APLIKATIVNI ASPEKT

MULTIMEDIJA
 Aplikativni aspekt multimedija obuhvata praktična znanja,
postupke i resurse koji se koriste u procesu multimedijalnog
stvaralaštva.

 Multimedijalnim stvaralaštvom, u najširem smislu, mogu se

označiti sve kreacije stvorene za višečulnu percepciju čoveka.

 Koreni multimedija mogu se tražiti već u ranoj fazi razvoja

ljudskih zajednica sa pojavom prvih oblika čulnih komunikacija.
Prvobitne međuljudske komunikacije, kao i komunikacije
između životinja, audio-vizuelne su, što znači da su se
zasnivale na percepciji zvuka i slike.

 Slika koja deluje na čulo vida predstavlja ulazni signal za video

percepciju.
 Zvuk koji deluje na čulo sluha predstavlja ulazni signal za čujnu
percepciju.
 Aplikativni aspekt osnovnih
informaciono-komunikacionih pojmova
 Medij, reč starogrčkog porekla koristi se da označi sredinu,
prostor, ili sredstvo za prenos, memorisanje i prezentaciju
informacija.

 Multimedija, što bukvalno znači mnogo sredina, sadrži

pojmovnu suvišnost jer je medija množina od medij, a počinje
da se koristi sedamdesetih godina prošlog veka u različitim
kontekstima da bi se devedesetih godina preciznije definisala.

 Multimedija, prema standardu ISO/IEC JTC1 SC29/WG12,

kako je već navedeno na početku ove knjige, predstavlja
sposobnost postupanja sa različitim vidovima prezentacionih
medija koji čine tip podataka sa zadatkom da definišu prirodu
informacije u njenom kodiranom formatu.
 Za praktičare zadovoljavajuće je koristiti jednostavniju
definiciju.

 Multimedija, sa aplikativnog aspekta, predstavlja

informaciono-komunikacioni proizvod računarskih
tehnologija koji pomoću integrisanih hardverskih i
softverskih uređaja prikazuju pojave za čulo vida, sluha,
i dodira, u novije vreme i za čulo mirisa. Multimedijalni
proizvod predstavlja sintezu slika, teksta, animacije,
zvuka, taktilnih elementa, u novije vreme i mirisa.

 Multimedija pojmovno obuhvata različite medije,

informacione sadržaje, i interaktivnost.
 Interaktivna multimedija podrazumeva postojanje interakcije
sa korisnikom. Savremeni multimedijalni proizvodi su, po
pravilu, interaktivni, pa se pod pojmom multimedija
interaktivnost već podrazumeva, i pridev interaktivna
izostavlja.

 Hipermedija je interaktivna multimedija sa linkovima za

navođenje korisnika.
 U savremenom društvu miltimedija postaje nova pismenost i
opšti način izražavanja.

 Multimedija se koristi u marketingu, obrazovanju, zabavi,

medicini i poslovanju. Skoro da nema delatnosti gde
multimedija ne nalazi primenu.
 Prema funkciji, mediji se klasifikuju na: memorijske, prenosne i
prezentacione.

 Memorijski medij je fizičko sredstvo za skladištenje informacija,

kao što su: poluprovodničke, magnetne i optičke memorije.

 Prenosni medij je sredina ili sredstvo za prenos signala kao što

su: bakarni provodnici,staklena vlakna i slobodan prostor.

 Prezentacioni medij je fizičko sredstvo ili uređaj pomoću koga se

informacije predstavljaju korisniku, kao što su uređaji sa
ekranima za prikazivanje slike i uređaji sa zvučnicima za
generisanje zvuka.

 Medij za prikazivanje slike karakterišu parametri za rezoluciju,

kontrast i osvetljaj slike.
 Medij za generisanje zvuka karakteriše dinamički i frekvencijski
opseg audio pojačavača i zvučnika.
 Osnovni informaciono-komunikacioni pojmovi
su: informacija, poruka, podatak, komunikacija,
signal i kodovanje.
 Informacija predstavlja skup poruka.
 Poruka predstvalja skup podataka.
 Podatak predstavlja karakteristiku elementa,
sistema, ili procesa.
 Komunikacija predstavlja proces prenošenja
informacija.
 Prenošenje informacija se ostvaruje pomoću
signala.
 Signal je materijalizovani nosilac informacija.
 Analogni signali nastaju kao neposredan odraz procesa
koji generišu fizički fenomeni I na prijemu donose
informacije u istom obliku kako ih fizički fenomeni, čiji
su odraz, generišu.
 Primeri analognih signala su zvučni i svetlosni talasi,
odnosno zvuci koje slušamo i slike koje gledamo.
Čovečija čula predstavljaju prijemnike za analogne
signale slike, zvuka, dodira, mirisa i ukusa.

