sumusunod na pandiwa. A – naganap B – nagaganap C – magaganap pa lang ______1. umiiyak ______2. lumipad ______3. nag-aaral ______4. tatawa ______5. tumatakbo PAGGANYAK
Tukuyin kung ano ang nasa larawan.
Saang bansa makikita ang mga ito?
May napuntahan ka na ba sa mga lugar
na ito? PAGLALAHAD
Basahin ang teksto:
“Bayang Magiliw, Perlas ng Silanganan. Ito ang sinasabi sa ating pambansang awit. Ibig sabihin mayaman ang Pilipinas. Bakit kaya? Mayaman ang Pilipinas. Sa lawak ng kalupaan at katubigan ng Pilipinas sa bansa, napakaraming natural na yaman ang makikita rito. Maraming nakukuha sa lupa. Ilan sa mg maituturing na yaman ay mga halaman, puno, metal, at hindi metal na makukuha sa kalupaan. Sa katubigan naman, makikita at makukuha ang iba’t ibang klaseng isda, halamang dagat, perlas, at korales na ginagawang alahas sa tubig din natin kinukuha ang enerhiya at kuryente na pinakikinabangan ng maraming Pilipino sa iba’t ibang sulok ng bansa. Kayamanan ding maituturing ang mga mamamayan ng bansa. Sila ang mamamahala at magpapaunlad ng mga biyayang bigay ng Poong Maykapal. Tunay nga na mayaman ang Pilipinas. Mayaman ang mga Pilipino. Kailangan kamang na pahalagahan natin an gating kapaligiran at an gating kapwa Pilipino. TANONG 1. Tungkol saan ang binasang talata? 2. Ano ang ibig sabihin ng Perlas ng Silanganan? 3. Bakit sinasabing mayaman ang PIlipinas? 4. Ano-ano ang mga nakukuha sa kalupaan? TANONG 5. Nakatutulong ba ang mga ito sa ating pamumuhay? 6. Ano-ano ang nakukuha sa katubigan? 7. Sino pa ang itinuturing na kayamanan ng bansa? 8. Bakit dapat pangalagaan ang mga yaman ng Bansa? Ano ang angkop na pamagat sa binasang talata?
Ano ang magiging batayan mo sa
pagbibigay ng pamagat? Mula sa talatang binasa, alin sa mga nakasulat sa ulap ang angkop na pamagat para dito?
Alin naman sa palagay mo ang detalye na
sumusuporta sa napili mong pamagat? Sa pagbibigay ng pamagat ng isang talata, alamin mo muna ang paksang-diwa o paksang pangungusap. Ang mga ito ay nagbibigay ng ideya sa pagpili ng pamagat. Ang Paksang Diwa ang siyang magiging batayan mo sa pagbibigay ng pamagat, siguraduhin lamang na may mga detalyeng susuporta dito. Tulad nito. Sa pagsulat ng pamagat sinisimulan ito sa malaking letra. Mahalagang tandaan na sa pagbibigay ng pamagat, mabuting gawin itong maikli at nakatatawag ng pansin. Ito ay kalimitang humihikayat sa mambabasa na ituloy ang pagbabasa sa akda. PAGLINANG
Basahin ang talata. Piliin ang angkop na
pamagat nito. Piliin ang letra ng tamang sagot. 1. Si Aleya ay lumaki sa Japan, kung saan nagtratrabaho at nakatira ang kanyang mga magulang. Umuwi siya para mag-aral sa Pilipinas. Sa paaralan, pinagtatawanan siya ng mga kaklase niya dahil kapag nasasalubong niya ang kanyang guro at mga kaklse ay yumuyuko siya. A. Si Aleya B. Sa Japan C. Ang Magulang 2. Ang San Joaquin ay isang napakalayo at napakaliit na baryo ngunit ang mga tao ay magagalang at mapayapa. Sila ay may kakaibang kaugalian ng pagbati sa pamamagitan ng pagkapit ng isang kamay habang tinatapik ang balikat ng isa’t isa. A. Ang Baryo B. Ang mga Tao C. Ang San Joaquin 3. Ang pamilyang Aman ay lumipat sa isang lungsod. Ang tingin sa kanila ng mga kapitbahay ay kakaiba at nakatutuwa. Naririnig nila ang pamilyang umaawit sa ibang salita tuwing umaga at gabi. Walang gustong makipaglaro sa mga batang Aman sa kabahayan. A. Ang Pamilya Aman B. Ang Kapitbahay C. Ang Lungsod 4. Isa sa mga tradisyon nating mga Pilipino ay ang kapistahan. Ang