ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMLERİ VE ÇEVRE BOYUTU

8. HAFTA : ÇEVRE YÖNETİM

SİSTEMİNİN ŞARTLARI ve
UNSURLARI, ÇEVRE POLİTİKASININ
OLUŞTURULMASI
 4.1 Genel Gereklilikler
o ISO 14001:2004 standardına uygun bir çevre yönetim
sisteminin kurulması
o Kuruluş, Çevre Yönetim Sisteminin kapsamını
tanımlamalıdır.(Saha tanımlanmalı) Kapsamın
belirlenmesinde süreç yaklaşımı öneriliyor ancak zorunlu
değildir.
o Bu sistemin içinde sistemin uygulandığını gösterecek
dokümanların ve kayıtların oluşturulması
o Kurulan sistemin uygulanması, sürdürülmesi ve sürekli
iyileştirilmesi
o Atık yönetim,enerji yönetimi,atıksu yönetim ve kaynak yönetim
süreçleri..v.b)
 • Amaçlar,hedefler ve
ISO 14001
program/programlar ÇYS
• Çevre Boyutları
• Yasal ve Diğer Planla 4.3 Yapısı
Şartlar

Gözden Geçir Politika 4.2 Uygula

4.6 4.4
•Kaynaklar,görevler,soru
• Yönetimin Gözden mluluk ve yetki
geçirilmesi •Uzmanlık,eğitim ve
• İzleme ve Ölçüm Kontrol Et farkında olma

• Uygunluğun 4.5 • İletişim

değerlendirilmesi • Dökümante etme
•Uygunsuzluk, Düzeltici • Dökümanların Kontrolü
ve Önleyici Faaliyet • Faaliyetlerin kontrolu
• Kayıtların kontrolu • Acil Durum hazırlığı ve
29 • İç Tetkik müdahale
 Kuruluşların kurduğu çevre yönetim sisteminin belgelendirme
kuruluşları tarafından denetlenerek bu standarda göre belge
verilebilmesi için kuruluşların kurduğu sistemin en az bu
standardın şartlarına uyması gerekmektedir.

 Bu madde TS EN ISO 14001:2004 standardına uygun bir

çevre yönetim sisteminin kurulması ve bu sistemin içinde
sistemin uygulandığını gösterecek dokümanların ve kayıtların
oluşturulması, kurulan sistemin uygulanması, sürdürülmesi ve
sürekli iyileştirilmesini belirtmektedir.
 Çevre yönetim sisteminin standardın şartlarına nasıl
uygun halde olması gerekliliği kısaca çevre yönetim
sisteminin şartlara uygun olması için planlanması
gerektiğini belirtmektedir.

4. Çevre Yönetim Sistemi şartları

4.1 Genel şartlar

Kuruluş, bu uluslararası standarttın şartlarına uygun bir Çevre Yönetim

Sistemini oluşturmalı, dokümante etmeli, uygulamalı, sürdürmeli, sürekli
iyileştirmeli ve bu Çevre Yönetim Sisteminin bu şartlara nasıl uyacağını
belirlemelidir.

Kuruluş Çevre Yönetim Sisteminin kapsamını tanımlamalı ve dokümante

etmelidir.
 Bir çevre yönetim sisteminin standardın şartlarına uygun
olabilmesi için çevre yönetim sisteminin bütünlüğü, uyumluluğu,
uygunluğu ve uygulanması sağlanmış olmalıdır. Çevre yönetim
sisteminin bütünlüğü, kurulmuş sistemin çevre yönetim
sisteminin temel elemanlarını içermesidir.

 Bu elemanlar ISO 14001 kriter alındığında, ISO 14001’in

elemanlarıdır. Bunlar, çevre politikası, çevre yönetim programı,
organizasyonel yapı, proses kontrolü, acil durumlar, düzeltici ve
önleyici faaliyetler, yönetimin gözden geçirmesi, eğitim gibi
maddelerdir.
 Çevre yönetim sisteminin uygunluğu, hedeflere ve mevzuatlara
uygunluk ve bunun kontrolüdür. Çevre yönetim sisteminin
uygulanması, çevre yönetim sisteminin bütünlüğünü sağlayan
elemanların kurulan sistemin bir parçası olarak uygulanması ve
sonuçlarını gösteren kayıtların tutulmasıdır.

