You are on page 1of 732

Digitized by the Internet Archive

in 2011 with funding from


University of Toronto

http://www.arGhive.org/details/patrologiaecursu129mign
ll

PAT1I0L0G1.E
GURSUS COMPLETUS
SEU BIBLIOTHEC.V UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, GOMMODA, OECONOMIGA,

mwm mw\, mmm scriptoriimuue bcclgsusticorum,


ss.
SIVE LATINOBUM, SIVF. GR.ECOBUM,

QUI AB ^VO APOSTOUCO AD TEMPOIIA IWXOCEXTII III {ANNO 12'e) PRO LATINIS
ETCONCILII FLOHENTLXI {ANN. 1 'i39) PRO On.^CIS FLOWJEIUIST .-

RECUSIO CHRONOLOGICA
OMNIUM QHJi EXSTITERE MONUMENTORUM CATIIOLlGJi; TRADITIONIS PER QUINDECIM PRIMA
ECCLESIii SiiCULA,

JUXTA EDITIONES .\CGURATIS3IMA>5 INTER SE CUJIQUE NO.NNULLIS CODICIBUS MANUSCnilTIS COLLATAS, PEHQUAM
DILIGENTER CASTIGATA; DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VABIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER ILLUSTBATA;
omnibus opebibus post amplissimas editiones qu.e tbibus novissimis s.eculis dedentub absolutas
detectis, aucta ; indicibus pabticulabibus analyticis, singulos sive tomos sive auctobes alicujus
momenti subsequentibus, don «.ta capitulis intka ipsuii textu.m rite dispositis, necnon et
;

TITULISSINGULARUM paginarummarginem superiobem distinguentibus subjectamque mate-


biau significantibus, adornata; opebibus cum dubiis, tu.m apocbypiiis, aliqua vero
auctoritate in ordine au traditionem ecclesiasticam pollentibus, amplificata ;

DUCENTIS ET AMPLIUS locupletata indicibus auctorum sicut et operum, alphabeticis, chronologicus,


statisticis, st.ntheticis, analyticis, analogicis. in quodque religionis punctum, dogmaticum, mobale,
liturgicum, canonicum, disciplinabe, historicum, et cuncta alia sine ullaexceptione sed pb.*:- ;

sebtim duobus indicibus immensis et genebalibus, altebo scilicet rerum, qvo consulto,
QUIQUID NON SOLUM TALIS TALISVE PATER, VERUM ETIA.M UNUSQUISQUE P.VTRUM, NE UNO QUIDEM
O.MISSO, IN QUODHBET THE.MA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUB ALTERO 3CR1PTUR.-E
;

SACR/E, EX QUO LECTORI CO.MPEBIRE SIT OBVIU.M QUINAM PATBES ET IN QUIBUS OPEBU.M
SUOBUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM S. SCRIPTUR.E VERSUS, A PRIMO
GENESE03 USQUE AD NOVISSI.MUM APOCALYPSIS, CO.MMENTATI SINT.
EDITIO ACCUBATISSIMA, C^TEBISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, SI PEBPENDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS
CHAKT^ QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO COKRECTIONIS, OPEHU.M RECUSORU.M TU.M V.VRIETAS, TUM
NUMERUS, FOBMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATBOLOGI.E DECUBSU COXST.iNTEB
SI.MILIS, PBETII EXIGUITAS, PR..ESERTIMQUE ISTA COLLECTIO, UNA, .METHODIC.V ET CHBONOLOGICA,
SEXCENTORUM FBAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM AUTEM
INNOSTHA BIBLIOTHECA,EX OPEBIBUS ET M3S. AD OMNES .ETATES, LOCOS, LINGUAS FORMASQUE
PERTINENTIBUS COADUNATORUM.

SERIES LATINA PRIOR,


IN QUA PRODEUNT PATRES, DOGTdREs'sCRIPTORESQUE ECCLESLE LATIN.E
A TERTULLIANO AD LNNOCENTIUM III.

AGGURANTE J.-P. MIGNE,


Ifiibliolhecie Cleri universae,
SIVE CURSUUM COMPLETOr.L'.'.! IN SLNGULOS SClE.NTLfi ECCLESIASTIC.E R.VMOS EDITORE.

PATROLOGIjE TOMUS CXXIX.


AXASI.^SIUS BlBLlOHlECAr.IUS, ABBAS ; STEPIIAMJS V, FORMOSUS, STEPH.\NLS VI, ROMANUS,
POSTIF. RO.W.; ERCHEMBERTUS, 3I0N.\CII.; ANCILBERTUS, ABBAS; S. TUTILO, MON.iCH.;
GRIMLAICUS, WOLFARDIS, PRESBYTERl; ANA.MODLS SLBDLiCONUS.
ANASTASII TOMUS TERTIUS, G/ETERORUM TOMUS UNICUS

PARISIIS
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUGCESSORES,
IN VIA DICTA AVENUE DU MAINE, 189, OLIM CHAUSSEE DU MAINE, 127.
:

1879
\

CLICHY. — EX TYPIS PAULI DUPONT, VIA DICTA BAC-D^ASNIKBKS. 8S8.8.79

IUL IKSTITUTL Cr h:i.

10 ELPr^SLEV
TORONTO 6, (.

-.1
S^CULUM IX.

ANASTASII
ABBATIS,
SANCTyE ROMN/E ECCLESI/E PRESBVTERl ET BIBLIOTHECARIl,

OPERA OMNIA.
EDITIO Pn.E ALIIS OMNIBUS INSIGNIS,
Al> FIDEM MANUSCRIPTORUM CODICUM ET JUXTA PHOBATISSIMAS EDITIONES EXPRESSA,
BLANCIIINI NEMPE BOMANO-VATIGANAM, QllOAD LIBRUM PONTIFICALEM,
MABILLOMI, CARDINALIS MAII, ETC, ETC.

ACCEDDNT

STEPHANI V, FORMOSI, STEPHANI VI, UOMANI, PONTIFICUM ROMANORUM ;

ERCHEMBERTl CASSINENSIS MONACHI, ANGILBERTI CORBEIENSIS ABBATIS,


S. TUTILONIS SANGALLENSIS MONACHI, GRIMLAICI PRESBYTERI,
WOLFARDI PRESBYTERI HASENRIETANI, ANAMODl
RATISPONENSIS SUBDIACONI,

Scripta vol scriptorum fragmcnta quae cxstant.


TOMUM CLAUDIT

APPENDIX AD SiECULUM IX.

AGGURANTE J.-P. MIGNE,


BIBLiIOTIIEC.E: €JLI<:RI UATYERSyE,
SIVE

CURSnUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTI.E ECCLESIASTIC* RAMOS EDITORE.

TOMUS TERTiUS.

PARISIIS,
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCGESSORES.
IN VLA. DIGTA : AVENUE-DU-MAINE, 189; OLIM CHAUSSEE-DU-MAINE, 127.

1879
ELENCHUS
AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CXXIX CONTINENTUR.

ANASTASIUS BIBLIOTIIECARIUS.
(OpEULM COXTlJiUATIO.)

Col
liilerpielaiio Synodi YIII gcncralis 9
— Sjnodi VII — 19o
— Chronologia! S. Nicephori '
5il
Collectanea 553
Historia acephala SS. Cyri et Joanuis 705
Vila Joannis Eleeinosynarii . 713
Passio S. Dcinelrii marlyris 715
Acla S. Crispina; virginis et niartyris 727
Translatio sermonis S. Theodori StuditiE de S. Barlholomajo apostolo 729
Anastasii Epistola; 737
Prologus in passionein 1480 marlyruin 743
ERCIIEMBERTLS CASSINENSIS MONACHUS
Historia Longobardorum 745
ANGILBERTUS CORBEIENSIS ABBAS.
Versus ad Ludovicum rcgem Francoruin 784
BERENGAUDUS.
Expositio sjper visiones Apocalypsis 785
STEPHANUS PAPA V.
Epistolae el privilegia 786
FORMOSUS PAPA.
Epislola' et privilcgia 837
STEPHANUS PAPA VI.

Epislola; et |>rivilegia 855


ROMANUS PAPA.
Epistola ad Riculfum 859
S. TUTILO SANGALLE.\S1S MONACHUS.
Carmina 863
GRIMLAICUS PRESBYTER.
Regula solilarioruni Ibid.

WOLFARDUS PRESBYTER HASENRIETANTJS.


Vita sancta; Walpurgis 865
Pra?falioncs in libros suos XII de Aclis Sanctorum 894
AN.VMODUS ECCLESl.-E RATISPO.NENSIS SUBDLACONUS.
Tralitioiies Euiiiicraiiiracnses 899
API>KND1X AU S.€CULiM l\ 968
Ai,isTAsii opniiiM mmum.
SANCTA

SVNODUS OCTAVA GENEIULIS


CONSTANTINOPOLITAISA QUARTA,

Anastasio interprete,
(Apud Labbeum, Conriliorum Collect. tom. VIII, pag. 962).

PR^FATIO ANASTASII IN SYNODUM OCTAVAM.

Dominosancto etcoangelicoPatriPatrumADRi\Mo A nastica vita elecla, in coenobio a prira;cva state


sumniopontificiet universalipapse,ego f mulusve- niiriseluxit morumetvirtutumsplendoribus,acper
ster Anastasius pecccatorabbas. et summae vestrfe id diuturnisexercitiiserudilus, etin omniscientia

apostoliciE sedis bibliothecarius. etoperebonoprobatus jamsenex,cuuctoruraunani


Quiasupernaprovidentia, quae singula singulisita mitate ad surarai sacerdotii petitus et proraotus est
distinguittemporibus, ulsanctossuos veluti splen- apicem.Sane restiterunthujusprovectioni quidam
dentiai|u?edam astra non pariter, sed vicibus discre- perpauciepiscopi, interquoserat Syracusanus Gre-
tisadilluminationemEcclesisesu* proferat, aposto- gorius, eo (|uodeos propter dillamata et publicata
latum veslrum nostris teraporibus quasi quoddam nonnuUa criraina in sacerdotio vitae, anterefricatio-
fulgidumsidusproduxit, cujustemporeatque aucto. nem ineos senonposserecipere, cano-
illatijudicii
ritate sancta universalis et magna synodus oetava nicasilacmitirationeprofatus; propter qna;, quia
celebraretur, etsacra doctrinacoelum sanctae catho- illa satisfactione non abluerunt, raerito postraodura

licsetaposlolicaeEcclesiie, tenebriserrorum depul- ab eo et synodo abdicati sunt. Favebat autera his


sis, jubarveriluminis illustratum perciperet: operce quidara senatorsaecularisadminislrationis fungens
pretiumduxi, tamad laudemauctoris quamad ster- iifflcio, a secretis, nomine Photius, qui ad patriar-
nam apostolatus vestri memoriam, scripturae tiM- {3 chale conscendere fastigiura affectans, cura eis seor-
dere, vestra;que dominationi breviter intimare, quae sumcolligebat, et tideles quosqueasanctaecommu-
fuerit ejusdem sanctse synodi materia celebranda;, nionis partioipatione avertens, divinis interesse
vel ((uod apostolicae sedis super hsc disponendi stu- mysteriis, dum a patriarcha Ignatio celebrarentur,
dium vel auctoritas; quid etiam ab illa vel trac- penitus recusabat : nihil habens in causa pietatis,
tatum vel fuerit definitum Quamobrem quoque unde pontificem proprium reprehenderet, nisi quod
vel octava, vel dicatur universalis, quis eliam inter- suspicabatur eum vitam decessoris sui, id estsanctae
pretatusillamexstiterit, etne ipsisynodo praesum- raemori;e patriarchae accusare Methodii, cum ille
ptiocujusqueqme in eadeQnitanon sunt, processu non solum hunc in nullo penitus accusaret, verum
temporis addat, sollicitos reddere ac intentos lecto- etiam miris laudibus semper efferret, quin potius
res. Quae videlicet notans, nonquasi inscioaposto- raeraoriam illius inter sanctos patriarchas, dura di-
latu vestro scribendo refero, sed tanquam horura vina mysteriagererentur, faceret, et diem anniver-
conscioetteste, historicaexpositione ad meraoriara sariura soleraniteret irapr;iiterraisse super ejus no-
vestram reduco. mine celebraret. Quamvis hoc ipsum idera Ph(jtius
Tempore itaque Michaelis el Theodorfe matris sicutC3eterailliusgestasinistreinterpretans,calIide
ejus imperatorum, abdicato Iconomacho Joanne, G facere suis auditoribus pr;Bdicaret, alia inquiens
lectus et consecratusestpatriarcha Constantinopo- eum in corde tenere, alia in opere demonstrare.
leos [gnatius, qui Michaele quondara imperatore, Cura igitur Photius sociatus schismaticis quorum
cujus tiliuserat, imperium spontereligionis amore auctor pr;efatus erat Syracusanus Gregorius per-
diraittente, eunuchus invidia factus est deinde mo-
; suaderet cunctis, qui quasi pio circa Methodium
Patrol. GXXIX. 1

l?,Q
II ANASTASIl BIBUOTHECARIl 12

habenles'quidemzelunijuslitiae,'sednonsecun(lura[Acrudelitas furit. Praterea Photius in hac parte se


scienliam) affe.tu nagrabant, (juod patriarcha Igna-frustratuiniutuens. adsedemapostolicammittit,cui

tius derojator esset ojusdcni sanct;e memoriae Me- magnus tunc decessur vester prssidebat papa Nico-

thodii, et idcirco (|uasi parricida foret habendus, laus; quatenus illa, sicul ipse sperabat. approbaiite

fama crebrescil Bardam s,:holarem domesticum,


:
el vel deceriiente, mox omiiium ora resistentium ob-

Theodorse imperatricis germanum, incesto nurum structasilcrent,et aditus sibi progrediendi quavel-

propriam usu f(Kdare, quem patriarcha criminis let omnes omnino patescerent ; ignorans stolidus,
redarguit, inlerminatus excommunicandum, nisi a quod apud beatum Job de Ueo legitur Qui si inclu- ;

ianlonafriliocess;ivissct: cujus n^dargutionis mo- in-it hfiniinem, nemo est qui aperiat [Joh xil). Cujus

dum illenon ferens,pnenoUilisschismaticisacdepo- lcgationem pnefatussuminus pontifex suscipienset


sitisjungiuir, etversulum in palriarcham sarci- pertraclans, licet hucusque versutiarum cjusatque

natargumentum.Persuasit enim imperatoriMicha- gestorum ignarus, penecuncta qusab co acta fue-


ut matremet Tlieclam sororcm suam, qus et ipsa
cli, ranl, sagacideprehenditacuinine: et nonlgnatium,

cum malre ac fralrc impcrii fuerat sceptra sortita, ut Pholiusposlulaverat, sed potis ipsum Photium
tonderepatriarcha; pr3Eciperct,elin monastcriocol- rcpulit. verum tramilem justitis sequens, misit Con-

locaret. Ouod cum palriarcha rcnucret, pro eo quod B slanlinopoliin missos, Radoaldum scilicet Portuent
utraqueimperatrix hanc inlerim noii eligerel sponle sem et Zachariam Anagninum episcopos, at^jue
professionem, maxime (luia his sccundum morcm litteras, quarum tenorem (|ui legerit, facilius nosse

sicutcaiteris imperatoribus et imperatricibus jura- poterit inquibus, q.:iaet de venerandis iconibus


:

verat non seullo in tempore insidiaturum, Bardas quA'slioeral,nonnuliaeliamsup(Jrliis conscriptare-


protinus ad imperalorem juvenem llcus, inquit, : pcriuntur. Pcrvciiicniibus igitur missis apostolica".
imperator, saltem nuncnon advertislgnaiium inx sedisConstaiilin(jpolim,etconciliocongi'egato,GrK.
spirarc neci, elmatrem imperii alii gcslirc, futuro ci epistulis suscipientes, quidqirid ineiseratpro
scilicetimperatorijSociare marito. Itecmiserrimus IgnatiovelcontraPhotiuminverlerunt,subtraxerun-
egit, nec propri» germana". imperatrici videlicet etinconsilio legi minimepertulerunt: raissisRoma-
parcens, ut et inpatriarcham ulcisceretur, etutra- nisquid lcgerent,quidvenon legercnt, nullatcnusin-
que imperatrice, id est inatre ac filia, imperio pulsa, telligentibus, vel eliam ;(dverteiitibus, (iiiia jiotius

ipse vel vivi lierct imperatoris socius, vel eo a se pr;e vi ac tiniore jam jamque Quid (lelicientibus.

facilius interempto, jam subrogaretur successor. plura? Ignatius in mediuin trahitur, coram missis
Tuncimperator, aure tanli prajstigii credulus et ira- apostolicajsedisjam seniofessusstatuitur, etdenuo
tus, matrem cum sororibus tonsain palatio pepulit, Q damnationi submiltilur, quin et sacerdotalibus in-

etlgnalium schismaticorumacBard;esuggestioiie, a fulisexspoliatur, ((uasi v^ilidiorfieretdepositio, ubi


regimine patriarchatus abegit, subrogatusque est sedisapostolicse pervicariossuosaucloritas adluis-
pro eo pra'fati Bard;efavore Photius, de (|uo sujira set, cum in hisnec illiusinterfueritauctoritas, uec
relatumest, prohibenlibus sacriscanonibusetvene- missi illi vicariorum more. ut epistolx dant intel-
randislegibus neminemex laicali militia subitoad ligi, fuerintdcstinati. Quod sedes apostolicadiscens,
sacerdotiuin promoveri. Ignatius verodum pellere- tantam injusliliaiii imp'.ine deseri minimc passaest
tur, ecclesiam ligavit, ne quisquamabsiiue se inea sed scribita tali pr;esum|iti(me cessandiim, suoque
s;icra celebrare tentaret oflTicia. (Juo audito. Bardas decreto Pholium non obedientem cuin coraplicibus
adeo euin in insuia, in qua erat relegalus, diversis sicradigiiitale nudat, et cum oinnibus fautoribus
tormentis affecit, ut dentes illius fregerit, et conti- anathema fore decernit, jamdictis inissis suis pri-
nuis lacerarit colaphis, usquequo se rcfutare regi- mitus sententiam sccunduin exempla reverenda;
raen su» proQteretur Ecclcsi;e, qua videlicel jain memori;c Fclicis pap;i^ in Vitalem et Mi.senum epi-
praejudicialiter fucrat exspoliatus, et ante omnein scoposbiiuiliterexcedentes synodaliter inferens, et
discussionem penitus dcnudatus. (|uam sibi fratris dejectio csset gravis, etiam tiliis

IIiscrgocompertis,coeperuntnonnulli metropoli- D suisnon parcens, palamcunctisdedil intelligi. Cu-


tani antistites, ac inferioris sacerdotii vel laici, pon- jus censurai Photio miiiiinc parente, sacralus fide-
ficis sui tonnentis compatientes, dejcclioncmiiue liumcatalogusmagisinllammatur, etabejussecom-
dolenles, reclorem sibi proprium reddi magno|iere munione catervatim seiiuestrat, horrescens quod
clamitare: quod Photlus scntiens, persuaso iinpera- iieca tantascde perculsuscorrigiconsenserit, quip-
tore, subministrante Barda, congregavit concilium pe cu.n duriorsilice, etiain verbera dura impudenti
quorumd;iin episcoporum, adul.itione sibi vcl timo- fronte cuntempserit, (|uod Photius molestessime fe-
re faventium,el i-umdcm Ignatium deposuil et an;i- rcnsacrileriiidignaUir : elliccl B,irilas,C;esar post-
themate pcrculit. populuinabeo|ier hoc laiiqu.ima inoilum faclus, cujusauxilio fulcicbaliir.digna re-
damnattj scindeie speraiis, cui tiuien usquead lioc Iribulioncabimperatore.Micliaelcfucriliiitcrfectus,
veluli presbylerodivina sacriflciaconllciendi pra;s- nihil tamensa!vitia: su.ne minuit; sed alios quidem
tabatassensum.yuogeslomagisacinagispietasfide- privatione honorum ac dignilatum, alios vero pro-
liumaccenditur, et eoconstantiusab uiiiversis ovi- scriptione facuitatum damnat,hos exsilio longo et
bus proprius paslor exquirilur, quu versutius lupi carceribus relegal, illos tormeotis diversis affi.
18 INTERPRETATIO SVNOni VIII GENEIIAI,1S. — IHI.EFATIO. 11

cit; at(iue ut breviter omnia comprchciidantur, A racidibus, dum his necaiiamfidem^nisi qu:im ipsc
nulla prolcssio, sexus vel setas ab eo impu- tcnerct, habt4cquoiiuomodo licuis.sct: quod maxl-
nita descritur, uisi consors suae communionis mumscandalum mortalibus cxcitavit, diccntibus »
invcnta: adoo utconimunioiicm cjus dcclinantium It.mc, si Pliotius h:crcsiarcha fucrit: dcbcnl lilii

noniiulliis, ((uibusdaiu cxcc|ilis, ((ui cointcmpla- noslii aut lidoi catlinlicin dcscrtores cs.se, aut ju-
tioni o|)cr.iin dantcs, clausi liabcb.iiitur, abstr.ixc- ramcnti vcl sui chirographi transgrcssorcs, ? erant
rit; alios vero in montc Olyinpo crcaiitic.im vitam enim intcr eos nonnulli clarissimis natalibus ori-
ducentcsfugavcril,corumquctuguria scuspcluncas undi: nam ct ante annos aliquot idem Photius
ignl pcrdidcrit ;
qucmdam autcmsibi communicare duarum unumqucmquc homincm animarum cons-
rcnuciilcin ctiam vivuin cxinfcriori partc usijucad sistero pr^dicabat. Qui cum a (lonstantino [ihilo-
dimidiuni corporissciiclicril; cl(((Uod borribilius sopho magn;c s.inctilatis viro, fortissimo cjus
est) couciliabuluiu, i)riesidcntc.\lichaelc imp(,Tato- amico, incrcpatus fuisset diccntc: Cur tantum
rc, colligit, falsoshomiues quasi vicarios Oricnta- crrorem in populum spargens, tot anirnas interfe-
lium scdium format, accusatores muncribusarmat cisti? respondit : Non studio quemquam la;dendi,
ct mendaciis coustruit, testcs eos asciscit, ((uos et talia, inquit, dicta proposui, scd probandi ((uid pa-
accusatorcs opponit. Judiccs nonnunquamct ia ac- B triarcha Ignatius ageret, si suo tcmporc quaelibet

cusati pcrsonamadinittit, cxccssus ([uosdam quasi hujresis persyllogismos philosophorum exorti pa-
prxfati summi pontilicis Dngit, impigit, ct sicut tesceret, qui scilicet viros exterioris sapientioe rc-
putabat, damnalione simul el anathemate punit: pulisset : verum ignoravi me sub hujus fomite
cunctis i(ui adcraut, exceptis perpaucis, el hisfau- propositionis tot animas fore iDesurum. Ad quod
toribus iinpictatisclamanlibus noncssc juslum, in ille; sapicntia inundiquse infatuatur et dcstrui-
suiiimum ct primuin pnntiliccm, ctprKcipucabin- turlJactasti sagittasin multitudinem copios;"e tur-
feriori quomodolibcl scntcntiam profcrcndi; cum bae.ctignorastiquemlibetex hisomnibusvulneran-
id nec canon quisquam admittat, necailqua Ecclesiie dum.Certe omnibusliquet, quia sicut oculi, quan-
consuetudo fieridoceat. Verumistc faisariusfalso- tumlibet sint magni et aperti, si fumus palearum
rum exccssuum adversus insontcmabsentcm clin- interjacuerit, vidcre ultra non possunt; ita oculi
victuin, mcndacemcodicemcompilat, milic circiter sapientise tu;e, quantumlibetsint magni ct patuli,
antistitum subscriptionesfalsas intcrscrit sibi ne- avariti;Tp tamcn ct invidi;^ fumo pcnitus obca;cati, tra-

mine prorsus consentiente vel couscribente ex illa mitcmjustitiaevidere non possunt ac per id verum ;

numerosa episcoporum inultitudine, nisi unoet vi- Q est quod dicis,neminera ictutuoputasseesselaeden-
gintiiirffisulibus. Undejam profusiussancti habilus dum, cum sic obc;Bcatuiu sensum pra;dictis adver-
viri eum fugiunt, et quasi squaloremquemdam de- sum partriachara passionibus habens, nec quid
clinant, allcrum Dioscorum hunc appcllantes, et emiseris pnBvidisti.
proecursorem Antichristi, imoipsum .\ntichristum Intereaocciditur Michael, reraanet singularis in
existimantes, quem scilicet hominem peccati ti- iraperio Basilius. Unde
nuncupatur ab omnibus
et

liuraque perditionis.\postolusappellassct, qui pro- monocrator. Incipit inquirere et investigare quod-


fectoextolleretur supra omnciiuod diciturDeusaut nam fuerit sedisapostolic;e judicium vel decretura
quod colitur {11 Thess.u). Cceterum construit et aiiam tam super Iconomachis, qui sensim contra sacras
technam hic perversoruradogmatum cultor, etper- iraagines garrire rediviva pra-sumptione videban-
su;idel imperatoriprsciperenerainem testamentura quam super Ignatio vel Photio iiromulgatura.
tur,
facere, vel jjcr alterius, nisi per Photii manus suas Quicumei responsum esset apostolicam sedem ab
elemosynas erogare: quod non ob aliud adinvenit undecima indictione. sicutabolim inthronoCon-
inventorm;ilorum, nisi utcum acciperet eterogaret stantinopolitanolgnaliumstabiliisse, Photiura vero
substantiasdivitum, proprias a minus curiosisero- nuUius clericalis ordinis dignum aliquo modo
gasseputaretur, ac perhoc a cunctis quasi dapsilis censuisse, atque super his innotescendis diversa
et muniflcus amaretur; simul etiam ut saltera per D scriptaConstantinopolira, acperomnesorbis terra-
hocoraneseicoacti coramunicarent, quandoquidera rura terminos direxisse ;
protinus eadera scripta
conspicerent, nec ipsa se aniinarum suarum reme- curioso satis intentu requirit, et inventa ubi a Pho-
dia posse, nisi per manusejussaltem in ipso mortis tioprofundiusobrulaconsistebant,pr;eoculisveluti
articulo positos operari. Praetereaetaliud iniquita- specula ponit, et horum lectione magistra, quse ab
tissuae retiaculura, quometes simplicium caperet, eadem summa sede decreta fuerant, celeri consum-
texens, quotquot ad exteriorem ab eo disciplinara raat effectu : id est, et Photio sacro ministerio post
instruendi veniebant, proprioscriptospanderecoge- depositionem irregulariter abutenti, thronoCon-
bal se secundurafldem Photii decaetero credituros; stantinopolitano cedere persuidet, et Ignatium
quisi duaefldesessent, una scilicetChristi, etaltera hunc recipere adhortatur. Verum quia et Ignatius
Photii: et hoc nihilominus, callide molitus, ut thronum quo prsejudicialiter fuerat expulsus, abs-
communionis suae quoscunque vel quomodocunqiie que iterata potioris sedis, idest, prirase auctoritate
laqueis irretiret ; et esset impossibile se unquam non recipere proposuerat, et imperator tantum
evelli, quem nimirum constaret lot flxis haerere (proh nefas I) et ubique dispersum a Christi Eccle-
:

15 ANASTASII BIBLIOTHIiCARII 16

siageneralisalagebateradicai'esenlenlia,visumest Ahsc sacrosancta synodus anno iraperii Basilii pii

utrique, Romam, et ad tria partriarchia fore mit- principis tertio, quae universos patriarchales thro-

tendum Orienlis, et a Koma «luidem dec.rela dispen- nos, sicul aliarura ulla in eorum loci servantibus

saloria, et sicuterjnl lulparum causarumque di- praesuleshabens, universalis non inconvenienteiMl)

screliones, ita et poDnarum (|ualilales judicanda- omnibus appellatur. Universalis esl enim : primo
rum, necnon et personas vice lungenles aposlolica quia calholica tiJes in ea et sancta; leges, qua; non
postulandum;a thronisautemOrienlulibuscousen- soiura a sacerd otibus, sed el ab universis Christia-

sus nihilominuset pers masducendum.Sanenotan- nis coli debent et venerari, contra hostes earum

dum,(|uod ca-teri thr,<ni nll, inler Agarenospositi, consona vocedefenditur;deinde, quia cum Christns
super hoc negotio sumpsere laboris; sed postCjn- in corpore suo, (|uod est Ecclesia, tot piitriarchales

sUntinopolim venientes, iiuod a sede apostolica sedes, quot in cujus:[ue mortali corpore sensus

fuerat elaboratum atquedecretum, reverenter ad- locaverit, profecto nihilgeneiMlitiiti deesl Ecclesiae,

miltunt^etpra-coniis miris altollunt, alque huic ad- si oranes ilixsedes uniusfuerint voluntatis, sicut
dendum minuendumve nilomiiinodecernunl. .Mitti- nihil deest mortui corporis, sl omnes quinquo
turilaque Uomam a parte quidem Ignalli, Juannes sensus integr* communis,(ua fuerint sanitatis.

melropolitaSilei., i|ui et 1'erges 1'amphyliie pneerat B Inter quas videlicel sedes quia i{i)m.iiia pr,ecellit.

Ecclesiae;aparteverol'hotii 1'etrus raetropolitaSar- non iramerito visui comparatur: qui profecto


densis,quicontralgnatium cumjain meraoratj Gre- cunctissensibus pr^erainet, arutior illis existens,

gorioauctor factus fuerat ecclesiasticae scissionis: et communionem. sicut nullus eorum, eum omni-
porro a priiicipedestinatur regius spatharius, Basi- bushabens. reitii),quia cum l'liotius totexcessuum
lius nomiiie, qui utramque parlem coram
inter suoruiii iiiorbo unlversam Ecclesiam maculaverit,

sedeapostolica medins haberetur, et lidclis corum universalis curatioadlilbitaest, ut lotum curaretur


qua! sedes eadera decrevisset auditor cl nuntius quod totuai luerat raaculalum. Nam taniuin hujus
sed 1'etrus quidera, licet nova navi, et quam ipse ambitionis pullulavit longe lateque temeritas, ut
sibi elegerat,veheretur,naufi'agiumsimul etmortis mox Hierosolymis ((uidara laicus noraine Saloraon,

periculuiii pertulit; et (jui iiavim Christi, hoc esl, extemplo clericus factus, slt ordinatus antistes;
Ecclesiam sciderat, iiavis su;e scissiunein non in- quod nunquam lactuinest etlain ab ipso Jacrd).), i|ui

convenienter incurrit. Caaeri sane legati Itomain priiiius illlc episcopus exsllllt iiisi postquam l'ho-

pervenientes, epistolas et profanum codicem, in tius noviter in clero plantatus, et confestim jiriesul
quoconlineliantur gesta conciliabuli, qua; Photius factus auditus est. .Vpud Conslantinopolim autem
adversus apostolic;u memori;e papam .Nicolaura q nonnulli ex tunc lalcl etiain virtutlbus operain tri-
falso fueratcommentatus; atque omnia (iu;e crcbro buebant, t.intum ut ad hanc s;icrain possent pertln-
niemorato eximio pnesuli destinata fuerant, quia geie digiiltateni : .itubi compotes fleri nequiverint,
illead meliorem vitam migraverat, tibi praeclaro mjx continenliaifrenis laxatis, in suls voluptatlbus
successori ejus, doinine junior Adriane, pntsul [«/., voluntatlbus.] ire coeperunt, et quod non san-
eximie sedis apostollc;e, gubernacula egregie mo- ctitatis sed avariti;^; cultores existerent, protlnus
deranti pra'sentant. Qui acclngens slcut vlr lumbiis ostenderunt ; ;ideo ut dlversis raodis a Ronia-
tuos, etDanlelis pueri s|iirltum ['</., et decessoris nls niissis liorum quldam obtinere tentaverint,
pii zcli splrltum, etc.j sumens, et nec ad dexte- ne rcgula promulgarelur, quse tunc de non re-

ram, nec ad sinistrama via regia decllnans, quae pente s;ecularibus in sacerdotium proveoendis
illedecreverat decrevlsti, et qu;BStatuerat slaluisti, in hac eadem synodo promulgata est. Praete-
atijue omni^ providi paliisedictuiii pius li;eres exse- rea penes Alexandriam et .Viiti.ichiam in tan-
cutus, liijurias pmprhe scilis protiiiiis vindlcasll. tum radix hujus pestis excrevit, ut a tempore
Nam syiiodo mox apiul bcaluin 1'elrum collecUi, promotioniscrcbrodicti Pliotil hactenus evelll iiini

profanum codicem illum creinari censuisti, et ita )iossit. Nec fatendum creditur, (juod tunc unlver-
fieri apud Constantinopolim, si quae exemplaria D salisjurediceretur, sipro lide celebrataconsisteret.
ejus ibldem invenlreiitur, jure mandasti quod et ; cum et in hac nonnulla qu;e ad lidein pertlnent, slnt
factum est. el aucturcin ejus pro tiiiita temeritate delinlta.etin c;eterisaniversalibus conciliis inulla
deniio damiians, liiijus i);iri;i occullinites censura disposlta invenlantur (|u;c ;i(l fidcl doctrlnam non
simili sei|uestrasli. .Missis(|ue cum auctoritate apo- pertinent, quod non niinus in lide quam in legis
sti)lic;ivicarlisetepistolisdecretalibus,jussistiQeri pra;varicationepeccentex concilio Constantinopoli-
Constantinopolisynodum, pro multls(|ul(lein neces- tano aeta °; (|Hamvis non inlnus In sanct;is reguhis
sitatlbus KcclesKC, sed prn liis pi;eripue (|u;e hu- <|uain in cathollcaiii lidciii (leliiniuatar, ct ili:ibolus
cusque brevlter adn itata sunl, (|ua'i|ue In hujiis non pro fidel pravilate.scddbpiM-versitaleiiKqierum
synodi gestis invenliiiitur, in qua scHicet Photlus pcrpetuoraaneatcondemnatus. Namslcutunicuique
ob id etiam speci:ilitcrcoiideranatur, i|uoniamde- sine Dde impossibile esl placere Deo {Hebr. xi), ita
ptisltionem velanathcma pnesumpsil insanct;c me- et fides, si non habeat oper.i, niortua est in semet-
mori;e papam Nicolauiii norainare. Eacta est igitur ipsa {Jac. ii) ; ac per hoc hujusmodi fldei cultores.
• Aliquid videtur deesse.
17 INTFRPRETATIO SYNODI VIII GENERALIS. — PR^EFATIO. 18

siriit scriptum esf, cnnfitiMitiir f(ui(li^m so nosse A eventus considcrans, sfi^li liu.ius synniii, ([u;e apo-
ncMin, faclis atitem nc;;ant {Tit.i) : iH iilon sicut stnlic;p seilis Inci scrvatnrcs iii iiiin vnliiinine seciim

reclip fuiei sinoeritatcin inaculant(>s, ita sanctai porlatiiri conscripserant, in altcrn cndicc transcri

rcsulani justitiii' violanlos, ail omnium sunt una- plallnmam usque deferrc prnposui. Unde factum
niniilatisaequn libraminecorrisendi, velccrtejusta est uteisdem loci servatoribus in pra^dones incidcn-
scnlcntia |)uiiicn(li : siciitccnntra nnnsnliim rcctai tibus, et codicem ipsum cum omnibus supellocti-
fulcl, vcriim ctiam sancti nperis slrcnui ciistniles lihiis siiis amittcntibus, ci^f) cndicem qiiem detiilo
ah ninniluis siiiil laiidandi, ct digna pra>niiiu'um ram Uninam, vcxisse disnnscerer, (juem sanctitas

Ciclestium sorte ditandi. vestra Rrato suscipicns animo, mihi ad transferen-


Porrn propriuni nomen luijus rite qusrimus sy- dum in Latinam tradiditdictinnem ad quod opusego
nodi. Namsi iiydra^ ac liippncentanrorum, qui nnn idoneiim esse me denegavi, licet in interpretandis
sunt, uti(|iiennminadicuntiir, ([iiantncoii;;ruciitius exarchivo in Unmanum sermonem scriptiiris [ira;-
hiijus synndi nniiicn sciri dchct, (|ua> iitiqne est, ne senti lcmpnre (innddam cnnamcn arripcre nitar, et
vididicet nomiiie carens, comparetur rehus in maris nonnullajam ad ?pdificatinnemplurimnrum,et pra",-
profundo positis, quae quidem sunt ; sed quia ad cipue vestri decessoris hortatu interpretatus edi-
notitiam hominnm non pervenerunt, hactenus no- '^ disse ditrnoscar. Verum vicit jiissiotanti |)ontincis.

minc carcnt. Itai(uesi syiiodiis tantum dicatur, non dum non deest nbedie tia prompti ministri. Inter-
|)rnpric ilicitur : habct enim linc nomcii cnmmune pretans igitur lianc s iictam synodiim, verbum ever-
cum aliis numerosis coiiciliis, si synodus univer- bo, quantum idinma Latinum permisit, exccrpsi ;

salis appelletnr. Nec sic de hac quod singulariter nonnnnquani vero manente sensu, constructionem
l^nssidetpra-dicabitur, namhncnorainecumgenera- Grsecara in Latinam necessario commutavi. Rara
libusscptem synndis utitur. Pnrrnsi synodusCons- prKterea interpreti doctiori enucleanda servavi ;

tantinopolitana (licatnr, non dicetur proprie ; snnt qua»dam etiam sicut mihi nntaerant, nimirum qui
eniin cl alia' Constantinn|iolitan;T' synodi Jamvcro tam Rnin;e quam Byzantii pnsitus, in cunctis his snl-
sisynodus universalisConstantinopoIitanaetoctava licite lahnravi, schnliis in marginihus cndicis exa-

voceUir, iiec sicdefinitive nomen ejus praedicabitur; ratis adnotavi, vel etiam, sicut inihi visum est, ex-
non enim est octava, sed quarta synodus earum qu;e planavi. Sane ethoc notandum quia qunedam scri-
C nstantinopoli universaliter celebrata; sunt. Nun- pturariim, qu;Te sui)er his a sede apnstnlica Cnnstan-
cupanda estergosine omni contradictione synodus tinnpnlim missa' sunt, dcficientibus iirbis ejusdem
universalisoctava, utetappellatioquam cumseptera inter|iretibus, nnn ex tntn recte translata in Gras-

aliis conciliis sortita est, non celetur, et nomen c citatem inveni ;


quorum ipse nnnnulla, et quantum
proprium, qund singulariter possidet, designetur. angustia illic morandi permisit temiioris, emenda-
Igitur cum ha^c celebraretur venerabilis synodus, vi;partimveroiitreperihactenusincorrectareIiqui.
aceidit me famulum vestrum missum a Ludovico Ad cxtrcmum |)lane monendum est, et jiro futu-
piissiinoimperatorecum duobusaliisvirisinsigni- rorumcautela temporumarctius memnriaecommen-
bus interesse, ferentem etiam legationem ab apos- dandum, neforteprocedente temporeinGr;Eciscodi-
tolicis meritis, decorato praesulatu vestro, causa cibus reperiatur huic sanctae synodo quiiquam a
nuiitialis commercii, quod eflficiendum ex fllio im- Constantinopolitana suafim additum vel mutatiim,
peratoris Basilii. et genita pryfati Dei cultoris Au- nihil minus velamplius in ead^m synodo definitum

gusti, ab utraq'.ie parte sperabatur simul et para- fuiss', nisi que in Grseco ejusdem synodi actionum
batur. In tam enira pio negolio, et quod ad utrius- codice in Romana Ecclesia scripta reperiuntur, et in
que imperii unitatem, irao totiusChristi Ecclesiae li- Latinitatem fideli satis stylo translata, in archivo
bertatem pertinere proculduhiocredebatur, proeci- ejusdem RccL'sia! recondita comprobantur, quseque
pue summi pnntificii vestri qu;^rebatur assensus. omniiim patriarchalium sedium loci servatorum, et
Dei ergo nutuactum estut tanti negotii cumloci ser- ipsorum quoque imperatnrum atquecunctorum an-
vatoribusapostolicaesedis et i|)se fine gauderem, et D tistitum subscriptionibus roborata, et nunc usque
veniens fructuum in exsultatione portarem mani- signata consistunt. Sane epistolse tam synodi quam
pulos, qui per septennium ferrae pro eo indefesse patriarchoe et iraperatorum ad Roraanum pontifi-
laboraverara, et i)er totumorbem verborum semina cem missse, qu;e in codicis actionum ipsius synodi
sedulo scribendn disperseram. calce hahentur insertse, reverenti sunt cultu reci-
Nam pene omnia qua' ad prsesens negotium pienda'. Naraa totius synodi consensu, dum adhuc
pertincnt, quaeque a sede apostolica Latino ser- ageret'ir, decretaesuntetexposits. Cur autem ista

mone prolata sunt, sive qu?e in hujus synodi co- prsmiserira, breviter adnotabo. Siquidem cum rex
voluminibus continentur, ego
dice, sive quae in aliis Vulgarorum cum propria gente Christi fidem su-
summis pontificibus obsecundans, decessori scili- scepisset per hominem Romanum, id est, quemdam
cet vestro ac vobis exposui, et postmodum Constan- presbyterum Paulum nomine, documentum atque
tinopoli pro prsedicta causa repertus, non pauca in mysteriumpropositumhabuitasedeapostolica, non
his vestris loci servatoribus, ut ipsi quoque testan- modo fidei regulam, sed et sanctae legis suraere di-
tur, solatia praestiti, qui etiam diversos hominum sciplinam : qund et fecit, non solum a prsfatopre-
19 ANASTASII BIBLIOTHECARII 20

sbytero, verum etiam per divinam revelationem A accepit, Paulura scilcct Pnpuloniensera et Formo-
instructus quae sic temporum qualitatem discre-
;
sum Portuenscm, sanctEC convcrsationis antistites.
vit, ul postrema in jiriorem reformaret stalum et Oui ad principem pervenientes, totamque jam me-
ordinem. Nam tota Dardania, Thessalia, Dacia, el moralorum Vulijarorum patriam,cujussiipra partes
utraque I-'pirus.atqueca>tcr;ere!;iones juxta Istrum commomnravimus, pcrairrantes terram cordium ,

lluvium sita', apostollca' sedis vestrie moderaminc liniTua' vomerc pra-scindendo, et Christum. cxstir-

antiquitus pr;ccipue rcfiebantur et disponebantur. patis errorum vcpribus, inhominum mente plantan-
Sed postquam imperatores Romanorum, qui nunc do, fluentisque sacri baptismi risiando, at(|ue impo-
Gnecorum appellantur, variorum faulores vel in- sitionc manuum suarnm super capita fideliura, et

centoresefrccti errorum. sanclamChristi Kcclesiam Deo dicata templa vcl altaria incrcmcntum perfec-
diverr-is h.Trcsibusscindcre minime formidavcrunt, tionis per sanclum S|iiritum invocando, dum apo-
scidil Dcus impcrium corum, et in Occiduis par- stolicusillepontifcx,ctutitadicatHr, cnelestishomo
libus paulalim regnare, superno deccrnente judi- etterrestris anc;elus snperstes habitus est, minime
cio, cessaverunt, donec Romanos pontifices suis cessaverunt. Ad cujus imitationcm eadem agi stre-
praviUitibus incurvare conantes, nec valenles. ac nue,tusuccessorejusalma> acsuramirmagnitudinis
per hoc multiplicibus poenis afRcicntcs, Hcsperiffi B
" pr.Tsul, medullilns anhelasti, et in hisconsumman-
potestatemjamprorsusaniittcrent,Occi(icntisetiam dis satagere non cessasti. In tantum autem pietas
amissoimperio, nihilominusRomanisponlilicibus, crevcrat principis, et abundabat circa bcatum Pe-
quia jam jubere ncqucunt, suadcre nituntur ; suis trum venerationis affcctu, utquadamdie manu pro-
la^sis favorcm sensibusaccommodandura. Scd quia pria capillos suosaiiprehenderet, et contemplanti-
isli cum Petro supcr petram verse confcssionis stan- bus cunctis, seRomanis missis tradidcrit dicens:
tes. iJeslifcram suggestionem audire possunt, obau- Omncs primatesctcnncti populi Vulgarorum terra?
direnon possunt, mox illi quoniamalitcreoshcdere cognoscant, ab liodicrno dic me servum fore post
nequeunt, palriosetanliquos tcrminos transfcrunt, Deum beati Petri et ejus vicarii.
privilegiasedisapostolica; corrumpunt, et pencom- QuiE Grseci de die in diem audientcs invident.
nia jura disponendarura di.-cceseon auferunt, atque et tantae glori.T avidi, ut eum possit a Roraana sedc
suis h;ec fautoribus consentaneis et sectatoribus avertere, diversa requirunt ingcnia, munera posl
confcrunt ; cum quibus etiam jus, (|uod scdcsapo- munera numerosa mittentes, et sophistica ei argu-
stolica sujicr pnedictas resiones habnit, qui;i juxta mcnta creberrime i)ro|)onentes. At ille ut columna
se sita; videbantur, usurpant, et Constantinopolita- mansit immobilis, doneceorumdem Gr.-ecorum frau-
nivdi(Ecesinequitcrapplicant;cumbeatus|)apa vi- G de dociperetur, scribentium ci, atque dicentium
deaturdiccrc Innocentiusad Alexandnim .\ntioche- quoddc patri:i illautrnm RnmanoanConstantinopo-
num inter alia scribcns:Non crgo visum est ad mo. litano pnntitici subdi dcbeat, inter vicarins Rnm.a-
bilitatemnecessitatnmmundanarum,Dei Ecclesiani nos, iiatriarchamque Ignatium Constantinopoli dis-
commutari, honorcsautdivisiones perpeti, quaspro ceptatio fuisset canonice ventilata ;et conjunctisRo-
suis causisfaciendasduxeril imperator; sed hisnec manis Orientis sedium loci servatores judicavcrint
ipsidiu fruunlur,siquidem jara memorat;i Vulgaro- Vulgarorura diocccsim urbi fure subjicicndam, cui
rura gcns prolinus irrnit, ct universa circa Danu- anteVulgaroruraadventurasubdebatur:cumaliasit
bium occnpat: sic^iuc Gr;eci i)rinci|)cs, qund sedi inmundanisncgotiis,;iliainecclcsiasticisdisposilio
subripiunt apostolica", in dnpium quodammndo cl juris^ctquaravisrcgioillaGra^cisfueritantcasubdi-
sccundum lcgcra rcsarcinant : nam cura jure dia-cc- ta,nullum tamen iniMsibijusvindicare legitimepo-
seosusurpatsetiamsua, idestiraperii proprii par- tucrunt, (juam ;irmis olim amissam pcr tot tempora
tem potestalis amittunt. Verum tandem aliquando bellando recipcrc nnn valucrant : (|uamvis et prius-
volensomnipiitensDcus, (|ui olim lilios[sr;ic| ctiam quam Gr;ecisfuerit subdita, Rnmani hanc possedis-
p()>t trigintaet quadringcntnsannosabiitnigcntium se palescant, nccilhim Gncci, ut supra monstratum
prcssuris cripuit, salubrcmquc doctrinam (^docuit, D est,lenuissemeinorentur,nisidumsceptrisRomani-
has etiam regiones cura populo suo ad rectum Udei cispotirentur. QuamquametsihuicGra'ci principes
tramitcm :cquamque justitiic normam pcrduccre, regioni, (luantum ;i(l rcinpublicam attinct, doraina-
inspiravit jam mcmnniln principi Vnlgarnruin, per lisint, nontamcn pncjndicarc pnssunt Dci Ecclesi.-e
merita Pctri, cujus in arctn situs intcrventiniiem juri.iiuic (luantnmlibct illicumdivcrsis nationibus
sibi apud Dcumadcssc prccatusesl, sicque de nume- cnnllictantcs, sive victi, sive victorcs cxstitcrint,
rosis cuneis h(jstium triiimphavit, mittere Romam, non novit nisi charitatem et pacem. Unde (luidam
eta sede apostolica lidci et samr tr;iditionis postu- raagistrorum ejus exclamat .-
S; i/uis vidrtur contni-
larc doctrinas; (luod pius pinceps non segniscxsccu- tiosiis essf, >ios tidrm lOttsitHudinnn mm hahcmus.
lor effccit, ct railtens ad apostolicam scdcm cui nri[m: Ecclesin liei (l i'or. XI ); licet hoc ipsum an
decessorvcstertunc papa egrcgiie sanctitalis pr.Tsi- loci scrvatorcs Oricntis decreverint, nullis c.ertis
dcbal Nicolaus, ct non snlum dogmata orthodoxx probeturindiciis. QuamviseniinRomani lociserva-
fidci, verum etiam sanct.e vitiE disciplinam ad ea, lorcset Vulgarorum missi cum im|)eratore. seu pa-
(luinetad ulrum(|ueidoncosinslitutorcscxpetiit,et Iriarcha, nccnon et Oricntis loci servatoribuscon-
21 INTERPRRTATrO SYNOm Vllf GEXERALIS. — PR.EKATIO. n
venisspnl, his taraen omnibus iniinn conclavi po- A dir.iimsenlenliam minimespernenflamedoceant, ct
sitis, nullideforis venienti palelial aditus, nisicui ((uidam probabilium palrum dical; .lustus media-
vel imperator vel patriarclia forsilan permisissct. tor non est, (jni sic unam parlem audit, ut alteri

Unde factum est ut quid(|uid Romani asscrerent, parti niliil reservct. lla'C itaqucdiximus, inlentos

nec Orientis loci servalores, nec Vulsjares missi reddere studiosos curantcs, ne forte proccssu tcm-
intelljfierent: et rursusquidquid Oricntales dire- poris quidquam de subjicienda Constantinopoli-
renl, nec Romani loci scrvatorcs, nec Vulparorum tannBdi(Pcesi Vulsarorum terra statutura vel dcD-
missi co|inoscercnt, Dum videlicct nullus adesset, nilnm ab universali et octava pntetur synodo, vel
nisi unns iniperatorisinterpres, qui nec Romano- actionum illiuscodici a (Jra'cis hincali'(uid adjici

rum, nec Orientaiium loci servatorum voces aliter pra-sumatnr. Nam familiarisest illis isla pr.Tsum-
audebatedere, nisi ut jam imperator ad snbversi- ptio, et sinsiularis quodammodo ambitionis indi-
onem Vulsarorum imperarat; excopto quod datum cium ; siquidem in secunda synodocontra statuta
est missis Vulgarorum quodilam scriptnm Grsecis masna' Nica!n?e .synodi, et sanctorum decreta [)r;e-

verbis et litterisexaratum, continensquasi loci ser- sulnm Romanorum, Alexendrina; privilegia sedis
vatores Orientisinter loci servatorcs Romanos et Constantinopolitano contulere [lontilici ; et qu;e-
patriarchaml£;natiumarbitros[/". arbitrilexisten- g dam penes illos repcrnntur capitula regularum,
tes, jud!caverint,VuIcrarorum[)atriamqua'inIllyri- quffi illi quidem terti e dicuntexistere synodi, cura
coconstitntaestdinpcesiConstantinopolitaniPsubji- apud l.atinos nec in vetnstissimis inveniantur edi-

ciendam,cumabolim in ntraqne Fpiro, Darilania, tionibus. In quartae quoque synodi quibnsdam co-
Dacia, Thes.5alia et c.Tteris in Illyrico sitis provin- dicibns qnoddam de privilogiisConstantinopoIeos
ciissempersedisaiiostolica^dispositiofactaclareat, ostendunt capitulum, quod inter canones ejusdem
sicutdiversiBpontificum RomanorumaDamaso pa- synodi ab universa Ecclesia veneratos, nec Latini-
pa |)er easdem provincias missa* testantur e|)isto- tas, nec alia lingua sub sole recipere, comproba-
lae, et has Graecorum principes sola vi, faventibus tur. Quodque licet ab Anatolio, et imperatore,
sibi Constantinopolitanis pr;esnlibus, cansa dun- vel fantoribus eorum, post omnia gesta synodi
taxat quam superius adnotavimus, exhortans, ab et prolatos canones in absentia Romanorum loci
aposlolica sede subegerunt. Super quibus reci- servatorum clam depromptum exstiterit, mox
piendisideoapostolicasedes nullam^eperiturfecis- tamen ibi ipsum ab eisdem loci servatoribusest re-
sequerelam, quoniam raox has, ut prydictumcst, pulsum, et a sedeapostolica, qus ut eadem synodus
snepe memorata Vulcrarorum natioadit, et sihi jure fieretsoladecrevit, solai^uejns habuiteos recipien-
potestatisomnia vindicat. At ubi religio redit, con- q di quos synodica decreta protulerant, non solum
festim et dioeceseos fas sedi |)ropria; reformatur. non ;idmisit, verum etiam continuo respuit; quod-
Hreccum Romani, et his similia, loci servatores que Anatolius vel iraperator, quia ut firraaretura
summatim Graecorum locutiones advertentes, as- sede apostolica, cui tunc raagnus prsesidebat Leo,
sererent, etiam hoc persecuti sunt, dicentes; Om- irapetrare non potuit, in ejus positum potestate
nibus neque nos, neqne loci servatores
liquet, confessus Nihilominus et alia ostendunt re--
est.

Orientalium sedium causa vindicandarum qua- gularum numerosa et prssumptuosa satis capi-
rumlibet diosceseon veniendi Constantinopolim in- tula ,priscae traditioni |)enesomniav;ildecontraria,
vitatos, sed controversiam, pro qua disponenda et quae a sexta falso perbibent synodo promulgata ;

definienda, vel apiis imperatoribus expetiti, vel a cura sexta synodus nullam |)rotulerit prster fidei

pni-sulibus nostris destinati sumus, Deo auc- regulam : sed quas ejus asseverant regulas, longe
tore, sane dissolvimus, et propria singuli subs- post sextam synodum ab ipsisconstat esse penesse
cri|)tione signavimus : super dioecesi autera privatimquedepromptas. Porro in septimse synodi
Illyrici, quara siides apostolica jure prisco et codice, quia saepe contra canones Constantinopoli
imprsesentiarum sibi a possessoribus ejus red- ex neophytis antistites provehuntur, et eo tem-
dito nunc quieta retentione possidet et regnlari- rj pore Tarasius ex laicis patriarcha fuerat ordi-
eadem principalis sedes neque pulsata
ter utitur, natus, ita epistolara beats recordationis papae
est,neque ut pro ea mitteret, altercandum ullo Adrianiexistimant transcribendam, ut nihil in ea
modo provocata; sed neque nos |)ersonas advoca- ex his quse ad prsdictum praesulem vel con-
torumvelassertorum ejusassumimus, neque quid tra, neophytos idera pontifex sanctissiraus seripse-
adesset, responderet objectis, agnoscimus;
illa si rat, vel scriptum, vel translatura Graece reperia-
quippe qui nihil hincabeain mandatisaccepimus, tur. ^ic igitur Grsci, accepta occasione celebrato-
ac perhoc disceplare non jussi quidquam non pos- rura universalium conciliorum, frequenter egisse
sumus; verum nec loci servatores Orientis judi- clarescunt, nunc rainuendo, nunc addendo
et
cium sepersonasassurapturos in controversiis, in vel nunc in absentia sociorura, nunc
mutando,
quibusab utraquenonsunt partejudices appellati in abscondito angulorum, nunc extra synodura,
vel electi, conjicimus, praesertim cum Apostolus nunc post synodum, astutia sua, imo fraude
perhibeat : Mediator, inquiens, unius non est ;et coramunibus sanctionibus abutuntur, et ad suos
sacri canones non quorumcunque, sed electorum ju- libilus cuncta quae sibi visa fuerint, etiara violen-
23 ANASTASII BIBLIOTHECARII 24

tcr innectunt. Itaque quidquid in Latinoactionum A raunitos.atquesigillatiralociservaloribustraditos,


octava? synodi codicc ro|erilur. ab onini est patriarchalibus sedibus deferendos, effecta cst.

fuco falsitatis extr.incum: quidquid vero aniplius Ne erpoGrsecorumsualim astutia, quin potius do-

sive de dioecesi Vulgarica, sive aliunde in Grffco lositas eliam circa jira^sentem synodum aftat :

ejusdem synodi codice forsitan invenietur, to- h;rc me admonendi causa dixisse sufficiat. Cae-

tum est mendacii venenis infectum. Denique di- terum bene novi quod juxta Proverbiatorcra,
sceptatio. coram im|ieratorc, vicariis et
(|uani Fnistrnjactatwreteantc oniloapennatorum (Prov. I)
_

Yulparibus, tantum super Vulparum terra supra Unde quisquis sapientiie ac prudentia- peiinis ad

fuisse sipnificavinuis aclam, post synodum con- altasuslollitur.oranesinsidiarum muscipulas, (lufe

summatam, canonesque in vipinti prolatos et a Grffcis in infimis lendi |ioterunt, alto contem-
septem tantum capitulis atque terminum fidei ptionis saltu transcendet.
Divinitas apostolatum

depromptum, ct omnia h»c in quinquecodicibus vestrumpermultosannosservaredignetur, domine


scripta sive compacta, ct omnium subscri|)lioni- beatissime papa.
bus roborala, sed et ipsos codices plumbea bulla

" BREVrS COMPENDIOSUS


MONUMENTORUM
A sancta tmtversali synodo vni per singtilas ejvs sacratissimas aciiones facta pro calholica Ecclesia,
id est, pro apostolicis et orthodoxis dogmalibus, et ipsius saluberrimo statu.

Prima quidcm actio continet pr.Tefationem et B lriarch;c ad Nicolaiim papam. cpistola Adriani pa-
sessioni^s synodi iiraHeptioncm, patriarchalium pa' ad Ignaliiim patriarcham [ler Doiiatum et Sle-

personarum in£;ressioncm, male tractatorum epi- |ihanum episcopos, et Marinum diaconum; gratia-
scoporum, hortatum Uomanorum vicariorum, eos rum actioneset laudesel versas.
ad sedcndum jubentem epanagnosticum ab : Quarta pnclerca rcfertur actione sessio synodi,
imperatore missum, assertionem vicariorum, et relatid dc Theophilo et Zacharia dudiim episcopis;
principum, interrogationes Bahanis patricii cl iiitcrlociilio senatus, Metroplianis melropolitseac
pnopositi, et responsiones Romanorum vi(^ario- RonKiiKirum vicariorum : ingressio Zachari» ac
rum, e|)istolam Adriani pap;? ad Basilium impe- Theophili in sanctam synodum, etaltercatio ipso-
ratorem, gratiarum actiones synodi post lectara rum et Romanorum vicariorum : epistola Nicolai
epistolam, Theodosii patriarchse Hicrosolymorum l)ap;e ad Michaelem imperatorem per Radualdum
epistolain ad IijnatiHm patriarcham, approbationes el Zachariam lunc episcopos deslinata inlerlocu- :

conunendalitiaruin epistolaruin. liliellura Rom;i- liojudicum. el cpistola ejusdcm poiitificis pr;rfato

num.intcrlocutioneinpr;efatiB;ihanis,laudeslibel- imperatori per Lconem a secretis transmissa; in-


ii, dcfinitionem Thomffi Antiocheni etEli;pHieroso- terlocutioThcophili dudum episcopi, el Theodori
lymitani vicariorum capitulatim, sccundiim sta- n melropolitEB Cari;r; epistola papa» Nicolai ad Pho-
tuta papa> Nicolai factam approbatiniicm definilio- tium per Leoncm a secretis : exhibilio noii recepti
nis, interropationes sen;itus pro Photio, et rcspon- 1'holii ;i patri;irchiis: memoria libellorum a Za-
siones vicariorum harum ;ipprobationem, gralia-
: charia et Theophilo Rorase factorum: precescum
rum actiones el laudes. landibus.
Secunda vero continentur actione sessiosynodi, Porro (|uinta continctur actione sessio synodi
ingressio episcoporum qui ceciderant, libellus copiosior, anniintialioPaulichartophylacis. Z;icha-
eorum, interlocutio vicariorum Romanorum iiro riam sive Photjumailessc nuntiaiilis : missiohomi-
libello Romano scribendo, leclio et scriplio ejus- iium vicariorum cuin imperiali liominead eum,et
demlibelli,receplioepiscoporum,ingressio presby- ipsius cum ipis sermocinalio: lecXio sermonum
terorum, diaconorum, subdiaconorum, cum li-
ct Photii: etdiclatusad eumsynodi per Eliam syncel-
bello pfEnitenti;p, et horum scripti ab eis Romani lum; lectio vocis Photii; ;icclamalio synodi ad Plio-
libelli reccptio: cpitoina,eorumqui ceciderunt laus liiiin: ingressio Pholii. cl quisesset, et si rccipe-
cum inlerprct;itionibus versuum. ret constitut;» Palriim. \ icariorum pcrcunctatio Ro-
Tertia ;iuicm actionc habciin- sessio synodi, sug- in;inorum, silentium, ct taiidem locutio Photii ac
geslio Metrophaniset (|uorumdam coepiscoporum ]3 OricnUilium vicariorum responsio, horl;itioRo-
:

ejus pro legendis epistolis imperatoris Basilii, ct nKinorum vic;iriorum sed rursus Photius lacel;
:

Ignatii p;itriarch;c, Romam missis, (ixactio vicario- leclio epistolariim Nicolai pap;c, (iu;i' Icctae

rnm pro efficiendo Roinano lilicllo, ;ilii|ui iMiisco|ii, sunt in (iii;irl;i aclionc : sed Photius iterum
qiii inleriin hoc a^iere renuerunl. sed postea pcrege- silet, ante quera et ;iltera Nicolai i);ip;p legi-
runt : epistohe imperatoris prxdicti et Ignatii pa- lur epistola sibi per Itadualdum el Zaclw-
» Id esl, breve compendiiim.
25 INTERPRETATIO SYNODI MII GENRRALIS. — ACTIONUM INDICULDM BREVR. 26

riammissatallocutioElirevicarii Iliorosolymitani; A hornm cum actis conciliabulorum,aPhotio contra


allocntio Romnnornm vicariornm ; qusp lccta sunt papain NMcolniim ct patriarcliam Iiinaliiim patralo-
approhantnr ;
hortatio Romaiiorum vicariorum rum comliustio : lilicllus Pctii monachi, ct cxaini-

cl Balianis patricii ad Photium, et ejus respon- natio falsorum vicariorum, et de hiijusmodi beati
sio. Tlcni Baliancs ailmoiicf. ct Pliotins tacct, ct papa' Martini cajiilnlnni : allocutio Mntrophanis,

sibl (lalis iiMliicils. Ci;rcilitnr, ct sa-pc diclns SI(V Thcodori Crilhini Icnnomachi accersio, et supcr
phanus laud.il. ipsis disciisslo : c;ipllaluni papc \icolai ilc ima^^ciiii-

Jam vcro scxta scrihitur actione scssio synodi, bus, convcrsio (|uorumdam Iconomachoriim, impc-
pronuntiatioMetrophanis metropolitasSmyrn.T, epa- ratorisctsynodi monitis: anathematismus in Ico-
nafinosticum Romanorum vicarioruin ; intromissio nomachos et in Photium et parlcm cjiis prolatus,

cpiscopdrniii Plmlii. anlc r|uos lccta' sunl cpislola' pi'i'ccs cl lanilcs.

|iap;r Nic(dni ail ^lichaclcm iinpcratorcm ctPlioliiim Ca'tcriim nona iiiliilominus actionc conlinptiir,
per Leonem a sccrclis niissff, (iuas(|uc (luarta con- post sessionem syiiodi, susstestio senatus annun-
tinetactio: acclamatio Elia" syncelli, disputatio im- tiantis venisse vicarium AlexandrinT sedis, cujiis
peratorisBasilii clFuchcmonisacrclii^unrum Phn hortante synodo, epistoia commendatitia lci;ituret
tiicpiscoium asscrlio Zacharia^ Photii episcopi,
:
R ipse rcccptns ;
quse acta sunt apprnhat, et ita
etdispulalio impcraloriscum episcopis partis Phn- sensus cjus ; recilatur in scriplis examinatio falso-
tii: loculioEulampii,et iiidii;natio
^
Romanorumvi- rum tcslium, qui contra patriarcham juravcrunt
. . I

cariorum; imperatoris verbum, et requisitioepis-. Ignatium ,


ethornm poenitentia : inde intrnmissio
coporumablsnatio consecratorum, a Romanis vi- etdiscussio vestimenta sacerdotalia inducntium,
cariiscum eisloquentihus: cnntradictio Mctropha- cum essent saecularcs, divina quasi celebrant mys-
iiis metropolita' Sniyrn;v adversus pr;pscriptuni Z;i- leria: sermo Romanorum vicariorum ct altcr Orien-
scrmo Romanorum vicarioriim ct admnni-
cliariain, talium: iteratafasorum vicariorumdiscussio, gra-
tio impcratorisad schismaticos: similitcrRomano- tiarumactio; imprecationes et la-ades, atqucsuper
rum vicarioriim etca^ieroriim ad eosdcm iterata im- Photio versus.
peratoris admonilio, simul et laudes. Porro decima continet actio synodicam sessio-
Septima sane aclio indicaturconvenientiumsrs- nem. considentibus imperatoris Occidui. ct prin-
sio. insrcssio Photii haculn innixi, qnemaheoM;i- cipis Buliiarici missis; rea;ulas et terminum fidei
rinus Romaniis vicarius jnbet aufcrri ; vicariis ab eadem expositnm synodo interrogatin im|)c- :

RomanisPhotiumad faciendum libellum hortanti- ratoris, et totius synodi rcsponsio approbans


bus, etcumomnisynodoad poenitentiam, provocan- C regulas lectas et terminum, imprecationes quo-
tibus, illchosccontracum suisad prenitentiam ma- quc ac laudes gratiflca vnx imperatoris ad syno-
:

gis im])cllit ; cui conlradicit Oricnlalium vicarin- dum sermo ejusdem imperatoris, in quo epis-
;

rum sermo. Bahanisinterrngatin, Photii responsio, scopis bona promittit, et horlatur, ut si quis ali-
etejusepiscoporuraingressio, synodietPhotiiepisco- quid eontra synodum dicere vclit, sine timore
porum intentio, allocutio ad eos imperatoris per Ba- fateatur : licet non esse laicis super ecclesia-
hancin pra-positum.ethujuscum illis altercatio, ct sticisnegotiis disponendi jus, raaaiistra ratione
imperatorisassertin: Photii rursus episcnporum et dcmonstret : monet utschismata vitcnt, ut con-
Bahanis dissensio, vicarinrum Roraanorum pro lc- tra hsereses vigilent, ut contentiones declinent
gendaepistolapapsNicolai clero missa Cniistanti- ut forma sint subditis ; interrogatio imperatoris,
nopoleos, exhortatio quod et factum est : item epis- utrura synodo placeat, quod lectum est qure :
;

tola pap;e Adriani ad Basilium imperatorem per omnia approbat et suhscriptione firmare pollice-
Theognostumexarchiim. ct ;ilteraad Ignatiiim mis- tur imperator pnst omnes episcopos se velle sub-
:

sa : lectio cpislolarum Adriani pap;e ad imperalorcm scribere dicit ordo subscriptionis, vox senatus,
;

et patriarcham per Donatum, Slephanum et Mari- synodo recipere profltentis : laudes, subscri-
niim vicarios destinatarum ; quoe in tertia scripta D ptiones vicariorum, imiieratorum et episcopo-
sunt actione: et concilii abeodempapa in ecclesia rum : epistola synodi enc.yclica, et ad Adri;i-
gestnrum subscriptio pap;e, ejiis-
heati Petri collecti nuin sanctissimum papam, epistola imperatorum
coporum, presbyterorum et diaconnrum cnmmn- : nd patriarchas ; item a epistoln patriarchae Igna-
nitorium Romanorum vicariorum ad Photium, tii ad .\ilrianum sanctissimnm papam, consulen-
acclamatio Ignatii ad synodum, anathemalismus tiseum supertribusCapitulis : mox post synodum
Photii et partisejus, seu praeconiaetimprecationes ejusdem sancti concilii consultu transmissa episto-
imperatoris et synodi : ac super Photio versus. la imperntoris Bnsilii ad eumdem,epistolaejusdem
Octavaquoquememoratur actione synodi sessio, beatissimi papa-rescribentisad eumdemprincipem.
imperatorisallocutiopcr Bahanem, et Roraanorum Expliciunt capitula, quid unaqu;eque synodi
vicariorum pro abolendis chirographisinjustis, et actio contineat, breviter indicantia.
27 ANASTASU BIBLIOTHECARII 28

GESTA
L^ OCTAVI SYIDI
QUiE

CONSTANTINOPOLI CONGREGATA EST.

ACTIO PRIMA.

Dci principale Verbiim, quod ipsa Veritas est, A poutea poenitiierunt: sed etfugienduset odiendus
Chrlsliis videlicet omiiiiim nostnim Salvalor et omnibus ;
quibus, qui in orbe nostro sunt, piis et

Dominiis, habens nimirnm uiiiversorum ssecu- industriis etiam ma^iseffectusest, maximeautem


lonini in se notionem et circumplexionem. ei et pnecipue misericordissima principali et Dei pro-
omnia sriens antequam essent, consulens sanct;e videntia sanct;E RomanorumEccIesia^et patriarcha-
cathoiicy et apostolica! Ecclesise suie, male ope- libus tlironis qui iii Oriente sunt, manifeslum eum
rantliim vcrsulias pra-oslendit, ita dicens in faciciito per pessimos pravosque friictus, (|uos per-
Evangeliis : Attcndite a futsis prophetis, quiveniunt minavit. llinc ergozelatorDeusetultionum Domi-
ad vos in vestimentis ovium, intrinsecus mttem stint nus, qui adversarios suos et conte:nplores auferri
lupi rapaces : a fructibiis eorum cognoscetis eos divinse juslitise, veluli alterum Eliam Zeloten repe-
{Math. vii) ;
per quos videlicet raanifeste nota- riens, bealissimum jiapam Nicolar.m excitavit in
vit formam maliiinitatis et pravitatis, qure abs- auxilium veritatis : qui inSpiritu sanctoethipipel-
consa est in interiori liomine : qui" speciem qui- lem per ea qu;e scripsit, crebrodiruiiit, etinterio-
deni et formiim pielntis (lemoiistraiit, actionesvero rem insaniamet rabieni publicavit, et p:ilam exlii-
similes pessimisaffrctionibus, quie circa animam buil,Deique sermonem. qui est discrctorcoi;itatifi-
sunt, operantur. Propterea mox intulit : Niinquid B num, et gladium spiritus opponens, confestim ac
colligunt dc spinisuvmn, aiit de trihulis ficus ? Ita statim arborem radicitus amputavit quippe qus ;

omnis arbor hona frnctus bonos facit, ninla uutem arhor neque beiie plantata fuerat, ncque fructus bonos
fructiis malosfacit {Moth.vw). Et ostendens (|uod im- emiserat : atque raptorem, et liipiim, etgrassatorem
possibile sit ea qu:e alterius sunt generis in alterius animarum, tanquam latronera etfurem interfecit,ct
transmutari naturam, continuo intulit:iVo7ipo<est confusionis sacerdotes, qui cum eo erant, pariter
arbor bona fructus malos facerc, nequc urbor 7nala intei'emilima!risautein(|uemadmodum alterPetrus,
fructusbonosfacere-.omnisarbornon fructum honum alterum Ananiam furtim aufercntem aliena.et Spi-
faciens excidctur, ct in irjnem mittetur. Ituque a frti- ritui sanctii mentientem, suoriim sententia verbo-
ctibus eorum cof/noscetis c.os {Ibid.). Photius igitur rum occidil(.lcY. x), ministrante videlicet et obse-
estetiam temporibus nostris vir maliirnitate ac ne- quentedivina>voIuntatiatquedecreto, Christi amico
quam opere i)lenum interiorem hominem habens, et divinitus trubcrnato, ac secum ferente nomen c.
(|ui propter ambilum etamorem gloriie, etut voca- Basilio Deo amicissimo imperatore nostro, (lui uiii-
relur Rabbi, bonum seesse lingebat, et habitura et versalem synodum conp;re2rans, quae visa sunt Spi-
formam pietalis haben- simulabat. In quibus et tunc ritui sancto, pie perepit, reprobato quidera et omni-
imiieranles traduxitatques(?duxit; etperhumanam C modis dejecto aique abropato eo, qui secundum an-
machinationem, et re^iam potestatem alque poten- tiphraseoslropumnominatusestPhotiusa,al)dicatis
tiam, Ecclesiam nostram oblinuit, legitimoet bea- autem et his qui ab eo promoti sunt, et in qu>icun-
tissimosiimmopastoreilliusetsanclissimo patriar- ([ueiiniduecclesiasticoconsecrati: quibusdam qui-
cha iRnatio lni(|ue dcjecto atque expulso : sed post dem liiiruui omni tantummodosacerdotali cat;ilogo
pauliiluin,etmux ligurata persona sublala,ethy|)0- privatis,eoquodredar!,'uerintetreprobaverintetiain
crisi in abolitioneni conversa, declarata est rursus multum ante consecratoreni suum, super his qua>
ex fructibus arbor etiam eisdem ipsis qui propemo- hunc inique ac irregularitcr gerereconspiciebant;
diimimperiumretinebant, et inconsulte hunc pro- quibusdain autem una cumipso abdicatis simulct
movere proposueriiiit, ;ii- inutililer el infructuose anatlieni;itizatis, co (|iiod sectatores ejus et conso-

'Idest, pseudopropheta'. Iiusquibus6asj7e«ii, id tsVimpei-ator, scribi digno-


•> Bardam Ca;sarem fautorem Pholii dicit. scitur.
<:
Secum ferentc nonnn. Cuius nonem ciimdijrni- "*
Photius namquc illuminatus interpretalur.
lalc cuncordal . Denique eisdem pcnc litlcris, liasi-
29 INTERPRETATIO SYNODI Vni GRNERALIS.— ACTIO I. W
nanles in omnibiis ipsius nequam opcribus depre- A ntaSilei, NicetaDeoamanlissimometropnlita Athe-
hensi sint; insuper el I^^onomaclii, (|iii contra san narum, Metrophano T)eo amnntissimo melropolita
ctas ctvencrabilrs imapincs inipios ct hrsos scnsiis Smym,'c, MicliacleDeo amanlissimo meiropoliia
lKil)cnt;i(l cst iniod i't illi cxistimatioiilsct damna- Rhodi. Ceorsio Dco amantissimn episcopn Ilinpole-
tionisacocpcruntdeerctumatiniescnlcntiam,corro- os, PctroDcoamantissimnepiscopo Troadis, Niccta
borato videlicet et incardinat regulariteratquesy- Deo amantissimo episcopo Cephaliidii. Anastasio,
nodiccin propriascdc Ii;iiatio, sanclissimo patriar- ((7/. Athanasio] Deo aninnlissimo cpiscopo Macrncsia',

cha Coiistanlino|iolilano, ita ut iiunc divin.r Scri- Nicephnro Deoamanlissimocpiscopo Crotonoe, An-
ptur» compicatur clo(|uiuin, (|Uod dic.it: Pirfcctio tonio Deo amantissimo episcnpn Alisi, ctMichacIe
rectorum dcducet cog, cl suppliuUulio rcprobantiuin DeoamantissimoepiscopoCercyrorum sanctissimi :

captivabit eos [Prov. i). vicarii seninris Romce et Orientis dixerunt Sedeant :

INCIPIT ACTIO. st>cnndumordinem suum, f(nia disni sunl, et beatos


In nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti. et tcr hcalos hos nestimamus. Et sedcnlibus eis,

Amen. Anno tertio consulatus amicorum Christi et stans in medin Bahanes famosissimus patricius et
piissimorumimperatorumnostrorumBasiliietCon, pra^positns, ad sanctam synodum dixit: Imperator
stantini perpetunrum Aiis^ustorum, indictione ter- B nnster sanctus epanaijnnsticum <= transmisit, ct si

tia, menseOctobris, dic((iiinla, fcria quarta, propo- jiibelis, ct nlacet vnbis, recitetnr cnram sancta sy-
sitispretiosisetvivilicisIii;nisetintemeratissaIulis nodo. Sanclissimi vicarii seniorisRoma>acOrienlis
nosti';L' Evanp:eliis in dextris partibns catechumenin- dixerunt: Placuit nobis sermo. Et accipicnsTheo-
rum anominatissimi templi sanctasac majini nomi- dnrus vir devntus a secretis lcfiit: Cum divina ct
nis Sophiae : convenientibus autem Donato et Ste- benignissimaprovidentianobispcubernaculauniver-
phano, Deo amabilissimis cpiscopis, et Marino vene- salis navis commisisset, omne studium arripnimus,
rabili diacono. lociim lcncntibus Adriaiii, sanc- el ante puhlicas curas, ecclesiasticas contentiones
tissimi ac bcalissimi archiepiscopi senioris Ronife, dissolvcndi, etprocellas, quae per multos annos ex
et Ignatio honorabilissimoarchicpiscopo magni no- invidia odicntis honum satanse expansK sunt, in
minisConstantinopoleosnovae Rom-ce, et sanctissi- stabilem tranquillitatem per meliorem quamdam
misvicariis Orienlis, Thoma videlicet sanclissimo prnvisi'inem transferendi : hicquidem, munitodi-
metrnpolita Tyri, Ii3cum tenente sedis Antiochise, eo vinitus imperio nostro semner hoc desiderium se-
quodeadem viduataesset Ecclesia; et EliaDeicuI- rente, et ila oppnrtunnm esse optime perpendente,
iocum tenente Theodosii
tore presbylero el syncello, acabaliis patriarchalibus sedibus vicarios addu-
sanctissimi archiepiscopi sedis Hierosolymorum. C cere, propterjam dictam causam, judioante, coope-
Deinde secundum jussionem amicnrum Christi et ratus est intentioni stubernati divinitus imperii
piissimorum masnorum imperatorum nostrorum nostri sohisinfinitT potentiaerexet princeps pacis,
Basilii etConstantini, prscsenlibus et audientibus et,utaspicilis, consilium noslrum complevit, et in
laudabilissimis patriciis, videlicet Theodoro laiida- idipsumconvenireatqueconcurrerefecit, a seniori
bilissimo patricio et prseposilo, Hemerio laudabilis- quidem Roma eniscopos duos, et diaconum unum de
simo proconsuleacpatricio, Theophilolaudabilissi- dcflnitis septem, prudentia et intellectu ac vita vene-
mo proconsule ac patricio, Leone laudabilissimo rabili decoratos ^ : ab Oriente vero protnthrnnum
proconsule ac patricio, Joanne laudabilissimo patri- Antiochine, id cst, sanctissimum metropolitam Tyri,
cioaclogothetaexcosdromi b Lcnnclaudabilissimo omni reverentiaplenum: a Hierosnlymitana autem
patricio et domestico excubitorum. Paulo lauda- sancta Dei Ecclesia, sancta videlicet Sion, de qua
bilissimo patricio et eparcho pra;tnrioram, Ma- exiitqui prophetatus est, et nova lex, et discretor
nuelelaudabilissimopatricio, Theophylacto lauda- omnium gentium Domini sermo, sanctissimum syn-
bilissimo patricio, Petronace laudabilissimo patri- cellum virumapostolicum, etomnisapicntiadivina
cio, etOreste protospalharioeldnmestico ycanato- ethumana refertum. Ifritur cooperatione et tjratia

rum [parentum]. His ergo congregatis, sanctissimi D chrisli universorum rcgis, et Ds^i cuncta tenentis,
vicariiseniorisRomffi,etIgnatius sanctissimus ar- his, quoepravaomnibusvobisessevidebantur, indi-
chiepiscopus Constantinopoleos, et honoratissimi recta, etaspcrisinviasplanas, imperatoriadili^jen-
vicarii Orientis dixerunt: Ingrediantur episcopi tia'etstudionostrotranslatis,commonemusetcohor-
nmnes, quotquot laboraverunt et certaverunt pro tamur omnes vos, fratres, ul cum multo pudore ac re-
verbo veritatis, utpoteconsentanei Ignatii sanctissi- verentiaconveniatisadsanctam hancet universalcm
mi archiepiscopi Constantinopoleos. Et ingredienti- synodum, tanquam et communem, et universisaiv
bus illis, NicephorovidelicetDeoamantissimo me- tam, atque sine livore medelam, nullam vitiosam
tropoIitaAmasiae.JoanneDeoamantissimomctropo- motionem vel affectum ferentes, ncc ad conlentio-

a Catechumenia dicuntur loca iu quibus catechu- interprelatur.


meni instruuntur. ^ Detinitum est enim ut septera tantummodo sint
Prodomi celeris cursus.
i)
in Ecclesia diaconi, idest, primae sedis Antiochiae
c Epanagnosticum dicitur scriptum quod palam dioeceseos.
legitur iTiicnimGrsece non solums!/pc)'.,sed coram
;
31 ANASTASII BIBIJOTHRCARII 32

sam voltintntem respicipntes. sed potius vinci bene, A ieos:etecceCTatianeivenirausinconspectM sancto-


quam vincere culpabiliter ac injustc scientes. Sic rum imjtcratorum. pt rcpcrinius in eadem sancta
eniraunusquisque, ((ui viliatum intcriorcm patitur Constautinoiiolilanorum Ecclcsia sanctissimum pa-
hominem, sanitatem et spteriiam salutem rccipiet. triarchamlsnati'im.cl pra> manibus habcmus cpis-
At vero ct ad vos ipsos acclamationcra imperii nostri lolara, quam transmisit imperatori sanclissimus
proponimus: ([uipiiequi potestatcni synodici judicii papaHadrianus, qui etiara potestalera nobis dedit.
divinilHs accepistis. Ktcnim vos verit^Uis csse ac ut.secundumquodbcatissimuspa()aN'icolausdispo-
divinje justitiic, secundum quod est possibile, dile- suit dc sancla Constantinopnliianorum Ecclesia,
ctoreset iniitatorcsnequa((uamquidcmanibi!;imus: ita ordinemus, ut niodcrcmur at((ue firracraus,
sed ut et Deo munitum impcriiim nostrum, sccun- ut nullns adversus eam pufrnare possit ; ct ut
dum mensuram, in eccb^siasti-
(lalam sibi (Kitcstatis qua> ipse sanctissimus Hadrianus edidit cnnfirme-
cis nc^otiis nihil tacuisse patescat eorum ((u;c dc- mus. Cujusenira suscepit honorera, susccpit etiam
bentur atijue conveniunt ; deposciraus et religionem et labnrem quia propter boc Dcus pnsuit eum in
;

vestrara, ut omnis tiratia' ac odii nunc maxime su- Ecclesia sua.Fcce e[iistolasanctissimi pap;rlladria-
pcratrixefficiaHir;((uin[)ntiusetim(iassil)ilibeat;e- ni,et si vultis, sccundum, qund pnvdiximus. leea
miA natunr
que notiiP'p ad
'iH itf»rcAn'Hn non
[)crsonam nppiniond-im nmni
nrin accipicndam, omni ^.tur. r^ *_ ,i .i:--;._¥
Sanctasynodusdixit: Letratur.EtaccipiensMa-
t t7< i..: nr^

robore, quantum fieri [)otcst, assimiletur: ct neque rinus Deo amantissimus diaconus sanct;»' Romano-
personam jwtentis pergradum veljieraraiciliamac- rum Ecclesine, c|)istolam Latine lesil masrna voce in
cipiat. neque [laupcris misereatur in judicio sic :
audicntiam omniuni. in rirTciim cam clnquium
enimsecundnmcnnsilium utiqueac vnliiiilalem Dei, transfcrcnle Damiann venerabilissimo reirio clerico
atque tranquiliissimi imi^crii nnslri, |)acaiissima et interprete.
subsequeturccclcsiarum nrdinatio. El |>ost lcctio-
Adrianus cphrnpus:, ^ei^vus servon(m Dei. Deo nma-
nem, vicariisenioris Romsedixerunt : Istares uni-
hili (ic piissimo imperntori B/isato acclsto Chri-
versalisesl. et [lertinensad ulilitatem Ecclesia^^et
hoc rccitarisanii;psynofio [)lacPt,et nobisomnibus.
stianissimo H desiderabilissimo filin.

Thomas et Flias sanclissimi vicarii Orienlis dixe- L^iiationisexccllpntia-tu^p. etc. hclif/ua videintcr
runt. Placuil ct nobis similiter; cl saccr senatus cpistdlns Adrinni papw n, Piitrolofii^ tomn CXXII.
dixit:Et nnbisnmnibus |)lacuit. Et surgens iterum Et pnsl lectionem epistol.T sanctissimusarchie|)i-
Bahanesfamnsissimusijatriciusetpra^positusdixil: scopus Cnnstanlinopoleos, lijnatius et omni^s Deo
Episcopi [letunt una cum senatu, ut certiflcentur amabilissimi episcnpicum masnificentissimisprin-
hora ista, unde sitis, el quam potestatem, vel qnales G cipibusclaraavernnl : BcnediclusDeiis. qiii dignatus
lilteras habealis. Donatusct Stephanus sanctissimi pst, nos satisfaiiioiiem recipere [lerfectam dc san-
e|iisco[)i, Marinus Dco amantissimus diaconus, vi- ctitatevestra. El[insthncsanctissimi vicariisenioris
carii seniorisRnma', dixerunt: Hoc nos usquenuiic Roma? etlotasanctasynodusexpelierunt utleseren-
non invenimus synodo factiim, ut vi-
in universali turOricntaliumvicariorum cnmmendatilia' littenc,
carii scniorisRoma'a((iiolibct perpendanl ir, iitrum adcngnnscpndumundcpt ii)si venerint, et quam ()o-
talemexistimalinnem habeanl. Bahanes famnsissi- testatemacce|)crint a|)ro[)riisspdibiis. El bis talitcr
miis [)atricius et [)r;r|insilus dixit : Kt nns [iroptcr factis, stans llclias Dpo colcndissimus [irpsbyteret
inhonoranliam apostolicil throni non dicimus hoc, syncellus et vicarius Hierosolymitanus in audilio-
sed quia anteriores ve.stri accedentes missi, Rado- nem oranium dixit: Non ignoral Christi amica dl-
aldusscilicetet Zacharias, deceperunt nos, aliain lcctiovcstra, fratres, ncc innoravil, tam a nobis i|)sis
mandatis habcntesct alia facientes. Sanitisslmi vi- quam adicialoribus nnslris im[)cratnribiis disccns,
carii senioris Roma' dixerunt : Erjjo ut nmnem dii— qui sumiis. iinilc. clqualcs verumtamcn :i(l |)|pnio- :

bititionememittamiisecnrdibusvcstris. el vcrbisct rcm salisfactioiicm dicimusct nunc riirsiis ad vos.


n|)eribiis certificcmus vns, quia secundum (M quse NamsanctissimusquidcmThomasmptrnpolitaTyri,
mandata etjussa sunl nobis, ila dispnncmus ecceet : D sicut et vobis notum est. primje sedis existcns sedis
p[)islolashabemusad imppratorem et [latriarchara, -\ntiochisp qua patriarcha privata, ipsiin' locum
:

Ptsijiibetis, leientiir.ii rursusiidPin i|)sidixcriiiit : tenetsedisilliiis, usqiicdurafial [);itriarc'ia in cadein


1'iissimusPtamicusCliiisli iraiieratnr, ct s;indissi- sede : ob hnc nnn opnrtuit ciim dcfcrrc liltenis inis-
mus Isnatiiis patriarcha Constaiitino|iolpns, mise- sas ab alin aliqun, cum ipsp auctorilatcra et (lote-
runta[)ocrisiarins suos nnbilissimos viros ctflde- statem habcrcl in eadera sede : pro eo vero quod
lissimossancti lm|)priisui etEcclesia'nei;.loannem Gr.Tcedifficile loquatur, ab eo exhortatush;pc iiiinc
inetro[)olilamSilpi.ctRasiliiim spalharium ;iniplis- dixi. Et;o aiilcni. ((iiia syncellussum scdis llicroso-
simumviriim, ;i(| lipalissinnini [ia|iain Nicolaum.Scd lymitana^.sequPiisjiissionpsThpodiisiisummisacer-
(|iiiiiiiam il|p ;i(l lininiiiiim [irnfpctiis cst. suscepil dolisnoslri,littprasciuspr;cm:iiiihiishabcnshucve-
c[iistnlam .\dri;iiiiis cjus siiccessor sanclissimus ni, quaset vosaudistis.Siveroantea i|uidain nonau-
papasenidrisKoraa^, rOKanleseum, ut mitterelapo- dierunl, et maxime[)roptervicariossenioris Romae,
crisiarins siios Constantinopolim. qiialeniis error pccp pra^stosiint. Pt lec;antur, quateiius sinfiiili ciini

i'lzi/.aniaexstir[iarenturde ccclcsiaCiiii.stanlii)o|io- diligentia cognoscentes veritatcra, cprlificamini.


33 INTEUPUET.VTIO SYNODl VIII GENERALIS. — ACTIO 1. 34
Nos auteiii et aliud i|uiil vciluinus ostendere Deo A nitatem et pacilicam ordinationem reduxit vestra,
amicissiina>cliarilativL'stra!, (iui.iiuullotein|i)riMru; etredueet iii uuiversalcin laititiain, et traii(]uillarn
deiiidraiitcs, t't illutiiis aiixlati, aciciiliuus iiur sup- i|uieteiiicoiiiiuuiiisl)oiniiii divi ilas, loii<,';eva iuaii-
liHcatlruieiu ad |iilssliuuiii et sauilii.ii iiupeiMtiiivin suetudine acsuspil.iteconcessa, ut per ejus curam,
iiustruin,pclentes eelereiuabsolutionoinad propria . (luaiu de omnibus gerit, atque solertem provideu-
qui cum sit coinpatieuset miserator, atque niiseri- cuin proprio etiain commune prospere gerat,
tiain,

cors, annuit lacryinis nostris ; et volebat mox satis superno nutu consuete eoiispiraiite ati|ue cuacee-
nobis laeere, n.is.|uc celerius diniiltere liine, jussit deiile ;
per singula veslris i|uu(|ue diviiiitus pra;-
nosdenuilare sibi seriptu nustras sujier positis iie- luiuin consecute coutumeliis, et distr.ictiuulbiis,
gotiis voluntates, et quo inodu fuluri eramus, ve- quasperpessiestisabhis, quiviulentiusiu vobis, ct
nienlibusfralribusvicariisseuioris Uuinx, dicereac crudelius usi suntpotestate ;tristempariter et gra-
judiciirc de ecclesiasticis causis. Nos autem Deo le- tuin atlectum aecomodavimus, t.m videlicet iiitac-

stimonio», quinovilabseonditaliumiiiuin, ei intei- tain ab onini dulore ac molestia super iiupositiuiie


rog;U eorda et renes, iiiliil per i,'raliaiii iie,|iie aece- tore iiubilissimam, el liouorabilem sanctitateiuves-
ptationein persoiue probantes vel judicaiites, per tram cupientes ;
quanquaiii uppidu luanifeste scien-
scriplaseiisusnostrosetde'pra;pdsitis rebus expo.^ B tes, quia fulgentiusaurum etlucidius erit, si igni
suimus, quK et a nobis lecta, nunc ostendent luci- coaptetur, vel si abundautiori contlatione quodam
diuset planius eusdein seusus nostrus, atque judi- modo extensum abea qu;e inest sibi coiniuistiune
cia, Legautnr igilur priino quieseript.i sunt a p.i- pejoris materi;B, expurgetur, Est cnim et quaiido
triarcha nostro, atque demum cuiu Dei adjutorio propter iusolentem desidiam meutium nostrarum
sensus nostros per expositas a nobis delinitiones ab integritate animorura partim aversi, et bene
disceris. Deo amicissimi vicarii senioris Iloma; di- disponere, acagereopinati,avero utique commisso
xerunt : 1'lacuit lubis. Lcgantur. Similiter et sanc- proeul efQcimur, semitam, qu:e ad reetitudiiiem
la Legantur. Kt accipiens Stephanus
synodusdixit ; ducil, negligeutius decliuantes, atque perplexione
Deo amicissimus diaconussancta; Coustautiuorum deterioris iraprovide, (juod melius est, turbulentum
licclesia; et devotus notarius legit :
slatuimus.
«Ilinc aniinaruninostraruin sapientissimus me-
« Per omnia siincti->simo frutn, et comministrodoinino
Ignatio, gubernacula moderanti nominatissimx dicus apte nobis in tribulatione dilatat appositara
Constantiiiopoteos , universati patrinrchx, Theodo- caligineia intellectui animarnm uostraruin seiisim
sius sercus icsu Christi Hierosolymorum.
emundans, ad resplendendain illurainaiionein regni
« Uouorabilissiinis ct cultudignissimis litteris ve- sui,atquejustitiseincoi'dibusnostris, Xeigilurcru-
gtra! sanctitatis susceptis, a Deo glurilicate, vestris C cieris neque anxieris, praicedentes tentationes per
quideindivinitusdatisvaletudinibus et incolumit;i- mentem accipiens. Inexpediens enira et incongru-
tibus magnopere congratulatisumus, prospere eoii- uinperfectioni virtutisetmundissimo inundo divi-
servandosvosabomiii malitiaexoptantes : seddulere na; ac honorandai conversationis et disciplin;e tu;e
nos fecil, et multo mcerore replevit ecclesi;e vestrse consistit hujusmodi, sed honorabilem et decentem
negotiorum dissonantia, per membrorum videlicet raorein,beueabinfantia usquead seueetutera direc-
alternam communionemetconsonantiam: quoniam tum respiciens, omnia longanimiter ac raodeste et
secundum vetustissimum sermonem contlueutia una, promptepali prucura, Xonautemducendo aut admo-
conspiratio uiia, ct compassio una est inoranibus, uendoh;eedicerepr;esurapsi advirura verbi et ope-
qus sunt orthodoxarum ecclesiarum : sed sicut in ris perfectione coruscantem, sed charitatis cupia
membris q;rdain quidem ad vivendum, quaedam detentus suaviterconsolatoriis verbis uti proposui,
autem ad bene vivendum naturaliter effecta sunt Nequeenimfluviustotussemper fluens, fontequoli-
condituria virtute, etstellaa stella differt iu cl.iri- betopushabet honorabilitaleai tuam, aio, divina
;

tate, ita et eircaecclesiassentiendum est.Id euim, sapientia plenam, Nosti autem utique, sanctissime.
quoinordinateposiUiest illa, quaestabilitaexcelleu- D causara,ob(iuamiieque scribere neque mittere po-
ter et praelata consistit, consequenter cuutristabit tainius ad vos, neforte fiereraus penes potestatem,
sequentes atque minores, qujniam et majus hinc qua; nos tenet existimationi mal;e vel suspicioni,
discrimeneflicit:operatrice namque causa aliquan- Eteniin raultam benevolentiam et compassioneiu
tisper a naturali inotu comraulata, et a plenissimis ostenduut innos, licenli;imnobis pr;ebentes a;difl-
et multuiu capacibus locis defluente, ac emanante, candiecclesi;isnostras, et tenendisiue prohibitione
plus eritfluxus accedens, quod molestiam inferat, morcs nostros ;juste ageutes, et in nuUo nobis
Sic itaqueex [ea] prxcipuenobisinoestibilia ettri- iiijuriam vel violentiam inferentes.
stiora constituerunt, qux gesta sunt vestra; confu- « Quoniain vero tam ab hamera 'j
,
qui apud nos
sioiiis causa ; sed qui posuit resinara in Gala;\d, et est, iiuam abhominatoriis =sumus,
litteris jussi
medicum prsparavitillic, ipse enim ad puram sere- transmisimus, sicuti postulavit, oculum nostrum et

» Hoc est Deo teste. interpretatur autem, lingua eorum, prsepositus.


!> flamiramGraecivocantprincipemSaracenorum; F ovlt a dominatoris.
<=
3o ANASTASII BIW.IOTIIEGARII 36

syncellumapostolici throni nostri ornatissimura et A In nominc Patris, et Filii, et Spiritus sancti. Impe-
personam nos- ranlibus dominis piissimis rt perpetuis Augustis
bonumculljrem ileliam, locum, et
Ba^ilio ct Constantino ejus fiUo. a JJeo coronatis
Iramoblinealem, (|ui ilistinj;uere polest et discer- paciticis magnis imperatoribus, anno tertio
nerei|U;equa;runtursecun(lumrationem.Cum((uoet mcnse Octobris, indictione tertia.
sanctissimuin Tliumam princepsSaracenorunidesti-
navit, pra;sulatu lungentem urbis Tyri, qui sedis Prima salus est rectae fidei regulam custodirei
eslAnliuciii;e, secunduai quod liunciiua^sistis initti deinde a constitutis Dei et Patruin iiullatenus de-
perhcMKjrabileslitlerasvestras. -Noslisaulem uliijue, viare. Unuiii i|uippc lioruni ac lidein piTtiiiet, alte-

sanclissimi,(|uiamultatcinerilaleacausulinf. trans- rum ad opusbonum ;


sicuteiiiiii scripluin est: Sine
misiaius, pra;cipitaiiteracaudacler ad ereplionem, fide impossibilc est placere Ueo [Ueb. xi) ; sic rursus
«luasi quorumdam Saracenorum, apud vos in custo- legitur : Fides sine operibus mortua est {Jac. ii). Ei
dia cuiisistentium. 1'recamur igituret rogamus, ut quia non polest Dr):;nni n.istri Jesu Christi prseter-
kuiuaris ad aures a De.jcoronati et piissiiui domini miltisententiadicentis: TucstPe&usetsupcr luincpe-
nostii. (|U(.ulunet nobis quotquot voluerit inogniQca tram xdificabo Ecclesinm meam {Mnttli. xvi) ; hasc
ejusd(jmiiialioSaraceiius, ad salisraclionem nustro- quiedicta sunt, rerum probantureffiTlibus : quiain
rum, el in suspeclam repra;sentationem meorum, B sede apostolica immaculata estsemper catholica re-
quinimo ad s;iluteni nostram, et regimen uinnium servata religioetsanctacelebratadoctrina. Ab hiijus
nostruin. Si enim taui ab imperiali, quam vestra crgo tide atque doctrina separari ininime cupientcs,
pruvidentia non lucritlioctaliter ordinatum pavor et 1'atrum, et pr;ecipue sancturum sedis apustolic.e
non inudicus erit in umnianulam perditionein no- pra!sulum. sequentes inomnibuscunstiiuta, anathe-
stram, cum opportunitatem inveuerint. l'r;Eterea inatizaiaus oiniiesh;ereses, simul cuin lconomachis.
sperans penes sacratissimam et solertissimam affe- .4natheniatizaaius etiam I'liutiuin,qui contra sacras
ctiunem tuain iuipetiare qu;e cordi sunt, puderem regulas, et sanctorura pontiticum Romanurum vene-
et superhumerale cum milra, pontiticalcm stolara randa decreta, repenle de curijili adininistratione
saiKli JacubiapostulietriatrisDumini etprimi ar- sseculari(iue miiitia sublatus. superstite Ignatio pa-
cliiepiscupurum,iiuam antecessores mei patriarch» Iriarclia, in Constantinopulilaiiam est pervasorie,
circumamicti, seaiper in Sancta sauclorum ingre- imo tyrannice, a (luibusdara schisniaticis vel ana-
diebantur, sacerdotio fungentes, videlicet sanctam thematizatis atque depositis institutus Ecclesiam,
merauriam vila;, et sanctura calciare: qua; et ipse donec sedis apostolic.e sanctionibus inobediens
ego indutus suin, eadem gerens tuo desiderabili perseverans. ejus senteiitiam, tain de se quam de
el honorando inihi capiti,ex araore et dileclioiiis q patriarch:i nustru Ignatio, spreverit, et conciliabuli

copia transiaisi ;
quateuus s.inctihca suavilate, acta, (luod se auctore contra sedisapostolica; reve-

ac tactu sanclorum locorum, utpote digous, per- rentiamcongregatuinest, anathematizaredistulerit.


fruaris ; siinul autein ct s;icrum vas " cimiliorum Se^iuimuraulera sanctam synodum, et ;implectimur,
saiicl;e rcsurrectiunis, cralerem argenteum cum quain bcata; recordationis papa .Nicolaus, cui et

imaginibus iii terra Sylem transraisi, cum devuto ipsedumiiiicecoangelice, summc puiitilex Adriane,

pra'ceptore, ac syncellolleliaapostolici " throni no- subcripsisti, ante sacratissimum Petri ct P:iuli c

striadsanctiQcationem nostrte sanctissimae ecclesite apostolorum exmii corpus celebravit : simul et

et iiieraoriam nostrae humilitatis. » Et post lectio- quam tu ibi ipse nuper cgisti, et omnia, (iu;t; in his

nem saiictissimi vicarii senioris Ko!n;e dixerunt: statuta sunt. secuiiduia decrcti vestii laodera-
Bon;i expusitio placuit nobis. Et post hoc surrcxit tioncin venciabiliter conservabimus, recipientes
Bahanes famosissimus patricius el pra'positius, ut quos recipiunt, et domnantes omncs qui in illis

expersonalotiussynodi, etdixit: Per formatasqu;e damnati sunt, et prxcipue jam dictum Photium,
lecta;suntcredidimus esseperomniain perfecta cer- et Gregoriura Syracusanum, patricidas videli-
titudineeus, (lui missisuiitaseniuriUuraa ;id uosve- cet, qui contra spiritaleia patrem suum linguam
races, similiter et Orientis duarura sedium,.Vntio"j,D eximere niinime formidaruiit ; at(|ue perseverantcs
chia; scilicct et llierusulymu;, Donatus et Stcpha- in schismate sequaceseorum, necnoii et qui in il-
nus sanctissirai episcopi, et .Martinus honorabilis lorura communionis societate permanserunt, com-
diaconus locura tenentessanctissiiai papa; Adriani inunionis, omiiisgratiaeos cum ipsis indignos, si
dixerunt: Lcgatur libellus quem sancta Romano- tara(;iivubiscum nun obedicriiit, judicanles. Etenim
ruin Ecclesia expusuit. Sancta synudus dixit ;
quoruia se (luis cuiiiinuiiiuiii laiscuit, ipsiirum
Audiainus cuin. Et accipiens cum Dainianus rcve- siaiileia ineruit iii justilicatiuiicvcl ilaiaii;itionesen-
rciidissiiausiiniieri;ilis clericus et interpres, prse- Synagogas vero malignantiuin, ims spe-
tentiain.
dictum libellum legit Latine magna voce in au- luncam latronum, et conventicula sanguinum, et
dientiam omiiium. Et posl lectionem libelli ascen- fabricaturuin raendacii,ati|ue invcnturura perverso-
dciis Stephaiius Deo amabilis diaconus devotus rum dugaiatum, «luas sub .Michaele impcratore bis
notarius lcgit cumdcin libellum (jrx'ce. contra beatissiinuin patriarcham Ignatium el seiuel

* Keconditarum pecuniarum. c Forte abundal Pauli.


^ Propler Jacobum apostolum dicit.
37 INTERPRETATIO SYNODI VIII GENEUALIS. — ACTIU 1. 38

adversusapostolicacsedisprinr-ipatumfaetiosftcim- A noii est atiinissiis, riirsus ab Ailriaiio sanilissiiin


lapa, inutato iiiiMiine|iiiiillticisCiiiist.inliiiopiiliiiicst
spiravcruiil iiisoluoililnis auatliemalis nexibiis iii-
tr.iilsiiiissus,si'i'nn(luMiciijiisrirm,itiiiiies
archicpis-
iKulainiis, cl (lercnileiiles ea, vel iinpia gesta ipsn- eopi mclriipolil;iiii,el Cietcri cpiscupi Coii^taiiiiiii)-
i-uin eelantes, et nnn pilius, si Inee inv.'nerint, politiina' (li(ecesos, neenon eloiiinesoiiininoclinaei,

coneremantes, et anatlieinati/.antes usiiiie ail satis- honore vel iii .•oniiiiunione es.scnt, syngra-
((ui vel in
phuiii scdi apostolie;e (ira'ce seri|ituiii, ct t;iiiipro-
factionem etobedientiain, dignos eadem anathema-
pri;E inanus scripto, (|u;iiii tcsliuni ;i se rogatoiuiii
lis senlenlia judieamus. l'orro de venerabilissiino lcstiinoiiio ct subsrriiitione roboravere, noiiiiiia et
Ignatiii patriurehanostrn, et de iis quiex parte liu- tempus sigiKintcs, (|no siiii;uli chirograpluiiii suuin
jus sunt, quod aneloritas apostilieai sedis veslne seribeb.inl, ct sc(lis;ip stolieievicariisporrigebant,
ita ul nullusvelantistituin vel reliiiuornin elerico-
deerevit,tolainenleseiiuiinur,et relii;iosadevioti(ine
rum in synodalem fueril eonventuin reecptus, (^ui
veneramur, ati|ue pro uusse et posse nostro pia in-
non seeuiidiiin exemplar luijus eodieilli eliirogra-
tcnlioneaespirit.ilieontlieludefendimns.OiKjniain, pbuin scripsit, et missis sedis apostidicie ec.clesi;i'
sicut pra'diximus, seiiuentesin omnibusapostoli- Koniaine ininiinedeferendum porrexit. \ eruin posl-
eamsedein,elobservaiilesejusomniaeoiistituta,spe- quain onines chiro,^rapha sua feeerunt, el teslibus
roborata tr;ididerunt, surrexerunt (|niilaiii eoruiii,
rainus ut in nna (loiiununione (|uainsedesapostoliea
Q etail sanetissiiiiuin patriarcham IgiKitinm alque ad
pra'dicatesse mereamur, in iiua est inlegra et vera liasiliuai pinm imperaloreni aceedeiiles, seereto
Christiaiuc religionissoliditas,promittentes etiain, dixernnt, iion bene faetum fuisse, qnod fxclesiam
commuuione Ecclesite catholicie, id Giinstaiitinopolitanam tanta subjeclione Kom;inse
seijuestratos a
subdiEcelesi;e permiseri t, ita ut hanc ei tanquam
estnon consentientes sedi aposlic;e, eoruinnoiui- doiniiueaneillani tradiderinl. Quibus verbis iiiipe-
na iuter saera non recitanda esse niysteria. lla c ralor commotus, jussit primoribns, (jui vicariorum
aulem professionein ineam ego ille " episcopus'' apostolicaesedisobsequiodeputaverintunuin, illiad
sanetissimo, ac ler aliquam eeclesiam cuin suis pergerent, ipsi inansio-
mwiu propria scripsi, et tibi
nem eoruni ingressi chirograpbaillalateiiteraufer-
beito, et coangelico nostro sumino pontilici <: , et
reut: naineos palam seandalizare peiiilus reeusabat.
nuiversali papieAdriano per legatos tuos, Donatuoi Cumergovicarii,Don,itusseilicet ct :>tephanusepis-
videlieet et Stephanum sanetissimos episeopos, at- copi,alqueMarinusdiac.in is ad collocutionein pa-
((ueMariiuiin saiictie eatholic;e et apostoliea; Itoina- triarch;Bperrexissent,eustodesfuresfacti, penetran-
tesdomum, quamdampartemclanculo ex numerosis
na;lieclesi;ediaconumobtuli, menseillo '',die illo,
illisehirographisabstulere.ijuoviearii reversicom-
indictione quota. perto,talilerinteraliainiperatori dieentes direxere.
Subsci-iptio Nosiiuidem Hoinam ob ainissa ehirographaredire;
Egoillef episcopus sanct;B illius huic professio- q iionaudebiinus,tutaineninehoat;cproEcclesi;estatu
Adriano pietatis niliil oinnino mereedis lueraberis. Nos au-
nis meaelibello, facto a rae in beatissiino
tein,qui procausanuptialis eontractus inlcrutrum^
summo pontiUee et universali papa, subscripsi, et
que iinperatorem efliciendi aderamus, his ei verbis
testes qui subscriberent rog;ivi. dieta transmisiraus: Non decet imperaturiam pote-
SttbscripUo iestittnt. statein anlea laeere quae destruenda suiit, vel de-
struere quae non destrueiida consistnnl. Cum ergo
Ego ille basilicoss hie, huiclibello facto ad illo
consensutuochirographaiaeta fuerint, si malecon-
iii Adriano beatissimo suiurao pontitiee et univer- sensisti, palain puenitentiam age, et quod fecisti,
sali papa, rogalus ;id eo testis subscripsi. uon elam, sed palam destrue. Jain vero si bene fe-
cisti eonsentiendo, ut sedi apostolic;e pro futura
ANASTASlI NOTA l.N PK-Er.tD£NTEM LIBELLUM.
caulela lierent ab episeopis ehirographa, quamo-
jEj:' (ditione Romana. brem ea, pcenitensde bono, sublala tegi eonsentis?
Notandum est, et memorise commendandum, quo- Jam vero si fateris quod non voto tuo iactum fuerit
niamlibelli hujusteuoreinbeataoreeordatioiiisNieo- ut auferrentur chirographa,respondemus: Tuin li-
lauspapaexposuit sedquiatuncapraevaricatoribus
: ([uido patebit voto tuo nou fuisse tantuin piaculuin

» llle. Ex Graeco pronomine d oEtva, talis. Euit. Gnece interpretatus, quamvis pro ignorantia Lati-
ROM. narum litterarum jam nunc Latine hunc scribere
Epi^copus Sanct;e
i> illius Ecclesia!. Edit. ead. iJ Gr;eci paulatim oinltant. Sed notandum est quia si
c Summo ponUfiei. Quamvis Gr;eee summus ai-ro- hiijus libelli aliqua in Gr;eca interpret;itione viden-
tatiis appelletur, (juia lioc noinen inusilatum apud turhaberi aliterquam in Latinaeditioiie, noii volun-
illos,etvaldeabsonuniidiomati,Gr;ecoruinapparet. tate, sed necesitate factum est. Interpres enim in
prosumino,Gr;ecusinteriiresuiagnumvelinaxiinuiu quibusdam «luidein proprietates Gra;c;e dictionis
posuit. \eruintainen quos illi arehiereas dicunl. ininus consequens, iii quibusdam vero Lalinitatis
suminospontitices,velsuinniossacerdotes, interpre- eloquia liquide nescieiis, parum quid ex eodem li-
tes nostri, sive iirineipes saeerdotuin transtnlisse bello inut;isse dignoscitur. Edit. ead.
inveniuntur. Euit. ead. Ilte. Noii solum diverss dignitalis episeopi, sed
'

Mciise illo. C;etei'a ideo hic teinpora posita non


•^
et reliqui saeerdoles, et clerii^i, ac muuachi, sicut
sunt, (ini;iiioii pariter omnes hujus professioiiis chirogi';iphum; itaetsubscriptionemhujusmodi pa-
cbirographi conscripserunt, sed unusquisque(|ui in traveruiit. Edit. ead.
dignitate sua, vel in ecelesiastica eoininunione, B Basiltcos. Hic nomen hominis proprium ponitur,
vel insynodali eoetureeipi postulabat, illud tenipus sed hoc noinen dignitatis babetur. hasilicos Gr;ece
chirographo suo inserebat quo venicus idscribebat, dicitur iinperialis natura, aut exspatharii imperia-
et testium a se rogatoruin subscriptioue robora- lis, ant piospatharii, aut aUeriusdignitatis. Iinpe-
tuni vicariis tradebat. Edit. ead. riales homines fuerunt, qui rogati testiinonii sui
Subscriptio. llic in codiee authentico Graico post scriptoetastipulatione chirographa sigillatim ro-
Latinum libellum positus est idem ipse libellus boraverunt. Edit. ead.
:

39 ANASTASII BIBLIOTHECARII 40

commissum, cum hos distringens, quosvicariis pro A damus. Legatur autem et definitio qu* liic a nobis
custodia dedisti, qua; ablata sunt eos reddere jure exposita est, cujus et superins inentiunein fecimus,
03e^,eris: neque enim alii debenl restituere, vel
ul cognoscatis concordiam nostram. Sanctissiini
corrigere, si quid vicarii perdiderunt, vel si quid
sinistri perpessi suiit, nisi illi qui nus cum suis Roma> dixeruiit: Legatur. El acci-
vicarii senioris
omnibusad custodiendiiin reverenter, etsalvandum piensStephanus Deo amicissimusdiaconus et devo-
inlegriter imperatoria pietale recepeiunt. At vero tusnotarius legit "
imperalor, his auditis, accersivit vicarios, et eis
omniachiiographa reddidit, ita utnec unuinsaltem Defimtio Thomx metropolitse Tyriprimi scssoris '>, ct
delJcere paterelur, dicens: Ego quidem ut magis- primatis sedes Thcupoleos Antiochise, et Helex pre-
tram ecclesiasticoruin negotiorum sedeiii apostoli- sbytcri et syiicelli throni Hierosolymorum, sanctae
cam per meos legatosadii, ct ideo vestrain pr;i'sen- diristi Dei civitatis locum, et personam tenentis
tiam praestolatus suin, ut vestro decrelo et sulertia Theodosii sanctissimi patriarchx Hierosolymorum
Ecclesia nostra remedia sanitatis reciperet, etnos habita Comtantinopoli, priusquam vicarii pecwents-
nonnostrisgiolibus, sedvestra"senlenti;epareremus. sent senioris Romx.
Ergo chirographa, qu;e a nostris sacerdutibus, ac \ estrisecclesiasticisnegotiisconfusionem patien-
cunclis clericis salubriter exegistis, recipite, et spi-
tibusex instigatione odientis bonuin da^monis, et
riluali patri nostro sanctissimopapic repr;esentate :

ila ut si (|uis eorum per abrupta vitioruin, vel devia zizanioruin satoris, oinnium procurator atque pro-
pravitaum solito iiicedere more tentaverit, liis g visorerexit Rouiano priiicipatui rectorem Deo ami-
" """"
ab eo" "" " *
quodainmudo habenis, refrenetur et talibus ' cissimum et veriuitis ferventissinuim ainatorem,
loris ad reclum justili;e tramitem revocetur. Ouo
piissimumvidelicelBasiliuinmagnumimperatorem,
faclo vicarii gavisi, libellos acceptos nobis caute de-
ferendos tradiderunt; qui videlicet anle(|uain re- per quem ecclesiastica scandala, et offendicula mo-
meandiad patriain iterariipuissent,sepaiatisuinus, disomnibusinlcrimere, et omnem Christianum oi—
quia a Dyrrachionavigio veiiiinus 6ipoiituiri,deinde bem ad meliorem et nitidiorem ordinein adducere
terreno ilinere Beneveiitum, p(isth;ec Hoinaiii, eus-
voluit: qui secundum intentionem divini consili
dem libellosportantes: inissi vero sedisa|)ustolica',
a Dyrrachio siinili iiiodo navim ingressi, Anconani oinnia et dicere el facere anhelans, convocavit et
petebant sed Exdavenoruin piiatas incurrentes.
: humilitatemnoslramdeorientaiibussedibusacdicE-
omiiia quae possidere videbanturpeiiitusamiserunt, cesibus, ut cuin his qui putabantur advenire atque
et siiiiul codicem acti^jnuiii pra-sentis synodi, Ve-
concurrere a seniori Roina, sanctissimis vicariis,
rumegoqui Roman;e bibliuthec;i' curain gerebain,
studiuni habui a Constantinopoli mecum i|)sias circumspecteecclesiasticadissolveremuscertamina,
synodi codiceindeferendi, delalnnKjue siiinmo pro|)ter quod el nunc usque perseverantes, illoruin
pontiflci pra;sentavi, ac per luec factuin est, ul sedes
praestolamur adventum. Quoniam vero niulta l'a-
apostolica,Deoauctore, codicem syiiodi pernos sus-
cla est tarditas, et suspicamur ex Agarenorum ty-
ciperet, el libellos missis puidein a nobis reddilos,
sed per nos salvatos haberei, quos nimirum, si r.Tunica potestate propter tantam niorain multas no-
missi penesse utcodicem synodi, et cKtera scripla p bis superventuras calamitates ;itiiue necessitates,
haberent, hos procul dubio perderent. imo vero et nostrum totnm geiius Christianorum
El post complelioncin libelli silenlio facto, sur- propterlalemcausamsummiltenduinvariistentalio-
gens Bahanes famosissimus patricius et pnepositus nibus, nequaquam eos, qui a Roraa venire pulabau-

dixit: Imperatores nostri sancti (|Uod justuin est tur, exspeclarc «^


justum putavimus, sed et super-
qu;erunt, et canonein adimpleturi sunt, non ;id vo- fluuin ct supervacuuin arbiiranuir csse : prscsertin

luntatem suam, sed ad profectum multoruin, etsic- cuin ea. (|uae Roina; regnlaritcr ac synodice gesla

ut Deus reflcitur. Yos autem ad haec convenistis, ut manibus habeamus, ita ut hincconstet una
suiit, pr;e

sicut conspicitis, justitiam et veritatem faciatis. nobiscumessebeatissimuin papamNicolaum perlit-


Sanctissimi vicarii seniorisRom;edixerunt: Placet terarum suarum voces, adhuc etiam ct successorem
omnibus vobis iibellus iste, ([ui plenus fide, el c;i- ejus beatissimum Adrianum papain per proprias
nonizatus, atque perfectus omni sapieiitia existat? epistolas. Nain et Christuin Dominum nostruin per

estorthodoxus gratia divinaa Romanoruin Ecclesia Evangeliuin,tanquainpervivam vocein,lo(|niconve-


missus. Tota sancta synodus exclamavit : Juste et nienter arbitramur, et credimus; necnonet aposto-
convenienter lectus nobis libellus expositus est a luinl'auluin,eti'»*li(iuosomnesapostolos, prophetas,

sancUi Ronninoiuin Ecclesia, et proplerea omnibns ati|ue doctores. Ipsi ergo liabentes nobiscumbealis-
placet. Bahanesfamosissimuspatriciusetprseposi- ^ siiiiuiiipapam .\drianum, ineidum et incongruum
tus ex persona sacri scnatus ad Orientis vicarios iiiininu putamus dcspicere fluelinintem Chrisli el

dicil: Diciteetipsi manifesliusquidvideaturvobis Salvatoris nostri Ecdesiain perdilatiunem disposi-

super leclo libello '!


putas concordatis Romanis, an tionis, quai illi debetur. Ilinc ergo velut ex neces-

nonVSanctissiini vic;irii(Jrieiilisdixernnt: Coiicor- sitate, nuncvobisdenuntiamusjustificatiouemDei,

' Legerant jam isti decreta Nicolai papae, et quia eorum scilicet cpiscopoium qiii ad Theupulitanam,
non |iutabant vicarios Ronniin mitlendos, idcirco huc esl Anliochenam pertineanl Ecclesiam. Edit.
deliiiitioiiciii liaiic antc ipsuruiii :idveiituin exposue- RoM.
runt, tainen aliiid iiisii|uodpr;efatusapostoli-
iilliil t E.Tspectare.Quando h»c isti dieehant, annum
cie ineiiiori;c p:ipa nuiltoante decreverat, se sequi Cunstaiitinupoli nior.intes liabebant; ve-
iiilegriiiii
penitus demonslrantes. rum nota quia sine scdisapustolic;e pr;cmissisde-
b Primi scssorii. 1'rimum sessorem, id est proto- cretis nil agunt. Edit. eau.
thronum, sive primum sessoremdicuul episcopum,
41 INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERALIS. — ACTIO I. 42

i't divina' misi'iioonlissiniii'i|iic prnvidrntia^ (•(nisi- A l^'n:itio oirdidit: (iporiclnit rnini ciini, qni mnltis

linm ;it(inc jiidiLinm. ((luintnm :id c;ip:icitatcm nu- difliiuillalibiis pro croditi;i sibi divinitns Ecclesia
stnini attiiiet, Est i^itnranobiseditum ctsancitum tenlatus fuerat, portionem aliiiuam liberulitatis in
de ncj;()tiis((u;i' nnnc mota siint, ut omnimodisob- admissi:ine sacerdotum percipere.
se(iuant'ir ct obc(li;inl dcrniitionibus cl decretis Cap. IV. Photiuni anlcm, (|nemadinodiiiii li(>atu8

beatissiini paii;e \iciil;ii omncs homincs; (luihusct Nicohiiis dc illo dccrevit, ;ilicniiin iiiodis oinnibiis
nos favemus et conconlanuis, niinirnin (lui nuiltnm ab omni s;iccrdol:ili dignit:ite, (qicra-
cxistiin:iini(S

ante ipsorum lectionem, et cognitioncm, eadeni et tione acnomine usquam pernullum c modum vel
excogitavimus ac » judicavimus, el pntdicavimus. lempus nccepturum locura satisfactionis: sed et
Cap. I. Ergo sanclissimus (|nidem i^atriarcha niialhemali traiismittinuis, nisi forte obedierit
IgnatiussitbciicplacitoDciPatris, el graliaDoinini synodii;e jn(lic:Uioiii papm Nicolai, et sententiam
nostri Jesu Christi, etoperatione sanclissimi Spi- nostrara snsccperit.
ritus, ratusetstabilis in llironosuo,a neminemole- Cap. V. Gregorius pr;eterea Syracusanus, uta te
stiam siistinens, vel coercitus a propria archierar- depositus et ante damnatus a nobis, etiam ita de-
chica dignitate, atiiue honore, dirigens verbum pulatur depositus et condemnalus: non enim ut
veritatis. B contrarii jnsti decreli vcnimus, .sed ut iequorum
Cap.II. Episcopi ;aitem, et presbyteri, ac diaco- et a Patribus traditorum c:inonum et sanctionum
ni, seu cujuscnni|ue oi-dinis elcrici, (luot^iuot post cuiilirmatores pariter et fautores. Oui vero seducti
iniquani depositionem sanctissimi et comminislri sunl, et a Photio niaiiusimpositiinemsusceperint,
Ignatii discesserunt a Photio, et idcirco a suis se- tanquara malis operationibus ejus cooperante» et
dibus sunt remoti,acdeposilioni subraissi, istisuas faventes, atque condecernentes effecti, ornni sa-
recipiant sedes ad fungendum incnnctanter sacer- cerdotio judicanluriiidigui, sicutiet paiiaXicoiaus
dotio, nullatenus aliunde prohibili quienim pro
: adversus eos synodice promulgavit,
veritate privati sunt iis qu;e possederant, non so- Cap. VI Hffic ilaquea nobis ita et editasunt, et
lum illorum, unde ceciderunt, digni sunt esse decreta,etDeinutudicimus '',fideliteret pr.nescripta
participes, verum etiam aliorum, quorum qu;ieque sunt; haec et diciinus et prsedicaraus, atque vobis
ljossiiitrecompensaredij;naprioribusarflictionibus. scriptocoramendamus et li;cc omnes conservare de,
;

Cap. IU. Qui vero beati .Methodii et sanctissimi liberanuis (luotquotChristi vocationecensentur;et
Ignatii minus impisitionem habjnl episcopi, vel nobiscum alTatur, et monet Jacobusfrater Doraini-
presbyteri,vcldi3cjni, autcujuscunqueordinis cle- primusque summus sacerdos et praesul Jerusalem
rici, et usque in Qnem cum Pholio sacerdotio fungi C civitatis sanct;e ; ex magna quoque Antiochi;i, ubi
passi sunt, in repulsione autem ejusdem Photii ad Christi hiBreditascelebratissim mcognomeiiexple-
Dei sanctam et catholicamatque apostolicara Eccle- vit, Petrns((uc ibidera •=
primus sacerdotiofunctus
siam concurrerunt, et nunc usque ad termiiiatio- est, deinde ' hujus successor,
IgiKitius Deifer, et
nem sanctje synoJi concurrere festinaverunt, nec h;ec conservare debere, ac nullam pr;evaricationeni
hos communis omnium Christianorum aniatiix prsedictorum pnpsumeres, neomnejus Ecclesi;B re-
flliorumEcclesia m.iteravertit, sedsinibusrecipiet, probareinveniamini,nequeenim modicumest quod
materiio more circa natos benignitate succensa, et pene mod icum est. Nam etquiomnein servavcrit lcyem,
votuai incessabile {alias, miserabiliteij monstrans, inunu Kutcnioffcndat, factus cft omniumreus {Jac, ii).
b epitimiis, ut par est, sanctissimi iiatriarchs Ouis (uis ergo a notili:i (ir;eeeptorum beitissimi
Igualii, qu;e ipse voluerit, hos adoptans et placate pap;e Nicolai, et hoc se h judicio nostro ausus fuerit
suscipiens. Nam papa Nicolaus in
beati termini reprobare aliquid eorum quae hic proferuntur, vel
Photio, et in manus impositione ejus sola, et in molestiam inferre auditibus potentura ad alicujus
Syracusano Gregorio dedit definitivam damnatio- reprobationem,vel receperithujusinodi, iste, qnis-
nera.In reli((uis autem pr;enuminatis duabus con- ((uis sit, sive sacerdus, sive laicus, sive quicunque
secratiunibus potestatera sanclissimo patriarchK D nion;ichus,sivecujusvisordinisclericatus, anathe-

'Judicavinms. Judicavimus eo sensu dicunt, quo <"


Primus saccrdotio. Nuta quia non dicitur (iri-
Apostolus d\c\l: Non judicavi me scire nisi Chri- mum,sedj:if»»«s; naniprirauni aChristo poiitifica-
stuni, et hunc crucifixuni [l Cor. n): judicaviraus tum suscepit, qui postea primus episcopus Antio-
taraen dicunt, nm promulgavimus. lloc eiiim post chi;B priBsedit. Edit. ead.
Roraanorum adventumet defuiitionem egere nam :
t Igmitius Dcifcr. Tradunt Grsci quod parvulus
antea privatim tantnm ((uod sic esset judicandum quem Dominus advocatum statuit in medio, dicens;
quibusdam signiticabant. Edit. ead. Jiisi convcrsi faeritis, et efliciamini sicut hic purvulu.';
^ Epitimiis. .\Iulti quidcm increpationes interpre- {Matth. xviiii. etc, iste Ignatius fuit, et idcirco
tantur, sed isto et niultis in locis pr pn^nis ponun- i hunc Dciferum nuncu|ient: undenec apostoli ausi
tur ((u:(S Ecclesia unicuique pro ((ualit itecul(iarum fuerint ei, cum ad l']cclcsi;e pnesulatum promove-
pr;ecipitobservandas, ul put,ijejuni:i,fletu.n,absli- retur, amplius manus imponere, nimirum quera ore
nenliam ciborum, geuuflexiones, et his similia. Dei laudatum et ipsius tactu sanctificatum cognove-
Edit. ead. rint. Fdit. ead.
c Forte misquani pcr ullum. s Subauditur affatur et monet.
Forte redundat verbum dicimus.
•i h Forte sc redundat.
Patrol. CXXIX. 2
:

43 ANASTASU BIBLIOTHECARll 44
masitaPntre,pf Filio,etSi)iritus;incto, et privatus A (luemndmoilum audislis. Houoral)ilissimi vicarii
gloriaDei,eth3Cres!eterni tonnentiet eoliipres dia- Romxdixeruntad sanctamsynodum; Placet vobis?
Christianorum gratia, tan-
boli, at'|ue alienatus a SancUi syiiodus exciamavit: Placet omnibus. Et
quamqniirridetChristi veri Dei nostri muniflcen- post boc sacer .senatus per B;ihanem famosissi-
tiam, aquuin deditsacerdutibus, dicens: Quemciin- mum patricium ei pr.eposiluin ad honorabilissimos
queligaviritissiiiirr terrtim.erit liijntim ct iii vrrlis: ct Roin;inorum viearins dixit: Rog;iinus vus, sanate
quemcwir/iii' solvcritis siiper tcrram, erit soliitiis ct iii c lUtritionem noslram. Nos quidem acquiescimus
cap/!s(3/((r^/i.xvi).0uienimveraxesseChristiverbum iis qu.T jussit judicium vestrum, sed convenit ut
existimatetannuntiat.creditquequodea quip super jube;itis ipsi alia, qu;c si audierimus?juvent nos,
terramligata suiit, ligeiituret incfjcliset qiKT super Photiuin alii|uando non videntes, quomodo eam
terramsolutasunt, sulvantur etiii rnclis: ([u;e asa- condemnastis? Cum (|uo repcrtus est [((/.,Cumre-
cerdotibus ligat;isuiil,(iuiimiidoputas, audebitsol- pertus est <(/.,coram vobisquumodorepertusest?]
;

vereietr/brtesoluta^sohitumligare? .Manifeslumest coram vobis, ((uoniodo protnlistis adversus eum


ergo,quodDeumcontemnens, hujusmodietdivinam anatheraa?dicite nobis.Sanctissimi vicarii senioris
magisteriumirridens, ethonoranda pra-cepiarepro- Rom;edixerunt : BeatoPetroapostolo donavit pote-
bans, justam non elTugiat p«nam. Cum his aulem B stalem Christus, et Dcus nosler, dicens ei : Petre,
subsci|uetur et alia qu;cdam valde diflicilis etcita cccc Siitawis exiictivitcriljrnrc tc, sicut triticitm. Eijo
commotlo: at vero si reprobaverit saltein unum ixutcm rogavi pro te, ut non ilc/iciat fides tua, et tu
ex bis qu;c hic scripla sunt, el a bealo papaNico- aliquando conversusconfirmrifrntrestuos {Luc. XXII).
lao ante judicata, Oet aestus in ecclesia vestra ctin- Non ergo poteral ter beatissimus ct sanctissimus
tinuus, et simiilt;is ecclesiasticorum negoliorum, l.apa Nicolnus in sede illa tantum tendere tempus,
ita utnuiKiuam videri possit in eLclesia (|iiilibet or- ut iion confortnret fratres suos, et sanctissimum
do. Ubi eiiiin est utiquc coiicursusomiiis patriar- patrinirham lgii;ilium. Nam sanclissimuspnpnNi-
chalis Ihroni, el ut idipsumdicaturomnis sacrati colaus, \idens litterasetepistolnsPliotii pervasuris,
catalogi; si diabolico consilio nmbiguitatem (|uis et absentem, >> tnnquam praesentera, per epistojas
habeat, difficile profecto erit, ut ;iliqiinndo firmi- ejus et apicrisinrios judienvit eum. .Magnificentissi-
tntem vel pacem piissidt?atecclesiasliiusonlo. .\iia- mi princi|ies(lixeiunt : Kt i|nem misii ? Sanctissimi
themaersoillii|ui smjunduni alii|uid pru'siini|iserit vicarii seniorisRoni;e(li\erunt: Si jube;itis audire
reprobare (iiiid(|uain ex iis (|u;e liic iiiscribuntur .secundum conse(|uentinni, dicenius. .M;ignincen-
a Patre, sicut jam dictum est, et Filio, el Spiritu tissimi principes dixerunt: Volumus. Sanctissimi
snncto. Amen. Ad conlirmntionem autem pnrsentis ^ vicarii senioris Rom.T dixerunt: Primilus missus
definiti inis, subscripsit uiius(|uisque nostruni ma- est Arsabir legtilus Michaelis imperntoris, et cum
nu propri;i, quem;i(lniO(luni subliiferlur. eo missi sunt (|iintuor episcopi: (>-"
noniina eorum
Et p((St lectidiicm delinitiuiijs tut;i synodusdixit ignoramus) deferens st>cum et epistohim regiam,
EcceaudivimusctsententinmOrienlaliuin, sequen- significantem insecausam h;ereseos imaginum,et
tem, ac faventum judieio .sanctissimi pap;eNicolai, in finelitterarum illnrumostendentem eliamemis-
etconvenimus in eam. Snnctissimiet honorabilissi- sionein '^
sanctissimi p;itriarch;p Ignatii. Petebat
mi vicnrii senioris Ronup dixeruntadOrienlisvi- nutem ut mitteret npocrisinrios suos Conslantino-
carios: Vos, fratres nostri, dicite: \cstra esl de- polim, ei misit R;idonldum et Z;ichari m quondnra
linitio? et scriptum hoc, (|uud lectum est, vos episcopos, el venerunt huc, et fecerunl latnjcinale
dedistis ? Thomas honorabili.ssiinus metropolita concilium, etsynngognmmnligiinntiiimcontrasanc-
Tyri et Helias Deo colendissimuspresbyteret syn- tissimum virum Ignatium patriarchain, et quasi
cellus, Orientis vicarii, dixerunt: Etiam nostrum deposuerunt eiim. Tunc reversi sunt Romain cum
est, et niis id scripsimus. cum bicessemus. Sanc- npucrisinrio l.eunc n secretis, ferente et ipso ile-
tissimi vicarii ^eiii(iris Hom;edixenint: Vere ten runi epistolain regiam, et invnsoris el ndiilteri
tis sicut audiviinus? Tlioni;is et lleliassanclissimi iD Photii, etlibellum mnnifestnntemsynngogiimmali-
vicarii orientis dixerunt: Ita tenemusplacitahaec, gnautium factam adversus Ignatium sanctissirauin

» Qwim iledit sticcrdotibns. Notn quod apostoli et viventis sedem pnesulis invasisset ; i|ui;i Inmeii
sacerdotes pnedicentur ;i synodo etinm ex
s;inct;i abseiis ernt. iiun cuninnte;i jiidicnvit, qu;ini bis pcr
tumqu;iiidohis diclum est Ijiitvnt-unque litjiwcritis,
: inissos et epislubis ipsius illuiii noxiuni comperis-
rcl s'ih-frilis siiiitr tciiniii, crit lir/ntiis, vel soliitiis ct set, el rursushuiic per mi.ssos suus etepistolas bis
in t:txlis {Mtitlli. xvii.ErguPetriis, (|ui lioc speci;ili- ut corrigerelur ndmonuisset. KuiT. itoM.
ter niite umiies nuiiire meniit. priinum ,s;icer(los c Moniiiitt it.riiiii iiintirtimiis. Urgenle illos propo-
clfeilusest ; ccssit it;ique sirniu (q)in;iiitiuin .laco- prdscculiune, nominn epis(-opurum
sit;v lucutiuiiis
liiim frntrem Ddniiui prinium s;icerdutein fuisse: eis nd mcniuriam reciirrere Inni concite miiiiine po-
vcruni primus s;icerdos fuit eor m, (|uinon n Do- tuerunt (|uibusl;iniennuinin;ier;inl Melli.dius me-
:

inino, se(l'ab .ipostulis urdiiKili sniit. Primiis epi- troporitaCiangrensiiini,S;iniiielCliiiiiuriiineplsciq)i,


sciqius fuit, scd e.iruin(|ui llierosolymis episcop;!- nti|iie rheophilus lcuiiii, et Znchnrins Taiiromeni;e
tum sortiti sunt. liniT. i..\n. |)sen(lucpiscupi. (|iii legniiuuemetepistolas aPhotiu
^> Ttnii/iitini /ii;c:^niti III Oiiamvis lutus miindiis sedi aposlolic;e detiilerunt. Edit ead.
nossel Pholium ex laico subito fnctum episcopum •^
Id csl, expulsioncm.
:

4j INTEIU'IU:TAT10 SYNODI VIII GliNliHALlS. — Acriu I. 4G

|Kilri;iri'liam riiiucogiioscensilivifiTiisii:ipa Nini- A loos. Quoiiiam vero jjraUa Doi iniii IIVCIMIIIIIS III

laus si'rut;itus(imiiia loclt synudum, otconviic.avil IhiMiio suo, communicavimus, ol coiiiminislravi-

onmes occidoiitilos opiscopos, » arcliiopiscopos, mus. ot simiil ra inducavimus, el bibimiis cum eo,

motropolitas, el omiiom dorum sanctio llomaiuo t;iiii|uira (|ui coiniminic;it'ir et comininistor noster
Hc.closiio^aotolumsonalumpriucipumKomanorum, ab oliin usiiue in hoJiernum diem exstiterit. lla;c

etdamnavorunl libellum, et ooncilium malignan- enim etiam a primordiis venientes excelsa voce prDe-

tium. (|nod factum orat advorsus sanctissimum vi- dic;ivimus, ut nonoxisHni:iromur ;(b aliquo maligna
rum Igiiatium, ot dopnsuit apoorisiarios (lui vciio- geroro vollo, quasi furlim abstracti adJKo.soriraus
Uadoaldum scilicot, ot Zachariam, ol al)
rant liuc, saiictovirohuicsoil socunduiiiantii|u;iraopiiiir)iiein,

omni honore sacerdotali et communiono iiopulit (|u;im habuiinusd^! illo, eaindeiu li;ibiM'eraus
usque
eos quoniam commiinicaverunt, el consenseruiit,
;
inpresens.OuamvisautemnoncollocuticumPhotio
et constituerunt invasorom ac adulterum IMio- fueriraus facie ;td faciem, tamen diversimode et fre-

Uum; elabdicavit concilium malignantium. Prop- queiitercumiis,qui unanimosetconsentaneiac pro-


ter hoc ori;o opus damiiavit ol anathematizavit tectores ejus sunt, conveniontes. didicimu-; ea qu;p

Photium. llis tacentibiis, sur^jons liahanes famo- pro sui defeiisione vidcntur esso inutilia et vana con-
sissimus patrieius et pi-ippositus, ut cx persona
B sistero Quodonimdicuntpatriarchamlgnatiu;npost
sacri senatus, interrojavil Orientis vicarios: Kt vos injustam(lepositionemsuam,cura in exsilioessetin
tempus multum fecistis, hic exspectantes a Roma insula, fecisse refutationem, talem refutationem ne-

viearios, (luomndo propo habciitos Photium, non (|uesoiiiorRomanequenos re,;ipiraus, eoquo.l prai-
quiesistis, ot vidistis. et ila condemnastis eum 1 tercaninem sit ecclesiasticura facta. Si autem dixe-
Et suroiens Helias Deo oolondissimus prosbytor ol rintaliqui, quia ii qui raanus impositionein Photii
syucellus, loeum retinensTheodosii saiictissimi ar- fecerunt,etquisimul inveiUi sunt, dignieademcum
chiepiscopi llierosolymorum dixit: Nostis omnes, ipso puenaetdamnatione sint, hoc non veraciterdixe-
amici Christi. fratros, i|uia Spiiitus sanctus, qui lo- rint : otenim cum siraus infirnKe luitur.e, non sem-
eutus esl in prophetis, ipso ot iii apostolis ost por ferimus mortem imminentem nobis, el ideo for-
allatus, etomiiia iiuajcunquc gosla sunt a patribus noiinunqu;imeti;imeaqu;e nolumusagere
niiiLinfes,

nostris olim, et iii lege posila sunt, ot gratia spiii- inviti compellimur. Deniiiueet isti, qui ex conse-
tualiacta consistunt;et ideo patriarchalia capita in cratione beati Methodii et sanctissimi Ignatii timo-
mundo posuit Spiritus saiietus, ut in Ecclesia Dei ribus subacti, et pavore regio, et potestativa tyraii-
pullulaiilia sc;iiuLila poreaoxtorminentur, et paciti- nide iiicurvati sunt.etconcurrerunt proplerviolen-
ca conslitulio inipsa interveniat,etconcedatur. Igi- tiam ; deiuile confestim et post pauxillura reproba-
turcumpr;esidensotpr;ecedens senesseiiiorisRoin;e veruiit qu;e ;ul illo pr;esumpta sunt contra Igna-
nequaquam receperit Photium, nec etiara Orientis tium sanctissimum patriarchara, et recesseriint ab
tres throni, videlicot Alexandris, et Antiochi;^, ac eo, venia sunt digni ct maxiine : ii qiii mala passi
Hierosolyraorum, non eral opusvocareilluraadexa- sunt, etdiversasabeo Iribulationes, etdepositiones,
minationemvelrejudicationem. Hujusraodienimac- etcustodias, etexsilia pertulerunt; quosbeatosesse
tiones de iis qui recepli sunt in ecclesiis Dei, et etnos quoque judicamus, quemadmodum et ante
cunctis sedibus, soIit;e sunt liori. De iis autem qui nos delinierunt Xicolauset Adrianus sanctissimi pa-
nunquaminseiiiori Romaetreiiquissedibus reeepti triarch;e Rom ini. II;ec ergonos et hissimilia in po-
sunt, nullura omnino debet iteratum haberi judi- sterum cognoscentes, verum et a primordiis compe-
ciura. Ilujusmodi eniin in semetipsisevidentem h;t- neque Photium recepiraus, neque manus
rientes,
bent propriam d;imnalionem, ita utet nos bene fe- impositionesejusadmisimus ; nihil enim incertum
eerimus eum. (jui nunquam a seniori Roma et factum est nobis tanto hic tempore domorantibus.
Orientalibus thronis receptus est, iiuUatenus addu- II;ec quidera velut in compendio diximus, causam
centes ad retractationera examinis habebat enim : demonstrantes qua vocati sumus, et adhssiraus s;in-
hanc secum ferens manifestissimam sui damnatio- D ctissimo patriarch;e Ignatio, et nequai(uam provo-
nem. Alium itai|ue nos patriarcham Constantinopo- cavimus Photium :id examon vel itoratum judicium.
leos neque cognovimus nei|ue recipiinus temporibas Elenim et ipse Photius misit per quenulam imperi;i-
istis,pr;eterhuncsanctuinvirura, patriarchamvide- lisdignitatisad sanctissimum metropolitam Tyri, si
licet Ignatium, ex quo thronura Constantinopoleos forte aliquando receperit se in throao Antiochiae
gratia Dei etelectione ecclesiastica tenuit, hunc h;i- et confessus est, et non negavit, et confessus est
buimusreceptuminsedibusnostris:etsi;idvenientes qui;i nunquain suscepimus Photiuin in throno An-
huc non invenissemus eum in patriarchio suo, sed in tiochiai. Itaiiue neque in seiiiori Rom;i, neque in
insulaexsiliisui,aliumnonsuscipereraus, sed hunc thronoHierosolymarura,ne(iueinthronoAntio;',hi;e
eumdem appellaremus patriarcham Constantinopo- susceptus Photius, quomodo putas esset apud nos

= An-hicpiscopos. Licet vocaverit archiepiscopos, privilegio scilicet sedis apostolicae fretus, quse sola
nuUus tamen excepto Ravennate ob temporis incom- jus habet (|uoruralibet ligamenta vel sohitionespon-
moditatera occurrit. Veruin ille cum aliquantis et tifuum solvendi vel ligandi cum utiijue de omni ;

Photium repulit, etlgnalium patriarcliam admisit ecclesia fus habeat judicaudi. Edit. ead.
47 ANASTASII BIBLIOTHECARII 48
retractione » judicii di£;nus ? Hrc nunc dicinuis. A trnnsactapstlinra.hnjusrciiiratia. inalioconventu,
suDicienter v.ijcnlia exhiljere voluntatem et respnn- Dco favente, facieraus (jund deb 'mus. Et surgens sa-
sionem nosti'am super quibus interro:;ati sumus. cersenatusdixit : Benedictus Deus, <|uia meruimus
Magniticentissimi et glosiosissimi principes dixe- videre sanctam die.n istam, et honorabilem C(etum
runt : Ecce coiitri;ionem n jstrani sanaslis ati|ue cu- nostrura ecce h;pc omnia sccund
: um rationem verita-
rastis, etoranes confltcraura Deojudicium sanctnm tis terrainatasiinl.Di'indestansin raedio Stephanus
sanctarum Irium sediura: Ubi iiiiiii sunl iluo ic/ Irrs Deo amicissirans diaconus sanct;eConstantinopoli-
congregati in nominc mco, Christus ail, ibi sum in tan irum Ecclesi;e et devotus notarius laudem hu-
me^io eorum{Math.\\ui). Sanctissimi vicarii senio- juscemodi Multos annos imperatorum Basilii el
: !

ris Romae dixerunt Ila moris est sanct* Romana;


: Constanlini magnorum principum et imperalorum
ecclesia; canonicam dilisentiam possidendi,et pr:r multosannos Orthodiixorum imperatorum multos
I

pterecclesiasticum ordinemeura,qui per fenestram annos Deposilorura


! injusliti;e raultosannos Pacili-
!

ingressus est in caulas ovium, ut lupum perse- ciirnm impei'atorum nuiltis;inniis! Ilostium mend;i-
quendi et gaudet sancta haec synodus de vestra ho-
; cii multosannos! Amatorumetfautoruin veritatis et
norabiliresponsione.Etiamhodieauribusnostrisin- justitise muitosannos! Eudoxix piissimae August»;
dnxistisetostendistis verara fldera ; quodenimore B muliosannoslNic.olaibeatissimipap^eKomania-ter-
dicitis, opere desideratis flnire. B.ihanes famosis- na raeinorial.Vdriani orthodoxi pap;e Romani mul-
simus patriciusct pr;ppositus dixit : Ihibct alii|ui(l tosannos! Ignatiiorthod i\i p;itriarch;eConstantino-
vestra sanctitas hodic. utdisponat ".'Dco amicissimi poleosmultosaniios ! Orlliodoxurum p;itriarcharum
vicariisancta! KomanieEcclesixdi.verunt: Vellemus Orientismultosannos!0rthodoxisenatusmultosan-
ordinare de libello, quantum possemus, sed quia nos ! s.tncts et universalis svnodi aeterna memoria !

" Forte retrartaiione.

ACTIO SECU.NDA.

In nomine Domiiii et dominatoris oranium Jesu gnificentissimo proconsule ac patricio, Joanne ma-
Christi vere Dei et .Salvatoris nostri. Consulatus gnificentissimo patricio el logotheta okeos dromi,
protectorum et tranquillissimorum irapei'atoru:n p Leone magnificentissimo p;itricioet domesticoexcu-
nostrorum dominorura, Basilii quidem anno tertio. bitorum, Paulo magiiiflcentissimo patricio et prs-
Constantini autem liili (^jusanno secundo, [lerpe- fccto pr;rtoriiirum. Manuele magniflcentissimo pa-
t'Joruin AuErustoruin, iiRlictionc tcrtia, XonisOcto- tricio,Thco|ihylacl(i m igiiilicentissiraopatricio, Pe-
bris, pr;epositis pretiosiset vivilicis lignisac inte- tronatera.igniUceiitissimopatricir), Horestelaudabi-
meratis et sanctis Kvangeliis, conveniente autem lissimo protosphatario et doinesticn ycanatorum :

sancta et universali synodo, Donato Deo amantissi- atquesanctissi.-nisepiscopis^videlicetNicephoroDeo


mo episcoi Deo amicissimo
Ostiensi: et Stephano amicissimo melro|)olita Amasi;p, JoanneDeoamicis-
episcopo Nepesino, atq Marino reverendissimo 'e simo metropolita.-^yhri, Niceta Deoamicissirao me-
diacono sanctae Romanae Ecclesi;e, locum obtinenti" tropolita Alhcnarum, Metrophane Deo amicissmimo
bus sanctissimi .\driani pap;e Romaui. et Ignatio nictrnpolit Smyriue, .Michaele Deo amicissimo me-
1

sanctissirao patriarchaCoiislantinopoleos,elThoraa tropolita Kliodi Georgio Den araicissimo episcopo


sanctissiraometropolitaTyri, locum obtinentesedis lleliopoleos, PetroDeoaraicissimoepiscopoTroadis,
Anliochi;e, ac llelia Deo colendissirao presbytero et NicetaDeoamicissimoepiscopoCeplialudii,Athana-
syncello locum obtinente throni llieros ijyinorum : sio Deo amicissimo episcopo .Magnesio, Nicephoro
pneseiite (|u ii|iie sacro senatu, vidclicct Thcnddro i) Deoaraicissimnepi,scopoCotron;r, .Vntonio Deoami-
mjgniflcentissimo proconsule ac inagistro, B;ihaiie cissimo eiiiscopo .Vlisii, .Michaele Deo amicissimo

magnificentissi.no patricio et pr;epositJ, llemerio ejiiscopo Cercirorum his ita convenientibus, stetit
:

magniflcentissimoproconsuleacpatricio,Theopliilo in medio," Paulus Deo amicissimus charphylax, i"

magnificentissimo proconsuleac patricio, Lcom; ni;i- et dixit : Ipsi ([ui ceciderunl sub Photio venerunt
a Pinilus Deo iimiris-imus. Pauliis iste
archicpi- ininistrorum, et agens ecclesiastica cuncta prnrsns
scopus (|uoiidara fuit Photio coiisi>(',r,itus, scd ((iiia
;i obsc |uia, exceptls illis snlis qu;e ad s;icerdotale
cura caiteris, (|ui Photio raanusirapositioncm sus-
;i speci.iliter ai- pro|iric pcrlincre prnbantur oflicium.
cepere, secundum
seiitentiam papa» Nicohii coiide.n- Siiie illo pi'a'terea iiullus pnesulura aut clericorum
uatus procoiisohiti me
est, et (|uoniain is ei;it utilis aforisvpniensincniispcctuiii palriarclue iiitromitli-
dainn:itionis ab Ignati p;itriai'cli;i clnirtopliyhix
i
tiir, nullus ecclcsiisticn conveiilui |irascntatur,
elTectiis est scripscral eiiiin et pipa Roin;iiius nt
: iiullius epistohi pitri;ii'cha' mis.sa r(H'ipitur, nisi
alia illuin, exccpl saccrdotio, quanlacunqu.; vellet,
i fortca c;rtpris patri.ircliis inillaliir, nullusad pr;e-
dignititi; ditarct. l'.un. lioM. sulatuin vel allcrins ordiiiis (lcric^itiini, sivc ad
('liarl<'iilii/la.r. Iiiti'1'pri'latur clnirtarum cistos.
I, pneposiliirain inon.isicrioruin provchilur, nisi isle
Fuiigilur ;iuteinotlicio cli;irt ipliyl i\ ;ipud ecclesi.im liiiiic ;i|iprobp| cl coniinpiidpt, ;it |UP de illo ipsi
Constantinopolitaii;iin,quobibliotliec;iriusapud Ko- patriarchajsuggerat, et iiiseiir.esentel.
manos, indutus videlicet infulis ecclesiasticorum
:

49 INTERPRFXVTrO SVNODI Vlir GENERALIS. — ACTIO II. 50


ciim lil)olls (luiil vidtnnr vobis? (^xpptunl (Miim A et ipsiuscomministri PstiseffiT.tl, (|nia inc.ompara-
iii:j;rc(li s:uictam liaiic ct iiiiivcrsalcm syniidum. bilisciMt iii .s;iccr(liitibus, vit I (^t scrminc rcs.lcn-
Sanctissimi vi(Mrii scninris Itoma' cl Oricntis, ct dciis, (|iicin pcnc nn: macul:i tctinit: scd hi(;int;i-
omnis sancta synddus dixit : ln;;rcdiantiir. lU in- lcm ct t;inlnm viriim nnn sci;nis cxstilit li:igere
pressi sunt prirdicti cpisc ipi, pra't'.Mcntcs liliclluiii nicntc inrclicissima dctentus (i|uein nonvidit, nec
iii manibussuis,et adorantosproposita intemerata cof;novit)inaculam phirimain, innumerametcoacer-
judicia procidcrunt sancta; synddn. Sanctissimivi- vatam: et post multitudincm ctiani, masnitndinc
c.arii scnioris Udnne dixcrunt: (Jm estis vos (|ui pi';i'va|iiit in v;iiiit:ilc su;i : cl si nicn(laccs.;itt:imcn
intrastis hiic cpiscopi, ct :i (|ii i c(insi!cr:iti estis '?
dc Oricntc cx omnibns patri:ii'cliis apocrisiarios
ThCixl:irusmctr!ipiilit:i():iri;c(lixit: A diiininoiliistro (|ii isi conconhint 's, et ccrtissiini (|u;e ;i se dice-
sanctissimo patriarcha Ign.itioet bcalissimoMctho- b:intur noscentcs, multo sludio duxit, ut hujusinodi
dio.Sanctissimi vicariisenioris Roniicdixcrunt: Et virum depositioni submitteret: et habens conscn-
quot estis"? Theodorusreverendissimus metropolita t:incostestest'alsos, transmisitc nnmenta, mcndacia,
Cari:e dixit : Numerum nescimus. S:inctissiniivica- et viros deceptos, et veniebant ad coinplcndnm

rii senioris Ronue dexcrnnt : (Juid dicitis ? ((uid (|u;psibi visa cxstiterant. Et nisi Dcus omiies ope-
habetis ! ([uid vultis .' Episc ipi dixerunl : Prncidi- B rilius manuuni siiarumcompcditosligasset, nosuti-

mus sanctie et univcrsali huicsynodo, pccnitcnliam (|uc cu.n hujusmodi cadercm'is; nimirum qui pro

expetcntes. Sanctissimivicariiseni iris Roin;e dixe- pastore lupus esse videbatur. Diximus de Nicolao
ruiit :Qui<l cst hoc quod fertis? Episcopidixerunt parum. Non solum ;iutcm huic talia operatus est,
l.ibellus confessionis, supcr quibus pi'cc;iviinus in scd ctipsum sanctissimum sacerdotem ac pastorem
(iominum nostrum sanctissimum patriari'liani lgn;i- nostrum, qui nos impositione sanctarum ni.inuum
tium Sanctissimi vicarii scnioris Ronuc dixerunt: siKirum, cum esset summus antistcs, sanctilicavit,
Confitemini vos peixasse in hac causa? Episcopi multis prius studiis, cum saicularis esset, impu-
dixerunt : Confitemur. Sanctissimi vicarri senioris gnans,etinnosinspiranspostea hypocrisim, cuncta
Romic dixerunt : In libelloita habet ut ore vestro negavit, et omnibusconscntancis suis, vel qui sub
dicitis?Episcopi dixerunt: Legatur libellus, cttum ipso eramus, siasit ut sechirographis terribilibus
ea quiB dc nobis sunt certissime compcrietis. profiterentureum sc habiturospatriarcham patriar-
Sanctissimivicarii senioris Rom;c dixerunt ad Dei charum, etsummum saccrdotemsummorum sacer-
Aptum apparet vobis, ac
cuitores vicarios Orientis : dotum; et tuncquidem innobisita faeiebat. Postera
omni sancta!synodo, utsuscipiatur libellus confi- vero die fraudes consuebat adversus euiii, et men-
tentium se peccasse?Sanctissimi vicarii Oriciitis et C daciorum infinitam multitudinem, quasi crimiiuim
totasanctasynodusdixerunt:Siplacetsanctitatives- niatcriam habcntiuin, queniadmodum et adversus
tnc, ac honoralissimo patriarch;e Ignatio et nobis bealissimum Nicolaum gessit : qu;e et volebat in
bonum videtur ut suscipiatur et in conspectu synodi omnia patriarchia transmittere ut sicut ipse post ;

legatur. Sanctissimi vicarii senioris Romie dixc- modicumdepositionem acanathcmatismum in eum


runt: Ergo quoniam omnibus placet, suscipiatur et fecit, utolim voluit, ita et c;eteri patriarchre face-
legatur. Et accipiens Stephanus Deo aniicissimus rcnt. Sed hujus fraudem non celavit Deus sed om-
diaconusct notarius sanct;c Constantinopolitano- nibus patefecit ; et hi qui dolum manifestum fece-
rumEcclesiffde manibusjam denuntiatorum epis- runt, exsiliis ct proscriptionibus, ac flagris, atque
coporum, legit magna voce in audientiam omnium. multis taediis submissi sunt: sed nec sic valuit se
reprimere, sed quemadmodum impetum habuit mi-
LIBELLUS. seri voti sui , depositionem et anathematisnuun feci t,
et incum, his factis, quid malorum in ipsum ex
Siquidem essentignota in senioriRoma, qusedira tunc non cgit? Nonncdentesejus r;Klicitusevulsit,
contigerunt a Photii mente impugnatoris Eccle- •>,
faciens eum in facie percuti ?Nonne pedes ejus fer-
sis, oportcrct humilitatem nostram multum texere D reis vinculis munivit?Xonne cum fngalapsis,etfu-
sermonem, roborantem quiB circa nos perpetrata gaciinis servis, in fuetoribus et sordibus damnavit
sunt, ct quibus ct quot ad i(iso atrocitatibus sub- eum, ut morarctur tempore non pauco ? Nonne de-
missisumus: quia erat viralia quidein loquens, et nudanscumvestimcntis, qu;e induebat absque pri-
alia cogitans, ct o|)eram dans mendacio ex arte : maparvulatunica, hujus crurascidit, et in sepul-
gentilium scmiier proponcb:it bona, devieniebatau- cro,quod in modumrogifactum cst,delusum locari
tem inmala. eterat potensad su(ierandum et deci- fecit, candelas fundens qua; ibidem elucebant, ne,
piendum, ut non est factus, nec flet ullns hominum. aquameis habentibus, cum sitiutcrctur, adrcfocil-
Undc cura taliscsset, supiihintavit nos, sed scrmo- lationem potarctur exillis? Nonnc hunc erectum
nem prolixum supra modum faccre nolumus, haben- starc facientes, tulerunt virgam, quara tcnens in
tesvoseorumquaidicunturtcstes. Namscitisutique manibusfulciebatur, sencctutisimbecillitatcm con-
vos, qui meruistis obsecundare sanctissimo papae cum diebus
solans? Nonnc sine cibo ac potu multis
Nicolao, lucernae ccclesi», ac luminari totius orbis. transigerefecerunt?Nonneexsulcm illumfecit, ubi
" Vox illius libelli solum ad Romanos vicarios in finem usque dirigietur.
AXASTASri BIBLIOTHECARII S?

siiiu frequeiUcr incursusbarbarorum, etr.ipiiinlur A cunque, sedcumsymplionia. et epulis, ol vestitusa


honilnes. t|iiiloiisillis inliabilant,et gladii pftlciun- iiristinumindumenlumetprimamsto-
|iroi)rio|)atre,
tur imieinlium ! .Setl (|u;e ad eo sustinuit tantic lamrooopil(LM<xviiij:utdaretformam lemporantise
multilii(linissunt,uldinumerareinvanumlaborare acmoderationis faciendaesuper nos, qui recidimus;
sil : ue((ue enim sermo valebit haec enarrare. Et et publicanum humiliatum justilicavit {Luc vii), et
tunc, quem? imperatorum filium, et imperatorum meretricis lacrymassuscepit(I,ucxxiii),at(iuelatro-
nepotom", imsuhions, haliitu mo-
((ui aiiirelicam vit uis oonfessionom admittens, hunc ipso dio iii para-
nastii;e cunversatioiiis indutus est. qui Dco placa- disuiu iiitroduxit [ilatth. xx). Hos vero (|ui in vinea
bilis. et angolis revorendus, atque da>monibiis me- pondus totiusdieisuslinuerunt,et (luiuiia horatan-
tuendusa|i|iaruit.Ex his, quotexiguitatem nostram lummodo perseveraverunl, ut media prictereamus,
severitiUibussubmiserit, etsi dicerenon [lossumus, pari fecit dignos mercede(LMc vii); acei cui multum
vos colligereac nosse valetis: si enimtalibussum- (lobobal. et cui pauca, ex ;equo donavil. iit ad m;i-
niissacerilolibus, soilicot |)a|)a> Nicolao, et sanotis- joromdignit^itom attnherol. quibus miiltum dimi-
siino (latriarcha^ li;natio , t.ilia oporatus est. uobis sil.Ciim hiijiisinodispein hiiinilil:iloanima', et con-
uti([neliuiiiilibiismontisnuindiliaqualiafecerituoii Iritione cordis. ad sanctil.ilem v,>slram accedentes,
ignoralis. Mnltienimexnobiscuminfidelibusgenti- n hunc vobisiibellum dedimus, non in labiisdolosis,
bus in pnetnrio mulclati sunt, famei(ueac siti, seu neque in dolo mentis. Ipse Dous testisest. qui etiam
ca-leris miseriis afflicti, ad secandum marmora pro vades ost nosler: sed ox sinceritate ac muiidilia spe-
li;:;nis (lainn;ilisuiit:aliiniilein prooo, ut cumlignis ranlos inmiserationoDoi nostii, ([ui hoininemamat,
forirontur, spathaporcutiobantur, iis qui foriobanl, ot intercessiones sanct;e ac inteinerat;e Dei genitri-
uon ut sacerdotes, neque utliomines carnem feren- ciSiMariae, etsanctorum apostolorum, et bealissimi
les, sed ul inanimata corpora percutiontibus. lllud ac sanclissimi papa" Nicolai '' , atiiue snncti patris
vero, quod calcibus submitlebant, et huic poena? nostri et summi sacerdotislgnatii, vestr;equc beati-
subjeclis viscera evellobant, ut leve tornenlum ha- liuliiiis oraliones, nec non oi sanolissimoruin vica-
beb;int. Iil pra>terea,quoinonillbusferrcisnniciel):it, rioruni Oriontis, jam noii l;iliter nos expavescere,
etcatonisvinciobat. fonuinpost multosiliesin escam sed nuinum aocipionles a vobis. qua; nos confortet,
pnebcns. humanilatem multam essc putabat. Quot et in recliludino slaluat ; et quantum ex proposito
autem in tenebrosis et umbra mortis, in foctoribus usque ad sanguinem decertare in ecclesiasticis cau-
morliforis inoludobant, nec tegebani. cum facerent? sis, ut et culparum (iii;is fecimus. ex liac correctio-
sed glor;iiitos, ot oaohlnnantos magiia voce, nescion- no. in salisfactioiio cordisfd/.. el satisfactione cor-
tibus cuni feritatealiiuo jactaiitia lo(|iiel)anliir. In- p (lis) indiilgentiam porcipi;imns . et non ullerius
dentos. Et rogati ut hilibus misericordiam pi';T!be- 1'hotio, vana sapienti vel consentaneis ejus, dum
rent, magis insaniebant, ac deterius causabantur. permanserint id exsecratione sua, et sanctae Dei c,a-

Alios etiam in extremitates orbis, et iii alienigona- lholic;o Ecclesiirdissonaverint. ooncordabimus; nec
rum loca fecit exsiliari. Hisatrooit;itibus subniissi oiroris ojus ot seiluctionis tiirbulonla nnenla gusta-
nos, et in summum sacerdolom nostrum, el in oos biinns. Ecoo eiiim oa, iiiKC ;il> ipso bibimiis, el ama-
qui cuin illo persevorabant, pejora his et sieviora rnm ot dolosuin, ac oxiliale pocnliim oxfpuontes,
committi videntes, allliclictfatigati sumus, videlicet nosmet en hanc sanctam synodum projioimus, pro-
tam in aliis fieri h;cc aspicientes. quam ipsi talia filenles etiam accepturos nos esse libenler a sanc-
(latientes; ideoquodelerriti incidimusseductionem tissinu) summo sacerdole nostro epitiinium defini-
el errorom ;itque vim s;evissimam; el iioii sponte tiim.Si antom post h;iiiooro(iiiinom,(iu;e in nossine
fecimiis (|u;e dicero confitontes confundimiir. Sed calliililateatiiiio Cdnliirbationefactaest, noscallide
omnia h;ec f;icta sunt in nos, necessitale ad eo et agerc contra Ecclesiam Doi in ali((Ho voluerimus;
vi non cessante, volunlateque nostra senullo inodo sit nobis depositio a Palre, ctFilio, etSpiritu sanc-
flecti consentienle : lacrymis enim et gemitibus po- lo, etuulla ad erectionem ulterius revocatio. Do-
nitus roplebamur et facionlos, et post(|u;im faciol);\- U nalus sanctissimus opisi^opus Osliie, el Slophauus.
mus. Sod est iiobis spos salutis non ex operibus no- saiiclissimus opisoopus Nop;p, et .Marinus Deo ami-
stris, nc(|iic cx jiislili;! (iii;im focimns iici|iie ciiiin (•issiiniis diacdiiiis s;iii(i;e Uoinaiiornni Eoclcsi;e vi-
feciinus: licetcnimrestilerimus,ct nuiltam vim per- carii Koniani iiitorrog;ivoruiilepiscopos: Cujusestis
pessi, multisque tormentis subacti simus, in finem consecratio"?Episcopidixerunt: Diximusquiabeati
tamenin miscriis non snbstitimus. Est crgo spesex Methodii ot sanctissimi Ignalii. Sanciissiini vicarii
eo,(|uovosostis imitatoros I)ei,ol qui vos miscriinl, I(om;iiii dixorunt : Suscipiiniis vos so; iindiinipra'-

atque dominus ol suinnuis sacorilns iiostor simili copliiiiioiii siiKiissiini p;ip;e nostri .V(lri;iiii propter
inodo. EtoiiiiiiotDousluxuriiisiini liliuin proptoro.iin coiifossioiioin libiili p(vnilonli;e \oslr;e. Uoverendis-
paradigma posuit. qui, oinni vit;isua male consuin|)- siini episcopi dixerunt : Et iios adoramus vos, et
la,veniensad|)atrensuum,suso,eptusest, et non iit- suscipimus vos judices, el judicium veslruin tan-

» Ignatius enim filius imperaloris Micliaolis, ei cis et a|)ostolorum, veruin etiam sanctissimi quoii-
nepos im|ioraiiiiis Mccpliiiri liiii. dam pa|);c Nicolai se sperare fateantur.
' Nola quod nuii suluiii intercessiones Dei Genltri-
.).} IXTERPRETATIO SYNODI VIII (iENERALIS.— ACTIO II. .A

i|iiam ox pcrsona Filti Dei habcmiis. Saiictissimi A confessionis nostrse, ac profitentes usque ad to-
viiMriiscniorisRoma'i!ixcrunt: quotcstis numcro? tam vitam nostram conscrvaro ((u;c illic scripta
Illi aulcm ilixcniiit: Et antci dixiiiuis quia ncsci- sunt iiicoavulsi. Ijnatius sanctissinuis palriarclia
mus. Sanctissimi vicarii scnioris Koin;c dixcrunt: r.nnstantinopolcosdixit: B^nc acdcccntcr fecistis,
Eccesanrta Ro;nana Ecclcsia non claudit viscera lilii dilectissimi nnstri.Eccc suscipiM vossicut mi-

sua omnibnsvobis, si otrcrtislilicllumcx toto cordo sericors ct hcnevolus patcr prodigun (ilium suum
vcstro.Etiterum iidemipsisanctissimivicariisenio- reversum ad pcenitcntiam; proptcrci quia ctsancta
risRom;radepiscopos dixerunt:Detulibuslibcllu;n RomanorumEcclesiabenigniori affectumotaester-
a sanct:iRomana Ecciesia,asanctissimo papa Adria- ga rcvcrcntiam vcstram, (|iiibus et concordaverunt
no, mandalnm ;id co accipicntcs, exigcrc a vohi.s etiam Oricntales seiles. Et post lioc Theoiliirus rcvc-

licri ipsum lihclliim, ctsic vos snsciperc: vulticrgo rendissim s episcopus Sinopa; dixit: Non soluin
facere quod jussum cst asanctissimo papa .\driano? cpitimiissumusdigni, sed cl poenis: sed miscricor-
Episcopi dixerunt: Nolumuset placct nohis, et snh- tuamagnaest, domine. Xenophon reverendis-
ilia

scrihimus. Sanclissinii vic:irii scnioris Rom;edi\c- slmus cpiscopus .Milassi dixit:Cum siin multis
rnnt : \ olumus cl jnbcmus rclcgi c m in conspeclu pa>nisdic;nus. snperhumcralcaccipio. Et postquam
omninin. Etaccipiens Stcphanus Deo amicissimns B acceperunt superluimeralia sua. sederunt sinpuli
diaconus et notarius lcgitlibellumGra-cc, qui aRo- in ordine suo. Et iterum PaulusDeo amicissimus
mano fuerat transmissus, qui etiam in prima lectns chartophylax stansin medio dixit: Postquam in-
est actionc. Et post lectionem sanctissimi vicarii se- gressi sunt in hanc sanctam synodum episcopi,
niorisKom;i>ad episcoposdixerunt: Lihclliim hunc qni ceciderunt, ecce pr;vsto siint et presbyteri,
audistis?I'lacctvohis?Scrihitcillum.Suscipitisom- babentes eumdeni libellum. et rogantes sanc-
omnia qua> edita sunta sancta Romana Ecclcsia ?Re- titatem vestram, ut intrent in hanc sanctam
verendissimi episcopi dixerunt : Placet, scribimus, synodum : quid ergo placet sanctitati vestrae ? Saii-
etsuscipimus omnia. Donatus rcvcrcndissimus epi- cta synodus dixit Cujus consecrationem habent?
:

scopus Ostiensis, et Stephanus sanctissmus episco- Paulus Deo amicissimus charthophylax dixit :

pus Ncpesinus, et .Harinus rcverendissimus diaco- Beatissimi Mcthodii, et sanctissimi Ignatii. Sanc-
nus sancta?, Roman;e Ecclesi;e, dixerunt Et scrihite : tissimi vicarii dixerunt : Intrent. El intraverunt,
cum.Et suscipicnsTheodorusCaria>, scripsit illum. Thomas primus presbyterorum, Cosm;is secundus
Deinde similiter EuthymiusGatana? Photius Naciv atquedefensor, Pantaleo presbyter. Joachim pres-
]ia>,StephanusCypri irum, alter Stephanus Cylir;e, byter et defensor, Megistus preshyter, Nicephorus
TheodorusSinopes, Eustachius Acmoni», Xenophon C presbyter, Theidosius preshyter, Ephanius presby-
Milassi, Leo Daphnusi;p, Paulus .Meles; omncs isti ter, Theophylactus preshyter, Sisinnius presbyter,
scripsorunt Romanum lihellum, et dederunt hnnc Gregorius presbyter, et paria episcopis facientes,
sanctissimis vicariis Romanis, etiam cum suhscrii)- tradiderunt libellum poenitentiae: deinde scriben-
tione testium. Et post hoc Thomas et Helias sanctis- tesetipsi Romanum libellum, susceperunt a pa-
simi vicarii orientisadsanctissimos vicariosRoma- triarcha oraria sua, dicente ad eos : Cognos*ite
nosdixerunt: Ome quod disposuistis placetnohis quia verax homo sum,
sermo meus flncm hahet.
et

Sanctissimi vicarii Roraani dixcrunt : Quoniam ho- Ecceenim niagnam raeruistis compassionem etve-
num diligitis, ideo, fratres nostri venorandi, placet niam asancta Romanorum Ecclesia, et omnihus
nobis et vestra dispositio. Et rursus iidem episcopi nobis. Postquam ergo ingressi sunt episcopi ac
ad Orientales vicarios dixerunt: Si videtur vobis prcsbyteri, rursus stans Paulus Deo amicissimus
bonum esse, deturdecidentium episcoporum poeni- chariophylax in raedio dixit: Similiter et diaconi,
tentiae libellus. Patriarch;e sanctissimi vicarii qui ceciderunt, habentes manibus libellum poeni-
Orientisdixerunt: Videtur nobisessebonum. Ign,i- lcnti;T;,dcprer,anlursanctam synodumut introeant.
tius sanctissimus patriarcha Constantinopoleos ,
Sancta synodusdixit: Cujus consecratio sunt? Pau-
dixit: Ponatur libellus super preciosa ligna, et D lusDeo amicissimuschartophylax dixit: Beatissi-
sancta Evangelia, etsicoumaccipiant, otdent mihi. mi Mctho;lii ot sanctissimi Ignatii. Sanctissimi vi-
Sanctissimi vicarii senioris Romae una cuni orien- cariisenioris Rom;T!etOrientis, ac sanctact univer-
taiibus dixerunt : Ponatur. Et ponentcs episcopi salis synodus dixerunt: Introeant. Et introierunt.
libellum super sancta Evangelia et preciosa ligna, Constantinus diaconus, Joannes diaconus, Stepha-
et rursus sumentes eum, dederunt Ignatio sanctis- nusdiaconus, Michael diaconus,Christophorus dia-
simo patriarch;i> Constantinopoleos: et sumens conus, Leo diaconus, Thejdosius diaconus, Nico-
patriarcha superhumeralia, tradidit eis. Primo laus diaconus, Sophronius diaconus. Et ait Ign;i-
autem omniumdeditTheodoro metropolit;e Caria', tius sanctissiraus patriarchaad eos: Ltiqueexpro-
etdixit ei : Ecce sanus factus cs, jain nolli peccari; positofecistislibelluinquemfertis?ReverenJissimi
ne deteHiis tibi aliqiiidfiiut{Joan. v ) Theodorus re- diaconidixerunt:Deusscit, quiaex.nultaalacritate
verendissimus metropolita Cari» dixit Con- : illum fccimus ipseeiiim novit conscientias nostras
;

fugimus ad sanctitatem tuam tota anima, et quomodoerantcirca sanctitatera tu im, cu:b tyran-
mente munda tr;Klentes propria manu libellum nidempatereris.OusveroPhotiofecimus, coacte ac
II

5o A\.\STASII BIBLIOTHECARII 56
inviti fecimus: sed gratias agimus Deo et sanct itali A cse Ecclesia. Si quidem carnibus vescuntur. absti-
tua;,odomine quianoi) retribuistinobis seiuindun nere se a carne, caseo et ovo : il vero qul ornes
peccatanostraetcul[)asn:istras;sedcom|)assusnobis non comedu^it, abstinere a caseo et ovo, et plsclbus
miseratuset misertuscsnnstri, et dimislsii nobis quarta feria parasceve [edere] legumlna et olera
peccatanostra.Elfacientibuseissimilia episcopisct cum oleo et pauco vino, facereque genuflexiones
presbyteris. Etaceipienspatriarchaoraria ipsorum, qulnquaginta per sinsulos dies, et dicere Kyrie
reddiditels Etposthoc, iterum stans inmedio Pau- eleison, centies. et domine peccavi, centies, et Do-
lusDoaraicis imus chail iphylax dixit: Venerunl mlne ignosce mlhi peccatirl, centies recensere- :

etsnbdiaconi quiccci.lerunt insanct;im hanc syno- que sextuni psalm m, et trigesimu:n septimum, et
dum,eumdem libollum pr.f manlbus hibentes, in- qulnquagcsi.num: haec mandolioi cust)dire us |ue
gredi postulantes. Sanctissimi vicarii senioris Ko- ad Chrisli .Nativitatem, non autem hjbeas potes-
maB et Orientisdixerunt: Ingrediantur, placetenim talemmlnlstrandi, necagcndiquoquo modo qua-sa-
nobis. Etingressisunt.
Thomasdomestlcus» sublia- serdotum suiit, et tunc in n.it illtlls in:ignl Dei et
conorum, Eustachlus, Stephanus, Phntinus, Joan- salvatoris nostri Jesu Christl reclpies sacerdotium
nes, Paulus, Thumas: et faclentlbus similla pari tuuin, et mecum eris sacerdotio fungens, et mini-
modo,deditet ipsispnqirH honoris Insignia. Sanc- B strans immorlali aeternoDeo. Etpost leclionisepiti-
tissimi vicaril senlorls Koma; dlxerunt: Secundum miorum compietionem, rursus ipseStephanuscol-
formamhanc,secundumquamhodiernadlesuscepi. laudavit: .Multos ann isimperatorum Basilii etCon-
mus episcopos,et presbyt.'ros,etdiaconos,etsubilia- stnntliil! magnorum dlctatorum et Imperatorum
conosqui ceciderunt, suscipi deinceps decerni iius multosann Orlhodoxorum Imperat irum multos
is I

omnes ([ui simlliter peccaverunt. el p(i'nlleiitiam an'ios I l'aciticoru.n imperatorum multos annos !

agunt. Et post ha'c s inctisslmus patriarcha Ignatlus Depisit irumlnjustitiiemultosannos!llosliummen-


dixit : Epitimia quae Indicta suntiis qui ceclderunt dacii multosannos! Amatorum etfautarum veritatis
episcopis, et presbyteris. et diaconis, et subdlaco- eljustithe inultus innis! Mculai beallssiini paps
nls, ab hac sancta et univ'rsall synido. In audlen- Koin.uil a'teriia inemorl i ! .Vdrl ini ortholoxi papx
tiamoninlumle|,'antur; quatenusli iiit (ininiljus luo- Uoinanl inultusann )s! Ignatilorthodoxi patriarchae
Slephanus diac(jiius et n ita-
nifesta. Et acci|ilens Constantinnpole.JsmultosannosIOrthodoxlsenatus
riuslegit:Sil rernediumet salutem aniinieferens.ac multos annos! Sanctae et universalissynodi aeterna
valdediscretum epitiinium sacerdoluini(uiperinul- memoriab Deusdeposuit moHminal'hotii,([u;ein-
.

tamconsuetudinem cecidi^runt et negaverunt


pnj- ciplunt Indlvinoloco etsi nul deposulleuin, utiien-
priachirographa.([u;cl)eneacreguLirltereditasunt i: dacli amicum et conculcatorem venerandae figurae.
ad spirltalemcoiilliclum et unltatem sanct;ecatholi-
" Primum subdiaconorumGraeci domesticum vo- b lambici versus hi sunt apud Graecos.
cant, quem Rom^ini oblationarlum.

ACTIO TERTIA.

In nomine Domini et dominatoris Jesu Christi locum possidente Theodosii sanctissimi archie-
veri Dci et salvatoris nostri. Consulatus Deo coro- piscopl sedis llierosolymorum: Deinde |)er jussio-
natorum dominorum nostrorum, Basilli quidem nem amicorum Christl et Dci culturum magmrum
anno tertio, C^nstantini autem filii ejus anno se- imperatorum Basilii et Constintini; praesentibus
cundo, imper.itorum [)er[)etui)rum .\u.;iistorum, et audientibus etiam magnificcntlssirai prin-
inJicllone tcrtia, ([uiiitn lilus Octubris. Pro[iosltls D cipibus, vldc.icct Christ)|ihoro magnllicenlisslmo
ct vlvlficls llgnls iiiti'(iier;itis s:ilutis iiostr;e Evan- ma^tistro, Bahanc magnlfi 'cntisslmo patricio et
gellls in dextrls [):irtilius ca lechumciiorum o[)i- pr;e[)osilo, Paulo nia nlficcntissimo |);itricio et

natissimi templi sanctaeac m igni nominisSophiae, pr;efecto, Leone magnificentissimo patricio et do-
conve lientlb us autem DonatoDeo amlcisslmue[)ls- mestlco excubitorum, Joanne raagnificentissimo
copoOstiensl, ct Sle|)h;ino Deo amiclssimo c|)isc()|)o l)atriclo et logot!ieta acuti ^lrgc velocis] cursus,
Ne|)esi lo, ac .M;irlnii revercndlssimu di icono s.inc- .M;inuelc m;i','nlflcentlssinio [latricio, Theophylacto
tae Romanae Ecclcsi;e :locum habentlbus? .\driani m;igiiiliccntisslmop;itrlcio, Pctrona m:ignificcntissi-

sanctissi iii beatissimi archlepisco|)i scnioris Romas mo patricio, Orestc famoslsslniu protospalh^trio et

et Ign;itio hiinorablllsslmo archle[)isco[)0 magni- domeslicoican.iturum:consl(ltlbusauti'metDeoaml-


nominis Constantino|)oleos nov.e Rom;e ac sanc- cissimis eplscopis, idest, iNicephoroDeoamicissimo
tissimis vic:irHs Orlentls,Tlioma scllicet .s;inc- inctro|)'i'lt 1 .\masi;e,Niccta Dco amaclsslmo metro-
tissimo metro[i)llta Tyrl, locum h;ibciite sedls [)olit;iAth ii:iriini, .Mctro[ili;incDcoamiclsslmoSmyr-
Antiochi;e, co ([uud vi(lu;ita essel e:ideai Ecclesia, n;e, Tiii'<i.luro" Dco amlclssimo mctnqiollta Cari:e,

el llclia Deo colenllssimo presbytero et syncello, Euthymio Deo amicissimo mctnqiollta Catanae, .Mi-

•Quamvis ipse.Theodorus post scriplum Romanum libellum, inducta culpa, quam contra patriar
57 INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERALTS. — ACTIO III. 58

chaele Deo amicissiino mHtropolit.i lUiodi, Pinitiii, .\ rr:itreseiiruni succurrerunt [/(/., cucurrerunt]. Con-
Dco amiclssimd NacoTuc arcliiciusciipn, .Vlliaiiasin grutiin ergii e-.t, ut c.ilis ;td eos, et provocelis illos

Deoamicissimocpiscopo .\iiilii .Maiiiicsia', (icor^^in ad s.iluti'iiiaiiim,trum snarum. Diciteit.i(|ueeiscum


Deoamicissimoepiscopo Ilelinpolcos, Stephaiio Dcd benevoleiitia ei convenienti fratenio ^ilfectu : Advo-
amicissiinoei l,scopo(".iI)yr;e,NicetaDco ainicissimo camus vos: sl ergo fecerltls ijue videntur sinct;r
episcopo Cephaludis, Stepliano Deo amiclssimo ai'- synodo, introitein ea, etsuscipiet vos. Etabeuntes
chiepiscopo('.ypsalIiiriini,TheoiIoriiI)i'oamicissimii JIetropIi;inesDeoamicissimus m 'tropolitaSmyrii;e,

cpiscopoSinopi', liasilio Deo ainicissimo cpiscopo et Nicephorus Deo ;imicissimus inolro|iolil;i Ani:i-

Pyri,Mi, GrcLjorlo Deo amicissinio episcopo .Mi'sin;r, si;r,acNlcetaDeoamicissinris inetrup ilitt .Vtheiia-
Euslalhio Deo amicissimo .Emoniu!, Xcnophonte ruin, dixerunt qu.e sibi fuerant impetr ita ad Theo-

Deo amicissimo cpiscopo Milassi, Leone Deo arai- dulum revcrendissimum metropjlitam Ancyrse, et
cissimoepiscopo Daphnnsiie, PctroDcoamicissimo Nicephorum rcvercndisslmum metropolitam Ni-
epl.scopo Troadis, Samiieli' amicissimo episropo .Vii- c;ea', i|ui respoiidermt ila: De proposita sulisrrip-

tri,Antonio Deoainicissimoepiscopo.Vlisens, Nice- tioMC r.itionem reddimus sanctitati vestr;p, (|ui;t


phoro Deo ainicissimoepiscopo Croton;p, .Michaele propter ration.ibiles et irrationabiles subscriptio-
Deoamicissimo episcopo Cercyrorum. His ita con- B nesquaeantefacttesunt, gravati definivimus nos. et
venieatihus, surgens .Metrophanes Deo amicissimus vinculum impjsuimus non ulterius subscribere,
metro|)iiIitaSiiiyrn;e, una cum Xicephoro Deo ami- pr;x'ter id qu id subscripsi mus, et professi uimus fidel

cissimo mjtropolit.i .V.nasi;ie, et Niceta m.'tropolila nostr;p symboluin, quod jacet incliarlophyliciove-
Atheiiarum,dixit: Omnia honeste, etsecundum or- nerabilis pttri;^rch;e, tempore consecrati mis nos-
dlnem f.icere Paulus magnusapostolusjubetet san- Propterquoddicimusvobis,eti'Ogimussanctim
trie.

cit. Videturaulein omnibusnobishonestumesse, ac synodum, si possibile est, indulgeit nobis quad


perfecto ordini proximum, ut deinceps ha-c sancta deliberavimusconservareusqueJu nviXL-rinuis. Deo
et univeisalissynodusaudiat epistolasamici Christl amicissimis metropolitis deferciitilms hujusmodi
imperatoris nustri, (|uts misiladsanclissiinum pa^ respoiisionem, sanctissimi victrii seiiioris Romai
pam Romanum, et Orientis proesules; et rursus dixeruiit: Legitur respoiisio ejrum in audi'nliam
.sanctissimip-itriarch;Bnjstri,deindcbeatissimi pa- oinnium. Etaccipiens rhomas venerabilis suiidia-
pieAdriani ad sanctissimu n dominum nostrum ; ut conusac devotus vicarius in auJilionem sinct;e sy-
el sancta synodus satisfactionem adhuc majorem nodi legit. EtiterumvicariiseniorisRoai;edixerunt:
accipiens, glorilicet Deuni, (]ui cooperatus esl piissi- Legatur epistohi a Deo muiiiti imperatjris noslrl,
mo imperat nostro inconciliiset uptiinisstudiis, C qu.iin misitad sauclissiinum paptm Nicolaani Et •''.
iti

gratiasiiue agitetsanctissimo p.Uri.irclue noslro, et acclpieus Theodorus devotus a secretis legit.

vobis sanctissimis vicariis. Donatus et Stephanus « In nomine Patris, et Filii, et sancti Spiritus unius,
sanctisslmi episcopi, et Marinus reverendissimus ct solius, et veri Dei,Basilius jldelis imperator
diaconus, vl arii senioris Rora;tdixerunt : Audivi- Romanorum Nicolao sanctissimo pupx Romano,
et spiritaali quoque Patri nostro.
mus quia sunt t|uidain errantes ex consecratione
beatlssimi .Methodii et sanctissimi Ignatii, et nes- « (.}u tliter se habet mentls nostroe voluntas super
ciuntquid sit pietaset misericordi.isinctye Dei Ec- ecclesiasticis negotiis nostris, o divinu net sacrum
clesiEeatquejudiclum etideo renuuntscribere Ro- atque instar Aaron reverendum caput, in priori
manum libellum, quem misit sanctissimus papa epistola innotuimus. Nescientes autem, si sanctis
Adrianus. Ante omniaerso mandamusbon.] cullai vestris, et secundum Jloysen Deo gratissi.nis, sit

vestro, ut eatis ad eos, et secundum canonic;^mau- pjslti paLnis (multie nam jue in lon.j;in (uo itinere
ctorltatem accersatis eos, itadicentes: Sanctj sy- irapeJijntesacciduntctusse), necessariu ncjnspexi-
nodus advocat vos, ut f.iciatis quod decretu.u et raus primum qu;e in eade.n continebantur epist ila

censitum est auctorltate, et suscipiamini a sancta in brevi commemorare, et nunc quje defuerunt sup-
syn ido; nequ.! enlm vult claudere viscera sua; in- d plere. (labebatitaquiMaqui;jusmiIis ;=:cclesiain no-
vitat ergo vos venire: ac secuiiJuin liljelli sitisfa- stram, ([uando iinperii divinis or.uionious vestris
ctiiinem ficite, quemidmo lu a etc3et'>ri rr.tlresvc- gubernacula suscepimus, inv.!a.!riinus ,nile j.icen-
stri feceruiit ; et sus^^ipit vos s.inctt et uiiiversalis tera, insan.ibiliterlanguent3in, legitl.no rectore de-
synodus. ThomasetilellassanctissimivicariiOrien- . nudat im, tyrannide detent im, alieni pastoris servi-
taliumseJiumdixerunt: SecunJum solitasctcino- tuli suijjectAin, orania inst.ir ancilla! patientem ma-
nicas prsceptionesapostoloru.n ac sanctarum syno- gls, quam more regin.e quid.iu tra gerentera. ILbc
dorumetnos provideinus, nuturaisericordi;educti, sunt qiue illa significabat epistola. Et qu;eJ.ira a
ut adsciscantur ad hanc viam salutis, ad tiuam et nobis agenda fore vist sunt, quiedain vero p.it.M-iUB

cham Ignatum, abillo recedendo, et contra sub- dejectus est, dunt;ixat beati Petri judiclo reser-
scriptionemsuamagendocommiserU, per libellum vatus.
pcenitenti;eacceptussit ;pjst>atamendeprehe,isus, » .\il Adrianum missara dicunt, quonlam hinc

quod in depositi >ne ac anatiiemate papte Nicolai Adrianus suscepit, quse tamen ad Nicolaum fuerat
scripserit, ab universa synodo sola pro hac caus;i scripta.
: : »

59 ANASTASII BIBLIOTHECARII 60

sanclilati vestrapenitusrelinquenda. Verum nobis A et patriarcha Ignatio, quam de miserrimo Photio,


nlhiianiplius(lcberefii>rivisum est, iiisi, ut Photius destinati suntab amabili Christ imperio nostro ail i

quidem a scde removeretiir, et secum quiesccre palernam sanclitatcm vcstram ab ulraque parte apo-
horUiremur quippe qui multa contra verilatem et
: crisiarii ; a sanclissimo quidem patriarcha l£;natio
contra sacrum pontificium vestrum commovit in : Joanncs metropolita Silaf i, a Photid vero IVtriis me-
tiintiimcnlm rabies illiusprofecit. Atveru lirnatius Iropolita Sardis, cuin qiiibus ct a] diviiiitus inunito
sanclissimiis ct spiritalis p;iter nostcr. qui clare iinpcrio nostro missuscst Basiliusspatharius : quos
injuriasct tyrannideni pertulit secundum judicium volumusut paterna sanctitas vestra suscipiiit, ct in
et justificationem, quie in diversis epistolis vestris conspectuepiscoporum, quiex utraqueparledirecti
invcnta est (quanquam per easdem litteras vix sunl.qu:e videbunlursanctitali tusecclesiasticisle-
nunc omnibus manilcstum constituimus: sicenim j^ibus atquc ciinonibusde summis sacerdolibus el

ipsic littera> obrut;p, et nullatcnus quibusdam os- sacerdolibussanciat : cum hisquc inittat nobis reve-
lensa' fuerint ab iis qui anlc nns principatum tc- rendissiinosapocrisiarios. ulcci-lificcturexpressius
nuerunl;per;equanietjustamvcritatcmadproprium et puriussanclissima ecclesia nostra, cujusvolun-
thronum revocarelur: autem flncm impo-
reli((uis talissanclilaslua superutrisqueconsistat. Ila pater
nendum, imo vero et h;ec eadem approbandum, B s|iirilalis, etdivinitus hoiiorande summe pontifex,
at(|iie horuni sequenlia terminandum, spirituali accelera proEccIesi;e nostr«corrcctioneet conflictu
sanctitati vestra?diinisimus. Videlicctde his saccr- contra injustitiam atq lead veritalis salisfactionem
dolibiis (|ui cx ulraque parte peccaverunt, et antc nuillam mibis congcricm boii rum donare, id est
a sanctissinio patriarcha Ignatio consecrati secuii- unitatem mundam, compageni spiritalem ab omni
dum scripturse suse confessionem, in veritate mi- contentione ac schismate liberam, Ecclesiam in
nimc permanserunl, (|!iam (jui a Photio viro impu- Christo unam, et ovile uni obsecundans pastori,
(lciili inaiiiis iinpiisitionem susccperunt nccnunct : cujustu ministcrac immolalor exislis verissimus.
de hissuminis saccrdotibus, et sacerdotibus, ;itquc Saliilo saiictiini et desidcrabilc mihi caput quasi la-
abbatibus, qui diversimode scripserunt: quoriim biis per littcras. Valc. .Missaest mense Dccembris,
quideni alii vi vel tyrannide, alii vcro simplicitate die undecimo.
aut levitate, quidam vero seductione ac versutiis, El posllectionempra^dict.Tepistola^accipicnsSte-
(|uid:ini vcro muneribuset honoribus diversimode phanus Deo am;ibilis diaconus etdevolus nolarius
decepti sunt. Pauci cnini superiores = la(|ueo illius epislolam sanctissimi patriarch;e Ignatii, quam
prorsus effccli sunt ; imo vero dicendum est, ([uia ad sanctissiniuni papam Adrianum miserat, le-
pene omiies sacrati, tain priorcs quain posleriores, C gjt
quisubnobissunt, male, et utnon oportebat Iractati
"=
Deo lionorahili, dikcto fratri rt comministro Xi-
sunt. De quibus decretum et judicium mitlere paler- colao sanctissimo papse scnioris Romx Ignatiiis
nam sanctitatem vestram pra^scribentcs ''
popnsci- miscricordin Ih'i archiepiscopus Constantinopoli-
mus, nunc expetimus: addentes huic epistiihe
et tanuf.
pro his, qui cccidcruiU benignissimam postulatio- Eorum vulncrnm at(|uc livorum qui in membris
nem, ct maxime de iis qui pa^nilentia' locum requi- hoiniiiisconsisluiitmu!tosmcdicosprululilars;hanc
runt, et ad lejjitimum summum sacerdotem recur- quidem passionem alio accipiente et alteram altero,
runt : quatenus non Ecclesia? nostra? sumniis sacer- cx per expericntiam ampulantcet medente; eorum
diitibus, et sacerdotibus qui sub oinni regiminc vcro (|u;v in incnibris sunl t^hristi et Dci salvatoris,
nostro consistunt, cummune occurrat naufnigiuni, oniniumnostruincapilis, ctspons;ccathoIica!elapo,
propcmodumunivcrsisillisdcfalsisetiinpotabilibus stolic;e Ecclesi;e, unum et singularem pra-cellentem
gustantibusiniquit itis rheumatibus.Superhis it;i- atque catholicissimum mcdicum ipse princepssum-
que poslulanius compatieiitissimum sacerdotium mus, et fortissiinus sermo, etordinator, el curalor,
tuurn,ulmanuinporrigal huinanitatis,eteorunidis- el solus ex toto magisler Deus omnium produxit.
penset salutcm, (|ui projirium duiitaxat peccatum " videlicet Uiam fialernam s;inctitalem ct paternam
pronuntiant, et vcniain accipcrcdc eo [ut vcniam almitatcm : proplenpuedixil 1'ctroinapnoelsunimii
accipiant ;iliC(j](iuimalcacneqHilerabipsis moles- apostolorum : Tii cs Petrus, rt suprr hanc petram

tatus cst summo sanctissimo sacerdote dcposcunt xilificalio Ecclcsiam mcam, rt portx infrri non prs--
eos eniin qui permanent in malitia, et noluntad veri- lalrbunt advcrsus fam [Matth. xvi). Et iterum : Tiln
latis seinitain rcpcdare, nulhis modus vel ratio a iliilio clavcs rcgni ca-lorum : ct f/uoilcunijuc ligavrris

condeiiiii;itiiiiic libcrabit. L't autein maiiifcsta ctiain suprr tcrrnm, rrit ligntum rt in nvlis ; rt quodrunque
iis (|ui ex surle suiit Pholii vcstia divina et apostiv solvrris .tiiprrlrrrnm. rrit snliitinn rt in nrlis (Iliid.).
lica fiat sententia, tam de sanctissimo patre nostro Tales euim bealas voces non secundum quamdam

^ Id est fortiores, vel polentiorcs, nam fortior slia jaritur rrtr nnlr oculos prnnatorum.
fit cl piilciitinr l:i(iiicii, i]ui ab illo pi;cv,ilct exsilire, •j //"( rsl, anlea scribenles.
vcl it;i superiiir ii|iie laclus, iiiii in illn iiun cst re-
1 i
< Ista epistiihi inissa i|ui(lem est Nicolao, sed,eo

lentus, ,scd ul ;ives desiipcr quodamiiiiidii Ininsvo- dcfunctii, suscepil Adiiaiiiis.


lanles, evaseriint sccuiidiim illud .Salumonis Fni- :
B ;

f;i INTERPUETATIO SYXODI VHI (il-XRRALIS.— ACTIO III. 02

iUi(|ue soitom apostolonim priik-ipi snlum cireum- A replctum, qui etiam annos pro vcr.
[icr totos noveni
scripsit el definivit, sed pov mim ad omncs qui post bo veritatiscum nobis ipsis |)crsecutionem ct mala
illum sccundumipsumrfficiiMidicrantsunimi pasto- caHcra |)assusest, et PetrumDciamantissimumcpis-
?'cs,i't(liviiiissiiiii sacri(|U(' pdMliliccssciiinris Kima!, copuin ri'oadis,(|uieademetipse passuscsti<,cip.n'i-
Iransinisit ; ct idco al) (dim ct priscd lcnipdrc iii cx- terdecci't;ivit cuni rcg;ili hoinine, ratiuiicin siiiuil

(U'tis lucrcsilms ctpi'a'varicati(iiiilpuscra(licatoi'cs ct vobis |)i:situriis |)ronobis,ctqu;cepistiilxdcsunt vi-

intei'emptorpsmalorum7.izanioruin,rttai)efactorum va voce ;idinipleturos et manifcstaturos qualcmct


el penitus insanabiliter a'grotantium membrorum, quaiitam et ((uain magnam dilectiincm habeat et
multi multiitiesfiicti sunteorum, ((uisanctitatom ct air('ctum huniilitas nostra ciri^a fratcrnam sanctita-
summam patcrnitatcm tuam illic pra^ccsscrmit ; suc- tcm vestram simul autem ctdc cictcris ccclcsias-
:

cessorcs scilicct principis a|)ost(dorum. cl illiiis zc- ticis ordinibus accepturos, qu;c Dcn (ilaccant, ct vcs-
lum iu fide, (|u;r secundumChristum cst, iniitanles: li'o intellcclui ct sapienti;cct ()oti'st;ili distincliones
et nuiic nostris tcmporibus beatitudo tua dignc tra- al((ucdispositidncs.Duplexcstcniins;iccrdotalis c;i-

ctavil datam sibit a Christo potcstatem. Et (|ucniail- talogi consccratio nam ([uidam a nobis hanc
: sus-
modiiin (|uis peritus belli, et optimus pr;ctor, san- cepcrunt,ct (iropria manu (ironobissuasponti; scri-
ctssimect ;ini;iiilissinie frater noster, omnibus po- pscrunt ;
quidam vcroabiniquoet intcrfccturc Phd-
tentioremct oiiinia vincentem vciitateni, tan(|uam tio. Multiquidemdcnostraconseci'alionc,gi'alia Dci
qusedam valde fortia et inexpugnabilia proponens confortati, restiteruntei fortissime, pernullummo-
arma,hiijusannulos dejecisti, etcumChristoet per dum inhonorantiam et contumeliam nostram, et
in
Christuiiimundumvicisti, eteum([uidivina furatus iii eam quani putant depositionemcommunicantes
est. ct(lispoli:ivit ;ilicna, ct per fcnestraniin atrium scdctniultasctvarias tribulationcs,ctaugustias, ac
ovium morc bitrdiium intravit, et pncdatus est ani- dira exilia, etcustodias perpelientes; i(uos [)r:eci-
mas multorum, dcinde etiam se arroganter extulit- que suscipiens et tua beatitudo, bcne scio quod su-
et cervices erexit contra Deum omnipotentem, et preniis extollat lionoribus, ut certatores veraciter
in tantum Jactanter elatus est, ut conventum sine pietatis. Plures autem propria chirographa trans-
subsistentia et sine persona fingeret contra irrepre- gressi sunt, et ceciderunt, et pro temporiset utilit;i-
divinissimiim et sacrum pontificium
liciisibile et tis suae causainomnibusPhotii tenierilatibuset ma-
tuuni,qiieinadmodum fabula hippoccntauros ettra- lignis actibus ab initio usque ad linem sectatores et
gelaphos quod etiam latenterad principem misit.
;
communicatores ct cooperatores cffecti sunt, fre-
Ilujusmodi crgo non sanctum operatorem, atquc quenter contra nossubscribentes, licet non volunta-
omni operemalo repletum,videliceteum qui secun- C rie, sed vim et tyrannidem passi. Sunt autem apud

dum antiphraseos tropuni Photiusnoiiiinatur opere eos, qui contra vcritatem postea in rabiem vcrsi, et

manus poiilificalis, et apostolic;ie potestatis tufe a queniadniodumqu;idamSatan;Bopei'ationcfurentes,


coniniuni Ecclesia; rececasti corpore, et summo te validissimam ctiam contra nos oslenderunt iiis;i-

Petro icquiparans, tanquam novum Ananiam sen- niam.Primum igiturdehujusmodiimploramus dari


tentiapotentiumverborum tuorum occidisti (Aci.v), dis[)ositionera deindcde his qui ab illo manus ini-
;

et privatione spiritalis vitae, ut alterum Simonem, positionem susceperunt et secunduni eaetiam ipsi
peranathema morti transmisisti et nos qui inju- ; similiter per omnia frustra nequiter egcrunt ; insu-

riam passi sumus. sicut Justissiniuset fratrum ami- [icrde [iresbyteris, qui ex nostrii consccratione coii-
cissimus, et Juste Justificasti,etEcclesire, quse apud sistentes, semel ei communicaverunt, vel fortassis
nos est, et proprio throno, propterquae sategisti at- bis et ter ex arcta angustia, non tamen subscripse-
que scripsisti, utpoteapostolice et summ;e potes- runt iiijustitiae chirographo, et rursus recesserunt,
tatis susceptor, digne ac rationabilitcr rcslituisti, et usque in priesens volur.tarie vacant ;adhucetiam
etfinctum ([ui hic inerat dissipasti, et tran([uillit;i- de iis ([ui cuni comniunione etiani subcriptioncm
tem Ecclcsiis contulisti. A Deo quippe provectus et gesserunt, mox autein otium complcxi sunt ; et su-
a Christo dilectissimus et mansuetissinius et jus- D per hos etiam de his qui manus quidem imposilio-
tissimusnosterim|)erator, votoet consilioetdecreto nem a Photio et voluntarie, etnon voluntarie susce-
et Judkio tu» sanctitatis, f;ivens olim, etiam nunc perunt, reveriti tainen,sacerdotioprorsusnullo mo-
alacriter obediens, ut filius vester proprius, et fide- do functi sunt. Porro manusimpositionem abeo ai;-

lissimusutrique, ([uie digna suntexhibuit, etmulta cepitCa^sareieCappadocisearchicpiscopusrcverentis-


tribulatione fessam nostram senectutem, adhuc simus et perseverantissimus l'aulus post concilium
etiam omnes quipro JustitiaDeimultasetvarias tri- vanitatis,quod contra humilitatem nostram tcnuit
bulationessi stinuerunt, imperialissima pruilentia prius secunda vero synodo reproborum, ut dicit
; in
usus, animavit et consolatus est. Pro quibus omni- propheta. viriliter valde propugn.uis ob veritatem
bus gratificas laudes atque voces refcrentcs super et triuiiiphans.et divulgans eoruni intcrfeclricem
omniaDeo et vestra; beatitudini, misimus debite menteni, et nullo tem|iore vel modo conlra huniili-
Joannem beatissimum et sanctissimum metropoli- tatein nostram subcribens, sed ob idipsum multa
tam Sylaei, virum Deicultorem, etdivino intellectu passus, et multimodas necessitates sustinens, alio
" Innuit iniperatorem Ludovicum.
!

63 ANAST.\SII BIBLIOTHECARII 64
alio quftdam melior scilicet affectu dignus babe- A lecta-surt modo, liquidiuscognovimusamiciChri-
biluM fraternitate vcstra. Ilar igitiir si'iit capitiila, sti, imperatorisnostridiligentiam.etstudiiiniquod
prociuibnsexposscimussolulioiiPinctordiiialionem habetad pacilicandam Hcclesiam Dei, cts;iiictissimi
inscriptis miltl h'imilitati nostne. Insuper autem domini nostri et patriarch;e Igiiatii humilitatem, et
ctvicarios vestra^beatitudiiiis episcopos dignos et quomodo imjileat eloquiumScrii
turaj quod perhi-
cumeis beneetconveiiientes dispo-
rationabiles, ut bet : Omnia cnm ncc non et saiictissi-
consilio fac ;

namusecclesiam qua-apnd nosest, (|uam iroviden- ini |)np;e Romaiii solertem locutionem el pudorem,
tia Dei |ier intercessioncm summi Petri, et instan- qucin in (liviiiis, cir('a divinorum canoinm custo-
tiam atque interventionem veslram recepimus et : diam el observantiiim h;ibet. ct ejvsdem iniitantem,
accipiant ne,,'otia linem utilem et congruentissi- (juantum lieri piptest, misericordiam et benignit;»-
mumingloriaDei, et vestr;e fraterna! sanctitatis tcm quos et m;igniflce suscipientes, omnes gratias
;

Christiqne imitatricis beatissimac paternilatis. egimus Deo, qui dignos nos fecit hujusmodi sanc-
lit pnst lectioiicm hnjiisepistoLe, accipiens Mari- tissimos vic:irios contueri.
nus revercndissinuisdiaconus etvicarius senioris Et post liiic stans in medio Stephanus Deo ami-
Romieepistoiam, qu;e missaestasanclissimo .Vdria- cissimus diaconus et devotus notarius laudavil ila:
no papa ad sanctissimum patriarcham Ignatium le- >Iultosannos imperatorum Basilii et Constantini
git Latine, vocegrandi in audientiam omnium, in .Magnorumimperntorumetdictit irummultosannos!
Gra^cum scrmonem eam vertente ac intcrpietante (Irthodoxiirum inipcratorum mullos annos ! Pacifl-
Damiano reverendissimo rcgio clerico ac inter- coruni ini|)cr:itonim nuiilosannos! Depositorum in.
prete. jusliti;cmultos annos Iloslium meiuhicii mullos !

«Adrianus cpiscopus, scrvits scnwrum Dei, rcvc-


annos Amatorum et fautorum veritatis et justitise
!

rcmlisiimo et Sdnctissimo confratri ct commini- mullos annos Eudoxi;e piissima; August;e multos
!

stro nostro Jgnntio jMitriarchx Constantinoprtli- ;inni)s Nicolai beatissirai pap^e Roman;e aeterna
!

tuno. mcmiiria Adriani orthodoxi pap;e Romani multos


!

« Necscriptura pandere... « Bcliqua vide inter epi- aniios Ign;itii oilliodoxi p.itriarcha' Constantino-
!

stolas Ailfiani II, Patmlogix tom. CXXII. |)iiIi'iismultos;innos!Orthodoxorum pntriarcharum


Et post lectioncm epistolie sanctissimi vicarii sc" Orienlis inultosannos Orthodoxi scnatus multosan-
!

nioris Romse dixerunt Est canonice ac synodice


: nos Sanctas ac universalis synodia;terna memoria.
1

acta epistola h;rc. Sancta et universalis synodus VICIISCS lAMBlCI.


dixit: Canonica, ctordinata, et picna justili;!' est Chorus palriarcharum honorabilis etmagnus
cpistola, qu;e lccta est sanclissimi pap;r Adriani. Pessimum iniinicu:n prosequitur, ut iupum,
El post lioc surgens .MctrophanesDeo amicissimus .\ thalamo casto, el venerabilibus locis ;

metropolita Smyrnse dixit : Ex epistolis qua; nobis Photium aio amarissimuin apostatam.

ACTIO QUARTA.

Innomine domini et dominatoris omnium Jesu nenteTheodosiisanctissimiarchiepiscopisedisHie-


Christi veri Dei ct Salvatoris nostri. Consulatus a rosolymorum;dein(lesccundumjussioncmamicorum
Doicoronalorunieltranquillissinuirumdominorum Christictpiissim irum magnorum imperatorum nos-
nostrorum, Basilii quidem anno tertio, Constantini trorumBasiliielConstantini:pr;psentibusetaudien-
vero niii ej'isannosecundo, perpetuorum Augusto- tibusetiammagniflccntissimisprincipibas, videlicet
rum indictionetertia,tertiol(hium.1i'tobi'is. propo-
D Clirist iph')rii m ignincentissinio patricio cl magiv
sitispreciosisetviviticisligiiis.ct iiiti'meratiss;ilulis tro, B:ih:iiicniagiiiliccntissiino p;itricio ct pneposito,
iloslr;eKv;ingcliisin dcxlris |i;irtibus cate.humcni)- LconcnKignirKcntissiiniip:itriciiiel priconsule, l^eo
rum opiiatissimi tcmpli sanct;e ac magni nominis ne m:ignilice:)tissimo patrici.) et domestico excubi-
Sophia;: onvcnieiitihus autem Donato Deo ami- torum,.Ioannemagiiiricentissimo patricioetlogothe-
cissimoepiscopoOstiensi,et Stephano Deo amicissi- taoxeoscursus, Manuelcmagiiiflcentissimo palricio,
mo episcopo Ne|iesino, ct Mariiio Deo amicissimo Thcophylacti) m:ig liflccntissim >p;itricio, Petronate
diaconosanit;c U :im:ina> Ecclesi;e, locum rctiiiciili- ni:igiiilici'ntissiino p:itricio, Oreslc ni;igiiiflcciitissi-
biis Adri:ini sanctissimi et bcnlissimi archicpiscopi mi)prolos|):ith:irii)i't (lomcstico ic;iii;itoniin, Sisin-
sciiiiirisRoin;e,etIgnatio sanctissimoarchicpiscopo i io inagiiiticciilissimo sp^ith irio: conlidcnlibusDeo
niagni nominis Constanlin:)polcos nov» Rom.T, ac amicissimisepiscopis, idcsl Xicephoro Deo amicis-
sanctissimis vic;iriis Orientis, videlif.et Thoma simo mctropolita Deo amicissimo me-
.\masi;e, Ni -et^i

sanctissimo metropolita Tyri, locum rctincntesixlis tri)|)iilit:i Deo amicissimo


.Vtlicii:irum, .Mctroplniiie
Aiili iclii;e, eoqiioil vidn:t existerct c:idcm Ecclcsi:i, mctropolil:; Synirn;c, Thcndoro Deo amicissiino
ellleliaDcicultorepresbytcroct synccllolocum reti- metropolit;i (Jari;e, liuthymio Deo amicissimo
6o INTERPUETATIO SYNODI VIII GENERALIS. — ACTIO IV. m
motropolita C;itan;r, JIi('luu'li^ I)t'o amicissimo mi'- A pitriarclue. et sanctissimis vicariis,
tnm scnioris
trupoiita Rlioili,Plii>ti«D('oamit',issimoaiThii'|)isco- Kom:e, i|uam Orientaliumscdium: Nisi audierimus
po Nacoli;e, Stcpliaiio Dooamicissimoarcliiepisc.opo el ab ipso Photio in conspectu nostro slante, et :ib

C.vpsalloriiiii,Athaiiasio Dco amicissimo episcupo episcupis ejus, et iis ((ui hahciiles coiisecr;itioiiem
Aiiilii .Mai;iu'si;e, Geortiio l)eo amicissimo episcopo beatissiiui .Mclh idii et sanclis^imi Igmitii :i|)ost;il;u

llclii, Stcph;iiio Oeo ;iinicissimo eiiiscopo C.ihyra', coaspeclu nostro obstriuintur ora
tacti suiit, ut in

NicetaL)eoaniicissiinocpisc()poCephalu(iii,Theoilo- ipsorum ex canonieis et synodicis pr;eceplioiiihus,


roDeoamicissimoepiscopoSinop;i', BasilioDeoami- non scribct inanus nostra unam litteram in synodo
cissimo Pyrgii episcopo, Greiiorio Deo amicissimo ista ; audiant (|uie judicata sunt a seniori Roma in
episcopo .Mesiiue, Rustalhio Deo amicissimo .Emo- conspectu nostro, etsi nihil contr;idicere pulnerint,
ni;e, Xeuophonte Deo ^imicussiino cpiscnpo Milassi, sanabitur nuindus ex conseiisu ipsurum. Si hocau-
Leone Deo aniicissimo episcnpo I),iphnusi;e, I'etro temf;ictuin nun fuerit, scimusquia nostri nonegetis
Deoamieissimoepisco()oTroadis,SamucleDeoami- ad scribendum in fine a vobis gestorum. Quomodo
cissimo episcopo Antri, Niceta Deo amicissimo epis- enim suhscribemus hujusmodi judicio, illis cla-
in
copo Pholi;e, Nicephoro Deo amicissimo episcopo mantibusatquedicentihns: .Vndiamiisdcpositionem
Cereyroruni.Uisitai|uetalilerconveiiieiitihus, stans nostram, d;imiiemur, audieiitihiis iiubis 'it postulat
iii medio Bahanes ni.ii;iiilicentissinius patricius et justiliie ratio, et nullus sermo ipsorum
Iloc non lit '.'

pra'positus(lixit:Suiitcpiscopi(luo,conseci'ationem est justum, uti nos arbitramur quid ergo videtur :

habentesbeatissinii .Methodii, Theophilus etZacha- vobis, f:icite nos enim, et antequam veiiret sancti-
:

riasvocati.quiPhotium recipientesdiffamant, quod tas vestra a Deo conservandam in civitatem sancto-


recepisset Romanorum Eccle^ia Photium. Si ergo rum imperatorum nostrorum, eanulem opinionem
placet sanclitati vestr;p, ingredi;iiitur in sanctam habuimus, tam de judicio beatissimi pap;e .Nicolai,
et universalem synodum, et rejudicenlur. Donatus quam de receptione sanctissimi papie Adriani, ac
Deo amicissimus episcopus Ostieiisis, et Stephanus certilicatione et conflrmatione honorabilis sicerdo-
Deo amicissimus Nepesinus, et iMarinus Deo amicis- domini patriarcha; nostri. Post vica-
tis sanctissirai
simus diaconus sanct;E Romanse Ecclesiie, locam rios autem Orientis vidimus et vos, et suscepimus
retinentes Adriani sanctissimi papa; Romani, dixe- tanquamsanctosapostilos. Rogarausergo ut hi qui
runt ad sanctissimos vicarios sedium Orienlis, et languent sanentur, et corrigamus qui non habent
ad universam sanctam synoduiu Si consideretis ap- : certitudinem veritatis, et erigamus qui deorsum
tumesse, mittantur aliqui ad praedi tos viros, ut jacent. Nisi enim ita haec omnia discutiantur, con-
interrogent illos, cujus consecrationis sunt, et cui C scienti;e hominura non curahuntur. Metrophanes
eommunicant. Sanctaet universalis synodis dixit: DeoamicissimusmetropolitaSmyrn;Tsurgensdixit:
Apturaest et CQnveniens. Et missi a vicariissenioris Divinus apostolus ita inquit ; Prophctius noUte sper-
Rom», Pancratius relisiosus clericus, ab Orientis nere ; omniii autein prohante!:, quod lionuni est re-
vero vicariis, Ananias religiosus clericus, a senatu tinete (I Sanctissimos itaque vicarios
Thess. v).
autem Gregorius inclytus spatharii cubicularius, senioris Romse ut prophetas suscipientes. jiequa-
dixerunt illis Sancta et universalis synodus misit
: quam sperniraus. Probantes autem verba magnifl-
nos, ut interrogemus vos, cujus consecrationis centissimorum principum, invenimus ca just.i et
sitis et cui comm inicetis. Theophilus et Zacharias congruenlia et proptere.i etiani episcopi omnes, et
:

quondam episcopi dixerunt Xos domini .Methodii : synodus, favemus p istulatinni ma'jni-
saiicta h;Ec
sumus consecrationis conimunicavimus auteni; flcentissimorum principura, ut exaniineiitur illi et
domiro Photio patriai'ch;e. Et reversis his qui missi interrogentur, si recipiant eos judices : et accepto
sunt lecta est vox Theophili et Zachariae dudum loco satisfactionis, si quidem justiflcati fuerint, ut
episcoporum per Theodorum virura devotum a se- cuncti libenter suscipiaraus : si vero damnati exsti-
cretis inineLlio sanctK et universalis synodi iii lerint, utorunes acquiescant. Nunc ergo exigantur
audientiam omnium, et sancta synodus exclama- D in scriptis fateri, si hanc sanctam et universalem
vit : Sit portio Theophili et Zacharia; cum Photio. synodum, et qu» abea judicantur admittunt, et jure
Post h;ec niagniflcentissimi et gloriosissimi princi- ingrediantur. Sanctissimi vicarii senioris Romse
pes perBahanem maguilicentissimum patricium et dixerunt : Et quos dicitis introduci ignorant i(uid
prspositum dixerunt Imperatores nostri sancti
: judicavit sancta Roraana Ecclesia?Bahanes magni-
miserunt servos suos, qui senatus vocatur, qui vo- ficentissiraus [latricius et pr;epositus dixit : Igno-
luntale Dei hic honoratus est secundum oninia, ut rant : cuni eniin non essent ibidem, nec audissent
simus districti eoruni qu;e geruntur auditores. Si opus vestrum in faciem, qualem certitudinera h;i-
vultis ergo a nobis, sicat se habet ordo synodicus, in bere illos ex auditu vultis ad suara ijisius = condem-
line sanctaeac universalis hujus synodi exigere pro- nationem ? Donatus et Stephanus Dei amicissimi
prias subscriptiones per me indigiuim servura san- episcopi, et .Marinus reverendissimus diaconus
et iruiu imperatorum nostrorum, cuncti fratres mei sancl;"e Roraan;e Ecclesia?, sanctissimi vicarii se-
et compatricii dicunt sauctissimo domiuo nostro nioris Ronue dixerunt : Nobis non licet rescindere

» Forte ipsorum.
C7 AK.VSTj\S1I BIBLIOTHECAIUI 68

juilicium saerornm Romaiiorum ponlificum ; hoc A et illi, ut apparet, discesserunt, eo f|uod dimise-
(Miini contrarinra est canonicis institutis : quo- runt hos duos. opinali (|uia nobis opus iion
e! se,

niam priescntes iiiic per proprios missos, et liabeiit liodie calerum, si jubet sanctitas vestra,
;

Romie (lemoraules conlra se sententiam et pro- ne^olium duoriim (|u;eralur. Sanctissimi vicarii
lutam damnationem in 1'hotium, et in manus scnioris Rom:c dixerunt Du;e persona; ilhc habcnt :

imposilioncm ejus, et audierunt, et li(|uido didi- libellum quem porri;_'aiil, an sermonem tantum ha-
ceruul. Nerumlamen ul manifesliorcm cis juslaiu beiit ad sa:iit;im syiiodum ! .Ma^nirucnlissimi ct

judicaliuncm saiict;e Kiiinaiue Ecclcsia' faciaiuus, gliiriosissimi priiiciiics dixi'ruiit:X(in ;si'd isli suiit

ingrediaiilur, cl exauilianl legi syuodicas deliui- illiduo,quJiimiiiiniidisi;i'dunl mullilui.liiiemillam,


tioncs, ct judicia beatissiiui papa; Xicolai, et certi- eo quod cerlificent eos hujusmodi, quia comminis-
flcenlur magis ac magis. Jlajiniricentissimi ct glo- travit nobis papa Nicolaus. Et in hoc habet satisfa-
riosissimi priiicipes dixerunt : lloc iionum est el ctionem miillitudo; quoiiiara si recepil Ims duos, el
optinium audiaiit : illi juiliciumbeatissiiiii papa-Ni- commuiiicavit eis, reicpit nliiiue el Pholium, et
colai iu conspiHlu iiuslro, (!l si habueriiil (|Uiid ad communicavit ci : si ;iulem illum recepil el conimu-
contradiclioncm, diceiil^jaut persuasi aciiuicscent; nicavil, utiquc uiia die vocatus esl jiatriarcha ;el si
quodsihabent, conlr;idicendi'' suscipiant pr(ipri;im B vocatus esl uiia die patriarcha, habemus (juod dica-
damnalionem si vcro non susceperiiit tuiic fiel
; mus multum. Istisautein duobusconviclis, quiaca
qudd fueril visum (•aiKuiibus. Sanclissimi vic;iiii (|u;e dicunlad niulliluilincin suain el mcndacia, et
senioris Roin;c dixeruiit: Excusalioiiem qu;eruiit, inania, scu invalid;! suiil. cx moilico istn fiet uli-

lolus mundus, Oricns, Occidens, ct saiicta Cini- lilas miillis. Sanctissimi viiariiscniorisUomiedixe-
stanliiiopolitana Ecclesia, novil quia judiciuin da- ruul : Absit, (|uod beati-ssimus Nicolaus in sancla
tum est adversus cos. Ab undecima enim indictione Uomana Ecclesia recepissetaliquando Photium pa-
damnavit eos synodicc sanctissimus papa Nicolaus, triacham Conslanlipolilanum iiiuidie vcluna hora
et per tot spatia teinporum iioii coi;noverunl sen- in coilegio sacerdut^ili. M;igiiiliceiilissimi el glorio-
leiitiam qu;c iii eos |irol;it;i est : uoii cst hoc excu- sissiini principcs dixeruiit : Beiiciliclus Deus : cer-
satio; fugere viiluiit jndicium. Magiiificcnlissiini ct lificciilurcl isli, ut acccdaiil ad vcrit;item. Sanclis-
gloriosissimi principcsdixerunt Imo non fugiunt : simi vicarii senioris Roma; dixerunt Quoniam di- :

judicium, enim voluisscnt fugere, non oporlcret


si cuiitse communicasse cum sanclissimo papaNico-
eosclamaremagnavoce:Quiajudicemur, sed polius lao, ingrediantur, et slent in uno loco, et audiant
oporteret eus scorsuin rcccdcre et fugain ;irripcre ;
quml dcliniliim estdeillis. Magiiificenlissimi etglo-
sed quod per multuin lcmpnris pcr voccs ct sermo- C liosissimi priiicipes dixcruiit: Iinu iiilerrogentur et
ncs absolutos ci'catur;i oinnis audivil, vuluiit pei diseuliantur, quomodo dicant:Quia communicavi-
opus et ipsa gesla certiCcari. Sanctissimi vic;irii mus bealissiinu p;ip;e Nicolao cum omni enim eer- ;

senioris Roina; dixerunt : Ingrediantur et steiit illic litiidinehocperhibent. Sanctissiini vicarii senioris
deorsum in ultimu loco. ct audiant cpislohiin (|uam RonKcdixcruiit: Iiitrent. .Magiiincenlissimielglorio-
misit:ul iinpcraturcm Micluiclcm sanctissimus p;ip;i sissimi priiicipes dixcrunl ; l"t quis cos afferal "?

Nicolaus per Uadualdum et Zachariam. .M;igniliccii- ipsi cunsccr;ili(i siiiit Mcthodii: et omninu cxposilio
tissimictgluriosissimi iiriiicipesdixerunt: Utjube- libelli vcslri sancilcus qui eonsecraliuiiem habent
tis: rogamusautem .sanctitatem veslrain, utetcon- beatissimi Metliodiietsanctissimi palriarchic Igna-
vocentur, et ex iis qui Pholii sunt saltem Ircs vel quxcunque, et (|uaiitacunque deliiiuissent etin
lii,

(luatuor, utaudi;iiit, vcl ut isti s;cculares qui slant cum, viilcntcs pu-nilcrc, vcniain el justific;ilionem
post nos : bonuiii IkiIicI fieri iiuiltiim. Sanctissiini vi- mcrcri ; ;ic idco hujuscemoili ctiam vus advucanles,
carii senioris Uniiuc (lixciunt : Si faleaiHur trcs illi, nihil pecc;itis. DoiialiisetStcpluiiiiis I)(>oainicissimi
quod ex omnibus illis vcniant, qui sunt cx parle episco|)i, et .Marinus vencrabilissimus diaconus.
sua, patiemur ingredieoshuc.Bahanes magnificcii. j) sanctissimi vicarii scnioris Roma- dixerunt Quo- :

tissimus pra^posituset |iatriciusdixit: Rogamus ut niam prideni cominissi sunt ad eos, qui a nobis
fiaiil vel (iuin(|uc. Saiictissiini vic;irii seiiioris Uonnc :iliicruiit, dixcriint illi : Quia cum Pholin commu-
dixcrunt: Ingrcdi;iiilur, sed nos non proptcr (oii- nii;iinHs, iilco iion vuc;imus illos. U;ilianes inagni-
lenliiiiicm advocamuseos, sed ut taiilum bealissiini liccnlissimus |i;itriciiisctpr;x'positusdixit: Etmulti
paptc Nicolai epistolam audiant. Et missi quidani curum ([ui liic sedeiit episcoporum, Photiocommu-
a.ssistcntium ad convocandum cos, non invciierunt nicabant iis(|ucin finem. Sanctissimi vicarii senioris
ilIos..Magnificeiitissimiclgluriosissiiiiipriniipes;id Rom;Tdixcriiiit: Allaiucn isli pcrliltclli salisf.iclio-

vicarios scaioris Uuni;i' ;ic Oriciilaliuni sediiiin di- iicm rcccplisiiiil. Magnific.ciilissimictgloriusissimi
xerunt : Ncsciciilcs i|uoil qiucrcrciilur, a saiicla el jirincipcs dixcriiiit :Scil illi liliclliini iiun;iuilicruiil;

univcrsaii synodo, disccsseruiit, el non suiit iii- iiiiii cst maluin liligare Duodecim
verliis ulilitcr.

venti : duo autem illi, qui paulo ante interrogati discipulos habuit Dominus nosler Jesus Christus,
sunt a vestra sanclilatc, Theophilus scilicct el Za- Thoinas vero, qui dubit:ivil, cl incrcilulus et infi-

charias, pra^stosunt, el siculjubetis. Idcircoeniiu dclis damnalur.'noii. Ad mullorum cniiu certitudi-


" Uocesl, quid dicant. !>
Id est, contradicere.
:

69 IXTEUPRETATIO SYNODI VUI GENEIULIS. — ACTIO IV. 70


iiom facla Pst increilulitas ojiis : viMiiaiitot isli, si A sanct;e Doi gonilricis .Mariie, qu;odicitur I'r;psepis.
fiirlo iiiaKis <wr inlidolilaloiii inipioriiin, ot vorl)ri- Illic oossiisiopit sanctissimus |i:ip:i Nicolaus per

riim ini|)us:iialioneni,lucrum miiltum porduos mul- satisfactioiiiMii liliolii, el jurameiiti, ct non contulit
tisollioiatur. Sanotissimi vlcarii souioris Roina;di- eis communioneu in locaepisco|iorum. Si vcro con-
xerunt : liij;rodi:intur. Et iiitraiitibus Zacharia ot tr;idixeriul, ostendiint ([uod susceperit eos incom-
Theo|)tiilo (liidum opiscopis, dixoriiiit saiiclissiini muiiioiiem utojiisciipos. Thoriphilus duiliiiiiopisco-
vicarii soiiioris Uoma! ad sacrani syiioduin ot iii- liiisdixit: .Nuii((uid ignotus er;iin cgo ? Ab impera-
clytuin soiialiim : Isli suiit, qiii dosidoravorunt [((/. tore ac a syuodo missussum. .Magniliceiitissimi et
petierunt] iiitrare in saiictam syuodum : ((uid desi- glorii)sissiiniprinci|)esdixeruiit: Detulistislitteras,
derant audire? quiddicunt ? .Magnilicentissimi ct quaiido ascendebatis cuni vicariis R;idoaldo ct Za-
gloriosissimi|iriiicip(_'sdixorunt: Inlorrosontuiipsi, charia ? TluHiphilus et Zacharias duduin episco|)i
etdicontdosidorium siiuni. Sanclissiml vic:irii sonio- dixorunt: Nosciinus. Sanctissimi vicarii sonioris
ris Roina' dixoru t: Xomiiia ipsoruiii i|iii V(ic.:iiiUn"i' Rom;edixeruiit : lii hoc cognoscat oinuis sancta ot
Magiiiliconlissimi et gloriosissimi principos dixe- sacra synodus, ((uia inendaccs suiit, dicentes : Apo-
runt : Zacharias et Theophilus. Sanctissimi vicarii crisiarii missi suinus cum epistolis; et epistolam si
senioris Romne dixeruiit : lli ([ui petiorunt introire B dolulerimus, ignoraraus. Theophilusdudumepisco-
in sanctam synodum, faciunt libollum huiic([uom pus dixit : Ego non scrutabar de litteris, sod ad
oxposuit saiictissiinus |)a|ia Adriaiius, ot iiniilent accipienduin a[iocrisiarios perrexi, non ad episto-
omnia(|u;i'pr;ocepit"?Mai;nilicoutissimielgloriosis- l;im. .Magnificontissimi et gloriosissimi princiiies
simi principesdixerunt: Interrogentur. Sanctissirai dixerunt Theophilo : Ouid habebat epistola, quara
vicarii seni iris Roiiife dixerunt : Interrogate illos« Romam i)ortastis?Et Theophilus: Nescio. Sancti.s-
Magnificentissimi et gloriosissimi princiiies dixe- simi vicarii senioris Roin;c dixerijnt: Credit sancta
runl : VI ohsocundantos vcrho vestro, ex prtece- h;oc et universalis synodus, i|uia Roraana Ecclesia
|)lione vestra interrogamus eos, non per potestatem niuiquam alii(uaiidosuscepit patriarcham Pholium,
nostram : potestas enim h;ec vestra est. Sanctissimi uec eos qui manus impositionem habent ah illo.
vicarii seniorisRom;Bdixeruiit: Interrogateillos, si MagniQcentissiini ot gloriosissimi principes dixe-
volunt facere libellum ([ui missus est a sancta Ro- runt Et quoraodo dicunl quia suscepti sunt ? Dona-
:

mana Bahanes magnificeiitissimus patri-


Ecclt^sia. tusetStephanusDeiamicissimi episcopi,et .Marinus
ciusetpraBpositusdixitadjamdictosihidum episco- venerabilissiiuusdiaconussanctissimi vicariisenio-
|ios:Desideratisaudirolibollum?ZachariasetTheo- ris Rom;edixerunt: Quiamontiunturadversus sanc-

philusdudumopiscopi dixerunt: Nec lihellumdesi- C tam Roraanani Ecclesiam. Ut autera certificeinini


deramusaudire, nec volebamus huc venire jussit : quiaveritatemdicimus, leganturepistolsbeatissimi
impcrator ut inveiiii^emur iii palatio, et coram prs- pap;e Nicolaitiim qu;e;id Michaelein iinperatoremet
onliaejus reportisumus illic hoc modo, non propter ad ipsura Photium, quam qu;ediverso temporo per
libellum. Bahanes magnificontissimus patricius et iionnullosapocrisiarioshucmiss;esunt. Etaccipiens
pnepositusdixit: Dixistisinpalatio: Quiaostendere Stophanus Deoamicissimus diaconus sanctic Con-
habemus per omnia, quia ut sacerdotes sanctissimo stantinopolitanorum Ecclesiae ac devotus notarius
liap8eNicolaocomministravimus?ZachariasetTheo- legit
philusquondam episcopidixerunt:Diximus, et ite-
rum diciraus, quiaut suniraisacerdotcssusceptisu-
vNicolaus rpiscopus, servus soTorumDei, dilecto fiiio
Michaeli ijlorioso imperatori Graecorum.
rausapapa Nicolao etcomministravimus ei, etre-
cepti sumus ab illo. Sanctissimi vicarii senioris Ro- « Principatum divinae potestatis... » Relirjua vide
mae dixerunt -\bsit mendaces sunt, et non dicunt
: : intcr cpitolas JSicolaipapx, Patrologise tomo CXXVI.
veritatem. Zacharias et Theophilus dudum episcopi
Et post lectionem magniUcentissimi et gloriosis-
dixerunt: Et si mendaces sumus ne interrogetis
Y) sirai principes
dixerunt : Ex his quae nunc audivi-
iios. Marinus Deo amicissiraus diaconus ot vicarius
raus satisfacti sumus, quia veritatem dixistis. Epi-
Romanus dixit: Et quid vobis videtur, nunquid
stola onim repollit illos, et innotuit nohis, quia
omnis qui interrogatur, ut profecto vorax intorro-
Photium et manus impositionem ejus sanctissimus
gatur? Theophilus dudum episeopus ad sacrain
papa Nicolaus nofi recepit : sed legatur et altera
synodum ait, ostendens Marinum reverendissirauni
epistola, qua; ad Michaelera iraperatorem a san-
diaconum vicarium senioris Rora;E Ipsum qui lo- :

ctissimo [)a()a Nicolao missa est pcr Leoiiem a


([uitur milii interrogate ; Ronneerat,
age- cum ha;c
sccretis. Et accipiens ideni Stephanus diaconus
rentur, annon ? Marinus honorabilissimusdiaconus
sanct3eConstantinopolitanorumEcclesi;Bacuotarius
Roma! dixit Ego subiliaconus
et vicarius senioris :

legit.
Romanse EcclesiK eram in diebus illis, consecratus
a Leone sanctissimo [lapa liomano, et in Ecclesia « Nicolaus epicopus, servus senorum Dei, piissimo
Roinana miuistrabam a duodecimo anno temiioris et glonoso ac dilecto filio Michaeli mugno impera-
tori.
nativiiatis me;c ; et quando isti venerunt Romam
cum Arsabir, ego ministrabam in ecclesia Romaua « Serenissimi imperii vestri gloria... » Rcliqua
AXASTASII BIBLIOTHECARII 72
vide inter epislolas yicolai papse, Patroligix torno A bilem tlemonstrare Photius valet, quod reoeptus
CXXVI. aliquando fuerit a Romana .=ede, sed sciiper inter
Curaque adhuc epistola le^'erctur, resp.ndit laicos eum computabat, et moechum et iiivasorem
Theo|ihilusduihiniepisciipus,Pt (lixit; Si damnatur hunc :ippcllabat et (|uohiam noii audivit verbum
:

Photius. (himneiitur et iiitriklucentcs et coiistvran- aposlolici Ronians Ecclcsiae pra^sulis, oblit:;itus et


tes eum.Sanctaet univcrsallssynodusdixitadeum: repulsus ac rcprobatus est, sicuti continclur iii cpi-
Ergo et tu damnatus es, Uimiuam ijui susceperis el stolis quas audistis, .Magnificenti-sinii et gloriosis-
communieaveris ci, Theophilus dndum episcopus simi principesad Orientis vicariosdixerunt: llabe-
dixit Ergo non damnor, eo (|uod non adfuerim
: mus nos (|uod dicamus eliam ad vos : interrogamus
quando consecratus est, sed inveiii eum patriar- etiam s;inclitatcm vcstram : Utique audistis senten-
cham et ila recepi eum. l'ost coniiiletinnem vero tiani Roniaiiorura Ivcclcsiae, (luuraodo habel .\n-
epistolarum, surirens Theodorus Dei aniicissimus tiochiensium Ecclesia de pr;edicto Photio "?
susce-
metrop ilita Cari;e dixit : L'si|ue in pneseiitem ho- pistiseum"? misistisad eum lilteras receptionis?Et
ram ego humilis cerlitudineinhabebam in menle respondens Thomas Deo amabilis metropolila Tyri,
niea, et ide i rejiciebam beatissimum papam Nico- et Ificum retinens sedis Antiochia-dixit : Non susce-
launi, ct c:uisabar eum, quia credcns hominibus " pimusali(|u:iiidoPliotiuin in.\iitiochieiisium Eccie-
istis, put:il>ani quod prius receperit Phntiuin, et sia, iieijuc misimus ci liltcram rcce| tionis, nequc
novissime hunc interimere tentaverit: Sancta et ab illo recepimus. Helias sanctissimus syncellus et
universalis synodus dixit ad Theopliilum dudum locuni retinens Theodosii sanclissimi patriarcha;
episcopum H» litter» inde venerunt, an non ?
: llierosolymorum dixit : Si (|uidcni credulus est tam
Theophilus dudiira episcopus dixit: Ego riescio apud Pholium, quam apud communicatores ejus
utrum h;p slnt, an ali;e. Theodorus Deo amabilis piissimus el a Deo coroiialus nosler imperator, ipse
mctro|iolitaCarl;idixlt: Cnde habesosti'iiderei|uia ccrtificabit pcr prnprios et apocrisiarios, Isaiam
coramiiiisirasli pap» Nicnlao ? et Theophilus Det :
Spyridoncm Cyprios cum litteris suis,
.scilicet et
mihi verbura iraperatiir in scriptis, huic liinc de- quas ad patriarcliani nostrum misit, quia de manu
monstro (in conspectu Dei dico) quia conimunicavi Theodosii sanctissimi patriarch;e llierosolymorum
ei et comministravi etcnira iterum dico, et com-
;
ext rsit mc, cum essfin synccllusapostolici tliroiii
ministravimus ei, ct ciiranuinic;iviinusei. Et post sanctiJacobi llierosolyraorum. Dico igitur, ac si co-
h»c sancta synodus hortala est Slephaiiura Deo _ ram Dco et clectis angelis ejus, (|uia nequaquam
amabilein diacoiuim sancta; Constantin ipolilano- recepimusPhotium in episcopatu, neque litteras ad
rum Ecclesia; et devotum notarium, ut legerct epis- eo suscepimus, ne(|ue ad eum transinisimus. Si vero
tolam qu;e per Leonem a secretis missa est ad Pho- incrednlus cst apudcnsDcicultor impcr.itor noster,
tium, et accedens legit. (|uod visura fuerit piissimo et justissinio inipcrio
ejus, in eosfaciat. Noscnim, (|uod novimuscertis-
« Xicoluus ipiscopzis seixus sermrum Dci jirudintis-
sirae, hoc et testamur. .Metrophanes Deo amabilis
simo viro Photio.
metropolita Smyrn;e dixit: Divinam Scripturam
« Postquam beato Petro principi apostolorum... » scinius liquido dicentem : Omnia miinifrsta iis qui
liclir/wi vidi' idii suprii. inteUiijunt , rt rectn iis i/iii inirniunt scirntiam {Piov.
Cumque adhuc epistola l(>geretur, ct de .Vrabrnsii viii). Et nos itaque iiitelligcntes et scicntiam hahen-
et Ncctarii rccc| tioiic ratio redderctur, respondit tcs divinarum et hunianarum reruni per Christi
Theopliilus diidum cpiscopus: Ego h;ec eta Roma- gratiam, intelleximus et cognovimus ex iisijua; ho-
nis audivi, Roma" attameu dominuui Photiura rece- die gesta sunt, quia nunquam ali(|uandoadmissus
perunt, Theodorus Den amabilis mctropnjita Cariyc est Photius in sancla Romaiia Ecclesia, ut episco-
dixit: Ouoinodo(licisi|ui;i receplusest ;i papa, cum pus, nc(|ue in aliis patri;irchalibus Ihroiiis, sed ab-
scribat ciim nKcchum .'
i:t Theopliilus quo-
: i;t tu D jcctus cr;it. cl reprob;iUis. atque (laiiin;itusab iiiitio
modoilluiii rccepisli ? Thc idorus Deo ;iniibilis mc- usqueiiifiiiem. Etdixitad reliquosepiscopos: Quid
tropolita Capi;B dixit: Usquead lie,sterrura diera ergo dicitis, fratres, et vos ? Theodorus mctropolita
tccum sapiebam ; sed quoniam sanctissimus Nico- Caria? dixit : Gratias ago Deo, quia per sacram hanc
biiis liduciali voce proraulg;it, quia iic(|iie Igiiatiuin ctuniversalcm syndoduin solutussuni acogitatioiii-
rejecimus, nci|uc Pliuliura rcccpimiis, iilco ;idlucsi busillis.i|u;i'in(|uiclab;i:it pcrsiiigulosdiesanimam
reverendissimii p;ilii;ircli;c 1^'iiatio. Theopliilus da- nieain, ulruiii leccplus Pliolius in patriarchiis fuc-
duiii cpisco|ius (lixit:
Ex hoc discite qualis sit Nicfi- rit, neciie fuerit?Perapocrisiarios enim ejus. (|ui
laus. EtTlieodorus:Quomodohalies ostcndere qiiod primuni de his mihi satisfaciebant, et per litteras
susceperitvos sanctissimuspapaNicolaus? i;t Tlieo- quas inisit, et quas rccepit, satisfactus sum, quod
pliilus: Dixi tibi, (|ui;i hodieilcl milii vcrbuiii im- non fncril Photius apud c:\ rcceptus niiqiwni iii cpi-
ininitatis impcrator, iit quos ;ittulcrii testes nil scopalusdigiiilatem. Iilco conlilcor dclicliiin incura,
pati iiitur, ct" oslciido. Saiicli<sirai loci servatores quod crrabumlus cuin secutus sini, et nnnc liuic
senioris Hom;p dixerunt : In h.ic polcst tota saiicta sancta; co'inuincrari syuodo nierui. Magniflceiitis-
syiiodus nosse, quia per nullamoccasionerarationa- simi et gloriosissimi principes dixeruut : Habetis
,

73 INTEKPRETATIO SYNODI VIII GENEIIALIS. ACTIO V. 74


quid liodie aliud diccre si jubeatis, iiiterrogomus
: A quia nlili^atus cst a Benediclo papa, iit non haberet
vos.Mns cst in Hnniana Ecclcsia al) oinni bnniinc piitcslatcni piinliruinin pcragcrc, (loncc vcnirct,
hospitc libcllnin liilci c\i|;!cnili, cl ita pcrinitll biinc ct (lcsciMidcrct ilcrnni cum iis ipii sc abscidc-
iii .sanctuni 1'ctruiu iiitrarc : fcccrunt isti sccuinluni iMiit a sa ictissimii patriarcb;i li;ii:itii), ct sumcme-
hauc formam, aii iion ? Sanctissimi vicarii scnioris rent judicium, ct boc noii custodivit, ueiiue de-
Roma' dixerunt: Ita fecerunt. Zacharias et Theo- scendit illuc. Sanctissimi vicarii senioris Roma»
philusdudum cpiscopi dixerunt : Unum, an d os dixcrunt: Partem babct cum iis qui non concor-
fecimiis ? Sanctissimi vicarii scnioris Kiiina^dixc- daiit cum Ecclcsia, ct comiiarticcps corum est
runt nnos libcllos fccistis ». Zacb:irias ct Tbco-
: (|ui feccrunt coiitra Ecclcsiain Coiis;iiitini)p(ileos,
philusdndiim cpiscnpi dixcrnnt Eri;o iion craiit : et contra sanclissiinum patriarcb;im Ig ;itium.
ibi. Magnilicenlissimi et gloriosissimi principesiu- Sed quoniam possumus
hora l:ir(l:i csl, non
terrogavcrunt sanctos vicarios, (|uid circumferebat hodie boc requirereexamina- ; iii alia vero
libellus? Sanctissimi vicarii Koma! dixerunt : Ut lionc id faciemus. Deinde stans in medio Ste-
secundum calbolicam Ecclcsi;im tencant ct dcfcn- pbaiins Dco amabilis di:iconus et notarius lan-
danl vcritatcm, ct pcr omnia scquantur Judicinni dcin dixil ita .Multos :iiinos imperatorum Ba-
:

sanct;e Romaiue Ecclesi;c. Babanes magnilicentissi- B silii et Constantiui ! Maguorum imper;itiirum ct


mus patricius et pra^positus dixit : Ita confessi sunt dictatorum multos aunos Ortbodoxoruin impe- !

et heri in secretariis, ut peromnia consentiaut Ko- ratorum multos annos Pacificorum inperatorum !

nianorum Ecclesi?e. Sanctissimi vicarii senioris multos annos Depositorum injustitiie multos
!

RonKcdixcrunt: Interrogatcergo pr;rvaricatorcs ip- annos Hostium mcnd;icii multos annos Araato-
1 !

sos, ulrum faciaiit Koniaiuim hbcllum, necne. Magni- rum fautorum vcritatis et justiti;c multus
ct
ficeiilissimi et yloriosissimi principes dixeruntad annos Eudoxi;c
! piissim;e August;ii multos
Zachariamet Theophilumdudumepiscopos: Facitis annos Nicolai beatissimi papae Roma; ceterna
1

libellum, an non ? Zacharias ctTbenpbiliis dudum mcmoria Adriani orthodoxi pap;e Romani mul-
!

episcopi dixerunt. Nec audire illum volumns. San- tos annos Igiiatii ortbodnxi patriarcba; Con-
!

ctissimi vicarii senioris Kom.T dixerunt Emittile : stantiuoiioleos niultos annos Ortbodoxorum pa- 1

Et postqnam exierunt, Babanes magniti-


illos foras. triarcharum Orienlis multos annos Oitbodoxi !

centissimus patricius et prsepositus dixit Causam : senatus multos annos Sanct;e ac universalis sy- !

Zacharise non qusesivimus: beri enimconfessusest, nodi aeterna raemoria !

»Et reveraduos libellos fecerunt, unum scilicet fidei, ante(|uam Urbem ingrederentur, et alterum
pro sequendis decretis apostolica; sedis, anteiiuam iu communionem reciperentur.

ACTIO QUINTA.

In nomine Dnmini et dominatoris omnium Jesu C tricio et Leone magniflcentissimo pa-


pr»posito,
Christi veri Dei nostri et SalvUoris. Consulatus tricio proconsule, ae Leone magnificentissirao pa-
a Deo redimitorura et tranquillissimorum do- tricio et domestico excubitoruin, Joanne magnifi-
minorura nostrorum, Basilii quidem anno tertio, centissimo patricio et logotbeta okeos dromi, Pe-
Constantini vero filii ejus anno secundo, tronate magnificentissirao patricio, Manuele ma-
perpetuorum Augustorum, indictionc tertia, xiii gniflccntissimopatricio,altero.Manuele magnificen-
Kalendas Noverabris propositis pretiosis ac
: tissimo patricio, Oreste magnificentissimn proto-
vivificis lignis, et intemenUis ac sanctis Evan- spatharioetdomestico icanatorum: insuper etiam
geliis : conveniente autem sancta et universali considentibus et Deo amicissimis metropolitis
synodo, Donato Deo araicissiino episcopo Ostiensi, videlicet = Basilio Deo amici sinio archicpiscopo
et Stepbano Deo amicissimo episcopo Nepesino, Ephesi, Barnaba Deo amicissimo nietropolita Cy-
et Marino venerabilissiino diacono sanct;e Ko- zici, Nicephoro Deo amicissirao metropolita Ama-
inan;p Ecclesise, locum retinentibus Adriani san- siie,NicetaDcoamicissimo metropolitaAtbenarum,
ctissimi papae Komani, et Ignatio sanctissimo Theodoro Deo amicissimo metropolita Cariie, Me-
patriarcha Constantinopoleos, et Tboma san- trophane Deo amicissirao metropolitaSmyrnse, Mi-
ctissimo metropolita Tyri, locura retinente sedis D chaele Deo amicissimo metropolita Rhodi, Photio
Antiochiae, et Helia Deo colendissimo presbytero DeoamicissimoarchiepiscopoNacoli;e,EutymioDeo
et syncello,locum retinente sedis llierosoly- araicissimo arcbicpiscopo Catana', Stepbano Deo
morura praesente quoque sacro senatu, dicimus
: amicissimo archicpiscopo Cypsallorum, Atbanasio
autem, Theodoro magnificenlissimo patricio et Deo amicissimo episcopo .Magnesis, Theodoro Deo
prseposito, magistro Babane magniflcentissimo pa- araicissiinoepiscopo Sinop;p, Eustathio Deo amicis-
aNotaquod persingulasactionespaulatim nuilti- solum rei'i|iiebantur iii synodaliconventu, cura sin-
piicctur numcrus episcoporum, quoni;im cum in gnli a suis Ecclesiis venicntes Romanum libellum
principiosynodinonomnessintinurberepertijtunc mauuin propria scripsissc patesceret.
Patrol. GXXIX. 3.
75 ANASTASII BIBLIOTIIECARH 76

simoepiscopo JsraoiiiiP, Theodoro Deo amicissimo A nioris Roms dixerunt: Veniat. Diclata vero sunt

episcoim Lace(l;emoiii;p. Xicephoro Deo amicissirao ad Phutium a sancta synodo perHeliam syncellum
episcopoZacyiilhi.EuthyminDeoamicissimoepisco- h.-cc Ouuiiiam cunclusione tacita peccatores lianc
:

puMosynorum, BasilioUeoamicissiinoepiscopoPyr- aDeoelect;iinpronuntl;istisynodum.noiisoIum san-


gii, Georgio Deo amicissimo episcopo Helii, Petro ctissimorum thronorum vicarios, ct summos sacer-
Deo araicissimoepiscopo Troadis, LeoneDeoamicis- dotes, verum etiara et honorabilem senatura sancto-
simo episcopo Daphnusiae, Niceta Deo amicissimo rum Patrum nostrorum, habentem extra tenipus, et
episcopo PIioti;e. iion apte pruphelicum dictum inducens, justuni est

Ilisitacuiiveiiientihus. stansin medio PaulusDeo ad h;cc dicere. quia upera tenebrarum habeiis in se^
amicissimuschartuphyhix, dixit:Secundumpr#(e- metipso forniidasti saiictam et uuiversalem syno-
dentem actioiiem,utjussitsanctitas vestra,praesens dum, quae in luraine veritatis est congregata, ne
est hic iterum Zacharias sulus, sed etChristianissi- manifestarerisdivulgatus pereara, queraadmodum
mus imperator iioster misitad synodum Photium. sanclum perhibct Evaiiijelium, ([uia Oinnis, qui :

Donatus Deo ;iinicissimiis cpiscopus ()sti;r, etSte- prava wjit, odit luccm, tit non aigmmtur opera cjus
lihanus Dcu ainicissiinus Xep;e, ac.Mariiuis reveren- {Joan. iii). Sed scriptura est In camo ct freno maxil- :

dissinuis diaconus sanct;p Romanorum Ecclesi;p, B las eorum constringc, qui non approximont ad te
locum retinentes Adriani sanctissimi p;ip;eRomani, De cietero ergo synodica auctoritas im-
{Psal. xxxi).
dixerunt: Desiderat venire in conspectum nostrum perialiconsensu oppurtune ac a^ite iliud lerminabit
et sanct;e synodi Photius ? P;tulus Deo ;nnicissimus propheticum.Sanctissimi vicarii seniuris Roiiuedi-
chartciphyh(X (lixit Xescimus utrum dcsideret, an
:
xeruntad sanctara synodura: Placet. vobis ?Saiicta
non sed, sl jubelis, discamus. Sanciissimi vicarii
; synodus dixit Placet. Sanctissimi vicarii scniuris
:

senioris Runuedixerunt: Interru^etur, si desideret. Ronue dixcrunt Vcniat. Euntibus illis qui raissi
:

veuire in sanctam et universalem synoduin hanc. sunt, eique praedicta acclaraatione lecta Photius
Paulus Deo amicissimus chartophylax dixit Quem :
ait : Quoraadmodum us((ue raodu etiani invitos mis
jubet sanctitas vestra ire et inlcrrogare eum?San- traxistis? hoc si viiltisadhuc facerc, iioii debuistis
ctissirai vicarii senioris Ruin.e dixcrunt : Laici va- nosad convcniendum interrogarc? Scd etiam |)lacuit
dant.Et misit scnatus;i(IPhotium Sisinnium glorio- vobis ab initio imperative ac potestative iierOccre.
sissimum prolospathariura, Eutychianum primum Itaque etiam hac voce in synodo lecta, iterum san-
mandatoruraexcubitorum, Georgium primum man- cta et universalis synodus acclamavit ad Photium
datorum icanaluruni, Lcoiicm mundaiuimhominem ila : Ecclesiasticum ordinem sc((ucntes ultronc^ain
vicarioruinscniurisRom;e,Cyriacum et.losc))h mini- ))r;esentiaui tuani pcr (irimum scrmonem, exs|)cct;i-
danushomines vicariorum t)rientis;ct pncceperunl vimus ; sed cum vcrc ))(H"cator sis et manifestus, in-
eis itadicere: Sanctaet universalissyiiodusdenun- justius in concilium justera sponte ingredi recus:»-
tiat tibi : Vis venire in sanctam synoduni, an non ? sti, ne acciperes evidentiorein daranationein ejus :

si dixerit quia nolo, interrogate euin (|uare ? Eunti- rei gratia et nolcntera te pcr secundura serraoncm,
bus ergo (|ui missi fueraiit, ct facientibus quemad- ut |)ra'f;iti sunius, ;idducimus. Lecta prieterea Pho-
modumfuer;int irapenili, respondit Phutius ad eus: tio et hac allucutiune, introductus est Photius, et
-Me in syiiudu nun((uim ;ill(|uaiRlu advucastis, el ino- stetit in raedio. El dicunt ad raagnificentissimos
do miror quia huc fecistis,etadvucastis me. Veruiu- princi[)es sanctissimi vicarii senioris Roraa;: Quis
tamenspontenon venio, nunquam enim interrogan- est illc qui in novissiino loco sancta- hujus synodi
tes raede synodo hacquamdicistis, ((uomodoin eam aslat?M;igniticcntissirai et gloriusissimi principes
me trahitis ?D(j'i Ci(stwliam vius mcas, ut nondc-
:
dixcrunt ; Pliotius. Sanctissimi vic.irii senioris Ro-
liniiuam in via mca. Vosui ori mco castodiam [l'sal. mie dixcruiit : Ille est Photius )iro)iter quem sancta
xxxviu), et reliquum vos legite. Cumque revcrsi Romana Ecclesia |)er scjitera aiinos et amplius sus-
fuissent pr;efati viri, jusus est Gregorius devotus „ tinuitlaboresraultos?qui etiara etiara sanctaniCou
™ ,.„,...„.....;
..,.•.,»:.,,. .i:..:.i,
notarius divinorum ,,.
secrctariorura, et ascendcns
i i.
le-
U .

staiitino[)olil
.. „..„,..
inam Ecclesiam funditus subvertit, ct
git Photii voces in audienti;im omiiium. Et post lc- iion niodu h;is Ecclesi:is coiiturh;ivit, vcrum cliara
ctionem, sanctissinii vicurii scnioris Roukb dixe- et Oriciit;ilium saiict;is Ecclesias, (|ua' ab i)isu
runt Quid dicit ad h;ec sancta synudus ? Xon nos
:
usquc iii [inesens labores per[)etiuntur ? Magiiili-
convocamuseuin, ut dicamus ali((uid ab eo, scd ut centissirai et gloriosissirai principes dixerunt •

laborem, ((uein li;ibuitsancta Romaiia Ecclesia, si- Iste est. Sanctissimi vicarii senioris Roin;e dixe-
mul et Orienlales Ecclesi;e [iruptcr eum ". nunc tcr- runt : Re(i))it constituta sanctoriira Patruin?M:i-
minemus,eu(lcini|)su|)r;i'sentc.I)cu;imicissimie))is- giiiliccntissiini et gloriosissiini [irincipcsdixeruiit:
copi dixcrunt: Vcniat. S;inctissinii vicarii seniuris Interrogctur. Et horl;itus a |)rinci()ibus Geor-
Rora;e dixerunt Et placct vubis ? Deo amicissimi
:
gius gloriosissimus custos palatii,et Papias osti;i.
episcopi dixcrunl: Placet. Sanctissimi vicarii se- rius, interrogavit Photiura : Suscipis constituta
» nam ante hanc syno-
Causa hoc honoris dicunt ;
tam (icr se quara [)er scripta et missos suos in euni
dum scdes in omni cuntroversia labo-
nil Orient;iles
laborassc deprehenditur.
ris assumjisisse videntur: sula naniquc prima sedcs
. :

77 iNri:uriu:TAri() svnodi vin uenerai.is. — acho \. 7S


siiiifliiiiiin 1'atrum '! Et iinii respoiidil. Sanctissimi A versalis syiUKlus dixit: Caiionic^im li';.;cni ci,iii|ilct,

vicarii scnioris Uoiii:c dixcruiil : Uccipis constitut;i et syiiodicam pricccptioiicm ct lcjiisj.itidncm. Saii-
sanctoium poiiliticum l!oni;inoriim .' recipis cxposi- ctissimi vicarii sciiioris Uo:ii;i' dixcruiit: Lcatur
lionem(|uaml'ecitbcatissinuisNicol;uissaiictissiinus et alia epistola (|u;e;Ki ipsum Photium missa est,

papa Uonianorunr.' Et non respondit. Recipis (|u;e Dco amabiles metropolit;e di.verunt Legatur. El :

denuo lecitsaiiclissimus .Vdrianus succcssor ejus aceipiens |)r.Tdictus Stephanus lciiit <=

Uom;iiioriim scdis pai a '.'


dic:it, dicat. l'hotiiis vcro Et post complclionem epistohe, s:inctissimi vi-
nihil rcspoiidcbat.Saiictissimi vic;iriisciiiorisUnni;c carii scnioris Roin;e dixeruiit : 1'ropter (|uod ob-
dixerunt: Vudivimus (juia homo est ration;ibilis, turavit aures suas, et iion respondit ad ea qua;
ct scimus (|uia est praivaricator et ;Klultcr : dicat, lei;untur ? Sanctissimi metrop lit;e dixerunt ad
dicat. 1'hotiiis dixit: Vocem meam, etiara me 1'hotium : Quamobrem non respondes ad luec ?
taecntc, Deus audit. S;inctissimi vic;irii senioris Et iion rcs|)ondit. Sanctissimi vicarii senioris
Rom;e dixcrunt: IVr silciitiuiii iion ellugies maiiire- Kom;e dixerunt : Legatur et cpistola (ju^e per
sliorem damnatioiiem. 1'liotius dixit: Nec Jesus t;i- Leoiiem a secretis missa est. Et accipiens Ste-
cendo evasil daniiiationem. Sanclissinii vicarii apo- phanus, Deo ainicissimus diaconus sancta; Con-
stolicarum sedium dixerunt Nondignum est nos : B stanlinopolitanorumEcclesiaeacnotarius,epistolam
responsum tibi reddere de hujusmodi locutione, ((uo- qu:e missa fuerat ad Michaelem imperatoreni,
niam iisipuv Dominiiidsti .lcsuClirislisuiit assirai- i legil J.

lasti((a;e tua sunt.Nulla auteni communicatio lucis Et post completionem ejusdem epistoke, iteruin
ad tenebras, iieque participatio justiliu! ;td ini- sanctissimi- vicarii senioris Rom;e dixerunt : Se-
quitatein, nee conventio Christi ;id Belial, neque quens ad Photium
et altera, quae est, leg;itur. Et
consensus templo Dei cum idolis (il Coc, vi ). De accipiens idem Stephanus, legit.
his autera uiide iiiterrosiatus es a fratribus et coin"
yicolaus cpiscopu^ scnus senoruin Dci Photio
ministris nostris sanctissimis vicariis seniois Ro-
CoHstantinopolcos,
mae, responde utrum suscipias judicia sancto-
rum pontiflcura Romanorum, an non ? Et non « Omnis utilitaset profectus animarura catholica
respondit Photius. Sanctissimi vicarii senioris fide munitur.» ... Rcliqua vidc intcr cpistolfisyicolai
Rom;B dixerunt : Inclinet cervicem suam, verbo papx I, Patfologix tomo CXXVI, col. 78-5.

et scripto enunlict peccatum suum, anatheiii;i- Et post corapletionem cpistola-, Thoraaset llelias
tizet qu;i3 injuriose scripta et ;icta sunt, qua" sanctieissimi vicarii Orientaliumsediumad masni-
contra sanetissimum patriarcbam Ignatiura bis C licentissimosprincipcs dixerunl: Yolumus aliquid
abrupte gessil ;
profiteatur se nullam contra eum loqui ad sanctara synodum ;
placet hoc vobis? M;i-
machinationem aut commotionem deinceps actu- gnificentissimi et gloriosissimi principes dixerunt
rura, sed hunc sicuti verura pontificera snum ma- Hoc in vestra potestate est, Et ascendens Helias, Deo
gno pudore suscepturum, et apostolic;e catbcdr;e colendissimuspresbyter etsyncellus throniHieroso-
judicia, tam de se. quam delgnatio patriarcha pro- lymorum, in auditionem omniura aflatus est ita: lii

mulgata, honorabiliter amplectatur. Et Photio t;i- praecedenti die, nobishiccongregalis, amiciChristi


cente, sanctissirai viearii senioris Romiedixerunt: patreset fratres, paucissima qusedam elocutisumus
Ecce homo qui obturavit aures suas, sicut aspidis ad reverentiam vestrara: nunc vero et eadem dici-
surd;e (Psal. lvii), et non audit vocem quam ei raus.Scitis (|uia in pneteritis teniporibus imperato-
sancta synodus objicit, sed vull per silcntiura hanc res erant qui congregabant synodos '-, et ex toto
effugere condemnationem, quam sancta Romana terrarum orbe vicariosad dispositionem liujusmodi
Ecclesia ante multos annos promulgavit adversus causarura colligebant quorum more et Dei cultor
:

eum. Verum legantur epistolse quae de eo miss;c imperalor noster universalem hanc synodum fecit.
sunt a sancta Roinana Ecclesia, Placet ergo oinni- iion inabstruso,nequein clandestino, sed evidenter
bus ut logantur? Sancta synodus dixit Pbicet. : D acmanifeste fecit,videlicet sanctissimoruin vicarii
Et accipiens Stephanus Deo amicessiinus di;iconus rum seniorum Rora;enostroruraque collegium. Cuin
sanctx Constantinopolitanorura Ecclesia; et no- enim raulta sint etalia quoe nosprobent verissimos
tarius, legit epistolam qua; ad Miehealem irapera- esse vicarios Orientaliura sedium, m;ijor tamen ac
torem transmissa est per Rh;\doaldum et Zach;i- promptissiraa, evidentissiraa et paratissima species
riam i». est h;ec, qua piissimus et Christi amicus imperator
Et completionem prims epistolic, san-
post noster per multara diligentiara et studiun convo-
ctissimi vicarii senioris Romse dixerunt Ad hae;: : ciivit, et accepit nos ab Eclesiis nostris, quanquam
quid dicit sancta synodus? est canonica ex|iosi- dena milia essent impedimenta prohibitionum. Ipse
tione plena epistola hsec, an non ? Sancta et uni- ergo testiflcetur, unde eta quo missi pervenerimus

» Id est, eloquens, Eth.Tecsimiliterprsescriptaest inquartaactione,


A

•j Epistolahscqusehiclectaestestinquartaactione. c
Universales videlicet, nain locales.aut vix aut
c Et hac itidera epistola pneleeta est in quarta nunquain iraperatoressynodos collegissenoscuntur.
actione.
79 ANAST.VSII BIBLIOTHECAUII 80

ad vos, et satifaclinnem pronobis idoneam faciat. A Elpost hiijiismodiallocution3m,magnificentissi-


Nobisautfim |)ervenii'nlihus, et dejjeiitihus hic per nius palriciuset pra^positns Bibines dixit: Et nos-
duos ciroiler aiiiios, aiiticipanlihus sanctissiiiios hoc commoneiiuis eiiin el coiisili:iinur. Deinde acci-
vicaricis senioris Rom;e inposuit super colla noslra piens Theiidorus devotus a secretis, lepit qu;e a
encoipium "suuin,etdixit: Ecccjudicium EcclesiK sanctissimis vicariis senioris Uomse breviter edita
exi!;at Deus a cervicihus vestris in die judicii, ut sunt. habentia ita : Vidistis, fratres, vidistiset au-

ihil faciatis per favorem, neque per gratiam, vel dislisqu;eex inulto teinpore dicta et gesta sunt

odium. Coiiijruuin ciiiin vobis est ad tanlain sene- de hujusmodi causa : el ;ip|i;iruil omnibus vohis,

ctutem pertingeiitihus, nil facere secniKJum acce- quia irreceplihiliserat proinotiobnjusviri,et depo-
ptio'iempersonarum,veipr.eterjustiliam.Scriptum sitiosanctissimi patriarch;e Ignatiide sedesuasine
est enim : iVe miseirnris pauperis in judicio, nec juslitia et sine legihus fuerat acta. Nos ergo non nn-
niripius personm potcntis {I'rov. xxiv) Et nos vuin aliquod vel recens judicium jndicabimus, aut
ijlitur ah amico Christi imperatore siisci|>ieiites introducemus, scd vetnsex niullotenipore judicatum
judicinm ' ita disiiosuimus extuncusi|U('iiiini\ul
,
(|nideni a sanclissiinn el beatissiino papa Nicohio,

expelit jnstitia'ratio. Ne^jue enim,iiuoiiiainsaiictis- lirin;ilum aulema elnon


sanclissiinopap;i .Vdriano ;

simus patriarchali^naliusprffsidet inhoc throno, et B possumus commoveri a p;Uernis de-


transferri vel
pote'isesl,in taliposilusiirincipaluideoaccipiemus finitionihuset lefrihus, ncquedeclinareaddexteram
faciem ejus : neqiii', (]nia vir iste Phiiliiis astal, vel ad sinistrara scriptum esl enim Audi fili mi.
; :

etiilcirco paiipercssi' piil;itiir, ]


ropterc;icondemna- IrffPS jyitris tui. et ne rrpellns jurn mntris tux
biniuseuin,autmiser('l)iiniirirrali(inabililer.ll;i(iue ( Sed etiam ex fratrihus nostris vicariis
Proi), J),

profundumsilentii ejusaspicitis, penenil p;itientis Orienlis audistis, (|uia nun(|u:im aliquando recepe-
loqui ad sancta synodum, eo quod adjiciat utique runteum in summunisacerdotem. Quem ergo neque
illam, nullomodo(|ue recipiat, sicut etiam per pro- sedes nostra apostolica, neque sedes receperunt
priaverba si nific^ivit. Ej;oautem quoniam Dei £;ra- Orientalium, quis de c;etero ulterius, Christianus
tiam per omiiesscpteni annossyncellns sum lliero- esse volens, suscipiet.Sed talein conatumahjicinius
solymilanorumEcclesiae, scioplaneqnianeque litte- et anathematizamns, ne ulteriuscontra Ecclesiam
rassuscepimus, ne(|ue remisimuspenitus ei, sed et omne s;eculum maligna
talis qu;clibel alia forte in

iste sanelissimus Thomas metropolita Tyri quid introducatur actio, nequetemere ac facilea munda-
locutusfueritfrei|nenteraudistis; siiniliteret iiunc na postestate ejici;itur lefcitimuspontifex, et pro eo
afHrmans (licit(|uoil si'(ies.\iitiochen;i ne(|ue suscc- suhroitetur aller iiiique ac illeor;iliter. Ouid ergo '?

perit littenisa Pliolio, ne(|ue reiniserit nni|u;im:et C placelvobissensus iste,an iion"? Etsi(|ui(lem placet.
niulto aiite sanct;eUomaii(irumEcclesi;e su|i('ri|iso talia sunt nostra, et nostr.Tsedis; quod siapudvos

decretum didicistis,et agnovistisquod beatissimus non fuerint acceptabilia, nos lamen sjper montein
papa Nicolaus promulpavit: etconse((uentersucces- exeelsum synodi ascendemus el exallahimns in for-
sor ejus ..Vdri;iiins. Hoc autem in priecedenlibns litudine vocem nostram, evangelizantes vobis et
nostriset pr;r(liiiniiiseldenionstr;itiviniiis,etobhoc conse^iuenliam, (|ua' facla esl.et ore iirorauljialaest
etiamnuiicdico coranieo, etinlacii' ipsiiis, videnti- sanclorum Patrum niistrorum a gralia Spirilus
bus oculis ejus el audienlibus auribus ipsius. Est sancli, I^tpost leclionem, sanclissimivicarii senio-
condemnatus (|uippe ((ui non est reccptus apud ali- risRomiedixerunt: Ad ha»c i|uiddicit sanctasyno-
quampalriarchaliumsedium,et maleac injustestu- dus"? Sunt hsec qu;e a nohis per lectionem dicta sunt
(luit liodiesilentio, ut liincvidealurpea laciturnil;i- el apud vos accei)ta?S;incla et universalis synodus
teni babere (|u;is(l;iiii rationes: iieiiiie eniin bahel exclamavit Uecipimus oninia valde quippe sunl

:

(|uod oppiiiuitad sui jiiNlilicalionein. tjiiversi enim etconsona ecclesiasticis regu-


discreta, et coniiru^i,
scimus,et(iualiterviactyrannidethronuinConstan- lisatque legihus. Donalus Deo amicissimus episco-
tinopolitanum insilierit,et qualesoperalussit ohti pus Ostiie,etSlephanusDeo amiscissimus episcopus
nens adlinc eumdemthronum. ini|uetudines al(|ue D Nep;e, el Marinus reverendissimus diaconus sanctie
tyrannides. Nuiicerj;oconsilinni{laniusi'i,('t adino- Uoinan;e Ecclesi;edixerii!il Ert;o admoneinus eum, :

iiemus, (1110 co;;nosc;ilpeccalumsuum, etsi (|iiidem uli prociihit saiicl;!' liuic syiiodo, et inclinet cervi-
pu'nilenti;iin egerit manifeste ac sinceriler super cein suam sanctissiino p;iiriarch3e Ignalio suo ;id

injustitiis suis, el omnihus malis qnibus orbera linnnilendum super iis qua; pessit, ct efflciendum
replevil,suscipialur in Christi Salvatoris nostri Ec- niembrum sanet;p Ecclesia, ac se sociandum Chri-
clesia, (inemadiiioduin unus^iuisque lidelium, lan- sti;iiiiiruins;incl;vciimmniii(iiii,ulimos ['(/., utunus]
quani h;ibi'iis sjiein vit;e pereiinis, el iion susci|ii;ita fldeliuinlaicoriiin,uti ti;it iii liicruin n;e ipsiiis ;ini-
Deo certitudinein ;i'tern;eruin;e atiiue dnmnalioiiis in;ealque suorum, liccl siiitiiniihim eumsequipro.
per anathema, quod multo antc datum esl ei. ponentes. Bahancs famosissimus patricius et prav

» Encolpiiim est quod in sinn porlatur ; colpos ad colluin. et hoc esl (|uoil vocant encolpinm.
eiiini (ir;ece, sinns j.atine dicilur nioris enim
: Idestuamnalioncin imprecantes, si a rectoquid
''

(ir.ecoruincstcrncenicnin iiretiosoliiiiiovel cum re- deviaremus.


liquiis sanctorum aiite pcclus portare susjiensam
!

81 INTKltlMUriAlIl) SYNOni VIII GKNERAIJS. — Ar.TIi) VI. K2

posilus (liKil ; LiHiuiTC, (liiiiiiin' IMmli, i|ii,iilriiiii|iii' A iiiiitili;l cl iiiv;ili(l;i criiiit qui' ;i li' iliitii ct;icta
IkiIios jiislitia' npiis ; tiiliis iiuiniliis liir est nc claii- ciiiistitcriiit. Sciiiiiis (|ui;i iiitiil potcs ; (|uod si

(hit viscora siiasancta cl iuiiviTsaiis syiHKliis; ((iiu IkiIics aliiiu;iin jnstilicatiiiiicm, loqiierc; sinc pcrso-
iiaiiKjue vis (^x liiH', coiifuftiM^e "? Kiima:ii / Eccea Uii- nariim acceptione constit esse concilium. Pholius
ma : In Orientem ".'
Kii ab Oriente liic adsuiit : viile, autem crebro compulsus ut rationem daret, mane-
ne elaudalur janua : si isti clauscrint, nemo est bat niliil omnino respondens. Deindedixit sancta
(lui a|)ei'i:il. Dic, lnimo Dci, (|iiani h:ilics jiistilic;!- ct nniv('rs;ilissynodus : Vadat, et pcr|)end;il (|iiiiil

tioiiem '.'
Pliolius (lixit : .Mc:i' Jiislilic:itioiics iiuii sibi convcniens sit. El exivit l'li(itins.

sunt iii hoc muiulo ; si iii mundo hoc esseiit, inde DeindeslansinniedioStcplianiisncii;iiiiicissimus
viderelis.Baliaiioslau(lal)ilissimus|)atricius et pr;e- diiiconus sanct;e Constantinopolitanorum Ecclcsi;c
positus dixit : Nos tenemus quiaconfusionect metu etdevotusnotariuslaudavit ita : Multosannos impe-
depressusdcsipis, nesciiMis(|ui(ldicas: proptcr i|iiod iMtorum B;isilii et Constantini ! Mai^nnrum priiici-
conccdil tilii saiict;i cl uiii\crs;ilis syiiodus sp;itiiim pnm ct iinpcnitorum iiiultos annos ! Ortliiidoxoruin

ad mc(lil;iiiiliiiii s:iliitcin tuaiii. Vade, el rursusjii- iiiipcnitiirum multos :iiiiiiis ! l';iciliciiriiiii im|ii'r;ilo-

bel tibi vciiirc liuc. l'hotius disit : Spatium qui- riiiii iiiultos ;innos !De|)ositoruin iiijustitia^ multos
dem non deprecor utautememittaravobis,vestrie B annos Hostiummendacii multosannos! Amatorum !

potestatis est. Bahanes laudabilissimus patricius et etfautorum verit.Uis multosannos ! Eudoxi;e piissi-
pr;epositus dixit: Bonumest tractarctccum, ct coii- nuc August,e multos annos ! Nicolai beatissimi paps
siderare ([uod cx|iedi;it, et prociilcre liuic sanct;e Roinani ieterna momoria !Adriani orthodoxi papae
synodo. Judicium enim non aceipiens personam, ac Rom;ini multosannos! Iguatiiorthodoxi p;itri;ii'ch;e

divinitus inspiratum, et sanctauniversalissynodus Constantinopoleos multos annos Orthodoxoruiu !

non ex uno est tantum, sed utpnediximus, ex muii- patriarcharum Orientls multos annos Orthodoxi !

di finibus est ; et ideo monemus ut pojnitearis, et senatus multos annos Sancts et universalis syno-
!

solvatur aiiathem;itis seiitentiaqu;ie inte prolataest. di leterna memoria


Post discessum enim sanctorum vicariorum euncta

ACTIO SEXTA.

In nomine Domini et dominatoris omnium Jesu C niario, Thheohilo magniflcentissimo proconsule et

Christi veri Dei et Salv.itoris nostri. Imperii a Deo patricio, Tarasio magnificentissimo proconsule ac

coronatorumettranquillissimorum dominorum no- p;itricio, Paulo magniflcentissimo |iatricio et epar-

strorum,Basiliiquidemannotertio,Constantinivero cho =, Barbatio magnificentissimo patricio, Leone


filiiejus anno secundo, perpetuoruni Augustoruni, magnificentissimo patricio etdomestico excubito-
octavo kalendas Octobrias, indictione tertia ;
pro- rum, .Manuele magnificentissimo patricio, Tiieophy-

positis pretiosis acvivificislij,nis.et intemeratis s;i- lacto magnificentissimo patricio, Petronate magni-
lutis nostrie Evangeliis; prsesidente eodempiissimo ficentissimo Manuele magniflcentissimo
patricio,

et amico Christi imperatore, in dextera parte magni patricio. nec non etconsidentibus Deo amicissimis
nominis terapli magnse ecclesia; conveniente sanc- :
metropolitis,scilicetBasilioDeoamicissimo archie-
ta ac uiiiversali synodo, id est Donato Deo amicissi- pisc. Ephesi,TheophiloDeoamicissiinometropolita
mo episcopo Osliensi, et Sle|)hano Deo amicissimo .\ncyr;e, Barnaba Deo amicissimo metropolita Cyzi,
episcopo Nepesino, et Marino reverendissimo di;i- Nicephoro Deo ainicissiino inetropolita Nic;c;e,
cono sancta' Ronianoruin Ecclesiae locum obtinenti- NicephoroDeo amicissimo inetropoit.i Amasi;e, Ni-
bus Adriani sanctissimi papse Romani, et Ignatio cetaDeo amicissiiuo metropolita Athenarum, Theo-
sanctissimopatriarcha Constantinopjleos etTho-D doro Deo amicissimo raetropolita Cari*, Metropha- ;

ma s.inctissimo melrpolita Tyri, locum olitinente neDenamicissimo metrjp ;litaSmyi'n;e, Basilio,Deo


sedis Antiuchie, et UeliaDeo colendissimo presbyte- amicissiinoinetropolitaGangi'ensium,CypriaiioDeo
roetsyncello, locum obtinente Hierosolymorum : amicissimo metrop-jlita Claudiopoleos, Ililarione
prsesente autem et sacro senatu, videlicet Theodoro Deo amicissimo metropolita Corinthi, Nicolao Deo
magnificentissimo patricio magistro, Christophoro amicissirao raetropolita Synnadorum, MichaeleDeo
raagniflcentissimo patricio majstro, Leone magiii- amicissiino metropolita Rhodi, Euthymio Deo ami-
ficentissiinii proconsule ac patricio, Hemerio m;i- cissimo metropolita Catana;, PhotioDeo amicissi-
gnificcntissimo proconsule ac p.itricio, Stephano rao archicpiscopo Nacoli;e, Stephano Deo amicissi-
magnificentissimo patricioet sacellario, Leone ma- mo archiepiscopo Cypsallorum, B;isilio Deo ainicis-

gnificentissimo proconsule ac patricio, Marino ma- simoarchiepiscopo Misthiae, Theophane Deo arai-
gnificentissimo proconsule, patricio et protoscri- cissimoarchiepiscopoSelges,PauloDeoamicissimo

^ Id est, prajfecto.
83 AXASTASII BIDLIOTHECARH 8i
archiepiscopo Ai).imi;p, Joanne Deo araicissimo e- A quelautem nuncnobis t;ilesfliivius,diviiins¥i(leli"
piscopo Cii, Athanasio Deo amicissimo episcopo cetac principalis. et sanctlssimns Splritus. de quo-
Anheiii Ma;nosi;c, Tlioii(lon) Deo amicissinio epis- dicll (livinum ct prlncip;ilc Vcrliura Chrislus Sal-
fopo Sino|);e, Knslachld IVo araicisslmo episc.opo v;itor noster:0""'''''/i' inme, flumhin </< vrutir rjits

-Eraonla', TheodoroDcoamlcissimo episcopo Lacc- lluciit aijiix tiva;. Iloc (iiilein dicchiit lic Spinlu qiiem
(Isemoniiv. Nicephoro Deo amicissirao episcopoZacy. acccpturi crant crcdcntes in eum sicut, dixil sanctus
nthi, Euthymio episcopo Mosynorum, Basillo Deo Joannesevangelista.'./o«»!. vii). Hic est enimSplritus
amicisslmoepiscopo Pyrgil, Georgli) Deo amlcissl- de (inodlxlt propheta David: Fliimiiiis imiiitiin Iip-
mo eplscopo Ilclii, 1'etro Deo amlclssimo cpiscopo lifimt citiliitiiii lui [Pi^al. xi.vii). vldclicet saHftam
Troadls, Leone Deo amlclssimo eplscopo Daphnu- Kccleslam. Iste fluviussegregat Impetussuos nunc
siae, Xicela Deo amlcissimo episcopoPhoti», Basilio in quatuor initia, insanctissimos scillcet vicarios
Deo amicissimo cplscopo Grali;t, Damiano Deo senioris Roma-. et in ConstantinopoHtanum imita-
amicissimo eplscopo Miletopoleos, Theophane Deo torcni Dci palrlarcham Ign;(tluni. alque In cos qul
amicissimoepiscopoTralhc, Lcontio Deo amlcissl- ex amhahus scdihus Orienlls advenerunt, sanctls-
mo episcopo Xeopolcos, Josep h Deoamiclsslmo epis- siinos vicarios. Ila^c itaque sancta el unlversalis
copoPalseoruinetGeorgloDeo aralcissimo eplscopo B synodus arca salutls est. ad quam confuglunt et
Adrian*: his itaconvenlentibus,surgens Metropha- introibuntomnes (lul praeordinati sunt in vitam «-
nesDeo araiclssimusnietropoIltaSmyrn;c, in niedlo ternara. Et tu cs, amice Christi domine. Noe, jus-
sanclae universalls synodi stans, pronuntiavit nia- tus inventus In conspectu Dei in gencratione tua •.

gna voce in audentlam oraniuni it:i : Justlthe sol. qul;i talem arcara fabricasti, bciiedlxit(|ne tibi

qui est inagnnni clvcruinacdlvlniiin prlnciiialei|ni' Deus, et proli ventrls tul, et tlninr tuus et tremor
|umen, qui(|uesolus cst infinita; poteiiti;e Dominus luus erltsecundum vcterem Noe super omnes bes-
etDeus nosler, qui dixil: Fiant luminaria in firma- tias agri, et super omnia volatilia c.;eli. hocest su-
mentocceli ad illtiminalionem tcrrcn ; fccitduo magna per omnla (|u;e bella amant. et Inrulelia. qua; sci-

luminaria Inminarcquidcm iiiajus in principio a diei, llcet sub univcrso c(cIo cnnslstiinl. Ila^c sancUi et
minuK autem in jirincipio noctis, rt pa.niit ea in fir- jnlversrdls synodus est benlgnns ctbonus puteus,
mamcnto cceli, utprxsint diei ac nocti [Gen. et tan- i
)
; ((iiera fodlstl tu, Deoamanllssimc. .\braham servus

quam qu;rdam magna luminarla: videlicct quinque et amicus Dei excelsi cui el invident quideni Phi-
:

patrlarchalla capita in illumlnatlonem totlus ter- listlim, non autem penitus obruent sed supcra- ;

rx, quo pneslnt diei ac nocli: et separent inter lu- biintur operlbus ct studiis tiiis. (lucraadmoduni illi

raenct tciicliras, idestiiilereos(iuiaguntopcra. lucls q ollm amlci et beatisslmi patrlarcluc .Vbrah;e et sub
hoc est divina> justltbe, ct Intereos qulagunt '( pera operlbus et sludiis. Proptcr (luod etiani sicut ad
tenebrarHm.ldestlnjustiti;r;utquorun(lam ijuideiu te Deo amicissimura imperalorem
illum, ita et ad
illumlnent magls ac magls gressus, qul secundum nostrum dicit omnium consultor ct princeps, per
Deumsunt;quorundam vero redarguant, et osten- vocem sanctissimi patris tui, et sumnii pastoris
dantat(|ue(llvulgental)sconditosaclus tenebrarum! nostri, ac Deo amicissimornm vii:iriorum Nisl :

id est, injusllli;e,ac lillosDel aclucis exhibeant at- benedicens benedicam te, et niiilli|ilicaiis miiltlpli-
quedemonstrent, .\d talesdlcltChrlstusDeusnoster: cabo semen tuum sicut stellas cirli, el sicut arc-
Yoscsti^lux mundi(Matth.\y. talesnomlnavitetPau- nam quse est in littore marls, et hsereditale possl-
lusraagnusapostolusluminaria in raundo, verbum debit .seraen tuum
populus tuus civitatcs adver-
el
vitsecontincntla(P/i'7/'/). iii) Talesergo, magna lumi- sarlorum (Gcn. xxii) ipsc eniin est Deus noster,
:

narla, pilssimeetChristo (lllectisslnie, ac divinltus (lul benedicit benedicentes se, (lui solus est hene-
gubernatedonilne, queraadniodum in niagii:i (lomo dictus per iiiflnitu s;ecula sirculorum. .\raen.
raultaslamiiades,incivit;itetua per mult.im dlllgen- Et post pronuntiationem hanc, perjussionem
tlara elstudiumaeprudeiitlam collegisli et congre- amlci Christi imperatoris nostri, legit de-
gastl etsplendidioremtemetostendlstl,et.jucundio-D votus a si^cretis Leo epanagnosticum sanctissi-
rem conversaliodem tuain, etChrisli ecclcsiam nltl- niorura Romanorum vicariorum, cujus inltiura
dlorcm exhibuistl. Iiiio vero, plissime domlne, per est hoc :

temet, hoc est pr;escntl:im tuain, (|uasi (luoddam Crcdimus nequaquam lalere sanctamet raagnam
inaximnniOricnlls Iumiii:ire sanct;e huic elunlvcr- haiic synodum, qualiter hic pilssiraus etCliristi;i-
salisynodo cliam pr;e(licta,et nunc visa luminari», nlssimusetaDeoprotectusiinpcratorinitio impcrii
lucidiora raonstrasti. Verum peralia divliiacloquia sui,cui miiiiarchhim suani raagispnrstitit iinpera-
compendiosi! valde pra^sciitcin sancliim syiiodiim li- lor, confesllm de statu ac recuperatione sanctic
gurcmiis. Ihec ciilin cst olim paradlsus, (iiicin plan- Coiistantlniipolltan;eEcclcsi;e, ipuc dlntlus posscs-
tavit I)i'us ad orientcm, iii cujus mcdlo est llgnum sa erat abinvasorcactyraniioPhoiio.cogliareca-pe-
vit,e,iiiqu'm Ingrcditur, ex intelligiliili Eden '', tlii- rit, (luomodo ex eade.ii illuin pcllcietEcclcsia^sed
viusad irrigandumeumsiculscripturaesl: Qiiiaflu- et dlvinitus inspiratus, et sanctoruin et Patrum
vius eiireilitur de Eden irriqans paradisum (GcH.ll). I.i- pncccjila iiiomiiilius;i(limpli'rc(lcsiderans, pr(i.iccit

» IIoc cst, in principatum. ij


Id est, spritii;ili Edeii.
i

8.-) INTERPRETATIO SYSOm MII GENERAI.IS— ACTIO VI. S(i

(l(> Ecclesia Dei jam (lictiim adiilterum Photium, et A rius logit epistolam quam misit sanctissimus papa
rcstiluit ci sanctum viinini sciicm et boiiiim ciilto- Nicolaiispcrl.oiincmasecrclisad Michaclem impcra-
rcm li;natium bcatissimiini patriarchain. l'(isl h;cc lorcm,clquam ad 1'liotium, (iiuc pi;cscript;c siiiil iii
iiil iiioiatiis, pi\c(lcccssorum snnruin i:iiristi:iiiissi- (|uarl;i actioiic. Et post harum lcclioiicm, sur;,'cns
morum iinpcrat iruin sccutus exempla, transmisit Elias Deo colciidissimus presbyter etsynccllus, lo-
legatos suos nobilissimos viros Romam, Joannem cum obtinens Theodosii patriarchie Hierosolymo-
honorabilissimum metropolitam Sylsci, ac
scilicet rum.dixit :Dei circa nosbonitatisdivitiasnccessa-
Basiliumrulclissimumspatharium suum.deposcens rium est anniiiitlarc et pncdicare: non soliim cnini
sanctam Romanain Ecclcsiam sacrisctiam litlcris pretiosismuiicribiisvilitatcmnostramdiiinam cxhi-
suis: qui vcnicntcs inveiicrunt in ea pnesulatum lict,sc(lctl'acin()riim multitarioscompcscit ct rcpri-
gcrentemsanctissimumct honorabilissimum .Vdria- mitimpctus. Prffnoscensenimturbationcm quajinc-
num, a Deo destinatum pontilieem sumnuim, dantes rat huicamicae Christi clvitati, qucmadmodum iii

ci litter;is ipsius mai;ni impcratoris, cl cxponcntes prffsentibusvidcmusnegotiis, piissimum ctChristi


per ordincm etiam vcrbis, (|uanla turbatio et vex:i- amicum impcratorcm nostrum suscil.ivit ad stabili-
lio apud hanc Deo conservandam provinciam a tatem et erectionem ecclesiasticarum rcrum: cujus
Photio tyranno ac invasorc peracta? sunt. Tunc bea- B cornu exaltct Deus in sempiternum, et perliciat iu
tissimusAdrianuspapa Romanus, hoc comperto, beneplacitosuo,subjiciensciomnes barbarasnatio-
advocans quosdam episcopos Occidentalium par- nes. Itaquedemorantibus nobis hic,evidenterappa-
tinm, collegit synodum in ccclesia sancti apostoli ruit, quialgnatiussanctissimuspatriarcha pastora-
Petri, nonad destructionem judicii ac decretum qu» libus offlciis cvellere ac recidere injustitiam prope-
decessor ejus beat;c memoria; papa Nicolaus de jam rans, projectus a throno suo ad novissimum esl
dicti Photii invasoris expulsione, ac de sanctissimi exsiliumtraditus: proipso vero alins quidam Pho-
Ignatii patriarchae peregit restitutione, sed ad robo- tius, quiapudnosnoscebatur, subrogatus est in hoc
raudum atque firmandum cuncta decessoris sui Ihrono. Piissimusautem imperator nostcr, ut per se
mandata ;
qua pro causa nos famulos suoset san- inspector et cognitorcausarum existens, et sciens
ct;H Roraan;e Ecclesioe misit huc cum epistolis suis certissimequaliterfactasinttalia, sciens ctiampro-
ad piissimumet Christianissimiim imperatorem, et latum pro sanctissimo Ignatio et contra Photium
adsanctissimumvirumlgnatium patriarcham hujus judicium a seniori Roma, eum, qui inique ac sine
sancta^ Constantinopolitanae Ecclesi», significans lege a proprio throno dejectus est per legitimam et
ineisdem epistolis quatenuslocum et vicem ejuste- justani sententiam rursus ad proprium thronum rc-
nere ac defenderc in hac sancta synodo debeamus : G duxit, et locum suum pervasori Photio secundum
qui etiam, duce Deo, salvi et saiii in hanc perveni- ordinem impertitus est. Quoniam vero eura esset
mus regiam provinciam. Etiam patefecimus in prse. justuset piissimus, volens perfectiusacmanifestius
cedentibus actionibus quiddetinitum sit de Photio, verit;item confirraari, bene judicavit et ab omnibus
et de Ecclesia Constantinopolitana a sanctissimis et patriarchiisvicarioshuccoIligere.PerfecitDominus
laudabilissimis viris Nicolao beatae recordationis Deus bonum consilium ejusad id quod melius et

papa Romano, et ab Adriano divina gratia succes- ecclesiastica? ordinationi aptius existat, convenien-
sore ipsius ; et crediraus quia supertluura est fre- tibus videlicet hic senioris Romoe sanctissimisvica-
quenter eadem diccre vel repetere. Idcirco petimus riis ac hurailitate noslra. Cunct;i namque cmergen-
apiissimo etChristiiinissimo iraperatoreutexposi- tia perquirentes,didicirauscertius, qnod, cum esset
tio illa quse delata est sub prcevaricatoribus ac pro- Ignatius sanctissimus patriarcha in exsilio, quod
tectoribuscaluraniarura, neampliusretardetur. Ve- pertulit violentiuset iniquius ac injustius.dilTama-
rumtanien quemadmodum ad Romanam EccIcMani tumfuerit, quia thronumConstantinopoIeos refuta.
quod nunq.iam Photius fuerit adraissus in patriar- vit ; sed ;id hoc nos dicimus (quod et nobis sancta
chalidignitJtemanifestumest, itaetabOrientalibus Romanorum Ecclesia multum ante proedicavit) quia
sedibus per honorabilissimos viros litteris et verbis D non credimus factam fuisse refutationeni si vero :

jam edocti sumus, Photium in(Echuni et pervasorera et facta est, irreceptibilis est apud nos, eo quod
aliquando in patriarchico throno nullatcnus fuisse tyrannice facta fuerit, et coacte, atque invite; si-
receptura. Ecce, scientes unitatcm sanctarum Dei quidem hoc facile perspicit. Itaque incertum non
Ecclesiarum, utquid propter injustitiam et verbo- est nequeenimquis, cum sit in exsiliiset extremis
:

rum conflictum. ab iniquis et non intelligentibus poenis, etiam refutins existiniabitur secundum ve-
viris exaudiri exspcctamus"? rum refutandi moduni. Nam oraninKjdis vivere de-
Et post completinnera epanagnostici jussus The.:'- sperabat, per singulos dics mortem pra-stolans, et
philuslaudabilissimus protospatharius etpn^posi- suseipsiusvitffi quolidie pati detrimentura exspec-
tusabamicoChristi et magnoimperat jrenostro, in- tans:sed propitia Dei raisericordia salvavit eum,
trod uxit i n sanctam synod um eos qui episcopi Photi quat.^pusbenignitasDei manifcstetur, etcognosca-
dicebantur ; quibus in medio stantibus, confestim tur ab oinnibus lucidius, quia qui pro veriUite, ac
jussus Stepbanus Deo aniicissimusdiaconus sanct;B propter Dei justitiara sustinet tribulationes, non
Constantinopolitanorum Ecclesiae ac devotus nota- oblivionitradeturinfinera.Igitur, ideo huic sancta?
87 ANASTASII BIBLIOTHECAR U 88
synodomagnavoce denuntians, quSa nunquam ali- A opinatusperhoc inconcussumse ac immo-
attraxit,
qu;tndodepositionemsanctissimipatriarih*l!;nati bilemliablturumpropriumpnesulatum.se videlicel
admisimus,ncquelitterasal'hotiorecepimus. neque chirugniphis etjuiamciitis, qu;eipsec(mfecit, foliis

ad eum transmisimus: neciueenim a cuminuninne ticulnc;e obuiiibrans, sinuil et in aera vcrberans,


sanctissimi palriarchie Ignatii aliquando scissi lui- et frustra pugnans, et araiiearum lilissemetipsum
mus. Etideirco,etiamsi veraciterdicant, quidicunt: operiens. Xeque eiiiin folia flculnea- dedecus velare
Coactam viulentiam refutntionem nonexislimamus; polius quam revelare videnlur, cum sint undiiiue

si veroetad rationaliilem excusationem sui hl (jui scissa sive pertusa. Scntentiam ergo, et judiclum
PholiohaTenl (lixeiiut, (|uu(l undi(|ue melru|iulita' iiuslrum coramamico Chrisliiinperaturc, ac sancta
acepiscopicullec^^tilMiotiuiii adpromoliunem pertu- synodo manifesta fecimus. l'acis aulein principem
lerint,et idcirco si ille dejectioue dignus erat, et illi Deum llagitamus, quo tranquillissimum imperium
multo magis, taliadicimusad eos, (juia in secunda dominationis piissimi imperatorisnostri in saecula
sancta et universali synodu, quse collecta est in hac conservet. Amen.
amicaChristlurbesul) DeicultoreTheodusiumagno ncinde dicit Basllius ainicus Christi et magnus
imperature.-Maximusquidam Cynicus,etuinnisejus imperatorpost hujusmodi acclamatiuiicmad episco-
manus impnsitiu repulsa est, qui autem pruinuvit B pus 1'luitii: Ecceaudistis seiisum patriarchiorum
eum ad praesulatumdejectus non est a sorte sua, Ti- tam Rumani quam llierusuiymitani et .\ntiucheni.

motheusvidelicet Alexandrinorum provinciaj epis- Quidvobisvideturadh;ec?l'hotiiepiscopidixerunt:


copus. Non solumautem ipse miiiitne cst repulsus, Rcspondcmusadhaec. EtdixitEuthymius qui fuerat
sednecquis(iuamepiscopurumTimolliei,(|uipariter factusal'hotioCssare;eCapp;idoci;e episcupus : Do-
inventi, etin Maximi urdiii;itiuiiein et pruvectiuiiem iiiiiie imperatur, novimus ex Deu imperium tuum
cooperati sunl, danuiatus est, quiii putius houores justum, lunganime, ac personas nonsuiuens.et pos-
et prsemia merueruiit : quoniam Timotheus primus cirausillud,uteterganos humiles, et indignos ser-
factusestprsdicta-sancttesyn^jdi prsesidens, utpote vos suos haec agantur, et accipiamus verbum in
Alexandriae patriarcha, el una cum episcopis qui scriptisex Deo imperii tui, ut (|u,iiiicunque habe;i-
secuin erant provexit Nectarium Cunsta.itinupuleos nius jiistiBcatioiiein, siiie pruhibitione lu(|uamur,
patriarcham. Itaque iiun damnamli aiiud nossunt et (iuul(|uutvolucrintn()biscumdicere, non prohib(!-
episcopi ((ui inveuti sunt, el consecrationem 1'iiotii eramus in Deum, et in imperium tuuin,
aiitur: et si

fecerunt, eo quod niaxime coacti ab iinperatoria quod ex Deoest;quia et chartas haset disputationes
potestate ac potentia ad talem impulsi sunt actio- istas osteiidere habemusin vanam fuisse locutas,
nem ; maxiine cuin in pr;edi(tu Timulhe(j .\lexaii- C scd tumiiltuatas. Basiliuspiissimus ctamicusChris-
drinu patiiarchajustiures mijiistrentur: nihil enim ti impcrator dixit : Vaiie locuti estis, ut (lui ausies-
habebatilleiiuud sibi tyrannideiu inferret,etiinpel- tis dicere vana (ime lecta sunt, eu quod ex talibus et
leret ad Maxiini consecratiunem. Veruiu ille solus, tani magnis patriarchalibus capitibus dicta siiit ;

qui ante depositus el anathematizatus est, tam a quemadmodum omiies certissime norunt. Vos prin-
patriarcha Ignatio, (|uara ab apustolica Rumano- cipali inanu synudus iiiurdiiiatas suli, ac singulari-
ruin Ecclesia, (iregurius Syracusaiius damnatus et tcr, sinepatriarcliiisthrdiiis facientes saiictas vuca-
depositusest. .Nequeeiiiiube;itissiiiuim et (leiferum rc ausi estis, et liuic pra'senti, qu;e ab omnibus
patriarchaiu Ignatiuiii alienuui a pruiiria cathcdij patriarchalibus thronis celebrata est, Dci cooper;i-
judicavimus aliquando vel judicamus, neque l'ho- tioneacgratia,qui imperiumnobiscommisit, detra-
lium umiuam in sumrao sacerdotiu recepiinus. here noii erubcscltis. Utiquc uustis et vos et univer-
Sanctus eiiimSpiritus, (jui locutus est iii sancta llo- sitas, (iu;e sub sule est, (luia prdlcctiuiij veri Dei
manorum l^cclesia, ciTdiiuus (|UOil ct in licclcsiis nostriiiuiiique p.itiiarchiaorbisternirumrecta sen-
nostris lucutusexstiterit. Ihcc eiiiin pluiimleuruiii, tiunt ct nun est hesiu Hdei : et ideo i|uidi|uid judi-
qui Photiifactioniserant, scientes, cunfugerunt sa- caiit, necessario debetis recipere. Ut autein apparet,
lubriteracreverenteratquesensateadsanctainsyno- D nuii crt^ditisquod ea (iu;edicla suntillinc existunt:
duin, et cunveiiientem veiiiam merucrunt : (|ui au- siciiiin credidissctis, iiun utiiiuc judii^iuin eorum
tem cuiilciitiusius cl lavorabiliiis liiiiic ^iiiipjcctcn- rcprub;in' pciiilus ;iii(lcrctis. Iiilerrogo ergo vus :

dum put.ivcruiit,furl,issis lioc h.ibciUiiKiiiiiiiu, (luia Dilliditis,ancrcililis,(iiiu(l inde siiit? 1'iiotli episco"
propria scripta, et jurameiita, et cruces quas lixe- pidixerunt:N'on dilTidimus. Basilius piissimus et
runt, reprobare nolunt. Saiu-tissimi autem vicarii Christianissimusimperaturdixit: Ergosi creditis,
seniorisRuma', etnos,qul reli(|uaruin sediuinvic;i- susci|iitcprolatiimabeisjuilicium.Si veroiioncredi-
riisumus, h;ecumni;i dissulviinus hu(lic,gr;iti;i.Iesu tis.egoelncccss:iriuruinopus pr;cbco,cl itc;id patri-
Christi,(|uide(litiiubissiiiniiiis:icci'(lutii putcstalem archia,etcertilicamini,;itiiuedcnu(liHiturillicnego-
juste ac cungrue liganili atipic sulvcndi, (|uuiii;iin ti;i. Philiiepiscupidixeruiit: Ilic denudenlurnego-
viuleiiter et coacte oiniiia facta sunt. Ille ciiliii l'lio- lia. Zacharias a 1'hutiu Chalccdoneiisis episcopus
tius prA-noscens oppido, quod non per ostium in- dixit: EtpaiKC Nicolai et c;eterorum patriarcharum
traverit uvium, sed aliunde asi^ndcrit. multitudi- caiion priiiccpsest,etsecuii(luin iliumagentcs, nilfa-
nem episcuporum ad se per varias machinatlones ciuntcxtraidquod docent. Cum veroextra hunc f;i-
so INTEIU'KKTAT1() SVNODl Vlll GliXKIlALlS. ACTIO VI. 90

ciunt , sivo papa Nicolaus, sive alius quis,non ac- A dcri vulneribus Ecclesi». Vestruin aulcm casura et
(luiesceraus. Eienim .Maircllum Ancyiaiinm .lulius vulnera nullus ccclcsiaslicornin inedlcorura sami-
llomanus suscepit, etSanlicensis syiioilusticcciitus vit : nequealiquis patriarchaliuin c;ipitura crigere
sed us(|ue in prav
episciipos liabens, juslilicaviteum ; vos ex ruina vestra passus aut voluit, sed nsque
est,

.sciisnt iKcrelicusaiiatlifiiiati snliinittitnr: ctln^cil- in pra'sciis in peccalo vestro eslis, etiii sepulcro in^

(Inm Apiariuiii jiislilicaluiii a Kin.iaiiis pra^siililiiis, (liiili:i' vi'sti';c jacetis inorlui, uiidc oinncs suinini
Africanasynoilnsniiiijuslilicavit, scil rcpnlil, iiiit- pastorcs patriiirciuc coiicorditcr vos coiidcmiKint. A
tens, utpropria curaret, etc.\lra linessnos iion e\ce- Oeo vcro munitum impcrium nostruin placidum, et
deret;etaliadenamillia paradigmata habemus hu- benignum est, et vestri curam gerit, et consulit, ut
jusmodi.Etnnnc,si(|uidemtactasunt h;cca Nicolao |iercipi;itis raisericordias, quas delibcniveritsancta
cnmcanone, sei|uiiniir, elconvcniiiinsetroliorainns, et universalis synodus. Nam oinncs noviinus quia
etcontrariaillisiionsipimns: si vcrolact;isniiti'xlra hiici cstis, ctnon adduxiinus vos latrarc, ct sinc or-
canonem, non iios ill;i vilupcramiis, ;int pi-ojiciinus, diiic faccrc vcrba;oinnia enim vestni racnd;iciasniit

sed canon :eteniiu duobus conatibus, quibus ntitnr etseduclio. Photii episcopi dixerunt: Ilocnecdia-
contra palriarcham qui consecravit nos, reornemi- bolus aususestdicere. Basilius piissimus, etChristi
nem duntaxat promotum possed;(mnari. Nara in eo B amicus imperatordixit:Si velletisdicere, quiatem-
quod dicil non debuissc hnnc cx laicis provehi, con- poribus, iiuibns perinisit Deus episcopatu vos fun-
secrantes (luidein cautos rcddit, coiisecratnm antem gi,etalind iniscrabilius perraisitlieri proplcr pecc;i-
non damnat : et consuetudo canonem illuin exsnpc- ta vestra, quod ct videbitisassidue oculis vestris:et

ravit. Etenira Tarasius ila consecratus est, et Nice- hic testiiuoniuin perhibet, deEulampiodicens per-
phorus, et Nectarius, Thalassius Caesareaj, ac
et fectius et nianifestius: Haberaus ergoetalios episco-
Eusebius, etAmbrosius Mcdiolani, atquc alii mil- pos, etalii quidcin patricii suiit, alii autcin protos-
le. Si ergo su:it illi obnoxii, esl et hic : quod si illi pathariorum dignitatem habent,quid;iinvcroet sp;i-
innoxii, et iste utiquc. th.iriornai, alii vero etstabulariisunt;et si hoc vul-
Quod autemdicitur, quia a depositis est promo- tis,exhibcbucoramvobis, quiaTheophilusprotosp;i-
tus, prirauranon opinamur hoc verura esse, neque tharius ferens superhumerale ut patriarcha, incen-
euini pro criminibus isti depositi fuerunt, sed jiro suin olfercbat suinmo sacerdoti vestro Photio corara
eo quod restiterunt Ecclesi;e: nniti autem rursus et isto;a(l qnemetdixit: .\on videbas euin ?Eularapius
apostasiam illam reprobaiites, suscipicndi consis- dixit : Si vidi euin aliquando, doinine, destruat ine
tunt. At vero etsi Gregorins depositns cst qui eum C servuin tuuai Doininus Deusdelibro vit;e. \eruint;i-

consecravit, non est Photius obnoxius, sed ii qui raen,dominebone,refut;ivitdorainusIgnatius. Iinpe-


eura proraoverunt obnoxii comprobantnr, Verumta- ratordixit:Ouiseumdeposuitdethrono?Eularapius
men, licetsitGregorius depositus, possuntetpromo- dixit: linperator euradeposuit. Basilius piissimuset
venteseura nullasp(cnasliic perpeti. Etenira Flavi;\- ainicus Christi imperator dixit: Et ubi eral, quaiulo
nusdeposuitEutychem, et Anatolius suscepit eura. fecitrefutationein?Eulam|iiusdixit: Eoriserat inin-
Etepiscopi, qui ((uartain fcceruntsynodura, commi- sulasua,eleum'j proptersenectutcinsu;iin,vcleliam
nistrum euin habuerunt : sed ne((uaquam damnati propter languorem.BasiliuspiissiinuselChristiami-
sunt. Sed et Petrus Moi;gus = depositus est a Pro- cusiinperatordixit:Utique misitaliqueai nuntians
terio,quod esset hiereticus, et quartam non susci. iinpeialori, quia volo refutare. Et rogaviteum : Da
peret synodum. Deinde cooperalus est in mortem nobis personam perquam nuntiavit imperatori. M;i-
ejusdem Proterii, et postea post Timotheura factus rinus reverendissimus diaconusctvicarius senioris
est patriarcha, nuUus eorura qui ab eo conse-
sed Ronne dixit:(Juisestiste, quianteconspccluin sanc-
crati sunt condemnatus est; sed et Acacius Constan. ti imperii tui astatet loquitur?Basilius piissirauset
tinopolitanusdamnatus estapapa Roraano, eo quod Chrisli amicus imperatordixit : Eulampius est. Do-
cum h;Ercticis haberet coinnuiiiioiiera, et illequidem natus, et Slcphanus, et .Marinus sanctissimi vicarii
damnationis serinonem nuUum fecit. At vero pust Q senioris RoiniB dixerunt : Iste est qui dcpositus et
eura patriarchae, Phaetas [Flavitas] et Euthyraius, anatheraatizatus est a sancta Roinana Ecclesia ; et
et Macedonius, recipientes eura, suscepti abEccle- quoinodo talia lojui prsesurapsitinconspectu impe-
sia et sunt et putantur. Et nunc hoc diciinns Si sit : riitui?noscumdepositoetanathematizatoloquinon
canon qui deponat nos, dcpositionem recipiinus si ; patiinnr. Eteuiin pater noster spiritalis, .Wrianus
veronon est, nequaiiuam. Eteniin Flavianum Antio- papa Roin;inus sancto eta Deo protecto iraperio tuo
chi;e patriarcha.n Romani non receperunt, sed eum deinonstravit legem et judicium, quod sancta Ro-
canon nullatenus condemnavit. Basilius piissimus mana Ecclesia de nefandis et prsvaricatoribus defi-
et Christi amicus imperator dixit Onines casus, : nivit:etnoscumeiscolloquitenonpatiraur,eoquod
quod dicitis, qu :id facti fucrint pcr diversa tempora scriptum sit Contradictionfs excitat omnis malus
:

et loca, in Ecclesiis ab aliis patriarchis restituti {i'rov. vi). Voluraus autem ut legatur in auribus
et erecti sunt, et ideo digni receptione judicati eorura libellus sanct;e Roman;e Ecclcsi.e, et si de-
sunt, tanquam sanati ab iis qui potucrunt me- siderant converti et poenitere, ut vel coinmunionem
• Blesus sive Balbus. 1'
Forte deest deposuit.
: ;

<ll ANASTASII mBl.IOTHECAIill n'

tanquam Christiani arcipere mereantur. Non enim A erit judicium. Quoniam vero veluti nullatenusau-
claudit niiserationes suas in liujusmodi contenlio- dientes solutiones quselectssunl litteris beatissirai
nibus sanctacatholica et apostolica Kcclcsiaad eos papa" Nicolai dc promotione Nectarii et .\mbrosii ac
qui sincere poenilentiam ajrunt. Persistentibus au- Nicephori. mcinor;ibilinm hierarcharum, ilerumil-
lem iiset oblurantibus aures suas el corda, et no- lasinparadigma producitisadjustificationespnesu-
lentibus audire iiu;r exposila sunta sanctis patri- dicimusadvosquiasapiensquidam dicil:
lis vestri,

archis, nosnihilaliud facimus, nequesubvertimus, Etenim eoruin, qui mullum inter se distant, mani-
neque rejudicamus judiciumsanctic Romana^Eccie- fcstap prorsusdivcrsitates consistunt, porro simili-
sia"sub undecima indictione factum contra Pho- ludo valde jierspicienda est. Perspiciamus ergo et

tium mcpchum et tyrannum ac pervasorem, atquc nos valdc compendiose. secundum similitudinem
si

sequacesejus:sivoliierintaudircnos. quot(iuotsunt ;ili(|u;im jam nominatorum summorum sacerdotum


(ll{;ni, pcr Ilbclli satisfactionera recepimus eos, et pra?sul vcstcrpromotusestsic, qucm:i(lmodum uiius-
convenientcm cis scribimus locum ; si vero nolue- quisquc illorum receplus. ItaquebcatumNcclarium
rint, anatheraatizamus, et raalediciraus eis, et ab synodus universalis, elsancli patriarch;e diversi, et
omni sortcChristianijrum scparamus, quia non ha- clegeruntet promovcrunl archiepiscopum Constan-
benuis alium scrmoiicm ad eos, sed ct cthnicis et B iin(q)olcos. nullo modo impcratorc cogcnte illos, ne-
publicanis transmittimuseos. Basilius piissimusct quc uMa princijiali m;iiiuiiicausa pcnitus mediante:
amicusChristietmagnus imperatoradsanctissimos sed neque quempiam vivcntem abhujusm di cathe-
vicarios seniorisRomaedixit: Egocrebroetmultura dramanus imperialis tyrannice pepulit,ettunc pro-
rogavi nc perirent, et idco cosdimisi huc:si nolunt vectus est Ncctai ius. Similitcr etiani et .\mbrosius
concurrcreadEcclcsiam. (|iiidqui(l judicavcruiit pa- raemorandus, .\uxcntiodefuncto .Vdriano, asynodo.
lriarch:e, etiamsi nolucrinl, coiilirniamiis. Xemo qu;etunca Mediolanensibus estde orthodoxis do-
enim polest datam eis pdtcstatem a Christo Deo et gmatibus congregata, promotus esl in episcopum
Salvatore nostro reprobare. Sanctissimi vicarii se- prsfdicta; civitatis, nullo modo principali manuim-
nioris Rom;e ad cpiscopos Photii dixerunt : Qui ex pellente episcopos in electionem ejus vel promotio-
vobis ordinati estls a sanctissimo patriarcha Igna- nera: pari quo()ue modo et beatus Tarasius ab illo

tio?Et stelerunt in nicdiu lleracliensis, Crctc isis. ipso novo confessorePaulo.qui propter orthodoxam
et Celenderensis, ct (lixerunt : Nos sumus ejus con- lidem sequestratus acathcdra Constantinopuleos, et
secrationis ; etdicunlcis sanctissimi vicarii scnio- testimonio approbatus est ct promotus ; eo illum
risRoma': Subjacctis justo judicio catholicae syno- dignuin esse tali throno asseverante, ac omnibus
di, et juxta libellum qui exposilus est a sancta C propugnatoribus pietatis, qui tunc aderant, orlho-
RouKina Ecclesia facitis el scribitis. an non Qui "? doxa'lidei proptcrzclumac irreprehensibilem vitam
dixerunt: Ne flat, Dcus. Sed si jiisscrit inipcrator ejus, sed non tyninnice vel coactc ad receptionem
nosler sanctus audirc omnia i|ua? acta sunt, dice- ejus conducti sunl:similitcr etiamet post dormitio-
mus. Sanctissimi vicarii senioris Uom;E dixcrunt nem beati.ssimi Tarasii beatissimus .Niccphorus pa-
Si non vuitis obaudire sanctam synodum, ite ad triarcha synodice clectus et consecratus est archi-
patres vestros. El his se ad alios confcienlibus, cpisc(q)us Conslantinopoleos, sponte ac voluntarie
dixit .Mctrophanes Deo amicissimus mctropolita coilectisepiscopis, (|ui decretum illius et consecra-
Smyrna; adZaehariam Chaliixloncnscm 1'hotii epi- tioiicm feceruiil : iii 1'hotio vcro iiihil omnino t4ilc

scopum:.\d eaqu;e(lixisti rcspondemus libi:Leges invcnitur, eo quodet ille, vivente legitimo Ecclesiic
sanciunt, tara ecclesiasticse quam civiles, omnem, viro, subrogatus sit, el provehentes eum et conse-
quielegerit aliquem jndiccm. modisomnibus sequi crantes violenter, et coacti, ac inviti, atque sinc
ac obcdire pr.Tcepiis cjus. ct ncqua(|uam rcfutare proposilo ac voluntate in illius et promolioncm et

pciiinis ac repellere prol;itas ;ib eoct dcpromplas de- consccrationcm ex imperatoris neccssitalc ac tyran-
tiiiiliiin(>s et leges: cum itaque pars vcstra pelicrit iiide impulsi sunt et sccuti.etniilla patriarchaiinm

et proposuerit judicem, beatissimum papara Xico- D sedium in sacerdotio euin recipcre passa fuit. Cum
laum, quomodo vos, extra positas Ecclesi;p ac rei- ergo divcrsitas, hicomnimoda reperiatur, quomodo
piiblic;!' leges ac regulas, eum rcdarguere acju- in dissiniilibus iiitroducis similitudiiicm ? In (|iii-

dicare pncsumpsistis, asscreiites mm S(>cundum busenimcstcaus;ediversitas,cxistim;itionisquoquc


canoncm cgisse, neque sccundum justiti;e ac veri- el opinionisdiversit;isdeI)ctaccidere. Quoniam vcro
t;itisrationcm decrevisse. qure sibi visa sunt de- ratione morsus, dixistidebeatissinio papa Nicolao:
finiendo ? Invenimini ergo in parte hac et eccle- Quod si sccundum c;inonem judicium protulit, et
siasticas et civiles reprobare leges, pro eo quod admittimusel;implcctimurdamnationemnostram ;
quem elegislis el |)r;i'lulislis judiccm niMK- iilijicia- sin ;iutcm, nequ;iqiiam : cl posl pusillum dixisti,
tis. Nemo ciiim eb'ctum a se judiceiii ex pnipria qiiia. (|uod (lixil: Noii oportiiit 1'liotiiim ex laicis

optioiie vice versa judicare vel coiidcmnare pcnilus proinovcri, eos qui consecravcrunl cautos reddil,
debet. N;im nun(|u;im ali(|uand() (|uis judicatus, non consecratumcondeinnat,etconsuetudoregulani
dum condemnalusfiicrit, firnfavil prohilam danina- contrariam disp;iralionem cecidisti
illain vicit,.in
lionem;ctideoperiiiilliiniti'inpusvclmo(liiiiilirniiim co (|iiod confessus quidem sis, et ostenderis papam
',»:) INTI-UPKI-TATfO SVXODI VIII fiENT.U.VMS. — ACTIO VI. M
Xic(il:iiiiu o,.iiiniiicc restitisse, ac secuiuiiimreguiam A cutus. Si vero, litocuraPaulinodcleuta, reslitcrunt
riiotium roproliasse, nou autem acquieveris cauo- quidemproptercausam,quaradixi,dcposueruntau-
iiico ju(iicii) Nicolai, ([ucmadmodum pollicitus cs, tein hujusmodi contentionom, et reccperuiit eum,

cousucludiiicm iii siibvcrsioiicm caiKuiis olijiciciis: frustradixistireccptumfuisseFlavianumcoiitr.i Uo-


(|uan(iu,iiii liiiuido .scieus, (luia ca i|U c imi'i> rniut, uKiiKim i;i'cli'siain. Dicere autcm Petriiin Moggiim
|)Ositaslc;.;esiiiiiisul)vertuiit, nc^iiicparticulariauiii- Alcxandri;e depositum osse, quin etiam et Acacium
versalibus et a;eueralibus principanlur vd doiniiiaii Constantinopolitanum, nequaquam vero depositos
tur: et niaxime ciim piiirima cssediffcrenlia rcp(V eos qui ab utroque manus impositionein aixepe-
riatur in IMiotio, ct pra'ccdeiitibus,(|ui ex laico pro- runt,niliil confert ;idvestram velPhotii jiistificatio-
vecti sunt, sicul ct iiiiiltirarie demoiislravimiis. ^e- iiem, 00 quod aliter ecclesiaslic;e leges eos qui ex

rum et (luod dixisti : .Mullns, Kinn.iiioruin l-;c(^lesia lueresibiis rixleuiit opiscopos judic;iiit, et alitor eos

juslilicaiite, damiiatos arbitiamiir, et rursus dam- (|ui a nKPcbis et qui sine canone promovontiir ; eos
nanlc justilicatos habemus, falsum est et procul a enim (lui libellum dant, et propriam h;oresim ana-
veritale. thematizant, recipisanciunt, quemadmodumet tunc
Dcnii|iie quidcm analhemnlizantcm
Marcellum Orientis episcopisynodumcelebrantes, et Felix post
omiiciii li.ercsim,et cam maxime i|u;iin liabcrc di- B Simpliciuin papaRomaiius synodicoPotrunKiiiidem
cebalur, justc ac regulariter Julius papa Homanus, ^loggum damnavit, et omnimodis ;ibdicavit: simili-

ct Sardicensis synodus recepit. Similiter eniin cum ter etiam Felix et Acacium abrogavit. Nullatenus
facientem et Athanasius magnus et Paulus confes- autem qui adversus eos ab utroque consecrati sunt,
sor, turres ct column;¥orthodox» fulei, etaccepta- promulgaveruntsententiam,propterevidontesleges,
verunt etcomminislium habuerunt. Xovissinie au- ut dixi, £001051»; et certe Petrus parum, magis au-
tcmad propriumviiinilumrcversumel deprchensiim tom ot .Vcacius, alterantes lirca fidom app^iruerunt.
ha^reticum, lii, qui circa Silvanum crant, anatho Consecratos autera, quemadmodum Photius ot vos
matizaverunt, (|uibus et Liberius per litteras suas, nullo modo recipiunt, sicuti sancta et univcrsalis
qui post Julium fuit, concordatdicens Marcellum : synodus secunda de M;iximo Cynico, et iis qui ab
denuo iinpie dopmatizantem. Hoc autem nou est eoraanusimpositionemhabuerunl,etogitetcensuit.
utique reprobatio judicii Julii, vel Sardicensis sj- Gn^gorium autem, qui consecravit Photium, ut dixi-
nodi, ob factam Marcello mentis mutationem. Simi- sti, non tanquam desortorem Ecclesi;e deposuit
liter etiam .\piariuni, cum esset presbyter Ecclesia; sanctissimus patriarchalgnatius, sed propter crimi-
Synicensis [Siccensis] African;e provincia?, propter nalescausas. Etbenedixisti, quia: Sive sitdeposi-
aliquam causara segregavit proprius episcopus Ur- C tus Syracusanus Gregorius, innoxii sunt qui Pho-
banus postea vero deposuit omnimodis synodus
: tium provexerunt. Isti enim revora justificantur
qu* ibidem collecta est Zosimus autem papa Ro-
: priiptornecessitatemottyrannidem,atquovim rocop-
manus recurrentem ad se, et semet insontem cxbi- tlonis utriusquo, Photii scilicet et Gregorii;secun-
Lenteni, justificavit, et ad Africanam synodum mit- dum paradigmaquodtibidatumestdepositi etimpii
tens cumlitteris, ut iterum susciperctur, egit ratio- Eutychetis, et susceptionis ac sacerdotii functionis
nem reddente synodo per scripta Bonificio post Anatolii patri;irch;e Constantinopoleos, ct eorum
Zosimum papa^ Uomano de depositione quK facta episcoporuin qui sub ipsoerant, qui ppe recepti ot jus-
est in .Vpiarium, et de iterata justilicatione : ct quii tificati per quartam synodum habiti sunt: non vero
nuncjustificatumeumarbitramus, judicavimusau- per id et Photius innoxius dicitur: etquod schisma-
tera non operari eum qus sunt presbyteri in Eccle- ticus fuerit, antea, multorura scandalorum auctor
sia Synicensi propter scandala qu;^ subsecuta sunt; ofl^ectus sit, et multos ab ecclesiasticacommunione
porro accipientemlitteras commendatitias a nobis, recedore fecerit, et uUroneus ac volens consocrari a
in omnibus aliis Ecclesiis sacerdotio fungi. Inveiii- Gregorioproposuorit, nullainhocnecessitateimpul-
tur igitur Africana synodus paruisse potius judicio sus ; sed et protestationem a quibusdam electorum
Zosimi papKRomani, ac perhoc propriam reprobas- D hic consistentium episcoporum accipiens. Et Zacha-
se sententiara, et justificasse Apiarium, non, ut fas. ria dicereotiam denuo tentante, sanctissimi vicarii
sus es,restitissevoto Romanorum pontilicum. Porro seniorisRoma' dixerunt ;k1 amicum Christi impeia-
patriarcham Antioch;eHavianum recusabat quidem torem Eccemultotiesaudivimus contradictiones, et
:

Romanorum Ecclesia suscipere : interim propter verborunipugnaseorum,qu;e nihil illis prosunt, eo


inagni Eustachii dilectionemPaulinumstabilientes, quod dissonantes sinta recta ratione ac synodicis et
qui princeps erat eorum qui propter Eustachium re- regularibus dispositionibus. Nunc ergo dicimus
sistebant et disjungebantur, ac seorsum colligeban- etiam riirsus ad eos: Sinite excusare excusationes
tur, non tamen et usque in finem hanc habuerunt in peccatis, ot in verba maliti;E declinare, atque in
mentem. Piissimo enim imperatore Theodosio me- vanuin labji"are(P.sf(/. cxl), et procidito sanct;e huic
diante, ;icceptum reddiderunt eum et patriarcham synodo, et salvaraini ab anathematis condemnatio-
habuerunt eum Antiochia; ita ut et in h c mend;i-
; ne- sin autem, ite ad lumen ignis vestri,et flammara
citer loquens apparueris. Si enim usque in finem quam accendistis. Novit enim oniiiis sancta et uni-
abjecissent eura bene utique invenireris fuisse lo- versalis synodns, qu;e gratia Dei in ecclesia hac
9:} ANASTASII BinLIOTHl£CAUIl 96

congregata est, quia sancta Roniana Ecelesia ab un- A cerim. Neque enira, ut sacratissimus patriarcha ad
(lecima indictirine, collectisOccident ilibusepiscopis proprium regredcrctur thronum, imperii mei opus
in eccclcsia be.ili Petri, ubi virlulibus floret, et re- vel excogitatio facta cst. Sed multum antc sanclis-
quiescit, obligavit, el anathemalizuvit ac projccit simus et beatissimus papa Nicolaus, quae circa il-
Phulium pervasoreni, una cuni omnihussei|uacibus lum eraiit certissime dicens, synodice decrevit
ejus, pra>sulalum adhuc gerente heatissimo papa reddi ei jus propiii ihroni, et anathema cum toia
Nicolao. Iterum autem successor ejus .Vdrianus. di- Romanorum Ecclesia pronuiiliavit contra resi-
viiiitus constilutus pontifex Romanorum, sicut ille stentes hujuscemodi decreto atque sentenlix. llic
delinivit atque pra'cepit, ita et iste successor ejus autem nos olim scientes et paventes judiciura
nosque indignos famulos
defliiivit et promul;iavit, anathematis obsecundarc synodico
promulgati,
suos direxit ad hanc Deo conscrvaMdim urhem, ad judicio I{oman;e Ecclesiae necessarium duximus,
manifestiitioneinetcertitudinLMnveri et justi judicii etlinjus rei gratia reddidimus ci proprium thro-
ipsorum in coiispectu justi imperii vestri, et hujus num. Verum non modo Romana-, sed et ad orien-
sanctiEac m,ign;c universalis synodi: it.i iil non ha- tem solem sitaruin sedium, |)rovideiitia melioris,
beant vocem repedationis, vel appellalionis ; sed vicarii pervenerunl, nihildcinceps vel impedire.vel
quemadmodumjam judicatisunt etdejecti, in ssecu- B adversari, autfavere utique paratijuslissimo impe-
lum m incant. Et Ecclesi;eOrientalium, gr.itia Dei, rio nostro consensuro. Cujus rei er.itia in nullo
nobisiuim seiiti nl, stahiliunl, damiiaiU et anathe- synodicojudicio invenirivoluit inultorumg;irrulita-
matizantsiiniliterusqueiiicoiisuminationems;eculi. tes accidens, ne qiiisdixcritmanus, (|uiid iiniicrialis

Et posth;ec ascendens Cunstantinus a secretis, etgladii, et mundaiius potentatus


protectores, ac
legit exhortitorium sermonem iraperatoris, in au- concilium subadulteraverit. Unum solum nobisde-
dientiani o.nnium : siderium, ct ad pnefatos judices. iioslquam illos vi-
.Mult;c qiiidi'iii communes passiones sunt, quas diinus, supplicaliofuit, ne queini|uaiii |)erinitlerent
pr;pcedentihiis diehiis ac.diens intuens a Deo pro- deperire, vel ab EcclesiaDei qucin((uain, si fleri pos-
vcctum impcriuiii iiiislrum, lugere ac conlristari set, projici. Hoc solum est iiostrum », si voluerit
oper;e pretiura duxit. .M;ijus aulein inalum, et cala- quis nominare crimen alia vero omnia canonibus, :

mitatum arx, estEcclesia' tempestas,inalignus ;ispi- et iis, quibus imperium synodi creditum cst, tradi-

rans adversuseam diaboli turbo, pacis expulsio. cl dimus, multuin pro pr;esenti judicio conjurantcsct
veteris ordinisdissolutio, ausus irrnendi jiiiiioiis coiidcmnaiiles ' , nil ;id gratiam, vel per odiuin de
in senioreai, et iiihoii irati adversus honoiMbil.'m, ceriiendum, humane autein magis circa eos qui ce-
acomnimodasiihvcrsio slitusecclesiastici, et, apud G cider.iiilalfeelanduin; quos non proprie t.intum, sed
extcriores quidein in consiliis.justiti:i conversanle ctcummuiiiter h odie, omnibus videntibus, depreca-
apud Ecclesiam injustitia Udui;ialiter agens, a.nor inur, uianuin iis qui compassione opus h.ibeiit por-
principatus, ac amor privatus, atque nullius severi- rigei'e,et unam Ecclesiaracelebrantium festivitatem
tatis propter li;ec reput;itio; iicc non el eoiitra spiri- periicere. It;i 1'atres spiritales et verilatis defeiiso-
taleni palrein rahics et iiis;inia.ll;ec suiit iiu;e ineain secundum (thrisina, Aaron, et se-
res, ijui ligur.itis

obtinehant el turbahant aniinam, tanquam nubes cuudumzelum, l'hiiiees,acsecuiidum judicium, Sa-


cpassa ohtenebraijant aniinum, ac oculos cogehant lomonem requirite oveai qua* perierat, convertite
;

fontes milii largiri lacry;narum : ct divinitatem in qu;eerraverat, super humcrum tollite solitariam, et
;iuxiliuin et solutionem existentis mieroris iiivoca- confractam comp;issionis viiiculis ;illig;ite ; qu;e ul-
bam, et opus er.il inihi h;ec cogitalio, si forte pos- cerata est, emplastr.) condcsceiisioiiis saiiate ;
quaj
sem in priinisdee>clesi.islicacurain gerere unitate: extrane.i el alqect.i est a spiiilali maiidra, iionagin-
quod et factum est, et in effectura devenit queinad- tanovemovihusdispensationis raoreconjungite: re-
moduin et vos omnes nostis, quotquot ad sacrura liuquite memoriam sempiternam posterioribus ge-
liocconvenistiscollegium. Alia eniin imperii, (juod neralionibus coinpissionis vestr.c ad imitationem
sub me est, de.iiilteiis, ad id solu;n in exordiis ;iir D Chiisti. Et vos (juoque, qui curatione indigclis, ac
celer.ivi, et secundu n utriusque dissi leiilium p;ir- inedela opus h;ibetis, pretios;i meiiihr.i (^iristi, etsi
lis peiition!'in,et prisca.nech;si.isticain traditioncm nescio quomodo a raalo d;einone detenti, a capite
pcrspiciendi causa, etiainjudices eoruin. (|u;eiii Ec- separati cstis : Vitis verii, <\i\x propter contentio-
clesia nostra gesta sunt, ex reliquis patriarchalihus nem importunam, iino vero iiijustam, in anKirittKti-
thronis colle^'i, rein perfliiens coopenitioiie siiinti nriii i-iiin-crsii cs [Jrr. ii), ainici el proximi nostri,
Spiritus: (|u.im miilli i|nidem ante iios imp/iMiiliiiin et si propter odium irralionaliile ex adverso appro-
videredesideniveruiit, ex ;i'(|uo autein omnes miiii- pianles(^tst;intes, acvanit;itesrespicientes, suscipite
me consecuti sunt : et quotqu it pertiiient ad cccle- admonitionis serraonein ; non autem confundor di-
siasticam unitatein ac ordinationein, omnia solerter cere, etiam deprecationis ;in id enim nos adduxit
;i mi> penict I suiit, cnin iiiill;i peiiilus imperi^ili m;i- mis.'ricordia, (|u;iin circa vos h;ihi'inus. Scriilamiiii
iiiict poleiiti;i, iit qiiiihim, p;irviim vcl iii.igiiiiiii elh'- iiitimacoiiscienti;e vestr;e, et iiivciiietis vos male ah
"Ai- si diceri't; Niilliim in mesupeihiscrimcii iii- ;ippi'!l;ire volueril.
venielur, nisi forte iiuis hoc pietatis opus crimen I'
id cst, coiidcmiiatioiieni imprecantes.
;: ;

97 INTFRPUETATIO SYNODI VUI GENEKAMS. — ACTR) \ 1. 98

Ecclesia essedisjunctos. Xovissiin;i hnr.i cst, ct jii-A obsecrarUcs, rogantcs, et omnc in^'i'niiim (omnin-
dcx pra' f.irihns est, fnitrcs ; nc pr;ciicciip"mur ah vcntcs ad spiritilcs patrcs nostros, t^t pairi;Mrhas.
cjns Ecclesia sc |u'sir,iti. ct I in^'c ah illins i;loria nt (lispciiscnl (|ni(l cornin qn;c insiint aiiiiiu) vcstro :

projici:iiniir. Nihll tiirp'' duc;iinus p^issioncm m:ini- t;iiUnin nc Ii"incrccoiitr;i saliilcm vcsIimiii ;i^;ilis. nc-

fesiare, ct vnlnusoslcndcrc, ac locum p(riiitciiti:c :ic (|iic |icr(lili(iiicm vcstram ainplc(t:iniiiii ; iKin cnira

medicinx" requirere, atque intra atrium salvantium cst tcmpusad picnitentiam ct rcccptioncm pricscnti
fieri, ne confusionem ohcdicntiam ;irhitrando, con- acccptius : qui nam(|uc hodic ligarc ac solvcre Ec-
fusionis;etcrn:csnmamnscxpcriincnlnin. Oualisau- clcsi;c ncijotia possunt, pra'sto suiit. Oiniittite im-
tem ct cst coiifnsio, fralrcs. pro(iih'ri' Deo, el ve- portnne tempns cxplor;irc. ct rcriiin imniiil;ilioncm

niam cxpctcre: Dcocnim proci(lnnl,((ni Ecclcsi;e et cxs|)Cclarc,qii;c clsi liat aliqu;iii(lii, iiiliil vnliis con-

spiritalibusistispatribusprocidunl. Confnsio qui- fcret. Etenim, etsi alia tempus immutaverit, hoc
dem reveraesl, ctmaximuspudor, imovcro in Dcum conimovcre non potcrit ; nain si actio nnius viri
dimicatio, nolle unnmqiionii|uc proprinm confitcri vcstrinilrationabilc habens,cum totaerroneaessct,
peccalnm, el hnmili:iri prniilcr Chrisliim, ct Incra- l;inlnm ;cstiiin opcrata cst. ut luinc vix ac dirficilc
ri ctse elinnlliis. .~^i antcin omnino lioc conrnsioncm (lissdlvcrc i|uivcrimus ; actioncm, dic mihi, ct jiidi-

arbitramini, ego, cui imperii superp isita cst coro- B ciumquaUiorpalriarchalinmscdiumquisdissolvcre


iia, forma vobis efficiar hujusoptim;^ humilitatis: poterit ? Ad qucin enim clTugictis, solutionem obli-
ego, quiimperitus,cti!isipienssum,bonuminitium gamenti petentes ?.VdRomanum pr;csulem ".'sedflne-
erovcstrum, qui sapientes estiset clari scienlia : tcnnsvos condemnavit. .\d .Vntinchcnum ? sed con-
qui in peccalis volutatus sum, primus vobis typus scntancns Romano
consonus factus est. .\d Hie-
ct

operam datis: ego


fiam, qui inuiidi estis, et virtuti rosolymitanuin, Alcxandrinum ? scd ct illi ve-
vcl

primusmemct super pavimentum projicio, purpu- str;edamnatioiii consenscrunt. Atetsi thronum ali-
rara et diadema parvipendens. .\sceiulitc ad genas quando Constantinopolitanum cuncta destruens
meas, et per oculos meos incedite, ncc reputetis tcinpus vohis commiserit, et per vosmetipsos conve-
niagnum imperatoris calcarescapulas, ncqiie verc;i- nirc volucritis; (|uis vos sequetur"? vel (|nomodo
mihi pedibns tangcre vcrliccm.quisnpcrimponilur apcrire oculos. ct aspicere quein|iiam potcrilis, im-
a Deo donata corona. Omnia patipromptum hahco, pugiiati abomnibussacerdotibusac patriarchalibus
et promptius agerequae vobisquidem confusionem, scdib,is"?Neergo, fratres, ipsi vos decipientes, tem.
mihi autemgloriametmaximam claritatemconferre pus salutis vestroe perdatis : nequeenim tale inve-
videantur. Xeque enim in hoc curam gero gloria^ nietisali((nando; sed importunas contentiones et
mex tantum, ut videam commuiiioiicm, nnitatem C
; obstinationes deserentcs. commnniniedcLToccarri-
et unam Ecclesi;e fcstivitaiem tantum nc anims ; te, ct mediciiue remcdium sumitc, ac adh;erete spi-
detrimentum [latiar, et gaudeat super me ille om- ritali capiti vestro, et £cclesi;B Dei communicatores
nium inimicns diabolus captivum sumens. Quod estote ; ut etcrimine exuamini, et Deum propitium
niihi dcsiderandum est. tantum spei mc;r lampas habeatis,acEcclesiam l;¥tificetis, imperiumquc nos-
ins[)erate non exstinguatur, [ler quam fcslinabam trum exsultare ac spiritaliler fcstivitatem celebrare
omuium illnstrari hBlitia simul et gaudio. Xescio faciatis, at([ue rempublicam uiiiversara gaudio
quod erat satagendura et cfficiendum, et non feci raaximoac tripudiorepleatis necnon etin commu- ;

vel quosproponendosadmonitionis etdeprecationis ni omnes benedicamus pariter Doinino gloria; nos-


sermones non proposui vos de cstero videbitis
;
;
tr;e, et principi |)acis, et auctori dispersa congre-
innocensenim sum a perditione vestra. Si vcro ad ganti, et bcne coaptanti, intercessionibus s:inct3e
magnum et horrendum illud judicium futur;e diei Domin;eDei genitricis,Deuni videntiumangelorum,
vos remitlitis, quasi pro vobis rationem daturos, etoranium sanctorura. Vraen.
noscitequiabenenoviquod nullusvobisjustitia^ser- Et post lcctionem ascendens T heodorus a .secretis
mo sive hic adest, sive illic aderit, nisi quantum in vicariorum senioris Romae, legit Ecce quomodo :

hac controversia invenlum exstiterit. Verum si vnl- D sanctissimus etChristi amicns imperator, divinitus
tis etante illud judicium conscicnti;^ vesti';e inter- sibi concesso imperio, non vult perire unam ovem a
rogarejudicium, discetis ain|iliusnihil, quamquod Christo sibi in custodiam creditara, transferens
ab im|)erio nostro dicitur. Deponite igitur conten- omneexsilium,omnem tribulationem etomneman-
tionem, fratres, et resumite amorem fraternitatis gustiam in admonitionem et precem quas san- ;

fugite dissensionem, ct unitatem amplectimini ctissimi vicarii et fldeles Ecclcsi;B Dei propter Pho-
odium avertite, et dilectionem in sinu recipite : tium invasorem et tyrannum, non suscipientes
state cura pnibabilibus, etcapiti conjungiinini ; re- eum, perpessi sunt sed invitat vos ut verus [lastor
:

cipiteper patientiam diviu;e communionisgratiam, ad mandram ralionabiliuni ovium, quatenus ante


etnihil obsaecularia sitis solliciti. Sunt enim apud tribunalChristidignevaleat dicere: jEccc, Pater,
com[)atientissimumiraperiura nostrum susceptio- (]uri» dedi$ti mihi, non perdi-li ox e/s qucmquam [Joan.
numraodidiversis,perquos cons ilabimur, etinces- xvia). Videte quantam benignitatem, quantam mi-
santer,qu;esecundum s;cculura vobisopportuna fue- scricordiam, quaiit im compissionem vObis dat ; de-
rint,faciemus, rursusquemultimodedecertabimus. sideratenim vos ad sinum sanct;e communionig
<J9 ANASTASII BIBLIUTIIECAHII KMI

stiscipcrp. Thomas Dco amicissimus metropolila A omiiium iiostrura, eccc portusct mcdiciua ; ([uod
Tyri, et lldias Peo colendissimus presbytercl syii- si iion, iinpcrium nostrum pra^bct vobis inducias
cellus, vicariiOrieiil.!lium sedium dixerunl: Dignie septem dierum, ul si quidem curam fesseritis sa-
impcratorio el justissimo sensu sunl admonitioiies, hitis veslra", bcne et oplime : si vero minime, ven-
quas facil bonus imperalor iioster ad ilios, deinde tura sexla fcria, in saiicta et univcrsalisynoibj slatc
veroetad omnes (|ui postiijs futuri sunt. Nos autcm omnes, ct quidquid definierit sanctael universalis
ad lioc diciinus : lUnninibus qui'ltiii suiidnnus, Dro synodus iii vos, lict.
autrm Porro revereamur
majiifesti suiiius II Cor. v). Et post \\xc ascendens Stephanus Dco amicissi-
(;a?lum et terram, et caniciem nostram, si ijuid pr;e- mus diaconus Conslantinopolitanorum Iicclesi;r et
ter divinas legcs judicamus vel derinimus. (|uod ct notariusdixit .Multos annos imperatorum Basilii
:

piissimus imperator noster denuo commoiiuit. Kl etConstantini! Magiiurum impcratoium ct dictatu-


nosi(uidcmsiirratiuiiabiliaanimantia pasceremus, rum multus annos Orthoduxoruin impcraturum
1

fortasse coactc, ac violentcr tractaremus ea, duccn- multos annos Dcpositorum injustiti;c multos
!

tesctiara(|uo nollent: quoniam vcro rationabile annos Ilostium mciidacii mullosannos Amalorum
! !

animalcsthomo, potiusadmonitionibusduccnduin, r> etfautorum veritatiset justiti;i' multosannos Eu !

....ri'...; .._ .. i...;:.


I. „...•.;..;
: ;„.
siiflicicntcr ab iinpcratoriis admonitionibns ins-
.. .i i .. . ^ .1...;...;;. .; .... T.....
i
doxi;e piissima' August;^ multus annos
...^..^..1 -N^:....!.^
Niculai !

iniiiniiii. Si crpo vultis viam nostram. ct Christi, beatissiini pap;c Uum;iiii ^ctcni;! mcmori;i ! Adii;ini
;irripitc-, sin autcin vi:im vestrani, abile. Basilius orthuduxi p;ip;e Uumaiii multos aniius! Iftnatii ur-

piissimus et ainicusChristi et magnus iinperator thodoxi p;ilriarcha; Constaiitinopuleos raultos an-


dixil : Ecce qualiter et quoties admonuerimus vos, nos! Orthodoxorum patriarcharuin Orientis multos
et audislis, ct ccrtificati cstis, ct nun cst vobis r:itio- annos ! Orthodoxi senatus nuiUos annos ! Sancta;
iiis sermo. Si cnim vultis subjici admuiiitiuiiibus cl uiiivcrsalis synodi ;elerna mcraoria !

ACTIO SEPTIMA.

In iioraine Doniini et domiiiatoris oinniiim Jcsu C rura, Manucle raagnificcntissimo patricio, Theo-
Christi veri Dci ct Salvatoris nostri, cuiisiiiatus a phylacto magiiificciitissimo patricio, 1'elronate
Dcu coronatorum cl tranquillissiiiiorum doinino- niagniflccntissiino patricio, Manuclc raagnificen-
rum nostrorura, Basilii quidem anno tertio, Cons- tissimo patricio : considentibus quoque ct Deo ami.
tantini vcrofilii cjus anno secundo, perpetuorum cissimismetropulitis, id cst Basilio Deoamicissimo
Auguslurum, indictione tertia, (|uarlo Kaleiubirum archicpiscu|)o Ephcsi, Theodulo Dco amicissimo
Novemhrium : propositispretiosiset vivilicisligiiis, archiepiscopo .Vncyr;e, Barn;iba Deoamicissimo rae-
ct intemcralis s;ilutis nostra; Evangeliis : pr:esi- tropolita Cyzici, Nicephoro Deo ainicissiino inctro-
denteautein codcmpiissimo impcratore, in dextcra polita Nic;ea',Nicephoro Deo amicissinio ractropo-
parte magiii noiniiiis terapli raagnaj ecclesi;B : con- lila .\masi;p, Niccta Deo araicissimu inetropolil;i

veniente vcro sancta et universali synodo, hoc est Alhenarum, Theodoro Deo aniicissimo mclrupulit;i
Dun;itoDeoaraicissimo('piscopoOsti;c, ctStc|>haiio Cari;c, .Mclrophaiie Dco araicissimo nictrupulil;i
Dco amicissimo cjjiscopo Neiia;, ctMarino revcriMi- Smyriuc, Ii;isiliu amicissiino metrupulit;i (;;iiigr;i-

dissimo diacono sanct;K Romanorum Ecclesi;c, lu- rum, CyprianoDcoamicissimonictrupolitaClaudio-


cum teiientibus.Vdrianisanctissimi pap;e Uomaiii, puleos, llilarioneDco amicissimo raelropolit;i Co-
el Ignatio saiictissirao patriarcha Constantinoiw- rinthi,NicolaoDeo amicissimo melropolila Synna^
leos, ct Thonia sanctissimo metrupolila Tyri, D (luruni, MichaclcDcuamicissiinumetrupolita Uhodi.
locum teiiente scdis Antiochi;c, el llclia Dco Eiithyinio Dcu aiiiicissirau rac(rupulit;iC;it;iii;c,Pliu-
culciKiissiino pirsbytcro cl synccllo, locum tciiciite tioDcoainicissimuarcliicpiscupu Niculia', Stcpli^iiiu
sedis Ilicrosolymorum : pra-slo autem simul exis- Deo amicissimu archicpiscopo Cypsallorum, Basiliu
tente sacro scnatu, vidclicet; Thcodoro raagniti- Deo amicissimo archiepiscopo Misthi;c, Theophaiie
ccntissimo jiatricio ac magistro, Christophoro Deo ;imicissirao archiepiscopo Selgcs, I';iulo Dco
miigniliccntissiino patricio ac raagistro, I.conc ma- amicissimo arcliicpiscopu Aparai;e, JoanncDeoami-
gnilicciitissimo proconsule ac patricio, llcincrio cissiino archicpiscopo Cii, .VtliaiiasiuDeoamicissi-
magiiirKcniissimo proconsulc ac i)alricio,Stephano moejiiscopu .Magnesi;c, Tlicuduro Dco amicissimo
magiiilicciilissirao proconsulc ct saceilario, Leonc episcopo Sinop;e, EuslachioDeo amicissimo episci)-
magniricciitissimo proconsuleac patricio, Marino po^Einoiiia',Thcoclcto Dcoamicissimo cpiscopo L;i-
magniliceiitissimo procoiisule ac patricio, Theu- ced;cnioiii;c,NiccphoruDcoaraicissimocpiscopoZa-
pliilo raagiiificciilissimu prucoiisulc ac |)atriciu, cynllii,lMilhyraiuDcuamicissimucpiscupo Mosyno-
T;ir;isiu iiKigiiificciitissirao prucoiisulc ;ic palricio, rum, U;isilio Dcoainicissiinocpiscdpu Tyigii, Geor-
1'aulo m;ignilic('iitissimo proconsule ct prxfecto, gio Dco amicissiino cpiscopo llclii, Pctro Dco ami-
Barb;itiu magiiilicciitissimo patricio, Leonc m;i- cissimo cpiscopo Troadis, Lconc Deo aniicissimu
gniliccntissiiuo patricio ct domeslico e.xcubilo- episcopo Daphnusiic, Niceta Deo ainicissimoepisco-
;:

101 INTEUrRliTATlO SV.NoDl \ III (iliNliWALlS. — ACIK) VII. 102

(lo rii(iti;p, Basilio I)i'o amiiissimo fpiscopo Ciatia', A iion conveiiirausutaocipiamus;i(| (nsincrepationem
Damiaiio Dco amicissimo cpisiopo Jliiolopoleos, vel pa'iiitentiam, sed ipsi a nobis li;rc debeiit acci-
Tlioopliaiie Deo amicissimo episcopo Trallie, Lcone pere. Hocad confusioneraEcclesi;edicunt;nos iiiliil

Deo amici.ssimo episcopo Neopoleos, Josepli Deo aliud iiiterrogamus eos, nisi voliieriiitlacorc liliclji

amicissiino episcopo 1'ala'oriim, ct (Jeorgio Deo sitistaotioiiem ;


propter lioc eiiiin iiiterrog;iviiniis
amicissiiuiiepiscopo Aili-iaiue: liis ita coiiveiiieiiti- eos; nihil aliud petimiis--' nos ex illis. Et sancta
bus,jubeiiteBasiliopiissimoetamici)Cliristi magiio h;ec et uiiiversalis syiiodus ita dicit Nos nobiscum :

imperatore, stetitinmedio Bahanes magiiificentissi- scimusquiaa pedibususquead caputvulncratisunt


niuspatricius,etpr;ppositus dixit ad sanctissimos propriisinjustitiis, otiion estsuper illos iiit('grit;is,

vic;iriossenioris Kiim;e et OrieiiUilium sedium:In- et iioii respondeinus eis. Et post hoo legit Theodo-
duciislMiotiodatisjamcoiiipletis, diixiiiniseumrur- riis dcvotiis ;i scorctis, ut ex persona Oriciit;ilium
susa(lsaiict;imliaiicet univers;ileiu synodum. Si ju- .sodiuin : Ita prinio quidcra ingressu tuo, non soluia
bet ergo sanctitas vestra, introducatur. Sanctissimi iios, et hos qui nobiscum inventi sunt, sed et san-
vicariiseniorisRonne ac Orieiitalium sedium dixe- ctuin senatnm iinperatoris peccatorcm pronuntiasti,
runt: Introducatur. Kt introductnsest Pliotius ba- noii iiiielligcns iieiiuei|u;i-loqnaris, i'ei(ucdoquibus
culo iiinixus, et cumeo Gregorius ditduin Syracus;i- " ;ifliriiies ; nuiic autein coiiclusioiiem prav;e inentis
nus. .Marinus Deo amicissimus diaconus saiict;e tu;cevorauisti, adnionitiones imperatorias, et san-
Romanorum ficclesiae etvicarius dixit :Tolliteb;i- ct;eac uiiiversalissynodi,qua2vociferatiesuntad pcc-
culum dc inanu ejus, signum est enim digiiitatis nitentiaiu tuam, in sanctum irapcratorera nostruin et
pastoralis, quod hic habere nullatenus debet, (|uia sanctam ac universalera synodum transferens, uti
lupusest, et non pastor. Et, eo ablato, Donatus Deo nosraetipsos admonenles ad p;enitciitiani veiii;iraus
amicissimus episcopus Osti;i', et Stephanus Deo sed noii (juia vertiginosis tcrra moveri videtur, pro-
;imicissiinus episcopus Nep;e, ct .Marinus revcren- pter hoc et movetur : ergo tu quidem ipse exorsus es
dissimus diaconus sanctas Romanoruni Ecclesi;e. etiam antea, nunc vero conclusisti. Ad ea itaque
vicarii senioris Romje, dixerunt In pra-ccdenti :
qua; interrogatasunta sancta et universali synodo
actione venitad nos viriste forensis ct curialisPho- Rcute responde. Si ergo acccsseris sano sensu in
i'

tiusetadmonuimus illum per apostolicam anctori- quibus vocalus es, quod comniodumest tibi ipsi, et
tatem ad revertendura iii Ecclesiam per libelli expo- iis qui tecum sunt, facies si vero in hujusmodi :

sitionem, ut recipiamus eum in comnmnionem s;€- pertinacia et contumacia permanseris, audies De- :

cularis. Interrogate illum,siforte intellexit bonum, cUnuntes uutcm in obligutiones udducet Dotidmis cum
et conveniens sibi, et vultfacere libellum. Et per- ^ vpcnintibus iniquitatcm, ct fict pax supcr Isrucl
gens Bahaiies famosissimus p;itricius et pnepositus Psal. cxxiv ). Et Photius dixit cura aliis : Et hsec
(

ad Photium, dixit ei : Sanclissimi vicarii senioris accusatioabundavit. DeindeinterrogatusestPhotius


Roniie ac Orientalium sediuni raandant tibi; Facis a Baliane magnificentisirao patricioet pnBposito :

libellum sanctae ac universalis synodi, quemadmo- Habes quid dicendura ad hsc ? Et Photius dixit
dum exigit"?Photius dixit : Dominus imperatorera Qu;Bdixiinus, bene transiviraus addaraus et alia ; :

nostruni sanctnm custodiat in inultos annos, et in calumnias nos circuinposuerunt, nil tale seiitieii-
Gregorius, et nos similiter orainus. Impcratori iio- tes. Et (lost hoc ingressi sunt episco|)i Photii. San-
stro sancto, vicariisautem rationeninon pnebemus. ctissirai vicarii senioris Roniye dixerunt : In praece-
Bahanes magnificentissimus patricius etpnepositus denti actione admonuimus eos, ut faciant libelli sa-
dixil ad Photium: Aliud aliquid ;id hoc non dicis? tisfaotionem, et recipiamus eos in communionem,
Photius dixit : Si audissent qua; diximus nudius tanquam s;cculares, etnon declineut iii coiitrariam
tertius,non utique hanc interrogationem pr;etende. viara, siout magister ipsorum. Interrog;ite ergo illos
rent; si vero detinitionem suam posuerunt in preni- sigillatim, utrura f;iciat quis ex ipsi libellum : aliud
tentia sua, hanc per opera demonstrent. Bahanes nolumus ab ipsis audire etenim et sanctissimi
;

magniflcentissinius patricius dixit : Quam ? Grego- D Orientisvicarii,atquenos, eadeni dicimus. Pergens


riusdixit: Utipsi poenitentiam agant, superquibus itaque B;ih;iiios famosissimuspatricius et pr;eposi-
deliquerunt. Bahanes magnificentissinnis patrioius tusdixit;id [lartcra Photii: Facit ali<(uis vcstrum
etpr;epositusdixitadsanctissimosvioarios senioris libellura?EpiscopiPhotiidixerunt:.Vbsit. Amphilo-
Romffi acOrientalinm scdiuin ; Jubetis fieri respoii- chiuset ZachariasPhotii episcopi dixerunt ; Qualem
sum ad sermonem ejus, an non ? etiam vere justum libellum facere exiginuir? fldei nostne? Etpergens
est ut respondeatis. Sanctissimi vicarii seniorisRo- Bahanesmagniflceiitissimuspatriciusetpr»positus
niae dixerunt : Ouomodo Bahanes magnificeutissi-
? dixit sanotissimis vicariis senioris Roraie : Cujus-
mus patricius et pr;epositus dixil Pro eo quod :
modi libellumexi^etitis abillis?Sanotissimi vicarii
di.xerunt : Quia ipsi m;igis vana operamini, et ad senioris Romse dixerunt Queni a saiiota Komana :

ptEnitentiam vos hortantur. Sanctissimi vioarii Ecclesiadetulimus, utreprobent Photium,etomnia


senioris Roma! dixerunt, in Graicura Damiano acta ejus, etanathematizent Gregorium Syracusa-
venerabilissimo regio clerico interpretante Nos : num, el recipiant Ignatium sanctissimum patriar-
a IIoc est, quoerimus. b Id est, velociter.
103 ANASTASII BIBLIOTIIECAIUI iin

cham.etsubjicianiursubpedibus ejus, et quocl san- A quando quis a metrist^itus vellaesus fuerit, volout
cta Romana Ecelcsia oxposuit peromiiia faciant. dicatis, Idcircosnnt hic sanctissimi vicariiomnium
Sanctissimi vicarii Oriciilalium scilium dixcrunt; s(Mllum, ut (|uid(|uid li:il)etis iii justific:itionem ve-
Et nositasapimusot itavolumus. Etperitens iterum stram loiiuamini.1'liolii episcii|ii dixerniit Scimus :

Bahanesraagnificentissimuspatriciuset pnepositus imperium sanctissiinum ejus, quia neminem vult


ad episcopos Photii,dixit eis, ore proprio, sanctissi- contristari quid volumusdicere? si dixerimus ju-
;

morum vicariorum vocem. Et respondit Joanncs slili:is nostras, non fient. Bahanes magnificentissi-
quondam episco|)us lleraclia^ Qui anathemalizat : mus p:ilricius et pr:eposilusdixit : Propler iniper;»-

summuni sacerdutem istum, sit anathema Zaeha- 1 torem nostrnm sancliiin, nihil prohilicmini : jubet
rias, (|ui fuit a I'hotio Chalcedonensis episcopus, cnim el vnlt, et acijuiescil ut loqinimiiii ; sed viden-
dixit:Xosiisquaecontra[«/.,extra]rationemfacta tes judices convicia vestra, nec audire vos volunl.
agenda sunt, parere neque disposuimns,
vel acta aut I'holiiepisropidixerunt:Et nosjudices eosnonsus-
neque volumus: et s\iperquibus nos exigilis, ((iio- cipimus. Bahanes tamnsissimuspatricius et pnrpo-
niam novimusea (|ua'facta sunt, secunduin nullum siliis dixil : Et rejicit regula palriarchia, et irralio-
niodum suscipiamus. Euschemo, qui l'iiit:ipu(l l'hi: iKiliililcr judicanl ? Amphilochius a Photio Cyzici
tiumCa-sare.TeCappadociajepiscopus^dixit : Egoiis B episcopusdixit: Irration;iliilissime. Bah:in(>sfamo-
qu;e [)er rationem non sunt acta, et qui non sectan- sissimus palriciuset pra'posiUisdixit: Elexlrasen-
tur canones sanclorum apostolorum, et sanctarum sumregul;eacpatriarcharumsuorumjudicanf?Pho-
ac universalium synodorum, non t;intum Rom;i- liiepiscopidixernnt :Extra. Bahanesmagiiifi(^enlis-
nusvel Ilierosolyinitanus sil. sed el si :iiigelus(le simiisp;ilriciuset|)r:i'positusdixit:Et iteadpalriar-
ca'lovenial,et non conveiiiat sanoverbo, ncijiir [);i- chia, et cerlificamini. Basiliiis piisiiiius et amicus
reo,neque sequor. Sanctissimi vicarii Orientalium Christidixit:(.)uot((uot dicilis per omnia,quotapa-
sedium dixerunt Qaoniam nescierunt, neque intel-
:
triarchiisvenerinthominesisticumcommendatitiis
lexerunl, in tenebrisambulant^P.w^ i.xxxi). Bahanes lilteris.el nonhahetis ali([uaniambiguitatem sus- ;

magnificeiitissimiis |)atricius ac pra>positus dixit ci|iile illos. elqii;eju(lic;iiilur abijisis: quot([;iotau-


ad s.inclissimos vicarios senioris Rom;e : S;inctiis tcm dnhitalis ad lioc. el non habetiseos juslos, ne-
im|jerator iiosler vult faceie alloculionem ;i(l illos (Iuesecundiimverl)um|)atriarcharumsuorumagen-
perme indignumservum suum.Sanctissimivicarii tes; iteadeos,etdisciteabiliis,etadduciteeti;im ad
senioris Rom;e dixerunt: Sicut jubet im[)erium nos: imovero, quo plus certum existat,etdis[)one-
ipsius. Bahanes magnificentissimus [latricius et musita.l'hotiie|iisco|iidixerunt:Xosjudiciumnon
pr;epositus dixit ad Pholium, et ad episcoposejus: ^ etquomodo ha
videaius. ne([ue faclum audivimus:
Ilorl;itorie vos alloijuitur imj^erator: Iloinines, di- bemussequiquod nosnoii vidimus? Bah:inesmagni-
cite,unde estis? de c(eIo estis? dc abysso estis, an ficentissimuspatriciuset pra-positusjussusabim-
de terra,in qua nos degimus? et ostendite hac hora, peratore dixit: Sanclus imperator nosterdicit: Ne
quia sive hacrcsis mota est, sive schisma emersit dicalis, fratres, quod velim vos mittere illuc, ut
in ((imlibel parte, et .sensit aliqnis extra quatuor [)er('al ([uisvestruin testis eslDeus quoniam i[uem
:

|)atri;irchia, et salvalus esl? et :iii(liii vos. ilodie misero illo, in coiispeclu totius senatus et s;inct;c
(|ii;itiiorpalriaj-chia, imovero ((uiiii^nc, condemna- syiiodi dico. iteruin iv(lui:im euin huc. Photiiepi-
tioiie condemnant vos? quid vobis videturad ha?c? sco[)i dixerunt : Ilic exaininentur negotia. Donatus
est qui adjuvet vos? dicite. Episcopi Photii dixe- etStephanuset Marinus sanctissimi vicarii senioris
runt Canonessanctonim apostolorum et s:iiictorum
: Rom;edixerunt: Ecceaudivit totasanclaet univer-
conciliorum. Balianes magnificeiilissimus [):itricius s;ilis syiiiidus ([u:e ab undecima indictione beatis-
et |ir;e|iositusdixil,.jussiisa Basilio;imic i(!lirisli et simiis |);i[):i Nicohius jiidiiMvit cum omnibus Occi-
magno im[)eratorc, ad ('[)iscopos 1'liotii : Dicite qui dentalibus|)r;esulilius(lc 1'liotiu lyranno,etm(Eeho,
canonvosadjuvet,etubi posuerit Dominuscanones; ac invasoreConstantinopolit;inse Ecclesi;c,et(leoni-
inEcclcsiissuis, an in ali([uo alio loco et ubi Ec ; nibusse([uacibusejus, seeundum apostolicametca-
clesi;e sint liodie, et ubi pnedicetur Evangclium :
" nonicam ;iiictorit;ite.n etsenlcnliain, ((uam [irotulit
csl alius locus [incler quem leiienl s:inctissimi isli t;iin conlra eumdein Plioliuin, quam eos (|ui ex
vicaril ? dicite. 1'hotii ('[)isco|)i dixerunt: Deus cu- [);irlei[)siuserant, huiic videlicctdamnans, eo quod
slodi;it sanetissimiim im[ierium vcstruin ; verbiim juvaseril Constanliiiopolii:inain Ecelesiam, el reje-
|)etivimusimpunil;itis, ul dieeremus iiegolia nostr;i cerit ;ic (kqionereansus fuerit at([ue anathematiza-
cum fiduria, etnon acce[)inuis. (Jualiterergo habe- veritlgn:itiumsanclissinHiin[)alriarcham. Volumus
musloi|ui?R;ili:iiiesm;ignificcnlissimns[);ilriciiiset ergo inlerriigare el de hoc, iit (|uid ipse re|)ulsus,
|ira'iiositus dixil : .^;iiicliis iin|ii'r;itor nostcr ;i(lino. et viiiclus, acaiialliem;iti/.alus. at iucsa'ciil;irisexl-
iiciitis alfcitu ;i(l vos dicil
Dcus ideo aiidi-
: lli(|iic stens, [)r;esuin|)serit etiain conlra magine ac [)riin;c

vit deprecationem meain, eladduxil hus sanctos sedis summuin pontificem depositionein facere, et
viros exomnibus partibus mundi, quid secund iin an:ithema (lic,ere,ac adversusejm figmenla et prs-
faciem fial, sed ex ;equo [lonatur judicinm justissi- sligia com|(onere?Quem et vindicans sanctissimus
muin: dicitis. Ut acciiiiatis verbum securitalis:et succcssor ejus Adriunus, misit tain ad piissimuiu
UVi INTERPRETATIO SyXOni VIII GENl- RALIS. — ACTIO \ll. lOG

imporalorom. imam ail sanclissimum |iali'iaiYliam \ iiiinici agri strcnui ct solcrlcs essc cultores, ct s|)i-
Ij;naliiim. Impldi-anuis ul k"f;aiitur primum (|ui(lf[n ritualiliiis ad |iiirgationcin ipsiiis cn^lcstiiim pivpoc-
bcatissimi papx Nicolai gi>sla at acta, sicijui' do- |ilorum, uti ligonibus, oport:'t ut siquas inco spinis,

mum, (\\ix a sanctissimo papa Adriano synoilice siqua gcrminare vcnenosa conspicimus, pari labore
celebrata sunt tani de hujuscemodi infando concilia- unanimique zclo bicc radicitus cxstirpare studcntes,
bulo, (|Uod ab eo factum est, ([uam de iterata seu- arripiamus examinis rastrum et falcem judicii con-
lentia, qu:e data est contra eum a sanctissimo |)apa cordicert.iminc profcramus, nc, quiTso, innosexpro-
Adriano et sancta synodo (|ua' ab ipso est couvo- brantis atfcctii (licatiir; Mcssis (/uiilcm multa ; opc-
cata. Et post hocjussusest Stephanus Deo amicis- nirii aulem pauci (Matth. ix). Consonantcr autcm,
sinius diaconus et notarius ; et ascendens legit epi- charissinii, laboremus, et in agro Dominico jugitcr
stolam quara misit sanctissimus papa Nicolaus ad (luidem, sed nunc potissiraum opcrenius, (|uando vi-
clerura Constantinopolitanum. dclicct in Ecclesia, qua' apertissimc Dominicus ager
appcllatur, aiictore l'liotio iniva |)ra'suinptio et inau-
« Xicolaug episoipits, servus servorum Dci, reccrm-
dissimis fratribus nostris archiepiscopis, metropoli- dita est orta lcmcritas. Si((uidcm hii; 1'hotius, cum
tis, et episcopis Cotistantinopolitanx sedi suhjacen- aiJhuc mundanus rainistcr cset, genuinara quodam-
libus, atque universo venerabili clero Constantino- B modo semper invidiam adversus fratrem et coepi-
politanoruni Ecrlesix,
scopum nostruni Ignatiura Constantinopolitanura pa-
« Ea ([ua^ nuper a|iud Constantinopulim gesta triarchara in pectore gestans et ad prffsulatus cul-
;

sunt.... « Reliqua vide inter epistolas XicokU papjx f. men non gradatim, vel sensira conscendere, sed
Patrolcjia; tomo CA'.YV7, col. iO(J7. l)r;?cipitibus eo superstite
passibas transilire ges
Et post completionem pripnominata' epistolfe, tiens, seractipsum ab cjusdem beatissimi praesulis

ascendens Theodorus devotus a secrelis legit cpisto- commun ione feci t extraneum : et per hoc ab universali
lam, quiE delata est per Theognostum reverendissi- Ecclesia, quae ipsi beatissirao patriarchoe communica-
rauni exarchum ad Basilium piissimum impcrato- bat, se rcddidit jirorsus extorrcm, atiiue inter schis-
rem, quse et missa fuerat ab Adriano sanctissimo maticos procul dubio constitutus, contra sacros apo-
papa Romano. stolicos canones sa^cularibus usus potestatibus, ec-

« Adrianus episeopus. servus servorum Dei, dilectis- clcsiam Constantinopolitanam tyrannica et adulte-
simo filio et Christianissimo imperatori Basilio, a rina temeritate pervasit taiideni, videlicet indebita
Deo protecto, semper Augusto. usurpando, foras ostendens, quod intus, prohibita
« Quoniam, tranquillissime imperator... » Ueli- concupiscendo, cordis aiitro gerebat, et simula-
qua vide intcr epistolas Adriani 11 Patrologiai G tionis vclamine contegebat, nil esse profecto intel-
tomo CXXII. ligi dans causam scissionis a patriarcha suo, vel
Deinde post hanc legit Nicephorus devotus no desertse commuiii nis a tota Ecclesiae, nisi pessi-
tarius epistolam,quam misit idem sanctissinuis mos anhelitus ambiendi pontificatus infulas, et su-
Adrianus per jam dictum reverendissimum exar- blimioris obtinendi dignitatis ct potestatis habenas ;

chum ad Ignatium sanctissimum patriarcham. quibus nimiruni deinceps abusus, et repente non
« Adrianus episcopus, sevus servorum Dci, honora- raente sod habitu mutatus, cxsilia et diversa discri-
bilissimo fratri et consacerdoti
nostro Iijnatio sa)i- raina, sed ct raortes inChristi sacerdotesct c;cteros
ctissimo patriarchx Constantinopolitano. lideles, totactantas intulit, ut Diocletiani ssvitiam
«Convenerat sanctitatem tuam,.. » Reliqua vide imitari per orania vidsretur. Propter quoe vel his
ubisupra. similia sancta? memoris decessor raeus Nicolaus
Sicque lecta est epistola a Leone gloriosissimo liujus apostolicie sedis antistes, fraterna victus ch;i-
protospatharlo et a secrelis, quse raissa est ad Ba- ritate, primo quidem non s lum per raissos, sed et
silium piissimum et amicura Christi imperatorem perlitteras illum raerito reprehendens, competenter
ab Adriano papa Romano per Donatura et Stepha adnionuit, et nuUo se pacto in ejus posse promo-
num et Marinum honorabilissimos vicarios. IIxc ( D tione prrebere consensura, scriptis idoneis patefecit.
scripta est in prima actione. ) Deinde ascendens Da- Deinde vero intuens nihil se proflcere, sed raagis
raianus reverendissimus regius clcricus et interpres ac raagis ad ulteriora ejus extendi tyrannidem, au-
legit epistolam quae ad sanctissimura patriarcham ctoritate simul divina et apostolica fretus, sedis
Ignatium ab Adriano sanctissirao papa missa est, apostolicae, cui pra^sidebat, pontificum morem secu-
qusque allata est per jam dictos reverendissiraos tus, in ])romptu haicns secundum Apostolura, om-
vicarios. [Et hsec prxscripta cst in tertia actione.) nem ulcisci prorsus inobedientiam (II Cor. x ) hunc ;

Ki post legit Thoraas reverendissiraus subdiaconus ad ercctionera ab eo elisorura. et innuracrabilium


gesta synodi quai facta est ab Adriano sanctissiino refrigcrium afilictorum, regulari sentenlia, quia,
Koraanoram papa. sicut ipsi noslis, corrigere non potuit, deponendo
Allocutio papsB Adriani ad concilium quod convenif prostravit, et anathematizando ab ordine, quera la-
contra Photiwn, lecta per Joannem archidiaco- tronis raore sortitus fuerat, sequestravit. Cujus rei
num sanctx Romanai EcclesuB. gratia idem Photius innammatus, non solum non est
Cum debeamus, o fratres et fllii dilectissimi, Do- reversus ad percutientem se, nimirura qui durior

Patrol. CXXIX.
<07 ANASTASII BIBLIOTHECARII t08

silice nec dura verbera sensit, et imltatus diabolum, A trum et iingua nostra exsulutione ; ideoque innume-
neo postiiuam e coelo cecidit, su|n'rbire cess.ivit, ras laudes et cintica spiritalia Domino dei-antamus,
verum etiam conventicula maiignorum s:epi' coiijre- et ponliOcium vestrum divin.e inajesUiti perpetuo
gans, synagogam san^uinu n, cui ut princeps itro- I conservandum quot die com nendamus; quia pater-
num ipse pra-sedit, collegit: et ante ;|uidem, ut sre- narum traditioiium strenuus exse>-uto , et sedis
vissimus patricida. patrem suum Ignatium reveren- apostolicie privllegioru n diligensconservalor, alque
dissimum patriarcham pniprium perculit, et ad apostulicre me.noria^ decessoris vestri ronstitutorum
lucein pervenire, nisi exstinclionc parenlis, posse ferventissimus, ut cernimus, zelator existis, et ejus
desperaiis,hunc inst.ir atrocis vipera' perimere quod(|ue salullferum et apuslulicum decrelum, tun-
crudeli morsu non meluit. Post ha-c vero posuit in quara patrurn testainentum, utpote pius haeres,exse-
coelum os suum, et lingua ejus transiit super ter- queris. Debes enim ipsius in omnibus flagrare zelo
ram, dum videlicct contra divinam ordinalionom, pletatis, ejus nimirum locum possides dignitatis.
ccElitus in beati IVlri principis apostulorum pri- lllc vero Phutlus, qui pro eo quod furensis et curia-
matu dispositam, pntriili gur^'ilis guttur aperuit. ei lisreipublica'inini.sterexistens, extemplu in ecclcsiae
adversus ejusdem regni cu-ieslis cjavigeri apustoli- septa transcendit, et ut lupus rapax greginon par-
camsedem, et pra;cipuam ac summam dignilatera Fi cens, non solum
alienorum stipendia meritorum
in
et potestatem, liiigua n suam more serpenlis ex- quasi pra!do s;evus irrupit, verura etiam deindc in
acuit ; vitam scilicet dccessoris mei beat;c rccorda- catlicdra peslilentiaruin » sedens, t.im pra^sulibus
tionis pap;E Nicolai iacessere nullo mudo metuens, quain liliis Ecclesiarum lunga exsilia. dira flagella,
ncc nubis, qui ejus vix digni fainuli, ut noii dicain et. ut breviter omnia comprehendainus, extrema
sequaces, exslitimus, parccre utcunquc consen- pericuhi, latronis instar, callide praeparavit, deposi-
tiens, sed utrosque maledictis impetere, quantum tus et anathematizatus cxistit, conciliura convocare
in se fuit, et blasphemis inlicere verbis existimans, non potuit, et damnatus alios damnare nequivit.
falsitatis prsestigia fingere conatus, et nescio qus Sicutetiam,cumsitipse depositionisruin.Tesubactus,
Phytonica est sumnia vel argumenta, compilando quem(|uam deponendi jura non possidet,et multipli-
procul duliio, coinmentatus. Et cerle quis ille Pater cis obligationis rel.bus involutus, neminem quibus-
noster, vel quaniusaut qualls exslilerit, onines (|ui libel innodandi nexibusuti facultate, patenti ratione
morum cjusinsignia, vel virlutum tropa^a rccolitis, convincitur. Ergoquiasuper hoc videmus impletum
plenius agnovistis ,
quomodoscilicet in hujus tetri quod per Psalinistam canitur: Ducit injuftus,ut de-
caliginoso sseeuli cursu sero landera sicut novum linquat in semctipso non est timor Dei ante oculos
:

sidusapparuerit, quinimo quasi Phccbus in a^lhere q ejus. Quoniam dolose egit in conspcctu ejus : ut inve-
pra; cunctis astris elTulserit quomodo hunc nec ;
niret iniquitatem suam et odium. Verba oris ejus ini-
blanda querque frangere putueriiit, nec aspera per- quitas et dolus : noluit intelligere, ut bene agerct.
turbare; quomodo etiam nec mundi principibus. Iniquitatem meditatus est in cubili suo : astitit omni
Michaeli scilicet et Barda; contra justitiam faverit; vixnon bonx, malitiamautemnonodivit{Psal. xxxv).
quus niinirum, se murum opponcns pro domo Du- Succcndatur sicut ignis zelus tuus, o domine beatis-
mini, s:epe rcdarguit, et his iiii(|ue agentibus fre- siine papa, ct accingc sicut vir lumhos tuos, et inju-
quenter intrcpide restitit. Ergo, (lilectissiini fratres riam sedisapostolic;eutjustusjudcx ulciscere. Ecce
et liiii, cunsiderate ijuid super hujusmodi tcmeri- enimangelusDomini tua, utquondainPetri(.4e^ xii).
late sit nobis agendura, vel quid de conciliabulo latera tundens, ut desidix soporem deponasadmo-
illo, vcl profanis ipsius actis per ministeriuii iio. net utad salute '
gentiura cura Petro surgas horla-
strum exislat fore deliberandum, quid cti;imdeiis lur. Eccealias.\nanias fallax {Act.\), videlicet Pho-
(|ui iiiterfuerunl, vel maiui propria subsii-ipserunt, tius, iiiiodamnabiliur Anania Photius comprobatur.
sic ab uii;inimilate umiiiiiin nuslrum deliiiiendum, (Juaprupter cunsidera, qui;i si ille de proprio semel

intente tr;ict:ite, et libere singuli qu.T! senlitis edi. mentitus inortis poenain incurrit; quod Photius mor-
cite. Ego lamcn pro lege Dei, pro paternis conser- tiuin reus est qui de eo super quod jus nulluin h;j-
d
vandis canonibus, pro veneratione apostoloru n. buit, non semel, sedcrebro, nonunum, sed plurima
pro privilegiis defendendis sedis i|isuruin, proifue falsit;ilis figmcnta coraposuil/ Quapropter oraraus
saiicla' mentiunis decessoris inei p;ipa' Nicuhii pr;e- te, duininecoangelice papa, uleumdem habcns spi-

dicanda meinoria, et .sequentiluis aelibus, atque rituiii lidei, eumde iiqui; zelum pictalis, (|uein et pa-

celebrandis deliiiitionibus, nun sulum v.iria iiicoin- tres lui fervcntissimi pr.xsules, conciliabulura cum
moda verum etiam more sanctoruin pr;i;-
perpeti, geslis suis, quod Constantinopoli nuper adversus
decessorum meurura poiitificu-n in promptu habco, sedisapost lic;n grciniuin, imo contra veritatcra sub
si necesse sit mortis suslinere discriincn. tyrannice imperante Michaele congreg;iiu n est, ita

Bcsponsio concilii prima, quoc lectn cst a Gauderico seiileiili;r' vestr.i' falce recidatur, ut iiullum de eo
honorabilissinw epimjpn Veliternensium Ecclesix. munumentuin, iiullum reinaneal omniiio vesligiuin,
Quia cor aposl>ilatHs vestri gr;itia saiuli Spiritus sed ;i(l sui damnationem vel exsceratione;n Ari:ni-
conspicimus illuslratum, repleUimest gaudio osno- nensisynuduvel Ephesinolatrocinio s.t raodisomni-
» XotutSv pestilentium hominum.
:

m INTKKPREIATIO SVNODl VIII GKNliKALlS.— AC 110 VII. -110

lius coinpuranduni. li vero qui vel iiitrrfuisse vel AllocuUo tcrtia prxfati pnntificis, r/ux IrcUi cst pcr
subscripsisse in eo noscuntur, nec non et ii ([ui vel Prtrum dmromcm rt scriniarium.
ipslus conscripta profani conoiliabuii gesta delVn- Intolerabilis est ista pr;rsu:nptio, dilectissimi, et
dunt, vel iiuoque niodocelareconantur, iteratovincu- A \r.uu- aurcs pr.cc(inlioru:u, fat;-or, sustinere non pos-
lis analhematis innoilentur et nisi propria voce ac sunt (|uis uiKiuaiii vestruiii tale ([uiil, preiior,
:
;
audi-
subsciptioiii' ilhi, i|ua' iii eodcm hilniriiiio feti lise qnis hiijusinodi teneritatis, saltem lectionc,
vit, vel
faucibus eructati sunt .inatheinatizarint, iiullatenus immeiisitatem invcnit?Siquidem Romanorum ponti-
saltem inter laicos in coinmunione catholicie et apo- licem deomnium Ecclesiarum pra^sulihus judicasse
sloliciE Eclesi» recepici mereantur. Recte namque legimus; de eo vero quemquam judicasse non legi-
latrocinio comiiarari potest, qui Pbotius fautor, et mus. Licet enim Ilonorio ob Orientalib s post mor-
hujus Micheal fautor. videlicct dictus .Vugustus, au- lem anatbema sit dictum, scieiid m lamen est quia
clores et pra^sides ad hoc iiitcrerant ut consentiei.tes fuerat super ha-resi accusatus, proptcr quam solam
quidem secunduni animam, non consentientes secuir licitum est minoribus majorum suorum motibus resl-
dum corpus perdere studuissent quod plane sacer" :
stendi, vel pravos sensus libere respuendi quamvis :

dotes Judivorum in teinplo veiidentes et ementes olim et ibi nec patriarchai'um iicc cieterorum antlslituin
fccisseleruntur, dum moi-
scilicet isto bifario genere B cuipiam de eo qae.nlibct f:is fucrit profi'rendi : sen-
tis Dominus, do"
plebcin Doinini dissiparent; uiule tcntiam, nisi (;jusdu:n |)ri ii:e sedis pontilicis consen-
mum suam speluiu';im latronum per hujusmodi ma" sus pr;pcessissel auctoritas. Me.ninimus interea scri-
chinaiuentum factum causatus hosc tciiiplo perplcxo ptum quod rege quondam Iiali;T) Theodorico papam
flagello pepulit, innuens profecto non ministros suos, Symmachum usque ad damnatio;iem impetcre vo-
sed esse latrones qui non ad hoc plebibus pra?sunti lentp, et ideo ([uotquot potut ex Liguri;i, .'E.nilia,
ut has omni studio salvent sed ut aut spiritali aut Valeria, et exdiversis regionibus, etex Sicilia insula
corporali prorsus interitu perdant. hujus gratia episcopos Romam
rei accurrerc pneci-
piente, ct his ad se venientibus dicente, plura ad se
Allocutio secunda qux lecta
pontificif:. rs:t per Mari-
de papiB Symmachi actibus horrenda fuisse [lerlata,
num diaconum.
et in synodi, si vera esset inimicorum ejjs objectio
Quod suggessitdilectio vestra valde placet, ct ([iiod judicatione constare; venerabiles antistites, ipsum,
itagerendum sit ipsequoque perpendo. Veruin quia quidicebatur iin|)ctitus, debuisse synoduin convocare
codex in quo exsecrationes illius nefandi concilia- perhibuissent, scientes quia ejus sedi pri:inim Pctri
buli script;e sunt, quem nobis per apocrisiarios suos, apostoli meritu II, vel principatus, deinde sccuta
quiadsuut, tani et frateret c(5episcopus noster Igiui- ^ jussionemDomini conriliorum venerandorumaucto-
tius, quam etiam piissimus miperator Bas.lius de- ritas, ci singulare:ii in eccleslis tradidit potestate:n,

stinavit,apud noshactenus retinetur, prLfvidendum nec ante dict;e sedis antistites miuornm subj;icuisse
ducimus, quid de illo fac endum ratio dictet, vel judicio, in iiropositione simili, facilo formali^ (lui
quid agendum exempla diversa deinonstrent ego ; teslaretur. Ad postreaiura vero isti ipsi venerabiles
tamen iilud interim recolo quod Apostolus dixit: priesules, cum vidissent quod non sine sui d Iscrimine
Corrumpunt honos tnores coUoquia nutla (1 Cor. xv) potuissent contra caput manus suns erigere, quid-
et alia Scriptura Qui tangit, inquit, picem coinqui-
: quid de si^pe fati Symmachi pa|);e actibus delatura
nahitur ab ea {Ecrli. xiu). Ergo quia nihil ab hxvc- fnerat, totuiii Dei judicio reservarunt, itii iit s ng-.li

ticorun shismaticorum pravitatum cominentis


vel quique in subscri|)tione sua hoc p.n^ntor ju;licent,
codex iste actu non dissentit, nimirum qui et ab pcrhibentesi' : Lairentius episcopus Ecclesife Medio-
schismatico, Dioscorura in hoc imitante, Photio fic- lanensis huic statuto nostro, in quo totam causam
tus, et totus mendaciis et perversis dogmatibus fa- Dei judicio commisimus, subscripsi ; similiter Petro
bricalusexistit; hunc aei(ue ut illa, per|)etuo anathe- episcopo Ecclesiie Ravennatis, et c.cteris episcopis
mati duco subdeiidum, et conte:nplantibus cunctis. subscribcntibus. Verum si h;cc Photius non legit.

et pr;ecipue Graecorum legatis, igni traditun, in


D quia Gra^ce forte non reperit. saltein Joannem .\n-
cineres quoque conjicio redigendum quotenus iiec ;
tiochenum ep scop-.im i'i Ephesina synodo recolere
simpliciorum puritasilliuscontagionepolluatur, nec idcircodamnatum, quia Cyrillum anterio-
voluisset,
fidelium mentes hujusmodi colluvioiie quoquo ino;lo ris, idest Alexandrin;e sedisantistite.ndamnare non
saucientur: a planta quippe pedis, ut ita dixerim, metuit: unde pr;cfata u;nversalissynodusad Coslesti-
usque ad verticem ejus nulla est in eo sanitas. Ilono- *ium suminse sedis nostrae pontificen scribens, inter
randum concilium per Formosuin episcopum sanct;c cfftera dicit ^ : Indignetur crg i tua religiositas coni-
Portuensis Ecclesise exclamavit in hKC verba: Pia petinter pro bis qu;E facta sunt; si eai :i data fuerit
consideratio summi pontiflcis justa sententia uni- ;
Volcntibus licentia, et majores injuriis sedes afficere,
versalis Ecclesia! pr»sulis omnibus pbicet : omnes ita ct contra eas, in quibus iion habent potestatem,
dicimus, omnes ita volumus, omnes hoc rogamus, contra leges sic et contra ca-ioncs proferre senten-
omnes hoc totis priecordiis consentimus. tias, ibunt ad ultimam confusionem Ecclesi;^ res.

* Aliquid deesse videtur. c In epistola concilii Ephes. ad Ccelestinum. Habe-


^ Syn. Rom. iv sub Symmacho. tur in actione 3 ejusdem concilii,
; :

111 A.VVST.VSU BlBLIOTllliCAItll 112


His ergo ita se habenlibus, exempla majorum qus- A coslestium non polerit esse regnorum. Tibi. inquit,
rantur, etsecundum hsec temeratores sententiae pro- dabo clavis ivgni calorum {ilatth. xvi); inquod nul-
ferantur. lusabsque gratia janitorisinlrabit; et rursus Nemo :

unquamapostolico culmini,de cujus, inquit, judicio


Suggestio concilii ad summum pontificem, qux lecta non licet retractari, manus obvias audacter intulit ;
est per Benedictum notarium et scriniarium.
nemo in hoc rebellis exstitit, nisi [qui] quasi de se
Qui hanc teraeritatem non extrema damnatione voluil judicari. Verunitamcn nos, doraine beatissime
dignam existimat, nec Evangelium legit, nec Aposto- papa et aposlolice summe pracsul et pontifex, omnes
lum prorsusaudivit, in quorumquidem uno, dicente pro his rogamus, omnes unanimiter obsecramus,
Domino, legitur: Xon cst Jiscipulus supra marjistrum subveni miseris, erige lapsos, et resipiscentibus con-
{Luc. vi) in altero autem sane prscipitur, ut oinnia
; cede veniam et miserationem : quam non merentur,
secundura ordinem fiant (/ Cor. xivi, Ouomodo ergo adhibe medicinam, quatenuserrorisauctore, Photio
temeratores isti non sunt facti super magistruin, videlicet ampulato, c;eteri sedis apostolicae circa se
quando adversus aposlolicam sedem, quae cajtera- patula reperiant more solito viscera pietatis ; ita ut

rum quoque sedium magistra est, etiam os injurias si qua recte mola sit apostolicae sedis auctoritas,
evoraens aperuisse probantur?Quomodo secundum
B vel serecognoverint,vel siad satisfactionisplenitudi-
ordinera omnia, juxta Pauli raonita. facta sunt, nem concurrentes, omnia quse ab his male sunt gesta
quando quidem ordine pra^postero i)rimo de secun- viva voceetpraesenti subscriptionedamnaverint, non
dis a, et de antelato posteriores quiijue convicia o- | sit erga eos inflexibilis miseralio, sed sit humana
tius quam judicia coraposuisse narrantur ? Et prae- tant;e sedis per omnia modcralio. Denique quamvis
terea sententia regularis, quse ita sensit per Africa- Joannes Antiochenus atque Dioscorus labia contra
nura concilium, dicens Unusquisque nostrum or-
^ : potioris sedis prcesules aperuerint, ac per hoc ambo
dinera sibi decretum a Deo agnoscat, et posteriores sententiamdamnationissubierint, unotamenhorum.
anterioribus deferant, nec eis inconsultis aliquid Joanne scilicet hiiraane recepto, alter damnalionera,
agere pra.^sumant. quam semel meruit, non evasit ; cur hoc, nisi quia
Quam profecto regulam sancta tertia generalis ille sane resipuit, iste insane desipuit? ille post ali-
synodussequens.\ntiochenum damnavit Joannemc quantum temporis corrigi consulte delegit, iste in-
quod jampridera sapientia vestra raeminit quoniam ; correctus in finem obslinate permansit ? Et certe,
adversus potioris sedis, id est Alexandrinae, pontifi- ul Leo egregiusapostulicae sedis pontifex meminit<'.
cera, prima sede non consentiente, ausus est profcrre Dominus noster verus et bonus pastor, qui animam
sententiam. Quarta deinde magna ct univeisalis C suam posuit pro ovibus suis, et qui venit animas
synodus adeo hanc temeritatein exsecrata est, ut
'^
hominum salvare, non perdere, iraitatores nos vult
Dioscorum Alexandrinum sine reslitutione dainna- esse pietatis, ut peccantes quidem justitia coerceat,
verit. Piffsumpserat enim el ipse contra priraa; sedis conversos autem misericordia non repellat tunc ;

privilegium, contraque jam memoratara regulam eniin demum fructuosissime fides veradefenditur,
agens, cum esset posteri r, se anteriori pra;ferre ; et quando ctiara a sectatoribus suis opinio falsa dam-
ordinem Deo decretura uon recognoscens, de
sibi a natur.
sedis prai^lalae pontifice magno, videlicet papa Leone, Hujus igitur almi beatique pontiGcis doctrinam
teraere judicare cum videlicet nec personam syno-
:
beata vestra paternitas hoc circa hos poterit justum
dum couvocandi habuerit, ut apostolicae sedis vicarii piuinque tenere libramen, ut scilicel iiertin;ices et
in cadem synodo protestantur: quippe qui secunduin obslinatos justitia coiupriinal, resipiscenlesvero at-
priclatun canonein, cum esset posterior, iiicoiisulto que obedientes misericordia non repellat. Verum
anteriori agere aliquid priesumere non debuerit ; quia quolidianis Ecclesiaenegotiisapostolatus vesler
quanto minus generalem sine ijso synodum convo- inipeditus, requiei ferias nullashabet, de his omni-
care, aut, quod detestabilius est, adversus euindein bus (|uod sibi fueritdivinitus inspiritum tandem, si

sententiam quaralibet promulgare ? Secundum hanc D placet, statuat, et Constantinopulitanis legalisprs-


regulam, cl isla probabiliura Patruin exeinpla, omnes sentibus, manifesta promulgalione decernat, nobis
qui vel os aperire, vel nianus extendere in illo ne- subsequenter voti nostri consensum vocis et sub-
fando convenlu adversus sedis aposlolic;e dignilatem scriptionis indicio patenter, ut convenit, ostensuris.
temere pra^sumpserint, nulla profecto ratione pote- Quibus gestis, bsc summus pontifex aperiens os
runt exsilirecondignK |)oen;e vindiclara, nisi eisdi- suum dulci csl prosecutus alloquio, dicens
vinitus inspinita veslro supernie clemenlia sequax
In nnminc Patris, ct Filii, et Spiritus sancti, wiius
uccurrat apuslolica modcratio : nemo quippe fide-
ct veri Dei.
lium in injuriam beati Petri principalus iinpune pro-
rupit, in cujus videlicet contumeliara, ut sanctus Adriauus episcopus, servus servorum Dei.
Bunilacius papascribit, quisquisinsurgit,habitator Cap. 1. De profano Constantinopoli concUiabulo

^ Forle legendum, secundi de primo. «iConcil.Chalced., acl. 3.


i^Concil. .\fiican., c^in. olJ. " Epist. li circa finem.

>; Concil. Eplics. loco supra citalo.


m INTFRPTlETATrO SVXODI VIII GENFRALIS. — ACTIO VII. U
congrcgato prnittif ntH-iltihlo. — Conc^ilhiliuliim vanit.i- A riiH, et ad reverendi patriarchie T;;natii commiiiiio-

tis a Photio, el hnjiis faiilori\ .Michaclo vUlPlici-t, ty- iiem ri'pedavi'rint. ati[ueidom conciliabulum anatlie-
nnnicfl iinperantt', Constnntinoiioli nupor adviTsus matizavcrint, atque monumenta illiiis vcl excmpla-
apostolica; scdis revcriMUiain ct privilcgium congrc- ria invcnta cremaverint, ecclcsiie communione
gatum. utpotc veritatis inimicum, et omni falsitate fruantur autem ne hac digni reperiantur.
; alias
repletum, quin et sibi conscntientiiim animas intcr- Sane nostrum Basilium, clementissimum ct
filiura

ticiens, F.phesino latrocinio comparandum forc sla- orlhodoxissiiiiuin impcratorem, quiactillius niiinen
tuiinus et ipsius cxsccranda gesta. (|uiliuscuni|ui' iii (''jnsdem profani conciliabuli gcstis, ut ipsiusct
habcantur monumentis iuserta, sumiiii judicis Dn- sauctissimi Ignatii patriarcha; lcgatorum relatione
mini nostri Jcsu Christi sanctorumque apostolorum didicimus, falso ascriptum est, et in omnibus eum
principum Petri et Pauli, nostr;pquc niediocrilatis apostolica; sedis constitutionum diligentissimurn
auctoritate, pcnitusaholcndadecerniinus itaut igni ; crinservatorem essecognovimus non solum ab omni ;

voranda tradantur, el anathematc perpetuo perrcl- sinistra sentenlia extraneum reddimus, verum ctiain
lantur. Similiter dc csteris scripturis, qua', viris iiitcr catholicorum et piorum Angustorumnumcrum

jam nominatis auctoribus, contra eamdcin scdem et nunc recipimus, et, si sic perseveraverit iu (inem,
temporcdivcrso sunt cdit;e, gerendum modis omni- B recipicndum statuimus.
bus definimus. Cap. V. De iis qiii gestorum illius concilialmli
C.\P. II. De conventlculis contrn Ignntium patriar- scriptn non produnt scd defendtint. — Ergo quandiu
chnm rnllcctis similiter nbolcndis. — Pari cliam modo post notitiam hujusapostolica^sanctionissibi perlata
de conventiculis ab eisdem viris, Michaele scilicet monumenta vel exemplaria gestoru;n ipsius exse-
impcranle, seu PhotioConstantinopolitano invasorc, crandiconciliabuli penes se quisquam retinens ce-
bis adversus frairem et coepiscopum nostrum Igna- laverit vel defenderit, et non potius propalaverit,
tium factiose colleclis, dcliberamus, h;ec videlicet vel igni tradiderit, tandiu anathe ::ate constrictus
tanquam parricidalia mcdullitus exsccrantcs. communionis Christi munere careat quinimo, si ,

Cap. III. De Photio invasore iterato damnnto. — clericus est, qui postmodum ha-c vel celare vel de-

Photium. qui, licetsita decessorc meo et a nobis fendere convictus fuerit, gradum quo potiebatur
pro criminibus ante patratis jure damnatus et ana- amittat similiteret de illo statuimus qui h»c oc-
:

thematizatus, nunc tanien quia recentinribus exces- cultare putatur, ct ipse hinc impctitus nec respon-
sibus priores iniquitates valde transcendit, et ponens dere, nec decretis apostoIic;e sedis in hac parte

in coelo os suum adversus veneranda scdis apostolicse parere consenserit, qu;B non solum de Constanti-
privilegia nova temeritateprorupit,dura scilicet or- ^ nopolitanis, sed et Alexandrinis, Antiochenis, Iliero-
dinationi supern;e, in beati Petri apostoli princi- solymitanis, atque de omnibus omnino fidelibus

patudispositne. reslsterc minime formidavit. et in apostolica sanctione decernimus.


cathedra non sanitalis, sed pestilentia^ sedens, con-
Suhscript\o papx Adriani.
gregavit conventicula de sanguinibus, cum videlicet
sibi faventium simpliciorum animas iuterfecit, et .\drianus episcopus, servus, etc, catholica; et apo-
utpote inventor mendacii, et fabricator perversorum stolicae Romanse Ecclesise, his sententiis nostrisa
dogmatum, non nisi omnis
falsitatis priestigia, et nobis promulgatis, sicut superius legitur, manu pro-
mendacii figmenta solito more congessit, atque tam pria subscripsi.
contra decessorem nicum sanctiT recordationis pa- .Toannes archiepiscopus Pcrg;B rampliyli;!', apo-
pam Nicolaum, quam etiam contra nos, ac per illum, crisiarius sanctissimi Ignatii patriarcha; Constanti-
in apostolicum culmen nec iniqua garrire fauce tre- nopoleos, locum et personam ejus retinens, et totius
pidavit, nec manus obvias, quod nemo unquam pr.T- sanctK synodi qua? sub ipso est, propositis senten-
sumpsit, audactercxtendere formidavit, apostolicie tiis conscripsi, et subscripsi manu, propria.
auctoritatis censura iterato damnamus, et pro his Joannes sanctse Fanensis Ecclesia; episcopus, sen-
spccialiter anathe.iiatis nexibus innodimus, hunc ^ tentiis his qua; a nobis prjmulgats sunt, sicut supe-
scilicet cum Dioscoro, cujus in hoc imitatorexstitit, rius legitur, conscnsi, et manu propria subscripsi.
merito sociantes, et sjncta; magna? Chalcedonensi Joannes episcopus sanctie Forosemproniensis Ec-
synodo, in tara pernicioso puniendo prsesumptorc, clesiffi similitcr subscripsi.
per omnia concordantes. Sane si viva voce, ac pro- Dominicus episcopus sanct;!; Eugubiensis Eccle-
prio scripto, nobis in omnibus, qua; tam per nos sia; similiter subscripsi.
(|uam per decessorem mcum statuti sunt obedire Gerardus episcopus sancta; Lucarum Ecclesiffi sl-
spoponderit, et pr;edicti profani conciliabuli, ad sa- railitersubscripsi.
tisfactionera pcenitenti» motus, gesta damnaverit, Petrus episcopus sanctsB Gavensis Ecclesise simi-
laice conimunionis ei gratiam non negamus. litersubscripsi.
C.\P. IV. De consenticntihus prcsdictn concilinbulo, Joannes episcopus sanctffi Falaritanse Ecclesia; si-

et de imperntoris Bnsilii mirandisprwconiis. — De iis militer subscripsi.


vero qui eidem impio conciliabulo consenserunt vel Sergius episcopus sanctse Sabinensis Ecclesia; si-

subscripserunt, si decreta decessoris mei secuti fue- militersubscripsi.


.