bawat lugar sa ating bansa ay may kapistahang ipinagdiriwang bilang pasasalamat sa kanilang patron. Isa pang kilalang tradisyon natin ay bayanihan, Ang bayanihan ay ang pagtutulungang ng mga tao para sa isang gawain. May mga kababayan pa rin tayong sumusunod sa ganitong tradisyon lalo na sa mga lalawigan. A. Ang Bayanihan B. Ang Kapistahan C. Mga Tradisyong Pilipino 5. Ang pamilyang Pilipino ay isang napakahalagang institusyon. Sa gitna ng maraming suliranin, dapat umiral ang pamamahalan, pagkakaisa at pagtutulungan upang lalong tumibay ang pagsasamahan ng isa’t isa. Anumang problema ang dumating, kailangang mapanatiling buo at mqtatag ang pamilya. Ang pamilya ay biyaya ng Diyos na dapat nating ingatan. A. Napakahalagang Institusyon B. Ang Pamilyang Pilipino C. Ang Pamahalaan PAGLALAPAT
Basahin ang talata. Ibigay ang angkop na
pamagat nito. 1. Ang transportasyon sa ating bansa ay medyo kulang sa pag-unlad. Ito ay dulot ng bulubunduking bahagi at magkakahiwalay na isla. Ito’y maari ring dulot ng kakulangan sa pondo ng pamahalaan. Kaya naman, ang kasalukuyang pamhalaan ay nagsisikap na mapaunlad ang transportasyon sa bansa sa pamamagitan ng paglulunsad ng mga proyekto. 2. Ipinagmamalaki natin sa bahagi ng Rehiyon IV ang Puerto Galera na matatagpuan sa Oriental Mindoro. May 130 kilometro ang layo nito mula sa bahaging Timog ng Maynila. Dinarayo ng mga turista ang mapuputing buhangin sa mga karagatan nito. Gayundin napakaganda ng mga corals at iba pa. PAGLALAHAT
Ano ang dapat tandaan sa pagbibigay ng
pamgat sa isang kwento o eksto? Sa pagsulat ng pamagat sinisimulan ito sa malaking letra. Mahalagang tandaan na sa pagbibigay ng pamagat, mabuting gawin itong maikli at nakatatawag ng pansin. Ito ay kalimitang humihikayat sa mambabasa na ituloy ang pagbabasa sa akda. PAGTATAYA
Basahin ang talata. Piliin ang angkop na
pamagat at isulat sa patlang ang letra ng tamang sagot. 1. Ang niyog (cocos nucifera) ay may karaniwang taas na 6 na metro o higit pa. Natatangi sa lahat ng puno ang niyog sapagkat bawat bahagi nito ay maari ring sangkap sa paggawa ng sabon, shampoo, at iba pa. A. Ang Niyog B. Cocos Nucifera C. Niyog 2. Isa sa mga katangiang maipagmalaki nating mga Pilipino ay ang mabuti nating pagtanggap sa mga panauhin. Kapag ang isang pamilya ay may inaasahang panauhin, bawat isa ay abala sa paghahanda. Sila’y naglilinis at nag-aayos ng kabahayan. Nagluluto ang pamilya ng masarap na pagkain at naghahanda ng maraming prutas at inumin. Pinakakaabalahan din nila kung ano ang maipauuwing pasalubong ng panauhin. A. Pagbabayanihan B. Katangian ng mga Pilipino C. Pagtanggap sa mga panuhin 3. Nakapahalaga ng bitamina A sa ating katawan. Ito ang tumutulong upang luminaw ang ating mata. Ang kakulangan sa bitaminang ito ay maaring magdulot ng paglabo ng paningin. Ang mga pagkain na mayaman sa bitamina A ay atay (manok o baka) itlog, gatas, keso, mga luntian at dilaw na gulay at prutas. A. Bitamina A B. Napakahalaga ng Bitamina A sa ating Katawan C. Ang mga Pagkain na Mayaman sa Bitamina A ay atay 4. Si Lapulapu ang unang bayaning Pilipino. Nang matuklasan ni Magellan ang Pilipinas, gusto niyang kilalalnin ng mga katutubo ang hari ng Espanya. Tinutulan ito ni Lapulapu at nagdaan pang digmaan sa pagitan ng mga Kastila at katutubo kung saan tinalo ni Lapulapu si Magellan at naging sanhi ng pagkasawi nito sa laban. A. Si Lapulapu B. Si Lapulapu at Magellan C. Si Lapulapu ang Unang Bayaning Pilipino 5. May binasa si Luisa na kuwento