 Çevre yönetim sisteminin uyumluluğu, kurulan sistemin

uygunluğu sağlayacak şekilde çalıştırılması ve buna yönelik
elemanları içermesidir. Örneğin: atık yönetimi, enerji yönetimi
gibi. Ayrıca uyumluluk diğer sistemlere olan uyumluluğu da
içerir.
4.2. ÇEVRE POLİTİKASI
 Üst yönetimce belirlenmesi
 Faaliyet, ürün ve hizmetlerin özellik, büyüklük ve çevre
etkilerine uygunluğu
 Sürekli iyileştirme ve kirliliğin önlenmesi için taahhüt içermesi
 Çevre mevzuat, düzenleme ve diğer şartlara uygunluğun
taahhüdü
 Amaç ve hedefler için çerçeve görevi görmesi
 Dokümante edilmesi, uygulanması, devam ettirilmesi
 Kuruluş için ve kuruluş adına çalışanlara duyurulması
 Halka açık olması
4.2 Çevre Politikası
Üst yönetim kuruluşun çevre politikasını tanımlamalı ve Çevre Yönetim
Sisteminin tanımlanmış kapsamı içinde çevre politikasının,

a-) kuruluşun faaliyetlerinin, ürünlerinin ve hizmetlerinin doğasına, büyüklüğüne

ve çevre etkilerine uygunluğunu,
b-) sürekli iyileştirmeye ve kirliliğin önlenmesine dair taahhüdünü içermesini
c-) kuruluşun çevre boyutlarıyla ilgili uygulanabilir yasal şartlara ve kuruluşun
kendiliğinden uymayı taahhüt ettiği [kendiliğinden tabi olduğu] diğer şartlara
uymaya dair taahhüdünü içermesini
d-) çevre amaç ve hedeflerini belirlerken ve gözden geçirirken bir çerçeve görevi
görmesini,
e-) dokümante edilmesi, uygulanması ve sürdürülmesini
f-) kuruluş için [kuruluşta] veya kuruluş adına çalışan tüm kişilere
duyurulmasını, ve
g-) halka açık olmasını sağlamalıdır.
Kuruluş, kendi çevre politikasını
geliştirirken aşağıdaki hususları
dikkate almalıdır:
 Kuruluşun misyonu, vizyonu,
temel değerleri ve inançları,
 Diğer kurumsal politikalar ile
koordinasyon (örneğin, kalite,
mesleki sağlık ve güvenlik)
 İlgili tarafların istekleri ve bunlarla
iletişim ,
 Kılavuz prensipler,
 Yerel ve bölgesel özel şartlar,
 Çevre Politikası, organizasyonun tüm çevre performansı ile
ilgili niyet ve ilkelerini dile getiren beyandır. Başka bir deyişle
çevre politikası, yönetimin çevreyle ilgili taahhütlerinin genel
bir ifadesidir, çevre yönetim sisteminin temelidir ve ona yön
verir.
 Politika amaç ve hedefler için bir çerçeve görevi görmeli,
amaç ve hedeflerin gerçekleştirilmesi için ortaya konan
çevre programlarıyla, hayata geçirilmelidir.

 Kuruluştaki tüm çalışanlar çevre politikasını, amaç ve

hedefleri gerçekleştirmedeki rollerini bilmeli ve
anlamalıdırlar. Çevre politikası üç ana taahhüdü
içermelidir. Bunlar; sürekli iyileşme, kirliliğin önlenmesi
ve ilgili kanun ve yönetmeliklere uyma taahhütleridir.
 Sürekli iyileşme tüm alanlarda aynı anda iyileşmek
anlamına gelmez. Tek bir alanda iyileşmek bile bu
taahhüdümüzü yerine getirdiğimizi gösterir.
 Yönetimin gözden geçirme faaliyetlerinde sürekli iyileşme
taahhüdünün gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği ele
alınabilir.
 KURULUŞTA POLİTİKANIN
DUYURULMASI İÇİN YÖNTEMLER
 Üst yönetim tarafından politikanın bir kopyasının tüm
çalışanlara gönderilmesi,
 Kuruluşun çevre yönetimine yaklaşımını konu alan bir
makale ile birlikte, çevre politikasının kuruluş bülteninde
yayınlanması
 Poster şeklinde hazırlanmış politikanın haber panolarında,
kantin gibi genel kullanıma açık yerlerde asılması,
 Politika ve uygulamalarına dair tartışmaların yönetim ve
çalışanların toplantı gündemine alınması (çalışanların
fikrini almak açısından önemli),
 Yeni işe başlayanlara verilen oryantasyon eğitimine çevre
politikasının dahil edilmesi.
 POLİTİKANIN İLGİLİ TARAFLARA
DUYURULMA YÖNTEMLERI