1l'j AN.VSTASII BIBLIOTHECARII 1 |(j

Boiiifacius episcopus sancUe Bleranensis Ecclesiae A Romanus preshyler sanct;e Ecclesi;e Roraana; ti-
similiter subscr psi. tuli sancti Sixti siiniliter subscripsi.
llildericus episcopus sanclje Tuderlinensis Eccle- Joannes presbyter sanct;r Roinanae Ecclesiae tituli
si» similiter subscripsi. sanct;e Prisc;e similiter subscripsi.
Joannes episcopus sancta! Ferentinensis Ecclesia; Joannes preshyter s)nct;e Roman« Ecclesise tituli
similiter subscripsi. sancti Eusebii similiter subscripsi.
Slephanus cpjscopus sanctae Nepesinje Ecclesi;e Leoninus presbyter sanct;e Romana> Ecclesiae ti-
similiter suhscripsi. tuliquatur Coronalriru n siniililer subscripsi
Hildeprandus e|iiscopus sancta; Berolanensis Ec- Joannesarehidiaconus sanctae apostolic;e sedishis
clesia' similitersubscripsi. sententiisanobispromulgatissiculsuperius legitur.
Florus episcopus sanct;e.Manturianensis Ecelesia> consensi, et i^ropria manu subscii; si.
slmilitersuhscripsi. Leontiusdiaconus sanct;p apostolica' sedis simili-
Uonatusepiscopus sanclxOstiensis Euclesixsimi- ler subscripsi.
l.ter subscripsi. Leo diacniius sanct.e apostolic;e sedis similiter
Gandericusepiscoi us sanctae BelliternensisEccle- subscripsi.
si;esimililer sub.scripsi. B Marinusdiaconussancta-apnstolicsesedissimiliter
Formosus episcopus sanctse Portuensis Ecclesiae subscripsi.
similiter subscri|isi. Petrus diaconus sanct;e apostolica; sedis simili-
Crescentinus e|)iscopus sanctie Cerensis Ecclesi.-e ter subscripsi.
similiter subscripsi. Et post hcec ascendeus Niceta Deo amicissimus
retrusc|)iscopussancta' Ternensis ["'., Perusinre] archidiaconuset notarius legit commonitorium ser-
Ecclesia' similitcr subscripsi. monein ad Phot um et partem ejus a voce sanclissi-
.\hinus episcopus snnctx Anianensis Ecclesi» si-
morum vicariorum seniorisRom;e Jain manifestum :

militer subscrips'. est. dilectissimi fratres et consacerdotes, in praj-

Adoaldus episcopus sanctaeBalneoregiensis Eccle- cedenli act one hujus sanctae ac majjnce synodi,
si;e manu propria subscrips'. quor.odo admonitus sit I'hotius forensis etcurial.s,
et pervasor Constantinopolitanas Ecclesiae, ut po-
Joannes c, iscopus sanctse Triumtabernensis Ecclc-
nerel cervic.em suam. el verbo et scripto pronun-
sia" similiter suhscripsi.
tiaret peccatum suuin, et aiiathemat zaret quse ini-
Leo episcopus sanct;e .Vhitrinensis Ecclesi.T simi-
que acta et scripta suiil ab eo bis coiitia Ignatium
liter suhscripsi.
C Patriarcham suum. et proliteretur nullam machi-
Ste, hanusepiscopus sanctseGallisanieEcciesicesi-
nationem in eum vel commotionem se ultra fa-
militer snhscripsi.
cturum, .sed hunc ut verum pontiftcem suum cum
l'anlus cpisiopus sanct;e Albanensis Ecclesiae si-
magna revcrentia susccpturum, ;i|.ostol.c;eque se-
militer suhscripsi.
d s decrela, lam de se ijuam de Ignalio patriar-
Martinus episcopus sanctae Narniensis Ecclesia;
cha prnhita, hononibililer amplexurum. Et quoniam
manu propria subscripsi.
in his omnibus videmus eum non ohedire, sed obtu-
Joannes diaconus locum retinens episcopatus Ur-
rare aures suas ut aspidis surdie, idcirco non pati-
binensium Ecclesi;e similiter subscripsi.
mur taceri .sententiam a heatissimo papa Romano
Petrus episcopus sanct;E Senogalliensis Ecclesi;c
Nicolao ab indictione undecima contraeum prola-
similit'?r subscripsi.
tam, et nunc iteru:n pronuntialam per successoreni
.Toannesepiscopus sanctse Signiensis Ecclesiaesi-
ejus Adrianu:n sanct;e Uoinana' Ec.-,lesi;e pra^sulem,
militer subscripsi.
cujus nuiic nos famul. ejus locum tenemus in hac
Joseplius ep sco' us sanctae Pensauriensis Ecclesiae
honoranda synodo, qu;B per jussionem sanctorum et
similiter subscripsi.
Deo protecCoru.n imperattirum, Basil
a scilicet et i

StephanusepiscopussanctsSuanensisEcclesiKsi-Dconstantini, in hac a Deo conservanda regia urbe


militer subscripsi.
congregata est, noii in subversionein judicii quod
Georgius archipresbyter sanctse Romanse Ecclesi;e de eo fjclum est in Romaiia Ecclcsia, sed propter
tituli sancti L;iuiviitii, i|ui a|ipell:ittir l.ucina', his elationem sensus ejus, quam .n pectore suo obstru-
senlentiisa iiobis pnnnulgatis, sicut superius leg.- sam conspicimus et quia neque in communionem
;

lur, consensi ctmanu propriasubscripsi. cum orthodoxis in Ecclesia Dei esse desiderat,
Romaniis preshyters:iiict;r'Roman;e Ecclcsi;e tiliili pio|ilerca prolerendam esse iterum super eum ana-
sanctoriim .loaiiniset l':iiili simililer suhscripsi. llieiiiatis duximus.
sententiain
Maio presbyter .saiict;e Rooiana; Ecclesi;e t tuli Ll posl h;ec ascendcns Stephanus Deo amahi-
sancti Cyriaci si.niliter subscripsi. liss.mus diaconuset notarius, legitacclamatorium
Petrus preshyter sancta; Roraan.-B EcclesiaB tituli Ignatii sanctissimi palriarcha; sermonem.

sancti Chrysogoni siiniliter subsi^ripsi. Acclanmdo Ignadi sunctissimi patnarchx ad


Ursus presbyter sanct:e Romana; Eculesix tituli sanctam aynodiim.
s;incla!Pu;lcnti;in;c similiter suhscripsi. Fratres sancli et tiiii dilecti, rogo vos ergo hu-
! !

117 INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERALIS. — ACTIO \II. 11«

milis poiitifex vestorconsiderarc ot fonspiccre rom- .\ nnivcrsaii synodo ct s.ipicntia ct grntia Dci plcnos,
pletumcssc maximc nunc clo{|uinni Scripliiraruni, opiTC et serm ine dccoratos et rcrulgcntes.
al(|iic

qiiod perhibet : Aspirite adnntii/ua.'< f/ervratiows, et vi- Ergo q.ioniam qua- desideravcrunt audire ct videre
dele, ijuis cndidit l)omiiio,et confususest ; vcl quispcr- mulli regcs et princlpes, et non viderunt. vos nune
mansitintirnoreillius,sedisdespexiteum{Ps(il. xxxm). videtis et auditis, at jue antcoculos veslros habetis
Arbilror enim (|uoil neiua(|uam ij;iioretis vos (jui propnsitos, hos vidclicct saiictissimos et sapicntis-
nobis prarscntes cstis, et proptcr Ddininum hic con- siiTids vicarios. (|ui c\ finibus orliis terr;e profccti
gregati coiisistitis, scd nec, totus quailratus orhis, suiit, glorilicalc bcni;;num ct misericordi^n Dcuin,
qu;c in rac acta sunt et patrata. Omnes nain(|ue no- quiprospercdircxitimpcratorcmnostrum piissinium
runtqua! el quanta perpessus fuerim ab imperatore ad hujusmodi bonorum impletionem. Et nemo illi
injusto, et revera juveni, etperilliul teaipus pra'- moliNtus quoi(uo modosit in ccclesiasticis negotiis,
valente Barcia, scholarium domcstico, et pravissiaio diccns malc ac iiiconvicnter £70 quidcm siim :

viro, una cum tunc (|uasi altcro principe sacerdo- Pfiuli, rgn aiitrm CepluT, ei/ii vero Apollo {l Cor. l).

tum Caipha et .Vnnanam ct illorum isti habebant


; etaudeatdividereChristum, et diviilatur a Christo,
proposilu II, cujus non mos gradui, sed gradus raori etdecidat a regnoejus, atque privetur scterna vita.
crcdilus est, quemadmodum alicubi fatur ille qui a B Sed venite omnes simul, state nobiscum, et utpote
theologia sortitus est nomen : linxeruntenim rccen- uniusexistentespastoriset uniusovilis, unum Deum
tem sanctuin, revcrcndissimum iiominavcruiit,
et et trium personarum Dominuin collaudemus concor-
nihil scientem. ncque verentcm, neque gradus di- ditcr et magniticemus, quia eum decct gloria in
gnum aliquid afferentera, pr;eter solummodo velle: s;wula sa^culorum. Amen.
sed pariter cum potentia maligni desiderii etiam Continuo vero post hjec idem Stephanus diaconus
sapientiorem semet omnibus existimans, per fcne- anatheraatismu n Photii, et sequ;\-
et notarius fecit
stram intravit in caulam ovium, et rapuit aliena, ciura, et cooperatorum ejus, ita se habentera •> :

male sciens ct sentire, a tyrannica mente sublatus ; Photio curiali et invasori anathe:na ! Photio saeculari
propterea dictiim est ei illud David sacrali psalmo- et forensi anathema 1 Photio neo hyto et tyranno
grapiii melos : Ecce homo, qui non posuit Deum anathe:na ! Photio schis:natico et damnato ana-
adjutorsm suum, sed speravit in multitudine divitia- theraa ! Photio mcBcho et parricidse anathema
rum suarum, et prsevaluit in vanitate sua. {Psal. Li.) Fabricatori mendaciorum anathema Inventori per- !

Et ideo dcstruxit eum Deus in Sreculu n, et in saecu- versorum dogmatum anathema Photio novo Maxi 110 !

luin s;vculi. Misericors enim et omnipotens Deus, Cynico anathema Novo Dioscoro anathema Xovo I !

erecto alio principe, Dei cultore, reete sipient:', q Jud;e anathema Omnibus sequentibus et fautoribus
!

recte scienle, justitiara desiderante, divina exqui- ejus anathe na Gregorio dudum episcopo Sycacu-
!

rente et meditante in lege Dei sui die ac nocte, eum sano anathema! Eulampio dcposlto et schismatico
quidem, qui recedens erat, utpote alium quemdain anathema
recensforniatura secundura fabulas » gigantem, Plio- Et post haec omnia, laudes dixit Stephanus di;v
lium videlicet, inconsideratum et inordinatum vi- conus sanctae Constantinopoleos Ecclcsi;e et nota-
rum qui a sancta Romanorum Ecclesia tabella- rius, egresso Photio .Multos annos imperatorum :

rius nuncupatur, pcr pietatein justissimi irapera- Basilii et Constantini ac Leonis .Magnorum princi- !

toris expulit, eta pontificali sede removit, humilita- puin et imperatorum multos annos Orthodoxorum !

tem nostrara, multa et diras tribulationes et pce as imperatorum mullos annos Erectorum ecclesiarum !

et exsilia perpessam, assumpsit, revocavit ad multos annos Liberatorura Chrislianorum multos


!

proprium Ihronum et utrique quKdigna fuerunt annos! Ouia stupratores perfndit quia seaiores libi-
distribuit. Haec vero facit sapientissiinus et a Deo dinososet raenlientes occidit, quia synodice patriar-
raunitus iraperator noster, delinitiones et regulas chas falsosabjecit, novo Constantino inultos annos!
sequens beatissimi pa| ae Nicolai senioris Rom;B, Novo Theodosio multos annos ! Eudoxi;e piissimae
quas ille synodice promulgavit, et 1 er propriasepi- D mult is annos! Nov;e Judilh multis annos!
.-Vugust!'

slolas Constantinopolim destinavit. Quoniara vero, Nov;c HeleniBmultos annosl Nov;i; Pulcheri;e multos
universali paci consulens, piissiraus et prudentissi- aniios ! Nicolai beatissimi papae Romani ;eterna

mus imperator nostermultam habuitcurametsollici- memoria Novi Phinees aterna memoria Novi Da-
! !

tudinem colligendi sanctissimos vicarios et cunctis nielis seterna memoria! Novi Martini Kterna nie-
allis patriarchalibus scdibus, et synodum universa- moria! Adriani sanctissimi pap;E Romani multos
lem celebrandi, ad exhibitionera et satisfactionem annos! Interemptoris novi Simonis inult is annosl
perfectam, veritate sibi cooiiCrante, Omnipotentis Pccutientis novuin mendacem Ananiam niultos an-
providentia, in finem prosperum adduxit consilium nos Novi Cuelestini ;uultos annos
! Ignatii sanclis- !

suuiii : et nunc videtis hos proesentes sanct;v huic sirai patriarchae Constantinopoleos multos annos !

a Sicut eni n fabuloe geiitilium ferunt de tes dra arrii-ere.


conissu jito sparsas, et gijjant.^s continuij natos, ita b Ad exemplu ;i, qu j factum fuerU ante synodice
reprehenduiitur. (|ui, nullis laboribus pr;evenieiiti- in Ecclesia Romana sub Adriano sauctissirao papa.
bus,repente locum et gradum sanctitatis eonantiir
"^ ANASTASII BIBLIOTHECARII 120 \
Novi multos annos: Novi confessoris
Atlianasii A Vcjsms iambici apud Grxcos pro acclamationc
Pauli raultos annos! Novi Flaviani multosannos! concilii.
Novi Anatolii multos annos Sanctissimoruai ci !
rhotius qui pridem insuperabitem petram
orthodoxorum p.Uriarcliarum Oriontis .Ttcrna me-
Fraudibus maliRnis conturbavit insipientcr,
moria Donati et Stcphani ct Marini sanctissimo-
!
Pellitur nunc ut atrocissima fera
rum vicariorum senioris Uoma; multos annosl A thalamo casto, cl venerabilibus templis.
Thoma? sanctissimi metro|)olitiB Tyri et vicarii An-
Satan* pcssimo, miserrimisque tcnebris
tiochia.' multos annos! llelia' sanctissimi syncelli et licne pr;cmissus, et passus dipne
vicarii Ilierosolymorum multos annos Sacri Se- I
Ajudicibus recte sentientibus atque sanctis,
nalus multiis annos! Sancta' ac universalis synodi
Beatissimo videlicet Nicolao,
fplerna memoria Multos
! ann.is imieratorum, multos Adrianoque divino papa Homano.
annos !
Ft I^inatio martyrium passo,
Et tribus reliquis sedibus orientis
Orthodoxis et sapientibus valde.

ACTIO OCTAVA.

In nomine Doniini et Dominntoris omnium Jesu B raetroiiolita .\masi;c, Niceta Deo amicissimo metro-
Christi veri Dei et Salvatoris nostri, impcrii a Deo polita .\thenarum, Theodoro Deo amicissimo metro-
coronatorum et tranquillissimorum dominorum no- politaCaria", !\Ictrophane Deo amicisslmo metropo-
strorum, Basilii quidem anno teitio, Constantini lita Smyrnadensinm, Basilio Deo amicissimo metro-

vero cjusanno sccundo, pcrpetuorum .\uf;us(o-


filii polita Antiochi;c, Theophylacto Deo amicissirao
rum, indictione tcrtia. Nonis Novembribus: propo- metropoliia Iconii, Thcodoro Deo araicissiraoarchi-
sitis pretiosiset vivificis lignis, clintemeratis salutis episcopoThessalonicensium. IgnatioDeoamicissimo
nostrpe Evangeliis ;
prfesidenteautera eodera piissirao metropolita Hierapoleos, Hibirione Deo amicissirao
ctamico Christi Basilio in dextera parte magni no- raetropolita Corinthi, Eulhymio Deo amicissimo
minis templi magnse ecclesi;c, et snncta ctuniver- archiepiscopo Canat.c, GregorioDeoaniicissiino me-
sali synodo, Donato Deo amabili episcopo
id csl, tropoliia Ipcrii, Photio Deo amicissimo archiepi-
Ostiensi, et Stepliano Deo amabili ejiiscopo Nepe- sco]ii) Nacolia', Stephano Deo amicissinio -archiepi-

sino, atque Marino reverendissimo diacono sanctae scopo Cy])sallorum, Basilio Deo amicissimo ar-
Romanse Ecclesi;e, locum tenentibus Adriani sanctis- chiei)iscopo Misthix, Theophane Deo amicissirao
sirai pap;e Romani, ct Ignatio sanclissimo patriarcha archii'])iscopo Selgic, Paiilo Deo amicissimo archi-
Conslantinopoleos, et Thonia sanctissimo metropo- C episcopo .\])amia', Joanne Deo amicissimo archiepi-
lita Tyri, locum tenenle Ihroni AnliochiiT', et Helia scopo Potii, .\thanasio Deoamicissimoarchicpiscopo
Deo amicissimo presbytero et syncello, locum te- Magnesi.T, Theodoro Deo amicissimo episcopo Sino-
nente throni Hierosolymorum praesente (|uoque : pae, Eustachio Deo amicissimo episcopo iEraonije.

sirauletsacrosenatu,hocestTheodoro magnificentis- Thcocleli Deo araicissimo episcopo LacedapiTioni;e,


simo patricio ct magistro, Christophoro mac;nificen- Nicc|)horo Dco amicissimo episcopo Hiacynthi, Eu-
tissimopatricioet m:ii,'istro,l.eonemai;iiiliccntissimo thyniio Deo iiniicissimo episcopo Mosbynorura, Bi-
proconsule ac patricio, llemerio magnificcnlissimo silio Deo araicissimo cpiscopo Pyrgii, Georgio Deo

])roconsule ac patricio, Stephano magniflccntissimo amicissirao episcopo Hylii, Pctro Deo amicissiino
])atricio ac sacellario, Leone magnificentissimo episcopo Troadis, Leone Deo araicissirao cpiscopo
])roconsule et patricio, Marino magnificentissimo Daplinusiae, Niceta Dco amicissinio cpiscopo Pholi;r,
proconsulc et patricio, Thcii|iliilo maiinificciitissimo BasLlio Dco amicissimo ciiiscopo CiMtia', Damiano
l)roconsulc ct i^alricio. T;ir;isio m;ignificcnlissimo Deo amicissimo episcoiio .Mclitupoleos, Thcophane
proconsule Paulo magnificentissimo pa-
et patricio, Deo amicissinio episcopo Tralhc, Lcone Deo anii-
tricioeteparcho, Barbatio magnificentissimo jiatri- cissimo episco])o Neaj^oleos, Joseph Deo araicissimo
cio, Leone magnificentissirao ])atricio et domestico cpisi: i])o l'al;rorum et Gcorgio Deo amicissimo
^
excubitorum. Maniiclc mai;niliccntissimo jjatri- episcopo Adrania'. Ilis ita convcnicntibus, jubente
cio , Thcoiihilaclo magnilicentissimo patricio ,
Basilio Chrisliamicoct magno im|icralorc. slans in
Pelronatc miignificciitissiino patricio , .Manucle medio Ba!iancs inagnificentissimus p;itricius ct pr;e-
m;ignificcntissimo pati-icio : sed et considcntibus l)osilus dixit ; Proptcr nniltam vcrsutiam el raali-
Deo araabilissimis mctropolitis ; aio autem, Basilio tiam, pnrcedcntibus icrapoj-ibus subscripsit sacer-
Deoaraabilissimo mctro])olita Ephcsi, Theodulo Deo dotiumct scnatuset totaet civitas in causis injuslis,
aniicissimo mctropolita Ancynr, Barnaba Deo ami- quas niilucrnnl: hodicaulcm vult divinilus giiber-
cissiino inclriqjiilita Cyzici, Niccphiiro Deo amicissi- iiatuin impcrium nostrum. intucns in miscricnrdiam

ino metropolita Nicaeae, Nicephoro Dco amicissimo Dci bcnignissimi et compatientissirai, manibus ve-
:

I: INTERPRETATIO SYNODI VIH (iKNKRALIS. — ACTIO VIII. 122

strisens inroiuli, Pt sp(M'al in misiM':iliiiniMii rjns, \ ignom, 01 iTom:ita sunt, et rO(l:icta In nihilirn. llasi-
ot in s:iiu'tas oratioiies vestras, ([iiiid iijniiseatiir liiis amiciis Cliristi ot inatjiius linpcralor dixit ad
oniiii hoinini ignorantia Iupc, tain a saneta (atliuiiea s;inctissimos vicarios sonioris Roin:o ; Imporio iiostro
lA'clesia, quam a sacro senatu, et tota civitatc jubcnte, adduxorunt falsos vlcarios, quos Photius
iiostra, simul et cateris regionibus. protulitcontra beatlssimum papam Nicolaum-, ([uld
Quid ergo videtur sanclitatl vestra! ? placet hoc ergo vldctur sanctitatl vestrK de illls? Sanctlsslml
Deo ,et vobis Donatus sanctissinuis episcopus
.'
vicaril sonioris r.oinnc dixorunt : Ingrodiantur san-
Ostiensls, et Stcphanus sanctissinius episco|uis Nc- clain ol univorsalem synodiim. El intrantibu^ eis, in-

pcsinus, et Marinus Dcoainicissimus diaconus, san torrogavit liahaiios ma;;niticcntissimus patriclus et


ctissiinl vicarii senioris Uonix dixerunt Deus coii- :
pr;opositus retrum monachum : II.tc juliol san-
servet Christi amicissinium imperatorem per multos ctus imperator noster, ct tota sancta synodus,
annos, qui gubernat Ecclosiam ejus dedit enim ei ; Interrogari Qui es et undo venls
te, et quld di- "?

Deus guborn:itionem totius mundi, ot exaudivit vo- cis ? el quod esl opus tuum quod egistl ? inventus
cem et doprocatlonem spiritalis |)atris sui papa^ esin conoillo quodfocitPbotiuscontni beatlssimum
Adriani per epistolam quain misit iilo, et hodie papam Nlcolaum, aut dedisti libellum contra eum ?
adimplotdesldcrium Ecclesisc, slculnuntlavitel. Cu- B Petrus dlxit : Neque pra-sens illic inventus sum.
slodiatDeus imperlum ejus multis annlsadmunda- nci(ue lianc conscriptionem novi ; etenim nunquid
nam gubernationem ; quia dlrupit vincula chiro- egosolus Petrus sum in hanc urbem a Roma ascen-
graphorum qu;p ab inlmlcls Dei oxqulsita sunt con- dons ? Alii dena millia ascenderunt Pelri verumUv :

trao:.nem Ecclesiam. Bahanos magnillcentissimus nien legatur iste libellus meus quom dofero, el lilc

patrlclus ct proepositus dixit ; Sanctus imperalor nuinlfesta faciet qu;? mea suut. Et accipions Grego'
iiostcr Deo amlcabiliter jubet dicere ad vos episccr rius dovotus uotarius divinorum secretorum legit

pos qui fecistis Injusta chirographa : Quis infirmalur,


Libellus npologcticus Petri monachi.
ft cgo non informor ?(H Cor. i.) Languor et dolor
vester meus est ; et ideo consilium do ut quae male Quoniam exiguitatem nostram ([uidam vestrum
a vobis et vl acta sunt, incendantur et extorminon- oiiinati s ntadvorsus sanctam Romanam Ec.closiam

tur, non solum senslbllitor, sed providentia Del, llbellum dodisse, propteroa quia mentio uostra in
etlam intelligibiter. Deo amlcissimi episcopi dixe- divulgati conscriptione continebatur, hujus rei

runt:Hodie completur sub a Deo muniendo impe- gratla Imperatoribus ralionem redditurus veni,

ratore nostro divin;e scrlpturne sermo, qui dicit : scd et in conspcctu vestraj reverentise sEepe in-
Dissolvc omnem coUigationcm iniquitatis, ct ohliga- Q nocentem exhibens, rursus et nunc de eadem in-
tiones violcntorum contractuum , ct rvcUe omncm scri- tcrrog itus causa, eamdom ipsam quam tuuc immu-
j^tiiram injustam {Isa. lv). Pro quibusdet Dcus mer- tabiliter profero od nequo libolUuu dedi,
vocom : ([

cedem anlmarum nostrarum et corporum Christi neque Imperiallbus auditibus molestiam intuli, sed
amico imperatori, et conservet imperium ejus per neque synodo congregats, si tamem congregata est
multa annorum curricula, donans ei etlam coeleste prsesto repertus sum et profecto confitebuntur ii

imperium. Et jubenteBasilioChristi amico et magno qui nomen meum inseruerunt hujusmodi scriptis.
imperatore, positumestln medio synodi vas «neum H;pc est fiducialls satisfactio mea ad eos qui me
ad id aptum, plenum igne, etdelatl sunt in marsupio dijudlcant, et hanc dabo multa confulentla cum
a Theophylacto reverendissirao diacono et referen- munda conscientia, quotiescunque interrjgatus ex-
dario omnes tomi chirographorum qul exactl sunt
=» stitero : sed vestr;e vlrtutis claritateai obseero ut
a Photio, ab omni sacrato catalogo, et ordineclerl- saltem amodo dimittatis me multum fatigatun,
corum, tam magn;v Ecc-lesi;T?, quam earum quae precibus vobis oblatis, remeare ad ap:istol.:iruin vo.

foris sunt quamquoetiam a magnis, et parvis, et


: stigia etenim jam usque, reor, placot sipio:iti!uis
:

omnibus senatorl;i'dlgnitatis, etcunctlsaliis, tamll- proceribusmatris vestrse deprocationibus inclinare


lustrlbusquam Ignobllibus, atque iisqulinomniarte Q auditum, ut per occasionem redeundi, attra.iar lu

acdisoipllna et dlversostudio esse videbantur, us. ea h cooperenfur anim;e mea; salutatem.


que ad pellarios, et pisces vondontes, ot l'gnarios Et post iectionem, sanctissimi vicarii senioris
etaous lacientos: insuporot libriqui fictecouscripti Roma' dixorunt : Ecce por libellum audivimus i[uid
sunt contra beatisslnmm Nicolaum papam, etgesto- dixerlt iste ; alii vero qui illic stant quid dicuut?
rum relatlones ac synodos quiie contra sanctlssimum Bahancs magp.ifu-entissimus patricius et prsiiositus
patriarcham Ignatium fact;B sunt a Photio. Et acci- dixit ad Basilium falsum vicarium Imperator no- :

pionsGeorglus reverendissimus orphanotrophus sin- ster sanctus, cum sanctissimis vicariis, et sacro
gulcslibellosetto:nostribuithomiiiibus utrorumque senatu, et sancta synodo, jubet interrogare te. In
sanctissimorura vicariorum, qui miserunt orania in falso libro jacet no.men tuum, dic ergo tu ; dedisti

a Patriarcha Constantinopolitanus rofercndariuni patriarchx ac Ecclesi:e no.^essaria, per quom etiam


quempi:im semporhabet, qui ojus iiniieratori omnem i;nporat'ir quod placet patriarchse transmittit.
deiiuiitiat voluntatom, qui ad itum iii palatlosemper b Forte ea qux.
habet ad referendum imperatori qmecuuque sunt
::

I>3 ANASTASII BIBLIOTHECARII m


libellum contra Romanam Ecclesiam ? sic se veritas A Nicolaura. Bahanes raagnificenlissimus patrlcius et
habet ? Basilius dixit. Absit. Bahmes mafnificentis- prapositus dixit: Imperator noster sanctus admo-
simus patricius et pra-jiosilus dixil El anatheraa- : nens, et consilium dans, dicit ad sedentes in hac
tizaeteum qui dedit. etquiscripsit. Basilius dixit synodo, et stantes, etad universum coramunem po-
Is qui dedit libellura conlra Rora;inara Ecclesiam pulum: Vidott", qualiter apparet veritas, et lux in
anathema sit. Deinde iterura interroplus esl Basi- toncbris lutet, et non cumprehenditur ab eis: raen-
lius: Undees? Basilius dixil: A sancla oivilale dacia et seduclio quoraodo apparenf? et quomodo
veni. Basiliusamicus Chrisli et magnus imporator hodie? quisquis habet scandalum in
crevit veritas
dixil ad Heliam sanctissimu.m vicarium llierosoly- anima sua, accedat ad sanclam Ecclesiam Dei ne- ;

morum: Cognoscis eum? Ilelias sinclissiraus syn- que enim habel occasionera qualeracunquc. Sic ope-
cellus et vicarius Hierosolyraorum dicit Etiam. : ratur sanclum iniperium nostrum, ut excludat ora-
cognosco eum. Jubenle vero Basilio piissimo et nem occasionem, ut non habeatis cras excusationem •

magno imperatore. Ba'ianes raagnificenlissiraus pa- Sancla synodus: Deus conservet piissimum impe-
triciusel pnvposilusdixit ad Basilium falsum vica- ratorera. Interrogati suntmetropolit.equi subscripti
rium: Dic, quamobreni ingressus os Constantino- erant in libro illo, de propriis scriplionibus qu3E
polim?proquacaus:r?etquistemisitillic?Basilius B erant in libro: Veslric sunt ha? subscripliones? Et
dixit: .V Tripoli inlravi Romam causa oralionis, et dixerunt omnes: Absit. Sanclissimi vicarii senioris
inUrraalus sum In via, ot inlravi in Venoiiara ut Roraoe nagitaverunt Basillum Christi amicum et
transirem: et veni hnc sub papa Benedicto, et feci magnuin imperalorem, ut legeretur canon sancti
menses viginti et non habui quomodo dispensarer;
; Martini papye Romani, quem deprompsit de omni
et anno quando exivil patriarcha de throno suo falso vicario. Et accipiens Stephanus Deo araicissi-
descendi iterum sub domino Nicolao habeo octo ; raus diacinus et notarius, legit hunc canonem in
annos, et iterum reversus sum hnc. Interrogatns audienliam omnium.
estilerum: Non dedisti libellum? Basilius dixil
Ne f:iciat Deus nunquid enim familiaris fui Nico-
Caput XX concilii Lateranensis.
,

l.ii ? Deinde, jubente Basilin amico Christi


et magno Si quis, secundum soeleratos haereticos, quomo-
imperatore, interro^alus est Leontiusfalsusvicarius docunquo, aut vorbo. aut lempore, aut loco termi-
Alexandri* perBahanem magnifirentissinuim pitri- nos transmittens illicite, quos posuerunt firmius
cium et pncpositum Ouoniodo invenUis es in loco
: sancli catholicx Ecclesi* Patres, et sancta! ct uni-
composiio libro a Photio contra bea-
vicarii in Dcle ver.sales quinque synodi, novitates temere adinve-
tissimum papam Nicolaum ? Leontius dixit Dedit :
q nire, et fidoi alterius exposiiiones, aut lypos, aut
mibi auctor et senior antistes meus litteras ad im- leges, aut definitiones. aut libellos, aut relationes,
peratores nostros sanctos. neque vicarius sum, ne- aut epistolas. aut subscriptiones. aut testimonia
que habeo aliquid in rebus istis. Babanes magnifi- falsa. aut synodos, aut actus monumentorum, aut
centissimus patricius et pra-posilus dixit: .hibente ordinaliones vacuas et ecclosiastica> regulae inco-
Basilio amico Christi imporatore ad sanctam syno- gnitas, aut loci servatores, id est vicarios incon-
dum: (Juid vobis videtur de his?quemadmodum is, gruos et sine regula et compendiose dicere, si quid
qui primum locutus est, omnem ignorantiam insi- aliud impiissimishaereticis consuetumest agereper
naavit, et ita et hic; homines sunt negotialores, et diabolicam operalionem, tortuose et callide agit
aliquid nesciunl, ncc vicarii facti sunt;sed Pholius conlra pias orthodoxum catholic.se Ecclesia>, id
finxil ut voluitot scrmonos oi personas. Sanclissimi esl palernas ejus et synodales pra?dicati(ines ad
vicarii senioris Rom;p dixorunl ad falsos vicarios: peremptionem [a/., eversionemj sincerissimae in
Facite liliellos, anathematizate eos qui fecerunt
et Dorainum nostrura et Doum .lesumChristura confes-
libros illos, ul suscipiamini incoraraunionem. Leon- sionis, et usi|ue in finem sine poenitentia permanet;
tiusdixit Ne.|ue scripsi in libro boc, neque cogno-
; h;ec impie :igens hujusraodi, in s;ccula s;Pculorum
sco eum. Sancla syn xlus dixit An.ithom:iiizalo(|ui condemnatus, et dical omnis populus: Fiat,
:
D sit
fecit eum, et coiiscripsil euin Falsi vicarii dixe- liat.

runt: Habet ' anathema (|ui cooperatus est in libro Et post complotionera canonis, surgens Metro-
isto. Senatus dixil: Quoniam non vullis analhoma- phanes Deoaraabilis metropolita Srayrn», allocutus
tizare, apparet(|uia comp;irticipes ojus eslis, ut aut est voce grandi in audienliam synodi ita: Veritas
anath:'raalizemini et ipsi, aut tradamini legibus. esl pecunia [rFrece y_(,v,'xr] cunctis aliisrebus vali-
Sanclissimi vicarii senioris Itoin;i> dixorunt: Quo- dior et fortior atque robustior: vcritas ost pecunia
niam non p.uiunlur anathematizare (|ui fecit m.ihnn inlraciabilis, et omnilnis bominibus ineluct.'ibilis:

quemadinodu;n .scripsit sanclissiinus Adrianus


hfjc, veritas est omni:i vince.e, et valdc comiietc-nter, est
papa ad piissi num imperatorem, tr;ul.intur nobis, enim, exslat veritas, ct rursus veriUis exstat, est ;
et doscendant nobiscu:n r.omam. Leontius dixit: hujus;nodi namipie vorissimam opinionein approbat
Analiiema et illi, et ei i|ui scripsit euin. Basilius otiaiii Chrislus o;nnium noslrum S..lvator et Domi-
dixit : Anathema ei qui dedit libellum conlra iwpaiu nus, atque principaie etVerbum Dei ac Patris utro-

• Forte haheal.
l-2:> INTERPRETATJO SYNODl VIII (;i;NI:RALIS. — ACTIO VIII. 126

((ue se vocabulo nominans. Den\qne cum olim Deus Asenioris Rom* (lixfMuiit ; Pcr (livcrsas liiicnis, ct
loqiiens Moysi saiiilis expoiierot lep^sel jiira,scisci- nobHissimos el ridelissiinds viros. (itii inissi sunt a

lanti ei, el diliiienUn' qund essct no-


interro^aiiti, sanctii ct (;iirisli amici» imperatore ac principe Ba-
nien ejus, dicil ad cum : Ego swn quisum Exod. m ). ( silioad spirilalempatremsuuinsanctissimuin papam
In ndvissimis autcm teinporibus incarnatus propter Adrianum, rogante per priedictas eiiistolas suas,

ineffabilem isericordiam, et factus secunduin nos, (|ual(Miusmitteretapocrisiariossuosadhancsanctain


propter nos homo, ita dicit . Ef/osum vita rt veritas etaDeo cnnservindam, et re;;iain urbem et exor- ;

(./ouH. XIV). Igitur veritas est cunctis aliis justior tain iii ecclesia Dei lemporibus suis seducli^niem,
pecunia,et (iinnibus ineluctaliilis, etsolaqua; vincat et errorem extcrminaret. Et eccc pcr piilicrnalionem
omnia. Cujus et ipse amator 1'actus, amicc Christi sancti ejus imperii in hac sancta synodo cdnpregall
doinine, triumphator et victor contra mendacium s'imus una cum orienlalibus vicariis, qui una nobis-
bodierno die apparuisli, et ab ipsa veritate ductus, cun Audivimus autem vos errarc et decli-
seiitiunt.

et ope Iretus, a Christo Deo nostro demonstrasli an- nare alHirthdiliixa liilc, et nnlle nobiscum honorare

nihilatain injustitiam, ct praslruxisli, ut divlnaeio- et colcre prelinsas iconas Dmnini nustri .lesn Chri-

quiaprophctarumvera manifestiuset liquidiusosten- sli,et saiiclissima> matris ejus, et omiiium sancto-


derentur etiam nuncomnibus hominibus, de quibus B rum ejus, et propter hanc causam admonemus vos.
Scripura fatur : Sijustificabitur in statera injustus, quia nunc ecce adjacet vobis portus salutis, vobis
ct in marsupio pandus doli [Prov. h ). Ex quibus di- apertus, et suscipit vos sancta Ecclesia in ulnis suis
vitias suas impietate repleverunt : el qui babitant per hanc sanctam, honorabilem, et universalem sy-
eam loquebanturfalsa et linguaeorumexaltataesl in nodum, per satisfactionem et scriplioiiem libclli;el
ore ipsorum, quemadmodum el alius prophcta, Oseus suscipiemus vos in commnnionem catholicae Eccle-
videlicet, evident us clamal : Hicest Achab, inmatiu s\x. Quod si nolueritis exaudire nos, et sanctam et
1'jus state7-a itijustitise, vim inferre dilexit. Et dixit universalem synodum hanc, habebitis tam a nobis,
Ephraim : Verumtamcn ditatussum. inveni refrigcrium quam a tola sancta Dei Ecclesia, et hac universali
mihimetipsi: omnes dolores noyi invenientur ci propter synodo, sententiam anathematis. Sanctissimi vicarii
injustitiasquaspeccavit{Ose.\u]. Etiterumidem pro- orientaliuni sedium dixernnt Et nos de sacris et
:

pheta, figurans mores hominum qui vana et inania sanctisChristi locis, qus glorilicavit Dominus appa-
loquuntur et scribunt, ita dicit: Corrupta seminave- ritione gloriae suse, transmissi sumus ab eo ad com-
runt, et eversio eorum excipit ea : tnanipulus non ha- munem salulem, tam vestram, quam omnium. Ro-
hens fortitudinem ad faciendam farinam ; si vero et gamus ergo, ut obediatis, etvos ipsos a sancta catho-
fccerit, alieni comedcnt cam{Oscc iii); adimplevisti C minime projiciatis; neque vobismel in-
lica Ecclesia
autem hodie, Domine, sermonera beati prophets, detrimenlum in posterum inieratis. Ecce
deliciens
qui dicit Reliquiie impiorum exterminabuntur
: nunc commoneraus vos in hanc horam, ne forteob-
Psal. xxxvi);proquibuste piissimum imperatorem struaturvobis ostium, et sine poenitentiae lucrovos
interemptorem injustiti;v, eradicatorem inendacii, pienitiMmini, Rahanc itaque magnilicenlissirao pa-
plantalorem pietatis, innovatorem veracium dogma- tricio et pr;eposito, et Leone magnilicentissimo pro-
tum, omnium imperator et omnitenens Deus noster consule ac patricio, per jussionem Basilii amici
roboret, etsecundu nspiritum,etsecundum carnem, Christi imperatoris, missis ad pr;cdictum virura
et confirmet imperium tuum, et confirmet te pros- Theodorum, qui appellatur Crithinus = lect;e sunt
pere semper, et in omnibus per sanctas orationes voces sanctissimorum vicariorum senioris Roras,
coangelici et iu ccelo etiam conversantis patris, et orientalium sediura. At vero Crithino nihil re-
Ignatii videlicet sanctissimi patriarchae, et cstero- sp!indente,dediteiBahanesraagnificenti;ssimuspatri-
rum sanctissimorum vicariorum seniorisRomas, ac cius et priepositus numisma, characterem ferens
Orientaliu.n sediura, et subjiciat tibi omnes barba- Basilii Christi araici et magni iinperatoris, et dixit

ras nationes, et dignura te faciat coelesti regno suo ad eura: Imperator noster sanctus raandat ad te,
cura omnibus qui pie regnaverunt, ut glorifices eum D inonens Suscipis numisma characteris raei? Theo-
:

indesinenter, quia ipsuni decet gloria nunc et sem- dorus, qui nuncupatur Crithinus dixit : Ego indi-
per et in s;ecula saeculorum. Amen. gnus sum, sed suscipio illud super niillia auri et

Et post completionem hujus declamationis, Basi- argenti. Bahanes raagnificentissimus patricius et

liusChristiamicuset magnusimperatorad sanctissi- pnBpositus dixit Iraperator noster sanctus adra(5-


:

raos vicarios senioris Roinae et Orientis sedium dixit : nens d icit ad te Honoras numisraa exarationis mes
:
".'

Theodorus, qui dicitur Crithinus, cuin sit auctor Ico- Theodorus dixit: Secundum ((uod oportet honorari
no.nachic;e haereseos, perpraecci tionem pietatis ve- numisina regium, honoro. Bahanes magnificeutissi-
strr, adductus i"st ad sanctam et universale n syno- inus patricius et pr;eposilus dixit: Jubet iinperator 1

dum:quidergovideturvobisdeeo?Sanctissimivicarii Inhonoras illud? Theodorusdixit? Ut(iuid?non in-


seniorisitomaedixerunt: Mittantui-, piissimedoraine, honoroillud. Bahanes magnilicentissimus patriciuset
ad eum quidain raagnificentissiraoru:n principum, pra>positus dixil: Jubel imperator noster sanclus di-
et dicant tanquamex nobis ila : Sanctissimi vicarii cere libi. Et s; imaginem meain, id est mortalis regis.

a Quod interprelatur liorde;iceus, qui videlicet est cibus irrationabilium.


127 AXASTASII BIBLIOTHECARII 128
iion vis inhonorare, sed honorabiliter suscepisti a A de sacris et reverendis imasinibus Domini nostri
inauu mea qui sum pnrpositus; quomndo Dei viri- Jesu Christi, ejusquesempor Viri;inisMari;pp:enitri-
lem imaginem Doniini nostri Jesu Christi, et san- eis, omi)iuin(]ue sancturum. qui Deo ab .\bel justo
ctissims matris ejus, qu.ne proprie ac veraciter est phicuissecreduntur, qu*Ecclesia sanctain universo
Dei Genitrix, omiiium sanctorum, dicis inhono-
et orbediffusa antiquitus accepit, quaque sedisaposto-
rare? Dic nobis: Inhonoras has, an honoras? Theo- lic;c prisules pro eis decreverunt. ac sutueruntilli-
dorus dixit: Omnes quidera homines Christianos bata persistere, atque intemerata manere. Quapro-
subdi oportet sub sanctoet justo imperio luo, plus pter Joannem quondam Constantinopolitanura anli-
autem omnibus meindi^num; quia et ex morte li- stitem, et sequaces ipsius, (|ui eas frangendas atque
berasti me, et ab exsiliis injustis eripuisli me, el a calcandas esse orc polluto asseverant, quandiu de
captivitate et famect exitio adjuvisti ; et quia mul- his nobiscum non senserint, et juxta sanctorum pon-
tum debeo pro sancto imperio tuo super omncs tificum Romanorum decreta, et aliorum catholico-
Christianos orare : sed et capilli capitis mei et rura Patrum instituta non sapuerint ; sancimus eos
barba omnes si fuerint ora, et exoraverint pro san- a Christo et ab Ecclesia calholica atque apostolica
cto imperio tuo, non sufficient; talis estin me be- esseaiiathema.
nignitas tua, iinperator juste et amicc Chritsti, Nu- B Et post completionem lectionis hujus. Basilius
misma mihi misisti impcrii tui, et suscei)i illud, piissimus et magnus impcrator dixit ad sanctissimos
sciens quod tuum fuerit: exiijis ut et Christi susci- vicarios senioris Romae, et occidenlalium sedium :

piam notam ct formam, si est hoc Christi pnece- Sunt hic et alii quidam Crithino concordantes; in-
ptum, etChristoplacabile.deprecabilesit imperium trent. si vidctursanctitati vestr;e in medium synodi,
tuum sanctum. et det dilationcs, ct det teinpus in- et intorrogcntiir, si forte velint pccnitere, ac profi-
duciarum, et det iiitirmitati nostraispatium : et post teri orthodiixam fidera. llelias Dco amicissimis pre-
ha»c quando Deo decretum imperium
jusserit a sbyter etsyncelluset vicariussedisllierosolymorum
tuum, si ostensum fuerit quod sit hoc Christi prae- dixit:Quidiuturnaesect;edeserviunt,difflciIehabent
ceptum, faciam quidquidjusseris. Bahanes magnifi- evelli a mala qua tenentur opinione etenim ac si ;

centissimus patriciuset pra'positusdixit: Impcrator


quibusdam ferreis compedibus, diabolicis circum-
noster sanctus non vos addxuit ad hanc sanctam et
ventionibuscapti^obca-catam habent propriam men-
universalem synodumad disputandum, sed ad com-
tem, et suspicere ad lucem veritatis non possunt-
monendum. Ilujus rei gratia et haereticus isle Theodorus, qui
Xam utique nostis, quia Paulus Christi os liquido C ^.^^^^^^^ Crithinus, quKcunque audierit ad sui profe-
monet omnem haerelicum ab una et secundaadmo-
ctum atquo salutem, non suscipit, torram infrucluo-
nitionc devitare / Tim. iii tu autem senescens in
( ) :
sam imitans et spinosam. Ut autem jussit a Deo
malitiatua, et scienscumomniccrtitudine tencbras
munit;! potestas imperii tui, si sint alii aliqui, in-
in (|uibus es, in lumine ignis tui amhulabis, audicns
grcdiantur. Etingressis.Niceta clerico, etTheophilo-
exquadrifido terrarum orbe, justo decreto sacrorum
seculari, ct Theophane tabellione, sanctissimi vica-
canonum, anathematis damnationera quo enim fu- ;
rii reniorisRomie dixeruntad eos: Anathematizatis
gies ? vel quo ibis ? Posuit Deus Ecclesiam suam in
Iconomachicam h;eresini '.
profiteminisanct;e catho-
quinquepatriarchiis, ct definivit in Evanseliissuis,
lica;et apostolica; Eoclesi;r orlhodoxam fidem, qunp
ut nunquam aliquando penitus deciihint, oo (juod
tradita cst in orbis terrarum finibus a Christo el
capita Ecclesipe sint, eteniin illud quod dicitur; Et
apostolis et omnibus sanclissimis doctoribus Eccle-
portx inferi mn
prxvalebunt ndversus eam [Matth.
si:r? Niootas clericus, Theophilus saccularis, et
ct
XVI ); hoc denuntiat, quandoduoceciderint, currunt
Theophanos tabollio dixcrunt: Docepti fuimus antea
ad cum tria ceciderint, currunt ad duo cum
tria ;
;
malitiosissormonibus impioriim hominum, ot inale
veroquatuor forteccciderint. unuin, qiMd porrn.mct
s;ipiebnnnis nunc autora sanct;e ot univorsalis liu- :

in omnium capite Christo Deo nostro, rcvocat ite-


i-vjussynodi concordiam et conspinitioncm videntos,
rum reliquum corpus Ecclcsine: nunc autem toto
parvipendimus Iconomachorura ha^rcsira, et anathi"-
terrarum orbe concordante, non habes excusationis
matizamiisdinnem qni nnii adorat sanctaset vciiera-
m iduin quemadmodum olim factura est. Rcvorsis
bilcs iinaginos. Et surgons unnsquisquo sigillatim
vero magnificentissiinis judicibus, lccta; sunt voces
super tribunal excolsum, anathomatizavit h.orosim
Theodori, quidicilnr Crithinus, lii;iu(lionti;i synodi,
Iconomachorum, et primores ejus, et patri;irchas.
voce m.ijori et dixoriinls.inctissiini vicarii soniiiris
Thoodotum videlicct, Antonium, Joannem, elThco-
;

Romre, et orient;iIium scdium; Logatur s;inctissimi


dorum noininatum Crithinum. Deinde advocans Ba-
Nicolai iiapie capituluradc im.iginibus. El accipions
silius piissimuset m;ignns imperator unumquemquc
Stephanus Dco amabilis diaconus et nolarius, le-
ipsorum.osciilaluscst oos, otdixit : Niiiicoroptiestis
git:
a diabolica possessione, et facti ostisChristiani voris-
Caput \'I yicolaipnpx.
simi, ctsalvandi estis cum omnibus orthodoxisa
Quoniara oportet majorum nostrorum statuta im- Christo Doo nostro, et vita seterna efficimini digni.
moto mentis intuitu conservare, ot in omni!)iis.s;iii- N;im nisi liaresim Iconomachoriim anathomatizasse-
(;lorum 1'atrum scmper dogmata venerari. definimus tis, iiil vobis Christus prodesset. Ilelias Deo ami.
! ! !

121) INTliRPUIi TATIO SYNODI VIII GENERALIS. — ACTIO IX. 130

cissiinus presbyteretsyncellus oi-ientis llirdiii lliiv A Crithiiius, anatlienui qui adhiicduhio quidem ! lis

rosolyinoruni dixit : Magnobfnpticio diijnos i'os feiut suntsensu: iiisensati vero sunt ainlii;.;uit;ite, et nb-
interventio sancti iniperii tui liodie, Cliristi aniice sessi (|uidcina tenebris impictatis suie, suspicantur
(lomine, etplurimum hiHilicasti nos, imoChristum, a «luibusdara conscqui reversionem, anathema La- 1

qui tibit ilonavit imperiuin, qui et conservet te in ludio, Leoni, et quisquis hinc similiter sapit, tam in
zeio pietatisnunc et in s;ecula. Sanctissimi vicarii episcopis, et presbyteris, ac monachis quam in iis

seniorisRomiedixerunt Sapieiitia ineffabilis Chri- : (|iii([uomodocunque attonsi consistunt, anatheraa !

sUisDeus noster ordiiiat muiulum revcra, (|uia et te 1'liotio(Uiriali et iiivasori anathema Photio sa;- !

piissimum et domiiium imperatorem provexit atl culari ct fnrensi aiuithcma Photio neophyto et ty- !

correctionem omnium qui erravcrunt, etcustodiam raiiiio aaalhema Photio schismatico et damnato
!

et conservalionem eorum qui recta sapiunt : et gau- anathema Photio raoecho ct parricidae anathema
! !

det in te sancta Romana


hujusmodi ze- Ecclesia, Fabricatori mendaciorum anathcma Invcntori per- I

lum tuum pro pietate conspiciens nunc ergo eum : versoruin dogmatura anathema Photio novo Maxi- !

qui noluit intelligere, ut bene ageret, nequc poB- mo Cyiiico anathema Novo Dioscoro anathcma !

nitere, et discedere ab impietate propria Theo- Gregorio dudum episcopo Syracusano analhema !

(lorum videlicet, qui nominatur Crithinus, ana- b Eulampiodeposito anathema Omnibus sequacibus !

Ihematizet sancta haec et universalis synodus, el om- etfautoribus ejus anathema Multos annos impera- !

nes consentancos ejus, tam qui nunc adhuc super- torum Basilii, Constantini, et Leonis = Jfagnorum
sunt, quara qui in eodem sensu et opinione vita ex- principum et iinperatorura raultos annos Orthodo- !

cesserunt. Etascendens StephanusDeo amicissimus xorum imi)eratorum multos annos Erigentium ec- !

(liaconus el notarius, anathematizavit ita Omnibus : clesias multos annos Liberatorura Christianorum !

haereticis anathema Concilio, quod adhuc fremit


! multos annos Novo Constantino multos annos No-
! !

contra venerabiles imagines, anathema Et qui re- 1 vo Theodosio raultosannos Novo Marciano raultos I

cipit impias haereseos ipsorum ratiuncula, anathe- annos Eudoxi;e piissiraae Augusts raultos annos
! !

ma I lis qui sumunt divinae Scriptura; dicta, quae Novse Judith multos annos Nova; IIeleu;e multos I

sunt adversus idola contra venerandas imagines, annos Novae PulcheriKmultos annos Nicolai bea-
! !

anathema ! lis qui non amplectunlur sanctas et ve- tissimi papo; Roiuani jeterna memoria! Novi Phi-
nerandas iraagines, anathema ! lis qui vocant sacras nees seterna raemoria Novi Daniel multos annos In- ! I

iconas idola, anathema ! lis qui dicunt quia ut ad teremptoris novi Siinonis multos annos Percutien- 1

Deos Chrisliani ad imagines accesserunt, anathema ! tis novum fallacera Ananiaiu multos annos Novi !

lis qui coramunicant scienter, anathema 1 lis qui CcBlestini multos annos Novi Martini ;etern;; me- !

convicianturet inhonorant venerabiles iconas, ana- moria Adriani sanctissimi pap;e Roraani multos an-
!

thema lis qui dicunt, quod prieter Chrislum Domi-


I nos Ignutii sanctissimi patriarch;u Constantinopo-
!

nura nostrum alius quispiam nos liberavit ab idolis, leos multos annos Novi Athanasii raultos anuos1 !

anathema lis qui audent dicere catholicara Eccle-


I Novi confessoris Pauli multos annos Novi Flaviani !

siam idola aliquando suscepisse, anathema Ana- ! multos annos Novi Anatolii multos annos Sanctis-
1 ,

stasio, Constantino, et Nicets, qui sub Isauricis simoriim et orthodoxorum patriarcharum orientis
priEfuerunt ha;resibus, ut inepiscopis insacratis, ana- multos aunos!]Donati et Stephani, et Mariiii s;inctis-
thema ! Theodoro, Antonio, et Joanni, qui sibi invi- siiuorura vicariorum senioris Rom;e, Thoma; san-
cem malorura omnium exsititerunt conciliatores, et ctissirai metropolit;e Tyri et vicarii Antiochiae raul-
alter alterius sibi impietati successerunt, anathema tos aunosl Heli» sanctissimi syncelli et vicarii llie-

Paulo qui in Sauluin conversus est, et Theodoro qui rosolyraorum raultos annos ! Sacri senatus multos
dicebaturGast3eetStephanoMohitye,ethissimilibus, aniios ! Sanctae ac universalissynodi a'terna memo-
anathema ! Theodoro, qui cum sine ratione consi- ria Multosannos iraperatorura nostrorura, raultos
I

stat, loqui se rationabiliter fingit, qui et vocatur annos


a Nam cum hsc ageretur actio, in ipsis Theophaniis coronatusest in imperatorem iste Leo fllius a vicariis
et patriarcha Ignatio.

ACTIO ISOXA.

In nomine Domini et dominatoris omnium Jesu D stra> Evangeliis : in dextris partibus famosissimi
Christi veri Dei et Salvatoris nostri, imperii a Deo templi sanctae magni nominis Sophi;e conve-
ac :

coronatorura et tranquillissiraorura dominorum no- nientibus autem Douato Deo araicissimo episcopo
strorum, Basilii quidem ac Constantini annotertio, Ostis, et Stephano Deo amicissirao episcopo Nepa?,
Leonisvero anno primo, perpetuorum Augustorum, ac Marino Deo amicissirao diacono sanctae Roman;e
indictione tertia, pridie Idus Februarii : propositis Ecclesi;c, locura obtinentibus Adriani sanctissimi
pretiosiset vivificis lignis, et interaeratis salutis no- papoe Romani, et Ignatio sanctissimo archiepiscopo
131 ANASTASn BIBLIOTUEC.UUI \:ii

almae Constantinopoleos novffi Roraae : et sanctissi- A simo episcopo Neapoleos, Marciano Deo aniicissimo
mis loci servatoribus orientis, videlicet Joseph Deo episcopo Nicopoleos, Marciano Deo amicissimo epi-
amicissimo arrhidiacono Alexandiinorum ma^nsR scopo Thebarum, Gregorio Deo amicissi.no episcopo
civitatis, locum teneiitc Michaelis sanctissimi pa- Mesinae, Joanne Deo araici.ssirao episcopo Poleosno-
triarchoe AlexandriK, et Thoma sanctissirao metro- raii, Theodoro Deo araicissiiio episcopo Eurippi
polita Tyri. locum tenente sedis .Vntiochia-, eo quod [al.. Eusippi\ Nicephoro Deo araicissimo episcopo
viduata esset eadem Ecclesia. el llelia Deo colcn- Crotim», Nicolao Deo araicissimo cpiscopo Nusae,
dissinio prcsbylero ct syncello, locum obtinenic Constantino Deo amicissimo episcopo Syn.ii, Grego-
Theodosii thioni llierosulymorum arcbiepiscoiii :
rio Deo amicissiino episcopo Tripoleos. Leone Deo
prae.sente quoque sacro scnal;i, dicimus aulem Theo- amicissimo episcopo Daphnusiff, Constanlino Deo
doro raagnificentissimo palricio el magislro, Chrisio- araicissirao episcopo Onumericensiura [<j/., Enume"
phoromapnificentissimopatricioetmagistro.Bahane ricensiura\ Basilio Deo amicissimo episcopo Adra-
magnificentissimo pulricio ac pncpositu, llemerio nii |«(/., Eidrianii], Theophane Deu amicissimo epi-
magnificentissiino proconsulc ac latriciu, Paiilo scopo Axan;p, Joanne Deo amicissimo episcopo
mag;iiticentissimo patricio et pr;pfecto, Theodoro Tarapsii, Nicephoro Deo amicissimo episcopo Aspo-
magnificentissimo patricio, Barbatio inagnilicenlis- g nae, .Macario Deo amicissimo episcupo Elizoraenen-
simo patricio, .Manu«Me magnificentissimo patricio, tium [ui., Elysoraane^, MichaeleDeo araicissirao
Theopliyhicto magnincentissimo patricio, Petronate episcopo Cercyrensium, Nicephoro Deo araicissirao
magnificenlissimu p„tricio, l^lanuele m:ignificei>tis- episcopo Zacynthi, Joseph Deo araicissimo episcopo
simo patricio (|uin otiam et considenlibus Deo aini-
: Aventium, Thea;,'nosco [al., Theognosto] Deo ami-
cissimis melruiiolitis, Basilio scilicct Deo amibilis- cissimo episcupo Parnassi, Meletio Deo araicissimo
simo archiepiscopo Kphesi, Theudulu Dco amcissimo cpiscopu Heracli;p, .\saphio Deo amicissimo ep'scopo
metropolita Ancyne, Nicephoro Deo amicissimo me- Erytlii;p, Cunstantino Deo ainicissiino episcopo Pru-
tropolita Nic;i';c, Basilio Deoamicissimu metrupolita siadis, Oisma Deo amicissimo episcopo .Vdri.inopo-
Chalcedunis, liasilio Deo amicissimo metropiilita leos, et Ignatio Deo amicissirao episcopo Tiraonis:
Gangrensium, Tlieodoru Deuamiiissimo metr i|)olit:i hisita conveiiientibus, Bahanes famosissimus patri:
Thessalonic;p, Nicolao Deo amicissimo melnipulil;i cius et prafpositus ex persona sacri senatus ad vica-
Synnadensium, Theophylacto Deoamicissimo metro- rios senioris Romae et orientalium sedium dixit:
polita lconii, Ignatio Deo amicissimo metropolita Noslis, patres niei sanctissimi, quii in pracedenti-
Ilierapuleos, Mich;celc Dco ;imicissimu metropulila bas actiunibus ccclesiastica dispositio fact- esl a
llod [A"'. IIadr;imitij, Hil.irioiic Deo amicissimo vobis saiictissimis luci servaturibiis senioris Rum;e.
metropulita Corinthi, .Metiophane Dcu amicissimo q ac orientalium sedium, secundum congruentiam et
melropolita Smyrna', .Micli;iele Dco amicissimo me- ordinem synodicum: nuncvero patriarchae Alexan-
tropolita By7.i:p. Euthymiano Deoamicissimo metro- dri;evenit vicarius, et hoc procul dubio Dei coope-
polita Euchartensium, Joanne Deo amicissimo ar- ratiunect Vdliintate factum est. Ouid ergo de csetero
chiepiscopo Pompeiopoleos, Tlieopliane Deuamicis- videtLir sanctitali vcstrff"? Saiictissimi vicarii senio-
simo archieopicopo Sclg;p, Stepbano Deo amirissinio ris RomaMlixeruiit- Et nos quid('iii vidimns eum, el
archiepisco; Cypsallorum, Joanne Dco amicis- locuti sumus ei, et per sermonem ejus satisfaclio-
simo archicpisco; Cii, Photio Deo amicissimo nem accepimus. Vcrumt.imen juxla canonica pr;e-
archiepiscopo Nicoli;e, lcoo Deo amicissimo ar- cppta legalur commend.ililia ejus epislola in audien-
chippiscopo MelhymnEB, Basilio Deo amicissimo tiam omnium, iii hac sancta et nniversali syiiodo,
archiepisiopo Rnssii, Gregorio Deo amicissimo el ila cuniiu.ncreUir umnibus nubis vic;iriis palriar-
arc.liiepiscopu Parii, Paul Deo amicissimu arcliiepi-
i
chalium sedium. Deo amici.ssimi episcopi, et tola
scopo .Vp:imi;p, llasiliu Dei amicissimoarchiepiscopo sancta synodus dixil: Bonum et justum esl, et ideo
Pyrgii, Arscnio Deo amicissimo archiepiscopo Aure. cunctis placet: et hoc manifestc habelis a conse-
liopoleos, Georgio Deo amicissimo episcopu saiict;T! quentia pcclesiastica et synodica. Et post hoc acci-
(lyri^ica*, Eustachio Deo amicissimo episcopo .liinu- D piensGregoriiisdevutiis notarius divinuruai secreta-

ni;p, Const:inlino Deo amicissimo episcopo Trall.p" riuruin, legit cpislulam p^itriarcha" Alexandria' ad
Germano Deoamicissimo cpiscopoCitri, Constanlino piissimum imperatorem inissam.
Dco amicissim eiii.scopo .\ugustup;ilcos, Nicolao
I

Piisdinn H mngnifinentissimo imperntnri victori Basi-


Deo amicissimo episcopo Documii, Pelro Deo aini- /">. Aiifjiisto. triumphnfori, rt Christi Dro plncdhili
cissimo episcopo Melitopoleos, Joseph Deo amicis- fiimiiln, Mirharl iniitiliit servus purrorum Domini
simo episcopo Leria', Tarasio Deo amicissimo epi- iiiii AliJ-iinilriniis.

scopo Ciiiea% Stepliaiiu Deo amicissimo cpiscopo Ab olim (juidcin scribcre ad divinitus actam ci
Gordoserbensium, Philippo Deu amicissimoe|iiscopo inaximi decorisdiclatiir:im tuam, upiimc imperator,
Tabix, Ignatiu Deu amicissimo episcupo Juliopoleos, gestientes, ab alterius tribus lorinidiiic inhibiti ex-
Constantino Deo amicissimo episcopo Tii, Sisinnio stitissedignosciinur. Nuncverojussi, ct(|uodde$ide-
Deo amicissimo ejiiscopo Bitinopoleos, Xenophunte rabamus, Pt (|iiod mcluebamus, impigrc peregimus,
Dco araici.ssimo ppLscopo .Mylassi, Leoiie Deo amicis- imnioiLili et supercuilesti regi copiosas grales repen-
133 INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERALIS.— ACTIO l\. m
denles, <mi per occasionem (iiiamdam (lispiMisaiiter A niDnlla ejus, vei inedla, aut novlssima, vel fi-

exiguitatein no.stram dignatus est adjuvaro, (luu nalia cognoscantur etenim (|ul(lani sapientum
:

raeum dominuin ac dominatorem orlhodiixum impe- iainbo loquentium priEdixlt: Quis cnim judcx
ralorcni alloi|ui et exorare nieriiisseMi. Eteniin iiiilii peregrinus (|iiem(|uain solum usquam aiulivit.
mai;na' dclii-ia' liiic apparuit. sanitas, ct pi'ofcctus, miiiiiiie accnsato pr;esenlc, vel judic.ivlt proti-
et mifiiia ^'ratia (liviiiitus orta : ai'l)iler eiiiiii Palip- nus, hiic auillto 1 Si enim cx uno sibi advcrsan-
stiiiorum regionis, et Tibcriadein ac Tyru.ii obti- tium auilire, pravum et ncfas veritas a'stiinat, el
nens, et liorum prsesldatum creditum habeiis, hls hoc ut abomi'abile non admittit, quanto magis ab
dicbus mitlens ad nos, nuntiavit dominicorum et horum ncminc? qui enim judlcant (|ua! nesciunt,
noliilissimoruin apicum ad se destinatoruni adven- paratain redargutionem carminihus bcatissimi
in

tum, jubentium, iiuo sibi (|ucm|iiani a sede .Vlexan- Gre,'orii i'eperiunt, et aperte (liciturcls, qnud ca-
drina ad imperia dirigercmus, una cum pausillis lit- ligii sil quie loquuntur. Beneautem novlmus, quud

estduorum
teris nostrissiiperdissensiune, i^ua' facta apud vijs sint, dictatorcta Deo salvande impcrator,
patriarcharura causa penes regiam urbem et quod : summi pastores, pra;sules, ac abbates, clerici (juo-
a Deo provectus et opinatissimus imperator anhelet que, et azyges ^
,
qui omni sapientia ac scientia, in-
abexterorura ore audire, qualiter veritas exi^iat, et B tellcctu etiamct discretione atque prudentiadec orati
qu* sit de his ccrta et Qrma cognitio, qu.T sic nos consistunt, quitrum princeps ac praescs et summus
raovit ad id quod antea desidcrabamus, et pro eo doctor tu coMstitutus es, sancte ac orthodnxe impc-
quod flcri citlus speramus proptcr viri justitiam, et rator, qui omnes propiusexlstentes, quod oppjrtu-
amore dilectionis pavente potestatem, qu?; in nobis num quod Deo sit accoptuin, bcne co-
est, scitis, et

potentatuin gerit, (]uempiam eorum, (|ui apud nos gnoscitis. Vosenimestis radix, exqua [fort. rami.]
sedulo perraanent, nilttere; misimus e: contra pro jam et iinmortalititis intelligihilis oceaiuis, ex quo
nobis, requircntes hominein ollin nostruni, el a cuncti oinneque marc, universi lacus, et
fontes,
raultis aniiis in sua voluntatc habltantem, venerabi- lliicnta procul emanant, ut exterior poeta Hornerus

lem existenlem, et monasticam conversationem ex affatur. Ita, domine imperator juslissime, invenie-
mollibus ungulis excolentem monachum, Joseph mus in quibusdam veterum historiis, quod duo pa-
noraine ;
quod et fecit: cum quo etiam hunc vilem tiiarch.^E quiiudam in Christi Dei nostri sancta civi-

codicillum transinisimus indignum existcntem, et tatefacti fuerunt, sed hoc mo !o, Dicitigitur Alexan-
imperatoriajallocutioni inconvciiientem : hoc autera der monachus in historiis suis, quia trigesimus pa-
volenter, fecimus, quinimo confidenter proesumpsi- triarcha Hierosolymis post gloriosam et celedrandam
mus, non tanquam nosipsos odientes, absit, sed C Do.uini noslri Jesu Christi ad cieIos ascensionem,
nosmetdejicientes, exiguitatera nostram ad erainen- Xarcissus vocabatur, aposlolica gratia splendens, et
tera et principantem,ac omiiibus dignitalihussubli- quieli sludens, sacrorum priesulatu relicto, anno
miorcm dignitatein veraciter comparantes. Neque duodeciino sni patriarchatus ad luca coafugit inco-
enim hoc animo agere poteraraus, nisi manifeste gnita: sed qu.esito a populo, et polestate, ac episco-
cognovisseinus in Deo gratissime imperator, ha-
te, pis provinciK, nec tamen invento, pro ipso prove-
bitare imitatoremChristi et condescendibilem affe- hitur aliuspatriarcha, qui vocabatur Dius, qui octo
ctum, qui quondam viduse duo minuta recepit, et annis vivens, in Christo defunctus est. Post hunc
hxc pluribusmuneribus prsetulit. iitenimaltquidam Germanus annis tribus huic vero Gordius snccedit
;

poetarum: Abest ille » qui compe.libus constriclus quatuor annis, tum ecce tanquam ex abdltis Narcis-
salit ad terminos, eijuitis more, suinmumque dili- sus rursus apparet, et erat cuin consecrato Gordio
gens. vix rejicit, audacter exsiliens. De duobus in uiiosensu et consonantia. Gordio vero, qui cum
autem patriarchis, domine princeps, et iraperator a eo erat, defuncto, et Narcisso supra modura sene-
Deo dirigende, in una sede, uno tempore, scente(siquidera erat quasi sexdecim et centum
bene novit a Deo provecta pietas tua, quod ira- annorum) Alexandrum quecadani episcopum, ab alia
possibile sit raittere, et corporalibus terminis t-v regione adorationis gratia pr ifectura ad venerabilia
reraotum, discerncre tantum ac tale negotiuin, ca, perdivinam revelatiunera pra?.sule.n llierosoly-
cum invisura sit et tanquara clanculo gest im, raorum constituunt, sene Narcisso mulluin eum rc-
idque nequaquara sciatur a nobis, sed nec pri- gante, qui et martyrio postea consuramatur. Hoc
a Abest, Hi versus sunt apud Grsecos equo impositus fugere, secundura poetfe paradigma,
ille. quorum
quantum ex circumstantlasupcriori datur intelligi, Evadil ir.iti principis polenlitum; il.i et nos licet
iste est sensus eor.m, ex persona patriarchie Alex.ui- ligati vi gentium simus, att.unen verbum Dci, quod
drini inter Saracenus constituti prulatus, dicit, ut, non estariigatu.il, salteai vix super equuin epistokB
imiuit, ille, qui Cumpedibus constrictus utcunque, nostr;6 imponciitesdirexiraus, quod ita suscipe, taii-
vel u decunquesalit, et supra vires repit, eijues effi- quim si s iluti csseinus, ac per hoc iiiajora vobis
citur, ita et tu iraperator, humilitatis ac scieiitio|;e otferre potuisserausqu;e tamen ideo, ul autumo, scri-
nostr;e scripta ut duo vidu;e niinuta susclpe, licet bit obscure, ne, si utcuiii|ue deperirent, facile ab
compedibusnationum, inter quas habitanuis, irape- hostibus intelligerentur. Edit. Rom.
diti vix haec ipsa scripscrimus. \ el ita Sicut, inquit, : Id est, siiie jugo, uxoruin scilicet
'' intelliguntur :

qui vinc ila in pedibus habet, et servatur a potenle, auteni monachi, quiaexpediti a conjugibus.
si cum aptura repererit tempus, potest quoquo niodo
: : :

135 ANASTASH BIBLIOTIIECARII 136


vero solura hislorice novimus. et de his nobis hu- A nioris l<om:e ac orientalium sedium? Joseph reve-
milibus tuis famulis sufliciat. .Supilicamus auteai, rcndissimus archidiaconus et vicarius .\lexandri:e
ut inutiles servi. et obsecramus te, benignissiiiic dixit: Complacet mihi inomni
ecclesiastica actione
imperator, ut eos, qui ad divinitus gubernandam etdispositione sanctissimorum loci servatorura se-
sublimitatem tuam ex nostratibus destinati sunt. niorisRomae, ac orientalium sedium, etquod sancte
beneliciis cumulcs.non solum auttm illos, sed et acjuste disposuerint: etecce prx manibus in scri-
omnes omnino quiChristi nominc censcntur, ct cum ptis sensum meum, et si jubctis legalur coram hac
eis pro eadcm rcdcmptione lepitione funfiuntur, ad sacra synodo ; in residuis vcro, prout cognovero per
eripicndum videlicctasuspicionehosqui inissi sunl, pratiara Christi,quod justum et sanctum fuerit, et
et nos qui misimus, ul cuncti penes omnes qui apud dicam agam. Sanctissirai vicarii senioris Romae
et
nos sunt bonam faciem, et temporis redem;tionis dixerunt: Ecce audivimus ea i|ua; dixisti, et placent
fructum caiessere valcamus: quatenus divin:e boni- iiobis omnia, et ideo volumus ut in raedio istius
latiset Christi amator mundi principatus tuus pro sancla; universalis synodi legatur opinio quam ha-
suo voto ac libito jubeat et agat, omnilcnenlis Dci bes. Et posl hoc surgens Joseph reverendissimus
auxilio ductus, accontinuiset indeficientibus bonis archidiaconus et loci servator Alexandriae, posuit
accumulandus, ct post vilam pluriraam et copioso- B sensum suum scriptum inter pretiosa ligna, et inte
rumannorum curriculaimmortali impcriofruiturus, raerata Evangelia sicque demum jussus Thomas
:

deprccationibus imniaculatse Dei genitricis Maria', reverendissimus diaconus et devotus notarius, in


-Marcique mirabilis apostoli, evangclist;e ac marty- inedio synodi stans, legit
ris, simul et pra^ceptoris nostri, cl omnium sancto-
Jostyih monachus et archidiaconus <ic vicarius Michac-
rum mandata Dei perficicntium. .Vmcn
lis ):iinctissiim patriarcho! Ahxandri^e hmc dicit ad
Commendatiiia ergo epistola lecta, Donatus Deo sanctam ct universalem synodum :

amicissimus ei)isco|)us OstiK, et Stephanus Deo ami-


cissimus cpiscopus Nepa;. ac Marinus revercndissi- Xunc dignum est dicere cum propheta David
mus diacoiius sanct;c Roman:e Ecclcsiic, dixerunt: Voluntatem timentium sc furiet Dominus, ct oratio-
Ecce dcfert hic honorabilissimus vir commcndatilias ncm eorom ejcaudiet, et sulvos faciet eos {Psal. cxLivl.

littcras,quas a patriarcha suo Michaele acccpit Nam quia per omnia raansuetissiraus et piissimus
didiciraus quis sit, et unde venerit, et suscipimus impcralor nosler Basilius fundaraentura et crepidL-
eum ut veraciter loci scrvalorem Alexandrinse sedis. nera anima sua tiraorem Dei posuit, cuncta
in

Dicant er£ro ad hoc ct sanctissimi loci servatores verostudiasuasecundum hunc modum produxit id- ;

orientalium scdium, ct sacra synodus, et Deo aina- q circo oculi Doniini <onsc(|uenter super eum respi-
biles episcopi. quid sibi videatur sni er hoc, et quo- ciunt, secundum illuin(|ui dixil: Eecc oculi Domini
modo certiliccntur in ej^istola. Sanctaet universalis super timentes eum, ct in co< i/ui sperant in miseri-
synodusdixit: Perfccte creduli facti suinus, et cer- cordia ejus {Psal, xxxii); hinc etiara voluntatera
titicati sumusomnes exepislola qu;e inodo lecla est suam piissiinam et justissimara ad stabilitatera su«
coram iiobis, quia iion ficlus, sed verissimusvicarius fldei, et catliolica> Ecclesi;e ornanieiilum dirigerede-
est throni .\!cxaiidri;i' ; propler quod ct rccipimus iibcravil, ct i)erfccle in coinplelioiicm prosperam
eum, et glorilicamus Dcuni univcrsoruin, qui quod destin;ivit: eaeniniqiuc vidcbaiilur hominibus esse
deerat universali synodo supj levit, et eam nunc impossibiliacl facilia hic constituta sunt, Scriptura
perfcctissimam demonstravit. Magnificentissimi et dicente: £j; ore duorum vel trium iestium stabit

gloriosissiini principcsdixcrunt ad Joseph rcveren- omneverbum {I Tim. v). Per quatuor testes irrepre-
(iissiniuni di:iconuin cl loci servalorcm .Vlcxandria': hcnsibilcs el sine mendacio exliiberi illi Dominus

Ihibcmus, sermonem ;id sanclilalcm luam lo-


1'atcr, voliiit vcram instantinm negotiorum examinalio-
quendi. Priusquam huc perveniret san('titas tua, iicm iti ut sempcr satisfactio pcrfccla iis qui vo-
,

fact;esuntactiones octo; tamdesanctissimo patriar- lunt intelligcre pr;fibeatur: quia per Deum et apud
cha, quam de Photio pra-varicatore alque tyranno, D Deum prosperatur a Deo redimitus imperator no-
seu de impositione manus ejus. et aliis ([uibusdam ster: et dc lles|>eriis quidem p;irlibus vicarios san-
capitulis. .Vudisti ex cis (]uidquam, quomodo judi- cl;e Rom;inorum Ecclcsi;c abduxil; dc locis autem

cata sint, vel qualitcr dcposila fucriiit"? Didicisli (|ii;c ICMCiilur a conlrariis n;itioiiibus, qu;e inimico
cnim de duobus his ncccssariis capitulis, dc recc- animo Chrisliana' tribui advcrsaniur, coopcratores
ptione scilicet sanctissimi patriarcha; Ignatii, quo- el sulfragatores veritatis ostendere diebus imperii
niodo stabililus ct confirmatus sit, ct de objcctionc sui, ct coexcitare dignatus est. Almo enim fratrc

1'holii, (|u;ililcr (lcjcclus ct projcctus cxislal, cum iioslro, Thoma scilicet sanctissimo prajsulc Tyri
lota proinolioiic. ac nianu^. imposilione su;i. Joscph |irini;c iiiclropolcos.Vntioclicnsiuin iliroiii, i|ui cti:im

revercndissimus arcliidiaconus et loci scrvator pcclesiasticas res ejus, eo quod iioii sit ibidein pa-
Alexandria;dixit : Audivi, etdidici cum mullDSCru- Iriarcha disponit. huc acccdcnte, una cuin Helia
tinioetdiligcnliacuncta qu^cacla sunt. Magniliccn- sanctissirao prcsbytero elsyncello aposlolici Hiero-
tissiini et gloriosissiini principcs dixerunt: Ergoiie solymoriim throni, pulavit, ne forte perfecta non
placent ca quae judicaverunt sanctissimi vicarii sc- csset univcrsalis synodus, qua: hic congregata erat,
::

i:i7 INTERPRETATIO SYNODI VIII GRNRRALIS.— ACIIO 1\. :!S

Ilaiic tM'i;n ((ins'imiiiari' ac, opcrt' |ilcii(i pccfccliin A l ii'nuisoinMCscnm, vcliiti si a prlma nclioiic im(|iiriM
e\!iil)^'i'c volciis l)i'iis. i|Lii siipcr oniiiia cl pra' om- hodicriiani dicm noliis coopcralor exstitcril, iinliis-
nihus cst pcrfcetiis, ctiam iios c\ incridiiiiis locis cuin(|uc coiisonaverit : pr.iptiM' (|uod et r(,'cipimus
attraxit, vicem siipplcntcs nposlnlici lliroiii nuici;n:e euin, ut vcruin ct jiislissimum loci servalorem sedis
Alcxanilrinoruni Ecclesia', (|ui (liviiia gralia ct regia Alexandriiup. .MagnilictMitissimi etgloriosissimi prin-
inpcratione piissimi imspiratoris huc pervenientes, cipes dixerunt ad sanctissimos loci servatores sc-
oinnia tliligeiilcr investiyaviinus ; ita nl nihil lateat nioris Ronuc, ac Oriciit:ilium sedium Modo itaf(uc, :

iios eoruin (|ua' gcsta sunt a fratribus nostris ante hoc ca|)itiilum tcnniiinm acccpit, et non est sermo
perventionein nostram : insuperelcausas (|ua' prius de hoc uliiis, scd intiicmur eum ut nos i|)so.s. Ter-
mota; sunt hic inter sanctissimum patriarcliain minato ergo hoc capitulo, t(uid consili:iinini, vel
Ignatium el rhotiuni, qui more latronis el mcechi i(uid vullis ut
ordinctur hodic-?Sanctissimi vicarii
in thronuni insiliit Constantinopoleos ; (]uiii etiam senioris Romie dixerunt: Por niintios ((uoniiiidam
clilc vcncrahiliiim ct sanctariim imaginum sensuac nobilium virorum, ct [ler qua^dam ditfimatii verha

opinione, non perfunitorie ne((ue Iransitorie has cogiiovimus, quia ((uidcm viri mcndacitcr locuti ct
cxaminantes, sed opiiitlosuflicienler. ut decuit, dis- testilicati sunt ctintra Ignatium sanctissimum pa-

currentes, admirati sumus, certius compericntes de B triarcham Constantinopoleos, et si funtaliqui pne


liujusmodi rebus, quamvox Salvato-
manifesta sit sentes hic de viris praedictis, j-jbemus ut introeant
ris, qua^ dicit Xihil ahsrniiditum quod non sciatur,
: ad hanc sanctam synodum, et cognoscamus quid
ct in manifcstationnn vcniat [Luc. xii). F.t rursus : dixerint, et quid testati sint. Magnilicentissimi et
Spiritus. ubi vut. spirat {Joan. iii). Etenim vcraciter gloriosissimi principcsdixerunt: llocaudistis"? San-
et inextricabiliter a Deo insjiirati, et divina gratia ctissimi vicarii senioris Kom:B dixerunt: Etaudi-
ejus, isti jicr Deam in haccollccta synodo sanctissimi vimus, et scripto vidinuis Romie per librum qui de-
vicarii senioris Romse et Orientalium sedium omnia scendit per Rhadoaldura et Zachariam qui missi
lege justitise et judicio veritatis disposuerunt, ne- sunt huc tempore episcopi et posti(uam in-
illo :

quaquam reverenles quid legitimorum ecclesiastica; gressi sumus huc, amplius certilicati sumus. Ma-
consequentia-negotiorum loqui, quemadmodumdecct gniticentissimi ct gloriosissimi (irincipes dixerunt
sanctos et sacerdotiodccoratos, verbum veritatisam- ad sanctissimos vicarios Orieiitalium sedium Vos :

plexos. Nonenim in vacuum cucurrerunt, nequein va- sancti Patres nostri audistis de capitulo hoc, de
num laboraverunt, neque pra;tuleruntquippinm aliud quo locuti sunt sanctissimi loci servatoressenioris
eongruentis sibi reverentia'ati|ue clementia;, quo mi- Riim;E vultis et ipsi qu;crere capitulum hoc, an
:

iius investigatorcs essent Justi Dei judicii. Unde et C non JosephDeicultor, diaconnset vicarius Alexan
?
nos, hoc liquido ac manifeste agnito, cnnsentimus drine, ei Thomas Deo amahilis metro|)olita Tyri, et

et convenimus in iis qux ab ipsis judicata et jure primas throni Antiochine, et Ileliashonorabilissimus
deprompta sunt, scientes diligenter conservare sen- presbyter et syncellus throni Ilierosolymorum dixe-
tentiam Domini nostri Jesu Christi, quae dicit: runt Radit;e instantium pravarum rerum, unacum
:

Vlji sunt iluo vcl trcs ronijvcijati in nominc mco, sum malitiaquie inestilli o|i|)ortuiic purgata, t:ongruum
in mcdio corum (Matth. xvin). Neque eniin in no- est iniquas etiam proiiagincs t(;ia; hic pullularunt
mine alterius cujusquam, nei(ue propter aliud quid cmunil convenienlcm bonami(ue culturam
iri, et in
eorum qux sunt convenerunt Deo amabilia patriar- rcstitui. Cupimus igitur eos hoc intimari. Et hor-
chia tria, sed propter nomine Domini nostrt Jesu tatus Stephanus reverendissimus diaconus et not;i-
Christi, a quo videlicet mercedem et retributionem r'n\s a sanctissimo patriarclia Ignatio, stans in mi>
percipient. Vivo enim, dicit Dominus, sed glorifi- dio, ad sanctam synodum dixit : Placct omnibus vo-
cantes tnc, (jlorifiraho. El rpii abjicit mc, inhonora- bis ut cxaminetur capituluni lioc'?Tota sancta sync-
bitur {Prov. viii).Cum quibus efflciamur et nos co- dus cxclamavit Placet omnibus. Et post hoc per
:

operatoreseorumdem laborum, participes a Deo tri- jussionem sanctae synodi intromissi sunt testes, qui
buenda» mercedum recompensationis ineodemDeo, D fallaciter juraverunt contra Ignatium (latriarcham,
qui dat salutem imperatoribus nostris, Basilio, et coram Rhadoaldo et Zacharia quondam episcopis
Cnnstantino, et Leoni, et per eos instaurat regio- et stantibus eis in medio, magniticentissimi et glo-
nem et patriam iiarochiffi nostrae^^quie pritlem per riossimi principes ad sanctissimos loci servatores
desitliam eorum qui priusimperaveruntablatoe sunt, dixerunt : Quomodo vobis videtur de illis ? omnes
orationibus et intercessionibus dominse nostrte Dei habetis interrogare communiter, an unumqucinqiie ?
genitricis, et omnium sanctorum. Amen. Sanctissimi vicarii dixerunt : Unusquisque eorum
Et |)ost lectionem sancta universalis synodus interrogetur. Et ante oranes interrogatus est
dixit : Littera, qu* lecta est, certificavit nossuiier Thcodorus a sanctissimis vicariis senioris Rom;e
omnia, quod consonet judicio sanct;e Romanorum Oui vocaris ? Qui dixit Theodorus. Sanctissimi vi-
:

Ecclesla', ac Orientalium sedium. Sanctissimi vicarii cariidixerunt: Et((uam dignitatem, habes?Theodo-


senioris Romae dixerunt: Juste abiit vir iste Di^o rus dixit Protospatharius sum in vita imperato-
:

amabilis, pro eo quod secutus sit, et concordaveril rum. Sanctissimi vicirii dixerunt Voluntarie ve- :

actis qu;r prius a iiobis disposita sunt : et modo lia- nlsti ad Iiaiic synodum, an vi ? Thcodorus dixit *
P.vinoL. CXXIX. 5
:: ::

139 ANASTASII BIBLIOTHECAHII UO


Voluntarie veiii. Sanclissimi vicarii dixerunt -.
Et -'^ Non. Sanctissimi vicarii dixerunt Sponte fecisti :

quare venisli ? Tlioodorus dixit ; Proplcr jusjuran- juramentum. an violentei"? Leo dixit lloc interro- :

dum quod juraviinus iii sanclis apostolis. Sanctissi- gaveruiit, Quia fortasse non eras tunc in hac urbe,
mi vicarii dixerunt Etde quo fecisti jusjurandum ! :
quando electus est patriarcha, cl inlra, et jura; et
Theodorus dixit I)e Ip;nalio patriarcha. Sanctissi-
:
intravi, et juravi. Sanctissimi vicarii dixerunt
mi vicarii dixerunt Spoiile jurasli, an violoiiter :
'.' Quot anni sunt ex quo consecratus est patriarcha
Theodnriis dixil : liivitus juravi ; iinptrator cniin Ignatius ? Lco consul dixit : Dico, suiit aniii viginti
dixit niiiii Ouia tiim (ibsequiuin eras illa die quan-
:
quatuor. Saiictlssimi vicarii dixerunt : .Vntequam
do factusest patriarcha dominus, etelectionem illiiis juraris. (ommunicabas cum patriarcha Ignatio ? Leo
non vidisti, intra, et jura. Et intravi, et juravi :
dixit : Etiam. Sanctissimi vicarii senioris Roraa;
Non enim vidi eleclionem ejus. Sanclissiini vicarii dixerunt : Et quare, frater, novissime faclus es con-
dixeruiit : Et utique didicistl quia palriai-ciia erat tra eum ? in hoc apparet quia tu cucurristi ut occi-

duodecim aiiiiis, el ex illo conimuiiic:ibas ".'


Theoilo- deres patrem tuuin et pastorein tuum. Scis quia
rus protospatharius dixit : Scieliam (juidem, sed peccatiim fecisti, et pipiiitentiam cgisti, et accepisti
dixit mihi impcralor : Quia metropolita noii es, cpi- epitimia?Leo dixit: Epitimia non accepi. Sanctis-
scopus non es : et intravi, et juravi. Sanctissimi vi- B simi vicarii dixerunt Neglexisti accipere epitimia? :

carii dixerunt : Et ([uimiodo jurasti ? Theodorus coinmunicasti post ha;c, an non ? Leo dixit Non. :

dixit : Juravi (|uia iion vidi ejus electionem. Sanctis- Sanclissiini vicarii senioris RoiniP dixerunt : Recipis
simi vicarii dixeruiit : VX nosti quia peccatum facie- patriarcliani Ignatium modo ? Leo dixit ; QuiihiLiid
bas in juramento illo ? Thcodorus dixit: Scicbam, rccjpit iniiiiiliis cl vos, recipio et ego. Sanctissiini
sed non habebam quod facerem. Sanctissimi vicarii vicarii dixerunt : Vis accipere epitimia?Leo dixit
dixerunt: Fi^cisti confcssionem, ct accepisti pocnas Si inihi dcderitis, accipio. Sanctissimi vicarii senio-

de peccato illo repocnitens ? Thcodorus dixit : Etiam. ris Ronne dixeriint Recipis .sanctam hanc synodum ?
:

Sanctissimi vicarii dixeniiit : Cui coiifessus es, et Leo dixit Recipio eam. Saiiclissimi vicarii dixc-
:

a (luo accepisti epilimium ? Tlieodorus dixil : Qui ruiit Aiialhpm:itiz;is Photium et oinnes (|uos syno-
:

dedit mihi epitimium defunctus est. Sanctissimi dns an;iIheinatizavit?Leo dixit:Quis sum ego, ul
vicarii senioris Roma; dixerunt Quis vocabatur ? : anathematizem? Anathematismus in (^ausa lidei fit;
Theodorus dixit Nescio: id tantum scio quia ;
at vero Photiusorthodoxus est, et ut(iuid anathe-
chartularius erat, et tonsus est, et fecit iii co- matizabo eum ?Sanctissimi vicarii dixerunt : Opera
lumna qiiadraginta aniios. Sanctissimi vicarii dixe ejus pejora sunt omiii h;eresi, iiuia diaboli operarius
runt : Sacerdos erat ? Theodorns dixit : Ne- G est. L(>o consul dixit:Cum vos judicelis fieri et
scio ; abbas erat, et habebam fidem in hoini- excepta haTCsi anathematismum, anatheinatizo ct
nem, et nuntiavi ei. Sanctissimi vicarii dixerunt ego cunctos quos anathematizavit saiu;ta h;pc et uni-
Et custodisti epitimia Therdorus dixit Si vult ? : versalis synodiis. Et post horum duorum examin;i-
Dcus, custodivi ea, (|iiia Christiaiius sum. Saiictis- tionein viroruin inlerrogatus est Euslachius regius
simi vicarii senioris Ronnc dixeruiit Complesti ea, : spjitharins candidiitns fspatharo-candidatus), Con-
an non ? Theodorus dixit Eccc homo, compleo illa. : stantiiius legins •ipatharius, Basiliiis regius maixhi-
Sanctissimi vicarii senioris Romae dixerunt Juste : tor, Photius spatharius et factus chartularius mili-
revocatus est in scdem suam dominus Ignatius? taris logothesii, Paulus regius scriba, Christopliorus
Theodonis dixit: Juste si enim noluisset Deus ut ;
regins spatharius, cl secundus viilgi Prasinorum,
rcvocetur, non haberct ei vitam dare. Sanctissimi .Vnastnsins dudiim diaconus, Mariiiiis [i//., >Iari;inus]
vicarii sciiioris Rom;p dixerunt Ergo recipis san- : veslitor el faitus epoptes, Const;inlinus charlula-
clam hanc synodum, ct omnia quae judic;ita sunt ab rius, Ar.sabir regius canditatus, etConstantinus re-
ea ? Theodorus protospatharius dixit Impcrator : gius protospatharius. Et interrogati admodum et dis-
nosler sanctus rccipit c;im, ct oinnes Christiaiii, et cussi oinnes, objiciebant violeiitiam et timorcm re-
ego quomodd iioii suscipio ? eti;tm, suscipio ilhmi, gium, et priv;itioiiem pccuiiiarum, et exsiliuin, et
quia ortliodoxiis snm. Dciiide iiiterrog;itiis est et Leo uiia vocc, (|iio(l iiun sponle ad liiijusmodi aclum
consul, qui et f ictus ost scriba, a sanctissiinis vic;i- compulsi fiierint, asseveraverunt. Quidam qiiidem
riis : Quomodo ingressus es in hanc sanctam syno- ex eis se fassi sunt statim fuisse confessos, et acce-
dum ? Leo dixit : Nuiitiaverunt nobis, et venimus? pisse convenicntia epitimia : quidam vero etiam us-
Sanctissimi vic;irii dixcrunt : Propter (iiniin c;iiis;im . iliie iii pncsens sine poenitentia permansi.sse, qui
I.eo dixit: Dixerunt ilobis : Qiii;i venite et ;ucipia- ;ipt;i epitimi;i ;i sancl;i et univcrsali syiiodo suscepe-
tis indulgciiti;im. S;inctissiini vicarii dixcruiit: De riint, (|iicin:i(lmo(luin posth;ic manifesUibitur, cuni
quo pcccato ?Leo dixit De hoc quod : jiiiavi ad s;iii- videlicet oiniics hi siisceperint sanctam ct univcrs;',-
ctos apostolos. Sanctissimi vicarii dixcruiit : Quis le lem synodum, et anathcmatizaverint omnia qu;rcuii-
duxit illuc ? Lco dixit : Iinperator illiiis temporisct (|ue li;cc ;iii;ithciii;ilizavil, et siiscepcrint siinililcr
C;esar. S;iiictissimi vicarii dixeruiit : Per poteiiti;iin aiiiiiio libeiiti i|ii,eiiiiiipie suscepit. B;ihanes, nnigni-
et vini, :iii sponte? Lco dixit • lnterrog;iveiiiiit me, licciitissimus p;itriciiis ct pr;ppositus, dixit, sicul cx
Quia vidisli clcctiuiicm patriarch;e Ignatii ? El dixi pcrsona scnatus ;id sanctissimos vicarios senioris

\
: :

141 INTEUPRETATIO SYNOhl \III (iENKRALIS. — ACTK1 IX. 112

U(ini;r: Oiiincs viri i|iii talsii jiiraveruntcontra san- A est, coiitra Deiim masnum, ct primum pastnnini
clissiniiini patriaivlwin, nrm suiit hic pnrscntes princlpcm, et per pontificcm qui uiictus cst:il) ipso:
quiilani cniiii cl inortui suiit, alii proptor intirinit;i- et qniciiiii|uc non verunt liodic iu lianc
sunt, qui

tcin vcl alias causas liuir pi\rsciitia^ dcsunt :


:iuili- siinctam ct iiniversalem synodum, el se occultant,

stis veritatem. Sanctissimi vicarii dixcrunl: Vulu- noiciUcsaiiiiiiiitiare peccatum i|uoil cj;erunt. et clTu-

mns audirc etab abscntibus quemadmodum ex prx- gere voluiit senteutiam epitiinii, sint omnino ab
sentibus. liahanes, ma;,Miitii-cntissimus patricius et Ecclesias segregati, et an:ithematis ligamento con-

pi\Tpcisitus, dixit ad sanitain synodum: Qiiid desi- stricti, donec conversi per poenitentiam salvi fiaut :

derat sancta h:cc synodus? Jiiiliccntur isti sinc iliis, qui veroacci|)iunt cpitimia prius, et ciistodiunt, post

an nonV Sanctissimi vicarii dixcrunt : Hxspectcnus coniplctum epitiinium, digni fiaiit saiictis etdivinis
eos. Magnilicentissimi et gloriosissimi principes mysteriis.

dixerunt: Non potest alia synodus fieri causa illo- Et post lectionem, magnificenlissimi et gloriosis-
ruin: verumtamen, licct alii pnesto non sint, cpiti- sirai principes ad sanctissimns vicaros dixerunt
mium aiidire habent ([uod habetis dare ; et si (|ui- Justani constat essedamnationem snper iis qui per-

dem
"•• cucurreruiit
" " ad pedes '
vestros, et sanctissiini juraverunt ,' et fallaciter juraveruiit-
., , et recipiunt
,
r> , -

patriarchie Ignatii, accipiont epitimium definitum a D epitimiuin quod datum est a sancta synodo sed :

sauctitate vcstra : si vero nou vcnerint, sed perm:iii- petimus. et rogamus vos, ut vcniam osteudatis et
serint in malitia sua, crescet epitimium ipsorum, compassionem in eos quia multum tempus positum
;

sicutsanctitati vestra^ phicuerit. Ignatius sanctissi- est epitimu, et ([uia peecatum propter quod pecca-
mus patrianiia dixit Impossibile est ut non discu-
:
verunt in pastorein et pontificeni noslrum patratum
tiantur homines illi, et appareant iiualeset qui sint: est detur et iiotestas sanctitati ejus, ut quisi(uis
;

multi cnim ex eis actuarii, etstabularii ac equoruin eritad illum contrito corde, quajrensinisericordiara,
medici sunt propter quod justuin est ut veniant in sicut Deus deduxerit eum, epitimium minoret. Ete-
conspectum hujus sancta' syiiodi, et arguantur, et nim imitator est illius qui pro eis qui se crucifixe-
confiteantur veritatem, quemadmodum et isti. M:i- runt oravit: hoc petimus, hoc rogamus sanctitatem
gnificentissimi principcs dixerunt : Siculi pncdixi- vestrani, hoc deprecamur vos. Sanctissiiiii vicarii

mus, doniine, non potest propter eos qui reperti dixerunt Nos non solum pro|iter prxsentem rcm,
:

non sunt alia synodus fleri, sed, sijubeas, coram vel causam, hanc posuimus deHnitionem, sed et

sanctitate tua et omnium metropolitarum venient. propter futuram cautelam verumtamen in pasto- :

lufuatiussanctissimns patriarcha dixit: Placct Et reni in quem peccaverunt committiraus hodiernam

post hoc asccudens Stephanus Deo ainabilis diaco-


'-'
dispensationem eorum qui in hac causa prasentes
nus et notarius, legit eiiitimium quod definierunt existunt. Et pr;cdixerunt ad sanctissimum patriar-
sanctissimi vicarii, et tota sancta synodus, habens cham Igiiatium : Sancta quidera synodus consonan-
ita: terdedit eis epitimium eorum, peccato suo condi-
Considerante pariter hac sancta et universali sy gnum, irao vero multffi compassioni propinquum,
nodo virorum istorum ((ui ultro ingressi sunt ad verumtamen potestatem habet sanctitas tua secuii-
eam, quique contra Ignatium sanctissimum patriar- dura contritionein cordis uniuscujusque, etfervorem
cham mendaciter juraverunt olim sub Michaele im- ac studium, posnitentiajallevandae, vel etiam augendi
peratore, et Barda domestico, compulsi in ecclesia epitimium (|uod datum est : quoniara in te peccave-
Sauctorum Apostolorum in conspectu nefandi con- runt, et per te inDeura. Magnificentissimi et glorio-
cilii, definimus ft promulgamus eos qui non p(Bui- sissimi principes dixerunt: Benedictus Deus qui et
tuerunt, neque annuntiaverunt, neque epitimium in hac parte ostendit vos iinitatores pietatis su;e.
acceperunt, sed permanserunt, in duritia cordis sui, Honorabilissinii episcopi dixerunt : Placet omnibus
et non cognoverunt peccatum quod egerunt ; non judicium istud. Bahanes, magnificentissimus patri-
solum contra sanctissimum patriarcham Ignatium, cius et pra^positus ad sanctissimos vicarios, dixit:
sed et contra sanctissiinani Dei Ecclesiam, per se- D Capitulum hoc jani fincm accepit. Habetis aliud quid
ptem annos epitimium habere; propter manifestum ad disponeiidum, aii non?nam hora prteteriit: (|uo(l

peccatum tale, esse ilios iii duobus annis extra Ec- si non habetis, dicite. Donatus Deo amicissimus
clesiam, et in aliis duobus annis intra Ecclesiam au- episcopus Ostiffi, et Stephanus Deo amicissiinus epi-
diredivinas Scripturas usquead catechumenos, non scopus Nepa;, et Marinus reverendissimus diaconus
tamen ullo raodo communicare, sed bstinere a carni- sanctK Romana; Ecclesi;c, dixerunt: Habemus et
bus et viiio qualuor aiinis praiter Dominicos dies, et aliud quid ad requirendum hodie. Postquam eiiiin
pr;etcr Dominicasfestivitates, et in aiiis tribus aniiis ingressi siimus in hanc aDco conservandam urbem.
stare cum fldelibus et mereri divinam cominunio- audituni est a nobis quia malos homines et con-
nem in solis Dominicis soiemnitatibus cum eleemo- temptores inveniens diabolus organa malitiae suae,
synis, et orationibus atque jejuniis ; ita ut tribus operatus est novam rem et plenam impietate; ita ut
diebus hebdomadis, secunda videlicet, quarta et laici homines, et senatores vestirentur superhunie-
sexta feria, abstineant a carnibus et vino. Peccanien ralibus, et facerent, quantuni i)utatur, ea qu« sunt
enim ipsorum non fuit modicum, sed, utjamdictum sacerdotum. Magnificentissimi elgloriosissirai prin-
113 ANASTASII BlBLIOTIlECAKll lii

cipes dixerunt: Voluntas vestra flat; consiiicimus A vos Pholius ? Marinus et qui cum ipso dixerunt:
cnim et nos hnc justum fore. Sanctissimi vicarii se- Ne^cimussi vidchat. an si nnn videbat; testisauiem
nioris Rom;c (lixerunt InEtrodiantnr lales. El in-
: est Deus, qiiia Intus tnundus illud sciehat. Sanctis-
gressi sunt, ctsteleriint in nicilin, Mariinis spatha- simi vicarii dixeriiiit nunter:itis ? Marinus et caf-
:

rius canilidalus, et Rasilius spatharius, el (icnri;iiis teri dixerunt : .Multi eramiis, S:incHssiini vicarii

spalharius, et interrogati sunt a sanctissimis loci dixerunt : Vere inulti fuislis in inhonorantiam et
scrvatorihus: Ouamnhrem introistis in hancsanctam confusinnem unius solius veri Dei nostri : ideo et
synoiltim, cl iit i(uam caiisam nuntietis? Mariniis cl vos pr.esenles, et illi absentes epitimium habelis
ii (itii cuin ipso ('lanl, (lixctint: l.uduni faciebat [icciperc a sancta hae et iiniversali synndo ad in-
.Micliael iinperator, mittens nohis itontiticalem stn- dul^'entiam impietalis vestra'. El posl h;rc ascen-
Um, vcrum non solum nobis, sed et aliis plurihus densThomas reverendissimus suhiliaconus el devo-
spathariis. Sanctissimi vicarii dixerunt: Veraciter tus notarius, ut ex persona sanctissimorura vicario-
mitlebatis sacerdotalem stolam ? Marinus et coeteri rum senioris Romse lesjit ita :

dixerunt : Veraciter mitlehamus eam. Sanctissimi In iiovissimis temporibus nova pravit;is, et valde

vicarii dixerunt Et posuerunt super vestra capita


: reprehcnsibilis a|iparuil adinvenlio. Ilnmines enim
sancta Evanc;elia ? ]\Iarinus et qui cum ipso erant laici ad dedecus et confusionem Christi Dei nostri,
dixerunt : Veraciler posuerunt ea. Sanctissimi vi- etEcclesi;e ipsirs, ac sacerdotalis dignitstis, amicti
c:irii dixerunt : Et faciehat quis aliquam orationem sacerdotalibusstolis, et episcopalibus superhumera-
in vns ? Marinus et (pii cum ipsn erant dixcnint :
libiis, accipientes orationem sacerdotalem ab ali-
Ivliain. Saiictissimi vicarii dixrrunt: Oiiis? Mariiiiis (juo iaico, iiuasi patriarch:ilem fonnam hahenle,
et reliifni dixerunt : Theopliilus |)rolospathariiis. pnrsuinpsrrunl sacerdolio funji, (Ha!,'ere putativa,
Sanctissimi vicarii dixerunt Vivil, an mortuusest? summisacerdotes, divin;e administralio-
veluti dii;ni
Marinus et Gregorius dixerunt : Mortuus est, Deo nis mysteria in derisionem et vituperationem dati a
volente. Sanctissimi vicarii dixerunt: Utiq;:e vere D(Vi principibus sacerdntum honoris, et detractionem
mortuusest, etabiilin infernum. Vos sciebatisquod imin:iciilat,a> ChrisUanorum fidei: quos coram sancta

nialum esset : ut quid hoc fecistis? Mariniis et qui synodo inlrnducenti^s,ct discutientes. didicimus

cuin ipso erant dixerunl : Et quid poteramus ad- adhuc dc eisdem iiisis auditam ab aliis
lierfectius
versus imperatorem dicere, feminas et pueros et impietatem el iden justum duximus et hos aptis et
:

s:eculum habentes? Sanctissimi vicarii senioris Ro- convenientihus epitimiis submittere, ut nequaquam
miedixerunt: Et siohtulisset vobis idoltim, adorare arnndn hiijusmodi nefas in Ecclesia Dei, et Christia-
illud habuissetis? Marinus etc^T^teri dixerunt: Absit. C .ijssimo populn, et in plenitiidiiie fiat. Volumus eri;o

Sanctissimi vicarii senioris Romse dixenint : A cu- componere c;ipitulum de iHicilo Imc conamine,
nahtilis et ab setate infanti;c ecquis vns iuduxit in qiiod iii alio conventn, Deo favente, legetur.
Ecclesiam Dci : vel qui vos illuminavit ; sacerdotes, i;t pnst lectionem hanc ascendcns Stcphanus Deo

an sseculares? Marinus et cicteri dixerunl: Sacerdo- amabilis diaconuset notarius, ut ex persona OrienUi-
les. Sanclissimi vicarii dixerunt Et cur, si s:icer- : lium scdium, ita lcgit: Ouoiiiam sub imperi;ili li-
dotes iiiduxeruiil vos in Ecclcsiam et in commuiiio- inore, et pcriculo consistehant : qiiod potius ipse
iiem, vos (lepravastis divina et terribilia mysleria, imperalor f;icieiis apparelial, el stibsei|iieiiti'r illos
illusistiset fecistis ridiculumsacerdotium? Marinus agerc cngebat. non autem talein aiiimum vcl sensum
et Basilius et Gregorius responderunt Diximus, ct ; gerehant, ut persisterent ad capitalem animadversio-
iterum dicimus : Per diem illam quidquid facicbat nem siiscipiendam, sccundum inrirmitatem enrum
iniiicrator, et pra-cipiebat, nus faciehaiiius ; si eniiii delinieltir cpitiiiiium in alin cnnvciilu.
huiueremur et resistcrcmus, moreremur ; et lamen VA post lectioiiem, raagnificenlissimi et gloriosis-
(luidam ex nostrisresistentesc;esi sunt. .Sanctissimi siini principesdixerunt Ecce capilulum hoccnnv(^- :

vicarii dixerunt Bonum esset, quoniam inchoastis


: nientem accipit terminum : quid ergo vult sanctitas
hnnum, etsi ca;si essetis, et permansissetis usque in D vestra? Sanclissimi vicarii senioris Roin;e dixerunt,
lliiem, et servassetis veritatem. Jlarinus et qui cum acduarum Orientalium sedium: Volunius falsos vi-

co erant dixerunl: llomini^s suinus infirmi, cl iioii carios, (|uos 1'lioliiis :i(ldiixil contiM l)e;itissiinuin pa-
tolerasscmus inortem. Verumtatem epitimium acci- p;iiii Nicohiuiii, qii;isi;ih:iliispalri;ircli;ilil)iiss('dihiis,

pimus, confiteiites sanctissimo domino Ignatio pa- iiiKredi liuc, ut co{;iioscat Pliotii versiiliasct rr:iii(les

triarchx; cl intermgetur. Sanctissimi vicarii dixii- etiam reverendissimus frater noster el coinminister
riint Et ciistoditis epitimia ? Marinus ct caiteri
: .losepli, vic;irius p;ilriarch;e Alexandriic. Iiitroierunl

dixerunt : ICIiam, Deus scit quia cuslodivimus c;i. I.eoiitiiis, Cireijnrius, el Ser^iins. St:iiilibiis aiiteni

Sanclissiini vic;irii dixerunt : Qiiis vohis deilil e:i ? illis iii nieilio, li;ili;iiu's tiiagiiificentissiintis patriciiis

Marinus et qui cum i| so cranl dixerunt: Palriarch;e cl pneposilusdixil : ijmf. ex vnhis esl (|ui a Photio
(liximus, et dixit nobis : Ite siuftuli, uhi hahetis sa- dilTamatiis est cssc vicarius Alexandri;e?Et faclusesl

lisfactionem, etaccipite. Sanctissimi vicarii senioris propius Leonlius cl dixit : Ego sum. Joseph Deo
lii)m;e dixeiuril : Oii:iiiiln li;iiic pompain, ct iiiju- ;iini(isNimiisar(lii(liaciiniisel vicariiis .Mex;indria' ;i(l

riam,et ridiculuin faciehalisin saccrdotium, videbat Leniitiuiii dixit : Unde, cl (|uis es ? Lcoiitius dixit :
:: : : !

iV6 INTRRPRRTATIO SVNODI VIII GRNRRALIS. \r.TIO IX. IK)

Gr;i'i:us fiii goncre, captiviis voro pcrrcxi Aloxaii- A ipso craiit dlxeriint Oui siiinns nos nt an;ithcin:iti-
:

(Iriani. Joscpli vicariiis Alcxaiiilria' ilixit ; I'"t a i|iio zcinus ? Sailctissiiiii vic:irii dixcrunl: i;i (|iiomodo
emptuses? Leontius dixit: A ^lichadc patrian:ha desccndebatis Roinam cnin libro iiclaiidi concilii ?
Joscph vicarius Alexaii(lri;e dixit: Ubi esl episco- Georgius et ((ui cum ipso erant dixcrunt: Coacti ct
piuiii patriarcha' ? Lcoiitius dixit Iiitus ad ecclesiain : inviti ; dixit eniin nobis Photius: Ouia apparucrunl
saiictic Dci (iciiitricis, apuil ca ipia' siiiit luiIOL^ii. .lo- lioiinc c;ipitnlii conlrii papiiin Nicolaiiin, ite, ct cer-
scjih vicariiis.Vlcxaiulria^ dixit: Kt i|iiii:noilo iiilrasli tiliciimini si sunt vcracia. diximus ei
.Nds vcro :

huc?Leontius(lixit : lloino erain captivus,el lilicriiin llumincs rustici sumus;si pcrvcneriinus Roinam,
me fecit, et vciii huc propter benedictioncin. Joscph (|uain dahimus rationera? El ille dixit nobis: (juiii

revcrendissiinus archidiaconus et vicarius Alexan- docent vos episcopi qux debeatisdicere. Sanctissimi
dri;e dixit: .Misit tc saiictissiinus .Michacl sicut vi- vicarii scnioris Roin;c dixcrunt: Vos homincs pc-
cariuin? Lcoiitius dixit:S;epc dixi i|ui:i nou inisit regrinos ctadvcniis, sicut dicitis, lilterarum gcrulus.
inc, scd proptcr bciicdictioiicin cgo ipsc vciii iisi|uc oportcbat accipcre litlcras, cl itcrum rcvcrti ail

huc. Photius autem inisit ine Roinara, ut quidiiuid propria, vcrumtatcm anathematizatis concilium i(ui>(l

dicerent metropolitae facerem. Deus autem novit Roraam ferebatis ? Georgius et qui cum ipso erant
quia sicnt pccusdcsccndebam. nihil sciens. Sanctis- B dixerunt ? Anathema ei qui fecit, et qui consensit.
sinii vicarii, et tota Siincta synodus dixit: Hic (lec- et qui defcndit illud 1 Sanctissimi vicarii senioris
c:itnm suiim conlitetnr, ctnoiijam cgeinus tcstibus. Rom;e dixcrunt : Recipitis bcaiissimum papiiin Ni-
Pluribus crgo interrogatus ct discussus, iiihil iiliud colauin, et sanctissiinum (wtriarcham Ignatium ?

dixit, nisi qu» in octava actione in conspectu san- Georgius et qui cum ipso erant dixerunt : Ut recipit
ct;e et universalis synodi. Magniflcentissimi et glo- e» sanctd h;ec univcrsalis synodus, recipimus et

riosissimi princiiics dixerunt : Nos vero hsec qu;E nos ; qui enim sumus nos ut contradicamus tant;e
nunc a te dicta snnt ct antc;i mnltoties audivimus, synodo, in qua omnes patriarchie pr;esto sunt per
modo vero ideo intromissus cs huc, ut vidcat te ve- loci servatores suos! D.jnatus Deo amabilis episco-
rus vicarius patriarch;e Alcxandri;i', quia mendax pus Osti;fi, et Stephanas Deo amabilis episcopus
et seductor eras, sicut etiam tu ipse confessiis es. XepsB, et Mjrinus reverendissimns diaconus sancte
Sanctissimi vicarii senioris Romae dixerunt: Quse Romanorum Ecclesi;e dixerunt ad Joseph archidi;v-
sunt du;e personae ilhc quas videmus? .Magniflcen- conum etvicarium throni Alexandrini Ecce et ips;;. :

tissimi et gloriosissimi prlncipes dixerunt: Falsi charissime frater noster, cognovisti per h;ec quic
vicarii. Sanctissimi vicarii senioris Rom;e dixcrunt nunc audisti Photii maligna opera et versutias fet :

Nos adhuc non vidimus eos: et veniant ad nos, ut C quia dolusus erat et mendax, et veritas non eral
iuterrogeraus illos. Et appropinqnantibus, interroga in eo. Hos autem homines, cum sint pauperes et
verunt sanctissimi vicarii: Qui estis? et unde ve- percgrini, judicamus venia dignos propter violeii
nilis ? ut vicarii venistis, an ut litterarum dclat(j- tiam ((uam sc (lertulisse confessi sunt sed gloria ;

res? pro qua occasione venistis? dicite. Georgius Christo Deo propter omni,<, qui dixit 0""^ occul- :

dixit : Ut litterarura delator veni tantummodo. San- tum, quod noii iiuinifestabitur{il(itth. x)? Qui etiarn
ctissimi vicarii senioris Roms dixerunt: A quo sanctam hanc et universalera synodum congregare
missus es ? Georgius dixit A Constantino oeconomo
: dignatusest in gloriain benignitatis suae, et sanct.e
Antiochensiura Ecclesiae; abeo enim missus sum ad catIiolic;ie et apostolic;e Ecclesi;e ()aciflcam ordimi-

Photiura et Michaelem ira(icratorem, causa benedi- tionem. Helias Dei cultor presbytcr et syncellns se-
ctionis. Sanctissimi vicarii senioris Rora;edixerunt: dis Ilierosolymorum dixit : Magna beneflcia conse-
Subscripsistis in libro contra sanctissimura pa()am cuti in coiupletione sanct;B hujus et universalis sy-
Nicolaum, qui a Photio factus est? Georgius dixit nodi a vero Deo et Salvatore nostro Jesu Christo,
Absit. Sanctissimi vicarii senioris Romae dixerunt magnas illi quoque gratiarura actiones, et gloria'
Et ((uomodo descendebatis ad urbem Roinam ? ad laudes referre debemns; quia dignatus est post tot
quod opus faciendum ?Georgiusdixit: Credite mihi, D tempora patriarchalia capita inviccm adunare ad
quia utquid descendebam illuc nescio. Sanctissimi gloriam benignitatis su;b, et salutem Ecclesi;e. Et
vicarii senioris Roniffi dixerunt: Quomodo tenetis? post hoc ascendens Stephanus diaconus et devotus
Georgius et qui cura ipso dixerunt : Sicut tenet notarius, laudes dixit ita : Multos annos iniperato-
sancta Dei Ecclesia, et Christiani. Sanctissimi vica- rum Basilii,C(inst,iiitini et Leonis ! .Magnorum prin-
rii senioris Rom;e dixerunt : Recipitis hanc sanctain cipuin et imperatorum multos annos! Eudoxi;e piis-
synodum ? Georgius et qui cnni ipso erant dixerunt sinuB imperatricis niultos annos ! Nicolai beatissimi
Sicut eara recipiunt oranes Christiani, recipiraus papae Romani aHerna memoria ! Adriani sanctissimi
illam et nos. Sanctissimi vicarii senioris Roma; papae Romani raultos annos 1 Ignatii sanctissirai
dixerunt : Dicite tantum vos, quoinodo eam recipi- (latriarcha; Constantinopoleosmultosannos ortho- !

tis ? Georgius et qui cum ipso erant dixerunt doxoruin (latriarcharuni Orientis multos annos sa- !

Dixiraus quia recipimus eam. Sanctissimi vicarii cri senatus multos annos sanctse et universalis !

senioris Romae dixerunt Anathematizatis quos ana-


; svnodi asterna memoria
thematizavit sancta synodus? Georgius el qui cuni
:

is: AXASTASII BlBLIOTHECARIl m


VF.HSIS. Compatriarch:p mimi existenlom,
Scissionibus mundum replentem, Pauiierum clerum orplianorumque insontes pu-
nuasvero ridesimpie habentem, [nientem,
Animas aulem duas mortalium dicenlem, Fideliumque fidem in malediclionem ponenlem,
Et imperium multipliciter incidentcm, Et Nicolai lidem projieientem,
Et patriarcham omnera deponentem, Et Sacacium in vicis invenienlem,
Alienum(|ue thronum invadenlem, Hujus vero socios ex semitis congregantem,
Moechum rursusomnibus exprimenlem, Et scandalum omnibus excitantom,
l^nobilemque populum advocantem, Inimicum Dei dixerimus, im|)ie agentem.
Subscribere invilos minitantera

ACTIO DECIMA.

In nomine Domini et dominatoris omnium Jesu B partegloriosissimiprincipesetapocrisiariiperspicui


Christi veri Dei et Salvatoris nostri, consulatiis a Ludovici imperatoris Italorum atque Francorum,
Deocoronatonim ct tranquillissimorum dominorum videlicct Anastasius Deo amabills bibliothecarius
nostrorum, IJasilii etConstantini anno tertio, Leonis Romae, suppojtrimus concofanariorum, et consobri-
vero anno primo, perpetuorum Auguslorum, indi- nus uxoris ejus, et Eurardus prxpositus mensae ip-
ctione tertia, pridie Kalendarum Martiarum, fcria sius; similiteret gloriosissimi judices Michaelis su-
tertla: proposilis pretiosiset vivificis lignis, et inte- blimissimi principis Bulgaria- Stasiszerco borlas ne-
meratis salutis nostrae Evangeliis, in dextris partibus sundicus vagantur il vestrannaUibare pra-stit zisunas
famosissimi tcmpli sanct;cac magni nominis Sophine campsis, et Alexius Sampsi llunno : necnon et con-
insuperque pra;sidentibusamicisChristi imperatori- sidetil)us Deo amabilissiniis metropolitis, id esl Ba-
kus nostrisBasiiioetConstantino, et convenientibus silio Dco amabili archiepiscopo Ephesi, Theodulo
Donato Deo amabili episcopo Ostiai et StephanoDeo Deo amabili metropolita Ancync, Barnaba Deo araa-
amabili episcopo Nepa>, et Jlarino Deo honorabiiis- bili metropolitaCyzici, Nicephoro Deo amabilissimo
simo diacono bicum retineiitibus sanctissimi jiapa; metropolita Amasia', Basilio Deo amaliili metropo-
Adriani senioris Romie et Ignatio sanctissimo ar- lilaChalccdonis,Nicephoro Deoamabili metropolita
cliiepiscopo magni nominis Constantinopoleos novsE C Amasi;p, Basilio Deo amabili metropolita Gangren-
Rom;f : et sanctissimus loci servatoribus Orientis, sium, Cypriano Deo amabili metropolila Claudiopo-
Deo amabili archidiacono Alexan-
videlicet Joseph leos, Stylianii Deo amabili metropolita Neocsesare;?,
drinorum magnascivitatis, locum retlnente Michae- Niceta Deo amabili mctropolita Alhcnarum, Theo-
lis sanctissimi patriarch:e Alexandriae, et Thoma doro Deo amabili archiepiscopo Thessaionicensium,
sanctissimo metropolita Tyri, et loci servatore sedis Theophylacto Deoaimibili metropolilalconii,Nicolao
Antiochi.-e, et Helia Dei cultore presbytero et syn- Deo amabili metropolita Synnadorum. Nicolao Deo
locum retinenteTheodosii patriarclue Hieroso-
cello, amabili metropolita Myrorum, Sisinnio Deo amabili
lymorum praesentibus quoque sacro senatu, scilicct
:
metropiilit:! Laodicc;e, MetrophaneDeo;imabilimelro"
Theodoro magnifieentissimo patricio et rnagistro, politaSinyrn;e, Eulliymio Deoamabili inetropolita Ca-
Christophoro inagnificentissimo patricio et magislro, tana-, MichaeleDeoamabili metropoliUi Rhodi, Hihi-
Bahane magnificentissimo patricio ac praeposito rione Deo amabili mctropolita Corinthi, Basilio Deo
Joanne magnificentissinio patricio et protosp:illiario, amabili metrnpolita Antiochi;e, Ignatio Deo amabili
Stephano niagnilicentissimo patricio et s;iccllaiici, inetropiilitallieraiioleos,AIich;ieleDeoamabilimctro-
Marinomignificciitissimo p;itricioct logotlict;i iiiili- polita Bisi;e, Joanne Deo amabili archiepiscopo
tari, Hemerio magiiificeiitissimo i)rocoiisulc ac p:i- rj Pompeiopoleos, Stepli;ino Deoamabili archiepiscoiio
tricio, Theopliilo magnificentissimo proconsule ac Amestriadis Stephano Deo amabili raclropulit;i Cy-
patricio, Jlichaele magnificentissimo proconsule ac psallorum, PhotioDeo amabili archiepiscopo Naco-
jiatricio, Leone inagnificentissimo proconsule ac lia;, Joannc Deo amabili archicpiscopo Cii, Jacobo

patricio. Palatino in;ignJficciitissiino patricio ct do- Deo amabili arcliicpiscopo .Mclhymme, llypatio Dco
raestico excubilorum, l';iulo niagnificentissimo patri- amabili ;irchicpiscopii tiarihel, Leone Deo araabili
cio et prxfecto, Const;intino mag'iificcntissiino pa- archicpiscopo Neapoleos, Eutliyraio Deoamabili ar-
tricio,Theodoro magnificcntissimo patricio, Brabatio chiepiscoi)o Eucliaitorum, B;isilio Deo amabili ar-
magnificentissimo patricio, Manuelc magnificcntis- chiepiscopo Misli;t, Theophane Deo amabili metro-
simo jiatricio, Micli;iele magnificcntissinio p:itri(io, polila Selg;c, Marciano Deo ;im;iblli archiepiscopo
Theophylacto miigiiificentissimo patriiin, M;inucle Thebarum, l>aulo Deo amabili metropolila Apami;e,
inagnificenlissimo pitricio, et Fetromite magnificen- Gregorio Deo amabili archiepiscopo Tarii, Joannc
tissimo^ patricio. Similiter consederunt in dextera Deo amabili archiepiscopo Nisa, Joanne Deo ama-
1W iNTKurm-TA rio svnodi vui (;i:ni;uai.is. ACITU \. m
l)ili ;n'(hii'|iiscci|i(i Paiiio nco amal)ili A
Poleiiuiiii, dixit ad sanctissimos vicarios senioris lloina', ci

e|)isi'(i|)i) llvherornm, Deo ariiabili »'|)isc(i|io


.\iitlit' Oricntaliiim scdiiim : Oiiiil viilcliirsunclit:ili vcslrie?

Hiuiiopoleos [«/., lllmyopolcosl, Theodoro Deo aiiia- i|iiid agcmus liodie S:iiictissimi vicarii dixerunt:
.'

bili episeopo Riirrep|)i [ <(/., Uurippi], Xenophonte Vviv. omnibus neccssarium arbitramur, ut primum
Deoamahili episcopo .Mylassi, Uasilio Deoainahili lcgantur canones, quos debet hiec sancta synodus
episcopo dralia', .Vrseiiio Dco aniahili episcopo Aii- tirnuire:si ergo placct ei, dicat. Sancta synodus

relio|)lieos, (ireiiorio Deo ainahili episco|)o Iripo- exchimavit. Placet. Kt ascendens Slephaniis Di»
ieos, Basilio Deo ainihili episcopo .Vdranii, .Mi- ainicissimiis di:iconiis, et notarius, lcgit canoncs in
chaeleDe.o ainabili episcopo Iladramiti, Eu.staehio superiori partesynodi, magua voce, in audieiiti:im
Dcoamahili episeo|)o .Emonia', I.eone Deoainahili omnium.SimiliteretThomasrevcrendissimusdiaco-
episcopo Daphniisia', Pasilio Deo ainahili episcopo iiiis et notarius, et in inferiori parte synodi easdem

Pirgii.CireijorioDcoamahiliepiscopo Messiiue, l'aulo legulas legit.


Dcoamabili cpiscopo liaris, Niceplioro Deoamahili REGUL^
inclropolita [«/., episcopo] Crotonse, Melesio Deo SANCT.E AC UMVERSALIS OCTAV.-E SVNODI QU.'E CONSTAN-
TINOPOLl CELEIiRATA EST.
amabili episcopo Heraclia', Photio Deo amabili cpi-
B I. /)c custodicinlis ct conaci-viindis omnino expositis
scopoVpsi,Stcphano Deo amabili cpiscopoGordoser-
(inlcd ct tni(lilis Ecclcsixcdnonitius.
voriim, Eulhymio Deo aniahili episcupo Sehasta',
Pcr :ei|uain et regiam diviiue justiti:e viam inof-
.loanne Dco amicissimoepiscopnTampsii, Nicephoro fense inccdcre volcntes, vcliili (|u:is(lani lainpades
Deo amabili episeopo Aspinse, Theoi;nasto Deo ama- semper lucenlesct illuminantes gressus noslros, (|ui
bili episcopo 1'arnasii SisinnioDeoamabiliepiscopo secundum Dcum sunt, sanctorum P:ilrum (lerinitio-
Berinopoleos, Teophane Deo amabili episcopo Aza- nes et seiisus relinere debcmus. (Ju:iproptes et li:is
utsecundacl(ii|uia > secunduin m:igiuim etsapientis-
,

ni, Philito Deo amahili episcopo Tahia', l.eone Deo


siinuinDionysium, arbitraiites etexislimantes,eti:im
amahili epjscopo Agrorum, Basilio Deoamahili cpi- de eis cumdivino David promptissime camiinus:
scopo jVd.idorum, Constantino Dco amahili episcopo Mdnddtain Dcimini Iwidiim illnininans fjculos 1'siil. (

Tii, .Micli.icle Deo amahili episeopo Ccrcyrorum, xviii);et: Lnccrna pcditms mcis liix tun, etlumcni
sciiiitis mcis(Psal. cxviii): el cuni Proverbiatore
Nicephoro Deo amabiii episcopo Zacynthi, .\thana-
dicimus: Manddtum tnum lucidum, ct /c.c tua liix
sio Dco amabili episcopo Magnesioe, Ignatio Deo {P/"c. vi): et cum magna voee cum Isaia elama-
amabili cpiscopo Simmei, Petro Deo amabili epi- mus ad Dominum Deura, {|uia Lux im^ccptd tua
scopo Troadis, Niceta Deo amahili episcopo Cepha- sunt supci- tcrrdiii (Isn. lx Luci enim veraciter
)

assimilat;e suiit divinorum canonum hortationes et


hulii, Georgio Deo amabili episeopo Diascilii, Igna-
dehorlationes, secunduin (|uii(l disccrnitur meliusa
tio Deo amieissimo episcopo Doryhei, Stephano Dco C pejori, et expediens at(]ue prolicuum ad eo iiuod
amicissimo episcopo Pira;i, Constantino Deo ami- non expcdire, sed ct obesse dignoscitur. Igitur ic-

cissimo epicopo .\ugustopoleos Georgio Deo ania- gulas, i[ua' sancta' catholicie ac apostolic:B Eccicsi;e
;
tam a saiictisfaraosissimuis apostolis, (|uam ab or-
bili cpiscopo Cyriacae, Nicolao Deo ainabili episcopo
thodoxorum universalibus, nucnon et localibu^ con-
Docimii, Niceta Deo amabili episcopo Phidia', Paulo ciliis, quolibet dciloquo Patre ac ma-
vcl etiani a
Deo amicissimo episcopo Mela', Tarasio Deo amabili gistro Ecclesi» tradit;e sunt, servare ac cuslodire
episeopo Cynii, Germano Deo amabili episcopo Cy- profitemur: his et propriam vitam, et mores regen-
tes, et omnera sacerdotii catalogum scd et omnes
tri, Theophane Dco amabili episcopo Trallae, Nieo-
qui Christiano censentur vocabulo, pieniset damna-
lao Deo amabili episcopo Adrami.-e. Constantino Deo tionibus, etediverso receptionibus, ac justiticationi-
aniahili episcopo Numericorum, .Miehaele Dco ama- bus qu;e per illas prolat;e sunt et definit;?, subjici
canonice decernentes tenere quippe traditiones,
bili episeopo Leontopoleos, .loscph Deo amabili ;

qu;e accepimus. sive per sermonein, sive per epis-


episcopo BerriC, Petro Deo amabili episcopo Pala;o-
tolam sanctorum qui anlca fulserumt, Paulus admo-
rum, BasilioDeoamabili episcopo Zuruli, .Michaele net apcrtc magnus apostolus (II Tlicss. ii).
Deo amabili episcopo Metelupolcos, Phoca Deo II. De conservandis ctinni dcfinitioniljus synodicc^ a
amabili episcopo Sororum, Constantino Deo aina- heatissimo papa Nicolao ct Sdnctissimo papa Adria^
bili episcopo Synai, Ignatio Deo amabili episcopo D no Eomanis partriarchis pro defi-nsionc Constimfi-
nopolitdiiorum Ecclesiie ac restitutiom Ignatii san-
Basilii, Damiano Deo amabili episcopo .\Ietropo-
ctissimi putriarchse, atque ncophyti expulsijnc ac
leos, Theoclito Deo amabili episcopo Lacedffimoniae, eondemnatione Photii expositis.
Cosma Deo amicissimo episcopo Adrianopolcos, Obcdite prcepositis vestris, et suhjucctc illis; ipsi

ConslantinoDco amahili episcopoPlusiadis, Maeario enim perviijilant pro aniinabiis vestris lanquam ra-
tiimcin rcddituri (Hclir. xiii ), Paulus magnus apo-
Deo amabili episcopo Chyzomen;e, .\rsapio Deo ama-
stolus pr;ecipit. Itaque beatissimum papam Nicolauin
bili episcopo Erithrese, Luca Deo amabili episcopo
tanquam org;inum saiicti Spiritus habentes, necnou
Magnesiae, Nieephoro Deo amabili episcopo Neapo- et sanctissimum Adrianum papamsuccessoremc.jus,
leos, Joseph Deo amabili cpiscopo Aneorum, et delinimus atiiue sancimus etiam omnia (iu;e ab eis
Georgio Deo amabili cpiscopo Turitunii his ita con- :
synodicc per diversa terapora exposila sunt cl pro-
mulgata, tam pro defensione ac slalu Constantino-
venientibus, jussu Basiiii et Constantini magnorum polilanorum Ecclesi;e, et summi sacerdotis ejus.
et amicorum Christi impcratorum, stans in medio Ignatii videlicet, sanetissinii patriarch;e, quani
Bahanes raagnifleentissimus patricius et prsepositus etiara pro Photii neophvti et invasoris expulsione

a Secunda eloquia Patrum dicit, quia divina prima sunt.


; .

lol ANASTASn BIBLIOTIIECARII m


ac condemnatione, servari seniper et ctistodiri cum A Deus per prophetam Qwa tu scientiam repuUsti. et
:

ex|Hisiiis ca|)ituiis iminutilat^i pariteret ilhcsa, ct Cf/o rejtellam


ne saccrdotio funfjaris tiiihi; et oblita
te,
nuliurn episcoporum, aut prcsbyterorum, vel diaco- es leijum Dei tui, et etjo oblieiscar filiorum tuorum. .Si
norum, aut ((uempiam de calalofio clericorum. aut serundum multitudinein eoruin sic peccaverunt mihi,
(|uempiam dc cataloi;o clcricorum evcrtere, vel rc- ijloriain ipsorum in inhonorantiampunam : peceata po-
proliare alitjuid lioruni andere. Ouisi|uis auteni post pulimei comedait, et in iiijustitiis suis accipient ani-
hancdefinitionem nostrani comprelicnsus lueritsper- mas suas(Ose. iv). Et iterumdicit: C""'" multipli-
nens (juid^fuain capituloium et decretorura qu;E ah cavit Ephrem aliaria in peccatum, facta sunt ei altaria
illis exposita sunt, siquidem sacerd(js fuerit, aut delicta : scribam in eu multitudinem ( Ose, vm ) l>
clericus, a proprio decidat honore simul ct ordine:
monachus autem, vel laicus, cujuscuiii(ue sitdigni- V. Quod nonoporteat de senatoria dignitate, vel
tiitis, sesrejietur. donec |j(enitens prolitealur se de kiicorum ordine, nuper tonsum eiiiji vel
alifiuo

conservaturuin praidicturum editionem. suscipi patriarcham, niai secunduin ilefinitionem,


fjux prolata est ab hac saiicta et maijna synodo,
III. Vt hnnoixtw vt udontur iiruujo Domini nostri
inveniatur.
Jrsu Christi. xque ut sanctoruiii libri Evanyelio-
rum, et figuru prxtiosx :ruci-s, .timiliter et inte- Omnemcanonicarastibilitatemin Ecclesiissemper
meratx matris ejiis et Dci genitricis Marix, et om- manere in Christo providere cupientes, renovamus
nium sanetorum, necnon ceelestiuin minislriirum. et coiitirmamus terminos et vacationes [al., varia-

Sacram imaiiinem Domini nostri Jesu Christi et |'9"«;' •I"^'."''''".^ sanctis apostolis et beatis Pa-
r
" "''''"* ""^""* •^!'^*' '«?'''" '" tcclesia posuerunt.
omiiium libcratoris et salvatoris irquo honore cum
non oportere aiitislitem promovere quemquam, (]Ui
liliro sanclorurn Evan^'eliorum ador.iri decerniinu
est vel secuiidum fidem, vel secundum siteerdotalera
Sicut enim per syllabarum eloquia, i|u;e in libro
sorlem neophytus, ne in/lnliis in judicium incidat, et
ferunlur, salirtein consequemur omnes, ita per c(>
lar/uiiiiii iliuhnli. sicut dicit Apostolus {/ Tim. III
loruni iina^inariam operaliuriem et sapientes et ).

1'rioribus ergocanonibus cuncordantes, delinimus:


idiot:e cuncli, ex eo (|nod in promplu est, perlru-
neminem de senaloria dignilate, vel mundana con-
untur utililate; qu:e enirn in syllabis sermo, h;BC
versatione nuper tonsuinsuper iiitentionc vel exspe-
etscriptura [al., pictui-al, ()uk incoloribus est, pr.e-
ctiilione pontilicatus, vel patriarchalus honoris. cle-
dicat, et commendat; e't di^num est nt secunduin
ricum, aut monaclium factum, ad hiijusmodi scan-
conf;ruenliam rationis, et antii|uissimam traditio-
dere i;r:idum licet per sin^ulos ordines divini sa-
nem propter bonorem, iiuia ad principalia ipsa re- ;

cenlolii plurimum temporis fecisse probetur: ne^iue


feruntur, etiam derivative icon;e honorciitur, etadi-
enim prnpter relii;ionein vel amorem Dei. aut pro-
rentur;eque ut sanctorum sacer Evarigeliurum liber,
ptcr exspecUitionem transeiindi viam virtutum. sed
;itque typus prctiosa- criicis. Si (iiiis eri^o non ado-
ob ainorcm gloriie, ac priiicipalns toiisus hnjusaiodi
lat icoiiam S:ilv;:itoris Cliristi, non videat forrn;iin
rcpcrilur: masiis autem cocrcemu^hujusinodi, si ab
ejns, quando veniet iii j;loria paterna s;lorific;iri ct
iinperatoria (lii;nitate ad hoc compellatur, Si vero
Slorificare sanclos suos •' ; sed alieiius sit a comirru-
(|uis per nullam suspicionem pr:i'dict:e concupiscen-
nioneipsiusetclaritatc: similiterautem etim:i!;ini'm
ti;c S(^(l pnipier ipsum lidnuni liuiiii-
exspect;itionis,
intemerat;e niatrisejus et Dci i;enilriiis .Maria'; in-
lilatis, (iu;eestcirca Christum .lcsum, ;ibrenuntians
super et iconas s;incliiriiin ;ini;elorurri (lepini;im'.is,
nunido, liat clericus, aut moiiachus, etoinnem pra-
(luernadmiMlum cos lii;rirat vei'bis (livin;i Scriptur.i
durii ecclesiasticum transip^ens, per definita nunc
sedetlaudabilissiniorumapostuliirum,prophelaruin,
temponi irrepivhensibilis inventusexstiterit, et pro-
in;irtyruin, ct sanctorum virorum, simul et orn-
batus, itii ut in j;radu lecloris annuin compleat, in
nium sanctorum, et bunoramiis et adoramus. Et subiliaconi vcro duos, sitriue diaconus tribus, et
(|ui sic si' iiori habent, aiialhema sint a 1'alre. et
presbyterquatuor annis, bene placuit huic sancUe et
Filio, et Spiritu sancto.
universali synodo elegi hunc et admitti. Circa hos
IV. De eo quod neophijtus Photius num/uain fuisse aulem (|ui reliijiose morati sunt ordine clericorum.
videatur episcopus, neiiiir illi qtii in qiiolibet sacer- et rnonachorum, digni judicali sunt iiontificalusdi-
dotali f/railu. consecruti siint, putentur tales esse gnil:ite p:iriteret honore; pnediituin tempusabbre-
fiuales eos ille nominavit, ncfjue ilimittendi sunt ci.s viainus, ninrirurn secunrium ([uod episcoporum pr.TD-
honores, qui ah eo collati sunt. scd subiertenda l;iti probaverinl qiii per tempora iuerint. Si vero
essc oinnia quxciinque ille ad dunduiii tiliis ijraduin pnitiT li:inc (lclinitioiiem noslrain quis(|uam adjam
sacerdfitii opiriitus rst. fitiim suprcmum honorein provectus exstiterit, re-
Amoi-em principatus, ulpote quamdam malam piobclur, el ali omni saccrdoiali oiieratione prorsus
ladicem exortururri in l-^cclesia scarKhilornm. r;idi- :ilijiii:iiur, utpote ([ui cxlra sacros canones sil pro-
cibus cxiidciites. curu qui teaier-e el pr;ev:iric;ilorie nioius.
:ic iriei;ul;iritcr, veluti i|uidain t;ravis liipus. in
Cliristi uvile insiliit, l'liutiiiin scilicet, ipii millctu- D »1 De prolato anathemute contra Photium, etiam
inultibusettuiii:iliunili;;surliein tcrr;e replevil, jiislo
propter ftilsorum vicariorum contra beatissimum
proiniilg.intes nniiqu;iin fuisse papiiiii yiculnuiii iiiventionem, ct contra euin ficte
(lecrelo d:(inn:imiis,
episcupmn. nec eus ac falso scriplorum libellorum, et quod oporteat
prius ;iiit iiunc esse (|ui iii ali-
j;ra(lii ;ib eu cunsecr.iti vel prumuii omnes qui simile quid egerint abjicere et anathema-
(|uu s:icer(lul;ili
tizfiie.
suiit inanere in co ;id quod provecti suiil: iiisripcr
ct eos (|ui ;ili illu coiisuet;is or;ilioiics ;id pi:eposi- Qnoniam i|uideni ;ippariiit Pliolius post prolatam
tiir;e promotionem susccpernrrl. ad hiijnsmoili p;rtro- sentenliam, et daninationem a
coiitr:i se justissim;iiii
(•iiiiocoerceniiis. Seil et ecclcsias (|iias. iit piil;iliir, sanclissinio papa Nicolao propler iiequissimam inva-
t;im l'liotiiis (|u.im ii qui ;ili ipsu cuiisecrati sunl, de- sioiiem Constantinopolilanorum Ecclesi;e cum aliis
dicaverunt, vel si coinmulas mensas st;ibilieriiiit, inalis operibussuis, etiara i|Uosdam nei|u:iin et adii-
rursus dedicari et introiii/.ari alqiic stabiliri decer- hilores de plateis et vicis invenisse. et vicarios lius
nimus; omnibus maxiine qu;e in ipso, etab ipso ad s:iiictissimarum trium patii;irchaliurn si>dium Orieii-
s.icerdutalis f^radus ;iccepliiiiiem vcl d:imiiatiunein lis nuiirirnisse ac pruposuisse, ^itquc cuin his eccle-
acla sunt in irritum duclis. Dicil eniin nniversoruin siam rnali!;nantiuiri,elconcilium vanitatiscolligens,
dicluin cum Apostolo compar.i, qui ad
a lloc cuiii rinrril ijhirifiiiiri iii siiiirlis suis.
Thessalonicens(!S scribil Qai pfenus dabwit in intc-
: '' .Mulliludiirein vilil:itcm dicit, sxpe namque
rituxteriMsa facic Doinini, et a gloria virtutis ejus. multitudo pro vililate ponitur.
i;)3 INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERAMS. ACTIO X. 154

(lepositorias iiec.iisationcs et criniina eontra tieatis- A esset inveiittio, et sanetis l'atribns nosti-is et xmt^i-
.:-• .1,.: 1: 1..: «
stris l''.celesia' penitns alieaa. Ii;itiir i|Moniani omnein
: :

siiniim papain Nieolanm eoinmovisse; et anatheina


pi'(ic:icitci' ct ;iiiilacter ccnilr;; eiim, ct cniictos com- eiillinaliiiiieiii iiiii|iillatis sulverr, ctcliiMijiiaplia vio-

i,iiiiiic;inlcs ci, s;epe iii'oiiii.li,';issc, (|n(iruni i|nasi leiitiiriim euiitractiiiiin iliriimpcre pi'a'cipiiiiiis, ildi-
inoiiiiiiieiitorum libros iios (|Uoi(iic vidimiis, ;ib i|isi) nivit saiieta et nniversalis syiniilns, neinineiii ex liis
UKili^no ii|)ci'e ;ic f;ill;ici ilict;itiiiiic consutos. i|ni oniiiiliiisaiuiiietalctciierevclservarecliironrapliuin,
etiain synodicc ;ib ii;iie euiisuiii|iti suiit : hujns rei sed alisi|iiei|niililietoll'e]iili('iilo induljitaiitcrct liitre-
gratia pro cautela ecclesiastici iirdinis aiiathcm;iti- pidcta 111 (|iiccre,i|uaindis('ere 0111 iies,i|uiad utruin(|ue
zamus ([uidem primilus priedictuin Pliotiniii eti;im eonsistunt idoiiei, prieter eiis i|ui erroris iiiveiiiuii-
|)ro|)ter hujiisccmodi causain deiiide vero et oinnem : tur et iKerctiea' impietatis scrvituti rcdacti hujus- ;

([iii ;imo(lo iii c;illidit;ile fnindulentcr egerit, el vcr- miidi eiiim certissime et doeere et diseerncrc iiiter-

buni veriUitis ;iiliiltei';iverit, ct f;ilsos vic;irios siniu- diciiiuis. Si quis autem dcprelicnsus tuerit liane
laverit, vcl lihros ilict;itus mciKhicis linxcrit, ct ad nustram spcriiens ati|uc pra^varicans,
deliiiitiiiiiein
pro|)ri()ruin favorem viitoriim eiiiniiient;itiis fiicrit, si clericus est, a pr(i|ii'io ijradu il(H'idat_;
i|ui(lem
([uciiiadmoduin et fortissimiis |iict;itis ;ithlet;i .Mar- laicus vcro sei|uestretur, ntpote nui nnn ercdit Doini-
liniis, s;uietissiinus p;i|ia Kiim;iiuis, t;iles synodiee nieo vcrlni perhiliciili (Jiiiiilcicinjur liiinviris sapir
;

pe[)nlit. tirriiin, irit tiijntuiii ct iiicivAis, ct quodcunqun solcc-


ris supcr tcrrum, erit sotutum ct in aslis {Matth. xvi).
VII. Quod nonoportrat anathematizatos a saneta et
iinivcrsali sijnndo honuramlas ct sanrtas imar/inrs B X. Ut ante distinctaiii exaininntioncm, ct sijnodicam
pinijere, vel dnccre ilisciplinas divinx uc huinanx judicationein nullus ctcricus a proprio cpiscopo,
sapicntix. uut episcopus a proprio imtropolita vcl a proprio ,

patriarcha sc tdlo inodo segrcijet


Quod justuni est, et jnste exse((uendum, deilo-
qiius .Moyscs evidenter lege promnlgat [Deat. \\i). Divina manifeslo clamante Seriptura: Antc exa-
Cuin bonum non sit boiuim, nisi secundnm r.;tionem miniitionrm nr vituprrrs : ct intrlliije primuin, ct tunc
efficiatnr bonnm ergo profecto et vakle proticuum
; iurrrpa [Errli. \i); et iiuni|uid lex iiostra judicat
est, sanctas et venerabilcs iconas pingere, sed et liominem,nisipriusaudieritaljeo.etco2;noverit(iuid
[iroximos (lisei|ilinas diviiue ac hnmaiue sapieiiti;e faciat ? juste et eongrueiiter et h;ec saneta et uni-
docere uon anteni bonum est, iiec omnino [iroli-
: versalis synodus delinit et statuit, iiuid nullus lai-
cuuni, ab iiidii;nis horum alii|uid lieri. llujus rei eoruin, vel miinachorum, aut ali([uis ex catalogo
gratia ne([iia((uam iconas operari iii sacris templis, clericoruin, ante dilii;entem examinatioiiem et sym.)-
sed ne([ue in i[uovis loco docere ;iiiathematiz;itos ab dicam sententiam a communione se separet proprii
hac s;uicta et universali synodo delinimus et promiil- patriarchie, licet criminalcin ([u;imlihet causam ejus
gamus, us([uei|uo a jiropria seductionc ac m;ilitia se iiosse i)r;etcnd;it, scd neque recuset nomen ipsius
eonvertantur. Ouis([uis eri;o post hanc delinitionem relerre iiitcr divina mysteria, vel oflicia. Similiter
iiostram ail picturie sanetafum ima^'inum in ec( lesiis autem e[)iscopos et presbyteros, i|ui iii exterioribus
aul doctrime actionem ([uoi|uo modo eos adniiseril, C civitatibus et regionibus sunt, erga proprios metro-
siiiuidemclericusfuerit, proprio gradu periclitetur poliias affectare mandamus: ([uod etiam circa [);i-
81 vero laicus, seiiaretur, et divinorum mysteriorum triarcham suum facere metropolitas oportet. Si vero
iKommunione privetur. (|uis adversns hanc sanctam synoduni deprehensus
fuerit agere, si ([uidein episcopus ;iut clericus est, ab
TIII. Quod non oportcat quemcunrjue patriarcham
omni s;icerdotali operatione dccidat et honore; nio-
sanctx ct Constantinopolitanorum Ecclcsiae cxiyerc
naciius autem aut hiicus segregelur ab oinni eccle-
chirographa a sacerdotali cutalorio ad propriiini
siastica communionc atque collegio, ([uousque con-
quasi stubilitatcm atque securitutcm.
versus per |)(X!niteiitiam recipiatur.
Omnia mihi licent, sed non omnia expediunt ; om-
XI. Quod oportet anatheinutizare oinnrin qui iinpie ac
niu mihi lieent sed non oinnia sedifir.iint, dicit alicubi
Isesis sensibus habere hominein duas a7iimas ojn-
Paulus magnusapostolus (ICor. vi). Igitur ([uoniam
natur.
omnia ad utilitatem et perfcctionem sanct;e Dei Kc-
:lesi;i>. et nihil omnino per contentionem vel inanem Veteri et Novo Testamento una n animam ration;i-
gloriam facere debemus et i|uoniam auditibus no-
;
bilem et intellectualeni habere hominem docente,
stris faraa sonuit, ([uod non solum h(Eretici, el ii qui et omnibus deilo((uis Patribus et magistris EcclesJEe
;sanct;e Constantinopolitanoruin Ecclesiie saeerdo- eanidcm o|iinione;n asseverantibus. iii tantum impie-
tium soriiti, sed et orthodoxi ac legitimi patri;irchie tatis quid;iin, malorum inventionibusdantesoperam,
a sacerdotali catalogo [)ro[)ri;e manus scripta facere deveneruut, ut duas eum habere animas impudeiile
ad propriam tulelam, favorum([ue suuin, et ([uasi D dogmatizare, et i|uil)usJ;ini irrationabilibus conati-
stabilitateni exigant et compellaiil visuin est sanct;i? ; bus [ler sa|iientiain, ([u;e stulta facta est (I Cor. i),
huic et universali synodo, i!eiiua((uam id ex hoc a pro|)riani h;eresim conliriiiare pertenteni. Ita([ue
quopiam tieri, excepto eo quod secundnm furm;im et saiicta h;cc et universalis synodus, veluti quoddam
consuetudinem pro siiicera lide iiostra tein|)ore con- pessimum zizanium, nunc germinante;n ne((uani
secralionis episcoporum exigitur; quod enim aliter opinionem, evellere festinans inio vero ventilabruni
:

Ct, omnino non expedit, scd nci|ue ad ;edific;itio- in niaiui portans, et igni inexstiiiguibili
veritatis
nem Ecclesi* pertinet. Quis([uis ergo ;iusus fuerit transmittcre oiiuiem |iale;iin, et ;iream Chrisli mun-
.wlvere hauc detinitionem nostram,"aut expetierit, dam exhibere volens, talis impietatis inveiitores et
uit [laruerit expetentibus, honore propria decidat. patratores, et his similia sentientes, niagna voce
anathematizat, etdetinit,atque promulgat,, neminem
IX. De subvertendo et solvendo vinculo proprii scri'
prorsus habere, vel servare quoquo inodo statuta
pti qiiod Photio excogitatum et exaetum est ab
hujus im|)ietatis auctorum. Si autem quis contraria
,

omnibus lolentibus cxteriorem discere sapientiam.


eerere pr;esuni|)serit huie sanct;e et magn;e synodo,
Variam et diversam malitiam antiquitus in Eccle- anathema sit, et a lide atque cultura Christiaiiorum
siaConstantinopolitana infelix oiieratus est Photius. alienus.
Didicimus enini (juod et multa ante tyrannicum
XII. De non rccipiendis ullo modo electionibus episco-
prKsidiatumproi)ri;Emanussubscriptioiiibus munie-
porum jkrprincijMle suffrmjium et potentiam factis.
bat adhserentes sibi clientes, ad discendain saiiien-
liam, qune a Deo stulta facta est, cum manifeste nova Apostolicis et synodicis canonibus, promotiones
;

|.>i AXASTASII BIBLIOTHECARII 156


et lonsecrationes episcoporura et potentia [al.. po- A natam consuetudinem, prseter qua» nune definita.
tentatiij et pi';ecepti(iiie principium f:iot;ts peiiitus siint. fieri |iermiseriti sequeslretur aniio uno, et
interdiccntibus, concordinites detinimus, et senteii- princeps duobus annis non mereatur percipere
ille
tiam nos quoque proferimus, ut si i|nis episcopus mysteriorum nec sanclificationum cominunionem.
jier versutiam vel tyrannidem principurn hnjusmodi
diL'nitatis consecrationein
X\'. IJuod non oportcat nlicnare cimclia, vel per cin-
svscepeiit, dcponatur
omnimodis, utpote qui iion ex volunUite I)ei, et ritu phytrusim salaria ecclesiarum tribucre.
ac decreto ecclcsiastico, sed ex voluntate carnalis .\postolicos et paternos canones renovans sancta
sensus ex homiiiibns et per homines Dei domum h;ec universalis synodus, deflnivit neminem [irorsus
[«/., donumj possidere voluil, vel consensit. epispopum vendere vel utcunque ;i.|ienare cimelia
ct vasa s;icrata. e\cept:i causa olim ab antiquis
XIII. 0'""^ 'iprntriit in mayna
in minori
ecclcsia,
i/railu constitutos ad majores honores oppoi-tune
canoiiibus ornata, vidclicct (ju;? acci|iiuiilur in re-
contcnilrre scd non cos qui foris sunt intcr illos
'.
demptionem captivorum sed nec tradere salaria
;

aihnitti, sed nec eos in radcm ccclcsia conyiumcrari,


ecclesiarum in emphytcutica pacta, nec alias rusti-
c;is possessiones veniindare, ac per hoc ecclesiasti-
ttut constitui, qui procurant, scu tiientur pronstia,
vel sxcularium domos.
cos redditus hedere, quos ;id propriam utililatem, et
obescam pauperum el peregrinorum sustentationem
Quoniamquidem dicit alicubi divinumeloquium :
esse decernimus omnem vero ecclesiasticarum
:

Ilii/nus oprrariu^ mrrcrdr sua (Lur. \\), hujus


rsl
rorum postestatem habenlem et has meliorare, ac
r>
rei gratia et nos dicernimiis, et promultramus. ut dilatare proulo|)ortuerit ecclesiastica loca, per qu*
mai;na' ecclesi;p clerici, qui in SHbjectis oniinibus reddiliis fiiint ;el insuiier propriarum rerum disposi-
morati sunt, ad majcires ;;radus :isciMidant. et si linniMn distribuere, ac coinmittere seu conferre
diijiii chirueriiit. incjjiiriliiis perfriii iiiercaiitur lio- i|iiibiiscunque vohitM'it et judic;iverit juxta propriam
iioijlius; ciim aliqui eonim, qui iii ipsis sunt. aiit potcsl:itcm ac di)miiialiim. (Jiiisquis autem app:i-
pcr iiicrcnuMitum ad siipcriiira iniiiistiMi:i ;i,iViicati iii(M'il post hanc (lclinitionem noslram conlrariuin
iiicrint, aiit per commuiicm natura' liMMniniim dor- i|iii(l huic sancl;e el univers.ili syiiodo agere, deptv
micntes defuerint sed non ex illis, qui IJiris suiit,
;
iiatur iit pr;ev;iricator divinarnm lcguin et praecepto
:iliqui se liis iiinectentes. debitas eis, qui miilto tem- rum, cassata videlicet oiuiiino qu;e facta est in scri-
pore laboraverunt, difrnitales vel hiniores rccipianl; ptis vel sine scriptis ab episcopo venditione, vel
ac per^hoc inveniantur ecclesi;p clerici nullo modo emphyteutica traditione, vel ali:i (luavis alienatione,
proflcere. Nullatenus autem habe:int potestatem, cimclioruin scilicet et s:il;iriiiru!n locoruin. Oui vero
qui principum domorum, seu suburbanarum rcrum emerit :iut percepcrit aliquid ex pr;edictis cimcliis
curam gesserint, inter derum magn;e ecclesi;e vel salariis, et niTu restituerit et:clesi;i'. iterum, (|ua'
.i yrmo
colligi, vel constitui quippc Deo mHitniis
:
ecclesi;e sunt vel noii reddiderit ad incidendam
soeculi ncf/otiis implinitur {II Tim. iiV Si vero quis chart;im venditionis vel emphyteuseos, sit anathema
pra?ter delinitionem quam nunc protulimus promotus usquednm feccrit quod ab hac sancta et univers;ili
fuerit in quocunque magn;e ecclesi;T gradu, repro- synodo confirmalum est. Si autem episcopus convi-
betur omnimodis ab omni ecclesiastico gradu, tan- ttus fnerit construxisse monasterium de redditibus
quam qui contra magnam svnodum proveclus ex- ^ ecclesbisticis, tradat ipsum eidem ecclesiae mon;i-
stiterit. stcriuni si vero de [iropriis rebus, :iut de aliis
;

XIV. IJuod qui pcr divinum r/ratiam


oportciit rns,
(|uili;isilain conventionibus. h;ibe:it id secundum
iid episcopale of/iciurn convocantur, omnem reve- propii;iin potcst:itcm et vnluiitatcm omni vita sua
rcntiam ct honorcm merrri ah iis qui pcr tcmpora et pust fincm vit* dimitlat et conferat hoc quibus-
aut stratrr/atus ministcrium sortiuntur, aut aliter cunque voluerit, non tamen sseculare diversorium
jirincipari videntur. Dat.

Eos qui a divina gratia ad episcopale advocantur XVI. De non utendit 2>cnitus adinvcnfionibus ad ex-
offlcium, fanquam imaginem et figuram feientes honorantiam sancti .tacerdotii. Imperator vero vcl
sanctorum cojlestium hierarcharum" id est angelo- princrps, si tiilia fecerit, redarguatur, et separe-
rum, secundum hierarchicum plane gradum etnio- tur: si autcm non pwnituerit, ctiam anuthemali-
rem, omiii honore dignos ab oinnibiis principibus zctur.
et subditis .sancimiis haberi. Et ncqnaquam strate- Magnis ululatibus et multis lacrymis dignum
gis, vel quibuslidet aliis principibus obvios procul opus multis tiilelibus:id nostros pervenit auditus
:i :

ab ecclesiis suis occnrrere, .sed ncque semet a ;iiuiit eiiim fiiisse iiuosdam laicos sub eo qui nuper
multo spatio de e(|uis vel mulis ejicere, aut cum iinp('r:ivit iii oidine senatorio, (|ui secundum diver-
timore ;ic tremore procidere ac ;idorare; sed nec s;iin impcralori;iin dignitatem videbaiitur capillo-
cum sacularibus priiicipibiis ad mensaiii intrare ruin comam circuinplexam involvere atque repo-
liora pnndii, eosdiMn (iiios illi honorcs stnitegis ex- D nere '',graduin (|uasi sacerdotalem per (|u:e(lain
et
liibentes, sed seciiiidum congrucnti:im spirit;iiis iiidiici:i vestimenta sacerdot;ili;i suinerc, et. ut
et
(ligiiit.itis, ac honoris sui, reddcre qiiidem omnibus putabatur, episcopos constitnere, superhnmerajibus,
debita, luii vectig;il, vectigal, cui hiiiioriMii. Iiouo- i(l est p;illiis, circumamictos, et omnem :iliaiu
rem |ir;i'ferri autem el multam a principibus ami-
: piiiitificalem indutos stolam qui eti;im proprium
;

coium Christi Imperatorum venenitionem. et reve- |):itri:ircham ;is( ribentcs euin qui in adinven-
reiiti:inipromercri conscssorcs eoruiii, et honoris tioniliiis risum movcntibus pnelatns et princeps
siniilisexistentes ita ul liduciam h:iheaiil episcopi
; er:it, et insnltabant, et illudebant (luibusque di-
argucre strategos multoiics, e\. ;ilios principes, at- vii.is. molo i|uitlein cleetiones, proniotiones et
que oninem s;eciili dignit;item, cum injustiim et ir- consci MMtiones. iiiodo autem acute calumnias.
rationabile agcrc qiiid illos iiivencrint, et per hoc d:imii;ilioncs et depositiones episcoporum quasi
corrigere et reddiMc nicliores. .Si vimm ;iliqnis epi- :il) invicem, et per inviiem miser;iliiliter et pr;e-
scopus, post deflnitioiiiMn sanctain syiiodi. ilcliiiiim v:iric;itiirie agcntcs ct palicntcs. Talis autem actio
el eanonice collatum sibi contein|)S(M-it hoiioriMn, el nec apud genles a s;eculo uiiquam audila est, iUi
quid secundum veterem et inhumanam ac inordi- ut pejorcs ct miserabiliores inlidelibus nationibus
cxcmphiiibus Gnccis invenitur; Et revera
" Ita iii •' Il;i namtiiie a cervice usqiie :i(l capita contor-
nemii iniliiaiis lico ;ipiiil illosimpunc c;elciis nuiiuli i|ucli:iiit, ut clericali more in rotiiiiduiii toiisi vide-
negotiis iiiiplic:itur. reiitur.
;

157 INTEUPUETATIO SYNOni VIII (lENIiHALIS. — ACTIO X. 158

exliiheat el (lcmonstrct lios quos iitinc inaiiifeslos"A advo(':itio (|u:imvis ;ipud (|Uosd;im metrop(ditano-
:

ellVcinuis: (|na dc rc sancta ct univcrsalis syiKMliis ruiii ;inlii|ii;i (onsueludii, et (;iiioiii(;i tr;idiliii per
dcliuivit cl pnunul^avit, illos (|uiilcni nialitia' iiixus C(iiiteiii|itiiin ipsiirum postposita vidcantur, iion cur-

omniiio iit scclcstos alioininari, iicmiiicm aiitcm li(l(v reiitiliiis cis ;i(l coiiimuiiem profectuin, (iuns lef;es
iium (|ui (;iii'istiaiia cciiscntni'a|i|icllalioiic (lcincc|is Ecclesiie scverc condcmiKiiitcs, (urini ('xcus;itiiiiic
conai'i talc^iiiid lacicudi, vcl admillciidi aut silcnlio rein(il;i, sulij;iccre voc;[ti(iiiilnis proprii p;itri;iri'li;e,
tCi;cndi (|ucmi|iiam cnriim i|iii liiijiismodi opcrantur sivc cum commiiiiilcr, sive (-11111 sigiihitiiii f;icl;(' fuc-
iiii|iiclatcm. Si vcrii (|uispiani impcralor, vel potcn- riilt, exiguiit. Illud ;iutem t;iiii|u;iiii pcrosiiiii i|uid-
tiim, aut maL;iiatiim, taliter illudcrcdivinis, ettalem danialiauiilins nostris rcpiiliiiiiis, (luod ;i ipiibiisihim
ac tantain iujiiriam impic iu diviiiuin saeerddliiiiii impcrilis dicitiir, 11011 posse syiioiliim ;ibsi|iii' |ii'iii-
laccre vcl adiiiillcrc lentavcrit, priiiio i|iiidem ariiua- cip^ili pr;i'scnti;i cclclii';iri cuin iiusi|u;iiii s;icri c;i-
:

tiir a patriarclia illius teiiip(n'is, oi episcopis (lui nones convenire sa'cnl;ircs priiici|ies in coiiciliis
cum ipso fuerint, ct sei;i'cj,'etur, el indii;nus diviiiis saiixerint, sed solos ;inlistites. L'iide nec interfuisse
mysteriis judicclur; dciiide vero accipiat (|Uosdam illos synodis, exceptisconciliis universalibiis, iiive-
alios in duram oliservantiam laliores, ct pffiiias (juie nimus : neiiue eiiim fas est s;eculares iirincipes
visa^ luerint et nisi ccieriter se poenileat, ctiam
: spectatores li(Ti rerum (|uk sacerdolibus Dci iioii-
anathcma sit ah liae sancta et universali synodo, numiuam eveniunt. (Juisquiscrgo metropolitanorum
taniiuam (lui siiicera'et immaculatielidei niysteriurn priiprium p^itriarchain coiitempseril, et vocalionem
dehoneslaverit. Si vero, pi\Tsumentibus (luibusdam ejus,
.^, (|U* sive ad unum solum, sive ad plures, sive
hujusmodi nefas operari, patriarcha Constantinopo- " ad omnes sil absque validissima «grotatione, vel
litanus, et suffraganei ejus episcopi, tiuod factum pa anorum incursu, non obedierit, et per totos duos
fuerit eognosceiitcs, nei;lexerint dehitum adversus iuenses post notitiain vocationis, ad proprium venire
eos ostendere zelum, deponantur et a propriosaeer-
: palriarcham miiiimc festinavcrit, vel si i|uocuiii|ue
dotio ac honore pellantur: i|ui autem quoquo modo modo latitare, aut non cognoscere nuntium ab illo
hujusmodi ministraveruntvel ministraturi sunt im- missum tentaverit, segregetur si vero iiitr;i unuin
:

piissima' aetioiii, el miniincconfessi aecepcrint con- annum eanulem eonlumaciam et inolicdicntiam de-
veniens epitimium ^ definivimus per trieiiniuni se- monstraverit, dcponatur omnibus modis, et ab omni
(|uestratos esse, anno (juidem uno extra eeclesiam sacerdotali openitione decid;it, at^jue a dignitate et
flentes, aliovero anno intra ecclesiam stare us(|iie ad bonore, qui metropolitanis convenit propellatur. Is
catechumenos ; porro tertio, consistere cam lidelibus autem, qui huic deflnitioni non obedierit, eliani et
et ita dignos fleri mysteriorum sanctiflcationibus. anatliemasit.
XVII. Quod non oportcat ecclcsiarum res ac privi-
XVII. De potrslatc patriarcharum, ct mctropolitayio-
rum ad eos adventu. lcyia viotare seu decidere.

Sancta et universalis Nicxna prima synodus anti- Placuit huic sancta; et magna? synodo, ut res vel
quam consuetudinem jubet servari per .Eifyptum, et privilegia, qua- Uei ecclesiis' ex longa consuetudine
provincias quse sub ipsa sunt, ita uthorum omnium pertinent, etsiveadiv;^ recordationis imperatoribus,
Alexandrinus episcopus habeat potestatem, dicens: sive abaliis Dei cultoribus in scriptisvel sine scriptis
(Juia et in Romanorum civitate hujusmodi mos prseva- C donata, et ab eis per annos triginta posessa sunt,
luit : qua pro eausa et hsecmagna et sanela synodus nequaquam a potestate pr;esulis earuin qu;ecunque
lam in seniori et nova Roma, i|uam in sede Antio- persona siecularis per potestatem subtraliat, aut
chioe ac llierosolymorum. priscam eonsuetudinera per argumenta quoelibet aufer;it, sed sint omiiia in
decernit inomnihus conservari, ita ut earum priesu- potestale ac usu praesulis ecclesise, (|u;ecun((ue intra
les universorum nietropolilanorum, qui ab ipsi pro- iriginta spatium annorum ab ecclcsii possessa fuis-
moventur, et sive per manus impositionem, sive se hoscuntur. (Juisiiuis ergo snecularium contra pn^-
per palliidationem, episcopalis dignitatisfirmitatem sentem deflnitionem egerit, tanquam sacrilegus ju-
accipiunt, habeant potestatem, videlicet ad convo- dicetur, et donec se correxerit, et ecclesiae propria
candum eos, urgente necessitale, ad synodalem privilegia, seu res restituerit, et reservaverit, ana-
conventum, vel etiam ad coereendum illos et convo- thema sit.
candum, cum fama eos super quibusdam delictis XIX. Quod non oporteat archiepiscopos aut metro-
forsitan accusaverit. Sed quoniam sunt quidam politas sub obtcntu qiiasi visitationis proficisci ad
metropolitanorum, qui ne secundum vocationem alias ecclesias, et subjectos sibi cpiscoposper avari-
apostolici prsesulis occurrant a mundi princiidbus tiam damnis ufficere vel gravare.
se detineri sine ratione causantur, placuit talem ex- Avaritiam ulpote secundam idololatriam Paulus
cusationem omnimodis esse invalidam. Cum enim magnus execratur apostolus, cunctos videlicet qui
princeps pro suis causis conventus frequenter agat Chfistiano vocabulo censentur ab omni turpi lucro
impium est ut summos pnesules ad synodos pro ec- abstinere volens multo magis ergo iis qui sacerdo
;

clesiasticis negoliis celebraiidum unpediant, vel u neos


tjy f(„]guntur nefas cst coepiscopos et sutlVaganeo
quosdam a conciliis eorum prohibeant, licettale im- suos per quemcunque modum gravare. Ilujus rei
pedimentum, et fictam prohibitionem metropolita- gratia deflnivit sancta hiec et universalis synodus,
norum suggestione diversismodis fieri didicerimus. hullum archiepiscoporum. aut metropolilanorum,
Consueverunt autem metropolitani bis in anno sy- reliniiuere propriam ecclesiam, et sub occasione
nodos facere, ideoque, sicut dicunt, ad patriarchale quasi visitationis ad alias aceedere, et potestate
penitus non posse concurrere caput. Sed sancta prnpria in inferiores abuti, et consumere reditus
hffic etuniversalis synodus, nec concilia qua^ a me- qui apud illos inveniuntur ;id ecclesiasticamdisposi-
Iropolitanis fiunt interdicens, multo magis illa novit lioiiem, et alimenta pauperum, ac per hoc aggra-
rationabiliora esse ac utiliora metriipolitanorum vare avaritiae modo conscientias fratrum ct coinmi-
conciliis quae a patriarchali sede congregantur et ;
nislrorum nostrorum excepta hospitalilate, qua;
;

idcirco haec fleri exiiiit a metropolila quippe unius


:
ali(|uando ex necessario transitu fortassis accesserit
quidem provincise dispositio elflcitur, a patriarcha sed ct tunc non alia, nisi ex iis qus ad pnesens de
vero ssepe totius causa diceceseos dispensatur. Ac conipendio pneparata inveniuntur, cum reverentia
per hoc communis utilitas providetur, propter quod et cum limore Dei dignantur accipiat, et imUurius
etspeciale lucrum propter generale bonuin postponi propositum iter perambulel, nihil omnino eorura
convenit, cum a majoribus super hsc facta fuerit qua; sunt ecclesiie illius vel suffragauei episcopi pe
a Increpationem, vel inductam pisnam pro culpis.
;

159 ANASTASII BIBLIOTHECARII 160


tenset exipiens: si onim
ecclesia> propri3> rebus
iinumqiiemqne episcoporum A triarcharum quemnuam, anathema sit. Porro si sv-
cum multa
parcitate uti, et ,
nodus universalis fuerit con^Tcgata, et fact;i .
. •.
fueril
inillatenus in proprlas utilitates importune ac sine eliarn de sanclu Romanorum
Ecclesia (|u;pvis ambi-
ratiiine dispendere vcl consumere redditus
ecclesia- guitas ct controversi;i, oporlet venerabiliter, el cum
sticos sacri canones deccrnunt i|ua, putas, impie-
: convenienli reverentia de proposita qua>stione sci-
tate judicabitur di^'nus, (|iii aliis e|iiscopis commis- scitari, et solutionem accipere, aut proficere, aut
sas ecclesias gravare vel ambire, et per hoc sacri- profectum facere, min t;imcn audacier sententiam
legii crimen incidere non formidaf? Ouisquis erw dicere conlra sumnios senioris RonKe pontifices.
post hanc definitionem nostram tale" quid facere
XXII. I)c summorum sdicriiotumclectione titquedccreto.
tent;uerit, jiaMiam subeat a patriarcha (|hi per tcm-
pus fuerit, secundnni conj,'ruentiam injustiti* ac Promotiones at(|ue consecraliones episcoporum,
avaritiie sune, et dcjKiMatur et sei|ucstrctiir ul sacri-
concordaiis prioribus conciliis, electioneac decrelo
lesus, et aliter ut idololalra factus. iuxt;i ma<;num
episcoporum collegii fieri sancta hiec et universalis
Apostolum. synodus deOnit et statiiit; ati|ue juie proinulgat,
neminem laicorum principum vel piitenluin seinet
XX. Qiiod non oportent quemqunm episeoporum
inserere electioni vel promotioni patriarch;p, vel
tipud se vel pcr se collutu loca rccipere sine illius
melropoliue, aul cujuslibet episcopi, ne videlicet
judicio qui urbi aut re(jioni illi pravsse ili<jnascitur,
inordiiiata hinc et inconj^rua fiat confusio, vel con-
Et hoc sancta nunc synodus didicit, (|iiod in (|ui lentio, pnesertim cum nullam in talibiis poteslatem
busdain locis quidam projiria usi auctnritate, ac qnemqiiam potestativorum vel ca-terorum laicorum
B
sine voluntate illinuin ijiiibus hujusmndi dispositio- h;ibere conveniat, sed potius silere, ac alteiidere
nes commiss;e suiit. audacter et tvraniiice pellunt sibi us(iuequo regulariter a collegio ecclesia; susci-
eos qni per emphytcnsim perceperint aliquid ex iis pi;it fiiiein electio futiiri pontificis; si vero quis
locis qu;e pos.sedernnt, occasione quasi rupt^e tidei laicorum :id concerUindum et cooperandum ab Ec-
circa pensionis pactura. Nnnautem licct omiiimodis clesia iiivit;itur, licel hujusniodi cum reverenlia, is
noc Heri, nisi prius accipiat prolestationem per forte vohieiit, obtemperare se asciscentibus ; t.iliter
quosdam idoneos et fideles homines is (|ui emphv- enim sibi digiiuin pastorcm resulariter ad Ecclesi*
teusim contraxit: quod nisi dederil, usque ;id tres smesalutem promoveat.Quisiiuisautem saeculariura
annos destinatum tributum census, priipell.itur a principumet potentum, vcl alterius digniUitis laicus,
locis a se detentis. Oportet enim post trium anno- adversus communem ac consoiianten atque cano-
rum census retentionem accedere ad pneposilos ur- nicam electionem ecclesiastici ordinis agere tenla-
bis vel regionis illius, etarguere in conspectu (>orum verit, anathema sit, donec obediat el consential in
eura qui emphyteusira consecutns est, el exliibere hoc quod Ecclesia de eleclione ac ordinatione ro- |

c.onteinptum ejus, ct tunc scnlenlia et judicio pr;e- prii praisulis sevelle nionstraverit.
diclorum recipiat ecclesia propria in possessionem. XXIII. (Juod non oporteat quemquam t^piscoporum
Sed neiiuaquam quisquam apud se vel per se faciat alii nnrum locare possessiones ecclesiarum, sed nec
pnedictorum abhitionera loi:oruin ; suspectivum clericum qucmlibct in aliena ecclesia sacra cclc-
quippe l;ilc, quin et nuilti turiiis lucri el avariti;e liriire mystcria.
consislit indiciu n. Si quis ergo cplstnpus aul ine- C Venit el hoc nunc ad aures nostras quod quidam
tropolila pra-ter lianc (lelinitionera iiiisti;i;n abstule-
episcopiiruin a (luibusdam rogati, possessiones, (|u;b
rit aliqnera locum a iiuiniu.im, piit:ins quiid eccle-
ail ali;is ecclesias pertinent, irrationabiliter coiife-
si;im priipriam,delcnd,it. siN|uestretur a proprin p;i-
rant:et per hoc, qu;intuin prissunt, ;i(l propriam
triarcha per aliqund tenipus, dans priino quud er |
volunlalein in aliornm potestatem episcoporuni
potestatem suara alislulit vel subripuit. Si vero con-
usurpent. lloc aulem et pruplielicam illis manifesle
t^ntiosus qui perstiterit, non oliediens his qu.e
m;iledi(tionem acquiret, (|u;e dixit: Yirqui conjun-
sanct;c ac universali svnodo visa sunt, deponatur
s;itis domum ad domum, ct aijrum ail iujrum, ut
omnimodis. proximo aufenitis aliquid {Isa.\); et criminis eos
XXI. Quod Jion oporteat pijpnm Romanorum, vel sacrilegii reos constituit. llujus rei grati;i placuit
qwmpiam aliornm patriarcharuw, a quolibct inlio- magnae huic et universali synodo, quod nullus fra-
norari, trum et coepiscopiiruin nostrnrum, vel (|uisq uam,
Dominicum sermonem, quem Christus sanctis apc- lalem sibi facere neiiiiissiin;ini localionem roget, vel
slolis et discipulis suis dixit, quia; Qui vos recipit, ab ali(|uo ipserogatus(|n;iinlibet alienarumel extr;i-
me rccipit ; et qni co.s spernit. me spernit ( Lur. \ ), ad nearum conferat ecclesiaruin possessionem, nec
oranes etiani qui post eos sccundiim ipsnsfacti sunt eti;im coiistituat presbyteros ant iinemlibet alium
surami pontifices et pastoruin priiicipes in Ecclesia clericum in ecclesiis (|u;e sibi sulij(>ct;e non sunt,
calholica dictam esse credentes, delinimus, iie:ni- pr.eter vuluntatem episcopi cui ecclesia illa com-
nem prorsus mundi potentu n, ((ucmquam (^irmi t\ missaest;sed neque qnisi|uam presbyterorum vel
""^^j csi s<-u iii-i|ii ,

qui patriarchalibiissedibnspr;psuiit iiilionoraiv, aut diaconorum. qui sai ris ofliciis dediti siint. ultro ac
movcre :i pi-opri.i llinino i/iitare, seil iiinni reve- persc ecclesiis ingredieiis, sacrum aliipiid operalur,
renti;i et lionore dignns juilicare pr;ecipne quidcm
;
in (|nilms ;ib initiii snrlem ininiine consecutus est
sanctissiinura papain seiiioris S,im;e. dciiiceps autcn illiciluin eiiim est hoc et iiinnimodis a canonicis
Ciinstantiiiop ileos patriar.li:im, deiinle vcroAlexan- pr:eccptiiinibus ;iliennin. Ouisipiis ergn posl hanc
dri;e, ac Aiitiuchi.e, aliiuc liierosi)lvm:iriiin
sed nec ;
dctiniiiiiiiein nnsliMm visiis fuerit facieus aliijuid
aliuin quemcuihiue coiiscripliones sanctissi-
c,iiitr:i
honiin iiine iiunc inleriliila suiit, sep;iii'tur aliquo
mum papam seiiioris Uo:n;e, ac vcrba coaiplicare, indicto teiniiore, discissj videlicet et diriipto, modis
et componere, sub oci;;isioiie qu^isi diir.im iturura oinnibus locatorio pacto, (|u id sive scriptn, sive sine
quoruradam criminura qniid ct nupcr Phntinsfecit, scriptii pr.eler c:iiiiinem faclum est. Similiter et
;

et multiis anlc Diiiciirus. Quis luls aiilem lanla ja- prcsbyter ille vel ili:i(iiiius segregatus sit, donecab
ctantia et audaeia usus fucrit, ut .secundum Pho- alieii:i recedat ecclesi:i. Ouod si et segregationam
tium, vel Dioscoruin, in scriptis. vel sine scriptis contcmpseril, omninMilis deponatur, et ab oinni
injurias quasdain coiitra sedcin 1'etri apustolorum hiinore sacrato dejiciatur.
prini:i|iis eteamdem (|iiam illi con-
moveat, ;eiiualem .XXIV. 0'")'' uon opnrtent metropolitas suffniganeis
demnationem recipiat. Si vero (luis aliqna s;eculi suis episcopis eccksiastica sux metropoleos com-
potestate fruens vel poteiis pellere tent;iverit pr:e- 7nitlere ministeria.
latuin a|)oslolica; cathedr.e papain, ant iiliorum pa- DivinaScriptura dicente: Malcdktus omnis homo-
.

u; INTERPURTATIO SYNOIH Vlll UENERALIS. — ACTIO X. 1(i2

(/iiifacitopusDomini ncgligmti'i-{Jcr. XLViii quiilam .Vpliorem] synodum et multorum sententia clerici


),

iii('trii|iolit:iniiriuTi in cxtrpmarn n('^lisi>nti;im ct di'- dcposilionein. .'^imilitcr cti;iin e|)iscnpos ciiiicurrcre


.sidiaiii ili"la si, priiMM^ptioiiibiis siiis s:il)ji'rliis :iil si' ;iii p:ilri;ircli:ilc c,;ipiit dcccriiimns. qiii
iiictnipiditis ;i

ailduiMiiil ('|iisiMp(is, ct ('111111111111111 (Ms ('cclcsi^r pni- suis tiilia sc pcrtiilissc tateiiliir, iit:ipii(l p:ilri:ircli:im
pri;i' diviiia iiHici;i, cl iit;iiiias, ct ciiiict:i oiiiiiiiin el iiiclropolit;is (|ui snb ipso suiil, jiiil:iiii ci siiic
s;icra (juic ad sc p'rlinciit iiiinistcri;i it;i
; ut pcr siispicioiii' seiiti'iiti:im i|uo(l niovcliir iii'j;iFtiiiiii :icci-
illns cclclirciil omui:i(ini' pcr scmct ;il;icrilcr :i;,'i'rc pi;it. Insiipcr etiam nullo niodo i|ui(|u;im iiiciropo-
(lcluicriiit, ac pcr id cos, (|ui cpiscop:ilcm (lii;iiit;itciii litiiiiiruMi vel episcoporum a vicinis mclropolitis vcl
iiicriicriint; (|uoil;imiiiiidii c,lcri('os sihi siibicctos cpiscopis prijviiici;p sii:i' judicetiir, licel i(ii:r(l;im
cxliibcaiil. V;ic:iilt :iiilcm iidcm pr;cti'r cc.'lcsi:istic;is iiicurrisse crimiiKi pi'rliilic:itnr, sed ;i solo |i;ilri;irch:i
lcpcssa'cularibus curis :iti|iic(lispositioiiibus, diaiit- proprio iiidicclur: cujus S(!nt('iiti:iin r;ition;ildlciii, et
tcntcs pcrscvcrarc iii (iniliouibus ct obsccratio;iibus jiiiliciiimjiistuiii,ac sine suspicioneforcdcccrijimus,
prosuisdclictisacpopuli i^nor:iiitiis; (|uod nusi|u:im eoquiid ;ipud eum lionor;ihiliorcsi|ui(|iiec,ollig;iiilur,
apud ali(iiios pcnilus iiivciiitiir, cuni sit canoiiicis ac pcr hoc ralum ct liimum penitus sit (|uo(l :ib ipso
nimirum coiitrariuin oinnino pr;i'ct'ptis: et i|uiid fiicrit iii(lic:iluai. Si (luisautem noii aciiuievcrit iis
s:i'viusest, (|uia suis stipendiis pcrdistinctis mcii- iiu;i' ;i iuibisedita sunt. excommunic:itus exislat.
sium viees pr:i'cipi (liciintur pr;cdicta pcrlicere mi- X.WII. Uc eo ijuod
nonoportcat palliis prxtcr tempora
nisteria . ijuod ab apostolico muniminc modis om- et liica ct dc co r/uod 7iequar/uam
dcfinita vestiri.
nibusostenditur alicnum. Ihrcautcm omnia inaguis j.
eos, i/ui cx ordine monachico facti sunt., conveniat
cl inultis ac vehcmeiitissimis d.imnationilnisdiijnos sclicmate uc stola monachicso convcrsationis cxuere.
iiiijusmodi slatuunt probantur cnim lilcs per h:cc
;
Secundum traditas formas per singulas provin-
(|u;e faciunt, etiam s;itanica jact:inti;i et su|tcrbia
cias, ac rcgiones et urbes in ecclesi;isticis promo-
lanr;uere. Ouis(|uisei'i;o mctropolitanoriim post haiv
tionibus et('(insecrationibus ill;i qua- indicia etsigna
sancloe ac universalis synodi dcruiitionem eadem
suutordinis qui unicuiiiue incsse videtur, retineri
audacia vel superbia et contcmptu abusus, non pcr
dccerniinus. ita ut episcopi, quibus concessum est
sc cum timore et ;ilacrit;itc, scu cunscientia bona,
palliis uti, certis tcmporibus, in eisdem temporibus
dcbita ministeriain propri:i civitate. sed per suHYa-
et locis, iis iiiduantur, ct tanto el tali non abutantur
ftancos e|)iscop()s suos cHicere tentaverit, piBnas ex-
amictii propter typhum, et inanein gloriam, et hu-
solvat corain proprio p;itriarcha, et aut corrigatur
manum placorem, iitque sui amorcm omni videlicet
aut deponatur. ;

tempore divini sacrificii, et omiiis alius ecclesiastici


XX\". Qiiid scmptr depositi tenciuitur (jui consecra- mysterii, hunc inepte portantes illos autem qui re-
:

tionem in quocuniiue nradu Metliodii ct Ignatii vercnter moiiasticam vitam sectati sunt, et episco-
siinctissimorum patriarcluirum liabiicrunt, et Pliotio palem meruerunt honorem, conscrv;ire schcnni, et
invasori etiam post scntcntiam i/ux sijnodice fucta amictum monachicorum indumentorum, et ipsam
est Constantinopoli, consenserunt beatam vitam decernimus; et nullus (nnnino habeat
Et hoc debite sancta synodus definivit, quatenus potest;item deponere jiin dictuin schema, propter
e|)iscopi, presbyteri, diaconi et subdiaconi niai):n;T> tyidiumet arrogantem voluntatem, iie per hoc iiive-
ecciesise, qui consecratioiiem -Melhodii et Ignatii C niatur propriorum transgressor paclorum: sicut
sanctissimorum patriarcharum halnierunt, et secun- eniin ibi conlinuus jialliorum amictus tastigiosum et
dum insolens illud el durissimum cor Pharaonis sua» gloriic dedituin demoiistrat ciiiscopirm, ita et
olHJurati sunt, et us([uc nuuc niinimecum hac sancta hic depositio ac denud ilio monachici habitus niliilo-
el universali synodo conveuerunl, scd nec nobis miiius eisde:n subiniltit criininibus eum qui hoc
eonsonare in verbo veritalis voluerunt, quinimo feeisse captus exstiterit. Ouis(|uis ergo episcopus
invasori Photio concorditcr consenserunt, depositi praHer delinita siiii scripto tempor;i se pallio indue-
siut, et omniiio sacerdotali operatioiie privati. quem- rit, aul monasticarum vestium .sidiema deposuerit,
admoduin nec multuin aiite beatissimus papaNico- autcorrigatur, aut a patriarcha proprio deponatur.
laus judicavit et nequaquam tales in sacerdotii Et post lectionem canonum, iterum stans in medio
catalogo recipiantur, ctiamsi ex hoc converti volue-
Balianes m:ign.' ::entissimus patricius et pm^positus
rint; nisi in perceptione sanctificationum [al. myste-
riorum], qua dignosnullatenus eos, nisi per multam per jussionem Christi amicirum imperatorum dixit
misericordiam, judicamus ; non enim suntdigni ad ad s;inctissimos loci servatores : Post lectionem
priorem hon n-em restilutionis locum per pceniten- divinorum et sacrorum canonum quid deliberat
liam invenire, secundum exosum illuin Esau, licet
cum lacrymis expetisset eani. sanclitas vestra adhuc fieri? Sanctissimi vicarii
senioris Romte ac orientalium sediuin dixerunt:
XXVI. Quod clcricus depositus, vel injuriam passus
ub episcopo suo, potcstatcm habcat recurrere ad Subsequatnr expositus terminus, in quo cursiin
majores Ecclcsix catholicse princjpcs, id cst, ad U omnia continentur quK acta sunt in hac saneta
summos pontifices. synodo, et legatur in audientiam omnium, si pla-
Placuit et hoc sanctse syiiodo. ut quicunque preshy- cet hoc sanct;B synodo. Sancta synodusdixit: Pla-
ter aut diaconus a proprio episcopo depositus fnerit,
c;et, justum enim etbonum est. Et post hoc ascen-
propteraliquod crimen, vel si quamlibct in justitim
se p;ili dixerit, et non acquieverit judicio [iroprii dens jletrophanes Deo amicissimus inetropolita
episcopi, dicens eum suspectum se habere, et vel Smyrnre in superiori partesynodi, legit terininuin.
propter inimicitiam quam erga se tenuerit, vel Similiter et Cyprianus Dco amicissimus metropo-
propter gratiam quam aliis quibusdam pr^T^stare
voluerit, idcirco in se fuisse Uile (|uid operatum,
lita Claudio|)oleos in inferiori parte synodi cumdem
potestatem habeatad melropolitam ipsius proviucire terminum legit in audientiam omnium.
concurrere, et eam quam putat injustam deposi- Tcrminus sanctse ac universalis octavse sijnodi, riuse
tionem, velaliam kesionem denuntiare: metropolita facta est Constantinopoli.
vero ille libenter susci|iiat hnjuscemodi, et advocet Sancta, magna, et univer.salis synodus, qure per
episcopuni qui deposuit, vel' alio modo clericuin
diviiiain voluntatem et gratiam et sanctionem ami-
l«sit, et apud se cum ;iliis ctiam episcopis negotii
faciat examen, ad conlirmandum scilicet sine cjmni corum Christi ac Deo confirmatorum imperatorum
suspicione, vel destruendum pergeneralera [o/.,am- nostrorum Basilii et Constantini congregata est in
; ::

16:3 ANAST.VSII BIBLIOTHECARII 164

hac a Deo consemnda regia urlie, in faniosissimo A dum rationemsubstantia!, trinura autem, vel tria, si

templo sancta- ac magni nominis Sophix, definivil eura secundura ralionera personarum prsedicaraus
subter annexa: et neiiue a se, ul esset factus, neque ab alio quomo-
Connaturale omnipotenlis Dei et Patris Verbum, dolibet hoc accepisse fateraur sed sine initio et :

quod firmavit coflum sicut cameram, et construxit ;etcrnum et solum semper existentem, et secundum
fines terr.e ac citterorum universorum slatura, ul eadem, et sirailitor hubentem, et nullam coramuta-
insubstantialiter esset, ellecit. et regit, et conlinet. tionem vel conversionem admiitentem, factorera et
et salval, qui dicit per Isaise propheUe vocem : As- conditorera oranium inteiligibilium el sensibilium
pice in caitum, quiti ccelum, ut fumus, solidatum est existentem : sic enim et sancta et magna Nicxna
terra autem, ut vestimentum, vetcrascet : qui autem synodus exponens fldei symbolura ait : Lumen de
hnhitant eam, sicut Itxc, morientur ; salutarc autem lumine, Deum verum Filium de Deo vero Patre raa-
meum in xternum erit. ct justitiu men non defirict nifeste prapdicans, ct reliqua, ut catholica Ecclesia
(Isa. u]: qui propter nos secundum nos factus est, acci'pit,quaraetnossuscipientes uno sensu,vesanum
et ccelestem justitiam super terram plantavit, et di etveritatis inimicura.Vriumanatheraatizamus, etora-
xit : Cdtum et terra transibunt, verha autem mca non nes qui cum ipso vel secundum ipsum de thearchica
transibunt { Luc. xi ) : qui dixit ad omnes qui in eum B et beata Trinitate -o £T£poou5iov, id est alteritatem
crediderunt : Si vos manseritis in verbo meo, veri- subslanti;e, et dlssimililudinem la^sis sensibus opi-
(liscijinli mei eritis, et cor/nosrdis reritatem, ct vcritns nantur; iiihiluminus autem et secundam sanctam ct

liberabitvos {Joan. viii ). Iste solus infinit^e potenli;i' universalem synodum suscipienles similiter pneu-
Dominuset Deusnostermultos(|uidera ;iliosab ulira, matomachum [('/«<, Spiritum impugnatera], quin-
et longe ante, horaines mancipatos mendacio, et imo theoraachura [ id esf, Deum impugnantem ]
verilatis inimicos, in agro suo. id est in Ecclesia, anathematizamusMacedonium, neque in personarum
mala zizania secundura evangelicam significationera discretione differentiam substanti;e Patri et Filii,
sfminantes [Matth. xiii ), et mundum frumentura et divini et principaiis Spiritus jnxta praedictos h;e-
divinse justiti» operire tenlantes, veluti (|uidem s;i- resiarchas recipientes, neque in una c^idemque sub-
pientissimuset oinnipotentissimus agricola, evulsit stantia personassecundumaraentissiraum Sabellium
atque disperdidit, etad id quod omnino non est jure confundenles. Insuper et confilemur unicum Dei
convertit: salutare autem suum semper ad monen- Verbum incarnaium. et factum fuis.se propter nos,
dum pneparavit, et juslitiam suam firm;ivil, et ma- secundum nos. Non enim angelus, non legatus, sed
nifestiorcmexhibuit. Sed niliil minus. et in instanli- ipse DDminus venit, et salvavit nos, et nobiscum
bus tempnribus zizaninrum satore, per quosdem C factus est Emmanucl et iste erat Dcus verus, Deus
:

pravissimos el impiissiraos homines, ecclesiasticum Israel, et omnium salvator, secundura divinas et


agrum inutilem reddere tentante, a-quali eademque priqiheticas voces. Unde et sanctissimam et nupti;i-
providenti;i et liunc sollicitudine dignum exhibuit. rum ignaram Mariara, ([ua? illnm pejierit. proprie
et asordibus iniquitatis eripiiit, atque ad puritatem ac veraciter Dci gcnitricem fatemur, (|uemadraodum
revocavit antiquam : piissimum enimet trani|uillis- universalis tertia synodus qu;e prius a|iud Ephesum
simum imperatorem nostrum, (|iii divin;c justitia! congregata est pra>iiicavit ; cuni (|ua el nos horainis
amator, et injustitise hostis, et in mandatis ejus ma- cultorem et jaclantissimum atque Judaicum sensum
nenlem discipulum ipsius demon '"atum incorni- habenlera Nestoriura anathematizamus, duplicem
ptum el scientem, el eonservantem verit;itcm exci- diiccntes unumenmdemque (".hristum et Dominuin,
tavit ad injustiti;e confirmationem : qui per super- Dcuni sciiicet perfcciiim et liomincm perfectum in
nuni auxilium, cl gratiam eeclesiastici tabernaculi, una persona, utriusquenatui';r dilfcrenlia ; sed pro-
architectos a flnibus orbis terrarum in hanc a Deo prietales inconvertibiles et inconfusas perpetuo
construendam et regiani urbeni convocavit, et conservantem, queraadmodum et sancla universalis
universalem synodum congregavit, qua; evange- (iu:irt:i synodns dogmatizavit : quam cum jara nu-
licarum sanctionum, el .Mosaiyarum, et prophe- D meratis tribus conciliis, tanquam sanctnrum evan-
ticarum legum, atque ;ipostolicorum ac paterno- gcliorum quatcrnitatem suscipientes, anatheniatiz;i-
runi, necnon etsyiiodicorum maiidatoruin inunimiiia nius dclirum Eutychetem, et vecordem Dioscoruni
cuslodiens, pietatis terminos renovavit, et verit;i- (|uin et duas natiiras iii uno Christo secundum m;i-
tcra et justitiara in ecclesiasticis atriis pr.edicavit. nifcstiorem expositionem sancta; quint;eet universa-
Hinc ergo et Chrislianornm sinceram et inimacu- lis synodi pinedicantcs, anathcmatizainns Severum,
latiini fidcm, el dognin urlliodu\;e rcligionis oin- et IVtrum, cl Zo.iiMin Syrum: Origencni etiam (|ui
nes ;
qui apud e.im conveiiimus sacrati, roborantcs, vana siipuit, et Theodorum Mopsuesti;c; Didyiiuim
credirausinunuraDcum in tribusconsubstanlialibus (|uoque pariter, ct Evagrium, (|ui eliara secundum
et divinis ac principalibus personis, ulput;i quemad- e;isdcm ct diversas upiniones eodera perditionis
nioilum in tribus sidibus •i
invicem iiidissimilibus, irrcliti sunt baiMlliro, cl ciim pnedictis synodiscon
vel iii totidem splciidoribus. uiiam luiniiils iiitueniur S((ii;iiilein et eadcin seiiliiMitem sanctain et univcr-
naluram : unum quidem el singularem Deum secun- salein sexlam synodum suscipientcs. qua: in unius

» Soles dixi, quia in Gneco sic reperi, causa necessitalis.


: :

1()5 lNTKIU'Iit;TATU) SV.NODI VIII (ili.NIiKAI.lS. — ACTIO X. 100

Cliristi (luai)iis natiiris i',onsoqueiiter etiara duas A pliaiitasiam ot iiutativefactuscxstiteril, pn;ilMilitio-


operationesac tDtidcin viilnntatessapi(>nter assevera- ucin si'ilicct imajjinis Christi et Salvatoris iiostri,
vil. .Vnatliematizamus auteni Tlieudorum, qui fuil simul ctiam sublata: forma! cuin ea, verissiina; illius
episiopus etSergium, et Pyrrhum, et Pau-
1'liaran, et deifera! carnis: bifarie quippe Intelligilur omne
Iiini, ae IVtrum, impios pnesules Constantinopoiita- quod noqua(|iiam imai;iiii! comprclienditiir , aut
nornin lM'clesia', alijuc ciiin cis lloiioriiiin " Kuiiia', vclnt uos cxislcns, aiit viilnt cxist(!iis (piiib^in,

uiia ciiin Cyro Alcxandria', iiccnon ct Macariuin scd inininK! cipiiiprchciisibilc, iit pdlc iiivisibilc ct
Anliocliia', ac. discipuhim ejus Steplianuin, ([ui malc obslrusiini. Si (|iiis i^itiir iKirniii aliiinid fortc
opinioms .VpoHiiiarii, et Eulycihetis, ac Severi, im- snper Christo omiiium nostrum Deo et Salvatore
piorum ha-resiarcharum dogmata sectantes, sine pcrhibuerit, impius liquido dcclarabitur, quan-
operalione ac sine voliintatc animatam aiiiina ratio- do(|uidem unum horuni non fuisse factum sccuii-
nabili et intcllectiialHJi Dci cariicm, scnsilnis hesis, dnm vcrilalcni hominem Eniinanucl ostcnilit,
et revera siiie ratiune, pncdicavcruiU. Si cnini Dcns altcrum vcru factnni quidem fuissc sed hnmanis
perfectus ct homo
perfectus unus idem Christus et priiprietatibus caruisse, et assumptam carnem di;-

Deus certissimum est, quod nulla secunduin


exstitit, posuisse, ad divinam atque incomprchensibilitatem
partem naturarum, (|ua3 sunl ei, sine voluntate vel ^ per omnia recursum fecisse demonstrat : (|uod alie-
sinc opcratione consistat, sed secundum ntramque num cst ah omiiiliiis divinitus iiispiratis Scripturis :

substanliain volens et operans consummaveril ma- (|ua' ctiain itcriim eum vcntiiriiin judiccm omiiinm
gniim dispensationis mysterium, quemadniodnm e^ prorsus afnrmaiit, siiniliter([ue videndum, quemad-
omnium deiloquorum chorus, ab apostolis usque ad modum visus est discipuliset aposiolissuis ad ctelos
nos, hoc certissime sciens, eliam imaginem humanae assumptus. Illud autem Manichaaica opinioneac ira-

illiiis formas depingens, erexit •, impendens utrique pietatc plennm quo inseiisate dicitur, de eo di-
est,
parti uiiius Christi distinctas invicem naturales pro- vini David cl0(|uiuin pronnntiatum fnissc, et i(uo(l
prictates: per qiias procul diibio signilicationes, et perhibet : In »olc posuit tabiiixicuhiDi suuiii iPsal.
notiones divina' ipsius cl huinan;e naturx' inconfuse xviii); cura videlicet hKc impietas abjectionem ac
liermanere creduntur; sicutetiam septimam sanctam depositionem significari per id Dominici ac Deiflci
et universalem, in Nic?ea secundo celebratam, syno- corporis opinetur sed Verbum veritatis et de phe-
:

duni orthodoxe dogmatzassc novimus, unum et ronyino Manete et de singulis qui cum eo sapiunt,
<i

eumdein Chrtstum et Dominuin invisihilcm et visi- el Icouomacliica' sunt auctores hiereseos, at([ue de
bilem professam et incomprehensibilem et coniprc- aliis omnibus luercsiarchis ac impiis fiducialiter
hensibilem,etincircumscri|)tum et circumscriptum, ^ ait : Non ncque intellexerunt, sed in
cog;'.overunt
impassibilem etiam et [msibilem, atque iuscriptibi- tenebris ambulaverunt. Eteuim, o qui derelinquitis
lera bet scriptibilem. Cui concordans et sancta hsec vias rectas, et arabulatis in viis tenebrarura : o qui
et universalis synodus magna voce anathematizat hetamini in nialis, et exultatis in eversione mala
Anastasium, Conslantinuni, et Xicetam, irrationa- quorum seinita' prav;!» sunt, et curvi gressus eorum,
lem stercoralis': nominis pr.TsuItatura, vel quod est ut longc faciaiit a via recta, et alienos a justa sen-
inagis dicenduni putredinem, necnon etTheodusium tentia. Et rursus : Qui a vento corrupta seminave-
Ephesiura. et Sisinnium Pastilara, et Basilium Tri- runt, et eversio eorura excepit eara {Ose. viii). Et ite-

cacabum, quin potiuset Theodoretum, et Antoniura, rum Qui innitilur mendaciis, hic pascet ventos
:

atque Joanneni quondam pripsules novK Roinie, re- {Prov. x). Idcm aulcm ipse perse([uetur aves volan-

gi;ecivitatisChristianoruiii, imo Christi calumniato- tes;derelinquit enim vias vine;e su;e, in axiis autem
res ; quera videlicet nequaquara valuisse idolorum agri sui errat: dcambulat enim per inaquosum dc-
exterininare statuas, ut de eo pronuntiavit prophe- sertum, et terram extensara in siti, congregat autem
tarura catalogus, operibus et verbis pncdicavcrunt in raanibus suis sterilitatem : propter quod hos om-
adhuc etiam Theodorum, qui dictus est Crithinus,
et nes iransmittit anathemati, et dinumeratas nobis
quem magna synodus convocans, et
et Iisc saiicta et
D sanctas et universales septem syiiodos reci[)iens, el
redarguens, magna voce anathema ipsius auribus hanc octavara universalem synodum congregavit per
intulit siraili quoque raodo anatheinatizaraus et
: gratiara oranipotentis Christi et Dei nostri, et pie-
omnes consentaneos et fautores eorum, a quibus tateraacstudiuratranquillissiniietdivinitusroborati
dicebatur quod sermo divinse incarnationis per imperatoris nostri, ad excidendum et disperdcndum
Maxiraus egregie Ilonoriura papam defendit in
» quod scri|itibile, sicutde anima hominisetsimilibus
dialogo cum Pyrrho, ut dictum est sup. in vi synodo, sentiendum cst. Euit. Rom.
act 13. = Sterconilis. Stercoralis nominis |ir;\'snlatnm idco

Inseriptibilrm. Omne incircumspectum ct ins-


i)
ap|)ellathos ([uos norain;ivil, ([uia cum esscnt Con-
criptibile est; Deus euim incircumscriptus cxistens stantini im|ieratoris, qui diceb;itur Caballinus, tem-
nec scribitur: non autein oinne inscrijitibile etiam pore Constantinopoleos pr;csulcs, h;oresi ejus favo-
incircumscriptum namanima bominis ; inscri|itibilis rem pessime conimodahaiit. Edit. Rom.
existens, non est incircuniscri|ita et : cinilra, omne J .Manes furia, quo Manicli;ci a[ipellati sunt, qui

scriptibilectiaincircumscri|itumest: ([uid([uid enim recte plieroiiymus Gr;pce dicitiir, ([uia secum fert
per colores scribitur, et loco niultnm ante circum- nomen insani;e: manes enim insanus intelligitur,
sci|itura est iion ergo circumscriptum hoc est
:
167 ANASTASII BIBLIOTHECARIl 163

per eas exortas prnpnpines injustifuT', ;u; initiiios ni- A loco, Nicolaum t)Mtissinnim et plieronymum b |)a-

sus seu promotiones, ad erfieienclum pacificum Ec- pam Uomiedcsursum misit, qui jaculis ei)i-
senioris
ordinem et orbis stabiiitatem. Non enim sola
clesise stolarum suarum alque verborum et Photii fautores
verorum dofrmatnm privatio novit perdere male opi- l)rincipes ac potcntcs perculil, et versa vice veteris

nantes, et tumnlluari ac turi)ar;> Kcclesiam. sed et historia^, (|ucmadmo(lnni altcrum quemdam Madia-
divinorum mandatonim pnrvaricationes nihilomi- iiitam Photiumcum Isiaclitidc ecclcsia nKrchanlem,
nus eamdem pcrditioncm non vii;ilantibus e\citant, sccundum zelatorcm, Phinces, veritalis mucrone
et implent orbem qui Christi a|)-
a-stu ac lluctibus pupugit, et acquiescentem remedia niedicinalis di-
pcllationc censentur: (|U(id etiam et perPhotii mi- sciplinse suscipere ad adulterii vulneris sanitalem,
scri insipicntiam cl astntiam et malii;nam operatio- et cicatricem conse^iuendam, eliam penitus intcr-
nem pcrinstantia tcmpora factum est, qui non peros- fecit : atijuc cum conjuncla ei quasi sacerdolali

tium, sed per fcncstram in caulam ingrcssus ovium, dignitatc per anathcma, ut alter Petrus Ananiam et
quasi fur et latro, animarum grassator, (|uemadmo- Sapphiram, qui divina furati suiit, morti transmr
dum DominicHs scrmo dcsii^nat, omni tcmpore ac sit [Act. v). IIujus autem definilionibus ac decretis

omni fortitudinc fiirari cl mactare ac perdere ralio- innixuspiissimusctChristiamicusiinperator noster,


nabilcs pecudes Christi tcntavit, multasque persccu- B iniem C(plcstis impcrator ct dominus majcstatis in

tiimes operans, plurcs custodias, ct carceres, ac rc- salutcm orbis tcrrarnm crcxit, Photio ijuidem con-
rum pnblicatioiies, atque longissimos exsulatus cl venienlem imparlitus cst locum sanctissimum vero ;

super ha'c insimulationes, sed accusationes et falsi- patriarcham Ignalium ad thronum proprium revo-
loquia et scriptiones fictas, contra omnes zelalores cavit ; porro ad perfectam discretionem et distinctiO"
pietatis, et propugnatorcs veritatis, commentan- nem ejus quod bonum esse constat, et expedit. Yi-
do, non destitit jiistissimum videlicet ct lcgiti- carios ctiam ex omnibus patriarchalibus thronis,
nium alqnc canoniciim siimmum saccrdotem Cnn- nccnon omiiem cpiscoporum calalogum, qui sub
el

stanlinnpolilaiinrum l':cclcsia>, sanctissimum scili- polestntesuadegil, in idipsum collcgit: qui vidclicet


cet patriarcham Ignatinm, ut alter quidam Se- convenientes raagnam hanc et universalem celebia-
verus seu nioscorus, expellere machinans,. et in- vimussynodum, et cum niulto scrutinio, et proba-
star latronisadulteri sedem illius invadens, et mille tione, atque tractatu, delimate acconvenienter sc.an-
(lepositoriis scntcntiis ac totidem ;inathematibus af- dalorum et zizaniorum radiccs, una cum germini-
fatim euni siibmittcns, at(|uc nuiltifaric multis(|ue bus, gladiospirilus cxcidimus, insoiitem scilicet cl
modis incessantem turbationem et lestum cunctis sanctissimumpatriarcham Ignaliuminpropriithrou'
Christi et Salvatoris nnstri ecclesiis cxcitans. ^e- "-*
Photium pervasorcm ati|ue
cardiiie stabilientcs, et
rumtamen non est infatuatum sal terr.T, neque ocn- adultcrnm cum omnibus sequacibus suis et nequitla;
lus Ecclcsia' pcnitus cxlcncbratus, nei(iie luminarc, fautnrihus condcmnantes. Dicit enim (luodam loco
nialitia' spiritilms, pictatis cxstinctum est nc(|ue ; per prophct;c voccm universnrum Dcus Troptcr :

ignis divinx charitatis consumptoriam et iiiccndcn- muUtUis iidinvrntkmum suarum de domo [mra rji-
tem operationem peccabilis et levis materia; perdi- ciam cos; rt ultra non addam, iit diliijam cos. Do-
dit,neque sermo Domini, qui est acutior gladio luit Ephraim, radiccs suas aruit, fructum tiltra mn
ancipiti, et cogitatinnum discretnr, inefficax invcn- affiret [Osc. ix). Et iterum Chanaan : in tnar.u

tns est, neque snlid;e petne fnndamciitum cnllusio- rjus statcra injustitisc, virn infcnr dilcxit: ct di.Tit

iiibus vel innndalionilins lliiminnm ct plnviarnm Ephrniw: Ycrumtamcn divcs factus sum, invcni
dcmersum cnncidit;sed lapis angnbiriscl prctinsns, 7-efrigcrium mihi. Omncs laborcs ejus non inv>
qui in Sion, id est in Ecclesia positus, super quem iiicntes etproptcr injustitias, quaspcccavit {Osc. xii)
fundamentnm apostolorum prnphetarum in a-difi-
ct Et iterum Et hxrcditahuytt domus Jacob eos qui
:

catinnein Ecclesi;e pnsitum est, inultns qnidcm ;ili()s hxrcditntc rccupcrant eos : et crit domus Jacob ignis,

in gencratiniic nostra emisit volubilcs lapidcs siipcr _^ ct dfimus Josrph Itnwmd : domus autcm Esau in sli-
tcrram, iit propheta dicit », :ib ninni nrdinc cat;ilngi jndam, ct cxnrdrsccnt in cos ct comcdcnt cos, et tion
ecclesiastici etiam in regnante urbe, ac Roina nova, crit qui iijncw fcrnt domui Esau, quin iJominus
cnnfringentes scilicet et conterantes machinamenta lomtus cst{Alid. 1, 18). Miser namque Photius erat
eorum qui devaftare veritatem et divinam jnstiti;im veracitcrul homo qui non posuit Deum adjutoreni
voliicniiit cl lent;ivcruiit : potiiis aiitcm ;itqiii' pra'- snnni, sinl spci;ivit in multitudine vcrsiiliarum su:i-

cipiic vcluti ((iicmdam ;illcriini :ingnl;ircni hipiilcm runi,ct iir;i'valiiit iii v;init;itein ni;iliti;iriiin snariim.
illius quo(l;iniinndo cnnscrv:inlein, (|iiantiiiii licri po- secundumvetcremillnml^pliraim.disccdcnsadivinis
test, imaginalcm simililudincm contra Phntii pro- justificationibus : qucin irridcns ct subsannaiis pro-
pugnacula, tanquam a quodam excelso et perspicuo phelicus sermo, ita dicit : Ephraim fartus est subci-

" Prophelam
liic Zachariam designat, ((ui mv- congruum sibi fertnomen. Ergo Nicolaus, qui verum
sti(^eintcralia si^cundum veterem editioncm dicit": et idoncum actui sun nomen ferre visns (>sf, aptc
(tuoniiim liipidrs snnrti vokuntur siiprr Irrrnw phcrniivmiis dicliis cst. Nicid;iiis (luiiipe ivHCfds ;»/-
ip.;ius. piilii^ iiitcrprcl:itiir: vicit cnim iiuippe reclc non
1'
piirronywus. Phei-onymus dicitur, qni vcruin cl, scntenlies, scd ini(|uc agcnles. Edit. Rom.
:

uyj INTERPRliTATlO SVN(M)I Vlll (iliNERALIS. — ACTIO X. r,(t

vcnlitis iianis, 'jiii noii irvnsiitiir, ct iiiiiinlunirnitiil A scii laicos aii;illii'Mi:ili/.;imMs ipMiiisiiui! a sin s
sedu-
ulieni finlitttiUnnii ijus. Ipni- autnn nnn (tijnwit. it ctiiini' at(|iii' inalitia i'iuivi'i-laMtiir

citni rfHdrtnrnnt n, i't iiis.f mn cnijniivit, ct hninilin-


Uiisilias piissiuiiis ct Christi aitnintissiiiius
bitw injuria Israel in fucicm ipsius, ctin omnilnts /i/s impcralrir
ad sawiam sijnodum di.rit
non cst converstts ad Dominum Deum suum. Eplintim
columba, a mensa Mijyptum invocabat, et in Assijrim Dicat nunc sancta et uiiiversalis synodus, si
om-
ibat cum pivfccti fitcfint, immitlain supcr cos rete nibus sanciissimis episcopis concordantibus
:
atque
meum, sictit volatitia ca-li, ct altraham et corripiam consentientibus pnesens terminus sit depromptus.
eos in auditioncm trHjtthitionis eoruni (Ose. vii) : in Oportet enim divina quieque cum universormn con-
supremam quippo arrogantiam elalus est contra sensu et consonantia in ecclesiasticis pncdicari
et
beatissimum papam Nicolaum senioris Romse, ma- confirmari coUegiis. Sancta synodus exclamavit :

liliie sua^ vcneiuiin evomuit: et falsosvicarios trium Omnes ita sapimus ! Omnes ita prsedicamusl Omnes
quasi Orientaiium seiliiim congregans, et concilium concineutes et consentientes prompte subscribimus I

synodale, ut putabalur, constituens, et accusatorum lloc est vcritatis judicium ! IIoc est justici;e decre-
aetestium componens nomina, et personas ac verba tum ! Ha-cest canonumexpositiD !^H;ec est ecclesia-
formans, quiBsinguliseorumquasiaptarividerentur. B sticse ordinationis defensio Hanc synodum zelato !

qui in synodica jiulicatione inveniuntur, et quasi Deus congregavit Sanctissimos vicarios senioris
!

monnmenta borum libros falsidicos fingens. et Romae et aliarum trium patriarchalium sedium
scribens, atque componens, anatheniatizare prssum- ultionumDominusin idipsum coiivocavit! Piissimum
psit pnvdictura beatissimum papain Xicolaum, ct imperatorem nostrura, et diviiiitus gubernandum
omnes communicatores ejus ita ut ex hoc etiam
; dominum Deus direxit Nos haec synodica ligamenta
!

universos qui sub coelo erant pontiflcesetsacerdotes, etapostolica sine ulla evacuatione custodimus
Xon !

id est et ca^teras patriarchales sedes, et omnem jam iocura haliebit tyrannis eorumqui Ecclesis in-
sacrum catal igum qui sub ipsis degit, sub eodem juriara inferunt! Xon jam timorc potentatuni tenen-
comprehenderet anathemate. Erant enim omnes tiura mundi violenter et coacte ;id iiiicita iabemur !

certissime communicatores pnelati iiontilicis, in Haec sancta et univer.salis synodussinescandalo de


eum et qui cum ipso sunt propheticus ser-
quibus cstero conservabit Ecciesiam per gratiam omnipo-
mo redarguens et diffamans, ita dicit Multipli- : tentis Dei nostri Jesu Christi! Multos annos impera-
cavcrunt, iit intpie agerent, ct lcijerunt foris Irijes, et torum Basilii,Constantini, ac Leonis;muitosannos!
invocaverunt confessionem [Isa. lix). Et rursus : Et B;tsilii orthodoxi imperatoris nuiltos annos! Amato-

mcditati sunt in cordc suo sermories iiijustos, et po- ^' rem veritatis, Doraine, conserva Renovatorem ac !

suerunt retrorsum judicium, et justitia longe recessit custodem divin;c justitis, Domine, muni Basilio !

ab eis : quia consumpta est in viis eorum veritas : ct novo Constantino seterna raemoria Novo Thec- !

per vias rectas non potuerunt transire, et veritas sub- doro aeterna memoria Xovo Marciano ;eterna
!

lata est : et transtulit mcntem suam, ut non intelli- raeraoria Xovo Justiniano ;eterna nieraoria Eu-
!
!

geret. Et qid dcrlinat a malo, impugnntur : et vidit doxi;e piissim» August;B niultos annos ! Eudoxi;e
Dominus, et tion placuit ei, qui non erat judicium nov;c Judith 'eterna memoria ! Xovae Helen;ie aeterna
(Ibid.). Et rursus : Hxc
Super tribus dicit Dominus : raemoria ! Novse Pulcheriae ffiterna raemoria ! Deus
impietatibus Juda, et super quatuor non convertam conservet imperium vestrum ! per vos universalis
eum, pro co quod repulerunt legcm Domini, et prxce- Ecciesia pacem obtinuit! Principes pacis Deus paciti-
pta cjus 7)0« cttstodierunt [Amos ii). Hunc itaque qui cet iraperium vestrum Coelestis rex terrestres conser-
!

sic affectavit, et talibus ac tot conatibus et teraeri- vet! Photio invasori et adultero Constantinopolitano-
tatibus turbavit et concussit totam sanctam catholi- rum Ecclesise anatheraa ! Gregorio Syracusae, et
cam et apostolicam Ecdesiam, et nullatenus con- Eusampio Aparaia» depositis, et veritatis apostatis
verti ac pcBuitere voluit, neque subdi decreto et ct hostibus, anatheinalRepuIerunt divinarura justi-
judicio s;inctarum patriarchaliuni sediura consensit, D flcationumagnitionera.repuIitillosDorainus! Adria
ut eura et rauitum anteanathematizavit beatissimus ni beatissimi papae Roraani et sanct;^; ac universalis
papa Xicolaus, ac deinde successor ejus sanctissiraus synodi septimae Nic;ea; secundo celebratae constitu-
Adrianus papa, ita et sancta haec et universalis toris seterna raeraoria! Gerraani,Tarasii, Nicephori,
synodus reprobavit, et anathema magis ac magis et Methodii venerabilium patriarcharum aeterna
raandavit, dicens ad eum ex persona cunctorum meraoria. Xicolai beatissiini papae senioris Rora;e
Dei per Isaiae Quomodo vcs-
prophet;ie vocem : ;eterna raera ria ! Propugnatoris veritatis iPterna
tiinentuin in sanguiite non erit mun-roinquinntitm memoria 1 Adriani beatissimi ^mpx Romaiii multos
dttm (Isii. IX). ita nec tu eris mundus, quia Eccle- annos ! Ignatii sanctissirai patriarch;B Constantino-
siam Christi adulterasti, et populumDoraini muitis poleos multosannos! Theodosiisanctissimi patriar-
partibuset multis raodis scandalizasti et pcrdidisti ch;e Ilierosolymorum raultosannos ! Michaelis san-
eos autem qui se sic non habeiit, sed iili faventi^s ctissimi patriarcha; AIexandri;E multos annos! San-
adha?rent, si quidem episcopi vel cierici sunt, in per- ctissimorum vicariorum scuioris Rom;e et aiiorum
petuum depositos fore pr;ecipimus;monachos auteni patriarchalium sedium multos ! Sanctset raagmcac
Patrol. CXXIX.
:

171 ANASTASII lilBLIOTllECAIUI 172

univcrsalis octav;c synodi a;tcrna mcmoria ! 1'hotio Ae medio rcmovit Ecclesia', hujusque multi lemporis
et Gregorio ac Eulampio Iriplici funiculo nci|uitia> procellas compescuit, et ad lim|iidara tranquillita-
anatheraa! Vivitica Trinituslrium typhuni deposuit. tem traduxit. Gratias ergo agimus Doraino, i'atres

Omnibiis consenlaneis et sequacihus eorum ana- venerabiles, de oinnibus bonis quae nobis a Deo
thema ! Multos anuos imi)eral(jrum liasilii, ct Con- cunccssa sunt. admillimus etiam zelum vestrum,
i't

slantini, el Leoiiis! Maiinorum iin|)eratorumcl dicta- qui secundum Dcuni cst et optamus a munilicentia
;

turum raultos annos Eudoxix plissimic Aui;ustae


! raagni Dci et rcgis uiiivcsitatis opulentain retribui
mullos annos ! Orthodoxorum impcratorum niultos vobis merccdem, dolores vestros et labores recom-
annos Deus conservel imjjerium ipsorum
I ! Ouis- pensantem : pro quibus et tranquillitas nostra festi-
quis eistyrannis ohsistere tcntaverit, vel obsistcntes nabit rcDcerc ct animare vos, et omne desiderium
iiequani consiiium conlra cos moventes compericns vcstrum iniplcre. Justuin autem duxiraus in om-
ininimc propalavcrit, anathcma sil a Patrc, ctFilio, nium audienliam exprcsse fatcri, pro communi
cl Spiritu sancto, ct Ecclcsia primogenitorum, qui oranium nostrum muniinine, et sancUe Dei Ecclesi;e
scripti sunt in ccelis, et a sanctis et universalibus persevcranti tran^iuillitate, propter eos qui coramuni
octo consiliis. invideiit et vulnerantnr quidem sagitta
felicitati :

Basilius j^Hssimus imperator ad sanctam et imiversa-


B ser|)ciitis super ccclesiastica ordinaiioiie, congratu-

lcm si/nodum dixit :


lantiir autcm ejus comniotiuni ct ;estui. at(|ue deli-
cias existiraant, si viderint eain in tcmpestale llu-
Licet manilcste laboravcrit saiutitas vestra tam
ctuanlcm." Talibus ergo expresse hodie dicimus :

loci intercapcdine, quain tcrapuris inora in mu-


Ouisquis habet aliquid adversus hanc sanctam et
nicnda divinitus urbe nostra conservata sed magnis ;
univcrsalcm syiiodum dicendum, vel contra hujus
iiiuneribus ac divitiis Christus Deus noster rccom- stct in incdio, et qu;e sihi
canoiies, aut tciininuin,
peiisabit vobiscondignas vicissitudines, et tranquil- sive (|uisquam
videntur, dicat, sive cpiscopus sit,
lissimum el a Deo munlenduin imperium nostruin aut ex qui civi-
de ecclcsiastico clero, sive laicis, iis
pra^slabit vobis, quidquid ab eo cxpelieritis ad Ec- quaquam non
llbus ofticiis raancipantur, exist;U ;

clesiarura veslrarum commudilatem, et vcncrationis


istissccuiidumcanonemdicendiquidquam
datuin sit
vestra; consolationem ut ct deiiiccps orationes et
penitus de ecclesiasticis causis (opus cniin hoc pon-
;

|)reces semper faciatis ad Duininum Deum pro uni- sed cx abundanti, omne
tilicnm et sacerdolum est';, :

versalis statu et coiitiiiua pacc ac salute traiiiiuillis-


os iniipium obstruere volentes, liccntiam pr;rstaraus
sinii et mitissimi imperii nostri. Et oust lcctioncin
omnibus, ut qui in raente habct (|uid ambiguum de
termini, Basilius piissimiis, ct Christo amabilis ini-
C his qu;c decreta sunt ab hac sancta synodo, hoc in
pcrator ad saiictara synudum dixit Utiquc audistis :
satisfactionis salubre
nicdium cxibeat et suscipiat
quse lecta sunt quid ergo videtur revercntix ve-
;
remcdiiim. Noii modicum certamen certavimus, ne-
strae '! Bene expositus est lerminus iste / Placuit vo- nobiscum
qnc hibori cuilibct cessimus, ut et ipsi
bis canuiuim cxpusitiu mcnte.'
aii cst alii|uid in
nostis, ad congregandum eos qui ;i Horaana ct ab
vestra ad anil)ii'uain opiiiiuiicm pertrahens ? veram
Orienlalibus patriarchalibus sedibus convenerunt :

lccit allocutioncm ad sanctara hanc synodum impc-


quos conduccre multi quidem et ante nos conali
rium nostrura, et si conspicitis bonuin csse, lega- sunt, scil nullu modo valuerunt. Non raodicam
tur. Sanct'i et universalis synodus dixit: Qus per-
vcxatiunem et contritioncm ctiam Dco amantissimi
linciit ad utilitatem Ecclesi* Dci legantur, Et ascen- concurren-
suniini sacerdotcs sustiiiucrunl, a longe
dens Leo famosissimus rcgius protospatharius et a qui ergo ha-
tesad sanct;e hujus synodi tractatura :

secretis, legit
bct quid dicendum, dicat, dum h«c celcbratur. Nam,
Basilius piissimus et Christo amabilis imperator solnta sancta et univcrsali synodo, qui apparuerit
dixit : non communicansei,
Ecclesi;c Dci contradiccns. aut
sive episcopus sivc absolute sacerdos, sive digni
!\hiltaiu(luidcm vexatioiiem et laborcm vcstra di- sit,

D late ali^iua pr^ditus, vel alitcr conversatus, veniam


vinitus collecta pertulit sanctitas, singulis vobis
hinci.idc connucntlbus ad fclicissimam urbcin no- ab imperio nostro minime consciiuetur ; sed juste
stram, c;iusa cccli'si;istica' urdin;itioiiis ct coiistitu- condcmnabitur et a civiUUe nostra pelletur ut cor-
tioiiis;pru iiua ctiaiii diuliinuiin iiicu muram susti- rupturct pcstilcns, ctmembruin putridum ct inutile,
nuistis, ct proplcr (luani iniilti el scncctutcm coii- ctcoininuuc corpus Ecclcsi;c violans. Vosautcin aina.
tcmpsistis, et corporalem infirmiUitem parvipen- tores virlnlum,ct Dco amicissimi summi saccrdotes,

distis, et exortes facti eorum ['(/., fortes facti ca qui episcupali dccoramini dono, singuli commonere

(jua', ctc.], (lua' rc^iuici cungruunt, tolerastis, ctdiu- proprium gregera, et ad salutcra ducere nc pigrite-
liirnains('p:ir;itiuiiciiisiiiritiialiuinrilioruinvcstrorui;; iiiini, (lcinonstrantcs (|nantuin m;ilum sit, cos. Ec-
Dcimancntc in tiMiniuillitatc, abilla desilire,
iiiagn;iniiiiitcr pcrtiilistis, Scd trce dolurum ct labo- clcsia

quam Ec-
sit linis suavis, et ct cuiitra cus qui pncsuiit ;iiiiiiial)iis suis insanire, et
rum vestrorum videtis
Nam cuniinunis concur- divinis mysteriis pruptcr iri;itloiial)iles seu viles oc-
clesia-, Dci v;ilde proficuus.
sus, ct in Spiritu saiicto magn;c hujus ct universalis casiones sese coercere. Et quidem subjectum vobis
synodi consensus, omnescandalum ct offcndiculum gregem pcr unumiiucmquc Doininicum diem ver-
:

173 INTEIIPRETATIO SYNODI VIII GENEKALIS. — ACTIO X. 174


lis doctrinae conlirmanles, ad divinarum volunta- A ca sunt noslri ordinis requirere. Nunc autiMu
(luae

tum dirigite perfectionem : ens vero qui errore vidcmiis adeo multos malitia in insaniam accendi,
haTCseos cujus(|uam detinentur, lau(|uam pa- ut (ibliviscentes proprii ordinis, cl ([uod pe-
slores honi convertite. Noverit enim virtutibus des sint niinime cii^'itantes, lcgem ponere ve-
piena iierfectio vestra ([uia si notum fueril n(j- lint oculis, non ul uatura se habct, sed ut ipsi
bis quod h;eresis qua'cunqua; in provincia cujus- cupiunt, et singuli ad accusandum quidem jna-

quam vestrum latitans, non per assiduam (hjctri- jores existunt semper promptissimi, ad corrigen-
nam vestram radicitus cvelhitur, et omnes ad (lum autem (|uid(|uam eoruin in quibus accusan-
orthodoxam lldcm maiiu (hicanlur [nl.. rcduc.dilurj" tur et criiiiiii:intur pigerrimi. .'^cd monco et ex-
canonice hujusmodi episcupusa proprio patriarcha hortor oinncs ([ui tales sunt, ut nialcdictuin et
condemnabitur: et sacris quidem doctrinis atque alternum odium avertentes, et judicare judices
admonitionibiis laliter sacratissimusgrex vesterper desinentes, atlendant sibi et secundum divinam
pascua salutaria pascatur. Ipsi autem in alter- voluntatem conversari contendant. Nam non
utrum pacilici estotc, el Ecclesiie vinculum in- quicscit supernum judicium, sed contra dissiden-
disruptum conservate, in quo laborastis et con- tes divinus furor stillabit, ct ullionem justam
cordastis quod^jue verbo et manu in pra;senti B opere cunclis ostendet Oramus autem super om-
sancta et universali synodo conflrmatis, ne per nia sanctum Deum oranes raelioratos, et secun-
contentionem, et pertinaciam mutuara, disru- dum beneplacentem sibi voluntatem clarescentes
ptionem rursus corainunis Ecclosia; corporis fa- non solura a divina ira intentatos inansuros, sed
ciatis, ct non habetitis veniara in die justissira;e re- [eterna bona consecuturos orationibus interces-
tributionis; sed ainicitia vestra et consensus sit sionibus sanctissinue dorain;e nostrse Dei Genitricis,
ad ordinationem totius ovilis districtissiina norma; etomniuin sanctorum, et prccibus ac obsecratio
in vos contemplentur subditi, quemadraodum pi- nibus sancta; hujus et universalis synodi. Amen.
ctores : ad principalia, et ad vitara vestram Et post lectionem Basilius araicus Christi et
el mores, seu conversationes moderari pro- magnus iraperator dixit : Dicat nunc, quicunque
bantur. Sed et qui in clero deputati estis Ec- voluerit ex sedentibus in hac sancta et universa
clesi;E eamdera conservate constitutionera,
Dei, synodo, in quo istoruiu h;esitet vel ambigat quae
et alternara concordiam, nullo declinantes, vel nunc lecta sunt. Sancta synodus exclam;ivit Om- :

pr;?ter qu;e sancita sunt Spiritu sancto, ab hac nibus placent quae lecta sunt Omnes eisdem ip- !

raagna et universali et synodo pra^dicantes. Nam sis concordaraus ? Omnes libenter subscribimus ?
et ipsi in oranibus convenistis, et sole clarius veri- C Sanctissirai vicarii .senioris Romae dixerunt Qun :

tatem resplendere vidistis, in quam et conscnsistis, niain providentia Dei in prosperum linem omiiia
et concordantes apparuistis. De vobis autem Ecclesise devenerunt negotia, oportet nos et in
laicis, tara qui in dignilatibus, quam qui absolute scriptis manu propria haec roborare, secundum
conversamini, quid amplius dicam non habeo, synodicam consequentiam. Unde volumus ut sub-
quam quia nullo raodo vobis licet de ecclesiasticis scribant priraitus Christi araatores imperato-
causis serraonein movere, neque penitus resistere res, et deinde secundum ordinem sancta hsec sy-
integritati Ecclesi;e, et universali synodo ad- nodus. Basilius piissiraus ct Cbristi ainicus irape-
versari. Iloc enim investigare et quaerere patriar- rator dixit : Tranquillissimura iraperiura nostrum
charum, pontificum, et sacerdotum est, qui regi- securum prsecedentes et justissimos imperatores,
minis officium sortiti sunt, qui sanctificandi, qui Constantinura videlicet inagnum, et Theodo-
ligandi et solvendi potestatera habent : qui siuin, et Marcianuni, ac c;cteros, vult subscribere
ecclesiasticas et coelestes adepti sunt claves
non : post subscriptionein oinniura Deo ainabiliuin epi-
nostrum qui pasci debemus, qui sanctificari, qui scoporuin. Sed quoniain postulat pr;ieferri nos
ligari, vel a ligamento solvi egemus. Quantae- sanctitas vestra, subscribam post subscriptionein
cunque enim religionis et sapientise laicus exi- D oraniura sanctissiraorum vicariorura : edocti enim
stat, vel etiam si universa virtute interius pol- suraus a Christo vero Deo nostro habere exaltan-
leat,donec laicus est, ovis vocari non desinet : tera hurailitatem. Et post hoc accipiens Donitus
rursusque quantacunque episcopus sit irreveren- sanctissiinus episcopus Ostiae, subscri|)sit in quiu-
tia et irreligiositate plenus, etnudus orani virtute, que libris, et deinde Stephanus episcopus Nepae,
donec antistes est, et veritatis verbum recte prae- et Marinus di;iconus reverendissimus, et ho-
dicaverit, pastoris raentionis et dignitatis darana norabilissimi vicarii senioris Rom;e : dcinde
non [latictur : qu;B ergo nobis ratio est in ordine Ignatius sanctissimus patriarcha Constantinopo-
oviuin constitutis pastores verborum subtiiitate leos, deinde Joseph reverendissiraus archidi;i-
diseutiendi, et ea quae super nos sunt quae- conus et vicarius sedis Alex;iiidriae, deinde Tho-
lendi et ambiendi ? Oportet nos cum timore et inas reverendissiraus raetropolita Tyri, .et locum
lide sincera hos adire, et a facie eorum vereri, retinens sedis Antiochia; : et deinceps Helias Dei
cum sint ministri Doraini omnipoteutis, et hujus- cultor monachus et presbyter ;ic syncellus atque
modi formam possideant : et nihil amplius quaiu vicarius sedis llierjsolymorum. Et post hos piis-
r ANASTASll BlBLIOTIlECARll 176

simi et amalores Christi imperaloros Basilius et A Ego Marinus sanctse catholicae et apostolicae Ro-
Constanlinus, fifrentes quidem propria raanu in mana; Ecclesise diaconus, locum obtinens domini
i|uinf|ue volurainibus pretios^ crucis fidem : niei Adriani summi ponlificis et universalis papae,

Basiiio raagno imperalore, similiter etiam et omnia qu.T superius leguntur, huic sanctae et uni-
Constantino flgente crucem pro se et pro fralre synodo pr;esidens, usqiie ad voluntatem ejus-
versali

suo l^one. suhscribeiite f|uoque nomina trium dem eximii pnesulis promuigavi, et manu propria
imperatorura propria raanu, et subscriptionis subscri|)si.

residuura subscribente Cliristophoro protoasecre- Ignatius, misericordia Dei episcopus Constantino-


tis, et pripposito caniculi » deinde subscri" : poleos novae Roraae, sanctam hanc et universalem
pserunt universi episcopi secundura propriura synodum suscipiens, et omnibusquae ab ea judicala
ordinem ct quin^iue voluminibus. Post hipc inter- et scripta sunt concordans, et definiens, subscripsi
rogati, magistri et omnes patricii, quid de saneta manu propria.
et universali synodo existimarent, vel quc)- Joseph. misericordia Dei diaconus, et vices
raodo eain subscriberent, Theodorus raagnificen- agens Michaelis sanctissirai patriarchae Alexandrise
tissiraus proconsul et raagister dixit ita : Omnia sanctara hanc el universalem synodura suscipiens,
quae facta sunt a Photio contra sanctissimum B et omnibus qua; ab ea judicata et scripta sunt con-
patriarcham nostrura Ignatium, et contra bea- cordans, etdefiniens, subscripsi manu propria.
tissimura Nicolum, anathematizans,
papam et Ego Thoraas misericordia Dei raetropolita Tyri,
hanc sanctam et unirersalem synodum suscipiens, et vices gerens sedis Antiochiae, sanctam hancet
recipio quos recipit et anatheraatizo quos ana- universalem synodum suscipiens, et omnibus quae
thematizat. Si vero recepero aliquando quos sy- ab ea judicala et scripta sunt concordaiis, et defi-

nodus abjicit, anathema sim a Christo. Simili- niens subscripsi manu propria.
ter Christophorus magnificentissimus patricius et EgoHelias, miscricordia Dei presbyter et syncel-
praepositus dixit : Omnia quie facta sunt a Photio lus, locumcomplensapostolicithroni, ubi patriarcha
contra sanctissimum patriarcham Ignatium, et con- est Theodosius Hierosolymorum, sancta- Christi Dei
tra sanctissimum papam Nicolaum, anathematizans. nostri civitatls, inslar c;eterorura vicariorura, om-
et hanc sanctam et universalem synodum su- nibus quae in sancta hac et universali synodo gesta
scipiens, suscipio quos recipi, et anathematizo sunt concordans, et definiens, manu propria sul>-
quos anathematizat. Si vcro receperu ali(iuando scripsi.
quem synodus abjicil, anathema sim a Christo. Et Q Basilius, Constantinus, ct Leo, perpetui Augusti,
deinceps unusquisque pr;enorainatorum in sessione in Christo Dei fideles principes Romanorum, et
patriiiorum secundum h;ec edidit. ore proprio per magni imperatores, sanctam hanc et universalera
vivam vocem, sensum suuin, velocibus .scriptoribus synodum suscipientes, et omnibus qua- ab ipsa defi-
excipientibusqua-dicebanturabunoquoqueipsorum, nitaetscriptaconcordantes, subscripsi manupropria
qua; etiam lect;i sunt in audientiam omnlum per Basilius, raisericordia Dei archiepiscopus Ephesi-
Leonera a secretis, coram sancta et universalis sy- omnia qua' in sancta et universali synodo judicata
nodo voce grandi. Et post hoc stans in medio Sle- sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu
plianns Deo aniabilisdiaconus et notarius superlau- jjriqiria.
davit ila : Multos annos imperatorum Basilii, Con- Theodulfus, misericordia Dei episcopus Ancy-
slantini ac Leonis Magnorum principum etimpe-
!
rorum, omnia qu;e in sancta et universali synodo ju-
ratorum multosannos Eudoxi;e piissimse August;e
!

dicata sunt et definita libentersuscipienssubscripsi


multos annos Multos annos imperatorum
! !

manu propria.
SUBSCRIPTIONES. Barnabas, misericordia Dei episcopus Cyzici,

Ego Donatus gratia Dei episcopus sanctae Ostien- omnia qu;e synodo judicata
in sancta et universali

sis Ecclesi», locum obtinens domini mei .\driani jj


suntct definiui libenter suscipiens subscripsi raanu
summi pontificis ct uriversalis pap;e. omnia qu;e propria.

superius legunlur huic sanct;e et universali syuodo Basilius, misericordia Dei metropolita Chalcedo-

pra'sidens, usque ad voluntatem ejusdem eximii nis. oninia qu;e in sancta el universali synodo judi-

pnesulis proraulgavi, et raanu propria subscripsi. cata sunt et deUnita libenter suscipiens subscripsi

Ego Stephanus gratia Dei episcopus sanct;e Ne- manu propria.

peains Ecclesise, locum oblinens domini mei Nicephorus, miscricordia Dci metropolita Ama-
Adriani summi pontificis ct universalis i)apa>, om- si;e, omnia (|ii;c in sancta etuniversali synodo jiidi-

nia (|u;e superius leguntur huic sanct.e el iiniver- cat;i suiit ct definita libenler suscipiens subscripsi

sali synodo pr;psidens, usque ad voluiilatem cjiis- iiianu propria.

dera exiraii prssulis promulg;ivi, et inanu pnqiria Uasilius, misericordia Dei raetropolila Gangrcn-

subscripsi. sium, omnia quac in sancta et univers;ili synodo ju-

" Pra-positus caniculi apud Grjecos est, qui cu- tarii ex iiuo iinperalor phoiniceas jitteras scribit

ram et custodiam gerit caniculi, id est atramen- iii ihartis.


177 INTERPRCTATtO SYNODI Vm GENKRAT.IS. — ACTIO X. 178

(liiMla siiiit etdftfinita iihiMitei' siisci|ii('Ms siilisccipsi .\ c;it,;i siint et dcliiiila liliciilcr suscipiens siibscripsi
niaiiii |ii'()|iri.i. iiKiiiii priipria.

Nicophorus, inisericordia Oci iiictrdpiiliLa Nicca', Micli;ii'l, inisericordi;! Dci archicpis('(i|)us Hi/,i;i',

omnia qiue in sancta el universali synodn judicata omni;i (iu;e in s;incta et uiiivers;ili synodo judic;it;i

suntet delinita libenter suscipiens subscripsi inaiiii sunt et dcflnita libenter suscipiens subscripsi m;iiiii

propria. propria.
Cyprianiis, misericordia Dei metropolita Claudin- ,lo;innes, misericordi;! Dci ;irchicpisc.iipiis Piim-
poleos, omiiia (|ua' in sancta et iiniversali syiindo pciiipiilciis, iiiniii:! i|u;e in s;ii;cta et uiiivi'rs;ili sy-
judicata suiil ct derniita libenter suscipiciis subscri- niidii |iidic:it;i suiil et (lelinit;i libciiter suscijiiens
psi mauu propria. subscripsi m:iiiu propria.
Joannes, misericordia Dei metropolita Pergie, Paiiliis, misericordia Dci archicpiscripns Apami;e,
omnia (|u;e iii .saiicta el universali synodo judic.ata omni;i ((u;e in s:incta et universali synodn jiidic,;it;i

suiit etdeliiiita libenler suscipiens subscripsi inaiui siiiit ct (lcrmit;! libciiter suscipiens subscripsi iii:iiiu

propria. propria.
Stylianus, misericordia Dei mctropolita Neociesa- Gregorius, misericordia Dei archiepiseopus Parii,
re;c, omnia qux: in sancta et universali .synodo judi- " omnia qu;e in sancta et univcrsali synodo judicata
cata sunt et definita libenter suscipicns subscripsi sniit etilelinita libcnter suscipiens subscri|)si manu
manupropria. |)ro|)ria.
Theodorus, misericordia Dei archiepiscopusThes- Jacobus, misericordia Dei archiepiscopus Me-
salonicie omnia (|u;b in sancta el uiiivers;ili synodo thymme, omiii;i qu* in sancta etuniversali synodo
judicatasunt etdefinita libenler siiscipiens subscri- judicata sunt et deflnita libenter suscipiens subscri-
psi manu propria. psi manu propria.
Nicolaus, misericordia Dei metropolila Myrorum,
Stephanus, misericordia Dei archiepiscopus Ama-
omnia(iu;ein sancta et universali synodo judicata stridis, omnia qu;c in sancta et univcrsali synodo
sunt et dofinit;i libenter suscipiens subscripsi manu j udicata sunt et definita libenter suscipiens subscripsi
propria.
manu propria.
Sisinnius, misericordia Dei metropolila Laodiceae,
Joannes misericordia Dei archiepiscopus Cii,
orania (]u;e in sancta et universali synodo judicata
omnia qu;c in sancta etuniversali synodo judicata
suntet definila libenter suscipiens subscripsi manu sunt et definita libenter suscipiens subscriiisi manu
propria.
propria.
Niceta, misericordla Dei raetropolita Athenarum, Q
Joannes, misericordia Dei archiepiscopusBussii,
omni;i (|u;p in sancta et universali synodo judicata
omnia qu;T; in sancta et universali synodo judicata
sunt et delinita libenter suscipiens subscripsi manu manu
sunt et definit;i libenter suscipiens subscripsi
propria.
propria.
Nicolaus, misericordia Dei metropolita Synado-
Stephanus, misericordia Dei archiepiscopus Cy-
rum, omnia ((ua; in sanctaet universali synodo jndi-
psallorum, omnia quse in sancta et universali synodo
cata sunt et deflnita libenter suscipienssubscripsi
judicata sunt et deflnita libenter su.scipiens subscri-
manupropria.
jisi m;inu propria.
Stylianus [ fiZ., Theophylactus], misericordia Dei
Euphemiaiuis, misericordia Dei archiepiscopus
motropolita lconii. omnia qu;e in sancta et universali
synodo judicata suntet delinita libenter suscipiens Euchaitorum, omnia qu;e in sancta et universali sy-
subscripsi raanu propria. nodo judicata sunt et deflnita libenter suscipiens
Hihirius, misericordia Dei metropolita Corinthi,
subscripsi manu propria.

oiimia (|u;r in sancta et universali synodo judicata Basilius, misericordiaDei archiepiscopus Mislhis,

suiit etdelinita libenter suscipiens subscripsi manu oinnia ((u;e in sancla et univcrsali synodo judicata
projiria. £) sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi manu
Michael, misericordia Dei metropolita Rhodi[«/., propria.
Corinthi ], omnia ((uae in s;incta et universali synodo Photius, misericordiaDei archiepiscopus Nacolis,
judicatasuntet definita libenter, etc. omnia qu;c in sancta et universali synodo judicata
Ignatius, misericordia Dei melropolita Hierapo- sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi manu
leos, omnia ([uae in sancta et universali synodo judi- propria.
cata sunt ot doflnita libenter suscipiens subscripsi Theophanes, misericordia Dei archiepiscopus
manu propria. Selg;e, omnia qu;e in sancta et universali synodo ju-
Euthymius, inisericordiaDei metropolita Larissae, dicata suiit etdeflnita libenter suscipiens subscripsi
omnia (ju;e in sancta et universali synodo judicata manu propria.
sunt etdefinita libenter suscipiens subscripsi manu Marcianus, misericordia Dei archiepiscopus The-
propria. baruni, omnia quae in sancta et universali synodo
Metroiihanes misericordia Dei metropolita Sinyr- judicat;! suntet definita libenter suscipiens subscri-
n;p, omnia quffi in sancta et universali synodo judi- psi manu propria.
179 AXASTASII BIBLIOTHECARII 180
llypatius, miscricordiaDciarchiepiscopusGariho- A sunt et deflnita libcnter suscipiens subscripsi manu
l;p, omnia qu;p in sancta, etc. propria.
Leontius, misericordia Dei archiepiscopus Neapo- Tarasius, misericordia Dei episcopus Nicopoleos,
leos, oninia quir in sancta et universali synndo judi- omnia qusp in sancta et universali synodo judicala
cala sunt et definita jilienler suscipions subscripsi sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu
manu propria. propria.
Theophanes, misericordia Dei cpiscopus Tralleos, Nicolaus, misericordia Dei episcopus Adramiae,
omnia qua' in sancta et universali synodo judicata omnia quae in sancta et universali synodo judicala
sunt et definila libenter suscipiens subscripsi manu sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu
propria. propria.
Jlichael, misericordia Dei cpiscopus Adramiti, Petrus, misericordia Dei episcopus PahTorum,
omnia qua> in sancta et universali synodo judicata omnia qu;e in sancta et universali synodo judicata
sunt et definita libenter suscij^iens subscripsi manu snnt et drfinita libentersuscipiens subscripsi manu
propria. propria.
Slephanus, misericordia Dei episcopus 1'yrgi, Damianus, misericordia Dei episcopus Miletopo-
omnia qu;e in sancta el universali synodo judicata B leos,omnia qu« in sanctaet universali synodo judi
sunt et definila libenter suscipiens subscripsi manu cata sunt et definita libenter suscipiens subscripsi
propria. manu propria.
Xiceta mi.sericnnlia Dci episcnpus Pliotia'. oniiii;i (irp^'orius. miscricordia Dei episcopus Tripoleos,
qu;e in sanct;i ct univers;di synodo .judicata suni ct oninia qu;p in sancla et univpr.sali synodo judicata
dcfinit;i libi'ntcr suscipicnssubscripsi manu propria. sunt et dcflnita libenter suscipiens subscripsi manu
Nicolaus, misericordia Dei episcopus Nysa;, in'opria.
omnia qua" in sancta et universali synodo judicata Theodorus, misericordia Dei episcopus Rurippi
sunt ct definita libentcr snscipiens subscripsi manu Rurreppi ], oninia qua" in sancta et universali
[((/.,

proi)ria. synodo judicata snnt Pt dcQnita libenlcr suscipicns


Joseph, misericordia Dei episcopus Anchornm subscripsi manu propria.
[Ancorum]. omnia qua" in sancta et universaii sy- Arsenius, misericordia Dei episcopus Aureliopo-
nodo judicata sunt et defiuita libenter .suscipiens sub- leos, omnia qufe in sancta et universali synodo judi-
scripsi manu propria. cata sunt et definita libenter suscipiens subscripsi
Athanasius, misericordia Dei episcopusMagnesia;, manu propria.
omnia qna» in sancta et univcrsali synodo judicala G Xenophon, misericordia Dei episcopus Milassi,
sunt et definiUi libentcr su.scipiens subscripsi manu omnia qu;c in sancta el universali synodo judicata
propria. sunt et definita libenter suscipiens subscripsi raanu
Ignatius, raisericordia Dei episcopus Timonis, propria.
omnia qu;e in sancta et universali synodo judicata Lpo, misericordia Dei episcopus Daphnusise,
sunt el dcfinita libenter suscipiens subscripsi manu omnia qnw et sancta et universali synodo judicata
propria. sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi inanu
Arsapius, misericordia Dei episcopus Erythre», propria.
omnia qu;B in sancta et universali .synodo judicata Basilius, misericordia Dei episcopus Hadrani,
sunl et deflnita libenter suscipiens subscripsi manu omnia (|u;p in sancla et universali synodo judicata
propria. sunt et delinita libcnter suscipiens subscripsi manu
Macarius, misericordia Dci episcopus Ehzomenae propria.
[Chysomen;^], omnia (|n;e in s:incta et universali Constantinus, misericordia Dei episcopus Numc-
synodo judicata sunt et definita libenter su.scipicns ricorum, oninia qn;p in sancla et universali synodo
subscripsi manu propria. judicata sunt ct (lclinita libenter suscipiens subscri-
Philetus, misericordia Dei episcopns Tabi;i' '^ psi ni;inn propria.
oninia qu;e in .sancta ct universali synodo jndicata StcplKinus, misericordia Dei episcopus Gordoser-
sunt ct dcfinit:! libenter suscipiens subscripsl nianu vorum, omnia qu;e in sancla ct universali synodo
propria. judicata sunt et dcflnila libpnler suscipiens subscri-
Ignatius, misericordia Dei episcopus Juliopoleos, psi nianu propri;i.
omnia qu;p in snncta ct univcrsali synodo judicata (Ipori^ius, niiscricordia Dci episcopus Dasciliii,
sunt ct dclinil;; lihentcr suscipicns suh.scripsi m;inu omnia universali syiiodo judii;ita
(in;p in s;inct;i cl
propria. sunt el deflnita libenter suscipiens subscripsi manu
Nicephorus, misericordia Dei episcopus A.sponis, proi)ria.
omnia qu;e in sancta et univcrsali synodo judicata Paulus, misericordia Dei episcopus Hyberorum,
sunt ct di'finit;i libentcr suscipiens subscripsi nianu oiniii;i (|u;i' in s;iii(l;i el univprs;ili syiiodo judic;ita
prnpri;i. smil i't dcliiiit;i lilicnlcr suscipiens subscripsi nianu
Sisinnius, mi.sericordial)ciepiscopusllcriiio|iol('os, propri;i.
oninia quae iu sancta et univer.sali synodu judicata Michael, miscricordia Dei cpiscopus Leonlopoleos,
181
INTERPRETATIO SVNOni VIII GENERALIS.— ACTIO X. 182

omnia qua>insancta et univcrsali synodo judicata A cata sunt et deflnita libenter susciplcns subscripsi

suiit et delinita libentcr suscipiens subscripsi manu raanu propria.


iMichael, miscricordia Dci cpiscopus Melitopoleos,
propria.
omnia quiB in sancta ct univcrsali synodo judicata
Anthes, misericordia Dei episcopus Ilinnopoicos
sunt et dcflnita libenter suscipicns subscripsi manu
[a/.,Ilimio|ioli>os]. omnia qu,T! in sancta i't univor-
cl delinita libentcr susci- propria.
sali synodo judicala sunt
manu propria. Theophancs, misericcirdia Dei episcopus Azaneo-
[liens subscripsi
rum, omnia qua' in sancta et universali synodo judi-
1'auius, misericonlia Dei cpiscopus Meki', omnia
cata sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi
quae in sancta ct universaii synodo judicala suiit et
manu propria.
definita libenter suscipiens subscripsi manu propria.
Ignatius, misericordia Dei episcopus Doryliei,
ricrmanus, misericordia Dei episcopus Ectri
orania (iiue in sancta et universali synodo judicata
[Hectorei ; <i/., Cytri], omnia qusc in sancta ct uni-
suntet deflnita libcnter suseipiens subscripsi inanu
versali synodo judicala suiit et deflnila libenter su-
propria.
scipieiis subscripsi manu propria.
Ccinstantinus, raiscricordia Dei episcopus Augu-
Josepli, misericordia Dei episcopus Berra>, omnia
Bstopolccis, orania(|ua' in sancta et univcrsali synodo
qua' in sancta et universali synodo judicata suntct
judicata sunt etdeflnita libenter suscipicns subscri-
deflnita libenter suscipiens subscripsi manu propria.
psi raanu propria.
Basilius, raisericordia Dei episcopus Zuruli,
C*icus, misericordia Dei episcopus Gordorinis,
omnia quce in sancta et universali synodo judicata omnia qua> in sancta et universali synodo judicata
sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu suntel deflnita libenter suscipiens subscripsi manu
propria.
propria.
misericordia Dei episcopus Heracliie,
.Meletius, Paulus, misericordia Dei episcopus Bareos. om-
omiiia quae in sancta et universali synodo judicata nia quK in sancta et universali synodo judicata
sunt et definita libenter suscipiens, etc. sunt et deflnita libenter suscipienssubscripsi manu
Constantinus, misericordia Dei episcopus Tii, propria.
omnia quae in sancta et universali synodo judicata Leo, raisericordia Dei episcopus Seleucia', omnia
sunt et definila libenter suscipiens subscripsi maiiu qu» in sancta et universali synodo judicata sunt
propria. etdeflnita libenter suscipiens subscripsi manu pro-
Cosmas, misericordia Dei episcopus Hadriano- pria.
poleos, omnia qus in sancta et universali synodo C Basilius, misericordia Dei episcopus Adadorum,
judicata sunt et definita libenter suscipiens sub- omnia qua- in sancta et universali synodo judicata
cripsi manu propria. sunt et deflnita libenter suscipiens subseripsi manu
Basilius, misericordia Dei episcopus Crati;e, om- propria.
nia quae in sancta et uiiiversali synodo judicata Nicolaus, misericordiaDei episcopusDocimii, om-
sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu nia quifi in sancta et universali synodo judicata sunt

propria. et deflnita libenter, etc.


Eustachius, misericordia Dei episcopus ^Emo- Theognostus, raisericordia Del episcopus Par-
niff, orania quae in sancta et universali synodo judi- nassi, orania qu;e in sancta et universali synodo
cata sunt et definita libcnter suscipiens subscripsi judicaUi sunt et deflnita libenter suscipiens subscri-
manu propria. psi manu propria.
Euthyraius, misericordia Dei episcopus Sebastae, Georgius, misericordia Dei episcopus Zetunii,

omnia qua» in sancta et uiiiversali synodo judicala omiiia quae in sancta et universali synodo judicata
sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi manu
propria. propria.
Constantinus, misericordia Dei episcopus Synai, D Theoclitus, misericordia Dei episcopus Lacede-
omnia quae in sancta et universali synodo judicata raoni;E, omnia quK in sancta et universali synodo
suntet definita libenter suscipiens subscripsi manu judicata sunt etdeflnitalibenter suscipiens subscri-
propria. jisi inaiiu propria.
.loannes, misericordia Dei episcopus Tampsi, om- Nicephorus, raisericordia Dei episcopus Crotons
nia quK in sancta et universali synodo judicala oraiiia qu;E in sancta et universali synodo judicata
sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu sunt et definita libenter suscipiens subscripsi inanu
propria. propria.
.loannes, raisericordia Dei episcopus Polemonii, Nicephorus. niisericordia Dei episcopus Zacyn-
omnia qus in sancta et universali synodo judicata thi, orania qu;ie in sancta et universaii synodo ju-
sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi maiiu dicata sunt etdefinita libenter suscipiens subscripsi
propria. manu propria.
Nicephorus. misericordia Dei episcopus Neapo- Georgius, misericordia Dei episcopus sanctae Cy-
leos, omnia qua; insanctaet universali synodo judi- riac;r, omnia qu;? in sancta etunivcrsali synodo ju-
m ANASTASII BIBLIOTHECARII 184
(licatasuiitet (lefinita lihenter susripiens subsrripsi A cens : Quia invaluerunt supn- me, dicitDominus.
manu propria. vciba vestra. Et di-xistis : ijuid locuti sumus contra
Gregorius, misericordia Dei episcdpus Mesina>, te? Et dij:istis Yamis est, i/ui
: scrvit Domino : et
omnia qux in sancta el universali synodo judicata quod emolumentum quia custodivimus prxcepta ejus,
sunt etdefinita iibenter suscipiens subscripsi manu et quia ambulavimus tristes coram Domino exerci-
propria. tuum ? Ergo nunc beatos dicimus arroganter ; siqui-
Deraetrius, misericordia Dei episcopus Scyllatii, dem sedilicati sunt facientes impietatem, et tentaverunt
omnia qu;p in sancta et universali synodo judicata Leum, et sahi facti sunt. Tunc locuti sunt timentes
sunt et definita libenter suscipiens subscri|)si manu Dcum, unusquisquc proximo suo: Et audivit Itoininus,
prijpi-ia. et attendit, et scriptus cst liber monumenti coram eo,
-Michael, misericordia Dei episcopus Cercyri, tiinmtibus Deum et cogitantibus nomcn ejus. Et
omnia quae in sancta el universali synodo judicata erunt mihi, ait Dominus exercituum, in die qua ego
sunt et definila libenter suscipicns subscripsi manu facio, in pcculium : parcam eis, sicut parcet vir fUio
propria. suo sci'vicnti sihi: et convcitiinini, et videbitis quid
Leo, misericordia Dei episcopus Agalassi, omnia sil intcr justuin ct impium, ct intcr sciTiciitrm Do-
qu;e in sancta et uuiversali syiodo judicata sunt ct B mino ct non servicntem ei [Malach. iii). Jubilet enim
definita libenter suscipiens subscripsi manu propria. universa Christi ct Salvatoris nostri E(;clesia, et
Leontius, misericordia Dei episco|)us Uhegii, om- gralificans ei glorificationes decantet, iterura cla-
uia ((UK iii sanctaet universaii synudn judicatasunl et mans cum pnjplicta David : Fidclis Doinimwi in
definita libentersuscipicnssubscripsi nianu pro|)ria. oiimibus vcrbis suis,et sanclus in omnibus operibus

Paulus, misericordia Dei episcopus Taurian;e, Oui enim dixit ad sanctos disci-
suis {Psal. cxLiv).
omnia qu;e in sancla et aniversali synodo judicaUi pulos et apostolos suos Et ecce ego vobiscum sum :

sunt et definita libenler suscipiens subscripsi manu omnibiis dicbus, usque ad consummntionem sxculi
propria ". (Matlh. xxxviii) et ait ad 1'etrum apostolorum prin-
;

cipalissimam summitatem: Tu cs Petrus, ct super


Epistola encyclica sanctse ac universalis octavx synodi.
hnnc pctram xdificabo Ecclcsiam meam, et portx
Exsidtatc Domino adjutori noslro, jubilatc Deo iiifcn non prxvalcbunt iidversus eiiin {Mntth. xvi):
Jacob: tt laudationes Dei in ^Kirtis plix Sion annun- multoties alias inferi portas, apertas contra Eccle-
tiate alacrius et suffuicnlius (Psal. lxxx). Debitum siam, et devorare eom tentantes, obstruxit, contri-
est, charissimi fralres, ad reverentiam vestram di- vit, atque destruxit, ha>reticas videlicet opiniones.
cere cum propheta D;ivid, et rursus cum propheta C eiiniqua conamina^^iua-in pr;eteritisgenerationibus
Kahum alfari: Quia ecce veloces pedcs cvangetiznntis per sua tempora sunt exorta, sed nihilominus et in
ct nnnuidinnlis paccm : Celebra, Juda, festivitntes inslantibus temporibus inferno proprium os contra
tuas ; rcddc Dco vota lua, pro co quod noii adjicient Ecclesiam Christi aperiente et dilatante, simili pa-
ultra, ut transeant in vetustatem. Consumimtuin cst,
rique modo protector ejus factus est Chrislus Deus
sublatum est, ascendit insufflans in faciem tuam, nosler, quidespiinsaviteam.etora loquentium iniqua
eximcns dc tribulatione : co quod verterit Dniiiinus multifarie iniiltisi|iie modis ohstruxit, el hanc ab
contumeliam Jacoh, quemadmodum contuinclinin eorum loesionecl pcstiientia liber;ivit. Is enim qui for-
Israel (yahuin, i). (Juid enim aliud gratius, vcl mam quidem jiietatis habere simulabat, virtutem au-
quse specialis exultationis ac diiectioiiis materia, tem ejus abnegabat, elsecundumantiphraseosiropum
seu conciliatio est, quam videre libere agentem ul- Photius a|ipell;ibatur, inulta et varia quidem ab
tionum Dominum, et superbis retributionem ju- ;et;ite iiiipubi conlra eam ;Klinvenit molimina, sloli-

stam et convenienlem, et zelotem Doiniiiuiii viiidi- dis et iic(|u;im schismaticis cuncordans, alque con-
cantem iniinicos suos"? l'ropter hoc enim dicit et ciniiaiis, et persuas'iriis verliis multos abea seque-
Fsalmista : Lxtuhitur justus. cuin vidcrit vindictnm laqueum perdilionis attrahens vucari
strans, cl in :

[Psal. Lvii): laelabitur aulem, non profeclo quia j) autem Kabbi pncter istatem tota virtute tentans.
lideiadversantium caterva perit. et in jieccato suo quibusdam propriis scriplis et chirographis, sicut se,
mnrilur iiii|jius; sed quia contritam videt pecc;i- simpliciores quoque, (|uin potius leviores sub pr;c-
torum virgam, iic ct justi iiiaiuis suas ;iil iniqui- tcxtu (|uasi(lisceiid;c discipliiuedialectica; vlncieb;il:
tates exteiidant, ti;iiii|iiill;im iiijustiliain m;igis, esset profeclu ipse insipiens et omni privatus iiitel-

quam divinam justili;iin inlueiites, et meiida- ligentia, quemadmodum divina Scriptura test;itur,

cium adversus veritalem continuo pncvalere vi- evidenter asseverans : Dixit Dominus homini, ccce
dentes. Ac per hoc veniant ad menlein illam, et piclas ct sapienlia, absccdcre aulcin a malis disciplina
cogilntiones suas proplieta Malachias insiniiat di- {Psnl. c.\). Et ilerum : Iniliiim snpiciilix timor Do-

"Non scandalizet subscribentiiim p;iucilas. quia


te stites sunl inveiiti. Verum (|uot(|uot sub Nicolao et
duni 1'liiitius diu tyraniiidein exercuissel, et peiie .\ilri:iiiiisuinmis poiitincilius episcopi fuernnt, hujus
omiies;i piis decessnribus suis sacr;iti)s deposuisset, syiiodi scnsui (oiiscnseruiit licel h;ec paucilas (iregi :

etiii locaeiirum lautDres suuh tantiiiiimiidu pruvexis- iili pro sni juslitia cuinparclur, cui Doniinus dicil:
set, (luiirum iiullusin hac synuilu est irccptus, isli Solilc tiincrc.jiusillus grcx, etc.
soli ex priurum patriarchariim consecralione super-
m INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERALIS. — ACTIO X. 180

7nni : inteUectiis luitcm boimx ow)i/'/«s fnrimtihns A pra's(M'tim vivn :i(lhuc lcgilimo ecclesia' viro.

eiim {Psdl. cx) Non enim tantum ipse non abscessit a Adextremum aulcin iioii ubaudiens, a Christo et
malis, ve! pni-ter canonicas sanctiones peper- ab apostolis accepit anathema. Tuiic ergo, tunc am-
cit, cum esset laicus didascaiicum sibi nomeii pliiis fureiis, et a suis senstibuset ab omni rationa-

imponere, et separai-i a Christi Ecclesia, sed bili mente procul effeclus, liiiguam exacuit etiam ad-
et Deuin colere voleiites, omni macliinameiito versus cumdem, beatissimum videlicet p:ipaiii, et

usus, alienos constituere a justo voto festi- quemadmodum fabube hippocentaurosettragehiphos


navil ; ut in illo impleretur aperte Domiiii- linguiit et formant, ita quoijue et ipse stercurales

cum eloquium, quod asserit: Va; vobis, Scrikv quosque et subulcus a plateis, et cujus [fort. vicis]
et Phitrisa^i. ([uia vos non intratis in rcyniim Dei, conducens viros, et vicarios eos aliarum trium
scd inlrantrs i^riiliibrtis [Lur. \\) : iiisuper et pec- sediuin appellaiis, at(iue proponens, pncsumpsit
catum super peccatum copulans, perstruxit ut ex- syiiudale iinagiiiari judicium pcrsoiias accusiii-

pelleretur ab Ecclesia legitinuis et canonicus illius tium et accusatorum et testiuin, et iinper:iturum,


pontifex, et summus pontifex, pastor saiictissiinus et magnatum, et metrupulitanuruin, quasi in su-

patriarcha If;iiatius: et latroiiis more, atqueadulter, spectas fingens et simulans, et hujuscemodi, ut

in illius sedem ingressus, niultam quidem tempesta- B putabat, deposuit inverecunde, et aiKithem;iti sub-
tem adversuseum commovit; pluresautem procellas misit beatissimum papain Nicolaum, ct omiies illi

et Kstus contra resistentes sibi, et propuynatores cuinnuinieantes, neque summit.Ui ejus, neque, quod
veritatis, et valentiorem turbationem. et tumultum magis est, EcclesiiB quse a finibus usiiue ad linem
siEvissimum in omnem lucum qui sub coelo est dis- constat ullo modo parcens, quse videlicet Deo acce-
persit : pru! omnibus in pastorem quidem magnnm, pto illi et Christi imitatori et magno pontifici procul

deinde vero contra minoresque pastures, secunduin dubio communicabat. Sed scientiarum Duminus, et

propheticum affatum, extendens propriam |inanuin, nianifestas ejus nequitias, et qu» latenter fecerat
percutientem eus et flagellantem, et varie ac diverse upera tenebrarum, id est libros vaniluquos, quos
affligentem, modo quidem po-
et coarctantem, et lictecontra beatissimura papam illura cunscripserat
tentes deponens de sedibus, modo vero carceri et intuens;unde dicit prupheticus sermo Oculi Do- :

custodiie mancipans, et perdiuturnam famem morti iiiini cxcclsi aperti in omnesvia» hominuin, ut dct uni-
transmittens, nonnunquam etiam longissimi et sae- cuiquc sccundum viain suam, ctsecundain fructus ad-
vis exilliis relegans, et ad ipsas abigens orbis extre- invcntionum cjus {Psal. Lxv ), commisit impcratorum-
mitates: nonnunquam vero coenosis et fetidis ac regnum principatum Basilio pheronymn doniiiio, de

tenebrosis locis, quie mortis umbram convenit dici, C quoaffariliquidouniversitatisDeumarbitramur: In-


concludens, possessionesdiversas auferens, casas in vcni virum secundum eor meum, qui faciet omnes volun-
montibus virtuti uperamdantium etphilosophantium tatcs incus (IRcg, xvi ), secundum beatum regera Da-

comburens, et, ut absolute dicatur, umnein afllictio- vid. Hic enim meditationem ponens in corde suo ;im-
nem et tribulatiunem faciens corpuri Christi et Dei, bulare secundum viam Dei, et custodire mandata
qui est caputuranium nustrum: nun enim habens ex ejus, maxiine veru experimentum h;ibenseorum qu;e
aliqua beneficentia qualemcunque reverentiam vel nuper injusteet iniqueacta sunt, clara quaeque et
ad sui receptionemde hujusmodi conatibuset temcri- certa sibi eurum quae non apparebant fecit indicia.
tatibus,stabiliri se prx'ter rationem oportere putabat, Et egregios ((uidem episcopos, et ductores monachici
cum esset bonoruin inexpers, et veraciter imperitus. ordinis, disjunctos hinc et dispersos aspiciens, nec-
Nam qui convertit prudentes retrorsum, et consi- noii ct eus qui ih sulitaria vita pusiti angelicam et

lium eorum infatuat, ut ait propheta (


Isa. xliv ),
coelestem sincere conversationem dirigebant, quiii-
convertit eum, etomnia studia, qus quasi ad pro- imo et illos qui potestate ac potentatu prajditi bonas
priam commoditatem paraverat, ad confusionem et upiniunes ferebant, exsecrari pervasorem etadulte-
opprubrium et eversiunem atque ruinam ([uantu : rum, veluti aliam quamdam abominatiunem desola-
enim ille persuadebat sibi qute ad prupriam se- D tionis intuens, et, vidensquod omni ruioiiedigniuset
curitatem pertinere videbantur, tanto magis om- prstentiusest, videns quod senior Uoma projiceret
nia prospiciens oculus, ea in contrariam opinio- eum, et crebris redargutionis suae verbis, taniiuara
nem vertebat, ostendens eum de die in diem, ut quibusdam jaculis, sauciarit, transmisit ocius hunc
terebinthum abjectis foliis, et sicut hortum aquam ad debituin sibi ignuminise locuin, et throno Constan-
penitus non habentem. Sed quoniam ab beatissimum tinupoleos proprium pontilicem secundum syiiudi-
papam Nicolaum senioris Romae epistolas et legatus cum judicium sanctissimae Rumanurum Ecclesiae
soepe mittens, et huncjudicem suura eligens, et pru- restituit : ad manifestiorem autem veritatis satis-
ponens, et omnia quse pertinebant ad justi- factionem, et certudinem etiam, loci servatores ex
ficationem sui, et ad sanctissimi patriarch» cuii- omnibus patriarchicis sedibusconvocavit, et omiieni
demnationem, sicut voluit ipse, sine impedimento nihilominus episcoporum catalogum, ([ui subthrono
dicens ;
quoties raisit, toties ab eo reprobatus et Cunstdntinupuleos degit, adduxit, qui gratia et
condemnatus, et ut thronum Constantinopolita- cooperatione Domini Christi Dei nostri et sanctione
num, utpote alienus, diraitteret, prorsus audivit. ac sollicitudineejusdemChristiamatoris imperato-
;: :

187 ANASTASII BIBLIOTHECARU 188


ris, haiic magnam et universalem celebrantes syno- A poliuta, et rami : si fermentum pollutum. et massc
(lum, et cum multo sci'utinio et probatione quje acta modicum namquc fermeniuin tutani massamfcrmen-
sunt examinantcs, reperimus ct advcrtimus, quod lat.Porro coabjectus esl ab hac sancta et universali
injuste, et extra rationcm, et pntter divinas leges synodo etiam Theodorus, Iconomachic» hxreseos
acjura, sanctissimus patriarcha Ignatius aConstan- princeps, qui nuncup.atus est Crithinus, etquldam
tinopoliianorum Ecclesia sit amotus, et injuste, et alii consentaneorum illius ; quosdam vero qui susce-
cxtra ratione, et pra?ter divinas leges ac jura, in perunt vcrbum veritatis recipimus, et choro ortho-
eam pro ipsn iiiiroductus sit Photius, ct e contra doxorum conniiumcravimus quosdara autcm (lui in :

rationabilitcr, ctjuste, ac discreter, seu canonice, cadem iiermanscrc mcntc, impios et iiravos cum
atiiuc synodicc receperit proprium thronum sspe pheronymo Crithino, (lucmadmodum paleatos el
memoratus sanctissimus patriarcha Ignatius : ct stercorales ex raundissimo frumcnto Ecclesia' peram-
rationabiliter, et juste, ac discrete, seu canonice, pliussequestravimus, et vehementius anathematiza-
atque synodice projectus sitoppor- Photius ; ita ul vimus exponentes el canones numero viginti septera
:

tune audire v:ilcat a Propheta; vocediccntc 0"cm- : pro Ecclesi* coraraodit^Ue, Christianorum mu-
adimdiim frcisti, iln erit rctrihiitio twi Psal. xxx ( )
nirainc, ac salutc, necnon et universali ordinatione.
retribuetur tibi in coput tuum. Igitur sancta hsc et
B Ila?c autein orania cognoscentcs vos, fratres charis-
universalis synodus, saepe adducens pervasorem simi, et fllii sanctae catholicae et apostolica; Ecclesise,
Photiura, et permultas et diversas interrogalio- cujuscuraiiuc ct <iualiscum([ue dignitatis vel raoris
nes depocens, qiio |iatenter conriterelur supera- estis. laudabiliicr Dcum laudate, prolectorem vide-
tionem [/''i//. suppiitationem] suara, ct humiliarctiir licct limcntium sc, et libcratorein oraniuni qui spe-
in conspeclu glori;e Dei, et magnitudinis patriarcha- rant in cura : et secundura decretum ct judicium
lium sedium, aut, hoc nollet, loquercturaliud, et
si sanctaeac universalis synodi, malos avertite eosqui
duceret excusationis verba ad propriam stabilitatcm sunt mali sensus, aborainaraini injustos, in iniquos
et justiflcationcm ; dcprehendit cuin incxccusabilera odio habetote, liberesingulicum divinoDavid psal-
inmodis omnibus. absquc voce, ac peropcrasua in- lentes : Iniquus odio hahui, leijcm autem tuam dilcxi
firmantem sibi iiruvcrbialc dictum, quod pcrhibet (P.sa/. cxvi 11 ). Scriptum est enim. quia: Qui dicit
sux cnjnunt impium, vinculis autem pec-
Iniquitates impium justum, est maledictus in populis, et odibilis
catorum suorum unusquisquc constringitur { Prov. v ). inler gcntes a Domino {Prov. xxiv). Et iteram; Qui
Et adhuc Vix autem impiorum tenehrosx : nesciunt
; justum dixcrit injustum, injustum vero justum, im-
quomodo offendant{l'rov. iv). mundus ahominahilis n Dco {Prov. xvii ) Nullatenus
Propter h;pc crgo cuncta nolentem intelligere, ut C ergo aude;it (|uis eorura qui Christiano vocabulo
beneagerct, nequeobedientiara pra?eligcntcm, neque digni sunt, qui^iuc regimen pastorale sorliti sunt
confitentem peccatum suum, iniquissinium pra- autabalio regi videntur, contrarium quidquam ge-
sulatum, sed inobcdientem et resistentem sanctae rere sanctae huicet universali synodo, ac per hoc
liuic et universali synodo. repuliinus, et anthemati- inveniatur omniuin Deo contradicens, et illius consi-
zavimus, atque a tota cathulica et apostulici Ecclesia lium el jiiiiiciuin spernens. Dicil eiiim alicubi Paulus
fccimus alicnum, pcr datam nobis potcst;itciii in mgnus apostolus : Igiiur ciui spernit nos, non homi-
Spiritu sanctu a prirao ct magno pontificc nostro. ct ncm spcmit, scd Dcum vivum, qui dcdit Spiritum
deliberatore ac salvatore cunctorum ; quemadmo- sanctum suum in nos {II Thess. vi ) Dicit autem et
dum scriptum est apud Deiloquum Moysen : Et quidam deiloquorura nostrorum : Si quis scissusa
aniniii niiinis 'jiix fceerit in tiianu superhias, ah vcritatc fuerit, rcgnum Dci non possidebit, sed in
iniligenis vet a proselytis Domini, istc irritat : et gehciinam cuiidcmiiabitur. Et rursus : Si qais in
cxtcrminabitur anima illa dc populosuo, quia vcrbum aliena sentciitia ainbuhit, bic non est Christi : cuin
Domini dcpravavit, et mandata ejus dissipavit : contri- hujusmodinecommisceamini, ut noncuracopercatis
tionc contcrctur aninw illa, peccalum suum in ca Ouis cnim ncsciat quod in medio sancta; hujus et
Num. XV ): (lucmadmodum et Dorninicus innuit D univcrsalis synodi fuerit incomprehcnsibilis ct incir-
serrao, qui pcccaiitcm in proxiraum, et ncqua([u;iin cumsciiiitus Christus ac Dominus qui dixit: l'hi
correctum, scd Ecclcsiac Dei non obcdicnlera, sunt dwi rel tres in nomine iiieo. ihi sum in mcdio

monetdeputari acopinari sicut ethnicum et publi- corum {Math. xviii): el voluntatc ipsius omnia a
canum {Malh. xviii ). Sirailitcr quoqueeteos qiii ab Dco mota sancta ha-c et univcrsalis synodus et

ilisu maiins ira|)usitioncra accepcrunt, ct arborc |iii- trictavcritet fccerif? Et quoniara dicitomnium Deus
ctncquc jiusl
tiid:i fruiliis jiiitiidiurcs ;i|)|):irucrunt, per Isai;p prophelK : vocem Et daho clavcm domus
slcrcus mcliorari volucrunt, concidimus gladio spi- David siiper humerum cjus, ct apiriet; et non cril i/ui

ritus Omnis enim arbor non facicns fructum honum


: claudat: etcliiudet,et non erit qui npcriat {Isn. XXll).

cxcidetur ct in ignem mittctur {Math. iii), secundum Et iterum ScripturaJob dicil: Si dcstruxcrit, quis
scrmonem Duminicum. Si enira radix sanit;i, cl xdilicahit? si clanserit contra hominem, quis apcriet

raiiii;etsi fcrmentum sanctum ct inassa ([ucinad- {.hih XII )? Certura est, quod quisijuis vuluerita|)c-
ini)duiii Pauliis m;ignus apustulus ;iperte clam;it rire januam (|uam sancta h;Ecct uiiivcrsalis synodus
[Rom. XI ], manifestum est quod e diverso, si radii clausit. vel claudere tentaverit quam apernit, Dei
;

189 INTKRPRCTATIO SYNODI VIII GKNKRALIS.— ACTIO X. 190

hostis pt impupnator invtMiiotur et ostendetur, et A liomo Dei primitus definivit ot promulgavit, necnon
sii|]('r tiMTaiii i't in cielis. ."'^ed lial, ut oiniies (jui in- et summ;i p;itoriiitas tua lirm;ivil et synodice rolio-
Vdcunl iioinen Domini nostri .Itsu r.hristi, cliarilate- ravit, ita ot ipsi Inoc anniinti:ivorniil, elog(M'unt am-
(liie illius IVeti tiiuoreni ejus pra' oculis lialieant in borum vcstrum sanctissimorum, videliccl sonioris

lequitate veritatis, et fructus justiti;e aUerentes in- lidiiuo pdntilicum. noinen et memorialo, inst.intibus
vcniantur; quatenusomnes cust(jdiantur, et ellician- tcmporibnset cunctis generationibus, qu;e doincops
tur diiini, et in prffi.senti s;eeulo snperna providentia futur;o sunt, efflcientes laudabile ila et unicuique :

pcrfrui, ct in futuro ssculo percipianius ca'lcstia ot ipsorum aptotiir quoddicit in Evangeliis Christus
iiic()rruptiliilia bona, ([ua' nobis in iironiissionibus oniiiium noslruin Salvator : Quis a scmetipso Inquitur,
sunt reposita in eodeni (^hristo Deo nostro, cui gloria gloriam propriam quverit ; qui autcm quxrit gloriam
in sa;cula sicculorum. Anien. cjus qui misit illum, hic vcrax cst, ct injustitia in illo

non est {Joan. Sed et benedictus Deus, qui non


vii).
Domino sanctissimo et coangdico maximo auynmn sa-
cenloti ct imiversali papx Ailriano. sancta et uni- dodit nosin eaptionem dentibns odientium nos, sed
vcrsalis synodus Constantinfipoli conr/rc(jata in Vo- oripuit animam nostram sicut passerem de laqueo
mino salutcm. vonanlium eain [Psal. cxxiii), et oratione vestra et
Opportunum est cum sapieutissimo Salomone B assiduasredargutionesetadmonitiones, quas phero-
nunc et nos clamare : Sapicntia in cxilibus laudatur, nymus ille et magnus Dei summusque pontifex bea-
in j^latcis autcm fiduciam agit, in summis murorum tissimus papa Nicolaus. Dilexi enim jugiter ferre
prxdicatur. inportisautcmpotcntumassistit, in portis labiis illius l)eati nomen, introducens videlicet per
aulcm civitatis coufidens dicit : Quanto temporc inyio- hoc, et ipsius quoque memoriara, qui per Christum
ccntes abundant justitia, non confundoitur ; insipicntcs et cum Christo raundum vicil et ipse qui et gradus :

autcm, injurim cxistentes desideratores, impii facti el dignitatis et moris ejus successor es, pro ecccle-
scientiam odcrunt [Prov. i) : hic est proverbalis siastica pace alacriter exercuistis, ad expellendum
sermo. Donatus enim Deoamabilisepiscopus Ostise, lupum ab ovili Christi, tanquamveri pastores, ratio-

etStephanusDeo amabilis episcopus Wep;p, et Mari- nabilium oviuin Christi, quinimo summi pastores, et
nus honorabilissimus diaconus .sanctaa Romanorum principes omiiium ecclesiarum. Sed de misoro qui-
Ecclesis, sanctissimi vicarii sanclitatis vestrae, cum dem Photio, et iis qui seducti sunt ab eo, ct concor-
essentdivinasapientiarepleti, etsapienti;c columnis daverunt ei, propheticura illud dicendum est: 0'«'«
propriae anima; doraum fundantes et stabilientes, et rcctse vix Domini, et justi amhulabunt in eis ; impii

Deum oranium, qui in sapiontia terram fundavit, autem infirmabuntur {Osc. xiv), vel etiam offendent
prs oculis habentes, Oducialiter egerunt: in plateis G in illis suisenim viis delectari utique pernecessa-
;

profecto divinarum Scri|)turarum, et excelsis, et su- riuni erat eis, fructus et mala accidere justuni crat
blimibus, et fortissimis muris veritatis Dei conci- eis secundum opera manuum suarum, ut quodam in
liura praedicaverunt, et portis non solum poten- loco dicit magnivocus Isaias. Quisautem araatoris
tum, id est auditibus eorum qui sensus exercit;i- Christi et tranquillissimi imperatoris nostri articu-
tos ;id discretionem melioris acdeterioris, necnon laribus insinuare vocibus poterit, omnibus quidem
el interiorem horainem perfectura habent, sed et aliis, sed pr*cipue in ecclesiasticis rebus at(|ue
eorum qui iraperfecti, el sensibus parvuli sunt in personis a;quanimitatem et exercitium ? (lui pie-
civitate viventis Dei luculenter aequitatem divin» tatis definitionibus et virtutum proprietatibus om-
justitiiB annuntiaverunt ; et superioribus quidem nes supergressus est qui ante se regnaverunt
manifestati sunt, accusata divinis legibus ot pr;ece- ita ut magis directionem ejus moribus, quam
ptis injustitia et malitia ; eos vero quos proverbiale nostris virtutibus fiduciara capiainus, quem om-
dictum innocentesnominavit, per privationera vide- nipotens Deus rex universorum, qui per so-
el
licet inconfusos Dei boni cooperatione et
malitiae, lertiain vestrara, interventionem, ac judicium, seu
gratia conservaverunt. Insipienti;? autem operarios, synodicam expositionera, tam magnam et univers;i-
et aeraulatores nequiti;i; tanqu;im conviciorum avidos D lem synodum congregare dignatus est, et tantum
existentes, et impios faetos, argumentis veritatis ob- opus ad flnem prosperum perducere maluit, custo-
noxios ostenderunt, quemadniodum alios iterum diat incolumem utrumque per multos annorum cir-
proverbiale fatetureloquium : Et examinatio perdit cuitus, el det sanctitati quoque vestrae condignam
irapios operibus enira suis pnepedierunt eos Deo
:
laborum vicissitudinem. et cum Petro et Paulo prin-
amabiles vicarii paternae «anctitatis vestrae, quod cipibusapostolorum judices vos demonstret, et jam
hyranidicus David ait Ad nihilum deductus cst in
:
in futuro s.eculo multarum gentium et popnlorum
conspcctu ejus malignus ; timcntes autcm Dominum propriisbonis operibus, irapios et iniquisjudicatu-
glorificat {Psal. xiv). Nam quid aliud hos appa-
et ros, quemadmodum et nunc debite fecistis, a Christo
ruisse opinandum est, quamderivatas im;igines? imo guberniicula sumentes ecclesiastica; navis.
vero characteres indissiiniles quarumdam bonarum Igitur libenter oppido et gratenter imitatrice Dei
et principaliura tabularura Nicolai beatissirai papa; sanctitate vestra omnium nostrum conventuum et
revera fortissimi pietatiscertatorissimul et sancti- universalis hujus aiquecatholicajsynodi consensum
tatis tuae ? Sicut enim ille beatissimus et veraciter consonantiam recipiente, praedica eam magis, ac
et
;

m ANASTASII BIBLIOTHECARn m
veluti propriam, et sollicitius confirnia coangelicis
A bealitudinis vestrs, divinamque legem, natur.-e ho-
praiceplionibus et admonitidnibus vcslris, ul persa-
minum conjunctam, honoranles pro viribus, qua' pa-
picnlissimum mai-islcrium vcslrum eliamaliis uni- tribus spirilualibus vicissitudinc. juxta cultum vene-
versis ecclesiispcrsonei, ct suscipialur verilatis vcr-
rationis, exsolvere jubet Dlios,
semper de incnlumi-
bum et justitiKdecretum. tate vestra cognoscere
volumus, el divinum nobis ac
Hsec epistola missa est ad omnes palriarchalcs sedes. sacrum caput, quoniam non possumus carnalibus,
saltem spirilualibus labiis per afTatum litterarura
Basilius, Constuittinus
Leo, in Christo
et Jesu amplecti ;debemus autem hoc, et propter pr;cpositas,
impcratorcs Awjusli principcs h^Mianorum.
causas, et propler amorem ejus qui circa nos est
Diliiientibus Deum cooperari omnia in bonum divi- quizelo verilatisconspcrsusostendit (luidem quanla
nitus clamat patenter Apostolus (flo/H. vm);quin el pe- sit sua erga Deum pictas, quaniaquecirca juslitiam
tenlem accipere, et qusrentem invenire, ei pulsanii diligentia. et (|uanla rraternam erga dileclionem fla-
apcririspei porlasDominicavuxadinonuil Apoc.iii] grantia. (Juduiam vcro et litlerarum gerulum expe-
;

hisergodicliseldivinilusgubernutum imperium no- dilum ad peregrinam profectionem, et magnanimum


strum parcns, ut pnssibile sibi fuit, coronae datorem ad malorum toleranliam consecuti sumus, id ipsum
suum diligens, iion destililde inventioneecclesiasti- B optabile habentem, principi apostolorum ante pro-
coe ordinationis nostrae, pelendo, qua^rendo, el pul raissum causa reddendi votum, eumdemque veslra;
sando, ((uousiiue Der. acceptis oraiionibus veslris paleTna^sanclil^iti commendamus. super hoc ([uo^iue
speifructuum adcplum cst. IncorrupUe eniin coluni- multum traniiuiiliiaiem vesirara rogantera. Idera au-
nsecclesiarum, sanclissimi videlicet summi ponlili- lem est hic, Theognostus, quem ct vos bene noslis,
ces senioris Roma>, mullum ante arripienies laborem Deo amabilis hegumenussuperlaudabilis Dei matris
proecclesiasticaordinatione, debitam facullatera no- Peges ", et vasorum custos magnse ecclesix. Per
striscontulerunl negotiis, ita ut honoratissimi vica- ipsum crgo qu;e nostri desiderii sunt opportune
rii sanctai Roman;e Kcclesiic, cum revcrendissimo adiinplerc conspeximus; implorantes coangelicam
luciservatore sanclilatis lu;e, et aliarum p;itriar- sanclimoiiiara veslram. in primis
quidem de habitu
chaliumsedium, Dei gralia et cooperatione facilius veslro, quisccundum Deura est, deinde etiam de
evellerent nequitiae zizania, et rus exhiberent mun- Deo amabilium apocrisiariorum et vicariorum pro-
dissimum. Nara condemnalione dignos, et turbalio- spcro itinere, litteris per eum signiflcari nobiscele-
nisauctores cum horum acephalu capitc, regulari- rius. enim tempus habeinus non modicum
Jain
ter atque synodice irre|)rehensibili judicio condem- exspectanies, et nescimus evidenter tarditatis cau-
naverunt ei reprobavcrunt : ei aiiiein qui palenler *-"
sara. Sed et si hactenus deesse clamaverint, salte m
injustitiara passusesl, legitimo scilicet summo sa- sero hoc nobis agnituin flat. Specialis aulem pater
cerdoti, et iis qui circa ipsum sunt, decreverunt ct noster et magna; civitatis noslnc pairiarcha postuia-
contuleruntlriuraphura. sublililateiupnelereaeorura vit a nobis scribere sanclitati tua; de his lectoribus
quae acta sunt in superius dcclarata sancla el uiii- (|ui a Phoiio promotisunt, multiset innuraerabilibus
veralisynodo sanctitali lu;e expressius exliibebit exislentibus eis in diversis provinciis: insuperautem
geslorum ejusdem synodi series. Graliasergo agenlcs eldel'aulo reverendissirao bibliolhecario verbo et
oranipolenii Deo pro ecclesiaslica constitulione ac viia pr;cfulgido, ac Theodoro melropolil;!, qui et ipse
idonea synodi terminatione, beatifliantes((ue et nimis Ccclesia' ulilis est, quatenusdispensatio flata
suscipientes sinceram nobis a Christo Deo collul;im sanctitate vestra super i|)sis, (|uibusdam (luidem ad
(liviiiurum caiiDnum cuslodiam conservalionem
el ascensus sacrorum graduum, ([uibusdara
in;ijores
sanctit:ilis veslr;e ; iiuia salvat operibus circa nos vero ad rcceplionem scdium su;irura, ;i(l hoc rogan-
benignilatis affeclum, inanifesium ei pr;esentaraus tibus Dei imilatricein virlutem suam horuin (|uidem
;

laude dignum sancl;e hujus et universalis synodi fl- multitudinem, hujus vero labores, et pro veritate
nem, quatenus et ipsa graliarum De > una nobiscum sudorcs, illius autem culp;e reprehensionem, etquod
olferat ;icliones largitori, scilicet pacis ei tolius sa- D ex canonica sit maiuis iinposilione proniolus consi-
oranset prodivini-
luberriiii;c ordiiKiliuiiis auclori; dernntcm el pro liis cl impcriura iioslrum flagitai
:

tus rauiiieiiilo impcrio nostro, bene valere sanclissi- piclatem tuam dispensandam ;ili(juid liiiic liumanius.
niam paiernilatem luam, tran(|uillissiinum impe- Bene vale, mi amantissime Pater bene vale, memor :

riura noslruni exoptal, apud Chrisuim mirabilissime. imperii nostri in Deo acceplis precibus tuis quae
Data indiclioiie tertia. suiil ;id Dominura : legiinus.

Poslea sequitup altera eplslola, ciijiis iiiiliiiin isl :


Tr.iiisinisiinus aulein saiiclilati vcslnc gratia cora-
raeraoralioiiis iinperii noslri, et dileclionis quain
In noniine Patris, ct Filii, ct Spiritus sancti, unius
circa illain habemus, qu;B per species deferuntur,
ct sotius vcri Uci nostri, ISdsilius, Constanlinus ct
Lco, fidclcs in Dominn impcratnrcs liomannrum, vestiraeiil;i diaspra Iria, esophorum dicitrinum can-
Adriano sunctissimri papx liomano spirituali patri cellaluin, id est chasdium, crodiuin habensornalu-
noslro.
rain aurcani el vellus prasiiium. id cst vibtriii piiini-
Indeficientem habentes in raente nostra inemoriam nuiu pro casula l';uiciid;i, id esl u>in rubeuin ;erem
•Peges, id est ronlis : monasterium est apud Constantinopolim sic vocatum.
m INTRUrKETATIO SVNODI \ ll[ GENliUALIS. — ACTIO X. 194
liiihentem, id esl usinallum, i(i estinulchumat. 1(1 est A (lesiiJe.tium v(>struni, qucm cl misimus cuin
pra;-
|il:inotilia raslaiuin duo. senti cpistola nostra visitaturum, ct salutatnrum,

Siilisei(uense|>istola prntrihnscaiiitulis. i|ua'(|ui(lem acadoratnrum fratcrnam sanctitatem vestram: nun-


nei:onines palriarrhales sedes (uin tota smioiIo tiaturum cti.iin et a Christo nnbis di)ii;it:im incolu-
ausa> sunt ilelinire, seil horum dispiisitiiiiiiMii per mitalcin in h:ic vit:i nuiltis |i:issiiinihiis el Irilnihitio-
palriarehaiu Ii;ii;iliiini seile apostii|ii-:i ciinsueve-
.1
iiiliiis pli'ii:i, inicnnidiiiinliiin ipsc voliiilct jiidicavit
runt humiliter postulari.
qui omiii;i sapicntcr ct congrueutcrdispensat, et an-
Per oinnia simctisaimo rt sacratissimo fratri et crm-
te in tua piissiinorum, ct Christo amicorura, ac a
ministro Afiriano hrntissimo pap^ srnioris nomx
Ignatius a Dro misrricordiam consrcutus arcliic- Deo gubernatorum, atque divinitus inunitorura ira-
piscopus Constantitiopolcos novx Romx in Domino pcratornin nostniruin |)rospcrit:ilem et lrop;ea, cl in
satutem. mcliusdc dic diein rcrum
in l{om;iiii impcrii trans-
Lapis (|ui de inonte ahscissus est sine manibus, et lationem, ut et vos gaudentihus nobis congratule-
pcreussit iinai;inem illam masnam impiorum rcgno- inini per rautuam unius corporis menbrorum coaf-
rum omnium supcr pedes testeos ct ferrcos, et vcn- fectionem, et compassionem, et iterum Dei boni gra-
tilavit cain ut puiverem ah area a'stiva. et factus est tia et cnoperatione ad mcdiocritatcm nostram m;i-
iii montem magnum. et replevit universam terram
B turius reraeaturum, et bona nuntia amabilissima vi-
propria mai;nitudiiie et gloria {Dan. n), Christus tif vestne allaturuni ad ccclesiam nostram, utetin
videiicet, qui est solus inliiiit;v potenti?eDominus, el h;ic parte colhetcinur vobis, et eum, qui solus ^st
Deus noster; et olim quidem iilustrem et perspieuam inve^tigibilis Dorainus, et sapientissiraus substan-
operatus est vestram maijnara civitatem Romam per t a nra factor, ct continuus procurator universorum,
eos sanctos lapides qui ab orientc ad eam devoluti glorilicemus ct magniflcemus, qui magis ac magis
sunt, Petrnm aio et 1'aiilum. exiniiam priiicipalcm roborct sanc itatein tuam, et conservet utrimi|ue
apostolorum snmmitatein sed nihiloininus et in no-
: immaculalam atquc ilkcsam ad ecclesiasticornra ne-
stris tcmporibus, quin potius et illustriorera et cla- gotiorura personarumque profectum, et utiiitatem et
riorcm dcmonstravit per cos quibus in generationc gloriara oranitenentis Dei principalis benignitatis
nnstra pontificalia gubernacula ejus commissa sunt, ejus. Quod autera, sanctissimis vicariis puterna)
sanctoset pretiosos revcra lapides, Xicolaum videli- sanctitatis vestrjeadhuc pra^sentibus, penitus per-
cet beatissimum et fraternain sanctitatem tuain ;
fcctum non cst, ncque flncin accepit, rogamus nunc
qui quemadmodum a quodam snblimi loeo contra tcrminari, et disponi perfccte, ac integre scribi ad
injustitiiE ct mendacii inachinamenta demissi et de- hurailitatem nostrara de his lectoribus qui tonsi sunl
voluti usque ad urbem nostram per sapientissimas a Photii raanus impositione: qui cura sint pene in-
epistolas vcstras ct sanctiones, sed ct sanctissimos nur.ierabilis multitudinis in universis regionihus ct
etDeoamicissimos loci scrvatores, contrivistis om- civitatibus Ecclesi;e, postulant ex necessitate aliorum
nes machinas et muniminaadversantium veritati, et ticrisacerdotalem provectum utcognoscamus etiam
:

nunc paciticara constitutionera agentes per misera- et super hac re vestram voluntatem atque decretum
tiones etgratiara quivere princeps pacis et paciticus certissime et raanifestissime, utrum sint digni pro-
est Christus Deus noster, et per diligentiam vestram movcri ad majores sacerdotii gradus, an non sint r
ac exeitationcm, agimus omnium bonorum
gratias duhiuin enira hoc tantum dimiserunt ct adbuc :

auctori et misericordissimo Domino, etSalvatori ac postulamusetiara de intimo fllio nostro et fortissimo


Redcmptori univcrsorum, qui sanctam catholicam et verit:itis agonista, Paulo videlicet chartophylace, ut,
apostolicam Ecclesiam desponsavit, et caput se hu- si est possibilis in eum dispensationis aliqua ratio,
jus nominare dignatus est, ct raerabra corporis ejus recipiat dignitatera episcopatus, quemadraodum et
vos et nos in uno spiritu corapaginata et convenicntia antea in litteris nostris efllagitavimus. Deinde quo-
per operationem sancti Spiritus et alternam conso- quc snpcr Theodoro, qni a iinbis quidcm consecra-
— n—
nantiara et conspiramentum exhibuit. Ouinirao
-:" " et tus est raetropolita Cari;i' mnltum autem laboravit.
bcatitudini sanctitatis vestrae gratificas vocesdebite et afllictusestahinitio injustK;ic iniquae dejectionis
comracndamus, exorantes seraper ad Deum, qui est nostr;e, in novissimis vero cum misero Photiocon-
super omnia Deus, quo sanctitatem vcstrara ccelestiis veniens, propter ejus iramcnsa tormenta qus sibi
et propriislahoribus et certaminibusdignis et con- resistcntihus inferebat, conscnsit, et usquc ad ulti-
gruisrecompensetvicissitudinibns;quippequi solus niuni ipsius diem repoenitens, nihilominus rnrsus
estdatoret largitor magnarura ct vos decentium re- corde contrito et spiritu huinililatis veiiiam expeti-
tributionura. Veruratamenetnostra humilitas mcmor vit. Prohihuerunt enimeum sacerdotio fungi quoquo
charitatisvestraeacaraabilisquemcircanos habetaf- modo sanctissimi vicarii almitatis vestr;e, et quod
fectus, etad hoc ipsum voluntatera ct meditationem subscripserit ut fatebantur in eara, qua; facta est
habens. invenit procurantem, ut mitlcretnr in vi:iin, ab infelicissimo Photio quasi deposilio heatissirai et
quK est ad magni nominis Romam, orationis c:iusa, oplimi Patris nostri Xicolai deccssoris sanctitatis
intimura fllium nostrum reverendissiinuni abhatcin tu;c. Il;ec sunt de quibus rogamus sanctitateni ve-
Fontis, et scevophylaca magnae ecclesiic dominum strara, ut,si possibile sit, utatur verbo dispensatio-
Theognostum, et idcirco magis studuirausadimplere nis et raisericordis in his, cum alia omnia optimum
;

195 AXAST.iSlI BIBLIOTIIECAIUI 196

el commodum fincm ac dispositionem susceperint. Adem coaptavit substantiam, et conlinet, et salvat,


Cailerum dona nobis sanctas et cum Deo loquentcs persanctas oraiiones tuas pacificet magis ac magis,
orationes tuas, sanctissime et imitator Dei frater etconsonantem ac unius o|)inionis a finibus usque
noster : donet is nobis per niulta annorum curricula ad fines sanctam catliolicara et apostolicam Eccle-
ulrimque incolumes. Indicia vero mafrnse et carae di- siam habcredignetur.
misimus sanctitali tua- ista. Gra?co-
lectionis nostne Ailridtius fjtixcopua, arrvuf srrvorum Dei, dilrctis-
latinum evangelium diligentissime correctum, ora- simis ac spiritualibus filiis Busilio, Constantinq et
Lcuni, imssimis ct tranquillissimis imperatoribus.
rium deauratum, casulam optimam, theriacam |)ro-
batissimam. Dcus autem iiui omnia condidit, ct con- « Lectis excellentis imperii vestri... » Reliqua vide
trariarum qualitatum operationem in unameteam- Patrologix tomo cxxii, inter epistolas Adriani papx.

SANCTA

SYNODUS SEPTIMA GENERALIS


.MCENA SECUiNDA

Anastasio Bihliothecario interprete.


(.\pud Labbeum, Conc. lom. VIII, pag. 29).

PR.EFATIO ANASTASII I.\ SEPTIMAM SYXODUM


-VD JO.\NNE.M MU PONTIFICEM M.VXJMU.M.

Dominocoangelico Joanni pontiflci summo et uni- B darl,cum videam posteriori, id est octava, magni-
versali papse .\nastasius exiguus. ficentissirae decorari. Prsesertim cum sacrse biblio-
Ex interpretata nuper decessori vestrse beatitudi- thecK vestrse, cujus minister vestra dignatione
nis .Vdriano'» reverendse memoriae papae sancta octa- consisto, ex hoc quod dcsuper mihi datum est, de-
va et universali synodo, indeoorum et inconveniens bitor sum ministrare: si tanieii a'mnlatus .\posto-
arbitratus sum septimam synodum 'j
,
qua- pnesi- lum, miiiisterium meum sludeam honorare. Sane
dente in vicariis suis beatae recordationis pra-de- notandum est,qu;edam in hac synodo exapostolorum
cessore vestro Adriano <=
apud Nica^am secundo con- et sexlie universalis synodi canonibus et sententiis
veniens sub Irene seu Constantino imperatoribus inveniri, qu;c penes nos interpretata nec habentur
celebrata est, non liabere Latinos. Nara nulla ratione necadmittuiitur. Et certede apostolorum canonibus
octava dicitur vcl tcneri poterit, ubi septima non liquido novimus, quoniam his (juidam facile [f;icilemj
habetur non quod ante nos minimc fuerit inter-
: non pr;ebuere consensum. Sed et pr.nedecessor vester
pretata, sed quod inter|)res pene pcr singula relicto bealissimus papa Stephanus non ex his plusquam
utriusque lingua! idiomate, adeo fuerit verbum ^ e '"quin(|uaginta recipiendos synodice promulgavit
verbo secutus, ut quid in eadem edilione inleliiga- licel(iu;edam constiluta |)ontificum ex ipsiscanoni-
tur, aut vix aut nuiii|uara possit adverti, in fasli- C bus assumi)ta esse videantur. Unde apostolatu vestro
diumcjue versa legcntium, pene ab omnibus hac pro decernente non sulum illus sobis (|ni!i(|uaginta cano-
causa contemnatur. L'nde a quibusdam nec ipsa nesEcclcsia recii)it, ^sed cl omnes eorum '% ulpole
lectione, ut non dicam transcriptione, digna penitus Spiritus .sancti tubarum, quin et omnium omnino
judicalur: quod ipse intuens, nec proprio infirmo probabilium r^itrum, et sanclorum conciliorum re-
cor|)ori parcens, auxiliante Dumino hanc nisussura gulas el iiislilutidiies :idiniltil, illas (lunt:ixat (|u;e
interpretari Latinis, indecenset incongruumcensens iiec rect;e fldei, nec probis moribus (jbviant, sed nec
vcstram maxinie omnium Ecclesiarum magistram, sedisHoman;c decrelis ;id modiciim (luid resullanl.
Romanam videlicetEcclesiam, eadera synodo defrau- (lui potius advcrsarios, id esl hxrcticos, potenter

Adriaiius II hicerat. ••Caiiones apdsidlipruni.


i*
Liiiversalem. ° Id cst pontiUcum Komanorum.
c De Adriano loquilur hujus nominis
primo,
197 INTliRPRliTATIO SVNODI MI GliNERALIS. — ACTIONUM INDICUIAIM BRIiVli:. 198

impujjnant. lirgo regulas, quasGricci asexta .syiiudo A Pra'sertini cuni nulli sit fas a suo capitc discidendi
perliihent editas, ita in hac synodo jirincipalis sedes [discedendi], ncc quod vestram viderit tenere sedem,
adniittit, ui nullatenusex liis illa; recipiantur, quic qua' oninium est UKigistra, (|uo(|uoinodo respuendi.
pi'ioribus canonilnis vel decretis sanctorurn sedis Ouiccnini super vcnerabiliuin imaginum ador:itione
luijus pondricuni, aut cei't(! lionis uioribus inve- pra'seMS synodus docel, li;ec cl :ipostolic;i sedcs ve-
niuntur advcrsa': quamvis omnes liactenus ex tuto str:i,sicutnonnullaconscriptaiiinuunt,;intii|iiitustc-
maneant apud Latinos incoijnitic, quia nec intcrpre- nuit, el uiiivers;iiis Lcciesia scmiier vcn(M';it;i est, et

tatai ; sed iiec in ca'terarum palriarchalium sedium, hactenus veneratur quibusdam duntaxat Gallo-
:

licet Grajca utantur lingua, reperiantur archivis: rum exceptis, quibus utique nondum est harum uti-
nimirum quia niilhi eaiaim cnin cderentur, aut pro- lit:is rcvcbita. Aiunl n;im((iii' (luud iiuii sit ((uudlibet

mulgans, aut (•onsentiens, aut sallem pr^sens in- opus in:inuum liuiiiiiium adoraiidum ([ii;isi iiun sit ;

venta est, (|nan(|u:ini eosdem Patres ilhis Gra'ci |)ro- codcx livan^'eiiorum o|ius luanuuin liuiniiuiin, ((uein
mulgasse periiibeant, synodo sunt in-
(jui in .sexta quutidic osculantes adorant ;
venerabilior cane,
venti sed hoc nullis probare certis possunt indiciis.
: queni non esse opus manuum hominum proculdubio
In eo sane, quo frequenter universalem (rcumeni- non negabunt. Similiter et forma sanct;e crucis.
cum in hac synodo Gi';eci [latriarcham suum iiicon- B ([uam seadurare uniiies ubi((ue Christiani fatentur:
venienter ap^iellant, a|)ustolatus vester adulationi in i(uu vidclicet considerare libet, ((uia si quanilibct
veniam non sine reprelien-
det, siepe pr;el;itis suis cruceni auream vel argenteam aut ligueani adoramus,
sione placere studentium. Verum cum apud Cons- quae utique non eadem est ipsa crux, in qua salus
tantinopolim positus frequenter Graecos super hoc nostra patrata est, sed figura et imago ejus quare
;

vocabulo rcprehenderem, et fastus vel arroganti;e non ;uloremus liguram et imaginera ejus, qui eam-
redarguerem asserebant, quod non ideo fficumeni-
; deiii salutem Ojieratus est iii medio terra; '! Venera-
cum, quem niulti universaleni inter|)retati sunt, di- biliur namque est qui salutem operatus est, quani
cerent patriarcliam, quod universi orbis teneat pra;- ea materia, in qua idem salutem operatus est. Ac
sulatum ; sed quod
cuidam (larti pnesit urbis, qu;e a \m- hoc magis adoratione digna imagoChristi salu-
Christianis inhabitatur. NamquodGrtecicECumeiiem tem operantis, quam imago crucis salutem tan-
vocant, a Latinis non solum orbis, a cujus univer- tummodo b;ijulantis. Quamobrem, beatissime papa,
sitate universalis ai)pellatur, verum etiam habitatio, sujier montem excelsuni ascende, sta iii fortitudine,
vel locus habitabilis nuncupatur. Sed et illud notan- quasi tuba vocem ex;ilta. Ecce enim Deo auctore,
dum, quoniani ubicunque in hujus synodi textu angelo tua, utquondam Petri (Ac^. xii), percutiente
subsistentiam posui, personam intelligi volui. Quod C latera surrexisti ; lurabos accinxisti, lucernam ac-
enira Grffce hypostasis dicitur, hoc nonnulli (lerso- cendisti, zelo Dei coraederis. Superest tantura, ut
nam, nonnulli vero subsistentiam iiiterpretati sunt. fidein quam credis, doceas viam quam tenes,
;

Porro subsistentiam niulti |)ersonam, multi vero cunctis ostendas : ((uatenus Deo auctore, te filio
substantiam etiani intellexerunt. At illos ego secu- excussorum, prophetaruni scilicet et apostuluruni,

tus, qui subsistentiam non substantiam, sed personam ductore, per invia nos oranes Christi oves solerti;e
intelligi voluerunt (magni quippe sunt), ubicunque tua; per Petrum et in petra commissse, inoftensis

Grasce in hoc codice hyiiostasim reperi, in subsi- gressibus incedamus, et ad araoena vitae perennis
stentiam hanc (lersonam, sicut et alii
transtuli, pascua Christo aperiente, qui claves regni in ipso et

quamplurirai, volens intelligi. Tanta igitur auctori- per ipsum tibi tradidit, feliciter ingredi mereamur.
tate sancta Ecclesia pi'a?dita non potest dissimulare: Apostolatum vestrum ac exaltationem Ecclesix sua",
non potest quisque semet rationabiliterab imaginum ac communem nostrum salutem, per multos annos
sacrarum adoratione avertere. Alioquin vestradebet gratia superna custodiat, doraine sanctissirae papa.
pia doctrina doceri, censuraque apostolica corrigi.

TITULI
Designantes in brevi qux in hoc codice conlinentur.

Prima actio continet testimonia diversarura pro- D rura Adriani papse Roraani, et secundura tenorcm
babilium Scripturarum, quibus ostenditur hKreticos earum cunctorum sacerdotura qui intcrfuerunt sy-
ab ha^resi ad orthodoxam fidem conversos posse su- nodo, professioncm et promulgationcra.
scipi. Sirailiter et eos, qui cum fuerint sinteve ortho- Tertia auteni actio continet reccptionem antisti-
doxi, manus tamen impositionem ab ha-reticis h;i- tuni ab h;eresi conversoruiu, et synodica Tarasii
buerunt. patriarch;e, et rescripta orientalium sacerdotum,
Sccunda vero continet actio lectioncm epistola- ncc non et subscriptioncs episcoporum, Adriani papse
199 AN.VSTASn BIBLIOTIIECARII 200

ac Orientalium pontificum scripta approbantium, et A Scptima porro circumfert actio tcrminum sanclae
ita se sapere profitentium. synodi hujus, subscriptiones episcoporum, epistolam
Quarta deliinc actio circumfert testimonia sacra; synodi imperatoribus missam. Item aliam ad clerum
Scriptunc ac tlivcrsorum sanctorum Patnim pro Constantinopolitanum ; scrnKincm laud.itorium, et
imaginil)us. canones ab eadem synndo promulgatns. Item episto-
Quinta prncteroa continet actio testimonia osten- lam Tarasii sanctissimi patriarcha> ad .Vdrianum
ilenlia, lconomachos a-qualia super imaginibus rc- summum pontificcm pro synodo. Item ejusdem ad
probis quibusque operari vel sapere hiereticis. eumdemdenon ordinandis ecclesiasticis ofllciis per
Sexta vcro designat actio hscreticorum blasphe- pecunias. Item ejusdem ad Joannem presbyterum.
mias, et harum validam destructionem. hegumenum et anachorelam, pro cadem re.

CONSTAMI.M ET IRENES AUGG.


DIVALIS SACn.X
Ad saiictissimuin et beatissimum Adrianum papam senioris Romce directa.

Qui a Domino nostro Jesu Christo vero Deo nostro B r/uem acquisivit proprio sanguinc (Rom. xv). Et
suscipiunl sive impcrii diiinitatcm, sive principalis tanquam verus primus sacerdos, et is qui in loco et
sacerdotii honorem, debenl quae illi placita sunt, et sede sancti et superlaudabilis apostnli Pctri pra-sidet,
cngitare et curare, et crcditos sibi ab illo populos sicut dictum est, ascendat, et simul cum omnibus
sccundum ejus voluntatcm regere et gubernare. Ergo saccrdntibus, qui hic sunt, inveniatnr, et voluntas
debitum nobis et vobis, o sanctissimum caput, hoc Domini fiat : Ubi enim simt duo vel trcs congregati in

est, ut irreprehensibiliter quse ejus sunt sapiamus, nnminc meo, sicnt evangelice didicimus, ibi sum in

et in suis versemur, utpote ab ipso nos quidem im- mcrlio eorum {Mntth. xviii). Ccrtificetur enim et

perium, vos vero princiiialis sacerdotii dignitalcm cnnfirmeturamagn Deoetrege, omniumqueDomino


suscipientes. Incipimus ergo hinc scrmoncm. Scit nnstro Jcsu Christo, et a nobis servis ejus, quod
vestra paterna beatiludo qu:e pridem facta sunt in ascendcntem vestram |)atcrnam et sacram beatitu-
hac nostra regia civitate propter venerabilcs dinem huc cum omni honore et gloria habemus et
imagines ;
qualiter ([ui ante nos regnaverunt, suscipere , et quae opportuna sunt impartiri. Et
eas destruxerunt, et in dehonestatcm atquc inju- ilcrumexpletocapituln, (|uod bencplacilnDei Christi
riam posuerunt (utinam illis non imputetur me-
: ; spcr:imus fieri, cum lionnrc ct magniludine prxire
lius enim fucrat nnn mittere manus snas in Eccle- C ilbim babemus ad remeandum ad propria. Si enim
siam :)etomnem pnpulum qui hic est, imo orienta- non pntuerit asccndere huc ((|uo(l putamus non
lem eodem modo seduxerunt, et in propriam volun- fieriscimus enim eum studiosum esse circa divina)
:

tatem retraxerunt usquequo Deus suscitavit nos


; eligat viros honorabiles , habentes scientiam , et

regnare in his, qui in verit:ite quierimus gloriam dirigat una cum syllabis, ut invcnicntur ex persona
ejus, ct tenere qu;r tradita sunt ab apostolis suisct sacra" ct paterna; vestnc beatitudinis hic. Verumt:)-
omnibus suis doctoribus. Unde nunc constanter men convcnientibus ipsis cum omnibus saccrdotibus
cum mundo cordeet verocultu, quae ad Deum per- qui hicsuut, synodice confirmctur antiqua traditio
tinent, nna cum nmnibus subditis nostris et his sanctorum Patrum nosirnrum, et confundatur omne
sacerdntibus doctissimis, locuti sumus, et cum con- zizanium irialcplantatum, elDomini nostri Salvatoris
silio decrevimus, ut ficret universalc cnncilium. Et JesuChristi vcrbum imph^itur, portw inferi qumhm
mgamus vestram iKitcruam bealitudinem imovero ; non prxvnlrbunt ndvrrsus nim {Mnllh. xvi). Et ex
dominus Deus rogat, qui vult omnes snlvnx fieri et in hoc non sit schisma ct separatio in una sancta
nr/nilionem verilatis venire {IRom. ii) ; utdet se ipsam, catholicaetapostolica Ecclesia, cujusest caput ipse
et nullam tarditatem faciat, et ascendat huc in stabi- Christus vcrus Deus noster. Constantinum praeteriM
lil:ilcm et rirmitatinn antiqiKc traditionis siiper vcne- D sanctissimunicpiscopuin Lcnntiniim [Lcontin;ejChri-
rabilibiis im:igiiiilnis : dchitiim cnim illi est hoc fa- sto amabilis Sicili:c nnstr;c iiisuhi', (|uem ctiam
cere ; agnoscit vcro (juia scriptum est : ('(insolinnini. nnscil paterna vcstra bt^itiliidn, :i(l(liiximiis ad nns,
consolamini popnlum meum sncerdotes, dicit Dominns et facie ad faciem lo(|ucnlcs dircxinuis lum pra;senti
{ha. xl). Et : Labia sacerdotum custodiunt scientiam, nostra venerabili jussione ad vos. Qui cum venerit
et dc orc ejus eqredietur le.r. rpioninm nnr/ehts Domini ad vos, continuo absnlvc eum, ut remeet ad nos,
exercituum esl {Mnhich. ii). Et itcrum (livinns ct vc- scribcns nobis per ipsuin advenlum, tuum, quibiis
ritatis |)r;i'dic:itnr .\pnstnlus, qui al) Jerus:ilem cl (licbiis iKibcl movcri iHiiic ct prnticisci ad nns :

circiiilii iisiinc IJjyrii-um pra'ilicavit E.vangcliiiin, sic, pnrrosaiiclissimiimcpiscnpiimNc:ipnrit;iiiumnmniiin


mandavit : Pnscitc r/regem Domini cum diseij)linn. tenerc habet, ut cum ipso ascendat huc. Etenim
;

'201 INTERPUETATIO S\N(M»1 Vll (JENEUALIS.— TAUASII APOLOGET. 202

ili>r vi'stiiini por Nonpolim et Siciliam li:il)i'l lii'i'i ;


oi A pali-riia beatiliidoad nos. (Lcf;imus.) Data iv Kaien-
siiiiiT liiicsti'ali'^'n Sicilia' jiissinuis, utoiiinis rci(iiii'i ilas Scptcnijjris, inilictioni'7, a rci;ia urlic.

cl liiiniiris vcstri ciiraiu lialicat, iiuo vcuiat vcsIim

APOLOGETICUS
Ad po/)u/in>i a Tarasio n secrctis co»i/)cii(/iose dictiis c/ic qiui i)iti)navcnmt ii)i/)c)-n>itcs h-cne
el Co)istn»limis />o/ntiis, ut /ierct /jal>'ia)'c/ta : <fii et pro»iotus cst iitdictiotte octaca, a>i>to
a creatione miinai 6293.

ImmaculatK liilci iiostra', iil cst Cliristianorum anatlicma, pnicul a Dcoemittit, et e regno cadorum
custodes, ct eorum i(u;c in gloriam Dei liuiit irmiila- |icrscquitiir, ct ducit in tenebras cxtcriorcs. Nescit

tores, fidclcs impcratores nostrl, tnnquam omnium Ecclesiic lcx vcl tcrminus scctam sive contentioncm;
iu lienejilacitum cjus, ct in commodum nostrum, B sed sicutnovit confitcri unum baptisma, unam fidein,

Cliristianoriiin viddicct cnram lacienles, et maxime ita ct concordiam unam in omni ecclesiastico ncgo-
iiuiic ccclcsiaslica ncpotia diligenter et soilicite tio. Nihil enim est in couspcctu Dei t;ira acceptuin

consideranlcs, quo summns sacerdos in hac regia atque placabile, quara ut unum simus, et una eflicia-
nrbc sua constitueretur, in su;e pietatis aninuim mur Ecclesia catholica, qucmadmodura in sincenc
meassum|)sernnt, et, utmanifcstum mihi redderetur nostrre fidei syrabolo confitemur. Et petimus nos,
i|iiod consiliati sunt, pneceperunt. Cum cgo hoc me fratrcs, ut reoretvos, quoniam sciovos tiinorem Dei
indignum csse iiroiinntiarcm, cl nullani condescen- liabcre, a piissimiset orthudoxis im|)eratorihus no-
sioncm laccreni (utpote qui jngum hujus sarcina' stris synodum universalem colligi : utcfticiamiir nos,
porlare ct sullcrre non posscm), jusscrunt me adduci qui uniusDeisumus, unum; et quiTrinitatiscuItores
ante faciem vestram, pro eo quod et hujus consilii existimus, unitiet unanimes et colleg;e ; et qui capitis
participesefTectisitis. Et nunc, viri Dominum timen- nostriChristi sumus,efliciamurcorpusunuin, compa-
tes, et eura semper in cordibus vcstris habentes, ctum atque connexura : et qui sancti Sidritus sumus,
vos aio, <(ui Christi vocatione, veri videlicet Dei efliciamur noncontrainviccm,sed proinviceni: et qui
nostri, nominamini Christiani; audite brcvis serrao- veritatis existimus, efliciaraur idipsum sapientes al-

nis ab exiguitatc ac humilitate nostra rationem. Ego quediscentes, etnonsitinnohiscertamensivedissen-


P
quidem quidquid (liissimis imperatoribus nostris et sio ; ut paxDei, qu;T!exsuperat omncm sensum, nninial
peromnia orthodoxis responderim, eliain in conspe- omnesnos: et si quidcra jusserintorthodoxisepropu-
ctu vestro rationis meae apologia respondeo. Timore pnatores, imperatorcs videlicet nostri, postulationi
deprimor ad consentiendum huic elcctioni, et rcve- mea! just;e annuere, consentio et ego, et jussioncm
reor a facie Dei currere taliter et quomodolibet eorum implebo : sin autem, impossibile mihi est
incircumspecte, ut non terribili damnationi succum- hoc facere, ne subjiciar anathemati, et inveniar
bam. Si enim Paulus divinus apostolus, qui Dei voces condemnatus in die Domini nostri et justi judicis;
audivit, ccelumquehabuit correptorem [Gr scholara; ubi neque imperator [iraperatores], neque sacerdos
<it., correptionem], et paradisi inspector effectus [saccrdotes], ncquc princeps [principcs], neque ho-
est, audivitquearcana verba, et portavit nomcn Dei minura multitudo poterit eripere me et quidquid ;

in conspectu nationum et regura, Corinthiis scribeus placuerit vobis, fratres, date apologise me;e, inio
dicebat : Ne forte cum aliis prxdicaverim, ipse re- vero petitioni me» responsum. Et libenter audie-
probus efficiar (I Cor. ix); quomodo ego qui in runt omnes quss dicta sunt, conscnsum pnebentes,
mundo conversatus, et cum laicis connumeratus, ut flcret synodns. (Juidam autem perpauci ex insi-
impcratoriis ministrationibus militavi, sic absque pientibus diffcrebant. Atvero qui a secretis, rursum
D
dijudicalione atque circumspcctione possum insilire ad populum disputans tespondcbat, quia dominus
ad sacerdotii magnitudinem ? Ilorrendum conamen Leo imperator subvcrtit imagines; et quando sy-
ad exiguitatera meam, et temerarium studiura nodus facta est, subversas illas invenit: et quod
causa vcro timoris, et me;e refutationis, ha;c est: propter imperatoriam manum subvers» sunt, ite-
Aspicio enim et video Ecclcsiam, quai super pe- runi quapstioncm habet idera capitulum quoniani ;

trara Christum Deum nostrura fundata est, scissara antiquam consuctudinem in Ecclesia tr;Klitam pr;c-
nuncet divisam, et nosalias atque aliter loquentes, sumpserunt, sicut eis libitura fuit, exterminare,
etaliter eosChristianosqui in Orienle unius nobis- sed vcritas Dei non est alligata. Promotus autem
cum sunt fidei ; scd et his concordantes Occidentales, scripsit synodicas litteras patriarchis, Uomae, Ale-
et nosab omnibus illis alienatos, et a se per singu- xandri;e, .\ntiochi;e, et sanctai civitatis, quas inve-
ios dies anatheraatizatos habere. Dira pojna est nics 2 et 3 actionc cura rescriptis eoruni.

P.\TROL. CXXIX.
:

m ANASTASU BlBLIOTilKCAUlI 204

CONSCRIPTIO BREVIS

bidicans qiiee facla sunt anle synodum.

VeniPiilibus it.Kiiio a Roma quidcm Pplro el Petro A synodicis conscriptis, qu;e pcrhibent non oporlere
Deoamicissimis piesbyleris, et ileferenlibus priela- aliquaiido synodum universalem fieri pr;eier con.sen-
tas litteras: ab Oriente vero, Joanne etlhoma re- sum caeterorum sanctissimorum patriarcharum
verendissimis presbytcris et monachis atque syn- cumque leperentur h;pc, fiicta est turba militum, et
ceilis patriardiarum ibiilem existeiitium, el ipsis antc jaiiuas venerandi tempii simullatem et clamo-
pari modo defereiilibus pr;?nolalas lilleras. prsee- rem f;iciebanl, ([ui cx subraissionc quommdam cpi-

perunt instauratores [moderalores] im|)erii eonve- scoporuin, i|ui in syiiodo male sentiebant, ad hoc
jiire episcopos. Qui cum pervenissenl in conserv.i- moti, reperli sunt esse. Ouibus peractis, imperium
tam a Deo urbem, apud Thraciam moras
et rejiiam percubiculariumomni synodo jussit dicere: Interim
faciebant polentissimi priiicipes. Plures aulem ex abscedite, ut jiopuli inordiiiatum impelum ev;id;i-

ipsis [opiscopisl in luercsi Chrisiianosaccusanlium mus; ct poslh;ic vohintas Domini lict : laliter quod
voiulali coulurl)abanl una cum quibusdam nuii antistitibus c tcmplo egredientibus. ([uidam eorum
pauco numero laicis, non admittondum ad ellicieii- veritati resislenles cum turba concinnaverant, et

dam synodum, sed consentiendum deposilioni et in- impie declaraationem faciebant pseudosyllogi (' Sid
juri:e venerabiiium imaginum et factiones non
; cothnlkus scriptor hxretkonm conciliubulum, qwd
liaucas, et susurrationes coiitra patriarcham com-
g antc ham synodum factum est, quodque septimnni
movel)ant, ila ut conventicula facerent. Ha^c ergo sijnodiim apprllabant, pseudosi/llnqum, falsum eolb

consiliantibus iliis, aurcs non latuit patriarclue, sed ijiuw nuncupat), ut septimam hanc synodum collau-
adhuc conciliabula sua facientibus. direxit eis, (juia dantes atque noniinanies. Cum ergo taliter mali-
Constantinopolis episcopum habet, et praeter noti- gnum concilium damorem emisisset, et hora esset
tiam ejus non est vobis licentia conventicula fa- quasi sexta, domum jam esurientes abibant, et ila
ciendi. Nam secunduin canunes depositioiii subjici- commotio siNJilionis sopita est. Tunc iraperatores
mini.Quo audito episco|)i retraxeruiit sc tiinore jusscrunt mililcs exire. (juasi sub pnetextu quidem
quodam obsessi. Inlrantibus ita(|ue imperatoribus, hostilis aciei,dantes famam, quod gens Agarenorura
et populi ordinibus, scholariis videlicet, excubitori- hostiliter fuisset egressa. In veritate autem eos fo-
bus. ct c;eleris mililiis quse militabant in regia urbe, ras pellebant de regia civitate. Ergo cum fecissent
delinilur fieri synodus in venerabili teraplo sancto- isti viam usque ad M:ilagenam, per jussionem eo-

rum et laudablliura apostolorum. Igitur pridie quain rura omnes expellebanl pariler el aspernabantur,
status dies advenisset, per meridiem commoti suiil ne horum cura lierct [et dimittebanl, quod eorum
raiiites furore ferventes, insaniamque spirantes et ; epera non iiuligerenl], jubentes singulos abire in
veiiientes ad luterem sanctie calholicie Ecclesi;e, patriam suam. Ouibus ila peradis, mansit Ecclesia
aliud atque aliud damabant. Sed vox omnium in ^ anno uno (luiela, tanlummodo patriarcha verbura
unum terminabalur, quia videlii'et non esset per- verilatis omnibus pr;edicante. Et mox anno trans-
niissum fieri syiKnluni. Porro patri.ircha relata causa acto, dcnuo |)ia'ciiiieb;iiil piissimi impcratorcs, ut
imperatoribus, nequaquain pruhiliitus est, quomi- lieret synodus in Nicaeiiorum ractropoli et pr;rce- :

nus episcoporum convcntus in praedicto vene-


ficrel ptum devenicbat in flnem, episcopis (|uasi congre-
ral)ili lemplo [Gr.add., aed postridie facla est con- galis [episcopis s. cong. ] in unum, siiniliteret pa-
i^regalio episcupnrum in ipso] f;iclisquc (|uil)us(l:iin
; Iriarcha ciini vic:iriis Oricntis el Occidenlis ad cam-
allociilionibus tain ;i saiiclissimo p:ilriarcli;i, quain dcm pcrvciiit urbein ; et fada est synodus benepla-
a Deo araabilibus antistitibus, et lectis quibusdam cito Dei secundum actiones qua; proferuntur.
•VerbaAnastasii.
:

m INTEKPItliTATIO SVNOUl \I1 UliMCilAI.IS. — ACTIO I. 20G

MONIJMENTA
SYNODI AP[D NIC/EAJI SECllO CELEBRATA

ACTIO PRIMA.

Iii nomiiic nomiiii ot (lomiiiatoris Jcsii Ciiristi .\ [Theodorojepiscopo Crotonensium, Basiliocpiscopo


veri Dci nostri, imperio piissimorum et amicorum Nessiorum, Constautino epi.scopo Cann;e [Carinae],
Cliristi dominorum nostrorum Constantini et Ircncs .loanne episcopo Icreopoleos [Trocaleos], Theophano
matris cjus, octavo aiino cniisulatus coruin, octavo episcojio Lilyba?i, Theodoro episcopo Tropceorum,
Kalcndas Octobrias, indictione II. Sergio episcopo Nicoterensium, Galatone presbytero
Convciiicntc sancta ct univcrsali synodo, (|u;e per et locuin retinente Stcphani [Christophori ] episcopi
divinam gratiam et piam sanctionem eorumdem Dco Syracusani, Theodoro episcopo Bizya;, lilauriano
conlirmatorura imperatorum congregata est in Ni- episcopo Porapeiopoleos, Gregorio presbytero et vi-
c^ensiuin clara mctropoli Bithiniensium provinciie : cario Smyrna;... episcopo Leontopoleos, Sisinnio
id est, Petro reverendissimo arcliipresljytero san- episcopo Parii, Eustratio episcopo Aparai;e [ nl.,
ctissiniie Uom;i! Eeelesi;c scilicct ;ipostoli I'ctri, et Amasi;f ],PetroepiscopoGermiorum,Joanneepiscopo
Petro reverendissimo prcsljytcro, monaclio et ab- Arcadiopoleos, Epiphanio episcopo Mileti, Gregorio
bate venerabilis monasterii sancti S;ibbae RonKi: presbytero et vicario episcopatus Nicopoleos, Niceta
siti, retinentibus locuin apostolicfe sedis almi et episcopo Protonesilorum [ Proeeonnesi Proconnesi],
:

sanctissimi arcliiepiscopi senioris Romie Adriani Eustralio episcopo .Methymn;^, Leone episcopo Cii,
Tarasio almo et sanctissimo archiepiscopo magni 3 Joaiine episeopo Apri, Theophylacto episcopo Cyp-
nominis Constantiiiopoleos nov;e Kom;e, Joanne ac sallorum, Sothcrico [Theophane] episcopoSugdao-
Thoma revercndissimis presbyteris, monachis et rura, Lcone episcopo Meserabris, Joanne episcopo
vicariisapostolicarum sediumOrientalis dioeceseos, Nysss, Gregorio [Georgio] episcopo iraperialium
Agapito [Agapio: utque ita mss. codices] episcopo Thermarura, Gregorio [Georgio] episcopoCarauli;i-
C3esare;cCappadocia!, Joanne episcopo Ephesi, Con- nensiura, Sotherico episcopoCiscisensinm, Constan-
stantino episcopo Constanti;E Cyprioruin insuhc, Ni- tino episcopo Mastaurensiuni. Georgio episcopo Briu-
colao episcopo Cyzici, Euthymio episcopo Sardis, lensium, Theodosio [Theodoro] episcopo Nyssa',
Petro episcopo Xieomediae, Stauracio episcopo Chal- Theophylacto episcopo Tralla', Basilio episcopo M:i-
cedonis, Elia episcopo Cretce, Epiphanio diacono gnesi;e Anelii, Ignatio episcupo Prun;e [ Prin;e], Sab-
Ecclesiie Catanensis etlocum obtinenteThom;e ar- ba epi.scopo Aneorum, Basilio episcopo Magnesi;'.'.
chiepiscopiSardiniie Joanne monacho et locura obti-
; M;eandri, Gregorio episcopo Paheaspoleos, Theo-
nente Xicephori episcopi Dyrrachii, Dainete episcopo phane episcopo Calo;e, Leone [Leontio] episcopo AL
Amasi;r, Nicolao monaclnjct abbate monasterii ([uod gizorum, Nicodemo episcopo Evazensium, Lycastj
cognominatur Apri, et vicario raetropoleos Tyanen- episcopo Baretensiura, Theophylacto episcopo Ilypa'-
sium Constantino episcopo Gangreiisiura, Niceta
; C pensi, Eustathio episcopo Erythrensium,Theophane
episcopo Claudiopoleos, Theophyhtcto diacoao et [ Theophylacto ] episcopo Lebedi, Stratonico episcopo
vicario Stauropolitanorun: metropoleos Eustathio Cyma',TheophyloepiscopoCunneiisiuin [Tymnorum;
episcopo Laodice;e Michaele episcopo Synadensi, Tyranensium ], Cosraa cpiscopo .Myrrhiiuc, Olbiano
Constanstino episcopo Perg;i', Anastasio episcopo Ni- episcopo Eliese, Pardo episcopo Pitanse, Basilio epi-
copoleos veteris Epiri, Christophoro episcopo Ph;\- scopo Pergarai, Basilio episcopo Adraniytii, Marino
sidii, Theodoro episcopo Seleuci;e, Basilio episcopo episcopo .\tandri, Joanne episcopo Assi, Leone epi-
Syltei, Nicolao monacho et vic;irio metropoleos jIo- scopo Phociie, Nicephoro diacono et vicario Garga-
cissi, Nanucl episcopo Hadrianopoleos Thracise, rensiura, Constantino diacono et vicario Agaha',
Constanlinoepiscopo Regii, Cyrillo monacho et lo- Theognide vicario Sion, Theophylacto vicario Tei,
cum retinente Nicetie episcopi Gotthi;e, Theodoro Joanne episcopo Rlia'desti, Joanne epi.scopo Pravi-
episcopo Catanie, Joanne episcopo Tauromenis, Gau- dos[Panii: Panidos] Melchisedech episcopoCallio-
dioso episcopo Messana!, Theodoro episcopo P;inor- poleos [Callipoleos], Leone episcopo 3Iadyti, Sisin-
mi. Stephano episcopo Bibonensiuiu, Constantino nio episcopo Zuruli, Theophylacto episcopo Chario-
episcopo LeontiiuB, Theodoro episcopo Taurian;e, D poleus, Thoina episcopo Daonii, Gregorio episcopo
Christophoro episcopo sancta; Cyri;tc;e, Theotirao Theodoropoleos,SisinnioepiscopoChalcedonis[Cha'-
207 ANASTASU BlbLlUTllECAlUI 208

cidis] Thracisp, Joanne episcopo Bryseos, Benjamin A episcopo Mindi, Stauracio episcopo Stadiip, Gres;o-
cpiscopo Lizici, Constantino episiopo Juliopnleos, rio episcopo Stratonici;p, Aiithimo episcopo Ilylari-
Petro episcopo Aspnna", Synesio episcopo Cinn*, mensium, Theophylacto vicario Amyzonis, Nicela
Theophiloepiscopo Anastasiopoleos, Leonecpiscopo vicarioIlalicarnassi,MaurianovicarioCeramensium.
Rlinzi, Anthimo episcnpo Berinopoleos, Spyridone Theodosio episcopo Chonensium, Michaele episcopn
e|)iscopoCyprensium ^Cythrorumj, luistathioopisii)o Cha-retopensium Panlalcone episcopo Velentia',
:

Solensium,Then(lorofepiscopo]Citii,Geor£;ioepiscn- Georgio episcnpn Peltensium. ('.hristoplinro episcopo


poTrimilhunlensium,Alexandro episcopo Amathun- Atanasi, Leone cpiscopo luimeni;e, Paulo episcopo
tos,Michaele episcopo .Meletiopoleos, Theodoro ei)i- Acmonia', Gregorio Timenutherensium,
episcopo
scopo Germx, Basilin eiiiscnpo Adranuthyrensium, Leone epi scopo Tran ianopoleos [ Tra nnpolens ^ Leone ,

Leone episcopo Pirmaiiini [Pomaninil, Symeone episcopo Aleus, Nicephoro episcopo Lundensiuin,
episcopo Ocx, Slrategio episcopo Danlanensium, Georpio episcopo Appia>, Constantino episcopo Eu-
Joanne episcopo Lampsaci, Thcodoto eplscopo Pa- c;irpi;e, Michaele episcopo Hierapoleos, Niceta epi-
loeorum, NicetaepiscopoHilei, Leone episcopoTroa- scopo Nacoliae, Christophoro episcopo Promissi
densium, Theodoro episcopo Ahydi, Anastasio cpi [Probyssi], Nicolao episcopo Phyli;e, Theophyhicto
scopo Tripoleos, Leone episcopo Traculorum, Sle- B episcopo Cinnabori, Niceta episcopo Augustopoleos,
phano episcopn S;ilensium, Jnaiiiie episcuiio Taba- Constanlino episcnpo Cottyaii [ Cotyaei ], Georgio
lensium, Stephaiio episcopn Sil:indi, Joaiine episcnpn episcnpn Mcdi;ei, Theophylacto (uconomo ct vicario
Setensium, Stephano episcnpo Myoniie [Meoni;B], Hypsi, Stephano electo Ilotrensium, Jpanne electo
Lycaslo episcopo PhiladelphiiP, .Michaele episcopo Hectorii, Constantino episcopo .\mbladensium
Trallae, Georsjio [Gregorio] episcopo Gordorum, [.\mala(lensium], Epiphanio episcopo Pertencium,
Jnaniie episcnpn I);ild;e, Fiistalhin episcopo Orcan;e. SisinniocpiscopnPhilomelii, Michaeleepiscopo Pai)-

Thcnpistn episcnpn Herinncapeli;i', David episcopo pensium, Thcndosin episcnpo Sag^illai [Sagallassi ],

llclciinpnlens, Cyrione episcnpo Loti [Lophi], Then- Sisinnio episcnpn .V|)ami;e Cibnli, Constantino cpi-
phylactoepiscopo.Vpolloniadis, Constantinoepisropo scopo Conana;, Nicephoro episcopo .\d;uleMsium,
C;esareai Bithynis, Georgio episcopo Basinopoleos, Petro episcopo Tyasi, Leone episcopo Barse, Petro
Leoneepiscopo.\ristae, Nicephoro episcnpo Iladrani, episcopo Seleuci.-c. Pisidia", Leone [Leontio] vicedo-
Basilio presbytero et vicario Dascylii, Niceta episco- iniiin et vicaiio Sozopoleos, JIarianoepiscopo.M;i!;y-
po Nenphytn episcopo Gnrdoservorum, I.eon-
.Mela", (lcnsiuni, Paulo cpiscopo Altalia'. Nicephoro episco-
Leone episcopo .\spen-
tos episcopo Liiioe [Libo;e], po Klng^ensium, Leone[ Leontio] episcopo.Vndideii-
donensium, Joanne episcopo Iletenensium, Lcone C sium, Leone episcopo Sibyllensium. Manzone epi-
episcopo Amisi [Aminsil, Constantino episcnpo Ze- scopo Pracanensium, Theodoro episcopo Germani-
lcnsium, Mariano vicario Z:ilichi, Gregorio episcopo copoleos, Euslachio episcopo Cylindereos, Sisiiiniu
Sinnp;e, (icnrgin episcopo Nicnpoleos [superinrisl episcopn Syc;e, Zacharia episciipn Canhibiidensium,
Cniist;intiiin .\simensium [ Sisimnrum 1,
episcnpo Sisinnio episcopo Musb;ulcnsinm, Eustathio episco-
Gregorio [Georgio] episcopo .\maslr,T, Ileraclioepi- po Lamensium, Thenphylacto episcopo Zenupoleos,
scopo Junopoleos, Theophanc episcopo Sorensiiim, Const;inliiin episcopo D;iiisandi, .\nastasio episcopo
Niceta episcopo Dadybrensium, Theophilo episcnpo Lauzendcnsium, Macario episcopo Arcandorum.
Priisiadis, Conslaiitino episcopo Crali;e, Niceta epi- Sedentil)usi|uc ;iiite s;icratissimum ambonem tcm-
scnpo lladriaiiopcdcns, Jn:innc cpiscopo Ileraclce pli saiictissim;r m:ign;e ecclesia' (|u;e cognnminatur
Pniiti, Tlieiidurn episcnpn (^nmancnsium, Niceta epi- Snplii:i, pnesentibus et audiciilibiis glurinsissimis
scopo Briz;ei [Bryzei], Nicephoro episcopo Claiien- et inagnilicentissimis priiicipibus, id est Petroiia
sium, Leone episcopo Troenadensium, Leone epi- laudatissimo exconsule, patricio et comite Deo con-
scopo Corydalensiiim, Anastasio episcopn Pat;iren- serv:iii(li imperialis oflicii [(?;•. nlise(|uiil, et Jn:inne
sium, Georiiin episcopo Nissa"; Stephann episcnpn iniperi;ili ostiarioet Ingnllieta impcri:ilis [ militaris]
Ar;ixnrum, Thcndnrn cpiscopn Piniiarnrum, Nii'n- 1
I
Ingnlhcsii, el rcvcren(lissimis:ircliimaiidritis, liegu-
denio episcnpnSiilyinciisium. Georgio ejiiscnpo llu- meiiis cl moiiachis, propositis s:inctis el intemer.i-
niandi, Conslantino episcopo Candibensium, Stau- tis Dei Evangeliis.
racio episcopo Zenonopolcos, Leone [Leontio] epi- Reverendissimiepiscopi Sicilia' insula! dixerunt:
scnpo Limyrensinm, Stephano episcopo Caunensium, Dignum (liicimiis, cl per oiniiia hiiic saitct;e el uiii-
Cniist:iiitiiin cpiscfipn Tlii'iisium [Tlciisium 1, t;un- V('rs;ili syiindn cuiivcnieiis esse pcrspicimus, ut ;id

sUiulinn episcopn Coml)i'iisium, 1'ctro (li;icono cl vi- cx(|uireii(lnriim inclujatioiiem capitulnrum sanctis-
(arioOric:iiidensium, Joannediacono et vicarioPha- simiis et summiis ac eximius paslor et pra^sul regiie
selidis,Theophyl:u'lodiacoiioetvicario Caria^^Grego- Cunslantinopoleos nov;c Hom;e proiemium faciat,
rio episcopo Cibyr.-e. Basilio e|-.iscopo T;ibeiisium, et ostiuin verbo aperiat ct qu;e congrua sunt, voci-
Dnrntheo episcnpn Ncapolens, (>niisl;intiiio cpiscupn lciMiidn prniiuiiticl. Saiicta synudus dixit Fi;it se- ;

.\l:ib:iii(lciisium, (ircgorio episcnpn llci:icli:e, l):ivid cuiiihini pnstMbiiinneiii s:inctissimorum episcopo-


episcopo J;issi, (Jrcgorio episcupn .\Iyl;issciisium, riiiii.

SergioepisjopoBeligieiisium[BcgyliensiuniJ,Joaiine Tarasius sanctissiinus ct beatissimiis patri:irch;i

l\
: ;

200 INTERPRKT.VnO SVNdDI VII (ll-M'.!! Al.IS. — ACTIO I. 210

Coiisl:iiiliiiiipiiIo(is (lixil : 0|i|i(irl(iniiiii cst iiiiiicili- A jiisscriiiit initlcrc ;id uiiincm sacratam synudiimv(>-

rcrc |ir(i|ili('lic:ini ilNiin viicciii, ([11:1111 s;i'|)('. aiulivi- slr;iin. Kt audite.


mus pcr Ev;iiiy('liiiiu iir;c(lic;ii'i : Hiiiiit iinivd iii di- .Saiict:i syiiodus dixit : Confirmet Deus impcrium
ircta, ct aspera in vias plonas {Liic. iii, Isa. xl). bouorum domiiKirum nostrorum ! Kt delataiu iu m:i-

Quando onim Deusfacit aliquid, omnis inhisqu:« uibus gloriosissiinus a secretis Leontius eamdem
a^niiitui- facililas sequitur, quoniam voiuntati ejus piara sacrara legit.
rcsislil iiiilliis. N:imetsi exantiiiuilnistisimmissioiic, Sacni. Constantinus ct Irene fideles imperatorcs
(|iii viilt c(iiicit;ire super [semper ct c(iiilurli;irc] Uumanoriiin, sanctissimis episcopis, ((ui in vuluii-

s:iiiclam licclesi;im c;itliolic,;im, pneterilo :iiini) Ka- tate et gratia Dei, et jussione pii imperii iiostri

leiulis Augusti in Ueo eoiiservata regia urbe pr;csi- convenerunt in Nic;ena synodo.
(l^nlibus nobis in venerabili templo tubaruin spi- Sapientia, quie vere Dei et Patris est pcr natu-
ritus, saiictoriim videlieet et lauilabilissimorum ram, Domiiius videlicet Jesus Christus verus Dcus
,t|iostolorum, eoiiimot:i est multorum turb;i virdriiiu iiostcr per diviiiam suam et magnam carnisdispen-

liirore ae auuiriluiliue pleiia, ut iii iios m;iiius iiijice- s;itionera removens nos ab errore idulurum, no-
ret;ex qua maiiu divinaerepti sumus, babentcsin stram assumpsit, et cooperatione coiiii;itur;iIis sui

aiixilium quosdam episcopos, qui facile numerari B Spiritus renovavit, naturam : et primus pontifex fa-
possunt, (|uorum nomina voluntarie prseterimus, ctus, hac vos appcllatione dignos elfecit, sacri

(|uoiiiam omiiiijiis iiota sunt : et ad modieum visi viri. Ipse igitur pastor bonus, qui ovem quae erra-

sunt proliibuissc lo(|ui, etconlirmare pium veritatis verat super humeros portavit, horainera qui deci-
sermonem. Sed mitissimi imperatores nostri divini- derat, proprio gregi, angelicis videlicetet adiuinis-
tus acti, cum esscnt orthixloxiK propugnatores, et tratoriis virtutibus suis consocians, recunciliavitnos
non dederunt sora-
sinistr;B opinionis obluctatores, iii semetipso ; raedioque raaceria; sublato pariete,
iium oculis suis, et palpebris suis dormitationem, solvit inimicitiara in carne sua, paciflcam nobis con-
donec tabeniaculum Dei, id est. Ecolesiam ejus in vcrsaiionem condonans. Propter quod cvangelice
unum restituerent, et paciticum baiic liabitaculum omnibus pr;edicans edicebat: Bcuti pacifici. qm-
redderent. Quapioptcr consilio et voluntate Dei rur- niain ipsi lilii l)ci vocabuntur {Mattli. v). Ergo intra
sus iii idipsum congregaveruiU nos. Verum pro his hanc beatitudinera, qute nobis nobilitalem adoptionis
bonas recipient vicissitudines aChristoomnium no- filiorum donavit, inveniri piura imperium nostrum
strum imperatore, qui ad has multipliciter reme- volens, ad pacera et concordiam omnem Romanam
tiendum poteiitissimus est. Xos ergo, sacrati viri, rempubUcam nostram dirigere festiiiat. Pr;ecipue
adjuturem ilium invocantes, et in pectore nuslro ti- Q autem sanctarum Dei Ecclesiarura boni ordiiiis sul-
morem ejus habentes, futururaque judicium in men- licitudineni sumere cupit, atque s;icerdotum mer-
te recipientes, accingamur lumbos mentis nostrae in cari semper unitatem procurat, Orientis, Septen-
veritate, et vigilantes iii omnibus secundum Aposto- trionis, Occidemis et Meridiei etprxsules adsunt, :

lum, ;equilibraminis judicium judicemus et omiiem ; Deo volente, per vicarios suos una cuin reciprocis
vocum novitatcm, ambitum atque supertluitatem rescriptis ad synodicas litteras qu;e missae sunt a
tanquam puro tritico superseminata zizania. sine sanctissimo patriarcha. Ista enim antiquitus lex sy-
omni dilatione radicitus evellaraus, ut poteveritati nodica catholicaj Ecclesiae, quK a flnibus usque ad
obviautia, et Ecclesiie repugnantia. Quae enim in ea lines suscepit Evangelium. Igitur beneplacito et nutu
tradita sunt, non suut cst et non, sed cst (11 Cor. i) ejus congregavimus vos sanctos sacerdotes ipsius,
exislunt in veritate, et permanent incorruptaet im- qui disponitis testamentum ejus super incruenta
mutilata in sempiterna ssecula. Siiie mend;icio quip- sacrificia, ut diflinitionibus synodoruin qu;e recte
pe est qui repromisit dicens : Portse infcri nonprse- dogmatizavcrunt, judiciura vestrura siraile flat, et
lalcbiint advcrsus eum {Mutth. xvi) ; et si certiflcati cunctis splendor spiritus illucescat: Nemo cnim «c-
fuerimus [sumu.s] quod placabile sit in cjnspectu Dei, ccndcns lucernam, ponit eam sub modio, secundum
conveniant qui pr;eterito anno restitere veritati. Si D Domini vocem, sed supcr candelabrum, ut luceat
quis est in illis sermo vel contradiclionis vel etiam oiiiiiibus (lui in domo sunt {Matth. v). Sic enira et

ratiucin;itionis, dicant. Ita namque omnis exaniin;»- legislationes, quae olim a patribus nostris pie tra-
tio raanifesta Qet. ditse sunt nobis, sei(ueinini, et sanctK Dei Ecciesiae
Constanlinus sanctissimus episcopus Constanti;e in paciflco ordine permanebunt. Adeo quippe con-
Cypri dixit : Si videtur huic sanct;e et universali sy- fligimus pro veritate, et ;kI pietatein contendiraus
nuilu, .secundum (juie dicta sunt a sanctissimo et etecclesiasticoordini cuusuliiuus, antii(uam legiski-
beatissimo patriarcha Tarasio. ingrediantur sanctis- tionemconflrmarevoIentes,utetmilitaribusconsiliis
simi episcopi qui in hac crirainati sunt parte, in detenti, et reipublicse curis vacantes, primum opus
conspectu hujus sanctiie et universalis synodi. habeamus paciferara observantiara Ecclesia; catho-
Sancta «ynodus dixit : Ingrediantur. Et ingressi licse, et in secundo hoc ponentes, ad sacratissiraam
sunt episcopi ([ui pr;edicti sunt. Cumque ingressi vestram non fatigeinur synodum coiigregandam
fuissent, gloriosissimi principes dixeiunt : Domini (hintcs unicuii(ue licentiam, ut sine omiii subtra-
nostri benigni honorabilem et adorandam sacram ctione loquatur qu;e sibi visa fuerint, ut distincta
ill AXASTASII BIBLIOTHECARII 2\i

[districlajexriminatiofiat, etmagisfidufialitcr veri- A sacerdotum gloriosissimornm princi|nim nostro-


ot
las agalur. (|aaicaus ct Ecclesiarum disscnsio fun- rum. cl lolius Chrislo aniahilis populi noslri. qui
ditus abigatur, ct pacis compago nobis omnilius lunc hic adcrant virum eduximus, cl in pr«sentia
coaptctur. El quoniam Paulussanctisssimus palriar- eorum quidquid nobis rcsponderat, et ipsis affatus
clia cum secundum divinam voluntalem a pr;pscn- est : at vero universi illi h;rc audienlcs libenfcr ac-
libus vinculis absolvcndus, et hanc pcrcgrinationcni ceperunt, postulanti^s pacificum ct pium impcrium
dimissnrus, atqucad haliitationcm, imo vcro ad ip- nostrnm, nl licrct niiivcrsalis synodns. Krito huic
sum l)i)miniiin Chrisluin profcctnrus csset, cpisco- pclilioni ;inniiimus, Dco vos, ut vcrilalem dicamus,
monachorum nobis
palnni rcfulavit, viiani cligens : conprcgare volente, et nos ad id dirigenlc. Igitur
autcm intcrrogantibus cum, quamohrem hoc fec.c- quoniam a loto terrarum orbe collegil vos Deus,
ril, respondit: (Juia si morte pra^occupatus fuero consilinm suum statuere volens; ecce propositis
in episcopatu Dco conservandae regia» urhis, ana- sanclis Kvangeliis, et inleHigibilitcr clamanlibus.
thcma habcho a tota catholica Ecclesia, quod ducit Jiisti' jiKliaiti' [Jriiin. vii): slale stabiles pielatispro-
in tenebras Citeriores, ((Uic pra?parat;F sunl diabolo pui;ii;ilores, el omnem ovitatcm vocum. et noviter
et angelis ejus : eo (|uod synodum (juamdam dicant apparentem seditionem recidcre procurate, quem-
hic effectam, qua" subvertat imaginales picluras, B admodum et Petrus primus princeps [principum]
quas Ecclcsia c;ilholica tcnel, aniplcctilur ct ad collcgii apostolici, (|ui servilis deccptionis amcn-
commcmoralioncm priiicipalium susci|)il. Iloc aiii- ti:i pcrcussa. .Iu(l;iic;c audilionis scnsum gladio
m:im mcam CDnlurbal, hoc me in coniinonilioncm abstiilit {Jiiiin. xviii). Hxlcndite securim spiritns,
adducil, quomodo cffugiam judicium Dei, pro eo cl omnem arborem germinantcm fructum conten-
quod cum hujusmodi viris conversalus fuerim el tionis et dissensionis ac introductae novitatis, aut
computalus. Ihcc vcrocliam quibusdam gloriosissi- magistcrialibus vocibus tranplanlale, aut canonicis
monim principum nostrorum loculusest, ct sic vita iiicrcp;itioiiihus concidiic, el in igncm futur» ge-
excessit. llanc ergo lerribilcm sentcnti;im coiiside- hcnna' Iransmittite: ul inlcgrum Ecclcsi;B corpus
rantc pio imperio nostro, quanquam ct ante hoc cx compacium ct convenicns atiiuc palerna traditione
multisaudiverimushujusceniodi jurgium.consilium corroboratura pax spiritus cuslodiat, et totius Ko-
nobiscum conciliati sumus, quidnam deherel fieri. mana^Yeipublic;^ nostncconslitutiosirnul tranquilla
Et delibcravimus in consilio nostro, quod cum cum fidci tranquillitate consistat. Lilteras autera
ordinatus foret p:itriarcha, qu;e dicta fucranl, mox suscepimus missas ab Adriano sanctissimo papa
pcrcipcrciit fiiicm. .Vccersentes ergo viros ecclesias- senioris Homa' per vicarios ipsius,Pctrum scilicet
licorum ncgotiorum expertos, et Chrislum Dcum C primuin prcshyterum, et Petrum Deo amabilcm
noslrum iiivocantes, etconsilium cum eis facicntcs. presbyterum et hegumenura, qui ct vobiscum scdcre
quisnam dignus esset provehi ad sacerdotii cathe- vidcntur el jubemus secundum jus synodicum in
:

dniin liujus Dco conservand;e rcgi;r civitatis, ct audicntiam omnium recilari. Et cuin dcbito silen-
uiiius consilii animiiiuc omnibus faclis, in Ta- tio liisaiiditis iinacum apicibus in duobus (|uater-
r;isinm (iiii nunc in poiitificali praesidct dignitatc, nionibus a summis sacerdotibus, et saccrdotibus
dabalur dccretum. Hunc itaque advocantes, ea i\wx Oricntalis dioiccscos destinatis, per Joannem reve-
dicta sunt et decretasuper eo, pronuntiavimus: qui rendissimum monachum et dudum syncellum pa-
neqnaqiiam annuerc voluit, neque consensum his triarilnilis Anliochi;c sedis, et Thoinam prcshyte-
(|ua' dccrcta fucrant. cfiici postulabat. Cumquc nos rum ct hcgumcnum; qui el ipsi eccc vobiscum ad-
cuin, i|namobrcm obedire minimc patcrctur, pcr- sunt : pcr ipsos [ipsas] cognoscetis. qualis sit Eccle-
contati fuisscmus: primo quidem rcspondit excu- si;c calliolicie scnsus.
sans se et super se jugum sacerdolii dlcens. Nos Sancta synodusdixit: Conservet Deus iraperium
autcra intclligcnles, quod excusatioiicm (|u;imdam ipsorum! Longos facial Dcus annos eorum Pcram- !

faccrct proponcns ;ion obcdicndum, ncqiiai|uain ;ib plius gaudcrc conccdat illos!
co, scil pcrmaiisimus iiersuaderc illi conantes. (|uod D l-;i ;idductiis est H:isilius .\ncyr;c, ct Thcodorus
suscipcrct summi sacerdolii digiiitalem. Ipsc it;i([ue Myrorum, el Thcodosius Ammorii et stantibus cis :

vidcns insiantiam nostram, causam renuniiationis in mcdio sanctue synodi, Basilius episcopus .\ncyrae
annuntiabal. Ouoniam video, inquit, et conspicio dixit (Juanlura erat ad potcniiam meam, domini,
:

lu-clcsiam, quK supcr petram, Christum sciliccl quicsivi causain, et omni s:ilisf;ictione acccpta,

Dciiiii iiostrum, fiiiuhila est, scissam nunc ct diru- acccssi ad catholii-am l'!cclcsiain cgo novissimns
|)t:iiii, ct iios ;irmd loi|iiciites, et eos qni cxOriciiie servus vesicr. Tarasius sanctissimus patriarclia
uniiis nobiscum fidei sunl, (;hrisli;inos vidcliccl, ;ili- ilixil: Ciloria Deo, qui vult omnes salvari, et ad
ter, et concordanlcs his (|ui cxOccidenteconsistnnt, agnitioncm vcril;ilis venire (/ Tim. ii).
nos!|ue alienalos ab illis univcrsis, et per singulos B;isilius episcopus .\ncyr;c ex libello ita legil. I.c-

dics ;ib omiiibns ;iii;illicm;ilizatos, ;ignosco: et (|uia gis!;ilio cst ccclcsiasliiM (•aiionicc Iradila dcsursum
syiioiliiiii uiiivcisiIiMU posco licri, diim vicarii lain ;i ;ib inilio tam a s;inctis ;iposlolis, (|iiain a succcsso-
papa Itomano. (|uam abOricnlisprincipibiis s;iccrdo- ribiis ciiriim, s:iiii-|is viilcliccl 1'atribiis noslris :ilquc
tum iiivciiiuiiliir. Il;cc inis iiinolcsccnlis in pivcscnlia nmgislris; si'd el s:inctis ct univcrsalihus .sex syno-
.M.{ iNrF.RPiu-T.VTio svNoni VII (;i'Ni:i!.\i.is.— .\c.rii) i. ili

dis, seu loeaiibiis coiiclliis qua' ortliodoxc col- A ceiii|ilialus [iiifaiisli iioiiiiiiisj tricaceabus ((//.,

lecta sunt, ut ab lurresi (|uacun(iuc ad ortliodoxam tricacos ,


iil rst , ter malus] ; ((uos evanuit se.c.ta-
confcssionem ct Iraditioiiem catliolic* Ecclesise con- tus niiser Conslaiitinus , qui fucrat [latriar-
versi, iu scriptis suam aliiic^'eiit Iwresini, et lidem cha, II;nc ita confitf?or , ct his assentior , et
coiititeantur orlliddoxam. Uiidc et Ciio Uasiliiis epi- idcirco in siinplicitale cordis Pt recta inente, I)eo
scopiis civilalis .\iicyra> propmicns iiiiiri calliiirica' inilii testiniiiiiiiiiii pi'rliibi'iilc, siilijcctiis ;in;illicm:i-

Ecclesia', .\driano(iue saiictissimo pap;e, et Tarasio tismos facio liic. f.iiristiaiiurum Ct-lumniatoribus, id
bealissiino patriarchse, seu sanctissimiset apostoli- est imaginum confractoribus aiiathema ! lUs quj
ris Ihronis Alexaiidri;p, sed et .\iitioclii;e, et sanct;e jissumunt eloquia, qa;i' a divina Scriptura adversiis
civitatis, iiecnoii oninibus olliodoxis piiiiliruibiis et idol:i profcruiitur, iii veiierabiles iconas, ;(iialiicni;i !

sacerdotibiis, pr;esi'ntem hanc coiifcssioiiem [pi'o- Ilis (|ui iioii salutaiit saiict:is et vcnci;ibiles ima^'i-
fessionein] meam f;icio iii scrlptis, el oftero vobis, nes, aii;itliem;i ! llis (jui appcllant sacras iconas si-
qui ex apostolica auctoritate potestatem sumpsistis. mulacra, an;ithema ! His qui dicunt, quod sicuti ad
In hoc ipso etiam veniam expeto a divinitus collecta deos Christiaiii ;ul imasiines accedunt, anathema !

bcatitudine vestra, pro hac tarditate mca, Oporte- His qui communicant scienter eis qui convici;intiir
bat enim ut iioii ortliodoxa confessionc fniudarer ;
B et exlionorant venerahiles icoiias, analhcma I llis

sed sunim;e iiKliscipliiiatinnis mea', et segnis ac iie- qui dicuiit ,Christum Domiiium no-
(piod pr;eter
gligentis mentis est hoc. Unde magis postulo a l)e;i- strum alius nos ab idolis liberaverit, anathema Ilis !

titudine vestra, ut et pietatis [expelatis] a Deo in- qui spernunt magisteria sanctorum Patrum el tra-
dulgentiam mihi concedi. ditionem catliolic;c Ecclesia', praetendentes et assu-
Credo igitur ct coiititeor iii uiium Deum Patrcm meiites voces Arii, Xestorii, Eutychetis et Dioscori,
omnipotentcm el iii uniim noniiiuini Jesum Cliri- ati|ueperhibentes, quod nisi de Veteri ac Kovo
stum Filium ejus unigenitum, et in Spiritum san- Testamento evidenter fuerimus edocti, noii seque-
ctum Domiiium et viviticantem ;Triiiitatem coiisub- mur docrinas sanctorum Patrum, neque sanclarum
stantialem et considentem, in una deitate, potentia [generalium] synodorum, atque traditionem catho-
et polestate adorandam et glorificaiidam. Confiteor Iic;e Ecclesi;v, an:ithenia ! His qui dii'unt, quod di;i-

etiain oinnia iiuff sunt disjiensationis uiiius saiict;p bolicae argumenlationis inventio sit factura imagi-
Trinitaljs, Domiiii videlicet et Dei nostri Jesu Cliri- iium, et noii sanclorum Patrum nostrorum traditio,
sti, quemadmodum sanct;\' et universales sex synodi anathema ! His qui pncsumunt diccre, catholicam
tradiderunt ; et universum hffireticura sine janua os Ecclesiam idola aliquando suscepisse, anathema '

abjiciens anathematizo, juxta quod anathematizave- G Ifec quidem ita confiteor, et his assentior, et ex
runt et ipsa' : expetens etiam et iiitercessiones inte- toto corde, anima et mente pronuntio. Si vero
meratae domin;e nostra' sanctae Dei Geiiitricis Ma- (quod absit) ex diabolica submissione aliijuo tempore
rite , sanctarumque et coBlestium virtutum , et voluntarie vel non voluntarie aversus fuero ab istis
omnium omnino sanctorum ; atque sancta et pre- qu« jam professus sum, anathema sim a Patre et
tiosa lipsana [id cst, reliquias] eorum cum omni ho- Filio et Spiritu sancto, atque a catholica Ecclesia
iiore suscipiens saluto , et honorabilitcr veneror, seu sacro ordine penitus alienus Conservabo autein !

fidem habciis illorum particeps fieri saiictimonia'. secunduni divinos canoiies tam sanctorum aposto-
Similiter ct venerabiles imagiiies tam dispensatio- lorum, quam probabilium Patrum nostrorum, me-
iiis Doniini nostri Jesu Christi, secundum quod metipsura ab omni dati acceptione seu turpi lucro.
homo f;u'tus est propter salutem nostram, et inte- Tarasius sanctissimus et beatissiraus patriarcha
merat;e domina> nostrae sanetae Dei Genitricis. [Gr. dixit Omne hoc sacratuin collegium Deo gloriam
:

iiild. et deiforiiiium angelorum], atque sanctorum et gratiarum actiones rependit super hac confes-
apostolorum, proplietarum, m;irtyrum, et omnium sione, quam catholic;e obtulisti Ecclesiae.
simul sanctorum, salutans pariter et amplectens, Sancta synodus dixit : Gloria De i, qui unit inter
at((ue adorationem qua^ perlinet ad hoiiorem im- D se dissidentia ! £t ;idductus est Theodorus reveren-
pendens ;
projiciens nihilomiiius et anathematizans dissimus episcopus Myrorum, et dixit : Et ego pec-
ex tota anima et tota meiite synodum, quse ex sio- cator et indignus, raultura pertraclans et scrutans,
liditate et dementia congregata, et septima synodus et quod raelius est eligcns, deprecor Deuin et vestrani

nomin;ita est ab his vero qui recte sapiunt, pseu-


; sanctitatera, ut cura oinnibus et ego peccator uniar
dosyllogos legaliter et regulariter appellatur, tan- sanctaj calholicae Ecclesi;e.
quam quse totius veritatis et pietatis sit aliena, et Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Grata est :

contra divinitus traditam ecclesiasticam legislatio- Domino Jesu Christo misericordia [Gr., Gratum
nem audacter et temere, quin potius el absque Deo est Domino Jesu Christo et humanum recipere],
latraverit, et sanctas ac veiierabilcs imagines convi- et ideo recipit [idcirco recipite] poenitentes.
ciis appetierit: sed et has pr;eceperit auferri a san- Theodorus revereiidissiraus episcopus Myrorum
ctis Dei ecclesiis, de qua exiit [Gi:, cui prsefuit] exemplar primi libelli legit: Legislatio est, etc. Cum
Theodosius falsi nominis Ephesius, Sisinnius Per- legissct ille, Tarasius sanctissimus patriarcha dixit:
gensis cognominatus Pastillas, Basilius l'isidi;e ea- Et super reverendissimo Theodoro episcopo My-
21c AXASTASII BIBLIOTIIECAIUI 2IG

roriim grates rofiTimiis Deo nostro Chrislo. Eu- A rata et iconas missas ad civilates vel resiones
tliymius sanclissimus episcupus Sardis tlixil Be- : obvii adeunt populi non ceracum cereis et incensis,
nedictus Deus qui univit eum catholica! Ecclesi* ! perfusam tabulam, sed imperatorem honorantes ;

Et adductus osl Theodosius episco|)us Ammorii, quanto mai,'is (ipnrtet in ecclesiis Christi Domini no-
et dixit : stri iconam depin;;i Salvatoris Dei nostri, et inteme-
Sacratissimi et Deo honorabiles domini, et omnis raUcMalrisejus, oinniuin()ue sanclorum ct bcatorum

sacra synodus h;ec, et ego peccator et miscrabilis Patrum, studiosorum virorum?Quemadmudum etS.
atque seductus, qui multa mala locutus sum contra Basilius ait Nam et opera magna bellorum scriptores
:

venerabiles iconas, aitnita veritate recopnovi et re- et pictores desi|;nant illi quidem scrmone ornantes,
:

prehendi memt'li|)sum ; et analhcmalizavi, el ana- isli vero tabulis exarantes;cl mullos ad fortitudi-

lhemaii/,0 i\uie maii' docui ct locutus sum in hoc nem crexcrunt ulri(|ue. El rursus ipse iilem. Ouan-
mundo : et obsecro, el roi;o sanctam sjnodum ve- tum laborasti [laborares] utique lnMno, ul invenires
stram, ut cum omnibus Christianis recipiatis et me unum ex sanctis obsecrantem Dominum ? Et Chryso-
indignum servum vestrum. stomus dicit: Sanctorum enim gratia non reciditur
Tarasius sanclissimus et beatissimus patriaicha morte, UdU hcbescil obitu sed posUiuam defuncti ;

dixit : .Mnllam conti-ilionem cordis ostcndit revcreii- B fuerint, vivis potcntiores cxistunt;et ;ilia multa et
dissimus Theodosius, ct (lij;nus cst reccptioiie. imineusa. Et idco rogo vos. sancti, et clamo : Pec-
Sancta synodus dixit Dignus est secundum sacros
: cavi in cu'lum et coram vobis ; suscipite me, sicul
canones, suscepit Deus luxuriosum, el meretricein et latro-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Si ni- nem. Quairite me, sicut qu;csivitGiiristus ovem quae
bil aliud est canonicum, (|uod prohil^eat cnm, di- periil, quamque suiier humeros suos sustulit (Luc.
gnus est. xv) ; ut li;it g;iudiuin coram Deo et angelis cjus su-
Tliciidosius reverendissimus episcopus proprium per salute et i)oenitenli.! mca, per interventionem
libelluin legit ita. vestram, o sanctissimi domini. Ilis (lui iion adorant
Sanctic et universali synodo Theodosius exiguus venerabiies iconas, anathema! Ilis^iui blasphemiam
Christianus. Cunfiteor, ei pulliceor. et recipio, am- dicunt in pretiosaset venerabiles iconas, anathema!
plectitr atque adnro principalitcr intcmcratam ico- Ilis (lui audcnt detrahere ac blasphemare venerabi-
nam Doniini iiostri .lesu Christi vcri Dei noslri, et les iconas, vcl vocare ilias idola, ;ui;itliema ! Ilis qui
iconaniDei genitricis, (iu;e illum sinescminc pcpc- non docent diligenter cunctum Cliristi ainatorem
rit ; et auxilium et protectionem ejus, et interces- populum adorare venerabiles iconas sacras et ado-
siones illius una(|uaque die ac nocte invoco ut pec- G randas omnium sanctorum (|ui sa^culo Deo placue-
calor in adjutoiium incum, tani|uam eam, qu;e h;i- runt, anatliema » ! Christianorum calumniatoribus,
beatconfidentiam apud Chrislum Domiiium nostrura, id cst, iiiKigines confringentibus. ;iiKitliema !

(|ui ex ea nalus est. Pari niodo s;initornin ei lauda- Sabbas reverendissimus liegumenus monasterii •'

bilissimorum apostolorum, prophetarum, et marty- Studii dixil:Juxta apostolica pr;ccepta et univer-


rum, ei Patrum at(iue cultorum eremi iconas recipio sales synodos, dignus est receptione.
et adoro,non tanqu;iin deos (absit) sed alTectum et Tarasiussancti.ssimuspatri;irch;idixit:Quiduduin
amorem anim;e mi':c, (|ii(Mn balicbam prius in eos, erant rect;e lidci caluinniatores, nunc facti sunt ve-
etiam nunc os|cii(I(mis, rogo cunclos illos ex tota ritatis advocatores.
aiiima ut interccdant pro me ad Dcum, quatcnus Constantinus sanctissimus episcopus Constantia;
det mihi pcr interce.ssioncs corum invenire miseri- Cypri dixil : iMultam a nobis lacrymam evocavit
cordiam penes se in die judicii. Similiter et lijisana [Cod. Jo/., ev;icuavit] libellus rcvercndissimi episcopi
sanctorum adoro ct honoro, ci ampleclor, taii,|ii:im Ammorii.
eoruMi (lui (lcccrtaverinl pro Christo, et ;icci'|ii'iiiit T;ir;isiiis s;iiictissimus patrianli:i dixit : Vidctur
gratiani ab ipso ad saiiii;itcs enicieiidas, ct languores vobis. ut recipiant s(!des suas?
curandos, et d;emoncs cjiciendos, quem;idinodum D Rcverendi mouachi dixerunt: Quemadmoduin su-
Ecclesia Christianorum suscepit a sanctis apostolis sceperunt sanctie et universales synodi ex hseresi
et Patribus. et usi|ue ad iios. Pingi autem consentio coiiversos, ct nos siisiipim js.
iii ecclcsiis ,s;iiicloriiiii priiicipalilcr iconain Domiiii Sancl;i syiiodns dixit: Placct oiniiilius iiobis. Et
noslri .lesii Christi, et sancla! Dci Gcnilricis, cx jussi suiit rcvcrcndissimus liasilius cpiscopus \\)-
vari;i malcria ;iiiri et argenti, el omni colore : ut cyr;c, cl Theodorus rcverendissimus episcopus .Vin-

carnea di.sj)ensatio ipsius omnibus innotesc.al. Simi- morii, sedere in gradibus ac sedibus suis.
literpingi conver.salioncs saintorum ctfamosissimo- Euthyinius reverendissimus episcopus Sardis
rum aposlolorum, proiilietarnm ;ic inartyruin, (luo dixit : Drtliodoxum Dcus bcnc :i(lduxit.
innolcsc;inl ci'it;imiii:i et ;igones eoriiiii in brcvi S;in('ta syiiodus dixit : Orlliodoxiis Patcr cum Pa-
scriplura, ad cxcil;ilioncm et magisterium populo- tribiis synodo [Ortliodoxus cum synodo
sancta' :

riiiii, inaximequc sim|)licium. Si cnim regum lau- Pater cuin Patribus]. Post hos autem adducti sunt
" llis qni ambigui sunl, el non cx animo fiteniur ''
Dux, ;ibl)as, sivc iinrpositiis cxpoiiilur in cod.
se sacnis iinagincs veiiei;iri, aiialliema ! Jol.
217 INTRRPRRTATIO SVNODI VII (;i:Xi:i!.\I.I-^. — .VC TIO I. 218
ll\ |i;itiiis rovorondissimiis r|iisc(i|iiis Nii';p.T, I.i'o rc- .\ niiiiii |irolixii tciiipiiiM' iii;ilum ct iii>i|u;iin magi-
viTiMiilissimiis ('|)is('ii|uis ItlnMli, (irciidrins rcvcccii- stcriiiin proloiii;;itiiin cst : ct dum diiitiiis m(ir;iliiin

(lissimiis eiiiscopus l'('ssiiuiiitis, I.co rcvcrciulissi- liiissct ,


pro p;'cc,:itis noslris seducti siimus , et
iniiscpisco|uislciinii, Gc.or^ius rcvcrcndissimuscpis- (l('clin;ivimus a veritato ; sed speramus iii Diw
copiis l'isi(li;i', Niculaus reverendissimus episcupus salvari.
Uierapoleos, et Leo reverendissimus episcopus Car- Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Diuturui-
pathi. tatcs passionum diBiciliores sunt ad curaiulum. Sic
Tarasius sanctissimus patriarcJKi dixil:Nescio ct aniin;i, (|u* iii ubscuro est h;ereseos, lumen or-

iiiulc, ul it>; dicam, impcluin taciciitcs, coiisiliiim lliodoxi;i' dillicilfi recocinoscit.


altum consiliati non pcr Doiniiuim ct lu'-
estis, el , Cuiist^iiitiiuis s:iiictissimus episcopus ConstantiiB
ri?'ra lccistis, et non per Spirilum ejus collecti vi- ; Cypri dixit : Oportebat vos cum caeteris episcopis

(lclicet apnd vosipsos clam atiiue latenter prirterito [essetis episcopi] discendi nullam necessitatem h;i-

;iiino, volciitcs dcpellcre veritatom. Et si quidem ir- bere, sed maiJtistros esse potius aliorum.
rationabilitcr lioc tccistis, d;ite raliunem ignoraiiti;e Li'0 rcvcrcudissimus episcopus Rhodi dixit : Nisi
vestr;e. Si vcro cum falsa ([uasi ratione, producatur prolendercul [prolcudissent] hi, ((ui iu lege eraut,
ipsa ratio vestra, et audita tiat coram omnibus no- B peccatum, non essct necessitas grati;p.
bis : et concinnationes et contradictiones vestras, Stauracius sanctissimus episcopus Chalcedonis
iiuxiliatrice qu;e non vincitur, habita veritale, sacer dixit Sed nos, fratres, non sumus sub lege, sed sub
:

iste convcntus disrumpens disrumpet, et dissolvens gratia.


dissolvet ulcolligationes falsitatis et iiijustiti;p, nul- llypatius, el ([ui cum eo erant reverendissimi
lamiiue habeutes veritatis substautiam. episcopi dixeruut : A malis magistris malasdoctrinas
Leo reverendissiraus episcopus Rhodi dixit: Pec- accepimus.
cavimus in conspectu Dei, et in conspectu totius Tarasius sanctissimus patriarchadixit : Quoniam
Ecclesi*, et sanctse synudi hujus per insipientiam : quidem dixistis malorum magistrorura raalas esse

enim cecidiraus, et non habemus defensioiiis nostr;B diictrinas, Ecclesia ex malis m;igistris sacerdotes ad-

rationem. mittere non cousontit.


Gregorius reverondissimus episcopus Pisiuunten- Hypatius episcopus Nicsea; dixit : Sic obtinuit
sium dixit Secundura traditam fidera ab apostolis
: consuetudo.
et Patribus conlitemur et tonemus. Gregorius reverondissimus episcopus Pisinunten-
Tarasius sauctissimus p;itriarcha dixit : Si ost sium [Pessiuunsium] dixit Sanctus Joanues Chryso- :

ratio aliiiua in vobis, quemadmodum dictum est vo- C stomusdicit Ego ex cera perfusam diloxi pictiiram
:

bis, proforatur. pietato ropletam.


llypatius, et qui cum ipso erant dixerunt : Non Sabbas revereudissimus inonachus et hegumenus
habomus, sacratissime domine, quod dicamus; per monasterii Studii dixit : Beuedictus Deus, qui di-
ignorantiam enim et insipieutiara locuti sumus. roxit vos in veritatem "?

Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Qnx vos Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Rationem
ratiu cunvertit ad veritatem ? et defensionem eorura jara audivimus.
llypatius, et qui cura eo erant, dixerunt : Sancto- Saucta synodus dixit Etiara, dimino. :

rura apostolorum et Palrum doctrina. Joannes reverendissimus mouachus et presbyter,


Gregorius reverendissinius episcopus Pisinunten- et vicarius apostolici throni Antiochia; dixit : Flagi-
siuni dixit In synodo sancturum apostolorum, qus
: tatur, sanctissime Pater, a raultis, quoinodo opor-
apud .\utioc:iiam congregata, dicitur : Et ne ultra teal eos (|ui ab h;presibus rodeunt, suscipi et obse- :

erreuthi ([ui s;ilvi flunt, circa idola, sed proeisima- craraus sanctam et sacram syuodum ut veniant ,

giuonlur deivirilem statuam Domini nostri Jesu libri sauctorura Patrum , et vidoainus et perscru-
Christi.Sed et beatus Isidorus Pelusiotesdicit: quia temur, atque inde sumamus verara certitudinera.
terapli ratio nulla est,quod non coronat imago. D quomodo illos suscipi oporteat ; h^Tsitaraus enim
Leo roverendissiraus episcopus Rhodi dixit : nos.
Orania qu;t pie ac vere didicinius, licot indigni et Constantiuus roverondissimus opiscopus Constan-
peccatoros siinus, portractaviinus : et ex legali, et ti;e Cypri dixit : Expetiinus a beatitudino tu;i, do-
ex pruphotica, apustolicaque seu paterna voce certi raine, ut veuiant pr;Tdicti libri, (|uo ccrli lacti, sic
suinus eflecti, quia veritas et piotas sic se habet, ut ordinera laudabilein faciamus.
scilicet sint sancta; et venorabiles iinagines in sancta Tarasius sauctissiraus patriarcha dixit : Secun-
Ecclosia secundum traditain a priscis toinporibus dum politiuncm Doo amabilium virorum et vicario-
consueludinera a sanctis apostolis ; ot inde obodi- rum, ;it([ue sanctissimorura episcoporum, o|iort'jt li-
viraus. brus alTerri.
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Et quo- Constantinus De;j amabilis notarius venerabilis
modo annos usque ad octo et decem episcopatum patriarchii dixit : Secundum jussionem vestrse san-
gerens, usque in pmjsens rainiine obedisti ? clitatis |)i';esto suinus defcrontos sacros libros, quos
Leo reverendissimus episcopus dixit : Quo- attuliinusexhis qui roj;icent in bibliotheca venera-
: :

2\\> ANASTASII BIBLIOTIIECARII 220


lilis palriarchii Conslantinopoleos. tani laiK.num A in hcnedictione taiiluni liic manus impositionem
sanctorum apnstolorum, quam sanctarum synnilo- dicit, et non consecralioncm [in consecratione].
rum, et sancli Patris nostri Basilii, et aliorum Pa- Oloriosissimi principes dixerunt
Si aliud non est :

trum sanctorum. quod prohibeat, pntpter hanc poenitentiam eorum


Tarasius sanctissinius patriarcha dixit : Legatur suscipienlur secundum canones.
in primis liber canonicarum institutionum [consti- Tarasius sanclissimus patriarcba dixit : Scru-
tutionum]. temur el alios c;inones de residiiis ha>resibus.
Sancta .synodus dixit : Legatur. Sancla synodus dixit : Et hoc postulamus, ut ve-
Et accipicns idcm Constantinus Deo amabilis dia- niant canones.
conus et notarius venerabilis patriarchii, legit Idem Deo amabilis diaconus et notarius legit
Canon sanctorum apostolorum quinquagcsimus Ephesina; sancta; ac universalis synodi canonem ter-
tcrtius : Si quis presbytcr cum qui convertitur a tium.
peccatn, nnn susceperit, sed abjecerit, deponatur, Sl qui etiam clericorum, qui per singulas civitates
quoniam tristem elTecit [eflicit] Christum qui dicit; sunt, a Nestorio, et his (lui cum eo erant, inhibiti sunt
quia (/'ludium fit in cnlo supei- uno pcccatorc pami- sacerdotio, quod recta saperent, ethos proprium gra-
tentiam agente {Luc xv). B dum recipere .sancimus : [Gr., in universum aulein]
Sahbas, et qui cum eo erant, dixerunt : Hoc cla- eos videlicet clericos qui cum universali el orthodoxa
rum ct apud omnes acceptum est. (|uia nnumqucm- synodo sentiunt vel sensuri sunt, sive nunc, sivc
que piT>iiil('iitium Ecclesia suscipit. post ha>c in ([uocun^iue tempnre, nec hos episcopis
Tarasius s.trictissimus patriarcha dixit : Est et qui recesserunt vel recesserint, aut praevaricantur
alius canon super hoc. tam sanctos canones, quam orthodoxam fldem, ju-
Idem hoc amabilis notarius legit sancta> Xicajna; bemus quoqunmndo subjici.
synodi canonem octavura De his qui se cognomi- : Tarasius sanclissimus patriarcha dixit Evidentior :

nant Catliaros, id est, mundos, si aliquandi) vciic- canon est de capitiilo (|iiod qu.Tritur.
rint ad Ecclesiam catholicam; placuit sancto et ma- Legaiitur aulem et reli^iiii cannnes.
gno concilio, ut impositionem manus accipientes, sic Stephanus reverendissimus monachusetbibliophy-
in clero permaneant. IIsc autem pra; omnibus eos in lax [librorum custos] venerabilis patriarchii dixit :

scriptisconvenitprofiteri, quodcatholic;eetapostoli- Adhuc pr;e manihns habemus epistolas sancta> memo-


cae Ecclesiiedogmala suscipiant et sequantur, id est, ri:pI'atrisnostri Basilii depnrdicta causa, si recipien-
etbigamissecommunicare, et hisqui in persecutione di sint in sacerdoliiim, (^ui ex ha^resi convertunlur
prolapsi sunt erga quos et spatia constituta sunt,
;
G et si jusseritis legi, legantur
et tempora definita ita ut Ecclesiai catholica; et
: Sancta synodus dixit : Legantur.
apostolica! placita sequanturin omnibus; ubicunque Stephanus monachus legit. Ex prima cano-
verosive in villis, sive iii civitatibus ipsi soli reperti nica epistola Patris nostri Basilii ad .Vmphilochium •

fuerinl ordiiiati, (|ui iiiveniunlur in clero, in eodem Encralitarum autem malignitalein intclligere iios
habitu perseverent, etc. oportet : quia ul indigni receptione judicarentur ab
Theodorus reverendissimus episcopus Catans Si- Ecclesia, conati sunt jam proprio pra'occupare ba-
culorum provinciae dixit Ad hieresim hanc nil habet : ptismate. consueludinem suara adulterave-
Unde et
canon qui lectus est. ruiit. Exislinin ergo. (|uia cura nihil sit de illis ma-
Tarasius saiictissimus patriarcha dixit : Sed et de iiitestius prninulgatum, nos conveniat eorum impro-
oniiii ha:resi est. bare baptisma. Et si quispiam fuerit ab illis rece-

Epiphanius diaconus sanctissima; Ecdesiic Ca- ptus [Gr., Et quispiam ab illis receperit], hunci
si

tanse Siculorum provincia>, et vicarius episcopi Sar- cum adierit ecclesiam, baptizemus. Sane, si futu-
dinia>, dixit: Ilic canon tunc de Cathaiis, id est, rura est uti universali dispensationi fiat impedimeii-
niuiidis (>sl dictus. tum, prislino inore utaiiiiir, el Patres qui noslra
Tarasius sanctissimus patriaicha dixit : Xunc D ()ua^(iuc dispcns:ivcr(', sc(|iiainur. Veieor enim. iie

ergo et iios in tempoie hoc exortani lueresim (|U(j- fnrte cum vdlucrimus pigins illos ad baptizanduin
modo debemus reciiiere ? facere, impedimento simus his qui salvandi essent,
Joanncs Deo amabilis vicarius apostolici throni ob prnlixie |)ercnntatinnis mysterium [Gr., ob seii-
Ori(>iilis dixit : Iheresis .separat ab Ecclesia omii(>m teiilia' ;iust('ril:itcm] ([und >i illi custodiunt bapti-
:

lioiiiiii(>m. sma iKislrum, hnc a iinbis non flagitetur [hoc ims


S:incta .synodus dixit: Hoc manifestum est. nequaiiuain nioveat]. Non eniin illis ad prsesUinduin
Revercndissimi mnnachi dixerunt:Eos qui ma- gratiam debitores sumus, sed serviendi censura; ca-
luis impositionem perceperant, dixitregula suscipi. nonic.T.
Tiirasius sanctissimus patriarcha dixit : Et iiuo- Oiniii pra-lerea ratione forma teneatur, ut eos
inodo iiil(>llii;itur maiiiis iinpnsitio ? (|ui ;i(I illnriim accessisse b;iplisnuini probantur,
Hcvcrcii(iissiini iiKnuiclii dixerunt : Deprcc:imiir, ;i liili>libus prociil diiliin priiniliis ung;intur, ct il:l

doiniiic, ut doceamiir. (lcinum saiiclis mysteriis digiii enici:iiilur. Nnvi ;iii-

Tarasius sanclissimiis palii:ircli:i dixil : riiil(> lem, i|uia fr;itrcs (|iii circa knem et Saturninuin
; :

221 INTI'UPUI'TATI() SYNODl VII riENRRALi.s. — .\(:ri() i. 222

('r;iiil, i'inii t-ssiMit i'\ ill:i iii'iliii;iliiiiii', iii r;illii'ilr;iiii A I'jisl;itliii commiiiiioncm ct rcccptiiiiiciu ;ili lcrrcsi

0|iisi'niionim siisrciiimus, ll;ii|iii' cos i|ni illiiriim couvcrsi.

suiitordiiii sociali, j;im iioii possumusab Kcclcsi;! sc- Stcph;iuus reverendissimus diaconiis ct not;irius
queslrare ; ut pote qui regulam quamdam de com- vcnerahilis patriarchici .secreti legit:
muniniie nostra ad illos consiitucrimiis pcr cpiscn- Ex detinitione sancta' ac univers;ilis lcrti;p

pnriim rcccptioucm. synodi contra impios Massalianos, id est, Euchi-


Ucvcrcndissimi niiiii;iclii (liNci'iiiil : l'i'liiiiiis, iit tas:

dcfcnitur s.iiicti Aii;itli;isii ad Uiitiiii;iiiiiin cpi- lM;icuitnmiiibusnnbis,acDeoamabilil)us('pisciipis


stola. V;ilcriano et .Vniphilochio,et cunctis ramphylensis
Sancla svnodus dixit : Fiat secundiim pctitioncm et Lycaoniensis provinciarum reverendissimis epi-
reverciidissimnrum monachorum. scopis, quo universa quse in synodica chartula sta-

Intcrc;i LciDitiiis tjliirinsissimus ;i sccrctis dixit : tutasunt, teiie;iiitur, etpnevaricari niiUo mndn prie-

InteriiU lcgaiitur rclii|u;es;incti Basilii epistohe. sumaiitur, lirmisvi(Iclicetexistentibuscti;im liisquic


Stephanus reverendissimus mouacluis et biblio- gcsta suut Alexandria'. Itaque qui sunt per omncm
thecarius legit. Saneti 1'atris nostri Basilii ex epistola provinciam ex Massalianorum ; id est furiosorum
ad Evaisenos missa : lliautein quos priori anno de B [enthusiastarum ] hsresi, aut si suspecti habentur,
Galatia accersicriint, quo per eos possent liduciam qiiod hu.jusmodi languoris existant, sive clerici sint,
episcop;itus ;ircipcre, tales suiit, (jualcs novcrunt sive laici, remcantes, et anathematizantes iu scri-

illi, qui ad modicum quidein exstitere eumillis. Et ptis secundum ea qu* in jam memorata syuodica
post pauca : Si vero dicunt, quia pffiiiitentiam egi;- charta promulgata sunt, maneant clerici quidem in
runt, ostendant iii seriptis poRnitentiam suam, et clero, laici vero in communione Ecclesi.T.

an;ilhematisma Constautinopolitan;c lidei, et se- Petrus revereudissimus lector et uotarius venera-


etuon decipiant quos-
paratioiiem sui ab hsereticis : bilis patriarchici secreti legit:
que simpliciores. Ejusdem ex epistola ad Occideu- Sancti Patris nnstri Cyrilli ;irchiepiscopi Alexan-
lalcs directa Est igitur unus eorum, qui mult;im
: dri;e Maxinio diacono Antiochenn cominouitorium.
nobis trislitiam fabricaverunt, Eustathius videlicet Didici a diligendo mihi Paulo monacho, quia re-
ex Sebastia minnris Armeniw proditus, qui olim ab cusat pietas tua usquehodie communionemreveren-
Ario doctus, ([uando proticiebat in Alexandria, m;i- dissimi episcopi Jnaunis amplecti, prn en quod qui-
ligiuis contra Uuigeuitum coniponens blasphemias, dam iu AntiochenaEcclesia male adhuc cumNesto-
sequeb;itur illum, et iis, qui illi intima germanitate rin vel seutiant, vel jam seuseriut quidem, sed fnr-
coha'rebant, diseipulisejus connumeratus. Denique C sitan resipuerint. Probet igitur modestia tua, utrum
ad conscientiam rediens [G?-.. ad sua reversusl, be.i- (aliquando)hi qui dicunturcnlligi,nudeac irreveren-
tissimo episropollermogcni C;esariensi, a quo super ter cum Nestorio sentiant, et invicem collnquantur
maligna opinione sua judicabatur, professioneni vel aliquaiido cauteriatamhabuerint cnuscientiam,
fecit saiui' fidei : et ita consecratione ab ipso susce- colligunlurautem nunc acta piEnitantiasuperliis, iu
pta, Eustathius post illius dormitionem mox ad quibus subrepti sunt, quamvis conliteri fortasse
Constantinopolitanum cucurrit Eusebium, nihilomi- revereanturexcessum. Accidunt enini quaedam hujus
nus et ipsum implum dogma Arii praedicantem. modi fieri circa deceptos. Ac si eos videas nunc ad
DeindeillincobarK|uam eausam propulsus, cum ve- rectam concurrere lidem, ne succenseas eis suptfr
nisset ad compatriotas suos, se interim excusavit his qu;e transierunt. Voluinus enim eos magis illo-
et impium (luidem sensuni occultans, verborum quo- rum abnegatores videre, quam irreverenti meute
rumdam rectitudincm ostentabat: et utcunque per- advocatos nequitiarum esse Nestorii. Ut autem
ceptoepiscopatu, protinusapparet, anathematismum nou sestimemur amare contentionem, amplecta-
Homousii in collegio quod ab eis apud Ancyram f;i- mur reverendissimi Joannis communionem, indul-
ctuin cst, conscripisse. Deinde cum Seleuciain per- gcntes ei et causa dispensationis, ut uou subtilius
veuisset, scriiisit una cum consentaneis suis, qu;e ^^ vel distrietius seu vehementius erga se recognoscen-
cuncti noruiit. Constantinopoli autem iterum hisqua; tes agatur : dispensatione enim, sicat dixi, eget ne-
prffitenderant hasretici, consentit, et taliter ab epis- gotium multa.
scopatu propulsus, pro eo quod ilelitense antea de- Ejusdem Patrisad Gennadium presbyterum et ar-

positus fuerat, sibi iter restitutionis excogltavit, chimaudritam.


quasi aad vos proflciscens : et qua3 sunt, quaD illi lutentiniiem quidem reverentiai tua', quain circa
a beatissimo episcopo Liberio intenta [intentata] divinum pnssides cultum, nou nunc taiitum agiiovi,
sunt, et quse ea, quie ipse spopondit, ignoramus; sed ab olim sciebani, et laudo vehementer eam cura
nisi quia epistolam detulit restituentera se : quam tanta volentem districtionis diligentia vivere. Sed
ostendens synorlo apud Tyanam coegregatse. suo dispensationes rerum nonnuuquam coguut parum
restitutus est loco. (|ui(l adebito quosdam foras exire, ut m;ijus aliquid
Lectaestautein ctad Terentium comitem ejusdem lurrifaciant. Siculenim hi qui mare navigant, tem-
Patrisnostri ejiistola, in qua signiflcavit idem l';itcr pestate urgente, navique periclitante, anxiali qusi-
" I.llud (/((((.';( redundat.
223 ANASTASII BIBLIOTHECARII 224
(lam exo erant utcaetera salva permaneant : itaet A incrementum impietatis. Propterea igiturdispensa-
nos, cum nnn habrmus salvanriorum omnium nci:o- tio circaclerum effecta esl, at(|uc his (|ui decepti ct
lioruin penitns tLTlitiuiinem, (lcs]iiiimusex liis (|u;c- vim perpessi fuerant, indulgciilia tribula consistit.
(lam, ne cunctorum paliamur dispendia. Et liac Iia'c et Rom;e scripta, et a Romanorum Ecclesiu

scribo cognoscens, ([uod pielas tua trislctur in san- sunt recepta, h;cc cl rcverenli;c tu;psigniliLO fidens,
ctissimum et Dei cultoremfratrem et comministrum quod ea qu:c approbata sunt, pietas tua suscipiet.
nostrum Proelum cpiscopum. eo quod admiserit in Sabbas et qui cum ipso revercndissimi monachi
communioncm .Eliensium hegumenum [episcopum], dixerunt: Non csl vox Alhanasii i;inlum, sed etsy-
(|uem ((uidera Ecclesia: legcs Pala^stina; pncpositum nodorum. Nam idcm Paler dicil, (|uia et Romani ct
non n(jveruiU. Suseitat aulem ad iiifrunilum ncgolii Gr;cci reccperunt : et delinit, ut ex b;cresi conver-
desiderium amor glori;c amarum terminum inaniter si recipianlur (luidem ad pwnitentiam, non tamen
habens. Igitur ne refugiat pielas lua sanctissimi et ;i(l sacerdotia admittantur.
Deo amantissimi Procii episcopi communionem ;
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Non de
una enim fuil cura mihi ct sancliiati ejus cl dis- ;
omni converso h;crelico idcm l'atcr minime susci-
peiisationis nKjdusnulli sapientium displicuil. piendo dcnuntiat, scd dc |)iin(ii)ibus h;ercseos, et
Ilis leclis monachi dixerunt Si jubet sancta sy-; B his (|ui vitiosc altjuc ;iffectui)se vcrbis (luidcm simu-
nodus, afleratur ad Rufinianum destinata sancti lant veritatem in pra'sentiaurtlioduxorum, inmente
Athanasii epistola et legatar. autem nequiler operantur. Verum legatur itcrum
Sancta synodus dixit: Fiat pctitio reverendissi- eadem ad Rufini:iiium missa cjusdem Patrisepistola.
morum monachurum. ("umi|nc legerelur lcicus quidicit: Ila ut his qui
StephaiHis |)r;cdictus monachus, habens pra- ma- cadniit etpr;csuiit impietati, igniisc;itur quidem cum
nibas librum, legit :
poenileiitiam gesserinl, non autem ullcrius locuscis
detur in clero. Ilis autem qui auctores non fuerunt
Sancti Athanasii epistola ad Rufinianum.
impietatis, sed per necessitatem etvim abstrahuntur,
Dominiodllectoetamantissimo comministro Hufi- placuit ut venia detur, et habeant clcri locum ;

niano .\thanasius in Domino salutem. niaxime cum cxcusationem jiersuasoriara dederinl.


