguyên giá: là toàn bộ các chi phí doanh nghiệp
phải bỏ ra để có được tài sản cố định tính đến
thời điểm đưa tài sản đó vào trạng thái sẵn sàng
sử dụng.

10
Xác định giá trị của TSCĐ
• Xác định giá trị ban đầu của TSCĐ
(a)Xác định nguyên giá của tài sản cố định
hữu hình theo các trường hợp sau:
+ do mua sắm
+ do đầu tư xây dựng cơ bản hoàn thành
+ mua dưới hình thức trao đổi với một TSCĐ hữu
hình không tương tự hoặc tài sản khác
+ được cấp, được điều chuyển đến

11
Xác định giá trị của TSCĐ
• Xác định giá trị ban đầu của TSCĐ
(a)Xác định nguyên giá của tài sản cố định
hữu hình theo các trường hợp sau:
+ nhận góp vốn, nhận lại vốn góp
+ do phát hiện thừa, được tài trợ, biếu, tặng
+ mua bằng ngoại tệ được thực hiện theo quy
định tại Điều 69 – hướng dẫn phương pháp kế
toán chênh lệch tỷ giá hối đoái.

12
Xác định giá trị của TSCĐ
• Xác định giá trị ban đầu của TSCĐ
(b) Xác định nguyên giá của tài sản cố định vô
hình.
Nguyên giá của TSCĐ vô hình là toàn bộ các chi
phí mà doanh nghiệp phải bỏ ra để có được
TSCĐ vô hình tính đến thời điểm đưa tài sản đó
vào sử dụng theo dự kiến. Cụ thể một số trường
hợp:
+ mua riêng biệt
+ mua sắm được thanh toán theo phương thức
trả chậm, trả góp

13
Xác định giá trị của TSCĐ
• Xác định giá trị ban đầu của TSCĐ
(b) Xác định nguyên giá của tài sản cố định vô
hình.
+ dưới hình thức trao đổi với một TSCĐ vô hình
không tương tự
+ được Nhà nước cấp hoặc được tặng, biếu
+ được điều chuyển đến
+ là quyền sử dụng đất
+ là quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp, quyền
đối với giống cây trồng theo quy định của Luật sở
hữu trí tuệ
+ là các chương trình phần mềm

14
Xác định giá trị của TSCĐ
Một số chú ý quan trọng
• Toàn bộ chi phí thực tế phát sinh liên quan đến giai
đoạn triển khai không đủ điều kiện ghi nhận là
TSCĐ vô hình được tập hợp vào chi phí SXKD
trong kỳ
• Chi phí phát sinh đem lại lợi ích kinh tế trong tương
lai cho doanh nghiệp gồm: chi phí thành lập doanh
nghiệp, chi phí đào tạo nhân viên, chi phí quảng cáo
phát sinh trong giai đoạn trước hoạt động của
doanh nghiệp mới thành lập, chi phí cho giai đoạn
nghiên cứu, chi phí chuyển dịch địa điểm được ghi
nhận là chi phí SXKD trong kỳ hoặc được phân bổ
dần vào chi phí SXKD trong thời gian tối đa không
quá 3 năm.

15
Xác định giá trị của TSCĐ
Một số chú ý quan trọng
• Chi phí liên quan đến tài sản vô hình đã được
doanh nghiệp ghi nhận là chi phí để xác định kết
quả hoạt động kinh doanh trong kỳ trước đó thì
không được tái ghi nhận vào nguyên giá TSCĐ
vô hình.
• Các nhãn hiệu, tên thương mại, quyền phát
hành, danh sách khách hàng và các khoản mục
tương tự được hình thành trong nội bộ doanh
nghiệp không được ghi nhận là TSCĐ vô hình.

16
Xác định giá trị của TSCĐ
Một số chú ý quan trọng
• Chỉ được thay đổi nguyên giá TSCĐ hữu hình trong
các trường hợp:
- Đánh giá lại TSCĐ theo quyết định của Nhà nước;
- Xây lắp, trang bị thêm cho TSCĐ;
- Thay đổi bộ phận của TSCĐ hữu hình làm tăng thời gian
sử dụng hữu ích, hoặc làm tăng công suất sử dụng của
chúng;
- Cải tiến bộ phận của TSCĐ hữu hình làm tăng đáng kể
chất lượng sản phẩm sản xuất ra;
- Áp dụng quy trình công nghệ sản xuất mới làm giảm chi
phí hoạt động của tài sản so với trước;
- Tháo dỡ một hoặc một số bộ phận của TSCĐ.