 Digitalni signali nastaju u procesu kodovanja i prenose

informacije pomoću simbola određenog kodnog sistema.

 Kodovanje je postupak simboličnog šifrovanog

predstavljanja informacija pomoću elemenata određenog
brojnog sistema ili azbuke određenog jezika
 Signali se karakterišu dinamičkim, frekvencijskim i vremenskim
domenom.
 Dinamički domen signala koristi se za predstavljanje snage, odnosno
intenziteta signala. Za obradu i prenos signala značajan je raspon ili
odnos maksimalnog i minimalnog intenziteta signala što se označava
kao dinamika signala. Od dinamike signala zavisi sa koliko bita,
osnovnih informacionih jedinica, analogni signal se koduje i prevodi u
digitalni oblik.
 Frekvencijski domen koristi se za predstavljanje brzine promena
signala. Za obradu, memorisanje i prenos signala značajna je
maksimalna brzina promene, odnosno maksimalna učestanost –
frekvencija signala. Povećanjem maksimalne učestanosti rastu i
zahtevi u pogledu potrebnih resursa za obradu, memorisanje, i
prenos signala.
 Vremenski domen koristi se za predstavljanje brzine promena,
trajanja pojedinih intervala, i ukupno trajanje signala. Brzine promena
povezane su sa spektrom signala, odnosno frekvencijskim domenom.
Trajanja pojedinih intervala i ukupno trajanje signala određuje
zauzetost procesorskih, memorijskih i prenosnih resursa.
 Multimedijalni sistem predstavlja skup uređaja i
programa za integrisanu obradu I upravljanje nezavisnim
diskretnim i kontinualnim medijima u cilju prilagođavanja
realnih pobuda–stimulusa čovečijem čulnom sistemu za
zadovoljenje odgovarajuće percepcije.

 Multimodalnost predstavlja povezanost međusobno

zavisnih kanala – modalities za čulnu percepciju, kao što
je zavisnost govora od pokretanja usana i izraza lica.

 Multimodalni sistem predstavlja skup uređaja i programa

za integrisanu obradu I upravljanje međusobno zavisnih
medija odnosno međusobno zavisnih komunikacionih
kanala. Govor je povezan sa pokretanjem usana i
izrazima lica, pa se preko čula vida dopunjava doživljaj
koji dolazi od čula sluha.
Osnovne multimedijalne delatnosti
 Multimedijalna delatnost je multidisciplinarna i
obuhvata razne tehničko-tehnološke,
ekonomske, sociološke i umetničke specijalnosti.

 Stvaranje multimedijalnog dela, zavisno od

njegove kompleksnosti, zahteva angažovanje
različitog broja i profila stručnjaka. Kreiranje
multimedijalnog proizvoda može da bude
nemetodično ili proceduralno strukturirano.
Primer nemetodičnog stvaranja su pojedinačni
proizvodi koji nisu dobro definisani.
 Karakteristične su tri faze u realizaciji projekata iz oblasti
multimedija: preprodukcija,produkcija i postprodukcija.

 Multimedijalna preprodukcija predstavlja prvu fazu

multimedijalnog projekta u kojoj se prikupljaju i razrađuju
zahtevi naručioca/klijenta, definišu ciljevi, analiziraju korisničke
specifikacije i pravi se projektni plan.

 Multimedijalna produkcija predstavlja drugu fazu realizacije

projekta u kojoj se neposredno formira sadržaj koji će se
ugrađivati u proizvod. Zavisno od kompleksnosti proizvoda
koristi se računar, kamera, glumci, kostimi, studija i scenografija.

 Multimedijalna postprodukcija predstavlja završnu fazu

realizacije projekta u kojoj se formira konačna verzija
multimedijalnog proizvoda. Kod digitalnih multimedija
postprodukcija se svodi na uredništvo, editovanje (eng. editing).
Kad se radi sa zvukom i pokretnim slikama, to je montaža.
 PRIČA NA TABLI - STORYBOARD
 Storibord predstavlja očigledan, sažet i strukturiran prednacrt
sadržaja multimedijalnog proizvoda.
 Za video produkciju, storibord je vizuelna, grafička, reprezentacija
svake specifične sekvence u videu. Storibording eng.
storyboarding) je proces stvaranja niza skica oblika strip knjige
kojima su prikazani ključni spotovi, željeni okviri – frejming (eng.
framing) u videu I glavni objekti kao i akcije za svaki snimak, sa
detaljnim opisom raznih poruka, razgovora, slika.