Et posl ali:i. Reverendissimi monachi (lixeruiil : Ecce sicut
Quoniam amore bonitatiset ecclesiastica' institu- pra>diximus, hic sanctus Pater non suscipit in sa-
tionis (hoc enim revera decet revercntiam tuam) cerdotium eos qui ab haresi convertuntur.
interrogasti de his, qui propler necessitatem abs- Tarasius sanclissiraus patri;ircha dixit : Non est
tracti non tara in fidc mala corrupti sunt ; el vo- C iia, nt inteHigitis : deni(|ue P;iler eos (jui anctores
luisli seribere mc qu;e visa sunt synodis cl ubiiiue minime fueiiiil impielalls, quiquc tracti et vim passi
de illis. domine mi araantissime, quia in
Seito, sunt, rccipit in sacerdotiura : pr;elalos vel genitores
primordio quidem cessanle vi, qua; facta exstitcrat, haiieseos in saccrdotium non admisit bene hoc et ;

celebrata est synodus praesentibus etiam et episco- optime atque justissime proferens. Et certo quin-
pis, qui partium erant eorum [earumquae] ijui foris quics victirem sanctum Alhanasium novit Ecclesia,
sunt. Facta est autem ct pcnes comministros, (|uoniain et Romain freiiuentcr impulsus, et ignobili
qui Gi\Tci;im habilant ;
porro nihilominus et ab fuga[/(/ c.s/, turpi cjcctione] a pi;cpositis .Vrianie ha;-
bis qui in Ilispania et Gallia sunt et quod liic
;
reseos est abactus, et cum reversus ecclesias obti-
placuit, et ubique: ita ut his qui caduntet pnesunt nuisset, hostes ei adhaerebant, secundum tempora
impietati, igno.scatur quidein cum poenilentiam ges- commulati. Quando autem accipicbant fiduciam
.serint, nun autem ultcrius eis lucus delur iii clero: illo ab.sccdciitc, ad priorem hairesiin redibant, et
his autcm qni auctores non fueriiit impietatis, scd persecutionem coiitra pios cummovebant. Et idcirco
per nec(?ssitatein ct vim abslrahuntur, placnit ut cumdcm ;vstimo diccre Patrcm, nc bujnsmodi reci-
venia detur, ct habeant cleri locum maximc cuin ; perentur in sacerdotium. Nam pcrceperat t;im ipse.
excusationcm persuasoriam dederint : et placuit id D ab illis saevissiraa.
(luara ca;teri ortbodoxi
dispensatoric fieri. I"irm;ivernnt enimipiod iioii mi- Sabbas rcvercndissimns monachus dixit : Iiiju-
grasseiil ad iin|)icl:item : ncaulera ordiiiati (|iiidam riarium immcmur est Pater.
implissimi ecclcsiascurruinperent, clegcrunt iiotius Tarasius sanctisslnuis palri;irciia dixit : Manife-
concurrere violenliae, et portare pondus, quara per- stura est neque cnim maluin pro malo rcd-
hoc ;

dere populos. Iloc autera prosequentes, visi sunt- del)at alicui: proptcr zelum autcm Dci ct munitio-
etiam nobis persuasoriefari, proeo quod excusa- nein Ecclcsi;c, bcnignitatiMn sine disciplina non pote-
rentur diceiites, et Aaroii .Moysi fralrcm in cremo rat possidere ; sed iii his e;i (|ii;e ;id viiidictam Dei
concurrissc (|iiide:n pr;evaric;itiuni piebis, habnissc SUllt, i)r;cfercl);it.
tamcn dcfensioncm (Exod. xxxii) : ne videliect po- Joannes revercndissimns presbyter, monachus et

pulus in .E;,7ptum reversus, in idololatria perma- vicarius l)rient;ilis diceecseus dixit: Rencdicla [Or.,
neret. Nam
et ratio evidens apparel)at, (|uoniam ma- Benc lecta : ctinms. Jol.] estdcfinitio illa ad cau-
ercmo ccssarc ab idololalria possent sin
iientes in : lctain audientiiim.
autem .Egyptum ingressi csscnt, inoi;iin f;icereiitet Monachi rcpctcntes dixerunl : Scd tractos et
:

225 INTERPRRTATIO SYNODI VII f;K\i;UA!,IS. — ACTK) I. 22(i

vim pi-rpessos Pator admitlil : dicaiit er^o, si tra- A Saiirla syiiodus (ll\ll : (HuiTilc (loiiiccps otiiiiii de
cti fiierint, et vim por|iessi, ot ideo recesseriiit a ordiiiatioiie.

veritate. Antonius revcrendissimus monacluis legit.

Ilypaliiis, etqui eiim eo eraiit cpiscopi dixeriiiU :

I)c ccclesiasticii Historia Riifini prcsbijteri Homani.


Qiiia iios iie(|iie vim sustiiniimiis, iiciiiie ;il)strai-ti
Pergit interea Eusebius .Vlexandriam, ibi(|uc con-
sumus, sed iii liac nostra ii;i'resi iiali et educati
fossorum concilio congrog^ito (
pauci iiumoro, sed
sumus, et crevimus.
fidc iiitogri ot morilis mulli ) aliis videb^itur calore
Thcodorus D(^o amabilis episcopus Catanir, et
forvontibus ndoi, iiullum debore ultra iii s;ic,cr(lo-
qui cuin eo sanctissimi episcopi Sici!ia\ una cura
tium recipi, qui seutcunqueh;eretic;e communionis
Kpipluinio diacono civitatis C;itaiia', et locum reti-
contagione maculasset. Sed qui imit:intes Aposto-
lieiite TlionuT episcopi Sar(liiii;e, dixeruiit Ouia :

luin (iiuerebant non quod sibi utile esset, sed (|uo(l


canoncs sanctorum Patrum ((ui lecti suiit, t;iin de
plurilius; vol qui imitarontur Chrislum, (|ni rura
Novatianiset Encratitis, quam de Adriani dicti sunt,
essol (imiiium vilu, pni salulo cunctornm hurailians
hujus h:rreseos censores cum quilnis taxabimus ?

se doscendit inmortem, quo scilicet inveniretur et


Tarasiussanctissimus patriarcliadixit: Invenimus
et Maniclupos noii reciiiientcs iconas. et Marcioni-
g mortuis vita; dicebant, mclius esse humiliari se
iii

paululum propter dejectos, et inclinari propter eli-


stas,et eosqui «nifundunt Christi naturas-, quorum
sos, ut eos rursum erigerent. Xec sibimet solis pu-
primus[unus] est PetrusGnapheusetXenaias Hie-
ritatis morito cwlorum regna defendero ; sed esse
rapolitanus, h;Eretici ; sed et Severus.
si cum pluribus illuc morerontur intrare;
gloriosius,
Epiphanius diaconus sanctissimae ac magnae Ec-
et ideoroctum sibi videri, uttantura perlidi;e aucto-
clesiff Catan;i\ et locum retinensTlionwsanctissimi
ribusamputatis, reliquis sacerdotibusdarctur optio,
archi('pisco|)i Sardini;i% dixit Minorest prioribus :

si forte veliiit abjurato errore perridi;e ad fidem


hirresibus novitas priesens, an m;ijor?
Patrum slatutaque oonverti ; nec negare adituin
Tarasius sanctissimus pairiarcha dixit- Quod me-
redeuntibus, quin potius deeorum confessione gau-
lum est, jam utique malum est, ot maxime in nego-
dore ; iiuia et ille evangelicus junior lilius paternse
liis ecdesiasticis. In dogmatum quippe causa, sive
depopulatorsubstanti;E, in seraetipsum reversusnon
in parva, sive in magna poccare, idipsum est : ex
solum suscipi meruit, sedetdignus paternisample-
HtriS(|Uoenim lox Doi improbatur.
xibus deiuitatur, et annuluin fidei recipit, et slola
Joannes reverendissimus mon;ichus et vicarius
circumdalur (Lue. xv), per quam (|uiil aliud quam
Orientalium sedium dixit : Hseresis haec pejor om-
pi sacerdotiideclarantur insignia? Cum igiturliujusce-
nibus h.Tresibus, et malarum pessima cst, veluti
modi sententias ex evangelica auctoritate prolatas
iiu;r. dispensationem Salvatoris subverlit.
ordo ille sacerdotalis et apostolicus approbasset, ex
Tarasius sanctissimus palriarcha dixit : Docet
consilii decreto Asterio c;Eterisque qui cum ipsis
nos (lictum patriarch;e nostri Athanasii, ut reve-
erant, Orientisinjungiturprocuratio, Occidentisvero
rendissimi episcopi recipiantur, nisi aiia qua^libet
Eusebio docernitur: additur saiio in illo concilii de-
eorum culpa f;icta sit.
creto etiamde Spiritu sanclo plonior disputatio, ut
Sancta synodus dixit Legantur autem c;etera :

ejusdem substantis etdivinitatis, cujus PateretFi-


regularium testimoniorura.
lius, etiam Spiritus sanctus credcretur, eo (luod
AdhucConstantinus diaconus et notarius venera-
pullularent denuo, qui eumdemSpiritura sanctum a
bilispatriarchii legit:De gestissanctae et universalis
glorificalione Patris et lilii separarent.
synodi quartse Chalcedone celebratac.
Constantinus reverendissimus diaconus et notarius
Orientales et qui cum ipsis reverendissirai epi-
legit.
scopi claraaverunt : Omnes peccavimus, omnes ve-
niam postulamus. Be ecclesiastica Historia Socratis.

El rursus Thalassius, Eusebius et Eustathius Photinus Sirraii quondara episcopus discipulus


reverendissimi episcopi dixeruiit : Omnes peccavi- D erat Marcelli Ancyrani ; et ipse purum hominem
mus, omnes veniam postulamus. Et post alia : dicebat Dominum, sicutet Marcellus:
Et surgens reverendissiraus episcopus Juvenalis Rursus ipse legit de ecclesiastioa Historia Socratis
una cum eis contulit se ad alteram partem, et Qni autem in Sardice convenerant, priraum quidera
claraaverunt orientales, et qui cura ipsi reveren- horura damnavere vesaniam [indicta causa illos
dissimi episQopi : Deus bene adduxit te orthodoxe ;
damnavere] et terminum fldei Xic;Ena;corroboran-
;

bene venisti. tes iniqualitatemrespuuntet anatheraatizant. Red-


Et post aliaplura, Illyriciani reverendissimi epi- diderunt aulem thronosPaulo et Athanasio, necnon
scopi dixorunt : Omnes excossiraus, omnes veniam et MarcoIIo Ancyrs' rationem rcddo;iti ac dicenti,
postularaus [ raereamur ]. ([uod iioii fuorint inlellecta qu.ccunquo in libris ex-
Sabbas revere dissinuis monachus et heguraenus posuerit; |ira!sorlim cum ipse eos qui dicobant
monasterii Studii dixit: Si placet sanctae synodo, Dominum purum horainera, averterit.
videamus, si^ordinationes eorura qui recepti sunt, Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Jam plu- :

ab hiereticis fuerint, an non. rimi canonici libri et synodici atquc paterni relecti
^27 A.NASTASll UlBLIOTllECAKII 228
sunt: etexhaeresi e onversos docuerunt nos reeipere' A diealum est in medio vcstrx sanctae synodi susci-
nisi forte maligna in eis fuerit noxa reperta. pimus.
Sancta synodus dixit : Bene fecisti, doniiue, tam Sancta synodusdixit : Speramus (juia posl syno-
perepistolas, ((uam per synodica conscripla docendo dum nemopervertelur, juxt;i (|uod in condescensio-
nos haereticorum agnoscendam receptionem. nibus[6/'.,depositionibus] suissemetipsianathema-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sancti tizaverunt : qui si revcrsi fuerimus ad i)riorem h.-c-
Athanasii denuo legatur quod lectum est. resim, depositi simus.
Sancta synodus dixit : Legatur secundum jussio- ConslaMtinus Deo amabilis episcopus Cousianti;e
nem sancli l'atris nostri. Cypri dixit a :

Tarasius sanclissimus patriarcha dixit: Ad peti-


tum reverendissimorum mon;ichorum legatur. Ilabent libellos suos pr;e manibus '^
, et parati-
Stephanus reverendissimusmonachus el librorum sunt dare.
custos legil, sancti .Mhanasii ad lUifinianum. sicut Tarasius sanctissimus patriarclia dixit : Interim
scriptum est. reliqua deproposila sanctorum (|u;estione canonum
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Quem- legantur.
adraodum pr*diximus, ita est sensus I*atris nostri. B Cosmas roverendissimus diaconus et nolarius et
Reverendissimi monachi dizerunt Nos et prius : cubuclesius venerabilis patriarchii legit.
diximus indigni servisanctitatis vestrjc, (|uia quid-
quid recipiunt sanct;e et universales synodi, recipi- De Yita sanctiPatris nostri Sabbx:
mus; nisi fueril ali(iuid (juod obsistat.
l'elrus Deo amabilis presbytcr etlocum retinens Sancta; venerabilis quiut-a: synodi, quae Constan-

apostolicae cathedrie .Vdriani pap;e Rom;e dixit lloc :


tinopoli congregata est, communi ct universali sub
perspicuum cst: etenim Kom;c in exilio el'at .Mac;i-
missi sunt anathem;iti Origencset Theodorus Mop-
rius hierelicus a sexta synodo missus; et quadr;i- suesti;e et ea qua; ab Evagrio et Didyrao dicta

ginta dies dedit ei spatium sanct;c memoria! l'ater sunt [dictasuntde pneexistentia et restitulione], de
noster papa Benedictus, etper singulos diesmittebat eo videlicet, quod ante substantiam fuisse jjerhibe-

commo- bant, et quod de restitutione in statum pristinum fa-


;id eum Bonif;icium consiliarium suum, el
tebanlur, consentientibus et pr;esenlibus qualuor
niloriis verbis docebat eum h\ divina Scriptura ; et
nunquam voluit corrigi: hoc autem faciebat, ut patri;irchis. Cum aulem Deo conservandus imperator
persuaderet et reciperet eum noster misisset llierosolymam ea qu;e ia synodo ge-

Sancta svnodus dixit : Si toto animo consentiunt C sta sunt, et omnes episcopi I';ilestin;e mauu et ore

qui exaniinantur episcopi, gratias Deo et ipsis. Si


confirmassent et roborassenl, pi';eler .Mexandrum
vero dolositatem habent, judicet Deus super illos,
Abilheum [.Vbilhe], qui ob hoc ab episcopatu pro-
quemadmodum super .Vrium etNestoriura. jectus et Byzantii a terr;emotu obrutusest: novi

Episcopi(iuidiscutieb;iiitui',elanathematizaverunt
quidam Laurenses [neolaurilse] a catholica se sep.!-
sumus sub doio raverunt communione. At vero patriarcha Eusto-
se, dicentes : Quia iiuii ; sed si non
fuerimus, chius diversis modis eos aggressus, et perocto inen-
confessi sicut catbolica Ecclesia, ana-
ses admoiiitionem fecit circa illos, el precibus suis
thema habeamusa 1'atre et ImIIo et Spiritu sancto.

Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Proposita


[usus] cum non valuisset eis persu^iderc (|U0 Ec-

proseiiuamur.
clesi;e caUiolica;communicarent, imperialibus jus-
sionibus usus, per Anastasium ducema nova illos
Peirus Dco ani;ibilis presbyter et locum retinens
Laur;i projccit, provinciamquc totam ab eorum pe-
.sanctissimi icipa' Kom;ini, dixit; Ut;iiunt liistorio-
stilentia liberavit.
graphi, samtus .Mcleiius;ib .\i'i;inls est oidinatus, et
Tarasius sanctissiinus patriarch:i dixit Videlis
ascendit super ambonem, et pnedicavit homousion.
:

quia octo menses transegit archicpiscopus roganset


Ordinatio autein ejus non est repudiata.
'«"Sanimiter agens supcr illos, quanquam nossct
Theodorus sanctissimus episcopus Catan^e, et mu D
eos pr;eanathemalizatos in synodo. Igitur jain audi-
aum co erant episcopi Si(ili:e, dixerunt : Verum di-
vimuscanonica pr;ecepta et synodicas denuntiatlo-
cit arcbipresbyter aposlolic;e catbedni'.
neset sanctorum Patrum censunis, quiaomnes uno
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : In nullo
sensu accedentesa (iu;ilibet h;ercsi receperunt.
sanctos patres invenimus dissonare, sed utejusdem
spiritus omnes existentes, idem ipsum docent et Sancta synodus dixit: Sic severilas h;ibet, nisi

pnediiant. Sed veluli (iii;iin(l:iiii dispensationem ex- alia canonica causa slt, qu.i; prohibeat.

cogitans sanctus l';ilcr .\tli;iii;isiiis it:i exposuit. rnde Taraslus sanctissimus p;itri;ir('ha dixit: ll;i placet
judicavit illos in clero suscipi, (lui iion essent raagi- omnibusV [Gr. udfl. ut reeipiamus eos? ulijue itu

stri luercseos. ms. Jol.


]

Keverendissirai monachi dixerunt: Quidquid ju- Sancta synodus dlxit: Placetoinnibus.

^(ir. (((?'/. S;tcratissimc doinine, si (inideindelenint libellos paratos, et d;il>iiiuis illos.


libellos, dent: sin ininus, faciant, at(|ue itajiidicabil ^ Gloriosissimi priiicipes dixerunt: llabcnl libel-
sancta synodus dc ipsis. At illi (iixeruiit : llabcmus los suos prx manibus.
: : : :

22'J INTERPHCTATIO SYNODI VII GENliKALlS. — ACTIO I. 2;J0

Uincirndissimi clii (lixiMuiit : l':i iiiiliis Act Anatolins est recoptus. Et rursus, vfiir, vox Dei
lihii'1't. est, (|uia iion inorientur lilii pro p;itribus, scil unus-
Tarasius sanctissimus [latriarcha dixit: !';t ilrium (|uis((ne suo peccato morietiir [Ezccli. xviii ] : et ((uia
(licimus, si alia canonic:i rausa iiiia' (lcponat acci-- ex l)i'o est consecialio. Quod si forte aliiiui dubi-
dentem non est, recipictur: siiic dnliio naiiiijui! taiitde Aiiatolio, leganturea qua; dc ipso sunt.
oportetcanonica conservari pracepta. Cosm;is diaconus et cubuclesins vonerabilis (la-
Reverendissimi nionachi dixeruiit Quia secun-
:
triarcliii legit
dum sex sanctas et universales synodos snscipimus
VroiniUuin Chalcedonensis sanctse ac univcrsalis
eos (jui ex h;cresi coiivertuutnr, si iion est in illis
synodi.
ali(]ua causa nefaria.
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Et nos Coiiveni(!iite autem etiam sancto et universali

[Gr. add. omnes] ita delinimus edocti a sanctis Pa-


coiicilio secundum sacra prseceptionem in Chalce-

trihiis nostris.
doneiisi urDe congregato : id est, Paschasino et

Uevereiidissimi inoiiachi dixcriiiit : Si aliqui ino- Lucentio revereudissimis episcopis, et Boiiifacio

nachi sanct;e synodo desuiit, i|uid de illis lit ?


religiosissimo [iresbytero, teiientibus locura sanctis-

Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: 1'crsuaile- g simi archiepiscupi sciiioris Rom;e l.eonis; et Ami-
tolio sanctissimo episcopo magiii noniinis Constan-
bimus eis ex canonibus qui pnelecti sunt atlaraen :

(|u;imol)rein non occurrerunt ad liaiic sacram syno- tinopoleos nov;e Ilom;e

dum ? Reverendissimi monachi dixerunt : Et hoc susci-


Sahbas reverendissiinus moiiachas dixit: Nescio; piraus.
sed seorsum sunt. Adhuc Constantinus diaconus et notarius venera-
Euthymius Deo ainabilis episcopus Sardinorum: bilis patriarchii legit:

[Sardeorum Sardium] dixit: Quemadmodura roga-


;

Dc Vita sancti Patris nostri Sabhsc.


vimus, j;ira veniaiit libri, et legantur ; et videaraus,
si oporteat suscipi eos qui ab ha-reticis ordinati Flaviano igitur et Elia patriarchis Sidoiie, ut dic-
sunt. tuni est, consistentibus, et litteris blandis et dis-
Constantinusreverendissiraus diaconus etnotarius l)ensatoriis ad inii^eratorera utentibus, atque apud
dixit: Quoniam dixistis de ordinatis ab hitreticis Sidonein ;idversus rectara fldera congregatara syno-
legi exempla, pr;i; manibus habeiiius libros : et si dura destruentibus, necnon ad thronos proprios
jubetis, legantur. redeuntibus, indignati hi qui circa Soterichum et
Sancta synodus dixit : Legantur. C Philoxenum erant, in iram iramensara commove-
Stephaiius revere dissimusmonachus etlibrorura ruiit imiieratorem, quasi deceptum a patriarcharum
custos legit astutia et simulatione. Et acce|)ta potestate (|uam

De ecclesiastica Historia Rufiiii.


voluerunt, et auro sufficienti Antiochi;E vulgo dato,
multis modis tribnlaverunt Flavianuin, et quodam-
Hanc quidem intestinam persecutionem, cum
modo S'tffocaverunt, cogentes Chalcedonensem
brevis esset, primura in episcopatum transiliens
synodum anathematizare taliter eum ab episcoiiatu
:
Macedonius crescere fecit. Acacius autera et Patro-
repelleiites, exsilio damnaverunt. Quo comperto ira-
philus Maxiraum Hierosolyinitanura expellentes.
perator gavisus est, etSeverum Acephalorura prin-
Cyrillum pro eo constituerunt. Et posthac Cosmas
cipeinAntiochenum episcopum misit. Qui Severus
reverendissiraus diaconus et cubuclesius venerabilis
apprehenso patriarchatu, multa quideraatrocia sibi
patriarchii legit
nou cominunicantibus demonstravit. Mittit autein
De eccksiastica Historia Theodori lcctoris, libro
synodica sua Eliae archiepiscopo et non receptus, :

cjuinto.
comraovet in iram imperatorem; et rursus destinat
Dioscorus enim contra id quod regulis placet, sibi sua i|)sius synodicaHierosolyraam Maio mensesext;B
ordinationemConstantinopoIitaniepiscoi)atusindul- 1) indictionis, cum quibusdam clericis et virtute im
gens, provehit in ejus pra^sulatura Anatolium quem- peratoria [idest^ militia]. Et hoc agnito, Pater iioster
dam Alexandrinorum Ecclesi;e responsa Constanti- Sabbas sanct;e memoria; ascendens in civitatem
nopuli facientem, habens pnesto
Eutychem cora- et sanctam una cum aliis eremi hegumenis, eos qui-
miuistrantem. Ad quera Anatolius grato animo dixit dera qui venerant cum synodicis Severi, a sancta
[scite dixit], quod futurum erat ignorans Quo- :
insecuti sunt civitate. Multitudinera autem mona-
cunque arabulasti, sanctiflcasti. Agebantur autem chorura undique colligentes, antesanctamcalvariani
h;ec consulatu Protogenis et Asterii.
cum Hierosolymitanis claraabant, dicentes: Anathe-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Quid Severo et his qui communicant ei: pncsentibus
:
ma
dicitis de Anatolio ? Nonue primas sancta; » synodi et audientibus tam raagistrianis, quam principibus
fuit? Et ecce a Dioscoro impio ordinatus est
[&;•. add.
et militibus qui fuerant ab iraperatore transinissi.
pra;sentequoque Eutyche]. Ergo et nos suscipiaraus
Iste qui|ipc Severus elatione dira detentus, et impe-
eos qui ab h;ci'eticis ordinati sunt, iiucmadmodum Chalcedonensera synodum de-
riali potenti;e iiinixus,
» Quartte.
1 :

23 ANASTASII BlBLIOTHECARIl 232


ciesniilies [millenisT submisit anatliematibus. etEu- A lymam. suliito rapit archiepiscnpnni, et mittit eum
tychetis exteniam opinionem eonlirmarecontendens, in custodi.im piiblicam. Oiniies aiitem saiict;e civi-

unamDominiChristiKiliiDei et postex Viririne inear- tatis h;ibitat(ircs |,'r;itiil;iti sunt, eo (|uod fueritinsi-
nalionem et humanntinnem pr;r(licabat naturamcor- dialor el proditor Eli;c archiepiscopi. Zacharias au-
ruptam; etamicusturbationibusexistensmullasnovi- tem (juiam Cscsariensium urbis principatum mode-
tates elTinxil adversus recta Kcclesi.T! (lo-jmaLa, seu rans, clam in munitionem ingressus, cnnsilium dat
leges: impiissimam eiiim et latrociniosissimam [la- Joanni, (liceiis: si vis bene aijere, el niill;itcniis epi-
trocinalissimanil Kpliesinam secundam synodum re- scop;itu privari, nemo tibi suadeat .Scvcinm in com-
cipit, el similem dicit esse lianc illi, qua' prius in munionem rccipere, sed (i«asi rcpromittc duci, el
eadera Ephesina urbeconvenit. Etaequales in docto- dic, quia et hic quidera, quse intenduntur, facere
ribuspron.intiatCyrillum deiferum Alexandrinorum non differo: sed nc falcantur quidam per necessita-
episcopum, etDioscorum incommunionemrecc- (|ui teni et violenliam me agere, diiiiitUir hinc; et post
pit Eutychetem Inereticnm, utpote consentancum duos dics Dominica exislc:ite atjam alacritcr qu;e a
suum, ct sanclissimiim ct orthodoxissimum Flavia- vobis jubciitur; ct hujusccmodi vcrbis crediilus dux
num urbisarchiepiscopum deposuit et intero-
regi:e restituit eum Ecclesi;e. Archicpiscopusergodimissus

niit;et impietate proficiens idem Severus,


ita in B per noctem, universum monachicum collci^ium ad
exacuit in blasphemiam Dei linguamsuam, et parti- sanctam accersivitciviuitera, undiquc colligens. Ul
titus est in siiis i|isiussermonibusnon p;irtibilcm in autcm (|iii(l;im numeranlcs miiltilndincm nuntiave-
Trinitate divinilatcm. Dicens enim ct anirm;iiis es- runt, (iiii;i h;ibcb;il congreg;itio (lcccm inilli;i moiia-
sentiam [fic, subsistentiam] esse naluram ct n;ilu- chorum, quoniam nec tota
et ccclcsia poleral taii-

ram esse essentiam [fi)., subsistenliam], el nullam tum capcrc populum, visum est ut convenirent
dilferentiam in his nominibus sciens, sanclara et universi per Doininicos dies [Dominicum diem] in
ndorandam ct consubsUiiitialem Trinitatcm divina- domum sancti protomartyris Stephani, eo quod sulli-
rum essenti;iriim [<ir.. subsistenliarum 1, iiaturarum cienscsset od rece|)tioiicin multiludiiiis: simul autem
et (lcitatiim ct (lcorum diccrc Irinitatein ;iusus cst ct properarcnt (ibvi;ini Ilypatio consobrino imperato-
biijusmodi crgo ;iniinarumcorruptorem ct dcpopul:!- ris, tuiic a Vil;ili;ini c:iptivjiate solulo, el Ilierosoly-
torem imperator AnaSlasius coegit archiepiscopum mam orationis causa venienti. Convenientibus ergo
Eliaracommunicatoremadmittere. Qui cum nullate- universis tam nionachis quam civibus in memoraUi
nus hoc ageie consensissct, eflervens furore impe- colcnda domo, convenit el Anastasius dux, et Zacha-
lator dircxit Olynipium (|uciiid;ini C;esarienscin, du- rias consularis. ('iiin(|ue consuhiris [Ilypatius] adve-
catuin habcntcm l'al;istin;c, inittens p:irilcr ciim eo C nissct, et ciim multitudine in primi martyris Sle-
et epistolam universalem [Gr., dispensatoriara], (iu;c phani tcinplum iiitr;isset, duxquc putarct voluntatem
a Sidone scripla est profitentem non admittcndam iinpernloris eniciendam, asccndil super arabonein
Chalcedonensem synodum, ut omnibus niodis Eliam archiepiscopus, habens secura Theodosium et Sab-
ab episcopntu rcpellcrcl. Oiii Olympius cum poten- bam mon;ichoruin siiminos etduces; et omnispopu-
tatu impcriali pciveiiicns, ct nuiltis modiscl m;iclii- lus per nuilt;is boras clamabat dicens : Ila-rcticos

nameiitis utcns, atiiue j;im dictam epistolnm maiii- anathematiza, et synodum robora. 1'rotiiius ergo
fcstans, Eliam (luidemabepiscopatu pepulit, elapud tres cx coiisensuan ithematizant Nestorium, et Euly-
Ailam exsilio relegavit Joannem vcro Marciani
: chetem, et Sevcrum, et Soterichum C;es.irea; Cap-

filium spondcntcin cl Scvcrum comniunicntorcm ad- padoci;e, et omncm qui non reciperet synodum Chal-
inittere, etsyiioiliimChalcc(loiicnscm;in;ilhciiiali/.;irc, cedonensem.
episcopum Ilieriisnlymoriiin fecit prinio dic [tcrlio Tarasiiis snnclissiinus palri;irch;i dixit: .Xudi-
exrnd. Jol.] Septembris mensis [Gr.. Scptcmbrisdie tioncm fecimus patcrnorum maiid;iloruni: quid ergo
tertia], initio decim;e [«?., undecima;] indictionis. oportet?suscipitis[suscipere]abh3ereticisordinatos?
Cum autem cngnovisscnt sanctificatns .Sabbas et Snncta synodus dixit: Etiara, domine, audivimus.
c;eteri eremi Patres, h;i'c spopondissc Joannem, col- d cl oporict suscipere.
lecti contestati sunt, nc Scvcrum in conimuiiioncm Tnrasius saiictissimus |);ttriarcha dixil: Quiii po-
reciperet, s(\l inagis pro Ch:ilcc(loncnsi .syinKlo dis- tiusct plurcseiinini (lui iii scxla saiicl;i syiiodo con-
crimen incurreret, cum profcctos [profccto] illos sederunt, a Seigio, Pyrrlio, Paulo, et Petro, prae-
haberct omncs auxiliantcs; et ita Joannes (|uotquot ceptoribus videlicct h;ereseos unara voluntatem in
duci pollicitus cst faccre. pr;evaricatus est, Patres Christo pnedicantiura, ordinati sunt: quoniani lii

rcvcritus. Porro Anast;isius impcnitor compcriens vicissim Conslantinopolcos tliroiium snrliti suiit ; et

Jo;iiineni irrit;is spoiisioncs fecisse, et insanicns ;id- a Petro, (|ui ex liis novissimus cidcni tlirono pr;i'-

versus Olyinpinm ipii fuernt fuga lapsus, mitlit [et ccdil, usiiiic ;id scxlnin synoduni aiiiii plus non
insaniens, Olynipio fuga lapso, mitlit] Auiistasium transierunl (iu;ini (|uin(lec.im : el ipsi (lui iiitra hoc
P;iiiiphili, (|ui ducatum habcbnt Palestina;, ut agcret tenipus fucrunt, Thomas et Joanuesettlonstantinus
(pu) Joanncs Scvcriim in coininuiiioiicm siisciperel, pontilices in pra'sigii:itii tcmpore [Gr. (((/</. temp. a
cl Clialccdoiicnscm syniidiiiii ;iiintlicin;ili/.;irct, vel pnediclis luerclicis oidiiiali siint : el propt. ] ;
id est

hunc ab cpiscopatu rcpcllcrct. Qui venicns Ilicroso- duin bi qui Inerclici noniinali suiit, exstilisse no-
: : : !

m INTEnPRETATIO SYNODl VII GENERALIS. — ACTIO II. 23«

scmUur: et propterea noii sunt improbati porAcogitate vosmetipsos annumerare sacrosanctae ple-
:

i(iiin(|uaginta enini aniKis tunc ha'resis perdura- nitudini. Rcce euim et post pacem hi iiui onlinati
vii. Sed sexta' synndi l'alres ipsos iiualuor an;i- sunt, non recipiuiitur.
lliematizaverunt, quanquain ordinatioeorum esseiit. Tarasius sanctissiraus patriarcha dixit: Non dixit
Sancta synodus dixit: Clarum est. Pater, non recipicndos fore; sed ne forte violentiam
Constanlinus saiiclissiinus episcopus Cypri dixil sustinerent, iiui vuliiissent uniricleroorthoduxorum.

Sufficienter osleiisum esl. honorabilissiini fratres, Eteiiim in veritate nonabsque necessitate ac difficuL
et de hoc, quia qui ab lia'i'eticis accedunl, susci- tate hoc fiet. Verumtamen egregius Pater per tein-
piendi sunt. Si quis autem studio ad luerelicum pusillud, cum essent orthodoxi episcopi plurimi, in-
icril, et susceperit ordinationem, sine receptione terdicebat alumnis Ecclesi;e ordinatione uti Ariano-
stt. rum:nullaenimdefensioaderat.Quiaenimliocverum
Reverendissiini monachi dixerunl : Habemus et
est, et non ignorabant sensum Patris hi qui post il-
de hocsancti Basilii epistolam ad Nicopolitas; et ob- lum sunt Ecclesiie successores, ab hicreticis consti-
secranuis legi. tutos, deiiide raelioratos susceperunt, ut didicimus
Tarasius sanctissimus patriarclia dixil: Legatur. per illa qu«pr;«lecta sunt. Ubique enim Patres sibi
Constantinus diaconus et notarius legit. B invicem concordantes sunt, nec inest illis refragatio
uihi ; sed adversantiir eis qui dispensationes et in-
De epistola sancti Basilii ad NicopoHtas.
tentiones eoruin ininime didiceruut.
Nescio episcopura, nec connumeraverim inter Reverendissimi monachi dixerunt : Congrua quae-
saeerdotes Christi, eum ((ui a profanis manibus in
que dissoluta sunt.
destructionem lidei ad prKlaiionem provectus est Sancta synodus dixit: Legant astantes episcopi
lioc estjudicium ineum. Vosautem si aliquam habe.
proprios libellos, tanquam accedentes ad catholicam
tis nobiscum porlionein, hicc nobiscum procul dubio Ecclesiam.
.scntietis: at vero si a nobisipsis cunsiliuin sumitis, Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Legant
unusquisque su;e sententi;e dominus est. Nos autem postquam duorum capitulorum qus qusrebantur,
iiisontesasanguineisto. I'orroh8ec scripsi, non de vo- subtililer causa examinata est, tam scilicet de his
bis diffidens, sed quorumdam hiesitationem confir- qui ab hsereticis sunt ordinati, quam de his qui ac-
mans, ex eo quod notam faciam meain ipsius senlen- cedunt ab h;eresi ad saiictain catbolicain Eccle-
tianulenonadrailtendisquibusdaminconimunioneni, siara.
nequeillis qui manus eorum promotionein suinpse Hypatius episcopus Nicteae legit libellum suum.
unt. Proptereap;icefacta,cogitate vosmetipsosannu- C Estautem ipse libellus, quemet Basilius reverendis-
inerare sacrosauct;^ plenitudini [&/•., et ne manus siinus episcopus Ancyrensium feoit.
ipsorum impositioneaccepta,postmodum pace facta Leo episcopus Rhodi, Nicolaus Hierapoleos, Gre-
conentur seipsos annum]. goriusPessinuntius, Gregorius LGeorgiusl .Vntiochi;!;
monachi dixerunt
Reverendissimi Ecce Pater :
Pisidiae, Leo Carpathi, legerunt exemplaria ejusdem
exsecratur hsreticorum ordinationem, dicendo
libelli.
Neque connumeraverim inter sacerdotes Christi eum Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Professio- :

qui a profanis manibus in destructionem fidei ad


nibus notis per lectionein libelloruin, in alio conventu
prjeiationem pruvectus est. non inest in aliud quod
receptio eorum flet, si illis
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Et ego
prohibeat.
exsecror eos qui ob liujusmodi causam et fldei de-
Sancta synodus dixit: Fiat sicut jussisti.
structionem sunt ordinati ; et maxime si episcopi Et in his exsurgens sancta synodus laudavit ita :

orthodoxi praesentes fuerunt, a quibus poterant con- imperatoruni Irense et Constantini


Multos aiinos !

secrari : sic enim est paternus sensus. Sin autem magnoruin principuin et iinperatnrum multosannos 1

synodica promulgatio et concordia ecclesiarum causa Orthodoxorum imperatoruni mullos annos! Deposi-
orthodoxis facta fuerit, i|ui praesumpserit a profa-D toresvocum novitatisqusefactaest, Doraine, robora
nis hfereticis ordinari, depositioni succumbet.
Piara da vitara eis !

Sancta synodus dixit :


Hoc justum judicium. Tarasius sanctissimus patriarcha di.ut : Pax Dei
Reverendissimi raonachi dixerunt : Et quoraodo in 5^ ^.^^ omnibus nobis. Amen.
flne epistolae scriptum est: Propterea pace facta,

ACTIO SECUNDA.

In nomine Domini et dominatoris Jesu Chriti veri coronatae matris ejus, anno consulatus eorum
Dei nostri, iraperio piissimorum et amicorura Chri- octavo, sexto Kalendas Octobrias indictione 11.
sti dominorum nostrorum Constantini et Iren;« Deo Conveniente sanctaet universali synodo, qu;Te per
Patrol. GXXLX^ 8
:

235 ANASTASn BIBLIOTHECARII 236

divinam gratiamctpiam sanctionem eorumdem Ueo A forle qiiasi velamento astutiae proprium sensum
adunibrare volens, verbis siraulas veritatera, mente
confirmatorura imperatorum congregata est in Ni-
censiumclara metropoliBithyniensium provincise, id autem mulignanter operaris?
est, Petro reverendissimo primo presbytero sanctis-
Gregorius reverendissimus episcopus Neocsesariae
dixit: Absit, veritatem confileor, et non mentior,
sim;e Roma Fxdesiae sancti apostoli Pctri, et Pctro
reverendissimo presbytero ct monacho el abbate ve- neque falsum faci:im verbum meum.
nerabilismonasleriisanctiSabba' Uomanne siti, reti- Tarasius s;inctissimus |)atriarcha dixit : Debueras
a prioribus annis aperire aurcs tuas et Paulum di-
nenlibus lc-um apostolicKsedisalmi elbeatissimi ar- ;

chiepiscopi senioris Uoma' Adriani et Tarasio almo :


vinum apostolum audire dicentem Tvnctc tra-
:

ditioncs quas accepistis sive per sermonem, sive per


etsanctissiraoarchiepiscopo magni nominisConslan-
Gr. tidd. el episcopis qui cum cpistolam nostram !I Thess. ii); et rursum Tiraotheo
tinopoleos novs Romie [
et Tito scribenlein Profunas vorum novitates devita
erant], et Joanne ac Thoma reverendissimis
:

eis
{l Tim. VI, Tit. iiij. Quid enim profanius et magis
presbyteris monachis et vicariis apostolicarum se-
vocura novilas est, quara dicere Christianos idolola-
dium orientalisdioeceseos; sedentibusque ante sacra-
Iras esse "?
tissimura anibonem templi sanctissimie magn.T eccle-
B Gregorius reverendissimus episcopus Neocaesaria
si;equit'cognominaturSophia, pr.Tsenlibus ctauscul-
dixit Malura erat ; et confiteinur, quia malum erat
:
tantibusgloriosissimiset magnificcnlissimis princi
sed ita gestuniesl, ct itagessiraus;ctideoposlularaus
pibus, id esl. Petrona famosissimo cxconsulc, patri-
veiiiam delictorum nostroruiu. Conflleor, doraine,
cio etcoraile Dcoconservandi imperialis obsequii, et
coram honorificentia sanclilalis vestrae et oranium
Joanne iraperiali osliario et loguthcta militaris logo-
fratrura sanctae synodi, quoniain peccaviraus, et ini-
etomnisancta synodo secuiidum ordincin in
thesii,
quitatem fecimus, et raalc patraviraus ;etveniam po-
prima actione signatum pra-scnlibus ctiam et Dco
:

stularaus super hoc.


amabilibusarchimandritisethegumcnis, atqueomni
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Dicimus,
propositis sanctis et intcme-
:

pleniludine raon;ic'..ica,
ut sequciiti actionc cum libello rursus conveniente,
ratis Dci Evangeliis.
chartophy- qua; illius suiit agiioscaraus.
Niccphorus Deo amabilis diaconus ct
Sancta synodus dixit: Ut jubet sanctitas tua,
lax venerabilis patriarchii dixit : Ilegius lioino pr;r
epis.;opus qui aslat, cum libello veniat ; et in se-
foribus hujus venerabilis terapli stat, ducens secuin
quenti actioiie, secundum quod placuerit, agelur.
episcopura Ncoca;sari;c.
Leontius inclytus el regius a secrctis dixil: Me-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixil: Ingre
ininit s:icratissiraa et divinitus collecta synodus;
diantur. P
(|ualiter praecedenti conveiitu diviiiae littera; lectac
Clarissimus rcgius raaiulalor ingrcssus dixit
sint Deo conservatorum inagnorura imperatorum
Missus sum a dominis nostris bonis, ut adduccrem
nostrorum, in (luibus continebatur memoria liltera-
reverendissimum cpisciq)ura Ncoca^saria.' ad piam
rum, qu£ .synodice raissa; sunt a sanctissimo ct bea-
synodum vestram, et exhibui.
et sanctara
tissimo papa scnioris Romae, et venerabilibus sura-
Sancta synodus dixit: Deus conservct pios im-
inis((ue sacerdotibusorientis, induobusquaternioni-
peratores noslros.
bus quibus ct nunc allatis, suggeriraus ad quod
:

Tarasius sanclissiraus patriarcha dixit ad episco-


placuerit.
pum Neoc^saris: Ut i nota tibi pneteriit veritas Sancta synodus dixit: Legantur libelli sanclis-
usquenunc? anutnotim tibi hanc parvipcndisli ?
sinii et beatissimi papa; Adriani scnioris Uomae.
etsi ut ignota libi pr;etcriit, ne confundaris rectuin
Kt legit Nicephorus inclytus et rcgius a secretis
sermonem ediscere, (luemadmodum non es confu-
i:itcrpretalioiiem litterarum Lalinarum Adriani papae
sus perversum.
Romani.
Gregorius reverendissimus episcopus Neocaesa-
ria' dixit: Crcde, dorainc, ul ignota, peto au- Adrianus episcopus servus servorum Dei. Dominis
tera discerc, et ul jubet Dominus et sancta syno- ^ piissimis ct sercnissimis imperatoribus ac triumpha-
toribus, filiis diligcndis in Deo et Domino nostro
dus. Jcsu Christo, Constantino ct henx Auguslis.
Tarasius sanctissiinus palriarcha dixit: Dic,
(Vide Palrologiae tom. XCVT, col. 1215.)
quid vis discere?
Gregorins rcvcrcmlissiinus eiiiscopus Ncocicsaria; Tarasius sanctissimus patriarcha dixil: Ipsi vos
dixit : Cum tula h;ec catcrva uiiuin dicat ct sapiat, acceptis a papa litteris his, detulistis cas ad pios

ct didici et certus suin, quia veritas haec esl, qua; impcnitores nostros?
iiunc quaritur et pnfdicalur : ac per hoc ego peto Petrus et Petrus Deo araabiles presbyteri, et lo-

veniain prioium Lialorum mer):"ura, et volo cuni cum tenentes Adriani sanctissimi papae Romani,
oinnibus ct illuiiiiii:iii ct doceri. Dclicta cnira et dixerunt : Nosipsi acccpimus ab apostolico Palre

pcccat,! inea iiniiicns;i sunt: et sicut Doininus ad nostro hujusceinodi litteras, et detuliraus eas ad
corapunctionein duxerit sacrain synodum etsanctis- pios doininos.
siraura doininum raeum, ita fiat. Joannes magniflcentissiraus logotheta dixit: Uxc
Tarasius sanctissiinus patriarcha dixit: Nuin novcrunt et honorabilissimi Siculi, Deo amabilis
: :

237 IMEUPRETATIO SYNODl W GENERALIS. — ACTIO II. 238


Tlioodoriis Catanensiuni episcopus, et (|ui cum oo A ctuoso amore adoramus, tanquam ad nomen Cliristi
est revereiiciissiiiiusdiaconus lipipiianius, (|ui locum Dei, et intemeratie domin;c sanctie Dci (ienitricis,
teiiet arcliiepiscopi Sardiiiia'. Aiiilio (Miiiii per jus- sanctoruiiKiue ;iiigelorum, ac omiiiiiiii saiictorum
sioneiii pioruiii iinpciatoruiii nostroiuiii iirofccti fact;is, maiiifestissiiiie in unum snluiii ncuiii verum
suiil Itoiiiani cuin rcvciciidissiino apocrisiario san- sorvitutcin [((/., latriain] et lideni nostrain po-
ctissinii patriarclue nostri. nciilcs.
Theodorus Deo ainabilis episcopus Cataiia; dixit:
S;iiicta synodnsdixit : Tota sacratissiina synodus
l'ioimperio jubente per lionorabiles jussiones suas,
ita credit, it;i sapit, ita dogniatizat.
mittere Leonem Dei cultorein iiresliyteruni, (|ui nna
1'ctrus et 1'etrus Deo amabiles preshytcri et iegati
mecuin est servus vestra' saiictitatis, siniul cuiii
apiistolic;c calhcdrie dixerunt: Dicat nobis sancta
prvtiosa epistola sacratissiini doinlni mei : ille (lui
synodus, si admittit litteras sanctissimi pap;c senioris
colit sanctitatein vestrain, Siculorum scilicet meae
Rom;e, an noii.
provinciae magistratus [strategus] raisit meRomam
Saiicta synodus dixit Sequimur, et suscipimus,
cuin pia jussioiie ortliodoxoruin iniiieratoruin no- :

stroruni. Uui abeuntes, etadmittimus.


pii iniperii eoruin lidem et
.loannes Deo amabilis presbyter et legatus orien-
ortliodo.viani dciiuntiaviiiius. B
talis diiEceseos dixit:
Et beatissimus pa|ia audiens dixitQuia si in die- :

bus imperii eorum factuin fuerit hoc, magnificare Opportunum est etiam in prujsenti cum Psalmista
habelDeus piura imperium eorum super priora re- canere : Miscricordia et veritas obviavcrunt sibi, ju-
gna. Ilincet suggeslioiieMi (luie lecta est, transmisit stitiactpax caniplcxx sunt se(Psal Lxxxiv). Mise-
ad pios imperatores nostros una cum litteris ad ricordia et veritas scimus quia Dominus noster Jesus
sanctitalcm vestram, cl vicariis suis (jui hic pr;esi- (iliristus est: participatione autem ejus etiam san-
dentes adsunt. ctissimi patriarchset orbis terrae pastores et dicun-
Cosinas diaconus, notarius et cubuclesius dixit tur et sunt. Eteniin misericordia et veritas obviave-
El ali;e missae sunt littene a sanctissimo papa se- runtsibi, Adrianusscilicetsanctissimuspapasenioris
nioris Romas ad Tarasium sanctissimum et univer- Roinse, etTarasiussanctissimus patri;ircha regnantis
salein patriarcham iiostrum ; et sicut jusserit sancta Gonstantinopoleos. Qui unuin sentientes et con-
etde his fiet.
collectio vestra, fitentes, justitiam et pacein coraplexi sunt. Phero-
Sancta synodusdixit: Legantur. nyraa [Const. unum sentientes et confltentes. Justi-
Cosmas pra;dictus legit tia et pax osculatae sunt. Phe. ] enira Irene, et decreto

Epistota Adiiani sanctissimi papx scnions Roinse, C Dei regnans et iinpcrans [nomen habens rei veritati
intcrpretata ex Latinonim dietione in Grsenorum consonumac respondens] ;divinitus mota, etdecorcm
vocem. Ecclesiffi desiderans atque volens, litteris usa, justi-
(Vide Patrol. tom XCVI, col. 1233.) tiam plieronyraam, sanctissimam videlicet Ecclesiara
Petrus etPetrus reverendissimi presbyteri ac vi- Romanam amplexa est ; et raovit in mediura transire,
carii sanctissimi papae senioris Rom;e Adriani dixe- et praesens sanctura LTtificare collegiura; sed et or-
runt: Dicat nobis sanctissimus patriarcha Tarasius Ihodoxain patefacere fidem. Et nunc gaudium ma-
regiiE civitatis, si consentiat litteris sanctissimi gnum factum est in lectione sacrarum litterarum
papa; senioris Roraae Adriani, an noii. sanctissimi papae Adriani, tam ad divinitus conser-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sacratis- vaiidosettranquiilissimos imperatoresnostros, quara
sinius Paulus apostolus, (lui illustratus est lumine ad sanctissiraum et ter beatuin patriarchara Tarasiura
Christi,et genuit nos per Evangeliura, cuni Roma- destiiiatarum ; et magiias in hoc agimus Deo gratias,

nis scriberet, approbans studium siiicer;e fldei eo- quia tanto meruimus gaudio perfrui et Uetitia. El
rum, quam in Christura verum Deum habebant, sic benedictus Deus, qui suscitavit nobistale imperium,
ait: Fides vestra annuntiatur in universo mundo quod sollicitum sit seinper, et excitet populos ad
(Rom.i): hoc testimonium sequi necessarium est, r» unum conspiramentum et unanimitatem atque custo-
et inconsulle agit qui huic conatur resistere. Unde diam diviiiorum canonum, seu tradilionum sanctis-
Adrianus praesul senioris Romae, cum esset particeps sinue Ecclesi;^. Sed Christus Deus per gignentem se
eorum qui prasdicto testimonio muniri nierucrunt, sanctissimam Dei Genitricem, et omnes sanctos suos,
scripsit expresse ac veraciter piis iraperatoribus et vos sacerdotes suos, qui unum sapitis, et dolum

nostris, atque ad humilitatem nostrara, affirmans in cordibus non habetis vestris, sed festinatis

bene ac optime habere antiquam traditionem


se qua; scripta sunt adimplerc, reproraissiones ve-

Ecclesise catholics. Nara et ipsi nos scnitando Scri- stras veraces ostendat, et longievos conservet bo-
pturas, et syllogistice approbando, rimati suraus: nos dominos nostros, et glorificet eos, et exaltet

sic quod confessi suraus, confitemur et confitebi- cornu eorum, et subjiciat inimicos eorum suii pedi-
raur, consonamus et confirmamus, atque permane- bus ipsorum, et dignos eos faciat etiara in futuro
bimus in significatione litterarum quse lectie sunt, ssculo cum sanctis regibus connumerari, conservet-
imaginales descriptiones suscipientes secundum an- que hanc sanctissimam synodum.
tiquam patrum nostrorum traditionem ; et has affe- Agapius sanctissimus episcopus Caesarise Gappado-
239 ANASTASn BIBLIOTHECARII m
c\x dixit : Scriptum est in divinis Scripturis nnstris, A saluto et ampiector sacras iconas, cum sinltanquam
quia separavil Deus inter iucera et inter tenebias arrha salutis mex. Eos antem qui ita non sapiunt,
Ecie enim cess.inle tenpbrosi maie opinantium h;e- anathematizo.
resi, lumen cunctis urthodoxiie refulsit : quod lumen Nicephorus episcopus Dyrrachii dixit: Secundum
et egi sequens, suscipio et saluto sacras ac venera- relationem qux missa est ab Adriano sanctissimo
biles iconas, et eos qu. ita non sentiunt, anathemati papa senioris Romae ad pios imperatores nostros, et
submitto. ad sanclissimum et universalem patriarcham Tara-
Joannes sanctissimusepiscopus Ephesi dixit: Sic- sium, quin et sccundumejus sanctissimi Tarasii ar-

uthonorabiles liltene sanctissimi papseRomani con- chiepiscopi doctrinam, lidem et confessionem, sapio
linent, iUi credo, et iu confiteor gratia Chrisli veri et leneo: et cum liac confessione mea brevis vitae

Dei nostri. meae tempus finiam, et terribili tribunali Christi


Conslantinus sanrlissimus episcopus Constantiae assistam.
Cypridixit;M(jdisomnibuslccta;suggestioni,qua!ad i;plphanius diaconus Ecclesia Catinensis, et lo-
dominos n stros bonosab Adriano sanctissimo papa cu !i tenens archiepiscopi Sardiniae, dixil: Nltidissi-
Romano missa est ; necnon et epistola; qu;e ad san mum orthodoxiae terminum et SS. apostol. traditio-
ctissimura patriarcham directa est.consentio, et ita B neni rclatio quae raissa est ad pios et Christo di-
confiteur, atque cum hac fide proficiscar ad tribunal lectos imperatores a beatissimo papa senioris Roraae
Christi veri Dei nostri. Adriano, per lectionera exhibuit: sed et epistola

Basilius sanctissiraus episcopus Ancyne dixit: cjus, qua; destinata est ad Tarasiura sanctissiraum
Quera;idraodum continenl litterse sanctissirai Adriani et universalem palriarcham. Unde et ego per omnia
papse senioris Roraae, et sensus sanctissimi l'atris his consentiens, et recti sensus incessu sequens.
nostri ac universalis patriarchse ; sic sapio, sic teneo, honuro etadoro et recipio ab olim in Ecclesia tra-

ct ita docebo. et cura hoc sensu meo etiam in futu- ditas venerabiles et sacras iconas;et eum qui in

rura s;eculuni proticiscar. his non convenit, uthseretici conciliabuli participem


Nicolaus sanctlssiraus episcopus Cyzici dixit: Se- averto, et anathematismis transmitto.
cundura litteras sanctissimi papae senioris Roraae Leo presbyter sanctissiraa' Ecclesix Constantino.
Adriani, et expositionem confessionissanctissimi pa- poleos, et locum teuens metropoleos Sidie, dixit:

triarchae nostri Tarasii, sapio et sapiam, et in illum Secunduin lectas synodicas epistolas sanctissimi
munduni adducar cuin hac confessione mea. |)apa; senioris Romx, etdoclrinain sanctissimi i);i-

Kulhvmius sanctissimus episcopus Sardis dixit : triarcha" Tarasii, suscipio venerabiles imagines sc-

Et co prselectas litlcras sanctissiini papa; seiiioris C cunduni antiquani consuetudinein ; et eos qui sic se

Roma; sincereac indubilanter sequens, polliccur el non habenl, anatheraatizo.


conCteor ita rae sapere tam de orthodoxa fide, quam Nicolaus hegumenus Apri, et locum tenens Tya-
de sanctissirais iconis non quasi quiddara novuin
: nensium raetropoleos, dixit: Secundura synodicas
dograa admittens, sed tanquam certissime scieiis de epistulas Adriani beatissinii pap;e, qua; lecta; sunt,

illis Iraditionem sanctorum apostoluruin et sacratis- suscipio venerabiles iconas secunduin anii(|uam tra-
siinorum magistruruin tiui has reliqueruiit, in sancta ditionera : ct qui se ita non habenl, anatheinatizo,
Dei Ecclesia constitutara. Propter quod tota anima ConstantinussanctissiniusepiscopusGangrensium
recipio hujusmodi venerabiles iconas cum conve- dixit; Sccundum relationes (|uae lectse sunt beatis-
iiientihonore ac salutatoria adorationc. Eos autem sirai pap» senioris Ronia; .Vdriani, suscipio venerabi-
qui aliter vel advcrse sapiunl aut dugmatizant contra les iconas juxta priscam traditionera. Eos vero qui
sanclasiconas, alicnosai-atholica Ecclesiaa^stimans, sic iiun sapiunt, anathemati submitto.
abjicio, et haereticos denuntio. NicetasanclissiinuscpiscopusClaudiopoleusdixit:
Petrus sanclissimus episcopus Nicomedia; dixit : Secundum lectassynodicas cpistolas beatissiini pap:c

Secunduai lectas littcras sanctissimi paps .senioris senioris Roma; Adriani susclpio venerabiles iconas

Rom:e Adriani, ct secundum fidcin sanctissiini et q secundum antiquam consucludinem; el qui sic non
universalis patriarch;e Tarasii, venerabiles iconas sapiunt, anathematl submitto.

suscipio, et adoro, et docebo, tanquani redditurusin Theodorus sanctissiraus cpiscopus Myrensium Ly.
die judicii rationcm judici et Deo nostro. ci;e dixit: Secundum synodicas epistolas quae lectse

Elias sanctissinuis episcopus Cretae dixit; Secun- sunt bcatissimi papa; Romae Adriani, credo et proD-
dum hoiiuiabilcslillei-as sanctissimi papae senioris teor, atque adoro et amplector sanctas ct venerabiles

sic cunfiteur et tcneu pretiosas et iconas; et qui ita noii sapiunt, anatheinatizo et de-
Roma; Adriani,
sacras iconas, nunquam aliiiuando commutandus, clino.

nec modo eas tantura adorans. Eos autein qui non Theoiihylactus diaconuset exan hus, locura tenens

ita confilcntur, anatheraatizo. metropolcos Caria;, dixit Secundum lectas synodi-


:

Stauracius sanclissimus episcopus Chalcedonis cas cpistulas bcalissimi i);ip;e senioris Roin.T Adriani
prufiteor; et qui ita non sapiunt, anatheinati sub-
dixit; SecundumepistulaniAdrianisanclissimipapa;
senioris Romae, qua; ad sanctissirauin patriarchara mittu.

noslrum Tarasium missa est, sic el ego receplo, Michael sanclissimus episcopus Synadensium
:

m INTERPRETATIO SYNODI VH GENKRALIS. — ACTIO II. 242

dixit: Seciindum synodicas epistoias a beatissimo A quam traditinnem catholicne Ecclesian. Eos vcro qui
papa Adriano senioris Rom.T directas confitenr, et ita non sapiunt, anathematizo.
admilto jiixta priscam Iraditionem sacras et vene- Marianus sanclissimus epi^copus Pompeiopoleos
ratiiies iconas : cl (|ui ita non sascipiunt, anathe- dixit: Secundum lcclas synodicas epistolas bcatis-
mati submitto. simi papa- seniorisRom;p Adriani confiteor, suscipio
Eustathius sanctissimusepiscopus Laodicea" dixit etadoro sacras et venerabiles iconas secundum an-
Secundum recitatas synodicas epistolas beatissimi tiquam traditionem Ecclesise. Eos vero qui ita non
papa" senioris Roma^ Adriani confiteor, et recipio sapiunt, anathematizo.
pretiosasel sacras iconas juxta priscani traditioncm : JnannessanctissimusepiscopusTauromenia^dixit:
et qui ita non sapiunt, anathemati suhmitto. Cum veluti divinus orthodoxia' terminus sint littene
Xlonstantinus episcopus Pergse dixit: Secundum qua> ab Adriano papa senioris Rom;c ad pios impc-
lectas synodicas epistolas beatissimi papre senioris rntores, necnon et .idTarasium universaicm patriar-
Roms Adriani contiteor, et recipio pretiosas et cham nostrum, misss sunt, ita profiteor, suscipiens
sacras ima^ines sccundum antiquam traditionem: sacras iconassecundum antiquam traditionem Eccle-
et fjui itanon sapiunt, anathemati submitto. siae catholicpe. Eos vero qui ita non sapiunt anathe-

Anastasius sanctissimus episcopus Nicopoleos ve-


B matizato.
teris Epiri dixit: Secundum recensitas synodicas Cyriiius ex persona sanctissimi episcopi Gothis
epistolas beatissimi papne senioris Romae Adriani promulgavit similitc.
conflteor, et suscipio, et adoro sacras et sanctas Thendorus sancti fimus episcopus Mitra [Gc,
iconas juxla priscam traditionem. Eos vero qui ita Bizya» c.r ?n,s .7o/. 1 promulgavit similiter,

non sapiunt, anathematizo. Gregorius presbyter, et locum tenens episcopi


Christophorus sanctissimus episcopus Phasidis Smyrn.ne, promulgavit similiter.
dixit : Secundum lectas synodicas epistolas beatis- Gaudiosius episcopus Messinse similiter.
simi papa' Adriani confiteor, et suscipio ac adoro Eustachius [Eustratius] sanctissimus episcopus
venerabiles iconassecundum antiquam consuetudi- Apamia> similitcr.
nem. Eos vero qui ita non sapiunt, anathematizo- Joannes diaconus, et locum tenens apostolicse

Theodorussanctissiraus episcopus Seleucis dixit; sedis", similiter.


Secundum lectas synodicas litteras beatissimi papa; Petrus episcopus Germiorum similiter.

senioris Romse Adriani confiteor, et suscipio sacras Theodorus sanctissimus episcopus Panormi si-
et venerabiles iconas secundum antiquam traditio- militer.
nem. Eos vero qui ita non sapiunt, anathematizo. C Joannes sanctissimus episcopus Arcadiopoleos si-
Gresorius presbyter Constantinopoleos sanctorum militer.
apostolorum, et locum tenens metropoleos Mocissi, Stephanus sanctissi mus episcopus Bibonensium si-

dixit: Secundum lectas synodicas epistolas beatis- miiiter.


simi papa^ senioris RomiP Adriani confiteor, et su- vicarius Leontopoleos similiter.
scipio, et adoro sacras et venerabiles iconas secun- Sisinnius sanctissimus episcopus Parii similiter.
dum antiquam traditionem. Eos autem qui ita non Constantinussanctissimus episcopus Leontina; si-
sapiunt, anathematizo. militer.
Bas iius sanctissimus episcopus Syllegse [Silaei] Epiphanius sanctissimus episcopus Mileti [Mito-
dixit : Secundum lectas synodicas epistolas beatis- rura] similiter.
simi papne senioris Romre Adriani confiteor et susci- Theodorus sanctissimus episcopus Taurianae si-
pio ac adoro venerabiles et sacras imagines secun- militer.
dum antiquam traditionem Ecclesise. Eos vero qui Niceta sanctissimus episcopus Graeconnesi simi-
ita non sapiunt, anathematizo. liter.

Theodorus sanctissiraus episcopus CatantE dixit: Christophorus sanctissimus episcopus sanctae Cy-
Omni orthodoxia plenani relationem, quoe missa est ^ riacssirailiter.
a sanctissimo papa senioris Romse Adriano ad pios et Eustachius [Eustratius] sanctissimus episcopus
araicosChristi imjicratores nostros, sed et Tarasiura Methymnae similiter.
alraum et universalem patriarcham, per lectionem Theotimus sanctissimus episcopus Crotonensiuni
agnovi. Unde et ego his assentior, et prorsus adoro, similiter.
amplector et admitto sacras iconas. Eos vero qui ita Theophilussanctissimus episcopus Chii similiter.
non sapiunt, anathematisrais transmitto, tanquara Leo sanctissiraus episcopus Cii similiter.
alienos ab Ecclesia catholica. BasiliussanctissimusepiscopusNesiorumsirailiter.
Manuel sanctissimus episcopus Adrianopoleos Joannes sanctissimus episcopus Apri similiter.
Thraciae dixit: Secundum lectas synodicas epistolas Ignatius sanctissimus episcopus Prinae similiter.
beatissimi papae senioris Romae Adriani confiteor, et Theophylactus sanctissimus episcopus Cypsello-
recipio sanctas venerabiles iconas secundura anti- rum similiter,

> Sedis deest in ms. Jolyi quemadmodum et in Graeco.


A

»43 ANASTASII BIBLIOTHECARlI 211

Theodorussarictissiraus episcopus Tropaeorum si- Leo sanctissiraus episcopusPhociaesimilitcr.


militer. Nicephorus diaconus et vicarins Gargarensium
Stcphanus sanctissiraus episcopus Sugdensium sirailiter.

simiiiter. Conslantinusdiaconuset vicarius Agaae similifer.


Sergius sanctissiraus episcopus Nicoterensiura si- Theognius vicarius Sion sirailiter.
militer. Joannessanctissirausepiscopus Rhiedcsti similiter.
Gregorius presbyter et vicarius Nicopoleos si- Joannessanctissimus episcopus Panii similiter.
militer. Melchisedech sanctissimus episcopus Calliopoleos
Leo sanctissimus episcopusMesembris sirailiter. similiter.
Theodosius sanctissimus episeopus Amorii simi- Leo sanctissiraus episcopus Madyti similiter.
liter. Thcnphylactus sanctissimus episcopus Chariopo-
"Cyriacus sanctissimus episcopus Drisiparentium leos simililer.
similiter. Thomas sanctissiraus episcopusDaonii similiter.
Galata presbyter, et ex persona sanctissimi epi- Gregorius sanctissimus episcopus Theodoi-opoleos
scopi Rhesii, similiter. similiter.
TheodosiussanctissimusepiscopusNyss;rsimiliter, B Sisinnius sanctissirausepiscopns Chalcidissimili-
Georgius sanctissimus episcopusCaraulianensiuro ter.

similiter. Joannes sanctissimus episcopus Bryseos similiter.


Soterichus sanctissiraus episcopus Ciscissensium Benjamin sanctissimus episcopus Lizicensium
similiter. similiter.
Constantinus sanctissimus episcopus Mastauren- Gregorius sanctissimus episcopus Amastridis si-
sium similiter. militcr.
Georgius sanctissimus episcopus Briulensium si- Theophanes sanctissiraus episcopus Sorensiura
militer. sirailiter.
Joannes sanctissiraus episcopus Nyssse similiter. Gregorius sanclissimus episcopus Dercensinm si-

Theophylactus sanctissiraus episcopus Trallas si- militer.


railiter. Heraclius sanctissimus episcopus Junopoleos si-
Basilius » sanctissimus episcopus Magnesite si- militer.
railiter. Constantinus sanctissimus episcopus Juliopoleos
SabbassanctissimusepiscopusAnensiumsirailiter. sirailiter.
Gregorius sanctissimusepiscopus Palseaspoleos si- Aiitonius sanctissimus episcopus Troszenis simi-
militer. liter.

Basilius sanctissimus episcopus Magnesiae Msean- Niceta sanclissiraus episcopus Nacoliae similiter.
dri similiter. Petrus sanctissimus episcopus Asponae similiter.
Theophanius sanctissimus cpiscopus Calps simi- Synesius Sanctissimus episcopus Cinn;e siraililer.
liter. Synesius sanctissiraus episcopus Anastasiopoleos
Leo sanctissimus episcopus Algizensium similiter. sirailiter.
Nicoderaus sanctissimus episeopus Eugazensium Eustathius sanclissiraus episcopus Solensiura si-
similiter. militer.
Lucas [Lycastus] sanctissimus episcopus Bare- Theodorus sanctissimus episcopus Citii similiter.
tensium similiter. Gregnriussanctissiraus episcopus Triraithunten-
Tbeophylaclus sanctissimus episcopus Ilypaepen- sium slmiliter.
sium similiter. Alexander sanctissimus episcopus Amathunlen-
Theophanes sanctissiraus eptscopns Lebedensium sium similiter.
similiter. Joannes [Gr., Sisinnius] sanctissimus episcopus
Stratonicus sanctissimus episcopus Cymae simi- D Adriana; simililer.
liter. Michacl sanctissiraus episcopus Melito|)oleos si-
Cosraas sanctissinius episcopus .Myrn;(' siniiliter. militer.
Olbianus sanctissiraus episcopus EI;e;i' siralliter. Theodorus sanctissimus episcopus Germ^ simi-
Pardus sanctissimus episcopus Pitlan;e similiier. liter.
BasiliussanctissimusepiscopusPcrganii similiter. Basilius sanctissiraus episcopus Hadranothyren-
Basilius sanclissimus episcopus Atrammyli simi- sium similiter.
liter. Leo sanctissiraus episcopus 1'uemanini similiter.
Marianus [Marinus] sanctissimiisepiscopus Atan- Symeon sanctissimuseplscopiis (.)c;c similiter.
dri similiter. Joannes sanctissimus episcopus Lampsaci simi-
Joannes sanclissiraus episcopus Assi similiter. liter.

Joannes sanctissimus episcopus Arcadiopoleos si- Nicela sanctissiraos episcopus Hilei similiter.
militer. LeosanctissimusepiscopusTroadensiumsimiliter.
a Exstat p;iriter iii ms. .Inlyaiin.
;

245 INTERPRETATIO SYNODI VII GENERALIS.— ACTIO II. 246

Theodorus sanctissimus episcopus Abydi simi-A vidpruiit t!l ministri fueruiit sermonis (A-^. i), el hi

liter. qui ab eis cdocti suiil, sancli viilolicel et bRali patres

Anastasius sanctissimus episcopus Tripoleos si- nostri ; ita certissime comperiens contincrc liitoras

liter.
qu:e nunc, ab .\driano saiictissimo piipa senioris
Leo sanctissimus episcopus Traculensium simi- Roma; tam ad pins ct amicns Chrisli iraperatores

liter. nostros, ijuara ad T;ir:isiura sanc.tissimura ct univcr-


Stephanus sanctissimus episcopus Salensium si- salera patriarcham raissie sunt, ita credo, iti conli-

militer. teor, et ita teneo et tenebo usque ad ultimum spira-


Joannes Tabalensium sanctissimus episcopus si- mentum meum, colens atque adorans pretiosas et
militer. sacras iconas. Eos vero qui ita non senliunt vel con-
"*
Stephanus sanctissimus episcopus Silandi sirai- titentur, anathemalizo.
liter. Constantinus sanctissimus episcopus Sasimensium
Nicoiaus sanctissimus episcopus Pericommatis dixit: Secundum lectas synodicas epistolas beatis-
similiter. simi papse senioris Romae Adriani confitenr, et
Joannes sanctissimusepiscopus Setensium simi- adoro, atque suscipiu sacras et coiendas imagines
liter. B secundura antiquam traditionem Ecclesiae. Eos vero
Basilius sanctissimusepiscopus Liprensium simi- qui ita non sapiunt, analhematizo.
liter. Niceta sanctissimus piscopus Dadybrensium si-
;

Theophanes sanctissimus episcopus Msonise si- militer.


militer. Theophilus sanctissimus episcopus Prusiadis si-
Michael sanctissimus episcopus Stratoniciae simi- militer.
lifer. Niceta sanctissimus episcopusAdrianopoIeos simi-
Lycastus sanctissimus episcopus Philadelphise liter.

similiter. Joannes sanctissimus episcopus IleracliK Ponti


Michael sanctissimus episcopus Trallie similiter. similiter.
Gregorius sanctissimus episcopus Gordensium Constantinus sanctissimus episcopus Cratiae simi-
similiter. liter.

Joannes sanctissimus episcopus Daldae similiter. Niceta sanctissimus episcopus Rys;ci sirailiter.
Eustathius sanctissimus episcopus Orcanoe simi- Nicephorus sanctissimus episcopus Glanensium
liter. similiter.
Joannes [Joseph] sanctissimus episcopus Attalise G Leo sanctissimus episcopus Trocnadensium simi-
similiter. liter.

Zacharias sanctissimus episcopus Hierocaesariae Anastasius sanctissimus episcopus Patarensium


similiter. similiter.
David sanctissimus episcopus Helenopoleos simi- Gregorius [Georgius] sanctissimus episcopus
liter. Nyssse similiter.
Cyrio sanctissimus episcopus Lophi similiter. Theodosius sanctissimus episcopus Pinarensium
Constantinus sanctissimus episcopus Cfesariae Bi- similiter.
thyniae similiter. Nicodemus sanctissimus episcopus Sidymi simi-
Theophylactus sanctissimus episcopus Apollonia- liter.

dis similiter. Gregorius [Georgius] sanctissimus episcopus Hu-


Georgius sanctissimus episcopus Basinupoleos si- niadensiura sirailiter.

militer. Constantinus episcopus Candibensiura sirailiter.


Leo sanctissimus episcopus Aristae similiter. Stauracius sanctissiraus episcopus Zenopoleos si-
Nicephorus sanctissimus episcopus Adrani simi- militer.
liter. Leo sanctissimus episcopus Limyrensiura simi-
Basilius vicarius Dascylii similiter.
D
liter.
Constantinus sanctissimus episcopus Carinne si- Stephanus sanctissimus episcopus Caunensiura
militer. siraililer.
Niceta sanctissimus episcopus Melae similiter. Constantinus sanclissimus episcopus Tensium
Neophytus sanctissimus episcopus Gordoservorum [Crr., Tlon] sirailiter.
similiter. Constanlinus sanctissimus episcopus Combensiura
Leo sanctissimus episcopus LinoiE similiter. similiter.
Joannes sanctissimus episcopus Etenensium [Ne- Pelrus sanctissiraus episcopus Orcadensium [Crr.,

cennensium ] similiter. Petrus diaconus et vicarius Hyrcanensium ] simi-


Conslantinus sanctissimus episcopus Zelensium liter.
[Hecenensium] similiter. Joannes diaconus et vicegerens Phaselidensium
Gregorius sanctissimus episcopus Sinopae dixit sirailiter.
Queraadmodum tradiderunt nobis ipsi qui ab initio Sabbas vicarius Tii sirailiter.
S47 ANASTASII BIBLIOTHECARU 248
?l
Gregorius sanctissimus episcopus Libyrae simi- A Slephanus electus Otri simililer.
liter. Joannes electus Heclorii similiter.
Basilius sanctissimus episcopus Tabensium simi- Constantinus sanctissiinus episcopus Amalanden-
liter. siiim siniiliter.
Dorotheussanctissimus episcopus Neapoleos simi- Epiphanius sanctissiraus episcopus Pertensium
liter. similiter.
Gregorius sanctissimus episcopus Heraclixsimi- Sisinnius sanctissimus episcopus Philomelii simi-
liter. liter.
David sanclissimus episcopus Jassi simililer. Joannes sanctissimus episcopus Siblia? similiter
Gregorius sanctissimus episcopus Mylassi simi- Michael sanclissimus episcopus Papensium simi-
liter. liter.
Sergius sanctissimus episcopus Megjiiensium si- Theodorus sanctissimus episcopus Sac^ilii simi-
militer. lUer.
Joannes sanctissimus episcopus Mydbi similiter. Sisinnius sanctissimus episcopus Apamise Ciboti
Stauracius sanctissimus episcopus Stadix simi- similiter.
lilsr. B ConslantinussanctissimusepiscopusCananaesimi-
Gregorius sanctissimus episcopus Stratoniciae si- ijter.
militer. Leo vicedominus et vicarius Sozopoleos simi-
Theodosius sanctissiraus episcopus Chonensium ijter.
siniililer. Marianus sanctissiraus episcopus Magydensium
Michael sanctissimus episcopus Chaeretopensiura sirailiter.
similiter. Nicephorus sanctissimus episcopus Flogensiura
Pantoleo sanctissimus episcopus Valentiie simi- similiter.
liter. Leo sanctissimus episcopus Andidensiura sirai-
GeorgiussanctissirausepiscopusPeltensium simi- ijter.
lit^r. Manzo sanctissimus episcopus Pracanensium si-
Christophorus sanctissimus episcopus Atanassi mililer.
similiter. Theodosius sanctissimus episcopus (Jermanico-
Leontius sanctissiraus episcopus Eumeniie sirai- poleos similiter.
liter. Eustathius sanctissimus episcopus Celendereos
Paulus sanctissimus episcopus Acmonia; simi- C similiter.
liter. Zacharias sanctissimus episcopus Trapezopoleos
Gregorius sanctissimus episcopus Timenutheren- similiter.
sium similiter. Sisinnius sanctissimus episcopusSycae similiter'
Leo sanctissimus episcopus Trajanopoleos simi- Zacharias sanctissimus episcopus Cardabunden-
liter. sium similiter.
Leo sanctissiraus episcopus Alei sirailiter. Sisinnius sanctissimus episcopus Murbadensium
Nicephorus sanctissiraus episcopus Lundensium sirailiter.
sirailiter. Eusialhius sanctissimus episcopus Lamensiura
Georgius sanctissimus episcopus .\ppiae simiii- similiter.
ter. Stephanus sanctissimus episcopus Philadelphi*
Constantinus sanctissimus episcopus Eucarpise si- similiter.
militer. Leosanctissimus episcopusSibillensium similiter.
Michael sanctissiraus episcopus Ilierapoleos simi- Theodorus sanctissiraus episcopus Cadus simi-
liter. liter.
Christophorus sanclissimus episcopus Promissi D Michael sanctissimus episcopus Tibcriopoleos si-
similiter. militer.
NicolaussanclissirausepiscopusPhytiaisimiliter. Joannes sanctissiraus episcopus Azanensium si-
Thcophylactus saiictissimus episcopus Cinnabori militer.
sirailiter. Basilius sanctissimus episcopus Dionysiopoleos
Niccta sanctissimus episcopus Augustopoieos si- similiter.
militer. [Manuel] vicarius Nicopoleos similiter.
Constantinus sanctissimus episcopus Cotragii [Joannesl ex persona Coloniae simililer.
[Cottya-i] similiter. Eustratius sanctissimus episcopus Uebelti simi-
Georgius sanctissirausepiscopus Medaii similiter. liter.

Leo sanctissimus episcopus Docimii simililcr. Leo vicedominus et vicarius Zoropoleos simili-
Damianus sanctissimus episcopus Meri similiter. ter.

Theophylactus vicedominus et loci conservator Tbeodorus sanctissiraus episcopus Bulgarophytii


Apsi similitei'. similiter.
249 INTERrRRTATIO SYXODI \1I GENERALIS. — ACTIO III. 250

Georgius sanctissimus episcopus Plutinnpoleos A ponim iHiliat.im lidiNu. (|u:e nobls tam a sanctis
similiter. apostolis et prophiHis, quam a (loftorihus in catho-
Basilius sanctissimus episcopus Perbercos siini- lii-a Ecclcsia est iradita, i't serunilum ili'stin:itam

liter. syllabam a ter beato et apostolico papa Adriano ad


Micliael sanctissimus episcopus Pampliyli simi- pios imperatores nostros et Tarasium universalem
liter. patriarcbam, quce illustraverunt et fulguraverunt
RubpnsanctissimusepiscopusScopeliisimiliter. mentes nostras, secundum fidem audientes' con-
Sisinnins sanctissimus episcopus Garialli simi- fiteor et credo [ Or. mld. et adoro sacras imasines.

liler. Eosautem qui non ita sentiunt, anathemati/.o.l


Petrus sanctissimus episcopus Monembasia' simi- Gregorius reverendissimus monachus et hegu-
itter. menus sancti Sergii dixit : Secundum antiquam et
Gabriel sanctissimus episcopus Eiiena^ sirailitcr. priscorum temporum le^islationem, qu;p traditaest
Leo sanctissimusepiscopus Porthmi similiter. in sancta Dei masna Ecclesia ex sanctis ac laudabi-
Bardanius sanctissiraus episcopus Doarensium libns apostiilis, et conservata est a sanctis etsacra-
similiter. tissimis Patribus et masristris nostris, id est, sanctis
Andronicus presbyter, et ex persona Leontopo- ^ sex universalibus synodis ; atque orthodoxis litteris

leos seu Zalichi, similiter. quse missfe sunt ab Adriano senioris Roma!sanctis-
Leosanctissimus episcopus Sebastse similiter. simo et apostidico |)apa ad pios et Christi amicos

Niceta diaconusex persona Halicarnassi similiter. imperatores nnstros, et Tarasium sanctissimum et


Leo sanctissimus episcopus Corydalensium simi- universalem patriarcham,qu<T illustraveru'it et illu-

liler. minaverunt sensus nostros, cum desiderio cordis


Theodorus sanctissimus episcopus Cremnensium mei suscipiens, ita confiteor, ita prsedico, credens

similiter. per hanc veram confessionem una cum bona actione


Constantinus sanctissimus episcopus Adrianae induliientiam accipere peccatorum qusgessi.
simiiiter. Jiiannes hegumenus Patrurii similiter.
Sancta synodus dixit : Justum est, ut et reveren- Eustathius heuumenus Maxiraini similiter.
dissimi monachi pronuntient. Symeon hegumenus Chorse similiter.

Reverendissimi monachi dixerunt : Si ordo est GregoriusfGeorgiuslhegumenusPegssimiliter.


talis, ut et nos monachi pronuntiemus ; ut jubetis. Syraeon hegumenus Abramitensiumsimiliter.
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Ordo est Joseph hegumenus Heraclii similiter.
unicuique, qui reperitur in synodo, ut pronuntiet *-'
Plato hegumenus Sacudeonis similiter.
confessionem suam. Gregorius hesumenus Hyacinthi similiter.
Sabbas reverendissimus monachus et hegumenus Et cieteri omnes monachi pronuntiaverunt simi-
Studii dixit: Secundum antiquam etpriscorum tem- liter.

ACTIO TERTIA.

In nomine Domini et dominatoris Jesu Chrilti vicariis apostolicarum sediura orientalisdioeceseos.


veri Dei nostri. Imperio piissimorum et amicorum Residentibus quoque ante sacratissimura arabo-
Christi dominorum nostrorum Constantini et Irense nem templi sanctissimae magna; Dei Ecclesiae quae
a Deo redimitae matrisejus, anno octavo consulatus cognominatur Sophia ;
prresentibus et audientibus
eorum, tertio [Gr. et ms. Jol., iv ] Kalendas Octo- gloriosissimis et magnificentissimis judicibus, id
brias, indictione 1 1.
D est, Petrona laudabilissimo exconsule patricio, et
Conveniente sancta et universali synodo, quse per comite Deo conservati imperatorii obsequii, et

divinam gratiam et piam sanctionem eorumdem di- Joanne iraperiali ostiario et logotheta railitaris lo-
vinitus confirmatorum imperatorum congregata est gothesii, et tota sancta synodo secundum ordinem
in Nicensium clara metropoli Bithyniensium provin- qui prsescriptus est in priraa actione ;
prsesentibus
cia;: id est, Petro reverendissimo primo presbytero etiara Deo amabilibusarchimandritis et hegumenis,
sanctse Romanse Ecclesia; sancti apostoli Petri, et atque omni monachica plenitudine; propositis san-
Petro reverendissimo prcsbytero et monacho et he- ctis et intemeratis Evangeliis :

gumeno venerabilis monasterii sancti Sabba; siti Dixit Deraetrius Deo araabilis diaconus et scevo-
Romae, tenentibus vicem apostolicae sedis almi et phylax sanctse Constantinopolitanae Ecclesi»:
sanctissimi archiepiscopi seniorisRomaeAdriani ; et Quoniam quidem praecedenti die visum est san-
Tarasio almo et sanctissimo archiepiscopo magni ctae et universali synodo sequenti paterna et eccle-
nominis Constantinopoleos novai Romse, et Joanne siastica jura, suscipiendos eos qui ex haeresi conver-
ac Thoma reverendissimis presbyteris monachis et tunlur; necnon et eos orthodoxos qui ab haereticis
1

251 ANASTASn BIBLIOTHECARIl 252


ordinati sunt, assumendos: prs foribus adsunt hi A mitte; eoquod raanus[(Jr. flrfrf. insynodolatrocinali
qui Jibeilos suns jam orthodoxe lefrernnt episcopi, manusl injecerit super viros insnntes.
et postulant injjredi et judicari secundura quod Joannes reverendissimus presbyter et locum le-
vobis placuerit. nens orientalis dioeceseos dixit : Et Spiritu sancto
Sancta synodus dixit : Vcniant. inspiratasanctasynodussponsionem[conslitutionem]
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Is qui hanc exposuit.
nupervenit Dpo araabilissimus episcopus Neocaesa- Tarasius sancfissimns patriarcha dixit: Sicut et
ria? reddat rationera suam per iibellum. pra;diximus, verbis quae circumferuntur, non credi-
mus.
Deo amabilis episcopus Neocscsaria"
Gresjorius
Sancta synodus dixit: In tempore suo quisquis
dixit:ConfirmetDeusimpprinmbonorumdiiminnrum
hanc habet querimoniam, queratur apud hanc san-
nnstrorum hetificeteosDeusin sanctosolioipsorum.
;

ctam synndum, vel apud sanctitafem vesfram: et


Sanctis«iraum dominum nn.strum Deus largiori spvo
ostensa veritate, sicut definitum est a sancfa synodo
funpi faciat pnntificin, et sanctam synndura Dens
hac, proveniet.
stabiliat. Orate ito ejjpstate mea. Et profprens li-
Gregorius sanctissimus episcopus Neocaesariae
bellnm suum lesiit cnntinenfpm exemplaria libello-
dixit:Nonmehomoaccusabit.quiapercussiveloccidi
rum qui pra^scripti sunt in actione prima.
Et postquam lectus est libellus, Tarasius sanctis-
[Gc, cecidi].

simus patrlarcha dixit Sancta synodus dixit : In his et nos gaude-


: Hnec cum simplicitate cordis
mus.
confiteris ?
Gregoriiis sanctissimus episcopus Neocsesari*
Grecrorius Den amabilis episcopus Neoca>sarise
dixif : Xeque in divinitus custodienda urbe, neque in
dixit In nomine Dei et per sanctara orationera
:
regione raca homo ex me ultionem passus est.
tuam et sanctnrura Patrura, in munda conscientia
Sancta synodusdixit : Si istud est, suscipiatur in
et omni simplicitateconfiteor, etqusesobeatitudinem
loco suo.
vestram et totam synodum orare pro me.
Sabbas reverendissimus monachus et hppumenus
Tarasius sanclissiraus patriarcha dixit: Aliquid monasterii Sludii dixit: Princii^em ha^reseos con-
ad hsec proraulsipmus. \Gr. (kW. Sanctissimiepiscopi fessi sunf pontificps eum esse : et ut jubetis nam
;

Sicilia^dixerunt. Quod in aliis factum est, fiat quo- Pater noster .\thanasius ad Rufinianum dixit, quia
que in istis. ] eis qui principps fiuTnnt haereseos sufficit, si tantum
Sancta synodus dixit : Fiat. ad poenitenfiam admiftantur.
Tarasiussanctissimus patriarcha dixit: Sed sermo C Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sed dixit,
quidam rumorisnbstrei)it, quod in tempnre i^ersecu- quia non cecidit, neque persecutus est.

tionis quidam episcoporum intolerabiles persecutio- Constanfinus sancfissiraus episcopus Constantia;


nes piis veris infulerintquibusverbis injectis nou
: Cypri dixit: Juvenalis, et qui circa ipsura erant,
u.squequaque sine approbalionecredimus. Xovit tota auctores [principes] latrocinalis synodiexstiterunt;
sancta synodus hic, quia canon sanctorum aposto- sed in quarta synodo recepti sunt.
lorum e|)iscopum, ve! presbyterum, vel diaconum Joannes ma;;iiificpnfissimus losiotheta dixit ; Sufli-
percutientem fidelesdelinquentes, aut iiifideles iiii-
citsynodo vestrae divinitus congresiata^ quia Grego-
que agentes, et per hujuscemodi timeri volentem,
rius NeocBBsarisp, et qui auctor exstitit pnetereuntis
deponi praicipit.
impiiE synodi, cnnservatus est usque in hodiernum
Sancta synodus dixit Ita denuntiaiit.
:
diemadsuam h;eresim et docfrinam damnandam.
Tarasius sanctissiraus patriarcha dixit lil si hoc
:
Joannes revercndissimus presbyter et locum te-
ita est, quid vobis videtnr ?
nens orientalis dioeceseos dixit Gratias agimus :

Thendorus sanctissim is episcopus Catante dixit:


Deo, quia remanserant veri e raale collecta synodo,
Secundura sacras catholicie Ecclesiie regulas ita de-
T) arp;upntes et quflc ab ipsis male sunl prcsta, el subver-
finit sancta synodus hxc.
tentesati|ueconfusionem propriam publicantes.
Tarasiussanctissimuspatriarchadixit : Sif intulit Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Scimus
episcii|)us(jua.scunque plagasettormenta viris tiraeii-
omiics Juvenalcm patriarrham fuisse Hierosolyraita-
tibusDorainum, qui tunc persecutioncm patiebantur, spcundum suam ulique
nuni ; pI (lic;nit:i|pra et prin-
non est dignus episcopatu. hicl post pra^varicatio-
cepssynndi fuit ; et sic [
Gr..,

Sancta synodus dixit Non estdistnus. : nem suam pivnitPntia siesla receptusest.
Tarasius sancfissimus patriarcha dixit: Ounniain
Epiphanius reverendissimus diaconus Hcclesise
et sicut persecutor ciedes inni\it.
Cataiue, ct locum retinens Thoma' episcopi Sardi-
Theodorussanctissimus e|)iscnpus Catante, et (|ui ni;p, dixit; Sed ncminem iiersecutus esl Juve-
cum eo Deo amabiles episcijpi Sicilia^, et Epiphanius nalis.
diaconusetlocumtenensepiscopiSardinia?,dixerunt; Tarasius sanctissimus pafriarcha dixit; Et iste
Quarlasynodusmoxutprssedit, in primordiisexcla- respondit, quia neminem persecutus sum.
raavit: Dioscorum fnras mitte, hnmicidani fnras Xam et Eustalhius Sebastenus princeps erat hse-
2S3 INTERPRFTATIO SYNODI VII GRNERALIS. — ACTIO III. 254

reseosMncedonianornm : sericum libello sancfus Ba- A poscimus iit lilter» sanctissimi patriarchjeTarasii,

siliiis Palor nnstpr Riiscppit illiim. quaMiiiss;!' sunt ad sanctissimos et summos aacer-
Reverendissimi monaclii ilixerunt : Verum est. dotps oriPiitis, prius leganUir; et ita rescriplie

sed quia tacens mansit Jiivenalis, ideorespondimus earum.


[Gr. aild. Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Sancta synodiis dixit : Legantur.
Laudamus vos, tanquam n^mulatores rannnicaruni el Et lejrit Stephanus diaconus Deo amabilis et no-
evancfplicarum ronstitutionuiTi. 1 tarius venerabilis patriarchici secreti.
Sabbas reverendissinuis monachus et he£;umcnus
E.vcmphir Ufteranim. qux missx xiint nd summoa
monasterii Studii dixit: Coriservet Deus dominos snrfrdotrs ct sncrrdotrs Antiochife. Alexnndrix,
postros bonos, quibus di£;n;intibus hoc factum est rt ct snnctse civitatis, a Tarusio et bcatissimo patriar-

con^rpintum concijlum ad KccIesi;T' uuionem alque clia Constantinopoleos.

concordiam. Miiltaet maa;na providentiaDominus Deiis homi-


Sancta synorius dixit Gratiarum actio Deo ct
:
num vitas resens et protrahens. atque proventum
laus. vitnp uniuscujusque consulte deduc.ens (sine ipso
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : .lara antea namque factum estnihil, quiaet capillicapitisnostri
hspc sancla synodus iiromulijavit, secuta sanctos pa- B
numerati sunl eil el rac in laicorum nrdine usque
tres nostros, quod suscipi ojiorteat [&r. mld. venien- nunc connumeratum, et imperialibus ministeriisde-
tes ab hseresil, nisi alia causa hujusinodi a sacerdo- putatum, nescio quibus judiciis ( ipse scit) in cathe-
tali ejiciat ordifie: idipsum ergo et iterum didici- dram pontificalem evexit, hortatu validoa veritatis
mus. propuiinatoribus, piissimis videlicet ac orthodoxis
Sanctasynodus dixit.Omnes idipsum dicimus. imperatoribus, uostris, atque sanclissimis episcnpis,
Joannes reverendissinuis presbyter et monachus, seu clericis, in rae violpnter efTpcto : cui succumbens
locum tenens oripntalium patri.ircharum, dixit: annui. et obedientise fructum his carpendum com-
Bona quse diverso modo dicuntur," sancta sunt et misi. Et rogo vos sacratissimos, ut tanquara patres
utilia.
rae pusillanimera baculo potentise, id est paternis
Petrus Deo amabilis presbyter et locum tenens vestris macisteriis fulciatis, ct veluti fratres puris
Adriani beatissimi papse senioris Rom», et Joannes orationibus vestris nos cum arraatura Dei contra
ac Thomas Deo amabiles presbyteri, et vicarii orien- versutias antiqui hostis adjuvetis, atque fluctibus
tis, dixerunt : Recipiant sedes suas. invicem sursrentibus vacillantera gubernetis, quate-
Sancta synodus dixit : Hoc ipsum dicimus, et con- nus pertinsam ad portum voluntatis Christi Dei
sentimusomnes. C nostri. Estenim prorsus apud nos qiioddam prselium
Et ascenderunt in competentes sibi cathedras re- sine ferro,dum sermones jaciant et jaciantur. Sed
verendissimi episcopi,Nicsre vidcllcet, Neocssariap) triumphale habemus tropaeura, veritatem qu?e non
Rhodi, Iconii, Hierapoleos, Pisiniintiura, et Car- vincitur. Deinde quoque et procellis vehpmentibus
palhi. inspirantibus, in auxilium vobis assumptis, harum
Sancta synodus dixit : Deus bene adduxit orthe- pauxilium qiiid suflrerenfes afstum,Christum has in-
doxos. crepantem invenieraus, et vitam tranquillpper orania
Constantinus sanctissimus episcopus Constantiae transiijeraus. Et his quidem sufficenter in prrefa-
Cypri dixit: Quia in priori sessione sanctfe hujusve- tione nostra prreraissis, in ca>teris evidenter horum
nerabilis synodi piissimamsacram Deo coronatorum cosnitio denuntiabitur. Nunc autera ad aliara inten-
nostrorum imperatorum meruiraus per resiium a se- tionera dicendi [dicendol projjredior. Quiaeni n pri-
cretis suscipere in qua continebatur, quod litterse a
,
sca quaedam, et ut verius fateamur, apostolica tra-
seniorisRoma^praesulemissa^fueruntadtranquillissi- ilitio in omnibus ecclesiis inolevit, ut hi qui ad
mum imperium ipsorum, et diio qiiaterniones ad san- ponlificium provehuntur, prsecedentibus se iu eodem
ctissimumpatriarchamaborientalibussummissacer- ordine, qualiter se habeant quae suae fidei sunt,
dotibus :et litteras quidem Roraani papreaudiviraus, ^ exponendo commendent: Visura est mihi hoc
et
et quse in illis continebantur, a^novimus. Postula- sectanti, me vobisinclinare, et liquido confessionem
mus ilaque a claritate vestra, amplissimi jiatricii, ut pronuntiare, quemadmodum a tubis sancti Spiritus
quse ab oriente missa sunt. legantur corara saucta (quarum sonus omnera terrara exivit, et in fines
in
isla et universali synodo, quo comneriamus, si ea- terra? verba Fsal. xvin et ab earum alumnis atque
) [ "!

dem sentiant et eadem prfedicent tam senioris Ro- asseclis, sacratissimis videlicet Patribus nostrisedu-
m« papa, quam sanctissinuis patriarcha Tarasius, catus, exipsis mollibus ungulisdidici.
qui et prsesidet regiae urbi, quam orientis epi- ,
Credo in unum Deum Patrem omnipotentem, et in
scopi. unumDominum lesum ChristumFiliumDei et Deum
Magni ficentissimi princi pes et sancta sy nod us dixe- nostrum, naturaex Patre sine tempore coffternura •

runt: Fial secundura postulationem vestram. et in Spiritum sanctum, Doraiuura et vivificantera,


Joannes et Thomas Deo araabiles presbyteri, et ex Patre per Filium procedentem et eumdem Deum
locum retinentes orientalium patriarcharum, dixe- esseetcognosci :Trinitaiem unius subslanti*, unius
runt: Si placet huic sanctae et universali svnodo. honoris et sedis, sempiternamet increatam, omnium
:

955 ANASTASIl BIBLIOTIIECARII 256

creaturarum conditricem unura principium, unam


;
A naturiset induab'isnatnrisunum sanctse Trinitatis
deitatem et dominatinnem, uniim imperiiim. potpn- Christnm nenm nnstrnm carnc venisse sentiens,
t,it«m et potestatem in tnbussubsistcntiis, individue anathematizo EutychetPm, nioscorura, et totam ip-
quidemdivisam,etdiviseunitam: non ex imperfectis sorum sinecapite multitndinem, una cnm divifitns
tribiis nniim aliipiiil perfi-rtiim : sed pxtribus perfe- fulminandnSpvpro.ct infando .luliano Halicarnasseo,
ctis unum plusquam pprfectum,
siipprpprfrctiim et qni fabuloseDnminnm nnstrum incnrrnptum c.orpus
uti maiinuslocutuspst Dinnysius". Itaquespcundum suscepisse perhibnit. Deniqnp in quinta. qnne sicut

proprietatem personarum tria quidera adoranda at ;


raachscra spiritus in stiperficipquodammodoex prio-

vero secundura coramunera naturse rationem unus ribus temporibns naviganles iniquas rescidit hnere-
Deus nmnium factor visibilium et invisibilium, om- ses, et inventores iiatpfecit earura, Oriiienem vide-

nium provisnr. Contitenr autera factam proptPrsa- licel, et Didymura, et Evasirium : ita et ecro has, ut-

Inlem nostram in novissirais diebus secnndumcar- pote porlentosas hnprpticorum fabulatinnes, repello.

nem nativitatera unius snnctsTrinitatis, Filii scili- Porro per sextam sicnt exduabus naturisChristura,
cet Dei et rtoraini nostri .lesu Christi, ex veraciter ex quibus et est, olira esse didicerain; ita et duas

sanctaPei trenitrice seniperque Vircrine Maria : con- naturales vohintates et operationes ejus in ufraque
substantialem quidem factum nobis modisomnibus
'

natura credidi, buraana scilicet et divina. Snbmit-


absqne peccatn. nnn antem desinpntpm pssp qund tnqup anathpmati Cyrnm. Sersiiiim. Ilnnnrinm, P>r-
erat: scd duabns naturisinconfuse mancntibus et una rhnm, Panlnm, et omnps cnnscctatores corum :

cum consistentibus in seduabusvoluntatibnset ope- dosima quoque ipsoriim, nt Sodomiticam vitem, et


ratinnibus crucilixura prn nnbis carne, ct sepulturai
:
Ciomorrhiticam propajrincm, amnritiidinis botryi>-
etresurrpxissp, in coMosqueascendisse, etventnrum ncm habpntps, odivi. Ipsiiis autem sanctae sextsesy-
judicare vivosct niortuos. Insuperspern resurrpi-tin- nndicnm omnibus dosmalibus, qupe lepjaliter ac di-
nem mortuorum, et sinsulorum sestorum redditio- vinitus ab ea promulsrata sunt, etiam (Ipnromntos

nera [Crr. add. seternaml bonorum scilicet, et his canones rccipio ; in qnibus refertur : In quibu«dam
contrariorum. Expetens etiara intercessiones san- vcnerabiliura imasiniira picturis ainiis dijrito prae-
ctissim;r et interaerata' domin;e nnstrae Dei srenitri- ciirsoris exaratur ostensus, qui in fisrura prpecessit

ciset semppr Virsinis Marirr, sanctnrumque ansreln- £rratia>, vcrum nohis ppr Ipipm dpmonstrans aRnum,

rura,et sanctnrumct sloriosissimorumapostolnrum, Christnm videlicet Dnminnra nostriim. Veteres er£ro


propbetarnra, martyrum, confessorum, et maccistro- ficrnraR et nmbras, utpote veritatis indicia. et prae-

rum [doctorumT, salutans et venerabiles iconas eo- ccdentes characteres Ecclesiai tr:iditos salutantes,

rum, et omnem hjpreticara abominans contentio srratinm hnnore praeferiraus et vcitatem, hanc ut
nera, upcnon et cornm ductores atque primnrps, lesis plenitndinem admittentes. Ut erco perfectio
Sinonem videlicet. Marcionpm, Manctpra. Pauliira etinm per colornm operationes in nmniiim vultibus
quoque Samosateniim. et Snbpllum Libyum, porum- dcpincratiir. chnraiterpm acrni Dei nnstri Christi, qui

que dogmata nefarin. Recipio etinm sanctas el uni- tollit peccata raundi, secundum hnmnnitatpm Ptiam
versales sex synodos, et earum divina do^raata pa- in iconis ex hoc pro veteri aijno definimus depinfri
riteret doctrinas, tanqnam quse divina insiiivntione pereum videlicetcelsltndincm hnmilitatis Dei Verbi
nobis tradita fuprint. Ft cnm i>rima qnidpm hnmnu- considerantps et nd , mpmoriam conversalionis
sion et un;i cuni Patre sinc initio Filium esse crc- quam in carne eessit, passinnis qunqne ac snlutnris
dens. nnnthcmatizo impium Arinra, Aetiura, Euno- mortis e.ius ndducti, ntqiie redemptionis quae hinc
mium, Eiidoxium et Demophilnra: post hos et eos est mundo elfectn. Superfluns autem tnmultntiones
qui iurediciinturDissimilPSPtSpmiariani. atque ora- et sarrulitatcs post hspc inconsulte promiilgatas, nt
nem coinqiiin;itam porura catcrvara. Cum sccunda apud vos minime receptns, neque per divinnm pr;i-

vero Deura essc Spiritura sanctum ct vivificntorpra tinm dirtns, irritnsasstimnmiis: et nve islisdicentes,
confltens, nbjicin Macednninm etomnesqii iinius fuiincesquc facturi, accinsimns lumbos mentis no-
cum illo sunt sensus, cura his autera et Deo perosnra D str.T in veritate, ct suscitamiir una ciim piis ct fidc-

Apollinarium, qni inscnsate desipuitf (^r., qni sine libus imperntoribus nnstris, propufrnntoribus vidcli-
racntPopinatusesti.CumtcrtiaautemunumDominum cet vcritntis, ad unitatem sanctae Dei Ecclesia?: n
Jesiim Christnm vprum Dpiim nostrum ex Patrp (|uibus et synodiim univcrsalpra petivimusin pran-
genitiiin, pumdpmqnc in nnvissimis diPbus prnpter sentiii totiiis ennim Dco nmahilis populi et postu- .

salutera nnstrara incnrnatum cx sanctaDei geniliice latinni nostra' pic annnpriiiil. Undp vris i|ui super-
scmperque Virjrine Maria, pra^dicans, hominis cul- aedificali estis sii|)Pr fnndamcntum apostolorum et
torum Nestorium, et bifram quae circa ipsum est, prophetarum, ipsum videlicet suramura ct an-iula-

Diodiirum ;iio ac Tbpodnriim, necnon et eorum rcm lapidera Chrislnm Jpsiiin (i=:/)/ic.'!. ii ), quemad-
|irodi^iosam f;ibnlara pneiliciintes, et in Cbrislo modum pnecpdcntibns dictura est, concertatores
in

porsonalcm diialitatem formantes, procul a confes- el consectatorcs nc auxili;ilores sumentes, conflden-


sione mea repello. Pra>terea cum quart.i ex duabus tiam tnlcm habemus ad Dominum : non (juod sufli-

'
Locus obscurus, et caute legendus.
257 INTEKPUETATIO SYNODI VII GENEHALIS. — ACTIO III. 258
cicntes sunius cogitare alliquid a nobis, quasi a no- A Sanctissimo ac beatissimo domino Tarasio urchiepir-
bis, sed sutlicientiu nostra ex Deo est (H Vor. iii) scopo Cotislanlinopolcos et univevsali patriarclix,
;
oricntis sumnii sacerdotes ct saccrdotes in bomino
i|uia (lisrupta ineinbiM etdiscissa in uiium corpus
salulein
eoinpacluin et connoxuin crcscere laciel, iii ((uibus
caputest Ciiiisljs ; et ultr.i jain iion eruiil dispersa. Sacratissiniis et ex divinu deitatis inspiratione
I)e csetero rogamus sanctitatein vestram, usiiue ad iibellis apostidica; ac patenue sanctilalis vestr.T
duos i^vieariosj loci servatores iniltere cum deiloqua |ir;el('ctis, o beatissimi, nos liu:niles, et eorum qui
epistola sya ;
etquidquid sibi luerit diviiiitus super desertuin incolere gestiunt ultimi, tremore pariter
lioc negotio revelatum, iiobis lacere manifestniii :
suinus detoiiti. Tremore i|uiilem, propter
et g;iudio

ulsecunduin (|uod debitumest, tain loci servatores, timorem eurum (|uibus ob peccata nostru servire
(^uaiii litter.i^ vestr;e syiiudice sive ad loquendum, (lecreti sunuis, (|ui(|ue vere suiit impii: et iii cir-

siveud legenduni in oninibus invenianlur, quatenus cuitu, secuuduni quod scriplum esl (JSn/. xi), iinpii

per hoc qua; seissa sunt, uniantur: idipsum enimet ambulant, ac per singulos pene dies occasiones
a Uumie petivimus et rogo vos
praisule senioris ;
ex(|uirunt, ut nos morti trudunt ct perdunt : gaudio
Iraterne, apostoiicain vubis vocem pronuiitians. tan- vero, propter verilutein orllioduxie fidei (iu;e lulget

'I
uain Deo cxhurtaiite per iius umnia perscrutuntes , B '" •^'^ solarium mure radiuruiii, et iuculeiitissiinam

secundum consiliuin vestruin quod in Deo patela- explaiiationera apustolicoruin dogmaluin el puterno-

eite nobis. Scriptum est enim Labia sacerdotum :


ruin. De quibus apte genitorein vocis Verbi, id est,
custodient scientiam, ct lcijcm exquirent vx ore eo- prophetam Zachariara ad meinoriam reducentes.
rum (Malach, ii). Cerli enim sumus, quod semina inagna vuce cluraumus : Visitaoit nos oriens ex alto
verilatis in vobis sulvu cuslodiutis. Sed et pii impe- [Lur. i) splendidus tlieorica et divina provideiitia

nitores nostri et per cuncta orthodoxa; veritatis illustrat;e meiitis, in tenebris ct uiiibra inortis niu-
lir-

mitatem sectantur, et Domino Deo supplicare non ligni erroris, id est, Arubicie impietatis, sedentes,
cessant, secundumGregoriumquia theolugia cogno- ad dirigendus intelligibiles pedes nustros in viain et
men sorlitus est : ut elliciumur nus, qui unius Dei seinitas pacifera; constitulionis. Quis loquetur poten-

cxistimus, ununi : el (jui suinus Triniiatis, uiiiti et tius Domini .' nobiscum psallal David puter Dei ;
aut

honore pares, atque un.ininies in cuiictis invenia- auditas facict omncs laudcs ejus [Psal. cv) quoniam
mur et qui suinus suncti Spiritus, non contra in-
:
misertus est Deus desperuti populi sui, et distantia
vicein, sed pro invicera simus ud unara fidei collegit harraonium. Et erexit cornu
et qui sumus veri- :

tatis, idipsum supientesatque dicentesexhibeumur, salutis nobis (Liic. i), et directionis in dorao, et Do-
et non sit contentiu vel dissensio in nubis : sed sicut
minum recipiente templo unigeniti Filii sui, Deraini

habemus uiium baptisma, uiia.n fidem, ita et con-


'-'
videlicet Dei ac Salvatoris nostri Jesu Christi; quod
sonantiam unam in omni ecclesiastico negotio. Et eslis vos sanctissirai », atque hi qui partes secundas
pux Dei qu;e exsuperat omnem sensum, in unum ecclesia; portunt per legein et ordinem ecclesi;i3 no-

nos conducat, el divisa uniat, atque diuturnuiu vul- str;e, triuinphatores [&;., atque hi, qui pur. sec.

nus sanet, et incoluinitute tidei integrus servet, et juxtu legera et ordinem in ecclesia obtinent post vos
in vera cuntessione utque coiicordia stubiliutoranes, triumphat.] scilicet ac divinitus redimiti seu de-
uniatque sanctam Ecclesium suara, et compescat creli principes nostri et dumini terrarum orbis. Sa-
scandala quae superjucent cerdutiuin eniin iraperii sunctificutiu est et constitu-
ei : intercessionibus in-
temeratae domin;e nostrse Dei Genitricis et tio, iraperium su^^erdotii fortitudo et firraumen-
et
omnium
sanctorum liut. Amen. tura de quibus supiens quidara princeps et in san-
;

Petrus et Petrus Deo amabiles presbyteri, ctisregibus bealissimus ait: .Muximum donura Deus
et
locum retinentes lioininibus pnBstitit, sacerdotiuiu etimperium: illud
beutissirai pap;e Adriaiii senioris
dixerunt quidem udurnans et regens coelesliu hoc vero gu-
Rora;i3, : Hujusinodi litteras sanctissimus ;

papa recepit, et idcirco direxlt bernans legibus justis terrestriu. Nunc veraciter
nos cura rescriptis
quajjainlectasunt. inedius maceria; paries solutus est, et concordia di-

Joannes Deo amabalis presbyter, scordise princip;itur, et incurvatur unitati divisio,


et locuiu retinens
orientulium principum sucordotum, dixit et fuga lapsa dispuruit dissonuntia : et pax Dei quse
: Hse lit.
tera, et pietas imperii fecit nos venire exsuperat omnera sensura, jucundo vultu triumphat
huc, etef-
fugere iniquorum et fiducialiter conversatur. Nunc nos qui factis fue-
iilorura Ecclesiae iniraicorura
manus. raraus opprobriuiu vicinis et afli.iibus nostris, sub-

SancUi sannatio et derisio his qui in circuitu nostro sunt,


synodus dixit : Deus vos bene ad-
duxit. ac per hoc ad terram prae confusione prospicientes,
ad coelos ununimi alacritate suspicinius, et psallen-
Constantinus Deo ainabilis diaconus et nota-
tes in exsultutione proclamamus : In hoc coynovi,
rius dixit Prae manibus habeo memoratos quater-
:

niones qui missi sunt ab oriente: etsi jubetis, le-


quordam voluisti me, quia non gaudebit inimicus
gemus.
meus super ine (Psal. xl). Me^ autem propter in-
nocentiam et simplicitatem erroris [errore] titu-
Anast. verb. Quia primas retinent patriarchx, nam primum in ccclesia locum possid^nt sacerdotes.
259 ANASTASU BIBLIOTHECARII 260

bantem suscepisti, et saivum me faciens erexisti, el A gratia pacificatis ecclesiis, vel populo miserabiliter
super petram apostolica; fldei claudicaiites pcdes jugo servilutis afllicto, et importabilium illatione
meos infixisti. IIxc et his coucinentia scribere nos tributorum oppresso. At illi hxc molesle ferentes,

fecerunt divinitus exarata vulumina vestra, quae ca- dicebant, quia in hoc destinati suraus, ul Iradamus
nonica muli lege, et paterns Iraditionis disciplina noslras in luurtem animas pro Ecclesia, et proposi-
ducti. his qui apustulicarum sedium iiioderamen tumsanctissimi patriarchaeacpiissimorumimperato-
sortiti sunt, per reverendas et a Ueo directas bigas rum perducamus in finem. Sed si in vestras tantum-
misistis: qui pcrvenientes, et per Dei vulunlatem ac niodo aniraas, diximusad eos, cohaurirelur pericu-

nutum occurrentes Dei cultoribus fratribus nostris lum, haberct furtesermo vesler aiiquam firmilatem.
viris sanctis, qui dederunt animas suas pro ecclesia- At vero quia contra commune corpus procedit Eccle-
rum correctione ;et recogniti ex veteri et antiqua sia', qualis eril prufoctus ".'
imo qualis non erit Ixsio,

conversatiune, valde gavisi sunt : et maxime repe- a-dificiuiu construere super pulredinem, et firmu
rienles ainbos in uiio ioco degentes, et mudum I)eo fundamento privatum et quomudo, inquiunl, vel
'!

placitum persequentes. Et sese revelantes, ostende- qua facie ad eus qui nos raiserunt, redibimus, nihil
runt eis orthodoxia; vestrae Deo decentes et dignos eorum qu.^e secundum volum suum sperabant, om-
admiratiune libellos, referenles per ordinem Deo B nino ferentes ? Ad hsc deficientes nos, scient«sque
placitse sanclitatis vestra; mentis, el pium Deo con- Deo amabiles fratres nostros, Joannem scilicet et
servatorum duiuinurum nostrorum consiliura, et Thoraam zelo divino orthudoxae fldei adurna-
,

communis omnium salutis exspeclatiunera, et circa tos, atque duoruin sanctorum el magnorum palriar-

Deum sine cunfusione spem. At illi quasi unain ani- charum syncellos, quin et sanctificandos [sancti
mam in duubus corpuribus habentes, et unum se- flci] silentii amatores, diximus ad eos Ecce tem- :

cundum apustolura sapientes. et a div.no agitati spi- pus, fratres, acceptum salutis, et silentio excellen-
ritu, secretu pariter et intelligenter fratres cunte- lius. Ite cum viris istis, et pro eis apologiam
gentes et occullantes pro|jter forinidinein iniinico- assumite ; et enarrate viva voce, quae per litteras
rum crucis, qua; hinc indedisposita fuerat, non ausi intimare dominis nostris supra vires conjici-
sunt, cum essent sapientes, vel credere visionem mus. Nostis enim qualiter per pusillam accusatio-
ipsorum, vel causae operari decursum prssertira : nera exsul factus sit a bis millibus signorum ille

cum in timore res haberetur, et quam maxirae cre- qui ad regendum thronum fratris Dumini sortitus
brescens cunsilium et diligens circuiaspiciendi tra- est Jacobi. Cum autein opus Dei adimpleveritis,
ctatus exigerelur. Consilium enim bonum custoditt, et apostolicara traditiunem quse tenetur in ecclesiis

inquiet, tc, cogitatio vero bona servabit te {Prov. ii).


q per-Egyptum et Syriam, dominis nostris pognilam

Etecce dum lateret eos qui sesub tuitione custodiae feceritis, tunc quod a vobis desideratur, amplecti-
[quos in su« tuitionis custodiam] posuerant, cucur- raini. Et quoraodo nos, responderunt idiotae cum
rerunt usiiue ad idipsum congregantes
nus : et in simus et inexpertes iGr., ignoti], et ad tantam cau-
silenter, humililatcin nostram, primo quidein adju- sam infirini et indocti, prssuraemus arripere nego-

ramento [Gr. rt ms. Jol. raaxime horr.bili] vincien- tiura quod virtuteni nostram exsuperat Sed Chri- "?

tes, nos servare secreto ac sine propalatione, quae stusDeus noster, qui per vilissimos et idiotas, eve-
ab eis erant dicenda, et in hunc inodum quidquid stigio diximus, cooperatus est, sanctos, inquam,
ad cautelani pertinet exaggerantes, revelaverunt apostolos, ct per eos orbem terrarum captavit ad
nobis oinnem rei quK sibi acciderat, circunistan- obedientiam verbi dispensationis suae, potens est
tiam. Stupefacti :iutem et compuncti corde, lacry- dare vobis sermonein in apertione oris vestri, ad
misque perfusi ferventibus super hujusinodi narra- supplendum intentionem etseusum eorum qui neque
tionis miraculo [inoiiinalo], et glor.a tant* rerura litteras quiverunt suscipere, neque ausi sunt scri-
raulationis, stetimus ad orationem, veluti peccato- bere, vel super talibus quolibet modo mutire. Qui
res, cum tiinore ac treraore : et ei qui ftcil oninia cum Dei essent amatores, obedienti* fliii appa-
ail id quud melius est, deceiilem laudem acquieverunt
et transfert Q rentes, obedierunt verbo nostro, et

referentes, petivimusobnixe benignitalem ejus, quo hortationi: quos cuin prolixa promitlenles oratione,
in minimis nobis fieret inedius, et per Spiritum et gaudium non qualecunque his qui missi sunt,
sanctum illucesceret lux scientia; in cordibus no- concilianles, laliter divulsi sumus ab invicem cuin
stris, atijue communis utilitatis consilii donarel vir- multa lacrymaruin elfusione. \ eruui, o sanclissimi
tutem, cogiUitionesque bonas ad determinationem et beatissimi, ut decel paternain dominatiunem ve-

optiinl vestri quud et fecit, cum esset


propositi : strara, benigne fratres nostros suscipite, et doniinis
benignus atque misericors. Consideiavimus igitur, orbis absque subtraclione vel timore hoininum prae-
sanctissimi, contaminatae nationis cognoscentes sentate. llabebitis enim eos scientes liquidu trium
contra nos infestationem, retinerc hos qui raissi apostolicarum sediuin concinentem et concordantem
sunt, et prohibere appropiaie his ad (|uus dcstinati orthudoxiam qui sanctas el universales sex syno-
:

sunt: ducenlcs hus in mediuin noslruin, etadmo- dos voce consona pra'dicanl, aliain ad has, quam el
nentes plnriinum, ne inducerent turbatiunem ; imo, septimamquidam susurrando nuncupanl, nullatenus
ut specialius dicamus, exitium quiescentibus, elDei adraitlenles, iino modis omnibus respuentes, nimi-

J
;

%{ INTERPRETATIO SYNODI VII GENERALIS. — ACTIO IH. 262


rum ut dudum in apostolic.arum et mai,Msterialium A sine principio penitus et sempitornuin, (iiiinium vi-
Iraditionu.ii depositioiiein, atijue saerarum ac veiie- sibilium et invisibiliuiii lacturem el iii uiiuiii Uomi- ;

rabilium imaginum interempliunem et abulilioiiein, iiuin Jesum Chiistum Kiliuui iJei unigiiiiitum, ex
colleetam. \os autem sanctissiiiii, divino illustrali ipso iJeo el fatre se.npiterne ac impassibiliter na-
zelo, coiisenlaneos quoque habentes divinitus con- tuni, nec uliud principiuni quain Fatrein scientein,
servandos doininos, qui justo decreto L)ei in vobis et ex ipso substantiam habentem ; lumen ex lu-
imperare praeordinati sunt, simul etiam et a Deo mine, Deum verum ex Deo vero. Et in Spirilum
protegendum et muniendum senalum, pr.Tvalete et sanctum ex l'atre piocedentein, lumen et Deum
viriliter a^'ite, et confortetur cor vestrum, omnein per sc i^et i()suai per se] cognituiii, et existeiitem
inobedieiitiam apustolice ulcisceiites, et ad Christi veraciter l'atri et Filio coxlernuin homousion et
obedientiam coaplantes. lllud aulem tanquam neces- contribulem el ejusdem essentiae ac naturic, simili-
s?irium penes pontilicalera apicem vestrum, coinmo- ter autem et deitatis. Triiiitalem homousion ac
nendum ducimus; ulsi bcneplacilo cunctorum regis, unius honoris et throni ,
quie in unam reca-
Cliristi videlicet Dei nostri, el eoriim qui cum eo pilulatur et colligitur deitalem et commuiiem doini-
reenare meruerunt, Dei scilicet a .acorum et trium- nationem, sine personali et subsistentiali relusione
phatorum dominorum nostrorum, voluerilis cele- B vel divisione [Gr., contractione]. Triiiitatein enira
brare synodura : ne niolesta vobis appareat triuin in unitate crediraus, et unitateiu in Trinitate glori-
apostolicarum sediura almorum patriarcharura, et ficamus : Trinitatem quidem tribus subsistentiis,
sanctissimoruin episcoporum, ([ui sub ipsis degunt, unitatem vero qua; neque
singularitate deitatis :

absenlia, non ex proprio eorum accidens proposito, unum quod proprium confusum habet [fort. possidet,
sed ex tenentium seu dominantium illis terribilibus qu;E neque unuin confusum liabet, etc.], neque ip-
ininis et morlileris poenis. Hoc autem subtilius est sura trinum per totuin divisura, sed potius in utro-
considerandum etiam ab ipsa sacra et universali queconservatura utrumque [Gr., sed potius inaltero
sexta synodo, in qua nullus eorum qui per idem alterumj divisa est enim numeratis siibsistentiis,
:

tempus in his partibus eiiiscopi erant, convenisse et numerata personarum diversitatibus, identitate
repertus est propter obscoenoruin obtinentiam. Sed autem substanti;£ et nalur;e unita, omnino partitio-
nullum ex hoc sancta; adh;esit synodo pnejudiciura : nem non recipit. Unus enira Deus est, quia deitas
neque vires habuit prohibitio aliijua staluendi et una famosissirae prsdicatur, et in Trinitate perso-
manifesta faciendi recta dogniata pietatis, praecipue naruin cognoscitur et neque secundum quod unus ;

cura sanctissimus et apostolicus papa Roinanus con- Deus et una deitas est, dividendus et in tres Deos
cordaverit, et in ea inventus sit per apocrisiarios q dispertiendus Arianorum eniin est ista impietas
:
;

suos. Et nunc, sanctissimi, hoc cum auxilio Dei si- iieque secundum quod tres unus Deus est et cogno-
militer liat. Nara sicut tunc illius tides in orbis terrae scitur, etiam subsistenti;B tres praedicantur, et Pater
personuit flnes, ita et synodi quse nunc per gra- et Filius et Spiritus sanctissiinus dicitur, contractus
tiam Dei congreganda est ^er interventionem ve- vel corapactus, et in unam sese commiscens sub-
strara, et ejus qui moderatur apostolorum Principis sistentiam : Sabellianorum enim est isla nequitia ;

sedera, praedicabilur in omni loco qui sub sole est et ideo beiie a deiloquis sancitum est, luonadem
videlicet qus tyrannice destructa sunt, erigens, et quidem nos debere sapere in una et in singulari
in antiquara et apostolicara reformans traditionem. Triadem vero in inconfusis tribus subsisten-
deitate,
Porro ad munitionem hurailiura litterarum nostra- tiis, non autein alium unum Deura pi';eter ties per-
rura, satisfactionemque beatitudinis dominationis sonas agnoscimus neque tres Trinitatis uiiius sub-
;

vestrae, atque victorum et triumphatorura irapera- stantiae personas, quae sunt Pater et Filius et Spiri-
toruin nostrorum, conspeximus etiain exeraplar tus sanctus, alias prajter unum Deum scimus. Et
synodicoruin Theodori sanctae raeraori* Patris no- propterea unura tria;in quibus deitas est, praedi-
striet patriarch;«HierosoIymorura subjiciendum his caraus ; et tria unum, quorum deitas est, annuntia-
quae scripta sunt a nobis. Hunc autem libellum se- D nius : imo, ut verius dicatur, quae tria deitas et est et
cundum solitum Ecclesiae ritum, idera sanctae recor- agnoscitur.
dationis scripsit beatis et alrai termini sanctissirais
patriarchis Cosrase scilicet Alexandriae, ac Theodoro Credimus autem et in unura ejusdem sanctae con-
Antiochise Theopoleos ; qui et reciproca synodica substantialis Trinitatis Dominum nostrum Jesum
eorum, dura adhuc viveret, recepisse dignoscitur. Christum : qui ciirn in forma Dei esset, non rapinam
Incoluraes vos pro nobis orantes Dominus conservet, arbitratus est, ut ait Apostolus, esse se oiqualem Deo;
sanctissiiui et divinitus hoaoiati. sed semetipsum exinanivit, formam servi accipiens
{Philip. ii). Patri enim cum sit consubstantialis atque
Exemplar synodkorum Theodori sanctissimi patriar- consessor, in novissimis temporibus non est de-
c/ios Hierosolymorum.
dignatus nasci ex sancta et intemerata domina nostra
Dei Genitrice, carnem ex ea sumens animatara
Credimus igitur, beatissimi, quemadmodum cre- aniina rationabili et intelligibili, priraitias massae
didimus desursum ab initio, in unum Deura Patrem, nostrs, non serainatam, sed conditam per Spiritum
,

263 ANASTASII BIBLIOTlIECAnil 964

sanctum. Ita procedens unus ex duobus contrariis* A centnm quinquaginta Patrum synodus contra Spiri-
Deus Verbuai, cuni perfectus natura De;'s exisleret, tus impu^natorem .Macedonium, et Deo cxosos Se-
faclus natura porfectus homo idem ipse, non mulans miarianos socios cjus qu;c sancla synodus eumdem
:

naturam, neque siiiiulansdispeiisationem ; sed carni Spirituin sanctum ducem ac magistruin hal)ens, ex

rationabiliter el iiitelligibiliter fir., aniinatae] ex Patre sine tempore ac sempiterne processionera


sancta Virgine sumpUc, el in ipso ut esset sortita;, dograatizavil habere, et homousion Patri et Filio
unitus est per subsislentiam inconfuse ac indivise ; fore coadorandum et congloriOcandum eos autera :

non transferens deilalis sua; naturam iii carnis sul)- qui blasiiheraaverunt in eumdem Paracietuin, sine
stanliam, sed neque substantiam carnis su;e in na^ remissioneaiiathematismissubmisitinenarrabilibus,
turam suae deitalis. Dua; ii;itur natura' iiicuiivertibi- una cum desipienle Apollinario qui Salvatoris ,

liter invicem adunala' in uiia Dei Verbi subsistentia, nostri hominem /;/•.. Salvatorem noslruin secun-
unum Filium et Doiiiinura nobis demonstraverunt (lum hominem] sine intellectu, cum esset amens,
visibilem et invisibilem, mortalem el immortalem, verbose perhibuil. Et tertia prior Ephesi ducento-
circumscriptum cuindcm et incircumscriptuin, Deum rum sanctorum Patruin refulgens synodus indestru-
perfectum et liominem perfectum, in du;ibus naturis ciiunem et dejectionem hominem colentis Nestorii
agnoscendum, et iii duabus liberis opi'iatiiinibus ct B ct consenlaneorum ejus: qui ex propriis exsecra-
vuluntatibus adurandum. Nam non utique operarelur bilibus cugitationibus deceptus, aliuin esse Deum
divine, nisi esset natura Deus neque rursus humane,
: Verbum, qui anle alium eum qui ex
ssecula est, et
nisi natura fieret hoino. llunc cunlileinur, qui vere Virgine propter salutem nostram incarnatus est,
est Deus ct homu, pruptcr salutem nustram cruci- garrula voce profatus est quartam sceleratus ,

lixum fuisse, et carne iiiuitem guslasse, sepulturam- etiam nolens. personam in sanctam et consubstan-
(lue iriuin suscepisse dierum, et resurrcxissc a mur- tialeni Trinitatcm inducens : non solum sepa-
tuis propria; polentiadeitatis, infernuin dispoliasse, rans unitas duas Christi naturas in duas subsi-
et eos qui a saeculo vincti fuerant, libertate donasse, stentias , verum etiam vocera ,
qua Dei Genitrix
in cceIos ascendisse, et in dextera Fatris sedisse, et ap|iellalur, maledictus abjurans, Christolocon hanc
venturum secuiidura vocem incorporalium ad apusto. vocari neiiuissime sanxit ,
qua; vere Dei .M.iter

ios delatam, in secundo suo adveiitu judicare vivos cst et ante partum et posl partum Virgo ,
atque
et mortuos (Act. i). ConQtemur autem el mortuorura omnis intelligibilis ac sensibilis naturie gloria et
in novissima die per vocem archangelicie liibx re- claritate creata sublimior. llunc igitur eadem san-
surrectionera, et operura a nobis bene vel aliter cta duccntorum Patrura synodus anathematizavit.
;estorum, juste Christo Deo nostro judicante, retri- p una cuin animain hedcntibus deliramentis ejus ;

butioncm, et iii fuluro ;ctcrnam vitam et terminum uiium Eilium ex l'alre ante s;ecula illuxisse, eteura-
non habentem. dem in novissirais diebusde intemerata Virgine ac
Suscipimus autem, et lirmamus, et alacriter ara- Dei genitrice .Maria natum fuisse, naturam nostrara
pleclimur sanctas et universales sex synodos, qus indutuin edocens, el Deum perfectum et hominem
per Spirilum sanctum coiilra omiiem congregats perfectum eumilem Filium Dei deiiuntians, id est,
sunt hsresim in divcrsis locis alque temporibus, unuin Filiuin cl (^hrisluin et Dorainum, et absolute
quas universa; sub sole orthodoxorum Ecclesiae unam naturam Dei Verbi incarnatam quod signi- :

raagiia voce pr;edicantes, rectis ac divinitus inspi- duarum naturarum unitionein, quae persubsi-
fical
ratis earum dogmatibus fulciuntur, recipienles quos stentiam facta est. Dei vero Genitricein proprie ac
ill;e rccipiunt, ct abjicienles quos \\)s,x abjiciunt. Et per verilatein sanctara .Mariam norainari legitime
priina quidein apud N"ic;eara celcbrata tiecentorura statuit. OpportunissiineauteraChaicedonc divinilus
dccem et octo sanctorum P:itruin syiiodus in dcposi- collecta orta estsynodas sexcentorura triginta san-
lionem Arii a furia cognominati, et ipsius ;iniraas ctoruin Patrura in depositionera decept;c luereseos
corrumpentium blasphemiarum: quem utdivisorem confusas Chrisli naturas perhibentis quam primus :

insanum, el inconfusa,' incisorera deit;itis, ct Filiuni


jy inscnsalus Eutyches ex insipienlia fua instituit, in
Patris creaturain garrula verbosiUitc liitciitem, per uno Christo duas naturas inconvertibilitcr unitas
quein |irofecto cuncta creata, ct ex nun exisleiitibus abnegans,et unara naturam ex duabus factain ct com-
utessent producta sunt, anathematizavitcum omni- positam prodigiose conjiciens qui et Dioscurura :

bus consentaneis ejus, et procul a divinis sacrariis noxiuin f;(utorem el dcfensorem habens, orthodoxo-
pepulit, pra'dicans Durainuin nostrum Jcsum Chri- rum dugraatum calumniator, et veritatis hostis inven-
stura ante omnia sa;cul.i dc Patris substaiitia ct sub- tusest. Sed hos;imbiissynoduss;incta destruxil, etde-
sistciitia, sinc tciiipureac siiie fluxu natuin, consub- liras vocum nuviUites [Hr.. vanilatcs] euruin scvcris
slantialein Patri ct .sancto Spiritui existcntem : ct cuin illis anathemalibus subdidit, pnedicansChristi
per symbolum, id est, fidei rectje confessionera, vcri Dci nostri duas naturas inconvertibiliter et in-
omne Christi dispensationis edocuit expresse myste- commut;ibiliter uiiit;is iii niia subsistentia sua ;
per-
rium. .Secunda vero collecta cst Constantinopoli feclumque in dciUitc siinul eumdem et in humanitate
" Cuntrarias vucat, quia visibilis una et raortalis esl, altera invisibilis et iramoruilis, ut ipse paulo
infra se explicat.
: ::

ii;:\ iNTKiuMiirr.vrio synodi vii ciiNiiUAi.is. — Acrio iii. 2()C

(iiiisistoro, ex (liiabus ol iii (Iiiabus [laturis noso.cu- A tur. Non autcm wfutamus, sed oiipido conlirmamus
ilum. Pr;rt('roa ct no(iuam Ncstorii divisioncm, ct et admitlimus etiam locales sanctas synodos, cl cor-
ilisiiiii (|no(|uo ouni sibi oonsonliontibus abdioavit. rectioiies canonicas ([u;e divina snnt ab eis inspira-
l)oiiici'|is anto.n ol (['.iinta onnvenit synodus in do- tione deproinpt;o, :it([uc logishitioin^s oarnm anim;is
niinanto oivilalilius, oontuiu sexa;;inla (|uatniir san- illustr;intes. A|)ostolioas :iutom lioolosi;e tr;i(litionos,

ctorum l*atrum numornm saivans: (|uio ab ipsu san- por qnas honorarc ct ador;ire s;inctos et salutarc do-
cto Spiritu acla, ante se celebratas sanclas quatuor cenuir, suscipimus et amplcctimur, vcncrantes eos
synodos robnravit, et earum recta dogmata sequcns, ut tamulos et amicos atque filiosDei. Ilonor enim
anathomatizavit Nestorinni, liulyolicm, Tlieodoriim qui ciroa devotos couservorum agitur, probationem
Mopsuestia' onin biasplieiniis snis: ;nUiuo etiam et b;ibet luiiue voluntatis ei'ga communem exhibit;c
Origenem, Uvagrinm, Didyinuin (|no(|ne ct omni;i
et Diiininuin. Isti oiiim ipsi ccllari;i Doi ot habitaoulii

fabnlosa ct pagana atquo prodi^insa ipsorum elo- munda, sanctique S|iiritus [lurissima specula lacti
quia, uecnon et epistolam qu;e dicilur lb;c ad Jhtrini sunt {Snp. lu). Sed et i|)sorum aiiiin;c in manu
l'orsam et conscriptiones Theodoreti quas contra
, Dci sunt, ut scriptum est. Cum eiiim vita sit Deus
roo.ln duiuleciin capitnla sancta; momori;e r.yrilli et lux, et sancti (|uo((ue (jui iii manu Dei sunt, in
oonsorip.sit. B vila et luce iirufecto consistunt. Et idoo pretiosa iii

Post(|uam sanota sexta syuodus (inomadmodnm conspectu Domini mors sanctorum ejus {Psal. cxv).

aliussolemiouit, ducentorum octogiiila novem san- Isti viventes fiducialiter Deo astiterunt : fontes sa-
ctorum Patrum, regiam urbem sortita pro re(|uic, lutares Dominus Christus sanctorum nobis reliquias
in (jua colebrata, eos qui duas proprias voluntatos pnebuit, multimode boneficia infirmantibus rigantes,
et operationes in disponsationc carnis Christi Doi un;4uentum suavitatis emanantes, et d;iMnones abi-
niistri donoganl, et uiniin voluntatem et unam por- gentes : magnus magister et ab immor-
et sicut dieit
tenlose asserunt operationcm Salvatoris nostri dei- talitate cognominatus b martyrum ossa laiiguores
,

talis pariter et humanitatis, anathematiz;ivit : id fugant, infirmos curant, cecis videre donant, lepro-
cst, Sergium, Pyrrhum, Petrum, Cyrum, llonorium, sos mundant, tentationes et moerores dissolvunt
Tbeodorum Plniranitanura, et Polychronium delirum et h;ec per Cliristum qui hahitavit in illis. Et beue
senoin, atque omnes (jui (loiinierunt, vel definient, Psalmista cecinit : MinibiHs Dcus in sanctis suis
aut definire pncsumunt unam voluiUatem et oper;i- fVsnl. Lxvii). Et rursus : Sanctis qui sunt in teira
tionem in duabus Chrisli naturis. Si cnim, ut quo- cjus, miriticavit omnes voluntates ejus inter illos

dam in loco quidam sapiens ait, sine voluutate et (P.sd/. xv). Cum his autem et sanctas et venerabi-
sine operationc humanam Domini naturam dimisc- G les imagincs adorantes amplectimur, id est, Verbi
rimns, ubi perleotionem iii Iiuraanitate salvabimus'? Dci, Domini videlioet et Salvatorfs nostii .losu

Duas igitur voluntates et duas operationes ooir^rneii- Christi, qui pro nobis incarnatus est, et fonnara
tes duabns Christi naturis, nt natnralia earnm coa- servi sr.scepit {Phitipp. ii). Cujus iin;igo et figura
ptantes idioraata, sic magnuin salutaris dispensatio- non deitatis, quie inconvulss intemeratsE; carni ejus
nis mysterium luculenter explanaverunt, et ortho- unita est, prsefert characterem : invisibilis enim
doxam fidem oinnium ecclesiarum Dei sine caluninia est et incircumscripta et inforrais divina natura
sine((ne (luliit;itionc recte sapientibus serv;ivorunt. Dcum quippc nemo vidit uni/uam : ip.so Unigoiitus
synodos solas csse univorsales novi-
Ilas sanctas scx cnarravit [Joan. i) : sed humanitatis ejus coloribus
mus, allam post has non adraittentes syuodum ne- : facientes iconam adorainus. Apparuit cnim Deus su-
quc enira derelictum quid ab apostolicis tradi-
est per terram etiam cum esset invisibilis, et visus est,

tionibus, vel paternis seu legitimis oditionibus, egens et cum hominibus conversatus est, et fatigatus est,

quoquo inodo.
corrcctionis, vel ciijuslibet ornameuti et esurivit, et sitivit lege nostrae quam suscepit n;i-
Omnes ita((ue tanquam
inale sentientes hieretioos, tune. Adorainus Christi iconam, id est, person;c qu;e
satoris zizaniornmSatan;^ discipulos, etanimascor- hoininibus visa est. nondiviste ab liao invisibili ejus
rumpentes ministros, ab horum malo vertice, videli- D divinitate : absit ; sed unitK huic ex summa con-
cet Sinionc Jlago,
usque :id eorura detestabilem cau- ceptione. Nain etsi dicit Judieis : Quid vultis me oc-
dam : complexive dicamus, csteros oranes e.x.
et ut cidcre, hominem qui veritatem locutus sum volis
tota prorsus anathematizamus aniina simul et mente {Jonn. viii).'non erat homo tantuni, sed et Deus, et
maxiine illos, quos pr;Elat;c sanot;e et universales dicens : Ecjo ct Patcr unum sumus {Joan. x) non ;

sex synodi una cum Severo


anatbeniatizaverunt, denegat naturara nostram humano quippe ore ac
:

Acephalorum auctorc [duce] [id est, eorum qui organica h;ec asserit lingua. Uonoramus autem et
Christum unius naturae esse fatentur =]. Quin et adoramus etlam intemerat:e ejus imaginem sanctK
Petrum res|)uo cognoraento Cnaphea, ((ui in trisa- Doi Genitricis et immaculatffi domina; nostra;, qu;c
gio liyinuu arguinentuin [augraentuni] ai)|ionoro ;iu- illuiu inolTabiliter genuit. llonoramus quoque san-
sus ost, et passionem iniiiassibili aiqilioare deitati ctorum aposloliirum, pnipliotarum, beno vii;oeiitinin
pr;csuinpsit, etoranes qui blasplieniiani ejns sectaii- martyruni, confessoruni, ot justoruni tanquura Dei
"Glossema .\iiastasii inscrtum textui est iii i^iso Anastasii verba Id est Alhannsius. immortalis
1, :

otiam ms. enim (jrxcc dicitur athanatos.


P.VTUOL. CX.\.I.K. 9
;

267 ANASTASl! BlBLIOTIIlir.ARlI 268


amicorum imagiiies: iion maleriae vel coloribus cui- A quiequede Oriente missa; fuerunl
luinc lecla; sunt.
tum affereates, sed per ha;c inlelliiiibiiibus visibus ad Tarasium sanctissimum archiepiscopum et pa-
ad ()rinci|ialem [|irincipale] adducti, liiniorem illi triarcham, a definitione fidei quam ipse ante con-
debitum ini|>en(liinus: scientes secundum Basilium fessus fueral, inveniens et ego iiidignus, his con-
magnum. (|uod imaginis honnr ad principalem trans- sentiit et concors eflicior, suscipiens et amplectens
eat. Porro (juia nnmnilli conlentiosius agunt, et di- honorabiliter sanct:isetvenerabiles imagines: atque
cunt non oiiortere sanctorum imagines adorare, adorationeni qu;e pcr latri;iin, id est. Dco debitam
cum sint maiiufacta; ; simulacra stolide has, imo servitutem efticitur, soli supcrsubstantiali et vivifica;
impie nuncupanles: noverint (|ui ejusmodi sunt, Trinitati impendo. Et (lui ila non sapiunl, neque
quod cherubim, et pro|iitiatnriiim, et arca, et mensa, pradicant, a sancta calholica et apostolica Ecclesia
i|u;c .Moyses saciatissiiiius divino pra'cepto constru- segrego, et an:itheniati subjicio, atque portioni ne-
xit, niaiiulacta erant, et adurabantur: accusat autem gaiitium incariiatam et salutiferam dispensationem
divina Scriptura eos ((ui adorant sculptilia (]',s(i/. (Ihristi veri Dei nostri transmitto.
xcvi ; Isa. XLii); sed et illos qui daimonibus immo- Basilius sanctissimus cpiscopus Ancyrx dixit:
lant. Et quidem abjectum erat paganorum sacrifi- Destinatis litteris ab Orientis sanctissimis summis
cium ; sed justorum acceptum est {Eccli xxxv). l^ sacerdotibus ad sanctissinuim archiepiscopum et
Cum ergo crassioris scriptura' venerabiles imagiiies patriarcli;im conseiitio el permaiieo : cl (in;c ipsi
sint, oportet eas honorare propter priiicipalia. llis confessi sunt adrnilto cum omni benignilale et vo-
itaque synodicis nostris libenlcr acceptis, sanctis- luntate : et qui ila non sapiunt, anathemati sul>-
simi, si quid inventum fuerit in illis emendatione mitto.
indigens, sine invidia vestrx Deo pleiix doctrina' nos Nicolaus sanctissimus episcopus Cyzici dixit :

participes facite, et ad remiltenduin ea nobis cor- Lectis lilteris sanctisslmiet be;itissimi archiepisco;i
recta estote procabiles : ut coiicorditer ex hoc fide- et patriarch;e, et e diverso inissis ;ib Oricntis orlho-
libus utris{|ue, id est, vobis et iiobis inventis, glori- doxis summis sacerdolibus llbellis consentio de
ficetur 1'ater et Filius et Spiritus sanctus, nunc et sanctis ac venerabilibus imaginibus, et coinmu-
semper et in sxcula s^culorum. Amen. nionem enrum recipio : et eos qui ita non sapiuiit,
Et post lectionem Pelrus et Petrus, Deo amabiles anathcmati transmitto.
presbyteri, et locum teiientes saiictissimi pap» EutliynruissaiictissimusepiscopusSardisdixil:Lil
Adriaiii seiiioris Uoma', dixcrunt : A((|uiescimus, in omnil)Usverit;itein exsecutus, ct in tradilionibus
quia secundum Udeiii, (juam recte Tarasius sanctis- sacratissimorum Apostolorum et Patrum educatus,
simus et beatissimus patriarcha Constanlinopoleos Q consentio etiam his exarationibus qu;e modo lecta;
est confessus, et aposlolicus jiapa noster Adrianus sunt, lam scilicet Tarasii sanctissimi ac beatissimi
suscipiens uiia cuin veiicrabili sancta synodo, qu;e archicpiscopi ct p;itri;irch;c, (|uam his (|u;c ad has
;ipud ipsum est, consciitit, ct eorum (|u;i! ille coii- miss;c suiit ab Oriciit:ilibus patriarcliis: et eorum ;ic

fcssus luerat, communioncm amplexuscst. Et bene- nieum scnsum supcr sacris dogmatibus et sanctis
dictusDeus, quia Orientissanctissimi summisacer- iconis unum et immutabilem exislimo : eos vero
dotes concordes in orthodoxa fide et adoratione qui pr;etcr hicc vanc loquuntur, et garriunt contra
venerabilium imaginum .sanctissimis Adriaiio pap;c sanctas imagines, et noii conveniunt cum sanctis-
Roma , et Tarasio patriarch;e iiov;e Itoin;c ,
simis patriarcliis, hicreticosct pcrvcrsos agnosco, et
inventi sunt: et qui ita non confitenl-u-, anathcma ab eorum communionc loiigc mc pono.
sintasanctis trcccntis decem et octo Patribus, qui Petrus sanctissiinus episcopus Nicomcdi;c dixit :

hic ante collecti sunt. Secundum missas litteras a suramis sacerdotibus


Sancta synodus dixil : Eiat, fiat, fiat. Orientalis dioeceseos ad sanclissimum et ter beatum
Agapius sanctissinuis cpiscopus C^usarea; dixit: archiepiscopum et p;itriarcliam Tarasium, salutabi-
DestinatisabOriciitissanctissiinispontificibussacra- litcr suscipio, et colo atiiue adoro pretiosas el
lissiinis liltoiis ;i(l T;ir;isium sanciissimiiin patriar- D sacras iconas : cos vero qui ita non sapiunt, analho
cham: his, taiKiuiim tituluin urthodoxiic suscipicns, inatizo.
omnibus modis consentio, et communionem recipio Ilypatius sanctissimus episcopus Nicasa' dixit :

ct eos qui ita non sapiunt, anathom;iti submisorim. Orthodoxis littcris quas missa' sunt ab Oriente, id
Jo;iniics cpiscopus Eplicsi dixit: Dostiiiatis ab iis esl, ;i summissacordotibus qui ibidem sunt, ad saii-
suinmis sacerdutilius qui in Orioiitc suiil, (irlliodoxis ctissimum et ter boatum iialriarch;im T;irasiuin,
litteris ad saiictissiiniim ot tor boatuin patriarcluim cousenlio, et ca qu;c confessi suiit, recipio ; et
Tarasium coiisentimus, ct carum communionem sanctas ac venerabiles imagincs honoro et adoro et
amploctimur. Eos vero qui ita confitentur, neque amplector : ct omnes qui non sciiauntur confessio-
adorant, iieiiuc rocipiunt sanctas el sacras ac vene- ncm liaiic, alieiios opinor a calholica Ecclesia, cl
rabilos inKigiiics, aliciins cxistimo apostolic;e ac analhoniati subdo.
catliolic;c l{c(;losi;i-, at(iuo eos ;inallioinati transmitto. Elias sanelissimus cpiscopus Crctv dixit:Dosli-
Coiistantiiius sanctissimus cpiscopus Constaiilia; nat:is litteras ab Oriente sequciis conscutio cl pa-
Cyjiridixit: In nullo sensu commutatas litteras qua; ciscor.
2(J'J INTEIirRETATIO SVNODl VII CENEKALIS.— AGTIO III. 270
Slaiiracius sanctissimus episcopus Chalccdonensis A suiil. intciit;c meiitis visum inligens, per omnia
(llxit : Leolis littcris sanctissimi etbcatissimi archie- .sanctiirum l';itrum concnrdantes orthudox^c fldei
liisciipi ct patriai'ch;r, cas (|u;e ah Oricntalis dicc- per lcctionem cognovit. Ideo(|ue cum illis h;ec seii-
ceseos summis sacerdotihus deslin;it;c snnl, talcm tiens, recipioet saluto sacras et vcncrabilcs iconas:

proprietatem haherc ad ill;is(|u;e sunt Constanlino- et manifeste vocum niivit;Uein qua; facta est synodi,
politani pontilicis arbitror, ut nulla diversitas inter qutc septima susurrando dicitur, necnon et eos qui
illas esse videatur, scd perfccta identitas : ita ut cum illa sapiunt, anathematismis transmitto.
unuin utr;r(iuc sint, id cst, plen;e omni orthodoxia. .\nastasius sanctissimus episcopus Nicopoleos
Propter (juod et cgo it;i conliteor, et alienos reor vcteris Epiri dixit: Concordantes intuens synodicas
esse, qui ita non sentiunt. litteras Tarasii sanctissimi patriarchs, et rescripta

Nicephorus sanctissimus episcopus Dyrrachii eai-wn qua; ab Oricntis summis sacerdotibus inissa
dixit : Dcstinatis ab Orienlis sunimis saccrdoiibus sunt, consentiii illis, et conflteor ita sapere, et
orlhodoxis littcris ad Tarasium sanctissimum p;i- usque in flnem innocuus permanere. Et recipio et
triarcliam assentior ct concordo, et corum (iu;e con- saluto venerabilcs ct sacras iconas : et qiii it;i non
fcssi sunt expositionem recipio: et eos qui ita non sapiunt, ainithemati submitto.
sentiunt, anathematizo. B
JoannessanctissimusepiscopusTauromeniae dixit:
Epiphanius Deo amabilis diaconus Ecclesia; Cat:i- Sicut unum senticntes convenimus, ita et unum di-
n;e, ct locum tcnens Thom;e sanctissimi episcopi cere didicimus. Concordantibus igitiir synodicis api-
Sardini;v, dixit : Verum est, quia favi mellis sunt cibus Tarapii sanctissimi patriarch;e, qui lecti sunt,
verbabona: dulcedo autem eorum sanitas anim;i^, quiquc destinati fuerunt ab eo ad Orientis sanctissi-
sicut scriptura est (Pcou. xvi). Igiturecce et syno- raos sacerdotes, et rescriptis qu;e ab illis ad ipsura
dic;e littene (|u;e modo lecla? sunt, sanctissimi regi;e destinata sunt sanct;e et orthodoxie fldei sex univer
Constantinopoleos archiepiscopi nov;B Romae, quas salium synodorum, ita et ego credo rccipiens ct
ad Orientis orlhodoxissimos summos sacerdotcs adorans sanctas et venerabiles imagines; et in hac
transraisit; et ilh^ qu;e ab ipsis rescri|)t;e sunt, orthodoxa fide viveiis opto astare ante tribunal
dulci ac odorifero favo fldei sanctorum Patrum Christi cum flducia: et qui sic non sentiunt, ana-
efllorentes,omniura nostrum intelligibiles sensus thema sint.

suavitale rigaverunt, et animo in flde claudicantes Gregorius sanctissimus episcopus Pisinuntensium


robusta orthodoxi virtute magisterii sanaverunt. similiter.
Ouapropter et ego his paria sapiens, admilto et am-
Q Niceta sanctissimus episcopus Claudiopoleos sinii-
plector venerabiles imagines secundura antiquam liter.
consuetudinem. Et illud apostaticum revera conci- Basilius sanctissimus episcopus Syhci similiter.
lium, quod quidam etiara septimam, nonjure, sed Michael sanctissimus episcopus Synadensium si-
desipientes nuncupant synodum ; necnon et eos qui militer.
idlpsum sapiunt, tcrribilibus transmitto anathem;i- Theodorus sanctissimus episcopus Myrensium si-
tibus. militer.
Leo sanctissimus praspositus et locum retinens Leo sanctissimus episcopus Iconii sirailiter.
metropoleos Sida?dixit: Gratia Christi veri Dei no-
Leo sanctissimus episcopus Ithodi similiter.
stri, destinatis litteris ab Orientis summis sacerdoti-

bus ad Tarasium sanctissimum arcliiepiscopum Georgius sanctissiraus episcopus Pisidiae simi-


et
liter.
patriarciiam, annuo, ct permaneo: et eos qui ila
non sapiunt, anatliemati transmitto. Eust;ithius sanctissimus episcopus Laodice;e sirai.
liter.
Nicolaus reverendissiraus monachus et hegumenus
monasterii Apri, et locum retinens metropoleos Constautinussanctissimus episcopus Pergce sirai-
Tyanensium, promulgavit similiter. liter.
D
Gregorius sanctissiraus episcopus Neocaesarise Theodorus sanctissimus episcopus Seleucia! simi-
dixit: Destinatis litteris a summis sacerdotibus quj liter.

in Oriente sunt, ad Tarasiura sanctissimum patriar- Theophylactus Deo araabilis diaconus et vi-
cham, consentio, et admitto, atque saluto sanctas carius Stauropolitensium metropoleos similiter.
iraagines ac venerabiles iconas : et eos qui ita nou Nicolaus sanctissimus episcopus Hierapoleos sirai-
sapiunt, anatheraati submitto. liter.

Theodorus sanctissiraus episcopus Catan;e dixit: Leo sanctissiraus episcopus Carpathi similiter.
Qui pietatis meditintur modum, hisutique etortho- Theodorus sanctissimus episcopus Amorii simi-
doxia; sermo refulget. Competenter igitur et raea liter.
brevitas lectissacrisac syuodicis litteris sanctissimi Christophorus sanctissimusepiscopus Phasidis si-
et beatissirai reginse civitatum sumrai praesulis militer.
Taiasii, quas adeosqui inOrientc sunt, transmisit: Cyrillus mon;ichusetlocum tenens Nicetae episcopi
nihilominus cl his qux ab eis ad ipsura directae Gothi;e, similiter.
!

271 ANASTASII BIBLIOTIIIiCARII ili


Reliqui sanclissimi episoopi [atque monaslica; A Tiirasiussanclissimuscpiscoiiuspatn.ircha dixit :

(li^nitates -i
]
|iromul^'averunt. Contcnlio (jyicvil, et niedius paries suhlalus cst
Tota synoilus qux jier gratiam Christi veri Dei inimiciliie: Oriens, Occidens, Septentrio et Mesem-
nostri,etamatriceni|)ictalissanclionemtranquillissi^ bria, sub jugo uno et una consonantia facti sumus.
morum et orlhodoxorum iinperatorum nostrorum Sancla synodus dixit: Gloria tibi, Domine, qui
congregata est, relationem qu;e facla est ab Adriino unisti nos.
papa senioris Rom;e ad orthodoxissimos imperatores T;irasius sanctissimus palriarcha dixit: Gratias
nostros, el chartam orthodox;e defniitionis saiictis- pacilico Chrislo vcro Deo nostro cum Patre et Spiritu
simietbeatissimi patriarcha' Tarasii,qua;nunclecta sancto, in s;ecula
est; atque litteras quse ad beatitudinem ejus ab Sancta synodus laudavit.
Orientissummissacerdotibusmiss;esunt,recipicntes Mnltos annos iniperatorum Conslantini et Iren:c !

conscnlimus, et salutamus, et hoiinranteradoranius maj;norum imiieiatoruni et principum inultos annos!


sacras et colcndas iconas: ct pseudnsyilniiiim qni Orthodoxiiruin imper;il(iiiini inultos annosl Custodes
contra eas factus cst in dcstructioncm earum, e(fo- Dominc. serva Auxiii:itures Hcclesiie, Domine.
fidci, !

dicntes, analhemati mittimus. Sed Deus omnipotens serva Novi Constantini et novK Ilelense aeterna
i

conservet domiiios nostros, et sanctissimum i)a- B memoria! Pacificani,Doniine, vitam, da eis! Patriar-
triarcbam. charum multos annos Sacri senatus multos annos!
!

" Desunt etiam haec in ms. Jolvano.

ACTIO QUARTA.

In noniine Domini el domiiiatoris Jesn Christi vcri lilleris qiuc lecta; sunl, sanctissimorum virorum.
Deinoslri.Iinperiopiissimoruraetamicorum Christi Oricnlis videlicet ct Occidcntis. concordes effecli
dominorum nostrorum Constantini et Irenae a Deo sumus. Sed quia propheticus nobis sermo prxcipit:
i'edimit;c matris cjus, octavo anno consulatus Siiprr montem excclsum (isccnde, qui cvani/clizHS Sion:

eornm, Kaleiidas Octobris, indictione undeciina. 2)rxdicu in fortitudinc, vocem twnn cxnlta qui nnn-
Convenieiite sancla et univcrsali syiiodo, (|u;e per _, .'/c/iMS Jeriisnlcni: prxdicate, nc timeatis (ha. xl).
divinara graliam et piam sanclioiicin coruindem di-
'
Ilanc ergo iirophcticam pnEceptionem sequentes,
vinitus conrirmatorum imperatorum eongrectata est sacerdotes viri, prsedicemus, voces noslras exalte-
in Nicseensiura clara metropoli Bithyniensinm pro- mus, pacem annuntiantes Ecclesiae catholicae, qua*
vincia; : id cst, Petrorcverendissimip archipresbytero cst vera Si on et civitas cffilestis regis Christi Dc
sanctissiiine Roraaiue |{cclesi;e sancti apostoli Pclri, iiustri. Qiiuniudii ;iulem fiet hoc ? Defeninlur nobis in

et Petro reverendissiino |)rcsbytero monacho et ab- medium ad ;iii(liciiti;iin gloriosissimorum sanctoruin


bate venerabilis monaslerii sancti Sabba! Roni;e sili, Patrum voluinina: ct ex ipsis hauricntes, iiolenuis
retinentibus locum apostolic;e sedis alrai et sanctis- singuli gregem nobis commissum. Taliter enim ct in

simi arciiiepiscopi senioris Ronue Adriani ; Tarasio- oranem terram cxibit sonus noster, ct in fines terrae
([ue almo et saiutissimo archiepiscopo magni nonii- verburum virtns iiustrorum {Vsal. xviii): pro eo
iiis Conslantinopidcos n(iv;c Rom;e, et Joaiine ac qnud iiuii tr;iiisferimus tcrrainos quos iiosuerunt pa-
Thoma rcvcrendissiinis prcsbytcris monaihis et tres nostri, sed aposluliie dueti lenemus traditiones
vicariis apostolicarum sediura Orientalis diujccseos. quas ;icce|)imus.
Sedentibusqueante sacralissimum ambonem tem- Constantinus sanctissimus episcopus Constanti;e
pli sanctissinue raagn;c Ecclesi;c (|u;e cognoniinalnr ]-)Cypri (lixil Sccnmhim assertiuiiein Tar:isii sanelis-
:

Sopliia ;
p!-a'sentiliiisctausrullaiitibiis ghiridsissirais siini palrianiue defer;iiitur iii inedinm libri, el lesti-
cl inagnilicenlissiiiiis iiriiicipibus, iil esl, Petrona moni;i beatorum Patrum. etliquido sancla; huic iiy-
famosissirao cxcuiisule patricio, cl coinite Deo con- nodo releganlur.
servati imperatorii Joanne imperiali
obsequii, et
Leontius clarissimus a secrelis dixit: Proflcu;e ac
ostiario et logotheta mililaris logothesii, el omni
salubri jiissiuni s;inetissjmi p;itriarch;e, etconsensui
sancta synodosecundiim iirdinem in prira;i ;utionc
universalissynodi hujiisparenles, el Ininc terrainare
sigiMtuin pra'scntil)iis eli;iin ct Deo ;imal)ililiiis ;ir-
;
satagentes, attulimus et exhibuimus sacrosanclos
chimandrilis ct liegninenis, at(|ue (nnni munachiea libros. Ouorum priinus csldivinilus elecluset scri-
l)lenitudine; prupusitis s;uiclis cl intcmeratis n!v;ni-
plusliber, (piera et niinc \nx omnibiis legam. Oin-
geliis.
iies igiliir;illeiitius el priideiiliiis ;uidi;iiiius, etdicld-
Tarasins s;inctissimuspatriari-h.i ili\it ; Pei;inle-
ruin viiinteiii (erliiis;igiiuse:iiiiiis. (|u,ileiius inlegne
cedentes;ilteiiliiis fproximel actiuiies, llaln Duiniiii iililil;ilis liiiiiiiiii (Mposeic v;ile.iiiius.
omiiileneiilis nus doi'ente secuiidum pruveiiiialo-
rem, verilatem incditatum esl gultur nostrum ;
quia Idein legil:
273 INTERPRETATIO SYNODI VII GENERAMS.— ACTK) l\,

De Exodo filiorum Isrnol. A ficiiilrlcis, saiu;toriiiii(|iie ipsiiis li;i!i(':iiiiiis

Dominus ud Moi/scn Facics propitid-


Locutiis cst :
lirantes allare.

toiium dc auro mundissimo ; duos cubitos ct dimi- Ma(;niliceiitissimi principos dixcniiit: Veraciter

tlium tencbit longitudo ejus, cubitum ac scmisscm Dei pneceptio est.

liitiludo. Duos quoquc chcrubim aurcos ct productilcs Constaiitinus sanctissimus episcopus Constantiae

facics cx ulraquc parte oraculi. Chcrub unus sit in Cypridixit: Uti lectuin est, vultum liuiniiiis liabc-

latcre uno, ct altcr in altcro. Utrumque latus propi- bat clicriiliim ct (|uomodo i|uidam diciiiit, (iui:i i|uis

tiatorii tegant, expandentes alas et opcrientes oracu- vldit vultuiii cliciubim '.'
Etenim dixil sculptilem

lum : respiciantque se mutuo versis vultibus in propi- vullum.


tiatorium, quo opcricnda est arca, in qua pones tcsti- Tarasius sanctissimus patriarcha dixii : Omnos
monium, quoil dabo tibi. Indc prxcipiam, ct loquar sancti ([ui moruerunt angelos vidore, in specie ho-
ad tc supcr propitintorio ac dc mcdio diiorum clirru- miiiiim ciis vidorunt, quemadmodum in diversislo-

bim, qui crunt supra arcam tcstiinonii, cuncta, qux gimus Scripturio locis, propler quod de chorubim
mandubo pcr te filiis Isracl (Exod. xxv). Deus Moysi locutus est dicens: Vide, iit fncias oin-
nia sccundum formam quse ostensa est tibi in monte
Ex Numeris. B {Exod. XXV ). Et hinc famulus Moyses, quales formas
Hxc oblata sunt in dedicatione altaris, quando uti- vidit, taieset fecit, cum quibus et cborubiin.

ctum cst. Cumquc inqrcdcrctiir Moyses tabernaculum Constaiiliiius sanctissimus episcopus Constantise
fxdcris, ut consulerct oraculiim, audicbat voccm lo- Cypri dixit : Ouando autera movebatur populus ad
quentem ad se dc propitiatorio,quod erat supcr arcam idololalriam, tuncDousdicebat Moysi: Ne faciasom-
testimonii inter duos cherubim, unde ct loqucba- nem similitudiiiem ad serviendura eis.
turei{Num. vn). Joannes reverendissimus presbyter et vicarius apo-
De Ezechiele. stolicaruin sedium Orientis dixit Excelsius his est,
:

quia et Jacob tituluni erexit Deo. Unde et benedixil


Et introduxit me in templum, et mensus cst frontes,
ei ropromittens donationos, qu:e orane vcrbum ex-
sex c.ubitos latitudinis hinc, ct scx cubitos latitiidinis
codunt [Cien. xxviii). hominis
Et alibi iu specie
indc, latitiidincm tabcrtiaculi [Ezcch. xli). Et post
luctatus est cum eo, et appellavit quod eum Israel,
alia : Et tcmplum intcrius, et vcstibula atrii, limina, ct
est interpretatum mens vidcns Deum. Ipse autem ait:
fenestras obliquas, et haec tecta in circuitu per trcs
Yidi Dominum facie ad facicm, et salva facta est
partes contra uniuscujusqite limen, stratumqiie ligno
aniiiia mca {Gcn. xxxii): et ecce non solum intelli-
per gyrum in circuitu terra autem usquc ad fenestras,
:
p gibiles virtutes viss sunt, sed et ipse ijui natura
et fcncstrse clausse supcr ostia, et usque ad domum
invisibilis est Deus, et incorporeus, cum ostensusest
interiorem, et forinsecus per omtu:m parictcm in cir-
in specie nostra.
cuitu, intrinsccus et forinsecus ad mensuram : et fa- Demetrius reverendissiraus diaconus etscevophy-
brefacta cherubim ctpalmse, et palma intcr cherub et
lax sanctissimae magnse Ecclesiae Constantinopoleos
cherub ; duasque facies habebat Cherub, faciem homi-
lesit:
nis juxta palmam ex hac parte, et faciem leonis juxta
palmam ex alia parte expressam pcr omnem domum Sancti Patris nostri Joannis Chrysostomi de prxco-
in circuitu. [Ibid )
nio in Meletium, cujus initium est hoc :

Ex Epistola S. Pauli apostorL ad Ilebrsos. Ubique inter hunc sacratura gregem oculos cir-
Uabuit quidcm et prius justificationcs culturx, ct cuinferens, universam civitatem hic pra^sentem
et

sanctum sxculare. Tabernaculum enim factiun est aspiciens, non habeo quem beatificem. Et postalia:
primum, in quo erant candelabra et mensa et propo- Et erat reverentiae magisteriura, ijuod fiebat. Jugiter

sitio panum, quse dicitur Sancta. Post vclamentum enim coacti ejus vocabulum raemorari, et sanctura
autcm secundum, tabernaculuin qiiod dicitur Sancta ^.
illum habere pne animo, noraine ipsius fugabant om-
sanctorum, aureum habens thuribulum, et arcam nem a se passioneraet cogitationein irrationabilera :

Testamenti circumtectam ex omni partc auro ; in qua et sic multum factura est hoc, ita ut ubique in vicis,
urna aurea fmbens manna, ct virga Aaron qux fron- et in foro, et in agris, et in itineribus hoc undique
dtterat, ct tabulx testamenti : supcrquc erant cheru- nomine personarent. Non autem tam magni
circa
bim glorix obitmbrantia propitiatorium {Hcbr. ix). noniinis affectum [Gr., circa nomen tam magnum
Tarasius sanctissiraus patriarcha dixit: 1'erspi- affectumj passi estis tantuniraodo, veruin etiam et
ciannis, sacrati viri, quia Vetus Testamentum ha- circa ipsaiu ejus corporis formam. Quod ergo in
buit divina signa, cherubira obumbrantia propitia- nominibus fecistis, hoc et super illius iconam gessi-
torium : et ex hoc Novum accepit. stis. Etenim in annulorum circulis, et in calicibus,

Sancta synodus dixit: Etiam, domine, sic se ha- et phialis, et in thalamorum jiarietibus, et ubique

liet veritas. iconam sanctam illara exaravoruiit nuilti ut non :

Tarasius sanctissimus patrian-ha dixit: Si Vetus solum audirent sanctum vocabulum illud. si:-!! et vi-
habebat cherubim obumbrantia propiliatorium, et dorent corporis ejus ubique liguram, ot duplici qua-
nos iconas Domini nostri Jesu Christi. etsanctse De' dara migrationls illius consolatione fruerentur.
: . ;

ANASTASII BIBLIOTHECARII 276


Petrus sanftissimus episcopus Nicomedia! dixit: A dirigit: et tangit jam corpus gladii acie: et tunc ei
Si Joannes aurei oris Uilia dixit de iconis, (|uis fit divinitus vox prohibcns opus.
adhuc audet dicere contra eas quidquam? Gloriosissimi principes dixerunt: Vide, quomodo
Basilius sanctissimus episcopus Ancyra; dixit: doluerit [jucundatus sit] Palernoster in pictura, it;i
Recepit eas veraciler; et talem amorem hai)el)ant ut et lacrymarctur.
pii qui tuiic crant, circa iniaginem ejus, ut ul)i(iue Basilius sanctissimus episcopus Ancyra; dixil:
formarent iconam sancli Mcletii. Unde et Tater hic Mulloties Pater legit historiam ; sed forte nunquam
supra modum iilos laudat. lacrymatus est: at vero postquam picturam vidit,
Sanctissimus patriarcha dixit: Et nos a patrihus lacrymatus est.
nostris percipicntes doctrinas, dicimus eas et vene- Joannes rcverendissimus presbyler et monachus,
rabiles iconas, et sanctas, et sacras. et vicariusOrienliilitim pontilicum dixit: Si tali do-
Theodosius reverendissimus hegumenusmonaste- clori piclura pr;cstilit utilitalem et lacrymas, quanto
riisancti Andrea! Nesii attulit librum ejusdem Joan- potius indoctis ct idiotis praestabit compunctioneni
nis oris aurei, petens relegi : quem accipiens Anto- et utilitatem?
nius monachus lecrit: Sancla synodus dixit: In diversis locis vidimus

Sanctx memoriso Patm nostri Joannis Chrysostomi


. B Abrah;r picturam. sicut l';iler ait.

sermo : Quod Vetcris et Novi Testamenti imus Thcodorus sanclissimus episcopus Catanae dixit:
sit lerjislator, et in vcstem socerdotis, cujus ini~ Si sanctusGregoriusvigilans indivinis intellectibus,
tium cst : Abraha; historia visa, lacrymatus est, quanto magis
Christi regni Evangelium
depicta incarnata dispensatio Chrisli Domini noslri,
antequidem praedicavere
prophetsp. Et postalia: Ego et cera perfusam dilexi
qui proptcr nos homo factus est, videntes ad iiro-

picturam fectum et lacrymarum clfusionein hortabitur?


piet;)te re|)letam. Vidi enira angelum in
icona pellentem barbarorum cuneos. Vidi conculca- Tarasius saiictissimus p;itri;trcha dixit : Si vidis-

tas barbarorum nationes, et David veraciter dicen-


semus iconam crucifixum ostendcntcm Dominunii
tem : fjriminc, in rivifatc tuu imnginctn corum ad ni~ nonne et nos lacrymaremur?
h ilum rcdif/cs (Pnal. lxx 1 )
Sancta synndiis dixit: Magnifice; nam in ip.sa
1

Sanctissimus lii|ui(lo cnnsidcratiir liumililalis cclsitudo Dci, qui


iiatriarcha
dixit: Si is qui auro
pretiosiusos habebat, perhibuitdicens: Ego et per- proptcr nos incarnatus cst.

fusam dilexi picluram; quid dicemus de his qui Stephanus reverendissimus dia onus et nolarius
ac referendarius legit
oderunt ?

Basilius sanctissimus episcopus Ancyric dixil: Sancti Cyrilli Alcxandrini cpiscopi, ex epistola nd
Illo dicente, quia ego dilexi, quis audet effari con- ^ Acacium Scythnpolcos cpiscopu.i), de apopompxo
trarium? [Capro emissario}^, cujus initium cst:

Joannes reverendissimus presbyter et vicarius Missis nunc a sanctitate tua nuntiis gavisus sum
Orientalium pontilicum dixit: Quis autem est iste valde. Et post alia plurima dixit : Dicimus ergo,
angelus, nisi ille dc quo scriptum cst: Onia angclus quod figura et umbra erat lex, et ()uasi qusedam

Dominipercussitcenlumoctogintamillia Assyriorum pictura posita ;i(l visinncm his qiii conspiciunt rcs.

in una nocte circa Jerusalem hostiliter militantia? Umbr;c autem artis sunl cnniin (|ni pingiintin l;il)u-

(IV lieg. XIX.) lis, principia cxaratinniim : ipiibus si supcrinducan-


Nicephorus sanctissimus episcopus Dyrrachii tur colorum flores, tunc profeclo iiiclur.-e pulchri-
dixit: Sed propitus nol)is sitDnminus super dclictis tudo nitescct. Et pnst pauca Scriplum cst igilur:

qua; peccavimus [patravimus] circa sacras ima- in mundi factura» libro: Et factum cst post verba

gines. hxc,tentavif Deus Aljiahiim, ct dixit adeum: Abra-


Gregorius diaconus el notarius lcgit: ham, Ahraham. At illc rcsponrlit : Adsum, Ait ei:
Tnllc fdium tuum unirjenitum, quem diliijis,
Exsermone sancti Cjicr/orii yyssn;, haliitn Cnnstiinti- Isaac, ct vade in terram Visionis, atr/ue cum
offer
nopoli, dc dcitatcFilii ct Spirifus, ct in Aliriilinm, D ihi in holocaustum supcr unum montium qucm
cujus initium cst
monstravero tihi. Igitw Ahraham dc nocte cott^
Veluti quiddam patiuiitiir ail iniiitniii llorida surgens, stravit asintim suum, diiccns sccum duosjuve-
prata. Kt poslalia: Vidi s;epe in pictunt imagiiicm ncs ct Isaac /i/i!(m siium. Ciimquc concidisset ligna
passionis, et iion sine lacrymis aspcctum transivi, in holocaustum, abiit ad locum quem prxceperal ei
dum evidenler ars ante vultum alTerret hisloriam. Deus. Die autem tertio, elcvatis oculis, vidit locum
Ca^terum ponitur Isaac apud ipsum altaresupergenu procul, dixitquc ad pucros suos : E.vspectatc hic riim
locatus, et ligat;is habens manus retrorsum (fi^K. asino; cgn autcm ct pucr illuc usqite propcriintes,
xxii). At ille asccndcns pnst tcrgiim pucri sulfr;i- }]ostquam adoraverimus, revcrtcmiir ad vos. Tiilit

gine [Gr., sulfragini innixusj juncla [vincta], heva quoque ligna holocausti, et imposiiit siipcr Isaac fi-
manu comam pucri ad se reflectit, et incurvatur liitin suum. Ipse vcro portabat in manibus ignem et

vultui miserabiliter ad ipsum] respi-


se [Gr., ad glarlium {Gcn. XXII ). Et post alia : Vcneruntf]ue ad
cienti, et dexleram armatus ghidio iid occisionem Inciim rjucm ostenricrat ei Dciis, in quo xdificavit
) : :

INTRRPRRTATIO SYNOni VII GENRnAIJS. — ACTIO IV. 278


(illiiri', li 'Irsnprr liipm rnmposuit. Cniwiur liiifissrt A. Nicephorussanclissimuse|iiscopusr»yrrncliiiilixit:
Isiiiir fdinin suum \(ir.. pcilra Uiiiir filii s«/, pasuil Miraliilis est imaj;o et ;idmii"iliniie di(;iiissim:i. (|uo-
oim in (illiiri xupcr xtrurm liniuiriim, r.rtriuliliiur nin- niam poluit miiliercnlain li|pci',ire :il) cxsccr^ibili et
iiiim rt (irripuit iiliuliuin. ut immohirrt filium sunm. tiirpi operatinne:
(Iliiil.) Erp') si quidam iiostrum (lesidnrat vidcrc Clrevforius [Gcorgius] Deo amabilis (li;ic,onus et

depictam in taltula histnriamde Al)i'aiiam, quomodo notarius vencrabilis patriarehii legit:


scilicet eum (lesii;naverit pictor [(ic, qiuimodoeum Antipntri. rpisropi Bostrrnsium, c.v scrmonr in mu-
des. pictor] : utrumiiain sinuil, an siiiillatim ciesserit lirrum (ptir pii.mm snnrininis pnssn est, rujus ini-
qna' de illo dicuutur? Si(|uidem nounulli in alia at- tiuni rst

que alia specie diversis eumdem locis depiuijunt Qufld prior (luidem fuerit .Iud;corum vocatio, Scri-
[fir., Siquidem in al. atque al. sp. d. eumd. loe. do- ptura (locuit. Et postalia :

pinxerit]: utputa aliquandosedentem quidemasinn, enmprehensa dicebal mulier


IKtc salutari fimbria
assumplo puero, seiiiu^ntihus lamiiiis: arK[uanilo qnai tluxnm sanguinis paticbatnr, ut re?;em natune
autem reniaiiente rursus asino denrsum una cum tcnens Dnminnm, et passiouis tyrannidem edocens:
famulis oneraiitem Isaac, et liabentem pra' manibus perceptoiiuc dnno, stituam crexit Cliristn. Kt qui-
gladium simul cl igncm. Necnon ct alibi eumdem in B dem divitias in modicos expenderat, sed divitiarum
specie iterum alia compedientem super ligna [super residua obtulit Christo.
ligna adolescenlem], armasse gladio dexteram,
et Sanctissimus |)atriarcha dixit: Itaqne et iinagi-

utuecem inferat. Sed non alter etalter erat Abra- nem ([ui de|)ingit, Deo illam nllert, qiiemadmndum
ham diversis in locis aliter atque aliler visus: sed et mulier statuam.
idem ipse ubicunque semper, secundum rerum ne- Basilius sanctissimus episcopus AncyrK dixit :

cessitatem, pictoris arte rc|irirsentatus. Neque enim Proprie dicere [ut proprie dicam ], jubet, et recipit
erat convcniens, imo impossibile, in unoeodemque am|)Iissime facientes imagines.
loco videri nmnia gerere ijua' dc illo dicuntur. Tliomas reverendissimus mouachus monasterii
Coustantiuus sanctissimiis episeopus Constantia; Cheiinlacci dixit: Libriim beati Aslerii alVero, et
Cypridixit: En et sanctus Cyrillus cousona sancto oHero sancta! synodo: et ut jubetis.
Gregorio Nysseno dicit. Sancta synodusdixit: Legatur.
Cosmas diaconus, notarius et cubuclesius legi t Et accipiens Constantinus Deo amabilis diaconus
et notarins legit:
Dc carminibus snncti Grrgorii thrologi, cx srnnonc
dc virtutr hnhito, cujus initium cst :
p Bciiti Astcrii episcopi Amasiw rrlatio in Enphrmiam
'-'
Deum omniura auctorem primum invoco^. ct ^wst martyrrm.
alia :
Pridem, o viri, Demosthenem habebam in mani-
Nec Polemon a me silentio praeteribit.
bus illum optimum, et Demosthenis illa, ubi .Eschi-
Eteuim niiraculum est ex illis quje oppido sunt
nem amaris immittit [Or., impetit] cogitationibus.
prsedicanda [G-r., prsedicata)
[
Retardatus vero sermone, et densus intelligentia,
Erat quidem prius iste non inter pudicos,
quietem deprecatussum, etambulacrum[ Gr., quiete
Et valde turpis volnptatum miuister.
egebam et ambulatione ], quo mihi solveretur pu-
Ast cum affectu boni detentus esset,
sillum animaidolor: et procedens de habitaculo,
Consiliarium inveniens ( non autem habeo dicerc
pauxillum cum notis comitatus in forum, illinc.id
[
quem Dei tem|ilum profectus sum, oraturus in vacatione.
Sive crgo sapientem aliquem, sive semet. auda-
Cum autem et hoc consecutus, in nbscuro pnrticus
[cter [Gr., subito)
dnmnrnm incederem, vidi iilio. picturam quamdam,
Tantum apparuit passionibus superior,
et me insummitatem visio tulit [cepit] : utEuphra-
Ut unumquoddam |)onam miraculorum ejus noris autem diceres esse diligentiam artiflcii, vel
Meretricem advocat quidam incontinens juvenis:
jy
cujusque illorum veterum, qui sculptibilem Juno-
Quse cum juxta portam vcnisset, ut aiunt,
nem in mngnitudinem, cum modica esset, erigentes,
Inqua erat prospiciens Polemcm in icona: _ etiam tabulas animatas operabantur [Gr., qui pi-
Ilanccum vidisset (etenim eratcolenda)
ctur;epIurimumdignitatisconciliarunt]iJ. Veniergo,
Abiit confestim, et aspectu superata,
si velis(etenim nunc vacatio narrationis est)edis-
Ut viventem verecuudata depictum.
seram tibi scripturam. Ne([ue enim magis |)rava
Basiliussanctissimus episcopus Ancyrsedixit: Et quam pictnres, nos utique musarum pueri haberaus
sanctus Gregorius deiloquus Patermirabilem retulit remedia [[iharmacaj. Mulier qmedam virgosacra et
iconam Pulemonis. incorrupta, Den pudicitiam vovens, Euphemiam vo-
Sanctissimus patriarchadixit: Etenim castitas ex cant eara. Cura autem tyrannus aliquando pie vi-
illapatrata est: nisi enim vidisset scortum iconam ventes persequeretiir, nimis alacriter mortis elegit
Polemonis, neiiuaquam a stupro cessasset. periculnm. At vero cives et communicatores reli-
»ln ms. Joyanoversio in suos quni[ue versus di- Anasliisius viiletur Irgisse ''Hfav pro
ii
vlfotv [n
slincta est, ut modo edimus. ms. Jolyaiio legitur scriptihilrm Junoncm,
! :

279 ANASTASn FIBLIOTIIKCAUn -280

gioiiis, pro qiia obiit. sacram


utpote vjrilem el A Mox ergo et post inodicum, igiiem alibi vaiidiim
viri;iiiem admirantes, jnxta sacrarium tlieca con- rubeo colore hinc et inde rutilanti
l)ictor succendit,
structa, et posito loculo, lionoresei concelebrant, et corpoream faciens flammam: statuilque in medio
annuam feslivitalem [communemet publicam cele- illam, manus quidem ad coelos expandentem, mo-
britateml, novum publicum facientes commer-
et lestiam vero nullam in facie demonstrantem, sed e
cium. Erjio alii (luidem Dei mysteriorum sacri conlrario gaudcntem, quoniam ad iucorpoream et
disputatores hieropliant e vcrbo iiuoque memoriam beatam viiam abibat. Us([ue huc ct pictor statuil
semper honoraiit, et qualiter consummaverit suffe- manum, et ego sermonem. Tempus autem libi est
rentiie certamen, diligenler eos qui simul adsunt, eteam, si volueris, picturam perlicere, ut perspicias
edocent. Pictor autem pie agens, et ipse per artem subtiliter, nisi [sinon] inultum post narrationera
pro viribus tolam historiam ejus designans in sin- venimus.
done, juxta thecam sacram posuit visionem. Ilabet Gloriosissimi judicesdixcrunt : Pia igitur est ars
autem ita se iliud amabiie artificium. Excelsus ])ictorum, et non ut cam (|uidam insipienter viiu-
super thronum slabilis est judex, amare ac maligne lierant : ipse (juipiie Patcr |iictorem pie agere
aspiciens in virginem. Irascitur cuim (juando vult asseruit.
ars etiam in inanimatis materiis. Adsunt autem sa- B Constantinus sanctissimus episcopus Conslanlise
tellites principatus, et milites multi : (luorum alii Cypri dixit : Sed et sacrum illud monumenlum
quidcm inonuinentorum descriijtores libros ferunt appellat. Et vencrabilem imaginem, et
theologus
et codicillos : quorum alter a cera mauu suspensa Chrysostomus sanctam ap]iellat; at vero Pater qui
[Gr. iracunde] aspicit ad eam (luie judicabatur,
(i(l'l. lectusest, sscram. Et (juid ulterius ad haec potest
totam inclinansfaciem, velutijubensmagis[clarius] ali(|uis contradicere ?
loquendum, ne laborans circa auditum. mendosa TheodoriiS sanclissimus episcopus Myrensium
scribat ac reprehensiliilia. Slabat autem virgo in dixit: Audientes universi patrum nostrorum ma-
aquiio iiulumenlo acveste philosopliiam designans; gisteria, conipuncti sumus anima, et praeteritos
etutvisum estpiclori, etiam vultu urbano : ut vero annos dellemus. Sed gratias agimus Deo, quia pcr
mihi videtur, anima virtulibus decorata. Ducunt doctrinas patrum nostrorum venimus ad agnitionem
autemad priucipem duo milites, unus quidem illam veritatis.
ante trahens, alter autem post tergum urgens virgi- Theodosius sanctissimus episcopus Amorii dixit
nis temperatum pudore atque constantia morem. Sacratissime et Deo honorabilisdominc, nos el tota

Elenim innuit quidem in terram, ut erubesceiisa sancta synodus audientcs sauctorum patrum noslro-
vultilius marium. Stabat autem nei|ua(|uam perculsa, G pum magisteria de sacris imaginihus, credimus, et
iiihilque passa penes agonem timenduin [ limidum ]. confitemur, et sacras cl sanctas eas vocamus: et
Cumqueegoaliosinterim laudarem pictores, quando qui non dixerit, sit anathema.
ila

inluitus sum illius mulicris Colchidis opus ipue : Sancla synodus dixit Sit anathema :

liliis cum esset gladiuni illalura, misericordia et fu- NiccphorussanctissiinnsepiscopusDyrrachiidixit:


rorc (lividit facicm. El uiius qiiidcni (iculorum in- Scmpcr lioiiiis pictur pcr artem res exhibet, quem-
sinuat iram, alter vero malrcm indicat parcentem admoilum ct is qui marlyris Euphemi;e imaginem
ettrementem. Nunc autem miraculum ab illa cogi- designavit: propter quod et in his doctor picturic
tatione ad hanc commutavi scripturam et vehe- : nrlem collaudat.
inenter admiror artificem, i|uoniam magis miscuit Ciinstantinus sanctissimus episcopus Constanti.T
colorum morcm, el revercntiam simulet virilitatem Cypri (lixit: Utique (liccndo; l.andabam (|ui(iem

temperans, atlccliones per iialurain rcpugnantcs. ego iirimitus qu;p craiit Culchidis, usque duin veni
Procedentt vero anterius imitatione, carnificcs (|ui- ad imagincm martyris.
dam in tunicis parvis nudi jam veniebant ab opere Saucta synodus dixit: Et h;ec comtemplatus, et
[jam aggrediebantur opus]. Et quidam apprehenso perculsus.
(|iii(lcni capite, inclinaiis post tergum, pncbcbat D Basiliussanctissimiis episcopus Ancyr;ie dixit : Et
allcri |ia'i)aratam ad supiilicium virgLiiis pcrsoiiam I'..|cr (|iii lcclusest, ca p;issus cst, (|u;e sanclissimus
[faciem]: (|uidam vcro astans iiicidcbat dcntcs: (ircgorius [Nyssenus] : amboenim in imaginibusla-
mallcus aulem et terebra supplicii organa apparcnt. crymati sunt.
Pra;terea lacrymor hinc, et mihi passio intercidit Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : PcTcipil
scrmoiiem : sanguinis enim guttas sic evidenler su- Pater, el licentiam dat in line sermonis volenti de-
|icrcii|oravit picinr, ut diccrcs has labia veraciter piiigcre certatorum marlyrum narralionem: ait

distillasse, ct lamentatus abires. .Vd vincula post cnim: Tempus autem tibi est, cte:im si voliieris

Ikcc, et iterum virgo vencr.ibilis in fulvis vestibus, l)i(lur;im perlicere: ut perspicias subtiliter, nisi

sedetsola exlendens manus in conlum, ct invocans mulluin post narralionem vcnimus.


Deum procuratorem inter atrocia. Cui oranti appa- Joannes Deoamabilispresbytcr. ct locum retinens
rct supcr capiil signum, ([uod nunc lcx esl Christia- apostiilicarum sedium Oriciitis, dixil : Ita(|ue m;ijiir

iiis adnrarc alque iir.cscriberc quidijuc indicium : est iinago seriiioiie: ct linc Dci providentia faclum
aulumo fuisse passioiiis, i|ua' illam cxspectabal. est proptcr idintas homines.
:: : ;

?S1 IXTr.RPRFTATIO SYXOPl VII ORNTHM.IS. ACTK» IV. 282

Coiislnnliiuis sanctissiirnis episcopus Constantiic .\ panca: Va:\ nnnc ct ca (|ii:p apn<l Casariani Pal;e-

Cypri (iixit: Si sanctis viris talem compunctioiieni sliiKi' ;i saiicto lacla suiil, seciiiidnin (|U(mI possibijc

fecerunt saera imagines, (|uanto magis nobis/ fuerit, cn;irrcmus. Cum a|)propiii(iuassct siiiicl;c

Theodorus sanctissimus episcopus .Myrensium civitati alinum cadaver, notum factum univcrs;c ci-
dixil : Paliilius nostris lalia (licciitibus, non habe- vitati,et betitia maijna reidcti sunl omncs. Kt sur-

mus i|uoil ilicamns. ijcntes, s:iciM(Hic lii,'n:i pcrcutieiites » coii^'ref;avcrunt

Joannes Peo ;iniabilis prcsbyter ct loeum rclincns scmctipsos iii vcMcr:ibilissini(i tcinplo Dci (Jciiitricis,

apostolicarnm seilium Orientis, dixit : Non adver- quod dicitur Xov;e. Kt dciiide ciiiu crucibns et lit:i-
santur pictores Scripturis, sed quidquid Scriptura nia obviam venerunt sancto lipsano, cuin ^dorilica-
dicit, iil dcmonstrant : ita ut assertores sint eorum tione gaudentes el exsult;int(?s : et (|uasi retlorentes,

qu;p scripta sunt. imo rccreati in pnesentia martyris a paucitate fidei


Thcodosius s;inctissimus cpiscopus .\morii dixit : qu;e eral in iilis, etaliarum ncquitiarnm iiiiirtilic:!-

Divinus .\|ioslolus edocct diceiis: Qitimin'iitr srriptit tionc. ni;ii;n:im acccperunt consolationcin. Oraiitibus
sunt, ail nostrain doctrinam scriptn siint (Hom. xv ). autem iilis, et deosculantibus, et sc circa tumuluin
Ipsje itaque sanctae atque colendae imagines et pi- vokilantibus, alquedebitum pr;emium recompcnsaii-
ctur;E| tam qua; iii musivis, quam qus in materiali B tibus lipsanoac memori;^ sancti hujus, mulier qu;e-
scriptione flunt, ad nostram [Gr., et materialos elTor- (lam qu:e quasi ex ciaris crat C;esariensium { si ita

mationes, at([ue inusiva, ad nostramj doctiinam et oporteatdici, et non niagis alitcr ([ucm:idmoduin rcs
spmulationem et formam sunt, el scripUe consistunt ipsa; nomine quidem Arete, id cst
uKinifcstarunt)
ut et nos eamdein forinam ct agonem ostendamus virtus, omnino contraria. in
sed moribus virtuti
circa Deum : quatenus et nos quoque dignos diflidentiam versa dicebat Ego lipsanum a Perside :

statione ac portionc ipsorum, et coha>redes faciat veniens non adoro. miseram et sine intellectu
regni sui. aiiiinam, qu;T> non audivit inlelix sacratissimum
Tlieodorus sanctissimus episcopus Catan;e dixit (isalmistam David increpantem flagitiosorum auda-
Beatuset deifer doctor Asterius, sicut stelhi claris- ci:im, ac d icentcm Co/((tc liwjuitni tunm a malo,
:

sima, omnium nostrum cordaillustravit. Ilaque non et lahia tua ne loquantur dolum [Psal. xxxiii.) '.

extra consequentiam calholicaEcclesia suscepit sa- Quid ergo Deus, qui gloriflcat gloriflcantes se, facit
cras et venerabiles ieonas, sed apte sanctorum pa- in ea, consequenler ego dicam. Ingresso civitatem
trum nostrorum doctrinas secuta. sancto li|)sano, communiter consiliati civesejusdcm
Gregorius Deo amabilis diaconus sanctse magnae urhis co-perunl construere oratorium sancto juxta
Ecclesiae laudabilium .\postolorum legit: Q Tetrapyluni, quod erat in medio civitatis. Statue-
runt autem et imaginem ejus ibidem. Cum autein
De martyrio sancti Anastasii martyris Persse, cujus
initium est adhuc sediflcaretur, astans rnartyr infelici illi in
somnis in habitu monachi, dixit ei Lumbos tuos :

Unigenitus Filius et Verbum Dei, per quem om- dolcs? Illa vcro ad eum Non, doinine nihil mali : ;

nia facta sunt. Et post alia: Cum autem abundasset


habeo, sana sura et una cum sermone experge-
:

in eo dcsideriuni, ut illuminaretur, rogabal inultum


facta, et sentiens in se validum cecidisse dolorem,
pr;edictum viruin, utdignus efficereturgratia sancti ac indesinenter
coepit clamare, gemere, aflligi^; ita
baptismatis. .\t ille trepidans propter Persarura me- non posset omnino respirare, importabilia pa-
ut
tum, ne periclitaretur, differebat eum. Verumtamen
tiens, ut vacationera agens repularet secura, et re-
cum illo ibat ad ecclesias, et orabat, et picturas
([uircret, quinara esset, et ex qua causa tain subita-
sanctorum martyruin aspiciebat, et sciscitabatur ab
neus dolor, qui sibi foret illatus. Sed in his consum-
eo, qu;enam hxc essent. £t audiens ab eo sancto-
mavit dies quatuor. Quinta vero die illucescente
rum miracula, et dura tormenta quae illis a tyrannis vidit astantem sibi sanctum, atque dicentem : De-
illata fuerant, ct super hominem tolerantiam, mira-
scende ad Tetrapylum, etroga sanctura Anastisium,
batur et stupeflebat. Manens ergo tempore pauco ^ il,.^s^,,„e„s etin niemoriam veniens
^ gjg.^„,^[,^>ri5
apud pnrdictum Christo dilectum virura, optimuin improboruin sermonuin suoruni ((uos locuta est ad-
sumit in anima desiderium, ut Hierosolymani per-
vcrsus caput suum, advocatis pueris suis, ait eis :

veniret, et ibi fieret sancto baptisinate dignus.


Tollite rae, toUite me, uteainus ad Tetrapylum san-
Theodorus sanctissinuis episcopus Myrensium
cti Anastasii; novi enini ct nunc edocta, etiam a
dixit: Apparet, quia venerabilium imaginuin tradi-
Perside vcnicns lipsanum adorare et bonorare, et
tio soleranis [legitimal est.
quK Deus muiulavit, non communicare, id est.com-
Eutliymiusrcvcrendissimusdiaconusetmonachus,
mune dicere [seu potiiis, ducere]. Levantes ergo
pro Dco auKibili episcopo Gothia; [Gr., notarius re-
eam pueri ejus in phorio, id est portatorio, pergiv
ver. episcopi Gothia;], legit
bant. Cumque appropinquarent loco, illa de longe
£,1; miraculis saneti Anastasii martyris, quorum iiii- attollens oculum, et videns sancti imaginem, citipit
tium est magna voce cum efl^usione lacrymarum clamare:
Miraculorum relationem proponere volo. Et posi Isteest in verit;itc, quem vidi in somnis priedicen-
= Anastasii verba : Orientaks ligna pro campanis percutiunt.
:

283 ANASTAPII BIBLIOTHECARII 281


lem niihi dc malis qua? me obtinent. Et ciim si^ jno- A bat.Hoc autem Domini nostri Jesu Chrisli siratia tli-
jccisset supra pavinieittum, ct plorasset niultuin. sponsavit, ut cnHlo. qui viilt nnincs homincs salvos
placato sancto erccta estsana. Ktquic paulo .mtcal) ficri, ctiid agnilionem vcritatis venire (1 Tim. ii);

aliis porlalialur, ct in cxtremis posita periclitabatur, ostcndcnsminicula sua secolentibus, et omnibusin


propriis pedibus ambulansabiit domum suam, con- se crodcntibus, in redargutioncm impiorum, et sta-
corditer cura cffteris iaudans ct glorificansDeum, et bilitatcm fidelium. Oua^sivil crgn Christianus, ut di-
mai;nificans martyrem. xi, m;ijorem dnmum, ct invcnit in qundam loco ci-
Pctrus et IVtrus. Deo amabiles presbyteri ctvicarii vitatis, et transtulit sc illuc a domo ([u:c crat juxta
Adriani pap;e scniorls Rom;e, dixcrunt: imago
ll;cc synagogam Judieorum ct sublatis omnibus suis,
:

sancti Anastasii usquc in hodicrnum dicm est per oblivionem (dispcnsatione tamen Dei imaginem )

Romse in monastcrio ipsius cum pretioso ejus ca- Domini dimisitoblivioni, ut pniMatussum, tr;ulitam.
pite. Quidam vero Jud.rus accepit domuin illam ad pen-
JoannessanctissimusepiscopusTauromenisedixit siuncm, in qua imago Domini stabat. Intromissis
Verum dixcrc lionnnibiiissimi vicarii, qunniani ct in autcin omnibus suis permanebat in domo, minime
Sicilia luil mulicr d:cmnnium paticns: ct Ramx comtemplatus iconam Domini, quod starct illic. Ne-
posita, per prajdictam sacratissimamimaginem sana B que enim consideravit locum illum, sed ingressus
effccta est, mancbal. Quadam vcro dic invitavit Jud;cus unum
Joannes Deo amabilis presbyter, nionachus et vi- ex cimtribulihus siiis ad pnindium ct cuin pnindc-
carius Oricnlalium poiililicum dixit : Ad ca qii;e di- rciit, clcvatis oculis Jud;cus (|ui invit;itus fucrat,
cta siint ostcnsum cst cx liis qu;c Iccta suiit, (juia ct vidit iconam Domini nostri Jesn Cliristi ; et dicit ei
im;i^'incs saiictorum miracula operantur, ctsanitates qui se invitaverat: Tu cum sis Judaeus, quomodo
perflciunt. imagincm hujusmodi habes"? Convicia plurima quo-
Pctrus sanctissimus cpiscopus Nicomedia; dixit: que et nefanda emitlens adversus Dominum, ([u;p
Librum dcfcro sancti Alhanasii, et sanctic synodo nnnauden scriherci absit qua^dixil cnnlra Salvato- )

olTern ad lciicndiini. rcm is ([ui fucrat invitatus. Tunc is ((ui invitavcnit,


Sancta syimdus dixit: Lcgatur. vidcns imaginem Dnmini, ralioncm rcddidit invilato
Et accipicns Stephanus diaconus et notarius le- Judico, diccns : Quia usque
non vidi hanc in pra;sens
git: imaginem: autem ad sunr
et siluit invitatus. Abiit
Sermo sanctse mnnnrix Pntris yiostri Athanasii f!c mos sacerdotes suos, et accusat Juda;um ([ui in do-
imaf/inc Dnmini nostri Jcsu Chri>:ti veri Dci nostri, momancbatin i[ua imago Dumini crat, dicens, ([ui;i
facto miraculo in civitittc Bcri/to.
C illc imagincm habct Nazarcni vidclicctin dumosua.
Sustollite oculos mentis vestr.T, et videte novum Qui audientes dixerunt: Si potes hoc ostendcre. At
miraculum hoc quod factum est nunc. In inflnitam ille affrmavit, quia ego ostendam lioc indomo ejus.

adminitloncm Dci aspicite, et date ci gloriam. Con- Illi vcro replcti furore vespere quidcm siluerunt.

teniplamini incfi^abilcm miscricordiam ejus, ct m;i- Mane vero facto, summi sacerdotescorumat([uc|)r(!-
gnitudincni dispciisatinnis cjus ali|uc bimcntum ;
sbytcri, ;issuniiitn cn ([ui Jud;eo dctraxcrat, et turba
cum hclitiasuinitc. In Deo quidcm iiiliil cxtraiiciiin. mnlta gcntis su.T, pergunt ad domum Juda-i, in qua
Deus cniin cum sit, omnia potest. Quia vero in die- imago Domini stab;it. Pervcnientes autem ad locum
bus nostris et iii nobis factum cst, expavcscct oinne suinmi sacerdotcs insilucrunl, ct seniores, cum co
cor audicntium. Vere expavit coelum in eo quod te- qui indicaverat, et vident imaginem Domini stanlem.
mcrc factuin cst. Conturb;itse sunt ;ibyssi, et snl oli- Tiinc vehcmeiiter irati, Jud;i'um ([uidcm qui habita-
tcncbratus est, ct lnn;i, ct stelhc similitcr supcr hoc b;it indomo illa, extra synagogaiii facicntcs, cxpu-
quod p;iti'atum cst. Scd iterum l;vtat;e sunt in co lcruiil; imaginem vcro Domini noslri Jcsu Chrisli
(juod a Domino dispensatum cst, omnes cuclorum dcponcntcs, dixcrunt: Quia sicut palres nostri illn-
virtutes. Audite, et :idiniramini quod f,ictu;n est in serunt ei aliquando, ita et nos illudaraus Tunc
illi.

dicbus nostris intclligcntes intelligitc, et aurcin vc- D cce|)crunt conspuerc in facicm sancta" imaginis Do-
strain inclin;itc, for;is ([und conlis [et (|ui(lem antc mini, et darc alapas cnniin liis qui convcncranl,
exteriorcin ;inrc!n, ([u;c curdis] est porrigite, et au- binc ct indc imagincin Dnmiiii in facicm [icrcuticn-
dite. Civit;is est lierytus vocala, in finibus Tyri ct tes, at([uc (iiccntcs : Qn;ccun([ue fcccrunt ci palrcs
Sidonis sita, Anliochiicsubdita. In haccivitale Bery- noslri, omnia faciamus et nos iraagini ejus. Et di-
lo multitudincs erant copios.c Jud;corum. 1'orro jux- cunt : -\ndivimus([uia illuscruut ei ;ct hocipsura nos
ta syiiagngam i[isnruin, qii;e valde csse inagn;i vidc- f;ici;inuis. Infinilis crgo ludibriis Jlluscrunt icnn;iin
kitiir. Cliristi;iiius([iii(l;iin accc|)it;i(l pcnsinnem ci'l- Duiniiii, ((u;c nns nciiuc diccrc ;iudciiius. Dcindc di-
lulani ;i ((iindaiii, iil ((ii;i li;iliitaiis, cnnlr;i acciihiliiin cunt : .Viidiviiiius, iiui;i clavis inflxciunt manuscjiis
suuin lixitinnigincm Duinini nnstri JcsuChristi {(ir., cl pcdes : hoc et nos ctiain faciamus
ci tunc in ma- ;

iii t;ibul;ij liuiiestcde|)iclam, ct intcgrse statune ha- nus imaginisDomini infixcruntclavos. Itc-
et pcdcs
bcntem Dominum nostrum Jesuin Christum. Trans- rum sa'vientes dixcruiit: Audivimus, ([uia aceto ct
acto aiitcin inudicn temiiorc, iicr((nisivit iii;insiuncin fcllc pniavcrnnt cnm cuin s|ioiigia : f;ici:iinns ci cl
nnijoicin illc Chrislianus, (|ucniadmudiiin ct iiidigc- nns ; ct fcccrunt ;ip|inncnlcs ad os iniaginis Duniini
:

28;-) TNTF.RrRF.TATIO SVNODl VII (iKNFRALIS. — ACTIO IV. 2R(;

spongiam aceto |)li'ii;im. liur.sus dicuiit : Didicimns, A .scninros,ct popnhis .hnhrnpiim, vu^nriim, |ii

(luiaculamo percusscrunl capiil ejus patros nostn ; rum, Ct mulicrnm (redidcrunt iii Dominnm .lesum
i(l ipsum ct nos faciamus el aceipicntes calamum,
;
Christnm, clamantes: (Jlocia tihi, Chrisle, quom
pcrcutichant ea|)ut Domini. CaHcrum novissimedi- patres nostri crucifixerunt, qui et a nobis nunc erii-

cunt: l'l hi|ui(lius cdoccniui', ((uia iancca latus ejus cilixus es in ini;ii;inc tua. Gloria tihi, Kili Dci, (|ui

apcruci'unt, niliil pr;i'tcrniittamus, scd addamus ct l:int;i fccisti minicula : tihi crcilinius: propitiiis uo-
lioc; et 1'acientcs dcfcrri lanceam, pnvccpernnt eui- his esto, et suscipe uos. Iliec elainahant hifcentes
dam suorum tollere lanceam, et percuterc contra la- omnes, et voees emittehantur, et (Hiiracula perlicie-
tiis imajiinis Domini. Mox ergo emanavit multitudo hantur, summis sacerdotibus ungentibus, et cunctis
sanguinis ct atiua' ah ea. Christe, gloria tihi : incom- ciiiMtis et viviflcatis. Postiiuam autem omnessanati
prcliensihilis, ijloria tihi: (luis sicut tu, Deus ? sunt, eonfcstim ad episcopum sanctissima' coiisli-

(|uis pr;eter te, Dciis. laciens terrihilia ct ohstupe- liit;e illic ccclcsi;c, qui jam qna; fueraiit f;icta didi-
sceiida?0 miracuhim .Salv;itoris nostri m;ijcst;itisl cenit, mnltitudines currebaut clamantes: Unus
Horruerunt veraciter et jam super hoc snpcrnai Deus Pater, unus Deus Filius, et ipse unigenitus
virtutes tuae. quantus es, Domine, ad humili- unus Christus, quem patres nostri crucifixerunt.
tatem [Gr.. humanitatcm] o quantus ad lon- !
B Ipsum Deum novimus, huic nos credimus. Multis
ganimitatem ! o qcautus es in misericordia ! it;iqtie laudihus gloriflcantes Deum, imaginemque
Prins enim propter nos et propter salutem no- archiepiscopo dcindiistrantes, etauniintiantes qu;e
stram, cum esses sinc carne, incarnatus ex Virgine fecerant imagini Doniini, qualiteretsanguis et aqua
Maria, cruciflxus es in illa carne, cum esses ipse exierunt ex latere imaginis, necnon et inflnita mi-
impassibilis deitate. Xunc vero iterum in imagine racula qua; facta sunt; ita omnes multitudines, ut
crucinxus es, impiorum
Domiiie, in redargutionem sancto ba()tismate digni flerent, sup|ilicabant. Quos
et omnium incrcdulorum, atque stahililatcm corum episcopns uiia cum clero suo assunijitos [Gr. ndd.
qui veracitcr in lccredunt. Sed gloriatihi, Domine, et initiatos], omnes baptizavit per nuiltos dies, et
qui solus omnia potes, una cum benedicto Deo no- synagogam eorura ccclesiam Salvatori uostro Christo
stro at Patre, atque cum Spiritu sancto. Amen, dicavit. Illisautem rogantibus, etiam cseteras syna-
Vos autem, fllii, audite reliqua, qua; dispcnsata gogas eorum martyria gaudium magnura
fecit; ct sic

sunt ab eodeni Doniino: ipsius eiiim erat permis- iactum est in civitatc illa, non solum corporibus sa-
sio. Dcni((ue post((uam pcrcussum est laucea latus natis et vivificatis, scd et tot animabus in vitam a
ejusdem imaginis Domini, ct emanavit sanguis et ^ mortuis redcunlibus fetcrnam. Ha?c agnoscens ego
aqua, ut superius dictum est, dicunt surami sacer- festinavi indicare vobis, fratresaraantissimi, ad uti-
dotes eorum et seniores: Quoniam susurrant colen- litatem animarum vestrarum: ut cognoscentes et in

tes eum, quod sanitates multas fecerit, sumamus hoc Dei et Salvatoris nostri Jesu Christi virtutem,
ergo sanguinem hunc et a(|uam, et (lefcramiis ad plusaliquid in flde ipsius confirmeinini, et exsulte-
synagogam, et coiligamus oinnes qui niale hahent tis super magnalibus ejus, quiP nuncetiam operatus
in populo et ungamus eos ex illo, et videamus est. Date ergo ipsi gloriam cum Istitia in compun-
si vera sunt quK Tunc afferentes lateri
dicuntur. ctione et laraento, gaudentes et gratias agcntes,
iconae Domini vas secundum locum imaginis percus- quia sua nos fide, et sua fecit agnitionedignos [in
sionis lancea!, unde exivit sangiiis et aqua, rep'e- Christo Jesu Domino nostro], cum quo et Patri
verunl anipullam ad locum jugulationis lance;e : et una cura Spiritu s;incto gloria nunc et semper et
inferentes, illudehant: ut iiijuriis ap()etcrent. sicut iii s;ecula s^rculorum. .Vnien.
putabant, coram omnihus universorum Dominum. Constantinus sanctissimus cpiscopus Constantiae
Et collectis omnibus qui male habebant, ante om- Cypri dixit: En et is qui ab immortalitate cogno-
nes paralyticura, quem a nativitate noverant, ad- minatus est, totam sanctam synoduin hanc fecit
ducentes unxerunt; ct statim saliit, et exsiliit sanus ciimpungi et lacrymari quoniam iion solum vene-
:

homo penitus. Deinde ca\:os ;!dduxcrunt, qui et ipsi D randasesse cognovit, verum ctiara maximas gerere
visum receperunt. Diemoniura vero patieiites [ Gr- sanitates.
add. innumeri ] mox emundati sunt. Turbatio quo- Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sed ne
que magiia et inflnita per totam civitatem eftecta quis dicat cur ilhc iconae, qua; apud nos sunt,
est, cunctis connuentibus proptcr infinita miracula. miracula miuirae faciunt "? Ad quera respondemus.
Commotie autem sunt oinnes multitudines Juda?o- Ouia, sicut ,\|)ostolus ait (I Cor. xiv), signa infi-
rum ;
plures enira civitatem habitahant. Currebant delibus, non fldelibus data sunt. Nam qui ad imagi-
ergo ferenies eos quos in domibus suis habebant, nem accedebant, infldeles erant : propterea signum
quotquot habebant languentes, aut (laralyticos [Gi: fecitDeus per imaginem, ut illos traheret ad li-
add. aut claudos], aut debiles, aut aridos, aut le- dem nostram Christianorura. Generatio enim mrda et
prosos, onines cucurrerunt: ita ut neque synagoga ndidtcra siQnuin qiuvrit, et signum non dnhitur ei
eorura, licet magna fuerit, caperet illos, neque {Mntth. XII).
locus inultitudine infiniti pdpuli propter mir:icula Theodorus Deo amabilis diaconus et notarius
concurrente. Omnes autem principes sacerdotum ac legit-
:

287 AXASTASII BIBLIOTHECARII 388


Exepistola beati Nili adHtlio'lorwn sileutiar >.im. A Sancta svnodus ilixit : OstPnsum est quia pcr
imaginem martyris. qu;e sibi ante fucrat cognita,
Per ea qure per sinjrula loca et in divcisis ti-m- agnovit eum aslantem, cum s:ilvare illum vcnil.
poribus quulidic fiuiit iniracula, Dominus hos qui- Theodorus sanctissimus episcopus Myrorum dixit:
dem qui mtjdicic sunl fidei, necnon et infideles ad Quiaetego prreostensa' histori;csimilia passus sum.
stabilitalem fidei invitat: fidclium vero lidem,
imo Nam cum injuriam patcrer a quibusrlam principali-
et spem crescerc gravem et iminobilem
facit, et busmanibus, dixil mihi archidiaconus mcus, vir re-
demonstrat prudentiam [sensum]. Et volo tibi quid ligiosus ac timens Deiim: Ouia vidi patriarcham in
unumexdcnls millibns riatoiiis nostri tropaea re- visione dicenlcm. quia asccndat ad nos mctropuliia,
portanlis et martyris modo narrare qui non solum : et omncs res ejusdispensabuntur, utexpedit ei. In-
in patria nostra, sed in omni civitate ac regione terrogavi ergo ego archidiaconum, dicens: Quali
paratissime gratia.n donat. et ostenilit his qui forma apparuit tibi patriarcha ? et respondil mihi:
Dcum per cum postulant, admirabileni fortitudi- Quia rubicundus facie, ctscnili coma. Aio ego ei
nem. In montc qiiippe qui voc.ilur .Sina, iibi Muy- Quia patriarcha non csl l;ilis visiunis [forin:cl, sed
ses a Deo legcm acccpit, monachis habilanlibus vestis habet sancli Nicolai imaginem: et bene asse-
indigenis et peretcrinis, unus quidam virorum B ris. Nam hujnsmodi form» est, quem vidisli. At ille

genere Galata una cum proprio filio singularem respondit mihi, quia etiam talis revera formae vidi
[monaslicam] ampjcxus vitam dcgebat, eonti- viruin qui ha-c mihi loculus est. Ex hoc ergo co-
nentiae certamina transiijcns multo tcmporc in gnovi. quod sanctus Nicolaus ci apparuerit, per si-
deserto. Et ecce qnndain die
repontc quidam ia mililudinein, qu;c in icona erat. .Mox ergo credens
pra-dicto montc religione barbari [Gc, pagani] et verbo, ascendi ad Deoconscrv;indam regiam urbera:
detestabiles irruentes comprehendunt eos, qui in et omnia negotia mea, qua; meo pcrtinebant episco-
promptuex his et imprieseutiarum invcnti sunt mo- pio, factasunt apta.
nachi uiia cum filio scnis Galata», ct in captivitatcm Thomas revcrcndissimus presbytcr et locum rcli-
(luciint. Oiios ct ligaiitcs post tcrf;iim, miiltas trans- nens Oricntaliiim punlificum dixil Susurranl ((ui- :

eunt mansioiics dcscrlas, jejunos ct iiudos miiianlcs (lam dcsancto Nilo, (|uia cuiilra iconas scripserit; el
eos, nec calciatos penitus aIi(|uo calciamcnto, per idco pr;c manibus habco librum ejusdcm P;ilris: et
illa inaquosa ct asperrima, ct nullius consolationis si jubetis legatur.
loca, vi et necessitatc circumeuntcs. et infiiiito pa- Sancta synodus dixit : Legatur.
vore detentos. Solus autem in quodain ;ibdito spccu Cosmas Deo amabilis diaconus et cubuclesius
occultatusscnior luclu tibeficbat, non fcrcns priva- ^ 'cgit
lioncmDco amabilis lilii: et Doniinum fla;;ital»at
Ejusdem sancti 1'atris yUi ad Olympiodorum prm-
Christum iicr Platoncm compatriotam marlyrem, ut
fectum.
incurvareturad miserationes. Id ipsum autemetfi-
lius per eumdem sanctissimum martyrem rogabat Scribis mihi, si putas, decorum sit tibi exstrucluro
Dcuni iii capliviltilc vinctus, utsui miscreri, ct mi- tcmplum maximum ad honorem tam sanctorum
raculum fucrcdignarctur. Utro((uc autcm cxandito, ni;irlyrum quam Chrisli, qucin ipsi per ccrtamiiia
patrescilicet in spcIuiKui montis, et filio incaptivi- et dolores ac sudores testiflcati sunl, vel imagines

tate, ecce subito inartyr Tlalo noster astat super etiam poncre in sacrario, et variisanimalium bestiis
equum apparens, trahensque alterum equum o|>- [venationibus] parieles implere a dextris ct a sini-
porlunum vacuum],manifcstatiir pucrovigilanti,et
I stris: ita ut videanlur in terra quidem extensa lina,
hunc agnosccnti ex eo. ([Udd s;epc vidcrcl saiicli ct lepores, et capra", et ca-tcra ;inimalia fugcre;
characterem in im;iginibus: et slalini .jiibci eum dc porro illi capcre fcstinantes cum catellis alacritcr
melio cunctoruin exsurgcrc, el ;iccipcrc c(|uum, et insequi : in mari vcro laxari retia, et omne genus
insidere. Etconfestim morearaneae vinculadissoluta pisciura capi, et ad aridam piscatoriis manibus ferri
sunt; et solus ipse liberatus per invocationem, nutu ^ insupcr et gypso lingi omnes species, et oslendi ad
Dei surgens, insedit equo, et sequitur ducentem se dcsidcrium oculurum in domo Dei sed cl in com- :

sanctum martyrcm coiistans ct gauilens. Crmipcn- inuiii doino millccruccs inflgi,ct picturas volucrum
diosc autemclacutc [cclcriterl ;imbo, sanclus scili- ;ic jiimcnlorum. el repcntiuin, ac diversorum germi-
cet Plato, et novilius monachus, (luemadmudiim num flcri. Ego ad ca qu;e scripla suiit, dixerim ;
pennati pervcniunt ad h;ibitaculum senis orantis (|uia nimirum infantium csl. el parvulosdeccl his,
atquelugentis: etrestituenssalvum vicloriosissimus qu;e pncdicta sunt, seducere fldelium oculum : firmi
martyrcorde dulcnti p;ilri desideiMbilcm filiiiin, di- vcroetvirilisscnsuspropriiiinesl. insacrariiKiuidem
sparct. lta<|uc in (iiniii bK ri his (|ui pcr cos invucaut :id orientem diviiii lcmpli un;iin clsohim cruccin for-
Deum, omncs res miraiidas cl gloriosas Doinini marc. Per unain enim et s;iliil;ircin cruccin salvalur
Christi memorabiles et inclyti athlctie perflcere v;i- hujusmodi genus. et dcspcnitis (|uidem spcs ubi(|ue
lent. Porro h;pc tibi scripsi, ut amico martyrum exi- pr:cdic;ilur: historiis autem Veteris et Novi Testa-
slenti, et nunquam aliqu;in(lo satietalcm incmori;c mcnti rcplcre hinc cl inde manii uptimi pictoris tem-
beatorum martyruin ;iccipiciiti. plum sanctorum. qualcnus (|ui iicsciunt liltcras, nc-
: A

289 INTRRPRETATIO STOODI VII GENERALIS. — ACTIO IV. 290


qiio |iossiiiit lo),'or(Mliviiias Scriptiiras, cfliiileinpla- ratiim est insipicns cor iiostrum : ct (licentes nos
lidiic |ii<-tiii'a' iiiciiuiriaiii siiiiuiiit lnrtis laoli foniiii csse sapicntcs, stiilti facti sumus {linin. i).

(|ui vcro lico |ii'o,irit' sci-vicriiiil, cl ad aMiiiilatioiicm Tlicodorus s:iiictissimus episcop-as Alyrciisium
erij;aiitiii- ;,'loi'iosaraiii ct iiicmorabiliiim aclioiium, (lixit: Plaiie et iios ipsos illa pitt;icia perdideriiiit,

pro eo (|uo(l terram pro c(eIo commutavcrint, i\ux qua; vos attulistis Novit enim Deus, quia hoc testi-
non vidcntur visibiiihus pr;pponentes. Povro in monium sancti Nili non positum, ut fuenit editum,
communi douio muitis ac diversis domunculis insi- obc;ccavil nos, pnccipiic mcipsum : scd nunc iiite-
{jnita, suniccre uiruuic|iio inaiisiuuculiy infiKam prc- grum leitum convertit et emendavit, ct salvavit
tiosam crucein, el supcrllua dimitti iiecessarium nos.
jrstimo. Sil aiitem contenta prolixis orationibus ; el Const:iutiiius saiictissimus episcopus Constanti;e
indubitabili fidc ac elecmosynis, humiliatiouibuset Cypri dixit: Ouoniam adest alius libcr a^qualis
spe ad Deum percnni, ctdivinorum verborum medi- forma!, legatur.
lationihns, et compassione coiitribulibifs, et huma- Et sumciis Coiislautinus diaconus (-1 notarins
uitatc taiiiiiiis altiibuta, omiiibusi|uc maiulatis Do- veucrabilis p:itriarcliii, legit alterum libruin h:ibeu-
mini nostri .lcsu Christi circumvallare sc, et coiiju- lem pr;escript;im cpistolam ejusdiMn .\ili.

gem suam, ac lilios, el totam substantiam circumte- B Constantiiius sanctissimus cpisco(|us Conslanti;^
gere ct ornare atque raunire, admoneo et rogo. Cypri dixit Ecce ostensum est liquido, quia ipse
:

Thcodorus sanctissimus episcopus Myrensium di- sanctus et egregius Pater Nilus sanctas iconas su-
xit : Kpislola h;ec primitus lecta est, cum esset de- scipiebat. Accusatus est
autem a pseudosyllogo illo,
pravat;i, |)erdidit [Gi\, Epislola h;cc (iu;e lccta est, quod coutra iconas locutus fuerit. Unde iniseri non
depravat;! pridem perdidit, etc. ] ct seduxit nos solum Chrisliaiiorum calumniatores, sed et sanclo-
putabamus eniai simplicem esseillam et absi|ue in- rum caluraniatores existunt, et parricidas, accusan-
sidiis. tcs fulso sacratissiinos Patres.

Sanctissimi e|)iscopi dixeruul audissemus : Nos si Euthyniius sanctissimus episcopus Sardis dixit;
tuiic (|U0(1 dicit do-
Pater, ((uia hinc et.inde pinge Librum saiicti confessoris Maxirai habeo pr;v mani-
mum veteribusct novis narrationibus, non in vani- bus, et otfero eum ad legendum.
tatem versi credidissemus. Ipsi enim pro co (luod Et accipiens Constanlinus diaconus et notarius
dixit hinc et inde pinge, dealba posuerunt
: quod :
vencrabilis patriarchii, legit:
nos fortiter decipiebat. Ex his doqmatibus, qux mota
sunt intor sanctx me-
Petrus, ct Petrus Deo amahiles presbyteri et vica- movix Maximum, Thcodosium cpiscopum Csesa-
et
rii Adriani papa; senio;'is Rom;e, dixcrunt : Tale ^ rise Bithijnix, et consultes qui cum ipso crunt ; cu-
jus initium cst.
(|ui(l et (livoe memoria; Constantiiuis Magnus impe-
rator oliin fecit ledificato enim lemplo Salvaloris
:
Qua; mota sunt de iraraaculata fide nostra Chri-
Romit', induobus parietibus templi historias veteres stianorum. Et post alia Domini, postquam placuit :

et novas designavit, hinc Adam de paradiso exeun- hoc fieri, exitus fiat eorura qu;e pr;edicautur [ pla-
tem, el inde latronem in panidisura intrantera flgu- cuerunt] et quo vultis, sequor vos. Et in his sur-
:

rans: et rcliqua. rexerunt oranes cura gaudio et lacrymis, el raiserunt


Tarasius sanctissimus patriarcba dixit : Si vera- raet^inceam ", et oratio facta est : et uiuisquisque
ces erant prisci Christianoscalumniantium propu- ipsoruin sancta Evangelia, et prctiosain crucera, et
gnatores, cur ipsum librum sancti Nili nou ostende- iconam Dei et Salvatoris nostri Jesu Christi, et do-
runt in collegio suo ad satisfactionem omnium? min;e nostra; quae eum genuit, sanctissirase Dei Ge-
Dicant crgo reverendissimi episcopi qni pseudosyl- nitricis, salntaverunt, ponentes et proprias manus
logo interfuerunt, Grcgorius Xeocajsaris, et Tbeo- iu conflrraationera eoruin qu;i; dicla fuerant. Et
dorus Amorii, si protulcruiit lihros tuuc in con- liaulo Convcrsus ergo ad episcopuin abbas
post :

cilio. Maximus, cum lacrymis dixit ei: Domine magne,


Gregorius el Theodorus Deo amabiles episcopi D diera judicii exspectamus omnes: nosti quae signata

dixerunt: Nequaquam. domiue; sed pro libris et placita sunt super sanctis Evangeliis, et vivifica
pittacia nobis ostenderuut et ex cis decipiebant cruce, et imagine Dei et Salvatoris nostri, ac san-
nos. ctissira.e ct semper Yirginis matris ejus, (iu;e pepe-
Euthymius sanctissimus episcopus Sardisdixit: rit eum.
Et quomodo vos cum essetis summi sacerdotes, nou Constantinus sanctissimus episcopus Constantise
requisistis integra testimonia ex codicibus"? Cypri dixit: Salutaverunt, hic pro adoratione Pater
Gregorius sanctissimus episcopus Neocaesari;Tj assumpsit, quoniain sanctum Evangeliura et vivifl-
dixit : Credc, frater, non nobis cr;it curs, ncque cam crucein adonwit ; cuin quibus etiara colendas
studium inde habuiinus ; sed ut scriplum est, obscu- iniagines Salvatoris et ejus iminaculata; Matris.

3 In cod. .lolyano hoc additur glossema: Mctanwa ijcnua ; i/aia cniat pcenitcnUum cst nai.vimc gcnufle-
pa-nitcntia inlcrprctatur ; hoc tamcn in locopro gcnu- ctcrc. s.xpi' Grxci qenuflcxioncm mctauixuat, id est
flcxionc ponitur. Undc cinn dicit, miscmnt meta- pa-nitcntiam, vocant
nccam, nihU aliud intcllijatur, nisi: posuerunttcrrx
: :

m ANASTASn BIBLIOTIIECARII 292


Tarasius sanctissinius |ialriaciia dixit: Con- A Tarasius sanctissimus palriaichadixit: Quia prin-
numerantur cum sanctis vasis lionorabiies ima- cipalis charta est, in qua subscri|)serunt sancti
gines. Palres.
Sancta synodus dixit : Jlanifestum est. Petrus sanclissimus episcopus Nicomediae dixit:
Sanclissimi episco|)i Sicili* insu!;e dixerunt: ut Et alium codicem habeo, qui continet easdem regulas
sancta cum sanclis connuuierantur. sacra; sexl* synodi.
Petrus sanctissimus episcopus Nicomediac dixit: Quo accepto, Niceta reverendissimus diaconus et
Habemus et nos euindcm librum saueti .Maximi : el nolarius legit eumdem eanonem.
si jubetis, relciranlur (iu;i' pnedicla sunt. Tarasius saiictissimus patriarcha dixit : Quidam
Cosmas diacoiius el cubuclesius sumens, legil ignoratione languentes in hos caiiones scandalizan-
praescriptum saiicti .Maximi teslimuiiium. tur, asserentes: Putas sexta; synodi sunt? Cogno-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Conspi- : scant autem qui hujusmodi sunt, quod sancta et
ciamus, fratres, ([ualiter dixerit, quia salutaverunt magna sexta synodus sub Constantino fuerit cele-
quod et nos hoiioris affectu facere debcinus. \am brata coiitra illos, qui unam dicebant operationem
latria iiosti-a ad iiiiiim Deum retertur. ct viikintatem iri Christo: iii (iiia liipreticis anathe-
Joaiiiies reverendissinuis jiresliyter el vicarius B mnlizatis, et orthoduxa expbniata lide, domum re-
Orientalium sedium dixit: Nisi essent necessarias versi suntquartodecimo annoConstantini. Ergopost
imagiiies, nequa(|uam ad cautelam eas salutavis- quatuor sive quinqueannos iidem ipsi Patres con-
sent: ita ut a-iiuie |)'itentia! honorabiles iraagines venienles sub .lustiniaiio liliuConst;intini, praesigna-
cum Evaiigelio ct pretiosa cruce sint. tos canones exposueruiit cl ncmo diihitct de illis.
:

Petrus sanctissimus episcopus Nicomedia; dixit: Illi enim i|ui subscripserunl siib Const;intino, ipsi et

Et hoc non qualiscuiique vir, sed .Maximus ille Deo seb Justiniaiio pr;esenti charta; subscripserunt, iUi
sapiens, et sanclorum consimilis; insuper et con- ut hoc raanifestum sit ex eorum propriac manus scri-
fessor, et veritatis propugnator: qui el sullicit no- ptur;e immut;ibili similitudiue. Oportebat enim eos
bis ad imitandum in salutando sacras imagincs. (jui synodum universalem pr;i;sentaverant, etiara
Elias reverendissimiis presbytcr [primus pi^esby- canones ecclesi;isticos exponere. Ut autein ad re-
ter] sanct.c Ecclesise (lomin;c nostne Dei (Jenitricis cord;itioiiem conveisatioiiis cjus iii c;iriie fact;p, ct
in Blachernissit;r, legit ex charta habente delinitio- salutaris mortis manu quodammodo ducamur, dixe-
nes sancta; ac universalis sextse synodi. runt etde venerabilibus iconis: ct si per eas manu
'-'
ducimur iii dispensationem Christi Dci nostri, qua-
Canon sawjtx ac univrmilis sextx » sytiodi octoyc-
les habemus ;i'timare illos ([ui subverterunt vene-
siiints sccimdiis.
ran(l;is iconas ?
In ()iiibusdam venerabilium imaginum scripturis S:incta synodus dixit: Ut sine Deo, et Hebra;os,
Agnus digito pr;ecursoris ostensus designatur, qui et veritatis inimicos.
in figuram admissus est gratioe, verum nobis per Tarasius sanctissimuspatriarcha dixil
Sed bonus :

legem pra-ostendens Agnum ChristumDnminum no- esl Uominus Deus noter ad suscipieiidum omnes
strum. Veteres ergo formas et umbras, ut verilatis nos: non enim reliuquet virgam peccatorum super
symbola et pr.-efiguratioiies Ecclesi;c traditas ample- sorteinjustorum [Vsal. cxxiv).
ctentes, gratiam pr;cferimus et veritatem, ul pleni- Lco sanctissimus episcopus Rhodi dixit: Ecce
tudinera hanc suscipientes. Quatenus ergo
legis osteiisum est ex divinis Scripturis, quia Ecclesia
perfectio et in colorum operationibus universorum nostra tot annis impugnaUi est et dispoliata; sed
vultibus ascribatur, Agni Christi Dei nostri, ([ui tol- gratiasagimus Christo Dco nostro, qui ercxit sa-
lit pcccatum muiidi, secundum huiii;iiiitatcm chara- cratissimum Doiniiuim iKistrum ad crectioncm ejus.
ctereiii et in im;ii;inibus ex iiuiic pro vctcri agno Pctrus et Petrus Dco amabilcs prcsbytcri, et lo-
titulari [dcpiiigi] dclinimus, pcreuin hurailitalisceL D cum retinentcs Adriani papa; .scnioris Roma;, dixe-
situdiuem Dei Vcrbi considerantes, et ad memoriam runt ; Librum habemus prs manibus beali Leontii
convcrsationis in carne fact:ti, tam sciiicet passionis Nc;ipolcus Cypri, ct i)ostulanius lcgi cum.
ejus, (|iiam salutaris mortis, ct cx hac redcmptionis Et accipicns Stephanus reverendissiuius diaconus
effect;e, r.'dcuiilcs. Et pustqu;im lcgil, cunversus ad et notarius, legit
sanctain synodum dixil : Hunur.ibilcs Patres et san- Lconlii cpiscopi ?fciijjolcos Cypi-i, cx (luinto scr-
cti, pcrsecutionem Ecclesix plus me nullus clegit pro moiic jiro ('hristidnoriiin apoloijia contra Judceos,
peccatis meis ; scd divinus liamus facta est mihi uc dc imaijinibus sunctorum.
pra-sens charla, in qua subscripserunt Piitres s;incti Eia nunc de caitero super veneranter pictis ima-
sext;c syiiodi, et traxcruiit mc ;id ortliodoxi;c fidem. ginibus ^ipulugiam faciamus, (|uo ohstruantur ora
Non autcm solum hoc, scd et s;iiiitissinuis p;itriar- loiiuciitlum iiijusliti;im. Li;g;ilis ciiimcsl li;ec Iradi-
cha, cui pi';ebcat Dcns pro mc mcrccdem. tio: et audi Deum diceiitem ad .Moysem: Imaijines
Sabhas reverendissimus momichus dixit: Cujus duorum chcrubim aurcorum sculptilium construc,
rei gratia in charta. et non in codice lcgit? obumbrantium imipitiatorium {Exod. xxv). Et ite-
" Ex inorc Griccoruin, qui Trulhiiios canoncs tribuuiit sextiE synodo.
'293 1NTI'R1>RKTATI0 SYNODl VII GENIinALlS. — ACTIO IV. 2'Ji

rum : Tompliiin quod Doiis oslondit Kzccliieli, F«- Aaxlesiis, el (lomiluis. et |il:ileis, ct in im;if;inil)ns.
i-ics [:\l.. halnliiit]. (lixlt. jmlmnniin rt Irimum H lio- et in siiidonihus. el iii peiietralibns, et in vcstinien-

minuiii, fl chcruliim n pavimcnto cjus usiiac tul liujiicdr tis, ct iiioiniii IdCd fiinn^diius: nl iiicessaiiter :ispi-
tirti {Ezech. XLi). Verc terribilis sermo, (lui m:iu(l.il cientes Inec coiiinioncamnr, et nou obliviscamur, ut
Isnieli nou lacere omne sculptile, nciiue iconam, tu es oblilus Domini Dei tui. Et sicut tu adorans
iiei|uesimilitu(liuemeorum(|u;ecun(|uesuutin cieIo, librum legis, non naturam pellium vel atramcnti,
ct (|u;ecuu([ue sunt super terram : et ipse pr;t'cipit qu;e in ipso est, ;idoras, sed verba Dei ((u;c rejacent
Moysi facere sculptili:i :iniin;(li:i, cheruhim {E.vinl. iii eo : ita el c^o imaj;inein Christi adorans, non
XX, xxv), (|Mi et l'>.ecliieli pleiiiuu iiiia.niiiihus et si- iKituram lii^uorum et colorum adoro (;ihsit), sed
iiiilitudinilnis sciilptilium, leoiium, p.ilin;iru!n et ho- in:iniin;itum characterem Christi tenens, per eum
iniuuin tcinpluiu ostendit. Uiule el Salomon ex lege Christum tenere spero [Gr., niihi videorj, et ado-
accepta lii;nra, plenum fecit templum icneis et scul- rare. Et sicut ,)acob acceptam a filiis suis tunicam
plilil) s et fiisilihns leonihns, et hohus, et palmis, et variam et sanguinolentam Joseph (leoscnlatus est
liomiuihus [III /ic;/. vi. vii, 7) : el tamen iiou est in ciim lacryinis, et propriis oculis lianc circum|iosuit
liis repreheusus a Deo. Si igitur me reiirehenderc (diii. xxxvu), et uo;i vestimentum amans vel hono-
vis super imaginibus, repreliende Deum (|ui h;cc fa- '-' i":ins, hoc fecil, sed per id .-etismans Joseph osculari
cere jussit, ut in recordationemejus essenlapud nos. et in manibus eum habere : ita et Christiani uni-
Jud;eus dixit : Sed non adorabantur Ulx. similitudi- versi imaixineiu Christi vel apostolorum aut marly-
nes sicLit dii, sed ad recordationeni solani efticie- rnm tenentes aut salutantes carne, anima ipsum
h:intur. Ghristiaiius dixit : Beiie dixisli, ([uia et pe- Chrislum asstiminus vel nKirtyrem ejus hahitum
ncs nossicutdii iioii ;idor,uUur sanctornm char;icte- retiiiere. Dic crijo mihi tu, qui opinaris iiihil miiiui

ilcs et icon;c vel form*. Si enim ut Deum adorarem factum, vel niiiil omnino creatum adorandnm, nun-
li^'uum imaginis, possem profecto et ligiiu reliqua quamne multoties muliere tua, vel iiliis morluis,
adorare. Nam si ut Deum lignum adorarem, miniine tunicam, veL ornamentum ejus visum in cuhiculo
utii|ue deleto iconam incenderem. Et
charactere tuo osculatus es, et lacrymis illud infudisti, et in
iternni, usiiuequo com|)acta suiit duo ligna crucis- hoc non es condemnatus ? Xon enim ut Deum vesti"
adoro tiii;uram pro|)ter Christum, qui in ipsa crucifi, mcnta adorasti, sed amorem per osculum circa il-
xus est : postquam auteni ab iuvicem separata fue- lum ostendisti, qui hoc aliquando fuerat circuinami-
runt. projicio ea et incendo. Et sicut is qui jussio- ctus. Nam et ipsi natos nostros et patres creatos
nem iniperatoris suscepit, et salutavit siarillum, non existentes et peccatores multoties salutamus, et in
lutum adoravit. aut chartam, aut [ilumhura, sed C hoc minimecondemnamur non enim ut deos salu-:

ini()eratori odorationem et cultum impeiidit ita : tamus eos, sed affectionem natura; nostr;e erga illos
el nos Christianorum pueri figuram crucis ado- per osculum demonstramus. Ut ergo sa?(je dixi, in-
rantes, non naturam adoramus, sed signum
ligni tentio exquiritur in omni salutatione, et omni ado-
et annulum et characterem Christi eura aspi. , ratione. Porro si me accusas, quod quasi Dominura
cient(>s, per eum illum qui in eo cruclfixus est, lignum adorera crucis, quare non calumniaris Jacob,
salutamus adoramus, et sicut piieri proprii \rA-
et qui adoravit su|)er sumniitatem virgoe Joseph [llcbr.
Iris cujusdam, qui peregre profectus est ad terapus XI)? Sed nianifestum est, quia non lignum videns
ah illis, nuilto erga eum affectu ex anima flagrantes, adoravit, sed per lignum virgoe, Joseph ;
quemad-
sive virgara ejus in domo videant, sive sedem, sive modum et nos per crucem Christum. impios Nam et
chlamydem, haec cum lacrymis deosculantes ample- homines qui vendiderunt sepulcrum. Abraham ado-
ctuntur, et non illa adorant, sed patrera desiderant ravit, el genu curvavit super terrara [Gcn. xxui) ;

et honorant : ita et nos omnes fldeles ut virgani sed non ut deos eos adoravit. Et rursus Jacob Pha-
Clu-isti, crucem adoramus ut sedem vero et cuhile,
; raoni benedixit impio et idololatr;c {Gen. xlvii), sed
ipsius sanctissiinum monuraentum ut domum, pr;e- ; non ut Deo illi benedixit. Et iterum Esau c;idens :

sepe et Bethlehem, et sancta ejus ca;tera taberna- ^ adoravit {Gen. xxxiii), sed non ul Deum. Vidisti
cula porro ut araicos, ejus apostolos et sanctos
: quot salutationes adoraliones deraonstravimus
et
martyres ;ic reliquos sanctos ejus: at vero ut civi- tihi non habentes reprehensionem
ex Scripturis, '?

t:ilem ejus colimus Sioii, ut


autem villam ejus ite- Et tu quidera conjugem tuara fortassis et ira|iudicain
runi Nazareth salutamus; atque ut divinum ejus la- ac vitiosara per singulos dies osculans non repre-
vacrum Jordanera amplectimur. Multa quippe et henderis, cura certe nusquam Deus tibi corporale
iiieffabili erga ipsum atrectionc ubi ascendit, velse- osculura mulieri offerre prasceperit. Quia vero me
dit, vel illuxit, vel tetigit, aut omnino obumhravit, vidisti iconara Domini nostri Jesu Christi, vel im-
colimus et adoramus ut locum Dei non locum, : maculat;e Jlatris ejus, vel alterius cujuspiam justi
iie([ue domuni, neque regionem, vel civitatera aut salutare, indignaris et mox hlasphemans salis, et
la|)ides honorantes, sed eum qui in illis conversatus nos idololatras appellas. Deinde non confunderis ?
cst, et illuxit, et in carne innotuit, atque ab errore dicraihi, nonhorrescis?non treniis? non erubescis,
libenivit, Christum videlicet Dominnm nostrura, et videns me in toto terrarum orbe templa idolorum
per Christum ea quse sunt Christi, (^assionera iii destruere, et teinpla martyruin ;edificare ? Si idola
;

293 ANvVSTASII BIBLIOTIIECARII -29(>

adorarem, cur martyres, qui destruxerunt idola. A iiiiii, arcx, vel rcliquiis, sed per ea Deo et ipso-
vel

adoraremus [honoro] ? Si ligna ul deos honoro ot rum cunctorum Creatori gloriam et salutationem
et

glorifico. (|uomiiilo honoroel iilorilicn marlyres, qui et cultum impendunt. llonor enim qui sanciis ejus
lignea simulacra deslruxerunt ! Si lapides ul deos impcnditur, ad eum recurrit;sicut e contra i|ui(lam
apostolos, qui contrivi-runt et iierdiderunl lignea imaglnes imperialcs demolicntes. principcm offen-
glorifico, quoinodo honoro et adoro martyres et derunt, el n in ipsam tabulam. Iinago igitur Dei est,
sisrna ? quomodo honoro et laudo, et templa erigo, qui ad imaginem Dei factus est homo, maximeque
et festivitalesceiebro tribus |)ueris, qui in Babylone quia eum Spiritus sanctus habitationemaccepil. Ergo
imaginem aurcam non adoraverunt (D<ih. u'\ ? Certe juste qui iniaginem Dei scrvorum hoMiprat ct adorat,
miilta cst iniiinorum ohduratio, vcre multa cst Ju- ctiam domum Spiritus sancti glorificat. Iitlmliitabo
da'orum ca'cilas. multa im|pictas. Injuriam palilur eiiiiii in ipsis, ini|uit, it innmluhiho {Lcvit. xxvi ;

ab eis veritas : Deus contumelias sustincl a llngua IlCor. vi). Confundantur Jud:ei, i|ui reges proprios
ingratorum Jud;eorum, Pcr reliiiuias marlyrum et et alienosadoraverunt, potius quam Chrislianos pro-
imagincs mulliities eiruganturda^monia: et hax in- nuntientidololatras. Xos autemChrislianiperomncm
juriis appclentes homines sordidi, subvertuntet il- civitateni et regioncm, et per omnem dicm et horam
hiilunl at(|ue dcrident. Quot, dic mihi, visilatinncs,
B contra idolaarmanuir, contra idoia psallimus, con-
emanationes [Gi-., obumbrationesi, scd et frcqucu- Ira idolascribimus, conlra idola ac diemones ora-
tcr sanguinum fluorcs ex iconis et reliquiis marty- mus. Et (|uomodo idololatras nos appellant Judici ?
rum facti sunt ? corde videntes non
et insensati Ubi enim nunc sunt exhibita idolis ab eis sacrificia
crcdunt, sed fabulasac dcliramcnta ha;c cxistimant oviumct boum Ubi nidores. ubi arxet
et filiorum?

vidcnlcs talitcr per singulos dics in toto pene terra- perfusiiines ? Porro nos
[prosioncs] sanguinum
rum orbe viros impioset iniquos, idolorum cultores Christiaiii nciiuc aram, ncque sacrificium (|ua!itcr
et honiicidas, et fornicalores, et hitrones subilo per vd (luld siiit, novimus. Et (|uidem pagani ab adul-
Christum et crucem ejus compungi, et ad agnitio- terishominibus et homicidis et pollutis templa no-
nem veritatis venire. et mundo toti renuntiare, at- minabant et idola, et illos deificabanl non autcm :

que omnem operarit virtutem. Dic milii, (lUfunodo prophetaruni, vel sanctorum marlyrum templum,
sumus idololalne, qui et ipsa ossa, et cinercm, ct vcl aram nominavcruiil. Sicut enim Israelit;e (|ui

pannos. et sanguinem, et lumulum martyrum idco B;ibyloiie fueruiil, h;ibcbant organa et citharas, et
adoramus et honoramus, (juia idolis non sacritica- alia qu;cdam. (luemadmodum et Babylonii ; et alia
runt ? Judicus dixit : Et quomodo per lotani Scri- quidem in gloriam Dei, alia vero
culturam da^mo- in

pturam priecipit Deus non adorari omnem creatu- G nuni ita et de imaginibus gentilium et Chrisliano-
:

ram ?Chrislianus dixil: Dic mihi, lerra et mnntcs, rum inleHigamus, quia illi (|uidem in servitntcm
cre;itur;i' Dci sunt ? Qui ait L'ti(|uc. t;iiiisti;iiius : diabiili, nosautem in gloriam ei memorationcm Dci.

dixit Quomodo ergo docet inquiens Exaltatc bo-


: : Verumtamen et mult;i iniracula Deus per lignum au-
minum Dcwii nostnim, ct adonite scabelliwi ^icdtim direfecit, lignum vit;e et liguuui seienti;c nominaiis
ejus, quonum sanctum est {Psal. xcviii)?Et iterum (Gen. ii) : et aliud virgultum nominans Sabec, in-
ipse dixit Cxlnm mihi sedes est, tena autcm sra-
: dulgentiam ponil. Deinde virga Pharaonem operuit.
bcllum pcdum mcorum [Isa. Lxvi)? Jud;eus dixit : mare scidit. a(|uam dulccm fccit, ser|icntem ex;illa-
Sed non ut deos. scd perh;ec eum qui fecit. adoras. vit,pctram diriipil, ;ii|uam prolulit, lignum gerini-
Christianus dixit : Fidelis sermo ,-
ergo scito, quod nans iii tabcrnaculo .\aron s;iccidotium confirm.nit
et ego per coelum, et terram, et mare, el ligna, et [Exod. xrv et seqq.). Sic ct Salomon ait : Bcncdirtum
lapides, et lipsana, et templa, el crucem. et per an- cst liijnum,pcr quod justitia fit (Sup. xiv), Sic et Eli-
gclos, ct homincs, atque peromiicm creatnram visi- s;eus ligno in Jordanem jacto (/V flc(/. yi), ferruin
liilcm et invisibilem. soli cunctnrum Coiiditori, Do- in lypum A(I;e (|uasi ex inferno rcduxit : sic pr;p-
minatori et Ci'(!;itori adorationcm ct cullur;im olfcro. cipit pueio suo pcrvirgam suscitare pucrum Suna-
Non enim creatura per scipsam faciorem adorat, D mitidis {IV Deus ergo, qui per tot ligiia
licij. w).
sed per me cceli enarrant gloriam Dei, et per me miiacul;i operatus est, non potest, dic mihi, mira
adorat Deum luna, et per me gloriflcant Dcum stel- faccre etiam per pretiosum lignnin saiicta; crucis ?
l;e, per nie a(|u;e, imbres, rores, ct omnis creatura Si iinpium est adonirc ossa, ([uomodo cnm oinni lio-
per me adorat et glorificat Dcuin {Psal. xviii). Kt norificciitia dctulcrunt ossa Josieph cx .Egyplo
(|ucmadino(Iuin rcgis cujusdam liciiigni, i|ui coro- {Gcn. L ; (|uomodo morluus homo ossa
E.cod xiii) ;'

nain variam et prctiosam sibi propria manu paravit, Elis;ei tangens surrexit {IV licj. xiii):' Porro si pcr
omnes qui germane adh;erent regi, salutant coro- ossa minicula opcratur Deus, pcrspicuum csl, quinl
uam ct honorant iion auruin cl margaritam liono-
: liossitetiam per imagincs, et pcr lapidcs, et pcr ali;i

r.inlcs, S(>d vcrliccm regis liiiiioniiilcs, et s:ipii'iitis- mulla. Nam et Abr;ili;im non iicrinisit scpdiri C(ir-

siiii;is manus cjus. (|u;c ciiriin;iiii slruxciunt : sic, piis S;ir;i- in miiiiiiinciilis alieuis, scd in prdprin
o lioiiio, Cliristiaiiiirum piipiili (iuiiti|Uiit ligiii;is cru- scpiilcro causa lioiinris {Gm. xxiii). Nain ct Jacnli
cis et icoii;irum salulaiit, non ipsis cultuniin ligiiis, lionorat per lapidem Deum, statuens et ungens eum
vcl lapidibus oircrunt, vd auro, vel corruptibili iina- iii lypiim Chrisli aiigularis lapidis {(Jc»!. xxviii). Et
; :

'idl INTIilU-ltliTATlU SVNUDl VII (JKNliltALIS. — ACTIO IV. 298

itcm acervuiii lapiihim iii I.aban nomiiiavit teslcm .\ randic. Qui eiiim hoiiorat marljrein, Dciim lionorat
{Gen. xxxi). nt Jesus Nave duodecim lapides statuit et qui matrem ejus adorat, ipsi honorilicentiam
in recordationem Dei {Jos. iv). Si enim esseiit tibi. exhibet. Etqui apostolum honorat, illum qui misit.
o.hi(l:ee, in templo tuo duo cherubim illi. <|ui obiiin- hononit. Utiiiain et tu Mosaicas iconas faceres, et
lii':il):int pio|iiti;itiiriiini, seiilpli, ot iillrasset (|U s- propheticas, al^iae per singulos dies in eis adorares
(Hiaiii pa^aniis iddldruin ciiltiir, et visis his ariiuisset Dominiim et Deum ipsorum, et non iniagiiiem au-
.ludivos i|uasi et ipsos adoranlessiiiiulacra, (|uid pu- ream Nabuchodonosor. \',l quoiiiodo non confunderis
tas haberes, dic mihi, respondere illi de duobus contra mecommotus, et elevatus super imiiijinibus,
cherubim fusilibus, et bobus, et palm s, etb^onibus, et cruci calumniam infereiis"?Si .\braham idololatram
qui er;int in teinplo sculpti ? Xihil liabcres utiiiue adoravil, et Moses.Iethro idololatram, ct.I;icob Pha-
verum ad einn dicenduni, nisi lioc: i|iiia non ut dens raoneni, et D.iniel NabuchoJonosor: si isti cum es-
habemus ea iii lempl se.l ad rei':ir(l;itioiiem Dei et
i, sent prophet;e ac justi, propter (|u;e(lam benelicia
jiloriam istos cherubim habemus in teraplo. Si ergo adoral):int eos super terrani idololatr;is exislentes,
h;cc ita se habent, (luomodo me super iconis accu- in me adorantem crucem et characteres san-
efferris
sas"?Sed dicis mihi, (juia Deus Moysi prscepit fa- ctorum, cx quibus dena millia bona a Deo per eos
cere in tem|)Io sculptilia iE.cnd. xxv) et ergo hoc ;
B pcrcipio Qui enim regem timuerit, non inhonorat
"?

(lico: Sed Salonion hincdirectus etiam plura in tem- filiuin ejus. Et qui Deum timet, honorat ulique, ct
plo conslruxit (/// Riij. vi). (|u;e neiiue ei Deus c.ilit, ac adorat ut Filiuin Dei Christuin Domiiiuin
pnecepit, iie(|uetabernaculum testimnnii h;ibuit, ne- nostrum, et ligurani crucis ejus, et characteres
que lemplum quod Ezechiel ex Deo contemplatus est sanctorum Quia ipsum decet gloria cum Patre
ejus.
{Ezcch. XL, XLi) et non est in hoc Salomon repre-
; .ac Spiritu sancto, nunc et semper, et in sa;cula
hensus in gloriam eniin Dei hujusmodi formas
: s;eculoruin. .\inen.
construxit, (|ucni.ulmodiim et nos. Habuisli aulein Constanlinus sanctissimus episcopus Constantix
lu, Jud;ee, etalia quacd;im in meinoriam et gloriain Cypri dixit: Hic qui lectus est pater, in una urbium
Dei, videlicet virgam Moysi, fabrefactas divinilus Cypri decore s:tcratissimo claruit, et multa praico-
tabulas, incorabustum rubum, aridam et irriguam nia, et festivos sermones ejushabemus, cum quibus
petram, manna gesUintem urnam, arcam, altare, est etiam sermo ejus in transligurationemSalvatoris
Dei nominis laminain, Deuiu manifestans ephod, uostri. Conscripsit aulem et Vilam sancli Joannis
Deo habitabile taberiiaculuin. Utinam et tu prius archiepiscopi Alexandri:e cognomento Eleenionis, id
eum, iiui est su-
ha;c .adorans vacasses, et iuvocans est misericordis, quinetsancti Symeonis siinplicis.
pef omnia Deus, et ipsum raemorasses per has pu- C et alia quKdara ; atque in omnibus sermonibus suis
sillas iconas et figuras, et non vitulum et rauscas orthodoxuscernitur. Floruit aute.m temporibus Mau-
haberes super tabulas a Deo patratas. Utinara san- ricii imperatoris.
ctum ac aureuin altare desiderasses et tu, et non Joannes Deo amabilis presbyter, et vicarius apo-
vaccas Samari;?. Utinam et virgam qu;B ge. minave- stolic;e sedis Orientis, dixit : Quia vero h;EC ita se
rat, et non Astartem, qu.-e desolavit civitatera tuain. habent ad gloriam pr.^edicti Patris, manifestum est.
Utinara divinitus irabrem dantem petrara salutavis- Vicarii quippe sanctissimi papoe attulerunt ejus
non Baal deum tuum. Sed ideo hscc omnia
ses, et librum sajict:e synodo ; et m;ixirae, quia latius de-
non adoras, prisce Israel, quia non dilexisti Deura monstravit sacrarum imaginu;n receptionem.
ex toto corde. Qui autem diligit amicum, aut impe- Item Joannes Deo amabilis [iresbyter et vicarius
ratorem, et pspcipue benefactorem suum, sive fi- apo.slolici throni Orientis, librum ostenden synodo,
lium ejus videat, sive virgam, sive sedem, sive dixit: Libruin istum, honorabiles patres, in regia
coronam, sive doraura, sive .servura, tenet, oscuU- urbe reperi apud doininura Procopium silentiarium:
tur, et honorat per ista bene merituin, et maxime et invento valde gavisus sum, quoniam exemplar
Deum. Cura ergo videris Christianos adorare cru- ejus habcmus in Orie;ite simillimum. a Docet autem
cem, scito quia cruciflxo Christo adorationem of- D in eo beatus Anastasius de diversa ;idoratione : et si
ferunt, et non ligno naturam ligni co.
Xara si jubetsancta synodus, legatur.
luissent, et profecto et arbores et nemoia ado- Sancta synodus dixit : Legatur.
rassent: sicuti et tu quondam, Israel, adorabas h:ec, Et accipiensStephanusreverendissimus monachus
dicens arbori et ligno: Tu esdeus meus, et tu me legit
genuisti {Jer. ii). At nos iterum non sic dicimus Sancti Ana.^tasii cpiscopi Theopoleos epistola ad
cruci,neque figuris sanctorum:Dii nostri estis; nim f/uemdam scholasticum, per quam respondit ei ad
enim sunt dii nostri, sed similitudinesct iraagines illatam sibi ab eo aporiam b cujus initium est.

Christi et sanctorum ejus, ad recordationem et ho- Si tantum interroganti sapientiam sapientia repu-
norem, et decorem ecclesiarum proposita; ac ado- tabitur. Et post aliqua : Et nemo otfendaiur adira-

In cod Jolyano. S. hic Anastasius Theupokos, id


'
peratori obiulcrit, meminit.
est( Aiitivrhi.c. fuil
episcopus ; cui S. pjpa Greyorius Ex eode;n codice
bfi inopia, confusio, dcfectio,
:

sx(,c amahiliicr scripsit, et intcr alia, quod librum snlutio, rixercntia, turbatio ct tcrror, iit priores osten-
suum de pastorali Rcgula interprctatus fucrit, cl im dunt interpretcs.
patrol. cxxlx:. iO
: : : :

299 ANAST.VSll BIBLIOTIII-CAIUI 3C0

tionis significalioiic. Adoramus enim hoininesctan- A Joanncs reverendissimus monaehus, presbyter el


tumenservimus illis. hoininum
gelos saiiclos, el iion vicarius Orientalium principiiin sacerdotuin dixit :

enim, inquil Moyses, Zicum luum udoniliis, it illi Osteiulit 1'atcr, quod absentc impcpatore im;igo cjus
soli sen-ies {Dcut. vi, ilutth. iv): et viilc ([uomodo honoratur alioqui inhonor;itur [Gr., nnii taincii
:

in eo quidem (|uod dixit, srn.iiV.':, pneposuit, soli eo pr;rsente inhonoratur]. Ila et nunc dominalorc
in eo vero cjuod ait, adoralis, ne(|uaquam ; itaque omnium Jesu Christo sensibiliter nobis absente
adorare quidem iiect : honoris quippe indicium est (invisibilis est enira carnis nostnc oculis, al vcro
adoratio ; scrvire aulcm ncquaiiuani : ergo nec orare. sicut Deus ubi(iucadesli, ergo hoiioraiida cjus iinago
ILvc quidcm (lioel aliquis iiitciiin ad primum. Sccum- est, (|ueinadmodum ct l'ater iiilcllcxit.

(liis aulcin multoruiii iquiiioiiibussiibjiciliir, iiondum Grcgorius rcverciidissiinus iniurichus cl liegume-


interioris percepta lcclionis peritia. nus monaslerii Ilormisdic, obtulil iibrum s;incti So-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Videamus phronii: quemaccipiens Stcph;inus revcrendissimus
de adorationc quid dicat Pater. monachus lcgit.

Sancta syiiodus dixit Diversilatem adorationis :


Sancti patris nostris Sophronii arehicpiscopi Hieroso-
ostendit. Uixit eiiim, quia Dominum Dcwn tuum lymorum laus in sanclos Cyrium ct Jounncm.
adorabis, ct ipsi soli scrvies. In hoc qu(Xl dixit, ser- B Alii (|uidem aliter sanctos honorificent, mullifaric
vies, posuit, solum : in adoratione vero, nusquam :
dona eorum divulgantes, et beiicficia multimode
porro pseudosyllogus hunc locam in suara acci-
ille pricdicantcs : alii (|uidcm lcmplorum excclsorum
pit ((uasi justiticationcm. Evidcns tamcn cst, (|uo(l ercctioiiiliiis, alil vero varinrum marinorum orii:i-
impie hoc assumpscrit. mcntis, alii autcin (le;iuratiirum musivorum compo-
Tarasius saiictissimiis patriarcha dixit : Scd viilc sitionibus: ali splendidis pictorum artificiis, et au-
qualiter sanctissimus [sa|)iciitissimuSj Pater id intcr- reis : aiii cliam argenteis monumentis : porro alii
pretetur. Quod autem in medio posuil, valdt; nos sericis cl bombyjinis [bambacinis] texturis : et ut
omncs et eos qui contentiosius adversantur, ad ima- scmc! absolutc dic;imus, omnc-s in honorcm marly-
^•iiium rcccplioncm ac ailoratioiie n dcducit. Ilonoris ruin sal:igaiil, ut unicui(|uo facultas etvoluiitas siip-
(juippc cst iiuliciiiin adoratio. Cniicli cri;o, qiii pcditat; cl inviccm in his vincere gcsti:iiit, circa
sacras im;i;.;iiics si^ iirolitciitur iionorarc, ct ador:i- siinctos uiiitum [Gc., suumj alTcctum demonslrantes
lienem recusant, convincentur a sancto 1'atre, quud et exhibentes, pro corruplibilibus quidem imraarce-
in hypocrisi hocdicant. Re enim vera qui adoratio- scibili;i, ct pro temiioralibus teriniiiuin iion habcntia
ncm non suscipiunt, quod est honoris indicium. pivcstoluntcs. Talibus ciiim suos amatores egrcgii
contrarium noscuiitiir faccrc, id cst inhoiiorarc. G recompensare consueverunt.
Lco saiicllssiMUis cpiscopus 1'liocia' dixit: Oppor- Ejc eadcni conscrijitionc ejusdcm Patris ac sanctorum
lununi cst jirophctice dicere: Converti^ti i^lanctum eorumdem miraculo [triccsimo scxto], cujus ini-
mcum in (/audium nnhi : conscidisti saccum meum, ct tlum est.

prxcinxisti me Ixtitia {Psalm. xxix). Converlerunt Alexandriam -Egyiiti et Libyic audio metropolim.
cnim divina^ Scriptune iiitcllcctus nostros ab omni Et post alia : Vcnicnlcs ergo ad tcmpliim (|uo(ld;im
iiiipicl:ile, ct rcplcvcrunt iios diviiia sciciitia ct di- pcrfcctiim, spccic quidcm tcrribile ct pr.cclaruin,
sciplina. alllluilinc vero ad crelum ipsiiin pcrlingciis : i|iiiiil

Constantinus sanctissimus cpiscopus Constaiili:c inaximam imaginem ct admirabilcm vidc-


iiitraiitcs

Cypri libruin tradidit sancti .Vnastasii episcopi Theo- bamus, in medio quidemDominum Cliristum pictum
polcos : (|ucm susceptum Stcphanus diaconns et coloribus habentcm, Chrisii autem .M;itrem et Do-
notarius lcgit minam noslram Dei gciiitriccm el sempcr \irgincm
Sancti patris nostri Anastasii ad Si/meon episcopum Mariain sinistrorsuin, ct dcxtrorsum Jo;inncm Bapti-
Bostrx, sermo de sabhato, cujus initium cst stam ct priccursorcm ejusdcm .Salvatoris, ([ui c\
Si patres oportet, secundum quod dictuni est, et utero eum exsultationibus pr;ciiuiitiavit [Luc. 1]

siculi ipse fateris, interrogare, necnon et scniores. D (nam et loquens cum


non audiebaturl.
essct iiitus,

Kt post pauca:Sicut ciiiin dum dlligitur [Gr., abest' et quidam ex apostolorum et prophctarum glorioso

iinpcr;itor, imago cjiis pro ipso ;idoralur : ciim vero chorii, et marlyrum cictu cum quibus cl adcr;iiit
:

j;im pncsciis fucrit, siipcrlluum cstdcserlo primilivo ipsi (^yrus ct Jo;iiiiics martyrcs, (jui ante im;igiiiciii

adorare imaginera. Ergo quia non [Gr., non tamen staiitcs,Domino procidebanl geiiua incurvantes, et
quial adoratur, eo quod pra;sto sit is propter qucm capita in pavimentum fcrentes, et pro jiivcnis medcla
adoratur, inhonorari eam oportet. Et post pauca ;
intcrccdciiles. Et post alia Et ad imagincm tcrtio:

Sicutciiim qiii cijiitiiincliam iiifcrt imagiiii impcr;i- vcniciitcs. pr;cmissis modis iitcbantur ct vcrbis. Et
loris picnain jusl;iiii pcrpclitur, ac si cidciii iinpcra- cuin hiiiM mult;i dcprccarc:itiir. ct dcorsum jaccntcs.
tori contumelias irrogasset; qicinHiuam iinago iiiliil Jubc, Domiiic -^Si jubcsi, tantuin clainareiit:Christus
aliud sit (|uam lignum et coiorcs ccnc coministi ct miscralus, ut revcr;i misericors, annuit : cl, Datcei,
tcmpcriiti : codem inodo qui ligurara aiiipiis inhono- per imaginem faclus est; ct de humo exsurgentcs
r.it in eumdem ipsiim , cujus ligur:i csl , refert niartyrcs, primo (|uidcm gr.ilias agcbantChrislo Dco
liijuriam. nostro, (|ui euruuidcin dcprccationcm exaudicrat
! ;

301 INTIiUrUinATIO SVNODI Vil G:;NliUAI,US. — ACITO IV. .i02

(leiniie gaiuloiitos et tripudiantes, ecce, aiunl, nobis A prium locnm suum. Apparet itaque rursus d;emoii
[aiunt nni)is; mrliii^ milii] (lonavit iiiatiani Dous. imhiso, ct dixit ci: Ouid est, m.ile scncx? non ju-
iiifjrcdere ita(|ue Alexandriam, el in mai;uo Tetra- rasti mihi, quod neinini (licercs? et(|uoinodo cunct.i

pylo jejunus dorini : el modico oiei de candela, qua; dixisti ei qui venit ad te? Dico libi, maligne senex,
snrsuni aiite iinaLjinem Salvatoris ardet, accepto in ut perjurus habes judicari iu die judicii. I!(>s|'.iiiiilit

anipulla parva, rnrsus jt>junus ad ista perveiiicns, ci inclusus, diccns: Quia [<ir., Ouud] jni:ivi quiilcm,

ctiam hiic pcdilnis unctis, diinum sanitalis li:ilii'l)is. jur;:vi: el (|ui:i pcrjnravi, scio. Veruiiil:tincii iniiiimc

Et post alia: ipse auteiu surfjciis post exstinclioiicm [dr., meuinj Itomiiiuiii et factoreiii iierjuravi: te

candelte sumit oleum, et ad sanctorum pervenit tem- autem non audio.


plum : ul)i sicut jussus fucrat, manus et pedes unxit Constantinus sanctissimus episcO|ius Constantia;
et continuo lani;norem deposuit, ct incolumilalcm Cypri dixit: Quemadmodum aure;i monilia, ita sunt
recepit. (leiferi l'atres nostri, concordantes in adonitionc
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Omiiia rc. sacraruin imaginum.
cipienda esse fatetur, ct piclorum ct rcliiin:irum Joannes revcrendissimus monachus, presbyter et
artium moiiument:i. ad decorem s;icrarum domo- vicarius Orientalium pontificum, dixit: Elaliudsi-
rum. B gnificat .serrao Patris nostri Sophronii, quia expcdit
Thomas revcrendissimus monachus, presliytcr ac ci ([ui juravit, magis perjurare, quam omniiio ser-
vicarius Orientalium princiiium sacerdotum, dixit: varc jusjurandura in destruclioncm vencrabilium
Wxc iinago, honorabiles Patres, Alcxandri:c in imaginum. IIoc autcra diciraus, quoniain quidam
Tetrapylo ^ stat usque nunc, et diversas inlirmitates hodie excHsant se propter juramentum.
curat. Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Quoniam
Sancta synodus dixit: Gloria Deo, qni etiam per sciebat bonitatem pci,qnia pcenitentessuscipit, ideo
sacras imagincs miracula perlicit disposuit transgredi irapium jur;imcntum. Et nunc
Eust:ithius reverendissimus monachus, iiresbyter qui inh;cresi ista juraverunt, si quidcmaliud pecca-
et abbas monasterii Maximini [Maximi], dixit:Et tuin noii fecerunt, nitionabilis eis est excusatio, et
ego, sancti Patres, librum fero ejusdem Patris, con- non habent quod dicant: nam si in alia peccata in-
scriptionis habentem Vitas multorum sanctorum vi- cidunt, dcbent Deura placare, et obsecrare de re-
rorum ; et sicut placuerit coetui vestro. missione illiciti juranienti.
Sancta synodus dixit: Legatur. Theodorus sanctissiraus episcopus Subritensium
Et accipiens Stephanus monachus legit. dixit: PrincepsapostoloruraPetrus negavit, sed;icla
C poenitentia receptus est {Matth. s.KVi).
Ejusdim Pairis nostri Sophmnii cx lihvo Pnito.
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Ilerodes
Dicebat abbas Tlieodorus .Eliota, quia quidain in- non perjuravit, sed periit. At vero Petrus negavit
clusus erat in monte Olivarnm, vakle certator. Im- cnm juramento deinde foras egressus et lacrymatus,
:

pugnabat autem eum d;cmon fornicationis. Quadam salvus factus est. Oinne quippe peccatum benignu.i
ergo die cum immineret ei veheraenter, crjepit senex Deus ignoscit, si ex tota aniiua quis poenitentiam
lamentari, et dicere daemonio Usquequo non parcis : gesserit.
niihi? recede jam a me, consenuisti mihi. Apparet Sancta synodus dixit: Etiam, Domine; sic nos
ei doemon visibiliter, dicens Jura raihi, quod nemini
: sancta Scriptura docet.
dicas, quod dicturus sum tibi; et ultra te noii im- Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Primus
pugnabo. Etjuravitei senex, quod per eum qni in theologias princeps, sanctus videlicet Joannesait:
altissimis habitat, neminidicam, qusmihi dixeris- Nos, filioli, si dixerimus, quia pcccutum non hahcrnus,
Tunc dicit ei daemon Ne adores hanc iraaginem, et
: 7ne7idaces sumus (I Joan. i). Si ergo rogaverimus
te non impugnabo. Habebat autem iraago
araplius Deum pro peccatis nostris, propitius nobis sit, et
effigiem dorainam nostram sanctam Mariam Dei diinittit delicta nostra.
genitricein, portantera Dorainum nostruni jesum D Xicephorus sanctissimus episcopus Dyrrachii
Christum. Dicit inclusus dsinoni Sine ut mecum ; dixit: Pavore niultodetineinur,Domine, quia plurima
tractem. In crastinum autem nuntiat hoc abbati raala egimus, et compendiosam poenitentiam et con-
Theodoro -EliotK, qui tunc habitabat in laura Pha- fessionem precaraur.
rorum. Et venit, cui omnia indicavit. At vero senex Leosanctissimusepiscopus Phociasdixit Scriptum :

dicit incluso : Sic, abba, illusus es, ut dsinoni jura- est, quiajuramentumraendax nediligatis(Z'(c/(.viii):
res"? Verumtamen bene fecisti hoc dicere. Expcdit et hujus rei gratia inendax juramentuni nostrum
autem tibi potius, ut non diraittas in civitate ista lu- parvipenditur, tanquam nullam fortitudinem ha-
quod non introeas, quam ut recuses ado-
paiiar, in bens.
rare Dominum
et Deura nostrum Jesum Christura Joannes Deo amabilis presbytcr et vicarius Orien-
cum propria matre sua in imagine. Confirmato ergo talinm pontificumdixit: Si jubetis nunc, qu;erantur
60, et confortalo multis serinonibus, abiit in pro- illa qu;e de juramento suut.

a Addit Anastasius aut quis ulius in ms. Jolyano: Est xdilicium quatuor vartes corr. ;irbitror, poiias.
: :

303 ANASTASII BIBLIOTHECAIUI 30i


Tarasius sanclissimus patriarcha dixit : Jam qu;p A viro ingerebat labores. Qui consolatus esl mulierem
ad id pertlni-iit. diiia suat. Si (|nid autein amplius suam, multum habens sinctorum experimentum.
est, in alia cxaminatioiie rei|iiiralur. Nunc autoin rorro oblitus, (|uia secunduin consuctudinem su;im
exsequamur.
proposil;i eos secum deferret, dicebat ei : Quiil libi f;)ciam '!

Theodosius Deo amabilis diacunus et iiotarius hospes sum. Si enim in civitate mea essem, suraerera
legit cerotem dominorum meorum Cosma; et Damiani,
Ex miraculis sanctorum Cosmm et Damiani. ctstatim dolores tui (|uii'scerent, et infirmitas cura-
retur. Qu;e cum essct fidflis, ad sanclurum celerem
Alius quidam vir clemens valde, fistulam habens
sanitatem [Gr.. sanationem] admiral;i oravit, <|uo
in femore, el muitis usus medicainentis, ila ut sese
diijna fieret post reversionem suam in gloriosa eo-
etiam gladiis medicorum traderet, perannoscirciter
rum et famosa domo adorationem ipsorum adire.
quindecim miseriis alHlctus est in passione, a qua
Nam et ex solo auditu compuncta prx amorc quem
superatus amplius crevit languor, quadrati oris ef-
circa sanctos habebal, conticuit; somn »i|ue detenta
fectus, et superjacente rheumate fatigatus ireifuen- :
postera nocte aspicit mai;nos hos et tcrribiles medi-
ter etiam immisso corpori potu inde pioduente
cos et famulos Christi Cosniam et D.iinianum sche-
[Gr.,amp.auxitlani;uorem,q.o. effectumet rheuma g „,ate quo erant depicti, stantes ad stratum saum,et
quod inerat, emittentcm], medicisque dicentibusi
dicentes sibi Quid habes quid cerlas (luid tribu-
: "?
'!

quod languor ita duminaretur ei, ut non posset ma-


lationes infers viro tuo ? hic sumus vobiscum, nihil
nus horainis inveniri, quie passioni auxiliaretur.
tibi curae sit. Quibusad eam dictis recesserunt. illa
Postposuit [Gr., Desperavit] ergosc vir, et accepit a
vero evigilans intcrrogabat conjugem suum, scisci-
multis consilium, ut ad sanctorum Dei famulorum
tari ab eo volens liabitus gloriosissimorum sincto-
Cosms et Damiani saiictilicatam pergerei domum. rum Cosin:e etDamiani, vcl qualiter pingerentur, et
Et cum hoc facere voluisset(multas enim habet vo-
iii quo ordine ipsorum ad infirmitates fieret exhibi-
luntates [Gr., multa consilia] necessitas) videt san-
tio. Cumque maritusei habituiu indicasset, eleorum
ctos in somnis dicentes sibi : Veni ad nos, el sana-
schemata [charisraatal eiiarrasset, illa eidera con.
beris. Fiducia ergo accepta per exhortationem
jugi suo eorum formis expositis, et c;etera (iuoi|ue
sanctorum, pervenit ad gloriosam eorum do.num ; et
sibi a saiictis in visu dicta narravit. C;eterum el vir
per singulos dies non cessavit obsecrare, ut libeia-
in lecordationem ex narratione veniens, quod ha-
retur a p;issione. Porro cum permansissct anno, et
l)eret sub axilla sua sanctorum in iraagine parva
nullam visitatioscm fuissetadeptus, in fine egressus
elfigiem, eductam protinus uxori monstravit. At illa
liminare, quod appositum eratdomui sanctorum, et c cum vidisset, eara adoravit, et cognovit, quod verc
intuens in imaginem Salvatoris, quae posita erat in
secuin ibidem degerent sancti secunduni vocem
dexteriori porticu (picta vero eratin ea tam sancta
ipsorum [Gr. udd. et statim liberata est femina
Maria Dei Genitrix, ([uam sancti famuli Christi
raorbo].
Cosmas et Damianus, et quidam ex magnis viris,
Joannes reverendissimus presbyter, et monachus,
Leontius nomine) deprecUioniljus factis prolixis,
ac vicariusOriciit;iliuiii pnnlificum, dixit : Ostensura
flevit per multashoras amare; atque obsecratis san-
))lane nobis est, (|uia ci per imagincsapparent sancti
ctis,abiit in locumcubiculi sui. Et aspicit per noctem
iniracula facientes. Per iinaginem enira inanifesti
venientes ad se famulos Cliristi Cosmam cl D;imi;i-
sunt raulieri, sanantes eam.
num, mediam habentes gratia pleiiam Virginem, et
.ManzositnctissimusepiscopusPracanensium dixll
dicentem sibi [Gr., ipsis]:Ecce iste esl, ;idjuvalc
Postquam reccssi anno prieterito a regia urbe, et
eum velociter.
veni ad servilem civitatera vestram, in (|ua dcgo, in-
Itcm ipse leijit ex cisdcm miraculis. De uxore ConsUin- firraitatem inciirri s;evissiraara, it;i ut propinquos
tini Laodiccnsis. facicndum testamenlum. Et in his
colligerera ad
Contigit quemdam virum fidelissimum, (|ui in languore compriinente, attuli augustissimani imagi-
militia exercebatur, nomine Constantinum, (|ui glo- D nem Salvatoris nostri Jesu Christi, etdixi : Doinine,

riosorum s;inctorum C()sm;c et Damiani p;itrociniu:n qui das giMliain sanclis tuis, visit;i ine. Et niox ui

sedulus implorabat, profi^ctum fuisseali b;ic ain;ibili posui earadein coleii(l;ira im.igincra iii mciiibruiii

Christo regia civitatc, causa iiijunct;e sibi militi;r. quod patiebatiir, coiifcslim expulsus est languor. et

Qui in unaquaque peregrinatione sua, in fidedefere. restitutus sum sanus.


batefligiemsaiictorum iii parva imagine ad pro|irium Exsurgens autem Theodorus sanctissimus episco-
muniinentum. Cum autcin pcrveuisset ad Laodicen- pus Seleucia; dixit: Et nobis iniiotuit hoc juxUi ;

sium civitatem, (|u;c cognomin;ita est Trimctria nos enim est.

[Gr., Trimitaria, scu Trimitania, nL, Triinclaria], Ucin Tbeod()rus[G/-. , Theodosius]diaconus et nio-

ibiqucmoratusessetoccasionecommissisibi pr;Bcepti nachus, et vasorum custos venerabilium patriarcha-


aliquo tempore, nuptias legitimas assecutus est. lium oratorioruiu, legit:

Paucis vero diebus transactis, uxonju* huic fueral


£.r risdcm miraculis, ilc iiiulicrc tortioncm habcnic.
nnpta iiirirmat.i iii iiKixilla sua sinislra, et ;ipostema
faciens, acadoloribusacriter agiUita, non mediocres Bene sapientissimus Paulus, colunina et magister
: :: : :

303 INTFRPHKTATIO SVNOni VII CKXKRAI.IS. .\CTIO I\-. m


l';cclcsia', (|;im;it, (|iiia spcs ikhi ciiiirnnilit, cI, i|iija A .S:iiicI;i syiliidus ili\il : \-.\ npdilrJMt iljns, Do-
cli;irit;is Dci dilViisa cst iii (•.(irililnis iKistris (Ihnii. v). miiic, lc; i : ;i(l iililil.ilciii cniin (iiiiniiiin iiiFstiuiii ,il-

Il;iii(' spcin piissidcns iin;i liilclis imilicr, ct a s;rvi.s lali sunt


inlirinilatiliiis criU;i divcrsn iiiimIii pcr L;loriosos saii- 1'ctriis, rcvcrciidissimus lcctoi ;ic iiolarius vciic-
ctos Cosniam ct Dainiaiuini, siiu! obiivionc cum gr;i- rabilis p;itriarcliii, legit
liarum actione faciebat crga illos memoriam, cre-
Sancli Atlianti^ii c.v xcrinonc qttarto contra Ariunos,
brins ad h;inc mirabilem eonim donuim acccdcns,
ciijiis initium est
et debitnm lionoris eis p(>rsolvciis : ct ut coinpcndio
dicani, pcr sini;iilos dics, in;ij,'iios ct admirabilcs Ari;ini, ut apparet, scmel judic;iverunt prtevari-
sanctos (;osm;tin ct nanii;iiuiin li;il)cns in mente n^in (Mtorcs licri. I';t post ;ili;i: lloc, et ;i p;ir;idigmate
satiabatur, sed in omni domus suk hos de-
paricte imaginis imperatoris attcntius (|uis considerare po-
pingebat, insatiabilis cx visione eorum cxistens. tcrit. Iii iinaginc (|uippe im|)eratoris spccies ct forma
Unde et ex cminente amore suo hoc agcbat [G;-., est : in imperatore vero eadem iiuiE in iniagine spe-
p£;it] : ct neino s:ispicclnr lioc, o ridclcs [Gr.. incre- cies est, l';irilis aulem est iii ini;igire imperatoris
(liliilc] : sine ;icciisali(iiic (|iiippe snpcr utilitate ani- siiiiilitudo : it;i ut ([ui vidcat im;igiiiein, in ea im-
m.T ubi(|ue (|uoi non creditur [Gr.. accusatione B pcratorem ceriiat; et rursus qui viderit imperato-
(piippc digna s. u. a u. incredulitas]. judi- rem, cognoscat (juod hic sit, qui in im;igine est. De
caiiir. Ilanc contifit intcrioribus doloribus ac eo vero, quia non mutetur similitudo, volenti prae
inccssabilibus iiilirm;itam in pro|iria doino com- imagine [Gr., ct ms. Jol. post imaginem] videre

|irimi, viilntarii|iie in lecto indcsincntiMn habcn- imperatorem, imago dixerit: Ego et imperator
tem dolorem et nec uiia dilatio cruciatuum erat in
; unuiii sumus. Ego enim in illo sum, et ille in me.
ea. Taliteraulem accidente, solam contigit hanc ad Et qnod aspicis in me, id et in illo vides: et quod
modicum inveniri. Cum autem vidisset se pericli- intuitus est in illo, hoc vides in me. Qui ergo adorat
tanlem, tracta descenditde strato, et appropinquans imaginem, in ipsa adorat imperatorem. Illius enim
loco, in quo iii pariete eraiil dcpicti sapientissim' fornia et species est imago.
sancli isti, fide sua pro baculo utciis, et erigens se- Tarasius sanctissimus patriarclia dixit: Ipsa re-
metipsam, ungulisquc manuuin suarum radens ex rum natura docet, quia imaginis honorad principale
unctione [id cst, linimento], ac mittens in aquam, refertur : similiter autem et inhonorantia. Pater au-
bibit temperatum: et continua sana facta est, do- tem nunc in exemplum sumpsit qu;e lecta sunt.
loribus qui erant in illa, cessantibus sanctorura ad Epiphanius Deo amabilis diaconus ecclcsiie Ca-
ventn. Qu;e postquam sana facta est, venit in hanc C tame, et locum retinens Thomae reverendissimi epi-
m;ignam domuni, gratias agens Domino Dco, qui scopi Sardiniie, dixit; Paradigmata in manifestis
dedit tanta charisraata sanctis suis et narravit om- : accipiuntur, quemadmodum et deiloquus Pater iin-
nibus curationem quai sibi facta fuerat per sanctos peratoris imaginem.
in hujusmodi habitu. Niceta reverendissimus diaconus ct notarius
Symeon, reverendissimus raonachus et hegume- legit
nus regionis, tradidit librum; (|ueni suscipiens Xi-
Sancti Basilii dc trigiiita capitulis ad Ainphilochiuin
ceta Deo amabilis diaconus ct notarius venerabilis scriptis de sancto Spiritu, capitulo decimo septimo.
patriarchici secreti, legit:
Quia rex dicitur et regis imago, et non sunt duo
Sancti Patris nostri Joannis Chrysostomi sermo in
lavationcin quintxfcrix.
rcges. Nam
imperium scinditur, neque gloria
nciiue
dividitur. Sicqueenim nrincipatus noster, qui nobis
Omnia facta sunt propter gloriam Dei et usum
iinperat, et potestas una est, et [Gr. add. ita et
nostrum. Xubcs ad irabrium ministeriura, terra ad
laus quiE a nobis datur, una est etj non multae, eo
Irucluum abundantiam, raare ad mercatorum co-
quod imaginis honor ad primitivum transeat.
piam. Omnia tibi ministrant. iiiio autem imagini
|-j Joannes reverondissimus prcsliyter et locum reti-
Dei. Nara quaiido imperialescharactcres etiraagiiies
nens Orientalium summorum sacerdotum, dixit : Li-
introducuntur, obviam veniunt princi-
in civiuitcin
brum hunc quein pr;e manibus habemus, nobiscum
pes et vulgns cum laudatione, non tabulam hono-
detulimusab Oriente, et poscimus recitari.
rantcs, nei|ue jierfusara cera picturam, sed characte-
Constantinus reverendissimus diaconus et nota-
rem imperatoris : sic creatura non terrenum habi-
rius legit
tum, sed ccjclestem figuram veneratur.
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Libri qui Sancti Basilii sermone contri Sabetlianos, et Arianos,
et Ariomxos, ^id est dissimiles, cujiis initium cst:
lecti siint, de templo sanctorum Anargyron sunt, •»

quod est in divinitus conservanda regia urbe. Porro Impugnat Judaismus paganisraum, et uterque
indesunt, detulerunt eosad nos, et ad-
clcrici, ([ui Christianismum. Et post alia Sed veritatis ratio :

juraverunt nos, ut legeremus illos in sancta sy- utriraque adversantia refugit. LTii enim unus est
nodo. princip;ituf [Gc, unum principium], et unum quod
^Anast. in cod. Jolyano: SS. Cosmas et Damia- pecunin medicabantur.
nus jure Anaryyri dicuntur, ijui absqtic argento sive 'jIlocglossema abest a cod. Jolyano.
: : : : :

307 ANASTASII BIBLIOTHECARII 30S

ex eo est, et uniim quidem est principale, una vero A Gregnrius Deo amabilis diafnnus sanetissimorum
est imago. unitatis ratio non cnrrumpitur; pro eo et laudabilissimorum apostolorum legit
quod genitus ex Palre Fiiius existat. et naturaliter
Theodorrti episcopi Cypri dc vita Symco7iis Stylita',
in se Patrem fifturet. Ut imago quiilem est, incom- cujtis initium cst
mutiibilitatem habet: ut autem i,'enimen, substan-
Symeon, qui valde magnum
erat miraculum or-
tiam unam salvat. Nequeenim qui in foro impera-
bis. Et post alia enim hunc virum in maxi-
: .\iunt
toria; imagini intendit, et imperatorem dicit eum
ma Roma famosissimum fuisse, ut in omnibus erga-
qui in Uibula est, duos imperatores conlitetur, ima-
steriorum foribus iconas ipsi breves erigerent, cu-
pinem scilicet, et cujus est iniatro. Neque si osten-
stodiam quamdam sibi ex hoc et munimen acqui-
dens Uibulam pictam, dixerit, hic est imperator,
rentes.
privavit principale imperatoris appcllatione, cum .loseph, reverendissimus monachus et hegumenus
magis illi honorem stabiliat per hujus confessio-
monasterii Heracliie, dixit Et ego peccator librum
:

nem.
fero continentem vitam sancli Symeonis Mirabilis
Joannes reverendissimus presbyter, monachus et
Montis, et ut jubetis.
vicarius Orientalium pontificum, dixil: Pseudosyl-
Sancta synodus dixit : Legatur.
logum illud susurravil, quia qui adorat imaginem, B Et accipiens Cosmas Deo amabilis diaconus etcu-
dividit Christum in duo: et qui videt imagines, et
buclesius legit
dicit vel superscribit, quia hic est Christus, dividit
Christum : quod slultissimum est. Deifer enim Ba- Ex Vita sancti PatrU nostri Symeonis Mirahilit
silius, utpoteluminare el magistcrexistens Ecclesise Montis, capitulum ccntesimum decimum octavum.
Tic fcmina qux Rhosopoli sterili.t crat, valido (te-
Dei, et Spiritu sanctodivina initiatns, ait, quia ima-
monio pressa : qux sann ct fceunda facta, imagi-
ginis honor ad primitivum pertransit: et qui ima- ncm justi imposuit domi susc, quse maqnifice mira-
gini imperatnris intendit, videt in ca imperatorem'? cula operabatur.
qui autem adorat eam, non duos imperatores ado-
Mulier quredam erat Rhosopoli Cilicia!, Theotecna
rat vel videt, sed unum imperatorem. Dixit namque
cum viro annis vitinti, et
dicta. mnv habitaverat
Pater lucide, quia imperator dicitur et imperatoris
Clium non habuil. Contigit autem eim etiam a dje-
imago, non duo imperatores. Itaque qui adorat
et
monio a pueritia vexari, et mander.; linguam. Vir
imaginem, et diclt, ([uia liic est ChristusFilius Dei, autem ejus ultra non valens sutfer.-e tribulationis

non |)eccat. .Manitestum autem est, quia Christus est


ejus augustiam, dimisit illam a d imo sua, et per
verus Dei Filius, et Patri confessor in coelis, etcum quatuor annos cum nulla est femiii i sociatus. Illa
proprio cor|)oresuo imaginem quis de co-
: sed per C vero invento comitalu coiifugit ad juslum. Cum au-
loribus facta patet, adoratur impcrium ejus, et glo-
tem vidisset eum dicmon, statim freniuit, et torque-
rificatur, ct iii memoriam vcnimus ipsius pra;sentia!,
baturcoram eo, videnscum muliere spiritualemejus
qua in terra conversatus est. Unde et hic Pater imaginem, dicentem humana voce Separabo te ab :

ostendit non duas adorationes, sed unam esse et


ea, maligne et immunde spiritus, et revertetur ad
imaginis et principalis, cujus imagn est. virum suum, et efficictur illi aiino sequenti puer. Et
Pctrus ct Pctrus Deo amabiles presbyteri ac vi-
ejulavit da^monium fernciter conturbatum violen- :

carii Adriani papae senioris Rom;e, attulerunt li-


tia adversus me non est tuum matrimonii solutio-
!

brum : quem accipiens Demetrius Deo amabilis dia-


nes efTicere; utquid autem et filium eis das, cum a
conus, et vasorum custos sanctissima; magnae eccle-
mefilium minime fecerit? quid mali feci tibi ? vel
siae, legit pcccavi in conspectu tuo, quia separas me a
(iuid

Sancti Patris nostri Basilii cx cpistola ad Julianum mulicie mea? si scrvum me comparasses, dares me
transgrcssoron. forsitan et in servitium hominibus. .\t vcro Symeon
Secundum immaculalam fidem (^hristianorum, ail: Ouia nialus servus es, recognosce teipsum, ma-
quam divinitus sumus sortiti, confiteor et polliceor ^. ligne.etccurre inflamraa ignisarsurus;et feraquam,
credere unum Deum Patrem omnipolentcm,
in et collige ligna. Et statim veluti ventus cursim et
Deum Deum Filium, Deuin Spiiituin san-
Patrem, vehcmenter incendcns d.Tmon, et tnllens in niuliere

ctum unum Deum tria adoro et glorifico. Confiteor


: amphorama(|u;eminal):itur : el impletam illam,elcol-
aulem incarnalam Filii dispensationem, et Dei ge- lectadcsilvaligna attiilit uliihins el dicens: V;e mihi,
nilricem Mariam, quaj illum secundum
sanctam voimihi maloservoetinventorimalorum;quid passus
carnem peperit. Suscipio autem et sanctos aposto- sum? Nam a muliere mea scparat me sanctus Sy-
los, prophetas el inartyres: et ad supplicationem, meon ; et quid faciam infelix, nescio. Ilis autem di-

qu;e est ad Deum. hos iiivoco ; ut per eos, id est ctiscoram iiopubi qui cniivcnerat, postquam adim-
interventionem coruai, propilius mihi sit misericors plevit miiiislerium i|und sibi fuer;it imperatum, cla-

Deus, et culparum mihi rcdemptio fiat, et detur. mavit altisone loquens; et aspiciens contra se
Unde et characteres imaginum corum honoro et veniens fulgur ignis, currebat iu muliere per circui-
adoro, prpecipue cum hoc traditum a sanctis apo- tum status ejus, plurimiim et dolenter crueiatus; et
slolis, etnon prohibilum sil: i|uiii et in oinnii)us t^ilitcr protinus exiit: et miilierc pristino ordiiii

ecelesiis nostris ostendatur depictum. reslituta,dimisite;)mSyineonsaiiam, dicensad illam


:

309 INTKUlMii:T.\TI(1 SVNODl VII C.KNiafAI.IS. — ACrid 1\ :iio

Vadc, iniilicr, in (lomiiin liiani, ci cnhahitu ciiin virn A ad hoc :clciim cxlcndissci ct ipsc maniis, nt cjicc-
tuo. Kccc cnimdircxit nonrmiis corcjns, nl rccipiat rct imapincm, similitcrct i|)se corrnit supcr tcri^im.

le cnm frandio niajjno qnod ct lactnin csl. (',nin(|nc


: Timor tnnc vcnit inagnns si.pcr omncs (|ui (ircnin-
illa rcvcrsa fnissct. statini rcctnin factuin cst cor st;il);iiit fidclcs, (|ui cl pcrcnlsi snpcr ("ccit;ilc ct ;iu-

viri sni ad (lili^iMidnin cam ; ct ingrcssus cst ad il- (l;ici;i iulidclium, ctuon s;iuctoruni virorum illoruiii,

lam, ct coiifcstim coiutcpit in ntero : ct complcio adorata cnm orationc iin;i5,'inc, rccedch;iut.
anno, tnlcrnnt puerum ad scrvum Dei. laudantcs ct Coiistantinus sanctissiinns episcopus Constantiic
glorilicantcs Deum. Cnm autem complessent oratio- Cypri dixit: lla>c (|uidein, honorabiles Patres. de his
ncin suam, ct rcdiisscnt ad propriam domum, crcxit qii;c lcita sunt, andivimus, ct credimns. Ego autcm
mulicr ducta imai;iucm sancti in iatcririri doino
lidc hiimilis sigini (|u;i' f;ict;i scio. similia rcfcnim. Vir
sna:(|u;c opcralialur miracula, oliumhrata Spiriti i|iiid;im Cyprius in civitateConstanti;i miuaus jngiim
saucto, (|ui hahitahat iu s:incto:cl a (hcmouio vcxati suiiin, ct pcrgeus ad opus snum, iugrcssus esl
emundahantur iilic, ct cx variis passionihus iiilir- ad orandum in orationis domum Dei genitricis. lit

mati curahantur. In (luibus et nna mulier tluxum cum oraret, suspidens videt imaginem .sanct;e Dci
san^'uinis inccssaiiter jicr (juindecim annos passa, gcuitricis ex coloribus factain in pariete, etdicit:
iu lidc acccssit ad vidcudum iinairincm, ct contiuno B lloc quid facit hic .' Et accepto stimulo suo clTodit
IIlimis stctit. Dixit cuim iulra sc, ((nia si tanlum ocnlum imaginis dcxtrnm ex cxiens de templo, :

vidcro siniilitudiiuun (\jus, salva ero. [Gr. add. Vidcns piilsavit boves aculco. Cuniquc ruinperctur stimulus,
autcm, rjuod cxsiccatns esset fons sana;uinis sui, ad rediitfragmen stimuli in dextrum oculum hominis,
homincm Dei protinus accurrit, adorans coram co, et obcKcavit eum. Hunc ego vidi viruin, ct novi
laiKhins ct {AlnriruMns Dcnin, ;ic cnunlians miiMcu- lus-nm effectum. Alius homo in civitatc Citio, fcsti-
luin in se pcrpclritnui.] vit;itc sanctse Dci gcnitricis, die scilicct dccimo
quinto ineusis Augusti, ingrcssuscst in tcmplum, ut
Item legit nliinl riiintcnluin sancti Patris S;/meom's,,
adoruarct illud velis: et assumpto clavo, fixit eum
Accidit autcm in dichus illis qucmdam viruin fo- in pariete, in ipsa fronte imaginis sancti Petri. Cum

renscin urhis .\ntioclii;c dira pressur:i dclincri a ergo funein ligasset, et explicuisset velum, eadem
d;cinonio maligno, etangustari pcr aliquot tcini)ora, liora dolor apprchcndit eum in capite et fronte in-

it;i ut strangnlaretur ab ipso, constrictis spirauiini- tolcrabilis : cl duohus diehus solcmnitatis


m;iusit

bus suis. Hic ascendens ad sanctum, et consccutus jaccns, et cruciatus p.iticus. (Juo comperto cpisco-

remcdium intercessionibus ipsius, et factus tanquam pus Citii redarguit, et jussit pergere et educere cht-

nihil fuissetmali perpessus, et rediensad pro,)riam ^ ^um ex imagine. (lui pergens, et hoc gerens, cum
domum, pro gratiarum actione erexit illi imaginem educeret clavum, alleviatus cst dolor. Interrogctur
in pnhlico et clarissimo civitatis loco, super januas autem hinc et episcopus : adcst enim. Interrogatus

ergasterii sui. Yidentes autem eani quidam cx infl- ergo episcopns Citii, cum juramento Hrmavit lupc

delihus tam honorabiliter eum luminibus et velis coram synodo Ante biennium navig;v
sic se habere.

glorificari, repleti zelo, contnrbavcrunt similes suosi veruntviri [Citienses] induabus navibusincivitatem
inordinatos scilicet homines: ita ut convcnirct niul- Syri.-c, quse vocatur Gabala. Cum auteui essent Ga-

titudo, et cum tnmultu clamarct: ToUe a vivendo baUe secundum consuetudincm, taxati Agarenorum
qui hoc imago deponatur. Contigit autem
fecit, et desccuderunt ad niaritima ct vcnicntcs quidam co- :

per dispensationem Dei, ut vir non inveniretur tunc rum Gabalam. divertuut in qnoddam templiim civi-
in domo sua. Procurabant enim, ut in eum manus tatis. Porro unus ex Agareuis videiis imagincm iu

injicerent, aliisalia vociferantihus. Malitia enim eo- pariete de calculis, interrogavit quemdam Christia-
rum innlta et magiui erat in conspectu Dei vcliemen- iium ([ui aderat, quid prodcst Imago hKC?Ad quem
ter, et invidia immensa, et [Gr. . furiis iiicitati] opc Christianus ait, (juia hic (luidcm (jui cam honorant,
rantes ad hoc convenerant, tempus invenisse pu-^ prodest :his autem qui illam inhonorant, nocet. Et
._ .. !._._
tantes simultates excitandi, et
_. -._ _i. _. .. ._•__..._- 1. 1-'
sanctum injuriand Saracenus I7,..io
.::,i.>.i,.,i.,iit. om-»
Ecce ego,
.
:
in,intt effodiaM
inquit, plT, iil i-1 f.1 oculum pins
ocnliini ejus,

utpote illum qui crebro redarguerat malitiam fidei etvidebo quid raihi noceat. llsc dixit. et extendens
ct errorein eorum qui iu ipsis gentiliter convcrsa- contum suum, imagiuis oculum dextrum elTodit.
bantur. Cum ergo non possent ferre tantam iusa- Protinus ergo et suus dexter oculus in terram exsi-
militum ascenderc scalam, idcmque ignea est febre detentus. Hi autem
niain, prsccepernnt uni liit,

et ejicere imaginem. (jui ascendens, et extendens qui simul cum illo aderant, acute illuin ;i?grotasse
videntes, tulerunt, et ad civitatem ipsius reduxe-
manus ut faceret quod sibi praeceptum fuerat, mox
elisus est a sursum usque deorsum, c;idens in ter- runt. Ha-c nobis retulernnt viri qui remearunt ad
ram : ct facto maguo tumultu in turba, apposuerunt Cyprum, uumero triginta duo.
exardoscentes aliuin imponere. Sed et ille manus Theodorus sauctissiraus episcopusCatanse tradidit
suas cxtendcus, pari modo elisus cecidit super ter- Hbrum quem :iccipiens Grcgorius Deo amabilis
:

ram. QnoA factum timentes omnes, coeperunt signa- diitconus sanctissimorum et laudatissimorum aposto-
culum crucis sihi imponere. Porro infideles illi per lorum, legit

amplius insurgentes, adjecerunt tertium imponcrc


; : ::

3H ANASTASII BIBLIOTIIECARII ;ii2

Sancti Basilii di' scnnonc in brdtiwi Bdrldam. cujiis \ tasti in terra lua. Ecce enim mittes ne caelero virum
inititim cst tuu;n, el loi-abis cam in alriis ilonrjs tuae;ct non vide-
Prius quidem sanctorum m irtes. Et post alia bitvitatem rcgis magnam^ad quam nunc proficisceris:
Assurgite nuiic mihi, o ciarissimi aliiieticarum vir- elcxallabi.s,elponessimilitudinem, et fiel sanctifica-
lulum pictorcs, et militisabbreviatara imaf;inem ve- tiodomui tuae: et erit ut omnis (|uicunque habila-
slris magniflcj.le artibus: obscurins a me, qui co- verit in ea, benedictione benedic;itur : et ecce fuga
ronatus scriptum veslr;e sapientiu" fulgorate
est, fugiet, et alienatus eril spirilus, el ultr.i non ap-
coloribus. I1)0 in victoriarum martyris per v<is pi- propin(|uabit ei, eo qu()d Dominus prope sil, el in
ctura viclus piudebo taii vestriC fortitudinis hodie
: s;ecula gloria ejus. Amen. adduco cam
llis dictis,
vicloria superatus. Videbo manusad ignem subtilius ad patriarcham die sequenti qui sexla feria con-
a vobis depictum certamen. Videbo clariorem in ve- sueverat in Dei genilricis templo juxUi ingrcssum
stra depictum imagineluct:itorem. Plorcntda^mones, facto celebrare [Gr.. dum sexta foria de more in Dei
martyris factis fortibus et nunc perculsi combusla : genitri is propinquum tomplum esset iiigressurusj
illis manus et vincens oslendilur : et pingatur in et refero iiegotii circumslantiam, nunc quidem
l;ibula simililer et ipse agonolheta luctaminum Chri- valde juveniliter simul et rhetorice nunc autem ,

stus, cui est gloria in s;ecula sajculorum. .Vmcn. B submisse ac dolenter et gaudebam suadere spe-
: ,

Constantinus Deo amabilis diaconus et notarius rans pariter et laudari, eo quod ita pias assererem
legit. propositiones. Adliuc autem iiiihi mcesto et docenti,
" Photini Deo amabilis presbyteri et defensoris quoniam [Gr., Adhuc autcm mihi docenti, et cum
sanctissimx magme Ecclesise Constantinopoleos. liliertate dicenti, (j.] eremita, o domine, dixit a Deo

motus, quod merito vos, domine, expulsurus sis


De Tita sanctx mcmoriw Joannis Jcjunatofis, qui
cjusdcm urhis.
interdicit sermonem meum, et furore fervens : etiam,
fuit episcopus
domine, etiam, domiiie, vocem extollens eremita
Adhuc nec hoc lateat miraculum, nec indulgcamus clamabat; etiam, utcgodominus ejiciam da>monem ;

egregio Patri hoc dudum maxime celare accleranti. utdicam, tibi dico immundo, exi a figmento, et vade
Kam nox quidem erat, et deambulamus cum veloci- huc atquc illuc. ct ad invisibilc : talia jubes ut gar-
tale multa, utpote in terram ultra positam Mauricium riam homo sordidus et peccator : mira ope-
si estis

iniperatorem adituri Mauricium, qui duduni qui-


: rantes, meum ejicite spiritum. Orationum eges mul-
dem justissimus el niitissimus fuit, nunc aulem et tarum, frater Photine. pcr orationes sanctorum. Sic
martyr; hoc enim prufundissimus ei draci» ct ty- pr.Tter spem inhonoratus, recedebam erubescens:
rannus etiam nolendo donavit. Cum ergo festine C et silentcr cffugicns, elferebar retrorsum, el for-
ambularemus, malier qua-dam speciosa valdc, tam tuito, et in obviantes quasi crapulatus incidebam;
veste, quam vultu et anima, qu;e dives admodum et apprehendo vix quamdam sicelli extremilatem :

fuerat, sed non putabatur propler calamitatem qua; etfurorcco;i)motus(plurimum nainque tristitis ja;n
inerat ei, procul appariiit mihi mista cum multilu- in furorem efferebatur co quod non invenerim
,

dinefratruin nustrorum pauperum, qua; persccutii)- gratiam in conspectu sumini saccrdotis Dei magni)
nem ab his [Gr.. rejecta ab his] passa, qui super multa silentio in memetipso rcput;ibara [Gr., con-
isto erant or(lin;ili, nequaquam recedebat, sed eum quarcbar], elquod non esset ab isto quidquam boni
lacrymis, licet verecundata propter naturam, ncces- ulli ovium sperandum, pastore videlicet nobis ad
sitatistamen causa impudenter iaferebat m.ilestiam. hipi naturam pervcniciite. In liis ergo cum essem
Ilisvisisordinem in ijuo fueram deputitus, reliiU[uo, hifsitans, milii consilium fit. V.t mittens domum ex
etapprehendo muliercm, et (|ui:ln;im vellet, interro- sequentibus qucmdara, defero diirain;r iinaginem ex
gabam. At illa Virum, inquit, habeo et d;emonium
: his qu;c illic posita; crant, satis oppido speciosain :

habet:et tcrtius annus est iste, ex quo denis mil- et adornans valde bene, et ut erat possibile ad evi-
libus, ut ita dicam, venerabilibus lociset religiosis dentius apparendum ct reputandum, quia oportebat
liominibus liunc miserum obluli, et nihil iiblinere D a maximo iiatre, utpote jam inclinato, accipere
amplius valui. Ad cxtremum cgo nunc ab eremo imaginem Gr.. quia a maximo patre ut. i. inc. ac-
veni. Nam ille ipse, ([ui in ea pr;e omnibus feresan- ceptam liabcrem iniaginem], tenui lianc, et dedi
clis miracula facienlibus. in patrandis miraculis le- mulieri ; orareque pro nobis, et patriarch;p gratias
stimoniura habebat [habet], ad curationem cxhor- multas confitcri, atquc abirc cum gaudio jubebain.
tans [Gr.. ad curationem et ipse nihil proficiens] : .\t illa liberabatur modicum [Gr., propeniodum] et

Vade, in(|uit, ad Joannem patri;ircham magnum, cxsultans.et non babens (|uod faceret [Gr.. fiereti.

indcque fcres cum beiiedictione suinmi sacerdotis Inde et crat utriusquc quasi dimidium gaudiuin.
Dei omnipotentis imaginem Virgiais matris Dei et ; Nam ego quidcm putabatur [Gr.. putabar, scu, vi-
ibis, et porlabis imagincra in domum, in qua liabi- debar], non autem gaudebim. Illa vcro el pulab.a-

a ExstatantiiiuuscodexVat. in quo inult;e Patriim codice reperta^ sunt. Ex inserlis una essc videlur
sententi;c pra-ter eas ((u;e hic habentur, et in hac h;rc 1'lioiini ii;ir]'atio cum non inoinnibus hujussy-
synodo recitat;e sunt, insertie vidciilur. Nam neijuc iiodi liliris lcuMtur.
ordini interlocutionum res|iondent ncque in ullo alio
:

INTKUPUniTATIO SYNODI VII GENEIIALIS. — ACTIO IV :!li

liii', rl i;:iii(loli;il : scdinlontio ct rfti linis non liabc- A facioin [(ir.. |i(ist vcro f ntuitus, :irl)ilr;iri cicpi-
li:il iiiiliiini. riiiu ci'j;oaninii (lcfcctidiicm, ([luc iios lianc illiim cssc (|U;c olim. Appoiicb.it (piip|ic ct lioc.

(ililiiiiii'r:il, c(iiis()l:ii'i lalilcr (ipiiiatiis, ac^iiiisivi (liii:i Dcus merccdcm doinus i.t-.i' dct tibi, (biinine.
aliiul [(ir.. :ili:iiir. c(iiilciii|il:iiis cl rcinilaiis, i|iiciii, Tiinc, pbiiic, liiiic siiiict;i vi(leb:iin, p.iritcniiic 5;;iu-

(inando, ct iilii, cl iii i|n(i, ct i|mini(ido, vcl (|ii;i iki- dciis cl ;iy(iiii/.aiis [ccrUiiisi, lioc Sdliiin intcrroga-
liis mcdiantc abircin .sc(lii(!tus et circumvciiiciis b:iiii : San;i lacta cs '?
vel : Quomodo sana facta es ?

[dr., s(>(luxisscm et circumvenisseinl mulierculain ct assumens sccreto [Gr., inotio|, enarravit adven-
miserrimam, et ita miserabilem, et tantas fiducias tum ad regionem, ct deportationem imaginis ad do-
nobis c!")mmiid;iiilciii. Jlaxime autein coiitrist:ib;ir, iiiuiii suain et (|ui:i in excclsum elev;it;i, et super-
:

utpote se|):ir;iiis miilicrcin ;i meliorum prdtcclioiic, p(isit;i est iii parictibus doinicilii s;icr(i parib^r cl
et pcr aliiim t;ili;i s;ipiciitein ad ea \i'<r., ((ua' opus (lccciilissiiiic. Ul ;iiitcm ct pcrtempns IVc(|uens im;i-
illi eraiit extiibitionc| (|u;c dealbari verebaUir. lu i;iiii oblatrans at(|ue delusum lij;mcntum [(Ir., in-
liis rursus, ct proptcr bujusmodi seductionem, et sultans, ac fere ligmentum, etc.] discerpens spiri-
dieere at(|ue obhitrare sairilum existimavi : et ([uia tus, in fine insoiiuit [Gr.. disecsserit] : et facta est
ipse ego e conliMrii) firmaveriiii al(|iie locavcrim nobis iiiedicina. dixit, (luod patiebatur [dr. p;ili(>
stabilitatcm, (iu;u cimI (bcmoni circa liomincm. Et B bamurj olim in vcritatc. Eos ciiim (lui simili:! p;!-
(|uo(l f:ictus sum ci ct matcria ct occasio calumni;»- tiuiitur, locus, imo figura Virgiiiis mitris curat. Ilic
rum justarum, non dum dico contra memetipsum est eniii flniscausac.

solum, ergo [(ic., sedj, contra omnes quLdem Cbri- Leo stnctissimus episcopus Pholiai dixit : Scri-
stianos, et contra sacerdotes priinum, eo (juod uxo- ptum est, (luia in duobus vel tribus testibus stabit
rcm (|uidam prcsbytcr altero typho, aiunt, altero omnc vcrbum {Mntth. xviii) et hodie exhibiti sunt :

(bcmdiic, (lui erat meiidicii, pr;cjudic.ivit •, ([uod iiobis plnrimi sacri libri, qui meiites nostr;is riga-
niliil profecto est aliud, (iu;im in Deelzebub cjicere veruiit, et satisfecerunt de restitutionc sanctarum
vcllcdiBmonia. n;tc(]uidem mihi et hujusmodi in- imaginum.
desiiicnter anim;im ingressa atrociter conturbabant, Et legit Petrus lector :

et iuficiebant, et magna exspectaredabant mala tam


Dc vila hcatx Murix Mgyptix , cujus initium est
ab hominibus, (|uam ab ipso Deo. Veruintamen re-
cogit;ibam, et refcrebam miliimetipsi cxcusationeni Sccrclum regis celare bonum est, opera vero Dei
[simulationcm], et quamdam quasi consolationis priedicare gloriosum est. Et post alia : Alios quidem
phantasiam ad prasens imponebam, dicens apud templum habebat, nemine impediente ; me vero mi-
me Deus cnim de futuro faciet curam. In hoc
:
q seram non recipiebat, veluti quadam milit:iri mul-
quippe anno intra locum forte [G/-., In hoc quippe titii(linc:i(l hoc ordiuata vel jussa, ut mihi exclude-
inlcrmedio tempore forte] nobis morietur sive mu- rct adituiii ; taliter me qu;edam audax [Gr., con-
licrcula, sive ipse vir, sive ;ilius quisiiuam. iMoriar fcrta] prohibebat virtus. Et iterum steti in atriis:
autem multoties ego, et cessabit qui [Gr., et ms Jol., hoc ter et quater jiatiens sive faciens, deficiens,
quod] tristitiam inferebat. Igitur in his tunc a dy- ultra jam pelli et repelli non valui : factum enim
scolis, quKcirca miseram mulierem erant, ut rebar. mihi est corpus prae vi defessum. Desinens ergo
liberalus, a rebar turba liberari. Post annos reor rccessi, et steti in quodain angulo aula; templi : et
ferme tres stabam penes ipsas sacras portas magni vix t:indem ad conscientiam perveni caus;e prolii-
templi. Et ecce raulier elevans supercilia, et vehe- bcntis me videre viviflcum lignum. Tetigit enim
menter ac indefessc pronuntians et respirans, in- mihi oculos cordissermo salutaris, ostendens mibi,
tuita est in me, et proximam interrogabat ipse, ; quod, ccBUum esset operani meorum, quod introilum
putas, est ? vel quid ? et locula, eti;im ipsc est vera- milii claudcbal. Ca-pi igitur flere ac plangcre, atque
ciler cursim movclur,
; el procumbit mihi ad genua; peclus percutiebam, gemitus ex profundo cordis
et flexa comprehendi milii talos, et osculabatur attraliens.Cumque plorarem, vidco de loco in quo
cicumplexans, et jacens in pavimento. Ego quidcm d st;ibam,imaginem sanctissimae DeiGenitricis desu-
sinebam interim et gaudcbam, ethuc atque illuc ad per stantem, et aio ad eam indeclinabiliter intuens:
turbas circumspiciebam pneeminens [delicias fa- Virgo doniina, quae Deum Verbum secundum car-
ciens], et his qui circuinst;ibant jacentem videiidus nem genuisti ; novi quidem, novi, quod non sit de-
.[Gr., ct rns. Jol., videri dans], et osteiulens quod cibilc, ne(|ue rationabile, me ita sordidam et ita
essem utique alicubi el ipse eoruni qui multa pos- luxuriosam, imaginem contemplari tuam, qu;E sem-
sunt. At illa alia quoedam quae egenarumerant, sse- per es Virgo casta, corpus et animara habens mun-
pius allocuta (eratenim inde) [Gc. add., et veneror dam et impollulam. Justum enim est, ut luxuriosam
domiiium, sxpius locuta ; erat enim ibi] deinde t;i. mc muiidilia lua odio habeat et detestetur. Verum-
men et constringens nos valde, deponit vi tergis tamen quoniam, ut audivi, ideo f;ictus est Deus
buis : et jacebara cadens, risus factus hinc circum- quem geiiuisti, homo, ut vocet peccatores ad pffini-
stantibusmultum etvix prce rcverentia cxsurgens,
; tentiam [Matth. ix), auxiliare mihi, quse sola sura,
dedi ei alapam, decanos vocabam,et ad decanum
et non babens quemquam in adjutorium. Jube etiam
[decanicum] rapere scelcratum jubebam. Nam et mihi indulgeri ecclesis ingressum, ne privcs me
: : : :

31) AXASTASII BIBLIOTHECARII .m


visione lignl, in quo spciinrtiim carnem affixus Deus A Et post alia : Adolescens aulem gaudio magno per-
i|uom iionuisii. sanguincm proprium pro me in re- cepto in fide rohoratus est. similitcr omnes qui cum
(jpmptionom dedit. Julie mihi otiam. o domina, ja- eo crant : et eadem noctis hora rcvcrsus et cuiu mi-
nuam apcriri sacratissim:n crucis ailoralionis. Ecce litibus, et vcnil Siythopolim. Et advocatis occulte
te do Deo, qui ex te genitus esl,vadimonium, quod omnibus auri et argenti artificibus, interrofrabal
ulterius carni huic injuriam non infcram per turpem cos, dicens : Potestis mihi facere vas, quod ego vo-
quamcuiiijuc commistionem : scdcum llgnum crucis bisexpono Qui timentesausteritatcm viri, consilio
?
lilii tul vidcrii. mnndo ct his qu;c in inundo sunt coram co unuui. qui crat nnijor
facto sl;ilui'ruiil
confestim idircnuntiem, et statim ibo (inocunquc corum. ;trtifiicm nominc M:iicum, dicentes Iste f:i- :

ipsa, utpote sahit.iris vades [vas], insinuavcris ct cict, domine, volutatcm tuam. Et post pauca:
duxeris me. Ilis dictis, ac sic quadam certitudine Marcus autcm non parebat ei. Adolescens vero per-
pcrcepta, fidei fcrvore, miseralionis Genitricis Dei suasit illi, dicens, (|ui usque ad moriem non indi-
confisa, et movcns mcipsam dc illo loco, in quo cabo impcratori sccretum. (Jui crcdcns, per noctem
slans deprccalionem faciclwm ; cl venio rursus. et in secrcto opcratus est ciuccm de ar^cnto et auro.

inijrediciitihus mcmet commiscui : et non erat j;im Et factum est ut consummata et erecla crucc, app;i-

ullus qui me impclloret et repellcret ;(ir., rcpellere- B rerent tres in ea imagines: et erat supcrscripliim
tur], nullusque prohiberet janu;c appropinquare, per Hebraica diclione sursum in principio, Emmanucl
quam in templuin ingredicbantiir. Comprchcndit et in utrisque iniliis, Michael, et Gabriel. Voluit
ergo me liorror et ecstasis, ct tcta ex toto toniucbar crgo ^larcus rcveritus dclere imagines, et non po-
alque Irenipbam. Dciiidc cum pcrvcnisscin ;iil ja- tuit. .'\Ianus cuini ejus manebat vehiti arida. Cuiii
nuani, qu;c usque tunc niihi fucrat ohserata. ac si autcm gallus voccm dedissct, vciiit d;ix qiii diccba-
omniiio virtus, qua" prius me impcdicrat, nunc milii tur adolesccns [.\'caiiias\ ad domum .Marci, ut lollc

praeparasset ingressum, ita sine labore ingressa retcrucem: etvidens eam, adoravit illam, et dicit
sum : ita intra .Saiicta sanctorum ingrcdi digna cf- Marco Ou;e sunt ha^c facies, et qua^ supercriptio
: :

fecta sum. Xam ct vivificam crucls visioncm pro- Dicitci Dominc, in ea hora, qua coiisummatum cst
:

mcrui, ei Dci vidi niystcria, quin ct quam sit para- opus, ort;c sunt iconse ista^ ; ct nescio cujus, vcl

tus ad suscipiendam pocnilentiam. Projiciens itaque qua; sit superscriptio. Porro adolcsccns [Neanias;
me ipsam super terram, et sancto illo adorato pa- cognovit quamdam virtutem in ea esse. Et adorata
vimcnto, curreb;im postulatura [egressa], pcncs cam crucc, involvit purpura, et ivit viam suam paudens,
quae mihi fidcm dixcrat, accclcrans. Fio ilai|ue in latis arlilici Marco pretiis pluribus, et introivitcum

lo loco, quo vadimonii chirographum sciiiitiini q iluobus numcrls in civitatcm suam.


in
cst et gcnu ficxo coram sanclissima Virgiiic Dri
:
Stcph;iiiiis rcvcrcndissimus mouachus et librum

genitrice, his usa sum verbis Tu quidcm, bonitatis custos vencrabilis patriarchii lcgil
:

amatrix domina, tuam in mc ostcndisti misericor-


diam tu indigiue non es abominata deprecationem
:
Ex Vita sancti Patris nostri Throdori archimandritx I

Sicciuiuin, cujus iniliumcst:


vidi gloriam, quam juste non vidcmus nos luxuriosi.
Gloria Dco, qui pcr tc pcccatorum su.scipit poeni- Bcnrdictus Dcus ct Pafer Domini nostri Jcsu
tentiam. Quid enim hatico, peccatrix, amplius con- Christi (11 Cor. i). Et post alia: Cum autem esset
siderare, vcl f;iri .'
Tempus est, domina, ut com- quasi annorum duodecim, facta est mortalitas cx
pleantur jara foedera vadimonii, cui fldem dixisti. bubonc in illa villa, ita ut ipsc infirinaretur pencad
Nunc dcduc quojusscris. Nunc esto mihi magissa- niorlcm. Porio dclulcruiit cuin in oraloriam domiim
lutis magistra, inanu, ducciis iii vi;im i|u;c;id pneni- sancli Joaniiis Uaptista\ qu;c crat juxta vilhim, ct
lciitiam (lirigit. Et cum
adbuc diccrcm, ;iudivi b;ec statuerunt [stravcrunt] eum ad introitum altaris.
qucmdam a longc clamanlcm Si Jordancm traiis- :
Porro supcr illud in rcccptaculo crucis stabat ima-
ieris, bonam invenies requiem. Ego vero hanc vo- go Salvatoris nostri Jesu Crisli. Cumque ex dolorc
ccm audicns, et hanc propter me factam fuissc crc- D inibonis cruci;irctur, rcpcnlcdc imaginc cccidcrunl
(lciis, lacrymata clamavi, ct Dci gcnitrici vocifcrat;i supcr cum roiis gutl;c, ct slaliin gratia Dci ;i doloic
sum : Dci gcnitrix, domina, dcrclinquas mc. Et convaluit, el saiius cHcctus e.st, cl ivitdomuin siiain.
his dictis, cxivi de atrio tcmpli, ct constantcr ;iinhii- Et post brevia : Imitari igitur volcns David in Dco
labam. dccibili liyinnodia,coppit(liscerc psaltcrium. Cumqiic
Joannes revercndissimus monachus, prcsbytcr ct (liHicilc cum inulIoi|uc laborc didicissct iis(|uc ad
vicarius Oricntalium poiitificuin scdium, dixit T;i- :
(lccinuiin scxtiim. immincntcin dccimuin scplimiim
lcm iinagiiicm iios vidiinus in s;incta Christi Di'!
ps.ihniim iioii valcbat mcmori;c cnmmcndarc. .Mcdi-
nostri civitatc, ctcrcbius c;im s;ilutavimus. t;iiis crgo iii oratorio sancti martyris Christopliori,
Stcphanus Deo amabilis di;iconus, nolarius et re- qiiod erat dc proxima villa, et non valens ediscerc,
ferendarius vciii;rabilis patriachici sccreti, legit prostcrnens sc supra faciein, dcprccahatur Dcum, ut
Ex passione sancti martyris Procopii, cujus iiiitiuw docibilcm sc laccrct ;id psalmoriim iiKnlitatioiicin.
csl Porro amator honiiiium Dciis, qiii dixil : Vclitr. ct

Per illa tempora rcgnavit Diocletianus lyrannus. dnliilurroliis [Mallh. vii;, dcditci pctitiouem ipsius.
:

m INTERPnETATIO SYNOni VII GENI-UAMS. ACTIO IV, .•us

lla(|iii' siirf;i'iis do pavimonto, ct imaftini Saivatoris A invisibilitcr oppugnatur, imo, nt vcriiis dicamus,
iiilciuJLMis, ct snpplicans scnsit (hilccdinom mcllc simnl pugnal, et hostcs in fngam vcrtit : ac ubi sic
suaviorcm illatam in os suuni. Oni aftnita Dci gratia, ceepisti pnelium, ut Deus ipse tibi monstravit?
ct pcrccpta (lulcedinc, gratias c^it Deo: et ab hora prffiesse praicipicns in castris rcgni Christi gloriosum
ilhiCacHiusaclxMicfdocibilius] doctiC mcmoria^ psal- vere ac insigne labariiin, id cst viviliciim crucem,
tcrium commcndaliat. magnumcoiitr:! moiMcm inagiiilii(linissii{i! tropa>um:
Cosmas l>co amabilis diaconus ct cuhuclcsins iu (|Uo miindi (iiiadrifarii^ tcrminos circumscripsit,
-
et;it : lineamcntis distinguens. Dciiulc et sanctam imagi-
Epistola Gr<'()oriinanciissimi paps; Romani ad san- nera omnium domin.-cac verae Dei Matris, cujusvul-
ctissimiimGrrminnim, fiuifiirrtitpdtrinrclin Constan- tum divitcs plcliis dcprecabuntur. Etenim sancta est,
tinopolcos. qucmadmodniii p;ilrilHis vidctur, qn;e taliter a vobis
Qualis ct (|ua^ dclcclalio mcam sic hctificare ani- pic honorata tribuil vicissiludiiies. Nam imagiiiis
main novil, sicut j;ratiricus nuntius supcr tuo no- honor ad princip;ilem transit, secundum Basilium
mine, quod reverendum revcra mihi ct niauinifican- magnum. Et pietate est plena venerabiliura iraagi-
dum decenter est, o sanctificate et divinitus acte? num causa, sicut dixit Chrysostomus : Ego et cera
Hoc cnim nunc ego per honorabilcs litteras luas
et B pcrlusam am;ivi picturara pietate refertam: vidi
evangelizatns(!xsultavi, etprx nimiogaudio, spiritn enim in iinaginc angelum cuncosbarbarorum perse-
Istilicatus snm. Dcinde in coeluni cxtcndcns oculum, quentein, et David veritatcm dicentem : Domine, in
graliaruin dominatori omnium Deo rctuli actiones : civitatc tiia imagincm eorum ad nihiliim rcdiges
tiui laliter etiam modo voluit, et fine tenus vobis [Psal Lxxii). Et nequaquam Ecclesia ernivit, licet ita
coopcratur, ct omnia vestra in lucem educit. IIoc fueritsestimatum.Indulgeat Deus, ncque secundum
enim ct orandum mihi est noctu et interdiu, et nun- gentilemconsci(uciitiamesttraditio(absit)etiiitentio
quam alicinando hocdcsiderium desercndum csse in rei secundum nequa(|uam coiiside-
((uid probatur, et

[
Chrislo conlidcns pronunliabo. Testimoninm autem rantur qu;e porlieiunlur. Nam
ncque in P;iiicadccivi-
perhibet sermoni meo, o supcrlaudabilis el a Deo tate h;cmorrhoiss;c pie mota; in recordationem facti
dilecte, etiam tuae per omnem horam benevolentiae in se iniraculi repudiabatur, cuni orta esset herba
recordatio: quam habilatricem habens in labiis, et circa pcdes statuic, qu;e ad ea in nomine Domini Je-
dolorem verbi ferre non valens, illico ad affatum per suChrisli erecta est : etextranea eral, incognitaque
litteras properavi. Kstenim debitum mihi, et debitis specie, positaque omnibus in varioruin languorum
cunclis insignius, tc fratrem meum et propugnato- remedium condescensione et bonitate Dei et Salva-
rem Ecclesiae salutare ac alloqui, et luctaminum q toris nostri. Imolegalis, utjam [ita] dicamus, hu-
tuorum collaudare materias. Etiamsi quis dicat et jusmodi est in Deo erectio ; licet figuris raagis signan-
valde convenienter : clamet potius ea impietatis da [Gc., figuris expressior], et uinl)r;e prsfcrenda
prjEcursor, qui nunc passus est, bona actione malam sit gratia et veritas. Unde maximam s;ilutis causam
^
actionem tuis commulaturus felicitatibus. Nam ar- sanctorum coelus Dei consilio hoc capitulum tradi-
1 bitrabatur secundum illum qui desursum cedidit, dit [Gr., h. cap. Ecclesiae trad. ] in universorum vul-
fremere siraul et pnevalere adversus pictatem : sed tibus, et colorum oiierationibus vencrabilera et san-
impeditur calitus spc fraudalus et audiebat quidcm : ctum characterem secundum humanitatem cjus qui
, ab Ecclesia ea quae et Pharao prius jEgyptius tyran- tollit peccalum mundi, erigamus, pcrcuin huinilit;i-

,
nus, Moyse de illo canente Dixit inimicus : Pcrse- : tis celsitudinem Dei verbi considerantes, etad ine-
qucns comprchendnm. pnrtihor spolia, rcplebo animam moriam conversalionis in carne factae, tam videlicet
mcam{Exod. xv). Sed et audiebat quse et ipse dia- passionis ejus et salutaris mortis, quam redemptio-
! boluSjCumpropheticaillipra^nuntiareturmaledictio: nis qu;e hinc mundo effecta est, raanu quodammodo
i
Propterea dcstruct te Dcus in fincm, evcllet te, ct ducti : et nuUa est hinc a divinis dissonantia, Si
emigrabit te de tabernaculo tiio, et rudicem tuam de enim prophetic;e pnBlocutiones terminum ininime
tcrra viventium[PsaJ. u). Ita et ille prceter spem co- D perceperunt, ne scribantur res ad ostcnsionem eo-
natibus, qui inspeerant, frustratus periit, superno rura qua; adhuc facta non sunt: id est, si non est
agone vestro et robore, apostatie enervata impugna- incarnatusDominus, non formetur sancta iniagoejus
Deum, deorsum effecta, et ad no-
tione adversus secundum carnem. Si non est natus in Bethlehem
vissimum propemodum expulsa exitium Christura ex gloriosa Virgine Dei genitricc, neque magi mu-
impugnantis ferocitate: ita ut super eo Scriptura nera obtulerurt, nequc pastoribus snpra stetit ange^
veraciter impleatur, qu;B dicit : Arciis fortium supc- lus, neque inultitudo coelestis exercitus nato hym-
ratusest.et infirmi accincti sitnt robore{I Reg ii ) num obtulit (
Mntth. xxv. Lm ii )
; si non in ulnis ge-
pro eo quod nulla est ad infirmum Dei flrmitas abomi- nitricis ut infantulus ferebatur, qui portat universa.
nationis eorum qui Deum impugnant, et pugnare et lacti alimoiiiara pertulit, qui d;it cscain oiniii car-
pro Deo mundum contra insensatos asserit [ scriptum ni : nec hoc ligurctur. Si non a seiie suscipiebatur,
est]. Ouomodo ergo non cum Deo pugnans, o tu san- qui vit;c tenct priiicipatura et inortis, et oinniura Do-
ctissime, advcrsus eos qui sine Deo et contra Deum minus per eura agnitus simul et praedicatus, et ut
sunt, commoveris ? Qui videlicet inveniunt eum qui demissionem concederet, postulatus si non in :
:

319 ANASTASIl BIBI.IOTHECARII 320

.Egptum causa (lispensationis pergebat super nu- A visibilia visus essetDeo adorationem offerrc, ct per
bem levem(imiii siMlicet himine illnstralam matrem tyiiica mcmorcsscl crcantis, etnon vitnlnm rctincrct
ac sanctitale rdlinslam. (|ui in cxcels n sedel: el rc- ac muscas super tabulas tcstamenti. flinam san-

dilcx .Kiiyptii, etNazaretb: ne ligurcntur


habitat ctum aitarc m;igisdcsidcrassct, ct non vitnhs.^^ama-
coloribus. Si non mortuos suscilavit, ct crcxit pa- ria'. Utinam attcndissel Aaron virgam, etnonAstar-

ralyticos, et leprosis pncbuit purgationem, etcscos tem. Bonum quippcsimul et justum essetei, petram
illuniin;ivit, ct cxpressam fccit linguam mu-
dcinde salutare qux imbrcs divinitus deilit, ct non Baal.
tnrum, claudorum tirmavil, cl cxpnlit d.c-
ct b;iscs l'tin;im ad virpim Moysi mai;is inluitns esset, et

mones nisi apcniit aurcs surdnrum, et omnia oiie-


:
urnam aurcam, arcam, propitiatnrium, pctalum,
ratusest gloriosa, ct in Dco sign;i perfecit; ne pin- cphod, nicnsam, tabcrnaculiim intcriuset exterius:
gantur-, et nisi passionem voluntarie suscepit, et in- qua- omnia in gloriam Dei palrata; licet manu facta.
fernum spoli;nit, et surgens in coilum ascendit, qui Sancta t;imen, appellabaMlur sanctorum, deinde ct

vcnturus est judicare vivoset mortuos: ne;|uc ligu- chcrubim sculptilcs, quorum nicmoriam faciens Apo-
rent Gc, ncc scribmtur, iicc figurcntur scriplii- stolus ait : C/icruhiin ijlnrix indimbnnttin pmiiitid-

rae vel historiie, tim pcr liltcras.


iiuK ista cnarrant, toriiiiii (Hibr. ix ) : quibus ct divinam vehi gloriama
quara pcr colores. At, si hflcc omnia facta sunt, ct B Scriptura doccmur. Si his intcndisset, non uli(|ue
niagnum est pielatis mysterium, utinam essel possi- idolis procidissct. Omne namquc opus (|uod in no-

bilc, ut cffilum el terra et mare, animantia quoquc mine Domine fit, pretiosum ct sanctum est. Et
omniact virgulta^ct quidquid aliud cst, eiiarrctilla quid opus cst cpistolam in longum cxlendcre ?
et per voccs ct per littcr;is, et pcr picturas. Iviriim cl m:iximc ad viriim Dco placitum, ct vas cle-
cnim qua" non sunt formatio, idolica pictur;i nnnii- ctum ;i Dco, gratiam adcptum spiritus, ct in

natur, qu;c ct pagana; fabulalionis pocma linxit, co- profunda divinorum dogmatum valcntem prospi-
rum qua'. unquam fuerunt per cssentiam, facturam cere, atqueDeo ductore considerare summam scien-
dcsipientcrassevcrans. Et ccrte nulla est condcsccn- tia; altitudincm. Vcrum hinc ad propositum re-
sio Ecclcsiic Christi cum idnlis : absit. Ncque enim deamus, propugnatricis tu;c, o s:iiictissimc, et

vitiilas ;idoraviinus, nc(|uc vitulum in Cliorcb fndi- omninm Christianorum domina' magiiificaliones: ct
mus, ncquca nobiscreatura I)cus;cstim;ita cst scd : qualisips:iostcnsus fucrisin cunctis ;ib illa direclus
neque rursus sculptili procidimus, et Bcclphcijor et salvatus, et contra inimicos conforUitusadmiran-
initiati sunuis, ncquc natorum occisorcs aut sacriii- tes. Illi vcro qui ex multojaiii tcmpore contra eain
c;itores fuiinus, autoccuila mysteria celcbravimns debacchati sunt, taiito invenerunt resistcntem,
iie(|ue lilios nostros ct lilias iminolaviinus uinnKiiii C qu;into invcnerunt silii contr;idicentc;n. Et Ikic ini-

(l;cmonibus,ut iii nos ea ([uic a Sabimonc idoldriim ruin iiiin est. Si enim Bi'tliuli:i pcr manum .luditli mu-
cultoribus dicta sunt(/I/ii'T/- xi,)assumantur. Niin- lieris Israclitidis salvabatur, cujus opus Ilolofcrnis
quid a nobis infecta cst terra in sanguinibus.' vcl pcremplio fuil: ct hanc salvatricem Israel, qui per

imaginein in tcinplo fecimus, (juadriforme haben- idcm tempus fucrunt, pr;cdicaverunt Jik/, xiii):
tcm idohim, cl h;incadoravimus".' Niinquid abomin:i- (]uomiiilo no!i o|)orlcrct ;implius tuam amplissimam

tioncm rcpcnlium et pccorum supr;i murum tcmnli s;initit;itcm t;ili pro|iugii;itricc usam :iggrc(li lidci

dcpinximus Aut iterum nos Ezcchicl vidit plaiigcn-


".'
liosles, ct vicloria coronare subjeclos"? .S'(l ejusdcm
tes Adonidem, ct incensum soli olferentes [Ezcrh. supplicalionibus et omnium sanctorum poteiis in

viii), de quibus dicit Apostolus Sci-vierunt creaturx : pr;clio Deus noster, fortis ct longanimus, qui dedu-
jwtiiis fiwiin Crcdtori (Ttoin. i). Putasne statuimus xit tc siipcr .loseph ut ovem, custodial te sanctissimc
imagincs duarum fornicariaruin in .Egypto. Ool;i .sci- iii anniis pnilixns, univcrs;c Christiamc bcneopenin-
licct ct Ooliab, ct cas adiir:iviinus (EzrrJi. xxxiii)'? tem convcrs;itioni, ct sacro canoni obteinpcrare
An rursus ;i nobis sacrilici;i iicl in H;ibylonc, ct Da- cunctos doccntcm ct incilantem, et custodirc (IC|»o-
gon Pahcstina oblata sunt (/)(/«. xiv)? vel aliis
in situm (|uod a 1'atribus suscepimus ; converlentem
diisgenlium procidimus"? Non sunt hsc, non sunt; D cos qiii ad modicum quid non intellexerunt: o juge
calumnictur nullus (|uoniam iii nullo coruin (|u;u
: gaudiiim nostrum, ct communis utilitasct reftH'tio,

consistunt ct lacl.i sunt, nomcn (]Uii(l cst sujicr (nnne sanctissiinc et omnibus Christi;inis am;ibilis.
nomen |iiipulus Cliristi usijuc liodic, |)raM('r s;in- Tanisius s;inctissimus |)atri:ircha dixil : l'ctrum
ctain vivific:im Triiiitatem, coluit, vel servivit [
d'/-., diviniim a|)ostolum :rmulatus, tuba cecinit nobis a
latria adoravit 1 : absit. Nam modus idolatriic mani- iloma vcrilatcm etiam 1'ater istc beatus.
fcstusesl. Christianisautem Dci cultoribus omnium Thcodorus[(ii'. Theodosius] reverendissimus mo-
(lomin;tlor csl;i(l(ir;indus. I'(irrii si (juis.ludaico morc nachus et iidtarius legit:

ad ;iccus;iti(iM('in m «tus. (ju;!' (ilim contra iiloliiriim Epixtola CtcriiKiui lcatisisimi. qui fuit patriarcha Coii-
cultorcs (lict;i suiil. (lilf^iiiKivciit, ct i(lolii!;ilri;im \'.c- staniinopolvos, ud Jonunciii rpiscopum Sunadcn-
scin. *
clcsi;c nostra; ;is(ripscrit cx vcnerabilium im;igiiiiim
deificoet mirabiliad melioraducatu, nihihiliud ar- Epistolam vcstr.-c Deo amabilitatis tradidit iiobis
bitrcmur, (juam ut canis latrct, ct in funda jirocul T;ir;isius bnidabilissimus patricins, in (]u:i contine-
alijcctus audi;il sicut Judicus : Utiiiam ct Isr;icl pcr batiirdcDco ;im;ibili cpiscoi)O.Nacolia'. Signific:imus
INTI-KlMlliTATlO SYNOl»! VII (Jli.NliKALlS. — ACIIO l\. 322
erjjo fi, quod et antcqiiam susccpissiMiius littiM-as .\ |,,imaiium i-jus charactorem et liumaiijR spceiei
,

vi'sti;L' l)i'o amabilitatis, cum liuc pcrvcnissi-t iilcm quam pcr caniem suscepit. inia^'incm, ct non incom-
i.|iseDeo amabilis cpiscopus, ad serraoiiem venimus lircheiisibilisejus, ct invisibilis deitatis, fi)rmantes,
cum scnsum cjus, qualis liaberctur
00, (lijudicanles hiiic qiue suiit lidei rcpnrscnlarc ur^cinur [salaf;i-
sciiliciitia'siipcr liisqua' audicraiuusdc illo ct lianc :
inus], oslciidcntcs quod noii pcr phaiitasiam ct um-
noliis()rcqiosuit Iradiliouem Gr., ratioiiem, scuapo-
[ braticc iKituram iiosti':i;a silii iiiiivcrit, qiicin;idmo-
lo^iam : rationcai IkiIjcI ms. Jul. ]
(opportunuiii est dum quidam antiquorum hLereticorum crr.intes
enim. ut omnia subtililer signilicemus Deo am;i- do^Mnatizavcrunt : sed quod ipsa re ac veritate hoino
bilitati tu;c)quod audissetdivinam Scripturam di- sit pcrfcctus per omnia, excepto solo peccato, quod
centcm : ad iido-
JVon f<tcics oiimcm siinilitudincm, semiiiatum cst nobiscx inimico. Kst hoc sensu tut;e
mtidiim <'(»», conim ijitx siirswn in coe/o ct sitper liilei i;u;iin iii illum hahcmus, saiicl;e ipsiiis cariiis
tcirum sitnt {Exod. xx ). Contra [(i)'., Juxta lioc ] ch;iractercin iii iiiiaginilius formantes, ctsaiutamus,
dixit quia non oportct adorare manufacta, id est, etomnium cultu ac honore deccnti dii^num dccerni-
qu;e ab hominibus sunt conrecta. Nam saiictos mus, in recordationem hinc venientes diviii;e illius
Christi martyres, veras fidei margaritas, omni ho- et vivificse ac inelTabilis incariiationis. Similiterau-
nore dignos arbitramur, ct intcrccssioiies coruni in- B tem ct intemerat;!' secundum carncin matris cjus
vocamus. .\d Ikcc iijiiur nos rcspondimus ei quia : sanctscDeigcnitricis juxta eumdcm modu a depin^'i-
ChristianuruMi lidcsct cultus ct adoratio in unum est nius simiiitudineiii, ostendentcs, quia cum nuilier
ctsolum Deum, sicut scriptum est DomaiHm Dcum : esset natura, et extraiiea masssE nostr;B minime fa-
tuum adorttbis, et ipsi soli servies Dcut. vi ) et glori-
(
; Deum invisibilem et cuncta moderantem super
cta,
ficatio nostra, etobscquium nostrum ipsi soli offcr- omnem sensum et hominum et angelorura in suo
tur tamasanctis qui in C'i'lissunt,et intcHi-:ibiiibus concepit utero. et ex se incariiatuin pcperit. Etenim
incorporalibusque virlutibus, quam ab cis, qui iii ut proprie ac veraciter matrein Dei vcri colimus
terra cum essent [sint\ viim co^noveruiit vcritatis: eim, et niagnificamus, el omni visibili ac invisibili
qucm:ulmodum et in ecclesiis Christi, qu;t' ubique creatura superiorem arbitramur. Et sanctos quoque
posita; sunt, saneta laudatur et glorificatur Trinitas martyres Christi, apostolos et prophetas, conservos
in singularidominationeacdeitate: sccundum quod quidem nostros et veros famulos Dei factos, ac-
et uiius a nobis Deus pr;i'dicatur et non est pneter tibusque bonis et pr;pdicatione veritatis, et pa-
eum qui diminetur in potentatu suo s;cculo, et ex tientia in passionibus, quas pro ipso Deo per-
non exstantibus omnia, ut essent, produxit, quot- tulcrunt, probatos et amicos Dei ostensos, et mul-
qu t visibilia invisibilia sunt; id est, Pater et Vi-C tara flduciam apud eum consccutos ;idmiramur et
lius et Spiritus sanctus, sancta scilicet consubstan- beatificamus, et ad recordationem virilitatis eorum,
tialis ct viviflca Trinitas. In quara etiam credentes, ac ger:nana> circa Deuin scrvitutis, similitudines
etquara confitentes, baptizati suinus in nomine Pa- eorum depingimus: iion eos uldivin.e nntur;r cora-
tris et Fiiii ct Spiritus sancti [Mattli. xxviii ), quem- municatores pronunti;intes, debituin deiflc;!; gloris
adraodum tradidit ipse Deus Verbura, qui Incarna- atque potestati honorem et adorationein illis impen-
tus esl, Dominus videlicet no.ster JesusChristus, qui dimus; sed amorem nostrum, quem circa eos habe-
unus est ejusdem sanctK et incomprehensibilis di- mus, per hoc demonstrantes, quae per auditum vera
vin;e Trinitatis et non creatur;is adorainus (absit)
: esse credimus, haec et per pictur;e iraitationem ad
neque culturain qu;i; deific^Tjdominalioni debetur, firmiorem certitudine;» nostram statuimus. Etenim
ad conservos infiectimus. Neque enim reges vel carne ac sanguine connexi, et per visionera ea quae
principes in terra adorantes, aqualem adoratioiiem anim;e satisfacere possunt, certissime noscere cora-
ei quam Deo exhibemus, facere noscimur. Etenim pellimur [Gr., etiam per vis. plenam animae nostrse
Nathan prophetam constat super terram adorasse certitudinem confirmare studeraus]. Xam et ipsi
David hominem existentem et regem /// licij. ); sed ( i saiicti Dei in unum et soluin Deura servitutem atque
non ideoaccusabitur, quasi qui hominem veneratus D glorificationera et adorationem conservantes, et ad
sit pr;eter Deum. Xequc imaginura facturam, qu;e lioc omnes ;idvocantes atque docentes, suura effude-
per cerain ct colores formantur, in subversionem runt sanguinem, et ver» confessionis corona redi-
perfectionis qu;e circa divinum efficitur cultum, ad- miti sunt. Hic est modus faciendarum imaginum :

mittimus. Xequeenira invisibilis deitatis iraaginem non quo decentem incomprehensibili et inaccessibili
et similiti;dinem, vel schema vel figurani aliquam deitati in spiritu et veritate adorationem transfeni-
forniamus, quam ne ipsorum sanctorum angeloruin mus in raanufactas imagines, vel artis opera homi-
sublimes ordines considerare et investigare penitus num, vel omnino in eas qus a Deo fact;e sunt crea-
valeat. Sed quoniam unigenitus Filius, qui est in turae sive in visibilibus, sive in invisibilibus : sed
sinu Patris, revocans proprium figmentura a mortis quo dilectionem, quam juste possidemus circa veros
damiiatione, beneplacito Patris sanctique Spiritus servos Dei nostri, per talein rnodum raonstrantes,
homo dignat s est ficri, similiter nobis participatus per illoruin honorem in Deum qui ab his glorifica-
carnis et sanguinis, uli magnusait Apostolus .Jlcbr. tusest et illos glorificavit iii confcssione dominatio-
IV ),
per omiiia siinilis nobis factus absque peccato : nis ejus, glorificationem et cultum referamus : ut
:

323. ANASTASII BIBLIOTHECARII 32i


et nos imiutores viriiitatis eorum et charitasis qu:c A notarius et seevophylax veneraliiliuin |iatriarchico-
in Deura est, per bona opera el refragationem contra rum oratoriorum, legit
vitia demonstremur. Juxla ergo hunc modum inia-
Ejiisiiein Patris memorix Germani ad
nostri sanctse
ginum fracluram in Ecclesia Christi fieri, et nnn Constantinum episcopum Nacolix.
aliun(lenosqua'suMtsalutisexsi)('ctare, unusquis^iue
Joannes Deo amabilis Synadensium metropolita-
certissime noverit, tam in visiliili mundo, (|uaiu in
nisscripsit nobis, quod non tradidit sibi Deoama-
fuluro s;pculo, nisi a solo unigenito Filio Dei uiia
bilitas tua litleras iKislras in (luibus iion mediocri-
cumPatreet Spiritu sancto, qui divina dona largi- :

tur. Ne(|ue enim aliud nomcn est datum hominibus,


tersuper sumus, eo quod postposueris
te contristati

ut liquet, et Dei amorem [Gr., timorem] et debi-


in quo nos salvos fieri oporteat (Ad. iv). Porro et
tuin membrisChristi ab alterutris amorem pariler
si Domini etSalvatoris nostri, el intemerat;e Matris
el honorem. Hujus rei graiia per praesentes litteras
ejus, qu;p vere Dei genitrix est, et sanctorum ejus
noslras pra>cipiinus Deo amabilitati tu;f ut statim
imagines salulanius, sed noii secundum eumdem ,

affectum etiam lidem circa per semetipsam det pncdictam epistolam nostram
illos ipsos habemus. Ve-
rumtamen Deum quidem novimus [Gr., Deum qui-
pra'dicto Deo amabili metropolitano suo, et omnem
dem illum n(jv.l sine initioet infinitum, et in manu B '^'. impendal, et sulijaceat ei secundum or
^°"'^^"J^
mnia conlinentem, facloremque iiostrum etoninis dinem ([ui condecet sacerdotes: et quemadmodum
creatune, et veraciler salvatorem Doum, habentcm sermones nostros Deo amaliilitas tua suscepit, et
hos sectari professa est, itermaneat, noii in sensu
potestatem in ca;lo et in terra, pro genere hominum
suo ;ibund;ins. Xon enim ignorat, nec obliviscitur,
incarn;Uum fuisse. Porro hanc ancillam, et propric
ut exi.stimamus, quia et pro abrenuutiando episco-
matrem ejus, ac intercessionem polentissimam ge-
neris nostri suscijiimus. lllum (|iiiilem utdomin.ito-
patu proprio nos rogavit, pra;tendens incursionera
meditari contra se, in quibus, ul diceliat ipsa,
rem, et qua; salutis nostne sunl Iribnentem hanc ;

vero ut niaterne pro nobis petentem non erat conscia allirmans iiiliil ad injuriam Domi-
:

et sanclos :

ni vel sanctorum ejus propter horum imaginem se


oranes, lanquam conservos quidera nostros, el no-
strffi natune consistentes, sed placcntes Deo, que.n- dicere vej agere, sed
tantummodo Scriptur;e sectari
admodum praedictum raagisterium, eoquod nihil in creaturis divinura
est, et su|)ernam conlidentiain
et beatitudinem apud euni adeptos, et gratiam coii- mereatur honorem. Quod et nos ita se habere di-
secutos a Deo ad ministrandum nobis benelicia
dicimus, et firmiter retincmus et prolitemur. nu;c
ipsius, sanitatesque jiassionum, et periculorum
aulem scripta snnt ;i nobis ad jam memoratum Deo
metropolitam ejus, legimus ei et in his
''"'^i'*''^''"
ereptiones in invocatione Dei nostri, cum per me- C :

moriara eorum in hymnis etcanticis, bealiludincm permanere professa est; et exemjilaria hujuscemodi
epistola; pr;pbuimus ei. Ne ergo velis scandahim
et lionorem ipsorum recolimus. Memoria enim
justorum,utScripturaini|uit,cum laudibus(Pm-. fieri plebi experti malorum, memorans terminum
x).

Ha-c omnia jam expusuimus jam judiciidomini, (|uodetiam his(|ui unura pusillorum
fato Deo amabili
episcopo Nacolia; scandalizant, inferre minatus cst {31<ittli. xviii,
: qu;e et suscepit, et professus est
ilirr. IX Utc. XVII autem sciat, quod donec
Iloc
tanquam coram Deo universorum sic se tenere, et ).

nihil aliud dicere vel agere ad scandalizandos epislolam nostram tribuerit Deo amabilissimo me-
popu-
vel turbationis
tropolitano suo, ex auctoritate sancUc ac consub-
los, eis causain pr;rstanduni. Iloc
ergo sciens Deo amabilitas vestra, neque Deo am;i- stantialis Trinitalis non habeat potestatem (pi;i-

bilein syn^xlum suam vexari faciat, neque iii hoc lenicuniiue contingcre sacerdotale officiuni. Oporlet

scandalura ei aliquod liat. Sed de csetero accersito magis non austerius eam aggredi, quam iion
auteiii

eo, et praesentibus litteris nostris lectis satisfactio- correctam divinilus refercndx damnationi eam
neque consensus ejus per eas [Gr., in his ] percepta, [ream] deserere.
exoret quidem pro optimorum dominorum nostro- Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sicuti et
rum et imperatorum long;evitale atque victoria : D
•'''''^'''^'' '''.''''''''^' '"'''''''"^''''' '''•'•'^ '''^'^''''''''**''"j"*'^''

postulet autem et Christianorum plebi pacem Dei pr;cdicto viro, id cst episcopo N,icoli;e, facta est.

qux exsuperat omnem seiisum Phitip. iv).


Constantinus Deo amabilis di;iconus ct notiirius
(

Tarasius sanctissimus patriarcha dixit legit:


Pater :

noster s;iiiclus Gerinanus concordat cum prsede- Epistola Gcrmani cpiscopi Cnnxtontinopoleos ad
cessoribus sanctissimis l';itril)us. Thomam cpiscopwn CUnidiopolcos.
Sancta synodus dixit: Vere, domiiie, in omnibus
Dixit in quodam eloquiorum suorum loco sapien-
concordat.
tissimus Salomon: Fratcnjuiadjuvatitr a fratrc. i/iiasi
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Ilas litte- : civitiis finiia ct alta : valct aiitciii siciit scris muniliim
rassuscipiens Nacolieiisis abscondit, ct non (hnlit rcijniim {1'rov. xviii). Ego auteni nonex his(|ui ;idju-
eas metropolitano suo. .\d hoc iterum scribit ad varc posunt, memet existimans, sed potiusex illis
Nacolienscm beatus (jermanus. Initium enim h;e- (|uiadjutorioegent, pr;csentcmexararelitlerara:idve-
reseos ex illo fuit. slram studui Deo amabilitatem, cogitationum n(Ui
Theodorus [ Theodos ] Deo amabilis diticonus, ferens molcstiam. (Ju;edain enim eara egisse audivi.
m INTERPKETATIO S\N()1)1 VIl GliNERAUS.— ACTlo IV. 32(J

(lll;l' si ((UilllMIl. Ut SOCUIKldlH (lci|(l(|Ulll71 ( il'i'i;((l'illlll -A c.liristi Ecclesia".ab inlidelibus collect;u sunt, facerc
(licainus, mciiilacia auiM' lcranl; at si vcracia, un- dcbentes, etiam liiiius venerabilem atque divinam

(rK|uc mciilcin nicam coiiliisid Cdniprclieiidit. Putas ostendeie immobilitulcm. lloc. igitur in [irimis scire

ciiim (|U(i(l ct ipsa, sccuiulum inultiiriim dcsiiliam, o|iiirlct, ((ui;i noii l;iiitiiin iiuiic, scd frci^ncntcr cli;iiii

(lilcclionisjucundilate labiis taiitum rueril usa [ Gr., Jii(l;ei t;ilia nobis intiilciunt in ii(i(iri)briiira, ct hi ((iii

tit illicila profundum descenderit mentis,


et non iii vere idolol;itri;e cultores existunt, vitu(ierare sohim
],

existimantis videlicet quod non sincera dilectione intcmeratain et divinain fidein nostram conantes,
circa illaiii I1at;rcmus"? vel hoc ((uidem ne((ua((uam, et non, ut maiiufactis intenderent [Gc, non inten-
sed im|H'ritiam nostram et pii,'ritiani, ct ncglii;ciitiara datur; i//., noii intenderent 1, perurgentes. Cbi illis

circa ea (|ua^ Deo suiit (ilacita, res^iuit ; utixili; ((ua' onine studium ct cultussuper hoc (KMlicitur, nihil
nullam curam gesserit in (lerscrutanda voluntate his ([u;e videiitur ct sentiuntur, excelsiiis (lonere,
divina,secundum traditum nobis per sacras Scri- naturam varie hurailiare, aut loco quo-
sed divinara

pturassanclum niandatum ? .\ut horum non quidem damcircumcludentesuniversorum insiiectricem ejus


est a|)ta snsjiicio, illud vero fortassco|iiiiaii(lum ost, providentiam, aut c:ir|)oralibus s|)ecilicantes forniis
ut meliorc sibi facta revclalioiie ipiget autcai me quos non igiiobilitcri^uidam [inPilccessorcs nostri ul
dicere elatioiic ([uadam et [irudentia f sensu tumido] : B canes mutos, ut cura Scriptura dixerimus, vane
charilas enim malum non cogitat. ut ait divinus latrantcs ab ovili Christi re[iuleruiit : quorum non
Apostolus [/ Cor. xiii] ) in talem devenerit satisfa- nobis sunt pr;B manibus studia. Sed et de propriis
clionem, quam manifestare nobis ex necessitatede- impiis adinventionibus veritatis sermo hos cora-
beat [Gr. debet]. Porro facta est nobis cx hujusmodi pescere facit: quorum quideiu alius (lublicat pag;i-
suspicionibus [Gr., hujusinodi susiiicionnm] non norura immolationcra fabularum tnr(iitudiiieni et
et

irrationabilis occasio: quia tcmpore multo degens exsecrati(jnem. Jud;cos autem alius erubescere facit,
apud nos vestra Deo amabilitas et commorans, qus'. quod non solura (latres eorura ad idola (irolapsi sunt,
etiam littcralium nonnunquam verborura et quaestio- exprobrans, sed et quod contra legem, quam illi
num [Scriptura> non sententiarum el (|u. ] intern]- tenere se gloriantur, agant : sed loco quodam [Gr.,
jjationcs proponens. nullum sermonein inovit nobis cum illa loco ((.] definito ea qu;e typicaruni sunt ho-
ali(iuando ne imaginibus sive sanctorum virorum, stiaruni, otferre decreverit, isti in omni loco orbis
sive ipsius Domini ct Salvatoris nostri Jesu Christii terrarum hoc agere non detrectent, consuetam in
et secundum carnem ejus sanctae et veraciter Dei sanctum Spiritura perfldiara [laterna consequentia
genitricis Mariye: neque tanquam inquirens, et cer- adinvenientes. ethoc modo immolantes da»moniis et
titudinera invenire volens, id est intcrrogans, qualis C non Deo. Vera enim ad verum Deum servitus atque
iiobis de hoc sensus existeret : et si secuadum ratio- adoratio in observatione sanct;T? confessionis ((u;6est
iiem esset quod in hls fieret, niillam in ferendodara- circa eura, atque in custodialegum et mysteriorura,
nationem ista facientibus: sed neque ad firmara qu;e et ab ipso sive generaliter, sive capitulatim data
satisfactionem abjectione et interemptione dignura sunt certissime dirigitur. Saracenis autera, quo-
hujusraodi ducens, ad consiliura nobis accipiendum niam et ipsitalequid obtendere dignoscuntur. suf-
tradidit semetipsara utrura [Gr.. ut] et nos sirailis ficit ad confusionera et verecundiani, atterreaccla-
sensus essemus: sed de his oranino in silentio per- nialionera, qu;e usque in pr;Bsens in erenio ab eis
fecto se sciens, in civitate sua quasi ex comrauni inaniraato lapidi celebratur, cognomeiKjue illiusdi-
dograate et indubitabili quadam disceptatione ima- citur [Gr., invocalionemque illius quod dicitur]
ginura depositionem, sicut didicimus, fecit: si ve- Chobar, et csetera vanae ipsorum traditioniset conver-
ritas ita se habet iterura dicemus. Etenim non est sationis ludicra mysteria, quK in insigni solemnitate
nobis fiicilis animus ad credendum inconsulte his gerebant [ gerunt]. Christianorum autem omninm per
qui crebro dicuntur detrahere proximis. Necessa- totum orbem sub unojugo, Evangelii videlicet, ut pro-
riura [lonentes [ add. ex Gr. : Sed nos nec. pon. ], in phcta dicit, servientium Deo forraa peculiari.ssima
tractatione et fraterna probatione ea quae sensus ,-> est fideset confessio, credens in unura Deum Patrera
nostri sunt, manifestare, subtiliter illa qua? de hoc et Filium et Spiritum sanctum, Trinitatemincrea-
sunt, considerarausaggredi; illud priinituscommo- tam, seinpiternam,incoraprehensibilem. invisibilem.
nentes, ((uiaomnino cavere nos oportet rerum novi- unius substanti;e ac sessionis: confitens pariter et
tatem ; et maxime ubi inter plebes qua' in fide Christi Filii Dei incarnationem [Gr. perfectam incarnatio- ,

sunt, turbatio quKdam scandalorura causa subse-


et nemj, et alia secundum virtutera sncratissimi Sym-
quitur, deinde et prolixi temporis consuetudo in boli, quod plebs Christi concorditer ante mysticam
ecclesiis tenuit. Si enim cum consilio vinum potare etsanctani oblationem offert Deo atque illa spiri- :

Scriptura pnecipit (Pcoi-. xxxi), multos raagis nos tualis regeneratio, quie in nomine earunidem triura
oportet niulta inquisitione necessarioribus operam [divinarum] Dei princiiialiura personarum per san-
dare, ut non obiioxii terribilis efficiaraur judicii, clura baiitisma celebratur : atque divina coopera-
quod et illi qui unum ex minimis scandalizat, pr£e- tione facta perceptio [ ();-., atque deificans perceptio],
paraturaDeo [Matth. xviii] et aliter [alioqui] sub- :
et comraunicatio vivificorum fiederum [Gr., syrabo-
versionem verborum vel recum, quie ad injuriam loruml iucruenti sacrificii : per qua^ veritatis illu-
327 ANASTASII BICLIOTHIiCAnil 328

ccscit illuminatio,et impietatis t''nebrie effugantiir, A ptocommoiiarent [fic, attribuerent], impietatis eo-
habcntes et ipsa* proprii erroris manifestissimam rura ctamenti;c ostendentcs nimietalem. .Mii autem
cognitionem, multurum videlicct (leurum supcrsli- post h;cc gcntilis rcligionisaggre.ssi confusioneni, ct
tioncm. lI<Tcautem iia invicem advcrsantur, ut apo- hanc circumtcgere fcslin;intcs sub nomine dcurum
stoliec dicam, <|ucmailmodum in principio divisit apud eos colcbantur, simulacrorum curas studio
Deus intcr lueem et inter lenebras. Dicat igitur no- [Gr., slructuras] perageljant, Uim scilicct Jovis,
biscum beatissimus Evangclista Joanncs: /tec est quem el patrem ct consulem, id est subiimissimum
virtoria qux vicit vninduw /!'/''.< nostra {I Joan. v); ,
deorum ac hominum nuncupabant, quam c;i'lerorum.
addatur autcm et a nubis, ct dicalur: Ihcc cst |)e- quurtim nonest iiiccrta nominaliu pluribus. Ouorum
tra, supraijuam Christiis a^diticavit suam I'A'clcsiam, |)urii:illunes[ vcneratioiiesj ct lioiinrcs, (|ui pcrs;icri-
portis infcri, id est ag^ircssinnibus cuntrariarum ficia ipuc ;ib eis cdcbrantnr, liclj^int, furiiicatiunes
virtutum inconcussam et inevertibilem ilatth. \\i). (juuqueatque luxuria;, ac totius immuiiditiiedemon-
Hinc novum nomen sortiti sumus, quod, ul Isaias strationes, ut parum sit dici, turpia verba paritcret
dicit, bencdicetur. Dixit cnim ita: Ihniilimit Dfum blasphcmi;e : cuinapu I cos homTcidia in hunorem
vmim{Isa. lxv); et su|icrignutan: ati|ue invcstiga- Dci studiu a^rrcntur, ct punip;i liirpibus operibus
bilem incffabiliscjus n;ilur;c;iiinuntiaiitcs incumprc- B eurum liuiiur;ib;itur, iii lionurcm cuiuin qui adora-
hensibilitatein ; iiivisibilcm etiain illain, cl incin^um- bantur assumpta, utpote illis agcntlbus, et his
scriptam; et omiiino incommutabilem indubitabili factis congralulantibus. Porro qua» apud Christianos
certitiidine pncdicantcs; at([ue sempitcrnam cjus sunt imagi;ies sanctorum virorum, qui usque ad
virtutem et divinitatem ;i crcatura miindi, sccundum sanguincm rcstiterunt peccato secundum .\postoIi
sacratissimum Pauium, pcr ea qua? f;icta sunt, in- voceni (Ihhr. xii), (|ui(iue verbo veritatis ministra-
telleclam, consplcientes (Rom. i). Sicque servire vcrunt. projihctarnm scilicet et aposlulorum: sivc
Deo vivo et vcro mcruimus, et libcrtate (|ua Chri- cliam corum qui pia vila ct (lireclione opcrum bo-
stus nos liberavit, honorificati sumuset gloriflcati, norum vcraciter Dci scrvi ostCnsi sunt, nihil aliud
abomni erepti idolico errore et impictate(G«/. vi): suntquamfortiludinisexemplum,conver.sationisque
cujus prnecipua cognitio, diccre lapidi. Tii mc gc- veneraiid;e ac virtutum iiorraa, atipie ad glorifican-
nuisti : et ligno, Tu mc fccisti, sccuiidiim prophct;e dum Dcum, cui in pr;escnli vita bcne placucrunt,
vocem : et non aspiccre in C(Plum, ut lsai;is cl;im;it incitamciitum et excitatio. Sermu ciiim bonurum vi-

(Isa. xxix), ul existimetur quis est, qui ostcndit rorum actus edocens, juvat audientes, et ad zclum
h.TC omnia qui educit per numcrum mundum
: mitationis frequcnter invitat, Id ipsum autem flt
suum, pcr nomen vocabit pn^ multa gloria, et in '-'
sccundum compelcntcm rationem, si flnisattendatur
muillludinc virlutis; cujusinaiius plasmavcrunt uni- imaginum. nu;c ciiim scrmo histori;c pcr ;iu(liluin
vcrsam miiitiam c(rli, (|ncma(lmudum alius quidam comnicnd;il, h;ec pictura taccns per imitationem
ait prophctarum c;ctcrum creatunc univers;c iii
: oslcndit, in;ignus clain;it Basilius, ex utroque isto
apto ordincm intuentes, per eam intellectu animse ad fortiludiuem hos qui attcndunt, erigi dicens.
similiter gciierationis rationem considerare [Gr., Brcvis enim, ul quis dixerit, et capilularis narratio
proportioiie productivum ejus verbum cons. ], et per gcstorum a pictore in imagine [Gr., ab eo qui depi-
eani veiacilcr cxislciilem Deum adorare, quemad- clusest iii iin.T flt nubis, (]ui asiiicimus, imitabilis
modum l)c;itus AtluuKisius, ser;noncm cuiitra idula visionis iiisius forinaliu. Ctcrgo ct cum [Gr., qucm-
componciis, li(|uiiliiisedocet. Sicut ergo nulla com- ;idmodum cl cum] idolis falsorum deoruin scelest;B
municatio luci ad tenebras, vel conventio Christi ad ipsorum cocxistunt [Gr., simul apparent j actiones,
Belial (11 Cor. vi): ita nihil est commune Christia- ctalium quidem cx ;iudilu percipientem ea quac per
nis, qui unum Deuin inacccssibili chiritalc ct virtute sanctusviriis gcst;i suiil, in rccurdationem audito-
adorandiim culiint. ;i(l cus (|iii ringuiit Dciiin, ct liu- ruin liujusinodi cunlcmplalio impcllit. Aliura vero
jusmodi a pr(>|)liet;i jiisic mi.seri vocantur i.s^. xliv) i^norantcm ad diligcntcr percuiict;uiduminslruit, et
Illis eniin cinis i|uidem cor est, sleut scriptum D qua; per illuin duccntur Lti/.. illius acta edoctum],
esi : quorum alii quidem opera dolii a se facti in amorem et laudem Dei fervide suscitint: ita ut
crearl sibi Deum recentem cx non existentibus opi- per utrumque istorum aspicicntcs sanctorum opera
naiitur: et corruente hoc ex (|uallbet causa et bona, glorificent P;itrcin noslium ([ui in cfflis est,
extcriniiiato, lirmitcr tcneiit noii csse sibi oinnino secnndum Evangclii voc.cin [Mniih. v). At si per
t^
Deum, iiisi i|iii(l(l;im :iliiid pari mudo cundidcrint. Moyscm lcgislatio pnccipit populo fllum hyacinthi-
Et hoc liquido nos divina docet Scriptura in eo num in fiinbriisqu;c sunt in summitatibus veslium,
(|uod factuin esl in crcmo, opere vituli ab Israclitis, imponi ad record;ilioncin pr;ccc|)lorum at(|ue custo-
(luandoscditioncm commovcntesdicebant ad Aaron- dium {?ium. xv): (|uaiito magis iiun convenit pcr si-
Fac nobis dros. f/ui nos prxrrilnnt [Erod. XXXll): militiidlncm pictur;c s;iiictorum virorum ;ispiccrc
ostendentcs pcr hoc, se iirbitrari nun esse oinnino pruvcnliiin coiivcrs;iliuiiis (^irum, cl liuiiim imil;irl
Dcum, ncqiicvcrnm, ncipic f.ilsi nominis, nisiforlc lidcm seciindiim :iposlolicum magistcriuin {llriir.

idolum sibi ;irtillcio ficret vcl exiiuisitum [Gr., quod xiii )? Domlni ;iulcin sccundu n c;iriiis visionis ima-
exquirebant] ; cui post hoc exitum corum ex .Egy- ginibus forniari characterein, in rcdargutioncm qui-
oJ!» INTI-UPUr.TATIO SYNOD! VII CI-NliltAI.IS. A(.rU) IV. 330

(lcm csi lui'ri'iiiiii-iiin, qui pliantasi.i ct lum voril;ile A et iiuii iilii|iic tnt iniiltitiidinRS zolo congregatas suse
liiiiiiincm oinn lacliim malcilico pcrliihciil, ct in ma- pictalis, diviiia' iiiti'llii;cnti;c ac ducatus exsortcs de-
.
luuliictiiiiieni (|uamilam eurum (|ui iion omninoad sererct, (|uo miiius vidcrcnt pcrvenissc usque ad
eelsiludinem aseendere spiritualis contemplationis perseverantiam perfectionis iicclesiic ipsius, quam
valenl, sed indijjent etiam quadam corporali eoiisi- cxhihuissc sibi credidimus non habcntem maculam
derationead auditorum lirmainciituin, i|uanlo vide- aut rugam, aut aliquid hujusmodi: licet non in
licct utiliusct siillicitius luerit [Gr., reru ii audita- paucis vcl ignobilibus civitatibus, sed, t ita dixe-
rum lir. (iua'cuiu|ue uliliores sunt, et inajori prose- lim, pcne in omnibus rc^ionibus, et in illuslribus
(|ueiida! afleetu]. Mysterium enim quod et coelos ac principaiibus Ecclesiis hujusmodi more retento.
opcruit majestate, abseoiiditum a s«!culis ct gencra- Quod vero anti(|uum sit historicas iiarrationcs Scri-
tionilius in Deo, qui omnia creavit, et quod non so- pturarum fniquenter in imaginibus formari, probat
liim cx auditu fidem liabet (lides enim cx auditu, sancla" mcmoricc (ircgorii Nyssic scrino, de Abraham
ait Apostolus Hiiiii. x ), sed etiam per visionem lir- habeas su|iciscriptionem ; in ([uo de s.icrificio Isaac

matur in eoruin mentibus (|ui videiit: el virtute illud histori.i!!! iii picturis assumptam docet. Ouod si se-
vocileratur; quia sc Deus maiiifestavit iii carne, ct cundum illos taliter se res habet, raulto [Gr., Quod
creditum est in inundo, oniiiibus sanctius atque sa- B si gesta illorum ita, multo, etc. ] magis Domiiiicse
lubrius invciiietiir. Ita ut ea qua- scripta sunt per dispensationis miraculaet passiones hujusmodi de-
evangelicas pra-dicationcs dcconversatioiiecjus, (|ua bcnt conseqai approbationem [Gr.. expressioncm;,
secundum carncin in lcrra cum hominibiis coiiver- (lucmadmodum et sanclorum martyrum triumphi
satus est, populorum, nc delereatur, dcscripta
in certaminura, quiad zelum bonura adducuntaspicien-
sint monumentis: ut etcultus claritatis ejus, et tes. Quod manifeste factum ostenditur etiam in for-
circa nos bonitatis, nianifestius prxdicaretur etado- tissimi et mirabilis testis veritatis Anastasii certa-
raretur. Non enim lignorum et colirum adoratur mine. Sed illud forlasse dixerit aliquis, tueri [Gc,
mistura, scd invisibilisDeus, ijui in sinu Patris ipse vereri ] necessarium nobis sancts Scripturs prsece-
adorationem assumit in spiritu et verilate, per se pta. Ut puta Non facirs tihiinct idoliim, neque om-
:

nobis oblationem qua; ad Patrem est, donans, ipse nem similitudinem, quxcunque in cmlo sursum, et
quoque cum ipso pariteradorandus {.loan. iv). Nam supcr tcrram dcorsum, et quxcunque in uquis sub-

et Jacob adorasse dicitur super summitatem virg'je tus tcrram: non adorabis ea, neque servies illis {Exod.
Joseph, non ligno cultum impendens, sed honorem xx). Et rursus : Non nomen Dei tui
accipies in vanum
ei ([ui hanc possidebat. ostcndens [Hrbr. xi). Sic {ibid.). Et in Deuteronomio Ncquc iniqitc
: af/atis, et

itaque et sancliv Domini et semper gloriosie Jlatris C faciatis vobi^ipsis sculptilem similitudinem, et qux cum
efflgies inlelligilur a Christi pupulo, et honoratur : illis {Deut. v). Sed ha!C orania manifestum habent
sic a priscis sanctissimarum Ecclesiarum prLclatis sensum, quod divina natura sempiterna sit[G" for-
talia recepta sunt, et hi nullaa prohibitioncra macarenssit]at([ueincomprehensibiIis, etnullisimi-
adejiti sunt [Gr., nulla prohibitionc vetita sunt\ lis a'stimanda eorum qu;e cernuntur sed neque trac- :

Quanquam post persecutionem transitus in adven- tatibus el ingeniis ferenda ad corporalcs opiniones
lum fidei, hiec ubiiiuc retenta concilia univcr.salia Gc, ut nequis conjecturis et suspicionibus ducalur
etiam usque ad generationem nostram parati sunt, ad corporeasconceptiones]. Prsdicensenim .Aloyscs;
qux pluriraorum capitulorura snper imaginibus re- Custodite valde animabus vestris, quia similiiudinem
gulas cxposuere [G/-., C.um tainen persccutionibus iion vidistis ia die qua locutus est Dominus ad vos in
transactis, et lidc cum
ubique pra^valente,
libcrtate Chorcb de medio iijnis; hffic pra-dicens, intulit statira :

generalia quoquc concilia usi|uc ad nostra tempora Ncque iiiiquc agatis, neque faciatis voljis ipsis sculptile

facta sint, et ea canonesediderint de pluribus capi- Deut. IV, v), et quje cum ipsis : recordatus vituli
tulis longeminorisraomenti, quam sitde iraaginibus confectionis quie facta fuerat, atque praBcavere hor-
disputatioj. Quas non esset congruum iiidiscusse tatus, ne et ipsi secundum ^Egyptiorum consuetudi-
sujier hoc et perfunctorie derelinquere, si secundum D nem. quam scicbant, ad talera laberentur irapieta-
quorumd:im opinionem cum idolorura formis et cx- tem, et divinitatem Lcstiiiiarent similem istis. Hoc
secramcntis, qui^ continentur in divinis Scripluris, enira et magnus Apostolus in concione facta apud
etiam consuetudo quse antiquitus apud nos teneba- .\thcnienses |)erhibuit: Genus ergo cum siinus Dei,
lur, discebat, vel ad Dei alienationem ducatur non debemus wstiinare auro, aut argento, aut lapidi,
[Gr., a priscis temporibus apud nos viget, in idem sculpturw artis ct cogitationis hominis, divinum esse
tendit, atque ad Dei alicn. ducit]. Is enim qui se simile {Act. xvii); eidem([ue sensui continuat : £i nc
cum apostolis esse usquc ad consummationem sae- accipiai noincn Domini Dei in vanum {Exod. xx), id
culi dixit {Matth. xxviii), hoc videlicet etiam his est, ne voces et asstimes Deum quod non veraciter
qui post eos inspectores Ecclesise sunt, repromit- hoc est, sed frustra opinionem et cognomen tale
tit. Non enira cum illis corporaliter perseveratu- promeruit. Sod nobis, ait magnus Apostolus: Unus
rus erat us(|ue ad instaiitis sieculi transilum ; ([uin Drui Patcr ex quo omnUi, et uiius Dominus Jesus
ct cum his qui in nomine ejus duo vel tres con- Christus per qucin omnia, ct unus Spiritus saiictus in
gre^andi erant, adesse |jerhibuit {Matth. xviii): quoomnia {l Cor. viii); non naturali alternitate pro
Pathol. C.X.X1.X., 11
331 ANASTASII BlBLIOTllliCAlUl m
prseposilionura commutatione inducta. Absit: triaA trilium >>ermoiiem qui iii omni] plebe Christi inve-
enim uiius Deiis cum altorutris intelligitur, ut docet nilnr'.' Illi enim de (|uibus Isaias di.xit (ha. lxv),

Grogitrius sapieiis. Niilli itlm iininon (|uoil cstsuper super vertices montiuin imniolabant, et supor colles
oiniif nomen Uir. <i'tii.. aiitculluin. aut lalriaar po- subtus iiuercum et populum et arbo-
saciilicabaiit

pulus Christi usquc liodie, excepta saiicta et vita; rem obuinbrantom (|uia bene legit [Gr., bonuin
:

principali Trinitatc, applicuit. Absit. .Nain ubi luis tegumentuin], quemadra dum alius prophetarum
servire talibus diviiia Scriptura prohibet, etalienos Isaia; coanus damal [Osc iv). Populus autem
seu exsortes a lali vult errore inodis oinnibusexbi- Christi regem sa;culorum incorruptibilem, invisibi-
beri ;r.ei'le eniin latria' cultum noii exliibeiiduin liu- ieu!, solum et sapientem Deuin (1 Tiiii. i)adoral in

jnsmodi rel)us, addeiido, Scriptura alieiios nos et aula saiicta ejus, adoratioiiein iii sjiiritu ct verilate

omnino exsortes osteiulit a tali errorc;. Dcnique facioiis, omncm(|uc laudem ct jilorilicatiiincm vivi-

manifestusesl idoloruin servilulis modus. .Vpud nos fic;e Trinilati inccssanter ollcrens, lirevis autera
autem unus est Ueus adorandus, et una cl eadem Gnis idolorum, quem sapientia concionatur, id est
in ipsum est lides, et unum ac salutare bapti- horuin demolilio, etquod non in sempiternum ma-
smum sic et una qua' offertur ei servitus a nu-
: neaiil, noii aliuiide (luam ex app;irltioiie factuin rst
bis, sicut traditum est a sacris apostolis, et coii- B maijiii Dei et Salvatoris iiostri Jesu tMiristi; quam

servatum sacrificiuiniiue laudis, quod per Cliri-


; Ecclcsia ejus, qu;c a finibus usque ad liiies orbis
stum referendum est Deo el Patri, ut divinus ait terr;i; sanguine cjus acquisita est, semper pie sen-
Apostolus(//c'')-. xiii), id est labiorum fructus con- tiens coiifitetur et gloriflcat. Nihil ergo rcpre-
liteiitium iiomini ejus; et divinissima traditio qu;e hensionis idolorum, qu;E in illis scripta est,

est ii vivificis mysteriis, qu;iin pr;eniiiili:ivil .Ma- germanus et verax Trinilatis adorator populiis
lachias p opheta quasi cx persona Dei loculus : Quia Chrisli in seinct atlrahit, saiiclorura virorum iin;i-

ah ad occaswn gloriflcatuin cst nomen


ortit solis usqiie gines habcndo ad rememoralioiiem virtulis eoruin :

meum in gcnfibus, et in omni loco incensum offertur quem;idmodum nec bcato Paulo apostolo carnis
nominimco, ei sacrificium mundum {ilulach. i). Nul- prohibenti circumcisionem, et cos qui secundum
his igitur est consensus templo Dei, id est ipsius legcm justificari vulob;iiit, increpanti, culp;iin ali-
Kcclesi;E cum idolis (// Cor. vi). Absit. Iliec est ciiim (jUiim iiilert aut criiiion, quud circuuuiderit Timo-
coliimiia ct lirmamentum voritatis, ut aposlolice tlieum logaliter, quud totiiiiderit, atque in templo
nnncupata est (f Tim. iu): idolorum autem nomiiia sacrificium obtulis-se clarucrit. Neque eniin qua; pa-
exlerminabuntur a terra, propliela Zacharias cla- trantur, simpliciter intucri oportet; sed ubique in-
mat (Z"c/i. xiii): qiiando omnis locus doinui David, C lentioiiem gestorum convenit comprobari [Gr., gi;-

id esl Ecclesi;i'Christi, cujusdomus nos sumus, por roiitium convenit piobari, qu;c ageiitem vel criiniiic
roi-oplioiiem [Gr.. receptioni; fidei ojus ;id;ipeiielur. absolvit, vel contrad iinnal >. Nisi eiiim hoc diligenter
llis utique addentur tam ea iiu;e suiil iii sapieiitia observetur, fortasse ncc ipsius Dei pneceptum sine
qu;E dicitur Salomonis, quam et illa qu;c apud ma- calumnia penes infidelesefficietur. Quod autcm scul-
gniluquum rejacent Isaiara. Ibi enim dicitur iiu- : ptilos legc iiitcrdicente [Gr., Siquidem sculptile sivc
titiiii fhrninitinnis e.ixnijitntio idolorum. Adinvcntio coiinatile loge interdicente], qui obuinbrabant pro-
auteiii eorum corruptio vitx. jVo^xo enim erant ab pitiatorium super arcam chorubim gluri;e, ut Apo-
initio, ncque in sxculum erunt. Innni enim (jloria ho- stulus iiuiniiuit [Hehr. ix), talisessont icrantj factu-
minum introivit [Gr., introierunt] in mundum, ct ideo ra; [structur;c] : quibus et diviiiam (luuquo g|riri;im

brcvis corum finis excoqitatus est [Sap. Xiv), et ca;- continerctur [insidcre!. non solum cx Scriptura di-
tera ; apud proplietam autem: Confundentur qui fin- scimus, sed et beatus Athanasius illud psalmi dictum
ijunt liiuiii (i.sv/. xi.iv) ct sculpunt : el oiniies iindo iillorprctaiis, C'*"'
*''(/i',s sujier rherubim. npiinre
facti sunt, exsiccati sunt, el surdi ab lioiiiiiiibiis {1'siiLLxxix), talcm dc illis tr;ididit intclligentiain.
facti sunl, cl ea (|u;c cum ipsis on"ereiilur, fabri Et cortc illurum chornbim principalia igiiota suiil
lignaria; artis cxcogilatio : et ligiiorum qu;u in miiii- D oinnimodis iiatura lioininibus spiritus cniin et ignis :

storium hominibus sunt, efflciontia [Gr., transmut,i- existunt, et ab omni corporali formatione at(|ue

tio] in viri formaiii, ot publicatio amenti;c ouruin initura oxtraiica. Qu;c cniin dc illis corpulenlius a
(|iii adoniiit ca quibus iiilertur. Videte, iioii dicotis, pruplicla dicta suiil, symbolicum ct cxcellontem
(luia mendiicium iii doxtora mea est : (|Uod ad pr;c- [Gr., anagugicum) sensuin haboiit. alitcr inlelligi
script;c imiiietatis destructioncm iiitulit. Nos ergo valentia [Gr., non valeiitia] secunduiii vcnerabilein
scientes et credentes in Filium Dei, qui esl veritas ratioiiem, ct id quod incorporalia docel. Uludiiue
et (lextera P;itris, alieni a pr;cdicta prophcta; dain- diccre necessarium cst, quoniam ncquaiiuam Chri-
ii:itiuiie usteiidiiiiuret seciiiidum lioc opportune pro- stiaiii corum qui sibi suiit secunduin cariicm agnati,
photicuin vcibuin (lic:iin : (hiid pale;c ad fruiiieii- iioti vol ;illiiii;s, speciem depingeiitcs, colunt, ;iut

luni (./r/-. xxiii)? (Jmc fainiliaritas iiuii subsisteii- ;ili(|iio rodduiit digiios honorc. Sod iiO(|ue iinperi:i-
tis levitatis, quae ventilatur a s|)iritibus iiciiuiti;c, lium pr.ocoptoiiiin |)otesl;iti succiimboiites tali;iexcu-

eorum (|ui serviunt cre.atui;c potius (iii:iin Creatori, gilavcrunl, super iiuibus juslc accusantur illi, qui

ad vcr;e Dci cogiiitioiiis alumiuiin iii umiii [6V., iiu- diccntcs se csse supiviitcs, sfulti facfi sunt, et mufavc-
: :

m INTliRPUliTATlO SYNOUI VII GHNliUALIS.— ACTIO IV. ;!;jt

vwitahrMin incomiptibilis Dei in similitudinrm ima- A gaiites, ut id (|iin(l sino soandalo ct turbatione

ijiim corniptibilis hominis, ut ait Apostolus {Rom. l): puli sit, omnimodis perseiiuamini : pr.esertim cum,

ita ut etiam ex lioe plane moilci demonstretur, (juod nc unusex minimis contemnatur, pra'Cipiat Dumi-
cahimnia i\ux scri|itura' iiu'st, nobis [Gr., nccusatio, nus; similiter aulem et ne scandalizetnr, importi-
(|uam infert scriptura, nobis] noii possit a|itari. bilem [cum lioc imp.] ferat et terribileni iis (lui hoc

Krgo si i)ias de divinitate opinio es ad corpulentias fecerint, damnalioneni [Mnttli. xviii). Nunc autem

transferentes, et ea ([ua; Deo decibilis ploriac atque et civitates oinnes [Gr., totaej et raultitudines popu-

servitutis sunt, deserentes, aut sccundum ali(|uid lorum non in pauco super hoc turaultu consistunt
omnino minuranlesde luijusmndi causa ostensi fu(J- in (luo ne nosobnoxii appareanuis, omni studio pro-

rinius, hene utii|ue circumaufcrri liaberenl ea (|u:e curemus. Pr;e omnibus provideiidum est nohis ,
occupant et abstrabunt nos a cultura et sedulitale, (luod mentem m(!am commovet, ne occasionem ela-
quacirca unum
verum utiraur Deura (luod nunc
et :
tionis hiiic capi;iiit ii (lui contra fidem nostram ini-

e eontrario videmus factum. Intendens enim ([uis raici suut crucis Chrisli, dicentes, (luod us(iue nunc

cum disciplina inuigiiii cuidam sancloruni, (|uem;Kl- Christiani errassent. Nisi enim hoc idololatriam esse
modum ciuiveniens esl, Gloria tibi Deus, dicit, sancti co?:novisscnt, ne(|ua(|uam modo manufactorum ab-

cujuslibel nomen adjiciens : ita iit per hunc (iuof|ue B jectionem fecissent. Quod (|uaiitam iiijuriam et de-
modum complealur (luod iii oralioiicdicitura nobis, positionem inferat fulei quK in Christuin est, unus-
quo et per invisibilia et visibilia glorificetur sanctis- quisque confessus exstiterit. Siquidem et hoc quasi
simum nomen Christi. Sed neque Dum quenidam quid verisiinile profecto dicturi sunt, quoniani his
sanctorum virorum vocare patimur quanquam :
qui semel epraverunt, omnino persuaderi noii pote-
hujusmodi appcllationera is (lui proprie solus et rit [Gv., oninino daiida! non sunt aures] ; iiuippe
unusest Deus, illis qui sibi placuerint, largitus sit, penes quos veritas non est. Porro quid plura dixe-
quemadmodura in sacro psalraorum scriptura est riin, cum et ipsi percuncta piissimi et ainici Christi

libro [Psal. Lxxxii). Neque rursus ut sufflcientera iraperatores nostri tabulara veraciter proprii deitatis
habere nos arbitrantes Dei cognitionis certitudinem, araoris, id est imaginem qute ante regalia est, eri-

tales imagines parvipeiulimus, vel spernimus con- gentes, et in ea apostolorura et prophetarum impo-
cursuni qui iu ecclesiis Dei fit ; sed die ac nocte, nentes effigies, et horum de Domino inscribentes
imo ut cum psalmo dixerira [Psal. liv), vespere et voces, confldentiK sua; glorificatioiiein salutarem
mane et raeridie Deo benedicimus, et niaxime in cru:em esse prffdicaverunt ? Capitula vero sunt,
tempore divini s;icrificii ac officii. Quin potius ut qu;e dicunt, per imagines [Gr., Caput vero eorum
liquido scientes, non aliunde nobis spem provenire ^ qui dicuntur, per iraag.] diversas Deura operatum
salutis, nisi ex pia flde et confessione qu;T> in nnum miracula, de quibus multi multani historiara texere
Deum, qui in Trinitate adoratur, eflicitur : quarura volunt ; utputa infirmatum medelas, ijuas et ipsi
una quidera in corde consistit, altera vero in ore nosexperti sumus, etcircumventionumresolutiones,
profertur [Cordc eniin creditur ad justitiam, ore quas in somnis per picturas crebro conspeximus
autein confessio fit ad salutem [Rom. vi] seraper ) : [G;-., et crebras depictorura in somnis visiones].

laudem ipsius Dei qui fecit nos [Psul. cxlix), in ore Porro maxime omnium manifestissimum, et nullam
habemus. el exaltationes ejus in faucibus feriraus, controversiam vel ambiguitatem sustinens, est, quod
omnisque pleb:>Ghristi ad perceptionem sanctissimi imago qu;T; pridem Sozopoli Pisidi;o intemerat;e Dei
corporis ejus et sanguinis, per quae ineraoriara genitricis fuit, ex depicta palma sua unguenti eraa-
niortis ejus et res rrectionis secundura ipsius cele- nationem profuderit. Cujus miraculi testes sunt
brainus traditionem, insatiabili desiderio et divini- raulti. Licet autem nunc hujuscemodi non flat opus
tus mota industria perurgetur inagis,quam cervus miraculi, non tamen incredibilia erunt priora, ne
ad fontes aquarum [Psul. xli). Sed nec illud scan- pari modo incredibilia judicentur qu;c in Actibus
dalizct (luosdam, quod ante imagines sanctorum lu- apostolorum suntdescripta, in priiicipio prKdicatio-
linariorum concinnatio et suavis odoris thymia- D nis, signa diversa et charisniataSpiritus, quse nunc
mata flunt. Symbolis namque talia celebrari ad- minime patrantur amatore hominum
; videlicet Deo
honorem illorum excogitata sunt quorum cum ,
pertalem coiidescensionem eos qui infirraiores erant
I
'.hristo requies est, quorum honor in eum recurrit [sunt], potentiores in fide sua perficiente, et pariter
liijc probante Basilio sapiente [homil. in qmidrurjinta suam virtutem eliam per hos [per h;ec] ostendente,
martyres), quia honore cirea bonos conservorura ap- quem;Klmoduni apostolorura factum est tempore.
probationem habet benevolentiffi erga comraunem Aliquando enira horura urabra, aliquando vero ve-
exhibitae Dominum. Indicia sunt namque sensibilia stium subiata [Gr., de vestibus pendenti;i] sudaria
iuniina divini ac sine materia luminis dati : porro sanitates pr;>'stabant. Sicu! ergo in illis
non omnis
aromatum inccnsum purissima; et totius sancti Spi- corporis umbra, sed Petri tantummodo dabat labo-
ritus iiispirationis et refectionis [Gr., repletionis] rantibus medelam similiter et sudaria non omnis
:

insigne. Et h;ec quidem veluti contra emergentes vestimenti, sed Pauli solummodo sanabant infirmos,
oppositiones et contradictiones, quEe quasi ex Scri- in satisfactionem fldei ejus qui ab ipsis prsedicaba-
pturis pr;ctenduntur, scribenda consideravimus ro- ; lur, qui gratiara suara etiam per inanimata demon-
33o ANASTASU BIBLIOTIIECAKII m
strabat :
ita et super iraaginibus sspe fieri placuil : A fccit titraque unum {Ephrs. ii). Ipsum decet gloria.
non in onini imajiine vel piclura talisspecie beiiilicii honor et adoratio cum Patrc el sancto
nunc Spiritu,
inter creJentes effecta, sed in solis sanclorum, vel et semper et in s;ecula s:tcuIorum. Amen.
etiam ejusdem Domini : quo non suapte intellige- Sanctasynodusdixit: DivinilussonantiumPatrum
renlur sanitatcs accedere, sed ex sola ^ratia Dci doctrin:e nos correxerunt Ex ipsis hauricntes ve- !

nostri. Di^num autem, ut reor, est, neijue illud rit;itcm polatiEos sequentcs, mendacium
sunius I

pr.fterinittamus, quod Euseblus Pamphili in cccle- perscculi sumus .\bcis cdocti, vencMbilcs imaj:ines
I

siastica Ilistoria jiosuit, quia in Paneade civitate, salutanius ! Palres pr;edicant, lilii obcilientiae sumus,
quam C;rsaream Philippi Evangelium nominat, /er- et congralulamiir in facie matris, traditione Eccle-
turdomum esse sanguinis fluxum patientis [pass;p] sia" catholicx ! Crcdentes in unum Deum, in Trini-
mulieris, qu;e fimbria Salvatoris sanata est, sicut tate laudandum, honorabilcs imagines salutamus 1

scriptum est iii Evan^eliis lilnllh. ix'. Cujusdomus Oui sic se non habcnl, anathema sint; qui ita non
pro foribus aiunt statuam de ;rrc faclam stare, inia- scntiunt, proculeabEcclesia pellanturiNosantiquam
Sinem fercntem Domini ; coiitra quam formam mu- legislationem Ecclesiaf catholica! sei|uimurINos juii
lieris genibus provoluUe consistere, p;ilmis exteiisis Palrum conscrvamus ! nos eos qui addunt quid, vcl

supplicanti similem ; in recordationem rairaculi B auferunt,exc,atholicaEcclesiaanjtliematizamus!N(


quod factum est circa se, hoc ab ca sollicite acto : subintroductam novitaleu Christianos accusantiuiii
et quod ad pedes statua; in noinine Domiiii fdcla-, anathcmalizamus! Nosvcnerabilcsiconassalulanui-:.
herba qua-dam oritur nova specie ac ignota (|u;l' Nos eos (|ui sic se non habcnt. anathemaii subini;-
variorum languorum nicdicamentum esl;(iuod per timus Christianos accusantibus, id esl, imagiiics
!

seipsura vidisse Eusebius ait manifcste Salvatore : confringentibus anathema sil Ilis qui assumuiit !

jiroprisc gratise dispensatoria; insignia faciente ad dicta sanctse Scriptiira;, qu;e sunl contra idola, in
fidcin iniiliercul;e:osteiidentc quod nos superius in- vcncrabiles imagines, anatheina ! llisqui iion salii-
dicaviuris, (juia noii siinpliciter traclanda [acci- tanl saiictas ac veneraliilcs iconas, anatlicma ! llis

pienda] sunt (|u;e geruntnr, sed intentio ei [facien- (|ui appellant sacras iinagines idola, auathema ! Ilis

tis] esl comprobanda. Dicit aulem Eusebius idera qui dicunt, quod vduti ad deos Christiani, ad ita

quod et et Pauli, alque


apostolorum imagines Petri iconas accedant, anathema ! His (|ui communi(;ant
ipsius Christi, per colores ;csliinatas [Gc, conserva- scieuter injuriam et inhonorantiam inferentibus vi'-

tas] in picturis aspexerit. Non autem hoc dicimus nerabilibus imaginibus, anathcma ! Ilis qui dicunl
nos, ut statuas seneas facere stndeamus, sed ut quod. exceptoCliristo Ddmino nostro,aliusnoserue-
insinucmus quouiam et illud secundum gciitilcin C rit ab idolis, analhema llis qui aiident dicere ca-
!

consueludinem faclum, non rcnucnlc, sed voleiile tholicam Ecclesiam idola ali(|uaiido recepissc, ana-
Domino, ul in ipso demonstrelur per plurimum Iheina !

tempus ipsius bonitatis iniraculum :


a (|uod ajiud postquam prolati sunl pr;pfati anathemalismi
lit

nos vcncnibilius est ((ualitcr oblincus inos, docc;it perchartam, sancta synodiis, lcgcnle Eulhymioepi-
commemorationis [G,-., morem, (|ui apud iios ubti- sco|)0 Sardis, pronuntiavit sublcr aiinexa.
nuil raagis pie quodammodo, non esl fas vitupcrare. Dci el Salvatoris nostri Jesu Chrisli divinum ad-
In his igitur absolvatur nostrae com.] ser;no. Deus implenlcs pneceplum, sancti Patres nostri lucernam
autein vcritalis, qui dcduxit nos in oninem verita- sibi divinx cognitionis ab eo datam non sub modio
lem, et oinncm disscnsionis occasionem, ct turba- abscoiideruiit, scd supra candchibrum pdsucruiit
tionis causam a nostris abigit aniinabus, uiianimi- utilissimi magisterii, ut luccalomnibusiiui indomo,
ter uno spiritu glorilicantcs eum suiiercalcsti rcgiio id cst, ()ui iii Ecclesi;t catliulica n;iti sunt : ne forte
dignos efficiat. offendat aliquis eorum (]ui pie confitentur Domiuum
Tarasius sanclissimus patriarclia dixit : Clarnavc- ad laiiidem h;erctic.;e el mal;c opinionis pedem suum.
runt custodcs Ecclcsi;e catholic;e, sancti videlicet Ipsi enim o.miiera errorem iKercticorura forasexpel-
Palres nostri, (|ui seinper su|)ia iutcHigibilcs cjus „ lunt, el putirficiuin racnibrum. si ins;inabiliter

vigilantes ;irictes jntclligibilia piv.pugnacula], omiie elanguet, exciilunt ; cl vcntilabrum habentes, arc:im !

pra;liura et inane verbum rcpulerunt;cl haiic indis- purgant:cl Irilicum (|uidem, id est, verbiim (|uod
cerptara servantcs, univcrsain phalangem advcrsau- iiutrit, quodque conHrmat cor hominis, includuut in i

tium persccuti suut, el una cuin veti-ribas h.Tresibus liorreo calholic;c Ecclesix paleam autem Iiaeretic3e|:

el errorem iiuv;c pnivitatis Clirislianos calumiiiis ac raal;vopinionisfor;isprojicientcs, coraburunt igiie


appelciitium pupugcruiit gl.idio spiritus. Dic.inius iiicxslinguibili [Matlh. iii;. Quamobrein sancta ct

ergo cuncti uiia voce cuin magistro nostro, P;iulo univcisalis hxc synodus beiicplacito Dei ct iiutn pio-
videlicel divino apostolo : Chi-i4us pax iw.<tni, <jui rumetlidclissimorum imperatorum uostrorum, Iren;c
a Grxci, ne sacra omnibus pateant, !>acrum altare maijii rtiam pium ipindammodo vocavit. JVam alioiiui

cancellis eircumrludtint : in (/"''«'•> repomint


imiuji- piuiii rsse ac receiitum ab B-clesiis sncrarum sliilun-
nes, qnx simul nltare cmteiiunt, cl ^iopuhi
mlorunilx ruiii usum cx i/uiliiisdiiin episcoporum inliTliiiuliuiii-
proimnunlur. Iluc vi'Mitr ullusisse Ci-rmanus ; i'/ enim lius, el e.i: ipsa definilione hujus sijnodi aperlissiiiic

slatux minus eommode prxslnre iiueunl, cc proinde constal.


usum imaijinum ut commodiorem et communiorem
337 INTEHPIUiTATIO SYNODl VII C.ENHUALIS. ACTIO IV. 338

novte Ilc|{'ii;i% ac. novi Constantini hujus Deo con- A ct propheticas voces, per quas hoiior;irc ct magnifl-
scrvanili (jcrminis, conf;rci;ata sccuiulo in iiac Xi- care (lidicimns, primo (|nidcm c;iin i[ii;i' [iroiiric ac
c;rcnsiuni clara mctropoli, per lcctioiicm considc- vciMcitcr csl Dci gcnitrix, el su|)crior c(elcslibiis

rans memor;ibilium et beatorum Patrum nostrorum cunctis virtiitibus ; sanctasque et nngelicas virtiites,
(l(^l,Mnata, ipsnm i|ui(lcm Dcum ftlorificat, a ((uo illis atquc beatos et laudabilissimos aposlolos, prophe-
(l;itus cst scniiii ;i(l (liictriii.iin nostiMm, cl ail pcrlc- t;isi(ue et gloriosos raarlyrcs, qui proChristo cert;i"

Ctioiicm c;itliolic;r ct ;ipostolic;i' licclcsi;^ : Klvcrsiis vcrunt; atquc sanctos etdcilcros nnigistros, ct om-
vero cos i|iii non sciiliuiit ca (IIKc illi, scd obiiml)r;irc nes s:incti)s viros : et liorum cx|)etcre intcrcessio-
moliiintur eam <|iui) vere est veritas, per novitatein ncs, utvalentes nos familiares reddere rcgi oraniuin
suam, psalmi coiicinunt voccm : Quanta malignati Deo, custodientes vidclicet mandata ejus, ct in vir-
snnt iniinici in sancto tuo, et gloriati sunt dicentes, tutibus vivere procurantes. Insupcr salutamus et
quia iion est non cognoscet tra-
in:i!,'istcr, ct nos liguiMin [)retios;e ac vivilic;^ crucis, et sancta li-

ctantcs (lolosc vcrbnm vcritatis {T'siil. lxxiu). Nos [)s;in;i s;inc.loniiii ; et sanctas ac venerabih^s iconas

autem pcromni;i coruriulcm deifcrorum Patrum no- reci|iiinus ct salutamus, at((uc ;iiii[)lcctimur secun-
strorum dognuita ct pr;ec,epta tciientes, pnedicamus dum anti((nara traditionem s;iiicl;i^ c:itliolic;e Dei
uno orc ctunocordc, nihil addentes, nihil auferen- ^ Ecclesiae, id est, sanctorura Patrum nostrorum, qui
lcs cx liis(|u;c ab illis tradit;i sunt nobis sed in his ;
et has susceperunt, et stabilierunt fore in cunctis
roboriinnr, in his conlirmamnr : ita conlilemur, ita Dei ecclcsiis, et in omni loco dominationis ejus.