tungkol sa asong nagpakita ng pagmamahal sa amo ng ito ibinuwis ang buhay upang masagip ang isang batang babae sa rumagasang motor. Natanggal ang itaas na bahagi ng nguso ng aso. Ang akala nila ay namatay si Kabang, pangalan ng aso, dahil hindi na ito nagpakita. Subalit makalipas ng ilang lingo, umuwi ito sa bahay. Nabalitaan ng isang beterinaryo ang nangyari kay Kabang at nagboluntaryong dalhin siya sa Amerika upang ipagamot. Nagtagumpay ito at naging mas malambing at masayahin si Kabang sa kabila ng kawalan ng nguso. Tunay ngang ang aso ay matalik na kaibigan ng tao. A. Si Kabang B. May binasa si Luisa na kuwento C. Tunay ngang ang aso ay matalik na kaibigan ng tao. Karagdagang Gawain
Lagyan ng tsek (√) ang puso kung ang
mungkahing paraan ng pangangalaga ng likas na yaman ay wasto at ekis (X) kung hindi. 1. Iiwasan ang pagtatapon ng basura sa mga ilog at dagat. 2. Magtanim ng mga puno at halaman sa mga bakanteng lote. 3. Ipagwalang bahala ang mga batas pangkalikasan. 4. Sundin at gawin ang programang 3Rs (Reuse, Reduce, Recycle) 5. Hayaang nakabukas ang gripo kahit umaapaw na ang tubig sa timba. PAGLINANG
Piliin ang angkop na pamagat ng akda o
teksto. 1. Malinis at maituturing na kahanga-hanga ang aming pamayanan. Kayraming turista ang nagaganyak na pasyalan ang aming lugar. Tanyag ang mga bundok, ilog, at iba pang tanawin. Marami rin kaming mga kababayang may kani-kaniyang talino sa iba’t ibang larangan — sa sining, sa edukasyon, at sa palakasan. A. Mga Gawain sa Pamayanan B. Ang Aming Pamayanan C. Turista sa Pamayanan 2. Mahalaga sa pagpapanatili ng kalusugan at pag-iwas sa sakit ang pagkain ng prutas at gulay. Isa ang mga madilaw na prutas at gulay na kailangan ng katawan. Ang bitaminang taglay ng mga ito ay nakapagpapalinaw ng paningin. Kaya, kumain ng carrots, kalabasa, kahel, hinog na mangga, at iba pa. A. Pagkain ng Prutas at Gulay B. Iba’t ibang Prutas C. Pag-iwas sa Sakit 3. Ang niyog (coconut) ay mahalagang produkto ng Pilipinas. Natatangi sa lahat ng puno ang niyog sapagkat bawat bahagi nito ay mahalaga. Bukod sa pagbibenta ng kopra, buko at niyog sa pagluluto, marami pa itong gamit. Ang niyog ay sangkap rin sa paggawa ng sabon, shampoo, at iba pa. A. Ang Paggawa ng Sabon at Shampoo B. Pagbebenta ng Kopra, Buko at Niyog C. Kahalagahan at Gamit ng Niyog PAGLALAPAT
Bigyan ng angkop na pamagat.
4. Ang pating ay isang uri ng karniborong isda. Sa kasalukuyan, mayroong mahigit na limandaang uri ng pating. Karamihan ng uri ng pating ay nananatili sa tubig dagat ngunit may iilang nabubuhaybsa yubig tabang. Ang pinakamaliit na pating ay may habang anim na pulgada. Ang pinakamahaba naman ay ang butanding. Ito ay umaabot sa haba na labindalawang metro. 5. Nagpunta sa pamilihan sina Iya at ang kaniyang nanay isang hapon. Habang naglalakad ay nakabitaw si Iya sa kaniyang ina habang pinagmamasdan niya ang mga laruang nakasabit sa mga tindahan. Hindi niya namalayan na wala na sa kaniyang tabi ang ina. Iiyak nang iyak sa takot si Iya. Maya-maya pa’y natanaw na niya ang kaniyang ina sabay yakap dito. PAGTATAYA
Basahin ang sumusunod na pangungusap.
Lagyan ng / kung ito ay paraan sa pagbibigay ng pamagat, x kung hindi. ___ 1. Basahin ang teksto o akda. ___ 2. Unawain ang nilalaman ng akda. ___3. Salungguhitan ang mahaha-lagang paksa. ___ 4. Mag-isip n mahabang pamagat. ___ 5. Bumuo ng pamagat na simple, maikli at angkop sa paksa Pagbibigay ng Pamagat sa Akda o Teksto PAGTATAYA
Piliin ang angkop na pamagat.
