Ege BUL

6/E 445
 Aşık Veysel
■ Aşık Veysel ŞATIROĞLU, 25 Ekim 1894 tarihinde
Ahmet ve Gülizar çiftinin çocuğu olarak Sivas’ın
Şarkışla ilçesinde dünyaya geldi. Ailesinin
kendisinden önce doğan iki kızını kaybetmesine yol
açan çiçek hastalığı, Aşık Veysel’i de vurdu.
■ Aşık Veysel henüz yedi yaşında iken çiçek hastalığı
nedeniyle sol gözünü kaybetti. Geçirdiği bir kaza
nedeniyle sağ gözünü de kaybeden Aşık Veysel,
babasının hediyesi olan bir saz sayesinde henüz
genç yaşlarda müziğe başladı.
 Aşık Veysel
■ Kendi anlatımı ile ; « Çiçeğe yatmadan
evvel anam güzel bir entari dikmişti. Onu
giyerek beni çok seven Muhsine kadına
göstermeye gitmiştim. Beni sevdi. O gün
çamurlu bir gündü, eve dönerken ayağım
kaydı ve düştüm. Bir daha kalkamadım.
Çiçeğe yakalanmıştım... Çiçek zorlu geldi.
Sol gözümde çiçek beyi çıktı. Sağ gözüme
de, solun zorundan olacak, perde indi. O
gün bugündür dünya başıma zindan.
 Aşık Veysel

■ Babasının yakın bir arkadaşı olan Aşık Ala

tarafından eğitilen Aşık Veysel, Pir Sultan Abdal,
Karacaoğlan, Dertli gibi büyük halk ozanlarının
eserlerini burada öğrendi.
■ 20 yaşında iken I. Dünya Savaşının başlaması
üzerine kardeşleri ve arkadaşları cepheye gidince,
genç ozan yalnız kaldı. Bu süre içerisinde tek
arkadaşı sazı olan şair, kendisini iyice müziğe
verdi.
 Aşık Veysel

■ 1930’lu yıllarında başında Sivas’da

Edebiyat Öğretmeni olarak görev yapan
Ahmet Kutsi TECER ile tanıştı.
■ Tecer, Folk edebiyatının hak ettiği değere
gelmesi ve folk eserlerinin kaybolmaması
için uğraşıyordu. Veysel’in eserlerini de
ilk defa kaleme alan o oldu.
 Aşık Veysel

■ Her konuşmasında kendisine olan sevgi

ve bağlılığını belirttiği Mustafa Kemal
ATATÜRK ile tanışmak için Ankara’ya
giden Aşık Veysel, bu isteğini
gerçekleştirmek için hiçbir zaman fırsat
bulamadı. Fakat, Ankara’da ilk defa
radyoya çıkarak eserlerini ülke ile
paylaşma fırsatını buldu.
■ Her ne kadar Atatürk ile tanışma fırsatı
bulamasa da, Atatürk’ün vefatının
ardından yazdığı ağıt ile kendisine olan
sevgisini gösterme fırsatı buldu.
 Aşık Veysel
Atatürk'e Ağıt
Ağlayalım Atatürk’e
Bütün dünya kan ağladı
Başbuğ olmuştu mülke
Geldi ecel can ağladı
Şüphesiz bu dünya fani
Tanrı'nın aslanı hani
İnsi cinsi cem'i mahluk
Hepsi birden ağladı
Doğu batı cenup şimal
Aman tanrım bu nasıl hal
Atatürk'e erdi zeval
Amir memur altın kürsü
Yas çekip mebsan* ağladı
İskender-i Zülkarneyin
Çalışmadı bunca leğin
Her millet Atatürk deyin
Cemiyet-i akvam ağladı
Atatürk'ün eserleri
Söylenecek bundan geri
Bütün dünyanın her yeri
Fabrikalar icat etti
Atalığın ispat etti
Varlığın Türk'e terk etti
Döndü çark devran ağladı
Bu ne kuvvet bu ne kudret
Vardı bunda bir hikmet
Bütün Türkler İnönü İsmet
Gözlerinden kan ağladı
Tren hattı tayyareler
Türkler giydi hep karalar
Semerkand'ı Buhara'lar
İşitti her yan ağladı
Siz sağ olun Türk gençleri
Çalışanlar kalmaz geri
Mareşal Fevzi'nin askerleri
Ordular teğmen ağladı
Zannetme ağlayan gülmez
Aslan yatağı boş kalmaz
Yalınız gidenler gelmez
Felek-el mevt'in elinden
Her gelen insan ağladı
Uzatma Veysel bu sözü
Dayanmaz herkesin özü
 Aşık Veysel