 Storibord se koristi kao vodič za snimanje ili animaciju. Njime se

određuje broj i tip snimka za svaki video ili audio proces, kao i
specijalni efekti i tranzicije. On pomaže razvojnom timu da
proceni logički tok sekvence koja se koristi u videu, obezbedi
miran, blag (eng. smooth) pokret i odredi digitalni audio i video
sadržaj koji je potrebno da se snimi i edituje.
 Storibord sadrži glavnu poruku koja se želi preneti
korisniku i precizan sadržaj multimedijalnog
proizvoda, što znači sledeće:

 • Identifikaciju sadržaja koji treba da ima specijalnu

dozvolu ili copyright izdanje,
 • Ukupan broj stranica – layout-a,
 • Neophodne detalje za navigaciju,
 • Definisanje određenih oblika interaktivnosti,
 • Informacije u vezi sa projektantima (dizajniranje)
multimedijalnog proizvoda,
 • Komentare i druge korisne informacije za
programere koji će da preuzmu kreiranje
multimedijalnog proizvoda.
 PROCENA TROŠKOVA
 Procena troškova je jedan od ključnih elemenata za
uspešnu realizaciju multimedijalnog projekta. Radi se na
osnovu procene troškova za rad i materijalnih troškova.

 Troškovi za rad određuju se na osnovu cene učešća

angažovane ekipe,
 a materijalni troškova na osnovu cene korišćene opreme
za produkciju, postprodukciju i distribuciju
multimedijalnog proizvoda.

 Cena rad računa se na osnovu cene norma časa svakog

angažovanog pojedinca u projektnom timu I vremena
angažovanja svakog izvršioca.
 RADNI TIM ZA MULTIMEDIJALNU
PRODUKCIJU
 Sledeće specijalnosti se mogu izdvojiti kao posebne:
 • Menadžer projekta – oblikuje projekt u svim fazama rada, počev od trenutka
programske i uredničke odluke za određeni projekat pa do njegove potpune
realizacije.
 • Urednik – osmišljava projekte i akcije, obavlja predistraživanje, istražuje,
prikuplja, stilski i žanrovski klasifikuje i uređuje sadržaj
 • Direktor produkcije – upravlja, organizuje, koordinira i kontroliše tehnološki
proces proizvodnje.
 • Producent – izrađuje/odobrava plan proizvodnje, organizuje i finansijski vodi
proizvodnju i finalizaciju projekata, odgovoran je za budžet projekta,
sprovođenje tehničkih standarda i rokove proizvodnje.
 • Reditelj – učestvuje u oblikovanju projekta u svim fazama rada, počev od
trenutka programske i uredničke odluke za određeni projekat pa do njegove
potpune realizacije,
 • Snimatelj slike – u pripremnoj fazi učestvuje u utvrđivanju tehničko-
produkcionih uslova, utvrđuje tehničke standarde snimanja slike, potrebnu
tehniku i opremu za snimanje slike, u fazi snimanja postavlja svetlosnu
postavku, pozicionira kameru, snima sliku u skladu sa produkcijskim zahtevima,
utvrđuje sve pokrete kamere, način i opremu za njihovo izvođenje
 Multimedijalna produkcija

 Produkcija je druga faza realizacije projekta,

realizacije multimedijalnog proizvoda u kojoj
se vrši neposredno formiranje sadržaja koji
će se ugrađivati u proizvod.

 U fazi produkcije, zavisno od kompleksnosti

proizvoda, koristi se računar, kamera, glumci,
kostimi, studio I scenografija.
 Procesi u fazi produkcije su:
 • Pisanje scripta,
 • Istraživanje i pisanje sadržaja,

 • Izbor i priprema odgovarajuće opreme za video snimanje: kamera, tripod,

mikrofoni, svetlo,
 • Snimanje audio i video sadržaja koristeći storyboard,
 • Montaža audio i video sadržaja,
 • Stvaranje multimedijalnih komponenti,
 • Razvoj kompjuterske animacije,

 • Interfejs dizajn,
 • Grafičko oblikovanje,
 • Integrisanje multimedijalnih komponenti u multimedijalni proizvod
 • Testiranje proizvoda.

