CHÚC CÁC EM MỘT

NGÀY MỚI TRÀN ĐẦY

NĂNG LƯỢNG
Câu hỏi kiểm tra bài cũ
* Tư tưởng: Nhân nghĩa là chống xâm lược, bóc trần
*Luận đề chính nghĩa của bài “Đại cáo
luận điệu xảo trá của địch, phân định rạch ròi ta là chính
nghĩa bình
giặc làngô” có những nội dung gì?
phi nghĩa.
* KhẳngTrình
định bày chi tiếtChân
chủ quyền: từng nộitạidung
lí tồn ấy?
độc lập và chủ
quyền của dân tộc.
- Tính chất hiển nhiên vốn có, lâu đời của nước Đại
Việt: từ trước, vốn có, đã chia, cũng khác.
- Yếu tố xác định độc lập của dân tộc:
+ Cương vực lãnh thổ.
+ Phong tục tập quán.
+ Nền văn hiến lâu đời.
+ Lịch sử riêng, chế độ (triều đại) riêng.
=> Phát biểu hoàn chỉnh về quốc gia dân tộc.
 HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ CỦA
QUỐC GIA
(Trích Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu
Đại Bảo thứ ba)
- Thân Nhân Trung -
 HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ CỦA QUỐC GIA

I. Tìm hiểu chung:

1. Tác giả:
- Thân Nhân Trung (1418 – 1499).
- Tự là HậuNêu vàingười
Phủ, nét tiêu biểu
làng YênvềNinh,
tác giả?
huyện
Yên Dũng (Bắc Giang).
- Năm 1469 ông đỗ tiến sĩ, nổi tiếng giỏi văn
chương, ông được vua Lê Thánh Tông tin dụng
cho vào hầu văn bút.
- Được phong là Phó nguyên suý trong Tao đàn
văn học do Lê Thánh Tông sáng lập.
 HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ CỦA QUỐC GIA

2. Tác phẩm
a. Thể văn bia: - Là những bài văn khắc trên bia đá.
- Mục đích: ghi chép những sự việc trọng đại hoặc tên tuổi, cuộc đời của
những người có công đức lớn để lưu truyền cho đời sau.
- Phân loại: 3 loại
+ Văn bia Thể văn
ghi công bia là gì? Mục đích? Phân loại
đức.
+ Bia ghi việc xây dựng các công trình kiến trúc.
+ Bia lăng mộ.
Hoàn
b. Hoàn cảnh sáng tác:cảnh sáng tác của bài?
- Để khuyến khích nhân tài phát triển giáo dục. Từ năm 1439, triều Lê đặt
ra lệ xướng danh, yết bảng, ban áo mũ, cấp ngựa, đãi yến và vinh quy bái
tổ cho những người đỗ đạt cao.
- Năm 1484, thời Hồng Đức, Thân Nhân Trung đã soạn. Bài Đại Bảo tam
niên Nhâm Tuất, khoa tiến sĩ đề danh kí - Bài kí đề danh tiến sĩ khoa
nhâm tuất niên hiệu Đại Bảo thứ ba (1442), khắc trên bia tiến sĩ ở Văn
Miếu, Hà Nội.
 HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ CỦA QUỐC GIA

2. Tác phẩm:
c. Bố cục:
- Phần Đoạn
1 (từ đầu…chưa
trích đượcchochialà làm
đủ): mấy
Vai trò của nội
phần, hiền tài đối
với quốc gia. dung của từng phần?
- Phần 2 (còn lại): Ý nghĩa của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ.
d. Chủ đề: Bài kí nhấn mạnh tầm quan trọng của tri thức và
người trí thức trong xã hội và có ý nghĩa lớn lao của việc tôn
Hãy cho biết chủ đề và nhan đề của
vinh người đỗ đạt qua việc khắc bia.
bài nói gì?
e. Nhan đề bài kí: Người có tài cao, có đạo đức là khí chất ban
đầu làm nên sự sống còn và phát triển của đất nước.
 Một vài nét lịch sử của Quốc Tử Giám