17
Xác định giá trị của TSCĐ
Xác định giá trị còn lại của TSCĐ
• Giá trị còn lại của TSCĐ là nguyên giá của
TSCĐ sau khi trừ (-) số khấu hao lũy kế của tài
sản đó.
• Giá trị còn lại cũng có thể thay đổi trong trường
hợp giống như trường hợp thay đổi nguyên giá.

18
Xác định giá trị của TSCĐ
Xử lý chi phí phát sinh sau ghi nhận ban đầu
(Subsequent costs)
• Đối với TSCĐ hữu hình
- Các chi phí phát sinh sau ghi nhận ban đầu TSCĐ
hữu hình được ghi tăng nguyên giá của tài sản nếu
các chi phí này chắc chắn làm tăng lợi ích kinh tế
trong tương lai do sử dụng tài sản đó. Các chi phí
phát sinh không thỏa mãn điều kiện trên phải được
ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ.
- Các chi phí phát sinh sau ghi nhận ban đầu TSCĐ
hữu hình được ghi tăng nguyên giá của tài sản nếu
chúng thực sự cải thiện trạng thái hiện tại so với
trạng thái tiêu chuẩn ban đầu của tài sản đó
19
Xác định giá trị của TSCĐ
Xử lý chi phí phát sinh sau ghi nhận ban đầu
• Đối với TSCĐ vô hình
- Chi phí liên quan đến TSCĐ vô hình phát sinh sau
khi ghi nhận ban đầu phải được ghi nhận là chi phí
sản xuất, kinh doanh trong kỳ, trừ khi thỏa mãn
đồng thời 2 điều kiện sau thì được tính vào nguyên
giá TSCĐ vô hình:
(a) Chi phí này có khả năng làm cho TSCĐ vô hình
tạo ra lợi ích kinh tế trong tương lai nhiều hơn mức
hoạt động được đánh giá ban đầu;
(b) Chi phí được đánh giá một cách chắc chắn và
gắn liền với một TSCĐ vô hình cụ thể.

20
4.2 TỔ CHỨC KẾ TOÁN TSCĐ

21
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ
Chứng từ thường sử dụng:
• Hóa đơn (GTGT) hoặc hóa đơn bán hàng.
• Biên bản giao nhận tài sản cố định
• Hợp đồng liên doanh, liên kết.
• Biên bản định giá_ …
• Một chứng từ khác

TK sử dụng
TK 211-Tài sản cố định hữu hình
TK 213- Tài sản cố định vô hình
(Xem TK cấp 2 trong GT)

22
 KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ
Sơ đồ kế toán tăng TSCĐ do mua sắm (trực tiếp
phục vụ HĐ SXKD)

111,331,... 211,213
(1) Mua TSCĐ
(133) Giá mua
Thuế
GTGT
(2) Chi phí trực tiếp ban đầu
411 441
(3) Kết chuyển nguồn
vốn
23
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Ví dụ 4.1: Trong năm 201X, phòng kế toán Công

ty A có tài liệu sau:
Mua 1 thiết bị sử dụng ở bộ phận sản xuất, có giá
mua chưa thuế là 50.000.000đ, thuế GTGT 10%,
tiền chưa thanh toán. Chi phí vận chuyển chi
bằng tiền mặt là 200.000đ. Trong ngày tài sản
được bàn giao và đưa vào sử dụng.

24
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Sơ đồ kế toán tăng TSCĐ do mua sắm (phục vụ

phát triển khoa học & công nghệ))
111,331,... 211,213
(1) Mua TSCĐ
(133) Giá mua
Thuế
GTGT

(2) Chi phí trực tiếp ban đầu

3562 3561
(3) Kết chuyển quỹ
25
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Ví dụ 4.2: Trong năm 201X, phòng kế toán Công

ty A có tài liệu sau:
Mua 1 thiết bị sử dụng ở phòng thí nghiệm, có giá
mua chưa thuế là 50.000.000đ, thuế GTGT 10%,
tiền chưa thanh toán. Chi phí vận chuyển chi
bằng tiền mặt là 200.000đ. Tài sản này do quỹ
phát triển khoa học và công nghệ tài trợ. Trong
ngày tài sản được bàn giao và đưa vào sử dụng.