U video produkciji postoje sledeće faze:

 • Video plan – capture,
 • Uvođenje videa u multimedijalni projekat,
 • Identifikacija softvera koji je na raspolaganju za video produkciju

/nelinearnu montažu,
 • Nelinearna montaža videa, titlovanje, specijalni efekti, prelazi–tranzicije.
 Multimedijalna postprodukcija
 Multimedijalna postprodukcija predstavlja završnu
fazu u kojoj se formira konačna verzija
multimedijalnog proizvoda. Kod digitalnih
multimedija postprodukcija se svodi na uredništvo,
editing. Kad se radi sa zvukom i pokretnim slikama
onda je to audio i video montaža.

 Postprodukcija ima zadatake da izradi:

 • Originalni, glavni (eng. master) uzorak i proizvede
duplikate.
 • Uputstvo za korisnike (eng. user manual) i napravi
arhivu proizvoda – pakovanje – ambalažu proizvoda.
 Rendering (eng. rendering) predstavlja proces
kompjuterske sinteze slike od sirovih podataka, modela,
odnosno elemenata scene čije objekte i osobine
materijala uobličavaju svetlosni izvori, položaji i pravac
posmatranja gledaoca. Osvetljenje ima presudan uticaj na
scenski doživljaj pa se renderovanje često označava kao
poslednja faza u procesu dizajniranja slika.

 Poslednja faza pred distribuciju multimedijalnog

proizvoda je snimanje kreiranog proizvoda na spoljašnji
prenosni medij: tejp, DVD, CD, fleš memoriju.

 Distribucija multimedijalnog proizvoda može da se

obavlja preko interneta – on-line, ili pomoću memorijskih
medija CD-ROM, DVD, fleš memorija – off-line.
 Slika u multimediji
 Slika, sa fizičkog aspekta, predstavlja raspodelu svetlosti na površini,
u ravni ili prostoru.
 Svetlost je elektromagnetni talas sa širokim opsegom talasnih dužina
od 390 nm do 760 nm, koje se pojedinačno vide kao boje svetlosti.
 Boja predstavlja jedan uži deo svetlosnog spektra koji sistem za vid
razlikuje od susednih delova spektra. Boje se klasifikuju na primarne,
sekundarne i tercijarne.
 Primarne ili osnovne boje su crvena, plava i žuta.
 Sekundarne boje ili boje drugog reda su narandžasta (žuta +
crvena), zelena (plava + žuta) i ljubičasta (crvena + plava) .
 Tercijarne boje – boje višeg reda su kombinacije primarnih i
sekundarnih boja.
 Ljudsko oko razlikuje oko 10 miliona različitih boja. Ogromna paleta
tercijarnih boja dobija se mešanjem primarnih i sekundarnih boja.
 Postoje dva načina mešanja boja, aditivno i subtraktivno mešanje
boja.
 Aditivno mešanje boja odvija se na osnovu superpozicije,
sabiranja svetlosnih talasa pojedinih boja. Svaka boja se
može sintetizovati od odgovarajuće količine tri osnovne
boje. Primer aditivnog mešanja boja su slike na ekranima.
 Subtraktivno mešanje boja odvija se na osnovu
međusobne apsorpcije obojenih čestica, što je slučaj u
slikarstvu.
 Monohromatska slika je crno-bela slika, a hromatska slika
je slika u boji.
 Slika u multimediji predstavlja 2D tabelu diskretnih
elemenata slike – piksela.
 Piksel (eng. picture element) je elemenat slike određen
svojom sjajnošću i položajem u slici.
 Sjajnost piksela se izražava brojnom vrednosti intenziteta.
 Položaj piksela predstavlja se koordinatama (x, y).
Memorisanje, prenos i prikazivanje
slike
 Memorisanje, prenos i prikazivanje slike vrši
se pomoću elektronskih uređaja posle
procesa konverzije piksela iz svetlosnog u
električni domen i formiranja video signala.