(loccmiis, (|iicm:idmoilnm saiict;c ac univcrs;ilcs scx Porro has prctiosas et venerabiles iconas, ut prse-
synodi dclinierunt cl lirmavcrunt. Et credimus in diclum est, honoramus et salutainus, ac honor;uiter
unum Dcum Patrem omnipotentem, omnium facto- adoramus hoc est, magni Dei et Salvatoris nostri
:

rcin visibilium et invisibilinm et in unum Domi- : .les Christi human;\tionis imaginem, etintermerata!
num .Icsum Christnm uiiigenitum Filium ct Verbuin dominae nostrs sanctissima3 Dei genitricis, ex qua
ejus, pcr i(uein omnia facta sniit. Et in S[iiritum ipse voluit incarnari, et salvare atque liberare n s
sanctum Dominum ct vivilicanlcm, consubslanti;\- aboinni irapia idoloruin vesania: sanctoruin cliam
lcinque et consempiternum eidem I'atri ct Filio cjus, et incorponiliura angelorum: ut homines enim ju-

qui una cum eo sine initio est. Trinitatem incondi- stis app;iruerunt. Siiniliter autem et divinorum ac

tam, indivisam, incomprehensibilem, incircumscri- famosissiinorum apostolorura, deiloquorum etiam


ptam: eamdem totam ac solam servitutc [latria] prophctarum, et ccrtatorum raartyrum, et sancto-
culcndam, et adorandam, et venerandam : unam rum virorum flguras et eftigies, ut|)ote per picturam
deitatem, un;im doininationem, unam potestatera, C suara in recordationcm et memoriam adducere nos
unum impcrium ct potentiam, quii; personis dividi- valentes, et ad principale attrahere, atque partici-
tur indivise, et substantia copulatur divise. Coniite- pes facere alicujus sanctificationis. Itec ita sapere
mnr et unum ejusdem sanci.oe et consubstantialis et didicimus et roborati sumus a sanctis Patribus
Trinitatis. Domiiium nostrum Jesum Christum ve- nostris, et ab eorum divinitus tradilo magisterio. El

rum Dcum diebus propter nostram s;i-


in iiovissimis gralias Deo super inenarrabili dono suo, quia in
lutem incarnatum et hominem factum, salvasse per finem non deseruit nos, nequc ieli((uit virgam pec-
saluliferara dispensationem suam, passionemque ac catorum super sortem justorura, ut non exlendanl
resurrectionem, et in coelos regressionem, genus justi ad iniquitatem nianus suas, id est, actuales

nostrum, ct nos liberasse ab errore idolorum ; et ut operationes suas sed bene fecit
: bonis et rectis
ait prophcta : Non legatus, non anijelus, sed ipse corde, ((ueraadinodura hymnographus David raelo-
Doiiiinus sidvavit nos {Isa. xxxiii). Ouem et nos se- dice cecinit; cum quo et residuum psallimus:
quentes, ethujus vocem propriain facientes, magna Ouiade c;etero decliiianles in oblig;ilioiies ;ul(lucet
vocc clamamus: Xon synodus, non principum impe- Dominus cuin operantibus iniquilatem et pax super :

rium, non conjuratio Deo odibilis, ab idolorum er- Israel Dei {Psal. cxxiv).
rore liberam fecerunt Ecclesiam, quemadmodum D Intequrtatio subscriptionis Romanorum.
.ludaicum deliravit concilium, quod contra vcnerabi-
les imagines infremuit; sed ipso glori;e Dominus in- In nomincDomini Jesu Christi Petrus, misericor-
carnatus Deus nos salvavit, et ab idolica deceptione diaDei archipresbyter sanct;e Ecclesia; catholicK el
eripuit. Ipsi igiturgloria, ipsi grates, ipsi gratiarura apostolicae, et locum complens \driani sanctis-
actio, ipsi laus, ipsi raagniliccntia ipsius: rederaptio simietapostolici paps senioris Uoms, omnes reci-

ipsiussalns, ((uis:ilvare solus in [)erpctuura LperfecteJ piens qui conversi sunt ab impia hDcresi reproban-
liotest,ct noii aliorum, (|ui de humo veniunt, lioini- tiura venerabiles imagines, secundum doctrinam et

num. Ipse in nobis, in quos tines sxculoruin deve- traditionem sanctorum Patrum nostrorum, omnia
nerunt, per incarnatam dispcnsationern suain prje- quae superius elferuntur, approbans et consentiens,
nuntiatos prophetarum suorum affatus termin;ivit, subscripsi.
inhaliitans in nobis, et inambuhins, et dclens no- Petrus, misericordia Dei presbyter et heguraenus
mina idolorum a terra, sicuti jain scriptum est. monastcrii sancti Sabbse, et locum complens Adriani
Salutamus autera et Dominicas et apostolicas sanctissimi etapostolici pap;e senioris KomK, omnes
339 ANASTASII BIBLIOTHECARII 340

recipiensquiconversi sunt ab impia hsraesi repro-A m.T sanctissimi archiepiscopi Sardinise. sequor ut
bantium veneraiiiles ima};ines secundum doctrinani debent rationabiles pecudes pastorum voces, quem-
traditionem(|ue siiiclorum Patruin nostrorum, om- admodum Dominus ait. quia orcs mr.v vorrm mram
nia (|use superius efferuntur, approbans et consen- aufiiunt {Joan. x). Ergo el ego pastorum rectas vo-
tiens, subscripsi. ces sequens, per vestigia eorum incedere propono :

Tarasius ', misericordia Dei episcopus Constanti quibusetconsentiens inomnibusteslimoniisipsorum


nopoleos nov;p Rom;e, confirmans sic se habere ve" qu3R lecta sunt, subscripsi.
rilatem omnla (ju;c superius efferuntur, libenter Nicepliorus indignusei)iscopus Dyrrachianensium
admittens, his subscripsi. provinci;e. Illyricianensium regionis, libcntcrom-
Joannes, misericordia Dei presbyter et palriar- nia qu;e pncscripta sunt, suscipiens, subscripsi.
charum syncellus, locum rctinens trium apostolica- Nicolaus monachus hegumenus, et ex persona
rum sedium, Alexandria;, Antiochise, et Ilierosolv" throni Tyanorum, libcnter omnia (iu;o prsscripta
morum, omnibus (|u;c pneferuntur in hoc textu, sunt, suscipiens, subscripsi.
consentio, etconveniens subscripsi mea manu. Daniel peccator, episcopus .\niase;v, libenter om-
Thoraas. miscricordia Dei presbyter ct hegumenus nia (iu;p priescripta sunt, suscipiens, subscripsi.
monasterii sancti Patris nostri Arsenii in j^Ejiypto B Georgius indignus presbyter, etex persona Ihroni
siti, locum retinens trium apostolicarum sedium, Nazianzi, libenter omnia qua- pnrscripta sunt, sus-
Alexandriae, Antiochiae, ct Hierosolymorum, omni- cipiens, subscripsi.
bus qua^ prwferuiitur in hoc textu [consentio, el Constantinus indigims episcopus (Jany^rensium,
concordans subscripsi. similiter omnia qu;e pra-scripta sunt, suscipiens,
Agapius indiirnus episcopus C;esari;E Cappadociae subscripsi.
libenter omnia qux prsescripta sunt, suscipiens, Nicetas peccator, episcopus Claudiopoleos, iiben-
subscripsi. ter omnia quas prsescripta sunt, suscipiens, sub-
Joannes episcopus Fphesi libenter omnia qu» scripsi.
prasscripta sunt, suscipiens, subscripsi. Gregorius exiguus episcopus Neocaesarise libenter
Constantinus episcopus Constantia; Cypriorum in- omnia qua* pra"scripta sunt, susipiens, subscripsi.
suhK, secundum ea quae superius etreruiitur, quam- Grcgorius indignus episcopus :Msinuntensium li-
que nosconfessi sumus orthodoxam fidem, suscipio, benter omnia qua; pncscripta su t, suscipiens, sub-
et saluto sacras et venerabiles iconas, et honorahi- scripsi.

liter adorans, subscripsi. Theodorus indignus cpiscopr ; Myrorum LyciJe


Thcophilus iiulignus cpiscopns Thessalonic;e li- q libenter oinnia qua' pra;scripta sunt, suscipiens,
benter oinnia pr;pscripta suscipicns, subscripsi. subscripsi.
Basilius indignus episcopus Ancyra; Galalise li- Eustathius indignus episcopus Laodiceae Phryga-
benter omnia qu;p pr.Tscripta sunt, suscipiens, sub- rum provinci:c libenter omnia qu:c praescripta sunt,
scripsi. suscipiens, subscripsi.
Lco episcopus lleracli;e Thraci;e siiniliter. Michael indignus cpiscopus Synadensium, libenter
Nicolaus indignus episcopus Cyzici nmnia qua> omnia qu;p pi';pscripia sunt, suscipiens subscripsi-
pra^scripta sunt, libenter admitlens, subscripsi. Gregorius [Georgius] indignus cpiscopus Antio-
Euthymius indignus episcopus Sardorum liben- chi:c Pisidi:c libenter omnia qu;e pra;scripta sunt,

ter omnia (iu;b pra^scripta sunt, suscipiens, sub- suscipiens, subscripsi.


scripsi. Theophyiactus indignus diaconus exarchus, et ex
Petrus indignus episcopus Nicomedi» libenter pcrsoiia clar:c mctropoleos Cari:e, libcnter omnia
qua; scripta sunt, suscipiens, subscripsi. (lua" pncscripta sunt, suscipicns, subscripsi.
Elias peccator, episcopus Crelensium insnla', li- Lco indignus cpiscopus Iconii iibcnter omnia qua;
benler omnia qu;p praescripta sunt, suscipiens sub- pra-scripta sunt, suscipicns, subscripsi.
scripsi. D Anastasius indigniis episciqius Nicopoleos veleris
HypatiusindignusepiscopusNicaeaeBithyniensiura Epiri libeiiter omiiia (pia; pra^scripta sunt, susci-
provinciK libenter orania qu;e praescripta sunt, sus- piens, subscripsi.

cipiens, subscripsi. Constantinus indignus episcopus Pergae, libenter


Stauracius peccator, episcopus Chalcedonis, om- omnia quae pra;scripta sunt, suscipiens, subscripsi.

nia (luae praescripta suiil, lihenter suscipiens, sub- Gregorius pcccator, presbyter, et ex persona
scripsi. throni Ti-ijanopoleosThracensiuin regionis, libenter

Leo. gratia Dei presbyter sanctissiinie Dei apo- omnia (jua' pr;escripta sunt, snscipiens, subscripsi.

stolica; magna; Ecclesi;e, el princcps monasterioru^n, Lco indigiuis episcopus Uliodi libcntcr omnia (iu:p

etdefensor sanctissimae Dei Ecclesia;, libenter om- pnescripta sunt, suscipicns, subscripsi.
nia (iu;e pncscripta sunt, suscipiens, subscripsi. Chrislopliorus iiidigniis episcopus Phasidis, id

Iqiiphanius pcccator, diaconus sanctissim;p Eccle- est, Trapczuiitincnsiuin, libenter omnia pra^scripta

sia; Catame Siculonim prnvinciiP, et vicariiisTho- suscipiens, subscripsi.

» In ms. .lul. Tarasius postponitur Joanni.


.iil fNTERrniiTATK) SVNOni \ll GliNnRAI.IS — AC.TIO IV. :m
-^ .lo;iiincs iiiiligniis cpiscopiis Troocalcos dcniiicnsi
Ahiiiiirl iii(li;;niiso|)iscopiisll;l(lrl:ino|ioli'iislilii"iit('i-
similitcr siihscripsi.
omni;i(|u?n pr;cseri|)t;xsiinl, siisciiiicns, siihscripsi.
riHVg:!- Theodoriciis [riicodorus] indignus episcopus T;iii-
Nicohius indi^mis episcopiis Ili(M';ipol(!os

omni;i profscript.i s..nt rian;e, concorditcr jicr omni:i s:inctorum P:ilriim


riim proviiici;!' liboiilin' (|ii;i!

suhscripsi ni;inii mc:i. doctrinas et testimonia eorum (pi:e pr;elata sunt,


siiscipiciis,
Hiisilins iii(li^iiusepisciipiiscivit;ilisSil;i'i liliciilcr
se(|ucns, subscripsi.
Cristophoriis iiidigniis cpiscopus sanct:e Cyriace,
omnia qu;i' priescripta sunt, suscipiciis, subscripsi.
concordilcr pcr oiiini;i s;iiictorum P:itriim doctriii:is
Galato exijjuus prcsbyter, et ex pcrsona |Stc-
ftt tcstiinoni;i coriim i|u;c pr:clat;i sunt, scquens, suli-
phani] archicpiscopi Sicili;e, libenler omnia (|u;c
scripsi.
prcscripta siint, siiscipiciis, siibcripsi.
BasiliusindignuscpiscopusLiparctensiuminsula',
Thcopliylaiiiis iniliyuns cpiscopiis F.iichailciisiuin
superius latis sanctorum Palrum dortrinis conve-
libcnter omiii:i i|u;e pnvscripl;! sunt, suscipicns,
niens in omiiibus, subscripsi.
subscripsi.
Thcollmusiii(li^niiscpiscoi)iisCrotoncnsium,siipR-
CyrilUis monachus, et ex pcrsoiia .loannis |mo-
rius prolatis sanctorum P:itnim tcslimoniis coiiscn-
nnclii; cpiscopi Gothi;c, ciuitritiis ;iposlolicis pr;c- B
tiens inomnibus, slibscripsi.
dic;itiiiiiil)us et Patrum tiMilitioiiiluis, cl ((uaMiuiic
Constantinus indignuscpiscopusCarina;, superius
pr.xscripta sunt, suscipiens, subscripsi.
prolatis tcstimoniis sanctornm P:ilrum consentiens
Theodorus inclignus episcopus Selcucia', libenler omnibus, subscripsi.
in
omiiia (|u;e pr;fscripta siint, suscijiiens, subscripsi.
Theophanes episcopus Lilyba' similiter.
Stcphanus iiuligniis episcopus civilatis Siitjdcn-
Theodorus episcopus Tropaeorum similiter.
sium [SiiijdaensiumJ libcnteromnia (|u;c pra»scripta
Sergius episcopus Nicotcrensium similiter.
sunt, suscipiens, subscripsi.
Theodorus episcopus Bizya; similitcr.
Antonius indignus monachus, et ex persona tlironi
Maurianus cpiscopus Pompciopoleos similiter.
Smyriui', libenter omnia qu;c pncscripta suiit, susci-
Joannes cpiscopus Salonenlian;e similiter.
picns, snbscripsi.
Eustratius episcopusBithyniensium provinciie si-
Constantiiuis episcopus Chii [Gr. ct ms. JoL,
militer.
Rhegii] libenteromnia qu;e pnBScripta suiU, susci-
Petrus episcopus Germensium similiter.
pieiis, subscripsi.
Joanncs episcopns Arcadiopoleos simililer.
.Ioannt»s miser ct peccator cacomonachiis [pcc-
q Constantinus prcsbytcr, et ex persona throni Seb:v
cator monachus^, locum tacicns Procopii revercn- stopoleos, similitcr.
dissimi episcopi, consona Patribus per omnia sa- Gre^oriuspresbyter, et ex personaNicetjeepiscopi
piens, subscripsi. ColoniiE, similitcr.
Theodorus indignus episcopus Catann?, ratum Sisinnius episcopus Parii simililer,
ducens semper amatores veritatis etsanctorum Pa- Epiphaniusepiscopus Milcti similiter.
trum doctrinam et vestiijia seifui, atque recliseo- Niceta episcopus Prfficonnesi similiter.
rum venustari dogmatibus ; his et ego laxari [id Joannes presbyler, et ex persona Nicetie episcopi
cst. annumerari] festinans, consentiens omnibus CoIoniK, similiter.
qu.T ab eis edicta sunt, iis quse pnesctipta sunt. Crsus episcopus Avaritianensium Ecclesi» simi-
subscripsi. liter.
.loannes indignus cpiscojius Tauromenite, concor- Eustratius cpiscopus :\Iethymn;e similiter.
diter peromnia sanctorum Patrum doctrinas ct te- Leo episcopus Cii similiter.
stimonia eorum quae prolata sunt, sequens, sub- Joannes episcopus Apri similiter.
scripsi. Theophylactus episcopusCypsellorum similiter.
Gaudiosus indignus cpiscopus Missinse [Messanse], D Laurentius episcopus sanctae Apsaretianensium
concorditer peromnia s;inctorum Patrum doctrinas EcclesiKsimilitcr.
et tcstimonia eorumdem, qu;e prolata sunt, subse- Leo episcopus Carpathi similiter.
quens, subscripsi. Eustathius episcopus Crotadensium similiter.
Theodorus indignns episcopus Panormi,concordi- Dyriacus episcopusZyparensium [Drizyparcnsium]
ter doctrinas et testimonia eorum qu* pr;esi'ripta similiter.

sunt, sequens, subscripsi. Leo episcopus Mesembris! similiter.


ConstantinusindignusepiscopusLeontinte, cancor- Gregorius episcopus Derccnsium similitcr.
diler per omnia sanctorum Patrum doctrinas et te- Theodorus [Gi:, Theodosius] episcopus Amorii
stimonia eorum qu;e praiiecta sunt scquens, sub- similiter.

scripsi. Joannes episcopus Nyssse similiter.


Stephanus indignus episcopus Bibonensium, con- Georgius cpiscopus imperialium Thermarum simi-
corditcr pcr omnia sauctorum Patrum doctrinas ct liter.

testimonia eorum qua; prselata sunt, sequens. sub- Georgius episcopus Camulianorum similiter.
scripsi. Soterichus episcopus Ciscissensium similiter.
343 ANASTASIl BIBHOTHECAnil 341
[Thenpliyl.iclus Tyiixpensium similiter.'' A -Michael episcopus Melitupoleos similiter.
Tlieophylactus episcojius Tralhe similiter. Sisinnius episcopus Adri;e [Adriani.T, Hadrianij
Constantinus episcopus Mastaurorum similiter. si iliier.

Geora;ius episcopus Briulensium simililer. Thcndorus episcopus Germaf similiter.


Ignatius episcopus Prime simililcr. Basilius episcnpus lladranuthyrensium sirailiter.
ConsUintinus presbyter, et ex persona throni Leo episcopus Poemaninensium similiter.
Agathfp [Agaa;], similiter. Symeon episcopus Ocae similiter.
Theodosius cpiscopus Nyssse similiter. Strategius episcopus Dardani similiter.
Basilius cpiscopus Magnesise similiter. Joannes episcopus Larapsaci similitcr.
Basilius episcopus Magnesia; Ma^andri similiter. Tiicodotus episcopus Palatcnsium similiter.
Sabbas episcopus Ancensiuin similiter. Lco episcopus Traculensium similiter.
Nicephorus presbyter. et cx persona episcopi Gar- Niceta episcopus llylsei similiter.
garensium, similiter. Theodorus episcopus Abydi similiter.
Georgius episcopus Paliraspoleos similiter. Leo episcnpus Tr adensium similiter.
The iplianes episcopus Chalclne LCalOLC : Calohae] ,\nastasius episcopus Tripoleos similiter.
similiter. B Jnaiincs episcopusTabalensium similitcr.
Leo episcopus Algizensium sirailiter. Stephanus episcopus .Salensium similiter.
Nicodemus episcopus Evazensium similiter. Stephanus episcopus Silandri similiter.
Lycastus episcopus Varetensium siuiiliter. Nicolaus episcopus Pericoraraatns similiter.
Theognius presbyter, et ex persona Philippi cpi- Isncs prcsbyter, etex persona throni Thyateren-
scopi Sion, similiter. sium, similiter.
Theophanes episcopus Lcbcndi similiter. Joannes episcopus Setensium similiter.
Stralonicus episcopus Cym;i; similiter. Constantinus episcopus Acrasi similiter.
Eustathius episcopus Erythresium similiter. Theophanes episcopus M;eoniaB [Lym;eorum] si-
Theophilus episcopus Tymni similiter. militer.
Cosma episcopus Myrina! simiiiter. Jlichael episcopus Str:itnnici;p sirailiter.

Olbianis episcopus EI;T";e simililer. Lycastus episcopus Phiiadelphi;p similiter.


Pardus episcopus Pitan.e similiter. Michael episcopus Stalla" simililer.
Basilius episcopus Pergamensium similiter. Gregorius episcopus Gordi similiter,
Basilius episcopus Atrammytii similiter. Joannes episcopus Dold;e similiter.
Marianus [Gr., Marinus] episcopus Atandri simi- C Eustathius episcopus Pyrcanae sirailiter.

liter. Joseph e|)iscopus .\ttali;p similiter,

Joannes episcopus Assi similiter. Theopislus e])iscupus llermocapcli;c similiter.


Leo episcopus Phoci;e similiter. Zacharias episcopus llieroc;psari;e similiter.
Joannes episcopus Rhaedesti similiter. Michael episcopus Cerasensium sirailiter.

Joannes episcopus Pannii similiter. Daniel [David] episcopus llelenupoleos similiter.


Melchisedech episcopus Calliopolcos similiter. Cyrion episcopus Lophi similiter.
Theophylactus episcopus Chariopoleos similiter. Basilius presbyler. ctexpersnna Dascyni, similitcr.
Leonides episcopus .Madyti, id estCohe, similiter. Theophylaclus episcopus Apnlluniadis similiter.
Sisinnius episcopns Zuruli lTzuiuIM] similiter. Constantinus episcopus C«sari;c Bithyni.-e simi-
Thomas episcopus Daonii similiter, litcr.

Gregorius episcopus Theodoropoleossimiliter. Georgius cpiscopus Basilinupolcos similiter.


Sisinnius episcnpus Chalcidis similiter. Leo episcopus Neocaesaria; [sive Aristes] sirailitcr.
Benjamin episcopus Lizycensium [l.icizensium] si- Nicppliorus episcopus Adriani similiter.
militer. Thciidorus episcnpus Prusa' similiter.
Joannes cpiscopus Bryseos simiiiter. p Epiphanius episcopus Larap;r similiter.
Spyrido episcopus [veteris] Palaeae Cythrensium Theodorus episcopus Ileracliupoleos sirailiter.
similiter. Anastasius episcopus Cnossi similiter.
Eustalhius episcopus Golensium [Sotensium] si- Jlclitn episcopus Cydoni;p similitcr.
miiiter. l.co cpiscnpus Cisami similiter.
Theodorus episcopus Citii similiter. Theodorus cpisco;ius Subrltcnsiura similiter.
Georgius episcopus Trimithuntensium simililer. Leo episcopus Phoenicis similiter.
Alexander episcopus Amathuntcnsium similiter. Joanncs episcoqus Arcadi;p similiter.
Conslantinus episcopus Iliii|)o|iios similiter. Epiphanius cpiscnpus Elputherni;p sirailiter.

Syn'sius episcopus Nessi similitcr. Phniinus episcnpus Cantani sirailiter.


Theophilus episcopus Anastisioi^DJeos similiter. Sisinnius episcopus Chcisoucsi similiter.
Leo episcopus .Minzi similitcr. Gregorius presbyter, et ex persona throni Ceph;il-
Pelrus episcopus Asponcnsium similiter. leninc, similiter.
Anlhimus episcopus Veriuopoleos similiter. Philippus episcopus Corcyrcnsium similiter.
dVi INTERPRETATIO SYNODI VII GHNKKAl.LS. — ACTIO IV. 346

AntiHiius oiuscoini-^ Tnpzi-IKP siniilitor. A Stanracius e|)iscopusStadia' similitor.


Petrus cpiscopus Miincmiwsiu' similiter. Gregorius epi.scopus StratoniciK similiter.
Gabriol opiscopus .E^inir simiiitor. Nicota diaconus, et ex persona throiii llalicaniassi
Loii opisoiipns Pnrtlimi similitor. similitor.

Pliilippiis opisio|ms Oroi similitor. Michael opiscopus Chierotoponsium similiter.


Loo opisciipnsZacyiillii similiter. Paiitali'on episcopus Valoiiti;e similiter.
Leo opiscopns Lino:o simililor. Gcorgius episcopus Peltensium similiter.
Niccla episcopus .Melki; siniiliter. Christophorus cpiscopus .Vntanasi similiter.
Neopliytus episcopus Gordovcrsorum similiter. Leoei)isi-opus liuinenia' similiter.
.loaniios opiscopus Toniioiisium [Stoiinon : Eten- Pliilippus opiscopiis Tranupoloos similiter.
neiisiiiml similiter. Looo|iiscopus .Vlooiisium similiter.
Loo opiscopus Aspenili similitor. Paulus episcopus Acmonia; similiter.
Constantinus cpiscopusZalensium similiter. Grogorius episcopus Timenutcnsiumsimiliter.
Gregorius episcopus Sinopx similiter. Nicephorusepisco|)us Luidensium similiter.
Martiiius [Marinus] (liaconiis, ot ox persona Tlieo- Goorgius episcopus Apti;e similiter.
dori opiscopi .\ndra|iciisium, similiter. B Jo;iiines episcopusSybeos similiter.
Andronicus presbyler, ot cx persona Joaiinis epi- Zacharias episcopus Trapezupoleos similiter.
sco|ii Zaliclioiisium, similiter. Lco episcopus Sebasti;e similiter.
Constantinus opiscopus Sasimensium similiter. Theophylactus presbyter, et ox per.sona tlironi,
Gregorius cpiscopus Amastra' similiter. Georgii Hypsi episcopi similiter.
I!oraclius opiscopus Junopoleos similiter.
Constautinus episcopus Eucarpi;E similiter.
Niceta episcopus Dadybrensium similitor.
Andreas episcopus Cedisosi similitor.
Theophaiies episcopus Sorensiiim similiter.
Dositheus episcopus Psonuntensium, id est,
Joannos opiscopus lleracliic siiniliter.
Collapses [Gf., Colossensium: Collassais] sirai-
Theo|ihilus episcopus Prusiadis similiter.
liter.
Gonstantinus episcopus Crati;r similiter.
Niceta episcopus Riziei similiter. Constantinus episcopus Cottyaii similiter.
Constantinus episcopusPolemonii similiter. Niceta episcopus Nacoli» similiter.
Theodorus opiscopus Comanensium similiter. Leo episcopus Docimii similiter.

Joannes episcopus Cerasuntcnsium similiter. Joannes presbyter, et ex [lersona throni Hectorii,


Nicephorus episcopus Clanei similiter. C sirailiter.

Leo episcopus Trocnadensium similiter. l^Iichael episcopus Hierapoleos similiter,


Joannes diaconus, etex persona throni Phaselidis, Nicolaus episcopus Phyti;e similiter.
similiter. Theophyhictus episcopus Cinuaboreos similiter.
Theodorus episcopus Pinnarensium similiter. Daraianus episcopus Myri similiter.
Stephanus episcopus Canus similiter. Christophorus episcopus Prymisi similiter.
Anastasius episcopus Patrensium [Patarensium] Niceta episcopus Augustopoleos similiter.
imiliter. Georgius episcopus Midaei similiter.
Georgius episcopus Nasa; similiter. Constantinus episcopus Ambladensium similiter.
Constantinus episcopus Candicensium similiter. Stephanus presbyter, et ex persona throiii Ostri,
Leo episcopus Corydalensium similiter. similiter.
Nicodemus episcopus Sidymensium similiter.
Georgius [Gregorius] presbyter, et ex persona
Leoepiscopus Limyrensium similiter.
throni civitatis Polybati [Poleos: PolybotiJ simili-
Constantiuus episcopus Tlensium similiter.
ter.
Petrus diaconus, et ex persona throni Oricanden-
sium similiter. D Sisinnius episcopus Philomelii similiter.
Stephanus episcopus .Vraxi similiter. Michael episcopus Papensium similiter.
Georgius episcopus CEniandi similiter. Sisinnius episcopus Apamise Ciboti similiter.
Constantinus episcopus Combensium similiter. Constantinus episcopus Coraana; similiter
Stauracius episcopus Zenopoloos similiter. Nicephorus episcopus Adadensium similiter.
Gregorius episcopus Cibyra? similiter. Petrus episciipus Seleuci;e similiter.
Basilius episcopus Tabensium similiter. Theodosius episcopus Sygalassi similiter.
Dorotheus episcopus Neapoleos similiter. Leo episcopus Bar;e similiter.
Constantinus episcopus Alabandensium similiter. Petrus episcopus Seleucia! similiter.
David episcopus Jassi similiter. Niccphorus episcopus Phlogeiisiu:n similiter.
[Gregorius episcopus My lasensium similiter. ] Marinusepiscopus .Magydeiisium similiter.
Sergius episcopus Bargylensium similiter. Leo episcopus .\ndidensium si.iiiliter.
Gregorius episcopus Heraclise Latomi similiter. Stephanus episcopus Parnassi similiter.
Joannes episcopus Mybdi sirailiter. Bardanes episcopus Doarensium similiter.
A

347 ANASTASII BIBLIOTHnCARII 348


Eustratius opiscnpus Dabollii [Debelli] simili- Slrategius monachus sancLx Sion similiter.
ter. Gregnrius hcgumenusllyacinthi simililer.
Euphemius [Euthymius] episcopus Sozopoleos si- Jnseph hcgumenus Acsemilensium [Acsemitorum]
militer. similiter.
Theodosius episcopus Bulgarophygi similiter. Michaei hegumenus sancti Petrl similiter.
Georgius episcopus Plntinopoleos similiter. Theodnrus hegumenus, el archim:iiidrita Bodi, si-
Basilius episciipiis l'rrbera'i similitcr. mililcr.
Michael c|iiscopus ramphlli similitcr. Tlieii|)liyl;\ctus mnnachus i".;ilbnn simililer.
Rubeii episcopus Snipeli simiiilcr. Cnnstantinus begumenus C:ilaurensium simili-
Sisinnius episcnpus Gariclensium similiter. ter.

Callistus episcopus Eudicciadis similiter. -Vntonius hegumenus Diu similiter.


Constantinus episcopus Ligynensium similiter. Ililarion hegumeiius Floron similiter.
Joanncs episcopus Cudrulensium slmiliter. Mceta hegumenussancti Alexandri similiter.
Theodorus episcopus Cremnoruin similiter. Theodorus hegumenus Xernccpu siniiliter.
Constanlinus epi.scnpus lladriadiB similiter. Xiceta hegumenus Gudila similiter.
Theophilus episcopus Chii similiter. B Xiceta hegumenus sancti EIi:t similiter.
Galatiusepiscopus .Meli similiter. Theoctistus hegumenus Auleti similiter.
Scrtrius episcopus Leri sirailiter. Cnnstans hegumenus sancti Cyriaci [Quirici] si-
Manzo episcopus Dioc^saria' simiiiler. mililer.
EusUithius episcopus Celentereos [/"oWf^Celende- Stephanus hegumenus Careonis et archimandrila,
reos] simililer. similiter.
Zacharias episcopus civitalis Cardabunthensium Nicephorus heguraenus sanctse Dei genitricis si-
similitor. militer.
Sisiiiiiius episcopusMosbadensium similiter. Tbeophylactus hegumenus sancti Elia; siroilit«r.
Eustathius episcopus Lami siiniliter. Jnanncs hegumenus Chenolacci similiter.
Theodorus episcopus Germanicopolcos similiter. Paulus hegumenus Baulei [Bistili, Batilei] simi-
Sisinnius episcopus SycK similiter. liter.

Constantinus cpiscopus Dalisandi simililer. Stephanus hegumenus smcti Errici [Ouirici,


LeocpiscnpusSibciensium similiter. Cyrici] similiter.
Stepluinus episcopus Pbiladciplii;e similiter. I.azarus bcgumcnus sancti Autonomi similiter.
Eudnxius presbyter et monachus, ct ex persona ^ Igiiatius hcguinenus Syceos similiter.
thrnni .Mctellupoleos, similiter. Gregorius hegumenus Callistrati similitcr.
Constautinus episcopus Andri similiter. Gregorius hegumenus Monagri similiter.
Eustathius episcopus Teni similiter. Sisinnius hegumenus Arila; similiter.
Theodorusepiscopus Cadensium simililer. Anast;isius beguraenus Carnehensium similiter.
Michael episcopus Tiberinpolcns similiter. Bahancs hegumenus el archimandaita Therma-
Constantinus e|)iscnpus Ancyr;e similiter. rum simililer.
Joannesi^piscopus Azanensium similiter. Petrus hegumenus Homericcnsium similiter.
Theophylactus episcopus Mosynensium simili- Stephanus hegumcnus Thermizensium similiter.
ter. Tbnmas hcgumcnus Hieragalh;e similiter.
Basilius episcopus Dionysupoleos similiter. Theoi bylactus bcgumenus Cathodi similiter.
Stephaiuis episcnpus Synn;ii similiter. Mccpliorus bcgumcnus sancti Andrca; similiter.
Sabbas monachuset hcijuaicnus monasterii Studii David begumeiius sancti Thyrsi simiiiter.
similiter. Leo hegumenus sancti Georgii Cellarum simi-
Greporius hegumenus Ilormisda» similiter. liter.
Symeiin hegumcnus Chor;c siniiliter. ]) Jnannes hegumcnus Laccensium [Laccorura] si-
Jnaiiiies begunicinis l'agurii similltcr. militcr.
EusUitliius heguineiius Maxiini [Maximini] simili- Leo hegumenus Leucu hydatos similiter.
ter. Gregorius hegumenus Agauri lAgabri] sirailiter.
Joseph hegumenus et arcbimandrita lleraclii simi- Isidonis hegumenus Latri similiter.
liter. Dosillicus bcgumcnus Mne:iiosynon similiter.
Tbnmas mnnailius, et cx persona Joanuis liegu- Mic|iliiirus hegumenus sancti Sergii Midicionis
meni Cbcnnlacci, siiniliter. siniililcr.

Plato hegumenus et archimandrita Saccudeonis Thcodorus hegnmenus Amorii similiter


similiter. Theodorus bcguinenus .\tractensium similitcr.
Theodorus hegumenus et archimandrita Pandi Coiist;inlinus bcgumcuus sanctorum trium Pncrf>-
siiMiliter. rum similitcr.
MacariushegumenusetarchiraandrilaBardasimi- Jnanncs hcgumenus Coeladensium similiter.
liter. Aiilniiins hegumeuus Dodecathroni similitcr.
31!) INTERPRCTATIO SYNODI VII GENRRAMS. — ACTIO IV. :i:iO

Paiilus lifftiimcnns Afjnyon similitrr. A Callisl.iismoniichiiscjiisdom mnnnstcrii Ronisonsis


Paiiliis li(';4iini('niis sanc.ti IVtri civilatis l'(rinaiii- siniiliter.
ncnsinni siiiiiiilcr. Niccla licgiimcniis sanctoe Dei genitricis monaste-
luisclicmon liof;iimcniis Crizcnsiiim siiniiitcr. rii Castri Tii similiter.
Maearius [Gr., Macaris] hegumenus Psarocli simi- Saniuel monachus archangeli Gabrielis similiter.
liter. Thendosins liegumcniis sanct;e Trinitatis simi-
Epiphanius heffiimoniis Paranandi similitcr. litcr.

Antonins lic^:iimcniis Pcristcrconos similitcr. Joannes moiKiclius, ct cx |icrsona Strategii hegu-


David hc^iiincniis sancti (icori;ii [Pricti] similitcr. mcni [sanctic Dei genitricis ], similitcr.
Joannos hcfininciius sancti Zotici similiter. Ililarion [Ililarius] monachus sanctae Dei genitricis
Agapius hcg;iiincnus saneti Thyrsi similiter [Gr. fidd. Cellarum, Cellion] similiter.
Daniel [Gahriel] iiegumenus sanetorum apostolo- Dositheus [Tlieodosius] monacliussancti Theodori
ruiii Macinesia' siiniliter. Sicunda^ similiter.
Theodosius lici;unieiuis sanetic Dei genitricis Pe- Paulus hegumenus .sanctie Dei genitricis Tyrosi-
rizctorum siinilitcr.
nun similiter.
Callistus hegumenus diversorum nionachorum B Leo hegumenus sancti Cyriaci similiter.
[Gr. ms.JoL, monasteriorum] Cypri .siniiliter.
ct
Epiphanius heguinenus sanctie Dei genitricis
Thcophylactus hegunienus Bordas similiter.
Eimnas similitcr.
Theodorus liegiimenns Lirnhi siiniliter.
Georgius hegumenus sanctic Dei genitricis simi-
Constantinus [Gr.. Constans] hegumcnus Hippi
liter.
siiniliter.
Cosmas hegumenussanclKDei genitricis Paradisii
Georgius hegumenus Domnicensium similiter.
similiter.
Euthymius hcgumenus Oxybetensium similiter =.
Euschemon monachussancti Salvatoris juxta By-
Antonius hegumenus Uzife similiter.
raicum similiter.
Basilius hegumenus sancti Andre* similiter.
Bardas hegumenus, et archimandrita Prusiadis,
Philippus Bescessiuni [Beomorum, Besirentium;]
similiter.
similiter.
Petrus hegumenus sanctoruin apostolorum Castri
Basilius hegumenus sanete Dei genitrieisOrtyci-
Protili similitcr.
diensium similiter.
Basilius monachus civitatis Amorii sancta; Dei
Acacius monachus sancti Orestis similiter.
genitricis simiiiter.
Joanncs hcgumcnus sancti Salvatoris similiter. p
Basilius presbyter, et hegumenus monasterii Oxy-
Petrus monaelhus, et ex persona Cellarum [Cella-
petri, similiter.
riotum], similiter.
Philippus hcgumenus Eumeniie similiter.
Zacharias hegumenus Syndensium similiter.
Theophilus monachus, et ex persona hegumeni Basilius hegumenus sancti Luciani similiter.

sanctie Dei genitricis Photnon, similiter. Theophylactus hegumenus Pegadii similiter.


Cerycus hegunienus Dolocomse sirailiter. Anthimus hegumcnus [Gr.ct cod JoZ., monachus]
Sergius hegumenus Gesinensium [Germiorum, Ps.imathi similiter.

Gerpensium] similiter. Alichael hegumenus sancti martyris Georgii simi-

Joannes presbyter sancti Sergii Germion similiter. liter.

Niceta hegumenus Octaorum [Octavini ] similiter. Christophorus hegumenus Candelarum similiter.


Antonius hcgumenus Acraboruin similiter. Nicolaushegumenus Caenurgnn similiter.
Petrus hegumenus Platanii similiter. Sisinnius hegumenus Lithini similiter.
Marcus hegumenus sancti Joannis .Theologi simi- Thomas monachus Mosynensiura similiter.
liter. Michael monachus, et ex persona hegumeni mo-
Leo hegumenus sanctse Dei genitricis Saldalen- D nasterii sancts Dei genitricis Pyrgi, similiter.
siuin similiter.
Gregorius heguraenus sanctfe Dei genitricis sym-
Constantinus hegumenus sancti Stephani Antiosi- boloruin siiniliter.
lii similiter.
Joannes hegumenus sancta; Dei genitricis Ruden-
Thesdorus monachus, ex persona hegumeni
et sium siiniliter.
sancta; Dei genitricis Calocetensium, sirailiter.
Constantinus |
Cosmas] hegumenus sancti Petri
Eutychianus monachus monasterii Callistrati simi- Ilydendrensium similiter.
liter.
Symeon hegumenus sancta; Dei 'genitricis Abra-
Theodotus monachus sanctas Dei genitricis Epi - mitensiura siniiliter.
canzi sirailiter.
Gregorius hegumenus sancti Clementis similiter.
Joannes monachus, et ex persona Stephani hegu- Theognis hegumenus raonasterii sancti apostoli
meni Bonisensiuni similiter. Timothei Cretensium [insuke] similiter.

»In ms. Jol. additur Euthymiiis hegumcnus Pepitzensium.


: :

351 ANASTASH BIBLIOTHECARIl 3o2

Joannes hegumenus sancti martyris Theodori si- A PetiushesumenusS. JoannisDeiloqui Creiensium


militer. insulxsimiliter. l

Theodosius hegumenus sanelx Dei genitricis si-


mijiter.

ACTIO QUFNTA.

In nomineDominictdominatoris Jesu Christi veri Constantinus sanctissimus e|)iscopus Constantiae


Dci nostri. Imperio piifsimorum ct Christi amico- Cypri dixit: Leg.intur in redargutionem et pubiica-
rum dominorum nosti-orum Cdnstantini et Iren;e tioncm Christiaiios accusantis pseudosyllogi iliiiis
ipsius a Deo redimita' matris, aiino oclavo consu- coiivcnliiinis.
latuseorum, (luartn Nonas Octobrias, indictione Leonlius devotus et imperatorius a secretis dixii:
undecima. Secundum jussionem sanclae synodi .adsunt divini
Convenientesancta etuniversali synodo, qus per B libri, qui Icpii debent; non solum [autcm] illi, sed
divinam gratiam et piam sanctioncm eorumdem di cl maligni noiniiiis hiPreticurum, (|ui ab olim hono-
vinitus roboratonim iinperatoriim congregata est in rabilibus imaginibus dclraxerunt.
Niccnsium dara mctropuli Bithyiiiensinm provin- Sancta synodus dixil: Legaiilur.
ciiB : id esl Pelro reverendissimo archiprcsbytero Cosmas diaconus [notarius] ct cubuclesius, le-
sanctissimae Romana; Ec.clesiiES. Petri apostoli, ct git:
Petro rcverendissimo presbytero monacho et hegu-
Smicti Ci/rilli archiepiscopi Hierosolymoruin institutio
raeno venerahilis monasterii sancti RomiC
Sabliic secunda, cujus initium est
sili, obtincntibus locum apostolicne cathedrte san-
ctissimi etalini archiepiscopi senioris liom;r .Vdria"
Dirum |ieccatum est, et languorum saevissimus
est aniiii;r pnevaricatio. Et posl alia: Quain eiiiin
ni ; Tarasioque sanctissimo et alino archiepiscopo
opinionem habes de N;ibucho(lonosor Non audisli "?
magni nominisConstantinopoIeos noviB Romic, atque
a Scri|it'.'ris, (iui;i im piissimuserat, agrestem mo-
Joanne et Thoma revereiulissimis i^resbytcris mona-
chis, et vicariis aiiostolicaruin scdiuin OricntLilis
rem et leoninum propositum habens? Non audisli,
diocceseos.
quia ossa regum produxit in lucem '?
non comperisti,
Residenlibus etiam antc sacratissimum amboncm C (piiapn|)uluincaplivum iranstulit ?Nonau(listi, ([uia

teinpli sanclissiin;e magna; ecclesi;p, qua; cognomi- oculos regis exc;ec:ivil, pneostendens ei lilios cum
natur Sophia, priestoexistentibus et audientibus glo- occidercntur ".'
Non ;iiidisli, (luia cherubim rapuil?
riosissimis et magnilicciitissiinis, 1'clrona videlicel non dico spirituales illos et supercoelestes, sed (|ui
in tcmploerant conslructi supra propiliatorium ar-
laudabilissimo excnnsule p;itricio, et comitc I)eo
conservati imperialis ubscquii, et Joanne imperiali c;e, intra quos loquebatur Deus.

osliario el logotheta militaris logollicsii, el tota


Sanctissimus palri:ii'('ha dixit : Intelligamus, (|u;i-

sancta synodo secundum ordinem praecedentem in liler vitupcratus sit Nabuchoilunosor, (|ui subvcrtit

prima actione: praisenlibus quoque et Deo ama- cherubim, et qualem pamain sil passus.

bilibus archiinandrilis et hcgiimenis, necnon omni Sancla synodus dixit: .Magna culpa, el magna
monachica iilenitudine iiuiltituiliiie"; prupositis (lamnatio [Gr., post lapsum et dainnatio].
;

sanclis el iiiiemer:ilis Dei Ev:iiigeliis. Sanclissimus palriarcha dixit: Ergo unusquisque


Tarasius sanctissimus patriarclia dixit: (Jui ma- sacruin cjicil de ecclesia et subverlil, eidcm poc-
nifestationem fulurorum per prophetas pr;enuntiavit lue succumbil.
Deus, ait per Jeremiam proplietam de his ipji novi- Petronas gloriosissimus patricius dixit: .Magnam
l'"^"*"* ^'•"'''"'^hodonosor passus fuit, quia expulsus
tatem in cath(jlicam Ecclcsiam introducunt: quia D
duo mala fecerunt : 3lr drrcli<iumnxt f.mlrm a<jux estdc rcgno, et septem annis mansit in dcscrtis, sic-
i-a-.T, et f<i<lrrunt .si/-j' hirus <'«ntrit<js, </ui a<iwim ron- "t '*os com(;dens herbits {D<vi. iv).

tinere non pot<mmt [h-r. ii). Lacus enim c/intritus Cosmas diaconus, uotarius el cubuclcsius, legit

esl omnis hsereticorum sermo, ex quo hauserunl S<iu<:-ti St/mcn>}is Columnalis, qui in mirahili monle
Christianos accusantes haereseos priEceptores et po- /iiit. ipistola i/uinta iid imperatorrm Justiuum Ju-
tavcrunt siinpliciores suhversiuiic turbulenta qui- iiior<'m.
:

bus ViB tr;insinillitur per voccin propheticam (//'/- Quis d:ibit, scmpcr Auguslc ct bonc domine, ocu-
bac. II, scc. LXX]. llebripos enim et Sarracenos, lis meis roiiics lacryniarum ad liigendum etflendum
gentiles et Saraarilas, insuper et Manich;ros atquc amare ct intolerabiliter omnibus diebus miscrie viLe
Phantasticos, id est Theopaschitas imitantes, volue- raere(Jcr. ix)?quia subdivino zelo vestri Dco redi-
runt extermin;ire venerabili'tin imaginum visio- miti [Deo coronali] ct i^liristianissimi impcrii lalia
ncm, (iu;c in sancta Dci Ecclcsia cathulica tradila exlra oinnem raliuiicm inipiet:ttis agi pitcsumuiitiir
cstal) ;inli(iiiis tcinpurihus, (iucin;iilinoiliiin ostende- iib his (iiii siiic Dcu siiiil, S:iinai'itis vidcliccl, (jui su-
tur in lectione librorum qui propositi sunt. pra omnem iinmunditiam puUuti ct exsecrandi cuii-
: :

353 INTEHPRETATIO SYNODI VII GENERALIS. — ACTIO V. 35*


sistunt;(iiiiiiii('h.il)it:iiit oa(iu:Pili(uiiUiirrastrajux- A <|ui [nini] spliMidcbit : et ^inatlicinali/alilt rcatathe-
ta civit.ilciii l'r(i|iliyivoii(Mn, in viMiciMbili (lnnin, m;iti/.abit 1 eos iii inrcrioriliiis abyssi ips('s:iiictns et
.
(luani Dco placabilc impcriuni vcslniin jiissit illic omni| otens Spiriliis .lcsu Chrisli Domiiii nnstri, (|ui
a'dincari.Qu;e subtiliter sciet veslra (livinitus cmi- ex Patre procedit, ad perdendum illos in inriniuim
servanda tranquillitas per ca qu;e sijjnilicata sunt perditionem. Ilunc enim zelum vobis strenue, Deo
humilitnti no.stric a Paulo sanctissimo episcopo ejus- conservandi et triumphatores, in ipsum ([ui cum
dem P(irphyrc;inis, et missa sunt nobis a beatissimo pietale vestra re^^mit, iini^'cnitum dcinoiistnintibus
Orientis p;itri:ii'ch;i, (|ui et inse sii|ier hoc vehemcn- Deiim, siipcr sacriliciuin .\bi'.ili;c suscipiiMiiini ab
terdoluit- magis maiis:ictissimi [Gc, (luidni
(iiiaiilo ejus cunctorum iiispectrice deitate: ct crit peram-
enim m;ins. principes?Pr;esertiincum et inanima-
'

plius bencdictum, poteiitia virtutiscjus, et magnifi-


tos lapides hujusmodi impictates facerc [facile] suf- catum Christo dilectum impcrium vestrum supcr
ficerent exclamare, quas in pnesentia vidit pra^di- omnia pra^ccdentia regn;! (|uoniam ipsi est gloria ;

ctus s:inctissinuis poiitifcx. r^teiiim siipcr morlcm et iii s;ecul;i s;cciiloruin. Ameii.
pcrditionem i'cput;(tiiinestabhuiiiilitale nostr;i.quod T;ii'asins sanclissinius patriarcha dixit : Nostis
quoquo modo ;i(l :ni(litus iioslros veiierit talis iinpic" qualcm sentcntiam exhibucrit Patcr ?
tas,qua!superexceditoninem actionemblaspheni;im, B Basilius sanctissimus episcopus Ancyr;e dixit:
praesumptam in id ipsum Dei Verbum, quod pro- Etiara indulgentia eos indignos judicavit.
jiter nos incaruatum est, et in sanctissimam ac ^lo- Joanncs revereiidissimus monachus, et vicarius
riosam Dei genitricciii, atquc in venerabilem ac Orientalium pontilicuiii,(lixit: Li(|uel omnibus, (|uia
pretiosam cruccm. niX'non et in sanctos ejus. Pro- Saniarit;e pcjorcs sunt aliis h;ereticis: et h;presis
pter quod commemorantes susrgerimus divinisauri- eorum niniis ejicienda et iirava est, et a gratia ora-
bus vcstris, quoniam si piissim.ne bonarum victoria- nino longinqua. Itaque oratio demonstravit, quoniam
rum vestrarum lepres jubent, iraagine imperatoris hi qui venerabiles iconassubvertunt, deteriores sunt
injuriis laccssita, morti suprenKPac perniciosissinuc istis. Dignuin ergo est [Gr., Satis autem estj nomi-
tradendos. iiui hoc conari pr.Tsumpserlnt. qu:inta. naie illos Samarilas.
putas, dii;ni sunt damnatioiie in perditionem, ijui in Const;intiinis sanctissinius epicopus Constaiiti;e
imaginem Filii Dei et sanctissini» ac slorios;? Dei Cypri dixit : Ego quideni imaginuni infractores tanto
Genitriciscum omni inellabili [indicibili i
impudeii- pcjores Samaritis arbitror, quanto illi ignoranter
tia et impietate, et propter nimiam malitiam, non ha- egerunt, cum essent alieni a Christianisnio. Isti

beo quod dicam, talia pr^csumpscrunt, nulla in eisfa- vero scienter fecerunt, et idciro indigni sunt satis-
eta niisricordia ".'rndeobsecranius victoriosissimum C factione ; sicut enim scriptum est : Qui mvit volun-
imperium vestrum, ne misericordiam in eos
faciat tatem clomini sui, ct non facit, vapuUibit multis
qui hoc agerc ausi sunt, neque parcat eis, neque qua- [Luc. II ).

lemcunque postulationem vel rationem super illis Nicolaus


sanctissimus episcopus Cyzici dixit :

accipiat. ne in aliud quid vertantur, sicuti jam visu Ecce ego servus minimus sauctatis vestr;E libruin
videram, indicans Augusto mense sanctissimo et a defero sancti P.itris nostri Joannis episcopi Thess;i-
Deohonorabilissimo patriarcha", signiticans intcrim lonic;e, et postulo recitari.
hoc apud se servanduni: neque enim abscondit a Sancta synodus dixit: Recitetur.
nobis Deus cogitationes eorum. Unde certus sum, Et accipiensDemetrius reverendissimusdiaconus
seraper Augusti imperatores. quod non sufferat Deo et sceuophylas, legit.
confirmatum cor vertrum, ijuod ipsins est magnitu-
Joannis rpiscopi Thcssalonicse de scrmonc, cujus ini~
dineillustratuni.tantam iiihonorantia^procacitaleni,
tium est
«luara nunquam liucusquc audivimus, fortassis autem
nec alius quisiiuam Chritianorura. Sed adjuro vos, Usque nunc Dominum nostrum et Jesura Chri-
dominc, perEmmanuel Deuiu excelsum, nc suffera- stum tentans perseverat inimicus in eremo. Et post
tis saltera ad modicum quid Deri decentem vindi- q pauca Gentilis dixit Vos ergo in ecclesiis iraagi-
: :

ctam ; sed jubeatis exquiri etiam illa qu;T5 in putco nes non pingitis sanctis vestris, et adoratis illas?
facta sunt a nimia eoruiu et pessima nequitia. se- et non soluin sanctis, scd et ipsi Deo vestro sic er- :

cunduin tenoreni epistola^ quce ad nostrani niediocri- go ;cstinia et nos simulacra circumfoventes, nou ea
tatem transmissa est minime permittente mansue-
: adorai-e, sed incorporales virtutes. qu;E per illa phi-
tissimadominatione vestra. si forte putaverint qui- cantur. Sanctus dixit: Sed nos imagines hominum
dam subseminare importunos sermones, cum quasi factorum, sanctorum videlicct servorum Dei et cor-
Dominic;c sint potestatis [Gr., q. ad doniim^ i. .Vu- pora ferentium facimus ad recordandum et hono-
gust;e potestatem pertineant \ Deo qui dedit vobis randum eos ; et nihil incongruum operamur iiingen-
imperium,taliter supcr omnem impietatem injuriis tes eos qualcs et fuerunt ncque enim aginuis Gr.,
:
[

affecto ; ut et c;eteri eorum timorem habeant cunctis fingiraus] secundum vos, nequc incorporalium quo-
diebus maledict;^ ac segregat;c vit;p ipsorum quos: rumdam* characteres demonstramus
corporales
et suscipient cognatiie tenebrse suic in dainnatioucm sed ct adorantcs, nou imagincs, ut etiara tu pr;c-
verrais[cineris] qui comesturus est illos, et ignis dixisti, sed eos qui per picturam indicantur, glori-
: :

355 ANAST.VSII BIBLIOTHECARII 356

ficamus: et hos nonut(leos(absit), scii ut proprios A Tarasius sanctissinius patriarcha ilixit: Auribus
servos et aniicos Dei, ot liduiiain halientes interce- percipiamus dictuni Pairis. quia ibi quidcm Samari-
dendi pro nobis. At vero ima;;ines Dei lacimus, id ts imaiiinesDomini et Salvatoris nostri Jcsu Chri-
est, Domini et Salvatoris nostri Jesu Cliristi, quem- sti et inlemcrata' matris ejus subverterunt, hic au-
admodum visus est super terram, el cum hominibus tera pagani, utdidicimus. Ostendil vero Pater, quorl
conversatus est, hunc pingentes, et non ut intelligi- et angelos oporteat pingi, quoniam circumscripti
tur natura Deus. Qua; enini similitudo est, vel qui sunt, et veluti homines apparuerunt multis.
habitus incorporei cl sincschemate Aerbi Patris ? Sancta synodus dixit : F.Iiam, domine.
Spiritusenim est Deus, ut scriptum cst {J(m>i. iv), Stephanus monachus legit
id cst, sanctas et consubslaiitialis Trinitatis natura.
De disputatione Judsei et Chrisfiani.
Sed quoniam beneplacito Dei et P.itris, descendens
unigenitus Filius ejus el Deus Verbum ecielis, in- Judaeusdicit : Credidi ad omnia, et credo cruci- »
carnatus est projiter salutem nostram de Spiritu fixo Jesu Christo. (|uia eslFilius Dei vivi. Scandali-
sancto et inlemerata virgine Dei genitrice .Maria, zorautom in vos. Christiani, quia imaginesadoratis.
humanitatcm ejus pingimus, non incorpciralem dei- Scriptiira qiiippe ubi(|ne pra'ci|)it non facere sibi
tatem. Gentilis dixit listo Deus Verbum ut in-
: : B quenniuam sculptilevel omnemsimilitudinem. Chri-
carnatus depingitur: de angelis quid asserilis?et stianus dixit: Deum recentem prsecipiuiit te non
ipsos namque dcpingitis ut homines, et adoratis, adorare Scriptura;, ct omnem siinililiKlinem non
quan(]uain honiincsiion sint,spd intcllii;ibiles et in- adorareut Deum. Im;igines voro (iii;is \ ides, ad re-
corporalcs et dicli et existentes : sic reput;i el eos cordationem boiiigiiissiin;e s;ilutis pinguntur, per
qui apud nos honorantur, deos per statuas placari, Salvatorom nostrum Jesum Chrisluin elVecUe, incar-
nihil inconveniens nobis agentibus, quemadmodum nationis (>jus personam significantes sanctorum :

nec vobis supcr dcpictis angelis. Sanctus dixit: De autem imagines similiter uniuscujusque ipsorum
angelis etarchangelis, etsanctis virtutibus (|ua! su- significant agones, q os adversus diaboluin habue-
per istos sunt, :uldani autem etiam nostras hoininum runt, et viclorias eorum atque coronas. Non aulem,
animas, intelligibilos (|uideni eos catholica ot apo- ut tu intelligis, deific;iiUes eas Christiani adorant,
stolica novit Ecclesia, non tamen incorporales om- sed zclo ferventes et lide, sanctorum contem|ilaiitur
ninoet invisibiles, sicuti vos pagani falemini: sub- imaginos, memoriam forentes horum Dei cultus
autem corpore, et aereos, et igneos'', secun-
tiles et adoraiites,sanctorum invocant Deum, dicenles :

dum id quod scriptum est: Qui facit (inyehs swjs Beiiedictnses Dous liujus sa:icti ac omiiium sancto-
spirilus, ct ministros it/ncm urcntcm {Psal. ciii ;
'-'
ruin, ((ui dedisti ois |iatioiiti:iin, et digiios illos fe-
tleir. i). Et hoc inultos sanctorum Patrum nostro- cisti regno tuo : iios ((uoque particijies eorum con-
rum sensisse invenimus : quorum ost Basilius ille stitue. atqne orationibus eorum salvos nos fac. At
magnus, et sanctae memori;e Athanasius, atque Me- vero Salvatoris iconam contemplantes et adorantes,
thodius et qui circa ipsos sunt sola enim, ut ve-
: spiritualibus oculis etcordis visibus Doocunctorum
raciter fiUeamur, diviiiil:is ost incorporalis et incir- Domino gralias agimus, ((ui dign;ilusest iii forma
cumscripta : porro intolllgibilos croutuno iioii om- sorvi homincm susciiioro, ot salvare muiidum, et
nino incorporales el invisibiles, ut diviiiiUis, sunt: similis nobis ollici (lor omnia absi(ue omni (loccato.
propter quod in loco sunt, et cricumscriptic consi- Ergo non ligncam imaginem vel pictum adoramus,
stunt. Porro sicubi reperis incorporeos vocari ange- aut colimus, sed omniiim DomiiiumChristum Deum
los, aut dsmones, aut animas, tan((uam non cxi- glorificamus. \'orumtamoii, frator, oslondam tibi,
tentes de commistione materialium ((uatuor ele- ((uia ot Moyses, ((ui luec tibi in lege dcdit, jussus
mentorum, siceos novoris aiipellatds, cuin iion sint, scriiitum est (EMd. vii ct xxv 1, et scul|iti-
est, sicut
et ipsa corpora crassa, et similia his, quibus nos lesduos seraphim fecit, supra tabernaculum testi-
circumdamur. I.icet. ut verius fateamur, ad compa- monii expansos hincet inde:quo non iicebalcuipiam
ratioiiom nostri iucoriiorei [Gr.. invisibiles] suiit: at D ingredi, nisi soli (Kintifici semol iii aiiiio, ct incen-
verovlsi sunt ;i jiluriinis crcbro scnsibilitcr iii spccie sum otforre in Saiicla s;iiictornin. Sliiiiliter ;iutein

proiiriorum corpiirum sunniin, (visisuiit ;iuli'in ab et ser|ioiitom a'nouin opus ;oris fusilo condons, ot
his, quibus aijoruit Deus oculos)et lococircumscri- suspondoiis in mediocastrornm,dicol)at: Quicnn((uc
pti monstrantur, cum non sinl omnino incorporoi, morsus fuerit a seriiente, intuo;itur ;cneum scrpen-
sicut divina nalura. Nos ergo non ut deos, sed ut tem istum, et credal, (juia scrpens iste (lotens est
creaturas s(iirituales, et ministros Dei, et non ut sanare illum,et saiiabitiir{.Yi(m. xxi). Vidos i(uomodo
proprie incoriioreos existontos, (lingenteset liono- ille Moyscs, (|ui |ir;ocoiiit similitudinem non fa-
rantos angolos, niui (loccamus : ((uod vero iii lium;i- ciendam. siniilitiiilinoin fccit.
na eosforma depingamus, oo lactum est, quod fre- Joannes rcverondissimus monachus, (irosbytor ac
quenter sic ap[)aruerint his, ad quos missi sunt a vicariusOricntalium (loiitificum, dixit: Ecce mani-
solo Deo. fcsto, sacratissiini P;itrosiiiistri, iicg;iiitos incarnatam
"Loquiturex pro()ria senlciitia : nani coiRiliuinsupra, Act. i, in confessione sua angclos incor|)oreos
;inii'm;it.
: : ;:

SJl iNri:iu'iu;TATio synoui vii gi-ni;ii.vlls. — .u.tio v. :3.)8

(Iispciis;itiiiiu'iu Ciiiisti Doi nostri, dii-unt projicien- A oinnes, ait : Priusquam illis tradar, hymniiin dica-
das esse [Gr., projecisse] saiictas imagines, llcbran mus Patri, et sic ad propositum excamus. Cuin crgo
scilicetet Samaritu'. Itaiiue (|ui abjiciunl eas, istis jussisset r.obisgyrum f.icere teiientilius iiiviccm ma-
siiniles sunt. nus, ipse inedius factus dicel)at: .\inen, nbedite
Sancta synodiis dixit: Siinilcs siiiit. inihi. Co'pit ergo hymniiin caiicn!'ct dicere: (jloria
lipiphaiiius Dco ainabilis diacoiuis, ei loeuin reli- tibi, 1'atcr. Et nos circamdantes respondebamus ei:
nens Thomx episcopi Sardinix legit Amen. Gloria tibi, Verbum, gloria tibi, gratia.
Aincii. Gloria til)i, Spiritus gloria tibi, sancte, glo-
Ex falsis superscriptioniliiift itiiierarionim sanctorum ;

apostolcrtan. ria glori;c tua'. Anieii. Laiidamus te, 1'ater; gratias


tibi agimus, hix in (|ua tcnebra' iion li:d)itanl. xVinen.
Pictor ergo prima die lineamentis eo designato
In i|UO;intcin grati;is ;igebamus, dico [forte dicit] :
quievit. Postera vero die etiam coloribus illuin pcr-
miscuit, et Lycoinedi gaudeiiti iconani dcdit: i|uam
Salvari volo, et servare volo. Amen. Solvi volo, et

et ponens iii cubiculo suo coronavit. Ound cuin post-


solvere volo. Amen. Tabefleri volo, et tabescere
facere [tabefacere] volo. [Gr. add. Sauciari volo,
ea cogiKivisset .loanncs, di.xit ci : Diligciide mihi
et sauciare volo.] Amen. Xasci volo, ct gignere vo-
fili, quid a^is a balneoingressus [ingrediens] incu- „
lo. .Manducare volo, et consumi volo. Amen. .Vudiri
biculum tuum solus? nonne ego tecum etcum reli-
([uis fratibusero? an nos celas? Et hasc dicens. et
volo, et audirevolo. Araen. Intelligi volo, cum intel-
lectus sim totus. .Vmen. Lavari volo, et lavare volo.
ludens, cum eo ingreditur cubiculum, et videt ico
nam coronatam senioris. ct appositas lucernas: et Amen. Gratia chorum ducit. Tibia cnnere volo, sal-

accersito et vocato eo, dixit Lycomedes, quid sibi tatp omncs. .\men. Lamentari volo, plangite omnes.
:

vult imago hiec"' quis ex diis tuis est iste depictus?


.Vnien. Et post alia: ll;cc, dilectissimi, chor;iin du-
Yideoenim te adhuc genlililer vivere. EtLycomedes cens nobiscuin Domiiius exivit: ct nos quasi aber-

ei respondit Deus quidem milii est ille solus, qui


:
rantes, vel etiam obdormientes, hac illacque fugi-

ine ercxit a mortc cum conjuge mca. Si autem et


mus. Ego ergo videns eum pati, nec expectavi qui-
post Deum illos homines, qui benefactores nostri dem passioncm ejus, sed fugi in monlem Olivarum,
sunt, deos oportet vocari, tu cs qui in imagine es
plorans super hoc quod contigerat. El quando, ToIIe,

depictus, quem corono et amo et colo, quia dux


clamabatur, suspcnsus est hora scxta diurna et :

tenebr;^supcr totam terram flebant. Et stansDominus


mihi factus esbonus. Et.Ioannes vnltura suun non-
dum contemplatus, dixit ei llludis mihi, flliole mi
:
nieus in medio speluncs, et illuminans me, dixit:
Joannes, ab inferioriturbaHierosoIymiscruciflgor,et
tali sum forma supcr doiriinuin tuum ? quomodo

mihi persuadcre jioteris, quod niilii iinago similis


C lanceis stimulor et arundinibus; aceto ((uo^iue et

sit? el Lycomedes ei attulit speculum. Et videns se- felle potor : tibi quod loquor audi.
autera loquor ; et

metipsum in spcculo, et intucns imaginein, dixit Ego tibi sulimisi hunc inontem,
ut aseenderes in

Vivit dominus Jesus Christus, similis niihi est ima-


quatenus audias quK oportetdiscipulumamagistro
go : male autem hoc egisti. discere,(3t hominem a Deo. Et his dictis, ostendit mihi
crucem huninis inflxam, et circa crucem turbain
Adhui: idem lcQit de ipso lihro, aijus initiuin est
mullam, unam formam non habentem et in ea erat :

Aliquando volens Jesum tenere. Et post alia In : fornui una et visio similis. Ipsum autcin Dominum
maleriali et crasso corpore congrediebanlur [Gr., supra crucem videbam, schema non habentem, sed
manus applicuij. Alias autem iterum palpante me quamdam vocera tantummodo vocem autem non :

eum, sine materia erat et incorporeum quod sub- hanc, qu.Tinobis estassueta, sedquamdam propriam
erat, ct i[uasi omnino non esset. Porro si aliquando [Gr., jucundara] et suavem, et revera Dei. diccntera

ab aliquo Pharisaiorum invitatus ad recubitum ibat, ad nie : Joannes, unum oportet te a me ex his audire
pergebamus et nos cum ipso; et unusquisque no- [Gr., unum op. a me hsecaudire] uninsenim egeo ;

struin accipiebat disposituiu panem unum ab his Gr., qui auditurus sit], pro futuro et audias. Quod
qui invit;ibant inter quos et ipse accipiebat unura.
:
^ crux luminis aliquando quidera sermo vocetur a me
Porro suura benedicens, dividebat nobis ; et de propter vos, aliquando vero mens, modo autem
pauxillo unusquispuc noslrum salurabatur: panes- Christus. modo ostium, modo via, modo panis, modo
que nostri integri conservabaiitur, ita ut obstupe- semen, modo resurrectio, modo Jesus, modo patcr,
scerent invitantes eum. Volui autem saepe cura illo modo spiritus, modovita, raodovcritas, modo fides,
gradiens videre, si vestigium ejus super terram pa- modo gratia.
reret. Videbam enim eum a terra sese sustollere, et Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Contem-
nunquam aliquando vidi. Et h;ec vobis ;Klhuc veluti plemur, quia tota conscriptio ha-c contraria est
exhorlando, fratres, fldei qu;e in ipsum est causa Evangelio.
10(|uor. Magnalia enim ejus et rairabilia, cum sint Sancta synodusdixit Etiam, domine; : nam puta-
ineftabilia. taceantur. [Gr., raodotac.], quippe cum tivam humanitatem dicit.
forte neque dici, neque possint audiri. Porro ante- Tarasius sanctissiraus patriarcha dixit : In itine-
quam comprehenderetur ab impiis et ab iniquo ribus istis scriptum est, quod neque raanducaret,
serpente legera accipieutibus Juda;is, congregans nos neque biberet, neque pedibus terram calcaret, con-
! : :

339 ANASTASII BIBLIOTHFCAItll 360


similia Phantasticornm. Sed in Kvansolio scriptnm A Saucta syiiodus dixit : .\n;ilhema !

est (le r.lirislo, quia et manducavit et i)ibil ; el Jiul;ei Petronas magnilicentissir.uis palricius dixit : Si
de i|)so dicebanl : Erre homo vorax ct vini potalor jubes, dominc, interrogemus Amoriensem ct NeocaD-
(3f <(»/(. xi). Kl si, utfubulose mcntiti sunt, terram sarienscni episcopos, si lecti sunt libri in pseudosyl-
non calcabat, qunmodo scriptum est in Iivan'::eliis, logo illo.

(|uod Jesus fatigalus ex itinere sedit circa puteum Grcgorius NcocaesariiC ac TheodorusAmorii iiiter-

[Joan. iv)'? rogati dixerunt : Ne Deus : illic liber noii apparuit,


Constantinus episcnpus Constantia- Cypri dixit: sed per falsa pitt;icia decipiebant nos.
Ilic liber est qui constituit pseudosyllogum illud. Tarasius .sanctissimus patriarcha dixit : Proprio
Tarasius sanctissimus palriarcha dixit : Uisu animo suasi exposuerunt iiuac voluerunl.
dijina sunt h;ec. Pelronas magniDcentissiinus patricius dixit: Scd
Theodorus Deo amabilis episcopus CataniE dixit ; et per iinperialesuffiagium cuiict;i faciebant.
Ecce liber qui destruxit venustatcm sanla" Dei Gregorius episcopus Neoc;esari;e dixit Sa-pe, do- :

Ecclesi;e. miiie, dixi, et medio


iteruin dico, quia liber in
EuthymiussanctissimusepiscopusSardium dixit: nostrum ant conscriptio patcrna non apparuit, nisi
Decebat conventiculum illud habere librum istum B iHa faisa pittacia dererebaiit illud auteni Lycomedis :

in testimuiiium. et auilitus iKJStros coiitaininavit.

Constantinus episcopusCoiislanti;e Cypri dixil: Joannes rcvcrendissinius monachus et vicarius


blasphemiam, qu;e hic Jnaniiem apostolum iii inoiite Orienl;iliuin poiitificuin dixit: Si placet sanct;i' ac
Oiivarum dicit fugisse in speluncam temporecrucis. universali huic synodo fial senlcntia. ne ulterius
Evangelium autem lestatur, quia introivit cum eo scribant aliqui sordidum istum librum.
in atrium Caiplia», et qiua astab.it cruci Christi cum Sancta synodus dixit Nemo scribat non solum
: :

sancta Matre ejus. hoc, sed igni eum dignuin judicamusforctradendum.


Sancla synodusdixit : Omnis hsrcsis in hnc libro Petrus reverendissiinus lector
pendet.
Sancti Ainphilocliii cpiscopi Iconii lihrum de falsis
Tarasiussanctissimus patriarcha dixit: Ileu, heu!
superscriptionibus hmreticorum, cujus initium est
qualium ha?reticorum libris hseresim suam consti-
tuunt Justum aiiteni arbitniti sumiis omnem eorum de-
Gregorius cpiscopusNcocpesariae dixit Hic codex : nudare iinpietiiteni, etpubiic;ire patentem errorem,
omni contagione ac dehonestate e.st digiius. Et quoni;im et libros cjunsda;n proponunt superscri-
protulerunt ex eo testiinoiiium contra imagiiies, qu;e C ptiones habentes apostolorum, per quossimplici res
sunt de Lycomede conscripta. quosquedccipiunt rC;'. add. Et paulo post Osten- :

Joannes reverendissimus monachus et vicarius demus enim hos libros, quos nobis ii proferunt qui
Orientalium patri;ircharum, dixit: Inducit Lycnine- ab Ecclesi;i desciverunt, nnii apnstolorum acla esse,
dem coroiiantem iin;iginem;ipostoli, quemadmodum sed (heinniiuin scnpta.] Et post alia : lla^c (|uidcin

pagani idula. Joannes apostnlus nequa(|uam diceret srribciis in


Basilius eiiiscopus Ancyra; dixit : Absit, quoil Evangelio, quia Dominus in cruce dicit £cc<' filius :

sanctus Joannes deiloquus contralivaiigelium sutim tuus [Joan. xiv) : ita uta dic ill;i suseiperct Joannes

elTalus sit. Jlariam in sua. Quomodo ergo hic dicit non adfuisse".'

Tarasiiis sanclissimus patriarclia dixit : Sensus sed nihil exlraneum: sicut cnim Dominus veritas
(lui pmMecti suiit, lCvangelii suiif.' est (,/()'(». XIV, itadiabnlus incndax est {Joan. viii .

Sancta synodus dixit: Absit: neque qua; prs- llle mendaxesl et paterejus:
eniin el cuin lo!|uilur
lecta sunt suscipimus, neiiue ultima Lycomedis. mendacium, ex suo loquitur. Sed ha;c quidem de
Tarasius sanclissimus patriarcha dixit Qui susci- : mendacio.
pit secunda iiua' de Lycnmcde sunt, suscipit etiam Tarasius sanctissiinus patriarcha dixit:P:iter
elprima, qiieuKidinnduin el pseudnsyllogiim illud. D noster sanctus .\mphilocliius inagnus est, cl ;iudi;i-

Sanct;i synodus dixit : .\iiathi'in;i illi ;i piim.i lit- mus i|iiid dicat decirciiitibus liis qui f;ilsi nomiiiis
tera usque ad novissimam. sunt: iiroptcr quod non nos oportet parere sub-
Joannes revercndissimus monachus et vicarius scriptioni [Gr., inscriptioni, superseriplioni] ip-
Orientaliuin patriarcharnm.dixil: Ecce, beatiPatres, soriiin.
liqiiiiln deiiiniisli';iliiin est iiiiia pr:esules Christianns I!;isilius sanctissimus episcopus Ancyr;e dixit:
accusaiitis li;i'i'esens vcr;iciler coinmunicatoies et Nihil ;iinplius s;incto rcsultat Evangelio, qu;im iinpia
participes sunl Nabuchodnnnsnr et Sainarilanorum, h;ec cnnscriplio. Convcnicnter ergoetiam de iinagi-
adhuc Judieorumatquc gentilium, quin pntius
eti;im nibus conlrariam opinionem habet.
et aDeo alienorum ac maledictorum .Manich;roruai, Sanctissimus patri;ircha dixit Sapientcr : [C;-.,

quorum testiinnnium prntnlcre. Nam ha^c euruin lii|iiido] l';iter pulilic;it confusionein el garrulilatein
sunt, i|ui pliaiil;isiain put;iiit incariiatani dispe:is;i- hujiis cndicis.
tioiiem Dei Ncrbi.Sed sit eis aiiatlieina purilcr, et synodus dixit Etiam, domiiie.
.S;iiict;i :

conscriplis enriim. Nicephorus sanclissimus episcopus Dyrrachii di-


: : :

TOI INTlilirUliTATlO SVNODl \ll GENliRALIS. — ACriO \. 352


xit : Oportebat. (lomiiie, hoo lt'f;i ail satisfaclionom A Tarasiiis sanctissimiis |ati-iarcha di.vit : Conscri-
omniiim, i't noii illiid ;
|:olliiit ciiim aurcs noslras. (it 1 ejnsabjicinius.
Sancta synodiis dlxit: Sed ad cautelain bciio Sancta synodus dixit: Et abjicimus, et aiiathe-
facluni cst, quod lectum est. matizainus.
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Eusebium Stephanus reverendissimus monachus legit:
attulerunt in teslimonium, ((ui adversus venerabiles Antipntri episcopi Bostrx contradietiones in Eusebium
i:i)apines i;arrierunt, in e|iisto!a ejus quam ad Con- epi^eopum Cxsnrix pro Origenis defensione. sermo
stantiam I.ioiiiii nxoroin .scrinsit. Sed videaiiuis, primus, cujus initium est:
cujus dogmatis sit Kiisehius. ligo qiiidom sudioioutor a'stimabam mo scri|isisse,

Stephanus reverendissimus nionacluis legit et his qu;e a tua sanctitate jussa sunt,
satisfecisse,'
[ler omnia Deo .amabilis et sanctissirae^Pater Joan-
Odi.ivum Euscbii 1'umphili librum ud Euphrationcm, nes. Et post [lauca :Ouoniam multiis in historiis fuit
cujus initium est vir, omnia antiquorum volumina et conscripta scru-
latus at((ue rimatiis, et ouiictas ferme
Domino meo per omnia confiteor. Et post aiia. opiniones
ex()onons, et pliirima conscri()ta in sseculo
Non enira coexistere Filium I*atri, sed ante fuisse derelin-
l'atrem quam Filium dicinuis. Ergo si [nara si] B quens, quorwn nonnullaomni receptionedigr.a con-
sistunt, talisviriopinione utentes,
coexistunt, ([uomodo erat Pater Pater, et Filius Fi- subri[)er"e conan-
tur noiinullos, fatentes quod Eusebius
lius? vel (|uoiuoilo unus quidem piimus, altor voro ad hoc non
secundusest? otalter quidem ingenitus, alterautem traheretur vidisse [videretur veiiisse], nisi "(ir..
no-
luisset hocsusci[)ere, nisi] omnesad
geiiitus? Duo quippe si ex ;ei|uo siiiiililer invicem liquidum vete-
consistunl, etiequaliter honorantur, intelligl datur, rum sciret opiniones hoc velle moiistrantes.
At ego,
aut utrosque, utdixi. ingenitos, aut utrosque geni- quod multus quidem in historiis fueritvir, et nihil

tos esse. Sed neutrum eorum verum esse dignosri- exveteribusconscriptionibusiliiuslatueritnotitiam,


lur, nequcenim ingenitum, nequegenitum utrumque consentioet confitoor. Imperiali quippecoo[)eratione
consistit: sed ['J/-.. nei(ue enim essent ingonitum et usus, facile quae ubique sparsa erant,
colligere [lo-
genitum: sed] unum quidem primum et majusest. torat. Non autem ad dograatura
acribiara [id est,
atqueordine et honore secundum pra'cedit, ita se- exactam cognitionem] huno |)ervenisse
perhibeo.
cundo utcausa litet existendi [Gr., utpote secundo Unde concedendura quidera est illi, quod multa di-
causa et exist.] et hujuscemodi existendi. dicerit: quod autem dogmatum habiierit
notionem,
Tarasiussanctissimus patriarcha interrogaiido qui- nullo raodo quom videlicet nimis fuisse [irocul ab
:

busdam dixit: Suscipimus hinc? Q horum acribia sciraus. Et (laulo post: Itaque ne
Sancta synodus dixit : Absit. domine. Iste plus- yideamur aggredi virum, de quibus non est nobis
quam illi odio habeatur. impriEsentiarumdicendipropositumneve;discutien-
Basilius sanctissimus episcopus Ancyrx dixit tes diligentius a[)oIogiam qute facta
: est, hxreticos
Absit ut Christianus horao dicat. Et lectum est ex ostendaraus utrum((ue,ipsum soilicot qui excusatur,
eadeni epistola. Eumdera aulera et solum verum et eura qui pro eo excusationem
exposuit. Et st p
esse docet [)erea qu;e ait: Ut sciant te solum verum alia: Ostende quemquam ex illustribus Ecclesia;
Deum [Joan. xvii) non quasi unus solus esset Deus,
:
magistris, qui expresse et indubitabiliter, quod
sed tanquain unus existeret verus Deus cum addita- prKexistant anima;, dogmatizaverit et ne subre- :

mento (Jernecessario veri. Xamet quidem Filius


ipse ptiones quasdam proferretentesad comprobationem.
Deus, sod non verus Deus : unus enim esl et solus Illud enira quod demonstrare festinas, Filii ad Pa-
verus Deus, eo quod non habeat ante se quemquam. trera subjectionem etiam sibi similiter aliquos per-
Quod si et ipse Fiiius verus est, sed sicut imago veri hibere, primo quidem non rairemur: tua est et
Dei, sic duntaxat et Deus est. Nam et Deus erat corum qui circa te sunt, talis opinio. Unde nec super
Verbum,
— ..., non
...^.. tamen
»u>M*^.ii ut ov^lUJ verus
wt, solus ,v^iuj Deus.
Lfi^u^.
hoc in prsesenti nobis
^... ullus
U..U.J ,>oi, sermo,
est OI.I cura videlicet
lUU, V^UJU VlUCliUliL
Christophorus sanctissimus episcopus sanct.^e Cy- D universali sitoliin iiiquisitione (n-ojectuai [Gr., in-
riacedixit:
:10.P (lixit '•:;:ini'ticcimn fl.-. nJnQ l..t-i.,.,n nt OUlsitiOni
quisitioni SllhiPOfTlml
subjectum] ol,,!,,. ..n,.,, I.-,. m „. ., , _
Sanctissime

domine, totaque i-.tt.»..
sancta et atque repulsura- et .
non in
.. :

sacra synodus, quemadmodum nos habemus divini- liocobediatur, noque discutiatur propter eos, pro
tus conscriptos libros apostolorum et prophetarum quibus h;ec nobis proposita sunt. Porro pupK voci
et cneterorum sanctorum, ita decebat et pseudosyllc» qua; est Periarchon detrahi, nequa-rjuam a quoquim
gum illud talia habere volumina in testimonium et usquenunc audisti, o acer, advocate Origonis pr;\vi-
virtutom. tatuin.
Sancta synodus dixit : Anathcma et libiis illis, et Sanctissimus [)atriarcha dixit Ostensa sunt con-
:

utentibus eis ! scripta Eusebii etiam |)er paternam vocem aliena


Petrus et Petrus Deo amabiles presbyteri, et esse a catholica Ecclesia.
locumobtiiientesAdriani [)a[)a!senioris Rom;)^, dixe- Demotrius D^o amabilis diaconiis et vasorum ou-
runt: Ostendit h;ec lectio, ((u.id Arianorum habue- slos logit
rit seusu.ii habei)at aiitem prolatus liber Eusebii et
:
Theodori lectoris de Ecclesiasticu Hiitoria.
alias blasphemias, quas synodus audire non pertulil. Persa quidain Xenaias vocatus, quem tempore
P.VTROL. CXXIX.
: : :

303 ANASTASII BIBLIOTIIECAIIU 3G4

sacerdolii sui Calendio inveniens ecclesiaslica adul- A verunt imperalorem, quasi deceptum a patriarcha-
terare dogmala, et(asti'llaexcitare, pellit a regione. rum aslutia et lictione. Et accipientes potestatera
De lioc raulta,(|ua' a diversisaudiensscrutalus sum, quam voluerunt, etaurum multum vulgo Antiocheno
ex partedicam. A Persarum enim rejrione proprium tribuentes, et mullis raodisFlavianum tribulantes, et
domiiium fugiens, ad Romanorum pervenit. Et paulu quodamraodo sullocantes, et cogentes Clialcedo-
post llunc Pelrus pro Cyro Ilierapoliensium Ec-
:
nensem synodum anathemalizare, taliter illum ab
clesi;e cpisiopum transmittit; iiuem noii post miil- episcopaUi lellentcs exsilio damnaverunt. Quo com-
tum episco|ii a l*t'rside venieiites i|uasi veniul.iiii pcrto, imperator gavisus est, et Severum Acepha-
ariiuebant, et ut divini exsortem baptismatis. (Juo lorum exarchum [principemj episcopura Antiochix
comperto, Petrus, (|uid uporteret lieri non curans, misit.
dixit sufficere illi episcopi consecrationem ad supple- Antoniusreverendissiraus monacbus legit:
mentum divini sacramenti [divime initiationis]. •> Ex difvecatione qux data est sanctx synodo convc-
Stephanus diaconus el uotarius vener.ibilis pa- nienti in hac rcijia urbe contfa Sevcrum hscrcticum
trimonii legit ct Accphahtm, a clcricis ctmonachis AtUiochensium
maijnx civitatis sanctx Dei Ecclesix: cujus ini-
Joannis Diacrinomcni, • dc Ecclcsiastica Histo)-ia. tiuin est :
B
Non enira licitum asserebat Xenaias, angelos, Nunc tandem tempus est, o beatissimi. Et post
cum incorporei sint, corpora facere, et (|uasi in hu- pauca. Qualia vero, sanctissimi, et quse circa fontes,
manis formis cxistentes corporeos formare: sed nec (|ui Daphn;c sunt, agere ausus sit, magicis arlibus
illud existimare, honorem aul gloriam impendere ibidein iisus, et incensi (hemonia placans, tota illa
Christo imaginem ei per picluive artem efficere civitas canit. Si^iuidem ncc ipsis sanctis ;iltaribus
[eifectara] esse aulem illi solam acceptabilem nosse
;
vcl sacratis vasis pcpercit, illa quidcm eradens ut
in spiritu et veritate adorationera. Et post alia scelesla [Gr., profana], ha;c autem conflans et ero-
Nosseautem dicit ct illud, esse puerilis scnsus fin- gans his qui similis moris sunt. Porro pnpsumptum
gore in columb;e idolosauetissimum et adorandum estab eoetiam hoc, o beatissimi. Easenim, qua' iii
Spirlliim: pra;sertim cum evangelica; neijua(|uara typumsancti Spiritus sunt, aurea; et argentex co-
tr;id;iiit litlene, quia factus est columba Spiritus, luinb;csuspens;esupradivina [sacros fontes] sacra-
sedquia in specie columba; app:iruitaliquando (|uia : menta [lavacra] et altaria, cum aliis defraud;ibal,
vero dispensatorie, non substantialiter semel osten- dicens non oportere columbas nominari Spiritum
sus est, non ideo aptum piis est corporis idolum sanctum.
laciendi. lloc Philoxenus docens,una cum doctrina q Tar;isius sanctissimus patriarcha dixit Si in no- :

eti;imopus p;itrabat. Crebro nam(|ue aiigeloruni minc saiicti Spiritus superpositas columbas recepc-
imagines iiuidem deponeiis delebat eas vero qiuc ; ruiit 1'atrcs, quanto magis incarnali Verbi iconas.

Christum ligurabant, in abditis locis occultabat. (|uod apparuit super terram cum corpore? Sed cre-
Tarasiussanetissimus patriarcha dixit: Audiamus, dite, quia et Anastasius qui Constantinopolitanis
sacrati viri, qui non receperunt veneiabiles imagi- pr;['fuit, aureas et argenteas iconas fraudavil in pro-
nes, non kiptizali, .Manich^ei, et hi ([ui phantasi;im prios usus, (luod et Severus fecit.
pivedioant in Cliristi dispensatione: ex quorum Stephanus Deo amabilis diaconus et nolarius et
pollulioiiibusChristianos accusanlis h;ereseos intro- referendarius legit:
ductores foinites susceperunt.
Joannis episcopi Gabalensium in vitam et conversatio-
Sabbas reverendissimus hegumenus monaslerii ncm Severi hicresiarchx, cujusinitium cst:
Studii dixil: Grati.is agimus Deoetbon;e vnlunlati
Si qaidem voluisset Severus vel vil;e semperejus.
(l(imiiiuin nostrorum bniiorum, quia 1'alsi custodes
l']t post pauca: Et neque angelorum ilhesum dimisit
psftudusyllogi illius devicti suiil una cum cijiiseiitieir
honorcm. Multum aulem sermonem in tribun:ili
tibus sibi luereticis.
stans fccit [f;iciebat], et mullitudini persuadere len-
Sanctasynodus dixit : Analhema illis !
D multnticssacrariosanctissimi .Michaclis,
t:ib;il in ipso
Conslanlinus reverendissimus leclor sanctissimic
(luod non purpure;i aiigelis vestiment;i conveni;iiit,
Ecclcsia} legit
sed alba non ignorans (juod nihil sanctis virtutibus
:

De vita saiicti Patris noslri Sabhx. scnsibile conveniaiit [de vestibus cur;c est], sed s;i-
llaviano igitur et Elia patriarchis Sidonem. iit tagcnsetha;csiiniliter auferrc [h;icralionedividere],
dictum esl, perveiiientibus, et lilteris lululaloiiis ;ic elin alterutrum commovere multos sic et aliter se

dispcnsatoriisad imperal'ircni utentibus, etsyiiodum b.ibeiitcs.

(|ua; Sidone contra reclam congregata fuerat [Gr., Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Conside-
congregabatur] lidein destruentibus, et ad prupri.is rcmus, (luia cum reliiiuisetiam in hoc ipso accusa-

sedes redeuntibus, indignati hi (|ui circaSoterichum tus cst, quoniara dicebat, quia non convenit angelos
et Philoxenuin erant, in iram veheinentem commo- purpurca, sed alba vestimenta induere.
' Diiirriniiiiirni, Sic vocabaiiliir
id est sciircijnti. 'j
Ibibctur in synodo C'3iislantinop. sub Menna
(|ui syiioiluiii Chalcedonensem non recipiebanl. Ex acl. I, circa nicd.
Leoiitio de Sectis.
! :

3G5 INTEUPUI-TATIO SVNOni VU GRNEUALIS. — ACTIO V. m


Theophilus [Dcniclrius] Deo ainai)ilis (liaconusct A eum (lui se ereclurus eral |eum dcposuerat, inso-
sccun|)liyl;ix dixit: In sancta iiiafjna licclcsia Con- lescentc, natura indif;ebat co qui ips.im crigcrct]
slaiitiiiiipdlcds. quaiulo promotus sum, inquisivi in non cnim potcrat cx sc dcorsum jaccns, supcratinui
lircvi, ci rcpcri i duos codiccs dcauratns
co dccssc su;c icluctari vcl rcvocari [jaccns itcrum rcluctari,

pcr iinaj;incs: (iiuis rciiuirciis ai,'iiovi, quod iii i;;iiciii vcl coiigrcssum rcvocarc , inimico casum aggre-
cos mittcntcs iiiccndcriiit. Invciii autcm ct aiium dicnte: sed ncc convcnicns erat, nisi secundis
liljrum (".onstantini chartophylacis, contincntcin dc luctaininibus, victoria tyrannum excutere ipse :

vcncrabilibus iconis : et recidcrunt folia, in quibus conditor proprise factune, (|ui unus est ex Triiiitate,

jacclial vcrba supcr iconis, et cccc cumdcni codi" Dcus Vcrbum, siciit iioii iii lictijinc prisca; [pridcm]
ccm pra' maiiilius habciis sancUe synodo ostcudo. natur* niiiiislrum qucmqiiain cxliibult, ita nci|ue
I':t cxplicans idciii Tlico|)liiius fDcmctrius] codi- nunc iinai;iiicin corruptam instauraturiis, alii rcpa-
cem, ostcndit omiiibus loliorum rccisionem. ratioiicm ejus coinmisit; sed propria; operatiouis
Leontius devotus a secretis dixit: Et aliud, Pa- virtute uSus, agones pro nohis humanos suscepit.
tres, mirandum est in codice hoc. Ut videtis cnim, cnim crat conveniens, ut proprium cerlamcu IIoc
arsentcas tabulas habct, ct hinc inde imasiiiibus [6/'., aptc rcspoiidcnsl aiicrct. Porro (juia omnis
omiiium sanctoriim adornatur ct rem ipsam dimit- B ccrtalor tribus modis agoiiizans, vel uno horuin
:

tcntcs, id est, imai;iiics, qua^ scripa dc imai;iiiibus supcrat liostcm, deceptione scilicct, aut lcge, aut
intus eranl, rccidcruiit : quod cxtremie dcmcntiie tyrannide duos penitus dimittens tanquam
: sed
est. inutiles et non proprios, sed neque hos duos ad
Sancta Synodus dixit : Anathema slnlqui recide- agonem commodos [ac ne his quidem, propter quos
runt, et insidiati suiit certamen est, com.] vel proficuos, dux et propu-
Lco sanctissimus episcopus PhociK dixit Hic : gnator noster: sive enim fraus simulatam habeat
quidcm codex folia pcnlidit; in civitate autcra in victoriam, prave repugnantem fugans, sive tyran-
qua habilo, supra triginta codices corabusserunt nis irrationabili vi obtineat, non ex sequo facicns
igni. congressionem rcliquorum qua; morem nequa-
:

Sabbas reverendissimus monachus et hegumenus quam dicernens ad luctamen [cxteros modos non
monachus raoiiasterii Studii dixit Moris est, do-
: ap[)robans, ad 1.] quod secundum lcgem est, pro
miiii, his iiui cteci suiit, non videre lunien hujus : gressus, et carnem assumens massie qu;E occide-
rei gratia illi qui caeci sunt anima, obtenebrati rat, animatam anima rationali atque inlcllectuali,
sunt. manens quod erat, et suis non carens, omnia lit
Demetrius Deo amabilis diaconus ct sceuophylax p absque peccato, quanta et ex quibus est homo, et
legit noii putative apparere caro dissimulans. Ei post

Conatantini diuconi et chartophykicis sanctissim(B


pauca : Igitur formam in qua demonstritus est, et
Dei mugncB Ecclcsioi Constantinopoleos, in omnes cum hominibus conscrvatus est, tjbulis depingimus,
sanctos martyres, cujus initium est recordationem salutis qu:e per eum facta est, di-

Christi quidem festivitates. Et posl alia. Dcinde vina efflgie facientes; et non secundum vos varias
arbitramini, ([uod isti dixerunt, iiui litigant, quod figuras secundum quod putantur [Gr., placuerit,

in asre [G/'., arb. vos, dixerunt judices, quod in sre] putatur], derivantes aut sculpentcs.

ac lapidibus salutem faciamus, et non ad quamdam Tarasius senctissimus patriarcha dixit : Pagani
virtutem providam et protectricein inspiciamus, a propter idola marlyres condemnabant, et dicebant
qua nobis optima obtinentur"? Et quomodo pictores eis : Cujus rei gratia certatis, et nostras similitu-
et lapidarii, inartyres dixeruut, simulacrorum mul- dines recusatis. habentes et ipsi proprias iconas?
titudinem construunt, variis formis conflgurantes, Sancti vero respondebant : Sed nos non simulacra
et templis affigunt ? et vos sacriUciis h:ec celcbratis, dLcmonum facimus, sed Dci Verbi qui incarnatus
secretorum [difBcultatum] solutionem ab eis exspe- est, iconas faciraus, el sanctorum ejus: iion tamen
ctantes? Quid autem et apud vos? tyranni persecuti D deilicamus eas.
sunt. Nam quam asseritis, divinitas in imaginibus Cosmas Deo amabilis diaconus et cubuclesius
non exaratur? Quomodo ergo nobis male dicitis, dixit: Et hunc codicem quem fero, quique Yeteris
superstitiosius in similibus actibus positi ? Ergo est Tcstamenti, scholiis adjacentibus in patriarchio

quoniam ct nobis, judices, in exquisitis vitupera- invenimus : habebat autem scholion in defensionem
tionibus imaginum picturam conficitis, eia ab ho- imaginura. Porro insidiatores vcritatis dcleverunt
rum errore et ambiguitate vos liberabimus, dixe- scholion : et videte illud. Verurataraen obscure pa-
runt martyres. Xon enim divinitatem. c m simplex ret ; sed videte illud, honorandi Patres.
sitetincomprehensibilis, Ibrmisquibusdametfiguris Idera reverendissimus Cosmas aperiens codicem,
comparamus ; nequc cera et ligiiis supersubstantia- ostendit omnibus qui aderant in sancta synodo, de-
lem et pr;eexistentem sine initio substantiam hono- lelum locum.
rare didicimus : sed quia primo inveterato [devicto] Idem autem legit; parebat enim: Non erunt iihl
per transgressionem homine, et deponente aposta- mc: nc fucias tibimet idolum, neque oni-
aJii jjcirfcr

tica virtute, qu;e temere gessit natura verebatur nem similitudinem quxcunque surit in ccbIo sursum.
! ; :

3G7 ANASTASll mBLIOTli liCARII 3G3

et qucecunque in terra deorsum, et qunecunque in aquif A Joannes Dco amibilis presbyter, monnchusct loci
suhtus terram : nnn iirlorabis ea, ncque servies illi^- scrvatorOricntalium puntifi um dixit: Verumdiceii-
{Exoil. XX, Dcut. \]. facimus simi-Scholion : Kl si dum est ; maii mores codice.; inccndentium ac iconas
litudinem hominum Dci cultorum, non ad adoran- frangeutium lucidiorem ostenderunt vcritatem.
dum ut dcos, scd ut videntcs, ad irmiiationem Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Non so-
ipsorum veniamus. At vcr.i si facimus similitndi- lum sacras iconas eraserunl, .sed et lilvangelia, el
nes Christi, non ut similitudinem adoremiis, sed ut aliaqu;rdam sicra ila enim novit : vcritas persecu-
mens videndo ad superiora volel. Non enim iniairi- lioncm passa expressius apparere.
nem corruptibilem corruptiblis hominis ^doramus Stephanus monachusdixit Adhuc ct aliura codi- :

sed Deus dignatus est inconverlibilitcr


(|uoniam cem habemus dcpravatum a Cristianorum .iccusa-
fieri homo, facimus ejus iconam ut hominis, licet toribus ; ct si jubetis, hunc ostcndam vobis.
scientes eum natura Dcum. Non ergo ipsam Dcum Sancta synodus dixil : Oslendatur.
iconam dicimus, scd Deuni [Gr., novinius'' vidcntcs Et coram univcrsa synodo ostensus est habens in
in icona dcpictum, cujussiniililiulincm habct imago. duabus paginis delcta.
Porro pagaiii errantcs, similitudines deos pr;rdi- Gregorius Dei cullor presbyter et hegumenus rao-
cant, quibus et immolant. Delatus est alius codex nastcrii Ilcnichitii [Gr., Ilyacinthi et cod. Jol.,] di-
habens interpretationem Scripturx, in qua jacebat xil : .Equalis form;e hujus habeo, domini, codicem,
prsscriptum scholion (|ucm et sumcns Grcgorius : et si jubelis, legatur.
Deo amabilis episcopus Neoca?sariae legit. Cumijuc Kl accipicns Stephanus raonachus, el librorum
adjaceret qux deleta fuerat, et relegeretur [Or., cui custo», legit
adjacebat q. d. f. et relegebatur].
De Ecclesiastica Ilistoria Evagrii, eje scrmone quarto.
Tarasius sanctissimus iMtriarcha dixit: Haec fe-

cerunt (jui dicti sunl patriarch;e Anastasius, Con- Cum enim agressus esset adversus civitatem
stantiuus ct Niceta li;eretici. Chosroes, millcnosque impetus opcratus terram
Theudorus sanctissimus episcopus Myrensium Ly- raultam cumulasset, adeo ut raunis civitntis exce-
cise dixit : Si esset thesaurus iste tunc manifestus, dcret,necnon et alias machinas consuisset, ineffi-
non esset homo I.tsus. Sed Deus rcddat his qui abs- cacem patrabat rcgressura dicara autera qux facla :

conderunt eum in dic ilhi. sunt. Pr;Bcipiebat Chosroes polcntatibus suis ligno-
Theodonis sanclissimus cpiscopus Catan;p dixit: rum colligcre ra;ignani quaindain strucin ad devasta-

Digni sunt isti an;ithemalc, (iiioniam adultciMntcs tionen, cujusquc materi;e : qua' quando collect;c

erant veritatem, et insidiatorcs Patrum ct : (|ui ab G suiil vd.icius (|uam pr;eceptuin fuerat, in circuitu
eis anathematizati sunt, digni sunt laude. propius poneiis terram in medium jecit, et contra
Tarasius sanctissiraus [Gc, sancta patriarchi fronti'in civitatis ibal. Sicque paulatim super;rdifi-
synodus] dixit:V;e aniraabus eorura quoniam ve- catis lignis itquc pulverc, civitatcmqueadiens, t:in-

ritatcm absconderunt '.


tum iii altum cxtulil, ct nuiruni excessit. ut superius
Pptrus sanctissimus episcopus Germia' dixit: De- sagitlic contra eos (jui pro civitatc pcriluri erant iii

leantur nomiiia eorum de libro viventium, et cum muro jaci vidcrentur. Igilur ((uando lii qui depo-
juslis non scribantur [Psnl. lxviii). pulationem j alieliantur, terram videltant prope quasi
Coiistaiilinus saiictissimus cpiscopus Constantia; montcin pr^dicisceutcm urbi apjiropiarc, gloriosos-
Cypri dixil- liciicdiclus Dciis, (|ui pust l;inlum inccn- (|uc tiostcs cxistcrc, et similitcr civitatcin pedites

dium, in(isi(jncm, ct abolltioiicm, rcli(|iiit ilia. ingrcssuros, uitro machinanlur ;ti/'.. esseque iu Cd
Theodorus saiictissimuscpiscopus .Myrcnsium Ly- hostes, ut civilatcm pcdites ingredercntur, priraa

ci2edixit:Qui h;ec fecerunt, domine, posuerunt lu- lucc machiiiantur'' ex advcrso terrae conge;iei, qua'
cernara suain sub modio. Scd bcnedictus Deus, qui apud Komanos agger appellatur , fossam sublus,
oslendit in lcncbris lumen salutis quam fodieiites hinc terrani fcccrunl, ut llammis
Cosmas Dco araabilis diacoiius ct cubuclesius D [duccre, et indeigncm cmitterc ul nainmisj lign;i :

dixit : Inveni ,'us autern et codiccm hunc in sceuo- incens:i aggerem ad terrain deponcicnl. Ht opus
phylacio vencrabilium oratoriorum patriarchii, con- quide n consumniatuin est aggerem autcm succen- :

nncntem diversorum marlyrum agones cum his : dentes consilio defraudati sunt, non habcnle ignc
autemetdcimaginenonraanufactaCamulianensium. progressionem, unde aere recepto materiam consu-
Praelerea [porro] reciderunt foiia, in (luibus erant mcrc posset. Cuin ergo in omnera dcfcctioncra de-
de imaginibus scripti :
' et ccce omnibus eura vciiissent, dcfcrunt diviiiitus f;ibricalain [fabrcf;i-
ostendo. clam] iconain, quain liomiiium (luidc.ii inaiius noii

Michael sanctissimus episcopus Syiiadcnsiuin di- operat;c sunt : Ab:igaro autem Christus Dcus, (|U(t-

xil Paslillarius dicebat, sanctissimcdomine, falsos


:
niam euin videre gcslicbal, transmisit. Ilanc igitur

interpretes et i sidiatorcs divin;c Sciiptune ana- sanctissimain iniagiiiein pcr cllossionem quani sibi

thcma. opcraii suiit, iiitroaiittcntes, ct aqua pcrfundenles,

T^irasius sanclissimus palriarcha dixil: .Scd cou- ab c;i coiitr;i rogum ct li^Mia (liiiiiscrunt (ir.. cx ca

versus est dolor cjus iii caput ejus. roguiu cl ligiia respcrscruiilj ; el statini diviiia virlus
;;

369 INTRRrniiTATIO SV.NODI 'VII GRNMIRAMS. — ACTIO \. 370

fldpi oporantinm ailfuit, olquod priiis orat illis ini- A eo et confortato plnrimis verbis. abibal ad proprium
possihilc, pcrfuuebatur: continuo f[uippo recoi erunt locum suum. App:iret iterum d;einon incliiso, et dicit
llaniinam lisna, ct verbo eonfestim in priiinasversa ci Quid cst, m.ilc senex? nonne jurasti mihi (|uod
:

snperioribiis impartiebantnr, omnia i^nehincet indo nemini dicercs? et quomodo ciincta di.visti vcniciiti

porri^MMite ['>'c., et dictncitins iii prninasversa snp. ad te? Dico tilii, inale sencx, ut pcrjiiriis jndicabe-
imp. o. i. depascentc]. ris iii dicjndicii. Hes| (nidit ci inclnsiis : Qnia jiinivi
Leo reverendissimus lector maf;nic Ecclesi* regia' quidem, juravi utique; ct(ini;i perjuravi Lpejenivi],
Constantinopoleos dixit Et ego indignus servus ve-
: scio : verum meum Dominum et factorem perjuravi
ster. cum desccndissem ad Syriam cum apo- regiis te tamen non audiam.
crisiariis, fui Edcssa", et sacram ac non manufa- /)( codrm Limonario.
ctam iconain vidi a lidelibus lionorari pariter el
Narraverunt mihi iidcm Patres et hoc dicentes:
adorari.
Quia in his diebus mulier qua^dam Christi amatrix
Tarasius sanctissimus patriarclia dixit: Ilesterno
in flnibus Apamia; pntcum fodit et mult;i expen- :

die revendissimus hegumenus Jlaximini codicem


dcns, et innltnm laborein faciens, et in profuiidum
paradisi anwnissimi Limonarii protulit, et lectus
mnltuin desiendens, non rcperit ;i(iu;im : el in dc-
esl : et repcrimus et nos in bibliotheca exemplar B
fectioneanimi raulta erat mulieret propter laborem
ejusdcm LimniKirii iiicisa habens folia, in (|nibnsdc
ct propter sumptus. Semel ergo in somnis vidct
im:ii,'iniluis si^ripta jacuerant.
mulier quemdam dicentem sibi : Mitte, fer similitu-
Christophorus sanctissimus episcopus sanclas Cy-
dincm abbalis Theodosii, qui in scopnlo est ; et
riac;E dixit: Sanctissime domine, indignus servus
a^iuam per eum Deus prasbebit tibi. Mulier autem
pnrsnmam loqui coram sancta et sacra atque uni-
missisduobusliominibussuis, accepiticonam sancti
vcrsali synodo. l'ropheticus sermo est, quia in opf-
et dejiosita ea in puteum, statim et absquedilatioiie
rihiis nuDUdiiii siKiriiw 'ODiprrlinisiis rst jwrrntnr
aqua exiit, ita ut medietas putei repleretur. Detule-
{ Psiil. ix). Qnod enim putabant adversus nos facere
runt ergo nobis ex e;idein aqua, et bibimus, et glo-
in pseudosylloijo illo collecti, hoc adversus eos fa-
riflcavimus Deum nostrura.
ctuin est. Et qu;edam quidem inciderunt, qu;edam
vcro falsaverunt, ut manifestata veritate arguantnr Itetn ejusdem,

impietatcs ejrum. Narravit nobis Dionysius presbyter Ecclesiae


Stephanus inonachus et librorum custosdixit: Ascalonis de abbate Joanne anachoreta, dicens:
Codex dains ab hegumeno Maximini, contincns scr- Quia hic magnus in prsesenti generatione fnit homo,
monein ciui falsaius est in altero codice qui est de C et ad statuai suum [ijr., probandum statum] Deo

iconis ". beneplacentem hoc de eo miraculum asserebat. In


Et iegit idem Stephanus monachus et librorum specu, inquiens, senex sedebat in partibus Socchus
custos. possessionis, ab Hierosolymis milliariis viginti ferme
Ex cadcm Limoiuirio (listantis. Imaginem autem habebat senex in specu
Dicebant quidam seniorum, quia erat quidam in- sanct;e intemei'at;e domin;e nostr;^ Dei Genitricis et
clusus in monte Oliveti decertator maximus im- : seniper Virginis Mari;e, habenlem in ulnis Christum
pugnabat aulem eum daemon fornicationis. Ouadam Dominum nostrum. Quotiescunque ergo volebat
ergo die cum ei valide immineret, coepit senior la- quoiiuam pergere, aut ad eremos longinquas, aut
mentari et dicere d;emoni : Usquequo non parcis Hierosolymam ad adorandam sanctam crucem et
mihi ? recede jam a me, consenuisti mihi. Apparet sancta loca, vel etiam in Sina nionte oraturus, aut
autem ei da>mon evidenter dicens: Jura niihi, ifiiod ad martyres, qui ab llierosolymis niultis spatiis ab-
nemini dicas quod tibi dicturus su;n, et te ulterius eranl (erat enirn amicus martyrum oppido senex.
non impugnabo. Juravit ei senex, quia per eum qui Nam nunc quidem ad sanctum Joannem Ephesum,
habitat in excelsis, non dicam cuiquam qnae mihi nuiic vero ad sanctum Theodorum Euchaita, aut ad
dixeris. Tunc dixit ei d;emon: Xe adores hanc ico- D sanctam Theclam Seleuciam pergebat, vel ad san-
nam, et te ultra non impugnabo Habebat autem ctum Sergium Arapham perstruebat [prsstruebat] )

imago ligurationem domin;e nostr;e saiict;e Maria; candelam et succendebat sicuti habebat consueludi-
Dei tienitricis portantis Dominum nostrum Jesum nem : et ad deprecationem stans ut iter sibi dirige-

Christum. Dicit inclususdaemonio Sine tractem. In : retur, dicebat dominam, in imaginemejus atten-
;id

crastino antem indicat hoc abbati Theodoro ^EIiot;e, deas: Sancta domina Dei Genitrix, quoniam viam
((iii habitabatlunc in Laura Pharensium et eiiarrat ; habeo longam ad ambulandum, multorum dierum
ei omnia. At vero senior incluso dixit: Abba. vere sp;itium habentem, de candela tua curarn liabcto, et
illusus es, quia jurasti dsemonio; verumtamen bene incxstinguibilem eam secundum meum propositum
fecisti hoc dicendo. Porro expedit tibi, ul non di. custodi.Egoenimadjutoriumtuum comitem habens,
mittas in hac civitate scortum, ad quod non ingre- vadam. Et his ad imaginem dictis, abib;it et propo- ,

diaris, (|uam nt recuses ;idorare Dominum n.istrum aliqnandoquidem


sito itinerecompleto revertebatnr,
Jesum Christum cum Jlatre ipsius. ConQrmato ergo mense uno, aliquando vero duobus vel tribus, non-
" Invenitur etiamab aliis interpretibus et maxime in sexts synodi codice falsatus.
:: :

371 ANASTASU BIBLIOTHECARII 372


nunquamquinque autsexmoratus. Etsic inveniehat A rantis Ezidi levilalem, accessit ad cum, et coepit
candelam ordinatam et ardonlem, ut eam ad ilor divinare qua?dam ct priedicere ei. Ex (lun jgitur fa-
agendum cpressus sineliat: nun(|uamque illam a ctum est, ut acceptus tyranno et gratus eniceretur
seraetipsa exstinctam vidit, nequea somno surgens, Volo, inquit, prime consiliarie * ,
pro symbolo bene-
neque ab eremo rediens in speluncam. volentiae qua circa te flagro, dictare tibi modum
Basilius sanclissimus episcopus Ancyr.T dixil: quemdam, per quem facilius ac celerius adipisci
Deraonslralum csl, i|uod antiqua traditio sit sacra- possis, ut addatur libi vita> longitudo, cl pcrmaneas
rum ima£;inum consueludo. annis triginta in lioc principalu tuo, silamen in
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Jam sa- opus perduxeris verba mea. At insipiens ille tyran-
tiati sumus cx paternis testimoniis, et cognovimus, nus, menle obtusus avidilate long:cvitalis(cratenim
quia prisca traditio est venerabilium imaginum amator dellciariim ct petulans [petulcus]) respondit:
crectio. Sectatores igitur suraus sanctorum Pa- Ouia quiccunque dictaveris, paratissimc facio: et si
trura. voti compos exstitero, maximisle honnribus recora-
Sancta synodus dixit: Sectatores et concordes. pensando locupletabo. At vero veneticus atque divi-
Stephanus reverendissimus monachus dixit: Et nus Ilebrxus ait ad cum Jube statim absque omni
:

alios codices habemus de causa sacrarum imaginum B dilatione vel induciis scribi per omnem principatum
usque ad quindecim et ut jubetis.: luum encyclicam cpistolam, ut omnem imaginalem
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Repleli picturamsiveintal)ulis, sive permusiva in parietibus.
suraus alquc cnntcnti. sive in vasis sacris et veslibus altarium,et quotquol
Sancla synodus dixit : Satis cst. hujuscemodi reperiuntur in cunctis Christianorum
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Quoniam ecclesiis, exterminareac perfecte deponere [extermi-
demonstratum est in pra;cedenti lcctione, quia ab ncnt, ac p. deponant] necnon et quotquot in foris
:

Hebrseis, et paganis, et Samaritis, ac .Manicha^is, civitatum ad ornatum sunt et dccorem in quacunque


atque Phantasiastis accusata est EccJesia propter similitudine. Ouin Satana- maligna operatione mo-
venerabilcs imagines, et omnes certificati sumus, tus falsus divinus addidil. omncm similitudinem :

justum estetiam fratrem noslrum etdilectum domi- argumentatus hoc, ut imporlabilem ostendere ini-
num Joannem, et loci servalorem apostollcarum micitiam quam contra nos hali.'bal [Gr.. callide, ut
Orientis sedium, audire : habet enim (|uamdani rcla- nullam suspicionem sufle contr.i nos inimicitiae da-
tionem insinuantem, unde coeperit imaginum sub- ret]. Ast tyrrannus, dcccptionc i-aptus, liuic levitate
versio. usus obsecundavit : et mitlcns deposirit ab omni
Sancta synodus dixit : Et quKriraus, dominc, au- C provincia qu* sub ipso erat, .sanctas imagines, et
dire de hoc. rcsiduas similitudines: et hoc modo non parcens
Joannes reverendissimus monachus ct loci ser- (lelurpavitEcclesiasDei perveneflcum llebrjeum sub
vator Oricnlalium pontiflcum, a pittacio lcgit. potestate sua sitas,antequam pcrvcnirct malum ad
Volo cgo humilis et cunctijruin novissimus osten- terram istam. Porro fugientibus Deo amabilibus
derccumomniveritatecorampncsentiacsanclaveslra Christianis, ne propriis manibus subverterent san-
et sacra synodo, qualiter et quando el undc habue- ctas imagines, Hebraos Deo odibiles, ct vilissimos
ritinitium pe.ssima et Deo exosa hscc Christianos Arabes angariabant, qui ad hoc raissi erant Ami-
accusantium ct imagines confringentium ha>resis ra^i : sicque inccndebant venerabilcs iconas, et do-
compendio duntaxat sermonls uti procurans, per mos ecdesiarum modn quidem linicntes, modo au-
charlamjudicavibonum licri narrationem, (|uatcnus tcm cradcntcs. Qnibusauditis, pscudnepiscopus N:i-
nil mc veritatis latcat. Arabum ilaquc qui sinc Deo coli;c, et hi qui circa ipsumerant, imitati sunt ini-
sunt, niortuo lyranno, id est consiliario (Scleman quos videlicet Jud»os et impios Arabes, injuriam
autem erat hujus nomen) ei successit Umarus: qui inferentes ecclcsiis Dei. Justumautcm judicio sacro
ad principatum ascendens, mox accersicns pepulile vcstro intimarc auditui, qualcm miscr ille flnem cl
fossa projectum [Gr., e fossa projiciendum] Masal- D vcncflcus Hebranis susccperil. Cum enitn hos egis-
raam a terra hac, cum esset hostis insanissimus setsymbulus Ezidus, non plns (|uam duobus annis ct
qui magni Dci et Salvatoris nostri Jesu Christi dimidio vivcns defunctus cst, etperrcxit in igncm
gratia, et sanctissims Dci genitricis quie illum slcrnum. Et iraagines quidcra in antiquo slatu
peperit, cum confusione multa et perditione pro- suo et honore restitutse sunt. Porro hujus filius
prise Saraccnorum militia; reversus est Syriam, Ulidus noinine iii(lign;itns. tan(|uam homicidam
nil eoriim (iu:c sperabat adepliis. Mortuo aulcm sui patris vcnclicnm tiirpissim;i innrlc intcrtici
Umaro snbrogatus est Eziilns, vir (|ui(l:im lcvisct jiissii. digna pro facto falsac divinationis suae por-
mobilis. Erat antcm Tibcriadc ductorquidam pra'- tantcm.
varicatorum Ilchra;orum, vcneficus divinus, damo- Sanctissiraus cpiscopus Messanx dixit: Et cgo
num animas la-dentium organnm, cognominatns puerulns cram in Syri;i. cnm Saraccnorum symbn-
Saraiita|)cchys, impius inimicus Ecclcsi;c Dci. Qui liis imagincs siilivcrlcrct.
vidclicct nc(|uissimus llcbicuscum didicissct imp(!- Sabbas revcrendissimus monachus cl hegumenus
Aiiasl;isii verha :.S/> cnim Grxri appcltanl rci/cm Saraccnorum.
! !

.m INTRRPRETATIO SYNOni VII GENRRAMS. — ACTIO VI. ;)7i

mon.Tsterii Stiuiii dixit: nnniino, ot nns indisjni R ost (lopnsitus : npo pernsnrnm imnpinos onnlrin-
sorvi sanrlii;itis linr rxiictinuis, iit sacr;r inia- ^(>ntium iKrrosis hic oxtorinin:il:i cst. l!oiii>dictus

};inos roslituaiitiir in Inois siiis jnxta prinroin con- Dous (]ui dicit per s;inotum apnstolum .lo:innom :

siiotiidinom, ot iit lil;inias oeioliront pii (;hrisli;ini /•>/o .siim Alplin et Oinrf/a {Apoc. \. ii). Benodictus
oum illis Dcus, qul hic in primis et in flne fldem orthodoxam
Tarasius s;inotissimus patri;troli;i dixit: niiiil di- cnnfirm.ivit.
citis, vonor:iliilos fratiMS? Sanct;i synodus exelamavit. per unum^iuemque
.Sanota synndns dixit: V.i nns nmnos oonsenti- vorsiiin tor pronunti;ins : nivininus sonantinin l';i-

nuis. triiin doctriii;!' nos corroxorunt: ox ipsis h;iiiriontes


Petrus Den amabilis arohiprosbytor ot loci ser- veritatem Eos sequentes, mendacium
pot;iti sumus !

vator sanolissimi pap:r sonioris Uoma' logit ox |)it- persoouti Abeis edncti vonor;ibilos imasines
sumus !

taoio. salnt;imus! Abeis ducti adnrationem quo por hnno^


Tarasio s:inotissimo C.nnstantinnpnlens novir Rn- rom lit ois inipendiinus Patres pi;odioant: fllii 1

m:i! patriaroli:o, ali|uo nnini sanctsr huic et univorsali ob(>(lioiitos sumus, elconi;ratul:iinur in facio m;itris

synodo Petrus archiprosbyter sano,tissim;T! Ecclesia; Iniditioni Ecclcsi;e catholicae [Gr., gloriamur in f.
sancti ac laudabilis apnsloli Petri, et Petrus presby- C ni. Iraditione E. c.j ! Credentos in unum Deum in

ter et hegumenus monasterii Sabbs, ambo sancti Trinitate laudandum, honorabiles imagines saluta-
loci servatores Adriani pap;i' sonioris Rom;p .lu- : mns Oui sic se non babent, anathemasint! Qui ita
!

stum arhitramur, ut secnndum pronuntiationem non sentiunt, procul ab Ecclosia propollantur! Nos
omnium nostrum, imn juxta aiitiquam traditionem antii|uamlegislationemEcclesi;ecalholioxsequimur!
calholic;!! Ecclesix, sicuti omnes saneti Patres edo- Nos jura Patrum conscrvamus ! Nos eos qui addunt
cent nos, veniat in medio nostrum colenda imago, velaufenint ex catholica Ecclesia, anathematiza-
et hanc salutemus: ot ([uemadmodum placnorit mus Nos venorabiles iconas salutamus Superin-
! !

vobis sacerdotos, pronnntiate siiper hoc. Et aliud ductam nnvitatem Christianos accusanlium anatlie-
capitiilum suggerimiis, ut omiies oonscriptinnes, matizamiis Nos ens (|ui sio sc non habent, anathe-
!

quiB contra vencrabiles imagines factie sunt, cum niati submittimus Clirislianos accusantibus, id est
!

anathemate deleantur, vel Igni tradantur: et imagines confringentibus anathema His (|ui assu- !

de hoc petimus pronuntiari, ut vidctur sacrse munt dicta sanct;EScriptur;e, qu;e sunt contra idola,
synodo. in venerabiles imagines, anathemal His qui non sa-
Sancta synodiis dixit: Veniat, fiat lulant sanclas ac venerabiles imagincs, anathema !

Deo amabilis arohipresbyter et loei scr-


Potrus D llis(|ui appellant sacras imagines idola, anithema!
vator sanctissimi pap;c senioris Romoe dixit: Si Ilis (|ui dicunt, quod veluti ad Deos Christiani ad

jubet sancta vestra synodus, ponatur crastino vene- iconas accedant, anathema llis qui coinmunicant !

rabilis imago, et omnes salutemus eam. scienter injuriam et inhonorantiam inferentibus ve-
Sancta synodus dixit: Fiat, fiat nerabilibus imaginibus, anathema His qui dicunt !

Joannes reverendissinius monachus presbyter et quod excopto Christo Deo noslro alius ernerit nos
loci servator Orientalium pontificuni dixit: Bene. ab idnlis, anathema His qui audent dicere catho-
!

(lictus Deus, qui glorificavit amatricem Christi Ni- licam Ecclesiam idola aliquando recepisse, anathe-
oaeensium hanc civitatem in diebus Constantini el ma !

Iren;e amatorum Christi imperatorum. Benedictus Multos annos imperatorum Constantini et Irenae !

Deus qui exhibuiteam duplici gratia dignam.Fidem magnorum principumet imperatorum multos annosl
prius hic Christus expressius explanavit nunc au- : Paciflcorum imperatorum multosannos! Depositores
lem per sanctam synodum lianc dispensalionis suse novitatis (ju;e pridem fncta est, Doraine, conforta 1

symbola omnibus manifestavit. Arius infarais hic Piam da, Doraine, vitam eis !

ACTIO SEXTA.

In nomineDomini etdominatoris.IesuChristi veri D vinitus corroboratoruraimperatorum congregataest


Dei nostri. Imporio piissimorum etamicorumChri- inNec;Bensiumclara metropoliBithynensiumprovin-
stidoininnrum nostrorumConstantini etlrenae a Deo cioD id est Petro reverendissirao archipresbytero
:

redimitse matris ejus. anno octavo consulatus eo- sanctK Romana' Ecclesia; sancti apostoli Petri, et
ruin, tertio Nonas [«/., pridie Nonas] Octobrias, in- Petro reverendissimo presbytero, monacho et hegu-
dictione undecima. meno venerabilis monasterii sancti Sabba; Romse
Convenienle sancta et universali synodo, qu;E per siti, tcnentibus vices apostolica; sedis almi et san-
divinam gratiara et piam sanctionem eorumdem di- ctissimi archiepisoopi senioris Romas Adriani, et
375 ANASTjVSII BIBLIOTHECARn 376

Tarasio almo et sanctissimo archiepiscopo magni A diabolo ct malignis ejus virtutibus per dsemonica
nominis Constantinopolcos novae Roma-, et Joannc siraulacra, ct creatura' potius quai.i Creatori servie-
ac Thoma rcvcrcndissimis prcsbytcris nionachis, runt,juste idololatra" decrcti sunl nominari : (quos
et vicariis apostolicarum scdium Oricntalis dioecc- et) iis qui Christum induerurif, ct gnitia cjus ab
seos. idolis lil)erati, atqueab eoruni crroresalvati, regale
Rcsidentibus quoque ante sacratissimum ambo- sacerdotium et gens sancta cllccti, comparare at(|ue
nem tem|pli sanctissim;e ac magna! eccicsiiP qua;co- coiiferrc conati sunt [Gr., sunt clTecli, inurereco-
gnominatur .Sophia: pncsentibus etaudicntibus glo" nati sunt] morc imperfcctorum aborti-
: sed utinam
riosissimis cl magnilicentissimis judicibus, id est vorum mox nata verba eorum corrumperentur [fir.,
Petrona iaudabilissimoexconsulepatricio, et comite corrupta essentl, priusquara iii Ecclesia Uilia cssent
Deo conservandi iraperialis obsequii et toUi sancta ; cfTecta conta^ia. Verum quia cum inepta essent, a
synodo secundum ordinem qui prescriptus est in quibusdam lacte nutrita sunt : licet ad perfectam
prima actione pra-sentibus etiam Dco araabilibus
: nondum pervenissent a-tatem, h;ec perimcre gladio
archimandritis ct hcguinenis atque omni niona- , Spiritus necessarium ducimus. Sed in his omnibus
chica plenitudinc; propositis sanctis et inlemeratis dux nobis sit Christus vcrus Deus noster, qui illu-
Dei Evangeliis. B rainatomnein hominem veuientem in hunc mundum
Leontius [Leo] inclytus a secretis dixit Novit : [Joan. qui solus intellectus est pic iiitclligentium
i)

sanctact bcata synodus, qualiter in pnecedenti con- et intellectorum, et sermo dicentium ct dictorum,

ventu diversa dicta lcgcrimus [nl., digcsseruntj di- qui omnia omnibus et est et ellicitur; qui dat lin-
vinitus insequcndorum li;ercticornm, (lui accusave- guam disciplin;e copnosccndi cum oportct dicere
runtsanct;im ct immaculatam Christianorum Eccle- vcrbum. Declaratio enim scrmonuni ejus illuminat.
siam ad erigendas sacras imagines [nr., ob erectio- ct iiitcllectura dat parvulis (P.<. cxviii) quatenus ;

nem sacrarum imaginumJ.Hodieautera pras manibus raendaciura pellatur, ctveritas introeat omnibus lu-
habemus eorumdcm Christianos accusanliura bla- cide ac splendide fulgens : quam pietatis zelalores

sphemiara in scriptis, id est absurdani et evcrtendam aniplexati, divini .\postoli raeraores inquientis, Vcb
ati|ue per se redarguendara deflnitioncm pscudosyl - mihi rst. si tiun ivnmjdiznr.n-o (l Cor. ix) : debent
logi, in omnibus consonantcm imi i;c opinioni Deo ejus et adv.icati et protcctores csse mcndaciura re-
odibilium hicrcticorum: sed ct artiQciosani ct eflica- darguentes, et funda spiritus lapidantes. Unde Utm
cissimara ejus refutationem, quam Spiritus sanctus secunduin Scripturas, quam mores Patrum, scruta-
liquido pr;cbuit (oportebat enim eam divulgari si- bilitcr ac syllogisticc contra stultiloquia venientes,
pientibus allatibus fir, contradictionibusj, et dis- C secundum 1'hinees mucronc spiritus, una redargu-
cerpi fortibus refutationibus) : quam et subjiciraus tionis plaga facile hos qui sibi in hac impictate con-
ad quod placuerit. globati sunt, siraul pungere studeant, et mendaccs
Sancta synodus dixit Legatur. : per evidcntcm cxhibitionem linguas eorum cunctis
Joannes Deo amabilis diaconus sanctissima; ma- ostendant;quippe qu;e etcontra nutitiam unici Filii
gna; Ecclesiae Constantinnpoleos, et cancellarius, Dei, et contra Ecclesiara ejus elaUe, et iniquitatein
legit, in exccisum incarnationis ipsius locut;r sunt : et ita
dcmum disruptis vinculis eorura gladio spiritus, qui
liEFUTA TIO ejm qnw resarcitiata et fallaci-
cst \crbum Dei {Ephrs. vi), et deposito jugo indisci-
ter nominala cst definitio a conyregata
plinationiseorum,tcgrainaversutiaruraipsorum om-
turba eorum qui Christianos accusant.
nibus manifesta constituant : quia Dominus derisit
TOMUS PRIMUS. eos, et subsannavitcos, et loquetur ad eos in ira sua,

Gratum est semper odicnti homines daemoni tam dicens Disctditca mc, non novi vos {Miitth. vii). De
:

a Deo separare, quam multiplicibusfallcrc seductio- quibus etiam per prophetam Jeremiam prxdixit :

nibus homincra (|ui ad imagiiiem Dci factus est et :


Fdlso pruphetx vuticinantur in nomine meo : non misi

nil ei magis sollicitudini etstudio est, quam pietati D eos, et non prxcepi eis, neque locutus sum ad eos :

reslstere, et ecclesiastic;e pacis concutere ordincra. visioncm incndacem et divinationem fraudulentam et

r)uod etiam et in tcmporibus nostris ostendit per sedurtionent cordis sui prophetiytnt vobis (Jer. xiv,

conciliabulum (|Uoddam, in quo (|ui congregati sunt xxiii). Idcirco erunt projecli in viis Jerusalcm, id
subjecta; inateri;e [Gr., expositionis auctores cfj. est, Ecclcsi;c catholic;e; ct conculc;itio oranibus (jui

suasores sunt effecti, et septimum semet diffa- pie Deum'confitentur. Laqueusenim fortis viro labia

maverunt csse conciliura, siinplcx et cunctis agni- sua, et capitur scnnonibus oris sui. Rctributioau-
tum quod est adversus idohi odium, veluti (|nam- tem labiiirum ejusdabitur ci impictatis argutio. Ait
dam iii liamo scductoriam escain objicientcs, exse- enira : .Xnjuaui tv, ct statuam eontni fariem tuam pee-
cramcntum suuin c contrario proponenies contra rnta tua {Psal. XLix). Et quidem super his ista

iinaginales figuras [Gr., et ex eorum rejicientes dixisse sulficiat. Ne vero prolixis anfractibus pro-
in imagin;iles fig.],subripiierc simpliciorcs: et anti- longcmus sermonem, proposiLim viam coiitinuantcs,
(luissimam illam ctcorrupl;im vocem, idolorumvide- ad rcdargutiones ex ipsa supcrscriptione verbum fa-
licct culturam, iterum fabricantcs, pcr ((inra ii (|iii ciamus. Neque enim alilcrhorum vaniloquium igna-
:

;!7 INTRnPRRTATlO SYNOm VII (^.I^\t-,IIAIJS. — AmO VI. 378


viim ol malodiclis ivfcrtnm oslondi pnlorit, nisi ro- .\ coiinnnicr;itur Siciit enim si qiiis sex aurens inoro
ilar^tii'ii(lo cum Dci aspii^ilidiii' advcrsiis cds acicm versiis ordiiict, dcinde ;ipponat ;eneum iiiimmiim,
pnrparcmus : iinam ipsis aciiiiisitiiri (Miitclam, iit scpliniiim liiinc proplcr.illcriiis m:iteri;i' subst,inti;im
viddicct iiiliil iiovilor siiic nol)is agaiit ex liis i(iia" nulbitenus appelbivcrit ; si(|uidein ;uiruin multi el

[Gr.. uiiam nobisac.quirciites caut. utvidelicfit nihil pretiosi metallum est commodi, les vero vile et inlio-
a ludiis iniiiivctur ex liis qua'] ad divinum ciiltiim norabile : Ita et lia'c cuin ;iureum vel pretiosum in
l)ertiii('rc miscuntur ; scd magis apostidicis ct patcr- dogmatibus niliil li;ibe;it, sed iii oinnibus ;erc;i [su-
nis (ilicdiant '
iilicdimus j diiciiiiicntis, iiccniui cl i\-~ b:erata !
sil et repnibi vciicnoi|ue mortifero plena
clcsiasticis iiistitutis. Itdganuis autem cos (|ui lianc [rubiginc inortifer;i ]s:icr;itissiiiiissexsyno(lis,aurcis
tuerint adepti scripluram, quo cam scrutabiliter et carminibusspiritus refulgentibus, connumerarl non
iion transitorie legant: ut liquido et expresse com- meruit. Ilabens autem elationem ejus qui dixit,
perientes subtilitatcm objcctionis, biuream [victo- 1'onum thronum mrum siipra nubes {Isa. xxiv) per-
riam : victorias ct laudes ] Dei I';cclesi;e solvant. sonat bujuscenodi.
Usi siint autem proiEiniis luijuscemodi. Grrijorius cpiscopus Neocxsarise ler/it:

C/'(';/()c/hs /(co ainaliilis fpisrnpus Nrocwsarix Irjjit ^ « Sancta niagna et universalis synodus, qu;c per
:

B » gratiani Dei et piissimam sanctionem Deo redimi-


« Terminus sanctai magnip ac uiiivcrs ilis septimcp. )) toruin et orthodoxoruin imperatoruin nostroriuu
» synodi. »
» Conslantiiii et Leonis congregata est in hac Deo
Joiinnrs (linconns lcijit: » conservanda regia urbe, in colendo templo sanctK
» acinterinerat;v dominae nostrte Dei genitricis sem-
A mendacio inchoaiites. et pcr totam hanc rebel-
lium viiciiin novit:itcm lioc in opitu!:itiiincni assum-
» perque Virginis Maris, quod appellabatur 151a-

pto, in mcnilaciuinliiiicruntCliristiiinorumcaluinnia- » chernse, detinivit subter annexa. »

tores. Ouomodo eiiim sancta, qn;e iiec i|uid cst san- Joanncs diuconus lcijit :

ctum notione suscepit, pni-sertim cumsit polluta,


iii Si perdivinam gratiameorumcongregatio factaes-
profana et exsecranda"? Illi namque qui in ea con- set,verbisqua;perDeigratiamdictasuntadornaretup,
gregati sunt, ut prophetice fateamur, inter sanctum et veritateutique refulgeret ;
quoniam gratia huiccon-
etpiillutum non distii)xeruiit,ct intermundum et im- jiuicta est, et comiiares sibi atque coiitubernales exi-
nuindum non discreverunt, iconani incarnati Dei stuiit, testante Jo;inne qui in theologia pr;ecminct,
Vcrbi, Doniini videlicet nostri Jesu Christi, similitcr ac dicente: Grutia et vcrilas pcr Jcgiim Cliiistum
p
ut iconam Satan;r, idolum nuncupantes. Ouoinodo fiiota est (Joan. i). Ipsi ergo veritatem deserentes,
autem magna et univcr.salis, quam neque receperunt, in qua Salomon gloriatur dicens: Vcritutcm mcdita-
nequecuncordaveruntreli(|uarura proesules Ecclesia- hitur guttur meum (Prov. viii): et mendacium am-
rum, sed anathemati lianc transraiserunt ? Non ha- plectentes, a gratia proculdubio exciderunt [Cnloss.
buit eniniadjutoreni illius temporis Uoniaiiorum pa- iv). Unde nec sernio eorumdivino est sale conditus,
pani, vel eos qui circa ipsuin sunt sacerdotes, iiec ut det gratiam audientibus. Illud autem quod dici-
etiani per vicarios ejus, neque per encyclicam epi- templo congregatos eosfuisse, non
tur, invenerabili
stolam, quemadmoduin lex dictat conciliorum. Sed est mirum. In hoc enim nullo fuco meliorabuntur:
nec con.sentientes sibi patriarchas Orientis, Alexan- queniadmodum nec Annam et Caipham, vel Judai-
dri;B scilicet, Antiochi;ie, ac sanctie civitatis, vel cum eorum concilium quod factuin est in Ghristum,
ciimministros et suminos sacerdotes, qui cuin ipsis juvitquod in templo adversus euin initium est sine
existunt. fumus caligine plenus, obteiiebraiis
Vere lege consilium. NainDeo niagis damnabiles ostende-
oculos stolidorum, est sermoeorum, et non lucerna bantur, quia in locis sanctis non sancta, sed ini-
posita super caiidelabrum, ut illuminet oranibus qui micaDeo foedera pepigerunt. Sed utinam ex paterna
in doino sunt
{Miiith. \): pro eo quod localiter in voce pro;i5miuin sumereut, Dionysii videlicet deili.i-
non super orthodoxi;e montemdicta t'ue-
;ibdito, et (|ui, tr;iditionesque ipsius [Gr., Sed utinain ut
runt verba ipsorum. Xc^iue eiiim in omnem terram D ex sumpserunt Dion. d. traditionesquoque
p. v, pr.
niore apostolorum exivit sonus eorum, aut in ipsius] atque omniuni sanctorum Patruin nostpopum
lines orbis terrse verba eorum {Psal. xviii), quem- incoppupt;is sepvapent. Sed nou est hoc in illls,
admodum sex sanctarum
universalium syno- et sicuti caetera per totam expositionem eorum niani-
doruin. Porro septima quomodo, qua; non con- festabunt: licet inconvenienter hi qui falsa ovium
cordavit cum pnecedcntibus sex sanctis ac vene- prlle cooperiuntur, de theologia ppiefationeai fa-
rabilibus synodis ? Omiie quippe septimum, ((uod ciant, ita dicentes:
fuerit ordinatum, in supputatione pra^eedentium re- Grryorius episcopus lcgit
rum subsequens debet esse, quam quod eopum quse « Cunctorum causa et consu;nniatio deitas, qu;e
sibi connumerantur, nihil participat, profecto non » omnia bonitate sua ex non existentibus ut essent
aOuidiiuid Gregorius iste Xeor,;es;iricnsis pist muntur, sunt verba synodi falso septimas dictae,
haec dixisse aut legisse hic scribitur. id ex synodo e.imiiue variatioiiem non honoris, sed discretionis
illa falso septini;i dicta suinptum, hic confutatur, gratia fieri scito.
quare ea qu;e hic cursivis (ut vocant) litteris expri-
: : : : : »

380
37'J ANASTASII BIBLIOTHECARII
» exliibuit, hipc ornate et ordinate agitari defini- A se vocem per deiloquum David et psalmistam pro
» vit: quatonus inoolumitati per craliam denat» latam Quare enarratis justitias meas, et assumitis
:

indeclinalulcm perpeluitatcm cl in testamentum meum per os vestrum ' vos autem


B conjunrta,
nutum veri status salva cus odistisdisciplinam, et projecistis sermones meos re-
B flexibilem ad ntraque
trorsum, portionem veslram ponentes cum his qui
» todiant. »
adultcrant dogmaU veriUitis [Psal. xlix). Unde si-
Epiplmnius diaconus [ et cubuclesius] legit
mulantes veritat«m, aiunt:
Si universa cr&itura a Deo condita a^-cepit ex
nunc ejus utique (irrgorius cpiscopus yeocxsarise lcgit
non exst,ante subsistendi virtntem,
pr.Tcepto moUi etdirecta, novit Crcatoris cuslodire u Unde proprise Deus cum vi-
manus opus fictor
mandatum, Uinquam ab ipso quoque provisionem » disset modis omnibus demersum,in perditionem
adepUi sive inanimata sit, sive animata. Ipsi autem i nequaquam sustinuit, sed post [Gr videre m. o,
traditionem quae a Cliristo nobis in sancU Ecclesia » in p. iubensnonpassus, post' diligentiamqme per
sua ad recordationem salutifers dispensationis sux » legeni :itque prophetas pro hujus est effecUi salute,
daU analliematizare pr;rsumpserunt, ignoran-
est. )i nondumque illo redire valente in priorem nobiliui-
tes quod nihil eorum (|u;e in illa sunt, sine ipso g suum Verbum in no-
'. tem, dignatus est Filium et
fuerit factum, et ostenduntur inaiiimalis insensibi- ). vissimis et pr;iedestinatis temporibus mittcread
liores, et irrationabilibus irrationabiliores : et non
)' tcrram. Qui voluntatc paterna, et cooperatione vi-
solum hsc, sed et bene se currere arbilrantes, lin-
» viDci et seqnalis sibi potentia Spiritus, in utero
guam in pravis sermonil)us etdogmatibus suis fal-
» virginali habiUins, et ex sancta et immaculata
lacem demonstrant, sanctam Dei Ecclesiam idolis ). carneejus in propria sul)stantia [Gr., existentta,]
adornati perhibentes; atque mendacium spem snam » vel subsistentia carnem sumens nobis consubstan-
ponentes, ad eam proferunt Vias tH:is scire nolu- :
)) tiaiem, hanc mediante anima rationabili elintelli-
mus [Joh. xxi), neque antiquam tr;iditionem sequi
» gibilicompaginavit atque formavit, et natns estab
proponimus. Et quidem audient a Christo qui eam
)) ipsa super omnem rationem ct omnem intcllectum
fundavit .'Vc.scio vos [ilattlt. vii, xxv) ;
fingunl
:
» et cogiUitionem cruccmque pertulit ultroneam el
;

autem se diabolum iriumphare, dicentes iUi


» mortem elcgit, atque tertia die resurgens ex mor-
Gregorius episcopus Neocmsarise legit » tuis, oranemsalutaremdispensationemimplevit.

« Quia vero hic qui ob priorem clariUitem Lu- cubucksius] legit:


Epiphnnius diaconus [et
» cifer dictusest, proprium ordinem circa Deum

» collocalum habens, et in excelsum contra fa- Ait Scriptura in raundi factura Deum dixisse:
» clorem suum sensum extcndens, tenebrie hinc Faciamus hominem ad imagincm et similitudincm

» cum appstatica virtule sua factus est, et ex glo- nostram [Gen. i). Ingens ergo est magnitudo digni-
» riosissima, lucem exi-
lucera faciente, et super tatis. quia terrena imagine Dei
honoratus est. Sed
stente Dei principaliUite sponte cadens, omnis conservante primx
» eo seductione cadente, ac non
» malitiae ultroneus factor et invenlor ac magi- plasmationisdiguitatem, humanumgenusin idol.da-
non ferens aspi- triam translapsum est. Ilunc Deus et Verbum
» ster apparuit, et offuscatus est ;
Patris

a Deo creatum pro eo in gloriam perfectus, revo-


j) cere hDminem factus homo, et non mutata natura,
qua ipse fuerat constitutus, om- cans a casu, atiiue removens eum
» intromissum, in ab errore idolo-
» nem adversus eum malitiam suam evacuavit, rum, denuo in immortaliUitem flngit, pr.Tbens ei

et pcr deceptionem illum a divina gluria el cla-


Dei magis
» donum sine pojnitentia. ll;fc iterata fictio.
riUite reddidil alienum, creaturam potius quam
» eflicitur ct priori fictione pra-stantior, ac
inspectrix ;

» Creatorem adorare cohorUms. » donum [Gc. H»c priore deiformior et praestantior


Ilas ergo
Epiphanius diaconus [et cubuclesius] legit formatione fit reformatio. ac d. 1 a-ternum.
magnitu.lines obtenebrare volentes, aliam
n donorum
quidem contra idolorum servitntem, vel con'" ore aspero jier-
idololatriam per facluram im;iginum
Si
creaturarum servitulem, iiuam sancti apostoll novam jactantcr
bibcnt introduci, et redemptionem
tra
qui induti sunt virtutem cxalto, ac divini propheta" per se facUim] asseverant et variis
factam [Gr., ;

qui ante vaticinati sunt, sicque demum egregii Pa- Ecclesiam Del
verbis suam sententiam consuenU!s,
tres nostri (|ui illos seculi sunt, interdixerunt et ex- judicant, mollientes sermones
tan.|uam errantem
secrati sunt, sermo eorum esset. omnes utique pronuntiantes ;
suos supcr oleum, scripta qu.T.lam
alumni Ecelesisecomponerent !assentirentur],et ha?c dolosa verba oornm. et .iaculum
saucians est
et
tradere scripturse illis oppnrtunum existeret. Sed in se autem
lingua ipsorum. Loquuntur pacifica,
quia hanc dcserentes, mendacium protegunt et ;
propter quod etinferunt:
habcnt inimicitiam :

patrem hujus. diabolum videlicet publicare simu-


lantes, contra ea qux snnt immaculaUE Ecclesia-, Grcyorius cpiscopus lcgit

linguam exacuunt, et cauponum more vinum mi-


scueruiitai|u;e, et subversione turbiilenta proximum « Removit nos a corruptionem faciente d.rmonum
juste audiunt divinam ;»d » magisterio, id cst, ;ib idolorum errore pariter el
potare non sunt reveriti,
: » :::

;?,si INTERPRETATIO SYNODl VT[ GRNERM.IS. — Ar.TIO \T. .m


« ouIliiiM, cl trailidit ndorationem qiur spiritu cst A sli.inorum, qiii tiiin imprfrsentiarum, quam qui
» ot V(M'it:it(\ » fucrunt cx (|uo ;iiiniiiili;ilum cst l';v:iugelium, ex-
Epiphiniiii^i iliiii'onii!S Injil prolirando et abjicieiido ejiis iKirnitioncm qii;c pcr

Inviti, pr.Tstantissimi, ad veritalcm liahiiiiiiii. titulorura picturam ellecta est. Nam iiostquam sancta
et universalis sexta synodus facta est, usqueduin
Totus (Miiin sacor apostoloruin cceliis, ct saiicla l'a-
ipsi congregati sunt contra venerabiles iconas, non
trum iioslrorum caterva, ad homiiics vcnisse Dci
plus ((ii;im septuagiiita pr;rtcricruiit aiiiii. Undc oin-
Patris Vcrl)um ct 1'iliurn pr;iHlicat, ut crucrcl nos
iiibiisli(|iict, (|iiii(l iieiiuai(ii;iiiiiiiliis;iniiis im;igiiiiim
abidolorum errorc. Scd ct pricnuntiatasvoees hahc-
l)ictur;i' sunt tr:idit;e, si^l iii tcm|)oribus scxt;iin sy-
mus per prophetas ita clamantes; Eccc eniin. ait,

diea veniiint, dicU DominHs, rt dc.leho nomina idolo- nodiira prffcedentibus: et revera ab aiiostolorum fue-

ruin a term, et non erit ultrti meinoria eorum {Zaeh. runtpraidicationcquemadmoduminomnilocoexipsa


sitis, (|uod iios ab visioiiesanctoriimtcmplorumcdisciinusetPatressnu-
xiii). Ita iil vos coiilitcri coaeti
ctitcstatisunt,at((ucIiistoriariimi)erIiibentreIatores.
idolorum erroro Christus Deus noster cruerit. Kt si
salvaiiturque hactenus conscriptiones eorura. In
eruit, quomodo rursus idolis servierunt, qui in illum
priino enini et quingentesimo post expleta quinque
crcdideriint ?cessct vestra maledica garrulitas. Deus
redcmil iiicarnatus, ct rursus captivamur? et ab eo
" annorum raillia, Christus Deus noster ad homines
ilcrum supe- vcniens, et per triginUi tres annos efmenses pcne
qui lyraiinidem in nos cxercuit, iiuiic

ramur? Auditc divinain Scripturam diceiitcm {Psal. ((uinque nobiscum conversans, magnum etsalutare
mysteriura nostr.-c Rederaptionis operatus est ;sici(ue
cxLiv, cxLv): Regmim ejus mtemum, etpotestas ejus
iii genevationes generationum et Regnahit Dominus :
.id coelos iter effecit, ascendens procul dubio uude
\

descendit, prsecipiens apostolis docere orania qu.ne


in wternuin, Deus tuus Sion in generationem et gene-^

rationem. Ncquaquam, iit impei-atores tcrreni modo illos ipse docuerat. A teraporibus crgo istis usque

superant, modosuperantur, ctDcus; scd vietoria


iia ad Constantinum iraperatorem qui primus ex Chri-

ejus in aHernum manet. Neque enim ut homo est stianis regnavit, transierunt aniii quasi treccnti,
cuni prius tyrannidem pagani excrcerent quaiido
Deus ut formetur, nequeut Filius hominis, ut com- :

mineturei, sicut scriptum est. Hisautemet Aposto- scilicet plurimi Cbristianorum boiiuin certamen cer-

lus consonat dicens: Sine peenitentia cnim sunt, in- tantes, martyrio s;nculura hoc derelinquebant adver-

uit, dona el vocalio Dei [Roin. xi). Porro eadem ef-


sus idola insurgenles. Christianorum verocopiadi-

fantur. scmet adornarc putantes. Subinferunt enim, vino zelo coinraota, tcraplaqueconstruentes, quidim
iii nomine Christi, quidara vero iu honore sancto-
sesse imimgnantes
C rura, alii humanitatis in eis Christi Dei noslri acta,
Gregorius episcopus legit
alii autem certarainis martyrum narrationes colori-
« Et ita demum cum assumptione in cnelos ascen-
bus exarabant alii autem in tabulis semper me-
:

» dit, sanctos discipulossuos et apostolos magi-


moriam ferre volentes in eis [ Gr., in seipsis] desi-
» stros hujus salutiferse fidei derelinquens. Qui Ec- imaginem depingebant,
derati martyris vel eti;im
» clesiam nostrara tanquam sponsam ejus variis
ipsius Cbristi. Scd et in sacris vestibus et ciraeliis.
» pietatis atquelucinuisdogmalibus speciosam red-
imagines tara a sanctis Patribus nostris, quam a
» dentes, optimam [formosissimam] et clarissimam, piisvirisdepingebantur, et in ipsis incruenta sacri-
» iitpote quibusdam fimbriisaureis ostenderunt cir-
licia celebrabant: et usque ad nos hiec omnia li-
" cumamictam et variatam. Cujusspecicm accipien- quido deraonstrata sunt, et perraanent in .'eternura.
» tes inclyti Patres nostri atque magistri, necnon ct
Et certe etiara in h;presibus exortis felle ac araari-
» sanctse ae venerabiles sex synodi, sine diminu-
tudine plenis adversus Ecclesiam, sed et sex synodis
» tione conservaverunt.
universalibusDei nulu per diversa tempora in earura
Epiphanius diacoiius lcgit eversionem congregatis, omnia qu.Te tradita sunt in

Ind ctura et ineruditum sensuin habentes, nec Ecclesia catholica sive scripto sive sine scripto ab
senserunt tyranaica; suse ipsius vocum novitatis ab- D antiquis temporibus, una cura sanctarum quoque
jiciendam opinionem, fastumqueetarrogantiamsuam imaginuni deraonstratione corroborata sunt et st;i-
isti, qui turaultuari susurrando con:i'ntur ; et versuto Sancta vero sexta et universalissynoduscum
bilita.

volentes velaraento suuraipsius sensum oburabrare, proraulgasset definitionera suam contra eos qui
ridiculum quoddain exdesidia patiuntur, laudantes unam voluntatem praedicant in Christo Deo nostro,
multura ac magnilice ecclesiasticam legislationera ;
etConstantinus ipii tunc iinperabat, et praeceptioue
et hanc immutilatam servare sanctas sex et univer- sua per beneplacituin Dei h.inc congregaverat. vita
sales synodos, licet nolentes, proraittunt [G;-., assen- (lost raodicum excessisset, Justinianusque fllius ejus
tiuntur]. et verbisquideni simulant pietatera, mente imperium obtinuisset: iidera ipsi qui iu ea fuerant
autcm iniquitatem operantur: et labiis eam hono- congregati, rursus nutu divino unaniraiter conv»-
rant, corde autein longe distantab illa ( Isa. xxix : nicntes post quatuor vel quinque annos, regulas
miniine consentientes admittere traditionem, qu;e in ediderunt pro eorrectione ecclesiasticorura negotio-
orani pra^terito terapore a tot sanctis retenta est. ru.n usque ail duas et centum. In quibus canonibus
Utinam multitudinem saltem reveriti essent Chri- etiam de imaginibus in octuagesima secunda regula
» :

383 AXASTA^II BIBLIOTIIECARII 384

exposuerunt ita : In quibusdam vencrabiHum imagi- A Epiphanius diaconus legit :

num picturis atinus digito pra?cursoris cxaratur Oui spiritualem expuenant Jerusalem, id est ca-
ostensus, ()ui in figuram prajcessit [(Jr., assumptus thollcam Kcclcsiam, his tigurantur qui lerrcnam
esl] grali;r, vcrum nobis per leircm pr.Tmonstrans cxpugnavcrc Jerusalem. Kl festinant et ipsi patrio
ajnum, Christum videlicet Deum nostrum. Vetcres uti scrmone, quemadmodnm quon<lam Rhapsaces,
ergo Ggurns el umbras. ulpote veritatis indicia ct qui Hebr.-ea lingua contra Israei uleliatur (IV Ri'g.

pracedentes charactcres Ecciesix traditos salulan- xvm). enim hsretici patcrnam doctrinam et
Isti

tes, gratiam honore perferimus et veritatem, hanc ecclesiasticam vocem contra Patres contraque ca-
ut legis plenitudinem admittentes. Ut ergo pnefectio tholicam Ecclcsiam armant. Sed i fntrtibuit, inquil
etiam percolorum opcrationes in omnium vultibus Dominus. rnrmii rnrjnosrrtis rn.t [ Mntth. Vll). Com-
[antc omnium oculos" depingalur, characlcrem A<j.n\ jiarati cnim sunt scpulcris dcalbatis, qu;e foris qui-
Christi Dci nostri qui toliit pcccata mundi, secun- dem parcnt hominibus speciosa qucmadmodum et :

dum humanitatem, etiam in iconisex hoc pro veteri isti Christianoru n calumniatores patriis quasi co-
agno definimus depingi : per cum videlicet cclsiiu- operti scrmonibus. intus autem pleni sunt ossibus
dinem huniilitatls Dci Verbi considcrantcs, ct ad et omni spurciti;i :'.U'i»/i. xxiii mortuis videlicel
.

memoriam convcrsationis quam in carne gessii, B foptidlsqucdogmatiluis. Nos autem idem sepulcrum
passionis (|uo((uc ac salutaris mortis ejus adducti, revelantes, in manifestotioiiem faciamus cunclam
atque redemptionis qu» hinc est mundoeffecta. Vi- eorum immunditiam : qaiasecundum propria desi-
demusergo cuncti et intelligimus, quod el antesan- deria pervertunt qu;e in Ecclesia catholica sunl a
ctas synodos et post sanctas synodos imaginum de- sanctis Patribus edila. Et vocibus quidem eisdcm
scripliones in Ecclesia tradit;i' fiicrint, iiucmadmo- utunlur, sed astule commutant sensus eorum. Qua"
dum et Kvangelii. Etenim per lcctionem aiiribus namijue advcrsus .\rianos ipsi prnfati sunt, isti con-
perceptain hujus auditionem menti transmittimus, tra vcncrabiles iconas, stylo scripiur;e mutato, falen-
et oculis inluentes imaginales furmas, simili modo tur. Quod enim memorabilis Patcr Gregorius Nys-
inlelligibiliter illustramur: el per
duas res i^ivicem s;eorum pr;esul Ecclesix in epitaphii sermone, quem
se sequentes, lectionem aio et picturas, unius noti- super sancio Basilio, suo videlicct carne ac spirilu
tiam accipimus, ad memoriam rerum venicndo ge- fralre, scribcns adversus .\rianos dogmatizavit,
starum. Ilinc et diiorum gcneralissimorum scnsiuim isli conlra imagines assumpscrunt : ([uod cx eadcin
inCanlicis canticorum copulata hajcoperatio potult pr.Tfatione ipsius periocha? videri poterit, qu;p ita
inveniri, cum Ostende mihi facicm tuam.
dicitur: se habet: Utique nullus ignorat intentionem osten-
sonetvoxtua in auribus mcis ; vnx enim tun rlulris, ^ sionis, qii;p temporc magistri noslri effectaest [Gr.,
et fncies tua derorn [Cant. ii). Quibus consonantes et inl. cur tali lempore noster claruerit doctor]. Quia
nos psallendo dicimus: Sirut au(tii-imu!<, itn rt vidi- cnim hominum vesania circa idola pr.Tdicalionc
mux{Ps'il. XLvi). His ergo ita se h:ibentibus. op- Chrisli exstiiicta fuerat, et omni^s erant in ruinis
portune dicendum est ad eos qui contra sanctas jam ct abolitione vanorum culturse, per totum pene
imagines garrierunt: Yana locutus est unusrjuiqur orbem pra^dicatione pietatis exorta: is qui t«nebal
nd proximum suum ; labia dolosa in cordc, et cordr humana? deceptionis principatum, undique coerci-
hcuti suum mnln (Psal. xi A qiiibus eruamur gr.a- ). tusCliristi nominc ab orbe terrarum abaclus est.
tia Christi veri Dei Salvatoris nostri. Cum autcm in malilia sapicns maliti;e invenlor
TO.MUS SECUNT)US. exisleret, non cst fraudulus m;illgnis argumen-
tis ad faciendum rursus per seductionem sibi hu-
Epiphnnius diaronus hr/it :

manitatem subjecUam, sed sub pr.Ttextu Christi.i-


Obliti non menlienlis Domini repromissionis,
nititisidolorum culturam paulatim induxit [Gr.,
quam de Ecclcsia sua spopondit, ([uia portse inferi
', persuadens sopliismatibus suis ad se
reduxit
non praevalrbiint advrrsus cam (Mntth. xvi), nudo ca-
, . , ,
respcclum habeiitihus. ut non rei;edcreni a crca-
h^ibentescontrariasopinio-jj^^,^^^^
L* '\L'! ".^.^."^.l"'!''' ^^,,, „^,„^. ,,,„^,,^„1 ct colerent, Deum.iuc
nes, impiign:iiit illam: ct fnrantcs paternas voces,
facturam irbitrarentur, Eilii nomine nuncupa-
quasi su;(s opponunt, dicenles ita:
tam. At vero si ex non exstintilMis vel a cre.a-
Gregorius episcopus Irijit
tura, vel a divina subst^intia in sua est alienaius
« Iterum aulein hujus dccorcm vidcre ncn fereiis nalur;i, nullus cst huic sfrino rcddendus, S(^l lii

» pnedicUis maliti;c f,ibric:itor, non est frau(l;itiis qni iiomcn Chrisli crealnr.c iinposuerunt, h;iiic

» per divcrsa tempora et modus maligno ingenio fa- jidorcnl, huic dcscrviant, in ea spem salulis ha-
» ciendi sibi subditum genus humanum sed : in beant, ab ipsa prscstolenlur judicium [ex. esl
ct
» schemate Christianismi idololatriam sensim in- creatura, ct sccundum propriam naturam aliena
» duxit [Gr., reduxit', pcrsuadens sophismalibiis esl a divina subslantia. iiihil de lioc curarent S(>(l ;

» suis ad se spcct;intibus miiiimc a creatur.i rccc- iiomcM Chrisli civatiinr imponcnles, hanc adoni-
» derc, scd hanc adoraic, li;inc(|uc pcrcolerc, el rent, huic dcscrvircnl, iii ea sp. sal. habcrcnl, >'l

» Deura facluram arbitrari Christi vocabulo nomi- ab ips;i necnon et aposlal:!


pr;pstolarciitur jud. ] :

» nandam. qui cecidit totam nequitiam suam hominibus qiii


::

INrKlWRIiTATIO SVNODI \'II (JliNIiltALIS.— ACTIO VI. 386


iii(li|;iii siiiil, lai':;i:iliir, Ariii scHici't ct Aotio (-1 Kii- A <':ivit (llcciis, Ariii vidclic.i'!, iMniiiinin, liiidoxio, et
iioiiiiii ct luiiliixio, i|iiiii |iotiiis ct miillis aliis, pcr Aclio. I|isi :iiilcin jiront diccrciit Kijii, (lircnlcs
i|iios i(liilol;ili'l:i (|ii;c j:im dcrccciMt. (lcniio, sicnt Christi, niiit;ito sensu in veiicr:ibiliiiiii iiii;i^'iniim

(lirluiii csl, iiomiiic (;iirlsti:init;itis imliirt,! cst |et furmationcm bl:is|ilicinia;n (•on;iti stiiit usiir|i;ire.

oinnino ii:K'tusa|)iist;ita hoiiiiiics totius cjus iiequi- Igitur ct iii hoc filsiloqiii ([iii(|:iin ct nKMid.iccs in;i-

ii;c capaces. Arium ln(|uani, Actium, Kuti. Eutl. et nireslantur, (|ui ct inlcrunt qua; licil;i miiiimccom-
praclerea mnltos alios, per ipsos idololatriam, ctc.. probaiitur.
reduxit]. lit obtinuit homiiies ianguor, (jui ser- Grr(jririus cpisi^ripus Injit
vierunt cicalur^c potius i|ti:im Crc:it(iri ; it:i ut ct
« Proptereaqiiem;ulmodumolim Jesiis salutisqaod
auxilio illius tcinporis impcr:iloruni dcccptio conlor-
» nostra; aucioret consummator sa|)icntissimos di-
tarctur, ct oiniics exccllentes principatus pro codeiii
» sci[)ulos suos sancli Spiritus iiiduens virtute, pro
lansjuoro certarcnt. [Gr., Cum erjto omnes prope-
» immiiiiilioiic t;iliiim, iii omnem tei'r;im dircxit :

inoduni homines ad partem qu;c pr;cvalebat, transis-


)i it:i iHiiic fiiiuilos suos et apostolorum coiisiniiles,
scnt, tunc, etc. '

Tiiiic cx Dco deinonstnitiir m:ignus


» lideles videlicet imi^eratores nostros erexit, ejus-
B:isilius, (|ueniadinodum Eli;is suli \c\\i\h [111 Hcy.
V. » dcniSpiritus sapientia pr;cditos, etdiiinos virtute
17, ('<si''/.): (|ui ,s:iccrdotio jam i|iiod;iminoilo dcci-
» factos, ad perfectionem scilicct et doctrinam no-
denti auxilium pr;cbeiis, vcluti ((uamdam delicien-
» stram, atquc dcstructioneiii d;cinonicaruni muni-
tera lucernam verbum fidei per gratiam quic inha-
» tionum extnllcntiuni se contra scientiam Dei, at-
bilab:it in eo, rursus resplcndescere fecit. Inten-
» ((ue rc(lar.:;utionem diabolic* argumentationis [la-
damus quod verum est, quia lotus hujus 1'atris
» riter et erroris. »
sensus advcrsus .Vrii furia laborantcs iiitendilur.
Dicit cnim sanctum 15:isiliuiii illis teinnoribus de- Eiphunius diuconus leijit

monstratum, quibus Arius, Eunoniius, Eudoxius. Qui locutus est iniquitatem talem in Excelsum
llacedonius, et (]ui circa illos, dissimiles [Anoinoei] aliquando ? qus fiat hac impietate crudelior 1
scilicet et Seniiariani, creaturain Filium ct Verbum irreverenteni et raalignam blasphemiara I o abs-
Patris et Deum nostrum falebantur, tan([uam Deo conditam fraudem ct variam falsitatem ! ut ex
((uidcni, sed crcato servientcs [Gr, tanquam Deo ipsius diaboli ;irgumentatione instrueti cifantur;
illi ([ui creatus erat, ser. ]. l'nde idolorum cultores quia visionem et vultuni, qu;x! chire nos et expresse
juste tam ab ipso quam a catholica Ecclesia nonii- ad gloriani Dci nianu quodanimodo ducunt, et per
iiantur, eo ([uod eum quera colunt, ex non exstan- quae huinilitatis celsitudinem Dei Verbi considera-
tibus ut essct fitcantur effectum, sicuti omnis eo- C mus, et ad conversationis ejus quam in carne ,gessit,

ruiii qu;e condita sunt, creatura. It:ii|uc sanctas id est, passionis et s;ilutaris niortis ejus memoriam
imagines Cliristiani iieque deos nominarunt, neque trahiniur, d;cmonicas niunitiones extollentes se ad-
ut diis deservierunt, neque siicm s;ilutis su;e in cis versus scientiam Dei, et diabolicam argumentatio-
aliquando habuerunt, nei[ue ab illis exspectant fti- nem et errorera ausi sunt nuncu|)are. Intenderunt
turuni judicium, nisi ad recordationera et nionimen vere urcum. suura rem umuram, ut sagittent in oc-
cas halicntcs, et aniore circa illaru:ii principalia cultis immaculatum [Psal LXiii.) Si enim conflte-
flagrantes, has et aiiiplexi sunt, ct honoraiiter ado- rentur, pro imniinutione idolorum indutos virtuteex
ravcrunt; noii tamen divin;c his servitutis vcl cultus alto sanctos diseipulos, adveniente super cosSpiritu
oflieium im|ienderunt (abesto calumnia), sed neque s;incto, fuisse missos, non uti([uc dicerent alios

aliis ((uibuslibct rebus. Ariani autem creatura? coii- ercctos, post([uam obtinuit illorum traditio et do-
numerantes Dei Filium et Verbum, ab eo spem sa- ctrina annos circiter octingientos et Paires sancti
lutis sua> pr;cdicabant habere, et pereuni futuruni hanc ut ancoram securam confirmaverunt et stabi-
judiciuni cflici. Hujus rei gratia cgregius Pater ar- lierunt. Semcl enim univers;iliter erepti per Chri-
gucns illos ait : llanc, id est cre;ituram, adorare, stum ab idolis, non egemus super idolis conqueri
huic servitutera cxhibere, in ea salutis s|)eni habe- D ['j/., re[)rendi] : nisi forte pnesumant dicere, mu-
re, ab ipsa exspectare judicium. Ergo probantur tationera f;tctam in Ecclesia, et leges alias et ordi-
veritatis adulteratores hujus vocum novitatis propu- nationes traditas; inducentes nobis occasiones ir-
gnaiorcs, et secundum pro|ihetara {ha. i) caupo- rationabiles et negatione refertas. Hoc enini rumore
nes ; miscentes vinum aqu;e non solem hoc, sed : et fortes isti tumultuantes dicebant, sicut olim Jesus
et falsarii paternarum traditionum eftecti sunt. Eo- salutis nostr;c auetor et consuiuinator. Hinc accedit
dem quippe dcifcro Patre dicente, Dei [G)',Filii] eis dicere Omnc quod antiquatur et senescit, prope
:

vocatione n minatam, ipsi volentes in iraaginalem intcritum fit [Hcbr. vm] : et quia antiquata est apo-
forniationem sensum translerre, pro Filii vocatione, stolorura doctriua, novara nos procuramus erigere:
Christi vocatione falso profati sunt. Manifcstuin est quia et Mo>ses ct Aaron saserdotes simili inodo
enim ([uod dicens, Filii vocatione nominatani, ad- fuisse proiiantur. Sed quando gartia subintravit,
versus Arianos pronuntiaverit, in supernam et iii- Apostolus dixit aliuni surrexisse s;icerdotem. Ergo
creatara divinara generationeni Filii blasphemantes. et nunc debuerant dare maximam quamdain gra-

Propter quod et primores ejusdem hsereseos publi- tiam, apostolorum gratia superiorera [sic enim et
:

387 ANASTASII BIBLIOTIIECARII 388

dirunl) ad perfectionem (luidcm nostram el maijiste- A spernere : idcirco spernet illos Dominus, et erunt
rium. Et cum episcopi essenl (|ui t:ilem synodum apud omnes (|ui in ea n;(li sunt, reprobati et ana-
adunaverunt, et perfectionem apostolicarum disposi- thematizali : mansit enim ine\pugnabilis et incor-
tionum haberent, et alios debuissent perficere, non ruptibilis [Gr., inconcussa] et immohilis. l'orro

ab aliis iiertici. Naiii ma^'is renueriint doctrinam aduiationibus replentes os, ad narrationem a se
maijisterii ac traditionis sanctorum apostolorum et gestorum faciunt gloriantes.
illustrium ralrum nostrorum. Unde consortes et Orcijorius t^piscopus lcijit:
participesnullalenusostensi sunt horum eruditionis
« Omne sacratum convocaverunt Deo amabilium
et non consenserunt traditioni
doctrina>, eo (luod
David dicens:
eis psalmista
i> episcoporum collegium, ut synodice in idipsum
eorum, et imprecatur
» efTeclum et scripturarum qu;rstionera faciens de
Disptrdtit Dominus umvirsa laiin diihsa, rt liw/uom
Dical et nobis psallens ve-
>> seducloria similitudinum culorum operatione, (iu;e
maijniloquam {Psal. xi).

raciter ipse David, et non una cum ipso: Diimici


)> avellit ex summa el Deodecibili latria ad humi-
» lem et materialem creatura- latriam hominis sen-
defecenmt framex in finem, ct civitates eorum dc-
Quando defecerunt inimici fra
» sum, Deomovente, pronuntiet (|uid sibi fuerit vi-
struxisti (Psal. ix).
munitiones ejus? nonne in
mea', el civilates, id est B » sum scienles qu(jd scriptum est in prophetis
:

» Quia labia sacerdotHm custodient scientiam et


Christi humanatione'? de quo scriptum cst, quia
;

» legem exquirent ex ore ipsorum, quia angeli Do-


fortium dividcl spolia {Isa. liii). An super pseudn-
» mini omnipotentis sunt (J/d/nc/t. ii). »
syllogo et f:ictione ipsorum scriptum est, quia ini-
mici defecerunt frameae in finem ? Et si in flnem ct
Epiphanius diaconus legit
peromiiia defecerunt framca; inimiii, impictatisque
civitates destrucl;e suiit, (luomodo h;T>c itcruin re- ImmemoresDei Verbi nativitalisexVirgine,hujus-
aediiicata et icnovata esse garricruiit, ut sibin,et (|ue m:igni et salutaris mysterii (luod ipse in cariie
ascribant destructionem eorum, et redemplionem veniens nobis donavit, eruens iios ab idolorum er-
humani generis qui ex illis effecta est? Derogantes rore, ac horum insana superstitione: ipsique hanc
magno salutis nostra; myslcrio et dispensalioni salutem usurpantcs, gloriiim(|ue sibi cumulare vo-
Christi, qui et super omnia benedictus Deus in s;e- Iciites, ingiorii a catliolicaEcclesia pr;pdicantur.Qui-
cula sseculorum. Amen. Deinde adulationibus ad bus dicens: Sacodotcs sprevcrutit lcijcm, ct coiti-
imperatores usi, ita aiunt. ijuintivcrunt suncta mca. Diter sanclumct pollutum non
distinxerunt, et intcr mundum cl immundum non dis-
Gregorius e^yiscopits lnjit:
C enim iconas Domini el
tin.Tcrunt (Ezech, xxii). Ipsi
« Qui divino zelo, (|ui illis inest, moti, fidclium
sanctorum ejus a d;emoniorum icona non distinxe-
» Ecclesiam d;emonum subreptam seductione videre
runt, eas similiter idola nominanles, calumniose
» non patientes. »
accusantes Ecclesiam, (luam ac^iuisivit proprio san-
Epnphanius iaconus legit: guine Christus Deusnoster; seductoriamque colo-
ll;cc dicenles, neque cognoverunt repronii.ssiones rumuperatioiiemEvangelii enarrationemsusurrando
quas catholica Ecclesia suscepit a Christo qui eam fatentes, quam venerabilem et sanctam fldeles di-

fundavit, neque per redemplioncm qua3 est in Jesu cunt el nominant ; non profecto aspicientes ad id

Christo Doinino nostro coiifitentur gcnus salvari (|uod videtur, sed ;<d ea qu;e in ipso signantur. Au-
humanum. Quos eniin Christus proprio mercatus dientes eium ;iuribus, Gloria tibi, Domine, prochi-
est sanguine, ilerum diabolo veiidunt. Quos propria mant, et eamdem utique deferunt
videntes oculis,
morte vivificavit, ipsitoxico labiorum suorum mor- gloria; actionem. In memoriam (|uippe venimuscon-
tificant, et in laqueum inferni demcrgunt. .\udiant vcrsationis ejus, (jua cum hominibus conversatus
Cantica canticorum apcrte ad Ecclesiam cx persoiia est. Quiibjuid ciiiin narratio in scriptis insinuat, id
Christi cantantia : Tota hona [pulchra] cs proxima psum et pictura deiiunliat. Qu;ilia vero impudeiiter
mcu, tota hona es, ct macula non cst in tc {Cant. iv). D j;((:tanter(|ue verbosa faucc garricrunt, inspiciamus.
Ecce jam audierunt totam eam boiiam csse et pro- Qu;e avellit ex summact Deo decitiili latria ;ul hu-
ximam Christi, ac ab omni macula liberara ; ad milem ac materialcm cr;catur;c latriara. vesaniara
quam et per Isaiam affatur Di manu mea dqnnxi : linguam ut gladium acutam et mendacio infectam
muros tuos, ct in conspcctu mco cs scmpcr {Isa. xlix). habcnlium, iinin;icul;it;(m fidem Christianorum in

Et quomodo i|ux has repromissiones accepit. sub- imaginum a'stim;iiitium coinmut;iri culluram ;
qui-
ripitur a d;emonum advcrs;! virtule? et m;ixinii' iilji (lue contumelio.se prorantur, liumilcm ;ic materi:tlein

Christus est caput secuiidum diviiium Apostoluiii creatune lalriam hanc ap|iell;intes ! Nullus Clirisli;i-

{Ephes. v), quis est qui hanc possit in pra^dam arri- norum hominum qui sub coelo sunt, imagini cultum
pere? Ipse exhibuit eam sibi non habentem m;icn- scrvilutis cxhibuit : pagana est enim ista fabulatio,

lam aut rugaiii, et (|uomodo rursus coin(|iiiii;ilur ? el d;cinoiiuin ^idliivcntio, ;iliiue opus ;ictionis sata-

O reiircliensioiiein [t-r., opinioiicm] istain ! Certuin nic;e. IVriit lioc Christi advenlu. Scrvilus nunc in
est enim (jiiod ncgationcin dis|iensalionis ejus se- spiritu et verit:ile est {.loan. iv);(iiversa autcm (|u;e

questret opiiiio ha;c. Scd l'cstin;iverunt Ecclesiam Deo exhibentur, ;id memoriam videlicet ejus et san-
: : : :

;)S',) INTliiUPRliTATlO SYNODl VII GKNlilULIS. — ACrio \l 390

fioruin ipsius, iiabel Kcclesia rcposiUi : ox quilius A a saiicla Dci calholica luxlcsla, in niillo al) inscnsa-
cliain imaj^inuin cst factura. Ipsi pnctcrea csse ar- tis viris discrcpantes, qui solem videiitcs cssc super

ttuuiit (llccnlcs : l'ronuntict quod sibi fuci-it visum. terram, dicuntad invicem : Prie claritate solis stella!

Latiiit cos iiuoil ab ore Dominico scripluin cst :


Qtii absconsic sunt, ct dics est, et non est nox mani- :

lii<ltiitttr tt fcmrtqm. pnipridin i/loritim iiiturit IJikiii. fcstissiina et ccrtissima otioso sermone ratiocinaiites
ipsi leslantur se a scinclipsis alVari, ct dcliberaiil [Gr., concludunt], ita subdentes:
\\i\ 1-ltiir

iioii aSpirltu sancto. Quis, putas, Ikcc audiat .'uisi


Grcgorius cpiscopits Iri/it :

Ibrte qui non fuerit Spiritus. Dcindc gloriantes non


(( Post has ducentorum sanctorum P:itriiin apud
iii Domino, sed in lingua sua, sic aiunt:
» Ephesum prius conveniens sub juniori Tlieodosio
Grctjorius cpiscopus Ncocwstiriso lcyit » imperatore qua; Judicorum sensuin habentem, ct
(t Et ecce nunc congregata sacra synodus, cujus » liominemcolentein. Nestorium condcmnavit quo- :

» numcruin implcinus treccnti triginta oclo, syiio- " iiiam pnedlcaliat Oliristuin scnrsuin ex Deo Vcr-
1) dicas sequeiitns legislationes, ainplectentcs susci- " bum, ct Chrlstuin alteruin qui esset ex mulicre :

» pimus et pra'dicainus dogmata seu traditiones, » partim privatiinquc ponens Deum Verbum, et

)) quas ipsie roborantes, sccure nos tenere sanxe- B » partim hominem: duas lilnc subsistentias in uno
» runt. » » Christo dogmalizans, et negans unitatem quae per
» subsistcnliam facla est: secunduin quain iion
Epiphanius diaconus legit.
» ((uasi aiter cuin alterocoadoratnr, sed unus inlcl-
Populosum habcntes concilium jactant, de multi-
» llgiturCliristus Jcsus Eilius unigenilus, una ado-
tudinc gloriantes. Turhas quippe contra Ecclcsiam
» ratione honorandus cum propria carne.
coiigrcgantcs garricrunl, os non habens ostiuin ape-
ricntcs, (|uod liciium noii est, iniiiuitatem in Excel- Epiphaniits diaconus legit:

sum locuti sunt ; et secundum Hebrseum populura HsEc et Eutyches, et Dioscorus, alque qui confu-
creverunt, et vilissimi facti sunt {Exod. vii, sec. sionem duarum in Christo naturarum pra^dicant,
LXX). Sed non beneplacuit in eis Doniino. Quare? admiserunt. Sed haTCtici permanserunt aliam ha;-
tiuoniam ab Ecclcsia scse pellentcs, erraverunt in resim inferentes. Ergo his connumerabuntur et
erenio, in ina(|uoso, vinum spirituaie, quod la-tillcat ipsi, tanquam vcrsutam vocum novitalein iii cathii-
corda hominum (Psul. ciii), non habentes. Ruisus licam Ecclesiam inferentes. Et veluti pueri, qui ea
autem eadein de semetipsis [Grr., iisdem] asseverant qua; a patribus suis evidenter dicta et facta illu-
verbo quidem figurantes synodicas sectari legum q sorie adinvicem enarrant; ita et isti quse ab omni
posiliones, factis autem negant, et dinumerant uni bus manifeste sciuntur, docte [more doctorum] opi-
versales synodos. dicentes: naiitur proferrc, traderequc scriplura» ; sed rideiuli

Gregorius episcopus lcgit. oinnibus facti sunt. Et rursus vana confabulatione


utentesdicunt
« Secundum quidem primum sermonem sancta
» [Gr.. Priino quidcm loco sancta] ct uiiiversalis ac Grcgorius episcopus lcgit:

» magna synodus, apud Nica\'im celebrata est


(iu;e «Deinde Chalcedone magna et opinatissima sy-
» sub sanctie memoriie Constantino Magno impera- » nodus, quie sub Marciano Deo amabili principe
» tore qua; impiissimum Arium a sacerdotali depo-
;
» concurrit, qusque Dioscorum et infelicem Euty-
» suit dignitate, eo quod diceret creaturani increa- » chera anathematizavit, pricdicantes non induabus
» tuin Filium Del, qui consubstanlialls Patri et » naturis post suminam Dci verbi unitatem. (lua; in
» Spiritui sancto, etperomnia uniusglori:e ac unius » subsistentia facta est, eumdem et ununi Christum
» est honiiris : qua; et a Deo electum IGr., dictatura » etDoininum cum carnesubsistcre; scd ex duabus
» salubris lidei nostr* protulit syinbolura. Sicque » naturis unilionem factam, et unam mistam et
» demuracentum [C)-.,Deindecentum] quinquaginta n confusara effectara. PriCterea et quse Constantino-
» sanctorum Patrum qui convenerunt in hac regia q » poli convenit centuin sexaginta quinque sancto-
» urbe sub majore Theodosio imperatore: qua; Ma- » rum Patrum sub Justiniano divie recordationis:
)> cedoniura Pneuraatoinachum damnavlt, tanquam » quLB anathematizavit Origenem, qui et Adaman-
» sanctissimum Spiritum blasphemantem, etnon
in » tius dictus est, Evagrium, Didyinum, cum paga-
» esse horaousion Palri et Filio impie dogmatizan- » nis conscriptis eorum atque Theodorum Mopsue-
;

» tem: ipsura quoque salutaris fidei iiostrae syrabo- » stenum, et Diodorura pra;ceptorem Nestorii, Se-
» lura latius expressit, Deuiu etiara et sanctum om- » verura, Petrum, Zoorara, cum impiis dogmatibus
» nipotentein Spiritum lirmans. » » corum; et factam [Gj-., dictara] Hkc epistolam,
» quffi scribitur ad .Marim Pcrsara : sancta; ct ma-
Epiphanius diaconus legit
gn:e quarta; synodi pia corroborans dogmata.
»
»
Has sanctas universales duas synodos etiam im-
Epiphanius diaconus lcgit
pius recepit Nestorius, et qui partis ejus erant h»re-
tici. Ita ethorum factiosK cohoriis synodus has re- Has sanctas et universales synodos, et pra-ceden-
cipiens, aliam lucresiin introduxit, a qua qui iiiten tes eas, susccperunt Sergius
Constantinopolitanus,
duntei,Christianorum calumniatoresnominatisunt Cyrus Alexandrinus, Honorius Romanus, cl qul
: : :

391 ANASTASII BlBLlUTlIliCAUII 39i


circa ipsossunt unam voluntatem in Christo ilicen- A choram certara catholica Ecclesia ha!c (lojrmata et
tes. Sed ut h;pretici aii.ithemalizanlur a catholica hurum magisterio opus
recepit et sigiiavit, atque
Ecclesia, per hseresim suam vana l0(|uentes. Sic el non habet. Verum cum divinis dof;matibus eorum
isti licet et has sanctas synodos admittant, propter etiam venerabiles imagines receperunt, et cultu
ha!resim tamen suam alijiciuntur a catholica Eccle- quodam el honore Patresnostri di;;nas judicaveruiit,
sia et vanus illis est siiper hoc sermo, et otiosus,
:
et pictas ere.xerunt (>as in
venerabilibus templis qu;p
acnulla responsione coiidijinus; quoniam in appel- ab eis a^diricata sunt sed el in omni (•on;,'ruo bjco
:

latione sanctaruin synodoruin, lils resultaut et ad- depinxerunt, et hasamplexi sunt. Ipsi autem omnem
versantur. Et quidem ignorantia hoc fecerunt,
si divinam catervam eorum transcendere presumpse-
amentia cst et indisciplinatione plenum:
quod si runt, et adversus hos sedem suam locaveruiit, su-
scienter, impietJiteet omni absurda conscientia. Aut perbientes secundum pairem memhicii, id est dia-
enim ostendani nolils synodum advers-intem synodo, boluin : et sancta ciiin.|uiiiavorunl, injuriis((ue affe-
nisi forte ex illis ([ua' alieiiat;e sunta calholica Ec- cerunt, al(|ue ij;iii mandaverunt. O argumeiitum
clesia. et analheinatizala:', qua^madmodum el eorum : [facinusj, audaccm dementiam Recedat sensus
o I

aut probabilcs se(|uantur, etsanctas; et qu;B dimi- eurum, et parcet pojiulo suo Dominus ab hac cor-
serunt in Ecclesia, et isli suscipiant. Et si quidem B ruptrice malitia eorum flatque ut omnes qui catho-:

susceperint venerabiles iconas, catholicam Eccle- licam sixUintur lir., omnes catli. sectentur' Eccle-
[

siam sectaiitur, ulpote a saiiclis sex univcrsiilibus siam, r(!cipiant evangelicas picluras, et martyrico-
susceptas synodis. Si vero noii swtantur catliolicam rnm certaminum formiitiones; ct has amplei'tantur,
Ecclesl;im, ne.no illos ;iudietnon sequentes Deo do- (luemadmodum aiitiquitus sancta Dei Ecclesia sus-
cibilem traditionem. cepit. Adhuc autem sua continuantes artilicia taliter
maledicunt.
Gregorius episcoptix leijit

Gregorius episcopus legit


« Similiter et ea qu?e temporibus Constantini pii

>' principis in hac a Deo conservanda urbe centum « Qu.Te cum multo studio et tractatu el nos aspi-
» septuapinta sanctorum Palruin convenit; (|u;e » ralionc saiicti examinantes et cogno-
Spiritus
» anathematlzavit et ;(bjeclum fecit Theodnrum » scentes, invenimus iii ipsum opportuni.ssimum sa-
» Pliar;iiiitanum. C.yrum .Vlexandrinum, llonorium » lutis nostne dogma, id est in dispensationem
» Romanum, Sergiura, Pauluni, Pyrrhuni et Pe- » Christi, illicitam piclorumartem blasphemantem,
1' trum, qui hic pr^sules exstiterunt Macariumque ; » et subvertentem easdem sanctas et universales sex
» Antiochenum, etStephanum discipulum ejus: eo q » synodosdivinitus colleclas et inspiratas. »
» quod dicerent una'ii voluiitatem et operationem
Epjiphanius diaconus lcgit:
» induabus unius Christi Dei nostri n;ituris. »
Et studium et tractatus etiam in malo, quemad-
Epiphaiiius 'liaconus lcijit
m(xluin studebat et tractabnt cum .\chitophel contra
His ratiunculis nullus est refutatlonis sermo ne- patrem suuin Abessalom ; sic etipsi coiitra sanctos
cessarius, eo (iu(jd sint luec superius coiifutala. So- Patres : et ut videbatur Achab ex divina inspirationc
phismate autera profano sanctas synodos ilerum in pseudoprophetarum dicta suscipere sed ; et iste frau-

medium afferunt, itadicentes: datus esl spe (// Reg. xv, xvi, xvii). Ail aulera Pro-
verbiator: Sunt vix fiux vidcntur viro rcctx cssc,
Gregorius episcopus legit :

novissima tamcn carum mcrijunt in proftindum inferni


(( Ipsa; igitur sanctse et universales sex synodi
{Prov. xiv). Talia et isti |tassi sunt: (|uippc (|ui
» pieac Deo placabiliter dog iiat;i immaculat;c Chri-
passione homini placita [Gr., hominibus placendi j
» stianoruin tidei expdneiites, et traditis divinitus
superati, ex proprio ventre profali, putantes qui-
» Evangeliis imbut;i'. uiiara subsisteiitiaiii duabus iii
dem vias suas rectas, in laqueum autem inferni
» naturis et voluntatibus et opcrationibus in uno
obedientes sibi demergunt. Ouonuidoeiiim iii ipsum
» Christo Domino nostro et Dco tradiderunt et ;
q opportiinissimum, ul ;iiiint, dis|pens:itiijnis Christi
» uniusejusdemque miracula el passiones existere
mysterium iinaginum factio a pictore facta ore bla-
» docuerunt. »
sphemo refertur? quoraodo iterura .sanclas sex
vel
Epiphanius diaconus lcgit:
universales synodos pictorum ars spernit, et praeter
elationem et sensum arrogantissimum ! Quasi voluntatem earuin in ecclesiis sunt im;ipines positae,
imperitam et diviiioruin doijinatuin ignar;im Eci;le- cum iidem ipsi diviiii Patrcs iKjstri didascalice ac
siam docere nituiitur, cui niinirum teslimDiiium voluiitarie cxiiressiusexplananles s;ilutis nostnc my-
perhibelur, quod omni s;ipienti:i plcna sil (|ueinad- : sterium, in vcnerabilibus templis li^'uravcrunt, artc
modum magiia voce spiritibus exclamavit divinus piclorum usi,et iion ut isti fatciitur Quis s;icratis-
'/

Apostolus, qui hanc sacrameiitis imb.iit, dicens de simorum Patrum nostrorum in ipsum oppurtunissi-
illa: Ut inwitcscat ijrincipalihusct patcstatibus pcr mum dograa salutis nostra-, id cst in Christi dlspcn-
Eiiiesiiim iiiulti/nniiis siipicntia Uci [Kphcs. lll). Noil sationcin, illicit;iin priinunti.ivit pictorum ;irtem .'

igltur rectc judi(MV('niiit, sc.I iiiiiiis iiericiiluse (|u;e Quud ciiiin i|uis suscipit, id vitnperarc iiuii patitur.
iioii qua'runtur iii mcdiuni deducentes. Ut enim aii- Igiturdesipere sciunt, scd nondcmonstrareilla qua'
: : :

.m INTl':iU'IU'T.VnO SYNODI Vn liliNliUALIS. — actio vi. 39i

(Ifsipiuiit. Ul eiiim apparet, arbitrati suiil, i|uii(i A prelu'nsil)ilis : sed IjumanitaK^m [Gr., sed circum-
iicmo aftnoscat vcrl)um eos veritatis fraudare. scriptus secundum humanitatcm] ex duabus enlm ;

Omncs quidcin niaiiualcs artcs qw.v a consilii) man- natiiris iiovimiisChristiini, et in duabus naturis in-
daloriiin Dci dccliiiaiit, alijicicnihr sunl (iiui" vcro : divisc, id esl, diviiii ct liuinaiia. Uiia ergo iiicirtuiin-
ilascniin lialiciit,scd :ul vilain .lostraiil inin iiiiitilcs una circuinscripta iii iiiio Christo vidctur:
sc.ripta. ct

cssc prol):iiitur, iiiliil iiidccciis lialiciit, nciiut' lias cliiiKigonon scciiiiduin subsl;iiiti;im priiicipali assi-
sancti patrcs noslri rcspucrunt vel abjcccrunt. 1'orro milatur, sed tantum secunduin nomen etsecundiim
si pictur;e arte iii eftiftic:n turpiludinis (lui;-: iisus positionem mcmbrorum ligur;itorum. Neque eniin
fucrit, respucnda el noxia est : utputa si piuxerit iuKigincm ([uis scribcns hominis aliciijus, animam
quis li^uras merctricularcs, sive siiectacula, infni- iu i;ii;igine ([uierit : pr;i'sertim cum dillerenlia in-
ctusijue s:ilt;ilorios, el circorum visiones ;
et quid- coinpar;il)ilis sit aiiinnc bominis ct (livin;e naturse.

(luid aliud liis siinilc ab artc tucrit factum, turpis Nam illa qiiidem increata est, et conditrix, et sine
esl adinventio [turiic excrcitium]. Atvero si indu- teinpore: vcro creata et temporalis, et ab ipsa
ista
striorum virorum vitas et martyricorum certaminum coiidita. Et nullus ali(|uando bene sentientium visa
relationes, et liorum narrandas passiones, et niagni hominis imagine cogilavit, quod separetur |)er picto-
I)ci et Salvatoris noslri .lcsu Christi dispensalionis B re 11 homo ab anima. Non e im soluminodo anima
mysterium pingere volueriinus, tum pictorum usi l)riv;itur im;igo, sed et ipsa substantia cor|)oris, vi-
artilicio. inveniemur v;il(le rectc operantes. Eteniin delicet carnibus, niedullis [Gr., musculis], nervis,
pictor crucem format, et nullus eorum qui bene sa- ossibus et elementis, id est sanguine, phlegmate,
piunt, depictam crucemejicit, neque divinaeum de- nigra et rubea cholera: quorum temperantiam in
nudal gratia : licet pictor eam coloribus operatus imaginevideri iinpossibile. Si enim h;i'c in imaginc
exstiterit. Hursusqiic superlibrissimiliier accipien- vidisseinus, hanc uti(|ue jam homiiiem, et non ima-
dum est. Nam si lurpes ((uidem narrationes quis in gineiu hominis nominassemus. Ergo perit[properat]
libris depiiixcrit, turpessunt et rt^jiciendi, atque ab una cuin reliquis problematibus suis etiain praesens
auditu Christiano alienandi si vero divinitus inspi- :
vaniloquium: risu praeieaea digna sunt qu;e profe-
rata verba seu narrationes ducentes ad pietatem, runtur.
]audanduinestet;Klmittendum, etEeclesia dignissi- Grcgoritis episcopus legit
nium judicandum. Idipsum etiam super icona Domini « Necnon etAriumet Dioscorum, etEutychetera,
nostriJesu Christiac sanctorumejus, utpnwliximus » etSeverum, qui confusionem et mistionem in dua-
existimare necessarium. Nain et si citharam vel
bus naturis unius Ghristi dogmatizant. »
tibias quis operatus fuerit, turpis est operatio : si C
autem quid sacrorum vasorum, acceptabile: et nul- Epiphanius diaconus legit:

tus eoruin (lui bene sapiunt, arti derogat, si in his inconsideratas et aniles eorum fabulas, et abs-
qu;E hujus sunt vit;e necessaria, ntile quid effecerit. condit;\m fraudem ! Iterum enimeisdem gratum illis

Considerare enim oportet intentionem et modum, est immorari garrulitatibus. Aul enim ignorant di-
per quera perfectio [opus] artium fit: et siqiiidcm versitateraa senumeratorumhsereticorum,autsponte
ad pietatem spectat, acceptabile si vero ad quam- :
garrire procurant. Arii enira ac Dioscori et Euty-
libet turpitudinem, odibile et abjectum est. Porro chctis hsreses contraria; sunt Nestorio, et invicem
accusationi insistentes deinceps aiunt adversantur, licet pares in impietate persistant.

Greyorius episcopus legit :


Arius enim ex non exstantibus, ut esset, inquiens,
feternum et increatum Verbum Dei et Patris,addi-
« Statuerunt autem [Stabilientem autem] Nesto-
dit impietati suae etiain aliam ha;resira, non habere
» rium partientem in flliorum dualitatein euin ijui
diiens Christum aniinam rationalem, sed pro anima
» propter nos honio fuctus est, unura Filium et
divinilatera, quamet passio tetigisset. Dioscorusau-
» Verbura Dei. »
tem Eutyches Nestorio dicenli duas naturas et sub-
et
Epiphanius diaconus lcgit:
D sistentiasinChristo,exadversoducti, naturasconfun-
Iterum sicut pra^dixiraus, tantura pronuntiant, et dentes, unam vane locuti sunt , et procul a regia via
non ostendunt. Quoraodo sistit Nestorium, qui pingit incedentes, quie non declinat nequead dexteram neque
imaginem Christi? Nestorius duos lilios introdiicit, ad sinistrain, ab apostolicaet paterna doctrina retro-
unum Verbura Palris, alterum cuin ([ui est ex Vir- versi sunt. lit qu;e coramunicatio vel consensus c:i-
gine.Veri autera Chrisliani uiuiin euindcmque con- tholic;e sancts Uei Ecclesioe propter venerabilcs pi-
titcntur Filium et Ghrisf um et Dominum et pingen- : cturas, cum Ario et Dioscoro et Eutyche? nisi quod
les iconam secundum id quod Verbum caro factum tantum inanes sunt sermones eorura, et corrujiti-
ftst et habitavit in nobis [Joan. \), id est, homo per- biles, et ab apostolico raandato alieni, quod ait
fectus, valde recte et pie faciunt. Gircumscriptus Senno vester semper sit in grntia Dci sale eonditus
estenim Deus Verbuin «arne, ad nos profectum, (Coloss. iv). Quos et abominatus multi certarainis
non tamen quis excogitavit divinitatem ejus depin- Job dicebat: Si comeditur panis absque sale? sivero
gere. heum, inquit, nemo vidit unquam (I Joan. iv): et gustus est in verbis inanibus ? {Job vi. ) Glaret ergo

in circurascriptus estenim, et invisibilis, et incoin- quod fruslra et vanc caluranienlur Ecclesiara Dei,
Patrol. CXXIX. 13
:: :

393 ANASTASII B!BLIOTKECARn 396

nunc quideni dicentes eam ciim Neslorio impio el A uniiione qu* per subsistentiam in carne fieta esl
divisorc commlsceri, pin:;endo in iconis liumani- Dei Verbi. Et, ut apparet, paternas voces uunquam
tatem Dominicam; nunc vcro cuni Hiilyche ac Dio- legeriint: porro
si legerunt, transeundo legerunt,
scoro sceleratis confundere: nam manifestum esli etnon scrutando. Deiloquus Gregorius interimit
sicut supra ostensum est,quod contrarie sibimet inane ipsorum commcntum, iUi dicens iOrat. ± de
impugnet Ecclesiam. Si enim
sentiant, licet uterque Filio Cum naturx distent. cum intellectibus quo-
) :

dederimus, quod Nestorium secundum ipsorum vo- que dividuntur [Gr., distant consideratione intel-
cem sequatur Ecclesia, mentiuntur, dicentes eam lectus, simiil dividuntur] etnomina: et omnessancti
cum Eutyche ac Dioscoro sapere. Si vero potius eam Patres noslri confiisionem uon admittentes, sepa-
(quod contrarium est) Eutychi ac Dioscoro consen- rat.ts dicunt intellectu duas naturas ratione dilfe-
tire permittimus, etiam in hoc manifestantur faiso rentia', non divisionis. Igiiur aut ignota est illis

loquentes. Utenim sermo prsccdens ostendit, Ne- etiam in hoc vera dograatum agnitio, aut calura-
storiiis et Eutychesab invicem impietate variantur, niantur sanctos Patres nostros, quod nullo modo
et irralionabile ac superfluum est hujusmodi eorura dicantdivisioneminduarum naturarumunitionedis-
coramentum. pensationis Christi. Et Nestorius quidem rebus di-

TOMUS TERTIUS. Bvidit naturas, dicens alterum Dei Verbum, et alte-


riim eum quiestex Virgine, in hominemspecialiter.
Epiphanim diaconus legit
etin Deum specialiter. Catholica vero Ecclesia in-
Et quia iii spinis arantes,abai)Ostolicisseminibus
confuso confessa unitionem, intellectu solo dividit
aliena profantur, ct hxreticorum zizaniorum ger-
naluras indivise, unum eumdomque confessa Emma-
mina frucliflcant, ad eos Dominus per prophetam nuel etiain post unilionem. Porro injuriam spirantes
clamat : Pastorcs multi corrupn-unt vincam 7ncam,
in suis nasis, efferunt:
(lcmoliti sunt portioncm mcam [Jer. xii), ha;c di-
Gregorius cpisropus kgit
centes:
Grcgorius rpiscopus legit n Quis est insensatus intellectus vani scriptoris
» fpictoris^, propter frivolum et turpe lucrum stu-
« Undejustum sumus, subtiliter per prs-
arbitrati
» dentis quod studeri non potest".' id est, corde cre-
» sentem definitionem nostram ostendere, qui faciant
» dita et oris confessione prolata manibus pollutis
» et coiant errorcm. Omniuin igitur deiferorum l'a-
» formare. »
» trum et sanctarum ac universalium synodorum,
qui puram et incoiitaminatam et Deo acceptam fl- Epiphanius diaconus legit.
,,

» demet confessionem nostram ita tradiderunt Gr., [ C Apoplexia est hoc dicere vel sentire: neque enim
» Omnibus ii;ilur dciferis, etc, puram et incontami- viri prudcntisest culpare inculpabiles. Nam qu?e est
» natam IraiJeiilibus U ul nuilum niDdum divisidiiis
eoruin sinistri sermonis excogiUilio, h;rcdeliramenta
» vel confusionis excogilaret aiiquis iii illain incfta-
inteHigeiidi in ecclesis dicatis rebus? Si is qui piii-
» bilem et ignotam unitionein, qna' super omnem gil, propter turpe lucrum dicalur imaginari Domi-
» sensum et cogiiationem est, duarum scilicet per nuin noslrum secundum quod homo perfectus factus
» subsistentiam naturarum unicc demonstrata; per- est, el sanctos ejus : oporlet illos etiam qui divina
» sonse. » Evangelia scribunt, iiicusare, et eos qui crucem per
Epiphanius (li<iconus legit :
colores exarant, slultos pictores appellare ac dicere
Vere suum errorcm ostenderunt subtiliter vana quod proptcr turpe lucrum hoc faciant. Ergone et
sapientes. Omnibus enim sanctis Palribus nostris, faber qui crucem facit, slultitiie fabricator noinina-
qui in sanclis sex universalibussynodisconvenerunt. bitur et lat<imus mcnsam sanctam idcidens et for-
,

venerabiles imagines piilas in sanclis lemplis et in niaiis, stiillitix I .tiimiis est ; et aurifex, et argenUi-
aliis (•ongruiMitibus locis slahilienlibiis et snscipien- rius, et textor siinililer? Itai|ue juxla illorum vesa-
tibus has, ipsi rcprobaverunt pcr quasdam falsidicas niam discessit omnis disciplina et ars a Deo data
ratiunculas,erroreindicentes et idololatriamalteram D lam ad gloriamsuam, quam ad statum vitse noslrae.
pneter da;monicam subrogantes : et duas res sibimet Et ipiia veneranl in ignoranti;E ac malignitatissuper.
adversantes non discrcveruiit ab invicem. Eorum nniUilem, ex divina Scriptura ct sanctis Patribus
enim ([use ad gloriam Christi Dei iiostri, et rcmcmD- nostrisaudianl laudari sapicntiam qua' data est na-
rationein in cariie conversationis ejus patrala suiil, tur;e nostra' per magnuin (hilorem Dcum qui nos
et eorum qu.TR proptcr gloriam el memoriam dwm - condidit, et (|uidcra .lob de Deo asseverante Quis :

niorum a paganis et quibusdam Jud;eis qui eis de- dedit mulieribus textur;^ sapicntiam? (J'i6 xxxviii,
serviiint facla sunl, unam eteamdem nominationcm ,':i'i'. LX\. ) Divina (|uoi|iic Scriptura teslatur Domi-
ore suo circumfcnint, el scriptura; lr:iderc non sunt n im (ledisscsapienliam Bcseieel inomncra fabrilem
reveriti. misceiiles (|ua! misccri non possunt, et cx- discipliiiam, ita diccns: Ego voravi cx nominc licsc-
cusantes excusationes in pcccalis. Divisionis et con- lci filium Vrii lilii Or de trihu Juda : et implcvi eum
fusionis delirameiitorum strepitum dant in theolo- spiritu Dci sapicnlia ct intcUigentia et scientia in

gicam disciplinam Ecclesia! calholicc, et garriunt omni opere, ad excogigitandum quidquid fahre ficit
dicenles. nullum modum divisionis cxcogitare iii fotest cl auro ct argento et xrc, marmore ct gemmis
: :

397 INTERPRETATIO SYNODl VII GENERALIS. — ACTIU VI. 39«


H (livcrsitate lignorum. Dcdiquc ei sociiim Elinb A Etsecundum naturani (pia visus est, irnaginem ejus
filiiiiii Achisiimcc ilc tnbii Dan. El in cimlc oiniiis Christiani pingero sunl edO('ti, el non secundum
criKlili posiii sapii ntiam, ut facinnt cuncta i/ux pris- quam invisibilis eral: ipsa onim incircumscripla
ccpi liiii {E.coil. XXXI ). Quibns consona?is Gregorius, est. Deum quippe nerao vidit un(|uara, ex Evangelio
qui muitus est in tlieologia, prolatur (Grej. Naz. {Joan. 1) audiviraus. Iluraana crgo natura Christo
Oriit. fiin. inS. Basil.]: Etdescendit spiritus Doniini, depicto,scilicet juxta quod veiitas deraonstr;ivit,
et tlcduxit eos : et spiritus disclplina; replevit Bese- secundum noraen tantum Christi;ini (^onfitenturcom-
leel principcra fabrorura tabernaculi. Ergo (jui disci- raunicare iniaginera ei et non
(inod principale est,
plinas Dei, i|u;e hominibus data; sunt, depravant secundum substantiam. autem slolidi elTccti iii-
Ipsi
[lir., vituiier.uit j et re, reheadunt, divinitus repro- diflereiilcm dicunt esse imaginem et principale,
batorum hieresi connumerati et sunt etdicuntur, ad- at(|ue in aliis subslantiis esse ipsara substantiara
dentes, secundum quod scriptum, peccalum super [Gr., in aliis et aliis substantiis esse eamdom sub-
peccatum {Isa. xxxi). Hi ergo qui germani et non stantiam ]
judicant. Et quis eoruni non derideal in-
nothi slolis amict.-c sponsie Christi, et maculam vel disciplinitionera, iino luginit inipieUitera? In rcjiro
rugam non habentis, catholic;e videiicet Ecelesia; bum quippe sensum eonversi loquuiitur (iu;e non con-
fiiii suiit, soliDeoralionabilia sacriflciaet servitutes B veniunt,confusioniscausam[crimen]susurrantesha-
olTerentes, per visibilem sensum intuentes venera- bere pervenerabiliura iraaginura etfe .tura Ecclesiam,
bileai imaginem Christi, et proprie ac veniciter do- etapplicareeamdivinitaticircuniscriptionisspeciera
min» Dei genitricis, sanctorumque
nostra; sanct.e asserentes: deindequeiniijuitatera superiniquitatera
angelorum omniumsanctorum, saiictifRantur, per
et npponentes, va; transmittunt. Sed convertetur dulor
recordationem horum mentem suam informant, et eoruin in caput ipsorura. Sienim qui malcdicit anti-
corde in unum Deum credunt ad jusiitiam, et ore quo Israel, maledictusest ;qui benedicit, benedictus
confitentur salutem {Rom. x). Similiter et Evan-
;(d est {yum. XXIV ): quanto magisqui novo Israel, qui
geliumaudientes, auditoriumsensum sanctificatione intelligibiliter videt Deum, id est, Dei Ecclesia! ma-
ac gratia replent, et corde intelligunt eorum qus ledicit, est raaledictione repletus"? Ouis auteni eos
scripta sunt narrationem. Deinde frustra inflati quid non exsecrabitur, cura Ario et Dioscoro et Eutyche
aiunt"? dicentes, atijue cum Acephalorura haeresi illaraer-
Gregorius episcopus legit rare, ipsis hos habentibus prseceptoreset tutores suse

« enim iste talis imaginem, nominans eam


Fecil ipsius nova eligentis hsereseos "? In subsequentibus
') Christum et est noraen quod est Christus, Deus
:
eniin Eusebius Pamphili ab eis in testimonium duci-

» et homo. Ergo el iuiago Dei et hominis. Uaque tur, qui ab o;iini Ecclesia catholica noscitur patro-
» aul circuuiscripsit, secundum quod visum est v;i- nus esse Arii h;ereseos, (luemadmodum iu omnibus
>' nitati suae, incircumscriptionem deitatis circum- conscriptissuisexpositionibusquecontinetur;secun-
» scriptione creat;B cariiis ; autconfudit inconfusi- dum adorabile Deum Verbum dicens et ministrura
• bilem unitionem iliaai, confusionis ini^juitatem Patris etsecunda dignitatis habentera, ab homousii
» incurrens duasblaspheraias ex hoc deitati appli- differens raajestate, et coraniutationem [Gr., senten-
;

cans per circumscriptionem et confusionera. Eis- ti;e consubstanlialitatis repugnans, et comni. ] san-
» dem ergo et is qui adoravit, blaspheraiis subrait- ct;ecarnis Doinini indivinitatis naturam;ac perhoc
» titur: et v;e utrisque consiraile, quia cum Ario confusionem dogmatizans, nec iconara recipit, sed
» et Dioscoro et Eutyche atque cum Acephalorum neque oranis Arianorura scelerata collectio. Prsedi-
» hseresi erraverunt. » cant enira sine anima rationali horaiiiem factum
fui^se Dorainura nostrum, et pro anima divinilatem
Epiphanius diacomis legit
habere, ut passionem in eara eflerant, sicuti testatur
Xon est pictorura adinventio imaginum factura, Gregoriusdeilo:iUUs(Gregor. Nazianz. in cpist. iad
sed calholicse Ecclesiae approbabilis legislatio et tr;v Clcdoniuin): et utpotedeitalera passam fatentes, non
ditio: atque antiiiuitati congruens reverentia secuu- D admittunt imaginera. Sirailiter et Severus confusibi-
dumdivinum Basiliura (
DcSpiritu sanctosid Amphil. lis niininie suscepit imaginem Christi Dei nostri in
cap. 23). Testiraoniura perhibet ipsa rerura anti- Ecclesia, sicut plurimi historici narrant. Quomodo
quitas et spiritu inductorum palrum nostrorum ergo Ariura et Dioscorum acEutychetem, Acephalo-
doctrina, quia videntes has in venerabilibus teraplis, rura scilicet hsresim secutam fuisse catholicam Ec-
libenter susceperunt: et ipsi venerabilia templa de- clesiam asserant, quae suscepit imaginales historias,
dicantes, has pingere studuerunt: in quibus Deo mirandura est : dura magna eructent, et quasdam
accepta vota sua et incruenta sacrificia Domino blaspheniasratiunculasex lingua sua (iu;e sine porla
cunctoru Deo obtulerunt. Igitur eorum esl inge-
!i est, in ;ierem fundant, et non aliud. Audiant ergo
nium non pictoris; nam pictoris sola
etlraditio, et veraciter: Superior circumscriptione est, ((uemail-
arsest: disposilio manifestum est quod sit sancto- modum diximus, divina natura : an potius huraana
rum patrum qui dedicaverunt. Xomen autera quo [Gr., at vero humana] est circumscripta. Et nullus
Christusdicitur, indiciumestdeitatisethu.nianitatis. bene se;Uientium circurascriptam dicens huraanani
duarum videlicet perfectarum Salvaloris naturarura. naturam, cura hac circumscribit eam qaae incircum-
: : : : :

399 AN.\STAS11 BIBLIOTIIECARII 400

scripla est. Eteiiim Dominus seciindum quod liom \ sccundum quod Verbum caro factum est et multi- !

perfectus erat, cum esset in Galikrui, non eral in plices garrulitates a se procul repellunl, simplici
Judiea, et hoc ipse afirmat dicens Emnus iyi Jwlxnni corde omnia quae tradita sunt in Ecdesia suscipien-
:

itrrum {Joan. xi). Et cum di' Lazaro dissereret di- tes; et inluenles picturas, nihil aliud inlellisunt,
scipulis suis, ita<lixit : G'iM'/i'''';)/'";)fr/- los, '/um '•''"i nisi qu;e sigiiantur in ipsis. Etenim cuin viderintin
cram ibi[Ibi'I.). secundum quod Deus est. in
1'orro pictura parientein Virginem et angelos siipra stantes
omni loco dominationis sua; prsesto est, manens mo- cum pastoribus, recogitant Deum huraanalum nasci
disoranibusinfircumscriptus. Quomodoerfiovanilo- propter salutem nostram ; et confitentur diceutes:
quiis qmihusdam vanitate vocis perslrepentes, verbo- Is qui sine carne erat, caro factus est, Verbum incras-
santur infreni iin;;ua dicentes : Circumscripsit pictor satum est, increatus creatus. impalpabilis. palpa-
secundum quod visum est vanitati su.t incircumscri- tus est : atque unum eumdemiiue conlitentur perfe-
ptiblle deitatis circumscriptione creai;e carnis? Si ctum in deitate et perfectura in huinanitale, Deum
circumscripta est reclinati etcunabulis involuti in veraciter et hominem veraciter. Pra'terea dictum est

prxsepio natura [Gr., cum natural hum-initatis natura retro de scelesta Nestorii haeresi, quia imaginum effi-

divinitatis ejus, simul circumscripta est etiam in de- gies in iiullo cum ea eoncordant; el sufficienter di-

imagine humanitatis ejus incircumscri|ita dei- ° ctum est. Quod si oportuerit, et iterum dicetur. Pu-
'-'
pict4i

tas ejus similiter et in cruce si circumscripta est


:
tantes aulem in se quid intelligere, aiunt
natura [cum nat.] humanitatis natura deitatisejus, dregorius cpiscopus leyit
siraul circurascripta estet in depicta imaginehuma-
o Tractandum est enim in hoc, quia si secundum or-
nitatis ejus incircumscript;i dcitas ejus. Si vero illa
» thodoxosPatres simul caro, simul Dei Verbi caro,
non est factus [ Gr.. facta non suiit\ nec hoc utique.
» nunquam partitionis sensum suscipiens, sed tota
Utiqiie cognovissent deiferi Dionysii dictura in ser-
» ex loto a divina nalura suscepta et integre deificat;i
raonede hierarchia ita perhibenlis ( c/p. 2) : Neque
» est, (|uomodo scindetur, vel separalim slatiietur
enim certa [Gr.. exacta] similitudo est causalibus
» ab his qui impie hoc agere eonantiir? Similiter
etcausis; sed habent quidein causalia causarum
» aiitem et super ejus habetur ;iniraa. Assnmente
convenientes imagines: ipsse aulera causse causaii-
» quippe Filii deitate in propria persona carnis na-
bussupererainent et superstabilit;p sunt, secundiim
» lurara, aniraa mediatrix effecta est interdeitatem
principiisui rationem. Itaque ostensura est etiam
» et carnis crassitudinem; et sicutsiraul caro, siraul
his qui pauca intelligere possunt, <iund vanam vo-
» Dei verbi caro est: ita siraul aniraa, siraul Dei
cura quaradam novitatem introducere tenet resarci-
» Verbi aniraa est: et utraque siraul. deiUcata sri-
natus eorum sermo, contra Ecclesiara, et non contra C anima, sicut ab his indivisa
» licet et corpore, et
pictorera agones apponen.^. Porro impudentiara con-
» deitate manente etiara in ipsa disjunctione animiu
tinuantes, temere dicunt:
» a corporein voluntaria passione. Ubi eniin anima
Gregorius episcopus legit » Christi, ibi et deit;is : et ubi corpus Christi, ibi

« Damnandi autera ab his qui bene sentiunt, eo » et deit;is. »

» quod icomprehensibilem et incircurascriptam di- Epiphanius diaconus leyit


» vinam Christi naturam pingereciuientur, profecto Quando aliquera lacturi sunt nequaquam sermo-
)) adaliam confugient mal;e tnachinationisdefensio- nem subversores catholica; Ecclesiie [ Gr.. qui aver-
» nem, quia solius carnis iilius quara vidiraus et tunt se a catholica Ecclesia] , assuinunt aliqua qu;e
» palpavimus et cum qua conversati sumus, iconam omnes pi-ipfiientur : utpersensum bonura qui in his
» depingimus i|uod esl Impiumet Xestoriani pes-
;
esse ceriiitur, nec de reliquis incredibiles id est lide
[
» simi sensus inventio. »
minus digni] judicentur. Pauca enim quxdam bene
Epiphnnius (llnconus legit: ))ronuntiaiites, et quodammodo glareis raargaritas
Adhuceisdem conlinuantur artificiis falsi asserto- commiscentes, at(|ue ad vomitiim proprium repi>-
rescirca veritUem.ad irapiidentem contr;idictionem D danles, aiuntscindi et sp|)araiim statui uiiuin Chri-
conversi. Verumconvenientia sibidicentes, incidunt stum ab liis(|ui recipiiiiit vencnibiles im^igineas pi-
in laqueura blaspheraia; ; et amentise continuantes cturas. Et vituper;ibiliter effantur, nun(|uam parti-
vcrba, id est incnmprehensibilem et incircumscri- tionis sensum fuisse receptum. ergo quod Li((iiet

ptamdivinamChristi naturam, ;iccusant Chrisliaiios, ignoreiilur ab eis Patrum voces. Studiose[ Gc, co-
dicentes hanc eos circumscribere. Deinde arlifioiose gitatione j (|uippeomnesseparalionein duarum iiatu-
loquentes, eorum assumendo person.im, falsii pro- rarum expressius pnedicant, sed iioii rebus, ut su-
nuntiant, quia solius carnis illius quam vidimus et perius dictum est, siculi blasphemeNesloriusdicere
palpavimus, et cum qua conversati sumus, iconam ausus est. Nuila autem csl procul diibio ralio disseii-
depingimus: ut (|iiasi ex hoc iterum in Nestorii sionis vel separalinnis, aut alicujus divisionis, vel
l)l;isphemi;im F.cclesiam inducanl. Undecl inferunt rursus esseiiti;e ciiiifusinnis, queinHilmndum crebrn
Quod esl impium.et Nestori;ini pessiini seiisus iiiveii- f.ilsii conciiiiiati suiit, pro eo i|uii(l pingitur Domiiiiis
tio. Ergo verit;itein auiliaiit. Christi;iiii uniiin IJnma- spcuiidiiin id ((uod liumo fuit [lerfectus. Aliiid est

nuel scientes Cliristum Dominum, ipsum depiiigunt eniin imago, et aliud principale : ct proprietates
: : : :

INTnRPRRTATIO SVNODI VII GRNRRALIS. — Ar.TIO VI. 402

priii(i|i.ilisiiMlI:itiMiiisquiseoruni(niis\iiiims:iiiiiiiit, A .jiiria ct malodiclin, (|niii ixiliiis cl impiotas. Oiuc


iii iiii:ii;iiu' (|u;ri'it. Iii imagiiic (|iii|i|HMiil aliiid vcra eiiim Diiidorus atque riicodorus Mopsucstiic, ac Ne-
i':itiii iiiivit, (|u;tiii socuiKlum iKiiiuMicdmimiiiicair itli stiiriusct luitychcs ct Dioscorus et Sevcrus assum-
cujus est imaj;(), et luiii sci-iiiulum siil)slaiiti;im, pserc contni veritatcm r:ibieiii cructantcs, ipsi c;i-

juxta (iiukI crcbro jaiii (liximus coacti cx ijisis [ipso- tliolic;e licclesi;c Irilmuiit : etnialn maluin coinmi-
rum] (lisputationil)us. Inopiam enim passi aliiiuiil scentes applicant [addunt], hanc impiis istis h;cre-
diccndi contca calliolicam ricclesiam, eadcm de ticis conspergi perhibentes [cum imp. i. h. sentire

eisdem ellantur, vaiia fauce loijueiites, el exeicitium pcr.] ct stolidit:ite et inutilitate verb;i referta possi-
['ic, v:iiiil()(|uciiti:im^ ;iildicntil)us f:icieiltcs. Prnptcr diMilcs, ct sicut caupoiics miscent vinum a(|ua, id
quod apud omncs monstrantur, ;iliiiuaiido
ct ridcnili csl V(M'um sermonem cum perverso, ct temperant fcl

partilionem, alii|u;indo vero confusionem dicent amaritudinis. Ihcresis enim Diosi^ori et Eulychetis
tes, paralissimam linguam halientes ad subse- contraria est Xestorio, quemadmodum jam diximus
quendiim [Gi:, ad vcrbis peccandum] unde et di- atijue contrarias hsereses in una opinione atque pro-
cunt fessione esse possibile non est: (|uemadinodiim al-
Gregorius rphcopus Irgit bum etnigrum, vcl calidumet frigidum impossibile
B est videri in uno subjecto, in uno eodemque tcmpo-
« Si igitur in passione inseparabilis manslt ab his
» divinitas, (luomodo inscnsati et cuneta irration;i-
re. Neque e;iim in nive inventumestaliquando cali-
1) bilitate rcpleti, dividunt carnem quie cum diviiii-
dum, neque in igne frigidura. Porro amentiic ipso-
11 tate conncxaet ilcitic;itacst, ctquasi puri hominis
rum inutilitatem manifestiorem dicemus. Imaginem
)i imaginem pingcrc tciit mt ? Xam ct in istoinaliud enim et principale idipsum dicunt veloces erga
calumniani : cl idcirco in confusioneset partitiones
" iniquitatisbarathrum incidunt,separantescarnein
iiuhicuiil eos qui depingunt evangelicam relationem.
» a divinitate, et priv;U;r subsistcntiie illam asseve-
» rantes, et aliam personam carni tribuentes, (|uam Eutychianorum enim, id est eorum qui praedicant
» et imaginare [('/i.^f imaginibus exprimerej f;iten-
unaiu naturam secundum subsistentiam in unitione
Christi, ac per hoc dogmatizanl confusionem, veri-
» lur ex lioc ostciulciitcs quart» persoiUE addit;i-
:

)' mentum in Trinitate: super haecetassumptionem, tatis transmutatio nihil aliud in illis est, nisi quod
subsistentiam et naturam idipsum definiunt: quod
» qua; divinitus est suscepta, atheoton dcpingentes
aliud esse atijue aliud alumni catholic;r norunt Ec-
» [Gr., et quod ex assumptione deiflcatum est,
" athcoton, id est non dciflc;itum depingentes]. Col- clesiie. Subsistentiam enim dicimus substantiam
liiritur ersd ab liis qui Christi imaninein pingen
quamdam cum proprietatibus, ab eo quod est hyphe-

). dam[G;'.,\)ingi]existimant, ;uitdivinit;itemdr-CStan;e [Gr., hyphestana;, id est subsistere]. Porro


><
cumscriptam et carne confusam, aut corpus Christi autcm naturam fatemur rem per se subsistentem [Gr.,
» atheoton et divisura, ac personam privatje subsi- existenlem], non indigentem alio ad sni stabilit;^-
tein [constitutionem], ab eo quod est pephycense.
» stentise supcr carnem [in carnej similes in dari :

11
hoc Nestorianorum impugnationi qu;e in
etfecti
Hoc pr;i?terea modo et isti imaginem Christi et ipsum
» Deum est. In talcm blasphemiam atque impieta- Christum nihildlstare per substantiam dicunt. Nam
» tem incurrentes confundantur et revereantur. et si ditferentiam nossent, nequaquam has vocum no-

» cessent qui patrant, et desiderant, et colunt ima- vitates portentose pr;etenderent. Omnibus enim evi-

» ginem, quae fallaciter ab eis lacta el dicta est


dens est, quiaaliud est imago, et aliudprimitivum:
» Christi. Cesset etiam a nobis ex ;equo et Nestorii hoc quidem animatum, iliud autem inanimatum est.

» partitio, atque Arii, Dioscori et Eutychetis, et


Et quoniam verbosati sunt, in imagine circumscribi
» immensa mala [Gr., e
Severi confusio, quae sunt pariter divinam naturam, excidentes a recta ra-
» diametro pugnantia mala], et impietate compa- tione, traditi suntiii reprobumsensum. Petrus enim
» ria. » et Paulusdepicti videntur,sed eorum aniin* in ima-
ginibus non adsunt : quandoquidem nec ipso cor-
Epiphanius diaconus legit
D pore Petri praisente, animamejusaliquis videt. Cum
Nequaquamper unamviamgradiunturChristianos ergo ipsa non aspiciatur, quis eorum qui veritatem
calumiiiantis hsereseos propugnatores, quem;idmo- sectantur, dicit, quia separata est caro Petri ab
dum moriscstorthodoxis,qui de divinisdogmatibus anima ejus, nisi forte per intelligentiam tantum ?
disput;intes, regiam viam tantum retinent, et liac vel Quanto magis incircumscripta natura Dei Verbi a
illiic nullo pacto declinant. Sed evertentes vias Do- circumscriptacarne quaeabeo assumpta?Nequeenim
mint, contrarias opiniones apud se colligunt: et in (juando fatigatus est ex itinere, et a muliere Sama-
suo sensu abundantes, sapieiites per omnia esse pu- ritani blbere iiuKrebat, et a Judacis lapidabatur,
tantur. Sed audiantab Isaia, qui fiducialiter dicil : dcitatisnatura fatigabatur, vel lapidlbussubmitteba-
Vx qui sapicntes estis in oculis vestris, et coruin vo- tur: ;ibsit blasphemia. Ilasego multiplices congloba-
bisinetipsis prudentes(Isa. v). Etenim qu;e nunquam tiones, volens imaginalespicturas respuere, multuin
ab ortliodoxis Christianis dicta sunt, quasi pr;edicata susurrans vanitasChristianos calumniantiumincon-
per illos assumunt ; et seductorios syllogismos con- tinenti lingua induxit et ;ilia quaedam subinferens,
:

texentes sophistice arguunt : et colligitur ad eis in- atqueiniquitateinsuperini((uitatescongerens,quartse


: :

403 AN.\STASII BIBLIOTHECARII 404

personsc additamentura in sancla Trinitue stolide A » vinitatem [mente prirdita, uncti est per Spiritum
locuta est. .\t nos f|ui in catholica Ecclesia utpote » sanclum divinilitej. Sirailiter et divinifus tradita
proprii filii nati sumus, quae o iinia sunt dispensatio. » imagocarnis ejus. divinus vidclicet panis repletus
nisDomini nostri Jesu Christi suscipientes, atque » est Spiritu sancto cum calice vitam ferentis san-
Arium et Nestorium, .Vpoliinarium quoque ct hujus » guinis lateris ejus. il.ec ergo demonstrala est vera
discipulos Eutyclietem et Dioscorum abominantes, » imago dispcnsationis qu;e in carnefacta est. scili-
venerablles imagines suscipimus. imapines tanlum » cet Christi Dei noslri, (|uemadmodum supra di-
et nihil aliud eas cientes, secunduai quod principa- » ctumest; quam ipse nobis verus naturie viviflca-
lis tantummodo nomen habent et non substantiam. » tor et fictor voce propria tradidit. »

Cancri autem more oblique pradientes, ad aliara


Epiphanius diaconus kgit
blasphemia; ducuntur viam, dicentes:
Piitet, qualiter omnis sermo propositus, quando
Gregorius episcopus legit :
serael a veritateaversus est, in multas, el periculosas
» Laetentur et exsultent, et fiducialiter agant hi pravitates a consequenlia seductoria proferatur :

» qui verara Christi imaginera sincerissima anima quippc quod et isti prajceptorcs novitatis perpessi
» faciunt et desiderant, et colunt, et in salutem ^ sunt. .\versi enim a veritate propter imaginum fa-
» animte et corporis offerunt : quam ipse sacratis- ctionem, etiam in aiteram exlremam apoplexije in-
» simus immolator et Deus nostcr, cx nobis ex toto saniam delapsi sunt. Ktenim quasi ex Delphico tri-
» massam assumens, secundum tempus propri;E pode obliqiia hsec et perniciosa dogmala oraculo
» passionis in t\ pum et rememorationem evidentis- consecuti sunt [vaticinati sunt ]. Sed audiant a pro-
» simam tradidit ministris suis. Sesenamque volun- verbiali verbo: Lnqueus fortis viro labiasun, etcapi-
» tarie traditurus memorabili ct viviflca' morti suse, tur proprii verbis oris {Prov. vi). Ligna enim et
» acceptum panem benedixit, et gratias agens fre- fenumet sti|;ulamapposueru:!t, quorumfinis incora-
» git, et dans dixit: Acnpite ct cnmedite in remis- bustionem.Nullusenimaliqu:indo tubarumSpiritus,
» sionem pcccatorum ; Hoc est corpus mrum (Math. sanctorum videlicet apostolorum, aut illustrium
» XXVI ). Similiter et calicem tradens dixit: Hic Patrum nostrorum, incruentura sncrificiura nostrura
» est sanguis meus : hoc facite in mrnm rommcmorntio- quod in cominemoralionem C!,risti Dei nostri ac
» nem{Marr. xiv, l!(fxxii). « Veluti nulla alia spe omnis dispensationis ejus cflicii ir, dixit imaginem
» cie ab eo electa sub rnelo, vel forma [figura^ ima- corporis ejus. Neqiie enim acce|'"runt a Domino sic
» ginari ejus incarnationem valente. Vide ergo quod dicerevel confiteri, sedaudiunl cvangclice dicentem
» imago viviflci corporis ejus pretioseaehonorabili- ^ eum : JVisi manducaveritis camim Filii hominxs, et
» ter facta sit [Gr. En ergo imago vivif cor. qua> biberitis ejus sanguinem, non i'itrabitis in regnum
» pret. ac hon. fit]. Quid enim argumentatus est ealorum {Joan. iv). Et Qui manducat meam enrnrm :

» in hoc sapientissimus Deus?Nonne ut ostenderet ct bibit snnyuincm meum, in mr manet, rt ego in co


» etexprimeret evidenter nobis hominibus myste- { ibid. ) Et : Accepto panc, yratins agrns, frcgit, ct dedit
» rium quod operatus est per dispensationemsuara? discipulis suis, et ait : Accipite et comrdite ; hoc est cor-

» quia sicut id quod ex nobis suscepit, materia sola pus mcum. Et, accipiens calicem, gratias rgit, et drdit
» est humanse omnia perfectae, non
sul)stantia! per illui dicens Bibite rx hoc omnes hic est enim sanguis
: :

» figurantis proprie subsistentem person;im, ut non mrus noii trstamenti, guipro multis rffundrtur in rrmis-
» additamentum person;p divinitati intercidat: ita sionem prccntorum {Mntlh.\\\l,Mn:r. xxiv. Luc. \\u).
» et imaginem maleriam pnecipuam, id est, panis Et non dixit.accipite ct comedile imagineracorporis
» substantiam pr.Tcepitufferri, non ligurantem ho- mei. Sed et Paulus divinus apostolus ex divinis Do-
» minis formam, ne idololatria subiiitroducatur. mini vocibus hauriens, ait: Ego accepi a Domino
» Sicutergo corpusChristi qiiod secundum nnturam, quod rt tradidi vobis, qunninm in qua nocte tradeba-
» sanctum est, iitpote divinitus sanctificatiiin \Gr. tur. nccrpit punrm, ct gralias agens, fregit et dixit :

» utpote deificatum '

; ita manlfestum est, qiiod ad- D A.cripile et comrditr ; Hoc cst corpus meum quod pro
» optione, id est, ipsa iinago ejus sancta est, utpole vohis frangitur: hoc facite in meam commemoratio-
» per quamdam sanctificationem gratise sanctificata ncm. Similiter et calieem postquam caenavit, dicens :

» [Gr., deiflcata]. llocenira et mercatusesl, [indu- Hic cnlix novum trstamentum est in meo sanguine
» striegessit], utdiximus, Dominiis Jesus, t sicut hor fneitr, quotiescwtquc biberitis, in meam comme-
» carnem quam suscepit, propria secundum natu- morntioncm. Quotirsrunqur rnim mnnducnbilis pnnrm
» ram sanctificatione ex ipsa unitione deificavit-, hunc.rtrnlirrm hunc morlrm Ihnnini annun-
hibrtis,
» similiter et eucharisti,-c panera, non ut falsam [ut liabitis, donec veniat. ) Ergo liquido de-
{
I Cor. xi.
» non f.] imaginem naturalis carnis, persancti Spi- monstratiim est, quod nusquam Dorainus vel apo-
» ritus adventum sanctificandum, divinum corpiis stoli, aut Patres imaginem dixeruntsacrificium sine
B fieri voluit mediante s;icerdote, qiii oblationem de sanguine, quod per sacerdotem ollertiir, sed ipsum
» communi separans, ad sanctific:itionein pi'rtin,u'ere corpuset ipsiim s;iiigiiiiiem. I'"tanle s:inclificatiiiiiis
» facit. Ilaqiif Christi caro secundiim naturam ani- quidem celebrationem. typos (]iiibusdara Or, Ciin- [

» mataet intelligibilis, unctaestSpirilusancto indi- summationem, antitypa quibusdam sanctorum Pa-


: :: : ::

405 INTliRPRETATIO SYNOni Vll GRNKRM.IS.— ACriO VI. 40fi

triim linrc pio visnm ost nominarc: (inovnm ost A » stnlornm nnt Piitrum cssti liiilict, neqne oratin-
Knslatliins proiui^iiator ortlio(lox;r lidci ci arianie » nem sacram s;iiictilicaiilcin illnd, ul cx lnic, ;i(l

(lcstrnctor vcsania', et Basilins cjnsdcm iiirdicis sii- >' sanctit.ilcm cxco qnod commiinc cst tiMnslcratur

pcrstitionis ilcpositor, (|uiomno (|no(l sub solc cst, » scd maiict commune et inlioii<ir:iliiin, siciiti p;i-

planam rccloriim (lo}>inatum liasim cdocuit. l'!x iiiio » tiMvit lioc: picliir. »

ciiim codciminc spiritn dispntanlcs, nniis iinidciii co-


Epiphunius diaconus lajit
ruin iiilcrprclans Salomoiiiaciim dictuin, (|uod in
I.ingnam liabciitcs m;igniloi|nam, adjectionibus
1'rovcrbiis lci;itur; CuniedUc pani-m mcuin, (i bibitc

vinum miscui vohis Prov. IX Per


m;ilnm absiiuc timore Dci ;iiii|ililic;iiit ;
ct tinncr;irio
ijiioil ( )
; ha^c dicit :

cordc ac potciitatn in;inia, meilitantes mcndacis co-


panem et vinum, typoscorporalium Christi priedicat
mcnibrornm. Altcr vcro ex codcm fontc hauricns, gnominis et mali nominis imagines quae sub nominc

ut novcrniit omiies saccrdotii myslici cultorcs,


Christi factae sunt, pronuntiaverunt. Et si hoc dc
in
oratione (liviiia' oblationis ita dicit: Oinfidciitcs
rcgum imaginibus diccrc audcrent, morte vindictam
forsitan pcrtnlisscnt. I'atieiitnr autem hanc et per-
a|)propiii(]uainus sancto altari, ot prnpdnciitcs typos
cipieiil uliqnc, qnaiido ct verbornm et actuum retri-
sancti corporis et sanguinis Christi tui, te deprcca-
mur, et te rogamus: et qnod deinceps infcrtur, cer- l^
butio fict. l>r;cterea cum inultis quie nobis sine

tiorem Patris hujus perfecit intellectum, qualiter


scripto tradila sunt, etiam imaginum factio incccle-
sia abapostolorum pra;dicatione dilatata est. Indicat
anteqnam sanctilicata fuerint, » vocata sint typi
post sanctilicalionem antem corpns propric ac san-
autem hoc et historia de h;emorrhoissa, quaeexdi-
versishistoriis testimonium hal)ct,et secundum qnod
guis Christi dicnntur, sunt, ct creduntiir. Ipsi vero
viri fortes volentes venerabilium imaginnm demoliri
sanctum Evangclium refert, sanitatem adepta est
quia h;ec statuam erexit Domini, et se tangentem
visionem, aliam imaginem introduxerunt, quK non
est imago, sed sanguis fimbriamstatuaeposuit(M(i»/i. ix, Marc. \,Luc. vui).
corpus et : poro fatigatione
[G;\, improbitate] et astntia depressi, suphismate
Inter illam autem etChristi imaginem herba quicdam
pravo semet oliendentes, [Or., decipientes] adoptio- oriebatur, appropinquans pedi statuic, omnis lan-
ne nominaverunt guoris remedium. Porro has etiam in scripluris
fieri hanc divinam oblationera
quemad mod um hoc dicere aperta insania
Gr., add. et
Christiaiios versari operatas ], sanctorum Patrura
[
[

est, sic et imaginem asserere corpus. etc.] et corpus


nostrorum plurimi tradiderunt. Basilius Magnus, ''

cnJLis doctrina per omnes terrainos resonat, in di-


et sangninem Domini, aeqnali quodammodo appro-
versis sermonibus suis mentionem earumfacit: et
pinquat amentiae, et ampliorem indisciplinationis
[(.V., indisciplinatione] habet impictatem. oeinde *^'"''8°'''"* 'P^.'"^ *'"^'"'"'' ^' spiritu frater, Nyssaeo-
c rum
diraisso mendacio tanguntpauxillum quid veritalem pr;csul, in sermone de Abraham : et Gregorius
divinum corpus dicentes lieri et, si imago corporis :
cognomento deiloqnus in scriptis a se carminibus;
est, non potest esse hoc divinum corpus. Ergo hino
in quibus sermo refertur, qui est inscriptus de Vir-

inde circumductis, invalida omnino manent ca quae tute .loannes etiam qui os auro pretiosius possidet.
:

ab illis snsurrata suiit. Sicut enim oculus turbatus in epitaphio sermone suo, quera in Meletium habuit

non reete videt, ita et ipsi nequam confusione cogi- episcopura Antiochis et iii sermone suo qui etiam
;

tationum sensum suum turbantes et tnrbulentura supra scribitur, (|uia Veteris et Novi Testamenli

reddentes, idipsura patiuntur quod insanientes, alia unus est legislator : Cyrillus depositor Nestorii epi-

scilicet proaliis phantastice passi [Gr., phantastice stola sua [ Gr., ep. sua prima ] ad Acacium episcopum

judicantes : ali(|uando quidera imaginem dicenies Scythopoleos, Sophronius [Anastasius, Antiochenus


[

patr.] Maximus. Sed (|uid nominalim horum memo-


sancti corporis Christi intclligibile [Or.. sacrum ]

sacriflciura nostrum, aliquando vero positione cor- riam facimus, cum omnes saiicti Patres nostri imagi-
pus. Porro haec passi sunt, quemadmodum supra num fac.turam susceperint At hi mendaciter asserunt".'

dixiraus, imaginaliura formationum vultum jaspe- perhibentes quod Patrumnon sit traditio, etiara, satis

ctum]ab si Evangelium legendum minime tradide-


Ecclesia volentes exterminare, gaudentes D '^'"^S'"''®^

super eversione ecclesiasticarum tiaditionum. runt, nec imaginesflgurandas; atsi hoc, et illnd. Se-
(inilurenim titulationis vel pictur;e formatio evan-
TOMUS QUARTUS. gelicam relationem, et hLec'picturalem narrationem:
Epiphanius diuconus legit et utr;eqne bonie et honorabiles. Qus enini indica-

Iterum insistentes iisdem obloculionibus, movenl tiva sunt invicem, indubitanter etiamalterum alte-
linguas suas, has ad injnriam acuentes sanctaeDei rius habet intelligentias. Si enim dixerimus, soi

Ecclesiae; etenimaiunt: super terram est, utique dies est : et si dixerimus,


quia dies est, utique sol snper terrara est. Ita et si
Gregorius episcopus lcgit :
viderimus in imagine evangelizantem angelum Vir-
.( Mendacis autem cognominationis maluni ima- gini, utique in commemoiatioiiem habemus venire
» ginzim noraen neque ex traditioneChristi vel apo- evangcliciC narralionis: Quia missus cst amjdus

» Grseci Patres jam sanctificata non raro vocant log. I, Cyrillus, llicr. catech, v, myst. et alii.
antitypa. ut Nazianz. Orat. fun. in sororcm, et Apo- I'
Graec. : Kai
: :: : :

*<''
ANASTaSh" 3IBLI0THECARII 40«
Gabrkl a Deo nd Vin/innn : rt ingresaus ad eam A sacerdoles, et sacenlotcs tam Oriontis ot Occiden-
dij:it : Ave, gratia plena, Domintis teaim : benedieta lis, quam Anli et Mesembria-. anathemali destina-
tu inter mulieres {Liic. Eri;o ex Evansielio audi- verunt eos qui
i). ita senserunt. Verum modicam par-
vimus gestum mysterium per anpelum ad Viriiinem, lem harum dioeceseon seduxerunt, et a toto Eccle-
et commonemur; et in imaginem intuentessimiliter siae corpore reciderunl, aut contemnenles Domini
quod j;estum est, manifeslius intp|ii{;inius. 1'urqo et vocem dicentem Qui enim unum cx minimis meis
:

in aliam rursus indisciplinationis viam conversi islis .•:eandalizaverit, expedit ci ut susjicndatur mola
sunt, dicentes: asinaria circa collum ejus, mare
et denwrgatur in
Gregorius episeopus legit {Matlh. xvin). Et ipsum nnn reverentes. ulpote ad-

« Neque orationem sacram sanciiOcantem versus imaginem ejus rabiem exercentes, nec san-
iliiid,
I) ut ex hoc ad sanclificationem ab en ([uod cora- ctos ejus erubescunt : sed et advcrsus ipsos commo
» mune est, transferalur sed manet commune ac
:
verunl linguas, ita dicentes
» inhonorandum, qucmadmodura hoc pictor effe- Gregorius episcopus legit
» cit. »
« Deficere nos a ratione, eo qund super immacu-
Epiphanius diaconus legit
B » laUe et semper glorios:e, qu:p proprie Dei genitrix
Et quod verum est audiant. Multa quje in nobis » est, et prophelarum, apostolorum qu.ique ac mar-
sacrata sunt, orationem sacram iion recipiunt, cum » tyrum, cum siiit puri homines, et non ex duabus
inde et ex ipso nomine plena sint sanclitudine simul » naturis, diviniUtte scilicet et liumanitate: et quia
et gralia. Et propterca hicc ut revera vcneranda oporlel ad
» istos dicere, quod priino destructo,
honoramus salulamus, ipse enini typus vivitics
et » nec his sit opus. »
crucis absqueoratione sacra eflectus, penes nos co-
Epiphanius diaconus legit :
litur, et contenti sumus figura ejus ad suscipiendam
sanctiflcationem. Et per adoraiionem quse facta est Neque primum evangelice aul aposlolice, aut scri-
a nobis in eum, et per notam in fronte cxpressam, pturaliter, aut paternc, aut argumentose, et, ut ab-
atque per signaculum quod in aere per digilum fit, solute dicamus, aut iiiedestruclionem fecerunt, sed
abigere [insequi] d:emonessperamus. Similiter et cx proprio ventre pronunti;iiites, catholic» Ecclesi;e
in imagine per nominis ;innolationeni ad primitivi Dei restiterunt nei|ue de proposilis intemeratse do-
;

honorem redueimur: et salutantes ac honorabiliter min;L' nostrac genitricis Dei imaginibus aut sancto-
adorantes, percipimus sanciificationem. .Nain et sa- rum est illis verax vel pius sermo resistendi queni- :

cra diversa vasa habentes, h.Tc salutanius atque admodumjam, dante Deo verbum, demonslravimus.
ampiectimur, el sanctilatcm quamdam percipereab ^ Prius eiiim diximus, ex s.inctis Patribus haurienle.s,
eis speramus. Itaque aut crucem et sacra vasa stulte quia imaginis honnr ad principale transit ; et quii
dicturi sunt cnmmunia et iiihonoranda, sicuti fecit qui inluetur iniaginem regis, intuetur in ea regenr
ea faber et pictor et textor, eo (|uod non habeant Qui ergo adnrat imaginem, in ea adorat regera:
orationem sacram sanctificantem illa:aut certe et illius enim forma et species est imago [ Gr., in im;i-
venerabilcs imagines lani(uam sacras et sanctas et gine]:et sicut qui injuriam infert regis imagini,
honorandas admittenl. (;;eterum voleiites et alia zi- poenam jure pcrpetilur, t;in(|u;im qui ipsi causa'
zaniis immista piantiire scmiiia, (|uasi ex spiritu viilelicet rcgi, iMhonnrantiam intulil, qu:inqu;(.n

pythonico etiam adhuc etTantur. imagn nihil ;iliu(l sil (iu;im lignuin et colores cere
immisti et temperati: ita et hoc modo qui flguram
Gregorius episcopus legit:
cujuslibet inhonorat, in idipsum cujus imago ^."••t,

Si vero quidam eorum qui in tali errore deti- refert iiijuriain. Sed et ipsa natura rerum doi;et,
» nentur, dixerint, recte (luidom a nobis et pie dici (|uia duni ini:igo inhonnr:itur, utique principale iii-

» ed qu;e in suliversionem iniaginis (|u;e Cliristi di- honoralur. lloc oinnes honiines sciunt. ipsoS(|ueci>-
» citur, asseruntur, pro|iler inse|iar;ibiles et incoii- gnoscunt adversus Patres insurgere, el catholicj;
» fusas^duas naiuras, qua; in una subsistentia con-
D
Ecclesise traditioni resistere, at(|ue naturam reruiu
» veneruni sed deficere nos a ratione, eo quod
:
non sequi. Iteruin autem referUtm ineiidacio habei;-
» (
Gr., dubitare eo q.] super immaculata; ac semper tes linguam, opinantur ofiTendere [ fraudare ] verit.i-
» gloriosa;. qu;c proprie Dei genitrix est, et pro|(he- leni, dicentes:
» tarum, apostoloruni quo(|ue et inartyrum, eum
Gregorius episcopus legit :

» sint puri homines, el nim ex duabus naturis, di-


« Verumtamen dicamus ea quas sunt eorum do-
» vinitate scilicet el humanit:ae, in una subsislen-
» structionis. nuoniam quidem nnsin c;ilholica
» tia, inslar unius Christi, ad fiendum imagines in-
» mcdia intcr Judaisniuni et
Christi;tiioruni Ecclcsia
» terdictionem facimus. »
» paganisinum existcns, ncutroruin solcmnes csere-
Epiphanius diaconus legit » monias habel, sed nova pielatis et mystici sacrifl-
Xullus curiiin qui in catholica Ecclesia enutriti B cii divinilus tnulili semita inc(>dit, Jud:iismi qui-
sunt, intellexerit vel direxerit, quia recte ac pie 1) dem sacrifici;t stnguinnlcnUi et holocausUi iion ad-
judicaverunt super hac novitate : sed omnes sumini » raittcns, paganismi aulempraeter sacriflciaomnein
: : : ::

409 INTERPRETATIO SYNODI VII GENEKAMS.— ACTIO \T. + 10

» i(l(il(iriim rictioiKMii, ct iddlonim (•iilliim abonii- A 'Km Dm. ait Srriptura {Ihut. x\xii). A nobis ergo
» naiis, iiui aiiclor ol invcntor aljomiiiabilis luijns et pcr iios est m:iliiiii ali|uc hujiis advcrsum, ct non
» artis lactus est ; spom eiiiin rcsuiicctioiiis iioii ha- ex suliJcctisuKitcriis. Idoluiii enim, utail.Vpostnlus,
» bens, (liynuin ludibriumsibiadinvciiit, utnon pra'- (|uid esl '.'
ct idolothyluiii (iiiid csl, iiisi iiuod (iu;c iin-

» sentem (iiiasi pra'sentein per derisionem exhibeat. molant genl(;s, d;eiioniis immolant, et non l)(W?
» Si ergo iiil extraneorum est in ea, merito ut alie- (; Cor. X.) Porro plurimum errantes, et injurias et

» num etiain hoc, et daMnonici sensus virorum ad- mendacia fmgentes, delibcraut, et inferunt bujusce-

» inveiitio, avertatur a Christi Ecelesia. » niodi.

Grcgorius episcopus lccjit


Epiphanius dkicoms [ct cubuclesius] leyit
« Quiescat crgo omne os obloquens iniqua et con-
Immensurabilis ac eorum littera
frivolie dictionis
» tumeliosacontra nostrum Deoacceptum cousilium
plenissimedelirainentisprocurata, importunum ([uid- euim (|ui l»eo placucrunt,
» al(iue seiitcntiam. Sancti
dam et nimis risu diyniim existit. In posterioribus
» et ab ipso suut diguitate sanctitatis honorati, vi-
iGr., anteci^dentibus enim in priecipitia et fauces
vunl semper Deo, licet binc migraverinl. (Juos
!

»
[baratliraj pcr ratiunculas suas inducti sunt: nunc » quiin mortua arteatqueodibili,nunquamvivente,
autem in profuiulum inferni se intuleruiit, mediam B » sed ab adversariis paganis, vane reperta, pensat
inter Judaismuni et paji;anismum pronuutiantes esse
» erigere, blasphemus ostenditur. »
Christianorum Ecclesiam. Eeinde iterura intra se
cadentes dicunt [sibi nonconstantesdicunt],neutro- Epiphanius diaconm lcgit

rum solemnes cicremonias habiM'c. Igitur aut ibi


In his qu« ab eis nunc dicta sunt extraneos et
nientiuntur, aut hic veiitatem non dicunt. Sed ut alienos se a Dei pace demonstrant ; (luam videlicet
veriusdicatur, sibimetmentiuntur. .Mandaciumenim Dominus noster his qui germane ac sine dolo in
non modo veritati contradicit, sed etsibi, ut sacer illum creduut, dimisit dicens :Paccm meam dovobis,
psalmista inquit David. Mentita est enim, ait, ini- paceiii mcam irlinqm vohis (Joan. xiv). Quomodo
qiiitds sil)i(Psal. xxvi). Basilius ergo C;esariensium enim pax, si contra eorum consilium et sententiam
prsBsul, cujus in omnem terram exivit sonus, in catholica Ecclesia erigitur, confortata et certiticala
ipso proopmio sermonis sui contra Sabelliauos scri- traditionibus suis Qui enim divino zelo moventur,
•?

pti f.icImpugnat Judaismus paganismum, uter.


ait: semperPatribusettraditioni ecclesiasticarum legum
que vero Chrislianismum. Ipsi autem qui putautur concordaut: eum vero qui contraiie se habet, ut
[sibi videntur] super Patresesse sapientes, mediam inimicum etfugiunt. Hos ergo tanquam eos qui ex
perhibueruut esse Christiauoruin (idem inter hos G toto corpore Ecclesi», sesc reciderunt, non cessant
duos adversarios. Judaismus (|uidem inopiam divi- veri adoratores, qui in spiritu et veritate Deo ser-
nitatis, at vero pagauismus uiultitudinem deorum viunl (.Joan. iv), et imaginales picturas in relatiouem
induxit. Gregorius enim qui a theologia cognomina- et commemorationem tantum habeut, ethasample-
ur, utriusque abjectionem faciens, ita dicit (Orat. ctuntur atque salutant, contra reprobum diviuitus
in Christi nat.): Dei autem cum dixero, Patris aio consiliumeoruin atque sententiam, thor;\ce veritatis
et Filii etSpiritus sancti: neque supra haec deitate induti, pugione spiritus pungere. Sancti enim Patres
excedente, ut non vulgus deorum inlroducamus, ne. {(ui a s;eculo Deo placuerunt, ad nostram salutem
que intra h;ec delinila: ne diviuitatis inopia judice- atque utilitatem vitas suas conscriptas nobis dimit-
mur [damnemurj, aut propter monarchiam judaizan- tentes, etiam ea quae a se acta sunt, per picturae nar-
tes, vel propter deorum copiam paganizantes ma- ; rationem in catholica Ecclesia tr;\diderunt, in com-
lum enim in utroque siinile, licet in contrariis inve- memorationein animi nostri, et ad erectionem con-
niatur. Et qus Veteris quidem sunt Testameuti, versationis su.e. Etenim sanctus Basilius in sermone
quod tenuit Israeliticus populus, Dei traditio erat suo super laude sanctorum quadragiula inartyrum
paganorum autem, d;Emonum. Ergo et hic cum sic ait : .\ge ita(}ue, in medium eos per commemo-
divinitus tr;iditis prsceptis dajmonica counumera- D raiiouem^idducentes, communem utilitatem ipsorum
verunt etcommiscuerunt, iinagiiiem Domini idolum his ((ui pr^sentes sunt, constituamus, pr;emonstran-
pronuntiantes, dtemonum imaginibus consimilem. tes omnibus velul iu pictura virorum fortia facta.
Calumniautur ergo et Abel et Noe et Abraham sa- Nam et belloruin pr;£conia et verborum scriptores
crificiorum causa, quae ab ipsis per animalia suut quidem sermone
multoties etpictores designant, alii
oblata, et Moysem, et Samuel, et David, et reliquos
adornantes, alii vero tabulis [Gr., illi quidem s-
patriarchas quia et ipsi extranea et pagana sacrifi-
exarantes ranltosque ad virilitatem
;
ad hi vero t. ] ;

cia Deo sacriticabant : quanquam Scriptura testimo- erexerunt utriiiue. Qu;e nainque s;M'ma histori;e par
nium eorum perhibeat sacrilicio, dicens: Odoratus auditioiieiu exhibet, Inec pictura l.iceiis per iraitatio-
est Dominus odorem suaoitatis (Gen. viii). Utinam
in
nem ostendil. Comraiscentes autem pneconia sua
cognovissent veritatem, quia qua; Deo dicaiitur, ac-
versutia [versuti;ie], talia fantur
cepta sunt apud Deum. Iminolaverunt enim Domiuo
Gregorius episcopus legit:
Deo, scriptum est. Quae vero daemoiiibus, abomin;i-
bilia et respuenda. Sacrificarunt enim dsemoniis, et « Quoraodo aute:n et superlaudabilera .Alatrem
: : ::

ill ANASTASII BIBLIOTIIECARII 412

» Domini, in qn.i obumbravit plonitudo diviniiatis, A finimhomines procul dubio simus sensibiies. rebus
» perquam nobis illuxit lux inaccessibilis, excelsio- sensibilibns utimur ad cognitionem et commeraora-
» rem coelis, et sanctiorem cherubim, in vili gentilis tionem omnis divinx ac pi;e traditionis. Deinde ul
» arle pingere audenl"? Aut ilerum ens qui conre- adultcratores veritatis, subvertcntes vias simul ct
» gnaturi sunt Christo, conscssoresque licri fuluri intelligentias Domini, dicunl:
» ac judicaluri!, ac judicare orbem tciTarum, at- Gregorius episcopus leijit:
» que conformes fore fuluri] glorii ipsius, quibus,
[
« Super hoc ergo examinato et pertractato edi-
» ul .sacra dicunt eloquia, dignus non erat mundus
» clo Gr., dogmate] noslro, pnebeamus el ex divi-
[

» (Hebr. xi), non erubescunt gentili arte pingere?


» nitus inspirata Scriptura, et ex probabilibus Pa-
» Nefas enim est Christianis. qui spem rcsurrectio-
» tribus nostris manifesla tcstimonia conspirantis
» nis habent, dsemonum cultricum genlium moribus n nobis,etroborantiahujuscemodi piam intentionem
» uti, et sanctos, qui tali et tanta gloria resplende-
» nostram ; quibus non contradicat qui horum habet
» bunt, in ingloria et mortua materia injuriiscumu.
» experimentum : qui autem ignorat, discatet reti-
» lare. Nos enim ab non suscipimus proba-
alienis
» ncat Dei secundum primam quidem
ilia ut ; et
» tiones fidei nostra. Etcnim (hemoniis Deum pne-
» ratione n ex ejus voce divinitus dicta, quae ait
» dicantibus Jesum, incrcpabat eos, dedignatus a b „ Spiritus cst De'us. ct gui adorant cum, in spiritu ct
» dxmonibus testimonium habere {Marc. i, Luc.
» veritate oportet adorare (Joan. iv) ; et iterum:
» iv). »
» yemo Deum vidit unquam (Joan. i) et Neque vo- ; :

Epiphanius diaconus legit


» cem audistif, neque spcciem cjus vidistis (Joan. v)
A laudibus inchoantes, volunt simpliciorcs subri- » et beatificante eos qui non viderunt eum, et cre-
pere ad vanum scnsum suum. Se<l qui prudentiara » diderunt. »
serpentis habcnt et non versutiam, simplicitatcm(|ue
Epiphanius diaconus et cubuclesius legit
columba>. norunt et sermonibiis cl laudibus inteme-
ratam et immaculatam vere ac proprie Dei genitri- Cura aliqui recta, secundum (luod sibi videtur,

ccm et sanctos honorare, et horum virtutes per hi-


dograata conantur pervertere, nemo mirelur, si

storicos libros ad memoriam reducere, et rursus per


Scripturse verbis utuntur. Nam et omnes haeresiar-

imaginales titulationes nota facere certamina chai de divinitus inspirata Scriptura erroris sui col-
et for-
ligunt occasiones, qu;e per Spiritura sanctum recte
titudines eorum, atque hos magnificare suprcmis
honoribus, et scire illos secundura sacrum Aposto- dicta sunt m;ilignis sensibus suis adultcrantes. Et

lum dissolutos cura Christo esse {Philipp. i), et in-


hoc summa pncnuntiavit apostolorura tuba, Pelrus
videlicet diccns: Quae indocti et instabiles perver-
tercedere pro nobis, et sinceram ac summam fidem C
tunt sccundura sua desideria (// Pctr. iii). Proprium
et servitutem in spiritu et vcritate Deo offerre, soli

et non quibuscunque creaturis qua; sub cado sunt.


esl enim hsreticis, secundura sua desideria perver-
Quid autcm materiam sumentes ut turpem, contu- tere divinorura ct verorura scicntiara dogmatura.
meliis volunt aficere veritatcm qnos oportcbat ".'
Gcncr;iliter enim sanctis Patribus nostris, Domi-
potius quod pejus est fugere, et quod melius est se- nus creavit mc ir^itium viarum suarum in opcra sua
ctiiri, et priscorum recordari sanctorum sacrificio-
Prov. viii), in dispensationem Christi secundum-
rum, ([uica Scriptura laudantur; quomodoDeo, modo carnem faclara assuuientibus, Arius e( Eunomius, et
vero (hcmonibus olferrentur qui juxta ipsos sunt, in supernara et divinam gene-
(|uanquam existens :

matcria omni [Gr.. quando Deo offerebaiitur, quando nitionem accc|)erunt, ac per hoc a recta scientia
retro redieruiil. liursusautcm .Vpollinarius evange-
vero diemonibus quanquam eadem existens mate-
;

ria, omni] erat contagio plena, et subjectum tantum licam vocem male intclligens : Nemo asccndit in cd-
aspicientes, calumniantur Ecclesiam gentiliura fig- lum, nisi qui de caelo descendit Filius hominis {Joan :

mentorura habcreindicia. Sed non quia matcria in di- III): ad pravit;>tem conversusest, dicens, cum carne
versis contrarietatihus reruin utilis cxprobratur vc| illa dcsccndisse Dcum Verbum, ((uara habens in
turpis ostenditur, dcspicicnda est ejus utilitas. Si [3
co-lis crat. :ctcrnam (juamdam ct consubstantialera

enim studuerint taliter intelligere el accipere, pol- sibi: ctaposloIicum(|Un(l(l;inidiitum objicicns, ((uod

luentur [Gr., abibuntj omnia secundum ipsos quse perhibet : Sccundus homn Dominus dc ca:lo (/ Cor. xill):

Deo sunt dicata, sacra scilicct vcstimcnta, et va- etdicat[f;c.,dccipiehatur],secundumquodsibivisum


scula sacra. Etcniin i|ui (|u;c pag:inorum sunt sapie- fuerat. Nulliqucmirandum,si et nov;e hujuspraviia-

bant, ex auro et ;irgciito idohi construcbant, ac tis sectalorcs cx divina Scriptura nobis proferunl opi-
libaminaex vino lib:ibant, etex farina higaiia militi;e niones:cx magistriscnimsuisacccpcruiitoccasiones.
coeli offerebant hi qui ex Hebr«is idololatne fiebant. Voi'csenimqu;esuperinvisibili ct incomprchcnsibili
Reslat ergo eis incusare catholicara Ecclesiara, quia divinitale dict;psunt, in carnis dispensationem Do-
pagani pcr historicos libr.is deos suos d;emoncs mini nostri Jesu Christi, (|ui est unus ex sancta Trini-
collaudabant ; ct nosnon collaudcmus siciit pagani tatc, comrautavcrunt.Qiiiscnim cnrum (lui bene sen-

neque Deum (lui super omnia cst, ne^iue sanctos tiunt, ncscil, (lUod illiid (|uii(l dicitur, Dcwn ncmn
ejus, per historicos libros, quia ex alienis rccipiinus vidit unquam, supcr diviiia natura sit scriptum? ct

approbationes. O subversionem et anieiitiam ! Cum illud, ncquc voccm cjus audistis, nequc specicm cjus-

^
: : : :

m INTRUPRRTATIO SYNODI VII GIiNI'KAI,IS. - ACTK) VI.

vidisti>:.f.\ imi'llc\iM'il, (|iiis siipci' liiiiiKiiiilalc, t(Uum A mcilitaiilcs, i pra'liic,iitiiinilius I (lictiiiiicm

Kvaiiiicliiiiii siilivcrlct '.'


Ubi cniiii poiicmus ilhuliiiiinl i|iia pra'ci|iitiir, .\"ii /'nii,s iiiiiiirni siiiiililiiiliniin. fu-

fatemur, l)i.i'il Ihnninu!! (liscipiilis .<iiis (Miitlli. xxiii). giiint: clvcrilatcin iii iiijnstiti.i pnssidcntiis, et suam
Kt : Dixit Dominit.'s ml Judseos qiii itd ne venernnt : Et justitiam volcntes statuere, exerccnt se ad impieta-
Dominits dixit : Vir vohis Serihx ctPlinrisxi? [Matth. v.). tem : ct in insuhsistcntia mendaeii t;loriantes, a ve-

Vel rur.su.s quomodo intellif;iMnus, Apcriens os siium, ritatealieinintur. Voces enim qu;c olim in lege datic

docchiit eos? {.hinn. \.) sii,'nilicaiitor hapc, supcr hu- sunt popiilo Isr.icl (|iii vitiilo scrviit (
E.eiiil. xxxii),
manitate. Illud autcm : iV<'7»c vocem cjus nudisUs, ct ,Ii;4yptiariim abiiniinatioiiiim (^xpcriincntnm ha-

nciiuc spccieni ejus vidistis, supcriiivina suhstantia. hiiil, Cliristianoruin sacrata; catervii' coaptantcs, se
Secunilum enim qund liomo factus est perteotus
id puhlicant et portcntuose loquuntur [Gr., etcapiun-
Deus Verhum, ut pr;ediximus, et vocem audivimus, tur],aduslilahiisorissui.Utinamintellexissent, quia
et spccicin cjusvidimus ctiaiii post rcsurrectionem. Doininiis indnctiiruseos iii terram repromissionis. eo
Palpatuscst cniin, ct apparcns discipulis, disserehat (liKiil lialiitarcnt in (>a gcntes colcntcs idola, etado-
eis dc regno. Dcindc ct divinam servitutcm et adora- raiitcs da'monia, solcm quo(|ue ac Iniiam slcll;isi|ne

tionem : ((uam Christiani veram et sinc.cram fldem et alias cicaturas, sed et volucres, et quadrupedia,
insehahcntes [/brt. veraetsinceraridciusehabent], B atquc repentia, ct non Deum vivum et verum.
alTectuos;r ac honoranti adorationi consimilcm pr;E- le;em dabat : iVon facies tihi Idolum, neque omnem
(licaiit. In liis quippc duabus rchiis csl illiid qnod simiHtudiiicm, quxeunque in cmlo sitrsum. et qusecun-
apud eos pervcrsum est: qiiare ct Christianoriim iinc in terra deorsum [Exod. xx ). Quandoquidem
c;ilumniatores suntetappellantur. Dicuntenini, (juia subinfert, abstrahens eos ah idololatria : JVon ndom-
dcceiitem Deum adorationem et servitutem imagini- bisea, nequc scrvies illis. [Ibid.) Cum aulem laber-
bus otlerunl Christiaiii, etquia incom|)rehensibilem naculum testimonii secundum Domini disposilionem
divinam naturam circumscribnnt. abncgationem faceret tidelisfamulus ejus Moyses universa osten-
el stoliditatem, et quidquid his aliiid attinct ! .\on dens servirc sensibilescherubim human;c formse
illi,

enim locum habct sermo, scd malcdicto plcnus est instar intclligentium typos intelligibilium] ex auro[

etcalumniis. Christiaiii quippe adorationem qus in patravit.obumbrantespropitiatorium, Christum pr;e-


spiritu ct veritate est (Joon. iv), neque imaginihus, figurans. Ipsc cst enim propitiatio peccatorum no-
ncquedivinae figurse crucis impartiti sunt sed neque ; strorum, ut ait divinusapostolus (/ Joan. ii). Ergo per
invisibilis et incomprehensibilis natnr;c imaginem duas res eos introduxit ad Dei cognitionem, illud
unquam fecerunt, sed secundum (]uod Verbum caro quidem dicendo [ tum dic.] : Dominum Drum tuum
factum cst, et habitavit in nohis {.Jonn. i), ea quae C adornbis. rt ipsisoli sercies {Mnttfi. iv): hoc v^ro fa-

human;e dispensationisejus sunt, pingunt et iniagi- ciendo [tum fac. ] aureos et conflatiles chcruhim
nantur [imaginibus exprimunt]. Scientesque quia obumbrantes propitiatorium {Deut. vi), id est, ado-
spiritus est Deus, et eos qui adorant eum, in spiritu rantcs illud:etper visionem etauditum sublevahat
et veritateoportet adorare, adorationcm et servitu- eos ad Dominum Deum adorandum, et soli illl ser-
tem qu;B per fidem est, ipsi soli Deo, qui super viendum. Sed isti perversitate plenum habentessen-
omnes in Trinitate laudatur, offerunt. Nam divinura sum, etiam apostolicum dictum proponunt hujus-
typum crucis et venerahiles imagines desiderio et raodi
atfcctuflagrantes, secundum principalium relationem Gregorius episcopus legit:

s;ilntamus, et honorahiliter adoramus. Vana itaque


« Et commutaverunt gloriam incorruptibilis Dei in
et inania, seu clandestina Gr.. infirma] omnimodis :

» similitudinem imaginis corruptibilis hominis : et co-


atquc levia eorum elo([uia esse monstraniur a ve-
» lucrunt, et servierunt creaturse potius quam Creatori
ritalc, quemadmodum et c;Btera aliena a pietate in-
Et rursus: Et si noveramus secundum
» {Rom. 1 ).
telligentes, aiunt
» carncm Christum, sed nunc jain noii novimus eum ;
Gregorius episcopus lcgit » per fidem cnim ambulamus, non per speciem
D
« Et in Veteri Testamento dicente ad Moysem et » (IlCor.v). Et eodem approhanter (iicenie Ergo :

» ad populura : Non facies tibimet idolum, neque » fides cx auditu, auditus autem per Yerbum Dei
» omnem similitudinem, qusecunque in cmlo sursum, » {Rom. X ). »

» et quxcunque in terra deorsum {Deut. v) eo quod :


Epiphanius diaconus legit
» in monte de medio ignis vocem verborum vos audi-
dicendum est, quia ipsi comparati suntgen-
Palani
» vistis, etsimilitudinera non vidistis, sed vocem. »
tihus, qu;ecommutaveruntgloriam Dci, etservierunt
Epiphanius diaconus legit:
creatur;? potius quam Creatori, commutantes et per-
Ilinc occasionem impietatis attrahunf quasi pueros ,
vertentes seususapostolicos secundum sua desideria.
Christianos sophismatibus suis portentuosa rahie in- Nam omnibuscertum est, quia paganos irridere vide-
flcere nitentes. Quia igitur si per [ Gr. veluti larva ter- , tur Apostoius, dicendo Commutaverunt gloriam in- :

quod si per] imaginum scriptionem habes in


ritantes, eoirnptibilis Dci in similitudinem imaginis corruptibilis
comnremorationemChristum, vel sanctos cjus, in ido- hoiiiinis. Infcrt cnim : et volucrum.et quadrupedum et

lolatriamdilaberis. Omnemque hi fortes injustitiam scrpentium {Rom. i ) : licet ipsi fraudulenter integrara
:

415 ANASTASH BIBLIOTHEa\RII 416

reciderint (iisputationem, ut qunsi ex hor simplicio- A gnovimus secundum carnem Christum, sed nunc jam
resdecipiant,qnasi de ecclesi;e imai;inalil)us descri- non novimus { II Cor. v): ita dicit {lioin.W in II (id
ptionibus apostolus hoc pr;ptendat ;
pr.esertim cum Cor.): Neminem novimus secundiim carnem fide-
illa quae subinferunlur, manifest;im habeant exphi- lium. Quid enimetsi in carnesunl "^sed vita illa car-

nationem. Voli-crum enim et quadrupedum et ser- desursum nati sumusspiritu, etaliam


nalis periit, et
pentium mentinnem fecit, et quia servierunt crea- novimus civilitatem et eonversationem. et vitam el
tur;e potius quam Creatori. Nnverunt hisioricorum conslitulionem qu;B in ctelis est. llcrum ejusdem
iibrorum peritissimi, qula .EL,'y|)tii olira boves cole- Auclorem esse Christura demonstrat unde et in- :

bant, et alia quadrupedia, et volatilia diversa, et tulit:£t si novcramus Chrislum secundum camcm,
muscas, et crabronum habitacula, etviliora istis sed nuncjam non mximus.Hxc mihi, nunquid car-
animantia Pers;B vero solem et ignem. Grsci au-
: nem deposuit, et nunc non est cum corpore"? absit:
tem super hoc omni creatur;e servierunl sed et ; etenim et nunc in carne est. llicenim Jesus, qui as-
Hebracorum quidam, ut liber Regnorum narrat et sumptus est a nobis in crelum, sic veiiiet {Act. i).
prophetarum relationes. Nam dicant, quando slults Sic, quomodo"? in carne cura corpore. Quomodoergo
facta; sunt gentes, et obscur;itum est insipiens cor ait Et si noveramus secundum carnem Christum, sed
:

eorum?ante(iuamcredidissent inChristum, an post- B nuncjam non novimus? quia et si passibilem nove-


quam crediderunt utique anlequam credidisscnl:
"? ramus Christum, sed jani nunc non. Nam nostrum
manifestum enim hoc. Si enim ilixerint, posteaquam secundum earnem esse, est in peccatis esse: et non
crediderunt in Christum gcntes, crcatur.c ac idolis secundum carneai esse, in pecc;itis non esse. Chri-
deservisse, dispensatlonisChristi Dei nostri prophc- sti vero esse secundura carnem, est in passionibus
tise secundum ipsos mendaces erunt, quae pronun- esse naturse ; ut puta sitiendo, esuriendo, fatigando,
tiatae sunt de Ecclesia. Erit Jerusaiem sanct;i, et dormiendo. Peccatum enim non fecit, nec dolus in-
alienigen;e nin transibunl per eam ultra. Et: Misc- ventus est in ore ejus [Isa. uu). Unde et dicebat:
ricordiam meam non dispergam ab eis, neque profa- Quis ex vobis arguet me de peccato? {Joan. VIII.) Et
nabo testainentum ineum; et qux procedunt dc labiis iterura : Yenit jjrinceps mundi hujus, et in me nnn
meis non fariain irrita { Psat. Lxxxviii ). Si vero ab invenit jtorfyHaw (Joun. xiv). igitur non secundum
agnitione Dei exsules facientes, et ante Christi ad- carnemChristumesse, estjainab his tristiliis libe-
ventum traditi sunt in reprobum sensum, diabolo rari, et non absque carne esse. Etenim cum ipsa ve-
servientes, vana est adversus Christianos accusatio niet judicaturus orbem irapassibilem eam liabens et
quae nunc ab eis efBcitur, et fiducialilcr dicet ad eos incorruptiljilcm: iiiquod ct nos transibimus, confi-
Isaias clamans : Vx qui scribunt malitiam ; scriben-
q guralo corpore nobis cffecto corpori claril;itis ejus.
ies eniin, malitiam scribunt{Isa. x, sec. LXX). Igitur Preeterea Cyrillus Alexandrinus propugnatorsincera;
raaligne ac tergiversatorie apostolicas et ca-teras s;i- explanans nobis idem dictum, taliter
fldei nostra;,
crse Scriptune voces accipientes, festinant magnum interpretatur: nain quia factushomoest unigenitus
salutis nostr;e raysteriumdispensationis Chrlsti Dei Dei Verbum, el radix generis;ipparuit secunda, non
nostri, per quem redempti sumus ab errore idolo- juxta priniam qu;e est cx .Vdam, scd in melioribus
runi, pervertere, et in se gloriara Iransfcrre: sed incomparabiliter inlelligcndam et existentem trans-
nullus eis credit Christianorum. Confitemur enim f jrmamur ad vitain.Non enim sumus sub morte,
universi, ab errore idolorum etab omni religione sed sub ipso Verbo quod cuncta vivificat:et nemo
gentiliChristum verum Deum nostrum in profeclione est in carne, id est, in infirmiUite carnali, iiuod esl
sua, qua secundum carnem ad nos venit non penitus corruptio. Non autcm hoc dicit l'aulus, quod non
abstraxisse. Porro si ipsi hoc minime conlitentur sit iii carne Christus. Nain et si dicit, ynuinem wai-
fuisse factura, nec confessionem, nec vocationem mus secundum carnnn, non t;imen hoc significat si- ;

ejus habent. Undc adversus eos Apostolus ait Quid : quidem quomodo mortuusesf? hoc enim carnis in-
enim habes. quod non accepisti?{l Cor. iv.) At si acce- firmitas est. Ergo quod dicit, hoc esl Factum est :

perunt, illam redemptionera confiteri debuerant, et i-j caro Verbura, el pro omnibus inorlu:i cst et sic co- :

suscijicrc iiiiagines, (|u;c suntecclesiastici dccoris in gnovimus eum secundum carnem, vciumtamen ex
oculorum aspcctum iiobis cffecta', et enarratioiics liocjam iion novimus. N;im ct si cst luinc in carnc
evangelica" per eas in mentes noslras assuinpUe in ( resurrexit enira terlio die, et ascendit in coelos ) sed
corameraoralionem et relationem evangelic;E histo- supra carnein intelligitur. Non enim jam moritur,
riae,sicuti crebrius dictum est. Et quoniam alias ne(|ue aliain ali(|uam carnis infirmitatcm suslinet.
quoquc apostolicas voc(>s proponuiit, dicentes: Et si sed liis (iinnibus cst pntior t;in(|uain Dcus. Videtis
noveramus Christum secwidum carnem, s^d nuncjam ergo, adversarii, quia iion soluin aposlolicas voces
non novimus per fidein eniin ambulamus, nnn per
: pcrvertitis, sed sanctis l':itrilius adversamini. Ipsi
speciem {IlCor. \):\n medium proferamus harum enim pcr antelata dicta Christum p;issi(inibus libe-
interpretes et magistros magnivocos. Joaniies ilaque ratum post resurrectionem ostendunl, et nos do-
qui fulgcntius auro etlapidc possidet magisterium, cent tani|u;im conformes ellectos corpori claritalis
dictumquod ait: Itaqueexhoc
interpretans Apostoli ejus, non secundum ciirnem ambulare, id est,

nos neminem novimus sevundum camem. Et si co- non seclari carnalcs voluptates. Porro vos vesti-
: : :

417 INTKHPHETATIO SYNODI VII GENERALIS.— ACTfO \l. 41«


pia liiinini pi'i'S('i|Mi iniiiiinc |i;ilii'nles, aliter A » Et in hoc tncniiiriiiin lnilnM lilii (iili-cti, iic indii-
mv.im Patrcs s:i|iicii(li), van.iin (iiiaindnm plo- » catis imagines iii ccclcsias, nc(|iic in ((eiiicU^riu
riam [o|iininiicm ]
introdncitis, (H viain iion tri- » sanct(U'um ;
scd pcr meni(iri,iin liabeli' Deuin in
tain aiiiluilaiites, vosmet et sectatores vestros in » co!'dibus vcstris; sed iie((ue in doinum cominu-
l)ra'ii|utia et fatices iiiducendo, in profundum » nem: non cnini expedil Christiano per oculos et
inferiii demergitis. Verum vobls nemo credit » vagationes mentis efferri. Qui et alios sermones
non sequentibus sanctorum Patrum nostrorum do- » exposuit in subversionemcnicicndarum imagiiium,
clrinam. Sane illud (|uod dicitur, Frr lidnn cnim » (luos (|ai amorcm discendi liabcnt, (|u;erciilcs inve-
aiiiliiilamiat. non per sptxirm, idem .loannes interpre- » nieiit. »

tans, sic ait {liom. 10 in 11 ad Cor.) : Ne (juis


Epiphanius diaconus legit
dicat quid crgo? dicendo Qmndiu sumus in cor-
: :

pore, perrqrinamuv a Domino, ut quid hiecdicis? Amatores dicendi ccclesiasticorum negotiorum


Alieni ergo efficimur ab eo hic existcntes ? Ante cor- scrutinium [Gc, Studiosi in scrutandis rebus eccle-
rexit, diceiis Prr [Idrin (imlatlaiiiiis, nrm prr spr- si:isticis], eos qui aliter sapiunt, suamque volunt
cirm ; et hic (|uidem eum scimus, sed non ita liquido. statuerejustitiam, et divina; resistere, noverunt no-
El alibi dicit: Nunc vidriiius in sprculo rt in xni- B this et falsis conscriptionibus innitentes, tanquam
(jmatr, tuiic autcm facie aii far.irn {I Cor. xill). Et spurios et iion proprios Ecclesiie catholicoe fllios,
ha'c quidemambo egregii Patres dixerunt; quoniam minime ut fratres admittere; imo vero abdicantes
et in aliis dictis suis Apostolus liquido nobis sensuin dicunt: Scimm Chanaan et non Juda {I Joan. xill) ;
iiulicat, dicens : Qiioil rniin vidrt ijiiis, ijuid sperat ? scicntes ab evangelista dicunt E.vii'runt ex nobis, :

Si autcm (juodnon vidrmiis, sprramits, prr patirntiam sc.d non crantex nobis. Si cnim essent cx nobis, prr-
r.fsprctamus {Roin. viii). Perspicuum ergo est, quia mansissent utiiiue nobiscum {I Joan. ii). Et iterum
per lidem ambulamus, et non per speciem. Neque sacratissimo Apostolo dicente : Quia intrabunt post
enim videmus hic Deum, sed credimus in eum :
discessum tneum lupi graves in vos, non parcentes
quia el ea ^auae condidit, fide dicimusab eo facta greiji, ut abducant discipulos jiost se. Et videte ne quis
fuisse; quemadmodum magna Spirilus voce ipse vos dccipiat prr philosijphiam et innnem fallaciam
pnedicat, dicens : Fidr intrlliijiiiius aptata esse sse- {Act. xx). Et rursus idem : Nolite nmni spiritui cre-
cula Verbo Dei, iit cx invisiljilibus visibilia fierent dere{I Joan. iv). Decet ergo unumquemque Chri-
{Hebr. xi). Et contemplantes ordinatum motum stianum, qui falso iibros audit, hos exspuere, ac
universitatis, ad intelligentiam venimus Dei, qui nullatemusadmittere. Etenim diviapostoli ad Laodi-
omnia in sapientia fecit. Hoc ergo est: Per fldem q censes ferlur flctaepistola in quibusdam libris apo-
ambulamus. et non per speciem et non ut ipsi ex : stoli jacere, quam Patres nostri reprobavere, ut alie-
indisciplinationelinguie depravantes sensum aposto- nam ab ipso : et Manichsei secundum Thomara in-
licum, in venerabilium imaginum factionem accepe- troducunt evangelium, quod catholicu Ecclesia pie
runt quod dictum est. Doctrinis ergo patriisauditis, tanquamalienum avertit. Ita et priesens testimonium
has se(|uamur, et prsesentem nnvitatem abominemur, dicitur quideni, sed non est sancti Patris nostri Epi-
dicentes: Odivi ecclesiain maliijnantium, et cum phanii. Ipse naraque egregius Pater octuaginta capi-
impiis non sedebo {Psal. xxv). tulorum cditione facta, cunctas lufrescs publicavit,
paganas scilicetet.ludaicas,etquotquot post Christia-
TOMUS QUINTUS.
nismum factse sunt, nullara dimittens: et si imagi-
Epiphanius diaconus Irijit : nura factionera alienam a Christo nosset, hanc uti-

Quoniam ad malitiam currentes pedes eorum, ir- que in numero hcereseon statuisset. Et rursus si

expositiones has, quae sunt adversus venerabiles


retiti sunt suis laqueis, ecce ostensum est, neminem
gloriam Dei in imagines, Ecclesia suscepisset, non utique imagines
ex his qui in Ecclesia nutriti sunt,
imaginum facturam, vel in aliara qualemcunque pingerentur ad ornatum venerandorum templorum

commutasse creaturam. Eia nunc et caeterorum de- etcomraemorationera nostram. Ex ipsis enim scri-
q
slructionem faciamus, auxiliatrice habita, quse non pturis, quas novitatis pneceptores in testimonium
vincitur, veritate. Etenim ipsi additamentis malum
proferunt, earum habetur eversio. Sanctus enim
abundare volentes, etiain sanctos Patres in medium Epiphanius temporibus erat Theodosii et Arcadii
adduxerunl, eos obloquendo contra venerabiiium extenduntur ergo usque ad pr;esentem haeresim
imaginum picturam effatos fuisse, addentes :
qnasi anni quadringenti. Etlibros adversus imagines
nullus Christianoruin recepit, nisi falsi praesentis
Gregorius episcopus leyit
novitatis assertores : et si tot annis in Ecclesia non
« Porro cequalia et apostolorum discipuli ei suc- suntrecepti, neque nunc recipiantur, eo quod ali-
» cessores deiloqui, videlicet Patres nostri edocent. quaiido recepti non fuerint. Epistolam enini, quara
» Dicit ergo in patrandis signis famosissimus Epi- quidam eorum proferunt, falso suprascriptain ejus-
11 phanius Cyprius: Attendite vosipsos, et tenete dem sancti Epiphanii Cypriorum insulae pra'sulisad
» traditiones quas suscepistis; ne declinetis ad Theodosium iinperatorem nos in manibus accipien-
» dexteram, neque ad sinistram. Quibus subinfert : tes, et scrulabiliternon transitorie perlegentes, inve-
: :

419 ANASTASII BIBLIOTUECARH m


nimus in fine epistolne senlentiam hujusraodiconti- A teraplum dedicaverunt in Cypriorura insula ejus
neri : quia nniltdlies loculus cum comniinistris meis. (liscipuli, nominantesillud ejusdem vocabuIoPatris;
utauferrenlur imagines, receptus non sum ab eis. et cum multis aliis tilularibus picturis imagincm
nequeaudirevocemmeamsaltempaululumpassisunl. ejus in ipso templo locaverunt. Et si iste taliter ve-
Iiitendanius ergo. qui fuerint temporibus jam me- nerabiliumaborainareturvultum imaginum, quomo-
morati Pairis noslri Epijjhaiiii in I^cciesia illustres do discipuli ejus imaginalitcr hunc depingerent: Ju-
magistri, el incorrupla? inuiiitioiies Ecclesiae : Basi- dicate, omnes qui auditis, et veritatem a mendacio
lius maiinus iii opere et sermone, Gregorius cogno- separate : quia noii Patris liditiones hx, sed Mani-
mento Theologus, Gregorius Xysscnsium civilatis chaicK qua-dam sunt: quas fugiamus ut felle araa-
pnesul, Pater Patrum ab omnibus nominatus: et ritudinis plenas. Ipsi enim et confusionis introdu-
Joannes, cujus a lingua vox melle dulcior efiluebat, ctores hanc efTigieni minime receperunt, quippe non
unde et cognomen aurei oris accepit. Insuper et veraciter humanatum Deura Verbum carne fuisse
Ambrosius, Amphilochius, etCyrillus llierosolynii- dogmatizantes, sed per phantusiam et conjecturara.
lanus. Si igitur ipse qui conscripsil horum exposi- Proplerea et isti phantasiam passi, aliis pro aliis
tionem dictorum contra venerabiles iniaginjs, se intelleclis, proferunt ha;c:
non receptum dicit a sanctis Patribus qui tunc in B
Grcgorius episcopus lcrjit
quomodofalsa dicla qua; ipsi sancti
vila supererant,
Patres non receperunt, nos qui in finem siecuU»- « Similiter r.utera el Gregorius deiloquus in car-
rum devenimus et scientia ac sermone delicinuis, )i minibus suis dicit: Injuria est fidein habere in
quia nec discipuli eorum digni sumus vocari, contia » coloribus, cl non incorde. Quxenim incoloribus
Ecclesiam recipiemus"? Absit sceleralaac tcmeraria » est, fticilediluitur: quie vero in profundo mentis,

expositio. Caruerunt recto sermone [ recta ralione] » illa est mihi amabilis. »

qui hoc contra Ecclesiam nisi sunt: in nobis sit


Epiphanius dincomis lcgit
Christum diligentibus Apostoli dicluin. tencamus
traditiones quas accepimus, et profanas vocum no- Perverse rursus intelligentes, et aliud dictura
vitates devitemus, et mendacia hsc esse sciamus Gregorii Theologi proferunt, quod a Patre quidem
{11 Thess. II. II Tim. iii, Tim. iii). Libri enim ita prolatum est:
sancti Patris nostri Epiphanii, sivequidicitur Ancy.
Injiiria csl ndein liabcre in coloribus, ctnonin cordibus,
rotos. sive reliqui, in omncni orbem lerrarum diffa- Qui fluenles (llluuntur; sed mihi gratum csl profunduin.
mantur, et sonus eorum vulgatus, et pro|u'mo(lum
per universam Ecclesiam sparsi sunt. Uarum aulem G Ab istis autein falsiloquiis ita :

ratiuncularum qu« contra venerabiles imacrines Injuria est fidem habere in coloribus, et non in
niurmurant, duo vel tres per universum orbem libri corde. Qus enira in coloribus est, facile diluitur :

non inveiiiuntur, nisi forte noviter scri|iti siiil: cl si qH;c vero in profundo mentis, illa est mihi amabilis.
essent noti in catholica Ecclesia, sicut illequi dicilur Obturaverunt aurcs, et oculos chiuserunt, et rccta

Ancyrotos sancti Epiphanii, in omnibus est Eccl.'- inleiligere nolucruiil hi qui sprcvcrunt ecclesiasticas

siis dilatatus, ila et ipsi dilalali existerent. Sed ut traditiones. .Viidilioiie qiiippe ;iudierunt, et non in-
extranei et alieni et falsati, nondum in Ecclesia ca- tellexerunt: et videntes viderunt, et non cognove-
tholica recepti sunt, neque apparuerunl. Ergo nec runt. Obc;ecati enim sunt corde, et paternas doctri-

nunc, ul pax Dei omnibus Ecciesiis et aiitiqiia


in nas Gr. I a(l<l.,AC tradiliones j
perverterunt secundum
traditiodegat. Ne emilllanl autem iiii^uas vaiiiloqui, sua desideria. Sanclrs namipie Gregoriusdeiloquus
calumniantes eos (|ui recte sapiuiit. quod .sancto in metriciseilitionibussuis sententiam quam protuhv

Epiphanio adversentur hi (jui recipiunt anliquam runt ipsi,dict:ins, ([uemdam moralem sermonem indu-
legislationem catholicae Ecclesix quod nequaquam : cit,informansvilam nostram, utrecedamusatempor;i-
verum est. Conscriptionem enim abjicimus, san- libusetmundanis negotiisetcarnalibusvoluptatibus.
ctum vero Patrein doctorem Ecclesiie catholica' iio- £) alque sectemur vitam spiritualein qu;p ad ccclestia
vimus.Eteiiim sacralissiini Patres, qui in quarla et ducit et non credamus huic muiido, et teinporalibus
;

universali sancla Chalcedonensi synodo congregati qua; non permanent, iiec perdurant, qu;e et colorcs
sunt, cpistolam quidein (iu;e dicitur Iba; episcoi>i nominavit sed h;ercamus iiotius spiritualibusel ve-
:

Edessa; ad Marin Persam analhematizaverunt, veluti ris, qux in corde firmitatera habent, et permanent
Nestorio concordantem : similitcr ct quinta; syiiodi in ;eternurn. Nam sa'culum nistrum Huxibile, inco-
Patres: Ibam autem nei|u;i(|uam Non enim vcruin latus esl pr;csens vita. Siciit enim color el alramen-
apparuit, (|uo(l Ib;e fuerit cpistola : hinc in aii;itlu'- tum cilo (iiliiitur, licet a pictore coiificiantur [ vel a

matismis non Ibam anallicmati submiseruiit, sed pictore translormatur ] : ila et in muiulo isto, quem-
epistolam qu;e dicebatur, lb;e : dicebatur enim, licel admodum ipsc ait, circuilus noslrarum discurrit
non essel. lla ergo et haec mendacis assertioniscoii- rerum nonnunquam aliter, in una [Gr., alias aliter,
scripla, qu;e conlra venerabiles imagines sunt, di- in una die, est autem quuiido et hora fert mutatio-
]

cuiitur (jiiiilem a i|uibusdain sancti l^iiph;inii esse, ncs. Eteniin inore uinbne ouiiiia exlciminantur liu-
sed nulio inodo sunt, ut deinonslratum esl. Etenim raana, el ampulla in aqua ex pluvia facta magis
: : : :: :

m IXTEUPIUrrATlO SYNODl VII GENEUALIS. — ACTIO \ I. fi-)}.

expii-at omiiisolatiopoteiilalii>i luini;ini. Omnis enim A » (S. Athanas. Orat. c.onlra r/ent.) : Quomodo non
homo ftMUini, et omnis j^liuia ejiis qiiasi tlos fcni » misereamnreorum crcaturas colunt .'quoirKim
(lui

{hti. XI,). Porro spiritnaliuni operiiiii e\liiliitio ini- » hi i(ui videiit, i"isi|ui non vident, et ijui audiunt,

niohilis (|iii(lem est, et i;i liis (|ua' permaiieiit, liahet » eos qui non ;iuiliniit, nr.int : creatura eniin a crea-
vieissiludinem [retributionem]. Si enim eoiitra ima- » lura nuiiijuain silv;ibitur. »

gines dictum iliud esset, assereret utique dieens: Epiphanius diaconus lcjil
Injuriaest fidem hahereincoloribus,et non in Dmim.
PapiB (|uint;iameiitia I in;iiiem riuamdam bhisphe-
Sediion in cordihiis, pronuntiavit: idest, tirma et st;i-
mix viani excogit;uites, averitate prajecti sunt. Cum
bilia ut operemiir rc.in\ cielorum, el iioii muiidi tiii-
enim egregius Pater contra idola ha'c promulgave-
jus : (iu;e ut flui(l;i, cito mutal;i, fldem iion li;iheiit.
rit, ipsi post ;ignitionem vcritatis, et sincer;c con-
Uursus autem male allegorizantes et seeundum ,

fessionis, ac divin;e rcgenerationis, absque uno qui


proprium sensum omnia eolligentes, magnorum
est super omni.i Deus, creaturis servire Christianos
antistitum Basilii et.Ioaniiis dieta proferunt in testi-
accusant, etidololalriamexercerepronuntiant.Parce,
nionium, asserentes
Domine, populo tuo, et ne dederis quemquam horum
Grcgorius cpisropus lcijit:

*-*
seduci blasphcmia. Omnesenim qui nomine tuo vo-
« Joannes autem Chrysostomus docet ita : Nos
camur, confitemur te redemisse nos ab idoloruin
» per scripturas sanctorum pra;sentia fruimur, non agnitionem
deceptione pariter et errore : atijue post
» corporum eorum, sed animarum imagines haben- sumus,
tuam, nosqui divina regenerationedigni facti
» tes. Qua; eiiiin ab illis dicta siint, aiiim .irum ipso-
netiuaquam conversi suinus, ut alicui creaturas sub
» rum imagines sunl. Maxima eniinviaad opportu-
ca'lo divinam adorationem tuam olTerremus; sed
» nitatis [Gc, oflicit] inventionem, sanclus ait Basi-
tibi soli Uedemptori nostro psallimus Domine, pr;E- :

» lius(In epist, f ad S. Grcg. dc Vit. .folit.) medi-


ter te alium nescimus, nomen tuuin nominaraus.
» tatio est scripturarum divinitus inspiratarum. In
Testises ipse, el sanctorum angelorum iniliti;B,et s;i-
» his enim et actuum commonitiones inveniuiitur, cratissimus caetusapostolorum, pro|)hetarum, marty-
» et vita' beatorum virorum inscripta; traduntur, ve-
rumetegregiorumPatrum.llabeniusautemincomrae-
» luti qua^damiraasines animat;e conversationis quK
morationem omnis sensus nostri, et in gloriam tuam.
» in Deo est. imitatione operum quoe secundum
ut sublevemur ad magnitudinera tuain, figuram di-
» Deum sunt, positoe. »
vin;Ecrucis, et evangelicam narrationem, et imagin;i-
Epiphnnius diaconus lecjit :
lem picluram, necnon ct alia plura vasa sacrata
Nequaquam eorum qui recta sapiunt, in C et hsc salutamus, eo quod in nomine tuo fiant el
aliquis
subversionem venerabilium imaginum has exposi- statuantur. Sed ut compotes thesaurorum, lingua
tiones sensit vel senserit. Evidens quippe omnibus [Gr.,qui collegerunt thesauros lingua] mendaci vana
est, quia audientes virilitates sanctorum et perseve- persecuti sunt : propter (piod et procedit fperil]
rantias eorum, animarum ipsorum stahiiitatem et omnis eorura garrulitas. Nam (iuemadraodum lumiiie

fortitudinem beatificaraus ; et divinas Scripturas illucescente tenebra; abiguntur, ita veritate app;i-
recitantes, Vitasque sanctorura virorum relegentes, rente mendaciura linguae ipsorum excisum gladio
et imaginales picturas intuentes, gestorum secun- spiritus. Sed ex eo quod excisum est habentes qua;-
dum Deum ipsorum operum recordamur. Qu;b enim dara residua, h;ec proferunt, ita dicentes :

sermo per auditionem repra^sentat, hiec pictura ta- Grer/orius episcopus lcijit
cens per imitationem ostendit, sicuti ait magnus
Basilius. Sed et Joannes Ghrysostomus asserit in
« Similiter et Amphilochius Iconii dicit : Non
sermone suo [in 40 Mart.). Quod Veteris et Novi » enira in tabulis carneas personas sanctorum per
testimonii unus sit legislator, et in indumentum sa- » colores curse nobis est flgurare, quoniam non his

cerdotis, habito, cujus initium est : Christi regni » opus haberaus sed conversationem eorura virtuti-
;

Evangelium priBdicant quidem prophetse. Et post » bus imitari. »


d
aIia(i6«L): Ego et cera perfusam dilexi picturam Epiphanius diaco7ius lcijit

pietatis causa. Vidi enim angeluin in imagine pel-


Jtereticorura ergo proprium est recisa producere
lentem barbarorum cuneos: vidi conculcatas barba- quis studiose scrutatus fuerit,
testimonia. N;im si
rorum tribus, et David veritatcm dicentem: Dominc,
nullomodo sensum Patris inveniet inhibentem vene-
in civitntc tua imarjincm corum ad nihilum rcdvjcs
rabilium imaginum formationem sed fortitudinem :

(Psal. Lxxii). Comprobatum est igitur, quod ea ([ULe


collaudans, et firraamentuin animae sanctorum alle-
sanctis Patribus bene sunt edita, ipsi extradivinum haec locutus
ctus, et pr;eferens virtutuin effectura,
chorum efi^ecti subverterunt. Porro adliuc detinen-
etutad iraitationera nos erigeret conver-
est Pater,
tur a malitia, et mala qua; contra idola a sancto Pa-
sationis eorura.Non enim ob carnalcm amorem illos
tre nostro .Vthanasio dieta sunt, ad subversioiiem
iaudamus, aut deidngiraus. sed ad imitationem vo-
imaginalium picturarum proponunt, dicentes:
lentes habere virtutemeorum, et inlibris vitas ipso-
Grcijorius episccpus lcijit
rum desrribimus, et in imaginali scriptura illosde-
« Denique et Athanasius Alexandriae luminare ait pingiraus: cuin niinus indigeant hoca nobis histo-
:

423 ANASTASII BIBLIOTHECAUII 424


ricecollaudari, vel in imagiiie lineamenlis depingi: A lionem passionum ejus, insipientissimura est: sine
sed ad utiiitatem noslram hoc, sicuti praedictum est operibus namque mortua est [Jac. u). Dicit
fides
faciraus. Noii onim tantiini passionessanctorum nosad enim evangelice Dominus: -Yo» omnis qui dicii mihi,
salutemnostramcru(liunt,sed ipsaconscrlptiupassio- Domine, Domine, intrabit in regnum cfrhrum, sed
num ipsorum eliam perimaiiinalem pirturamoslensa, qui facit voluntntcm Patris mci qui in cmlis est
similiter et anniversariaeoriim inemoria.Totusenim {Matth. Adhuc autem subjungentes propositis,
vii).

sermonis stylus hunc sensum commendat, et ad et aliam probatinnem his qu« dicta sunt reddemus.
subversionem venerabilium imaginum nullatenus Moris est s;inctis Patribus nostris qui salutarem
est id quod a Patre dictum est. Ne(|ue enim obiocu- nobis Dei volunUiiem disseruerunt, prolixe manda-
lionemali(iuam adversus illas facit. Xam elsidicit: torum nos dicta docere, et ad mandalum, de quo eis
Non coloribus in tabulis carneas eorum personas inlentio est, modeniri audientes, hoc annuntiare ex-
[facies] cur;c nobis est (igurare : propter intentionem celsum esse et m;ijus : ut tanquam anchoram cer-
virtutis h;rc ab eodicta sunt; subinfert eniin: sed tam id habentes. nec circa reliqua negligentes si-
conversationem eorum per virtutera imitari. Curae raus. Porro prolixitatera vitantes, pluresquesilentio
quippe nobis est virlutes bonorum virorum eligere, pnetereuiites, Asterium .\ni:isinum in medium ad-
et actus eiirum iniit;iri. at<|ue conversalionein ipso- B (lucamus. Etenim in Lazarum et in divitem con-
rum a-mulaii. l'r;eterea teinpla istis jugitcr dcdicare, scribens .sermoncm, iniO(ld;im verbuin de pauperibus
aul in imagine istoserigere, illos (|ui virlutcin ipso- [sententiam ijnamdam lalius explicalam depaup.
i
rum conteranunt, non est laudabile. Nerao plane alendis et contra divites dictans, admonet divites
laudaverit, si viderit hominem virtutes sanctorum eleemosyna^ fruetus reddere, et non splendide vel
parvi|iendeiitem, de die in diem horum iinagines clare mollibus vestimentis amictos esse; et intro-
comnien(l:iiilem ;dicaiitem\ vcl templa mnlta eii- ducit moraleni quemdam sermonem ad quosdam
gentem, :iut vasa sacra |)atranleni, et suum ipsius religiosiores, invila divitias f
religiosioris vitae d.]
teniplum deificis virtutibus non adornantem. Ait ambientes, perhibens ita: .Noli pingere Christum in
enim Deus per Isaiam prophetam ad eos qui hujus- vestiinentis, sed potius horuin sumptus pauperihus
cemodi eranl: Si ohtulrritis mihi similnm, vanum : eroga. .\c deindevolens recideredivitiarum cujudita-
thus ahominatio mihi est. Et cum manus vestras ex- tem, siibinfert: Sullicitenim ei una incorporationis

temleritis nd me, avertam oculos meos a vohis et si : humilitns : id est, non placel Christo Deo nostro per
miilliplicaveritis deprcc.ntioncni vestram, non exau- niunili;ilein favorem et avaritiam demonslrari dis-
diam vos. Sed quid facielis Lavamini, mundi estote.
"? pensationis su;e ray,steri:i. Ne((ue eniin piuin est
auferte mala ab animahus vestris in conspectu ocu/o- C vel acceptura in conspectu ejus, propter evangeli-
rum meorum : quicscite a malis vestris, discite bene eam conimemoratinnem, inateriam divitiarum the-
faccre : quxrite judicium, lihernte oppressum, judi- sauriz;ire ;id exciis;indas excusationes in peccatis,
cnte pupillum, justifiratc viduam IJsn. i, sec. LXX.) panpcribus cuiilemptis indiLiciitibus p;inura, atquc
Ergo cum ista correxerimus, tunc et ea qua^ a no- privatis indunienlis et tegiimcntis. Uoc eniin avari-
bis offeruntur, apud Deum accepta erunt, sive san- tiae, non pietatis est proprium, Sicut enira non
et
cta templa, sive sacrata vasa, sive venerabiles ima- est communicati lucis ad tenebras, neque partici-
gines sinl. Sic ergo aptura est, ad menioriam san" patio justiti;e et iniquiiati: ita neque (livili;irum
ctoruni iion virtutes borum. secundum quod jiossi- concupiscentia et inollinm vcslimcntorum amictus.
bile fuerit, imilari [(;/., diligiTe etimil:iri . M;irly- ad evaiigelicain forinam ali|ue hist(UMam. llaec enim
rum enim laudatio est, collectorum ad virtnteni dispens;itinnis (iiiidem rebitionem alfalim edocct,
hortatio, sicnt magnus ait Basilius in moralibus in s;ilutein ducens; illa vero inisera denuntiatur,
sermonibus suis {in 40 Mart.) Cuin his auiein, sicuti uti cruciatui obnoxia, quemadmodum Jacobus ait

dictuni est, etiam templa erigere, et iin;igincs for- Domini frater: Divitcs plorate, idulnntes in miseriis
m;ire, et saera vasa Deo oiTcrre, laude dignuni est qux nili-cnicntvobis. Divitix vestrx putrefnctx sunt, et
oportet enim et h;ec facere, et illa non oinillcre, ut D vestimenta vcstra a tincis comcsta sunt nurum et ar- :

verus sermo nos docet, Nonenim quis utii|ue vir- gentumvestrum xruginavit, et serugo in tcstimonium vo-
tuteraacquirere polerit, nisi in atriis Doniini assue- bis erit {Jac. v). Igitur, sicuti dictum est, omnia

scat, et per lectionein divina elo((uia aiidiat, et per qu;e [)ro[iter avaritiam facta suiit in miindo, trans-
visionem diicatur :i(l seiisuni tam cvaiijrelicaruin iiar. ilmiit. l'ossil)ilc nnhis est [icr ino(lic:im iin[)ens;iin

ntionuiii ct (liscipliii;irum, et ni:irtyric:iriiin relalio- h;il)crc aliinent;i ct induincnta et o[icrimenta, et his


num at((ue ccrtaminuin. In omni autem tcmpure, loco, esse contcntos. Ouid((iii(l ciiiin non (iro^iter nccessi-
moraenlo, et horavirtutibus dare operara pernecessa- tatem, sed propter speciosit;itein assuinilur, [iravi-
rium est : quia in (lassionibus Christi .sem^ier el tatis habct accusationera, ut diviiuis ait Basilius.
cnntinuo conversari nccesse cst, et mortilic:itioncm Contenti ergn simus his ()uorum egemus, el ex his
ejus in corporc nostro circiimferre ; et tinc (liligcntcr |iaii[)cril)iis siifticienlcr (lemiis, el m;iniim illis [iiirri-

facere conimodum est : concili:ilio ciiiin est rcgni gainus, ut ct Dniniiii vocera audiamiis dicentem :

cnelorum, Porro multas cruces exarare in una do- Beati misericordcs, quoniam ipsi misericordiam con-
miincnla, ct contemncre mandata Christi, el imita- scquentur {ilatth. v) ; et : Qunndiu fecistij> uni ex
: ;

m INTERPRETATIO SYNODI VIl GKNERALIS. — ACTIO VI. 426

hh miniims fnifnlnis mri:<, milii fccisti^ {Mattli. xxv) A cas a labiis nucre, et lamciitis amMliis abircs. Vin-

Et (|tiia Astcrii mciiKiriam fccimus, cia vcrl)is cjus cuium [Gr., Carcerl post luec et iterum virgo de- :

iiliMilcs, vciicraliilium imai;iiuim trailiti.iiicm aiiti- cora in fulvis vcstiluis, scd ct sobi, cxtcndcns manus
(|iiain cssc Icplslatioiicm moiistrcmus (•ath(ilic:c l^c- adciclum, iiiV(ir;ins Dciim tutorcin iii picnis. Oranie
clcsiic. Ktcnim ipse contcmplatus iniagincm pas- auteni ea, viihstur supcr c;i|int siniiiim, i|uo(l lcx cst

sionisRuplicmi;cmartyris, talibusestlaudibus usus: Christianis adorandi et superscribcndi : (|uiid et;o

Mulier (luaxlam fuit sacra virgo, incorruptam Deo indicium esse arbitror passionis (luae illam manebat-
pudicitiam vovciis, (|uam Eiiplicmi;im vocaiit. Cum Mox ergo ct post paululum i;;ncm ;ilibi vchcmcntcn
autcm tyr.iniius aiii|uaii(Io pios pi'i'sc(|iici'ctiir, satis pictor succcndit, ruliro culorc liiiic ct iiidc chirc-
proniptc niortis clcgit pcriculum. I'orro civcsct com- sceiiie naminam corjuis ellicicns. At vero in mcilio
iiuinicatorcs relipionis, pro (lua et mortua cst, uti- llamm;c st;ituit eam inanlbus ad crelum exp;iiisis,

litatis lege [ergo] sacrara virginem admirantes, sed molestia nulla iu facie apparente: (juin e diverso
jiixta sacrarium sepulcro dedicato, et arca posita, hilarem, (]uoniam ad incorpoream et beatam vitai»
annuatim diem festum
lionores ei concclcbrant, et pergebat. Usi|ue huc et pictor retinuit manum, ct

faciunt et solcmnem. Deniiiue sacrati divinorum ego serinonem. Porro attende tibi, si volueris eam-
mysteriorum assertores etiam sermonibus memo- ^ Jem perficere pictur.m, et consideres diligeiUer,
riam semper honorant, et qualiter perfecerit ago- nisi multum inferius quam oportuit, ad narrationem
nem perseverantise, diligenter prsesentes populos accessimus. Et hxc quidem Asterius. Tractantes
edocent. At vero pictor pie agens et ipse per artem autem quce in divina Scriptura dicta sunt, invenie-

secundum vires totam cjus historiam in sindone mus eumdem ex ea legisse, quic ab ipso dicta fue-
figurans, circa pcpulcrum posuit titulum [sacrum runt. Deus eniin famulo suo Moysi de tabernaculo
spectaculum]. ll;ibet autera se sic artis diligentia. disponens, postquam varia et diversa in eo opera
Excelsus super thronura locatur judex, amare ac fieri praecepit, ait: Facies cortinas ex bysso retorta
furiose virginem intuens. Irascitur enira ars etiara hyacintho, et pitrpura, ct cocco retorto cherubim ;

in materiis inanimatis, cum vult. Satellites autem opere textoris facies cos (Exod. xxvi). Et ipsa quidem
principiset milites multi, alii (|uidein monuinento- dispositio docet nos, ut ea qu;e Deo dicata sunt, ex-
rum descriptores, ferentes libros et pittacia [Gr., pensis multis conficiantur : in humanis autem non
stylos]. Quorum alius suspensa raanu a cera, aspicit ita. Dictum est enim populo : Et vestem duobus con~
ad eam quce judicabatur, valide totain inclinans fa- textain ne induas [Deut. xxii). Lucidissirae autem
ciem, quasi jussus facilius loqui [jubens clarius !.], divinus Apostolus horura sensum commendat, prae-
ut non laborans erga auditum, mendosa describeret *-'
cipiens: MuUeres iii habitu oriiato [deccnti], cuin
et imperfecta [repreliendend;i]. Stabat autcm virgo verceundia et sobrictate ornantes se, non in tortis

in fulva [fusea] tunica et vcste philosophiam signi- crinibus, aut auro, aut inargaritis, vel veste prctiosa;
ficans; et, ut visum est pictori, vultu urbano [pul- sed quod decet mulieres, promittentes pietatem per
chra facie] : ut autera raihi apparet, aniraara dcco- opera bona (I Tim. ii). Haec considerantes nos, qui
rata virtutibus. Ducunt autem cam ad principem Deo soli servitutem nostrara in spiritu et veritate
duo uno anfe quidein trahente, altero vero
li.ilites, offerimus, omnia qu;i; oblata etdedicata sunt, sive
post tergum urgente temperatum virginis morem divinustypus pretios;ecrucis, sive Evangelium, sive
pudore atque constantia. Xam in terram quidem veneranda? imagines, sive vasa sacra sint, et salu-
intuetur, erubescens vultus virorum stabat autem : tamus et araplectiraur ea [salutemus, araplecta-
imperterrita, nihil perpetiens, ad agonem. Verum mur, etc. ], veluti spera habentes sanctiflcationis ab
cum ego alios interim laudarem pictores, vidi mu- eis percipiendse: et adorationem honoratoriam illis
lieris illius Colcliidis opiis, quod gnatis gladiuni il- impendimus. Adorate enini, inquit, scabellwn pcduin
latura, misericordia et furore dividerel faciem : et ejus, quoiiiamsanctum[Gr., sanctus] est(Psal. xcvni).
uno quidem oculorum iram ostenderet, altero vero Propter quod et Gregorins Theologus in serraone
matrem indicaret parcentem et horrescentem. Nunc D suo de nativitate Christi ait: Bethlehem honora.
autem miraculura ab illo sensu ad hanc mutavi pi- prffisepe adora. Ergo quod Deo dicatur, praesentia et
cturam ;et valde quoqueadmirorartiflcem, quoniam participatione ejussanctum est. quemadmodura om-
magiscommiscuit coloruin morem, pudorem pariter nisScriptura testatur: et ei qui sanctus est, honor
etfortitudinera tenperans, affectiones videlicet quK sanctitatis non aliter conservatur, quam per no-
sibi invicera adversantur. Cumque progrederetur strara affectualera adorationera. Ipsi autem adhuc
anterius imitatio, carnifices quidam in parvis tuni- spirantes mendaciura, aliena qusedara ab Ecclesia
cis nudi jara ad opus urgebant et unus quidein ; catholica consuentes, aiunt
apprehendens caput et inclinans retrorsura, pr;rbe.
Gregorius episcopus legit :

bat alleri apparatam ad pocnam virginis faciem at :

ille assistens incidebat dentes. Malleus et teretrum « Consona vero istis et Theodotus Ancyranus,
p(]ense instrumenta videntur. Lacrymor hinc, et » concertator Cyrilli, de eisdera docet ita : Sancto-
mihi passio sermonera recidit. Sanguinis enim gut- » ruin vultus non in imaginibus ex materialibus co-
tas ita pictor liquido coloravit, ut diceres veraciter » loribus factis formandos accepimus, sed liiram

Patrol. GXXIX, 14

I
: : :

*28
427 ANASTASII BIBLIOTHF.CARII
A » slanliam Augustam pelentem Christi imaginem
» virlules per ea quaede illis i» scriplis imlicanlur,
» milti sibi ab eo, lalia fatur: Quia vero de qua
» quasi qnasdam animalas imagines irailari didici-
erigimur. » dam imagine (juasi Christi scripsisti, hanc volens
.) raus, el ex hoc ad similcm illis zelum
» tibi a nobis mitti, quara dicis et qualem hanc,
» Nam dicant lii qui lales erigunt formas, quali
quam » quam perhibes, Christi imaginem-? Utrura veram
« pulas ex his perfruanlur uliliute. vel in
ducantur per harum » et incummutabilem, et natura characleres suos
» spirilalem contemplalionem
quod vana » porlantem? an islam quara propter nos suscepit,
» commemorationem ^sed manifestum est
eldiabolicifi argumen- » servi formae schemate circumamictus? sed de
» sit hujusmodi excogilatio,
» forma quidem Dei nec ipse arbitror te quarere,
e UUionis inventio. »
» semel ab ipso edoclara, quoniam neque 1'alrem
Epiphanius diaconus lcgit
» quis nuvil nisi Filius, ne^iue ipsum Filium
novit

Theodolus
Si esset in hac vila, cum beata Su- B quis aliquando digne, nisi solus I'ater qui
eum
sanna clamarel dicens : Deus xtcrne, qui abscon- » genuil. Et post aliqua: Sed utique servi foimae
ditorum cs cognitor, qui scis omnia antequam » imaginem quieris, et corspusculi quo amictusesl
fiant [ban, xiii:, tu nosti, quia falso contra me » propter nos. Sed et id gloria divinitatis tempera-

tulerunt lestimonium hi, qui semulantes senes tum didicimus, et absorptum esse mortale a vila.
B »
exi- dignitatis et
Babjlonicaiconfusionis hujus novitatis auctores » Et post pauca quis ergo hujusraodi
:

ostendere, pra;fulgentes splendores ex-


slunt. Sed volentes se idoneus el illuslres » gloriie vibranles et

qua;dam vana fauce loquuntur: et fallax ostenditur » arare putuisset mortuis et inanimatis
coloribus et

calamus scriptura; ipsorum, et evidenter adultera- » scripturis umbraticis? Ouandoquidem nec aspi-
inveniuntur. Multi enim nobiscum in eura in monte egregii suslinuere disci-
tores veritatis » cere
sermunibus qui eliim cecidere in faciem [Matth.
xvii),
exquirentes deindeque scrutantes in » puli,
si vere scn- confitentes.
ejusdem Theodoti de proposito dictu, » importabiie quod sibi visum fuerat
usquara invenimus. lantara virtutem
plum sil hujuscemodi, nunquam » Eriio si tunc incarnata ejus forma
divinilate rau-
Nequeenim ipsequid lalelucutusest: evidenternam- » sorlita est ab inhabitanle in se
quemonstratum est, quod nun sit Theodoti testimo- » tata, quid oportel dicere,
cura morUlilaie exu-
exacerbatione plenus speciera servilis
nium. Amariludine quippe et
» tus, el corruplione ablutus,

serrao, et linguae intemperatiE,


atque immundurum in Doraini et Dei gloriara comrautavit,
» formx
labiorum prsesumptio est dicere, esse
diabolicic ar- videlicet contra mortem, posl re-
„ post victoriam
gumenlationisinvenliunemvenerabiliumfigurasiraa- » gressum ad c(e1os, post
locationem in regio solio

ginum. Vere perspicuum est, (luud Christianos


accu-
„ circa dexteram 1'atris,
post quietem in inenarra-
^
atque Dgraentura, et non linibus 1'atris, in quam
sanliumsit lucc adinventio » bilibus el ineffabilibus
ut ipsi aiunt, ex ipso testimo- virtutes col-
Theodoti. Nam si, » ascendentem et restitutum cujlesles
oportebat eos expresse iudicare dicentes Tollitc portas, pnncipcs.
nium protulerunt, » i:.udabant, :

assumptura. clevamini, portx xtcrnalcs, et


introibU
ex quo ejus serraone testimonium
sit
» vcstras, ct
silentiu mendacium
Sed, ut scienles illud falsura, » rcx glorise [Psat. xxiii).
»
cuacervatis,
reliquerunt. Ilaque sermonibus ejus
contra Epiphanius diaconus legit :

qui ad Lausum scripti sunt


videlicel his
Nestoriura in tomis sex; et interprelalione
syraboli
Prophetica vox istis convenit, quia Deus per pro-
Patrum apud Nicseara convenientium, populos que-
sanctorum phetam Jereraiara adversus Juda;orum
Doraini, et in lumina, et in fontcm aquat vxmx,
ritur, dicens: Me
et serraone de nativilate dcreliqucrunt
in sanctum 1'etrura et Joan- coyitritos, qui aquam
contmcre
Eliam et viduam, et et foderunt sibi lacus
sedebat ad sijeciosam por- (Jcr. ii). Deserentes
enira probabilium
nera. et in claudura qui non potcrunt
acceperunt, et in eura cullegiurura primores,
tara,et in eos qui talenta Patrura doctrinas, fallacium
quidcduobus caecis: nullo raodudictura quod ipsi venlilabro divini judicii ab
et smulantes eos qui
cum pseudosyllo- Ecclesia sunl pro-
protiilerunl invenimus. Sed nec D area Dorainica, id cst catholica
el inscriberetur in ha;reseos sux adducunt.
gus eorum collectus turbaretur, jecti, ipsos in pr.aeciionem
ipsurura, a cudice Ancyrani et eorum qui verorum
falsa scriuocinatione ouis enira fldelium Ecclesi*,
est assumi.tura ; sed per
(luoddam perceperunt, ignurat, quod
lestiraonium (iomnatura scientiam
discurnt, traditus,
mendax pilUiciura, ut peslilens quiddara Eusebius Pamphili in reprobum sensura
I'orro sensali, et qui fueril cum his qui Ar.i
(uud simplicesi.draiserunt. unius (.pinionis et sensus
ac(iuiescunt veritali,hoc seraper mendacium arbi- superslilionem secuti sunl? In omnibus quippe his to-
Dei
trati sunl. Prielerea
ducturem |ieslifera; ha^reseos
ri.!is suis libris
cre:Uuram Filiura et Verbura
adjutorem Arii, et coadjulo- secundum adorabilem. M
sua adhuc proponunt vocat, et minislrum, et
rcra Eusebii Kicumediensis, et Theugnii Nicajensis, vero (luidam hunc defendentes
dicunt, subscripsisse
Chalcedonensis, (lui praifuit his qui resti- ila fuisse. Sed lab.is
el -Maridis illumin synodo-,concedamus
terunt sancta; synodo Nicsn* ila fatentes cor autem longe fu.t ab
suis veritatem hunoravil,
;

omnes:
ea, ut ostendunl
conscripU ejus et epistola;
Gregorius episcopus leyit causas
aliler atque aliler
secundura tempus el
Eusebius ad Con- ,
licet
« Similiter aulc.n et l'ampliili
!

429 INTFRrRKTATIO SYNODI VII GENKRALIS. — ACTIO VI. 430

fonsporjii mutari [iniinisciMulo scse ac, immu-


cl A iilns qui i',irc.i Arium sunt (Ififendenlfts. Similiter et
t;nulo], aliiiu.nndo (luidem laudans eaqmf sunt Arii ad liuphrasionem episcopum mittens, expressius
scntientt>s. aliquando vcro veritatcm sinuilans,osten- blasphemat; cujus epistola; initium est ita; Domino
dalur juxla Jacnlium fratrcm Domini {Jac i) vir meo per omnia jirates confiteor; et in c:ctcris.

duplici animnct incnnstans in omnihus viissuis:ct Non cnim simul cum Palre Kilium fnisse fatcmnr:
non existimcl quod accipict aliijuid a Domino. Si vcrumlatcin ipsel'iliusDci. qiii maf;isomnia liquido
enim corde crcdidissct ad justitiam, ct ore confcs- n(jvit alium sc a Patrc et minorcm atque infcriorem
sus esset in salutem (Rnm. x) verum sermonem, sciens, admodum die hoc eliam nos docet, dicens :

utique pro scriplis suis veniam postulasset, ho- Pater qui misit me, major me est {Joan. xiv). Et
rum corrcctioncm faciens, et pro epislolis suis pro- postalia : Nam et ipse quidcm Filius Dcus cst, si^d

fecto vcrbum rationis defensionis] fecissct: sed lioc


i
non vcrus Dcus. I^a hiscrgo scriptis ejusostcndilur
nullatcMus us(|ue fccit; mansitenim sicnt .Ethiops Arii ct comparium ejus dogniata pr;C(licarc. Cum
non mutata pelle sua. Deni(|uecum interpretarctur, hac autem apostatica sua h:cresi Arianx' insani:e in-

Dixi Domino, Deus mnis es tu {Psal. xv), extra ve- ventoreset unam naturara dogmatizanl in unitione,
racem sensum cxccdens sic ait Lesihus natune : qua» est per suhsistentiam, et pra;dic:int earnem sine
omnis lilii patcr, ddminus est utique ejus : et id- B anima suscepisse Dominum nostrum in salutari
circo unigcniti Filii Dci ipse qui genuit eum Deus, dispensatione sua, dicentes divinitateni adimplesse
simul et Deus et Dorainus et Pa.er est. Similiter anim:e voluntates et rcotus, ut passionem, sicut ait
autem et in epistola ;id sanctum Alexandrum prsece- Gregorius theologus {Epist. 1 ad Clcd.), divinitati
ptorem magni Athanasii directa, cujus initium est: ascrihant ; passionem divinitati applicant,
et qui
Cum quanta sollicitudine, vel cum quanta cura ad constat eosTheopaschitas esse;etqui hujus \vxve.-
h:ec litler;e venerint [has litteras venerim]; ex- seos participes sunt, imagines non admittunt, quem-
pressius blasphemans sic ait de Ario et ejus asse- admodura nec impiusSeverus, et Petrus Cnapheus,
clis: Calumni:(ntur eos litter;e tu;i^ tanquam di- et Philoxemus Hierapolitanus, et oranis qu:« circa

centes, quia Filius es non existentibus factus est, eosest polycephalos [ multorum capitulum : multi-
sicut unusex omnibus; atilli protuleruntepistolam, ceps] et sine capite hydra. llujus ergo factionis
quam ad te fecerant in qua tidem suam exponen-
: etiam Eusehius existens, sicuti demonstratura est
tes, ipsis verbis ha?c conDtebantur : Legis videlicet tara ex cpistolis, quam ex historicis ejus conscri-
ac prophetarum, et Novi Tcstamcnti Deum genuisse ptis, imagincmChristi tanquam Theopassianus[Deo
Filium unigenitum ante tempora ffiterna, per quem passianus] ahjicit: et hac pro causa Constantiae
et omnia et s:ECuIa fecit: genuisse autem eum non C uxori Licinii scribit, nonaliquando apud se inve-
conjectura, sed veritate, ac subjecisse proprioe \o- niendam imaginem b . Quoniam et in eadem epistola
luntati [Gr., sed vere in rerum naturam produxisse dicit, qaia mutata est incarnata ejus forma in divini
propria voluntate] iuconvertibilem et incommut:i- tatis ejus naturam. Sed nullus sanclorum Patrum
bilem creaturam Dei perlectam, sed non sicut unara nostrorum neque enim sic ve-
sic sapuit aut docuit :

ex creaturis. Si ergo litterse ipsorura veritatera ritas se habet. Audiamus igitur quid Athanasius de-
dicunt, utique apud te fertur [
qus uti^iue apud te positor Arianffi insanise in epistola dogmatica sua
etiam sunt quibus confltentur Filiura Dei ante
] : in dicat, quam ad Eupsychium presbyterum Ca?sariae
tempora aeterna, per quem fecit el sa;cula, esse in- scripsit: pari modo etCyrillus in priraa epistolaad
convertibilem et creaturara Dei perfectam,^ sed non Successum episcopura DiocKsari:e, ct in sermone
sicut unam ex creaturis. Porro epistola tua calum- contra commistores edito. Ambo enira sicut terre-
niatur eos, tanquam dicentes, quia Filius factus est nam, ita et coelestem conversionsm habentes, at-
sicut unura oraniura cura hoc non dixerint, sed
: que ab uno spiritu inspirati, consona invicem fan.
clare deflnierint,quia non sicut unum ex creaturis. tur. Athanasius quidera in pra;dictaad Eupsychiura
Nota ergo, si non protinus eis iterura occasio detur epistola, cujus initium est In quibus quidem as- :

'J
ad reprehendcndum et detrahendura movendi quot- suetus es nos [Gr., existimasti nosj reverendissime.
quot voluerint. Iterum eos accusabas dixisse, quia Et post alia sic ait : Comraunis ovium est fructus,
qui est, eum qui non erat genuit. Miror autem si sed et australiaestate, lana in communemusum uni-
enim unus est qui est,
possit quis aliter dicere: si versis apponitur. Sed cum de mari tinctura assumi-
profecto ex ipso factum est omne quod est cura tur, purpura dicitur, et tilem appellationem mere-
ipso [Gr., post ipsum] si vero non solus ipse est
:
tur: sed cum in usu prfficipue regibus solisaptatur.
qui est, sed et Filius erat qui est, quomodo eum qui et est lana, et non est natura quidem illud quod
:

erat is qui est gignebat? Taliter enim utique duo prius erat, est ;usu vero non jam fugit enim quod :

essent qui existerent [Gr., quse sunt]. Et hoc qui- commune erat propter dignitatem utentis. Sic ergo
dera Eusebius ad memorandura Alexandrum : sed et caro de communi suscepta natura, quoniam facta
et ali:B epistohie ipsius ad eumdem virum sacratum est amictus regis, quod ante facta non fuerat [Gr.,
feruntur, in quibus inveuiuntur varise blasphemiK, add. eamdem merita est gloriam, atque is qui ea est
a In ms. Jolyano ad marginam scriptum Fuge: :
b Yide epist. 144. Photii deEusebio et iniag.

totum blasphemia. Et paulo infra impietatem :


:

431 ANASTASII BIBLIOTHECARH m


usus] Itaet dominusglorise dicitur* forUissis etiam A siit esse Qlius hominis, liquebit utique oninibus,

secundum quod homo est, natura humana passio- quod filiorum adoplionis gloriam etiam nos depo-
nemadmiltente, et injuria in ipsum transeunte. ((ui suerimus, quasi non habentesullra primogenitum in
veluti veste usus est carne. Sicutenim is qui oslrum muitis fratrlbus, quandofaclus est similis nobis. Et
scidit, quasi ipsi regi insidiatus fuerit, animadver- post pauca dicit : 1'utasne a donaia nobis gloria in-
sionem sustinet quoniam rex purpur;e passionem
;
sperate dilapsi suraus nequaquam. Non enim quo-
"?

inse transtulit. quanqnam ipse nihil mali pertule- rumdamprofanationibuset insipientibusadinventio-


rit: ita et carnis passio, manente impassibililate nidus in reprobura sensura inducti. sapiemus praeler
Dei Verbi, percontumcliara inipsum venissedicilur. (luod oporlel sapere. Regulam autem recUe et di-

Ideo Paulus Dominum Christum secundum quod ho- recl;e lidei sacram et divinitus inspiratam suscipien-

moest, Filium Dei esse tradit. Et ante hunc Gabriel tes Scripluram, fatemur, quia factus primogenilus
archangelus admirabilem partura evangelizans Ma- noster unigenitum Dei Verbura non cessavit esse ac
riie, Ave, inquit, gratia plend, Dominus tccum- Ecce dici Deus pariter et verus filius hominis. Sed nec in
tu in utcro habcbis, et itaries filium, ct vocabunt eum naturam divinitatis carnem (|uam inconvertibililer et
Jesum. Uic crit magnus, et Filius Excelsi vocabitur inconfuse sibi univil, cernilur transformasse imo :

{Luc. Itaque vocalur Filius Dei Jesus, non in di-


i). g vero gloria sua illustrans eara, et Deo decibilibus
vinam naturam carne conversa, sed per unitionera hanc dignitalibus replesse convenienter agnoscitur
ad Deum Verbum effeclam ae^juivocam [ i'i cst, ejus- ita per tempora manifestabitur his qui in universa

dem norainis] digniuitem sumenle. Cyrilius aulem terra sunt, e coelo adveniens. Ergo et quando cura
siraililer in pradicta ad Successura epistola, cujus carne, dispensationisconsuramato valde bene myste-
initiura est : Lecto comraonitorio quod a sanctitate rio, regressus est in coelura, confestira conslernati
tua transraissura est Et post alia sic ait
: Post re- : qui hocconteraplati sunt: nubesenimsuscepil eum,
surrectionem vero corpusquod passura est, non jam secundu quod scriptumcst: tum hisqui miraban-
II

inCrmitales habuit in se. Non enira ultra famis vel tur clamavit quidara sanctorum angelorum Viri :

faligii,aut aliu hujuscemodi capaxessedicimus il- Galilxi, quid statis aspicientes in cxlum? Uic Jcsus

lud, sed jam incorruptum et non hoc tantum, sed : '{ui assumptus est a vobis in ca'lum, sic veniet qucm-

et vivificans: vitae quippe corpusest, id est unige- aduiodum vidistis cum cuntcm in ca:lum (Act. i). Ita
niti. Clariflcaturaest autemclariUiteDeo decibili, et ne vosad quos nobis serrao est [Gr., hi ad quos ser-
inlelligiturDeicorpus:cujusreigratiaetsiquisquam rao factus est], sine carne viderunt Verbum rediens
dixerit illud divinum, sicut illud quod horainis est. ad Patrem: id est similitudine nostra exutum, el

huMianuni, noii exorbitabit a decente ratione. Unde q non existens in tractabili et visibili corpore : an po-
reor et sapientissiraum Paulura dicere : Et si novc- tius com|)ositum ad intraclabilemet invisibilem na-

ramus sccundum carncm Christum, sed nunc jam non turam ".' Denique quis est qui lioc dicere audeat ? At

novimus [IlCor. v). Cum enira Dei, sicut dixi, pro- vero si sic veniet, quemadmodum et ascendit, quo-
prium sit corpus, transcendit omnia qua? humana raodo non vere dicatur, quia veniet etiam iterura in-
sunt. P(irro commutationem in divinilatis naturam corporatura, el non nudum et sine carne Verbum "?

non potest pati corpus quod de terra est ; irapossibile Et post pauca dicit : iMlellige ilaque (juia descensio-

enira est. Nam pra-dicamus divinitatera ut factam, nera in novissirais s;pculi temporibus e coelo futu-

et quae assumpserit quid in se, quod non est


eam ram, etqux vel qualiserit, illisprxnuntians, trans-
per naturam ipsius proprium. ^Equalisenim pravita- figuratus quidemest: et transfigurationis quoque
tisestdicere, quia mutatum est corpus indivinitatis habitus est factus, ut egregrusaitevangelista {Matth.
naturam ; necnonetillud, quia mutatura est Verbura XVI i), non secundum speciei depositionem, id est

in carnis naluram. Sicut enim hoc irapossibile est huraani habitus abjectionera, sed potius secundum
(inconvertibilis naraque et incommutabilis est) ita solam gluriam : resplenduit namque facies ejus, ait.

et alterura. Nonenim valet in divinitatis substan- Itaque in sirailitudinera solis fulgoris dedil splendo-
tiara, id est naturam transferri quid creaturarum : D reni. Et post brevia : Scripsit autera de Christo et
creatura (|uippe etiam caro est. Ergo divinum qui- sapientissimus Paulus, quia reforraabit corpus hu-
dem est corpus Christi, quoniam Dei corpus est ct ; militatisMostne, coMfiguralumcorpori claritatissuie
ineffabili claritate pra;fulgidum, incorruptibile, san- [Vliil. m). Dcinde (|uid ad hoc asserucrinl qui rau-
ctum, vivificum. Ouod vero naturam diviiiiiatis
in tatain dicunt in \ crbi naturam carneni ejus
Ergo et "?

conversum sit, nullus sanctorura Patrum aut sapuit sanctorum corpora transferentur conversione in na-
auldixit. ll:i(|ueet iios ila dispoiiimus. Simiiilerau- tuniin divinitatis, utconfigurata fiantcorpori clari-
teui el in serinone (luein conlnt commislores edidit, tatisejusVct certe quom(jdo non sit frigida h;pc as-
cujus initium esl : Bealus [longus] modo nobis sertio, extrcma indiscipliiKitione referta ? Conversa
sermo dogmatura veritatis in studio est [Gr., elabo- quippe omnino, juxta id (|uud aiunt , carne in na-
ratus est]. Et post alia sic dixit : Ergo si suscepUi turain divinitatis, quo utetur corpore Deus exislens
Gr., mulata ] cjus carne in divinitatis naturam de- Verbum "? Incorporea enira et vera quaidam substan-
» Eadcm habentur in cod.; Jol. Eamdcm yloiam : prr naturam amictus rcyis antc fucta non fucrit : ita
mcruit quam is qui illa usus fuisse dignoscitur licel : ut d. y. dicatur.
: :

433 INTERPRETATIO SVNODI YII GENERALIS.— ACTIO VI. 4;}i

tia est divinitas et verum


: quoniam Doum nemo
est, A nullatenus passi, sed ohexcati ad eleclionem con-
vidit niKiuam (Joan.i). Exprossius aulem denuo gruentiie, perceptionemque veritatis, etpiam tradi-
prosocnlns, ao. si ab ipsnm Husebinm, taliter ait tionem probabilem facientes, non torrente voluptatis
idem ei;reL;ius Pater in eodem sermone Inferlur : potari passisunt, nt lierct iiieis fonsaiiine salientis

autem quidam et alius ad eis, ut ainnt, de liisser- in vitam a?tern;im (./'"/». iv), luijiis novitatisgarruli
mo. SiquidemegregiusPaulus invenitur scripsisse: assertores: sed ex laenbus contritis irrigati, felidam

Et si novmimns sccimdum carncm Christwn, scd stirpem germinaverunt, hahentem fructnm fe! ama-
nmc jam non novimus [H Cor. v ). Ergo si non secun- ritudinis;et mendacium super mendacium adjieien-
dum eariiem noseitur, imininnt, neeessario dieitur tes, protulerunt: Plurimis ctiam aliis existenlibus
mutasse carnem in sui Verbi natnram, ut sieut scripturalibus testimoniis, qu;c sponte dimisimus.
Deus dignosceretnr. Dieet forte, ut reor, ad istud Igitur sicutjam oslensum est, quotquot probabilium
quis. Nam eum slatim dicatetiam de nobis : Qui au- Patrum testimoniaab eis prolata sunt suam justitiam
tcm in carne sunt, Deo placere non possunt : vos au- statuere quaerentes, hsec perverse intellexerunt.Quot-
tcm non csfis in carnc, scd in spirilu {liom. viil): quot autem adversariorum sunt, non sunt divini
nos nudos novit carne et sangnine?Putasne spiri- Spiritus. Unde
et affatur eos melos in spiritu canens

tibus ineorporeis hnjnscemodi alloquitur, dum nec B beatus David Vana locutus est unusrjuisque ad
:

erubeseil lioc [Gr.. nonme ineptum est hoc, etc. ] in- proximum suum : labia dolosa in cordc, et corde
telligere vel asserere? Ergo in nobis carnem dicit locuti snntmala {Psal. xi). Et iterum fiducialiter
procaces et non sine querela passiones. Denique agens loquitur Isaias, dicens Consilium nudorum :

cum omnium nostrum Salvator Christus eastissimus in iqua consiliatur non enim noverunt sapere, quia
:

sit et delinquere nesciat (neque enim peceatum fe- obscurati sunt vidcrc oculis suis { Isa. xliv ). Etenim
eit)alionimirummodo illndquoddicitursecundum sanas deflnitiones et leges derelinquentes, verbis
carnem inteliigi decet. Non enim est vel erit in in- simulant pietatem, et tentant qusedam pia pronun-
firmitatibus ultra carnalibus. Evidenter ergo novi- tiare, nt per sensum bonum qni in his inest, nec
mus ex divinitus sonantibus Patribus, quia non ex superreliquisincredibiles[fi<leininusdignilhabean-
fontibus Israel hauseruiit contentionis hujus aueto- tur, dum aiunt : In nomine sancta; ac supersubstan-
res, ut lieret illis in vitam anernam ; sed ex fontibus tialis et vits principalis Trinitatis.
Sed erga sensum
malignis etsterilibus sibi potum attnlerunt :etalie- male operari volentes, ex proprio sensu pronuntiant
num sectantes, in praecipitiaet hiatus inducti sunt. et deflniunt, nudam ponentes impietatem, neque

Cum oporteret eos, si Ecclesise essent alumni, Basi- judiciumDei in mente accipientes, neque Dominicam
lium Magnura afferre Dc Spiritu sancto ad
dicentem ( C sententiara clamantem intelligentes : Qwcunque
Ampliil. 18): Imaginishonorad principale transit; scandalizaverit unum cx minimis istis qui in me cre-
et Gregorium Nyssenum perhibentem Vidi imagi- : dunt, expedit ei ut suspendatur mola asinaria in collo
nem passionis, et non sine tristitia visionem trans- ejus, et demergatur in mare
{ Matth. xviii, Marc. ix ).

ivi,liquidius arte ante faciem historiam afferente; Sieque deraum quemadinodum porci quidam marga-
atque Joannem, qni etiam cera perfusam idcturam ritas, id esteeclesiasticas traditiones
conculcantes,
sediligeredicit, pietate repletam; necnon et horum abjectam abominabilera ex Christianornm Eecle-
et

consermocinatores et *que magistros. Deinde per- siaomnem imaginem ex diversa materia tumnltuati
versa problemata necdum dirigunt, adjectioni- dixerunt, facientesconsilium,et non perDominum;
bus malum autem abundare facientes, adhuc asse- et sponsiones, et non per spiritura ejus et sicut :

verant lupi graves in gregem Christi supervenernnt sed ;

Gregorius episcopus legit: veritatisclaritaset lucis jubar immobilemconflden-


« Hsec ergo scripturalia et paterna testimonia in tiam habet. Ouisenim nesciat, quod imagine inho-
» prsesenti deflnitione nostra ex multis pauca colli- norata, in eum profecto cujus imago est, referatur
» gentes posuimus, ne in longum extenderetur : inhonorantia ? Hoe veritas ita novit, et natura edocet
11 cum sint etiam et alia plurima, quse sponte dese- D rerum, atque eum hac concinunt et divini Patres ;

» rimus propter iiilinitara multiludinem. Ex his et quidem S. Basilius dieens: Imaginis honor ad
» ergo divinitus inspiratis et beatis Seripturis ac primitivum transiit ; Athanasius vero : Qui ergo
» Patribus flrmiter i:ediUcati, et supra petram divinoe adorat imaginem, in ipsa adorat regera; et similiter
» servitutis quse in spiritu est, pedes nostros locan- Chrysostomus : Nescis quia imagini regis injuriam
» tes: in nomine sanctie supersubstantialis et vitte feceris, ad principale dignitatis affers injuriam? Et
» principalisTrinitatis, unius voti effecti omnes nos ipsi quidem Patres naturam rerum secuti sunt ; isti

» qui sacerdotii dignitate circuindamur, una voce vero insurgunt et adversus Ecclesiam et adversus
» deflnimus, abjectam fore et alienam atque abo- veritatera : quia non solum blasphemia sunt pleni,
» minabilem ex Christianorum Ecclesia omnem sed et amentia! ac indisciplinationis superfluitatera
» imaginemexdiversamateria etcoloribuspermalam serrao ipsorum habet. Oportebat ergo eos eommu-
» pictorum artem effectam. » nem et nihil dissonantem vocem pronuntiare, et
Epiphinius diacotnis lcgit priseam traditionem flrmare, sibique diligenter ac-
Ecclesiasticae Iraditioni cervicem suara inclinare quirere, quam fidelium universa maltitudo extradi-

L
: :

43o ANASTASU BIBLIOTHECARII 436


tione Apostolorum elPalrumtenuit et confessaesl; A tensam habentes impietatem, non solura linguam
et non novitatem et interceptionem facere consuetu- acutam habuerunt ad quamdam fraudem [ad pec-
diiiis, qua; picin noblsretentaest. Quseenim tradita candum loquendo], sed et manum iinperantium
sunt incatholica Ecclesia neiiueaufimeiitum, iiciiue calumniari et percutere docuerunt, dicentes: Impe-
detrimentum admitluiil. Jlaxima enim apponeiitem rialiura iegum obnoxius habeatur q ui non illis pa-
et adimentem vincitpoena: Maledictus enim, ait, ruerit. Ex
hac igitur voce multa et diversa per
qui transfcrt tcrminos patrum suontm {Dcut. xxvil ). orl)era fundebantur: crudelitas indefuienter, hoc
Sed non habuerunl propositum ad cognoscendam studium erat impcranlibuset principibus ejusatque
veritatem. Ergo audicnt verba illa Sapientiie Qui : allenisepiscopis [Gc, princip. et ipsis advcrsariis
opcratur thcsauros limjua mcndaci, vana jKrsequitur, episcopij. Et quajlingua potest hxc tragicis fleti-
et veniet in laquetm mortis{Prov. xxi ). busenarrare? Unde autem, vel qualiter incipiam

TOMUS SEXTUS. singularumrerurahincgestaruin referre turbationes,


tiinores, persecutiones. custodlas monachorum per
Epiphanius diacomts lcgit
civitates. eorum per multos
atiiue flagella, vincula
Utinam in mentem assumpsissent vocera, quam annos, catenas circumdatorum pedum, sacrorum
Dominus dixit Principi apostolorum Petro: Tu es B vasorum demolitionem, codicum ustionera, sanclo-
Petrus, et supcr hanc pctram xdificaho Ecclcsiam
rum teinplorum profanationes, venerabilium mo-
meam, et non prxvakbunt adversus cam
portse infcri
nastcrioruiu pollutastranslationesin s;ecularia rece-
{Matth. XVI ). Sed efl"ecti harmonije hujus alieni
ptaculu ita ut inhabitantes in eis reverendi virl post
:

ac tcdiflcationis, risu digna delirant delinientes


rapinain bonorum suorum ad barljaricas regiones
hujusmodi: pergerent, el more apostolico nieliorem ducerent
Greyorius episcrqms legit : vitam, eligentes potius inter genies degere quam

« Non audere hominem quemquam ultr.i studere


cum contribulibus conversatlonem obscoenam duce-
» tam scelestum et inipium studium. Qui vero ausus re: diviiio obedientes Apostolo prsecipienti, cum
» fuerit amodo construere imaginem, vel adorare, hujusceraodi nec cibum sumere ( / Cor. v). Et quod
» aut statuere in ecclesia vel in privata domo, seu est horuin omniura atrocissimum, quiaetiam usque
» occultare siquidera episcopus, aut prosbyter, aut
:
iii praesens haecimpielas profanationisvenerabiliuin

» diaconus fuerit, deponatur: sivero monachus aul monasteriorura apud quosdain prsevaricatorie per-
» laicus, anathemalizetur, et imperialium legura manet: et pro sacris hyranis et voce exsultationis,
» obnoxius sit, tanquam contrarius pra;ceptorum qu;e in labernaculis justorum fiunt, cantica mere-

» Dei, et inimicus dogmatum paternorura. »


C triciaetsataiiicas raodulaliones: et pro creberrirais
genuflexionibus, saltaloriae disputationes [ iuDexio-
Epiphanius diaconus legit :
nes]. Cura hisautem pericula, turaultura, commo-
Ecclesiam universam accusantes, et in hoc minirae tionem, verbera, poenas, orbationes oculorum, exci-
contenti, ne^iue saluritatem impietatis accipientes, siones narium, inutilationes liniiuarum, ignomlnio-
adhuc sine lege et sine jure definiunt non faciendam sas fugas. id est exsilia reverendorum viroruin, ijuia
imaginem. Sed quis, rogo, eorura qui pic vivunt et per universura orbeiu dispersi sunt sanctarum fa- ;

sentiunt, istis obediat? Adeonaraqueconfirmata est cierum adustionem, barbarorum incendia, virginum
venerabilium in ecclesiis iraaginum exhibitio, ut ex post fa?dus Christo promissum, iniquum et violen-
quo deiiuntialum est Evangelium usque nunc, in tuin conjugium et quod hisomnibus est truculen-
:

illis raanifestatx consistant : et omne iiuod aiiti- lius, hoinicidia. Hi sunt fructus conlra veritatem
quitale excellil, reverendum est. Quid enim aliud pervicaciler contcndentium : \\xc est vesania mani-
jubet divinus Apostolus Corinthiis [ Thessalonicen- fesla, et non judiciura verura: qu;e vidit Deus; et
sibus] scribeiis : Tcnctc traditiones guas acccpi- his oranibus continuls niaiis liberavlt Ecclesiara
stis {II Thcss. 11)1 et rursus Timotheo Titoque suam. El gloria ipsi. Araen. De nequara autem con-
profanas vocura novitates pnwlpiens devitare D silio suu contempti, a veritale arguuntur, dum ta-
{I Tim. VI, II Tim. ii, Tit. iii )
? Omnes ergo lileraiunt:
Chrisliani tanquam in sancta catholica Ecclesla Gregorius episcopus kgit :

genili, traditioiies quas accepimus, teneraus, et in


« Definimus autcra et hoc, non audere horainem
illlsstabilimur, et novitates vocum devilamiis, se-
» queinlibet, qui EcclesiaeDei aut venerabili doinui
quentes diviiium .Vpnstiiluin. Etquotquot persingnla
tempora iioliiiilnis l';itribus nostris visa suiit siipra
» pr;eest. sub obtentu dirainutionis talis imaginum
fundamcntum apostoluruin
» erroris mittere manus suas in sancta vasa (iu;c
el propliet;irum supcr-
)) suiit Uco depulata, causa transfcrcndi ea in si-
aidiUcanda, rccipiiiius: eavero(|u;c aliterse habent,
» mulacra [Gr., in alios usus, quod simulacrisdepi-
ut iniraica et impugnantia e.\secraraur, orania vi-
» cla sinl]. »
delicet (|ua! a pessirais et impiis hxresihus vane
dcprompla suiil: cura (|uibus et noviter fabrcfa- Epiphanius diaconus kgit
clam Christi;inos acciiN^iiitiiiin garruiitatein, utpute II:pc ora non timcntium Dominuni cructarunt.
ne.i odibilera exsecrainur abominantes. Porro ex- Quisenim eoruin (|ui habenl diviiio limorc conflxam
: : :

437 INTERPRRTATIO SYNODI VII GRNERALIS. — ACTIO VI. m


miMUom, en qux' Deo suiit (Ifiuitala, pra^sumcri-t A ra.s, [(ii:, ipsi (|ni)i(ue sicj operaii sunt, iii cnm-
idoliiruin voeiiliiilo iiuni'ii|):u'e, liret iiimium sil iii- munes domos et l):iliie:i :iti|ue tlie:itr:i li:cc iniiismii-

(loctus ac iiiiliscipliiiatus'.' iiisi 1'orte nlilitiis fuerit t:iiiles; et ((ui)iid:iin s:iiicta liiiriiiii jiiiliciu piil!ut:i

niagiii et salutaris mysteiii, ([iioil Ucns Nerbum suiil; et glori:tntes aiunt


canie adveniens in nobis operalus est, erueiis nos Grcgorius rpiscoj^ius Irgit :

ab idoiorum errore. Nam simulacra vocare Dci cul- His autem bene
« li:iliitis, atque gratia divina
torihus moris est gentilium idola. Vere ha;c eoruin
» firm:itis, jiistum ju(lic:ivimus, lioc, catluilico ac
sunt, f(ui ex terra garriilitates provoeant, et de
» Deo plaeente scripto nostro detiiiitiones capitulares
ventreeorum iininuntiatioiies eliciunt, (|ui saturi-
>> exponere quoniam et nos putamus apostolicc
:

tatibus slercoraliliiisconce|)tis, luilridas evaporatio-


» dicere (I Cor. vii): sed etcredimus nos Spiritum
ncs mentis emittens, vesanos et plirenesi captos
» Christi h:iberc; et sicut antecessores nostri qui
effecit. Undeet inlcrunt:
» in i|)suin credideriint, ((uiedam synodice dcliuien-
Gregorius episcopus legit : » tes locuti sunt, ot nos credimus in ipsum, |)er

« Sed nec in vcstes, aut alia vela, vcl aliud quid » quem loquimur [(iropter quod etiam loq.] : (lost

consecratum iii sacrum ministcrium, ne inutilitas 3 » quasdam qua; pnecepta; sunt, patrias [Gr., pr«-
» 111
"
iila
" "

efliciatur. )>
» mittentur pat.] definitiones, consequenter et con-
)) corditer qua; nobis videntur, deflnientes. »
Epiphanius diaconus lcgit-
Epiphanius episcopus lcgit
Detrahentes et deliberantes, quod male recipiat
imaginales picturas Ecclesia iiaiiclorum, turpia et Multis et variis superius deliratis, pravitatem
idola et simulacra has appcllantes; nunc velut suam expresse pronuntiantes, et in multa hanc dis-
obliti suae scelestse sententi;e, hicc manenda in Ec- pertientes, semetipsos magistris Ecclesiae cosequare
tamquara Deo consecrata judicant. Et si Deo
clesia nituntur, et cum sacris eorum alTatibus scelestas
consecrantur, ((uomodo turpia sunt, et diabolics dclinitionessuas arrogantcr annumerant, mcndacium
adinventiones? Sed certum est quod CaipIiLC sit veritati cominiscere volentes, et quodammodo melle
sententia {Joan. xi). Ille enim malitia quidem Cliri- haustus pestiferos temperantes. Sed qui Spiritu Dei
stum occidit, ignorantia vero vera dicens, hunc Sal- aguntur, quod melius est a pejore discernunt, et
vatorem humani generis contitebatur. Ita et ipsi simi- ([ua-cunque pie tanquam a sauctis Patribus ante sunt
lesei facti, malitia ((uidem errorem, et sinuilacra. dcliiiita, reciiiiunt : qu;ccunque vcro ()Crverse ab
et turpia, et diabolici argumenti adinventionem, hisdiotasunt, otTcnsi retundunt. Ipsienim falsilO((ui
iinaginum eftigiemdicunt : nolentes autem et a ve- confitentur ((uidem se nosse Deum, sed a semita
ritate convicti, sacra hsec et Deo dicata confitcri qusducit ad regiara viara exorbitant, sincer* fldei
coguntur, et in laqueos propriarum contentionum nostrs verba raalitiae veneno inficientes, et sua; in-
incidunt. Unde eos qui sequuntur illos deridentes, scicntiie aflincs habentes h;eresiarchas. Nam eti()si

alloquuntur plura Ecclesiy; catholic;e consona sa()uerunt : verum


Gregorius eptscopus legit :
in uno vel duobus pr;evaricantes, aiiathematis pae-
« Si vero quis a Deo accepta virtute, voluerit
nam sortiti sunt. Cura quibus portionem consecuti
sunt hi qui talia fantur.
)> transferre eadem vasa vel pallas , non audere eum
» absque consilio et notitia sanctissimi et beatissimi Grcgorius episcopus legit :

» universalis patriarch», ac pr;eceptione piissirao-


« Si quis non confitetur secundum apostolicas et
)) rum et amicorum Christi iraperatorum nostrorum
» paternas traditioncs, in Patre et Filio et Spiritu
» hoc agere, ne hac occasione diabolus Ecclesias Dei
» sancto unam deitatera, naturamatquesubstantiara,
» humilict: sed nec quemqnam principum, vel eo-
» voluntatem et operationem, virtutem et domina-
» rum qui ipsis subsunt, id est laicalis ordinis, hu-
» tionem, regnura et potestatem in tribus subsisten-
» jusmodioccasioneimmitteremaiium in divina tem- D » tiis, id est personis glorificatis, anatheraa. Si quis
» pla, et h;ec captivare; quemadmodum a quibus-
» non confitetur unum de sancta Trinitate, id est
» dam qui inordinate ambulabant, ante jara talia
» Filium Verbum Dei et Palris, Domiiium videlicct
» facta sunt. »
)) nostrura Jesura Christum, ante saecula quidem ge-
Epiphanius diaconus legit :
» nitum secundum divinitatem, innovissiraisautem
Quis non derideat, imo lamentetur super hac le- » diebus eumdem propter salutcm nostram descen-
gislatione? Propter hsec enim vaniloqua verba multi » disse de coelis, et incarnatum ex Spiritu sancto et
temere prsesumpserunt graves [Gr., Briarei] manus » Maria semper Virgine, et ex ea natum super ora-
iraraittere in sacrata vasa, ab ipsi videlicet sumen- » nera sensus humani capacitatera, anathema Si !

tes excusationes : facile namque raalitia labitur. » quis non confiteturDeuraessesccundum veritatem
lllos enim providcntes [Gr., paruin curantes] beatis- u Emmanuel, et idcirco Dei genitricera sanctara
simos, ut ipsi dicunt, sed ut veritas se habet, alienos » Virgincm esse (genuit enim carnaliter carnera fa-
aurum et argentum sacro-
episcopos defraudaturos » ctum Dei Verbum) anathema Si quis non confi- !

rum monumentorum, atque factas in musivis pictu- » tetur carnem secundum subsistentiam unitam esse
: : : :

439 ANASTASII BIBLIOTIIECARII 440


» Verbo qiiod cst cx Deo ratrc, atqiie uniim esse A ut exclamaretcharacterem subslantia; Patris Filiun
» Christum cum oarne sua, eumdera scilicet ipsum Isli autem vcrilatem in mendacium converlere
» Deum simul hominem, anathema Si quis non
et ! tenlantes, introducunt vituperationes atque quassa-
» confitetur Domini carnem vivifieam esse, et pro- tas voces has, imaginum odio confi-
venerabiliura
» ])riam ejusdem Verbi quod est ex Patre, sed ut gentes [Gr., Unde incidunt in intellectus
affixij.
» alteriuscujusdam prstcrse silii i|uidemsociati per blasphemiam commendanles, atque in reprobum
» dignitatcm, id esl ut solam diviiiam habitationem sensum traditi, adhuc inquiunt
» habentis, et non polius etiam vivificantem, ut
» diximus, quia facta est propria Verbi omnia vivi- Gregorius episcopus lcgit :

» Dcare valentis, anathema Si quis non confitetur


I
" Si quis incircumscriptam Dei Verbi essentiam

» in uno Christo vero Deo nostro duas naturas, el » atque subsistentiam, pro eo quod incarnatum sil,
» duas naturales voluntates, etduas naturales ope- » sluducrit per raateriales colores in imaginibus
» rationes communicabiliter, inseparabiliter, incon- » humana forma circumscribere, et non potius
» vertibiiiter, indivise ct inconfuse secundum san- » Dcum pra-dicat, illud nihilorainus etiam post in-
» ctorum Patrum magisterium, anathema Si quis !
» carnationem incircumscriptum esse, auathema ! »
» non coiifitetur Dominum nnstrum Jesum Christum B
» cum assumptione, id est animata carne sua anima Epiphanius episcopus legit :

» rationabili at([ue intellectuali, Deo et Patri consi-


Tanquam circa opportunas ecclesiasticas tradi-
» dere, sicque demum venturum cum paterna cla- liones insanabiliter infirmati, et pestilenti languore
» ritate sua judicare vivos et mortuos, non quidem sensum corruptum habentes, hsec asserunt, et con-
» jam carnem, sed nec incorporeum, qnibus ipse tagium deceptionis reclo sermoni applicant; etdeci-
» novit rationibus Deo specificato corpore Gr., Dei-
piuntur mente, incircumscriptam naturam divini
» formi corpore], quo et eum pu-
appareat his qui
Verbi, et circumscriptara et ab ipso assumptara
» pugerunt, et maneat Dcus absque crassiludine, carnem confundentes hoc enim expresse indicat
;

» anathema ! »
quod ab ipsis est dictuin Nihilominus etiara post :

Epiphanius diaco)ius et cuhiiclesius legit iiicarnationem incircumscriptumcsse. Ubialiquando


hanc levem assertioncra adinvenerunt sapientes
Usque ad ha'c bene sentiunt, cum sanctorum Pa-
circa inania"?Nara plenus blasphemia; sensus est,
trum editionibus concinenles: imo vero dogmata
incircumscriptum post incarnationem asserere super
eorum usurpantes, sibi gloriam conferunt. Porro in
omnia Dominum Jesum Christum verum Deum no-
ca;teris amara virulentic liiignae suie et viperea ve- C
strura, et maxime ipso discipulis perhibente Laza- :

neno mortifero plena dograata evomunt.


rus nmicus nfistcr dormit ; ct gaudcoproptervos.qHia
Gregorius episcopus legit
mn cram ibi(Joan. xi). Ergo, non eram ibi, eircum-

« Si quis divinum Dei Verbi characterem secun- scriptionis est proprium? etiam, ei oppido etiam.
» dum incarnationem per materiales colores consi- Sed ut ea qux ante passionem de hoc evangclice
» derare studueril, ct noii ex toto eum corde adora- dicta suiit, omittamus, qu;c post resurrectio em acta
» verit oculis inteliigibilibus, super claritatem solis suntdicam. .Aliilicribus ap|)arens incircumscriptus

» a dextris Dei in excelsis super thronum glorise se- nullatcnus erat : semelipsuin manifestare duobus
» dentem, anathema ! » discipulis, circumscriptionis est proprium. Januis
clausis intrare, et a Thoma palpari quid aliud quam
Epiphanius diaconus legit
circumscriptioest? El discipulis in (ialiluMm cunti"
Inopinati quidam allegoristse super hac phanta- bus, illic ab eis vidcri el adurari, hoc ipsum est
stica sua sententia demonstrantur. Characterem (Lac. XXIV, Joan. xx). Vidcntibusque discipulis
enim Dei Filium Apostolo pi\Tdicante
et Patris ascendere in cuelum, et angelo super istos ast;inte
iHcbr. i), propter indissimiiitudincmet incommutii- atque dicente : Viri, quid statis intuentes in ccBlum?
bilitatem substantia?, ipsi altcrum facientes. chara- ^ Hic Jesus qiii assumptus cst a vobisin ccelum.sic vc-
cterem in assuinpta a Deo Verbo carne prave intel- 7iirt qucmudmodum vidi^tis eum cuntcm in caclum
ligunt, ct ex sensibus inscnsatis cructant, in;inem [.\rt. i). Putas non sunt liiec circumscriptionis?
quamdam scntcntiam perhibentes: Si quis divinum etiara valde. Sic cnim ct omncs deireri Patres nostri
Verbi Dei characterem sccundum incarnalionera pcr docent; ct manifestum est his qui bene sapiunt,
materiales colores considenire studuerit. Ouia alte- quod secundum id quidcm quod Deus et Verbum Dei
rius quidcm subslanti;e est caro quam assurapsit, et et Patris, cst invisibilis, incircumscriptus, incom-

Dei Verbi natura, cuncti novimiis, tam cx verit:ite, prchciisibilis, et in omiii loco sil dominalionis su;c :

quam ex princiiiibus Ecclcsiic saiutis, videiicet apo- secundum id autem quod luimanara naturam suscc-
stolis, et egregiis 1'atribus nostris edocti. Etenim pit, cl visibilis et circumscriptus, juxla quod ipsc
arcanorum inspector Paulus divinns apostolus, sc- discipulisait, iion illic se fuisse : et coraprehensibi-
cundum quod dicitur [Gr., dicluin est], horaousion lis est, ut Thomas nos certos reddidil (Jonn. xi, xx).
volens pncdicare ad Dcum
Patrem Filii cl Dci
ct In inuitas ergo malitias pcr unam bl:isphcmiam suain
Verbi, iiihil proprium clconvcnicnsadinvenit, (|uam i-.onciiiunl deceptori;c Christianos accusantium vcs;i-
: : : : : : :::

4il INTERPRETATIO SYNODI VII GENEUALIS. — ACTIO VI. 442

iiKc proDceptores ; rursusenim (•alumnianle ironun- A » Virginis Mari:e, et non unum ac eumdem, scd af-
li:int: » fectiuilem uiiitionem eis f;u',tam fuisse fatetur; ct

Givooriiis cpiscopiis legit


» hinceum in im;igine, quasi prival;e subsistenti:e sit

» ex Virgine, piiigit, anatliema !


»
« Si quis Dei Verbi naturae et carnis insoparabi-
» icra per substantiam factam unitionem, id est Epiphdniuf dinconus lajit

» palrationem qua' ex utroquc inconfusa et insepa- circuitu ambu-


l';iiita e:idem(iue de semetipsis in
» r.ibilis est facta, in imai;ine pingere tentat, nomi- deeisdem
lantcs pronuntiant [tam mulla inculc:iiiilo
» nanseum Cinistum Cliristi auteiu iionien Deum
;
pron. ut pene nec nuinero subjiciantur, ((uai ab eis
],
» et hominem signiricat;ac per lioc confusionem rumore improbo asseruntur. Adinvenientcs enim Ne-
» Juarum naturarum portentuose fingens, ana- storii impiain opinionem, imagincm fnrnuitioni lianc
» thema! »
applic;iiit. iiiopiiia qu.edam et absurda res;irciiuiiites.
Epiplmniiis tliaconus lerjit: Ihijiismodi ergo ratiuncularum crebra factadestru-
Novit exsecramentum erroris recto verbo adhie- ctionc,nunc silentio lias tradere necessarium judi-
'"ere. Etenim isti inseparabili et inconfus;e unitioni camus. Eructant autem rursus hsec.
(|iKe iii Cliristo est per subsistenliam, imaginum B Gvegorius episcopus legit
facluram adversam, confusionem duarum natura-
et
« Si quis carnem qua deiflcata estex unitione sua
rum afferentem, mendaciter et nequiter autumaiit
» qu» ad divinum Verbum effecta est, in im;igine
scd veritas Dei non est alligata. Nam Christus no-
» pinxerit, veluti separans eam ex assumente atque
men est duarum naturarum, visibilis scilicet et invi-
» Deo hanc [Gr.,
deilicante illam divinitate, et sine
sibilis, indcx: ipse vero Christus visus homi-
» minimedeiflcatam hanc] per hoc conflciens, an;i-
nibus per velum, id est carnem suam, licet divina
» thema » !

natura occultaretur, per signa hanc manifestabat.


Idcirco sancta Dei Ecclesia, ut accepit a sanclis
Epiphanius diaconus legit

Apostoiis et Patribus, ipsam speciem quas visa est CatholicaEcclesiaetsipingitChristum in humana


hominibus, describit, et non dividit Christuni secun- forma, sed non separat hanc exunita sibi divinitate.
dum eorum deliram accusationem. Imago eiiim secuu- Deificatain autem polius credit, et unam cum Deo
dum nomen tantum, et non secundum definitionem banc confitetur, secundura raagnum Gregoriura [Orat.
communicatprimitivo, utsaepejam diximus quia et ;
2 in Pascha) et veritateni non sicut ipsi iiidocte ac
:

animacaret, quam impossibileest circumscribi [de inerudite barbarizantes dixerunt, sine Deo ex hoc
scribi], quia invisibilisest. Et sianiraam, pr.Tsertim q carnem Domini conflci. Sicut enim quis hominem
cum sit creata, inipossibile est depingere, quanti depingens, sine anima non facit hominem, sed ille

magis inconiprehensibilera et investigabilera unige- cura aniraa perraanet, et iraago ejus dicitur, eo quod
niti Filii divinitateiu iniaginari quis sensibiliter siinilis ei appareat ita et nos iraaginera Domini l'a-
:

excogitaret, licetnimis extra sensus existat? Con- cientes, deiUcatam carnem Doniini confitcmur, et

versusest ergo dolor eorura in capita ipsorum. nihil imagineraaliud sciinus, quam imaginem indi-
Anathemaeniraquod ipsi sortiti [Gr., nugati] sunt, cantem principalis imitationem. Hinc et nomen ejus
in ipsis inanet in sKculum; porro iterum aiunt: sortita est, et secundum id tantura ei coraraunicat:

Grctjorius episcopus legit :


et ideo venerabilis est et sancta. Si vero scelesti viri
vel dsenionis est iraago, poUuta et contarainata est,
« Si quis dividit unitam Dei verbi subsistentiae
quia et principale ejus profanum et contaminatum
» carnem, in sensu puram eam habens, et ex hoc
existit. Ergolaborantesin vanum, colligunt raanibus
u pingere illam in imagine studens, anathema ! »
sterilitatera, et recipiunt a veritate anathema : quo
Epiphanius diaconus legit:
non carebunt dicentes hujusraodi:
S. Gregorius cognomento Theologus ita dicit(Omf.
Gregoriiis episcopus lcgit
2 Quando uaturK distant in seiisu, sepa-
F(7(o)
rfc :
q « Si quis Deura Verbum qui in forina Dei est,
rantur siraul et nomina; sed et multi ex Patribus
hoc usi sunt et enim veritati ita videlur. Ipsi autera
:
» quique forraam servi in sua subsistentia recipit,
etea privati et paternis deflnitionibus, dicunt: Si
» etper orania similis nobis factus est absque pec-
» cato, tentat per materiales colores forraare, quasi
quis dividil unitam Dei Verbi subsistentiae carnem
in sensu. Reperiuiitur ergo nec in isto consonantes » purum horainera, et separare illum ab inseparabili

cum l'atrum expositione sanctorum : sed veritatera » et incommutabili divinitate, ut ex hoc quaternit;t-

evidenter impugnant, eadem de ipsis [Gr., iisdera] » teiiiinducat [(-rc, inducens] in sanctam et vivifl-

atTati ; et catholicam Ecclesiam similia Nestorio » cara Trinitatem, anathema ! »

praedicare calumniantur. Porro sibi congrua dicentes, Epiphanius diaconus legit


inferunt non enira
amentiam ipsorum et vecordiara !

Gregorius episcopus legit reverentur colligere anathema. Sed ut vermes in


« Si quis unum Christumdividit in subsistentias coeno volutati nutriuntur, ita et isti huic voci infixi,

» duas, separatim ponens Dei Filium, et separatim saturilateni miniraeaccipere patiunlur, sanctiflcata;
: :: : : :: ;

**3 ANASTASII BIBLIOTIIECARII


44i
DeiEccIesiae maledicere conantes, cum sintipsima-
A Alius te laudet, et non os tuum extraneus, et non
ledictionedignissimi. Ili namqiie qui i^enedioiintei, Inbki tun (Pnn: xxvii). a quoquam ne-
Istl aulem
utait Scrlptura benedi.entiir ;sunt benedictij: et
que erudili, neque laudati, sibimet laudem cxcogi-
qui maledlcunt ei, maledicli sunt [Gen. xxvii). Porro tant, et vocari volunt ab hominibus Rabbi, Patres
purum hominem illos conjicere
Salvatorem Christum, esse gestientes cathidica> Ecclesi;e. llanc autem ca-
etseparare illuma divinit;Ue, sicque <|uaternitatem
lumniaiitur Chiistum Dcum nostrum dcrelinquere,
«nducere per picturam, quis putas, non derideat, et
et idololatriae adlucrere; cum ipse dicat per Isaiam
risum latum super eorum insijijenlia non dilfuudat,
prophetam ad illam Punam tc c^sulhttionem setcr-
:

imo vero blaspliemiam lua;eat? Nonenim secundum


nam, Isetitiam gcnerationwn generationibus {Isa. LX,
qudd in imagine fi^'uratur Christus in humana forma!
scc. iXl'). Et per Salomonem : Tuta bona es.proxir-
qu:iternitatem credit qui hoc facit, sed confitelur
is ma mea, el mm-ula non cst in tc [Cnnt. iv). Inspicia-
Deiim Verbum incarnatum esse veritate non
et musergo insipientiam ipsorum: quia (|uam calum-
phantasia. Denbiue Nestorius qui hcsis sensibus niantur idololatria', hujusse glorianturesse magl-
duas subsisteiitias sicut duas naluras blaspheme stri. Et si idoloiatrarum sunt patres, dicant: Partis
dogmatlzavitinChrislo, illequaternitatem induxisse
aliciijiis qu;p idololatriain exercnit in Ecclesia suiit
digiioscitur. Sancta vero Dei Ecclesia unam subsi-
B magistri, an totius? et si (luidem partis, debuerant
steiitiam Christi in duabus naturis recte coufessa, ad et ipsi concinere plcnit dinl Eccicsia^, et sub hujus
commemorationem salularis ejus dispensationis ima- jure subsistere, et fructus vcrilalis apud so [Gr., ab
ginaliter formare ilhim divinitus erudita est. Porro
ea] carpere: quemadmodum omnes egregii Patres
volentes seinetipsos probatosostendere, etiam
verum nostri, qui incorrecta corrigebant,
et coaptabant
quid asserunt, itadicentes:
discissa.Sed quia catholica Ecclesia hac traditione
Cii-ri/orius episcopus legit decoratur, ipsi ab ea excisi putant [Gr., videntnr

quis non confitetursanctam semperVirginem


« Si totam (lamnarc tanquam erroneam et certe hor- ;

» Mariam proprie acvereDei genitricem, sublimio- rcnduin est dicere, et tacere, damnatio. Procedit
» rem esse omni visibili et invisibili creatura,
enim contra ipsos [Gr., Peritenim secundum ipsns]
et
» cum sincera lide ipsius non expetit intcrcessiones, vera in Christum professio, et pernicies universita-
tanquam liduciam tem arripuit: sed proculsint h;ec, tanquam in va-
» habciitis ad Deum nostrum iiui
» ex illa genitusesl, anathema! » num (liita et sine causa pronuntiala. Ita(|ue hinc
ct indc impcllcnlur. qui;i vcnerabilium imaginum
Epiphanius diaconus legit:
pictura ex superioribus annis tradita in catholica
In hisstabilitaet certificata catholica Ecclesia, ab G Ecclesia, et in venerabilibus templis informata,
his qui aliter sapiunt quam (>jus in Deo traditio do- quam sancti Patres et tradiderunt et receperunt,
cet, non indiget(|uid audire. Etenira Doniinus dum
et omne Christianorum collcgium : ipsi non
ad:emonibus pr;edi(>arcliir, hosabigcbat: et Paulus solum ab his oinnibi's sunt Irustrati 'abducti',
divinus Apostoluset comites peregrinatlonis ejusab sed (|uod est s;evius et terribilius, clamor anathe-
eis testimoaium habentes, quod homines essent Dei
matis eorum sodomitice et gomorrhice raultiplicatus
excelsi, etviam salutis denuntiarent {Acf. xvi) eos est [Gcn. xix). Ilinc et peccatum eorum magnum
pellebant; itaetisti licetaliquid verumpronuntient, est nimis: et quis poterit sutTerrc hujus furoris
tameii a sancta Dei Ecclesia propeljuntur. Rursus insaniain, liariinKiue satyricarum turbulentiarura
autem veluti canes reversi ad suuin vomitum, ct sues scenicas facies? Quod si cognovissent veritatera,
loti in volutabro luti {II Petr. ii) grunniiiul luijus- qu;e manifesta est omnibus qui uie intelligere vo-
cemodi lunt, scirent uti<iuc quia, sicut per ea quae in Scri-
Gregorius cpiscopus legit pturis dc sanctis indicantur, memores passionuin
« Si quis universorum sanctorum effigies in ima- eoruin clliciinur, ct ad sirailcin zcium erigiinur: ita

» ginibus inanimatiset surdis ex materialibus colo- et per im;igiiialein dcscriiitioneni p;issiones horuin

» ribus titulari studuerit, nullum pndectura fcrcntes D videntes, in commemorationem viriutis eorum et

» (vanum cniin cst commenlum, Deo plen;p vitae veiiimus. Deinde rursus bene sen-
et di;iboric;r ;irgu-
ment;itionis inventio)et non magis tiunt, dicentes ita
» horum viitutcs
» per ea qu;cin Scripturis de illis insinuanlur, ve- Gregorius episcopus legit
') lutiquasd:im ;inimalas imagines in se depingit, et
« Si (luis non confiletur omnes .sanctos qui a
» ad similem illis ex hoc erigitur zelum, quemad-. ') sscculo us(iuc luinc suiit, qui ante legein, ac in
» modumdivini Patresnostridixerunt, anathema ! » " lege et in gratia Dco placucrunl, hiimirabilcs csse

Epiphanius diaconus lcgit » coram ipso anima et corpore, vel horum iion
Divini » postulat orationes, tanquam fiduciam habentiuni
Patres nostri tale quid neque docuerunt,
>• |)ro mundo intercedere, secundum [ecclesiasticain
ne(|uc pncdl(;ivcrunt, scd sibimct hoc nomenimpo-
" tnidilioiicm, ;iiiathcraa! »
sueruiit l'alslloi(ui: ipsorum sunt ist;c inepti;e,
et
qiioniam in subsequentibus septimam sese synoduin Epiphanius diaconus legit
niinciipant Et quidcin [Gr., qiiidam 1 Sapiens dicit: Cum ecclesiasticam traditionem <li\erint, o|ior-
: A :

4« INTERPRETATIO SYNODI VII GENERAUS. — ACTIO VI. 446

tebat eos promulgare: Si qiiis ci imaginales pictu- dum sese vocantes, quasi de septem synodis aliis

ras noii rocipit, anatlieina sit. Aiitii|ua quippe re- qu.T! fact;c fneruiit,anathcmatismum snum posuere,

vcra cst iii catliolica Eccicsia traditio, ot valdc dicfiiitcs : AiKitlicma sit a sanclis cl iinivcrs;ilibus

juste in coinmemorationcin luibis principaliiim scptcm syiiiidis: ct non inagis dcridcntur propter
agnita : seil iinpmlcntcr lianc mysticam projicicu- indiscipliii;ili(iiicm,((iiamciiin|iassiiiiiis;itl'c(tiilugen-

les scientiara, catiiolicam alloquuntur Ecclesiain : tur iu-opter impictatem. Veritatem eiiim ferentes
Vias tuas nolumus Gi\, nolumus]. Undc post
[ scire [deferentcs], et a bouasemita et rcgiavia aversi, in
lianc cditioiicm suam. ct intcrcessionum Deo ac- foveam et hiatusatque praecipiti;i incidunt. Quibus
ceptabilcm oblationcm abjeccrunt, delenles hanc et pr(ivcrbi:ilissermoproniiiitial: In;ixis [Inaxibus]
ex lioc scriiitosuo: quod omiies nuvcruiit. Miiris agri sui err;ivcruiit, ct collegcruiit in;iiiibns iiifecun-
enim est lnereticis, ut cum viderint [Gr.. contem- ditatem (Prov. xi ). Proptcr (|uod ct acutas sagittas
pscrint] vel in uno sermone pietatis, et veritatis suas, et tensos arcus, quos adversus Ecclesiam jacu-
viam revertanlur [ verbo pietatem, et a veritatis via lati sunt, in corde ipsorum veritatis amatoresetju-
aberraverint \ in nuilta et divcrsa fallentes [labi]. stiti;i' ipuesitorcs innxerunt ; et assumunt D;ivid mo-
Simplex est cnim vcritas : at vero mendacium mul- dulaiitcm in spiritu ( Psx/. vii): Lacum aiicruerunt
tiplcx. Ariaiii i|uippccrc:ituram diceiitcs Deuin Ver- B hujus pr;ivitatis instilutores, et foderunt cum, et iu-
buin, cum hac iinpia blaspheniia sua sine anima ciderunt in foveam quara feceruut: et convcrsus est
hunc incarnatum fuisse delire mentiti sunt. Et dolor eorum in caput eorum, et in verticem eorum
Eutyches infelix unam naturam opinaiis in dispcn- iiiii|iiitas corum dcscendet. Ouoniam dicunt ama-
satione Domini, blasphcmabat. diviniorcm quamdaiu rum (lulcc, ct dulce amaruui : ct ponunt lucera te-
carnem dicens eum suscepisse, et non consubstan- ncbras, et tenebras lucem^jPsd/. v), dicentes ita:
lialcin naturie uostne. Similiter ergo et antistites
Grcgorius episcopus lcgit :

hujushsereseoshosaemulantes, una novitate minime


contenti, et satietatem mali non habentes, et aliam « His igitur a nobis cum omni districtione et dili-

vicinam hujus arripuerunt. Sequcntia[Consentanea] » gentia decretis, deflniraus aliam fldem nemini li-

vcro eloquia, putantes sanctis Patribus cosequari, et » cere proferre, id est conscribere vel componere-
hypocrisi simulantes pietatem, proferunt. » aut sapere seu docere aliter. At vero qui ausi fue-
» riiil componerc fidem aliam, vel proferre, autdo-
Gregorius episcopus legit
» cere, aut tradere his qui volunt reverti ad agnitio,
« Si quis non confitetur resurrectionein mortuo- aut novitatem
» nem veritatis a quacunque haeresi ;

» rum, et judicium, et retributionem condignam r. » vocura, id est dictionis adinventionera, ;id subver-
» unicuique justis Dei ponderibus recompensan- » sionem pr;esentium delinitionura qu;e a nobis
» dum, non fore terminum supplicii, sed nec
et » promulgatse sunt, introduxerint: siquideiu epi-
» coelestis regni, id est Dei deliclarum (non eniin » scopi fuerint, vel clerici, alienos esse episcopos ab
» est regmim ccelorum esca et potus, sed justitia, et vero monachi
» episcopatu, et clericos a clero ; si
» paa:, et gaudium in Spiritu sancto [Rom. xiv ], se- anathematizari. »
» fuerint aut laici,
» cundum divinum Apostolum anathema ) ! »
Epiphanius diaconus legit :

Epiphanius diacomts legit :

Illusi ab indisciplinatione hsec ab egregiis Patribus


Hsc primatum verae fidei nostra;, sanctorum sci-
nostris extorserunt, ac veluti propria composuerunt.
licet apostolorum, et egregiorum Patrum est segre-
Propter quod et inanis et otiosus esl sermo ipsorura,
gatio [detinitio]. Haec catholicie Ecclesiai est, et non
et nec responsione dignus.
haereticorum confessio. Quod vero subsequitur, pro-
prium est eorum, quoniam indisciplinatione ac in- Crregorius episcopus legit :

eruditione plenum est, dum ita circumbombat [cir- (( Divi imperatores Constantinuset Leodixerunt:
curaboat]. I. Dicat sancta et universalis synodus, si per consen-
Gregorius episcopus legit :
^ » sumoranium sanctissimorum episcoporura deflni-

» tio qu;e nunc promulgata sit.


lecta est,
« Si quisnon recipit sanctam hancetuniversalem
((Saactasynodusexclaraavit: Oranes itacredimus,
» septimam synodum nostram, sed huic quoquo
modo derogat,
11 omnes idipsura sapiraus; omnes consonanter et li-
» et non cum omni satisfactione am-
» benter subscripsiraus, omnes orthodoxe crediraus,
» plectitur ea quie ab ipsa secundum divinitus inspi-
» omnesintelligibiliterintelligibilemdivinitateraad-
» ratae Scriptura^doctrinam deflnita sunt, anathema
>> oraraus! Ha?c est fldes apostolorum, h*c est fi-
>• sit a Patre et Filio et Spiritu sancto, ac universa-
libus septem synodis '.
»
» des Patrura, h;ec est rtdes orthodoxorura Sic om- !

» nes servientes Deo adorabant ! Multos annos im-


Epiphanius diaconus legit: » peratorum Luminaria pacis, Domine, custodi
!

Veritatis ignorantia, sensuum etmentisestcsecitas. » piam, Domine, vitam illis! Leoni et Constantino
Hsc enim eorum sententia plus inscientiae et amen- » Kterna memoria Vos estis pax orbis terr;e con-
! :

tiaequam impietatis habet. Xonenim sapientessunt. » servet vos fldes vestra ! Christura houorificatis,
nisi circa indiscipliuationem. Septimam enim syno- » ipse vos conservabit ! Orthodoxiam vos contirma-
: !!! :

447 ANASTASII BIBLIOTHECARII 448


» slis Piam, Domine, vitam eis Absit invidia ab
1 I A cepti, adulatione intincti [demersi ] sunt : et aplas
» imperio ennim Deuscustodial imperium vestrum
! ac decentes declamare imperatoribus laudes recu-
» Deus im|>erium vestrum i)acificet Vestra vita, ! santes, ea quae in Christum Deum nostrum roferun-
» orthodoxorum vila Coclestis rex terrenos custodi
! tur eis deprompserunt cum magis oporteret forti-
:

» per vos universalis Ecclesia pacilicata esl ! Vos tudines horum edicere, contra hostes victorias, bar-
» luminaria ortliodoxisestis! Luminaria orbis, Do- baricas subjectiones, quas in imapinibus et in parie-
» mine, conserva ! memoria Constantino et
-Eterna tibus inmemoriara narrationis multi pinxerunt, et
» Leoni I Novo Constantino piissimo imperatorum videntes ad amoremzelum traxerunt subjicien-
et :

» multos annos ! A iienere orthodoxum, Domine, dorum acquisitiones [subjectorum cnnservationem],


» custodi piam, Domine, vitara ei abscebat invi-
: : consilia, tropiea, mundanosstatus, civilesordinatio-
» diaa regnoejus! IMissirofle Augusta" multos annos! nes, civitatum directiones, ll;c sunt laude dign:c ac
» Eam qua- pia, qus orthodoxa est, Deus conservet bonae offerendie imperatoribus fama", per quas et
» Abscedat invidia a regno vestro Deus custodiat ! oranequod subditum esset eis, provocaretur ad men-
» imperiuni vesirum, Deus paciflcet regnum ve- tem[esteis, provocatur ad benevolenliara]. Porro
» strum Inconfusam inChristo dispensationem vos
! linguas adhuc acutas habentes, et irara ac accusa-
» bene discrevistis ! Inseparabilitatem duarum in B tionem spirantes, in obscura luna se pulant sa-
» Christo naturarura firmius vos praedicastis San- ! gittare [videntur sag. ] rectos corde, dicenles ita
» ctorura et universalium sex conciliorum dogmata [isU]:
» vos roborastis ! Omnem idololatriam vos exlerrai- Gregorius episcopus lcgit :

» naslis! .Magislros hujusmodi erroris vos publiea-


Germani, Georgii et Mansur, rnala; opinionis viro-
» stis ! Contraria sentientes vos propalastis ! »
rum sensiim vos dissolvistis.
Epiph(mius diaconus legit Germuno duplici seiisu et liyni cidtori, anathema.
Gcorgio consentanco ejus, et falsario ^Mternorum
Pronunliantes iraperatoribus consueta, mendacii
magistcriorum, anathema.
furorihus quasi facibus animam exardescere facien-
Mansur Jiequam nominis, et similia Saraccnis scn-
tes, exipsadiabuli argumentationeloquuntur, dicen-
ticnti, ajiathema.
tes : Omnem idnlolatriam vos exterminastis. Utinain
Imaginum servitori et falsa scribenti Mansur, ana-
surda' flerent aures nostra, ne audirent corrumpen-
thcma.
tem animas vocera. Noli, inquit proverbialis sermo,
Contumclioso in Christum, et insidiatori imperii
assiduus esse cum muliere meretrice(P>-oti. v. ), Sa-
Mansur, ajiathema.
lutarem nam(|ue dispensationis rationem demuliri C Impietatis doctori etmalointerpreti divinie Scripturx
volentes, inomnembhisiiheraia^excessumdevenerniil.
Mansur. anathema.
Et quid ad hanc luj^endam rabiem dicemus, nisi ea
Trinitas ircs istos deposuit.
qua: a Spiritu sancto per David psalmographuin
prolatasunt? Yenenum aspidum sub labiis corum ; Epiphanius diaconus legit

se^mkrum pntens est f/uttur coruin lini/uis suis dolosc ; Dicarausad prophets: Facics mcretricis
hsec illud
agcbant (Psal. xiii). Hinc et deciderunt a cogitalioni- fiicta cst tibi, rcnucns crubcsccre ad omncs {.Jer. iii ).
bus suis, judicali :i Christo Deo nostro, qui iios eri- l-:tenim ilhc in sua opprobria et turpia studia veiiu-
puit ab idoiorum erroie. Ipse enim homo perfectus statiF, eus qui pudice vivunt, subsannare consueve-
propter salutera noslram fieri dignatus, oranem ido- runt. .\borainatio enira peccatoribus Dei cultus, Ita
lolatriam exlerminavit. Dixit enim per pro|)hetam: et isti labia habentes dolosa, loculi sunt contra justos
Evcc dics vcniunt, ct delebo nomina simulacrorum a iiii((uitatem in superbia et comtemptu. Sed Dorainus
tcrra, ct jam non corum mcinoria [Zach. xiu ).
crit abscondit eos in abdito vultus sui, et a conturbatione
Certum ergo est (|uod prophetia in ipsum referatur, eorum conlexit eos, et a contradictione linguarum
et non sicuti ipsi dixerunt, ad imperium principum. ipsorura eruit eos. Ut luminaria enim in mundo
Apostasias quippe jiropriura esl, hanc gratiam seu D luxerunt, verbum vitse continentes: Gerraanus vide-
donuin aliisac(|iiirere, tribuere].CIamantChristi;ini licel, (|ui iu sacris litteris enutritus, et ut Samuel
ex magnivoco Isaia polati yon lcgatas, non uni/chis, : ab Deodeputatus, al^iue sanclis Patribusest
inf;intia

scd ipsc Dominus salcavit nos {Isa. LXili ). Si vero, ut consimilis comprohatus. Cujus sequi disputatioiies
ipsi fatentur, episcoporum collegium vel regum im- iiecessarium esse, conscripta ejus anirin;int per ;
ce-

perium cruit iios ab errore idolorum, aberravit ;i lebrata per] universum orbem. Exallationes enim
veritate humanum genus ;et non salvantes, sed alle- Dei iii faucibus ejus, et gladii ancipitesiu manibus
rius magna exlollentis est lioc, credere s;ilvum [Gr.. ejus irsdl. cxi.ix ), jaculati contra dissidenleseccle-
alio salvaiite lioc, ('t;ilio salvatum a se illud j;iclaiit(']. siasti(;e tr;idilioiii. Et Georgius patria Cyprius, (|ui

Ab idolorum eiiim i^rrore ;ic (lece|)tione (>liristo Deo ev;iiigelice patrimoiiium veiuindans I vit;iin iiisti-

nostro eruente nos, ipsi m;igiia extolluiit, fateiites se tiieiisi, et Chrisium Deum iioslrum, qui dedil nobis
redemptionem arroganliam et amentiam
fecisse. iiormam dispensationem suain, imitans; non conten-
Frustrati (luippe veritate, etmenleac, sensibus exc;e- dit, nonclamavit cuin inalediceretur, non inaledicc-
:

cali suat ;
proiiriis(|ue conjecturis cl pliaiilasiis de- bat; cuiu palerclur, iioii coiuiuinabatur;pcrcutieiUi
:

449 INTERPRETATIO SYNODI VII GENEUALIS. — ACTIO ri. 450

se maxillani vortebat et altcram, anfjarianti s(> mille A dimus {iladin spiritus: afje niine, instniamus animos
passus apponebat et duplum : tulit ju^uin a juven- :iudientium. Oiiinia er^'o pr;Esenti;i suiil intcllii^eiili-

tute sua {rkrcn. iii), bonum arbitratus secundum bus, et erecta his qui inveniunt scientiam, sicuti
prophelamsinp;ul;iritt>r sedere, elsilere. Atque .loan- proverbiatori bene {Prnv. viii), necnon et veritati

nes, (|ui al) eis iiijuriose Mansiir appclialus est, (lui- vidctur. Saiicta eiiim Dei catlioli(';i Ecclesia ex di-
quc dimissis omiiihus MatlliaMim cvauf^i^listam :emu- vcrsis cl v;iriis rcbiis eos qui sihi ii;iti sunt, traliit
latus, Cliristuin sceiitus cst, nKijores divilias arhi- ad pu!iiiteiiti;iin et ad agnitionem m;iii(latorum Dci
tratus thesauro quera in Arabia dereliquit [omni omnes sensus nostros festinatdirigere
custodioD; et
Arabumi, opprobrium Christi et elci^it poiius allli;,'i : ad gloriam cjus qui est super oninia Deus atque ;

cum plebc Dci, (luam temporalem voluptatem liabcre pcr audituin cl visum eorrectioncin facit, ipsa qua;
peccati. Ipse ita(|uc cruccm suam etCbristi porlans, gesta sunt, vultibus eorum qui iiccedunt, apponens.
et secutuseum, pro Cliristo abOricntepcr Cliristum Quando iianKiue cx avaritia et ainore pccuniarum
tubicinavit non tolerabilem ducens vocum novit;i-
; rapit quemiiuam, ostendil ei in imagine Matthaium,
tem, qua' diverso fuerat modo facla [Gr., in aliena f. qui cx telonariis apostolus factus, avaritia; furia de-
regione faeta ], seu pnrvaricatricem factionem, rabi- Chrislum secutus est et Zacchaium in syco-
relicta, :

damque insaniam, qu;e adversus sanctam Dei catho- B morumascendentem, desiderantem Christum videre,
licani Ecclcsiam crat armata. Sed lianc publicans, ac ei reproraittcntem dimidiuiu suhstantis se prs-
omnes exhortando et admonendo, cautos reddebat, bere paupcribus, et si cui aliquid abstulit, reddere
neadducerenturcuin operantibus iniquitatein quai- ;
quadruplura(Ma«/i.ix, Marc. ii, Liic.v, xix.):etsit;\d
rens in Ecclesiis antiquam legislationem teneri et custodiam conversionis et jugera meraoriara, imagi-
pacificam conslitutionom, quam Dominus discipulis nalium formationum continua visio, ne repedetur ad
suis nominis sui vocabulum sorticiitihus don;ivit proprium vomitiini. Ilapuit rursiini alium desiderio
[suis tanquam insignedonavilj, dicens: Pacem mcam meretricio depressum ;
pudici Joscpli iraaginein ap-
do vohis, paccm iiicam rcUnquo vobis (.foan. xiv). His ponit, qui fornicationem ahomimins, et hanc pudi-
ergoreverendis viris et fide dignistaliter inEcclesia citia vincens (Gcn. xxxix), illud quod dicitur ad inui-
catholica demonstratis, quse est adversus eos insur- ginem custodivit, cujus participos efflciuntur qui
gens accusatio, et quam ha;c est horrenda, quam hanc dilexerunt. Ilerum alibi healam Susannam pro-
etiam ferre quis omnino non poterit"? Vere ignoran- ponit pudicitia ornatara,et raanihus extensis adjuto-
tiam ignoraverunt miseri, propriara linguam inho- riura ab excelso invocantem, et Danieleni judicera

neste denudantes, Germanumque mysticura sacrifl prssidentera, et hanc eruentem de manihus senio-
catorem et sacerdotem Christi. duplici sensu et ligni G rum iniquorum {Dan. xiii) et sit iraaginalis titula
:

servitorera nominantes; similiterGeorgium et Man- tionis memoria ad custodiam padic;ie vita;. Rapuitin
sur cura aliquando nec principihus quisquam talera
; deliciis suhstantiam suam consumentem, et mollihus
blasphemiam ei qui unius fldei secum erat, injecerit vestimentis vestitum, qua; oportet egenis pnehere,
ab Hebraeis aulem et Agarenis, et aliis infldelihus in talibus vestihus expendentem, etdelicatam vitam
querela tali tain super divino typo crucis, quam araplectentem ; etostendit ei Eliara raelote amictura,
super venerabilibus imaginibuset aliis sacris Deo- et sufticienti esca contentum : et Joannem pilis ca-
que dicatis rebus, ssepe Christiani accusali sunt. meli indutum, et agresti melle nutritura, Christum-
Nam Christianus Christiano hujusmodi accusatio- que digito demonstrantem, et profltentem hunc
nem nullatenus intulit: sed inulilis est justus tollere peccatum raundi {Matth. ui, Murc. i): cum
injusto, quemadraodum lippis oculis sol. Ipsi his etiain magnum Basilium, atque ascetarum et
quippe fugientes a veritate, atque ab ecclesia- monachorum multitudinem, corpore arefactorura.
stica lege repulsi, traditi sunt falsiloquiis et ma- Ne vero extendamus sermonem, paucorura mentio-
ledictis ; et nihil aliud colligunt, quara ut accu- nem facientes, reliqua diraisimus audientihus
sent Christianos etDomini sacerdotes quasi de- ;
perscrutanda. Habemus enim omnera Evangelii
reliquerint Deuin vivum et verum, atque iconis p narrationem depictara, et ad recordationem Dei nos
deserviant : niaiedici quidara et Isesi, raulliloqui adducentera et gaudio nos replentem. Ilis enim vul-
[Gc.conviciatores, locutores temerarii, et linguaces], tibus nostrisappositis, cor timeiitium Dominum Ise.

et horum sectatores efifecti et quis tiraentium Deura, tiflcatur, floret facies, anima ta^dio afiecta inalacri-

et deridentium non latum risum suum efi^undat ? vel una cum Dei patre Da-
tatera transfertur, et psallit
potius non tristi lamento induatur et nocte profunda vid : Mcmor fui Dei etsum {Psat. Lxxvi).
delcctutus
super hac ipsorum irapietate"? Et (luia cum sint in- Memoriara ergo Dei per eos seraper hahemus. Lectio
ventores malorum secundum divinum Apostolum, enim minus nonnunquam recitatur in venerabilibus
defeceruntscrutantes scrutinia, garrulitatibuseorum teraplis, imaginalis vero formatio vespere, mane et

bene valere fatentes, sufflcienter Dei gratia ad per- meridie tanquam in eis stabilita, narrat nohis et
fectam destructionera vanarura cogitationura falsi annuntiat veritatem gestorum. Suscipiamus ergo
nominis eorura scientise [disputatione per;\cta ] con- traditionem Ecclesiae, honoreraus legislationera; ne
suraraantes, et cum veteribus hseresibus errorem scrutemur piam et legitimam consuetudinera, necu-
inanis pravitatis ipsorum connuraerantes, huncexci- riose agamus adversus antiqua jura. Orane quippe
4ol ANASTASII BIBLIOTHECARO 452

quoil in commemorationem Dei eonditurfdicalur], A adordre?habet enim prophetia: Eecevirgo in utero


acceptiim est illi. (jui vero pnt ter hanc tnidilioncm hfilicbit, rt pnrUt fUiiim (hti. vii). Hanc ergo prophe-
efficiunlur, cujus participcs facti sunt oinnes (|ui tiam in imagine nos videntes, Virginom cum
id esl

germane Oliorum adoptionera receperunt incatholica amplexantem quem peperit, quomodo sulfcrcmus,
Ecclesia, nierito nolhi sunt, et non filii. Itiuiue sen- quo minus adoremus et salutemus? Ouis incruditus
tiamus bonum et optimum esse, venerabilium inia- mentc differre audcal ad hujusmodi salutalioncm .'

ginum posilioncm in Kcclesia ficri, et spiritualitcr Dignos nosmetipsos adoraiione faciamus, ne acce-
reduci perhasail principalium suorum memoriam, dentes indigne, Ozan [in Oza»' (]l R'ij. 6) poenam in-
atque islas propter earumdem honorificentiam el cidamus. Ipse quippe tangens arcam, eadem hora
salutare et amplecti, ac debilam adoralionem im- periit, indigne approprians illi. Ouanquam et ipsa

pendere. Sive ergo alicui sit salutationem gratum diversis figuris variata, et ex lignis constructa fue-

vocare, siveadorationem (hoc ipsum enimest ulrum- rit, quemadmodum et imaginum factura. Porro hi

que; nisi forte quis adorationcin qu;c secundum qui dicunt imaginalcs formationes sufficere in com-
latriam exhibetur, intcliigal: alia cnim cst ha;c, ut mcmoraiioncm tantum haberi, et non etiam ad sa-
maltipliciter est osU'nsum) tanluin dignus is qui lulationem, unum recipientes, alterum rei^robantes.

accedit, sit adoratione. At si non fueril dignus, B per hoc pravi [Gr., semipravi] quidam, partimque
puriflcetur primum, et ita demum accedat ad ima- mendaces el partim veraccs demonstrantur: alias
ginalcin vencrabilcm formam.Ncc inslantia salanica quidem vera confltentes, et alias depravantes [id csl,
siterga adorationcm earum, ne^iuc forinido iniqu;e vilupcrantes]. Et,o insensibilitatera horum ergo qui I

suspicionis habens occasionem quia si acccsscro ; ali(iuando eraraus ortliodoxi;c ac vcritatis caluin-
imaginem hanc salutaturus, invenior latriam qu;c in iiiatores, nunc horum eBiciaraur advocatores ; et pro
spiritu est huic impendere. Absit suspicio ha'c. Im- reprobationeecclesiaslicarum traditionum pelamus
pugnatores enim Dei atque vaniloqui serpentem irai- veniam peccatorum. In omnibus his mandata custo-
tantes, ha;c garrnlis linguis effaiitur. Elenim ipse diamus perea qu;e prsecepta sunt: ambulemus pro-
accedens mulieri susurravit raendaciter: Ouid, per- pheticam vocem audicntcs, qu;e dicit: SJ aniiwitia-
hibens, dixit Deus? Exomni ligno quod est in pa- vcrit tibi, hoino [annuntiatuin est, o homo], quid bo-
radiso, comedes de lignoautem quod est in medio
: num, aut quid rcquirat Dominus abs tc, quam ut fa-
paradisi, non comedetis {Gcn. v). Ita et isti effcmi- cias judiciumy et diligas tnisericordinm, et paratus

nala corda scducuiit, dicentes Quia qui adoral ima-


: sis ambularc cum Domino Dco tito f.Mich. vij 1 Super
giiiem Domini, aut intemerate domina! nostr;c ac hsec furorem sopiamus, linguam refrenemus, men-
vere genitricis Dei, vel sanctorum angelorum, aut C d;icio ac tur|iiloquio, et maledicto retinentes [absti-
cujusquain sanctorum, latriam qua; in spiritu est nentes]. Oculum temperemus, venlrem erudiamus,
huic offcrt. Nedecipiamur ergo sermone ipsorura : psalmodia; ac orationi instemus, in omnibus a Deo
admonitio enim et prava diaboli est haec asscrlio. datis nobis gratias agamus, juramento ne assuctura
Nara ct llieologus Gregorius hanc destruil fabula- os nostrum faciamus, sed Dominicain vocem audia-
tionera,omnlljusnobisjubens, curadiciKOca/. dcnat. mus dicentem : Eyo autcm dico vobis, noUtc jurare

Dom.) : Betlilehem cole, praesepe adora. Cura hoc omnino (Matth. \'.J Gloriara conculceraus, qua; deor-
autem et Jlaxiraus meraorandus. cujus laus in omni- sumjacet: maximum omnium bonorura, misericor-
busest Ecclesiis, dum cum viris quibusdam de eccle- diam et charitatcm arripiamus, et hanc timori Dei
siasticis negotiisdisi)utaret, diviiuimpietios;ecrucis conjunctam. Sine timore (|uippeDei charitas reproba
typura, sanoluin Kvangelium cl venerandain ic nain est. Nam et Josaphat amicus erat cum Achab, sed

pi-Kcipit in mediura aflerri, et h;ec cum illis ad cer- audivit : Si jii^ccatori tu amicitia jungeris, si odio ha-
titudinein eorum quaj dicta sunt, salutavit. Athana- hito a Domino tu auxiliaberis (II Par. xi\) '?
Ergo
sius autem, qui ab immorlalitate nomen accepit, cum timorc Dei omnia faciaraus, expetenles etiam
expressius nobis annunli;it in cpistola ;id .Marcelli- intercessionem intemeratsedomin;e nostne et natura
num inissa, (juam pneordinavit in codiccintiTprcl;!- j) Dci gonitricis semper Virginis .Mari;p, atque sancto-
tionispsalmorum, itadicens: Libro ps^ilmorum quis rcm angrlorum, et simul oiuniura sanctorum : salu-
accepto,Salvatoris [G)'.,deSalvatore] i|uidein pro|)he. tantes quoque colendas eorura reliquias, ut eorum
tiasconsuetesicut inaliis Scripturis adrairans et ;ido- sanctitatis participes simus. Sic enim perfecti eri-
ransegreditur[proscquiturj.Videsnequ:iliterpro|)lie- inus ad omne opus bonum in Christo Jesu Domino
tias egregius Patcr adoraro nobis jubc:it ? i;i si li;is noslro: quem decet gloria, iinperium, latria cum
pium estadiirare, (|uanto magisproventus prophelic;»- Patrc et Spiritu sancto, nunc et sempcr et in s;ecula

rum assertionum iii imagine visos neccssarium est s;cculorum. Amen.

ACTIO SEPTIMA.

InnomineDomini et dominatoris JesuChristi veri redimitje matris ejus; anno octavo consulalus co-
Dci nostii. Impcrii pii.ssimDiura ctaniicorumCliiisti rum, tcrtio Iduum LKalendarumj octobriarura indi-

domiiiorum nostrorum Constantini ct Ircnx a Dco ctionc undccima.