26
 KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Sơ đồ kế toán tăng TSCĐ do mua sắm (phúc lợi)

111,331,... 211,213
(1)Mua TSCĐ
(Giá mua chưa VAT +
VAT)
111,112,141,33
3 (2) Chi phí trực tiếp ban đầu
(Chi phí chưa VAT + VAT)
3533 3532
(3) TSCĐ mua bằng quỹ phúc lợi và dùng
cho HĐ phúc lợi.

27
XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ CỦA TSCĐ
Ví dụ 4.3: Trong năm 201X, phòng kế toán Công
ty A có tài liệu sau:
Mua 1 thiết bị sử dụng ở câu lạc bộ thể thao, có
giá mua chưa thuế là 60.000.000đ, thuế GTGT
10%, đã thanh toán qua chuyển khoản. Tài sản
này do quỹ phúc lợi tài trợ theo nguyên giá. Trong
ngày tài sản được bàn giao và đưa vào sử dụng.
Nợ 211 66.000.000
Có 112
Nợ 3532 66.000.000
Có 3533

28
 KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Sơ đồ kế toán tăng TSCĐ do mua trả góp

111,112 331 211,213
(1) Mua GM trả
(2) Trả tiền TSCĐ ngay

133
VAT

242 635

Lãi trả góp Phân bổ dần

29
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ
Sơ đồ kế toán TSCĐ do XDCB hoàn thành bàn giao
241 211, 213
TSCĐ do XDCB hoàn thành
bàn giao
111,112,331,..
. Chi phí trước khi sử dụng (nếu có)

133
thuế GTGT khấu trừ
411 441
Chuyển nguồn trường hợpTSCĐ đầu tư bằng
NVĐTXDCB dùng vào hoạt động kinh doanh

30
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Ví dụ 4.4: Trong năm 201X, phòng kế toán Công

ty A có tài liệu sau:
Công ty tiến hành xây dựng 1 nhà kho, chi phí
phát sinh liên quan đến xây dựng bao gồm:
Nguyên vật liệu xuất dùng: 30.000.000đ, Công cụ
xuất dùng: 5.000.000đ
Cuối năm, công trình nhà kho chưa hoàn thành.

31
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Ví dụ 4.5 (tiếp theo 4.4): Sang năm 201X+1, quá

trình xây dựng nhà kho hoàn thành, nghiệm thu
đưa vào sử dụng, chi phí xây dựng phải trả cho
công ty Xây dựng số 4 là 155.000.000đ (bao gồm
thuế GTGT 10%). Giá quyết toán công trình được
duyệt bằng 90% chi phí thực tế, khoản còn lại bắt
bồi thường. Tài sản này được hình thành từ
nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản.

32
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Sơ đồ kế toán tăng TSCĐ do sử dụng thành

phẩm làm TSCĐ:

155 211

33
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Sơ đồ kế toán tăng TSCĐ do được cấp

411 211,213
(1) Giá trị tài sản nhận được

111,331,...
(2) Chi phí trực tiếp ban đầu

34
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ

Sơ đồ kế toán tăng TSCĐ do nhận lại sau khi

mang đi cầm cố

244 211

214

35
KẾ TOÁN TĂNG TSCĐ
TSCĐVH được tạo ra từ nội bộ DN.
111,112,152,331….
642,242
(1) CP GĐ nghiên cứu và GĐ triển khai chưa đủ điều kiện ghi nhận
TSCĐVH

133

241(2) 213

(2) CP GĐ triển khai đủ

điều kiện ghi nhận (3)Khi hình thành
TSCĐVH SDN

Chưa cấp bằng sáng

chế hay chưa kết thúc
GĐ triển khai

 Bút toán kết chuyển nguồn vốn

36
• Giai đoạn nghiên cứu
Toàn bộ chi phí phát sinh trong giai đoạn này không được ghi
nhận là TSCĐ vô hình mà được ghi nhận là CP SXKD trong kì.
Ví dụ:
• (a) Hoạt động nghiên cứu, phát triển tri thức mới và hoạt động
tìm kiếm, đánh giá và lựa chọn các phương án cuối cùng;
• (b) Việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu, các tri thức khác;
• (c) Việc tìm kiếm các phương pháp thay thế đối với các vật
liệu, dụng cụ, sản phẩm, quy trình, dịch vụ;
• (d) Công thức, thiết kế, đánh giá và lựa chọn cuối cùng các
phương pháp thay thế đối với các vật liệu, dụng cụ, sản phẩm,
quy trình, hệ thống, dịch vụ mới hoặc cải tiến hơn.

