You are on page 1of 16

Paraan ng Paghihiram

sa Ingles
Mga taga-ulat: Kristel Belencion
Jeannie Rose Alviar
SLIDESMANIA.CO

Angelie Mae Setias


Girlie Joyce Fuentes
Blessa Sanz de Vicente
M
Ang pagsasalin ay iniaayon sa mga salita kapag
ito’y mauunawaan, at ginagawang malaya naman
kapag iyon ay may kalabuan datapwa’t hindi
lumalayo kailanman sa kahulugan.
c

Paciano Mercado Rizal


SLIDESMANIA.CO

(1886)
M
PANIMULA

Kapag panghihiram ng mga salita sa mga dayuhang wika ang pinag-uusapan, tanggapin
nating mas madaling manghiram sa Kastila kaysa Ingles sapagkat ang palabaybayan ng Kastila ay
konsistent ding tulad sa Filipino. Ang ilang letra sa Kastila na wala sa Dating Abakada ay
magkakaroon ng halos palagiang katumbas, gaya ng natalakay na sa dakong una. Ang ca, que,
qui, co, cu sa Kastila, halimbawa, ay regular na tinutumbasan
c sa mga karaniwang salita sa Filipino
ng ka, ke, ki, ko, ku. Halimbawa:
SLIDESMANIA.CO

caso -- kaso
queso -- keso
esquinita -- eskinita
M

circo -- sirko
curva -- kurba
Sa Ingles, ay hindi maaari ang ganito sapagkat, gaya ng natalakay na,
hindi konsistent ang palabaybayan nito.

Kaya nga’t walang suliranin kapag ang hinihiram nja salita ay buhat sa
Kastila sapagkat kapwa konsistent ang palabaybayan ng Filipino at ng Kastila.
Subalit nagkakaroon ng suliranin kapag cang hinihiram na mga salita ay buhat sa
Ingles na karamihan ay di-konsistent ang baybay. Ang mga alituntuning
ginagamit sa pag-asimila sa mga salitang Kastila ay hindi magagamit sa pag-
SLIDESMANIA.CO

asimila ng mga salitang hiram sa Ingles dahil nga sa pagiging di-konsistent ng


palabaybayang Ingles.
M
Samaktwid ay ibang paraan ng panghihiram ang
kailangang sundin sa pag-asimila sa mga salitang buhat sa
Ingles. Sa ngayon, ay tunghayan natin ang tatlong paraan ng
pag-asimila ng mga salitang hinihiram
c sa Ingles ang
maaaring imungkahi.
SLIDESMANIA.CO
M
Paraan 1
Pagkuha sa katumbas sa kastila ng hinihiram sa salitang Ingles at
c
pagbaybay dito nang ayon sa palabaybayang Filipino. Ito ang
pinakakaraniwang paraan ng panghihiram ng mga salita sa Ingles na
SLIDESMANIA.CO

sinusunod sa ngayon.
M
Halimbawa:

Kung ibig hiramin ang salitang Ingles na electricity, kunin


ang katumbas nito sa kastila- electricidad. Pagkatapos ay
c
baybayin ito nang ayon sa palabaybayang Filipino-
elektrisidad.
SLIDESMANIA.CO
M
Iba pang halimbawa:

INGLES KASTILA FILIPINO

population populacion populasyon

liquid liquido likido

delegate delegado
c delegado

Biology Biologia Biyolohiya/ Byolohya

Mathematics Matematica Matematika


SLIDESMANIA.CO

barricade barricada barikada

ceremony ceremonia seremonya


M
Paraan 2
Paghiram sa salitang Ingles at pagbaybay dito nang ayon sa
palabaybayang Filipino. Karaniwang isinasagawa ang paraang ito
c
kung-
1. Hindi maaari ang Paraan 1.
SLIDESMANIA.CO

2. Walang katutubong salita na maaaring magamit bilang salin o


katumbas ng salitang Ingles.
M
Tingnan ang sumusunod na ilang halimbawa:
Ingles Christmas