1. Ang matibay na Pamilya ay dapat na may pagmamahalan, pagkakaisa at pagtutulungan ang bawat isa. Ano mang problema ang dumating, kailangan mapanatiling buo at matagtag ang pamilya. A. Ang matibay na Pamilya B. Ang Pamilyang Masaya C. Pagmamahalaan 2. Isa sa mga naging mahalagang personalidad sa People Power ay si Hilario G. Davide Jr. Siya ang punung-hukom ng katas-taasang Hukuman ng Pilipinas. Siya rin ang nagtalaga kay dating Pangalawang Pangulo Gloria, Macapagal-Arroyo bilang bagong Pangulo ng Bansa. A. People Power B. Gloria M. Arroyo C. Hilario G. Davide Jr. 3. Si Pablo Planas ay isang dating tsuper at mekaniko siya ang naka- imbento ng khaos Super Turbo Charger (KSTC) na isang tipid- gas na gamit para sa mga de-gasolinang sasakyan. Hindi siya nasilaw sa multi- milyong pisong alok ng bansang Amerika para lamang ibenta ang kanyang imbento. A. Super Turbo Charger B. Si Pablo Planas C. Tsuper at Mekaniko 4. Ang Pasko sabi ni Lola Mameng ay para sa mga bata. Simbolo ng Pasko ang parol, krismas tri, keso de bola, hamon, regalo at hindi kumpleto kung wala si Santa Claus. Pagkasimba sa Araw ng Pasko kami ay nagmamano kina lolo, lola, tatay, nanay, at mga tiya at tiyo. Pagkatapos nagpupunta rin kami sa mga ninong at ninang. A. Ang Pasko B. Sabi ni Lola Mameng C. Simbolo ng Pasko 5. Si Mariang Sinukuan ay diwata ng Bundok Arayat. Mabait at maganda siya. Siya ay mahal ng mga tao. Ang kanyang ama ay tinatawag ng lahat na Apo. Ang kagandahan ni Mariang Sinukuan ay hinahangaan ng mga kalalakihan. Kapag may liwanag na nagmumula sa bundok, si Mariang Sinukuan ay namamasyal sa paligid ng Bundok Arayat. Ang bundok ay nasa Pampanga. A. Diwata ng Bundok B. Si Mariang Sinukuan C. Bundok Arayat PAGTATAYA
Piliin ang angkop na pamagat.
1. Dahil sa pandemya, lahat ay inatasang magsuot ng face mask. Ang mga tao, bata man o matanda ay hindi maaaring lumabas ng bahay nang hindi nakasuot nito. Ang paglabag dito ay may nakalaang kaparusahan. Kaya naman, ang face mask ay kasama na sa mga pangunahing pangangailangan ng bawat tao. A. Ang Pangangailangan B. Ang Pandemya C. Ang Face Mask D. Ang Pagsusuot ng Face Mask 2. Ang Covid-19 ay isang virus na nagmula sa Wuhan, China. Malaki ang naging epekto nito sa buhay ng bawat tao na hanggang sa kasalukuyan ay nabubuhay sa takot at pangamba. A. Ang Covid-19 B. Ang Virus C. Epekto ng Covid-19 D. Ang Virus sa China 3. Si Pablo Planas ay isang dating tsuper at mekaniko. Siya ang nakaimbento ng Khaos Super Turbo Charger (KSTC) na isang tipid- gas na gamit para sa mga de-gasolinang sasakyan. A. Ang Dating Tsuper B. Si Pablo Planas C. Ang Khaos Super Turbo Charger D. Ang Tipid-gas na Sasakyan 4. Napakahalaga ng Bitamina A sa ating katawan. Ito ang tumutulong upang lalong luminaw ang ating mga mata. Ang kakulangan sa bitaminang ito ay maaaring maging sanhi ng paglabo ng paningin. Ang mga pagkain na mayaman sa bitamina A ay atay, itlog, gatas, keso, mga luntian at dilaw na gulay at prutas. A. Mahalagang Bitamina B. Pagkaing May Bitamina A C. Sanhi ng Paglabo ng Mata D. Ang Bitamina A 5. Ang matibay na pamilya ay dapat na nag- uusap, nagkakaisa at nagtutulungan. Ano mang problema ang dumating kailangang mapanatiling buo at matatag ang pamilya. Bukod dito, biyaya ng Diyos ang pamilya kaya dapat patuloy na magmahalan. A. Ang Biyaya ng Diyos B. Ang Pamilyang Matatag C. Ang Magulong na Pamilya D. Ang Pagkakaisa ng Pamilya