 İlgili taraflara broşür dağıtımı,

 Yıllık çevre raporunda çevre politikasına yer verilmesi,

 Reklam.
 Standart politikanın halka açık olmasını şart koşar, Bu
şartın yerine getirilmesinin minimum göstergesi dışarıdan
gelen, politikanın öğrenilmesine yönelik isteklerin
cevaplandırılması, politikanın verilmesidir.

 Standardın bu şartı sadece politikayı kapsar, çevre

performansı gibi konuların raporlanmasını şart koşmaz.
 Politikada olabilecek değişikliklerin nedenleri, değişen
pazar durumu, proseslerde ve ürünlerde değişmeler,
diğer kuruluşlarla birleşme, çevre yönetim sistemi
standardına uyma zorunluluğu (belgelendirme amaçlı)
olabilir.
PRATİK ÇALIŞMA
 ÇEVRE &ISG POLİTİKASI

•Ürün ve hizmetlerimizin tasarım ve üretim aşamalarında çevre

üzerindeki olumsuz etkileri, iş kazası risklerini engellemek Çevre,
İş Sağlığı ve Güvenliği standartlarına uygun, sağlıklı ve ergonomik
çalışma ortamı yaratmak, kuruluşun ve en üst düzey yöneticiden
başlayarak tüm ......... A.Ş. çalışanlarının ortak sorumluluğudur.

•Bu doğrultuda ......... A.Ş. çalışanları ve kendi adına çalışanları Çevre, İş Sağlığı ve
Güvenliği konularında bilinçlendirilmiş olup, müşteri beklentilerini de dikkate alarak
Çevre boyutları ve İş Sağlığı Güvenliği konuları ile ilgili tüm ulusal ve yerel yasal
gerekliliklere uymaktadırlar.

•............. A.Ş.’de Çevre, İş Sağlığı ve Güvenliği yönetim sistemleri

sürekli gelişime açık olarak yapılandırılmış olup, öncelikle ilişkide
bulunulan tüm kişi ve kuruluşlarla açık iletişime önem verilmektedir.

31
 ÇEVRE POLİTİKAMIZ
………..sektöründe,………..faaliyet/ürün/hizmetlerini bölgesel/ulusal/uluslar
arası ölçekte (alanda)
gerçekleştirirken, çocuklarımıza yaşanılabilir bir çevre
ve kullanılabilir doğal kaynaklar bırakabilmek için;
-Yasal ve kanuni şartlara uymak,
-Atıkları azaltıp ve geri dönüşümünü sağlayarak çevresel kirlenmeyi önlemek,
-Tükenebilir doğal kaynakları uygun kullanmak,
-Çalışanlarımızın çevre bilincini geliştirmek,
-Çevresel performansımızdan etkilenen ilgili taraflarla sürekli istişare ve
iletişim halinde olmak,
-Çevre Standart Şartlarına uymak ve etkinliğini sürekli iyileştirmek,
çevre politikamızdır.

Üst yönetim (Tarih,İmza)

 ÇEVRE &ISG POLİTİKASI

Tüm ........ A.Ş. çalışanları olarak üretim ve destek

faaliyetlerinden kaynaklanan başta ………… atığı olmak üzere
atık miktarlarını kontrol altında tutmak ve iyileştirmek, çevre
kirliliğini kaynağında önlemek, doğal kaynakları koruyarak
verimli kullanmak, uygulanabilir teknolojileri seçerek tesis ve
proses tasarımında çevresel ve iş güvenliği etkilerini dikkate
almak, güvenli ve sağlıklı iş ortamı sağlamak başta olmak üzere
tüm Çevre, İş Sağlığı ve Güvenliği kurallarına uymayı ve
sürekli geliştirmeyi taahhüt ederiz.