ACCOUNTING AN INTRODUCTION

REKENINGKUNDE ‘N INLEIDING
LEARNING OUTCOMES
• Understand the difference between
Accounting and Bookkeeping
• Understand the purpose of financial
statements
• Distinguish between the Statement of
financial position and the Statement of
profit or loss and the purpose of each
• Understand the working of the
Accounting Equation
• Understand the double entry principle
• Understand the Accounting Cycle
• Know what a source document is and
what type of source documents are
used for what type of transactions
• Comprehend what a book of first entry
means
• Know what a Trial Balance is and the
purpose of it
LEERUITKOMSTE
• Verstaan die verskil tussen Boekhou en
Rekeningkunde
• Verstaan die doel van finansiële state
• Onderskei tussen die Staat van
finansiële posisie en die staat van wins
of verlies en weet wat die doel van elk
is
• Verstaan die werking van die
Rekeningkundige vergelyking
• Verstaan die dubbel inskrywing beginsel
• Verstaan die Rekeningkundige siklus
• Weet wat ‘n brondokument is en watter
tipe brondokumente word vir watter
tipe transaksies gebruik
• Begryp wat ‘n boek van eerste
inskrywing beteken
• Verstaan die doel en die werking van ‘n
Proefbalans
VOORBEELD 1:

Maart 1: John Smith begin ʼn besigheid wat handeldryf onder die naam
Smitties Traders. Hy open ‘n besigheids-bankrekening en deponeer
R150 000 as kapitaal.
Maart 2: Die besigheid koop ʼn afleweringsvoertuig aan vir R130 000 en
betaal by wyse van ʼn elektroniese fonds oordrag (EFT).
Maart 3: Die besigheid koop voorraad ter waarde van R14 500 op
krediet.
Maart 4: Die besigheid verkoop goedere (voorraad) wat R1 500gekos het,
op krediet vir R2 000.
Maart 5: Die eienaar onttrek R200 kontant vir eie gebruik.
Maart 6: Smitties betaal lone van R300 aan die drywer van die voertuig.

Verlang:
Berei die rekeningkundige inskrywings voor soos dit sal verskyn in die
besigheid se boeke op elk van bogenoemde datums.
EXAMPLE 1:

March 1: John Smith sets up a business to trade under the name of

Smitties Traders. He opened up a business bank account and
deposited R150 000 as capital.
March 2: The business bought a delivery vehicle of R130 000 and
paid by EFT.
March 3: The business bought inventory for R14 500 on credit.
March 4: The business sold goods, which had cost R1 500, on
credit for R2 000.
March 5: The owner withdraw R200 cash for private use.
March 6: Smitties pays wages of R300 to the driver.

Required:
Prepare the accounting entries as it would appear at the close of
business on each of the dates given above.
 Maart 1: John Smith begin ʼn besigheid wat handeldryf onder die naam Smitties
Traders. Hy open ‘n besigheids-bankrekening en deponeer R150 000 as
kapitaal.
March 1: John Smith sets up a business to trade under the name of Smitties
Traders. He opened up a business bank account and deposited R150 000 as
capital.

Dubbel Inskrywing Boekhouding Double Entry Bookkeeping

Debit / Debiet Credit / Krediet

BANK ‘
Maart 1 Kapitaal Capital 150 000

KAPITAAL / CAPITAL : MNR SMITH .

Maart 1 Bank 150 000

 OPLOSSING / SOLUTION
Maart 1: John Smith begin ʼn besigheid wat handeldryf onder die naam Smitties Traders. Hy open ‘n
besigheids-bankrekening en deponeer R150 000 as kapitaal.

March 1: John Smith sets up a business to trade under the name of Smitties Traders. He opened up a
business bank account and deposited R150 000 as capital.

SMITTIES TRADERS
Staat van finansiële posisie soos op 1 Maart
Bates Ekwiteit
Bank R 150 000 Kapitaal R 150 000

SMITTIES TRADERS
Statement of financial position as at 1 March
Assets Equity
Bank R 150 000 Capital R 150 000

REKENINGKUNDIGE VERGELYKING: (Afgelei van die Staat van Finansiële Posisie)

ACCOUNTING EQUATION (DERIVED FROM STATEMENT OF FINANCIAL POSITION)
BATES (ASSETS) = EKWITEIT (EQUITY) + LASTE (LIABILITIES)
March 1: 150 000 = 150 000
Maart 2: Die besigheid koop ʼn afleweringsvoertuig aan vir R130 000 en betaal by wyse
van ʼn elektroniese fonds oordrag (EFT).