37
Giai đoạn triển khai
•Tài sản vô hình tạo ra trong giai đoạn triển khai được ghi nhận là TSCĐ
VH nếu thỏa mãn 7 điều kiện sau:
•(a) Tính khả thi về mặt kỹ thuật đảm bảo cho việc hoàn thành và đưa
TS vào sử dụng theo dự tính hoặc để bán;
•(b) Dự định hoàn thành TS để sử dụng hoặc để bán;
•(c) Có khả năng sử dụng hoặc bán TS đó;
•(d) TS đó phải tạo ra được lợi ích kinh tế trong tương lai;
•(e) Có đầy đủ các nguồn lực về kỹ thuật, tài chính và các nguồn lực
khác để hoàn tất các giai đoạn triển khai, bán hoặc sử dụng TS đó;
•(f) Có khả năng xác định một cách chắc chắn toàn bộ chi phí trong giai
đoạn triển khai để tạo ra tài sản vô hình đó;
•(g) Ước tính có đủ tiêu chuẩn về thời gian sử dụng và giá trị theo quy
định cho TSCĐ vô hình.

38
• Giai đoạn triển khai
• 41. Ví dụ về các hoạt động triển khai:
• (a) Thiết kế, xây dựng và thử nghiệm các vật mẫu hoặc
kiểu mẫu trước khi đưa vào sản xuất hoặc sử dụng;
• (b) Thiết kế các dụng cụ, khuôn mẫu, khuôn dẫn và khuôn
dập liên quan đến công nghệ mới;
• (c) Thiết kế, xây dựng và vận hành xưởng thử nghiệm
không có tính khả thi về mặt kinh tế cho hoạt động sản xuất
mang tính thương mại;
• (d) Thiết kế, xây dựng và sản xuất thử nghiệm một phương
pháp thay thế các vật liệu, dụng cụ, sản phẩm, quy trình, hệ
thống và dịch vụ mới hoặc được cải tiến.

39
• Nguyên giá TSCĐ vô hình được tạo ra từ nội bộ doanh
nghiệp bao gồm:
• (a) Chi phí nguyên liệu, vật liệu hoặc dịch vụ đã sử dụng
trong việc tạo ra TSCĐ vô hình;
• (b) Tiền lương, tiền công và các chi phí liên quan đến việc
thuê nhân viên trực tiếp tham gia vào việc tạo ra tài sản;
• (c) Các chi phí khác liên quan trực tiếp đến việc tạo ra TS,
như chi phí đăng ký quyền pháp lý, khấu hao bằng sáng
chế phát minh, giấy phép được sử dụng để chế tạo ra TS;
• (d) Chi phí sản xuất chung được phân bổ theo tiêu thức hợp
lý và nhất quán vào tài sản (Ví dụ: phân bổ khấu hao nhà
xưởng, MMTB, phí bảo hiểm, tiền thuê nhà xưởng, thiết bị).

40
KẾ TOÁN KHẤU HAO TSCĐ
(Depreciation / Amortisation)
Hao mòn tài sản cố định là sự giảm dần giá trị
sử dụng và giá trị của tài sản cố định do tham gia
vào hoạt động sản xuất kinh doanh, do tác động
cơ, lí, hóa (hao mòn hữu hình), do tiến bộ của kỹ
thuật (hao mòn vô hình).

41
KẾ TOÁN KHẤU HAO TSCĐ
Theo VAS 03 và VAS 04:
Khấu hao TSCĐ là việc phân bổ một cách có hệ thống
giá trị phải khấu hao của TSCĐ trong suốt thời gian sử
dụng hữu ích của tài sản đó.
Giá trị phải khấu hao = Nguyên giá TSCĐ – Giá trị thanh
lý ước tính
Giá trị ước tính thu
(Giá trị
được khi hết thời Chi phí thanh lý
thanh lý = –
gian sử dụng của tài ước tính)
ước tính
sản
Thời gian sử dụng hữu ích: là thời gian TSCĐ phát huy
được tác dụng cho sản xuất kinh doanh
42
 Nguyên tắc trích khấu hao TSCĐ

a) Về nguyên tắc, mọi TSCĐ, bất động sản đầu tư

(BĐSĐT) dùng để cho thuê của doanh nghiệp có liên
quan đến sản xuất, kinh doanh (gồm cả tài sản chưa
dùng, không cần dùng, chờ thanh lý) đều phải trích
khấu hao theo quy định hiện hành.
b) Lựa chọn 1 trong các phương pháp tính, trích khấu
hao theo quy định của pháp luật phù hợp cho từng
TSCĐ, BĐSĐT.
c) Thời gian khấu hao và phương pháp khấu hao TSCĐ
phải được xem xét lại ít nhất là vào cuối mỗi năm tài
chính

