Phân loại câu theo cấu tạo ngữ pháp

I. Câu đơn( 3 loại)

Cđ bình thường Cđ rút gọn Cđ đặc biệt

- Do một cụm chủ-vị tạo -không có đầy đủ 2 bộ phận -chỉ có một bộ phận làm nòng cốt,
nên chính làm nòng cốt câu ( đôi không xác định được đó là bộ phận
- Có thể có nhiều CN khi cả 2 bộ phận của câu đã bị gì
hoặc nhiều VN giữ lược bỏ trong khi đối thoại) -dùng để biểu lộ cảm xúc hoặc nêu
chức vụ là bộ phận nhận xét về một sự vật, hiện tượng
song song
Ví dụ: + Lan ơi, bao giờ
Ví dụ: Hôm nay, tôi đi Ví dụ: +Tâm ! Tâm ơi ! (kêu , gọi )
lớp ta lao động?
học +Ôi ! Vui quá! (bộc lộ cảm xúc,
+ Sáng mai.
tình cảm, thái độ
+Ngày 8.3.1989.Hôm nay mẹ
rất vui.( xác định thời gian)
+Mưa. ( xác định cảnh tượng)
+Hà Nội ( xác định nơi)
Lưu ý

Câu đặc biệt khác với câu đảo CN-VN: Câu đặc biệt thường chỉ tồn
tại, xuất hiện. Còn câu C-V thường là câu miêu tả, có dụng ý nghệ
thuật, đảo ý dể nhấn mạnh.

Ví dụ:
+ Trên trời, có đám mây xanh.( Câu đặc biệt)
+ Đẹp vô cùng tổ quốc của chúng ta. ( Câu đảo C-N)
+ Mưa! Mưa! ( Câu đặc biệt)
+ Hôm nay trời thế nào?
Mưa.( Câu rút gọn)
 2. Câu ghép
-Là câu do 2 hay nhiều cụm chủ-vị độc lập tạo thành nhưng có quan
hệ chặt chẽ với nhau về ý nghĩa

Ví dụ: Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương

-Câu mở rộng thành phần là câu chỉ mở rộng một thành phần chủ
ngữ hoặc vị ngữ

ví dụ: Cậu ấy làm tôi thất vọng. (Mở rộng thành phần vị ngữ)
 Câu đơn và câu phức

Câu đơn Câu phức

-Là câu có 2 cụm chủ-vị trở lên

-Là câu có một cụm chủ-vị( tức Ví dụ:
là 01 chủ ngữ và 01 vị ngữ) Tôi uống trà, cô ấy uống cà phê
Ví dụ: C V C V
Tôi thích viết (câu ghép cũng là một loại câu phức)
C V
 Câu phức để phân biệt với câu ghép là câu phức thành phần
Câu phức thành phần là câu có 2 cụm chủ-vị trở lên nhưng khác với câu ghép,
một cụm chủ vị của câu phức là cụm chính ( tức là nòng cốt). Còn các cụm chủ vị
còn lại sẽ bao hàm trong cụm chủ vị nòng cốt
Ví dụ:
Bài viết Giang vừa đề cập được soạn thảo khá tỉ mỉ
C V
C V

Cụm chủ-vị nòng cốt

 Các loại câu phức trong tiếng Việt

Là câu phức có chủ ngữ( nòng

 Câu ghép cốt câu) được cấu tạo từ một
kết cấu chủ- vị hay một dạng
Câu phức thành câu
phần chủ ngữ
 Câu phức
thành phần Cái áo này giá rẻ đấy
C V

Câu phức thành C V

phần vị ngữ
Là câu phức có vị ngữ( nòng cốt
câu) được cấu tạo từ một kết cấu
chủ-vị