March 2: The business bought a delivery vehicle of R130 000 and paid by EFT.

ALGEMENE GROOTBOEK VAN/ GENERAL LEDGER OF SMITTIES TRADERS

Debiet (Dt) Debit (Dr) Krediet (Kt) Credit (Cr)

KAPITAAL / CAPITAL : MNR SMITH .

Maart 1 Bank 150 000

March
BANK ‘
Maart 1 Kapitaal Capital 150 000 Maart 2 Voertuie Vehicles 130 000
March March
_______ Saldo o/b Balance cfwd 20 000
150 000 150 000
Maart 6 Saldo a/b Balance b/d 20 000
March
VOERTUIE VEHICLES ‘
Maart 2 Bank 130 000
March
Maart 2: Die besigheid koop ʼn afleweringsvoertuig aan vir R130 000 en betaal by wyse van ʼn elektroniese
fonds oordrag (EFT).

March 2: The business bought a delivery vehicle of R130 000 and paid by EFT.
SMITTIES TRADERS
Staat van finansiële posisie soos op 2 Maart
Bates Ekwiteit
Bank R 20 000 Kapitaal R 150 000
Voertuie 130 000 ________
150 000 150 000
SMITTIES TRADERS
Statement of financial position as at 2 March
Assets Equity
Bank R 20 000 Capital R 150 000
Vehicles 130 000 ________
150 000 150 000
REKENINGKUNDIGE VERGELYKING: (Afgelei van die Staat van Finansiële Posisie)
ACCOUNTING EQUATION (DERIVED FROM STATEMENT OF FINANCIAL POSITION)
BATES (ASSETS) = EKWITEIT (EQUITY) + LASTE (LIABILITIES)
March 2: 150 000 = 150 000
 Maart 3: Die besigheid koop voorraad ter waarde van R14 500 op krediet.
March 3: The business bought inventory for R14 500 on credit.
ALGEMENE GROOTBOEK VAN/ GENERAL LEDGER OF SMITTIES TRADERS
Debiet (Dt) Debit (Dr) Krediet (Kt) Credit (Cr)

VOORRAAD INVENTORY ‘
Maart 3 Krediteure / Creditors 14 500
March

KREDITEURE CREDITORS ‘
Maart 4 Voorraad / Inventory 14 500
March
Maart 3: Die besigheid koop voorraad ter waarde van R14 500 op krediet.
March 3: The business bought inventory for R14 500 on credit.
SMITTIES TRADERS
Staat van finansiële posisie soos op 3 Maart
Bates Ekwiteit
Bank R 20 000 Kapitaal R 150 000
Voertuie 130 000 Laste
Voorraad 14 500 Krediteure 14 500
164 500 164 500
SMITTIES TRADERS
Statement of financial position as at 3 March
Assets Equity
Bank R 20 000 Capital R 150 000
Vehicles 130 000 Liabilities
Inventory 14 500 Creditors 14 500
164 500 164 500
REKENINGKUNDIGE VERGELYKING: (Afgelei van die Staat van Finansiële Posisie)
ACCOUNTING EQUATION (DERIVED FROM STATEMENT OF FINANCIAL POSITION)
BATES (ASSETS) = EKWITEIT (EQUITY) + LASTE (LIABILITIES)
March 3: 164 500 = 150 000 + 14 500
 Maart 4: Die besigheid verkoop goedere (voorraad) wat R1 500 gekos het,
op krediet vir R2 000.

DEBITEURE DEBTORS ‘
Maart 4 Verkope / Sales 2 000
March
VERKOPE SALES ‘
Maart 4 Debiteure Debtors 2 000

VOORRAAD INVENTORY ‘
Maart 3 Krediteure Creditors 14 500 Maart 4 Koste van verkope
March March Cost of sales 1 500
______ Saldo o/b Balance cfwd 13 000
14 500 14 500
Saldo a/b Balance b/d 13 000

KOSTE VAN VERKOPE COST OF SALES ‘

Maart 4 Voorraad Inventory 1 500
Maart 4: Die besigheid verkoop goedere (voorraad) wat R1 500 gekos het, op krediet vir R2 000.