■ Ahmet Kutsi TECER tarafından davet

edildiği Köy Enstitülerinde saz hocası
olarak görev yapan Aşık Veysel, Arifiye,
Çifteler, Kastamonu ve Akpınar’da
eğitim verdi.
■ 1965 yılında TBMM tarafından müziğe
yaptığı katkılarından dolayı kendisine
maaş bağlandı.
 Aşık Veysel

■ Aşık Veysel, 21 Mart 1973 yılında

doğduğu köy olan Sivas’ın Şarkışla
ilçesinin Sivrialan köyünde hayata
gözlerini yumdu. Evi, günümüzde müze
olarak kullanılmaktadır.
■ Her yıl 16-21 Mart tarihleri arasında
Şarkışla Sivrialan köyünde anma
törenleri ve Âşıklar Bayramı
düzenlenmektedir.
 Aşık Veysel

■ Âşık geleneğinin son büyük

temsilcilerinden olan Âşık Veysel’in
çocuklarından öğretmen olan Bahri
Şatıroğlu, babasının yaşamını gün gün
kaleme almış ve pek çok çalışmaya
kaynak kişi olarak katılmıştır. Ayrıca
babasının saz ve söz geleneğini
sürdürmektedir.
 Aşık Veysel

■ Aşık Veysel ile ilgili yapılan araştırmalar

içerisinde Kutlu Özen önemli bir yere
sahiptir. Ölümünden sonra yüzünün
kalıbının alınması sırasında orada
bulunan kişilerden birisidir. "Aşık Veysel
Selam Olsun Kucak Kucak" adlı eseri bir
başvuru kitabı niteliğindedir.
 Aşık Veysel
Hatırası
■ 1952'de senaryosunu Bedri Rahmi Eyüboğlu
'nun yazdığı, Metin Erksan'ın yönettiği
"Karanlık Dünya" filminde Âşık Veysel de
oynadı.
■ 2014 yılının Kasım ayında
Devlet Opera ve Balesi, Âşık Veysel'in
ölümünün 41. yılı anısına onun türkülerinden
yola çıkılarak hazırlanan, tek perdelik dans
tiyatrosu "Dostlar Beni Hatırlasın" sahneye
konulmuştur.
 Aşık Veysel
Hatırası
■ Eserlerinde Türkçesi yalındır. Dili ustalıkla
kullanır. Yaşama sevinciyle hüzün, iyimserlikle
umutsuzluk şiirlerinde iç içeydi. Doğa,
toplumsal olaylar, din ve siyasete ince
eleştiriler yönelttiği şiirleri de vardır.
■ Şiirleri, Deyişler (1944), Sazımdan Sesler
(1950), Dostlar Beni Hatırlasın (1970) isimli
kitaplarında toplandı. Ölümünden sonra
Bütün Şiirleri (1984) adıyla eserleri tekrar
yayınlandı.
 Aşık Veysel
Bazı Eserleri
• Anlatamam Derdimi • Dostlar Beni Hatırlasın
• Arasam Seni Gül İlen • Dün Gece Yar Eşiğinde
• Atatürk'e Ağıt • Dünya'ya Gelmemde Maksat
• Beni Hor Görme • Esti Bahar Yeli
• Beş Günlük Dünya • Gel Ey Âşık
• Bir Kökte Uzamış • Gonca Gülün Kokusuna
• Birlik Destanı • Gönül Sana Nasihatim
• Çiçekler • Gözyaşı Armağan
• Cümle Âlem Senindir • Güzelliğin On Para Etmez
• Derdimi Dökersem Derin Dereye • Kahpe Felek
• Dost Çevirmiş Yüzünü Benden • Kara Toprak
• Dost Yolunda • Kızılırmak Seni Seni
Teşekkürler