 Video uređaji za snimanje slike – elektronske

kamere, razvijeni su po ugledu na čulo vida
živih organizama. Oko je predstavljalo uzor
za konstrukciju elektronske kamere.
 Senzori slike
 Senzori slike su komponente video sistema koje transformišu optičku
sliku u video signal. Razlikuju se senzori slike sa elektronskim
mlazom i senzori slike sa poluprovodnicima.
 Senzori slike sa elektronskim mlazom: vidikoni, ortikoni, super
ortikoni, plumbikoni, satikoni. Fotoelektrični senzori u vidu mozaika
na poluprovodnoj pločici smešteni su u vakuumsku cev od stakla.
Svetlosna slika koja se projektuje na fotoosetljivu senzorsku pločicu
transformiše se u sliku naelektrisanja. Slika naelektrisanja skenira se
pomoću elektronskog mlaza koji zatvara strujno kolo preko radnog
otpornika formirajući na taj način video signal. Senzore slike sa
elektronskim mlazom potisnuli su mnogo manji poluprovodnički
senzori.
 Senzori slike sa poluprovodnicima predstavljaju fotoosetljive pločice
sa mozaikom elemenata koji pod dejstvom svetlosti formiraju
električnu sliku. Za očitavanje je moguć pristup svakom nizu
fotoosetljivih elemenata koji reprezentuju piksele.
 Osnovne obrade slike
 Osnovu za obradu slike čine elementi 2D
prostora – pikseli, elementi 3D prostora –
vokseli i elementi vremenske koordinate –
vremenski intervali.
 Osnovne obrade slike su: analiza slike,
digitalizacija signala slike, poboljšanje,
restauracija, kompresija i rekonstrukcija.
 Analiza slike predstavlja pretraživanje i
odmeravanje elemenata slike, pojedinih
segmenata slike i slike u celini. Slika se može
analizirati po površini, nivoima i sadržaju.
 Odabiranje ili uzorkovanje – sampling predstavlja proces tokom
kojeg se iz kontinualnog video signala, u određenim vremenskim
intervalima, periodima odabiranja, izdvajaju trenutne vrednosti
signala, odbirci – uzorci u cilju diskretizacije video signala I
konverzije iz analognog u digitalni oblik.
 Kvantizacija je proces odmeravanja što znači procenu brojne
vrednosti svakog odbirka. Odbircima se dodeljuju vrednosti iz
konačanog skupa vrednosti koje su određene kvantizacionim
nivoima.
 Kodovanje je proces izražavanja kvantovane vrednosti odbiraka
pomoću određenog koda, odnosno brojnog sistema. Po pravilu
koristi se binarni brojni sistem gde je ukupan broj simbola N
određen željenim brojem bita B prema formuli N = 2B.
 Poboljšanje slike predstavlja postupak obrade kojim se vrši
poboljšanje kontrasta, potiskivanje šuma, pojačanje oštrine i
bojenje. Postupci za poboljšanje slike relativno su jednostavni i
mogu se obavljati u realnom vremenu.
 Restauracija slike je postupak obrade kojim se poboljšava kvalitet
slike kada je degradacija slike poznata i kada se može formirati
model degradacije.
 Selekcija se vrši specijalizovanim alatima za izdvajanje
pravougaonih i eliptičnih oblika, nepravilnih površina sa tkz.
magičnim štapom (eng. magic wand) i magnetskim lasom
(eng. magnetic lasso). Selekcija definiše masku koja stoji
preko dela slike koji nije selektovan i koji je zaštićen od
obrade.
 Maska može biti: providna, neprovidna, i poluprovidna.
Nijansirane maske nazivaju se alfa kanali (eng. alpha
channel), mogu imati 256 nivoa providnosti. Bojenje,
filtracija i druge modifikacije piksela pomoću digitalnih
maski proporcionalno je vrednosti zapisanoj u alfa kanalu.
Dve ili više slika mogu se utopiti u jednu pomoću raznih
veličina prozirnosti maski kao I ublažiti oštre ivice objekata
na slici.
 Obrada pojedinačnih piksela omogućava proporcionalne
promene bitmapirane slike u celini kao što su dobijanje
negativa, korekcija sjajnosti i kontrasta, kao i korekcija boja
 Bitmapirana slika
 Bitmapirana slika predstavlja 2D niz vrednosti elemenata slike –
piksela u digitalnoj video memoriji ili prikazanih na ekranu u vidu
optičke slike. Pikseli bitmapirane slike formiraju se u procesu
snimanja ili skeniranja optičke slike.
 Raster slike ili bitmapa predstavlja pravougaonu mrežu piksela
kojom se formira slika na ekranima ili papiru.
 Monohromatska slika predstavlja se 2D matricom, gde su
reprezentovane vrednosti odbiraka na koordinatama X i Y koje
odgovaraju vrednostima intenziteta svetlosti na određenom mestu
slike. Opseg mogućih vrednosti intenziteta svetlosti je određen
brojem kvantizacionih nivoa – brojem nivoa sivog, zavisno od broja
bita po pikselu.
 Hromatska slika predstavlja se sa tri 2D matrice (crvena, zelena i
plava) gde su reprezentovane vrednosti odbiraka na koordinatama
X i Y koje odgovaraju vrednostima intenziteta boje na određenom
mestu slike.
 Rezolucija slike, kao osnovni parametar bitmapirane
slike, predstavlja meru sa kolikom finoćom digitalna
slika, sa konačnim brojem piksela, aproksimira
kontinualnu sliku. Kvalitet slike zavisi od broja piksela –
prostorne rezolucije i broja kvantizacionih nivoa – nijansi.