Filipino Krismas Tri

Pansinin na mayroon tayong Pasko bilang panumbas sa Christmas ngunit wala sa Christmas
Tree
c
Ingles Tricycle
SLIDESMANIA.CO

Filipino Traysikel

Ang katumbas ng bicycle na ang ginagamit ay Paraan. Subalit ang tricycle ay hindi trisikleta.
M
Nangangahulugang ang mga makahulugang yunit sa Ingles na bi- at tri- ay
ginagamit natin bilang bahagi lamang ng mga salitang ating hinihiram. Ipinakikita rin sa
halimbawa sa itaas ang impluwensya ng dalawang panahon – ng Kastila at ng Ingles: ang
bisikleta ay impluwensyang Kastila, ang traysikel ay impluwensyang Ingles.

3. control kinontrol
c
Did you control the vocabulary? Kinontrol mo ba ang talasalitaan?
SLIDESMANIA.CO

Ipinakikita sa itaas kung paanong hindi praktikal na panatilihin ang letrang c sa


mga salitang hinihiram sa Ingles sa dahilang gumagamit ang Filipino ng mga gitlapi. Sa
halimbawa sa itaas, kung pananatilihin ang control, hindi ito maaaring gitlapian ng -in-
M

sapagkat magiging cinontrol.


4. smuggle ismagel
He smuggles gold. Nag-iismagel siya ng ginto.

Pansinin sa halimbawa sa itaas na hindi maaaring panatilihin ang smuggle


o di kaya ay alisin ang letrang i sa unahanc ng ismagel sapagkat magkakaroon ng
suliranin kapag ito’y inunlapian. Ang nag-iismagel ay magiging
nag-ismuggle/nag-ismagel – nabago ang panahunan. Ito ang dahilan samakatwid,
SLIDESMANIA.CO

kung bakit kailangan manatili ang letrang i sa mga salitang tulad ng iskit, ispring,
iskawt, iskolar, islang, isport, istandard, istarter, atbp.
M
Paraan 3
Paghiram sa salitang Ingles nang walang pagbabago sa baybay.
Ginagamit lamang ang paraang ito kapag hindi praktikal na gamitin
c
ang mga Paraan 1 at 2. Pansinin pa rin na dito lamang sa paraang ito
nagagamit ang mga letrang wala sa 20 letra ng Abakada. Narito ang
SLIDESMANIA.CO

ilang halimbawa: Manila, Zoo, chess, golf, coke, visa, Quezon City,
Juan de la Cruz, Villa Caridad, atb.
M
Kung gagamitin ang letrang
c,f,j,ñ,q, v, x,z,ch, ll, rr
sa mga karaniwang salita, ang palabaybayang
Filipino ay magugulo sapagkat maraming mga
salita ang makakaroon ng iba’t baybay. Ang
coffee, gaya ng nabanggit na sa una, ay
tinutumbasan natin sa Filipino ng kape. Subalit
kung hindi magkakaroon ng control sa
paggamit ng c at f, maaaring tanggapin ang
SLIDESMANIA.CO

sumusunod na baybay: cape- kape, café- kafe.


Maaari pa ring idagdag dito ang sumusunod na
mga anyo: kopi, kofi, copi, cofi.
M
Samakatwid, sapagkat ang
palabaybayang Filipino ay konsistent,
hangga’t maaari ay dapat manatili ang
isa-sa isang pagtutumbasan ng ponema o
makahulugang tunog at letra o titik. Ang
mga simbolong c, f, , q, v, x, z, gayundin
ang mga digrapong ch, ll, rr at ang mga
kilay na ñ ay hindi dapat mapasama sa
SLIDESMANIA.CO

pagbaybay ng mga karaniwang salita


sapagkat sa ngayon ay hindi pa
nagrereprisinta ang alinman sa mga ito
M

ng makabuluhang tunog sa Filipino.


Salamat!
c
SLIDESMANIA.CO
M

You might also like