453 INTERrRETATIO SYNODI VII GENERAMS. — ACTIO VII. m
Conveniente sanctfi etuniversali synodo, qusD per A BriaiC [Bizyai], M.niriiino ciiiscnpo I'(irn|.cio|inl(!Os,
divinani j;ratiani (\t piam saiictiononi corunKlcin Dco Joannc cpiscopo s;iiic(;c S;iliiiicilli;c, liiisl^illiio V.a- |

rol)oi'atoriiiii inipcratoruni colic('la cst iii Niccnsium stiMtJo: EustochioJ cpiscopo Ap;iinc;c pri)viiici;c Hi-
clara ct splcndida mctropoli Kitliyiiicnsiiim provin- thyiiiensium, 1'etro episcopo (iermiensium, Joanne
ci;e, id cst, 1'ctro revcrciidissiino arcliipresbylero episcopo Arcadiopoleos, Constantino presbytero ct
sanctissiniic Ecclesiae quoe Romre est sancti apostoli loci servatore Scb;istopoleos, Orcgorio prcsbytero d
Petri, et Petro rcvcrendissiino presbytcro, monaclio ex personaNicopolcos Arincni;e [SecuiKhc], Sisinnio
et licijunicno vencrabilis monastcrii sancti .Sabb;e episcopo Parii, EpijilMnio episcopo Mileti, Niceta
Rom;c siti, retincntibus lociini apostolic;c catbcdr;e cpiscopo Brococussi [Proconnesi], Joannc prtisbytero
alini et sanctissimi arcbicpiscopi scnioris Kom;u et loci servatore Colonia?, Urso episcopo llibariten-
Adriani: et Tarasio almo et sanctissimo archiepi- sium Ecclesi;e, Eustathio [Eustratio] episcopo Me-
scopo inagni noininisConstantinopolcos nov;p Roraae, tliymn;e, Leoiie episcopo Cii, Joannc cpiscopo Apri,
et Joanne ac Thoma revercndissimis presbytcris, Thcopliylacto episcopo Cypsellcnsium, Laurciitio
monacliis ct loci servatoribus apostolicorum Orien-
episcopo Apsetianensiura Ecclesia;, Leone episcopo
lalis diu!ccseos, Agapio episcopo Cajsariae, Joanne Carpathi, Enstathio episcopo Tradensiura, Cyriaco
episcopo Epliesi, Constantino episcopo Gonstantiae B gpiscopo' Driziparensi'u m, Leone episcopo Mesem-
Cypri, Leoneepiscopo HeracliaeThraci;e, Basilioepi.
bria;, Gregorio episcopo Cernensium [Dcrcensium !,
scopo Ancyra; Galatiae, Nicolao episcopo Cyzici, Theodoro episcopo Theodosio episcopo
Heracli;ie,
Euthyniio episcopo Sardis, Petro episcopo Nicome-
Araorii, Jo;inne episcopo Nysss, Georgio episcopo
(li;c, Elia episcopo Cret;E insuhe, llypatio episcopo
reg;iliuraTlierraarura, Setherico episcopo Ciscisscn-
Nic;c;e Bithyniensium provinci;e, Theophilo episcopo
sinin, Damiano episcopo
Mitylenae, Constantino epi-
Thessalonic;E, Stauracio episcopo Chalcedonis,
scopo Mastaurensium, Georgio episcopo Briiilcn-
Leoneepiscopo [Gr, etms. Jol., presbytero ] et loci ser.
sium a, Gregorio episcopo PahBopoleos, Leone eiii-
vatore metropoleos Sidae, Epiphanio diacono et loci
scopo Algizensium, Theodosio episcopo Nissepelen-
servatore Sardini;e, Nicephoro episcopo Dyrrachii,
siura, Sabba episcopo Aniensium, Lycasto episcopo
Nicolao presbytero et hegumeno ac loci servatore
Varetensiura.Thoraa episcopo Lebedi, Eustathio epis-
Tyanensium, Daniele episcopo Amasia;, Gregorio
copo C;uitensiuin [Erythrensiuni], Cosnia episcopo
episcopo [Gr., et ms. JoL, presbyteroj et loci ser-
Myrin;e, Pardo episcopo Pittanae, Basilio episcopo
vatore Mocisi, Constantino episcoqo Gangrensium,
Adramyttensium, Joanne episcopo Rhaedesti, Joanne
Niceta episcopo Claudiopoleos, Gregorio episcopo
episcopo Panidis Thr;ici;E, Joanne episcopo Ovisae,
Neocajsariae, Gregorio episcopo Pessinuntensium,
Georgio episcopo Camulianensiura, Theophylacto
Theodoro episcopo Myrensium Lyci;e, Eustathio
episcopo llypepensium, Theophylacto episcopo Tral-
episcopo Laodicea; Phrygensiura provinciae, Mi-
lae, Ignatio episcopo Prina^, Constantino presbytero
clKiele episcopo Synadensium, Gregorio [Georgio]
et loci servatore Aga;B. Basilio episcopo Magnesiae,
episcopo Antiochiae Pisidiae, Theophylacto diacono
Basilio episcopo Medensium, Nicephoro presbytero
et loci servatore Cariae, Leone episcopo Iconii, Ana-
et vicario Gargarensiura, Theophane episcopoCaloae,
stasio episcopo Nicopoleos jeteris Epiri, Constan-
Nicodemo episcopo Eugazensium, Theognio presby-
tino episcopo Pergae, Gregorio presbytero et loci
servatore Tnijanopoleos, Leone episcopo Rhodi,
Cu-
tero et loci servatore Sion, Stratonico episcopo

Christophoro episcopo Phasidis, Manuel episcopo


mx. Theophilo episcopo Tumnensium [Thumnen-
sium], Olbianoepiscopo Ela;ae Pergaraensium, Leone
Adrianopoleos Thraciae, Nicolao episcopo Hierapo-
leos Phrygensium provincis, Basilio episcopo episcopo Phociae, Mariano episcopo Atandrensium,
Syhiei,
Theophylacto episcopo Euchaitensiura, Cyrillo mo- Melchisedcch episcopo Calliopoleos, Theophylacto
nacho et vicario Gothiae, Theodoro episcopo Seleu- episcopo Chariupoleos, Leonide episcopo Madyti, id

Stephan episcopo Sugdaensium, Antonio mo-


ciae,
est Siladensium ;
Sisinnio episcopo Zurulli, Thoma
nacho et loci servatore Smyrmc, Constantino epi- D episcopo D;ionii, Gregorio episcopo Theodoropoleu

scopo Joanne monacho et vicario Pa-


Rhegii, sium, SisinnioepiscopoChalcidis,Benjamin episcopo
trarum, Theodoro [Dorotheo] episcopo Catanae, Limicensium [Licizen], Joanne episcopo Bryseae,
Joanne episcopo Tauromenii, Gaudioso episcopo Spyridone episcopo Pakeae, estCythrensium Eu-
id ;

Messans, Theodoro episcopo Panormi, Stephano stathio episcopo Solcnsiura, Theodoro episcopo Ci-

episcopo Bithyniensium [Cibonensiura],Constantino tii, Georgio episcopo Trimithuntensium, Joanne


episeopo Leontinae, Joanne episcopo Trocalensiura [Alexandro] episcopo Amathuntensiura, Constantino
[Treocalensiura], Theodoro episcopo Taurianas, episcopo Juliopoleos, Theophilo episcopo Anastasio-
Christophoro episcopo sanctoe Cyriacae, Basilio epi- poleos, Synesio episcopo Cibiae, Leone episcopo
scopo Liparitensiura insulae, Theotimo episcopo Cro- Minzi, Petro episcopo Asponae, Anthimo epi-
tonensium, Constantino episcopo Carinae, Theophane scopo Berinopoleos, Michael episcopo Melitopo-
episcopo Lilybaei, Theodoro episcopo Tropaeorum, leos, Sisinnio episcopo Adrianae [Adraniae], Theo-
Sergio episcopo Nicoterensium, Theodoro episcopo dosio [Theodoro] episcopo Germae, Basilio epi-
a Graecis non respondet Latina versio.
455 ANASTASII BIBLIOTHECARII 436

scopo Adrianopoleos [Adranuthyrensium], Leone A Hyniadensiiim, Conslantino episcopo Combcnsium,


episcopo Pcemaninensium, Symeone episcopo Ocie, Slauracioepiscopo Zenopolcos,Gregorio episcopo Ci-
Strate!;io episcopo Uardanensium, Leone episcopo byra;, Basilio episcopo Tabensium, Dorotheo episcopo
Troadis, Tiieodoro episcopo Abydi, Niceta episcopo Neapoleos, Constantino episcopoAlabandensium,Da-
Hel;ei,AnasUsioepiscopo Tripoleos, Joanne episcopo vid episcopo Jassi, Gre^orio episcoim Milassensium,
Lampsaci, Tlieodoto episcopo Pal*arum, Leonc opi- Sergio episcopo B;irir\lii'nsium, Grejrorio episcopo
scopo Traculensium. Stephano episcopo Salensium, Heraclia;Latmi,Joanneepisoopo Mindi,Stauracioepi-
Joanne episcopo Ballensium [Gabalcnsium Taba- : scopo Stadiensium, Gregorio episcopo Stratonicia",
lcnsium],Nesorio [ Isoio presbytero et loci servatore
]
Niceta diacono et vicario Halicarnassensi, Michael
Thyaterensium, Stephano episcopo Silandensium. episc po Chsretopensium, Pantaleone episcopo Va-
Nicolao episcopo Pericomraatos, Joanne Setensium lentia", Georgio episcopo Peltrusium [Petlensium],
episcopo, Conslantino cpiscopo Acrasi, Theophane Christophoro episcopo Atanasi, Leone episcopo Eu-
episcopo M;roniie, Michael episcopo Stratoniciae, menia;, Paulo episcopo Acmoni;e, Gregorio episcopo
Gregorio episcopo Gordi, Joanne episcopo Dald;e, Timenutherensium, Philippo episcopo Tranopoleos.
Eustathio episcopo Hyrcana;, Joanne [Joseph] epi Leone episcopo Alcensium, Nicephoro episcopo Lun-
scopo AltiiliK, Theophrasto [Theopisto] episcopo " densium, Georgio episcopo Appiae, Joanne episcopo
Hermocapili;e, Zacharia episcopo Hieroc;Bsaria;, Mi- Siblios [Sibeos], Zacharia episcopo Trapezupoleos,

chael episcdpo Ceraseorum, David episcopo lleleno- Leone episcopo Sebastae, Andrea episcopo Cidesten-
poleos, Cyrione episcopo Lophi, Basilio prcsbytero sium, Dositheo episcopo Psonuntensium, sive Colas-
et loci servatore Dascylii, Theophylacto [Theophilo] son; Constantino episcopo Cottyaii, Niceta episcopo
episcopo Apolloniadis, Constanlino episcopo Caesa- Nacoliae, Leone episcopo Docimii, Theophylacto pre-

rea; Bithyni;e, Georgio episcopo Basilinopoleos sbytero et vicario Psoensium [Ipsensium], Constan-
Leone episcopo Neocaesarise, id est Arist^e; Nice- tino episcopo Eucarpensium, Michael episcopo Ilie-

phoro episcopo Adrianopoleos, Theodoro episcopo rapoleos, Joanne presbytero et vicario throni Acto-
Prus», Lpiphanio episcopo Lampa;, Theodoro epi- riensis, Nicolao episcopo Phytia;, Theophylacto epi-

scopo Heracleopoleos, Anastasio episcopo Gnossi, scopo Cinnabariensi, Damiano episcopo Meri, Chri-
MelitoneepiscopoCydoni;e, Leone epijcopo Cissami, stophoroepiscopoPromisenfium,Nicetaepiscopo.\u-
Theodoro episcopo Subritensium, Leone episcopo gustopoleos, Constantino episcopo Ambladensiura,
Phuenicensium, Joanne episcopo Arcadia;, Epiph;i- Stephano presbytero et vicario Otri, Georgio episcopo
nio episcopo Eleuthern», Photino episcopo Canta- Midaii,GregoriopresbyteroetvicarioPolybolensium,
nensium, Sisinnio episcopo Chersonesi, Gregorio C SisinnioepiscopoPhilomeliensium,MichaeIepiscopo
presbytero et loci servatore Cephallenensium, Phi Papensium,Sisinnioepiscopo Apames Cibotensium
iippo episcopo Corcyrensium, Antonio episcopo Troe- Constantino episcopo Conanensium, Nicephoro epi-
zen», Petro episcopo Monembasis, Gabriel episcopo scopoAdadensium, Petroepiscopo Tiasensium, Theo-
iEginae, Leone episcopo Porthmi, Phileto episcopo doro episcopo .\galasi, Leone episcopo Bara;, Petro
Orci, Leone episcopo Leone episcopo
Zacynthi, episcopo Seleucia; Hidi;e [Pisidiae ], Nicephoroepisco-
Linoa;, Neophyto episcopo
Niceta episcopo Melae, poPhlogensium,Mariano[Marino]episcopoMagyden.
Gordoservorum, Joanne episcopo Herenensium [Ste- sium,LeoneepiscopoAndidensium,Stephano episco-
nensium], Leone episcopo Aspendensium, Conslan- l)oParnassi, BardaneepiscopoDoarensium,Eustathio
tinoepiscopo Zelensium, Gregorio episcopo Sinopae, [Eustratio]episcopoDebelii[Debelti],Eupheraio[Eu-
Mariano [Marino] diacono et loci servatore Andra- thymio] cpiscopo Sozopoleos, Theodoro episcopo Vul-
pensium. Constantino episcopo Zalechorum, Grego- garensium Phygi [Bulgarophygi], Georgio episcopo
rio episcopo Amastrae, Ileraclio episcopo lonopo- Plulinopoleos, Basilio episcopo Perbersensium, Mi-
leos, Niceta episcopo Cladibrensium [Dadybrens'], chaelepiscopo Pamphili, Ruben episcopoScopeli, Si-
Theophane episcopo Sorensium, Joanne episcopo sinnioepiscopo Garilensium, CallistoepiscopoEudo-
Iler:Klia' Ponti, Theophilo episcopo Prusi;idis, Con- p ciadensium, Constanlino episcopo Lacensium [L.i-
stantino episcopo Cratia;, Niceta episcopo .\driano- gnon], JoanneepiscopoCrudulensium, Theodoroepi-
poleos, Niceta episcopo Roeza;i, Constantino episcopo scopoCremnensium, Constantinoepiscopo lladrian;e,

Polemonii,Theodoro episcopo Comanensium. Joanne Theophilo episcopo Chii, Galatio episcopo Meli,

ei)iscopo Ccrasunlciisium, Nicephoro episcopo Cla- Georgio [Sergio] episcopo Leri, .Manzone episcopo
n;ci, Leone episcopn Troenadensium, Joanne dia- Dioc;i'sari;e Pracanensium, Eustathio episcopo Calen-

cono et vicario Ph;iscliilensium, Thcodoro e|)i- dereos, Zacharia episcopo Cardibimaclionsium [Car-
scopo Pinnarensium, Stephano episcopo Camni, dabundcnsium], Sisinnio episcopo Musb;idensium,
Anastasio episcopo Patarensium, Gregorio episcopo Eustathio episcopo Lamoensium, Theodoro episcopo
Nes.a', Constantino episcopo Candibcnsium, Leone Germanicopoleos, Sisinnio episcopo Sicis, Constan-
episcopo Corydalensium, Nicndemo episcopo Sidy- tino episcopo Dalisandi, LeoneepiscopoSibillensium

mensium, Leoneepiscopo Limirensium,Constanlino [Sibinen.],StephanoepiscopoPhiladelphi.T, Eudoxio


episcopo Densiura, Petro diacono etvicario Orycan- presbytero et vicario Metellopoleos, Theodoro epi-
densium, Stephano episcopo Araxi, Georgio episcopo scopo Cadensium, Theophylacto episcopo Mosynen-
457 INTKRPRETATIO SYNODl VII GENERALIS.— ACTIO Vll. 458

siuni, cpiscopo Dionysiopoleos, Siephano


Basilio A sibussuis pelleclos, calumniatisuntsanctamChrisli
episcopo Synnai, Cnnsiaiitinnepiseopn Andri, iMisla- Dei iinstri Ecclesiain, (|u;e ipsi est desponsala, et in
tliiiiepiscnpn rcrii, JnaMii('i'piscnpii l)ecatoron,.lnaMnc ter saiicluin et pndaiuiiii nnii (lisliiixeruiit( /;:«•/,.

episcopoNic;r;v rhi'acia>,riienphaneepiscopnl,ebecli, XXII ) imaginem Doniiiii et s;iiictorum ejus similitcr

Joaiine episcopn l.ithoprosopi, Nicei)linrn cpiscopo ut statuas diabnlicnruin idnlnrum noininantes. 1'ro-
Arcadiupnleos, Tlieodoro episcopo lleracliopolcos, pter (juod Dominus Deus non ferens intueri ab hu-
id est ThidatOii! [ I'idachtlio;e |. Gonstantinnepiscnpo jusmoili peste corrumpi sulnlitns siios, nos s;icerdo-
Metrorum, Lycasto episcupo l'hiladelplii;e [ l'liyi!;i- tii principes benepNicitosun undiiiue convocavit di-
don], MichaelcpiscopoTrallensium, .loanneepiscopo vino zelo \Gr., divino zelo et nutu] ferveiites, et
Lemni, Leone episcopo Amisi, Michaei episcopo Tii, nutu Constantini et Iren;c imperatorum nostrnrum
Epiphanio episcopo Pertensium, Joanne episcopo adductos: quatenusdeifica catholicEe Ecclesiae tradi-
Timbriadensium, Stephaiio episcopo Orymncnsium, tiocommuni decreto recipiat firmitatem. Igitur curo
Heraclio episcnpo Sami, Joanne episcopo Praineti. omni diligentia perscrutantcs et discutientes, et in-
Residentibusiiue ante ambonem sacratissimi tera- tentionem veritatis sectantes, nihil adimimus, niliil
pli sanctissim;e magnoe ecclesi.TC quae cognominatur addimus;sed omnia quoc catholic;c sunt Ecclesiae
Sophia : prsesentibus quoque et audientibus glorio- B immutilata servamus: et sequentes sancta sex un 1-

sissimo et magnificentissimo principe, Pelrona vide- inprimisquod in splendida Nicfe-


versalia concilia,
licci laud;ibilissimo ex exconsulibus patricio, et co- na metropoli convenit; adhuc etiam et qiiod post
mile Deo servandi imperialis obsequii, ac rcveren- in divinitus conservanda regia urbe collectum
dissimis aichiinandritis, hegumenis et mon;tchis. est.

secundum ordinem ante taxatum in prima actione : Credimus in unum Deum Patrem omnipotentem,
propositis etiam sanctis et intemeratis Dei Evan- factorem coeli et terrae, visibiiium omnium et invi-
geliis. sibilium. Et in unum Dominum Jesum Christum Fi-
Theodorus sanctissimus episcopus Taurian;B Sicu- liumDei unigenitum, qui ex Patrenatusest anteom-
lorum insula; acceptum pne manibus librum, expo- nia sa;cula lumen ex lumine, Deum verum de Deo
:

situm terminum [expositam definitionera] legit: vero natum, non factum, consubstantialem Patri,
:

per quem omnia facta sunt. Qui propter nos homines


TERMINUS SANCT/E MAGN.€ AC UNtVERSALIS SYNODI
SECUNDO tN mCMX COLLECT/E. et propter nostram salutera descendit de coelis, et
incarnatus est de Spiritu sancto ex Maria Virgine,
Sancta magna ac univefsalis synodus, quoe per Dei
et homo factus est: crucifixus etiam pro nobis sub
gratiam, et sanctionem piorum et Chrislianorum .

imperatorum Constantini et Irenx matris ejus, con- I Pontio Pilato, passus et sepultus est, et resuirexit
gregata cst sccunclo in Nicensium clara metropoli terlia die secundum Scripturas : ascendit ad coelos,
Bithynicnsium provincix in sancta Dei ecclesia quce sedet ad dexteram Patris : et iterum venturus est
cognominatur Sophia, sectata traditionem catho-
cum gloria judicare vivos et mortuos, cujusregni
licce Ecclesice, definivit inferiiis ordinata.
non erit finis. Et in Spiritum sanctura Dominum et
Qui lucem agnitionis sus nobis donavit, et a tene- vivificantem, qui ex Patre Filioque = procedit, qui
bris idolorum ac insania nos redemit, Christus sci- cum Patre et Filio simul adoratur etconglorificatur,
licet Deus noster, desponsala sibi sancta sua catho- qui locutusest per prophetas. Et unam sanctam ca-
lica non habente maculam seu rugam
Ecclesia tholicam et apostolicam Ecclesiam. Confiteor unum
Ephes. v), hanc se conservaturum promisit sanclis- ; baptisma in remissionem peccatorum : exspecto re-
que discipulis suis asseverabat, dicens: Vobiscum surrectionem mortuorum, et vitam futuri saeculi.
sum omuibus diebus usque ad consummationem sseculi Amen. Abominamur
autem et anathematizamus
[Matth. xxviii). Porro hanc repromissionera non Arium et consentaneos et communicatores vesance
solum illis donavit, sed et nobis, qui per eos opinionisejus Macedoniumque et eos qui juxta ip-
;

credidimus in nomine ipsius. Ergo donum hoc sumbenePneumatomachi nominati sunt. Confitemur
quidam non cogitantes, a versuto inimico vola- D autem et dominam nostram sanctam Mariam pro-
tici qnodammodo facti, a recta ratione cecide- prie ac veraciter Dei genitricem, quoniam peperit
runt; traditioni etiara catholic;i3 Ecclesiae resul- carneunum ex sancta Trinitate, Christum videlicet
tantes intellectu veritatis frustrati sunt : et, ut ait Deum nostrum, secundam quod ctEphesinum prius
proverbialis sermo, in axe agri sui [agricolationis dogmatizavit concilium quod infirraura [impium]
suae ]erraverunt, et collegerunt
manibus suis steri- Nestorium cum collegis suis, tanquara personalero
litatem, quia sacrorum monumentoruniDeodecibili duilitatem introducentem, ab Ecclesia pepulit, Cum
ornamento detrahere pra?surapserunt, cum sacer- his autem etduas naturas confitemurejus qui incar-
dotes quidem dicerentur, non essent autem de qui- ; natus est propter nos ex intemerata Dei genitrice
bus Deus per prophetam clamat Pastores multi cor- : perfectumeum Deum et per-
seraper Virgine Maria,
ruperunt vineam meam, contaminaverunt portioncm fectum horainera quemadmodura et
cognoscentes,
meam [Jer. xii). Sceleratos quippe secuti viros sen- Chalcedonensis synodus promulgavit, Eutychetem et
Julian. card. act. v, conc. Flor. testatur apud
« vii synodi, in quo legebatur ex Patre Filioque. In
Latinos exstare tunc temporis codicem vetustissimam cod. Jol. qui ex Patre procedit, omisso Filio.
:

Patrol. CXXIX. 15
459 ANASTASII BIBLIOTHECARU 4C0

Dioscorumdiffamatos [6r., blaspiiemantes] a divino \ exsequimur, lenentes Iraditiones quas accepimus.


atrio abi jens conferentes cum illls pariter Severum,
: Sic triumphales ecclesiae prophetice canimus hym-
Petrum, et eorum multifarie blasphemanlem aller- nos Giiudc satis, filia Sion : prxdica, fdia Jc/u-' :

utris perplexionibus restim conlextam cum (|uil)us sakm jucundare et Ixtarc ex toto corde tuo. Abstu-
: ;

ctUrigenisetlivaprii acDidymi fabulas anatliemali- lit Duminus a te injustitias adversantium tibi : rede-

zamus, sicuti et ConsUintinopoli congregatum (|uin- mit te de manu inimicorum tuorum. Dominus rcx in
tum ooncilium egisse dignoscitur. Deinde quoque et medio tui: non videbis mala ultra, ct pax in te in
duas voluntates et (i|)eraliones secundum naturaruni tcmpus setcrnumfSoph. iiij.
liropiietatem in Cliristu pnedicamus; quemadmo- Eos ergo qui audent aliter sapere aut docere, aul
dum et Cunstantiiiop 'li sexta synodus exclamavit, secundura scelestos hsereticos ecclesiasticas Iraditio-
abjiciensSergium, lionorium», Cyrum, Pyrrum, Ma- nes spernere, el novitatem quamlibet excogitare, vel
carium.eteosquisine voluntate suat pietatis, alque projicere aliquid ex his quse sunt Ecclesiaedeputata,
istis similia seiitientes. Et ut compendiose fateamur, siveEvangelium, sive figuram crucis, sivo imagina-
omues ecclesiaslicas sive scripto, sive sine scripto lem picturam, sive sanctas reliquias martyris; aut
sancitas nobistraditiones illibate servamus: (luarura excogitare pravc aut astute ad subverlendum quid-
una estetiam imaginalis pictune formatio, qux lii- J quam ex legitimis traditionibus Ecclesisecatholicic;
storiic evangelicie iiriedicationis concinit, ad cerlitu- vel etiara (|uasi coraraunibus uli sacris vasis, aul ve-
diiiem vera; et non secuiulum phantasiam Dei Verbi nerabilibus monasteriis; si(|iii(lem episcopi aut cle-
iiihumanationiseireclajjCladsimilemiiiibisutilitatcm riii fuerint, deponi piKcipimus, monachos autem
commdde |)rolii.'iens. Qux nam(|ue se iiiuliio iiKlicaiit, vel laicosa communione segregari.
incuuctaiiter^ iiulubitanlerj etiain rautuas hahciil si-
Petrus indignusprimuspresbytersedissancti apo-
gnilicationes. llis itase habentibus, regia3 quasi con-
stoli Petri, et locuin supplens Adriani papse senioris
tinuati semits regiaque incedentes via ], sequentes-
[
Ko:n;e definiens subscripsi.
(jue diviiiitus iiispiiatum sanctorum Patruin nostro-
Petrus indignus presbyter et hegumenus mona-
rum magisterium, etcatholiciE iraditionem Ecclesiie
sterii sancti Patris nostri Sabbse siti Romse, et locura
(nara Spiritus sancli hanc esse novinius. (jui niiui-
supplens Adriani papx senioris Rom;e, deflniens sul)-
rum in ipsa inhabitat ) deflnimus in omiii certitudine
scripsi.
acdiligentia,sicutDgurampretiosEeacvivificsecrucis,
Tarasius, misericordia Dei episcopus Constanti-
ita venerabiles ac sanctas imagines proponendas,
nopoleos novae Romae, paterna dogmala sequens
tam quaide coloribus el tessellis, quaiu (|u;e ex alia
et traditionem catholicae Ecclesiae, deflniens sub-
niateria congruenter [ Gi ., cong. se habenle ] in san-
- scripsi.
ctis Dei ecclesiis, et sacris vasis, et vestibus, et in
Joannes, raisericordia Dei presbyter et palriar-
parietibusac labulis, doraibus et viis: lam videlicet
chalis syncellus, locum retinens triura aposlulica-
imaginem Domini Dei et Salvatorisnostri Jesu Cliri-
rura sedium, Alexandrina;, .\ntiochenae el Hiero-
sli, quam intcmerata; doraina! nostrs sancts Dei ge-
solymitan;e, paterna dogmata sequens et tradi-
iiilricis, hiinorabilium((ue angelorum, el oiiiiiium
tionera catholicae Ecclesis, definiens subscripsi.
sanclorum simiil etalmoruiu virorum. (Juanto enira
frequentius per imaginalein formalionera videntur, Thomas, misericordia Dei presbyter et hegu-
tanlo qui has conteniplantur, alacrius eriguntur ad menus monasterii sancli Patris noslri Arsenii siti

priinitivoruin earum meraoriara et desiderium, etad in jEgyptosupcr Babylonem, retinens locum triura
osculum, et ad honorariani his adorationem tribuen- apostolicarum scdium, .Vlexandrinae, Antiochenae et
dam. Non tamen ad verara latriam [Gr., et his oscu- Ilierosolymitana!, paterna dogmala subsequens el
lum et honorariam adorat. trib. non tamen verara traditionem catholicae Ecclesi.c,definiens sub-

lat. ], qu;e secundum fidem est, quicque solam divi- scripsi.

nam naturam decet, impartiendam: ita utistis, si- Agapius indignusepiscopusC;csari;e, paterna do-
pretios;e ac vivific;T! crucis et .sanctis pmata sequenset traditionem catholica; Ecclesia;, dc^
cuti figura; D
Evangeliis, et reli(|uis sacris monumeiitis, inceiiso- finiens subscripsi.

ruin et liimiiium ublatio ad harum hoiiorcra eflicien- Joannes indignus episcopus Eiihesi, paterna do-
duni exhibeatur, qucniadmuduraetanti(|uispi;ccon- gm:it;i sequens ct tradilionera calholic;e Ecclesi;e,

suetudiniserat. Imaginis enimhonorad primitivum dcfiniens subscripsi.

transit ; el (|ui adorat imaginem, adorat in ea depicti Constantinus, misericordiaDei indignusepiscopus


subsisleiiti:im. Sic eniin robur obtincl s;iiii't(irum Constaiiti;c Cypriorura insukc, patcrna doginata
Palrura iiostrorum (luclriiia, id csl Iriiditii) s;uict;c sc(iiiciis ct traditionem catholicieEcclesia;, deflniens
catholic;c Ecclesi;c, (]u;e a finibus usiiue ad fiiies subscripsi.
lerrae suscepit Evangelium (/ Thess. ii). Sic Pau- Leo, raisericordia Dei episcopus Ileraclia; Thra-
lum, qui in Chrislo locutus est, et omnem divi- cia", paterna dogmata sequens ct traditionem catlio-
nuin a|)i)stulicum cictum, et paternam s;tiictitatera lic;c Ecclesia?. definiens subscri|)si.

' Sanctus iMaximuslinccus duct. et confessor, ([ui in dialogo cum Pyrrho, ut videre est synodi actione
lcmpore llonorii 1'!' scripsit, illum cgregiedefendit VI, 13.

1
AD

i(;i INTERPIIRTATIO SYNODI VII GENERALIS. — ACTIO VII. 462


liasilius inilip;iius opiscoiJUs Ani-yra, patcrna ilo- Christophorus indignus epi.scopus Trapezunten-
gmata soquons et tradilionem catholicse Ecclesi.ne, sium similiter.
deliniens subscripsi. Leo iiidignus episcopus Rhodi similitor.
Nicolaus indipnus episcopus Cyzici, paterna M;uiucl iiidignus episcopus Adrianopuleos simi-
do;;mala scquens et traditionem calliolic;c Ecclesia', liter.

deliniens subscripsi. Basilius episcopus SyUei similiter.


Eutliymius indignus episeopus Sardorum, paterna Theodorus indignus episcopusSeleuciajsimiliter.
(Io^'mata sequenset traditionem catholicic Ecclesis', Nicolausindigiiusepisciquisllierapoleossimiliter.
deliniens suliscripsi.
Constans[Gonstantiiius]indignusepiscopusRhegii
Petrus indiijinis ppiscopnsNicomedia^ paternado- siiiiiliter.
i;mata seiiuens et traditionem catholicie Ecciesia', Cyrillus peccatur, in iiachus et locum retinens
delliiiens subscripsi.
Niceri [NicetcTe] episcopi Gothi;E, similiter.
Elias peccator episcopus Cret;e, paterna dogmata Stephanus indignus episcopus Sugdaensium simi-
sequens ettraditionem catholic;? Ecclesia^, definiens liter.
subscripsi. Theodorus indignus episcopus Catanae similiter.
Ilypatius indignus episcopus Nic;E;r, paterna B Joannes indignus episcopusTauroraenii similitcr.
doijmata sequens et tradilionem calholica; Ecclesia', Galato indignus presbyter et vicarius Stephani
dellniens subscripsi. episcopi Syracus;!; similiter.
StauraciuspeccatorepiscopusChalcedonis, paterna
Gaudiosus indignus episcopus Messina; similiter.
dogmata sequens et traditionem catholica; Ecclesia',
Theodorus indignus episcopusPanormi similiter.
definiens subscripsi.
Stephanus indignus episcopus Bibonis similiter.
Leo presbyter sancUr magnaB Dei Ecclesia: et vica-
Constansindignusepiscopus Leontin;E simililer.
rius sedis Sidensis melropoleos. paterna dogmata
TheodorusindignusepiscopusTaurianaisimiliter.
sequens et traditionem catholicse Ecclesiae,definiens
subscripsi.
Christophorusindignusepiscopus sanct;e Cyriacae
similiier.
Daniel peccator episcopus AmasiK, paterna do-
gmata sequens traditionem
BasiliusindignusepiscopusLiparensiumsimiliter.
et catholicai EcclesiK,
Theotimus indignus episcopus Crotonensium si-
definiens subscripsi.
railiter.
Constantinus indignus episcopus Gangrensium,
paterna dogmata sequens et traditionem catbolicaB Constans indignus episcopus Carins similiter.
Ecclesi;i', definienssubscripsi. G Theophanes indignus episcopus Lilybsi similiter.
Epiphanius peccator, diaconussanctissimae Eccle- JoannesindignusepiscopusTreocaleossimiliter.
siffi Catan;ie Siculorum provincia;, et locum retinens Theodorus indignus episcopus Tropa;orum simi-
ThomK sanctissimi archiepiscopi Sardini;E, paterna liter.

dogmata sequens et traditionem catholica; Ecclesla;, Sergius indignus episcopus Nicoterensiura simi-
definiens subscripsi. liter.

Nicephorus indignus episcopus Dyrrachii simili- Theophylactusindignus episcopus Euchaitensium


liter. similiter.

Anastasius indignus episcopus Nicopoleos sinii- Maurianus indignusepiscopus Pompeiopoleos si-


liter. militer.

Niceta indignus episcopus Claudiopoleos simi- Theodorus indignusepiscopus Biziis [Biynes] si-

ter. militer.

Gregorius indignus episcopus Neocaesari^e simi- Antonius peccator, m nachus et loci servator
liter. throni Smyrn.T, similiter.

Gregorius indignusepiscopusPisinuntis similiter. Eustratius [Eustathius] indignus episcopus Apa-


Theodorus indignus episcopus Myrensium simi- mioesimiliter.
liter. [Theophanus indignus episcopus Lebedi simi-
Theophylactus peccator, diaconus et locum reti- liter. ]

nens throni Stauropoleos Caria;, similiter. Petrus indignus episcopus Germensium similiter.
Eustathius indignusepiscopus Laodicexsimiliter. Joannes indignus episcopus Arcadiopoleos simi-
Michael indignus episcopus Synadensium simi- liter.

liter. Sisinnius indignus episcopus Parii similiter.


Leo indignus episcopus Iconii similiter. Epiphanius indignus episcopus Melitena; [Meliti]
Georgius [Gregorius] indignus episcopus Antio- similiter.
chiae Pisidiae similiter. Niceta indignusepiscopusProeconnesisimiliter.
Constans [Constantinus] indignusepiscopusPergae Constans indignus episcopus Sebastopoleos simi-
similiter. liter.

Georgius peccator, presbyter et locum retinens Joannes indignus presbyter et vicarius throni
throni Mocisi, similiter. Coloniae similiter.
463 ANASTASII BIBLIOTHECARll 464

Eustratius indignus episcopus Methymnensium A Nicephorus indignus episcopus Arcadiopoleos si-


similiter. militer.
Leo iudignus episcopus Cii similiter. Cosmas indignus episcopus Myrinae similiter.

Gregoiiusindignuspresbyteretlociservatorthroni Joannes indignus episcopus sanctaeSaluntianensis


Nicopoleos, similiter. Ecclesiae similiter.
Joannes iiidignus episcopus Apri similiter. Ursus episcopus sanctx Avaritianensium Eccle-
Theophylactus indignus episco|ius Cypsellorum siaesimiliter.
similiter. Laurentius peccator, episcopus sanctae Absartia-
Theodorus indignus episcopus Heracleopoleos nensisEcclesis, simililer.
[sive Pidachthoae] sirailiter. Eustathius indignus episcopus Solensium simi-
Eustathius indignus episcopus Cotradcnsium simi- liter.

liter. Spyrido indignus episcopus Cythrensium simi-


Cyriacus indignus episcopus Drizyparensium si- ^iter.

militer. Theodorus indignus episcopusCitii similiter.


Leo indignus episcopus Mesembriae similiter. Georgius indignus episcopus Trimithuntensium
Gregorius indignus episcopus Dercensium simi- B similiter.
liter. Alexander indignus episcopus Amathuntensium
Joannes indignus episcopus Nyss similiter. simililer.
Georgius indignus episcopuslmperialium therma- Joannes indignus episcopus Nicaes Thraciae simi-
rumsimiliter. liter.

SothericusindignusepiscopusCiscissensium simi- JoannesindignusepiscopusRhxdestisimiliter.


llUr. MelchiseJecJ imlignus episcopus Calliopoleos si-

Gregorius [Georgius] indignusepiscopus Camulia- militer.


nensium simillter. Leonides indignus episcopus Coelensium sirai-
DamianusindignusepiscopusMytilenaesimiliter. liter.

Constanp indignusepiscopusMastaurensium simi- Joannes indignus episcopus Panii similiter.


liter. Theophylactus indignus episcopus Charitopoleos
GeorgiusindignusepiscopusBriulensiumsimiliter similiter.
Theodosius indignus episcopusNyss;esimiliter. Joannes indignus episcopus Lithoprosopiensium
Theophylactus indignus episcopus Tralke simili- similiter.
ter. C Sisinnius indignusepiscopusChalcidis similiter.
Olbianus indignus episcopus Eheffi similiter. Sisiiinius indignus episcopusZurull similiter.
Pardus indignus episcopus Pitanae similiter. Benjamin indignus episcopus Lizicensium simi-
Leo indignus cpiscopus Algizensium similiter. liter
Theognius [G--., Theognis] indignus presbyter et Constans presbyter et loci scrvator Hexamilii si-
vicarius Sion, simililer. militer.
Slratonicus indignus episcopus Cymse similiter. Constans indignus episcopus Metrorum similiter.
Basilius indignus episcopus Atrammytensium si- Gregorius indignus episcopus Theodoropoleos si-
militer. militer.
Theophylactus indignus episcopus Ilypepensium Constans indignus episcopus Juliopoleos simili-
imiliter. ter.

Theophanes indignusepiscopus Caloaesimiliter. Theophilus indignus episcopus Anastasiopoleos


Leo indignus episcopus Phoci« similiter. similiter.
Basilius indignus episcopus Pergami similiter. Lco indignus episcopus Mizua; similiter.
Gregorius indignus episcopus PaKneaspoleos simi- Synesius indignusepiscopus Cinx similiter.
liter. D Pelrus indignus episcopus Asponae similiter.
Joannes indignus episcopus civitatis Assensium Anlhimus indignus episcopus Verinopoleos simi-
similiter. liter.

Basiliusindignusepiscopus MagnesiKsimiliter. Lycastus indignus episcopus Philadetphiae simi-


JIaurianus[MariDus] indignus episcopus civitatis liter.

Atandri similiter. Stephanus indignusepiscopus Silandi similiter.


Lycastus indignus episcopus Baretensium simi- Theophanes indignusepiscopus .Mioni:c similiter.
liter. [Gregorius indignus presbyter et loci servator
Constans loci scrvator cpiscopi civitalis Agaae, Eramia; simililer. ]

similiter. Michael indignusepiscopus Ceraseorumsimiliter.


Nicephtirns loci servator Gargarensium simiiiter. Joannes indignus ei)iscopusSetcnsium simililer.
Nicodcmus indignus episcopus Evazensium simi- Joanncs iiulignus episcopus Daldic similiter.
liter. Joannes indignusepiscopuscivilatis Tabalensium
Sabbas indignus episcopus Anccnsium similiter. similiter.
m INTERPRETATIO SyNODI VII GENERALIS. — ACTIO VII. 466

Tlieopistus indigiius episcopus Hermocapeli simi- A Galiriel indignusepiscopus /Eginae siMiililtT.


litor. rotrus iiidignuso|iiscopus Moneinhasia' simililer.
Nirolaus iiulignus episcopus Aureiiopoieos simi- AiitiiiiiiisiiuliginisepisL-iipusTrfezona' siiniliter.
liter. Leo indignus e|iiseopus Porthmi similiter.
AnastasiusimlignusepiscopusTripoleossimiliter. Philotus indignus episcopus Orei similiter.
Zacharias indignus episcopus Ilierocaesariae simi- Niceta [ Neclarius] indignusepiscopusMelae simi-
litor. liter.
Micliaol indignusepiscopusTralensiumsimiliter. Neophytus indignus episcopus Gordoservorum si-

Gregorius indignus episcopus Gordi similiter. militer.


Leo indignus episcopus Traculensium similiter. Gregorius, indignus presbyteret loci servator epi-
Eustathius indignus episcoims llyrcanidensium scopi Cephalenensium, similiter.
similiter. Pliilippus indignus episcopus Cercyra;on [Corcy-
Joseph indignus episcopus Attalisesimiliter. rsorum] similiter.
Leo [Leontius] indignus episcopus Ptemanini si- Leo peccator episcopus Zacynthi similiter.
militer. Joannes indignus episcopusGemensium [ Hemen-
Joannes indignus episcopus Lampsaci similiter. B sium ] similiter.
Niceta [Nectarius] indignus episcopus Ila;i simi- Constaiis indignus episcopus Sasimensium simi-
liter. liter.
Basilius indignusepiscopus Adranotherensium si-
Leo indignus episcopus Aspondi similiter.
militer. Leo indignus episcopus Amisi similiter.
Symeon indignus episcopus Ocse similiter. Heraclius indignusepiscopus lunopoleos similiter.
Theodorus iudignus episcopus civitatisGermae si-
Theophanes indignus episcopus Sorensium simi-
militer. liter.
Theodotus indignus episcopus Palsensium simi- Niceta [Nectarius] indignusepiscopusHadrianen-
liter.
sis similiter.
Theodorus indignus episcopus Abydi similiter. Joannes indignus episcopus Heraclis Ponti simi-
StrategiusindignusepiscopusDardanisirailiter. liter.

Michael indignus episcopus Melitopoleossimiliter. Constans indignus episcopus Cratiae similiter.


Sisinniusindignusepiscopus Adriana^similiter. Theophylus indignus episcopus Prusiadis simi-
Theophylactus indignus episcopus Apolloniadis liter.

similiter. '-'
Michael indignus episcopus Tii similiter.
Constans indignus episcopus Caesarise .Bithynien- Theodorus indignusepiscopusComanensium simi-
sium similiter. liter.

Georgius indignus episcopus Basilinopoleos simi- Joannes indignusepiscopus Cerasuntensium simi-


liter. liter.

Cyrio indignus episcopus Lophi similiter. Constans indignus episcopusPolemonii similiter.


Leo indignus episcopuscivitatis Arists similiter. Niceta [Nectarius] indignus episcopus Ryzaei si-
Nicephorus [Nymphus] indignusepiscopuscivita- militer.
tisHidrian» similiter. Nicephorus indignus episcopus Clanei similiter.
Theodorus indignusepiscopus Prusae similiter. Leo indignus episcopus civitatis Trocnadensium
Basilius presbyteretvicariusDascylii similiter similiter.
David indignus episcopus Helenopoleos similiter. Theodorus indignus episcopus civitatis Pinnaren-
AnastasiusindignusepiscopusCnossisimiliter, sium similiter.
Sisinnius indignus episcopus Chersonesi simi- Georgius indignusepiscopusNessae simililer.
liter. Stephanus indignusepiscopus Camni similiter.
Epiphanius indignus episcopus Eleutherns simi-
D Constans indignus episcopus civitatis Tlensium
liter. similiter.
Melito indignus episcopus Cydoniae similiter. Constans indignus episcopus Candibensium simi-
Photinus indignus episcopusCantani similiter. liter.

Leo indignus episcopus Phoenicii similiter. Leo indignus episcopus civitatis Corydalensium
Niceta indignus episcopus Cladibrensium simi- similter.
ter. Petrus indignus diaconus et loci servator throni
Joannes indignusepiscopus Arcadiie similiter. Oricandensium [Oribandensium similiter. ]

Leo indignus episcopus Cissami similiter. Nicodemus indignus episcopus civilatis Sidymen-
Theodorus indignusepiscopus civitatis Subriten- sium similiter.
sium similiter. Joannes indignus diaconus et loci servator Phase-
Epiphanius indignus episcopus civitatis Lampae lidis similiter.
similiter. Stephanus indignus episcopus Araxi similiter.
Joannes indiguus episcopus Limbi similiter. Georgius indignus episcopus Hyniandi similiter.
467 ANASTASn BIBLIOTHECARII 468
Leo indifrnus episcopus civitatisLimyrensium simi-A Tlicoiihylactus, indignuspresbyter et loci servator
liter. Ihnini Ijisi, similiter.
Stauracius indignus cpiscopus Zenopoleos sirai- Nicolaus indignus episcopus Phytiae simililer.
liter.
Ste|)hanus presbyter et loci servator throni Ostri
Constans indignus episcopus Combensium simi- similiter.
liter.
Constans indignus episcopus Ambladensium simi-
Gregorius indignus episcopus Cibyrae sirailiter. liter.
Basilins indignus episropus Tal)ensiura similiter. Epiphanius indignus episcopus Peltensium simi-
DorolheusindignusepiscopusNeapoleossiniiliter. liter.
Ciinstans indignus episcopus Alabandensiuni si- Michael indignus episcopus Pappensium similiter.
militer. Sisinnius indignusepiscopusPhiloraelii siniiliter.
Gregorius indignus episcopus Heracliac similiter. Joannesindignus episcopusTymbriadensium simi-
David indignusepiscopus lassi similiter.
liter.
Gregorius indignus episcopus Mylassensium simi- Stephanus indignus episcopus civitatis Orymnen-
liter.
sium similiter.
Sergius indignusepiscopuscivitatisBargylensiuro \i NicephorusindignusepiscopusPhoglensium simi-
similiter.
liter.
Joannes indignusepiscopus civitalis Mindi simi- Marianus Marinus] indignusepiscopusMagyden-
[

liter.
sium similiter.
Stauracius indignus episcopus Stadiai similiter. Leo indignus episcopus Didcnsium similiter.
Gregorius indignus episcopus Stralonici;e simi- Stei)hanus indignus episcopus Parnassi simi-
liter.
liter.
Nicela indignus episcopus el eleclus llalicarnassi Theophilus indignus episcopus Chii similiter.
[Gr., Cerami] similiter. Sergius indignus episcopus Leri sirailiter.
Maurianus indignus jiresbyter e|)iscopus] f
et ele- Ileraclius indignus episcopus Sarai similiter.
ctus Cerami [G/-., Acmonia'] similiter. Galatius[Galationjindignusepiscopus Melisimi-
[Paulus indignus episcopus civitatis Acmoniae si- liter.
•niliter.
Constans indignus cpiscopus Andri similiter.
Leo indignus episcopus Aleensium similiter. Eustathius indignus episcopusTeni similiter.
Zacharias indignus episcopusTrapezupoIeossimi- Callistus indignusepiscopuscivitatisEudociaden-
liter.
G sium siiniliter.
Leo indigniis episcopus Eumenia' simililer. Theodorus indignusepiscopusCremnensium simi-
Philippus indignus episcopus Tranopoleos simi- liter.
liter.
Constans indignus episcopus Lagnensium simi-
Dositheus indignusepiscopusChonensis similiter. liter.
Georgiusindignus episcupusPeltensiumsimiliter. Constans indignus episcopus Adrianae similiter.
Georgius indignus episcopus Appix similitor. Joannes indignus episcopus Codrulensium simili-
Joannes indignusepiscopus Subiii similiter. ler.
Pantoleon indignus episcopus Galatiae similitcr. EustratiusindignusepiscopusDebelti similiter.
Michael indignus episcopus Cha.'retopensium si-
Euthyraius indignus episcopus Sozopoleos simi-
militer.
liter.
Gregorius indignus episcopus Timenulherensium Theodorus indignus episcopus Bulgarophygi si-
similiter.
militcr.
Georgius indignus episco|)us Mindaii similiter.
Georgius indignus episcopus Plutinopoleos simi-
Nicela indignus episcopus civitatis Nacolii simi-
liter
liter.
U Sisinnius indignus episcopus Gariclensium simi"
Constans indignus episcopus Cottyaii [Cattievii lilcr.
]

similiter.
Rubira [ Ruben ] iudignus episcopus Scopeli simi"
Leo indignus episcopus Docimii similiter. liter.
Constans indignus episcopus civitatis Eucarpia' Basilius indignus episcopus Piperensium Gr.,
[

similiter. PcrlicrcDS similitcr.


]

Michael indignus ej^iscopus }Iii'r,i|)oleos similiier. Micharl indignus cpiscopus Pamphyli similiter.
Damianus indignus ei)isco|)us Meri [Gr., Cinaba- Jlanzo indignusepiscopus Pracanensium similiter.
rensium '
similiter. Eustathius indignus episcopus Celendereos sirai-
[
Niceta indignus episcopus Augustopoleos simi- liter.
liter.
Sisinnius indignusepiscopusMusbadensiumsimi-
TheophylactusCinabarensium similiter. liter.
]
Gregorius, indignus preshyter et loci servator Eustathius indignus episcopus Lami similitcr.
Chroni civitatis Polyboti, similiter. Leo indignus episcopus Sibilensium similiter.
! ! ! !

469 INTERPnETATIO SYNODI VII GENERALIS. — ACTIO VII. 470


St(Milianus iiulii;iuis eiiiscnpus IMiilaiielplii.T! simi- A no eojiiiomentf) Oi-ithinn, el qul cum eo siniiil apo-
liler. st;ita' facti siint, ;iii:ithem:i !

ZacliariasiudignusepiscopusCirdabundensiumsi- Joanni Nicomedi;e, Const:Hitiiio N;icoliii', luerc-


militer. siarcliis aiiath(!m:i ! Ad iiihilum (lcdiixerunl inuigi-
Slepliaiius iii(lii;nusepiseopus Synnai similiter. nem Domini et sanctorura cjus : ad niliiliun dciluxti
Conslans iiuliijnus e|iiseopiis Aneyne similiter. cos Dorainus.
Theodorus indiiinusepiseopusCadi similiter. Si quis quemquam h;pres(Ms Christianos accusan-
Joannesiiidic;iuis episeopus Azani similiter. tis, vel in e:i vitam siuim transigentem [vita sua
Tlieophylaetus indignus episeopiis Mosyneusium functum] (lelendit, an:itlieina
similiter. qnis Christum Deuni circurascriptum secundum
Si
Joannes indignus episcopus Prxnetensium simi- liumanitatcm non confitetur, anathema !

ter. Si quis evangelicas narrationes titulis picturisque


Sancta synodus exclamavit: Omnes ita credimus, factas non ;idinittit, anathema !

omncs idipsum sapinuis, omnes consentientes sub- Si i|uis iion osculalur has tanquam in nomine Do"
seripsimus! Il;pc est lides apostolorum [ h;cc fides mini sanctorum ejns factas, anathema
et !

Patrum ] ; Iuec fldes ortliodoxorum ; ha;c fides orbem B oranem traditionem ecclesiasticam sive
Si quis
teiraium firmavit ! Gredentes in unum Deum in Tri- scriptam, sive non scriptam, irritam facit, ana-
nitate laudandnni, honorabiles imagines osculamur •
thema
Qui sic se non habent, anathema sint iiui sic non ! Germani orthodoxi seterna memoria !

sentiunt, procul ab Ecclesia pellantur! Nos antiquam Joannis et Gregorii [Gr. ct ms. JoL, Georgii]
leijislationem EcclesiK catliolicie sequimurl Nos ;Eterna memoria
lei;es Patrum custodimus Nos eos qui addunt quid I Praidicatorum veritatis Kterna memorial
vel adimunt de Ecclesia, anathematizamus! Nos Trinitas hos tres glorifieavit quorum disputatiir :

subinducUim novitatem Christianos accusantium nes sequi mereamur, miserationibuset gratia primi
anathematizamns Nos venerandas imagines recipi-
I et magni pontificis Christi Dei nostri, intercedente
mus! Nos eos qui sic uon se habeiit, anathematismis intemerata pomina noslra sancta Dei Genitrice, et
submittimus! His qui assumunt dicta qusadivina omnibus sanctisejus : Fiat. Amen.
Seriptura contra idola proferuntur, in venerabiles
imagines, anathema ! His qui non salutant sanctas Piisstmis et Cltrtstianissimis impcratorihiis 7iostris
Constantino et Irenx matri ejiis Tarasius indhjniis
et venerabilcs imagines, anathema ! Ilis qui vocant
episeopus divinitus conservandx regise urbis vestrx
sacras imagines idola, anathema ilis qui dicunt ! G novx Romx, et tota sancta synodus, quse benepla-
quia ut ad deos Christiani ad iraagines accesserunt, cito rjuidem Dei, prxceptione vcro Deum amantis

anathema ! [His qui comraunicant scienter iis qui impcrii vestri secundo convcnit tn hac splendida

injuriam et conturaeliam venerabilibus imaginibus


Mcxoram metropoli.

inferunt,anathema ] His qui dicunt, quia prieter ! Gloriflcatur Ecclesi» caput, Chaistus videlicet
Christumalius eruit nos ab idolis,, anathema His ! Deus noster, optimi principes. quoniam cor ve-
qui audent dicere catholicam Ecclesiam ali(|uando strum quod in manu ejus custoditur, protnlit ver-
idola recepisse, anathema ! Multos annos imperato- bum bonum praecipiens scilicet erigere [Gr., con-
:

rum ! Constantini etlrens matrisejus multosannosJ venire] nos in nomine ipsius, ut ecclesiasticorum
Victorum imperatorum multos annos Novo Con-! dogmatum inconcussum et immobilem ac divinum
slantino et nova; Helen* Klerna memoria Dominus ! affatum firmissiine teneamus. Etenim sicut caput
custodiat imperium eorum? Coelestis rex, terrenos vestrum auro et lapidibus fulgidis coronalur, ita
custodi ! Omnibus hsreticis anathema ! Frementi et sensus vestri evangelicis et paternis raagisteriis
concilio contra venerabiles imagines, anathema adornantur. Cum enim eorura, quorum in omnem
Ei qui recipit impias haireseos ratiunculas ipsorum, teriam exivit sonus, essetis discipuli et participes,
anatheraa Theodosio falsi nominis episcopo Ephe-
I
j) totiusqueChristi nomine nuncupatoe plebis ad pieta-
sinoanathema Sisinnio cognomento Pastills ana-
! tem ductores, veritatis stylo descripsistis sermonem,
thema Basilio qui obscoena pronuntiatione Tricac-
! et orthodoxi;e sc pietatis depinxistis characterem ;

cabus appellatus est, anatheraa ! et veluti luminaria pr;efulgida fidelibus illuxistis.


Trinitas horum triura dogm;ita deposuit ! Anasta- etraanum periclitantlbus ecclesiis porrexistis, sana
sio, Constantino. et Nicet;e, qui per successionem dogmata conflrraantes, et consensum eorum qua
throno Constantinopolitano prffsederunt, ac si novo inter se dissonant [qui inter se dissonabant], in-
Ario, Nestorio et Dioscoro, anathema ! staurantes. Licet igitur cum fiducia dicere : Pietatis
Sancta Trinitas horum trium dogmalj deposuit I bona vokintate Dei per vos correctio stabilita [G/-.,
[(}).add. lis pra>terrea, qui tergeminam pravitatem insigne opus stabilituml est: et idcirco repletum
dictorum praesulum h;Bresiarcharum ;emulati sunt, est gaudio os nostrum, ef lingua nostra exsultatione
anathema! Theodoro, Antonio et Joanni, tanquam fPsal. cxxvj: et per inscriptam vocem nostram
Maneti, Apollinario et Eutychi phantasticas app;i- res linguK nostr;e loquuntur. Quid enim ecclesiasti-
fentiae assertoribus, anatheraa ! Theodoro Syracusa- coruiu negotiorum firmitatis custodia jucundius.
:

471 ANASTASII BIBLIOTHECARIl 472

et ad ia^titiam Quia vero insurrexeruntA mus; et eam (|uam nupcr intexuerunt ex spineis
pratius?
quidam viri, furmam quidem pietatis habentes, filis ignominiosam grossauKjue vestem, id est do-

quoniam sacerdotii dignitate eircuraamicti sunt; ctrinam falsam, disrumpere et scindere, et ortho-
virtutem autem ejus abnegantes, et Babylonensium doxia" incorruptam conservare [Gr., expandere]
sacerdotum calumniam faccusationem] arripientes; tunicam sludcamus. Itaque apostolicas et paternas
quos et prophetia publicat dicens: Fjjressa cst ini- tradiliones sequentes, audemus autem dicere, con-
quitasa saccrdotibus Batij/lonis fUam. xill^. Imo vero spiratione sanctissimi Spiritus consonantes, invi-
Caiphaicum concijium statuentes, genitores facti cemque collecti |convenientesJ universi concor-
sunt dogmatum impiorum et os malcdictionis et : dantem nobis habentes traditionem Ecclesix
amaritudinis habentes, praevalere in malis gloriam catholicae, consonantiis qua; formatae sunt a
arbitrati sunt. Infamemque linguam et c:ilamum suHclis sex universalibus conciliis concordes
ministrantem huic possidentes, et voces quie ab cffecti sumns, anathematizantes Arii vesaniam,
ipso Deo prolats sunt impugnantes, atijue jiorten- Macedonii rabiem, Apoilinarii insensatum sen-
tosse regaie sacerdotium, el gentem sanctam, et eos sum, Nestorii humanam culturam [culturam homi-
qui Chrislum induerunl, etgralia ejus ab idolorum nis], Eutychetis et Dioscori confusibilem vanitatem,
erroresalvati sunt, idololatrasvocantes[G)-., porten- " et cum illis polycephalon hydram; Origenis, Di
tose, etc, idololatras vocarunt]. Et nequamoperatio- dymi et Evagrii dcsipientes fabulationes ; Sergii, el
nis habentes votum, manus ad illicita immiserunt, llonorii, et Cyri, et Pyrrhi, et asseclarum eorum
demoliri opinati venerabilium picturam imaginum. unius, imo nequara moris voluntatem : necnon et

Et quidem quaecunque de tessellis fuerunt facta, his similem vanitatera, quae post has vane garrivil
effoderunt : qua; vero ex cera fuere perfuso colorum contra venerabiles imagines, consonanter et unani-
opere, deleverunt, venerabiliumque imaginum [Gr., raitcr ab Spiritu sumentes verbum, et ab eo hau-
tcmplorum] dccns in dedecus trdnstulcrunt. Cum ricntcs niundam aquam, spongia dogmatum divino-
liis autcm et ea quie in tabulis in meninriam Christi rum dclevimus; et inventorcs tergiversatoris vo-
Dei nostri et sanctorum ejus exstiterunt, igni tradi- cum novitatis [novatricis vanitatisl ab ecclesiasticis
derunt. Et ut apcrtius dicamus, ecclesias nostras vestibulisprocul emisimus. Et sicut manus et pedes
dcpopulati conturbaverunt et facti sunt han-eseon
: concorditer animae motibus agitantur, ila ab Spi-
principes, qui enint principes sacerdotum ct pro ; ritu accepta gratia et fortitudine, vestrique concur-
pace quidem ciintcntioncm populo acclamaverunt sus pietate pariter etauxilio habito, siraul acclamavi-
porro pro frumento zizania in ecclesiasticis arvis mus, vcritatemque priedicavimus omnimodis vide- :

scminaverunt ; vinum miscuerunt aquie, et proxi- G ]icei recipiendas venerabiles imaginesDomini nostri

mum polaverunt subversione turbulcnta , et cum Jesu Christi, secundum quod perfecius esl homo
lupi Arabici essent, pelle ovium se simulaverunt factus et quicunque historice secundum evangeli-
;

esseindutos: ct veritate parvipensa [defraudata], cam narrationem scribuntur: atque intemeratae


mendacium arripucrunt sed ova aspidum ruperunt,
; domin;c nostra; sancta' Dei Genitricis, sanctorumque
et telam araneae sccundum prophelam texuerunt angelorum enim homines apparuerunt his qui
(ut

(Isa. LixJ : et qui coraesturus est, ovum eorum con- digni apparilione ipsorum) una cum
facti sunt
terens, calefactum [putridum] inveniet, el in eo re- omnibus sanctis necnon et certaminum corum
:

gulum esseveneno et spiritu mortifero plenum. Et agoncs figurandos decrevimus tam in tabulis et pa-
quia haec ita disposuerunt, et verilatcm mcndacium rictibus, quam in sacris vasis et vestibus, queniad-
dcpavit, non indulsistis, mansuetissinii atque for- raodum a priscis temporibus sancla Dei catholica
tissimi imperatores nostri, temporibus vcstris per- Ecclesiarecepit, et in legem accepit tam sanctis
manere tam pestilentem et animas corrumpentem primisque doctrinae nostrie magistris, quam ab eo-
errorera ; sed hunc aura divini Spiritus, qui in vobis rum successoribus egrcgiisque Patribus nostris : et

habitat, exterminare procurastis : quatcnus stabilis has addrandas, id est salutandas: idipsum enimest
permaneat Ecclesiie co-tusclcunctorum subditorum ^ ulrjm(|ue : xuveTv (juippe anticjua Gra'ca lingua, et
imperium vestrum secun-
collato [collectio], atijue salutare et osculari significat: el irpo? priepositio
dum cognomen vestrum paciUce dirigalur. Nec to- augmentum quoddam significat amoris; quemadmo-
lcrabile vel portabilc duxistis, quo rainus unum dum Siefo) ct 7:poa!p£poj, xupCi el ^pocrxupio, xuvio el
[Gr., ut in aliis i|uidcm unum, etc.] sentircmus, et TtpoTxuvw quod salutationem indicat, et secundum
in idipsum conveiiirenuis, ct erga vit;e nostr;e ca- protensioncm amicili;im (|uod cnim quis osculatur,
:

pitulum, id est paccm Ecclcsiaruni [Gr., Eccl., essent et adorat quod adorat, paofecto et osculatnr:
: et

inter nos dissidia], neino ex nostris se discinderet sicut tentatur humana affectio, qua; a nobis ad ami-
et abscinderet ; cura Christus sit caput nostrura, nos cos habelur, et lectio [Gr., obviorum congressusi
autera consequenter mcmbra et unura corpus |)er ha^c ambo perficicns. Iloc autem non solum apud

muta;ac uniusopinionis fidcm. Propler quod sacram nos, sed apud vctercs in divina Scriptura scriptum
nostram et populosam congregari jussislis catervam rei)crimus. In historiis nanKjue regnorum scriptum
in h.ic Nicensium raetropoli, ut Ecclcsiarum dissen- esl: Lt David surrcxit ct cccidil in facicm.ct aU-
sionem repellentes, disjuncta ad unitatem traha- oravit tertio Jonatham, ct dcosculatus est eum (l Reg,
D ;

473 INTERPRETATIO SYNODI VII GENERAMS. — ACTIO VH. 474

XX). Quid autem nominus de Pharis;pis'rui-sus evan- A citum'constal, im;igin:ili's formationesilispciisationis

gelice ait; Amant priinos recubitus in cmiis, ct salu- Domini nostri Jesu Chrisli, el intemerata; Dei geni-

tationcs in foro {Matth. xxiii). quod hic


Certum est tricis seinperque Virginis Marise, ac honorabilium
salutationem adorationcm appellet. Pharissei quippe angelorum, et omnium sanctorum, adorare et oscu-

jactanlem sensum hahcntes, sese(|uc jnstos o|il- lari : et (|iiis((uis sic se non habueril, sed discepla-
nantes, adorari ab omnihus testinahant, non ore ad verit, vel etiani elanguerit erga venerabilium ima-
os osculari: hocenim est potius humilitatis, et non giiium adorationem, hanc anatheinati/.at saiicta

Pharisaici tumoris indicium. Iterum autem Paulus nostra et universalissynodus, qu;E munitaesldivini
divinus apostolus, sicut Lucas in Aclibus apostoli- Spiritus operatione, ac paternis et ecdesiasticis
rum describit. (Juia cuin vmisscmus IIicrosol>/mam, traditioiiibus. Porro anatheraa nihil aliud est, (juam

libentcr exccperunt nos fratres. Seciucnti autcm dic separatio a Deo. Si enim quidara fuoiinl ;iltercantes
introibat Paulus cum nobis ad Jacobum ; omnesque et contra ea ((ua; definita sunt non obedienles, in
collecti sunt seniores. Quos cum sulutassst, narrabat stimulos calcitrant, suas ipsorum animas hcdunt,
et

persingula qux fecisset Dcus in gentibus per ministc- Christum oflendentes, et Ecclesi;^ ipsius calumniis
rium ipsius {Act. xxi). Ergo et hic salulationem ho- delectati, impugnantes vesane pietatem, utpote
noratoriam adorationem ([uam invicem exhibenuis, B priscorum h;creticorum communic:itiones et con.

apostolicus sensusdescribil; qnemadraoduni et de sentanei et contribules per impietatem. Fratres

Jacob ait: Adoruvit fastigium viryx cjus (Hebr. \\J. autem et coraministros nostros Deo araabiles epi-
Consona vero istis et Gregorius cognomento Deilo- scopos raisiraus cum abbatibus et clericis, ut
quusdicit: Bethlehem cole, et pnesepe adora (Serm. omnium quse in nobis gesta sunt, raanifestationem
in nat. Christi). Quis, putas, eorum qui recte et sin- denuntientdeisonis auribus vestris. Porro ad sigiia-
cere intelligunt iiu;e divina Scriptura proferuntur, culura et robureorumquEeanobisdefinita sunt, quin
intelligat quod de adoratione qu;E in spiritu
h;cc etiam ad satisfactionera piissiini imperii vestri, sub-
fit, pronuntientur? nisi fortede insensatis sit, vel ex jecimus paterna testimoniaex mull s pauca collecta,
his qui totius scripturalis scientiaj ac paternae do- et claritate verltatis certitudincm illustrantia. C;Ete-

ctrin.TB inexpertes existunt. Nunquidnam fastigio rum omnium nostrum Salvator qui vobis coiraperat,
virgs servivit Jacob? aut praesepi pnccepit theolo- quique per vos Ecclesiis pacera suam concedere vo-
gus Gregorius deservire ? El rursus quoque nos vi- luit, per multos annos custodiat regnura vestrura
viflcam crucem salutantes consone canimus: Cru- cura senatu et principibus et fidelissimo exercitu
cem tuam adoramus, Domine. et adoramus lanceam vestro atque universa republica : donetque vobis
quse aperuit vivilicum latus tuK bonitatis; quod ^ victoriam. Ipse quippeait: Vivo ego, dicit Dominus,
certissime salutatio estetdicitur, sicut indicat illud, quia glorificantes me glorificabo (I Reg. n). Ipse est

quod hsec propriis labiis nostris contingimus. Nara qui pnecinxit vos virtute, et tundet cunctos hostes,
et si multoties invenitur adoratio in divinaScriptura, et donabit vobis omnes obedientes [plangent hostes,

et urbane loquentibus Patribus nostris pro servitute etgaudebunt subditi]. Gaudeergo, civit;is [Gc, et tu,
quse est in spiritu, cum vox multa significet, una civitas],hetare, nova Sion, orbis terrs speculatio
tamen significatione ejus tantummodo reperitur, [specuIa].Nam et ibi David regnavit, et hic Davidice
quae scilicet sola manifestat adorationem qu;E est teipsicustodiunt pii imperatores reriiinpotiuntur].
secundum latriam [unum ex signiflcatis ejus est Dominus in medio tui : et sit noraen ejus benedictum
adoratio secundum latriam]. Adhuc autem adoratio in ssecula saeculoram. Amen,
est et ea quae per honorem et peramorem ac timo-
Deo amabilibus sacerdotibits et clericis tam sanctis-
rem fit: sicuti nos adoramus et gloriosissimura et siinse Dei magnx Ecclesise, quain omnium Eccle-
mansuetissiraum imperiura vestrum. Est et alia per siaruin Deo conscrvatse regiee civitatis, sancta Syn-

timorem tantura. sicut Jacob adoravit Esau (Gcn. odus apud Nicxam secundo coUecta.
xxxiiij. Et est per gratiara, sicut Abrahara adoravit Christus Deus noster, qui vere est veritas, pa-
fllios Het pro agro quem accepit abeis in sepultu- ternuraque lumen et splendor: qui de lenebris nos
ram Sar« uxoris suse (Gen. xxiiij. Iterum autem vocavit in adrairabile suura lumen, et ab idolica ve-
exspectantes quidam a sublimioribus beneficium sania nos eruit; delevit noinina idolorum a
qui
consequi, adorant eos, sicut Jacob Pharaonem (Gen. non eorum ulterius esse memo-
terra, et repromisit
XLviij. Hinc enira divina Scriptura docens nos: riam; voluit annuere pios et per cuncta orthodoxos
Voininum Deum tuum adorabis. et illi soH servies acfldelesimperatores nostros, ad congregandum nos
(Luc. lyj: adsrationem [absolute ponit, et non adji- in Nicaena clara raetropoli, sicut nostis: utdistan-
cit, soli, ut significata multa habentem, et vocem tium dissonantiara in consonantiam perduceremus,
aequivocam. Porro] sine prohibitionedixit, tanquam etmedius paries tolleretur inimiciti;^, et antiqua le-
diversas quidem significationes, sed homonymam gis positio catholicae EccIesi;E flrmitatera resuraeret.
vocem habentem, non soli addidit. Porro servies
et Igitur nobis in idipsum sancti Spiritus inspinitione
illi solidixit: etenim soli Deo servitutem nostram et cooperatione convenientibus, omnes consonuimus
referimus. His ergo sic comprobatis, veraciter et et Oriens, Arctus, Occidens et Mesembria in unam
incunctanter esse coram Deo acceptum et benepla- unitionemisoncurrimus: et triuraphavit constituta
:

475 ANASTASU BIBLIOTUECVRII 476


estl sanctarum Ecclesiarum pacifica ordinatio yieTAsancUtateetjustitiaomnibusdwbus vitse nostrx (Luc,
alterna; opinionis veritatem et fulem. qu;e direxit I '. Et rursus : Excitatus cst tanquam dormiens Do-
semitam pedum nostrorum: at(|ue per hoc stirps niinus, tantjuam jjotens crapulalus a virw. Et percua-
ha;resis quie ex antiqui hoslis zizaniis perminavil, sit inimieos suos in posteriora, opprobriuin sempiter-
eradicata Et ecce evan^-elizamus vobis super
est. num dedit illis (Psal. Lxxvii;. Si opprobrium sem-
montem excelsum slantes ecclesiastica; pacis gau- piternum datumest inimicisnostris, malis videlicet
dium et publicam festivitatem. Quid enim hoc gra- virtutibus, pcr resurrectionera ejus, quomodo iterum
tius?Isaia flducialiteragente, et coelitus [antiquitus] Chrisliaiii idolisservierunt ".'
Oet inscientiam et im-
prxdicente Quam speciosi pcdes cvangelizantium
: pietatem ipsnrum ! rtinam iiitellexisseut quod scan-
pacem, evangclizantium bona ! (Isa. Lll ; Rom. x.) Et dalizare unum ex miiiimis (jui crediderunl in Chri-
dignnm erat et valde placilura, atque vestrse decen- stum, importabilem habeat indignalionem (Matth.
tis sacraeque Deo amabilitatis specimen et exsultalio, wiiij: quanto magis orbem sollicitum reddere si-
utomnis Deo electa concio veslra simul inveniretur, multatibus? Sed ad niliilum verbum Dumini redege-
etcontemplaretur virtutem eorum (|uie per Dei gra- runt. re|iriibantes ecclesiasticas traditiones: propter.
tiam dicla etgesta sunt, tam scilicet super legitiraa- ea ad nihilum redegit eos Dominus;et cum Ario,
rum correctione[cnmprobatione] traditionum Hccle- B Eunomio, .Macedonio, Apollinario, Nestorio, Euly-
siiJB catholiciP, (|uam in deslructionera et subversio- cheteac Dioscoro, Sergio, llonorio, atque cum omni
nera eorum qui freraueruntadversus veritatem, nec- eorum pessima secta connuraeravit turbulenlum fa-
non apostolicas et paternas Ecclesi;e catholicae cora- ctionis enrum concilium: stultiliam namiiuc horum
rautaverunt traditiones, vel etiam juxta quod sibi imitantes [exprimentesl stulta locuti sunt, et fuiida
visum extcrminium redegenint. Sed qunniam
est, in verse confessionis cura ipsis lapidali sunt, atque
humidum iter in mcdio est, rursusijue terrena via, soluta est acies ipsorura. Nequc enim reliquit Do-
duabus rebus opus erat, navibus scilicet ad navigan- minus in perpetuum virgara peccatorura super sor-
duin, et juraentis congruis ad vehendum: utris- tera Ecclesiae : quoniara.Iudaice raeditati suntinania,
quecarenssacratissima vestra caterva, mutua nostra etsccunda illiusconcilii haMedilavcrunt. Iloc nerape
conventione privata est. Verum specialiter el intel- concilium, Caiphaicum coiicibiabulum factum est.
ligibiliter pnesto estis feratis] nobiscum,id sentien- Illud adversus Dorainum meditalum est: in:inia
tesquod etcatholica; Ecclesise plenltudo: et quia hoc adversus ipsius imaginera frerauit. Hoc enira
invicem suraus membra Chrisli Dei capitis nostri concilium redemplionem nostram, quae per Chri-
[Christo Deo capite nostro], eorura quie apud nos stura elTecta est, sibi et aliis ascripsit. Iloc conci-
Den donante acta sunt, neccssarium (lucimus vobis n lium prnfundum consilium consiliatum est. et non
breviter narratinnem mitleiidam: ln(|uuntur enim jier Dominum el fiedera fecil, et non spiritura ejus
:

etiam per litteras lingua' causas, et reprfesentant quoniam ornatum venerabilium templorum demoli-
quasi videndas. Cum enim convenissemus ex pater- tumest. Inhoc concilionullus hominura inveniturad
narum raagisterio normarura, in unum conflrmavi- imaginera Dei factus, quia iraaginera Domini ac
mus quod etsapuiraus [confirmati sumus, unum sen- sanctorura(>jus dehonestantes et confringentes, igni
simus] ;cantici .Moysesdocuit, noiioblili,(|uod dicit: tradideruut. IIoc conciliura furia etvecordia plenam
Interroga patrcm tuiim, ct amnmtiabit tibi, seniorcs satanicanim vocum senlentiara fecit. Unc concilium
tuos, et dicent tibi (Dcut, xxxiij. Sic traditionem solam nuncupationem habet sacerdot;ilem, scienliam
catholicoe Ecclesise sectati suraus, et neque minus, autem pravam atque profanam. Uoc concilium con-
neque plus quidpiam fecimus; sed ab .4postoln edo- tumax habel os, el spiritum mendacio delibutum:
cli, teneinus traditiniics quas acccpimus, omnia reci. nam veritatem (|uidem liiixit, in fallacia pra>sumpsil
pieiites et amplectentcs (|uaTnn(iuc sancta catholica [falsilatem verolibere docuil]. Unccnncilium sanct;i
Ecclesia aiiti()uitus scripta et non scripta recepit: nostra synodus, utpote zizania Dominic;e are;r, id

ex quibus sunt etiara figurationes picturarum ima' estcatholicseEcclesia!, ventilavit, et ventilabrodivini


ginum et e contra qu;rcuiique abjecerunt Patres no-
:
D judicii projecit. Ablata ergo sunt a catholica Eccle-
stn egregii, nns (|noquc |)r(ijiciinus, et Ecclesi;e ar- sia et rcdarguta ligmenta ejus. Verura eniin et rectis.
bitramur adversa. Cuin (juibus cnniiumeratur in- simum Kcclcsi;e judicium iicc novum fieri, nec adi-
tenta [nupera] vucum novitas Christianos accus;in- mi in ca (luid^iuam indulgct. Nos igitur paternas
tium, veluti cancer pascua in ecclesiis nostris acci- leges sequentes, ab uno spiritu accepta gratia, ira-
piens sed non despexit Dominus Deus in finem.
: niutilate [ sine ulla innovatione ] et indiminule omnia
Nam, veritate revelata, orlhndoxia cunctis illuxit, cl (|ua; Ecclcsia; sunt custodiviinus ; (|U(^medinoduni sex
mendacium cuin secum nascciitibus tenebris aboli- sanct;e univers;iles synndi tnididcruiil : et (iua'cun-
tura est. Si eiiim, ut ipsi v;inc g;irrieriiiit, idolis (|ue dimiscrunl bonoraiida iii calholica Ecclesia,
comparatur im;igiiium titulatio. nostra-redemptionis absque orani cunctalione recipimus. Ex quibus, ut
mysterium evanescit, quod Dei Filius operatus est dictum est, etiam imaginum faclio est: quas hono-
prssentia sua, qua pro nobis carne conversalus est ranler honoraraus [Gr., adoramus] et salutamus.
:ibs((ue peccato : et subsequiintur [ vanas sunt ] etiara Idipsiim elcniin utruniiiuc: et iiuisquis huic profes-
remissiones prophetica;, diccntes; ticrviamui illi in sioni lia;serit, calholicie esl Ecclesia; germanus el

I
:; !

4T7 INTERPnETATIO SYNODI VII GENERALIS. — ACTIO VIII. 478

particeps filiiis. Ergo omnia scaiulala vccosstTuiit; A tiam tradiictiiscst : c.onversus est plaiKitus in (;au-

oninia cxtcrminata snnt : Voritas vigcl, mcndacium dium iiobis. Omnia lii melius tran.svccta sunt propter
forascmlssum cst : satorzizaniorum prorsusdcrocit quod et nos apostolice vobis pronuntiamus : finur-

rruiiiciilum aulcm, populusvidclicct CJiristi amiciis, dctc in Doiiiiiio, ijiiuiktc, ct itcrnm (jaiulclc ( ]>hi-

In uiiiim luirrcuiu licclcsix' f.hrisli allatum cst. t)r- lipp. III j; trinuin cnim i^audium Trinitasnobis dona-
tliodoxiic lux orla cst, crroris tcnclira' sul)lata'suiil. vit : ([uam dcccl imperium in saecula sa;cu-
liiuior el

Mocstilia in guudium commutata est, luctus iii kcti- lorum. Amcn.

ACTIO OCTAVA

In nomiiie Domini et dominatoris .Icsu Chrisli Credentesin unuraDeum inTrinitatecollaudatum,


veri Dei nostri. Imperio piissimorum Christique B honorabilesejus imagines salutamus! Qui sic iioiiIki-
amantium dominorum nostrorum Constantini et bent, :inathema sint! Qui non ita sentiunt, ejiciantur

Irenes ejusmalris,anno consulatus ipsorum octavo, abEcclesia !Nosantiquum catholica-Ecclesia^institu-


X Kalendas Novembris, indictione undecima. tumsequimur! Nos addentes vel dementes quidquam
Tanquam illustresveritatispnccones, atquc custo- de catholica Ecclesia, anatheinatizamus Nos adveiiti- !

des imperalores orthodoxiie fautores divino moli tiam novitatem Christianos accusaiitium anathcm:i-
desiderio, minime ferendum putaruntnon considere tizamus ! Nos venerandas imagines recipimus ! Nos
synodo. Proinde scripto ipsorum prceceptum est qui non ita sentiunt, anathemati subjicimus! Hisqui
patriarch;r, ut omnes Deo amabilcs episcopos addu- accipiunt sacr;e Scriptur;e dicta adversus idola in
ccrcl ad divinitus novam Romam
conservaiulam venerandas imagines, anatliema! Ei qui non salutat
regiam ipsorum urbem. Quibus ille litteris acceptis sanctas imagines, anathema ! His qui s;icras ima-
maiidatum imperatorum exsequebatur. Nam postom- ginesidola vocant, anathema ! His qui dicuntChri-
nium supra expositorum tractationem, felicemque stianos accedere ad imagines tanquam ;id deos,
rei exituin, omnibus Deo amabilibus episcopis se- anathema! His qui dicunt per alium nos, quam per
cum acceplis in viam se dedit, et in urbem a Deo Q Christum Deum nostrum liberatos ab idolis, anathe-
conservandam profecli sunt omnes. Quo ubi perve- ma His qui dicere audent catholicam Ecclesiam
!

nere, ab imperatoribus benigne accepti sunt. At idola unquam recepisse, anathema Omnibus li;ere- !

vero quse faustissime prsfulget a Deo custodita impe- ticisanathema! Concilio, quod in venerandas infre-
ratrix bono initoconsilio diem statum dixit, quo sy- rauit imagines, anathema Ei qui recipit impia haj- !

nodice cum episcopis praesideret: quod et factum reseos ipsorura scripla, anathema ! Theodosio Ephe-
est in palatioquod Magnaura vocatur. Itaque propo- siiio pseudoepiscoqo anathema Sisinnio cogno- !

sitis sanctis Dei Evangeliis, praesidente ipsa cum mento Pastilla; anathema! Basilio infausti noraiuis
simul regnante lilio, et universa synodo, patriarcha Tricaccobo, anatheraa Trinitas trium dograata
!

synodumalioqui,quibus parerat verbis, jussusest: evertit!Anastasio, Constantino et Nicetae, qui per


isque mandatum imperatorum exsequebatur.Deinde successionem sediConstantinopolitana! prssederunt,
ipsi etiam vocibus a Deo acceplis placido et elegaiiti veluti novo Ario, Nestorio et Dioscoro, anathema !

sermoiie synoduni affati sunt ita ut omnes cum pa-


: Joanni Nicomedi;e et Constantino Nacolite h.-eresiar-
'
triarchaDeoamabilesepiscopi congruis acclamatio- chis, anathema! Despexerunt imaginera Doraini et
nibus illos prosequerentur. His ita gestis, rursus im- sanctorum ejus: despexiteos Dominus.
peratoresad synodum talibus usi sunt verbis: Lega- Si quis Christum Deum nostrum circumscriptum
tur clara voce edita a vobis defiiiitio, ut a nobis et non confitetur secundum humanitatem, anathema!
cuncto astante et Christum amante populo audiatur, " Si quis evangelicas historias imaginibus expressas
et annuente hoc universa synodo, Cosmas Deo ama- non admittit, anathema
bilis diaconus et cubuclesius acceptam deflnitionem Si quis ipsas non salutat, cum sinl in nomine
legit. Qua lecta imperatores ita interrogaverunt Domini et sanctorum ejus, anathema!
Dicat sancta et oecumenica synodus, num lecta deli- Si quis oranem ecclesiasticam traditionem sive
nitio vestrum omnium consensu sil edita. At illi scriptam, sive nonscriptani rejicit, anathema !

exclamaverunt : Ita credimus, ita omnes sentimus ;


Post has acclamationes patriarcha offert imperato-
oranes consentiendo subscripsimus ! H;ec est fides ribus lectum definitionis tomum, postulavitque cum
apostolorum, haec fldes Patrum, hsec Udes orthodo- universa synodo, ut consignaretur etcommuniretur
xorum : hsec fldes orbem terrarum constabilivit ! piiseorum subscriptionibus. Etaccipiens fauste proe-

" Ex nova versione. — Qus sequuntur actionis tara editionem noii habentur (exQ.i_pe canones, de
octavae titulo praenotata hoc loco, in Grsecis tantum quibus postea ). Visura taraen est ea inseri, quod illa

leguntur codicibus, sed apud Anastasium et vulg;i- contineant qu;e sunl acta post synodum.
479 ANASTASU BIBLIOTIlECARn 480
fulgens religiosissima imperatrix subscripsit; Aa- A tlK^ma sit ! (Gal. i.JUis ita se habentibus et pni-
batque simul regnanti filio, ulet ipse subscriberet. testantibus, exsultantes in eis sicut (|ui invcnit spolia
Quod ubi factuni, reddita est patriarcluc deflnitio r.iulta, divinos canones amplectabiliter in pectore
per Stauracium celeberrimum patricium et logothe- recondiinus, et integram illorum pra-ceptionem ac
tham dromi. immiibilom tenemus tam scilicct illorum qui ab
:

Tumque unanimi consensu omnes episcopi ita im- almiset laudabilissimisapostolissanctiSpritustubis


peratoribus acclamarunt. edili sunt, quam eorum qui a sex sanctiset univer-
Multi anni imperatorum I Constantino ct Irenne salibus synodis, atijuehisconciliis quic localilercol-
matri ejus niulti annil Ortliodoxis imiieratoribus lecta sunt, in expositionem hujusmodi dccretorum
multianni! \ ictoribus im|)eratoribus multi anni ! promulgati sunt : nccnon et eorum qui a sanctis Pa-
Paciflcisimperatoribus multianni INovoConstanlino tribus nostris prolati fuisse probantur. Ab unoenim
et nov;e Helenae ieterna memoria ! Deus imperium eodemciue spiritu illustrati deflnierunt qux expe-
ipsorum conservjt! Pacatam, Domine, vitam ipsisl diunt. Et quidcm quosanathemati transmittunt, et
Perduret, Domine, ipsorum imperium Coelestis rex, ! nos anathematizamus quos vero depositioni, et nos
luere terrestres ! deiionimus: quos autcm scgregationi, el nos segre-
F,t post faustas acclamationes pr.Tceperunt impe- B jra„ius. Porro quos cpitimio ^ , id est p(pna' tradunt.
ratores, ut Palrum sentenli;e legerentur, ex iis ([ure et nos (luoqucsiniili modosubmittimus.Sineavaritia
in Nicaena metropoli recitatse pridem erant, et expo- nanique sint mores, contenti priEsentibus, Paulus
sita; sunt actione quarta: hocest, Joannis Chryso- clamat divinus apostolus, qui in tertium
aiicrte
stomi in Jleletium episcopum Antiochenum, Aslerii coelumascendil, etaudivitineffabiliaverba(^H('i/r. xiiij
episcopi AmasiiB in Eu]diemiani niartyrem, Joannis II.
episcopi Thcssalonicensis ex sermonibus ab eo scri-
Quod oporteat consecrandum episcopum cautc polliceri
ptiscontra gentiles ; sancti Symeonis Stylit* epistola canones servare sin autem, minime consecrari.
;

ad Justinum imperatorem, beatiNilisolitariiepistola


Qiioniam psallentes rcpromittimus Deo : Itijusti-
ad Olympiodorum priefeetum. Ex canonibus sanctse
fieationibus tuis meditabor, non obliviscar sermones
et oecumenicie synodi sextie caput octogesimum se-
tuos (Psal. cxviiij : omnes quidem Christianos hoc
cundum.
servare saluberrimum est ; sed pra^cipue hos qui
Quibus lectis etauditis tum ab
tum ab excel- ipsis,
hierarchicara consecuti fuerint dignitatem. Unde
lentissiniis principibus, Christique amante populo,
definimus, omneni qui ad cpiscopatus provehendus
compuncti omnes corde acquieverunt verilati. Et
Q estgradum, modis omnibus psalterium nosse; ut ex
rursus Deo amabiles episcopi acclamarunt quie dece-
hocetiam omnisclericus qui sub eofuerit, iia mo-
batcummultitudine populi.Plcna enimcratpricdicta
neatur et imbuatur. Inquiratur autem diligentcr
domus regia concursu hominuni tota quippe ad- :

a metropolita, si in proniplu liabeat legere scruta-


erat civitas cum ordinibus militum: ac de sedibus
bilitcr ct non tam sacros canones et
transitorie
surrexerunt. Qui etiam Deo gloriam dederunt, et
sanctum Evangelium, quam divini Apostoli librum
gaudentes ei gratias egerunt, cui sic placitura est.
et omnera divinara Scripturam atque secundum :

CANONES ECCLESIATICI^ Dei mandata conversari et docere populum sibi


PIIOMULGATI AB EA.DEM SYNODO commissum. Substantia enini sunimi sitcerdotii no-
stri sunt eloquia diviiiitus tradita, id est vcra Scri-
I.
pturarum divinarum disciplina, quemadmodum-
Quod oportel sacros canoncs per omnia conservare. magnus perhibet Dionysius ; quod si disccptavcrit
Ilis qui sacram sortiti sunt dignitatem, testimonia [Gr., hicsitaverit, ct non itafacereac docere liben-
et directiones canonicarum prajceptionum formic mi-
ter voluerit: al., et ita libenter facere et docere
consistunt. Quas libenter suscipientes, cunideiloquo nime spoponderit], nullatcnusconsecretur. Ait enira
David canimusad DominumDeum dicentes: In via prophctice Deus: Tu seienliam repulisti, et ego rc-
testimoniorum tuorum delertatus sum, sicut in omni- D pellam te, ne sacerdotio fungaris mihi (Ose. vi ).
bus divitiis. F.t mnndasti justitiam testimonia tua in
III.
xtcrnum. Intcllcctum da mihi, ct vivifica me [et vivam]
(Psal. cxviiij. Etsi in ffternum prophetica vox man-
Quodnon oportent principes cligere episcopum.

dat nobis custodire lestinionia Dei, et viverein illis, Omnis electio a principibus facta episcopi aut
ininiutilala [Gc, inconcussa] profecto el immota presbyteri aut diaconi. irrita maneat secundum re-

permaMcnt. Et (|uia [Gr., quia et ] Dei ins|)eclor giilam quic dicit f r(THo«. npost, 'M ) : Si quiseiiisco-

Moyses ita dixit In illis 7ion est addendum, et ah


: pus sa'cul:iribus potcstatibus usus, ccclcslani pcr
cis non cst nufercndum (Deut. vi. Et divinus aposto- ipsos obtiiical, dcponalur: etscgrcgcntur omnes (]ui

lus in eis gloriatus clamat In ejucm [ Gr., In qux ] : [Gr., segrcgctur, et oranes qui J
illi coramunicant.
desiderant awjeli prospicere ( I Petr. ij. Et: Si an()e- Oportetenim ut (|ui provchenduscst in episcopuni,
lus evangclizaverit vobis prsetcr quod aecepistis, ana- abcpiscopis eligatur; queraadmodura ;i sanclis Pa-
a Ex versione Anastasii Bibliolhecarii quam con- piena qu:e pro modo delicli in
^ « Epilimiiiin cst
tulimus cum codice Jolyano. observantiam datur, ait Auast. in c. Jolyano.
481 INTERrRETATIO STOODI GENERALIS. — ACTIO VIH. 482
tribus qui apud Nic.Tam convenerunt, in regula de- A a proprlo resipuerint fortasseexcessu. Oportet enim
linitum est, qu;e dicit (rn». iv) : Episcopnm cnnvc- eos maiiis acccdcrc ad Dcuni, et cum contrito corde
nit rnaximc (|ui(lcni ali omnil)us, ([Mi sniit iii proviii- rcmissioncm linjus pin-.cali ct iii(hili;ciitiain pcicre,
cia, cpiscopis ordinari. Si antcm lioc dinicilc fiicril et non gbiriari in illicito dato. Ju.et(i enim rst l)o-
aut proptcr instaiitem ncccssitatcm, anl pro|itcr tiiinu^ /(/,-; (jui Irihiildtd sitnt i-drda (Psat. xxxiiij. Eos
itineris longitndincm, trilius taincn omiiimodis in iijilur qui j^loriantur se perdationem auri ordinatos
idipsum convenientibus, et aliis per litteras consen- in ecclesia, et in hac niali;;na consuetudinc qu;e
tientibus, tunc consecratio flat. Firmitas autem alienat a Deo et omni sacerdotio, sperant, et ex
eoruin qu.egcrnnlur, jicr nnamqiiamquc provinciam hoc impiidenti facic et non ojjcrto ore exprobabili-
metropolitano tribuatur antistiti. bus verbis eos qui ob virlutcm vita; a sancto Spi-
ritu clccti et constituti siiie datione auri sunt, inlio-
IV.
norant; primo (luidem novissimum gradum accipere
Qitod abstinendum sit episcopis ab omni dati acce- sui ordinis definimus: quod si permanserint, per
ptione.
cpitimium corrigantur. Si vero quis claruerit super
Pradicator Ecclesiae Paulus divinus apostolus ac '
consecratione hoc aliquando faciens, efflciatui' se-
'
r> '

si canonem ponens Ephesiorum prcsbytcris, imo " cundum apostolicara regulani qua; dixit fCrtn. xxxj:
vero et onini sacnit;^ multitudini, ita (iduciaiitcr Si quis episcopus per pecuniain dignitatem hanc
perhibuit dicens Argentum, aut aurum, aut vestem
: obtinuerit, vel presbyter aut diaconus, deponatur
nullius concupivi: omnia ostendi vobis, quoniam sic et ipse et qui eum consecravit, et excidatur orani-
laborantes oportet susciperc infirmos (Act. xxj : bea- modis etiam a communione, queraadrnoduin Simon
tius existimans dare. Propter quod et nos edocti ab Magus a me Petro. Similiter et juxta secuiidam re-
eo dcfinimus, nullatciius episcopum turpis lucri gra- gulam sanctorum Patrum qui apud Chalcedonem
tia excogitare ad excusandas excusationes in pec- convenerunt, quae ait : Si quis episcopus per pecu-
catis, et expetere auruni vel argentuni aut aliam nias consecrationera feccrit, et sub pretio redegerit
speciem ab episcopis, vel clericis, aut monachis qui gratiam quae non potest vendi, ordinaveritque per
sub ipso sunt. Ait enim Apostolus Inif^ui regnum : pecunias episcopuni, vel chorepiscopum, sive pre-
Dei 7ion possidcbunt (I Cor vij ; Et : Non debent sbyteros aut diaconos, aut qucmdain eorum qui in
fiiii parentibus thcsaurizare, sed paretites filiis (11 clero connumerantur: aut pr;eposuerit per pecunias
Cor. xiij. Quisquis ergo propter exactionem auri oeconoraura vel defensorem, sive raansionarium, aut
velalterius cujuslibet speciei, aut propter proprium prorsus quemquam qui sub regulam est, turpis lucri
vitiura [affectum] inventus fuerit coercens a raini- C g''atia: qui hoc conatus fuerit agere, si convictus
sequestrans alii(uem clericorum qui sub
sterio, vel fuerit, proprii gradus periculura subeat : et qui
sedegunt, autvenerabile templuni claudens, ne in eo consecratus est, nihil proficiat ex consecratione vel
Dei ministeria celebrentur, ad insensata suam trans- promotione quae per negotiationem effecta est : sed
mittens insaniam, insensatus veraciter est ; ac per sit alienus a dio^nitate et [seu] sollicitudine quam
hoc, simili poens eo subjecto, convertatur dolor per pecunias consecutus est. Si vero quis mediator
ejus in caput ejus, ut mandati
in trangressorem apparuerit in hujusinodi turpibus et illicitis datis
Dei et mandatoruin apostolicorum. Praecipit enim [lucrisl : si quidem clericus fuerit, proprio gradu
et Petrus principalis apostolorunr summitas Pa- : decidat : si vero laicus vel monachus, excomrauni-
scite, qui in vobis est, gregetn Dei non coacte, sed cetur.
spotitanee secundum Dewn : non turpis lucri gratia, VI.
sed prompte : neque ut dominantes in clero, sed JJt efficiatur localis synodusper annum.
fortna facti gregis : et cum apparuerit principes pa-
Quoniara quidera regula est, qusedicit (Conc. Nic.
storutn, i>ercipietis imtnarcessibilem gloriie coronam
cap. 5) :anno per singulas provincias oportet
Bis in
(I Petr. y).
fleri perconventuni episcoporum regulares inquisitio-
V. D nes : propter fatigationem et ut opportuno habeantur
Quod qui exprobrant clericis, eo quod ordinati sunt ad iter [Gr,, quod inopia laborent ad iter] agendum
in ecclesia sine datis, epitimio [mulctse] subjacent. hi qui congregandi sunt, "deflnierunt (Can. Sjsextse
Peccatum ad mortem est, quando quldara pec- synodi sancti Patres, orani excusatione remota mo-
cantes incorrecti persistunt. Hoc vero dcterius est, dis oranibus semel in anno fleri, et depravata cor-
si et arroganter elati insurgunt adversus pietatem rigi. Hunc ergo canonem et nos renovamus : et si

et veritatem ; et praeferentes raamraona Dei obe- quisquain princeps inventus fuerit hoc prohibere,
dienti;e, nullatenus regularibus ejuspraeceptis inten- coinraunioneprivetur. Siquisverometropolitanorum
dunt. In bis non est Dominus Deus, nisi hurailiati hoc neglexerit agere, absque necessitate, vel vi, seu

"Anastasii verba: iVe te moveat, si hatic defi,nitio- vincias in observatitiam ecclesiasticam assumuntur,
nem nos minime habeamus, cum et earum nonnullas sicut sunt Laodicetisis conc. regulse 16 et 17, qux apud
quas inter canones habemus, in auctoritatem non reci- Grxcos tantuiti servantur, necnon et,Africanorum con-
piamus, sicut quasdatii ex conciliis. Alix nattique cilioruin et capitula 6 et8 qux nuUa provincia servare
apud Grsecos tantum, alia vero apud certas solutn pro- nisi Africana dignoscitur.
:

483 ANASTASH BIBLIOTHECARII 484

aliqua rationabili occasione, canonicis poenis subja- A reticorum libris. Si vero quis inventus fuerit hsec-
ceat. Dum autem syiiodus agitur [G;-., Synodo au- occultare. si quidem ('piscoiuis aul preshyter. vel

tem peracta] supor canonicis etevanpelicis nesrotiis, diaconus fuerit, deponatur : si vero monachus aul
oportet congregatos episcopos in meditatione et sol- laicus, anathematizetur.

licitudine custodiendorum divinorum et vivifi-


fieri

corum Dnmini inandatorum in custudiendis enim :


Quod non oporteat clericum parochiam
relinqucrc
illis retributio multa quia el lucerna mnndatum
;
:
suam, ct ad aliam transire absque notitia epi-
lex aulem lux, et via vit;e ar^iutio el disriplina est scopi.

(Prov. vi.j; et mandatum Domini huidum illuminans Quoniam quidam clericorum parvipendentescano-
oculos (Psal xviiil. Porro non habeat metropolita- nicam constilulionem, relinquunt parochiam pro-
nus licentiam ex his quae defert episcopus secura priam, et ad alias parochias convolant, et maxime
sive jumentum, sive aliam speciem expetendi. Quod in hac Deo servanda regia urbe sese apud principes
si hoc egisse convictus fuerit, solvat quadruplum. locant, Ln eorum oratoriis missas facientes : hos
VII. absque proprio episcopo et Constantinopolitano an-

tenipla novitcr sinc reconditis sanctorum reUquiis


tistitenon licet suscipere in qualibet domo vel
Quod g ecclesia:
dcdicata oportcat suppleri. quod si hoc fecerit, et ita perseveraverit,
deponatur. Quotquot autem cum conscientia prtedi-
Ait Paulusdivinus apostolus: Quorumdam peccata
ctorum hoc feceriiit sacerdotum, non licet eis mun-
manifcsta sunt, quorwndam autcm et subscquntur
danas et s;eculares curas suscipere, pra^sertim cum
(I Tim. \). Peccalis ergo pnevenientibus, et alia
hoc agere prohil)eantur a sacris canonibus. Quisquis
peccala his accidunt. Impiam itacpie Christianos ac-
cusantium haresim el alia; impietates subsecutic autem apparueriteorum, qui dicuntur majores, cu-
sunt.Sicutenimvenerabilium imayiiuim vultum abs- ram tenere. aul desinat, aul deponatur potius au- :

tulerunt ab Ecclesia, ita et alios quosdam mores


tem maneat ad magislerium tam puerorum quam
deseruerunt quos et oportet renovari, et secundum
:
famulorum, relegens eis divinas Scripturas ad hoc :

scriplam el non scriptam legislationem denuo deti- enim eliam sacerdotium consecutus est.
neri. Quotquot ergo venerabilia templa coiisecrata XI.
sunl absque sanctis reli(|uiis martyrum, delinimus
Quod oporteat (sconomos esse in episcopiis ac
in eis leliquiarum una cum solita orati^jne (ieri ministeriis.
positionem. Etsi a prsesenti tempore invenlus fuerit
Cum
simus debitores omnes sacras litteras custo-
episcopus absque lipsanis consecrare templum, de- q ji^e, eteam qme dicit, in unaiiuaque ecclesia (Eco-
ponatur, ut ille qui ecclesiasticas traditiones trans
nomos esse (Conc. Chakcd. can. 2Gj, modis omnibus
greditur.
inviolabilcm conservars debemus. Et si quidem unus-
VIII.
quisque metropolitanus in sua ecclesia constituerit
Quod Hebrieos non oporteat rccipi, nisi forte ex sin- oeconomum, bene utique: sin autem, ex aucloritate
cero corde conversi fuerint.
propria [Gr.. speciali] Constantinopoleos episcopo
Quoniam errantes hi qui ex HebriEorum supersti- liccnlia est praeponendi oeconomuin in ejus ecclcesia
tione consistunt, subsannare se Christum Deum exi- similiter et melropolitanis, si episcopi qui sub ipsis
stimant, simulanlesChristianizare, ipsuin autem ne- sunt, non sategerint OBConomos staluere in suis ec-
gant, clam et latenter sabbatizantes, et alia Judaeo- clesiis. Id ipsum autera servandura est etiam in mo-
rum more facientes: definimus hos neque in com- nasteriis.
munionem, neque in orationem, neque in ecclesiam XII.
suscipi ; sed manifeste sint secuudum religionem
Quod non oportcat episropum vcl abbatem alicnare
suam neque pueros eorum baptizari, neciue
Ilebrici :
quid de j)roastiis [suburbanis] ecelesise.
servum emi vel acquiri [iir., emere vel possidere].
Quisquis episcopus inventus fuerit vel abbas de
Si vero ex sincero corde ac fide converterit se quis D s.iilrii"sTaTis
'" sch fuiidis episcopii sive mona-
-
corum, et confessus fuerit ex toto corde, divulgans • '

sterii transferre quidijuam in principum inanus, vel


mores eorum et res, ut alii etiam arguantur et cor-
etiam alii personx conferre, irritum sit quod datum
rigantur hunc suscipi et baptizari, et pueros ejus:
;
secundum [Gr., irrita sil alienatio
esse consliterit,
quin ct observari eos [cautos reddi], ut recedant ab
sccundum]canonemsanctorumapostolorumquidicit
Ilebraicis adinventionibus, definimus : alias autem
(can. 3'.) Omnium ecclesiasticaruin rerumepiscopus
:

nullatenus adinittendos.
sollicitudinem habeal, et dispenset eas Uinquam Deo
IX. contemplantc; non liceat autem ei fraudare quid-
he non abscondcndo libro quolibct hgercscos quid ex illis, vel cognatis propriis donare (|ua! Dei
Christianos accusantium.
sunt. Quod si pauperes fuerint, ut pauperibus lar-
Omnia puerilitia ludibria, insanasquedebacchatio- giatur : sed non sub eorum occasione (jua' sunt ec-
nes atque conscripta, (lua; falso contra venerabiles clcsia; defraudentur [Gr., vcnundet]. Quod el cxcu-
imagines facla sunt, daii oportet in episcopio Con- sationem si pr;eteiideriiit, damnum facere, et niliil

stantinopoleos, ut recondanlur cum Cicleroruin h;c- ad profectuin agruin existere ; nec sic principibus
m INTERPRETATIO SYNODI YII GENERALIS — ACTIO YIK. 486

qui per lcica illa sunt, tribuatur ager vel locus, sed A hor dcbet manere, el iii una locari ecclesia. Quae
clericisvel agrirultoribus. Ouo<l si oaHiditatt' usus enim per tnrpe lucrum in ecclesiasticis rebus clTi-

fuerit, et acolono vel clerico emeril princcps ai,'ruin ;


ciuiitur, aliena consisluiit a Deo. Ad vit;e vero liujus

etiam sic irrita sit venditio, et reslitualur episciipio necessitatem studia sunt diversa: cx his vero qui

vel monasterio : et cpiscopus vel abbas hoc facicus voluerit, acquirat corporis opportuna. Ait enim

abjiciatur, episcopus quidem ab episcopio, abbas Apostolus : Ad caqux mihi opus erant, et his qui
autem a uionasterio, laiuiuani qtii ('ispci'j;it inalc mccum sunt, yninistmveriint manus ista: (Act. \\).

qu;e non collegit. Et haic quidem in hac a Deo conservanda urbe.


(la^tcrum in villis quie foris sunt, propter inopiam
XIII.
homiiium iiidulgeatur.
Quod in magna damnatioiu^ sint hi, qiii monasteria
communia facittnt liabilacitla. XVI.
Quod non oporteat sacratum virum vestimentis
Quoniam propter calamitatem, quie pro peccatis pretiosis indui.
nostris in ecclesiis facta est, subrepta; sunt a qui-
Omnis jactantia et ornatura corporalis aliena est
busdam qua?dam venerabiles domus, tam vide-
viris
a sacrato ordine. Eos ergo episcopos vel clericos qui
licet cpiscopia, quam mouasteria, et facta sunt com- B ^^ f^i ijiset claris vestibus ornant, emendari opor-
uiunia diversoria : si quideiii volueriiit ii qui haec
let. Quod si in hoc permanserint, epitimio tradantur.
retinent, reddere ea, ut secundum anlii|uitatem
Similiter eos qui unguentis inuiigunlur. Quoniam
[ Gr., in pristinum statuni; instaurentur, bene et
vero nulice amaritudiiiis exorta, conlaminalio f:icta
optime alioquin si de sacrato catalogo fuerint, hos
:

est in catholica Ecclesia Christiaiios calumnianlium


deponi prKcipimus si vero monachi vel laici, ex-
:

hffiresis, etiam hi qul hanc receperunt, non solum


communicari quos uimirum couslat condemnatos
imaginarias picturas abominati sunt, sed et omnem
esse a PatreetFilio etSpiritusancto etdeputentur ;
reverentiara repulerunt, eos qui religiose ac pie vi-
ubi vermis non moritur, et ignis non exstinguitur
vunt offendentes [odio habentes] ac per hoc com-
(Isa.Lxyi; Marc. i\): Quia voci domini adversan-
pletur in eis quod scriplum est: Abominatio est
tur, quse dicit: Xon faciatis domum Palris mei do-
peccatori Dei cultus. Igitur si inventi fuerint deri-
mum ueyotiationis (Joan n).
dentes eos qui vilibus et religiosis vestlmentis arai-
XIV cti sunt, per epitimiura corrigantur. Priscis enim
temporibus oranis sacratus vir cum mediocri ac vili
Quod non oporteat sine manus impositione legere in
^ veste conversabatur. Omne quippe quod non propter
collecta siiper ambonem. (
-^
necessitatem suar.i, sed propler venustatera accipi-
Quia ordo debet in sacratione [Gr., sacerdotio] calumniam
tur, elationis habet [ luxus habet cri-
custodiri, omnibus liquet : et cura diligentia conser- men] quemadmodum magnus ait Basilius. Sed neque
vare sacerdotii promotiones, Deo est prorsus acce- ex sericis texturis vestera quis variatam induebat,
ptum. Et quoniam videmus sine manus irapositione neque apponebat variorum colorura ornaraenta in
percepta super ambonem irregulariter in collecla le- sumraitaiibus vestiinentorura. Audierant autem ex
amodo id minimefieri: idipsum
gentes, pr;ccipimus, deisona lingua, quia qui mollibus vestiuntur, in do-
quoque conservandum est etiam inter monachos. mibus regum sunt (Matth. xij.
Lectoris autem manus impositionem licentia est
xvn.
unicuique abbati in proprio monasterio solumraodo
faciendi, si duntaxit abbatimanus impositio facta rt qui non habet ea qux consummationem sufficiant,
noscatur ab episcopo secundum raorem pra;Qciendo- minime oratoriam sedificare domum incipiat.
rum ;ibbatum, dura constet illuin 'esse presbyterum. Quia quidam jnonachorura deserentes monasteria
Simili modo secundum antiquam consuetudinem sua, praeesse anhelantes, etobedire renuentes, in-
chorepiscopos prajceptione [per praeceptionera] epi- choant construere oratorias doraos, ea quae ad per-
scopi oportet promovere lectores. D fectionem necessaria sunt non habentes. quisquis
igitur hoc visus fuerit agere, prohibeatur a loci
XV. episcopo. At vero si sumptus sufficientes ad perfe-

Quod non oporteat clericumduabus ccclesiis ctionem babuerit, quae ab ipso desiderantur, ad ter-
connumerari. rainura perducantur. Idipsum autera servandum est
Clericus ab instanti tempore non connumeretur etiara super laicis et clericis.
in duabus ecclesiis. Xegotiationis enim est hoc et XVUI.
turpis commodi propriuiu, et ab ecclesiastica con- Quod non oportet feminas habitare in episcopiis,
suetudine penitus alienum. Audivimus enim ex ipsa vcl virorum monasteriis.
Dominica voce: Quia nemo potest duobus Domi^iis Sine offensione estote his etiam qui foris su7it (I
servire ; aitt enim unum odio habebit, et alterum di- Cor. X), divinus dicit Apostolus. Feminas autem
liget: aut unum sustinebit, et alterum contemnet coramorari in episcopiis, vel etiam monasteriis,
{Mntth. VI I. Unusquisque ergo secundura apostoli- oranis est offensionis materia. Quisquis ergo ancil-
cam vocem (I Cor. \u), in quo vocatus est, in lara vel liberam in episcopio possidere claruerit, vel
:

487 ANASTASU BIBLIOTHECARU 488


in monasterio ad opus minislerii alicujus, increpe-A XXI.
pclur: si .lutem permanseiit, deponalur. Porro si Qttod non oporleat monachos deserere propria mo-
conlii;erit in proastiis feminas esse, el voluerit cpi- nastcria, et transire in alia.
scopus vcl abbas iter ad eas [Gr., illuc] facere, Non oportere monachum vel monachara monaste-
pra'senle episcopo vel abbate nullatenus monasterii rium proprium relinquere, et ad alia proficisci.
opus facere eo tem|iore mulieri liceat, sed seorsum (Juod si ctmligerit lioc, recipi hunc liospitionecesse
moretur in allo loco, donec episcopus vel abbas est:assumi autem eum sine voluntale abbatis ejus
reccdat propter irreprehensibilitatem. non convenit.
XIX. XXII.
Vt sine dationibus sponsiones [ admissiones ] saerorum Ouod oporteat cum gratiurum actione ct omni parei-
virorum, monachorum quoque ac monacharum tate ac reverentia monachos, si contigerit, cum
fiant. feminis manducare.
In lantum inolevit avaritix facinus in rectores Deo quidem lotum committere, et non propriis
ecclesiaruin, ut etiam quidam eorum qui dicun- voluntatibus deservire, raagna res est: Sive enim
tur religiosi viri att|ue mulieres, obliviscentes m(mducatis,sice bibitis,ili\in\is Xpo&to\usdicil,omnia
mandalorum Domini, decipiantur, et per aurum T^
i„gioriam Deifacite (ICor.x). ChrislusersoDeusno
introitus [receptiones] accedentium lara ad sa- stcr in Evangeliis suis initia peccatorum recidere prs-
cratura ordinera, quara ad raonasticara vitara cepit. Non enira raoechia ab eo tantuin inhibetur, sed
efticiant. Unde Dt, ut quorum initium improba- et motio cogitationis ad moechiie coramissum darana-
blle esl, omnia sint projicienda, ut magiius ait tur, dicente eo: Qui vidcrit mulicremad concupisccn-
Basilius. Neque enim Deo per maramona servire dum eamjam moechatus est eam in corde suo (Matth v .

quisergo inventus fuerit hoc faciens, si qui-


licet. Si Hinc ergo edocti, cogitaliones deberaus inundare.
dem episco|)us vel abbas exstiterit, vel quilibet de Naiu et si omnia licent, sed non omnia expediunt, ut
sacrato collegio, aut desinat, aut deponatur, juxta v.)ce docemur (i Cor. vi). Nccessarium
ex apostolica
secundara regulam sancti Chalcedonensis concilii. ergoestomni homini manducare, ut vivat. Et qui-
Abbatissa vero ejiciatur de monasterio, et tradatur dein inter eos, quibus vita est nuptiarura el nalo-
in aliomonasterioadsubjectionem. Similiteret abbas rum, atque laicalis affectus, manducare viros et
qui non habuerit manus impositionera preshyteri. mulieres simui, nulli detractioni patet, lantum ut ei
Porro qua; Gliis a parentibus dantur more dotis, qui dat escara, gratias agant: el non ab eis per quas-
vel si qua ex propriis rebus acquisila ufferuntur, ,
dam thymelicas voluptates Satanai imago canUintibus
proiitentibus his qui ea offerunt Deo dicanda [Gr.> '
cilharisque atque merelriciis contortionibus coli
dicala], detiniraus, sive perseveraverint, sive exie- videatur. Quibus [Gr., et non per q. t. v. hoc est
rint, raanereilla in raonasteriosecunduni reprorais- satanicas cantilenas, eitharasque et raeretricias in-
sionera ipsorum, nisi fuerit culpa pra'hiti. flexioiies : quibus] snperveniet prophetica raale-
XX. dictio, quae ila dicit ; Vx qui cum cithara etpsalterio
Quod non oporteat amodo duplcx monastcrium fieri: vinum bibunt, opera autem Domitfi non intuentur, et
et de duplis mmusteriis, opcra manuum cjus non intelligunt (Isa, \). Et si
Ex hoc deflnimus, minime duplex fieri monaste- us(iuain fuerint inler Christianos hujusmodi, corri-
riuni ;
quia scandalum id et offendicuium multis gantur. Siii autem, obtineant super cis qu;e sunt
eflicitur. Si vero aliijui cura cognatis abrenuntiare, ante nos regulariter edita. Quibus autera vila est
et monaslicam vitain sectari voluerint, dcbent qui- solitaria [quietii et solit^irla] et unius moris, ul eis
dcra viri virorum adire cffinobium, feminai vere mu- videlicetqui Doinini jugumse singulare tollerespon-
lierura ingredi raonasleriura : in hocenim placatur dent, sedere et tacere convenit. Sed et his qui sacra-
Deus. Quse autem hactenus tam elegere vitam, nullo modo licet secreto cum
sunt dupla, teiieant
secundum regulara saiicti Patris nustri Basilii, et mulieribus convivari nisi forte cura quibusdara ;

secundum prseceptiunem ejus ita formenlur. Non D Deum timeiUibus et reverendis viris, vel etiam inu-
habitent in uno monasteriu monachi et monacha; lieribus ;
quatenus ad directionem
et ipsa convivatio
adulterium enira intercipitcohabitationem. Non ha- spiritalem proficiat, et consanguineos quoque
iiiter
beat aditum monachus ad monachara, vel monacha iilipsum efliciatur. Rursusque sicontigerit in itinere
ad munachum secreto ad cullocutionem. Non cubel monachum vel sacratuin viruin uon circumlerre
monachus in muliebri monasterio, ne(|ue singula- qu;e victui opporluna sunt, et propter necessitatem
riter cum inoiiaiha convivetur: et ijuando neces- divertere sive iii xenodoehiura ipublicuin diverso-
saria vita; a virorum parte ad regulares deferuiitur, riura] sive in domum alicujus, licentiam habebit
extra portam ha;c suscipiat abbatissa mon;islerii hoc faciendi, tanquam urgenle nccessitate.
feminarum cum qu;idain vetula monaeha. Porro si
Si;kmo LAUDATOnius Sanctx proyiunliatu» synodo ab
contigerit, ut aliquam propiiiquam suam videre Epiphanio diacono Ecclcsix Catnnx Siculorum pro~
voluerit monachus, in prKsentia abbatiss;e huic con- vincix, ac loci servatore Thomx archiepiscopi Sar-
fabuletur per modica et compendiosa verba, et in dorum insulx.
brevi ab ea discedat. Bealus propheta Isaias divino accepto Spiritu
489 INTRRPRETATIO STOODl VII GENEHALIS— ACTIO VIII. 490

faclam pftntium pcr Cliristum rcilemptionem valilc A sil)ilia confcn-o maturamus. S.Tpc namquc par-
lioiic |ir;ovi(lons, et corum qui per ipsum salvandi vus calculus m:ignis cominissus lapidibus, quan-
onuit mullituilinom non ip;norans, utcx pcrsona Doi tuin in se fuit, his iininol)ilit;item sc contulisse
alioubi pronuntiavit his ([ui per singuia tempora sa- simulavit. Quis autem iioster sit sermo, in inedium
crorum sortiuntur pra'posituram ovilium, ha'c : profcratur, a diviiiis vobis trapczitis " beiiigiiitatc
Atnliiihile pcv poiin.f »i('((S, rl liurili' poiiiilum mrum multa discuticndus, et divinitus inspirata Scriptura
ct lapidcs a via projiritc (Isa. LXii Qu;pnam intelli- probaiidus. sacratissima statio, sursum ;itquc
guntur port;c, nisi divinitus inspirat;c Scriptur;c, deorsuin hominem ad imaginem Dci factiim ad re-
sanctorunKiue prophetarum verba? Qu.tc nimirum ctitudinem iterato salvatc: reditum ad originalem
et
(|uasi (iu;is(lam intcllcctuales portas rationabilium pulchritudiiiem, qua; per incuriam sublata cst, rur-
p;istiircs pecuihim interprctaiulo apericntes, sic eas sus |)cr curam
mereamini [mercamini]. Iloc enim
ci

ad latum et vcrum ;i(lducunl ostium, videlicet Domi- mandatnrum, sive rela-


sive obscrv;itionej legalium
num nostrum Jesum Cliristum, qui vere ad Patrem liones hominuai, qui more historia; bene aliterve in
nobis factus est ostiuni, (luemadmodum ipse ait, saeculo conversati sunt, sive sacra psalmorum elo-
(^uia Eijo sum ostiiim f.Jnan. \.) Porro lapides qui in quia, sive provcrbialcs doctrin.Tj moraleni
nobis
via projecti sunt, scandala fortc sunt h;cretic3e factio- B narrantes pliilosophiam, per multam sollicitudinem
nis, (|u;e veluti quidain lapides tidei nostrae semitje exposuerunt. Scd impossibile erat facile lapsam
apposita, eos qui ad Chrislun] qui vera est via, pcccatoquc subinissam naturara nostram iii seanti-
properare volunt, impie impedire procurant, q an- quissimam, ex qua cecidit in Adam, recipere digni-
tum in se esl, iter eis salutis claudere festinantes. tatem. Qua; videlicet potius eguit alia quadam ro-
Rursusque via h;ec Dominus utique noster .lesiis bustaet incxpugnabili'ineliori virtute, qu;e illamex
Christus conjicitur, sicut ipse ait, quia Ego sum via infirmo ulccrum sibi turgentium proposito sanarct,
(Joan. xiv). Ihcreticorum ergo scandalis, ac si qui- ct ad robustiorem valctudinem cum quodam libcrali
busdain lapidibus, saccrdotum peritissimi, ingeniose augmento reducerct. Hoc igitur cum sciret divlno
satis et artificiosc ductore Spiritu a via nostra, id Spiritu motus prophetarum chorus, alibi aliterque
est fldei ratione purgatis,non solum hos contra ca- taliuin ei bonorum nuntia protulit, in suo te.npore
pita eorum qui illos jecerant, mittunt, verum etiam unusquisque pnedicens, consempiternum et con-
hoc modo semitam qu;c ducit ad viam [fort. vitam], substantialem Dei Patris Filium et Verbum divitiis
subjectis plebibus facilem ct tritain efficiunt; ita ut bonitatis su;e ad nostram extremitatcm profectum,
possint sapere ac dicere : Anima 7iostra sicutpasser nostram perfeqte iuduisse naturam, et hanc invisibili
erepta est de laqueo venantium. Laqueus contritus est, C et qui sine materia est, igne divinitatis sua; in anti-
et nos libcrati sumics. Adjutorium nostrum in nomine quitatem reformasse. Alius quidem innuptam con-
Domini En igitur divinus sacerdotum
(Psal. cxxiii). ceplionem et immaculatum ac virginalem partum
conventus Dominicorum mandatorum sequax, huc pr;x:dicans; alius vero potentatum [forle potentatuum]
ad venerabile dispensationis Christi mysterium p;i- omnimodum,exterminium,et imminutioncm pr;eva-
ternis doctrinisordinandum et enucleandum concur- ricationis quse obtinuit ab Adain, et in Adam facta
rit. Non quasi hoc ipsum primum plebibus prsedic;!- est usque ad legem, atquc diabolici simul delicti.
verint, cum ante octingentos ferme annos in orbe Alius autem ejusdem sutanK ac daemonum, qui cum
toto fuerit prsedicatum sed quod tantum salutare
: 80 apostats facti sunt, cxitialem ruinam a facie ap-
consilium, quod per eum consummatum est, divina; parentis Dei, atque incomparabilem gratiarum actio-
Scripturs interpretationibus lucidissime populis nem Redemptori afferendam a nobis qui redempti
adaperuerunt, et haereticos ab ipso petris allisos spi- sumus, super largissimis bonis qu;e in nobis patrata
ritusseu stercora [patris allisosSpiritu, ceu stercora sunt. Ast aliusvoluntariam incarnatiDei passionera,
valde congrue reputaverint] valde congruere putave- et ininfernum descensionem, et rursus ex inferno
rint [fort. stercori, vel ceu s-tcrcora]. Noverunt enim validum reditumcum animabus, quseinevitabilibus
propheticam vocem sibi quasi ex persona Dei etiam D illis vinculistenebantur. Aliusvero gloriosum a no-
in hoc clamantem Sacerdotes, audite et contesta-
: bis ad Patrem qui iii coelis est, regressum, et ad
mini domui Israel (Amos. vi), haud dubiura quin Patris dexteram sessionera : aliusautem descenden-
spiritali. Quibus et nos quoque concurrentes, utpote tem de cffilo nobis collatum, qui in illum credimus-
quod in ipsis est pariter sentientes, splendido huic [Gc, (xtpOovov id cst, copiosum] sine invidia, Spiritus
(horo congratulamur, et pra; desiderio mentis pen- adventum omnesgentes evangelicae prsedica-
;
at in
nara moventes, quod possibile est ei conferre satagi- tionis circuitum velocissimum: et quod hincfactum
mus, et verbis tempus decentibus praesens celebrarC) est per orbem terrarum idolorura omniraodum exter-
ac prseconiorum hoc floribus coronare studemus spe- minium, per mundam reversionem ad unum et solum
ctaculum : nihil enim prohibet; licet ad id per- verum Deum nostrura effcctam, atque imprieter-
fecte pra; inopia fortassis et inflrmitate sensus missara et jugem latriara, quae illi a nobis per uni-
perlingere nequeamus, qua; tamen nobis sunt pos- versam terram intelligibiliter et spiritaliter exhibe.
a A verbis, Domini, quse citantur a velustis Patribus, nec suiit apud evangelistas : Estote probi
trapezitx.

Patrol. CXXIX. 16
:

491 ANASTASII BIBLIOTIIECARII 492

tur. Quae omnia veritate temporibus suis terminata A qiialescunquedifficultatesviriiitersubeundasadhor-


sunt, et Onem gloriosissimum suscepcrunt. Auili tans, veritatem dicet, cum asserat : Confi.dite, ego
igitur Paulum niagna voce clamanlem, et veritatem vici mwidum (Jonn. xvi)? Si enim quod hic vicisse
istam corroborantem : Dcus manifestaliis est in carne, serepromittit, hoc illi valuerunt rursus per rebellio-
justificatus est in spiritu, apparuit angelis, prxdica- nem auferre, non ulique tale ([uid victoria nomina-
tus est gentibus, credittts est in mundo, assumpHis bitur, nec inier fortia lacla connumerabitur. Nam
est in yloria. {I Tim. iii.) magiii doctoris alTeclum quomodn victoria erit, si liberator [liberatos] in
[affatum] ! Deus, inquil, manifestatus est in carne, finein minime lucrifaciat, sed similibus ab his qui

quod oinnium bnnorum causa, indeficiens dona-


est prius superati fuerant, luctaminibus redigatur [redi-
tio, sufficientissim;i:diviti;p, perennisnonauferendo- gantur] ? verum nec similibus, sad foilioribus"? Nam
rumciuirismati.m fons, iiisatiabiiisesurientium esca, possideie qui et perderc, plus raibi, ([uam non
vivificus de co-lo panis, jugis sitientium rivus, ex aci|uisitum non possidcre, in rationem imbecillitatis
quo qui biberit, non sitiet in aternum (.loan. iv). reputabitur. Porroubi pulisidolurum slatus[stratus]
Ilis manifestatus est in carne: sed etmundo, ait, qui hoc dicentes posuistis, aiunf? Et si in antiquis
creditus est. Quomodo creditus esl in mundo ? dic, da-mnnicorum lemplorum sedibus, nondum hoc
beate Paule : Imbue et nos ex arcanis illis vocibus, B Cliristianis in causam criminis irrogabitur. Vide-
quibus in abdilis paradisi imbulns es. finbue etiam mus enim reliquias in (|uibusdam locis priscorum
nunc pra'dicatione, ciijus crcdilus es in omiies gcn- da'inonicorum teinplorum a veteribus derelictas,
tes pisedicator cl apostolus fieri. Iiifunde pnescnli ad pompam, eorum (|ui in his immola-
ut reor,
Ecclesia; verilatis verbum, cxstingue spiritales hie- veniiit vel etiam ad memoriam,
; quod nos re-
reticorum visus, ut quondam Elyms magi {Act. xiii): dcmpti sumus, el in gratiarum actiones ducen-
exprime cum fiducia dispensationis myslerium. Lo- tem pcc visibiles infirmasi|uc formationes: ex qui-
queris enim eliam post inurlein voces excellentius. bus Christianorum ;ib uniiiabiles fackp sunl cul-
et operaris in s|)iritu qu;ecuni|ue vis. Etiam inquit tu:;e, a quibus per Cluistum ere|iti sumus, nisi in
doctor Mihi minimo omnium sanctorum data est
: Christianissimis ha?c inquiunt, ecclesiis nostris in-
gratia hxc in gentibus, cvangclizandi videlicet in- venirentur. pravitalem quae hincefficiturl o pessi-
oestigabiles divitias Christi, et illuminandi omnes, ac mam blasphemiam Ouomodo enim, ubi Christus
!

docendi, qux sit dispensatio mysterii absconditi a caputei fuiidamentum estsccunduin sapienlissimum
suculis a Domino, qui omnia vreavit (Ephes. iii). Paulum (/ Cor. iii), hoc fieri poterif? Fraudati vere
Quapropter audite Creditus est. dixit, »i mundo,
: sumus spe nos Christiani: deeepti sumus etiam pr;e-
reconcilians omnia in semctipso, et pacificans pcr san- C dicatorum vocibus, qui etiam Deum nobis a dsemo-
guinem crucis sux, sive quse in terra, sive qux in niorum superstitione nos liberaturum in mundum
cselis sunt (Coloss. i). sublimem hanc praedicatio- veiiisse pnedicaverunt. Quoinodo etiam hoc penitus
nem ! inenarrabilem istam misericordiam ! Unige- dicere potuerunf? Nam iiiterrngaverunt [fort. inter-
nitiis FiliusDei omnia in seipso reconcilians pacifi- rogemus] eos qui sic sapiunt. Utrum hoc capite no-
cavilper sanguinem crucis s\ix. Et quomodo qui- stro permitteiite factum sit, an fortc volente quidem
dam post tantam ineffabilem reconciliationem nos ne fierel, non valente tamen auxiliari ei quomodo :

priorum seditiosorum inimicorum affirmanf?


fleri subsequenter hoc noii sit totius blasphenii;e. Si enim
Ounmodo post unius et solius veri Dei agnilioncm verax est sacratissinius l'aulus, dum Christum Fi-
;Kloi'are idnhi Chrislianos dicere ausi suiif? Pneser- lium Dei, virtutem et Dei sapienti:im nominat (/ Cor.
tim ciini pruphcla iimiiianKlain borum comminutio- i), (luomodo, qu;cso, valuit Palris inexpugnabilem
iiem quodammudo clainet et dicat: In die illa ap- virtutcm et sapientiam, qu.e omnibus esse Iribuit,
parebit Dominus, et exterminabit deos gentium terrse: quidquam eorum qu;e sunt exsuperare 1 Perspicuum
et adorabit eum unusquisque de loco suo, omnes in- enim est quia, si istud huic accidit, nec id quod non
sula; gentium (Zach. xiii). Ecce suliversionem idido- cst h^vc, a talibus acciisationibus pellent. Quomodo
rum, et Deo celcbramlam ador;itioneni ab unoiiuo- D cniin Deus omnipoteiis, poleiis el fortis Pater adhuc
quc de loco suoaudivinius. Quomodo igitur iios qui dicatur, si qu;c sua sublata suiit virlute, subdiU
hoc agimus, idololatriam exercereaccusamur ? Quis inimicissunteffecta? Vel quo pactoFilius indulsit in
autein et omnino posset in antiquitatem idolorum Ecclesiam, quam propria sanguine suo sibi despon-
errorem renov;ire super terram ? Si eniin ncquissi- savit, imiiianibus t:ilili'rct iinmisericordibus rursus
mi d;emoiies (iiii pcr li;ec placaiitur, hoc lacere deservire spiritibus? pr;csertim cum hymnographus
possunt, (luoinodo non destructur lotum dispcnsalio- i\ic;xl: Qaia sccunduin altiludinem ca'li a terra con-

nis myslerium, sancta manifesteclamanteScri|itura (irmavitDominus misericordiam stiam super timentcs


Quia percussit inimicos suos in postcriora (l'sal. eum {1'saL cii). Si enim in hoc incarnatus est, ut de
Lxxvii)?Inquo innuitur, quiaChristus etiam oppro- eoruin nos manu liberarel secundum propheticas
briuni sempilernuin dcilit eis. Qui cnim polcst ;ili- prolocutiniies : libciMli :iulein sumtis, ut aiunl. ad
(liiid operari, iioii iiitcr mortuos, scil iiilcr viveiilcs niodicum ; noii fuit, scd pulaia cst. Non eiiim gla-
adliuc prociil dubio constituitur. Quuinudo autem et dii gauilii\ scd abiiinbiiitioris ct difficiliorisservitu-
ipsc proprios confortans discipulos, et ad oinnes vel tis nobis factus cst causa, tanto inimicos noslros
493 INTERPRETATIO STOODI VII GENERALIS. — ACTIO VIII. 494

forociorcs construons, qiianto illos nos libcr.Tli, A (licitur Vobiscum sum omnibus dicbus usque ad
:

ut opiniamur, irrisimus. Ubi autem continua niiscri- ronsummtilionem sxculi {Matth. xxviii) ? Verum sa-
conlia conscrvatur, quam sccunilum altitudincm lutaris fatebitur vox, si repromissionum cjus res
coDlestem a terra immcnsa [immensam] super nos per opera in finem proccssissenoncernitur? Etenim
conflrmassc se rciiromisit, quod indical infinilum ? talibus tunc secuni cxistentibus sanctis apostolis ta-
Vel (luomodo inii|uitates nostras eloni;asse a nobis lem rcpromissionem donavit. Quomodo eniui usque
dicitur, (luantum distat ab oricntcusquc ad occi- ad consummationem hi in carne permanserunt, qui
dentalcm plagam, (|uod omnimodam rcdemptionem etiam modicum post regressum cjus ad coelos in
signat, si adluic cisdcm implicamur erroribus? Et vita manentes, comrauni natur.x functi sunt lege,
certevidcmus medicorum pcritissimos, cuni ali(|uem vitam morte dcscrentes ? Verum in nos hujusmodi
infirmo corpore jacentcm artis suaMliligentiis adju- Evangeliorum munus pertransit : qui vcdelicet eo-
verint, ct ad sanitatem redu\erint, non cum mox a rum praedicationi submissi sumiis, et Christum qui
pr.Tsenti liberavcrint passione, su;g subtrahere artis cum eis conservatus est, nobiscuui existentem in
experientiam, sed certe vita" circuitum cautioreraei spiritu et per totara vitam habemus. Expedit igitur
per qua^^dam auxilia prnemunire, valentia sollieitura in his plorare hareticorum errorem, qui haectaliter
operari : quatcuus non eisdcm fortc per imperitiam B contempserunt, qui tam manifcstis dogmatibus ob-
iterum molcstiis opprimatur. Ast rursus si verum jurgantur, et tam Deo decibiles iiritas promissiones
est, quemadmodum et comprobatura est, quia no- Ecclesia! catholicai faciunt, his impie derogautes.
strara uni.jenitus Dei el Patri Filius induit natu- NuIIatenus enim hsec a tradita sibi coraraota est
ram : manifestura quod propriis eara bo-
est, fide : mansit autem sicut virgo casta, sicut scriptura
nis ditaverit, et prsecipuis spiritus Deus repleverit, est (II Cor. xi), Christi sponsi sui arrhara inviola-
ne de ca^^tcro saeculi [secundi] cujusquam egeret bilera servans, id est, datam in se Spiritus gratiara.
auxilio, semel ab co robore qui hanc assumpsit, Cujus rci gratia et divinusDavid multis priusgenti-
acccpto. Hoc enim, reor, et beatus evangelista insi- bus immobilitatem lieri [fidei] ab illaexhibitse prse-
nuat, cum tempore baptismatis omnium nostrum dicans asserebat Deus in medio ejus non commove—
Salvatoris Christi se vidisse dicit Spiritum sanctura hitur ; etenim [ et iterura ] firmavit orbem terrse,
de cffilis descendentem et manentem super eura qui noneommovebitur [Ptial. XLV,xcii):diaboIicisvide-
{Mafc. I, Joan. i) ; significans eum naturamjde cae- licet impugnata machinamentis. Nam etsi firmamen-
tero sine adjectione [abjectione]ditasse. Etenim non tum evangeliCK pra;dicationis qua; in eam data est,
egebat ille qui per omnia Spiritui est coEcqualis, Spi- quidam antiquorura vel instantium hffreticorum
ritus de cc^elis adventu, quantura ad propriae naturae C coneutere voluerunt, illis lamen quod meditati sunt.

pertinet rationem. Nunquidnam in se augraentura in opus reputatum est. Iluic autem soli immobilitas
sanctiiatis acquireret, qui paternosin semetipso fert in ffternum servata est juxta repromissionem illius
characteres, et Spiritus consubstantialitate nullate- qui non mentitur, dicens : S( oblita fuerit mulier
nus corarautatur ? Sed nostram in se praeflgurabat pueri sui, utnon miscreatur sobolis vcntris sui ? Quod
gratiam : quoniara eo quo in Adara sumus privati, si et oblita fuerit hiijus mulier, sed ego non obliviscar
per ipsum et in ipso sumus iterum locupletati, et tui, dixit Dominus {Isa. xlix). Dimissis itaque ser-
naturse antiqua dignitas rediit. Si igitur Spiritus monum eorura tortionibus, quibus in his usi sunt,
gratia super eum descendens mansisse legitur; et et a longe garrulis sermocinationibus ipsorum ave
hoc quidem non est rejiciendum [ei], naturam scili- dicto, sanctorum Patrum saporis ' delectemur opinio-
cet deinceps conservasse Verbum, apparuit, quia nibus. Deum igitur omnesnobisin humana forma in
profecto hujusmodi gratia in omne genus pertransiit. mundum profectumaraultimodonos idolorum errore
Quomodo ergo perhibetur [perhibent] nos veraciter liberasse monstraverunt sic propheticK prolocu-
:

ignorantia peccasse, et quasi honorera qui erga tiones promulgaverunt, sic apostolica gratia expla-
Deum idolis exhibuisse? Nam hu-
est exercendus, navit. Hac nos doctrina non in persuasibilibus hu-
jusraodi quidam per Christum gratia sumus ditati. D mans sapientis verbis, sed in ostensione spiritus.
His diccndum est qui omnia prcesumunt. Porro si sicut scriptura est, certificati suraus. Non enim
confessi fuerint, hsc nos qus super verbura sunt nos sermonum suasiones sic habere fecerunt : pa-
bona per Christum meruisse, sed post hoc priori- ganorura enira hoc ; sed ipsarum rerum quae
est
bus denuo submissos esse erroribus : inflrmata est confirmata? sunt [ consummatae ] veritas. Nam ubi
e-go secundum ipsos gratia qu;e per Spiritum data est perniciosa dsmoniorum acies? ubi inaneset ex-
est,ne sufficienter usque in finem cum his qui se- secrandic idolorumimmolaliones? ubi falsi nominis
mel hanc sortiti sunt, pcrmaneret. Et quid ita sa- deorum deccptoriae animaruraquecorruptrices divi-
pere magis impium vel infelicius ? Vel quoraodo is nationes? Ubi debacchationes Veneris, etsacra my-
qui per orania justusest,etcunctis vivificam praebet steria Cereris, atque Dianae hospiticidia? Ubi Dio-
virlutem, omniura videlicet inspector atque orani- nysiivesanK festivitatescum illicita virorum vesa-
potens Patris spiritus, natura sua deficiet, et men- nia, etnuncupati Mithrae justa imbutio ? Ubi subtus
suris inflrmitatis succurabet? Aut quomodo illud terram et supra terram facta et aeria homicidia vo-
Fort. sapidis
« : c. Joi. nihil mutat, nequevero necesse fuit, cnmsaporus adjective dicatur non secusac
sapidus.
495 ANASTASII BIBLIOTIlECAnil 496

catorura deorum taliter delectantiura?Nonneomnia A te coilectos fllios tuos, quiluporumcongressionibus


unigeniti Fiiii Dei adventu pcricrunt, et finem pro- dispersi sunt. Plenum tibi esse omne sacratissimuin
fanissimum susc^perunf? Nonne pulclire quondam hoc divino decreto templum conspicitur. Crebru
dedicata curum templa, nunc imperatoriis elisa jus- mcntis tuK saltu besliarum preoccupa impetus, et

sis et ad terram prostratasunt"? Nonne memori» ip- hos prajveniens sapienlia tua exclude. Semper ovili
sorumabomniumcordeChristianorumdisparuerunl, tuo tranquillitatem concilia. Prsmium autera hoc
et illud prophetiae ipsis rebus factum aspicitur ; vi- frequentibus ac bene sonantibus ad Deum emissis
delicet : liiplcta est terra coijnoscendi Dominum qua- orationibus, uttibiin muilltudinemaugeatursecun-
si oqna mulla i/ux operit mare [Isa. xi) ? Adoremus d m repromissiones quae sunl in Abraham inslar
igitur Dominum qui apparuit, et abhoc nos sa-vissi- astrorum numeri factae. Gaude vero et tu, Nicen-
mo liberavit errore. Hymnum dicamus ipsius infini- sium inclyta urbs, inter metropoles opinatissimum
Xx misericordia;, pncdicemus Ecilesi;enostrfe altis" nomen, Bithyniensium provincis gloriosissimae pri-
simo monti horribilem et ineffahilem dispensationis mitiae quae |)rius quidem sanctorum dccem et octo
:

ejus condescensum [ consensum j. Exaltemus voces trecentorumque delferorum Patrum vestigiis sancti-
in lortitudine, et ne parcamus raagnificentiam ma- ficata es, nunc autcm horum successorum .'eque

jestatis ejus incomprehensibilem, scilicet affectum B trecentorumcura quinquedecadibus nuraerura com-


quem erga nos exhibuil, enarrantes. Dicaraus ad plentium, ac reverendorum monachorum qui pene
eumetnoscura prophcta : Quis Deus sicut tu, au- innumerabilis sunt multitudinis, eisderabenedictio-
fercns iniquitatcs, et occultans peccata residuis hsere- nibus [benedictionura] circumdata es gratiis. In te
ditatis tua' {Mich. vii) ? Praeterea choros ducamus quipne orthodoxis [orlhodoxa; fidei] fundamenlum
cum pra'senti sacro commercio, ave illi affati tan- a quadam satanica subversione concussum pere-
quam gaudii bravium iribuentes. (laude igitur, sa- cliturum [periclitaturum for<edeest, sed non], slabi-
:

cratissiraura collegium divini ac sacrati conventus. limenlum sine pertubalione percepit. In te feram
Gaudete, sanctorum Patrum sanctissimi propugna- illam et immitera bestiam, Arium scilicet, divinus
tores. Gaude sine mendacio congregatio, in cujus ille Patrum chorus sacris Scripturarum expansis
medio Deus inambulat, sicul scriptum est {Psal. cv). captavit retibus, et terribilibus anathematibus per-
Gaude, concilium spiritali apparitione refertum : culit, et hinc Filium Dei et Patris, Dominura et
ex qua qui illuslratur, non offendelad lapidem ha;- consubstantialem gignenti, oranis nalura horainum
animae pedes.
relics falsaeque locutionis spiritales pnedicare didicimus; et idcoirco prsesens sacra-
Gaude, speculator divinarum indagationum quem ;
tissiinum compactum hujus numerosi conventus
qui modeste sequitur, a minitante romphaeaeruitur. C dualitas piorum imperatorum consolidans colligi
Gaude, semper floride paradise, incujus medio \Hx sanxit, Irene videlicet novaHelena curafilio proprio
lignum planlatum est, per quadripartitam evange- Constantino novo, quos in te S|)iritus gratia, qua;
liorum tabulam praesidens. Gaude, aurea ignitaque tunc et nunc sanctis illuxit Patribus, conservet per
columna in novum Dei Israel, lucidisdogmatum do. largissima tempora, impertubabile donans eis im-
ctrinis ab .Egyptiaea manu, id csl lucretizantium l^eriuin,hostiumque nationes ante pedes prosternat,
errore liberans, et ad terram repromissionis Patiuin quatenus nobis bonorum copia non deficiat. Gaude
orthodoxia deduce s. Audacter in ostensione verita- itaque in his, o metropoleon inclyta species qu - ;

tis et fiducialiter age. Revelata facie gloriara sacra; niam in te nobis et primo bonorura exordiura, et
etcatholicae Ecclesiae praedica. Supra petram stabilis nunc finisexortusest, venerabiliura nimirum iniagi-
conversationis versatiles quorunidam mentes doctri- num catholicic Ecclesiae prisca traditio in suis ter-
nis confirma. minis restiluta. Nunc vero hetatur cffilura, ct nubes
Tuquc, priccipuc o sanctorum Patrum concors et stiilant justitiam. Nunc raedius paries raaceri;e dis-
sacratissime pncco, atque inslantis nostri coctus solutus est unitione dissensionis concessa, et in
cxarche, qui sublimen nobis per Christum thronura unius assensionis conspirationera quaternitas orbis
adornas, magni et primi pastoris diligentissimum D leiT;c collectaest. Nunc mult;equa; in diversa Irahe-
spcciilum, spiritusmundissimum habilaoulum, re- bant, convenerunt opiniones, et consonus hyinnus
ctissima orthodoxoruin dogmatum ponderatio, poli- a finibus terr;e usque;id fines tcrr;e Deo dirigitnr.
taque in Christoconversationishabit;e regula>nomi- Gaude igitur tripudians super his et tu, calholica
natissima lucerna, et septera candelabrorura lumini- Ecclesia in toto terrarum orbe diffusa. Duc choros
bus tota fuigidissima.Rcsi)lenderefacnobistaniiuam exsultans super filiorum tuorum conventu : de-
ex invisibili candclabro sacra!cathcdr;c evidentissi- pone (livisionis pannos et induere integra ortho-
moruni verboruin perspicuitates. Distribue autcm dox;e tunica unitalis. Jara non poneris opprobrium
et esurienlibus vivificum divini magisterii paiicm, inimicis tuis, subsannatio et derisio populis qui
et nulri po|iuluin inextranea terra vagum effectum in circuitu tuo sunt. Non jam limebis contein-
h;cretici incolatus. Eflicere nobis novus Joseph fru- ptus horainum, Ilebneorura scilicet et Agarenoruin,
menli datur, et ambiguitates scripturalium expla- qui sinc Deo et sacra initiatione consistunt, quasi
nans :ciiigmatum, opimis nos et spiritalibus inter- tibi nonfuerit perfeclio fidei doctrinis apostolicis
prclatiuiiibus iiulri. Eleva oculos tuos, clvidesuper tradita. Jam non ab h;ei'eticoruin ore crirainuberis
497 INTERPRETATIO SYNODI VII GENRRALIS. — ACTIO YIII. 408

qiiasi recpssoris ab uiio Deo propter (lccoiitissimum A loiiic,ensil)ns pi';pci|)icris ait : Itfic/uc, fratrrs, stntr,

luiiiorom crga i|isiiis aniicos cxhiliiliiin. Jain iion ct tcnctc triKlitionrs (jikis diiiiristis sivc pcr scrmnncm,
reputaberis idolorum simiiis tempiis propter sacra- sive per cpistolam nostram (11 Tlicss. ii). Sed quo-
tissimarum in tc imai;inum erectionem elfectam. nian inimicus qui ab initio nequam est diabolus, non
Decet enim to tan(|nam rei;! s;eculorum Filio et (limisit per divorsa tempora ;edificatam supra fun-
Vcrbo Dei nuptain, iii carne ipsius (lispensalioiiis d;imentuin;ipnstoloriimetpriiphetaruin Ecclesi;iinso-
humanain formain liabentcm anthropomorphon inia- cunduin(|no(l sihivisum csl,disciii(l(M'eati|uedisrum-
ginem perpicturam ferre, ul innotescat (iiiod rei;ia (lere, seinet inferens per quosdam so sequriites viros

sponsa sis. Docet enim Dei genitricis Matris Gliristi malos, et zizania suporseminare in regione hac, quae
qui te (lesponsavit, imaginem tuis sacratissimis pa- culta est a tubis Spiritus, apostolis scilicet sanctis:
rietibns factam in pictura et musivorum opere [in ijisl eniin virtute ex alto accepta, et h;ic divin;R sul-
pictura facta ex miisivoruni opere] ferre : quatenus cis operationis proscissa, escam ;etern;c vil;creliqu(!-

gratia qnie tibi per hanc illuxit, tacita pr;t'ilicatione runt his qui per ipsos crediderunt, carpondain ;

communiter cunctis populis pr;x!dicetur. Nisi enim horumdeiloquam doctrinam sanctiPatres nostri, qui

ex hac incarnaretur, quomodo tam specioso sponso hujus pastores et custodes persingula fueretempora.
tu spiritali copnhi juiigororis'.' Decet enim te et om- B suscipientos, zizania, id est hfereses et novitatcs
nium sanctoruin a[)iistoloruin, et prophetarum, con- addititias [subroptas] atque intro;luctas radicitus
fessorum, patriarcharum, et sanctorum Patrum, oxciderunt messem mundam arvo conservave-
: et

studiosorum quoque » ac martyrum, et totius pii runt. Vestraergo fraterna et suuimo poiitiflcio de-
collegii formatas imagines interius in picturarum corata sanctitas cura his perdeiloquas suas doctrinas
confectionibus ferre : quatenus ipsa perfectionem quodammodo sermocinata, et ab eis accepto verilatis
orientis qui te ab alto circumfulsit, omni visione verbo, spinosas herbas quse nunc germinaverunt,
ostentes. Aliis quidem tuam quodammodo prsnuii- fidelissimorum et pacificorum imperatorum veritati
tiantibus vocationein, et prophetiissuis sponso quasi concordans, evellere machoera Spiritus festinavit,
quibusdani dotibusantea desponsantibus: aliis vero mittens secundum scriptamsibi petitionem nostrnm
evangelicunitibi ministrantibus verbum, et per uni- ad universalem synodum faciendam a'quivocos viros
versam terram dispersa rationabilia tihi oviliacol- principis apostolorum Petri. Quibus advenientibus,
ligentibus; aliisautem suis quasi sudoribus per pii et tranquillissimi imperatores nostri eosbenigne
eamdem in dogmatibus diligentiam incorruptihilita- suscipientes, ad nos jubebant mitti, per eos litteras
tem gregibus luis mercantibus; porro aliis sangui- vestras nobis suscipientibus. Et locuti cum illisquse
nibus suis erga te sinceram affectionem etiam usque Q conveniebant, advocavimus et eosqui aD Oriente ve-
ad mortera conservantibus, et hoc modo certitudi- nerant sacerdotio decoratos viros, Joannem el Tho-
nem in te veritatis deraonstrantibus. Quibus cum raam, verbi et scientiae participes, atque reverentia
denis millibus coslestium angelorum coronam ferens, et modestia perornatos : aderant enim hic et ipsi
et amplissime pridicans, enuntia virtutes ejus qui per idem terapus pervenientes. Itaque congregatis
de tenebris te idololatrici erroris vocavit in admi- omnibus Deo amabilibus episcopis hiijusdioeceseos,
rabile lumen suum, id est, in seac Patrem qui sine pernuptum etdivinum zelum fldelissimorum etpio-
initio est, atque in consempiternum et consubstan- runi imperatorum, sessio synodi facta est. Sed qui-
tialem Spiritura suum, in unam scilicet qus est su- dam ox insensatis sensibus nioti, turbationemque
per omnera principatum, naturam, fidera et confes- intra sefacientes, exsurgere nos fecerunt e consessu :

sionem. Cui gloria et imperium nunc et iu universa et prohibiti,announotaciti mansimus. At veroanno


saecula saeculorum. Araen. transacto, rursus Deo amabiles episcopi congregari

Fer cuncta sanctissimo et bcatissimo fratri et com- in Nicensiura clara metropoliBithyniensiura provin-
ministro, domino Adriano papse senioris Rotnae, ci;e a piis imperatoribus nostris jussi sunt. Siqui-
Tarasius misericordia Dei episcopus Constantinopo- dem et nos comites nobis asciscentes Deo amabiles
leos novae Romsein Domino salutcm.
D virosetloci servatores vestros, similiter et eos qui
Sufficeret quidera salutaris dispensatio raagni Dei de Oriente venerant, perrexiraus ad earadem metro-
el Salvatoiis nostri Jesu Christi ad pacem, unani- polim. Qui cum oranes sedissemus, caput feciraus
mitatem et concordiara omnibus Ghristianis. ipse Christum. Jacebatenim in sancta sede Evangeliura
namque post ex raortuis resurrectionem apostolis sanctura, sontestans oranibusnobis sacratis virisqui
suis insulDans ait : Paccm meam do vobis, paccm conveneraraus: Judicium justum judicate (Joan. vii) :

meam rclinquo vobis (Joan. xiv). Gujus rei gratia Judicate inter sanctara Dei Ecclesiam et novitatem
contestans omnibus nobis ille qui raptus in tertium quse facta est. Et cum prslatie primitus vestr;B fra-
coBlum,etinparadisuraingressusaudivitarcanaverba ternoe sanctitatis litter;e legerentur, pr;estolabantur
Paulusscilicetdivinusapostolusasseruitdicens:6'/»-i- oranes [Gr, coinrauni considebaraus corona omnes],
stus est pax nostra, qui fecit utraque unuum ; ei spiritalibus eduliis tanquam in regalibus coenis
mediuyn parietem macerise dissolvcns [dissolvit], ini- fruenles, quaeChristus per litterastuas epulantibus
micitiam in carne sua (Ephes. ii). Et rursus Thessa- pn^parabat : et sicut oculus toiumcorpus ad recti-
" Id est ascctarum, solitariam vitam degentium, In cod Jol., id est confessorum.
500 11
499 ANASTASn BIBLIOTIIECARII

tudinis el veritatis seraitam ostendebas. Sic ergo A Per omma sanctissimo et beatissimo ffatri et commi
nistro senioris Romx Tarasins indi-
Adriano papx
dirupta membra in unum conveniebant ; sic vera
gnus episcopus Coiistantinopoleos nov3e Romx in
consonanlia confirmabatur sic catiiolica Ecclesia
;
Domino satutcm.
unilatem recipiebat. Cum quibus et earum qu;e de
Orientali dioecesi missae sunt nobis litterae, lectione Multifarie multisque modis, evangelice simul et
facta, integra paternie traditioiiis pulchriludo de- apostolice atque paterne docemur sine avaritia ha-
1
monstrabatur, acvisveritatisrol)orabatur, propusitis bere mores in sacerdotii sanctilicalione, et non aii-
videlicet lectioni plurimis testimoniis 1'atrum. His rum. non argentum,autali(|uid aliud usurparesuper
ilaque gestis pr;edicabatur a nobis omnibus, qui manus impositioneomnis sacrati viri, quemadmo-
bencplacito Dei congregati eramus, recla et irre- dum ostendemus in ordinatis inferius testimoniis,
prehensibiiis oonfessio, qu:e nobis missaest a vobis, tam ex Scripiurte divin.Tasserlionibus, quam ex pa-
et per relationem etiam piis imperatoribus nostris. ternis magisteriis assumptis. Qui enim manus impo-
Et omnes h;eretic;p illius pravitatis h;T}resiarch;p, et nunt, ministrisuiitSpiritus, noii vendiloresSpiritus:
qui eossecuti sunt, et inconvertibiliter vitam suam gratis quippc accipientesgraliam Spiritus, gratis his
finierunt, pari dopositione[/ioc csf, religionisofticio] qui a se percipiunt,
^ dare pracipiuntur, ex Dominica
damnati sunt cum his qui ante catholicae h;eretici B ^anc liberlatem
yQ^-g [Gr., liberalilatem] adepti. Si
fuerunt Ecclesis [ in cathol. Ecc. h;ereses amplexi quisautem convictus hanc obtinuisse,
fuerit pecunia
sunt]. Oui enim in vita sua pr;psentes fuere,salulem abjectum fore ab ordine sanclo promulgant hujus-
[adhuc superstiles erant, sal.] suam per scriplos mudi et licet nomine sacerdotium sorliatur, sed
:

a se libellos confessi sunt. Et nequaquam ilimisit fallitursermo in causa [in re]. Nemo enim servire
Christus Deus noster, petra nimirum in qua slabiliti potestDeoet mammonae, sicut ex Evangelio didici-
sumus, desuper contextam per totum tunicam, id est mus [ilatth. VI). Quia vero prophetice audivimus
Ecclesiam suam, quseab ipso et per [Gr., ct cod. JoL, Deo clamante Saccrdotes, lofjitimini ad cor Jci-usa~
:

super] ipsum ;editicata est, discissam et diruptam ; lcm (ha. xl) rursusque comminante atquedicente
; :

sed nec membra alias atque aliler sese moventia. SjKCulator si vidcrit yladium vcnientem, et non inso-
Quinpotiusuna cum veteribush;eresibus etiam erro- nucrit tuha, et populus se non custodierit; et vcnicns
remvans[Gr., novae] pravitalis eorum, qui Chri- yladius acceperit ex eis animam, sanguincm de manu
stianos accusantes conlra venerabiles imagines ra- spcculatoris rcquiram [Ezech. xxxiii). Timorem ex
bidelalrant, verbo grati;e su;e destruxit, et gladio damnationis denuntiamus praesuiibus omni-
silentio
spirilus pupugit, Et satisfacti sumus piM- omnia, et bus Ecclesiarum qu;e apud nos sunt, ut cum flducia
per experimentum cognovimus, quia valet super q secundum divinum Apostolum dieamus [Xct. \\\ :

omnia veritas, et vincit secundum non mentientem Mundi sumusa sanguine praevaricantium canonicas
dicentisvocem. Resistitautemei universorumnullus eorum qui per pecunlas
dispositiones, et multo magis
[Gr., omnin nihil], et est robustissima, ita ut ele- manus iraposueruntvclimponunt[Gr.,vel manusim-
vetur cuntra omiiesiiiimicos ; et eorum qui resistunt pusitionem acceperunt]; Pelrodivino Apostolo, cujus
sibi, legioiiesdissolvit.Ecceenim,eccelabia quidem cathedram sortita est fraterna sanclitas vestra, hos
falsa loquentium cessaverunt, et caligo procacium tanquam Simonem Magum deponente. Hujus rei
vituperationumquievit;illuxitautemveritatisdogma- gratia non subterfugimus, quo minus annuntiemus
tura speciositas, undique abjecta hseretica infamia. veritiilem, custodientes el tenentes quae a sanctis et

Et Ecclesia ornamentumsuumsortita est, et accepit memorabilibus Tatribus


laudatissirais Apostolis, et
requiem ex opprimentibus se doloribus. Immobilis nostriscanonice sunt prolata et hos qui quid ho-:

enim est et inexpugnabilis : adversus cujus fidem rum coutenipserint, abominamur. Igitur fraterna et
portse inferi et infldelitatis pr^valere non poterunt, summo sacerdotio decurata sanclitas vestra, jure ac
sicut ex Dominica voce audivimus [Math. xvi) .- Et secundum Dei voluntatem ponliflcalemordinans pie-
rcplctum cst gaudio os nostrwn, ct linyua nostra tatem [Gr., sacrum hierarchicum gubernans ordi-
exsultatione (Psal. cxxv) : et facti sumus la-tantes D nemT, opin;Uissimam haliel gloriam. Dixit enim pcr
in Ecclesia, cuipraesidemussecundum Dei volunta- propbctam primuselmagnussummus s;icerdosChri-
tem. Ha;c itaque facta sunl Christu, qui super omnia stus Deus noster Yivo cgo, sed ylori^cantcs me ylo-
:

Deus nosler est, volente, per orthodoxos et fortissi- rificabo (I Rcg. ii). Nosti enim, vir desideriorum
mos imperatores nostros. Ipsi enim in omni loco Spiritus, (luia tolerabiliur est Macedonii et eorum
venerahilcs imagines erexeruiit, tamscilicel in ce- (lui ipsum sunt, Spiritus inipugnaturum impia
circa
leberrimis templis, quain in rcgalibus palaliissuis. luercsis. lllisenira creaturam et scrvum Dei ac Pa-

Quibus Dominus Deus vicissitudincm tribuat, cx:il- tris Spirilum delire fatenlibus, isti sui ipsius eum,

tans cornu regni eorum lam ad pacem Ecclesiarum utautumant, servum efficiunt. Omnisenim dominus
suarum, quam ad salutera omnium Christianorum. quod habueril, si voluerit, venundat, sive servum,

Et sil nomen ejus benedictum in sa;cula ssculorum. sive aliud ((uid corum qu:e possidet. Similiteret qui

Amen emit, dominus volens esse ejus (luod emerit, pcr


pretium pecuni;e illud ac^iuirit. Ita et (jui hanc ini-
quam aclionem operantur, delrahunt Spirilui san-
S01 INTRRPRKTATIO SYNODI VII GENERALIS. — ACTIO VIII. !J02

eto, spqualiter pcccantes liis qui iilasiilii^inant dicen- A Ex liljro quarto Rcgnorum {mp. v), de lepra Giczi.
tes, in Bcclzcbub cjiccrc (kemonia (:in'istnm (Lur. Rrvcrsu^f/ue Nunmun ad virum Dci cum univirso
xi). Ati|iic iit vcrius dicanius, .luda' coinparantnr comilatu suo, vcnit ct stctit coram eo,
: Vcre et ait
traditdri, (iiii Dei occisoriliiis Juda'is prctio ari,'i'iili
scio quod non Dcus alius in imiversa terra, nisi
sit
Clirlsliiiii vcnuiidcdit. C.uin eri;o saiictus ."^piritiis
tantum m Israel. Obsccro itaque, ut accipias benedi-
consubstantialis sil Christo Deo nostro, ejusdem etionem a scrvo tuo. At illc respondit Vivit Dominus.
:

omnino et ipsi portionis erunt, ut ostensum est. Si ante ciucm sto, r[uia non accipiam. Cumquc vim facc-
vero non venditur, (pcrspicuura enim cst, (|uoil nuiio rcf, pcnitus non acquievit; et post pauca : Di.cilquc
modo) noii cst priiciii dubio in cis gratia S|iiritus Giczi pwr viri Dci : Pcpcrcit duminus meus Naa)iian
sancti, id (!st, sacerdntii saiictitas. Nain (|iiii(l iioii
Syro isti, ut non acciperet ab eo qux attulit. Vivit
acccperunt, non liabent. Mcinores ergo sint sancti Dominus, quia curram post cum, et accipiam ab co
Petri, ad eum qui hoc studebat ita dicentis Non :
aliquid : ct sccutus est Giczi post tcrtjum Naaman. Et
est tibipars, ncquc sors in scrmonc hoc (Act. vm). Si post pauca : Et Di.cit Nanmaii : Accipe tnlcnlum nr-
enim venundatur sacerdotii dignitas, ergo super- ycnli ct cocijit cum, Uijavitque duo talcnta ari/cnli in
flua est apiid i|isos vitie proliabilis actio, et iii casti luobus saccis, et duplicia vestimenta. Et post alia :

tateallisque virtutibus conversatio. Su|icrlhius est B £j ^i^^ Elisxus :• TJnde venit Giezi? Qui rcspondit
secundum ipsosetiam Paul as divinus Apostolus do Non ivit servus tuus quoquam. At ille ait : Nonne cor
cens, oportere cpiscopum irrcprelwnsibilcm esse, pru- meum in pirxscnti crnt, qunndo revcrsus est homo de
dentem, ornatum, doctorcm, continentcm, sobrium, curru suo in occursum tui ? Nuuc iijitur acccpisti nr-
amplcctcntcm cum qui sccimdum doctrinam est ^.delem gcntum, ct accepisti vcstcs, iit emas olivcta, et vineas,
scrmoncm, ut potcns sit cvliortari in doctrina sana, ct ct oves, et boves, et servos, et ancillas sed lepra Naa-
;

eos qui contrnilicunt nnjucrc (I Tim. lll, Tit. i). Pro- man adhxrebit tibi et semini tuo in sempiternum : ct
feruntur [evanescunt] igiturhaecomnia de venditore egressus est ab eo leprosus quasi nix.
ac emptore beneficii [sacerdolii]. Porro subjecta
sanctorum testimonia alienum oninino a sacerdotio Ex sancti Basilii episcopi interpretatione in Isaiam.
(In cap. VIII, post medium.)
pronuntiant eum ([ui delcrit aliquando vel acceperit
iiialiquo tcmpore, sivescilicetante manus impositio- Legem dedit in adjutorium, ut dicant Non sicut :

nem, sive in manus impositione, sive post manus hoc de quo non licetdare munera. Ibec vero lex
impositionem. Accipereest enim, accipere quando- non est sicut verbum hoc quod est in ventriloquo:
cunque. Sed et omnes promotiones ecclesiasticas non enim ad dcceptionem excogitata est, sicut illa,
auferunt in datione pecuniarum. sed inagistra est veritatis: et quidem in argento
illi

Canon snnctorum Apostolorum 29. [pro arg.] divinant. Hoc enim quod deriJetur,
est
quia et argentum eis tribunnt mercedem fallacia; hi
Si quis episcopusaut presbyter, aut diaconus per
qui decipiuntur. Hoc aute n verbum, id est legis,
pecunias hanc obtinuerit dignilutem, dejiciatur et
non cst tale, ut munera dent pro eo. Nemo enim
ipse et ordinator ejus, et a communione modis
gratiam Dei venundat. Grutis, inquit, aeccpistis,gra-
omnibus abscindatur, sicut Simon Magusa me
tis date (Mntth. x). Vides, qualiter indignatus Pe-
Petro.
trus sit contra Simonera, pecuniara pro Spiritus
De Actibus apostolorum [cap. viii).
sancti gratia offerentem ? Pecunia tua, inquit, tecum
Cum vidissct autem Simon, quia per impositionem sit in perditioncm; fjuia cxistimasti donum Dei per
manus apostolorum daretur Spiritus sunctus, obtulit pecimium ^wssiderc (Act. viii). Non est ergo Evan-
eis pecimiam, diccns : Date et mihi hanc potestatcm, gelii sermo, sicut verba qu;e venduntura ventrilo-

ut cuicunque imposuero manus, accipiat Spiritum quis. Quid enira dabit quisquam dignura pro eis in
sanctum. Petrus autcm dixit ad eum : Pecunia tun commutationem ? Audi David hffisitantera atque di-
tecum sit in pcrditionem, quia donum Dei existamasti centem: Quid retribuam Domino pro omnibus qux
pecunin possiderc. Non est tibi jmrs, ncquc sors in D retribuit mihi (Pul. c\x)? Non possunt ergo munera
sermone isto : cor enim tuum non est rectum coram dari de lioc condigna grali:e, quaiab ipso est. Unura
Deo. Pwniientiam itaque age ab hac nequitia tua, ct est donumdignum, custodia videlicet ejus quod do-
roga Deum, si forte remittatur tibi hsec cogitatio cordis natum est. Qui dedit tibi thesaurum, non pretium
tui. In felle cnim amaritudinis et obligatione iniqui- repetit dati, sed custodiara dignam ejus quod datum
tatis video te esse. est.

Ex libro tertio Regnorum [cnp. xiii). Ejiisdem ex epistola ad episcopos destinata qui sub
ipso erant, ut nonmanus imponcrent per pecunias.
Non est reversus Jeroboam de via sua pessima, sed
e contrario fecit dc novissimis populi sacerdotes excel- Existimant se non peccarc, quia non pariter cum
sorum. Quicunque volebat, implebat manum suam ct manusimpositione raunusaccipiunt. Accipereautem
fiebat sacerdos excelsorum ; et proptcr hanc causcmi est, quandocunque accipiatur. Rogo ergo, ut hanc

peccavit domus Jeroboam, et eversa est, et deleta de- oblalionem, imo vero terrenum commodum [indu-
super facie terree. clionem in gehennam] deponatis, et ne manus talibus
:,

503 ANASTASII BIBLIOTHECARII 504


contaminantes acceptionibus, vosmetipsos indignos A defensorem, vel mansionarium, aul quemquam qui
faciatis celebrandi sancla mysleria. suljji^tlus est reguliP, pro sui turpissimi lucri cora-
raodo is quem hoc attentasse probatum fuerit, pro-
De vita S. Joannis aurei oris. :

prii gradus periculo subjacebit et qui ordinatus est, :

Accessil ille qui lonpa; nobis crat disputationis


nihil ex hac ordinatione aut promotione, quae per
auctor, ad ei)iscoposonines, Kusebius videlicet accu-
negoliationem facta est, proficiat, sed sit alienus
sator scx rcjiquorum episcopori.m, et postulans ut
ea dignitate etsollicitudine, quam pecuniis quaesivit.
suscipereturincommunionem.Contradicuntquidam Si quis vero mediator lam turpibus et nefandis da-
episcoporum, non oportere illum in [ul] cahimnia-
tis vel acceptis exsliterit, siquidem clericus fuerit,
torcm admitti. In his supplicavit diceiis: Ouoniam
proprio gradu decidat : si vero laicusaut raonachus,
litis [lis] majorem |iarteni per duos annos examina-
anathematizetur.
vit [examinata csO, est dilatio [causa] ad testes
effecta est, deprecor vestram Deo amabilitatem ut Ex synodica epistola Gemiadii sanetissimi archiepi-
scopi Constantinopoleos, et synodi qux eum eo
milii ab eo testes [Gr., ut a me testes] hodie iribuan-
crat.
tur. Nam Antoninus episcopus mortuus esl,
si et
Sit igitur et esf abjeclus, et ab omni
qui accepto auro proniovit; sed nianent qui dcde- B sacerdotali
runt et ordinati sunt. Sanxit i)r;esens concilium, ut dignitate at(|ue offlcioalienus. et maledictioni ana-

re^juiratur negotium ; inchoalur causa ex lectione thematissubditus. taniqui possidere hocsacerdotium


monumentorum quae primitus gesta sunt. Ingrcssi per pecunias opinatur, quam is qui proebere id pro-

sunt testes : ingressi sunt el sex qui dederunt et or- pter pecunias pollicetur, sive clericus, sive laicus
dinati sunt; in initio negabant. Cumque permane- sit : sive convictus,
non fuerit convictus hoc
sive

quam presbyteri, (pnbus visum facere. Non est enim possibile convenire inconve-
rent testestam laici
fuerat fidcnter esse [Gr., visi fuerant confidere] nientia, neque cum Deo concordare mammona, vel

credendum; quiedam autem et mulieres etiam spe- :


eos qui huic serviunt, servire Deo. Dominica est

cies pignorum pra^fati, et loca, et tempora, et quan- eliam sententia hxc, qu;e incunctanter asserit, non
tilatem non admodum bene conscientia sua dispo-
;
posse Deo servire et mammonse {Matth. vi ; Lue.
conDtentur absque niulla necessitate XVI).
sita, ultronei :

quia dedimus, confitentur, et facli sumus talem exi-


Ex canonibus sanctse sextse synodi regula vigesima
stimantes consequenliam [consuetudinem] esse, nt sccunda ».
videremur a curia publica liberari. Et nunc obse-
Eos qui per pecunias ordinati sunt, sive episcopi,
cramus ut, si quidem justum est nos esse in mini-
aurum
C slvequicunque clerici, et non secundum probatio-
sterio Ecclesiae, simus: sin aulem, saltem
nem et vitse optionem, deponi praecipimus, sed el
quod dedimus, recipiamus: nam uxorum nostrarum
illos qui hos ordinasse noscuntur. Audiamus h;ec
qu;Kdani dedimus vasa. Joannes ad hsc repromitte-
omnia, et auribus percipiaraus, non solum summi
bat concilio, quia a curia quidem ego eos cum Deo
sacerdoteset sacerdoteset qui in cleroconnumeran-
liberabo, postulans imperatorem: vosautem prsci-
tur, sed et omnes qai orbem habitaraus terrarura.
pile accipere ilios (|Uod dedcrunt, ab hsredibus An-
Oportet enim abundantius nos intendere quae au-
tonini. Pr;6cepit synodusaurum quidem eosrecipere
diuntur, ne fortedefluamus: C'"'<' non corruptibilibus
ab h;6redibus Antonini, communicare autem intra
arrjcnto et auro redempti sumus dc vana nostra tradi-
altare, et esse privatos sacerdolio: ne istis indul-
tionis paternx conversalione, sed pretioso sanguinc
gentiam consecutis, consuetudo fieret Judaica vel
Agni immaculati ct incontaminati Jesu Christi
^Egyplia vendendi sacerdotium, vel emendi. Aiunl
i). Sic
(I Petr. nos doceto, vir sacratissirae, sequi
enim pestilentem et falsidicum palriarcham Jud;eo-
divinam Scripturam, et evangelica, apostolica, ca-
rum per singulos annos vel infra, ar;hisynagogos
nonica, et paterna pnecepta. Obedimus enira verbis
per vices constituere causa colligend;e pecunias
''''''' ^"i;^'" «0"scen(le, exalt;. in forti-
similitcr et a^mulatorem hujus, .Egyptiorura scilicet ^ f' '^''f'.
Sa- ^ ^"'''"'^ '"''"^ ^"=^'" '''^' "> lal'l"J'"e, P™d.ca rum
ut impleatur illud propheticum
^
patriarchara ;
:

fiducia, utauferatur et in abolitionein veniat impo-


ccrdotcs cjus cum muncribus rcspondcbant, ct pro-
sitio manus qusc per pecunias fit: necnon et quid-
phetx illius cum argento divinabant (Mich. iii).
quid liaiic propler avaritiam, injuslitiam et acquisi-
Ex canonibus scxccntorum triginta sanctorum Pa- tionem, turpis lucri gratia sequitur. llac enira una
trum qui Chukcdonc convcnerunt regula secunda. cum
;
his_qu;e cum illa conveniunt, a populo acquisi-
Sl quis episcopus per pecunias fecerit ordinatio- tioiiis (lui iiomine Christi censctur, et gratis conse-
nem, et sub prctio redegeritgraliam qu;c non putesl culus est redemplionem, ablata, omnia contagia quae
vcndi, pecuniam episcopura
ordinaveritque per nequitiam sequuntur, radicitus aniputabuntur, et
vcl chorepiscopum, vel presbyterum, aul diaconum, saccrdotes ut palina florcbunt, Christi odorem his

fcl queralibet ex his qui connumerantur in clero; qui salvi flunt inspirantes, el Ecclesi;e triumphale
aut promoverit per pecunias dispensatorera, aut carmen canentes: Abstulit Dominus injustitias tuas

• Ad oram cod. Jolyani ; Ili canones non apud Latinos, sed apud quosdam Graecos inveniuntur, sicul alia
nouiiulla.
:

505 INTEni'Ri:TATIO SYNODI VII GENERALIS. — AGTIO VIII. «06

eos qui cari)uiU liulcwline replenles, A nostrae sanetic sanctorumque ange-


Dei gcnitricis,
ex te. Ouin et

et multiplicantes illos in terra " pinjjui [senecta lorum, ct omnium sanctorum Patrum nostroium.
uberi], lonf;3ev;e, Inquam, illius vit;e ac incorrupti- Ilis ita se babentibus, questa est synodo pais m^ijor

bilis liicreiles monstrantes. reverendorum monachorura [episcoporum]. Sed et


nos pnescivimus querelam istam, quia plures
Dt'o rolrnilissimo comininislro domino Joanni jveshj-
hrgumrno srii nnnrhofrtx [Gr., rt anarhn- episcoporum pecuniis oblinuerunt sacerdotium et :

Irro rt
peccalls nostris obc;ecemur [iin|ilicemur], et
rrlw, riirariim srilirrt manilanarum riimtemptori], licet
Tarasius imliijnus rpisropus Constantinopolros novai borum retibus constring.imur, in ([uibus propitius
Roms! in Domino salutem. nobis sit Deus altamen evangelicorum mandatorum
:

Oui ex (luentis (livini Spiritus irrigalus, et inspi- et canonicarum pra'ceplionum cognitionem percepi-
ratione bujus esl ill uslratus, Daviil ille scilicet inter mus, et in munda conscientia, el simplici corde, et
reges propbeta et iuter prophetas rex, laudans dice- in more sine avaritia, et imperturbabili ad Deum
bat : Initio coijnovi dc trstimoniis tuis, qunnium in babito,canonicum [Gr.,conscientia aLicritererigente
setermtm fundasti ea {Psal. cxviii). Sine mendacio se ad can.] per omnia seciui optamus prsce-
Deum,
itaque hisqui intellectum babent, est bymnndia b;ec. ptum: etcomprebendimus[submisimus] nosmetipsos,
et firma bis (lui conciiuinl eam. Ait eniin Inspector g inclinavimus ad serviendum evangelicis atijue apo-
Dei Moyses de omni diviiuc Scriptur;e attatu : In illis stolicis et paternisdisposilionibus: decertantes ut

non est addere, et ab illis non est autcrre (Dcut. hi qui sacerdotium sortili sunt, sic degantet vivant
XII, xxxiv).Qui ergo scrut;ibiliter et non transitorie et conversentur, sed et omnes qui Christi nomine
omnibus sacris Scripturis et paternis doctrinis in- vocitantur. Al si quidam non ;icquieverint praeceptis
cumbunt, et lectioni borum intendunt, et mentem istis,comraunicator taliura qui dicuntur quidem,
suampietati etveritati inOgunt et non ad propriani non autem sunt sacerdotes, esse non patior, sed
hanc voluntatem referunt, illuminatur mirabiliter alienus ab borum sum portione et mibi quidem :

a montibus aeternis, illustrati ab evangelicis et apo- protestari ba-c non pigrum, ipsis autem tulum. Di-
stolicis prieceptis. Montes enim haec Psalmisla no- vini ergo canones dantem_vel accipientera in ordl-
minat {Psal. lxxv), quoniam in his meditantes et natione sacerdotii, deponunt. et persequuntur [ex-
inambulantes, ad ciElestia pertransimus : seternos pellunt] a sacerdotali dignitate. Inspector Dei Moy-
autem, quia non recentia nec temporalia, sed ab ses, ut dixi, claraat : In illis, inquiens, non est

origine mundi prccdicta sunt[Gr., ante mundi con- addenduni, ab eis non est auferendum {Drut.
et
stitutionem dicta sunt] ;
quanquam novissimis tem- xii,xxxiv). Siraililer et byranographus D;\vld psal-
lit, et noscura illo: Ab initio cognovi de
poribus prolata sint a praedicatoribus evangelicae testimoniis
(3
praedicationis. Nos ergo, vir desideriorum, eorum tuis, quial in xternum fundasti ea (Psal. cxviii). Et
videlicet quie sunt Spiritus, Deo te a juventute cogno- quis ad baec resistendi idoneus? nisi forte infatue

scentes deditum, paucos cordis nostri motus et tur sensu, etdivlnis velit illudere. Jara enim fundata
voluntates ad anlmi alacritatera coraraendaraus: sunttestimoniaDei, etradicaUisuntin Ecclesiaejus:
plura qulppe silentlo bonorentur. Utique audltum est licet quidam temporaliter non obedientes, minimecu-
a vobls de synodo qure facta est beneplacito Dei in stod iant ea. Illa ergo in leternummanent et beati qui ;

Nicensium urbe: ad quara videlicet synodum nos et scrutantur ea, el his obediunt : et v;e qui aon obediunt.
s;icrati viri et loci servatores tam pap;e senioris Oranis ergo episcopus, vel presbyter, aut diaconus
Rom;e, quam Orientis sanctisslmorum principum convictus, quod per pecunias manus impositionem
sacerdotum conveniraus necnon et Deo amabiles ; dederitvel acceperit, a sacerdotio decidit. Fortassis
episcopi plurimi secundum pr;cceptionem piorum autem dicunt aliqui, quia poenitentiam agiraus pro
imperatorum nostrorum. Similiter et reverendi peccato, etDeus ignoscit illud. Ita et ego dico, quia
arcbimandritse et begumeni, etmultitudo monacho- etomnes agentes poenltentiam Deus suscipit, et ind ul-
rum. Cumque multa inter nos dlcerentur, quod get per poenitentiam peccata qua; jam patrata sunt.
verum et placitum est Deo, sancitura est; secun- ,-. Novi enim etDavid adulterlo depressum et boraici
J I^_-_l„»;
; T^,i _. - . -. ^ ,._ trr r, __ . _ , ,1 „„*„ :*.,.,*:« «.^.^rt.^f ii
acta poenitentia receptum, et
a' r.-.
dum priscam legislationera sanctorum Patrum no dio (11 Reij. xi),
\

sed
strorum Ecclesia recepit imaginum picturam et divino testimonlo approbatum Invem David, inquit, :

titulos, ad superiorera sensura [elevationem animi] filium Jesse, virum secundum cormeum, qui faciet
et memoriara raentis nostne, ac participationem omnes voluntates meas (Psal. lxxxviii Act. xiii) et ;
:

cujusdam sanctificatlonls. Quldquid enim sanctum sancta Davld propbetice testimonium babentla
Evangellum per lectionera insinuat nobis, id ipsum perspicuura ergo est, per piEnitentlam eum fuisse

et imagines; et quiquid gestorum libri de passio- correctum [Gr., persp. ubi is per pcEnitentiain cor-
nibus martyrum narrant, similiter et imagines : et rectusest]. Sed iterum novi audisse illum a Deo:
has salutamus tanquam formas primitivorura, et Non tu xdificahis mihi domum, quia vir sangumum
nihil allud, profecto in unura Deura in Trlnitate es (I Par. xvii). Novi Manassem per confessionera
laudandum credentes, et ipsi soli servlentes. ab irapietate diraissum (II Par. xxxiii). Novi et me-

Expetimus etiam intercessiones intemeratae domina; retrices et publicanos receptos per pcenitentiam

a Videtur legisse Anast. : iv yri aut yj^^oi-


;
:
:

507 ANASTASII BIBLIOTHECARIl 508


{Matth. XXI ; ilnrc. ii; Luc. v) : verum nullum ex A quanto mairis Deus omnium nostrum pater, omnem
his insaceniulli (ligiiitate iiumeratum, iiisi forte id pfleiiitentcm suscipiet in uliiis suis, cum sit singula-
anteba|itisraa comniiserit. Nuviel inunachos aii(|uot, ritermisericors! Non enim morlein pelit peccato-
cum in muiMio esseut, omni libidine conspurcatos ris, sed magis ut converlatur el vivat [Ezech. xyiii,
cum autem solitarie viverent, tanquam faces in orbe xxxiii). Quemadmodum etiam in Kvangelio ab ipsa
resplenduisse foriiicatiuiie detentos, cffectos autein Domini voce per parabulain de prodigo, et postea
monaclius sicut luminaria in mundo per |studiosam P'cniteiite [Lw. xv), instructi sumus, a 1'alre coe-
viUim lucenteSj : nullum lanien ex his in sacerdotein lcsti recepto in coelis •'• Gaudet eiiiin super omnem
ordinalum. Quod si autein id seinel atque iterum hominem agentem poenitentiam. Pienitentia insignis
factuin est, non tamen confestim legem in Ecclesia eslarmatura, magna salutis via, et hospitii regni
pr;escribit. Scimus sanctam 'almaml Mariam » prius coelorum dispensatrix [(J;-., regni ccel. coiicilialrix :

meretricem fuisse, postca factam coiitinentem [for- cod. Jol. recoiiciliatio regni c(rl.l, incorruptibilis
nicariam, rursus autem pudicam] : non fciincn inter vi;^ dux, martv ricorum certaminum a!(|uiparatio, ad
diaconas relata cst. Quorsum vero hiec dico ? ciim Deum vi;im indicans, el cum ipso nos esse faciens;
veritatis sermonem cognoscam, et eura qui a divi- humani gencris baculus, cadentiumel lapsorumsur-
nis apostolis initiatus est, audicter clamantem a [di- B reclio. Beati qui h;inc amplcctuntur, el huic adlia;-
vinis apostulis et sanctis Patribus nostris edoctus reiit. Qui lianc exercent, cum angelis vilain ;e(|ua-
audacter clani.l videam {C(in. 30): Quod quicunque lem ducent, ab omni malo declinanl, et bunura fa-
per pecuniam urdinatus est episcopus, aut presby- ciunt. Pffinitentia est coluranaet familiarisdilectio-
ter, aut diaconus, alienus est a sacerdotali digni- nis [collaclanea et cohabitatrix charitatis], eleemo-
tate non enim divini Spiritus gratia venditur. Cai-
: synse [({;. add. orationisj jejunii, abstinentiae, lem-
phaicuin hoc studium est, Simoniaca hxc machina- peranti;e, prol)italis, honestatis, mansuetudinis : et
tio, et aliena a saccrdotali sanctificalione. In scorla- ut vciuin uno verbo dicain, h;cc omnia pollet pa-ni-
tione aut adullcrio si quispiam |iost baptisma fuerit tentia [Gr. ha'c omnia esl poenit.]. Si quis aulcm
depreheiisus. divini canones illuin ad sacerdolium hanc contaminat et contemnit, non inter servatos,
non admittunt : quin etlarasi quispiam promotusad sed inter perditos numerandus esl, quorum verrais
sacerdotium, tale [Gc. prora. est ad sacerdolium non muritur, el ignis non exstinguitur. .\quibusli-
qui lale] aliquid fecerit, cunfestim ejicitur. Omnis berenuir, digni habili promissis bonis raisericordia
iicitur vir (|ui in iiaMiiteiitia perdurat, per boiiitatem et miseralionibus Christi Dci noslri. H;i'c a iiobis
et inansuetudinem Dei veniam pcccatorum suorum pra-dicantur, vir sanctissime, si forte fuerinl, (|ui
obtinet, quemadmodum etiam in superioribus de- C nos quoque infamare voluerint. Noviraus. enim te

monstravimus. Novatum autem, et cjus impi:e \\x- singularem admonitionem [Gr. ctcod. Jol., recept;i-
resis as.seclas aiiathcmatizo, utpote qui injiirius sit culum] et cullurem evangelicaruinetapostolicarum,
adversus pa^niteiitiam, et mansuctuilincm Dei elcvet. canonicarumque jussionum. Quamubrera audacius
Quare ejus opinionis sum, ut confitear recipiendura quoque ad te ista scribimus, cupimusque ut ea rao-
episcopum per pecunias ordinatum modo poeniteat: nachis, et ascetis, virisque omnibus [Gr.., virisque
bonus enim Deus est in omnibus, et viscera ejus sscularibus]religiosis,cum quibus tibicommercium
aperta sunt super omiiera hominem pa'nitentein, est, signiflces [Gr. add. si vcroetiam libuerit, osten-
quem etiam in regnum suum inducit. Sed quuni;iin das] : et ut in orationibus tuis c(elipetis nostri me-
juxtadivinnm Apostoluin (f T/»;. iii), episcopus in- mor sis, obnixe rogamus, (juo cx circumdantibus nos
culpabilis [irreprensibilis] esse debet : (|ui propter undique m;ilis landem ali^iuando libcremur. Urgent
pecunias aliquem ordinat. aut ab aliis ordinatur. enim et iiitus et extra insultationes, a quibus mise-
alienusesta sacerdutali (lignit;ite, utomnes noviinus ricordia Dei sumus liberati, et posthac quoque nos
quicun(|iie Ecclesi;e aluinni suinus. Eigo bona ct evasuros confi(liiniis. Quaniol)rem iterum atque ite-

laud;ibilis posnitenlia ((ua' ad Diuin ducit, ct a pec- rum dicimus, oia, precare o ainicevirDei ct nostcr,
catis liberat. Et ego quoque inisericordia indigeo :
D imo potiuspater; scirausenim (luod affectu eo erga
novi enini Dei mansuetudinem, qui omnem ad se nos effectus es, quo pater erga liberos suos. Deus

venientem recipit. Dixit enira per prophct;ira : Tu pacis, qui et remola et propinqua ad se convocat,
primm dic pecrafa tua, ut justificeris [Isa. XLlli). Et vit;im iioslram in pace conservet, et omnes illos qui
Dixi : Elof/uar iniquitatem mcam cornm Lomino, et euin coluiit el ;idinirantur, nomen^iucillius invucant,
tu remisisti impictatem cordis mci {Psal xxxi). Et salvos faciat intercessione et precibus dumin;e no-
Pro ea orabit ad te omnis sanctus in tempore oppor- str;csancl;e Dei genitricis, et omnium sanctorum.
tuno {ibid.). [Gr.: add. EtCorinlhium qui fornicatus Amen. Omnesfralres qui ad vos pervenerint, nostro

est, novi a divino apostolo Paulo receptuin, non ta- nominesalulesvclim, ut ct ipsi vobiscum pro nobis
men evectum ad sacerdotiuin]. Nam si paler, lilio orent.
peregre existente, et rein iinpie et ini(|iie agente,
redeuntem iterum ad se naturali amore prosequilur

Id esl, iEgyptiacam. tj
In coelis redundat.
;; !

509 INTERPRETATIO SVNODI MI UENERALIS. — ACTIO VIII. 510

Qwmmh hHrllu/cmlum sit Dci nomen csse incom- A nostri celeberrimi. QuK lenentes Christiani, sisnum
.,

miiitiriihilr. rt fmvicm propheticmn locutionem, qux vcncraiubc crucis sanctum Evangclium scriplo Ira-
imchitw in idola. dituin, vcnerabilcs iinagines pcr cxprimcnlcm rei

Qui in tertium penetravit Cffilum, et paradisum figurationem, et (luamplurima alia Deo dicala: ea-
iiigressus auilivit arcaiia vcrlia (// ('nr. xii) ;
qui ab quc nobis admovcntcs, ct cum affcctu adorantes ac
.lcrusalcin pcr circuituin usiiiicad Illyricum pra'di- salutaiilcs, sanclilicatioiiis ipsorum participcs cffi-

cavit Evangeliuin {lloni. \\\ l'aulus (liviiius aptisto- ciinur. Nou laiucii ad liar. i|uasi ad dcos acccssere
lusimpiam el inanera genliliura supcrstitioncm re- Christiani, queinadinodum ad idola gcntilcs. Absit
darguens ait : Mutaverunt ghriam incoiruptibilis Dei id ab eis crimeii : nugip sunt ha;, et vanilo((ueiitia

in similitiiilincm imuijinis corruptibilis hominis, et Iconoclastarum. Ex quo etiam merito Cliristianorum


volucrum, ct iiuiidrupnlum, rt srrprntium : et colue- accusatorcs appellantur. Curaque dcmcntcs sint,
runt, ct scrcicrunt crcaturx potius iiiuim Crratori vana lociiti suiit uiius(|uis(|uc ad proximuiii siiuin

{l\om. i). Juxla iuinc igitur sciisum intclligere est, {Psal. xi). Labia dolosa iu coidc, et in cordc prava

quod incommunicabileDcinomen liii;nis etlapidibus locuti sunt. Quod ea qusadversus idola pronuntiata
adaptarunt hoc enim illi fcccrunt, quiabomni Dei
: .sunt a lege divina, prophctis et apostolis, in evan-
cultu fucrealicni, et qui ex llebr;cis dementesa Deo B jTeiicarum rcrum picturas male exceperunt, pcrver-
dcf(>ccruiit. Commissi sunt enim intergentcs, et di- teiites sacrain Scripturam juxta propria desideria;

diccrunt iqicra eoruin. Et relicto iuvisibili, incom- nihid aliud inlelligentes, (luam ex idulis illis uon
prehcnsibili, et opifice omnium Deo nostro, immii- esse nos per Christuin Deum nostrum libcratos, aut

laverunt da;moniis, Baal, Astart;c, Chamos. Apollini salvatos. hominum dementiam atque insaniam
et Jovi, DiansD et Veneri, Baccho et Mercurio, et quia sanctura a profano non distinxerunt. Nam
plurimis aliis: et horuni idola deosappcllaruiit ; sed Doraini et sanctorura ejus iraaginem eodem quo
elvolucrum ct (luadrupcdum et scriicntiura. Qua- da^moniorura efligies noraine apjiellarunt. Proh ira-

propteridem Apostolus Tradidit, imiuit, illos Drus :


probitas hominuin! Va; ipsis, quod a Deo resilie-
in rcprobum scnsum, ut faciant ea qux non convc- runt. EteniraChristianiunuraDeuracolentesinTrini-
niunt, repletos omni iniquitate, malitia, nequitia, tate collaudatum, et soli ipsi latriam offerentes, per
avaritia;plenos invidia, homicidio, contrntione ; su- sensibilia sigua ducimur ad intelligibilia. Cum enira
suironcs, dctractores, Dco odibiles, supcrbos, elatos, sensibiles siinus, non aliterad intelligibilia provehi-
inverilorcs maloram. (Ibid.) niur, quam per sensibiles notas tum scriptur;c ad
Propterea Deus legem dedit per Moysen : deinde meditandura, tura picturse, qua res colorihus et li-
prophetas adventum prsnuntiantes Salvatoris Chri- C nearaentis exprirauntur. IIkc enira in prototyporum
sti Dei nostri, necnon argueutes, minitantes, admo- omnium inducit et evehit recordationem : et alterum
nentes, cohortantes, ut ii redirent ad agnitionem quidem audilu percipiinus, alterum vero oculis con-
veritatis, et posthabita creatura servirent Deo vivo templamur. Qua; ita se habent, ut alterum alterius
et vero, cujus nomen cum creaturis et simulacris notitiam inferat ; habent etiam sinc controversia ut
idolicis coramunicari non potest. Ait namque Apo- alterum alterius contineat declarationem, et iisdem
stolus : Quse societas luci ad tenebras ? quse autem afficiantur honoribus.
:onvcntio Christi ad Belial (II Cor. vi) ? Verum ne- Ad clariorem autein rei intelligentiam alia quse-
que lex, neque propheta; eos convertere potuerunt dam etiara apologia; causa proponam. Oraniura Dei
permanserunt enim in perditione sua. Advenit ergo creaturarum commune est, ut participatione aliqua
qui piwdictus erata prophetis, ipsius Dei Verbura, inter se conjunct» siiit affinitate : et quamvis aliae

coa'ternus Patri, verusque Deus, assumpta carne ex aliis dignitate et ordine antecellant, res taraen om-
intemerata Dei genitri(;e semper Virgine Maria, et nes communicatione quadam inter se junguntur.
factus est hoino nobis similis excepto peccato, ut Nam angeli cum sint pura; mentes, ex nihilo pro-
nos ab errore idolorum liberaret, el a diaboli servi- ducti sunt ab oranium reruin conditore Deo; simi-
tute eriperet. Expletis ergo omnibiis suse dispensa- D nter et natura humana sed et media est inter ex-
:

tionis raysleriis, passus carne in cruce, et sepultus, cellentiara et tenuitatem, coelestium scilicet ange-
et resurgens, et ascendens in coelos, unde descende- lorura, reruraque terrenarura verum ut creaturae :

rat, omni illa impuritate et abominatione nos libe- conveniunt inter se. Deinde angeli quidem purs
ravit, missis sanctis, suis apostolis et discipulis ad sunt mentes et incorruptibiles, horao autera mor-
oranes gentes, accepta ab eis, queinadinodura ipsis talis : sed cuin sit mentis ac disciplinie capax, an-
Domino, vivifi-
proiniserat, virtute ex alto, Spiritu gelicam participat naturara. Rursus natura hominis
canteet omnipotente, qui ex patre per Filium pro- naturae cseterorum animaliura est particeps, quod
cedit. Per quem facti potentes opere et sermone, et ipse et ipsa caro, et comedunt, et dormiunt,
genus huraanumabinaniidolorum cultu liberarunt tcrraraque coraraunem habent, et qua sumpti su-
docentes nos credere in unum Deum qui in Triiii- mus, et in quam resolvimur usque ad transmu-
tate laudatur et glorificatur : tradentes etiam in tationemnostram ex corruptione in incorruptionem.
Ecclesia symbola ipsi et successores ipsorum Patres Ita plane et quatuor elementa communi juncta sunt
a Ex nova versione.
,

5H ANASTASII BIBLIOTARIIECII 512


nexu, terra, aqua, aer, ignis : et terra quidem sicca A munia hominibus, et vos habetis; estque vobis cum
estet frigida, ignis siccus etoaiidus, aqua frigidaet omnibuseadem natura communis. At vero Deus in-
humida, aercnlidus et humidus et conveniunt qiii- : vlsibilis, incomprehensibilis, invesligabilis, incir-
denUerra el ignls, ut sicca; terra vero et aqua, ut cumscrlplus, Impasslbills, lmmiirt;ills, solus Rcx
fri£cida:similimodoetrellquaelementacommunlonc regum, ct Dominus domlnantlum, nuila aul cum
hac inter se sociantur. Ilinc ellam nostra corpora angelis, aut cum homlnlbus, aut cum alia creatura
proportionehorum quatuor elementorumexquatuor communlcatione est conjunctus. Ipse enlm opifex,
humorlbus constant, sangulne, pitnita, flava ct atra cuncLi vero creata : ip.se providentla reglt, reliqua
blll et sanguls quidem calldus et humldus, propor-
; omnia providentia reguntur. Kxlra igllur omneni
tione respondet aeri : flava biliscalida et sicca, et ereatam naturam est Deus: atque hac ratione no-
proportionerespondet Ignl: atrabilisslccaetfrlgida, men Ipslus et incommunicablle. Idcirco et admira-
et pro|)ortione humor humidus et
respondet terrse : bilis .Moyses peculiares Iradldit litleras ad scriben-
frigidus, ct jjroportione aquae. Addam
respondet dum Del nomen, quas ad allas voces non usurpa-
eliam ad majorem explanatlonem Dominus rex et : bant. Quod si virtutes angelicae, atque homlnes pii
imperator est : sed ct impeiium vcstrum pra^fuiget Deumque llmentes parlicipes Dei sunt, id ejus gra-
omnibus, et dignitale pra^emincs cum domlna vt^ tla, non natura babcnt. Cujus tu quo^iue lias par-
im|)eratrice niatre tua, vestroque nutui subdltl om- ticcps per bona opera. Et ipse imperlum vestrum
nes parent. Altamen homlnes estls, et deOnitlone exaltet, et subvehat vos ad inteiligenda et cogi-
comprehendimini, quoniam omnis horao animal est tanda qua; perducunt ad seternum Ipsius regnura,
rationale, mortale, mentis et scientia; capax el : mlseratione sua et precibus sanctse el immaculatx
Petrus enim et Paulus, et c;eteri homines camdem domin;c nostrs Dei genitricis, omuiumque sancto-
suscipiunt deflnitionem : hoc est, ea qu« suntcom- rum ejus. Amen.

CHRONOLOGIA SANCTI NICEPHORI


EPISCOPI CONSTANTINOPOLIIANI

Anaslasio BibUotJiecano interprete


(Ex Bibliotheca vcterum Palrum, saec. ix.)

LECTORI

Cum consensu omnixtm auctor hiijus Chronologm S. Nicephorus Constantinopolitanus episcopus asscratur,
quem cx cerlissiinis auctoribus dicin obiisse anno Domini 828 in annal. Eccles. tom. IX rcfcrtur, ncce&sa-
rio diccndum Theodotum Cassiteram, Antonium, Joanncin Syncellum, Mcthodium, Ignatium Eunuchum, qui
post yiccphonim episcopi Constantinopolitani inferius in hac Chronologia recensentur, non a S. Nicephoro,
sed ab Anastasio Bibliothecario, hujus Chronologice, intcrprctc, qui tempore Ignatii vivebat, adjectos
fuisse.

In Christi nomine incipit Cbronologia Tripartita ex beato Nicephoro Constantinopolitano


in Latinum olim cunversa per Anastasium apostolicge scdis hibliothecarium, ad fidem
Anastasiani e.xemplaris emendata et notis illustrats per Anlonium Conlium.

PARS PRIMA.

CAPUT PRIMUM. C (960) Malaleel natus annos centum sexaginta


[Anno wundil^iOi) .\dam iPtatis anno ducenteslmo qulnque genuit Jared.
Iricesimo genuit Seth, et j^ostea vixit annis sc|)tin- {\Mi) Jared natus annos centum sexaginta duos
gentls. genull Enoch.
(43"j) Seth natus annos ducentos et quinque ge- (1287) Enoch natusannos centum sexaginta quin-
nuit Enos. que genult Mathnsala.
(62-0) Enos natus annos centum nonaginta gcnult (1174) Mathusala natus annos centum octoginta
Cainam. septem genult Lamech.
(79'i) Calnam natus annos cenlum septuaginta ge- (1(162) Lamech natus annos centum octoginla octo
nuit Malaleel. genuit Noe.
m INTERPRETATIO CHRONOLOGIvE S. NICEPIIORI. PARS I. .'514

(2102) Noe iiatus annos ((iiiiit,'eiilos },'flnuit Soin, A Anni univiTsi ab Adam iisiiucad (Ijluviiim, spciin-
Cliam, Japlict. (liimScptiianinta, siintliis niilli' iliircnli i|iiailrai;inta

(2262) Etvixit ad (liliivinm iisi|iic, aiinis cciitiim. (Iiiu. nncni niinicrnm tcstimiiiiiiim vcritatis et veti;-
Anno sexcentesinio letatis Noe factuin cst di- rum lu-clesiarum omnium traditio cs comprobant.
Invium.
A. CONTII NOT.E CHRONOLOGIC;E.
An C.\p 1. — Cum sine ulla capitum distinclione tum sexa);inta(|uiniiue. Sed Aldina Gra'ca editio, ex
scriptusctcditus esscl Niccpliorns, nuscomniodioris ((ua |)iistea |irocessit et Gcrmanica, llS7 annos liabet,
doctriiKK causa in cerla capila dixtinximus, secun- ac iiroindcadamussim Niceplioriana!, computationi
dumvulptam potissinuim a'tatuni inundidivisionem conijruit.Nam Germanica editiodrirco-l.atina mirum
ab orit;ine ad diluviuni, a diluvio ad Abraliam, ab estiiiiantaoscitantia et neglif;entia, nedicain iiiscitia
Abraliam ad exituin de .Ei^ypto, et ita deinceps et barbaric, contaminata sit ut i|u:e iii Orieca co-
;

distinctis lcniiioribus usijue adt^liristnm et sequen- Inmiiii conscntiat .Vldimc, in Latina, Complutensi.
tia iinperatorum tempora. Illnd imprimis tencndum Si i|iiis autem iii lanta diversitate ct librariorum, ut
est, calliolicani Ecclesiam, Oricntalem pariter et iladicam,luilibrio percontetur i|nid integrius putem
Occidentalem, constanti et pcrpctua traditione in placel sola Adclina lioc loco edilio. Nam probabile
computatione temporum sci|ni liiiiL;iorem et raajurcm estGrsecos Patrcs, inlellecta Augustini et Ilierony-
annorum numerum, (jui iii editioneSeptnaginta In- g mi et aliorum hac de re censura iqui omnes hunc
terpretum reperitur, noii autem nuijorem, ((ui in arliculum inendose apud LXXeditium et ad Hebrai-
Ilcbraicisvoluminibus deprehenditur '. Nam tametsi cam ieetionem eraendandam arbitrati sunt), lioc lo-
paulatiin post Ilieronymi tempora Ecelcsiie Occiden- co pro 167 eniendare non dubitasse 187, ut et Jo-
lalis, relictavetereSeptuaginla editioiie, ijua semper sephi Gr;ecaeditio et Epiphanii in Pccnarium i)r;e-
sola usa fuerat, edilione pradati sanctissimi viri uti fatio(licet inisere innuineris passiin corruptus sit)
cueperit, 1'salleriuin tamen et chronograpbiam ex et pnesens Nicephori editio testantur. Nihil igitur
illa vetere Septuaginta Interjirelum ediiione mor- hic in isto artienlo apnd Nicepborum emendandum
dieus retinuit, ul testantur Beda, Isidorns, auelor esse censco ita enim liet ut vitetur ilhi absurditas
:

Fasciculi leniporum, Ilugo et alii passim auetores. qua alioquin videretur Mathusala post diluviuni
Sed el argumentum hujus rei evidentissimum pr;e- mortuus, ut latius tracta D. Hieronymus in Ilebrai-
bent tabuhe qnseiiuotannis inecelesiiseathedralibus cis qu;i?stionibus in Genesira. Sed his ita constitutis
Franciie cuin cereo paschali publice proponuntur. iinplacabilis exoritur pugna intersumraam totius il-
Quare satis mirari non possim hominum nostri lius computationis et singulos numeros; iis enira
temporis, et eorum qui chronologias seripserunt, non conveniet summa annoruin 2242, quam eolligit
vanitatem ac novandi studium qui omnem Septua- Nicephorus, sed ex eollectione singulorum numero-
ginta editionis auctoritatem longissime rejiciunt, et ruin conlicietur summa annorum^bis 1202. Verum
nihil nisi quod in Hebrffiiscodicibus hodie legatur, ita qnoque summara Nicephorianain emendendam
rectumputant, ethacpri)ejudicataopinionefreti,nihil censeo, neque novum est ut prior habeatur singulo-
in librisGnecorumedendisaut transferendis nonde- rum nuraerorura ratio, et ex eis suinina emendetur,
pravant,utipsimetconfessisuntquialteriusNicephori non exsuinma singuli nuineri.Sic etiam legi in ma-
ilistoriamecclesiasticametaliosejusmodilibrostrans- nuscriptahac chronologia apud Anastasium. Biblio-
lulerunt. Quibus omnibus explicata hac a nobis chro- thecarium notavitet indicavit nobisdoctissirausPy-
nologiadabiturresipiscendi locus,et meeumfaterico- th;eus, alias quoque numeroruin varietates suggessit,
gentur hancessecertametvulgatamtotiusGrKciaeEc- sed eas tantura addere visuin est, quae probabili
clesiKcoraputationemjqua^adunguemeicongruitquoe aliqua ratione nituntur, ne ancipitein lectorem te-
inGr*corum Ilorologio etCyclo Paschali ibidenide- neremus, atque indicii moram ei ex tanta varietate
scripto notaiur, et q"uamCedrenus, Zonaras, Nicetas injiceremus.
sextageneralissynodus, sequuntur, et (ut uno verbo
utar) omnes GriEci qui cuni frequentius per annos
: De diversa computatione secundum Hebrxos.
mundi terapora coraputent ([uam per annos (!;hristi,
sine fructu ab his leguntur qui hanc ehronologiam Hebroei codices, qui et Latine a D. Hieronymo
ignorant. llis superest ut totain lianc
praeralssis, editi sunt et a plerisque postea reeentibus, S. P;i-
chronologis partein suprascriptara ad editionem gninoex integro translati, ab Adara usque
aiiis, et
Craecain Septuaginta, qujti hodie typis multifariara ad diluviuin ;innos nuinerant lO.jO iiuain solain esse
;

ditata exstat, etveterem Latina eoruindem Scptua- verain eomputationem contendunt hodie (luotquot
ginla, qu;e non exslat, sed passiin ab Augustino, ex litteris llebneis litteras vel summo digito attige-
Hieronymo et veteribus, in eorum libris citatur, ex runt, (luibus Hieronymus forte suffragetur, suscepti
pendaraus. Sciendum igitur in prirais est eam per D semel laboris etpropositi quo posl tot Griecos inter-
omnia lam Gr;eca; quam
Latinae veteri translationi pretes, ipse ultimus, ex Hebr.-eo in Latinum cano-
convenire, excepto illo articulo de Matliusala quein nieam Scripturain transferre instituerit, tenax sed :

Nicephorusait natuin aiinos 187 genuisse Lamech; non suffrag;atur Augustinus {de Civitate Dci, lib. xv,
nam D. August. lib. v Civit. Dei, e. 10 et et Hie- 1 1
cap. 10, 11). qui ideo editionem et translationem
ronymus inX^ua-stionibus inGenesim ; Isidorus item, Graecain Septuaginta non putat vitiosam quod eer-
et Novatianus Scotus, et Beda, annos duntaxat 107 tain habeal varietatis su;e constantiam. Oui a Judai-
ei tribui asseverant in editionc LXX
Interpretum, ca et Hebraiea littera stant, aiunt falsos fuisse Se-
a qua coinputatione CoinplutensisGraecaedilio duo- ptuaginta duos Interpretes, quod cap. v Genes.
bus minusannis defuit, annos scilicet ei dans cen- pro centum semper legerint ducentos; et Hierony-
*
Conlius dum nimio studio Septuaginta Interprctum inuin quoque hujus seiilenti;e esse astruunt in He-
Iranslationis chronologiam tuelur, non videt se incaute braicis quaestionibus in Genesira. Sed nec Latina
Ilebraici fontis et vulgatae edilionis chronologiam labeta-
Ecclesia necGrsca id unquam sibi persu^idere po-
ctare, qnce cum illa Septuagiiita Interpretum perspicue
luit, ideo Septuaginta Interpretes utraque Eeclesia
pugnat. El Patres corruptelam LXX. Interpretum exem-
plarium ingenue profitentur. Vide lib. de Antic. P. Tho- hueusque sequitur Latina quidein meros putat,
:

ma; Maluenda, theologie Dominioani, lib. 1, c. 14, 15, 16. Gnecavero ea adhibitauniuslociemendalione, quam
Edit. comnieinoravimus.
5)3 ANASTASn BIBLIOTHECARII 516

CAPLT n. A A diluvio autem usqne ad Abraham anni raille octo-


[Anno 2 post dihivixim.) ginta duo.

Posl diluvium anno secundoSem, filius Noe, na- CAPUT in


lus annos centum genuit Arphaxat. Abraham asjens annum septuaj;csimum quintum
l137 Arphaxat natus annos-ccntum iriginia quin- dignusfuit oraculodivinoclfaela ipsi jiromissione».

que genuit Cainam. A qua usque ad inter ex jEgjpto, cujus dux fuit
(297)Cainam nalusannos centura triginla genuit Moyses, sunt anni quadragenli triginta quemad-
moilum et Apostolus tcstatur iiu|uicMs Tostaraen- :

Sala.
(.397) Sala natus annos centum Iriginla genuit tum Dei, lex post annos quadringentostrigiiila lata,
Hebcr.
non facit irritum ut oboleat promissionem {Gal. m).
Ileber natusannos centum triginta quatuor Et ipse in Exodo concordat Moyses cum ait Habi- :
(.')3I)
tatio autem filiorum Israel qua habilaverunl in
genuit Phalec.
Phalec natus annos centum triginta geniiit iEgypto et in terra Clianaam ipsi, et |)atres eorura,
(G6I)
anni quadringenti triginta [Exod. xii). Hi autem per
Rhagau.
fuit lerra, ideo et parlcs ila colliguntur.
Diebus autem Phalec dispertita
nomen Phalcc Ilebraica \inf\ia partitionnn signiQcat. Abrahara natus annos centum genuit Isaac.
(Et hic ante patrem suum moritur.) Et tempore hu- Isaac natus annos sexaginta genuit Jacob.

jus, ill?. turris substructio coepta et ex uno antiqua


; Jacob natus annus octoginUi septem genuil Levi.
sermone, varioe vocesdediict-.r ct diversarum lingiia- Levi natus annos quadraginta quinque genuit

rumsua cuique gentialtribula fuit, ut sacr;e littera Caath.


docent. Caath natusannos sexaginta'' tres genuitAmrara.
(793) Rhagau, natus annos centum triginta duos Amram natus annos septuaginta gcniiit Moysen.
genuit Seruch. Moyses natus annos octoginla cduxit popuium ex
(929) Seruch natus annos centum Iriginta genuit .Egypto.
Nachor. Colliguntur universi a primo anno Abrahara ad
(1002) Nachor natus annos septuaginla novem ge- iter ex-Egypto anni quingenti quinque.
nuit Tharra. A diluvio vero anni mille quingenli octoginta

(1072j Tharra natus annos septuaginta genuit scptem.


Abrahara jVb Adam vero secundum Septuaginta ler mille

Universi ab Adam usque ad Abraham anni se- Q octingenti vigenti novem. Secundura alios, ler mille

cundum LXX sunt termille trecenti viginti quatuor sexcenti nonaginta octo.
CONTU NOTiE CHRONOLOGICE.
AdCap. II. —
Per omniaconvenit superior com- Abraham varietates in brevera canonera subduxi.
putatioGra-cse editinni vulgatae et Latinne Septua- Anni ab'Adam usque ad Abraham.
ginta veterum translationi qua veteres usi sunl. Sola
summa annorum tam a diluvioad .\braham quam ab 1. Secundura vulsatamedilionem sanctiHieronyrai
Adam ad .Vbraham specialibus numeris non con- cx llebra-o. — 194«.
gruit, seil iiari quo antea juresumni.ns ita emendare Secundum Juda^os, qui ad complendum qua-
2.
hon verelior, ut ali .\dam usque ad Abraliain legan- dragesimuin nonum juhila-um, el quinquagesimum
turanni 333o, a diluvio vero usque ad .Miraham aniii inciioandum, duos amplius annos addunt, ul ail Eu-
1072. In hac sane eomputatione tanquam omnium scbius. — 1930.
certissima aquiescit hodie totaOrienlalis (ir^ecorum Sccundum editionem Ilehraicam, sola illi in-
3.
Ecclesia, videtuniiie ea computatio ineiiti D. Augu- serta ex Luc;p Evanuelio Cainam generalione cum
stini congruere, ul iiitelligiturex lib. ejusdeCivit. suis 130 aniiis, ut Marianus maluit. — 2178.
Dei c. 10 et c. Ki. Nam cum huic computalioni 4.Secundum meram editionem sejituaginta, nec
Septuaginla Interpretum suffragetur divini Lucx eo quam diximus modo emendatam. .3314. —
evanuelista' genealo.ia a (>liristo ad ,\damum repli- ij. Secundun editionem Sepluaginta, ah Origene
cata,'nefasduxit tain Grseca quam Lalina Ecclesi;i, D sub obclis astericisque editain, uhi expungitur Cai-
Hebraicam sequi numerationem ac iion potiuseam nam. — 3184.
amplecli qu;e ex Evangelio auctoriUUem ;ic,cipit. (}. Secnndum propriam opinionem sancti Augu-
Eaiit nunc novi pseudochristiani et hebraizeiu nio- rtini viginli quidem amplius annns Mathusalx cum
lcstissimi (|ui Judaii-;i obstinatione et nuihi littera- gcnuil Lamech, addenlis, sed L;imeclio postea cum
rum atfiue apicum auctnritatc freti, adversiis divi- genuit Noam; scx annos detralienis. 3328. —
nam Septuagiiita Inlerpretumlranslationem, el ciiin 7. Secundum Aldinam Sepluaginta Interpretum
transhUionc cuiicl;im propheiiam et llebraicorum editionem, (|uam Nicephorus hic confirmat esse recle
mpndoiuin emendalioncm (|iiolidieblasphem;inl. Nos cmendatam et omnis(;r;ccorum Ecclesia. —3331.
in hac Niceplioriana chronof;r:iphia aci|uicsceinus, An C\r. III.— Exsin^ulis numeriscuique persomc
ac ne quis licspenitioiic aut dcfatigiitione diligeiiiius ascriptis (qni el in cililinne lam llehraic;! (juam
in omnes oinnino auclorcs in(|uiiendi, id iios pdtius Septuaginta hnclocn luni discrepant, recle coliigilur
sumpsisse putet, (iu:iiii pnst iiirmitam prnpe lcctio- siiniiiia quingentiirum (|uinquc annorum; sed sin-
nein el opinioiium varietalem cerliorem veri Ddem guhraniiorum particulaiessumin;csingulisaltrlhut;p,
elegisse, septem diversas annorum ab Adam ad exdisertis Scriptura; verbis non ila confirmantur, ut
EJLSDEM ^OTJE IIISTORIC.E.
Sic verlilllieronymus in ChronicisEusebianis. '
Alias, C(in(/i cnim natus annos 60 sed men-
dose.
;

517 INTERPRETATIO CHRONOLOGI^ S. NICEPIIORI. — PARS 1. 6 .18

CAPUT IV. A Ammonitie annis oclodecim.


Jeplite annis sex.

Pdst li;ro prirfiiit |iii|)iil(i Mdyses in desertu annis l-lsebon » annis scpteni
qiiailiM^inla. Ailoii ((('., l';gloii aiinis deceinb).

Ji>jns NavL' aiinis viglnti si^ptem. Ilunc non h.iberi apud lAX Interpreles; alqui
Seniores annis trijjinta tribus. liodic halielur in ('ditione Aldina,
Complutensi, etc.
Alieiiigen;c, seu (ut lialiet Anastasius) Pliilistiim Sed diciinus vulgatam hudie cditioiiein Grxcam non
annis octo. esseillam merameditionemSeptuaginta Interpretum.,
(iotlioniel ex trilm Juila priiiius jiidex, aiinis (|ua- sed interpolatam ex aliis, juxta Theodotionis et Ori-
ilraginta. subobelo addidit.
geiiis editionera, (jui liuiic

Alienij^ena' (seu Pliilistiiin) annis oetoilecim. Labdon {nL, Abdon) annis octo.
Post ((uos, Aotl ex tribu lipliraim, annis octoginta. Alienigena; c annis quadraginta.
Alienigenir, annis viginti. Samso annis viginti.
Debora et Barac, annisquadraginta Ileli Sacerdos annis quadra ginta.
Madiani aniiis septem. Sarauel etSaul aniiis qiiadraginta.
p
Gedeon annis qiiadraginta. David regnavit annis quadraginta.
Abimelechannis tribus. Universi abexitu Israel ex yEgypto ad David usque
Thola annis viginti tribus. etunacum hnjus regni teinpore, sunt anni sexcenti
Jaer vel Jair aniiis viginli duobus. triginta.

A. CONTII NOT^ CIIRONOLOGIC.E.


hx quas subjiciam, quibusque sum usus inChronicis ror. Aiunt igitur oinnes, qui hodie temporum rati
CanonibusCodici Justinianeoa meadjectis. Abraham nem sese Bibliis subducere aiunt, Israelitas inansisse
natus annos 100 genuit Isaae, ut dicitur (Jenes. in /Egypto annos duntaxat '210, (|uos nostram Chro-
cap. XI. Isaac natus annos (iO genuit Jacob, ut etiain nologiam Lutetiie cum Codice JustiniRui excusara
diserte dicilur (ien. c. xxv. Jaeob natus aniios 91 ge- non tegisse probabileest(conteinpsisse eniin non pu-
nuit Joseph; quod tametsi disertis verbis in Genesi to, ne quid addam amplius). Nara eos raansisse in
non scribitur, tamen neccssaria subductione ex iis iEgypto annos 140 ibidera uti et hoc loco scripsi-
(|ua' ibi diserte astruuntur coUigitur hoc niodo. Jo- nius. Scribunt autem atque aflirmant Israelitas in
seph cum Pharaoni somniuin aperit, est annorum yEgypto mansisse annos 430, persuasi auctoritate
tnginta, ut ibi dicitur e. xli. Idein Jose|)h cuin per Genes. xvii, ubi pra'dicitur Abrah;e seraen 400annis
fratrespatrem aceersit, esl annorum triginta novem serviturum, non ut illi citant, in /Egypto, sed intcr-
erat quippe tum annus secundus fertilitalis, et con- ra, non sua, et eos qui minus tenipus ascribunt, se-
sequenter nonus ab exposito soinnio, Gen, xlv. Q qui comraentum Rabinorum. Equidein sancte affir-
Porro eodera illo anno secundo fertilitatis, Jacob de- mare ausim nihil me vel tantillum Rabinis credere
latus in ^Egyptum Pharaoni respondet se annum (qui utinain idein de se affirinent), sed etiis argu-
agere 130 Genes. c. xlvii. Subducamus igitur illos inentis duci qu;e Eusebius, Nicephorus, Paulus^^ad
39 annos Josephi de ictate Jacob, restabunt unus et Galatas c. iii, Moses Exod. xii, ex flde Septuaginta
nonaginta anni (juos agebat Jacob cum genuit Jo- Interpretura protulerunt, assentientibus illisPatri-
seph. Joseph vixit annos centum decem.^Geii. cap. hus Gr;ecis et Lalinis oninibus. Sane illoruin, opinio
ult. Post mortem Joseph Israelits dura servitute op- (vere dico opinionem, non sententiam) consistere
pressi sunt ab /Egyptiis per annos centum quadra- non potest, quia tres tantum generationes in ^gyp-
ginta quatuor, quod non directa sed subductitia ra- lo fuerunt, nempe Caath qui vixit annos 133. ExoiJ.
tione ex sacra Scriptura probatur. Exod. c. xii di- VI; Ainrain, qui vixil ibideiu annos 137. Genes. vi,
citurlsrael habitasse in .Egypto, et in terra Chanaam et Moses qui 80 fuit annoruin cuni eduxit populum :

(quod recte addunt supplendo, Septuaginta Inter- unde constat annos 430 confici non posse, nec in re
pretes) ann. i.30. Subduc ergo ex hacsumma an- tam evidenti majorein probationem reqniri legant :

nos 361 quos a nativitate Abfahie usque ad mortem Bedam nobiscum scntientera libro de Natura rerum.
Joseph computavimus, restabunt anni 144 quibus Ad Cap. IV. —
Superior computatio tota confir-
Israelitas^Egyptiis servivisse consequens est. malur disertis libri Judicum verbis sive llebr;eos :

His pra3cognitis, suramas coUectiones jain ex su- codices et ex his conversos sequare, sive Gnecos et
perioribus mendis depravalas itaemendabimus Ab ex his etiam conversos, exceplis duntaxat 27 illis
:
13
Adam usquead exitum de .Egypto anni 3839; a di- annis, qui Josue, et 33 qui senioribus tribuuntur
luvio usque exitura deJigypto, 1,377. hoc loco a Nicephoro. Seniorum ([uidem guberna-
IllaauteraverbaiNiceph()ri jiostrema. Secundumalios tioni aliquod tempus longum tribuendum esse iiinuil
3G98, sic apud Anastasium legi judicatum est, anni Scriptura, dum ait post morteni Jesu seniores vi-
3829, ut scilicet eorum computationem intelligat qui xisse longo tempore, qui viderant omiiia opera Do-
nihil ad annos supra ascriptos Mathusahe addunt, mini Magna quae fecerat cura Israel, donec susci-
qui taraen etiam decem annis a Nicephorodelicient, tavit Dominus Judices qui liberarent eos, Judic. 11;
si etiam ita emendetur sed eorum computationem
: et quod cap. ejusdem libri Judicum dicitur, tribum
i

non magni facit Nicephorus. Juda bellum adininistrasse ex oraculo Dei, videntur
Nunc invitus (ut ingenue fateor) facio ut recentio- inlelligendi illi seniores tribusJud;e, ut Caleb, eto.
rem quorumdara theologoiura novam et a veteribus C;eterum collectionis summa 630 annorum recte ex
haud scio an tentatam, dissensioiiem attingara, inter singulis surainis collecta est.
quos est Augustinus Steuchius, et hujus" teinporis e\ hactenus quidem aut nihil aut non raultum
doctissinius et reiigiosissimus quidain tlieologus, discrepat a Gr;ccoruin chronographia, Latin;e Ec-
cujus in mentem id venire potuisse vehementer"mi- clesi;ie traditio et computalio. Sed in hac annorum

EJUSDEM NOTiE HISTORIG^.


a Hunc vocat Isidorus Abessam; Clemens vero ^ Eusebius testatur.
4 Stromat , AbaWum. ^ Seu Philisthiim, ut in Aiiastasii libro.
; :

549 ANASTASn BIBLIOTHEC.VRII. 520

CAPUT V. A Abia annis Iribus.


Salomon rerrnavit annis quadraginta. Asa aniiis (iuodeoira.
Roboam annis septemdecim. Josapiiat annis viginti quinque. His temporibus flo-

A. CONTII NOTiE CIIRONOLOGIC.E.


computatione ab exltu de jEgypto us(|ue ad Salo- ut hunc majorem omnino rejiceret, verba ejusdera
raonis regni annum primum vehementer dissentit; ascribam, quibiis videtur cuique iiberam electionem
sequiturenim Eusebii computationem, quam Augus- alterutrius permiitere. Sic igitur in praefatione
tinus, Orosius, Isidorus,Bedaelomnes Latini 1'atres Chronicorum canonum ait interprele Hieronymo
amplexi sunt. ct plerique etiam GriPci (|u;e com- : .V Moyse usque ad Salomonem et primam templi';edi-

putatio Eusebiana, nostra hac Nice|ihoriana, quam ficationem anni sunt quadringenti septuaginUi no-
explicandam suscepimus, multo est brevior. In vem secunduin minorem numerum tamen qucm ter-
causa h;rc sunt: primum, nullum tempus separa- tius Uegnorum liber continel nam juxta volumen
:

tim tribuit Eusebius seninrum gubernationi, deinde Judicum sup|uil;inlur anni sexcenti. Ihcc Eusebius.
Ailon cum snis decem annis in totum expuiixit, Ilunc ergu majurem nuineruin libri Judicum se(|ui-
quod is in Septuaginta Interpretum editione, deesse : tur hoc loco .Nicephorus p;itriarcha CV. ut et Cle-
editioiie, in(|u:im' illa mer.i (lua' in C;esariensi bi- mens Stromateus in Stromatibus. ac denique tota
bliotheca exstabat nam is postea additus est in
: Graca Ecclesia, et synodus sexta in Trullo, cum
vulgata editione (|u;e, ut pluribus locis ddcet llie-
: B canone 3 decretorum suoium numerat annum tunc
ronymus, non est mera Iiiterpretum Septuaginta. decurrentem Giy.l, qui numerus constare non pote-
Posiremo annos omnes quibus Israelit;e servivisse rit, nisi et majorein numerum editionisSeptuaginta,
scribunlur alienigenis, in pra-fato Judicum libro et longiorem quoque suppiitationem libri Judicum
confnndit cum sequentiuin judicuin annis, nec se- sequamur. Sed et llorologium Grxcorum, Venetiis
paratini recenset, putiorem habens ac de re Ju- iinpressum ;inno I.')3.j, eamdcm prorsus r;itiiinem et
d;eoruin traditionem, qua' (ut teslatnr ipse) astruit suppulationera se(|uitur cyclo i'aschali ibidem ad-
iiios annos contineri in sequentium jiidicum annis, nexo. Oui igitnr Grircorum ecclesiasticas res, con-
nec debere separatim computari. silia, leges, basilicas, historias, cum fructu et ra-

Sed credibiie est Grsecos Patres procedenle pos- tione temporum legere volunt, hanc chronologiam
tea tempore (quod omnia vel revelat, vel in inelius quasi ducem sequ;uitur necesse est. Ne quid tameu
commutandi occasionem affert) maluisse numerare a nohis desiderari Eusebianam quoque illam
possit
illos annos per se ac separatim, quia periculosum minorem supputationem subjeciinus, quam scilicet
sit contra diserta Scriptur;e verba repugnantem D. -Vugustinus, Orosius, Isidorus, Beda, Kasciculus
iilis Judaicam traditionem potius admittere^ ac prae- temporum, conipulus ecclesiasticus, tota deni(|ue La-
terea .\iIon exi)ungere qui habeatur in Hebrffis co- tinorum Ecclesia in qua sumus alteri videtur pra;-
dicibus, et nulium tempus seniorum gubernatinni tulisse.
tribuere; unde lamen illos 33 annos ilfi tribuendos Sicundum Eusebiwn.
pnecise collegerint, ingenue fateor nonduin mihi
liquere. Eusebium movit idem quod Juda'os ut suain
Moses praefuit in deserto annis 40.
Josue Nave annis 7.
traditionem obtruderent, quia III lib. Reg, cap. vi
Olhoniel annis 40.
in principio scriptum est his verbis. Et factum est
in ocliigesimo et(|uadringentesimo anno egressionis
Aod annis 80.
tiliorum Israel de terra .Egypti, anno (juarto, in
Debbora annis 40.
mense secundo regnante rege Salomone super Is- Gedeon annis 40.
rael et lEdilicavit domum Domino; sic enim et in
Abimelech annis 40.
Hebra>o et in Grasco habetur editionisCompiutensis, Thola annis 3.
Jair annis ^3.
et ita in utrisiiue codicibus legit Eusebius; perpe-
Jephte annis 67
ram igitur in Aldina et Germanica editione haben-
tur anni duntaxat 460, movit, inijuam, Judaeos et [Elon omittitur ab Eusebio ut ante monui.)
Eusebium hsec libri Regum auctoritas; qua- si vera
est, illa libri Judicum auctoritas corruet, nisi ita Eusebon annis 1.
annos in eo sigillatim numeratos breviemus, el Labdon annis 8.
annos servitutis cum annisjudicum confundamus. Samson annis 20.
Non est meum tantam componere conlroversiam. Heli annis 40.
Si quid t;imen niihi juris esset, quod mihi non ar-
Sarauel et Saul annis 40.
rogo, sed totum me jndicio Ecclesi;e permitto, di- David annis 40.

cerem illum forte bicum libri Regum iion de priore Salomon ante templi icdificationem annis 4.

exitu de /Egjpto, sed de postremo acci|ii posse D Summaanni 480 ab orii/inc miindi 4300.
nam nec psal. cxiii In rxitu hracl dc Jiiji/pto, de
: Porro si hos sexcentos triginta annos quos colligit
priore exitu accipitur, cum
dicitur Jonhinera
ibi Nicephorusaddiderimus annis .>S3y, (|uos ab Adam
conversum fuisse retrorsum;
sed pro Nicephoro usque ad exituin de .Egypto collegeraraus, fient
et his qui majorem libri Judicum nuiiierum se- anni ab Adaiu usque ad initium regni Saloraonis
quuiitur, niulta etiam dici in cuntrarium possunt, 4409.
quod ex summa quadam annorum collectione non Judaei, inter quos Eusebius et ex recentioribus
sunt sj^eciales numeri corrigendi aut confundendi, nostri temporis pleriqne, imoet universi, praesertim
quia i)lus valent multa specialia et distincte scripta Latini, totam computationem libri Judicura raire
quain iina et sola suinma nnivcrsim collecta, depravant suis traditionibus et violentis atque ab-
in (pia f;i(ilius hibi potueruiit libnirii denique : surdis inter|)ret;itionihus, nt numeratur in Cnro-
non (qiortet vim facere verbis, lieri autem vis nologia l';irisiis inipressa l.itJT, in duos lihros di-
videtur per illain Judaicam Iniditionem : iir;i'terea stincta. Ou;e enim absiirdiUis est a mortc Josue
ut illa ;iuctoiitatc lib. ni Regum pugnant, ita nos usque ad mortein priini judicis Othonielis annos
S. apostoli traditiune luebimur scribentis Act. xui dunt;ix;it 4(1 nuiner;ire, cum dicat Scriptiira i et ii
a morte Moysis usque ad S;imuelein annos esse qua- Jiidicum servivissc Israelem Domino cunctis diebus
dringentos quin(|uaginta, (iu;e verba nefarie quidam Josue et seniorum, (|ui longo vixerunt tempore post
emendare coiiati siint, (|uos indignos qui nominen- Josue, et uoverant omnia opera Domini, donec sur-
tur existimo. (>;i'terum ne (luis putet ita Ensebium rexit nova generatioqua' non nover;it opera Domini
minorem illum numerum mordicus sequi voluisse, quae fecerat, et qua; generatio fecil maluiu el servil
:

i2l INTERPnETATlO CIIROXOLOGI.E S. NICEPHORr. — PARS I. im


riioiiiiit propheUe Michicas, EliAS, Eliseus. A tisset, cx quo conditum fuerat, aunis i|uadriii„M'iitis

Rcx JoMin annis octo. viginti quatuor p.

Ochozias aiiiio uno Gotliolia ;


niator Ociiozia', aiiiiis Apud AiHi:ita:iiiiiH nnnh quadringcnth trirjinta
scptem. i/iiiititor.

Joas annis quadraginta. Universi ab iniiio rogni Salomonis Hsque ad


Aniasias annis viginti novoni. captivitatcm sunt aniii quadringenli quadraginta
' .\zarias, qui et Ozias, annis quiiiquai,'inta duol)US. quinque.
llis temporibus tloruerunt proplieta^ Osce, .\mos, CAPUT VI.
Isaias, Jonas, Joi'l. Post captivitatem autom Jud.Torum abdiictorum
Rcx Joathan aniiissedociin. Babylona ctsulitudinem loci anni sciiuuntur septua-
Achas annis sedecim. ginta. Hi coraplentur anno secundo Darii regis Per-
Ezechias aniiis vij^inti novein. sarum, qui populum illura captivitatc liberavit ct
Manasses annis quinquaginta quinque. Sul) hoc, iustauravit templum lliorosolymitanum.
anno duodcciino, conditur Bizantium, qux post
Constantiiiopoils dicta est.
CAPUT VII.

1'Anios annis duoilocim. ^ Primus rex Persarum fuit Cyrus annis trigiiita.

Josiasannistrigintauno,etinterregnum, civapyiac, Cambyses annis soptom.


annis triginta secundum LXX, secundum llebjeos Darius filius llystaspis iiannis triginta scx.
quinquaginta. trmporibus floruerunt proplicta!
Ilis anno secumlo (ut raodo dictum est) reno-
Ilujus
Jcrcmias, Sophonias et Barucli. vatuin fuit templum Hierosolymitanum. Restant
Uex Jachaz vol Joachaz menses tres •'. igitur anni Darii triginta quatuor.
Kliacim annos duodecim ''.
Rcgnavit hic annos Xerxes Darii lilius regnavit aniiisviginti octo' .

undecim et paucos nienscs, et ejusregni anno tertio Artabanes monsibus septem.


facta cst et secunda captivitas. Artaxerxes Longimanus annis duodecira; hujus
Jcchonias ' meiises tres. tempore aiunt accidisse ea qua^ de Esther ct Mar-
Sodechias annis undocira. Ilunc, oculis oflossis, Xa- dochxo leguntur.
buchodonosor captivuin alxluxit, ettemplum inflam- Xerxes alter niensibus duobus.
matur post menses quinque a Nabuzarda, cum ste- Sogdianus raensibusseptera.
A. COXTII NOT.E CHRONOLOGIC.E.
Baalino, traditaque est in raanus diripiontiura donec C tein separatira censerialioqui nec summa collcctio-
:

suscitatusest Otlionicliiui cos liborarefZNe plura. nis univers;E conveniret, nec ullus historicus aut
non abscque suraraa ratioue crodendum est (ir.ccos chrono^raphus. Si igitur hos 4i.j aiiaos addamus
Patres, et ex liis Clementem Stromateum, et huuc- annis ;il) origine usque ;id Salomonera 4469, flent
Nicephorum secutos esse eam numerationem iju^e cx anni i9li ab Adam usque ad captivitateu Jud;eo-
vcrbis miniine violatis elici potest, quam nec 'f.ass- rum Bibylonicam.
bius in pr;efatioiie Clironicorum damuaro ausus est, Ad Cap. VI. —
IIoc brevissimura caput nullam
sed in ;cquilibrio cumalia broviore sustinuit. habet difiicultatem aut coraputationis varietatem,
.\d C.xp. V. —
Do superiore supputatione regnorum probaturque disertis Zachari;p propliela! verbis
cujusque regis inter omnes editionos, Gnecas et Hic scptimgcsimus anniis cst, iiiquit, etc. Si crgo
Hcbraicas, et hunc nostrura chronographum, optime supra collect;e sum;n;c addas 70 annos, fient anni
convonit, si paucula tantum observeraus Azariam : ab Adam usque ad roductara captivitatera 4984.
et Oziam eumdom esse ex collatione libri Rognorum CaHcrum si quispartes hujus temporisdiligentius
eum libro Paraliponienon, Joacim seu Eliacim rc- digestasper annos Child;Eoium seu Babyl)niorum
gnasseannos xi ut dicitur iv Regura cap. xxiii in principum, et postci .Modorum et Persarum, subti-
finc. Araon rognasse annis xii, cx auctoritate et lius inlelligere cupit, evolvat diligontcr ea qu;i; do-
raera editione Septuaginta Iiiterpretum, ul refort ctissiiuo in Dauiolem scripsit Theodoretus, ubi Jo-
Eusebius, cui in ca re fidcs habendaest: ut qui sephiim refutat et tres ciptivitates f;iisse d.c.ci:
meram editionom cjusmodi habuorit, ut jam autea pri:nam,anno Nabuchodonosoris, inqua abducius
\

monuimus. I!ebr;ea autem edilio et vul^ata Grieca cst Daniel, anno 3 Eliachim regis Jiida. cnraquc
L' finem surapsisso sub Cyro Persa secun;la;n. anno 9
qua; hodie Compluti etapud .\ldum ct allos oxcusa :

cxstat, duos t;intura annos ei tribuunt. Ouod de Nabuchodonos !ris, qu;e finita est sub Darin llys-
anarchia dicit Nicit Nicephorus, id tonipus indicat taspis; terli)ni, anno 19 Nabuchodon osoris, ((u c
quo coiitr:! lcgem et por vim a roge .Egypti nuilala desiit sub Arlaxcrxc filio Xcrxis: omncs aulcai
est ct turbita serios rognaiidi, pnniainquo captivi- durassc annis 70. So.l reccpijor opinio c^t(iU'.im
tatem signilicat, qu;e ficta cst temporo Joachas sea ct hic auctor scqiiitur. ullimam transinig^ali vicm
Joacim fllii Josi;e, cujus meminit Theodoretus in ot ucsol ilionera fiuem accopisse sub D.iriollvstas; is
Daniolem oral. 9, ubi trcs captivitates fuisse docot, filio.
quod tempus cuin sequenti confundi dcbct, non au- AdC.vp. VII. — A captivitatc reducta iucipit sacra
EJUSDEM NOT.E HISTORIC.E.
» Sic ex Anastasio restituimus. vocavit Joachim, nomine mutato.
' Apud Anastasiura ctiam scribitur Anwn, rcctius f
Oui ct Joachii/i dictus est ; sub quo sccunda cap-
quam Amos. tivitas accidit.
c Anastasius Iiabet, cfssatioprinciiMtus. e Apud Anaslasium, annis .i34.
'^
Et piiims dics addit Theodoretus. ^ Hii^itari legit Anastasius cl an. .37.
" Reclius apud Aiiastasium logilur H, ut IV Reg. '
Anast;\sius legit i't; Eusebius voM et Isido-
xxiii in Uiio. Pharao Nechao' hunc ex Eliaciln rus, 21.
Patrol. CXXIX. 17
.

523 ANASTASII BIBLIOTHECARII


Darius ' annis novcmdecim. A PtolcmKus, cognomento Dionysius t annis tri-
ArtaxerxesMemnonDariiotrarisatidisfiiiusannis ginta.
quadraginta. Clcopalra Ptolema^i Olia annis viginti duobus
Artaxcrxes, etOchus, annis vigintiduobusfc-
()ui Ilujus anno tcrtio primus occupavit rognum Rom;c
Arscs Ochi annis (lualuor. C. Julius Ca?sar, a quo omncs dcinccps impcratorcs
Darius Arsamis annis sex. IIoc sublato, et deleto Romani Ca?sares appcllati fuerunt.
imperio Persarum, Alexandcr Maccdo regnavit an- Ilic regnavit annis quatuor. mcnsibus scptcm.
nis sex, potilus rerum ante Darii intcrilum annis Post Julium rcgnavit Ronia; Ca^sar .\ugustus
duodecim. Morluus fuit Babylone annos nalus Iri- Octavianus annis quinquaginta scx, mensibus sex.
ginta (luinque, vel, utalii Iradiderunt, trigintascx. Ab hoc deinceps -Vntiochcni annos suos iiume-
Rex igitur fuit annis septcmdecim <:
rant.
Subegit Barbaricasnationcs numcro viginli duas, Ilic anno imperii sui decimo quinto, sublala Cleo-
et Grsecia; civitates trcdecim <>.
patra, everlit rcgnuni Ptolcnworum, qui illud in
Mortuus ul diximus in Persidc, florentc
( ) perio. i i: -Egypto tenuerant annis ducentis nonaginta scp-
Adam usque ad mortem Alexandri,
Universi ab tem.
anni quinquies mille centum septuaginta septem. l\ Summa a mortc Alcvandri usrjue ad Christum
natum annis ducenti viginti trcs, Awjusti quadragintu
CAPLT VIII.
duo.
Post mortem AlcxandriMagni primus rcx Alexan- CAPLT rx.
dria; in -iigypto fuit Ptoleraacus Lagi filius annis qua- Adam usque ad
Colliguntur itaque univcrsi ab
draginta. initium impcrii Augusli, sccundum exquisitos tem-
PtoIema!US Philadelphus annis quadraginta octo. poruin (lescri|itores, anni quin^fuies millc quadriii-
lloc rcgnante sacri libri Ilehraeorum in linguam gcnli quini|uaginta septem '. Quippe .\ugustus, ul
Grsecam traducti fucrunt, ct repositi iii Bibliuthcca estdictum, im|)erium tenuitannisquinquaginlascx,
Alexandrina. Ponlificatus Elcazaris. mensibus Anno autcm quadragesimo sccundo
scx.
Ptolomsus Evcrgeta annis viginti (|uinquc. ipsius natus secundum carnem cx sancta ct
fuil
Ptolom;eus Philopalorannis septemdeciin. Deipara virgiiic .Maria Dominus noslcr Jesus Chri-
Ptoloma^us Epiphanes'= annisviginti sex. stus. Deus ;cternus, in oppido Jud;e;e Bethlchem
Ilujus lcmporibus ea gcsta sunt qu;c de .Macha- aulediem viii Kalcndar. Januarii. qui est Chaeac j
b;eis leguntur. vicesimus nonus, idcmque Decembris vicesimus
Ptolonueus Philomctor annis trigiiita quini|uc. Q (|uinlus.
Ptolem;vus minori' annis viginti novcm. Cyren;eus k, tum a senatu missus, censum egit
PtolemaGus Physcon R annis sedecim, mensibus patrimoniorum et incolarum. Fiunt igitur universi
sex. ab .\dain ad Domini nostri Jcsu Christi in carne
PtoIema;us Alexandcr annis decem. administrationera, id cst EV(jafxov (iixovojxCav cxqui-
Ptolemaeus frater hujus annis octo. silissima ratione, anni quinquics mille quingenti.
A. CONTII NOT-E CHRONOLOGIC^
Scriptura numcrare tempora per annos cxternorum superiori capite raendum est Sunt igitur a morte
princijjum, quos etiamlioc capitecomplexus cstNi- Alexandri nsquc natum Christum, id cst quadrage-
cephorus. Caeterum quain inler sedissentiaiitGneci simum secunduin Augusti annum, anni 32.'j ab ;

auclores dc singuloruin monarcharum annis. nulli Adam vero usiinc ad Cliristum anni •'ioOS, si omnes
non est incerlurn. .Sed Nicophorum probaliDres sc- spccialcs cl universas summas prius cxpositas et a
culuni fiiisse crcdeiiilum osl; nequt' eiiiin ferc ab ni)bis rcstitulMs in uiiain ciillcgcrimus. .Vlter Nice-
tuscbio cl Isidoro (lisscntil et libris Esdnc ct Nchc- phorus lih. licclcsiast. llistur. c. 10 ct c. iilt. :iit
i

mi;c. Suinmaaulem annorum arcdiicta captivitatc ;iiino muiiili ,'i.'iO'j nalum fuissc Cliristum Ccdrenus :

(quam pnclcrmisit Nicephorus)cst annorum 201, ab vero, anno munili ooOlJ alter Iribus, altcr vcro duo- :

Diiginc vero muiiili;id cst, ab ipso .\damo usijuc „ bns tantum aiinisab hac noslra (lelicicnles. Sed h:cc
^)
ad inorlcm Alcxamlri .Magni, aniioruin JIS'). (luain collcgimus cxaclissima cst cl usii ;i (Jr.Tca lic-
AdCap. VIII. —
Supcriores computalioncs, quot clcsia rcccpt), ut ostcndit caiKui lcrtius synodi iii
annis quisquc succcssorum .Mcxandri in .Egypto 'rrullo. sexta, uiiivcrsalis, et llortdogium (jr.Tcurum
regnaverit, Euscbio, Isiiloro, ct cielcris clironogra- Vcncliis impressuin aniio Chrisli lo.T), quem annum
phis mirc consciiliiint ; scd (udli'cti!i lotius siiinina; in magno Cyclo l':i.sclial ibi siilFJocto facitaiinuni i

noii convciiil. (Juul aulcm aniii iiilcisint iiilcr mnr- muiiili TOil. aiiuiliussi 1.'»3() ;idcincris, ;iiinos sci-
tem .Vlcxaiidri (^t Clirisli nativilatcn se((uenli cipilc licctChristi, rost;il)unt:inni •>'jOS.aniiisciliccimundi I
adnotabimiis csse 3-':j, (|uotque ab Adam ad (^liri- us(|Ui' ad Clirislum nalum 1. Scd ct iiunc vertenlcm
slumDominum Dcum nostrum. aniium ('.lirisli 1^171 f:icitannos mundi 7079, ctejus
An C.\r. IX.. —
In summis tolius collcctionis et tempora ct fesla mobilia prxcipua sic tradit. GriPca
EJUSDEM NOT.E IIIST(.)Rlt:.E.
' yolliii.i addit Anaslasius. e lluiic ct Sotcrrm vocat Euscbius.
'• Apud Eiiscbium, l^iduriim el .Vnastasium, huju *' 1'lol'imii'iitt ijui ct l)i'inysiuK, lcgit Anastaslus.
lilxMli iiilcrprclcrn, iH. ' Legciidum (iclo.
' IS lcgil .\iiasl;isius. .i Iscsl (|iiailiis mciisis /Egyplioriim, iiicipiens.i
''
Anastasius .'(. v Kal. Iicccmbris, ut docet Bcda, dc Natur.i rcrum,
''
llliiflria vcrlit Anaslasius. cnp. II.
1

J«»)V/rvcrlit iiiom. ijrima lcgil .Voaslasius.


:

525 INTRRPRErATIO CHRONOLOGLIi: S. NICEPIIORL — l'ARS I 526


CAIHT X. A Post Tibrrium Caiusannis tribus. mens. decem <;.
Post Aufiustum tertius impcrator fuit Romano- Claudius ann. tredecim, mens. uno. Sublalus ve-
rum TibtMuis, anni viginti tros. llujus inipiTii an- ncno.
no quinlo (lt>rimo int.'hoavit saiutiftM-am ct ovint^oli- Nero ann. tredecim, mens. octo fugit '', scquc
cam dof.triuam Dominus noster Jesus Christus. ipsuni vivus Hoc Nerone persecutionem
interfecit.
.\nno autem (ejusitem) decimo octavo passus fuit primo commoventc, Pctrus et Pauius Roma; marty-
Ilierosolymis pro ntibis passionem salutarem ante rcs facti sunt. Et Jacobus frater Doraini, quem vo-
octavum dicm Kalendarum Aprilis, Phamenoth 29, cabant omnes Justum, a Judaeis lUerosolymis iapidi.
id est Martii '2r> » . bus est obrutus ».
Sunt igitur ab Adam usque ad salutarem passio- Otho menses tres, seipsum occidit.
nera et resurrectionem Domini et Dci Salvatoris no- Vitellius menses octo.
stri Jesu Christi anni quinquies mille quingenti Vespasianus annisnovem, raens. undecira, diebus
triginta tres. viginti duobus, decessit in hortis Sallustianis. IIujus
CAPUT XI. imperii anno secundo capta est urbs Hierosolyma a
Juiius igitur Cacsar, ut dictum est, prsefuit regno filio ipsius Tito, ann. post Christi assumptionem
occupato RouKC an. quatuor, raens. septem. lluic B trigintaquinque
successit Octavianus, cujus anni sunt quinquaginta Titus ann. duobus, raensibus duobus, necatus in
sex, menses sex. [Tcrtius impcrator regnavit Tibe- palatio.
rius, privignus Octavii, annis viginti tribus'' .] Domitianus ann. quindecim, mensesquinque. Hoc
A. CONTII NOT.E CHRONOLOGIC.E.
enim addere visum est, addita interpretalione La- Creophaijia dies Lvi. Crenphagia vocant illud in~
tina, quia paucis Latinorum et nostratium ea res tervallum quod est a Natali Doraini usiiue ad feriam
videtur cognita. "Ktou; ;o6', ivoixtiiovo; lo', T,Aiou secundam post Dominicam in Sexagesima, quia us-
xux),oi x' y', tpiYX^fOu xuxXoi la'. TI Ttafaixov^, tuv que ad eam duntaxat diein carnibus vescuntur
XotaTou Ysvvcov, r.uspa xupiaxYJ xoEoaaYta, T,u.£fat v;' to Gtxci Christiani.
TpKoSiov apy_£Tai tpcSpuapiw a-oxpsa^cBsSpouapiw Apocrca. Sic vocant Dominicam in Sexagesima,
o'' t, tr,'
quia tuncincipiuntabstinereacarnibus. Nanrincidit
vofAtxov oatrya AirpiXXioj, iS- XpitjTtavtov Hacya, 'Az-
eaDominica in \H Fcbruarii.
ptWvito !£'• xupiaxyj twv txYitov TavTtov louvtto ('•
if v/icr-
Triodion. Sic appellant primam sedera Dominica.
T£iaT(ovaYttovix-o<7To),(ov, •?|U.£pat iC' Idest :.4Hnr)(mun- rum et festorum mobilium totius anni, qua; semper
di) VII Lxxix (id est septies millesimo septuagesimo incipit a Dominica prascedente Dominicam Septua-
nono, —anno Incarnationis Cliristi 1371). inilictione gesima', quam vocantDominicam Pharisaei etTelo-
XIV solis XXIII (nostri Latini computantduntaxatxu). nei seu Publicani.
P/!cn;/(jc(Midest lunse) (.i/f/( xi.,Vi'(/(7(a (sive exspecta- '-'
Lcgale Pascha (<I>a(r/a). Sic scribendum esse He-
tio Chi-isti nntidiuni dicDominica ; Crcophatjia fseu tem-
braicum verbum ait Nazianzenus in Panegyrico de
pus edendarum carnium) dics lvi ; Apoci-ea (seu dies Pascha, sed vulgo obtinuisse ut quasi apassione
abstinentia a carnibus) xvni Februarii ; Triodion deducere, Pascha pronuntietur. Sed ad tlifferen-
incipit, Fcbruario, dic quurta ; legale Pascha Aprilis
tiam Judaici et Christiani Paschalis diverse scribitur
XII die, Christiunorum Pascha, Aprilis xv ; die Doini-
et pronuniiatur hoc verbum.
nica sunctorum omnium Junii n die ; Jcjunium san- Doiiiinica sanctorum omnium. Junio x, die 10. Ea
ctorum apostolorum dies xvil. estDominicaTrinitatisapudLatinos, quoe festoomnia
Quod attinet ad indictionem, eadem estcum Latina mobilia antiqua claudit, et ideo post festa Christi
traditiome. Sed solis cycli et phaegarii ['\ id est multiplicia celebrant Grsci festura Oranium San-
luna', seu aurei numeri et decemnovennalis numerus
ctorum.
cuni Latino computo ecclesiastico non conveniunt, Jcjunium SS. apostolorum dics 17. Puto illos dies
computatenim cycli solarisann. 12, lumarisvero 14. feriales et profestos intelligi qui sunt inter festum
Si quis autera rationem inveniendi cycli utriusque, Oinnium Sanctorum et festura sanctorura Apostolo-
tara lunaris quam solaris, ex Gra-corum traditione
rum, quod celebrant Gneci, ut ex eorum Menologio-
scire cupit, videat tiua- Iiac dc re notat Balsaraon clari>t, die 30 id est, ullinia Junii. Verum de his ha-
ad can, 78 Carthaginiensem. ctenus. Nunc ad Nicephorum redeamus,
Virjihu Christi nataliuin, dic Dominica. Sciondura
est ii^itur Grajcos atque etiam Latinam Ecclesiam ^.
.XdCap. X.
.-^"^^'; "^- Tiberio ".'""•' annos ""•
""'""' tribuil
i" 23, ut
,
Euse-
"\^'?'-- —
~
annum incipere a vi|ilia Natalis Domini, si modoDbius^et Ausonius seu quis alius illo versu tritis-
Nicolao deCusa seu Cusano crediraus, qui ab Eccle-
simo
"="""

si;c coinputatione separat vulgarem Italicam, qu»


Et per s(!plenis geminos Nero Claudius addit.
gentilium Romanorum morem a Ralendis Januariis
annura inchoandi abjicere non potuit cum ergo TertuIIianus adversus Judffos dat ci annos 22, men-
:

illaprima sit totius hujusanni Domini.a, facillimum


sos7 scil Tacitus in flne lib. v, et Sextus .Vurelius :

crit, hoc initio pdsiti, ca:teras totius anni fcrias or-


Victor, non tiuidem impressus sed manuscriptus,
dinare. Non enim lilteris ut Latini suasDominicaset
ei 23 annos tribuunt quibus lubenter assentimur. :

ferias pertotum annumdistinctas habent.


Summa annorum mundi usqueail resurrectionem es,
'
(iEYYafi vulgari serraone Graeco hodie dicctur, susperioribus colligenda est annorum 3540.
quse olira rsijf^vct. Ad C.\p. XI. Annis, mensibus et diebus —
EJUSDEM NOTJE HISTORIC^.
a Sic restitui ex .\nastasio is •, est septiraus men- d Sic legendum, ut in GrKco xaTi^suYsv, etc.
sls .Egypliorura, qui incipit v Kal. .Martias.
""
Galba hic pcrperam omissus est, qui iraperavit
'' Inciusa desunt apud .-Vnastasium, rccte, (|uia meuses septein.
jara supra posita fuerc.
1'
Ex annissingillatim positis colligunturanni .39,
Interfectus fuil in palatio. ut et Eusebius colligit.
:

27 ANASTASII BIDLIOTIII-CARII 528


persecutionem commovenle Joanni apostolo Pathmus A Phllippus annis septem. Csesus in hortis Tiberia-
insula ad incolendum assignatur. Qui posl morlera nis.
Domitiani inde reversus Ephesum, ibi mnnsit usque Decius annura unum, menses tres. rcriil in foro.
ad imperinm Trajani. IIujus tempore fit martyr Anliochi;c sanctus Ba-
Nerva annuin unum, menses quatuor. bylas etalii pcrdiversas provincias. elseptem pueri
Trajunus annis novemdecim, menscs sex. Ilujus Ephesi.
tempore deifer " Ignatius Roniie flt niartyr objectus
Gallus ct Volusianus anno uno, mensibus qtia-
bestiis.
tuor <>.

Adrianus annis viginti uno. Decessit ad Baias


Valerianusct Galenusannis duodecim. Valerianus
aqua inter cutem effusa. Uic, Ilierosolymis deletis,
CiPsus in Perside, Galenus Mediolani.
urlii insliiurat.Te .EliiE nomen indidit.
Claudius anno uno, mens. novem. Mortuus Sirmii-
Tilus .\ntonius, cognomento 1'ius, cum filiis Au-
rel. Vcro ct Lucioannis viginti duobus, raens. tri- Aurelianus ann. quinque, menses sex. Ciesus in
bus. Novo Castello ^
Marcus Aurelius filius hujus annis' novenidecim, Tacilus menses .sex. C;psus in Ponto. Quo lem-
mensil)us duohus. Ilujus tempore Justinus philnso- C porc .sanctus Chanto confessioncm exhibuit.
p'ius inartyr faclus. .Vnlonius Verus annis duode-
Probus annis sex, mensesqualuor. CicsusSirmii-
cim b .
Carus una cum filiis Carino et Numeriano ann.
Commodus annis trcdecira. duobus. Carus quidem mortuus in Mesopol;imia :

^EliusPertinax menses sex. Caesus in piiLitio. Carinas autcin niortuus in Thracia; oppido Numc-
Severusannis octodecim. Hujus imperli tcmpore, ria f .

Leonldes, Origenisx-.(xoii6vo;c iwter, marlyr factus


Diiiclctianus et .Maximianus ann. viginti. Hujus
cst. Et noruit llippolylLis ILim. hisloricus elGrego-
tempore martyr fit S. Petrus Alcxandri;e episcopus
riusTocuaaToufYo;,Thaumaturgus, id est, miraLilium
ct alii multi per totam provinciara e .

elTector, ct Clemens Alexandrinus.


Antonius Severi filius annis septem. Caesus inter Constantinus Magnusannis triginta uno.

Carras ctEdessam. Anno imperii hujus vicesimo coacta fuit synodus

annum unum. C;esus (ab exercitu). sancia priraa et octo Patrum


trccentorum decem
.Macrinus
Antonius Gabalus annis quatuor. Cssus Romae. Nic;cse in Bithynia, anno
Chrislum in carne na-
|)Ost

Alexander .Mameae fllius, annis tredccim. C;csus tum 318, post vencrabilem aulem passionem et glo-
l" riosam resurrectionem, 38'j ii
apud Moguntiacum. .

.Maximinusannis tribus. Caesusad Aquileiam. Fiunt igitur universi ab Adam usque ad mortem
Gordiaiius annis sex. Suspendio vilam finiit in Coustantini.Magnianniquinquiesmilleoctingenti Iri-

Africa. ginta sex.

A. CONTII NOTiE CHRONOLOGIC;E.


inler se dissentiunt auctores Datini et Gr;cci, 10; sed Aurelius Victor Eusebius, Itarmcnnpulus in
profani ct Cliristiani. Qua in dissensione se- ChronologiiC impcratoruin miiniiscripli aiinns 4 ci
danda, aut reclore via eligenda, nihil potius dant integros. Nolus est versiculus Ausonio impu-
reor quam una cum imperatorum annis consules tatus :

quncjue et eorum calalogum a Cassiodoro et aliis Tcrlia fuglt liiems crassanlia tcmpora Gai.
compositum cuiijungere, quod et nos in nostr;; chro-
nologia quam diligentissiine potuimus sumus exse- Claudio hic dantur anni 13, mensis unus, sed ab
culi ad quain lectorein curiosum remittain lubens.
:
Euiiebio (inanuscriptum semper intelligo, nam mi-
De Tiberii annis 2'j convenit inter omiies, et ita serc et depravalissime est impressus) dantur anni
apud Scx. .Vurcli.im Victorem manuscripluin, qiio Li, menses 7, dies 28; ab Ilarmcnopulo aniii 13,
optiinnuliir,scriplumest, nuii, uti impressis libris, i
menses H, dies 9. Neroni quo;|ue hic dantur anni 13,
2i It;ii(uc quolies auctores in tcstiiiiniiium :idduco, mcis, 8; ab Eusehio vern anni 13, meiis. 7. dies
siiant leclnrcsme his poti.ssimiim uti quos habeo jj JS(non ut in impresso habetur, anni 14, meiis. 8,
cum oplimis et mullis manusciiptis
'' ' '
''" '"'
colhitns. *'
.Nam (lies 2iS, quo deoipiuiitur omnes). Sed .\urel. Victor
inlihris iinpressis niliil leiesaiuim r.!perio in tem- Claudio rotunile :iiiiins 11 tribuit, Neroni 13. Verum
poruin elannnruin nniis, el li()c mendo meiidnsiorcs Ausonii versiculus (quod genus proh;itionis iii liac
seniper suiit ('ir;i'(i (|u:iin Latini, prnpter Gi;cca- re est efficacissimum, quia exlra mendi suspicionem
rum notarum siniililudiiiein et subtililatem. Vers. est positum) utrique rolunde tribuit ann. 14
Ausnn.
El l(^r seplenis geminos Nero Claudiu.s adJit. Claudius hebdomadeiii duplicem liMliilel Nero dirus.

Gaio imperalori trbuit Nicephorus anaos 3, mens. Galba etiam hic pcrcrratum potius librarii quain
EJUSDE.M NOT.E HISTORIC.E,
a Sic vertit An.istasius; perperam alii, divus. fHic videtur deesse aliquid, nempc Numerianus,
l>
LeL;ei)duin vidctiir, Anlnniiis Verus cum co quoinudo perierit.
annis 11 Eusehius. li), S(h1 Victor, 18
•, (fVidentur liic decsse Galerius, Constantius et
c llxrrtiri vertit Aiiastasius. Maxeiilius, i|ui inter Diocletianum ct Constanlinum
> Eusebius. Aurclius Viclnr el c;i*lcri tribuuiil cis rcL;iiavcruiil.
annos 2, et (|iiiili'iii pr.ilerea mensesi. ^' LepMiiLim 'X\\. Siipra vcro pro 20 Anastasius

Ciirrrrr li;ibet Aii:islasius 'ICv y.aivi!) '.^po'jf:ito iegit 10; idem tradit et llarmenopulos in Chrono-
cripserat Niccphurus. Ingia.
: :

329 INTERPRETATIO CllRONOLOGl.r^ S. NICEPHORI. — I'.\US I. oJO


CAPUTXII. A Theodosius Miiior aiinis quadraginta duobus
Jloritur autnm Constantiiuis cum regnassot, ut mcns. sex. Sed hoc celebrat.i fuit synodus terlia
aiunt, annos trlgliita uiiuiii, natus annos sexaginta Kphesi Patrum sanctnrum duriMitorum, et altcra
quinque, relictis liliis lril)ns, Constiuite, Constan- insiiliatoria '^, cui pr.rfiiit impius Dioscorus.
lino et Constaiitio, (|uiM'uin Constans veteris Koina;, .Martianus et Valentinianus ann. viginti quinque,
Constantinus nov;c, Constantius Antiocliioe regnuni sub Chalcedone quarta sancta synodus celebrata
i|uo

tenuit. Cunfecit consulalusduosa. fuitsanctorum Patruni sexcentoruni triginta.


Sed lilii post C>nslantinum regnarunt annis vi- Leo inagnus aniiis sedecim.
ginti quatuor. Leo parvus cum iiatie annuni uiium moritur.
Julianus an. duobus. Interfectus in Perside. Zeno an. septemJecim cum tyranno Basilico an.
Juvianus menses novein. nis duobus.
Yalentiiiianus Magnus et Valens frater annis de- Anastasius annis viginti sc|)tem, mens. quatuor,
cem, mensibus noveni. Valentis imperio factus Justinus Thrax an. novem, mens. tribus.
martyr fuit S. Doroth. objectus in venatione feris Justinianus Magnus annis triginta octo, dics sejv
ab .Vrianis. tem. Sub quo sancta Constantinopolitana synodus
Gratianus et Valentinianus Jlinor '', Valentiniani B (quinta) celebratur.
filii et cum his. Justinus, Justiniani fratris filius, ann, duodecim,
Theodosius Magnus annis fedeeim consul. tLM-- mens. undecim, dieb. viginti.
tium. Secundo anno imperii liujus coacti fuit se- Septirao anno hujus imperii completus fuit cy-
Ciinda synodus Coiistantinoiioli, centum quinqua- clus unus sancti Paschatos annorum quingentorum
ginla sanctorum Patrum. iriginta duorum, ex quo crucifixus fuerat Dominus
Arcadius et Honorius filii ipsius anni tredecim, noster Jesus Christus, indictione 6, anno a condito
raens. tribus. mundo sexies millesirao sexagesimo quinto.
A. COXTK NOT.E CHRONOLOGICE.
Nicephori omissus est, qui imperavit menses 7, ut et in Chronologia Ilarnu^nopuli Sed in Gra;ca
Otho 3, Vitellius octo ;
qu;e sic perstringit .\u- inscriptione seu titulo ejusdem synodi notatur
sonius celebratara fnisse Paulino et Juiiano consulibus,
qui videtur esse annus lo Constantini. Ibidem com-
Galba sene.v, Olho lascive ct faraose vilclli,
TtTiia vos Lalio rcgnantes nesciit a?sla3
putatur annus ab Alexandro 635. Sunt autem ab
lnteritup (li^'nos vita properantc probrosa. Alexandro usque ad annum 12 Augusti, quando na-
tus est Christi, anni 323, quos si a 636 subtraxeris.
Idem et rotunde decem aniios tnbuit Vespasiano,
^ r, .„ ,,i oio • ,
,.,..,.,,.,
etsext. Aurelius Victor
'
L restabunt1 anni 313, • . •,-i .•
qui sunt anni Christi quibus

'
ea synodus ce"

celebrata est. At Nieephorus ho.: loco •

Iinplet falalem decadem sil)i Vespasianus. computat annos 318, ut et synoiisis Grieca conci-
Ostensus teriis Tiliis £st brevitate bienni. liorum, qui erat annus nuiiidi 3826 sic eiiiin :

Quibus addo deflciente n versum de Domitiano : legendura in Graeco e, w, x, ;, et consequenter anno a


Christi resurrectione 28-3, ut hic recte collectum est.
Luslra iria liinc perimunl etjusta piacula fralrem :

Si legamus hic anno 10 Cdnstaiitini factam syn-


Sed annis \'6, addit, Nicephorus (post Eusebium) odura Nic;pnam, et fuisse tum annura Christi 318,
mens. 51. Sequentium aiini conveniuiit fere cum recte conveniet summa collectio ab .\.dara ad mor-
Eusebiana cbronologia maiuiscripti, quod de ge- iera Constantini, nt sit anuorum '5836.
nere mortis cujusijue imperatoris breviter aspergit Onia autem quo imperii Constantini anno Nicicna
nec probare nec refutare cordi est. Nihil hoc ad synodus coacta sit dissentiunt auctores, causa re-
chronologiam quam tantum exsequimar. Ouidam, quireiida est. Nam Nicephorus hoc loco anno 20:
inter quos est Harmenopulus. interserunt Pompeia- factam, ut est in impressis in Germania. aut 10, ut
num seu Pupienum et balbinum cum tribus annis, est in raanuscripto exemplari .Vnastasii. Eusebius
ul et .Eniilianuin inter Gallum et Valerianum, et vero lib. iv de Viti Constantini, cap. 47, anno 20:
postea Sillianum et Quintilluin et Florianuni, sed factam ait, quamlo vicennalia ejus acta fuerunt:
eorum anni vel superioribus vel sequentibus tribuun- idem tamen in Chronicis a Hieronyrao translatis
tur. Quod ait hic auctor Decium in foro periisse, sic anno 13 ejusdein celebratam notat. Cassiodorus 18,
accipio in foro Flaminii, cum Eusebio. Quod ad _ atque alii alio. Causara igitur hanc esse arbiiror,
Diocletianura attinet, eui aniii 20 tribuuutur, ea ^ quod varie annos imperii Constantini numerant
comraunior est sententia Eusebii et aliorum, ta- plerique quidam a depositione purpui\e per Dio-
:

metsi Victor annos io ei tribuat. Inter Diocletianura cletianum, nibil temporis ascribentes Constantio
quoqueetConstantiura Eusebius interseritGalerium, aut Galerio ant .Maxentio, quidam post morlem
eique duos alios annos separatira tribuit quem ;
C instantii, quiiJam post omnes collegas iinperii de-
quidara hic, vel Nicephori vel librarii errore, oinis- victos. Itaque ob tantam incertitudinem in ipso sy-
suni queruntur; sed nihil his lacuna; agnosco, quia nodi titulo qmto an imperii ejus acta sit non est
Cassiodorus in descriptione consulum ait annos inscriptum, sed quibus consulibuset quo a niorte
Constantii et Galerii attribui Constantino Constantii .\lexandri anno, qua coraputatione, tura utebantur
filio et 20 lantura annorum consules ascribit. Ait universa Graecia et .Egyptus.
anno 20 Constantini congregatara fuisse primara Ad C.vp. XII. —
Ous de annis Constantini et
uaiversalem synodum Nica;nara, sed in manu- filiorum ejus scribit, ea cum Eusebio, etc, eonve-
scripto Aiiastasii scriptum est id evenisse ann 10, niuiit, ut et ea quie de Julianno et Joviano. Sed in
EJUSDEM NOT.E HJSTORICE.
Decem Anastasius recte. Nam ex Fastis
legit
c .\nastasius vocat latrocinakm recte, nara in
3sciraus Constantiura decem consulatus
agnosciraus ci iniisse Graeco est Xv.ijTpix-r,.
b Junior legit Anastasius, recte.
531 ANASTASU BIBLIOTHECARII 532
CAPUT XIII. A occisus fuit in Sicllla, cujus tcmpore magna pars
Tiberius annis quinque, imperii a Saracenis vastat;i fuit.
Mauricius « annis viginti, mens. qualuor, csesus Constans, nepos Ileraclll, annis seplemdecim. Cu-
Pliocas 'j
annis octo, c;esus. jus tempore Byzanliuin a Saracenisdevastatum^^fult.
Et sexta synodus lertlo decimo anno ipsius celebrata
Ileraclius annis uno et trlglnta una cum fillo. Ini-
Constanllnopull. lllc fortiter se gessil adversus Sa-
hujus anno tertlo Persa Chosroes plurlma loca
l)erii
racenos, represso impetu illorum et valde ipsis per-
occupavit im|)erli Romani. Ilierosolymam dirlpuiti
terrefaclis.
el Inllamniavlt venerabllla loca, et mairnam multi-
Jusliinis f hujus annis decem.
fillus
tuiiinem captlvam abduxit, cum j^atriarcha Zacliaria
Lcontius annis trlbus.
g
et pretlosls Ilgnis c, in Persldem. Anno duodecimo Tibcrius, qul et ,\bsimerus, annis octo >>.
ipsius Chosroes Persa occlsus, et revocala captivltas, Justlnianus II annis undecim.
el viviflca crux sua In loca, cum instaurata essent, Phllipplcus qui et Bardanes, annis duobus.
reposlta fuit. Tum delnde Saraceni omnia vastare Anaslaslus, qul el Arthcmius, annis duobus.
coeperunl anno mundi sexies milleslmo centcsimo Theodosius anno uno '.

vicesirao sexlo [al., vicesimo nonoj, indictione se- Leo Isaurus j annls vlglntl qulnquc, menslbus
pllma. g tribus, (llehus (luatuordecini.

Constantinus, filius hujus, an. viginti octo'». Ilic (Constanihms fil. ejus annis triginta quatuor,

A. CONTII iNOT.E CHRONOLOGICii:.

Valentinlano et sequentlbus est dlssensio. Hlc enlm annum ejus 24 quidam referunt, ut Sigebert. et
Valentlnlano el Valentl annu 10, mens. 9, danlur; alii.
apud llieronymum vero, qui supplevlt hac parte Scjjtimo ann. laijus impcrii complctus fuit cyclus
Euseblum, anni 14. umis sancti Pasrliatos amiorum 532, cx quo cruci-
GratUinus et Valentiniatius ct Theodos. nnn. 16. fixus fucrat Doniinus Jcsus Christus, indict. 6.
Prosper Gratiano cum Valentlniano fratredat annos Maxlma Lallnorum et Gr;ecorum dls-
est hac in re
5 et Theodoslo postea annos H, qu;e computatio in sensio. Slgebertus ail anno quinto imperii. Justi-
idem recldit. nianl inipletum fuLsse huiic cycluwi quem vocat {').
Arcad. Honor. an. 13. Prosper habet an. 32,
ct magnum annuin a Chrlstl natlvltate annorum 533;
sed postea, ubi Nlcephorus dat Theodosio minori ab hoc ctiam anno Diunysium abbatem orsum esse
annos 42, dat ipse Prosper duntaxat 27; ita qua- cyclum suum cyclorum (iuin(|ue decemnovennallum
luor annis Prosper superat Nlcephorum. Sane Sige- « Et qula secundus, mkiuH, annus operls concordare
bertus annos 13 trlbuit, ut el Nicephorus, et llono- debet In ratlone computl prlmo anno nativilatis
rio ejus fratruell pust ejus mortem trlbull annus 14, Chrlstl, dcbet triceslmus qulntus annus cycll Diony-
et post ejus mortem Theodoslo ilo soli annos tres, el sil concordare in r:itlone compull anno 33 natlvita-
p
poslea eldem Theodosio cum Valcntinianu ann. 24: ^' tls Christi, sclliccl ut luna 14 Aprllls occurrat ix
qul omnes annl collecti faclunt annos o4, qua; Kaleiid. .Vpril. in (juinta feria, Passio Chrlstl octavo
summa cum Nlcephoro consenlil Kal. Apijlis in scxta ferla ressurreclio vi Kalend.
Martianus et Valentinianus annis 25. Sigebertus Aprilis iii Do ninic:i die. Sed (|ul:i non ita occurrit,
Marti:ino annos (i, et Valentinlano cum eoannos 5 scd luii:i 14 Aprills occurrit anno xii Kal. Aprllls in
tribull, ct Leoni :innos Ki post mortem Martiani priiiui t'i'ri:i, Doiniiiica vero dles Pasch:e in v Ka-
:

post mortem vero Valentliilani .Maximo ct .\vlto an- leiid. Aprllls Ideo iinprobatur, (juia repugnat ev:in-
nos 2 et ejus successori Majori:ino annos 4 deinde gelic:e veritatl. » H:i'c Slgebertns. Beda quoque de
:

ejus successori Severo annus similiter 4 ejus Itein Nalura reruin it:i scriblt: « SubJustinLino Dlonysius
;

successori Anthemio similltcr an. 4; deinde Oly- Paschales scribit cyclus, incipiens ah anno Liomi-
brlo mens. 7, Lucerio et Nepoti, et Oresti, Augustuio nic;e Incarnatiunis 532, qul est annus Diocleliani
et Odoacri, sibi invicem siicccdcntilius, ;inn'os reli- 248. post consuhituin L:inipadll et Orestls, quo
quos atlrlbuit usijuc ad coiiipletum annum l(j Impe- anno. (^odex Jusiliii:inus orhi est promulgatus.
rli Leonis. It:i(iue exlstlmo hic subesse mendum Vlclor(iU()queCapu:iiius cpiscopus librumde Pascha
apud Nlcephorum et pro 25 legendum 5 vel S; nam scribens Vlctorli ;irgiiit errores. » Ihec Beda. Sed
Harmenopulus eis duntaxat annos 7 trihuit, ut et omnla hujusinodl ;idversus Diuiiyslum ubjecta con-
Beda. cldeiit, sl, ut hlc lcgit Niccphorus, lllos aiinos 532
Zcno an. 17. Slgeberlus, ex Clironlco Idacii epl- illosiiue Dionysii circulosnon a Christi liicarnatione,
scopl, annos 1!» trlhult, sed postea Anastaslo lan- seil passione compiitcinus. Et cx llorologio Gneco-
tum 2.) cum ei del Nlcephorus 27 annos; lt;i(iuc rcs U rum. cui ascriptus est Paschalis cyclus, cunstat
eodem recidit. Idem Slgebertus annos lO rotniide Grxcos absiiue ullo crrorc diei l';is(vh;ills locuin ad
triliult Justino Senlorl, Nicephorus veru et llarme- hoc iis(|uc tcin|iiis fclicissime nuineiMsse. Sed dili-
nopukis annus !), niens. 3. gentiur liujus rcl tr:ictaiiu noii esl liiijus instituti
Jnstinianus an, 2H, dirs 7. Itcvcra autcm Imper.a- proprlum, atijne iiutjoris temporis desideral l;i-
vlt an. 28,menscs 8. Idclrco ll:Hinciio|nilus ct lieda boreiii.
et plerique alii ei rotunde tribuunt annos ,39. * (,)iii(l'Oii vcio nnno S, alii aiino C, < Jusliniani id ciim
Snb quo sanct. Constant. synodus eelcbratur. Id ad fecissc nolant >> iiKiiiit tfigeberlus.

EJUSDEM NOT.E HISTORIC.E.


a Deest apud Anastasium. tini nhitiritmctus dlctus.
i'
Tyrannuin Gr;eci vocant, ut Zonaras, elc. R Hunc Sigonius Lenncm vocat.
'' EinendaiiilumiDDiisG.
Hlc vocatur Const;intlnus Pogonatus.
•^
Slc P;iulus Diaconus, sed Zonaras datcibien-
Sic Aiiastasius
° Germanica editio habet
; ob- nium.
scssum. j Iconomachus dictus.
f Hic vocatur Justinianus Minor, lilius Constan-
)

m IXTERrRETATIO CIIIIONOLOGLK S. NICEPIIOIII. P.\HS I. Kii

mcns. dtiobus dicbus viginti qtiinque I Leo Chazares A TlioiF|iliiliis liiijus lilius, aiBis dfodetim, aOui

tinnis quinque. bus tribus, diebusdecein.


Constaiitinus fillus ejus cum matre sualrenean- Theodora, unacum fllio Michaele, annis quatuor-
iiis (ieccm, mcnsibiisiluobus, (iiebusduobus. Horum decim, mens. uno,diebusviginti quinque».
aniiooctavo cclelirata fuit Nic.ca' secunila syiiodus
Haic ainplius adduntur ab Anastasio.
sanctoruni Patruni, occl. trecentoniiii iiuin(iuaj,'iiila.

Constantiiius(solus) anii. sex, inens. novem, dieb. Michael solusannis undecim, mens. uno, diebus
octo. novcm, occisus est in palatio S. Mamantis.
Irene mater ipsius annis quinque, raensibus duo-
KENEALO(;iA VALENTl.MAM MAGNI.
bus, diebus duodecim.
Nicephorus annis octo, novem, ci«sus in Dul- Valentinianus gignit Gratianum et Valentinianura
garia. imporat(n'es, ot Gallain, uxorom Theodosii Magni.
Stauratius, fllius hujus, mens. duobus. Theodosius Major genuit Arcadium et Honorinm

Michael^goiier ipsius, annosuno,mensibusnovem, imperatores, et Placidiam, uxorem Constantii. De


diebus uiuiecim. Arcadio nati sunt Theodosius Minor, et Pulcheria
Leo Armenes, aniiis septem, mensibus quinque, B qusi fuit uxor Martiani imperatoris. De pr;edicto
diebus quindecim, c;esus in palatio in templo san- Constanlioet Placidia natus est Valentinianus ter-
ctissima! Deipara". tius. Mater Theodosii Junioris illa fuil Eudoxia quae
Wichaelalter annisocto, mensibus novem, diebus Joan. Chrysostoraum exsulavit. Uxor autem ipsius
novem. Theodosii Eudocia dicta est.

A. CONTII NOT.E CHRONOLOGIC/E.


AdC.ip. XIII. —
Quia totura hoc ultimum caput menses -S, Martina! et Heraclonae raenses duntaxat
miseredepravatum, niutilum et mendosum est, eo- 6 tribuit, omnibus non integruraannum. Senatus
ruin etiam testimoiiio qui primi in vulgus edidere, ejectisMartina et Heraclona, cui et nasus abscissus
paulo diligentius ha;c parsexaliisauctoribus retra- est,Constantem, Constantini veneno sublati fllium,
ctanda est. Henicli inepotem, imperio prasficit, cui praifuit ann.
Tiberitix ann. 3. Sigebertus manuscriptus annos 27 secundum Zonaram, Paulum Diaconura etCedre-
6; Hugonis Chronica manuscripta annos7-, Harme- nura. His ita digestis anira;idvertere ccepi non ade
nopulus vero in manuscripla imperatorum Notltia depravata hic esse Nicephoriana, irao nuUo modo
annos iei tribuit. Idem Justinoejus decessori tribuit esse depravata, si raodo hunc Gonstaiitinum, quem
aiinosio, cui hic Nicephorus tantum 12, et Zona- facit Nicephorus imperasse ann. 28, intelligamus
ras 13. Sed hanc rem ita conciliat NicephorusCalli- _, euradein esse qui et Constans ab aliis appelhi-
stusin line lib. xvii liccles. Hist., ut Justinusquidem ^ tur, nam et hunc Constantera fuisse quoqueappella-
sohis annis !2, mensibus 10 cum dimidio, cum Ti- tum Constantinum scribitSigebertus; in eo tantum
berio vero, quem sibi successorem vivus assumpsit mendum erit quod quem nepotem ilicere debuit,
et collegam, annis 3 uno minus mense. De hujus filium appellavit: quo mendo sublato, consentiet
quoque Tiberii annis totam qu;e subest perplexita- Nicephorus cum Nolitia Harmenopuli manuscripta,
lem idem auctor ita detinitlib. xvin Eccl. Ilist., Ti- qu;c, pnetermissoConstantini, Martinaeet Heraclonae
berium solum imperasseannis4, cum Justinoautem vix integro anno, unura amplius anno Constantino
decessore annis 3. Sic Paulus Diaconus ei tribuit huic, id est Constanti, tribuit, nempe annos 28.
annos7; Evagrius 4, lib. v, cap. ii ;Zonarasaiinos Hunc autem esse Constantinum quem plerique
3, mens. 10, (lies 8; Cedrenus 4. Hic in monumen- Constantem vocant, id etiam inaxiraumargumentum
tis publicis phoeniceis litteris inscribitur Tieerius est quod in Sicilia occisum hunc scribitNicephorus
CONSTANTINUS. hoc loco, quod Coiistanti huic convenire ex Zonara
Miniricius ann. 20, mens. 4. Hic in publicis in- discere licet, et ex Paulo Diacono lib. xix, qui huic
strumeutisscribebatur Mauritius, quietTiberius, et tribuit duntaxat anno 27, cum scilicet Martin.T et
20annos regnavit, Zoiiara auctore et Chronologia ejus privigno filioque jam tribuisset annura uuum.
Harmenop. scripta manu, et Niceph. Hist. Eccl, lib. Constans 7iepos Hcraclii, anno 17. Hic videtur
xviii, Sigebertus et Hugo 21 anuos ei dant; Cedre- emendandum Constantinus. Certum est enira hicagi
nus vero, annos 20, mehs. 3, dies 2. deConstantino Pogonato. Constantis filio. orthodoxo.
Ph(jcas ann 8. Sic Nicephorus Callistus lib. xviii sub quii facta est synodus vi, anno ejus 13, ut hic
Eccl. Hist., cap. ult., et Zonaras, Cedrenus Sige- D adnotatur. Et Zoniras totidem annos 17 ei tribuit,
bertus et alii. ut et Diaconus, qui ann. ejus 12 factam synodum
Heraciius an. 31 una cttm fiHo. Sigebertus an. 30, ejusraodi ait, c;oteri autem et Gr;eci, anno 13.
Paulus Diaconus ann. 31, ut et Nice^phorus et Zona- Jii:<tinus filins htijus ann. 10. Et hic eraendandum
ras et Harmenop. Nolitiamanuscripta. videtur, Jitstinianus. Is autem intelligendus qui
Constantiiis filitts hujtis an. 28. Mirum in modum Rhinotmetus. a pra^ciso postea naso dictus est.
hoc loco depravata creduntur Nicephoriana, sic ergo Triiicritis, qui cl Aljsimcrus, ann. 8. 7 duntaxat
aliunde supplendasunl Heraclio turpissima ob in-
: ei tribuunt Cedrenus, Diaconus, Hugo, Zonaras et
cesti poBuam morte exstincto succedit Constantius, Sigebertus, sicque hoclocoemondandum videtur.
ejusfllius, imieransann. La, quem venenoexstinguit secundo ann. 11. G duntaxat annos
Jitsliiiiaiins
noverca eaderaque consobrina e; aosXcir,, et pro eo ei ascribit Hugo. Sigebertus vero 7, Cedrenus 6, ut
imperat cura fllio, Heraclona, vix annuin integrum, et Gnvcus Theophanes, Harmenopulus vero 7 ergo ,

Zonara teste at Hugo utrisque tribuit biennium.


;
perperam hic legitur 11, et emendandura est 6.
Paulus Diaconus lib.\viii in fin. Constantino Mauri- Anno hujus iterati imperii secundo scribit Theo-
cii filio menses i, Martinse et Ileraclona! annuml ;
phanes, Grscus auctor, utcitatura comidlatoribus
quem sequitur Sigebertus, et CeJrenus Constantino pastreraa; editionisConciliorum, iactos fuisse cano-
EJUSDEM NOTiEHLsTOUICE.
-» Anastas.,20.
533 ANASTASU BIBLIOTflECARII 536

CAPCT XIV. Ab usque ad captivitatem, anni


;rdilicatione templi
Colliguiilur anni hoc modo, ut sequitur. quadringenti viginli quinque.
Ab AJam usqucad dituvium annibis milleducenli Universi atmi quater mitle octingenti octoginta
quadra^Mnta duo.
Acaptivitale usque ad Alexandrum, anni trecenti
A diluvio usiiue ad turrim Nembroth anni quin-
decem et oclo.
genti viginti ([uinque.
AbAlexandro usque ad Christum, anni trecenti
A usque ad o'./_oTou.^,(jLaTa, dimidialiones
turri
tres.
Abrahani, anni quadringenli vi^jinti quinque.
Adimidiationibus usque ad linem Abraham anni Vniversi anni quinquics mille quingenti.
septuaginta sex. A Christo usque ad Conslantinum Magnum, anni
Vnivfnt! anni ter mille ducenti sexaointa octo. trecenti decem et octo.
Ab Abraham usque ad egressionem Israelitarum A Constantino usque ad Theophilum, indictione
anni quadringenti triginta. quinta anni quingenti triginta.
Ab egressione usque ad a^dificationem templi Do-
mini anni septingenti quinquaginta septem. l'nii:i:rsi anni scj:i(S millctrecentiquinquaginta.

A. CONTII NOT.E CHRONOLOGIC.E.


nes sextaesvnodi generalis in Trullo. Sane illius B eunuchis acciderint. Summum et maximura llud i

svnodi pnefatio ad Justinianum hunc Constantini fuit quod invidia unius ,Etii eunuchi pacla tam
tan in-
Poponati filium manifeste innuit sub eo factam esse ter Carolum Magnum et Irenam Constantinopolita-

eam svnodura. annum quoque (|uo ca facla est nam imperatricem nupti^csintdisturbata", acproinde
appellatea synodus canoneannum a mundocondito utriusi|ue iniperii OccidcntisetOrientis reconciliatio
6109, indictionc quarta; quem annuni ita coliigo: et consolidatio. Scitum est illud Chrysaorii quod
anno Justini Jnnioris? impletus fuit cycius Pascha- recitat Cedernus cuidam ex principibus insusurra-
lis -532 a passionc Christi erat ergo annus Christi
: tum: l:vj.iv £/£i; euvoo/ov -iovEucov si o' oux e/ei?,
565; additis (juippe ann. 33 quibus vixerat ante ay^Jcasov xai obvsucov.Hunc Nicephorum Seleucenum
passionem. et cimsequenter ann. mundi 6073: his vocat Harmenopulus, et addit 6 (xtto Tuvtxiov 6 iju-
addo reliquos o Justinian., Tiberii 5, Mauricii 20, sed Iegendum6 a-h yevixiov. Id est. generalis
iji-aO£ic,
Phoc;e 8, Heraclii 31, Constanti, Martin», Hera- seu cx qcnerali loijotheta ad iinperium evfctus.
cleons?. Constantis 27, Constantini, Pogonati 17, Michacl gcner ipsius. Is. cognomento Rauchales,
hujus Justiniani prinii imperii ann. 10, I.eontii 3, Ya;j.6b; Nicephori annum unum imperat secundum
Absimeri7, finnt. ann. 620.'j; sex scil. am|ilius quam Harmenopulum, vel duos secundum Sigebertum et
oportcret; sed Justino fnrte 4, Tiberio 3, et scquen- Diaconiim; ann. 1, mens. 9, d. 11, secundum hunc
tibus aliquot anni videntur detrahendi. Nicepliorum. Ouod de Leone Armenio et secundo
Bordanes, ann. 11. Legendum
Philippicns, qui et ( Mich;iele subdilur congruit c,;eteris auctoribus. Se-
2, secundum Diaconum, Sigebertum. llarmenopu- cundi .Micliaelislej;at()s ait Sigebertus inter caelera
lum, elc. Ihigo ei ascribit ann. et mens. 6. munera Ludovico imperalori et Francorum regi de-
Lco haurus. Hie et Conon Syrigcna et Iconoma- tulisse libros Dionysii .\reoi>agita; de Hierarchia, et
chus nuncupatus est ; ei daniur hic anni 25. ab petente Ludovico de Gr.Tco in Latinum fuisse trans-
Harmcnopulo vcro 24, mens. 8, d. 25; a Diacono latos et Parisiis in ipso sacri niartyris festo cura
ann. 24, mens. 2. d. 2!2, rectius quam alii gaudio susceptos, secuto repente mir;icubi sanationis
omnes. novemdecim .Tgrotorum. Anno hujus Michaelis 8,
Constantinus fiUus cjus ann. 34, mens. 11, d. 25. quem facit a ChristoS29, et a rnundo condito 4788,
Hic Copronymus dictus est, fuitque calulus Leone S' ribit impletum esse novum niagnum annuni ab
patre crudelior, et iconomachus nequissimus, cui initiii niundi, qui cst annorum 532, quod etiam ratio
tribuit Harmenopulus ann. 34, mens. 3. Coprony- divisionis ostendit.
mus ideo dictus, ((uod dum baptizatur a patriarcha Throphilus. hujus filius, ann. 13, mens. 11. Idem
Germano, caccans in sancto lavacro, magnimi dedit scribit Zonaras, idem et Cedrenus; sed ei annos
pr;esa;:ium quod futurus esset Ecclesi;pDei in scan- quiiidecim tribuit Sigeberlus.
dahim". Sigebertus ei tribuit ann. 33, Zonaras 34, Thciiilora una rum filio Michaele anno 14, m. 1.
mens. 3, Diaconus ann. 55. mens. 2, d. 26. Sigebertus ait Jlichaelem et Thcddoram imperasse
Lco ('hazazrs ann. 5. llic erat fihus Constantini annis H, et jiostea Michaelem solum ann. 13. Fit
Cojironimi cx feniina Chazaza. suninia ;innorum 2i. Mccphorus vero ei cum niatre
Constantinus fitius cjus cum rnatre Ircnc ann. 10,
D ann. 14, et soli II tribuit. Kit summa annorum 25,
»1. 2, d. 2. Ann. 10 pracise edidit Sigebertus, item Consentit cuni Nicephoro Cedrenus. In hoc igitur
Ilarmenopulus. Michaele desinit Nicephurus, qucm eo tempore
Ilorum anno sccundo cclcbrata fuit yicocx sccunda vixisse conjicere licet. Sane- n;irrat Cedrenus hunc
synodus. Item Cedrenus et Paulus Diaconus. Sipe- ad Michaelem Balbum, Theophili patrem, epistolam
bertus ait hanc synodum anno septimo illorum in- pro sacrarum iniaginum instauratione scripsisse.
choatam. In cjussynodi Graco titulo notalur lactum Huic Michaeli successit Basilius Macedo, repnans
esseannu muuili (i296. indictione 2. In Diegesi vero ann. 19, sccundnm llarmeiiopulum et Cedrenum el
conciliorum, LuU'ti;e edita, anno niundi 6293, Chri- Zonaram, qui annu pncterea unocum Michaeleeum
sti 79i. Nani qund in cdilione Nomoc;inonis llermeti
imperasse scribunt, Sigcbcrtus ei 17 ann. ascribit.
legitur in ejus litulo f;icla ;innoniundi 6696, niendo- llic cuiisliluent lcgcs juia Roni;ina repurgare,
sum esl et cmendandum 6296. sed quod instiliierat, et iilius ejus Leo imperalor,
Cvntantinus solus ann. 6... ct Ircne mater ipsius cognomcnto Pliilusophus. prscstitit, et libros sexa-
ann. 5, etc. Ha-c indubitata sunt. ginta Basilicurum, ei mullaspra;terea Novellas orbi
Mccphorus ann. 2, m. 6. Cedrenus huic et filio promulgavil.
Stauratio ascribit annosO. Hic auxilio euiiuchorum Au XIV.
C.\i'. —
Sujiervacuum reor plura de har
ad imperiuni cst provectus, utalii s;epe;ipud Homa- summa collectione(Gr;rci (7ovo~ixbv /tovixbv vocani
nos el Ura-cos ct pleros(|ue baibarus. Longuin essel dissercreaut ciinimcnlari,cuin nilillin eacolleciiune
numerare quot mala publicis iuiperiorum rcbus ab fere veri aut superioribus specialibuscomputationi-
;

537 INTI'IU'RETATIO CIIRONOLOGI.E S. NICEPHOUI. — PARS II. 538

bus cohnereiUis, autconsiMil.iniM lialicatiir. l'oss(>m HA A Christi Domini nativitate us(|ue ad salutiferara
nlla iHijiisiniiili farina: miilla suinTaddiMT syiioiilica ejns passioiicm, resurreclioncm el in coDlum ascen-
cliroiiii-a ct iiitiM' (ira^coriiiii, Snidx. Scil i|ui(l crit suin, aniii 'S-i.

pi-elii, ciim ctSiiiilas ex Ni-


a'i|iic sit (lc|ir,iv,itus, et ACIiristi ascensu iisque ad septiinuin Jiistini Ju-
ccjilioro ail vcrliiiiii viilcaliir cxscripsissc usque ad nioris annum anni .J.Ji, id est uuus ina^Mius l'asclia-
Micliaclcm, si'i|ueiitia vcro vcl ex se vel aliis rciuMi- tos cyidiis.
tiorilnis addidissc iiiide ([ikcso aiiiium ciniditic tur-
; A septimo anno usqucad (lecimum tertium
Justini
ris Nemlirntli dis''erc potiieruiil, (|iii |irot'ccto cx ca- Thco|iliili aniiuin, quo fuit indictio
imperatoris
noiiicis liliris clici iioii potest, iiec llcbraicis, nei; quiiit.i, (|iiam nominat Nieeiilinriis, qiiia C(>drcnus
GraHMs aut Latinis. Ciclera eliaiii sunt aliter col- ait eum imperium ciBpisse iiiitioiiidictioiiisoctavic,
lecla (]uam superius coUigi debere demonstra- sunt anni universi 273; universi a Christo nato anni
lum sit. 828».
Sic crgo col ligere coepimus primn, et addcre debe- Ergounivcrsi a eondito miindo usque nd ultimiim
mus extrema. aniiuin Theophili anni f)3.i(i. 1'erperani igitur hic
Ab Adam usquc ad Cliristi nativitatem anni colligitur in Nicephori de;iravata scriptura suinma
5508. annorum G3o0.
EJUSDEM NOT^ HISTORIC^.
» Sigeberlus, 843.

PARS SECUND.^.

CAPUT XV. B nasset ad alienigenas uxores et externas ceremonias


illarum.
AUGUST.t;.
2 Nabath filius ipsius, annis duobus.
Theodora et Helene, uxores Constantii, patris 3 Basa (hic delevit domum Hieroboam) annis vl-
Constantini Magni. Fausta, uxor Constantini Magni. ginti quatuor.
Euscbia, Constantii.Helena, Magni Constantini lilia, 4 Hela, filius illius, sub quo Jeu propheta, annis
uxor Juliani ~oZ -^paSaTou, prcevaricatoris. Karita duobus.
(seu Karito), Joviniani, Severa et Justa f
(i/., Justina], 5Zamri, servus cjus, qui illum interfeeit, mensi-
uxores Valentiniani Magni. Dominica, Valentis. Galla bus septem.
etPlacilla, Theodosii Magni. Eudoxia, Arcadii. Eu- 6 Arari, annis duodecim
doxia, Theodosii Junioris. Fulcheria, Martiani.Ve- 7Achab. filius ejus, sub quo Elias propheta clau-
rina, LeonisMagni.Ariadnc.Zenonis. EademAriadnei sitccelum, et interfecit sicerdotes Baal, annis vi-
Anastasii. Euphemia, Justini primi. Theodora Justi' ginti duobus.
niani Magni. Sophia, Justini. Anastasia, Tiberii. 8 Ochosias, filius hujus, annis duobus.
Constanlina, Mauritii. Leontia, Phocae. Flavia Eudo. secundum
9 Joram, frater ejus, quem occidit Jeu
cia, et Martina, Heraclii. llcracleone, Constantini. C verbum Domini ; subque hoc propheta fuit Eliseus,
Justiniaiii, Arthemii. Maria, Leonis primi Isauri. annisduodecim.
Irene Chazara, Constantini. Maria Eudocia =, Irene, unctus ad exitium
10 Jeu : a discipulo Elisci
Athenea, Leonis secundi qui Chazares. Maria et annis
;
domus Achab, secundum prophetiam EliiE.
Theodore, Constantini. Thebano [al., Theophanio],
viginti octo.
Staucatii. Procopia, Michaelis. Theodosia, Leonis. H vastans regnum
Joachaz, quem afflixit ipsius
Thecla et Euphrosyne, Michaelis. Theodora, Theo-
Azael, rex Syria-, annis septenulecim.
phili. Eudocia Michaelii, Eudocia Basilii i'

12 Joas, sub quo Eliseus propheta victoriam de


.

Syris praedixit et miracula edidit, annis sedecim.


CAPUT XVI. 13 Jeroboam, sub quoJonas propheta, annis qua-

Reges decem tribuum Israel In Samaria, a temporibus tuordecim.


Roboam filii Salomonis usqiie ad traductionem 14 Zacharias, in quo completa fuit prophetia Eli-
in Assyrios tribuum decem sub Ezechia rege Ju- sei promiserat enim Deus per hunc duraturos
;

dseie.
ab ipso regcs Israeliticos in quartam progeniem
1 Jeroboam, servus Salomonis, ungitur ab Achia hujus sunt mens. sex.
propheta, quod dominus ipsius Saiomon decli- D 1.J Sellum, interfectorZaehariae, mens. unum.

A. CONTI NOTiE HISTORIC.E.


" Videtur legendum, ex aliis locis quie contull, et aliis, tam horum quam sequentium imperatorum
quse et Eudoxia. conjuges addisci. Ex Suetonio vero Spartiano, Capi-
b Ad suprascriptum Augustarum catalogum, tolino, Lampridio, etc, superiorum Augustorum
quanta potuimus fide a nobis emaculatum, nihil ad- conjuges, ut Livia Augusti, Plotina Trajani, Sabiua
notandum arbitratus sum, hanc otiosis curam luben- Adriani, Faustina D. Pii, et alia Faustna D. Marci
ler transmiltens. Possunl autem ex Cedreno, Zonara
539 AXASTASII BIBLIOTHECARII 510

16 Manahem, ann. decem. A runt sacra- Scriptura;, terapore PtoJemaei regis.


17 Phaceas, fillus Manathemi, ann. duobus. 26 Manasse.
ISPhacea, lilius Romella, ann. viginti sub quo ; 27 Onias, Simonis fiiius.
fuerunt Isaias ct Naum proplietie. 28 Simon, Onia; filius,cujus meminil Jesus, Sirach
19 Osce, filius Kliu', inlcrfcclor Phaceae, annis filius, in Sapientia sua.
novem. Ilujus tcmpore Salanianasscr, Assyriorum 2i) Simonis
Ulii trcs: Onias, Jason, Menelaus.
rex, cepit lolam Samariam, et regem ipsius et totum Hi adversati sibi muluo, sese evertcrunt. Horura-
Israel, exceplis duabus .luda tribubus et Benjamin, quc tcmporibus illa facinora designavit Antiochus,
cum esset rex liicrosolymis lizechias. Introduxit au- sublato Menelao.
tcm iii terram illam Chut;eos, ut vocanlur, colloca- 30. Alcimus alienigena, constilutus Menelai loco
vit(|ue in Samaria el urbibus a se vastalis atiiue ab .Vntiocho.
c.aptis. lli suis diis serviebant, et ideo Deus iralus 31 Judas Jlachxbaeus, el Jonathas, ct Simon cura
immisit eis leones, a rjuibus illi devorabantur. fratribus
Hac re et causa cognita, rex Assyriorum misit 3:? Joannes. qui et llyrcanus, Simonis filius.
Israelitasad eos cum saccrdotibus qui iiisos doce- 33 Arisiobuius, llyrcani fiiius, qui posl Alexan-
renl legem elveneralionem Dei leterni. Admiserunl B dram matrcm necatam, diadema sibi imposuit.
autemtantummodoscripta Moysis ; et colentes Deum 34 Joannes, qui et Jannaeus et Alexander.
aeternum, non reliquerunt idola. 3.J llyrcanus quem Aristobulus frater ejus ex-
Ilorum sunl SamaritiB in hodiernuradiem,
|)oslcri pulit: Pomi)cius vcro imperalor confugientem ad se
solum Pentatcuchos conservantes, et fugientes con- llyrcanum restituit. Quo temporc subjecti fuerunt
suetudincm Judaeorum. Romanorum dilioni Jud.ei. .\c .Vristobulus quidcm
vinctus Romam mittitur a Pompeio ; Ilyrcanus aiitem
Pontifwes in Israel.
capilur a Parlhis; Antigonus vero filius Aristo-
1Aaron, ab Abrahamo septimus, reliquit filios buli et ipse interficitur.
duos, Eleazar et Ilhamar. 36 .\nanclus alienigena, quera constituti Herodcs.
2 lileazar, sub (juo decessit Moyses, et est divi.sa 37 Aristobulus, Ilyrcani filius, gencr Ananeli,
terra? possessio per Josuam, et tabernaculum tesli- suhlatus ab llerode.
monii fixum in deserlo. 38 .\nanelus, iterum abllerode constitutus.
3 Phinees, Eleazari filius, cum omnibussenioribus 39Simon, Boeth filius, socer Herodis.
poijulum judicans Abiu, Bechi, Ozi. 40 Matthi;is, Theo|)hiIi filius.
4 lleli, ex Ithamar. Q 41 Joazir, filius socius Ilerodis, sub quo natus
SAchitoph, sub quo Samuel, est Christus.
6 Abiathar, cum Davide. 42 Eleazar.
7 Zadoc, exdomo Eleazari, 43 Jesus, Osiae Olius.
8 Achimas, Azariic filius fllii .Vmarise. 41 Joazar.
9 Azarias, ob ardentem aflectionem amoris erga 43 Ananus, sub quoChristi manifesta doctrinaet
Deum, qui est scilicet ?/i)oc t>sou, interfectus. miracula sunt iuchoata. Huuc .\nanum Gralus
10 Azaria, qui prohibuit Oziara ingressu in loca pnesesRom. dignilate ct muncrc privavit, constituto
sacra. illius loco Ismaelo.
11 Urias fidclis Isaia; 46 Eleazar, Anani fllius.

12 SomuKis, pravus et libidinosus, tempore Eze- 47 Simon.


chiie regis. 48 Caiphas et Joseph, gener .\nani. Ananus au-
13EIiazim, Sellum filius. tem magistratus erat |)ontificumsub pncsidibus Ro-
14Chelcias, sub Josia rege optimo. manisa quibus ct muncris illius principatusconferc-
1.J Sareas tcmpore eo quo Jud;ei captivi abducti balur. Caiphas igitur pontifex fuit anno eo in (|ucm
sunt Babylona a Nabuchodonosore. D inciditpassioClirisli. Ilunc rcmovilVitcIlius, pnctor
16 JosscHlech, (lue.ii Ezechicl Saduc nominat. Hic Romanus.
fuit Babylone inler captivos. 49 Jonathas, Anani filius.

17Jesus, filiusejus;qui rediit in palriam, et tera- '60 Theophilus, frater cjus.


plum inst.iuravit cnm Zorobabel. !i1 Simou.
IH Joai^him, Jcsu filius. !j2 Jon;itlias, .\n;ini filius itcrum.
19 Eliasil), lilius Joacim. 33 Matthias.
20 Jodae, Eliasibi filius, sub(|uo Nehemias instau- 54 Acliona^us, (|ui ct Josephus.
ravit llierosolymam et raurosrefecit. 5ii Ananias, qucm viuclum Quadralus mi.-il
21 Jonas. Romara.
22 Jaddo, tempore Alexandri regis Macedonum. jii Israaclus.
2.3 0nias. 57 Josephus, constitulus a Nerone.
24 Simon, Dei anians. 58 Ananias, qui suslulit Jacobum fratrem Domini,
SoEleazar, fraier Simonis sub quo translatic fue- cui Paulus dixit: l'ercutie( te Deus, paries deaWatc.
5H IXrnnPRETATIO CHIIONOLOGI.E S. NICEPIIORI. — P.\KS II. 542
llmio .Vgrippa socumlus removit.Iii Ilierosnlymorum 32 Dius, annis oclo.
iuitem obsidione a civibiis occiditur. 33 Germanion, annis quatuor.
59 Jesus Damiuei filius. 34 Gordias, annis quinquc.
60 Jesus, Gamalieli fiiius. 35 Narcissus ileium martyr decem.
Oi Maltliias, suIj (|uo inc'hoatur ijellum al)versus 36 Alexander martyr, annis quindecim.
Uomanos. 37 Mazabenes, annis vijjinti quatuor.
G2 Pliinces, qui productus fuit a Romanis, in 38 Uymneus, annis viginti tribus.
quorum manus devenerat, iiopulantibus llierosoly- 39 Zabdas, annisdecem.
mam.Cujus tempore Titus urbem cejiit, ct incendit 40 llermon, aniiis novem.
templum. HactenusimperatoresalieniaChristianareligione,
NiCEPHORi, nomina patriaychamm Hierosolymx pos et Ciiristiani afflicti fuerunt.

Cliristi Jcsu in ca:tos ascensionem.


NiCEPDORi, postquam Christiani faerunt imperatores
Jacobus, frater Domini, anni viginti sex. episcoporum Hierosolymx.
1

2 Simeon CIenph;e fratris ipsius fllius ct martyr 41 Macarius, qui in synodo fuit annis viginti '^ .

annis viginli tribus. 42 Maximus, annis sex.


B
3 Juslus, annis sex. 43 Cyrillus,expulsusab.\rianis. Locohujusconsti-
4 Zacharias, annis quatuor. tuunturtres;Arseiiiusi' .IleracliusetHilarius. Elrur-
5 Thobias, annis quatuor. sum revocatus tempore Gratiani, in secunda synodo,
6 Benjamin, annisduobus. inventus fuit Conslantinopoli, annis sexaginta duo-
7 Joannes, annis duobus. bus.
8 Matth;eus, annis duobus. (,*,) 44 Joannes, annis sedecim.
9 Philippus, anno uno. 45 Paulinus, annis viginti.
10 Seneca, annis quatuor. 46 Juvenalis, qui fuit induabussynodis, Ephesiet
\\ Justus, annis quatuor. Chalcedone, annis triginta octo.
12 Levi, annis quatuor. 47 Theod. = expulsus a Marciano, et rursum Ju-
13 Ephraim annis duobus. venalisan...
14 Joseph, annis duobus. 48 Joannes, annis sedecim.
15 Judas, annis duobus. 49 Martyrius, annis octo.
16 Marcus, annis octo. 50 Salustius, cujus tempore separavit se episcopus
17 Cassianus, annis octo. Q Romae propter ii
edictum Zenonis de conjunctione,
18 Publiusannis quimjue. annis octo.
19 Maximus. annis quatuor. (,*,) 51 Elias ° expulsus ab Anastasio imperatore, an-
20 Julianus, annis duobus nis...
21 Gaianus, annis tribus. 52 Joannes annisundecim.
22 Symmachus, annis duobus. 53 Petrus tempore Justiniani imperatoris annis
23 Caius, annis tribus. viginti.
24 Julianus annis quatuor. 54 Macarius expulsus, annis duobus.
25 Elias, annis, duobus. 55 Eustochius, anno uno.
26 Capito, annis quatuor. 56 Macarius iterum annis quatuor.
27 Maximus, annis quatuor. 57 Joannes, annis.
28 Antonius, annis quinque. •58 .\mos, annis octo.

29 Valens, annis tribus. 59 Isaacius, annisocto.


30 Dolichianus, annis duohus. (,*,) 60 Zacharias ante urbem captam annis viginti qua
31 Narcissus, annis quatuor. tuor t
.

A. CONTII NOT^ HISTORIC.E.


a Quia ssepe vocatus ab Acacii Caisariensis sy- D toriam damnationis Polychronii illius Conciliorum
nodo, non comparuisset : provocavit vero ad raajus tomo I.
tribunal et ejus provoeationi suffragatus est Gonstan- J Scriptum illud, ab instituenda concordia Graecis
tius imperator {.Vicetas in Thesauro. lib. v, cap. 1.5). Henoticon dictum, .\cacius episcopus CP. hajreticus
b Erennius legit Nicetas in Thesauro, lib. v, ex animi sui sententia condiderat. Data vero pecunia
cap. 21. corrupit missos a Felice pontitice maximo legatos ita
<= Existimo hunc esse Thcodulura de Bethlehem, ut, contra mindata sua, ei communicarent qua de ;

quem sedis apostolic;e legati in locum Polychronii re illisadempta est a Felice sua dignilas, et litteris
episcopi, certas quidem ob causas, sed ob simoniacas ad eum scriptis damnutus .\cacius, qui vicissim Fe-
ordinationes maxime, damnati, quasi vicarium epi- licis nomen ex albo sustulit (Cedr. ad Zonar. Ann.,
scopum dimiserunt. Polychronius vero sedi sua; tom. III, in VitaBasilisci imp.).
magno cura honore est restitutus Valentiniano septi- ° Hujus Eli;¥ meminit Pratum Spirituale, cap. 35.
mum et Avieno coss., quod farae et egestate obsessis f Capta urbe translatus est cum residuo populi.
Hierosolymitanisclericiset plebibus tria, quae illi a tam urbis quam regionis universae, a Cosdroe, in
summo pontiliceassignata erant. usufructuaria pr.e- Persidem (Guillelm." Tyr. Hist. bclli sacri, lib. i,
dia erogasset. Sedit vero Polychronius Hierosolymis cap. 2).
annis 6, mensibus6, et requievit in pace. Vide his-
343 AN.\STASII BIBLIOTllECARII 544
61 Modeslus, anno uno » .
A 3G Felix, anno uno.
62 Sophronius, annis ^ ... 37 Siricius, annis quindecim
OREsn'S(Zi'imcu/i(s Ileijunn cali})h3c « . 38 Anastasius, annis tribus.
NICEI'HORI E.KPOSITIO NO.MINTM 39 Innocentius annis quindecim.
40 Zosimus, annis oclo.
Episcoporutn Romanoruvi jmt Chnstum et Apostolos.
41 Bonifacius, annls quatuor.
1 Pelim Apostoliis, nnnis duobus. 4i Ccelestinus, sub quo Ejjhesina synodus, annis
2 Liiius, aniiis (luodeciin. viginti uno.
3 .inacietus, aiinis duohus. 43 Xystus, annis octo.
4 Clemens, annis novcm.
44 Leon, sub quo Chajcedonia synodus, annis
5 Evarestus, annis novem. viginli uRo.
6 .\lexander, annis duodecim. 4.J Hllarion, annis sex.
7 Xystus, annis novem.
4G Simplicius, cujus sunt cpisto!a> scripta; ad
8 Telepiiorus martyr, annisdeccm.
Antiochenos, contra Marciura Nestorianura, anni^
9 Hyginus, annis ((uatuor.
quatuordecim.
10 Pius, annisquindecim.
B 47 Felix, qui separavit se ob edictum Zenonis
11 Anicetus, annis duobus. de conjunctionc.
12 Sotericus, annis novem
48 Gelasius, annis quinquc.
13 Eleuthericus, annis quindecim.
49 Anastasius, annis, duobus.
14 Victor, qui in synodo qua; fuitcelebrata in Pa.
130 Symmachuset cum hoc Laurentius, annis qua-
lestina, diePascliatos, annis duodecim.
tuordecim.
13 Zephyrinus, annis novemdecim.
ol Hormisdas, (iuiJustini.ini temporibus Chalce-
16 Callistus, annis octo.
doniam synodum in sacros codices retulit, annis
17 Urbanus, annis septem.
decem.
18 Pontianus, annis tribus.
32 Joannes. annis tribus.
19 Anteros, mensi! uno.
53 Agapetus ann. uno.
23 Flavius, martyr sub Decio, annis quindecim.
34 Silverius, annis quinque.
21 Cornelius. qui removit Novalum, eversoreiu 3-3 Vigillus, annis i|uinque
popnitenti;p, annis tribus.
36 Pelagius, annis octo.
22 Lucianus, annis duobus.
57 Joannes, annis quinque.
23 Slephanus, annis novem.
C 58 Benedictus, annis quatuor (.'.)
24 Xystus, annis duobus.
59 Pelagius aller, annis decem.
2-5Dionysius, annis octo.
60 Gregorius, aiiiiis tredecira.
26 Felix, confessor sub Valeriano, annis quinque.
01 Subinianus, ann. uno.
27 Eutychianus, mens. octo.
62 Bonifacius mens. octo.
28 Caius, annis quindeciin.
33 Bonifacius alter, annis sedecira.
29 Marcellinus, annis duobus.
NiCEPnoni Catalogus episcoporum
Hactenus imperatores alieni fuere a religione Chri-
stiana, et infesti hanc colentibus. Sub Chrislianis Byzanfii post Christum ct apostolos.

autem imperatoribus Romani ejiiscopi fuere. 1 .Vndreas apostolus prsco Byzantii fuit Evange-
30 Eusebius, anno uno. lii. Exstruxit a'dem, in (jua precibus piis impljrare-
31 Miltiades, annis quatuor. tur Deus ultra regionem .\rgyropoli : et ordinavit
32 Silvester, cujus tempore Nicaena synoduscele- episcopum urbis illius Stachyn, cujus meminit.Vp -

bratur, annis viginti octo. stolus in Epistola scripta ad Romanos.


33 .Marcus, annis duodecim. 2 Stachys, aniiis sedecim.
34 Jullus, annis quiiidecim. 3 Onesinuis, aniiis (luatuordecim.
D
3.'5 Liberius, exterminatus a Constanlio Ariano, 4 Polycurpus, annis octodecim.
annissex. 5 Plularchus, annis sedecim.

A. CONTII NOT.E HISTORIG.E.


a Hic urbe dejectus a ('osilroe I'ersa, imperatoris pra^sidem, lliarot iiomine, Ecclesiain Doininica; Re-
Mauricil gencro, in snceri ultionem; ecclesias, surrccliiini;., a.Maximn patriarclia, teinporc Constan-
datis ab Heraclio imp. suinptibus necessariis, rcfor- tini, a'dilicatain, funditus dejecit. Fueilus cum Rn-
mavil (Id. ubi suprd, lib. i, cap. 1). mano iniperatore Constanlindpoli initum dissolvit
b Hic locum veieris et a Vespasiano directi tcmpli idein calipha Hequeni I ejus vero successor Daber
Salomonis cum indicasset, Omar, DliusCarab, ter- illud reiiovavit. Scriliit taincn Ciuillelmus Tyricnsis
tius a Mahometc erroris et rcgni sui-cessor, ilhiil Nicephiiruin palriarchain lliernsolymitanum suinpll-
restituit ex integro. et quale reguin Latinorum tein- bus a Constantino Monomacho inip. minislratis cc-
poribus Hierosiilymis visebalur(Id. uii supra, lib. i, clesiam Dominica^ resurreclionis restituisse, A. H.
cap. 2, ct lib. vm, cap. 3). 104M, annis .'11 anle nrbis liberalionem, et o/ posl-
<^Qui ne, ut Christianus et Christiana raatre pro- quain diruta fueral ccclesia. (Guill. Tyr. ubi supra,
genitus, malc audiret apud suos, jicr Ramulensem lib. I, passim).
'

:

oio IXTEnPRETATIO CIIRO.NOLOGr;E S. NICEPIIORI. — PAR.S II. :54(i

6 Sedecion, aniiis ni^voni. A Chrysostomus, annis (|uiii(|ue et mensibus sex.


7 Diogenes, annis (luindecim. 34 Joanne exterminato, Arsacius presbyter, fraler
8 Eleutheriiis, annis scptem. Nectarii, annis duobus.
9 Felix, aiinis (Hiini(ii('. 3') Atticus, prosbylor Constantinopolita, annis
10 PoiyiMipiis, aiinis scpleimlecim. viginti.
11 AllK^niKlorns, aniiis quatiior. Ilic oxslruxit 36 Sisinnius, prosbyter ejusdem Ecciesia!, an.
aitiMMimvileni iii topotliesia,cui nonienOlca, il)iiiue duodus.
conventus habebat ecclesiasticos. 37 Nestorins, donec;ator hominis Christi, cum
12 Euzoius, aniiis sodecim. Doumnejiarotesso, prosbytor Antiochiic, annistribus
13 Laurentins, aiinis undecim, mens. sex. mcnsibus duobus. Iloc Oasin in exsilium acto.
14 Alypius, annis tredeciin, niens. sex. 3>s Maximianus, presb Constantinopolitanus an.
1'i Pertinax, vir consularis senatus Roinani, an. duobus, mon^. quinque.
novemdecim, mens. decem, diebus quinque. Hic '
39 Proclus ,
a Sisinnio factus episcopus Cyzici
aliaiiKTdem exstruxit in Inco maritimo, cui nomen
ubi non roccpliis, cum altorum legissent Cyziceni,
Ficus; eani appellavit Irencii.
privatis studiis operam dodit. .Mortuo autom .Maxi-
16 Olympianus annis undccim. " miano, solium ost sortitus principis urbis.
Ilic ab
17 iMarcus, aniiis trodccim
imperatore Theodosio minore impetravit ut liccret
18 Cyriacus, aiinis sodocim.
PityunteConstantinopolim transferrereliquiasJoan-
19 Castinus, annis soptoin. Ilic Byzantii, in loco nis Cbrysostomi, annis duodecim, monsibus tribus.
cui nomen Petrium, nedein ad precesexstruxit, san-
40Flavianus, presbyterConstantinopoIitanus,anno
ctsp Euphemia' tilulo, qu;c nunc.Martyr facta fuit.
uno, mensibusdecem. IIoc dejecto aDioscoro in illa
20 Titus, annis triginla quinque, mens. sox.
insidiosa synodo Ephesi.
21 Domitius, frater Probi imper., annis viginti
41 Suflicitur Anatolius presbyler, et a responsis
qnatuor, mens. sex.
Dioscori, annis octo, mensibus octo.
22 Probus. filius hujus Domitii, annis duodecim.
42 Gennadius presbyter Constantinopolitanus,
Ili omnos fuornnt opiscopi Byzantii, antequam de-
ann. tredecim, mensibus duobus.
clararetur imp. Constantinus .Matfous Byzantii,
proplor belhim contra Licinium, 43 .4cacius prosbytor, curator alondisorbis, hare-
ob .Metrophanera
episcopum. soptemdocim, monsibus novem ; damna-
ticus, annis
tus a FeliceP. .M. ob conscriptum ab illo Henoti-
23 Metrophanes, filiusDomitiipauIoantenominati
et frater Probi episcopi, et filius fratris Probi impe- C cum, tempore Zenonis imp.
ratoris, annis decom. Cum 44 Phrabitas, prcsbyter S. Theclae Sycis, M. 3.
ob decrepitam ,anatem in
synodo Xicsena considero non posset, ejus vicem D. 17.

Alexander presbyter supplevit: Nicetas, Thesauri 43 Euphemius presbyter Constantinopolitanus et


lib. 5, cap, 6.
curator paupcribus alendis in nova urbe, annis sex
et raensibus sex. Hoc expulso ab imperatore Ana-
24 Alexandervixitan.nonaginta octo,etepiscopus
stasio.
fuit an. sexaginta tribus.
2') Paulus confossor, 46 .Macedonius, presbyter Constantinopolitanus et
an. tribus, ejectus a Con-
stantio,
vasorum custos an. sex.

26 Eusebius, Arianus declaratus qui prius fuerat 47 Timotheus, presbyter Constantinopolitanus et

Bcrythi, dcindc Nicomedia', annis duodecim.


custos vasorum, an. sex.

27 Maccdonius, presbytor Ecclesia; Constantim^- 48 Joannes, Cappadox presbyter, et syncellus


oppugnator sancli illius,anno uno, monsibus deccm.
polis, Spiritus, an. duodecim.
Vide Xicetam in Thosauro, 49Epiphanius, presljyterConstantinop ilitanussub
lib. o, cap. 6.
Justiniano, annis sedecim, raonsibus tribus.
28 Eudoxius -Vrianus, qui prius fuerat Germini-
ca-, dcinde .Vntiochi;c, annis decem. ]j ;jO .VnthimusTrapezunti episcopus, mons. decem.
29 Demopbilus.\rianus, qui priusfuerat Berrlioa! IIoc remoto, congregata synodo adversus Severum.
in Thracia, annis undecim, monsibus quinque. .51 Monas prebyter et prajfoctus hospitio Sam-
30 Evagrius manibus impositis factus ab Eustha- psorum, annis sodocim, mensibus scx.
lio -Vntiochia?, etstatira exterminatusa Valente. 32 Eutychius, presbyteret raonachus, in monaste-
31 Grcgorius Nazianzen;e pr;efuit Ecclesia? annis rio Amasi^T-,annisduodecim, monsibusduobus. IIoc
duodecim et rediit ad vitam privatam, ejccto a Justiniano, imperii ipsius anno 38, eo quod
32 Nectarius axiomaticus,a patribuscentumquin- non reciperet edictum ipsius de corpore Christi
quaginta, simul baptizatur ct ordinatur episcopus, cxperte omnis labefactationis,
annis sedecim, mensibus tribus. 33 Joannes presbytcr Antiochia', ex numeroScho-
33 Joannes, prcsbytcr' .Vntiocbi», cognomeato lasticorum, annis duodecimet mensibusseptem.

A, CONTII NOT.E IIISTORIC.E.


aZonaras Annaliura tom. IHeura nominat Proculum et Chrysostomi discipulum fuisse ait.
.

547 AN.VST.VSU BIBLIOTIIECARII 548

54 Eutychins, iterum sub Jusliniano restitulus, A 73 Constantinus, monachus el eplscopus Syllsi,


confecitannis (lualuor, mensibusscx. annis duodecim. Iluic caput arapuUUur.
oo JoannesdiaconusConstanlinripoiit.inus, Jejuna- 74 Nicetaspresbyter sanctorum Apostolorum,
•>
,

tor, temporibus Tiberii annis tredeiim, mensibus et monasteriorum magister, eunuchus, annis trede-
quinque. cim. mensibus quatuor.
.oG Cyriacus presbyter Ecclesia; ejusdem et odco-
Ti Paulus Cyprius, diaconus orlhodoxus etcon-
nomus, annis uudecim. fessor, annis quinque, raensibus sex.
57 Thomas, diaconus Ecclesia;ejusdem et sacella-
76 Tarasius, a secretis, annis viginti uno, diebus
rius, annis tribus, mensibus quinque.
duobus.
58 Sergius, diaconus Ecclesiae ejusdem, annis
octo,mensibus septem, diebus viginti uno, 77 Nicephorus, asecretis, raonachusfactus, expul-

59 Pyrrhus, presbyter ejusdem Ecclesiae mona- sus ad irapioLeoncArmerioc , an...

chuset raonasleriorum magister, et pr;ecipuus Chry- 78 Theodotus Cassiteras. annis quindecim.


sopoli. Orta autem seditione contra ipsum, suceessit 79 Antonius, exSyllffo, annis duodecim.
annisduobus, mensibus novem, diebus duobus
^ 80 Joannes, presbvteret
'
svnceilus, insidialus sibi
iO Paulus, presbyter ejusdem Eeclesis et oecono-
CO B j j ''^^^^-^^ novem.
is,annisduobus,diebusvifrintisex. Pyrrhusresti-
mus
81 .Melhodius confessor, annis quatuor, mensibus
tulus mensibus (luntiuir, diel)us vipinti tribus.
tribus.
(il Petrus, curator accipiendis hospitibus in e-3-
83 Ignatius eunuchus ^, annis undecim, mensibus
dem duodecim, mensibus septem.
Ecclesia, annis
quinque.
62 Thomas, diaconus ejusdem Ecclesi* et charta-
rura custos, aniiis duobus, rai-nsibus septem. 83 Photius(cumhasce resinferasreliqui.ssetdivi'
fi.J Joannes, presbyter et custos vasorum magna> nus Ignatius) a Basilio M;rcedone imperatore, secun-
Ecclesia", annis quinque, mensibus uovem. dum in pontiGcia sede collocatus, excellentissimura
64Constantinus,diaconusEcclesi;eejusdem,custos illudsolium recepit. Qua aulem ralione TWc G/.vc. i

vasorum et oeconomus, anno uno. mensibus unde- Annal. p. iv). Cum anle soliura vcrtere coactus fuis-

cim, diebus septem. sct a Saniona iraperatoris cubiculario, substitutus


6) Theodorus, presbjler ejusdem Ecclesia'. syn- fuit ejus loco Euthyraius vir adrairandus.
cellus el custos vasorum, annis duobus, mensibus 84 Post Photium Slephanus, Leonis Philippi,
tribus. frater ".

GG Georgius, presbyter syncellus, ct vasorum G 8.'i Slephano defuncto successit .\ntonius cogno-
cuslos, annis Iribus, mensibus tribus. Theodorus mento Catuleas.
reslitutus, anno uno, mensibus decem 86 Post hunc mysticus Xicolaus patriarcha est
67 Paulus et laicisasecretis. designalus, a quoiniliatus estsacrobaptismatcCon-
68 Callinicus, presbytcr et custos vasorum Bla- stanlinus Leonis Philosophi filiusanno Ponliflcatus.
cherniSjannisduodecira.Exlerminatus-^^aJustiniano Dcportalus a Leone Philosopho imperatorc in Gala-
Rhinotmelo. crcn;eum monasterium, quod condiderat, idquequod
69 Cyrus, presbyter et monachus, ex Trogesso iiulla ralione exorari poluisset ut Samonam Agare-
Amaslrido, annis sex. Expulsus aPhilippico. nuiii, qni ad suos Iransfugcrat, rursum rccipcrct
70 Joannes diaconus et chartarum custos in oeco- cxiraeretquc ccnsursc. Pulso deinde per Alexiura
nomio, annis iribus. iraperatorem Eutliymio, sua; sedi restitutus, et Gon-
71 Germanus episcopus Cyzici etconfessor, annis stanlino Leonis fllio imperii administrjtore, scriplo
quindecim. Ejiciturab impio Leonte Isauro. est ordinalus.

12 Anastasius, prcsbylereisyncellus, anuisviginli 87 Eulhymius, vir admirandusf


quatuor. 88 Post Nicolaum Stephanus, melropolita Ama-
CONTII NOT.E IIISTORIC.E.
A.
« Orbalus oculis. D nal. IV par. ). Pulsus per Bardam Csesarem, snb .Mi^
bllicaliiid nihil scicbal quara ederc r;c bibcre chaele Tcmulento impcr. restitutus fuit sedi sme^
(Glycas, .AnH'i'. par. iv). ()lijurgalus:ili(|uan(loabuMO pulso Pholio pcr Basilium Maccdon. impcrat. (Glyc.
(luodam astantium quod prn Sbiilliwiiin pronuniias- uii SUIVil ).

sct MdtUiiiiiiw, rcspondil so vchemenlfsr odissc Zonar. Annal. toin. III.


f Nicolai bico (lcsign.ilus eslSyngelus Euthymi^is,
qua> gemiiuis ct triniis haberenl sonos Id. iliiil. K
(

c Deporlalus in Proconesum, (|uod adduii noii po- vir saccr. (|iii modis omnibus obstitil ne iinpcralnr
luisscl, nl pmliarct imaginiim oppiigiKilioiicin id : tcrli:is cl(|u;irtas nuptias legc lataconlirm:irct. Iliiic.
aulem imillu :iiile pnescivcrat, visus sibi Irilnilis ct pro suggestoabrogala digniuie, multiseiiam conin-
spiiiis in:iiHim (oiijiingi cum Leonis c:ipili (liadcni:! mdiis clifeclHs cst a Nicolai scclatoribus. et pulsii'-
primum impoiicrcl Viili' lili/'- Aim. p. \u K
,' in cxsiliuin ab .\lcxio iinpcratorc. Rcslitulus vcrn
llic .Michaelis Rang;il)is, seu Raibi, Constanlino-
•I Nicolaus sedem lcnuit annis Ircdeciin. El ;ili(|u:iiilii
polil;iiii impcrat. niiiis fiiil, cx Procopia, Niccphori posl. scilliccl Julio mense,a(l eonc(ir(li:im rcdicriiiil
im|i. rili:i Nicclas priiniim niiiuin:itiis, ct ;i i.conc
:
mclropolita' d
clcrici, Nicol.ii ct Eiilliyntii (mhs;!

Ariiicnio inipcnilorc cvccliis, ciiin ip.s;i vit;i muta- hactenus disjuncti (Cedrcims, m Hnwini» l.iini-

lionc divcrsuin cti;im nomcii sibi ascivil (jlvc. .1» >


JH lln ).
o49 INTERPRETATIO CIIRONOLOGIyE S. NIGEPIIOUI. — PAH.S H. 530
semis, s«Iem|irinr.ipisiirl)isiMM'trionniumo(;i'iipavit. A lOOConstaiitiMinSjprxsesetprotovesti.ariuSjCOfino-
S'J Trypiio inonacluis, hic cum ellluxisset pr;c- mento l.icluules, liberalis, el magiiilicus, ct solers,

scriptum a Roma.io Lacapeno impcratorc tenipus Ecclcsia per annos quatuor et monscs sexgubcrnata,
(|un solium administrare (iebuerat, donec inipera- in aliam vitani migravit.
toris fiiins Tlieopliyiaetus ad justam a'tatem pervc- 101 Joannes Xyphiliiuis, monachus, propter elo-
nisset; deeeptus a Tlieopliaiie Giesariensi pont. cuiii quentiain, prudeiitiam, doctrinam et virtutem omni-
in pnra eharla snliscripsisset, loeo motusest''. no adinirandns, oriundus Trapezunte, vitarn in
90 Theophylaclus, Homani Lacapeni imp. lilius, cu- Olympo religiosis exercitiis agebat, unde tanquain
nuchus, ietatisannodecimo sexto contracanones gu- iiiter alios cximius, vi ad patriarchatum pertractus
bernaeula licelesia^ usurpavit: ei|uoruni supraoninein est, et pavit Ecclesiam annis undecim mensibus
modum amator, vitam vixit iiisolentem. Ai|ua vero septeni.
inlercnte ex ei|uitatione correpius, cum sedisset an- 102 Gosmas ineruditus ille (|uidem, sed omnis
nisviginti tribus, vivendi finem fecit. generis virtutibus ornatus (qua de causa etiam in
91 Suhstitulns est in ejus locum Polyeuctus, soli- maximo pretio ab imper. habebatur) Nieephorura
tarix vitae sectator, et inde usque a puero de paren- Botoniatem insignibus imperii rediniivit. Ejus vero
tnm voluntate caslratus ; vir omnino venerandus, B successoris Alexii Comneni, cum imperandi ratio-
eloquentia et virtute prxstans. Nicephoro Phoca; et nem probare non posset, desperaretque de emenda-
Joanni Zimiscne rcstitit. tione, TolIe(inquit, ininistro suo) librum hunc Psal-
92 Polyeucto successit Basilius monachus, Sca- morum, et me sequere. Ilis dictis, ex ecclesia san-
mandrenus, qui cum post quadriennium suae desi- etissimus patriarcha discessit. Ejus vero in locura
gnationis, ob qujedam objecta crimina perconcilium sulfectus est, eum fldelem populum, annos quinque
loco motusest. et menses novcm pavisset.
9:! Antonius Stuilites patriarcha est designatus; 103 Eustratius, spado, simplici viringenio, et di-
qui eum reuuntiasset sacerdotio, quod per sex an- gnus qui in angulo lateret. Verum et ille post trien-
110.'? tenuerat, ac paulo post obiisset, et vacasset niura adininistrati pontificatus, ob ignotam quam-
Ecclesia quatuor annis cum dimidio, designatus est dam causam, nolens deturbatur, evecto vicissim ad
9iNieolaus Chrysoberges ;
qui cum pontilicatum Patriarchici solii sublimitatem
annos duodecim et menses oeto ornasset, defuncto 104Nicolao monacho, cognomento Grammatico.
successit. qui in studio virtutis aetate acta, litterarum non
9o Sisinnius magister, vir ab ineunte setate in rudis erat, licet non exquisite peritus: Ecclesia per
litteris versatus. Quo et ipso (cum triennium Ecclc- G annos viginti septem gubernata, obiit senex ad
siani rexisset) mortuo eligitur patriarcha modum.
96Sergius, qui Manuelis monasterio pncerat pa- 10.'5 Leo Stypiota.
triarcha, Photio genere conjunctus. Gum autem ad 10G Michacl, Acuti monasterii monachus, virtute
annos viginti Ecclesiam pavisset, mortem obiit, et celebris,imperatorem Manuelem, aquo unctus erat,
in cjus locum suffectus est. vicissira ungit sacram sedem ingressum. Oxites co-
97 Eustathius, sacerdotumsedispalatinDeprinceps: gnorainatus, suinma sede ullro cessit, et in Oxiara
qui cum orthodoxorum
Ecclesiic octoannis praofuis- insulam rediit, inqua vitae inopisel simplicis insti-
set, moritur paulo ante Basilium Porphyrogenitum tutum a pucro araplexus fuerat.
imperatorem. 107 Cosmas, patria .Egineta, ex numero diacono-
98 Eiquc succedit Alexius, solitarius, e mansionc rum, licet eruditissimus, virtutura tamcn choro
Studiana in patriarcharum solium traiislatus. Acce- illustrior, imperatricis uteruni cxsccratus est.
plis nonaginta auri libris et totidem clero donatis 108 Tlieodosius principem sedem imperante Ma-
inatrimoniura Jlichaelis imp. cum Zoe imperatrice, niielc curabat et ornabat. Sedisu;e restitutus, nalus
Romani Argyropoli vidua confirmavit. Pene excidit patre Armenio, sponte secessit in insulara Terebin-
patriarchatu, fraude Joannis Orphanotrophi, fratris D thum.
Micliaelis Paphlagonis Imp. 109 Gamatero Basilio, oecuraenicus patriarchatus
99 .\lexio raortuo cura sedem illam teiiuisset quiete ab -Vndronico delatus, vel potius venditus .syngrapha
octodecini annis, Monomachus iniperator auri centc- qiiam pr;vmisei'atse quidquid ei libuissel facturura,
narios viginti quinque e monastcrio Alexii ab illo dejecto perlsaacium Angelum imperatorem.
inthesauros relatos abstulit. Ei vero suecessit Mi- 110 Nicetas Mundanus, Ecclesi;E maximse sacel-
chaelus, cognomento CKruIarius, vits solitarise se- larius successit, quem natu maximuin in sacrasede
ctator ejusniortui nianus crucis in modura siccon-
: exspirare non est passus inipcr. ; sed delirium, et
formala, ut solebat esse cum populo pacem denun- levitalein et senium causatus, expulit.
tiaret, immobilis nec rautata mansit. 111 Leontius vero raonachus quidara pastor desi-

A. CONTH NOT.E IIISTORIGJ:.

a Vide Glycam, Zonaram et Nicetam passim ad hunc et ad seqiientes patriarchas.


551 AN.VSTASIl BIBLiOTHECARII oo2
gnatus est, sed hunc Dei genitricium » priusquam flalacontra impium Nestorium, annis Iriginta duo-
annus elaboreturetiam repudiavit imperator, etc. bus.
412Dosilheus voro llierosolymitaiuis ad occumc- 29 Dioscorus, in synodo poslcriore Ephesi insi-
nicum palriarchatum evectus est quod ul faceret
;
diosa et prava, annis quinque. Removetur seu de
Isaac imperator, Baisamonem Antiochenum de- trahitur a iv synodo, coacla Chalcedone.
cepit. 30 Prolerius orthodoxus, occisus in lacu sacro
Paulo post h;cc tempora, capta a Gallis et Venetis seu divino, annisscx.
urbe Constantinopolitana, et clecto Veiieto patriar- 31 Timotheus.Elurus, annis duobus.
cha, aperte nimium desciverunt Gncei a comniu- 32Timotheus Albus, annis quindecim.
nione sedis aposloiica; ;
proindc in desfrihendo illo 33 Petrus Jlongus, anno uno.
patriarcharum catalogo uitra progredi nolui. 34 Joannesexpulsus, annis tribus.
35 Petrus iterum, annis sex.
Numerati a Nicephoro cpiscopi Alexandrini in £gy-
pto. 36Athanasius hscreticus, annis septem.
37 Joannes, annisnovem.
\ Marcus evangelista, annis duobus
38 Joannes alius, annis undecim.
2 Annianus, annisviginti duobus.
B 39 Dioscorus, annis tribus.
3 Abilius, annisduodecim.
40 Timotheus, tempore Justiniani imperaloris.
4 Cerdo, annis duodecim,
41 b Gaianus, anno uno.
JiPrimus, annis duodecim.
42Theodosius, annisduobus.
6 Justinus, annis decem.
43Paulus, annis duobus.
7 Eumenes, annis tredecim.
44 Zoilus, annis septem.
SMarcianus, annisdecem.
4-5Apollinaris, annis novemdecim.
9 Celadion, annis decem.
46Joannes, annis undecim.
10.\grippinus, annis quatuordecim.
47 Eulogius, annis viginti sei)tem.
11 Julianus. annis quindecim.
48 Theodorus Scribon, annis duobus
12 Demetrius, annis decem.
49Joannes Cyprius, nominalus Mlsericors, annis
13 Ileracleas, annis quadraginta sex.
decem.
14 Dionysius expulsus imperat. Valeriino, annis
50 Georgius, annis quatuordecim.
septemdecim.
51 Cyrus, annis decem.
15 Maximianus, annis octo.
52 Petrus, annisdecem.
16 Theonas, annis novemdecim.
17 Petrus marlyr, aunis undecim. Ilactenus ex ^
Episcopi Antiochia', numcrati ct nominati a .Yiec-
diversis genliltus, etnon Chrisliani imperatorcs fue- phoro.
runt usquc ad Constantinum Magnum. Posl Con-
1 Petrus aposlolus, annis duobus.
stantinum autem M. Alexandrini episcopi ita nume-
ranlur: 2 Evodius, annis viginti tribus.
ISAchilasanno uno. 3 Ignatius, Deo plenus, martyr faclus, Trajani

19 Alexandcr, qui fuit in prima synodo, annis temporibus, annisquatuor.


4 lleron, annis viginti.
viginti tribus.
20 Athanasius, sa^pe expulsus ab Arianis cui ;
5Cornelius, annis tredecim.

ejecto, suffecerunt Ariani suir qucmd:im fa-


6 Ilerodes, annis sex.
primum
7 Theophilius, annis tredecim.
ctiunis Grcgorium.
8 Maximianus, annis tredecim.
21 llic expulsus est a Constantio, et rursus factus
Athanasius episcopus. 9 Serapion, annis viginti quin(|ue
22Georgius Cappadox. dejecto denuo Athanasio, 10 Asclopiades, annis novem.
11 Philetus, annis octo.
annis... Athanasius tertio ilemque quarto episcopus
factus. Universi anni hujus sunt quadraginta sex.
D 12 Zcbinus, annissex.

23 Petrus, expulsus a Valente, anno uno. 13 Babyhis, martyr factus lemporibusDccii, annis

21 I.ucius Arianus, annis i|uinque. trcdecim.

2.jPetrus iterum, anno uno. 1i Eabius, anni.^novom.


26Timolheus, qui secunda; synodo adfiiit, annis 15 Demetrianus, annis(|uatuor.

octo. 10 Paulus Samosatensis. annis oclo


27 Theophilus, annis viginti octo. 17 Domnus, annis duobus.
28 Cyrillus. qui Kphcsi in priore synodo fuil con- ISTimieus, annis deccm.

A. CONVII NOT^ III.STORIC.E.

» Dei genitriciiim iruMiii' appolhit Mcotis, ([uoil sibi fiiisso ciimmonslratum


inl'crat'ircoiilixissct hunc di^signaiidum patriar- 1'
DcGiijano, et sex se(|uenlibus deiiiceps Alcxan-
cham, et locum in quo habilaret, a Dei genitricc drinis episcopis, vide Leontium, lib. dc Scctis.
oo3 COLLECTANEA. — MONITUM 554

19 Cyrillus. aniiis qiiindociin. A Theodotus, annis i|uatuor.


20 Tyrannus, aiinis troilccim. 'U .loaniies, i|ui fuit iii tcrtia synodo Kiihcsi,
llactciius alioiii imiiLM-atares fucre a ClirisliaMa aiinis octodeciin.

(loctrina, et lianc colenlibus infesti. Postiiuani au- 3i) Domiuis, in altera synodo Eplicsi insidiosa,
tein esso imperatores Cliristiani cieperunt, lii nomi- aniiis octo.

naiitur : 40 Jlaxiinus prajscns in synodo Chalccdone, qn*


21 Vitalls, annis sex. iiiimcratnr liic expulsiis fiiit ob lapsum, annis
22 Pliiloi;onins, aiinis i|nini(ue. (liiatuor.
2'] Paulus, annis (|uini|iie. il Basilius, annis duobiis.
21- Eustalliius, ([ui fuit in prima syiuulo Nic;pna ii Acacius, (|uopr;esi(lcntcurbscorriiil,nnnoiino.
primarius. Idem ejicitur ab Arianis, aiinis octo- •i3 Martyrius, annis tredccim.
(lecini. •ii .Iuli:iiiiis, ;iniiis i|iiindecim.
Post(|iiem prsescderunt ,\iiani. •i'j Petrus Fullo cjcctns a Zenone, annistribus.
2.5 Eulalius, annis tribus. 4(! post menses
.Io:iiines, ejecliis tres.

20 Euphronius, annis octo. Stephanus aniiis tribus.


•17

27 Phacellius, temporeciijuscelebranturEiuLcnia B •W Stephanus alius, anno uno.


Ecclesia' inagn* Antiochia:', annis duodeeim •49 Calandion, annis quatuor.

28 Stephanus, annis tribus. 50 Petrus Fullo rursnin.


2!) Leonlius, aniiis octo. De hoc Leoiitio evirato, l'y\ Palladius, annisdecem.
vide Micetam, inTliesauro, lib. v, cap. 'M: .'J2 Flavianus, expulsus ab Anastasio imperatore,
30 Eudoxius, annis duobus. an. septem <^.

31 Ananius, annis quatuor. Nicetas illum Adria- .)3Pauluseju.sdem tempore, annis tribus.
num vel Anianuni nominat, Thesauri lib. v, cap. 18. o4 Euphrasius, oppressus ruiiia urbis, annis
32 .Meletius confessor, cxpulsus a Valcnte annis (|ninque.
viginti quinquc. .'w Euphraimus, tempore Justiniani, annis octo-
33 Euzoius Arianus, annis... decim.
3i Meletius rursum, cuni adfuisset in conventu IJGDomnus, annis quatuordecim.
secundie synodi Constantinopoli. 57 Anastasius, annis undecim.
33 Flavianus annis viginti. 58 Gregorius, annis viginti quatuor.
36 Porphyriusannis... .o9 Anastasius iterum, annisscx.
37 Alexander annis. .. C 1 60 xVnastasius alius, annis novem.

A. CONTII XOT.E IIISTORIC.E.


a Evagrius. Ilistoria; lib. vi, cap. ultiino, restitntum ait. .Vnno 23.

AD mmm mmwimw mmmu ADMONITIO PREVIA.


(Apud Galland., Bibliotheca Veterum Patrum, tom. XIII. "i

Persona ipsa .Vnastasii vix quidquam ad nos per- D I. Ipsius Anastasii Bibliofhccarii epistolx rliicc, al^
tinet,cum scriptorum niodo ijuic in ejus collectaneis tcra ad Joanncm diaconiiin, altcra lul Martinum
ccrnuntur rationem habeamus. De eo nihilomiiuis episcopum Narnienscin.
aliquid dicerc ac pr;efari libet. Natione fuit, ut vide-
tur, Ronianus; certe ecclesi;E Romana; presbyter, II. Joannis papse IV Apologia pro Honorio summo
abbas et bibliothecarius. Claruil, pr;esertini ab pontip.cc.
anno8.5Sad8S2,subpontilicibus Nicolao I. Adriano 11 III. Snnrti Mnximi epistolx quinquc.
et Joanne VIII. Utrum idemnicl cum car.liiiali An,i- IV. Tticodori jiapx cpistolxtrcs.
stasio censendus sit, huiiis dispul;int scriptores, V. Miirtini papx cpistolx quatuor.
Cavaeus in primis omnino consuleiidus. Scripta il- \T. Comiiiemoiatio eorum qux S. Marlinus Constaii-
lius receiisent bibliographi, inlcr quos diligentior tinopoH passus est.
Fabriciusa. Pr;e c;etcris Collectanea illius edenda VII. liclctio motionis in S. Maximum, qux facta cst
nobis reliquit Gallandius nostijr 6 -^iavu. Circumfe- corain principibus in secretario.
runturveroin illis (lusesubjungimusscriptorummo- VIII. Anastasii monachi cpistola.
numenta. IX. helatio dispatationis intcr S. Maximum cf Thiv-
dosium episcopum Cxsarx Bithynix.

" Bibl. Gr;T!c. tom. IX, pag. 337 ; Bib. ined. t. I, 87 edit. Patav.
P.vruoL. CXXIX. ts
:

055 ANASTASII BIBLIOTIIECAUII 556

X. Anastasii apocrisiwii epistola ad Thcodosium pres- .\ lamen sanguinis effusione. Sedit ponlifex ab anno
hytmm Gangrensem. 649 ad (i'il vel. 6'w. De ejus tempore videndi Sir-
XI. Hypomne^licon dc gestis SS. Maanmi, Anastasio- raondus " ct ("oinlius ". Exstant cjus epistolx in to-
rum, Martini, cte. mis Conciliorum, ct in Bibl. Patrum. Is coacto
Prodicreprimum liircColleelanc^iaSirmondocdita Laieranis concilio centum quinque episcoporum
Parisiis an. 1(520, publiei ctiam juris facla a Com- Constanlis impcratnrisTypum, duccsquc .tlunothcli-
bcfisio, ct in tomo .\I1 Bibl. IT. Lufidunciisis, atque
tarum Sergium, Pyrrhuih et 1'auliim, (^yrum item
iterum vulgata in nova rcccnsioiieoperum Sirmondi, Alexandrinum, el rheodorum Pliar:iiiitensem dam-
unde et nos in nnstram pcnum Iranslillmus. Sed jam
navit. .\nno Calliopas Olympii in cxarchatu suc-
().').'{

de auctoribus in CoUectaneis comprciiensis aliquid ccssor cum Ravcnnatensi cxercitu Romam veniens,
dicamus. sanctum poniificcm capit, navi imponit ct, post tri-
§ I. —
De satieto Joannc pnpa.
mcstre spalium, in Naxum insulain dcportat. .Mox
Constantinopolim ducitur: nec tamcn ab eo oblineri
FuilJoannes papa hujus nominis quartus, natione potuit. ut typum approbaret. Ea propler Chersone-
Dalmata, patria Jaderensis, palrcm babuit Venan- sum de|iortaiur, ubi cxsul obiit, el in ecclesia S.
tium Scholasticum. Rom;r, diaconum cgit,ac tandem ,Mari;c in Blacbernis sepultus est. Ex cjus epistolis
papa desisinatus fuit,a S. Petro si'|)tuai,'csimus quar- ad nos spectatea qua) ad Thcodorum cst: seu potius
tus: quaiii dignitatcm aiinum ct menscs novem
=
fragmcnta ([u;cilam ab Anastasio dcccrpta, in quibus
obtinuit, usquc ad dicm £(l Scplembris anni (jii'', deplorat vicem suam sanctus ponlifex.
B
vel ad duodecimum Octobris
inlcr ca^tcra ad
aii
Constantinum lilium
Gil. <=

lleraclii
Scripsit
imp. § V. — Dc auctorc amnymo narralionis eorum, qux
sseviler gesta sunt in S. yfartinum.
apoloiiiam prollonorio paj^a pnjptcr unain inCliristo
voluntalem. Ha'C ad Constaiitinum cpistol apud i
.\uctor hujus Commemorationis scse socium san-
cti Marlini prodit, dum st;iliin ab initio ait :Qua'-
Eutychium'' inscribitur ad Ueraclium cl Constanli-
itum fratrcs imperalorcs. In concilio Rom. an. 640 dam (/uidem exlerius sollicitudinc mulla addiscen.'',
Joannes Monothclitas damnavit. jilurimonim aulem proprie contcinplator factus. Et
sub finem Visa mihi et audita diligentissime de-
§ II. — Dc sanclo Maximo.
:

claravi vohis. Non tamcn navlgationis socius fuisse


videtur. Sex namijue tantum pueruli cum S. .Martino
S. Maximus ex protosecretario Heraclii abbas
Chrysopolitanus fuit prope Constantinopolim. Ilunc navigare pcrmissi sunt. Facilc igitur credi possit,
illuni sancto pontifici Constantinopoli adfuisse sul)-
Gra!ci theologum % itcm confcssorem f, philoso-
phum et martyrem appellant. Ilic strenuissimus inde, cum iii Hclationc motionis sUUim ab initiodi-
BIonothelitaruniacpra'cipuusa(lversarius, post mille catur : Dir iiiia domnus Maximus, et is f/ui rum m
vexationes tandem Lazicos deportatus, obiit an. hanc urbem reijiaui iipplirucrunt. Qu;c sa-
(rat, jicnes
tis ostendunt Constanlinopoli fuisse quo.sdain qni
Christi C62 setatis lxxxii. Cum Pyrrbo Constantino-
politano patriarcha insipnein habuit disputationem, adversariis .Monothclilarum adlucrebant. Et ut sint
quam ad an. (5i'j consignat Fabricins. Concilio La-
t-'
qusecunque in cum crudeliter ct truculente ibi gesta
teranensi subMartinol intcrfuit. .Vnastasius apocri- sunt us(|uc ad transportationcm in Chersoncsum
siarius magistri sui Maxiini vitam .scripsit, quam dilucide iiobisexponit. Clericum ctiam et monachum
laiidat Alilatius dc Pursalnrio '', exstatque apud sc prodit, cum proptcr rcrum thcologicaruin pcri-
Combef. in tomo i)riori Operum S. Jlaximii post- :
tiain, tum etiam (|uia s;epe S. M;irtinum suinmum

quam habenturctiam acta, coliationes, etc, qu* nos suecrdotcm no^lrum appellat. Maximum vero, domi-
ilcm Gra^ce et Latine ex An;islasii vcrsione edenda num ilem quia, more apud monachos usurpato
:

Kijo, ait, liumilis et peccatdr famulus vester a Deo,


curavimus, prout exstant apud Sirmondiimj. Consu-
lantur Baroniusk ct Combelisius in editione pnr- rcncrahilcs Piilrcs. Utrum vero auclor raotionis in
clara operum S. Maximi. S. Maximum facts idem sit cum auctore narratioiiis

§ III. — Dc sancto Thcodoro papa.


de S. .Marlino; etsi certa argumcnl;i nulla deinon-
strant, connexio tamen recrum qu;e narranlur, styli
Joannem IV cxcepit in pontificatu Theodorus ex- aflinilas, ct (|Uod apud .Vnaslasiuni jungantur in Col-
eunteannoG42 (luem tenuit usquc ad diinidium an- lectaiieis, b;iud improbabiliter istud suadeant.
ni 64'J. Patria fuit Hiciosolymitaiius. Latine nonnulli
Adeodatum, vel eliam Deusdedit appellant. Is poiiti-
§ IV. — Dc Anaslasio monacho.
fex PyrrhumConstantiiiopuiitanum patriarcliain tur- Eral Anastasius .Maximi abbatis discipulus
iste S.

piteriii h;presin .Mcjiinlliciitarum relapsum sicdam- ac pcrlamiliaris. Annum


(^jus natalem fuisse 618

nassc dicitur, ul ;iil srpiiicriiin S. I'clri acccdcns, in scribit C;iv;cus r, emoiiualem vcro 664. Exst;it in
Cliristi sanguiiie linclo calamo dcposiliDiicin Pyrrlii (^)llcctaiicis Anastasii cjus ad monacbosCaralitaiios
conscripserit. Ou;c cjus exst;int epistohc sive apud cpistoia. Fortasse etiam du;e superiorcsenarrationcs
llarduinum ', sive ai)ud Oldiiiuiii '". (Ju;p in collecta-
1)
ad cuindcm pcrtineant. Scripsit anno Christi s;illcm
neis .\nastasii leguntur, potius fragmenla sive excer- 657 iion ()')5 iil Cav;co videlur. Ait cuim: -Yoiio Kal.
pta sunt quam integric epistola;. Scptciiiliris, (/H;t num: transuclii est. dccimas ipiarlx
Nimirum anno Gr;ucorum
§ IV. — Dc. sanclo Martino papa.
indiilionis.
indictio 14 et annus Christi 6.57
6164, cui et
congruunt.
Theodoro mense Maio vita funclo, Julio ineunte
Petri sedem regendam accepit Martinus, hujus no-
g VII. — Dc Anaslasio apoerisiario.

minis priinus," patria Tuders, martyr ctiam sinc Alter S. Maximi discipulus fuit Anastasius istc,
presbyier et monachus, atque Romanx Ecclesise
Burius in Xotitia.
b Cav:cus ad an. .'iiO. ' Pagg. 1-28.
c Fabr. Bibl. med. tom. IV, p. 42, cdit. Palav. j Opp. tom. III.
^ Annal. tom. II, pag. ;i2.'3. i<
Tom. VUI, pag. G.57, num. :!!.
<^
In Cud. Bibl. Coislin. iipud .Montfauc pag. .'Wo. ' Conc. tom. 11, pag. 6i.'I.
f Combcf. ad S. Ma\iin. t. I, |). (Ji2; H, 9«, i8i, "1 ,\llieii;i'i Roin., pag. 613.
528. 1) Opp. toin. IIL pag. 465.
K Bibl. Gr. tom. VIII, pag. 729. .1 .\nn;il. Fninc. tom. III, pap. 456.
1' Pac. 730.
I.
Ad ann. 6-55, pag. 385
oo/ COLLIiCTANEA. — l-R^iiRVTiO ANASTASil. o58
apocrisiai-ius Scripsil vitatn et aeta S. Maximi ma- A Theodosius et Theodorus fratres inoii;iiiii m nutiit
gistiM sui'' (|ii;r inaxlmn contimMitiM' in rpistola ad
,
Comhclisiiis in moiiito. ct Cavauis .\iuiit ctiam
'<
.

TlKMiilosiiim (iaii>;n'iisi'iii, (|ii;iiii iioliis iii siiis Collc- Aii;ist;isii :ipocrisi;iril cpislolam scse acccpissc a l,a-
ctaiicis si'rv:ivit AiKistasliis nihlidthccarius. Scripit /.icii [icr (ircijtorium ;ihh;it.ciii liav;ir;irucns('m, mciiso
porro iiiiliclloiic iioiia, i(lcoi|iic aiiiio C.liristi (ifili, Aii!;iisto, iiiilictioiic XI, i|ii;c, pnetcriit. tlx iiiio consi!-
iioii (1(1'), Cavanis. lUsi vcro(Jr;rc;p ei^istohc
iit iiiitat (liiltiircos scrl|isissc aiino (ifiS, vcl (j(i',(, putato scili-
noii sii|M'rsiiit, tcstiiiioiii;i taiiiciiS. Ilippolyticx cml. ccl iiiitio iildiclioilis, moroGr;ccoi'Uiii, aScptcmhri.
KiMiiclsci riirrl;iiii adjiiiict.i suiit cx Coinbclisio. l'ro ;iiiiio priori stal C;iv;i'iis, pro postcijori (>oiiihc-
Oliilt S. m;irtyr .\ii;istasiiis dic nomlnico, liora risius. Ihihcmiis in co lly|)oiiiiicsticii sii(-c,iiict;im
terti;i, v Iiliis Octohrhis, cum iii s;iiict;i Collcct;i dicc- hisloriam p;issloiiis ct inortls .M;irtiiii p;ip;c, .M;iximi,
rctur, Sdiiilii siniilis. indlctionc dccima. (jui cliara- Aiiastasii ;ihh;itis. Aii;ist;isii ;i|iocrisi;irli fratrum
ctcrcs cadunt in aniium Christi (itiii, (jiio Kal. Sc- geriiiaiiorum. 1'orro .l.icohus Slrmondiis, (|ui pri-
ptciiihris tliichal iiidiclio 10, ct i|iiiiilo lilus, sivc dics mus fasciculiim lium; Aiiaslasiaiuim cdidit, cii|ue
il Oclohris cr;it liominica, sive tcria priiiui, ut aluiit Viillcrtanronun titulum fecit, acceiieratcx hibliotlieca
auctores llypomncstici. licclcsi.e Lugdunensis.

§ VIII. — Dc (lucioribus Ilijpoinncstii:i

IIiijus opusculi auctores sese palam ostendunt

a Fabr. Bibl. Gr. tom. IX, pag. 122 et 340.


B 'j
Ad ann. 668.

BIBLIOTHECARIl SEDIS APOSTOLICE

COLLECTANEA
AD JOANNEM DIACONUM.
(Apud Gallend. Biblioth. veterum Patrum, tom XIII.)

Edidit primum JacorusSirmonls anno 1620.

Charissimo frati .loanni digni Christi levitie Ana- C inc, non


qui profecto tantaluce.sapientia^rutilas, uta
slasius exiguus in Domino salutem. quod necessarium,.sed temerarium, experiri saporem
Ecclesiasticam Scripturic ad mullorum instructio- proposuisse videaris. Itaque mihi, interveniente obe-
nem historicam industria? tu;epromiserain exGra^co dientia, sata ;rb aliis rustica falce collegisse et ad
niG tibisermone quaidam in Latinum vecturum elo" aream latinitatis lidcli humero transvexisse sufficiat,
quium. Dixeras eniin et, summa Veritate docente, nil videlicet addeiiti vel minuenti. Tuumautemerit,
pcrhibueras ecclesiasticam te ordiri non posse fi- adjectis seiUentiis, veluti quodam ventilahro judicii
denter historiam, nisi utriusque linguae qu;edam re- opus historios dilatare, et verba nostra, quse in ea
rum gestarum conscripta series ad tuam notitiam inserenda decreveris, quasi quaedam frumenta pur-
devenissct. Quapropter, qui tant;e me impcritia; gare. Verum nos sic et hffc et alia interpretandi
recognosco ut nec ipsius liiiguie me;B in ijua natus propositum sumpsimus, ut nec ab ipsa verborum
sum, ne dixerim aliena^ vim penetrarc sufliciam, ac usquequaque circumstanlia discessisse noscanuir,
per hoc nunquam interpretandi quacunque ratione nec pro posse a sensus veritatedecidisse videamur.
conarnen arripere prKsurapsisscm, conscnlicns a ma- Porro novissimorum temporuinbrevia quyedam opu-
gistris rcprehenili quam te a pr;cdicta torporc meo scula transtuli, quoniam priorum iemporum gesta
texenda liisloria removere, satisfacere tibi ecce pro D priores, imo majores nostri transferentes, nos in hu-
viribus maturavi. Credens plane a te corrigendum juscemodi opere pi\xvenerunt, quemadmodum et

qnidquid mcum distortum, poliendnm quidquid rc- longe pncstantius transcenderunt. Igitur, post =»

pertum fuerit impolitum. Sane fateor, testimonium Chronographiam tripertitam quara tehortantetrans-
mihi perhibente conscientia, raallem hi-c et hujus- tulimus, et alia quiedara brevissima opuscula qu;e
modi ab aliisfieri, non tam laborem fugiens, quam ad pctitum diversorum Patrum etfratrum iiostrorum
iraperifam undccunque scientiam meam, si tamen inlcrpretati sumus, ad manus noslrasvcnirccontigit
scientia et iion magis inscitia sit dicenda, non ne- apologi;iin qu:irti .loannis Romani poiitificis proHo-
sciens, si, salva p;rce fraternitatis tu;e, seu scri- norio papa a calumniatoribus imiictito ,
quod
bendaeatehistoriaiproposito^hsecomitterepotuissem: unam Domini nostri Jcsu Christi tantum scri-

« tost Chronogr, trip. Ex Nicephoro, Georgio et Tlieophaue excerptaiu. Dediraus hanc supra.
»59 ANA6T.VS11 BIULlOTliliCAlUI o60

pserit voIunlalem.Ousevidelioelapologia satishunc, A horum circumslanliam tali deliberalione concludil.


ut reor, excusabiiem reddit, licet huic sexta sancta Hsec, inquiens, ct hujusmodi exempla tios edoccnt,
synodusquasi hieretico anathema dixeril,et in Dei rt testimonin divina confirmant, non omnia passim a
solius jam judicio positum reprol)ationis telo c.onlb- quocunquc dicta, vel tibicunque scripta indifferentcr
derit: cum h;ereticus non ex erroris tantum dece- nrripere, sed, retcnlis bonis, qure noceant rcftitare.

pliiine (|uantum ex electione non recta et contentinsa Nam, et hanc quoque sanctam synodum canonica
pcrlinacia ftenerelur. Quis autem cril qui nobis in- qu;pdam capitula promulgasse, Grsecorum scripta
terim (lic:it. utrum ip.se pro certo dictaverit episto- testantur, qua; tamcn pene omnia, quia sedes apo-
lam de qua illum anathemalizandi fomitem calum- stolica non approbavit, tota Latinitas rcprobavit.Sed
niatores susceperunl, cum et ex scri|itoris vcl indi- ((uid de hac snl;i dicimus? cum, et secuudam uni-

sciplinatione, vel in pnniificemodio quid conlingere vcrsalcm synodum ([u;e primo Constantinoiioli cele-
lale pniucrif? Quamvis non ignoremus, doccntesan- brala cst iii caiisa (^rimatus Ecclesiarum, sedes apo-
clo Maximo in epistola sua (|uam Jlarino scripsit stolica non admitlat : quin, et omncs synodos sic
presbytero, sanctissimum hanc scripsisse Joannem recipiendas decernat ut Chalcedonensem synodum
ahbatem. Esto, et ipsedictator exstitit- Quis hinc il- admitlendam fore pnrdictus sanctus Gelasius iiajia

lum interrog.ivit?quisintenlionem investiir;ivit".>quis ii dcscribit, ()ro fidci scilicet communione et veritate

hunc corri;,'cre voluil, et illc pcrcontanti, aiil emen- Catholica et ajiostolica, prn ((ua hanc fieri sedes
dare conanli reslilil, vel contenlionibus serviens re- apnstolica delcgavit factamque Hrmavil. Yerum. si
sultavit? Pr.Tsertim cum in Evangelio illo, quo di- omnia exaggcrare volumus quae in Honorii pap;c
citur : Nolitejiidi'-tirr, et non jwlicabimini [Luc. vi,37), excusationem colligere possumus, facilius charla
et caetera, nihil aliud pr;ecipi magnis ctiam niagi- nobis quam sermo deficiet, ct interpretandi propo-
stris Ecclesia> vidctur, nlsi ut ea facta (iu;e diibium siUiin ad dictatinnis prnfccto vcrtemus cloquium.

est quoanimo melinrem partem interprete-


fiaiit in Unum tamcn diccmus, ((uod relicere |)roculdubio
mur. Suntquippe qua^dam facta mcdia qu;e ignora- non dcbcnuis, quia talis cst dictus llonoriusqualis
raus quoanimo fiant, cum bono et malo fieri pos- estet pronunliatus : quod si talis non fuil, cui sit

de quibus temerarium est judicare, maxime ul


sint, priefixa sententia, profecto non erit : quoniam sicut
condemnemus. Deniqueduo sunt. in (iiiibus temera- scriptum est: Ilomo vidct in facie, Dcus autem in

rium judicium cavere debemus cum inccrlum est ;


rordc.

quo aiiimo quidquam faclum sit, vel cum inccrtiim Scd ecce, dum jirolixius pr.Tfatio ad te nostra
estqualis futurus sit qui nunc vel nialus vel boiuis dirigitur, ab intcrprctandi studio procul abscessi-
apparel. Ouantum autem tcmerarium sit judicium G mus : oslcndere gestientes quod in apostolicae sedis
prscavendum, apertc Dnminus indical, qui de Sndo- pelra, quantum ad fidem pertinct, nec etiam pcr
mitis more nostro loquitur, dicens Dc^ccndiwi, rt : llonorium invcnlum unquam serpentis, id est
sit

vidcho ntrum clumorcm qui vcnit ad me opcrc complevc- virulcnue sccta- vcstigium. Sume igitur jam memo-
rint, an noncstita, itt sciam [lien. xviii, 21). Et rursus ratam Joannis (laj)* pro llonorio Apologiam sume :

per Moysen : Ne malcJicassurdo, ait, nec eoram catco etiam et pro eodem ipso Apologiam ex epistola
jionas offcndiculum (Lcvit. \\\, 14). Quod eisdem Maximi Monachi, ct rc vera philosophi Christique Dei
pene verbis Aposlolus monel Vnusquisquc, in-
: nostri marlyris, missa Marino prcsbytero, difflora-
quiens, 7iostram pro se rativncm reddet Deo. Non ergo tam. Ipse quippe bcatissimus M:iximus, non solum
amplius iyivicemjudicemns.scdhocjudicate muyis, ne in jam dicta, scd el in ea qnam scrijisitad abbatcm

ponatis offendiculum fralri, vel seandalum (Uom. xiv, Thalassium cpistola, jam nominatuin defendit llo-
12, 13). Quisaulem magis surdus vel mutusdicendus norium, verum etiam, in ejiistola sua dogmatica
esl quam is cui, cum exaiiiinis etdissolutus jacet in quain ;id Patrum scri()sit illustrem, magnum huiic
sepulcro, iiec os aperilur ad objccta latimuibiliter ct divinuin aii|)cll;it. Ex qua scilicct cpistola dc eo-

audieiidum, nec os apcriturad objectanitionabililer dem (ia(ia llniiniin, cl llicrosnlymitano So()hronio


rcfellendum? Vcrum debujusmodi judiciis sufllciunt D de quo in translatis a nobis scri()tis s;r|ic mcmoriam
qu;cvcneral)iIisAnaslasiusaposlolic;cSedis pr;rsul ad fecimus, ati(ucdc Pyrrho Constantinopolilano h;c-
Anastasium imperatorcm scribens, sacrse Scriptur;c retico Patriarcha, dcfflorata quiedam atque translala
aucloritalis pondcrc gravida dnccl. Scd neVidcamiir in tibi ^ilTcriinus. Pr;clerca intcrprelati sumus ex
lam saiictam tani((ue rcvcrendain synudum accu- cpistnlacjusdcm saiicti .Maxiini ad .Marinum scripta
sare, vel temcre reprchendere, licere nobis opina- (ircsbytcrum circumstanliam dcSjiiritussancti pro-
m;ir de illa sentire, qua; sanctos patres nostros dc cessiuiie, ubi fruslra causari contra nos innuit
Chalcedonensi magua synodo seiisisse non ignora- Grscos, cum nos non causam vel jirincipium Filium
mus. Quorum unus, sanctus videlicet papa Grego- dicamus Spiritus sancti, ul autumant; sed unitalem
lius, us(|ue ad prolatinncni luitiimmndo canoiium sul)sl;iiiti;e Patrisac filii non ncscicnles, sicut ()rn-
hanc suscii)icndam fore sigiiavit. licatus (|un(|ue ccdit cx P;itrc, ila cum (^roccdcrc fatcanuir ex l'i-
tomo deanathem;itis vinculo,
ajque papa (Jclasius in lio, missinnem nimirum processionem inleliigentcs:
qualiier eadcm synodus recipicnda sil, luculenlis pie interi)rct;ins, utriusquc lingu;c guaros ad |tacem
excmpliscl nnnnullis divinis lcslimoniis iniiuit. iibi crudicns, dum silicct et nos et Ghpcos edoce
:

fidl COLLKCTANI-A. — JOANNIS l'l>. Al'Of.()(i(\ l'l(0 llONOIilO I'l' 3G2

secumlum i|iii(l(l;im procodcn» ct. seciiiKliim quid- .\ pcotoro rcsuiiipsissct, sic.ul cpistolam boati papne
dam 11011 iiromlcro S|iriliim saiictiim ox Killn : Folicis in 1'ctrnm sciiteuti;im proferentem Antio-

diiriciill.ilciii cxprimendi de allerius iii alterius chenuin. Ouinimo sicul et ipsum quoiiue Clemen-
liiijjuii' priipriol.itcni signilicans. Siiiuidem cl Im- tein, (iuom liulinus nostrai linsu;c redditum, resti-
jnsmoili pia intcrprclatioiio sanc.tus olim Atliana- tutum et n^lciintein ad Gaudcntium scribens inmiit

siiis oriental(is cl occidentalcs supcr sulisistciitia' ct iiiiod L;itino scriplns fuorit ct amissus, rursus-

vel pcrsona' noniino dissidentcs univit, duin iiiiuin qiio rccopliis, signantcr ostciidit. Lxccrpsi niliilo-

idem(|ue utrosiiue cordo credcre, sensiuiiie rotinoro miiius, ct tibi eccc translatam pncsento, quamdam
pcrdocuit : licet ob iiiiftuic varietalcm alitor atiiue narrationis circumstantiam cx epistohi saiicti Maxi-
aliterorcconfitorontur, ot importuniscontentionilHis mi ad Thalassium scripta abbatcm, quid Constan-
(lcsorvirciit. Transtulimus otiam (|iias(lam opistolas tiniipoli lci,';iti Romani j^esserint, grati:i incitand;e
Tlicodori papa' succossoris piM'dic.ti papx .loannis, coiistanti;!' iii causa maximie pietatis ad rcdargu-

juxta iiuod ordo poscebat, scriptas ad 1'auluin suc- tioncm pusillanimorum, ct agnosceiKbc poteslalis
cessorein ryrrhi, et consocratorcs ejus, quorum aposlolic;c sedis, contra eos qui ab ipsa quid vio-
scilicet Joannisac Theodori, eximioruni sedis apo- lcnler extorquere nituntur. Porro ecce nihilorainas
stolice prirsuliim, slyliis epistolariim Latina nnlolot B exhiboo cxsilii posta sancti papse Martini, quae ad
cloiniciitia : ex iiiio li(|uido constat, iion Orxcc illas, pctitum vencrabilis Martini episcopi Narnicnsisedi-
sed l.atino fuissc diclatas. Unde nolandum ([uod, dcram : uiia cum llypomnestico declarantc breviter
nonnulla tiua; Latinc fuerunl edita, Lalinitas fundi- gesta saiictorum Maximi Philosophi, et utriusque
lus mole oblivionis obruta deplorasset, nisi ex Grae- Anastasii, nccnon et Theodori, ac Euprepii, et
eoium post fonte librorum h.Tc hausta sitibundo aliorum.

^
JOANNIS PAP/E ROMANI
AD CONSTANTINUM IMPERATOREM
FILIUM HERACLII

APOLOGIA PUO IIONORIO PA.-r,


Propler iinain in Chrisln vnhinlatem, ciijiis ainnt eum ealumniatores mentionem fecisse.

Dominus, qui dixit de tenebris lucem splende- G gnitas causam totain rei discere possit, subtilissima
scere, qui eripuit nos de potestate tenebrarum in veritate, qu;o ante brevis intercapedinem temporis
admirabile lumon suum, luinen veritatis, et vcritas gesta sunt, enarrabo.
luminis, in quo complacuit omncm- pleniludinem Sergius reverendiE memoriae patriarcha pr.Tdicto
divinitatis habitare, et per-eum reconciliare omiiia, sancta; recordationis Uomanne urbis pontifici signi-
in ipso pacificans per sanguinem crucis ejus, sive ficavit, quod quidam in Uedemptore nostro Domino

qua; in ca?lis sunt, sive qu;e iu terris {Colcss. i, 20), Jesu Christo duas contrarias dicerent voluntates :

propter eminentem magnitudinem divitiarum boni- quo pr;pfatus papa comperto roscripsit ei, quia Sal-
tatis suoe in faciomEcclesi;c su;e rcspiciens, vcstram vator noster, sicut essot monadicus unus, ita ct
pra^cognitam sibi et pr;edestinatam benignitatom ad valde mirabiliter super omne genus hominura con-
fidei nunc integritatem vocare dignatus est : ita ut, ceptuset natus esset, Ex sancta quoque ipsius in-
omni fallaci caligine procul amota, per vos v4ctri- carnata dispensatione docebat, quia Redemptor no-
cein faciat veriUitem. Quantum eniin ex diversis ster, sicut essct Deus porfectus, ita esset et homo
suggestionibus qu.B ad nos catcrvatim venerunt, perfectus : ut, quam priinus hoino per pra^varica-
quinimo ct ex ipss quoque anditu dicidimus, omnes tionem amisit, sine aliquo peccato natus prinue
occidentales partes scandalizat;e turbantur, fratre 3 imaginis nobilem originem renovaret. Natus ergo
nostro Pyrrho patriarcha, per litteras suas huc at- est secundus Adam nullum habens nascendo vel
que illuc transmissas, nova quKdam et prffiter regu- cum hominihns conversando peccatum, etenim Ver-
lam fidei pr;edicantc, et ad proprium scnsum quasi bum car.i lactum in similitudine carnis peccati
sanetK memori;e llonorium papam dccessorem no- omnia nostra suscepit, nullum reatus vitium ferei.s
strum attrahere festinante, quod a mente catholici ex traduce prsvaricationis exortum. Similitudinem
Patris erat penitus alienum. Igitur, ut vestra beni- ergo intelligimus, non carnis ejus, sed peccati.

» De hac epistola videsis testimonium apud S. Maximum M. in disputatione cum Pyrrho patriarcha.
: ,:

m ANASTASU BIBLIOTHECARII 564


Etenim carnem Dominus veram suscepit ex inte- A vitii traxit ex pravaricatione primi hominis. In
merata et beata Virgine Dei genitricc. consubstan- nobis enim, non in eo, coaptatur quod scriptum
tialis nobis effectus. Eriroslmilitudinem carnispec- esl : S''i(i rnim quia non habitnt in inc. id i'st in nirnr
cati sanclus dicit .Vpostoliis, quam similem nobis inea, honum [Bom. vii, 18). Et iterum : Xon tiuod
peccatoribus sine peccatocum anima rationali sus- volo bonum hoc ago ; sed quod nolo malum, hoc facio.
cepit et idcirco unam voluntatem secunduni pri-
; Si autem Quod nolo malum illud facio, non jam ego
mam formationem .4dae naturalem liumanitatis suae opcror illud, sedquod liabitat in me peccatum {ibid.
Dominusnostcr Jesus Christus habere dic;natus est: 19, 30). Et post lisec Video enim aliam legem in
:

non duas contrarias. quemadmodum nunc nos ha- mcmbris meis repugnantem legi mcntis mise. et capti-
bere diirnoscimur, qui de peccatosumus.Vdie i,'eniti vantcm mc in leye pcccati, qux cst in memlris meis
qiioniam, curruplibilis per Irrnsgressionem primus {ibid., 2;3). Hinc ergo ha; dua; contraria; voluntales
homo effectus, et Creatori suo subdi contemnens, mentiset carnis, quas Apostolus docet, in nostro
sensitcarnem, quse prius erat sibi subjecta, nihil- nequaquam Salvatore fuerunl, eo quod hic luctami-
ominus repugnantem, et pcccato suo totum genus nis stimulusex i)r;ievaricatione protoplasti sumpsit
humanum obnoxium, sicul dicit Apostolus
fecit : initium : (|uoniam a Hedemptore nostro natura
Reynavit mors ab Adam usque ad Moysem, ctiam in B suscepla est. non criminis culpa. Sed ne quis non-
eos qui non pcccavcrunt in similitudinem prsevarica- nuncpiam minus intelligensreprehendat, quamobrem
tionis Adx {Rom. v, 14).Quapropter, et nos qui per de humana tantum natura, et non etiam de divina
prxvaricationem et peccatnm illius nascimur, duas natura docere sciatur etenim Christus in duabus :

contrarias habere voluntatcsdignoscimur : duasau- naturis in una persona uBilis cognoscitur, adoratur,
tem dico, nientis et carnis invicem rcluctantes, et colitur Deiiset homo perfectus. Debet qui super
sicut idem beatus docet Apostolus Caro concupi- : hocambigit scire, quoniam ad hoc facta est respon-
scit adversus spiritum, et spiritus adversus carnem. sioadjam dicti patriarchae interrogationem. Prae-
Hxe autcm inviccm adversantur, ut non quxcunquc terea et hoc fieri solet, ut scilicel ubi est vulnus,
vultis, illa faciatis {Gal. v, 17). Et hoc omne huma- ibi medicinale occurrat auxiliiim. Nam et bealus
num patitur genus sub peccato eonstitutum, quo- Apostohis hoc sa^pe fecissedignoscitur, se secundum
niam ncmo est nnindus ab hoc peccato praevarica- auditorum consuetudinem pr;r|)arans et aliquando ;

tionis, ncc infans, sicut scriptum est, cujus est unius quidem de suprema natura docens, de humana pe-
diei vita supcr terram {Job xiv, 4, sec. LXX). Et nilus tacet aliquando vcro de humana dispensa-
:

quemadmodum S|)iritus sanctus perDavid ait : Eece tiunedisputans, mysleriuni divinitatis ejus non tan-
?;i imquitatibus conccjitus sum, et in dclictis G git. Etenim ipse hic quidem de divina natura ait
pcperit mc nmter mea {Psul. l, 7). Sicut cnim in Christns Dci virtus, r.t l)ci sapicntia {I Cor. I, 24);
Adam omncs pcccavcrunt, secundum Apostolum, ita alibi autem de incarnatione ejus ita dixit :Ouod
in Christo omncs justifkabuntur {I Cor. xv, 22), Et stultum cst Dei, sapicntius cst hominibus ; et quod
sicut per unum homincm peccatores constituti sunt infirmum cst Dci, /'oWius est hominibus {ibid., 23).
multi ; ita rt pcr uman homincm justi constitwntur Sapientia autem et stultilia, virtus et infirmiuis,
multi{ltom.\, 19). Ergo unus et solus est sinc pec- contraria; adinvicem absi|ue dubietate ponuiitur.
cato mediator Dei et hominum homoChristus Jesus, Ergone contraria sibiinel docet bealus Apostolus ".'

qui in mortuis liber conceptus et natusest. In dis- absit : sed audientibus semet conflgurat sa)iienter,
pensatione ilaque sanctai carnis susduas nunquam spcundum tempusdocens, ut provida nutrix parvulis
habuil eontrarias voluntales, nec repugnavit volun- (luidcm l;ic autem solidum tri-
pr;ebeiis. perfectis
tati mentis ejus volunt;is carnis ipsius. Xeque enim bueiis cibum. quod ait
Ouid ergo Quod infir-
csl :

habuit qiiodcuiique pcecatum, qui venit dimittere mum cst Dei, fortius est hominibus ct quod stultum ;

peccatum mundi, quem;idmodum etipse dlxit: Quis rst Dci, supicntius cst hor.iinibiis ? IIoc totum capitu-
ex vobis arguct me de peccato [Joann. vii, 46) ? Et lum dc dispcnsatione Christi, nonde superna natura
alias faliter ait : Venit iiriitceps mundt cjus. ri /« »;„ iusdoccre videtur volciis ostendcre (|uia Deus
j) :

invcnit nihil {Joan. xiv, 30). Unde scientes, quod liomo factus animam habiiit et corpus humanum,
nullum in eo, cuni nasceretur et conversarotur, quod stultum asserit el innrmiim. Sapienlia enim
esset omnino peccatum, decenler dicimuset veraciter humaiia divin;c collat i, stuititio est fortitudo vero :

confitemur, unam voluntatem in sanctae ipsius dis- carnis cum Dei virtute comparata, infirmitas est.
pensationis humanitate,
non duas contrarias ct Quia profccto condila bumaiia sapientia cum con-
mentis et carnis pra-dicamus, sccundum quod (|ui- ditrice sapientia comparala, stultitiaest.
dam h;erelici velut in puro hoinine delirare no- Igttur coiinectcntes utra^iiie, el Christum Dei vir-
scuntur. tutem et Dei sapientiam secundum divinitatem, na-
Secundum hunc igitur modum jam dictus de- turam divinilatis ejusconfilemur: etsecundum ejus
cessornoster pra^nominato Sergio patriarcha' per- sanctip carnisdispensalionem, ([uod stultum et qiiod
contanti s(Ti|)sissedignos(-itiir : quia in Salvaton' innrmiim est Dci. naturam liiinKiiiil.itis veracitcr
nostroduii' voluntales c()iitrari;e, id ust, in iiicm- pr;rdicaiiiiis, (luoiiiam lioc iiiliriiiiiin et slultum, for-
brisipsius penitus non consistunt, quoniam nihil tius et sapientius est omnibus hominibus. Omnes
563 COLLECTANKA. — JOANNIS l'I', Al'OI.(X;i V l'KO IIONOUIO PP. :m
enim li<iniines, siciit otiani siiperiiisdicliim cst, siib A (•.onliimliiiiiis, i|uoniam iitrasiiiu' naturascum aduiia-
peccato privvaricatioiiis iiascuntiir. Doniiiiiis autein tioni^ iiiiius persuiue conso-
C.liristi I»ci incnarraliili

noster Jesiis Cliristus al)si|ue peccato existeiis, et uantia conlitemur. Quia eiiim uiiam volunlatem di-
nullum secum vitium ferens vctustatis, non soliim cuiUdiviiiitatisChristietliumanitatis,et unamsimul
fortior, sed et sapientior cst omnibus hominibus, operationem : (|uid aliud, iiisi quia et unam naturam
quanivis Infirmum nostrum ot stullum sola iniseri- Christi Dei secundum liutycliianam et Sin'eriaiiam
cordia suscipere sit dii;natiis. Oui vero ex peccato divisioncm operari iuiscuiitur '.'
r)enii(ue orlhodoxi
primi liomiiiis iiati siint, lilii irie ac teiiebrarum a Patres, (jui iii toto mundo claruerunt, sicut utrasque
sanct;e Scripturie magistcrio nominantur. At vero naturas, ita et voluutates ac operationes Christi do-
Christus, cum lux vera sit, sedentes in tenebris et cere concordi praedicationc monstrantur.
umbra niortis illuminare di^natiis est. Quid enim Coniperiiniis antem ((und charta ((u;edam mandata
doceat Apostolus scribciis ad Kpliesios, auiliamus: sit, in qiia saccrdiites subscribere coacti sunt coiitra
Et vos, inquit, cuiii mortui rs^rtia ilrlictis ct iKccjdis toiiiiiiii licatie niem(iri;e [)ap;e Leoiiis et (^lialcedo-
vcrtris, in qtiibus nliquando amhidatis sccundumsx- nensiuin synodum : iii qua charta qusdam sunt per
culum mundi hujus, sccundum principcm potestatis novitatem composita, quai dogma ecclesiasticum re-
nunc operatur in filiis diffidcntix,
aeris spiritus, ([ui B futare oinnino di£;noscitur. Inspiret ergo divina cle-
in quibus et nos aliquando conversati sumus in dcsi- mentia Christiaiiissimie pietati vestrse, et cumsitis
deriis carnis, facicntcs voluntates carnis et coijitatio- custodes immaculatie lidei nostr;ii, vos ad compun-
num, et eramus natura filii irx, sicut ct extcri ctionem incitet, quo eos, qui novis sunt adinventio-
{Ephes. II, 1, 2, 3). Ecce isliE sunt duffi voluntates nibus corrumpendi, imperatoriis sanctionibus ar-
contrari;c, mentis scilicet et carnis, qusR in Salvatore ceatis, et pnedictam chartam, quK in scandalum
nostro modis omnibus non fuere. Nos has ex peccato properat fidei, et locis publicis est susiiensa, pr;Eci-
progenitoris Mhv, qui et se, et nmne humanum ge- piatis depositam scindi. Omnes enim qui in Occi-
nusobnoxiuinfecit,haberedignoscimur,utaliquando dentalibus partibus hoc audierunt, sed et poiiuli qui
quidem carnis aculeus nienti resistereappareat, ali- sunt regi;e vestrre urbis, cognita prjedictae chart;e
quando vero voluntas mentisvoluntati carnis contra- concinnatione, corde perculsi sunt. Erit enim per
dicere satagat ; ut taliter cum Apostolo gementes auctoritalem vestram et apostolicam perfectionera
confiteamur : Mcntc quidcm srrcio legi Dci, cnrnc pnedicta charta, qu;i' contra Clialcedonensem syno-
vero lcgipcccali. Dominusautem noster unam volun- dumest composita, nunc et in omiii temporeotiosa,
tatem humanitatis naturalemsusciperc dignatusest, et cunctis virtutibus irrita. Perfectio vero fidei
quam in propria carne potestative ut omnium queraadmodum usque in proesens refulsit, oramus
Dominus circumferebat, eo quod omnia serviant ut et per vos, sicut etiam per pi» memorisD Constan-
Deo: nullum profecto Iiabens vel afferens ex pra- tinum, divino auxilio in robore suo perinaneat.
varicatione peccaturn, quoniara solussine pcccatoet Propler i(uod, Christianissimi et Christi fidei custo-
crimine prsevaricationis esl natus. des, donate hoc munus in primordiis vestris Ecclesiae
Pra:dictus ergo decessor raeus docens de mysterio raatri vestra;, cujus estis postDeum opitulatores, ut
incarnationisChristidicebat, non fuisse in eo, sicut fidem Sponsi ejus serpentina calliditas non audeat
in nobis pcccatoribus, mentis et carnis contrarias violare. Hoc in primordiis salutare sacrificium atferte
voluntates. (luod qnidam ad proprium seiisum con- Domino Deo nostro, et ab ejus Ecclesia oranis novi-
vertentes, divinitatis ejus ct humanitatis unam eum nebulam radio pietatis vestne dispergite qua-
tatis :

voluntatem docuisse suspicati suni, quod veritati tenus Dominus Deus noster, vicaria ope, omnes quae
omnimodis est contrarium. Verumtamen vellera, ut contra vos suntconterat nationes, quaeque p;icem et
interroganti responderent, secundum quara naturam inexpugnabilera Deum repellunt. ()uatenus vobis ea
dicunt Christi Dei unam voluntatem ? Si secundum qu;e sunt Dei curantibus, Deus qu;T; vestra sunt be-
divinam tantum, de humanitate ipsius quid rcspon- nigiiusdigneturperficcre. Propterquod cliam mentis
debunt? quoniam et homo perfectusest, ul non cura D inclinato genutota mecum Ecclesia supplicat, ut ab
Manicha?ocondemnentur. Porrosi secundum huraa- integritate imraaculatae fidei nostrse, quam sancti
nitatera Christi dixerint, quod h;TC voiuntas Deus apostoli nobis tradiderunt, et sanctissimi Patres
esset perfectus, observent ne forte cura Photino et doctrinis luculentissimis consignavere, novas confu-
Ebione judicentur. Jani vero si ex utraque natura sionis turbinem amovere dignetur. (^uatenus Deus et
unam voluntatem essedixerint, non solum naturales Doininus nosfer, cujus fides iinmaculatacustoditur,
voluntates, sed et ipsas naturas confundent ut nec ; misericordias suas merito vobis et copiosissime lar-
hoc, nec illud, id estdivinaet humana, intelligi pos- giatur, qui est omnipotens etDominus scmpiternus.
sit. Sicutenim utrasque naturasin adunatione unius Creator oranium ad vestrum benignerespiciat impe-
Christi, ut impiusNestorius, non patimur; itadiffe- rium, et gentes, qua; in sua feritate confidunt,
rentiam naturarum penitus non iiegaraus, sed neque inexpugnabili suo potentatu (irosternat.
,

567 ANASTASII BIBLIOTIIECARII 568

DIFFLOBATIO
EX EPISTOU S. MAXDll AD MARIMM PRESBITERUM
APOLOGIAM INTER (L€TEKA PRO HONORIO FACIENTIS
(Grsecasunt ex KditioneCombeDsii.)

Tov Ss fi TTi;'P(.)|jLXi(i)v -ctTrav 'OvtJpiov, ou x»TaY'/-


A Honorium etiam Roraanum papam non (liffileri I
pEueiv^ oiixa Tr;i; tojv euiuxojv
reor naturaliter in Ciiristo voluntatum dualitatem,
()D:r,'j.'l-:t>yi i-\ \ftiTTOi;
Suaoo!, Ev TTJ Ypa^EiiT/, Tp; ^iynv/ £;::ttoa->, c:a to
in cpistula quam scripsit ad Seri;ium, eo quod unara
EV 6£7.r,u.a oavat, t^uvaYOiijiiv 3; iia}j,ov, dixerit vuluntatem ; sed potius conDteri, et hanc for-
xai TauTv,v
«j; Etxo; <7UV!It5v, ou/. £r:" aOETrtri; tout() ^e ).sy'vt»
t2ssis etiam constabilire. Nam hoc non in reproba-
Tou (xvOfomvou xai s.uitxou tou Somjpo; 0£).ri;j.aTO;
tionem dixit humance Salvatoris et naturalis volun- I
oXX' eitI tou [iLr,oa;MT); ttj; acTTopou <7uXXr,'i£0j; aurou tatis : sed quod nuilatenus conceptionem ejus qua;
xat T^; dsOo^pou YEvvr^cEO); TpozaOriYiTcOat (ifkri^i.u <7ap fuit sine semine, vel incorruptam nalivilalcm prae-
xo;. r, ).OYt<J,uov hj.~%()r,. Movr, va? 0;>.r,(T:; OEt« xal cesserit voluntas carnis, vel cogitalio vitiosa. Sola
TtaTpixr,, ct' Tiou uLOvovivou; aJTOupYouvTo; Tr,v oi/.eiav namque voluntas divina atque paterna, per Filiura
capxtoaiv, xal 1'viuu.aTo; oyiou cuvcfOjar;. TajTr,v Eip- uniiienitum per semet operantem propriam incarna-
ya<!Tco. Kat OTt YE TauTr,; E/ETai tt); evvoia;, otiaov tionem, sanctique Spiritus conventionem, hanc ope-
evteuOev • tmoyj -(kf, oti oti rf,v a^pacTOv ivwi^tv Tr[; rata est. Et quod hunc sensum sectclur, hinc est
«vOpojzivr,; xai Oeia; ojseo);, xal 0-o; Ac'Y£Ta' TTaOuv, manifestum. Cum enim dixisset, quia propter ineila-
xat (xvOpo^ror/;; ix tou oupavou xaT£AO;V/ ixiTa tt;; bilem unitatem human;c ac divina; natune, et Deus
0£OTr,To;, xat TauTr, OsT^at rr.v Ttov oujixto; rcpojoVtov dicilur pati, et humanitas de coelo cum divinitate
IxaTEpa ^usEi Ttuv tou ho; XpicTou xai llou xxt" descendisse; et hoc modo ostendisset eorum, qua;
£-a)J.aYr,v axpov avTiooitv, l-iyv. Xi^vuyj •
oOev xat £v naturaliter insunt utrique natura; unius Christi et
OO.r.ua 6u.o),OYOuu.EV Tou Kupiou r,u.o)v 'Ir,(jou XptiTTOu. Dei Filii per commutationem summam redditionem,
Iloj;, <pr,ct'v; 'ETTEtov) Trpov/^Xto; ex ri;; 0£<)r/;To; -po- subinfert: Unde, inquiens, ct unam vohmtutem fute-
CEXr,<sOr, >, f,a£T£pa suci;, ou/ a;jtapTia •
toute5t:v, mw Domini ]esu Christi. Quomodo ait ? Ouia pro-
oux £x ty;; auaprta; • ijLOvovou/'t (ru^jttiO^YYiJ^J^evo; Tto fecto a divinitate assurapta est natura nostra, non
ji£Ya),t;) 'AOavaoti;) YpaiO"/T! Tao£ xot' 'A-oXivapiou Tou culpa : id est, non a peccato ;
propemodum cura
ou(;ff£6ou; "
'EY£wr,Or, ex •{wxkx.o; , £x tyj; -Jtpoir/); magno effatus Athanasio, qui ha!C contra Apollina-
7tAa<;E0); Tr,v (ivOpto-ou u.op'jr,v £auT(Tj avacTTi<;<xaEvo;, rium im|iium seribit: Xatus eslex muiiere, de prima
£V E7:i0£i;£! <7azpo; Otya ^^apztxwv 0£Ariy.aTO)V xai ),o- plasmatione hominis formam sibi eriiiens in oslen-
YtJuiov av0p(OT:i'vo)v, £v Eixdvt xatvoTriTo;. 'H Yas 0£'),r,ct; sionecarnisabsquecarnalibus voluntatibuset huma-
06o'r/;To; y.()r/i, ETiEtor, X3t"t ^u:;:; o),r, O^ototo;. 'E7i£:ir, nis cogitationibus in iraagine novitatis. Voluntas
yap r^; Si riuS; xaTJt <7!ipxa tou \6-(0'j YEwr^fJeo)? enim sola divinitatis est, quoniam natura totadivi-
uTTEp ^u.a; Ttpdooo; 0'j
([•(O-^zv.
Y«p capxb; EyTraO),; nitatis est. Denique Yerbi propter nos secundura
7:por,Yr^i7aTO 0£7r,5t; ?! 'koy.Cii.o^ , w; £:p" -fiuoiv 4paTat, C carnem nativilatis super nos proy-ressio facta cst. Non
2ta TT,v e; <i:ta'TT,; tou •(iwu^ xaTaxpaTOU!7av •
•f^oovijv enim carnis vitiosa i^rsecessitvoluntas vel eogitatio,
(iX),a OeXtji;!; OiOTYiTo; udvr, ot' Ytou auTOu^YouvTO;, to; sicut in nobis aspicitur, propter geueris desiderium,
E^v, tt;v otxEiotv coJi/.ctTiociv xaT' Euooxtav HaTpb;, quod a deceplione prirai parentisobtinuit: sed volun-
xattjuvjpYEtav tou TtovaYtou nv£i)[ji.aTo;, xaivoTo^J.otivTo; tas divinitatis sola per filium, qui secundum bene-
EV eauTtj) TE xai 8t' lauTOu Tbv ETTEtca-^OivTa rT; <iij<7et placitum Palris, et cooperationem S|)iritus sam^ti,
Tvj; Tp-'7:ov, xat txc-dpto; r/iv iauTOu 7:otou-
YE''^''^'^^'''^ propriam, ut dixi, per se operalus cst iucorporatio-
(J.EVOU (7'JA),'/.-iiv £x Tr,; •<Yta; OiOTOXou xai <x£t7:apO/vou
,
nem, gerens in se, et per se noviler invcctum natura;
Mapia;. To-JTOv o^), tov lp^r,TOi auTOu tou ye'/v/;i7£0);
modum nativitatis, et sine semine suam ipsius pa-
(^xott^^^o^/te; /.dYOv, exeTvo; ;jiv , 0£'X-/;!7tv ^i.'j;r,-j ett' auTOu trans conceplionem ex sancta Dei Genitrioe scm-
Oeo^tTiTo; £:t:£v, oCto; Si (iikr^M h TOu Kup(ou 'Ir,<;ou perque Virgine .Maria. Haccrgo ineffabili nativitatis
Xfit^Toti • £t:e:J)i T:poor,),o);, or,r:\-i, ix. r^; Ocdr/;TO; voluntatem solaai
ejus inspecta ratione, ille (|ui(iem
npo<7EX-/'50-/i -/1 J);/.ETE'pa ;pu<;!;, xa"t o-j/ •xy.asTta, iiya in codivinitatisdixil, hicvcrovoluntatem unam Do-
irapxixiov OE),/'i;j.a-:(ov xai ^'-Yi^^ytov ctvOpio-ivtov, lo; 6 mini Jesu Ghristi. Quiu profecto, inquit, <i divinitute
Sew; !pr,<;tv 'AOavao:o;, ou ujv ^e to y/; xa: d); !xv- assumptu est naturu nostra, non eulpa, absqnc car-

a Epistolu. lu Grspco tilulus cst .Ma;i;jiou tou :


D chi et coufessoris tomus doginaticus ad Marinum
AY!o)TaTOu u.ova'/ou xai d;jio),OYr,TOu tojao; coYy.aTtxd; presbytcrum.
T:fd; MapTvov TTfEirGuTEpov iVdj/iwi i^umtissiini: monu-
,

369 COLLECTANEA. — EX EriST. S. MAXIMI AD MARiNUM PRESB. 570

A nalihus volwitatibus, ct humanis caijitationihns, ut


OpojTTov (xiTOv (jitTi Tou Eivai <pu<7£i Geov oux £/eiv av- sacmtissimus Athanasius ait. Non tameii perhibuit
OpwTTivov 0£).r,u.a xal tpujixov, ujaitep oOv xal OiTov xai eum lanquam hominem, quia est quoque natura
naTpixov. Deu.<:, non habcrc humanain voluiilatein el natnr.i-
lem, queinadmodum el divinain at((iie pateriiam.