 Dubina boje (eng. bit depth) je broj bita koji se dodeljuje

svakoj tački i koristi se za opis boje. Sa većom vrednosti
bit depth skener je u mogućnosti da odabira više boja,
što omogućava veći raspon u promeni kontrasta (eng.
contrast) i sjajnosti (eng. brightness) bitmapirane slike.
Da bi se formirala “true colour” skeneru je potrebno 24
bit depth, znači da se dodeljuje po 8 bita za crevenu,
plavu i zelenu boju za svaku tačku – piksel. U tom slučaju
ukupan broj mogućih boja je 28 × 28 × 28 = 256 × 256
× 256 = 16 777 216 ≈ 16.7 miliona boja.
 Vektorski generisane slike
 Vektorski generisana slike su veštačke slike urađene pomoću
vektorske grafike.
 Vektorska grafika ili geometijsko oblikovanje predstavlja
proizvodnju slika pomoću geometrijskih oblika kao što su:
tačke, linije, krive i poligoni.

 Vektorska aritmetika ili analitička geometrija glavni je

matematički aparat koji se koristi pri proračunu vrednosti
piksela. Sa operativnog aspekta, vektorska grafika predstavlja
niz komandi kojima se ostvaruje generisanje i transformacije
raznih geometrijskih oblika. Prilikom prikazivanja vektorske
grafike na ekranu, odvija se proces renderovanja.
 Prikazivanje vektorskih slika – renderovanje zahteva prethodni
proračun za generisanje vrednosti piksela.
 Osnovni elementi za formiranje vektorskih slika su:
 • Koordinate – brojčani podaci o položaju tačaka u ravni
prostora,
 • Koordinatni sistem – ravan ili prostor u kome su definisane ose
i koordinatni početak,
 • Vektori – orijentisane duži za predstavljanje fizičkih veličina
koje karakteriše jačina, pravac i smer delovanja,
 • Linije – neprekidno geometijsko mesto tačaka koje povezuje
određeno svojstvo,
 • Poravnanje – približno predstavljanje provlačenjem glatke linije
između tačaka koje od te linije odstupaju sa određenom
tolerancijom,
 • Bezijerove krive – linije koje spajaju zadate tačke na optimalan
način
 • Putanje – linije kojima se označavaju kretanja određenih
objekata,
 • Potezi i popunjavanje – standardizovano povezivanje tačaka i
bojenje određenih površina
 Vektorske slike u poređenju sa bitmapiranim
slikama – rasterskom grafikom:
 • Zauzimaju manje memorijskog prostora, manja je
količina podataka,
 Jednostavnije su za editovanje,
 • Lakše se pamte jer se percepcija mozga zasniva
na pamćenju osnovnih karakteristika slike, kontura,
engrama,
 • Pogodnije su za internet,
 • Reprezentacija vektorskih slika je kompaktna
 • Uvećanje objekta i približavanje ne izaziva
smanjenje rezolucije detalja i gubitka na kvalitetu,
 • Informacije o transformacijama i procedurama se
pamte što omogućava da se mogu kasnije menjati;
 PITANJA
1. Šta je multimedijalna preprodukcija?
2. Šta je multimedijalna produkcija?
3. Šta je multimedijalna postprodukcija?
4. Šta predstavlja slika u multimediji?
5. Šta su primarne boje?
6. Šta su sekundarne boje?
7. Šta su tercijarne boje?
8. Šta predstavlja aditivno mešanje boja?
9. Šta predstavlja subtraktivno mešanje boja?