SMITTIES TRADERS
Staat van finansiële posisie soos op 4 Maart
Bates Ekwiteit
Bank R 20 000 Kapitaal R 150 000
Voertuie 130 000 Wins 500
Voorraad 13 000 Laste
Debiteure 2 000 Krediteure 14 500
165 000 165 000

SMITTIES TRADERS
Staat van wins of verlies vir die maand geëindig 4 Maart
Inkomste: Verkope 2 000
Koste van verkope 1 500
Wins 500
Dit is duidelik uit bogenoemde dat Wins = Inkomste - Uitgawes
Maart 4: Bates (165 000) = Ekwiteit (150 500) + Laste (14 500)
 March 4: The business sold goods, which had cost R1 500, on credit for R2 000.
SMITTIES TRADERS
Statement of financial position as at 4 March
Assets Equity
Bank R 20 000 Capital R 150 000
Vehicles 130 000 Profit 500
Inventory 13 000 Liabilities
Debtors 2 000 Creditors 14 500
165 000 165 000

SMITTIES TRADERS
Statement of profit or loss for the month ended 4 March

Revenue: Sales 2 000

Cost of sales 1 500
PROFIT 500
It is clear from the above that Profit = Income - Expenditure
March 4: Assets (165 000) = Equity (150 500) + Liabilities (14 500)
 Maart 5: Die eienaar onttrek R200 kontant vir eie gebruik.
March 5: The owner withdraw R200 cash for private use.

ONTTREKKINGS / DRAWINGS: MR SMITH ‚

Maart 5 Bank 200

BANK ‘
Maart 1 Kapitaal Capital 150 000 March 2 Voertuie Vehicles 130 000
March 5 Onttrekkings Drawings 200
_______ Saldo o/b Balance cfwd 19 800
150 000 150 000
Maart 6 Saldo a/b Balance b/d 19 800
Maart 5: Die eienaar onttrek R200 kontant vir eie gebruik.

SMITTIES TRADERS
Staat van finansiële posisie soos op 5 Maart
Bates Ekwiteit
Bank R 19 800 Kapitaal R 150 000
Voertuie 130 000 Wins 500
Onttrekkings ( 200)
Voorraad 13 000 Laste
Debiteure 2 000 Krediteure 14 500
164 800 164 800
SMITTIES TRADERS
Staat van wins of verlies vir die maand geëindig 5 Maart
Inkomste: Verkope 2 000
Koste van verkope 1 500
Wins 500

Maart 5: Bates (164 800) = Ekwiteit (150 300) + Laste (14 500)
March 5: The owner withdraw R200 cash for private use.
SMITTIES TRADERS
Statement of financial position as at 5 March
Assets Equity
Bank R 19 800 Capital R 150 000
Vehicles 130 000 Profit 500
Drawings ( 200)
Inventory 13 000 Liabilities
Debtors 2 000 Creditors 14 500
164 800 164 800
SMITTIES TRADERS
Statement of profit or loss for the month ended 5 March

Revenue : Sales 2 000

Cost of sales 1 500
Profit 500

March 5: Assets (164 800) = Equity (150 300) + Liabilities (14 500)
March
Maart 6: Smitties betaal
pays wages of R300
lone van R300toaan
thedie
driver.
drywer van die voertuig.
March 6: Smitties pays wages of R300 to the driver.

BANK ‘
Maart 1 Kapitaal Capital 150 000 Maart 2 Voertuie Vehicles 130 000
Maart 5 Onttrekkings Drawings 200
Maart 6 Lone Wages 300
_______ Saldo o/b Balance cfwd 19 500
150 000 150 000
Maart 6 Saldo a/b Balance b/d 19 500
Maart 6: Smitties betaal lone van R300 aan die drywer van die voertuig.
SMITTIES TRADERS BATES = E BELANG + LASTE
Staat van finansiële posisie soos op 6 Maart 164 500 = 150 000 + 14 500
Bates Ekwiteit
Bank R 19 500 Kapitaal R 150 000
Voertuie 130 000 Wins 200
Onttrekkings ( 200)
Voorraad 13 000 Laste
Debiteure 2 000 Krediteure 14 500
164 500 164 500

SMITTIES TRADERS
Staat van wins of verlies vir die maand geëindig 6 Maart
Inkomste : Verkope 2 000 Handels-
Koste van verkope 1 500 afdeling
Bruto wins 500
Bedryfsuitgawes
Lone 300
Netto wins 200
BRUTO WINS = VERKOPE – KOSTE VAN VERKOPE
NETTO WINS = ALLE INKOMSTE - ALLE UITGAWES
March 6: Smitties pays wages of R300 to the driver.
Statement of financial position as at 6 March
Assets Equity
Bank R 19 500 Capital R 150 000
ASSETS = EQUITY + LIABILITIES
Vehicles 130 000 Profit 200
164 500 = 150 000 + 14 500
Drawings ( 200)
Inventory 13 000 Liabilities
Debtors 2 000 Creditors 14 500
164 500 164 500

SMITTIES TRADERS
Statement of profit or loss for the month ended 6 March
Revenue: Sales 2 000 Trading
Cost of sales 1 500
section
Gross profit 500
Operating expenses
Wages 300
Net profit 200

GROSS PROFIT = SALES – COST OF SALES

NET PROFIT = ALL INCOME - ALL EXPENSES
 Dubbel Inskrywing Boekhouding Double Entry Bookkeeping
ALGEMENE GROOTBOEK VAN/ GENERAL LEDGER OF SMITTIES TRADERS
Debiet (Dt) Debit (Dr) Krediet (Kt) Credit (Cr)
KAPITAAL / CAPITAL : MNR SMITH .