Idipsum autem etiam in subsequentibus iiinuit


Ti Si' ouTO xiv ToT; l;vi; u-:ta'.viTT£TC«, cfauxiov •
asserens : Sinc pcccato conceptus cst dc Spiritu san-
Xwpi; «jxapTia; 5uv-XviiO-/i sx IIviuu.aTO; ayiou xaiTY;; cto, ct sancta, immaculata sempcrqac Virgine Dei gc-
aYia; a;(pavTOu xal di:::apO=vou Oeotoxou Mapia;, xai nitrice Maria, et sine contagione ex ca sccuwbim
jrwpi; [/.o).ucu.ou c; auTv;; xxTa capxa ye Y-'^''''!"'^" '^''i^ carncm natus esf. Divinam quo(|ue Scripturam in
Ss y£ Ociav Ypa^rjv £7:aiv£TJ5; t£ xai '|£xtm; -poaY£t laudem el vituperationem profert farnis memoriain
ty;; aapxo; tj.v/);j.ov£Jouaav, ou/ 5T£'pav, ^}\ •^v/oi-o, nalura et substantia Do-
l.icere. Non aliain, absit,
Trj T£ fvcu xai Tvi 0'jata Tr,v tou Kupiou aotpxa 7:po; mini carnein, quam nostram coramonens intelligen-
TVjv r||j.£T/pav uTTooaXXov vo£tv, o; y£ TxuTr,v vi-iaTaTO dam qui etiam hanc sciebat assumptam ex nostra
:

KpoaAr,^0£~Tav £X rT;; -fijjtETipa; ouaia;, vJyouv tSv t^; substantia, id est ex congenitie mibis semper Vir
ouoiuou; aEtrapOivou xai 0£O|jir'Topo; Tidvxf Imv
-?iaTv
B ginis ct Dei Matris sanctis visceribus ; sed alienara
azAaY/_v(i)v,d/,A' lT£pav Trj daapT-^ata,xai tou u.r.oaijiio;
avitio, et nuUatenus legem pi'X'varicationis haben-
avTiTaTTOjj.svov :/£'.v, xaOaT:£p r,iji£T;. £v ToT; (jteXeat
tem, sicut nos, in membris repugnantem spiritus
Tov £x Tapa£'ia£ti); voaov tw vo'a(.) tou IIveuiJiaTo;. Ou
legi. Non cnim assumpta est, ait, a Sulvatore caro a
Yap-poa£X-yjOvi, or,aiv, u':ro Tou au-Jipo; i, xaTE^Oap-
peccato corrupta, qux repugnaret lcgi mcntis cjus.
acVYi i-ro Tv]; aaapTia; aap?. •/; dvTtaTpaT£uoa£v,-, tm
Cujus enim sementationem, qu.f per peceatum effi-
voij.ti) Tou voo; aijTO^J' Ou Ttvo; Y^tp ou rcoxaOvjYriaato
citur, non prscessit generationis lex, hujus omnino
b y.aV daapTiav Sia a7:o;a; Tr,; Y£vvr'a£0); vo';xo;, tou-
nec in raembris est: sed lex divinajjustitisead ima-
Tou -TtavTsXio; ouii toT; a£').£a;v £vu7idp/£t dXXa vo'_ao;
ginationem nobis ostensa, et eam quoque, quae ex
Osia; Stxatoauvr,; 7:po; u7;oTU7:o)Otv :?]aTv £Xiiatvo';ji£vo;,
pr^varicatione natur» illataest, perfecte demolitur.
xat Tov £x 7:apa?da£0); £Z£toa/0£'vTa ttj ouost T£).£to);
Venit enim sine pcccato quarere et salvarc (|uod pe-
l;a;pavi'ro)v. 'llXOe Yap, 9^,01^, 6 dva,adpTT,TO; ?r|TTJaat
naturam humani generis quae peccave-
rierat, id est
xai ao)7at to d::oXtoXo;, TOuT£'aTt Tr,v aaapTr'aaoav
rat. Alia enim lex in membris ejus, aut voluntas di-
Tou dvOp(o7:tvou -^v/oui; <puatv. "ETtpo; y^P vo'iao; £v
versa vcl adversa, non fuit in Salvatore. Hinc osten-
ToT; aiXiotv auTou, rj O^^Xriaa otd'.pocov r, £vavTt'ov ou
dit, non quod non habuerit huinanam voluntatem et
Y£'yov£ TO) IlaTpi [/". IltoTvipt], IvTEuOev osixvu;, ou/ 6><;

oux C naturalem (non enim hoc dixisse videtur), sed quod


E?/_£v dvOpo')7:tvov 6£'Xr,[ji.a xai tpuaixo'v •
ou y^P
X;;a; cpatveTat
sicut homo neque secundura corpus per membra
touto, dXX' 0Tt7:£p <!); dvOoojTto; oijt£
xaTa awy.a 5ta quamlibet habeat praiter naturse leges operationem,
Ttov [jieXtov tt,v oiavouv Ix£xtt,to 7:apa
!p'Jatv £V£'pY£tav, ouTS xaTct '|u/t,v 0£XriaaTo; ivav-
neque rursum secundum aniinam voluntatis contra-
i
fjf),v

Tiav TtapdXoYov xt'vT,otv,


rium, vel sine ratione motum, veluti nos quia et :

r, otGT.sf r,a£T;, lizzio-^i xai


u::£pv()aov dv0po)7:i'vT,; o'JaEO); ets/Ov].
super legem natus est humanse natura;.

Tpavo^^TEpov Se xav toT; l^vi; 7:apiaTr,otv,


Expressiusaulem etin subsequentibuscomprobat.
(!); 6 Xo'yo;
T|V auTto ao'vov To £|j.7:aO£;, dXX' ou to tpuoixbv quod sermo sibi esset tantum, vitiatam et non
£7:i tou
~o):r;po; dT^oStopioaoOat OE'Xr,aa
naturalem a Salvatore disterrainandi volunlatem,

xai oTtTCEp, xav Tto
et quod in naturali ac humana ad paternam ac
-.jotxij'. xai dvOpo)7:tv(.), 7:pb; to 7:aTptxbv xai OeTov
divinara coaptaretur quidem, sed nullam ha-
cuvESatv- uiv, ouO£ij.iav Tr,v e^ dvTtiTpd;£o); E/tov Trpb;
beret ad illam ex repugnatione diversitatem :

ExeTvo ota-iopav, u7roTU7:(oatv Sl StSou; -fiaTv iauTOv, tb

CIXeTov EXOUOltO; UTtETaTTEV •


ouvtoTa Se Tb TtaTotxbv.
normam autem dans nobis seipsum. quod pro-
0) av xa; riaEt; Exa(|j.ou(jiEvot, to £auTo)v aO£TT,oavT£; prie suum erat, voluntariesubjiciebat, commendabat

TO OeTov cta 7:dor,; vero paternum. Quatenus et nos imitati, quod


07:ou5vi; £X7:XT,ct.')0O)|j.ev , XEywv
cuT(o;- , xiv YEYpaTTTat, cfTt oux ^XOov '™t9iaat xb D nostrum est reprobato, quod divinum est omni stu-
'^''° expleamus, dicens ita Licet enim scriptwn sit :
OE'X-/,;jta Tb iiibv^dXXi Tou 7:E',a'{,avTo'; ,as TtaTpd; •
. xai,
:

Non voii facere voluntatem meam, sed ejus qui misit


« ou/_ 8 ifM OeIo), dXX' ^,Ti ou, ndtEp •
oux etot TaijTa
me Patris [Joan. vi, 38). Et Non quod ego volo,
:
6ia'.po'pou OEXriaaTo;, TOUTEOTtv tvavTiou xai dvTi7:pdT-
T.JVTo;- dXXa t-T;; 7:poaXT,Cj/6£;aT|; dvOptoTtfvr,; oixovoaia;
sed quod tu, Fater [Marc. xiv, 36); non sunt hsec
divers9e voluntatis, id cst contrarix ac rcpugnantis,
cixEtouaiVT,; ou_a7:aO(o; Ta -fiOETEpa. TauTa Y^p St' -f^ixa;

eX^yev, 01; 5£0o)X£V TtapdSEtYaa 6 rT;; euoESeia; SiSd- sed dispensationis humanitatis assumptse, qux sua
oxaXo;, IW TOt; i/VEOtv auTou EiTojixeOa xai
compassihiliter fecit qux nostra sunt. Ista enim pro-
[jf}) to
toiov ExaoTo; f|atov, dXXct xo Toti Kupiou jj.5tXXov Iv 7:aoi
pter nos dicebat, quibus dedit exemplum pictatis

7:poTtario?i OE^Xviaa. » Oux dvaipEotv ouv, magister, ut sequaynur non suam


vestigia ejus, et
i!); £2.yiv, tou
(puotxou xai dvOpo)it('vou OeXriaaTo;. dXXa tou latta- unusqiiisque nostrum, sed Domini potius in omnibus
6ou« xai ^tapa «puoiv TtotEt^ xai Si' oXou ^dvae, to prxferat voluntatem. Non ergo interemptionera, ut
dixi, naluralis et humanse voluntatis, sed vitiosae, ac
ejus qus est extra naturam, facit et ut totum ;
,

571 ANASTASII BIBLIOTHECARII 57«

A falearaur, ab omni pectiato Deum liberum esse testa-


Trair/ic auacTiac £)>EuO£pov, To xaO' ^,fia;.lzt!iapTupETat tur, secundum nos propter nos incarnatus est.
qui
Tov oi' -Jjixa; <rapxii)0£VTa Weov. Et ut compendio dicam, per unam voluntatem
Kai iv' ETTiTOaio; e'-o)- Sia Tou Ivb; Oe)>T^uaTO?, solam ejus secundum carnein nativilatem cum divL
To [iOvr,v TT,; auTou xaTat (jotpxa YEvvr,oe-.oc tv;v Osiav nam prKcessisse volunlatcni indicare conjicio. l'er

irpoxa0r,YT^!7a(T0ai OAt.c.v oy;),ouv auTov o?vat •


2ia Se id vero quodnon esse voluntatis ejus dlversitii-
ait,
Tou u^ uzap/f.v 0£).r't/.aTo; Stasopav. To evavTtov tem, contrarium vel repujinans (|:iid non eum habere
oiix e/t.)v r, ttvTi-paTTOv. a),),a to cuu.GaTvov oi' 6aou pcrhibet, sed convenicnsot prorsusunitum ex toto.
xai :?,vio|x£vov • oOiv v]vtxa jjiev t:J;v riueTepav sJciv ex Unde cum nostram iiuiilem naturani de divlnilatis
tt;; OeoTT^TOC 7rpo(>E'.).Y;iiOa' ^.(•(rj. 0EA-.;aaTO; Ivo; uvr,- voluntate dlclt assumiitain, unlus mentlonem facit-
[AovEUEt r,vixao£ TO. oux y,),Oov Troir^cat to Oj^.riua to autem quod introducit
Illud : iVo/i vcnifaccre volun-
£|jtov, ei; [jie(;ov tw "koyM T:poTiOr,(r!, tov otctOuovaBEi;, mciim, in medi m verbo
iiilnn pra?ponit. omisso nu-
oux etol TauTct, OT,(rt, Stai^jcou Oe),r]|j.aTO(, touteVtiv mero Non sunt, inqult, hspc
: illversa! voluntatis, id
evovTiju xai avTix£!;jis'vou. 'Ec ou to ouo xara 0J71V cst contrarke atque advcrsatricls. Ex quo duas se-
urap/eiv ev Tto (7tor7|pt 0£).T,aaTa xpo5r]),ti)c irj'ii.-;t-.rx.\.. cundiun naturam exlstere In Saivatore volunUites
Ei yap evavTiov oux Ei/Ev. isudtxbv ei/evw; avOpto-o;. B manifeste enim contrariam non habult,
collli;ltur. Sl
10 yap oux evavTtov,(fuc;:xov -avTO);, xat ouoei; ovTepef naturalem habuit tanquam homo. Ouod enim non
ouoev •j'4p £v Trj ^uoet r, ToT; xaTJt ifuctv -^ravTEAto; est contrarium, naturale profecto est. Et nemo con-
EVovTtov. A/o; oOv itoXAa patvEiv [/". ETrt€a),£TvJ, uv) traiiket. Kilill quippc in nalura vel In his qua? sunt
xupito; ev toT; eauTou Ye-j^paoe ),o'yoi;, xai ur,/avaijOat sccundum naturam, est omnlno contrarium. Timur
Tou; ot' evavTta; oixeia; Sii;-/;; to; oux apioTT,; e-ixot- ergo est opinari, quod in cjus pro|irie non est ser-
Xuujia ::oieTv t' :ivopb; Ta YpizjxuaTa, xaO' sTepov TauTa raonibus scriptum, et mollri adversarios propri.-e
Ttapa Tov exeivou oxo-bv 7tac££r,YOUuivou;. 2uvriYo- oplnionis tanquam non bona; ad velamentura illlus
pouvTa yap e/ei tov tou ezr.peaoTou xa-
),o'yov. -jtacav vlri lltteras faciendum, secundum utrumque has
TaSpouT,v tx::£Aa!jvovTa. pra?ter lllius intentlonem falso referentes. Advo-
catnm qulpjie habet ratlonlssermonemomnemcalum-
niatorisabigentem incursum.
Et ego quidem sic se illius habere sensum exi-
Kat oLto) u£v ,£*|'o)Y£ Tov vouv f/Eiv u7;o}.ay.6avo),
stimo, abomni s\is|iicione purgatum. Certiorem au-
Jta(r/',; ovTa xa'Japbv u:to'{(ia; l5eSa!!)Tcpov 0£ uoi tojtov
tem mihi hunc sanctlssimus fecit presbyter, dominus
TtEttoir.xEV h. TT,; TtpecCuTipa; 'IV)ar,; e-av£),Otov 6 C vldelicet Anastaslus abbas a senlori lioma reversus,
SffttoTaTo; -pETouTspo; Kupic; ixSSa; 'AvaoTa^jto;
vlr.sclllcet Imcomparabllis, virtutequedivinactpru-
dvTip, £1 xa! Tt; !i),),o;. (xpeT^ Te Oeiix xai (^povr,(;£i x£-
dcntla vcnustatus : qui asserens, quod multum ser-
xo(j(XT,uevo; • xat or^ca; t'o; -oXu; autto ^^tJyo; x£xtr/,Tai
monem moverit ad sacratissimos mairna! illlus Ec-
itpb; Tou; ixeTci tt,; jxeYii),r,s ExxXr.tjta; l£fo)T(iTou;
clesKC vlros, propter cpistolam qu;p abeo fuerat ad
ovopa;. oia tt,v ttpo; 2£pY'ov e; auTtov Yp^^T-^i^^tv
Scri;ium scripta, percontans cnjus rei gratia, vel
e7tt(rto).'^,v. oTOu /aptv xai Ttto; auTr, Sijpojtiov eveTaY»)
qualiter in ea inscrta fucrit una voluntas, et invcnlt
TO ev OsXr.ua; xal eupav da/a).iovTa; iv toutio, xal
ba;sitantes in hoc, et rationem reddentes ; insuper
dso),oYOuuevou;, xai ttpb; «'jtoT; Tbv TauTT|V ev ),aTt
et cum, qui hanc per jussionem cjus Latinis tracta-
vot; uttaYopEuffavTa, xa^i xe^Xeudiv auToti xupiov dSSav
verit dlitlonlbus, domliuim vidclicet abbatera Joan-
'Io)dwT,v Tov aYitoTaTov cuuTtovov, io/upi!^ouevov, to;
ncm sanclisslnnun syiniionum • aftirmantem, quod
ouoajjiio; ettiuv/ioiv ev auTrj 3;' dpiOuoiJ ttsttoirjVTat evb;
nullomodo menlioiiem iii ea pcr numerum fecit unius
Tb Ttapdttav 0£),r'iJiaTo;, £i xai touto vuv dveTtAdGOT,
omnimodis voluntalis : llcel hoc nunc sit fictum ab
irapot Tojv TauTT,v £pur,v£uc7dvT0)v Ei; t/;v 'EA)doa tpto-
his qui hanc in (;ra>cam vocem Interpretati sunl.
vi^v. OijTe [jtr,v tt,v oiavouv xuptMirtv r, £x6o),r|V tou xaTa
Vcrum ncc quamlibetexlnanltlonem vel abolillonem
to dvOptonvov cfuoixou tou co)Tripo; OiXv-uaTo;, dA)a D naturalis sccunduin humanllatcm Salvatorls volun-
TOti xaO' ^|xa; xai oiaS-O^riUevou TeXeiav d;tO(Jxeu)|V
talis, sed ejus quic noslra est, et reproba facta, pcr-
xai dvatpsatv, xaO' 6 xai h ttpb; d),),r,Xa Ttov 6uoY£vtov
feclam dejectioncm et interemptionem. Juxta quod
auvtoraTai —dXeuo;. AeT^at pouXouevo; T.iTr,:, oCizon
et in invlcem eornm qu;r unius generissuntcfficltur
xaOasav duapTia; r};v 7tpoi7),'/;;pOeT(ja-j odsxa, xaTa jry
bellum. Ostendere volcns, ab omni esse peccato
Toiv iepo)TdTO)v XoYio)v, xai Toiv TtaTptxiov oioaY.udTojv
Ttapdoociv. Kat ipatvovTat ito); ota Ttov toioJto)v Xo'yo)v,
mundam assumptam carnem, secuniium sacratissimo-
rnm cloqulurum ct palcrnarum doctrinarum tradi-
(juvdoovTe; toT; dpTio); E5r,Yr,0£T(7i ttapo r7,; iuv;; ou5t-
tioncm. Et apparet qualiter luijusmodl scrmoncs
via;, xai otov e-icopaYi^ovTe; tt,v uTtep 'Ovo)piou y^vo-
concine tes sintcura his qua' modo sunt ab exigui-
|X£'v/;v cuvviYOptav.
latc mea recitata, cl veluti aslipulatores factae pro
Ilonorio defensionis.

TouTo Y^i^v d7:oXoYT,cau£vou; oioyOou;, EOoujjLaca


lilgo, cum h;rc lllc ratiocinando respondissel,

Xtoev auTtov t};v dxpiSEiav, oxntEp ouv xal xaTEJtXdYvjv


miratus sum oppido cognoscens subtililatcra ipso-
a lloc estc')//n?/oca^i;rni.
573 COLLKCTANEA. EX EPIST. S. MAXIMI AD PETRUM ILL. 57*

r?|v navoupYfov tSv icotvra to^fJUuvToov uTrlp Ivb; tou * ruin, rtobslupiii tiuodammodo super astulia corum
iliii pro uiio friistra omnia fjerrro, iinpii; aiiilciil et
SioxEv^? adefietv, xal OEXi^vTtov, (o; eOo; auToT; iroXat
voluiit, si('ut 1'isaboliin nioris ct nuiu' est, fiiitivis et
xa\ vuv, TtapaxXoTiaTt Ticri xai KHfd^rifritjtsi. Toui; ex-
falsis narratioiiibus, eos (|ui contra se inattnaiiiiniter
OujAto; xaO' auTtiJv aYtovi?Oj/.£vou; , TtJ •ft irapi to
£i; lauTou? eTrioTiaijOat, xa\ tov vouv c^ETSpt- agoiiizant, taliter, quiu et absi|ue omiii ratioiie ad
elxo';,
se ipsos aolrahere, etsensum fraudare, qui se nul-
JeiiOai [jiTi?atxo); duvETtoijievov . AvaYxaio); oOv xat touto
(taOiov Seiv-iXtoxa aoi, OsoTtijiT|T£ IlotTep, toq
latenus sequitur. Necessario ergo et hoe cum didi-
ctv oii
iravTtov cppayijtevos e/.otc OTrto; Staxpoua-»] Ttov evavTit-Jv cissem, significavi tibi domino, honorabilis Pater,

ri? ^XaYYa;, Xo^yto t£ potXXtov eutovo; xal iti(7T£i xaTot


quatenus per omnia inunitus, liabeas qualiler iiise-
xpctTO? uTi£pvtxtov, Sojav T£ Tvjv Tou MovoYevou; evTsuOev quaris adversarioruin phalanges verboque indefesse:

el; (xvappy|<jtv tytov, xat StaS-/iijta Tr,v auTOu xaTa ^aptv jaciens, ct flde potenter superans, gloriamque hinc

xoivtoviav xai ivtouiv. Unigeniti in proeconium habens, et diadema hujus


mmun ionem per gratiam et unitatem.

DIFFLOBATIO
EX

EPISTOLA EJUSDEM S. MAXIMI liD PETRUM ILLUSTREM


Ubi Pyrrhi et sancti Sophronii Hierosolymitani episcopi, atque papajHonorii mentionem
facit, ita post aliqua prosecutus.

Vestris laudabilibus syllabis» dignatuses signiQ- B qui prudenter divina perdocuit et praedicavit Eccle-
care indigno servo tuo propter abbatem Pyrrhum. siii; catholiccB dogmata, se iu errorem movisse hac
Et post panca Et futurum profecto esset, ut hac
: illacque susurrant. Et post pauxillum : Divinusenim
forte pro causa ad redargutionem illiuset oraniura, Sophronius, ut ipsi testamini, laudabilissimi, in

qul secundum illum impiam novitantem sectantur in- Afrorumregione mecum et cum oranibus peregrinis
differenter, ad divinitus conservandatuaet faraosis- monachis moras agebat.cum ipsi perversitates illas
sima vestigia properarem. Ouatenus scirent omnes, fabricarent adversus omnes. Et post pusilla Et erat :

qui secundum vos pietatissuntamatores, illorum una quideia domus omnium per divinam concordiam et
cum omni prorsus inscitia, impietatisquoquesuper- unanimitatem in unum Dei favente gratia in univer-
fluam abundantiam. Sed timui ne putarer extra sa- sub sole consistit, pacifica et tranquilla
sitate, qua>

cra quidquam agere jura, pnfter voluntatera hoc fide munitis Ecclesiis. Hi vero, qui horura invide-
faciens sanctissimLe sedis apostolicorum virorum, bant consonantiae, ac inChristuniDeuraconfessioni,
qui universam plenitudinemcatholicKEcclesiae bene veluti quamdara caliginosam nubem, et stridentem
ducunt, ct ordinate secundum divinam legem dedu- vel gravem fluctum maris ac barbarorum, nemine
cunt. Quoniam hac divina videlicet lege consistunt hos raovente, quam solodsemone turbationis amico,
coclostia et terrestria, et oportet ab ea nequaiiuara C qui genus humanum ad siraultatem concitavit, re-
exorbitare, sed (jua^ sunt divina secundum Deum pente contra veram Christianorum fldera novam
agere illos, qui sancte secundum vos vivere propo- excogitaverunt ecthesira. Deinde sententias pro ea,
suerint : quatenus et Deum gestorum habeant cura- et compositiones injustas. Dein actiones monumen-
torem, et sine successu receptionem. Quoniam, fa- torum Deinde synodos latrocinales, et concursus
mosissimedomine, pejor his est, quod et antea intl. episcoporum non voto convenientium, sed violentia
mavi, etiam ab antiquis h»i'eticis nova fldes et contractorum, non exhortatione properantium, sed
expositio. Ilanc enim mullis quibus perduravit an- ex fuga barbarorum peregre proficiscentium. Dein
nis in episcopatu ad manifestationein reprobae men- jussiones et minas huc atque illuc adversus pios
tis sua? (nam Deus et ad nequitia; propalationem transmissas. Nara eum
qui tunc imperabat, sophi-
s»pe novit longanimiter sustinere non ut hanc : stice muneribus in servitutem redigentes. Et post
ampliorem per iniluciasreddat, sed ut hanc amplio- D pauca Ex proprio nomine viro ecthesira producere
:

rem factam justius puniat) decessor quiden ejus persuaserunt. Paulo post : Fil autem horum inimi-
impie in uteroaluit, iste vero magis impie genuit. Et cus pariter et defensor, an potius asserendum fau-
rursus posteriores horum in contemptum excolunt toret accusator horum publicans argumentum et :

divinitatis. Et pattlo post Et quod adhuc deterior


: innotescens quod ipse nequaquam ex se fuerit mo-
illis est mos, et veluti specialeomnium perversorum tus, sed ab illis coactus. irapiissimamfecerit ecthe-
haereticorum indicium, quia et sus ipsius impietatis sira in scriptis pro se ipso haec dicens, et rationem
obnoxios, describunt inuoxios, Sophronium quippe, reddens Joanni sanctae memoriae quondam papa; se-
* SuXXaSat? Pro littcris.
_, I

875 ANASTASII BIBLIOTIIiiCARII 576

nioris Romae. Et post partxillum : Convincunt au- A eos, qui Pyrrhura reprobaverunt, anathematiz.it, se-

tem seipsos, quod isti valde manifesle fortissimi dcm Romanam, id est calhollcam Ecclesiam anatlic-
hanc fecerint, et nullalenus ille. Neque enim quod- matiz.at : omilloenlm dlccre, (lulautique elsclpsuin,
libetsuper hoc habuit studium, ulpute ad alia cir- qul tallsest, duntaxat scdlRoman3L'co:iimunlcat,
si

cumulatus. Post brnia De quibiis omnibus miseri


: cathollc;e(iue Del Ecclesla;. Obsecro Igitur, bencdicle
nec sensus apostolic» facti sunt sedis, et quod est domlne ml, pr.iecipere omnlbus, ne Pyrrhum san-
risu, imo ut magis propric dicamus, lamento digiiis- ctissimum vel alniificum nominent. Xequeeiilm tale
simum, utpote illorum demonstrativum audacia', quld sacra regnla eum vocarl pcrmlltil, X cuncta
nec adversus i|isam apostolicam sedem mentlri te- enlm cecldit sanctitale, qui nimirum ab Kcclesla
mere pitiritati sunl sed quasi iUlus effecli consilli,
: calhollca sponte proslliit. Non enlm fasest lllum ex
et veluti quodam ab ea recepto decrelo, in suis quacunque laude cognominari, qul jamollm damna-
contextlsproimpiaccthesiactionibussecummactnum tus est, et abjectus ab apos tollca sede Romanic urbls,
Ilonorium accepcrunt, suse pr.Tsumpllonis allesta- ob extcrnic sensum oplnlonls. doiiec ab ea reclpi:itur
tionem ad alios facientos viri in causa pictatls maxi- convcrsus ad Ipsam, imo ad Domlnum Deum uo-
mam emlnentlam. Ouis itaque, o famoslsslmc ct strum per plam confcsslonem et ortliodoxam fidcni,
qualis Sophronlus h:T>c et tam atrociter et per tan- B qua sanctificatlonem reciplat, sanctumque vocabu-
tum temporis facere hls falslloquls persuaslt? qus lum. Itaque sl vult hoercticus neque esse, ne(|ue :iu-
hos non rogavlt Ecclesla ? quls plus et orthodoxus dirl, non Istlautllll salisfaciat, superfiuum (|ulppc
non supplicavlt antistcs, ccssarc illusa priipi-la h;c- hoc et Irratlonabile esl ;
quia sicut uno contra cu:n
resl clamando et obtestando? Sl(|ui(iem ullinia sua scaiuhilizato omnes scandallzatl suiit, ita quoiiuc
exspirabat .sacer Arcadlus, etspiritum Deo tradcbat, uno omnes proculdubio satisliunt. Festi-
sallsfacto,

sed ncc usque ad horam illam eos rogare cessavlt. net pro omnibus sedl Roman;e satisfacere. Ilacenim
Et post paum Quld autem et divinus Honorlus,
: satisfacta, communilcr ubiquc omnes plum hunc ct
quld vero et post lllum Severlnus senex?quid de- orthodoxum pr^i^dicabunl. Nam fruslra solummodo
nique ot is, qul post hunc exstitit, sacer Joanncs ? loqultur, (|ui inllil slmilessuadendosacsubrlpiendos
Porro is qui nunc pra-sldet bealisslmus papa omlslt putat, ct non sallsfacit et im|>lorat sanctisslin;p Ro-
quidquam supplicationi convenlens? Nonnc Orlens raanorum Ecclesue beatlsslmum papam, Id est apo-
totus et Occldens lacrymas, lamenta, obsecratlones, stollcam sedem, qus ab ipso incarnato Dei Verbo,
deprecatlones ex ;cquo, tam Deo jier orationes quam sedetomnlbus sanctls synodls, secundum sacros
his per
' ^
eplstohis, afferebant ? Sed Deus quldem ' ho
p
canones et lerminos, universarum qu;c
'
In tolo
rum profecto beatorum vlrornm fincm admislt, et '^' terraruni orbc sunt, sanctarum Del Ecclesiarum in
pro ea vlclssltudlne in s;ecula conservavit. Illl au- omnlbus et per omnla percepit et habet imperlura,
tera Doinlnl contemnentes inducias, ad converslo- auctoritatem et poteslatem llgandi aique solvendi.
nera hos benigne cohortantes, et horum egregiorum Cum hoc enlm llgat et solvit etlam in coelo Verbum,
facta per tot tempora suppllcatlone torpentes, sua; quod coelestibusvlrlullbus principalur. Slenlin alios
neqnaquam passl sunt coelestem fidem pr;cfcrie. quidcm satisfaclcndos duclt, et l)c;itlssimuin Roma-
Tosl aliquii : Divinus ergo magnusque Sophronlus num pap;im ne(|ua(iuam Implorat, siinile (luidihcn
tunc Alexandriam vcniens, raox ex prima lectione agltel, qul forte homicidii vel alterius cujusdam
(dederat enlra etlara Ipsl Cyrus ad retractandum illa crlminls redarguitur, et insontera scd non el, qui
novem linpletalls capilula) lugubre qulddam et in- secundum lcges judlcandi jura sortltuscst, exhlbere
gens vociferatus, fontesemittebat lacrymarum, lllum festlnat : scd tantum inulillter ei slnc lucro allls, et
fervlde obsccrans, suppllcans. exposlulans, lii pavl- privatis homlnibusmundltiam monslrare sui sat;igl
mento ipslus vestlglls provolutus, quo nlhil horuin actus. qul nullam habcant se solvcndi a crimine po'
super ambonem contra catholicam Del Ecclcslam testatem. Quaproptcr, benedicte mi doralne, adhuc
pr.Tdicaret, qulppe cum hsc llquldo Impll essent magls extcnde pr.Tceptionera, quae bene vobis, el

Apollinaril dogmata. Kt puitlo post : Tallter virl, D secundum placltum Dcl visa fulsse dlgnoscltur, quo
mlhi pr;e omnlbus revercndam caput, divliia Dco nemlnl llcentlam habeat Istequhhiuam loqulel oblo-
perosls insultalionibus, et Invlcem sccnlcls (|uo- qul dogmatls causa. Scd liquldo dlsclte voluiilateni
dammodo llluslonibus laccrabant, et s;icratlsslinuin hujus abundantius investlgantcs, sl vellt annuere
Sophronlura tain miserablllter lamentum, utjiote penitus verltati el si hoc agere studuerit, et ad id
:

contrltlonem morecujusdam sccundl llu'rcmi:c ca- sccuiKluni r;ilioncni accclerat, hortamlni cuin sug-
thollce dellentcni Eccleshe. Iantum(|ue divinurum gcstloncm convcnlenlerfaceread bcatissimum papam
. lapsum bene valde et conipatientlssime d(igm;ilum Romanum qualcnus sic per illlus dlvinam |)rae-
:

deplorantem, nullatcnus consolall sunl. Ktpust mm- ccptioncm, rcgulariter (lua; clrca Ipsum sunt et

nulla : Si enlra Romana sedes non solum reprobum decentlsslme moderetur ad gloriain Dei el vestrw
Pyrrhuin, sed et inale sentientein et raale credcntcm laudcra subllmitatls.
non nescit, persplcuum prufecto est, qui;i oiniiis(|ui
577 COLLECTANEA. — SVNODICA TIlEOnORI PP. AD PAULU.>r CP. 578

EXCERPTUM
EX EPISTOL.V S. MAXIMI Dn: PROCESSIONE SPIRITUS SANCTI

Scripta ad Marinum preshijlenim Cyprhan.

Non in tolhujus sanctissimi papoesynodica, qiiot A altercatio, quamvis ita calumniatoribns ob suara
scripsistis,capitulisCoiist;iiitiiiopoHl,iiiir('|ii-elieiule- perversitatcm videatur? Verum prosecuti sunt, di-
runt, sed in duolius laiitum. Ouoruin alleriiiii ost de centes, (|uod nec iii meate habuerit peccatum, se-
divinitatisratione, ([uia dixit, aiuiit, prucedere etiaai ciiniliim ((uoil prinuis vitiatus fuissi^apparet Adam,
ex Kilio Spiritum saiictum. .Vltermn vero de diviiia nec actioiiem mali et operationcm. Ergo isti ijuidem
incarnalione, quoniara seripsit, inquiunt, absque hffc, de quibus non rationabiliter impetiti sunt: illi

originali ct actuali peccato Dominum csse. Et in autem, de quibus nullam ninc usquc
et valde juste,

priore quidein consonantia protulerunt testimonia feceruiit apoloi^iam, quia nec abjcclionem eorum,
Latinorum Patrum. ncciion et(~!yriUi .Vlexaiidrini de quieab eis introductasunt. Porro, secundumjussio-
sacro ipsius opere (|uod in sanctum evancjolislam fe- nem vestram, rogavi Romanos interprctari jiropria
cit Joannein,ex quilius non causamSpiritussanctiFi- dicta, causa furtivas adversantium subreptiones ef-
lium se facere monstraverunt. Unam enim norunt fugiendi. Verumtamen more; obtinente ita faciendi
causam 1'ilii ac Spiritus esse Patrem: alterius qui- atque mittendi, nescio utrura consentiant. Alias au-
dem secundum generationem,aIleriusvcro secundum tem nec valent in aliena dictioiie ac voce sensura
emissionem sed ut hunc poreum prodire insinua-
: ,, suum, sicut in propria vel alumna, subtili expri-
rent, et hanc substantiie communionem et indissi- mere diligentia, vel etiam qucmadmodura nos in
militudinem demonstrarent. In posteriori autem non nostra nostrum.
est opus omnino defensione. Quae enim in hoc sit

SANCTISSIMI TIIEODORI PAP.E


SYNODICA
AD PAULUM PATRLVRCHAM CONSTANTINOPOLITANUM

Synodicas fraternitatis vestrae litteras, datas per C mitcnt palpebrse tuse. Eruere quasi damula de manu,
Georgiura presbyterum et Petrura diaconum nos su- et quasi avis de imidiis aucupis {Prov. vi, 1-."5). Au-
scepisse significamus, quarum percurrentes textura, divimus, dilectissime frater, pertimorem periculum
invenimus eam inter spem et metum, quemadmo- nostrum,audiamus per spem repromissura consola-
dum inter fidum geraini littoris portum, confiden- tioiium solatium. Ego suin, inquit Deus, pars hsere-
tem pariter et fluctuantem, et non frustra. Nam sa- dititatis tuse {Num. xviii, 20). Et iterura : Saccrdotes
cerdotium grave onus est, quod scilicet aliorura vitaj tui induant justitiam {Psal. cxxxi, 9). Timor autera
cura fatigat, juxta quod scriptum est Quh inpma- : concutit, cura alias dicitu.' : Cui inultum crcdiiur,
tur, et eijo non infinnor? quis scandalizatur, et cgo inultum ab co cxigctur {Luc. xii, 48). Et iterura:
non iiror {II Cor. xi, 29)? Et quanto metu sacer- Potentcs potenter tormenta patientur {Sap. vi, 7).

dotalis mens concutitur, ne forte per siientium vel Et rursus spes nos refovet, ubi ait: Labia sacer-
immoderatura eloquiura maculetur, tanto spe et dotis custodicnt scientiam, et legcm exquirent ex ore
maxima propriie fortitudinis penna ad altitudinem ejus, quoniam angelus Dctmini excrcituum cst {MaL
sublevatur, quando de subjectoruin profectu gratula- II, 7). Inter tot ergo procellas atque tranquillos flu-
tur. Scriptum enim Ubi plurimx serjctes, ibi
est : ctus cestuare profundum, quid aliud est nisi in

manifesta fortitudo boum {Prov. xiv, 4). Hinc e D portu asperrimi littoris navim nientis nostra; tem-
contra metus reverberat. Scriptum namque est: Fi- pestatibus concuti ? Sed quia majorem fiducijni ex

li ini, si spopondcris pro amico tuo, de/ixisti apud longanimitate Dei Evangeliorum habere cognosci-
exiraneum manum tuam. IHaqueatus es verbis oris mur, spe gaudentes hujusmodi a'stum nullo modo
tui, cl captus propriis scnnonibus. Fac ergo quod forinidamus. Nos ergo quid, nisi dispensatoros unius
clico, fdi mi, et temetipsum libera, quia incidisti in pastoris sumus? Ipso enim pascente pascimus, et
manum proximi tui. Discurre, festina, suscita ami- regente regimus, quoniam omnes sub eodem pastore
cwn tuum : ne dederis somnum oculis tuis, nec dor- cum ovibus ipsius oves pascuae sumus. Neque enim
579 AN.VSTASII BIBLIOTHECARII 580

nostris viribus, sed Dei gratise deputaraus quo su- A Canonica enim vindiela super eo debuerat prove-
mus. Tantum restat, ut cum divino auxilio petendo, nire, quo fraternitalis tu;e consecratio irreprehen-
qusrendo, puls;indo, fide et opere donum grati;e ir- sibilis et firma consistat. .^criptum esl enim : Si vir
reprehcnsibijlterexhiberepossimus, (iuo,conculcatis ejus morluus fucrit, soluta cst a lcgc liri. Si autem

vitiis, virtutum repromissa pra-mia percipere me- vir ejus vivit, adultera vocabitur si fuerit cum alio

rearaur. Superbia, qua' est initiiim omnis peccati, viro {Rom. vii, 2, 3). Erunt enim duo in carne una.
longe a sacerdotum mcntibus liat. .\varitia rursus, Mysterium autem hoc magnum cst, ait A|>ostolus,
qus est idolorum servitus, atque omnium malorum ego autcm dico in Christo rt Ecclcsia {Ephes. v, 31,
radix, abscissa, et a turbine piilveris sui procul 32). Ktenim licet indigni simus, locum tamen ejus

amola destrualur, quae excscat etiam oculos sapien- in Ecclesiis adimplemus. Vivcnte itaque |)r*dicto
lum. Dilectionem i;;itur omnium virtutum matrem, Pyrrho. ct nondum nalura vel culpa exstincto, nc
sine qua nihil perficitur, et in ([ua omiies virtutes fortc schisma oportucrat prsecaveri. Ut ergo
ficret

pacis completse vinculo indissolubilitercontinentur, fraternitatis vestrse sacerdotalis robustior ordo per-

fide recta et spe ccrta studio indesinenli tencamus. nianeat, oportel debitum adversus eum colligi epi-
Et quoniam fide horainum covda purgantur, lccti scoporumex propinquioribus locisconvenlum. Prce-
apicesdilectionis vestra; limpida fidci fluenla vos de q cipimus enim super hocetiam charissimis filiis no-
fonlibus Salvatoris hausisse, et sicut prsdicamus stris Serico archidiacono, et .Martino diacono el
praedicare, et quemadmodum credimus credere, et apocrisiario, quibus ct locum nostrura ad hujus rei

siculidocemusindiminutedoceremanifestarunl.llis deliberationem crcdimus, quatenuscum frilernitale


ergo ita se habentibus, cum ea qus a l'yrrho adver- vestra prsdicti Pyrrhi culpa regulariterexquiratur.
sus apostolicam fidem nostram ad subversionem sy- Non enim pnesentia ejus necessaria est, ubi exces-
nodalium decretorum prolata sunt, tam per dogma susejus, et scripta veritati repugnantia praesto sunt,
sedis apostolicae, quod expositum est a prsdecessore ut cumde his dijudicatur, modis omnibus condem-
nostro, quam per jussionemfilii nostri mansuetissi- netur. Primo quidem, quoniam Heraclium, qui ana-
mi principis destructa sint : quamobrem fraternitas thematizavit invioiabiiem orthodoxorum Patrum fi-
tua a publicis locis chartam, quse suspensa pridem- dem, diversislaudibuscxtulit, etsophisticam jussio-
que cassata fuerat, non abstulit? qu;e scilicet scan- nem ipsius, in qua quasi symbolum fidei composuit,
dalum sanclisDei Ecclesiisnon modicura intulit: subscribendo firmavit, furtivis^iue subreptionibus
Corde cnim creditur adjustitiam : ore autem confessio quosdam sacerdoles apud se singulatim pnedictam
fitin salutem {Rom. x, 10). Si dejiciendum ergo ejus- chartam roborare coegit, et in publicis locis suspen-
dem Pvrrhi conamen fraternitas vestra ducit, qua C dere ad destructionem Chalccdoncnsisconcili auda-
pro causa prffidictam chartam de pariele non depo- ci transgrcssione pra-sumpsit. Unde non raodicum
suit? Nemo quippe quod abominatur colit. Si au- dissensionis scondalum Ecclesiis Dei disseminavit,
tem, quodahsit, hujusmodi, scriptum amplectitur, et oblestatione conventus a decessore nostro corrigi
cujus rei gratia nobis hoc per propria synodica sua parvipendit. His igituret aliis in synodo fraternitalis
minime patefeeit? Neutrum enim sine horum alte- vestr;c rcquisitis, canonic;c hunc exsecutioni sub-
rius dejectione indemniter stare potest. Nam si recta mitlite, ut sacerdotali ordine et episcopali legisla-
fides, qu;e tot conciliis roborata est, ab Heraclio et tione, ac regulariter eo sacerdolio denudalo, non
Pyrrho cum quadam additione et emendatione corri- solum fides illibata permaneat, sed et fraternita-
gitur: ergo fides a Patribus subtiliter examinata tis vestrae gradus episcopalis firraior couservetur.
commoveri cognoscitur, et mnrtui vacua spe beati- At vero, si diligcnler fraternilas vestra, dura consi-
tudinis deciderunt : (|uod uveital Deus a Cdelium liatur, perspcxerit faulorcs jam dicti Pyrrhi cir-
cordibus. Hi enim qui defuiicti suiit miniine perie- cumstrepere, et senseritis crebro, insolenter pr;v-
runl : Pretiosa namque in conspfctii Domini mors senti negolio quod diffiniendura est impedimentum
sanctorum ejus {Psal. cxv, 13). El qui vivunt in hac per dilationem afferre, ul proprium compleanl quan-
flde, mundi eflecti sunt : Patrum^iue dogma signata D dociue consilium, vobis contradiccntes, nisi juxta

fide verum pium firmiter cst postcris traditum.


et votum suuin quidquam proveiiiat et si ob hoc fra- ;

Restat igitur, quod contra fidem promulgatum est lernitatem vestram obnoxiam facere, vel etiam
irritum fiat, etcum auclore proprio destruatur. Por- schisma de eadem persona tentavcrint possibile :

ro mirati sumus quia episcopi, qui fraternitatem est ut abscidatur etiam in hujusmodi capitulo talis

tuam consecraverunt, sanctissimum illum in iitlerls versutiarum ipsorum intentio, ct oblineatur jussio
suis dixerunt. Sed etquia propter vulgarem turba- a (loniino nostro et filio Christianissimi principis,
lionem et odium, Ecclesi;c hunc Constantinopolita- quoniam dc hoc cnixiuscum per litlcras nostras po-

nae abrenuntiasse significaverunt: propter quod poscimus, ul scilicel s^epc (liclum l'yrrhum ad lianc
ctiam in ambiguitale posili, qu;e a fratcrnitate ve- Kdmanam urbem jubeal mitti, qualenus conventu
stra scripta sunl judicaveramus ad modicum quid synodicoa nobis efi^ccto, pro sua temerilate judicc-
differre, donec jam dictus P.rrhus ab episcopatu Ec- tur. Sic enim et fraternilatis vestra? episcopalis di-

clesis Constantinopolitan;c pclleretur. .Nam turbatio gnitasomni futuro contrariorum schismale firmior
etodium populi episcopalus gradum nescit auferre. apparcre valebit, et scandalum noviiatis ab orlho-
liSI COIXECTANKA. — TIIKODORI PP. EPI.ST. IN CAUSA PYRRIII. m
iloxa lidi' imlsutn nccaljitur, atifue Dei Ecelesia A tres (iiiisii,'naverunt, per ((uaiii reiiati ct (lncii lacti
contiiiua' paii (linialiilur. Delcri iiaini|iie ab Kc- sumus, i|uaMi((ue doccmus, nulluiii aiij,'nieiituni in
clesia scandala (lcbciit, ct cxstirpari. Multa eniin symbolo liilci, i(uod a synudis est firiiiatum, reci-
possuntoriri disscnsionis zizania conlra iironiotio- pientes Analliema bis c(ui adduiil; analbema qui
nem frateriiitatis tux, iiisi canonica falce, ne pro- demunt sancto mathemati, id est symbolo, quod in
ficiant, radiciius rescindantur. Si((uidem cum [lati- concilio Nica'no diflinitum, Conslantino[)oliquc lir-
tur unum meinbrum, coiniiatiuiitur rcli((ua corpiiris matum, et in Kphesino primo ati(ue Chalcixloiie, a
membra (f Cor. xii). .Vbsit ergo ut schismala et sanctis ot orthodoxis l'atiibus, ((ui in catholica fide
dissensiones (irovcniant, seriiiiduiii ((uoil ct maiisue- llorueruiit, gratia sancti est S[)iritus slabilitum.
tissimum dominum nostrum princi[iem [ler
et liliuin Ilaec et his similia concordi sensu fraternitas vestra
litteras nostras petivimus, quod ab episcopatu fra- prasdicando nobiscum, ore et opere conflteatur. Si-
tornitatis vestr* omnia ((u;c nuper exorta sunt militer autem anathematizantes omnes hiereses et
scandala recidantur, et iios i(uidem veluti fraterna auctores earuin, ut id ipsum dicamus omnes, sicut
viscera condoleiitibus (irovidcntiie nostra; medelam scriptum est, et schisinata nullo modo gerininent in
alferentes aiiparearaus. Veruintamen pricdictam Ecclesiis Dei, quic spiriluali jara et bis acuto senten-
chartam, qua; contra ortliodoxam fidein et Chalce- B tiaj gladio sunt rescisa. Porro prasentera litterarum
donense conciliuin sophistice probatur exposita, latorem fraternitati vestrs in omnibus coramenda-
cunctis virihus irritamesse deliberainus, el vinculo mus, ((uoniam et mores ejus exiguiit ut euni vobis
anatbematis rcfutatain, alque ut a nobis et ab oin- nos coramcndare debeamus ((uia manifeste vestrara
:

nibus orthodoxis episco|iisaboniinatam respuimus. nobis praesentiain exhibere venerabilitas ejusatque


Sufflcit namque nobis fldes quam sancti apostoli perfectio raorum dignoscitur.
prfedicaverunt, concilia firmaverunt, et sancti Pa-

EXEMPLAR
PROPOSITIONIS Iransmtssoe Constanlinopolim a Theodoro sanclissimo papa Romano.

Dominus ac Salvator noster inEvangeliis aposto- C qui addiderint vel dempserint quid in fide, qune a tot
lis suis ita dixit : Quiciinque solverit unum de man~ Patribus est roborata : hujus rei gratia dilectionera

datis istis mtnimis, et docuerit sic homines, minimus vestram prasmunire consideravimus, ut his quae a
vocabifw in regno cmlorum [Matth. v, 19). Sed et prsdicto Pyrrho adversus apostolicain fidein priE-
alia Scriplura dicit : Ne transferas terminos xternos, surapta sunt reprobalis, eamdem fidera sicut et fisi

qms posuerunt patres tui [Prov. xxil, 28). His ergo suraus retineatis, quam ex ipso lacte uberum san-
sic se liabentibus, ad notitiam fraternitatis vestrse cta; Ecciesiae simul suxistis. universa teraerariae
deduciraus quia Pyrrhus, qui quondara Ecclesise novitatis delirainenta deslruentes. Xos eniin tara

Constantinopoleos episcopatum subripuit, et instar per alias litteras, quain per decretum pritsentis pro-
lupi sub pra;textu [lastoris latitahat, contra ortho- positionis, omnia quae contra orthodoxam et aposto-

doxam fidem cornu bellico erecto, qusedam novita- lieam fidem nostram ab ejusdein Pyrrhi nova et

tis figraenta composuit, et chartis a se dictatis, quos- teineraria vanitate introducta sunt aboininantes, si-
dam furtivis acsubreptitiis modis subscribere com- mulque cura charta, qu;e proposita, et in publicis
pulit sacerdotes: versute gerens, ut hicreticum prae- locisab eo suspensaest, anathematizantes, volumus
sumptionis suie dogma subreptis aliorum subscrip- oranes illa sapere, id est tenere, qus sancti apostoli
tionibus stahiliret, et veluti novum inatheina contra D tradiderunt, et Patres qui in orthodoxa fide flo-

colendum, nobisque traditum a sanctis Patribus ruerunt, posteris tradita per sancta quinque concilia
symbolum componere conaretur. Et quoniam in firmaverunt.
Chalcedonensi concilio anatheraa positum est his

THEODORl SANCTISSIMI PAPiE


Ad episcopos qui consecraverunt Paulum patriarcharn Constantinopolitanum propter
Pyrrhum ex patriarcha

Lilteras fraternitatis vestrs, per quas nobis de ficastis, susccpimus; et gavisi quidem super hujus
proraotione Pauli fratris et coepiscopi nostri signi- sumus ordinatione. Sed futura moestitia huic vide-
383 ANASTASII BIBLIOTHECARII 384

licetsuccessura, propler zizania, qusE nascitura fore A ampleclentes qu;c sancti nobis Patres in svnodis
sperantur, aninnim nostrum valde concussit, nisi tradiderunt; nihil fidei addcntes, nec aufcrentcs. Et
dili£;enlissinia manu et cautissima cura priusquam idcirco qu;e in personam pmcdicti Pyrrhi diHlnieri-
crescant et Dominicam messem sufTocenl exstirpen- mus, in iilierls quas ad jam memoratum fratrem

tur. Debuerat i^itur Pyrrhus, qui sanctis Dei ]Lw{e- et coepiscopum nostrum misimus, agnoscelis. Ut
siis scandalum scminavit. canonic;c prius animad- igitur scandalum minime futuro tempore generetur,
versioni submitti, el tum pr;elatus fraler noster secundum pr;cfixum modum diligenier sacra provi-
Paulus s;iiiari : nc forte tempore alii|uo deejeclione dentia exstinguere curet. Et res ([uidem ipsa nos
sua quampiam se putct querimoniam objecturum, magisad tribuUitionem provocavit, et nascitara ziza-
quod oilium sustinuerit populare, et vi pulsuslibd- niaconjecturisprobabilius inform;ivit, quoniam per
lum dederit, el suam Ecclesiam refutaverit, sicut litteras vestras pr;edictum Pyrrhum sanctissimum
nobis frateriiitas vestra pcr litlcras suas sij;nificavil. nominaslis. Si eniin alia tacearaus, el nihil omuino
Facile (piippo niutantur liomines, el (|uidcin ali- peccavil aut in religionem, aut in doclrinam fidei,
quando ex odio ad (iilcctionem assurirunt, ali(|uan(lo et nec pna culpa euin damnavit ;
quamobrem de
vero a dilectione in odiuin dilabunlur. (Juo ergo |)ro propria est dejectus Ecclesia ? Sed fortassc quis
causa, quae dissimulari futura sunt provido non con- B dixeril, generale hoc odium fecit. Sed vulgaris tu-
lemplantur obtutu ; ne forte proveniens scandalum multus jussacerdotii auferre non potest, nec odium
variis simnltalihus Ecclcsiam Dei discinihit. Sunt sacroqucmquam ordincdenudarc. Manifesta' quippe
capitula, (|uiluis pr;rdii'tus Pyrrhus canonice potcst sunl c:inonica! causie, (iu;e jura sacerdutii recidcre
ab ouini saccrdolali ordine pelli. Primuni quidcm possunt. Nisi enim nalurs causa prssul exstingua-
quia Ileraclium, ([ui anathematizavil catholicam tur, Ecclesiam ejus alius non potest irreprehensibi-
fidem et Patres orthodoxe sentientcs, in liltcris liter apprehendere, Et h;cc quidem non contradi-
suis laudibus extulit, et per subreptionem, per centes ordinalioni pr;cdicti fratris nostri Pauli scri-
quosdam saccrdotcs qui subscripserant, sophisticam bimus, scd vulnus latcns et absconsum medenle
quuijuc chartam adversus apostolicam fidem conlir- manu adaperinius, nc in vitalia visccra serpere
mare pra;sumpsit, el in publicis locis suspendere jjussit, omnem imniunditiam felid;!' initredinis me-
festinavit, quasi novani fldemet symbolum suscilans dicinaliter exhauricntcs, et (iU3e possunl fieri dili-
contra sanctam Chalcedonensem synodum p(B- ;
genlia provida; incisionis penetrantes, non ul haec
nam miniine vertusseterni judicii ;elanathcinaquod fiant optantes. Nam s;cpcdictuin fratrein nostrum in

positum est in eadem Chalcedonensium synudo; quo visceribus menlis noslr;e complcctimurel fovemus:
nemo inquam sancto mathemati, id esl colendo ^ sed ne schismata fiant, fraterna pruvidentia et affe-
symbolo, quidquam addere vel minuere audcre ctione dilectionis terremur ; quatcnus episcopatus
pertentet. Pr;edictus autem Pyrrhus nec protesl;i- ejus manus impositio nullomodo maculetur. Denique
tione conventus a pravitate sua recedere passus est. interemptis et suffocatis schismatibus, et fides quo-
Ideo ergo jam memoralam chartani abominantes, et (lucorlhodoxa, qua" tot spirilnalibus paradisi Horum
omnia qu;e crebro Pyrrhus contra tidcm
diclus odoribus, per agricohis Christi Dei nostri. sanctos
molilus est analhematizantes, quin etiam nunc videlicetapostoios, eluxit, nuUalenus aliquibusziza-
iterum atque iterum anathematizamus: illa tantum niorum spinis poterit sauciari.

COMMEMORATIO
nUID LEGATI RO.M.^NI CONSTANTINOPOLI GESSERINT,

£x epislula smtct? Maximi scripta ad abbatem Thalassiim

In his et hujusmodi esse te, Pater, sciens, et sola D idem tempus, quando illic missos in causa promo-
qua' illius sunt pr;c omnibus in generatioiic noslra tionis pa|i;c cum dchitis decretis apocrisiarios susce-

omni stnilio piocur;ire cognoscens : oportcre r;itus pciiint. Tunc cniin, tniic post plurimos serinones,
sum virtutem innotescerc tibi eorum,qu;c modo ab (pios ad cos causa coiisccralioiiis movcrunt, uuvis-
Urbe mihi felicissima scripta sunt a quibiisdam rc- siine ad ciri^ctum ejus, atquead ipsiusdesiderii com-

verendis viris, et tecum ex toto corde diligcntibus plclionem, prolulerunt cis dogmaticam chartam
Deum, causa dognnituin c;itliolic;c sanct;e el a|Kisto- iiuiic ab eis expositam, asserentes Non aliter vobis
;

lic;u ipsiiis Ecclcsia'. Significavcrunt, ciiim quod in c;iiiiliiIo, pro quo tantnin transi;;cntes navigiuin
multa hujus rei gratia et prolixa (puedain iii ea facta liuiic vciiislis, favorcm pra'Stabimus, iiisi prius vos

sit motio, id esl in regia urbe, a sacratis illiuseccle- suasuros ei (|ui sacrandus csl profiteamini, hiiic

siastiiis viris: et priiis (|uidem. sed pr;ecipue per charta? subscribere et dogmatibus qu;p in ea coiili.
085 COLLECTANKA. — EPIST. ANASTASII AD MARTINUiM lilPISC. .'586

ne:itiirexi'i'|ilis(lil;itiniiilms (.oiisLMitiiT..\lillieoruin A '"' liontm siimmo priwipntii consrcula, H in sortcni

qua! |ii'a'ltMi(l('b:iiitur sihi virlute ('(.iiiii)(M't:i, ol (luod adrptii. nidlis omnino proptcr ponti/icatus provcctio-
hac pro causa taiito tcinporc inanrrt; viduain lu'cle- ncm scriptis. aitt synodicaruin cditionibus chartaritm
matrcm cturbem coegissent, lianc
siaruin principom subjccta sicut etiam in liis omncs cx xquo ci secun-
profecto per hujusmodi suum volentcs obtiuerc dum jtts saccrdotale subjccti consistunt. Uxc itaqug
commentum. Hum seilicet usiiue ad cam quoijue cum taliter nihil rcveriti, scd cum omni sacra de-
irrationabiliter oxtendeiul.im fore iiovilatijm pro- ccntiiiuc rulu(i:i stabilcs illi et firma? revera et im-
priam putaverinl, ut id pro quo studebant asseque- mobilis petr:e ministri, maxima! videlicet et aposto-
reiitur, tran(|uille ralioiiem proseculi sunt, ct quasi licai qu;o illic est Ecclesi:e, ad regiic urbis clericos
condesccndentcs dixerunt: Nos qiiidcm sttpcv hoc disputassenl, hos sedassc apparucrunt, et ut humi-
auctoritatein prxbcre non possumus ; ministerium liter ac modeste sentircnt prudenter egiM^unt, since-
quippc nobis cst creditum, non professioncm facicndi ritatem et orthodoxiam |)ropri;c fidci ab ipso eis
prxcrptum. lUwl aittcm vobis ccrtum irddiiiiits, quodautem ipsorum admi-
initio cognitam facientes. llli

rcfcramus oiiinia quai a vohis prxtcnta sunt, ct char- rantes pietatem, hujiisinodi factum duxerunt merito
tam ipsam ostcndamus ci qtti consecrandus est, ei si recompensandum.cta prirtendendacharta ccssantes,
indicavcrit hanc bcnehabcrc, rogabimus unnotare huic Bjussionem in elTcctum obepiscopatum se suo perdu-
propriain subscriptioncm. Nunc autcm ne velitis ccre studio promiserunt. Quam factam accipienles
inspcratc jiroptcrea nobis iinpcdimcnto flcri, et viin Deo amabiles apoerisiarii, gratulantes remearunt ad
inferrc protclando, ct nos hic rctincndo. Ncqiie enim propria. lliijus autcin chartie, divinitus honorate
est qui cttilibct, maximcquc in causa fidri. vim possit Pater, exemplar et mihi quoque transmissum est.
infcrrc. In hac cniin ct niinis infirmus fortis valde Exposita vero ab eis fucral causa tacendarum in
consisfit, ct valde mitis bellator summus invenitur: Christo Deo, substantiis ejus, ex quibus
id est in
vcrboquc divino confortans animam, maximis etium videlieet et in quibus est et credilur, naturalium
invectionibus maijis durus quain dissohttus quodam- operationum et ne de caitero in eo sive una sivc
;

modo repcritur: quanto maqis Romanorum Ecclcsix dua! peiiitiis prKdicareiitur. Fatebatur autem solum-
ct clcro, qitx ab oliin huc usquc, utpotc scnior cuncta- modo conlitendum esse,ex uno e demque Dei Verbo
rum qux sub solc simt Ecclesiarum, omnibus prxest ? incarnato Deo decibilia et humana processisse, et in
Hoc ccrte eanonice tam a conciliis ct apostolis, quam unum eumdemquo referenda.

Beatissimo ac celeherrimo Martino


S. NARNIENSI5 ECCLESI.E PR.ESULI

Auastasius exigaus apostolicse sedis bibliothecarius iu Domiuo salutem.

Quia, cum episcopatus apice prsepositura sancti- C rcperi, et ipsaquoque, si vita comes fuerit, trans-
ob raeritum summa; religionis, beati ^rartini
tati tu;r, ferre, Deo pnrdnce, minime recusabo, sanctissime
monastcrii penes urbem posili, est a summis ponti- ac reverontissime pater. Data indictione 8, temporc
ficibus delegata, hortari me visa est, quatenus, qua; domni Joannis MII pap:c.
apud Grajcos reperissem, ex his quse bealo papse
Hujus sane initium operis jitxta sensus dunlaxat vir-
Martino pro lidc ac rectis dogmatibus acciderunl, tiitem ita se habct.
in latinum converterem slylum quamvis alius sit :

Martinus, cujus cerneris coenobio pie pneesse, ct UniccXatc, Deus, Verbum P.itris omnipotentis,
alius, cujus atfectas ad liqiiidum accidentia nosse. Qui sola pietate volens homo faetus haberis,
llle quippe Turonicus, istc vero Romanus fuit anti- Et genus humanum patiens in carne piasti,
stcs. Parui ergo cxhortationibus tuis, pater venera- Auxiliare tegens, salvos fac, erue sempcr.
bilis, non tam scicntia, quam obedientia. Scio nam- Tu famulos ubicunque tuos a criminc peste.
i|ue, dicente Samuele: Mcliorcm cssc obcdi.cntiam Virginis cgrcgi;p precibus gcnitricis amanda»,
quain sarriftrium, et ausculturc, maijis qiiam offirr.: Et duodenorum procorum siinul atque pioruni,
hilocausta : quoniain quasi peccatum ariolandi est rc- Cunctnrum sine fine decus, via, vila tuorum.
puqnarc, et quasi scehts idololatrix nolle acquiescere D Ex his quas a Thcodoro Spudeo sancta; Sophi;e
(IReg. XV, 22, 23 j. Igitur malui imperitia quam scripta sunt sanctis Thcodoro et Euprepio germanis
pcccare idolo!atri:i. Verum hujus operis media in aliis fratribuSjCtregis pistoriimprincipibusco:istitutis iii

implieitus ipsc non transluli, sed, ab alio pelitu raeo o:vsilioChersonis. supcrhis qiue iniiiue gestasunlah
interpretata,postmodum in quibusdam correxi. Quia adversariis in sanetum et apostolicum, novura re
vero, qua'dam ex Actis beali Maxirai mnn.iehi v.c, vora confessorom et ni:;rtyrcm Christi Dei iiostri,

discipulorura cjus huicoperi connexaet continuata ^lartinum pai>ftinRoraanum. priusquam ilPuc incxsi-
rATUOL. CXXIX. 19
587 ANASTASII BIBLIOTHECARII 388
liura mitterelur, cura vi raperelur propter verbum A Subscriptio. Deus te incojumem cnslodiat, amantis-
veritatis de apostolica sede. simefili.
TuEOD. Postquam reversus est in excubitu cum TiiEOD. Suseeptis his, gratias egi Deo, comperiens
sudoribus quos novit Deus, potui ei scribere ac in- fortitudinem propositi sanctissimi viri. An.xiabarau-
notescere omnia qua; de ipso diffamabantur. Cum tem voiens discere qualiler sublatus fuiTJt a sede sua,
quibus intnli et alia quiedam, qua; implorarent eum, ct non poteram. Ouotquot enim super hoc veram
ut nullatenus sui^eraretur a nequam secta impiorum responsionem interrogabam, nemo mihi dabat, sed
virorum reverens, et treraens ac prs oculis habens aliter atque aliter. Unde me necessitas compulit
naufragium Sergii Cypriorum insulae archiepiscopi. innotescere super hoc. et obsecrare illum, quo ab
ipso discerem verilatem.

hescribit ergo illa.


Scribit ergo ad hsec iteruin sanctus.

Martinus Theodoro sincera affeclione dilecto Martinus Theodoro.


fratri. Noscere voluit cara vestra dilectio, qualiter de
Quoniam
^ agnovi,
„... _^ , ut
... ,. ea qua;
potui,,...., in scriptls
, a sedesancti 1'atri apostoli, sicutunus passer solita-
vobis significata sunt, in paucis verbis exsequar. " riusab Kdificio, raptusfuerim. Ht miror quia super
Cum exirem ab Ecdesia, qua; vocatur Constanlinia- hoc me in quirere voluisti,cum pridixerit Dominus
na, in qua exercitus me cum arrais constrinxerat, noster de nequam temporibus istis discipulis suis :

in praisentia exarchi, ac Theodori cubicularii, seu Quia in dicbus illis erit tribulatio, qualis non fuit ab
cleri, clara voce dixerunt : Anathema liabeat quis- origine mundi usque nunc. Et nisi quia abbreviati sunt

quis dixerit vel crediderit, quia Martiiius usquead dies non possct sustinere omnis caro. Sed qui
ilii,

unum apiccm fldcm mulavit, aut mutaturus est et :


perseveravit usquc in fincm, hic sahus erit (Malth.
anathema habeanlqui inorthodoxafiilcsuausquead XXIV, 21,22). Hoc in paucisde Antichristo dicitur.
morlem non permanserint. His auditis, Calliopas Nam et sanctus Paulus secundum datam sibi gra-
cicpit ralionem reddere, aliam lidem praiterquam tiamSi)irituspr;enuntiavitdiesistosTimotheo disci-
nos teneraus non esse, neque aliter se credere. Sed pulo suo, dicens: In novissimis dicbus discedcnt ho-
hoc, propter eos qui audiebant, non propter lidem, mines a fi,de, et a veritate auditum avertcnt, seipsos
diccbat. Et scire te volo, dilcctissime fraler. de flde amantes, vani (II Timuth. iii, 1, 2, etc. ). Et. crede

quam necnon et falsis calumniis quas


significasti, raihi,desideratissime fili mi, non videiidum tempus
adversus veritatem
._ proponunt:
,,.„, quia,
,„..., oiiilulantibus
.,, „,.„ aliud, nisi manifeste hoc in quosintiiiitia dolorum,

nobis orationibus vestris ac omniuin Udelium Chri- queraadinodura Uominus pnedixit adventum Anti-
stianorum qui vobiscura sunt, et vivens et moriens christi. Etmihi breviler dicere necessariuin visum
salutis nostra; Ddera defendam, et (juemadmodum est, iii tolu mundo prffivaleat judicium,et
ante(|uam
bcatus Paulus apostolus docet, mihi vivere Christus fineracursus tradain, hoc mihi expedire arbitratus,
est, et mori lucrum. De falsisautemaccusationibus, quo aliis mala mihi pr;eparantibus exsultera potius
quas noviter hajretici faciunt abjicientes veritatem quam fleam. Igitur, ut scias qualiter sublatus et duc-
Christi Dei, qualcin omnino potuerunt horainibus tussira a Uomana urbe, nll falsuin audies acciden-
veritatem loqui, qui Dei veritati resistunl? Tibi tiuin. Omnia pra^scivi, per totuin tempus, qua; me-
igitur reddo rationem, dileclissime fraler, per cum ditabantur, et, sumplo meipso cum omni clero meo,
qui judicaturus est munduin istum per ignem, qui privatira raansi in ecclesla Salvatoris nostri Jesu
et reddet unicui(|ue secundum opus suum. Ego ali- Christi, qu;ecugnominaturConstantiniana, qua;pri-

quando ad Saracenos nec litteras misi, nec quem raa in toto mundoconstructaet sUbilita est a beatae

dicunt liimum qualiter credcredebeaiit, aul pecunias memoria; Constantino imperatore, et est juxta cpi-
unquamlransmisi,exceptisilunlaxat(|uibusdamilluc scopium. Illlcenim oinnes nos seorsura inorabamur
venientibus servis Dei caus:ieleeino.syii;e, quibus a (liesabbali, quando Calliopaseuin Ravenuati exer-

et modicum pra-buimus miniine ad Sara-


(juid
D cituetTheodorocubicularioinlroivit civitatera.Misi
cenos transmissum. 1'orro, de doinina nostra glo- ergo in obviaia ejus (luosdain ex clero: quibus su-
riosa seraper virgine .Maria qua;L)eum et Domiiium sceptisin palatio, a;stimavitet mecum eis essc. Cum
nostrum Jesum Chrislum pepcril, (|iiain omnes aulem quaesisset, et non invenisset, dixil primis
.sancti et catholici Patres Dei genitricem appcllanl. clcri : Quiu nos lum vuluimus adorare : scd cras,
ulpote qua! Deuin hiiiniiiem genuil, faisum coiilra quod csl bominica dies, obvii ei crimus il f^alulabimus
me, imo coiilra suas ip.sorum animas, iiiiqui viri eum, quia hodie non suffccimus. Porro, Dorainico die
testificati sunt. Nam (|uis(iuis beatain super oiniiem datis inissis in praedicta sancta Dei ecclesia, suspica-
creaturara et naturam bumanam, absiiue eo (jui tusilieturbara raultuincolligipropterdiein nuntiavit
genitus est veiieralnien sempeniue vir-
ex ea, hoc (Juia multum fatiijati sumus c.t itincrc et non pos-
:

ginem, matrera videlicetDoinini nostri non honorat sumus occurrere hodie, sed cras omnimodis occurremus,
atcfue adorat, anatheina sil. et in pricsenti sa;culo, <i adorabimus sanctitatcm vcstram. Ego vero ipse
et in Sed horaines occasiuues qusrcnles
fuluro I graviter infirmus erara ab Octobrio mense usquc ad
scandala objiciunt ad scandalizandos multos. pradictum tempus. id est usque ad sexto dicimo

\
589 COLLECTANEA. — EPIST. ANASTASII AD MARTINU.M EPISC. .i<jO

Kalendas Julias.Erjjo feria secund.i (liliiciilo mittit A necessitatem iniii l':i(imus. lU^Kpondi e^'o: Clerus
chartularinm suum, et quosilam e.\ obse([uio suo, in potest:ite inea est. li.xchiinantes luUem (|uiil:im
diceiis: (Juid (iniiii jir:viHira>iti, ct arniiitiis luiljcs cx sacerdotibus, d icebaiit : Cum i|)S(j vivimus, cl
intus, et mullitudinem htpidum collcgisti ad rc})u- cum i|)so morimur. l'ost hiec cuepit dicere per se
gnandum : ct hoc ncccssarium non est, iiec idiquid Calliopas, et qui cum ip.so erant : Veni nobiscuin
tale ficripermiUas. Cumque proesens audissem hsc, ad palatium. Nec hoc facere recusavi, sed exivi
necessarium magis non habui, (|ualitor hos certos cum eis iii e;idem secunda feria. Et ter-
|):il:itiiiin

redderem, quam inittere illos gyraturos per totum tia feria venit :ul me omnis derus, et multi erant
episcopium, et, si arma vel hipidcm vidissent ipsi qni se paraverai;t ad navi^MUduin mecum qui :

testimoiiium perhiberent. Cuin autem issent et etiain res suas jani immiserant in ea (|u;c vocaban-
nihil invenissent, subintuli eis per verbaquod nun- tur levamenta : et alii quoque nonnulli proepara-
quam complexio-
ali([uan(lo aliter, sed scm|)er pcr bantur clerici et laici qui fcstinal):int iicrvinere
ncin ct fallacein accusationcm incedcrent adversus
-1 ad nos. Eadem ergo nocte, qu;e illuccscit iii fe-
nos, cumel iii adveiitu inlamis Olympii vani cujus- ria quarta, que
decimo Kali^nd:is .lulias,
erat tertio
dam hdininis cum arniis me huiic potuisse rei^ellere circa horam sextam noctis, lulerunt me de
(|uasi

faterentur. Ego itaque ante altare ecclesise lectulum "-"


palatio, retrusis omnibus qui mecura in palatio

meum habeham in quo jacebam; el nondam trans- erant. usque ad res diversas, qu.e mihi in via et
acta media hora, ecce exercitus cnm eis veniens in hic erant necessarie et non nisi cum scx puerulis
;

ecclesi-im, obumbrati omnes tenentes laiiceas et et unn cauculo eduxerunt nos ex urbe; et cum im-

spathas suas, quin et arcus suos paratos una cum misissent nosinunum eorum qu;edicebantur leva-
scutis suis, et facta sunt illic qua; nec dicenda sunt. mentac circa horam plus minus quartam diei ad
,

QueuKidmodum namque, in hiemali tempore ven- portum perveiiimus. In ea sane hora, qua egressi
to valide flante folia ex arboribus concussa cadunt, sumus ab urbe Roma, statim ut erant obseratK por-
ita percutiebantur arrais candels saiict;E ccclesia;' ta', iterum eas obseraverunt et sic remanserunt, ne
et retuns;c excutiebantur in pavimentum, et au- exirent a civitate aliqua et venirent ad nos in por-
diebatur sonitus qui in eadem liebat ecclesia vel- tu, donec illinc navigassemus. Unde necessitas no-
uti tonitrus ((uidam tam ex pressura ar-
horribilis biseffecta est, ut oranium eorum res, qui in leva-
morum quam ex multitudine candelarum ab eis mentamissi fuerant,in prsdictoportu dimitteremus,
fractarum. Quibus confestim introeuntibus, jussio et mox eadem die moveremur. Et pervenimus Kalen-

a Calliopa porrecta est presbyteris et diaconibus. das Julias Mesenam in qua erat navis, id est carcer
id qua humilitatis me;^!abjectio b conliiiebalur, quod C meus. Non autem Mesen;e tantum, sed et in Calabria,
irregulariteret sine lege episcopatum subripuissem, et non tantum in Calabria quse subdita est magnae
et non essem in apostolica sede dignus institui, sed urbi Rom;inorum, sed et in plurimis insularum in
omniniodisin hanc regiam urbem transmitti, sub- quibus nos vel tribus mensibus peccata impedierunt,
rogato in loco meo episcopo. Quod necdum ali- nullam compassionemadeptus sum exccpto dunta- :

quando factum est, et spero quod nec aliquando xat in insula Xaxia, quoniam ibi :innu'n fecimus,
fieri habet : quia in absentia pontificis, archidi;i- merui lavariduobusvel tribus balneis, et apud urbem
conus, et arcliipresbyter, et primicerius locura prse- mansi in hospitio quodam. £t ecce quadraginta et
sentant pontificis. Deum ergo h;ec moventur, quas seiitem dies sunt hodie, ex quo nonmerui calida nee
de fide gesta fuerant jam manifestavi vobis. Quod frigida aqua rigare me, et effluxi et refrigui totus,
auteni pneparati non fuerimus ;id repugiiandum, quoniara ventris fluor et in navi et in terra usque
melius judicavi decies mori quam unius cujuscun- ad prsesentem horam requiem mihi omnino non de-
que sanguinem in terram fundi. Quod quidem et dit: et in ipsa quoque necessitatis me;e hora cura
sine periculo hoc gestum est, non paucis, quas non gustaturu.T sum, totus conquassatus corpore, ea qu«
placuerunt Deo, malis ellectis. Eadem itaque ho necessaria sunt percipere ad confi rtandam natuiam
ra dedi me ipsum ;id exhibenduin imperatori, et '-'
non ha^seo, quia quod habeo tsedet me sumere cum
non resistendum. Porro acclaraantibus niihi, ut ve- id habeam penitus in fastidium. Sed credoin virtu-

ritatem dicam, quibusdam ex clero ne f;icerem tera Dei qui omnia conspicit, quia cum de prffsenti

hoc, nulli eorum accommodavi aurem, ne subito vita subductus fuero, exquirentur de his omnibus
fierent horaicidia. Sed dixi illis: Sinite raecura ve- hi qui me persequuntur, ut saltem sic ad posniten-
nire ex clcro, qui necessarii raihi sunt. episcopos tiara ducti ab iniquitate sua convertantur.
videlicet, presbyteros, et diaconos, et absolute qui Subscriptio. Incolumem te custodiat Deus, lili dul-
mihi videntur. Respondit Calliopas: Quotquot vo- cissime!
luerint veiiire, cum bono veniant. Nos cuiquam

<^ Navigia qu;edam minora sunt ;id navinm onera


^ oiTioSoXi^, rjecio levanda.
391 ANASTASII BIBLIOTlIECAnil 592

COMMEMORATIO eorum qum sceriter et sine Dei respectu acta sunt a veritatis adversariis
in sanctum et apostolicum, novum rezera confessorem et marti/rem. Martinum papam
Roma, per enisto/am cujusdam Ckristianissimi, directam his quisunt in Occidente. seaRo-
ma, et in Africa, orthodoxis Patribus.

Afnictionum mocrorcs et lacrj-mas, communem- A dicatori^m orthocloxum vi>ritatis. Sod vcre iste non
que siiic cessatione ac maeslissimam vocem qus in fccit prctiosiorcm animain suam sc, scd posuit eam
dolores cx imo cordi^ prolata est, j^uto autcm (|unc usquc ad mortcm, imitans, sicut dictum cst, Domi-
et proferturDco al) his qui sunt Homa', adhuc aut('m num suum diccntcm: hrimis pnstor nnimitm siinm
ci inomniloco dominationis ejusdegentibussanetis ponit pro ovibws snis; quo salvarct ubiquc errantem
faraulis Dei ct fideliljus populis, cx quo facta est pcr- ct pcrditam plebem ab insurgentibus noslris lempo-
secutio advcrsussanctissimum Palrem nostrum, Deo ribus h;crcticis.
beatissimum, el fidclem sacerdotum [irincipcm et Tnidilus igitur Romse dc catholica Hcclesia sancli
apostolicum univcrsalem pa|)am, ac pcr hoc adver- Joannisa poteutihus hujus sjcculi his qui hocerant
sus cathulicam F.cclesiam puto autem hactcnus hunc
; minislcriodii;nimiiiistri,atquccustodibus,dcpositus
eumdem moerorem retineri in vobis, et multam solli- esl ad portum, ct conjectusest in lembo, etnnigan-
citudincm habere vos, scire iiuomodo peractum est tibus, sicut scitis, euntibusqucjuxta Avidum» , in in-

contra cum, quando exsullatus cst et persecutione sul;im quje vocatur Naxos, non concesserunt beato
pulsus a Roma navigio usiue Byzantiurn. Ihcc iii illi apostolico viro custodes pcnitus continptcre tcr-
mente haheiis cgo humilis et peccator famuhis vcs- ram, dolentibus pmrsus pedihusejus, cum ipsi pcr
ter, qusdam quidcm exterius s ^llicitudiiie multa B loca confcrrent et omuino quicsccrent. lli autcm qui
addisccns, plurimorum autcm propric contemplator per loc;» erant sacerdotes, et caeleri fideles regionis
factus indignus ministerii bcatissimi ct prciiosi sa- ipsius, dirigebant munerabeato ijli causa utilitatis
cerdotis nostri, judicavi litteris reniinisci, et nota ejus, non parvae multotics quantilatis. Quas quidcm
facere claraquc coiistitucre vohis bcncdidis, at(|ue dircct;is specics ct quantiUUes custodcs bestiales

per vos omnibus fidelibus cl zclum habcntibus cul- continuo coram eo diripicbant, imiiropcriosa et ama-
tura; divini: quatenus cognoscentes cum cordis ra plurima congcrcntos in eum. Fos autcm qui mu-
moeslitudine mecum illum propnelicum sermonem nuscula detulissenl injuriis ct verbcribus alTicientes
proferatis : Quis diibit cupiti meo aqitam, et ocuhs dimittobant, dicentcs ad eos: Quoniam quicunijue
meis fontem lacrymarum, et plorabo die ae nocte diligitis istum, inimici estis rcipublicse. Numquid"
contritiones catholica; Ecclesi;e el omnium Cliristia- nam hocsolumcinonvalebatinfcrrcdolorcmincompa-
norum, imo perdilioncm, proptcr ca qu;c acta suiit rabilem super infirmitatcra qua>eum segre deprime-
in beatum et Deo plenum duceni veritatis et praidi- bat".' Exinde igitur praimittentes ab Avido qucmdara

catorem. Verumtamen Deo gloria, qui dedil ei vir- custodesqui retinebant eura, nuntiaverunt in Byzan-
tutera et sulTerentiam stabilem in lcntationibus quae tio adventum cl caiitionera ejus, proferentes adver-
supervenerunt ei a contrariis virtutihus et viris, in C sus cum plurima mala: ha^rcticum, et rebcllem,
expugnando el viriliter dimicaiulo pro cultu Dei, Dcique ;uivcrsaiiura proclamantcs, et subvcrtentem
irrefragabilitor et spc firma usquc ad mortem ponens univcrsam tcrram Rumanorum.Cum quotandcm per-
aniraara suam, ulpote imitator ejus qui eum con- venissel Byzantium beatus ille scptiino decirao die
stiluil athletam, Dominus ejus, ad inforraationem Septembrii mcnsis in portumjuxta Euphemiara pro-
pro veritalc diraicare. Ea equidcm, qu;c iiiibi Uumae pe'' Arcadianon,reliqucruntcumamane ministri us-

gesta sunt in beatura et adamantinum spiritualcm quc d(>cimam recubantem in grabato navis,
in horain
Patrem sacerdotumque principem domnum .Marti- eralquc, sicut scriptum est, speclaculum oranibus
nura, et vos scitis: qualibus periculis luctatus est, angcliset horainibus. Accedebant cnira varii honii-
vidcns gladios vibratos ct;icutos confertosad invi- nes, quos proptcr fcrales morcs lup;u-es dixcrim, ct
cera, tentosa pluribus militihusparatum habcntibus subrogati, utconjicio, talia conlra sanctum papain
inlicere enses ct commutarc a vit;i beatum, in c.ircui- agcb;int, qu:ili;i Cliristi;inisdici non oportct. .Moran-
tu alUiris astanlibus. ct iii tdlo lcmplo catlKjlic.c Kc- tibus nobis iii liltorc, tota dic erain incedcns dolore
Rom;e(|ua! cognominalur Const:intiniana, in-
clesiffi plcnus ot :imaritudino co qnod vidcrcm Uilcm s;in-
qua sacerdotio fungens recubabat in foribus ct gra- ctuin virum ita dcjectum non sulum autcm, scd et
,

batoipsebcatus xgcr: etquoraodo contrilusanimis, p lalia eloi|uia a quibusdam cthnicis prolata contra
et artubus constrictus, iinpulsusotexpulsus, raptus cuni, nihilaliud quaTebam, nisi utanfoirotnr aniina
etcxtractus ex apostolico throiiu, in quo Dous eum m(\i a mo.
conslituit loco, inspecloreni sui apostolura, ct pr;^ Dchinc circa solis occasura vcnit quidam scriba,

" AGouodv. l> Arcndianon «'ApxaStavai domus Arcadii in iiova

urbis regionc. SinM. i


593 GOLLECTANEA. — DE FUROHE ILERETICOIUIM IN .MARTINUM PP. 594
nominc Sagoleva, (iiin miiltis excubitorihus: 1 1 au- A i^erditiDiii aiiimarum eorum, ait ad eos (pii pnuside-
foreiitcsde lemlid posueruiit iii jiestatiirid, duxcrunt- bailt priiicipcs : Olisrero vos per Ikum, iwlitr prxpa-
que iii custodiam excubitorii, ((ua^ coi;iiomiiiatur
'^
rare eos etjurare, scd absquc saeramento dieant qux-
Praiidcaria: et fecit cum iiiclausum sul) multa cu- cunque volunt, vosque facite quivcunque vultis. £1 quid
stodia, priecipiensexoubiti custodibus ut nulluspc- opus est etiam jurando perdere illos aniinas suas ?
nitus sciret civitatis, (|uia cst iii eodem cxcubitu Ingresso cquidem uno testium, et decente (|uoniam
Fccit ergo sanctus idein apostolicus clausus, et siiie coiijiir;i(ioiies fccil ciim Olympii), cl mililes pncpa-
participatioiie pcnitus scriiioiiis alicujus, noiiaj;iiita ravit ut jur;ircnt ; iiitcrroi;;itus L)co pretiosus vir, si
trcs dies. Iii ipsa vero iionai;csiiiia tcrti;i die, ((uie h;cc itase li;il)crciit, respoiidit : Si vullis uudirc ve—
est dics parasccvc, maiie tulerunt cuni de custodia, ritatem, dico vobis sequentia. Et ccepit dicere : Quan-
constitucndum in cclla sacellarii jubcntcs pridie do factus est Typus, et direetus Roinam ab iinperatore-
convenire oinnem senatum, (|uod et factum est. Jus- Et, hoc tantuin diceiite beato illo, aliud quid iiou
seruiit aulcni cum iiitroduccndum, et introduxcrunt conccssum est loqui. Sed continuo antc omiies inci-
in portatoria sclla : erat eiiiin pcnitus a'ger, pr;cci- picns cum clamore Troilus inquit: Non inferas
pue autcra illis dicbus pr;u iiavii;atione ct atTlictione nobis hic de (ide ; de duellio nunc scrutaris, quoniam
custodi;e per tot dics cflect;e. Intendens autem in " et Roinani, et nos Christiani sunius et orlhodoxi. Et
eum primus, qui pnesidebat saccllariuscum reiiiiuis respondit idem vir justus: Utinam ! Verumtamen
principibusalonge, jussiteum sur!,'crca ferculo, et invenietis mc in illa die trcmendi exaininis testem etiam
stare. Aienlibus (|uibusdam ministrorum non valcre in hoc.
eum st;ii'e, turbatus pr;e inulta ira sacellarius excla- Denuo inter accusantes testes, aitad euin pra;fe-
mavii, cum quidam de custodia, surgere
eo autem ct Ctus Troilus : Qualis homo es tu, quoniam cernens
eum et astarecensuroe subnixum hinc inde quod et : ct audiens talia contra imperatorem nitcntem effo-
factum est. Sacellarius autem inquil ad eum: Dic diendum Olympium noii prohibuisti eum, sed c eon-
miscr, quid tibi inali intulit impirator'.' tnlitateali- tra consensistiei? Ad quem continuo dixitipse bea-
quid '.'
opprcsait te vi ? Ille autem tacebat. Tunc ait tus apostolicus papa: Die, domine Troile: quando,
ad eum sacellarius imperativa voce : iVon respondes ? sicut scitis etiain vos, et nos audivimus, Georgius a
Ecce mmc ingrcdientur accusatores tui. Et codtinuo magistratibus, qui erat ex monachis, ingressus cst huc
cura serraone introducti sunt plurimi accusatorum in urbcin a castris, et talia verba locutus est fecitquc
contra eum. Omnes autcra erant raendacii filii res tules ; ubi cras tu et qui sunt tecuin, quoniam non
et discipuli eorum qui Dominum nostrum Jesum rcstitistis ei, sed e eontra concionatus est vobis, ct
Christum necaverut. Contradicebaiit vero si\n- ^^ quos voluit Palatit exsulavit et prohibuit ? Iterumque
cto viro,quemadraodum pnemoniti fuerant. Erant sub Valentino, cuin prsecepto imperatoris indutus est
enira voces eorum pr;emeditata; et prKparatae. pw-pura et conscdit ei, quo ieratis vos? Non eratis
In quibus quidam corum, paulo ante inter- hic ? Cur ergo non prohibuistis eum dicentes Non :

rogati ut testimonium perhiberent, tentabant di- attingas res non opportunas tibi ? Nonne oinnes e
cere veritatem, sicut mos est: et continuo turbati contra convenistis ei? Quomodo habebam ego tali
qui pra;tendcbaiit certamen hoc, incipiebant validis viro advcrsus stare, habenti prxcipue brachium uni-
minis increpare eos, donec suaderent eis proferre versas militise Italicx? An potius ego illuin feci exar-
quie erant convenientia in mortera beati et justi viri. chum? Veruintamen, denuo obsecro vos per Domi-
Contemplatus sanctus papa introeuntcs testificari. num, quodcuiique vultis et definitis ficri in me, citius
subridens dixit: Isti sunt testcs ? sic habet ordo? cxptete. Novit enim Dcus, maxitna mihi dona tribuistis,

Erant enim primi ingredientes, nomine quidcm mi. quacunque me clnde jugulnveritis. Percontatus auteni
lites, lup;ices autem et bestiales sententia ; et qui- quemdam deministrantibus,Sagolcbara videlicet, sa-
dara eorum qui erant Olympii, cum quibus erat cellarius, si sunt foris alii aliqui, qui debeant testifi-

etAndreas qui fuerat ejus notarius. cari'.'' respondit scriba : Sunt, domine, plurirai alii.

Erant autem inter accusatores infclices Iraeritus, D Deticientesautem hi qui pr;Esidebant, sanctoet vene-
etTherirauset reliquinumeroquasi viginti,i)rimores rabili astantc viro in conspectu eorum, et jwtissi-

milites et reli((ui accusantcs. Jurabant autem ad mum Spiritu eum sancto firmante, dixerunt suffi-
sancta Evangelia, sic et teslificabantur. Primicerius cere testes. Erat quippe interpres eorum, quae a
sane omnium accusantium er.tt Dorotheus patricius Sancto dicebantur, verborum, Innocentius consul
Cilicise, qui jurans dixit, quoniam quimiuaginta ca- filiusThomae, qui erat ab Africa et, cura interpre- :

pita si haberet, non oporteret euin vivere eo quod tareturea quae a beato viro dicebantur, non ferebat,
solus subvertit et perdidit universum Occidentera, videns ignita jacula sancti Spiritus a Deo honorabili
etdelevit, etrevera unius consilii fuitcum Olympio, viro contra eos prolata. Ait ad Innocentium cura
et inimicus homicida imperatoris et Romanae b ur- furore: Curnobisinterpretarisqu«dicit'?Noli dicere
banitatis. Videns ergo justus vir introeuntes eos et qu.x dicit.
jurantes sine parcitate testificatores, corapassus Surgen:; ergo continuo sacellarius cura plurimis

a Prandearia. Hpavooiapa Vide Chronicon. Pa- lib 11, sect 6, num. 1, pag. 138. Id.
schale pag. 308, et Constantinop. Christ. Ducangii, ' •TtpXiTotoci; reipiiblicx.
;m AXASTASII BIBLIOTIIECARII 596

qui consederant ei in°rressus est nuntiare imperatori A cum uno solummodo indumento a summo discisso
quaeque ipse voluil. Eduxerunt autem sanctum apo- in duas partes, et sine cinctorio sequebatur, adeo
slolicum virum decella judicii, ma(;isaulem exauhl ut intoriora ejus quodammodo nuda panderentur,
Caiphrc, in gestatorio sedili sedcntem, el statue- et raultifaria quidem conlinuo populorum, conspe-

runt eura in medio quod erat ante cellam sa-


atrii clis qus fiebant, gemebant, ut veritatem dicam,
cellarii,et imperialis stahuli, quo consueverat om- et lacrymabantur. Pauci autem ministrorum satanx
nis populus convenire et exspectare sacellarii in- gaudebant et subsannabant, et capita transeuntes,
pressum. Circuradederunt eum excubitores, erat(]iie sicut scriptura est raovebant, dicentes: l'bi cst Deus
oranibus speclaculum formidabile tiirbis. l»ost pau- fjiis. it iibi pdes ijHS, (•( iilii (loitrinu ipsiiis '.'
Qui cum
lulum ergo, jusserunt inferri eum in solariura expo- venisset in praetoriura dehonestatus et a carnificibus
sitionis, ut esset ibi quatenus prospiccret imperator vinculatus cura gladiis, conjecerunt eum in unura
percancellos triclinii sui ea qu;e futura erant fieri carccrum cum homicidis, et post unara quasi hbram
Erat itaque mullitudo popiilorum usijue ad hippo- tulerunt eum inde, el iransposuerunt in eam, quse
droraum conferta convenientium illic. Statuerunt dicilur Dioniedis cuslodin, in pnetorio Pra^fecti.
ergo reverenlissimum virum in raedio solarii dispo- Tanta autem instantia et vi trahebant eum vinculis
silionis, prxsentia totius senatussubnixura hinc ct '' nexum ut dilaniarentur erura et poplites ejus, el
inde. Facta est ergo conslipatiosubito non rainimai sanguis efllueret perascensum scalx cjusdera custo-
et exiens ab imperatorc sacellarius apertis januis diae. Suiit enira scopnlosi, et asperi valde ac penitus
tridinii in solarium dividcrc universum populum in allura porrecti pradus. Erat aulem ipse beatus
jussit. Yeniensquead sanctum ac venerabilem virum pra-sciitisvitieproximusjamcareresupplicils, aniraa
Martinum apostolicum, dixit ad eura Vide guomodo : dcficiente etiani anle gladium, cum jam non vale-
Deus te duxit, ct iradidit in mamis nostras. Tu nite- ret conscendere cuin se trahcnlibus. Introduccntes
baris contra imperatorem quid tibi spei er<it ? Ecce
: ergo eum, quomodocunque in custodiam decidentem
dereUquisti Dcum. ct dcrcliquit tc Dcus. Et continuo s;epius ct surgentem posuerunt, in scamiio indutum
exclaraans sacellarius queradam astanlium excubilo" calibis et catenis. Tuiicenim, quando tradltus est
rum tonsorcm, pnecepit sine mora aufcrre psach- a Caipha Pilato utcrncifigcretur, hoc esta prafecto,
nion a surami et apostolici atque pracipui pastoris continuocum exuerenteum carnifices, graviler algo-
omnium Christianorum, qui orthodoxam sanctorum ribus vexabatur eratenim : intolerabilis hicms. Im-
Patrura et synodorum confessionem, hoc est fidom posuerunt eigravissinia ferri pondera. et nullus
confirmaxit. et novi erroris exortos, auctores, novos aderat ei hominum cjus proprius, excepto uno so-
videiicet hareticos, cum impiis dogmalibus eoriim ^- luniraodo clerico adolescentc : quique commanens
canoniceetsynodice anathematizavit. Cumergoin- ciincuslodia, etsuperstanslamentabatunnagistrum,
cidisset psachnion beati viri excubitor, et corrigiam sicuti Petrus.
campagiorum cjus, statim tradidit eura sacellarius
prsfeclo urbis, dicens: Tolle cum. dnrninc prxfctc Erat etiam convinctus magister custodisc eidem
et continno mcmbratim incidc illuni. (^ura his aiilem quoniam sic erat raos, ut futurus pati per
bcalo,
omnibusjussit astantibusanathematizareeum, quod gladiuii convincircturmagistrocustodia'. Erantergo
et fecerunt. Non respondcrunt autcm hujuscemodi duoe raulieres, genitrix et nata, pr;cnominat;ccusto-
voci viginti virorum aninne. Sed omnes quique hoe dite claves tencntcs, qua^que aspicientes importabi-
ipsum videbant, et sciebant quia est Deus in coelo lemdolorem sancti illius qui inler totpcenarura ge-
conspector eoruin quae fiebant, dimisso vultu cum nera ([ua> aderant, algoro ([u;iIob;itur diii-issimo :

multa ma;stitudinerecerlel)anl tribulali. Suscipienles mots compassionihus quaTobaiit aliquara oxhiberc


ergo eum carnificos oxuorunl exlcriiis ojus pallium misericordiara cura co, et contegere euin, sed non
sacerdotalis sindentes alas tunice qu;c
sloke, ct audcbant propter convinctura et custodientem car-
erat interius a summo usque deorsum circuraposue- nificem. Putabant enim actutura venturara censuram
runt ferrea vincula in sanctam ejus cervicem, et per ^ ut trucidarolur. Post (|ti;isdam voro horas, cum vo-
omne corpus cjus trahcntcs eum vi, non concesse- cassoiit quiilam ab imoox ordino militari raagistrura
runt iicnitus ei alicubi residcrcet animam refocil- vigiliie carnificem, dcscondento eo, una mulierum
larc, sed duxerunt cum publicantes et
a palatio ergastulorum illorum piotalis viscere dueta, acce-
dehonestantcs per raedium civitatisad pr.-etoriura, et dens araplectensque bellatorem Christi,et apostoli-
gladius coram eo. cum patrcin, |)orlansquc rcclinavit eum in proprio
Erat autem dolor m.agnus beato illi, et inenarr.i- toro suo, contegons uliliterct involvens. Mansit au-
bilis: oppido cnim erat fe.ssus ot infirmus, pr.x
tcra usquo ad vcsperuin sine vocc. Vesperc aulera
tantis incommodis futiirus relinquero animara a facto, niisitad eura Gregorius Pr;cfcctus Eunuchus
pressura passionum et tcnuitatc coporis. Attaracn ex cubiculariis m.ajorcra domus suae cum parvis
gaudcns spe confortabatur in Doniino: et, quo ciliariis, qui rcfccit eum, dicens Ne dcflcias
:

raagis cum nfflictione et vi Irahebatur. eo sercno in tribiilatioiiibus, cnnfidimus in Dcum, non mo-
obtutuductus cum multa constantia ^inim.-e justus rieris. In (|uo ma;:is aggravatus ille beatus in-
a lloc est pallium vcl peram. Vide Baron. ad ann. G-jI, nura„ 10, qui cum aliis \cf;i\.p.-;achmon.
: :: !

597 COLLECTAXI'A. — Dli FUKORE ILERETIGORUM IN MARTLNUM PP, S98


gcmuit. Abstiilerunt autem ferrea vincula continuo Aillui; misoraliilis liomo hospitari, omnia ad nsum
ab co. pra^bentur ei, et nullum immunem suis donis san-
Sequenti vero die abiens imperator in Patriar- ctus Petrus repellit venientium iiluc sed panis :

cliium visendi gratia Paullum patriarcham (proxi" mundissimus et vina divcrsa dantur non solum ei,
nidseiiim erat niorti) iiarravit i'i ijuie consummata scd homiiiibus ci pertincntilius. Si ergo in misera-
sunt in sanctissimum viram. Iiigemisceiis vero bilihiis hominibus ha'C litiiit, i|iii vcnit ctiam hono-
Paullus, et conversus ail parietcm dixit : Ilci mihi qualem sumptum habet susci-
rahilis sicut episcopus,
et hoc ad abundantiam judiciorum moorum acturn pere? Dicit ad eum Demosthenes Nos didicimus, :

est. Percontatus autera ab imperatorc quamobrcm quia vi fecit libellura Pyrrhus Romae, et qnia
hoc dixerit, respondit: NunKiuidiiam, dominc, li^nea viiieuia sustinuit, et miilta dolenda passus
non est miscrabiie talia pati pontilices? Tunc at- est. Respondit vir illc beatus, ctdixit: Nihil tale
tentius adjuravit Imperatorcm, suflicerc ci in liis factum est. Nam nisi quia formidine aliqui le-
qu.-c passus est. nihilque amplius sustincre. Unde nentur, non possunt forto loqui veritatem. Hic
audiens beatus ille ac aposlolicus vir, quod non suntConstantinopoli plurimi, qui tune erant Romae,
suscepit quod exspectabat, non gratura habuit tale et sciunt qua; ibi gesta sunt. Ex quibus in-
promissum sed penitus nwstus clTectus cst. Festi- R terim superest Piato Patricius, qui tunc Exarchus
nabat enim explere bonum certamen, et abire ad erat,quippe direxithomincs suos tunc ad Pyrrhum
eum quem desiderabat. Interea defuncto Paullo, et Romain percontamini eum de his si menlior. Ve-
:

Pyrrho residere nitcnte, atque quibusdam Ecclesise rumtaraen, quid volumus pluriraa quserere? Ecce
contradicenlibus et prohibentibus, libellumque ejus in manibus vestris retinetis me, et quodcunque
publicantibus in palatio, asserentibusque quoniam vultis consummate in me Deo indulgente in vestra
:

et a beatissimo Paulo anathematizatus est: Pyrrhus est potestate. Utique si membralim inciditis carnes
reprobatus est sacerdotio propter libellum quem fe- meas, sicuti praefecto jussistis cum me traderetis,
cerat Romse. non communico Ecclesi» Constantinopolitanoe. Ecce
Et multa commotione facta, post dies octo defun- hic sum, examinate rae, et tentate, et invenietis
cto Paullo, dirigiturab imperatore ad Diomedis cu- experimento gratiam Dei, et fidelium servorum ejus.
stodiam ad magnanimum papam Demostbenes re- Iterura Pyrrhus in medium venit qui toties anathe-
scriptor et collaborator sacellarii, et Libellifius cum matizatus et nudatus est divino honore. Stupefactus
eo. Intrantes vero, dixerunt ad eum Dominator : autem Demosthenes rescriptor, et admirans super
noster eximius iraperator misit nos ad te, dicens hac voce squanimis papae audaciam atque constan-
Ecce in quanta gloria prius consistens, in qualem G tiam pro Christo in morte sua, equidem ad hoc
ordinem ipsum duxisU! nemo tibi fecit hoc, sed
te positus erat calix passionis. Similiter et hi qui
tu ipse tibimetipsi. Ipseautem nihilaliud respondit. consequentes erant ei stupentes, accepto Iibellario
nisi solum hoc Gloria et gratiarum actio per omnia
: seriatim cuncta dicta a beato viro, conscribentes
soli immortali Regi. Dicit ad eum Demosthenes re- recesserunt.
scriplor: Signiflcavit tibi dominator, dic nobis ea Fecit ergo reverentissimus papa in eodera Dio-
quae de Pyrrho expatriarcha hic et Romae subse- medis ergastulo octoginta quinque dies post priraas
quenter gesta sunt. Pro qua causa abiit Romam: nonaginta tres; hoc est omnes simul clxxviii. Venit
jussus, an proprio proposito ? Respondens sanctus igitur Sagoleba scriba, dicens, quia jussus sum au-
papa dixit Proprio proposito. Ait Dcmosthenes
: ferre te hinc, ct trausferre in domum meain, et post
Libellum illum quomodo fecit ?compellentealiquo? dies duos dirigere te quo jusserit mihi sacellarius.
Respondit sanctus vir Nemine, sed propria propo-
: Interrogante autem papa quo ducendus esset, vel in
sitione. Demosthenes inquit Veniente Pyrrho Ro. : quem locura, noluit ei dicere. Rogabat ergo sanctus
mam, qaoraodo suscepit eura sanctus vir Theodorus ille, ut sineretur in eadera custodia, quousque exsu-
decessor tuus papa ? uti episcopum ? Respondit laretur, et ad horam auferretur de custodia; et nec
aequanimis papa, et quomodo non? qui prius quara D hoc concessum est ei. Sed circa occasum solis dicit

veniret Pyrrhus Romam, raanifcste scripsit huc, hoc venerabilis papa his qui erant in ergastulo : Accedite,
est beatus Theodorus, ad Paullum, utpote ad eum fratres, vale faciamus ;
quia ecce nunc aderit qui
qui indecens fecerit, et alterius thronum invaserit. auferat me hinc. Et haec, dicente eo, hauserint sin-
Deinde autem sponte sua eodem Pyrrho veniente guli calicem. Et surgens sereno vultu cum multa
Romam ad vestigia beati Petri, quomodo non habe- constantia atque gratiarum actione dicit ad unum
ret eum suscipere prffcessor meus, et honorare, concurrentium sibi dilectum, qui erat ibi : Veni,
utpote episcopum? Respondens Demosthenes dixit domine da mihi pacem. Erant porro prae-
frater, et
Vere veritas sic se habet. Unde autem suraebat ea cordia fratris illius, sicut mihi ipse referebat in iHa
quae ad usum sui corporis erant necessaria ? Dicit hora, qualiautconjiciodiscipuliilliuscontemplantis
beatus: Manifcste de Patriarchio Romano. Ait Dominum in cruce. Xon valens ergo, ut aiebat, co-
concertator : Qualis panis dabatur ei ? Respondit hibere seipsum, vocante eum beato ad osculum,
honorabilis vir ;Vos domini mei, nescitis Ecclesiam irrugiit frater ut leo. Cum eo autem inibi praesentes
Romanam ? Dico enim vobis, quia quisquis venit omnes lamentabantur terribili lamento. Anxiatus in
599 ANASTASII BIBLIOTIIECARII 600

lioc vir bealus nacitabat omncs ne ita facerenl, A mans et bonam fidem servans, mense Septembrio,
«1,1 .i;...5iic
dicens. 171 ;inii..c!tw
impositis venerabilibus
v.Mi(>friliililiiis die dorim.T in
sn\t:i decima,
ili(> scxta in qua
nii.i fclicissimie m.nrlvris ct
fi'lii'i>isini:p martyris et fl-
fi-
sereno obtulu Et,

manibus sujier verticem ejus, subrideis ail B;na :


dem custndientis orthodoxam Huphemi;^, pretiosis-

sunt ha-c, domine frater, hxc sunt opportuna, et te sima et beatissima, secundum anni circulum, cele-

oportet ila facere? h;ec sunt pacis? cum e contra bratur memoria, indiclione quarta decima. Positus

nunc debeas paudere su|)cr me. Ad quem illlco cum est autem in tumulis sanctorum extra murosCher-
conlritione cordis resiiondil fralcr : Dius novit, sonitarum civitatis quasi sladin uno, in pretiosissimo
(lua digiiatus est ct reverendissimo templo sanctissim;e et pra; omni-
famule Christi. Lielo: in ploria
Christus Ueus noster propter nomen suum h;cc te bus sanctis colendac, castissimx et immaculatae,
omnia pati : sed lamentor omnium perditioncm. pcrbenedictKiiue gloriosissimae et excellenlissimae

Salutanles eruo omnes eum recesserunt. Veniens omnium creaturarum, gralia plenissirase, gaudium
igitur continuo scriba el aufcrens cum
intulit in facienlis et tribuentis domin:e nostrse, proprie na-

domum suam. Dictum est crgo, quia in Cherso- lura et veritale solius Dei genitricis, semper virginis
dies aliquot cognovi- Marise, qune cognominatur Blachernes: factus f>'pus
nam exsulalur : et po.st

raus, quia illuc clanculo navigio transveclus es' imilabilis omnibus, ((ui bene viverc el decertare

ipsesanctissimusapostolicus vir. Veniens ergo illuc B elegerinl et voluerint, pro ea, qua; verissima est,

posl dies ali(|uot scripsit epistolam in


Byzantium veritate. Cujus virginis cujusque confessoris inter-
ad quemdam sibi charissimum, ex illis videlicet qui cessionibus, Christus vcrus Deus et Salvator noster,

hunc proptcr Dominum el ob reclam fidem ejus qui inelfabiliter et sine semine ex ea, processit pro-

amabant, pter genus humanum, custodiat et conservet nos et


omnes fidcliteraudientes, omnemque populum quem
Cum esset in magna tribulatione et exsilio idem
acquisivit in sinccritatein Odei etconversationem, in
noster sanctissimus constitu-
sa>pe dictus 1'ater pace, et dilectione perfecta, et omni justitia usque in
tus, poslulans aliquarum specierum
subsidia prop-
finem. Cui est cum Deo Patre et Spiritu sancto in
frequPiiles, gravesque a-grimonias
ter multas el deitale una substantia, ;equus honor, virtuscadem,
corporales, angustiasquc omnimodas regionis
illius,
sine tempore regnum, semper principium, sceptrum
nihil ibi invenirctur. pr;ecipui'triticum, quod
eoquod jugc, glAria perpes, majestas similis, per infinita sx-
quidem illic nominabatur, non autem inveiiiebatur. cula. Amen.
Unde cum jurejurando scripsit, quia navicula illo
venientc, et parum tritici liabente ad
commutatio- lldhrt autem sc prxdicta cpistola cjusdcm sanctissim^
ct apostolici piipx sic.
nem salis, vix potuerit emere ex eo unum tritici q
modium qualor solidis, cum multis et hoc preci- Indicamus german;c charilati vestrse, domine frn-
sancta ejus
bus. Diversas aulem angustias scripsit lcr, (|uia postquam cgressi sumus ex eo quod Ivon
anima pati se ibi, non solum corporalibus angustiis, dicitur a Constantinopoli, navigantes sancta quinta
ibi malis
sed etiam babitantium et dominantium feria cffina; Domini pertransivimus Pharum, per
oppressus, penitus contritus m;ile pejus more-
ita ut diversa loca transmeantes Idibus Maiis, et Cherso-
Byzantio.
retur, suasione videlicet dominanlium in nem pervenimus. Ergo gerulus harum, (|ui pr;e-
Ouamobrem, (lUieso vos, ego humilis et peccator
sentem vobis tradit cpislolam, post triginta dies
famulus vester, a Deo honorabiles l';itres, ut quem- post nos a partibus Byzantii venit Chersonem. Et
admoduraegovisa mihil et audiU^ diligciitissimede- gavisi sumus super adventum ipsius, a^stimantes
beatis-
claravi vobis, hoc esl imminenles tentationes (|uod exjiens;!' miss;i' nobis ab Italia essent in tcrram
simo pap:e, propter rectam confessionem in Christo lianc, (in;e deberent nos eo veniente consolari. Et
Domino, et propteranalhematismum in novos factum cum interrogasseraus, cognovimus ab eo quod nihil
(pue
hffreticos, (|uanquam ex multis p;irva, t;imen
,
. huc detulerit ab Italia : ct miratus sura, et glorificavi
potui dirigere scripsi ita et vos zclum habentibns
:
^
Deum meum etiam in hoc, quoniam, sicut scit, tri-

culturx Dei, explicate e;idem, et hortamini imitnri ^^ ij„i;iiiones nostras dispensat' maxime cum fames in
eum, ct traditiones sanctorum Patrum relinere se- ,,.,^. ,p|.^.^ ^, ncccbsitas talis esset, ut panis in ea
cundum imitationcm ejus, et non communicare om- tantum noi.iinetur, non tamen penitus videatur.
nino coiitraria sentientibus. Obsecranles etiam pro Ouoniam nisi mittantur nobis ex partibus illissum-
me indigne famulo qui scripsi, (|uo cum eo el vobis- ptus, vel a parlibus Ponti, hic vivere omnino nequi-
cum inveniam misericordiam a Christo Dco nostro mus. Spiritus enim promptus est, caro vero infirma,
in sa;cula. Amen. ut eti;im ipse Udsti Ne(|ue enim dispensatio qua'vis

Obiit autem idem sanctissimus tcr beatus aposto- potest in hac terra ullalenus inveniri in solatium

licns Martinus pajia, recens revera confessor et s;illem inodici suinplus. Si ergo,utdictum est lr;ins-
martyr Christi Dei nostri in eadtini exsultationeChcr- missum frumcntumet vinum, auloleum
fuerilillinc

son:e. juxta ejusdem ad Dominum Deum pelitionem, elalia (|u:cdara quoquo modo, feslina, prout potueris,

quam (ibtulit ei cum lacrymis, cxiens de navi, el millere nobis. Nciiue cnim hiijuscemodi mala, ut

calcans terram illam, id e.st ut in e;i liniret vit;im, renr, ostciidi saiictis, (|ui ibidem suiit, vel his(|ui

bonum certamen certans, cursum mariyrii consuni- suMt Ecclesi;e illius, ul usque adeo mandaluin Do-
(iOI COLLECTANEA. — DI' FUROIU' ILERETICOUUM IN MAnTINUM PP. 602
miiii parviiieiulerent :
pnFscrtim cum Apostolu.s A ad mamlata Dei miiiimc facienda, timnr ubi non aiit
Pliilippenslbus scripsit, {jratias agens eis quod et est timor? An subtr;ictioiie us(|ue ;i(leo nos spiritus
Tliessalonicam et semcl et bis in usum sibi miserint, nialigni (iperiunt? Aii it:i iiiimicus omiii plenitiidiMi
ubi etsubdit: Iftibco iiuteni nmnia ct iilnindo. Si Iscclesi;eapparui, et advcrsarius illis ? VeruinUimen
e.iim peivp:rinos illic, id est lioiiKc, ita reticit sanctus Deus, (|ui omnes vult salvos fieri et ad agnitionem
Petrus, diccmus de iiobis, (|ui proprii servi
(|uid veritatis venire, jier iiitercessiones sancti Petri sta-
ejussunuis, etsaltem ad momeiitum minislravimus biliat cord:i eorum in orthodoxa fide, et confinnet
ei, et iiit:iliexsilioetaffliciioiie consistimus"? Cogni- contra omnein li;preticum et a(lversari;im Ecclesiae
tionem autem feci ad dileclioiiem vestram quarum- nostr;p |iers(iiiam, et imniobiles custo(li:it, pr;i'cipue
dam specicrum, i|ua' comp;ii'ari delieiit illic: ct ho- pastorem (|iii eis nuiic prieesse monstratur: quo in
rum, (|u;eso te, more solito cui:im habcto, ut nosti, nullo prorsus decidentes, vel declinantes, aut dimit-
ad emendum et mittciidum noliis propter multas ne- tentes eorum qua; in conspectu Domini et sancto-
cessitates nostras et frequentes infirmitates. rura anseloruin ejus in scriptis professi sunt, usque

Excmplar altcrius cpistolx.


ad pusillum(|uidpiam, unacum liumilitate meacoro-
^ .,, , ,. . r,
"''"' pcivipiant justili;e orthiidox;e fulei de manu
Omne desiderium habemus semperlitteris nostris
'
,
B iv^n,;,,; „t c.i.of „•
uomiiii ,.^
ct b;ihaturis nostri
,
Jesu Christi. r^ u
. <
r m De humili
charitatem vestram consolandi, et relevandi vos a
namque hoc corpore meo et ipsi Domino cura erit,
sollicitudine qu;e vobis de nobisest; vobiscum vero
ut sibi gubernare placet, sive in tribulationibus inde-
et omnes sanctos et fratres nostros, qui curam nostri
sinentibus, sive in modicorefrigerio; Dominusenim
propter Dominum gerunt. Ecce et impra-sentiarum
prope est, et quid sollicitus sum?Spcro quippe in
scribo vobis, qua; coarctant nos. Veritatem dico in
miserationes ejus, quod non tardet modo linire
nomine Christi Dei nostri. Remoti enim ex omni meum, quo cursum. Oranes vestrates pro-
jusserit,
mund:ina lurbatione, et depositi a peccatis nostris,
pter Dominum salutatc, et omnes qui pro Dei amore
ecce et ipsa vita caruimus. Siquidem hi, qui in h;ec
meis compassi sunt vinculis. Deus excelsus potenti
regione habitant, omnesgentilesexistunt, etgentiles
manu sua protegat vos ab omni tenlatione, et salvet
mores acceperunt hi, qui hic habitare noscuntur, in regnum suum.
nulbim charitatcm prorsus habentes, quam jugiter
hominum natura et intcr ipsos quo(|ue barbaros En erijo r/uw scripta sunt a bcatissiino apostolico ad
cliarissimum suum.
crebra compassione demonstrat. Xovit itaque Deus,
nisiex naviculis, quse veniunt ex partibusRomani;?, Igitur saltem nunc, quando a sanctitate ipsius
ut hi qui hic sunt nuncupant, partes videlicet Grne- G eommoniti sumus, festineraus singuli qui diligiraus
corum Ponticas partes voc.mtes. Nam nec semel de Dominum, et habemus smulationem erga sanctos
regionc ista usque ad unum trimisium^ frumentum ejus, quiusquead mortem in fide calholica perman-
potui comparare: sed nec alterius cujuscunque ge- serunt et saltem ex parte reficiamus eum, et com-
:

neris speciem, nisi, ut prsdictum est, ex naviculis patiamur ei, ministrantes illi ex his quceDominus
quae huc raro veniunt, ut salle onustae recedant. Sic unicuique nostrum donavit, ut el communicatores in
potuimusemere tres vel quatuor modios numismate, Domino claritatis ejus efficiamur. Xon autera haec
usque ad pr;esentem Septembrium mensem. Usque quoniam suramus sacerdos nosler fuit, sed quia
aio,

nunc vero non potuimus de novis geniminibus incruenlum Christo Deo pro saluteanimarum nostra-
emere, nisi unonumismate modiosquatuor. Miratus rum in ecclesia vestrasacrificium obtulit, et tantum
sum autem, et adhuc miror indiscretionem et com- illuminavit populum, confessor et praedicator veri-
passionem omnium qui quondam mihi pertinebant, tatis effectus. .Estimo sane quod certificari etiam
et araicorum meorum ac propinquorum, quia sic irrationabiliadebuerintanimalia (quanto magisvos
funditus infelicitatis me,T obliti sunt, et nec scire rationabiles etsensati?), quod omnia, quse in eum
volunt ut invenio, sive sim superterram, sive non facla sunl, ob rectam fidem ejus effecta sint, et hce-
sim. Miratns quoque multo magis sum in eos, qui £) reticorum abdicationem. Et hoc non aliunde, nisi
sunt sanctissimae apostoli Petri Ecclesi;p, quoniam quia pertinaciter adversarii perdurantes nullomodo
tantam dederunt operara de corpore ac membro suo. flecti, vel ad lucera veritatisconverti, sed etvalidic-
id est, super dilectione nostra, ad reddendos nos ribus affliclionibus et tribulationibus afflciebant, a
sinesollicitudine, saltem supercorporali usu, quoli- custodia in custodiam, ebexsilioin exsilium, eos
dianoquesumptu. Xaraetsi aurumEcclesiasanetiPe- qui circa monachum Anastasium erant, qui a tem-
trinonhabet,frumento tamenetvino,etaliis necess,i- pore multo hic propter Christum de loco in locum
riis expensa non caret per gratiam Dei, ut modicae tractus afflictus est. Simili modo et domnura Maxi-
saltem exhibitionis curam gessissent. Oualem putas mura, et discipulum ejus.Nunquid et isti rebelles
conscientiam habemusexhibendiante tribunal Chri- sunt? C;eteruin, de Pyrrho sciendum est, quoniam
sti accusantibus omnibus tunc et rationem reddenti- postquam certi facti sunt a ter beato apostolico, .ac
bus hominibus, qui ex eodem luto et massa consi- Platone, quod sponte fecerit libellum suum, locave-
stunt? Quae formido est, quae cecidit super homines runt eum in throno isto quanquara Deus statim
:

» Hoc est tremissem, nempe tertiam solidi partem.


:

603 ANASTASn BIBLIOTHECARII m


justo judicio suo deleverit eum de libro viventium A multa. Sanctos quoque Patres noslros, sallem ut
Similiter autem et novus pr.esul, ut comperimus, unum ex e^^eni,':, singuli secundum vires reficiamus,
Pyrrhum et pra>decessores ejus, bealos Patrcs et et consolemur tribulationes eorum. Ei (juidem de
sanctos voravit. Ut er^o scientes, dilecti, quia lerri- sanctissimo et famulo Christi Dei nuslri apostolico
bilem judicem habemus, qui venturus est judicare dicla sint. De cietero vero necessarium duxi, etiam
cogitationes ct actus nostros, et exquirere rect^im de divinitus honoratls ei illiistratis Patribus nostris
fldem suam, sapientiam fortem el sUibilem, sicuti et concerlatoribus cjus dilectioni vestnc signifi-
suscepimus in Domino teneamus cum paticntia carae.

EZnniXII TH^ K1NHZF.Q2: RELATIO MOTlONiS


rEVOj/svT); [A£Ta;t xoti xupoti iSSa xai twv cuv
iMa;''j.o'j.
facia inter domnum Maximnmimnach u/n, et
otuTw, xal T(ov acyovTojv, xai ii£y.:sTou. sociumejus. coram principibus insecretario.
T?; JjUEfa npouo)p[Ji.i(79r,(Tav TauT»| ^aaiAEUou^r^ qui domnus Maximus
?i tt,
Die et is qui cum eoerat
7i()),£i, T£ xup'.o; Ma;'.u.o;. xai oi iruv auT(T)
— eoI
peneshanc regiain urbem a|iplicuerunt, circa occa-
flu(7uA; r,Xiou, i),Oo'vT£; J'Jo tixvOoiT^DpE; uETa osxa sum solis, venieiilesduo mandatores una cum decem
£;'.(7xou6iTu>p(j)v. £:T7;pav auTou; £X tou ttXoiou yuuvou; B excubitoribus tulerunteose navi nudos et discalcea-
x.ai dvu-oO£TOu; Kal (Ji£pi'(ravT£; auTOu; ixt:' aXkr^tav, tos,et scparatos cosab invicemcustodierunl in diver-
;:juXa;otv £i; otctsopa ExirxoufiiTa, xai jjieO" r,;A£pa; T!va;
sis excubitibus. Et post dies aliquot adducunt cos in
Kvx^ipouffiv auTou; Iv Tuj 7:a),aTi'o), xai Ei<7aY0ua[ tov
palatium, et introdiicunt sciicm in locum, in quem
YipovTa, £v~(|i -OTM iuv/^/Ot| r, (7uYx)>r,To;. xai ttoXu;
senatus cullectus est, et alia mulla lurba ; et exhi-
aXXo; oyXo;" xal TrapK^Tw^^iv auTov |jl£'i7ov toIv ay/6v-
bent eum in medium sedentium principum. Etdicit
T(ov xaOr)u.£vo)V. Kai AEyEi auToi o (7ax£),Xapio; [xet*
ei sacellarius cum ira multa et furore. Christianus
of-ff^i T!oXkr,i xat ijtavta;- Xpi<7Ttavo; Et; xai eiTiE, ya-
es ? Et dicit : Gratia Chrisli Dei universorum Chri-
piTi Xpt(7Tou Tou 0EOU Twv oXo)v, y^pt(7Tiav(); £IUI.
slianus sum. Etdicit illc: Non est vcrum. Respon-
Kai X£'y£i exeTvo;, oux etTTiv aXr,0£';. 'A7T£xpi'0r, o oouXo;
dit Dci servus ; Tu dlcii, sed Deusscitesse me Chri-
Tou 0£ou- —u XeyE!;, oux eiu.i, aXX' 6 ©eo; liyzi eTvai
stanum. Et tiuomodo, inquit, si Cliristianus es,
|A£, xat oia;ji£vetv /_pi(7Tiav(3v. Kai 7:to;, (Yriciv, eiTiEp
odio habes imperatorem Uespondens Dei servus '?

7_pt(7Ttavb; eT, fiiiT^; tov fiaaiXe'a ; 'AxoxpiOei; 6 tou


ait: Et unde hoc claref? odium quippc mentis est
0£ou oouXo;, £3r) •
Kai -^to^Oev or,Xov ; to vip |jiT(7o;,
occuitus ariectus, quemodmodum et dilectio. Et
^-u/ri; £OTi x£xpu[jipt£'vr, oiaOeat;, tocTiEp ouv xai ^j
Q dicil ei Ex liis quic fecisli cunctis factum est ma-
;
aya~/]. Kat XEVEt auTw •
'E\ to; £7:oiT,(7a;, ra(7iv eye^vou
nifeslum quod odio habeas imperatorem et rem-
oavepo;, Sti [jii(7et; tov paiTtXea, xai Tr,v -oXtTEiotv
publicam ejus. Tu enim solus ^E^cyptum, el Alexan-
auTou, (7u yap iji.o'vo; Aiyutttov, xai 'AX£;avSp£iav, xai
driam, et Pcnlapolim, et Africam Saracenis tradi-
IlEVTa-oXiv, xaiTpi'TOXtv,xai '.\^5txr|V Zapaxr,voT; 7:a-
Kai
disti. Et (|ua' est, infit, horum approbatio ? Et falso
p£oo)xa;. Tt; touto)v (x-::o'o£t;i;, Eipr,; Kai -apasepou-
inducunt Joannem. ((ui fuerat sacellarius l*etri quon-
(71V 'Io)avvr,v Tov Yevo'uEvov (7axeXXatptov IleTpou tou
dain pnrtoris Numidia; provinci.x» .Vfric?e, dicentem
YEvoijiEvou CTpanriYOu Nou[<.r,5i'a; t-^; 'A-^ptxr;; X^YOVTa,
OTt 7:po eixojtouo etmv 6 za::7:o; tou
Quir antc viginti duos annos avus dominatoris jussit
Oi<STz6-ou exeXeuue
Tto 'Aaxapito riETpi.) XaSetv aTpaTOv, xal (i::eXOETv tlf
beata memoris Petro exercitum sumere, et pergere
Aiyu7:tov xaTa Tcoviapax-^viov, xaiEYpa'|(£ ooi to; Tzao^
in ^gyplum contra Saracenos: et scripsit tibi tan-

oouXov Toti 0£ou XaXoiv, TtXr^po-iOOiav e/tov ei; cl 6>i quam ad scrvum Dei loiiuens, certitudincm habcns
a-fio'/ avOpo)7:ov, ci (7uu6ouXe(jet; auTto tx^TTeXOiTv. Kat in te, utpote in hominc sancto, si des ei consilium
(JvT£Ypa']/a; auToi, XeYoov ,
[iv)0£v toiouto xoirjaai, .ibire. Et resciipsisti ei, diccns ; Nil tale facere,

e-Eio^ oux euSoxeT* ©eo; eTrtTT); paoiXEia; 'HpaxXetou, quoniam non bcne placitum est coram Deo, ul im-
xat Tou Y'VOu; auTOu, (7uui7rpa/0r)vat t^v 7;oXtT£i'av perio Heraclii ct generis ejus coopcrctur rcspublica
Ttov 'Ptouaitov. Aeyei 6 oouXo; Toti 0iou- 'Eav iXrflturi, Romanorum. Dicil servus Dci Si veritalem loqui- :

D mc, meain ad ipsum


TravTto; £/£t; xai tTiV Trpb; eule IleTpou, xai ttjv eijl^^v tur, uli(|uc liabct cl Petri ad el

xpo; auTov £::tTroXr'v; T^apeve/Otoat , xal ur<3xc!|iat epistolam, qu;e dcfcrentur, ct subjaceo po^nis a le-

TaT; 0exou<7ai; Tto vo';jio) TTotvaT;. Kal Xeyei' 'Eyoi oux Egonon habcoepislolam,
gibusconslitutis ? Et dicit;
£/0) EZttTToX^Jjv, ixXX' OUTE oToa, £1 i^Xo); EYpaiJiE tjot. sed nec novi si omnino scripscrit tibi. Verum h;cc
'AXX' £v to) soaaTO) TauTa xaT' ^xeTvov eXoiXouv tkxvte; in caslris pcr iilud tcmpus omnes loquebantnr. Et
TOv xaipov. Aeyei TTpb; auTOv 6 tou 0£ou SouXo; •
Li dicil ad cuin Dci scrvus ; Si cxercitus totus hoc fa-

To «lOaaTOv o),ov touto SicXotXet, 1:0); (tu ukjvo; touto leb;ilur, quoinodo lu soliis super hoc me accusas?
(TuxosavTcT; i/e ; 0£o')pr,i7«; (ie totc, •/! eyo') ac Kai Vidisti meali(|uando, vel ego te? At ille Nunquam. :

XcYJt, o'3o£-7ioTE TtJTE (TTpa^ei; Tipb; tJjv <juYx),r,TOv 6 TuncDei scrvus ad sciiatum convcrsus dixit Si ju- :

Tou 0£Ou SouXo;,ElirEv Ei oixaitJv e5ti toioutou; 7:apa- stum est tales adducere calumniatores, vel testes.
xoiM^EoOai xaT7)Y()pou; r, f/oipTupa;, xpivaTC- «'^il •|'oip judicatc: Jn <iuit cnim jiidicio judicaveritis judico-
Xpt>X-.tTl Xpl'v£T£, XptOT^(7taClE', Xtti OttO |Jt£TpO) lAETpETTS, liimini ; ct in ijwi mcnsiirii nicticmini, mctictur dc 10-
[JLeTpr,OT^(7£(jOe', or,i7tv Ttov ^'Xojv 0EO;.» hi$(Matth. viil. ait omnium Dominus.
; :

60» COLLECTANEA. — RELATIO MOTIONIS IN S. MAXIMUM. 606


Kotl jiSTi xauTOv tptfoudt ZsoYtov tov MayouSiv, \i- A Kl piisl Imnc adducuntStirgium Magud^nn dicen-
yovTa •
nob evvsot Itmv 5 ijiaxoipio; aSSi'; Ocoixa; tcin: Ant(^ annos novein, Ix-atus abbii
Thomas
eXOwv 07:0 'Pcoa/iC v.ni jiot. "0x1 6 r.asTta; Weo^Stopo; veniens Homa ili('it miiii : l'apa Theodorus misit me
E7:£[jn!<£ jji£ rpb; tov iraTpixtov rpriyopiov, Iva sitio) ad G ogorium patricium, ul dicercm ei, nc (|uis(|uam
auTto, ix^ 'ioSriOYJvai Ttva. 'O yap oouXo^ Tou 0iou 6 timerct Scrvus cniin Dci al)ba Maximus viilit visio-
(x66ai; Ma^tjjtoi;, eOitopyjTev ovap, OTt xaT* oupavou; Et; ncm, quod in cnMis
ad oricntcm ctoccidcntcm chori
«vaToXa; xal SuiaJ; riirav Syjaot dyj^sXtiiv. Kai ot fjtev
essent an-clornm. ^' lli vcro (|ui erant in occidcnte
Eic avaTo)va; expa^ov KtovnTavTtvE AuYoutrrE, TOu vocein cmittcbant, dicentes Gregori Augustc, tu :

ptyxa; •
O! Se eI; outjaa; e6o'ouv •
TpriYopts Auyouhte,
vincas, et magis sonuit vox occidentalium quam
Tou ptyxa; • Kat uTtcpiV/uiiEv vj tp(ov)| Ttov eii; ouojjia;,
oricntalium voces. Et tunc clamabat saccllarius:
t};v twv Eii; dvaTtJXviv (ptovr^v. Kat tijte xpauydsEt <ja-
Misil te Dcus ut incendaris in hac urbe. Dicit Dei
x£XXdpto"'ETT£ijt'^£ (i; 6 0£b; xaudOrjvat et; ttjv irdXiv
scrvus Gratias ago Dco, ([ui enuindat mc a sponta-
:

TauTTiV. Aeyei 6 TOu 0EOU SouXo;^ Eiyjxficxiy) Tto 0ew,


ncis malis per snp|)licium non spontaneum. Veriim-
xaOatpovTf y-z twv Ixoutrttov xaxtov, St' dxouaiou xoXd-
titnem vw mundo ub scandalis.
NecessUas cnim est
cib)q ' (( nXf|V, oual Tto xo'i7ijito ditb TtTjv trxavSaXtov,
iit vcniant scandala: vx autem pcr quem scandahm
ava-pcri
Y"P -XOetv xi trxdvSaXa • Ouat ok St' ou <r/t.a.t~ B vcnit (Matth. xviii. 1). Vere non opportebat ut talia
SaXov Epj^ETat.n^OvTtoi; oux eoei TotauTa XaXETsOat Tza-
dicerenturin prssentia Christianorum, nec impu-
poutjiix ;(^piaTt(!tvwv ouSe dTt[jttoT)ipou; (xevetv tou; tJi
nitos manere illos (]ui taiia linguiit ad piacendum
TotauTa TrpaTTOVTa; iTpb; Tb dpEtrai dvOptoxot;, (r^aEpov
hominibus (|ui hodie sunt, et cras non sunt, llaec ut
oOdt, xal otuptov oux ouiji. TauTa ^tovTO? rpr,Yopiou
istc diceret, dum Gregorius adviveret, oportebat,
eoet TouTOV ei-eTv, xat Y^ojpiiat Tto paatXET Tfjv eli;

auTov
(|ui et notain illi jacere debuit suam circa eum devo-
Euvoiixv, Sixatov Se £(jTt, si xai utjiTv TrapitTTaTat,
tionem. Justum autem essct, si et vobis quo^jue vi-
Tov Tpb TquTOu GuxoydvTTiv IxStaaOrjvat dTTEXOeTv
dctur, ut accusator, qui liunc prxcessit, cogeretur
EVEYxat Tov TtaTpixtov IleTpov, xal toutov Tbv dSoav
abirc, ducturus Petrum p:itricinm, et iste abbatem
0t.)aav, xdxeTvov t^iV jxaxdptov Trdjr:tac 0eo'5topov. Kal
Thomam; et ille beatum papam Theodorum. Et tunc
TOTE Ttapouaiix TavTtov, eXeyov tw TraTptxtto IleTpoj •

in prsesentia cunctorum dicere patricio Petro Dic, :


EiTC, xupt 8 TraTpixto;, eYpa({/d; jjtoi tote irepi t&v
domine patrici, scripsisti mihi aliquando super his
ei-ev 5 oaxeXXdp;()? aou, r\ i-(di aoi; Kai OTav xaTETE-
6eTo, UTO x()Xaatv 'Oixoito; Ss xai Tto i/.axaptto
i{\\x dixit saceilarius tuus, aut ego tibi ? Et cum ac-
eYEV()[jtr|V.
quievisset, sub, supplicio fiercm. Similiter et beato
iraTTirtx. E'f:rJ, SsoiroTE, £^10 aoi iroTS ovap d'^r|-priadar|V
papa; : Dic, domine, ego tibi aliquando somnium
Kal oTav viXeY^E \ts. exeivou f|V Tb EYxXrifJia, oux eaou
Tou EtopaxOTO?.
cum
enarravi? Et convicisset me, illius esset cri-
'ATrpoaipsTov yap —paYua to ovap •

Mova OE TpoatpsTtxa xoXd^et 6


men, non meum, qui videram. Kes enim non vo-
Tot vtjaoi;, eiTTEp auTSj
£V!xvTtouTai.To'T£ XeYEt Trpb; auTbv 5 TptoiXo;^ Ilai^Et;, luntaria est somnium. Porro sola quse sunt volun-

dSSa, oux oioa; zou Et ;


'0 Se, ou xai^to , dXX» TtEvOt!) taria punit lex, si duntaxat sibi fuerint adversata.
TTiV ?o)r^v [jtou ouvTripriOETaav [Jt£)(pt Toii vuv. Tva Totou-
Tunc dicit ei Troilus: Jocaris, abba nescis ubi :

sis ? Qui respondens ait Non jocor, sed lugeo vitam


Ttov XdSio -^tETpav oavTaa|xdTo)v. AsYEt 'E^jri^dvtoi; 6 xa- :

Tptxio;^ 'O 0Eb; ^moG-A.s.i, xaXtoi; roiiT xai^oiv auTa, meam hactenus conservatam, ut hujuscemodi expe-
Eov oux eiatv dXriOyj • MeO' 3v aaxEXXdpio; itdXiv ttpb; rimentum prspstigiorum percipiam.Et dicit domnus
auTov [jlet' opYr,; Eirtev 'ATtXto; TtdvTE^^j/suSovTat.xalau
Epiphanius: Deus novit, benc facit deludens eos, si
[j.ovoi; dXr,0£uet; ; Kal dttoxptOEti; sittev 5 tou 0£ou Sou- vera non sunt. Post quem, sacellarius iterum cum
Ao?, auvSaxpuaai; Toj X(>Yto 'E^ouaiav Ey(^ET£, au-^oj- iradixitad eura Absoluteomnes mentiuntur, et tu
:

pouvTo; Tou 0EOU, xai ^ojtoaai xat OavaToiaat. nXf,v sotv


solus verum dicis? Et respondens servus Dei, au-
ouTot dXTiOsutoai, xai 5 ZaTavai; i-uaet 0eo'c eartv. Et dito verbo, cum lacryrais ait: Potestatem habetis,
OE OUX EOTIV, 0)a~£p OUV OUOE EOTtV, OuSe OUTOt dXv^OsU • permittente Deo. et vivificandi et mortificandi. Ve-
aoTJ. Mrj-e y^? d^itoOoj ixETot yptoTtor/tov O£o)pr;aat Tf,v ruratamen, si isti vcritalem dicunt, et Satanas na-
E-isidvEtav Tou utrepouaiou 0eou, TOtriTOu te xai Srj-
D tura Deus est. Si autem non est, sicut nec est, nec
[xioupYOu, xa"t ttpovoriTOu, xal xptTou, xa't ao^Trjpoi; Ttov isti veritatem dixerunt. Denique nec merear cum

oXo)v, et ttoTE ovap to;outov d^riYlodjitriv, rj dXXou iz^ri- Christianisvidere adventum supersubstantialis Dei,
l^ouaevou -^xouaa, £i [j.f) t^ oiptx TauTr) ttapot tou xupou factoris videlicet, condiloris et creatoris, et proviso-
— epYiou Tou euvoixou t^; paatXeia;. ris, acjudicis etsalvatoris universorum, si somnium
tale aut vidi, aut alio refcrente audivi, excepta hora
hac a domno Sergio dilecto imperii.
EiTa TpiTOV <7uxocpdvT7iv Ttpo6(xXXovTat, 0EdSo)pov TOV Dein tertium calumniatorem proponunt Theodo-
jtov 'Io)avvou TOu xavotodTOU XEYO[i£vou, tov ETtixXrjv rum filiura Joannis dudura candidati, eognomento
XtXa, Tbv vuv Ya[x6pbv tou xupou HXdTo)vo; Toti ttaTpt- Chila, qui gener est nunc domni Platonis patricii,
xtou. XeYOvra^^OTt auvTu/iac [.'.ETa;u rjixwv ev 'Po)[xri dicentcni: Quia collocutionc inter nos Romie facta
VEvoixEvr,; TtEp'; Ttov paotXEto;, oieaupe, Tb XaXoujxEvov, de imperio, detraxit quod dicebatur, mutiensetsub
PuTia ttotiov xatXatSia. Ilpbc ov elTtev 6 Tou 0eou Sou- sannationes faciens. Ad quera servus Dei dixit
a In Grseco; Et quidcm ad orientem^ clamarent
illi : Constantine Auguste, tu vincas. Hivero ; etc, Sirm.
607 ANAST.\SII BIBLIOTIIECARII 608
Xoc • Ou?=T:oTe JieXe/Ot.v tjoi, ei ur) a-a; •»: A Nunqurnn (1is|)Ut:)Yi tecum, nisi semel cum sanctis-
65twTaT0u T:c;£i€uT£fou xufot/ 0iO/a:i<rTOu to'. simo pre.sliytero domno Theoiharisto, exarchi fralre,
;pou Tou £;ap/ou, Sto tov Tctaixrptov, TiioTfaTtE ; ii proptt^r primiier.UMi. jussus per litteras super hoc.
Yfau.uaT(.)v r.t^\ toutou. Kai tav euiEOw ifieuitJy.Evo; yuod si repertus fucro menliens, recipiam.
aTroXatit».
Et posl hunc, quartumadducuniGrej^oriumliiium
Kai ixETa TOuTov, TETapTOv dtYOutrt rfT,Yo'ptov tov
Pholini dii'entem : Quia perrexi nomain ad cellulam
ulbv *I>uTetvou, Xe^YOVTa-^OTi a:TT|).Oov ei; to xeXXiov tou
abljatis .Maximi; el me dicente (|uia el sacerdos est
d66a M:'.;taou ev 'Pcuuti, xaaou ei:i(JvTOi;,STi xat upsu;
iniperator, dixitabbas Anastasius discipulus ejus:
ioTiv 6 jiaTiAeu;. eraev 6 txSfia; 'AvatTTatito; 6 y.aOr,r);?
non sitdignus fore sacerdos. Et slatini dixit ad cum
auTou •
.Mt) a^tcoOrl eivat lefetjj.EuOeio; Xe^Yet TTfo; «'jtov
servus Dei: Time Deum, domne Gregori, nil tale
6tou 0eou oou).o; •
<I>o?y|0 /iTi TOv 0ebv xuft rfT,-/dfts.
hujuscemodi disputatione conservus meus locutus
Ouoev TTOtvTeXw; tv ttj zEfi toijtwv ota).£;et XeXa).-/',/.£v
est. El cum semet prujecissel in lerram, senatui
6 (TuvoouXd; ixou. Kai ^tiTTet eauTOv et; t/|V ytJv, Xeywv
dixit: Sustinete servum vestrum, et omnia dicovobis
TTJ cuYxXv-Tto^ 'Avac/eiOe Tou oouXou ujxwv, xai TravTX
sicuti dicta sunt: et arguat me, si mentitus fuero.
X£'Yti)i5);eXaXT|0/i.xai iXEY^et jxe eav }'eu(;oaat.'0 xuptd;
, Hicdominus meusGreporius veniens Uomam digna-
(AOu ojto; rpriYopto; IXOtov et; 'Ptoij.r|V, r,;iio(;ev eXOjtv
tus est venire ad cellulam servi vestri. Quo viso,
ei;TbxeXXiov tou SouXou uuiov. "Ov OeiofT,(;a;, to; eOo;
sicuti moris est mihi, projeci meipsum in terram, et
|/.oi enTtv. E^pi'{/a eaauTOv et;TTjv -fiiv, xat T:po(jexuvr,(ia
adoravi euni, et osculatussum, etdixi ei post sessio-
«uToi, xai -/itrTaaaaT^v (Xutov, xai eiTtov auTtp |ji£Ta to
nem : Qna> causa est desiderabilis advcnlus domini
x«Oi(jafTi; -f, aiTtar7i;T:oOT|r7,; Ttafouota; tou o£(Jtto-
mei"' j\t ille: Bonus, inquit, et a Deo confortalus
Tou jxou; Kai eittev 'O txYaOb; xai OEOcniftXTO; -^iawv
dominator noster, solliciludinem habens pacis san-
«(jTtdTT,;, cppovTi'(Ov Tv^; Eipv^vTi; Ttuv o-fitov to'u Beou
ctarum Dei Ecclesiarum, jussionem fecit ad divinitus
exxXTiatwv . £T:oir,(J6 xeXEuaiv Ttfb; Tbv 0EOTi|j.r,TOv TTaTr-
honoraiuni papam, miss» eliamoblationead sanctum
Ttocv,T:£'a|a; xat Ttf otj^fOfocv ei; tov ijtYtov lleTf ov Trp oxpE-
retrum, liortatus est eum, quo se pnesuli Constan-
T:d[/Evo; auTbv EvtoOT,vatT(o TTfoeOftoKojvoTavTtvouro-
tinopolitano uniret, qu;e mitti per mediocritalcm
).60);'a7:ep TTeijLoOT,vai otaT?,; EaTJ; uETf tdTr^Tocxar/j^iwjE
rb eu^jeSe; outou xfoTo;. Kai Ei::ov Ad;a ©Eco tco TTOtr-
meam dignatum est pium ejus imperium. Eldixi:

cavTiae a;tov tt,; ToiauTr,; Staxovi-js;. I1X-)|V, ezt ttoicj)


Gloria Deo, qui fec.it te dignum hujusmodi mi-
Tpdxco YEveoOat r),v evo)(jiv •?) auTou OeoaTetp/,; ixeXeuai nisterio. Verumtamen sub (juo fieri modo unitalem

YaXr,vdTr,;, itotXiv EiTte, EittEp oioa; ; xotl Eijta;, Eri tw a Deo coronala ejus jnssit tranquillilas, si nosti ? Et
TtjTtco. Kai eipTiV 'ASuvaTov, o); oi[jiat, touto xaOsirrr,- p dixisti Sub Typo. Et dixi Impossibile, ut opinor,
: :

est hoc: non enim patiuntur Uomani auferri una


xev ou Y- p (xv£'/ovTat oi 'Po)|j(.aTot (juvavatfEOr;vat TaT;
Ttov (xxaOa'fTcov aif etixcov cp covaT;, to; tcov oYtwv IlaTE- cumimpurishcerelicorumvocibus sanctorumPatrum
fi))v aciiTOodsou; (fcovoc;, r, tw ']/£uoet auvaTtoaSetjO-^vai luciferas voces, vel simui eum raendacio veritatem
Tf,v ciXT^Oetav, •*,
Tco cxoTet ouva^ovtaO^vat Tb ^w;. cxstingui, aut cum tenebris lumen pariterdissipari.
OuOEv Yotp ^aTv EOTat Tb Ttpoaxuvoijaevov, ei •^iVfiZOii Nil nobis ijuod ;idoreliir erit, si divinitus ostenso-
T"iv Oeooi5otxTcov Xd-^^wv avatpeat;. KalElTta;, oux (xvat- rumfuitverborum ablalio. Etdixisti Nonablalitinem :

peatv Ttov lepwv TtJTto; TtoteTTat cpwvwv, oXXa atwTtf,v, sacrarum Typus eOicit vocum sed laciturnitatem, ut
t/a Tr,v eipr|V/)v oixovou.-/-''!toaev. Kat eiTtov 'EcTt Ttapot dispensemus pacem. Et dixi: Est apud divinam
T^ Odia YP^t'? <j'"'~''1- J^*' civaifeat;^ 6 0£u; ^ap eiTteSto Scripturam taciturnitas etiam demptio. Deus enim
Tou AaSti- Oux eiat XaXiai,ouoe Xo'YOt,cov oux txxouov-
i< per David dixit:A'o)! suut loquelx ncque sermones,
Tai ai cpcDval autcov » . Ouxouv et j/.^ XaXouvTat xat (xxouov- qufiruiii non audiantur voces coruin (Psalm. xvill, 3^.

Tat ot Tteot 0eou Xoyoi, ou5e ^o); eial, xaTo Tf,v Fpa- Ergo nisi dicantur et audiantur sermoncs qui de Deo
fry. Kai etTta;* M-/, PoeXr,; oe ei; vJXa;, £^(0 dfxoupLai sunt,nccomnino sunt secundum .Scripturam. Et dixi"
Tw r,Yit;) auiji.6o'Xto . Ka" Ttio; odvaaat tco ixYit;) dfxsTaOai sti Ne miltas me in silvas ego sancto contentus sum
; :

aui>.6d).(o, ecfov, Je/daevo; Tbv TiJTtov; Kat Ti pXotTtTEi symbolo.EtquomodOjdixi. otessancloessecontenlus |

Te Se/eOoti tov TuTtov, xai Xeyeiv Tb au,a6oXov ; ecfr,;.


^ synibolo, snscipiens Typnm ".'
Et qnid hedet suscipere
AeYO), b'Tt xpo^avco; dvatpeT Tb atjaGoXov 5 TuTto;. Kai Typum, et diccrc ."jymbolum asscruisli. .\io: Quo- '?

EiTTa^^ Ata Tbv xufiov, ttco; ; EtTte' |jioi, e;fr|V, Tb au|jL- niam cvidentcr obtruncat symbolum Typus. Eldixi-
SoXov, xai Y^^wOi Ttw; dvatfeTTat UTtb tou tutiou. Kal sti : Quomodo propter Dominum ? Recitemus, dixi,
^p?o) Tou \l-(t'.v ritaTeuto ei; ?va 0£bv IlaTepa TtotvTO- symbolum, et scito qualiter obtruncetur a Typo. Et
XfixTOfa, TtOf/,r/,v oufavou xat frfi, ipaTtov te TtdvTtov coepisti dicere: Credo in untim Deum ratrem omni-
xat dopdTO)v. 'ETtia/e, eiTtov, ixtxpbv, xal jjtdOe Ttco; -^ potcntem, f:ii'torem civli et terra', visibllium omnium
Tc^ov Iv Nixaioe TtiaTi; r)fvT,Tat. noiT)TT); ^ip oux av eit) el iiivisibilium. Allende, dixi, paululum, et disce
0£b;,OeX-/'aew; xai IvefYeia; tfuaixr,; caT£pT|iJi£'vo;,£iTt£p qualiter apud Nicseam convenienlium lides ne^'elur.
OEXr,aa;, dXX' oux dvaYxaaOei; eTtoir^ae tov oufavbv xal Faclorenim iion esset Deus, voluiitate ac operalione
rf,v Y^v, E^Ttep EXriOEtJet b/ Ttvetjjj.aTt AaStS" «IldvTa 6'aa naturali privatus, si volens el non coactus fccit coe-
T^OeXriaEv 6 Kup(o;, \l~ovrimv tv tco oupavco xai h tt) lum et terram, si verilatem profert David in spirilu,
YT), Iv toT; OaXdaaai;, xatlv Ttdaat; toT; dSi/oaot;.» Ei dicens: Omnia quxruwjue voluit Dominus ferit, in

cmlo et in terra, in inari ct in omnil/us abyssis (Psalm.


. :

(iOO COLLECTANEA. — RRLATIO MOTIONIS IN S. MAXI.MUM. 610

OE oixovou.ia^ /aptv aujv.\o:'.(,v-Cii. Trj xa/.or.tuTia ^


A cxxxiv). Si autem, (lispensationis ttralia,
uiia cuin
cretluillyte ne(|uain salutarisdemitur lldes, sepaiatio
!7(i)TJicio; TTiijTi;. y_(i)fi(7y.b? Weou TravTsXvii; , (xXX ouy_
Dei fit omnimoda sed non unitas est hiijiisnuidi
ivwsti;0EOU loTi TO TotouTOv eioo? t^? >,s-coiJievr|(; olxo- :

spccles ejus ([u;e dicitur (lispeiisatin. Si (iiiiilein cras


voata;. Kat yap aijptov ot ouKovuuiot 'louSatot XsYOuffiv"
iiefaiidi ,hi(hi'i dicciit: Dispeiisemus iii altonilrfis pa-
Oixovo(AVi(iti)aEv T^Jjv iTfoc ix).)v-/i)vOU(; £tpYivyiv,x«l EvtoOto-

[JI.EV, xal i:£ptE).ti)[;iEV ^u.£t? uJv t^ TtEpiTOIJI.Vj xt«i uu.£Ti;


ceui, et uniamur et ainputeiiius iios (luidein circum-
eisionem, vos vero baptismum, et non jam invicem
TO piTtTtdfjta, xai |i.r|X£Tt dXk-r]Ko\><; Ko'Ktij.r,(!Muzy

TouTO 'Ap£tavo( KOTi TtpoeTEtvav EyYpixcftoc ettI tou iit-


impugnemus. lloc et Ariani alii|iiando pnrtenderunt

KwV(JTaVTivOU,).£yOVT£? •
lUpiEXtOJJtEV TO 6u.oouiiov
in scriptissub .MnsnoConstantinodicentes Aiifera- :
Y0t)vOU

xal IvtoOtoTiv at EXxXriOiat. Kat ou niusdicluin unius substantiif, ct alterius subst;inti;e,


xat To iTEDOutjtov,
et uiiiantur Kcclesi^e. f;t noii id adiniserjnt deifcri
xaT£0£^avTO o\ O£0!i)o'pot :raT£p£(; ^ixtov, (xXX' eJXovto
|jtaXXov ottoxEdOat xai asoOavEtv, vl (jtojjtyidai (ptovriv
liatrcs nostri, scd clegcrunt potius persccutionem
Ttapa^jTaTtx-Jjv Trjc; ijtia^ Toti TlaTpb;, xai Toij Ytou xal
pati et mori, qua n tacere vocem comprobantcm
ToiJ «Yiou ITv^tjaaTo; uitEpoudiou 0£o'tT|TO? • xal TaijTa unam Patris, ct Filii, et Spiritus sancti
supcrsub-
(JUV = ZlTlO£a£VOU TOT;; TOt TOtaijTa ItDOTEtVOUIJl TOU |Jt£Ya-
stantialem deitatem; et haec cobil)ente his (pii h;cc

Xou KtovtjTavTtvou, xaOdji; itoXXoTi; ttjTOpriTai ToT; tpiXo-


B pr;etcndebant Magno Constanlino, sicut a miiltis re-

Tt()V(o; Ta to't£ -{t^/iiizvii ^'"^ ouSeU Tiov p^ijt- fertur, qiii ea qux tunc gesta sunt studiose scnpse-
Yf*'|'°'"-
X£(ov r|8uv/i0v) tjiEijat? !pt))vaT; itETtjai tou? GEOtpopou? runt. Etnulhis imjieratorum potuit mediis vocibus

iTaTi'pa? (7t)a6tSa(j0vivai toT; Ijti auTwv atpETt^oudt, suadere dciloi|uis Patribus, ut convenirent in ea
aXXa TaT; TsavotT; xai xupia;, xai xaTaXXr,Xoti; tw quiE ipsi sectabantur; sed expressis vocibus ac pro-

^riTOuitlvto 8()Y|JLaTt IxE/privTO. Xeyovtei; ^tpoaavtoi; • priis.etdogmati quod quaerebaturcongruis, usisunt,


Oti UcEtov I^TIV TO ^riTETv, xal 6pt([£d0at TtEpt TtOV dSi- diccntes liquido, quoniam sacerdotum cst qua-rcre
T-/;pi(iiv ooY,utaT(ov Tvi; xano^.txrji; 'Ex/.Xridia;. Kal eiTtac" ac difflnire dc salutaribus Ecclesije catholicae dogina-
Ti ouv; Oux fdTt kZc; padtXsj; yptdTioevb? xat lEfEu;; tibus.Et dlxisti: Ergo non est omnis Christianus
Kat Ei^tov liux EdTtv. Ou?£ Yap JtapidTaTai OudtadTr,- imperator etiam sacerdos? Et dixi: Non est. Neque
pf), y.a\ a£Ta Tov JYtadabv toTj apTou u'ioT auTov, enim astataltari, neque post sanctificationem panis
X^Ytov, Ta otYta ToT; aYtoi; f)i!T£ pxTtTitEt. oiIte jjnjpou exaltat cum, dicens: Sancta sanctis. Neque bapti-
TeXeTViV EJttTEXET, OIJTE )(^EtpoOET£T, xai TrOtE* |-7tldX01tOU(;, zat, ne(|ue chrismatis confcctionem patrat, neque
.'.'A 7t:-d?UT=-cou;, xai Sta/owj;, oijTe "^oiEt vaou; •
facit episcopos, vel presbyteros, aut diaconos, neque
OuTe Ta ^'iJi^o"'^ T^; leptodijvri; iTf.oepETat, cojjtoooptov linit ccclcsias, ncque indicia s;icerdotii fert, super-
xai To EuaY";:'Xtov, ufi padt)£ta(; te GTetpa- humcrale scilicct et Evangclium, quem.idmodum im-
t.id-^tep to'v
Q
vov xat T-)iv aXoupvi^a. Kai Tto; -fi
YP"-''-p''l
PadtXe'^ xai perii coronam et purpuram. Et dixisti Et quomodo :

'

!=0£a X/y£' eivat tcv IMeX/tdeSsx; Etpr,;. Kat eTtiov, Scriptura regem et sacerdotem dicit esse Mclchise-
Ivo; To~ iudit p-,(dtXeti<; Oeoij Ttov o) <t)v YEvoaevou coudet dech"? Et dixi Unius natura regis cunctorum Dei,
:

?ta Ty,v r|'J'~v d(0TT,pt'av apytEplto;, eT; uxrjpyE TUTtoi; 5 natura etiam ob salutem nostrain pontificis facti,
ME^yidiS/x. 'Qi; Si yz xaTot t-Jjv Tct^tv MEX-/td£3£x unus erat typus Melchiscdceh. Quod si secundum
fccov Eivai XeYei; ptdiX.ea xai tspEa, xai toc XotJti ordinem Melchisedech, alium dicis esse regem et
ToXy.-.'dov EiitETv, TO" ((
'A^aTtop, aaiiTtop, (XYEveaAo-YriTOV, sacerdotem et reliqua prssume dicere, id est: Sme
;

}JtT|TEapy),v •?iaEpr;v,a')iTe teXo; ^tor,; e/ovTa.))Kai dX(3- patvr, siite matn', sim' getiealogia, >ii^'jue iititiam die-
jtE! Tov Ix TouTOu 'jvaouo'aevov xtaov. 'AXXo; ^ap Etjpe- 1-um, ne'iuc fmem vitx hatientem (Hehr. vnj. Et ad-
OvideTat Oibi; b TotoijTo; txvavOptoTtr^da;, xa^i t-J^v T(x;tv
verte quod ex hoc oriri valeat malum. Alius quippe
IMeX/tdEOex, 'xkV 0'j xaTa "^ry Tot;!v 'Aaptov t^jV -Jiijttijv
talis repericturDeus incarnatus secundum ordinem
5£roupY(ov dtoT-rpiov. Melehisedech, et non secundum ordinem Aaron sa-
lutem nostram perficiens.
nXr,v. Ti OeXoaEv ota jtoXXtov IXOeTv ; Ei; tt,v aYiav Verumtamen, quid volumusper multadiscurrere?
(xvaoopav lirt t^; 'xYta; Tpa-:Tc'^T,; ;j.£Ta tou; txpytEpEai;
,
D Inler sacras oblationes supra sanctam inens.ira post
;-ai leoEa; xat O!axo'vou;, xal TtavTo; lEpaTtxoii TaY[Jta-
pontifices, et sacerdotes, et diaconos omnemque sa-
Tot;, uETa Ttov Xaixtov oi SadtXET; av/iy.ovEuovTat , Xeyov-
cratum ordinem, cum laicis imperatores mcmoran-
Toc ToTi Siaxtjvou- Kat xijiv Iv :tidTEi x£XOtar,[jL£v(ov
tur, diccnte diacono Et corum, qui in fide dormie-
:

).aixeov, KtovdTavTivou, KtoVdTOVTo;. xat Tout; Xotitou;.


runt, laicoru!n,Constantini, Conslantis etc;tterorum-
OuTi') Se xai SadtXetov, [jtETi
T(i)v !^t.')VT(ov ijtv/i|jtovE'jEt
Sic autcin et vivorum memoriam facit imperatorum
Tcu; tepioy.Evou; :tavTa; TaTiTa auToij )eyovto;. xpoti^Ei
post sacratos omnes. Ila;c, eo dicente, clamat Mennas
6 lMr,va;' TauTa Xe'Y(')v ed/tda? Tr|V 'ExxXT|diav. Kai Haec dicens scidisti Ecclesiam. Et dicit ad euiu : Si
XeYH Tpb; auTOV Et 6 Xe'yoiv Tot Ttov a-idii-^ Ypottfov, xat
is qui dicit ea quee sanctarum sunt Scripturarum
Ta Tttiv otYitov ITaTEptov dy i^ei Tviv 'ExxX-/idt7v. 5 (xvatptov
atque sanctorum Patrum, scindit Ecclcsiam, qul
Ta Tiov otYitrtv o6-(a<xfx, ri SetyOvidETat Trj 'ExxXT|dio(
adimit sanctorum dogmata, quid monstrabitur Ec-
TO!(T,v, tJ)v y_topt;, ouSe auTb toTIto, 'ExxX-/",diav Etvat Su-
sinequibus nec dici ipsam Ecclesiam
clesiaD faciens,
vaTov; Kai dTpa',p£i; o dC(xeXXa'pto;, EtTte toT; (xvOpo')-
conversus saccllarius dixit liomini-
est possibile?Et
itot; ToT) E^apyou ij.eTa xp'y.uYT,; •
EfjtETE Tiy) l^otpyti),
bus exarchi cum clamore Dicite exarcho Hujus-: :

modi homincm dcbebas dimittere vivere ubi pr;ees,


6H ANASTASIl BIBLIOTHECARII
^12
Toiouaov oivftpoKrov woeiAe; iiciii X^^t Sttou
(JpxEtt ; Kal A Et cume(lu.\isseiUeum foras, inlromittunt
discipu-
XafidvTE; aOTivHo), Eiiavojffi tov ijLaOrjTr,v xat oTtat- lum. A quo cum exegissenl ul dicerel
conlra ma-
TotivTE; auTov, xaTEtrcTv tou ixtsraTOu, w; OXi''}avTo; pistrum qnod tribulaverit Pyrrlium, respoiidit qui»,'ta
Ilup^ov, a-£XfivaTO T,feaaia omvtj Ta
ttj ttj? otXTiOefa;, voce (juic veritatis erant, (|uia nemo lionoravit
Tyr-
STt ouieU ETi[*r,<T£ Ilu^^ u? £Tiy.T,«', xat TtE/^uETat rhum ut honoravit maiiister meus, etjubeiis da-
xpa;at ; Kat E^^siTrep ou xaTEOE-aTO tt;i; TrpsTouBT,; jio- mare? Quia vero passus non esla decenti monachos
v«/ot; EuXaSoti; wovr,? ^EvciOrivai, xeXeuei TUT^vat revcrcnda voce divertere, jubetur perculi ab his qui
auTOv \jr.o Tuiv zafEffTtorwv Kai nuvu.aT; auTov paX()v- astabant;et pugnis submissum semimortuum reddi-
te;, -JjuiOav^ auTov TrEroir^xast. Kai txTioXuaavTE; au- derunt. Quibusdimissis .ad carceres, venit ad
Tou; £i; Tot
senem
CEaTTtoTiipta, xaTaXajiCavEt tov
Y£p'^°' * Monnas, dicens in pr.esenlia principum: .Misit le
MtjvS;, XEYtov TOpoudia Tuiv op/_o'vTo>v 'ESaXc de h Deus, etduxit te huc, ut recipias qu;ecunquein
alio
©Eo;, xai riYaYE' oe 55e, l'va otTtoXagr];, foa Et; oXXou; fecisti, seducens omnes in Origenis dogmata. jVd
i-TroiT.sa^^^Ti/.avtov TctvTa; £i; to XipiY£'vou; So^YfXOTa.
(luem servus Dw coram omnibus dixit: Anathema
IIpo; ov EinEv 6 TOu 0EOU oou).o; Trapoutjio TTotvTiuV Origeni, et dogmatibus ejus et omni consentaneo
AvaO£y.a 'Sif iyeveT xal toT; 00Yu.a(jtv outou, xai Trovrl
ejus! Et dicit Epiphanius patriclus
CTuiAippovt ouTou. Kal XsYEt 6 TtaTptxto; 'E7rt(potvto;'
g : DestrucUi esl,
domneabba .Alenna, queriraonia qu;e a te adversum
'EXuOri, xupt <i66a Mr,va. 6 xot' outou TTapo <jou ir.a-
eum illaia est, quoniam et si essel OrigenianisUi, eo
Yo',u£vo; Aot-o;, iva xaUi ^v liptYEvnrrr,;, ettov oveOe-
quod anathoraatizavit eum, ab hujuscemodi sese li-
fXKTtCE, Tr;; TOiauTr;; lauTov r^XEuOspiooe u.E'u.'i£co;.
beravit querela. Interim ergo tale dictum supereo
LY''-> OE to; ouxETi ToiouTO rEpt auTou Xtyo^cyov Trapa-
ulterius non admittam. Et induclus estunusquisque
oE/ouai. Koi cxtxr,VE/_97i Exatrro; auTtuv, ev S Trapetpu-
ipsorum in locum in quo custodiebatur.
XoTTETO Torrw.
Koi TTJ ouTTJ rjuipa irepl t})v auTT,v txtpV Tovi Xujf^vou,
Et eadem die circa tactum i'
lucerna!, Troilus pa-
TpwiXo; 6 xaTptxto;, xai Se^pYto; 5 EuxpaTo;, 6 ETrt t^;
tricius, et Sergius eucratas, qui erat super impera-
TpaTre^/); tv); pauiXix^;, TrapEYE^vovTO Trpb; tov oouXov
toriam meiisam. venerunl ad servum Dei senem. et
0£ou Tov YspovTO, xai xaOioavTE;, exe^Xeuoov xal auTOv
xaOitia;,
scdentes jusserunt eliam illi .sedere. el dixerunt ad
xal eirrov rrpb; ouTbv EirrE f,u.Tv, xupi oSSo,
TT,v u.ETa?j oou xoi IIuppou
eum Dic iiobis. doinne abba, motionem dogmatum,
:

Y£V0|jiivT,v, Ev 'Atppixri xal


qu;e inter le et Pyrrhum Uom:c et in Africa facta
1 (>)u.T] TrEpi Tiov SoYu.aTtov xivrigtv, xat Troioi; auTbv
ETTEtoa; (xvaOEuaTtaat to oOY.aa to
est quibus ei verbis persuaseris anathematizare
:
et
titov, xal tS) oco
(TuvOEaOat. Koi proprium dogma, et tuo pacisci. Et enarravit eis
(xyriYr^oaTO outoT; nstvTO xoOe^t;;, Saa C omiiia per ordinem qu.ecun(|ue retinere memoria
f, fir/-UTl l5v£'(TW(J£, XOt TOUTO EtTrEV •
"Ort £Y(o S6-Jl)JX

toiov oux E/0), <x),Xa TO xotvbv Trj; 'ExxXr)(;ta; Trj; xoOo-


valuil. .Vddidit autem ct lioc, dicens : Ego dogma
Xtxv;;. Ou Yop Exivr,oa 0(.»vr,v t:>,v 6tavouv, i'va 'oto'v jjiou
propriuin noii liabebo, scd commune catholica! Eccle-

)EYT,Tat c6fU.IX. Koi [XETOt T-J;v Ot^T^Y^iCV ),£'YOU(JtV


sia;. enim movi vocem quamlibet, ut pro-
Ne(|ne
OUTtO-
Ou xo!VO)V£t;
prium meumdicaturdogma. Et post totam narratio-
T(|> Opo'v(.)Ko)V(jTavTtvou:r()X£0); ; KoieijrEV.
Ou xotvojvtii. Ato Troiov ou xotvo)VET; oiTtov
nem dicuiil ei \on communicas throno Constanti-
:

; Etjrov. 'Arre-
xctO'/). OTt Ti; oYia; Tetjaapa; ii(ipolitaiio?Etdixit Noii commuiiico. Ouainobrem
:
(juv()Oou; £;£'6aXov oti
Toiv £v 'AX£;avopEt'(X Yevo|XE'vo)v Evvea xE^a),aJo)v.xoi oi4
11011 Cdiijiniinicas ?dixeriiiit. Resiiondit : Quia sancta
Trj; ev TOUTr) t^ jrdXEt Yevou.£'vr,; Tropa
i|naluorconcilia ejecerunt per illa novem Capilula,
^EpYiou 'ILxOe'-
ffEO);, xoi ota touto jrpotJE/io; (lu* facta sunt .^lexandri*, el per Ecthesin (iu;e in
£Tri tt;; exty); ivotxTtS-
vo; EXTEOEVTO^Turrou' xoi oti hac urbe a Sergio patrala est, et pcr Typum qui
oxEp EOOY[J.otTt(rav 8ta twv
X£;toXai'o)v, otJt t^; 'ExOstjeo); xoT£'xpivov
nupcr, id cst per scxtam est iiidictionem expositus :

xoi ajrep
^5oY|J.otTt(jotv otot TT,; 'ExO£'(jEO);,ota
et quia, i|u;e per illa dogmatizaverunt per Ecthe-
TouTiJTrou fjxuptotjotv,

xoi xoOeTXov JotuTou; TOtJOUTOtxt;. Ot Torvuv ua' iouTwv sin, per Typuin irrita statuerunt, et deposuerunt
xoTaxpiOEVTE;, xol uirb twv 'Po)(j.ai'o)v, xot t^;
semetipsos tolies. Illi i^^itur, qui a seipsis daranali
jjiETa

TouTa Errl ty;; i3Yoo't,; tvSiXTtiovo; YEvo|jiivr,; cuvdoou


sunl, et a Romanis alque a synodo, qua" posl haec
xaOatpeOsvTE;, jroiav E-tTeXe^tjoutJi
per octavain indiciionem facla est, sunt deposili et
jj.u5TaY0)Yiav ; r)

•JtoTov :rvEuua toT; rrapa tojv TOtouTO)v eTriTeXoutiivot; sacerddlio denudali, (|ii;ilia celebrant. rogo, myste-
ExtsotTo; KalXEYOUTiv ouTtT)' 2iu ij.o'vo; (jto^T). xal itotv-
ria ? Aut (lualis spiritus, ad ea (|u;c a talibus eele-

te; (XTtO)XXuvTai Kai braiitur, advenit ? Et dicunt ei Ergone lu solus sal-


; slrtev •
Ouoevo xoTEYpivotv ot Tp£T;
:

koToe; ij.:)) 7tpo<jxuvr'<javT£; tt) etxdvt, 7tavTo)v ovOso)ro)v varis, et omnes perhibunt? Et Neminem da-
dixit:
rpotjxuvouvTtov. Ou Yap £<Jxdzouv tJi twv (xXXojv, <xXX'
innaverunt tres pueri nou adorantes iconam, cum
Idxoirouv ©^to); av auTOi ExjrEtjoxji tv;; (xXt,0ou; eu-
li;inc oiniies homiiies adonrent. Non enim iiittMide-
ij-y)

(jeCeia;. Outo) xat Aavfr,X pXr,OEi; ei; tov Xoixxov tSv


b.iiil ea (|u;r aliorum cninl, sed inlcndcbant ()uale-
XEdvTO)V, OU XOTixpiVETE' TtVO Toiv (J.^)) ^tpOOEU^ayivtOV TO) iius ipsi noiidecidcrentia ver;i pictale. Sic et Daniel

©eio xaTi to 6E'jxia(xo Aapeiou, dXXo to fStov EtjxdTtr^tre.


missus in lacum leoniim non daranavit quemquara

" Interpres legit insuper b iwffTaT»); jj.ou. Et mox, i> Hoc cst accensionera.
xeXeiieTE.
613 COLLECTANEA. — RELATIO MOTIONIS IN S. JrAXIMUM. 614

Kal £'iX£TO anoOavEiv, xat it.r\ Trap aTCETsTv tS Beoi, xol A eorum qui non adoraverunt Dcum sccundum Darii
OTtb TT,? iota; (j^aTTiYwO^vai auv£iSr|(j£ioc, E^i Tvi Ttapa sanctionem sed ([uod suum erat inlendit, et elesil
SotdEi TUJv CBudei voaiuLtov • xaao; auv [xr) St-> 6 t)£0; xa- raori et non cadere a Deo, et a sua conscientia fla-

TOXfTvai Ttva, r, ei-tte?/ ot! sy'"' ;J'0''0? <i<o'o|/.ai • alpou- gellari in pnevaricatione eorum quip legalia sunt

(jiai oi aTtoOavcTv, ?, Opor|5tv £/ti)v xaToi to (juvEtSbc. oTt natura. .Mihitfue Deus non det damnare quemiiuam,
TTEpi TTiV Ei; ©Eov witiTtv iTapEtTipotXiiiv xaG' otovSiiTroTE vei dicerequod soius e^o salver Quantum autem !

TfOTTOV. valeo, e!ii;o mori quam terrorem liabere in consciea-


tia quod in lide, qu;c in Deum est, per quemlibet er-

raverim raodum.
AEYOUdiv auTto^ KoiTt Ey_Et? Trotricat, twv 'Ptoaadov Dicunt ei Et quid facies, cum Romani unitl
:

tvouoEvtov ToT; Bu^otvTiot;, 'ISou Yop /Ok rjXOov ot a-rro- Byzantiis fuerint? Ecce enira heri venerunt apocri-
xpictapiot 'Ptouir,;, xol auptov tt; xupiaxri xotvti)vou(7t siarii Rnmani,crasDominico diecommunicabunt
et

T(o rraTpiap/yi, xal -oit or.Xov YtvETOt, OTt au cita- patriarchse, hoc omnibus manifestum fit
ac per
TpESit? TOu; 'Pojutoiou?. 'Au.ET.Et coti aTrapOivTo; exEiDsv, quod tu subverteris Remanos. Denique te illinc
ouveOevto toT; ^vTauOa. Kol eiite itpbi; outou; '
01 iX- ablato, mox consenserunt his qui hic sunt. Et dixit
OovTE?, o!ov5r^~OT£ i:pt)xpt[ia Tto Opo'vtp 'PtoariC, xov B ad eos : Hi qui venere, praejudicium quoquomodo
xotvtovr^trtotjtv, Erotv oux r;YafOV Ttpb? Tbv TraTptop/riV sedi Roraana;, quamvis communicent, eo quod non
E-tCToX^v, ou — otou5f xoi o'j irEiOouiat TrotvTW;. OTt o\ detulerunt ad patrlarcham epistolam. non faciunt:
'Ptou.oTot ivouvTot ToT; £vTauOo,Et arj bu.o).OYr'(Jto(7t Tov et non credo aliquando quod Roraani uniantur istis,

Kuptov ^iUitov xot0£bv,xa9' ixotTspov Toiv l- lov, Iv ot; nisi confessi fuerint Dominum nostrum et Deum,
T£ Xat S-JTEp EdTlV, ElVOt 0U(7£t OsXriTtXOV TE Xa't £V£p-pi- secundum utrumque eorum ex quibus est et quK
Ttxbv T^; fiu.tov (jo)TT|pto;. Kat liyoMlvr Ei Sc ouutSt- est, esse, et natura voluntarium et operatorium ha-
SaoOtoiTt ToT; EVTOuTa ot 'PtoaoToi, ti xoieT; ; Koi sfaE' bere salutis nostrie, Et dicunt: Quod si connexi
Tb IIvEutxa TO aytov Sta tou otTOjTo^Xou xot o^^cyeXou; fuerint his Romani, quid facies".' Etdixit: Spiritus
tXVoOEfJlOTt^Et TtOpot Tb XYlpUYU.!! Tt VOaoOETOUVTO;. sanctus etiani angelos anathematizat. prjeter id
Kal XEYOusfllotvTto; a.vifx.ri EtrTi, 0£Xr|U£i; X£Y£O0at quod pra;dicatura est, innovantes.
Irti XptuTou xai IvEpYEto;; 'ATiExpiOri • HZijct (xvotYxr), Et aiunt : Utique necessitas est voluntates dici
E^TCEp EuoEfietv xorot iXrfium OAtoasv. OuSev Yop Ttov in Christo, et operationes ? Respondit : Omnis ne-
ovTtov, /lopt; EvepYEio; ^uctxr;; u;fE'(7TT,x£v.0i y»? «Y^^' cessitas est, si duntaxat jiie revera sapere volumus.
IlaTE^pE; ifavEpto; XEYOuai, wf,iz Eivat, •?! fvibya/.ecfion Nihil enim eorum qune sunt sine operatione naturali
jf^topt; tt;; outjttoSou; auTTJ; EVEpYEto; tt,v oix/SiiroTE n subsistit. Sancti namque Patres raanifeste dicunt
<pu(TtV £1 Sc OUTt'£(TTtV. OUTE Y'VtoOXETat oufft; OVEU Tv]; non esse, nec sciri, sine substantiali operatione »,

auTTjV ouottoSio; /apaxTT,pi^ou(n;; IvEpYEta;, kSS; Etvai quae hanc subtantialiter characterizet quemodo :

-
Tov Xf KTTov, ^ •p/topi^EoOot Qibv (xXT,6to; cpuost xol iv esse Christura, aut agnosci Deura natura veraciter
GptoTiov, av£U Trj; Gsixr,; xo\ !XvOpto::ivT,; IvEpYiio;, loTt et horainem est possibile? Aniisso quippe, secun-
8uvoTo'v; 'ATtoXEOo; Yop, xato tou; IlaTE^pa;, To Spu/t- dum sanctos Patres, fremibili, leo non jam leo, et
xbvb Xeojv oux eoti Xeiov, XOt XUtiJV TO UAOXTIXOV, OuX latrabili, canis non jam canis et aliud quodcunque
;

EOTt -xutov. xat (stXXo Tb oiovouv Tb ouoixio; OUToti ouo- perdito quod se naturaliter commendabat, non ul-
TOTtxbv tiTToXE^oav, oux EOTtv ETt or:£p r,v Koi AEYOUOtV terius est quod erat. Et dicunt ei Novimus vere :

auTto •
OtSooEv ovTto; oTt ouTto; riv •
ttXtiV [jlT| Xu-r^^r/;;
quod ita sitverumtamen ne contristes imperato-
;

Tbv ^aotXia, Sti t^,v EipT|vr,v xot |xovov T:oir,oavTO tov rem, qui propter pacem tantummodo fecitTypura:
Tu~ov. oux I::* (xvoipEOSt Ttvb; Ttov izt XptoTou voouaE-
non i:i aderaptionera cujusquam eorum quae in Chvi-
vtijv, !i).X' m Eipy;vii. T-);v o!to:rr,v tiov -rrotouotov r)|V
sto intelliguntur, sed ad pacem silentium vocura
ototcTaotv cptoviov otxovou.ouvTa.
quie faciebant dissensionem, dispensans.
Kal iia; 5 tou 0£ou SouXo; ESfjTo-,/ ei; t-/;v y^v
f Et projiciens se Dei servus in terram cura lacry-
ijtSTa Soxputov •
Oux lo^EtXE Xuxr,6T,vai 6 oiYoGb; xai t-j
mis dixit : Non debuerat contristari benignus et
EuoEo-);; SEo::o'r/i; xOTot tt.; eiay;; Ta-EtvojO£io;. Ou ^ap
pius dorainus adversus humilitatem meam non :

Snvaaot ).u-T;oat tov 0£bv otto-::tov a-£p outo; XoXeT-


enim passum contristare Deum, tacens quse ipse
6at xoi 6[jioXoY£ToOat 7:poflE'Ta;£v. El ^ap xaTot tov OeTov
nos loqui et conflteri pracepit. Si enim secundum
(iTOOToXov, auTo; EOTtv 6 Oeijievo; Iv tt; 'ExxXf,ota,7!pio-
sacratissimum Apostolum, ipse est tqui posuit in
TOV (XTtOOTtJXou;. SstVTEpOV T^pOST.TO;, TptTOV otoooxa-
Ecclesiapimo apostolos, secundo prophetas, terr-
Xou;. SriXo'v eotiv, oti auTt>; eotiv 6 Sta Tourtov XaXv,-
tio doctores, perspicuum est quod ipse sit qui per
oo;. Ato ~a'or,; ouv r^; a-,'ia; Ypaov;;, Tri; ts TtoXata;
istos locutus est. Per totam ergo sanctam Scri-
xai ve'o; StaGr'xT|;, xai Tiov %-^'.wi StiooxotXtijv xal ouvo-
pturam, tam scilicet Yetus quam Novum Testa-
StOV S;5oOXOtl.£0a, OEXr,TlXo'v TE XOt IvEOYTlf^OV 0£o'pT|T{
mentum, sanctosque doctores, ac synodos, edoce-
T£ xa'i ovO:to::o'r/;Tt, rbv oopxioGE^vra 0e(3v. OuSevo; y^P
mur voluntatis et operationis tam in divinitate
Tcov, ot; tjj; 0£o'; Y'vtoox£Tat, xot Tiov, ot; tL; dtvOfto-
quam in humanitate incarnatum Deum esse capa.

a Quae interpres omisit sic supple : ullam qmm scitur natura absquc operatione quse ipsam substan-
umque naturam. Si autem neque est, nequeyogno tialiter charaettrizet quomodo, etc. SiRM.
j
613 ANASTASn BIBLIOTilECARII 616
-o; 9'j(i£t Yvtopi^ETit. 7wfii; auotpTia?. Eirriv av
Kr,c. Ei t£ TsXsto; Etrrt xaO" EzaTspov. w; crjoevo;
|),)..
X cem. In nullo onim eorum quibus ut Deus scitur,
y.otT
vel eorum ((uIIjus ut homo nntura cognoscitur, ex-
ixctTEpov tXXtzT,;, T:poyxv(~); to y.oLt auTov o^ov voO:'J£i
cepto (luntaxat |ii'ccato, est iraperfectus. Si autem
[xudTriptov, 6 ijtr, iaoAoytT^v otuTOv Eivat S-Zp etti, uETa
perfectus est utroque, sicut in ullo ex ambobus
Ttuv ::pocovT(ov auTO) xaO' exaT£:ov, iv oT; Tt, xat fctp est minoratus, manifeste totum ipsius adultcrat sa-
ttrrt, rravtt^w fjctXMv iSit.iixaTOJV.
crameiitum, tiui non confitetur euin esse quod est,
cum existentibus sibi omnibus naturalibus idio-
matibus, ex quibus, et in quibus et qu;u esse
probatur.
Kai fitxpbv ci(-)-T'!javT£;, a).).r,),oi; TrpoaveucaiTe; Et cum paulum tacuissent, et ad invicem innuis-
Xeyouti • ndOEv ouvaTat OiT-oi, oTt to; cuviioou; £x- sent, aiunt : Unde potes ostendere quod sanctas
CaXXoufftv o\ Opovou Kt-^virTavTtvouTO^Aet.); ; Kai ) £^£1 synodos abjiciant hi qui sunt throni Constnntino-
auToT; • 'Hor) oeJeixTai oeptxoj; Sta tiov iv 'Po)}*.-») Xa- poleos ? Qui ilicit eis Jam parlim oslcnsum est per
:

Xr|0£vT(.)v Tap' £;jLOu rrpo; tov xuptov FpriYdptov, tov ea qupp Romip locutus sum ad dominum Grc^orium
0(7T|Xpf,Ttv • Kai Hiv, tt -apiOTaTat Tt~) o^orroTr, Tot/TO
a sacretis. Et nunc, si plaoet dominatori ut hoc
OEtyOr,5£i70at, xeXeutrei ooO^vat aoetav to) ova;t'(;) u;jwv

oouXo), xoi Ttoiw Y"'0)5tv pt€Xt'o)v, oTt ri eixo ayr^pif^r,


B ostendatur, jubeat dari licentiam servo indigno
vestro, et facio notitiam librorum, ((ucniam mei
cav, xai za5'. (pavspov rroioj touto. Jfoipi; oia(78r'-OTE
ablati sunt : et cunctis hoc manifestum facio sine
(jxoXtOTriTo; Xdyojv Koi Xotrov oXXojv to>1wj XoXr.Oev
Twv,
qualibct provitale verborum. Et deinde cum alia
Ei; Ypa^txa; xat ojctxo; xat T£/vtxo; £Tpa-/-,Tav
mulla dicta fuisscnt, in scriplurales, ac naturales
yDiivxciy.^ T£ xai Oso^pto;. I^" oT; r,ouvO£VT£;, tXopt.)-
et artiOciales conversi sunt exercitationes et theo-
T£po);, oi£T£Or,(jav. xal ripiavToXEYiiv •
Oioev 6 Kupto;,
rias,quibus delectati hilariores eCfecti sunt, et cob-
(b;p£X-/-|Or,a£v, xoi aTrb tou vuv evoyXeTv u;jlTv oux e/ooev
pcrunt dicere: Novit dominus, profecimus, et ex
'O OE
hoc vobis molestiam non infieremus.
xtipt; Is^pYio; ei-ev auTw^ "OTirroXXa'xt; -^XOov
Ei; TO xi),Xtdv cou
Porro, domiius Sergius dixit ei S.-cpe veni ad
:
ei; BEfjga;, xai •?,xpoaca;ir,v t^; S:-
JacxaXta; cellulam tuam in Bellas, et audivi doctrinam tuam,
(jou, xai 6 Xpt(j-b; e/ei fiov.Or^crai tjot, xai
Et; £v oi
et Deus auxiliabitur tibi, ne sollicitus sis. In uno
|j.r, o-coivtcttj/,;. ijidvov Xu-eT; TzavT-/;. OTt rroX-
Xou; vero soluramodo contristas oranes, qui videlicet
jtoieT; /_o)picOvot tt,; xoivwvia; r>'; evTouOa' 'Ex-
x/-/-,cia; l:,(jTi T!; 6 XEyo^v, eT^tev 6 SouXo; tou 0£ou,
multos f;icis separari a communione hujus Eccle-

Sti EtTTOv M xotvo)v/-'(jr,; ttj 'ExxXr|Ct';x


si.T. Est aliquis qui asserat, ait Dei servus, quod
>, Ttou IJu?a'/Tt'o)v;
'.4^7r£xptO-/i 6 xtJpt; — spYio; '
Auto touto, to al xot-
C dixerim : Xe communiccs Ecclesi;e Byzantinorum "?

f(.->,

voJVcTv^. u.£Y!x/,r| xpb; rrovTa; £cri cjwvV ;j.r, xorvwvrcat.


Respondit domnus Sergius : Iloc ipsum. inquiens,
Kai Et-Ev 6 TouWeou oouXo; •
Ouoev piaidiepov cuv£t- quo ipse non communicas, magna est apud omnes
ooTo; xor/iYopouvTo; xat ouosv toutou cuvriVopovvTo; procul dubio vox non communicandi. Et Dei ser-
jra^pr,ciacTtxu')TEpov. 'Axot/co; C£ 6 xtipt; TponXo;, ort vus : Xil, ait, certius est quam conscientia qu:e ac-
6 TuTTo; (xvaOEijtaTiJlETai ei; rracav rJ,v Sijctv,>,£'YEi irpb; cusat : et nil eo, cui hjcc teslimonium perliibet,
TOV SouXoV TOU 0-OU • KoXdv ECTtV, 6'Tt TOU EucEoou; m;ijorem habet fiduciam. Cffterum, cum audissct
fiUMv Secjrdrou f, ur:d),r,'i/t; uopi^Erat ; 'AzExciOr, 5 tou domnus Troilus, quod Typus anathematizaretur in
0£ou ooTiXo; '0
0£b; cuY/wp/-C£t; toT; ExetSctooct
• toto Occidente, dicit ad servum Dei Bonum est, :

Tov OEcr:or/iV rrotvjcai tov Turrov, xat toT;


cuY/topr]-
quia piidominatoris nostri o|)inio injuriis lacera-
caci. Kat Xeyei, tive; eicIv ot ixCtSacavTE;, xoi tive; tur ? Rcspondit .servus Dei Dcus iijnoscat his qui :

ot cuY/_wpr>avT£; ; 'jVrrexptOri, ot r^; 'Exx),r,ci'a; i;i- dominatori facere rypum persuascrunt et liis qui '?

€:Sacav, xoi ol op/ovTE; cwt/w^rpttt. Kat toou 6 permiserunt. At ille Qui, ait, sunt qui persua-
:

f u-o; £x Twv ursuOuvtov £i; Tbv (xOtoov >:-jt xaOap bv tA- serunt, et qui sunt qui permiserunf? Respondit:
0-,-,; aipscEo); £;£tiv«/_0-^|. '\),).a cuu.6ouX£ijcaT£ -otvjcat lliqui enuit Ecclesi;e suaserunt. ct principes per-
£r:of/-|CEv b EiJcjGr,; T^ ^•''''k-Ti Y^^'*,''
-''•'! scjtou jro-- ^ miscrunt. Et ecce sordes a sonlibus in insontem et
-o;. 'ExeTvo; yi^P a'cOdu.£vo;, OTt •j.dYOV ajToti tiv£; onini bicrcsi parum excussa est. Scd consilium dalc
xara rJ;v ouctv xara/Eouct, Sta x£}.;'jce(o; eXeuOecov ut faciat quod fecit piae memoria' quondam avus
JauTov £::oir,ce t^; e-i T»i 'ExxXr.ota p£;/''jE(o;, vprl/a;. ejus. lile quippe senticns quod in vilupcrium cjus
Oti ExOect; oux ecTtv £;/.-}), oiJte iy'> u^T/.Ydpsuc-/, in Occidcntc quid;im pr(iruni|icrenl, |)cr c|)istol,im
Y^p
•7, £X£'),Euca
YEvEVjat- (xXXa i^EpYsOi auTr,v 6 T:aT:i?'o- liberum se fccit ;ib Ecclcsi;p (|ucrimiiiii;i, scribens:
/r,; cuvTa;a; -Trpb :r£vT£ ekov tou oveXOsTv iit (xrrb iiiquit, non cst mc;i, neiiuc enim ego
r/i; « Ecllicsis,
c»v/roA/j;, i/ou xot' aur),v y£/o;/£'vou Tr,v jra ut ficrct. Scd cum hanc
£oe/|0-/i - vel dictavi, vel jussi Ser-
v-u:ai';/ova j^dXtv. (5vd;/aTi ;/ou rpoTEOv-vat a'jr),v i/eO'
gius patriarcha coraposuissct ante quinque annos,
uTtOYp-cfv;; • xat xaT£SE'a;r/;v r>,v ixffvou KOpatxXr.ctv prius (luam ab Oriente repedassem deprec:itus est
l\uv Sl YV5U? ^Ti Tf.e; irr' auTT,v cia;/(X/ovTat, rract mc, cum ad banc fclicem pervenissem urbcm, ul
8)|Xov-otto, 5rt 0'jX f(jTtv .^fi.i^. Ta.jTTiV £7ro^r'cxTO r>|V iiiiminc mco propnncrclnr cum sub.scriptione ct :

xeXeuoiv Trpb; tov |/axapiov 'Itoovvvjv zorrav, xoToxpi- Nuiic vero cognoscens
suscepi ilcprccaliiiiiciu illius.

quid quidain super ea altcrcarcntur, cunclis f;uio

!
; :

617 COLLRCTANRA. — UELATIO MOTIONIS IN S. MAXIMUAf. 018


vovta tJiv exOsffiv, ev toTi; «po? riup^ov to^te YpatpeTat, ^ MiaiiilV.sliim, (|iii,i 11,111 ostmiM. » Ilaiii: fixit jiissin-
MiMii
xal txTOTE — epyiou ypyijiaTfilst 7r£VTa-/_ou elvai exOeut?. ail bealiim .Inaniicni paiiam, i'jiii(li>mii.inti;in

TouTO xa^ 5 vuv eu(jj6to? paiT(X£ui.)v r)|/.iov, xal l';i'tli<'siM iii liisi|ii;p s(;ri|)s(!i\,t
i:oiT|(j£i tnni; ail l'yrrluini.
|ji£V£T TravTeXtoi; ap-^avTO? Ttixayi; iJtqxij/Et.); ^ Tipo'X-/i']/i? iitcxeo tcm|)oie uhiiiiie Sorj,'!! essc dicitur Kctlic-
auTOu. To'ts (j£((iavT£; Ti; x£ffaXi;, £(jitoTTr)(iav, touto sis. IIoc faciat ct is (|ui pic in nobis im|icrat, ct
(xo'vov £iprixo'T£i;, 67,^ Sudj^tprj xai avexCaTa. pcrmaiiebit omninoinlcmeiMta ab mniii rcprchen-
siiine oiiininejus. Tunc ninveiites caplta silueriiiit,
Iiiic taiitumiliecntes ; Oiniiia clifficilia ctperplexa.
TouTOJV xal eTEptov Staiio'piov XaXriOevTtov, itpotjxuvri- Ilis itaque ct aliis diversis edictis, adorati et
OsvTt; xal Ttpodxuv/itjavTS?, jjisTa Jtotari; iXapOTT,TOi; (xv£- ador.intes, cum omni hilaritatc disccsscrunt. Et
)^topr|(jav. Kai ftaXtv Tto (xXXto (ja66(XTto, dvviYaYOV au- 1'ursus alio sabbatoadduxerunt cosln palatium, et
TOuc £v Tio TCaXaTtto •
xa\ £i(j(p£'pou(ji TrpoJTov tov jjtaOvi- introihiciint priinodiscipnliim scnis, coiivenienlilius
T-Jiv Tou YEpovTo?, tjuv£XO()VTtov xal Toiv Suo TtaTpiapyiov. etiam tniic dunbns pariler patriarchis. Hl duennt
Kal (XYOuji K(ov(iTavTTvov xal M'ovav xaTViYopoui; tou Cicistantinuin et Jlennam sciiis accusatores, exi-
Y^povTOi;, xal (XTtatTouvT^; Tov [jiaOrir^|V (juYxaTaOeijOai gciites adiscipulo, tiuo ac((uiescerct his qua; a se
ToT; xaT' auTSv XaXouiji^voi;. METot Sl uixtjrii; Ttap^-^itJia; • dicerentur. Astdiscipulus cum fiducia omni ad sc-
eJitev 5 |jtaOriT^ (ittpo'6to(; itpbi; t^v (juvxXriTov •
Ktova- natum intrepidedixit : Constantinum introducitis
TavTTvov s.l<saLyf:B Iv OExp^Tt.) itaXofTiou ; Outoi; oux EUTtv in st>crelariuin palatli ? llic neiiue prcsbyter est, nc-
ouT£ Ttp£ii6uT£poC,ouT£ jjiovx/i;, (xXXot TptSouvo; Ou|Jt£- i|ue luonachus, sed tribunus thymelicus : innotuit
Xrii; •
i-p/topia9ri 'A^poT? xal 'PiojAaiot;, TtoTa Yuvatxa Afris atque Romanis, qualcs mulierculas pascens
poaxtov t^XOev ^xeTae. IlctvTe; £|jiaOov Ta? itavoupYta; iliinc venerit. Nam et omnes didicerunt versutias
auTou, S £7toiri(J5 Ttpi? to XaOEtv » itoT£ ijtjv 'kiyon, oTt cjus, quas exercuit ut lateret: modo quod sorores
aO£X(pat auTOu etot, TtoT» Se, oTt Sia to xotvtovrjoai sn;c fuerint dicens, inodo quod,
fjfJi iie cnmmunicarent
TTJ 'ExxXr|(jt'ot Kto<aTavTtvouno'X£to; Eit^p£ auTai;, iva [ir\ Ecclesifc Conslantinopolitan;e, tulerit eas aflirmans,
J^potvOtoat Trj aipETtxri xoivtovta. 'AXXot xal itoiXtv eoiv ne vidclicet polluercntur h;erctica communione. Ye-
X£t']/-<i auTio (iTtaTotXri, xal Eupri "/^topav [jfJ) Yvtopti^ouaav ruin etsi rursus sibi defecerint epula?, et invenerit
auTov, Ta auTa [itoiET, attj/pou xepSou; X.otptv, xai ^u- locum se nonagnoscentem, cadem facit turpes lucri
otapSi; viSovrii;. Kai [JteYot^^ ata/tjvvi egti to xctv (juvtuy- gratia el sordid;e voluptatis. Ingensque confusio est
3f_a'v£tv auTto, toT; tretjtvtoi; ptoivat OeXouatv. EtTa |jtETa saltom loqui cum co his qni rcligiose vivere volunt.
TauTa, £po)Tr|OE'ii; £t tov Tuitov (xv£0£[jtotTt(jEV ; 'Acpo- Deindc interrogatus Typum
si anathematizassct,
6to; EizEtv • Ou [ji(3vov txveOsijictTKja, otXXot xat XtSeXXov (J iiitirpidedixit : Non solum anathematizavi, sed ct
£Tcot'r|(ja.Ti ouv, ou/ 5j«.8Xoy£T? itEitof/iXEvat xotxto;; Ae- libellum feci. Ergone, aiunt ei principes, confiteris
Youutv auTto ot (xp/^ovTEC. Kal XsYEt, |jfJi Sto 5 Oeo?, Tva te male fecisse? At Non tribuatDeus,
ille : ut qnod
6:t£p £7totri(ja xaXto? xaTot Otrji^xm ExxXriaia^jTtxbv^EiTra)
bene et secundum ritum Ecclesise feci, dicam fa-
YEVEcOat xaxto;. Kat TtoXXot oXXa Epo)T-/iOEU,xatotTtoxpt-
ctum fui.sse non bene. Et supcr multis interrogatus,
OeIi; xaOto; 6 ©ebi; lytop-ziYridEV auTi'o, l^oiYETat tou oe-
cum resiiondisset secundum quod sibi largitus cst
XpETOU.
Deus, cducitur dc secretario.
Kai EitjoiYOutjt Tov Y^povTa, xat Xeyei itpo; auTov
Et introducunt senem, et dicit ad cuin domiius
xupt? Tpt.')tXo; •
£171^, (x6Sa, pXETtE, EtHE tV okrfleim,
Troilus Dic, abba, vide, dic veritatem, et miserc-
:

xai eXeeT (JE SEaitOTT,; • Eiti ectv Stot Trji; vo[jtt(jLOu SiriYT^-
bitur tui dominator. Nam si ad logalem inquisitio-
tJEO); EXOto[ji£v, xa\ Eup-/) xctv Ev Ttov xaTVjYopriOevTo^v
nem vencrimus, et invenerit s;iltem unum vcrum ex
(jou (xXr,OEc, voi/oi; tpoveutjEt cre. Kat EiTce • xott riS'/i
his de quibus accusaris, lex occidet te. Et dixit
etTtov, xai TtotXtv Xeyo), oti lotv [<.o'vov tv XEY'(lTat Eivat
Jam dixi, et iterumdico : si unum tantummodo ex
dXriOE?, xal 5 XaTava; ©eo; EtjTiv • Et Se oux eoti (-)eo?,
his (|u;e dicitis cst verum, et Satanas Deus est : si
txXX' (xttO(jT0tT-(i?, xai Tot xaT-/iYopr|0£VTa [xou i]/Eu5rj, xat
vero non est Deus, scd apost;ita, et ea supcr tiuibus

dvuTtooTaTa. IlXviv ei Tt xeXeuecte Ttotritjat, Trof.iGaTE
D accusor falsa suiitet minline subsisleutia. Veruin-
0ebv (jsStov, oiix dStxoTi i./.at . Kat XsYEt auTto • Oux dvE-
tamcn (|uidquid jubelis tacere, facite: Deum colcns
OeiJiaTica; tov tu^hov ; 'A-TtexptOri • HoXXaxii; Et-:tov, 6'Tt
non injnriam p;itior. Et dicit ei : Non anathBma-
dvEOEtiaTttrot. Aeyei «utio •
Tbv tjttov dvEO;ij.ctTtcai;
tizasti Typum ? Respondit : Multoties dixi, tjuia
Tov paotXs^a dveOEij-otTttja?. 'A-ExpiO-/i 6 tou 0eou Sou-
auathematizavi. Et dicit ei : Typum anathema-
Xo;^ 'Eyw patJiXEa ouxdvaO£u«Tt(ja, dXXi /dpTriv dXXo'-
tizasti, imperatnrem anathematizasti. Respoiidit
Tptov Tvji; 6p0o5()^oo xat ExxXriutatjTtXTi; itttJTEtoi;. Kal
Dei servus : Ego, inquicns,
imperatorcm non au;i-
Xeyei auTto • Hou dvEOEUtaTttjOTl uTtb TTii; (juv()5ou Tt!>-
thcmatizavi, sed chartam alienam ab ecclesiastica
[Ar,;; 'Aitexpt'Or|- Eti; t-^.v 'ExxXT|(jt'av Tou2oT/ipo;,xai et;
lide. Et dicit ei Ubi anathem;itizatus est a Romana
:
TT|V OeOTOxou. To'te Xeyei Ttpb; a^Tbv o eitap/oi;' Kotvo-
veT; TT| 'ExxXtiOici Ttov tooe,
synodo? Respondit : In ecclesia Salvatoris, ct in Dci
r\ ou xotvo.ivsTi;; 'A-!t£xft'0'/i,

xai EiTTEV Ou xotvtovw. AeYEt auTW, Stot ti; 'ATtEXOlOvi^


Genitricis. Tunc dicit ad eum prsfcctus : Coranui-

Ott eSaXe nicas Ecclesi;e liuic, an non coinmuiiicas? Respon-


e;i.) Tai; cuvijSou;. Kat EiTtev, lotv e;o) sSaXE
xa; (juvoSous, itto; eii; t^ SiTjw/a dvatpe^povTat Kai
dit, ct dixit:Non cnmmunico. Dicit ci : Ouare ?
;

Respondit ; Quoniam foras cjccit synodos. At ille :

Pairol. GXXIX. 2p
(HO .\ N.\>T.\?1I B1BL!( )TIII l-C.A It II 620
.\ Si foras, iiKiuii, ejeiit synodos, qnomotlo in diiily-
y^iytf Kat T''c ?vT,(ii; ovoixaxojv, twv SoYu.aTwv £x6£6ati-
chis recitantnr? lit dicit Et qui iirofettus est no-
(iivcov; Kai ouvaaoc, eoti, touto oiT-oi'; xai ei-rrsv

:

minuni, cuni dugmata siiit ejecla ? Et potes, ait, hoc


'Eocv Xat€ii) aosiav, xai y.£).£ur|T£, ostyOr.vai iyjiy touto
oslendere ? Et dixit Si accepero iicentiam, ei jus-
zovu eO/Efw;. Kat (jito:Tr,<ravT(i)v ouTtov, \ifti aiTto 6
:

seritis, ostendetur hoc oppido facile. El tact-nlibns


<rax£A),ap'.o; •
Aia ti aYa::5? tou? 'Pto_u.aiO'Jc, xat tou;
omnibus, diciteisace!larins:Ouaredi!i!;isKomanos,
rpatxou; jaijeT? ; 'A~oxf iQeU 6 tou 0£ou cou),o; £t-e •

et Grypcos odio
habes? Respondensautem Dei servus
IIapaYYE),iav t/oiix^i, tou [i^ [jtt(j7;cai Tiva •
aYazw tou?
ait l'r;tce|)lnm hahemus ne queinquaiii odio ha-
:
'Piojxatou;, tl)? 6u.or:i'iTTOu;, tou? oi rfatxou;, to;
beamus. Dili^o Romanos ut unain mecniii habentes
6jxoY),toa<jouc • Kal ?ta),iv "ilfn auTio 6 cotX£X),af to? •

no'<J(OV £TWV XEY£t< laUT()V; 'ATOXplOT), 0£. Kai


ndcm Gr;ecos autem, ut eadem qua e^'0 lingua
:

^£^£1
ioquentes. Et iterum dicit ei sacellarius (Juot an- :
ouTt"!). IliJffou? yfo'vouc Ey£i [xetJi ooti 8 (xaOriTr'; oou;

'.\T:£KfiOr,, ),^'. 'r()T£ av£xfa;E eT? xAripixd;^ '.A::£'3(ox£


norum dicisessetei|)sum? Respondit, sepluapinta
doi 6 Kufto;, 4'sa £-oi'r,aa? tS (Jiaxafio) IIuppo). Ilfo;
((uinquo. Et dicit ei Ouot annoshabet tecnindisci-
:

ov ouoEv dtTOXpiOyi Sk<ai. liuliis tuus? Respondit, triijiiita seplem. Tunc unus
clericorum exclamavit : Retrihnit lilii Deus qu;c
B cunque fecisti beato I'yrrho. Ad quem niliil omniiio
respondit.

ToSOUTtOV Se ),a),r,0E'vT(OV eVTO) (I£Xf£T(0,OUOEli; OUOEV


Cum antem tanta in serretario dicta fuissent,

Toiv naTfiafytov £',fiO£Y;aTO. 'Ev Se T.y. xiv£"taOai ::£fi quidquam efTatus est.
luillus |ieiiitus])atriarcharum

T^; iTuvo'oou 'Ptoixr,; 16-[ov, xfa^Et 6 Ar^jxoTOEvr,; • Ou Cumque sermo dc synodo Romana motus exstitissol,
X£XUftoTat iruvooo;, tou (;uYxfOTr'TavTo; auTr,v xaOai- clamat Demosthenes Non est firma synodus, eo, qui
:
ri

PeO/vto;. Kai ),£Yei 6 Toti 0£ou SouAo;^ Ou xaOrjfEOT),


hanc celebravit, deposito. Ad quod servus Dei Non, :

akV loitoyOrj. Iloia ye'yov£v em toT; 7:£~faY|XEvoi; odv inquit, depositus esl, sed expulsus. Xara quae sub
ootx/] xai xavovix-J) 7tf5c;t; ds^j/a^^to; t/oixsx a^jTOu Tr,v gcstorum serie synodica et canoiiica facla est actio
xaOaifsjtv ; nXr,v i'va xai xavovtxw; xaOr,f£Or|, ou zoieT continens ejus diligonti relatione deposilionem ?
TouTO ;:foxf tixa toT; 6f0ooo';o); xaTot tou; Oeiou; xovo'- Yerumtainen, otiamsi canonice depositnsexslitisset,
vor; xuf toOETfftv , ol; xat Tot Ypa^EvTa Tapi Tou Iv (1^101;
non faccrot hoc pr.TJudicium liis qu« orthodoxc
ita::a 0£o8iopou <ru(/.?ai'vou(it.Kal ),£Yei toutcov dxo'j<ra; secundum sacrasregulassunt firmata quibusetiam, :

TftoiXo; 6 ::aTfi'xto; • Oux oioa; tI Xeyei;, (i66a. To quae scripta sunla sancta; memoria' paiia Theodoro,
yevrfjxevov, yifoye. concruunl. Et dicit, his auditis, domnus Troilus :

'-'
Nescis quid dicas abba. Ouod f;ictum est, fa-
ctum est.

TauTa, 8ea. r, (xviijxii xaxv/ti, za )cextvr,[x£va Tt xal H;cc sunt, (|uantum memoria rotinet, quae mota
£ifr|tx£va^ xal ei; toioutov t^ xot' outou; xaT£),r,;e et dicta sunt, et tali ea qua; in illos gesla fuere ter-
tO,o;* (z::o),u(7a-;TE; xaiTov ii'Yiov YEfOVTa Tou (jcXfETOu, minata sunt fine, dimisso (]noqne sancto sene a se-
IvTTJ 5fouf3. Kai ty; ETa^jftov, /; ti; t,v xupiax^)), outx- creto in carcerem. Postera vero die qu;e fuit Domi-
DO'jXiov T^oiTiCavTE; oi t% 'Exx)ir,(jia;, £::Et<iavTbv j3a(Tt- uica, concilio facto, bi qui eranl Ecclesi;c jicrsuase-
^ea, TauTT,v a-jTou; xaTaxpTvai Tr,v Ttixfocv xai d::otvOf to- runt piissimo im])eratori, hoceosamaroet inhumano
xov £;oftav oi5)pr,u.£vou;dX).^)^Xo)v,Tbv (X£v a'Yiov YEpovT* exsilio condemnandos et ab invicem
dividendos;
Ei; Bi^ur,v xddTfov Tyj; 0f!XXT|;, tov oe (xaOETTiv auTOu sanctum quidem senem Bysohen castrum
penes
ei; nEfSeptv, o oux t/v. l^toTEfov Pr,;xa iroob; /) 'Pto- Thraci;e iir(ivinci;e ; porro disci])ulumejus apudlVr-
(xaitov ^7tX£i'a,drfovOT|TOu;,YU|xvou;, dTfd!fou;,^rd(r/;; bcrim, (|no extcrins nec |)assus ]iodis Romanorum
TTJ; -fo; TO l^riv d^ofjx^; E<7T£f(;|X£vou;, ix-fj IvYi^ovTa; habot imi)orinm, nudos, sine provisione, sinecausa,
6a),a(j5r|, e/o)5iv Ix toiv non
'ifva (x-/) IXE-fitxdvoy,! ln'<rxE']/iv. aliiuc omni ad vivendum occasionc carentes,
Kat 0'JTO); £151 YU[xvoi xai dTfO<ioi, [xdvr,v e/ovte; Tr,v api)ropinquantesmari,nehaberenlexmisericordibu9
IXnoa TOt) 0eou nafaxaXouvTe; rdvTa; tou; Xii5Tia-
• D visitiiiionom. Et ita sunt nudi, ct sinc alimentis,
vou;, TOuTo poiovTe;^ Eu^aoOai oiot tov K'jf!ov, i'va Te- solam habontes spem Dei : ot hdc omnesChristianos
).£to)(jr5 6 0tb; to eXeo; auToii (xeTot t^; TOTtEivcocEO); roganles at(|ue clamantes : Oralo |)roptor Dorainum,
»i(icov, xat otod;r) riua;. "Oti ot <ru(xr),E'ovTE; auTco, ut consummot Dousmisericordiam suam cum humi-
riYftO)t;.£VT,; ZfTfav Xa;x?dvouat OaXdscr/;;, dv£[XOi; xal litate Hostra, et doceat nos. Nam et i|)si qui cum eo
xu(xa(jt GovouuEvou [XEV TOu ffxdipou;, dxaTac£i'(jTou ok navigantelTeri experimeHtumaccipiunt maris, venlis
StaixivovTo;. iuY/cofE*
y^P xXuSovo; [XEYaXou auTOu; (Iiiidom ol lliiilibus scaph;i concussa. sod stabili pe-
TtEifaO^vai, Soxiud^tov «uTt^ov r/|V WEft a^jTov SidOECtv, l'orniiUil(|uippe magniscos ton-
iiiliis |ioiiii:iiioiilo.
fva (;.£Yd),r| tt, !toj'/r, xfd;oi5i •
Kufie, ctosov '/.[xa;,
(c
lari procellis, eorura erga se probans affeclum,
nroXXu^JteOa, » xai [xdOtoui rdvTa [xdv(;) a'jT(o EriYpd-JEiv, bomim\ salia nos,
(|uatonus voce grandi exclaraent :

Tot T?;; a'jT(i5v oo)Trjfia;. Kai [x^^i jteroiOdTe; toctv la'


pcrimuit. discantque omnia illi soli ascribere, qua;
4iuT()t;, xal Tuyii)(jt yaXr^v/;; (XEYdXr);, tou dve.ucu xai
stia^ noscnntur esse salutis : ol no confidontes sint in
Twv xu|xditi)v xaT£'jvacOe'vTiov •
x/xt £i; [Xe'cov Xuxo*v
sO. IranqnillilalomqiiPconsequaiilur m:igiiam. vonlis
«uTol; Ixcfoo)»!, xa\ Sioi n;; oTEv/j; r'JX/;; ekeXOETv,
sedatis el fluclibus : et in raedium eos luporura daii
631 COLLB/r.VNKA. — UliLAIK) .MOTIU.NIS LN S. MAXLMU.^L (i22

xai oti c£OAi|j.[*tvV|s ooEueiv Tp iSou nafax£A£u£Tai, xa\ A et per .iiigust.im portam intr.ire ct perarcl.im inci!-
Xijjibv xai orj/av, xai yu|iV(i)(iiv, xai StayM, xai (fuXaxai;, (lerosemitam jui)et, et faniem ac sitim, ei nuilita-
xai (XTiaYWYa?, xai fiaffTtYa;, xai OTaupbv, xa -r^ou;, tem, ct vincula, et can-eres, et aliduclinnes, et vcr-
xal o;os, xai /oXr,v, xai £u.7:TU(7aaTa, xai pa::i(7;AaTa, bera, et crucem, et clavos, et aietum, et fel,
et
xat xoXa5i'cu.a-a , xat iiniixiyiioli(; itpoT£(v£Tat, xai sputa, elalapas, et colaphos et ludihria ijroponit, el
uaOoi;. xai Oavaroui; •:ioXuTpo':iou; • lov TiXo;, ^, t.t.^).- passionem, et morles multimudas tiuorum linis :

^a-Ji; avacTaaii;, (fspoutja [jleO' iaUTTii; EipT^vTiV Tot; splendidissima est resurrectio, ferens secum iwcem
8t' auTbv Sit<r/OET(jt , xai /apav toTi; ot' auTOV OXt- his (fui proptcr illumpersecutionem sunt passi, ctas-
6sT(H, xat ivakr^^l^iv £i; oupavoui;, xat -K^ocsixfWfiiv Tui censuni in cielos, et ascensum ad pati'rnum et consub-
•F-aTpixo) xat uTT£pou(jt<o Optovio, xa\ Xt,;iv uit£p avto stantialem Ihronum, elsortem iiua" esl superomnem
Katrr^q «p"/^; oOfftav, xai £;ou(7iai(;, xai ouvau.£Oi;, xai prineipatuni, puti^stateni, el virlutem, et doniinatio-
xupi(3T"i-,T0i;, xai TiavTb; ovtJaaTo; ovoaal^oa£vou , £tT£ nem et omne nomen ([uud nominatur,
, ~ ~ J ,. , .^. /> > "r '
sive in hoc
£V TtO ailOVt TOUTtO, £'.T£ £V T(0 |JL£AAOVTt "
T,; Tuy_Ola£V SKCulo, sive in futuro. Cujus participes efficiamur
itTtavT£;, euyiu^ xat Ttp£(j6£iat(; t^; itavutxviJTOu , xat omnes, orationibus ct intercessionihus superlauda-
TravoETtTou, xat uTtspEvSo^^ou xuptoj; (pu(j£t OfOTOXou-xat bilis et pras omnibus venerabilis et i,'loriosa', propric
(i£ittapOEvou, Mapia;, xai Ttov otYtiov (xitosToXojv, Jtpo- B ac natura Dei genitricis, semiierquc virginis JLiriic,
tpT,T(Sv xal (jtapTuptov. 'A(jtT'v.
sanctorumque apostolorum, prophetarum ac marty-
rum. Amen.

TOY EN AriOlS ABBA RLVHIMOY EJUSDEM S. ABBA TIS MAXIMI


•rtpb; 'Ava(7Ta(jtov aovotJ^cvTa. ad Aiiastasium monachmn discipulum suum.
XOi; oxTioxdSEXtxTYi Tou [Jf/)vbi;, /jTt; -/iv -^i aYia IIevtti- Heri, quod fuif; octava decima mensis dies qua
X0(JTT|. 6 -TtaTptap'/-/;; £5-/,X(oa£ jjtot Xeywv Iloia; EXxXy)- solemnitas agebatur sanct;B medi;? Pentecostes, pa-
•jiai; eT; Bu'avTiou, 'PtoaT,?, 'AvTio/Eiai; , 'AX£;avop£i'a;, triarcha sijtnilicavit mihi dicens : Cujus Ecclesiae es?
'l£po(7oXua(ov; 'IJou •Jtaaai a£Ta t(ov utt' auTa; I^Ttap- Constantinopolitannp, Romana>, Antiochenje, Alexan-
ywn Tiv(i)0T,(7av. Et Totvuv Et tt;; xaOoXtx^; 'ExxXviCia?, drinte, an Ilierosolymitance? Ecce omnes una cum
ivtoOTjTt, ptiiTrb); ^£VT|V 65bv T(o piio xaivoToatov, TtixOvii; subditis sihi provinciis adunatse sunt. Igitur si es
{fiikp ou Ttpotjooxa;. Ilpb; ou; EiTtov • Ka8oXtxT|V 'ExxXvi- catholicffi EcclesL-p, unire, neforte extraneam et no-
(jiav, TT|V 6p0-)iv xa't (7(OTviptov t-^? eii; auTOv ittaTEOj; vam viam conversatione tua reperiens, patiaris quod
auTOv xaXioi; 6ao-
oaoXoYiav, IlETpov uaxapitja;
^ non speras. Ad quos dixi Catholicam Ecclesiam
£01' oii;
:

X()YT,(jEv, 5 T(ov 6'Xtov Etvai 0£!i; a:t£'.pr^vaTO . IIXt^v [jictOoj Deus omnium esse pr.-enuntiavit rectam et salutarem
vr\v baoXoYiav, io -?jv TCacwv Ttov 'ExxXT,cttov ysyo\iiv vi fidci in se habitae confessionem, Petrum beatura
EvoKTii;, xai Tou Y^^^oiJ-iVOu xaXwi;,oux(xXXoTpiou[jtat. Kat dicens in quibus se bene confessus est. Verumtamen
(pacf Kav oux iywitsv Ks.^i toutou XEXeutjtv, Xeyo^uev discam conlessionem, supra quam omnium Eccle-
ota TO YEvEdOai (j£ jtavTO)? (X7tpoci^/,(jtcTOv Auo Xeyoijiev siarum faeta est unitas, et ab eo quod benc gestum
£v£pY£t'a; Sia ttjv ota-iopotv, xa't [Aiav ota tt,v £V(0(jtv. est nequaquam alienabor. Et aiunt Licet non habea.
:

Tac Juo ota r),v Evtoatv ijiiav (paT£ '(iiovimi, -^ itapa mussuperhocjussionem,dicimusutefficiarispenitus
TatjTa;, gtttov, ^Epotv; Ou, (ia(jiv, (xXXot Tot; ouo aiav inexcusahilis. Duas fatemur operationes ob diversi-
8ti TTiv £vo)fftv. 'A^TtviXXot-priijiEV ;tpaYjJi(XT(ov, £(pviv, lou- tatem, etunam propter unitionem.Duaspropter uni-
ToT; (xvu^rto^^jTaTov TtidTtv, xa\ ©eov (xvujtapXTov jtXot- tatemasseritisfactas, anprscterhas,dixi,aliara?\on.
(javTE?. Ei Y^p £t? [Ji-i^v (lu'f/Eoa£v Ta; 8uo 6ta ttiv inquiunt, sed duas unam propter unitionem. (^arui-
£v(0(jtv, xa't :to(Xtv £t; Suo StaipouuiEv ota tT|V otasopotv, mus, dixi, rebus, nobismetipsis sine subsistentia
oux £(>Tai |j.ova; oute oua;, cV£pY£t(ov 0(XXT|Xai; (xvaipou- Deum
fidem, et sine existentia enim in
flngentes. Si
iji£'vo)v aEi, xai :totouij(ov av£v£pYT|TOV (o ttpotj^nEipuxav,
unamconfundimusduaspropterunitionem,etrursus
xat 7tavT£X(o; avfeaoxTov. Tb Yap [jtviSEatav £/ov sx in duas separamus unam propter differentiam, non
(pucEtjo; dvaipaipETOv, xa't [Jivioevi Xoyo) Tpo^Kvj; (xXXoiou[<i- ^ erit unalitas. neque dualitas, operationihus invicera
vT,v xa'i |j.£Ta7ttttTOU(jav xi'vt,(Jiv, •TtoitJT,; ou(jt'a; EtJTEpVjTat
separatis scmper et patrantibus inoperativumet pe-
xaTa Tou; jtaTEpa;, oux e/ov IvEpYEiav ou(jto)oo); auTO
eum
nitus insubstantivum cui inerant. Quod enimex
yapaxTT,Di!^ou(jav. Touto ouv Xeyeiv ou 8uvafj.at, oute
natura nullum liabet auferri possit, vel
f(iii aliqua
Eotoot/6T,v Ttopa Twv (XYitjJv naT£'po)v 5,aoXoY£Tv • to
ratione vicissitudiniscommulari et intercidere, rao-
Soxouv uiiTv, oudtv £;oui7ia(jTaT;, 7toiv]aaTe • Ouxouv
tum, onini caret suhstantia, secundum Patres, non
jfxoucov, £;pT,ijotv, £Oo;£ Tio OEiitttJr/i xal 101 jtaTptap;^-/),
habensoperationem substantialiter se haracterizan- i

6ta TtpatxETCTOu Tou jtotttTta 'P161J.V1; , dvaO£|j.aTia0^vai (j£


tem. Hocitaquedicerenequeo.Nequeenirasicedoctus
•:t£iO(>ot£vov, xal tov 5pi^o'a£vov auTot; dzEVEYxacOat
[/.•})
sum a sanctisPatribusconJiteri. Quod libuerit vobis,
OotvaTov. Tb TO) 0£o) Ttsb TtavTo; atSvo; ookjOev ev £ij.o't
potestativi cum sitis, facite. Ergo audi, dixerunt:
Se^oito ':tEca;, tpEpov auTW 6o';av :tpb •:tavTo; eyvoxjij.e-
Visura est dorainatori et patriarchffi per prsceptum
VT|V aiwvo;, auToT; touto dxouca; ^•:t£xptvdij.-/,v. Ka't
pap;e Komani ut anathematizeris iiisi ohedias, et
itpb; To YvwtJEi (J£ , xat tpo(jOt'xT|V £u/_vi; Tto 0£(o T.oi-fi-
destinatara abeis perfcras mortem. QuodaDeoante
ooffOat xat OEvjtJEto;, Ettootvvi tjot Ta SviXtoOEvta :t£7toivj-
omne dilTinitum est sa:culura fineni accipiat, ferent
:

623 ANASTASII BIBI.IOTIIECARII 634


xa, xaEixaXiov tco y.yptw 0£i<.>, xa> To"; exsT clv oi'Ltw A gloriain aiitc omnp saEcuIum scitam, illls, cum
silii

IlaTfaciv T,|xojv aYioi; Y^<»f!,ua xaTisr/icai TacKTa, vrfi h;ecaudirem, rcspondcbam. El ut cngnoscas ct addi-
OUT7)? "y^apiv aiTia;. tamciitum orationis ct dcprccationis facias Dco, ma-
nifcstatiliiiiu.-cdenuntiata sunt milii exliibui : rogans
(|uatenus hacc domno Thio, ct sanctis Patribus qui
illic simul cum eo sunt, nota conslituas cjusdem
rei gratia.

Anastasiun
H;rc jussit mihi transcribere et nota facerc san- orthodoxam fidem. Magnus enim in toto mundo
quo et cx his motione compcrla,
ctissimis vobis : timor habctur, cum hxc persecutionem consnnanler
communem omncs pro comnuiiii nuare nostra, ca- ab omnibus paliatur, nisi sua gratia consuctc prav
tholici vidcliccl Eccicsia, ct noliis indiirnis scrvis stct aiixilium is qni sempcr :iuxiliatiir, semcn pie-
vestris affcratis Domino preccm, ad niijorandum 13 tatis saltem scniori Kom.c relinqueiis, nobis non
omneset nos quoque in illa vobiscumperseverantes, menlientem ad apostolorum habitam principem rc-
secundum ])ie in ipsa pr.-cdicatama sanctis Patribus promissionem suam confirmans.

EJUSDEM S. ANASTASII MOXACIII


Discipuli S. abbatis Maxiini

Ad comnmne nionachornm ajjud Caralim constitutorum coUegium,


Mulla scribere nos cti;im pr;rtcr votum tcmpus cognoscatur existcntia', et sit idem duabus una, id
prohibuit.Omnia vero in uno nota facimus verbo est alterutris tres, sive naturales, sive substan-
sanctissimis vobis. Hi qui alterius sunt partis, dif- liales.

finitione immobiii, ut cst, ct propri;c maxime pro- \'erum, naturalcs quidem non, sed, sccundum
fessionis constilui patcriiam noii malinitdoclrinam, illos, subsislantialcs, ;iggrcgent(|uc ob boc advcrsus
sed altcrius impclluntur opinionibus quasct dinu- cum jamaut tres subslanlias, aut totidem subsistcn-
merare opcrosuni de c;ctcra diico. .Modo ergo ab tias, et secundum ipsum numeri projirictates,
sequi
inexislentia ad inconvenientiam translati sunt : id increatam videlicet et creatam, et neutram, id esl
est, ex ao quod nequeunam, ne^iue duas dicunt, ad inexislentem. Inexistcns enim cst quod ncutrius per
prd?dicaiidum t'uas et unani, id cst tres in uno naturam participatur, ita utetiam idcnliiatc ([uae ad
eodcmque Christovoluntatcs ctoiicrationcs traducti, cani, id est tcrtiam, est, sccunduni illos incxistentes

quod ncquc patrius, neciuc syuodicus, iieque pliysi- sint el duse natura", et nalur;ilcs ipsius vt.Iunlates et
cussermo dccrevit sed neque priscorum et dein-
; operationes. At vero sinon (>adem, sed alia, exceptis
ceps h;ei'cticorum furor catcnus adinvenit, sciens liis ex quibus est credendus, in eo per lertiam
inancm tan(|uam vilio proprio corruptam eamdem aiunt, eumdemsecundum, eamdem, rursus profe-
opinionem. .Si eniin divers;e ex diversis compositum runt iiicxistcntiam,vclut isqui mcdiusinter ncutram
subsliintiis characterizant natur.iiiter piii|iriclatcs, liaruin cxistat, incrcatam scilicct iialura sua, ct

utpote nullatcnus adcmpta naturaruin divcrsitate creatam subslantiam atque virtutem : aul enim
propter iinitionem, sed salva polius propricl;ile subsistcntialem voluiit hanc essc, aut conipositam,
ulriusque naturxet in unam pcrsonam et unam sub- aut deivirilem, aut unitoriam propler adunationem.
sislentiam concurrente, qucmadmodum sancta Chal- ^. Nam non solum, ut dictum hanc non cxistenlem
est,

cedonensis synodus ait ct is Dcus ex Dco 1'atrc, et


: iiitroilucunt, (|uod sccundum coruin cx(|uibus
niliil

homo ex hominc seinpcr virgiiic matie, idcm ip.se cst natui;iin huii'' cliaractcrizcl vcrum cliam a na-
:

existens cognoscilur juxt;i naturam natus, quan- turali (ognatioiic. (|uam liabel cum Deo et Patre,

quam incorporaliter et sine causa; corporaliter reddunt cxternum. Minusenim dicendum,(|uia per-
autem ex hac propler causam, salulem vidclicet hibcnt nuin, etiam a congcnita pro|)rietate quam
noslram quomodo possibileest unam eamdcm(|ue
: habetad iiilcincralam niatrem ct virgincm, alienum
personam, id cst unum ciimd.'in(iuc Christum Domi- (|uasi sccuiiduiii nculrum horum h.ibcatcoinpositam,
num noslrum ct Deum, siiper (Iu;is etiamalia sccun- aut subsistciiti;ilcm, aut (lcivirilem, aut uiiitoriain

dum ipsos propriclate naturalitcr figurari, ad ccrti- propriam voluntatcm ct operationem. Vcrum P;(tris
ludinem eorum ex (|uibus, et in quibus et qua; est? (|uidem incompositam sine principio habel et sub-
Sienime;edem creduiitur ctiam per aliam, id est slanlialem at(iue diviuam matrisvero crealam na-
;

pcr tertiain, (|u;e cl per dualitales voluntatcs ct tura et humanain.


operationes ejus qu;c sccundum naturam sunt : Dcindcctiam divisas naturas ex (|uibus ipse csl
necesseest ut indentitate exhibitionisindissimilitas inferunt, (|uasi per operationem, el nonper sub-
.

C2.-i COLLECTANEA. — DISPUT. INTRR S. MAXI.M. ET TIIF.OD.


sistciitiam silii unltns iniiotosc.it, si |irii|iti'i' iiiiitatem .\ quomadmodiim ct isti lidiMu ex bono et malo profe-
un:iin (i|ieiMli<iiu>m liogiilatl/.ciit : i|U(iii lii <|ui iii lii- runt allVctaiitibus. Uiidc ct talibus circumvcnientes
visioneeorru|)li sunt dicunl, atlectuosam lianc esse litteris ei qui miserat mittunt. Quia ergo iu magno
operatioiiem fabuluso lingenles. Sic autem et con- proptcr h;i'c periculo suiit res pene totius catliolic;e
lusioni locum tribuentcs et deivirilem secundum et apostolic;pDei Kcclesi^e coiistitut;(', pru ca dopre-
ScviM'UMi mnle iiit(M'|iret:uilur, iiiiam li:iiic., sed iMn camur ot ubsocramis s:inctissimos virus, nc hanc
duas secuiuliim iiiiltiuiiiMii (livin:iin ii:itui';ict virilem dcspici;(tis poriclilantein, sed adjuvctis lcmpestati-
Ni^iiilicare coiitiMukMitcs, cl lianc Deivlri (|ii:im(l:iiii bus l;iboiaiit(Mn, scientos in tempore tribubitionis
naturam. sed non virum ractum Deuni sibimet sub- dilectiunem. qu;e iii Spiritu sancto cst, nasci : et si
indicunt, pneserlim eum lioc prKvidens etiam vere possibile est vostransirecitius, quasi alia pro causa,
dcipliaiitor Diunysius.i, nun unam vocavcrit lianc, ad sciiiuris Hom;p pios et firmos iit potram viros ;

sed nuva (iu:idaiii dclvirili iiubis eum dlxcrit uper:i- (|iii vidclicct vobiscum tutores nustri suiit semper,
tionc ('onvcrs:iliiin. Ostendciis nuii altcr:im ab altcra et propiignatures ferventissimi veritatis, obs»!crare
disjunctam, sed ambas jier alierutrasc.jnnaluraliter hos supplicatoriis vocibus et lacrymis pro omnibus
adunatas, in eorum cx quibus, et in (|uibus et quse Christianls, quatenus mercedem a Domino sortian-
crat, certitudinem proferendas. et, ut li paterne di- B tur : omnibus similiteret sibimet absiiue novitate
camus c, cum altcriuscommuniune borum utrumque. recens supcr eamiiius piusve suscipientesvol appro-
Ita ut miraliiles (luidem passioncs. cumiiassibilia bantes, pr;etcrqii;o (liltinita sunta sanctis Patribus
vero, prnciil (lubio iniracula cognoscantur per om- ac synodis, ut boni studii sui ;pmulatione hoc maxi-
nimodamcuaptatioiiem eorum, quie ab eo naturaliter nium cum Deo auxilio directe prosequentes opus,
cnim omnia, et vera omnia, et
gesta sunt. Diipla cum illissive nunc, sive in diejudicii, Dominura
unitaomnia proedicantin eoqui duplici est natura, habeaiit debitorem, quem nimirum babucrunt in
eaqua' secunduni iiaturam suntDei pr;econos et Pa- talibus creditorem, non aliud quid praetcr se, sed
tres nustri. Ouibus, ut dictiim est, siuim currigere ipsufn totum, totis vobis atque illis in ;Bteriias deli-
nolentcs serinoncni,adhucet seiiioris Rom;B proprise ciaset refectionem donantem quem et nos habere :

consentire secta; coegerunt apocrisiarios, unam su- adversus Arianos continuantur hic, supplicate
(]ui

per duas, id est tres secura prredicandi in eodera Deo, beati et nostrs ad Deum dcductionis pra^vii,
Domino nostro Jcsu Christo voluntates et oper.i- cuin simusegeni. pauperes, et indigni servi vestri.
tiones, similem scientislignogustumcoir.miscentes,
aEpist. ad Caium. c Leo pnpa epist. ad Flavianum.
b Ptitcrnc. Patrum more sive verbis.

T0M02 B'. TOV EN AHOIS nATPOi: HM12N C TOMUS a contincns relalionem ile dogmatibns,
xai iit.olifr^TolJ Ma;i;/.ou, -Eoi riov Ttpa/.OEVTcov Iv qiuv mota sunt inter S. Maximum et Theodo-
Tr, TTpcuTr) aiToti £;opia. TlTOt £v IjiVfi ' '^* '^apa sium epicopym Cxsarx Bithynix, seu consulcs
QtoiosioK) snic/.cjixou KaioafEix; BiOuvia?,
Toti y.cii
qui cum eo erant.
aijTOU oiaX£-/_0£vTa

Taa xey.!vr,|jL£va •jrspi Tr,? au.wu.T,Tou r|U.(ov tiov Xp


Apt- mota sunt de immaculata nostra Christiano-
Qu.-E

CTiaviov iiicTsio?. xal tt;? twv ci IvavTia; •rtapEicaxTou rum atque subintroducta contrariorum novitate
lide,

a6€a Ma;i;jiou, xai 0£o5o7iou iiiter abbatem Ifaximum et Theodosium episcopum


xaivoTOaiai;. u.ETa;u tou
imGKO-Kox) Kaicapiia; dva-cxaTov r,Yr|C;aar|V xaTa5r,).ov Cesane Bithyni;o, necessarium duxi manifesta
f;icere omnibusvobis qui in orthodoxia consistitis
•TCoiricat iraiTtv u|jLtv to~; Iv opOooo^ia 0'.aT£Aouotv, tva :

(XXpt?£'<JT£pOV TOt 7t=pl TOtJTtOV £lO£vat £/_OVT£;, oo;a!^r|TE ut, cum


certius de his scire visi fuerilis, gloriflt^etis

|jia)v).ov Tov atXavOpoj-Tiov ©£bv, Tov £too'vTa Xoyov £v magis ac magis amatorem horainum Deum qui dat
ixvoi;£t Tou (7To'|jLaTO!; Ttov cf.o6oua£vtov aijrov. Mr,ZM; verbuin in apertione oris timentium se ne forte, :

(Tuvr|Ooi; ot lyOpoi t-^; aXriOsia;, TavavTia Taur/;; Sia more solito veritatisinimici liuic contrariadiffaman-
(j/ri[jiii^ovT£;, EXTapKCwotv uaiov Ta; xapoia;. r\ tes, corda vestra conturbent.
TotYapOUV T"7i EtXOijTrj T^TapTTJ tou AuYtiucTou Igitur nonoKal. Septeinbrias, (|u;e nunc transacta
(Jtrjvb; Tr;; vuvi rapEXOoijd»-; TEicapstJxatSsxixr/i; i-i- est quarta' decim;B indictionis, exivit ad eum in
V£;jlt'(j£o); . £;7,X0£ rpb; a^jTov Iv r| ;Tap£SuXaTT£TO exsilium, inquo positus servabatur, id est ad ca-
l^opia , TouT£(jTtv £V xajTpto Bi^ut,;. 5 xpopT|0£i(; strum Bizya', pra^dictus episcopus Theodosius, ex
iTiicy.omi 0£oodoto;, <!j; £tT£v, Iv t.oocm^zou IIItpou persona, ut dixit, PetriConstantinopolitani prssulis
Toti Trposopou K(ovCTavTtvouT;()X£o>; X£;jts0£i;' xat Ilau- missus, necnon et Pauius ac Theodosius consules,
Xo;, xai t)£ooo'<7'.o; oi u-arot, (o; eitiov xat aijroi Ix ut fassi sunt, et ipsi ex persona imperatoris directi.
iipoijtoTiou pa(jtX£(o; HEu.tpOr/Ts;. Kat <xv£),Oo'vt£; jipb- Et, cum ascendissent ad prajdictum monachum Ma-
Tov £ipT,u.£'vov (jtovaybv Ma^tuov, Ivt-) TtJTic;) a::£X£'xX£t- xinium in locura in quo retrusus habebatur, sede-
a TomiDi altcr sancti Patris nostri Maximi ac con- Bizijx qux scilicct inter Thcodosium Cssarex Bithy-
:

fessoris : ijasi^(jesta sunt inprimoejus exsilio,id est 7iia: (piscopam ipsumquc fuerunt disputata. SlRM.
,

627 ANASTASII BIBLIOTHECARII 628

CTo, exaOiawv, xai Ir.irpziay xai auTov xaeiaoti .\ runt et pni't;eperunl etiam et ipsum sedere. Aderat
cjvuvTo; aurroT; xai tou Ir.imo-ou Bi^ur,? • xai Xeyei autem cum iliis etiam ej^iscopus Bizya-. Et dicit ad
rpb; akbveF.OAOiilOli £^!<;xo-oi;- lIiT.; £/."?• "^?' eum TnF.oDOsiis episcopus : Quoniodo hahes, abba ?

»€65; MAHIM02. 'ii; •::iowS!<7£v 6 0£b; Tpb tx/tmv Et .M.wiMLS adeum ; Sicut pra>destina\it Deus ante
uov aiojvwv Tr;v t.zu £o.i -povor.Tixr.v oiE^aYOJvr.v, omnia s;rcula provisoriam fore circa mc dispensatio-
ou-oi; E/to. 0EOA.' Ti o5v, -Kfo TtavTOj atSvo; iTEpl
nem, sic habeo. Tiieod. Ergone pra>destinavit Deus
ix!x<r:ou j.uwv. wsktev' o «eb;, MAE. ETzeo -poEfvoj, ante omnc s;i'culnm ((ua' circa sinpulos sunt ? Max.
TravT(.); xat T:pocioi<XEV. «*EOA. Ti £<JTtv auTO to. Si prcTscivit, utitiue et pra-destiiiavit. TiiKon. (Juid
iTpo£'i^o>, xat T::o<.')p!<i£. MAH. 'H Tz^of^om:; twv ej.'
est hoc ipsum <|uod asseris, prirscivitet pncdcslina-
EwottTw xai £pYO)v ectiv, 6 -pooptoab; Se twv vit?M.\x. I'r.TScicntia cst cogilationum,
^.uiTv '
et serino-
*ix io ^uTv (7ua6aiv()vTO)V e-tti. 0EOA.
HoTci £<jti xa
nuin et operum (|ua> ex nobis sunt : prsdestinatio
lz>' •J;uTv. xai -r^oTa Ta oux £s' •fjU.Tv; MAE. 'U; eoixe, vero eorum est quse cx nobis non accidunt. Tuf.od.
oiaAE-
7:avTa Ytvtrtcxwv 5 St<rr.6Tr,i uou, ooxt[xacTtxw; Qux sniil illa, qua> ex nobis sunt, et quae ex nobis
vETat -pb; TOv SouXov auTOu. 0EOA. Ma t->,v ciArOEtav
non sunl V M,\x. Ut li(|uido patet, omnia sciens do-
TOu 0£ou, T,po)TT,ca, xa't i^aOETv OeXwv tt,v
(XYvoiov minus meus prohanilo servum suum.
Inlerrogat
oiaoopov TO)v Eo' T.uTv, xai oux £o' -^iU-Tv • xal •^io; Ta B TiiEOD. Per veritatem Dei ignorans,
el discere vo-
[A£v Gnb TT|V -r^ptJ-pnoatv tou 0eou uzap/oust, Ta oi
lens, percontatus sum differenliam eorum iiuk sunt
tith Tov •:tpoopt(7fxbv lidtv. MAS. 'Eo' •flixTv £<7Tt Ta
ex nobis, et qu;c non sunt ex nobis, ct iiualiter
Exoutria TotvTa, TOUTEdTtv apETat xat xaxtat • oux ti'
qu;edam sub pr;Bscicntia Dei, (iu;edam vero sub
TtoXacTTt-
•f,ixTv o£, oH Eztipopat Ttov tjufxSaivovTtov •fiuTv pncdestinatione consistunt. M,\x. Kx nobis sunt vo-
xtov Tp()::o)v, r, Ttov IvaVTUov • oute Y«P W 'iH-'^
^*^"'^
luntaria omnia, id est virtutcset vitia. Non ex nobis
xoXoti^ouca voco;, oute •/, £u'ipaivou<ia uYEia, xat ai
r,
autem sunt illationes accidenlium nobis pffinalium
r.oi6Tf,Tti; xai ai touto)v artraf OTov aiTia vocou aTa- modorum, vel his contrarium. Ne enim cx
|ue
^ta, (SisTitp xai uYEia; £uTa;ia • xai ^a<7tAEta; oupavtov
nobis est vel nocens languor, vel hetificans sanitas,
aiTta, Toiv EVToXoiv (fuXax^J), (SciiEp xoi -upo; aio)-
•/]
licct operatrices horum causa? ex nobis existant :

vtou, •/, TOi^Ttov •rrapESaci;. 0EOA. Tt ouv, ota touto


utputa intcmpcraiitia causa est languoris, quemad-
©Xi6^/) EV T»; E;opt'a Ta'jrr,, ir.tivh aiia Ttva £TOt-/i<:a;
modum temperanlia causa est sanitatis. Et regni
TauT/-,; Trj; OXt'ko); MAH. IlapaxaXwj^iva 6 ©sb;
;
coelestis causa mandatorum custodia, quemadinodum
TauTT, Tri OXi'kt T^Eptopto/j Ta; e/.ticei;, oiv r,y.apTov
et ignis fflerni horum transgressio. Theod. Ergonc
auTtT) £V T-7, T:apa6o!(j£i twv auTou oixato)T!xo)v evto),(ov.
proiiter lioc trihularis in exsilio isto, quoniam digna
0EOA. Oux ECTt ooxtur;; evexev ir.a^fouArr, OXi'}i; -oX-
C (|u;i'dain hac trihulatione gessisli ? .Max. Uogo, ut
XoT;; M AH. 'H ooxta-/) Ttov aYt'o)v ectiv, 'i!va cpavEpo^Oioot
Deus liac tribulatione reineti;itur excessus meos,
oia Tr;; O).i'l/£0); Tto pito Tto-/ avOpto^::o)v aT T^ECt TO ciu^TEt
quibus ei peccavi in prsvaricatione jusfificationum
xaXbv otaOECE!; atJTiov, EauTaT; !juvEX-.iatvou!;ai Ta;
m;iiidatorum suorum. Tiieod. Non est etiam proha-
•::a<jiv txpETa;, 6k £:r't 'lt'o6 xa't 'loiGr,z,.
•/JYvo^/iUE^va;
tionis causa tribulatio multis illata ? .M,\x. Prohatio
'O [X£v Yap E^^ti oav£pt.')<;£t tt,; xExpua]AEVT,; (xvJpEi-i;
saiictorum cst, ut scilicct per trihuhitioncs vitx ho-
IrEtpot^ETO •
6 OE, £•;:' £Xcpo)vii(J£i Trj; aYia^jTixr,; <jo)-
iiiinum manifcstcntur afi^ectuseorum, tiui sunl circa
<i)po(7uvr,; Eooxi[JiO(?£TO. Ka't Ta; Tiov oyiwv <ixou<jio); ev
id quod est natui;ilitcr bonuni, sihimet insinuantes
Tio aiiov! touto) 0Xi6s'i; , E::t Ttci TOiauTat; o?xovot/.t'ai;
ignotas omnihus virtutes suas, ut in Job et Joseph.
eOXiSeto, i'va oii Tr;; acOEVEia; Tr;; <7uY-/wpou;x£'vT,:
Siiiuidem alter ad manifestationem absconsse forti-
auToT; £7:a/0r,vat, tov u-::Ep^/''iavov xa'i (i7:o<;TaTT,v •::Ept-

H ^ap tudinis tenlahatur, altcr vero ;id dcclanitioncm san-


7:aTii<7io(;t Sp(xxovTa,TOUTECTt Tov oiaSoXov.' u-::^-

lcTtv ixotcTOU Ttov aYio)v.


ctificatori^e pudicili;v prohal);itui'. Htoninis sanctus
ijtov)), Soxtar;; EpYOV £!p'

non spontc tribuhitus ad (]uas(l:im hujuscemndi


0EOA. Ma T->|V (xX-i-OEiav Tou 0£ou, xaXio; EiT^a; • xat
at\ ev toT; toioutoi;
dispensationcs tribulatur : ut per infirmitatem qua
6Tj.oXoYio TT,v to!j<£'),£iav, xa't £!|-/'touv
aXXto x£'oaXai<o permittitur molestiam pati, superbum et apostatam
cuvoiaXEYEcOai u[j.Tv. 'AXX' £::eio-/) e-::'

xaYt'o xat ot OEcroTai |j.ou oi lAEXXozaTptxto! -po; c£ Y£- D dracoiicm conculcct, id cst dialinlum. Paticntia enim
|)rol);ilionisopuscst iu uiioquii(|ucsancturum. Tmeud.
Yo'va[Jtev, xai TocauTa oiacT^/jaaTa -/iXOoaev, 7:apaxaXou-

^uiov TrpOTEtvtioLEva os^acOat, xat /apo-


Pcrvcrilatcm Dci henc dixisli, ct ciinfiteor ulilita-
|X£v OE Tot •nap'

M.VH. iloTa TaijTa Etct, tcin, et (iu;ercham in talihus scmper disputare vo-
r.otr;cat r.acav t-/|V oixouiji£'v/|V.

xai £i[xi, iva ?! E7:i toT; biscum. Sed quia pro alio capitulo ego et domini
0£'c7:0Ta, xai ti; iil», 7:o'0£v

7:poTeivo[XEvoi; ixoi cu-fxaT'JO£ci; -/apOTtoi/c/) jracav r/,v


mei futuri patricii profecti sumus, et per tot intcr-

oixou;xEVT|V; 0EOA. Ma t/,v iXriOEiav tou Kupiou •/;ixtov v;illa locorum adveninuis, rog;inius te (lU.T a iiohis

'It|COu XptcTOu, o-Ep Xeyoi cot, EYo') T£ xoi oi 0£c::0Tat profcriinlur susiipcrc, ct lutum orbem hetilicare.
-Max. Qii;e suiil
li;ec, domiiic".' vel quis ego et unde
(xou |x£XXo^naTpixtot,lxToTi CT<)|xaTo;TOuO£C7:(>Touri|xi.jv
oixou - sum, ut in his qu;r protenduntur mihi, consensus
Tou 7:aTpiotp-/ou, xai tou euceSou oecttotou tti;

MAE. KeXeucote oi 0EC7:!)Tat (xoo nieus tolum laHificet orbem? Theod. Per veritalem
[XEW,; •f,xouca;x£v.
Doniiiii nostri Jesu t"-lirisli, iiuod dico tihi cgo ei
tiTtETv <Si7t£p PouXecOe, xai a:t£p fixoucatE.
ilumini inci futiiri patricii, ex ore domini noslri
Forte itpoiiptcev.
.

(i29 COLLECTANEA. — D1SI'UT. INTER S. MAXIM. l-T TIIFOl). 630

A iiatri.irclur ;u: pli tjomini orbis auJlvimns. Max.


Jul)(!to, (iiimiiii mci, iliccrt» qn;c vulti» ct (jua' au-

(listis.

TuEOD. llogat imperator ci patriarchu per nos,


OF.OA. ITapaxaXcTS pa(jt).£uc xal 6 K(XTfiixf/r,i; 8i'
cognoscere a qua pro causa non communices
te,
:?iao)v, [iaOiiv :iaca coi', Oia :toiav akiav ou xoiv(i)v£t<;

Kt.)V(;TavTtvou~())>£ti)! MA2. Ky.sTE ~£f'


throno flonstautinopolitaiio? .Max. Ilabctis super
TtT) Opovt.) ;

£UCSO£aTaT0U hoc pi':ncciitioii('m in scriptis a piissimo impcratore,


TOUTOU i^tTpO~'f|V
£YY?°''-P°^
Ttapa Toti
vel jjatriaiclia ".'
Tiikoij. Noii dcliucras, dominc, nobis
pacrtXeto?, vl ::apjt tou TraTpitxpy^ou ; 0EOA. Oux o)Cf £-
increiiuius csse. Licct eniin cxiguus siin, sed epis(;o-
).£;, OEirTTOTa, (XT:tcr7,cat -JitATv • xav ^ip TaitEivo; Eiat,
ETritjxoiroi; axo'J(>i, xat ot OEtjTtOTai txou (juyx).T|TOu a£po?
pus audior, et isti domini mei pars senatus existunt.
TUYyavoutjt. y.at oux yjaOottev JTEtfotcai (j£ • ii.r; St.iT, Weo?. Nec venimus ad tenlandum te, absit. M.\x. Quoquo-
MAS. Ot(i)CT,r:oT£ Tpoxto -/^XOaTE Ttfbi; tov Souaov modo venissctis ad servum vestrum, ego absque
ujjtSv, lyo) X^ojpi? xa.cTft^ uuo^jtoXtj; Xe'yi') t),v aiTiav, ot omni revcrcntia tlicocaiisam nb ([uam iinn commu-
>iv ou xoivo)Vti) Tto Opo'v(.) Ko)V(jTavT ivouzo^^iEo); . nX:^jV xav nico throno (ionstantiiiopolilano. Vcrumtamcu elsi

akk(t)v Tiv TO spwTav ij.£ oti :toiav aiTiav, ujjttov 0'jx EtiTt aliorum esset fasperconlandi qua pro causa, vestrum
Tuiv Ytvti)CXo'vTo)v a(jcia),io; ttXeTov Eaou tT|V aiTtav.
B non essetqui mecausam certiusnostis.
rtvo)(jX£TE Tot; Y-''op--''"''? xatvoTopiia; aTtb rTj; txTT,; Scitis novitates qu» facta; sunt a sexta indictione
iT^ivc^rfltMi Tou 5t£),0o'vTo; xOxXou. ots;aaEva(; i~o transacti circuli, incceptas ab.Vlexandria per novem
'AAE^avJpEia? Siot Tiov ext£Oevto)v £vvEa XE'.fa)aio)v ::apa Capilulaa Cyro qui, nescioquo pacto, illis factusest
K'jpou, Tou oux oToa xio; •(f^o-iozoi; iy.iXcz •::poESpou, praesul, quse videlicet Qrmata sunl a throno Con-
TtOV SECailoO£VTO)V tT:0 TOU OptlVJU Ko)V(JTaVTtV0U-(3)EO);^ stantinopolitano ; necnon et alias immutationes,

xat Ta; diX).ai; (x;,Xo;t.')ff£t;, ::fO(jOT/.a<; te xat |jtEiO)(j£t;. additionesque ac diminutiones, quoe facla; sunt in
Ta; YEvoasva; ouvootxto; ilTlO TtOV -pOEOpEUIJHVTtOV Tffi; concilio a Sergio, Pyrrho, ac Paulo, qui Ecclesiae
Toiv Bu^avTttov 'ExxXTiciai;, DepyiouXe^yo), xal riupfou, Byzantii pr;efuerunt : quas videlicet novas adinven-
xai IlaJXou, (X? Ttva? xatvo-0|xta? j:aaa ^ivwsy.zt t\ tiones esse omnis noster orbis agnoscit. Hac pro
oixouij.£vr]. AiJi TauTTiv rJjv ai-t'av ou xotvtovto 6 SouXo? causa non communico ego servus ve.Uer Ecclesiae
uijttov TTJ 'Exx),T,(jt'(x Kt.jvtjTaVTivou-noXiO);. 'ApOto(jtTa Tollantur offendicula quae
Constantinopolitanoe.
JtpotJXOixaaTa Tot teOevtk u::b tiov EipTiaEvtov ixvoftov, posita sunt a pra;dictis viris, cum eisdem ipsis qui
jjiet' auTtov £X£tvtov Ttov OEa£vo)v auTa. xaOi»)? eitev 6 posuerunt hoec, qucmadmodum dixitDeus : Et hipi-
©tb; • II Kal Tou; XtOou; ex t^; b5ou 0!appi',jj-.(T£, " x«l dcs a vin projicilc {Jer. L. 26), et planam et detri-
rriv X.Eiav xat T£Tptaijt£vT,v.xal TtixtjT); (xxavO^.^iooui; atfE- C" tam, atque ob omni spinoss hiereseos pravitate libe-
TtXTJ; xaxtac; IXEuOEfov boov tou EtjaYYsXtou, xaOotTEp ram viam Evangelii gradiantur : et tum inveniens
xai T|V Euftixo)V, SoEuo) Ka^rifi &iy% t^fOTpo::?)!; txvOpto- quemadmodum erat, incedo et ipse absquc omni
tivT];. 'Eto; ?i av toTi; teOeTiji xpocxtjauact, xat toTc hortatu humano. Donec autera super offendiculis
TEOEtxootv auTa (jEavjvt.)VTat oi jtfOEOfot KwvcTavTtvou- positis, et his qui posuerunt ea gloriantur prsesules
roXEO);, ouoEi; ECTtv 6 -EiOtov as 'koyoi; r^ zfior.o^ xot- Constantinopolitani, nullus serrao vel modus est
vioveTv auToT;. qui mihi persuadeat illis communicare.
0EOA. Ti Y*p xaxbv oaoXoYoupiEV, iva y_o)pt(jO?i; TnF.OD. Nunquid malum quid confiteinur, ut se-
t9); xotvtovia; •fiatov; M.JiH.^OTtijiiav IvEpYEtavXEYOvTE; parare te hujus rei causa conveniat a comraunione
6£OTT,To; , xai avOpoj-or/iTo; tou 0eou xai (JO)r^fo; nostra"? Mvx. Ouia, unam operationera docentes
fiaiov 'lT,aoij XpttjTou, (Juv^eete Tbv te ttj; OEoXoYia;, deitatis et humanitatis Dei et Salvatoris nostri Jesu
xat TTJ; oixovoait; /.'iYov. I'.t
y^P ~Ei(jOv-vat oeT toT; Christi, confunditis tam theoIogi;e quam dispensa-
aY''ot; IlaTpottjt, XtYO""'-''! ''>''
'h ivEfYEta aia, touto)v tionis sermonem. Si enim credere oportet Patribusi
xoi T, outrti (jtia • TeTpc(5a aotETT£ r),v iyicct Tpiotia, tS);
qui asserunt, quorum est operatio una, horum et
oijtotpuoTI; Tti) XtlYto •rv'0y.v/r,i rTj; aijToTI (japxb;, xal substantia una, quaternitatem facitis sanctam Tri-
tX(jTO(CTi; r/;; rpo; Tiua;, xal r/j; auTOV texouct,; cuy- ^ nitatem quasi congenita Verbo facta carne ipsius :

YEVOv; XaTOt tp'JCtV TaUT(>TT,TO;


quK etiam careat cognata identitate, quam uobiscum
et cum'ea quae se peperit, naturaliter habet.

Kat TttxXiv, (xvaifoijvTE; Ti; EvepYEta;. xa fj.ia-/ xu- Et rursus perimentes operationes, et unam volun-
pouiiTe; 0£Xt,c!v 0£(>rr,£o; tou «utou xat 0(v0fO)::orr,to;, tatem asseverantes deitatis ipsius et humanitatis,
(X5>atpETcO£ auTou tt,v tiTiv (lYaO^ov otavouT^v. 'Eav Yotf adimitis ejus bonorum distributionem. Si eiiim nul-
EVEfYEiotv 0'jx Ey-Ti. xtTot TOu; TOuT': OEC-'cavTa;. ot.Xov lam habet, secundum illos qui hoc sanxerunt, ope-
OTi xav Oe^X.t,. E/.Evjcat ou SivaTxt. txiaicEOEicr,; aijTto rationera, perspicuum est quod, licet velit, raisere-
Tri; T(i)v avaOiov Ev£pY£t'a;. eiref Evef^ita; otYaOr,; /^m- rinonpossit; detruncata nimirura ejus operatione
pt;, OUOEV T(OV ''vTtOV EVSfYETv T, rfiTTE:v -E'iUXEV. bonorura, sed duntaxat operationenaturali excepta,
nihil eorura quse sunt operari vel agere constat.
".^XXto; Ti 0£. -/.at T'),v •jotfxa tto^eTte -ti) OEXr^aaTt Aliasautera et carnera facitis voluntate quideni
cuvoT,u.tou;*'cv -•X'/T(.)v -^iiyj '/tt.)vo)v, xat Ttov iv auToT; concreatricem omnium saeculorura, et eorum quae
IlaTf i TE xat l':io xai IT/EOaaTt •
i"'^ oi ^Jci'. XTtCTC/ sunt in eis, Patri. et Filio ac Spiritui sancto ; natura
;

631 ANASmil BIBLIOTnECARII f)32

?1 To a5l(K(rr£fov eitteTv, m<t^-fm tt^ OeXroti, InsfeEp A verotToat.Ttn. vel, ut verfus dicamus, non hai)cntt>m
f, 6aia 6£/,r,7t; ovaiyd; tffriv, w; OMiifyM OeoTT,To;. Tvi initium voluntate, si divina voiunlassine inltioest,
Oe ipuaEt -fOTsaToV ^^sp Trajav oux avoixv u-£;6ai- utpote f|!i;e sil deiuitis sine iiiitio existentis, natura
vei lidsiov, a)./.a xai acE^stav. Ou Y'p ''^Y^te a-Aio; vero recens. Quod non solum omnem sensum exce-
(idvov ?v 6s),r,u.a, a),),i y.at tovto Oeixov, Oeiac oe OeXr,- dit, sed et omnem impietatem. Non enim dicitis abso-
ceiuc «uoei; oJvaTatacyr,ve-ivor,(jaf/fovtxV, 'iT"'0'5 lute lanlum unam voluntatem, sed et istam divinam.
iTTetSr, tt,? Oeia; oJffEo);, ^; ^oriv ojatiiSr,; ^
iirrfil Di^in.T vero voluntatis nemo potest initium excogi-
OeOvr^tjt;. tare temporale, vel finera nam necdivinsp natura;,
;

cujus est sul)stantialis voluntas.


IIdO.iv Sk JTepctv EitroYovTe; xaivoTouwtv, (JoatpeTtjOe
Rursusautem aliam introducentes novilatem adi-
TTOvTa-aijt TTstvTa Ti ^'«''pifJTtxa xai oucTaTtxa tt;;
mitis omnimodis omnia siftnificanliaet commendan-
6e»TT,To; xat t9;; dvOpioroTT^To; tou Xptirrou, vou.oi;
tia divinitatem el liumanitatem Ctiristi, legibus et
xai Tvjrot; Oeo— i^ovre; [ive [/lav, |J.r'Te 8Jo Itt auTou
typis sancientes ne(]ue unam netiue duas in eo vo-
6e),T,<TEi; ^ evEpYEtac ),c'Y£cOat • o-ep Etrri irpaYfjtaTo;
luntates aut operationes dicendas : quod rei est es-
dvuTTapxTOu. OuOEv Yap twv ovtojv, eite vospov ECTtv,
sentiam non habentis. Nihil enim eorum qus sunt,
d^^pTiTai 6£).r,T'.XY;; ouva;j.£w; xat rvEpYEia;, £iT£ atffOr,- B si intellectuale est, privatur voluntalem habente
Tixbv aicO/,T(x^; ivepYEia;, elte ;j,uTixbv , aurr.Ttxr,; xai
virtute ac operatione-, si sensuale, senliente opera-
6pe-Ttxri; evepYEia; • eiTE 7ravT£),xo; (i'}u/ov, xai -atrr,;
tione, si srerminale, crescentc ac alente operalione ;
dijjtotpov Cw';;. Tr;; xaO' l^tv Ityoiil-ir,^ evepYeta; xai
si penitus inanimale est, et ea (iu:pex more dicitur
Ei:iTr,i£tdTT,To;. Kai cr,),ou5i TOVTa toi outo); dvTa,'dv-
vita caret, operatione ac opportunitale. El indicant
Ti).r,rrrd Tu-jydvovTa TaT; twv alsO-/'|Ttxwv aioOriOediv.
omnia quneslc sunt opitulativa sensibussensualium:
'EvEpyeia vao Twv TOioJTt>>v, Tb u7:o~t— T£tv TravTi»;

operatioenim taliumest, subjici utiquevisui perap-
fipdotoi ota T-^; ioia; Iriioaveia; • dxo5j, oia xtu^iou
paritionem suam audltui, per sonum ; odoratui.
;
6(r5prioei, 5i dTij.ou tivo; Trpossuou; •
y'"<'-'i '^'<''

QtTTtep ^ap Ivep-


per odoratione quamdam amplexibilem ;
guslui;
yu,ixoT; •
xai izifi, ota tt,; dvTiTUTria;.
outw; xai twv
per quosdam humores et tactui, per r?cipro(|uam
;
YEiav X£'you.ev t^; bpduEO); to 6pav,
impressionem. Sicut enlm operationem visus dici-
&po)uivti)v Tb 6saT0at • xai toi ),oi~i Trdvra xaTa tov
otuTOv OEMpoufXEv YEvdu.£va Tpd^rrov. Ei toivuv ouOev to)v
mus videre, Ita et visorum vlderi, et Cfftera omnia
0VT0)v loTi •rrdirr,; £pr,u.ov :ravT£).o); suctXY;; IvEpYEia;,
secundumeumdem aspicimus Gerl modum.SI igitur

Kupto; KupiE, ouO£,uiav


nihil porum qu;p sunt, est onini penitus operationc
6 0£ r,_uiov xai ©sb;. i),d(jOr,Ti

ExdTepov to)v £$
destitutum, Dnminusiiue noster et Deus (propitlus
E/ei tj>u(jtx-),v bt/.rfliw r, IvcpYeiov xaO'
dfv.lvoT; TE, xai iJjrEp Iijti, 110); ouvacOE ^ eivai ^
esto, Dominel; nullam habet naturalem voluntatem
vel opcrationem In utrisque, ex quibus, et in qul-
xa),ET70ai Oeo^jeSeT;, xot' ouSEva Tpdrov urdp/ovTa
6eXr,Tixbv -ap' uijLtov jrpo(jxuvoj[j.evov
bus et quse est quomodo poterimus aut esse aut vo-
r, lvcpYr,Ttxbv,
cari Dei cultores, secundum nullum modum exlstere
XeYorre;; Tpavio; Yap urb Ttov 4^10)^ IlaTspo^v oioatjxo-
(xe6ei, XeYovToiv • Tb Yap ur|0£;jiav SJvaatv e/ov, oute
cum voluntate vel operatione dlcpntes, qui aduratur
loTt Ti; auTou a vobis, Deum ? Expresse namque a sanctis Patribus
e^tv, 9UTE Ti ItJTtv, oijTE •rravTE),;»;

6efft;.
edoccmur, cum dicunt » Quod enim nullara virtu-
:

tem habet, neque est, neque aliquid est, neque est

©EOA. Tb St' oixovou.iav Ye^^ojJevov, [j.T| ),o5r,; tS);


qusvis ejus omnino positio.
xuptov ooYiJa.M.^H. Ei iJri Itti xJptov ooYua Toiv oe/o- TuEOD. Quod factum est per dispensationem ne
fjiv».<v, 5 0£<r:ri^o)v tutto; xai vd;jo; |j.r|0£[xiav )i£YE(jOat
accipias ut ratum dotjma. non est ratum
M.vx. Si

Tou Kupiou OE),r,(jiv T, IvEpYEiav, «iv •?; dyxipeoi; T^v earum dOL;ma qui hunc recipiunt, Typus qui sancit
dvu-ap^iav or,XoT tou TauTa; d(yT,pT|[jivou, 8ti iroiotv et lex nullam dicendam Domini voluntatem vel ope-

oiTiav papfidpoi; eOve^jt xai dOeoi; aT.iiwOi ;je dveu rationem, quarum detruncatio exislentiam Indlcat
Tijx^S ; Aia jroiav aiTiav xaT£xpiOr,v oixT,(jat Bt^jr,v, xal ejus. qui lucrithis privatus; qua pro causa barba-
ot ouKOoTD.oi iiou, |j.iv nepfiepiv, 5 0£ M£(JEu.Spiav D ricis et siue Deo gentibus nie absiiue honore tradidl-

0EOA. Md Tov ©Eov |ji),),ovTd uE iTaoaf Kai ore stis"?Qua pro causa damnatus sum ad habltandum
Ye^YOvev, eiTiOv. xai vuv Tb aurb oti xaxfo; fiyovtv Bizen. et conservoruni meorum alter quidcm Ter-
),£Y0).
6tjj:o;, xai liri ^).d6ri -oX),iov. Hpd:^(jt; oe YEYOvETb berira, alter vero Mesembriam Tueod. Ter Deuni '?

£XT£Or,vai aurbv, {; jrpb; d),),r,),ou; Toiv dpOoSo^^o^v irEoi qui me judicaiurus est et quando factus est, dixi
I

0£),T,;.'dT(i)V xai IvEpYeiiov ^uYo,ija/ta. Kai £ta Tb jrpb; et nunc idipsum dico, quia male et ad hvslonera

d).),r,),ou; elpr^veucai xdvTa;, (DveToov tive; toi; TOia^Jra; multorum farlusest Typns. Verum occasio facta est
xaTactYacjY.vai cj<o)vd;. MAH. Kai jroTo; -toTb; oe/e- ul expiincrctur ;iltcrna lis iirlhoiloxorum super ope-
Tttt oixovoijiav xaTaoiYot^ouoav ^o)va;, d:r£p ),a),eT(jOai rationibnsel volnntatibusaltercantium :et. utoranes
ot' d-0(jTd).o)v xai rTpo(!)r,To)v xai JiSaoxd)*)v i Tiov pace rautua fruerentur, consideraverunt quldara hu-
iT.tov Heb; (/JXOvdij.r.^JE ; Xai o^xoTrritJo^uev, xupi 6 (J.£Ya;,
jusraodi voces silentio comprinienda. SIax. Et quis
el; iroTov xaxbv xaTavTa !^-nkaoo'J\uvo'i 10 )cecpdXaiov fidelis suscipii dispiMisatloncra taceri facicntcni vo-
ces, quas dlcl per apostolos, et prophelas, atque
a Dionys. de div. Nom.
:

633 COLLECTANEA. — DISPUT. INTER S. MAXI.M. ET 1111101). G:t4

TOUTO. E! yap ©eb; eOcTO £v t/J 'F.xx).T;aia, irpwTOv yiv A ilDcliiros I)(-iisomiiium(lisi)ensavit?El inspiciamus,
aTrotTToXoui; , SsuTepov irpoipviTOtq. TfiTov SwacxciXouc
(lomiiui n:ai;ii(', in (HHkI malnm (lcvtMiiat traclatnin
capitiilum istnil. Si enim Dcns posuil in Etxlesia
r:b; tov xaTC<pTi(i|jLbv tiov aviwv •
l'^ipr,xw(; ev tw EuaY"
YeXiio toTi; oitouToT.oii;, xal oi' auToiv, xai ToT; jaet'
primo apostolos, secundo proplietas, tertio (ioclores
auTou; • (I 8 uaTv ).£y(.i, itaci X;y(o.ii KaiiiaXiv "5 ad porfectionem sanctorum, dicens in I'>angclio

CE^daEvo; uy.a?. ial osyETat, xai b aOsTiov uaa;, eas apostolis, et per eos liis (|ui post ipsos sunl
aOmT. 11 A7|).ov 6ti irpotfavs;, 8? 6 uvi Ssyo^uivo; tcu;
Qiiriil robis ilk-o, omnibus dico {ilarc. xill, 37);

ciroffToT.ou? xai TtpotpviTai; xai StoasxaXou; aXX' aOcTiov ct iterum : Qui recipit vos, me rccipit: ct qui vos
«uTtov t4; <p(ova;, auTov dOsTsT tov Xpi<rTo'v. mc spcniit [yiulth. x, 40; Luc. x, 1C); ma-
speniit.,

nifestum est ac perspicuum, f|uod qui non recipit


apostolos, et proplietas et doctores, sed spernit vo-
cem coruni, ipsum Cliristnm spernit.
Kai oXXo Sl 5xom-|atou.£v. 'O 0eb<; sxXc^aixEvo; s^-fj-
Inspiciamus autem el aliud. Deus cligcns cxcita-
YSipev (xiro^jTtiXoui; xai irpoSTiTac; xal StoaaxaXou;, irpbi;
vit apostolos et proplietas at(|ue doctnrcs ad per-
Tov xaTapTi(Tu.bv t(ov ixyi^ov. 'O Sl StaSoXoi;, '^zxj^-xTxa- fectionem sanctorum. At vero diabolus falsos apo-
OToXouc xat ij/£U00Ttp03r|Tac xat '^£ucoot?a(jx(<Xou; xaTOc B stolos, et falsos prophetas, et falsos doctores contra

Trfi euasSsia; £xXE;au.£vo? i^Tifiifzv, ojtjTE xai tov Tra- pietatem eiigenscxcitavit; (|uo et vetus lex impugne-
Xotbv noXiixTiOrjvat vo'(jiov, xat tov euaYY-Xtxov. H'£uca- tur et evangelica. Falsos autem apostolos, et falsos

TtoiTToXoui; 0£ xa\ i]/euSoitpo'.pr'Ta? xat J/euSoStSasxaXou; l)rophetas et falsos doctores solos hsreticos intel-

(jtovoui; voto Tou; atpsTtxou;, tov ot "ko-^oi. xat ot XoYt(i;j.ot ligo, (|uorum sermones et cogitationes perversse
St£(7Tpxix|ji£'vot eidiv. "iiTTtep ouv 6 Touc dXriOeti; d^no- consistunt. Sicut ergo is, qui veros apostolos, et
OTO^Xoui; xai TtpocpiiTa; xai oioatjxdXou; 5e/()u.£vo;, 0dbv prophetas et doctores recipit, Deum recipit : ita, et

oeyeTat. Out(o; xat 5 toj? (l/suSaitocTO^Xou; xai '|su- qui falsos apostolos, et falsos prophetas ct falsos
SoJtpoariTa; xai i|/£uooSt5a!7xdXoui; 5e/(3u.£vo;. Tbv Std- doctorcsrecipit, diabolum recipit. Igitur qui pariter
6oXov Se/eTat, 'O TOtvuv Guv£x6aX(ov tou; dYiou; toT; cuni scelestis et immundis hiereticis sanclos ejecit,
h/myiui xai dxaOdpOoti; atpeTtxoT; •
Se^aaOEXe^YOVTaTriv (suscipite medicentem veritatem), Deum liqUidocum
dX-/^0£iav • Tto StaSdXo) Ttpojjaviio; Tbv ©ebv auYXa- diabolo pariter condemnavit.
TExptvev.
Ei Toivuv Yuuva^ovTEi; Ta; YEvojjiEva; xatvoTou,iai; ev Itaque si examinantes novitates quse temporibus
ToTi; ri[jt£T£poii; ypovoti;, ei; touto xaTavTOiJtjai; auTai; nostris effectse sunt, eas ad hoc devenisse inveneri-
eupi(JXO|Jiev Tb dxptjTaTOv xax'tv, SpaTe ijtTJ-itt/Ji; £ipr'vr)V G mus sumnuim malum, videte ne forte pacem pr»-
Ttpo!faijt^(3[jt£vot; TYiv d^^totjTaaiav £upe0(>j[ji£v voavitJavTec, tendentes, apostasia reperiamur languere et priedi-
xai xripuTTOVTEi;, ^v Kpo'Spoijtov eiJtev ECEaOat t% tou care ;
quara praecursuram fore Antechristi adventura
AvTt/piaTOU itapouatai; 6 OeToc djtisaToXo^.TauTa /ojpti; sacratissimus dixit Apostolus. Haec absque subtra-
uTtoaToX^Jic Etitov ujjlTv, Seaito^Tat [Jiou, iva ipeiaTiaOE lau- ctione dixi vobis, domini mei, ut parcatis vobisinet-
Twv T£ xal riuiov. KeXtuETE tva TauTa YeYpctuuEva ipsis et nobis. Jubetis ut hsc scripta in libro cordis
ej^tov ev T-/i piSXto Trji; xapSia;, eXOoj xotvojvr^awv ev ^ mei habens ingrediar etcommunicem in Ecclesia in
TauTa x/ipuTTeTat 'ExxXriaiix, xat Yevoo(Jtat xotvo)vbi; T(ov qua hffc pr;edicantur, et flam communicator eorum
dXr)0(oi; (jlev Tbv ©ebv, SriOev Se Tbv StdSoXov tio ©eoi qui veraciterquidem Deum.falsoverodiabolum cura
auv£x6aXX()vT0)v ; M-J) YevoiTia (jiot Jtapd tou Weou, tou Deo ejiciunt? Ne flat mihi a Deo qui propter me
Si' £ijt£ Y£vo[jt£vou X.'^pi? d[jtapTiai;. Kat paXXtov (jteTa- secundum me factus est absque peccato. Et genu
voiocv EiJtEV 'Eyio, £1 Tt xeXeu£Te ei; tov SouXov uLitov flexo dixit: Quidquid jusseritis in servum vestrura
jtotTiaaTe oTt TauTa SEyojjtivoti;, ouSe^itote facere, facite. Ego his, qui hsec recipiunt nunquam

•rtotr)(jat,

tpivoijiat avYxotv(ov();. communicabo,


Kai djtoJtaYevTei; Ijtt toTi; XaXrjOeTat, xaTto paXtJVTe; Et ceu gelidi facti super his quaj dicta fuerant,
Ta; xctpaXai; eaiYrioav o)pav txavriV. Kai deorsum capita submittentes siluerunt per multam
EJtt dvaxij'j/a;,
p
xai TO) d66a Ma^i(ji(.) dTEviaa; 0EOA. 5 litiaxoTtot, horam. Et annuens, atque abbatem .Maximum
etjtev •
'H(j:eTc dvTitpo)voupiev aot, tov Seaito^TTiV -/iiitov Tbv TnfioD. intuitus, dixit Nos flde dicimus tibi domi-
:

PaatXea, oTt, aou xotvtovouvTo; , xoucsi^et tov tutcov. num nostrum imperatorem, quod te communicante
MAH. IIoXu d7t£-/_o'(jieOadjt'dXXY5Xojv dx[jtT|V TiTcotou[Aev
tollat Typum. M.\x. Multum adhuc distamus ab in-
Ttept Trj; auvoStxtoi; peSaKoOeiar); tp(ovr);,Tou ho^ OeXi)-
vicem. Ouid faciemus de conflrmata synodice voce
(iaTo?,£Tt' ExSoXrj TtdaTi? evepYeia; u-itb ^epYtou xat IIup- unius voluntatis in cjectionem omnis operationis a
^ou; 0EOA. 'ExeTvo; 6 yjifTr,i; xaT7)ve/0r) xat dite- Sergio, Pyrrho, ac Paulo ? Theod. Illa charta depo-
CXr,Or)- MAE. KaTrjVE/O-i) Ix Ttov XtOt'vo)v Toi-/(ov, ou [jlev
sita est, et projecta. 5L\x. Deposita est ex lapideis
ex T(ov vosptov i^/u/^tov. AE';ovTat Tr,v xaTaxptijtv touto)v,
parietibus,non tamen ex intellectualibus aniraabus.
'
TTjv Iv Pojtiiq ouvoStxio; IxTEOETaav Si' euaeStov SoY[Jtd -
Suscipiant damnationem horum, qu;6 Rom;e syno-
Ttov T£ xai xavo'vo)v, xa't XeXuTat Tb Ltea(3T0t/ov, xai
dice prohita est per pia dogmata, seu regulas, et
JtpoTpOTtY); ou S£()[jLeOa. 0EOA. Oux ep^OTat -^i
ouvtjoo;
solvitur medius paries, atque hortatione non
^ Iv 'Piop/), eTtetS-») /.«^pii; xeXeijoeux: Y^ove paatXe'toi;,
indigebimus. Et ait Theod. episcopus: Non est
; ,

633 ANASTASII BIBLIOTHECARII 636

MA^. Ei Tai; Ytvoijisva; cuvdoou; ai y.E/EucEt; twv 6a- A firmala syiiodus (i\ix Romae celebrata quo- est,

(ji)£cov xupouctv, i).)." ou/i EuseCr,; Ttitrric. OE^tovTai


niam sine jussione facta est imperatoris. Max.
xai Ta; xata tou oulouciou f^vouLEva? ^uvooou;, e— £to/, Si synodos qux facta; sunt jussiones imperato-
X£).EuaEt pa(it).£o)v Y£vo'va<7f oTiIM oe, tv;v ev 'lupo),
rum firmant, el non pia lides ; recipe synodog
tt,v ev 'AvTto/Eia. r};v ev ^EAEuxEia, Tr,v ev K*)v5Tav- qu:c contra liomousion factae sunt : nam jussio-

Ttvour:o).£t ettI Euoo;'ou tou 'Ap£tavo'u, tt,v ev Nixr, tv;;


ne principum suiit patratu'. Primani videlicet in

0paxT,i;, Tr,v ev tw — Epaio) ' xai uETa TauTa; t:o).).oT;


Tyro, secundam in .\ntiochia, tertiam in Seleucia
UCTEpOV yptJVOl?, TT,V £V 'EtSEtJO) OEUTEOOV, ^C ^Vf,f'/,^
quartam in Constantinopoli sub Eudoxio .\riano,
Aid(7Xopo;" o).a; yap TauTa; x^^XEuct; 8a5t).£'o)V •r;Opot(iE,
quintam in Nice (ina- est in Thrace, sexiam in Sir-
xai 5u.o); Trajai xaT£xpiOT,(7av oii tt,v aOEiav Tt^ov xu- mio; ot, post hxc multo post, septimam, in Epheso
po)ft£VTO)v o<;e€oJ; cdYu.aTO)V. Ata ti 0£ oux £x6a)).£T£ secundam cui Dioscorus pnpfuit omnes enlm has :

TT,v xaO£).ou!7av IIau)ov Tov iau.0f7aT£a ettI toiv avto^v imperatorum jussio aggrej^avlt. .\tt:imen omnes
xal u.axapio)v naTEptov. Atovuciou tou r.i-n TPo')^/;;, damnata; sunt propter impletatem infidelium dogma-
xai Aiovuuiou tou 'A)£;avr;pEiai;, xai rpr.Yopiou TOu tura ab eis confirmatorum. Quare autem non abjici-

©auuaroupYOu, to^u tv;; auTv;; !xp;avTOi; (7uvdoou, ETEtoJi tis eam qus deposuit Paulum Samosatenum sub
(xt; yiyo^^c x£).£u(jEt rim^EO)!; ; FIoTo; oe xavtov ota-co- B sanctis et beatis Dionysio papaRomano, et Diony-
f
EUEt, ijiova? £X£''va; EvxpivadOat (^^jvdooui;, Tot; xeXeij^jei sio -Vlexandrino, at(|ue Gregorio miraculorum pa-
pa(jt).EO); dOpoi(jOEt'(ja;, r, oXo); xE^EuijEt Saat).£0); Tiotv- tratore qui eidcm quoniam non est
pr;rfuit synodo,
Ta; xa; (juvdSou; dOpoiCE^Oat ; 'ExEiva; oioev oyta; xal jussionefacta imperatoris"? Qui pnclerea canon pro-
EyxpiTOu; (juvooou; 6 EuuifiT,; ty;; 'Exx).r,<jta; xavwv, mulgat solas illas approbandas synodos qu?e impera-
S; dpOdTT,; ooyu.(xto)v fxptvEv. 'AXXo xaOto; oiiEv 5 oe- toris jussione sunt congregat» ? » Verum etsi om-
(jxdTT,; ijiou, xai e).).ou; Si3(i(jxEt, OEuTEpov YivEoOai nino jussione imperatorum synodos aggregetis, illas
(Juvooov xoTo TTatjav £-apyi'av tou etou; 6 xavijjv otr)- novit sanctas el probabiles synodos pius Ecclesi;e
YOpEuuE, xeXeuoeo); pa^jiXtxri; (ji.r,SEtjiiav (ivi;fxr|V JT£::otri- canon quas rectitudo dogmatum approbavit. Sed et
(XEno;, £:: dc5a),£t'a t"o; (jo)T7)pt<')Oou; t;uo)v t:i(JT£0);, bis, quemadmodum novll dominus meus et alios
xat otopOoJuEt jTovTojv t(o Oeico t^; ExxXr^uta; vduo) [u.^) docet, fieri synodos in omni provincia per singulos
o^uvatvouvTOJv] xE5a).at<ov. annos regula sancit, jussionis imperialis nullam me-
moriam facicns, ad luitionem salutaris fidei nostr»
et correclionem omnium capitulorum quae divinx
non'conveniunt Ecclesiae legi.
0EOA. 'fi; Xeyei? ECTiv •
ii tSv 8oyu(xt(jv dpOdrr,; C Et dixit TuEOD. episcopus: Ita est, ut asseris.
EyxpivEt to; tjuvdoou; • t:Xt;v ou 8£/jfi tov XiSeXXov Dogmalum quippe rectiludo synodos roborat. Ve-
Mr.va, £v tj) u.tav Oj'Ar,<j!v xai uiav EVEpyEtav toT! XpitjTou rumtamen nnn recipis iibellum .Mennae, in quo unam
£OOY[A!XTt<j£v • MAE. Mr, 0(0 Kupio; 6 ©eo';. 'Y.ueT; ou volunlatem ct unam operatiomcm Chrisli dogmatiza-
BiyfsOt. iW £x6d),)i£(jO£ jiixvTa; tou; StoatjxixAou; vit"? Max. Ne det Doniinus Deus ! vos nnn recipitis,
Tou; [J.ETO Tr,v OYtav ev XaAxT|Odvt tjuvdoov, tou; ^^0)- omnes doctores qui posl sanctum Chal-
sed ejicitis
viuauEvou; xoto t^; tou ^eSyipou utapia; •
xtfYto iyot cedonence concilium decertaverunt adversum Se-
OE';a!jOot TOV XiSeXXov Mt^VO, TOU YEVOUEVOU |Jt£Ta T^V veri exsecrabilem hicresim: et ego habeo recipere
duvdoov, 8t' ou (juvr,Yop£T jipoaavo); i.£6T|po), xai'AT:o- libellum .Mennae qui posl concilium fuit, per quem
Xtvapio), xoi MaxEOovio), xoi 'ApEto). xoi Jidav; oipEUEt, liiiuido sentin? dignoscitur cum Severo, et Apollina-
xai xaTr,Yop£T t^; ouvdoou ;
(jioXXov oe teXeioj; Ex6dX)£t, rio, ei et Ario ac omni hieresi, et accu-
Macedonio,
Si (iv EOOY.uoTKjE ; WEOA. Ti oijv, o),o); ou oe/v; ij.iav sat concilium, imo perfecte rejicit per ea qu3e dog-
EVEpYei*^; MAi. Koi ti; Xeyei [Ji.iav EVEpYEtov Toiv raatizavif? Theod. Quid ergo'? pcnitus non recipis
E"pcp(TO)v StSotJxdXtov unam operationem? Max. Et quis dicit unam ope-
rationem ex probabilibus magistris Ecclesi;e "?

Kot v;yoy£ (.-)£ood<jio; ri; ^l/EuSo^vtluo); T:ap' outwv D Et attuiit Theodosius scripta qu.T falso ab eis
jrEpt^EpouEva; 'louXiou tou 'Po^j^ut,;, xai tou 0xuua ferebanlur esse sanctorum Julii Romani ct miracu-
TOopYOu EpTiYoptou xat 'j^Ovvatjiou t(ov oyio^v ypr^tjEt;,
lorum facloris Gregorii, atque Athanasii testimonia.
xoi dvEYvo) auTd;. MAE. <l>o6r,0oJuEv Sr, Tdv0Edv,xai et legil ea. Etdixit Max. Timeamus iiunc Deuin, et
(i.:)) 6eXt|(J0)[jiev ^iapopYioot outov, ezI ttj 1:0^0^0)^?; Toiv ne velimus irritare illum in lia^reticorum prolatione
oipETtxalv "/_pT,a£(Ov. OuOEi; oyvoeT TouTa; Eivai TOij testimonioriim. Nnlluseiiim ignorat luec impii esse
Sutj^jEfioiJ; 'ATo),tvapiou. Ei (iev dXXo; E/£t;, SeT^ov. Apollinarii. Ergo si alia forsan habes, ostende. Nam
'EiTEi TouTo; Trpo:p£fovTE;, ttXeTov tteiOete ndvTa;, Sri ha;c proferentes plus credere cunctis persuadelis,
xar' dXv^|0£tav 'AjioXtvopiou tou SuuijeSou;, xoi tiov quod spcundum veritatem impii Apnllinarii el ne-
6(xO!ppovo)v ouTO) xo(xooo;iav Evoov^ffaTE.
quam cum fn seiitlcnlium npinionem renovassetis.
KaiTpoipEpEi 6 ouTo; e-iuxoto; 0£oSd<jto;, £:!' 616-
Et pniterl idem cpiscopus TiiEon. sub nomine
(jiGiTi Tou Xpuao(JTO(iou Suo /pr^<jEt;,d; dvo-piou^idSSo;
Chrysostomi duo testimonia, qux agnoscens abba
MAE. etp») • AuToi NetJTOpiou ilaX tou vo(jTi<javTo; iitl
Max. ait : Haec Nestorii sunt qui personalem in
" Graeca liic ita sonant : nut onmino jussionc impcratoris universas synodos cogcre? Ilhs, elc.
:

637 COLLECTANEA. — DISPUT. INTF.R S. MAXLM. liT lilEOD. (i.38

XpisTot; r>,v TtpocwTKii^.v S..o'Sa. Kal eMswc Ouaco ^ Christo dualitatem vesane dogmati/.avil. Kt slatim
ijEiia; ETiisxoiros £t:i£ ' Kiifi ij.ov)c/_e , 6 -aTava; £Xa).-f,aE
fiiforc fcrvoscons TiiKdii. dixit: Domnc nioiiache,

Sta Totj uou. MAS. M:>| Xu7tr|0y) 6 osoTtOTTi;


Satanas loiuitns est per elVrenatum os tuum. M\x.
}(a).!vou

fjLou irpb; tov SouXov auTOu. Kai XaSwv, suOsw; EJeitsv Ne tristetur dominus meus eontra servum suum. Et
auT(Ti Ta; auTa; cpwva; ouira? NsaTopiou, xai £v Ttoiocc
mox sumens ostendit ei easdem voces esse Nestorii,
XcJyoii; auTOu xstuEva;. t)EOA. '0 (")£0? otosv, aosXcpi, et in quibus sermonibus ejus jacerent. Theod. Deus
Toc yfr'<jft; TauTa; 6 TOTptapyT|; ixoi SsSwxs 7:),:>iV
novit, fratcr, ha'c tostimonia patriarclia mihi deilit.

lOou, Ta; [xjv 'AitoXivapiou siTta;, Tac St NeaTopiou* \cruin eccc, alia ijuidcm hiouiii dixisti Apolliiiarii,
Kat irapaYaYcov tt,v tou aYiou Kupi').)iOU y pviatv t-^.v Xe- alia vero Xestorii. Et producto sancti Cyrilli testi-

Youcav • « Miav t£ xat ctuyyevt;. xai 8t" aijtiioTv iTtiSEt- monio, (|uod ait: Unam utquc ccKjnatam pcr utramr-
xvbi; £vspY£totv, » ei-e- Ti rpb; TauTa XeYst; ; M.\E. i/Hc ilcmonstrans operationem, dixit Quid ad hsec
Eicjt Tive; S£i;avT£c aur^iv xaT* akrfiv.oiy xaToi TtpoirOTi- dicis? Mw. Sniit quidam ostendentes iilud in veri-
XT|V TeOeT^av ev tt; £pu.T,veia tou E.uxyieXio^j. tyj y^vo- latc pcradditioiiem positumin interpretatione Evan-
(jtev/) ex Tou a^^ioD toutou IlaTpb;, uitb TtixoOiOu tou 1,'elii, qua^ facta est ex hoc sancto Patre a Timolheo
'EXotjpou • etjTco Se xaO' uu.a? auTou • e;eTactouev toivuv Eluro. Verum, secundum vos
sit ejus. Scrutcmur
TT)v Stoivotav Twv TtaTptxcov cptovwv, xai Yvw(T0|jteTa tJjv B igitur sensum paternarum vocum, et cognoscamus
a),r|0£tav. 0EOA. Touto ou c7UY/(opw Y£v£'(iOat. AitXac veritatem. Tiieod. Hoc non permitto fieri. Simplices
Yap Ta<; cpcova; avaYXT,v e/et; 0£;a<iOat°. MAE. EiTtE ciiim voces necessarium habes recipere. M.\x. Dic
u.ot TTiV Staoopav, ixe^cto; •^cvou.iw^. twv a~),wv tptiwcov milii diftcrentia. deprecabilis factus, vocum ad vi-
itpo? Toc; TOtxtla;. 0EOA. "Iva lo; ecTt tt,v -,ptov:>,v 0£';ti
, rias. TiiEOD. Ut sicuti est recipias vocem, et ne
xat jjff; ep£uviiciT,; T^iV otocvotav aijTTJ;.) MAE.IIpocoavto? scruteris sensum Max. Evidenter, inquit,
ipsius. Et
xatvou; xat ^e^vou; tt;!; 'ExxXT|(iiac xat nept twv cptovwv novas et extraneas Ecclesia; etiam super vocibus in-
sitiaYeTe Oeauou;' Et xaO" uu.5i; ou oeTepeuvavTocccpcovot; troilucitis leii;es. Si secundum vos non oportet scru-

Tcov Ypaswv xai Ttov -TiaTEpwv, exSocXXouev Ttauav tt,v tari voces Scripturarum ac Patruin, abjicimus om-
YpasT,v TTiV xaXatocv xa"t t-)|V xatvr|V. 'Hxoui7a|xev ^ap nem Scripturam, Veterem scilicet atque Novam.
XeYovTo; tou AaSio^ «Maxcjptot, oi l;epeuvwvT£; Tot jjtap- Audivi enim dicentera David : Beati qui scrutantur
Tupia auTOii, ev oX-/] xapSta ex^TiTr^aoudtv auTo'v)) ci);
tcstimonia cjus, in toto corde cxquirunt cum (Psal.
lATiSevbi; ^wpi? £pe'jvT|i; Suvaixevou ex^riTTJcrat tov 0eov. xviii, 2) : prassertim cum nemo sine scrutinio possit
Kai ttoiXtv.ti 2iuv£Ttt(;o'v jjie, xal e;cp£uvr|(;w Tbv voaov exquirere Deum. Et rursus Da mihi intcUectum, et
:

iTOu, xat (puXot^oj auTbv ev o\r\ xapStcx |iOu,» 'ii? tt;i;


srrutabor lcijciii tuam, ct custodiam illam in toto corde
epe^jvr;; ctYotjtrf,; £~i tt,v Yvwtjtv Tou vo'u.ou, xa"i t?;i; C mco (ibid., 3i]. Tanquam scrutinio agente ad cognitio.
Yvio(7£wi; TtoOco TtetOouirf,; tou; ci;iouc ev xapSia auTtov nem legis atque scientiae, cura desiderio persuadeat
;puXc«;ai, StJt t^; 7tXr,pco(7£Wi; twv Iv auTco xctixevwv eam cuslodire per completionem san-
dignis ex corde
aYitov evToXwv. Kai rcocXtv • « ©auuacjTa toc jxapTupiot
ctorum qu» inea positasuntmandatorum. Et iterum
tjou, Sta TOUTO £^T;p£uvT;t7ev auTa ^ '|iu-/>i [xou •
» Tt Si, Mirabilia testimonia tua idco scrutatn cst ea anima
:

7tapa6oXa; xa"t aivt'Yf.aTa xa\ cjxoTetvoui; Xo'you; cpeuvav


mca {iljid., 129). Quid autera parabolas. et senigmata et
•/;ua(; pouXcTat 5 Ttapotijitaxb; Xo'yo; ; Ti Sl 5 Kupto; £v
obscurossermones scrutari nos vultproverbialis ser-
TtapaSoXaTc XaXcov pouXcTat voeTv tou; jjcaOriTa;, StSci-
mo ? Quidve Dominus in parabolis loquens vult intel-
(jxwv Tcov ttapaSoXcov tT|V otocvotav; Ti Ss itpotJTO^iKJWv
ligerediscipulossuos, parabolarura edocenssensum?
(I 'EpeuvaTC Toc vpasai;,» uc [Jt.apTupou5ai; Ttepl auTou;
Quid etiam pr;ecipiens: Scrutamini Scripturas fJoan.
Ti oe 6 Ttov azouTCiXwv xopucpaTo; IleTpoi; SiScttJxetv
v. 39), utpote testimoniura peihibentesde se? Quid
potiXeTaf <in£p'i ^; e7coTT,pia; £;e^r^T-/;(JOtv, xa"i £;r,p£^j-
et primus apostolorum Petrus docere vult, Dc qua
w,(jav Tpo-^TJTai, > XcYtov ; Ti 0£ IlauXo; 5 OeTo? ixtocjto-
salitte exquisierunt atrjue scrutati sunt prophetse fPetr.
Xo;. XcYwv «Ei x£xaXuu.ij.£vov£GT"iTb EuaYYeXtov,(xXX'
i, '10), dicens?Quid veroPaulusdivinusapostolusdi-
ev ToT; otTtoXXuuLcvot?, 6>v 6 ©eb; tou aitovo; toijtou Itij-
cens : Si opcrtum est Evanr/clium, scd in his qui pcr-
tpXo)i7£ Tou; o^OaXuou!; t^? Stavoia; auTtov, et; rb ^l^

StauYoisai auToT; Tbv cwTt(7[jibv tt;; '(tMrsU'>z tou Xpt-


D eunt est opertum, in quibus ssecidi hujas exexcivit ocu-

iTTOu;» I^ou.otw0/;vxi
los mentis eorum, ut mn luceat eis illuminatio scien-
'li; £Of/.£v, TiUa; Po-jXec^Oe toT;
lise Christi? (II Cor. 111,6.) Ut apparet, sirailes nos
'louoaiot!;. ot tive; a-XaT; TaT; cptovaT;, on; /.cYeTE, tou-
vultisesseJudaeis, quisiraplicibus, utdicitis,vocibus,
TcoTi uovto Tto YpO(U.aaTt coijTtEp Ttvt cpopuTco rj'/(>')uavTe;
id est sola littera, veluti quadara raole raentein obru-
Tov vouv, e;E'7t£iiav tt;; ocX^iOEia;, Tb xotXu[ji[j.a Cyc^ovTE;
entes, evulsi sunt a veritatevelaraen habentes in cor-
ev TaT; xapSiai; auTtov,Tou IJ1.T1 voTjcai rb xupiov 7tveuu.a,
dibussuis.ut non intelligantspiritum qui proprieest
To eYXcxpua[j.£vov tco YpotajjiaTt, Ttepi ou ciT,cT^ «Tb uev
et occultatur in littera. Unde et ait Littera quidem :
YpotiJiu.a (x^^o-xTeivEt, Tb 0£ :tvEuaa, ^(•^otoieT.h nXT,po-
occidit, spiritus vero vivificat (II Cor. iil, 6). Certus
©oprOTi 6 Secj-ciTr,; tiou, OTt 1^''* ''^''•^vs/oaai C£';-j!(;Oat
meus, quia ego nullatenus patiar
efflciatur dorainus
!pwvT,v /^topi; Tr,; eyxeiijiev/;; auT-/, Stavoia;, tva ijl-/) yc-
vtiiaat T.CfOZ^M^fi
suscipere vocem absque sensu qui rejacet inipsa, ne
'louoaTo;.
fiam manifeslus Judaeus.

a Hscex Anastasii versione in Graecum transtulit Sirmundus, ut videtur, apud quem tamen Latine le"
gendum esset difterentiam.... simplieium vocum.
639 ANAST.VSII BIBLIOTIIECAKII 640

ToTJTO ok aKOuaoi; 0OA. sTjrcv Mtav IvifnfstON roZ A At vero TiiF.on. hocaudilo, ait : Unam operatio-
Xpi<TTOu &TtotrraT'.x'};v o'|£i^oulsv Xvjtvt. MAH. i.xo7nri- rem Chrisli subsislenlialom debemus dicere. Max.
«DUEv TO TiXTOaEvov £X T0'jT0U xoxov, xoti ^6-;Mit.zv t);v Ins|)iciamusmaiuro(iuodexliOcgi;;netur, etfugiamus
^Evr.v TauTT|V 5<')vy'v. Mdvojv vip aipETixolv TtoXuQsouv- exteriiam hanc vocem : h;ereticoriim enim est tan-
A£'yOU.EV Totl XftOTOU tum (|ui doorum miiititudincm cohint. Si enim sub-
TIDV £7TIV. Kl
Y^? C-OIJTaTlXTiV
rfjv ixiov EvetyEiav. ou (iuu.6aivE! os xaTa tt,v CTOUTactv sistenlialom Chrisli i.ixeiimus unam operationem,
TW llaTpi xal nvEuu.aTt 6 l"io;. oriXov oTt oute xaT^ cum non aptelur :ilii|uando secundum subsistentiam
tJiv urofTraTtxT.v EvE^pvEtav
• avaYxaI|ou.£Oa Se oxnrEp Tw Patri et Spiritui Kilius, haud dubium quin nec secun-
Iftw, ouTOJ xai To) IlaTfi xaiTO) llvEuuaTt uTOuraTixa? dum subsistentialcm operationem: cogemnr quera-
fvEpYEiai; arovETaai •
xaO' uaa?, Tscffapa; EvepvEia; admodum Filio, ita et Tatri et Spiritui subsisten-
£^Et liaxapia Oeott,;- TpEt? a^opiCTixai; tcov ev ok EUTt li:ilos oponitiones tribuere: et, secundum vos, qua-
itpoiTtoTioiv, xai atav xoivfiV <jr,u.avTixf,v tt,; xaTa c,uaiv tuor operationes habobit beata divinit:is. tre , segre-
tSv Tptoiv u:io(JT(x<iEti)v xoivtjroTo;- Koi xaTaTOu; lla- gralivas personarum iii (luibusest. et unani cnmmu-
Ttpa;, EiTtEp auTwv o£/du£Oa tt,v SioauxaAiav, TETpa- nem significalivam societatis quie esl secundum na-
6£iav vo<iT'<;oy.EV. «^ucix'^,^ Yap, «"'-).' ou/ uttoOTaTtxTiV turam trium subsistentiarum: et, sccundum Palres,
itStrav Etvai ^taYopEuouuiv EVEp^Etav KaiEt touto eciiv 3 5, (luntaxat porum (locli-iiiam recipimu.s. (|uadri|)er-

akrfiSx;, (i); ouv xai EOTt, TEaoapai; cpuuEtc, TEOcapai; tita erimus deitate languentes. Naturalem quip;e,
Oeou;, otaoEpovTa; d).AYi).(ov u:to<jTaaei te xai ^jaEt 0£t- non subsistentialem, oinnem esse decernunt opera-
WkrjV, Tt; eIoev ihu'}{.r,rstv toia-
)(Or,adijLEOa Xe^yovte;. r^
tionem. Et, si hoc verum est, sicut re vera est qua-
Jlouaov EvspYEtav oiouoii-ote, twv uzb to Etoo; aYouEvtov,
tuor naturas, et quatuor natura deos differentes ab
xa'i UTtb TOv xotvbv 6piaiAbv tou eiSou; tfuaEt TaTTOiAE- invincera subsistenlia et natura dicere apparcbiraur.
viov; OuoEitOTE ^ap YtvETai To ifuoEt xoivbv, lvoi;jtal
Voruintamen qiiis dixit, aut conleinplatus cst seor-
(idvou Ttvbs totov, Tot ^ap uJtooTaTtxa OT^uavTpa, olov,
sum babitam operationom ccjuspiam eorum. qu:r
YpuTtdTT,?, YAauxdrr,;, r, '^EOvdTT,;, xal
r, aifJidr/-,; ; vi
snb aliqua specie rodiguntur, etsub communi difli-
&ia TOtauTa, (itpopioTixa Eiat au|7.6£6T,xoTa Ttov (ip!0(j.iov
nitione speciei notura taxantur"? Nun(|uam enim
i^i^v SiaifEpdvTOJV IIa<; faf (xv0p(o-7to? m<; Tt Tr,v
aliqnando quod nalura commune est, uniuset
flt id
fufftv (ov, i)X ou/ (S; Tti; r>iv uttdoTaaiv, IvEpYEiv
solius cujuslibot proprinm. Subsistontialia namquo
«t'(puxE, xaT(X TE Tbv iStcoTaTa xai xotvto; voouuEvdv te
indicia, ut]iiita n:isi pnilixitns seu brovitas, aul au-
xoi X£Yd[JiEvov xoTTiYOptxbv li-^ov. OTov to ^to-v, to
culorum albedo, aut calvitium, et qu;pciinquc suiit
loYixbv, Tb OvT|Tbv, bVsp ioTt Tou xoO' fiu.o? yt-iiy.oZ
talia, deputaviva accidentia sunt numeris ab invi-
n^ivTE? Y"F ^i? aur7,; ;a£T£'/0|xev ^to^i;, r/i?
y.6yo\j.
^ cem differentibus. Oranis enim homo, ut aliiiuid
ouT?i? AOYixdrf,To;, xal tt,; outt,; ^ot,; xat i-oi^or,;-
natura exislens, sod non utquis, subsistentiadignos-
xal Tou xaO£!;EaOat, xal foTaaOai, xai XoXeTv, xai at-
citur nponiri seciiiidum categoricam rationem, qux
Yov, xol ipav, xoi (xxouetv, xai attTEoGat • ozsp £iai
tam singulariter tiuam comnuiniter intolligitur.
TOU XOIVOU E!p' ^||JttOV VOOUIJLEVOU XdYOu. Ou SeT OUV Xa!-
necnon el dicitur. Utpula, animal rationale (|uod
vOTOjjtEiv i^ojvo; |j.T| r/ouaa; la/uv t) Yfa'f' xr,v r\ ^aTfi-
est generalis secundum nos rationis. Omnes enim
x^v Ti (fuaixVi dXXa ^vr^v, xoi ota-Tpo;paT; ivOptoTttov
eamdeni percipimus vitam, et eamdem ralionabilit:i-
l$T)UpT)|Jl£'vTlV. nX-^iV OeT^OV |AOl TOUTT^V XEtUEVr^V EV ot<;)-
lem, et llexum, et (lotloxum, el S(^dere, et loqui, et
SviTtOTE IlaTpt, xoi TtctXiv TOV vouv Tou Tour/iv £tp-/;xdTo;
tacere. et videre, oi audiro, et tangore, qua- sunt ra-
eTtt!|T,TOUaEV.
tionis, qu;r conimuniler in nobis intelliguntur. Non
itaque oportet innovare voces non habentes vim, vel
sacra; Scriptura^, vel Patrum, aut naturalem, sed
extcram, et versutiis hominum adinvontam. Verun-
tamen ostendo mihi hanc positam inquovis Patre,
et iterum sensum ojus (|ui hanc dixit inqnironiiis.
0EOA. '!"( ouv ; ou SeT 7tavTe).(o; £Tt"i XpioTou )>E'Y£tv
D TiiKoi). Quid ergo ? non oportet omnimodis in
(jiiov tvEpYt'»"'; MAH. KoTa Tr,v ixYiav Ypivjv, xa'i Cbristo dicere unam operationem Max. Secundum ".'

Tou; oYtou; IloTEpa;, ouJ^v TOtouTov Xeyeiv TtopEXo- sanctam Scripturam sanctosque Patres, nil lale
60JJ1EV

dXX' <oa:tep 5uo j Jaei; tov XptoTov to; i- tl)v
dicenduni suscepimiis. Sod quem:i(lmodiim duasna-
ioTiv , ouTO); xal to; ^uatxo; ouiou OEXr.oEi; xot turas ("hristum ex (luibus ot est, itaol naluralesejus
EVEpYEia; xOTaXXriXo); «uTto, 6uou te (puaet WEto xot volnntatos ot oporationos conveniontes sibi, cum sit
(XvOptoTTto ovTt To) auT(p, 7ttaT£ij£tv xot 6uioXoY£Tv EttE- n:itura Deus idem ipse siniul et homo, credere jussi
Tp<xir»iaEV. 0EOA. 'Ovrto;, £E'<ntOTO, xa't T|UieT; ouoXo- sumus el confiterl. Thf.od. Vere, domine, et nos
YOUIJ.EV xoi To; (puaet; xai Stacpdpou; evepYEia;, tou- conntonuir ot naturas etoperationes diversas, id ost
TEaTt. Oeiov T£ xai dvOpt))TtivT,v • xai OeXT,Ttx-^,v outou diviiKim ol liunianam, atquo ipsius cum volunl:ilo

T>)v OedTT^TO, xat OeXriTtxTiV outou t)iv dvOpojjtorTiTa doitatoin, sed ol cuin viilunlalo hiinianitem : (|iio-
£z£OT| oux (xveu OEXr.aEo); T|V ?)
^J^u/^^ auTou. Auo 0£ ou
niam sine voluntate nuli:itonuser;it aiiima ejus. I)u;is
X£'yo;x£V, 'iva ;j.-)i
jj.a/du.£vov outov outw eiaoYaYwuEv. auloin iion dicimus, ne hunc sibimel pugnam info-
MAH.Ti ouv; Suo (putjtt; XEYOVTe;, |jiOy(0;j.£va; ouTO;
rentcm introducamus. Max. Ergone duas naturasdi-
;

641 COr.LRnTANRA, — DISPUT. INTER S. MAXIM. ET THEOD. r,i2

tlcdfi-zt Sia •rov apiO;xo'v: <")F,OA. Ou. MAH. Tf A comU^s, rcpufjnantes eas infci-lis pruiitfr iinmcriiin "?

aXV Tniouii. Niiii. iMax. Erptiic rKituris ili'si|,'iiaUis iniinc-


ouv ; <p'j(j£(jiv £7tt3>vi|ji.t!^diji£vo; 6 af tO|/.b(; ob St7.tpsT,
£711 OeXv^ceoiv xal EvspYEitov Statpi<7£(i); rus iion (llvidit, scil, ciim iii viiliiiitalihus ct npcru-
>£Y°l^^^o? 1

Ey£t Suvotfxiv ; (-)I'X)A. IlavTtoi; •


xixi ot IlaTSfei; ettI tionibus diciliir, ilivisionis haliet virtulcm? Tiikod.

0£Xy'(T£(i)V Xat EVEpYEKOV OUX EITTOV, CpEUYOVTE? tV' Otat-


L'tii|ue in his divisioncm haliet. ct Patres numeriim
p£(jtv, aXX' (xXXviv xai aXXT,v, xai OEiav xai iivOp(i)~ivr,v, in voluntaliliusctopcrationibus nondixcrc, fugientcs
xal oiitX^v xai StTTY-|V xal iK EiTiav Xeyw xai , (5); Eip»)-
divisiiincin ; scd allcram ct altcrain, alifiie divinam
xatft XEYti). ct hnmaiKim, duplam^dupliccm, ct, utdixerunt dico,
et, ui fa.ssi sunl fatcor.
MAH. Ata Tov Kilptov. 'Eiitv Tii; dot Eiirfl. oXXtiv Max. Pro|)ter Domin^jm I si (iuisi(uam tihi dixeri
xat (xXXtiv, Ttdcot; voeT; ; ''ll, Ostav xal (iv0po7;i'vT,v, allcram et alleram. ijuot intelligis
vcl du|)lam aut .'

Ttoaa; vo£t; ;
''11
otiiXTiv xai Si.tttiV. tocixc voeT;; <-)I",0A. dnpliccm, ipiot intclligis? Tiikod. Novi qiialitcr in-
Otca 7t(o; vo(T), ouo OE ou Xeyo). 'IdTE cTpacpEi; b aSca; tclliiiam ; duas autciii non dico. Tunc convcrsns abba
M.\H. TTpb; Tou; apyovTai;, eTite' Ata Tbv Kuptov • iMax. ad priiicipcs, dixit: Proptcr nominuni! Si au-

£av dixou(JY)T£ aiav xai (Aiav, -Ti aXhiyj xai (iiXXriV, r, oi; dieritis unain et unam, et aliam ac aliam, aut bis
SuO, ^ 01? TTEVTE, Tl VCotivTE? ToTi; Xl-fOiidlV ixitox : tvEcOs R duas, aut bis quinque, quid intelligentes his qui hoc
Kat EiTtav • 'ICtlEiO'^! ('opxKja; ''^['oiq, to pitav, ouo vcou- disccrent responderetis ? Et dixerunt ; Quoniam ad-
piEv xai (xaXyiv xat (xXXr,v, Suo vooij|ji.Ev • xai oi; Suo. jurasti nos, unam unam, duas intelligimus, ct al-
et

TEijijapa VOOUIJ.EV 6aot'(o; xal ot; tte^vte, Ocxa voouu.ev. tcram ct altcram, duas inlelligimus, ct bis duas qua-
Kai (i)(jTt£p aioEtjOEi; 0EOA. t^,v (x-:t6xpt(jiv Ixeivwv, luor intelligimus ; similiter ct bis quinque, decem. Et
elTte • Tb jjfif) Eip7i[/.£vov toT; IlaTpotitv, ou XEyto. Kai quodammodo reveritus Theod. responsionem eorum,
XaStov euOeio; & a&Saq MAE. t-)|V PiSXov Ttov TtETipaY^J.E- ait: Quod non est a Patribus dietum, non dico. Et
vtov TTJi; dyta; (XTTorjToXixYii; uuvdoou, eSei^e tou; (xytou; accepto protinus abba Max. libro tjcstoriim sanctae
IlaTEpa? Tot; Suo OEXr'(j£t; xai EvEpyEia; TOu — coT^po; ac apostolicic synodi Romana^ monslravit sanctos
^ijiSv xai 0EOU 'Ir.coti XpiaToTJ S'.appr,&r,v Xe-i^ovt'/.;. Patrcs duas voluntates et operationes Salvatoris no-
Hv Xaotov piSXov Ttov Tt£-!tpaYU.£V(ov e; auTOu Geooo- stri et Dei Jesu Christi aperte dicentes. Quem acce-
ffio; 5 uTtaTo;, (xveyvo) xai auTo; Ttotca; Tot ypr'(jEt; ptum ab eo Theodosius consul legit, sed et omnia
TuJv IlaTE^ptov. Kat t^te (XTtoxpiOEi; 0EOA. IjtitjxoTto; sanctorum testimonia Patrum. Tuncque respondens
£i:t£v •
'O ©sb; oioEv, ei ij.ri Ttpo^jto-irixto; Tot dcvaOE- TnEOD. episcopus dixit Deus scit, nisi quia perso-
:

[jtaTa eOexev ?) (juvooo; auTV), jtXETov xavTb; ctvOptoTtou naliter anathemata posuit synodns hxc, plus quain
£4£j(^0[jir|V auTv^v. 'AXX" 'iva |j.ri ypovOTpiSioaEV, ivTauOa, C oninis homo reccpissem iliam. Sed ne uioras hic
£t Tt Eiitav ot IlaTEpE;, Xey(o, xat EYYpotcfO); EuOEtoi; faciamus. Quidquid dixerunt Patresdico, et in scri-
Ttotw, 8'Jo (pu(i£[;, xat Suo OEXrifxaTa xal SJo eveo- ptis continuo facio duas naturas, duas voluntates,
et
Y£ta; •
xa\ ekjeXOe |J.eO' f|iJi(ov xoivtoviiatov, xat y^veoOco et duas operationes: et ingredcre, nobiscum com-
EvtotJt;. nuinica, et fiat unitas.
JIAH. A£(jTtoTa,£Y<') t>u ToXjjLto SE^aoOat (juYxaTaOEOtv Max. Dominc, non audeo ego suscipcrc consen-
Jtap' uaojv EYYpa-iov 7i£pt TOtouTOU jtpotYU-aTO;, '|iXb; sum a vobis in scriptis super hujuscemodi re, cum
U7t(xp-/(»)v |j.ova-/d;- aXX' Eav xaTEvu;£v uuo; o ©sb;, sim raonachus purus. Sed postquara Deus ad cora-
Ti; Ttov dYitov IlaTEpojv S£;acOat ^tovct;, xaOij; a7taiT£T punctionera vos e.xcitavit, = in scriptis transmittite ;

6 xavtov, Ttpb; Tbv 'PJyxTfi Tiepi toutou EYYpct^pt')? (xtio- id est imperator, et patriarchasynodusque ipsorura.
(jTEi^X.aTE •
-/Jyouv (i-XTtXEu;, xat o 7taTpiap-/r,; xat vi Ego enim nec his peractis communico, duin recitan-
xaT' auTov tjuvoio;. 'Ey(o Yotp <>uoe toutiov Ytvoij.£'vo)v tur aniUhcmatizati intersanctam oblationem: timeo
xo;v<ov(o, (xva'i£pou.Ev(ov ^('ov dvaOEaaTtcOEVTtov £7ti Trj; enim conderanationera anathematis. Theod. Deus
aYta; dva'.fopa;. <l>oSo'u|j.at Yotp xb xaTaxptaa tou dva- novit, non repreliendo te quia times, necalius quis-
6£[AaT0C. 0EOA. '0 0£b; oiSev, ou xaTaY'vto(jx(o <jou quam. Sed da nobis consiliuin proptcr Dominum, si
(poSouptEvou • dXX' ouT£ dXXd; Tt;. 'AXXd Sb; -J^aTv ^ou- cst hoc possibile fieri. Max. Quod consilium li.ibeo
J3
Xr,v Sid Tov Kuptov, Eav egti touto SuvaTOV YEVEoOai. super hoc dare vobis? quid
Ite, perscrutamini, si tale
MAH. Iloiav pouX-ziv e/oi uaTv xEpt toutou So^uvat; aliquando factum sit, et post mortem solutus sit
YjtaYETE, i^/r^Xacp-i-cjaTE im Tt TotouTov •(viovi ttote, xai quispiam a crimine quod in fldei causa contraxit, at-
liETa OdvaTov d7:EXuO-/i ti; tou TtEpi T-r,v TtioTtv eyxXv)-
que ab illata contra se querela seu damnatione et ;

|jtaTo;, xai tou e;£ve-/_Oevto; xa^' auTou xotTaxpiaaTo;. consentiant imperatoracpatriarcha imitari Dei con-
Kai xaTOtS£?r,Tat 6 pa(jtX£u; xat 5 xaTptdp/-/;; u.ii/ivi-
descensionem, faciatque imperator quidem jussionem
<ja<jOat Tou ©EO^u T-/iv (;uYxa-dSa<jtv. Kai 6
7tot-/i(i(o(itv,
rogatoriam, patriarcha vero synodicam dcprecatio-
|J.£V XE^XvEu^Jtv 7:apaxXr|Tix->,v 5 Se <juvoSix-f|V oir^c.v
,
nera ad papara Roraanum et profecto si repertus :

Tipb; Tbv jidTtav 'P(oar,; Ivai 7tdvT0); £?7t£p EupEOEiri


fuerit mos procul dubio ecclesiasticus hoc praeci-
TpOTTo; £xxX-/-,(jia(jTcxb;, touto ETtiTpETto^v Std T-/)v dpO-/iv
piens, ob rectam confessionem conveniet vobiscura
6;j.oXoYt'ocv T^; itiuTEo); , (ju_a6i6d?ETat u uTv TtEp i toutou .
super hoc.
Insere ex Grreco, ut sandonim Patnim voccs accipcrdis, sicut poicit rcgula Ecclesix, ad Roinanum
cpiscopum de ea in scnptis, etc. SiRM.
643 ANASTASII BlBLlOTHliCAlUI Cii

0EOA, TouTO -avTo>{ i/ivzTaLi^ aX^o Sd; jjioi ^.oVov, A TnEOD. Hoc profeclo flt. Sed iIj niihi verbum,
^i eiv iiil XEjjLTTioffiv, £pxi) iait' lixou. M A2. Aec^oti, (|U0(l, si me miserinl, venlas mecuni. Max. Dcimine,
(juaosfEi 501 Tov ffjvSouXdv u-ou tov ev M£CT,a€pia ).«- expedll iil)i conservum meum (|ui esl .Mesembrhv
6eTv [X£9' lauTOu, iiitEp £u£. 'ExEtvo; vap rJ;v •(}mo':xi acclpere teeum magis (]uam nie. Ipse enlm et Hn-
oiit. xi\ atoouvTai oOtov a;t(o;, tououtou; ypdvou; xo- guam novlt. et vetebunlur eum (lignius, eo (luod per

Xa^dijLEvov, oia t£ tov ©ibv, xai tTiV xpaTOucav dpCtVjV tolannos cruciatus fuerlt propter Deum et rectam
iziTm £v Tti) xot' auTou; Opdvtj). 0EOA. 'A-^iiJia/iac fidem (|ua' lenotur in sede l|)sorum. riiF.on. Jurgla
Stasdpouc itpb; dXXi-Xou; v/oiivi, xai ou/ ^jOEti); e//o dlversa habulmus ad Invicem modo, et Ideo non gra-
|ji£t' EXEivou otieXOeTv. MAE. AEVrroTa, ETiav eoo^e touto tanler accipio pergere cura illo. Max. Domine, jam
YeveVOoci, Exfiast; fETiy:a.i tiov oo^otvTtov. xai feou ^ou- (jula vlsum cst hoc fierl, cxllus fiat eorum (pia! pu-
X£(j6e, dxoXouOio ujxTv. Ka^te-Trt toutco dvicrrriffav iidvTEi; tata sunl, ei se^iuor quocun^pie jusseritis. Et in his
(/.ETa yapo; xai Saxpuiov •
xa't IfiaXov jjLeTavoiav, xa't surrexerunt omnes cum f;audlo et lacryinis, positis-
euy(Ti EYEVETO • xat ExasTOi; auToiv to dyta E^iOffiDdr, que In terra genlbus, oratio facta est, et unusi|uls(|ue
xa"t Tov Tiijiiov (rraupbv, xat tt)v £'ixdva tou ©eou, xa't l|>sorum sanclo Evangelia, pretlosamque crucem,
2um;po; -fiijiSv 'ItiCOu Xpicrtou, xat rffi SeottoivTi; elImaslnem Del ac Salvatorls nostrl Jesu Christl.
^jJitov, TT); auTOv Texoumi? TravaYtai; OeoTdxou r,(r::d<jav- B atquedomlnie nostrie, qu:e lllum peperlt, sanctlsslma'
To, TEOeixdre? x«i 10« iSwt?
X"P"? ^'^' pESattioei tSv Del genitrlcis salutaverunt : ponentes nlhilomlnus
XaXrjOevTtriV, manus suas ad certificatlonem eorum qua- facla
sunt.
EiTa jjiixpbv 6(jitXii<javTe? Trpb; dXXiiXou; TtEpi tou Delndecum pusilium confabulatl fuissenl ad invl-
xaTo 0ebv piou,xal t^; Seiojv evtoXwv TTipv^ceio; , UTpa- cem de vlta (|uae secundum Deum agltnr. et divlno-
(psUQEOA. 6 £i:i'(jxot:oi; Trpb; tov d66av Md^ijjiov, rum observaiitla mandalnrum, conversusTiiKOD. epi-
eirev 'ISou, irdvTa SiaXeXuTai to (jxdvSaXa, xal ^£^0- scoiJiis ad abbaiem .Maximum dlxit: En omnla so-
vev Etprjvr) Sia tou ©eou, xal yviratzoii •
'AXXo Sia tov lula sunl scandala, et facla est pax per Deum. et
Kuptov, (ji^ xpui]/r); (ji£- ou XeYei; xa9' oiovSr|7:oTe Tpd- fiet.Sed propter Domlnum ne celes me. Nou dicis
i:ov |ji(av BiXrfliv, xal (jiiav SvepYEiav emXpKJTOu; MAH. per quemcunque modum unam voluntatem el opera-
Oux EvSE/eTat (xe touto eiTteTv i:oTe •
xa'i XEfoi tT|V lionem in Chrislo"? M.w. Non mihl |)osslblIeest hoc
oiTiav, tTeiS^i Jevyi estiv ^ ^wvri toT; 0^101; IlaTpdij!, ali(|uando dlcere. Et dico causam, (|uoiiiam extranea
Suo (fuff£'a)v jjiiav XeYciv Oe^Xti^jiv xal EvepYetav. tiTO Se, esl sanctls Patribus duarum diversarum nalura-
vox
oto TTovTbi; Tpdrtou 6 touto Xeyojv, £upi(jx£t EuOuSdXo)? rum unamdlcere volunlalem eloperationein. Delnde
6zavT0)(jav ouTto Tr)v OTOT^tav. 'Eav yap £17:10 <pu(jix-f|V, ^ vero et per omnem modum, qul dlclt hoc inveniet
cpo5ou(jiol T^v (ju^i^utjiv. 'Eav Emoj u7:oijTaTtx-J;v Stoipto jure occurrenlem sibi pravltalem. Prlmo, quoniam si
Tou IlaTpbi; xat tou IlvEu^iaToc Tov Tibv, xol TpET; dlxero naturalem, tlmeo commlslionem. Stvundo,
6£Xr,ffei<; ciso^yojv ^av^tjotiot, (jfJ) (ju,u.6aivou(ja; dXX-/)- qula si dixero subslslenllalem, dlvldo a Patre ac
Xot;, (oiji^ep xai to; uzoijTdaci;. 'Er|V ei7:o) T-f|V to; S|)lrllu sanclo, et tres voluntales Inducere apparebo
Ivo; (jiiav 0£'Xr|<jiv xoi IvEpYEiov, dvoYxd^otjiai xat Triv muliosibiraetcongrucntes, queraadniodum et subsi-
(o; £vo; Tou IlaTpb;, xol rry (o; evo; tou IIvEuiiaTo; stensias. Tertlo, quoniam sl dixero velutuniusunam
eixeTv, xov (i-J) 0£X(O, OEXr.uiv xa\ evEpYeiov xol £upe- volunlalem et operationem, co;;or et velut unius
Or|Ci£Tat ei; t^oXuOeiov ExriTtTOJv 5 Xd^o;. 'Eav Eittto
P:ili-is, el velut uniusSplritus dlcere, liccl nollm, vo-
(jyETixriV, Trjv N£(jToptou ihiyo) TtpouojTtix^Jiv SioipEciv.
lunlaleni el operallonem ; et invenielur sermo lii

'Eav Ei^Tto) Ttapa (puoiv, ^Oeipo) u^Ttap^iv Toti OsXov-


t->|V
multltudlnem deorum cecldlsse. Quarlo, sl dixero
To;' (pOopo Yap TT) ^uoet, Tb Ttap^ tpudtv etrrl, xoOio; alTeclualem, Ncsloril infero personalem dlvlsionem.
o\ IlaTepc; eipijxoTt.
nulnlo, si dixero pr.xter naturam, corrumpo exi-
stenliam voluntalls. Corruptlo (lulppeesl natur.TC Id

quod imeter naluram esl, (luemadmodum Palres

j) dlxerunl.
0EOA. Miav Sti T^v evojotv tou 2I(OT7)po; :f)(xtov Oe- Tnron. Unam proplcr unitlonem Salvalorls noslrl
Xrjdiv, itdvTr) tc xol tovto); otpeCXoftev XcYetv, xaOdjtep
voluntatem per omnia et omnino dlcere debemns,
2epYtot xol Ilu^^o;, (o; oTuioi xoXto; vevorixdTc; yc- sliiil et Sertjius el Pyrrluis, bene, ul rcor, iiilelllijen-
Ypdipadt. MAH. Ei xcXcuet;, S£a7:oTO, Se^qoi [jiou ttepl
li's, siripseruiil. .Man. Sijubes, domlne, siiscipe duo
TOUTOU 6'jo ^TijAOTa • ci Sti rJ) i'vu>div (jiia tou 0£ou super hoc verba mea. Primo, qula sl propter unllio-
xai 2toT^po; fl|xtov, xaOdrap 2^pYto; xat Iluppo; xot
nem una Del et Salvatoris nostrl, slcut Seri;lus.
DaiJXo; YCYpatpotdi, yc'yov£ OiXvidic, iTEpoOcX-}); xot'
Pyrrhus, el Paulus scrlpserunt, voluntas elTecla esl,
auTOuc CdTat 6 Ylb; Tto FlaTpl, oio t-Jjv (Budiv, dXX' ou
allerlus vohinlalls seciindiim illos eril Elliiis Palrl
Sia ttiV tvo)div, [Jiiav xoto Tbv Tibv ej^^ovTt OeXridiv, eijtep
propler nalurani. sed nini jiropler unilioiiem, secuii-
ou TouTov CdTiv l'vo)di; xai ipudi;. Ei otot Trjv cvo)dtv
diim Eilium IkiIicmII voliinUiIem, si iion idlpsumest
(Jiio xot' auTou Toti 2o)T^po; vi|jiii5v fifovz OeXridi;, oi- uiiltlo el nalura. Secundo, (|ula si propter nnitioiiein
Tiov outt,; l^^ci TtdvTO); tJjv £'viodtv, dXX' ouSeTtpov Tt^ov
unasecundum IpsosSalvatorisnoslri volunlaseflVcta
i\ <bv idTt ^udiv, xal <r/_i<stMi x«t' outou; ^drai 7:po-
est, eausara profecto suani nnlllonem h;ibehlt, et
;

Ciili COLLECTANEA. — DISPUT. INTEK S. MAXIM. ET TllKOn. 04(5

Si^tix; ^ OsXr.ai;, aXK' ou or'(7£t>i; • (jy£i'.v vip, aXX' A iu»n aliam eciniiii naturciiii cx r|uibusexistit, etaile-
ou yjoiv 6 vf,i a).r,Oiia; Tr)v tvwaiv £T:i'iTaTai Xoyoc. ''-i ctus, 11011 natiiia', sefiiiuliim ipsos crit aperti» viihin-

8ia TT)v evwutv, w? Etpasav, [jLia tou 2iwTr|Co; -^iawv Ye- tas : iiaturam onim, nnii alTcctiim, vcrilatis ratio

Y£vr|Tai OeXriCK;, itoia <)s.\r,au pacriv auTr,v YeY£vr,GOat novit. Tcrlio, si proplcr unilioiicm, ut fasst suiit,

Tr,v £voi(jiv ; Ou Yoip OTiTtou ttj St' auTr,v YSvoijiEvr) &atEv unaSaivaloris nostri voluiitas ctVccta cst, (|ua volun-
av aXriOEia? (ppovTiiJovTs;, xa) to TzapaXoYov (psuYovTs;. tate aiunt ipsam fuisse unitionem, cffectam ? Non
Et Sii tt,v 4'vioijiv oia tou — way^poi; fi'iivr,Tai OAr.ai;, enim ca quac pcr illum effccta cst fatebuntur utique,
SrjXov oTt Trpb Trj; hMeszo);, ri TToXuTi),:^,? r,v. ?, •TtavTSAtoi; si duntaxat vcritatl opcram (lcilerint et (luod cst

aO£).r^;. Kai £i a£v zoXuOEAr,; r,v. UEttoctv Twv TToAXiov, irrationaliilc fii;;crint. Huarlo, si pioptcr unitioncni
npb? ,utiav (TTaXEi? u-i',u.£tv£ 0£Xr,(jtv, xai TpoTtv-; •^rpo-.fa- una Salvatoris voluntas clTccta cst, li(|uct prolccto
vtii; £5£;aT0 irotOo;, tJjv Ti5v iTpo(jou(joJv auTw (putjixio? quod ante unitionem aut cum multis voluntalibus
itoXXiov OEXi^^jEtiJV U£io)(jiv. Ei «£ TTavTa— a(Tiv rjv (x0E).r,;. fuerit, aut penitus absque voluntate. Et si quidem
xoEiTTOva Tv;i; cp'Ja£i»; a7:£':pr,v£v outrav t/;v Evioaiv e; :?;; mult:iruni erat voluntatum, dimiiiutionem multarum
£~opi(jaTO Oslr^atv, tiv :f) (pugt; r,-K6^r,GZ. Kat -otXiv pertulit, ad unam nimiruin voluntatem contractus,
TpeTrTo; dricpr^vE. Tb (jtr; ttj suuei Jtpoubv auTiji, (r/_£- et convcrtibilitatis perspicu;e passionem suscepit,
aei XTr,ij(xu.£vo; . Ei Sii t^^v tvtotrtv ijiia tou — toTr.po; B multarum qu.-e sibi naturaliter inerant voluntatum
flixiov xaO' £T£pov Ttov e? tov ItjTt YEvovE Oe^Xt^iji;. ttpt)- diminutionem. At vero, si modis omnibus erat abs-
TCKTO; fifovs. 0£XT'(T£t ©sb;, 6 aurb; 2ta Tr,v Evtodtv T?i que voluntate, mediorem natura esse raonstravit
cpuuE! u.£vt>)v (xicto; •
xa'i avaoyo; (xvOpu)TO; ttj OiXr.^jst, unitionem, ex qua acquisivit voluntatcm, qua natura
ijtEvtov Tvi cpu(j£t ttpijcipaTo;' "O-^p a^uvaTOv, iva u.'/]
carebat. ^ Et iterum convertibili palam profecto
XE^to Su(I(;e?£';. Ei ota t"/;v ivtociv ij.ia Ttov (p'j(j£iov
fcclt quod natura sibi non incrat, sed acquisivit
YEYOvEOiXr^si;, Ti or^-itoTE ota Tr;v aur/.v aiTiav, aiaTiov affectu. Quinto, si propter unitionem una Salvatoris
(pu(j£tov ou YEY"''^ ipufft;
nostri secundura utraque ex quibus est voluntas
effecta est, recens factus est voluntate Deus, idem
ipse propter unitionem natura pcrmanens sempiter-
nus, et voluntate homo sine principio permanens
natura recens : quod est impossibilc, ne dixerim
impium. Sexto, propter unitionem una naturum
si

voluntas effecta est, b non est quidpiara propter


earadem causam una naturarum cffectum natura?
Kat 8iaxo'|ja; Itti toutoi; tJ;v tou 16-;o\) tpopiv ^ Et reciso inter h;ec Theop. episcopus sermonis
0EOA. 6 Ezi^jxo-rto;, &~-i • Tt Toivuv cia tt,v fvtocjtv super his habiti impetu, dixit :Quid igitur sit pro-
fiyoKV, Ei ulTiSev TOuTtov Y£Y£'vr,Tat o' auTT|V; MAS. pter unitionera, si nihil horura factum est propter
"Evcapxov £OEi;£v (X'iEu5io;
y^Y°^°'^^
'^°'' ^'''^'^''ov * «u-
eam ? M.\x. Incarnatum sine mendacio factum eum
Tbv s-JtjEi ©Eov, xai Tov TiTiv oXtov o-riUitoupYbv, (d-jite
quisinecarne fuerat demonstravit, ipsumque natura
ou Tpottr;
YEvoyivov (XvOptottov (xpio-rjXo); TtapE^jrf.cEV,
Deum et omnium conditoreni, natura factum homi-
tpuUEto;, (xXX aAr/jET
(OuaEio;, •f| [XEto)UEi Ttv'i; Tt^ov tt,;
nemevidenterostendit, non conversione naturK aut
vospio; rkiytoaEV/-,; uapxb;, »VEXXt-
ttoouX-f/J/Ei r;Y°'-'''
diminutione cujusquam eorum quK naturie sunt,
TtavTo; ttpottaToptxoti xaOapat
tto^u; (XvOpiott()TT,To; ,
sedvera susceptione intellectualiter animata carne,
xari oijutv sYxXiiaaTo;. Kai Tio xaT (xttaXXaYriv Xo'yo), abomni progenitorio
idest indiminuta humanitate,
Tb Oauadtuiov ovTto; xa"t ttaut xaT(xttXT|-xTov, oXov Iv Tot;
secundum naturam crimine munda et quod est se- :

(ivOpo)zivot; 0Ebv Tbv auTbv ^XoxXr^po); uivovTa Toiv rationcm mirabilc revera et
cundum liberationis
EvTo;, Ev Tot; Oeioi; avOpiottov, 5XoxXr'po);
cunctis ingenti stupore habendum, totum inhomini-
i5io)v o).ov

avEx^^tTtoTOv neptytopTiUt; Y^tp ^t?


uiEvovTa Tiov
bus Deum, eumdem integrum manentem intra sua,
i8t'o)v .

dXXr,Xa; Ttov c5'jueo)v xa't Toiv auTaT; ttpouovTO)v tpuut-


totum in divinis hominem, eumdera ipsum integre
xaTa tt,v toov 0£T|Yo'po)v IlaTEpo^v oioauxa-
xoiv
manentem, a propriis non decidentem. Receptio
-J;ijtiov
D
asitoui; Sia tT|V evo)uiv
Xiav, dXX' ou [jiETayo')pr,u!;
enim in invicem naturarum et naturalium qus sibi
r^

Y^Yovev, oTtEp 'ioio'v EUTt Tiov uu-/y_uutv xaxo'jpYto;


insunt, juxta deiloquorum Patrum nostrorum doctri-
ttoioua£vo)v Evo)utv, xat ota to^uto toT; xatvtu,aoT;
nam, et non translatio vel casus propter unitionem
T-/;v

ttoXuTO()t:o); £aiuso)|j.£'vo)V, xai ot' dttocicxv tou xaT


effecta est, eorum qui confusionem maligne faciunt
auTo'u; AiiYou CTaOT,po'TT,To;. oio)X()vto)V tou; euUeSeT;"
unalitatem, et ideo innovationibus raultimode confu-
sionem inducunt, et propter det'eclioneiii constantiie
sus persequunturpios.
rationis
Quibus auditis, Theod. episcopus visus est
'ilv dxoijua; 0EOA. b Itticxotto;, loolz un'x Ttov
cum reliquis, qui secum venerant. quod dictum
Xoittiov Tiov uuv a-jTO) TtapaYE^/oaEvo^v, to Izyjh'/ atto- ab-
fuerat suscepisse. Et iterum idem episcopus ad
oeyEuOat Kat ttiiXtv 6 auTb; Ittiuxotto; itpb; tov dSSav charitatem quid est
batem Maximum l-'ac, inquit, :
:

)\!a;!aov or,civ •
notT,cov a.ya.-Kry • Ti Iutiv 6'tt£p Ettta;
b Lce ex Gneco, cur non, eadem ob causam,
» Graeca sic : rursuque sc mutabilem o^ttendit, ha-
bitu acquirens id qucd vatura sibi non ineiat. una naturarum natura facta est. Sirm.
.

647 ANASTASII BIBLIOTHEGARn 648

f,u."v, oTi ouiEi? w? T'.; TT.v ir.ia-^GiM, dX),' w; ti tt,v


A quod dixisti nobis, quia nullus ut quis subsistentiam
sed ut qiiid naturam 0|>eratur"'astat enim mihi non
tfjan EVEfVEi ; TTpoicTat vdip tiot vor,5avTi to \t/^vi.
intelligenti iiuod dictuin est. Max. Nulhis ut quis
MAH. Oi?£t; (0! T'.; T>,v u7ro(jT37!v EVSpYeT, aXV oi; Ti
subsistentiamoperantur.sed ut(|uid natur.<m ; utpula
TT,v (PuiTiv •
oiov, Il/Tpoi; xai l\i~Sko:, EVEpYOUutv. dXX'
1'etrus et l'aulus operantur, sed non Petrice, et
011 riETpixoJ; xai IIo(u),ixoi;, a>X dvOptorixto;. Af;.^
:puTixio; xaTa tov xotvbv xai opicTixbv
Paulice, scd humane, ambo (|uippe homines natura-
Y«p avOpo)-oi
ouUEo); ),o'yov •
d),),' oCp/_ uTtosTaTtxto; xaTot Tbv liter juxta communionem et diflinitivam nalurae
TT);
MtyavjX xai FaSpi-JiX evepyou- rationem, sed non subsistentialiter sccunduni idquod
iSitoc rtoTov. 'iiiauTti);
proprie facit. Similiter Michael el Gabriel operantur,
<jtv, dXX' ou/"i Mi/ar.XtxtT); xai ra?ptT,),!Xto; , d),X' 0^-
verum non Michaelice vel Gabrielice, sed anpelice,
Y«P dYYeXoi. Kal
YtXixtoc, dfiOt.) ouTto; ETti -aoT,; ijiu-

<;e(o;, TToXXtov Tto dpiOato xaTT,YopouaE'vT,;, xoivt,v, dXX'


ambo quippe angeli. Et ita in omni natura mulla
ou/i u.ovT,v Tr,v EVEpYEiav OEtopouu-EV. Ouxouv 6 AE^ytov numero pnrdicante, communem, sed non annihila-
EVEpYEiav, auTT,V T-^.V csjffiv u.tav ouirav, tam, operalionem aspicimus. Ergo (|ui dicit subsi-
UTTOTTaTlXT.V
dTTEipov TaT; IvepYEiaK; EiodYEt ^v^zurt<xi^ • xa'i xaTi stentialem tiperationem, ipsam naturam, cum una
auTT|V dYoijLEvtov dTtJatj^v. EauTvi; sit, infinitam operationibus inducit elfectam, secun-
Tb i:Xt,Ooi; tiov utt'

Sia^E^poudOv •
oxsp £? SoytuOa xa),(o; e/eiv, r.iar^ B dum multitudineni atomorum quoe sub ipsam redi-

Tou TO)? Eivat ),o'yov <ruvota'|iO£(- guntur a seniel differentem : si admiserimis


i|uod
oJCEt Tov Eit' auT?i

pouirv.
bene se habere, in ijisa omni natura quomodo exi-
stendi rationem corrnmpinius.

Kal TOuTtov EtpriUEvtov, ev tio dtj^ra^EcOai dXXrjXou;, El his dictis, dum invicem oscularentur, Theod.
eirt£ 0EOA. 6 iJnaTo; • 'loou yiyo-^B Tot ndvTa xaXio; •
consul dixit : En
sunt omnia bene: pulasne
facta

dpa f.T.Ttli/fm 6 paaiXEu; 7tapax),T,TixT|V itoiviijai xe- conscnsurus est impcrator rogatoriam facere jussio-
XEutjtv ; MAE. ndvTo); TtoiEi, lav OiX-ii u.i|xr,TT,; Eivai ncm •.'
Et dicit al)l)a M.w. Ulitiue facit, si voluerit
Tou 0EOU, xai (iuvTaTt£tvo)Or|Vai auTto, oia t-^v xoivr,v iinitator esse Dei et luiiiiiliari cum co priq)tcr com-
TtdvTO)V TlU.tOV OOiTT^ptav, \o-^\X,6j.E^O;, tji); ElttEp 5 ^UffEt munem omiiium nostrums:ilntem : perpendens quia
Gto^tov ©tb;, oux EffOJOEv foi; ETattEivojOiq OsXojv, Tto); 6 ki Deus, qui natura salvat, non salvavit doncc volens
suoei (jo)!|().u£vo; dvOpo)tto; r, (7O)0r,(jETat . ^ ctotjEi \l\ luimiliaretur, quomodo is qui natura salvandus est
TattEivouuEvo; ; Kai EitTE 0EOA. 6 littaTo; • "Oti eX- homo, ant salvabitur aut salvabit non humiliatus ?
Tti^to Tou 0EOU «jio^ovTo'; U.0! Tr,v |j.vr'aT,v, toutov auTtjJ Et dixit TiiF.orj. consul Spero, ((uia Deo s;ilvante :

Tov Xo'yov Xeyo), xai TteiOETai. Kai d(jjtaiidy.evoi dXXr) mihi memoriam, huiic eumdem ci dicam sermonem,
Xou; ETti TouTo:;, drT,),Oov [aet' eipr^vT,;, oe5o)x()to; tou C pt acquiescet. El cum in his se mutuo salutassent,
£itt(jx()-ou Toi d?5a .Mociuo) t:e|j:sO£v auTO) ttocov (jii- abieiunt cum jiace, data ab episcopoabbali Maximo
xpbv, xal cTi/dpiv xal xa.udtjiv • xai to [j.£v (jTi/dpiv i|iia(lam pecunia; quantitate, el tunica, et casula,
euOs^to; xot' auTT,v tt,v tSpav Bitlur,; 6 Eitttjxoito; • ev (|u;e Iransmissa. Et tunicam quidem
fueraiU sibi
TiT) 'Pr^Yio) 6e ou to ooOev auTio Jtooov ^xo^^oi. dXXa sl;itim eademque hora tnlit Bizyensis cpisciipns. .\st
xai iXko ei ti Or|ttoT£ e; EUTtoiia; £i/_£, fxETa Ttov Xoi- iii Kegio nonsolum (luantitatem sibi pecuni;r dat»,

Ttiov oixTpiov auTOu jtpaY.uaTOJv xal £(jO-iiiji.dTOjv, d^Et- vcrum etiam et aliud quodcunque ex benelicentia
XirvTO. (luorumdam habcre videbatur, unacumreliquisejus
vilibus rebus ac vestibus abstulcruiit.
MeTi 8e Tb dTtEXOEiv tou; etprjaEvou; izvSpa; Trj 0^- l'(isti|uam vero abierunt prpdicti viri sexto Idus
8o'ri Tou SE^TtTEjjiSpiou [jiTivb; Trj; jtapoutjri; jtEVTExaioe- septembrias pr;escntis (iuint;c decinue indictionis,
xdTr;; tvOixTioJvo; , e^TiXOev auOi; HauXo; 6 ijTiaTo; Iv exivil rursus Paulusconsul in Bizyen., ad abbatem
Bi^uri Jtpb; Tbv d6€av Md;iaov, xeXeugiv IttKfEpofjiEvo; Maximum jussionem ferens continentem secundum
TtEpiE/ouffavouTO);^ oKEXeuoaEV Trj (jrj lvSo;oTriTi djtEX- banc formam « Jnbemus glori;B tua" ire Bizyen, et
:

6cTv h BiJ^uri, xal i-^cfjCw Md;iuov tov jj.ova/bv (jLETot


adduccre M;iximum monachum cum lionore miillo
toXXy-; TijxT.c xa't x_oXax£i'a;, oid TETo Yvifa; xat Tr,v D atque blanditic, tam propter senectam infirmita-
~
to eivai auTov jtpoYOvixov T,utov, "
xai
d(jO£'vEiav •
xa'i " tcm, quam eo quod sit a |)rogenitoribiis noster fue-
YEvdaEvov auToT; Ti.uiov •
xa't OioOat toutov Iv Tio
honorabilis. Et ponite hunc in vcnerabili
ritque illis
EuaYeT |jiova(jT£pio) tou oyiou 0EoSo)pou, Toi Siaxei-
manasterio sancti Tht^odori, (|uod rcjacet juxta Rc-
nXr,(iiov tou 'PriYtou '
xa't IXOeTv, xai jjiT,vu<jat
(jiE'vto
gium : et venire, et nuntiare nobis; el mittenius ad
Kal TteaJtoaEV Ix itpootottou ri|j.(ov Suo JtaTpt-
ufjiTv.
ciiin cx (icrsona noslra patricios duos (|ui debcanl
xiou;, oiBEi^XovTa; otaXE/Oy-vai Tot jtapa^jTdvTariijiTv, ipiX-
illi dcclararc nobis placucrint, iios ex animi)
iiua;

ouvTa; riaa; '{(u/ixio;, xai <piXou[j.E'vou; Ttap" ri|j.iov
;iinantes, et a nobis amatos : el venire nuiiti;ituri
xa\ IXOeTv, xai dvaYY^TXai ?iaTv ttiV Jtapouaiav auTou. »
idem consul ad-
iiidiis adventum ejus. » Igilur, cuin
'AYaYtov ouv 6 auTb; uttaTO;, xa't 0£'i; Iv t(o :tpo£ipri-
(luxisset cuin et possuisset in jain nominato monaste-
(juvto (lovadTTipiio dtr^iXOE av%-C[iO,OLi
,
vio, regrcssus est nunliare.
KaiTrj :?iu.£'pa I-y;; Ji^tp/ovTai Jtpo; ailiTbv 'ETti^dvio;
Et in crastiuHm veniunt ad eum Epiphanius et
xai Tpo^itXo; 01 jtaTpixiot j/ETa jtoXXr,; 7tEpi6oXr,; xal
Troilus p:itricii, cum multo ainiclu ct pliaiit;isi;i,
(pavTaoia;, xott ©Eoootiio; 6 eTtidxoJto;, xa'i dvip/ovTat
necnon ct Thcodosius episcopus : el asceuduMt ad
649 COLLECTANEA. — DISPUT. INTER S. MAXIM. ET TllKOI). 650

irpo; auTOv iv tw xaTTi/ouiAEVi-.i -rj; £xx>,y,ii'a<: rTj?


A oiim iii (;it(icliiim(Miium ecclcsia; ipsiiis monasterii,
factaiiiie coiisuctii saiutalionc sederunt cogentesct
onjr>|? uiovrj; xai Tou O'jv;)0ou; aa:t-/7;Aou Yavou.$vou,
i|isum sedere, ct orsus liaijltiim ad eum scnnoncm
sxaOicav, [jtTtoaatvoc xai auTOv xaOi-iat •
xai aTiap-
Tnoii.rs, dixit: Domiiius orliis jiissit nos vciiirc ad
^auevo? Totl Tifb; auTov Xovou I 1*111 VO^ £i::£v •
'O
^uLwv £Xi'),£U(j£v :fi;jia; Tpoc trl Y£v;'aOat xai
tc, ct dlccie vuljis (|ux visa siiiit diviiiitus rolmnito
8c(77io'ri'|?

Xa),Y;7at ujjiTv Ta oo^^avTa Tto auTou Oeoffr/ipixTW TooiTEt.


impcrio siio. .Scd diciiolils primiliis, si fatlas jiissiu-

'AXX' elTtl •?i,atv TTptoTOv, Toiit; t-)iv x£)v£uiiv Toii patjt- nem iinperaloris, an non'.' iMaximls dixit Domine, :

X$(i)c. Tj ou TrotsTc ; l\l .\HI MOii eite •


AioTTOTa, tixoutjfc)
audiam iiuod jusserit pium ejus imperium, et neces-
Tl £X£'X£U<7£ TO iUGEok aUTOU XpOtTOs, Xai 0£OVTD)C CtTTO-
sario rcsponddio. Nam ad id f|uod ifrnotum estmilii,
xptvouai ETTEi irpo; TO ai^voua£vov, itoiav £/(» ocToxpt- i|ualciii rcspoMsiiinem daturiis sum ? .\t vero Tiioil.
(Tiv Souvat ; TPSll V. iTxiit.zvs. 'kifb>'/ •
Oux v/oi/izrxi pcrscvci-;iliat asscvcrans: .Non potcstessc utdic;iiniis
^Tt XiYOfAlV TE TtOTE, EOtV IX.^ TTpiTjTOV t'TZT,i £1 TOIeT?. rj
;illi|uid. iilsi primum dicas utrum facias vcl min fa-

ou TcotET; rJiv xsXEutriv tou pactXeo); Kai . t!); oioev auTOu; cias jussioncin imperatoris. Et cum vidisset eos
£vtaTaa£vou?, xai £Tii T/j «vaSo)vYi auTou jttxpo'T£pov iiisistentcs pcramplius dilationi su.^e, et amarius in-
pX^TOvTa; xai Tpa/uT£pov otTtoxptvaasvou?
, [/.£Ta Ttctv tucntes, ac asperius respondentes cum omnibus ciui
t> cumciscrant ct Ipsis (iiioi)iie dicjnltatibus saH'ulari-
Ttov Ttov (7uvo'vTCOv auToT?, xat Tctiv ot;(toaaTtov xouaoi;
liTyipasvwv , (xitoxptOii? 6 ot66a(; IM.-VH. EiTiiv • 'E^av . bus rlcvatis, respondi-ns abba Max. ait: Quia non
OUX (XV£/£(70£ ECTeTv TtO OOljXtO uatTjV TOt Tiapa(TTOtVTa TtO p:itlmini dlccre scrvo vestro i(u;c placent domino et
SEtnto^TT) •f,atov xai pacrtXeT, ioou, "kiytiy (xxouovtoi; tou imperatori nostro, etice dico, audicnte Deo, ac san-
0£ou xai Twv ixYctijv a.yfiXi.iy/, xai itoivTtov uu.aiv OTCitEp ctisangeliset omnibusvobisquoniam, quidquid jus-
ti Tc SyiTtoTE xeXeuec [jcot Tti-pi ocouO'/"'TtoTE Ttpot-j^aaTo; TtO serit mihi super quacumque re cum hoc sieculo
otitovc TOtjTti) (juYxaTaXuaEvou xai i7u;j.;pO£tpoa£vou, itpo- destruenda et corrumpemhi, prompte faciam. Et
Oufiti); TTocto. Kai £uO£to; otvaTTot; TPlil.V. EiTtEv •
Eu- cinfestim suri;ens Troil. dixit: Oratc mihi, ei,'o v;i-

^aaOE [jcot , £Y<)J uTtotYto. OCto; yotp ouoiv itoceT. Kai dam. llic enim nitiil faclt. Et multo vehementique
KoXkoxi itotvu Y£vo(X£vou OopuSou, xai TioXkr^(; xxfor/yfi facto tumultu, ac multa turbatione et confusione, di-
xal (juf/iJtJEw;. ECTEv auToT; BEOA. 6 £Tc'(jxo7to<; •
Ei- xit eis Theod. episcopus: Dicite illi responsa, et co-
TiaTE auTio T71V atttJxpctjcv, xai yvwt£ tc "kifti ' EjtEi to gnoscite quid fatcatur. Nam sic regredi, nihilque
ouTto; £;£XO£Tv ariosv £cpT|XOTac xai (jir,0£v (xxoJcjavT-^i;, dicere et nihil audire, ralionabile non est. Et tunc

oux £<jTcv EuXoyov. ToTE EI11<1'. 6 TtaTpcxcoi; Ec-:t£ EpiPiiAMuspatricius ait : lloc tibi per nos sigiilicat
TouT() aoc 8r,XoT oc' r,a(ov 6 pa(jc),£U(;. kiyoyv '
'£Tt£co-)| impcrator, dicens : Quoniam totus Occidens et qui
Ttacja ^ SJ(jt;, xai oi sv Tvj (xvaToXvj SiaaTp£.fovT£? £t? ti£ ^ in Oriente subversione operantur ad te spectant,
OEtopouac, xai a-itavre? Scot at aTaacot^ouat [Ar) Oeaovtei; et omnes propter te simultates exagitant, nolentes
auijcfitSatjO^vac -?i|JcTv Stoc r/jv TtiaTcv ' xaTavj^oc ff£ 6 convenire nobiscum in causa fidei ; Deus compungi
0;bi; xocvtov?iaai :?i(jcTv £7ti Tto ttaij' ?;>J.Tv EXTcOivTt tu- te faciat, ut coramuniccs nobiscum in Typo qui ex-
TOo. xai £;£p/()a£Oa -^i^iET? St' £auTtov ei; r/jv XaXx-)|V, posilus est a nobis, et exibimus per iios ipsos ad
xai oia-:ta'(3(J.£0ct at , xai uTtoTt0£[jc£Oa u[jccv r/]v /£Tpa Chalera, et osculabiinur te, et supponemus vobis
fi[j:Sv, xai (JCETOt •7tota'/ic TC(j.^7ii; xai S<Kr\i tlcifO[j.tv utxa; raanura nostram, cumqueorani honore ac gloria in-
Eis T^v ciEveiXviv 'ExxX^/,cc'av. xat [xeO' iauTtov (aTO);j.£v troducemus vos in magnam Ecclesiam, et cum nobis
Iv tx) xaTa auvv-OEcotv o'i ^aacXETi; 'laTavTat, xai ttocouaev ipsis sisteraus ubi ex more imperatores stant, et fa-
(X,aa t),v a Jval^tv, xai xotvtovouij.£v aij.a Ttov (x/_paTti)v cieraus pariter synaxim, et participabimur intenie-
xat i^ti)OT:oT(Ov [juarooccov Tou i^tooitocou sto;jtaTo; xal ratoruin et vivificorum sacramentorum vivifici cor-
ac'aaTO? tou XpcaTOu. Kai dvaxripuTTo;j£v a£ jtaTEpa poris et sanguinis Christi, et pr;edicabiiiuis te denuo
xai fivtiaii /.^F* °" ^ovov tt, a.tXo/_pc'aTto xal
•fittiov, liatrem nostrura, fletque gaudium non raodo ama-
PaacXiSt fi^j.Sv toXei, (xXXoc xai ittxavi t^ otxouc/ivvi. trici Christi et regise urbi nostr;e, sed et in toto ter-
OiSacjEV yap aacpaXtoc, oTi aou xotvtovouvTO? Tto a-^wi rarum orbe. Sciraus enira certissime quod, tecom-
Toiv EVTaTOa 0p(3vtij , •TtotvTEi; EviovTac f,ij.Tv . o t oca D niunicantesanctobnicthrono, cuncti uiiianturnobis,
a£ xai t))^ ScSaaxaXiav otToaytaavTE? r/j? xotvtovia; qui propter te tuunique magisterium se a commu-
f,[J.OJV nione nostra sciderunt.
KaicTpa'i£i; jtpb; t'ov Ettiaxoitov 5 (x€6ac SIAH. [xeTot Et conversus ad' episcopum abba Max. cura lacry-
Saxputov EtttEv auT(o" Kijpc£5 [JiEYa;, f|[j.£pav xpia£(o; Ix- mis Domine magne, diem judicii exspectamus
ait:
S£/o;i£Oa, TtotVTE;. OcSa? Toc TUTOoOEvra.xaico^avTa Ijti oranes nosti qus ordinata sunt et difJinita supra
T(ov i5t-;('(ov £uaYY£).c'(ov. xai tou ^(ooTtocou oTaupou, xai sancta Evangelia, et viviflcam crucem, atque iraagi-
rr,c; £(xo'vo; tou 0eou xai a(OTT,po<;-?,(j(ov, xai tv|? auTbv nera Dei et salvatoris nostri Jesu Christi, etsanctis-
TExouavii; ttavaYia; (xecTtapOEvou ij.riTpcj;. Kal ^aXtov xotTO) slmse quie illum genuit semper Virginis matris. Et
TO T.fomo-Kov b £Tt!jxo7to; , au^^oTEpa Tvj (lojvvi Xeyei subraisso deorsura vultu, episcopus mitiori voce dicit
•npb; auTOV. Kai ti i-/M Ttocviaat i^M, ir.m ETEptJv Tt Tta- ad euin: Et qui habeo facere, postciuam aliud quid
pioTT; T(>) £ua£6£aTotTO) p-jtatAET; Kac (j/'/iat Jtpb; auTOv placuif? Et dixit ad euin Max. [ abbas ] : Et quare te-
M AH. xai Sti ri '/i^ld) twv aYc'<ov EuaYYEXiojv. xai ot [JCETOt
tigisti sancta Evangelia, et hi qui tecum erant, cum
cou, oijx oua^/i; Itp' utuv t^; t(ov XaXr,6£'vT0)v IxSaaEto;; non sit in vobis eorum quae dicta sunt exitus"? Vere
Patrol. CXXIX. 21
;

6iH ANASTASU BIBLIOTUECARU 652

OvTW;; -zaijrt i^ Suvau.'.; Tojv oOpavwv, tovto ou Kt(6zi A oranis cfleH virtus hoc milii facere minime perjuade-
(Ai TtOiv^iai. Tt vap a::o).oYrico;xat , oi ^.evoi tw 0ew, rel. Quam enim ratiiinem redderem, ut non dicam
o^a Tw Eooj (TuveiOOTt, 5ti Jta Sd^av avOpur:r<»v , T<p Deo, conscienlia! rae;c, (|uod si propter humanam
xaT* auT^^.v Xovw u.T,S£titav t^oucav fcafv-v, tt.v coj- gliiriarn, iiua" secundum sui rationem nullam habet
![ou<;av toj; (jTSpvovTa; auTT.v — iVitv s;<i)]jLO<jau,r,v salvandi substantiam, Odem abnegarem ejus qui fo-
veteam "?

Kat l~\ Tto XoY<o toOtoj ava^avTE?, Ouuou CTpaTrjYT^- Et in sermone isto surgentes omnes furore insta-
<7avTo; Tiactv auTo"?. Ti).u.oi'; xat tJWtcuoT? xat coaipttr- biles redditi, evulsionibus, et impulsionibus atque
(loT; jrassXuoav auTov, dxb xejoXr,; &o? Svuytov xaTa- dire|itionibus debilitaverunt eum a capite usquead
xAucovTs; auTov riTJCu.actv' 'liv::ep, [jiiypt; av £-:t),u- ungues sputis ccrtatim raadefacienles. Qnorum us-
Or.cav a^iTEp £6i6).r,TO ludTta , SiETrvEETO 6 flpduo;. Kal quciiuo lota sunt vestimenla quihus circumamictus
avacTa; 6 E—tcxo— o? £i::£v Oijto); oux £0£i YEVEcOat, erat, fii-tor longius exhalabat. Et surgens episcopus
otA/" dxaucat u.dvov •::ap' auTou Tr,v dzdxptctv , xai ei- di.vit : Non oportebat ita fieri, sed audire ab eo tan-
«teXOeTv dvaYfEt).at t<o oec-o'tti r,u<ov Tio dYaOio. Tot Yap tummodo responsionem, et ingredi, et nunliaredo-
xavovtxa TpaYjJtaTa, ETEpti) StoixouvTat Tpdzto. Kai ijid-
jj mino nostra bono. Canonic;i; quippe res alio dispo-
Xt; :T£iaa; auTOu; 5 feicxo::^; T.cuydcat, T:d),tv IxdOt- nuntur modo. El, cum vix eis episcopus ut quiesce-
<jav, xai uupiat; uSpsct xal dpaT; dvEZtvor,Toti; ,uo»u.o>- rent persuasissel, rursus sederunt : et denis miHi-
tjavTEC auTov, jjtETOt Ouuou xal TpayuTTiTO? £t:i£v EI1I<I>. bus iiijuriis et maledictionibus inexcogitabilibus
Eir£, xax£T/aT£ (fa-|'07:d).t£, <o? aipETtxoui; £/<ov ^,,ua?, dehonestantibus euni, cum furore multo et asperitate
xai TTiV ^TOAtv f|U.tov , xat tov ^actX^a , toutou; EiJiai; dixit EpiPiiA.MLS : Dic, malorum extreme, vorax
Tou; XoYou;; 'Ovrii); hXeTov itou yptirrtavoi Idjjiev xal civiura, quasi nos et civitatem nostram, sed et im-
dpOoSo;ot xat tov x'jptov ^,uiov xat ©eov SuoXoyouulev peratorem, h;preticos habeas, ha;c prosecutus es
e^^Etv xat OeVx-^^v Oc^Xriirtv xai dvOpo)-::ivr|V OE^Ar^ctv , xat verba'? Vere plus quam tu Christiani sumus atque
voEpav 'Jfuyr^v' xai oTt ::a<ja vo£pd (fJct;, 7:dvT0); £y_£t orlhodoxi, PlDomiiuim noslrum acDeum confileniur
TO OeOieiv ex oJCEo);. xat to EvepYEtv £7:£tSr| ^torj; habere et divinani volunlatera et humanam volun-
lOtov xai vou tStov OeXt^ci; xai OeAr^Ttxbv animam
T) xivr](Ji;, Ji tatem, et intellectualem: et quia omnis
auTOv oiSauev, ou 0£dTr,Tt ptdvov, oAXd xat dvOpo)-;:dTT|Tt. inlellcctualis natura utique habel ex natura velle
AXXa xal TOt; Suo OeXricet; auTou xai evepYsi^t; 0'jx ac operari, quoniam vita; proprium motus est, et
dpvoij|jiEOa. intellectus pro|irium voluntas: et voluntiitis ejus
p capacitatem novimus, non secundura deitatem lan-
tum, sed et secundum humanitatem. Quiii et duas
ipsius voluntates et operationes non abnegamus.

Kai OTioxptOeU 6 d66a; M.\H. efcEv ' Eiv ouTto ntoretj- Et respondens abba Max. dixit: Si ita creditis,

ETe, xaO<i); at voepal (pijcet;, xat ^ tou 0£ou 'Exx),7icia, quemadniodum intelleclualcs naturae, ac Dei Eccle-
TOo; uedva-pcaiiETE xotvo>v9;cat E::t To) T'J~<o, t<o fjidvT.v
si:i, i|uo;nodo me cogitis co:nmunicare in Typo qui
TOUTOJV £-/^OVTt dvaipECtV ; Enl»I>. At OtXOVOlxiotV TOUTO solam eoruni habet divisionem, qu;e vos proQteraini ".'

YEYovEv, iva (jf() pXafituctv ot "kaoi TaT; Tota-jTai; XeuTO- Et dlxil Epiph. Ob ilispens;itionera faclum est hoc,
:

(iep£Ct(po)vaT;. Kald^^roxptOel; & d€6a; J>\AE. £fc£*Tou- ne hedantur populi hujusceraodi subtilioribusvoci-
vovriov, Tor; dvOporoo; OYtdsETai oia t^; dxpt6ou; djjto- bus. Et respondens abba .Max. dixit E contra omnis :

XoYta; TT,; TrtcTeo);, ou fx^r,v Std tt,; dvatpeceo);, t?;; ev homo sjnctificatur per districtam fidei confessio-
T<o Tut:<o xEtfjLEVT,;. Kat Efce TPOIA. Kai ev Tto ::a),a- nem, non autem per divisionera qua; in Typo est
Titp etedv cot, ^Tt oux dv£T),£v, dXXd xaToctYacOrivat exe- |)osit;t. El dixitTnoiL. : Kt in 1'alati dixi tibi, quia
Xeucev, ?va £tpT,vE(jo)[i£v TtdvTE;. Kal dzoxptOEi; 5 d.66a; non inleremit, sed taceri jussit, ut pace fruamur
MAS. eI-eV 'H aif^ Tiov XdYO)v dvatpect; t<ov XdYtov omnes. Et respondens abba .Max. dixit: Silenliuin
ecTt. Aia Yap tou npo(pT|Tou X^YEt to Hveuuo Tb otYtov D verborum interemptio est verborum. Per PropheUim
« Oux Eict XaXiai, ouo^ XdYOt, tov cij/_t dxouovTot ai ;ioj- eniin dicit Spiritus sanclus : Non sunt loqudx.^
vai auTtov. >' Ouxouv 6 (jtri XaXo'j(j.£vo; XoYo; ouSe Xd^o; nrijuc scrmoncs, *juorum non nudinntur vorat corum
ecTi. Kai £!::£ TPiilA. 'E/££v xapStV oou, lo; 0£),Et;" (Psnlm. xviii, 3). Ergo sermo qui loculione non
ouS^i; c£ xo)X'j£t. '0 dSSot; MAH* eT^rev 'AXX' ou-eptto- |ir;e(licatur, nullalcnusest. Eldixit TiioiL. Habe in :

ptcev 6 ©Eo; -xr, xapSi(i rJjv CiXt^v co)Tiripiav, eiztov" * '0 corde tuo ut vis, neino te prohibel. Et dicil abba
bfioXoYtov [Jie E^uiipocTev tiov dvOpto^Ttojv , 8(^10X0^:^00) Max. : Sed non circumclusii Deus corde lolam salu-
auTbv £ijf:tpocOEv tou HoTpd; (lou tou Iv oupavoT;. » tem, dicens 0"' "<"i confiUiur inc coram hominibus,
:

Kai 6 OeTo; dTtdcToXo; SiSdcxE!, Xe^^ojv « KapSia (liv ncc c(jo conptcbor cum cortim Patre mco. qui est in
rttCTe^jeTat et; Stxatocuv)|V , OTdaaTt Se 6tjioXoY£TTat ei; cxlis( Mntth.x, '£i). Et saccr Apostolus docet, di-
cojTTipi^xv» Ei otlv 6 ©eb;, -'j.\ 01 tou 0eou xpo^rJTat xal cens: funlc enim creilitur nd ju.it itinm orc nutcin
ditocToXot xcXetJouctv 6|JioXoY£Tc0at Tb (xucTriptov oojvaT; confciisio fit ud satutcm ( Rom. \, M) j. Si ergo Deus,
oYtojv, TO (JtEYOt xai tpotxTbv, xai navTo; Tou xdc(jiou ac Dei propheta; atque apostoli jubent conflleri my-
iitjjTYiptov, oux ECTi Xpeia oi<pS/-|'!:OTe Tpd:t<p xaTOkjtYac- sterium sanctorum vocibus, quod est magnum, el
,

CM COLLECTANEA. — DISPUT. INTEU S. MAXI.M. I:T TllEOD. 654

o6?)vai t)iv touto xvipuTTOOoav (ptovVj ^»" \>-^ (X£i«>09i A hoi'i'(Mi(liiin at(|ii(! lotiiis mundi salntare, non esl
TWV «lYlOVTOV V) OtOTTipia.
u|)iis i(nii(|iiom!i(lo laceri voccm iil |)i'a'ilicaiilem, ut
iion iinminuatui' tacentium salus.
Kal aTtoxpiOEi; Tpa;(UTaTW 1o'y(o Fini«f-'. eiTtev •
Tiic- Kt i'es[)oiiileus as|)erioi'i vcrlio HriPii. dixit : Sub-
Ypai|;a; Sv tio XiSsX).!.) ; Kat Emsv 6 (it€63< MAS. Nai, abba Max. Etiam, sub-
scripsisti in libello ? Et dixit :

u7t£Ypa']/a. Kal ttwi; £To'Xijiviaac; ,


eiitev , «•TTOYpa^liai scri|)si. Et (|uomodo, inquit, ausus es subscribere et

xal (ivaO£[AaTi(iat tou; 5u.o)vOYOuvTai; xa\ TttareuovTa; 6><; analliomatizare conlitentes atqne credentes sicut
ai vospal cpu(T£ti;, xa'iv| xaOoXtx-)) 'ExxXYitjia ; ovto)? t/i intellectuales natura; el Ecclcsia catholica? Vere
^(jtrj xpiffEt £i(jaYO[ji£v ce eti; tJ^v •j:()).tv, xal ttjTtotjtev ei; judicio meo introducimus te in urbem, et sistemus
Tov <po'pov &Se(JiEvov xa\ toui; (jttjjtou; xal tJk; pttfAtxSa^; te in for vinctum, et mimos ac mimas el prosti-
xai Ta(; irpotoTajjtevai; ittJpva; , xal navTa tov Xabv cpspo- tutas merctrices, et omnem plebem, adducemus, ul
[jiEv, Iva l'xa(jToq xal exjxtjTV] xal fairttjv] xal EjATtTutj'/) unusijuisque ai^ unaqu3e([ue, et alapis caedat etcon-
To TtpcJstoTOV (jou. Ilpbi; TauTa (XTtoxptOsU & (iSSag spuat in facicm tuam. Et ad h;ec respondens abba
MAS. eiTOv '12; Ei^raTE, Y^vriTat, eJtv toui; oaoXoYouv- Max. ail : Sicut dixistis fiat, si confltentes duas na-
Ta; Suo cpiJdEti; ic, (5)v o xupto'; lari, xat Tot; xaTaXXviXa^; turas, voluntates et operationes ei ([ui est Deus na-
auT('o Sijo (pustxai; OeXv^tjet; xal lv£pY£ia;,0e(o (puaei St B tura in verilatesimul et homo, anathematizavimus.
dXr,Oeiav ovTt xai dvOptoitto.txvaOejJiaTiaajJiev. 'AvaYvtoOt, Lei;e, domine, gestorum seriem aclibellum: et si

SetntOTa, Tot ;teTtpaYtt£va, xal tov XiSeXXov, xal eav ul dixistis invenerilis, facite quod vultis. Ego enim,
d)? eViraTe eupvjTe, TtofritjaTe feep poOXe^jOe. 'Ey<'> Y^^P' etconservi mei, et quolquot subscripserunt, oos qui
xal ot (j'JvSouXot [xou ouot uiteYpa^^^av, tou; xaTa tov secundum .\.riuin et ApoUinarium un;im voluntatem
ApEtov xat ATtoXtvcxptov pttav 0£Xr|C7tv xat £v£pY£tav XeYov- et unam operationera dicuut, anathematizavimus,
Ta; dvaOejjtaTitjaptev, xal pt-Ji baoXoYouvTa; Tbv xuptov et non qui confltentur Dominum nostrura et Deum
•^[Jttjuv xal 0ebv xaO' ETepov twv e^ tov, Iv ol; te xal in utrisque ex quibus, et in nuibus, et qua; est, na-
«TtEp £(jTt, (pij(jet voep()v xat Stoi touto xaT «[xcpto tura intellectualem, et ideo secundum utramque cum
OeXriTixbv xat IvEpYviTtxbv tti? fiijiwv cjtoTVipta;. Kat voluntale ac operalione nostrse salutis. Etdicunt:
Xe^Youtjiv 'Eav touto) (juvETta)^OS[jt£v , ou TptoY0[XEv, ou Sicum hocconferimus, negue manducabiraus, neque
iti'o[jtev' dXX' dva(iT(o[jtEV, xaldptcTTvitTto^jtEv, xat Ei(j£XOto- bibemus. Sed surgamus, et prandeamus, el ingre-
(Jiev, EiJtojjtev S -^xouaa^jtev, outoi; •^af Tte^^tpaxev eauTOV diamur atque dicaraus quae audivimus. Iste quippe
TO) .SaTavct. Kat dvaaT(xvTe; vipiaTviaav. Kai EtaTJXOov venundavit se Satante. Et, cum surrexissent, pran-
|ji.eT' opY^vj; Tvi xapaixovvj tv); u<|iti)aeto; tou Tt[xtou derunt. Et ingressi sunt cum ira, vigilia Exalta-
xal ^tooTTOtou CTTaupou. C tionis pretiosae ac viviflcae crucis.
Kat Tvj ilrfi EtoOev IfvjXOe ©eoSdatoc; 8 tiitaTo; Ttpbi; Et in crastinura diluculo exivit Theodosius consul
Tbv 7tpoetpvi[jL£'vov d66av Md;t[jiov, xatd^pe^iXE TtavTa oaa ad prsedictura abbatem Maximum, et abstulit ab eo
eT^ev, EtTtto'^ auTio Ix jtpoato^Ttou Tou paatXetoi;' OTt oux quidquid habebat, dicens ei ex persona iraperato-
rf)iXriC!iX(; Tt[jffiv, xai [jtaxpuvOr^aETat aTzb oou, xai UTtaYe ris Quia noluisti honorem, prolongatus est a te,
:

ojtou lauTbv (x^iov exptva^; elvat, £j(^o)v Tb xpt[Jia ToJv


et ubi dignura temetipsum fore judicasti,
vade
(jtaOviTcilv aou, tou Te Iv MEavi[ASpiix, xal tou Iv IlEpfiE- habens quoque judicium discipulorura tuorum, tam
pot;, Tou YEvo[jL£'vou voTapiou Tv,; [xaxapia? f]iji(ov (xa[jt-
scilicet ejus ([ui est Mesembri.-B quam ejus ([ui est
[a\^. 'Haav Se xat ot itaTpixtot, TOUTEOTt TptotXo; xat Perberis, quique fuit notarius beatie memoria; avise
'ETticpixvtoi; Etpvix()Te;' "Oti TtdvTO)(; tpepoixev xa\ tou; nostrae. Dixerant auteiu et patricii, Troilus vide-
Suo (xaOv)Ta;, i6v te ev MeaviixSpia xal Tbv Iv IlEpSEpot;, licetet Epiphanius, quia modis omnibusadducemus
xal Soxt[xd(^0[x£v xai auTou;, xai flX£7to|X£v xai tv)V ETt'
etiara arabos discipulos tuos, id est tam eum qui
auToT; exSaatv. IlX^fiv iva eTSei;, xupt 'A66a, oTt pttxpav Meserabrisquam illum qui es Perberis, et proba-
est
XdStoixEv Ix Ttov eOvwv,
(xveatv lotv tv); au'Cj(y<ss.ioz
bimus etiara ipsos, ac videbimus et ipsorum quoque
op[xo'aaaOat u[xtv £j(^0[x£v [xa tT|V ixYtav TptdSa, xai tov
proventura. Verumtamen ut scias, domine abba,
TtaTcav Tbv vuv d7tatp()[x£vov, xai TtdvTa; tou; IxeToe Xa- quoniara si saltem modicam requiem sumpseriraus
XouvTa?, xai tou; Xotitou; aou 7taOv)Td;, xai 7tdvTai;
U
a confusione gentium, conjungi vobis habemus per
&[xS; yo)ve'JO(XEV J'xaaTov Iv t5 l7ttTV)SEtto auTOu T()7to),
sanctam Trinitatem, et papam qui nunc est tolle-
d); e/_o)ve(jO-/) MapTtvo;' xai XaStov ailiTbv 5 ^viOeI; ibidera loquentes, et reliquos disci-
mus, et omnes
u7taT0; 0EoSo'ato;, TtaplSo^xEV auTov aTpaTto)Tai; xai unumquem-
,
pulos tuos et omnes vos conflabimus,
vJYaYov auTov eo)? 2aXe[x6pia;. sibi loco, ut conflatus est xMartinus. Et
que in apto
sumptum eum jara dictus Theodosius consul raili-

tibus tradidit, et duxerunt eum usque Salambriam.


Kai E[xetv(xv IxEt Sijo f][x£pa(;, eo); ou dTtv)XO£v £t; to Et manserunt ibidera per duos dies, quousque
(poacStTov 6 eI; twv aTpaTto)TO)v , xai Et7tEv oXto OTpa- perrexeritad castraunus ex militibus et dixit cuncto
TO), oTt & (xovayb; pXaa;pr|(xtov t^J^v 0£OT()xov toSe epyETat, exercitui, quia raonachus qui blas|)hemat Dei Geni-
tva xtviiao)at tov aTpaTov xaTot tou ^rfiitxoi; d66a iricem huc venit. Hoc autera egerunt, ut commo-
Maqtptou, (Lc |3Xaatpv)[xouvToi; tviv 0eoto'xov. Kai [X£Ti verent exercitum adversus pnedictum Maximum
Sijo f|(Jt£pa? £7tavEX0(j)V 6 aTpaTto^jr/);, sXaSEV auTOv Iv to; abbatem, quasi blasphemaverit Dei Genitricem. Et
.

655 ANASTASII BIBLIOTllEC.VRa 656


.A post (liiosdies rediens milesille, luliteumin cas-
(pocaaTto, xai naTavuYeU uTib tou 0eou & (rrfaTT,YOC,
5 TO-OT',pr-T,? Tou
tra, et rompuiictus divinitus prstor, imo loci ser-
r,YOuv CTpaTr.fOu, E-einisv if^hi
vator, Pra>loris, misit ad eum primores" bandorum,
auTou Tou; TrioSiSr.xdTa; Ttov _6av5(uv. TrfecouTscou;
T£ xal Sioxovou; xai tou; £u).a6=ic; (TifvooJ^.axa;'
presbyterosiiue. ac diaconos et reverendos signorum
,

ot; iocov TtapaYEvotjivou; 6 fr.^Et; a£€5; Ma;t[AO<,


custodes. Quos cum intuilus esset jam nominatus
Kat xay.eTvoi,
abba .Maximus advenisse, surrexit, et ' misit me-
lYspOst; eSaXt [«Tavotav. («vT£6a).ov

Kai tanopam et miserunt et illi vicc reciiiroca, et se-


:
xai ExaOtsov, x£).£u(7avTE; xai auTio xaOi(jai. ti?

eite auTOv TtoXX^q ty;; derunl, jubentes et ipsi sedcre. Et quidam valde
irotvu yeptov Tijito; irpoi; [jiETa

Eu),a6Eia;.
senex honorabilis dixit ad eum cum reverentia :

IIotTEp, ETtetS^ l(jxavoot).t(iav r,|xa; Ttve; ei; Tr,v <r^|V


quoniam scandalizaverunt nos quidam in
Paler,

oYttii(j'Jvr,v, to; ou \i-(m ©eotoxov rJjv Je^j-ttoivov riuiov


sanctimoniam tuam, quod non dicasDei cenilricem
Tr.v iravaYtav xapOsvov, 6pxiCio ae xaTa tt,; oYta; xot
dominam nostram s:inctissimam Vir!;inem, adjuro te

5[AOOuatou xat ^tooTotou Tptotoo;, eizeTv r,[JiTv tt.v otXi^-


per sanctam el consnbstantialein Trinitatem, quo
6eiav, xai iiTOTpi'!/a(iOat tiov xapSttov f;ti(ov touto to veritatem dicas nobis et deteriras a corde nostro
oxotvJaXov fva jjtf, |3).a:TTio[jL£9a (iStxo); (jxavoa) itoyEvot. scandalum hoc, ne l;edamur injuste scandalizati.
Kot pa).i))v [HETdtvoiav, miavi, xat sxTEivac Tot; /fTpa; B Et missa metanoea surrexit, et extensis in coelum
£i; Tov oupovbv (jtETi Sotxpjtov eteEV '0 [i^ XEvajv t^iv manibuscum lacrymis dixit: Qui non dicit domi-
OEtjTioivav :?it«ov, Tr,v :Tav'J[tvT|Tov xai jtovaYtav ayfxv- nam no.stramsuporlaudabiUm, sanctissimam, in-
TOV, xai TOtjri TTJ (fUtJEt TT) VOEpS (JETTTT.V, (iu(jixr,v (xXr,-
temcratam, omni naluriC intellectuali veneran-
et

6to; tiriTEpo tou 0eou Y£vot«.£vr|V, TOu irotvi^javTo; Tov dam, naturalem veracitcr matrem Dei effectam,
oupavov xai t^|V f^,v. xai ttjv 6otXa<j(jav, xai JiotvTa to
qui fecit ctElum, et terram, et mare, et omnia qu;e
Ev auToT;, eijtio miljcu.a xai xoTotOEaa 0.7:0 tou FlaTpb; in eis sunt, sit anathema, et catathema a Patreet
xat Tou Itou xal Tou ixyiou nvEuaaTO;, Tr,; 6[;.oouci'u Filio et Spiritu sancto, consubstantiali et supersub-
xai :T:oaxuvr|TTi; Tptotoo;, xat mx<jy](; £::oupaviou ouva- stantiali Trinitate. ac omni supercoplesti virtule,
(jtEto;, xat Tou yopou Ttov aYtVjv (xtio(jtoXo)v xai npoy»)- atque a choro sanclorum apostolorum, propheta-
TiJov, xal Tou ajiEiicu OT^t<.ou tiov [jiapT'Jpo)v, xai ^TavTo; rum, el infinita plebe sanctorum marlyrum, omni-

7rVEU[JLaT0; £V StxatOIJ^JV»] T£T£X£tl.)[<.£VOU, VUV, XOl !«£l. que spiritu consummato, nunc et semper
in justitia

xat Ei; Toj; li-Eipou; oiiovo; tiov aitovtov, (i(jfr,v. Kai et in amen. Et flentes omnes
saecula sa;culorum,

xXa'j(javTE; r^u^avro auTto, XiyovTE;' 'O 0eo; £v;uva;jLto- oraverunt ei dicentes Deus confortet te, Paler, et
:

(JEI (J£, IlotTEp, Xai (iJttOOEt (J£ (I^np^JITXOirOV TEXEttOtjat dignum te faciat al)S(|ue offensa hunc perlicere cur-
Tovopo'[jiov TOUTOv. Kai TOuTtovEipr,u.£v(ov, r|OpotoO'/',oav C sum. rt his dictis, congretr:ili sunt miilti milites
jroXXol (jTpoTttoTat, jroXXiov xaXiov xtvriO£'vTo)v X<);fO)v auscultaturi nuilta bona verba qu;e nKivehantur. l-;t
(xxpotoijt£vot •
xai 6eo)pi^(ja; Tt; t(ov 8o[jte(jTixo)v tou cum contemplatus esset quidam domesticorum prac"
(jTpaTTifOu, oTt ToXu; £Tt(jo)p£UETai (jTpaTo;, xoi oixo- toris, quod multus conservaretur et a^dificarelur
ooijtEtTat. xai xaTaYivtooxEt Ttov ei; auTov ytvoijtsvtov •
exercitus, ac reprehenderet qu;c flebant ; (juid suspi-

Ti urtovOT^ija; i ©eo; oioev •


ETCETps^^Ev (xvotpjratjTOV catus Deus scit ;
pncceiiit eum rapi et cinitli exlra

auTOv Y^vEtjOai, xai pXr,t3?;vat (x^^ro S-Jo utiXiiov Toti ^to- castra duobus miliibus, donec collcctioncm IVrisseiit

(jotTou, £(o; ov rJ)^ irjva^tv r.oir,ijUi<!'. , xai eaOojoiv ot el venissent ((ui deberent ducere illuin IVrlieris.

6^EiXovT£; (xitaYaYETv auTOv Iv IlEp^E^pot;. nX^r,v oTt OEia Verum clerici divina moti dilectione pedites duobus
ayon:-/] vtxttifievot ot xXr,pixoi, ETtEi^Euoav to Suo (jtiXta, iliis milliariis abierunt, et venerunt, et salutave-

xai TiXOov, xai riu^TtottjavTO outov, xai r|U;avTO auTto. runt eum, et oraverunt manibus suis pes-
iili, et

Kal -/Epijlv ioiai; fla(jTotijavT£; outov, EOr,xav. I^rtt to tantes iiiiposuerunt eum supra jumentum, et reverss
XTTJvo;, xai {cnEOTpE^lav [XEt' £ipr'viri; ei; tou; TOttou; sunt cum pace ad loca sua, et i|ise adductus est

otuToiv, xal ouTo; (xjtr,vE/_6ri ev HspSE^pot;, £v t^ <juv£- Perberis in cuslodiam ijua continuis vcxalionibus
j^^ouur, otuTOv (Jipoupo. tenebatur.
KoItOUTO oi l(JT£'0V ^Tt £V T(j) '
Pr^Ytt;) (XTOTEtVOULEVO; D Et h.jc quoque sciendum, ([uia in regio pra'ten-

TptoiXo; jtpb; Tov a66av Mot;ttiov,£i7t£V '12; 6 xovotXot- debat Troilus ad abbatem Maximiim dicens, quod
pto; 'Itootwri; EYpa-^/Ev aijTo) TtEpl (juutSotaEoi; ttpoTO- consiliarius Joannes scripseril sibi de accidentibiis
6Ei(3T,; auToT;, xai touto Y£vE'aOat teoj;, f, Ttov tjiov (jia- quiluisdam, qu;e sibi consnlerent ac placerent:
6r,ToJv (XTOt;t'a OtExtoXuoE, oTuot Se, ^Tt oux £YPa'|/£v 6 licet hoc discipulorum tuorum Inordi-
tit-ri iiilerim
EipT,ijiE'vo;xov<jtXotpto; 'lojotvvr,; Ttpb; Tov TptoiXov, aX).a nalio proliibuerit. -Estiino aulem quod non scri-
Ttpb; MEwavTbv(jtovaybv, x(xxeTvo; eijte toT; tou itaXo- pseritjam dictus consiliarius Joannes ad Troilum,
TIOU sed ad Menn:im monachum, et ille deinceps id di-
xerit p;ilatinis.
Kal (jtETi TouTa ^y"Y** auTou; Iv Ko^vaTotvTtvouTto^Xei,
c Exinde adductis illis Consfantinopolim, adver-
•"i
lloc est vexilliferorum. llinc est bamkni seu Ihcc Vnastasius iion dedit. iicc vero pertinenl
vexillum. :ulColl.itionein: tameii, (|iiia conjuncta sunt, ;iilji--
h .Wisi< metanaam. MeToivotav ISaXe, lioc esl <jc- einius cx edil. CombeQs. Operum sancti Maximi.
nuflcxit. cernuus procubuit. SlRM.
657 COLLECTANKA. — DISPUT. INTEU S. HIAXl.M. ET TIIEOO. 658
xal £ito(ri<rav xax' auTwv «pS^iv , xa\ [j.£t3( t!) dlva- A sunu|iie eos actiorie habita, ac. cum anattifitnatizas-
OsijiaTiaat xal ava(jxa'<|iac auTOu; tov ev aYioi; Ma^iaov, siMil fssfiiliiue i'xs(^'rali
saiictnm M.iximuin ojus(|ue
xai Tov (jLaxapiov 'AvauTadiov tov lAafj-^jT^^iV auTou, tovte discipulum bealum Anastasiura, necnon sanclissi-
SYiWTaTov itairav MapTivov, xal tov aYtov icocppovtov mum papam Martinum, sanctumque Sopbi-onium
zhv TtaTpiap^^viv 'lEpoaoXuijiwv, xat TiavTac tou; 6p0o- palriarchara Ilierosolymitanum, ac omnesonhodo-
8o'^ou?, xal (j'J|Xcppova? auTwv, -i^veYxav xal tov aXkov xos, ((uot(|uot (lcni(|uc (>jus(lcm ac illi sententiae
[jiaxaptov 'AvatrTotfftov , xai to~; auToT; avaOo'|jta(it xa't essent : altcr,im (|Uiii|ui' bcatum Anastasiuni adilii-
uCpsat y_pYiaa|ji£vot xa'i I-k' auTOv, TrapsSwxav toTi; xerunt, iisderaijuc in cum diris ac contumeliis usi
(Jpyouffiv, eiTTOvTe; outo);* 2u piv ouv 'AvacTotijte , to tradiderunt judicibus, ita dicentes Sane ipitur, tu :

(paTov TYJ; iiavSv'||ji,ou twv avaOsijiaTtov t^? apS; IvSuca- Anastasi, piillum pujiuli universi maledictionis di-
(jtevo; irepifio^Xatov, aTrotXXacraou Tvj; xavovtXYJ; axpoa- rarum(|ue indutus amictum, canonica libcratus au-
oew;, Ttpoi; fi^ ripeTtaw (TTaatv xrfi YEevvy]?, aTro^pspo- extnisus, ad cani quam dcli'i;isti de-
dilioiie (\i(|ue
[xevoi;, (juvouavic ^[jiTv rTji; euxXeou; xal TcavTa auvSiat- viibaris fjebenme statioiicmac sedem ; ([iii nobiscum
Tyjaacvii; Ttijita; te xal lEpa; auYxX-iixou, jrapa-/ p/iijia cst (lariiiuc cuncta moderatur prauiobili
consilio
tViV |j.£0' '^i^Jia; irapaAr;i]/0[ji£'vr|i; xpitjiv , xa't toc toT; s;icro(iue senatu, statim a iiobis judicium arre-
iroXtTtxoTc SoxotivTa v()[jtotc Eirl uol Stairpa^')[j.E'vr;i;, oj; B pturo,acqua;civilibus constitutalegibussunt, prout
auTOi SoxtiJKxaEtEV, Ttov TriXtxouTojv (jou pXaucpriijLtwv visura illi fuerit, justa in te animadversione factu-
ivsxa xal Tupavvtouv. y^p xaT* auTwv ttj; ira-
^^^'.poi; ro, ob tantastuas illas blaspbemiasrebellisqueanimi
pouffr); (juvbSou. xa'i (juvspYEia tou TravTOOuvaijiou Xpt- raolitiones. Adversus hcec enim sententiam tulit
(jTOu Tou (xXr,Otvou Y|[j.wv 0EOU xavovixw; '|r|5t(jaiJ.E'vr|; pnescns synodus; cumquc illa, omnipoteiitis Christi
Ta OEovTa xaO' '^ittwv, Ma;t[j.£, 'AvauTcxutE , xai 'Ava- veri Dci nostri ope ; qua; par erat, adversum vos,
iJTaute, ETrsl to )v£f;rov uTrrjpyE Trpb; Tot jrap' u[j.(ov Jlaxime, Anastasi Anastasique, decreto
sanxerit,
5v£/^0iVTa T£ Succjifito; xai TrpayOs^vTa, TaT; auarripaT; sitque reliquum ad ea quaja vobis impie dicta ges-
T(ov vo'[jiwv xaOu^jroSXTiOrivai irotvaT;. Ei xai i/?t'a TrotvJ] taiiue sunt, ut severioribus legum poenis subjici.a-
Ttov TOtouTtov u[jtwv •rrXriij.[j.£Xri[j.otTwv xai p)ia(7cpr)[Xt(~)V mini (quanquara idcirco quod nulla ejusmodi pcena
ou/_ U5r£(jri, Tco otxaico uixa; TrEpi t^; [XEii^ovoi; xaxaXt- suppetit, quie delictis vestris ac blaspheiniis coii-
TtovTEi; xptTrj, cv T(o jrapovTt [Juo, xat ev tcjto) t-^v digna videri possit, justo vosjudici qui ra;ijora sit
T(ov vciijiov xevouvte; (ixpiSEtav, xEpoavo'vT(ov u[/l(ov to inducturus permittiraus ) in praesenti s;eculo, seu
?rjv, (jjr|Cpt^o'[j.EOa u[j.Tv, tov Trapo'vTa ^ixTv TtavEucpri^j.ov in luci partem, vitiB vobis usura concessa, hacque
EJtapjf^ov, auTixa itapa^aixScxvovTa u[jai; ev tw xat' ips.i lcnitate tantisper vacuata accurata legura disci-
auTov ito)iuap;^txw irpaiTcopico, xai veupot; toc ixetoc- C pliiia ac districtione sancimus, ut statim assum-
;

eppEva TUTTTOVTa, [M:i;t[j.ov xal 'AvoicjTaatov xa't 'Ava- ptis, qui nobis pr:psto es clarissimus Priefectus, in
(jTotcjiov, Tb opYavov ttI; uijwv !Ma;t[xou xat 'AvaaTa- suum araplissiini doininatus pnetorium, Maxirao ac
aiou xa't 'AvaaTaoiou] ocxo)vaat'a;, TOUTECTt Trjv SXa- utroque Anaslasio, eorum flagris dorsa caedat, ve-
a(pr|[j.ov u[xtov Y^^waaav eooOev ixTepeTv. KiTa Se, xal straeque Maximi amborumque Anastasorium proca-
T-Jiv Staxov/.aaaav pXaacpr|[j.co u[j.cov XoYia[jw axatOTotTr)v citatis organum (vestram scilicet blasphemam lin-
0£;tav ator^pco otaT£|j.ETv, •:rEpia"/Or,aoiXE'v(i>v lieixa aTepviaet guain) ab imo intus abscindat tumque etiam, quae ;

Tcov auTwv pO£)iUXTWv [xepwv, Tot Juo xai oexa T,xr^[xaTa blasphenuc vestr;e rationi meiitique ministravit dex-
TauTTi; T-^; xupta; twv Tt()X£cov -TtEpivoaTE^jaa;, (Z£icpuYt'(x teram ferro auferat ac, ubi sic exsecrandis raem-
:

T£ xat CBuXaxri itpb I^Tti toutoi; StrivexeT napaSijuvat bris mutilos pariter circuniducens, urbis augustae
u[xa;, Ttpb; Tb [xeTETtetTa u[xa; xa't £i; tov ot^TtavTa
regiones duodecim totas lustraverit, serapiterno ex-
Trj; ^w^; u[xwv ypovov , Toe oixETa oi[xojijeiv pXot- silio jugique proeterea cuslodia! tradat: ut deinceps.
acpri[xa a'potX[xaTa Trj; eTctvoriOEtffT,; xaO' ^[xwv ac quandiu
,
vita superstes erit blasphemiie plenos
ct;a; TreptTpa^^tEiaYi; Trj :?)ix(i)v xEcpa)»^ . IlapaXaScov errores vestros lugeatis, versa scilicet in vestra
ouv auTou; 6 eirap/o;, xat xoXoeaa;, eteixe toc ^aeXri
j^
cajiita, quam in nos maledictioneni dirasque exco-
auTtov. xa'i irEptaYaYtov oXt|V t"^|V izoXiv e^wpiaev auTOu;
gitastis. Tulit itaijue pr;efectus, aliisque excruciatis
ev AaS^txrj.
tormentis, membra amputavit totaque urbe pro- :

liudiosa circumductione traducens, Lazicem rele-


gavit.

aGloria tibi, unigenite Deus Verbum Patris, bilis, et supersubstantialis, ac impartibilis. Deus
etune consubstantialis Trinitatis, qui eos qui pro- noster. Gloria tibi, gloria tibi, gloria tibi, eadem
pter le cum te pelluntur et patiuntur, verbo et et sola Trinitas, spes et salus universorura qui in
opere confortas et sapientes facis in Spiritu sancto. orthodoxa fide adorant te et serviunt tibi in veritate
Eos vero qui tui, et re vera proprie semper Virginis usque in finem. Sola intemerata et sanctissima,
malris tu:e iniinici et veritatis cahimniatores siint, proiirie natura, sine mendacio ac veraciter Dei
semper confundis. Gloria libi, Trinitas sancta, in- mater, et post partum iterum vere Virgo easta,
creata, sempiterna, sine initio, infinita, ineonverti- juva.

Haec Anastasius aut ipseaddidit, aut ex alterius Graecis Latina fccit. Sirm.
659 ANASTASII BIBLIOTHECARH 660

ANASTASII
PRESnYTERI ET APOCRISIARII ROM.E

EPISTOLA
AD THEODOSIUM PRESBYTERUM GANGRENSEM.