 Văn Miếu được xây dựng từ tháng 8 năm Canh Tuất (1070).
 Năm 1076, Lý Nhân Tông cho lập trường Quốc Tử Giám.
 Năm 1156, Lý Anh Tông cho sửa lại Văn Miếu và chỉ thờ
Khổng Tử.
 Vào năm 1484, Lê Thánh Tông cho dựng bia của những
người thi đỗ tiến sĩ từ khóa thi năm 1442 trở đi.
 Năm 1762, Lê Hiển Tông cho sửa lại là Quốc Tử Giám - cơ
sở đào tạo và giáo dục cao cấp của triều đình.
 Năm 1785 đổi thành nhà Thái học.
Cổng vào Văn Miếu – Quốc Tử Giám
Gác Khuê Văn
– nơi học trò ngồi bình thơ
Thiên Quang tỉnh
– giếng ánh sáng của trời
Nhà bia Văn Miếu
Bút tích trên văn bia
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Vai trò của hiền tài đối với quốc gia:

- Hiền tài: người tài cao, học rộng và có đạo đức

- Nguyên khí: khí chất ban đầu làm nên sự sống còn và phát triển của
sự vật.
Hiền tài có vai trò chủ chốt trong xã hội, đất nước.
Hiền tài có vai trò quyết định sự hưng thịnh của đất nước, góp phần
làm nên sự sống còn của đất nước.
- Nguyên khí thịnh → thế nước mạnh rồi lên cao
- Nguyên khí suy → thế nước yếu rồi xuống thấp
* Lập luận theo kiểu diễn dịch bằng cách so sánh đối lập nhằm để
đề cao vai trò của hiền tài.
 II. Đọc - hiểu văn bản
1. Vai trò của hiền tài đối với quốc gia:

- Hiền tài làm nên sự chuyển mình mạnh mẽ cho đất

nước.
- Là người cống hiến vạch đường đi để nhân dân tiến
bước đi lên, để sánh vai với các nước trong khu vực
và trên thế giới.
- Hiền tài chính là kim chỉ nam không chỉ của một
thời đại để xây dựng quốc gia phồn thịnh.
 HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ CỦA QUỐC GIA

II.Đọc- hiểu văn bản

1. Vai trò của người hiền tài đối với quốc gia:
- Các triều vua thể hiện sự quý trọng hiền tài, đề cao kẻ sĩ
◉ ĐềCác
cao thánh
danh tiếng, xứngvương
đế minh danh những người
đã làm có công
gì để
với đất nước.
khuyến khích hiền tài? Tại sao nói làm thế
◉ Được ghi tên ở bảng vàng.
vẫn chưa đủ?
◉ Được ban chức tước, ban yến tiệc.
- Đề cao như vậy vẫn chưa đủ vì chỉ vang danh ngắn ngủi
không lưu truyền được. Vì vậy cần có bia đá để lưu danh
sử sách.
2. Ý nghĩa của việc khắc bia,ghi tên tiến sĩ:

Đối với người đương thời

Thể hiện tinh Noi gương hiền Là lời nhắc nhở

thần trọng người tài, ngăn ngừa mọi người, nhất
tài của đấng điều ác “kẻ ác lấy là những trí
minh vương. đó làm răn,người thức nhận rõ
thiện theo đó mà trách nhiệm với
gắng’’. vận mệnh dân
tộc.
 2/ Ý nghĩa của việc khắc bia, ghi tên tiến sĩ:

Đối với người đời sau

Tôn vinh quá khứ làm Tạo dựng truyền thống

gương cho thế hệ tương lai hiếu học của dân tộc.

Niềm tự hào về truyền thống nghìn năm văn

hiến của dân tộc ta.
3. Bài học lịch sử:
- Thời nào, “Hiền tài cũng là nguyên khí quốc gia”, phải biết quý
trọng nhân tài.

- Thấm nhuần quan điểm nhà nước: giáo dục là quốc sách, trọng
dụng nhân tài.
- Thấm nhuần quan điểm Hồ Chủ tịch: một dân tộc dốt là một dân
tộc yếu.
- Ngày nay các cấp chính quyền địa phương, nhà nước đều phải
có chính sách đãi ngộ, khuyến khích phát triển người tài, tránh
chảy máu chất xám.
- Vinh danh thủ khoa các trường đại học ở Văn Miếu.
1. Về nghệ thuật:
- Bài kí giàu chất hùng biện, có sức thuyết phục cao.
- Lập luận mạch lạc, chặt chẽ.
- Bút pháp rắn rỏi, cô đọng súc tích.
- Lời văn trang trọng.
2. Về nội dung:
- Khẳng định tầm quan trọng của hiền tài đối với quốc
gia: có quan hệ sống còn đối với sự thịnh suy của đất
nước. Khắc bia tiến sĩ là việc làm khích lệ nhân tài không
những có ý nghiã lớn với đương thời mà còn có ý nghĩa
lâu dài với hậu thế.
- Thấy được chính sách trọng nhân tài của triều đại Lê
Thánh Tông. Từ đó có thể rút ra những bài học lịch sử
quý báu.
 Trò chơi:
“TRUY TÌM Ô CHỮ”
 TRUY TÌM Ô CHỮ
1 V Ă N H I Ế N
2 B I A Đ Á
3 T RUYỀ NT HỐNG
4 T HÂ N N HÂ N T R U N G
5 Q U Ố C T Ử G I Á M
6 T À I
7 Đ Ạ I B Ả O
Câu 1: Ô chữ gồm 7 chữ cái