43
 Nguyên tắc trích khấu hao TSCĐ

d) Đối với các TSCĐ đã khấu hao hết (đã thu hồi đủ vốn),
nhưng vẫn còn sử dụng vào hoạt động sản xuất, kinh
doanh thì không được tiếp tục trích khấu hao
e) Đối với TSCĐ vô hình, phải tùy thời gian phát huy hiệu
quả để trích khấu hao tính từ khi TSCĐ được đưa vào
sử dụng
f) Việc trích hoặc thôi trích khấu hao TSCĐ được thực
hiện bắt đầu từ ngày (theo số ngày của tháng) mà
TSCĐ tăng hoặc giảm

44
 Xác định thời gian sử dụng TSCĐ

+ Xác định thời gian trích khấu hao của tài sản
cố định hữu hình:
. Đối với tài sản cố định còn mới
. Đối với tài sản cố định đã qua sử dụng

45
 Xác định thời gian sử dụng TSCĐ

+ Thay đổi thời gian sử dụng tài sản cố định

DN phải lập Phương án thay đổi thời gian sử dụng tài sản
cố định trên cơ sở giải trình rõ các nội dung sau:
- Tuổi thọ kỹ thuật của TSCĐ theo thiết kế;
- Hiện trạng TSCĐ (thời gian TSCĐ đã qua sử dụng, thế hệ
tài sản, tình trạng thực tế của tài sản);
- Ảnh hưởng của việc tăng, giảm khấu hao TSCĐ đến kết
quả sản xuất kinh doanh và nguồn vốn trả nợ các tổ chức
tín dụng.
+ Trường hợp có các yếu tố tác động (như việc nâng cấp
hay tháo dỡ một hay một số bộ phận của tài sản cố
định) nhằm kéo dài hoặc rút ngắn thời gian sử dụng
46
 Xác định thời gian sử dụng TSCĐ

• Doanh nghiệp tự xác định thời gian sử dụng tài

sản cố định vô hình nhưng tối đa không quá 20
năm.
• Đối với TSCĐ vô hình là quyền sử dụng đất có
thời hạn, thời gian sử dụng là thời hạn được
phép sử dụng đất theo quy định.
• Đối với TSCĐ vô hình là quyền tác giả, quyền
sở hữu trí tuệ, quyền đối với giống cây trồng, thì
thời gian sử dụng là thời hạn bảo hộ được ghi
trên văn bằng bảo hộ theo quy định (không
được tính thời hạn bảo hộ được gia hạn thêm).
47
Phương pháp tính khấu hao
Có 3 phương pháp khấu hao TSCĐ:
1.Phương pháp khấu hao đường thẳng
2.Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có
điều chỉnh
3.Phương pháp khấu hao theo số lượng, khối
lượng sản phẩm
(xem giáo trình)

48
Phương pháp kế toán hao mòn TSCĐ

• Tài khoản 214 - Hao mòn TSCĐ, có 4 tài

khoản cấp 2:
- Tài khoản 2141- Hao mòn TSCĐ hữu hình
- Tài khoản 2142- Hao mòn TSCĐ thuê tài chính
- Tài khoản 2143- Hao mòn TSCĐ vô hình
- Tài khoản 2147- Hao mòn BĐSĐT
Kế toán hao mòn TSCĐ
Nợ TK 641,642,241,627, ...
Có 214

49
KẾ TOÁN SỬA CHỮA TSCĐ
(Repairs and Maintenance)

Ghi
hết vào
chi phí

Treo vào TK
2413:
-Duy trì hoạt
động: phân bổ
dần / trích
trước vào CP
-Nâng cấp:
ghi tăng Ngía
50
Sửa chữa thường xuyên TSCĐ

152,153,334,111,112 642,641,627,..