Exemplar proprise scriptionis epistolse sancti Pa- Asexto Idus Junias quintx indictionis, stalim sepa-
tris nostri, ac doctoris Anastasii, presbyteri et apo- raverunt nos ab invicem prseceptione illius qui tunc
crisiarii magni nominis senioris Roms, novi pnresse his qui iliic erant forte meruerat, diripien-
confessoris, vel, quod magis fatendiim est multum tesomniausquead unam acum et filium, quaecunque
certatoris et marlyris veritatis, scriptas una cum ad necessarias utiliUUcs tam ex vobis quam ex aliis
subjacentibus testimoniissacris, etsyilogismis, qua; Christi amicis acquisieramus. Et sacratissimum
abscisa est ejus sancta dextera manu, admirabili quidem illum virum, dominum aio Maximum abba-
prorsus ingenio, imo divina virtute et gratia, post- tem, ne(|ue in subjugali, neque in vehiculo sedere
quam passus esl ipse ct Patres qui cum eo fuerunt valentem pro eo quod in infirmifate positus essel,
in misero Byzantio propter verbum tantummodo curaplcctentes virgulasexeis quasi lectnlum texuis-
veritatis, et quod noluissent, vel etiam, ut verius sent, bajulantes detulerunt, et incluserunt in castro
dicatur, non potuissent eis communicare in tam Schcmari vocitato juxta gentem eorum qui dicun-
publica ipsorum perfidia et manifesta impietate, tur Alani dorainum vero Anastasium abbatem et
:

secundum sanctum et magnum in theologia Grego- me peccatorem super equos impositos duxerunt et ;

rium ' qui, in sermone suo quem in se fecit, et incluserunt illum quidem in castro Scotori dicto
..1 ».: „ „«• /^..„„.i,.~ ,!:„:„:„,. ,»
« Quasdam dimisimus
tS .._.,. .u._..:„„ _ „:„„i..,_n
Arianos Apsiliff quaiest prope .\basgiam, me aulem inalterO
.

adversus affatur :

bestiassanctorum corporibus, quod quidam inhu- castro cujus noraen Buculus erat, regionis quje
manitatem pubiicaverint. unum accusantes tantum, Mesimiana vocabatur, injara dictorum confinibus
ne impietati cederent, nec communione pollueren- Alanorum quod videlicet castrura iidem Alani ca-
:

tur quam ut venenum serpentis fugientes, non


: |itum nunc retinere noscuntur. Dein post paucos
corpus Itedentem, sed profumla qu.Teque animae dies, sumptis tam mc ((uam beato Anaslasio a prse-
ofTuscantem. » Missa praeterea est a tertio exsilio, dictis castris, illum quidcm miserunt ad castrura
id est Lazlco, ad Theodosium presbyterum Gan- nuncupatum Suanias, cum jam semivivus esset, tam
grensem et raonachum in sancta Christi nostri ci- ex multitudine tormentorura ac verberura qu» in
vitate constitutum. Byzantio sustinuiraus, quara ex necessitatibus atque
SUPERSCRIPTIO. angustiis qu;e hic sunt nobis illata. Unde, el in me-
dio vi;e, ut (|uidam aiunt, ut autera alii asserunt,
Domino meo per omnia sanctissimo Deo honorahili
Patri spirituali ac magistro Theodosio presiy-
mox ac retrusus est in castro Suani;c ad (|uod desti-
tero, Anastasius cxiguus misericordia Dci jireshy- natus fuerat, obiit. Argumenlor igitur (|uod circa
ter et monachus servus servorum Dei. C undecimo vel nono Kalendas Augustas dormierit in
Memoriam justorum cum laudibus divlnitus Domino. Quintodecimo namque Kalendarum Augu-
inspiratum nobis facere jubel Proverbium. Ego storuni deducti sumus ulrique. per jussionem tunc
igitur cxiguus memoriam justorum illorum, et principis. in id quod dicebalur .Mucurisin, pra-sen-
pracipue Maximi revera megisti (hoc enim.Maxi- tandi in medio amici Chrisii excrcitus, cum ille
mus noraen insinuat), sermone meo in praesentiarum jam, ut semivivus exsisterel, et ex
pnrtuliraus,
facerc volens, et digne illius virtutem atque scien- tunc eum non vidi. Conlinuo quinpe destin.a-
ultra
tiam, sicut et pro Cliristo Deo gestum martyrium verunt ipsum quidem, ut dictum est, in castrnm
ejus laudare minime valens, hoc solum significare Suani:p, meautem in castrura quod dicitur Thacyria
per hanc eptstolam Ueo honorabilibus vobis consi- juxta llibcriam. Ilinc igitur conjicio quod circa un-
deravi, quod el ipsi raaxime nosse, proul didici, decimo Kalendas. vel nono Kalendas Augustas quin-
desiderastis, id est, quando beati illi in Domino Ub indictionis in Doniino, sicut diclura cst, obdor-
dormierint. Nolnm igiiur facio vobis, plnribusex mieril.
his qu.ne hic nobis illala sunt malis, silentio, ob Porro Christi Dei raartyr, domnus videlicet abba
multiludinem enrum, el sernionis fastidium, nccnon .M:iximus, cum esset custndia' mancipatus in caslro

etlempus incongruum, tradilis quod, cum venis- : D superins mcmorato. divina sibi facUi visione, advo-
semus ad amicorum Christi regionem Lazorum cavit quosdam ex liis (lui erant in caslro eldixil ad

• Orat. 2o.
601 COLyj-CTANKA. — ANASTASH APOCHISIAKIl KnSTOI.A. m
eos: Tcrlio (ieciinodic Augusti nicnsis liiijus instaii- A iterum, et recipit prlncipatum: nil tanicn corur
tis quintiBdecimse « indictionis, fcria septima assu- qu;e pollicitus est Deo et crcbro dictis Dei amicis
mct me Dominus: quod et lactum est. Igitur tertio principibus opus perduxit. E contrario aulem
in
decimo die praulicti .\ui;usti mensis pnetcritaR manibiis nci|uamdciluctns virorum, rcpromissionum
iiuinta! indictionis sccundum divinum ejus vatici- quiilcm iiblitus cst, tolli autem me a ciistro I'hu-
iiium, lcria septi!:ia, pra^seutihusderelictis, perrcxit stcnsiiim ct maturius in Schemareos caslrum niitti
ad Dominum. 1'orro, etaliud miraculum iiuod divi- pra'ce|)it.

nitus in snucti) ejus mouumento efflcitur, quodque Factum interea est, cum ducerent me in jam no-
usque in pra;scns, qui castruni illud etejus circa minatum castrum, ut ille itcrum pelleretur et esset
rci^ionem inlKibitant intuentur et pra>dicant, ct ad profugus ubi el primum fucrat. Excitavit autem
qnosdam eliam principum atque magnatum perve- Dcns spiritum suum in viro boni aMiiulatore, qui
nit, dignum est ct voliis quoque sanctissimis, et Dei habeat in sc timorem pariter et amorem, et
pervosomnibus qui ibidcm sunt sancti, pcr litteras vero plieronyme vigilantem secundum Deum pos-
''

fieri manifestum in gloriara et laudem Dei qui facit sideat mentem, qui cum Deo nunc prseest regioni,
mirabilia in sanctis suis et ffiorificat memoriam eo- et, Deum imitante condescensione seu compas-
rum qui se orlhoiloxe ac sincere glorificant. Id est, B sione motus, reduxit me a via crebro dicti Schema-
tres lam|)ades lucifera^ persingulas noctes s;inctum reos castri et constituit me quasi quinque ° signis
sancti illius marlyris .Maximi monumentum illu- longius a divinitus custodienda domo sua in loco

strant. Haec de memorabili hoc viro, beatoque monachos veraciter condecente, praibens necessa-
Anastasio Deo honorabilibus vobis, et per vos rias largissime corporis utilitates. Pro quibus om-
omni sanctae Dei, quoe illic in recta fide degit, Eccle- nibus Christus verus Deus, per intercessiones, quse
si;B brcviter annoiavi : quatenus et vos, his cognitis, illum secundum carnem genuit, Dei genitricis sem-
glorificctis Deum, qui cst mirabilis in sanctis suis. perque Virginis Mari*, ac omnium sanctorum pro-
Interea et qua? mihi peccatori et exiguo post ha;c tegat eum una cum amandis filiis suis, atque ho-
contigerunt, et in quibussim, pari modo perpaucis norabili horuni ac prorsus laudabili matre, ab omni
manifestabo. Cum enim fecissem duos menses in caterva malignantiumet multitudine operantium ini-
castro pra>dictiE Thacyria; in infirmitate rejacens, quitatem, donans illis bonorum refectionem, ut sem-
et pauxillum quid requiem fuissem adeptus, rursus per omnem suflficientiam babentesahundent in omne
misit me lunc princeps ad partes Apsilia' et .Misi- opusbonum,etstatinnefaciateos, qu;eadextrisfutura
mianre custodiie mancipandum in castro Phiistas: est, dignos, atque divinam illam et mirem vocem ex-
et, utabso/utedicam, septem mensibus duxitetcir- C pertos, quae dicet: Ventte, benedicti Patris mei, hse-
cumduxit nie"per omnes priedictas regiones nudum rcditate percipite prxparatum vobis regnitm ab origine
et discalceatum, et peditem, et frigore ac fame et mimdi, quia hospes fui, et eollegistis me (Matth. xxvj
sitidepressum, volens profeclo et me quoque ab 3i, 3-5j ; et cifitera, amen. Obsecro autem sanctis-
hac detergere vita. Sed nescio quid super me hu- simos vos eadem pro ipsis postulare in sanctis ora-
milem pr.Tvidens Deus, qui omnia salubri providenlia tionibus vestris, et maxime cum in sanctis etcolen-
sua producit, usque nunc conservavit me in hac dis oraveritis. Digni quippe sunt quibus hitc priE-
multarum tribulationum et niiseriie vita. Post ali- stetis. Filii enira germani existunt sanctiB Christi
quot itaque dies pellitur illinc pnedictus princeps. Dei nostri Anastaseos. Denique Stephanum qui in
Deindeque succedens alius visus est compati. Inter sanctis est, fllium videlicet beati Joannis presbyteri
quie duxit me }n\Ut domum suam receptura a jam qui cimiliiircha sanctissima? illius Ecclesiae fuit, ve-

raemorato castro Phustensium. Et post annum ex nientem in hanc regionem, utasserui, ad requisitio-
diabolica operatione motus destinat rae ad priedi- nein humilitatis meie ipsi cum omni studioetgaudio
ctura castrura. Sed Deus remetitur his qui aliis susceperunt et honoraverunt, et omnem subvectio-
remetiuntur: eadem die qua me pepulit, pulsus est nera ^ iid requisitionem mei tribuerunt, tanquam
hinc, et efBcitur profugus in Christi amatorura D honiini profectosanctieChristi Dei nostri Anastaseos-
regione Abasgorum. Et consilio accepto a Christi Unde etsubsidium eorura habens invenit me sanctus
araicis qui illic erant principibus, inagis compii- ille Stephanus, cui faciat Doininus Deus raisericor-

tiendi quain me rainimum persequendi, et oratio- diara in illadie juslus judex, sed et hisqui raiserunt
nem a me potius quam gemitum percipiendi (ipsi eura, quoniara revera opus evangelists fecit. Sicut
quippe amici (^hristi principes Abasgiie corapatiun- enim equus spinitualis ascensorem habens, ipsum
tur humili mihi, quanquam nescierint me), repro- Deum, Dcum, juxta Scripturam quiC ait:
scilicet
misit quidera illis, quod si exiret inde, et resti- Asccndens super equos tuos, ct equitatus tuus sani-
tueretur in priiicipatu. omnia quic forent ad sola- tus (Hubar. in, 8j, totam Lazicara, et Apsiliam,
tium et refrigerium raeum perflceret. Dein post etAbasgiam discurrens, sine timore, tam quie veri.
paucos dies, nescio unde adjutus, egreditur quidem tatisquam qute subintroJuetie novitatis erant, an-
Quintx dictce, ut emendat Combefis. i-
Notis milliarium.
b (p£povu[jLtoi;
convenieiite
: ipsi noraine Gregorii, "iCombefisius legit subvcntionem.
quod idein est ac vigil.
;:

663 ANASTASII BIBLIOTIII-CARII 6G4


nuntiavit, ac multonim utilitalis atque salutis, ct A mittere pwlalo domino nostro et amnlissimo palri-
me:c ipsius (juietis et eons"lationis causa viri esl cio et cum Deo magislro Gregorio. Qualenus lioc

facla pnesentia, et nequam nomen, iiukI veri apo- facienles, percipiatisqui ex ipso profecerintbonana a
slatseveritatls nobis imposuerunt, etluncdissipatum Christo Deo nostro mercedem.
est, et evidens multis verilas facta est. I'r!Pterea niisi ad pr;psens cum hac epistola mea
His ilai|ue bonis hi' proprio adventu correctis, Deo honorabilibus vobis, et per vos sanctissimse ac
nobilis ille vir. Kalendis Januariis oitav;e indictionis ortliodox;e (iu;e illic esl Ecclesi;p, rolulam habentem
qus modo apud Christi ainicum Abasjii*
pr.Tteriit, testimonia ex diclis sancti lli|i|iiilyti episcn|ii l>ortus
principemdormivit in Domino. (^ui omnes, qui hunc Romani, ac martyris Cliristi Dei nostri : quoel per
noverunt, ut sancto requiem exoptaruni. Quapropter ea nosse habeatis quam concorditer cum aliis om-

oportebat quosdam ex vestratibus Dei amatoribus et nibus sanctis Patribus et ardne duas salvatoris no-
secundum scientiam zelum Dei h.ibentibus huc ve- stri .lesu Christi pnpdicet naturas et operationes
nire, etquK veritatis et pro veritate suiii lestificari, aulem eosqui unam operaliouem et naturam
refellat

ut et orthodoxia magis convalesceret et introducta unain diviiiitatisel lium:initatis ejus dogmatizant

novitas per amplius ar!;.ieretur. Sed et ejto humilis utpote convertibilitatem simul et commistionem.
consolatione ac refectione potirer, et venientes bo- B confusionemque ac (livisionem utriusi|ue ipsius na-
nam a Chrislo Deo, pro quo etiam causa est, merce- tura" annuntianles. Qu;rrite sane diligenter hujusciv
dein perciperent ; et maxime cum usque ad Hibe- modi sacruin Patris illius librum, secundum super-
riam illinc, vt didici, veniant, cujus rei ijralia et scriptioiiem qu;p testimoiiiis pr;peininet. Si enim in-

huc miniine veniunt. Obsecro ijritiir sanctissimos veneritis enni, niultii et necessaria poteritis ex ipso
vos, si possibile fuerit, transrnitti mihi per quem- legere testiiiionia super eisdem Salvatoris nostri
quam fidelem virum, ex his qui ad Hiberiam ve- naturis et operalionibus. Ilunc quippe librum By-
niunt, codicem eorum qu;c canonice gesta sunt a zantii nobis, antequam passi fuissemus, delatum,
sancta et apostolica synodo qu;e per sacram prse- cum hunc totum vellenus transcribere, subilo juxt;i
ceptionem sancti martyris et apoitolici ac summi coiisueludinem suam insisteiites adversarii lalronum
papse Marlini in seniore Roma est celebrala : quate- more rapuerunt, et noii v:iluiinus ex ipso piusijuain

nus multo magis sacra sanctoruin Patrum doginata, h;ec octo testimonia tollere. Quod vero rae in medio
et quae olim et nunc cxi)rt;e suiit h;ereti .orum abo- eorum qu:c dicta sunl laluit dicere non pigritabor-
minationes, evidentiores hic positis efBciantur. Hoc Hoc est, quia cum evangelizatum fuisset a
plane
enim tantummodo etiam inviti et nolentes faciunt sanctse memoriie domno Stepluino de uiiitate atque
bonum, qui Deum et nos iiijust(! persequuntur ; G concordia, (|u;e ibidem omniuin per orthodoxam
quiain diversaloca et regiones isexsulantes agunt, ii confessionem ad invicein et ad Deum effecta est.

ut et sanctorum Patruin orthii(loxi:i, quain et nos spirituali, ac si coram Deo dico, betitia sum reple-
prsedicamus, per amplius manifestetur, et propiia tus, et gratiflcos hymnos pro tali ac tanto bono mi-
cacodoxia in emni loco et regione publicetur et ar- sericordi Deo licet peccator retuli, et referens non
guatur, secundum illuin sancti Dionysii » Athena-
, cessabo : petens hanc usque in finem immobilem
rum episcopi et martyris, veritatis affatuin, quod conservari ad bcnignissim;e misericordi.Te suse glo-
ait : Novit Dcus maluin vcl iimum. id cs<, ut bo- riain et salntcm nostram. Vosque Di^o honorabilcs,
num ; et apud eum causse malorum virtutes sunt et omnes qui vobiscum sunl sanctos, ac per vos
benefacicntes. Bonum enimpaternam veraciter est, totam sanctam, qu;c illic est, Dei catholicam cl
quidem orthodoxiam, ut dixi, manifestare et con- apostolic;iin saluto ecclesiam: postulans raei pec-
firmare, h;ereticam vero cacodoxiam, publicare ac c;itoris scilicet et vincti inemoriam fieri in sanctis

redarguere, cum per exsilia id et alias tiibula- ad Deum directis (irationibus vestris in sanctis at-
tiones gign:ilur. Sic enim al) inilio veibuin i(uidein )|ue colendis locis: ac jiretiosis mihiiiue desideran-
dilatalum est veritaiis; porro impietitis minora- dis sylhibis vestris fuiciendo, ac nie ininiinum con-
^um disparuit, persecutioncm et exsilia, seu alia d solamlo orando ut dignus efficiar visione
alque
dira p;itientibus tam sanctis prophetis, quain apo- viiltus vestri, quamvis sit lemerariu n dictu, prius-

stolis, casterisiiue magistris. Hrgo si, ut fiagitavi, (|uam cl ipsc hanc miseram et inullarum tribulatio-
a Deo compiiiicti sacruin codiceni miseritis, siqui- num viiam excedam.
dem voluerint qui hunc portituri suiit liuc venirc,
SCHOLION.
ad famosissimum el Deo cuslodicnduin patricium,
et cuin Dco migistrum riregurium sponte occur- Obiit autcin et sanctus Pater noster el mar-
ip.sc

rant, siiscipientcs ad cum p;ilain epistolain a laud:i- tyr AnasMsius. qui hanc scripsit epistolam, die Do-
bili palriciii ct pr:etorc lliberi;p. At vero. si for- miiiico, boni tcrtia, (|iiinlo Idus Octobrias ciiin

Uissis huc usiiue venire n.ilueriiit, tribuant ciiin in s:incla Collecta diceret, Suncta sanctis, indictione
pra-dicto laudabili pnetori lliberiae. qui debcit illiim (lecima.

De Divinis Nominibus.
665 COLLECTANEA. — ANASTASll APOGIUSIMUl i;i'ISTOLA. 666

PROLOGUS SIBJACEMIUM SACRORUM TESTIMUMORUM.

Testimonia sacra et divinitus inspiratii per i|iup A quateriiitatem quidem personarum Trinitatem as-

liiHiidius (liscinius, dnas per unitioneni inr(inl'ns:ini trncntes, ipsuni vero nnum ejnsilem, id est Duini-

el indivisam sicut naturas, ila etiani et duas vulun- nnin nustrun Jcsum Cliristum vernm Deum, jnxti
tatcs, ac duas operationes, aptas et congruentcs quod secundum nos faclus cst homo, inanimalein
naturis, id est divinara et humanam, non incopptam simul el irrationalem atquc sine intellectu suhscri-
et incffiptam, ut Dei simul et hominis unius el ejus- bentes, et conjecturara, et phantasiam, confusio-
deni Doniini nostri .lesu Christi, corde crcdere ad nemqiie ac divisionem utriusque natura; ipsins in-
justitiam, ore cnnlileri ail salntem. Xon aulem, sicul troilncentes. Ili vern, qui iiec voluiitatem aul ope-
nothi, i|ui nunc Ecclesias docentes et per-
notlias ratiuncm in eo confileri volunt inesseiitialem et in-

turbantes, unam et nec unam, nec duas et iterum existentialem secundum utramque iiaturai.i ejus ile-
unam, et duas voluntales ac duas operationes in nuntiant; et jam dictis haereticis magis impios ipsi
eodem do^imntizant. Iloc enim snper instabilitatem seipsos esse per propria dogmata raonstrant. Porro,
el absurditatem sensns eorum qni liujnsmudi dog- hi qui unam et duas volontates et operationes in

mata exponunt, impinm omnino et alienum imma- incarnala cjus dispensatione supra novam fabnlam
culat^e lidei nostr>i? C.hrisiianorum cnnsistit. Eos et finmentum hninsraodi dograatis dogmatizant, non
enim qui unara voluntatem et o))erationem. vel soluin orthodoxoe ac Paterns confessioni haereticani
etiam naturam unam deitatis et humanitatis. ejus opinionein, veluti aquara vino, secundura illud quod
dograatizant, inclyti institulores noslri et prseccpto- dicitur, raiscentes, siraul pnedicare volunt : sed et
res lepellnnt et detestantur. Ilareticorum qnippe tres voluntates. et tres operatiunes, totidem ex ne-
est hujuscemodi dognia, qni in confusione, et |ihan. cessitate etiara naturas. id est essentias habentera

tasia, et divisione oberrant. Ergo et hi, qui nniic eum inducnut, cura nec naturani esse sine opera-
unam tantum duarum voluntatera et operatiouem tioiie, nec rarsus operationein sine natura possibile
dograalizant, nonne cura illis et secunduin illos sit. Habeant enim se prsedicta testimonia queraad-
supersubstantialis Theologiae. ac in carne fact;c raoduin subinfertur.
dispensationis subvertunt et diffllentur rajsteriunr?

TOY AnOY mnOAYTOY C SANCTI HIPPOLYTIepiscopi Portus Ro-


'EiTitrxoirou IIopTou, ^vouv tou Xtusvo; Puwr,;, maiii et martyris veritatis, ex sermone qui
xai (jiapTupo; Tvji; dV/;6£ia;, Ix tou xaTa Br'cwvoi; est per elementum de Theologia et Incarna-
xai HXtxo; ' Twv aipETixtov, TiEpt 6£oXaYia; xai tione contra Beronem et Heliconem limre-
(rapxwUEWi; xaTot UTOf/ETov )v()you ou •?! of/r,
, ,
ticos, cirJHS initiwm est, "Ayio;, aY'°'i «Yio?!
Afio;, a-Yioi;, ayto; Kupio; 2aSato6 , aci^rflM
Kupio; i;a€aco6, incessanti voce clamantes se-
^avrj poiovTa Tot aepa;ptjx tov ©sbv oo;a?ou(ji.
raphim Deum glorificant.

A:rEtpoouv(itijLt<) -^b.^ ^{kffl^i tou 0£Ou xai jivovt Iraraens;e quippe virtutis voluntate Dei faeta sunt
irflivTa, xai trto^ETat Tot YivoutEva, xaTot tou; eauTiov omnia, et salvantur qune facta sunt, secundum suas
ouxptvw; ExaiTTa (juvTT,poua£va XtJYOU?, auToJ Tw xaT* ipsorura opportune singula conservata rationes, ei

oputriv («TTEtpoouvaao) 0ew , xai xotrjT^ ".(ov oXmv •


Tvji; (|ui est secundnm naturam iramensse virtutis Deus et

SEia; auToti (it\r,GVo;, '4 toi TiavTa i;Eiroir,xE' te xai factor universorum, divina voluntate, qu* omnia
xivEi, Toti; EauTtov ExaaTa ouoixoT; StE^aYOjJtsva voitot;, fecit ac movet suis unaqusque naturalibus producta
oxiviiTou duvotauiEvouiTr,;. Tb Yotp aTTEipov xaT' ouosva D legibus, immobili permanente. Quod enira iinmen-
Tpo^itov, ri ^o'yov, ETitSE/ETat xiv/-|(rtv, oux e^ov o-oi, sura est nulla ratione vel niodo recipit motum, non
x«i irept 8 xtvv]6r,(7ETat. TpoTf/j
y"P '^o" xaTa cputrtv habens quo et circa quod moveatur. Vertibilitas
(iTiEipou, xiv£Ta6at [j.vi irEcpuxtJTO? , ri xtvTjati;. Aib xai enim ejus qni est inexpers niotionis raotus est. Pro-
xa6' f||jLac ahrfiSx; Y£vo'y.£vo; av6:toiro; /(opi; aijiapTta; pter quod, secunduni nos veraciter factum homo
6 Tou 0EOU )vo'yoi;, EVEpYrjca; te xa'i TiaOojv txvOpo)- absque peccatoDei Verbum. operatumqueac patiens
:ri'vto; oua t?,; (pudSO); liTTtv (xva|jiO(pTT|Ta, xat ^utrtxr,; huraanitus qua?cunque natune sunt sine peccato, et
CTOpxb; 'jrepiYpacp^; txvaujcouEvo; St' fuAot;, Tpoir^Jiv ouy^ naturalis carnis circurascriptionera propter nos sus-
uirE[jL£iv£v, (xr)S' h\ iravTEXto; 6; TauTOv Etjrt tS) iraTpi
,
stinens t, nullara oranino propter exinanitionera vi-

a IlAt/,io)vo; in Nicephori ms. regio et in Colbertino. cum Patre, factum est idcm nim rtin)c »<vm*c/' tmin-
Muiila ibi Anastasii vcrsio est. Ita vertendum
'j
nem. Sikm.
videtur yulla re omnino Verbum, qnod idcm est
:
667 AN.\STAS1( B1BLI0THEC.\R1I 668

YEVouevo? TfltuTov TYi sapxi 8;i Try xf/o>iriv * • '\'/l' A cissiludinem perlulit. Cui idipsum cst Patri faetum,
wff^sp t;v ci/jx capxo;, ~a<rr,? ijw TEpiYpas?,; !/£;ji£- id ipsum c.inii. Sen sicul crat sine carne, omni
VT)X£ xal SA (rapxo; OeVxw; EVEp-p^da; aTTEp 6£C>r/;To; eiiam excepta circumscriptione permansit. et per
loTiv. 'AfxooTEpa «Eixvu; iauTOv, ii tl)v au.:fOT£'pi.); ,
carnem deilice operans quae deilalis sunt, utraiiue
Oeixui; cr, <yr,u.i xai avOpoi-ivo»;, £vi^pYr|C£. xaT' aur/;v ostendens se per quse dupliciter, divine scilicet et
T^,v ovTio; o),r,')^ xai 3u(tix^,v oTrap^tV ©eov artEipov tiumane, operatum est secundum eaindem qua» vera-
5[jiou xat TrepiYpa^ov avOpti>T:ov ovTa Te xal voxOfjtevov, ciler vera est et naturalis substanlia ;
Deum immen-
T^v ou(j(av ExaTEpou teXeiw; zsXtin.v Ej^ovTa, [XETa sum simul et ciioumscriptum hominem exsistentera
TTJ; ouT^; EvepYEia; , r[^0'ji !j.u(Jix^; iotdTr,To; " i\ et iiitellcctum, utriusiiuc iierfecte pcrfectionem ha-
tov (ievouaav a£i xaTot iputriv oij(a Tporrri; ttiv auTtov bentem, cum cadem operatione, id cst naturali pro-
tCTjiev Sia(iopav. 'AXX' ou)^ lo; Ttve; oaot, xaTa a^Y" prietate, ex quibus manentcm semper sccundum na-
xpitTtv, tva (X^ TOv otuTOV iauTio xaTi to otuTO, Trap' turam sine convertibilitate earum differentiara sci-
SeT, jxeiCovot xai [xeiova XeYOJoev. 'O[io:putov Yap. ouy mus. Sed non, sicut quidam aiunt, secundum com-
£T£po:futov ai ouYxpisEi;. 0£(o Se Troir,TTi tiov o),tov jiaralionem, ne cumdem sibi secundum i|isiim yrx-
xoiTiTov, (xrretpo) irepaTbv, xat (ZTTEtpia XEpa;, xaT' ter quod oportet majorem ac minorcm dicamus.
oui£'va (juYxpivETat Xoyov, o£t xaTO jrixvTa (fufftxto;, B Connaturalium (juiiipe, et non eorum qu;e alterius
(xXX' ou (juYxpiTixto; ciXXr^,o)v StaiBEpovTa, xav (fp^rjTo; sunt naturiB, compariitiones existunt. Deo enim fa-
Tt; xai ixp^T|XTo; £i; (iiav uTrdtrratjtv («|x^oT£'pfov yeyO" ctori omnium factorum, infinitoque flnitivum, et in-
vev Evoxjt;, rratjav -iravTo; YewTjTou TnxvTeXio; ota^Eu- finissecundum nullam comparatur rationem,
linilati
YOutja YV0151V Tb Y^p OeTov, to; r^v r.fo (japx(o(r£0);, cum semper ct pcr omnia naturaliicr ab invicera,
eOTt xai [AETOt tjotpxojotv, xaTot (puatv aTreipov, otr/eTov, scd non comparalive, difl^erant. (Juanquam ineffa-
djtaOE;, a(juYxpiTov, <ivaXXoto)Tov oTpEirTov, outotOe- bills quirdam et indirumpibilis in unara subsisten-
vi;, xa't rb irav eiTrETv, utpe^JTO); ouoiioSe;, jjdvov tiam utriusque facta sit unitas, omnem penitus
OTr£ipo(jO£V£; ixYaOdv. omnis facti scientiam fugiens. Divinitas enira, ut
erat ante incarnationem, est ct post incarnationem,
secundum naturam infiiiita. incompreliensibilis, im-
passibilis, incomparabilis, inconvcrtibilis, persepo-
tens, et, ut totura dicaraus, subsistens substantialis,
sola inOnitae virtutis bonum.

Tou «UTOU, £X TOU XOYOU 8 '. Ejusdem, ex eodcm sennone 2.


C
FeYOvev ouv (xXr,0(o;, xaTo to; Fpa-io;, [ati Tparei;, Factus ergo veraciter secundum Scripturas, non
8 Twv SX(ov Oeb;, evOpo)7ro; (iva[jiotpTr|To;, to; otoev conversus, universorura Deus homo sine peccato, ul
auTo; (Aovo; uit(xp-^o)v TEyviTT); (puxb; Ttnv uTrep ev- novit ipse solus, cum sit artifcx naturaliscorum quae
votav " xot' outt)v Siia tT|V (;o)T))p(ov (ictpxoxiiv, t^; sunt supra sensum; in ipsa sinuil salulari incarna-
iSio; OedrrjTO; £'|XTroiYi(ja; t^ aapxi ttjv evEpYEiav, ou tione deit^itis suae coaplans carni opcrationem, nou

7r£ptYpa'.poa£vr|V auTTi oio t^|V xevojoiv *


ouo' tocTrsp circumscriptam ea proptor evacuationem, nec sicnl
TTJ; oCiTOu Oeott.to;, outo) xa't auT^; cpuaixto; lx',puo[/.e- cx ilciiatc sua, ita et ex ipsa naturaliler cognatam,
VT)v iiXX' ev oi; ov (japxo^Oei; OEixio; IviipYTjue oi' outt); scd in (luibuscuiique incarnatus dcifice operatusest

£X',patvo[A£VT)v. Ou Y^tp liyow (puaEi OEOTr,;, [jteTaSXT)- per ipsam dt?claratani.Non cnim caro facta esl per
OeToo t-^jV tpufftv, •?! oop^ Y^voij.£'vr| tt) (puoet OEonqxo; naturam deitas translata natura, facta videlicet se-
(Top^ • (xAX' firrEp r,v , xal OeottiTI (;ui<.',pu£Toa (JtEtiE- cundum naturam deitatiscaro, sed iiuod erat, eliam
v»)XE tJ)v ou(jtv xai Tr,v EvepYEtov xa0(o; EiTrEV 6 — oir/)p" deitati coaptala raansit, id (?sl caro infirma, et pas-
« Tb [JL£V Ilv£U[jtairpdOu[/.ov, T) OE aotp^ iuOEvr'; • " KaO'r,v sibilis natura et operatione, quemadmodum Salva-
£V£pYr,oa; te xa'i iraOtov arrep t)v (JvauiapTr^TOU aapxb;, tor ail !>ijiritus </uiilim prdmptus, inro nutcm in-
:

T^jv u:r£p viijLtov £TttaTo')oaTO xsvo)atv Oeot/iTO;, Oau[j:aat finno [Mutth. xxvi, 41;. In qua opcratus ct passus
xai capxb; iraOr^ijtaat ouatxto; p£€a!ou[;.Evr|V. Aia Y^p
^ qu;e erant carnisabsque peccato, cxinaiiilionera pro
TOUTO YeY°v£v avOpo)Tro; 6 T(ov SXtov Heb;, tva aapxi nobis indicavit ^ divinitatis. miraculisetcarnis pas-
7raOr|TT) jrotayo)v, enav -^iijitov Tb Tio OavoiTio TtpaOlv sionibus naturaliter roboratara. Propter hoc eniin
XuTptoar,Tat fivoi' d-aOET 0£ OEdtTiTt Siot ctpxb; 0-.<u- failus cst bomo uiiiversorum Deus. ut carne (|uidem
(jtaToupYilJv, Trpb; Tr.v dxvipaTov outou xa'i ijioxaptav [lassaliili paticns tiiluin iioslruin morti vcnditum re-
iTcavoYdYT) ^o)r|V xol TOt xaT' oupavou; oYta TdY.uaTa diiiiercl geiiiis: impassibili vcro dcitate pcr carnein

Ttuv voEpiJiv ouatiov aTO(Jitoar) Trpb; oTpEij/iav Tio (JtuoTT)- mirabiliter operans, ad immortalcm illud etbeaUiiii
ptoj TT); auTOu ato[j.aTo')a£o); , -^; Ep^ov -/| tcov SXoiv reducerct vitam de qua cecidcrat diabolo parens.
EOTtv ei; ouTov dvaxEsaXaitoai;. M£|/.E'vT)xev ouv xol .\t(iue sanclos intellectualium substantiarum ctEli
aapxojOEt; xoTot tt)v ly Jatv 0£b; urrEpdjretpo; , ttjv ordines ad inconverlibilitatem mystcrio sua; slabili-
lauTa ouYYevT) xcti xaToXXriXov e/_o)v tvepYetav, tt;; ret incorporationis : ciijus «qius o:iuiiiim csl in cnin
(jtiv OedrriTo; oua[o)0(o; £x^uo(Ji£vr|V, oio Si ttj; auTOu recapitulatio. iMansit ergo eliara incarnalus secun-
• In ms. ^ijcf^phori Jvtooiv. •> Probavit, persuasit.
669 COLLECTANEA. — ANASTASII APUCIUSLMUI FJMSTOLA. (HO

iravaYiai; uapxoc h toT? Ooiujjiaffiv otxovojxixi"; sxoaivo- A (liim natiiram Dcus supcrimmensiis, sibi coftnatam et
cciMvi'iiii'Mti'iii li:iin'iisoin'ralioMcm,cx (lcitalciiiiidcm
fi£VT|V •
tva. •Ttt(jT£uOrj 0£o; ; eivai, SC a(r6svot;i; «puffsi

ijapxo; auToupYoJv t};v tou iravTO? (jtiir/;f(av. substantialiter Malam, pcr sanctissimam vero carncm
in miraculis dispensatorie declaratam : ut credatur
Deus esse, per infirmam natura carncm per se ope-
rans univcrsltatis salulem.

Ejusdem, ex eodem sermone 3.


Tou auTOu, IxTou auTou Wyou y'.
Etenim et mihi, ut paradigmatc quod dc Salva-
KtxfjLol •(tt.p, ?va Tpavtodo) T:apaS£i'Y|jt.aTi to itspl abt- torediclum est, exprimam, naturalis sermo meus
T^fo? XtyOkv 5 ^uctxb? (xou ^vOYOi; (Tuyysvii? £<rTt xal coi;natus estet competens, cumsim rationalis et in-
xaT(xW,r,Xoc ovTt XoYixio te xal voEfiii tyiv i{<u/-^,v, ifi tcllectuaiis anima, cujus secundum naturam est a
xaTa (putptv EUTiv auTOXiV/iTO? IvspYiKX te xai Ttpionri sc MKihilis operatio ac prima virtus, scmper mohilis
Suvatjit;, (XEtxivriTo;, 6 X(3Yo; !fU(7tX(o; auTvi? Ttr,Ya^o(jt.£- scrmo naturalitcr ex ea prolluPMs, qiiam vcrbis
vo? 8v fT;uaTica; t£ xat Yp^ttJ^lJi-^iT; £u yapa;a;, prolatum, et liueis exaratum, lingua quidcm orga-
Y^toutrri [jL£v 6oYavtxw;,oT£ ypri^jrpoaspto, xatYpaiJ^fJLa-rt B Mice cum oportet produco, et litteris artificiose per
ztjyixiai; Jti twv (ivoiji.ot'o)v y.i\ TpaTiEVTa Seixvu? auTov indissimilia non existentem, et dissimilibus non fu-
l^axouc>[jL£vov. Ou Y"? Y^"'"^i? ''^"t yP^H-I^'^'"^ ^ tpudt- gientem ostendens cum subauditum. Non enim lin-
X(); jjiou X()Yo; l<m' xav ot' auTOjv auToti Tioio^uaat Tr,v gmie ac litterarum naturalis scrmo meus est, licet
irpotpopav. 'KW £u.ou, tou xaTct cpvtjiv XaXouvToi;, xal pcreas ipsius faciamus proMuntiatioMcm sed mcus, :

St' ajjttpoTv auTOv to; lijibv ixtptovouvTo;' tt;? jjlev voEpac qui secundum Maluram loquor. et per utrasque illum
(jLou vj/uyr); c5U(Ttx(o; tx£t :ir|Va^o'[jL£vov, Sta Ss Tr;;
ut mcum pronuntio. Ab intellectuali quidem anima
ote
oujjtaTtxr)? jjLOu •fkiuairrfi opYavixoi;, o); £(pT|V,
y p^ mea semper naturaliter dirivatum: per corporalem
Tp0(p£p()U£V0V "QaxEp OUV £(p' J^JJLtjjv, ocov Eixatjat TO vero linguam mcam organice, utdixi, cum oportet,
ittxvTEXio? (xvEixaoTOv, Stot T^; •(\Ma-
CTOJijLaTtxr;; -f^aojv
productum. Sicut ergo in nobis, quantum ;estimare
(Tf,? (XTpETTTto? ^ xaxot (DutTtv T^c '^u/r,; XoYtxr; Ttpo- possuMuisquod modisomnibuscst inffstimabile, per
^E'peTat Suvaijtic, ouTto xott ETtt t^c; u-sp-puou? TOU 0£OU
corporalem linguam nostram inconvertibiliter, quae
<TO)u.aTo')(r£0)c. Aiot tt;; auTOu xavaYia? capxb?, Iv oi;
secundumnaturamest,anim;erationabilisproducitur
av 6£ixti)c Stj^a ^ TtavTOxpaToptx-J),
virtus: ita et in gloriosa Dei incarnatione, per san-
lv)^pYT,<rE, TpottT,^;

xal Ttov oXh)V TtoiriTtxri t^; okr,i; eEtJrriTOi; IvlpYEta quibuscumiuedivineope-


ctissimamcarnem suam in
SiaSEixvuTat, X(X(JT|C Ixto^; xaTot tou(jtv itEpiYpacpr;; Sta-
raretur, sine convcrtibilitate omnipotentiva ct cun-
[jLEVouua xav Sict capxbi; StE'),a(jL'j/£ ouaEt TtEttEpacjfjLEvr,;.
P
ctorum f;ictiva totius deitatisoperatio monstrabatur,
'

Ou Y^P TtEcpu)iE ttEpiYpacpsffOat YEvr^Trj cptjcjEt to xaTi


absque omni secundum naturam circumscriptione
ipucjtv aY£wT|T0v, xav (juvEcpu auToi xaTa cjuXXtiAcv
permanens. licet per carnem fulgeret natura cir-
ittxvTa :t£ptYpotcpou(rotv vouv oute (jir,v ei; TauTov auTio
cumfinitain.Xonenimcircumscribiturfactitianatura
cplpEtjOat (pucjEio? TtoTE xal cpuatxrj? IvEpYEia? £0);
>

quod secnndum naturam factum non est, licet co-
av IxstTEpov Tr,; loiai; Ivto; jjtlvEt cpucjtxr;; (XTpriia; omnemsensum circum-
oriatur ei per coMceptioncm
'OjjLOcpuiov Yotp ijie)vo)v TauroupYC); e(Jti x(vr|(jti;, (jr,-
nec etiam in eodem ipso sibi natura
•?!

scribentem :

jjtaivoucia tTiV oucjiov, ^; cjiucjixr, xa6E'(JTT,x£ SuvauLt?,


differtur aliquando et naturalis operatio, donec
iTEposuou; ou(jt'a; Eivat xaTouSlva ),()yov, rj Y£V£(j9at
utrumque intra propriam manet naturalem inconver-
St';(^a Tpoit^i; SuvajiE^vr,?.
tibilitatcm. Connaturalium enim tantuMi per se ope-
rans est nmtus, manifeslans substanliam cujusnatu-
ralem conitat esse virtutem: diversa' natur;^ pnj-
prietatis substantia nulla ratione esse vel fleri sine
convertibilitate valente.

Tou auTou, EX Tou auTOu Xoyou S '.


D Ejusdem, ex eodem sermone 4.

Tb Yotp [JLuciTr'ptov TT,; 9Eiac <japxT's£toi;, aTrocjTi)Xot? Mysterium namquedivin;Te incarnationis apostolis
T£, xai :tpo3<-/,Tat?, xai StSa^jxotXot; StTTTiV, xai Stot^opov et prophetis atque doctoribus duplam ac diversam
E^ov StEY^tocjTat T>;v Iv Ttacjt (pu(jtxr)v OEOpiav oveX- in omnibusbaberc naturalem theoriam dignoscitur,
Xtttou; uTtoipyov 6Eo'Tr)To; , xat TtXripou; IvOEtXTtxbv cuni sit perfect;r deitatis et planse demonstrativum
ixvOpo)7to'Tr|TO? ov. Eo)(; av ou'/^ £i; xaTot tTiV oucjiav humanitatis. Quarum donec unum secundum suh-
YVOjpii^ETat Xo'yo; |Jita; IvEpYEia;, ou3e'7;ot£ xaO' 6Ttouv stantiam noneognitum fuerit Verbum unius ii|icr;i-
(XtJLCpOT£pO)V YV0)Cl6r,aETat XtVECii;. '0 Y^tp ast XaTOt ^IJCJIV tionis, cum utriusque sit, nunquani aliquando
uTtotpyojv ©Eo; , uTOpaTtEipto Suv(X[ji£t •(eyio^voz 6}^ cognoscetur motus. Cum enim semper secundum
rfiikrfltv (xvOptoTto? (xvaijLapTr,To;, oJtEp c^. Ecjrt, [ileO' naturam existat superinflnita virtute factus, sicut
0(JU)V voETTai ©Eo:;' xat o-£p yifovt^j, EtjTt, lieO' o(to)v voluit, homo sine peccato, quod erat est, cum
voEiTat xai Y^o)p{?£<TOat jtlipuvEV (xvOpo)Tto;" 'EauTou ([uantis cognoscitur Dcus : et quod factus est, est
xaO' IxctTEpov dt£i (jL£vo)v lavEx^rtTtoTOi;, ol; OEtxio; 6(xou cum quantis esse cognoscitur homo : secundum
:

671 ANASTASIl BIBLIOTHECARII 072


xal (r^i(orivo)i; hr,:.-rr,nt, Ti).£iov xa-ra tov ixiTspou .\ ulrumtiuc suum scmper permanens sinecasu, qnibus
XoYOv «ojcov lauToii ^uctxio; avaMoiioTov. diviiie pariler et liumane operatus est, perfectio-
nem per omnem ulriusi|ue rationem sibi naluraiiter
incommutabilem sulvans.

Ejusdem, ex codem sermone 5.


Tou auTOii, Ix Tou auTou \a^o\j i.
Bero enim (}uidam nuper, et alii (|ui(iam Valen-
Br'po)v yap ti; evavyo;, jxiO' iTspuiv Tivoiv, t^,v
lini ptianlasia deserla, deteriore irretiti sunt pravi-
CaXevTivou oavTaiiav a^svrs?, yeipovi xaxoi xaTSTra- dicentes assumptam a Verbo carnem fuisse
tale,
p/,(jav, X$'yovte?' T:^,v [jlev 7:poaXT,(pOEtaav tS A<!yw eadem qua; divinitas operata est operatam. Divini-
capxa Y^vEoSai TtxuToupYOv ttj Geott^ti oia t};v Ttpdff-
tatem vcro CDmpassibiiem carni propicr exinanitlo-
>.T,']/iv. T^,v 0£()Tr,Ta 51 •ftvirs^-xi TauTO-aOri T^ aapxi nt^n cunvertlbilitatein slmul et CHmmlsliuncm. scu
:

Sia xEvoiaiv" Tpo7rT,v 6,uiou, xai (puctv. xai ntf/ucvi,


confusionem atque ulriusquein invicem mutationcm
xai TT,v eU (x)J.r^).ou; (iu.(50T£po)v y^Ta6o).T,v ooYfJtaTi-
dogmatizantes. enim assumpta caro facta est
Si
?ovte;- Ei Y^tp :tpo(;AT,^6£T(Ta -^, cap; yevovE TauToupvo;
cooperatrix divinilati, liquet quod et natura Deus
TT) OEOTT^Tt, 0T|),OV<)Tt Xai (fuaEl ©EO? [XeO' 0C0)V ^U-
H cum, quottiuot est, intelligatur Dcus. Et si facta
,

ctxo); voeTTai 0id;. Kai el fiyovt X£vo>0£T(ja tt, (japxi


est exiiianita comp;isslbllis c:irnl divinita'-., liquet
TauTO-aOr,; Oeott,?, SriXovdTt xai (jcJaEt trapi;. aeO
-fi
quod et nalura caro : cum quMliiuot est iiaturallter
Suo)v (^uatxojc;
Y'""f''^''^°"
itESuxE c(xp;. Ta yap
esse inlelli^iatur caro. Ea qui|)pe quae muluo sunt
(xXXt^Xoi; 6u.o£pYYi , xa't TauTOupY^ , xat ouo^uAa
cooperantia, ct eadem operantla, et ejusdem ori-
i:(xvTo); , xa't TauTO^rraO^ , Stasopav oux EtiiiEyETat
glnis, profecto et compassibilia, natur;c non susci-
©udECi.v;. Kai ^J(i£0)v auToT; (7UYX£yuacV0)V, E(TTai Sua;
plenlls dilTercntiam. Et, naturls slbl confusis, erlt
6 XptoTo;, xai TipoatoTro^v [ji£u.Epiau.E'vo)v TETpa;. to
dualitas Christus ; et, pcrsonls separ.ilis, liet qu;i-
tpiuxTOTaTov. Kai -toi; auToT; ei? xai 6 auTO?, 0eo;
teniltas: ([uiid est nimium fugleiiduiii. Et quomodo
6|Jiou ^OoEt xat MfuiTioti , 6 XptaTo; ; Ilotav oe
illisunus et Idem ipse erit Dcus natura simul et
xaT' auTOui; £;£i Tf,v u:rap;iv, (jiETa6o).ri OeotTiTo; y^'"'^-
homoChristus? Quam etiam secundum ipsos habe-
[jLEvoi; (xvOpo)7roq, zai aapxb; |iETa-ot/,a£t ©sd? ; 'H ^ap
bltessentiam mutatione dlvinilatis factus homo, et
£1? (XAXT|).a? T0JTO)v [jLET(x~Tcoaii; , TravTEXr,; £aT'.v (xa-
carnis translatione Deus'.'Casus eiiiin In alterutras,
^OT£'po)v avaipEai;. ixo^jiEiaOo» Sri T(x).tv t,(jiTv £T£po); 6
oininlmodaeslulrarumqueperemptio. Inspiciaturita-
XoYo;.
quc a nobls allter sermo.
L< Ejusdem, ex eodcm sermone 7.
'.
Tou auTou, £x Tou auTOu Xoyou oO
Plum Chrlstlanls conslllutum cst dogma creden-
EuoeSU XEXupojTai SoY^Jta •y^ptoTiavot;, xaT* auT-),v tibus, secundum eaindem naluram ac operatlonem,
TE ^uaiv, xa't Tr,v EvepYetov, xai Trov eTepov auTco et omne aliud sibl convenlens, sequalem sibi et
TTpoaipui; , taov lauTto xa"t TauTov eivat tov 0eov, eumdem ipsum esse Deuin, niliil oinnino eorura
[jLr|5£v lauTto ToJv EauTOu t:o(vte?.(o; (xviaov eyovTa, qu;T> sua sunt inspquale habentein et iiiconvcnlens.
xa't ctxaTaXXT|Xov •
Ei toivuv xaTa Briptova, tv;; Si igllur, secundiim Beninem, assuiiipl:i slbl caro
auTr,i; auToi TTpoaXritpOETaa (j/uaix^; EvspYEta; yi-^oviw ejusdem operationls clTecta est, haud dublum quin
J) aap;, 3r|XovdTi xa't vffi auTT,i; auTO) y^Y^''- 9^<^e'"?i et ejusdem facta est sibi nalnrae, cum quolquol est
[jiEiV oao)v ?) »jai;, otvap/^ia; (XY£vvT|aia; , (x:iEtpia;,
nalura, id cst, inprincipalitate, infactione, infini-
diSidTTiTo;, (xxaTa).r,'^ia;, xat Tuiv ^aa TOtjTtov xaO' tale, sempiternltalc, incoinprehenslblllt;ite et qux-
u:rEpo/T|V 6 OeoXoyixo; urcEp^uco; Ivopa ttj OEOTTiTt cunque horum secuiiduin magnltudlncm theologica
XoYo;. Ka't TpOTCT,v (xui^dTEpa ti£'::ovOev [jiTiOETEpou tov ainplissiine In deitalc ralio contciiipl;itiir ; etvicis-
tt]; loia; (B'ja£o); ouatcoor) aoyov eti oo^oijevov e/ovto;' situdliiein utraque passa sunl neutro n;itune su;b
'O Y'P iTEpOfutov EiO('o; TauTouc^Yia' auY/uaiv 6u.ou substantialcm rationein ullra salvandam habentc.
"
otaipeatv aCiTtov etar^YeTTat -poao)-ix)|V
(puatx-^iV, xa'i
"Quienlm eoruni qua; alterius sunt nalura; scnllt
otoiaYvtoaTOu navTeXco;. ttj tcov tototKXTcov |j.eTa6oXy),
eamdcm operalionem, cunfusioiiem siiiuil natura-
TT,; tpuaixrj; auTtov YevoijLEvr); u::(xp;eto;.
lein et divlsloncm enruin personalem Introducit',
incogiilta prorsus, Idloinatuin coinniutatione, natu-
rali eorum facta existentia.

Ejusdem, cx eodem sermone 6.


Tou OUTOU, IxTiJu auTOU XoYou 5'.
Si vero ejusdem sibi non fuit nalur;i', ncc ejus-
Ei So T7); auTT,; ajToj [).y\ ysyove tp^Joeo);, ouol tt); dein sibl alit|uando lict naturalis operationis, ne
aur7; auToj tiote Yevr^aETai tpuatxri; EvepYeia;, iva it.'^ ;ipp;ircat secundum n;itiirain operatlonem in;e(|ua-
oet/Or, TT, tpuoEt TT)v evlpYetav (xvtaov e/tov, xai otxaTaX- lciii li;ibere ct inconveiilciiiein, cl su;e Ipsliis per
Xt,Xov, xai TT,; aiiTOu ot' 6'ao)v T(ov lauTOu ouaixri; oninla coruin qu;e sua suiil naluralls exlraiieus fa-
e;o) Y^Y^^^f todr/)TO; xal TauTTOr)To;" OTiEp (xoe6e';. ctus uiqualitatis et idenlitatis, (|Uod esl penilus im-
plum.
673 COLLECTANEA. — ANASTASIl APOCRISLVIUI liPISTOLA. 074
Tou auTOu, ix. Tou auTOu Xo'you i^. A Ejttsdan, cx cortem sprnwne 8.
In hunc autem crroreni illali suni miili' iri'(li'iiti>s
E?; TauTTjv Si T')]V 7r),avr)v xar/-'/Or|(jav, xaxwi; mi-
l^ropriamcarnis etlVctam (livinam oiicratinncrn, iiii;r
cOdvTE? toiav YEVEcOat ty;; aapxoi; r)|v Si' auxric; £xa.av-
pcr ipsam in miraciilis manifcstata cst, qna, tutiim
OsTcav £v ToT? Oauijiaci Oiiav svspyi^v -^ to •::av 6 \pi-
Chrislns snlistaiilians sccundnni i|iioil iiilcllii,'iiiir
(TTo; oudiwffai; xaO' 8 vosTTai ©ebi; (luvEy^ei xpaTOJ(ji.E-

vov. Ou yAp EYvucav, aJuvaTov eivat Oeia? £V£pY$iav


Dcus, tenct rclcntiim. Non
cognovcrnnt im-
ciiim
possibile esse (livinse operationem naturse alterius
(tutTEto? iTepo^avout; ouaia; iii'ioij.a yeviafiou Siya Tpo
natura! substanti;n idioma fleri absqueconvertibili-
Tt^? • ouSJ (juv9ixav, wi; ou TtcxvTioi; iSwjv tffTi capxb?,
To St' auTTJ; ptsv ix'.()aivduevov, oux auTvi; oe (Buatxoi;
tate neiiue intcllcxcrnnl f|uo(i non uti(|ue pro-
;

excpuoixEvov, xatToi caooui; outoT; ou(rT|i;, xat Ttpocfa-


prium sit cariiisi|noil per cam qnidcm ostcnsum est,
vou; t5)? (XTtoSii^ioii;. '£^0» Xa^tov, xxl
non ex ea naturalilcr ortum, pra^scrtim cum clar;i;
Y*P Y^wffffTr)
sit eis et maiiifcst;c probationis. Ego enim lin^'ua
)(^etpi Ypaifwv, ixim xat Trjv auT^v 8t' au.'.poTv Trjc voepto;
loqncns et manii scribcns, unam et eanidcm pcr
jjiou iluyv;? £X'.patv(.) Sioivoiav, evipYetav aurTj; uTiapyou-
trav SiuutXT^v. Mvioevi X6yu> 0£i;ai; auTrjv yXwcry^ii^ vj
utramqne intellectualis animae mes profero cogita
yetpo;
tioncm : operationem ejus existcntcm natnralcra
cpucrixtoq £X'iuoiji£vr,v •
fJtr'T£ iJtriV Yevo[jti'vriv au-
Ttiilv, v\ XEYoaevr.v otixvoiav.ota to t'/iv ot' (xutooTv auTTic
1) niilla ratione ostendcns eam lingna vcl mann n;itu-
exipavdtv. Ditotxiov Yap, ri /^eTpa otavoriTix-^|V cuveTbc raliter ortam, sed nec effcctam earum vel dictam
oJoev ouSei; • toiTTtep ouSe ttiv itavaYtav tou 0£ou aaci-
cogitationem propter ejusex utraque manifeslatio-
xa, Sta TO itfoaXr,'p0^vat, xal Tb St' auTr,; £X'.j>av0^vat nem. Lingunm enira vel inanura cogitativam sa-
tJjv OEiav EvepYEtav, YEvou.£vr|v xot' auTOv epuuEt or)-
pienter novit nerao sicut nec sanctissimam Dei
;

jjttoupYOv. 'AXX' eCiceSwi; ouioXoyeT TttCTEUtOV, OTt Sii Tr,v carnem, pro eo quod assumpta sit, et per eam divina
•^ij.(iov (Ki)T'/ipiav, xa'i to Sricai Ttpb<; (XTpEi]/t'av to Ttav, 5 sit operatio clara efifecta, secundam naturam condi-

Ttov oXtov Sr)ijtioupYbc £x tt); TtavaYia; (XEtitapOcvou ftla- tricem. Sed pie confitetur credens, quta propter
pia;, xaTi (TuXXriijitv (xypotvOov, 8i/_a TpoTtr,; evouatiotra? salutem nostram, et ut ad inconversibilitatera liga-
fetUTw tjjuy-^iv voepav ptETa ai(70r,Ttxou <7toaaT0?, ret universitatem, universorum conditor ex sanctis-
y^Y°'
vev (xvOptoTto; tpuaei, xaxta; (xXXo'Tpto;, 5 Xo'yoc ©eoi; 6 sima semper Virgine Maria per conceptionem invio-
auTO? • OstjTriTt y.sv Ta OsTa Stot Tri; auTou TtavaYia? labilem, sine conversibililate subst:intians sibimrt
(japxoi;, oux ovTa ^u<7£t rffi (jxpxb;,£vepYtiJv •
(xvGftoTc(3- animam cum sensivo corpore, na-
intellectualem
TTiTt Sk Ta (xvOptoTttva, oux ovTa cpucet 6eo'T'/iTo;, (zvo/ri homo maliti;p alienus: totus Deus
tura factus est
Ttacry^iov 6eoTr,TOi; • (jtr,0£v OeTov YuiJtvbv troJjjtaTo; evep- ipse, totus homo idem ipse, totus Deus pariter na-
IfTitra; •
^irfik (xvOpwtttvov 6 auTb(; (X(jtoipov Spa(;a<; Oeo'- ^ tura, el homo idem ipse deitate quidem, divina:

TiriTo;. Tr,ptov EocuTto yaO' 8v £v£pYT,c£v aijtci'jT;pa xat- per suam ipsiussanctissimam carnem, nonexisten-
voTtpeT^ Tpo-Ttov, Tb xaT' aijicpto ^uatxto; cxvaXXoicoTov, tia natura carnis, operans, humanitate vero, hu-
eiC TttaTtoatv Trji; eauTOu T£X£t'a; evav6po)Ttr^(7et>)(; , t^? mana, non existentia natura deitatis ". Nil divinum
ovTtoi; (xAriOoui;, xai ijtr,S£v s/ouar,; diauXo^TViio?. 'O jjilv nudum corpore operatur, nil humanum idem ipsc
ouv Bripojv, ouTto; eyaiv tbi; ecBriv, evepYEia; (jtovcxSt T/]V privatura divinitate gerens: servans sibimet moduni
OeoTTiTa Tou Xpt(7Tou xai r/iv (xvOpojittir/iTa cjUY/eai;, secundura utrumque immutabilem, per quem ope-
6[A0u (pu(7tx5)i; xat Ttpootottixto; (jiepii^ojv, xaTaXOei tov ratus est utraque decenti more, ad approbationem
ptov •
aYvor,<ja; [jto'v/i; Tri; Ttov 6y.o:putov '^po<j<o7to)v perfectje ac vera3 nihilque habentis pravitatis inhu-
6f<.o<puou; TauvoTr^To; r/)v TauToupYtav eivai Sr,XtoTtxr]v. manationis suse. Ilaque Bero ([uidem sic se habens,
ut dixi, operationis monade deitatem Christi et hu-
manitatein naturaliter siraul confundens, et par-
tiens personalit^r, dissolvit vitam, ignorans solius
connaturalium personarum connaturalis identitatis
eamdem ipsam operationemessesigniflcativam.
» In Grseco additur suspensione patiens divinitatis.

EJUSDEM ANASTASII SYLLOGI.SMI

Be supposUis diviniius sapi^ntihis testimoniis et aliis.

Ecce nunc et sacratissimus hic et magnus doctor, D tes et convenientes naturis, divinam, ut dictum est.

veritatisque testis fldelis, concorditer cura aliis om- et humanam, increatam et creatam, non incoeptam
nibus sanclis catholica; Dei ac apostolicae instilut.v et cipptam, tanquam Dei simul et hominis unius
ribus Ecclesis, duas secundum unitionem inconfu- cjusdem Doniini nostri Jesu Christi, magna voce
sam st impartibilem quemadmodum naluras, ita confltcturac pncdicat, et conflteri nobis sine pntva-
etiam duasvoluntates et duas operationes congruen- ricatione jubet. Difficillimum autem esse, ac modis
673 ANAST.VSII BIBLIOTIIECAUII 676
oraDibus impossibiie unam vnluntatemet
dittinit, ul A naturn'. cum quotquot est natura, id est inprincipa-
operationem, aut naturam unam deitalis et huma- Jilale, infactione, inflnitate, sempiternitate, incom-
niiatis ejus eonfiteantur hi qui pie vivere volunt. prehensibilitale, et qu*cunque horum secundum
Propter quod et lale quid in eo dogmatizantes, tan- ma^'nitudineralheoloi;ica amplissime indeitate ratio
quam inipios et alienos immaculat;e nostnc Chrislia- conteniplatur: et vicissitudinem utraque passasunt.
norum lidei, alijicil et condemnat, nosque hoc fa- neutro natur;e, su;e substantialem rationem ultra
cere prolt^siiitur. salvandam habente. » El rursus : « Qui enim eorum
De duabus enira salvatoris nostri Christi naturis quse alterius sunt naturae, eamdem ipsamsentit ope-
et operationibns,ut breviter pauca ex sacris illius rationera, confusionera pariter naturalem, etdivi-
eloquiis expediam, hirc evidcnter affatur « Utra- : sionemeorum inducit personalem, incofinita prorsus
queostendenssuper quxdupliciter, divine scilicet et idiomatum translatione n;tlurali eorum facta essen-
humane operatusest fccuiidum eamdem, i|u;c vera- tia. » Ite.n : « Si veroejusiiem sibi non tuit natune,
citer vera est et naturalis substantia, Deum immen- neque ejusdera sibi Det naturalis operalionis. » Et
sum simul et circurascriptum hominem existentem iterum: « In euradera aulem crrorem illati sunt,
et intellectum. substantiam utriusijue perfecte per- raale credentes propriara facl;imcarnis divinam ope-
fectam habente;n cum operatione sua, id esl nalu- B rationem, qu;c in miraculis per ipsam apparuit, qua
rali proprielale. » Et rursus : « Non enim facla est totura Christus substantians secundum quod inlelli-

naturadeitas transmutala natura caro, facta n;itura gitur Deum, continel retentuin. » El ilerum : « Non
divinitatiscaru:scd ([uod erat ctiaindoilatis coaptata enira coj;noveranl impossibile esse divin;e operatio-
mansit caro, infirma et passibilis natura et opera- nera natura; idioma fieri sine converlibililale. » Et
tione, sicut ait Salvator : Spirittis quidem prom- iterum: «Quaruradonecunurasecundurasubstantiara
pius, caro initrm infirmn filntth. xxvi, i). » Et ite- cognoscalur Verbum unius operationis, nunquara
rum : Per qii;im operalus et patiens quse erant
« aliquandoeoquod ulriusque sitcoiinosceturraotus. »
carnis sine [leccalo, iiro nobis indicavit exinanilio- Et iterum « Itaque Bero quidem sic se habens, ut
:

nem deitatis, nuracuiis elcarnis passionibus n;ilura. dixi, operationis nnalitatedeitalem Christiel huraa-
liter roboratara. » Et ilerura : « Mysterium divina; nitatera simul confundens naturaliter, et parliens
incarnatioiiisaposloliset prophetisatque doctoribus personaliter, dissolvit vilam, ipnorans solius conna-
duphim etdiversam habere dignoscitur naluralem in turalium personarum cunnaturalis idenlitalis eam-
omnibus theoriam. indiminut;? deitatis existens et dem ipsam operalionemesse significativam. »

plen;e demnnstralivum liumanitatis. » Et iterum Ilis igitur iia et ab hoc quoqiie sacralissimo et
« Quibus divine parileret huinane operatus est per- ^ magno doctoreac martyre verilatis (id ipsum autem
fectionem,peromnem ulriusque rationem, sibi nalu- est, si dicamus a sanctissimo, (jui in eo lo(|uitur,
raliter incommutabilem salvans. » Et iterura: « Nil Spiritu) manifeslius diclis, diligenter intendant qui
divinum nudnm (orpore operatus, nil humanum volunt, et maxime qui communicant his (lui novita-
idem ipse privatuin dignilate gerens: servans sibi- tes nunc operali sunt et scianl certissime, quia,
:

mel miidum secundum ulruinque immjtabiiem, per qui duas salvatoris nostri Clirisli voluntales nalura-
quein operatus est utraque decenti more, ;id appro- les et operationcs deneganl et abjiciunt, et impiam

bationem perjecl;e ac vera; nihilque habentis pravi- ac alienam Christianici dog.nalis tara sacram etor-
tatis inhumanationis suae. » De his vero ([ui unam Ihodoxam cnnfessionem appellanl, unamquedeitatis
deitatis et lium;(iiliatis ejus operalionem ei naluram el huiiiaiiit;itis ejus voluiitalein ct oiicrationem do-
unam dogmatizant. dicil: « Non enim circumscri- gmatizant, eus qui laliter sibi consone non confi-
bitur faclitia iiatura id quud per naturam f;iclum teiilur an;itlieinatizaiUes, liijuido, abs^jue ullo te-
non est, licet cooriatur ei per conceptionem omnem gente velamine sanctos prophetas. et apostolos,
circurascribentem sensum nec eliam in eodem ipso
: atque doclores; vel etiam, utverius di(;atur, san-
sibi natura dilfertur aliquando et naturalis 0|ieratio, ctissimnni Spirilura qui illis loculus est, quinimo
donec ulrnmi|iie intra prui)riam nianet n;itui;ilem U et loijuitur, an:ilhematizant, abeo per illos tradi-
et

inconversibililalem. » Et item: « Connatuniliuin tam nobis sacnim ct orlbodoxam confessionein al)-


quippe tanlum cst eadein ipsa operansmutus, essen- neganl cl abjiclunt atque impinin el alicnam a
tiam indicans,ciijusnaturalera conslalesse virtutein Christiano dograate esse asseverant, et ;C(|ue, ut
alteriusnatunc proprietatesubstantisesecundura nul- pnedictus h;Ereticus, quin potius, ut oranes simul
lam rationemesse vel fieri sine converlibilitate valen- profani ba^retici qui in confusionc ct phanlasia et
le. » Itcm: « Ea quippe (|ii;e mnluu suntcuuperantia, divisione deccpti sunt, solum supcrsiibslanli;ilis
et eadem uperiinlia, el ejtisdem originis, prulecto et thei)lugi;c ;ic incarnalic (lispcns;iliiinis nun abneganl
compassibilia n;iliir;e non snscipientia ditrcrenliara, et subvertunl myslerium, (|uateriiitatcm (|uidcm
et naturis sibi confusis eril dualit^is Christus, el personaruin sanclara confitentes Trinitatein : al vero
personis separatis fiet (juaternilas, (|uo(I esl nimium unuin hujus, id est Duiniiium nostrum JesumChri-
fugiendum. » Et iteruin : « Si igitur, secundum Be- stum, in;inim;itum, ct sine intellectu ;ic sine r;ilionc,
ronem, assumpl;i sibi caro ejusdem operationis elfe- secundum qnod prupter nos factus esl homo, inlro-
cta est, haud dubium (juin el cjusdem fucta esl sibi ducenles, el convcrtibilitalem simul et couspersio-
A

C77 COLLECTANEA. — ANASTASII APOCUISIAIUI E1'1ST()LA. 078


niMii ;ir, imitabilitatom, confusionomiim? ac plianta- idiomata siiiit. Etomnis oporatio luiliiralis substan-
siam t>t (livisiniuMii iitriii-iqui' natiir.i' ipsius prnniiii- tiaiii iiidiial, ox i(ua pniooilit ot iiicst'' : et iiidic;i-
lianles, et puri \)cr lioc liominis, vol pr(i(lii;ii ciijus- tivuin uiiiiiscujusi|uo n;itur;e operatio, et est, ct
(lam matrem sanctam semper Virjjinem ac Dci geni- cogiiiiscitur naturalis. Et omnis natura propriae ope-
tricem matrem scribentes. Deinde vero hanc, f[ua; ralionis substanti;ili rationc cognoscilur, et omnis
videlicet in eo ali iilis doijmatizata est, unain volun- natura convonientem sibi .seque significantom habel
tatem et unam operationem respuentes, ct nc(|ue oponitionom hano ab ;iliis discornontom, (lilliniliii-
unam, nequc duas, id ost diviiiam et luimanam vo nosquo siibstanlianim n;itui';iles o;iruiii oponitioiios
luntatem operationem in eo, vel (]uamdam ex
vel vera ratio novit. Et, ut compond io.se dicatur, nec
omnibus confiteri volentcs, non solum instabiles et naturam sine operatione (|u;e illain substantialiter
tergiversatores, sed ct hicreticis, qui in confusione characterizet, nec rursus voluntatem vel oporatio-
ac pliautasia ot divisiono crrnverunl, magis impios nem constat esso sine ([iiadam siibstantia. id ost
ipsi scipsos propriis verbisotdogmatibus inonstrant. possiliilo f
, (luemadmodum divina concionantur olo-

\ Nam illi iiuiiloni vol nnam, illi vero nec unam vo- quia, ot ipsa rerum natur;i clamat. Igitur volunta-

f luntatom vol oporationem oum habere volunt, ac per oponitionem unam pneter duas circa Salva-
tein ct

hoc insubstantialem illum et inessentialem ; minus B torem Christum Dgentes, et necessitate ^ etiam
enim est dicere sine voluntate, ac impotem, secun- aliam naturam pra;ter divinam, ut dictum est, et
dum ntrasi|uenaturas |ironuntiant: ouin juxta sacras huinanam extraneam quamdam existenliiim om-
dillinitiones ot rationescorruptio, id ost intoromptio niuin alieiiam plasmantos applioant ei, ciijusesse''
et inexisientia natura>, naturalium habitiulinum ot jam dictam aso unam volunlatoin, (|iue inaneligmcn-
oiierationura at(|ue virtutum infirmiias et defectus lura flct;e cogitationis est, et germcii qnod ab idolo-
existat, etquod universaliter voluntate naturali ac latria nil penitus differt.
substantiali opeiatione privatur, neque est, neque Deus enim simul ct homo salvator existens. duas
aliquid est, nei|ue est qu;Evis ejus ossentia. Et non taiitum congruentos sibi naturas et voluntates et
ipsum tantuni, sed ot Patrem, et Spiritum sanctum, oporationos, id est divinam et humanam habet,
insubstantivum astruunt, ot inoxistontom. Ejusdem qucmadmodura inclyti prteceptores nostri acdocto-
enim utrisque illis substantiaj, id est deitatis,etvo- res aflirraant : non unara et duas, id est tres, ut
luntatis, ac operationis salvator existit, secundum adversarii dograatizant, quo illud evidentissime ge-
quod estet dicitur natura Deus: ita ut subsequen- rant, quod olim a Deo per prophelam in Isaiani
ter, et dominani nostram vere sanctissimam super calumniam dicitur, tui vimimid est : Caiiponcs
omnes sanctos vonorandam scilicet et laudandam, ut ^ aqua nmcent [ha. i, 22). Ut enim apparet, et
proprie ac non fallaciler, veraciter Dei genitriceiu isti, verbura veritatis cauponum more adulterando,

semperque Virginem, non proprie ac veraciter ma- naturalem dualitatera voluntatum et operationum
trem Dei describant, sed ejus qui nullomodo secun- salvatoris nostri Christi una voluntate ac operatione
dum ipsos existit. Et isti quidem talibusac tantis quio, in ipsoab haroticis qui in cnnfusione acdivi-
impietatibus capti, persua ipsorum dogmata propa- sione seu iihantasia decepti sunt, iinpie doginatizata
lantur. est, veluti vinuin ai^ua iniscentes, utrasque sectas
Hi vero, qui simul cum duabus voluntatibus et conflteri compellunt
quod irapiura veraciter est et
:

operationibus. quoe sanctis catholicse institutoribus alienum imraaculat;e fldei nostra; Christianorum.
Ecclesiie pie in salvatore nostro Christo dicuntur, Qui ex diametro, similiter ut praecessores sui, etiam
aliam unam nescio unde fingentes confiteri volunt, per hunc a veritate deciduntmodum. .Equale quippe
et anathematizant eos qui non consone sibi unam ex diametro et simile malum est cum h;erotica opi-
etduas, id est tres voluntates et operationes in eo nione paternam projicereac reprobare orthodoxiam,
confitentur : nihilominus et isti sanctos prophetas etediverso cum hac pariter et lUam conflteri et
et apostolos ac doctores, quin et super hos qui in approbare. Qux enim participatio justitix et iniqui-
ipsis locutus esl, inio et nunc per eos affatur, san- D tati ? qut ijux socictas luci ad tenebras ? aut quse con-

ctissimum Spiritum anathematizant, ettraditam per ventio Christi ad Bcliul ? aut quse pars fidelis cum in-
eos nobis ab illo sanctam et immaculatam fldem fldcli ? qui uutcm conscnsus templo Dci cum idolis ? di-
novis adulterantes adinventionibus abnegant, et vinus ait Apostolus (II Cor. vi, ii, 1.5, 16). Inquam
aliam in salvatore Christo naturam pra^ter divinam vero et ipse Quee participatio, vel communicatio,
:

et humanam, extranoam quamdam et omnium alie- aut conventio, aut pars, aut consensus Pateinse
nam existentiuin flngunt a , cujus osse volunt a se orthodoxiie ad nequam h;ereticorum opinionem,
fictam in illo unam voluntatom et operalionein : ut cum altera altera praidicetur vel etiara respua-
quoniam oranis voluntas naturalis et substaiitialis tur .'

operatio naturae profecto voluntativse ac operativ» Et hoc quoque diligenter intendant, quia, si

a Abomnibusqussunt in i'ebusa.'fingunt. Combef. d Ex necessitato. In.



Cui inest. Id. " Cujus velint essc. Id.
c Constare sine quadam substantia, est possi-
bile. Id.
:

679 ANASTASII BIBLIOTHECARII 680

quemadmodum magiius ab immortalitate cognomi- Aatam, sine incoeptione et oum incoeptione, in ipso

natus, imo vero cunctus sancloruin chorus aflir- conlitenturetconflteri nobis pravipinnt. Nonaulem,
mat, <|uod pene fides saivaloris noslri non admitUit, ut hi nunc novilatcs feccrnnt, uii im et nec unam
cum hoc insUiljile quiddam secundum suam ipsius nec duas, et rursus unam et duas. id est tres vo-
rationem existat. Quod si hoc fuerit passa, et i(Uod luntates et operationes habere illum fatentur.
huic est contrarium procul dubio sustinebit, addiUi- Sui)er hspc autem omnia quie dicta sunt, el illud
mentum scilicet, et i|uomodo manebit ulterius fldes quoque cerlissime noverint, (|uoniam unam nec
defeotibus ac profecllbus Immnlata ^DIcanl, imiuit, unam, ne(|ue duas, et itcrum unam et duas volun-
nobis, qui pcr sin^'ul(is dies fldes creanl, imodcos tales et operationes, et omnia cum :inathemaiibus,

sibi divcrsos finguiit, quoniam cum fidci verbo mu- et dep sitionibus, ac excommunicatiime dojimati-

tatur atque mulliplicatura titlibus id quod creditur. zantes, aperte sibi et alterutris repugnare proban-
Ergo et advcrsarii fldes sibi condentcs diversas, tur : et ipsi per seipsos el invicem subverlunt ac
absqueomiii contradictionesecundum qualitatem, et deslruunt, alterna verba et dogmat;i, seque ipsoset
quantitalem ati|iie immulationem dogmatum suorum alterutros, et i»os qui sibi communicanl, anatliema-
immutanl sinuil cl miilliplicant id quod credilur. et tizant, et abomni sacra dignilate ac ministerio pel-
qu inque Christos eatenus plasmasse monstrantur. B lunt ati|ue deponuiit. Nccnon a perceptidiie illibat;e

llunc quidem unam operationem, illum vero ncc communionis vivifici corporisetsaaguinis magni Dei
unam operationem ct alium unam voluntatem, ct JesuChristi sei|uestrant. El ha-c
et salvatoris nostri

alternni nec iinam voluiilatem : porro quiiilum unam liquido nos, et nullo iiilucnte et sciente ol)Stantis
etduas, atqiie uiiain etduas, id est trcs opcrationes velamine, non soUim proplcr multiformem errorem,
et tres voluntates, ut ;iinnt, babentem. Kt dicaiit, verura ctiam ei pruptcr iiistabililatem, et absurdita-
si volunt illi ipsi (|ui talia exponunt dogmata et qui tem, ae reciprucalionem talium virorum et dogm;i-
communicanteis, in quem talium ac tot Christorum tum,oranicustodianosmetipsosabtllorum impielate
a se fictorum credentes baptizati sunt, vel baplizan- et communione servemus, quoti|uot in veritate esse

tur aut cujns eoruin corpus et sanguiiiem sumunl


: ac dici Christiani volumus. Alienum quippea Chri-
atque dlslriliuunt utriim ejus fiui unam, an qui nec
.'
stiiniscst, cum orllnxliixia eliam impietalem susci-
uiiam operationem ; ejus (|ui unani vohiiitalcm, an pere, aut confilerl quideinorthoduxam fidem, com-
ejus qui unam et duas, et unam et duas, id est tres raunicare vero liis qni hanc per novas inventiones
operationes et tres voluntates, et propterea jam ex abnegant et adulterant. Propter quod divina nobis
necessilate tres etiam natiiras habef?Sed 7ioti erat lex simul et aposlolica jubet, eos qui, aliud prKter
vox, ct iion militmtitio [III Rrg. xviii, 26), quemad- q quod a Chrisliferis viris accepimus, docere ac in-
modum ait propheta magnus Elias scelestos sacer- troducere conati fucrint, avertere el anathematizare,

dotes et pseuiloprnphctas cinifusionis redarguens. non tantum si hoinines fuerinl, sed el licet angeli
Nam, quidquid hurum dixcrint, illiiic cum impietate fortassis e coelo descendentes exstiterint. Et si hoc
etiam redargutionem serrao eorum circumferet, fecerirausetdivinam sine prievaricalione adimple-
quoiiiam non in verum et ver;iciter existentem yerimus pra-ceptionem, sacranique ac orthodoxam
r.hrlstum crcdunt alque baptizant, nec illiuscorpus fidem absque aihiltcratione simnlet innovatione pos
ets;inguinein accipiuiit el distribiuiiit. Illum eiiiin, sederlmus et confcssi fucrinuis, ad viiam salvi efli-

verum scilicet et ijui vere consistil, Ghristum Deum cicmur ;eternam in Christo .lesu Dumino nostro
simul et hominem inclyti magistri nostri ac pr.e- cum quo Deo et Patri, una cum sanctissimo et boio
ccptores scientes, duas et tantum quemadmodum ac viviflco Spiritu, glona, honor, iinperium, el ad-
naturas, siceliam etduas voliintates, et totidem ope- oratio nunc et seraper, et in orania nunquamque
rationes congruentes sibi, divinam scilicet, ut jam finienda sxcula sx&ulorum. Amen.
dictum est et comprobatum est, et humanain, incre-

POSTERIOIIA S. HIPPOLYTI TESTI.MOMA.


( Ex Combefisii editione Opcrum S. Maximi.)

Ha-c evidenter elTatur. Ulraqne ostcndens se, D translata natura. facta vidclicet secundum naturam
eo quod dupliciter (divine scilicet ct huinane) opc- Divinilatis caro ; sed quod erat, etiam deitati co-
ratus est, secundum eamdem quae veraciler vera et aptala, mansil. id esl caro infirma et passibilis na-
naturalis substantia esl, Deum immensiim simul ct tura, et operatione, sicut ait Salvator: Spiritiis qui-
circitmscriptnm exislere ac inlcllJL;! iKiinincin ; (lem prowptiis, cnrn milcm inl\rmn (Mnttli. xxvi, 41.'
utiiusquc pcrfeitc perfcctam csscntiam Inhentein, Et rursus : (Jua opcraliis et passiis, qmr erant carnis

cuin illius operatione, id est naturali propiietate. ab omni peccato iiiinuinis, divinitalis pro nobis ex-
Et rursus: Non enlm caro facta esl natura deltas, inanitionemmiraculiselcamispassionibusnaturali-
(JSI COLLECTAXEA. — IIYPOMNESTICON I)E GESTIS S. MWIMl, i;n c>i*Ci

t«r (•onlirmalani |.r(ibavit. I'.t riir.siis: JlystiMiuin A iHi ciniicjusdoin aclpsc vlriutls seu operationisfacla
(livina! incarnalinnls, aptistolls, ct pniphinis atiiiie cst, plane (Uiam cjiisdcin fact;i est n:ilur;c, cum
(liictoriliiis (lii|'.lain ac (liversain in oinnilms lialierc i|uibns oiniiibus iiatura cst, (|iioil priiicipii cxpcrs,
(•oinpcrliHii cst iiaturalcin consiilcratioiicm ; cuin (|uiid iiiL;cnit;i, i|iiod inlinlt;i, (|iioil scinpitcriia. i|und
pcrrccta' (leitatis et pleiue vim liab(\it ostendciKhe inconiprcliensa, etsi secunduin e:cel-
f|u;i ejiisinndi
liuinanitatis. Et itcrum : Quibus divine pariler et lentiam theologicus sermo eximie in deitate contem-
huinane operatus esl, perfecle utroque sui rationem platur: et vicissitudinem utraf|ue passa sunt, neutro
natura scrvans immut.ibilem. Et iterum: Nihil divi- substintialcmnatura; sus rationcm ultra incolumem
nuin iiudum corpore opcratus, niliil huinanum idem servante. Et rursus: Qui cnim eorum (luie sunt di-
ipsc !jcrciis i|uiid cxpcrs esset dcitatis : i|ua ipsa nova vcis;e natur;e eamdem sentit operationem, confusio-
dcceiitii|uc rationc utraiiuc pcratus est, utrius(|ue nem paritcr naturalem divisionemiiue ipsorum in-
ratione immunem se a mutatione servans, ad per- ducil naturalem : iptnota prorsus ac obscurata per
fectiB suic humanitatis (iiuc plane vera sil nihil(|ue idioinatumcommutationem naturali eoruin substan-
aul vitii aut labis adiniitat, fidcm adstruendam. lia existentioiiue. Item : Si ejusdem ac
vero non
De his Viiv qiii tiniiin deitatis et laiwnnitatis ille facta est natur.Te, nec ejusdem un(|uam fiet ope-

cjits oprrntionein, et nnturnin drnjmntiznnt, dirit :


i^ r;itionis. Et iterum : In hunc autem errorem impege-
Non enim circumscribi natura genita comparatum ruiit, crcdentes propriam carnis efl^ectain
male
est, (luod secundum naturain ingenitum est, tanietsi divinam operationera qu;e per ipsara in miraculis
ei coaluit per conceptionem, (lusvim omnein men- manifesta est; qua Christus, rerum hac universi-
tis circumscribil: ac nec unquam in eamdem natu- t-ate condita. secundum quod intelligitur Deus, quod

ram naturalemiiuc virtutein scu operalionem ver- ita conditum est tenet ;ic conservat. Et iterum: Non

taiitur, donec ulrunuiuc intra propriam naturalem eniin cognovcrunt fieri non posse, ut diviiue natura;
iiiconvertibililale:n inanct. Et itein: Eorum enira operatio alterius diverssque substanti;e proprietas
duiUaxat qu;eejusdeni natur;c sunt, motus ejusdein Uerct absque convertibilitate. Et iterum: Quandiu
virlutis ac pfficaciaB est, substantiam designans cujus non unum secundum essentiara unius noscitur ver-
cst naturalis virtus, cum substantia diverss natur;c bura operationis, nulla unquam ratione fiat, ut am-
proprictatis nulla ratione csse possit aut fleri absi|ue borum motus cognoscatur. Et iterum : Itaque, Bero,
convertibililate. Item : Etenim, quae ejusdem inler qui sic habeat, ut dicebam, una operationc Christi
se virtulis sunt, et operationis, pariterdeitatem et humanitatem natura confundens
ejusdemque prorsus
originisacearumdem passionuin, ea natucie distin- ac personis dividens, vitam dissolvit; qui nempe
ctionem non admittunt, confusisque secuin n;ituris G nesciat, eamdem operationem, personarum quae
eritChristus dualitas, personisque divisis flet qua- ejusdem naturse sint, identitatem duntaxat desi-
tcrnit;is quod oinnium maxime cavendum. Et ite-
: gnare.
lum: Si (luidem igitur, ut auctor Bero est. assumpla

SCUOUON sive HYPOMyESTICUM,


His qui desiderio ac zelo dlvim legerc toluerint hreviter declarans quce paucis sunt agnita
(F. agitata), id est cum athleticis certaniinibus, quot exsilia, et in quihus locis ac tempore
pertillerint Marti/rium, diemque fide ad Deum profectionis, et exhihitionis, sanctorum et
deiferorum Patrum nostrorumac magistrorum, iiovorum revera confessorum, et magnorum
martyrum ; priecipue illius qui positam hic epistolam digito Dei scripsit, eo quod ipse
quidem eorum, qui ante se defuncti sunt, Maximi scilicet et Anastasii discipuli ejus, signi-
ficaverit diem, ut pnelatum est : de se autem, et germanis fratribus ejus, Theodoro scilicet
ac Euprepio, nemo. Insuper etMartini sanctissimi et sumnii apostolici papce ac martyris,
qui omn.i, qumsuh sole est, prcecellit hieraticce dignitati, atque quorumdam aliorum quo-
Tum prcesens epistola mentionem noii facit, nec quacunque, ut reor, alia charta, velhomo.
Oporteteos qui h;iec legerint exemplaria praesentis D in Byzantio, nna cum concertatore suo et vere phi-
sacrse illius sacri epistola^ Deo parentibus, qui scru- losopho, imo deosopho magnopere commartyre
tatur reneset corda, flrmissime credere, quia in ea, Christi veri Dei et salvatoris nostri Maximo, id est
Deo teste veritatis, ex ipsa epistola, quse propria cum ab intus abscissse fuerint pretios;ie ipsorum :ic
manu ejus, irao ut verius propter miraculi dicamus sacrse, divinitusque veraciter raobiles lingua; ac
iiisigne, digito Dei scripta est, sancti videlicet Pii- inanus, cum verberibusettormentis amarissirais, ex
tris et magistri nostri doinni abbatis Anastasii, quibus sanguinis fluorem et pompara per totam ur-
presbyteri ct apocrisiarii senioris et opinatissinue bem perpessi sunt, quod nec mals umiuain vit;e
urbis Rom;e, multuinque certantis niagni et novi levera quisquam sustinuit. Et nisi solus Deus qui ex
revera martyrisveritatis transcripla sunt, scripta ab nihilo ut essentcuncta produxitetraortuos suscitat,
eo postquain passusest, quemadmodum dictum est, ex hujnscemodi crudelitate ipsorum et tanto sangui-
i.>9
P.\TR0L CXXIX.
683 ANASTASIl UlBLlOTlliiCAUIl G8i

nis Ouxu, cauterio nullomodo illis indullo, vel con-A Alanorum, quasi signis quinque a praedio Zichaclic-
... atque lin manuum
. 1- . _ !j - .
rio, id esl
_! 1 _:: .^_._ rh..:..i:
prima domfi Gregorii vcri amici Chrisli
: „.„.,.;
stipatorio aliquo abscisionibus
guarum ad cessalionem sanpuinis juxta morem ippo" patricii et .Magistratus cjnsdem rcgionis .Manorum.
siio,hosconservasseladvereouiidiamadversariorum, Cujus el optimani memoriam mcrito facit in hujus-
tradidissent ex tunc desiderato a se Deo suas ipso- modi epistola, translati videlicet vi et pneceptione
rnm sanctas revera et bealas procul dubio animas. miserorum principuni qui illic anle se usque ad se
V.xc autem omnia ob nihil aliud in eos gesserunt pra^fnerunt, in eodem teitio exsilio seplies, in difTi-

"!jre profanissimi et miserrimi apostatse verit;itis, cilioribus locisei tribulalione multa, in pnedicloca.

nisi propter pessimam veraciter et solam invidiam stro Thusumcs dormivit Uomino, cum el ipse ccr-
in

quam antiquus hoslis d*mon in eis seminavil, taniine bono orthodoxam revera fidera
certasset,

quemadmodum el in similibus suis Jud;cis, cum servasset, et cursum martyrii consummasset, men-
non potuissenl sallem ad modicnm quid resistere sis Octembrii die undecima, feria prima, hora tertiai
S!.pienti;e, qu;c iliis Deo donata, (pro
merito fuerat a cum dicerclur inter sancUi oHicia, Snwtti sunctis,
vera scilicet veritate, etsoluni pro eo quod noluis- indictione decima, cum pnedixisset et ipse diem
sent illi communicare cum his in lam publica et sine sanctae depositionissuip (luibusdam quisibi aderanl
Deo impielale ipsorum) cum ipsa sancla dextera
B ante menses trcs.
manu sua, qu;e abscissa fuerat, cujusque truncus Et aliis quoijue pluribus miraculis sanclissimi et
Umtum remanserat, id est sine |ilanta et digilis in- omnis efllcientis Spirilus cooperatione. tam ibidem
opinato argumenlo, cum vulelicct duo sibimel par- quam in duobus exsiliis suis, Trapezunti videlicet,
vissima ligna et tcnuia colligaverit, imo, ut verius et 3Iesembri;e palratis, plurimisque conversis ad
dicatnr, virtuteet gratia divina et invisibili expedite veritatemet illuminatis. Qui cum conversati fuissent
penitus et sine prohibitione loquebatur, quan^iuam et perdurasscnl in hoc sanctoet beatissimo ct mul-
ab intus ex ipsu fuerit fuiido re.scissa, sicnl Lebar- torum sudorum ccrtainine, id esl coronam fcrenle
nicius palricius Lazica; cum juramenlis leri'ibilibus confessione ac lesliinonio, pr;edii-Uis quidem sanctus
enarravit nobis, dispensatione Dei in lioc ipso per Anaslasius presbyler el apucrisiarius Uomanus, a
seraet inspeclor eCfeclus, diffidens super hoc glorioso sexta indictione praeteriti cycli usque ad decimam
et ingenti miraculo. Quin et Theodorus prolosecre- indictionem, in omnibus pnrdiclis tribus exsiliis
tarius pra^Iorii prajfecli Constantinopolitani ante suis, traduclioiiibus diversis allectus, tribulationi-
hunc enarravil mihi, el ipse cum horribilibusjura- busque ac necessilalibus, et angustiis nnn mediocri-
mentis, cum conscius fuisset sanclaruin
passionum bus nec modicis, permansit aiinis vit;inti. Disoipulis
ipsorum, tanquam dominus el magister hujuscemodi G vero ejus Thcudoro et Huprepio germanis et sanctis
reruin, glorians el laudans ac, gratias agens Deo fratribus, liliis Plutini healissimi imperatorii pisto-
super tali miraculo et tam fiduciali virlulc ipsorura. ris, idest(|uisupcromnespislores publicosest,corura
Quoniam, sicul canis vel cervus excnrsn multu el videlicet (|ui annonas schdlarum omnium solvunt,
siti vel caumale, ila laxaverunl et Iradiderunt liii- (|uod appellatur Telransitun. diviliis preliosis et
guas suas ut eliam maiius. quaii(|uam brevi valde dignitatibus diversis, diviiiis(|ue virtulibus, et
statura sanctus et infirmus essel corpore Jlaxiinus, virginitate, qua; his omnibus major est, adornatis;
sicuti cunclis esl manifestum. per quam sciiicet, utopinor, etiam sanctisproChri-
Quocirca abundanlius adversarii sauciantes
et stoagonibus et coronis honorari ineruerunt, ut casti
sensus suos super tanta et lali alacritale sanclorum, etmundi cnrde. quoiiiam ipsi Deum videbunt. Tost
intrinsecus nequissiini et veraciter inhumani, ul primum magistri sui et UDStri apud Trapezuntem
revera fer;e agrestes has abscindebant. Non solum exsilium mullis cleemosynis el obhilionibus faclis,
istasic ab eo epistola scriiita, sed et aliis inultis li- volentibus Uoinam confugere protinus el ipsis in
bris ac tomis studiorum ipsius. Quorum ipsi non eadem persecutione prope .Vbydum compreliensis,
solum inspectores divina providentia facti suinus, propter eamdem et solam causam, et pro eo (|Uod
sjd et partim in sorlem gratia Dei ex eis accipere iJ noluisseiit cum eis conlaniinari tam evideiite ini|iie-
illius pr;{ceplione meruimus, et ijisis ([U0(iue siniili tale in profano el penilus sine Deoimperalorio lypo
argumentoet manu, imo, utverius dictum esl, digito qui ex submissione factus est eorum (|ui erant Ec-
sri|)tis Dei, sicul magni .Moysi tempore legiturfa- clesiiB Conslanlinopoleos, et publicatis, id est denu-
ctum: providentia videlicct el cooperalione soiius datisomni subslantia (|Uic ineral sibi, eldignilatibus
omnipolentis Dci (|ui, cum sit amalor boniUilis et quas haliebanl: flagellaque mortalia a pr;rtccto sus-
hominum, facit mirabilia magiia in sanctis sniset cipienlibus, el Chersonem iii cxsiliuin missis, el
glorificat vere glorificantes se tam iiKli^ciinabili vi sa'pius ab invicein
illic separatis, et in castris
0|iere i|uam verbo et verilate: cuin adliuc degerel gentium ibidem ;idjacenliuin deputalis: junior qui-
in ullimo. id cst lertio exsiliosuo Lazicse, in castro dem fraler, qui, ut vcre in cunctis pheronymus,
Thusumes nuncupalo, silo supra viliam Mochoes, liuprepes nominatus csl, completo iii liujusceinodi
climatisApsilU-Iermini, ad Orientem 1'ontici maris. Dei :imico agoiie, anno nono, ad Doniinuin abiit
apud ipsum pedein Cancasiorum moiitium, juxla raen.sc Oclobrio, die vicesima sexta indictiunc
amicorum regionem Abasgorum, el gentcm
Christi xiv.
0«u (:()i.i,1'(;iani:a. — iivroMNi;.siic()N dk ciisns. s. maximi, i-rc. (J8G

Aller vci'o, (| ! > t pi-ior frater, quiq;;cl)ci iloiium A iiota, qui omniu uimirum ad ulilitatem dispensat,
nierito a Domiiio cst vocatus, perduraus ali cadeiii .mmensa hunc et ineffdbili providentiaconservante.
se.\ta indlctiono us(|uead jam dictam dcciinam iii- Cuin fecissct in duobus carccrilius, in exculiilu sci-
diclioiiem iiisiantiscycli, id est usqucad sauclissimi licet et custodia pradccti, in iribulationc niuita cl
Patriset ma^'islri Cdrum ac nostri Aiiastasii prcsliy- intirmitatc;,'ravissima dies ccntum octoginta ou- :

tcri, (|ui rcvei.i miserrimus, et urpliaui |)r(iplcr tam nem vcro tribulationis sua; agouem in annis tribus
raritatem, et iiiupiam verhi vcritalisct oiiiiiis splii- et ultra, sicuti, cx his quai de ipso conscripta sunt,
tualis escie, ita ut iiuiic ctiam adimplctuui sitquod a ct a llomanis militibus, et propriis ejus hominibus
Domino de malis novissimorum teniporum dicitur, (|ui cum
eo multis tormentis affccti perdiversa loca
iion famem panis niittcndam, ne(|ue sitim a^pia', cxsilium pertulcre, scirc potuimus. Porro dormivit
sed famem audieiidi veiliiim Domini, siciiti dictum et ipsc in Domiiio, cum unam seinper etsolam san-
est, sanctaiii iii Domiiio rc(|uicti(iiicin, aniium vice- ctain catholicain ct apostolicam gloriosam Dei nostri
simumagitadliuc pcrscvcraiis iii athlclicissu(loril)us Ecclesiam sacratissimis et veracibus dogmalibus
et agonibus, in eodein Chersonis exsilio, jam raemo- synodice illustrasset, et tam sanctarum ac univer-
ratus videlicet frater Theodorus qui et propria salium quiquc synodorum, Nicaena; videlicct, Con-
manu multa sanctorum opuscula di.gnatus est exhi- B stantinopolitana', Kphcsina; prioris, Chalcedonensis,
bere nobis, (|ui pergcbamus illuc ad visitationem et et rursus Constantinopolitan;c sub Justiniano impe-
adorationcm ejus, et prctiosa» meinori;e Marlini ratore, quam oinnium sanctoruin divinitus sapien-
summi ct vere universalis papa; et magni martyris probabilium Patruni nostrorum, acveracium
tuin, et
veritatis. Cujus ct miracula nobis copiosa quie ibi- magistrorum sacra et piissima dogmata roborasset,
dera facta sunt, cum illatis quoque illis importabili- quemadmodum hi, qui ainore pio legere voluerint,
bus, rctulit, donata ctiain particula sancii orarii, id in sacris gcstis ac apostolica; piissimieque
sancta;
est facialis, (|ua' sibi fuerat ab eo dimissa et uno : synodi quie ab eo Roniie celebrata est, invenient,
ex campagis cjus, id estcaligis: quos nullus alius cum oranem locura et oranem regionem trans-
in
inter homines jiortat, nisi sanctus papa Homanus : missa et ardue veritatcm manifestasset ac
sint :

eo quod et ipse illic fuerit exsilio relegatus, postquam priedicasset, et flagitia hostium relevasset, atque
omnia dira passus est. cum abduceretur ab urbe liquidius publicasset bono multumque sibi amabili
Roraa, qui seipsura tradiderat, gestiens atque desi- agone agonizans, et ad desideratura Dominum, pro
derans admodura pro Christo subire raartyrium, ut ((uo et proprium sanguinem, quantum iu ipso fuit,
iraitator el successor sancti ct apostoloruin principis elfudit, in Isetitia copiosa profectus raense Septem-
Petri, tara in navigio, quam iu ipso Byzantio, ita ut C bris, die sexta deciraa, indictione quarta decima,
palaiu alapis ciederetur ab inimicis Dei. qua et custodientis pietatem, copioseque certatricis,
Dignura autem patre suo diaboio perpetrantes etcastK virginis ac raartyris Eupheraia; honoranda
opus in eum, tam veste illum sua exuerunt, quain memoria per aiinos singulos celebratur, reconditus
ferrorum gravamina vinculorura et catenarum san- inter tumulos sanctoruni in doiuo percolenda sanctis-
et pretiosis reliquis racinbris impo-
cto ejus collo siina; intemeratse ac semper laudanda' gratios;e ve-

suerunt. Deinde cum eisdera ferreis compedibus reque serapcr gloriosse doraiiiK nostrte, utpote quoe
pompantes per totam piateam traxerunt a palatio proprie natura et absque mendacio ac veraciter est
usquead prDetorium pra-fecti, cura vigiliai raagistro, Dei genitrix, et seraper virgo Maria, quse appellatur
id est priino carnificum, colligatum, et cura gladio Blachernes, extra niuros a stadio uno ipsius de ca;-
prsecedebat eum quidam, ut membratira concideret, tero benedictiC urbis Chersonis. In qua sancta dorao
deliberante ac priecipientc Bucolconte detestabili etiam jam memoratus sanctus Euprepius requiescit,
sacellario, et digne sanguincm devorantis bestiae juxta eumdera perornatura ac vere magistruni, qui
cognorainato, tanquara qui et opera bestiali furore Evangelicara vocera opere adimplevit, qua dicitnr:
referta possideret, scienlia et consilio Constantini Pastor bonus animam suam ponit pro ovibus suis
iraperatoris, qui et prKdictum obscenum et pessi- D (J^^cn, xi, 14 j.
mum Typum condidit, Gregorio eunucho et pnefe- Porro, sanctus et memoraliilis ac optiinus et per
cto raisera" illius urbis. (Juod utique jam et factum oniiiia sapicns, irao divinitus sapiens, magnusque
fuisset quantum ad temerariam ejus alacritatem et veritatis propugnatoret comraartyr eorum Megistus,
propositum pertineret, nisi misericordissimi etbeni- qui et Maximus, (hoc enim, ut antea indicavimus,
gnissirai Dei pra;sidium hos inhibuisset, et non hu- dictione Latina .\Iaxirai nomen insinuat, ) cujus et
jus robustissimam fortitudineinhostes erubuissent. sanctum luonuiiientura per singulas noctes larapa-
Koverunt enim hoc pati frequenter etiain tyranni des exhibet a die qua dormisse dignoscitur, usque
truceset inhuraani, nimis iramisericordes sint
licet in praesens in perpetuum omnibus illucescens, et
et crudeles, secundum eum qui operatur in illis patefaciens conlidentiam suara quara obtinet apud
Satan: marlyrio ejus forsitan invidentes secundum Deura, sicuti pra'posita comraendat epistola et nos :

similera sibi apostatam, et idolorura vesaniie dedi- ipsi per nosmct auditores a inultis illius loci princi_
tum Julianum illum famosuin et vere sapientem in pibus ct habitatoribus, qui cum juramentis hujus-
malis. Aut certe Deo meliori quadam et sibi soli modi mirabile vere miraculum liducialiter priedica.
ANASTASII BIBLIOTHECARU 688
687

bant effecti sumus. Eorum vcro (lui obtuiu pro- A que non mediocribus, secundum quod nobis possi-
comes ejusdera bile fuil, per deos a.ceptas e trum preces, nobis
prio viderant has, unus eliam ipse
coopcrante ipso qui eripuil nos sa-pius dc iniquis
Chemareos castri, nomine Mislrianus, exislil, qui et
vigilanscum miiilibus has non semei nec bis, sed et raanibus impiorum, raarisque periiulis ac diversis
terapestatibus, ministrare de paupercula quae inerat
multoties contemplalus est, et primus palenter de
nobis ex pareiilum benediclione sicut in Doraino,
hisomnibus pra^dicavit, nobisiilui- per^^ere nonva-
ut autem verius dicamus. Dei munere, et non ex
lentibus propter montis illius ascensum, id est verti-

quo excelsior mons super terram alienis, sed et reliquis nil minus eorum concertato-
cis Caucasiorum,
ribuset commartyribus lieremus inspectores
non est, difficullatem, et tempus hiemis, insuperet et ul
:

confusionem senlium qiia> fit in partibus illis. Pari- stigmatum ipsorumet passionum qua; pro,)ter Chri-
ter et Anastasius discipulus ejus ab undecima indi-
stum verum Deum nostrum pcrtulerunt. Quin imo
ctionepntterili cycli per triaexsiiia, Bizyesscilicet, ct auditores per nos effecti, divinitus (|U0(|ue sapien^

et Perberei Thracensium regionis, alque pra-dictum


tis alque salvantis ex|)ertes eorum coiistituereraur
Lazicum, in multiscontritionibus et inlolerabilibus doctrinie, el Deo persuadibilibus et bene aceeptis

necessitatibus, atqiie hujusceraodi athleticis certa ipsorum orationibusfrueremur et(|iia'damvestiraen-


minibusannis decem peractis, ad regnura migravere B lorum quae in passione sibi scissa sunt propriis ma-
supernum. Sanctus quidem Maximus, sicut dictum nibusabeisaccepta deferremus, unacum sanctiflcatis
est, raense Augusto, die tertia decima, indictione pannis pretiosoque sanguinc rubricalis; qui circum-
(|uinta, cuin pradixisset ex divina revelatioite suam positi fueranl sanctis corum (|ua' absciss;e fueranl ma-

inDomino ante dies quindeciin dormilionem futu- nibus, causa sanguinem mcdicinaliter restringendi.
ram, slcutijam prsemissum est; sanctum verosuura Ulrosque autem complccti ac memorari, nonsinecon-
pro veritate in Christo Deo nostro martyrium ante sideratione, ut reor, perpendimus, pro eo quod unum
non paucos annos. Discipulus vero ejus Anastasius ct idem ipsuin in certamine sancUe revera et ortho-

mense Julio, die vigesima quarta, indictionis ejus- doxaefldei,etinvinculopacisetcharitalisdignoscan-


dem. tur effecli.

hujusmodi sacratissima et
Igitur missa nol)is esl De caetero infiiiita mullitudo eorum qui in prje-

praeposita propri;e inanus imo divinitus cxarata dicta non ferenda et intolerabili persecutione diver-
epistola, una cum suppositis sibi deiloquis teslimo- sisverberibus et tribulationibus palam et occulte
niis el syllogismis, ab eodem ipsorum exsilio, id est martyrium inferebanl, astuto ac vcrsuto molimine,
Lazico, quam ct habemus et conservainus, cum eo- has illius aliler atquealiler, quasi noii pro fide, scd
dem (juo scribebal tradito sibi divinitiisargumento, C sub iiralextu aliaruin iiigerebant occasionum atque
duobus exsilibus lusliculis, et aliis
id est pra^dictis damnorura, adeo ut h:vc simplicioribus (luibusque,
benedictionibus ac muneribus ejus sanctisque ac qui facile decipiuntur, ignorantibus, soli Deo qui
venerabilibus, necnon et omnibus posl Deum bonis, occultorum elcognit(.r, et his(|ui studiosiores erant
librorum videlicet ejus studiis et propriie manus hosetquamobrem passi sintprocul dubio deserentcs.
compositionibus, tani|uam revera sac.rosanctis lau- Pry (juibus oninibus universos(|ui in vcritalC(|ua;rc-
dibuset reliquiis. Dalaverocst nobis vere minimis. verasunl veritatis relegistis, ac si pra>senteset proci-
Theodoro,germanisel sine dolo fralribus humilibiis dentes tam cordis genu cum corporalibus genibus
et peccaloribusmonachis, perGregorium monacltum quam cordis sensu cum lacrymis inclinati, et ante
etabbatem monaslerii sancti Joannis Baplistse regio- vestigia omnium vestrum provoluti, deprecamur et
nis Albanorum, (juod appellatur Bavararu, mensis exoramusquoprinuimi|uidem veniam inomnibustri-
Augustidievicesim.i, indi(tionisundecim;e(iu;p pra;- buatisexiguilali ac iiKlisiiplinationi iKislra'. (|ui ad
teriit nos (jui revertebamur a regione sxpe dicla La- ccrlitudiiiein et satisf.ictionem tanquam vere fideles
zorum. llluc enini profecti fuer;imus, licet valde in- fideliter talia iirorsus recipimus: et ne oblivio
firmi et paupcreset indigni essemus, secunduin con- velet tantos et tales sacros agones, eo quod valdea
suetudinemadvisitationcineoruin,nonsiilumpropter D l'^ui''s et raris hsc cum diligentia cognoscantur.

jamdictumcreditiim nobispoiiduscdnscTiptum, idest Nosautem, ut dictum est. cum voluntatc Dei horum
prieceptionem s;epeineinorali s;in('ti;icsumiii aposto- ipsis visibus conscii ex parte maxiina facti fuisse-
lici papa" Romani .M;irtini, personaliler euin in ea- mus, discrimen (luod ex desidis generatur rae-
et
dem magni nomiiiis urbe advenientibus, ct cerlitu- tuissemus, et non ob aliud, ut coram Dco dico, nisi
dinem prupri;c manus de his (|u;c ab eo synodicc propter hoc, quo(|uomodo ha;c scribere pra-sura-
confirmata sunt, ex ipso sumentibus et audientibus psisscmus, ct vitara vel laudes deproinere rainime
papaetalioex his^iui siinul ;idcrant. Sf d et (|Uoni;(m valuissemus, talium et tot pro pieUile certaminuin
ore proprio mandaverat iiuljisde hoc, posl(|u:iin passi ac sudorum vere mir.ibilium, et magnorum illorum
sunt, cum adhuc esseiil liy/.aiitii iii cuslo(ii:i pra'torii in Domiiio sacratissimoriim vininiin, propter colle-
pra;fecli, qua; appellatiii' Dioiiicdis, ex qua cl pr:eiiii. claneain scilicetcl radem ruslicitatcm nosliara, ct
simuseosinjamsicpedictumtertium eorum exsilium omnimodara iiidisciplinationcin, per quas nobis et
Lazica; mnDrcntes illis, et in reli(|uis eorum exsiliis scrmonis inest inopia super omnes. Quibus sufticere
elcusludiis, laboribusetsolliciludinibus, ;iiigustiis- arbitramur iiro magiKc vit;e aclibus el pr;cconiis, si
(ISi) INTI-UPIICTATIO ACTOUUM S. ITITFU AI.KXANDIUNI. B90
i|iii vci'it:i(is cl sliulii amore Ifijjpre voluorint divina A rum ;itquc nequitiam, et flnis scditionis fiat, et ter-
lllornin, et vcraciter siiic laslidio contra iin|iietatein miiins liujusccmodi ;ilrocissimi mali, pretinsum sci-
et pro pietate labores pliiriinos, ct conscripta, ([ua' et li((!t illoruni sangiiincm etfundentium, veliitisub
cum omni solertia et diligentia una cum his etiam iinpiis et Dei exsortibus Arianis, pro rosco sanguine
(|iia' siint cx advcrsarioriiin exs(¥i'abilibiis scriptis, sancti Petri Al('x;iiidrini patriarclue ac martyris
'icct liiiinilcsct vcracitcr viics supcr omncs in omni- gestum est. Proptcr qiiod pr;cdicti s;in(ai Patres
liiis siiiius. .hixta virlutcin taincii i|iia' inest nobis, nostri, et vcniciter piet;itis doctores, pra'cipue(|ue
iii divcrsis libris ac tomis conscripsiinus ct amatori- apostolicus et vcrticalis p;ip;i nostcr Martinus simili-
busveritatis tradidimus, in gloriam et imlesincntem tcr semetipsura in sacriflcium pro ftdeli populo tra-
laudem et ttratiarum actionem omnipotentis Dei et didit, inomnibus agonothetam Christum Deum no-
vcre mirabilis in sanctis suis, ac zelum et alacrita- strum, et verticein apostolorum Petrum imitatus, et
tem eoruni i|ui pro piclatc ccrtarc voluerint, con- in cunctis secutus, ciijus et successor ul revera di-
fusionein(|iic ac. inevitabilc opprobriuiii iniinicorum gnus cffectus est: pacemquc flrmam et indissolubi-
veritatis, el ipsius Dci univeisorum, instaiitias(|ue lem unitatem ubi(|ue sanctis suis donet Ecclesiis,
ac oppositioncs illataruin sibi lalsarum calumnia- nec permittat de reliquo usque in finem haeresim
rum, et decretorum inanium ac instabilium, et ab- B quamlibet suscitari, tam propter multitudinem mi-
solute omnes eoruni sacratissimos ac pios agones seratiiiiium suarum, quam ob inflrmitatein et mobi-
at(|ue sudorcs, (|ui ab eis (|ui ex adverso erant di- litatcm natur;e nostrie, qu;e super omnes prseteritas
verso modo sunt acti, id cst a subintroducla nova et generatioiies excrevit.
ha'retica omnia recipieiitc adinventionea Heracliano Tertio autem, ut immobiles usque in finera con-
Cyro, Sergio, Pyrrho, Paulo, petritarum, et invo- servemur, non solum nos, sed et oranes pii, in san-
luntativo inoperatistarum, vel, ut verius dicamus, cta revera et orthodoxa atque immaculata nostra
novorum epicureorum, id est penitus carentium Christianorum sola catholica et vera fide, remissio-
Deo. ui ipsa rerum et ipsa conlrariorum conscripta nemque peccatorum et salutem percipiamus, qui
demonstrant his qui hiijuscemodi discernere norunt. veraciter peccatores sumus et servi omnium, qui
Quatenus hi, qui post nos studiosi et in verbo po- vere orthodoxi et proprii adoratores sunt Christi
tentes fuerint, et his inventis ex his occasionem veri Dei et salvatoris nostri, qui revere glorificantes
acceperint, Deo ac sanctis ejus gratiarum actiones se magnifice in veritate et gloriflcatcuique decora :

debitas reddant. Da oiim sapienti occasionem, et sa- est omnis honor imperium, magniflcentia,
gloria,
pientior, inquit, erit (Prov. ix, 9). in copIo et in terra, adoratio et gratiarum aclio in
Seeundo vero, indesinentibus orationibus et sup- C sensu cordis et ipsa verilate, timoreque ac tremore
plicalionihus, cum operibus bonis ac lacrymis be- pariter et exsultatione, secundum propheticum elo-
nignissimum natura et misericordissimum placetis quium, unacum immortali et miserationum amatore,
Deum, ut compatiatur infirmitatibus nostris, sedet- compatientissimoque ac misericordiossisimo super
que de cstero instantem adhuc dolosam, et versutam naturam Patre, atque sanctissimo et consubstantiali,
et penitus argumentosam, atque gravissimam super vivificoque ac omnipotente divino Spiritu, nunc et
omnes pra-cedentes paganas et h;ereticas persecu- semper, et in universa et infinita sscula saeculorum.
tiones: quippe cum sciat pulveris nostri fragilita- Amen.
tem, et facilem lapsum propter nimiam fraudem eo-

" HeracliitnOy Cyro. Srrr/io, etc. Nomen videtur ratistae, id est voluntatem et operationera, humanara
unuin ex pluribus conllatuni, Heracliano-Cyro-Ser- scilicet, adimentes Christo.
gio-Pyrrho-l'aullo-Petrit;e : sicut Inoperativu-lnope-

ACTA SINCERA SANCTI PETRI


EPISGOPI ALEXANDRINI ET MARTYRIS

Anastasio Bibllothecario interprete


(Apud Maium, Spicilegii tomo III, pag. 671.)

MAII MONITUM.
Anastasium Bibliothecarium transtulisse eGra^co D post irandatam a me ad petitionem sanctitatis tux
passioneni sancti Petri Alexandri;e episcopi, afflr- (loquitur cum Petro episcopo Gavinensi) passionem
raat primum ipseraet Anastasius in prologo suo ad Alexandrinm urbis
prsecipui doctoris et martyris Petri
passionem martyrura mcccclxxx, quem Mabillonius Deinde anonymus biographus Joannis VHI
episcopi.
i Museo Italico tora. I. part. ii, p 80, vulgavit : PP. apud Muratoriura R. I. S. tom. III, part. i p-
G91 ANASTASH BIBLIOTUECARII C92

269, id ipsum confirmat Anastasius Bom. Eedesix


: A ronius qui scriberedebuit, !>iomnis mei corporis nr-
bibtiofhernrius tnmstulit etinm de Grxco in Lnfinum tus. uti le<:iturapud nos.) Eamdem de istis Actissen-
pnrrSionem snnefi Petri Alexnnrlnni archiepiscopi. Ve- tentiam pr.Tsetulcrat Baronius in Annal. ad an. 310.
fumtamen ex diversis (|u:p habentur sancti Petri pas- qui et ipsis ad contexend.im IVlri Ilistoriam navitcr
sionibus, quamnani Aiiastasius transtiileril, cinje- usus cst. Ef;o isitur auclorilalc Baronii frctus, pr;e-
ctura C05;nosceniliim est. Etcniin Suriusad diem
-26 terea(|ue bonit;ite capuis Actonim horum, quia" in
Kovembris qua^dam breviora .^cla recitat, eaque ab pervetusto codice reperi Vaiicano 602, passionem
Anastasio esse arbilratus est. pniplerea quod in co- hanc celeberrimi Alexandrinae urbis episcopi et mar-
("lcibus leperat prolnjium ad martyrum mcccclxxx tyris exhibeo.
nassionem, cujus supra meminimus: itaque iisdem
'
Prsler h;cc sincera et Anastasiana, de quibus hac-
KrbisutiturSuriusquibusAnaslasius in dictc) pro- tenus dixi, Acla, Latina alia lejiebam incodice Vat.
lco, nempe pi:Teipui doctoris et mnrti/ris Fetri Ale- 622, a'i|ue ferme antiquo; h,TC lamen illa ipsa sunt
r^ndrinx urbis episcopi (vel pntrinrch:v. ut Surius et (iu;c Combefisius in lectis Triumphis m:irtyrum, p.

codexVat. re!:inaeSuecorum.ji2, f 'i h). Surli tamen 189 seq(|., Gr.fce edidit Latinitatc nova donavit,
.intentis, nullicertoarijumentoinnixflP, nonacquie- quia vclcrem codicis Vaticani textum i^norabat.
vit Baronius in adnotationibus ad Martyrolosium Tria sunt ipitur sancti Pelri ,Mcx:indrini martyris
dicta (iio. Sic enim ait « llabemus alia
: ejusdem Acta; 1. Sincera nostra ct omnium optima, Baronio
P3tri Acta pleniora in vet. cod. ms., quse quoniam judicc; 2. breviora illa Latina apud Surium Grse- : '.i.

accuratiusconscript,! noscuntur, Anastasio, mea sen- ca (^ombcfisiana, qu;c sunt c:idcin Latine in codice,
lenlia, potius tribuenda videntur. Est iliorum cxor- ut dlximus, Val. 622. Nos vcro prima et prxstantia
(iium : Si omncs mei sensus.» (labitur memorla Ba- atquc incdita recitabimus.

INCIPIUNT ACTA.

Slomnes mci corporisarlusverterenlurinlinjiuas, B dcns, ab omni clcro et Chrlstiana plebe ordinatus


omnesque membrorum compages articuiatas cderent est pontifcx. scxtus dccimus scllicet a Marco cvange-
voces, quis vel quaiis. (|uantusve fucrit beatissimus lista simulqne arcliiepiscopo cjusdem civitatis. Hic
Pater noster Petrus Alexandrinje sedis archicpisco- enim vciut Lucifcr inter astra consurgens, sancti-
pus, exprimere nullatenus sulBcerem. Pra^scrtim rum radiis virtutum emicans, arcem fidei magnifi-
quanta tyrannorum pericula, quantosquc iicntilium centissimc gnbcrnabat. In Scripturis vero divinis
atqueha:retic(irum suliicrit connictus. papyrisomnia priorum nulliiisinfcrior. ad Kcclpsia-utilitatemalque
tradere, vcl maximc inconsruiim (liicimus. ne favo- inslructionemnobililerinsistebat; prudcntiaquoque
panegyricum commcniLirc potius vidcamur
ris illius singularis, et in omnibus perfecliis, vere sacerdos et
quam passionum, cujus pra?claro annisu populum hostia Dei crga omnem sacerdotii curara diebus ac
Deoacquisitum salvum facere virilitcr cucurrit. Ve- noctibus vigilanten desudabat.
rumtamen quia ad intimx conversationis ac mirific;e Scd quia scmpcr zelo percutitur virtus, feriuntquc
ejns aclionis narranda pr.Tconia ratio succumbit, et summos fulgura montes, ;i'mulorum hinc indc mul-
sermo suflicere nullatenus valet, ideo commodum ;es- tifariospaticbaturconflictus. Uuid plura ? peneomni
limamus ca solumniodo dcscriberc. i|nibns utiquc tempore vit;p su;p in persccutionc degit. Ordinavit
•id pontiQcalus apiccm conscendissc pandatur, ct, G interca quimiuaginta ct quinqucepiscopos. Meletius
Ario a catholica unitate pr.Tciso, martyrialibus lau- deniquc, nomiiic et mente nigerrimus. apud Lycopo-
reis sit coronatus. Ilunc tamen glnriosum finem ac litanam urbcm schismaticus factusest pr.Tsul ; mul-
magniflci certaminis spcculum. opcr.T pretlum cis ta quiilcm conlra canonum agens regulam, supc-
suflicere credo, qui nostram attendunt (lcvotionem. ransqucctiam crnentoriim militum fcrit;item, qui in
ac sinc mendacii fuco veridicam non anibigunt, nar- Domini passionc veriti siinl nominicam scindcre tu-
rationem. Ilujus ita(|ue sanctissimi viri episcopalc nicam ; adeo laxatis insani;p raptabalur habenis, ut
inchoantes cxordium ipsius flagitemus oralionem, calholicam scindensEcclcsiam, nou solum pcrcivi-
ut nos eam nostro slylo cooperatricem haberc gau- tates .Egypli, sed etiam per villas cjus, suos sequa-
deamus. ces ordinarct cpiscopos, ct nihil ci ciinr dc Petro
Alexandria igitur urhs copioss magnitudinis cst, crat, imo ncc dc Christo qui crat in Pctro. Iluic pr;p-
qu* non .Egyptioriim solummodo, scd ctiam Thc- fatus Arius adhuc laic!;s adh;crcbat, necduiu
b.Torum at(iuc Libycorum li:iud procul ab .Egypto dcricali Uuisura notatus, cratijue illi cjusqucdomui
principatum tei(Ct. Salutifera! autem Jesu Chrisli admodum charus; nec immcrito: omnc animal, ut
Domini nostri incarnationis ducentorum octoginta et D ait Scriptura, simile sibi diliglt. Ilis autem cognitis.
(iuin(|uc annorum circuius volvcbatur, cuiu vcncra- vir Domini miprorc confcclus h:iiic pcrsi>cutioucm
bilis Theonas cjusdcm civitatis p:i|)a ;clhcrco volatu aiebat pcjorcm cssc priorc. Ei licct quibiisdam l;ile-
coelestia regnaconsrcndit ;>. Cui profccto mc:iioralus brisabsconsus, lamen pro viriliuscxhortalorios uhi -

Pctrus.id minlstranda Ecclesi;E gubernacula succe- quedirigcnsapiccs, pr;c(licansqucEccIesi;cunilalcm,


» Apud Euscbii Chronicum. in utraquc mea cdi- non obitiis, sc I initium episcopalus Theon.-c referlur.
tione Mcdiolanensi ac Uoinana, ad hunc fcrc :iniiurii
()<)3 INTliRPUKTATK) AC.IOIIUM S PHTllI AI.IiXANDUINI. 6Q4
vcpiiHabat eos advorsiis imperiliam et nefariam Mc- \ suppliciis : alii vern, ut etiam parentuin humsnitate
lelii tcmerilutem. Uiule faetum est ut nnn pauci ejus patriaque carcrenl sci)iiltura, ad alia traiiferebatur
salutai-ibus monitisanimati,a Meletiana discedi^ent loca, nnvis i(uiliiisdam el s;eculo inandilis pcenaruin
iin|iietate. inacliinatiniijbus ad martyriicompcllcbanlnr metam.
Ter idem fei'e tempus Arius, vi|iere,i armatus ver- Prnli iiefas ! laiUa eral illnrum impielas, utetiain dl-
sutia, (|nasi deserens Mcli^tianos eniifn^lt ad 1'etriim, vini cu!tus saiutuaria a fuiidamcntis evcrterent, san-
qui rogatus ab episcopis sublimavit eumdiaconii ho- ctnsque librosii;ni cremarent. Defuncto itaque exse-

nore, nesciens quippe tantam ejus hypocrisin. Erat crabilismemori;cDiocleliano, ConstantinusMajorad


autein instarcolubri pestifern sullectus vencno. Ne- regni gnbcrnacula elcctus est, el Occiduis partibus
i|nc enim biijiisiniidi manns impositin buic sancto in principatus sui c(P|)it moderari hnbenas.
criiicm dcpiilari putiiis, sicut iiec Simnnis mn^Mca Ilis Maximino ' a quibnsdam de
profcctn dicbus
ars simnlata ascribitur 1'bilippn. Melctianonim in- pradatnarcbicpiscopo rclatumest, videlicel(|uodipse
lcrea detestabile nefas supra m iiluii cresccbut, pa- dux atque signifer esset ; qui solita
Christi.iiiitatis
vensi|ue beatissimusPelrus ne bajrctica |iestistotum inllammatus nequitia, e vestigin jiissil comprehendi
sihicreditnm inv.ideretgrcgem, simiili|uesciens quod Petrum et in carcerem rctrudi. Quam ob rem quin-
nulla socictas est luci cum teiicbris, niillaquc cnn- B que tribunos stipatns militum catervis Alcxaiidriam
cordia Christo et Belial, .Meletianos ab iicclesia per dcstin:ivit qui venientes juxla ((nnd sibi fueral im-
;

lilteras segregavit. Kt qnia mala voluntas diu occul- peratum, subito rapicntes Christi pontiliccm carceris
tari non valet, illico ncfandissimus Arius, propterea custodia; manciparunt. Mira fidelium devotio Ubi !

quod suos fautores ab Ecclesise dignitate cerneret compertum est quod tantus vir carceralibus claude-
divisos, tristili;e mancipalus gemcbal. Qund sanctis- retnr ergastulis, cucurrit supra modum incredibilis
simuni virum minime hituit. Deiuulata namque cjus multitudo, pnecipue mnnachnrum
virginum cho- ac
hypocrisi, prntiiius evangelico utens ferro, Si oculiis rus, et non materialibus ;irmis, sed lacrymarum ri-
tuiis dr.rtrr srandiilizat tr, rruc ruin ct projirr abs tc, vulis et piaementis affectu circumdederunt carceris
Aiium ab Eoclesi;c compage, utpote putridum mem- ambitum, et tanquam boni fllii ergi bonum patrem,
l)ruin delruncans, foras expulit et a fulcliiim com- imo Christiana inembra Christianissimo capiti, totis
munione extoi^rem esse mandavit compassionuin visceribus adha^rebant, erantque illi
Ilis ita gestis, subito :idmodum ablata persecutio- murus. observantes ne (|uis paganorum ad eum in-
nis |irocella, pax, licet exigua, refulsit. Tunc elegan- gredicndi copiam haberel. Unam nimirum omnium
tissimus Domini pontifcx populo manifcstus illuxit. vota, consona vox, eademque compassio, mori po-
coeperuntque fideles ad martyrum memorias caterv;i- G tius ((uam sanctum quidpiam mali perpeti viderent b.
tira currere, et ad Christi laudem coetum congrega- Vir autem Domini cum p:iucos dies eodem nervo te-
re ;
quos divin;e le^is aiUistesdivino oraculo vivifl- nerctur retrusus, tribuni fecerunt de ipso regi sug-
cabat, erigebal al(|ue roborabat, crescebatque jugi- gestionem ; ille autcm juxta mnrem su;ie ferocitatis

ter in Ecclesia mullitudo credciUium. Sed li;cc non deslinavil sententiam, ut beatissimum patriarcham
sequisoculis ille antiquusaspiciens humana! salutis capitali punirent discrimine. Porrodum hoc per au-
hostis haud in longum quievit. Nam subito paganita- res Christianorum serperet, ciEperunt omnes unani-
tisturbo ex adverso intonuit, et more hibernalis Im- miter carcerisaditum cum luctu et gemitu custodire,
bris Ecclesise serenitatein perculit, eamque procul et obsistentes neniinem gentilium illum ingredi per-

fugavit. Sed boc ut manifestius intclligi possit, ne- mittebant. Tribuni vern cum ad eum jngulandum
cessario ad impiissimi ct Deo rebeilis Diocleliani nulbilenus habcrent ingressum habito consilin sta-
atrocitatem,pariterqueMaximiani(Jaleriirenectimus tuerunt ut cuncti milites nudatis mucronibus popu-
articulum, qui eo tempore cura filio suo Maximino larem irrumperent turbam, et sic euin duntaxat ad
tyrannico dominatu Orientales vexabat regiones. decollandum foras extraberent; mox vero si quis
Hujus namque tcmporibus lantum ChristianiE
in obsistere vellet, gladio interiret.
persecutionis;pstuabat inceiidium. ut non snlum in D Arius interea adbuc levitico tantura honore colo-
unomundi climatc, sed etiam per univcrsuai nrbera ratus metuens ne pnslexitura tanti Patris recon-
<;
,

terra marique impietatis procella tonarct. Discurren- ciliari nuUatenus valeret, adiit eos qui nobiliores
tibus itaque hinc inde imperialibus syllabis atque erant in clero, et luctuoso precario blandoque ser-
crudelissimis decretis, Chrislicola; nunc palam nunc mone utpote simulator conabatur sancto suaderear-
clandestinis jugulabantur insidiis ; nullusenimdies chiepiscopo, ut illi misericordia indulgeret, eumque
nullaque nox ab elTusione Cbristi;ini cruoris trans- ab hujusmodi solverctobligatione. Verumquid simu-
ibal immunis. Nec lypus interfectionis horrebat sim- lato corde falhicius? Quid sancta cnmposilione sim-
plex alii qiiidera diversis et acerrimis necabantur
; plicius? Haud mora; ingressi sunt qui rogati fuerant
Rectissimenoster ponit Pctri passi^memsub Ma-
"•
nie Arians imperatricis imminebat, teste oculari
ximino, non subDiocletiano, quod facit Gr;iecus ille Augustino Confess. lib. ix, cap. 7.
biograpbus a Coaibelisio vulg;itus, quo loco doctus c'l\ecte hoc dicitur, secus ac Grseca Acta Com-
editor, p. 222, errorein liunc coargnit. betisii et cod. Vat. 022, in quibus falso dicitur
ij
Sic prorsus excubabat Medioianensis pia plebs presbyter Arius sub Petro.
circa Ambrosiura episcopum suum, cui furor Justi-
693 ANASTASIl BIBLK^TlIliCARIl 696.

ad Chrisli ponlificcm, et post consueUm or:itione:n- A Nostis preterea, charissim!, et bene nostis, qua-
consternati solocura gemitu el lacrymis sacras ejus liter huc us(|ue vobiscjm convers;ilus sum, (|uania?-
deosculantes manus. llagitabanl eum dicentes: Te queconflictationesabidololatrissustinui jjentilibus,
quidem, beaiissimePaler, secundum (i(leidi^'nitaiem qui do:iiinum Salvatorem ignorantes, mullitudinem
Dominus ad m;irl\Tii coronam vocavit, (|uam tc ce- denrum qui non sunt insanientes diffamare non
leriusacci|ier(^ n('(iu:i(iu:im ;imbii;imus. Idcirco ju- ccssant. Scitis profeclo (|uomo(lo pcrscculnrum de-
stum puUimus ut sollta pietate indulgeas Ario, ejus- cliiKindo rabicm, de loco ad locum pmfugus ibam.
que fletibus veniam tribuas. 1'lurimum nam^iue in .Mesopotami;i hilitans degi, ac
Quibusauditis vir Domini cum indij;natione sub- perinde apud Syriam Phoenicis delitui, in ulraque
movit eos, ct elevatis sursum manibus cxclamans etiam Paheslina diutius peregrinationem sustinui ;
dixit : Pro Ario me au(l(>tis suppllcarc ? Arius et hic et exinde, ut ita dicam, in alio elemento, hoc esl in

et in futuro sseculo a gloria Filii Dei .lesu Christi insulis non parvo tempore moratus sum. Et in his
Domini nostri scmpcr eril segrcgatus semper^iuc Oinnibus degens calamilatibus Dominico gregi qui
manebit extorris •. Ihcc illo protestante, omncs qui me;e parvitati commissus est, die nociuiiuescribere
aderant, timore perculsi, tanquam muti relicebant. non desinebam, conDrmans eos in Christi unilate.
Porro suspicali sunt eum noa sine divino nutu ta- B llorum enim anxia sollicitudocor meum sedule in-
lem in Arlum proferre sentenliam. nu(js dum clc- stigabat, et me quiescere non sinebal solummodo ;

menlissimus Pater cordis compunctione silentes ac levius me habere putubim quando eos superna; po-
moeslos aspicerct, noluit austerus pcrmanere, vel tcstati committebam.

eos quasi contemnens sine satisfactione relinquere ; Jam vero propter fortunatos pontiflces, Phileum
sed assumens Achillara et Alexandrum, qui in sa- dico, Uesychium atque Theodorum, qui digne a
i>

cerdotibus seniores ac sanctiores esse videbantur, divinagratia suntvocati, quam gravis me tribulatio

unum cx eis h;ibens ad dexteram, alterum quoiiiie (|u;iticl);it I Ili ob Christi fidem
enim, ut ipsi scitis,

ad la^vam. paululum eos segregavit a ca;teris, et ciiin reliiiuis confessoribus diversis macerabantur

clauso sermonc dixit ad eos : Nolite mc, fratrcs» suppliciis. Et quia in tali agone non solum clerico-

lanquam inhumanum ac rigidum accipere revera ; rum, sed etiam laicorum ipsi erant signiferi ci pr;c-
enim et ego homo sum sub lege peccati degens sed ; ceptores, proplcrea valde verebar, ne longis deUce-
credite meis sermonibus. Latens.\rii dolus omnem rent crucialibus, et eorum dcfectio, quod dictu grave
superat iniquitatem, omnemiiue supcrgrcditur im- est. plurimisnegandi foret ofl^endiculum; erant enira
pietatem, et hoc non a memctlpso :isscrens, ejus ultra sexcentos sexaginla, qui cum eis carceralibus

sancivi segregationem. llac elenim nocle dum so- C arctabantur ergastulis. Unde magno labore magmi
lemniter preces ad Deura fundereiu, astilit mihi que satagens sudore, non cessabam de pnedictis
quidara puer quasi duodecim annorum, cujus faciei locis scribere omnibus illis, exhortans eos ad mar-

claritatem ferre non poteram, nam tota ha-c cella in tyrii palmam magisterio divini alfatus. Quando vero
qua stamus immcnso luminc rjdiab;(t. Ipsc :iulcin omniuin eoriim magniticam audivi perseverantiam
linostimum eralindutus colibium, scissum in p;irtcs ct passionis gloriosum Hiicm, cadens in terram ad-

utr;isque a collo usque ad peiics, tenensque gemiiia oravi Chrisli m;ijcstatem, qui eos inter martyrii ca-
manu colobii scissuras, applicabat eas pectori suo. terv;is annumcrare dignatus est.
quatenus propriam tegeret nudit;item. Ad hanc Ouid etiam vobis de .Meletio Lycopolitano <=
com-
quippe visionemego miratus obstupui. Mox ubi data memorem ? qni quantas persecutiones, quantosiiue
esl rnihi lii(|uen(li liducia, exclamans dixi: Doininc, dolos mihi sit jaculatus, vosomnimodo scrire nulla-
quis tibi hiicscidil iiulumentum '.'
Etille: .Vrius me teiius ;imliigo. Proh nefas ! scindere sacrosanctam
scidit, sed priecave omnino ne eum in commuiiio- Ecclcsi;imnon metuit, quam Dei Filius prelioso
nem recipias ; ecce enim crastina dic venturi suut sanguine redemit, eam ul de diaboli tyrannide
qui te pro eo postulabunt. Vide ergo ne suasus ac- liberaret, animam ponere non titubavit. llanc, ut
quicscas illis; quinpotiu.^jubeto.^chilla; pariterque p dicere c(Epi. nequissimus Meletius scindens, etiam
Alexandro presbyteris, qui post tuum traiisitum sanctos episcopos, qui anle paululum pcr marlyrium
recturi snnl Ecclesiam miMm, ne ;ili(iuatciius illum ccelos i)enelrarunt, in carceris custO(li;( expugiiare
recipiant. Tu ;iutem futurus cs nuirtyrii sorlcin ve- atiiue alfligere non desinebat. Cavetc igilur ;ib ejus
locius explere, Hujus autem visionis causa nil am- insidiis. Ego enim, ut ipsi videtis, allig;itus divina

plius fuit. Ecce satisfeci vobis, et qua; jussa sunt omnibus ante-
chariiate proflciscor, voluntatem Dei
])rorsus annuntiavi. C;rlerum (|uid ex his facictis, poneiis. Scionempe quia tribuni de mea uece tre-
vos videritis. Et de Ario quidem ha;c. pidanles mussitant. sed nullumex hoceis sermonera

• Addunt hic Acta Combclisiana, f/urmnrlmiiiliiin ''


.\cta Combefisiana et cod. Vat 622 addunt
illr Dri Filiiiin a piilrriin ijlurin rl siihsliiiilln sninr- Porhiiiiiiuiii.
strovil. Malc. (iui,' ni)ii(liiin Ariiis su im li:eresiin pa- c Optime
niister erat enim Meletius I.ycopoleos
;

tefccerat, sed ob scliismii l;intMiiimiidii .Mi'lcti;iiium, iii dc episcijpus. Pessiine Acia (;ombcfisi;in;i
Tli('b;i
et suspectain ageiidi r;iliijn(;in exclusus fucr;il. Ihic in Lijnnmiii. Jam res .Melclii late scribunlur a pri-
addit;imentum nc altcr quidem codcx Val. (iii scis historiciset a Barouio .ad ann. 306, n. 5o seqq.
agnoscit.
097 lNTI'lU'KirrAT[() ACTOUUM S. PliTIU AI,i:XAM)lUNI, tm
inferam, noqiie onim animam mpnm protiosiorpm A niim Salvatorem super mnnps Inprclicns hlaspho-
me ipso faciam. Qnin imo paritns siim perlipprp inarp non nietnit, Domlnnin, ini|uam, Salvalorem,
cursum quem mihi Dominus mens Jpsus Christus (|ni humainis mispratus ermres, mortiferx damna-
polliceri dignatus est, et ministerium quod ab ipso tionis interitn condolens perirc SBBCulum, pro omni-
accepi, ei fldeliter assignare. Orate pro me, fratrps ;
bus nobis caiMie pali {liLjnalus est. Ncque eniin divi-
ultprins inp in hac vita vohiscnm vivcre j;ini iioii nitas, i|ua' nli(|up impassiliilis est, passiiniPin iiipur-
videbitis. (Iiiapropter tpstilicnr corain Dpo pt vpslra rissp crPilenda est. Scd (|nia ttipolngi 1'atrps linjiis-
fraternitatp,qnod omnibus vobis miindain servavi miidi blasphpinias a calliolipjs auribus nipliori stylo
conscientiam. Xon enimsnbterfugi annuntiarevobis procul amovere curarunt, et nobis aliud imminet,
(\nx niihi a Domiiio sunt injuncta, et qua; deinceps redcamns ad propositum.
necessaria erunt pandere minime recusavi. Sagacissimusiijiturpdiitifpx.aniinadvprtpnspruen-
Quocirca attendite viibis ct universo gregi, in qiio tissimam triluinoriim slropliaiii, i|uiiil ub pjiis pcrpi!-
vos Spiritus sanctus seriatim cpiscopos posuit. Tc trandain iipcpin, omnem (Ihristianoruin i|ui tunc
quidem .Vchillain primuin, .Vlcxandrnm vcro secuii- aderant multitudinem gladiu interimere vellent, no-
dum. En vobis viva voce protcstor, quoniam post luit eos paritcr secum subire mortis acerbitatem ;

meum transitum insurgent quidam de Ecclesia lo- l^ sed fidelis servus imitans Dominum Salvatorem, qui
quentcs perversa, rnrsusqup dividpnt (Min, ut Melc- dixit et fecit, I'astor bonus animam suam ponit pro
tins, trahentPs po|iiilum post siiam vesaniam. Ecce ovibus suis, ex. pietatis argumento vocavit unum
pnedixi vobis. Sed, de|)recor vos, o viscera mea, vi- scniorem ex his ((ui ibidem responsis ejus iiUnere-
gilate: oportet enim vos multas subire tribulationes. bant, et dixit ei : Vade ad tribunos qui me interli-
Neque enim meliores sumus quam latres nostri. An cere quserunt, et dicito eis : Cesset omnis anxietas,
ignoratis quanta a gentilibus perpessus est pater ecce iiromptus sum uitroneum me illis iuLjerere. Uac
meus, qui mc nutrivit, saiictissimus Thconas epi- eteniin nocte veniant post tergum domus carceris
scopus, cujuspontiflcalcm patliedram regeresuscepi"? hujus, et in quo loco audierint signuin in parieteab
utinam pt mores (Juid etiam de magno Dionysio
! intus factum, ibi elfodientes excipiant me, perliciant-
ejusdem pnecessore referam ? qui profugus de loco que quod sibi est imperatum. Senior vero, obtem-
in locum multas calamitatesah insano snstinuitSa- perans jussionibus sanctissimi viri (neque enim
bellio? Nec vos prasteream ^ sanctissimi l\itres ac
,
tanto Patri condradicere potenit), abiit ad tribunos
divinsp legis antistites, Ileracli atiiue Dcmetri, qui- et intimavit eis ([uod sibi fnerant injunctum. (Juod
bus fabricator perversi doginatis Origeiies multifa- illi audientes valde gavisi sunt, et assumenles lato-
rias tentationes incussit; qui conjecit in Ecclesiam C inos circa noctis hujus matutiiuim tenipus venerunl
detestabile schisma, quod usque hodie cc.nfundit sine militibus Jdlocum qui sibi fuerat ostensus. Vir
eam. Sed gralia Dei, quse illos tunc protegebat, autem Domini vigil in oratione et vigiliis totam no-
credo enim quod et vos proteget. Sed quid vos ultra ctem insomnem dnxerat. At ubi eorum cognovitad-
demoror, charissimi fratres, prolixi sermonis af- ventum, cuiictis qui secum aderant sopore quie-
fatu ? Superest ut ultima apostoli oratione vos pro- scentibus, lento gradu ingressus est in interiorem
sequar ita precanlis et nunc commendo vos Deo et
: carceris partem, et juxta condictam sponsionem
verbo gratise ejus, qui potens est gubernare et vos sonum faciebat in pariete; quem illi forinsecus au-
et ovile suum. Hsec ubi dicta dedit, positis genibus dientes, facto foramine susceperuntChristi athletam
oravit cuin eis. Expleta itaiiue oratione, osculantes non serea lorica, sed virtute Dominic;e crucis undi-
manus ejus ac pedes Achillas atipie Aloander con- que mnnitum, paratumque iaiplere divinum serino-
versi in lacrymas singultu ainarissimo qu:itiehantur, nem qui dicit : nfjliiij timcre eos qai corpus occidunt,
maxime quia audierant eum dicere quod ex tunc (iniinam autem non possunt occidere ; sed potius eum
temporalem ejus vitam amplius visuri non essent. timete qui potest et animam et corpus perdcre in ge-
Dehinc doctor dulcissimus veniens ad reliquos cleri- hennam. Mira res Tam validus imbrium turbo col-
1

corum, qui, ut pr;emissum est, pro Ario ingressi L' lisionesque ventorum in eadem strepuere nocte, ut
tuerant, locutus eis verba novissima atque consola- iiemo eorum qui observabant carceris fores, posset
toria et qu;e necessaria erant ; deinde, fusis ad Deum audire effodiendi sonum. Constantissiinus autem
precibus vale faciens illis, dimisit omncs in pace. niartyr urgebat honiicidas illos : Facite^ inquiens,
His longe lateque ubique vulgatum
ita |)er;ictis, quod facturi estis, prius quam hoc sentiant qui me
est quod Arius a catholica unitate absque deiflco custodiebant.
nutu non sit abscisus llle ;iutem fallendi artifex et At illi tollentes eum duxeruntin locum qui dicitur
totius nequiti;e seminator, in sui pectoris labyrintho Bucolia, ubi et sanctus Marcus martyrium pro
vipereum virus occultare non desinebat, sperans se Christo suscepit. Stupenda sanctorum virtusICum
ab Achilla vel Alexandro reconciliari. Hic est ille eum ducerent, et tantam illius constnntiam circa
Arius ha-resiarches, consubstantialis et individiue funereos casus tantumque animi robur inspicerent,
Trinitatis divisor. llic est qui ore temcrario Domi- subito horridus pivur timidusijue tremoreos invasit
a Kursus recte noster Dionysium
errorein biographi
vitat post Sabellium ac fuisse diserte dicit.
Graeci Combeflsiani, qui Heraclium ac Demetrium
;:

G9'J AXASTASII UlBLlOriltCAIUl 700

in tantum ut nullus ex cis in faciem ejus intendere A marlyrcm suum in arliculo t:nUi cliscriminis absque
auderel. Rogabat prxterea martyr beatissimus ut solali relinquere. Ecce quidara senex et quxdam
sinerent eumad saniti .Marri cvangeiisla! memori;im viriTO vetula venientcs ex oppidis properabant in ci-

ire cupicl)al enini ejus se palrociniis commendarc.


;
vitalcm, quorum unus i|uatuor vcnalicias dcrercbat
At illi pi-x piidoris confusione terram despeclan'es, |)elles, altera quoque iicminas sindones. Ccrneiiseos
Facito, ini(uiunt,quod vis, Uintum velorius. Acce- bcaius antislcs. copnovit erga sedivinaai dispensa-
dens iUique complexus est sacratissimum evangeli- lionem. Illicopercontatusesldicens-.Christiauieslis?
sta" cocmeterium, et veluti in carnc viventi atque qui dixerunt I-itiam. Et ait, (luo perj;itis?Et illi : Ad
audienti loiiuens, hoc modo precabalur : Pater bo- nundinas, ini|uiunt, urbis ut venundcmus hxc quaB
nestissimc. tu evangelista unijrcniti Salvaloris, tu dcfcrimus. Clenientissimus autem Patcr subjunxit
passionum illius, tc primnin pontiriccmct lir-
testis Filioli niei lidcles, Dcus vns deslinavit, pcrseverate
m.imentum cathcdra' cjus lilierator oninium Christus mccum. Oui proiinus cum aprnosccntes, dixeruiit:
clc^'it. libi fidei pr;cconium pcr totam .Ei;yptuni ct Ut jussisti, domine. Et conversus ad iribuno.s, Eia
circum terminosejusinsonarecommisil.Tu,inquam, agite, inquit, quod acturi estis, complentes regiam
niinisterium human.T salutis. quod tibi crcdituni jussionem, quoniain dics jam illuccscere coRpit. Ipsi

fuerat, vi^'ilantcr cxplcsti ; hujus nimirum laboris B iiutem ob ncfaria priniipis dccrcUi quasi vim pa-
mercedcm niarlyrii palmam pcn'ipcrc mcruisti. Unde licnlcs, tulerunt cum c rcgione sancluarii cvangeli-

non immcrilo diiinus escvangclista simul etepisco- st;r in vallem juxta sepulcra. Et sanctus, Expandite,
pus pra;dicari. Tui nempe successor fuit Anianus, et inquit, senes, pelle quas advecUitis,
simulque tu,
reli(|ui'pcrsucciduam scriem usquead beatissimum vctula, sindones. Quibus expansis, rnbustissimus
Theonam qiii nica- infniti;c colaplios darc, ct incam niartyr desupcr ascendcns, palmas utrasque sursum
indolcm niitriredifrnatus cst. Cui ctiamego peccator cxtcndit, ac proindc poplitcs luimi fixus, aniinum
et indignus ultra mcrituin h;prc(litario gradu succcs- quo(|ue coslo intenlus, graliaruin aclioucs omnipo-
sor effectus sum. Et quod potissimum est, ecce Do- lenti .".gonothctx persolvil, municnsque se crucis

minicxpictatis largitio me prctios;Pcrucisacfesliv3e signaculo dixit, .Vmen. Dein omophorium rclaxans


anasUasis marlyrem licri condonavit, tribuens mea; a collo, cervicem tctendit : Quod vobis, inquiens,
dcvotioni mx passionis jucuiuhim odorem, ntcte^o jussum est, inaturius delibcrate.
hostiam niei cruoris libarc illi dignus elliciar. Et Obrigueruiit intcrca tribunorum manus, atque in-
quia istiusnioili libalionis urgetarliculiis, ora pro nie vicem se aspcctantes ad hoc facinus provocabant
ut, divina opitulantc virtutc, stailiiim hujus agonis sed omnes formidine cajiti slupebant. Tandem ex
corde robusto ac fide promptissima pcrficcre nierear. C consensu placuit utde communi xre interfectionis
Coinmcndo cliam Iu.t glorios;p p;itcriiilali Chrislico- prx.iium apponcretur, et si ([uis isliusmodi scelus
lam grcgcni, qui milii paslor;ili rcgimine commissus pcrpelrare ausus csset, ipse homicidii lucraretur
est;til)i, inqnam, cum supplicitcr commendo, qui (|u;cstum. Ilaud mora unus(|uisquc cnruin (luinquc
;

omnium pncccdentium ac subsci|ucntium in hoc protulit solidos. Vcrum, utgentilis ait poela :Quid
pontificali throno auctor atque tutor esse probaris, non mortalia pectora cogis, auri sacra fames unus !

quique hujus priraatum habcns, non hominis. sed ex eis ritu prodiloris Judse, pecunix cupiditate au-
Dci et hominis Jesu Cliristi, succcssor exislis. Et dax elfectus, cxcrto gladio Chrisli pnntiUcem c?pile
h;ec dicens, haud longe a sacro tumulo remolis ve- oblruncavit sub dic sciliccl vii Kalcndarum Decem-
stigiis manibusquc in coclum extensis, voce magiia brium cum baberet in pontificatu annos xii,
•> ,

precalHS : Unigenite. inquit, Verbum xterni Patris quorum tres anle persecutionera, reliquos vero no-
Jesu Christe, exaudi me tuam intcrpellantem clemcn- vein in diversis perscculionum generibus exegiU
tiam ;
pacifica, quaeso. lempestatcm Ecclcsia; lua>, Exinde sublatoab spiculatore sanguinis pretio, raali
elfusionc s;inguinis mei servi lui conclude pcrsccu- emptorcs vel potius cruenti liomicida! cilo citius
lioncm popiili lui. Tunc qu;rd;im virgo Deo (licat;i, reccsserunt, metucbant enim populi m ;ltilu(Iiiiem,
qu;i' ascctcriolum hujus cvaugeiisUe c(Emeterio con- D (luoniam, uti pr;i'latum cst, abs'|ue milit iri pra-sidio

terminum habebat, pernoclans in oratione audivit erant. Corpus autcm biialissimi martyris, (|uemad-
vocem de coslo dicenlem Pelrus initium aposiolo- : modum patres aflirmabant qui iriuc priini convene-
rum, Pclrusfinis marlyrumcpisi-oporuin Alcxandri.c. rant, pcrmansit astans tanquam oralioni incum-
Coinplcla or.iliiiiic dcusiuhins tumliam be;iti ev«n- bciis, doncc plurimi concurrenlcs invenircnt illud
gelisUcet rcliquiirum ptnUificum qiii iiiilii tnmuhiti codcin modo consislens; nimiriim iiiiud vivcns s;e-
erant, cxivit ad liibunos. At illi vidcntcs ficicm pius egeral, caro etiam exaniuiis teslabatur. Sencm
ejus tanquain faciem angeli, terrore perculsi, verc- quo(|>ie atque anum illam repererunt observantes
banlur ci aliquid de instanti agone iO(|ui. Vernmla- cum luctu ctgemilu pretiosissimum Ecclesi.c monile.
men iiuia Dens non dcscrit spcrantcs in se, iiiiluit ItcdiiKiiUcs'^ , iuiqiic triuinph;ile funus, sacrumque
••»
Itenc noslcr pcr h;inc rcliccnli;im viuit noininu ii
< .Notcmus vocahulum. Supra (juoque, col. (iM.K
licrlurbalioncin (|ua; occuirit in Actis Combclisi.iiiis lin. M, lcge ut csi iii codice, non
Clirisiiiulitm
ct iii cod. \at. ()ii. ('liiisiiiijliiih. Nam ct priiir lermiiKiiio liabct aliud
Cod. val. 022, nona etvicrxinm clie Athyr mensix.
''
cxcmpluin in v. cl. Eurhinctti additaincntis.
Acta Combcf. -iu.T.-:-r,ii £t:i Eixaoa tou .\oEU.6piou jxrjvo';.
,
1 . «

70 INTI'K1'IU<T.VT10 ACTORUM S. PKTtU AI.M.K.VNDIUNI. 702


ca|)ut cnrvici opiioiKMilos, cnoperupnint sindniiibus: A qnid facerc vellel, non solum populus, seil etiam
sacrum vero cruorem qul secus eflluxerat, peniculo clerus consona voce inclamantes dixcrunt: Sedc in
reverenter collcgerunt ••>
sede tua, episcojie. Illcaiitem, cujusdam mysterii
conscius, hoc|audirc dissiinulavit ; datO(|uc rcticiMidi
Cnnvolans interea cx populosa urbc promiscui
iiidicio, i)ci|iie cnim i|iiisiiiiam obsistcrc pcrtina-
sexus innumcrabile vuljius, plorans et ejulans invi-
cius audcbat, silcrc nmiics fecit, ct niliilnminus
cem se sci.scitabalur ii;nnrans f|u:ili(cr lioc cvcnis-
ejusdem sedis scabcllo subsedit; cclebratis(iuc ex
sct. Itcvera enim a miiiimn usi[ne ad ma";imum
more niissarum solcmniis, uinisquisque lidclium ad
accrriniusnctus nniMcs i'i;iali:it. rriiiiarii ikiiikiiic ci-
prnpria repcdavit.
vitatiscum cerucrenl mullitudinis laudabiicm im-
Vir aule;ii Domini, clericis acccrsitis, inlima scrc-
portunitatem, qui sacras ejus exuvias lipsanorum
nitate traiiquillus, arfiuciis eos tcmcril:ilis, C.ur. in-
gratiascindere satnfccbant, invnlventeseum pcllibiis
(|uit, laicorum vocibus admisti mc objurgare non
atqiic siiidoiiibus illis liitius pcrstriiixciMinl. Scm]!cr
criibuistis".' Attamen (luia talis objuriiatio non de
cnim saiutissimus Dei minister vcslcs sacerdotales
jactantia! eoinoso torrentc, sed de purissimo fonte
albi cciloris crat aiiiictus, boc cst tunicain et colo-
,•„,,,„,
biuin nccnon et oniopliorium. ,
.
r, . 1
Tost ha^c i£;itur orta
• -. .
d
dilcctioiiis
. ,,>
manavit, aperiam vnbis bujus mvstcrii

.i 'n-
"

„,,:.,, „„ .., .....,, ,,.:_'__.__ ti sccrctum. PleriKiique enim cum tnronii illi ;ipproxi"
estinter eos non parva contentio; quidam enim sa-
niare volo, vidco quamdam in co sederc virtiucm '',

cratissimosartus in ecclesiam quam ipse .-edilicave-


fulgore luminis admodum radiantem. iMoxergo inter
rat, ubi et nunc requicscit, advcctare satagcbant -,

gaudium et pavorem suspensus, agnosco me tantae


alii autem ad sanctuarium evangclist;r, ubi et mar-
scssionis prorsus indignum ; etnisi scandali semina-
tyrii metam complcvit, deferre nilebantur: et dum
riuni populo inferre titubassem, haud dubium quin
neutra pars alteri cederent, religionis obsciiuiuai
nec ipsi scabello assidere ausus fuisscm. Inde cst,
vertere coeperunt in pugnoDlitigium. Quorumdam in-
charissimi filii, quod vobis in boc pontificalem regu-
terea .senatorum animnsa phalanx, ex his qui cur-
lam excedere videor. Verumtamen multoties quando
sus'' ,
vocantur, videntes qii;c accidcrant, nam sc-
cam vacantem aspicio, sicut ipsi testes adestis,
cus niarc erant, paraverunl scapham, subiioquc
more solilo sedere in illa non abnuo. Ouapropter
arripientes sanctas reliquias imposuerunt navicul.-e,
hujusmodi scientes arcanum. ct pro ccrto expertum
et asccndentes retro Pb.irum, per locuin cui Leu-
habcntcs, quia si mihi fueril indullum, sedcbo super
cado vocabulum est, venerunt in ecclcsiam beatis-
eam, non parvipendens ordinis dignitatcm, omittite
simip semperque virginis Maria;,
Dei genitricis
quam. ut diccre cccperamus. ipse ob martvrum co;- C
„ lam popularibusulteriusfavcreinclamationibus. Ilsec
,

y^ , .• lu • • • • ,
sanctissimus dum .adhuc viveret ad
!
i i i
'-' nimirum Pater
' .

meteria ad occidentalem partem iii ((uodam prosatio


sacrum clcrum coactus exposuit.
construxerat^ Tuncpopulnrum agmina ceu raptosibi
Ilorum ergo Christi fideles pia devotione remini-
cailesti thesauro, alii per itinera, alii per devia quse-
sccnies, tulcrunt ejus sacralissimum coriuis, et epi-
que properis cursibus inscquuntur^ Oui tandcm ve-
scopali solis supersedere fecerunt. Tanta denique
iiientcs non jam ubi poneretur allercabantur, sed
'ittitia tantaque exsultatio coelitus populo collata est,
ciimmuni et non improbando consilio, prius cuin
ac si eum animalum ac viventcm aitendcrent. Deinde
decrcverunt in sua cathedra ponerc, et sic demum
odoriferis condientes aromatibus induerunt illumse"
sepuIturBE tr.idere.
ricis indumentis unus quisque enim (inod anticipare
;

Et hoc, prudcntissime lector, nolo tanquam otin- ferendo poterat, boc sibi maximum lucrum dcputabat.
sum deliramentum attendas; quoniam si causam Tum victricia signa iialmas gercntes, tlammantibus
hujusce novitatis didiceris, mirans laudabilem po- cereis, concrepantibus hymnis, flagrantibusque thy-
puli zeluin factumque probabis. Ilic eiiim beatus miamatibus, coelestis victoriiE triumpbura celebran-
antisles (luandn divini niysterii sacramenta celebra- tes, deposuerunl sanctas reli^iuias; et sepelierunt eas
bat, non, sicul ecclesiasticus mos habct, in pontifi- in c(pmeterio, quod duduin ab eo fuerat cnnslru-
cali tbrnnn, sed in ejus subpedaneo scabello reside D clum, ubi cx tunc et usque in hodiernum diem ini-
bat ;
quod populi aspicientes, aegre afcipiebant, et raculnrum virtutes fieri non deficiunt. Pia etcnim
conquerentes acclamabant: Oportet, o Pater, in tua vota felici exauditioue I.Ttantur, inlirmantium sa-
te sedere cathedra ct cum crebro id ipsum repete-
; nitatesrestaurantur,expuIsionesimnuindorumspiri-
rent, surgens Domini minister ejusmndi querelas tuum, martyris meritum testificantur. Ilajc munera,
Iranquilla voce sedabat, et ileruni in codem sca. DomineJesu, lua sunt, cui consuetudinis est marty-
bello residebat. Cunctis autem humilitatis gralia res tuos post mortisexitiumsic magniticare felicius;
hoc agi videbatur. Quodam autem magna; festivitatis qui cum P.itre et consubstantiali sanctoSpiritu vivis
die cum solemnia ageret, et tale
sacra missaru.ii et regnas per infinita sLEcuIa saeculorum. .Vmen.
<^

a En novuni teslimonium de veterum Christiano- c Groecisraus, pro subiirbio.


ruin cura devota sanguinem martyrum conscrvandi, J Intelligevel ipsum L'eum vel angelu:n.

dequare diu Boldettiis in CcEmeteriis .M.M. lib. i, Uu.^s scquuntur de Ario infeliciter ad presbyte-
<=

cap. ")7 seqq. ratum assumpto a successore Petri Achilla, ab-


» Intellige cursum publicum vehicularem vel na- sunl omnino ab Actis Combefisianis et a cod. Vat.
vicularem. V,22.
:

703 ANASTASII BIULIOTHECAUII TOi


Posthapcqualilerdoliartifexlupus, hoceslArius, A proiiheuili nainine plenus cum verba mentientis
nvina pelje contectus. Dominlciim ipvilo dilaniare in- pueri^audissei; licet invesligabilijustoque Dei jiidi-
traverit, vel quo pacto sicerdolii di^uilatem usur- cio. tamen Innge aliud cgit quam esse res habuii.
pare valueril, brevi relatu insinuare satagemus. Et Quid etiam apostolis subliinius, qui se a noslra
hoc nonad eorum sugpill itionem qui lolium aposla- imbecillitale scquestrare iiutaverunt? Nam unus
lic* conlagionis ca-Iesti ventilabroab Ec<Iesia pro- eiiruin describit : In multis o/fnhlimus omnrs-
jectumadare;imDominicie messisrevocaresuntausi Alter (|U(i(|ue : Si dixrrimus. inquit, quia peccatum
hi enim sanctitate procul dubio insipnes habentur, non liiiljcmus, ipsi nos scducimus et vciitas in noiis
sed tamen tanto virocredere parvipendenles, divina; tton est. Sed cum horura nos pcEnitet, tanto facilius
jussionisinterdicta transgressi sunt. Quid ergo? veniam promercmur, quando non vnluiitate sed
reprehendimuseos ^minime. Quandiu enim noshoc ignoraiitia vel fragililalepeccavimus. Hl ceite hu-
corruptibileagjravat corpiis el deprimil terrena iii- jusniijdi offensa uon de pnevaricaliunis alTectu, sed
habitatio sensum nostne inlirmitatls, muiticojiilan- de compassionis indulgentia processil. Cxierum
les facilius falluiitur, putantes
juslum esse quod est super his apologelicuin describere aliis relinqui-
iniquiim, caslum quod est inccstum. Gabaonita; coe- mus i"
; nos aulem ([uod instatagamus. Postquam igi-
lesti comminatione penitus delendi, cum aliud ha- B mr magnificus propugnator Petrus, nomiiie suo d
berent id voto, et aliud in voce habitmiue praMen- gnus, per martyrii Iriumphum...
dereiit, Jesum repromissinnis terra' justissiinum di-
visorem celerius fallere potuerunt. David quoque Reliqua desiderantur.

' Puto vel Absalomura vel Sibara, II Ueg. xiv, 33, temporibus, quandoquidem ipsius successori, quasi
XVI, 3. adhuc recentis memori;e, t;im studiose palroci-
^ Pulchra sane defensio; ex qua etiam conjicio, iiatur.
Gra;cum Petri biographuin propeabfuisse ab ejusdcm

MAII MOMTLM VD PROLOGLM SLBSEQLEMEM.


( Spicilcgii Romani lom. IV, pag. 226.)

Post editam in supcriurevnluminecopiosam S. So- tl suo Museo Italicn, tom. I, part. ii. p. 8.3-Xi, pra'fa-
plininii dcSS. .MM. Oyro ac .liiaiinc cnniiniiue mira- tiiinis, i|uamd;iin parliculam cvulgavcrit lii univer-
culis histnriain, piaculiim milii viilebatur, si duas siim npus Snplirnni;iiiuiii, quain esse .Vnastasii Bi-
alias ineodemcodice, cti|iiidem prinre loco. scriptas blintliecarii iiuii siiic c;iusa.|iidii'avit ; cui pncfatio-
histnrias omittereiii; iiuarLiin ambarum, vel certe al nis fragiiienlo sublcxuit initium Ilisluri;e illius inci-
ter ulrius, auctnr fuil idcin Sophrniiius, ut in sequeii- pieiitis 'O Oiai/!xd; r,u.tv aoyo;, Lalino inierprete
tibus pateliet. Prima iiicipit: 'O Ocap/!y.(>; r.aivAdvo; .\nast;isin; ((u;e ijuideni .\n;istasii lucubratio a M;i-
secunihi incodiceestacephala ; iii utr,ii|ueauteiii com- billoiiin vix iiidicat;! in Vaticanis cndicibus nnii oc-
nieinor.iiiturS. Cyrillide iisdem martyribusoraliun- currit. C;eleroi|uin alteram histnriolam cuin adjuii-
cula', aiitehac incngiiit;ect incdita', (\u.p rcapse in co- ctisCyrilli dicliuiiilius cx Vaticano codicc suiiipsi-
diccinterutramqui^historiamsuiitinierposit.-e.Atque inus, qiuiiii itcm ab inlcrprctc .\nasl;isio prufecl;iin
ha'C (|uidein umnia in cndice Ur;ecn pcrveterc, (|ui (leinoiistrat dislichuin cnrunidis Incnadditum. in ijun
fuit olim in monasterio Crvpt;e ferrat e, nunc veco sc ipse .Viiastasius nuininat. Sic ccgn .Mabillniiius
in Vaticanabiblintheca sub humero lUOT custoditur. op. cit. p. «4- scribit Siiprrinrihus Annftd^ii jiiwfii-
:

In Latino autem ;ci|ue Valicano .'iHO, prinr quidem tionihus ((\uAf, iii eodem opere Mabillonius exhibcl)
liistoria non legilur, quia cndex cst ai-cphalus. ne- lisiim cst etiiim hnnc, tdinctsi mutilam, subjiccrc c.c
que a pr;edicto Gra^cn sumiilus iil quml diversus cctcrriinu c<jtlicc hibliiitkccx nostrx siincti Pctri upwl
maleria! ordn iiuaiitlt;isiiui' demnnslrant srcunila ;
1'iirnutiis. Iliijuscc pnssionis liistorinm, ab Otlionc
;iutem ibidem lcgiiur, scd iiiliin carcns, Cvrilli ta- '/.f/liii sor. .Icsii cx Grivco Latine rcilditam, cum Ana-
nien nratiunculis termiiKita. (ira'ce iiiraqu.' Iiistnria U siiisii vcrsinncin non vidisset, Bollandus edidit ml
inedila est Laline vcrn primain eiliilit alis se clabn-
; Januarii diein 31. Scd quem ille incertum auctorciii
ratam sed cum ingenli v:iriet;ite, Ollin Zylius apud c.Tistimavit, is est sanctus Sophronius Hierosolymo-
Bollanduin, ut deiiide dicemus. Sccundam" ne Latine riim antistcs, ut cr hnc prsefatione con.itat. Aud.s^i.^iii
quidem quisquam cdiderat; iiam et illa, quam rcci- noincn, i-fiiod in vitinso atque ex situ corrupto cxcin-
tatSuriusad diein.fl januarii, pl:iiic diver^a est. phiri oblitterntum erat. cx conjcctura rcstituimus,
Cominode autem accidit ut Jnan. .Mabillonius in qiiiid tcmpus alquc stylus Anastasio conveniant.

.ANASTASH BIRLIOTHECARII
PHOLOGLS MLTILUS
I\ VERSIONE.M P.\SSIONIS SS. CVRI ET JOAN^NIS.

.Non ine... pusiHit;itein meam cogcre volueris, iii llnin;iiiiiiii vcrlendi sermonera: et qua pro causa,
passionera sanctoruin Cyri ;il(|ne Joaiiiiis ex Grieco t:int;i nus ;id liuc iiistautia in ;iliis inullis implicilns
7n;; INTF.RPllKT.VTIO IIIST. ACKPIIAI,. SS. :m.M. nviil l-T .lOAN 706

iirsoris, mociim Irac.tavi. Seil aliiui iiiliil proi'sus oc- A |)i':iHlii'av<'i'it. Scil
et liuriim
iiisifjiiium marlyrur

ciirrit. nisi (|uia eharitatis frateriioe tencris alTectu, iioii lantum passionem, veriiiii eli;im scptuai;iiita,
p>stieiiiis profccto, noii solum flra^e seil et Latine i|ui iiiiiiierus apud nos s:icralus esl ", c;ipitiil;i niini-

accedenles proximos salut:iri.-< paluilo vcrbi relicere, ciiloriim ipsiiriiin (•onsi'ripserit ; (|uin putiiis priiici-

ct ad pia exenipla, et lioriim fortcs pro (^hristo ago- pibus iiiuiiili iion soliim ('.hristi;(ii;e, scd et extern;e
iies acceiulere : pr;esertim cum Kcclesia, in quadi- reriiiiuiiis pro diimo Domiiii iiiurum expui;iiabilis ve-
vinls pencs Urbeni cultibus et obsequiis incumbis», ritalis op|)Osuerit, et constantia fortis invectioni
liorum victoriosissimoriim martyrum mcnoria, imo arguerit. Quorum videlicet miraeulorum Bonifacius
niiraculis fulgeat. et horum aiinua; eelebritatis en consiliiirius ad petitam Theodori primi(x>rii, defen-

dies festus immiiieat. rl^^'o proiit potiii, cliaritati soris Fcclcsia! Uom:iii;e duodecim cum pnefatione
omisso p:irumpcr opere pr;e m;iiii-
tu:e satisfeci, et capituhi oli n iiitcrprel:itus est. C;etera si, Deo au-
bus habito, votis parere tuis etiam lanpuidus m;ilui. ctore, vita fuerit eomes, nostri.... Deum orare...
Sane passionis horum duas editiones.... IIujus au- dissimc Christi saeerdotis s;icerdos. Data iv Ka-
tem scriptor sanctus So|)hronius, fiui post Ilieroso- lendas Februarii, indictione 8, anno vero domini
lymitamus claruit episcopiis, exstitit, ciijus cclebris nostri (.loaniiisl octavi papa;.
memoria in miiltis majoruiii conscriplionibus, sed et B
iii sancta sexta et univer.sali syiiodr» rcpcritur ii ; Sume sacer tandem sanctorum lactus agones,
pr;esertim cum nonnullaad instructionem multorum Qui fuerunt f;ieti Graii, nunc arte Lalinos.
opuscula ediderit, et sana orthodoxie fidei dogmata
•>
.iMlcm iiitcllige SS. MM. Cyri et .loannis, prope ''
De hoc numero multa disserit ipse Sophronius
urbem Uomanam adbuc supertsitem. in sanctorum laudatione.
Nimirum in eo concilio recilata
<* es< synodica
Sophronii epistola, qu.c adhuc superest.

INCIPIT TEXTUS PASSIONIS.


Divinus nobissermo, qui vereveritas est, Christus G Joanne cditiones. cujusmodi rcapse sunt in nostro co~
videlicet Deus noster, in Evangeliis altisone pnedi- dice, quarum ulraiiique interpretatus cst Anastasius,
ut de prima Mabillonius.i de secunda disthicum Yati—
cat, dicens : Ornnia possibilia crcdenti. Beatus quo-
cani codicis fidpii faeit. Nos autein prioris interpreta-
que Paulus tionem in Vaticano codiee non habemus quare ejus ;

P(rgit vero Mabillonius dicere. « Annstasii versio initium tantummodo ascripsimus ex MabiUonio al— ;

magis littcrse inhxret. quam illa Bollandiana, in qua tcrius tamen partem maximam in Vaticano codice in-
omissum est nomen loei in Arabia ubi Cijrus et Joan- venimus. Cxteroqui neque prioris interpretationem
nes monasticam vitam professi sunt, dc quo sic Ana- Zylianam dainxis, quia gravissime variat nequc se- ;

stasius : « Ad Arabium qux est JEqypti maritima ve- cundx defeetum Latine supplemus, quam tum Grxce
« nit, et in castello quod voeatur Cetzo habitavit, et tum Latine acephala est. Et quidem iaticanus Lati-
« cum habitatione etiain habitum commutavit. » Idem 71US cotlex non fuit dcsumptus ex Grxco Cryptx fer-

urtismedicx officieam. vocat ergasterium, quod nos ratx, qui paiilo altius incipit, sed ex Latino vctere
biboratorium appellamus. •Ainonicorum S. Marix in via Lata, qui nusquam jain
Vides iqitur duas fuisse operis de SS. Cyro et ipparet, ut dixi alibi.

HISTORIA ACEPHALA

SS. MM. CYRl ET JOAINNIS.


L\TERPRETE AWASTASIO BIBLIOTHECARIO.

3 re minime valuisset, paciscitur dicens se de- D designata,ergasterium absidam miiabilemdedicavit.


siderium habere tribus pueris eclesiam dedicandi, Porro ne segnitia hinc factse transeamus utilitatis
etjuveneni hunc velle pii operis fore prsepositum, narrationem, juvene insistente cooperatione divina
quo completo, rursus pollicebatur eum adepturum opus consummatum, et amplissimum templum ;Edifi-
fore petitionem. Ergo
habere apud Doryzin. cum catuin est. Diliiientibtts enim Doininum omnia coope-
qui locus est gerocomium deindeque
ita vocitatus, ranhtr in bonum, dicentcm sapientissimum Pauluin
adjacentem gerocomio aulam emisset, in eujus auhe audimus. Igilurgerocomio pariter etnosocomiosum-
mediosancti ergasterium, id est locus medicinalis, mus sacerdos constitutis, accersit abbatem virum
habebatur destructa aula, et ad ecclesiie speciem
; praiclarum, sicut certus sum, et ad beneplacitum
:

/Oi ANASTASll BIBLlOTHIiCARlI 708

Dei., oppido praidicabiiem ; cui litleris dalis ad sin- A 6. Sanclus ergo cum csset medicus. quem paulo
ctos tres pueros, liiinc dirigil Babyloiiem. I.itUM-;!' ante pr;idixiriius, s;i'culari ([uidem liabitu, sed nou
vero deprecaturi;u ad eosdem sanctus er.ml. mllti animu, medicinas per.iyeb:it nun enim curporibus
ipsum efllagil^ins, iiu;e in templo
sibi reliiiuias per tantum laborautium medebatur, scd et animabus,
poni debuissent, quod cis ipsis dcsiderio multo ere- dignas has ex indignis educens ; et lidelesex alienis

xerat. Al vero hic vener;il)ilis et urnntus vir, iiibil a lide iiislituens, non ex his qu^e Galeni el llippo-

religios^e neiiligens pr;iceptionis, l!;ibyliinei)i pervc- cralis, et liis siinilibus conscriptorum, iiitirmus in
nil, et sanctis egieyias iitleras dedll, ii;ec illis ;iir;i- visltationibus coiisulaus, sed et pn>|itieticis et apo-
lus : Sancli, Dei almus et summus sacerdos ac ser- stolicisac evangelicis admonitiuiiibus, ad eam qux
vus vester, hanc vubis transniisit deprecatoriam vere inculumitas vita est pertrahens, et Christi

epistolam, ciua susce|)ta, date responsum. ila-c au- ovili connumerans, atque regui coeloruin lueredes
tem cum hic iladixisset, medius ex illis resedit, et osteudens.
extensa manu ad semet epislulaia traxit, et iterum 7. Hunc c; m odiens bona diabolus multos offerre
recumbens, sinc responso viruni dimisit. Cum aulcm Christo vidisset, principi urbis per nei|uam homincs
lota hebdomada supplicans abbas responsum mini- quidam mcdicus disci-
nuiitiavit diceiis: Galihtus

me percepisset, ad eum qui se miserat inefticax re- B plinauniversamcivilatisplcbemscduxit,etadeorum


diit, et quod sibi conligerat enarravit. adoratiune re.movit, et Jesuin, (luem Juda>i crucifi-
4. amantissimus summusque Uei sacerdos,
At ille xciuiit, ut Deum colcre fecit, servilutemque nostram
lide siiie ofTensa, et conscientia boiia, iterum cis de- dlis cxhibeiidain universam exlerminat. llis verbis
stiiiat liuiicipsuin IJeo placentcmvirum, lucc dicens: inlelix supra mudum effervesceiis scelesto furore,

Vade, inquil, adhuc, et pete pro me sanctos. Saltc.-.i comprehciidi celeritersanctum pra?cepit. Cum autem
imprajscntiariim exaudient deprecationem meam. beatus hoc didicisset, fugit ; el ad Arabiam, (|ua' est

N;iin epistolam rcceplam ter, quam pro rernjuiis sus- .tgypti nuiritima, venit;et incastcllo quod vocatur
cipiam, l:in(|u;im ja:n ab eis acceptam et sunclilic;t- Cctzo habitavit, et cum liabiiatione eliain habitum
tam. (anIciis ;iuljin Patri, Christo per omnia el aclu coiumut;'.vit;capuleniin radens, induit monachicum
et thcoria obediens, Babylonem iterum abiit, et sup- habitum. Et terrenasemulantem ac temporalia vitam
plicans rursus sanctis dicebat : ter beati marty- transiens, el ad sublimiora transcendcns, supremus
res, summus sacerdos Dei mead vos iterum misit ;
hinc tam actione quam contemplatione prorsuseffe-
ne ergo eum inhoiioretis, quia talc vobis templum ctus non jam languores variis medicaminibus
est,

dedicavit, magnum scilicet, et pnechirum, amore sanaiis, nec herbarum usus auxiliis, sed sola or;i-
duitus quo circa vos flagrat. Cuni autcm adliuc abs- q lionepiaquedoctrina.araoeroribus animas liberabat
que responso eum sancli dimitlerent,'inandatum ad etcorpora.
linem perducere summi sacerdotis, ex quodam di- 8. Tunc ergo Diocleliano Roraanorum sceptra im-
vino adorsus esl niutu, et pcctori maniim supcrim- pie moderante, et ubique persecutionem Dei Eccle-
ponens, ibi eniiii habebal epistolam, h;iiic m;inu rc- siisexcitante, hivc beatissimus Joaniies cognoscens,
tiiiens sanctus, h;iiic ^icceplam traxit ad se pic bc;i- (|ui Hdessenus (luidem gencresecundiim carnem, sed
tus : scquebalur anlem saiictissima maiius qu;e co3li civis ut lidelis agnosceb.itur, cuin nillit;iripullc-
tenebat ;
quam cultu vehemcnti amplexatus, cum hoc ret dignitate, llierosolymam proficiscitur, etDeo bc-
quoque intomcrato etadorando thesauro, Alexandri nejilacentc reddito volo, venit .Egyptum, fama ad
pervenlt ad uibein, opere sacralissimi ad sc hili sanitum Cyrum trahente. et cum beato Cyro veluti
pra'cepli spem in licuiii liabitam ostendens inconfu- unius lidei habitavit, et ad vnlutem videns sanitates
sibilem. pruliceie. ;id has per ampliusincllabatur. Cumautera
5. Qua suscepta magnus summusqueDeisacerdos. persccutio vehementius grassaretur, Cassiano gentili
gaudens pariter et exultans, lilium fratris sui ad apud Canopum fuiigente sacerdolio vanitatis, virgi-
pr;i'parationem nuptiarum iiicitavit. Cum autcm po- nes trcs locum habitanles, Christoque despons;tl;>s.
pulu teinpll enc;eni;i pi;i'dl(^;issel, dlviiiO(|ue gaudio D lii qui ad capluram hanc fucranl segreg;ili, coinpre-

refertus fuisscl, se^piciiti dle uiia cuni tutu deru, re- hendunt, et uiia cum malre Syriano urbis prin-
has
condlta pretlosa illa et venenibili manu sancti, una cipi ulVerunt. Dc quibus audlens sanctus Cyrus, tl-
cum deprecatoria epistohi qu;e tenebatur ab ipsa^ more ul amicus Chrisli depressus est, ne tormeiita
quemadmoduin dicebat recondi, et sacntificata ccclc- utpusilla! furmidantes, Christum abjurarenl, fidein-
sia, fnitiis siii niiiiin consecr^ivit dl;icuiiiim, diceiis (|ue iieg.irent ; iiusllhe iiuippe admodum erant isl;e

ad euin : l-jcc iiuillcr lu;i. ecclesiain dlcens : el ;iil: elenim Theuctisle, harum senlor, i|uiiidecim eral

Curaiii iHiiis li;ibe, ut deciMis est. Ouod iiimlruiii f;i- aniiiirum; secunda vero ab ea riieudute, tertli deci-
multumjuveni pncstilil in Deum iirufccluin
ctuin. mi erat anni; aslKudoxia, haruin novissima, annuin
scundum spcin deni(|ne et castitalis cum amato-
: agebat undecimum. Porro mater harum Athanasi;i
rem fecil,et (llvliKiriim vlrtutum operatiunem osteu- merilo diceb:inlur: vere namqueimmorlalilatis ciini
dit ; ;il(|ue V(iluiit;ileiii llinciills se suinml s:uerdolls. (lesiderabilibus suis lillabusha;reseffectaest.Dei|ul-
Deus exaudiens fecit. bus dicendo ad isla pervenimus ", meluens sanctus
" lino vero, </f quibus, ut siqjiu dUiinus.
709 INTERPRETATIO lUST. AClilMlAL. .SS. MM. C.VItl i:i' .loAX. 10

Cyi'iis (•iiiii Jiiaiiiic, iirluMii iii^ressiis est el pKodi- A II. Cyriiin ;iiili'iii cl, .liiaiiuiMii iiKiriyrcs sii|iii!ic,iis
clas ad a^inirs ilcliiiieiis, sjper iKUiiram erexit ;
cl itcniai siib::iittcliat. cl itcruni solvci);itur, niure llu-
loniieiila iiilrcpiilc siibirc, proiiter iniiltam Clirisli ctiiiiiii ;i(l hipiilcs illisiirum.Cuiii ;iiilem saivtos iioii

s|ioiisorlsdilectioiiem,ailmoilii!ii persii.isit, castilatis blanditiis, nuii precibus, iion inonilis, noii lioiiorum
eis coroiias gaiidii ascribens, et htHitiie termiiium proteiisionibus maximoruin, ut icstiinabat, non lla-
iioii ha 1)011 tes. golli, 11011 pii^e ferventi, noii a(|u;i bnllente, noii
9. Sed infclix iiiimicus, iterum per tiuccs iniiii- i;;iie, non cortis incnibrorum org:iiiis inllccterc v;i-
stros siios, manifcstos facit sanctus lios priiicipi, ob- luisset. fatig;itus, et bis i|uo(|ue sciilciitiani intiilit
tcncliranlcs ineiilcni i;,sius, et suiigerenlcs i|iioil dun diccns: Cyruni Galilaporum patroiuim, et consenl:i-
quidani, monai.hus scilicel et miles, virgiues sibi ncuin ejus Joannom, sanclionibus imperatorum non
oblatas seducentes, diis cffcrre debitam non permH- aciiuiescentes, el raaximos deos colerc iiullatcnus
tercnt servitutein, ct tyrannidcm agere contraCa's;i- proponentes, c;i|iit;ili ;iiiima(lvcrsioni snbiiiittiinus.
reni snadcrcnt, niiiiiinc parcntes prxccptis cjus, et Kt lioc decrcto, incorrnptioiiis indncrunt ciiron;iin
Jcsiim diccntes rcgciii icteriiuin. Sy rianusautcai liic I
ridic K;ili!iKlas !''ebru;irias ; (]uaiido rulcni scrvan-
diviniius fuliniiiaiuluspr;cscs, dciitibus frciidcnsiad tcs, cursum sancti bonum consuinniavcrunt, virgines
ea qua;dicta sunt, adduci etiani ipsos pnccepit aute B videlicet Christi sponsse tres Theoctiste, Theodote,
tribunal, et dixit ad eos : miseri, et beatorum Eudoxia, el quas has gemiinavit ac pie iiutrivit
inimicideorum, morlequadignissimi, quarevirgines Atiianasia ; Deo etiam amabilis Cyrus ;ibbas atiine
parere C;i'saris iion dimitlitis sanctionibus "? An (lo- Jo;iiines miles, qui uiiius cum eo lidei et ;c((iii crat
tius decrevistis eas rcsultare '!
veiut ctiam vos ipsos bonoris. Et sanctas quidem trcs virgines ad orient;i-
([ui manifesli tyranni Uomanornm imperatoris exi- lem partein templi sancti Marci posuerunt, templum
slitis, pro abomiuabili profectio Christianorura reli- eis dedicantes decoruin ; Cyrum aute;n du!ci!o((uum,
gione iiugnantes. Igitur poenitentiam agentes, maxi- et JoannemCyri conimartyrem in templo apostoliel
mos domiiios iiostros vobis exhibete propitios, et cvangelist;e Marci condiderunt in una theca.
honores ab imperatore non qualescunquo (lercipie- i2. Procedente vero tempore non pa :co, cum
tis. Illi ad eum respondentcs: Xos iiiquiunt, o Sy- depositio paganie fuisset eftccta tyrannidis, et Chri-.
riane, honoresinhonorabilesnonadmittimus, tempo- stiani sceptru Romanorum principatus tenerent,
ralia enira sunt quae videntur, neque dasmonum Theodosius Major imperium obtinuit, qui fidem
simuJacris cultum qui Deum solum decet offerimus; operihus adornavit, et opera fide condccoravit, sicut
sed iiec abnegabinius eum, qui omnia fecit, q;iem etiam libri ccclesiasticorum tcstantur bistoriogra-
regem leternuin luibcntes. donationesab ipso rcpro- C jiliorum, quoque rcs omnibus clumitaiit.
et ipsic
missas tenemus meliores, et ad linem non aspicien- Ilujus et nos quoque unius virtutis memoriam ad
tes, coronis ac deliciis immortalibus plenas. ostensionem eorumqua; dictasunt faciemus. Bellum
10. Ad quos ingemiscens Syrianus, et dentibus qni[>pe adversus eum ex occidentalibus motuni fuisse
frendens, dixit, hos ignitis obtutibus i tuens : Opor- (lartibus aiunt ex quadam concordia insurgentium
tebat quidem vos misericurdiai acquiescentes legis naliunum gentibus mistarum, et [inecedeiitibus coin-
lucrari salutcm ;
quia vero typbo detinemini, plagis mistarum, torrcntium inoreinvicem innueiUiuni, et
vos c;i'dere imperatoris pneceptionibus persuadebo. mare multitudine aquarum eflicientiuin, vel instar
Et his dictis, virgines ad spectaculum eorum qu;e locustarum, atijue ai'en;i; nuinerum non habentium.
gerebantur assislere fecit,et omnem tornientorum Verum pius inter hsc Theodosius hic non ad alia-
sanctis speciem intulit. Cum autem flagris hos cieci- rum gentium [latrocinium venit, aut legationem mi-
disset. et clavis igaeque inflammasset, atque exsal- sit, ;iut pacta spopondit, qualia lieri ab invalidis in
sugine membra qu;e iiiflammata fuerant infudisset, commotionibus bellorum amantur ; sed sicuteimo-
eilicinis pannis confricare prscepit ; pice vero bul- ris erat, ad Deum cucurrit, et lidein auxiliatricem
liente pedesimplevit, oniniquespecie, utdictum est arripuit.
tormentorum abusus, robusliores martyres aspicie- D 13. Cum cnim eremus
didicisset in Scete, quse est
hat. et ((uasi in alienis (lati corporibus, validius penes -Egyptuin virum genere quidem
ita vocitata,

contradiceiites, ac inultos attraliere ad iinitationem -Egyptium, virtutc autem onini Deo placita com-
et ad fldeni ;idducei'e, duin constantia perscveranti (ituin degerc, qui divinam gratiam meruisset, et

Ex tot enim tolerantia plagarum, ac


resisterent. maxiinorum operator rairaculorum existeret, ad
martyrumsine moeslitia hilaritate, muiti futurie vitas Tlieophilunicontinuoscribit ; hiceniin Christi ovilia,
pr;i;mia incorruptioiiis imaginabantur. Itaque cum moderai i per idem tempus agnoscebatur ; ut pra;-
removeri jussisset inarlyres, virgines verberibus ef- dictus mirabilis vir ad se luitteretur, rogantem
fecil,una cum Deoaiiiabili matre. Ut autem contra auxiliari sibi, supplicationibus ad Deum effusis, in
stimulos calcitrans, et ab his quoquesuperabatur; pr;elio recte credenti ". Ad quem currens episcopus,
fuerant eniin per martyres confoitata^ postremo in- ;
et et admonens
causam edicturus, ascendit ad eum,
felix senlentiam promulgavit, et capitaChristi spon- implorabat. At vero Senuphius, hocenim erat beato
sarum una cum genitrice abscidi mandavit. viro nomen, indulgeresibi suminum sacerdotem op-
" Ita codex ; referturque ad Theopbilum.
711 ANASTASII BlBLIOTIIKCAUIl

pido supplicabat, se peccalorem proniintians, et in- A phanUsinata Menutheos, Christianosquequosdam ex


iitilem nnmini scrvum appellans. Oiiaer^'ii ul (limit- simplicioribusilluccausarecipieiid:esanil ilissuapte
tereturab eo impelrare non valuit, ad orientem ste- concurrentes removit. Super quo niultum Deo mise-
tit, et pallium qnod portans super humeros habebat. ricordissimo postulato, angelumvidet a Deo cuncto-
cum baculo, manibus ad cn'lum extensis, hxc ad rum, susceptam ejus deprecationem evangelizantem,
Deum exclamans Domine Jesu Christe Deus
dixit :
etpnecipicntem sibi, ut Cyri corpus iii marlyribus
noster. fortitudinein quam mibi |)eccatori servo tuo magni, dc lemplo sancti Marci smierel, et in Kccle-
dedisti pnesta et huic baculo meo el pallio isli. Kt sia evangelistarum (lua" cst in .Ncnulhin decollaret

datis hissummo sacerdoli, ha'c ad eum dixit: Ilis [collocarel j. Sic enira et castelluin noininabant, re-
imperatori transmissis, scribe ut pallium (|ui(leni amore dxmonis. Sane per unum nomen
vercntia et
capili circuniponens, dextera vero manu baculum re- ambos martyres significaverat angelus sicut etiara
tinens, ante omiicm exeat exercitum, pra^einineiis ex beati Cyrilli sermonibns oslcndctur. Nihil negli-
adversus hostium acicm. Nam si mc Chrislus Deus gens am:iliilis siimmus Dei s:iccrdos, egit i|U(id sibi

noster in servum siium deputavit, et de|)recalioi;em fuerat imper.itum, (|iiarto Kaleiul;is.I lias inarlyri-

quoque meam ex:ui(lict, at(|ue victoriam per cam carum Iranslationem reliquiarum faciens, ci sermo-
fidcm, qua circa Dcum flas;rat, percipiet. B nes|iopulo breveshujusrei causa pronuntians, quos
M. Cum autem fuissent transmissa qu;e dicta interponemus ad legentium credulilatem simul et

sunt, ornatur aPeocoronatus Tlieodosius pallio in utilil;ilein, gratia Domini nostri Jesu Christi, cura
paleamspci salntis. 1'orro dextera nianii b:iculo :tc- (luo esl Patri una cum Spiritu gloria, honor et im-
cepto, ad bellum pro?ressus est, et primus tidelein lierium in s;ecula s:eculorum. Amen.
pnecededat exercitum quem cum barb:iri vidissent,
;
Salve, sacer, amate Deo, sine margine» salve.

ad fu!;am statini conversi sunt, el semetipsos c;ede Et memor eslo tui fratris An.istasii.
mutua trucidarunt, sagittascuicluabexercitu nullo
BE.Ul cyniLLi
prorsns acccpto. Ktusquc in linem hac saliit:iri gaica
ACCL.\MAT10 TABENISIOTAS MONACHOS,
pius ac Dci amicus imperator pro omni ;iilorii:itus AI)

QUI SLNT IN CANOeO, QU.t; DICITLR POENITENTIA,


estdiademate ;cujnsrei eliam publicani fcslivilalcm
Alexandria" per singulos annos concelebrant, hanc DE SANCTIS MARTYIUBUS CVRO ET lOllANNE.
SECUNDA, QUOU EST OCTAVO KALENDAS AUGUSTAS.
iconium nominantes: iconam quippe habent ipsius F.PlPlll

(lii scilicet iinpcnitoris, caput ((uidem palliocooper-


Fortitudo et patientia bona, at(|ue visionabilis dua-
tuin habcntis, dextcni vero laaiiu baculuin reliiie i-
litas virtutum, sancios condccet maxime; quibus
per ^-
tis. et jiigitcr miniculuin imiiiibus pi-ffidicanlis,
beatus quidem David acclamat: Viriliter aye, ct
annuam solemnilatem suam. conforUtur cor tuum, cl sustinc Dominum. Salvaloris
15. Divina vero gratia, et cooperatione fidelis ac
autem discipulus: Patientia vobis est necessaria, ut
pii principisThcodosii, Ecclesi.-e pracsul, el ovilium
.oluntatcm Dei ficientcs, percipiatis promissum.
qu:e Alexan(lri;e suiil paslor cautissimus, ac divino
Oportci ([uippe nos in exordio bonorum lieri sed fi-
zelo plenusThcopliilusomnes, ul ita dicamus, !;eiili-
regnum coelorum ha-reditemus, in
iiem exquirere, ut
liuiii cultiiiMs dcposuit, cl oraloriis lolam iirbon
Chrislo Jesu Domino noslro, cui gloria et potestas.
domibusadornavit, et in loco qui dicilur Canopus,
Ameii.
templum apostolis amplissimum et ingciis erexil.
EIUSDEM
Extra urbem aulem est hoc, signis ab ea duodecini
EPIPUI SEPTIMA ID EST PRIDIE KALEND. AUGUST.
dislans, insigne ut |ierhibetur, et pueris gcnlilium
RELATIONES SANCTOS MARTYRES
DUiE IN
venerabile. lllic eniin ab eis dcorum C(i'tus, ut fe-
CYUUM ET lOANNEM, QUI HIC REQUIESCUNT
ABISA ;
nint, csse put:ib;ilur; ila ut omnis siinul via qii:e
PER QUAS IIIG PATER INSINUAT ET IIONORABILEM EORUM
illucaburbe ducebal, strata labulis esscl bipideis,
PASSIONLM,
praediisqueac balneis consisleret: viginti aulem ct
ET DEPOSITIONEM SaNCTARUM RELIQUUnUM.
quatuor in ea esse hinc inde balnea conscribuntur, D AUTEM PR.-ESENS PUIMA NARRATIO IN
liICTA EST
qua* adhuc autcm nondum erant sulTossa, ut mulli
METANOEA,
dicunl (lui noverunl, sed el usi|ue ad ipsiim loeuin
QUOD INTERPRETATUR PCCNITENTIA,
(jui diciiur C;inopus, urbis faiiuin, foruiiniuc oinne
SIVE IN ECCLESIA SANCTORUM APOSTOLORUM.
pncposilum |iiitarctur, a quo duobussignis distans
oi.slellum, idolum habebat Manuthiu vociiatum, in Pigri non fuimuscircaconsuelura scrmonem, sed,
(|U0 manifcslccooperal)anturnc(|uissimi spiritus. Iii lil dixit Salvator, spiritus (juidcm promptux est, caro
quo vidcliccl castcllo, rursiis lcmplum :r(liliiavit (lulcm inftrriKi ; ercdimus enini per sancl:is or:itiones
evangclistis saccr Tlicopliilus. vcstras, miseraiile Dco, minuctur afflicdo. Quod
16. Posl dorniitioncm vero Tlicopliili, cum Cy- ;tutem et cogitavimus, etegimns proptcr utilit;iteiii.

rillus susccpisscl ccclesi;e gubcrnacul.i, Cyrillus iii- ilcrum vobis necessarium diccie prospeximus. lit-
quamillemagnus, pielatisamator,elfidei violatorum enim regiones ist* medicis indigcbanlex Deo curan-
depositor. cura er:it ei non ([ualiscun(|ue destrucndi tibus. Utergo omnia loca ;i(ljuv;iremus, et maximc
" llu cod., id esl /(/!'•.
713 COLLECTANEA. — VITA JOANNIS ELEEMOSYNAIUI.
7U
quic adjacent ecclesiiE sanc.lorum evaniiclistarum
; A coiiiemnentes, magnam ctpraxlaram mercedem inve-
ihaiit oniin noii haljcntos oraculiim ail allei-a quodain nienl. Et ut quid aliud ad h;cc dicam,
innotescent
loca, ct (luin Cliristlani esscnt, crrabant ; neccssario (|uantam in nos dilectionem h:(bcat. duin iicc ijise
inquisivimussanctoruin martyrum rcliiiuias.Clomiic- qu;e circa se sunt, iiicliora iioslris rcbus cHicit ^
non ,

rimiis crjioet accuratc (lidiciiiius i]uo(l tcin|iorc (|uo pnrposuit (jua: circa sc suiit vit;e omniuni et saluti.
marlyriuiii pertulcrant sancla' vir^ines, (|iiaruiii et Cuin sil Deus, pro iiobis faclus est homo, et
pcrtulit,
fontcm hahcinus apml saiictum evanj;elistam .Mar- cruccm confusione conlempta. Sed qui compatiuntur,
cum,(luO(iui(lain,(iuoriiin uiiiismonachusabstiiieiis, et conregnabunt qui simul dehonorati sunt, per
;

et alter miles,aderant excitantes easdem virgines, omnia et conglori:ibuiitur.


eladccrtamen aptantes, qualcnus cum virili sensu Sic profecisse crcdimus etiam sanctos martyres
pro Salvatore nostro sustinuissent periculum. Re- Cyrum et Joaniiem devoti ((uippe subierunt, pro
:

quiescuiit autcin cliani ipsi cuin cis in oratorio. In- pietate certamcn. Et pessima bcstia in eos insiluit,
gr(>ssi suiit martyrium iiertulc-
fortiter, et Christi lioc est mors ; sed memores fuerunt Domini sui di-
runt, posucruiitqiic pro eo
animas suas. Fuerunt centis: Qui non tulerit crucem suam, et sequitur
autem simul corpora sanctorum martyrum in uno me, non potest meus esse discipulus. Expleverunt
loco jacentia et quia indiscretsD eranl eorum reli-
: B mandatum, tulcrunt etiain ipsi crucem, secuti Do-
quia;, nec enim manifeste dignoscebatur quis hic, ininum suum. Duccbaiitur autein tunc non soli ad
quisveille; ncc(>ssario utros(|ue assumeiitcs, trans- ccrtamina, sed et chorus sanctarum virginum, quae
tulimus et reposuiiiius in ccclcsia evangclistaruin, mulicrcs quidem erant, sed mentis fuerant incorru-
facienles ut martyribus sdIcI inciuoriain. Convenia- pt;e. Consummata est igitur cum eis et hsc optima
mus isjitur, Deo volente, crastino pariter, tam sanctos duorum athletarum parilitas, et mercedem charitatis
evangelistas honorantes, quam beatos martyres, qui (|u;c in Christo est obtinent, conculcandi Satanam,
vocantur Cyrus et Joannes. et cxpelleiulimaligna d;pmoiiia. Adsint igitur qui
olim errabant, veniant ad veram et incauponabilem
EIUSDEM.
EPIPHI 0CTAV.4, ID EST K.4LENDAS AUGUSTAS
medicinam. Nullus apud nos iingit insomnia nei' ;

advenienlibus dicit :Dixit domina, Fac hoc aut il-


APUD ECCLESlAM EVANGELISTARUM,
lud ; omnino domina et Deus esse potest, et adorari
Ulil MONUMENTO RECOXDIDIT RELIQUIAS
IN
vult. Apud d;emoiies non est masculus noque femina.
SANCTORUM CYRI ET lOHANNIS, A DUOBUS MILIBUS
El vide quale habent propositum, ut et mulierum
DE PARTE ORIENTIS CANOPI lUXTA MENUTHEOS.
nominibus vocari velint. Proculcantes igitur hasani-
Proficiscebantur autem cum eo turbse multae: et C les fabulas, etdivinantium etfetata colludia, veniant

conversus dixit ad eos Quicunque venit ad me, et


: ad veros desuper medicos, quibus omnipotensDeus
non odit patrem suuni, et matrem, et filios, et uxo- utcurare possint tribuit potestatem dicens Infirinos :

rem, et fratres, et sorores, insuper et aiiiinam suam, curatc, rjratis acctpistis, qratis date.
itaque Omiii
non potest meus csse discipulus quicunijue non ;
medela, quae a Salvatore condonata est perpotiti,
portaverit crucem suam et venerit post me, non po- collaudemus Dominum nostrum, ut et regnum c(e-
test meus esse discipulus. Ferventes nosessead reve- leste mereamur in Christo Jesu Domino nostro, per
rentiam Salvatoris expetunt verba ; et qui diligere quem et cum quo Deo Patri cum sancto Spiritu glo-
eum voluerint, nihil pretiosius a!stimare persuadent, ria, lionor et potestas, nunc et semper in saicula ss-
non affectum corporis, non amorem patrum, iinn re- culorum. Amen.
verentiam matrum et sororum scit enlm quia hKc
;

•1 lino dic: liimd sua pluris quam nostra xstimavit

yiT.i mun EiEEJiosiiiiRii

AUCTORE LEOXTIO NEAPOLEOS CYPROEUM EPISCOPO,

INTERPRETE, ANASTASIO BIBLIOTHECARIO.

(Vide Patrologia? tom. LXXIIl, col. 337 et seq.)

Patrol. CXXIX.
715 ANASTASII BIBLIOTHECARII 716

INCIPIT

PASSIO SANCTI DEMETRII MARTYRIS,


Auctore Anastasio BiJjliotliecario.

(Apud Mabill., vct Analect, pag. 172.)

Domino piissimo imperatori Caiiolo semper Au- A eos qui ex adverso invicem theatrice se impugna-
gusto Anastasils exiguus coronam et regnum cum rent, quia delectatio erat ei aspicere humani
Christo. sanguinis fusionem. Veruiiitamen non cura sine
Beati Demetrii Thessalnnicensis martyris passio- et sollicitudine habcbal quod esse sibi delectabile
nem atque miracula hortaiitibus fratribus, et ma- cernebatur. Flagrabat aiitem desiderio circa quem-
xime viro poritissimo Joanne liiacono, vestne rnlei dam. Ly»um nomine, monomachum, qui jam mul-
nupcr dc
puritate ac scienti;e claritate notissimo, tus, virtute ac mole cnrpuris abusus, exslinxerat,

Grsco Latinum transtuii sermonem. Qui pncfa-


in occidendi experimenlum per meditationem et con--
lus Joannes hiijus martyris, in domo quidem sua, suctudinem possidens. llunc eo quod omnes for-
mir^p antiquilaliset pulciiritudinis oratorium hahe- midarent, et nullus ei qiii resisterel viderelur,
bal: tamen (lualls iste martyr Christi essct iirnora- iiitcr primos .AI;iximianns h;ibeb;it, et diligebat, ct

bat.Kgo vero, sicut expertus sum apiid Thessalu- libciiter in cnin rcsiiicicbat. L:iU(l;ibat aulem et

nicam, ubi prctiosuin curpus ejusconditum rcdulel, minibatur. ct (iu;isi super magna rc in superbia
elsplendiire miraculorum rcfulget, innotui ei pcr viri I'orro cum prope stadium per-
glnri:ibatur.

ordinem. Sed quia imperium vestrum lanti agonist;e adducunt ei qui cojperant beatum
venisset, tunc

fraurhiri nntitia nnvi, vobis ([uoque idipsum oppor-


" Demctrium. .\u(iiens aulem imperator quod Chri-
tune mittcre procuravi quatenus vcstra magniludo
;
stiaiiusessel. (|iiia sc tuluin ad pr:cscntiain speclaculi

cum intercessionil)USsanctorum et amicorum Dci, conlulcral, beatum Dcmctrium jussil iliidem juxta

islius quo(iUR prece apud Deum obtinere grali;im sladium cxistcre, el pciies |iublicuin b;iliicuiu cuslo-

valeat, et perfrui mereatur gloria sempiterna. Rex diri. Ipse vero imperator residens, Lyseo introducto,
regum et Dominus dominanlium regnum vestriiin inlerrogabat quis singulare cum eo vellet inire
dextera sua prolcgat, et de temporali ad ;i'teriium ccrlainen, dona pruiniltens et proponens. Et qui-
transl'er;it regnum. dam adolesceiis nomiiie Nestor. a supcrioribus exsi-
Cum imperalnr Maximianusin Thessalonicensium licns gnidibus, advcrsus Lyseum st;ibat, singularem
degeret civitate, homo superstitiosus pi;c religionis conflictum arripere cupiens, ita utobstupescens .M.a-

auditores persequebatur, et interficiebantur ab eo, ximianus vocarct ad se Nestorein, qui ad hoc exsi-

Inler quos erat beatus Demetrius, manifestum f;i- lierat, illi(|ue daret coiisilium dicens : Novi quod tc

cieiissenietipsum absque ullo timoi-e, qui a juven- pccuniarum egestas ad tantuin phantasi;e fecerit

tute et bona egcrat opera etalios docuerat. Doceb:it devari, ut ;iut superans divitias repciitinas aciiui-
enim qualiter divina Sapientia dcscenderat ;id ter- „ ras, aut voto fraudatus, cum vit:i molestantc careas
rara de coelo, ut hominem qui mortuus fueral pec- egestate. Kgo autem tibi ob miserationem qua ador-
cato, vivificarct sanguine proprio. Cum haec et alia naris a}talis, dabo etiam pro solo ausu condignacl
multa pr;i'(lic;iret, quidam minlstri imperatoris, qui siifricieiitia dnna, et vadt;, habeas cum vita eliani

ad ca|)icii(l(is Christianos fucr;iiit (li'piit;iti, teneiilcs dun:i. Ly;to vcro temetipsum nc objicias, (iuoui:im
sanctum Deinetrium imperatnri ublulerunt .Maxi- nuiltos lc putcntinrcs devicit. Ilis Ncstnr aiiditis, nec
miano. Contigerat enim ire imperatorcm ad stadiuin rccipil inanita impcraloris, nequc formidavit de vir-
civitatis, proptereos qui ad singulare certamen fue- tute Lysei. Imperatori autem respondit
Nec pe- :

raiit congrcssuri. Illicenim parabatur per (|uas(lam cuniis, ut asscruistis, ad hunc agonem veni. sed ut
l;ibul:is circulus circumscplus, ulii suspccturus er:it incliurem Ly;cn memctipsum reddam. .Mox ergo

aHujusVit;p meminit Vincentius in Speculi lii- Anaslasius nepos erat Arsenii Ortensis episcopi,
Mi,cap. l-iO. .\b .\n;islasio scriplii cst
storialis lib. Nicnlai p;ip;c legati et consiliarii, uti .\nastasius
annn 87i, iilpule Carnln C:ilvn liiiii imp('r:iluri iiiiii- ipsc auctnr cst iii cpistuhi ciicyclica de inorte Ni-
cup:ita. Script;i vern cst horl:ilii Ju:innis S. 11. Iv. cu|;ii p;ip:i' priiiii (iu;c cpislnla iii cdilis Adniii
;

di:icuiii, in ciijus grati:im idcm Anastasiiis Collc- Viciiiiciisi :irchicpis(iipu iiiscripl:i csl. 1'orro apud
ct:ine:i (Jncca Latine reddidil, ;i Sirinondo ediia, Suriuin ;iil (licin .s (icluliris habciur libclliis dc l',is-
ulscilicclJuanili ecclesi:islic:im liislnri:im iiie(lil:iiiti siuiic s:tncti Dciiiclrii mailyris ;i .M;ilr:ipliastc cdi-
adjiiinentu esse possenl. Is esl Aii:istasiiis i|iicin/(- tiis : vcruiii Aii:isl:isii lucubratio el aii(turil:ile pr;i'-

dissiiniiin 1'iiitrriii rt nliniosiiin iililnitiiii voc;il lliiic- st;it, cl rcrum singularium commemoralione.
marus inepislola iiu;uiam ipsi directa. Qui (luidem
:

717 COLLEGTANEA. — DE PASSIONE S. DEMETUII M. 718


lam imperator, qiiam lii qiii circa erant, Lyieo A ferre voiiieris, ai) infirmitate lilieraberis. At ille
faventes, iram dictis Nestoris consurgunt, ja-
in inquit: Quid scriptum habet? Nescio, sed no- ait,

ctaiitiam ejiis iinii tereiiles; iinperator vero confdr- mina dedrum an;;elorumi(ne dirit. .Marianus dixit:
tab.it l.yauiiiiel liiliiiii eiim reiblebat. At ille (lii^nnm Deus, absquccujiis iiiitii iiibil lit, potest ine saiium
se imperaliirid jiiilicid feslinabat ostenib're. (aimi|iie reddere sine cbarta; babeat qiiod suum est, de me
facla fiiisset coii^ressio, mortalem l,ya'us suscepil liat viiluiit;is Dei. llis diclis, coiilestim somno corri-
ictum, et protinus raortuus est, et cxtremam fecit pitur pr;c dolore et tristitia. Qui cum obdormisset,
imperatori confusionem. Unde nec ullis pactis et apparuit ei Demetriusdicens Surse, et ser-
be;itus :

repromissis pecuniis Nestori recompensans, sed vis tuis impera, quod te deferant in domum Deme-
mox in suo solio resilivit, et trislis ad palaliiim trli ; iiain ibi juvaiite Deo recipies sanit;item. Cum-

reversus est. Cum aiilem ei quidam de Demeirio qiie evigilans. a circumstaiitibus domum Demelrii
sugiiessissent, statim in ira permotus in ipso loco martyris requireret, ait (|uidam: Est domus vilissi-
in quo fuit retentus, jussit ma prope stadium, in (|ua dicunt jacere Demctrium,
eum lanc.cis peiforari.
Iia beatus Dcmetrius boiiae confessionis martyrium qui dudum lanceis interfectus est jussu Maxiiniani
consummavit. Corpus vcro ejus ab interfectorilius imperatoris. Tuin ille: Illuc me ferte, quia in visu
parvipeiisum est sed (|uidam reiiyiosi viri noctu B dictum est niibi illic sanitatem me jiosse recipere
;

latenler venerunl, et sumentes illud ex ipsis in qni- Tuncbimiili tulerunt dominuni suum nbi jussi fue-
biis projectum fuerat pulveribus, et comportata rant: et jussit se ponere soluminodo in pavimento.
terra, quantum potuerunt, abscondere curaverunt, Cumque jaceret, somno subito arripitur; et ecce
ne besionem ab ali(|uo de trucibus et cruentis ani- beatus Demetriusiterum ap[)aruitei dicens: Per me
malibus sustineret. Xulli autein post h;ec cur;e fuit sanari potes, sed timeo ne fortepost sanitatem curis
transferre corpusciilum saiicti, sed manebat sub hujus mundi te implices. At Marianus : Tu scis,
signo. Porro ut modieum celebraretur, non pauca in diimine, quia nunquam boc egi nec agere cupio.
eodem loco facta sunt virtutum ac sanilatum insi- Et ille: Christus te sanat qui erigit elisos. Et evigi-
pnia bis qui flde eum invocabant. Cum jam fuisset lans Marianus cojpit narrare visionem. Cumi(ue ad
meritum martyrisdilvugatum, Leontius ((uidem Deo hoc ventum fuisset ubi martyr dixit; Christus te
amabilis. vir adornans thronum Illyricorum pr.-efe- sanat qui erigit elisos, sanus surrexit gratiasagens
ctur;e, domum ((ua> sanctissimum continebat marly- Deo cum omnibus qui illic aderant, qui vivit et re-
ris cor()us, cum liumillima esset et undique obruta gnat in s;ecula sseculorum. .4men.
et coangustata [lorticibus publici balnei ac stadii- Kuit item quidam prsfectus Thessalonic;e civit;i-
universa nocentia mund;tvit et expurgavit, prsediis- Cl tis qui fluxum sanguinis [)atiebatur et velut mulier.
([ueamplioribus dilatavit eam, et erexit ibi orato- qu;? tactu firabri;e vestiraenti Domini sanata est,
rium in honore sancti martyris Demetrii ad laudem pene oranem eensura in medicos expenderat, et a
Domini iiostri .fi'sn Christi, cum quo est Patri et nemine sanari polerat. Taiidem ergo inspiratus di-
Spiritui sancto gloria, honoret imperium in sscula vina clementi;i, quadam die ait servis suis : Por-
sieculorum. tantes portate me ad dorauni protectoris nostra?
Marianus quidam, unus de senatoribus, ab impe- civitatis. Atilli cum timore respondantes dicunt ei
ratoribus jussus est dominari gentibus i(uae in lu cujus (irotectoris domura jubes ducere te? Dicit
Illyrico erant more i^raefectorum. Qui veniens Thes- eis: Prirai. Oui aiunt : Cujus prirai ? Dic nobis,
salonicam pie pr;efectur;e gubernabat babenas, Deo- domine, noraen. Ille vero intuitus eos dixit: Proh
((ue et hominibiis erat acceptus. Tunc diabolus, in- dolor ego semivivus jacens illura cognosco, et
!

videns ejus opibus, uti Job expetiit eum ut tentaret. vos cum sani sitis, ignoratis eum? Nescitis quod
Et in primis coepit eum tentare septem vitiis. At ille, multos protectores habet hsec civitas, sed unus
gratia Dei suffultus, cuiicta ejus macbinamenta su- suiiereminet cunctis, qui pro ea semper alacriter
peravit. Cumque nec sic proUceret diabolus, cuu- pugnat ;
quem ut nuirum inex[)ugnabilem non solum
ctas illi bujusmundi divitias abstulit; et necsicvin- \ivitas, sed et habere tota promeruit regio ? Deferte
cere [lotuit, superuuin enim cum illo erat auxilium. igiturme indoinuin ejus. Aut enim visitans mise-
Ad ultiraum ergo diabolus, permittente Deo, tam rcbitur raei ; aut certe, cum illicdefunctus fuero,
gravi eum percussit infirmitate, ut de nullo mem- suscipiet aniinam raeara, et in futura rae horrendi
brorum habebat potestatem, nisi solius lingua', de tribunalis Cbristi pnesentia intercedens, eripiet ab
qua Curaque diu banc in-
Deuiii assidue laudabat. su|)plicio. Quibus illiauditis, intellexerunt
;i'tei'no

firmitatem cum (latientia sustinuisset, venit diabo- quod de sancto dieerel Demetrio, qui frequenter
lusin civitateminspeciehominis, ferensraembranam sanitates infirrais reddebat ; et celeriter elevatura

quaradara in manibus, et dixit uni servoruin ejus: tulerunt eura illuc. Qua; autem lingua, fratres cha-
Si hanc super se tuleritdominus tuus, ab inflrmita- rissimi, huuc martyrem dignis laudibus potest vene-
te liberabitur sua. At ille ingressus ante dominum rari. ((ui tantaeu operatus est virtutem, ut illura
suura dixit ei : Qu;e est tua patientia? audi ergo me, quera multiplices non poterant sanare me-
et varii

et sanaberis. Est homo ignotus in civitate quaradam dici, sub unius hors momento redderet sanura ?
habens membranara, qui dicit quod si eara super te Nam ut fores ejus ecclesiae intravit, non solura cor-
<-20
719 ANASTASII BIBLIOTIIECARII
poris, sed et aiiimae promeruil sanilatem per virtu- A restrueretur. Talitcr rcstruetum est opus ssepe no-
tem Domini nostri Jesu Chrisli, qui vivit el regnat minatum meritis sancti martyris, auxiliante Domino
in sipcula s;rculorum. Amen. nostro Jesu Christo, qui cum Patre el Spiritu
Araicum veritatis, scilicet summum sacerdolem, sancto vivit ct regnat in s;peula s.neculorum. Amen.
audivimus narrare de Demetrio martyre, (\u:v Deo Sed nec illud omittendum crcdimus (luod a san-
adjuvante in subsequentibus cdisserere salagemus. ctissimo archiepisc(j|)o audivimus. Referebat enim
Contigit, inquit, incendi noctu ciborium, quod in de quodam mansionario lempli martyris Demetrii,
sanctoejus fuerat templo totum ex argento splendi- nomine lloncsiphoro. Cum pergerem quodam die
dum, ita ut totum solveretur. Sanctissimus ergo ad ecdesiam pncdicti martyris, inveni pra-fatum
epi.scopus satagebat fabricare pra>dictum ciborium, Honesiphornm mansionarium jacentem antc sancti
et non invcniebat integrum pondus argenli, (|uoil martyris ostium semivivum. Cum(]ue turl);itus la-
conflatum fuerat ad consummationem lanli ojieris. menlarcr pro amici infirmilale, in se reversus llo-
Meditabatur namque apud se ut argenteum thro- nesiphorus me fiere videns, ait Quare tristaris pro- :

num. qui in eodcm cral venerabili templo, dissol- pler me, domine Eusebi?si mediligis, noliturbari,
veret, et indeopus pcrficerel. Cumque hoc statuis- sed pra-cipe nionumentuni mei:m pr.Tparari, el me
selapud se, alio nemine sciente consilium, apparet B in eo vivum obrue. Qua rc turbatus niicstus dixi
in somnis Chrisii raariyr Demctrius presbytero cui- ei: Cujus rei causa, frater? Ille respondit Quia :

dam, viro optinne vitae Demetrio nomine, dicens: irritavi mea culpa ad iracundiam sanctum inarty-

Vade, dicepiscopo civitatis: Ne pra-sumas thronum rem. Apparuit mihi peccatori sanctus namque mar-
domus mejedestruere. Cum hoc presbyter episcopo tyr in somnis, etdulci voce locutusestad me: Fra-
retulissct, primo ((uidcm pr;csul iniratus est pro eo ter Ilonesiphore, non placel milii quod operaris.

quod sua cogilatio crat inanifesla ; deinde pul;ivit Placet mihi raagis animse salus quain millia pondera
eum ali(|ua suspicione liicc finxisse, qui erat dispen- auri. An nescisquiacereus qui ofl^ertur pro pcccatis,
sator templi venerabilis martyris. Et dixit ei episco- (|uanto apparet ardens, tanto sanctos manet pro
pus Nunquam ex me hoc audisti, frater. Post
: peccatoribus ad intercedendum. Sine igitur cercos
multos vero dies iterum scrutatis causis, nullo(|ue majores et minores ardere, quia oporlet omnino ce-
reperto consilio ex quo perficercUir opus cil)orii, reis rcsplendere domum meam. Ego autem infclix,

consilioprimosc confirraavit, quod dc thrdiio faccrct ex|)ergcfactus icstimavi inc phantasiam videre. et

ciborium. Cum vero jussissetargciitarium vocari, ut dixi ;ipud ine : Sanctus iion apparet peccatoribus.
praeciperet ei tollere Ihronum, renuntiavit ei
, , _- (luidam
,- _ , Bis vcro et ter eadem moniia in somnis suscepi, el
*-
dicens: Demetrius presbyter ad sanclitatem tuam haec custodire volui, et usque in finem conservare
ingredi postulat. Qui cum intrassctdicilei : Deme- desidero. In hac vero nocte venit quidam devotus
trius marlyr, (lui prius ;ippariiit mihi pcccatori, vir ad ecclesiam inagnos cereos offerens. Post ora-
iterum iii visu a|iparuit inihi tristi qu(j(l;immodo tioncra suain reccssit dc ecclesia. Cogitavi ego iit

vultu, et pra^cepit nuiiliare beatitudini lu;e li;i'c exstinguerem illos, oblitus decrctum sancti marlyris.
verba : Propter charilatem ne contristes me in de- Cumi|ue impctum fecissem ut cereos extingucrem,
structionc Ihroni. At illc audiens indignalus est sanctus Demetrius de argenteo cubili suo voce
adversus prcsbyteruin, putabat eiiim ilium fiiigere raagna et terribili clamans ad me dixtt: Ocupidel
talia. Quem el austerius a se diniisit. et ra;inifest;im et ilcrum. cupide Ego vero miserrimus, nimis
!

suara fccil iiiteiilioncm, dicens: .\bunde dari judi- perlerritus.;i(l lerrain elisus, cxtra valvasmonasterii
cas quod argenti Ne temeie
minus est ponderis. ejectus, ubi invenisli me jaceo bene mortuus. lla'c

judices, philosophatus iii aliorum tribulationes. Tunc quidem ssepe enarravit Pater noster archiepiscopus.
ille prcsliyter confusus exivit. Noiidum quippe di- Nos autem obaudire oporlcl ea quica sanctis ejus
xerat ei sanctus quid fieri oporleret. scd laiituin: diviiia auctoritate pnecipiuntiir. Eorum nam(|ue
Meum ne dissipes Ihroiium. Iii ipsa ;uitein iiucte benigiiitas nos seniper custodiat, ct in pr;rccplis
a|)paruil sanctus Demetrius presbytero Demclrio, ct D Christi pcrsevcrabiles rcddal. .\men.
dixitei: Vade, dic arcliie|)iscopoNoli curare de : Accidit habitaloribus Thessalonica" civitalis, pro
meociborio, egoenim illud perficiam per memetip- peccatis videlicel suis, ut gens barbarica eorum de-
sum. Implevit namque presliyter jussa martyris, ct pr;edaretur tcrram, domos illorum ardebat, et vi-
suo h;ec dixit pr.Tsuli. IIoc cuin aiidissel pnesul, ncas slirpabal filios et filias. c(|uuset asinos, oves
laudes rcddidil Deo el s;inclo martyri Demctrio. et boves in captivilalem Innsfcrebant ; frumentum et

Dum adhucde his loquerciitur ad inviccin, ecce vinum et oleuin iii obsidioiiem civitalis devastabat.
ostiarius advenit dicens: Sancte prsesul, pnedives Perseculioni subsecuta est fames valida in tota re-
Meiinas stat ;inte januam tuain cupiens tccuni l(i(|ui. gione illa. Qu:i iiroptcr primates civitatis miscruiit
Dicil ei : Venial. Venicns pra-dictus Mennas obtiilit lcgatos ad im|)cratorein ut;ib obsidone barbaroriim
ct i.xxv libras argenti iii :idjutorio ciborii. Eldeiiide el ab imminenti fame liberarol civil:ileni. Inlerea
vcnit Joannes, scilicet dulcedo paupcruni, oflerens gbiridsissimus iii:irtyr Deraclrius ita ut in imagini-
ei quadraginta librarum pondiis argenti : et cives nus pingitur, apparuit id parte iiisulu> Chyi cuidam
adveiiiciiles, priiut pulciMiil, olf(;rol);inl. utciborium nauclero, iioiniiie Slcpliaini, oiiiis frume;iti duceii-
721 COLLECTANFA. — 1)I': rASSlOXli S. DK.MiniUI .M. I2i

tiiriim modionim ad iiilicm ro^iamduccnli, ct dixit A rupit, dicensdelusioncm quamdam conciviliiis siiis

ei: Audi me, ct Thcssalnnicain cclcritcr navii;a. Qiii dc glorioso marlyrc .\t illi bhisphciniam iKin fcrcii-

cum csset fiictus velut in excessu mentis proptcr tcs, obturitis auribus cxicrunt. l'ost duos autcm
martyris visionem, vix loqui valens ait: Dominc, dies tanlo languore corpus pr«!fecti correptum est a
audivimiis cam captam forc a barharis. Sanclus rc- planta pedis usque ad vcrlicem, ut nec a medicis
spondit: llhicergo n:ivi£;;i, ct nuvihus lihi occurrcn- posset intirmit;is agnosci ; in qua iiilirmit;ito octo
lihus nunti;i iiuod miscrationc Dei salvata sit Thcs- mensibus permansit. In ocl;ivo vero iniser in hanc
salonica. Ilisdictis, cicpitsanctus pr;eircStc|)hanum venit miscriam, ut dimidia pars corporis ejus sol-
ambulans per Stephanus autem navifjans
mari;i. veretur, ita ut haberet quidem visuomnia membra,
Thessalonicam, quibuscunque obviavit, visionem sed licentiam inovendi non haberet. Mira estpoten-
martyris narravit. Pracvenit autem cum multis ne- liaDei quce per servos suos talia operaturl
gotiatoribus legatos, quos ad impcratorcm civcs Eusebius Tbcssaionicre civitatis archiepiscopus
direxcrant, convertens liictum civitatis in gaudium, visionem vidit iinam narrare cupio vobis. Anteiiuam
narransctiam qualitcr illi martyr apparucnit. Nam super civitatem Thessalonicam barbarici irruerunt
diviiio lerrore perterrili liostes paulo aiilc ab obsi- nimbi, vidit se pradictus pontifex in somnis sedere
dione discesserant. B in theatro civitatis cura magna turba famulorum.
Omnes nostis famcm quse dudum facta est non Cumque ha;sitaret cjjus rei gratia in tam obsceno
solum in liac Thessaionica civilate, sed etiani pene loco sederet, et surgens proficisci vellet, vidit tr;i-
ubique, in tanlum, ut ipsam quoque civitatum re- geedum stare in logio ubi fabuhe recitantur, dicentem
ginam occuparet, non solum frumenti. sed etiam sibi : Exspecta, quia teet Dliam tuam habeo lamentari.
aliarum rerum. Cum ergo tanta aflictione famis Qui dixit ei : Ne labores, egoenim neque flliam habeo,
premeretur civitas, ille sanctus martyr Demetrius, ne(|ue in me est lamentum. At ille: Vere et flliam
divino nutu ex niultis diversisque regionibus naves habes, et multorum filiorum matrem ; et oportet
plenas variis frugibus, humidis scilicet et siccis, at- te iilam lamentari. Tunc intellexit prsesul quod ci-
que omui bonitate ciborum humanorum refertas il- vitatem diceret filiain ejus, et ait : Adjuro te per
lis transmisit, ita ut statim spes iilorum de necessita- Dcum ut non me nec illam lamenteris. Cumque ter-

tibus dirupta esset, qualiter jam audietis. Vir erat tio repetere veilet lamentum, et ab episcopo non si-

quidara constitutus a suo domino super insulam neretur, a sorano excitus, inlellexit tragoedia.n
Chyura, ut frumentum quod naves afferebant, illuc non bonam habcre significatioi.era. Paucis vero
emeret. Cum autem naves minime inveniretet gravi interpositis diebus, innumerabilis barbarorura mul-
raoerore teneretur, audivit vocera decentera sibi :
C titudo Thessalonicara circumdedit, et cognovit
Quid anxiaris quod Denietrius ante omnes
? scito episeopus veram esse quau! viderat visienem.
arrhastribuit, utThessalonicara mittat. Qui surgens Cum Thessalonicensera, ut supra vidimus, pagura
perrexitad ecclesiara sanctorura Victoris et Isidori, gens barbara devastaret, ob illorum persecutionera
volens discere a rusticis quis iste esset Deraetrius. fame premebantur incols per proxima. Ad ulti-
Cura autem hoc quaToret, el nullura indicium pos- raum vero raortuis habitatoribus pene tam gladio
set invenire, suspicabatur aliquem horainem fore (luam fame, inito barbari consilio, subito irruunt
raissura, nomine, a prsefecto civitatis
Deraetriuin super civitatem, putantes illam vacuara pr;esidiis
ThessalonicK. Qui statim misit epistolara suo domi- hominum, quod se res habebat, et fame deso-
no, narrans qualiter a Demetrio frumenta emeren- latam. Nam nos paucl eramus : illi vero locusta-
tur. Ilaec eadera dorainus retulit imperatori ;
qui rum excedehant nuraerum. Tunc Dediflcatis aggeri-
scrutatis causis, invenit nullum fore inissura a pne- bus, macbinis, ariotibus ferreis, balistis, ingentibus
fecto Thessalonicae, nec etiam habere bominem De- testudinibus, cuncta pellibus boum et caraelorura
metriura nomine. Cognovit autera tara iraperator cooperuerunt, ne a civi'jus igne immisso destrueren-
quam populus, quia uullusalius praedicto homini tur. Insistebant autem civibus tain gr;iviter, ut ne-
apparuit nisi martyr Demetrius. Et cuncti qui au- p, rao spem vitse haberet. Tandiu autera obsederunt
dierunt, glorificaverunt Deura, qui per merita mar- civiiatein, quous([ue cuncta cibaria dissiparent, tam
tyris liberavit civitatem Thessalonicam a periculo bominibus (|uam juraentis apta. Inito autem consilio
farais. ut futura die primo mane unaniraiter debellarent
Prsefectus quidara civitatibus Illyricensibus praee- civitatem,undiquecircumdederuntillaincuminstru-
rat, cujus nomen non opus est dicere, quia in op- mentis bellicis. Curaque jara capienda foret urbs,
probriura serapiternum perraanet. Qui superbia in- visum est illis quisi examen apum multitudinera
flatus, quibusdara qui civitati Thessalonic;e prs- armatorum egredi de civitate, quain priecedebat qui-
erant, accersitis, exigebat ab eis quamdam disposi- dam juvenis rufus, pulcherrimus aspectu, signum
tionem ficri. At illi genibusejusprovoluti, dicebant crucis ferens in manibus, quem ferebat equus albus,
se non posse ejus parere jussis. At ille illos fingere et cura impetu irruere super illos. Qui terrore con-
dicebat. Tum illi inquiunt Si nos non creditis, ante
: cussirelictacivitate, praesidiumarripiuntfugse.Pau-
sancti Demctrii sepulcrum jurabimus non possehoc ci tamen, fugerenonvalentes, permanserunt illicse-
anobis impleri. At ille in blasphemiara raartyris ir- mivivi quia civibus coieprehensi, qua;situm estab
;
723 ANASTASII BIBLIOTHECARII :-H

eiscurtanta multitudo al)si|ue uila re fugerel. Tunc A et misericors Deus, qui cxaudisti Jonani de ventre
barbari Multitudo virorum, quam occullastis, cum
: ceti, et tres pueros de camino ignis ardentis, et
duce fiirtissimn nostrorum fujjavit c:itervas. At illi Susannam de exaudi populum tuum,
falso crimine.
intellexeruMl ducem esse Denietriuin nuirtyrem, cum et libera eum de inlerilu barbarorum. Et illico
exercitu anj;elorum hosles efl"ui;antem. Tunc col- audita est vox missa a Doinino : Fial eissccundum
lectis hostlum spoliis coniilobali ad ecclesiam beati volutatem tuam. Et continuo cum magno gaudio
Demetrii immensas Deo gratias retulerunt, qui per salutavitduos juvenes ad se missos, gratias agens
ejus intercessionem eorum ab hostlbus liberarilc ivi- Deo, quia exaudivit eum. Sine dubio sciatis quia
tatem. Cum plures plura loquerenturdebarbarorum per islum sanctum vitam et victoriam recepistis,
fuf;a, exsurgens quidam ex nostris fralribus dixit auxiliaiite Domino nostro .lesu Christo, qui viviiet
nobis :Cura quadam iMjcte luijus hebdonKKbe, post regiiat in siecula s.rculorum. .\mcn.
matiitinos, persUirem in tcmplo saiicti Demetrii mar- Miracnlum (juod temporibus nostris gessit snnr.Ius
tyris, etorareiu ante sanctum sepulcrum ejus, inva- martyr Demetrius, inter c;ptera miracula et hoc
sit me sopor nimius, ila ut nec omnino dormirem, inserere volo. Erat (juidam episcopus de regione
nec ex toto vigilarem. Et ecce duo viri visu terri- Afrorum, nomine Cyprianus. veri sacerdotii sollici-
biles apparuerent, et dixerunt cuslodi lempli : l'bi B tudinem et vilam Deo di-nissimam ducens. Procura-
est dominus liiijus templi? Rcspondit : Sub illo vit ire ad reginam civitalem liyzanlium, urgenle
ciborio manet. At illi : Vade, dic illi (luia ad eum quo(|uc causa rei necessari;p. Cumiiue navipissent
sumus missi. Ivit ille, et isli secuti sunt eum. El multis diebus, etjam partibus Grseciie appropin-
vocavit eum dicens: Sancte Demetri, adsunt duo (luassent, a ferocissimis Sclavis captus est cum om-
militesa domino suo ad te missi. Et sUitlm appa- nibus suis. Quos captivos inter se cum divisissenl,
ruit ad intus sanctissinnis Chrisli martyr, et stetit siiiiiil cum eis el pra'(liclum episcopura in servitu-
juxta januas, et mihi quo((ue indijnoapparuit. Ego tem sibi diviscrunt. Ilis ila gestis redeuntes ad pro-
vero coiTui in facicm, non ferens intueri angelicum pria loca, prout quis^jue barbarus voluit suocaplivo
vultumejus. Erat enim species ejus nonjuxlaspe- onus servitulis imposuil. Episcopus namque Cy-
ciem quae in antiquioribus ejus iraaginibus est de- prianus cophinum domini sui servabal. pcr provi-
picta, sed sicut sol fjcies ejus radios emittebat. denliam sapienler cibos ejusdistribuebal, vilamque
Quamvis pronus jacerem, lamen diligenter inlende- suain in orationibus, vigiliis el jejuniis biudabiliter
bam qu;c lo([uerentur ad invicem. Audivi iiani(|ue confortabat. Consideninsabsenliam populi sibicom-
quia salutaverunt viri benigne sanctuin. .\l illcdixit missi, Dominum principem pastorum deprecabalur.
ad eos : Gratia Dei vobiscura. Cur autem raissi estis q ut ejus regiraine salvaretur. Dicebatque ad Domi-
ad me '?
Dicunl viri : Dorainus nos raisit ad sancti- num Cum: essem sine aliquo merito. pastorem gre-
tatera tuam. h;ec tibi dcnuntians: Celeriter exicns me constituisti (luoinodo nunc communica-
gis tui ;

veni ad me, civitas enim iiiimicis tradetur. Ego vero tus sum, ut a tali ordine ad servilium barbarorum
cum audissem, turbatus pr;edoliiresermonis, surrcxi sim deputatus? Sed reminiscor quia pro peccalis
super manus meas, et suspicicns sursum paulisper, meis hoc accidit mihi, ct ideo hac Iribulatione irre-
vidi faciem piissimi marlyris nimis moestam. El cum titus retineor. Quis ovibus meis indicabil quod pa-
prseterisset hora, vidi lacrymas ab oculis ejus de- stor earum a barbaricis bestiis captus sil ? IKxc et
currentes super genas ipsius. Tiinc dixit cuslos horum similia dellenti aslitil adolescens pulcher et

templi ;id duos juvenes (|UOs introdiixit : Curdoini- forma decorus, militarcm speciem et habilum fe-
num nieuin lribulastis'.'6i vere pr;escissem vestiara rens, dixilque ad eum : Si vis a servit;ile qua deli-
intentionem, non vos ad eum dediixissem. Deinde neris liberari, et a barbariciseripi, surge etse(|uere
sanctus Dei dixit ministro : Hi servi raei sunt, et me. Observa aulem apud te, ambulantibus nobis, ne

qua: jussa sunt eis mihi annutiaverunt.


h;pc et omninoloquarismihi; sed silentiosludentesutrique
Deinceps inqnit sanctns martyralla voce ODomiiie :
iler ag;imus in mcnle Dciim (iranles. Tunc episco-
Jesu Christe, tu dixisti ?iolo mortem prccutoris,
:
D pns respondit ei Quis cs tu. et unde egressus huc
:

srd ut convirtiitw et liiat: et item G(nidium est :


advenisti? At illc dixilad eum Dcmclrius dicor, et :

angelis Dci super uno pceeatore popnilentiam agente. iriles sum iraperatoris niagni: doniusautem mc;i in
Nara et lu cum esses Dominus omnium angelorum, me(lioThessalonic;ecivitatis consislit, ad quain si

dedisti animam tuam pro redemptione hominum mesecutus fueris, sinedispendio teducara. Surgens
ini(|Ui,'rum. Tu, Doinine, cnminisisli milii civitalcm ergo seculus esl euin, ct inccdcbanl ambo tacenles.
islam et concivesejus, iil li;il)il:ii'ciii pcrcnniter cum Nnctibus (luidem iler ;igcbanl. pcr diem autein
eis, custodiens Quoinndn ergo pnssum dcre-
illos. (luiescebant. Porrn recedcbat Demcirius mane ab
quo vullu
lin(|uere illos in tanta neccssitale ? aut episcopo, el iterum appropinquanle vespere regre-
contemplabor excidium patriae me»? Quae auleni diebat, deferens secum ex diversis arlioribus fru-
vila mihi erilperditis civibus meis? Sicntepnlanti- cliiiii cum oleribus lierb:irnin, unde alebal socium
buseis spiritaliler eramcum illis, sic periclilaiililins suiiin. sumplo cilm carpcliiiiil iter. l'ost dies ncln
eisnnii descri) illns. Qiiidqiiid cisdignuin pati fuerit, cuin :ipprnpinqu.issciit iiiurns j:iin dicl.i; civilalis,

malo etiam ego pati cum ipsis. Scd lu, omnipolens sisteiis Demetrius Cyprianum anle portas civitatis
'Ji-t COLLI-CTANEA. — Dl- rASSIONI- S. nivMRTRII M. 726

(lispaniit. Cnm autom (idelem iluclorem et comi- A Ulii est fides tua 1 O homo, noli sollieitus esse co-
tem hrmum episenpus reiiuirercl. et non inveniret, liimiiarum vel ambonis caiis:i. Navigiuin i|uippe lio-

iujiressus est civitalem. Requirebat vero ab eis i|ui (lie a pelago desceiidil, oiiinia qiia' ad pi\epar.ilio-

obviam sibl veniebant ct alloquebantur, ubi esset nem templi opus habere videris purtans. Est nain-

(lomus nemetrii mililis. Cum(|ue mult.js faterentur que episcopus in Oalliaruin partibus, in civilate
esse in civitatf nenietrios, el ipsos militari online Massilia, populum sibi commissum conservans, ((ui

tiiniti. ille perhiliebat ; Kjus, inquiens, ([ui rei|ui- a'dincat templuni in honoresancti martyris Victoris,

rilur a mc donuis est in niedio civitatis. Ergo cum noslri ciinsncii vel tVatris, et ciipit ei ledilicare am-
omnes h.Tesitarent cum eo, is qui qux-rebatur, nus- bonem mea domo. Quapro-
et ciborium, sicut tu in

quain inveniebatur. llabitatores vero civitatis de- pter raisit navigium cum servis suis ad montem por-
duxeruntepiscopum ad martyris ecclesiam. Ut autem pliyreticum, ut emerent ei columnas et tabulas sa-
introivil, stntiin se in oralionem dedit. et laudesgra- lis prophyreticas ad opus sancti martyris Victoris
tificas S.iiv.iliiri Deo retuiit ; et surgens sursum fix- perficieiidiiin. Sed iiilerc-eilente jam sancto martyre
tensis manibus cum obtutibiis oculorum, vidit iina- jain adiiiveiiit pr.ediclus episcnpus iiifra civitatem,
ginem neinetrii martjris in habitu sui coraitis et culumnas et tabulas porphyreticas miro ordinede-
conductoris.Tunc coram omnibus clamavit, affir- '^ pictas, in terra dudum repositas. Navigiura cum
mans absque dubio ipsum csse Dcmetrium, qui du- columnis et tabulis porphyreticis emptis suis lcgati-
xerat atiiue salvaverat eum : et hanc esse domum tis Cliristi inartyr transmittit nobis, ut ex ei facias

martyris, ((uam mihi apparens ab initio ipse mani- opus ([uod raihi facere cupis. Exsurgens denique a
festavit. Tunc enira episcopo civitatis pr;esentia viri lectuloprffsul,retulit perordinem suis clericisvisio-
denuntiatur, et quse ilii acciderant nota efficiuntur. nem. Hujus rei gratia misit eos ad portum maris.
Qui statim susceptumcomministruin in eplscopio suo Qui cura navigiura invenissent, et cum nauclero
recepit, el benigne tractabat eum. At ille nec ad locuti fuissent, rogaverunt quatenus dignura pre-
horampassusesl abecciesia sancti martyrisseparari, tiuin pro columnis et marmoreis tab.ilis reeipe-
sed omni tempore quo in civitate mansit, commo- rent, desideriumque episcopi adiraplerent. Sed nau-
ratus est in eadem ecciesia. Cura lllic hiemasset. et clerus et qui cum eo erant, abnegatores effecti

tempus navigationis exspectasset, illico dum tem- sunt, nihil penitus eorum asseverantes se habere
pusadvenit, ascendit in naviin surapta secum ima- qu;B qusercbantur. Nuntiantes autem clerici haec
gine martyris Demetrii, navigavitque prospere ad qui raissi fuerant suo episcopo, tristera eum inde
urbem Constantinopolim ; et negotiosuo apte dispo reddiderunt. et m;erens incedebat frustratus consi-
sito, cooperante victoriosissirao niartyre Demetrio, ^ lio, Iterum nam(|ue martyr sanctus nemetrius ajipa-
suae se regioni et gregi deinde reineans dedit, copio- ruit ei in visione, dicens: Vade tu ipse ad priedi-
sum ex his qua; acciderant promittens raartyri cul- ctum nauclerum, et dic ei Noli esse mendax; : in

tum. Porro talionem inde reddere cogitans, et pro propria enim navi habes instipatum ambonera et

libertate gratiam tribucre satagens, templum dedi. reliqua niarmora absconsa. Niliil vero dubites ad
et martyri nemetrio
care in civitate sua collegae suo ha'C inihi tribuenda, propter episcopuin qui raisit te
ciBpit. Desiderium autem habebat simile ciborium ad hxc perquirenda. Frater enim nieus invenit in
et similem ambonem, quem vidit, construere cum civitate Massilia qualiter proprii oratorii perficietur
marraoreis columnis, in honoresancti Demetrii mar- opus. Cumque abisset episcopus, et h.ec dixisset nau-
tyris. Inde erat valde sollicitus, quia horura appa. clcro, et narrasset has mirablles visiones, persuasit
ratuin, qualiter etunde hoc faceret, modis omni- ei quatenus pretiuin pro raarmoribus datum recipe-
bus ignorabat. Quadara denique nocte, cum fati- ret ab eo. Et ita factura est. Dedicavit igitur episco-
gatus esset ob nimiam incursionem cogitationum pus templum, quod sancto martyri Demetrio con-
episcopus, sopor invasit euin et conlinuo obdorrai- struxit, cumambone etciborio ad laudeni Christi et
vit. eum sanctus martvr Denie-
Et ecce astitit ante jriam martyris sKpe dicti. Per (jrationes ejus si
trius, dicens Quare contristaris, frater ? non-
illi :
D quis innrmus in eodem templo devotus advenerit, si
nc audisti DominuraJesura dicentem discipulis suis: perunctus fuerit de oleo lampadisejus, illico sanabi-
Amcn dko vobis, si quis dixcrit huic monti: Tollere, tur erDominuin nostrura JesumChristuin, qui vivit

ct mittere in mare, et /lon hsesitaverit in corde suo, et regnat in SLCCula s;eculoruin.Amen.


sed crediderit quia quodcunque dixerit fiat, fiet ei ?
::

ANAST.VS[i BIBLIOTIIECaRII 7i>8

ACTA SAXCT.E CUISPl.XTE


VIRGIMS Er MARTVRIS,

AVCTORE ANASTASIO BIBLIOTHECAniO.

(Apiid Mabill., Vot. Analeel., ex mamiscripto codice ccenobii sancti Tlieodcrici prope Rliemos.)

Diocletiano II el Ma\imiano Augusto consulibus, A Sed legum severitale immunis evadere


fac, si vis a
(lie Nonarum Decembrium, apnd Coloiiiam Thebe- Beala Crispina rcspondil Quod dicis non timeo, hoc :

stinam, insecrelario pro tribunali assidenle Anulino nihil est. Deum autem qui in coelisest si contem-
proconsule, Commentariense olBcium dixit: Thaga- psero, sacrilega ero, et semel me perdet, ut non in-
rensis Crispina, qu;c legem dominoruin principiim veniarin illo die vcnturo. Anulinus proconsuldixit
contempsit, si jusserisaudiatur. Aiiuliims pnFciiiisii! Sacriicganon eris, si sacris obtempcres jussionibus.
dixit: Iiiducatur. Et inducta beatu t^rispiiia, Anu- Beata Crispina rcspoiidil Quid vis ut sim sacrilega ;
".'

linus proconsu! dixit :jam cogiiovisti


l'r;ccepti sacri apud Deum, ct apud imperatores non sini ? Absit.
sententiam ? Beata Crispinarespondit Quid pra;ce- : Deus magnus. qui fecit mare, et herbas virides, et
ptum sit nescio. Anuiinusproconsul dixit Ut omni- : aridam lerram homines autem facti ab ipso, quid
;

busdiis nostris pro saliite principum sacrifices, se- milii pnssunt i)r;cst;ire".' Aiiulinus proconsul dixit
cundum legem datam a dominis nostris Diocliciano Colc religionem Roni;in;im, i|uam et domini nostri
etMaximiaiiopiisAugustis,etConstantionobilissimo invictissimi Ca-sarcs et iios ipsi observamus. Beata
Caesare. Beata Crispina respondit: Nunquam ego Crispina respondit: Deum novi tantum: nam illi
sacrificavi, nec sacrfico, nisi uni Deo et Domino lapides sunt, et figmenta manuum hominum facta.
nostro Jesu Christo Kilio ejus, qui natus est elpassus. B Anulinus proconsu! dixit; Bl;isplieini;im loqueris,
Anulinus procoiisiil dixit: Amputa supcrstitionem, nam non proseiiueris iju;e saluli tu;p cmiveniunt. Et
el subjuga caput tiium ad sacra deorum nostrorum. ;iiljccit Aiiulinus prijiunsul, et Oiminentariense offl-
Beala Crispiiia respondit : Cottidie veneror Deum ciodixit: Ad oinnein deformitionemdeducla, a nova-
meum, praeter quem alium non novi. Anulinus pro- cula ablatis crinibus dccalvetur, ut ejus primura
consul dixit: Dura es et contemptrix, et incipies facies ad pompam perveniat. Beata Cris|)ina respon-
vira leguminvitasuslinere.BeataCrispiua respoiidit: dil : Loquantur ipsi dii, et credam ego si salutem :

Quidquid einerscrit pro fidc mea qiiam tenco, libcn- iion qu;crercm audiendam, ante tribunal tuum non
ter patiar. Anulinus pmconsul dixit; Vanilas est esseni. Anuliiius proconsu! dixit : Diu vivere desi-
animi tui, ut jam non dimissa superstitione sacra deras, aut mori iii poeiiis, sicut et ca^tenE consorte.-
nomina venereris. Beata Crispina respondit: Cotti- tuae Maxiina, Donatilla, et Secunda. Beata Crispin.i
die veneror, sed Dominum mcum, pra;ter quem respondit: Si mori vcllem, el in iiiteritum animau!
alium non novi. Anulinus proconsul dixit: Kgo s;i- traderc, etin ignem ;rternuni, tuis dawnuiiiis dareni
crum pncceptum offcram quod observes. Beata Cri- voluntatem meam. .\nulinus proconsul dixit: Caput
spina respondit: Pncceptum observo, .scd Doiiiiiii tibi inciilain,si deos venerabiles adoniredispexeris
mei Jcsu Chrisli. Aniilinus proconsul dixit Perdes C'
: Beata Crispina respondit : Gratias ago Deo meo,
caput, si non obediens fueris jussis imperatorum si hoc fuero consecuUi. Caput meum perdo semel •

dominorum nostrorum, quibus deservire cogeris sed si thurificavero idoliis... Anulinus proconsul
subjugala quod et omnis Africa fecit. iiec tibi du-
; dixit : Etomiiini)in isto sensu tuo stulto jiersistis?
biura est. Beata Crispiiia respoiidit: Nuiiquain sit Beata Crispina rcspundit: Dcus nicus qjiesl, etqui
iilis bene, ut ine d;cmuiiiis faciaiit sacriflcare : sed fuit, ipse ine jussit nasci ; ipse dedit mihi salutem
sacrifico Doraino, qui fecit coelum el terram, mare per aquambaptismi ; ipse mecuin cst, ut auima mea,
et omnia qua; Anulinus proconsu! dixit
in eis sunt. : sicut tu vis, non faciat sacrilegium. Anuliuus pro-
Ergoisti dii non sunt a te accepti, quibus exliibere consul dixit: Quid pluribus sulTcrinius impiam
cognosceris f. cogeris] famulatum, ut s;ilva pervc-
'
Crispiiiain ? Ada ex co(lii-cqu;c ilict;i sunt rclegan-
nias ad devotione:n. Bcata Crispin;i rcspondit: tur. Et cuin rclegcrenlur, .Viiiiliiius proconsul sen-
Nnlla devotio est qu;c o|)priini cogit invitos. Anii- leiitiam ilc libellu lcgil: Crispina in superstitione
linus proconsul dixit: Sed utinam devota sequaris, indignaperdurans, (luajdiisnostrissacriflcare noluit,
ut in templis sacris flexo capite diis Romanorum secundum .\ugusti lcgis mandata a cnelesti... locum
thura immoles. Beata Crispiiia respondit: lloc uon tendit, e;iin ghidiuaiiinKuiverti jussit. Iteata Crispina
feci ali(|uando ex qiio nat:i sum, nec nuvi, iicc lacio
D rcspondit: Christu huules ago, bcncdico Dominum,
usquequo vita vixcro. Anuliiius proconsul dixit: qui sic me de manibus luis dignalus est iiberare
729 COLLKCTANliA. — SKRM. S. TllliOI). STIDIT. I)K S. liAUIIlui.oM. 7;)0

l';issa csl bcata Crispiiia apiid Ciiioiiiam riicljcsli- A Cliristd iii iiititatc Spiritus sancti in .s;ecula sa'culo-
naiTi, (lie Nonarum DecciiiljriLiin, iiiiiicrantc Ann- nini. Aiiicn,

lino proconsuie, rcgnantc Doniino luistro Jcsu

SEUMO S. THEODORI STUDlTiE


DE S. BARTIIOLOM.EO APOSTOLO,

Inlerprete Anastasio Bibliothecario.


( Apiul .\oliorluni, Spicilegii 1. II.)

EPISTOLA AN.\STASII NUNCUIWTORIA.

Sancto ac venerabili Aioni antistiti Beneventino B utileni, obscuris dictionibus (qucm interpretari tibi
Anastasius sancta> sedis apostoliciE bibliotlicc;u'ius, voluisti) Gra^co cdidit famiiie, qui Graeco vocabulo
in Domino salutem. 'Eyxojijlcov dicitur, quod L:\i\nc- iiixrrmium, sivc laus
Fervens sanctimonia tua circa Bartliolom.rnir. expriinilnr. Oni ad Latinit;itis notitiam fidclitcr
apostolum multi amoris affcctu me nupcr bortata translatus, scrupulum omnem dc nutantium
ut
est, quia jam ejus penes se celebris habebatur pectoribus aufcrat, et improbas invidorum ac de-
memoria, si quid in laude ipsius saltem Gra>ce trabcntinm linguas comjirimat, atque ignorantiam
invcniretnr, quod vel Latine vel Gra-cc sit inter- instruat iiisciorum, conse(|uentcr legendus cst. V.i
prctatnin, sibi misisscm. Verum quamvis in laude revcra, quia Salnnion ait MmiorUi ju^toruui cum
:

ipsius niulta inveniantur qu;E vel Latiiie vcl Gncce Z((H(7(6i(.s, scio quosdam non scientcs utriu&que idio-
descripta sunt, unus tamen sermo nuper editus est, mata lingu;e interpretationi meae derogaturos, et
qui utrum Latine reperiatur nullo hactenus decla- me ea passurum rjuoe quond:im ille ctclestis biblio-
ratur indicio. Hunc ergo interpretari et paternitati theca; cultara suis a^mulis pcrtulit. Verum quisquis
luse destinari decrevi. Si autem quaeris quis tanti ille fuit, ejus salubribus monitis eruditus non sc ad
sermonis habeatur expositor, libenter aperiam. detrahcndum velut improbus ingerat, sed ad corri-
Theodorus videlicet quidam saccrdos apud Con- *-'
gendum (juasi probus accedat ncc post dorsum ;

stantinopolitanam urbcm temporibus fuit Adriani fratris carncs invidentia; dentedecerpat, sed palam,
et Leonis Romanorum pontificum, vir valde mir;i- si quod a vero discrepat, affectu charitatis
potest,
bilis, fulei constantia, verum etiam
qui non solum emendet. Non enim m;ijorem gratiam consecutum
scienti;i' signorum |iolleret virtutibus
gratia et ;
invideo, sed grates auctori rependo, qui, ctsi non
duorum imperalium insigniumque coenobiorum, pcr ine, pcr quoscunque tamen Latinos, de die in
Studii scilicet et Saccudiorum, constitutus cst ab- dicni donis replet, quibus se Gr;cci ditatos esse
bas. Qui semper in aposlolicoe sedis communione magnopere gloriarentur. Tu lamen, obsecro, si hsec
persistens, hc-ereticorum na;nias et imperatorum translatio parva placet, eara legendam Ecclesise
vesaniam fidei constantia, etiam tormentis affcctus, trade, et pro nie Deo hanc legcnti saltem semel
mentis virtute repressit necnon et sancti Spiritus
; Kyric clcymii dicere jube. Salvc, pr;¥sul aniate
gratia plenus opuscula nonnulla composuit inter Deo. Sine marginc^ salve et memor esto fratris tui
quae et sermoneni hunc de B. Bartholomaeo satis Anastasii.

» Id est flne.

PR^FATINCULA.
BeatiBarthoIomseiapostolivenerabileomniumque D imo nutum, Lippareos mira-
divinae dispensationis
laudum solemni attoUendum corpus pr;econio, qua- biliter sit evectum unde hodierna so-
in insulam,
literde .\rnienia Indorum provincia post deccssum lemnitas celebratur, cujusdam Tlicodori reverendis-
Polimii regisatque pontificis, aliiiuantisclabcntibus simi sacerdotis veridica est relatione reseratum ;

annis per iniquorum atque infidelium pcrfidiam, habet enim sic hujusmodi narratio illius.

SERMO S. TIIEODORI.
Maximus quidem labor, et, ut addam, gloria est scd uKijori dcvolione martyr quisque debet attolli,
sanclorum laudes conte.\ere, virlutes pnedicare ;
in cujus beatificatione oinnis sermo non sufficit,
73) ANASTASII BIBLIOTIIECARII 732

Al veroet aposlolum irrpprehensibiliter coiiiiudare, A sera iinguam meam mulam, da milii materiara pra-
quanla», putas, esse pnterit eliam insirrnium magi- conia tu;e mai;nitu(linis enarrandi, non ut ipse pro-
slrorun) industria'. seiiieet (|uem spiritus ad con- ficias alii|uid, babcns inlrinsecus bealitudinum ple-
templationem laudibuset modulalis vncibus extulif.' nitudinem, sed ut (|niiiiuoin(idodeclarelur aniurcirca
Cujus enim sonus in omnem terram exivit, ut ver- te divinitus pnedestinatus, ul et ego pauperriiiius
borum virtute fines ordinaret orbis, oportet utique puer luus paternis orationibus fruar in laude cele-
ut et laus ejus ex aequo intelligatur et fideliter pro- britatis tuae. Non enim polerit sine participatione
feratur : et ad ha^c quis tam idoneus, quis sufficiens, illuminationis permanere, qui ad splendorem radii
([uis robustus ? Nuni|uidnani (juia nec 1'elrus, nec solis aecesserit vel pu|iillas erexerit.
Joannes est divinus Bartholonia'Us, idcirco paucio- Alius igitur apostolorum hic, alius vero alibi per-
ribus est sermonibus pra'dicandus. el quasi non sit cepit [lartem orbis in pnedicalione cognitionis Dei,
niulti praconii, minus aliquid elferendus '.' Aposto- etomnes universitatem sibi dispertientes praedica- ;

ium Christi audis ex toto, el non pertimescis eum tores Regisregum Christi constitutisunt:Cons<j(ufs
qui misit illum Testem veritatis sensu capis, et
"?
enim eos principcs sttper omnein tcrram {Psal.
non miraris eum (|ui esl diijne canendus? Ouin et XLiv, 17), Scriptura prnnuntiavit. Ki autem qui
si multorum unus erat, nulli tamen lamulorum f)ei B nunc celebri fiuKi iaudatnr sors et portio Armeni;e

minori laude comparandus. An quia cst divini duo- locus, qui est ab iLvilatb usque Gabaoth, et in mul-
denarii numeri niedius'?Estenim et bic duodenarii, tis gentibus et civitatibus est distributus. Iste ergo

in senario medielat', sicut in citharae harmonia si- cum mitteretur mystice verbum Dei annuntiare,
milis, aequum et ab utra^iue parte sonum divinae haec divinitus ;iudivit a Domino Vade, discipule, :

sermoein;itionis similem dans. At vero si volueris ad pra^dicanduni, exi ad piignam, capax esto peri-
ut in apostolieo ordine, sicut in annnali circulo culorum cnnsule figmeiito meo, cujus misertus :

uniuscujuscunque mensis, ex aequo utilis omiii- honio factus suni, et pio quo mortis dedecus elegi.
modis conferatur numerus, et propria alter alterius Ego paternum opus consummavi ;
primus veritatis
quantitate et qualitate suam habeat differentiam, testis factus sum vos quod necessarium est implele,
;

iion plane nobis is qui laudatur exiguus, sed et ni- et qu;e posl verba praedicationis meae mundo desunt,
missublimis virlute Spiritus apparebit, habens (piid ad simililudinem meani supplete. Imitare Magistrum
in ipsa supputatione mysticuni Dei verborum typum tuuin, ;emulare Dominum luum, ;eqna passione san-
secundum arithmeticam artem. Solusenim senarius guinem pro me pone, et carnem cruciatibus trade;
numerus a prima nionade perfectus partibus suis patere qu;cque sustinui prn te passus. Ostende in
complens ex his ipsis medietatem quidem suam C teipso manifeslas actiones characleris mei. Arma
(|u;e est tria, tertiam vero partem suam perficiens tibi sint beiiignit;is iii sudoribus, mansuetudo inter

ex duobus, sextam autem ex monade consummans. maledicos, palienli;i in hisqui le peremerint. Utovis
In quo vero numero hic apostolus, si secundum in medio luporum efficere, virtutibus armatus ad
evangelicum dinumeravimus catalogum. sextus re- bella acuere. Non resultavit apostolus; non dixit:
peritur. Porro et si secundura Acluum apostolorum Quomodo lupos nancisci poteritagnus unus decem
calalogum numeraverimus, septiinum pduenuis Bar- millia^Ouomodopra^cipietperegrinusprimiscivium.
tholom;eum,erit(iue ipseitcruin principium et vertox exsul (lucibus, regibusisquiunam pnssidet tunicam?
secund;e hexados. Ila ut hinc pnssimus ;irgumentari Sed ut fainuliis fidelis, Doiuinico acquiescens pr;i-
eum ad Petrum habere comparationem, duin ex cepto, pergil gaudens, nihil deferens secura, nisi
prima quidem hexade principium reputatur in Pe- tantumChristi pretiosum nomen proorani arraatura.
tro, ex secunda vero, quia summitas est eorum Itaque aggrediens verbo pr;edieationis provinciam
(lui post ipsum sunt, dinumenitur. principium sorle perci'pt;im, quaiila illic gesserit, (|uanta sub-
taxatur in BarthnbinKeo. Nota, dileitissiine, l'e- iens pcitulciil, se^iiiens serino depinget ;
quoruni
trus (locel naiiones ; sed et B^irtbolomaeus con- (luidein suiit (iu;ed;im secuiidum traditioncin aiiti-

sequenter pari:i investigat. Pelri speciosi pedes D quae relationis acta, (iu;edain vero secundum ratio-
bona evangelizanlis, sed et Barlbolomaei ;e(iue nem evangelicarum doclrinarum gesta consistunt.
jucundi sublimia de Deo loi|uentis. Petrus ope- Si enim lux mundi est juxta (luod Veritas discipulis
ratur prodigia niagiia, sed et B^irlliolonui^ns facit ait : Vns eslis lu.r winiili. profecto ea quae lucissniit
miracula valid;i. 1'elrus deorsum capile crucifigi- operatusest in hisqui in lenebris et umbra mortisse-
tur, sedediverso Batliolomaeus pienis pro Cbristo deb:int. Ktsisal lerneest,maniteslum est(|uia gentes
sustinens, post^iuam vivens excorialus est, capite irrationabiles veriUUis ratione saliens emundavit.
lilectitur. Ouoliiuot igilur Petrus agit, totidem opc- Et si operarius evangelice nominatusest, consequen-
ralur ct Bartliolonueiis. Ad qinid valct Petriis myste- teretagriculturam spiritualem perfecil quod eiiiin ;

ria c;(pesseiida, :i(l lut l!;irtb(d(iin;eus suHicit pene- amagistra \eritate coiiiinuniler omnibus dicitiir, el
tninda, ;equaliter exsc^iuitiir divini verbi nilioncm, per singulas personas ratiduabiliter accipiendum
aequ:iliter fundat Ecclesiam, iciiua lance habuil et est. Ilaque vide eum secunduin allegoriam ;iIi(]uaii(lo

caetera divina charismata. quidem non lerram arare bobus trabenlibus ferrum,
Veni ergo placatus, esto ferax verbi, o beate, re- sed linguaearatro rationabilia rura sulcantem, jugo
733 COLLECTANEA. — SERM. S. THEOn. STUniT. nF S. nARTIIOLOM. 7M
viilclliTt romtomplatiouis t't actionis, nee seminan- A dcm sepultus. Qui viilfliccl nloriosus rKldium pa-
tem alii|ui(l (Irllucntium et coiTuptibilium, scd fidci tronus, etiam post obitum apparuit magniis Dei
vcrhuminproluiKhnncordis rccondcntcm ^arniiiando praMlicator. Non enim vcl posl(|uam migravit cx lioc

vcri) plantaiitcm paradisds ct vincas Domini, illos mniido neglexitiiccisorcs; scd ut pastiir l)iiiuis(|uan-
sciliccl (|ui jam rcccplionc vcrbi ad mcliora iiicro- tiiin tcmporis erat. invitabat miracnlis pcrditns, ei

mcnlum lcccrunt, et ab ineuiitc lelalc per singula prodigiis admittehat aversos. Sed bcslialem mcm-
tempora fructus multiplices edidcrunt; alifjuando tem et Inhumanuin cor nil erat quod compesce-
autem medicinaliteroxhibita siniiulis passionum re- ret, nil quod retraheret usquequo In profunda ma-
media conrerentcm. lornm deciderent. Qiiid ergo de ca'tcro faciiint?
Verum cunidcm nosse vclis c;ecos ocnlos illuini- Insaniiint coiitra sacruin illnd cnrpus ; furunt contra
nanteni, leprdsos mundaiitem, febres expellentcm, divcrsas jugiler pra'staiitcm sanitatcs sacri corporis
claudis vadere, surdis audire praebentem, atque re- arcam. Respuunt remedium aegroti ; orbi nianum
liquorum lauiruorum niultiniodasexpellendospccies, ducenteiu, c;ieci lucis datorem, naufragi gubcrna-
duplici sanitate naturie propriie lani;uidos restituen- torem, morte aftecti vivificatorem. Et hoc quomo-
tera et certe pastoralcm moreiu snscipientem, et se- do •?
Projiciunt iii pclagus ipsam, (|ua sacrum tcge-
mitas, neo perticicnte, deducentem, revocantem,B batur corpiis, lapidcam arcam, ul in profundum
pugnantem, propelleiitem hestias hKreseos, da-mo- pcnitus demersa ultcrins non comparcret tanrinain
numque phalangcs : imperfecta riftare manu, edu- eis tantus apostolus nulla pra;stiterit beneficia. In-

care crescentcs iu state Christi, spinas intelligibiles vidorum etenim vitium hujusmodl est, ut voluntaria
evellere, vel silvas impactas secare. .sepes dogma- perditione sua nec aliarum sahitem patiantur.
fieri

licas circumponere, et (]uid(iuid corum deesse con- Sed is qui per David longe ante clamavit In mnri :

stiterit (juk opp'irtune sunt se(]uenda, facile prani- vige tux, et semits: tuse in uquis 7riultis : ct vestiijin tua
dere. Ipse autem wdilicator et architectus tfdilicii non cognosccntur fPsal. lxxvi. 20j : et hic tumidura
ac fabricationis non manufactae, templorura videlicet mare meabile et pervium lapideae arcae praebuit. Et
Domini, (]uae per s|)iritum et veritatem eonstruun- Petrus magnus clamantc ad eura Christo in marl
tur, ac perflciuntnr in populum acceptabilcm, se- ambulasse dignoscitur. Quod et divinus Bartholo-
ctatorem bonoruin operum. Intuere mecum. o ho- m;eus similiter arc;e corpus snum gcst;inti gradiens
mo, civitates et habitacula, qua' olim populus contrafluctnsexhibuit.Omiraculum divinum oopus !

seductus infidelitate possedit, nequiter turrim po- magnificura Motaestenim iinpetu ipsaarcade regio-
!

nens, in Dei cognitione, et adveisariorum insidias ne Armeni;e, cum i(uatuor aliorum martyrum arcis,
facile dimissas, compos florentes, vineas condensi- C qua» similiter dnm signa operarentur cura ea in ma-
tate pullulantes, hortos odorem dantes, ffgrotantes re fuerant projectae, et per tantum siiatium maris
omni languorc et or.ini infirmitate sanitati pristinse quatunr bis ambulantibus et pr;i?cedentibus, etobse-
reformatos; qus talia sunt, ut ita quis dicat, pri- quium a|)ostoIo quodammodo facienlibus venerunt
ma spolia et exuvia\ Tanti agonis labores et in insulam qu;e vocatur
in ulteriorcs partcs Sicili;r, in
fame ei In siti, In frigore et nudltate. in contume- Lipparis, facta revelatione ad sanctissimum .\gatho-
liis et opprobriis, in carceribuset vlnculis, in per- nem qui illic erat episcopusHostensis. Quis audivit
secutionibus et adductionibus de loco in locuni, tantnm irodiginm qnis didicit tam magniticum
"?

de clvitate in civitatem, de theatro in thcnlrum ; opus"? Omiraculnm in miraculo Lipparis autem. id !

In tormentis et verberibus ct ad cxtremum in oc- , est,p"(!/«'s, quodammodo insula Lipi)arisferens ipsa


cisione et gladio. Propter qu* namque oportuerat sibi pinguedinis futurse nomen. Ipsa forsitan hac
eos remunerare bonis Magistrum, Salvatorem et inefl^abilibus vocibus clamabat: Veniad me, pauper-
.Medicum pro his operantur atrocia, conviciantur, culam, thcsaureditissimesanctiSpiritus. Vcniad me
detrahunt percellunt
,
torquent rodunt. Quid
, , quK suin inhonorabilis. pretiosissima margarita.
non discentes? quid non agentes quid non exco- "? Veni ad lue supplicem, ((ui a perfidis abjectus es
gitantes ? quid non adinvcnientes eorum qus ad D iniquissime; inhabita me, et multiplicitcr inhabit;i-

acriorem afllictionem et tribulationis augmentura bor. Salva me, et populosa ero; nomine fungar et
proficere crediderunt? Pai)se, crudelitatem ! fe- ubique personabo. Sl alii te magnum c(]ell luminare
ralcm insaniam ! Quales mercedes Creatori obtule- comtempserunt et repulerunt, sed ego splendorera
runt, qui visum, quiauditum receperant pro ho- ! tuum dcsidero hactenus tristis ct miBsta. Si alii
nore inhonorantiam, pro henedictione maledictio- mensa vivorum eIoi(uiorum tuorum, potiti sunt, scd
nem, pro rtquiescibili mortem
vita araarissslraam ! ego reliquiarum tuarum, ut catellus, micas coUigere
Legitur etlam In gestis ejus antiquioribus el emen- gestio.
datloribus quod Lycaoniae verbum vits praedicavit. Post hffic quasi quosdam ministros suos, alium
Dchinc Indl;e evangelizans, ad ultimun in Armenia martyrum hic, alium vcro illic relinquens apostolus
-Majori, qu;ecjusdem est provincia', in .Vlbano ip- retrorsum, Papinum quidera dimisit in civitateSicl-
sius Armenise urbe i)ostquain multa et intolerabilia qu;T; dicitur .Mylas
Ii;e Lucianum vero destinavit
;

tormenta subiit, decoriatus ab impils in moduin fo- Messinam; reliiiuos autem duos in Calabritidem ter-
lii, capite plexus est; sleque demum a fldelibus Ibl- ram direxit": Gregorium quidem in civitatem quae
;

735 ANASTASll BlBI.IOTllECARII /!6

dicilur Columna ;Acatium autem iii civitatem <\ux A fulges in gloriiB inacessibilis splendore, in exul
vocalur Cale ;
quatenus unusquis(|ue eorum in una- tionis insatiabili jucunditate. Illinc nos, benignissi-
quaque civitate protector esset liahitatorum, qui me, intuearis; illincbenedicas te beatiflcantes:illinc
etiam usque hoilie splendent suffragiis suis. Ipse gloriflces te glorificantes ; illinc concordes orbem
praeterea velut quis rex domus |)roiiri;e requie poli- terrae pacatum. Sacerdotes justitia in sanctiiate in-
tus, profectus est ad civitalem ad (|uam coclilus vo- duantur ; rep:es bonis operibus in orthodoxia contra
cabatur, susceptus praeclarecummultisluminaribus, barbaros armentur ; monasticam vitam tenentes
odoribusatque h.mnis cunctis etiam, qui iilic ad- ; conversationem ;equalem angelorum ac sine dolo
eranl, ei obviam in exsultatione procedentibus. custodiant; viri mulieribuset rursum mulieres viris
De c.Ttero dum perventum essel ad urbem, non competentem legem couservent; palres oum filiis,
progrediebalur ann; qwidam enim summopere tra- prselatos cum subditis, dominos cum servis, mutuum
hebant, illa autem erat immobilis. Et cum esset po- dantes cum debitoribus venundantes cum omptori-
pulus in multa demenlatione, resumpsil t;indem gau- bus ; ca>teraque omnia benevolentis tu;p effectu ad
dium tristitia.quiaobtinuit quodpetierata Domino; ulilitatem reipublicae protege, et cuncta quse secun-
prope est enim Domiims invocantibus etim [Psal. dum beneplacitum Dei dirigi debcnt, patrocinio tuo
cxLiv, Super duas itaque vilulas castas as-
18). B defende et pnecipue alumnos decorala; Lippareos
:

sumpta, reposita ubi sacrum ejus templum protinus pastorem quo^iue ac gregem qui construxil sacrum
estlocatum ; facto etiam cum consummalione mira- templum tuum, et eum qui te, licel breviter, ex se
culo prsecipuo. Denique cum mons qui Vulcanus vo- laudare pnesumit in Christo Jesu Domino nostro,
catur, pene contiguus esset insulse, nocivus erat quem decet omnis gloria, honor et adoratio, cum
hisqui circum(|uaiiue morabantur. Tunc recessu in- omnipotente Patre, ac sanctissimo et viviflco Spi-
visibili molus est (luasi stadiis scptera circa mare ritu, nunc et semper et in sscula sajculoruni.
suspensus,itaut us(|uehodieappareatvidenlibus(iua- Amen.
si figuralio tractus fugientis ignis. Porro quot et Il;ec de Bartholom;oi laudibus ejusque mirabililer
quanta deinceps mirablliter operatus sit, aut mira advecto in Lipparim corpore Thcodorus, fania san-
faciens operetur hactenus circa eos qui a diversis ctitatishac sacerdutii dignitate conspicuus, fldore-
langoribus et iiiflrmitatilius obstricti ad ipsum fide latu explicuit. Qua vero deinceps occasione quove
confugiunt, nec nccfssarium csldicere ob prolixita- sit ordine dc eadem insula Lipparitana transvectum,
tem tractatus, nec inrredihileaudienti, cumpignusex cum ihidem usqueadannum octingentesimum oct.«-

uno habeataliorum exhibitiones mire gestorum. Sed vum ab incarnatione Domini noslri Jesu Christi le-
ave, beate beatorum, terque quaterque beite C quiesceret corpusejusdem beati apostoli, dereliqno
Barthoioma-e. .\ve. qui es Dei amator et imitalor, bo- dicendum est.

ni scilicet .Magislii ; ave, qui es divin;c liicis, splen- Supervenientes itaque Saraceni deprxdati sunt
dor sanct;E Hcclesi;e : ave qui es bene soiians orga- et depopulaverunt pra^dictam insulam, ei rumpen-
num spiritualis melodi;e; ave, artificiose rhetor ve- tes sepulcrum aposioli, disperserunt ossa ejus per
r;e sapientia; ;ave, qui es peritaecapturse piscatorra- diversa. Mox illis discedenlibus per visionem api a-
tionabiliumpisciuin;ave, qui esmultichori etdulcis rciis isdera apostolus Dei cuidam Graeco monacho
fiuctus palmes Christi vividse et patern;e cultur;e qui fuerat ecclesiae ipsius custos, ait illi : Surire,
vitis ; ave, digne meritis famule Domini universo- oolligeossa mea qua^dispersa sunt. Cui ille respoii-
rum ave merito desideral)ilis
; amice cceleslis sponsi dit Quare ossa tua colligere, aut ali(|uem tibi Ik;-
:

ave, quies sapienti;enuentiselmultiplicis potationis norem impendere debeamus. cum tu permiseris iios
aclumen spiritualis paradisi ; ave, quiesdivina vir- el populum istum a paganis deleri et nobis iie-

tule vulneratordiaboli, mundum suo latricinio viil- quaquam auxiliatus cs? At ille dixit ; Per loh'a
nerantis ; ave qui muitipliciter ;i|)paies nuiiido Lu- annorum curricula pro hoc populo Dominum de-
cifer Dei cognitionis. Gaudeas, diviiiitiis illustrata precatus sum, ac meis cum precibus unde nuni-
et ignea columiia oithodoxi;e: gaudeas, sol orbis D us^iue securi constiterunt, concessit omnipotens
terr;r, qui cuncta illuminas; gaudeas, os Dei sapien- Deus ; sed tiuia multiplicata sunt mala illius, cre-
tia; linguam habens ignitam ;
gaudeas, jugiter ema- vit|ue iniquitas nimis, non jam obtinere pro eo
nansfonssanit;itum;gaudeas, (hcinonumterrihilisin- valui ut amplius salvus persisteret, idcirco periit.
secutor ; gaudcas (|ui es multiplicitcr opliihilis hir- Tu surge t;iiitum et collige, ut dixi, ossa mea,
mositas Arnienia! ;
gaudiMs, (lui ab orieiite ad occi- eaiiue ut tihi pnecepero diligenter reconde. Cui ille
dentem per mare ambulasti gloriose gaude;is. i|ui ;
moiiachiis ait : Et «luomodo ea iiivenire potero,

es Lippareos salutabilis et muitimodis adorabilis qui nescio ubi dispersa sunt "? Dicit ei apostolus:

glorialio gaudeas qui mare sanctificasti meabililius


;
Nocte v.ade ad colligendum ea, et qu;c videris re-
gicssihus ; gaudcas, (|ui terniin |)ur|)ure:im fecisli splendere ut ignem, hsec leva, quia vere ipsa sunt
ruboresanctissiini s;iiiguiiiis tui : g,iu(le;(S,(|ui acrem ossa mea. Qui statim surgens perrexit ad locum,
odorihus rcplesti s;icrisspiraininihus(livi-
suavit^atis et invcnit sicut apostolus dixerat. et collegit ea
norum elo(|uiorum tuorum gaudeas, (|ui ad cuilos :
induhiianter, et recondita in loculo diligenter ab.s-
commeasti, el mcdius in choro divin;eaciei tu;c re- condil et abiil relicto ibi socio suo. Cumque pro
•737 COLLECTANEA. — EPISTOL.E TlUtS. 738
exquirendis S;ir.u'i'iiis illuc. LnnKobardoium in'nt.\ ncvcntiim (liixciunl sanctiiin corpus aposloli, atque
ii.viiji;!, nulu Dci invinituni ilii inonnchnm t'l san- in allaiio rccondldcrunt, anno ab incarnatioiic Do-

cli aposloli coriuis tulcrnnt, i't aliicrunt. Supcrve- mini octiii^cntcsiino nono, vicesimo (|uinto videlicei
nientes auteni Saraceni eircumilcdcrunt navim iilam dic meiisis Oetobris. Cujus prior ([uidem cx Indo-
in qua sanctum apostoli corpus duccbatur, ita ut rum parte transveclio in Lipparitanam insulam cc-
spes evadcndi ne(|uai|uani esset. Tune subito fact;c lcbraturdecima tertia dic mcnsis.lunii : (lininilioiiis
snnt dcnsissima' tcncl)ra' antc Saraccnorum naves, vero ejns lestiva cclcln-ilas colilur, priemissum ut
ita ut nescircnt i|uo pcrj^crcnt. Sici|ue liberata est est, nono Kalcndas Scptcinbris sicijuc lcr inann
;

navis Quibns adliuc in mare commeantibus,


iila. sacratissima digne celebratnr solcmnitas ad laudem
unum cx nautis ejusdem navis a {;ravi valetudine el gloriam Domini nostri Jesu Chrisli, ((ui cum Pa-
obtentu ipsius apostoli divina salvavit clementia. treet Spiritu sancto vivitet rcgnat Deus per omnia
Exeunlesautem ad terram iusrenti cum honore Be- siccula s;ecnloruin. Amen.

mrnrn «iiiLiiiTiiEiiiiiii epistoli Tiiis.

EPISTOLA PRDL\. B tenenda esse putaverit, ut merito coapostolus ejus


Panlus eum reprehensib^lem judicaverit. Beatus
AD CAROLUM CALVU.M IMPKRATOREM.
etiam Cyprianus doctor et martyr, quiddam de re-
Contra falsas quorumdam opiniones, asserentium bea- delinivit, quod tota Ecclesia rejecit.
ba|itizatione
lum hionysium Parisiurum primum episcopum, non
,

Quid autem desancto Augustino dicemus, qui etiam


esse Arcopoijitam.
libros Retractationnm, conficiens nonnulla, quse se
(.\piirl Surium, .Vct. Sanct. ad 8 Oct.)
bene sensisse dndum putavcrat reprehendit. Nam
Domino piissimo et serenissimo Carolo inipera- Deusomnipotens nonnunqu;un dispensatorie gerens,
tori, Deique vere cultori, semper Augusto A^x- cui multa revelat qiiiddam opertum deserit, et quod
STASius exiguus apostolicse sedis bibliothecarius, in ne tamen sine remu-
alteri obserat, alteri reserat :

Domino ffternum cum Christo imperium. nerationisdono relinquit, quodexradice charitatis


i'!cce imperatorum solcrtissime et Christianissi- prodirenon nescit ; quia cum cor scrutelur, non
me qui effodis et rimaris sapientiara sicut thesau- lam dictum quam intciitionis admittil effectum.
rura, cui nihil sinistrum est, cum ulraque uimiruni Verum hinc nuilta, docente Deo, dicere possem, si

nianu pro dextera utaris. Nam sic humana Reipu- p non mihi prsefationem, sed apologiam faciendi
blicK commissa secundum legem Dei gubernacula propositum exstitisse. Suscipe itaque, piissime im-
inoderaris, ut divina qufeque non deseras, sed pr?e- perator, Dionysium, ex Gretcia iterato volatu ve-
feias. Passionem sancti hieromartyris Dionysii nientcm, et i[ui gaudes eo Latino eloquio habito,
quondara Areopagits, postque Athenarum antisti- gaude etab .\chivo sermone dnnato.
tis, quam Romie legi cum puer essem, quamque a Sane([uianonnullibeatuin Dionysium-rrTepuYiov tvu
('onstantinopolitanis legatis audierain, secundum oucavou a Gra;cis appellari commemorant : notan-
jussionem vestram diu qussitam, tandemque in dum quod hunc bealus Joannes Chrysostomus
muximo coenobiorum Romsc sitorum repertam, TTETEivbv Tou oufavou id cst volucrcm ciili in ultimo
eliim inter diversos langores positus, arrepto in- sermonum describat. Quornmduorum nominumdif-
teipretandi certamine, Latino eIo([uio tradidi, quan- ferentiam, sacri Evangelioruin atque psalmorum
tum polui, auxiliante Deo, et si non ex toto verbum Gr;ece scriptorum, libri demonstrant: iiam iu altero
verbo, sensum tamen penitus hauriens. Cesset er- quidera Gra;ce irTepuYiov scriptum, codex Latinus
go jam quorumdam opinio, perhibentium non esse non akim, sed pinnaculum interpretari declarat. In
Areopagitam Dionysium eum, qui prope Parisiura sermone Romano trans-
altero vero toteiv^jv crebro
corpore ac viriutibus redolet : cuin hoc et Grieco- T-j latum, volucrem sonare designat. Ilujus autem pas-
rum quO([ue stylus, cum Latina lingua concordans, sionis textum beatus Methodius, ([ui a sede apo-
testetur et prsedicet, in qua profecto natus est, et stolica Constanlinopolim presbyter raissus, ejusdera
qua celsa scripta sua contexuisse probatur : prfeser- urbis tenuit pontificium, et ex tunc inter sanctosab
tim cum manifeste sciamus, praecipuos tractatores omnibus ob su.e confessionis et agonis certaraen ve-
Ecclesise, qui Latino stylo scripsere, quid dubium in raciter vencratur et colitur, edidit. pauca de multis
sancta Scriptura reperientes, mox ad Grsce exem- prsecedentibus scriptis excerpens. Dcus auteni pa-
plaria currere, et ad eorum sensum, protinus a se cis conterat Satanam sub pedibus vestris velociter,
omne nubilum ambiguitatis excludere. et qui dedit amplum in terris imperiura, tribuat in
Nec mirum, si quisquam doctorum erga plurima coelestibus ditissiraum regni prsemium.
occupatus, nec Gr;ecorum scripta rimatus, aliter- Actum mense Junio, indictione nona, anno pontifi-
senserit, cum ipse apostolus Petrus qusedam sic catus viri beatissimi domini nostri Joannis octavi
739 ANASTASII BIBLIOTIIECARII 7iO
papx quarto, mperii vero domini clementissirai A feclo solers experientia non ignorat. Quod eum non
Caroli semper Augusti primo egisse ob aliam causam cxislimo, nisi quia cum esset
humilis spiritu, non pra-sumpsit verbi proprietalem
EPISTOLA II.
deserere; ne aliquomodoa sensus verilate decide-
AD ELMDEM. ret. Unde factum est ut tanlum virum, qui per sc
(quia intima etardua qu;e(iue ulriusque philosophix
De Areopagiticis et Joannc Scoto corum intrrprete.
penetralia rimari proposuil; perplexus noslris intel-
(.\pud Usscrium, Vet. Epist. Hiberu. Syllogc.) lectibus videbatur, intracujusdam labyrinlhi diffici-
Inter cxtera studia qua; tam laudabilisactio quam lia irretiret, et in antris profundioribus invisibilio-
saluberriraa commonitio, quin etiam odorifera vo- rem quodam modo collocaret et quem interprelatu-:

lans opinio de virtutum ac niorum qnaiititate tuorum rum susceperal, adhuc redderet interpretandum.
(o dictator inclyte !) mortalium mentcs excitat, et ad Quapropter ipsemerito anxius, cu-pi sedulo qu;r-
effodiendum sapientia' hortatur velut tliesauros illud ; rere si forte reperiri quisquam
potuisset pr;eceptor
quoque non mediocriter est admirationestupendum, vel aliquod scriptum, quo enucleante, tantus Pater
quod non solum Latinos Patres, sed et Gra?oos ri nobis liquidius illuscesceret el quia jam perinter-
;

mari non cessas, et Romana lingua pollentcs Pelas- B pretis induslriam linguaenoslrsfuerat traditus, no-
garum facis rerum non experles. Tu quipjie facis, slris quoque patulis [«/., palulus^ redderetur perfe-
qui ad faciendum suscitas et hortaris : quia et nos ctius intellectibus : cum ecce repente paralheses sive
sa-pe magnam dnmum fecisse dicimur, non tamen scholia in eum {qnx Constanlinopoli positus vide-
manibus, sed affatibus. Beatus itaque Areopagita ram) ad nianus venere, quibus utcunque interpret;»-
Dionysius Atheniensis a'i)tistes (quem inter caetera tis, mihi aliquantulum magis emicuit, qua; videlicet

constat industiia lua, pncstantissime prinripum, in in marginibus interpretati codicis ejus, ut in Gra-co
Romaniim sermonem translatum) tantum est, ul ipse re|ieri,mox interpretata utcunque 'donec a docto
patentius nosti, ad inteliigendum diflicilis, quantuin melius interprelarentur) respondenlibussignisinter-
sermone sublimis imo quanlo diflicilia sunt intel-
: pres egosatis iinperitusapposui, veslncque glorios;e
lectu et alta mysteriis, quae ipse perscrutalus, su- sapientix polissimum fore miltenda non iraraerito
pernarevelanlegratia, didicit; et arcana Iheologise judicavi ; ut scilicet, qua> fuit alterius inierpretJitio-
(divlna se ducente manu) ingressus in sanctuarium nis hortatrix et auxiliatrix, sitetiam nostrxqualis-
Dei ablalo vclamine penetravit. cunque susceptrix et approbatrix. Ipsorum auteni
Mirandum igiturest, quia pietas tua nec talia in- scholiorum sive paratheseonqu»cunque in calcesuo
discussa reliquit. Sed hic licet in terra ambulal, '-'
sigiium vivifica? crucis habent a beato Maximo con
tanguam in coelis conversans ambit : ita ut, veluli fessore et monacho inventa narrantur; caetera vero
quidam (ut ita fateamur) angelus vel coelestis homo, sancti Joannis Scythopolitani episcopi esse feruntur,
Sancta sanctoruin ingredi contemplatione videaris, Sane ubi a verbis interprelis scholia ipsa dissentire
et adabdita etadyta divin:e ineffabilitatis, (luantuin vidi, ut lector quid de apposita dictione inlerpres
possibileest mortalibus, acutis spiritu:ilium oculo- senseril,quidscholioninsinuetindifliculleragnosc;iti
rum visibusaccessisse credaris. Miranduin est quo- et verba iiiterpretis scholio inseri, et qualiter ea
que quomodo vir ille barbarus (qui in flnibus mundi scholii compositor prsetulerit, innui.
posiius, quanto ab hominibus conversatione, tanto Sed et, sicubi opportunum fore conspexi, ex me
credipotuit alterius lingu;c dictione. longinquus) ta- quoque (quoniam esse aliter non potuit) paucissima
lia inieileclu capere in aliamque linguam transferre qu;e(lam. et qu;c facilius ab intelligente agnosci po-
valuerit. Joannem innuo Scoligenam viruin, (luem teraiit, interposui.
auditu comperi per omnia sanctum. Sed hoc opera- Prxterea notandum est quod, licet tantae glorix
tus eslille arlifexSpiritus, qui huncardentem pari- tantxque scientix siveantiquitatis isle sanclus Dio-
ter et loquentem fecit. Nisi enim ex gratia ipsius nysius fuerit. nunquam lamen aliipia opuscula euin
igne charitatisflagrasset, nequai|uam donuin liiiguis D edidisse (nisi fallor) iiu;rcunque orthodoxorum scri-
loquendi procul dubio suscepisset. Nain hunc in;i- pta tradilio prodit, priusquam Romaiii pontifices
gistra charitasdocuil, (juod ad multorum instructio- (videlicct Gregorius, Martinus, et .\gatho) dictoruin
nem et xdificationem patravit. ejus in menlionem fecerint, et ea
coiiscriplis suis
Verum et si ad mensuram datus est ei Sjiiritus, per hxc probabilia judicantes admiserint, Gregorius
ipse tamen, iiaternis doctrinis imbutus, (luantum scilicet in hoinilia capiluli Evangclii decentu:n ovi-
potuit fecit, et prodesse proxiinis ultra vires tenta- bus et dcie II draclimis; .Martinus in synodo sua
vit. Si quidem pr;eter ill;i (|u;c liiiiic hituissi' piob^iii- i|u;im K(im;e contia h;ercticos celebravit; et Agatho
tur, ex his qu;e sparsim a quibusdam de pr;edicti l'a- in eiiistola (luain ad sextam syiiodum deslinavit-
tris sermonibus el e|iistolis ante nos inlerpretata Undeego veram esse Grxcorum opinionera conjicio,
inveniuntur, plurimumutilitali subtraxit;quiatanto perhibentium librosejnsa prioribush;eriticisoccul-
studio verliuin de verbo elicere procuravil. quod tatos, donec loiigo posi tempore ex opusculis ejus
genus inter|iret;itiiinis (licel et ipse plerumiiue se- solns cudex (jui nunc h:ibetur, est Ronue reperlns,
•(uar) quantum illustres interpreles vitent, tua pro- cxterisque nunduin inventis, in Grxciam asportu-
. .

7 II GOLLECTANEA. EPLSTOL.E TIIHS. 742

tiis. I'',ili(lit cniiii alios, ut ipse iiiiuiil, lilinis ;


(|iiiis A vita Idildis Nuvcinliris .kI crelostom licKliliKliiiiMn,

iiccGrxcus (iLiis(|u;iin, ncc adluu^ luitiiil iiivcnirc I.a- iil crcdiiniis, dnctus ikis iniscros ct valdc dcs(jlatos

tinus. i'clii|uit. Intrant cniin post disccssiiin c|iislnpi rapa-


Kt (|uidcni Lu('as in .Vctibus apostdloruiu xvii, :i'i, ces 11(111 parcciitcs Doiniiiico {^regi, (|uibus ohsecro
Euscl)ius(iiu'l'aniiiliilictUionysiusCorinllii antistes, et per Deuni coiitestor ut fortis minas nisisle, si-

(lc co (iincdani inii'anda tradunt ;


qu« vero scri- mubiue deprecor ut orationes pro illo Domino sedu-
pserit (nisi mc oblivio fallat) omnino non Iradunt. las diri}.;atis. Eheu quam sero talem virum Ecclesia
!

Suadct autcm ad hoc ita crcdendum etiani illud. mcruil, (|uain cito reliquit. Vere lateor, expedicrat
quod neino probabilium tractatorum, siculcis moris ut S(d radios suos ahsconderct magis(|iiain illa os
est priorum dicta exccrpcndi, el suis opusculis vel oculos dividiirel, ((uos usi|uc ad punctum deces-
iiisereiidi scriptis ipsius utitur, aut horum cujus- sus sui ad diviiium ohsequium aperuit, et ad Eccle-
piam reminiscilur. Denique vir magnus et aposto- si;e profeclus intentos semper exliibuit. Veruin nnnc
lica' scdis [al., vitie] praccptor Conslanliuus » phi- congregalio omnis, quos ille vel pro diverso adulte-
losophus, (lui Koinam sub venerabilis niemori;e rii genere, vel pro aliis criininibns redarguit, ad
Adriano juniori papa veniens, 'sancti Clemeiitis lioc exarserunt, ut universa cjus opera dcstruere el
corpus sedi su;e restituil ((|ui(|ue toium codiceiii 3 cuncta scripta delere meditari non metuant. (Juorum
meinorali et mcmorandi: 1'atris memoriae comuien- conalus idcirco creditur ad ellectum venire, quia
daverat, et quantum ulilitatis medulla ejus habebat, iraperatoriscum his manus esse, falso ut credimus,
auditorilius coinmcndabat, solitus er.it dicere- dicilur. Ilffc crgo cunctis fratribus nuntiate, et in
OiKid si sanctiis, vidcliccl priores institutores uo- (|uibus prodesse posse confiditis, laborare pro domo
stros, (jiii lucrclicos (luosque vix el (luodam iiiodo Dei curate. Nam si tanti pontilicis acta cassantur,
cum fuste decollaverunt, Dionysium contigisset ha- vestra, ([ua^so, ubi parebunt'? Verum scio quia licet
bere; cum acutoillos gladio procul dubio trucidas- apud nos paucos, apud vos tamen reliquit sibi Do-
scnt -. innuens profecto hujusmodi dicto, quia quo- ininus plurimos qui non curvaverant genua ante
rnm os laboriosius et forle tardi'.'s ubstruxerunti Baal. Ilahemus autem prssulem Adrianum nomine,
quippe et iii-ii-
facilius et acutius sive velocius (6;u virum peromnia, quantum ad bouos mores pertiiict,
tiim obmutescere coegissent. At
signilicatet vcIoj:) valde slrenuum et industriura. De ([uoadluic ulrum
vero post pr;Elatorum sanctorum sedis aposlolic;e ecclesiastica negotia oninia, au partem curare velit,
pr;Esulum raemoriam, tam sanctae septima et octava ignoramus. Pendet auteraaninia ejusex anima avun-
synodus, quara Latini etGraeci doctores, non solum culi mei vestri vero Arsenii, quaravis idem eo quod
;

quia venerabilis bic Pater scripserit innuuiit, sed G iniraicitias niultas obeuntis [iKcsnlis pertulerit, ac
testiinonia exScripturis ejus frequenler assumunt per lioc iinperatori faveat, a studio ecclesiastic;e cor-
ut scilicel sensus suos etdicta tanti viri reddanl rectionis iiaululum refriguisset. Ouem cito, qu;eso,
aucloritatis pondere gravida, et cunctis mortalibus vestris sacris monitis rursus inflectite, ne diebus
approbanda pariter et sectanda. suis dum valet apud suum iraperatorera et suraraum
Deus oranipotens gloriam tuam a terrenis ad ccc- ponlificein Ecclesia Christi b , at maxime priraa.
leste regnum translerat quandoquo. T;ililer merear vestra de prosperitate semper gau-
Data vui Kal. Aprilis, indictione 8. derc.

EMBOLUM.
EPISTOLA III.

Adjuro autem ut oranibus nielropolitis Galliarum


AD ADONEM ARCHIEPISCOPUM VIENNENSEM.
inliraetis nesi hic factum fueritconcilium, sic quasi
recuperationem sui status assequantur, ut in dero-
Mortuum Nicolaum papam nuntiat, electum vcro in
ejus locum Adrianum II.
gationem detuncti pnesulisprosiliant. Pr;ecipue vero
cum hunc iiullus redarguerit, et modo ([ui objeclis
(.\piid Labbcum, Conc. tom. VIII.)
respondeat nou supersit, quamvis ille nec eo... pu-
Domino sancto venerando mihi el
Patri Adoni D blicam gesserit, nec hoeresi unquam, ut fingunt,
valde diligendo archiepiscopo, ego Anastasius sancta; annuerit, sed zelo Dei quod operatur... Uude etiani
Romanaj EcclesiiC bibliothecarius plurimara opto scribo vobis et per Deura contestor ne coiisentiatis
salutem. neiiuo approbotis, iino resistatis iis qu;e contra Ni-
Triste tibi nuiitiuni, proh dolor ! nimium tristis. colaum papam agi teutantur, quoniam auctoritas
et gemens traiismitto. Venerabilis quippe record:^- hujus Ecclesix mox dissolvitur, si pr;psul e... ad-
tionis Pater el p;ii)a uoster Nicolaus ab hac misera dicitur.

' De quo vide Anastasii nostri pnefationem in •j


Deest aliiiuid.
octa va in sy n od u m s u p ra ,
7i3 ERC.III-MHrKTI, CASSnsENSIS MONACIII :u

IXCIPIT

PROKItrS mSIASll S. ll, e. iiiiilioiiiecaiiii


IN PASSIONEM SAXCTORUM M CCC LXXX MAKTYRLM.

(Apud BoUand., 22 Junii.)

Pf.tro egregio episeopo sanctae Gavincnsis Eccle- A tus explevi, malens penesdoclos de inscientia reprc-
sisc, Anast.^sils summa; et apostolica; Ecclesia; bi- hendi, quam apud paternilalem tuam pro inobedien-
bliothecarius, apostolicam salutem. lia culpabilisexhiberi : prxsertim, cum sanctitastua
Post translatam a me ail pelitionem sanctitatistua; in amore martyrum non rusticitatem, qua
flagrans,
passionem pr;rci|)iii doctoris et niartyiis Pclri, et apostulos ante vocatione;n non caruisse manife-

Alexandrina; urbisepiscopi, inilii pr;v(i|)erc volnisli, stum esl, sid triuniplios edrnm, qui ex ipsa minus
quod passionem sanctnruin mille (luadriiiLiciiloruin urbana peiitia utruin(|iie sciri possunl, attendat, et
octoginta martyrum apud Grxcos habilam Latino ad venerationem mullorum cnucleatos habere desi-
traderem eloquio. Oui)d, considerata imperilia scien- deret. Bene valensdiutius in Domino paternitas lua
tiolae mea;, primum quidem hoc aggredi non pnesum- pro nobis orare dignetur !

psi deinde vero, pateniiliti tu;c inobediens appa-


:
Sume, Pater placidus, multurum gesta piorum.
rere refugiens, parui, et, (juod jusslsti, c(Elitus adju- Uusticus est sermo, calamus (|uem vertit Achivo.

A.N.NO DO.MINI D CCC XC.

ERCHEMBERTUS
CASSINENSIS MONACHUS.

NOTITIA HISTORICA IN ERCHE.MBERTUM.

(.\pii(i Pertz, Moiuini. liist. Germ.)

Erchembertus, natione Langobardus, ut Leo B deGr;ecis reportatam, ()ua Bardorum imperiura sta-
Osliensis [n) refert, p:itre .Vdeigari:). 1'llano castro bilitum est.celebnindam sibisumerct. .Vniicis igitiir
comitatibusTeanensis, iil videlur, oriundus IJi], xKa- flagil:iiilibus, nthisturiam Langubardurum in ducatu
lendas Septembris ;inn(i >S8I, ibi a 1'aiidonulto Beneveiitaiio (legentium iiule ab orlu pr;ccipue(|ue a
cjusiiuesocils .Neapolilibiisc;iplus ct omnihus bonis teinpore Adelgisi priiicipis conderet, opus aggressus
a pucritia aci|uisitis exulus, :iti|ui', ul ipse scribit, est, et non soluin, ut niudeste pr;efatur /), .Marcuni
pedester ante eqUDrum c;iiiit;i usqiie ;iil urbem Ca- et Lucam evangelistas imitatns, magls qu:e miditu
puanam cxsul evectusest. Deimle C;ipu;e coinm ira- precepit, ((uain ((u;e ii^sevidit; sed temi)us eliam
tus et sancti Beneilicli regiil.im prufessus {';, in ili- suum (lescri()sit (7). Kecit id ()usteritalis ;id excin-
nere (</). a Monte Cussino Capu;iin iteruin a Gnecis ()lum, ct ex opere i[)So viruin justum ()iuin((uc, ():i-

captus et cum sociis, quus inter i)r;ecept(jrem com- tri;c ainantissimuin. miserias ejus dissidio (irinci-
memorat, male habitus; deinde vcro per Neaiiulim pum oitas ex intimu curde lugentcm, tum glori;e
Capuam reversus ibii(ue celKe culibfn saiicti Bene- ejus picis ct securit;ttisstndiosissimum agiioscal(A\
dicti pr;cpositns est. .\niiu sei|ueiiti, cnm .Vtennlfus Substilit iii historia anni WJ; furlasse morle pr;e-
possessiones sancli HcnciliL-li inlr:! nrbem l/ipuanam vcntns, cuin sc res Widoniset Berengarii addilurum
sitas fratribus exsiilantibus aufcrri pr.eccpisscl, ab in liiii' uperis pruinisissct (1).
.Vn^clariu alib;ite C.;issinensi et episixipu liuinam ad I.ilier acuini)liiriliiiss;eculorum x, xi etxii inenii-
Stepli;inum V papam inissus est, a ijnu liciiedictioiiem tis scriptorilius in siibsidium vucatus, in unolantum
fratribus privileginm ((iMinbli sui etlitterasad Ate- codice Salerni circa annnm I.JOO exarato, ad
iiulfum exhurlaturias atuilit. (Juibiis inonasteriopus- no.stra us((iie tempor;i dcvenit. .\sservatHr isle (I) in
q bibliollieca Vatic:iiia n. .lOOI signatus, et verus oiii-
sessiones reddi impctr^vit. sed irain .Vteiiulli iiicur-
rit atque cella ab ;ibl);ile tradita vi privatns esl >). ninml;im codicuin recenliornin ((ualcs Rom;t et iii
Licct autein iici' ;ili;i .Vtenulfi facta apprub^ircl, sed inferiori It;ili;i cxsl;iiit, ((uain eililiuuum fons agiio-
dominandi h;ibt'iuru|iie cupidit;itein el severum ejus scitur. .Nain ;intcqn:iin Romain alTcrretur, aniio I.JOO
in liliussaiicti Beiicdicti iinperiiim ;ililiurrerel, t;in- a .Marinu Freccia excciitiis est, cujus deiiule exein-
tus tameii p^itria' et geiitis amor Isrclieinbcrtum te- ()l;ir complures viri litter.iti exsciipserunt (./). Est

nuil, ut victoriam ail saiictuni Cartiu:n ab Ateuolfo membraiiaceus in -i", litlera Langobardica cxaralus.

(a)Lib. 1. il. (/) Cf. c. 21, 31 clsecundain histori;c partein.


(b) C. ii. c.
(.'/)
l
(e)C. 01. (/.) C. 7i.
((/)C 69. (1) C. 82.
(.)C. 1,22. (j) Vide Pereiirini priefaiioncm ad Erche.nbertum.
;

7i') IIISTOUI.V LANGOBAKDOKU.M. TKi


scd radciulo ("iwcia' iit virlctui-
<'nrrij;(Mi(loinio, .\ '..'/. /', ••'. tuiii plaiic
siiperllua poiiitur aiit omittitur
iiKiilii, (!•! tc sa'('iil(( \vi ita fo-datiis, ut lci;i'ii(li dis- recedere vidisscm, iii ea rc ciidicis ;iuctnrit;item re-^
i'('niciidii|ii(' ma^niaiii inilii iilt(!rdiiin dillicultilcai liiii|iieii(l;iiii esse censiii, rclii|iiis (|u;iiii lideliter
ficri
olijiccrct. Oiiarc liaiid ram .si-riptoris (//) ct ciirrccto- piiter.it scrvatis.
"risilinaniis distiiiiiiii co mapis iicccssc fiiil. (|niid iMlitidiics anteriiircs, o|)c apdi;r;ipliorum codicis
li;i'c iii cditioiic aiilcriorcs omiics dcrivata sit. Scd \;itic;uii institut;e, h;e fiierunt :'A) Carracciolii iii-
prima ctiaiii inaiuis taiii scriliciidornin Vdcaliiiloriim tcr ;iiitii|iids chroiiolo^'os(|uatuor .\'(!apoli ;ui. I(i2(ia
i|iiaiii tc^liis i|isiiis ratiiiiic a vcra lectioiic, i|iialciii .\liir;itdrid SS. V. p. ]'> rcpctit:i B) Cainilli ['cre- ;

cx iirioriliiis capitiliiis ct locls cx fj-clicmlicrtn dc- ^riiii, opc lcctiiiniiin nonniilhiruin i^odicis \'atic;uii
rivalisdiviiiari licct, taiitiiiii rcccdit, iit rcli^iiiis pra^- ;ih lliilstcnid siihiniiiistratiiruin correcla, iii llistoria
lcrca siilisidiis iiti iipdrliicrit. .Vdliiliiiimiis i^itiir : lirincipiim L;iiii,'dh:irddruiii, \c;ipdli |(J'i..{, tdin. I
;

;f) Cliroiiicoii Salcniit iiniin, (|iiiul iii cudoin codicc uikU^ a Hurin;iiiiid iii Tlics;iiird I.V, 1'. I, Lcc;irdo
exstat, scd codcm iiindo dcpravatiim cst. 'i) Lcoiiis .SS. [. Muratorio SS. II.
4".), 2:{7, et 1'ratilld 1. Ki
Ostieiisis libriim i, ciijiis capitiliiis 9-'i7, iiostri ca- s(i([., itcrum exprcssa at(|uc iu .SS. Ciallicis Boii-
nlta ->, :!, y, II, II, Ki, 17, I'.», ii), :>:{, 21), :j:{. .{.i, (lucti tdin. V, 324, VI, 20:1, VII, l.i:), excerpt;i est.
37, :{;), 44, i(i-4S, (il, (i.'), (i(i, (i9 (^xscripta lialicutiir. .\(lii(it:ili(incs cditdriim aiitiM-ioriim, pr;ecipue l'r;i—
5).Ioaiiiiis Cliroiiicoii saiicli Vincciitii ad \ iiltiiriiiini, tilli, pauc;is taiituiii scrvandas duxiinus. Lxc,crpl;i
undc aiiti(|ua capitiim 4, 20, 29, 32-3(), 38, 3'J lectio cx Gestis HdnKiiioriiin iioiililicum de rcgibus Liut-
haud raro agnoscitiir. prando, llilprando, Katchisn, Aistulfii et Desiderio,
cum sorihendi ralioiiem,
(Jiiihus intcrsc cnllatis, t> auctoritatc c;ipitis f^rchcmperti pcrpcram invo- I

qualem codice NaticuKi s;eculi xiii exeniitis dltcn-


in c;it:i, eideni ab editoribus nonnullis tributa,
l'auli
ilimus, a scrinoiie clironicornm antii|uidrum C;issi- l)i;iconi llistori;c Langobardorum subjicienda sta-
nensium pra^cipue in us:i lilter;c (r), ((lut tum loco tuiinus.

((() Uacehis (Uatchis), gencium,


Coilr.c s.Tpinx grribit (Bari), i-elvis improcitas, prajrito, 'jassis
(heluis),
c.onticuum (contiguum), corructum (corVuptum), (vassis) fri6olum. b
in Li;yuria (Lihuria, b et s rt s.

disseiicio (dissensiol, scitus (silus), ahscente (ah- in assumitur (absuiiiitur) d oinittitur in animaver- ;

sente), procintu (procinctul, selus (scelus), silicet, tat, aiuvandum (|uemamodum ; cominutuntur s et x
defuiito. cunti ; littmiiii h intrnluin oinittit in aut inestreiiiit:is, iu.vta, iuxit (iussit) ecitare (haesitare)
(haud), yenis, ystori;i, ausi (hausi), alitus, exalave- jih (f) c( V in Vari (1'hari) o et a. in Longohardi, ;

rat, v(!;itnr (vehatiir), tr;icns (trahens), arvitjit iii i et e in declcvis et congemcscit i et g in agehat ;

/larena, //ac (ac), /laheuntihus, /icdific.are, /lis


/ciliiit, (aiebat), surgium u et o in comniKtio ,^u omittitur
;

(is), /lovile, /lonestatus uhi et nos id servaviinus. ; in .Vgustus. Scribitur etiam .•iemel frebis pro febris.
Prseteira b ct v cominutantiir in i,'alhus (balbus), Vari Sed binnia ea haud constanter.

EllCHSllBERTI IIISTOIILI LAMOBAIlllOyil.

1. LangobarJorum • seriein, egressum situmque C ab ''


ortu 3 prsecipueque ab Adelgiso-' , insigni saga-
regni, hoc est originem eorum, vel quomodo de cique viro, hystoriol.im condcre Langobardorum
Scandanavia insula egrcssi ad Pannoniam, iterum Bcneveiitumdegcntium, de ((uihusquia hisdiebus nil

a Pannonia Italiam transmigravcrint rcgnumque dignum ac laud ibile reppcritur quod veraci valeat
susceperint. Paulus, vir valdc peritus, compendiosa stilo exarari, idcirco non regnum = eorum, set exci-

licet brevitate set prudenti composuit ralione, ex- dium, non felicitatcm, set miseriam, non trium-
tendens nichilominus a Gammara et duobus liberis phum s set perniciem, non quemadmodum profece-
,

ejus hystoriam Katchis pene usque regnum. In his rint, set qualiter defeeerint? non quomodo alios ,

autem non frustra exclusit letas loquendi », quij- superaverint, set quomodo superati ab illis ac de-
niam in eis Langohardorum desiit regnum mos ; victi fuerint, ex intimo corde ducens alta suspiria,

etcnim hystoriographi doctoris est, maxime de sua ad posteritatis exemplum succincto licet et inerti

stirpe disputantis, ea tantummodo retexere qu;E ad prosequarcalamoS. llacquo.iueHagitationedevictus,


laudis cumulum pertinere noscuntur. Ultimo autem non tantum ea quse oculis, set magis quae auribus^
compiilsus '
a compluribus ego Erchempert quasi hausi, narrare me fateor, iinitans ex parte dum-
VARL.E LEGTIONES.
t Longobardorum 'plerumciue codex. ~ add. sum. 2 3 abort : : : : c. abortivus A. ab ortu B. 4 Algel-
giso e.
'5 regenuin : c. ^ triumphum cod. i deferint cod. 8 calomo cod. 9 aribus corr. auribus c.

NOT.E.
Id est, non sine causa atas provecta Paulum a
•'i
haud video. Igituralia ratione explicanda sunt; Er-
finienda Ilistoria prohibuit. chembertiis iricitse a complurihus compulsum esse,
bSeiiuentia interpretes vexarunt. Peregrinus et ut Historiam Langobardorum in ducatu Beneventi
Pratillus intelligunt, Erchembertum ab « Algelgiso » degentium inde ab ortu principatus, pr;ecipueque
Langdbardo, quem euindem fortassc qui cap. 68 air.Vdelgiso principe, scriheret. Ouod ita esse, opus
occurrit fuisse crcdunt, excitatum historiam scri- ipsum ilidicat incipit eniin ab Arichis duce et inde ;

psisse sed tunc quid voces '^(((isit ab ortu significent


; ab -\delgiso ampliori sermone procedit.
•24
Patrol CXXIX.
;

747 ERCUEMBEHTl CASSINENSIS MOXACIll HH


tax.it Marci Liica-que cvangelistarum praeconiis, A bium stalucns, idquesubjurebeali Benedicliin per-
qui auditus potius quara visus Evangelia descri- petuum tradidit permanendum. Patri etiam modo in

pseriint. territorio .Mifano " Deo am.vbili viro ecclesiam in

2. > Igitur captaac subjuiiat;! Cario Italia (771, honorem Domini Salvatoris conslruxit, et monaste-
Pipinum filium suum illuc 2 regemconsliluit, cum- rium pueliaruni instiluit, atque ditioni sanctissimi
que illo stipatus innumerabili exercituum agmine Vincentii martyris subdidit.

crebrius Beneventum adiit capessendam. (781.) Quo 4. Defuncto dehinc .Vrichiso, consilio habito
tempore Arichis. generjam fati Desiderii, vir Chri- Benevenl;inorum magnates l^ legatos ad Karluni
stianissimus et valde illustris at(|ue in rebus belli- de.stinarunt mullis eum llagitantes precibus, ut jam
cis strenuissimus, Benevcntum ducatum regebat. fatum Grimoalduni quem a genitore obsidem jam
Qui audiens eos super se adventare, Neapolitis ((ui a pridem i'' susceperat sibi praeesse concedere digna-
Langobardis diutina oppressione fatigali eranl pa- relur.Quorum petitionibus rex annuens illic conti-
cem cessit, eis(|iie diaria » in Liburia 3 b ct Cimi- nuo pnedictum contulitvirum, simulque jusregendi
terio = per incolas sancita* dispensione misericor- principatus largitus est, set prius eum sacramento
dia! vice distribuit, titubans, ul conici valet, ne
ab hujiismodi Langobardorum mentum ton-
viiixit. ut

eorum versutiis Franci aditum introeundi Beneven B (leri faceret, cartas vero nummos(|ue sui nominis

tum repperirenl. (787.) Super Benevenlum autem characteribus superscribi semper juberel i". Accepta
Gallico exercitu perveniente '•>
prsdictus Arichis deni(iue licentia repedandi a Beneventi civibus magno
viribusquibusvaluitprimofortiterrestilit,postremo cum gaudio exceptus est. In suos 's aureos ejusque
auteni, acriler pr.i liantibus univeisa ad instar lo- nomiiie ali(|uandiu figurari placuit, schedas vero
cusUirura radice tenus corrodentibus, magiscivium siiiiiliter ali(|uanto jussit exarari leiu|iore, reli(|ua

saluti quam liberorum affectibus consulens, genii- autem pro iiichilo duvitobservanda mox rebellionis ;

nas6 soboles vioe pigneris jam dicto tradidit C;c- jurgium initiavit.
sari, hoc est Grimoaldum el .Ulelchisam, simulque o. Ilac etiam tempestate idem Grimoalt neptem

cunctum thesaurum suum ex quibus Adelchisa ; Augusti Achivorum in conjugium sumpsit, nomiiie
i''

multa cum prece proprio restituta suo gcnitori, '


Waiitiam set nescitur, quam ob rem ad fructum
;

Grimoaldum voro secum remeans detuiit Aquis *>


^
miiiime pervenit. In tantum cnim odium primus
collata Arichis pace sub foedere pensionis. eorum avidus prorupit amsr, ut sumta occasione
3. Nanctus itaque hanc occasionem, et, ut ita di- Francorum circumquaque se repugnancium, more
cam, Francorum territus metu 3 inter Lucaniam ,
>> Hebieico sponte eam a se sequestraret ; dato ei li-

el Nuceriam'^ urbein muiiilissimam et prscelsam in ^ bello repudii, ad projirios lares eara vi transvexit.

modum tutissimi castri idem .Vrichis opere mirilico Hoc quidem callide licet egerit, efferitatem lamen
exstruxit '"
,
que ^'^ propter mare contiguuni, quod supradictarum barbararum gentium sedare miaime
salum appellatur, et ob rivum qui dicilur Lirinus e quivit; nam tellurcsTeatensiuraeturbesadominio^o
ex duobus corruptum vocabulis Salernum appella- " Beneventanorum lunc subtr;tct;e sunt usque in pra*-
tur 'i,esset scilicet fulurum pr;csidium priiicipibus sens, nec non et Nuceria; urbs tunc capta esl, sel
superadventanle exercitu Beneventum. |llii^i-Ari- celeriter a fato Grimoaldo aciiuisita est (80i), appre-
chis primus Beneventi iirincipem seappcllari jiissit, henso in ea Guinichiso duce Spolitensium cum om-
cum usque ad istum qui Benevento pr;efuerant du- nibus bellatoribus inibi repertis.
ces appellarentur ; nam et ab episcopis ungi se fecit, 6. Frequenter autem Karlus cum cunctis liberis,

etcoronam sibi imposuil, atque in suis cartis scri- : quos jam reges constitueral, et cura iramenso belhi-
2)tum in sacratisainw nostro palatio, in linem scribi torum agmiiie Beneventum pr;eliaturus aggreditur;
praicepit.] Infra Beneventi a^item ma'iiia templum sel, Dco (lei'ertaiile pro nobis, sub cujusadhuc regi-

Domino opulentissimum ac decentissimum coiulidit, mine fuvebamur, innumerabilibus de suis peste per-
quod Graico vocabulo Agian Sophian, id est sanctam ditis, cum paucis nonnun^iuam inglorius reverleba-
sapientiara, nominavil ditatumque amplissimis ;
D lur. Unde factum est, ul Pipino regnante in TiciiK
prsdiis et variis opibus sanctimoiiialium u cuiiio- et Grimoaldo pr;esidente in Benevento, frequentis-

VARl.E LECTIONES.
1 capitum divisioncm Codcx antc caput II haud agnoscit. lia aut illis 1. habcrc vidctur : illic 2. ^ I|- '^

liguria c. c^ui cotistantcr liguria scriliit. dccst \. nuinu 2. i ila i (1. \i) ; gemina c-
s;incita : : c. S>
•">

7 su c. tuit 2.
: : * a quo f. 'J
mel c. ^'j ita
1 scripsissc vidctur ; munivit et nova fabrica
: : reparavit,
qua!Civitas2. '
corruct :: c. H ita 1 ?; appellatura, (juam civilateiu sic idein princeps forlilicavit ut 2.
'^ Ilic us(jitc praicepit cx 4. (1.9., (/ui ca cx Hi rchcmprrlo latnlnt, adsuiitla, iii titditc dcsunt. '^ ita 4.
;

sanctimonial c ''' ('((( rcslilucniluin


vidclur, predicto allaiKi J. aliphano 5. '= m;ignaiiles c. K» ita corrcxi

pridiec. '^ juberet muros Salerni .\chercnti;c el Consi;e funditus everteret Accepla. cdd. cx 3. '8 suo c.
i'J acivorum c. 20 Ua 2. dominis 1 '?

NOT.E
• Pensiones. Nocera.
^

b Lcburia, terra di Luvoro. Arichis Salenium jam anle advenlum Caroli


(
• Ager Nolanus. munierat. C.f. .Mon. G. SS. I, 118. 1(i8, 169.
"^Pseslum. B Ab occidente Salerni.
:

;i!) I1[ST(^RI.\ I.ANOnnMtDOIUIM. 7o0


siniiim lirllum voxarct Beiifvontaiios, ita ut nec ad A quin(|ue milia lere hominnm cailem tuiie in acic oc-
momeiitum pax iiilerlnerit illisviventibus. Eratenim cubuere. Idem enim Daulerius uiia cum mapislre
uleniue jnveiiili a'tate niientes et ad eommotiones '
militum i|ui tiinc inibi re.nnabal. soli elapsi, fugi-
et bella declivi -i.
ripiiius autem, fultus suornm 2 bundinRrnia illiusnrbis tandeni iiii^ressi, necibi sic
pwsiilio bellalorunijjuiji eoiiliniio((ue pra'lio exagi- quidem le^iuiem capiunt; iiam ef;ressa; conjuges vi-

tabat enm; tirimoalt vero ct civitatibus muiiilis et roruin peremplorum gladiis, insequebantur illos, di-

prinioribns(]uamplurimisconstipatus, parvipendens ceiites : Reddite nobis, o caduci viri proditori ^ , quos


ac despectui ducens illius persecutionem, in nullo nequiter intcrfecistis ! Qwirc inquit ,
'J
, advcrsus eos
cedebat ei. Aiebat ^ ibKjue pcr legatos suos Tipinus : prxlium insurQcre conati estis, qucm pro eerto invi-
\'olo quiilem, ft itn initcnter (tisponcrc conor, ut sic- ctum scitis (irimoalt vero acrius eos insecutus est
uti Arichis urnitor illius suhjcctus fuit quondam De- usque ad portain quediciturCapuana, ila utproprio
sitlerio regi^ Italix, ita sitmihi et Qrimoalt Quibus
'.
conto eam percuteret nec erat quispiam qui resi-
;

econlra Grimoalt asserebat steret. Clausis tantum obseratisque foribus, qui re-
Liber ctingcnds snni natii.s utcoqde parcnte," manserant infra muros se tutaverunt. Keverso igitur
Senipcr cro libcr, crcclo, tuente Deo ! Grimoaldoad castra cum suo exercitu incolume, al-
7. (807.) Et hoc quidem ita de hac luce subtraeto, ^ ^^^"^ '''e 1""" fot'g''^ sumpto et pro interemptis aflini-

Griiuoalt alter suscepit jura Beneventi tuenda, the- bus, jara dictus perfuga du.x dedit in exeniuin octo

saurarius' videlicet divae memori;eGrimoaldi prio- milia aureos supradieto principi, et memoratum
ris,viniuoque sat mitisetadeo suavis, ut iion solum Dauferium ad pristinain reduxit gratiani. Statim de-

cum Gallis, vernm etiain cum universis circuniqua- niiiue ob solitara misericordiara pnedicto virodona-
que gentibus constitutis pacis inieril fijcdus, et Nea- tionem de rebus suis prscepto flrmavit, gratiam vero
politis supra memoratis gratiam paceraque dona- farailiaritateniqne priraam non denegavit. Interea

vit (808). Set quia antiquus hostis seraper invidet pa- Radechis coraes Consinus, Sico Agerentinus castel-
catis et piis viris, atque bella et discordiie semina deus,quem Grimoalt dudum proselitura receperat ''

in eis serere molitur, Danferium qnendam, virura honoribns plurimis deferens, subdolo insurgentes in
spectabilem, susartis malicie ignivit, et cum non- eum, cum jara extremura spiritum traheret, gladio

nullisfiliisBelialhorrendnmfecitinireconsiliumad- eum peremerunt (817).


versus principem fatum, hoc modo depositis quippe 9. Interfecto igitur eo innocenter, prsdictus Rade-

perpontem proficisceretur
iuitinereinsidiis, utdura chis Siconem loco illius principera subrogavit. Ipse

VeterrinuE urbis ad pra'(lictam urbem Salernum


'' vero non multum post tempus cuncta viriliter mun-
properans, impulsus a raenbris Satan;e pjofundum, G <1^"'^ '"etu gehenna; abdicans, ad beati se contulit

fluctibus *'
mariiiis iramergeretur, esset beluis in Benedictisuftragia, catenaque cervice tenusvinctus,

pastum. Set revelante sibi occultorum cognitore ejus coenobium Christo inilitaturus adiit, se reum
Deo, suis ad se accersitis, jam dictum incolumis quoque impium, se male egisse ac cru-
claraitans et

pertransiit pontera , eos autcm,qui suLCsalutishostis deliter vociferans, sicque monachiura scema '-O su-

fuerant,cepit et vinculis injecit.:8l6.)Dauferius vero mens, in tanta se districtione corporis animique co-
quia tunc non aderat illic, hoc agnito, fugara arri- ram oculis internis arbitris in eodem monasterio
puit et Neapolitis susceptus est. coartivit, ut nulli scrupulum adsit omniura facino-

8. Quo comperto, Grimoalt non segniter cgit, set ruin suornra venianiadipisci raeruisse. Circuibat ille

confestira iter Neapolira agreditur, exercitumque post sspediabolus girans septa sacri monasterii, el voce
se accelerare jubet. At ubi juxta memoratam perap- perspicuaetraultisaudientibusclamitabatinquiens:
plicuit 'c urbera'? ,
juventutis populusejusdem civi- Heu, Bcncdictc, milii ! Cur me undique rodis? Inique
tatis arrais evectus, obvius illi audacter eminus Me prius hinc pulso, nunc nica aicmbca lucras I

exivit in praelium; quod ille ut intellexit, protinus Suscepto itaqueSico principatu, fosdus
10. (818.)

ilinera eorum revertendi prius irretire molitus est, cura Francis innovavit, Beneventanos bestiali effe-
et itademum in eos insurgere voluit. Tantara deni- D ritate persequitur, atque sesuperstite fllium suum,
quehostium stragera coepto bello mari terraque fecit, Sicardum nomine, heredem principatu efi^ecit, virum
ut fretum adjacensvix per septem et eoampliusdies satis lubricum, inquietum et petulantem n animi- ,

cruore occisorum purgaretur ; in terra vero tumuli que elatione tumiduin. (821.) Per idem tempus Xea-
nunc usiiue interfectorum conspiciuntur cadaverum. politis, quorum superius raentionem feci, bellura a
et ut ab eisdera incolis referentibus compertus sum Sicone '- creberriraura motum est, et civitate valide

VARIiE LECTIONTS.
1 comutiones c. 2 ita emendavi ; fultorum c. 3 Agebat e. 4 regis I. 5 thesarius e. 6 fpuctibus c.
* peramplicuit ^ 'O senia
c. II. continuo multe i. 2. 8 ('. e. pi-oditores; ppitori c. 9 ('.
c. inquiunt. c.
11 petulante e. 12 sicione c.

NOT.E.
a Id est declives. c Id est, circuracirca applicuit.
b Yietri prope Salernum. "J
Id est advenani.
751 i:UC!lEMBl-KTI CASSINENSIS MONACUI /oi

obsessa tellure ponloque ac forliter jaculis el scor- A autem idem vir in mundanis rebus prudens, el ni-

pionibus oppugnala, pene capta esset, si defuisset mium versutus, et ultra quam credi potest callidus;

ingenium. Nam juxta ora niaris muro ' arictibus et adeo enim circumvenit pra^stigiissuisfallacibiissu-
machinisfunditiiscliso, jamcumcatcrvalim pnpulus pradiclum virum, ut illo absente et dissentiente
''

ingredi urbem nitcrctur, dux jam dicta;


civitatis, nil unquam lO excrccre vel ad momentum n aude-
inlaqueatus
data mox obside genitrice sua ac duobus propriis ab eo dcceptus
ret '' ; sic(iue ct est, ut

libcris, magnopere eum callida arte exflagitans per germanum suum, Siconolfum nomine, gratis perpc-

nuncios misit • ita : Tiia est wbs cum univcrsis qux tuo dampnaret exilio (834), cunctosque Bcneven-
infra se retinet ; ptaceat ergo pietati tux, ne inter lanae gentis proceres aut custodiis aut morti indidc-

pra-dnm detur ; crastina autem die cum trofwo victo- ril; ad hoc nimirum tendcns, ut dum relictus ac

rix gloriosissime ingredere, possessurus 3 nos omnin- dcslitutur, solacio csset optimatum, citra suam suo-
que nostra Ilis ergo suggestionibus fuicm accimio-
'.
runii|ucsanguinisctTusioncmfacillimcinterimerctur.

dans, diem sustinuil venturum. Subscquenti vero Qiiamobrera et Maionem cognatum suum londer'

nocte interrupta urbsmurofirmissimosolidata * est, monaslerium retrudi


jussit et Alfanum » denique,
et crepusculo quo se suamque tradere pollicitus cst quo nemo fidclior eo tempore fuit, virum illuslrcm

i-ivilatem arma bellica suscipiens, contra eum se B ct forlissimum roborc, laquco suspcndi fccit. Tunc-

crexitingenti ccrtamine. Opprcssi igitur duriusa ge- que factum cst ingcns pcrjuriuin in Benevcnto, cx
nitore ct filio per sedecim continuos annos cives quo conicitur iram Dci primumTore jirovocatam ad
prfffalae urbis, cum jam ad extremitatem maximam perdcndam terram.
pervenisset, ad Francorum secontulere pra-sidium. 13. Talia eo tractante, divina actum est dispensa-

His denique diebus praeerat illis ca^sar Lodoguicus tionc, utdum alium innocenter conareturextingue-
cognomeiito Almus, lilius Karli supcrioris augusti, rc, pra'venicntem iiilcrim langorem ipse cnelitus

qui Lutharium natum suum consortem dum rcgni si)iritu paritcr et carnc pcrculsus intcrierit. Priu*"

asciret, ab eo una cum socia sua captus ac custo- cnim quamobiret, ut cumulussu;p perditionisjustius
dis & mancipatus est, set ab optimatibus suis f' augerctur, pro amore pecunia> specUibilem et Deo
ereptus, ad pristinam sublimatus est gloriam qui- ; dignum virum sanctitateconspicuum, Deus dedit no-
busaniteiitibus, obsidio ab illis aliquandiu suble- minc, beatissirni Bcnedicti vicarium ''
, a pastorali '^

vataest (831). monasterio monachorum seculari magis potentia '^

H.Circa b;rc tempora gcns Agarenorum a liaby- (|uam congrua raiione deposuil ac custodia" manii-
lonia et Africa ad instar examinis apum manu cum p;ivit; cujusquc nunc usque cineres, 'j quo rccul);it

valida egrediens, Siciliam properavit (832), omnia C liumatus, nonnullosfebre detentosvariisquelangori-


circumquaquc devastans tandem civitatem insignem ; bus opprcssos cx fide poscentes creberrime curare no-
Panormum noinine captain, nuiic us(iue commor;i- scuiitur. Quid eiiim dicain dc liujus viri nequitiis,

tur, plurimasque in c:idcm insula urU^s ct oppida quandoquidcm cenobiorum-


distnictis ecclesiarum
dirruens, jam pene tota illarum gentium dilioni iliic pncdiis, nobilibus acmediocrumrebus violenter
substrata congemiscit. (840.) Inter h;ec moritur Lo- ablatis. secundum subputacionem dierum anni cmbo-
doguicus, qui secundus in Gallia augustali iincerat lismi c curtis "i
opulentissimas aggregavit. (8.39.)
'^
imperio, Lulliarius supradictus illius rcgni lueres lloc ()UO(|ue miscro ita obeunte, paulo post a filii

effectus est, atque ab hoc Francorum divisum cst vcl Adelferio i'' nomine, Sicardus supradictus prin-
regnum, quoniam Lulharius Aquensem ct It:ilicum, ceps gladio |)erimitiir; Deo juste retribuenle, (pii

Lodoguicus autem B;ijoarium, Karlus vero, ex alia plcruinquc rcddit iiiiquitatem patris in filioscarncm
ortus genitrice, Aquitaneum regebat imperium. soluminodo fcriens ulciscitur; ut quia Sico, genitor
12. (833.) Sed ut retro vertam sermonem, mortuo suus, (Irimoaldum, scniorem suum, indebite oc.cide-
Sicone, Sicardus monarchiam solum optinuit, (lui rct, ulcisccnle Deo, filius illiusa suhditis interficere-
jam cum p;itrc sa^pius mcninralo pcr ali(|iifit fclicit(>r tur. V.l islo lioc modo (h^ccdcnlc, pcrcussor noii diu
impcraverat ;iniios;c(Kpitiiuc pnpulum sibi commls- D hctaliis cst. N:im parvo post tcmporc aSicone iinllio.

sum ex levitate animi beluina voiacilatc iiiscqui ac cognoincnto Albo, pr;cdictus liomicida cxlinctus est,
crudeliter lani;ire. Inter haec, ut Asverus Aman, ita scilicet ut juxta verbura Domini, qui gladio corpus
KofridunKiuendam, lilium Dau-
iste pra>lulil c;clcris proximi Inuisvcrbcravit, justovaldcjudicio talioncm,
ferii cognomento rrophct;e, cujus coiisilii sub vcr- lioc csl similcm ultioncm i" , in sc ipso cxpertulil.
sione mulla sacrilega ac blasima » patrabat. Tuit 11-. Decedeale ituque Sikardo ab hac luce corpo-

\AinJE LECTIONES.
posscsuros acustodie r. r, ab
timatibus c. ' heredes
' muros c. 2 sit c. 3 1. •isolidac. f>
I.
** blasmia i bhisma 2, ' supraditum c i'iiiiiuam 2. " monimcntiim I. '' afl^crre audcrct 2.
i:i ;ipostorali ', n scculaiis I 'quosf. ir, ;ulcli'eri() noininc nnminc c. '"ulcicioncm c.

NOT.F.
" Abbatcm. <^
Anni cmbolismalis, 380 dies cxccdenlis.
•i
1'
Id est abbalcin Moiitis Casiiii. Id esl curtes.
;; .

753 IIISTORIA LANGOB.VHDOftnM. 7oi

n':i, lla(i('li;isiis |ii'iiicip:itiis rosimcn suscepit, the- Aaliis iii m:ilum, siihtiliiis ((iiiti'in|il:iiilrs mimitinnem
s;uirariiis i
pnpfati omnis nt
vii'i, in ciijiis electinnc oci, ir.t(!inpest;( iKictisC.hristicnlis i|ui('sceiitilms per

it;i (licam Benevenli provincia consensit, vir untem ahdita luc:i peiictr;iiit urbem, populuiU(|ue iusoiitem
blandus ac bonis moribus pollens. (8iO.) At ubi is- partim gladiistrucidarunt, parlim captivitati » indi-
(lemprimatuin pi-oineruit, Siconoifiis, (]uem siiperius deruiit. Supradictuin vero proditorem genlis et pa-

exiilciii pr.cmisi, a custoilia carceris elapsus fui;ere tii;r, v;iriis innltis(|ue suppliciis debachantcs, \)0-

latibulnm cirpit. et :il) Ursii, coinite Cousiiio cof;ua. stremo, ut vere digiium fuit. m;iriiiis suftillarunt

toiiue suo, aliiiuaiuliu latuit occultatus. Ouo ctiam Quo comperto


j,'urL;itibus. Kadidgis, (juia eos urbe

teiniiore liberi Dauferil Balbi - videlicet Romoalt, nullatenus evellere (|uibat, ccepit tamcn (luasi fami-
Arichis et Grimoalt, nec non el Guaiferius, Bene- liares ainicos excolere et ad suum adjutorium sen-
primum castrum Cananense 9
vciiti mu'nia relin((uentes. Salernum invasere, Sico- sim provocare ; ac
niilfuini|nc '(|uo hitcbram fovebat repertiiin, sciiin- uiia cum Ursofilio suoillis destiiuivit oppu(;iiandum.
rem sihi uiuiiiimitcr coiistitucrunt factaque tunc ; Confestim igitur iutimatur hoc Siconolfo perstatim ;

talis (lissensio, ([ualis luiniiuam fuit iii Beneventiim mora seposita eos debellaturus properavit, atciue
ex eo (luo Langobardi in ea ingressi sunt. Ante ad- super eos audacter Irruens, cunctos (jui fugere ne-
ventum ita([ue Siconolfi in Salernum missus est ^ quiverant armis stravit, tantoque victoriae positus
Adelmariusa supr;iilicto Radelgiso principe, utfllios est trophaeo, ut exinnumerabili "5 acie paganorum
Daiifcrii ad su:iin lidclitatcm converteret ; ([ui illuc vix pauci eUipsi essent, qui urbe residuis casum "
abiens, astu doloso priucipem deseruit et se illis pereuntium Rex vero eorum, Calfo no-
cxplicareiit.

sociavit-- eosquc igiiivit deterius.


, niine, solus cum dedecore fugiens, equo in itinere
13.Eodein quoque tempore Landolfus jam Capu;E jara fesso amraisso, tandera valde lassus plantis pro-
prseeratgastaldeus, virqnippe ad bella promtissimus priis urbem introgressus est.

dt^bellator. Ilic autem vetustam exercens inimici- 17. Iiiterea Siconolfus Beneventum crebris pra;liis
tiam de genere Seductorum, animo
cum quihiisdam graviter affligebat, atque ut dici solet mala arhor
et gente crudelibus viperis, interlici fecit ex primis wodo »i(i/((.f infKjrndtis c.sf cunrus, contra Agarenos
eorumseptemviros, uni eorumque manibus abscidi Radelgisi LibicosIIismaelitasHispanosaccivit, hisque
reliqui pnesidium fug» sumentes, Beneveuto adeunt invicera intestino et exteroaltercantibus bello, ultra-
R;idelgisuin, adfinem suum. Landulfus autein Sico- marina loca captivis nostrae gentis diversi i'^ sexus
polim ingressus, a Radelgisi dominatione sesubdu- et netatis fulciebantur. (84.3.) Quadam vero die con-
cens Siconolfo sociatus est, ac primum cum Neapo- venere utr;pque acies In Furculas Caudinas '3 , cora-
litis pacis conjunxit foedera. Fretus itaque Siconol- G missumque impetu Ra-
est belli certamen, ac prirao
fus hujusacliberorura ejusauxilio, totain Calabriam delgisi pars victrix existens, Siconolfi exercitum
suo subdidit famulatui maximaraquepartem Apulite totum in fugam vertit. Siconolfus autera in loco tu-
dein adversus Beneventum prseliis insurgere nititur, tissimo tunc constitutus, cum paucis suorura raox
plurimasque urbeset nonnulla oppida ab ejus domi- super Beneventanos triuraphantes ac suos •* inse-
nio auferens suoque juri ^ subjecit et quia eratvir ; quentes virili irruit animo, et non minimac;wle pro-
bellicosissiinus, partimque metu, pene cunctum po- stravit; patrataijue victoria, pluriraos eorum gladiis
puluni euin arabiens sequebatur. Prius enim quam extinxit, uonnullos cepit, reliquos vero in fugam
Siconolfus Salernura obtineret, a prsdicto Adelraa- compulit. Fretus itaque frequentissirais victoriis,
rio Radelgisus invitatus eta suis stratoribus fraude
•'
omnes urbes et castella a Radelgisi abstrahens jure
suasus, Salernum quasi capturus advent;ivit. Quo excepto Siponto, Beneventura circumdedit oppugnan-
dum pervenisset, castraineUiri grandi cum audacia dum; cumque telis et lue fainis non raediocriter
placuit, set subito velud turb;x; civitate isdein vir coarteretur, mandatum illico est Guidoni ut prope-
cum fatis Dauferii liliis egressus, eos inaudita ciede raret urbem. Erat autem idera Guido dux Spoliten.
macUiverunt, bonaque eorum cuncta diripientes di- sium, Siconolfi cognatus, pro cupiditate tamen pe-
tati sunt; et Radelgisns vlx cura paucis inglorius
D cuniarura, quibus maxime Francorum subiciturge-
fugiens evasit, nec ultra ausus est Salerni metas nus, postposito vinculo parentali in adjutorium illico
gressibus attingere. profectus est Radelgisi, atque per nuncios suggessit
iG (848.) Iliis quoque diebus Pando quidam i^
Siconolfo obsidente urbera, ut obsessioue '& relicta
Barim regebat, qui jussis opteraperans Radelgisi, ad propria reraearet, adiciens inter ca;tera Pennit- :

Saracenorum phalangas in adjutorium accitasjuxta te "' me loqui cum Radekjiso. quia tuse maijis parti fa-

murura urbis et orain " inaris loc;ivit coramorandas. vcho. Recessit igitur Siconolfus a loco illo ;
Guido
Hii autera, ul sunt natura callidi et prudentiores interim applicuit, et accepta a Radelgiso unam sel-

VARIiE LECTIONES.
t thesausarius c. 2 batui c. principe c. aldemario c. cf. c. 14
3 iilisnciavit c. 4jurisc. 5
scc. xv vel xvi scriptam ia nvirqinc minu
6 quidem cnrr. quidara c. ^ ora c, captu*> c.xtcri'; crasis c. 'J

est civit;isfuit, set nunc est destructa, propeb;irolum et hoJie locusdicitur


priorad canne iJ nurasrabili
nurasr c.
i3 ferculas caudina c. ii suo c. exlincxit c. iiobssess
sessione c
•1 urbera r. c;isu (;. Udiversisc.
lopermicte e.
ERCIIEMBERTI CASSINENSIS MONACHI 736
lam pro septuaginta milibus nummis aureis, dirru- A Beneventum depopuiare initiarunt (8o2). Tunc U
pit quodcumque poliicitus fuerat suo cognalo, ct iterum sugestum est lameiitabili supplicatione jam
alienatus ab eo via qua venerat rediit. sa>pe dicto piissimo augusto per Bassacium '4 vene-
10. Post h;c(' pnwliotus Guido suasit Siconolfo, ut rabilem vlrum, beati Benedicti vicarium, et per Ja-
datis quinquaginta railia nummis aureis pro aduna- cobuin sancti Vincentii abbatem, ut properarequan-
tione provinciai Beneventana;, Et optineretc, inquid, tocius dignaretur, et suo adventu eriperet iiuos ante
faciam cam hinc et inde, qiinai palmo mcciaris cnm ! jam misericorditer redemerat: Et simus, inquiunt,
Cujus tunc consilio consenciens • Romamailiit, au- fitlissimi famulis illius, constituat(]iic mjs suhcsse cui-
reos tribuit, sacramenta dedit, jusjurandum susee- lilr' ultimii suoram ! Oui siiie mora veniens, cum
Eral autem ad-
pit, nirhil i)roliciens iiianls abscessit. incredibili mullitudine Bariin perrexit,setpro i''om-
huc inter Siconolfum Radelgisum frequentissima
et nibusdblitiCapuani suam ullroneam sponsionem iC ,

pugnse concertatioet cotidiana litium seditio, unde urbibusserecondentes, Landulfuint;inlum:intislitem


et ex diversapartequibus via justitia^ displicebatal- vice suaillucdestinarunt. Videns autemsupradiclus
ternatimab uno in alterumconfugiebant, fiebant(iue ciesar et illorum fallacium et se nil proficere, sine
crebra par - rapina> inoest;P(itie fornicationes. Erant emolumeiito t"recedens abiii, concesso principato
siquidem universi erranei el ;i(l nialum pnnnpli, (lua- 1^ Salernitano Ademario, forli.ssimoet illustre viro, Si-
si besti;p sine pastore oberrantes iii saltuin. Set cuin (oriulli liliuin exulem fecit. (S-ji.) Inteira obiit R;i-
jugitercivili bello invicem inter se lacerarentur. es- delg;irius Benevento ; cui successit germanus ejus
setque omnium pernicies et, ut ila dicam, anim;e et nomine Adelchis,'vir quippe mitissimusct amabilis
cordis extrema perditio,maxime (luia Saraceni cunctis is
,
tantaque mansueludinis, uteliam abexle-
Benevento degenles, quorum rex erat Massari, infra ris diligerelur. Set, quod pejus, provincia in mullis
extraque omnia funditus devastavit ita ut etiam •• divisa ad exilium magis quamad salulem de die in
oplimatesillius pronichiloducerentatqueut ineplos diem a dominaloribus ducebalur.
servulos laureis duriter flagellarent ''
. 21. Subtracto vero ex hac iuce Landulfo Capuano
19. (8-D.').) Hisquoque diebus mortuo jam dictoLu- comite (843), ul post tergum 19 redeam. quatuor re-
thario,regnumGallicumpentifarie5divisumest,quo- liiiuid liberos, Landonem videlicet jam fatum viruin,
niam Lodoguicus elKarhis, germaniejus, Bajoariam PaiKbinem, Landuiiulfum et Landolfum futurura
et Aquitaniam regebant, primogenilusejus filiusLo- puiitilicera, viros singularisprudencia virlutisque''''
doguicusnomineItaliam,secundusLutharius.\.quis, efticacia '''
ex quibus Lando Ca-
valde compoles ;

Provinciam tuebantur. Iluic ergo


tertius Carlictus puam, Pando marepahissatuin -'i Landonolfus Tea- ,

Lodoguico augusto suppliciter rehilum est per Laii- C num regebat, Landulfus vero adhuc juvenis •'^ pala-
donem 6 comitem Capuanum, filium ' Landolfi su- tinis exiul);ibai obsei|uiis. Ilic autem novissimus,
'•'*

pradicti viri, et pcr Ademarium jam falum virum''^! . ut post iu |);itulo claruil, cuin ;idbuc viscere gesta-

Qui licet erat admodum parvuli-' . pro Dei tamen retur gciiitricis, eadem mater, cum se quadam die
zeloeorum humilibus precibus aures accommodans, sopori juxta viri dorsum dedisset, facem igneara pe-
eliam consensum 'Opra^buit; et celeriter veniens, perisse visum experta est. Qu;r fax cum hurai solo
universos prophan;e gentis hostes " ab urbe vi dis- aecidisset, in m:ixiinum ignis globumaucta est, visa-

trahi ac '- framea necari fecit (S49) ; el pra-sentibus que esl totius Benevenli conlinium concremare, sic-
omnibus Langobardis, inter duos pra;diclos viros que cuin suinpno pariler et visio '5 elapsa est. Quae
totam provinciam Beneventanam ffquitatis discrimi- nimium perterrila, proprio mox conjugi raa?sta cu-
nesubjurejurando dispertivit. Hoc aulem facto, non ravit indicare •'''
; cujus visionis finem genitor ut audi-
diu supervixil Siconolfus, setdebitum mortis munus vit, in paucis i'' sillabarum dictiunibus futura ejus
exolvens, filiumsuumadhuc lactanlem minisleriisui dira opera complexus est, dicens:
reliquid heredem. Cuisuperstespaium iiui extititR;i-

delgis. Quo raigrato, Radelgarius filius cjus inprin- lleume,dulcisamans, qua! nostuncfact;i 28 secuntur.
cipatura loco ejus eleclus est, vir plane fortis viri- D Auguriums;evum monstrat tua visio dira !

bus et animo pius, ac corpore cunclis gratus. Ilac tuus hic ortus Ji*
tegitur iiui clausus in alvo,
20. Per idem tempus .\gareni Barim incolentes. niligetli;iii! ullum
3o spernel (pii sanguine caros,

coeperunt dev;islaiites stirpitus depi;edare totam Pustremo cives viperiiio cievuiet " ore,
ApuliamCalabriamque, ac pedetentim*Salernum ac Ac velud ignis cdax rectorum pectora buret.

VARI.E LECTIONES.
2concencient c. -pariter? 3(icvastaverunt? tlagnrent c. 5 ,-^,i 4. (I. 29.1 pentifari <-.
i " est. pan-
donem c. cf. c. 21. ''
filii e. ** virum nec non per venerabilem ;il)b;item Bassaciiiiii, iit ad has parles ve-
nire eosiiue a nefandorum Saracciiorum
devast:ttione eripcr.' t:intisiiiie (;il:imit:itibus liiiem dii;ii;ircliir
imponere ;)()•;/(( ico /. conseiisensum c
29. ' parvulus?
1'liustec. i- distrai hac c
i "
iieijedenlim
e. !•) intr;iruiit J>. '^ b:issicium c lapr».'). I'' sposionein c i' emolumento 1. i^*
.Xdelgis oinni boiii-
t;ile deformis, sed (luod pejus est, etc. .'j. '9 postergum c ^J viros tulisiiue c. 21 corapoteus e. '^J^mare
pahissatum c marepahis Suram cil.nita (7«c/)(/ar) ; indolis c. tener;e indolis Cfi. '-^ palatis c. •
et c
'•i^visoc. indagare c ^T ila crriijo ; in pacis 1. in facis 2 infatis e^;. -'^ fatta c. :i9 orcus c. ^^itn
'^''i

cum cilitis lcgo, aut illum c ai duret I. devoret 2.


;

7.-)7 mSTORIA LANGmiARDORUM. 758

Quod ille, inextasi mentislicct, prsedixerit, nos(|iio- A iiiiiM-iiiit, utdesertaan$;ustimontisuohabitatione, ad


(inc iim|ii'iis iiitniti siiimis (iptiililnis, i|iii inmuni'r:i- plaiia ct pra;clara campestria dcsccnderent ad oom-
liilos iiisonlt^s lioiiiiiics iiliiis facto L'ons|ii'ximiis |ii'o inanendum : Non sumns. iiu|uiunt, caprcarum ho-
ii,'ne "gladiis corruisse. Ignis ita(|ue ille ipsuiii liii- vilv. ut in saxorurn cavernis tueamur, ad huiniliafiw
niani ' generis sanguinem, i|iii postea eo operaiite dcniquc dcscendamus. ut attos nos ct inhumiles cir-
rundenduserat, sul) (|uadam ymaginisspccieporten- cumspicientibus prxbeamus Quibus tunc adsensum !

dchat ; (luod ne cui incredibilc lioc aut ynKiijinaric I.ando minime pnebuit, quia delirum ac frivolum
fortc conlictum videatur, tot milii tcstcs sunt ([uol erit, intcr tot procclbis iirbcm muiiitissimam dcse-
pcnc liomiiics vcrsaiitiir in uilic. lUijiiscniniactio li
-
rciitcs iitsuillocieno loc;ircnt.
nis(]ue exitus in siibsciiucnti pro|)alaliitur. io. iliis invicem it;i altercantibus, duo priedicti
22. llorum dcniiiue genitor cuin jain diei ultim;e viri coeperunt haedificaro murum supra pontem qui
appropinijuarct, ut a rclerentibus audivi, vocatis li- vulgoCasilinumdicitur': ;quorumoperautperspexit
beris suis hoc in edictum illis tradidit, ne umiuam, l.ando, inclioavit ac mirifice perfecit b;edilic;uidara
qiiantum ad se pertineret ^ sinerent Benevcntum nrbem. Utautem munita cslet babitari cccpta, super-
cum Salcrno pacisci: 'jiiid nm itU. in^iuid, ro/i/s vciiit (iuido jam dicto cum universis Tuscis, et
j)co/'«/»/((/H •'
. Cujus monitum lilii audientes, opere B obsedit eani hinc et inde gravilerque angusliavit
pariter patrarunt^atque suis hercdibusiu jus perpe- (.S')8). quia nolebant subici Ademario jam fato viro
tuum sicut a patre susceperant reliquerunt. Magnum ob improbititem Landolfi prajsulis et Landonolfi,
sanum bcrcdilarium 5 su;e reliqucrunt soboli, ad-
' quoniam illum prs c;eteris effcctu favebat fraterno,
vcrsus divinum (lumtaxat pr;eccptum gcrentes quod ;iliis quasi exteris spretis. Dum enim valide intus
ailJesusdiscipuIissuis: Paccm mcam do vobis. iiaccm allligcrentur cotidiana pugna, et foris sata deleren-
»-c/iHi/(/')i'o6(sf Jo'/». XIV j.Acceptoitaque jureregnan- tur, tandem robore et violentia devicti colhi sulxlide-
di, modo c Siconolfo oltsecuntur, parvipendunt runt faraulatui, excepto Landonolfus quaraobrem ;

imperiis ejus, set pra; omnibus Landonolfus contni- Suram, cuncta oppida confiniaa Landonolfo domino
rius illi scinper et ingratus cxtitit. adeo ul etiara li- subtracta ei Guidoni sunt tradita, sicut promissum
natam suani necessitateductusarraret.
Jio illius Hoc, fuerat. Ouo facto in tantam aninii tristitiam corruit
autem tempore Paulinus, Deo dignus et carus vir, pr;edic;itus vir, ut in proximo spiritum exhalaverit.
Capure pr;esul, ab hac carnea subtratus est faece, 26. Per idein tempus velerem inimicitiam vindi-
atque Landone supradicto viro viriliter decertante, care volens Ademarius, liliura '" Jlarini Malfitani,
Landolfum, fratrem suum,episcopumordinavit ; set cognatum videlicet Pandonis, dolo cepit, et Sergio
incongruam vicissitudincm filiisejus post patrisin- Q magistro milituin, cum quo f(edus inierat, exulem
tulit obituni, quos vehul durissiinos hostes varioac tnididit pro causa ab eodem Sergio eliam Ma-
; i|ua
perpetuo multavit exilio. rimis fraude caplus est. Hinc etenim aiternum jur-
23. (831.) Mortuo itaque Siconolfo, ut unusquis- gium inter xVdemarium et Pandonem ortum est
que quod sibi habile videretur ageret, flliura ejus unde f;ictum est, ut inscio Landone Landulfusepi-
adhuc anno carentera " loco ejus subrogarunt s . scopus et Pando suaserint Guaiferio filio Dauferii
Tunc ciEperunt pr;rdicti fratres concives suos, par- Balbi, fecerunt appiehendere Ademarium princi-
tim arabitu, partim metu agitati, ferina persc(|ui in- pem, et Guaiferium sponte " sibi seniorem elege-
gluvie et custodiis raancipare; quamobrem et a runt, jurantes ei gravi sacramento. (861.) Set ocius
Pandulfo consanguineo suo Suessulam ingenio au- ad consueta vitia delluentes, et huic statim post ex-
ferentes, su» ambitioni nexerunt, ipsum et liberos cessum Landonis, soceri illius, mentiti.
illiu.5 extorres fecerunt, de quibus dehinc unum 27. Mortuo denique Landonolfo (8-39), non raul-

gladio 3 , aliuin igne perdiderunt, duosque seper- tum iiost Lando 12 dira paralisi parcutitur, lectum
stitesjugi conlinuoque dampiiarunt exilio. Suessu- perannum integrum fessus detinebatur. Hocagnito,
lam autem postea a Landulfo Landonisfilio captam. Sergiusraagisterrailitumpr.TsidiisillectusAdeinarii,
annitente sibi Sergio magistro militum, quia socer D ut priora replicem, dirrupit juramentura quod cum
eralillius, nunc usque retinet eam. 'j Landone pactum fuerat, et adversus flliura illius

24.(8-56.) Hac tempestate, casu an jndicio su- bellura excitavit.Xam octavo Ydus Maias (8 Maii)
perno actum sit, tota urbs Sicopolis igne cremata quo beati Michaelis archangeli sollerapnia nos sol-
est, ita ut ne una doraus remaneret inusta pra?ter leinpniter celebramus, quo eliam die priscis lera-
episcopalis aula. Qua reperta occasione, Landulfus poribus a Beneventanorura populis Xeapolites for-
praesul et Landonolfus, germanus ejus, consilia titer csesos legimus, hac ergo die, nullura honorem

VARLE LECTI0NE3
' humanum c. 2 pertinerent c. 3 profurura c. 1 consilium 5 M. sane hereditariura scelus s. ed.
fi nullo modo ed. ' carente c. 8 subrogarent c 9 gladiura 1
10 filius c. 11 spontem c. 12 lan-
donem c.

NOT^.
a CF versum ultimum. c Scilicet Capuam recentem.

Landolfus quo anno obierit, jnoratur.
739 ERCIIE.MBF.rm C.VSSINENSIS MON.VCHI 760

(lans Dco, misit liiios lilierns siios rirognrium ma-Acipis, cum adversus jam (lirlum principem suum
gislrum miiitum et Cxsarium, nec non et l.andul- nisit ; set just i Dei judicio, a quo omnis potcstas el
fum frcnerum suum Suessulanum, cum (|uil)us Nca- ordinatioconsislit, ipsc primusoccubuit;nounulli8
pulitum ct Maltilanoruin excrcitum lam pedcstrem ex eis capti. rcliqui autcm fupiti sunt.
quam ct equilun) peiic ad seplcin milia virns misit, :29, (8G2,) Inler h;ec Saugdan o
,
ncquissimus ac
dans ci in pr;c(Cpliiin ut Capuam olisidcict. Ouibus scelcratissimus rex llismaheiilum, tniani lerram

audaetcr occurril ccu leo fcrvldus l.ando juiiidr, Hcncvciit;inam ii;ue jjladiis ct captivit;(te crudeliter
repperitque eos transvadatos ponlcm Thcodcmundi devast:il)at, ut non remaneret in ea halitus ">.
ita

suos acriler expupnantes ; totis viris supereos irruit, Quamobrem Galiorum cxercitus crebrius adve-
el

at(|ue cuneum enrum scindens i^ladiis ventilavit, niens " eorum clTcritatem opprimendam, set nil pro-
captumiiuc C;csariun) ct fcrme octiniienlos alios, liciens, via qua venerat rcpcd;ibat. Unde factum cst,

reliquos in fupam vcrtit ; sicquc tiiumplians rcvcrsus ut .Vdelpisum Bcncventi |iriiicipem, co;ictala pcn-
est. Pando au1cm, illius avunculus, .Vdcmaiii mc- siunc ct (ibsidibus, paccm eo •- firmarel, Quo lem-
tuens adventum. ad mnnumcntum (|unndam Trasa- pore .Maiclpoius ':> Telesinus ct Guanddepert Bovia-
rici interim observabat cxcubias. I'ost h;cc Pando, nensis i* castaldei multa cum prece conduxerunt
erepto Marino vinculis, Cicsarium cum universis B Lamberlum ducem Spolitensium, et Gararduin co-
libertati t restituit. mitcm 1', et nbviaiitcs eidcm Saiigdan, cum de
28. ([uoque dicl)us Lando senior, C:ipu;e dcpopul;itione revcrtcretur, in .Vrvium '!
(8C0.) lliis

crescente intcrim lanf;orc, adextrcin;! pcrduclus csl, lcllni-c irrucrunt supereum, Selcxurgcnsj;im dictus
vocatis(iue duobus fratribus suis, Pandu scilicetet vir, ct super Bencvenlani)s ct hrancos fortiter sc
Landolfo antistite' ,Landonem filium suumeissup- injecit, ac dirruptis cuneis, plurimos corum intcr-
plici prece commcndare studuit, atque in manus emil, nonnullosccpitctcrudeliterextinxit;Garardns
eorum tradidit diccns: Testc Dco sdndiKjuerjus crclc- vero comcs, .Maielpotus, et Guandclpertus, supr:i
sia, vobis cum conimendo, 2it codcm in judirio futuco dicti viri. eadcm in acie lunc occubuere. Qua de rc
judiccmini, quo co in prscscnti aljusi fuiritis '.
sicque aud:iciam cx illo die potiorcm sumcns, Bcncvcntum
humanum faciens obiit. Quo migralo, non diu ad cjiisi|uc conflnia funditusdelevit. ita ul nullus lucus
juramentum |)erstitit fratcrnum ; nam subdolc pro pr;clcr urbes pnecipuas ejus elTeritati '''
evaderet.
cupiditate castaldatus et Landoncm et ceteros fra- Quibus diebus '^ et castrum Bencfranum '9 c.c-
tres urbe rcpuliMunt. et a Guaifcrio alicnati sunt. pit et cicnobium sancti Vincentii martiris de-
cui sacramcnta rcccntia dedcrant. pr;ccipuc(|uc l.:iii- pr;cdavil, et pro h^cdificiis non combustis tres milia
dolfus per evangelia missaruinque soUcmpnia nec C aureos acccpit, Iloc facto, et a vicario beati Bene-
non et per manus sacratas suas ille non .scmel jura- dicti totidem nummos accepit •'.

verat. Hoc facto, Lando Caiazi;B ingressus est, caido 30. Mortuo denique Pandone, Landolfus
(862.)
in ca Aioaldo, qui a i^roedictis viris eam ad custo- episcopus solus superstcs rcmaiisit. Qui Pandonol-
diendum fiicrat directus. Eodem iiritur tempore fum, nepotem suum, vice patris sui Panilonis comi-
Landolfus >'
, fratcr L:indonis, Casam lrt:im " ''
lcin in ('.a|iuain cunstituil, (|ui vulncr.itu^ e.\ pra-lio

ccpit; sct superveniens 1'ando, cepit eum cuin qua- (|uo genitor occulmerat scmivimus cvascrat. llic
draginta primoribus, quibus redditis, castrum autem in familiaritate sua habebat Dauferium co-
Caiazi;E recepit, et reccptis flliis Landonis a Guai- gnatum - Maionis cujus versutias metuens Lan-
;

ferio ct Landolfo fratre eorum in Sucssulam ''


, diilfus pi;csul. nionuit Pandonullum, ut, datoei adju-
Quibus exterminalis *; ^ , minime quicvit corum toiio, ;ilibi eum ad commancndum dcstinarct ;
qui
rabies, set C(epcrunt ens persequi juglter ctiam tcr- nolcns illius cuiisilio acquiescere, clani egressi trcs
niinos Sucssulam cxpngnantes, Hos siquidem Guai- germani ex urbe Polcnsi, cum eodem Dauferio ca-
ferius princeps non segniter adjuvabat, et multo- ' slella invasere. Nam Pandonolfus Suessulam, L:iu-
tiens locum cedebat eis, nolens frustra " Christico- (lulfus autem Casam Irtam, Landonulfus Caiazi:r'-i
lum fundcrccruorcm. Sct L:iiidiilfus prasul nnn h:ic Q ab illius i;cnitorc castrum j;im dudum (|uassalum
rcligionis gr.iti:i sct iiiibccillit:ili (lcput:uis, vi sunin iiitravcruiit, et c(vpcrunt depi;cdarc uinnia in cir-
gcrmanum contr;i Cliiistiini Dnmini pugii:iic cuge- cuitu. Quns Landulfus iiigcnio dcccpil, simul(|iie
bat.Fretusergo liliurnm tiium, .Maionis, cl.Maienolfl Guaiferium et .Vdelgisum principcs dclusit, nec nun
nec non et Radelgisi filii Adelgisi Beneventani prin- et Landonis filios nepotes suos, quos jain pridie ex-

VAULE LECTIONFS.
'
1 libertatis I. '^
antiste c. ^ landonulfus «•. ' casam irlain c. ex tminatis c '>
signiter c.
"i fustra c. 8 nonnullis r. 9 Saugolan .. scd rf. r. 2'J. Saogdam o. '« alitus r. habitus o. " a.
ob e. 3. 12 p. ('um co f. '5. l'
.Magelpcrtus o. i'' buviaiisis r. \i (ieraudum comitcm Marso-
rum .'), ''• B:iriiiin B, i" fcritalcin is d.
•'),
Tclcsiam. Miph:is, Scpinium. Bovianum cl lli.scruiam.
castrum quui|iie Bcnafianum ccpit funditusque deknit,' Munasterium vcro etc. o. bnlranum r. ''•'

^" c suum M. c. '^i .s(;;iiazic 1,

NOT.E.
» Cascrta. c i,i ost cjectis,
•' Cuslcllo (/( Hrssola. d cf. Chrun. Casin. c. 30.
761 IIISTOHIA I.ANOniiAUnOUCM. 1C)2

torrcs I
tVcoral a soln pmprio, ilolo evocavit, fri- A nimodo abesset ; ut faleorsi (|iiis corilc iion perci-
triimqur. suoriim c.oiUinla (Icpnnlarc locitiiuc suc- pit, ocnlis viilcat.

.cenili. Dumquo cotidie Capu* ruina cxcrescerct, .'52, (S(J(j.) Invitatns itaquc LDiiduguicus c;osai-, ut
hortatus ost idom vir lilios Pandonis cum filiis Lan- pnvdixi i'', in commune a Beneventanis, Capuanis
donis'2, nexo firderc utriqun urhem introirent ad cunctisque cummarcanis ad tuitionem perditic pa-
commanenduni. Al illi ox divcrso in unu:n coeun- • tri.e — a Graifcrio minime hoc, (piia pro Adomari "
tes, sucraincnto junctisunt. a(licniiili|ucurlicin :(|Uos capliono oxecrabatur — Beneventi tincs por Suram
statim ' pra'dict«s vir artc sua fcrcllit ct perjurarc ingreditur, atiiue prius monaslerio Benedicti boali
fecit, Qua pro causa
illisquc divisis, mentitus ost. applicuit. Quo ad oum logati de divcrsis urbibus ve-

ctiam Pandonulfus ad imperialeni celsitudinem mi- nerunt : inter quos Danduifus jam dictus et nepotes
sit epistolis ac jussionilnis ablatis, in urbe memo-
; sui ex diverso venerunt. Susceptis igitur iiugustis-
rata non est ingrcssus, (|uons(iuo venircnt Lodogui- hoc cst viret conjux. a Berthario venerabili abbate
cus piissiinus aui;ustus, a multis per varia tcmpora ofliciocissimc, Landulfus ad solitam vcrgcns falla-
invilatus. ciam. Capuanos quos csesari prssentavorat fugere
i\. Fuitautem idem Landolfus, ut pollicitus in- compulit: ipse soluscum eoremansil, quasi satisla-
seram {cup 21), ex natura prudons, set ex consue- B ciens, se nil culpabile penes eum gessisse. Pra^dictus
tudine callidus, lubricus nimium ot petulans, ambi- itaiiue augustns Lindulfiim '- tunc pro nichilo du-
tiosior omni homine, elatus supra (luam crcdi potest. cens, Capu;im adiit. obsessamque trihus hinc inde
monachorum (iuO(|uc infostor ot pra^dator i
, dequi- mcnsibus ' funditus i' delevit. ot cum civihus illius
bus in tribunal tumidus sedcns solitus crat dicere quodcumquopKicitumdarenoIlot, Lambertocomiti il-
circumstantibus : Quotiens mnnarhum visu cemo, liussetradiderunt; putantessefacererectius,pessime
semper mihi ftttura dics auspiria tristia ^ suhmini- corrucrunt. Unde postea pro nichilo ducti,omni fere
justovalde judicioDci, ut abhiis incommoda
,<</•((?. mense diversis judicibus dabantur in pr;cdam. Hoc
tollorarot, quosvelud nofandissimos hostescxecrab.it qnoqucita pcracto '"'
, Guaiforioomnisine sponsione
ot perscquebatur, a qnibus etiam in futuru tor^iuen- prius Salernum, et sic demum ab .\delchiso Bene-
dus orat. Principis sui (luoque derisor etperjurus, vontum exceptus est.

nepotuuKiue suorum perosir, quippe qui neminem 33.(867.)SequentiautomannomultisfultusauxiIia-


dilexitpraHer sufficarnis incentiva, pacem nunquam, toribusBarim perrexit, alquecum saepedicto Saug(l;\-
nec in die obitus sui, amplexatus est. Sic ubi foode- ne '^ augustalis exercitus pugnam commisit, a qui-
rata sonsit, totus se strenue iniciens, zizaniorum se- bus et superatus aufugiit, ammissa non modica parte
mina sevit; quod si cui incrodibilo videtur, animad- C belhuorum. Dehinc omniaeorum circumquaque sata
vertat,quot vicibus Guaiferium fefellit, cui per ter comburens, Materiamadiit, quam etsine mora igno
juravitipsuraque ipsesibiprincipem instituit. Multo cepitque. Tuncvenit Yenusiam,castrametatusquein
enim lihentius cupiebat captivari animas hominum ea coepitque renovare, et Barim hinc et indo graviter
innocentium, quam vel parem eum habere, non dico expugnansdemolitus est posito(iue pr;esi(lio pugna- ;

seniorem, contra pncceptum Apostoli gerens, qui lorum in Canusia. vicissim eos cornibus vontilabat.
ait Suhditi, in(iuid, cstotc omni dtcioni, sive rcgi
: Quotorrcro perculsi '7 multi ad augustalem confu- ,

tanquam prxcellenti, sive ducihus tanquam ab eo mis- gientes clementiam, dari sibi petebant dextras ;
qui
sis (l Petr. iij et alibi Non prx est potestas nisi a
; : bus tunc solitam misericordiam non '8 denegat. Post
Beo, ituque qui resistit potestati. Dei ordinationi resi- hsc itum est Oerc;un urbem, sicque itidem rever- •'

stit (Roin. XIII I. His ^ igitur, postposita ecclesiaslica sus ost Beneventum, atque annitonto sibi dextera
dogma juaque episcopalia, somiviros " solummodo superna, cum jam ad extremitatem maximam perve-
dih^xiteosiiuecunctis pnetulit implevitnichilominus nissent Sareconi, misso exercitu Barim cepit, capto
prophecia Vsays dicentis (cap. iiij : EffMninati ineaSangdameReroregecumalliisnonnullissatelliti-
dominabuntur eis. Hujus enim ego
minua- facta viri bus suis. Deinde (871 F(?6c.)Tarentum obsidere jussit.
tim explicare si voluero, facilius ut reor tempus D 3i. Quibus ita patratis '' ut superius promissa ,

absumitur quam fandi sermo tcrminetur; tamen


**
,
promam -' vidensdiabolussuos eliminari Christo-
,

si quis meduliitus nosse desiderat, versus a niemet que universa restaurari '-'
,
principia recolens et
construclosS requirat. Ante dicm voro exitus sui dampna inferni dolons, suo instincto cceperunt Galli
Capuam trium fratrum suorum filiis ita divisit, ut graviter Benevontanos persequi ac crudeliter vexa-
omni tempore intor eos gladius v\\x nunquam om- re. (^)ua de re et Adeljisus princeps adversus Lodo-

VARI^ LECTIOXES.
' extorrens c • Ita B, Pandonis c. ^ ille c. 4 quo statim «. predor
!>
1. o tristicia c.
"'
I. e. Is.
Hiis c. 8 assun.niiur c. 'J
constructus c. n predixit 1. 'i .\demario 1. ^i Landulfus c. ^^ deest in
c. sed restituendum ex 4. ([. c. 3G.) et o. (402.) '4 fun.li '•, i'ita. 6. pacto c. "J Saudagne c. ii pvo-
culsi c. is dcest in codice ; non negavit o. "j JfK o. paratis c. '» pronain c .ii restauri e.

NOT.E.
^ Id est eunuchos. Uria, Orea.
.

763 EKCIIEMBERTI CASSINENSIS MONACHI 764

guicumaugustum erecius, cum suis Beneventi infra A constituit; qua eleclione illectus i-' archiepiscopa- ,

mrenia fleiientem ac secure quicsccnlem aslu ' do- tum lotius Bencvcnti omni aviditate, et ut Capua
loso - sanctissimum virum, salvatorem scilicel Be- metnqtolis ticrct, qu;esivit ; sel, nonDomino sinente,
nevenlana; provinci;e,ce|)il et custodiismancipavil; ad piofectum minimc pervenit. Lodoguicus autem
bonaqueejusdiripiens ditatusest, cunctosque virns volens Beneventumac(|uircre, set minime valuit, ad
exercitalcs spuliavit cl fuf;ere compulil, el de exu- propria recessit, conjugem nalam((iie suam Capuam
viis^ eorum nnustatnsest;impletus(|ueestsermoDo- relin(|ucns; (|ua occasione reperla, idem Landulfus
mini ex prophetia sumptus ^ Vinutc. in(|uid, )j'is/'j- (luaiferium principem, ciii noviterjuraverat, appre-
rcm, et dispergentur oves gregis(Zach. xu :)Consistcnte hendi fccit et in " (87i.) Selquia
custodia detrudi .

itaque augusto in custodia, excitavit Deus spiritum non ea contigit illis qna; pulabant, dimissus est, el
llismaelilum, eosque ab Africa regione protinus eve- lilios Landonis, Landoiiem scilicet et Landonul-
augusli obprolirium, ssculi fiiii
xit, ut ulciscerentur fum i^ cognatos suos, pro se obsides dedil; (^uos
,

Dei passionem Vespasianus et Titus ulti sunt. Scl sccum rcmeaiis augusta detulit, Uavennam exilio
defensio Domini dilata est in annos '=>
52, juxta pni- ii'ii(liiit. I'rolcs aulem ipsius augustseCapiue remaii-

phetiam Elis:ei, (jui 42 pueros, a (luibus illusus est. sit, iiiaiiue abeunle, non multum post genitor illius,

duobus ursis dedit in commestionem hujus autem ; B div;c memoria; Lodoguicus, diem clansil extremum
contemptum nec in 40 distulit dics; ex (|U0 datiir {87.'j), siciiuc fili GuaiferiieiLandonisabsoluU sunl.
intelligi, (lualis^iuantusve vir iste fucrit, (luilamcito ()iii dum
ad proprium solum rcpedassent t» filios ,

defensus est. PaiKloiiis cxtra urlicm suam cxules invenerunt, so-

3.J. Absolutus s autcm, Domino jubente. ca-sar ciatiiiue sunt illis,(luorum nexionem Landulfus ul i'-'

insons,statim Saraceni Salernum applicuerunt quasi intellcxit, doluit, Guaiferium principem mox evoc;i-
30 milia (|uam graviter obsidentes, hinc et inde
; vit ad solatium suuin ; (|ui sine inora venicns, ulros-
cuncta forinsecus " stirpitus ^ deleverunt occisis •»
, que fratres subdidil fa i ulatui illius.
inea innumcrabiiibuscolonis; et depopulali sunlex 37. (".iir autcin j;im dicto augusto supradicliim
parte Neapolim, Benevciitum et Capuam. Ouo lein- opprobrium Dominoiieriniltcnte Bcneventiini iiifcrrc
pore ambo Lamberti comite, augusti furorem me- (|uiverint, de multis duo inferam. 1'rimum quia ve-

tuentes. Beneventum recesserunt, et ab Adelgiso niens ((uodam tempore Uomam, ut duos episcopos
honorifice suscepti sunt; quorumauxilio fretus, su- condempnalos ad pristinam reduceret dignitatem,
per Saracenorum scaram '
' irruit et virilitcr stravit, et dum nollct ei consciuire -' Nicolaus papa, vir

occisisex eis pene tribus milibusviris. (Juibusetiam Dco plciius, secundum anti(|iiain inorem obviam ei

diebusCapuam juxta Suessulam millc exeis pcrcme- C venit candidalum sacerdolalem agmen ;
at

runt. (87-2) CunKiiie in hac obsidione prope termina- spreto timoreDci, fustibus clerum cadi fecit, cruces
relur annus, misso excrcitu jam dictusaugustus per vero omniaque sacrala ministeria pcdibus calciari,
sugestionein Laiidulfi pricsulis — hoc enim soluin- Romaiiique pene miliari sjiatio depra>datus 2i est,
inodo inenKirabilc boiium gessil a die ortus sui ct — vicariuin((ue Pelri bcati qu;isi vilc mancipium ab
pcrdiditii ex pr.iphanis in Capua fcrmc novcm milia ofiiciosui ministcrii. nisiDoininusrcstitisset, privarc

viros. (873.) Post h;ec per scmetipsum dignalus esl voltiit. Secundo quia capla Bari ct Saugdan, oin-
advenire »2 Capuam ;cujus;idventocognilo,Saraceni nium hominumflagiliosissimo'2, nonjuxta volunta-
Salcrnum relinquenles, Calabriam adeunt, eamquc tcm Domini eum protiiius, ut dignuin erat, crudcli-
intra se divisam reppericntcs, fuiulitus dcpopnla- tcr intcrfici fecerit ; oblitus vidclicet, quid Samucl

runt. ita iil dcserta sil vcUili in dikivi(j. l'iiusenini coram Saule de .Vgalli pinguissimo rege .\m;ilechi-
quam fugam arripcret ncfanda gcns, liujusmodi si- laium cgerit, quomodo cuin in frusta discer()i
gnumde ca-loDeus multisosli-ndil: f;iculam igneam feceril (1 Reg. x\); (|nemammodum etiam quiiLiin

pcrmaximam pnepete '^ cursu in medio naviuin je- prophetaSamaria regi de quodam scelerato virodi-
cit, (luain inox secuta esl tempestas, quae cunctas xeril: Quia dimisisti, iuquit, virum morte dinnuin
libiiriias IVustatim dirrnpit. Guaiferius vero pro sna 9 iiit uninM tua pro animii illius (III Reij, xxj.
obsessioneprimum l'ctruiucogii;ituin suum et (Juai- 38. Dimisso igitur Adelgis Lodoguico csesarc,
marium fllium suuin legatos ad j;im fatum aiigustum thcsaurum omnc rctinuit, et Saugd;iiiel Annosum,
consilio Landulfi rctinuit et cxilio iicc non et Abadclbachi. Ueceplis eteniin viribus, •'•'
inisit; (|U0s ille
(lcstin;ivit. Cujus eciam |)ostea duos fllios obsides Saraceni in Tarenlum, quos pene captos reiiquerii
suscepil et Langobanliam misit. :iugustjs '^4 cc(icrunt |ii'(lclem()tiin Barim ct C:i-
,

3(J. l'cr idem lcmpus jam


dictus ca-sar Landujfiim ncnse'-"' territoriiiin(lci)i';cdarc ; ([uibus ter occurrit

in f;iinili;iritalem asciscciis 14 ,
tcrliiim in regnosuo Adelgis iii finibus Apulia-. Quibus nil pra!valens,

VAULE LECTIONES
1 actu 3. litn '2. o. :::::
::::: * suptus
1. e.
'^ 5 diiatata
itn c. <>(('(
o, corre.ri
ex \ '•. -.

solo e. e.f. o. T fori : :


9 delauerunt
cus e.
c. lOsacram c. H (leremit
8 slir()atus
liaducm
-1. .'j.

rcl '•. y^ ita 3. pbe c. t» ascicens 1. alciccns 2. alliciens .V. B. iMnnettus c. 1« relrudi 4. i- Laii-
dolfum 3. 18 rejiedassel e. i-i nescione c. noxidiiem 3. ^ consentiret 1, '• depnedala c. 22 fla^is-
siino c. 2-1 ('('( ••5 reiitis c. 'i'\
auguslum '•. '-'
cumcnse 'i.
Wi IIISTORIA LANGOBAHDOKUM. 766

invictus ot iiiiriiiiii|ili;iloi- * abscessit. Quo temporo A 40. (879) Illis ((uoque diebus Landulfus jam falus
(S7(i) IHinaniiiis
'-'
•'
, i|uia Sanjidan exul fucrat, ab prrpsiil pcrcussus interiit; qua die su;e correctio-
Africa cuin Annoso vcnicns, Tairnluin intravit, rcx nisab omnibus presbytcris s;incti Bcnedicti cavallos
eflcclus est, egrcssusiiiic, liciicveiituin i;ravitcr de- ex|icct:ihat, ut iii li;ir;itriiin noii ;ibsi(iie ei|uis rueret.

|ir;edavil et Tales;ini et Aliiiluim ; l;inta(iuc victoria Vi(leiitcs:iiitciii iiepotcs illius dcposilioiicm, iii uiium
adeptus est, ut Saugdanem jam siepe dictum po- colbili (liviscr;iiit iiiter se sub jurcjurando Ca|iuair.

tcst;itcm ab Adelgiso reeollij;eret ; nam Annosum aiqua distributione. l'andonulfiis urbem Tianensem
cl Ali;i(lelli;ieh ante apocrisarios 3 miseral. Iloe au- et Casam Irtam, Lando Berelais " et Suessam, alter
dienles (|ui Barini residcbant, Grej;orium, b.ijulum Lanilo C;ilinuin et Caiazi;e, Atcnolfus cirpit h;edifi-
im|icriale (ir;ccoruni, (|ui tune in Odronto i ' (le- care caslnim iii C;ilvo, Landulfum ;iiitcin iidolescen-

gcbat, euiu multis exercitibus ascivcrunt, et B;iriiii tuliiiii l,;iiidoiii (iliiini:(liis;icrainciito,n(iiiiiulli;isseii-

introduxerunt oli Saraccnorum melum i|ui statim ;


suuiKinimitcr-^pontilicemconstituerunt.Sctscgnitie
apprehensum gastaldeuin illiusque primores Con- proprii genitoris, qua naturaliter torpet, detentus,
stantinopolim misit, ut ([iiilms juri\iur;iiidum lidem iion est iiiox sacratus, sacramentum autem frater-
dederat. iium non diu extitit ilhesum nam a quarto Ydus
;

;?!(. Inteiwi ipsi Gr;cci crebrius legatos cum sce- B ilartii usi(uc7. Vdus lladii vix |ierduravit. Cuiiidi-
dis 5 Henevento, Salerno etCapu;L dirigebant, ut ab tate eteniin extorti, lilii 1'andonis Landenulfum et
bis auxiliarentur contra Saracenos ; set hi 6 uno Atenulfum fratres f suos, filios videlicet Lando-
animo eorum sperncbant flagitationcs. Tunc Saler- nulli, dolo ceperunt et custodise indiderunt, rapto
num, Neapolim, Gaietam el AinaHim pacein haben- ab eis Caiazi;e castro, quod eis sacramento sponte
tes eum Saracenis, navalibus Romam gravitcr an- i|isi in sorte cessarunt.
gustiabant depopulacionibus ^ . Set cum Carlus 41. Set, ut coepta breviter persequar, lilii Lando-
lilius Judittie sceptrum 8 insigne Romam susce- nulfi juncti cum tiliis Landonis, ad auxilium Guaife-
pis.set (87.)), Lambertum ducem et Guidonem, ger- rii principis se contulerunt, a quo aliquando et tutati
manum illi 'J
, Johannis papae in adjutorium dedit, sunt. Similiter Pandonulfus ad eundeni Guaiferiura
cum quibus ''' Capuam et Xeapolim profectus est lcgatos cuin chirographis variis misit; set ab eo mi-
(87(i). Guaiferius in eunctisoptempcrans 'i, et fosdus nime rece|itus est, favens supradictis -' fratribus.
dirrupit et multos ex eis <=
peremit. Sergius vero nia- Cernens autem pnedictus vir omnino se destitutura,
gister militum, cousilio Adelgisi et Lamberti dece- Gaiderisum principera et Gregorium, augustorura
ptus, noluit se ab illis alienare, qui statim anathe- , , b;ijulum,
-"j" 7
qui
-1 tunc cum dicto Guaiferio Nolara ad
matizatus est, et cura Guaiferio bellijerare coepit '-' colloquendura in unum convenerant, ;id Beneventura
(877). Unde contigit ut ipso octavo die anathematis properabant, legatis invitabat ^^ utiiui via primura
22 1- Neaiiolites milites ajiprehensos decoUuri fecit; veniret eum ad adjuvandum, et esset illi subditus.
sic enim monuerat papa. (^uo '-i etiam anathemate Ouibus ex diverso sine mora per Caiaziara Sicopo-
inultatus idem Sergius, non raulto post a proprio liraque adventantibus, ab occasu juxta urbem Ca-
germano captus est, et Romam mittitur ' suffosis puanam resederunt Guaiferius autem econtra ab
;

oculis, ibique miserabiliter vitaiii linivit ; ipse autera ortusolisadveniens,Berelais,hocestamphitheatrum,


fraterejusin loco illiusse ipsum iirincipem instituit. perapplicuit -3 •
cum suis, et vallata est civitas
Adelgis vero dum castrum Trebentensera '* obsi- hostibus.
dens li caperet (878), ad propriani remeans urbem 42. Inter h;ec Pandonulfus rcnnuit subdi (5aide-
ageneribus ^, nepotibus et amicis ''' extinctus est, riso, sicut pvomiserat, renitente maxime Landone
et in loco ejus Gaideris, tilius Radelgari f?, nepos lilio Landonolti, cognato ejusdem Gaideris qua de ;

exlincti, ordinatus est ; ejectusque is est Cailo et re et dictus b;ijolus et idem Gaideris alienati sunt
Dauferius, generi '*'
illius. Ilic etiam principare vo- ab eo. Mox alii per urbem Capuanam, nonnulli lin-
luit, cujus cupiditate socerum suum peremit, Hic tris-i fluvium -•' transierunt partem ad alteram, '-''

quoque susceptus est ab Athanasio, episcopo et raa- D Guaiferio sociati sunt et recollectis Landonulfo et
;

gistro militum. Atenolfo fratribus junctis 27, volentes Pandonulfum


VARLE LECTIOXES.
1 triumphator Atmanus-!}. Athniannuso. 3 antea pocrisarios I.
o. - Idronto3. YdrontoS. 5 sedisc. '»

•5 it'i 4. o. in p- pacem habentes, cum saracenis navalibus. romam g. a. depopulacio c, pacera ha-
"i

bentes cum Saracenis, navalibus Romam gravi angustiabant depopulacio 3., cui Leo Ostiemis I. c. 40 suf-
fnigatur ; pacem h. cum Saracenis navalibus, Romam gravis coangustabat depopulatio 5. 8 septrura c.
9 illius 3. o. 10 q. idera apostolicus Neapolim Salernumque p. est 4. " papae o. 3. '- XXV. 3. o.
13 quod c. mictitur c 'i Trivensem e. ; in marginc codicis nostri lcgitur : civitas est et vocatur Triven-

tum et de novo hodie est ei... coicatum. 'J obside c. '' amicis in via non longe ab urbe interfectus est
anno principatus sui mediante vigcsirao quinto, et 3. i^ radelgari c. "* eleiHusque c. 3. '^ gener 3. : :

2'i unainiter c. 2".


-'' supradict' c. --'(<(( 3, legatos invitabant c. -5' peramplicuit. '-liuntris c. tluvi' c.
26 parte c. ^i iunet c.

NOTJE.
a An Othman, Osman ? d Id est generis.
•> Otranto. e Regionera Capu;e veteris.
<^
Id est Saracenis. f Fralrueles.
ERCHEMBERTI C.VSSiXEXSIS MOXACIII 768
subdere Gualferio ; set non quiverunt, eoquod nole- A tamen qui residebant in termis juxUi aronam
illos
bat fratrueies suos recipere intra nrbom ; idrirco pccuniata deposuit el Capuam remisit • illis vero,
Guaiferio respticbatur. COi;noscentes aulem supra- vidclicet liliis'' Landonis, in amphiteatro " circum-
dieti viri versutias Pandonoin, reversi sunt ad pro- septis,pacem cessit, accipiens ab eis Liburiam sub
pria ; Guaiferius autcm tunc remansit Capua urbe. sacramento. Ou;i ciiam vice memoratus Pandonulfus
Hacquippe lcmiicstate pene omnes Capuani illustrcs denuo su|)cr Pihinum castrum ''
cum Xcajiolitibus
et omne vulpus cum uxoribus et libcris omnique '
improvise irrucns, fniude cepit, ab eis qui interius
cura supellcctih '^
urbc egredienlcs, alii filiis '
l.an- morabanlur traditum ubi et ego c;iptus sum et om- ;

donis, nonnulii autem ex eis filiis » Landonulfi nibus bonisa pucritia acquisitis » cxutus. Ipse pe-
adhsserunt, factaque est inter eos valida concerta- dcster antc equorum capita usque urbem Capu;i-
;id
tio et pessima desolatio. Xara Guaiferius bostiliter iiam cxul evectus sura, decimo Kal. Septembris
juxta murum urbis residens, obsidebat eam ; ultra aiino Doniini )S81.
fluvium vero cum Francis Lamberti comitis Lando- 4o. fanduiiullus autem confeslim exercitaliter bu-
nem constituil. pcr Calvutii profectiis est, stipatus afimine Xeapoli-
43. Alio quoque anno (880) superveniens jam fa- tum, ibiquc munitionem extrucns rcsidcbat ; sed filii

tus Guaiferius princeps cum Amelfitanis lcmpore B Landonolfi cum suis viriliter eis resislentes, subito
messionis, et obsedit diclam 4 urbem undique : fa- inde recessit, a filiis Landonis jampridem ablata 8
ctaque p.ace inter se fiMtres sub sacramcnto, ila Sucssa, sacramento eis olim largila. Sed ut ad
dumtaxat ut euruin triticum dc agris prius
iictitcr priora nuiic calamum vcrlam, a|iprclicnsus .Vtenol-
recollii;crct in urbibus suis, (luam ab apostolica au- lus a suprafalo viro, Lando germanus cjus non se-
toritale anathema mitteretur super eos ; ut ingres- gniter egit, nam mox Calvense castrum, propter
sisdictam in urbem, nullus corum superalios audc- quod captus idem .\tenulfus, cura suisccepit \\x-
est
ret insurgere. Guaiferio igitur revcrso ad solum (lificare. Pars autem nobilium parata erat ad pnc-
propriuni, ilico Pandonulfussacramcntooblittis, pcr- lium, et pars vulgi vallis et parictibus construebat,
jurus elfcctus cst; nam Roinam ut spopondcrat mi- sicque consumatus est. Post bicnnium ferme ignc
nime missos destiiiavit, et contra animam stiam consumptum, ;ib eodem Landone rcparalum est
agens, triticum omne recepit; quem statim ultiodi- memoratum castrum, quoabienscura universissuis
vina subsecuta est ; namcnelitus i^'nis immissuscst ct cisis datis per singulos concives oppidi de mini-
et pene mediam ^ funditus consurapsit meraoraUtra sterio suo, et vasis vinariis, victualium (fuoque et
civitatem. vinum, omni vigilaiitia dcsudans ad pristinum sta-
idem tempus Athanasius pi\Tsul Xeapolis
44. Pcr C luin dictura oppidum erexit.
magister militum pra,'crat qui, ut pr;pinisiraus, exu- ; 4G. Et hoc in superiori parte non esl praetereun-
lato fratre proprio cum Saracenis pacem iniens, ac dum cum idem
annectere, quod in principio rixse,
primura infra portum .Tqnoreum el urbis murum cul- Pandonulfus fnitrnelcs suos pcrsequebalur bestiali
locans, omncm tcrram licnevciilanam simubiue efl"critatc, Laiidulfum clcctum liliumLan(lonis,de(|UO
Romanam necnon ct partem Spoletii (lirrueiitcs, cun- supra mcnlionem fccimus aip. 4(1 cui sedem saiicli ,

ctamoiiasteriaelecclesiasomnesquc urbesctoppida, Stephanicpiscopalem ipsesubjurejurandotradidenit,


vicos, raontes et colles insulasque depradarunt. A aclaustro 'O episcopii expcllens et humili loco ", in
(piibus etiam sanctissimi Benedicti cuenobia dccen- cellula scilicet ministcriorum. degere constituit, et
tissima, toto orbe veneninda, et sancti Vinccntii sibi in zetula "^
episcopali mansionein exhiberi jus-
marliris monasterium igne exusta sunt, ;ili;ii|ue sit quod et f;ictum est. Iloc cernens fatusi-I)ei
;

innumcrabilia, excepta Sucssula, quam vcrarilcr eleclus, metuens dicli viri versticias, egressus ex
Chiisti;iiiorumfiMudemiscr;il)ilitcrsuirossacst.lIuic urbe, cpiscopalein ad sedem propriain beali proto-
igitur sociatus est Pandonulfus, ciijus amminiculo martiris propcravil, quo p issit (|uietain ducere vi-
fretus, acrius c(Kpit perse(|ui fratrueles suos ; ac tam. Interea, occasione reperta, Landonulfum gcr-
primo tempore Libores eorum hinc et inde vaslans D manum suum coiijugatum clcricum fecil ', init-

abstulit, atque cum Xeapolilibus, Caictanis ac Sa tcnsquc Romaiii Joh;iiini pap;c, cpi.scopuin fieri ex-
racenis uniliis. biduo suprr castruin Pilcnse irruens poscit ; in (|uii et ex;iu(litus csl.
expugnavit; nichilqueprdficicns, inanisabscessit.Se- 47. Ilac pro ins;inia et fr;ilerna civilique expugna-
quenti veroanno (88!) generaliter raotionera faciens tione enixius flagit;ili, BerUr sag.icissinius abbas
cum suis, Xcapolitibus. ct Sarai^enis, super colus- nionasterii supradicti sanctissirai BL-nedicti. et Leo
sura » , quo filii Landonis degebant, insedit, prius vcnerabilis pncsulTcaiiensis '', Urbem profecti sunt.

VARLE LECTIOXES.
"
1 omnique cum omni s. r. 2 suplectili c. ^ filii r. 8 i dictum '•. •'•
media c. •5 filii r. amphithea-
tro c. « exquisitis c. '•)
ablatam c. i' caustro r. " humilico c. i- factus I. i^ leneanensis c.

XOT.E.
a Capua; vcteris ampliithe;itrum. Puatill. <= Mansiuncula.
'j
In cnmitaluTheanensi haud lungcacastroConca, "^
dcil.Pandonolfus.
in nioiili' l'iiin<'. PiiATiLL.
76!) IIISTORIA LANGODAIIDOIUIM. 770

a(iioruilti|iii' (iictiiiii piiMtificcm, (iljsoiTaiilcs 011111 A iniii IVroiis Atli:iii,isiiis, rcliiiiiiu^iis ('11111, liliis l.iiiido-

sii|iiilicit('i-, ul l:iiii j,'c:ivo |ii;iculum iinii ^i-crct, iiiidc iiuUi ot L;iii(loiiis copui:itiis ost in socict:iti'm. Iliis

ruiiia tcn-a' ct s:iii^'iiini.s clTusio procul duliio licrcl. ,(licliiis idoiu pr;osiil missis I''
:ipocrisai'iis Sicili;im,

Cui etiam dictus abbas expresse inquid ; Ccftc 1 xi Saracenisad radioem montis Vesuvii '' residentibus
hoc exercucrit 2 tun potcxtas, tttlcm iijncm iUuc ac- Siicbaymum ref;em 1*! exposoit, illisque veniens
ccndis ad te usqitc pcrtinijcntcm. Pr;evalens tamen privfecit. Sed justo Doi jiidicio primo omnium super
voluntas poiUiticis, L:in(lonulfiiin cpiscopiim ordiiia. eum insiirgoiis, ciopit Xo;ipolim !,'r:ivit('r ^iffligcre,

vit. Iloc idco lactuin est. (|ui:i l';iiidoiiuirus prius se ot (lovor:irc i' omni;L oxtorius, ;ic puojl^is, o(|uos et
subdiderat dicto pap;e, in cujus vocamine et cartie arina '^ vi oxpotcre. llac turlinc exactus, et ut apo-
exaratie et nummi Hiturati sunl. Juxta pncsoiencia stolicuni anatliema, quo erat innodatus, a se et
dicti abbatis talis itaque ignis exortus est, ut 3 om- urbe sua expelloret, Guaimarium principem omnes-
nis Iioiicvciit:iii:i teiius ot ipsa Koiii:iiia a Saracenis (]iie. (".apiianos ox urliibusot oppidis ounotosiiiie ma-

fuiiditus dopopulata sit. Ou:i pro c:ius;i dictiis p:ip:i ritimos siiiim iii ;idjiitnrium ;idvooavil, ot Sar;icciios
bis venit Capua;n. Ac |irimo diim rosodissot juxta ab eodcm vi pepulit. Illi antom abounlos,
loco
urbem in loco ([ui Anteniaiius dicitur, omiios Lan Agropolim 'n castra metati sunt. IIoo f;ioto non
nam ex una parte
gobardi hostiliter illum adeunt; B multo post prirdiotus prtesul una cum filiis Lando-
Athanasius episcopus cum Pandonulfo adcrant, ex nis et filiis Landonolfi super Capuam, Pandonolfum
aliavcro parte utrius(|ne fratruelos ''
cum Gaiderisio captnrus, advoiiit, dictamque urbem, liinc et inde
et Guaimario ^ prinoipibus h:iboiitibus Gr;ecis*' ad- obsidens, allligelcit. Qua nocessitatecompulsiis, Paii-

venerant, et cotidie, pnoscntc p;ip:i, utr;oque acies donulfus R:idclgisum principcm cogu:ituini|iie suum
in procinctu prosiliebant.Qua iionoratus intentionc, in auxilium invitavit. His* autem, segnilic scposita,
Laudonulfum 1 ... pridcm electum consecravit epi- mox Ajonem'^ garmanum suumadvocans, incomilatu
scopum in ecclesia beati Petri Capiiam, cunctumque suo Capuam, qua residebat, expugnatam -i audacter
episcop;iliim inter ambos «(jua snrtione dividi pr;^- ingrcssus est. Post h;ec Ajo cum Bonovcntanis cl
copit; ccclcsia vero in qua consocratio cclobrata Capuanis egredions, cum filiis Landonolti .Vmalfl-
est, paulo post a Saracenis, a Pandon-alfo advocatis tanos habentibns cerlamcn iniit; et alii|uaiidiu pu-
et ab Atlianasio missis, igne media exusta est. gnatum est juxta portam urbis. Cumque noutra '-'
48. Circa hsec tempora Guaiferius princeps mona- pars alteri cederet, utrceque acies ad sua reversa sunt.

chus effectus est langore deprossus gravi, diem


;
.'30. Repedante itaque Radelgiso ad iiropria,
clausit extremum. Et quia ob inoursione llismaeli- Athanasius ad solitarec irrens arma, siiinilavit uni-
^,
tarum corpus illius ad coenobium Benedicti patris versos fratrueles pacisci ; cohortatus est videlicet
ferri non valuit, Teanensi s in castro ejus in ecclesit eos, ut dato sacramcnto ad alterutrum, omnos in-
humatum est. dnnec coelitus requie priestita sanctum grederentur urbem communiter habitaturi. Sct Pan-
ad locum vehatur. Per idem teinpus Iserniam, Sues- donolfns ab codem prssule sacramcntum accipiens,
sulam uno mense, castrum etiam Bovianum eodem neullas-i^icontra eum molireturinsidi;is, tuncomnes
anno, capta et combusta sunt. Quo tempore suasus fratres in unum adunati Capuam adicrunt, dato
Gaideris, a Landone cognato suo alienatus, Pando- priusamphitheatroeidemAthanasio -', otilleGuaife-
nolfo 9 sociatus est, filiam^iue ipsius suo tradidit rioadcohabitandum tradiditad perpeluumCapuano-
filio ; set in iiroximo a contribulibus dicti '•* Land(j- rum jurgium. Cum vero adessent universi, ut dixi-
nis caplus ac custodiae mancipatus est, ejusque in nius, omnos jurarnnt, ut paoifici ct sine ulhi moleslia

loco Radelgis, filius Adclgisi, princepscst oonstitu- commoraiidum. Pandonolfus


dicli viri intrarent ad

tus " (882). Qui tribus vix annis imperans, a Bene- autom rccepit eos ovans cum clericis veste amictis
ventanis ejectus, et Ajo, frater ejus, loco illius i- candida; mox autem ingressi intro, apprehende-
subrogatus est (88.3). Gaideris vcro Francis tradi- runt Pandonolfum et Landonolfum fratrem ejus, quem
tus in custodia, fuga lapsus pervenit urbem Baroii- suprafV-K/j. 'i())episcopumdescripsiinus,curaomnibus
sem, quo morabantur Gr;eci ; a ([uibus missus '••'
est U consentaneis, sciiu;ioibuselfauloribussuis,ethiiduo
urbem ad rcgiam Basilio pio augusto, a quo hono- missi sunt Xeapolim ;
post hsec et -•> uxores, filii et

ratus ditatusque donis imperialibus, CEream urbem filiae missie sunt illuc.
acccpit ad convivcndum. 31. Inter h;eo Saraceni totam supradictam terrani
49. (883.) Hac tempestate Pandouulfi nimietatem crudeliter laniabant, ita ut desolata terra cultoribus,

VARLE LECTIONES.
I carte c. 2 exercuerit 1. ^ el c. 4 fratreules c. & guaimaimario c. B crecis 1. '^
Lando^
nulfum prsesse constituit, Landulfnm Vero pridem etc. legemlum vidctur ; cf.
ecclesise Capuaiuc
Lcon, 0>it. I i± 8 teanensis 1. 9 Pandonolfus c. i' dicti di 1. n c nstitus c. li ilius c. 11 misus c.
!'•
missi p. 3. •& besubii c. '6 regem c. devora c. I8 arva 3. ^^ in marg. manu rec..: castrum in
i''

principatu Salerni. 'ic is. 20 a"ione c. "i expugnatem c. '--


ne ultra c. 3. '-^ ulla c. athasio c. '•ii

'^ et ut c.
. ;

r,\ EUCIIEMHI-hTI C.VSSINENSIS MOXACIII

sontibus I el veiiribus replela fatiscat. Guaiferius A Ilie vero hoc fratrum 13 coiisilio distulit, qui rever-
aulem colosso residens, suasus ab Athanasio, immo susreravenenoseinsilamii propriisinnuitfratribus.
et Alhanasius ab illo coarlus, bellum cfppitinferre - Al illi obstupefacti, signo se crucis Christi nuini-
diclis fratribus. atiiue cum .^aracenis nimium eos erunt, dicentes : Anti' morinmw nut c.Tulemiig, ijunm
afnii^ebal el acrius inse^inobatur. Ttinc nntu Dei, super fratres nostros justc uut injustc insuraa-
quo omne procedit bonum, ()uendam Agarenum
a mus unquam ; dancc cnim crit' nanbus noslris,
in
ab Africa evocans, regia de stirpe generi sui pro- non insiiliiibimur sanfiuini}iostro. Mox et enim juDCti '»
creatum 3 Agropoli n, indeGarilianum, quo reside- filii Landonolfi, munierunt se horribili ct pene inau-
bant ai;mina Ilismaelitica, misit, at<|ueomnium il- dito sacramento cum (iliis Landonis clanculo sub
lorum mentem accendens, ejus hortatus universi Sa- gravi anathematis interdictione slalim(|ue Atenolfo :

raceni t;im de Gariliano quam de A^ropoli comuni- abiens Athanasio retulit, volunuitem fralrura suorum
,

ler collecti Calabriam, qua residebat Grsecorum ratara fore fratruelibus 'f'suis, et in nullo penitus
exercitus super Saracenos in sancta Severina com- moveri. .U ille, durius hoc accipiens, extus ^ factus
morantes, properarunt ; ubi et omnes Graiorum est illis.
gladiis cxtincti sunt. Dehinc Amanleum castrum i •ji. Eodcm tempore Guaimarius, supradictus prin-
captum est. Deinde et dict;e beata' Severinaj oppi- B ceps, cum nimiumatHi^^eretur ;ib Athanasio episcopo
duni apprehensum est (881) cum Saracenis, esset(|ue ex toto depopulata tellus
.'ji. liasilio serenissimo augusto hiis diebus de- ipsius. ita ut capi possit nisi divina pietas restitissct,
functo (886), duo filii ejus in imperiosunt electi, ad Gra-corum secontulit suffraiiiura a quibus nobi- ;

id est 5Leo primogenituset Alexander subsequens; liter est adjutus. N;im et auro et frumcnto adjutus

tertius vero, Stephanus nomine, archiepiscopalum est, otauxiliatoribus stii^atus, ([ui custodirenturbem
ejusdem urbis ejecto —
Focio, qui olim a Nicolao ''•
el pnpulura ojns ;dictum
(|Uod ;iclenus sorv;itur, ut
prim;e sedis pontifice ob invasionera episcopatus Aio autem, princepsBeneventi, etante principa-
est.