Điền vào chỗ trống:

Việt Nam ta đã trải qua 4000 năm ……

V ă n h i ế n
Câu 2: Ô chữ gồm 5 chữ cái
Đây là hình ảnh của …..

B i a đ á
Câu 3: Ô chữ gồm 11 chữ cái

Điền vào chỗ trống:

Nước Việt Nam ta từ trước tới nay bao đời
đã gây nền độc lập. Đó là 1 ….. quý báu
của dân tộc.

T r u y ề n t h ố n g
Câu 4: Ô chữ gồm 13 chữ cái

Ai là tác giả của đoạn trích : “ Hiền

tài là nguyên khí của quốc gia”?

T h â n Nh â n T r u n g
Câu 5: Ô chữ gồm 10 chữ cái

Trường Đại học đầu tiên của nước ta là

trường nào ????

Q u ố c T ử G i á m
Câu 6: Ô chữ gồm 3 chữ cái

Điền vào chỗ trống:

Với tư cách là thế hệ trẻ của đất nước chúng ta
cần phấn đấu trở thành hiền tài để đưa thế
nước đi lên bằng cách ra sức học tập và “rèn
đức luyện …….”

T à i
Câu 7: Ô chữ gồm 3 chữ số

Câu hỏi :
Niên hiệu của vua Lê Thái Tông những Năm
1440-1442 là gì ?

Đ ạ i B ả o
 TRUY TÌM Ô CHỮ
1 VV
V ĂĂ
Ă NN
N HH
H II
I ẾẾ
Ế NN
N

2 BB III A
BB A Đ
A Đ Á
Đ Á
Á

3 TT R
T RU
R UU YY ỀỀỀ NN TTT H
N HH Ố
ỐỐN
N
N G
G

4 TT H
T H Â
H Â N
 N N
N N H
N H Â
H Â N
 N T
N T R
T R U
R U N
U N G
G
G

5 Q
Q U
Q U Ố
U Ố C
Ố C T
C T Ử
T Ử G
Ử G II
G I Á
Á M
Á M
M

6 T
T
T À
À
À III
7 ĐĐ
Đ ẠẠ
Ạ III BBB ẢẢ O
O
HIEÀN TAØI LAØ NGUYEÂN KHÍ CUÛA QUOÁC
GIA

Vai troø
Anh (chò) quan
haõy troïng
laäp cuûa
moät sôhieàn taøi keát
ñoà veà
caáu cuûa baøi vaên bia treân?

Khuyeán khích hieàn taøi

Vieäc tieáp tuïc laøm
Vieäc ñaõ laøm
( khaéc bia tieán só)

YÙ nghóa, taùc duïng cuûa

vieäc khaéc bia tieán só.
HIEÀN TAØI LAØ NGUYEÂN KHÍ CUÛA QUOÁC
GIA
Chính
Thaûo saùchLieân
Luaän: phaùtheä
trieån nhaân
ñeán tình taøi,
hình ñeà
cao trítathöùc,
nöôùc quoác
töø sau saùch
Caùch giaùo
maïng duïc Taùm
thaùng cuûa
?Ñaûng vaø Hoà Chuû Tòch. Chieán löôïc
phaùt trieån giaùo duïc, phaùt trieån con
ngöôøi ôû theá kæ XX,… vinh danh caùc
thuû khoa ñoã ñaàu Ñaïi hoïc ôû Vaên Mieáu
haøng naêm…
Tuy nhieân vaãn coøn nhieàu haïn cheá,
baát caäp nhö hieän töôïng chaûy maùu chaát
xaùm, haùo danh, chaïy theo baèng caáp…
- Sưu tầm một số tranh ảnh
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀ
về những
nhân vật em cho rằng xứng đáng là
hiền tài thời hiện tại:
+ Đóng góp trong lĩnh vực nào?
+ Đem về cho quốc gia điều gì?
- Đọc và nghiên cứu trước bài: “Tính
chuẩn xác, hấp dẫn của văn bản
thuyết minh”