CP SCTX thực tế phát sinh

133
 Sửa chữa thường xuyên TSCĐ
Ví dụ 4.6: Tại công ty Nguyên Minh trong năm
201X phát sinh chi phí bảo dưỡng thường
xuyên máy móc thiết bị tại cửa hàng bao gồm:
- Vật liệu phụ xuất dùng 200.000đ
- Nhiên liệu xuất dùng 100.000đ
- Phụ tùng thay thế 1.800.000đ
 Sửa chữa lớn TSCĐ
Trường hợp phân bổ dần chi phí sửa chữa lớn

331 2413 242 627,641,642

(1) Chi phí SCL
TSCĐ (số tiền theo (3) Kết chuyển (4) Phân bổ dần CP
hoá đơn) CP SCL SCL cho từng kỳ theo
kế hoạch)
152,153,111,112,...
(2) Tập hợp CP
SCL TSCĐ tự làm
133

Thuế GTGT đầu vào

(nếu có)
 Sửa chữa lớn TSCĐ
Trường hợp trích trước chi phí sửa chữa lớn

2413 352
152,153,111,331 627,641,642
(2) Tập hợp chi (3) Quá trình sửa (1) Định kỳ trích
phí sửa chữa lớn chữa lớn TSCĐ trước chi phí
TSCĐ thực tế hoàn thành, kết sửa chữa lớn
phát sinh =B chuyển chi phí TSCĐ =A
sửa chữa lớn
 Sửa chữa lớn TSCĐ
Sửa chữa lớn TSCĐ (nâng cấp)
331 2413 211, 213

(1) Chi phí nâng cấp

TSCĐ (số tiền theo (3) Quá trình
hoá đơn) nâng cấp hoàn
thành
152,153,111,112,...

(2) Tập hợp CP nâng

cấp TSCĐ
133
 Sửa chữa lớn TSCĐ
Ví dụ 4.7: Công ty A tiến hành nâng cấp nhà
kho chứa hàng hoá. Trong quý I/năm 201X, chi
phí bỏ ra để nâng cấp được công ty A chi bằng
tiền mặt là 100.000.000đ. Trong quý II/ năm
201X, chi phí bỏ ra đề tiếp tục nâng cấp chi
bằng tiền mặt là 200.000.000đ. Quá trình nâng
cấp hoàn thành vào cuối quý II, kế toán ghi
tăng nguyên giá của nhà kho.
KẾ TOÁN GIẢM TSCĐ (Disposal)

• Có nhiều trường hợp giảm TSCĐ

• Tùy theo từng trường hợp giảm tài sản cố định
cụ thể, kế toán giảm TSCĐ phải làm đầy đủ các
thủ tục cần thiết và sử dụng các chứng từ sau:
 Hóa đơn (GTGT) hoặc hóa đơn bán hàng.
 Biên bản giao nhận tài sản cố định
 Hợp đồng mua bán tài sản cố định.
 Hợp đồng liên doanh, liên kết.
 Quyết định thanh lý / nhượng bán kèm theo
biên bản định giá tài sản cố định khi thanh lý /
nhượng bán.

57
 Kế toán nhượng bán, thanh lý TSCĐ
đang dùng trong SXKD

214 711 111,112,131,152

211,213
(3)Phế liệu thu
(1) Giảm TSCĐ hồi khi thanh lý

811 (4) Gíá Giá

GTCL bán TSCĐ thanh
111,112,331,15 toán
3331
2 (2)Chi phí thanh
lý ,nhượng bán TSCĐ Thuế GTGT

Thuế GTGT
133

58
 Kế toán nhượng bán, thanh lý TSCĐ
đang dùng trong SXKD
Ví dụ 4.8: Tháng 10 năm 201X, Công ty Thành
Công bán một thiết bị sản xuất đang sử dụng,
tài sản có nguyên giá 200.000.000đ, đã hao
mòn 140.000.000đ. Giá bán TSCĐ này chưa
thuế 80.000.000đ, thuế GTGT 10%, chưa thu
tiền người mua (thời hạn thu tiền trong hợp
đồng là trong vòng 5 tháng kể từ ngày giao
dịch hoàn tất). Chi tiền mặt trả cho người môi
giới 2.000.000đ.
 Kế toán nhượng bán, thanh lý TSCĐ
đang dùng trong SXKD
Ví dụ 4.9: Trong năm 201X, Công ty Thành
Công thanh lý một máy móc thiết bị thuộc phân
xưởng sản xuất, nguyên giá 260.000.000đ đã
khấu hao hết 200.000.000đ. Chi phí tháo dỡ
gồm: Công cụ dụng cụ: 1.200.000đ, Chi phí
khác bằng tiền mặt: 800.000đ. Phế liệu thu hồi
từ tài sản này nhập kho có giá trị ước tính là:
2.000.000đ.
 Kế toán nhượng bán, thanh lý TSCĐ phục
vụ họat động phúc lợi

