Professional Documents
Culture Documents
SHPTNHOM14
SHPTNHOM14
Trình tự các base trên mARN được sử dụng để xác định trình
tự các amino acid tạo nên mạch polypeptid. Quá trình này
được gọi là dịch mã (translation)
Việc tổng hợp mỗi phân tử protein là do từng mARN quy định.
Quá trình này gồm hai giai đoạn:
• Chuyển thông tin di truyền từ trật tự các bazo nito của
mARN sang trật tự các acid amin của protein
• Liên kết các acid amin lại với nhau.
🡪Toàn bộ quá trình này gọi là sự dịch mã.
Yếu tố cần thiết trong dịch mã
• Khởi đầu dịch mã không nhất thiết nằm gần đầu 5’ mARN phụ thuộc vào trình tự
Shine- Dalgarno
🡪 Riboxom định vị AUG khởi đầu chuỗi sau trình tự Shine Dalgarno.
CÁC YẾU TỐ KHỞI ĐẦU
Có các yếu tố khởi đầu xúc tác cho tiểu đơn vị nhỏ
trong việc hình thành phức hợp khởi đầu. Đó là IF1,
IF2, IF3. Mỗi yếu tố khởi đầu có tác dụng như sau:
• IF1: gắn lên A tARN mang axit amin đến để dịch
mã .
• IF2: hoạt động cần ATP, tARNfMet định vị vị trí P
trên Riboxom.
• IF3: gắn tại E ngăn tiểu đơn vị nhỏ trước khi có
phức hợp khởi đầu (tiểu đơn vị nhỏ + tARNfMet).
TIẾN TRÌNH KHỞI ĐẦU
• Bước 1: IF3 gắn vào E, IF1 gắn vào A, IF2(GTPase) gắn vào IF1
và chòm qua P, tiếp xúc tARNfMet
• Bước 2: TĐV 30S gắn vào mARN tạo phức hợp 1 nhờ tương tác
5’ mARN & rARN 16S sao cho codon khởi đầu nằm tại P
• Bước 3: tARNfMet gắn vào TĐV 30S và đối mã với AUG tại P
nhờ IF2
• Bước 4: TĐV 30S thay đổi cấu hình -> giải phóng IF3 -> TĐV
50S gắn vào phức hợp 2 (TĐV 30S-mARN-tARNfMet)
• Bước 5: TĐV lớn khích hoạt GTPase chuyển IF2-GTP -> IF2-
GDP gắn ribosome (yếu) bị giải phóng với IF1
Tổng kết
• Tiểu đơn vị 30S gắn vào mARN: trượt tìm AUG
khởi đầu vào trình tự Shine – Dalgarno định vị
cho AUG thích hợp vào vị trí P của riboxom.
• tARNfMet gắn vào P tạo phức chưa hoàn chỉnh
( phức hợp 1) trên riboxom.
• Tiểu đơn vị 50S gắn vào phức hợp khởi đầu hoàn
chỉnh gồm: Tiểu đơn vị 30S – mARN -
tARNfMet - tiểu đơn vị 50S).
MINI
GAME
• Acid amin khởi đầu chuỗi
peptit ở tế bào nguyên thủy:
A. Methyl-Methionin C. UAG
B. Formyl-Methionin D. AUG
Đáp án: A
2. Trình tự Shine- Dalgarno ở mARN của
tế bào nhân nguyên thủy có vai trò:
A. Giúp tiểu đơn vị nhỏ vào C. Giúp cho a.a đầu tiên gắn vào
mARN tiểu đơn vị nhỏ
A. AUG C. AGA
B. GUG D. Cả A và B
Đáp án: A