Maart 1 Bank 150 000

ONTTREKKINGS / DRAWINGS: MNR SMITH ‚

Maart 5 Bank 200

BANK ‘
Maart 1 Kapitaal Capital 150 000 Maart 2 Voertuie Vehicles 130 000
Maart 5 Onttrekkings Drawings 200
Maart 6 Lone Wages 300
_______ Saldo o/b Balance cfwd 19 500
150 000 150 000
Maart 6 Saldo a/b Balance b/d 19 500
 VOERTUIE VEHICLES ‘
Maart 2 Bank 130 000

VOORRAAD INVENTORY ‘
Maart 3 Krediteure Creditors 14 500 Maart 4 Koste van verkope
Cost of sales 1 500
______ Saldo o/b Balance cfwd 13 000
14 500 14 500
Saldo a/b Balance b/d 13 000

KREDITEURE CREDITORS ‘
Maart 4 Voorraad Inventory 14 500

VERKOPE SALES ‘
Maart 4 Debiteure Debtors 2 000

DEBITEURE DEBTORS ‘
Maart 4 Verkope Sales 2 000
 KOSTE VAN VERKOPE COST OF SALES ‘
Maart 4 Voorraad Inventory 1 500

LONE WAGES ‘
Maart 6 Bank 300
1. Brondokumente 1. Source documents

Alle bostaande transaksies sou vanaf All above transactions would have been
verskillende brondokumente geboekstaaf recorded from source documents. Typical
word. Tipiese dokumente wat gebruik word documents used are:
is:  Bank transactions:
 Bank transaksies: o Receipts : Receipt, cash slip, cash invoice
o Ontvangstes: Kwitansie, kontantstrokie, o Payments: EFT’s, cheque counterfoils,
kontantfaktuur bank statements, invoices
o Betalings: EFT’s, tjek teenblaadjies, bank
state, fakture  Sales transactions:
 Verkoopstransaksies: o Cash sales : Receipts, cash slips, cash
o Kontant verkope: Kwitansies, invoices
kontantstrokies, kontantfakture o Credit sales: Credit sales invoices
o Krediet verkope: Krediet verkoopsfakture o Sales returns: Credit notes
o Verkoop- terugsendings: Krediet notas  Purchase transactions:
 Aankope transaksies: o Cash purchases: cash invoices, cash slips
o Kontant aankope: Kontantfakture, o Credit purchases: Credit invoice
kontantstrokies o Returns: Credit notes
o Krediet aankope: Krediet faktuur
o Terugsendings: Kredietnotas
REKENINGKUNDIGE SIKLUS ACCOUNTING CYCLE

BRONDOKUMENT SOURCE DOCUMENT

BOEK VAN EERSTE INSKRYWING BOOK OF FIRST ENTRY

ALGEMENE GROOTBOEK GENERAL LEDGER

PROEFBALANS TRIAL BALANCE

FINANSIËLE STATE FINANCIAL STATEMENTS

Instede daarvan om grootboekrekeninge in toetse of eksamens te vra, vra ons
algemene joernaal inskrywings, aangesien dit minder tydrowend is.
• ELKE JOERNAAL MOET DUIDELIK AANDUI OF DIE TOEPASLIKE REKENING GEDEBITEER
OF GEKREDITEER MOET WORD
• ELKE JOERNAAL INSKRYWING MOET N KORT OMSKRYWING BEVAT (BEHALWE AS DIT
UITDRUKLIK NIE VEREIS WORD NIE)
• LANGS ELKE REKENING WAT GEDEBITEER OF GEKREDITEER MOET WORD MOET DIE
TOEPASLIKE FINANSIËLE STAAT WAAROP DIT BETREKKING HET AANGEDUI WORD