214 3532 111,112,131,152

211,213
(3)Phế liệu thu
(1) Giảm TSCĐ hồi khi thanh lý

3533 (4) Gíá Giá

GTCL bán TSCĐ thanh
toán
3331
111,112,331,152 Thuế GTGT
3532

(2)Chi phí thanh

lý ,nhượng bán TSCĐ

61
Kế toán nhượng bán TSCĐ sử dụng cho mục đích
nghiên cứu, phát triển khoa học và công nghệ

214 3561 111,112,131,152

211,213
(3)Phế liệu thu
(1) Giảm TSCĐ hồi khi thanh lý

3562 (4) Gíá Giá

GTCL bán TSCĐ thanh
toán
3331
111,112,331,152 Thuế GTGT
3561

(2)Chi phí thanh

lý ,nhượng bán TSCĐ

62
Chuyển TSCĐ không đủ tiêu chuẩn
thành CCDC

211 214

NG GTHM

153,242, 6…

GTCL

63
Đem TSCĐ trao đổi lấy TSCĐ khác.

- Trao đổi tương tự: hội đủ 2 điều kiện:

+ Có công dụng kinh tế tương đương (công suất
kinh tế)
+ Giá trị tương đương (trao đổi ngang giá)
Giá trị TS nhận về:
Nguyên giá = Giá trị còn lại TS đem trao đổi
Đem TSCĐ trao đổi lấy TSCĐ khác.
- Tương tự

211 (A) 214

NG A GTHMA

211 (B)

GTCLA = NGB
Đem TSCĐ trao đổi lấy TSCĐ khác.

Trao đổi không tương tự.

+ Chứng từ: Hóa đơn DN phát hành, Hóa đơn đối tác phát
hành, biên bản giao nhận TSCĐ.
 Hạch toán: Giống sơ đồ mua sắm TSCĐ và nhượng
bán TSCĐ.
TSCĐ giảm từ hoạt động góp vốn vào
công ty khác
Khi đem TSCĐ góp vốn

211,213 214

221,222,228

711 811
TSCĐ thừa thiếu phát hiện qua kiểm kê.

1388

211 1381
XXX NG GTCL (2) Căn cứ
biên bản
(1) Căn cứ
biên bản kiểm
xử lý TSCĐ
kê thiếu 811
214
DN chịu
Hao mòn tổn thất
4.3 THÔNG TIN TRÌNH BÀY TRÊN
BCTC
+ Trên bảng Cân đối KT
Cột tài sản : Trình bày thông tin TSCĐ bao gồm nguyên
giá, hao mòn lũy kế (ghi âm) và giá trị còn lại
+ Trên Bảng kết quả kinh doanh
Trong giao dịch thanh lý, nhượng bán TSCĐ, chênh lệch
giữa khoản thu từ việc thanh lý, nhượng bán TSCĐ với
giá trị còn lại của TSCĐ và chi phí thanh lý sẽ được trình
bày ở chỉ tiêu Thu nhập khác hoặc Chi phí khác.
+ Trên bảng Thuyết minh BCTC
- Thuyết minh chi tiết phương pháp khấu hao TSCĐ và
những thay đổi
- Thuyết minh chi tiết các trường hợp làm tăng và giảm
TSCĐ
69
Minh họa BCTC

70
Minh họa BCTC

71
Minh họa BCTC

72
Minh họa BCTC

73
TÓM TẮT CHƯƠNG 4
• Mở sổ chi tiết theo dõi TSCĐ theo các cách
phân lọai.
• Cách xác định nguyên giá TSCĐ.
• Nguyên tắc khấu hao TSCĐ.
• Chi phí sửa chữa TSCĐ.
• Mọi trường hợp giảm TSCĐ đều phải ghi giảm
nguyên giá, giảm giá trị hao mòn lũy kế.

74