Instead of asking students to prepare general ledger accounts in

assignments, tests or exams, we require general journal entries to record
transactions, because it is less time consuming.
• EACH JOURNAL MUST CLEARLY INDICATE WHETHER THE APPLICCABLE ACCOUNT
SHOULD BE DEBITED OR CREDITED
• A SHORT NARRATION FOR EVERY ENTRY MUST BE GIVEN (EXCEPT IF IT IS NOT
REQUIRED TO DO SO)
• NEXT TO EVERY ACCOUNT WHICH HAS TO DEBITED OR CREDITED, THE FINANCIAL
STATEMENT OF WHICH THE ACCOUNT RELATES TO, MUST BE INDICATED
ALGEMENE JOERNAAL VAN SMITTIES TRADERS VIR MAART 20X10
DEBIET KREDIET
(R) (R)
Maart 1 Bank (SvFP) 150 000
Kapitaal (SvFP) 150 000
Eienaar stort kapitaal van R150 000

Maart 2 Voertuie (SvFP) 130 000

Bank (SvFP) 130 000
Koop ʼn afleweringsvoertuig op kontant aan

Maart 3 Voorraad (SvFP) 14 500

Krediteure (SvFP) 14 500
Koop voorraad op krediet aan

Maart 4 Debiteure (SvFP) 2 000

Verkope – inkomste (SvWV) 2 000
Verkoop voorraad op krediet

Maart 4 Koste van verkope (SvWV) 1 500

Voorraad (SvFP) 1 500
Pas voorraadrekords aan met goedere wat verkoop is

Maart 5 Onttrekkings (SvFP) 200

Bank (SvFP) 200
Stel bedrag te boek wat deur die eienaar onttrek is
Maart 6 Lone (SVWV) 300
Bank (SvFP) 300
Lone betaal aan drywer
GENERAL JOURNAL OF SMITTIES TRADERS FOR MARCH 20X10
DEBIT CREDIT
(R) (R)
March 1 Bank (SoFP) 150 000
Capital (SoFP) 150 000
Owner contributed R150 000

March 2 Vehicles (SoFP) 130 000

Bank (SoFP) 130 000
Buy a delivery vehicle for cash

March 3 Inventory (SoFP) 14 500

Creditors (SoFP) 14 500
Buy inventory on credit

March 4 Debtors (SoFP) 2 000

Sales – revenue (SoPL) 2 000
Sell inventory on credit

March 4 Cost of sales (SoPL) 1 500

Inventory (SoFP) 1 500
Adjust inventory records with goods sold

March 5 Drawings (SoFP) 200

Bank (SoFP) 200
Record amount drawn by owner

March 6 Wages (SoPL) 300

Bank (SoFP) 300
Wages paid to driver
PROEFBALANS VAN SMITTIES TRADERS SOOS OP 6 MAART 20X20

DEBIET(R) KREDIET(R)
Balansstaat afdeling:
Kapitaal 150 000
Onttrekkings 200
Bank 19 500
Voertuie 130 000
Voorraad 13 000
Krediteure 14 500
Debiteure 2 000
Nominale rekening afdeling:
Verkope 2 000
Koste van verkope 1 500
Lone 300 ______
166 500 166 500
TRIAL BALANCE OF SMITTIES TRADERS AS AT 6 MARCH 20X20

DEBIT(R) CREDIT(R)
Balance sheet section:
Capital 150 000
Drawings 200
Bank 19 500
Vehicles 130 000
Inventory 13 000
Creditors 14 500
Debtors 2 000
Nominal account section:
Sales 2 000
Cost of sales 1 500
Wages 300 ______
166 500 166 500
LEERUITKOMSTE
• VERSTAAN DIE BESTAAN EN GEBRUIK
VAN BRONDOKUMENTE
• VERSTAAN DIE REKENINGKUNDIGE
SIKLUS
• VERSTAAN DIE BOEKSTAWING VAN
TRANSAKSIES
• VERSTAAN DIE DOEL VAN ‘N
PROEFBALANS
• VERSTAAN DIE STAAT VAN WINS OF
VERLIES EN DIE DOEL DAARVAN
• VERSTAAN DIE STAAT VAN FINANSIELE
POSISIE EN DIE DOEL DAARVAN
LEARNING OUTCOMES
• UNDERSTAND WHAT SOURCE DOCUMENTS
ARE AND THE USE IF IT
• UNDERSTAND THE ACCOUNTING CYCLE
• UNDERSTAND THE BOOKING OF
TRANSACTIONS
• UNDERSTAND THE PURPOSE OF THE TRIAL
BALANCE
• UNDERSTAND THE STATEMENT OF PROFIT
OR LOSS AND THE PURPOSE THEREOF
• UNDERSTAND THE STATEMENT OF
FINANCIAL POSITION AND THE PURPOSE
THEREOF