Ignatiiadhuc superstitis perpetuoanathematefuerat tum et postea partim irabecillis partim roborcus


multatus, et a Joanne papa, ut ita dicam i^naro, ad extitit.

pristinum gradum resuscitatus regendum sus- — 00. Ut autem post tergum redeam, habeuntibus
cepit. Saraconis Calabriain illuciiue '" poreuntibus, Decivi-
33. (884.) Interea Athanasius solita traude cupiens lisdux C;ijet;c centum pciie quiiiquaginta '» ex eis
supradictos fratres sequestrare ab invicem, hinc secum retinuit, ut sine sacerdotaii officio rema-
Landoni seniori, fllio videlicet Landonis singularis et ^
neret ; ad instar Judaycorum regumqui, diviso inler
I

pr;cstanlissinii viri, neptom suam adhuc lactantem '


se bifarie regno, ut fertur, Leviia; ox raaxima partc
in conjugiura cessit, ob lioc, ut filia fcminaruni ilhi- Jorusoliinara, quo inoral teraplo toto orbe authenli-
quearel eum ; adscitoque euni, raonuit serpentino cum, congrcgati sunt. De quo numero ex parle
ore, ut confratrueles suos caperet vel quod magis fati '9 fere ad centun viginti Saraceni urbem Tea-
",
ambiebat, occideret**; scilicet ut inter se rixantes nenscm audenter adioruiit, sicuti prius agere conspe-
aut omnino interirent aut deficerent, et ille Capuam xerant, (|uando prope duo inilia i|uingenti erant
ca|)eret. Et quoniam Lando, licet segnicia; torpore supor (luos I.ando, ccu loo, audacter cnm suis ir-

naturaliter frueretur, immubilisetconstans persiste- ruens, usquead ultimani intornicioiicm prulriviteos,


bat re inchoata, hoc advertens Athanasius doluit, ita ut de tanto i.umcro iion amplius quam quiraiue
protinus consilium repperit sibi adcomraodantissi- evaderent. ceteris inlerfectis -• ni fallor, centuin
raum tunc, set non in longum perniciosus. Compe- (luindccim.
tenti etenira festinatione inter ista Alciiolfum ascivit, 'i(j. Atlianasius auloin cornens se dclusura ab utro-
ei(|ue secresius s infit : Ex omni ijiittc Li.tmjobardo- rumquo rosponsionibus l'r;itrum, trislior cflft>ctuscst

rum iOCapuam elegi mihi habilcm. et e Cupuam gen- solitus, setocius invenit consilium habile sibi ; inis-

tem vestram ct ex omnibus fratribus tuis tc solummodo sis siquidera legatis, trecentos Gr;ccos suum in auxi-
prsetuli, consentientcm mihi et in cunctis optemperan- D lium ascivit, Chasana 21 cos pra;eunle. Tunc callidc
tcm 11, virum itidustrium. Idcirco si mcis verbis au- pace facta cura Capuanis, uiox (iiiando vindcinia le-

res tuas uccijmodarcris, in cunctis prosperaveris. At pitur, cuni essct Capua validc alllicta ol a foris do-
ille cunct;i se patrare respondit iniperata ; cui ille : populata, oinnos ceil:tlim ogressi sunt, tain primores
(''7)0 filiosLandonis, et csto tu sulus imperans Cupuam, quam et racdiocres, ad vindemiandum. Ille vero, su-
sicut avus tuus 12 singulariter impcrasse dignoscitur. gerente hoc vel maxime Guaiferio Collossense, ex

VARLE LECTIONES.
1 //(( corrcTi: uestibus c. sterpibus rt serpibus .Mur, '^
inforret c. 3 procratum c, i in mnrgine
manu rcrcnti : in Calabria. '^
iile c. ' electo c. ut c '.i.
"
» ut q. m. a. occidore c. 'J
secrencius
c. '0 longibardorum c " oplcrarantcm c ''^
sicontuus tuus s. impetrasso c. '' fratrem c. o insci-
tam c '•'
jucti c. '6 fratulibus '•. '" illic(|ue i. 'ita'3., roboreus c. li^ quinquagila c '9 i. c pra'-
fali. — facti c. 2' ita 3, infeclis c. '-' chasanos 1

NOTiE.
* Svilicet halitus. ^ id esl alicnus ;
/ios/i.n, ut editi.
mSTOIUA l.A.NCOliAIUlOltr.M. 774

aluliiisrrrav.os Nciipnlilcs uiia cum tlicalralilius \ i- A ct sii|icriiis, ill:ii|ui' iriilicala siiiil. l'iisi rcilitiiiii

ris I
, i't <lcpra'(lavil tdlaiii Capiiaiu. apiircliciisis iu siipradicti (liicis pcr (lliasaniiiii niiiltiplicilcr palr:ita

ca inullis ct pnestautissiiuis viris pcculiisiiuc udii suiit, (|ua' a mc slrictim suiit dicta.

iiKiilicis. .Mi illn i^'itur tcinport' omnia circumquaiiuc .')',). (S<S().) Pdsl lia'c sui,'cstum cst cidcni diici, ut
(lcvastaiis, Liburiam viiulicabat sibi. Nam ctSaraco- vcnirclquautociusct iiberaret conlidentesipsi ;sin '^
iiiis Agropolitauos, ((ui nuperde illius map;natibus autem, omninoperdicioni subirent. Qui mox vcnions
jiixla liviiluiii I.anii - wm procul a Suessula ^ , ((ua Capuam, Ajonem principem a Beuevcnto ad se ve-
illc iiclandum pcrpctravcrat si;clus, ferme duccntus iiiciitcin cdusilio Ca]iuanoruin cepit, et sub custodia

pcrcincrup.t viros, clam evocavit et Capuam misit; liciicveiitnm duci lccit; iu qua O introieiis, ordina-
ubi tunc egredientes Capuaui. valde resisterunteis vil eam, Inde proliciscens !' ,
Scpoiitum iiigressus
;

ob hoc et absque pneda ad eastra repedarunt. est, Ajonem tbris reliquid ia castris. Cum aulem
Lando autem scnior liinc apoplexia percussus in- cognovisseut Sepoutini Ajonem seniorera suum ca-
lcriit. ptum, suprad.ictum ducem unaniiniter irruenles,
.)".
i8S.').) Dictus ita(|iie vii', |u-out mentc conce- clauseruut quodam in templo, caplisejus optimati-
peral, noviset iiiauditis machinis insurgebat adver bus. llac iliacquc tunc missuiu is est, et adductus
susCapuauos, adeo ut temporequadragesimali, cum ^ est Ajo redditusiiue i"est 'S suis; alio vero die sa-
omnis plebs Christicola et prseterita defleret malael cramento dato, vix cum dedecore elapsus est.

poscit a Deo ut flenila minime committat Mpso Dehinc Chasano Constantinopolim abeunte,
(iO.

mediante ii
festo Domiuico subsequente crcpusculo, quidam straligo augustulis Johannem candidatum,
collcctis Griecis .Matcreusibus, -Egipciis et Neapoli- (|uciu lingua l'elasgica i'-*
Januiccio vocant, cuin tre-
tibus, conscio ''
(iuaiferio duce, prieeunte Chasano ceiitis belligeratoribns direxit Athanasio episcopo,
urbem Capuanum teniptavit invadei-e. .\tquc ascen- cuin quo idcui vir Capuara hinc ct inde pra;davit;
sis muro acsi trecentis viris armatis diversorum ge- atque hoc prssidio-J istorum Pandonolfura ex vin-
neribus telorum , sct omnes iii Domino adjuvante, culisercptum libertati restituit, el a Magipcrto re-
alii siioute ex co dissilierunt, quidam cervice tenus ceptus estSuessam. Qui junctus est Grajcis, ct uni-
imis jacti sunt, nonnnlli vero gladio occubuerunt. versa aniiualia Capu;e ablata sunt. Qua de re Lan-
De nostris unus solummodo Onericus nomine, et, ut do, lilius Landonolli, et Landolfus episcopus ad-
fertur, a suis, extinctus est. Bellum quippe hoc nar- ierunt dictura ducera in Spolcciura, pctentes ab eo
ratum in niuro arbiter Judex non per i belligerantes auxiliura. Landolfus pra;sul a Spolecio reversus est,
et armipotentes egit viros, sel per quatuor irapu- Lando autem cum eodeni duce per Sepontura Ca-
bes iniriQce gessit ad laudein norainis sui, Confra- ^ puam advenit; qui per aliquot dies Atelke residcns,
ctis itaque viribus, quod conceperat niinime ccssa- Capuara frumcnlo implevit. Accepto nuntio, repcnte
vit; nam et Salernum per Saracenos prius, et Roinara profeclus est, Capuanos rcliquid in manibus
postea per Graecos: multotiens capere molitus cst, dicti priesulis. Is autera statiin supcr sanctum llcre-

setnon cst pcrmissus a Domino. inum Grcecos et Neapolitanos dircxit; quem diu
38. Eodcm quoque tempore Guido, lilius Guidonis obsidentes, eos qui in subliraibus' residcbant cepit,
deinde Capuara ex utraque partc graviter -i affli-
senioris, super Saracenos in Gariliano castrarae- *> et
latos'J ut retro rcdcam. hostiliter irruens, castra
,
gcbant, ita ut quasi obscssa viderctur. Nam juxta
eorura dirrupta i
' dcprsedavit, et aliquantos eorum Sicopolira Gr;ece cura Neapolitibus et Pandonolfo
gladiis interfecit; reliqui raontis per opaca ut aqua residentcs, orania circuraquaque slirpitus''-devora-
diffusi sunt. His auleni Capuam appropians " , ultra bant; unde contigit ut octoginta ex cis Calinulum
transvadavit, et ad pontera qui Teudcinundi vocalur advenientes 23 super Teanuin latenter irruperunt.
,

castrainelatus i- , rcsedit aliiiuandiu, ct ablato ex Ouibus ex diverso Lando cuin Teanensibus et Ate-
Liburia frumento et aliis victualiis, Capuani refocil. nolfus cura aliquantis Capuanis oecurreruut juxta
lati suiit. Cuin eodem duce non sunt foederati ; set sanclain Scolaslicam prope castrura Teani ; a qui-
cum retrorverctur urbcraque transiret, metu coacti D buset victi sunt.
subdiderunt se illi. Ipso ad sua remeante, erexit sce- Gl. .)(886.) Per idein tempus monasterium beati
pefatus.\thanasius virilitercontraeos, tulitque illis, Benedicti a Saracenis prius dirrutum 'H anno Dorai-

adjutus auxilio Gr;ecorum, omnia a foris sata, ni 884 -j , ab .\ugcIariovenerabiliabbatc ciciitum est
^
quieque videbantur possidcre a parte Capuae nec non rehaedificari juso '-''
anno 886, raense Augusli. A

VARI.E LECTI0NE3.
1 immisit tak qukl. • in marr/ine manu reccnti : inde diciturterra lanie. ^ assuessula c.
vel com- "i

mictat c. i-
mcdiante festo. dominico c. consio c. ^ dccst c. adcst 3. * gariliano
'''
c. f castramc- :

tatusi. ''Jdirructa c. n approprians c. 3. 1- castrametus c. '^ coufidcntes ipse sin c, u quam


3. 1= rta 3. proUciens c. it>raissus3. '^ reditusque c. isestasuisc. i'J
pclastica c. ^^ ita cor-
rcxi; perfidiam c. '
sulliraibus c. ^' glaviter c. 2i stripitus c. '-^
advcntcs c. ''idirructuin c
2^ DCCCLX.XXX11II. -1. 2s de jusso 3.

notj:.
= Id cst ijiuso, infra.
775 ERCIlEilBEim CASSINENSIS MOXACHI 76
quo » reversi dum Capuam repeteremus, a GrxiisA reddiit sanalurus, ad quem Landonolfus fratcr suus
capti cxutique suinus pt exequitati - ; abIalisi|uo invisere veniens, Landonolfus solus urbem relictus
equiset spoliis ot niinislriscunctis, liDmincsargenl j est.
redempti s nt; e(|uijs rec .llcgimuso. Eg auteni > so- 64. Cernens autem hoc .Menolfus, et videns sibi
lus cum praecepliire pedestre remaiisi: a Capuanis tempus adesset congruum, prius simulavit se cum
delati sumus in urbem, indeNeapolim pertranseun- conjugc etliberis e n civitate egredi ct Calvum qu:i.
tes nichilquf^proficientes, infructuosi 3 remeavimus si habitaturus '^adire. Inter ista cum juvcnulis ct
Capuam. Dcliinc Iria plauslraonerata victualiis mui- pecunia ambitiosis paciscens, dato sacramento et
tisque opulentiis juxla .\nglenam, quo prius cajiti promissis multis muneribus, dirrumpi^ns jusjuran-
sumus nos, a|)[!rchensa et depr.Tdata sunt. duin (luiid cum liliis Landonis tcr juiavcrat, cum
62. Hiis ita crudeliter gestis, Atenolfus .•^polc- sompni tempus advcnisset sabbatum post cpyph:i-
cium 1 pergens, dato pretio Suabilum, gastaldeum niam •» hoccsiT. Vdus Januarii, advocatis sodali-
,

Marsorum, cum aliis soeiis vassis(|ue ^ quasi ad ,


bus i*suis, super filios Landonis irruit bcllaturus
trecenlos armatos, secum advexit cum quibus et : (SST). Eiliiautem Landonis noii scgniter se pr:epa-
consilium iniit, ut gastaldatum Capuannm illi firma- ravcruiit advcrsus hujusmodi conamcn, sct fugienti-
rent. Set ingredicnlcs Capuam, cum hoc adim|)lcrc B bns cis hisin (|uidcin confidcbant. concussi suntva-
ne(|uivissent, dicti Franci, resistenle ac contradi- lidc. .Maxime ex hoc turbabantur, ([uia putabant,
cente praecipue Landonegermanoejus, quemdudum (luod Lando cum omnibus germanis suis in hoc
ipse cum ceteris fratribns gaslaUleum in his qu:c
'''
adessct discidio.Videntcs autcm hii, destituti es-
ad eos pertinebant eodcm .Vtcnolfo
institucrat, ab scnt ab omnibus, ccsserunt Atimolld, ct egrcdientcs
absoluti, via (|ua vencrint rcpixlarunt.Tunc dictus noctu ex urbe, Teanum advencruiit, Landonolfus,
.\tcnolfus consiiio habilo cum suis, Sadi cognatum Pando nepos eorum (juaiferius, claraitantibus cis
et
suum ad Athanasium s;ppius dictum subdole misit, a tergo de civitate yolite ire Teanum, quia ccrtis-
:

poscens ab coauxilium, ut adjuvarctur singularitcr sime capicmini ! At illi Teanum appropiantes i^ hse. ,

fieri comes in Capua. Iloc autem audiens, gavisus sitare iG coepcrunt, ne forsan a Landone tenerentur
est,cts|ioponditsein omMibnsillum'' ;iuxiliaturum ;
astricti ; nunciato itaque adventu suo, officiosissini''
cunKiue hoc a iilurlinis et niaximc tcr(|uc (|u:iter(|ue sunt suscepti.
Landoni fuissel relatum, illc solita segnitie et tor- 6-i. -Vtenolfus gastaldatum Capuanum singulari-
pore detentus, parvipendens pro nichilo duccbat hu- tcr suscipiens, continuo se coinitem appellari jussit,
jusmodi nuncium. moxiiue filium suum .\thanasio obsidera direxit.
63. Exin inemnraliis Lando febris ardore suc- ** C sicut sacramciito 1'«
pollicitus fuerat, Liburiam ct

census, Tcanum habiit, curandus a langore quo dc- Capuain sub jurcjurando illo concessit. Athanasiii-.
tinebatur. Atenoifus intcrima re c(Bpta9 neo gres- vero rctinuit illius sobolem, (|uons(iue pactum ilbi ;i
sumque neque inentem amraovit, scd promptus et Guidoneducerepromissuni susciperetdictus Alenul-
fervidus existens parturire quod jamdudum corde fus, acceptoque focdereGallico, reddidit illi fllium
conceperat, ob hoc Ne:ipolini irc anxi:ibat fcstinus. suum. et cutodiUi est pax inter utruiii(|ue anno umh
IIoc ergo cum ad aurcs Landimis pervcnissct, ilico et mcnsibns tribns. rcr idem teinpus missis legaiis

Alcisu:n ct Adclfridu:n Capu:im misit, ut (lictuin vi- ideai Atcnuirus Hoin:ini, M;ijiiiic vcnciabili abbaic ct
rum suo hortatu CQ»pto itinerc deviarct, et adjecit: Uaufcrio diacono, ut subderelur Slcphano pio pap;i',

Ego autem, missa audita et comestione finita, sub- essetiiue illi proprius famulus; et promisil reddere
scquar vos. Illi enim abientes, fatum virnm inve- Cajetanos, quos pridem callide ceperat, adjuv;iret-
nicntes retinere nequiverunt; erat enim dies domi- (lue eum contra Saracenos Garillano residcntcs.
nicus. Dcindc Lando proficiscens. euin miniinc rcp- nu:e piistea cuncta oblitus, ex liis qu;c promiserat
Iterit; jam cnim aliicrat. Qun facto'', suslinuit iiicliil (imniiio adimplcvit.
Lando redditum ejus, illique revertenti dixit Lando 66. liis quo(iue diebus Thcophihictus straligo a
et c;cteri fratres: Qiiiil Quibus Teanuin Imstiliter advenit hicmis tcmporc, S:i-
jj Bari
cijisti illuc, ijuoisti:'
ille respondit verba bona vcrbaque consolatoria et racenos temptans impugnare ; nichiliiuc pioficicns,
dcceplionibns plcna. Iliis auditis et nimiuin creduli, infructuosus abscessit ; abicnsiiuc Neapolim, Mari-
acquievcrunt credenles ei.Proinde Lando advcrtens num gastaldum castri "* sancta; Agath:p i*" Ajonirc-
fratcrnnm (iuluin, sct soinpnosupitus et ineglegcn- bcllem perccpil -o
.ctApuliam redicnsnonnullas mu-
cia dcpressus, nun intelligens telum quo jaculab;i- nitioncs ejusdem .\jonisvi apprehcndit. Undcocca-
tur. donec Iransfigeretur fibra; iccoris ejus, Teanum sione accepta, idcm Ajo adversus augustale dorai-

VARLE LECTIONES.
1 Herchempcrtus cum aliis scptcm fratribus a Tcano Ca|iu:iin lcndcnsjuxta Anglenara omnes a Gra>cis
<^xeiiuil;iti el cxpoliali parilcr sunt 4. - cxi'i|uictati I. infrutnusi c ^spolencium c. ' bassis(|uc c
•'

hisque " s
*< c. frebis <.,
illi 3.itu ri liodic nmpoHtis la frcbbe diiuiit, arepta c. lofattor. 'i

II el c. i' habitarus c. i
s;ibbato pre epyph;inia 3. n solalibus c i aproprianles r. "> cxitarc c. i7
si cosacramcnto c. i» castris c. i'J /« nunijinc manu nccnti: castrum nobilc esl incapilinata propccs-
culum. '0 (7(1 3, prxcepit c.
;

7T7 IIISTOIUA LANGOBAIIDDKUM. //S

nium rebfHiiiiiis jiirLjiiini iiiili;ivit, i|ii(iil siin iii I A liiim siiiim ciim aliiiiiaiitiscCapiia ohsiihMU mittorct.

iiiseretur ' .
Iloc autcm lacicns, iiisidias tctcndit hitentcr cum
(i7. Antc hiic, sane tcmpiis Guaiirarius priiicoiis Grsecis et suis ad capiendum eos '•'. Set (|uia, ut
Constaiitiniipiilim ail ausnstnriim vcstif?ia (•.onlisus conjicitur, adliiic iion orat complcta malitia, ()ii;i'

aceessit ; a (|uilius lii'ni5,Mic siisccptiis est, ct patritius post panlluiim diviiiitiis puiiioiiihi cst l';icl;i moriil;t

ali cis tactus, cum liitiiore ail pr.ipria rcmissiis csl. sct ct tilium siiiiiii iiifr.i iirhcm clausit, siiprailictos
Cum autem adlmc illo moraretur, Atlianasius dolo viros misit ;iron;iin ; cgrcssusiiuo statim Graiorum
rem conceptum in opus erumpens, Grsecos et Nea-
"' cuneus, supradictos apprehendit viros cum aliis, et

polites seu omnes Capuanos gRneraliter movcns su- dopnedavit totam Capuam graviter moxfiue sine
;

pcr .'Vhcllaiuim •i
misit castrum, (|U0 tunc. pr;rcrat dolatioiio cunctiim ei|iiitatum ct pcdestrcm oxorcitum
Landoifus Sucssiilaiiiis. Mox aiilcm ut illic supervo niittons, iimni;i sata C;ipii;i' siiccidi cxti'rniinari(|ui!

nit excrcitus, fr.iuiic illoriiin qiii iiitro eraiit > ca- focit fiiiiditns.

ptum est, apprelienso iii co Landolfo et lilio ejus ju- 71. (888.) I'r;esciens i^ autem Deus dicti viri mali-
niore nurum(|ue illius, uxorc ''
videiicot Laiuhniis, tiam ot volens pnT^stare Capuanis misoricordi;im iu
"
qui cum Guaimario prohTtus fucrat. t;imcrudcli impiaf|ue persecutionc, pcrmisiteuiulom
fiS. Ilis Lando ah Ali;cgiso
ita (lccursis, suasiis
''
B Athaiiasium in tantam elationoin prorumpere, iit

aliisi|uo Capn:inis, una cum Giiaifcriu (|uandam tra- otiain Bciicvonti liiios bis terque pi';odari fa'.'cret. Aio
ctoriam plaustro vehontem intromissus, Capuaiiam '' autom tunc Bari degens, impugnabat Givtcos impu-
urbcm iiigressus est, ati]ue ad episcopalem abiil au- gnantes se ;
qui hoc audiens, ilico segnitie deposita.
lam ubi pauci ex suis ' congregati sunt, Atenolfo
; fernie cura tribus railibus bellatoribus clanculo ve-
acceleranlc. Tunccommissum ost pr;vlium, mortuo- nicns castruni in Abellinura ubi autom intellexit, ;

f|iic Vahuic illiistri viro, dissohitum est cor eonim Grscos cum Xeapolitibus residero super Capuam
fiui in parte Lantionis erant, ct wrpcriint illum re- radicitus(|uo (\im devastare, ilico rocto itinore super
linqucre et .Vtenollo sociari. Tunc, iicol fincte, pacis eosaudacler advcntare studuit. Set qnidam natuni-
osculum sibi mutuo fratres optulerunt, quod in arca liter zizaniorum sator Dauferius, Dauferii nostri ge-

cordis minime rctinebant. Lando autem post ista nitor, urbe Beneventi egressus subdole acsi secutu-
cum Guaiferio ad propria remeantes, reliqui consan- rus principem, ex divorso Capuam, cursim li prope-
tanei illorum capti sunt ct vinculis innexi ; inter ravit et dicto exercitui adveiitum indicavit Aionis.
quos et Landolfus pr;TsuI captus estel custodi;e tru- At illi, relicta Capua, pnecipites 1^ Neapolim reversi

sus. Post non multum tonipus per singulos dies om- sunt ; Aio autem iter quod coeperat peregit. illisque
nes absoluti sunt. C minime repertis, Liburiam ingressus est, cum quo
69. In diebus illis quando Atenolfus gastaldatus et Atenolfus abiit; et exusta tota pene Liburia ac
regendi jura adeptus est, omni;i qn;cque Benedictus deprirdala, populisque et hestiis ablatis, puteisque
infra urhem Capuanam possedit, fratrihiis exulanti- saxooppilatis, amphiteatrum profoctusest.Quoresi-
bus aufcrri pr;ecepit. Ouade re missus ab Angolario dens ner aliiiuot dios, machinis et diversis telis for-
venerabili abbate ego ipsc vestigia apostolorum 8 , titerexpugnavit illud i". Indeque '" habiens, super
adii Stephanum summum pontiflcem, postulaturus castrum sancta; Agathse insedit, atque Marinum ga-
pro rebus nostris abbatis ; a quo et benedictionem staldum sibi rebellem in fide ad se remeantem susci-
fratribus detuli et privilegium nostri coenobii, et piens, abscessit ; aliquandiu Benevento commorans
supradicto virolitteras^ exhortatoriasattuli. Domi- perSepontum Barim reversus est.
nicalis res ablata reddita est, niea autem ex toto 'o autom Aioni se subdens per sacra-
72. Atenolfus
subtracta ; in proximo etiam cellam mihi ab abbate mentum, ab eodem in adjutorinm sui centum viginti
Iraditam, concepto dolore, vi abstulit. ferrae bellatores viros suscepit, cum quibus graviter
70. Interea cum Atenolfus j:im memoratus Ca- totam Liburiam depr.Tdavit. Sed quia nonnumiuam
puanoscepisset, advertens Athanasius Capuam for- dosporatio periculum gigiiere solot, generaliter nioti
titer concussam, ctepit occasionem qu;erere adver- p Materenses e Calvo is et aliquaiiti Capuaiii lii cuin
sus Atenolfum, et obsides abeo seu et pacem iiino- dictis Apuliensibus juncti, Liburiam circumeuntes,
vare. Decurrentibus inter alterutros missis, Maio " Suessulam depncdarunt, etreverti cospcrunt. Quibus
supradictus abbas et Ausencius Neapolim profecti occurrit Gr.Tcorura Neapolitumque exercitus juxta
sunt, quos Athanasius ad amphiteatrum ire pr;cce- rivulum Lanii, atque in uiium mixti, supervalehat 20
pit,simulque Atonolfum illuc adesse voluit, quate- pars Atenolfi partem Gragicam set superveniens ;

nus firmato fiEdere una cum Guailerio consule, fi- scara theatralis a tergo et in medio, circumsepti, de-

VARLE LECTIONES.
' inferetur 3. '2
dolore conceptus 3. 3 introyerant 3. * uxorem. prophectus c.
5 6 vehementem !

"
paucis ex ui c. s /(,( ilistiuyuit c. ^ licteras c. 1
' ita corrigo ; me n missis niaio c.
c. - suos c
'I pr;osccns3. '''
/^k cursum c. 'J precipientes c. iii illi c. i^ idemque 3. i^ ecalvo c. '')
capuanis '.
2 supervale valebat c.
'

NOT.E.
» Avdlino. Id est Adelgiso.

P.\Tii0L. CXXIX. ia
;.::

?79 EUCllliMBEUTI CASSINENSIS MONACHI 7sO

vicli suiit, parlim capti, iiartiinf|ue glailiis extincti A qui per Irecentos et eo ampiius annos ''
imperave-
sunt. Hac de causa audaciam sumens Atlianasius, rant legibus, prseesse coeperunt hisqiii cum Sarace-
bellum co'pit expeterc unde Atcnoifus, non sciinis
;
nis viccrant per aliquod soles. Tunc coBpit cohors

redditus, continuo cum suis Atellam al)iit. dumiiue Bardica ''


triumplians regnare super eos, (|U0S sem-
pnelium non invcnisset, reversus esl ad sua. per armis subegerant.
73. Cum non nuillo post, instiiiantc inimico liu- 1''). Iiilerea videiis Athanasius se in omnibus su-
mano generi, collecto Atlianasius nuillitudine exer- peratum, pudore objecta; i' pacis expetiit fu?dus-,
citu mixlo Grspcorum, Ncapolitensium et Ilismaeli- quod adeptus est, " jurcjurando, pacti
pra^bitoque
tarum. equitantium et pedeslriura, misilque illos sunl ad invicem. Trimum tamen sacramcntuin sisle-
adversusCapuam pui^naturos. (Juihus occurrit Alc- bal roborcum vel I- mensem aut tempus aiinotinum
nolfus ullra rivulum Lanii juxta sanctum Carcium », istud autcm nec ad diem duravit duodecimum. Deni-
comitatu suo auxilialores ab Ajone missos
liabciis in que ilismaclit;e, hac illacque discurrcntcs, invitan-

necnon et Saracenos. Saraceni vero ex uti'ai|ue parte tur '' ab o:nnibus, omnia devorant, universaconsu-
juncli steterunt, nulli eorum pra^bentes auxilium. ninnt, et contra Neapolim unanimiter consurgunt.
Atenolfus talia cernens, acrius super inimicos suos ^Equo valde examine ipsumque supernum jaculatus
insurgens, acprimoimpetu potenti virtule superans, B est solium, ab his procul dubio percelleretur, cum
prolrivil eosustiuead ullimain pernicicni, occisisex qiiibus Chrislicohim genus pene oinne prulriverat;

cis plurimis multisijue captis, rcliiiuos 0|ipido fugere prout Johaniies dicit iii .\pocalipsis, immo et Domi-
compulit, victorque triumphansad castra honustatus nus per Johannem, de Babilone : Quantumcunquc
ac L-etus cum suis omnibus repedavit de suis autem ; mijiistravit vobis, mtJiistrate ilti ; in ponilo qwi
pneter unuin ammisit Aidcrico nomiiie, et ipsum a iitiMuit, miscite illi duplum (Ajmc. xviiij. Ilaec autcm
suis, ut fertur, occisum. -Vb hoc sane die cn^pit jam audientes, nolite cor apponere, quod Deus hoc me-
quasi potens esse .Vtcnolfus, el .Vihanasius impo- ritisalicnjus pnelatl fecerit, set sua misericordia ct

tens. Ilinc inchoavit omnia sata eorum qui in colos- niiscriis liominum egcrit nanctus, ut ipse per psal-
sum I morabantur diripere, cunctaque bona eorum mistam dicit : Invoca me in die tribuhttionis Ittw,

vehiculis diversis adurbem Irahi. cripiam te et magnificabis me. Nam peccatori dicit
7i. lloc quoquc quod narroomnes audiant aures, Qiiare tu enarras jiistitias mcas^ etc, quousque ait

prout Dominus sKpe parabolice sequacibus suis di- Hxc fccisti et tacui, existimasti ini<jitit<itcin : in qu<>

cebat : Quihabct nitrcs uudiendi, audiat (Matth. Xlllj, crqo cro tibi similis? (Psal. xLix.j In una tamen re
ut omnis pavescat homo, stupeat etad Deum rever- moveor, quod cum dical Apostolus: Xonne qui prx-
latur vel sero* ne, si^ obstinatusanimo remanserit,
, n dat et ipse ^irsedaverit ? (Isa. xxxiii.) Quid ergo ero

contingat illi illud quod Dathan ct Abiron superbicn- de his qui pra'dant proximos el proximas. tradunt-
tibus adveiiit, neciioii et Chora! cum fautoribus suis que piosliliulo li ? itaiie pr:pdabuiitur (lcliide"?Siciiti
evenisse dinoscilur. Guaifcriusenim pra'IVctus hare- eiiim NtMpolitcs v:islantur, (|ui vastarunl, iUi et nos
narum, qui pene omnia mala qu;e facta suiit in die- forsan devorabimur, iiui nunc devorantes sumus.
bus ejus ipse opere suo gessit fecitque patrare, cujus Beati ergo qui, Domino custodienle, immunes ab hac
priestigio Uomana tellusdepopulataest, Benevcnlana sa-culi procella exislunt, ubi omne nialum et nulium
regio fuiulitus desolata est, ab hoc et iiiicium et fi- siiic Doiniiio bonum regnat, et in asterna numerantur
nem * accepit ; idcirco Dei judicio hoc modo illius vila, (|ua omnis felicitas et bcatitudo perempnis floret

scelus^ facinorosus finis explevit. Nam subito su- in sa'cula sa^culorum. Araen.
perna inspirante gratia, a (|uo bonum omne proce- 76.Aio denique a Benevento per Sepontum Bariin
dil, in 6 illum excitati illi, a quibus ipse putabatur profectus, super quam Constantinum augustorum
salvari, mutaUi mente in euin surgentes apprehen- ;iulicum i-'et patritium insidentem reppcrit, rebelles
dcruiit,bonaque ipsiusdiripientes vincxcruiit, ivvei'- iniperaloruin viriliter impugiiaiitcm ; ;i(lversus (iiiciii

lcntes nicbiloininus ad siduin, de i|uo luiiiqiiain di.i- dictus Aio, fiillns;iiixiliu l!ismaclit;M'Uin et valLitiis
boiice abscisi sunt, ipsiim(|iie procoiisuiem despica- D ag.-.iinepedeslrium Apulieiisium, aud;icterliisurgeiis
bilem Capuam, Atenolfo cunsencientes remise- '^
, primo impclu victor cxistens, de hostibus plures iii-
runt, panetribulationisetaquaangustiajsuggillatu- Dehinc ifi Constantino i7, qui cum tribiis
terfecit.

rum. Iloc facto, universi (|ui a propria sede olim niililuis cquis in liilo consistebat in loco 18, validr
fueranl superbe exuiati, ad sua obedienler rcversi coiilriliis, vix cmn ;ilii|u:intis urbem ingredi vahiil
sunt, factuin(|uegaudium magnum, jiaxetsecuritas ;
l!:irim; rcliquos aut gl.oliis ;iut tradidit captivit;ili.

cueperuntque prseesses qui subesse soliti craiit, et Ipse autcin (jriecorum obsilus vallo, infra urbcm

VARI.E LECTIONES.
t colosso 2. 2 fero xox dccst in c.
c. 3 t finis c. 5 selus c. in loco raso. consenciente >> "^
<

8 ita 3, esse c. 9 anno imperaverat 1. H' objecte l,objccto2. n pra;viloque c praivinloque 3. 12 iil'.
i:i inviUiiitantur '•. i' prostribulo c. IJ aulicet e. vaiulus 3. i'' il<i '?
3, deinde 2. i' a consl. 2. .! I

ts coiist. lociim 3.
NOT.E.
" San Car^io in ;igro Avcsaiio. Id cst Langobardica.
7«l IIISTOIUA L.VNLiOUAKDOKUiM. IHi

oc.iiillatur '
,
sii.stiiiOMs siilragium Ateiiolti, (|iicin Aqiio resiclobat suihm- (tictain urlicni, ci liwluscui
pridem protexcrat ct non invenit; nam ct Gallos ct 00 statucMs pacis, vires resistendi Aionisastudolosn
A^^aiTnospromissisaurci.sssepiusmixtim invitans ', avertit '^ . llisct liujusccmodi " arguincntorum deci-
opliiicro iu'((iiivit. pulis dictus Aio cernciis sc dclusum, doluit; lan-
77. Atciiolfus eri,'o cuni Atlianasio j, '.oem iiitcrim dcni noccssitato (toliartaiis ciiin mcinorato patricio

custodita fcre liis scnis ^ dicbus, scis<o f(Edcre, utra- paccin faciens, urbom romisit (-t ad iiropria roinca-
que pars ad pricdam prorupit. Sot Capuani 4 pra"- vit, Alenidfo ot Maioiii abbati, qui supra fata '-

validiores ctfccli, pcr sc et cum Saracenis gravitor lcgationc functus fuerat, haut ':' frustva minitans.
Neapolimcircumi|uaquc vastantes lacerant, ut ignis Eadem tcmpestatedumideniAtenolfusDauforium ''»,

ooiisumantos oninia, a'quo Ooi judioio, ut f|ui Sara- noslriini (lyaconcin, rocte dispcmorot Taraiitum ct
cciiis iiinumorabilos Cliristicolas giadiisot ca|ilivi- indo rogiani ad urbem traiismittcrct '' , ipsuini|uc
talibus tiMdidit bnnis^pio corum ditatus ost, non (piestum cssc adversus cum dc inopia oborta alter- ;

immorito ab liis tlagellctur, rodalur et dcpriedetur, utruin contentioue, ad invicem sequestrati suiit, el
ut Salomon ait : Quis medebitw incantutori a scrpente Atenolfo incubante Capuam, Dauferius Teanum
si'mfl pcrcusso? (Eccli. \u.) commoraturus properavit. Paulo post coiicordia
78. Interea Atenolfus post episcopi captionem ^ composita, ad eiim a quo se separaveral regrcssus
cunctum(|ue clerum sacramonto revinctum & ad est.

nova secontulit el rccentia jura legis. Nain mona- 81. Per idom tempus Grreci navalitcr a Constan-

chos beati Benedicti pro rebus perditis jurare (• tinopolim ad Regium tellurem adventantes, ex di-
compulit, quibus cessum fuerat ab omnibus retro versoet Hismaelita' ab Africaet Sicilia properantes,
principibus cuiictis(|ue augustis Gallicis, sacramen- ntrique juncxerunt se inter Messanam, urbem
tum por homini daiidum nisi per scario-
so nulli Sicilia?, et Regium ; et conlligentes i'>
parumper
nos ^ sc autom in hujusmodi negotio sapientiorem
; niutuo, victi sant Grffici, tantoque
metu territi sunt
ac potiorcm ' ostcndcns prioribus. Achivi qui ,emanserunt, ut tam viri quam
roli(|ui

79. Defuncto autcm Lamberto, filio Guidonis se- fn'min;Eetpai'vuIi,reIictisutriusquecivitatibuscum


nioris, filio suo Spoletium reliquit; quo etiam de- omnibus, subsidiumadeptisunt,nemiiiecontrahens'"
cedente, Guido junior Spolelium etCaraerinum sus- bella. Set ut talia permiserit diviiia a'quitas illi bel-
cipiens, cum Saracenis in Scpino castrainetatis Iuina'genti ,econtranarrabobrevius. Achiviautcm
'^

pacem fecit, obsidibusdatiset acceptis; cujusetiam ut habitudinis similes sunt, ita animo ;equales sunt
tempore supradicta coenobia, urbeset oppida omnia bestiis, vocabulo Christiani, set moribus tristiores
a Saracenis capta et exusta sunt. Regiara ad urbem G Agarenis. Hii videUcet et per se fidelium omnes
legationem dirigens, contra jus faciens, pecuniam praedabant, et Saracenis emebant, et ex his alios
accepit. Quamobreni a Carlo tercio augusto ca|itus vouales oceani litora farciebant, alios vero in farau-
est, et nisifugam arripuisset, capite plecteretur. los ct famulas '-' rcservabant. Talia et his sirailia
Unum quippeilliusnarrofactum haut ' indissimilo. animadvertens Deus, tradidit illos in opprobrium et
quod in Gariliano geslum est (883). Denique cum a in devorationem, ut pereant, et recogitent et intel-
Seponto idera dux Atenolfo comitante Capuam per- ligant quia in operibus suis diris Deum jaculati
geret, in loco qui Caudi dicitur Arranem IHsmaeli- sunt. Acta sunt hsc in arto spatio raaris, quod
tara, tirannum crudolissimuin, cum trecentis peiie diriniit Regium -Oa Sicilia, qui locus olim tellus
sequaeibus suis pcremit 6887). Cognoscens autem erat, set m(3derno tempore a Phari '•'
sequore occu-
Guido Carlura augustum seminecem jacere, cupidi- palus est. H;ec itaque gesta sunt anno Doraini888-2
tate regnandi devictus deceptusque a contribulibus raense Octubris.
suis, relinquens Beneventanain provinciam sibisub- 82. Hoc etiara anno revertens Guido ad ItaHam,
actam s ct dncatum, abiit Galliara
Spolitentium qiio principare cupit set optinere nequivit, in Italia
regnaturus. Bcnoventi (|uidem tellusa Gnfcis capi- juxta civitatera Brecianara cum Berengario et ipso
tur, Spoletium depncdatur ab Agarenis, ipse autem
D duce conflixit-3 ; in quo nimirum conflictoutriusque
manet invisus et inauditus. Cuiu vero paruerit et partisacies crudeliter cssa est. Spolia autora c;cso-
auditus fuerit, quid dixerit 9 vel quid egerit, scire ruin a Berengario recollecta sunt. Pacti sunt tamen
volentibus [ler ordinem narrabo. ad invicem usque in epyphania, qui celebrantur 24 8
80. (888.) Interea Aione obsesso infra urbein YdusJanuarii (889). Cum autera uterque se junxcrit
Barim a Gra;cis atque auxilium exflagitantera a ad |iactumvel ad bellandum, quod deinceps egerint,
Gallis et suis, Atenolfus titubans Athanasii rainas, pra;senti opusculo inserara.
legatos suos ad Constantinum patricium destinavit,
VARLE LECTIONES.
occulatur.
1 2 ita 2. 3. uutans e. 3 bis boiiis c. quod crorexi; v, supra cap. T6.
: : : 4 ca-
puara 2. 5 veuictura c. 6 jure c. 7 aut c. 8 subacta c. 9 erit c. (lixerit B. '3 utuertit 1.

:idvorlit 2. " hujussceraodi c. ''^


s. facta I. funtus c. '^ aut c. " dauferius c. '5 transmictoret c.
'29 regnum
"j confringentos c. '^constr,ihens c 'S gentis c. '9 famulis e. A. B. ^iavaric. DCCC '-'i

LXX.X. c. "23 ita correxi ; conflictis c. -4 celebratur i.


NOT^
" Idem ((uod scaritos, milites. ' ironice dicta.
783 AXGILB. CORBEIENS. .\BBAT. VKRSIS .\D LUDOVICUM REGE.M. "8i

AN.NO DOMINI DCCCXC.

ANGILBERTUS
CORBEIENSIS .\BBAS.

NOTITIA IIISTORICA L\ ANGILBERTUM.


(.\pud Fabriciiim, Biblioth. med. et inf. Lat.)

.\nt;ilbfrtus, sive EnjiilbiM-tus, Corbeiensis abbas circa annum Christi SSO. Versus quosdam eleciacos
pr;emisit aliosi|ue hexametros subjunxit libro S. .\ugusliHi de Doctriua Cbrisliana, quem obtiilit Luaovico
regi Francorum Carolomanni frali-i. Utrosque edidit .Mabillonius tom. ilAnalector., pag. 657 seq. atque
nov;c in fol. pag. 425.

ANGILBERTI
ABBATIS CORBEIENSIS

VERSUS
AD LUDOVICUM REGEM FRANCORUM CAROLOMANNI FRATREM>
Iii librum S. Auffustini de Doctrina Christiana
Eidem regi dono missum.
(Apud Mabillonium, .\nalecla velera, pag. 425.)

IIa;c Augustini Aurelii pia dogmata fulgent, A Quem daret ille pio coelesti numine fulto

Qusde doctrina edidit almilica. lllodoico regi, qui est pius atque huniilis,
llKC tibi multc docent, lector, quod qu.-eris honeste Qui sanclse sophi;e certat rimari secreta,
Si replicare cupis scripta sacrata libri. Nobilis ingenio, nocte dieque siraul.
Hujusenim corpusparviim quod cernitur esse, Quique etiam domini ac fratris prxclarus amalor
Continet insertos qualluor ecce libros. Ingenti dictu pcrmanet ore pio.
Primusenim narrat Christi praccepta tenere, (.)uem Deus omnipotens multos feliciter annos
Quae servare Deus jussit in orbe pius : Glorificet, servel, diligat, ornet, amet
Rebus uti s;rcli insinuans praesentibus apte,
Et in fine.
iEternisque frui rite docet nimium.
Edocet et signis variis, rebusque secundus, U;vc jierlecta pii lecto doctrina patroni,
Qualiter aut quomodo noscere signa queant. In priinis Domino totam (jui condidit orbem,
Tertius ex hisdem signis verbisque nitcscit. Devoie laudesjugiter iierfunde benignas.
Quid sint, (luid valeanl, qu;eve vitandacanit. Qui mare fundavit, cujlum, terramque creavit,
Tunc promil quartus librorum dicta priorum, Omnia qui numero, mensura ac pondere clausit.
Quid res, quid signa, quid pia vcrba docent. p Perquem cuncta manent, vel per iiuem cuncta ma-
Qualiter et possint cunct.i intellecla rcferre, [nebunl,
.Magno sermone intonat ipse liber, Qua; sunt, qu;e fueranl, fuerint, vel quaeque fu-
Submisse, pariter moderale, granditer atque. [tura
Lector, perlecta dic, Miserere, Deus. Ipso iterum magnas Domino perfundito grates
Hunc abbas hnmidis jussit fabricare libellum Pro tali ac tanto, casto doctoque magislro,
Angilbertus enim vilis ctexiguus : Ordine snbdignos scri|)sit (|ui talia nobis.

" lloruni versuum priores exiitant initio, poste- non aliud ma^is gratiim nuinus i|uain hosce S. .\u-
riores in line librorum S. .\ugustini de Doclrina gustini libros, Angilbertus fore existimavit. 1'lii
Christiana in codice Corbeiensi. (|uem Angilbertus observare convenit lcclioncni sacram priscis Kran-
seu Engilbertus, ejusdem loci abltas, in gratiam l.u- corum regibus ;ili(iu;iiido faniiliarem fuisse. Iliuc
dovici iMMUcoruni regis dc.scribi cnravil aiino SSO, .VibilbiTd l.;iiidiinciisis cpiscopiis Rdllicrlnm rcgciii
aut insei|nentc. Id sive pra'Stilcrit .Vngilbcrtus ro- liurl;iliir ;i(l legcndos Augusliiii, Dionysii dicti .\rco-
p;itu pniic.ipis, siveco inconsultd, arguit sane l.udo- pagitir, et Gregorii .Magni libros.
vicuin in sacras litteras recte alleclum faisse.cui
:

78o STEPIIANI PAIM': V KPISTOL.r,, DIPI.OMAIA i;r PltlVII.I^CI \. 786

Chloduici regis precibus mcmorarc bcniL^iiis, llic plc coiiccdal felicia regna tencre.

Noiiiinc nui est dipnus diviiio ac nuincre Irctus, Cum quo conjujj;ium, prolem, cunctosque fideles
molc coruscans.
l,audilius alniilicis iiijicnli ct Dignetur regcrc coilorum Keclor ab axe,
Cui Deus onimipotciis multos feliciter annos Et post hunc cursom cudestia scanderc regna, etc.

ANNO DCiMlNI DCCCXC.

BERENGAUDUS.
EXPOSITIO
SUPER SEPTEM VISIONES LIBRI APOCALYPSIS.
fVide PatrologicR tom. XVII, col. l&i.)

ANNO DOMINI DCCCXCI.

STEPHANUS V PONTIFEX ROMANUS.

VITA STEPHANI PAPi^ V.


(Vide Patrologice tom. CXXl^III, sub fiiiem.)

STEPHANI PAP^ V
EPISTOLiE, DIPLOMATA ET PRIVILEGIA.
(Ex Mansi, Bouquet. et collectoribus quibusdam recentioribus.)

I. A sumus magnificentiam tuam quomodo talia scribere

« EPiSTOLA AD B.^siLiusi iMPERATOREM. potuisti, cum sis justitiiE sequilibrium, praesertim


*' noverit pia potentia tua quod manui
'^"™ '"^'^''^
/4 8S)
regiie non subjiciatur sacerdotalis et apostolica no-
Eum ob defensionem Photii rcdarguit, et contumelias
^^^.^ dignitas. Licet enim ipsius Christi impera-
Marino pontifici objectas refetlit.
toris simililudinem in terris geras, rerum tamen
Litteras serenitatis vestrse ad Adrianum prsede- mundanarum et civilium tantum curam gerere de-
cessorem nostrum raissas accepimus : et mirati bes :quod etiam precamur ut ad multos annos

a EasBasilii imperatorls litteras, quasipse plenas suum subrogari curavit, quanto Photius de suo
blaspheniiis et conviciis propter Photiuni a .Marino cognalo in imperatorem eligendo cum Santabareno
et Adriano excommunicatum scripserat ad Adria- pejus consilium iniverat. Cumque Stephanus in lo-
num, postobitum Adriani successor illius Slephanus cum Photii substituendus a Phutio ordinatus esset,
accepilet legit perslansque exemplo suorum prte-
: Stylianus epicopus Neocoesariensis cum Leone im-
decessorum in ejusdem Photii detestatione ele.\se- peratore per litleras Stephanuin pontilicem Roma-
cratione, rescripsit ad imperatorem epistolam qua num rogarunl, ut hac in re apostolic.i auctoritate
eum redarguit quod pro Photio homine penitus laico cum designato Stephano patriarcha Constantinopo-
justaque de causa excommunicato tantopere defen- leos Photii successore dispensare non dedignetur :
dendo, Marinum pontilicem, totamque Ilomanam quam gratiam a sede apostolica post causs diligen-
Ecciesiam contumeliisafliiceret. liedditaestepislola lemcognitionem impelratam esse, communio utrius-
poslobitumBasiiii liiioetsuccessoriejusdem Leoni que sedis deinceps usurpata et frequentata satis
quam cum ille accepisset, Photiuni tanto lubentius apcrte testari videtur. Ejectus sub hoc poniiflce et
et citius e throno depositum in monasterium Ar- relegatus Phutius, quando obierit et quomodo diem
menorum relegavit, cique Stephanum germanum extremum clauserit, dolo schismaticorum et secta-
787 STEPIIANI PAP.E V 7SX

prseslare valeas. Quo igitur pacto a Deo largitus cs A prophitis meis noliti' malignari fPsnl. civ). Ilxc de
nobisterrcnis rebus |)raeesse, ila etiain nos per prin- omnibus sacerdotibus dida sunt. Deo te a-qiialem

cipem Petrum spiritualibus rebus Deus pra>fecit. facis, i|ui ejus angelos judicare audes. Dicit enim
Accipe, qua-so te, benif;na frontc qu;p sequunlur. proplieta: Labia saccrdotis loquentur jadicium, et

Datum est tibi curarc, ut tyrannorum impietalem et lcycm exquircnt de ore cjus : anijclus cnim cst Domint
feritaiem i^hulio potenli;e conciilas, ut justitiam mi- omnipotcntis (Malnc. u). Ouomodo judicabis sa-
nisties subdilis tuis, ut legcscondas. ut terra mari- cerdiitos (jui soiius Dei sententia' subjiciuntur, et qui

que militares cojjias disi)onas. Ihec esl pnecipua soli facultalpm babeul ligandi atque solveiidi ? Vide
cura potentia; et principatus tui. Gregis cura vero ad quodnam profundum te pra;cipitein dedisti. Au-
nobis commissa est lanto pr;pslantior quantum di- dio in magnificentissimc impcrator, laudari man-
tfi,

stant a ccelo ea quK in lerris sunt. Audi Di)minum suetudinem, el patientiam Job quapropter mirari :

dicentem Petro : Tu cs Pctrus, rt supir hanc prtram satis non possum (luomode ita tiirpiler lapsus sis.
sedificafio Ecclcsiam mcam, et portx infcri non prxva- Scrijisisti illum non csse episcopum. Quomodo id

lcbttnt ailvcrsus cam (Matth. xviiij. De potestate vero nosti ? Si vero id iirnoras, quomodo ita pra;ccps in
etimperio tuo quid ait ? Nolite timcrc illos qui ocvi- eum sententiam lulisti ' Magna quidem est pontiQ-
dunt corpus, animam vero non possunt occidere B cum potentia. Non te latent res beati Ambrosii, et
(Matth. \). Et iterum de ministerio nobis commisso qiiid ipse fpcoritadversus Theodosium imperalorem.
ait : Tibi ilalio clitvcs rc(/ni cirlorum (Mntth. xvi ', et Quicunque dicunt Marinum fuisse antea episcopum
qua;sequuntur. Oro it;i(iue pietatem tuam, ut inb;e- ac prninde non potuisse ad aliam sedem transferri,
reas principum apostolorum, ut nomen
decrelis osteiidant illi id aperte. Scito,dilecle el omni honore
eorum honores et dignitatem. Institutio enim et digne imperator, quod objicilur de canone, cum
sacerdotium omnium qu;B in orbe sunl Ecclesiarum tamen id nunquam fuerit multitudo tamen sancto-
:

a principe Petro ortum accepit, per quem etiam nos rum Patrum el iiiurum auctoriUiset judicium potuit
sincerissima el purissimadoctrina inonemus onines iiliim constituPie in prinio gradu. Etdivina provi-
et docemus. Kegnum vero tuum non minimarum dentia prajnoscens EccIesi;E Dei utilitatem, iii sede
rerum argumento ad ea qufe praestantiora sunt principis apostolorum Petri illum collocavit. Quid
scrutanda se erigat, sed animadvertat qua auctori- vero magnus ille Gregorius cognomento Iheologus?
tate ha>c facereaggreditur. Ille quidemqui adversus nonne Nazianzo trnnslatus est, et Meletius Sebaste
sanctissimum Marinum sacras aures tuas coiitume- Antiochiam, et Dositheus Seleiicia Tarsum Cilicia?,

liis maculavit, adversus Dominnm nostrum Jesum et Reverentius Archiphffnice Tyrura, Joannes Gor-
Christum. qui nutu suo universum orbem regit, bla- dolia Proconnesum, Theodorus Apamca Selymbriara
sphemias ctfutire procul dubio non dubiliwit. Quis, C Alexander Cappadocia Hierapolim? et multi alii

inquam, ille fuit qui adversus immaculatum ejus diversis in locis translali sunt e suis sedibus ad
sponsum et sacerdotem, et adversus matrem om- alienas ? Dical celsitiido tua quibus accusatoribus
niiim Ecclesiarum talia dicere est ausus ? Decipiliir ct (iiiibus testibus affirm;iiilibus beatum Marinum
profecto quicunque putat quod discipulus sit supra condcmnasti? An ignoras,
fecisse CjiKc tu dicis. illum

magistrum, et scrvus supra dorainum suum (Mittth. in prima Nic;Ena synodo quod beatus Silvester papa

xixj. Obstupescimus sane, dum quam perfeclam et proclamaverit per legatos, prssente ibidem sancto-
illustratam priidPiitiam seductam videmus, ut talia Constanlino: Ut prima sedes a neminc judicetur.
contra sanciiim illum virum cogitaverit. Qualisenim Quid dclii|uil saiicta Uomanorum Ecclesia, ut adver-

ille fueril, licct nos silentio praetereamus. lapides sus eam linguam tuamvibrare et concitarc seductor
isti clamabunt: Muta fiant labia dolosa qux lo- iste induxerit ? Num, juxta antiquum morem, de

quuntur adversus Deum iniquitatem, vel adversus synodo Constantinopoli habenda ad te litteras non
justum (Psal. xxxj Si ovis Dei existis (quod votis ha- dedit?Num pro eadem synodo curara non gessit?
bemus), ne transgrediaris limiles principum aposto- Peto a te : Cuinam scribcret Roraanorum Ecclesia?
lorum. Dic, qu:eso te quis te seduxit, ut iioiitincem
: laico scilicct Pholio ? Si enira haberes Patriarcham,
l^ freiiucntius iiostra Ecclesia illuai
a?cumenicum comico raore scommatibus hiccssercs lilteris visitaret.

et sacram Roraanorum Ecclesiam maledictis inces- S(;d hei mibi, quod ista gloriosa eta Deocustodita
seres, cui cum omni veneratione subdilus esse dc- civitas Constantinopolis pastoris solatio est orbata,
bes ? An ignoras quod ha;c oranium Ecclesiarum et sola regia tua polentia illustralur: el, nisi anior
princepscxistit? Quis le pontilicum jmlicpni (-(insti- (liiotP prospiiuimurcohibuisspt ut fprrPinusinjuriaui
tuit iiuoruin sacrisdoctrinisdiiigi dplics, ('t;i (iuiluis nostr;c i:cclpsi;e illatam, coacti fuissPinus advcrsus

preces pro tc Deo oflerunlur? Scis sacrum illud pr.Tvaricatorem Plioiiuin, (lui contra nos impuia
elogium, quod ait Nolitr tunqrre christos mcos, ct in
: evomuit vcrba, giaviores pa;nas innigere quain pr;e-

riorum cjiisdpm Pboiii in obscuro est. Nam


cnra Ignalium iH Photium transacta erant silentio ol>-
sciriMil oiiiniliiis illis moiiiiinpiitis i|u;e pri) Ign;itio iiipiida cssp taiitum putarunt. veruiii pti;ini
iioii

advcrsus IMiulium pfistcrilati rp|ict;i Pr;iiit, inagi- ;iii itlipmaiis sententia, (i\ix exstat scssioiic G cou-
struin siiiiin valdc pprstriiigi, pudi'rpti|iip pos t;i|pm cilii Floreiitini, de facto exsecrati fuerunt.
scliismatis auctdrcm sc(|ui, c;i oiniiia (pue inter Sev Bin.
;:

7«i) l-IMSTOL.t:, DIPLOMATA HT l'ni\ll.i:(lIA. 790


(locessores nostri. Ne(|UC!eniin hoc dicinuis ad tui A tiiioprditaiKc, et iiinncs pnepositi per Occidentem et
enim universoorbe Deo dilectum Orieiiteiii constituti, et presbyteri inonachi quielam
( onlumeiiam : te in
vitam :i;;eiitcs.
prxdicanius ; sed tantnm ad nostram defensionemet
Dei c;ithulica et apostolica Ecclesia semper prae-
Marini majorein gioriain, (lui eadein sensit et sapuit valel ;ulversus eos (|ni illi bclliiin coiicil;int. Scri-
eum prxdeeessore et doi.'tore nostro sanctissiino |iluin est enim, ((uud Domliiiis imbecilles reddit

papa Xicolao. Et, (jui duin vnluit adiinplere ([ua^ ejus hustes, Et qni adversus Ecclesiam bcllum
gerit, Dei se hostem constituit. Variie igitur, o
illi ante visa fuerant, in maxiinum devenit apud vos
sacrnm et venerandum c;iput, humaiii generis hostis
contemptum et ludibriuin divinus ille Marinus [al., sunt fr.Hides, diversis tempoiibns ;ilios aliis rationi-
Marinus accerrimus defensor octavne synodi]. Et busrecta via ad vias obliijuas liominessubtrahentis.
cum noluerit simul duci cuin iis (jui alicna sentie- Iloc vero pra'cipue in Dei Kcclesia ille f;icere con-
snevit, ulii rccla (luidem agere, laude dignuni est,
bant, et, (juie ipse coram tua niajestate synodice
sicut e contr;i a rectu recedere, furinidabile cxistit.
gesscrat dissolvere el aniiullare ac irrita reddcre, r.uin it;i(|ue in Dei Kcclesia multa iniipiitatis v;isa
propterea trlginta diebus carcere fuit detcntus : id iiivcnissci, veiier;itiuiiein qu;c sacris iinaginibns
sibi gloria' putius tribuens, (luam contuineliw, pro exhibclur, luin Christi, tum pnrissinue ejus inatris
et servuruin ejiis, ab ecclcsiastic;i disciplin;i remo-
veritate pati.Scd, n juniur C.onstantine, ((uoinodo
vere coiKitiis est; s(^d divina favente gratia, nostro-
non es illuin iiuignuin iinitatus Constantinum qui B rum piorum iinperatorum auxilio, nostra Ecclesia
sacerdolum libellos acceptos in ignem projecit, affir- sunin dccorein nunc recepit et aboininabilem illuiti
mans se non csse dignum ut siccrdotes judicaret? errorem h;presis circa iraagines proculabjecit. Quid
monemus, vero d;emon bonorum operum osor? Novam iterum
Te itaijue spiritualis nosler lili, ne ad-
concitat cognomento .Vsbestam, id est, inexstinguibi-
versus sanctam Romanam Ecclesiam inrurgas. Cum lem, et Eulampium, etPetrum, et eorum socios, ac
vero audiviinus (juod ex semine tuo filium ad sa- per eos Christi inembra ad invicem divellere, et a
c.erdotium dedicasses, magno bac de causa repleti sanctissimo Ignatio patriarcha abalienare non du-
bitavit. llos itaque patriarcha s;epius synodice ad-
sumusgandio. Oramus etiain ut cbelandrium niunias
vocatus, et qua decebat huraanilate tractans, utnullo
et omnia (Juib in eo sunt necessaria ;idhibeas a pacto a Dei Ecciesia segregati prsda d;emonis fie-
mense videlicet Aprili ad Septembrem raensera rent, efficere non potuit. Quapropter privatione tan-
mittas prxterea qui ma'nia nostra custodiant ab dem el anathemate ipsos dainnavit. llli vero litteras
Agarenorum incursionibns. Reliqua vero silentio miseruntet legatos ad sanclissimuai tunc temporis
puniificem Roinanura beatuni Leonem, petentes utab
prajterinuis, cum nequeoleum sit nobis pro Iumin;v
ipso, quasi iiijuriam passi, vindicarentur. Pontifex
ribus ecclesia; ju.\ta debitum Dei honorem. Cui vero ad patriarchain Ignatium scripsit, rogans eura
gloria sit insaecuia sseculorum. Amen. ut aliquein initteret suo nomine in urbein' Romam,-
ut per euin discere posset quomodo res se haberel
ADNOTATIO SEVERINl BINII.
^ de schismaticis illis. Ouod patriarcha Ignatius facere
non tardavit, sed misit Lazarum raonachum et con-
In codice Gneco post hanc epistolam Stephani
fessorem una cum litteris, qui rem oinnein de Gre-
papse luecsubjiciuntur « l\xc epistola ad Basilium
:
gurio recte nuverat, et pontiflcera de singiilis edo-
imperatorein missa fuit, sed illain accepit Leo ejus cuit. Quapropter pontifex et ipse damnitvit eodem
filius, cuin jam pater vita defunctus esset. Oui cum
modo quos Ignatius damnaverat, tanquam schism;i-
epistohe vi;n inteliexisset, etomnia 1'hotii facinora ticos. Sed beato papa Leone vita functo, iterum illi
cognovisset, quamprimum revocavit omnes sacer-
Beaedicto pap;e successori molestias intulerunt. At
doles veritatis, qui a Photio aiiatliemate dainnato Benedictus s;inctissiraus, re iteruni diligenter exa-
graves passi fuerant persecutiones ; et ejecto tyranno minata, eorum damnationem cum Ignatio confirma-
et invasore Photio, fratrem suum germanum intro-
vit. Qni deiiide Photio cuidam schisinatico ab Ec-
duxit, advocato etiam .Styliano Neocresare;*' raetro- clesiaConstanlinopoIitana et in dignitate constituto
polita, cognomenlo .Mapa, et aliis ejus in persecutione
inh;i'rentes, et ejus favore utentes apud Bardara
commilitonibus, episcopis, pnepusitis, presbyteris, principem et:ivunculum Michaelis imperatoris (qui
diaconis et aliis pietatis seclatoribus, ait illis et ipse arguebatur a patriarcha Ignatio turpis in-
Nostrum ex Deo imperium perpensa veritate ini- cestus gratia), Ignatium ipsum e patriarchali sede
quuin illuiu hominem Pholium a sede patriarchali violenter ejiciunt, multas calumnias adversus eum
ejecit, et vestram persecutione.n scdavit. Nec ullo
flngentes, ut iin[ieratorem ipsum ita subduxerint,
pacto cogam quemquam vestrum, ul inviti cuin illo ut Pholiuin pro Ignatio in patriarchali sede colloca-
comraunicetis; quin potius pietatem veslram, ut D
rit, a schismalicis electumeta damnatoGregorio eo
communicetis cum fratre meo. et liat unum ovile. die ordinatum. Quando pontiflces ipsi, et insigniores
Sin autem, inconsultis Romanis qui 1'hotiuin dain-
ex sacerdotibus, et quicumiue in Ecclesia potiores
naverunt, nolueritis fratri ineo c juveiiire, ([uoniam
eraiit, segregatisuiitpropter illegitimain intrusionem
videlicet a Photio diaconus fuit ordinatus, venite,
schismatici Photii, inter quos etiam ipse fui mini-
scribamus et inittamus una Romam ad pontilicem, mus oinniuin. Deinde vero multosille ad se convulsit,
ut dispensetabsolutionemanatheraatis iis quia Pho-
alios quidem perterrefaciens, alios vero niale tr;i-
tio fuerunt ordinati. Scripsit igitur piMpterea impe-
ctans, alios muneribus decipiens. Chirographum
vatorepistulam ad pontiticem, similiter etiain Mapa
pneterea propria scripsit manu, nunquam se adver-
inetropolita Coesare;e et ejus socii. Epistola vero
sus Ignatium nec eos qui ab illo fuerant ordinati,
inetropolilie ita se habet »
aliquid inali tentaturum. Nec deinde raagnum tem-
EPISTOL.^ SrVLI.iM AD STEPHANUM P.\PAM V.
poris spatium intercessit, et nulla habita ratione
proprii chirographi, in celebri templo sanctorura
Sanctissimo ac beatissimo Stepiiaxo, domino ac apostoloruin conciliabulo congregato, depositione
oecuinenico pap;e, Stvlia.nus episcopus Neoc;esarea3 et anatheraate patriarcham Ignatium damnal miB-
Euphratesi;ie provinci;t, servus servorum Dei,et qui chus ipse et adulter Phutius. Deinde vero suam ini-
mecum sunt episcopi, necnon omnes episcopi, et quitatem ex superabundanti confirmare volens, ad
presbyteri, et diaconi sanctissimse Ecclesi* Constan- vestrara urbera Homam, et tunctemporispontificera
;

791 STEPllANI l'Al".f; V 792

Nicolaum misit ppiscopos oum littcris imperntnris. A uisseiil qufid lieatus lj;natius jam demorluus eral,
ct petiital) liioleiiatosmitti ad (.iinstantinopolitaiiam Plintius illns miineribus cin-ruptos decepit, el impe-
Kcelesiam, perpendereiit i|u:e ipse coiitra liiiia-
(|ui latDris miiiis coeiiit, iit dicerent cur.im omni clero
liuin gesserai: i|uiid factiim est. .\lissi eiiini sunl et episcopis, et reliiiuo iiopulo i|Uiid coiitr;i l^natium
RtiadoaldusetZach:irias cuin commendatitiis litteris a .lo:inne papa esseiit missi, nt illuiii ;iii:itlieinate
ad .Michaelem impenilorem et 1'liotium. Le;;ati ita- d;inin;irent. cl I'hotium p;itri;ircliam promulj;;ireiit.
(|ue cum ('.iiiist;iiitiniipollm venissent, ion;;rei;at;i est (Ju;ipro|iter plerii|ue commiiiistrornm iioslrorum
synodus, et |pi;;ili suhducti i|iii(l(>in a 1'liotio iniiiieri- sunt decepti. llle vero etiani vestram aposlolieain
bus, minisvero ah iiiipciMtore, iiiliil recerunl eorum sedem fraudihus eludere volens, litteras coinposuit
qu;p ipsis fueruil maiuhita, sed potius li;n;i- noinine li;natii patriarchie et comministrorum ejus,
tium da;nnaruiit, riiotium vero contr:i, pneter pon- quihus orahat heatitudinem apostolic:r sedis, ul
lificismaiKhilum, in p;ilriarcliali sede conlirmarunt l'hotium reciperel; et has lilteras ad iios miserunt.
et ilaad;ipiistolicamsedpincumliUeris iinperatoriset (Juapnipler l'etius preshytera vohis in urhem re;;iam
Photii suiit reversi. (Juando scilicet zclo (luoihim cuin venisset cum Paulii el Ku;;enio, Photiuni ah
inotus monachus ille Theognostus, qui et archiman- apostolicu .sede receptum promiil;;iruiit. Iline capta
drita, clani etiam ipsesuh mentita hiic^ili veste Ko- (Mc;isione eliam politic:is cur;is in se suscepit,
m;im proliciscitur, et saiiclissimuin Xicolaum pap;iin el it;t rei;iain usurpare eontendt'-
potest;item
de liis omnihus docet qu:e |;idversus lijnatium jjesla hat. Ahhaliilum enim quemdam ignobilem, et hu-
fuerant. (1u;ipropler pontifex, coiigrej^ala synndo, inileiii atquc in:ilelicum, sihi familiaritate conjun-
suos legatos Rhadoalduin et Zachari;im damn;ivit B xit, cujus pater Sautabarenus cognomento dicc-
quod fecissent pr:eler illa quie sibi fuer;int deinan- h;ilur, Maiiich:eus (|iiidem secla, et venplicus
data. .\li;im item syiiodum coiigreg;it el 1'liotiiiin profcssione, qui cum asjcnitus esset, et capi du-
niceihum et invasorem an;illiem;ite (himnat; l;;ii;i- hit;iret, ad Bulsaros confui;it adliuc impietatis
tiuin vero contra patriarchain ConstaiitiiiiipoliUiiium morho lahorantes, ubi ille (.hrislianorum lidei
litteris suis declarat, necnon (lu^ecunque gesta fue- ahreiiniiti;ivit. Ilujus ilaifue lilius abbalulus pnedi-
rant, tjm .Michaeli imperatori, tum 1'hiitio aperte ctus Constantinopoli adliuc juvenis manens tra-
significavit. Cum vero post .Michaelem ad Basilium ditur .Studitarum inon;islerio a Barda Cirsare, el
imperii sceplrum deveiiissel, diviuo zelo motus ille, ihi :ilitur. Ciiin vero ad perfectam venissst ;etalem,
acl:i i|u;e in urbe Uomaa|ia|ia Nicolao i;esla sunl, et omiiem iiiii|uit;itein c;illeret, adh:eret l'holio suo
de 1'hotii ejectioneet de lL,'ii;iIii restitutione coiilir- siiiiili, quein 1'liolius sacerdotem ordiiiavil iu priori
inavit, <t Ignalium ab exsilio revocavit, et Pholium illa siia iiitrusione ad palriarchalein di;;nitatein.
patriarchali sede ejecit, et ab iitr;ique p;irte, li;ii:itii Cum vero 1'liolius a p;itri;ircliali sede fuisset ejectus
videlicel et riiotii, lciratos iina cum litteris suisad post (i'cunieiiic;e sviiodi promul;;ationem, Santaba-
:ipostolicam sedem deslinavil, miitens pr:eterea rciii lilius pr.edictiis;ilih;itulus siii;t;eril 1'holio ut ali-
fi2;mentnm illud 1'hotii pseudosyuodi ;i(lversus Nico- (iiiem iiiveiiiret dompsticorum imperatoris: affirnia-
huim papam i|ui iiiventus est a legatis vita functus. h.it ciiim pcr htiuc ileruin 1'liotiuin se posse rcsti-
Ailiiaiins vero Nicolao cum successisset, ostciisa luere. Inveiitus itaque Nicetas, cogiiomento Plorans,
siiiit illi (|u:e miss;i fuerant. Iterum igitur Adriaiius iiiii inultis muneribus deceptus, q'u:c a Santahareno
pa|i;i loc;ilem synoduni con;;re!;;ivit ; et, eadem (|u:b '-' venelico iii:i;;ic:i pocuhi et esculeuta fuerant parata
he;itus papa adversus Photiiim, decre-
Nicolaus, :ippiiiipns iinperatori, fecil, ul Photius ille exosus
vit. Et ciim elegisset pios viros, Conslantinopo- ainicus videreliir el sanctissimo Isnatio patriarcha-
:

liin misil, ct (ucumenica synodo coua;rc;;ata, pr;e- lem sedem tenente, Photium ad pahitium revo-
senlibus etiam le;;atis Orieiilalium sedium, iterum c;ivit ex eo lo(;o (lui Au;;uslus dicitur, et in
sentenlia proinulsatur adversus Pholium. qiiod ul p;il:ilio coiiluhernalein ut Pho-
Photium habehat,
miechus el adiilter Ecclesiam Constaiiliiiopolitaiiani lius magis esset p:ilri:ircli;i i|uam l^uatius ipse,
invaserit. (Juapropler (leponitiir et ;uiatheiii;ite (hiiii- liccl in' p:itriarchali sede ipse Ipnatius resideret.
natur, et l;;n;itius restituiUir. Nec t:iiiie]i propterea (,hi;i|iriipl,er, ut supra diximus, ordiii;ilioues h;i-
Photius (|uietem h;ihuit, sed inii|uos hoiniiies et m:i- beh^il, el imperaiorcm adversus I^uatium irril:t-
it:i

leficosel deceptores congre;;;ivit, et c:iliiinnias hils;is vil, tit ei Qin cum ita m:ile
vit;un ni;ile ;ibslulerit.
fingendo non destitit, (|Uous(|ue heatissimum lgn;t- fuisset uioiiutis, st;itim Photius efusdem sedem oc-
tium vilam misere reliii(|uere procuravit. Neque hoc cup;ivit secuiii liabens Sanlab;ireiium illum quein
soluni, sed etiam dum jam lcinatius in propria imperatori familiarissimum reddiilit. (nEuchaitarum
sede resideret. Pliotius ab ux-umenic;i syiiodo (lam- episcojium constituit; iiisij;iiia eliam monasteria in
natus et aii:ithem;ili/.atus, iii Conslant"iiiopolii;ina aliis diiecesibiis coiistiltila et aliis episcopis subdita
irnpcesi v;iri;is hnhuit ordiiKiliones. (jiiiii etiani cum illis nbslulil, e;i(|ue tradita S;iiitabareno, ut illa
:ili

mililari m:iiiu, sicut quonihini iinpiiis illc .Macedo- luichnitariiin i:cclesi;e a;;E:re;;arcnIur, et episcopi in
niiis, in s;iiiciam Dei l-:cclesi;im prosiliit, dnm nos a S:iiit;ili;ireno oriliiiarenlur. Sant;iliarenus
,, illis
comministri s;icruin iii cclehri teniplo saiicI;eSoplii;c '-' pr:eterea iste uiia ctim Photio adversus piissimiiin
f;icpremtis. (jui cuin vidisseintis Photium ila inipii- iniperatnrpm iioslrum l.poiipm, (|iii nunc rcrum poti-
deuter iii Dei tahern;iculum iiiftredienlem. iclicto tur, malum coiisilium iiiiil, et ejiis pnlrcin Basiliuin
impcrfecto s;icro aiifui.'imus Pholiusvero .s:icprdo(es
; :idvprsiis pum irritant :iHirm;uites Leoiiein insidiari
Doinini el commiiiistros nostros m;i;;ii:i vi el niultis el advcrsari p:itcrn;e viiliint;ili. Cum vero insanabili
verberihtis vel iiivitos ;i(l sc coiivulsit. l':;;o vero, et iiiorho lahoniret B.isilius, el jain morti prnpiiKiiius
qui mecum erant episcopi, preshyteri, el diaconi, Pt es.set. pulnverunt qiiod pro-
illo volenle, et lilio jain
omiies per Occidciitein et Orientem praqiositi moii;i- ctil ;ibseiite, hicilc ipsi iinperium obtiiierent, ut per
cliorum et (|iiipl;iin vitam ;iL;piitPS, inliiiiliis videlicet se, vcl per ;iliiiiii qiipm vpllput. illiid adniinislrarent.
numerus, divinn ;;r:iti;i incoiicussi permausiinus, Sed Dei priividciili;i iioii pprmisil corum iiiii|uilalem
quamvis neque autP:i npijiie postea Photio cominu- impleri. Licet cniin l.co lilius a p;ilrp Basilio inter
nicaviiiiiis. (jui cum ille,;;itimi' fut dictiiin esl) l^ccle- privalos homines hahercliir, i|uiuimo carcere deti-
si;iin inv:isisset, (luhiLilioiiPm iniillis injecil diceu- nereliir ciislodiliis, posi p;iiris ohitiim ad imperiale
tibiis, (|iiod hiinc Pholitiin videliipt iloii recipimns. siiliuin evectuspst. (Jui Pholiiun (iu;iiiiprimuin ejecil,
iiisi illuiii coiilirmaveril l!o;ii;e ;ipiisliilicii sedcs : tanquiun iiitill;iriiiiriniquit;ituin :iuctorem. Nos vi ro
iiuoil cuin ille didicisspl, simpliciorcs il;i decepit: (|iii illi iioii olip(li;iniiis pl pr;elerp;i mull;< in;il:i passi
P;uiluiii Piiim el i:ii;;eniiiiu episcopos a Jo iiiiie |i;ip;i stiinus, illis iniseriis idem l.eo impenitor lilipr;ivit.
;id I;;ii;itiiim |i;itri;ircli:im inissos,ut ciim illo de (Ju:ii;i:un vero scimtis (|uod a veslr;i apostolica sede
rebusBulproriim iiroviuci:e agpient. (Jui cum inve- i^orri-i et juxta canones (drripi debcmus Ii:k: de :
793 EPISTOL^^i:, DIPLOMATA ET Plll\ ll.EGIA. 794

c;ius;i liiiinililius liis iiostris lilliTis tii;iin nntnnisvr- A pst iiobis : ideo vohiiitali vcstrie iii hoc |).'irerc distu-
iu'r.lliilit;iti'iii, iil niiscriconlitcr iioliisciiin ;ii;;is, luiiii
limus. iic Aiii;iist;ilisaniinus durissimc hoc, (|uocun-
po|)iilo viili'lici'1 iilii iioii siiic r;ilioii;iljili c.iiis;i l'lio-
(lue modo perciperet. Scd scientes Ecclcsi;im Dei
. tii ordiiKilioncin rci-cpit, iit in' i|iii ;i|iostolic;i' scilis

lci,'atos l!li;iilo;ililiiin ct Z;icli;iri;iiii i|iii iiiitio IMiiitiuin


siiie proprio diu pastore non ilcbere consistcre,
(•oiilirin;iriiiit in (:oiist;intiiio|ioliI;iii.i scilc, ilciiiilc V.u- (;liiri.e vestr;i' inaiuLiiiiiis, (|iioiii;im alitcr nos a;;ere
j;i'iiiiiiii ct l';iiilnin qiii .sccuii(l;i vicc cuin Pliolio iioii debuiinus, ul vcstr;i si)lcrti;i iinpcriali, utprisc;i
coinnuiiiic;iruiit, cxccpit, una cuin IMiotio intcritu
coiisuctudodict;it, priecepta licentia, ct nobis, (|ucm-
(hiinnctur, iicc aliiis inrinitus numcriis ;il) Kcclcsia
pcllatur; hoc ciiiin laccrc coiisucvit Itcclcsia. ()l'>u- admodum vos scire credimus, imperatoria directa
incnica synoilns quarta Dioscoruni ini(|uitatis
eiiiiii epistola tunc voluntati vcstne de hoc parebimus,
principcm ct ;ictorcin, l"lavi;iiii interfectorem, lie:iti euindcm(|ue elcctum, Domino adjuvante, consccrabi-
videlicet patriarclnc f.onstaiitinopolitaui, dainiKivil
mus quod, charissime
: flli, moleste nullo modo sus-
et hoinicid;im ct h;crelicuin, ut i|ui ;iusus est san-
ctissinio p;ip;e Lconi cxcomiiiuiiic:itionein irriif;;ire: cipias.
eos vcro (|iii a Dioscoro fueranl ordinati, vel lapsi 111.

fuerant, cumtaincn pictatis scctatorcs fuissent, per


DIPLOMA PI»0 MON.lSTKtllO COnliEIENSI.
pa"nitenli;iin illos suscepit. Nic;i'iia etiam sepliina
synodusauctorcs h»i'csis Iconomachoruin damnavit, " (Anno 887.;
iiloruin vero scquaces per p(i;nitcnti:im admisil.Qua-
[Apud Schaten, Aiimil. Padirbom.]
proptcr decet eliam tuain sinsnlarem virtiilein,
Photium (|uidcm tan(|nam ab inilio schismaticum, Stephanus (V) servus servorum Dei, reverendis-
ct a schismaticis illci;ilime ordinatum, et propler simo et sanclissimo Wicueiito episcopo sanctae eecle-
alia nmlta i|u;e openitus est mala, expellere eos :
siffi qu;c vocatur Ilildesheim, patrocinio sanctae Dei
vcro qui ab ipso dccepti sunt, misericorditer cuin
illis dispensari rogamus, ut EcclesiiC Constantinopo-
genitncis Virginis Mariie domin;e nostra; dedicat»,
litaniE pax et tranquillilas ita restituatur, et non alii seu Bovoni abbati venerabiiis monasterii quod vo-
quidem Apullo, aliiCeph.T sint, et alii Pauli (l Ccr. \), catur Nova Corbeia, ex dcdicatione et nomine beati
et sic unum
corpus Ecclesi;c dividatur, sed oinnes
Christi protomartyris sancti Stephani, ubi in sanis
unanimes, tanquam uniim caput habentesChrislum
Deum et .s;ilvatorem omnium nostrum. omnes com- requiescit niembris beatus Christi martyr Vitus in
muniter illi laudes olferamus etejus pr;cccpta simili- perpetuum.
ter pr;cdicemus ne([uc propter unum homincm
:
Convenit apostolico moderamini pia religione suc-
peccatorem taiitus numerus pereat. Nos eniin, ut
currere pollentibus pia compa.ssione, et poscentiura
(lixinius, imperatorum Christo dilectorum nulu
Constantinopolim venientes, dum multi nos ad com- animis assensum. Ex hoc
a lucri devotione imperliri
munionem impellunt et juramento affirmant se ab enim pr;emium a conditore omnium
lucri potissimi
apostolica sede dlspensationis indultum obtinuisse, Domino promeremur, dum venerabilia loca oppor-
q
ut absque impedimento sacerdotalem disnitatem
tune ordinata ;id meliorem fuerunt sine dubio sta-
exercitare possent, nuUo tamen pacto illis fidein ad-
hibuimus a tua sanctitate exspectantes aliquid lirmi tum perducta. Igitur omnes sanctie Ecclesiie Dei
et certi.Hoc autem ausim afflrmare, o venerandum rulelesatquedevotos,pr;csentesscilicetatquefuturos,
caput, Deum adhibens testein, quod nullus coruin scire volumus, utrasque supra nominatas ecclesias
qui cum Photio communicarunt propria id fecerit
voluntate, sed potius principum violentia. Quapro-
cum omnibus earum familiisseu plebibus, ac rebus
ptertuam rogamusbeatitudincm, utpopulun, parum immobilibus, justead eas ubique pertinenlibus. qua-
abest, desperatum misericorditer suscipias. Rogat le rum una sedes vocalur ex patrocinio sanctae et su-
Petrus, cujus sedem administrandam obtines, (]ui perexaltata; Dei genitricis Maria; dominse nostne,
ab omnium Doniino cdoctus fuit ut septuagies septies
ignosceret etiam iisqui scienter deliquerint (Matth.
altera vero monachorum contuberniis instituta, et

xviii^. Exaudi nos, ut etiam tu a Deo benignitatem dedicatione beati protomartyris Stephani, ubi et
desuper obtineas, el iongo tempore ecclesfam apo- B. Martyr Vitus corpore requiescit, sub B. Pelri
stolicam regere valeas precibus sanctissim;B Deo apostolorum principis tuitione et sedis apostolica
genitricis, coelestium potestatum, apostolorum, pro-
speciali defensione, per hoc nostrseapostolic;^ con-
phetarum, martyrum, confessorum et omnium san-
ctoruin. Amen. firmationis privilegium omnibus modis submissas
n. perenni jure consistere. IIujus rei gratia decrevimus,
D et praerogativa atque auctoritate Dei omnipotentis
AD GLUDONEM COMITEM.
et ejusdem apostolorum principis, cui ligandi atque
(Anno 88G.;
solvendi in coelo et in terra data est potestas, cujus-
[Apud Gratianum, Drcf. i, d. 6.3, cap. 18.] que nos vice divino munere fungimur, injungimus
Stephanus GuiDOM comiti. ut a nuUo hominum aliqua vis aut oppressio, ve!

Lectis sagacitatis vestr;e apicibus, qui defuncto contrarietatis, seu occupationis molestia quocunque
Ecclesise Realin;eanlistite, clerumetplebemejusdem modo inferatur in rebus vel possessionibus ecclesia-
Ecclesis elegisse sibi futurum antistitem, nobisque rum earumdem. neque illarum possessiones autde-
consecrandum v«stro studio directum esse ne ipsa ciniie ipsis coIlat;e ubique ecclesiis a quolibet usur-
Ecclesiadiu sine proiirio constel pastore, fatebantur, pentur, aut more tyrannico diripiantur; sed in ar-
nos de obitu prioris dolentes. nunc ipsum electum bitrio et jure episcopi vel abbatis utriusque ecclesiae
unanimitate, et canonica ipsius Ecclesiae electione, cunctaconsistant, subdiligentissiina canonics insti-
ut mandasti tam citissime ordinare omisimus, quod tutioniscensura.Potiusautcmcsdemecclesiieutrius-
imperialem nobis, ut mos est, absolutionis minime que ordinis cum omnibusearum possessionibus per
detulit epistolam. Pro qua scilicet le ambiguum hujus apostolici statuti privilegiura, indiminuteac
A :

m STEIMIANI PAPjE V 796


illibate ab omnibus, qui Chrisliano nomine censen- strum Jesum Chrislum tenlare ncn duhitavit. Nec
tur, sub defensione sanetae sedis aposlolira! habean- igilur miruin si Photium satis cxosuin ab Ecclesia
tur et observenlur, ad laudein Dci omnipoteiitis, et damnatnin cjccistis, qui saJulifcram Domini crucem
sedis apostoliciE revercntiain, ct stabilem etiam vi- ita dclusil, per i|uam vidclicct venerandam crucem
gorem, etstatum augmentandum profuturum eccle- omnia dona sacerdotalis miiiisterii perliciuntur, et
sise. Si quis autem, quod non optamus, tcmerario sancti baptismalis lavacrum sanctificatur. Pra^dictus
ausu contra ho;; nostrje auctoritatis et apostolicie itaque Photius laicus bomo, si iegi:im viam ambulas-
contirmationis privilcgium pic a nobis concessum iri set et decrctis sanctorum ad I'atrum inh;esisset,
agereque pr;csuinpseiit, et in toto vel ex parte tantam insaniam nuii(iu;im dcvenissct. Quapropter
transgredi conatus fuerit, ct omncm reverentiam quiCliristiliuinilitatem,vcnerandamscilicetcrucem,
sanctae sedis apostolica; non observaverit, sciat so a contemnunt, percussi sunt tanquam primogenita
Deo Patre omnipotente, et P"ilio, et sancto Spiritu ^Egypti : tunc enim Israelitarum primogeniti, cum
excommunicatum, et nisi resipiscat, perpetuo ana- essent signati, servati sunt ac custoditi ;E.coil. xii).
themate condemnatum. Qui vero cuslos el observa- Qui vero erat ilie sanguis agni in limine Israclita-
tor exstilerit, et bcncdictioiicm ct gratiam a Deo et rum, nisi crux passionis Christi (iu;e in frontibus
Doininu nostro ciinsciiui mercatur. B fidelium imprimitur Quicuiniue igitur salutarem
".'

Scriptum per manum Gregorii scriniarii sanctas crucem parvipendii evangelico ense interimitur. Sed
Roman;e Ecclesia; in mense Maio, indictione quinta. de Photio quidem ita vos scripsistis : illas vero
Valete. Datum iii Kalend. Junii per manum Leonis imperaturis litterascum legissemus, easdema vestris
sacellarii saih^ta; scdis a|(ostolic;c, impcr, domiiio procul ahcsse comperimus. Ita enim se habebant
piissimo principe Carolo .\ugusto coronato magno quod 1'hotius quietam Qnapropter in
vit;im elegil.
imper, anno sexto, et post consulatum ejus anno dubitatione vcrsamur. Multum cnim inlerest abre-
sexto, indictione quinta. nuntiasse et expulsum esse. Nos igitur absque dili-
IV. genti inquisitione (lualccuniiue judicium proferre
EPISTOLA AD EPISCOPOS OniENTALES. non pussumiis. Quapmptcr nunc sentenliam proro-
(Amo 888.; gavimus; et 0|)usest utriusiine partis religiosissimos
Ipais ordinntione Stephani patriarchse Constanti-
]:)ro
episcopos mitti, ut, perpensa omni dubitatione et
noyioiitanidisponsationrm prti'ntihns, ro quod a veritate, utrimque manifesta dicere possimus quod
Photio diuronus ordinutus fuisset, responilet et Deus voluerit. Romana enim Ecclesia instar speculi
ulteriorem informationem petit.
et excmplaris reliiiuis Ecclcsiis consliluilur. Et
Stephanls episcopus, servus servorum Dei, uni- C quodcunquc delinicrit in scmpitcrnum manet incor-
versis episcopis et reliiiuis clericis, etc. ruptum, et hac de causa sententias magiia cum
Catholica Christi et Dei nostri Ecclesia fundata inquisitione ferre decel.
super tirmam petram. apost li videlicet Petri con- V.
fessionem, licet plurimis tempestatibus et nuctibus a AD IILCONEM RHEMENSEM ARCHIEPISCOPUM PnO TEUT-
agitetur, nihilominus confirmatur et augetur. Nec BOLDO LINCONENSI EPISCOPO.
mirum si humaiii gciicris hustis mcmbra Ecclcsi;e Frnijmentmn. — (Anno 8}<9.j
lentare aggreditur, qui c;iput ipsum Dominum no- Nos autcm qui oinniiim Ivcclesiaruin in beato Piv
a llnjus cpisto!;v contenla rcccnseiis I''loi|iiardiis sulto pnesumcret. Simubiiic ct OiniBiiuin (d) Seno-
I. IV. Ilist. Ithcmcnsis, isla scrihit « Stcph:iiiiis papa
: galliciisein cpiscupuin a suu hitere dircxcrit exsccu-
ad Kuicdncm Khemensein archiepiscopuinscrihit pro iurein. Qncm (lcludcns .\urciianus ad Pingunensem
Teuthukh) Liiigoneiisi episcopo, signillcans ad se pnemiseiit nrlicni, pullicitus sc citissime subseculu-
hiijus Lin^tonensis Ecclesi;c queriinoniam pervenis- rum. Quo ciim diu exspcctarctur, ipse advene-
iiec
se, quod ol)eunte Issac (n) episcopo, inconsulto clcro rit, ncc luone sua" causam innoleseere, vel papae
et pupulo, Lgilonem (IjI (|ucmdam monachum nupcr reinandare pr;eviderit. Quo circa iteralo clerus et
des;eculu veiiiciitcm iii episcopnin .\urelianiis Ludgu- populus cum dccrclo maiiuomninm loborato i>r;Ef;i-
nensis ordinavcril, cisi|uc vi ilhila pi;cpusiicrit ho-
p,
tum clcctum Kumam reiniscrint ubnixe sihiinet il-
lentihus. (iuuiliviii;ivucationciiuiniiiiiincxccdciite((i, ^ lum cunscirari pcteiitcs sed ncc tunc id agere ac-
:

116 in iilipsiiiii iiicurrcrcnt, cuiicoidi vutu clcrus et (luievcrit viilcns Lngduiiensi Ecclcsi;c collalum pri-
populus lenthuldnin ipsius Ecclesia^. diacoiium eli- vilcgiiim imiiintilatum cunsislere: ideoi|uejamdiclo
gentcs, ah ipsu pap;i sihiinet iii episcoiium cuiisc- Auicliaiiu ilciatu rcscribens mandaverit, ul i|uia
crari pctieiinl scd illc uniusriijusi|ne licclesiie pri-
: cuncurdi voto clerus ct populus jain diclum diacu-
vilegiuin incuiicussuin scrv;irc voleiis, idagere distu- iicm expetebat, aut ipsuin consccrarct, aut (luid in
lerit, eumi|ue pr;clato Aurcliaiiu direxcrit. Scribcns eo reprchcnsibile jndic:irct, rescribcrc in;itnrarct,
ad cum, ut si cicri pupiilii|uc vula iii cum cuiicoid;i- Scd is priuri inubedicntiie cuntnmati.im ;idjiciens,
rent, et s;icii c;iiiuni's ilii iiuii olivi^irent, inaiius niiii suliiin (il)latum cunsccrare, seui|uid in eo re-
liuic impuiierc iici|ua(|uaiii dillVrrct. Quud licri si prchciisihilc jndicarcl sibi re-cribcre contcmpserit,
nitio prohiliciet, et idipsum sihi rcscriberet, interim vcruin etiiiincontra iiitcrdicla cl sacrorum caiionum
tamen alterum inibi ordinare nullo raodo se incon- statuta, quemdam (e) extraneum, et eidem Ecclesi;p
ignotum
(n) .\nno circitiM- 880. ncnses ct Daboncnscs.
(/)) Robcrto, Saiiim;irllianis, ViKneiio nostm, aliisque (r) Circa fincm anni 888.
diciliir Gcilo si'ii Gci-lo. qiicin iiiuiit noniinari in Cliarlii- {ii) Glniiiiium.
larioa .Slcplmni ])ivioiiciit,i.s anno 4. (^irloiniinni ilio I.,un;B ((') Is liaiid duliic .\lprimus sive Argiimus qucm ail Vi-

viii. I(ius Juli.-is .•mno 880, cl aiiii. 881, iiilcrfuissc synodo pncrius iii Clir. Lingonciisi dcdissc UcziiCQsibus monaohis
Ciiliiloncnsixv Kulend. .lur. cl wiii. Kulcnd. Kclir olili- privilcgium Apr. anno 889.
nuiBsc conflrnmtioncin juris cudendic monetie apud Lingo-
71»7 EPISTOL/K, DIPLOMATA Kl l'IUVII.I'(!IA. 798

troapostolornm princiiieeuramsu.scfpimus, si'i(>nti's A in li:.,'iiram s(>ptuai:;inta (lisr.ipuiiirum scripta nondu


int(M' episcopns non iialieri oum ([ui ne^iuea elero hitamiis. \', (|uihus vigiuti tantum in Kcclesi:! s:incta

clectus ne(iue a populo est expetitus s;epe dietum : Kom:ina liabeiitur, sed (luoncftleclu reli(|uadel'ueriut

Tculltiildum vcncrahilem diaconum ipsorum lamen- amhi^niuiu cst : f.ibitr;iiitui' (Miim pluiimi ea Antio
talillibus precibus inclinati Lini;oiiensis Mcclesiie clieno iiiserta concilio.
episeopum couseeravimus, eondi^Mia sententia pra-- VIII.
varicatiiribus illata, licet et aliis |ir;rvaricatorihus
Ab PAULUM PLACENTINUM EPISCOPUM.
fuerintimpediti. Quapropter Uix injungimussancti-
moni.T, ut liis nostris aposlolicis litteris perceptis, Fru;imentwn. — (Anno 889.^
postpositadilalione, ad Lingonensem aeeedas Fxcle- i Loci nostri consideratio nos admonet, rationis
siam, et eumdem Teulboldum a nobis solemnitcr auctoritate, (|ii;c a pncdecessoribus nostris uliliter
consecratum episeoiiuni exinde revestias, omnibus- decisa fuerint roborare, ct ([uie a teinerariis pr;e-
quearchiepiscopisetepiscopis innot(;scas, pro tant;p, sumpta fuerint in promptu niliilominus ulcisci.
contumaei:e ultione nos ejusdem Ecclesise specialeni Ueum quippe ante conspectiim divini .Iiidicis se no-
sollicitudinem susce^iisse, pro tanti lahoris niacera- verit esse, ([ui nititur utiliter tinita rescindere ac
tione et oppressionis illat;B revelatione. Ouidi|uid B roborata (luolibet ausu violare. Ecclesiastici ([uippe
autcm idem venerabilis episcijpus Teutholdus vobis vigoris ordo confunditur, si aut temere illicita

ex nostra parte retnlerit, crediteet cffectui manci- pr;vsumantur, aut non concessa impune tenentur.
pare nullo modo amhigite : utpote tuam reverentiam Proinde si negligenter ea quae male usurpantur
circa nos devotam consistere crcdimus. omitlimus, excessus viam procul dubio aliis ape-
rimus.
VI.
IX.
AD " LEUTBERTUM MOGUNTINUM EIMSCOPUM.
AD ROMANUM ARCHIEPISCOPUM RAVENXATEM,
Fmyincnttim. — (Anno 889.) Fraymentiim. — (Anno 889.)
^ Consuluisti de infantibus qui in uno lectodor-
[Apud Gratianum I Dccr. lxiii, c. 12.]
mientcs cum parentibus niortui reperiuntur, utrum
Stephanus episcopus servus servorum Dei, Romano
ferro candente, aut a(jua fervente, seu alio (|uoiihet
archiepiscopo R;Tvennati.
examine parentes se purificare debeant eos non op-
Nosse tuam fraternilatem volumus .ad noslras au-
pressisse. Monendi sunt namque et protestandi pa-
res fore pervenlum Imolensem episcopum ab hac
renles, ne tam teneilos secum in uno lecto collo-
luce migrasse, in cujus successoriselectione populi
cent : ne negligentia qualibet proveniente suffocen- C
divisionem provenisse audivimus. Quod quia sa:!pe
tur, vel opprimantur, unde ipsi homicidii rei inve-
contingere solet(qu;^rentihussingulis quae sua tunt,
niantur >=
. Nam ferri candentis, vel aqu;?, ferventis
non quse Jesu Christi) non adeo miramur. Verumta-
examinatione confessionem extorqueri a quolibet,
sacri non censent canones ; et quod sanctorum Pa-
men in hoc tuara plurinium oportet adhiberi sollici-
tudinem, ut convocato clero, et populo, talis ihi eli-
trum documento sancitum non est, superstitiosa
gatur per Dei misericordiam, cui sacri non obvient
adinventione non est prKsumendum. Spontanea
canones. Sacerdotuin quippe est electio et fidelis :
enim confessione, vel testium approbatione publi-
populi consensus adhidendus est, quia docendus est
cata delicta, habito \n-x oculis Dei timore, com-
populus, non sequendus.
missa, sunt regimini nostro judicare : occulta veroi
et incognita illi sunt relin(|uenda, qui solus novit X.
corda filiorum hominum. Hi aulein qui probantur, AD DOMINICUM RAVENN.VTEM ARCHIEPISCOPUM.
vel confltentur tali realu se noxios, tua eos castiget
moderatio : ([uia si ille, qui conceptum in utero per
Fragmentum. — (Anno 890.J
Signipcat consecrasse Placentinis episcopitm ; in
se
abortum homicida est quanto magis qui
deleverit, :

nihilo tamen velle se juri lUivennatensis mctropo-


unius saltem diei puerulum peremerit, homicidam D lilani officcrc.
se esse excusare nequibit ?
Stepuanus episcopus, servus servorum Dei, rev.
VII. sanctissimo confratri nostro Dominico archiepiscopo
AD LUYTHOBIUM [lUITDERTUM] MOGUNTINUM EPISCOPUM. S. Raven. Ecclesiae.

Fntgmentum. — (Anno 889.) Divina majestas, pastorale ministerium nobis


sollieitudinem gerentes,cura pervigili,nostrumapos-
[Apud Ivonem, IV, cap. 23'i.]
tolicuni impenderesulTragium ; idcircoomnium sanc-
Stephanus Luvthodio Moguntino episcopo. t;B Dei Ecclesia; fldelium agnoscat notitia, quia cum
Capitula NicKni concilii, testimonio Athanasii,70 Ravennas Ecclesi;e, per obituin Romani quondam
ignotum, in angulo ordinatura, illis ingerere prse- archiepiscopi ejusdem Ecclesiae viduata, sine pastore
sumpserit. At hi potiuslaborem subire quam subjici
Male in editis Httmbertttm. Ivo, epist. 74.
^
ignoto eligentes, ad se redierunt, imiilorantes ne pa-
Vide Alexandrum III, ep. 19 prinue appen. apud
c
terentur ecclesiastica jura violari. » Sev. Bin.
Labbe, tom. XUI, p. 132.
a Consuluisti, 2, q. 3. i Cap. Loci nostri 3.3, q. 9.
799 STEPHANI PAP.E V 800
consisleret, repente. et
sancta Placentina Ecclesia, .\ apostolicum subsidiura visifuimusimpartiri, ita ut
illius suffraganea, asuo pastore quoiuhim Pauloopi.
Bernardum diaconum. pastorem vestrum, per no-
scopo exslitlt denudata. Oua|injpter iiiv«rsis Italici stram consecrationem iiistitueremus: et ideo lide-
regni fluctuantihus prorellis, quia pfreaindeni san- litalioiniiium vestruin iiijuiiginuis et decernenles
ctam Ravennatem Kcclesiam proprlo desliluiam sancimus, ut tam ipse Bernardus quumi]ue omnes
pastore, ipsa sancta 1'lacentina Ecclesia de pastore decessores sui in perpetuum sub Ravennatis Eccle-
proprio remedium reeuperandi mininie adipisci va- sia; plenam observantiam totamque fide-
pontificatu
lebal ; ad apostolicam sedem, nostrumque apostoli- litatem custodiat, et more antecessorum
viriliter
cum, ulpotead caput omnium Ecclesiarum, el ma- ejus, devotissimus lam ipse, quam successores sui
trem, refujiium visi sunt fecisse ofTerentes existant, observando in omnibus omnium obedien-
nobis proprium electum, Bernardum nomine, diaco. tiam, omnemque consuetudinem sanctse Ravennatis
natus oflicio ulentem, et suggerentes una cum de- Ecclesia;, suisque archiepiscopis, absque omni con-
creto ab eis in eum facto, hunc a nobis sibi conse- tradictione, vel moleslia. prout irrefragabiliter pol-
crari antistitem, ne ipsa Ecclesia diu sine pastore licitus est. Nam si ipse, vel aliquis decessor ejus,
annihilaretur, et eligentes, atque petentes acephali aut aliquis vestrum, tam de sacerdot^ili ordine quam
et vagabundi incederent. Nos autem, ut diximus, B de laicali ciEtu, contemptor, vel transgressor appa-
cum proprius metropolitanus deesset, satis abeis rucrit per inobedientiam, saceidos qui exstiteril, ex
rogati, pnedictum Bernardum in eadem Placentina Dei omnipotenlis, sanctorumque apostolorum Petri
Ecclesia pra-vidimus consecrare episcopum, dantes et Pauli. et nostra apostolica aucloritate, maneat
illi in raandatis atque jubentes expresse, ut in susp cnsusa proprio ministerio,quousquesoIutionis
omni subjectione et fidelitate se sub jure saiicta; gratiam a Ravennale archiepiscopo perceperit. Lai-
Ravennatis Ecclesia! observaret, quia sic nobis pla- cus vero, qui contradictor apparuerit; avino etcocto
cuit ; omnein obedientiam omnein-
ila scilicet, ut suspensus existat, quousque ad praedictae solutionis
que devotionem atque consuetudinera et usum, an- gratiam pervenerit. Insuper noscat se nostro Late-
tecessores fecis.se probantur, et ipse devote adim- ranensi palatiu quinquelibras auri obrizi esse com-
plere satagat in sancta Ravennate Ecclesia. Unde positurum, et anathematis vinculo innodatus, in
volumuseta pnesenti octava indictione decernimus, :rvum permaneat. Hanc nostram epistolam vel testi-
eumdem sanctam Ravennatem Ecclesiam nullam ficationcm sanclam Ravannatem Ecclesiam habere
deinceps pro eadem a nobis consecratione con- decernimus.
ccssa. . . . perpeti ; sed a nobis, nostrisque succes- XII.
soribus pontificibus sit omnimodis ;
quinimo G EPISTOLA AD EPISCOPOS PROVINC[;E COLOMENSIS.
eadem pra-dicta sancta Placenlina Ecclesia in jus,
(.i.nno 890.J
et consecrationem, atquedebitam obedientiam. ejus-
[Apud Lappenberg, Hamburgisches TJrkundenbuch,
dem s;ppedict;e sancta; Ravennatis Ecclesia!, quem-
p. 777.]
admodum antiquitus fuisse recolitur, omnibus con-
Stepb.\sus episcopus, servus servorura Dei, reve-
sistat temporibus : volentes uniuscujusque jus el
rcntissimo et sanctissimo confratri noslro IlEni-
privilegium Ecclesiffi indiminutum haberi, et irre-
MANNo, .\grippinensis Colonise archiepiscopo, seu
fragabiliter custodiri. Script. per manum Bcnedicti
venerabilibus Franconi Tungrensi, Odibaldo Tra-
Notarii et soriniarii sanctae sedis aiiostolicie in
jectcnsi, Wolfelmo Mimigeriiafardensi, Druogoni
raenseMartio, indictione supra scripta octava. Bene
Mimidonensi, Egilmaro Osnabruggensi episcopis....-
valete. Dat. octav. Kal. April., per manura Zachariic
De c;ctero Bremensis Ecclesi;e sedem Agrippin;r
Dei pietate primicerii sanct;? sedis aposluli(;e
Coloni:? subjectam in ecclcsiastica; disciplinx oflicio
anno, Deo propitio, pontiUcatus Domini Stepli:iiii
fuisse scripsislis, cujus flnes barbaris contiguas
summi pontificis et universalis pap:e, pro saciatis-
gentibus significastis. Ouam ob rem Guntarii quon-
siraa beati Petri apostoli sede quinto, Ind. 8 su-
;
dam benevolentiam a sede apostolica usum p:illii
prascripta.
l^ promereri, ut verbura Dei honoratius pnedicare el
XI.
suo archicpiscopo parerc, vos scripsisse, legentes
AD CI.EIILM ET POPLLUM PL.^CEN rlNCM
risiraus; mirali |irudentiam veslram arbitrari, non
FriKjmcntum. — (Anno 890.J ad ministerii sacratissimi, scd ad s;pcularisdignit:i-
Dat illis pontificem Bemardum, commendat submissio- tis honorificentiam pallii usum pro libitu cuilibel
ncjn metropolitano Riivcnnuti. triliui. Scilicet si provincia et suffraganci, quilnis
Stephanus episcopus servus servorum Dei, oniiii- usum pallii iiromeruit, ambi-
pr;rsit, deest, qualiter
bus sacerdotibus, al(|ue jndicibus, clero, et populo, guum habetur. Vcrumtamen ut auferatur ambigni-
seu univers;e generalilati Placentix coinmoniiilildis tus ctjustoexamine reclitudo libretur, utraruinque
salutcm. partium disceplatores in nostram pnrsentiam ve-
Oualiter sancta Ravciinas Ecclesia priv:ita pru- nire Cdminonemns, ut liberius qu;c ratio dictat,
prio p:istore, in obitiim vestri cpiscoin, vi(lu;ita exi- agiiit:i \crit:ite, a|Mistolica ceiisura dccern:it ;
qui;i

steret, vos nosse per oiniii:i .sciinus; sed ad supple- et :id ciiiii siiiiiliter scripsimus. Nulla it;iqne r:ili(i

mentum, et sublevationem vestrs Ecclesi;e nostrura sinit, duoruin litiad uniusvoceminiponerefinem


:

801 T-lMST()r,.f:, DIPLOMAT.V I:T l'lUVlLKt;l.\. 802


Xlll. A nullo, Filius a Patre, Splrllussanctus ah utroque,
An ZUENTOPOLCUM RECEM. unius ejusdem substanti;e cujus Pater et Filius est.
[Ex Wlllielm W;Uteiib:u',h, Tiriti;rrjr zw Geschichtc Et h.Tc sancta Trinitas, unus, et verus, Deus esl,
(lcr 1'hri.ttilichni Kircltc. qua; nec initio incipit, aut line clauditur, nec loco
]

Stkpii.vnls episciipus servus servnrum Dei, Zlf.n- comprehenditur, nec tempore variatur. 1'alcr enim
TOPOLCO rej,'! Sclavorum. solus de alio non est, et ideo solus ingenitus appel-
Quia tezelo fidei sanctorum apostolorum principi latur, Filius autem de Patre sempiternus Filius et
Petro videlicet regni coelestis clavi^^ero, omni devo- ideo genitus dicitur, Spiritus vero sanctus Patris et
tione devovisti, ejusque vicarium pr.e cunctis liujus Filii est Spiritus sine ullo intervallo, uhi nulla tem-
fluctiva(;i sa'culi principiluis iirincipalem patronum pora qn;i'i|ue hahent prius vel posterius, sunt cogi-
clej;isti, ejusijue te cuni primatihusac reliiiuo terr.e tanda: et ideo nec ingenitus, nec genitus. sed pro-
populo tuitioni paritercommisisti: continuis preci- cedensdicitur, nec duo patres nec duo filii credan-
bus Deuni bonornm omnium lars^itorem exoramus, tur. Quod Filii sitSpiritus apostolus, et in evange-
ut ipsius muniaris suffragio, in cujus manu sunt lista testatur: Si quis Spiritum Christi nonhabet, hic
omnia jura rei;norum quatenus ejus vallatus auxilio non cst ejus Paulus apostolus quod Patris Filii-
; et

et interventionihus apostolorum principum Petri et B que sit Spiritus testatur: Vos autem lum estis in
1'auli et a diabolicis muniaris insidiis, et corporali carne, scd in Spiritu si tamcn Spiritus Dei habitat
;

sospitate heteris, ut aniraa et corpore tutusabajterno in vobis. Et iterum ut Patris sitSpiritus, lucidissime
judice bonisoperibus decoratus, perpetua felicitate distinguit dicens : Quod si Spiritus ejus qiii siiscitavit

doneris. Nos etiam qui ejus vicariatione fungimur, Jesum a mo7'tuis habitat in vobis, vivifieavit et morta-
debitam sollicitudinem pro te gerentes, in quocun- lia corpora vestra. Ut vero Filii sit Spiritus, idem
que indigueris negotio, in his qua; ad salutem tuam Paulus testatur: Quoniam autem estis filii Dei, misit
pertinent, Deo auxiliante, protectorem invenies in Deus Spiritum Filii sui iti corda nostra, clamantem
omnibus. Ouem ob fidei dignitatem cum omnibus Abba, pater. Ut a Patre procedat ipsa Veritas dicit
tuis fidelibus, nulla terrarum obsistente intercapi- Spiritus qui a Patre procedit, ille me clarificavit. Ut
dine, spiritualibus ulnis quasi praesentem araplecti- a Filio procedat eadem Veritas testatur : Ille me cla-
muramore ut spiritualem Dlium. Igitur quia ortho- rificabit, quia dc meo accipiet. Absit enim ut Spiritus
doxae Ddei anhelare studioaudivimus, et certo in-
te sanclus credatur de Patre in Filium, et de Filio ad
dicio ex hoc agnoscimus, quod ad matrem tuam, sanctiOcandam creaturam quasi quibusdam gradibus
sanctam videlicet Romanam Ecclesiam, recurrere , — procedere, sed quemadmodum
. , .
de Patre, ita et de ,

voluisti, quse caput est omnium Ecclesiarum collato Filio simul procedit. Quis enim negabit esse Spiri
sibi privilegio in beato Petro principe apostolorumi tumsanctum vitam"? etcui vita Pater. vita sit Filius;
cui suas oves verus pasfor commisit dicens: Tu es sicut Pater vitam habet in semetipso, sic dedit et
Petrus et super hanc pctram xdificabo Ecclcsiam, et Filio vitam habitare in semetipso. H;ec tibi de
portx infcri non prxvalebunt adversus eam ; portas multis pauca dixisse sufficiant, qus te ahsqueambi-
inferi, ora orthodoxam Odem blasphemantium ap- guitate lingua conOteri et corde oportet credere, sed
pellans; qua; auctore Christo omnes hsereses de- non ultra viresexaminare. Quia solis corporei radio
struxit, et v;icillanles omnes in flde solidavit Cre;L- oculorum retunditurintuitus, quanto magis ineffabi-
toris sui munita auxilio, dicente Doraino nostro Jesu lis deitatis claritate terrena mens retunditur. Hanc
Christo : Simon, ecce Satanas ei-pctit vos ut cribrarct fidem a Doraino in apostolo et aposlolis fundatam
sicut triticicm. Ego autem rogavi pro te ne deficiat Romana tenetEccle-
sancta catholica et apostolica
fides tua, et tu aliquando convcrsus confirma fratres sia:quam lu ut firmiter teneas monemus, exora-
tuos. Quis, rogo, nisi insipiens, in tantum audeat muset testificamus. In qua etWichingum veneran-
blasphemi;!' baratrum mergi ut Petri fldem infamet? dum episcopum et charissimum confratrem eccle-
pro (juo Verbum Dei in duobus naturis existens, siastica doctrina eruditura reperimus, et ideo eum
quod natura servi autem natura contulit deitatis- D vobis ad regendam sihi commissara a Deo Ecclesiam
Tuam devotionera amplectiraur, volentem discere reraisimus, quia fidelissimum eum tibi, et pro te

ut, prudentiam tuam digna attollamus laude, quae satis sollicitum in omnibusagnovimus. Quem veluli
non alibi vagari, sed ipsara quae caput est studuit spiritualera patrem, et proprium pastorera digno
consulere, a qua etiamomnes Ecclesi;e sumpserunt honore et debita reverentia sincera raente recipite,
exordium. Verumtamen fundamentum fidei super tenete et amplectimini, quia in eo exhibitura hono-
quod suam Christus constituit Ecclesiam istud est: rem Christo conferitis, ipso dicente :
C'"' vos recipit,
Tres certe person;ie subsistentes, Patris, et Filii, et me recipit. Et qui me rccipit, recipit eum qui me misit.
Spiritus sancti co;eterns sibi sunt et coa;quaIes, et Ipse itaque omniura ecclesiasticorum negotiorum et
istarum trium personarum una estdeitasnatura,uHa offlciorum habcat curam, et Dei timorem prae ocu-
substantia, una divinitas, una majestas. In quibus lis h;tbens dispenset eadera, quia et pro his et pro
personls discretio est nou confusio, dislinctio non animahus cominissi sibi populi ipse reddituruserit
separatio. Distinctionem dico, quiaaliaest persona districto judici rationera. De jejunio itaque scias a
Patris, alia Filii, alia Spiritus sancti ; P;Uer enim a lege, prophetis, et ab ipso Doniino in Evangelieap-
:

803 STEPIIANI PAP.E V m


probatum. Moyses nainqueut lepera aixi|>eret, qua- A vero pro conteranenda catholica fide qui indixit, iii
drajiinta dieltus et noclibus jejuiiavil. Elias qui cai- caput redundabil ejus. Tu autem et |i(q)ulus tuus
luni orando clausil, ut non plueret annos tres ct saiuli Spiritus judicio eritis innoxii, si tamen fidem
menses, sex, et rursum orando aperuit, elcoGlum de- (|uam Romana pr*dicat Ecclesia tcnuerilis inviohi-

dit pluviam, et lerra dedit fructum suum, quadra- bililer. Divina autein officia el sacra mysteria ac

ginta diebuset noctibus jejunavit. Auclor et ipse le- missarum solerania quae idera MethodiusScIavorum
gis Jesus Chrislus Dominus noster quadraginta dic- lingua celebrare prssurapsit, quod ne ullerius face-
busel noctibus jejunavit. Si quis vero jejunium re- ret supra sacratissimura beati Petri corpus jura-

probat, reprobet et orationem, et blaspheinet esse raento firmaverat, sui perjurii reatura perborrescen-

malum dicinones ejici, dicente Domino lloc nrnux : tes nullo modo deinceps a quolibet praesuraatur. Dei
ivm rjkitur iiisi in oralione ct jcjwiio. Pneceptum naraque nostraque apostolica auctoritale sub ana-
quippeest jejunare, sed quibus diebus siljejunan- theinatis vinculo interdiciraus,exce|)to quod ad sim-

dum, quibusve prandendum, pr;ecepto Domini vel plicis populi et non intelligenlisaedificationera atti-
apostolorum non est diflinitum assertione, sed anti- net, si Evangelii, vel apostoli. expositio aberuditis
qua Patrum consuetudine tenet Ecclesia, quia ct eadem lingua annunlietiir, et largimuret cxhorta-
priorum instituUi el consuetudo majorum pro lege B mur, et ut frequentissime fiat monemus, ut omnis
tenenda sunt. Quarta feria jejunandum est, quia lingua laudet Deum, et confiteatur ei. Contumac.es
eonsiderato Evangelio quarta Sabbali Juda;i consi- autem et inobedientes, contentioni el scandalo iii-
lium inieruiit, ut Jesam dolo tenerent et occidercnt. sislenles, post primara et secundam adraonitionem

Sexta autem ,Sabbati recte jejunio deputatur, propter si se minime correxerint, (|uasi zizaniorum semina-

Dominic;e passionis reverentiam. Sabbato quoijue lures ab Ecciesiai gremio abjici sanciraus: et ne una
nihilominus jejunandum est propter renovaiidain ovis uKirbida tolum gregein contaminet, nostro vi-

memoriam rei gesl», quia discipuli Dominr.m liu- gure refrenari el a vestris finibus procul excludi
mane intelligentes eo die in sepulcro quiescenlem pra'cipiraus.

doluerunt. Quintam vero feriam quidam arbitrati XIV.


sunt esse dissolutain quia eo die reconciliatio sit
AD AMF.LIfM CCETIENSEM EPISCMPIM.
piEnitentium, et eo die sanctum chrisma conflcitur,
(Anno 891.;
et eo die Redemptor cum discipulis coenavit, el eis
sacramentum sui corporis et sanguinis tradidit, eo [Apud D. Bouquet., Bccuci/ dts historiens,
tom. IX.
die videntibus discipulis ad coelos ascendit. Domini- ]

cus cerle dies propter resurrectionis gloriam t'X ad- G DeclaratGirbaium ]S'emausensem cpiscopum excom-
ventum sancti Spiritus latilise consecratus est. Duos municatum iri, nisi rcsipiscat.
qui remanent, proprio uniuscujusque relimiuamus Stephams episcopus, servus servorura Dei, reve-
arbitrio; in quibus id observandum censeo, ut qui rentissirao et sanctissirao Amelio episcopo.
manducat non manducantem non spernat, etquinon Scias quia ea quae mandasti audivimus, et sta-
maiiducat manduiaiitein non judicet, ut quidquid tuimus, prout suggessistiet petisti ; el epistolas ecce
agimus, in gloria Dei faciamus. Jejunium scilicet scripsiinus tara archiepiscopo Teud;irdo quara et
qnod Quatuor Temporum dicitur, anti(|ui l\itres ce- cumili Uichardu, et vicecomiti iliius Alberico:
lebrandum non frustra sanxerunt, dicente Psalmista mandaraus intimantes Girbertum episcopum fore
Bcncdicam Domimun in omni tcmporc, ul singuiis excommunicatura, nisi resipuerit et ab invasione
quibusque temporibus anni humiliemus animam in abbali;e nostra; se subtraxerit; et, ut tfbi eara liceat
jejunio. Primi itac|ue mensis jejunium Doininus in securiter retinere sub nostra defensione ad regen-
Exodo, quarti, septimi eldecimi jtjunium per Z;i- duin et salvanduin, annue solituni censum beato
et

chariam i)rophet;iin celebrari pnecepit, utqui omni Petro apostolo dirigendum. Tu vero esto seinper
tempore de misericordia conlidamuspoenitendo. Ihec sollicitus de noslra fidelitate qua iios magis te fovere
tibi de jejunio pauca dixisse sufficiant, quainvis plu- D in cunctis voluraus, et ut ipsura censura dirigere ne
rima dici possentejus mysterii, qua: nunc exponere prjetermitus. Optaraus te in Christo valere.
non estlemjioris. lloc t;imen jejunium Deo pr;ec;cteris
XV.
accept;»bilecredito : dissolvecollig;itiones iinpictalis,
AD GIRBERTUM NEMAUSENSEM EPISCOPUM.
solve fasciculos depriinenlis, diinitte eos (lui cou-
(Anno 89I.J
fracti sunt liberos, et omne onus disrumpe. Quod
his adorn;indum est monilibus: Frange esurienli [Apud D. Bouquet., Rccueil des historietis,

jianem tuum el egenos vagnsque induc in doiiium tom. IX.] ,

Deo acceptabiles Iami);ides, qiiibus Munct ut mdlum vim infcrat monasterio S. JEgidii,
tiiam. Ilas sci;is
jejuiiium adornainlum est quolidie ut Deu sit phici- SrKPiiANLS cpiscopus, servus servorum Dei, Gia-

lura. Methodium namciuesuperstitioni, iioii ;edilic:i- UEiuo episcopo.


audieiites Apostolatui nostro relatum est quoil, in rebus
tioni, contentioni non paci insistcntein
abbatiic nostra qu;e S. iEgidii est, quae a nostris
phirimum inir.ili sumus ; et si ita esl, utaudivimus,
superstitionem ejus penilus abdicamus. Anathema antecessoribus, vcl a nobis Amelio Uzcticensi epi-
80.'; inMSTOL.i:, 1)II'L()MATA HT l'UniLI'(ilA. 806
stupoad i'('};oiuhim :it(|4ii!;ul salvaiidumcoiiccssacst, A reperiimis, moiientcs rcli^ioiiein tuam, ut circa
faeeremiiiimedilTerasnoiinullaiiicommoda^pluraque illum ita peragat, qualenus ul mcrcedem pro eo
advcrsa, a|)Ostolica pncccpta audirc postponas ct magnam inciirrat ct dcsidcriiim illius, (-inonica
cpistolas a^(iuc apostolicas oliscrvarc rccuscs. 1)(^ aiictoritatc ei in aliis non obvi;inte, Deo adjuvante,
(luo satis tc rcdarjiui oportucrat ; sixl apostolic;e perliciat.
beniijniUitis iii tc liuc us(|ue cxspectata est niodc-
XVIIL
ratio. (Juaproptcr te monemus ct apostolica aucto-
ritate pnccipimus ut, ad mentem rcdiens, nullam
AD SIGEBEKTUM CORSIC^ EPISCOPUM.

vim nullam((ueoppressioneminomnibusrel)usipsius Fragmnitum. — (Anno 8\)\.)


abl) iti;e (|uoi(uoniodo f;icias, ;iut f;icicnti conscntias :
<:
Quiquasi obnoxium judicas, eo quod a Sara-
te
quin liccatcidcni .\niclio vciicrabili ciiisco|)o ((iiictem
cenis captus homincs intcrfecisse videris, benefacis.
habcre, censum beato l'etro apostolo dirigerc
ct
Scd quoniam iion tua spoiitc id fecissc cognosceris,
securlterque ipsnm locum regere. (Juod, si temerario
inde canoiiicc nullo modo judicaris.
ausu in eadem perlinacia pcrmanseris, scias te esse
excommunicatuin, donec, Roniam venicns cum codem XIX.
Amclio c[)isco|io, coram mc novcris te satisfacturum, B
AD leoxem scianensem episcopum.
(luoniam tanlam temeritatem nullomodo dimit"
temus. "i
Fragmentum. — (Anno 891 .J
XVI.
[Apud Mansi ihid.]
AD WALIIERTUM PATRIARCIIAM » .
De manifesta et nota pluribus causa non sunt
Fraijmfntum. — (Anno 89I.J (|ua>rendi lestes, ut S. Ambrosius in Epistolam ad

Miramur prudeatiam vestram Cumensi Ecclesise Corinthios dicit, de fornicatione sententiam expo-
dcnegarc pastorem, cum te etiam ad hoc provoca- nens Apostoli. « Judicis, inquam, non cst sine accu-
tum noveris apostolica cxhortatione. Xunc vero ite- satore damnare ;
quia Dominus Judam, cum fuisset
rato tibi scriblmus, nolcntes alicujus Ecclesiai pri- fur,quia non accusatus, niinime abjecit. Cognito
vilegium infringere, licct apostolica prKrogativa de autem opere isto, pellendumillum de coetu fraterni-
((ualibet Ecclesia clericum ordinare, etc. tatis censuit.Omnes enim crimen ejus sciebant et
non arguebant. Publice enim novercam suam loco
XVII. uxoris habebat. In qua re neque testibus opus erat.
AD ROTBERTUM METENSEM EPISCOPUM. Q neque tergiversatione aliqua poterat tegi crimen. »
Et paulo post Ahsens facie, prsesens autem awto-
:

(Anno 891.)
ritate Spiritus qui nusquam ahcst, jam judicavi ut
Rcspondet qua ratione ad ordines ecdesiasticos pro- prsesens eum, qui hoc admisit, tradi Satanse in tn-
movcndus sit clericus cui digitus abscissus est. feritum carnis.

Stepiu.nus episcopus, servus servorum Dei, Rot- XX.


BERTO Metensi episcopo. ad"leonem theanensem episcopum.
Lator priesenlium Flavinus, scilicet clericus ad
•>

sanctam sedeni apostolicam veniens detulit a te


Fi'agmentum. — (Anno 89L)
nobis directam epistolam, qua indagare studuisti De crimine sibi illato diaeonus tuus verissirae fa-
eum a Normannis nuperrime captum sinistn? manus tebatur se esse iramunem. Verumtamen si suspicio
digitum habere abscissum, sciscitans si ob hoc ad super viaculura \f. piaculum] hebetur, et accusatores
ecclesiaslicum ordinera valeret proraoveri, an non. idonei reperiuntur et testes quales sacri canones
Quod et nos re(3erientes, quia solertia tua raagis sanciunt, cura fuerit legitimis testibus approbatus,
superhoc sollicita a sede apostolica cdoceri flagitat canonica sententia feriatur. " (Juod si nec sponte
normam justiti;e semper sequi exoptans, studium D confitetur, neque legitimi accusatores vel testes re-
tuse sanctitatis raerito collaudamus, reverentiam perti fuerint, et mala fama crebrescit, non publico
tuam quoniam, si ita estquod aNor-
scire volentes exaraine, sed coram te et coram reverendissirais
niannis digitum ipsum habeat abscissum, ad promo- presbyteris etdiaconis secreto juramento se purget,
vendum, si alias dignus fuerit, nihil ei nocebit, eo et tu deinceps boni testimonii eum annuntia, et
quod quid de his qui a dominis, vcl medicis, sive a compesce, et commone Ecclesi;e tuae filios, ne sa-
paganis, non sponte tale quid patiuntur, sacri cerdotera Dei ulterins infamare prsesumant, timen-
censeant canones, dilectionem tuam latere non tes quod Cham maledictus est. quod patris verenda
credimus, quara ei obviare debere, si ita est, minime derisit.

a Aquileirnsem affert 130, ep. 86. Xotant vero Roniani canonis hujus corrcctores
^ Gratiaiius dist. .35, can. Lator. hanc cpislolam integram exstare iii collectione qua-
cCaii. QuM te 38, dist. .50. dam canonum Vaticana ab anonymo digesta.
•i
ipsum fragmenlum paucis mutatis legitur
Iloc Can. Dc crimine l.j, q. o, Ivo epist. 77, qui ta-
^^

in can. De manifesta 2. q. I. recitaturque exepi- nien pro Thcanensi legit Tianensi.


stola Stephani papQ3 V ad Leonem Theanensem.
J

807 STEPH.\NI PAP.E V 808


XXI. A XXY.
AD STILIANUM ^ .
QUERIMOMA ECILMARI EPISCOPI OSXABRUC. AU
(AnnoHi>\.) STEPHANUM PAPAM.
Nunquidnonomniachrismalasacerdotalismyslerii (Anno 891.;
crucisfiguraperficiuntur?Nunfiuic]ba|ilismalisunda, [.\pud Erhard, Rcgesta I. Cod. Dipt. p. 3.57.1
nisi cru ce sanctificata i^eccata relaxantur Et, ut '.'

Domino sanctissimo et egregix sanctitatis apice


cstera priEtereamus, sine crucis signaculo quis sa-
pr.TsUintissimo, papje Stephano, exiguus servorum
cerdotii gradus ascendit ?
Christi servus, Egilm.vrus Osnaburgensis episcopus,

XXII. cum omni subjectse congrejiationis caterva verae


felicilalis imploral coronam.
AD GIRAHDUM EPISCOPUM LEODIENSEM.
Dum orthodoxam Christi Ecclesiam, apostolica
Fragmcjitnm. — (Anno 891 .J inslitutione fundatam et a saiiclis Patribus firmis-

[Apud Gratianum, Dccrct. ii, part. 3, fjusst. .3, c. 3.] sime roboraUim rabie i^ersequentium et fraude ini-
Ante litcm contcstntam violcntcr ablatn rcxtitwtnlur. (liiorum dolemus dilaniatam, ac per hoc jiotius tepi-
t5 (lam minus(iue in divino cultu fervidam, geminus,
Oportet ut primum vos tam de invasis civitatibus,
et monasteriis, et mansis, quam de reliquis genera- penesDeum sunt manifpsta
vestne pietatis jura quir
liter rebusredinvesturi faciatis: quia nccnudi con- deposcimus, ut nos quibus ovium curaDominicarum
tendere, nec inermes inimicis nos debemus oppo- commissa est, fulcire ct adjuvare digneraini, quo
nere. eas ab errore devio ad viam verilalis et ad lumen de
XXIII. tenebris reducere queamus ;
quod tunc recte fit, si

pravilas in rectitudem convert,itur, qu;e ideo diu


AD THEODOSIUM EPISCOPUM.
apud nos per varias negligentias pullulat quia per
Fragmentum. — (Anno 89).j multos retro annos sancta synodus minime congrc-
[Apud Ivonem, Decreti viii, cap. 39.] gata hanc non resecat. Unde audire dignetar san-
ctissima industria vestra ralionis sententiam, de
Quod nulli iiccat duas habcrc lcgitimas uxores
cujus controversia quatitur pusillanimitas nostra.
Stephanus Theodosio episcopo. Primitus de dicimis, (|uibus subdilorum catervam
Nunquidne duabus simul sponsis nubere barba- pascere debemus, contra jus canonicum et fas eccle-
ricam gentem instruis Nunquidne sacramentum
'?
siasticum injusto ordine a nobis per vim abiatis ;
pro
Ecclesiae exponentem Apostolura non legisti Entnt :
C qua vero unde processeril origo.
re sint ablatae, et
dun in camc unu ? .\n forsitan tui codices falso tres ut deciraarura, quibus tantumnjodo episcopatus in
in carne una asserunt '? Desine jam tali labescere Saxonia sunt conslituti, non nisi quarta pars ad
ignavia, et disce palernis obedire regulis, ne inve- Osnabrugensera Ecclesiam in honore S. Petri prin-
niaris statutos a Patribus terminos transgredi, vel cipisapostolorumconsecralara inserviat, cujusetiam
per arabitionem de raajori ad raajorem transire Ec- nos servitores sumus, cum caetenc partes m;ijores ex
clesiara, quod tentantera laica etiam communione (|uantitate el numero ad earadera sedem ex debito
sacri privant canones. pertinentes, inter monachos Iluxilienses, ubi 'lova
Corbeia ab eis vocitatur, et puellas Herivordenses,
XXIV.
divisa; sint, praeter pra:dia nonnulla qua; eis cx ipso
AD LAMBERTUM CENOMANENSEM EPISCOPUM. episcopatu pertincnlia subjecta sunt, et ecclesias
Fragmcntum. — (Anno 891.
baptismales N. qua; prius episcopatui annexse siibjii-

gata; erant, qu;e jam nnn re(|uirinuis, sed saltcin


[Apud Ivonem, Dccrcti parte x, cap. 186.]
decimas tantuin (lcbitc portinenles ad nos reddi qu;c
Stiiephanus (IV •> ) Lamberto episcopo Cenoma- ablat;e sunt, fl;igitamus. Ila^c veridica ratio est.
nensi. D Cumduduin, inifuam, magnusetadmirabilis priii-

Lecta epistola a sanctitate tua nobis direcla, qua; ceps Carolus qui gentem Saxonicam per stremi;i
hanc feminara, noraiiie Ilildegaidara, filios suos bcllorum cerlamina, Deo admiiiiculante, ;id fideai

interfecisse et septcnneni pirnilenliam egisse fate- Christianitatisconverterit, synodalis atque canoni.i


batur, valdc doluimus. Uiide quia mandasti ut vi- jurisconsultis singulos ejusdem provinci;c episcop;i-
scera pielatis ei pr;eberemus, volurauset raisericor- lusex decimarum stipondiis constituisset, quia aliis
ditcr mandaraus, ut sacris festivitatibus, id est ibi pastoreset episcopi donariis carebant unde pau-
reverenda; Naliviiatis, et sancti Paschae, atque Pen- latira roborari Christianitas potuisset, et, post ejus
tecostes, et Natalis .\postolorura sacrum corpus et excessuin, filius ejus bona; raemoria" Ludovicus diii
sanguinem Domini iiostri Jesu C.hristi sumorc ilcbeat, sanct;eE(closi;r iiriqiagator viguissel, accidit ut tros
eldiebus vit;esu;i' iii inonasterio retrusaraonachicam filii ojiis, maligiio usi consilio, eum iii custodi;im
vitam rcgularitcr ducal. niitlcrcnt, cui cousilio una couspiratione consensum
a Illud Stilianum datur ex cod. \;iiic., apud Cor- b Pro Stcplmno IV, legendum arbitror Slcpli'i-
rectores Romanos. Cap. ytintjuid dc Cons., dist. 5. tiux Yl. Jaffe.
mi KinSTOK.i:, |)IIMA),MAT.\ ET PlUVHJidl.V. MO
el ailjulDiiuin |ira'ilict;c scdis uostric iri lidiiore A. sideant decimas pradicti cpiscopii contra jus caiu^
sancli Petri apostoli dcdicata; episcopus, nominc nicum, et quod primum in fundamenlo cjusdcin
Goswinus, pi-a'l)uit, ita ut mucronem al) eo violen- Ecclesiie a prirfato niagno Carolo, cocpiscopis et

ler ipsc (lisciiiijcrct. Cum autcm rursus ex eadem canonico decreto erat stalulum, ut mancrct
custndia, Dco volcutc, per adjiitoriuin lilii cjus lio- ratuni, lioc miro ct dctcstabili modo, f[uali-

monynii Ludovici cum lionore ad rcgnum rcincassct, tcr a Magdntiacciisc altcrius di(eccsis pncsule fore
pra'(lictus epi.scopus, suai pcrlidiie el intidclitatis qucat irritum, igiioivimus. Unde aii boc (|nod con-
C(inscius, ad c,(cnobium Vuldense confugicns, mo- trarium canonicx auctorilati videtur, aii illud quod
nasticum habitum assumpsit, et semel in anno laten- rcgulariter ex decimis prius statutum est, restau-
ter ipsius cpiscopatus locnm invisere .solcbat. Sic,(|ue rando roboretur, vos jndicate, dominc Pater beatis-
episcopalis cura sinc pr;csulc ct rectorc ca tcmpe- sime. Intcrea sui)radicti accusatorcs, i|ui me. non
stateremaucbat. Intcriina multis iiivaditur, rapitur, tamen in pr;eseutia, de intidelitate regis accusave-
dispergiturcldissipatur, doncc, post uiitissimi pra;- runt, asserentes me boc velle destruere quod priores
fati Ludovici piincipis excessum, cum valida et Augusti vel reges sanxerunt, ad rationem me venire
periculosa rc;;n. disccptalio iiitor tres lilios iramine- compulerunt, dum coram Arnulfo principe et cpisco-
ret, et uni cx liis, scilicct (\jus irquivoco, bujus B pis novcm, quorum h;ec sunt nomina, Williberto
divisio in sortcm cedcret, (|ni(lam ejus lldelis comes AgrippintB Colouia; archiepiscopo, Arn Wircibur-
ditissimus, Cobbo nuncu[)atus, dc i)r;cdiclo episco- gense, Odilbaldo Treclense, Drogone Jlindense, Go-
patu ([uid^iuid voluit agere adeptus, germano ejus, dethanc Spirense, Wicberto Hildensummense, Wi-
nomine Werin, in monasterio lluxilicnsi tunc tera- berto Ferdense, Evulfo Holmorsteddcnse, Bisone Pa-
poris abbatc, et serore ejus in puellarum coeuobio tharburnense, causara bujnsceraodi negotii in rae-
llerivordeiisi abbatissa dcgentibus, quantum voluit dio proferrcm, obnixis precibus in amore sumini
de dccimis quit; ad eumdem episcop;ituin pertine- pasloris et pontificis .lesu Christi cujus vicarii e.sse
bant, tradi fecit ad eadem monasteria in alterius crcduntur, et S. Petri apostoli oraniuraque .sancto-
parochia alteriusquedifficesi constitula, pr;eter syn- ruin honore postulavi ut secundum conscriptum,
odum et conscientiam episcoporum. Cum interim quod coram quod penes nos habemus,
eis legi feci et
Gozbcrlus episcopus de gente Sueonum (quo ordi- et justa judicia et canonica scita, recte de hoc nego-
natus erat) persecutione cjectus esset, necessitate tiorespondcndodecernerent. Atilli,scientesvolunta-
compulsus pr;edictuin Cobbonem adiit, quo impe- tem [irincipis et quorumdam comilum, et ne eum
trante, et rege concedente, suscepit gratulabunde offenderenl reniteutes, nil de causa prolata respon-
curadem episcopatum, deciniis, unde solummodo G dere praesurapserunt, sed penitus cum responsionc
constitutus est, maxima ex parte vacuatum, eoque canonica in amore Dei petita justitia niihi denegata
favente et timenle ne forte ei, ad quod ordinatus est. Siciiue adulando principi, jussus sum ab eo si

non erat, auferretur, suo tempore sine ali([ua con- ejus gratiam vellein habere i)ropitiam, ejusque po-
Iradictione ita perniansit. Egilbertus vero pr;ede- testati iion coiitrairem, ut h;ee in decimis et reliquis

cessor et coepiscopus noster crebro pro ipso negotio hujusceraodi negotiis querulosis orania permitterem
Guntharium et Willibertum archiepiscopos interpel- fore sicut inveni, meaque corapulsa interpellatio
lavit, et variis occupationibus, ([uibus s;incta syno- cassata est. Sed ne hoc irapetrare (luivi, ut ;wcusa-
dus pcr longa iransacta tempora non est congregata, torcs in pnesentia exhiberentur el causa recte ex;i-
obstautibus, causa finetenus non est determinata. minaretur. Et patres benignissimi, nisi super hiijus
At vero cum mihi indigno ejusdem episcopatus cura controversise quieriraoniadexlerain justitia2 porriga-
fuisset injuncta, et inter varias negligentias, quas tis, nec episcopale ministeriura ad Christianitatis
perlongura est enucleare, plures ecclesias inconse- observanliain quimus exercere, nec claustra raona-
eratas, aliquantas etiam homicidiis perpetratis in- sterii, quse nec aliqua inveni propter peiiuriara et
fectas, variisque spurcitiis et flagitiis minirae pur- decimarum abstractionem, emendare, qu;e nuper-
Ljatas re[)erissem, in quibus priedictorura raonaste- D riraecflcpimus construere, neque clerum ;id Dei ser-
riorura subjugati de plaga Occidentali advenientes vitiura pascere velebimus et vestire, sed cogendum
presbyteri ignoti, de quorum consecratione ambigi- variis lerumnis dispergi dolebiraus non posse rursus
raus, officia celebrant, ne ibi divina niysteria ab congregari. Ecce, Patres egregii, totannis transactis
ipsis celebrarentur inhibendo interdixi, donec vos, terapore pra;decessorum meorura pra;fat;e ecclesi»

venerabiles Patres et raagistros super hac re consu- inconsecrat;e hacteiius permanent, et contra volun-
lerem. Ouam ob causam illico pnedictt raonachi et tatem nostram, quia probibetur in canonibus jubente
puelhcadaures principis Arnulfi accusationera con- lege divina, missarum offlcia inibi celebrantur ab
ira canonica sancita detulerunt, deferentes pra?ce- his de quorum ordinatione dubitatur. Deciraffi a
ptum, ut aiuiit, a Ludovico rege et Rabano Magon- nobis tolluntur, parvitas nostra non mediocriter in
tiacense alterius pontifice diiKcesis statutum, sed oranibus (iu;c digna sunt emend;itioiie coutemnitur,
non cerlis lestilicalionibus fulei accomraodatum, ([uia ibi unum foraminis aditum iiiimicus invenerit
quia fraudulenter dicitur ab ipsis tictum, ut ipsi intrandi offendens ad caulas oviura hostes exhibebit.
sine nostra dictione vel aliqua contradictione pos- Unde vos suramse sedis apostolica; auctorem, ceu to-

Patrol. CXXIX. 26
811 STEPIIAM PA1'.E V 812
tius Christianitatis caput invocamus, el qui coram A XXVU.
altaribusinpavimentoprostralipatrociniasair-toruin
PRIVILECIUXI PRO ECCLESIA PLACENTINA.
imploramus. ut salutis et sanctitalis vestrae prospe-
rilas proteletur el in iclernum gloria et cornu (Anno 891.;
vestruin (illatetur, pedibus pietatisvestr.Tmentepro- fApud Campi, //is<. di Piac.. lom. I, pafr. i72.]
voluti, petimus ut super hac requid nobisfariendum Stepiiams episcopus, servus servorum Dei, reve-
sit censealis, aul utriim sub laciturnitatis nodocal- rentissimo et sanctissirao Bernardo episcopo sanctie
care et silentio ha?c Uilia propler scandala vilanda Placentin;r Ecclesise, et |)er te in eodem venerabili
premere debe;imus, vel spem recu|ierandi exdeeiniis cpiscopio in per|)etuuni.
habeamus, se(|uendumve nobis sit, ut de liac ccnsura Si consacerdoium fralrumque nostrorum piissup-
nobis justitiam fieri rei-lamemus, in propalulo nobis plicalionibus impertiinur assensum, et Deum nobis
enucleare certumque facere diijnelur beatissima pa- propitium f.icimus, et, i[)so favente, eoscontra dia-
ternitas vcstra, quam conservare dignetnr ineffabilis boli insidias, ne grex Dominicus I.Tdatur, sollici-
pietassempiterna. tiores reddimus, quia sl.ttus et honor Ecclesiaruni
Dei, quibus ijisi divinitus pr;eesse vidcntur, commu-
XXM. B nis omnium [irofcclus est, et commuiiis uli([ue salus
et gloria. Et id(;o, quia s|)ecialis tua devotio in his
RESPONSIO STEPHANI PAP.t;,
qua; Dei sunt h^trens a nobis ex|)etit, ut sanctam

Stephanus sanctae apostolica; et universalis Roma- Placentinam Ecelesiam sub noslra susci- a[)Ostolic;i

na;Ecclesiffepiscopus,Er.ii.MAno venerabiliOsnabur- [leremus tuitione, atiiue nostro privilcgio slabilire-

gensis Ecclesia; episcopo in Domino salutem.


mus: inclinali Dco dignis petilionibus a jinesenti
Deum nniia indictione iii eadem sancta Placentina
Bonorum operumet spiritualium studioruni Ec.clesia

auctoreni esse non dubium est. Unde listari me fece- confirmamus, ac stabilimus omnia privilegia, seu
runt scriptur.T tuse ex bono studio et ex inte{iritate debitas exhibiliones, et consecraliones monasterio-

fidci et devotionis tu.-e, sed ex afflictione tua magna rum oinnium tam virorum quam puellarum, qua;
ex parle tristari, super quo tu conquestus es et cre- consliluta iii t^jusdcm Ecclesi;i' parocliia esse noscun-

brior ad nos sermo commeantium perlatus est. Non tur ; seu |)r;ece[it;i el iiistrumenta charlarum, et jura,

oporluitquidem ab illisquibus sustentari et portari sive traditiones quasa decessoribus nostris pontifl-

alque honorari debuisti, tot ac tantas, innocens ut cibus, vel a Christianissirais imperatoribus, seu a

credlmus,oppressiones perpcti. Mandasti enim nobis p rcgibus, vclreginis, aut acatholicishominibus((uid-

sanctitalem tuam a Godescalco nova? Cnrbeia' abbate ((uid ipsa Ecclcsia juste proniereri (lotuit, [);icifico

et Hervordense abbatissa ipsorumque faulorilius va- jure i)Ossideal, ita ut, nulliiis ini[iulsu, nulliusi[ue
riiscaLimitalibus vexari et dilaniari, et apud li- infausta audacia, nullius etiam favore, vcl gratia,
lium nostrum Arnulfum crebrisaccusitionibuspliis quilibet tyrannus, comes. judex, vel cujuslibet rei-

a>quo infamari, Ecclesiam tuam suis dotil)us el fide- publicse cxactor, contra jus sibi antiquitus traditum
liumoblalionibus exspoliari. Inde, frater, iioli mirari et hactenus conservatum, eam molestare pnesumal,
inembrum malivoli el impii perscquuntur, cu:n
si te aut [incjudicium inferat, vel sine nostro consultu
ipsum Christum caputnostrum Miit perseciiti, siculi (|uoquomodo dchonestare [lertentet. Et si fortassis,
ipsa Veritas ait : Si patrem familias Beehcbud voca- quod penilus abhorremus, ([uislibet consecrationes
vcnint. quanto mngis domcxticos cjw: (Matth. x, 2.j). monastcrlorum, vel monacliarum in (;jusdem Eccle-
Nolimultum vexari, noii lurbari, sed confortare in sia; parochia consistcntium ad alteram sedem trans-
Domino et in potentia virtutis ejus. Nos vero ad sup- ferrc volucrit; vel si fortassis, iiuod absil, a qui-
plementum fratres et coepiscopos nostros ani|)!ius busdam quasi (lotentibus s;cculi d(H'im;e mininie
quamquinquaginlavocavinius, cumiiuibusregulari- tradantur: hi, nisi resi|)uerint admoniti, donec

ter tractandodecrevimus, qua; et (luaiia tibi el tecum caiionicc oinnia emendcnt, ab Ecclesi» liminibus
litigantibus responsa remiltamus, (juia una cidem-
D censuimus esse pefendos: quominuset honor debi-
que die illorum litleras super iisdem negotiis simul tus, et vigor ecclesiaslicus ei, sicut condecet, pr;e-

cum tuis suscepimus. Ilisenim epistolisin omnium be;itur, et canonicus ordo illihalus hac nostra
audientia priclectis, miillas, ut nosii, ((ucrimoniaset a[iostolica pr;eccpti(inc in [lerjictuuin conscrvetur:
oppressionessuper illorum temerilate tuaconlinebat El si ((uid inordinatum in pr;cdicla Ecclesia esse
in se, sed el illorum non minor erat lamentatio de (lignoscetur, a tua providentia et sollicitudineordi-

te. Quapropter necessarium esse duximus ut, remo- netur iiostra plenissiiiia auctorilatc susce|)ta, quo-
lis lergiversalionibus, veiitatis elucubratione ad- niam lioc iiossciiiiusqiiis((iic [lotcrit. Quod si [losthac

minicuhim tibi a nobis impcndatui' at((ui; ab a|)iislo- [)iist[)(isit;i l';ilriini rcgiibi, ncglcciaque [inrscnti
licasodc sulfragetur, ne iii tolius Ecclesia; perlur- iiiterdiclione, coiitra lioc noslruin [lonlificale decre-

bationem hicc impudens procedat inlentio, et ea lum jieregerit, noveril se dislrictius vindicandum.
((ii;c a sanctis [)ra'dcccssoiibus nosliis dudiiin [irolii- Oui vero cuslos et observator hiijus nostri aiiosti>-
liita fueranl, denuo rcviviscant. Abliati vcro litteras lici [iriviicgii fucrit, hencilictioiiis gnitiain ct iiiisc-

suis respondentes remisimus in ha-c verba ricordiain a Doniino no, tro Jcsu Chrislo consequi
:

m liPISTOlwi:, DIPLOMATA KT PRIVTLI-tJIA. Hh


mereatur. Si quis autem. qiiod magnus, vel Apetua perfruatur. Cicterum vero linc di^liborantes
absil,
pnrvus homo hanc nostram apnstolicam sanetioncm seccrnimus ut congruis tcmporibns iiostia' soHifitu-
in loUini, sivc ii; parle violare tentaverit, et non in dini ecclesiastica' intimetur. i(u;ilitcr rcligio mona-
omnibns cnstoilierit, sciat se anathematis vincnlo stica regulari habitii diiig;iliir conc(inli;i((ue conve-
innodandnm, et a regno Dei aiienanduni, nisi re- uienti ecclesiiistico stiidio mancipetur, ne forte,
spucrit et plenani satisfactionem pia'buerit, exuren- quod sub hujus privilegii obtentu animus
absit,
dum. gressusque rectitndinis vestrxa norma juslitiaiali-
Scriptum pcr manum Anastasii notarii regio- quo modo retor((ucatur, et iieque rcgi, iici(ue cpiscopo
iiarii et scriniarii S. U. V.., iii mense Fcbruario, magna! (iarv;ei(ue personse
cuilibct, vel coniiti, vclalii
iiHlictione supra scripta nona. Dcnc valete. licitum sit ((immlibct vim infcrrc, sive iilii^uam con-
Data IV Kal. Martias per manum Zacharia! primi- trovcrsiam facere in rebus, vel familiis cjusdera
cerii sanctii; imperante domno
scdis apostolie;e, sa![)edictivenerabiIismona,sterii.Statuentesapostoli-
piissimo Augusto Vuido a Deo coronato magno, pa- caccnsuradecernimus pcr hujnsdecreti nostri (lagi-
cilico imperatore, anno primo, et post aiino primo, nam, ut quicun((ue cujuslibet Ecclesia? antist(^s vel
iiuiictione nona. ((uacun((ne pnedita personadignit.itc, hancprivilegii
XX.VIII. B nostri auctorit;item, quam pra;rogativa priiicipis
PRIVILEGIUM nUOGGI ABBATI CONCESSUM. apostolorum firmamus, temerare pr;esumpserit, nec
(Anno 891.; • cito recipiscat, anathema sit, et iram Dei incurrens a
cffitu oninium sanctorum extorris existat, et ni-
(Apud Dronke, cod. Diiilom. Fuld.,i'd2.]
hiIominuspr;efatimoniisteriidignitasanobis indulta
Stepiianus, servus servorum Domini, IIuoggi
periietualiter inviolata permaneat, apostolica aucto-
rcligioso abbati venerabilis monastcrii Domini Sal-
ritate roborata. Qui autem custosexstiterit, benedv
vatoris, et per eum in eodem venerabili monasterio
ctionem et gratiam a Domino conse^juatur.
successoribusi|ue suis abbalil)ns in perpetuum.
Scriptum (ler manum Gregorii scriniarii sanctse
Sunimam gcrentes sollicitndinem oiunium venera-
Roman;e Ecclesi* in mense Maio, indictione 8. Bene
bilium locorum, quanlum ex divino ;uljulorio possi-
valete. Datum iv Kal. Junii per manum Stephani
bilitasdatur, deeorum stabilitate satagere sludenius.
secundicerii sanctae sedis apostoIic;t', anno Dci pro-
Iloc'namque studio et divina placatur dementia, et
pitio pontific;Uus domni nostri Stephani surami pon-
lausEcclesia-Christi procuratur. N;im potiori ct nos
tificis et universalis papa; in sacratissima sede beati
fiducia pro impetranda venia deliclorum a>ternani
Petri apostoli 69, indictione 8.
pietatera auderaus implorare. Et ideo reverentia tua
q
postulavit a nobis quatenus jam dietum venerabile
XXIX.
monasterium Domini Salvatoris, a sancto Bonifacio
archiepiscopo constructnm in ioco qui vocaturBoco- PIUVILEGIUM PRO M0^'ASTERI0 SA^XTI LIUDGERI.

niaergaripam fluminisFukla, privilegiisedisaposto- (Anno 891.;


licic munimine decoretur, utsubjurisdictionesanctse
[Eccard, pag. 29.]
nostra?, cuiDeoauctoredeservimus, Ecclesii« consti-
tutumnulliusulteriusEcclesi;e jurisdictionibussub- Stephanus episcopus, servus servorura Dei, IIem-
mittatur. De qua re piis dcsideriis tnis faventes hac BiL religioso abbati venerabilis monasterii S. Liud-
nostra apostolica auctorilate id quod exposcitur geri et per te eidem venerabili monasterio in per-
efifectui mancipamus, secundum iirivilegii seriem petuum.
quod ab antecessore nostro beata; memori;e Marino Quoties ea a nobis concedi postulantur, quae piis
hujus alm;e sedispr.Tsule inibi perpetualiter statu- et venerabilibiis locis
congruunt, decet nos libenter
tum nobis ostendere sategisti . Et ideo omnem cu- concedere et votis religiosorum a|)ostoIica sanctione
juslibet Ecclesi;B sacerdotem in pr;efato venerabili favere. Et ideo religiositas tua nostro suggessit
apo-
monasterioditionem quamlibet habcre, aut auctori- quatenus idem pnedictum vcnerabile mo-
stolatui,
tatem pra^ter sedem apostolicam, et episcopum in
D nasterium cum omnibus canonice et legaliter sibi
cujus diiBcesi idem venerabile monasteriuni con- pertinentibus et adjacentibus ai)ostolica auctoritate
structum esse dignoscitur, cui licentiam conc.ed imus, muniremus, quemadmodum a i)iis imperatoribus,
tantum cum opportunitas consecrandi altaris fuerit, Lndovico scilicet et Carolo
atque Arnulfo religiosis
prohibemusita ut, nisi ab abbate mon-^sterii fuerit quondam Augustis per augustalia eorum pr;ecepta
invitatus, nec missarum ibidem solemnitatem quis- munitum roboratumque esse dignoscitur. Hujus rei
piam pr;T!sumat omuiraodo celebrare, ut profecto, gratia tuam siiggestionem congruam fore pra;vi-
juxta id quod subjectum apostolicifi sedi firmitate dentes, ratum duximus aures nostras tuis accom-
privilegii consistit, inconcusse dotatum permaneat modare precibus, qui universalem norma; curam,
locis etiam et rebus, tam eis ([nas moderno tempore divina sutlragiinte gratia, suscepisse dignoscitur.
tenet vel possidet, quam quas futuris teinporibus, Oiiapro(iter id ii:sum sacrum monasterium hujus
in jure ipsius monasterii, divina pietas voluerit pncsentis privilegii nostri s.inctione ut pnielibavimus
augere ex donis et oblationibus,decimisque fideliura munientes, decernimus a praesenti nona indictione
ubique ullius person;>! contradictione firraitate pep- ut nulli potestati nec cuilibet magna; parvaeque per-
.

8<o STEPIIANI PAP.E V 816

sonsc quacunqua (lignitale pr;c(lit3e fas sit quo^iuo ,^ monasterium, cui ipsa praeessedignosceris,[situra in
modo illud invadere vel alii commodare, nec quid- territorio dioeceseos sua;, cura omnibus suisjustis
quam de famulis vel mansis necnon servis et an- perlinenliiset adjacentiis. hujus auclorilatis nostrje
cillis, lilis et liberis, sive ()ui(lquam de rebus mobi- privilegio munireiiius. Cujus postulalioni favere ni-

libus vel immobilibus deque cultis et incultis memo- tentes, praecipue cum omnium sit Ecclesiarum cura
rati monaslerii srbi vindicare aut alieii donare \)rx- nobis corainissa, hoc apostolicuni nostrum privile-
sumat. sed cum omnibus rebus el possessionibus gium fieri decrevimus, perquod et id ipsum veneran-
ac oblatioDibus et redditibus, qune canoniceet legi- dum monasterium roboramus, et apostolica auclori-
time inibi data, larijita sunt et donata ac deinceps ad sustentationem anciilarura Dei confir-
tale inibi

donabuntur. juri ac utilitati crebro dicti monaslerii raamus oranes res, qu;e a jure pr.Tcdicti episcopi cura
et usibus Deo inibi famulantium pereiiniter conflr- eodem suiit monasterio comrauUita' legaliter, vel

mamus sub tua ditionedegere ad regendum ac re- qu>ca Udelibus et Deum liraentibussunt ibi collalae
gulariter dispensaiidum. Imo censemus nulli lide- ad usuraet utilitatera earuradem sanctimonialiura,
lium licitum fore iiuamlibel super ejusdem mona- nec noii et decimaseidem pra^fato monasterioannua-
sterii bomines ditioncm habereaut ad aliquas ex- liter persolvi censemus, qu«de sUUutis villiseidem
actiones contra rationem compellere vel distringere, dari persolvi((uedebentepi»'opali simul et synodali
sed sicuti a prsfatis imperatoribus Deuinque tiinen-
" decreto. Irao etconsultu ut intuitu suraus statutura
tibus concessa existunt atque firmata, ita nos cum est et canonice ordinatura, quod si ita res se habet,
ipsis priBceptis augustalibus omnia ut ea continere infringi nondebet, ne synodaliset canonicusvigor . .

videnturascriptainviolabiliterabomiiibussanctieDei Padrabunnensi ecclesia, sicut


in pra>falasancta

Ecclesia; fldelibus apostulica auctoriUile firinuta ob- sUitutuin esse coniperiraus, cui deeodera ven. raon.
servanda pr;ecipimus,statuenles deceriiendo ut qui curam esse reperiinus statucntes apostolica censura
lemerarioausu, quod non optamus, contra hoc iio- decerniraus. ul nulli fldeliura fas sitquoquo raodo
strum apostolicum privilegium ire velagere prssum- contrahujus privilegii nostrae confirmationis seriem
pserit, et in toto vel ex parte, quod nequaquara pie et misericorditera nobis proraulgatara agere aut
fieri mandamus, infringere tentaverit hoc (|uod ad teraerario ausu de oinnibus quae eidera mon. su;eque
laudem Dei omnipoteiitis et stabilitatem (^jusdem congregationi legaliter tradita sunt vel concessa si-

monasterii ac monachorum sustentationem ad no- bique a modoet deinceps tradenda vel legitimo jure
slra; mercedisaugmentum divino tacti amore suitui- conferenda aliquid minuere vel auferre, sibi etiam
mus, noverit seexcommunicandum et, nisiobediens deripere, iiotius autein ad utilitatemDomino illic fa-
fuerit,anathemateferienduin qui vero custos fuerit
;
mulantium Drma potestate consisUint, earum bono
ac observator, benedictioncm ac gratiain conse(|ua-
^ qu;e nunc habentur «el sunt juste conquirenda . .

tur. Scriptum per inanum Gregorii scriniariisancta; Nain, ([ui timoreDei postposito, huic confirraationis
Romana; Ecclesis, in raense Maio. indictionenona. nostne privilegio in toto vel in.parte contraire reper-

v Bene valete. 7 lus, iliudque non integriterobservare distulerit san -

Data IV Kal. Juliiper manuraStephani secundicerii cla . . . cito adraonitus resipuerit, apostolico mu-
sancta; sedis apostolic;e, anno,Deo propitio, pontifl- crone feriendus . . . . qui autem cuslos fueril et

catus donini Stephani sumrai pontiflcis et univer- observator, a justo judice Doraino Deo nostro mise-
salis pap;e in sacratissima sede beati Petri aposloli ricordiam consequatur.
sexto, indictione 8. Amen. Scriplum per manura Gregorii scriniarii sanclae
Romanae Ecclesiae in raense Maio, ind. nona.
XXX.
I Bene
PUIVILEGIUM PRO MONASTEIIIO HERTIESSI. valele 7
(Annom.) XXXI. i

[Eccard, ibid., pag 38.]


PRIVILEGILM PTO MOSASTERIO ALEXANDRI.
D (Anno m.J
quod situm est in loco. . . Hersi
[Apud Eccard, hisi, ycn. princ. Sax, 217].
et per le in eodera ven. monas. iii periietuuin.

Quanto nos pro piorura et venerabilium locoruin statu Stepuanls episcopus, servus servorum Dei, omni-
augraenlandosollicitioresexisliraus, etadeorum uti- bus sancUe Dei Ecclesi;B fidelibus praesentis scilicet
lit.ites proflciendas perpetuo pastoralibus vigiliis etfuturi teraporis.
insistiinus, taiiUi iioIhs ;i'tern;e reinuiierationis pra;- Cura noslro apostolalui incurabat omnium Eccle-

mia eo hirgieiite cdiiquiriinus, qui dixil: lieatus siaruin s(dlicitu(liiiera gerere, deberaus iis qui pro
servus queracuin veiierit Dominus inveneril vi"
ilie, augraeiilaiulo servilio Dei studuerunt, ad elTcctiira

gilaniera. Et ideo oinnibus sanctac Dei Ecclesia; fide- voti sui assensura et adjuloriuin orauino pnrberc.
libus atque nostris iiotura fieri volumus, suggessisse Quapropter omiiibus Ecclesix fidelibus iiotuin sit
noslru apustoiatui Disonein reverendissimuin l';idra- quod venerabilis quidam Walbertus collegiuin in
brunnenseni episcopura, quatenus prxdictum ven. hunore sancti Alexandri inarlyris construxit in pago
1

i
8n EPISTOL;K, DIPLOMATA F'T PUIVTLKGiA. HIH

Leri, iii lncoqui (licitur Wildeshusen ;ejus(lem ron- A episcoiio, i|)se veiiiredistulisti eta tedirectis. prout
struclionis inlciitioncin, et qualitcr ad idcin collc- ipsi fatebantiu-, vir-ariationcin tuain ail iiili';;i-uin non

gium de rclius suis parlein assignavit, post obituin coininisisli, (incin iinpoiiiMM' taiita' liti noluiiiins, ne
ejusdcin. vencrabilisviri (iliusel vcncrabilis episco- (|iii|)piain pra^propi^rc sanxissc vidcrcmui'. Scd ut
pus WiliibertusdeVerdeusi licclesianobis suggessit, rei verilas iii clariorein lucein crumpat, Folkoni,
transmissa nobis pagina, in qua continebatur et venerabili Rhemensis (Ecclesiic) archiepiscopo,
votum patrisejus, plenissimedigesta, et subscriptio scripsimus, ut nostra vice apud Vangionem synoduni
propinquorum ejus omnium ad conlirmationcin coiivocct mense Augusto, in Assumplione Dci i,'ciii-.
ejiisdem voli. Et (|uia idem vcnerabilis episcopus tricis virginis iMaria' fnturie Deo propitio dccima' in-
ipsain institutionem pra^fati collegii in pnedicta dictionis, ad (luain tuain revcrentiam et Sund(!roldl
charta digestam a nobis confirmari petiit, statuimus venerabilis archicpiscopi, utrorumque sulfraganeo-
atque liac nostra auctoritate sub divini Judicii obte- rum et aftinium sanctissimorum episcoporum cretnra
stalioiie jubcnuis, ut, nec episcopus, nec ali(|uis de convenire monemus. Cui et eumdem Adalgarium,

cognationc cjus, vcl ali((ua pcrsona sive magna sive revcrentissimum episcopum, interesse injunximus,
parva, hoc audcat infringcrc. (Juod si quisquam. quatenus facta inibiex.amin.itio (|uid cui(|uc debea-
quod iion optainus, contra hoc nostrum decretura B tur ostendat, nullum tamen imponat tciminuin.
venirc tentavcrit, sciat se indie judicii anathematis Deinde utrosque vos, si facultas suppetit, alioquin
mucrone percutiendum, atque perpetuai ultioni ita a vobis utrisque instructos legatos ad nostram
rcuin diabolica sorte dainnandum. Optamus vos in pra^sentiam jubemus dirigite, vicariatione vestra
Cliristo bene valere. Data Kalend. Junii, indictione commissa ut disceptandi et deliberandi habeant li-
nona. beralitatem, quia et ad hoc revcrendissimum Fol-
XXXIL konem pra;sidere inibi instituimus, ut veridica ejus
assertione per strenuum episcopalis ordinis virum
AD nEUIM.\NN'L"M COLONIENSEM EPISCOPUM. noscere valeamus rei veritatem, omnia ambiguitale

{Atmo 891.) postposita, et ita, Deo fovente, deliberare, ut nullis


ultra temporibus de hoc necessarium sit vertere
[Apud Lappenberg, Hdinhurgisches Vrkimdeii- qusestionem.
buch, p. 78.]
APPENDIX.
Stephanus episcopus, servus servorum Dei, reve-
EPISTOLA AD SELVAM, ERMEMIRUM ET
rentissimo et sanctissimo confratri nostro, Heri- C FRODOINUM,
MANNO, Agrippina; Coloniae archiepiscopo.
Litteris tuis multa prolixitate fluctuantibus sub Stephano V tributa.

brevitate respondere pr^-Evidemus, quia, diversarum


Inscribitui' inVV. CC. Privilegium de archiepisco-
provinciarum cum ad sedem apostolicam sine in-
:

PATU de Terragona, cum potius dicenda sit decla-


termissione variae confluunt qusstiones, quas matio qusepiam aut sententia lata in gratiam Nar-
sine responsione solvere non oportet, nisi succincta bonensis archiejriscopi concinnata in Tarraconensem
responderit schedula, ipsis etiam notariis verteretur aliosqiie prxsules Hispanos.

in nausiam. Quereris Bremensem Ecclesiam [Apud Mansi, Conciliorum tomo VIII.]


Agrippinae Coloniae sedi fuisse subjectam, cujus
Stephanus, servorum Dei, Selvj:,
servus et
nuper ad nos dirigens et nunc per
Ecclesiie antistes
semet accedens, Ecclcsiae sure privilegia a te vel Ermemiro atque Frodoino Barcinonensi.
antecessore tuo questus est violareconari.De Eccle- Noveris, inquam, noveris, Selva frater, si fas est
siarum itaque privilegio, quod terrarum longitudo fraterno te vocari debere vocabulo, ([uod ex prsece-
obnubilat et preteritorum Patrum auctoritas non pto gloriosissimi et catholici imperatoris " Odonis
., . . ,. , ,., . . nupeV venerim Trecas, concilium inibi de multis ac
manifestat,temerejudicandum pro libitucujusquara p diversis celebraturus negotiis, cum reliquis coepi-
non censemus. Scriptum (luippe est Causam quam : scopiset consacerdolibus pontiflcalibus infulis insi-
nescicbam, dilfigjentissime investigabam (Job. xix, gnitis quinquaginta duobus, qui eidem nobiscum
inlerfuerunt concilio. Nam cum de quibusdara
10). (lua pro re non atramento et pellibus haecdis-
ecclesiasticis causis a nobis sollicite tractaretur
cussis concedenda est, sed alternandi serrao(ci)- riteque qualiter se habere deberent disponeretur
natione sub cautela et diligendi examinatione li- inter cstera quK a nobis justo decernebantur alque
branda. Unde oportet utrosque vos in nostram ve- statuebantur judicio, ventura est ad tuae insolentis-
simae nimisque prKsumptuosK arroganti;e indecen-
nire prtesentiam et synodica his definitione termi-
tissimum dedecorum dedecus, quo inflato elationis
num inponere, ne ulterialis rediviva quolibet odio tu;e stomacho rebellare, imo resistere pnesumpsisti
fraternam charitatem obfuscet. Nefas quippe est, si Deiomnipotentisperpetuaedispositioni.volensipsius,
hi, qui in specula positi sunt et alios lumine sui sanctorumqueapostolorum ejus instituta, specialiter
vero beati Petri apostoli convellere ac penitns
exempli accendere debent ad dilectionem ducatum-
evacuare. Deni(|ue ut ejusdem rei causam tibi ex-
que pnebere ad justitiam, lupinis se morsibus la- ponam diligenter ipsi olim a Domino nostro Jesu
,

niant. Verum quia, veniente Adalgario, vencrabili Chrislo uniVersalis Ecclesia, non solum generaliter

'
Quid Trecense conc. cum Odone, et quorsura imperator ? Haec omnia valde suspecta.
819 ?. STEPHAXI V. EPISTOL.E, ETC. 850

ut ca'teris, sed eliam speciaiitcr pr;e omnibus coapo- A gio nihilominus paulopostgestafuisse raemorantur,
stolis ejns cominissa, et illins sedi eredita cst, (iu:c. ut videris. prorsus ignons. N;im si ea prolecto
sicut habes scriptum : Tit cx Pitnis, rl sHjM-r hdni- nosses, ;estimo quod non ad tam turgiihc inllalioiiis
petnun (tilifiiabo Erilisiam menm (Matli. xvij. lCt itera vecordiam animatus suspirare umjuain audercs.
cum iiiterropiretnr ab eo, post resnrrcctionem ejns, Nunc ((U0(|ue quia huc us(|uc te latucrunt, a nobis
an eum ainaret. terlio contestatus est ab eodeai Do- tibi, llcel brevi el compcndioso scrmone, verldlco
niino, ut pasccrot oves ejus 'Juunn. xxi). (Jua aucto- tamen, inlimand;i sunt, ut iion dcinceps lalla agere
riUite idein fullus, et successores illius post eum, pr;esumas. L't enim quomudu c;idem res se habe:it.
semper ecclesiaslica neijotia disponunt atr|uc delcr- evidenter iistcndara: cuin bcatus apostolus el ductur
minant. Tu autem adhuc perseverans in malitia tua, gentium Paulus Uoraa egressus llispaniain pnedic:!-
plenus insania, non ut sapiens sed desipientis more, iiunis causa prolicisceretur, juxta ([uod idera iii
existimasDeia'terniconstitutionem,qui, utscriptum Epistola sua prius Romanis qul credideranl, signl-
est, mutat tempora et ietates, transferl re^iia atque licaverat, assumptis secum Trophiino Ephesino,
e.onstituit, eliain priscorum decreta convellere Pa- necnon et prudentissimo viro Sergio Paulo. quiis
trum, dum Terraconensis Kcclesi;carchicpiscopatum idem antea lucratus fuerat Christo Torqualo iiuu-
;

in luum jusecclesiieque tu;B subripere moliris, qui que. Secundo, et Endalallo [in cditionc card. dr
Dominic:ulisposltione in NiirbonensisEcclesia; tran- Afjuurr Endelvio"', et (|uibusdain aliis, Cisalpinam
sil ditionem, non subreptione vel violentia quallbet, Ecclesiam postquam devenlt, .\relatem, qu;eestme-
sed voluntate ct electione at(|ue contiMditlone om-
; tropolis provincia, quantocius adiit :cunniue in
niumejusdemlerr;eindi^enarum,t;imnobiliumquain B eadem civitate aliiiuaiidiu moraretur pnrdicans et
et i^nobilium pr;i'cipue quoque eplscoporum,ac cu-
;
annuntlans rcgnum Dcl, et multi per ejusdoctrlnam
mitum at(|ue etiam re^'Uin Fnincorum ;id quos cel- eonvcrtcrentur ad Christum, reliquit ibi ad confir-
siludoprinciiiatusejusilem tcrr.e spccialiierpertlnet. mandas eunim ((ui credidcraiit aiiimas mentesijue,
Adeo enim et li;ic conditione jus Eccli'si;e Terraco- Trophiraum a l'etro apostolo prius ordinatum epi-
ncnsis in olisequiuin ditionis .Narbuneiisis licclcsiaj scupuin. Ipse vcro cum ctteris Narbonara usque
translt, ut luiiKiuam asubjectione iiiius ullo pacto, pergens, indc pr;edictura Turquatuni, sexque allos
ullave ratione reccdere queat, etiam si Tcrr.iconen- illius comites ct cora discipulosGalllciara ad pradi-
sis proviiici;e metro|)olis Ecclcsia in pristinam rcfor- canduiii, juxta Petri apostoli pneceptum, illico dc-
metur staturam, eo quod Narbonensis Ecclesia tulo- stinavit. Ipse vero postquam multos non soluin ex
ris loco semper fuerit Eccesiis pr;cdictis diiEcesios, eadera urbe, sed etiam ex noniiullis civitatibus
qu;B vastatioiiera pagaiiorum evaderc vix potucrunt. undlque ad eum confluentibus, una cum praedicto
Porrojani dicta metropulls in antiquum rcdeat st;i- Scrglo evangelizans sedule docull et egregie con-
tum, et cuncl;e ejusdem dioecesis Ecclesi;e qu:e prius vertlt :id ChVistura. Cuin aute.n jara fortes in tlde
illi paruerant revcrtantur ad mancipatum obsequehB ac penitus immobiles quos docuerat, agnovlsset,
illiusjuxta catholicorum Patrum dcterminationem : misit ex eis quosdam pr;edic.;re pcr diversas Galli;i-
ipsa tamen melrupolis, sccundum Roman;e Ecclesi;B rum regiones Dominum .lesuni Christum. Post h.ec
pontilicum instilula atque apostolica privllcijla. in autcm profectus inde una ciim Sergio Paulo ad
hacscmper NarbonensisEcclesi;editione;ic pcrjictuo -, ulteriorem ambo usque pervenerunl Hispaniam,
famulatu succumbat, ul omnis qui |iontilicatus illius ^ evangellzantes per singulas urbes, ul pr*diximus,
arcemjsortitus erit.eleclione tolius Ecclesi;ecjusdem fuluii gloriam regnl Dei. Penicto ita(|ue praidica-
cleri et populi, non prius ulla ratione ordinetur, vel tionis su;e non raodlco teinpore, contestabantur eos
[cor., consecretur. j cunferatur, donec pra;dicla! Nar- qui crediderant: ut iiuam :ic(,cperant lidein fidcllter
bonensis Ecclesi;e pontilix veniens, cunsecret eum- conservarent, et c;eteris quibus noiidum pnedlcata
dem qui clectus fuerit in ai'chipr;esul;itus honorcin. fuerat, magnopere eam erogare studercnl. Igitur
Quod sl alii|ua diflicultate compulsus venire nc(|ui- posl h;ec Ro.mam deliberavit reverli pr;edictus ;ipo-
veril ad consecraiidum pr;elibat;e raetropoleos epl- stolus, aliiue in consolationem confirmationemque
scupum, mittat vice sua aliquein ex suffra^'ancis credentium se cura els et coevangelistam suura
suis episcopis, qui diligenter eamdein rem peragat, Sergiuni Paulum mlssurum dcnuo repromisil :

qui in solio puiitificali collocare, et inllir<iniz;irc so- (juibus ct pnecepit, (licciis, ut llli in omnibusct pcr
lemniter satasat. Unde et idem i|ui consecratus orania obsequiura pr:eberent et nionitls illius li-
fuerit, minusdebit;eobedienti;e Narbonensi Ecclesiae benlissime parerent. Cumi|ue his ac talibus per
semper inomnibus cednt, taiilum ut a Romano pon- singulas clvltate apostolus fratres qui crediderant
tifice pallium cum privlle,:;ii auctoritate suscipiat. hortaretur, coraraendans cos Domino et valef;iciens
Seinper enim Terraconensis pontifex, clerus quoque eis Roraam redire sollicite satagebat. Qui redicns,
et po|)ulus oinnis, si res ipsa effectum capi;it, reini- cum venisset iterum Narbonam, dispositis umnibus
nisci debcbunl, quod ilbirum parociiiarum Ecclesi;e, (iu;e agi opoitcbat, reliiiuit ibi collegam suum iil-
(|ua' dc |)Uti'st;ilc ct juii! .\;ii'bonensis ditionis, sub Oliilumiiius Paulus, pnecipiens ei utiiuos jam Doinino
qua diulina cduc;itioiic niilricls morealit;e fuerant pcr ttdei gratiam ac sl |i;irturientes genuerant in
posl(|uam iii matcriiiiin lr;iiisierunt sliiuin, si res diversls regioiiibus lllspani;e, lacte eos consida-
eadem (luandoquc capiat illud agendi ctfcctum, nu- tionis tandiu nulrlre studcret, dunec cibo solido
tricalus cjusdem c;rali;i repeiidere larginn^is gr;iti;i- pcrfecUe credulitalis vesci indul)ll;inter cognosce-
rum actiones dcbet. et insupcr educatiuiiis pnedlcta? rent. Unde et totara regionem illam in aposto-
causa, ac si matri meredem impenderet subje- latus ejus uniciuin. Dimino cooperante, ipsi com-
ctlonis atque hunuris. Uuod si rede:iinus ;id anti- misit. (jalliarum ;iutein pupulos idcirco pnedican-
quas priscaru ;i iiistiuiliuiium :i pijin:itibiis sancl.e dos illi credidit, quoniam ad hoc Ipsum agcndum
Ecclesi;e, h:iud diiliiiim i|iiin 1'elru ct P.iiilu. caus:is beatus Pclrus cum luiscrat, el vice sua liujus rci
diviiiu nutu patralas, nui suluin Tcrraciiiicnsis inc- gratia ecclesiam [Inj. episcopum, tit in rdit. rard.
tropulis, vcruin ct llisp;ini;i umiiis, In qiwiituin :id dr .iijuirre] consccravcr.tt, atque eliani prxdictam
jus ec.clesiasticiim spect;it, N;irbiinensi seaiper debel Narbonam insigncai mctro|))lim Galliarum speci;ili-
pnelatiunl subjici, cjus lue p:itroclniu, ;ic si matcrno tcr ad ducciidus evangeliz imlosque tr.ididcrat popu-
lacleali nain s;icra'S('(lisduciimciit;i primum ab ea-
: los. Nainquc post h;ec consuinmatls omnibus (jiue
dem accepit, et lidei lumiiic illuslral:i, ac si de murtis communi ulriusiiue egregii iir.Tdicaturis iiiteniiunc
perpetuie somno excltal:i, in ;etern;e vit;e eviiillavit agenda eraiil, a sc mutuo dilcctionis addr. ;iffcclu,
splcndi>re:n, pruut hactcnus In beiti 1'ctrl armarlo ex ead. cdit.] cum reccssissciit, alternis exhorl.ilii
diligenter scrvantur repusila : (|iicmadm(jduin et nibus at(|ue amplexibus Domino commendarc se
illa qua: a discipulo aposlolorum Petri et Pauli Ser- studuerunt, atque sibi valefacientes, post oscula el
m KOIIMOSUS PAPA. — NOTITIA IIISTOUICA. 822

flctusnb invicem divisi, apostoliis Komam profectus A omnls Christi Ecclesia toto orbe rei;itur semper at-
est, SiTftius vfiiM Xariwiix reseilit. Neiiiic eiiiin (7 ;/(, (|iic dispouitur, plcnus insania, contcmptibilcm du-
ulcri]ue caiiii cx cadcin cdit.| olliciiiiii pricdiciitiiHiis Xi'ris, iii tanluin ut;ib iiijiiri;i iiu:iin ini]iiidciiti lai-ii;
silii iiijuncliiii! adcn strenuc cxcrciiit, ut iiiillis lcr- el iiiimo(lcrat:i (;;iii;icit:ite [ror., r:ipacitat('l |ir;r(lic,lo
rnrihus vcl |Hciiisilliid rcliii(|iicrcl, (Hiiiadiisi]nc ])cr arcliipr;csiiliThcoihirdo irroges, recederc iinll.itenus
inartyriiiiii i]nis(|iic Cdriini ad sc vocaiitcin ('.iiristiiin ]):ili:iris notum sjt tibi, et universis iini aliiiuod
:

iiitrc])idiis acccdcrcl, ut talcntum sibi


crcdituni sutVragiuin adjnloriuinvc pra'beiil lihi suiicr his i|ni-
(|uiiii]uics(lu|)licalum ollVrrct, etabco ccniics nuil- Imsanobisjure iinpctcris, (iiiod ;in:ithcin;itis viiicu-
li|ilicatiiiii |icr])ctu* mcrccdis rccoiniicnsalioncin lis jui;itcr collii;;(ti eritis :iti|Ui' iiisoluhililcr iuiio-
pcrcijicrct. Si aulcin nosse vis (]uid post disccssuiii dali. (Juocirca, iie injiiriam tihi faccrc vidcainur,
a|iostoli Seri;ius Paulns coiiiincndato sihi grcj)!i, constifuimus ego et (lui inecum suut (|uin(|uai;inta
(|ucm cum aimstolo (".hristo aoinisicnit, Itoinino fc- e! diio cpiscopi termiiium tihi sarisf:icieiidi ei, cui
cerit, notum sit tibi ct univcrsis llis[)aniaruin utrins- iiijnriam f;icis, jn^'iter N:irboneiisis licclcsiic poiiti-
qiiesexus indii;cnis, (iuoni:ini tam ]icrsc i]isuin (|iriin lici, us(|uc iii fcstivit:iti'in saiicti .Michaelis arclian-
etiani jicr snos, (juos in lidc Chrisli jain iiiitricral ;jeli. (Juod si usi|ue ad ])r;cdictam proxiinain mcino-
docucratiiuc (lisci]inlos, oinucs IUs])aniarniii rCL^io- iali archaugcli solc!niiit:item iioiici s;itisfereris, ita
ncs pcraj;rail(lo c,iruiii(|uc li;ihitatorcs iiuh^sincntcr ut iii cjns ])Voprium Ecclesi;eijue ipsins, toluni (piod
doceiulo, adcii (|iiosdain cornin iii Christiiiiiie fulci ahsluiisli ab ejusdem pontiticis jure ac dilionc, iiiti!-
culmcn cultuuKiuc suhvexit, i|uateiins unlliiis, \n-x- ttcrrimc ct siiie (lualibct resci^vatione V('l rcdliibi-
tcr(]uam sui, indiiierciit. vcl i])si, vcl (iiiidam siic- l"*'
tione rcslituas, Uci omnipotciitis auctoritatc, san-
cessorum eorumsaiuc iloctriua^ Lcu;e ii;itur hciili ctorum'|ue api3slolorum Petri el Panli, nccne cuncto-
Lciiiidri, Isidoii iinoi|nc, ncciie Braulionis, ite.iKiue rum Roman;B Ec:lcsi;i; pontilicum, niea (luoiiue et
Juliani, ac vcternm cjusJem provincia' doctorum ca- omnium iiui huic Trecasin;e synodo intersunt cpi-
tholicorum lihros, etsicforsan ine vera dicerccom- scoporuin, excommuuicando excominunicamus, et
probabis. (Juod si nec ita satis tihi factum esse cre- maledicendo malcdicimus ac perpetuo anathemalis
didcris, i;cst(iruin illius volumina :ih cjusdcm Pauli vinculoinsolubilitcrcollii,Mmus, ette, etmaledictum
disi-ijiulis irihus voluininibns coiiiiirchensa dilii;cn- tuuin Ermeinirum, et Erodoinuin perjurum et apo-
lissima curiositatc recense et tunc (luaj prius, iiisi
; statain antiepiscopum, eloinnesqui aliijuod tibi ad-
fallor, iicnitns ii^norabas, patulo postmodum reco- jutorium contra tam injustam pr;esumptioiiem pr;e-
Snosccs ejusdem rei affeclu. (Juod si nec ita consul- bent, ut a statuto vel pra?Unitoa nobis tempore ab
tum libi pn.barc volueris, sed seiiiper ohstinalione omiii cffitu Christiano sempcr extorres habeamini et
perversa, Komanorum pontilicumcensurain, (luoi-um exsortes.
decreto divina auctoritate lirmata [coi:, flrmato]

ANNO DO.MINI DCCCXCVI.

FORMOSLS PAPA
NOTITIA HISTORIC.\.
{.\pud Mansi, Coni^iliorum amplissima Collectio.)

Formosus religione, morum integritate atque C Ilunc Anastasius in Nicolao magnse sanctitatis epl-
doctriua laudatissimus, electione tumultuaria, ele- s;-opum iioininat. Ilincmarus Khemensis archiepi-
vante se contra eum Sergio di.icono. anno Doinini scopus, teste Flodoardo libro tertio histori:£ Klie-
7'JI creatus est poiitife:;, vere optimus, ut constat meiisis capite 20, eidem scripsit, collaudans ejus
ex Luitprando. Eumdem Stephano V immediate quam audierat sanctitatis et scientia; famam, qu;e-
subrogatuni fuisse, pr;eler Luitprandum et Elodoar- rcnsiinc cjus habcre familiaritatem et ut ipse pro
:

duni lihro qu:irto capite primo, asserunt omnes se dignarciur orare. vicem rependere spondens, et
antiqui Uomanorum pontificum scriptores, omui:ique (iu;edam ei munera raitlens, ut sui niemoriam
veterum Gr;ecurum antiiiua inonu:nenta. Nam in in orationihus Inibeat. Episcopalura Portuensem
codice Columnensi Gr;pco supra s;epius citaio, ubi inulto te^iiporc lae et sancte adrainistravit, adeo ut
redari^uitur pscudosynodus Photiana succcssorum- judicio sanctissimi Nicohii pap^e 1 diguus habitus
que Nicolai et .\driani Romannrain pontilicum series faerit, (lui ad Bulgaros fide orthodoxa imbuendos
texitur, h;ec habentur: Post Adri;iiium hnnc.loauiies-, apostolus mitteretur: cuinque ibideinannis plurimis
post Joannem .Marinus ; post .Marinum .Ulrianus; degisset, genlcmque illaui ad Christi fidem couver-
alter dciudc Steplianus \', deinde Formosus post : tisset, raajorem sibi inde gloriara comparavit. Hunc
hunc alii quatuor, videlicet Bonifacius, Stephanus, Joannes iiapa VIII, (|ui magno suo dedecore res
Komauus, ei Theodorus et post hos Jo:iniies, qui
: suorum pr;edecessorum bene dispositas visus est
h;ec scripsil. ()uod igitur Leo Ostiensis llistori;e ;iversari (nam Photium Constantinopolitanum et
Cassinatis libro primo, capite quadragesimo octavo, Zachariain Anagnis episcopuni, quos Nicolaus et
Formosum .\.driaiio subjungit, et Stephano V ante- D Adrianuspr;edecessoresJoanniss;epiusdaiDnaverant.
ponil, n:si fortasse intiTmeJiis omissis de Steph;iuo vix(|ue ad poenitentiam vel laicaiu coinmunionem
VII qui vulgo sextus nuncupatur, intelligi vclit, recipiendos esse justc st.ituerant, ille non tantum
erroneum est. .Mariauus vcro et Sigebertus, eorum- reslituit, verumeliam ipsuin Zachariam Anagninum
que imitaiores recentiores historici, nonnisi per honorifico munere bibliothccarii apostolicx sedis
soinnum excogitasse videntur, iiuod .\gapetum et auctum, consiliarium suum fecit, eique legatioues
Basilium duos imaginarios pontifices nunquara visos plurescrcdiditi, cpiscopatudepositu:n, degradatum,
vel auditos Stephano ejusque posteris anleponunt. et ;id sortcm laicorura redactum ab urbe relegavit,
823 FORMOPUS PAPA. 82i
jurareque coe^iil. se nunquam episcopatum suum A Homani sub Joanne IX tertanlur, accidisse potuit,
repelilurum. setl laica communione conlenlum quod idem poiilifex Formosus anno poutificatus sui
deinceps quielurum. Qua de uiusa Joannes in eum sextoet ultinio .Vrnulphuin vncaverit, eiijuecoronam
hac ratione aniniadvorterit, non constat nisi quod : iraperii occidentalis imposuorit. Corrigendus est
fortasse ob res male gestas, a Formoso correplus. et ii;iliircommuniserror cbrniio^raphorum, quicnntra
admonitus, ipsum velut rebellem ex albo episi-opo- pra-scriptum .lacrorum canoiium. et auctnritatcm
rum eradendum esse putaverit. Marinus. Joannis sedis apnslnlicie, posl Camlum Calviim. Widnno et
pap;e successor, viruni meritis supra receusitis Lamberlo omissis, in sorie Occidentalium impora-
insisnem aposlolatus honore condecoratum, hac torum enumerant.Vrnulphum, quilefitimonuniiuam
ignominia obrutum. ut par erat, erexit, erectumque electus et coronatus, imperatoris titulo nunquam
haud dubie a juramonto per vim et metum extorto condecorandus erat. Por electiones et eoronationes
absolvlt, et pristi-n;e dignitati reslituit. Obtemperans supra enarratas civium Romanorum invidiam el
el sentonti;e et mandato pontiricis Formosus, epi- odium maximum incurril eorumquo vivens simul ;

scoiiatum resumpsit. Cumque hoc potissimum tem- et mortuus sravissimas injurias, coiitumelias ac
pore pessimorum tyrannorum invasione Uomana sacrile!i;ia sustinuit. He iis qu;e a Romanis civibus
Ecclesia £;ravissinie alHigeretur, ipse vero Formosus passus est vivens, Luitprandus lib. i, cap. 8, his
Porluensis episcopus toto terrarum orbe. ut supra verbis enarrat Hoc in temporo Fnrmosus papa
:

exFlodoardoetLuitprandoostendinius, sanctlssiinus relipiosus a Ronianis veliementer alTliclabatur, cujtis


simul et doclissimus haberetur et coleretur bono : ct hortatu rox Arnulpbus Romam advenorat. tn
sTpiusfaclum fuc- D
totius Ecclesi;E catliolic;e, prout ciijus ingressu ulciscendn pap;e injuriam inuUns
rat, ex episcopo Portucnsi ad moderandas habenas Romanorum principes obvi:im sibi properaiites de-
totius orbis catholici translatus estad episcopalum collari pnecopit. (Juas injurias, qu;evo frobrasuc-
et pontificatum Koinan;e Ecilesi;e cujus initio, : cessores iliius Stliephanus VI et Sjrgius 11! vel per
epistolam illam. quam Stylianus destinaverat ad facli ignorantiam, vol per summum sacrilcgium
Stepbanum V, priusquam Roinain afferretur defun- eidem ponlifici iiitulerit, quomodo exhumatus et
ctum, accepit, aliamque infra exstantem redilidit. tribus d^gitis mutilatus sit. iteratis ol repetilis
Valde sollicitus fuit ut Carolum Simplicem filium ordinibus eorum quos l"ormosus ordinaveral. dicam
Ludovici Balhi legitinium Galliarum regni h;ieredem iiifra ad Stephanum VI.
in reijiio stabiliret, ut vidore esl ex epistolis, quas Anno Domini Ki:] poniificem a scriptoribushujus
hac ^e re apud Fulconem Widonem qui ante |.j lemjioris valdecommendatum obiisse, postquam sex
annos sibi nomen imperaturis usurpaverat, ut ex annissedem pontificiam tenuissel, leslantur Regino,
quodam antiquo diplnmate dncel Barnnius, anno Luitprandus et .\damus Bremeiisis. Errant ergo
pontificatus sui i, tilium vern ojusdem Widonis recontiores qui anno 89-j, anno pontificatus sui
Lambertum sequenle anno, Occidontis imperatores quinlo, eumilem ex hac vita decessisse scribunt.
le?;itime creavit, unxit et coronavit. Quare non (Bakon. tom .\ Anwiliuin.l
aliter quam per subreptionem, ut Acta concilii

MEiimi i
(Blanchlni,
ROiiiii
Prolegomena ad Libnim PonliCcalem
m Foiuioso
edit. Rom.-Valic.)
nn.
latitantera, cui abscisso uno, Iria subcrescebant
prophetia; hujus, auferet Deus partem ejus dc libro capita, deifice conteret ; et qui beatura Petrum por
vitx, e.t de civitafe sancta, rt dc his " quse scripta sunt undas siccis ambulare focit plantis, Ecclesiara suani
in libro isto b . Igitur quia didicimus in sancta Ro- immonsis undique pelagi fiuctibus agitatam, portura
mana Ecclesia, qua^est mater omniura Ecclesiarum, salutisattingorefaciet;Jordanequelransmisso,abru-
non habens ma'-ulara aut rug;im, aut talia hujiismo- ta Gericho, ad aeterna coelestis Jerusalem gaudia
di, nuper aliquid novi, et anle terapora invisi et
<= foliciter ingredi permittet. Mysterium f? tamen, et
inauditi accidisse, quod flcndo magis quani dispu- valde miraiidum est, ciim omnes Ecdesise, tain
tando consentimus, et nimio terrore tabescimus. cismarin:o. qnam transmarin;o, in propriostalu por-
Contriti namquoNit contristati, ac vehemoiiti stu- nianoant, snla Roinana lujclosia procellosis ab flu-
pore detenti, silerc potius oplareraus quain loqui. clibus navitassuos mnrtis proxiraos redundat h . Ad
Sed conccptum scrmoncm tcncre quis possil ? Tor- <•
proposilum itaque redeamus ; ei scandala, quibus,
tuosus ille, proh dolor et sa^vissiraus anguis, qui
! Roma auclrice, pusilli et niagni scandalizantur, lu-
primos protoplastos callida deceptione frainlis, ab gendn potius. quam sermones exprimondo dinume-
am:cnitatis paradisi gaudiis expulit, jam sibilans, remus. Legos siqiiidom inundan;e et canoiiica", scita
colla "^
trifulcis linguis erigit ; et Ronianam Eccle- 13
(juoque barbarica sanciiint, ct omnimodis dctermi-
siam sui li...o... f veneni turbare non desinit. Sed
, nant, ut violatores sepulcrorum inter infames ha-
divina Domini et Salvotaris nostri Jesu Christi beantur: ita utclericicanonicis regulissubjiciantur,
dextera, Lerna^um coliibrum, in Arcadi;e p;iludibus laici I vero voce prodita : quod lupi mcruit fKlrrc
a Cod., raendose, ilrlras. f Lege, livorc.
^ Apocalypsis, cap. xxii, v. 19. g Secundis curis, mirum, pro, mystcrium.
= Supple hxc. h Cod.. primis curis, nilundate soloccum. .

"•
Job, c. IV, V. 2. ' Id esl I'. Virgilii Maronis.
" Cod.; mendose, sybila collo.
:

82;) IXVECTIVA IX ROMAM PUO FOUiMOSO PAPA. 826


priiiirii > ,
iiitiT roprobos iiabcantur, et pmnitentiae A ctus. Stephano quoque papa, A(lri;ini lilio, quera
trienniodepiitentiir. Heii ! heu.' licu ! idem Forraosus consecraverat, viam nniversx ierrx
Quomodd ncilet solti civiltis plcna populo ;
ftivta cst ini/resso m adunati sunt
, episcopi procercsque tui,
r/i(((si domina gcntium ; provinciarum princcps
vitlua clerici quo(|ue et populus. cunctaque vulgi manus,
fiirto rsl fiili trlhulo^' ORoMKi, eonditorcs tuosRo-.
et venerunt in sedi-ni Porluensem, infni ri'bem si-
muluni etlienuim, quos unns uterus ^essit, tua ma> tam. euiI''oiinosuspr;eer;it,papam eum summumque
nia,ul sirnul rcgnarent, nou receperunt sed Iratri- ; pontificem adebimantcs. Quo renuonte et contra-
cidiotabefaetu'' , neei unumtradidisti, alterumqui- dicente, et ad altare " se complicante, per vira eura
rinaligladiocapitalestibilegesimpertiendod volvens cum palla, qua altareopertumcrat, exindeabstraxe-
runt, et abstr;u'tum eum laudibiis el choris in sede
imn totius orbis hominibus ^ , dominos, Petrum et beati Petri apostolorum princi|)is iiilhronizaverunt.
Paulum, apdll viri prineipes >'
, unum erucifixisti, Qui in apostolica sede positus, multa tibi bona con-
alterum i;ladio interliomieidaseapitetruneasli. Nam, tulit. ecclesias rexdificavit, cxstruxit, icdificavit,
ut iiuidam sapiens dixit :
compsit et ornavit, consecrationes fecit, diaconos,
N.im nisi to Pctri mcrilum Paiilif]uo foveret, et presbyteros, atque pontiflces, cx quibus postrao-
Tonipore t.im longo, Roma, misolla lorcs. B dum sunima sancta sedes ;ipostoliea infulata fuit,
Hxccine e;-t retributio quam audivimusa te ? nec conseeravit: clerum et populum tuum miro inodera-
visu nec dictu affabilis ulli unquam dictus fuisset.
tione gubernavit, et imperatorem Lamberlum » im-
Nuper itaque a fratribus audivimus, et in synodo periali diademate redimivit. Consensisti, o Roraa,
collatum K percepimus. patronuin tuum electioni Forraosi ? aut ai, aut nega. Sed negare non
Kormosum
papam, in tuo ab ipsis cunabulis eilucatum gremio, poles. Ilujusrei testis universus est mundus. Misisti

ab episcopis, cleroque, et populo ad percipiendum ad sed. m


Portuensem, qure secunda infra muros
apostolic;t sublimitatis culmen electum, et ab hu- i'
tuos ab apostolica est sedes, petens Formosuni, ut

jusmodi oflicialibus ontiflcibus in sacrata sede ab ea migraret, et tibi antistitaret. Quem obstan-
i

inthron^zatum, in subterraneo specu, post hujusvi- tem, et nequaquara invitatui tuo adquicscentem, vl-
ta^ terminum, quietem bahere nnn licuisse exanima-
abaltaris cripidine, utjain dietum est, retractura p

lum ' . Nam ejus cadaver, jamque per novem raen- etevulsum, cumvexillo cantieisque, et hyninis prae-
ses sepultum, per pedes de sepulcro extraxisti, coniisqueet laudibus, insublimissima apostolicese-
et
disarceinthronizasti,favisti'i ,adorasti,jurasti,cui-
quasi Saul, per Samuelem eum ab inferis revocans,
consuluisti, et insynodum sedere quebenedixitbenedixistif tcui raaledixit, maledixis-
fecisti. Credimus,
si, ut spiritu.) Samuelis, loqueretur, forsitan dice-
G ti. Ei, Roma, ultra quid addes"? Transcurso itaque

ret tibi : Cruf: turl fllii tui mrrum erilif:. Sed quam- hujus vitse termino appositus est ad patres suos ''
;

vis ille non fuerit loeutus, tu tamen et filii tui oe- caroque lerrre pulvisque pulveri sociata ^ , spiritus

seendetis ad inferos; illeauteuj ab angelis susce- ut credimus, ductus * , et pervectus est ad astra.

ptus, jam pridera migravit ad Superos. facinu^ Sed tu, Roma, futururaettremende " judicii diein

inauditum o scelus invisum o sacrilegium intem-


! !
praevenire conata, horribili congregata synodo, jam
ptatum quem ab infantia lacte nutristi, cibo solido
!
post novem menses, marcidum, et pene in pulvere
pavisti, litteris imbuisti, et ])er ecclesiaslicos gradus redactum, de sepulcro extraxisti, et quem vivum
ad eulmen pontificale, dignis ejus moribus prome- quondara tremebas, mortuum judicio judicabas.
rentibus, advectum recoluisti ^ atque ad paganissi- Si Ronianus pontifex vivus a neminejudieatur, mor-
,

mam pr.Tdicandam gentem misisti, remeantem quo- tuus a quoquam judicabitur? Si interrogabalur, quid
que gaudio suscepisti, et suseeptum malo tuo, quod respondebat? Si responderet. omnis illa horrenda
non debuisti, exulem procul a patria projecisti. '
congregatio, timore perterrita,ab invicem separata,a

Sed ad tempus receptus, et in pristinum gradum, loco discederet, et unus postunuraexiret; diceretque

a quo destitutus (nescimus zelo, en noxa fuerit), eiDominus: Furmose, r_[uis tc condempnmit? Etille:
restitutus, Christi quam debuerat, militia est fun-
D Nemo, Domine. EtDominusad illura Ncc ego te con- :

a h Cod.. clem. t.
Corrupta lectio ;
qu.ne ita restituenda est ex
Virgilio, Ecloga ix, v, 54, qui ita sententiam '
Cod , exwninatum.
expressit 3 spiritas. Littera finalis s saepe in codd.
Lege
. . . Vox quoque Mcerim inservit etiam pro sequentis vocabuli initiali.
Jam fufrit ipsa Iiipi Moerim videre priores.
;
k Cod., secundis curis, elegisti.
1 Priinis eiiris, cod., mendos e,pa<re.
Bictum proverbii speciem habet; ex vulgi enira
ni UI Rrijum, cap. II, V. "2.
opinione noxii luporum visussunl quem priores t i
" Primis curis, cx altarc.
illi viderint, vocemque ;id lempus adimunt. Vide
° Cod., et Intprm. Landebertum.
Pliniura Hist. Nat., I. viii, cap. 3i, et Theocr.
Idil. 14. p Cod., mendose, releptum.

Tron., cap. i, v. 1. q Lege foeisti.
c Cod., fratricio tabefactos., raendose. T I .Machab. ii, v. 69.
d Cod.i impericndo, itera mandose. s Lege sociatus.
t Cod., dietusest, emendavimus, ductus, ete.
e Cod., omnibus.
' Lege si placet apostolicos vcre principes. " Secundis curis, tremendi. Lege tr emendum.
g Lege collocatum.
:

827 FORMOSUS PAPA. 828

dempmbo. Si adessel illemirabilis, manus fortisrex A Joannis, Slephani, caelerorumiiue ? vigeat et For-
el psaliuopraiihus David, citliarizaret, et diceret mosi. Hicit etiara : n Non iicuit ei postdepositum i

Xtinijuid mortuis fadcs miidbitiii : aut medici susei- ministr;'re : et si ministravit, non lieebat de civit;ile
tabunt.ctcontiteljuntur tiii? .yunquid narrabit aliquis in civitatera mi-rare. » Discurramus ergo per sin-
in sepulcro misericordiam luam, et verUatem tuam m gula : et ea quae jusla, possibilia, utilia, honesta et
perdilionem ? Sunquidcofjnoscentur in tcnebris mirii- sanctorum comprobata esse viden-
Palriira utilitate

bilia tua, et justitia tua in terra ohlicionis ? a sicque tur, summopere disculiamus. De Uesis • namque el
forsitan citharizandu s|)iritus Formosi '' accederel"? darapnatis scriptura est iu Psalmis : yumquid qui
Tamen posthabila, ut videmus, omnium Scriplura- cailil ^ . iionudjieiet ^ ut resurfjnt <^ ? De his veroqui
rum etantiquorum Patrum reverenlia, detumulasti, .sedem rautant, et de civiiate in civitatem migrant,
humura • Dominus inEvangeliodicit. .Si lOjijjcrsirHfi /»ir/n< in

deponere . .
""<» civitatc, fwjitc in aliain v . Discrctio nanKjue est
intercausani necessit:itis, et utilltatis; et inler amlii-

raanum abscidisti, in Tiberimque projecisli. Excla- tum avarili;e et pr;esumptionis, pmpri^eque volunla-
memus igitur cum Joel propheta <=
dicamus : Audite. tis el invasionis. Sirailis dislaiitia esl inter eum qui
sencs, et auribus percipite, J oinnes habitatores terrx, B livore et invidi;c n«vo, et eura (lui noxa aliqua con-

sifavlum cst in diebus vestris istud, aut in dicbuspu- victus, el hieretica labe maculatus, canonicis legibus

trum vcstrorum. Supcr hoc tilHs vcstris narrate ; et damnalur. Utulitatis naraquecausa beatus Petrus '^

filiivcstrifiliissuis.ctfdiieorumrjenerationialterio. apostolorum princeps migravit ab Antiochia, et


Et itera : Accimjite vos, et plamjitc vos, et plangite. transiatus est Rom;im. Euseliius itaque Pampliili iii

sacerdotes ; ululate, ministri altaris ; ingredimini, cu- sexto llistoria; Ecclesiasticx libro J', Alexandrum
bate in eascis ministri Dei mei, quoniam interiit de unius Cappadociae civitatis episccpum refert, quia.

doino vestri siifTificiuin it ublntio f . Dicat forsitan : cum venissel causa oralionis !!ierosolymam, tentus
Formosus vixit excommunicatus : exspoliator f, sit ab ejus civibus, el in locnm Necersiepiscopi sit ^

usurpator el invasor fuit ; consecr;itiones quas fecit, consiitutus ; ac de coetcro omni vila sua ipsi Ecclesia;

irritje sunt, et nihil haLuit, nihil dedit. Et nos ;id pr;isedisse. Si igilur ai)ud veteres sine ulladifferen-

haec. Vivo ergo, dicit Dominus, non ei-it proverbiuin tia de civitate ad aliam migrabalur aa episcopus,
hocultra in Israel i> . Numquld rcx, ' obtimates ejus dum ulilitas evocaret, oportel etiam ipsam regulam
cuia procinctu bellico perduxerunl Formusuin Ku- huic operi copulari, ut ostendatur quia mentiti
raam ; et absque consensu episcuporum, senatus „ sunt qui Proclum inthronizare prohibuerunt. Suf-
quoque, et populi Komani iiifulatum j tribunali flci;it ergo ad prssens istos meraorassej nara plures,

constituerunt ? Absit. principes. falanges etsatraps exemplicausa, ad raemoriam reducemusijb. Interim


tui, vulgus et scolae tuae, ad maximum usque ad lanien redeamus ad conloquium urbis Rora.T, ut per
minimum, eum elegerunt, acchimaverunt, laudave- eam cives ejtis adloquamur. Fi (|uia de Formusi pa-
runt et adoraverunt el episco|)i cum sacro Later;i-
;
pa: ratione "^c constat, sanctorum Palrum exempla in

nensi ordine eum inthronizaverunt. Mundus totus medium ducamus ; universura enim hujus ratioci-
ejus celebre nomen recoluit sacerdotalis ordo fe-
: nationis onus in Formosi causa pendel, Et, (juia
stivisketcotidianismissarumsollemniis^incatalogo mortui a vivis non sunt judic;indi, per s;ecula, luce
secretalisEulogii, laudibusque pubiicis, per uni-
' omnibus ostendaraus, atquc in prima fronte
clarius,
versarum m terrarum urbein, ejus iiumen expressit. cujusdam Ticinensisepiscupi, Ennodii nomine, viri
Quomodo ergo exslinguere vuitis noinen Formosi, sanctissimi sententi;im exi)rim:imus : « Aliorum,
et quod per tripertita, orbis revolvit " et a solis ;
i»';"''i 'io'>iiiium causas Dcus perhominemdesignari
ortu usque ;id terr;c limitem omnibus intonuit ?Stat voluit : sedis Uomame pnesulem suo, sine qu;estio-
nomen Petri apostolorum principis ? stet etiam vi- ne, reservavit judicio et arbitrio ; voluit enim beati
carii Formosi. Permanet nomen apostolioorum " ,
Veivx successores taiit;e dignit;itis habere privile-
((ui viccm beati Petri tenuerunt ? permaneat et For- ^ g'iura, ut Romanus pontifex ;( nemine judicetur. »

mosi. Ut et i' nomen Nicolai, Adriani, .Marini, Dicas forsilan : Talis erit in futnra dispensalione

a Psal. Lxxxvii, v. II. " Forte legendum tripartita ct recoluU.


Cod. Fonnosus. quic lectio
i) si retineatur, legen- " Cod., mendose, apostolorum.
P l'"ore legendura £t ut.
dum est supra, i^ptritu.
c Supple '(. '' Nempe, pnst ilcpositlonem.
" Korle legendum Dc hxreticis.
d Co(\., prohibitc, mendose.
e Joel. cap. I, V. 2 et 3. * Vulg.. 7111 dormU.

ibidem, v. 13.
f ' Cod. ui/t/iV^ Emendavimus, (i</;'icit7.
,

" ''^"'- xl. v. 9.


Cod., dicU cxcomuniciatus cxpoliatus. Nos emen-
e
diivimus ut in textu. ' Malb. x, v, 23.
h K?.(^chicl cap xviii, v. 3, * Cod., mendose, m(i///(i.«,
Supple ((,
> y ^'M> "1 |Wr- -li. editionis Valesian;v.
j Supple in. ^ '-1'r''
yarcissi.
k Cud., mendose, sacerdotale ordo festivus. aa J/ii/id/jd/Hr, hoc esl, transfcrcbatur.
I
Cod sccrxtalis. '''" Lece rcduorcmus.
II Lege universum. <^<: Cod, mendose, ratio.
:.

829 INVECTIVA IN ROMAiM IMIO R)U.MOSO 1>A1'A. m


omnis dislribulio. Noii. Uui soli datuin est » : Ttieii A Formosus.Nonenim h.-credilariojuresanctamRoma-
Pctru.1, ct siiper hunc petram mlificaho Ecclesiam nam Ecclesiam tenuit ; neque eam, ut fertur, ambi-
mcam ; et portx infcri nonprxcatebunt abversitscam. tus causa iiivasit: impossibile eniin videtur eum
Et tibi dabo claves retjni calorum : et quodcun<iitc tanta' sublimitatis Kcclesiam invaderi potuisse. Qua
tit/averis, vsqm ^ sottdtim in ca'lis. Do hac eiiim eniin turiia, qu.i viid(;i]tia, totius caput orbis ab
Ecciesia milii ".'
proplietam videtur esse dictum Si inernii vili(|ue et siinplici homululo jam iiivadi \w-

hwc htimiliatur, ad cujtis fiKjictis aiixiliittn ; aiit iibi tuisset, iiisi enim imperiali '", aut regali, vel patri-
relinquetis ijloriam vestram ? El de hoc de vivis ; ciali, aut tyrannica potestate fuisset suffuitus, tanta;
inortuis vero Auastasius papa monet: « Admo- ita poteslatis apicem invadere "valuisset? Ubi ergo, o
nente iios beatissimo Apostolo, ne quod sit in hoe Homa, tanta tua nobilitas, et antiqua tam invicta
offendiculum iii licclesia, duin, (|uod facere nou pos- potestas ? Jam igitur, ul fertur, si sedem apo^-toii-
sumus, de liis (|ui jam trausieruiit judicare cou(;- cam pr.eripuit, oiniie cousiliuiu principum tuorum,
mur. Ait. . eiiiin de hisiiui de rebus ad solum Deum virtusque et sapientia obtimalum perniciter obdor-
pertinentibus judlcare pra;sumuut Siveenimvi-
.. mivit. Quid igitur ? Numquid eos Hgavil aut vio- '?

vimus, Domino vivimus ; sivc morimur, Domino mori- leutiam episcopisinferens, ut euinsacrarentexegit°?
tnur. In Itoc enim Christus resurrcxit J, ut ct morttio- B Eteniin iiotum est ([uia ab ijisis episcopis sacratus
rum et vivortim dominctur. Tu atitcm quis es, qui est, aquibus pra;decessores ejus sacrati, et ad quos
judicas fratrcin tutim ? . . Non ciyo amplius invicemju- jus pertinebat sacrandi. Quoraodo ergo potest dici
dicemus. Sed hocjudicatc magis, ne ponatis offendicu- « Nihil habuit, nihil dedit ? » Ecce, cum dicatur non
lum fratribus, vcl scandalum ", Monet ijtitur Aposto- habuisse, liquet iiualiter declaratur p accepisse;
lus ne de his uobis prresumendo judiciuin inferamus, quod acceptum, poluit elargiri. Non enim pr;eterq
de (|uibus neino potest verius vel nielius judicare, illoruinmanuum impositionem etsacrationera ausus
quam Deus. lu hoc sibi iiuisiiuiam temerariosusur- fuit apostolicam sedera ascendere, tant;T;que potest;i-

pat ausus; etpropter hoc, pax atijue unitas Ecclesiae tis culmen arripere " imo nec erat possibile. Nun-
;

dissipatur. ''
» Apparet ergo quod nemo, qui jam quid Marinus papa dedit quod non habuit"? Habuit
migravit de s;i?culo, judicio detentus sit humano. certe, et dedit. Quis eiiim potest darequod
Quod si nemo subjectorum, exutus carne, est judi- non habet ? Cerensis », namque episcopus fuit unust
candus, quid de summo pontiflce, qui nec vivus ex septem, sicutFormosus, sed ex Forensibus unus ;

reprehendendus erat, et in prsesidio jam mortis utilitalis tamen causa et necessitalis. Nou superbiau,
somno quiescens, a sepulcro evulsus anathematizari sed advocatione et electione " populi Roraani, sicut
putatus est"? Etenim Marceilinus papa, licetdiis sa. C Formosus, est in sancta apostolica sede inlhroni-
crificasset, tamen a nemine fuit judicatus; quia zatus. Quid ergo, o Roma, asseris de Marino? Nun-
summus pontifex g nefas est a quoquam judicari. quid de illo vis dicere ? (( Nihil habuit, niliil dedit. »
Nemo enim potest C" supra scriptum est) humano Eniraver,j raultum habuit, multum dedit. Et juxta
condempnari exaraine, quem Deus suo servavit ju- Veritatis vocem Omni habcnti dabitiir, et abunda-
:

dicio. Qus res adeo valuit ', nt non solum non ju- bit ;
quiautem non habet, ipsum quodvidetur habere,
dicenlur, sed etiam acerba et publica seditionej auferetur ab eo ^ . Objicis fortasse, et dicis : « Mari-
comprehendanlur. Veniamus nunc ad ordinationein nus non fuit episcopus? » Nonne Joannes papa eum
Formosi papie, a quo fandi est initium ortum quo- : ordinavit ? Qui Italiam,(;ermaniara et Galliara per-
niam nonnulli, sicut in decretis Hilari ^ paps legi- agravit ; et ea qu;e prava et invia atque aspera
tur, episcopatum, non divinum, sed htereditatis pu- erant, correxit, erexit et direxit et utruraque Ka- ;

tant 'essecompendium. Hincest propterea quod teai- rolum, Gallicura, et Germanicura, Augustalibus co-
perantia moderaminis proditur, charitas negligitur, ronis constituit y et rediraivit. Si Joannisordinatio-
tunica illa desuper totum contexta scinditur. male- nera et consecrationera ^, quara per annos ni fallimur.
que sortita. perniciter disrumpitur ; ac pastor qui insacratissima beati Petrisedepilleatus resplenduit,
putabatur, in lupum vcrtitur. Hoc noii fecil papa D etinsacris ordinibus apostolico favore coruscavit
3 Legd dictuiH est. 1 Cod., putattir.
b 'rhusquc admonitio estcontinuandasallocutionis. ™ Cod., ni eitim imperatori.
Integra verbaJesuChristi, exEvangeliodepromenda " Supple iton, vel adde punctum interrogationis
sunt, Matth. xvi, v. 18. post vuluisset.
c Supple, si placet, pcr. ° Cod., exioit.
<^
Supplevimus ut ante et. p Hic locus videtur mendosus. Forte legendum,
'^
Rom.
cap. xiv, v. I l-l.'j. declaretur ; et iufra, quod accepit.
f Anastasius
II, in epistola ad Anastasium Au- 1 Cod. mendose, propter.
gustum, cap. I. Concilioruin Binii tom. II, col. 270. Cod., culpnem cripere.
i"

Editiovariat in multis cum nostro codice. Nos pun- s


Lege Cserensis.
cta adjeciraus ubi a ctoritas manca profertur ab an- < Coii. ^mnunus., Nescio an legendum minimus,
tiquario. vel tintis, ut reposuimus in textu.
e Lege summum pontificcm. " Cod., superbe.
^ Supplerem ut. ^'
Cod., electione.
• Cod., vohiit, mendose. X Matth. xxv, V. 29.
j Nescio au sit addendum non. y Cod., cosett.
k Cod., mendose, Ilarii pro Hilari. z Cod., mendose, ordinatio et consecratio, quain.
:

831 FORMOSDS PAPA. Kii

irritam facis >, similes erunt principes tui, Dathan A Marinus quoquepapa,
vit. nitill liabuit, nihii dcdit.

el Abiron, eorumque compiicibus, qui initdicrunt cujusconsecralio adhuc iiitacta permanel, nihil ha-
Moysen et Aaron in castris, in sanctwn Domini ideo- buit, et nihil Stephano diacono Adriani filio, a se
qaeaperta cst tcrra, et dctilutivit^' Dnthan ct Al'i- consecrato, dedit, (|Hi postea papa factus est, et
ron<: si quidem descenderunt ad inferna viventes.
: a jam dictoFormoso, in ordine vicis suae, apostolicus
Quoniam, sicut illi murmuraverunt adversus Domi- consecratus est. SiFormosuspapa nihil hnbuit, nihil
num etadversusprincipes (|uoselsconstituerat, itaet dedit, cur proceres tui fronle ferrea et adamantina
tumurmurascontraPominum elSalvatorem nostrum menteque Sathanica dicunl: Ergo irrita esl conse-
Jesum Christum, qui cum l'alre el Spirilu sancto cratio .Marini, quem Joannes papa episcopum con-
unus et verus Deus est, ct contra apostolos ejus, secravit: irrita est consecratio Stephani Adriani
quibus ab eo ligandi atque solvendi in coelo et in filii, quem Marinus ad diaconatum provexit. et

terra concesan est potestas. Pcr tc. inquit Dominus postea Formosus, totius electione populi, in sancta
per prophetam. nomcn mcum bhisphcmatur in r/oiti- sede apostolica consecravit ? Vis fortasse dicere, o
ius *.Unde datur intelligi (juia satius et aptius fuis- Roma, apponens iniqultatem super iniquitatem,
set apud summum .Vrbitrum, rurmosianam, ut dici- quod Marinus episcopus non fuerit? Ergoetconse-
tur, praesumptionem ", sub sllentio dissimulando, B quam Marlno Cerenslepiscopo
cratio Joannis" papa',
corrigi,quam,disrupto charitatis vinculo, universo dlgneaut indigne, ul dicis, imposult, irrlta esl. Sl
mundo scandalum inferre. O lUima, aporiaris elapo- indlgnc Joannes noster aposlolicus (quod nefas cst
stataris, atque in dementiam et phrenesim raperis •'
ad dlcendum ), nec Marinus episcopus si vero digne ;

converterc ad Deum. et salvaberis. Sic enim ipse per (prout omni mundo rectopvisum est) domnus
prophetam dicit : Conrcrtimini ad mc, ct salvi cri~ Joannes sit apostollcus, et Marinus episcopus: ac
iis p.contende mecum. Intcrrogabo le, et re-
Sta, et deinceps, causa utilllalis el necessitatls, universi
sponde mihi: et tu percontare h me, etredicam tibi. advocatlone popull, in sancta Romana et aposlo-
Dicis itaque s;ppe dictum pontificcm Formosum non lica Ecclesia maneat inthronlzatus, jara si profi-
habuisse quod dare potuisset. Habuit certe, ha- terls Marlnura episcopura non fuisse, criminaris

buit: a Marino scilicet, prlmum episcopo, dehinc Joannem papam quod Deus avertat ), qui eum
(

summo papa et universali pontiflce, a ((uo fultabso- consecravit, violalorem canonum, et omnium sa-
lutuset benigne receptus, ct In prlstinum honorem, crarum legura praevaricatorem fuisse. Aul dic Ma-
a quo nsevo Invidlie fueraldestlnatusj digne etca- , rlnum. qui a Joanne sacratus est, fuisse episcopum
nonice est revocatus, non schismaticus, neque h:cre- utcomprobes Joannem veraciter,sicut fult, exstltisse
ticus sed vir sanctus, et justus. atque catholicus
-, ;
^ papara ; autsi negaveris, tolam Christianitatem ma^
segregatus a peccatorlbus, atquc excelsior coelis fac- culando, profiteberis Joannera irruplorem i Nicaeni

tus.Quomodo ergo dcdit quod non acceplt'.' Nlcolaus etomniuraconclliorura destructorera fulsse. Insuper,
consecravit Forniosumad ei^oopumk sclenseumdo- el Stephani consecratio, etSergii, queni Slephanus
ctorem egregium et ideo misileum in Bulgarlam ad
; consecravit ad diaconatum. Irrila erit. Et. ut li-
pra;dlcandum.()ulstrcnueviamverltatis, normamque berius dicaraus, si ordincm Uomanae consecrationis
iidei, et Christiana! religionis doctrlnara, genlem discurrendo texamus, totius sacerdotalis ' serlera,

olim crudelisslmam et paganlssimam edocens, ad ut asserls, ab ipso Joannls tempore, qui ante Iri-
mcenia tua, cum cruclsest et ' trlumptio reversus. cennium defunctiis est ', irrltam etevacuatam, quod
Postmoclum oceno " ab urbe tua rcjiulsus,
livoris abslt, |)erspl(lcmus. Quonla;n, sl Joannes. qul .Ma-
deinde, ut dictum est, a Marino papa receptus et rlnuin episcopumconsecravit, reprobus fucrlt, .Marl-
restilutus; sic tandem, populi acclamatu propter nusreprobuserit ;etsinon fueritepiscopus Marlnus,
bonorum incrementa morum, ad summum pontlfi- quare in GHTcnsi sede ordinatlones, consecratio-
catus culmen favoraliiliter est provectus. Quod si nes, baptisteria, et popuii confirmationes excglt?
Formosus nihil haliuit. nihil dcdit (quod absurdlssl- Igitur sl .Marinus eplscopus non fult, Stephanus
mum atque prophanlsslmura, et mente rels a capi- D Adriani fillus, qui postea apostoll''us exstitlt,
tis° estdicere) ergo Joannes, qui Marinumconsecra- diaconus non fult;quia, postquara episcopus non

«Cod., mendose, facit.


'" Forte legendum vcncno vel cecno.
b Cod., dcijluviit. " Lege, si placet, ctmcntc rcipsn lapti.
c Psal. cv, v. K) et 17. °To Jonnnis mendose geminatur in codice. Ibidem
* Isaia; lii, v. Ji. lege, Cicrcnsi.
Cod., arbltrcm Formosiana.
" . prxsumptio. . . P Cod., rcecio, raendose, pro, rccte, vel reeto, ut
Cod., in dcmcntiam frcncsim poteris. in textu.
e Isais cap. xlv, v. 22. q Cod., mendose, irriptorem \ reposuimus i"rn(p(o-
" Cod., perrunctarc, w pro o. tcm. id est violatorem.
Cod., dnri.
' ' Lege saccrdotii vel supple, oriinis aut digni-
;

iVro dcpositus. Tcxtum fellclor aliquls emendet. tntis.


K Yel iiii abundare vldctiir. vcl legciuliim i'pisco- «Joannes papa YIII obiit anno 882. ergo Cum
pntum nisl illcirnin tcmporuin Idiotismo auctor uta-
: aticlor htijus opusculi scribercl post triginta annos a
lur, (luod in iisu ftiissc ntilius dublto. ini)rlc cjus, constal hancapiilogiam fulssc confcctam
El abundat.
'
aiino ',(12.

i
; .

«:{;{ INVECTIVA IN UOMAM l'IU) l'"0KMOS0 \'\\'\. 834

tuit, ol sarnim opiscopalis juris niystcriuin <


usnr- A nocMiDii invitatiunis ct ailvocatidnis, sanriinuim iiti-

|iaiul(i traclavit, ultioni O/.a, (|ui arcani IKuuini litatc l'atruiii (lidicimuscssc inii;rat(is. Mnornm pri-

indiHiu! laniicir pra'sumpsit, piwuil clubio sulija- inns, utrclnliiiins, bcatissimusapostolorum priiii-eps,

cuit. Similitcr et Slepliauus uec diaconus 1'uit, iiec rc^Mii(|iu; cu'lcstis claviger 1'ecil; et iVlcxaiidcr, prout
apostolicusexistere potuit, (luia iiidigiie, si ita est llistori;e libcrEcclesiastica; refcrt, uniusCapiiadoci;e
ul asseris, sacri diaeonatus mysterium atligit. Si civitatis episcopus, utilitatis ac uecessitatis intuitu

dampnas .Mariiium, dainpua Joanncin, dampnaeliam nobilitcr '' cxstitit. Subse(|uamur ergo cieteros. Pe-
Ste|ibanum, Formosiim, Scrgium et omiics (|uot- rigeiies in l'cti'is i
est urdinatus episcopus; sed
(|Uot ab ipso Joaiiuc Marini piaidecessore in saucta (|uoMiaincivilatisi.juscivesuolucruiit cumsusci|)cre,
sede apostolica summo pontiliciali jure scssioncm IlonuuKc civitatis episcopus jussit cuiu iii Coriiithum
liabuerunt. Totus ergo mundus, et omnes ejus metropolim, defuncto ejus episcopo, inlhroni/.ari,
Christian* lidei clament:
habitatores contra te ei(|ue, donec advixit, Ecclesia; pripfuit. Dositheum
Quia umncs dcccpiiiti , Constan-
ct ipsa dcccpta cs. Seleuciiej episcopum,Alexander Antiochenusepisco-
liiiopolis nami|uc, Sicilia, tota Italia, Gallia, Ger- jius inTarsumCilicisdemi;iravit. Reverentiusab Ar-
mania, in (|uarnm spaciis metropolitani. (|ui sub- cis k , fhieuicia' inTyrum mii;iatus est Joaiines de :

traganeos episcopales ccetus sua; consecrationi viu- B Gardilia ' mutatus est in Prochoniso ;
Palladius ab
dicant, degere videntur, adversus te causantur et llelenopoli mutatus est in Asponam. Alexaiider ab
querelanlur, quia nullus metropolitanus •' consecra- alia lielenopoli in Adrianopoli mutatus est. Grego-

tioncm facere potesl, nisi a sede opostolica pallium >=


rius Nazianzenus prius unius civitatis Cappadociie
sumat. A quo ergo Bysanciuni, qme Constantino- fuit cpiscopus, qu3e. Sasima dicebatur, deinde beali
pulis Nocatur, Ravenna, Forum Julii, Mcdiolauum, Basilii et aliorum episcoporum cousensu, Nazianzo
llebruduuum, Arelatum, Lugdunum, civitas Re- Meletius prius Sebastia; Ecclesis prafuit, et postea
morum Colonia, Maguntia ", caetersque urbes
'', Antiochiae prasul est constitutus ; Theosebius ab
metropolitana', nisi ab apostolica potestate pallium Apamia iuEudoxiopolim, (lua; prius
Asise transfertur
'
sumant '? Si ita est ut prodis, totus pene mundus Salambria vocabatur: Polycarpus de urbe
per annos XXX in non solum ad
ruina positus est, .
'"
. in Nicopolim Thraci» mutatuscst; Hiero-
.

dampnationem corporum, verum etiam, quod de- philus de Trapezopoli Phrygi.e in Antiochiam rauta-
terius est, ad detrimentum animarum s Qui di- . tus est" Pisidiae; Sylvanus a Philippopoli Tnraciae
numerare potest stellas coeli, et arenam quie est mutatus est Troadam Eusebius quoque de (juadam
;

in littore maris, hic dinumerare poterit animas parva civitate, apostolica auctoritate, mutatus est
et corpora eorum qui absque baptismo et sacri C Alexandriam ; similitor Felix de civitate qua ordi-
chrismatis unctione per tot annorum curricula ad natus erat electione civium, propter doctrinam et
tart;U'a sunt demersi. Missarura etiam solemnianisi bonam quam habebat vitam, communi episcoporum
ab antiquissimis viris minime sunt celebrata. Quis etreliquorumsacerdotum,acpopuli», consilio trans-
enim sacros fontes benediceret et sanctum chrisma latus est Ephesum. Non enim transit de civitate ad
conficeret, aut (|uis poenitentes solveret aut ligaret, civitatem, qui non suo libitu aut ambitu hoc facit,
cum omnis ordo ecclesiasticus ita ad ima ceciderit, sed utilitate quadam aut necessitate, aliorumque
ut, sicut tu ausu nefario et ore temerario delatras, ortatu et consilio populorum p transfertur: nec
jam tempus est
nihil habuerit, nibil dederit ? Igitur transfertur de minori civitate ad majorem, qui hoc
ut ad conceptum, sicut sunius polliciti, redeamus non ambitu, aut propria voluntate facit, sed aut vi
eloquium; et quiaFormosum papam invasorera non a propria sede pulsus, aut necessitate coactus, aut
fuisse declaravimus; ita aeque, aut inique deposi- utilitate loci, aut populi, non superbe, sed humiliter
tum, restitui posse, et de Ecclesia ad Ecclesiara ab aliis translatus et inthronizatus est. Quia homo
migrari valuisse, sancti Spiritus infusione diluci- videt in facie, Deus autem in corde. Non ergo mu-
demus. Plurimos enira episcoporum aliis ex civita- tat sedem, qui non mutat mentem. Sufficiat nunc
tibus ad alias, causa necessitatis atque utilitatis, D demutationeettransmigrationesediumsalisdixisse;

" Lege, si placet, hic et paulo infra, miiiistcrium : j Cod., Sclcuticx.


t Subaudi, licite. k Cod., Arcliis.
c Cod . palleuin, hic et infra. 'Auxilius libello i, cap, 3, et lib. ii, cap. 22, de
dCod., Rcmororum, mendose. ordinationibus a Formoso factis. ha-c nomina episco-
" Cod., Maijontia. porum qui transmigraverunt ad aliara sedera recitat
f Lege, si placet,
sumunt. Et nota quod ab hinc fere ad unguem, uthic. Consule Morinum, desacris
usque ad verba, solveret aut ligarct, scriptor iste falso Ordinationibus, part. ii. p. 349 et371, apud quera
concludit. eliam pro nonnullis variantibuslectionibuslectorera
s lla;c item, si, ut reapse videtur, intelligenda sint remiltimus.
de metropolitis a Formoso pontiflce pallio donatis, " Lacunara supple: Antapristcna (vel Ante-
sic
atque de eorumdem ordinationibus, noster apolo- pristciia) Mysix', ex Auxilio.
gista palmari erroredecipitur; cum pallium, etiara " Hic etiam supple Obtimus ab Ayardamia Phrij-
:

ab illcgitimo papa acceptum, raelropolitanorura or- ijix in Antiochiam Pisidisc, etc. ; ex eodem ms. Pa-
dinationes non inlirmct. sidix
^ Nescio an legendura sit, moUUtcr. o Cod., Apli. Nos interpretati sumus acpopuli.
' Vel Patris, ut ex Auxilio infra citato. Cod., pCod.: uliorum ortatur, ex concilio pociorum.
mendose, Petrus.
. ,

m FORMOSI PAP.E. 830

nunc de reconcilialione pontificum, qui jusle aut A dium ducere lemptabimus r ,dies ante (ut remur)
injusle dampnati sunt prout auctoritasdocet.evidon- quam sermo cessabit. Cui ergo comparabimus tev
terdicam modo •. Joannes r.lirysostomns a duobus vel cui assimilabimus te, o Roma ? .Wdf/Ha cnim....
~

synodis orthodoxorum fuit judicatus, sed iterum mnrc contritio luu. (Juis mcicljittir tibi? Prophetx tt-:

Ecclesix sua; fuil restitutus. Nec non et .MarCellus vidcrunt falsa et slulta : ncc nprriclnint iniquitntent
episcopus Ancynr Galitiie deposilus fuit ; scd pro- tuam ut ic convcrteretit * , et sannrent. PlanTcrunt su-
prium postmodum recei it episcopatum..\sclepiusi' per te omnes transeuntcs per viam ; sibilaverunt it
item judicatus a synodo, Ecclesiam suam postea ro- moverunt caput suum, dicentes: nscceinc est tir'
cepit Luiianus episcopus Adrianopoliles '
;
a papa ,
perfccti dccoris, rt gnudium universx terrx " ? Scru-

Juliodampnatus, pnstmodum recepit Ecclesiam sui tare ergo vias tuas, et convortere ad Dominum.oi
episcopatus. Item Quirinillus "^
,
Ilierosolymitanus salvaberis. Quid igiturad ha;c dices? Nain vulgo
episcopus depositus fuit; postea reconciliatus est dicitur, stultum essealioscoercere, cura sibimetipsi

Ecclesia; su;e. Simili modo el Polychronium ", ei- non valeatfrenum imponere. Quo it,aque pacto alios

dem Ecclesix sua' f Hierosolymitana; pontiricem, vis redarguere, cuin tibi nulla sit potestas temot-
Sixlus h papa dampnavit, idem reconci- et iterum ' ipsam ^ corrigere ? Per ambilus enim et soditio-

liavit. Innoc.ontius itcm papa Fotinum j episcopum B nes, belligerando. ad suinmum apicis culnion
dampnavit; sed ipse poslea eum in suae Ecclesiae belligerando " principes tui contendunt subire; v
proprium reslituit statum. Item Miseno episcopo.a adhuc iniquitate sua permanentes. unusquisqui',
.V

Felice papa dami»nato, Gelasius papa successor k quod animo concepit, opcre complere conatur. Pi"
illius rommunicuvit ot eum Ecclesi;c sua; ivstituit. hac enim re z diluvium supervenit universomundo,
Leontiu? autom, dumessot presbyter, depositus fuit, deietaiiue"» est omnis caro de superDcie terr;E, ox-
sed postea in Antiochia patriarcha exslitit. Grego- ceptis oclo aniniabus in arca salvatis sic enim ;

rius quartus pai^a Romanus. Theodosium, qucm Eu- sancta in pra-cedentibus dicit Scriptura: Vidcntcs
genius ejus antocessor presbyterii honore privave- flfii Dei filias homitium r/uod essent pulchrsc. acccpc-
rat, sanctie EcclesiiE Signinio ', consecravit episco- runt silii iixorcs c.t omnihus ciuas cleijcrimt '••' . Et ad
pum. Ibas namque episcopus judicatus fuit, sed comprimendam tux sedulitatis temeritatera per te-
sanctasynoduscanoniccsuam illi restituilEcclesiam. metipsam Veritasdicit Quinqucenim viros habuisti,(t
:

Nicolaus papa Zachariam cpiscopum "', pro eo quod Roma, (/ hunc cc nitcm habcs, non est tuus vir ^d Nam
Constanlinopolim directus Phocium invasorem, sub- Forinosus, quem crudelissiraa prxsuraptione de se-
ito laico clericum faclum, et per ecclesiasticos pulcro extraxisti, et •^'^
summa, sancta et apostolica
ordinos improvise ad patriarchatum Constantinopo- G sede vivus residens, consecravil JoannemO' ad pro-
leosin'Ovectum approbavit,et Ignatium patriarcham, sbytcratum ; qui postea, juxta Romanam consuotu-
virum sanctum et justum, reprobavit, in sua synodo dinem el consecrationem, ad apostolicatus fasligium
nieritodamnavil; sed Adrianus papa eum in pristi- conscendens, Kailonem Ravennateraarchiepiscopura
num Ecclesiie sua; statum revocavit. Rothadum " consccravit, ac postmodum insancta synodo, cadeni
sanctse Suessionensis Ecclesite opiscopum ° synodo, in urbe congregata, cui Landebertus fs imperator
cui Carolus rex intcrfuit, condempnatum, Nicnlaus inlerfuit, apostolico favoro viriliter resedit. Kailo
papa reconciliavit, et propriic Ecclesiai restituit. vero archiepiscopus Petrum Bononiensom episco-
Joannes papa Ansj^ertum ^Modiolanensem archiepi- pum consecravit : Petrus autem Bononiensis epi-
scopum, pro eo quod legalos summa; sanct;c sedis scopus, Kailonis '•'> archiep iscopi subfraganeus,
apostolica; recipere noluit v , vocatus ad synodum Joannem », (abhus viae tu;c sedi ij praeest) por
venire contempsit, in synodo dampiiavil ; sed postea sacrorum ordinum ascensus, ad diaconem con-
eidem 'i Ecclesi;c rostituit. Quid plura"? Si cunclas secravit. Defuncto vero Petro, idem Joannes Bo-
ponlificum restitutiones ac transmigraliones in me- noniensem kk Ecclesiam, viventc Kailone " archi-
» Ab his usiiuc ad verba, Jodnncs paym, etc., con- > Cod., rctcinptavimus.
sule Auxiljum lib. ii, c. 21, (|ui eadem refert. D s Supple cst vclut.
b Cod., \stliljiUf:. ' Vulgata, ad pxnitctitiam provocarcnt.
: Cod., Aitriiinopolitis. » Thren. ii, v. 16 seqq.
<l
Lege Cyrillits. V Cod., tciuctipsum.
" CodPa lirli ronium
.
, X Tb bclliijcrando mendose geminatur.
f Lege cjimli-m. .V Supple in.
e Tb snse abundat. i Cod., rcs. sola;cum.
1' Cod., SiMiiis. aaCod., delcctiiiiur, mendose.
' Auxilius lib. ii, c. 21, ipse cum. bi>Genoseos cap. vi, v. 2.
j Lege Vhiitiiiiii. cc Yulgata, nunc.
^ C. , (iiliisio piipx suncssori. <M Joannis iv, v. 18.
<
Auxilius lib. ii, cap. 21. apud Morinum ibidem, "" Pro rt le^e in.

col. 371, logit Sii/uitix. ffNempe Joannom papam IX.


'"Cod., meiidose, cjuscopus; el Uifra, aubito laico fc'fc' Lege Lmiibrrtus.
cliricorum fintiis rt provcctus. hh Cod., Kiiliiinis.
" Cod., mendose, llochadum sanctse Sessionis. ii Nempo Joannom Decimum, antipapam.
° Supple rt. jj Forte logondiim: qui abusive tux sedi.elc.
P Supple et. kiiCod., liiinihrnscm, mcndose.
n Cod., cjusdcni. " Cod., Kaloitc.
.

8S7 KPISTOL.K KT PRIVILEGIA. 838


episcopo, coiUra omnem canonum auctoritatem A tolloiiiihiis iion poper(;it. quaiitn inai;is hoiiiinibus

invadere pnpsinnpsit ; consocratus qunquo inissa- cst cavcndum, nc oxtollantur ''. Scripium est onim :

runi solciniiia pontificali juio iniligne cxorcuit, ct Niin pliia sapirr. r/iiiim opnrtct xnprrr ; ne forte,
inlicitas consocrationos oxopit ;
qua roiicta, sa'i- dum plus vull osse quam sit, sit miiiiis quani sit.

ctam Romaiiam et apnstolicam Ecclesiam nefariis Calerum, quainvis indigno ie^'aUone et sacerdotio
ausibus usurpavit. Et tun" pro libitu suo vult sol- Christi fungimur sicut docet .\postolus, pacem
<^,

vere ot li;,'aro ; ot, volut Lucifer ille, qui sodoin deposcimus, unanimitatem petimiis, ot le, o Ronia,
suam in Aquilono poiiore voiuit, el iii altiiin so qiue escaput nmniiim iinstrum, saiiari nagitainus..
extollens, siiniloin Doo ;;loiiatus ost fnro, i-ailio- ot ne tain lovitor in iiostmndum scandali/.eris ',

licam et universalem Ecclesiam vult excnininiini- ninilis nmnibus exoramus; ipso auxiliante, cui est

care, el justiores et sancliores se qu.trit anatho- liiiis, honor, et virus, et gloria cum Deo Patre in
matizare. Quis cnim ei ex lioc crediturus erit ? unitate Spiritus sancti, por intorminahilia sircula
(Ne glorietur a>quo dislinctus aut accinctus.) Non sajculorum. .\men.
est enim Deus, sicut homo. Si enim angelis ex-

» Lege niiw. vel tamn). Et nota ctiam ex hoc loco Auotor hujus apnlngia; hic opiscopum
<=
vol saltom
palamiiori scriptoroin iKistrum lioc Colluquium liomx prosbytorum se iirnilit.
exarasse sub Joanne X antipapa. "•Cod.. scandaliMri.
b Cod., cxtolliitw.

FORMOSI PAP^
EPISTOL.E ET PHIVfLEGIA.
(Ex Mansi et CoUectionibus rccpnlioribiis, )

I. B anni libram argenti. Et praeterea decernimus et

AD MONWCHUS S. THEUDERII. ordinamus et constituimus et contestamur ut dece-


denle, more huinano, pr;edictae congregationis
(Anno 892.)
abbate, neque prssens prsefatus episcopus, nec
Immunitatcm et bonorwn siwrum firmum et stabile quisquam successorum illus aliquo typo et fastu
jus concedit.
superbiae, aut avariti;e et cupiditatis, et iracundi;e
FoRMOsvs episcopus, servus servorum Dei, vene- alium abbatem aliquo tempore et aliqun mndo ipsi
rand;ei ongregationi mnnachnrum venorahilis mona- cnngregationi impnnere pr;esumat, nisi quera ipsi
sterii S. Theuderii confessoris Christi, siti in terri- monachi. libera electione et devotione, secundum
torio Viennensi, in perpetuum. regulam sancti Benedicti sibi elegerint.
Quando nos piorum locorum, juxta quod nobis Sed neque ex his omnibus, qu;B praesentialiter
divinitus est commissum, studiosius gerimus, tanto obtinent, mobilibus et immobilibus. et quaedeinceps
nnbis cnpiam mercedis acquirimus, et status illorum a soninribus et aliqun modo juste promereri potue-
potiori vigobit regimine et ideo vera devotio per;
rint, ullo modo exinde aliquid auferatur ab aliquo
Barnoinum reverendissimum archiepiscopura Vien- neque minuatur sed neque commutetur, nisi per ;

nensem nostro suggessit apostolatui, ut ipsura vene- C voluntatem mon.ichorum quin etiara si contra hanc :

rabile raonasterium una vobiscum apostnlica muni- auctnritatem quis agere teiitaverit, nullatenus a
remus auctoritate. Unde nos omnium snllicitudinem quolibet nnstram abeundi prxsentiam, successorum-
gerentes, et maxime audientes vos de Trecassinn que nostrorum abbati et monachis denegetur et
comitatu ex monasterio Dervo a facie paganorura prohibeatur, sive insidietur facultas : et propter
elapsos, et quod ab eodem venerabili archiepiscopo adjntorium omnipotentis Dei impetrandum, et in-
misericorditer suscepti estis, inclinati precibus tercessionem sancti Petri, et nostrae charitatis
vestris, per hujus apostolicae nostroe auctnritatis auxiliura, abba illorum, nomine Adalrious. taliter
privilegium vos inibi flrmiter et quiete Dco militare cum reverondissimo archiepiscopo Barnoino liinina
conflrmamus, et qua> neccssaria esse videntur loco sancti Petri acceleravit. Qua dilcctioneet aposlola-
et monasterio diu nocluque instantissime operari, tus nostri auctoritate comraoti rogamus et petimus,
etcanonicse imobeati Benedicti regulae obedire, tam et ex Deo et por Deum et per sancti Petri raeritum
in ecclesiiB restauratione, quam ubi et ubi expedit, nostrique ininisterii reverentiara adjuranius et con-
ea scilicet ratione ut neque eidera venorabili archi- tostaraur, ut nullusnnbilium et potontium vicinorum
episcnpn.nequecuilibetsuccessorum suorum licitum ot extra advoiiiontium, et circum(|uaquo dogoiitiiim,
sit illisdurum servitium imponere, neque longissimi D aliquatenus mala illis inferre praesumat, et absque
itineris profectionem ; sed neque mansionaticos lege inquietare, et niobilia et immobilia usurpare:
onerosos, neque censum, proeterid quod impositura sed neque servientes illorum destruere quisquam
est, in festivitate prxdicti sancti Theuderii in fine perlentet ; et amodo volumus eos securos et quietos
839 FORMOSl TAP.E 840

permanere,apostolica piolectione tutos atque muni- A perpetuo lempore immulabiiis permaneat. Cum iis

mobilibus vero qui a Photio fuerunl ordinati misericorditer


tos, cum omnibus rebus immobilibus el
ad ipsum venerabile monaslcrium pertinentibus.
Si ncs gerenles, decernimus ut ublatis libellis se deli-

ausu quisse fateanlur, et pocnitintiam veniam deprecen-


quis autem, quod non optamus, temerario
conlra hor privilegii noslri slalutum (quod ad
laudem tur, pollicentesse nunquam tale quid commissuros.
ejusdem pii ioci stabiiitatem Deinde his peractis, qua; se(|uuntur omnia, qu*
Dei omnipotenlis, et
ex partc agere praesum- nostris lilteris mandala confpiciunlur. una cum
fieri dccrevimus) in toto et

et in omnibus non observaverit, sciat se pnedictis viris sanctitas tua peragat, nec ali^iuid
pserit,
auctoritale beati 1'etri apostoli atque nostra anathe- addendo, nec diminuendo aut commutando. Ita

matis vinculis innodandum, el a regno Dei,


nisi enim eta nobis, et a reverentia tua incommunionem
cuslos et lidflium receptis ul laicis, scandalum delebitur. lUs
resipuerit, aiienandum qui autem verus :

observator exstiterit, benediclionem et gratiam a vero peraclis, si qiiis ipsorum communicare renue-
Domino consequi mereatur. rit, noverit seipsum a communione nostra alienura

Scriptum per manum Anastasii scriniariiS. R. E. fore. In Domino valete.

in mense Nuvembrio, indictione 10. Bene valele. III.


Data VII Kal. Deccmbris per manum Sergii
primi- B
cerii, defensuris sancl;e sedis apostolicie, imperante AD UERIMANNUM COLOMEXSEM ARCBIEPISCOPUM.
domno piissimo PP. Augusto Vidunc a Deo coronato (Anno 892.J
magno imperatore anno 1, et post consulatum ejus
anuo 1, iiidictione 10. [Lappenberg, Hamhurgisches Urkundcnbuch.]

U. FoRMosLs episcopus, servus servorum Dei, reve-


rentissimo et sanctissimo Herimanxo, Agrippin;e
AD STVLI.\MM KEOC;ESARE.i; EUPBRASIjE PROVINXl.t;
Coloniff arcliiepiscopo.
EPISCOPUM.
Litleras tuas apostolatui nostro delegatas coram
[Anno 892.)
nobis recitari fecimus, in quibus contineb.Uur quod
Respondet litteris a Styliano ad Stephanum papam V pia; recordationis Leo papa, decessor quondam no-
missis, quas supra descripsimus.
ster, temporibus Caroli Magni imperatoris paroe-

Litteras sanctitatis tuae ad apostolicam sedem chias, monasteria, ecclesias et familias omnesque
missas, etc. dccurtata in codicc habentur,
(Ita et res A.'rippinae Coloni* competenles propria aucto-
post midta brevitatis causa omissa hxc sequcntur :) q ritate inscriptionis roboraveiit et ab illo tempore
Petis misericordiam, et non scribis quomodo sil Bremensis sedes eidem Ecclesiae subjecla fuerit

cxhibenda, neque cui, saeculari videlicet vel sacer- usiiue adtempus Guntharii. Audivimus equidem el
doti. Si enim saecularem dixeris, venia dignus is credimus fuisse; sed relatu quorumdam didicimus
erit, tanquam a saeculari dignilatem adeptus : si eam in ultimis finibus, ubi pagani confines sunt,
vero sacerdotem dicas, non adhibes mentem quod esse ; verum asseritur, quatenus Gunlhirii tempore
dignitatem pnebere non poluit qui dignitatem nou Ludovicus quondam rex sancto studio, reverentis-
habebat. Niliil potuit Photius pneter daninationem simorum archiepiscoporum, consultu scu et nobi-
quam habuit, per impositiunem obliqua; manus, et lium optimatum apuslolico consensu, inibidecreve-
damnationem praebuit. Quomodo dignitatem potuit rit instituere prslatum qui, sibi Christi favente gra-

aecipere qui particeps factus est condemnato "? lia, verbum fidei seminaret in gentibus, qu;e imllam

Quoiiiam pro ordinaio misericordiam ubtinere petis, ipsius habebant notitiam. El misso Salomone, reve-
aiiimadvorte (|uod ordinaturera pulius foves, juxta rentissimo Constantia^ episcoiio, expetivit a sancUe
Domini sacrum eloquium : IV/ fai-itc arborem bomim recordatiunis domno Nicolao, decessore nostro, hu-
et fructus ejus bonos : vel facite arborem malam, et jusmodi sanctum et Deo dignum roborari decretuni:
fructus ejus malos. Nunquid potest ficus uvam ivo- quatenus gentes quae ignorabanl Deum, doclrina
ducere, vel vitis ficus ? [Matth. xxii.) Oportebat igi- ^ Biomensis Ecclesi.Te, (iu;e in .illiiiitale posita neglccta
lur istam Ecclesiam, in ([ua talia depiehenduntur interdum tabuerat, ad sanctum opns expergefacta
facta, gravissimas dare ijocnas, ut hujusmodi paMiis assurgerct et segnitie deposita ad agriculturam ac-
vestra Ecclesia purgaretur. Continet autem nos cingeretur Domini Salvaloris, ac exstirpatis idolu-
benignitas et fratrum dilectio, qnx nobis persuadet latri;e senlibus seminarium spargeret, uude mulli-
ut alia quidem tolercmus. Quapropler misimuse plcx fructus ad divina liorrea perveniret. Pra;lerito
latere nostro religiosissiinus episcopos Landciiiii- autem anno, cum exinde ventilaretur qu;cstio inter
fum Caiiuanum, el Romainiin, quibuscum sanctita- legatus libi commiss;e Ecciesi;c necnon et Drcmen-
tem etiam tuam hurtamur convenire, necnon Theo- .sem antislilom. (|uia res in ambiguo erat posita,

phylactum mctropoiilaiium Ancyrs, el Petrum lemeredeniniri non debuil. Cujus rei gratia decre-
fidciem nostrum ut ita ante omnia in Pholium
: tum est, ul coiivenlus sanclissimorum episcoporum
prajvaricatorem el legum cversorcm sententia a in compiaeiili iucu ficret, cui Mogonlia; archiepisco-

pra.'decessoribus oecumenicis pontificibus synodice pus pr;esiilerel, apostolica aucturitate munitus, ubi
prolala, necnon a noslra humililalc confirmala, ettuaetpraefati antislitisquerimonia diligenlissime
;

Sll EPISTOL.E KT PltlVll.KGlA. 8i2

persciMtaivtur etsio. ilemum cum lo;;ntis ah eoiMim A rolioramus, eonfii-mamus, rt In pcrpetnum stabili-

colle-io seu iiuoliliet episcoiio utrii|Uo ail aposto- mus in iisu et utilitate ejiisdem Ivcclesiie (jeniiiden-

licam venisselis deliberationem percipiendam. .\u- sis, cui priressc dignosceris, id est omnes donios-
(iire (iuippe etiliseutere, 110:1 vero ilelinire injnn- cellas, ecclcsias, villas, curtes, parocliias, ternc,
ctum est. Ideoiine iil ipsnin nt liat, exspeetamns et vineas, prata, silvas, iiua enm famnlis, et alia 0111-
injuiif;imus coiiilicto tempore, mense viilelicet Au- nia (juic ab imperatoribus, regibus et aliis Deuin
gusto, pnesenlis decim* indictionis. Revera tunc timentibus in eadem Ecclesia collata sunt, scu
liberius dennire poterit, quia attcntius ventilata conferenda eruiit, simnl cum raficnm. seu pascua-
qua^stio in potiorem verilatis luceiii erumpct, beali riiim sul) tna tuiirumi|ne successorum ditione potc-
Job exemplo, qui ait: Causain, quam ncsricbiim, stale omnimodis contirmamiis statucntes siib apo-
;

diliyntissimr invi'sli(/al)(im (.Job xxix, 16). Enim- stolica censura, seu divini jndicii protestatione, ct
vero iiujuscemodi disceptatio non secundum cujus- anathematis interdicli, ut nulli unquam magno vel
libetlibitum, sed Deo placite deflnienda est. Opta- parvo homini liceat (|uamlibet fortiam vel oppressio-
mns reverentiiB tuic sanctimoniam bene iu Christo nem in omnibus rebus (^jus facere, aut potestatem
valere.
aliquam haberc, vel aliquani distringere, aut quali-
IV. B tercnnquc teloneuin ab eis exigere, sive ubi-
« BULL.\. PHO ECCLESIA GERUNDENSI.
cunque eos pro quibuslibet causis provocare pra^su-
(Anno 892.) mat; sed a providentia sai episcopi causa illorum
FoRMOsus episcopus, servus servorum Dei, U. et S. audiatur et canonice tcrminetur. Si quis autem,
Servo-Dei sancta' Gerundensis Eeelesiie episcopo, et quod noii optamus, contra hoc privilegium a nobis
per te in eadem veiierabili Ecclesia in perpetuum. statulnm temerario ansu agere prKsumpserit, sciat
Sicul per donum sancti Spiritus beato apostolo- se anathematis vinculis iniiodatum,et nisi se arri-
rum principi Petro et coelesti regni clavigero ligandi puerit a re Cxtcra desidcrantur.
atque solvendi ab ipso Domino tradita est potestas V.
evangelica, subsequente lectione quaj ita inter c.x-
AD ADALGAUIUM ARCUIEPISCOPUM nAMMABURGENSEM.
tera ait; Tii cs Pctrus ct supcr hanc pctram sedip.-
(Anno 892.)
cabo Ecclcsiam mcam (Matth. xvi), et relii|ua, etc.
Deccrnit, llammaburgensis Ecclesia Brcmensem
ut
ita sedes apostolica, canonica legalique auctMritate ad subsidium habeat, ihnec suffraganeos instituere
suffulta, omnibus Ecclesiis Dei per universum or- valcat.

bcm diffusissuffragia ct justa postulationissubsidia FoRMOSUS, servus servorum Dei, reverendissimo


ut tam divini (|uam humani juris ratio
pra^beat, C et sanctissimo Adalgario archiepiscopo Ilanimabur-
postulat. Igitur veniens, jam dicte Serve-Dei vene- gensi.
rabilisepiscope, causa oralionis ad eorumdem san- Arbitramur tuam sanctimoniam, prout injunctum
ctissima beatorum apostolorum liinina, subjecisti fuerat, ad apostolicam sedem festinare, quatenus
nobis quatenus apostolic.e nostrte confirmationis disceptatio, quae inter teet Ilermannum Agrippin;e
' privilegio conQrraaredebcremus omnes res mobiles Coloni;ereverendissimumarchiepiscopumventilatur,
ejusdem Gerundensis Ecclesiic, in honorem sanctK de Bremensi Ecclesia flnem acciperet. Sed ipso per
Dei Genitricis et semper Virginis Mariic domin;e suosvicarios insistente et querimoniam multiplican-
iiiistrLP, ubi beatus Felix f.hristi martyr corpore re- te, cur tuam non exhibueris priesentiam, saltem per

i|uiescit, hoc est domos, pleves, cellas, ecclesias, defensoreni vicarium, non modicum miramur. In
villas, et insulas, Majoricam scilicet, Minoricam, quo suspicare tribuitur summopere, contentionem
curtes, parochias, terras, vineas, prata, silvas, non odire qui judicii squitatem conatur subterfu-
uiui cum familiis utriusque sexus, cum omnibus gere : prsesertim cum et .Magunli;e sinctissimus ar-
.adjacentiis suis, qua; a piis imperatoribus, regibus chiepiscopus, cui de hac re ut veritatem inquireret
velaliis Deuin timentibus in eadem Gerundensi Ec- per confratres et collimitaneos episcopos injunctum
clesia collata sunt, sicut ipse nunc usque legali or- D fuerat, ad nos scribens significaverit quatenus ve-
dine tenere videris. Unde salubribus petitionibus nientibus reverendissimisepiscopisad Frankenford,
luis inclinati decernimus et a praesenti hac decima de hac eadem re diligentissima facta fuerit inqui-
indictione per hoc aposlolicum nostrum privilegium sitio, omnesque diiecesani ejusdem Coloniensis
^ lu ecclesia
Gerundensi asservatur diploma For- HispanicK, pag. 281. ex chartulario ecclesiie Ge-
mosi Komani pontilieis papyraceum, Servo-Dei Ge- rundensis profert diploina Roinani sumrai pontiflcis
rundensi episcopodatum. .\uper hoc diploma edidit Servo-Dei episcopo Gerundensi, quod iisdem ferme
Martenius in CollectioneamplissimaAnedoct. tom. I, verbis conceptmn est ac illud Formosi, si pauca
pag. 239. Ego vero illius cxe iiplar ex autographo excipias; aliud item exhibet i^jusdein Romani pro
Geruiidensi descriptum anno 17:36 accepi, et cum ecclesiallelenensi, et li'.». iii Marc* llispanica; pag.
edito contiili, atque inveni exemplar .Martenii ad 370 de epochis horum diplomatuin disserit, qaas
ea verba in perpetuum stabilimus desinere, reliqua
: ad examen vocat Pagius ad annum 897, num. 6.
deesse, Desiderantur autein in autographo pontili- Interiin Forinosi diphimapro ecclesiaGerundensiad
i
cia; d.itie iii contextu tamen habetur7«'/(V/;o decima,
; fldem prototypi hic danduin censemus.
1ex quo colligitur hoc diploma anno Christi 892 da- DOMI.MCUS GEORGIUS RoDIGIiNUS.
ttum fuisse* Petrus de .Marca in appendice Marc;e
P.\TR0L. CXXIX. 27
843 FOR.MOSI I'A1'.C 8li

episcopi, Franeho viddicet Tiiiiirrensis. Yo(ielb:ildus A 'nur ciiuidem, sanclimoniam tuam ad apostolorura
Trajeclensis, Wofeliiuis .Miiniiiardevordensis, Uruo- liiniii:i. pruut mand:iveramus, veiiire el viva voce
go Mimidomensis, Egilmarus Osnabrugensis, sub tecuin degeiierali illius barbaric;e genlis salute lr;i-

usque ad te
teslificalionis pra-texlu leslilicati sunt, ctare. Sed (luia aliter quani optaveramus accidit,
iiuUum BrumensisEcclesi;e pra^sulem inoduin subje- inlirmitati impulantes, calumniam pro hoc inferre
clionis(>oloniensi antistili contempsisse, sed sem|)er desinimus.
decessores tuos, (lui eideni Uremensi Ecclesiii' pra>- Contentio itaque. qu;p inter te et .Vdalgarium,
fuerunt a teinpuribus sua' Cliiistianitatis. sediCido- reverentissimum archiei)isco|iu:ii llamburgensis Ec-
niensi fuisse subjectos. Veruin ([uia taiitorum viro- clesiuB. ventilata Bremensi,
esl pro Ecclesia pro
rum testimonium fruslrari non expedit, et ad slatu- qua ad venerabilem archiepiscopum Moguntia; scri-

tum veniendi tempus festinare vel delegare vicarium bere pneterito anno pra-vidirans, (luatenus ejus
distulisti; laiiti lemiioris (luerimoniam, ac les;atorum studio rei vcrilas in^iuisila, ablata ambiguitate, in
constanteni instaiitiam niliili pendere iMliumanum cl:iriorein lucem erumpcret, ipso proul scribenle
videbatur. Q aproiiter arctati, liinc ne Colonieiisis didicimus, testilicantibus saiictissimis episcopis,

Ecclesia juslitiam perderel, inde ne llammabui- qui Francanorfut convenerunt, apparet, tua; dioece-
ijensis Ecclesia, (iu:c ad t;enlium vocalionem iiisii-
3 cis ecclesiam csse. Ideoiiucdispensative iddetcrini-

tuta fueiMl, subsi(lii)deslilul:i deliceret; dispensative nare oporluit co videlicet ordine, ut cl Coloniensis
ccnsuimus, (|ualenLis (lunadus^iue divina suffr:ii,'ante Ecclesia non privaretur facultatibus. et llamburgen-
pratia pra:libala llammaburiiensis Ecclesia i:i taiitum sis :buri dedita, non patietur penu-
Ecclesia, pio I

dilatetur, ul episcopiam instituerc v:ileat, jain me- ri;im. unde oporteat Deo acceptabile opus cessari.
moratam Bremensem Ecclesiam ad subsidium lia- (Juapropter sUitiiimus ut quousque dispensatorc
beal ct ([uoties in magnis ac prsnecessariis cano-
; bonorum omnium largiente, cujus nutu omnia dis-
nicis iicijoliis (iportuerit, non subjectione aliqua, pciisantur, Ihimburgensis Ecclesia infra paganorum
sed affectu frateriKi^ cliaritatis !lam:ii:iburgensis ar- terminus dil:it:iri valaet, ubi cpiscopia fundari pos-
cliiepiscopus, qui ejusdem liremeiisis Ecclcsiaj regi- sint, Bremensem Ecclesiam tcneat ad subsidiuai.
men oblinet, per se :iul vicarium suam viccm 5,'e- Et ob hoc fraterno charitatis alfectu, non subjectiune
rentem, in adjutorium Coloniensis archie|iiscopi aliqua, quoties pro m;ijoribus ecclesiaslicis nego-
invitatus accedal : dilalata autem l!aminabur;;ensi tiis librandis certa ratio cxigit, invitatus ipse per
Ecclesia, lar^'iturcomiuuiii boiiorum ;i(lminiculaiite, se iii adjutorium Culuniensis Ecclesi;c accedere non
et fund;itis cpiscoiiiis, s;epe mcmural:i Coluni;e se- pi;;c:it, vel si pr;edicationis opere implicatus per se
des Brcmensem rccipiat Ecclcsiam. liiliumanum q venire nequiverit, vicarium saltem delegel, qui ejus
quippe est inter sasculares aliena jura pervadere :
vicem repr;psentet et conanice delibcralioni adjutor
quanto magis sanctissiinos episcopos statulos a l'a- intersil. Divina autem ditione suffragante cum
tribus iransjiredi terminos, et eos litigare, qui pacis IlamburgensisEcclesia 'uigmentata, ceu pr;etulimus,
debent subditis exempla pncbere-? Ikcc autem ad fuerit, Coloniensis Ecclesia sua recipiat, (luia iiiter

hocdecreta est dispensatiu, ul pax vigeat, cesset s;ecularia negulia non expeilit cuiquam aliena jura
contentio, et justili;c vigorem misericuidi;e cuin. pervadere, quanto minus religiusis episcopis, qui
passio temperet, scientes sine pacis bonu nuUum siic: ducalu i)cr viam jusliti;ead coelestia regna com-
Deo munus fore acceptabilc. missum sibipopulum debent perducere.
.\.liter autem nostro apostolatui dcliberare visum
VI.
non est, nc s^epedicta llamburgensis Ecclesia ad
AD liEUlUANM-M COLONIENSKM AUCUIEPISCOPUM. vocationem gentium instituta ablato annihiletur
(.\nno 892.) subsidio el inopia cogente a Dcu digno 0|)ere cesset,
praisertim cum et decessor noster recolendae me-
[Lappcnbcrg, Uamljwoisches Vrkundcnbuch.]
mori;c Nicolaus, Ludovico, glorioso rege, per Sa-
lomonem reverentissimum episcopum,Constanti;i'
FoRMOsus episcopus, servus servorum Dei, reve- 13
iiilercedenle, suu privilegio Bremensem Ecclesiam
rentissimo ei sanctissimo confratri nostro, IIeui-
Ansgario, llainburgeiisi archiepiscopo, conliriiiave-
MA.NNO, archiepiscopo Colonicnsi.
charissime confrater. Iselificati rit. Sed quia indignum censuimus, sacerdoluin
Visitatione tua,
quempiam aliena jura pervaderc propiis trans-
sumus, a te directis veiierabilibus sacerdotibus
per gressisliminibus, proindeiddispensativeinstiluiinus
receptis. Vcruin cum de tua iiicohimilate eos
leinpuri consulcntes, utet jusliti;i |iroprium vigurem
ordinem imiuirerc sluderemus, comperimus, ipsis
teneat et misericordia cump:issionem iinpendat,
indagantibus, tc incommuditale curporis laborare,
cunteiilio ce.ssel et charitas inviolata persistat.
etcondoluimus plurimum. Attamen in hoc consoki-
l'rivilegiuin etiam tux Ecclesia; prout petiveras,
mur quia novimus scriptum in Eloquio: 0'"''»
renovavimus tua; venerabilitudini per prscsenles
yjoW(H»s, rasthjut, it mriint (jiiincm qurm
;ic
(/i7i;/i7

rrov. iii, 12). Sit er;;o presbyteros deleg;iviiiius, commonenles, ul inomni-


rccipU (Ilcljr. xii, (J ;

bus ac pr;e omnibus p;«-,em dilig.iset eidein semper


oramus inlirmitashxc ad salutem ac(-eleremChrislo
insislas, qu;u t.pccialis est arrhaliona omniuin
largiente mercalur consequi sanilatem. Arbilraki-
8i:) Iil>lSTOL.i; ET PIUVILKGIA. 8S(i

lidflium siiie (|'.ia luillum iiuiiius Den est accepla- A (|ii:imlilit't di^nilalem fulcito iicilum sil aut diaiii
bilf. lU pax Dei, i|Ua' e.\supei'at omuem seusu::i, (lc i|tsis (loiciloribiis i|u;iiiu'iiiiiiui' viin aiit ;ili(|uam

cuslodiat cor tuum el inleiliseutiam tuam in Cliristo oppressionein iliidciii inrerre aiit res doiiatas vel

Jesu, Domino nostro. amodo devute douaiidas iiuoiiuo niodo auferre :

potius autem flrmum et ab omnibus imnuitilatum


VIL
custodiaturad juset protectione beali Petri aposto-
.<U UEUNONEM .\1!U.\T1:M GIGM.VCENSEM. lorum priiicipis. Si autem. (luod hum;inumest.abbas
Dc privilegiis ejusdein monustcrii. pr;edicti cuenobii obierit, coiigreg:itio ip^iiis mo-
nasterii ex seipsis secuiiduni Deum etregiihim beati
FORMOSLS servus servorum Dei Behno.m religioso
iiuemidoneum pr«viderint, concordivoto
lieniMlicti,
ac venerabili abbati ciEnobilarum sito territorio
semper eligendi ct secundum morem in ab-
liabeat
Lugduuensi, (|Uod iii lionore beati retri apostolorum
batem sibi prirflciendi. De decimis autem (lusesti
principis constructum esse dignoscitur iu loco ([ui
estis, eo (luod di' propriis vestris a vobis persolvi
Gigniacus perhibetur, ac iu eodem vcnerabili mo-
(Iir.erantur. Ouod si ita se res habet, hoc iie flat
nasterio iii perpetuum.
Convenit aposto
^^
eiitibus
le
apostolico
ico '

benevola comii.issione suc;'urrere et pusceii-


moderamini
.
pia ri'li2;ione
'
r poi-
'
D
o ,
nterdicimus, maxime cum scriptum sit ne
.
. ,

dotes decimas dare cogantur. Ouisquis autem. imod


,

•' .
./,•. .
sacer-

,••
,

. . -i
non optamus, tamex ipsisdonatoribusquamexaliis
,

'
. . . .
'

I iuni aniinis a acri devotione impertiri


assensum. Lx . .•
.
i- ,•
, i i >

temerario ausudedonatisrebusveldonandisalinui:l
,

. . . ! . .. .

hoc eiiim lucri potissimum pretium a conditore oiu-


auferre pr;esunipserit, sive iiuamlibet (calumniaDi)
nium Domino promere:;iur. duai venerabilia luca
eidem moiiaslerio ipsiusve monachis ingerere tenta-
opportuae ordiuata ad meliorera fuerint sine dubio
verit, et contra lioc nostrum apostolicum privilegiu-n
st;itum perducta. Igitur properaiis ipse Beruii vene-
agerenonformidaverit, sciat seanatheraatisvinculis
rabilis abbas ad beatorum apostolorum limina,
innodandum, et nisi resipuerita regno Dei alienan •

nostrain(iueadiensapostolic:im pr;pse;Uiain, retulisli


du:ii.Oui aute.iiverus custoset observator hujus pii
nobis ips'jm menioratum caMiobium a te tuoijue
nostri statuti exstiterit, beiiedictionem et gratiam a
consobrino nomine I.aiflno de propriis rebus vestris
Domino Diu nostro consequi raereatur. Scriptum
duntaxat in lionore sancti Petri constructum atijue
per maiium Sergii scriniarii sanctLV Koraame Ecclc-
dicatum existcie, et ut ab omnibus ii!imutil;i-
si;i! in raense Nove.nibrio, indictione suprascripta,
tum servetur, per testamenti pagiiia;n, ([UoJ iiobis
per raanura Stephani cancellarii sanctoe sedis apo-
servandum cuutulistis, eidem beato Petro c(3elestis
'^«' '«'l'^'-^^"';;^'^"^*'','^'^''^^*'""-^"^"^'^-^'-"""'^
regni clavigero nobisifue per Dei gratiam y.cario n «'f
obtulistis ad sempiternum vobis reraediura confi^- ^ ^'^ •^'^''^"^^•^- ^''''' "''"'''-'•

rendum. Ideo suggessistis nostroapostolatui utapo-


l.\ SEQUEMTEM EPISTOL.IM .^DMO.MTIO.
stolici iiostri privilegii ilhid sanctione muiiiremus.
Quapropter iiuod staluistis devoteadmiltJiUcs, peti- Seijucns Fonnosi papx epistola argumeyitum prxbuit
tionemi|ue vestram ralani arbitrantes, inclinare disceptationi intcr cruditos, cujus dcpiitio ccrta
precibus veslris per hujus praeceptionis serieiu prx- nunc ctiam exspcctatur. Cum vcro cl. \Yilkins suam
ca dc re cxhilicre conjccturam in novissima conci-
dictum venerabile ccenobium cum cellis seu casis,
liorum magna Britannix et Scotix coUectione vo-
terris, vineis, casalibus, fundis, pratis, siivis, una
lucrit, quam huc transfcrre, et res ipsa poscebat, cl
cuni coloiiis et coloiiabus, necnon et cellulain (luie lectoribus non ingratum fore putavi ; ideo ut contro-
vocatur lialma cum adjacentiis suis, oninia et in versix argumentum melius tcncatur veluti sub
aspectu, tum cpistolam ipsam, cum et doctissimi
oinnibus qu;c tara a gloriosis regibus quain ab aliis
iltius Angli dissertationem cxhibendam duxi.
Licjin timentibus inibi data vel praecepta sunt, vel
dcinceps Domino adjuvante donanda erunt, hac pr;e-
VIII.
senti tertiadecima iiidictione apostolica auctoritate
.\D EPI3C0P03 .\NGLIJJ a .
coiiflriuainus, raunimus, et in perpetuum sub jure et
ditione atque potestate beati Petri apostoli et nostra
D Fratribus et flliis in Christo omnibas episcopis
conUrmatum stabilimus, ita scilicet ut nuUi homini Angliie, Formosls.

2 Scripta videtur fuisse haec epistola post cele- omnis regio Gevissorum, id est Westsaxonura. Ouj
bratam .\nglic;inara s) nodum, de cujus tempore Uon audito, congregavit rex Edwardus synodum senato-
plane constat. De liac synodo Willelmus .Malmesbu- rum gentis .\ngloruin, cui pivcsidebat Pleigraundus
rieisis « Sed ut ad nostrum, inquit, Edwardum
: archiepiscopus Cantuarieiisis interpretansdistricte
revertar, iiuid ejus tempore de renovandis episcopa- verba apostolic;e legaiionis. Tunc lex et episcopi
tilius a papa Forinos:j prieceplum sit, jucundum elegere sibi suisque salubre consilium, et juxt.i vo-
puto memoratu itaque verbiseisdem qaibus inveiii
; cem Dominicam Mcssis quidem multa, opcrarii au-
;

sciiptuiu interseram. tem pauci [Matth. ix), elegerunt et constituerunt


.\iiiio (luo a nativitate Domini transacti sunt singulos episcopus singulis proviiiciis Gevissorum
;
:iiiiii noiigeiiti quatUiir, iiiisit papa Formosns iii .\n- et (luod oliiaduu aabaerunt, iii quiiique diviserunt.
gliaui epistolas, (luibus dab.il excouimuiiioali.jiieui .\ctuco;kilioarciiiepisoupus Uo;ua.n cu;n h niijriflcis
et maleaictionem rcgi Edwardo, et omiiibus sub- inuueribus adiit, papamcum luagna hu.;iilitate pla-
jectis ejus, pro beiicdictione quam dcderat beatus cavit, decietum regis recitavit, (luod ai/o-tulico
Gregorius genli .\nglurum a scde sancti Petri. Nam inaxime plai:uit. Uediens in patriara, in urbe Can-
per septem annos plenos destituta fuerat episcopis tuariai uno die seplera episcopos septeiu Ecclesiis
8*7 FOUMOSI PAP.E 848
Audito nefandos ritus pag.inonim 'm<., auditis ne- A Dorobernia', sive Canterberia' [ins., Cantuburi»] ar-
fandorum ritibus pa^'anorum" partilfjs in veslris eiiiepiscopo ejusque successoribus legitimis eamdem
repullulasse, et vos tenuisse silentium, ut cines non dijinitatem confirmamus ; mandanles, et auctorilale
valentes latrare, gladio separationis a corpore Dei Dei. ei beaii I'eiri apostolorura principis pra;cipien-
Ecclesia [ms., Ecclesijej vos ferire deliberavimus, les, utejuscanonicisdispositionibusomnesobediant,
Sed quia, ut nobis dilectus frater nosler Plemundns et nulius eorum qua" ei suisque successoribus apo-
[»!.•!,. Ple.iemundus hicet inf)-a'\ intimavit, tandem stolica auctaritate concessa sunt, violator exislat.
evigilastis. et semina verbi Dei olim venerabiliter liominum contra liicc aliquando nili
Si aiitem ([uivis
jacta in tcrra Anglorum co^pistis renovare, mucro- ac imniinuere tentaverit sciat, se procul dubio mul-
nem devorationis [ms., devotationis'' retrahentes, ciandum fore gravi anathemate, et a corpore sanctae .;

Dei omnipotentis el beati Petri aposlolorum principis Ecclesia;, quam inquietare molilur, perpeluo nisi re-
benedictionem vobis mittimus, orantes ul in bene sipuerit separanJum.
Vos enim estis fra-
coeptis perseverantiam habeatis.
NOTA U.VVIDIS WILKINS.
tres, dequibus D.miinus interalia iniiuit:
lo()UL'ns
Yos cstis sid trrra; ct si sal (vfinucrit, in quo salictur ?
; « Krror bic inextricabilis. Deprehendit Baronius,
{Matth. V.) El iterum Vos estis hixmundi (ilml.) : si-
: B et jiiedelur. uti opiiiatus es_l_: sed interea non mino^

gnificare volens per verbi sapientiam condiri mentes


rem Annu, inquit M.ilinesburgins, 71*1 ana-
ingerit.
tivitatc Domini transncti sunt nowjcnti (juatuor, misit
hominum a vobis debere ; el in moribus, et in vita ve-
jnipa Formosus in Aw/liam ciiistolus, ijuibus dahat
stra bon;e actionis studium, quasi lumen apparere cxcommunirationcm ct intcrdictionrm regi Edwar'
fidei, per quod gradientes ad vitam, quomodo caute do, etc. Ad hoc Barionus Ita Willielmus, inquit, :

Malmcsburicnsis scd puto vitio scriptoris, quod factum


ambulent, videant, ut ad promissioiicm a^tern.T beati- ;

cst hoc anno octinrjcntesimo nonaijcsimo </uarto, .wi-


tudinis sine offensa currentes valeant pervenire. jJtum leiji auno Jionc/entesimo fiuarto, ad quod tcmpus
Nunc accingimini ergo, et vigilate contra leoncm ccrtum cst, non potiiissc pci-vcnirc Formosum, rcd
qui circuit [ms., circumit], quairens quem devoret; lonijoantc cssc dcfunrtiwi. Kecte (juoad Formosum
et non patiamini ulterius iii regione vestra penuria papam sed non minus jim erratricc (|uoad Edwar-
;

duin regen. Uti eiiini lorinusus murtuus esl per


pastorum Christi.inam fidem [ms.. religionem] vio- novennium ante aniiiim Dumini DOl, sic Edwardus
lari, gregem Dei v igari, dispergi, dissipari. Sed cum non esl saliitatus rex in annoitOi, nec per sexennium
unus obierit, alter qui idoneus fuerit canonice nro- poslea, si de noslris nostri non Ciecutiant, \erum
igitur si fuerit quod Forinosus hoc pnimulgaverit in-
tinus subrogetur. Nam secundum legcm plures facti
terdiclum, fieri necesseest in tempore.Muredi .Magni,
sunt sacerdotes, eo quod morte prohiberentur [ms.. qui licet regis fruebatur tilulo, dilione tamen pulsu ;

prohihebantur] pernianere. Qu kI David considerans Q est a Danis, nec hanc satis integre readeptus, cum
[ms. add., et in spiiitii Christi Kcclcsiam fuluram Form isiis pene iiontilicatum iiiiit. Errasse igitur vi-
deatur .Malmesbiirius, aul scriptnr aliquis, vel in re-
fore permansuram ad fiiie;n usque sxculi prospi-
ge;n inierdictioiii subjiciendo. vel Eilwarduni forte
ciens] ait : Pro patribus tuis nascentur [ras., nati pro .Mureilii. Sed nec hoc errorem tollil nam septem :

sunt] tibi filii, constitues eos principcs super omnem illi (luiis in una die faclos dici episcopos, nan electi

terram [in omncm tcrram desunt in ms.] (Psal. xliv). suiit ante aiiii. Doiii. ',104, nec consecrati pistmo-
duin, donec IMegmundus aichiepiscopus iter Huinain
Nulla itaque mora subrogandi alium, cum quili-
sil
expe.liverat, el epistnhim (quam ;i papa ad episco-
bet sacerdotum ex hac vita nugraverit; sed mox ul pos liic dedimus) una cum absolutione delulisset,
illi. qui pri nie sedis piincipalum gerens, inler vos anno sciliccl i)0o vel liunc circiter. Inscribitur eti:>.in
ca^teris episcopis pr;eesse dignoscitur, fratris obitus epistila ill solis episcupis .\ngli;e. el de re,;e illic
»

ne verhnm quidem adeo ut in dubio sit an rex ."iub.


;
fueritdenuntiatus facta electionecanonica altercon-
interilicto punebatur. (^erte si cum .Malmesburio liu-
secratus succedat. Quis autem inter vos principatum jus iiiterdicti et epistohe ;iui'lorem susceperimus
tenere debeat, quseve sedes cpiscopalis c;eteris pr.e- Furninsuin papira, in historiis nostris ingens error
polleat habeat|ue priaiatun, abilitanis [ms., ab oli- est, et ne ab (MMipo extricabilis sed si Formosjm ;

subre|iisse censc;im pro l.eone papa V, non ego vi-


tanis] teinporibus iiotissimim est. Nam, ut ex scri-
.-.deo (|uin san;i fiaiit oinni:i. " ll;rc Spelm;innus.
ptis beati Gregorii, ejusque succe.ssorum tcneaius, in (>nil)us Spcliiiaiiiii iiutis slrictnr;is addidit Ci;il)r.
Doroberniae [ms., Dorobernia] civitate metropolim Cossartins in cdit. Cdinil. vol. I.\, pag. Ul « Sy- :

sedeiniiue primam episcopalem canstat esse regni nodum Anglicanain attribnit Malmesburiensis non
aiino i)Oi, iit ;iit l!;iiiinius sed '.t().>: nnnn. inquil, ;
Angloru n, cui vener;iliilis fraler nosler 1'Ii'iinunilus
'/»'< <i transacti siiiit anni ',)0i. Qucm an-
}iativitiilc
; cujus honorem dignitaiis
iiunc pnecsse dignos,:itur iium (|uis neget esse nongenlesiinum (luintum Et '.'

nos ullo pacto imminui permittimus, sed ei vices consenliunl, ulvidcs,aclai'.;iiiliiaricnsisEcclcsi;e.Si'(l


apostolicas per omnia gerere mandamus. nodiisliicsciilferlviniIicediginis,iiiienipostBariiuinin
animadvertit collector Anglic:inus. (Jui eniin conci-
Et sicut beatus Gregorius papa primo vcslnc gen-
liii :i liic h.iberi anno nongcntesimo
(luiiito potueril
tis episcopo Augustino oinnes .\nglorum episcopos suli Fiiriiioso papa, ante decem obierat?
(|ui aiinis
esse subjectos consliluit, sic nos pnenominatii fr;itii (Jiio p;icto poiilificias litteras ad PMwardum senio-

ordiiiavit : Fridestanum Fretlielsthanuin


[nl.. ad Ccnulphuin, ail civiUitem Dnrcestri.e in |i:igii Oxo-
\\ iiiliiiiiensem, Ailclslanuin ad Corniirhenscin, Wnv- ni;e ; lioc ctiain loluin ,):ipa lirmavit, iil d:iinii:iriitur
stanum ad Si liircbiiriiensein, Alhelelmiiin ad Wel- iii pcr|i('liiiiiii, i|iii Iioc iiilirm;irel decretum. .Misit
leiisein, Eidolfuiii ;ul Cridiensem in Devuiiia. .Scil et etiain iii Hritanniam lltteras. quaru n exe.njilar se
aliis proviiiciis CDiislituit (liius cpiscopos. Aiistrali- <iuitur. »
bus Saxonibus viruiii idoneum Bernegum, el Merciis
, »

m EPISTOL.K liT l'KlVII,i:i;i\. 8.'i0

rem dcdiTit Formosus. iiiii iiontitVx I^^ilwanln w- .\ (li.^tracla fiicrit i|iiid iiiiniin si Malmesburio falsum
gnaiito iiiiii fuil; naiii Ktii-iiuisiis aiinu NDIJ ubiit, vcl niciililiiiii pajia' iioiiicii cx taiii dissitis rcginnibus
Edwarilus anun '1(11 ri'^'iiari' ni'|)it'.' aiiiiiiiiti:itiiiii liici'it, aiit cx rchiti alioriiiii, i|uibus

. u lluii^ lalii (•.onii-ctnram Spelmaiius


ri'|iaraiiila' Sergiiis cxosiis, iiiiiotucrit '.'
(Jiiid iiiiriiiiisi moiiachi
affert |iariini tVlii-cm. S/ Fonwisiiin. iii(|uit, iriTjiiiis- Canluariciiscs cx orc .\l:iliiu'sliiirii noiiicn Forinosi
se ciii.-.niiii jini Liiiw ]iii]iii V. nnn vidoi i/iiiii sntiii pro.Si'1'gii baiiscrint .'
(Juul iniiiim si bac o|)iiiione
sint oiiniiii. Ati|iii iKin niiiins ('('rli' il('s|ii'i'ala (M'unt. dcccjiti scrib:i' UoiiKini" iiiili:ili'iii e|)istol;c vocem,
Primuin cnim l.co \ anuii taiiiu n ',IO(J puiilifex rrea- |)ap;e nomcn cxpriinciitcm [)cr|icr;iin lcgerint, le-
tus cst, et siiiit i|iii ail 11(17 rcjiciant. Ita(|ue si (|uis ctamquc, recbinrintibiis licct omiiibus [)a|)arum
esset Siielmanni iliviiialioni inciis, crror csset iioii chronologiis hoiliernis, in cumincnt:irios suos rctu-
in Kormosi laiitiini niiniine, scd iii aniii ipsiiis iiota ". lerint? (juapnqitcr ;iiitc mnnia nomcn Formosi ex
Deindc diclius taiitiim (|iia(lrai;iiita piuiiiticalum Malincsburio, primocrroris liujiis auctorc ((juoosci-
Leo V tciuiit. Xcinini autcni pcrsuadeliit Spclinannus, tanto, multi alii oscitare ciopcrunt ), ex|iungeiidum,
tantillo spatio tcni|ioris dcdisse ipsiiin ad .\ni,'los ejusque loco Scrgii 111 substituoiKlum cciiseu; (|uia
littfcras, iis perlcetis coactum iii .ViiLjlia eonciluni hoc p:icto histori;! clironologiaque, et |):i[);c ct regis
fuisse, lcgatuin a concilio IMcfjmuiulum Itoniam Edwardi etlMcgiiiiindiarchiepiscopi Caiitu:irieiisis et
appulisse, placasse ponlilieem, litteras ab eo retu- se|iteni e[)isco|)iiruiii rccto const;il)it calculo. Omnes
lisse. alii, inagni licit iioininis auctorcs, (|ui Leoni V vel
1 ltai|uc si oxpungendum cst Formosi nomen, .ioanni i\. vel \. vcl rogi .Elfrcdu, vcl .lUiio 89.'i
longeprofectociiinmiKlius suljstiliieturejus in locuni o c|)istol:iin h:iiic assignant, a sco|io valdc aberrarunt,
Joanncs 1\, i|ui aniio. non^entcsiino i[uiiito re- clironologi.eque ;ic liistori;c hodie et oliin rccept;E
fliiante iii .\n^'lia iMJwardo, Ecclcsiic pnefuit. Certe prorsus (anitradicunt, Si ergo cum Baronio errur li-
i'olydorus Virgilius libro llistoria^su;p vi eo pontifice brario tribuendus est, nou iii anno, sed in nomine
id totum conligisse narrat, sive Malincsburicnsis papae determinando consistat necesse est.
(.rrorem eaiendavit ipse per sese, sive aliis ex actis
rem didicit. (Juani|iiaiii Joanncs X pro IK pcrperam OliSERV.\TIO P, ANTOMI PAGIl

in 1-olydori litiro scriptus est : ut ct in Uistoria An- ail nii. ('hi-isti 894, num. 9 et scq.
glicana Andre* Duchesnii, (]ui l'olydoruin. nimia
lortasse lidc, secutus est. Ilanccniin ab eo perspe- Vartonus
part. Anglix sacrse, pag. 334 et seq.,
i

ctamet disciissain esse ililflciiltatem vix pcrsuadere in episcopis liartlioniensibus et Vellensibus agit de
milii possum, cum in sua Roinanoruni pontiticuni hac synodo Anglicana ), aitque se incidisse in
(

Mistoria. secundie ctiam editionis, narretanuo %i excerpta qu;edain histori;e a monacho quopiam
Formosi papie et Edwardi regis temporc luec oinnia Abendoniensi aule exituin s;i'culi x, conscript;e, in
gesla esse. qulbus habetur: « Anno 9Ul, cuin [ler annos plene
» Baronii conjectura errorera oninem librario tri- septem tota Westsaxonia vacasset episcopis, Au-
buil,(|ui aiiiium nongentesimum ciuintum scripserit stralium ctiain Saxonum provinci;e, et Australium
pro octingentesimo nonagesiino i|uinto. Sed ani- Merciurum, rex cuin archiepiscopo Plegraumdo
madverterc par erat pontiticem (juidem eo anno Q singulis [irovinciis Gevissorum singulos episcopos
Formosuin fuisse. Edwardura autem minime in An- ordinari constituit, in quiu(|ue scilicet parochias
glia regnassc. sedem distribuens, quod antea duo possederant.
» Quod si ad Baronianam hanc emcndationem Ordinati sunt ergo septem unadie. Erithestanus ad
addatur altcra, el pro Edwardo rege scribatur A/- Wintoniensem, .Ethelstanus ad Cornubiensem pri-
fi-ediif: ejus |iatcr, qui et AlvriJdus ct.Elfredus nun- inus, \Verstli:iiius ad Schireburnensem, .Ethehelmus
cupatur.diliicultasnullasupererit, nisi riuod scptem ad Fontanensein priraus, EadulfusadCridiatunensera
illi episcopi, (|uorum hicmentio, creati noiifuerint, primus, Suthsaxonibus quoque Beurnocus, etSuth-
nisi anno 'JO.i, Atleve istud cum id ([ui scripserunt;
merciis Ccnulfus apud Dorcacestram nostram, »
Mulinesburiensem sint secuti ; ac proinde eodem, Nullura hujus synodi antiquius documentum super-
que .Malinesburiensis, modo emendandi. est, cum Malraesburiensis ;wl medium circiter
» Erunt forle quibus hsec conjectura non displi- ssculum XII pervenerit. et h:ec exeunte sitcula x a
ceal erunt ([ui alterain prrt^ferant, qus Joannis
, raonacho illo litteris niandata fuerint,
nomen substituil. Nos rem in medio relinquiraus. » Verum magna contruversia est de epocha hujus
Hiec Cossartins. concilii, Opiiiio quidem Baronii annu 8'J4 synoduni
Ad bcllum tot strenuis historiarum propugnatori- illain consignantis ab umnibus rcjicitur sed alii ;

hu3, qui iii palsstra chronologica pajiaruin Roma- eara cura ;i"nno 90.'j, alii, ut Alfurdus in .Vnnal.
norum egregie satis decertaverunt, intiiccndum a|)er- Britan, et Cossartius, cum anno 90-), Wartonus,
tu(|ue cuni iis marte congrediendum, ingenium vi- adh;crens R:ululpho de Dicetu, cum aniio 'J09, con-
resque iiihi haud suppetere libere fateor. (Juia autem rj nectunt, Apud me tamen pene ccrtuin, cuncilium
nuMus athletarura illorum palmani sibi vindicare aiino 904 congregatum, annoi|ue ^(.('Jciiiscoposillos
ausus est, pai^e tot illustrium in republica litteraria septein juxta decretum ejusdein concilii ;i Plegraundo
norainum, si non inanus conserere, opinionem tainen Cantiiaria! consecratos fuisse, H;ec diversis annis
nieam porrecla fronte explicare liceat, contigisse Alfordus recte vidit; sfcd ordinationem
Si Platina', si Onuphrio Panvino, si Laertio Che- illam male in ;iniiura 90(3 distuiit, « At, inquitCos-
rubino, si aliis celebribus viris horum sequacibus sartius, Malinesburiensis annum diserte indii^avit,
fides,Formosus jiapa anno 'J'JI vi Kal, ,lunii creatus, cum scripsil Aniio quu a Nutivitate trunsurti sunt
:

obiit anuo 'J'J'J xix Kal. Januar,, regnante in Anglia unni 904, quein annura quis neget essc 903.
jKlfredo etSergius 111 anno 'JO.i viii Kal, Januar,
: Veruin jam alibi tamiuam ccrtain chronologi;e regu-
regnante Edwardo seniore, sublato scbisinate [laijali annum currentein, vel tantuni
lain st:itui, historicos
inter Leunem V et Christophorum I et ipsuin hunc incijeptuin, appellare ;iniium transactum, et
s;e|ie
Sergium (trcs ejusdem anni |iapas) ad cathedr.iin apud eosdem idem s.epius esse post unnum iiuartuin,
Komanain ovoctus est qui antipa|ia fuit Formosi III
;
AC unno quarto. et sic de aliis, liinititur etiam vir
etJoannis IX, ac contra illuin in schismate sedit doctissimus narratione ([uadara luijus synodi ex
an99I, et contra hunc an, 897: ast ab utrisque tabulario CantuariensisEcclesiae desuinpta, qu^ehis
fautoribuscoactusabdicavit, et inexsiliuin actusest, verijis inchoatur Anno Dom. limirnat, 903, For-
:

Cum igiturfacies Ecclesi;e Romana;, ineunte s;b- mosus pupu misit in terram Amjlorum ud rcgem
culo X tot antipapis defoedata, tot discordiis quasi Eduurduin, etc. At Anonymus ille respicit ad ordi
•lAlcanior supputatio Pagii etaliorum, LeonisV exordium cum anno 903 componit. Mansi.
851 I'ORMOSI PAP.E EPISTOL* ET DECRETA. 8o2
nationcm septeni cpiscoporum, qii.im refcrt postca A tota charta commcntitia; cum Asserus primus
factam csse, posti]uam (irto illo cmicilio Plcgmundus Schinburnia; episcopus. imo et Sigelmus succcssor
Roma rediit, et rediens, ait, nd jMtriain in urdi' cjusco anno jam mortui fuerint, et .\sserus II suc-
Dorobcrnin scptrm cpiicopon aeplcm Ecclesiis i/i uno c.esserit Wcrstano anno lantum 90ie|iisco|>o Schire-
dieordinmit. Ccrte Malmcsliuriensis. quem sequitur, burncnsi dicto. Laudat ctiam Wartonus doiiationem
salis indicat ordinationem iilaniann. yOoconiigisse, regis Eduardi cidem monasterio factam anno 90i,
ut icsienti patct. cui intcr alios sub>cribuiit Denculf episco[)US et
Warliinus, tam loco oitato quam pag. 209 et seq., .\sscr episcopus. Eam intcgra;n rcfert .\lfordus eo
ait se arbitrari. non solum Eormosi epistolam, sed anno nuin. (i et se((, ac scit" rcspondet, iini)crite
ct intepram de consecratione scpteai cpiscoporuni a admudum flngi Deneuli)hnm Vinloniensem ct .\sse-
Plcpniundo facta, ct dcseptennali v.icatione cpisco- rum Schiicbiirnenserc. (hujus scilicct nominis pri-
paiuuni, ((uam .Malmesbnriensis et Florilegus nar- muin, ((ueni solum agnoscit) su|ierstiics csse, et
rant, liistoriam commenliliam csse. Vcrum non anno 90i subscripsisse.
tanluni Malmesburiensis cl Wiiiornicnsis, scd ctiarn Scd non solura Schircburuiam et Vintoniam ante
Ingulphus, Gervasius Dorobernensis, Westmona- an. 90i pastoribus viduatas fiiisse conslat: verum
steriensis.et potioresAnpliichistDrici cam rcfcrunnt; ctiam Dorceslriam, cui co annoCenulphuscpiscopus
neque mirum si in aliqua circumstantia pcccarint, [)r;cfcctnsest in utraiine cnim chronologiaSaxonica
;

cum hoccis non sulum hoc in ('apile ctdiversisaiiis, anno X97 dicitur K illi:iiiliim ci)isco[ium Dorc.estren-
sed eliam oculatissiniis historicis non raio acciderit. sein obiisse: qu.ire (;ciiul[ilius seu Kenulphus non-
Primuni suppositionis argumentuai vir pererudilus B nisi [>ost vacationem ad Dorcestria;
sepiennaleiu
rleducit ab Assero Schirehornensi episcopo, (lueni pncsulatum cvectus quarla scdes, quse
fuit. Rcstat
(lioitab -Elfredo rejic cpiscopum Schireburncnscm ante concilium istud pcr anuosseptcravacavit alis ;

renuntiatum, anno ii03 adhuc scJisse, ctvilinipr.)- enimtrescx VinlonieusictcxSchircburnensi evulsie.


duxisse usque ad an. 9;)9. Sed cx iisqua; anno SHl Eaesl.Seolsiensis, vulgo Sclscii, ((ui locus pcninsula
in medium attulimusac cx mox dicendis constat tunc erat, nunc marinis fluctibus hausta, sedes(|ue
Asserum illum, quiad -Elfrcdo resrc cpiscipus Schi- sub an. 1070 Ciccstriain translata. Australiuin
reburnensisconsiitutuscst. ol)iisscanna88{etplane S.ixunuin, apud ((uos .Selseya posita, Bernegus seu
diversuni fuisseab Assero \ it;c liujus rcgis scriptore, Beornocus anno 90i episcopus dcsignatus sed cum ;

((uam jMluardus rex episcopum Scli iVeburnensem Seolseiensium, seu, ut nunc lo((uimur, Cicestrcn-
dixit piist Werstani. qui anno tanlam 901 episcnpa- sium episcoporum [ler li;ec tempora successio in
tum illui.i adeptus cst, morteni. ideoquetani Wcr- ohscaro sit, cx tcni[>ore. ((Uu ali;e tres sedes sine
stinum ((uam Asserum II brcvi tempore Ecclcsiam cpiscopis fuere, fiicilc est intelligere Seolseiensem
illam rexisse. Confinnantur ha'c cx Westmonastc- ante aniiiim 90i siiiec[)iscopo ciiani fuisse. ideoque
riensi ad ann. S99, uhi loquens de Ellielwaldo As- et concilium hoc .\nglicaniini ab co Christi anno
seri I ct Sighelmi succcssore ait Eodcm anno dc-
: rcmoveri non posse. Animadvcrtens Wartunns tra-
fttncto Etkeliraldo Schirchurnensi cpiscopo, reinnnsit ditionem seplennalis vacationis episcopatuuni [)r;c-
provincia Occidentalitnn Saxonum sinc cpiscopis et fatorum ab historicis .\nglicis const;inter aHirmari,
cura puslorali, vi hostilitatis, scptein annis, Oanis concludit se ei fidein tamen abrogare nolle. sed
tam niari quam terra provinciam illam aflligentibus. septein illorum episcoporuin ordinationem uno die a
Magno crgo erroreduo Asseri C|)iscopi Sihirebur- Plegmuudo fact;im ad an. 9119, uli jam monui, re-
nenses in unum confiati a WartoiiD, aliisque, jci'it, \l hoc [lacto ipsemet evertit ((iioil jam :istru-
Ait secundo Wartonus Denenl[)hum cpiscopum xerat, cum antea asserucrit Deneulphum Vintonien-
Vintoniensemcreatum jiixla alii[uus rerum Britanni- sciu. ct .\sserum Schireburncnsein( priinura scilicet
carum historicos an. «79, ct viia functum an.909; liujus nominis, quem solum. uti Alfordus, aliii(ue,
indeiue infert ante an, 991 vel 903 sedem Vinto- agnoscit) usquc ad ann. 909 super.stites fuissc, ((uo
niensem [)er annos se[)tem non vacasse, ideoi|UC casu sedes Vinloniensis et Schireburnensis antcan-
coneilium .\nglicanum, de ((uo agitur, vel cnmnien- num 909 pcr septenuium non vacasscnt. Ccrtum
litium, vel alio anno congregatum esse. Respondco ilai(ue manere dcbei IMeginuiidum in concilio iinno
negari non [)ossei(uin D.Mieulphi e[)isL-0|)i Vintonien- 90i celebratoseptcin uuo die episcoposconsliluisse,
sis ohitus in utrai[uechronologia Sax ^nicacum ann. l)Ost((uam septem aute annos in regno Westsaxonum
9 19 conncctatur. sed inde "lintum consL>qjeiis, niilli cpiscopi fuissent.
utrius.(ucauctorein in eo consignando errasse, sicali Nei(ue:ilii(ue.n uiuvere (lebel, quod ;iit Wartonus,
ct ((uaudi) Erithesl.ini i^jus succcssoris ordinationciU :iiiiiuinnciupe 900 uovoruin episcoiiatuum funda-
in an. 910 (ontcrunt, iM-iMruiit it:ii[ue uterque cliro- liunl et paruchiarum distribiitiuni rainus fuisse ac-
uologus tain in aiino euiDrtu ili Dein-ulplii. i(uam in commudiim, quod Dani Northuinbriam ct East;»n-
annoconsscrationis S. Krithestani cum scriplires
; iiliam tunc insederinl; Eduardi rcgis
.Mercii ;i(l

ntroque illo chrouologo lon::e vetusliores, et muilu n iiutum adhuc non siieclarint; utrosque Eduardus
..l.....>„ .... .»...;. :,.., r'.: i._:.i i. '-' .„... :i..- i:: ':ii „.,„„ ..K,^l l..»i c.%_
se- ,1
frc,|uciilihus pncliis illu ipso anno debellaril
i:1 : i .
[ilures ac potiores fidem faciani, l"riihest:inuni, ele- ;

ctuni fuisseepiscopum Viiitoiiieusem cum sex aliis (luciilil)uspace f;tcta iii ditionem accepcrit, luluar-
cpiscopis ad alias Ivccle.-iias promotis postquam ;
(kis ciiini, qui umnes illas ditiones sibi subjicere
l)erse[)tennium Ecclcsia Vintoniensisali;cque v;icas- (l(H-reverat, e[)isco[)os iii antecessum institucre
sent. voluit, e» fere modo quodelasius II, anno 1118,
Ait tertio Wartonus sedem Vintoniensem plenam C:nsaraugust:e adliii.: in Saraceiiorum potestate
fiiissciinno 900etseqq., et Denenlphum rebus gc- existcnti episco[)um dcdil, cujus rei alia nou dcsiint
r,;ndis tuto illo se|)tciiiiio interfuisse. ((Uo:l prot>:it exem[)la. Ilujns cuiicilii cpocha tot controvcrsiis
chartis eotempore datis |iro iiovo monasterio Vin- iinpli(:at:i, iiunc taiidcin indubitala csse dcbct,
tonieiisi, et in registro lliileiisi. ut vocant, rei'it:itis. sditis qux'eun([ue adversus cain adduci possunl
Illas non exliihet \Varto:iiis. si'd exstint :ipiid ,\ir>r- raliiiiiibiis.
(luin, i(ui :iiiii. 901, n. I cl si'i(i(,, rcfert d iiMliuiicin Cussiirlias uno tcnorc refert syno:lum laudatam
IMuardi regis factam novo niu^iastcrio Vintuni;c, cui ct cpistolani ('urin )si p:ip;c a.l episcopos Angli;c,
iiiter ;ilius ej)ist:o[)assubscril)iint .Vsser cpiscopus el (|:i:c cst de Ecclesia ,\iiglicana oeiie urdiu.inda,
Deneiilf c()iscopus, Sed reclc rcs|>ondel ,Vlfor liis, cum ((iiasihcr illiiis cj.icilii p.irs fucrit, Ea rcvcr:i a
omiiis Wcsts:ixonia cpiscopocarucrit, c suhscriben- Fonnoso ii:i|)a dati, idcuque ab auno 89i non reuio-
tium hoc anno cpisco|)orum serie oblittcrandus csse vend:i, cuin annus (|uo scri[)t:i fucrit iguorctur, In
,\ssernin et Deueulphura, Nequi' duhitari potest, illa Korinosus ait: Auilito. nefandos ritus paipinorum
(|uin subscriptiunes ilUe a(ldiliti;c sint, ct fursaii partibus in vcstris rcpuUulassc, ct vvs tcnuissc silcn-
8S3 STFPIIANITS PAP.V VI NtlTITIA IIISTOUICA 854

tium. cto. Oiiare hivc rpistola d.ita a Forniosn paiia A trmporum prnmintiat : Fiitrs , inqult , tum valde
post aii. H,)l. ([110 liic poatilVx lioinaims ordiiiatiis drfirrrr rirpit. ct rlrriri mnlrfinis crant ilrilili, roii-
est. et postiiuain Kiilro arcliii'pisco|ms Rhcau-asis suriirntilnis scrtis. Saeerdotes cuiiii alii|ni rciuina-
.diias niox iiii-nioratas litteras, i|ii,irnm iaciainil ru n commereio iisi et aluisi siint ; ((uoil ali episcnpis
l-'loiloardiis ad Airrfdi a rc^'cin, iH ad IMo^^iilnnduin moiiiti olistiiiatc defciderc pcrrcxeriint. l'orro ha^e
arcliicpisi'! |ium (lantiiaricascm scripsissct cnai iii
; ad Aai; leanos episeopos epistola, uon iii libris lic-
iis verlia laciai </' i>i'n.'i'r:ii:isimii srctit patjiinicis rrrn- guai aMalmesbnriensi re;'it.ua, uli hiidati synodus,
ribus iwortii. mcaioretquc inrcHtUDsa htxuriie fomrn- sed lib. de ticstis 1'ontif .. p.is-- ^l ', ilnin <li' pri-
I

<«, uti ali Allordo cilato obsiM'vatum, i|niaddit Ead- niatii arrhicpiscopi Caatuariensis disscrit, ideoi(iie
iiiernm monachiiai Daatnariciisc ii anctorein aeeii- Fonnosi (ia[i;e lem[)ore d.ari [lotiiit. sed inter c.im
ratuni et .Malincsbiiricnsi antiiiniorem Foraiosi et synodum Ani;lii'an.im niilla est coiinexio ; [lost
nomen liis littci'is pr.rtixisse in lili. \ Novoruin. Iliiic. iiiorlcin enim l''ormosi, bcllis iii Ani;lia omnia tiir-
nonmalescripsit l\irkcriis, vir e secl.i Protcslantiurii, b.iiitibiis, re;,'niiin Wcslsaxoauin scplem
[ler aiiiius
iiiAnt(|. liritan. diimde Clegnuindo loiiuitur Tri/)- : since()isc,o()o fuit, et post illud septenninin conci-
pus c/fciiiinatum lioc fuissc Vnrncrus in Fasciculo lium Aiiglieanuin coactum.

ANNO DO.MINI nCCCXCVII.

STEPHANUS VI
PONTIFEX ROMANUS.

NOTITIA HIST0RIC\ IN STRPHANUM VI.


(.\piid Mansi, Coiicilloinim ampl. CoUcctio.)

Ste()hanus sextus successit Foraioso. Bonifacius B gitisquc tribusab.scisis, in Tiberim jactari pr.Tcepit
enim ((ui invadens sedem apostolicam tenuit eam eunctosqne quos ipse ordinaverat gr.idu proprio de-
diebusijiiindeeiiu, non est numerandus inter ponti- positos ilerum ordinavit. Quod qua n male egerit,
fices; ut()i:ite ((ui velut homo nef.irius jain antea bis Pater sanetissime, aniinadvertere poteris quoniam ;

gradu de|)ositus, prinuim a diaconatu ac deinde a et hi, qui a Juda Do.nini nastri Jesu Christi prodi-
presbyteratu, in liomana synodo sub Joaiine pi- tore, ante proditionem, salutem seu beiieJictionem
pa I.\, danuiatus fuit. Ft ([uani(uam uten^ue per apostolicam pereeperunt, ea pist proditione n, pro-
vim, metu n et tyranaidein sedeai adepti fuerint. priique corporis siis^iensionein minime sunt privati,
iideoque intrusus pariter intrusuin expulerit, tamen nisi quos iinproba fortedefffid irant II i^^itia. Benedic-
Stephanus in nuinero et serie pontilienin coaunuiii ctio siquidem, qnie ininistrisChristi iinpeiiditur, non
sententia numeratur, quia ad perieulum schisantis per eu n, qui videtur. s.icerdotem infunditur ; neque
avertendum, illuai, quaiu(uam homo scelestissinuis eiiiin qui rigat est aliquid, neque qui [ilaiitat, sed
esset, universus clerusapprobavit, totaque Ecelesia qui incre ehtum dat. Deus. Quanta; autein anctori-
catholica pro Ghristi vicario et successore Petri atis, quant;«([ue religionis papa Formosus fuerit,
agnovit. Nam cuin Fuleo Rhe nensis archiepiscopus hinc colligere possumus, quoniam duai a piscatori-
eura Formoso subrogatum intellexisset, obsequiis et bus postmodum esset inventus, atque ad beati apo-
officiis, qu;e recens ereatis pontilicibus exhiberi so- stolorum principis ecclesiamdeportatus, sanctorum
lent, scriptisque ad eum litteris, teste Flodoardo, qusdain iinagines hune in loculopositum veaerabili-
euin veiieratis est non ignorans se etiam in suc-
: ter salutarunt. Hoc namquea religiosissiinis Rom.a-
cessoribus indignis retruni ac Christuai venerari. si p nx urhis virispers.epeaudivi.
iisdein deoilum cullum et obedientiain deferret : Addidit culiiam culp.-e Stephan-.is papa, quando
eontra vero in iisdem eosdem spernere, si quam de- collecta synodo nefariun, im|)ium et detestandum
bebat reverentiain non exhiberet. facinus ;ipprobavit. Ipsi enim lapides tale portentum
t'ontilieatnaiaus|)ieatus est a sacrilegio illo, quo exsecrati, sua tuncvoee mutua ollisioneclamarunt,
corpus Korinosi exhumatum, sacerilotalibus indii- spontaneam libentius pati ruinain, qua n ut Hoaiana
inentis indutuin, tribusque digitis mutilatuai, inTi- ecclesia tanto scandalo depressa maiieret. Accidit
beriin projeeit, omnes([ue ab eolem ordinaliis ite- tunc ut sacrosancta basilica Lateranensis, primaria'
rato eonsei-rari et ordiuari pnecepit. Miror qiia ra- pontilicis sedes, impulsore angelo malo ab altari
tione Onuphrius, in annot. ae Platinam, hane rei usqueaJ portas prostratacorrueret, quianequaquara
gest;E historiam tanquain fabulosam ()lane rejieiat; stare poterant parietes, dum prima cardinis (letra
cum pr;Bter anti([ua monumenta et synodalia aeta, tanti faeinoris ternemotuc .neussa fuisset. S.icrilegi
dequibus infra sub Joaniie IX^, Luit(irandus libro pontilieis facinus, quo a defuncto piEnam iniijue
priino. c;i()ite octavo, eaaidem hls verbis maiiifestis- exegit, ([uove legitimeeollatos ordinescontraChristi
sime describat et (letestetur Formoso defun 'to,
: institutionem el Dei mandatum repetivit, novatores
inquit, atque Arnulpho in propria reverso, iscjui h:cretiei nostri tem()orisvobiscum recte quidem re-
post inortem Formosi papa eoastitutus est (Bonifa- darguunlet detestantur verumcontra promissiones
;

eius niaiirum de((Uo su()ra) ,exi)ellitur, Sergiusque Christi PetroetEcclesi;efactas, propter illud factum
papa(memoria lapsus Luitprandus in nomine erat) impium inale insurgunt, et praemature nimis devi-
per .VdelbiTtum ci.instituitur. Ouo eonstituto, ut iin- D ctoriagloriantes triumphuaiagunt. Omniacnim qua3
piusdoctriii.iruinque sanct-iruin inscius, Formosu a Stephanus contra Form isun dixit vel cgit, homo
e sepulerucxtrahi, atquc in sede pontifloatus saeer- furore pereitus egit, impleas id qiiod ex^estuins ra-
dotalibuj vesti nentis indutuin Cijllocari pneeepit, bies suasit.Pontiiicia vero auetoritate legiti ne usur-
cuiet ait: Cum Portueiisisesses episcopus, curain- pata nihil contra fldein vel b jaos mores d dinivit.
bitioniss()iritu Roinanan universalein sed.;in usur- Nam qui hae de eausa ad synodum onvo-.ati sunt
pasti? Hisexpletis, sacratis exutnm vestiinentis,di- episeopiet presbyteriStephanonondissiiuiles, simili
STEPllAXI PAP.E VI 856
0(110 Formosum |irose(iiipliaiiliir. ndeoqup in oamdem A ni;r pediculari niorbo exslinctiini, Widnnem impe-
sciitentium iiniiiiMilianiiil. i|iiain luimiiii liiron; ralorem obiisse teslatur Luilpr.indus lib. i. ca|i. '.(.

percito j;ratam rure iirasiicliaiit. Uiule liac iii ic Sleplianus sedis aposlolica^ invasor, ab opiimaiiiin
violentam (|iii(lem lyrannidcm in faclo af;noscimiis: factioiie adversus .\delbcrluin Etruri;c priiicipcm
errorem autem in Rdc pcr Ste|)liaiiuin |i(iiitirK'iam pr;i'v:ilcnlc. dctrusus est iii c;irccrem anno Clirisli
auctoritatem lej;itime usurpanlcm dcliniluni vcl ap- '.»00, ct post(|uam .sedem apostolicam sex aiinis le-
probalum fuisse coiislanter pcrnc^Mmus: (|uan(|uam nuisset, in eodera carcere slraiigulatus, Deo vindice,
nihil sedi aposl(dic;e pnejudicaretur, si daremus in- exitu infami vita clausit. llax c.c iiiiti<juis muiiu-
vasorem non lc^itimeelcctum, sed iiilrusum pseudo- iiimtis ct diplomatibus de Slephuno Baronius, toni. X
ponlificem iii articulis lidci asserciidis abcrrasse. Annalium.
llujus lemporibus, post Arnulphura regem Germa-

STEPHANI PAPJE VI
EPISTOL^ ET PRIVILEGIA,
( Ex Cenciliis Mansi ct Aclicrli Spicilegio.)

EPISTOLA PRIMA. B prata, silvas, atque medietatem salinarum, et telo-

AD ARNUSTUM AltClIIEPISCOPL-M NARBONENSEM. nci, scu raficani, atque naufragii, monasteriosancti


I.aurentii, et cellis, vel cum omnibus adjacentiis ct
Privilryium archicpiscopatus Narhonensis.
pertinentiis earum, una cum familiis ulriusque
Stephanus episcop js, servus servorum Dei, reve- sexns, et alia omnia qua; a piis imperatoribus ct re-
rentissimo et sanctissimo confratri nostro Ahnlsto
gibus, vel ab aliis Deum limentibus, in eadem ec-
;(rciiicpiscopo priiiKc sedissanct;p Narboncnsis Ec-
clesia collata snnt, vel collatura (conferendaj erunt,
clesiai, et per te in eadcm venerabili Ecclesia in
tam in ipso coraitatu Narbonensi, quam in Redden-
perpetuum. sc, scu et .Minerbense, atque Ausoncnsc, necnon
Convenit apostolico moderamini pia religione pol- et Bitterense, sive etiam Neraausense. Ihcc vero
lentibus benevoia compassione succurrcre, el po- omnia ita jure firmissimo ate tuisque successoribus
scentium animis aiacri devolione impcrtiri assen- possideri acdorainari voluraus, sicutolim possessum
sum. Ex hoc enim lucri potissimum pnrmium a est a sa/ictae memoriae decessore tuo Daniele epis-
conditore omnium Domino promeremur. dum vene- scopo, sed et reverendo Sigebobo, ejusdem prima;
rabilia locaopportuneordinata, ad meliorem fuerint sedis Narbonensis praesule, sub tua tuorumque suc-
sine dubio statum perducta. Igitur reveicnti;i ve- omnimodis
C ccssorum ditione, potestate, ac utilitale
str;c fraternitatis postulavit a nobis (]uatciuis liiijus
confirmantes. Statuenlcs aposlolica censura sub
apostolic;c iiostnc auctoritatis privilegio conlirmarc divini judicii obtestationectanathematis interdiclo,
deberemus omncs res immobiles ejusdem sancUc ul nulli unquam magno vel parvo homini lice;U
prims sedis Ecclesise Narbonensis, construct.e in i]uamlibet forciam vel oppressionem in oinnibus re-
honore sanclorum Justi et Pastoris, ubi beatus Pau- lnis(^jus faccrc. aut poteslatcm aliquam habere, vel
lus confessor Cliristi corpore requiescit, hoc est, :ili(|uem distringcre, aul qualecun(]uc tcloncum ;(b

omnes domos, cellas, ecclesias, villas, curtes, pa- eis exigere, sive ad placitum eos ubicunque proqui-
rochias, terras, vine;is, prat;i, silvas, aliiue medie- buscunque causis proprio jure pncfcrunt, nisi in
latem salinarum, et telonei, seu Raficani LKafiam], providentia [praesentia] archiepiscopi causa illorum
ac naufragii, monasterio sancti Laurenlii, et ccllis, audi:(tur, et regularilcr finiatur [firmctur]. Illud
cum omnibusadjacentiis earum ac |icrtiiientiis, una (luo(]uc nostra auctoritate juxta canoiiicam sanctio-
cum famulis utrins(|uc sexus, clalia (|ua^ a piis im- iicm iiobis adjlerc placuit, ut si (]uando divina voca-
peratoribus et regibus, ct ab aliis Dcum limciililius tione vos vestrique successores cx hac lucc migr:i-
in eadera sancla Ecclesia Narboncnsi collata sunt, veritis, quandiu in ipsa Ecclesia Narbonensi repertus
etconsistunt, tam inipso comilatu Narbonensciiuam i-v fueritquidignussit ollicio pontilicalus ipsius fungi,
et Reddense, seu .Minerbense atque Ausonense, nnlli-liccat px alio loco inibi iiigrcdi, nccj;iin dict;iin
necnon ct Biterrcnse, sivc cti;im Ncmauscnsc. Uiide silii ])r;C(litus i])r;ediclus nimdosr] (]uacuii(]Uc diglli-
salubribuspctitioiiibusvcstrisiiiclin;iii, dccrcvinuis, l:ilc aut rcgia auctoritate usurparc sedeni, sed con-
ula pra!senli diequarta dcciina indictioiie, per hiijus vciitum vicinorum coepiscoporum occurrcre volcii-
iioslra; apostolica; confirmationis privilegium robo- tium [valenliuml facto absque alicujus potesUitis in-

ramus, stabilimus. et in perpctuum nostra aposto- lerdicto, bcncdictionis cleri vel jilebis |)ercipial
lic.a ;iuct(irit;(tc confirmaraiis, in usu ct solalio (>jus- dignit^itcm. Si vcro aliqucm dc sulTragaiicis cocpi-
dcm sancl;e )irim;c Ecclcsi;c N:iib(in(;nsis, cui pr;c- scojiis contigcrit mori, ppniuirciis metropolitanus
esse dignosceris, id cst,, omnes domos, ccllas, ec- epis(;o|)us clcctioiicm iilcbis ipsius, c:tin visitarc slii-
clesias, villas, curtes, parochias, terras, vineas, deat, utpolc viduatara Ecclesiam. Ouod si fortc ibi
: .

X,: EPISTOL^ ET PRIVILEGIA. 8;j«

t;ilis iniii ri'|iiM'tiis riicrit, (iui oiius sacerdotale ferreA EPISTOLA III,

(]iii':il, poi' (aiiimicaiii amloriialiMi) o\ iiostrain apo- sive


StniiiMiii |irriilissii)iii'iii jicciili.i sit illi alisqiic ulla VrwilcijiHiii jifii iiiijniinlrriu yizeliiirrnsi.

retractatidiic dcsaa l^^cclcsia talciii iiitliruni/.arc, (|ui Steimianus episcopiis, servus servorum Dei, Eu-
suirragancie su:c Kcclcsia' diLjniis pra'essc valeal iioNi venerabili abbati monasterii Vizeliacensis,
paslor. Si (juis, quod noii optanius, contra lioc no- omni([ue congregationisejusdem monastcrii in per-
strumapostollcumprivilegiuin, pieanobis statutuin, petuiiin.
toinerario ausu ageri pr;esuiiipseril, sciat se anathe- Qaoties illa tribui ;i nobis optantur, quic rationi
matis vinculis innodatum, et a rei;no Dei alienus incunctanter conveniuut, aniino nos ilebct libenti
exist;it. Qui autcm vcrus custos et oliscrvator exsti-
concedere, et petentium desideriiscongruum imper-
tcrit, benedictionem et gratiam a Domino consequa- tiri suffragium. Atque ideo quia postulasti a nobis
tur. quatenus privilegium sedis apostolic;e monastcrio
Scriptum per manum Nicolai scriniarii sanctae Vizeliaco, cui pra;esse digiiosceris, (luod constat
Roman;cEcclesi;i', in mense Augusto, indictione 14. olim a Gerardo nobilissimo ct Chrisliaiiissimo viro,
Bene valete. Datum xui Kalcndas Scptcmbris, per necnon et lierta uxore ejus, iu honore Domini et
manum Stophaiii eiuscopi sanctie Ecclesi;e .Nepesin;i!, B salvatoris nostri Jesu Christi et veneratione beatis.
arcarii [in arcario] sanct;e Ecclesix sedis apostoli-
sim;e semper Virgiuis .Mari;e genitricis ejusdem Do-
csc,imperantedoinino piissimo Auguslo Arnulpho a mini nostri JesuChristi constructum ; in regnosci-
Deo coronato magno imperatore anno primo. licetBurgundi;c, iii pago .Vvaleiisi, iiuodque a prae-
fatis fundatoribus beato Pelro apostulorura principi
EPISTOLA II.
pia devotione et testamenti pagiiia collatum est,

facere deberemus: inclinati precibus tuis libenter


AD ARIBEUTUM NAIIBONENSEM AIICUIEPISCOPUM.
decrevimus: per quod nimirum apostolicEe sedis pri-

pos- vilegium (^onfirmaraus, atque statuimus, utnuUi re-


Qurritw fartam esse Judseis potestatcm allodia
sidcndi. gum, nulli antislilum, nullicomitura, nuUicuiquam
alii liceat ipsum monasterium perturbare. vel ea
Stepuanls papo .Vuiderto archiepiscopoXarbou;e qu;i; ibi ajam dictis fundatoribus, vel ab aliis lide-
et omnibus potentatibus Septimanise et HispaniiT; libus oblata sunt, vel in futurum offerri contigerit,
salutem. sub cujuslibet causK, occasionisve specie, minuere,
Convenit nobis, qui
' '
...
clavem ccElestis horrei vici-
^

.„. auferre, sive suis usibus
vel , _ -
applicare, sed sine in-
,

bus apostolicis suscepimus, etiam omni poslilenti;e quietudine in sustentatione ojusdem monasterii, et
gregisdiviui fidei medicinam porrigore; quod si non usibus :ibbatum et moiiaclioruin sub regula sancti
possumus modios tritici, at saltem cestarium [sexta- Patris Benedicti ibi Deo militantium voluinus ea et

rium] valeamus irapendere. Quapropter sumus do- priccipimus possideri: ea videlicet conditione, ut
lore tacti, usque ad morlem anxiali, cum cognovis- nullus successorum nostrorum pontilicum in hac
semus per teipsuiu, (juod plebs Judaica Doo semper sancta sede, cui auctore Deo servimus, uuquam vel
rebellis, el uostris derogans ciereinoniis infra tines usquam quiddam ex eisdem rebus cuiquam benefl-
et territoria Christianorum allodia hiereditalum in ciare, commutare, aul sub c.ensu quolibet concedere
villis ei suburbanis, quasi incola; Chrislianorum, per futura lerapora patiatur, sed censum tantum-
possideant per qua;dam reguiu Francorum praecepta modo in testamento traditionis afundatoribus qui ex
quia ipsi iuiinici Doiuini qua;.... sunt, ei periculose eodein monasterio hanc sanctam hsredem Roma-
mercati suut : et quod viueas et agros illorum Chri- nara fecerunt Ecclesiam, etiam delegatum, unam
sliani homines excolaut ct infra civitates et extra,
: videlicet libram argenli annis singulis succossores
iuasculi ei feininie Christiauorum cum eisdem pr*- nostri accipientes, per paternitatis sulfragiura eidera
varicatoribus habitantes, diu noctuque verbis bla- raonasterio soUicitudine pastorali vigilauter contra
sphemi« maculantur, et cuncta obsequia quse dici omnes infestantes impendere sludeant. Itera consti
aut excogitari possunt, iniseri miser;eve praiuotatis tuiinus, ut obeunte abbate prsedicti monasterii, non
canibus indesinenterexhibeant : pr;esertim cumhu- alius ibi qu;icuuque obreptionis astuti;i ordinetur,

jusmodi patribus liebr;eorum proinissa ab electo ju- nisi quem conseiisus monachorura secunduin lirao-
rislatore illorum Mose, et successore ejus Josue, his rem Dei, et institutionem Regulas sancti Benedicti
cuuclusa et terminata flnibus, ab ipso Domino jurata elegerit, et hujus apostolicse sedis pontifex praevide-

et iraditaistis incredulis, elpatribus eorum scelera- rit ordinandum, aut suggestione monachorura con-
tis, proultione cruciflxi Salvaloris merito sint abhi- senserit ordinatum.

ta. Et revera prteceptor Ecclesiie gregibus orlho- Hoc quoque capit'.'lo pncsenti subjungimus, ut
doxis significat inquiens: Qax socictas liici et tene- locum avaritiiesecludamus, nuUum de regibus, nul-
bris? quse coucentio Christi ad Belial? aut quis con- lum de episcopis vel sacerdotibus, vel de quibus-
sensus teiiiplo Dci cuin idolis? (11 Cor. vi.) Et surarai cunque lidelibus, per se, suppositarave personam,
consiliarius verbi admonet, dicens: Si quis dixcrit ei deordiiuilioneejusdem abbatis, vel clericorum, aut
Ave [U Joan, \\), etc. Desunt csetera. presbylerurura, vel de largitione chrismatis, aut
859 ROM.VNI PAP.E 860

consecratione basilica>, vel de quibuscunque causis A queunt, illud delegavit nos vero aptioris utilitatis
:

ad idem monasleriuni perlinentibus, aiulere inqua^ gratia sub habitu monachorura esse congruenier
libet specie exeiiii Iocd qnidiiuain accipere, ncque decernimus. Si quis vero regum, episcoporum,
eumdeni abbatem jiro ordinalione sua aliquid dare sacerdolum, abbatum, judicum, comituin, aul
pra;sumere, hac occasione, ea qua; a lidelibus
nc sscularium personarum, contra hanc nostr.e insti-
pio loco offerunlur, consumanlur. Neque episcopus tutionls paginam venire tenUiverit, percussus apo-
oivilatis i|islus parochia: nisi ab abbate ipsius mo- slolico anathemate, potestatis hoiiorisvc scii dignitate
nasterii invitatus, ibidcni publicas missas agat, careat, reunKiue se coram diviiio judicio cognoscat,
neque slatiunes in eodem ccenobio indicat, ne ser- et nisi ea qiue a se male acla sunt dedeverit, a
voruni Uei quies quoquomodo populari convcntu sacratissimo corpore Domini nostri Jesu Christi
pcrturbari valeat, nequeparatas, aul mansionaticos alienus flat, atque aeterno examini district;e ultionis
cxinde praesumat exigere. Susceptionem autem tide- subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servan-
iium et religiosorum virorum alque beneticentiam, tibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus
quam jubel Apostolus cunctis exhibendam pro et hic fructum bonae actionis recipiant et apud
possibilitate loci et facult^itum, non modo ibidem districtum judicem praemia «terna; pacis invenianl.
fleri tnon denegamus, verum etiam suademus : sed B Scriptum per manus Samuel r.olarii el scri-
et mod us in numero congregalionis adeo conservetur, niarii s;incU£ Uomanae Ecclesi*, mense Januario, in-
utnec iilurallias penuriam, nec paucitas inhabitan- dictione 1o.
tium destitutionem loci inducere valeat. IM-ivilegium Datum X Kalendas Februarias per manum Sa-
quo.jue a pra;deccssore noslro pi;e mcmoiia' papa muelis noUirii el scriniarii sancUe Romana; Ec-
Nicolao eideiu monasteiio collalum iioslra auclori- imperanle Doniino nostro Landeberto piis-
clesi;c,

tate con(irniamus, excepto duiitaxat ([uod ipse sub simo Augusto a Deo coronato, magno imperatore
nomine ancillaruin Dei quae ibidem pro crebris indict. 15.
infestationibussaculi nunc ordinabiliter raanere ne-

ANNO DCiMINI DCCCXCVII.

ROMANUS PAPA.
NOTITIA H1ST0RIC.\.
(.\pud Mansi, ConelUorum araplissima CoUecto.)

Romanus patriaGalesianus, patre Constantino natus, f;ictus est pontifex anno Domini 900. Sedit meiises
quatuor Acia Stepliani coiilra tdr.nosum habila plaiie iinprobavit, et Ludovicuin IV Ulium
el ilics vigiiili.
Luilprando.)
bosonis, post fug;ituin Bereiigariuai, impcratorem coronavit. (Ex

ROMAiM PAP/E tPlVfOLJ:.


(Mansi ubi suppa.)

EPISTOLA PRIMA, ( lorum Petri ac Pauli sanctissima limina causa ora-


tioiiis veniens, nostro apostolatui suggessisti quate-
AD RICULFUM EPISCOPUM HELENENSEM, nus eamdem sancUim. cui praeessedignosceris, Ros-
Romam;s episcopus, servus servorum Dei, reve- silionensein Ecclesiam cum cellula sancti Felicis et

rentissimo ct sanctissiino Kiculko episcopo sancl;e vilhi i|u;e vocalur lorrente, seu et villa qua; vocatur
RossilionensisLcclesi;er;t pcrte ineadein veneraliili Al;iiii;iiiiiis aUjue Spedulia, et pro congruenti;i

Ecclesia in perpeluum, Kcclesi;e tu;e, a super suam claustrain,


Tetralila

Quotiesillaa nobisconcedi postulantur qu:e san- atque cellulam sancti Juliani, cum aquis, molen-
clarum Ecclesiarum ulililatibus c.ongruunt, decet dinis, necnon terrisde inontequi vocatur Aurioliim,

nos libenti coiicedere aiiiin.iei peieiiliuin di'^ideriis cuin oinnibus geueraliter ad eas pertiiientibus, et

coiigrunm imperliri suiriagium. VA ideo, pr;edicte quidquid .Miro (lui dicitur coines in eamdein lu:iin

Kiculfe sanctissiuie episcope, ad sanctoruin aposto- Ecclesiam concessit, necnon ei viliare quod voc;ilur
A

m\ EPISTOL^-: 862

NopnriMiini, et r,T'rra oninia i|n;r a piis imporalo- renlissimo SF.nvo-Df:! sanctai ricrundensis Ecclesia;
ril)us ao ro-ilnis vel ab aiiis Dmim tim(Nitil)iis viris cpiscopo et per te in radcm vcncrabili Ecclcsia iii
in cailom lu-clesia collata stiiit vol ciillatiira oruiit, pci-pctiium.
lam in ipso comitatu quam iii aliis locis, iii ipsa Sicut per doinim sancti Spiritiis bcato apostolo-
prxnominila sancla Tossiliunensi licclcsia conlir- rum principi Petroetcoelcstis regni clavigero ligandi
inantes, aposlolatus noslri privilcgio muniremus. atquc solvendi ab ipso Domino tradita est potesUis,
liKJc nos, cui omnium licclcsiarum Pci cura com- evangclica subsequente lectione, qu;c inter cxtera
missa csl, saliibri tua' pctilioni favcntcs, inclinati ait : Tu cs- Pclnis, ct supcr liauc pctrdm ndiflciihti

prccibus tiiis, quia ccclcsiasticam rcm pcr vic;orcm Ecclcsiiim mvnm, et reliqua, ita sciles apostolica
immutilatam servari cupiinus, pcr hoc nostrum canonica regalique auctoritate sutiulta omnibus
apostolicum privilegium suprascriplam sanctam Ecclesiis Dei per universum orbcm difTusis sulTragia
tuam Kossilionenscm Ecclesiam cum cunctis rebus etjusta postiilationissubsidia ut pra^beat, tam divini
|)ra>(lictis apostolica auctoritate nobis in beato Petro (|iiam liumani juriv ratio postulat. Igitur veniens,
apostolorum principe conccssa munimus, pcrpctuo- jam dicte Serve-Dei venerabilis episcope, ad sedem
que ilhesam permanendam conlirmamus, una cum apostolicam, et Ecclesia Gerundensi juste et eano-
Ecclesia sanctae Mari;e a quadam femina nomine B nice recepta, expulso inde Ilermomiro de|)osito et
Anaslasia, qu;e et Mater vocabatur, constructa, excommunicato, suggessisti nobis quatenus hujus
lu;ei|ue Ecclesi;e subita consistente, ad annue persol- apostolic;e nustrse confirmationis privilegio conflr-
vendiim in pr;efata tua Ecclcsia penset solidum maredebcremusomnesres immobilesejusdem sancta;
unu.n ; conlirmainus ctiam inibi jiiste et canonice Dei Ecclesi;p Gerundensis in honore sanct;e Dei ge-
niedict;itciii teloiiei et tralic;^' seu mercati cum nitricis semper virginis Mari;c dominae nostr;e ; ubi
pascuario, et medietatem salinarum, omnesque ec- beatus Eelix Christi martyr corpore requiescit, hoc
clesias ;id eamdem Ecclesiam in Rossilionense per- est, domos, plebes, cellas, ecclesias, villas, et insu-
tinentes et confluentibus a portu Jard.uiis usque ad las, Majorica scilicet et Minorica, seu curtes, paro-
mare, et a termino Narbonensi usque Basillunense, chias, terras, vineas, prata, silvas, una cuii: fami-
et(|ui(l(|nid, ut prjedictum est, idcm Miro memoratus liis utriusque sexus, cum omnibus adjacentiis seu
comes inibi concessit, necnoii et villare ipsum quod pertinenliis suis, qu;e a piis imperatoribus vel reli-
vocatur Nogaretum, et alia qu,E piurum imperato- giosis viris vel ab aliis Deum timentibus in eadem
rum ac regum caeterorumque Christi lidclium ibi Ecclesia Gerundensi collata sunt, sicut ipse nunc
decretis collata sunt vel ubicunque collatura erunt. usque legali ordine tenere videris. Unde salubribus
juste et canonice stabilimus ; si tamen juste et ra- C petitionibus tuis inclinati decerninuis et a pr;esenti
tionabiliter a nobis petistis, et ab aliis hoininibus prima indictione per hoc apostolicum nostrum pri-
ininime detinentur. Ita quoque ut nulli honiini fas vilegium roboramus et confirmamus et in perpetuum

sit in iis omnibus quamlibet tibi tuisque suceesso- statuimus et in usu et utilitate ejusdem Ecclesia;
ribus episcopis generare calumniam aut qualescun- Gerundensis, cui prseesse dignosceris, id est omnes
que contrarietates facere quia nos volumus ut
: domos, cellas, ecclesias, villas, curtes, parochias,
uniusciijusque ecclesiae privilegium inconvulsum terras, vineas, prata, silvas, una cuin familiis, et

servetur. Nam
de monasteriis eidem tu;B Ecclesioe alia omnia qua! ab iinperatoribus et religiosis viris
canonice competentibus similiter statuimus subdita vel ab aliis Deum timentibus in eadem Ecclesia col-
existere justa petenti. Si quis autein comes aut judex lata sunt vel conferenda erunt tam in ipsis comita-
publicus vel qualiscunque alius horao contra hoc tibus quam in aliis locis, simul cum rafica seu

nostium apostolicum privilegium qualicunque tem- pascuario, sub tua tuorumque successorum ditione
pore, quod non optamus, agere vel contenderc prs- ac potcstate omniniodis confirmamus, statuentes
sumpserit, sive ea qu;B pro dlvini cultus amore sta- apostolica censurj sub divini judicii obtestatione et
tuimus in aliquo frangere tentaverit, sciat se anathe- anatiiematis interdicto ut nulli unquam magno vel

matis vinculis innod;Uum et a regno Dei alienum. j) parvo homini liceat quamlibet forciam vel oppres-
Oui autera verus custos et observotor exstiterit, sionem in omnibus rebus ejus facere aut potestatem
benedictionera et gratiam a Doraino Deo nostro con- aliquam habere vel aliquem distringere aut quali-
sequi mereatur. Bene valete. tercunque teloneum ab eis exigere sive ad placitura
Scriptum per raanum Gregorii scriniarii S. R. E. ubicunque eos pro quibuslibet causis provocare pr;i-
in raense Octobrio, indictione prima, Idibus Octobris suraat, nisi in providentia sui episcopi causa illorura
per manum Stephani nomine Calatoris sanctae sedis audiatur et canonice finiatur. Si quis autem, quod
apostoIic;e, imperante D. N. piissimo PP. Aug. Lain- non optamus, contra hoc nostrum privilegium pie
berto a Deo coronato magno imperante [ley., impe- nobis statutura, leraerario ausuagere pr;Bsumpserit
ratore] anno vi, et pontificatus [kg., consulatus] sciat se anatheraatis vinculis innodatuin, et nisi
anno vi, indictione prima. resipuerit, a regno Dei alienus existat. Qui vero

EPiSTOLA U. custos et observatorexstiterit, benedictionem et gra-


tiam a Domino consequatur. Scriptum per manura
AD SERVUM-DEI EPISCOPUM GERUNDENSEM. Sergii scriniarii sanctse Romana; Ecclesi;c in mense
RoM.VNUs episcopus, servus servorum Dei reve- Octobri, indictione prima. Bene valete.
863 GRIMLAICUS PRESBYTER. 864

ANNO DOMINI DCCCXCVIII.

SANCTUS TUTILO
SANGALLEXSIS MONACHUS.

NOTITIA HISTORICA IN S. TUTILONEM.


(.\pud Fabriciiim IJibliotli. mcd. et inf. Lat.)

Tutilo, monachus sancti Galli, circa finem s^culi noiii coj;nomine Itinerarius. quia sa;pius cv monaslerio
excurrere solitus erat. post mortem iiitcr beatos hal)itus est. Fuit poeta, pictor el musicus ej;regius. ('(;/-
mina ejus (iu:edam, inter (|ua' sunt aliiiuot */o;j(, sive ctinticn, edidit Canisius. nnt. Lrrt. toiu II, part. iii,

pag. 212. Piura de illo Jodacus Metilerus de Viris illustribus sancti Galii, I, 21. Vidc llistoriam littcrariam
Galiix, tom. V, pag. 671.

FRAGMENTUM CARMLMS TLTILONIS.


(Vide Patrologim tom. LXXXl^II, col. bl.J

VERSUS IN NATIVITATE DOMIXI CANENDI PROCESSIONIBUS.


(Vide ibid., col. 55.^

VERSUS IN EPIPIIANIAM.
(Vide ibid., zol. 55.^

IN FESTIVITATE SANCTI OTHMARI, VERSUS AD PROCESSIONEM


(Vide ibid., col. 55-56.^

VERSUS IN SUSCEPTIONE PRINCIPIS.


(Vide ibid., col. 56.^

ANNJ DOMINI MCCCXCVIII.

GRLMLAICUS PRESBYTER.
NOTITIA HISTORICA.
(Apud Fabncium, liiljjiotli. mcd. cl inf. Lal.)

Grimlaicus prcshyler s;rc. ix, cujus Itrnula Snlittirioruin edita a Luca Dacherio P.irisiis I6.i3 12°, atque
Luia Ilolbleiiio in Codicc Ucjjularuin, partc ii, pag. 278, Roinie 1661 Taris 1663,
iiidc a ;
4".

GRIMLAICI
REGULA SOLITAtUOIUJM.
(Vide Patrologi(e tom. CIII, col. 573-064.^
:

865 WOLFIIAUDUS V. Dli VHA S. WALPURGIS. 866

ANNO DOMINl DCCCXCVIII.

WOLFHARDUS PRESBVTEIl IIASENUIETANUS.

VITA SAN(/{ Ji WALPURGIS


ABBATISS.E IIEIDENHEIMENSIS IN GERMANIA.

AUCTORF WOLFIIARBO PRE8BYTER0 HASENRIFTANO.

(Apud Mabill. Acta SS. Ord. S. Bened.)

OBSERYATIONES PRyEVI.E.

1. Sancta Walpurgis, seu Walpiin/n. aliis Wal- A soria, stvlo vero, ordine et forraa ex originali anti-
liiifijisGalljugris ve, abbatissa Ileidenheimensis, dis- quissirao libro sui nionasterii, non nova cupientes,
tingiieiida est tum a Walpurge virgine Wesplia- sed vetera ad plurimorum raemoriam reducere
lica coenobii Ilpresiensis, seu Nienheersensis, de (jua cupientes cum plerum([ue apud ccenobium S. Wal-
:

in Actis S. Ueniberli Bremensis archiepiscopi ; tum purg;e ordinis ahni Patris S. Benedicti, in quo cor-
a S. Werburga Wifersi -Merciorum regis et S. Erme- pus ejusdem virginis S. Walpurga; re([uiescit. Le-
Walpurga dicia. llffcde r|ua hoc
nild;e tilia. nonnullis genda et Vita ejus sine numero expostuletur. llanc
>•

loco agere instituimus, plures meruit scriptores, Vitani cura libris ([uatuor miraculorum a Wolfhardo
qui ipsius rebus gestis describendis et illustrandis scriptis anno l-Wl, typis mandavit illustravitque
contulerunt operam, pnipter auctores qui de SS. Petrus Stevartius, doctor Leodicensis, Eistetcnsis
Willibaldoet Wnebaldo ipsiusfratribusscripserunt. Acadeini;e pr;efectus. Eamdeni cura aliis tum a
2. Priinus occurrit, non S. Willibaklus ipsius Canisio, tum a Gretsero vulgatis recensuit et com-
frater, a Centuriatoribus designalus, cnjus lamen mentariiseruditisexplicavitGodefridusHenschenius
nullum (le S. Walpurga reperitur monuinentuin ; sed in Bollandiano Eebruario, ([uibus Lectiones de S.
Wolfhardus presljyteT monasterii Ilasenrietani seu Walpurge legi solitas in nonnullis ecclesiis adjecit.
Haserensis ordinis S. Benedicti in dioecesi Eiste- Nos unum Wolfhardura hic exhibemus, oraissis
tensi, condili a Carolo Magno, quod postea Arnulfus quibusdam hinc inde iniraculis qua de re lectorem
;

imperator ad sseculares canonicos iranstulit. Scri- admonuimus suis locis. Alia qui volet, adeat Bol-
ptionem suam Wolfhardus nuncupavit Erchanbaldo landum ad 2-5 Febr.. apud quem c;cteros auctores
o reperiet, pr;eter Aldeberti Uehitionem, quae apud
Eistetensi episcopo ab anno (ul aiunt) S84 ad 902,
cui scriptioni postea tres libros Miraculorum adje- Gretserum lib. ii Ubservat. in Vitaiu Willibaldi
cit, promisso insuper Dialogo de S. Walpurge in
edita est. Legat etiani Stevartium, legat et Joannera
libri IV pr;efatione, quein an coaiposuerit, dubium Spagnolium doctorem theologum, duenobii Ueini-
est. Secundus auctor Adelboldus, anno 1008 ordi- gi:ini apud Uheinos nuper ;iirchiprioreni, qui S.
natus Trajecti inferioris episcopus. teste Wilielino Walpurgis Vitara Gallice edidit.
Heda in lib. de Ultrajectinis episcopis. Tertius Me- 3. Celebris fuit memoria S. Walpurgis saeculo ix,
dibardus seu Medingaudus, obscuri norainiset tem- ut constat tuin ex ipsius reliquiis varia per loc.a
poris poeta, sanctae Walpurgis gesta rhythmice distributis, tum ex oratoriis ipsi dedicatis d.j qui-
:

celebravit, cujus hic versus ih sua pnefatione bus in Appeiidice ad Wolfhardum agemus tura
;

deniaue ex ipsius miraculis apud Eistetenses,


Pcosam Wolfhardus, rhythmum fecit Medibardus. Moweniieimenses et Tilenses in ducatu Gelri;e. Cu-
jus rei argumcnta pnestat Wolfhardus et epistola
Quartus Aldebertus abbas Heidenheimensis eadem duplex custodis Tilensis Adelbildum Tnijectensem
perstrinxit in sua Uelatione historica. Quintus Phi- episcopum ab anno 1008 ;id 1027, in quibus episto-
iippus, ex abbate Barisiensi ordinis Cisterciensis lis ;ipud Bollandura editis varia S. Walpurgis mir.a-
creatus episcopus Eistetensis anno VM. llis aucto- cula Til;c factii commemorantur.
ribus succedunt sanctimoniales cojnobii S. \\'alpur- i. Qu;e desuiit Historis S. \\';ilpurgis, supplenda
gis intra rauros Eistetenses, qu;B ex aliorum lucu- sunt ex Actis sanctorum Whebaldi arrannum 771 et
brationibus epitomen fleri curarunt, « arte irapres- Willibaldi ad annura 781.
867 WOLFHAUDUS PRI-SBVTER HASENRIETANLS. 868

WOLFI!ARDI PR^FATIO
AD ERCHANBOLDUM EPISCOPUM.

Domino beatissirao Deoque vere dignissimo Eit- A ritiae infirmilale languesco, inde imbecillitati, necne
CUAXBOLDO ponlifici, Wolfuardus presbyter suus, ii! scrupulositali raes vires haud proprias, sed olym-
ipso qui esl via et veriUis et vita, viam, veritalem et piacas objicio. Rursus, si aggredi, licet trepidus,
vitam deposcit invenire. pertentavero, ne a lectore philocorapica » noter
Exigls a me, Pater per siecula memorande et iulamia, perhorresco, dum omissls philosophicis ac
pr;psul noM.inatus in orbe, ut sii^na atiiue porlenta pr;iclar;e indolis viris qui in prophetiis calaini no
qucepcropinatissimam nunc in sieculoChristi virgi- mine designantur, ego qui iiec viridis junci extimo
nem Waipargam nostris temporibus divina pereiiit vocabulo mereor titulari, incompto arduura opus
clementia, cura dilipeutissime indagata ad laudem exordiar stylo; et dum muiidi:iliuin plirimorum
et nomen viviticie Trinitatis, necnr>n ad excltandos indomita superbia qu:e sanclorura vias ac Vitas
animos Dominic;c plebis, prout eadeni contuleril et mira eorum si qua audie
calce protcrit petulanti.
liberalis et deHica Trinitas, seduhis ;i(lnot;irf decer- ril, pediiulosa aure percipit, audiens mc inaudila

tera. Gravis si^iuidem ijravi scelcrum pundere pr;e- et lamcn veracissima in patulo proferre prodigia,

gravato a tc raihi imponitur sarcina, quonia.Ti pec- canino incipiat dente corrodere et verissimis falsa
catisobnoxio horrendum cst tractare de sacris, et pr;eferre. His atque aliis innumeris vallatus angu-
miscere aliena non propriis. Verum quoniam, glo-
B stiis, quia sum refertas contagiis ac si ericius spi-
riosisismc pontilVx. virum dcsideriorun le fore nis, ul verbis S:iloinoniacis lo(|uar, frequentiv:i
comperio, ct ctim Daniele prophela scmpcr no\a de mcditatio menlis me;e estalllictio carnis (Errti. xu,
abditis indagarc cvriosius cerno, arctor nimis, et 15). nuocirci ad arcem confugiens, his verbis cla-
immensis circumquaiue septus angustiis, quid cli- mabo ad Dominum Domine, labia raea aperies, et
:

gam penitus ignorans, primu.n o|q)il;itam pudore os raeura annuntiabit laudem tuam ; ut ipso adja-
raentis faciem obfirmo, quoniam indiirnum me esse vante, cujus suin licel labilis carnisconditio, jussio-
non ambigo : dcin obcdientiae normam priniaui hu- nis lu;e pcrsolvatur exactio. Comraendo ergo rae
militatisaspiciens formam, si jisbeutis dicta superba ilerum at.jue iterum meritis virgiiiis et tuis, Pater,
aure contemnam, tiraeo ne legem praivaricationis precibus indefessis, quo mihi eundi iinpetrent cal-
incurram tum ad memet clavum retnrquens, irape- lera, et fellci itinere perducant ad calcem.

INCIPIUNT CAPn- ULA.


I. Dc oriqine S. Walpurgis virginis. C X. Dc alio caduco curato.
11. QuaUttr B. Walpurgis post obitum fratrum suo- XI. Dc abbatissa Liubila podagrica.
rum ahljatissa facta cst. XII. De quodam a nativitate contracto.
De eo ubi lux cmlcstis emicuit in diversorio vir- XIII.De cereo cxlitus illuminato.
ginum. XIV. De matre et filia curatis.
IV. Dc eo ubi vinjo Christi moribundam pucllam XV. De mulicre paralytica curata.
ad vitam reparavit. XVI. he quodam claudo curato.
V. Vbi Walpurrjis mifjravit a sxculo. X\ II. I)e mulicre cujus crus confractum cst.
VL Vbi apparuit Occario episcopo. XVIII .Dc sex signis in una muliere factis.
VII. Ubi fincs Eistatcnses adiit. XIX. De muliere curva ct erecta.
VIU. Ubi apcrtum est iTuiusoleum virginis. XX. De quodam fastidioso curato.
IX. De co ubi caducus rcliquiis virginis obviavit,
et curatus c$t.

IXCIPIT VITA.
CAPUT PRI.MU.M. D dici, ab inOdelatis tcnebris cruta piutn nomen Chri-
stiet Christianitalcmcoepitamplccti; quasi rructuos;r
Igitur postqu im fclix gens .Vnglorum peraposlola- arborisr;i(lix;i(l humorem gclidi iiiariiioris surcuhita
tum mcmor;uidi pap;c Grcgurii, ([ui, clsi iioii ;ili:iruin eiiiisit priqiiiginciii, ct :ic si ex surculu prima' et iiri-

gentium, ipsius tamcn ct esse apustolus incruit ct giiiari;e juvciitutis iii tide inaxiniam crevil in arbo-

a Id esi fatuosj, xtJ^jiTto? faslus, (filoxa^Lr.oi fastuosus. Lcge carmen Fridegodi de Rebus geslis S. Wil-
fridi ad annum 70'J.
8ti'J Dl' ^HA S. WALPURGIS. LIBliK I. H70

n-m, ministranti' illi viiuiiliniMn ovanfielicnp lluento A baldi mira sanotit.itisviri, \V:il|)nrsis virso iniil,it)i-

doctrinir. Rx liac mnlt;i> subilucta' ita crcvere, utsc lis pie viventibus, universis collectis sanctimoniali-
Oceani pelafjus transponcntcs, ct iniro sermiin' pul- bus vcrequibus potuitChristodevotis, in loco pneno-
Inlantes nostris ellicerentur saltibus ailiores. Hujus minato //e"/«i/(fi«m Dominicis instantissime incoRpit
eminentis arboris ramus bcalus cxstitil Bonifacius inh.Trerc mandatis, rcdictisatqnc calc:itis mundiali-
orthodoxus antistcs, qui ob tiilci cunctiS iniitabile bus oniiiibiis rcbus c;eterisque pluriinis ac iiinume-
mcrituni tiiics patrios, ct ilulcia rura postponcns, raiiilibiis istius munili transitoriis pom|)is. Noctibus
duin iguotuiu cxsulaudo ailiit calloin, snmmi ponti- igitur ;itqiie dicbus in oratione persistcns, vigillis
licii Magonti.TB infulatu suscepto, alienam in nobis alque jejuniis semper incumbens, castum a prim:pva
quasi propriam ca^pit habere tcllnrem. Tjusdem originis viredine corpus custodiens seipsam lotam
noridic atquc froiidosa! arboris Britaniiic;e rami ad Domino commendabat attentius, ut quain miinierat
nos usque existcic protciisi dno beati cu'ii castissima fidc casto conservaret et cor|)ore : sicque Dominum
sororc virgiiie (".hristi \\"alpiir^'a Christi coufcssores protcctorcm semper iu cunctis operibus ac pr;uvium
Willibaldns ct Wunchalilus, qui similiter ob amo- li:il)uit, ct quodcunque |ietiit impetravit.
rem ciclcstis patrix peregriuari cupicutcs, ipsum
" CAPUT III.
qui pcregre profcctus est in regionem longinquam
acciperc sibi rci;num et rcverti, ct ipsi priccincti Contigit uamque ut, in ipso quod frater ejus edi-
lumbos castitatis tcijminc luceriias bonorum operum dit moiiastcrio Ileidcnheim dum ipsaChristo scdulo
in manibus portantcs, secuti sunt rcgcm. Ouoruin servicns moraretiir, et paracta vcspertiua synaxi
prior post multam lenuis corporis macerationem revertente ipsa de ecclesia ad solituai diversorium
qua se per multa divcrsarum regionum afflixerat noclem proximam csecse tenebrae minarentur, ac
spatia,obedientia!inormasibiingesta,ordinantecum quidam custos ejusdcm ecclesife nomine Goumera-
pr;plihato pi;c mcmi)ri;eantistite Bonifacio, pontificii duslumcn pncvium stolidus negaret pelcnti, illa ut
pervenit ad culnicn, et Eistatensis Ecclcsi;c pastor est mos sanclarum nientium, injuriam sibi illatam
fidelis sortitus est gregem : ibiquc coelestem ct an- patieniiani:iiogeslans, sanctimonialibus, prout ratio
gelicam inter homines vitam ducens, veniente hora dictaverat temporis, mensam cienandi gratia adeun-
Doniinic;e vocationis, oves quas rcxerat summo pa- tibus, incoenata lectisternia Tum mirum iii
petiit.

stori salutari Dominoconsignavit, etad ipsum mcr- modum in communi earumdem sanctimonialium
cedeai recepturus fine beatissimo evolavit. Alter dormitorio tanta lux usque ad pulsnm matutinalis
vero totuin se Christi servitio mancipans mundana /-1
officii coruscavit, ut cadem pr;e nimietate sui fulgo-

omnia corde liquidissimo rcspuit, et locum qui di- *-"


ris terne intima penetrare videretur. Stupentibus
citur Hcideiiheim sibi ad iucolendum delcgit, ibique itaque quse vidcrant sacratis Deo universis et prs
oratione sc munivit, spe roboravit, fide armavit, et gaudio exsultantibus cunctis, ad matrem Walpurgem
eamdem quani cum fratre susceperat monachicam convenere devote et visum lucis terrinc;i' narravere.
vitam, strenue bajulavit, multosque ad bcne vivcndi At illa se totam convertens ad Domiiium lacrymis
regulam pncvius invitavit. Deinde, cum tcmpus su- fusis istam prorupit in vocem : Tihi, DDUiine, cui
perna; remunerationis advenit, cceli januas jam se- ancilla humilis deservire decrevi a cunabilis, collato
curus intravit, molemque exterioris hominis in prae- de munere gratias refero, qui ad excitandos famula-
libato Ileidcnheimensi loco condendam reliquit, in rum tuarum mihi cohserentium auimos me indignam
ultima Dominici examinis die ipsain et nou aliam luniinis tui solamine visitare dignatus es, et tetri

cui?. sanctis aliis recepturus. Tum ille, quem super- horroriscaliginera crassam misericordi;E tu;B radiis
stitem hac dimisit in vita, Willibaldus scilicet pr»- cvacuasti : et id non meritis valet ascrihi, ve-
sul egregius, quera propter sacrosancti sui prajsula- rum gratuit;e tu;e munificentia! pietatis, et precibus
tus apicem fratri in ordine scribendi prKtuliraus, mei et tui devoti farauli fratris.

licet post fratris beatissiinuin finem aliquantos vixe-


D CAPUT IV.
rit germani proprii corpus exanime cura
annos,
diligentissima coudere curavit, et, ul dignum tanto Prseterea virgo memorata et semper in ore te-
viro fuerat peregrinum jam a sieculo et civem ange- nenda Walpurgis exitum fratris sui Wunibaldi, ut
lorum cum hymnis et canticis sepelivit. sexui morisest feminarum, graviter pectore gerens,
contigit ut quadam vespera. nullo ex monasterio vel
CAPUT II.
leniter sentiente, egrediens ad domum cujusdam di-
Hactenus raemoriam beatorum germanorum, Wil- vitis deveniret et ante fores ejusdem quasi pere-
libaldiscilicetet Wunebaldi, paululum exarandoper- grinaquipdam et ignota sola consisteret. Ouo dum
currimus, ut sciret plebs Christo devota viros coele- eam dominus domus sive farailiK intrinsecus farau-
stis militiae et angelic;^ vitse unius ejusdemque me- latus officia prsebens sensisset astantem, qu«que
riti habuissesororem, Walpurgam videlicet sponsam foret persona nesciret, aestuante patrefamilias cum
Christi et virginem. Xunc, quia id eanulem ipsa |)a- domesticis universis ne rabida canum suorum auda-
trocinante calanuim fiectere nitor, de his satis cia, qualiscunque esse videretur persona, dilaniando
dixisse sufliciat. Post discessum igiturbeati Wuni- discerperelur, jussit ut qu;e quidem essetocius iiidi-
sn WOLFHARDUS rUESB\TER IIASENRIETANLS 872

caret. Tum illa, Xequariuam inquit, rae tui, ([uod A Dei amore firmasset et Ruindum cum ejus concu-
vereris, canes insano dente contin;;ere quihunt, nec piscentia superasset fide plena, moribus insignis,
Walpurgam (sic enim niincupnr) mordere valebunt. charitate referU, sapientia decorata, castitnte gem-
Ipse nempe (|ui me ad domum tuam perduxil inco- raata, miscricordia rediraita, hurailitate fulcita, et
lumem, ad locum unde veiii reducet valentem. el omnibusvirtutibusadornata, vocanti Domino. mortis
qul mead tuum te ijjnorante pertulit atrium ipse accepto compendio, acceptura remunerationis pra^
domui lUK medicina; conferret donum, si totis viri- rainm (ibviavit, et ex hujus mundi lacrymosa vora-
bus eumdem credideris medicum medicorum. Ouo gine felici fine decessit", et in eodem quo in sancto

audito, vir illustris a loco quo sederat illico prosi- proposito Christo scrvierat monaslerio, haud sine
livit, et animo consternatus, quare ad ostium no- raaximo lamentantiiira ejulatu, oflrioiiim sepulturse
bills persona el Omnipoteiitis ancilla constiterit, mortalisaccepit. Ibidem er^Mi .iliquantum corporisa
requisivit. Illa vero non sine causa se venisse as- compaginatione quiescens, suis quos superslites in
seruil. Tummemoratus cum omni veneralione
vir raundo reli^iuit, bealis intercessionibus auxilium
eam in domo omnem famulatum del)it«
excepit, et praebuit, et ut mater filios educavit.
servitutis exiiibuit. Ubi vcntum est ad noctis moras
soporis silentio temperandas, sacram virginem non B CAPUT VI.

alicubi pausare volentem in ctibirulum languentis Parvo denique interjeclo (empore quo sacra! vir-
liliic trepidus introduxit. Erat enim iangunr cordis ginis cineres in eodera loco lellus avara retinuil,

jam penetrans fibras, et intercepto vitalis (Iitus an- conligit (lecedeniibus prioribus ejusdem ecclesia;
helitu mortiscompendium paralo itinere portasoris pastoribus, Otkarium '' venerabilem virum Eistc-
hiantis adire tentabat. Tum pater ejusdem puelUc tensera cathedrara raeruisse. Qui dum minus quam
labiis palpitaiitibus mugiens ejulabat, et nat;n charis- deposccret honeslatis ratio, idem monasterium quo
sima; amaris lacrymis funebria prajparabat. .Mater beata; sanctimonialis ossa tegebanlur, excolerel
;

vero inliino cordis arcano jam pene priMnortua, et quadam nocte corporis (|uiele sopilum. dum telrse

pendula vocedimissa exhalanlis liliieop-


in planctu ei tenebr;e silenlium minislrarent, hujusmodi eum
periebatur egressum cui jam luctuosa familia para- allo(|uiovirginem compeliasse narratur. Cur, inquit,
verat bustum. Verum Domini clementissima mise- Oekari, qui pra-sul dici et esse meruisti, doraum Dei
ratio qui occidit ei vivere facit, percutit et sanat, a in qua corporis sopore quiesco, et sepulcrum in (^uo

morte minaci lan^'uidam revocavit, et orante per to- carne reposita ultiinum judicii diera exspeclo, inho-
tam noctem viigine sancta, in crastinum puella sana nesle hactenus traclare voluisli ? Nara servorura huc
surrexit. (Juo parentes viso rairaculo laudes oinni- G coeunlium lutulentis p^^dihus quntidie calcor, et in-
potenti Deo reddiderunt. Dein ei plurima xenia ad- decentil)us vestigiis premnr. Sciens igitur scito quo-
huc tremuli offerentes, et ex asse ejus se sanctis ora- niam lale aliquod indicium pandam quo non reclete
lionibuscommendantes; illa Christum miragerenlein erga me ('tdoraum Dei e;;isse comperias. Sed si reum
babens pecuni;i;!i respuit, et ad monaslerium uiide te fore cognoveris veniam merearis. <)\m\ modico
venerat rep(Hlavit et quanlo m;igis (livinam in se
: explicilo teinpore rei prohavit eventus. Nam staliin

clementiam vigere conspexit, lanlo ad artioris vil.c in proximo, dum erecti essent parietes ejusdem
se gradus extendit. fabrica; prominenles, et trabium spatiosa compago
CAPUT V. sequcnti die patentibus murisdeberet apponi, subito
facto j.im iioclis silenlio murus aquilonaris terra
II;ec duo taiilum pr;Bclara miracula qu;c virgo
tenus sese revolvens, pra^cipitium egit horrendum,
beata peregit in vita huic inserere dignum putavi
lerroreimiue liaud nimiuin tam domeslicis cur.c
opusculo, qu;e nostram ad memoriam pervenere, ne
familiaris (|uam cunctis circumquaque manentibus
;id alia qu;e h;ictenus Doininus per eam operalus est
inaudilum iiicussit.
etoperatuniUDtidiesignorum jirodigia, ipsoDomino
largientefideliter traiisiens,eadeinomisisseculparer. CAPUT VII.
Stiiltum nempe videtur rei veritatem a calce nar- '-'
Faclo autcm manecumad liiijusraodi spectaculum
rando incipere et sic ad titulum capitis pervenire. omnes pavidi convenissent, custos qiii lunc ibidcm
Ideo(|ue prius acta stylo currente descripsi, ut se- Reinfridus inerat callc directo pnrlibato pncsuli
quentiavirginis inlercessionibus ctiam vale;intadnn- Iremulis labiis nunliavil. tjui inlelligeiis visionem
tari. Dum igitilr sacra virgo Walpurgis totam se in quam prius in somnis viderat esse completam, cum
° Nimirum Muiiii, hac est in crdslinn
v Kalcnd. S. Walpurgam cu^Iitum iiumero ascripsis.se concessu
S. Mntthve iipnytdli, iniiuit Philippus Eistetensis el jussu .\(lri:ini poiililicis i|ua de re infra iii .\p-
:

episcopus, tuin iii ipsius Vit;», tum in Aclis S. Willi- peiid. nuinero I. Otk;iritis i:islelensi Kcclesi;e pnefiiit
baldi cap. iil, el i|uldem aiite S. Willibalilum, ;i (|uo mcilins.eciiloix. lleiiscli('iiiusin(;nmmeiii;ii'inpi';evio
juxt;i S. Wtiiiel);il(lum ecclesiasticic sepulturic com- ad hanc Vil;iiii, iiuiii. i'i. ;ir;;uit Denincliiirem, Uru-
iiieiid;ita (liciliir ; ;inno proinde circa 780. Eegc schiumet(iretseru:ii,(|ui Olk;irii pniititiciuiii :il)anno
Appendicem iiifra. 8')8 ad '.)!Sl (lerniiiiiii, (jtiod Olgaritis jam episcopus
Otkarius sive Olgarius, Orgerusve, sextus Eisle-
I'
aniio8l<S inlerfuerilsynndo .Moguiitime: ita iit vix ad
tensiuin episcnpus, in calalngo episcoporiim luste- ;iiiiiiiiii S7o peiveneril, si annos duntaxal 23 rexil

lensium Democliaris, Bruscliii et (jretseri dicitur Ecclesiam Eistclensem.


s7;i Dl' VITA .S. WALPUUOIS. — LlIiKIt [. «74

snis illii iis(iiii' ti-lcndil. ;it.iiiii' cnm oinniliiis |iimii' .\ linsnegotiisKrcli;iiilioldusepiscopus religiososarchi-

comprovinci.ililius oi'i'li'si;im iTjmlivit, qimm ('ti;im prcsliytcrosciiinaliis 1)011 i mcriti siios, ossa dicata sa-
sa{'roclirisin;ili'ilc(lic;ivit. Dciii ciiin iii orliciii tr;ins- cr;e vir^'iiiis jussil cxiiuiri, ct iiiviMit;i dilij^initcr at-

issont (lics, nicmonitus iintislcs ;ii'c.lii|ir('sl)ytci'Os trcct;ii'i siiinina(|uccum rmercnlia ii;irtit;i rccoiidi, ita

Witonem et A(l:ilunsum illuc scihilus dcstin.ivit, uto|)t;U;cdiu rcliiiuiicdarcnturLiubila?, ct thesaurus


Ommonem qiiofiue cum sanctimoniale Liuliila (^x ejusdcm corporispersaecula suae servareturecciesia!.
raonastcrio .]f<iivnihrim -i
ciim cis abiro iira^ccpit ut Ili (lcnif|ne ad f|uos jussio pervenit antistitis eamdem
sacros cincres virf^iniscum summa (lili^cnti;i idcva- ocius liccl simplici corde titubantcs accclerare cura-
rent, ac cum liymnis ;ic, ps;ilinorum concenlibus ad riiut. (lumiiue se tolos nominica! miscnitioni com-
Eiclistatense cceiioliiiim dcportarcnt. lli vcro jiissa mitterciit et hymnis sine cessatione
ia p.salmis et

felicia prospcro itinere com|)lentes, resonantil)us iu persisterent, fodientes invenerunt cineres ample-
coelumcampanarnm mclodiisctconcrcpantil)usundi- ctendos beatae matris nostra; Waipurgis (luasi lym-
que canorumspiiilu;iliumcuplioniis, piavisccrarurc plia teniii madcfactos ut (luasi guttatim ab cis roris '^

in qiio liospital;i rucrant flcntcs pr;c gandio extulc- stilhe extoriiueri valcrenl. Qni licct tanta esscnt liu-

ruiit et [ad jam (lictum mon;istcrium devcxeriint. midit;ite relerti, nec pulviculns tamen manibus
''

Quod factum est xi Kalcndas Octobris. Ea vero cum B contrcctantium (luo^iuo pacto valuitadha;rere. Sub-
debito honore illo delata, diebus interj;icentibus ter- lata demuin pro qualitatc incomparabilis thesauri

nis, corpus sanctum ^Vunibaldi confessoris egregii desideratissima portione, reliquum loco restituerunt
ad locum eum unde sororis tulerat cineres idem suo. Quis vero miBror, quajve angoris tristitiaEista-
antistcs reporlari pneccpit, id est viii Kalcndas tenscs invaderet cives, cum tanta pignora partiren-
Octobris. tur, putantium dominam Walpurgam sibi penitus
CAPUT VIIL ablatain ;
qui verura agnoscit ut veritas poscit, veris-

Post(|uam autcm B. Walpurgis flnes Eichstatenses


simus fateaturl Ego autem illis qui nesciunt, ut et
popuhircs ignari videntur, verba consolationis im-
per semctipsam visere dignata est, et fralris rura
revisens ab omnibus gaudenter excepta contigit, ;
pendo, dum tantum reliquias esse sublatas vera
ratione confirmo. Ilsec ita gesta ipse mihi scribere
volvente temporum climate, ut memorata sanctimo-
nialis Liubilaa propinquis et affinibus, necnonetab
desidcranti narravit qui terribili huic rei dum age-
retur interfuit, et datas reliquias pro locello recon-
aliis circummanentibns ita foret arctata ut etiam vi
didit.
sive ingenio a materna eam prope expellerent h;Trc-
ditatc. Verum illa totis viribus reluctante, inciditei CAPUT X.
q
divinitus salubre mentis consilium, ut a venerabili Interea dura tanta optata m.uneris patrociuia cum
Erchanboldo pontifice qui adhucEichstatensis sedis magna exsultanlium gloria deferrentur ad jam dictura
infuladecoratur,sanctasYirginisreliquiaslicetanxia locum mon;istcrium puellarum Mowfiihcim, ubi veu-
postularct: ut, si divino munere concedente ejus tum est villara S. Bonifacii qua; dicitur Mulin-
mererelur ditari cineribus sanctis, proprii solatia hcim, quidam caducus puer onerato sacro pondere
jurisDeo et virgini consignaret et in iranu pontificis feretro obviavit, et sub eodera positus ipsara quam
donativa in perpetuum traderet. Quod quia a Deo qmesierat sanitatem recepit. Tunc subito, ut com-
sumpsitinitiumabipsoflnismeruitobtinereaugraen- meantes hodieque fatentur, tanta vis in eodem loco
tura. Et licet prius tentando difficiHimum videretur, fragravit odoris utnares portantium, praieuntiumet
felix tameu et dcsiderabile votura felicem sumpsit scquentium feretrum vix ferre potuissent. Eodem
effectum. Accepto prseterea idera episcopus super die priusquam ecclesiam ad quam ferebantur reli-
hoc negotio regis et regaliuni virorum consilio, vir- quiaevirginis inferrentur, parvulus quidam, nomine
ginis patrocinia "^ sancta se daturumesse proraisit. Rudolfus, quiadhucvitaincolumirestitutatripndiat,
Quod et opportuno postea tempore fecit. eadem quam supra perductus, dum feretrum attigit,

CAPUT IX Tj omnium membrorum sanitatem recepit etad domum


unde venerat hilaris recurrit.
Anno ab Incarnatione Doraini nostri Jesu Christi
octingentesimo nonagesimo tertio, indictione terlia
CAPUT XI.

regnantefeliciprosperitate Arnulfoserenissimorege, Postquam vero ejusdem virginis xeniasacrosancta


apertumestmausoleuinB. Walpurgisvirginis inbasi- in basilica quse sita est in honorem opiflcls et Sal-
lica,inqualocatafuerattemporeOtkariiepiscopi.Mit- vatoris Domini noslri JesuChristi, cum populi laude
tensigitur prudentissirausac sagacissimusin omni- plenaria sunt super altare ° locata, nocte sequenti

'1 Moioenhim seu Mouhim. modo civitatula sub i Stillicidium hoc, ut vocant, seu oleum sanctse

ditione comitis Palatini Neoburgici, non procul a Walpurgis ex sacris ipsius reliquiis hactenus ema-
Weiulinga B;ijoarifeet Pappenheinio: cui monasterio nare dicitur, infra in Appendice num. 3.
\)vxerAl Li'iiljila, Philippo Xi'ahilii. ° Ett;imen sancta Walpurgis ob eam causam ali-

^ In ecclesiam S. Crucis, qu;e postea S. Walpurgis quando miracula facere destitif, testinteS. Odone
dicta est, uti in Appcndice videbimus. abl);ileCluniaccnsi in lib. ii. CollaL, cap. 28, infra
<^
Sic passiin sanctorum reliquias appellant aucto- in Appcndice num. 5. Lege prsfationem huics;eculo
res medlK aetatis. prffitixam.

Patiiol. CXXIX. SS
875 WOLFIIARDUS l'UE5BVTER H.VSENRIETANUS. 876

dum meraoraia Kiiictimoiiialis Liubila quir in isto Ajusve meriti apud Deum hffc sancta sit virgo qua;
monasterio tunc erat et adhuc pernianet abbatissa, hujusmodi el similia impetrare meretur
cum aliis Deu sacralis feminis iii ipsu oppido pro- CAPUT Xlll.
pter traditionem qnam fecerat B. ^\'illilialdo jure Hocigitur palrato miraculoAdelbertus Alamanniae
ha'redilario ejusdem monasterii, sicut lex Sualavel" comes illustris ille usque devotus advenit, cereum

dica » conlinet, moratura tribus in domo exlraiiea non inodicum detulit, et altario proniis imposuit,
noclibussoporimembradedissetgraviqueincommodo pro se suisque suppliciter Dominum et virginem
podagrie quateretur, astiiil ei quidam veneranda ca- exoravit, sicque benedictione |)otita ad propria re-
nitieclericus qui eam
compellans ait: Liubila,
ita meavii. Suscipiens autem eamdem cande.am Liubila,
cur durmis? Ouare iion surgens ad Ecclesiam per- quia prfffalo comili familiarissima est et cara, can-
gis? Cui illa, ul liaclenus asserit, simliis dormienti delabro erexit et inaccensum lunc forte reiiquit.
respondit : Ut quid nunc ad ecclesiam eundum est, Ouarto vero die coelitus lumen accepit, tribusque
cum signa matutinalia necduin pulsala sint? Ego diebus et noctibus in ea lumine perduranle, quartu
quippe nec illic incessu peduin pergere valeo, nisi nemineemungenteexstinclaest. llora autom quadi-
manibus aliorum delala exsliliTO. Qui ait: Vade viiiitus<; coinas radiantis igiiis ablambuit, videlicet
celeriter, ne inoreris, quia B. Willibaldus ecclesiain B nona, ita se spoiiteoslia obslruxere ecclesia; ut nul-
cum inulto aginine peiil, qualiter sanclam suain so- lus infra duaruin fere boraruin spatii quantitateiii
rorem reconditam habeas, a te curiose per^iuirere patuia habere moreretur et pervia. Deinde is qui
volens. nu;esiatim,ac incomraodi pertulisset
si niliil obstruxit Christus apparuil el patentia intrare vu-
exsurgens et de loco ad locum exsiliens, basilicam leiitibus fecit.

ad quam leiidebat sanissima ingressa est, Deo- CAPUT XIV.


que simul grates el virgini pro adepta sospitate re- Duie prffterea virginis prxsidia requirentes il-
pendil. luc devenere mulieres, raaler cum Glia, utra-
CAPUT XIL que inanuum curvedine inhone^ta, de vico qui
Quidam pauper, noniine Leibolfus, ex utero geni- dicitur A\'einedinga •'. ll;c dum erectis in coelum
tricis parienlis il.i contraclus et curvus est natus ul oculis cordis auxilium ab ipso iiui fecil coelum et
quasi monstrum aliijuod cerneretur a cunctis. Qui missarum
terram supplici devotione deposcerent, et
dum inter plures qui ad patrociiiia virginis convo- snlemniis inleressent, divina raeritis virginis eis
labant, in eodera monasteriovictus pariteretremedii adfuit virlus, et in exordio feslivi miss;c concentus
qua?reret sobilium, quadam nocte dum lectisternia ,„.,,,,,, .„|^,|,,., pj., sospilatem laudanss II Deum et vir-
dormiens premeiet, beata virgo Walpurgis ei P»*'' *-"
ginem. Tum nata purentis dubios in tremulo pe-
visura apparuitel ut ad ecclesiam pergeret impeni- ctore animos gestans et fluctivaga menle consistens
vil. Quo rcspundenle sese algoris caniliem perhor- inelTabile ei de matris reddita sanitate tripudium
rescere et glaciales injurias forraid;ire, ideoque nec intulil, de sua vero nodosa contractione geniebat.
a loco quietis audere saltcra exsurgere-, illa ad euin Vidi-bat jain suam quain natura dederal genitricem
blanilis eloqiiiis inquit Vadens vade, iniselle, cele-
:
obpansis inaiiil)uscrelibenedicereCondilorem,verum
riter, i|Uoni;iin ego a le illo quo nunc preineris al-
;i(lliuc in se misellain cernebal regnare curvedinem.
gore deterso ferviilain membrornm coiii|)aginem mi-
Ikecdum siepius nutabunda mente refleclens consi-
nislrabo, et hujus in recompensatione mercedis, sleret, finito ejiisdem missae canore, ab ipso qui se
scabella ^ raihi quibus adhuc curvisartubus uteris, inilium ct finem voluil iiropalare el ipsa sanilatem
donaredebebis. Qui licet segnis ecclesiam iniroivit, meruit obtinere. Tunc eadem inater cum filia,
et paululum commoratus, inde ad buspitale unde monialescuin matre Liubila, iiecnon el astans omnis
veneral anxius rediil. Surgenle vero optala diei communis scxus familia. exsultantibus aniinis cum
auroraiteruin basilicum adiil, elante ferelruin virgi- hymiiis el canticis reddiderunt Dominc laudes iii
nis beneficium acceplurus accessit. Circa tertiam cu^lis, qui siilutioncin tribuit compeditis et ereclio-
vero horam subilopalpitando se volularecccpitet in D „^,„ ia,.jYim,. tllisis.
pavimento reflectere. Cuin ecce iripedi;e iiuibus sua
manibus evulsa»,
CAPUT XV.
usus esl in vita, divinilus e ;icsi

ante altare projecUe sunt. Sicque raembris oiniiibus Delataestadidemmonasteriurainulierqua-damino-


Bolidatis alque ereclis slelil el arabulavit, qui prius mineUegiiiswindis, quieipsiusestvicinaecclesiae, ila
nalibus iniserabiliter repens, prioris vitae cursura merabris omnibus destilula ut nisi vehiculo, duobus
laboriosura implevcrat. Idem nainque sanus el v;i- videlicet delerentibus, lacertis insertisetaltrinsecns

rainisleriu ejiisdiMn usque hodie deservit oneralis quui|uo pacto illo pervehi poluissel. Qu;i'
lens in
ecclesiae ut cunctis ruiuido deinonstretnr qu:iliscu- aiite allare ferelrura adhuc virginiscoiitinens, asuis
• Sualaveldia paj^us seu tractus, in quo lleiden- >•
rorle biiiniliis. Sic cnira Philippus: llora iiii-

heiinense inumislerium, modo ad Wirtenbergensein tnn ijua diviiw virtus comas radiantis (ignis) abstci-
coiniialuni spectat. 6(7, etc.

Trijhitifis vucat infra.


^) Srnhtlloniiii eti;iin seu «1 \V'/i'/('».7i »1, nou inelegans civitas in Onibus
scawc/;on«n raeininit Adrevaldus in libro de -Mirac. Bajoaria", leslc Slevartio.
S. Bened., cag. 36, sa;culo ii.
877 i)i' viT.v s. w.VLfUUGis. — i.iiii:i{ ir.
878
diligenterexpnsitasratam, Wiilpurp iiUervoMi(MUi', A lacrymosi ei pra'slare voluit dolorls. Oiim it;itur
a Domiru) statiui adepta est saiiitatem, et unines luciluga! iioctis teterrimum chaos djei graliain mo-
f|ui iiiterfiiere audieruiit largitori saiutis eani gra- lestasset, et membra languentia eadein slratu sin-
tias referentem. gulluosocoraponeret, ac palpebristreraulosisquietis
CAPCT XVI. saltera gratiain degustasset, astitit ei domiiia Wal-
Fuit qiiiilam vir de vieo vocaniine Mi'!ji>n$hriim ", purgis quie nobis a Domino condonata estvenialis,
nomine Wolfgerus, i|ui pedein uiium super alterura veniam munilica repromittens, si dubietate semota
ila connexum liabuerat, ut infra septem annorura fidem panderet curdis. Vade, inquit, muliercula,
lacrymosum illi eirculumsedens nunquam cibi edu- gratiae ignara salutis, et arcliiatrum tu;e stude per-

lium sumere putuisset. Miriim enim in modum pes quirere sectionis: etdum euin ad hujusraodi ofticium
vieinoeteomiti pedi iiilueserat, etresideiidi (|uietem liberalem iiiveneris, de secatatibia iiitus abstractis
morbus insaiiiens claudicanti negaverat. Is ad jam ossiculis saliitisa Christo postmodum gratiam impe-
dictum sacriEvirginis arcisterium opportunotempo- trabis: Tum illa, ut audivit sua; remedium sospita-
ris climate veniens, et non incessu peduin ambu- tis, totis nisibus Omnipotienti grates rependens,
lando, sediiuasicumbaculoraiseresaliendo, spatiosa sutfragiura accelerans adiit archiatri. Complens
interjacentia rura perlustrans, totum se illius \nx B denique visionis jussa salubris, et ossibus rainutis
miseratioui coiitribuit statiniiiue salutem ambulandi evulsis, pristinoe gratiam indepta est sanitatis. At
recepit. ubi viditdivin;eei miserationissubsidium adfuisse,
CAPUT XVU. ketabunda et laudans incessu pedura virgiuis mona-
steriura adiit, rei gestae seriem patule peroravit, et
Est vicus iii Francia [Franconia] qui ab incolis
oblationibusquasdetulitaltari impositis,etiara par-
appellatus est Bergila, ubi (iu;edam exstitit femina
teraconfracti cruris;ul indiciuin veridic^eassertionis
qu;e Eiigilswindis est nuncupata. Hypc duni a loco
ostendit, ibique sui corporis vehiculariam partem
ad locum equitans pro opportunitate negotii ;idj;i-

equo quo jam casura in


centis festinare voluisset,
relinquens. partem revocavit ad patriam. Quam an-
cilla Chrisii Liubila partem assuraens, argento fa-
proximo residebat, lapsu agili et horrendo perlapsa
bricare praecepit et in eadem basilica suspendit, ut
est. Crure namque pavidi corporis hujusmodi pr»-
si quis hoc audiens incredula mente perstiterit, illo
cipitio ruinffi confracto, et artuum omuium bajulo
eidem misere rainutato at., imrautato quae alienis
veniens oculossuae c;ecitatis aperiat : et dum viderit
[ ],
partem feminei corporis rauro dependerefabricatam,
conataest incessibus uti, duorum annorura vergente
saltera confusus abscedat, et sua de stoliditate ve-
reflexu propriishaudmeruitfrui. Tandem,miserator
et misericors Dominus injuriis misene solita pietate ^ °'^'^ tleprecans erubescat.

compatiens, virginis suflragantibus meritis, metam Cxtera omissa.

a Aliis Magericchesheim. Stevartius legeudum Merashem vicum


conjicit prope Monheim in dioecesi
Eistetensi.

LIBER SECUNDUS
Coniplectem alirpiGt miracula, anno 894 patrata in parthemns Jloiceu/ieimensi.

Operse pretlum duxi, quoniam mira quae per suani D tentim lepidi viam carpat etciEpti itineris, ut, quo
famosissiraara Christusquotiuieoperaturetoperatus tendit,Trinitatisopiflc8edirigaturauxilis. Curi(jsum
est virginem, jamdudum teiiui chartula coUigere caelerum lectorem secundum incipiens libellum ;id-
coepi, utea qua; sunt indaganda requiram, et dili- moneo, ut barbarismorum foedara congeriem iu hoc
gentiappositavigilantia, prout viressuppetunt, inda- opusculo floccipendat, et veritati in vulgari eloquio
gatd perstringam. Non quo quisquara, ut reor, talia fidei aurem apponat, et quod hic invenitsimpliciter
ac lanta quae hactenus patrata sunt in praefato mo- perlegat, etacsiinsterquiliniomargaritamexquirat;
nasterio virginis suffragantibus raeritis ac diebus sicque fit utet sua fideliter tollat et nostra inconta-
pene singulis patrantur prodigia, ex asse valeatex- miiiatus umittat. Cerifer»namque s;¥pius apes, licet
plicare quippe cum tanta sint nuraeri quantitate ut
: obstrusis vasculis hybhBa mella difiundant, cloacis
vix valeant promi eloqaio linguae verura ut sponsio ; taraen squalentibus insidere non recusant.
humilis Patris prfficepto pareat imperantis, et pede-

DCaPIDNT CAPITUL.4. '.

I. De muliere quse rasile perditum invenit. III. De eo »bi sacculus cum eulogiis inventus est.
U. DeiUuminationecwcigenx. IV. De eo ubi spatha perdita inventa est.

"Capitula asteriscis praenotata desunt in textu.


879 WOLFIIARDUS PRESBYTER IIASENRIETANU.-. 880

V. '
Dc curationc caduci. A IX. •
T)c pucro qui cxcus nntus visum rcccpit.

VI. *
r'6i pcrcgrinus occisus cst, ct tnortuus probn- X. '
flc mulicrc cxca
tus cst XI. Dc duobus ciballis furatis, ct matutinalibus /w-
VII. *
Vbi puclla visionem acccpit. ris repertis.

VIII. Dc illuminationc c.toi. XII. ' Ubi claudus puer sanatus cst.

CAPUT PRIMUAf.
quam erexerat manu oculo, perulam caliginosam
Annoab Incarnatione Domini nostri Jesu Chrisli
quseineam divinitus cecidit, sanctimonialibusquse
octingentesimo nonagesimo quarto, indictionc ter-
domi- missspcanorc intcrerant gaudens ad intuendumde-
tia» ,regni fiuadrimodi'' Arnulfo retinente
ve.vit, ct in uno oculo visum rcccpit ibidcmque pro
nium, anno octavo quo obtinuit princi|)atum,Eistc-
collato muncre debitum famulatum impcnditJ.
tensemprocuranteErchanboldofamosoepiscopoprav
sulatum, quirdam voliva compleiisdcsidcria mulier CAPUT VIII.

cumco quem nuptialis copula eidederal viro, Domi- Paupcr quidam famosi comitis Adalberli, nomine
numquipropcomnibusseeslinvocantibus in veritate Frideradus, quem oculis corporalibns videntem
deprecatura, jam cunctis penecognitum adiitmona- aspexietde mensula paupertatis mes panis portii
sterium nostrs multorum fidelium matris. Ubi
et B neni porrexi, ab ipso primordio quoeum genitrix
dum pro commissisa priniffva vircdine facinoribus sinn cxposuit gcnitali ca>cilatis obscuratus est fnnli-
u ivcrsis rca tundcrct pcclora pugnis, ac sspius tale. Oui cum jam in matura a>tate tctra caligine

saepiusque intcrvcntiones pia^ quaTcrcl virginis, be- prcssus priorcs tencbras ferret ad scnium, propria
nedictionesolita munerata vehicularia peliitadju- ducatum ci pnebcnte sorore, limina Walpurgisadiit
menta. Viam ergo qua vcnerala Isetissima carpens, et benedicta". Quo dum fatigatus jam itinere pervenis-
de his omnibus quae audierat et viderat plurima set, petiit ut ante alt;ire virginis duceretur, quate-
menle rcvolvens, in prinia rcvcrsionis mansione ri- nns opportuna qua> sccum tulerat munuscula super
sile c quo superaurcm orale confixcrat casu pcrdidit iiiud imponcns, veniam de peccatisconsequi mcre-
accidente,ipsaqualilcrpenlidisselpcnitusnesciente. retur. Deductusergoad aram, ubi mausoleovirginis
Hic dum viro euo factum clanculc fatcrelurdispen- propiavit, lassessentibus omnibus conlinuo men-
dium, ille concorporalem sibi et gralissimam conju- bris, rogavil ut potuit, se ocius ab altari reduci ap-
gem mox improvida notavit incuria ct leni modulatic tumquc sibi sedilc rcquiri. Ouod dum protinus fie-

vocis incrcpavit cloquio, cur more lascivientium rcl. paululum tremebundo corporc requievit. Tum
puerorum illud quod sccum tiilcrat perdidisset in- subito dilajisus in terram co^pil pallida membra
<>„ „1 prresidium
„:. !:...„ ...,,i;.>.,,. „.,.%,I '-' .. _ ..n
rediens quod i^-;,,, .. ..i.:
.1-
cauta. Tum illa .ad prius , .1
saxosavolutarelellure, et quasi ultimum clausurus
:

requisierat matris, i quit : Si tua;, domina Wai- diem sese creberrimein pavimento rcllectere. Deinde
purgis, misereri dignaris ancilla; et voccm audire cuin jKitius ;ib aslantibus dc fiincre (>jus traclaretur
disponis indign;c, damnum milii rci reparalo pra;- quam (lc luminis (|uam qu;rsierat dignitate, nil un-
sentis adempta>. Ibcc dum verba i)crorassct, jaccns quam vidcntcs ocelli, sanguinis madefacli cruore,
ante simul discumbentes eos pariter patensque ap- guttaiim in tcrram stillare cocperc ;ic pavimentum
paruit risile, non mutatum, verum idcm
aliud, uberrime cruentare. Cumque cadem quse tunc in-
([uod ei prius auxilium prKbuit capitale, etc. eral hora transissct, diu ncgatum meruitvisum, et
CAPUT II. tam ipse (|uam omncs ([ui adcrant Altissimogratias
Quia igilur supra portitoris prins mcmoriam
("cci relulerunt».
egimus,dignum cst ut qualitergraliam visionis me- CAPUT XI.
ruerit cnarremus. Dum ergo idem ipse (Ratfridus Vulgata igitur opinione celeberrima; virginis cl

namqiieadhuc vivcns vocamine nuncnpatur )


prius pene pcr orbcm universum longe lateque dilTusa,
premcrctur, ct gcminis orbibus mala
c,a>ca caligiiic Regincnsis(Ratishone) quo((ucurbsquondam rcgalis
albuginaria (|iKcvii!go pciulas minrupanuis obnoxia etinclyla suos ad idcin monastcriiim Ir;insmisit ci-
nullumque omnimodis iiituitus himcn
D vcs, pro inodulo affcctus prius dclihcrali ct conscise
pateretur,
gestaret in capite quo vel exigua; lucis igniculum facullatis placituras Allissimo eulogias defcrcntes.
videre potuissct, duas ad monastcrium vcnicns illic Qui vnto potiti optabili cum magno basilicam intra«
heblomadas pcrcomplevil. Conligit intcrca ul qua- vcrc tripudio. Uhi dum apcrtis scriniis cordis 3
dam die pro sc misclloDominum ct virgincm prcca- corporis(|u;rdam alt;irio illis ct iiilrocuntihus cun-
turusecclcsiam introisscl. Cumquc missarum sacro- ctis cxposito, qu;c(l:im cti;im xcnia ab ara li(|uidis-
sancta solemnia usquead EvangeliiDominici eupho- simi pcctoris mittercnl polo, cxperta luminibus au-
niam traherentur, pra'fatus c.-ecus apposita dextero ribusque pro (jua vcnerunt ratione, acceptaque (|uam
a Legcndum tcrtin ilrrimn, quic indictio a die 807, utiIlcnschcnius obscrvavit.
24 Scptcinbris inccrpta cst aniioH;»'». <•
Risilc, an nisilc, vidctur csse aciis oblongior;
1'Scilicct ]tnjo-u-i:r euin Paiinonia, Boemia, Mora- qualcm hcidic usipic pcst:inl miilicrcs Rhcmcnscs ad
via, (|no(l fucrat Caroloinaniii parcntis; Prnnrix caput s> al|icn(liiin ct crincs discriminandos : uinli,
Orirtitnlis cnm Tnringia, Saxonia, Krisia, (juod fue- id cstcapills tciiiiincntd infigi sdila.
rat Luddviii patriii-, AlniiKiiuiiw, (juod fucral Candi «Mlic (|niiii|iic mii:icul:i (unissa. t
Crassi itidcm iialrui et Lolliiiriniji:v, (luibus regnis
;
" Et hic duo pr;ctcrmissa.
pr;rfcclus csl .\rnolfns Camlo Crasso al)dic;itii :inno
881 DE VITA S. WALPURGIS. — LIBKK Ili.

qua;sieraiit benedictioiio, ((uia eis tardior liora iiicu- A tiain vanis exereuere visiliis crassisiiue iii tenebris
buit, in vicino monasterii caslrametati sunt dle circa niouasterium Deo amabile, oinni nisu al(|ue
altero ad propria rcversuri. Verum opacai noclis conainine rura paterna calcare procul dubio lesti-
sileiUio veniente, somnoque janiias liiminum jam- maiites, dum doinos proprias heta altrinsecus fa-
jain(|ue (luiescentium (liMiientius :i(li'iiiite, l'ui'cs(|ui buiatiune a(lire(|uasi agiles voiuissent, facta rosea
a furvo, id est nigro, traxere etymoliii;iam priscain, matutinalis temporis luce in proximo culturali sucr;e
cujusdain Aiamanni, vocamine Uatliarii, cernentes virginisa seinetipsis inventi sunt arvo. Oui.s autein
fatigata ex itinere Reginensium menibra sopore ni- cos terror invaderet, ([uaeque verecundia totos per
roio pra;s;ravata, nullo(|ue vigiianle cuslode |)er oinuia possideret, difllcile est inente tractare, verbis
distenti latlludinem campi jumeiita fore [esse] dis- exprimcre ac pagina fcstinanti ad alia adnotare.
persa, duo (|iionim cieca obscurior nocte cupido Taiidcm cupidi (|U()(|UO pacto ud se reversi iniracu-
cor jain tetruin intraverat possidendum, unus clan- Inm per sanct;e intercessionein virginis agnovere
cule apprehenso capistro, alter arrepto renura cin- patratum : et rubore treraoreiiue inelfabiliter casti-
gulo cassam duoruiu eiiuorum diripuerecapturain. gati, (|ui prius alienis conati sunt furtivisque frui
Rapta igiluriidem ineflicaci latrunculi pr;eda, ascen- vehiculis ad propria repedarunt gressibus propriis,
sisque (|u;e ccperaut procaci temerit;ite jumentis, B reliclis in (|uibus antea gavisi fuerant ei|uis. Quo
iter ad patriam remeandi arripuere g:iudentes. Sed Doniinic:e ostciit:itioiiis sigiioomnes qui viderunt vel
is (|ui se in sanctis suisgloriosuin atque laudabileiu audierunt mirati sunt: sedampliushi qui jussudi-
cunctis ostendit, gaudiura prssumplionari;e avidi- vino jumenta perdita recipere meruerunt. Agentes
tatis iu ruborein m:eroremque convertit, ut mundi;i- sane unic.;eTrinitatigratissimas laudes Ratisponen-
lis controversia stoliditatis iialain agnosceret quid se , hi qui venerant cives, tam pro acquisita quani
Cliristi in ctelis et in tcrris omnipotentia valeret. qu;esierant ecclesi;B benediclione, quain pro signi
Kam rapaces alieno portati vehiculoequitandi peri- admirabilis raunere, redierunt ad propria narrantes
' Hic omissa claudi curatio. fideliterde hisumnibus quae gesta erant in via ^ .

LIBER TERTIUS
Coniplectens miracula ibidenb anno 895 patrata.

Volvente temporum instantiumadhuc lacryiuabili G duosjam pridein miraculorum semper raente et ore
serie, variantur etiara pariter mentiura humanarum retineiidae raatris Walpurgis libellos succincto po-
multimod;e qualitates. Quo constat non seraper ho- coramento. Verura raul-
pulariffi oratiohis perstrinxi

minem agere valere qnod ei adjacet velle verum : tipartitis anfracluum s;ecularium occupationibus
cum labitur exterior nuindus, inclin;itur et interior prcssus, pene duoruni decursis hebdomadibus cir-
animus variis iclibus terebratus, ul ab atfectu con- cuinrotantium temporum, ad initium terlii perve-
cepto jara prius frequentius concidat in quo dudum nire nec quivi, nec raerui. Nunc autera quia meta
flxo gradu stabat. Sicque flt ut corpus, dum quod secundi jamjara initium postulat tertii, ipsum utinam
non appetit percipit, obtineat detrimentum et animi habere merear ducem cordiS((ue exigui benignissi-
aflectuspromptus habeat pr;Bmiura. muin directorem, qui sua sa|)ientia us aperuit muti
Exigente namque tuse. pontifex venerande, dorai - et linguas infantium facit esse disertasl
nationis imperio, pro tenuissirai capacitate ingeaii

mCIPIUNT CAPITDLA^

I. Le eo uhi mulicr cxca illuminata est. D yi- De femina clauda et sanuta.


U. '

De pane mulieris, qui a sinu perditus et postea VILI. De tribus cxcis illuminatis.
inventus est. IX.. De pisce iii via mirabititer invento.
III. De pulvillo doini pcrdito et in via invento. X. Ubi mulier muta curata est.
IV. Ubi homo quidam wantos perdidit. XI. De bubus quatuor in via inventis.
V. Vbi vas in itinere inventuinest. X!I. '

Ubi porcus a lupo dircptus est.


YI. Vbi in uiia eademque femina quinque facta sunt
miracida.

CAPUT PRIMUM. beatorum raartyrura Gordiani et Epimachi, Cam-


Memoraiid;e Doniinic;^; Incarnationis anno octin- piduneiisis sciliccl munasterii puella, a nativitate
genlesimo nonagesimo quinto, qu;cdara e lumilia cxca, noraine Guntrada, duai graliam iu luco ce-

a Capitula asteriscis prxuotata desunt in lexiu.


883 WDLFHARDUS l'RESB\TER IIASENRIETANUS. 884

lebri Domiiii audirel famosam, cflpiiit eliam Pl ipsa A absUilere oblalas, rcm pro qua CTca vcncrat sollicile

totis anhelare prscordiis ut ad sacrariura venire requirentes. Qulbus ipsa ejusdem rationis ordinera

mereretur bealissimae virginis. Cujusdum membra reiexuitetad calcera usque perduxit. Finitoeloquio
soporem felicissim;p quiolis modicum desuslassonl, lingu:e, adfuit solamen statim ex virpine. Nam Om-
nipolens de ca?lo semper prospiciens super
adfuit in ipso dormitionis arliculo qui oam ita
filios

hominum, ut vidoat si ost intelligens aut rO(]uirens


compellans ait : Cur, misera, geminis orbata lumi-
sopita quiescis in tenebris, et non
Deum, st;Uim supcr credulam de cojlo respexil, et
nibus, furvis ita
vacualis luce luminibus solis radios ministravit.
magis blandae lucubrationis doraeslica'de salute
te-
Expavesccns ergo de luraine, quia cernebat (|uod
cum ruminandoconquiris pernecessari:e sospitatis?
non videral ante, illuminatori suo Christo et inler-
Nam licet te consueto more matutinalis atquodiurna
[Canis.: venliici virgini cum csteris astantibus gratias egit,
lux gratanterexcipiat,'cscam tamcn haurii
remiltitad tenebras. et sana discessil ^ .
forte haustis] atenebris, orbara
Verum si telrum a te re|)ellere niteris chaos. et CAPUT V.
dislensas cupis cernere nubes, necnon et vi-
co?li Pari otiam modo.dum Gisila raatrona pernobilis,
rentes contemplari tolluros, importuni
soporisso- uxi^prRurchardi,Walacli(inis« comilisfilii. qua-anlea
I
cassam i;;naviam ro-
solila> quielis
B
gnitiem mitte, matrimonio juncta fuerat comitiis Megingaudi ',

prirae et ad raonasterium Monhtim ducatu


concito oralionis causa, ut solita est,cellam virginis adiis-
perge. El cum felici illuc gressu perveneris, prius set, in primis pro se suisque omnibus Domino sup-
actas et nitide coctas atque in buxula obtrusas al- plicavit: doin erigons se olsigno Dominico rauniens
lario obiatas » impone, sicque totam te rerum eas (|uas secum dolulerat obtulit eulogias. Ubi ven-
opifici et virgini trade. Cum autom easdem ara; tum cst ad pauperum Christi eleemosynara partien-
locaveris oblatiuncuias, binae e vicino venientes dam, datis cibi stipendiis congruentis, dum eliam
gallin;e ipsas voraci coraedent dente, talique edulie pocula sedula ministraret. vas quod hannipa " no-
pasla^ altaris excubiis desudabunt. Ilis ita dictis, minatur quo mislio agcbatur, inter manus propi-
verbisquecumsaluliferavisionesubductis, rosiduum naiilium ita exinanitum ost at(|ue subductum. ut
quod supererat noctis puellula hotabunda peregit. nullus assistentiura ullo raodo scire potuisset qua-
Noctis voro horrore finito, cum jam vasti «"quoris nam ratione perditum esse videretur. Sciebat sane
Oceani lymphae lautas Titanis arvis remitterent conscientia propria leste propinalrix, nec quodara
comas, a leclo in quo membra sopori tradiderat casuali more fore dilapsum, noc a manu disponsa-
liilari menleprosilions, sumplus itinoris ac^iuisivil, ^ tpjcj essedireptum, ne(|ue ali(|uafraude subductum.

•• ' -
comitem ac prieviam puollam assumpsit et callis Vorum animo
••
«"stuabat• obli(|uo, quoniam nil •
lale

ignara felicis iter arripuit. Sicque per devia trans- viderat, nil simile audilu perceperat. Mirabatur,
iens rura, monasterio quod nutabunda quaerebat quia oculatim quod prius raanibus vectitabat, jam
raeruit propinquare. Sed priusquara illius terrainos nullo furante vel rapiente carebat. Quid plura? Ubi
adiisset, rominiscens suae saluberriniic visionis coe- hor» diei prfitensa ost dibitio, spes quoque reci-
litus nunliat:e, oblatas decenter excoxit, in buxula jdendi vasculi mire subducti pariter sublata est.

reposuit, viamque carpere coepit. Ubi vero ventum Igitur completis pro ((uibus venerat causis, ad sua
estad diuoptatum basilic;cadilum, dieceleberrima disposito itinere redirc conati sunt. Dumque de
Palmarum ad vesperam finiente cura intimo cordis pluribus, ul raos iterantium est, inter se sermoci-
geraitu oratorium inlroivit, seseque in terram i)ro- narentur et qusrerent, vasisquoque perditi raentio
sternons at^iue a tetris luminum cavernis salsa adfuit copiosa. Tum subito ominus quidam illorum
lacrymarum flumina fundons, ut jussio visionis at- aspiciens vidit idi|isum in medio viae ilinere vas

tentius imperarat, ex asse uni se Domino et salu- jacere expositum imniutatum. Quod tollentes el do-

tifers virgini commendavit. Cum^iue diu longa min;r jam dictse cum nimia ;idmiratione affereflies,

))rotrahoret
l)rOir;inrl Cl in uianuii»^ suspiria,
oratione .->u-|^ii m, tandem a pavi-
viiiiw,-iii « pwii una
uiia cum eadem
i.«vji^iii
y^iiiik ^1111111.7 retulore
gratias 1^1.1,. gaudentes. ..
viv ^wuuv..,v-.'. .\ .,« quo
mento in (|uo jacuerat humilis exsurrexit, ad aram ^ st;itim loco ad caMiobium romisorunt, ut ibi niini
accessit, oblalas quas detulenit tromulis digitulis biliter servarelur ubi Chrislus per virginem inii;i-

superingessit. et haud longe modicum aboadcm se bilia operalur.

pausatura seraovit : cura ecce du;o quas creveral in


CAPUT VI.
visione gallinae, id est sanctimonialibus [f. sancti-
Vicus quidam in Bajoaria regione, pago Chelesgo-
monialesj geminae, stanles juxlo altare, impositas

a Etiam S. Radegundis teste Fortunato in ipsius as.'i C(mstitutum Laiitgiavium Turingia;: cui tura
Vila s;cculo i, num Ki: nhlatitinrs suis in<niil'iis pr.i-fiiisso Pdpdiiom pnilcit llonschcnuis ex Aiinaii-
fiuiens. locis vrnrriiliilHius inrrssnntrr disprnsurit. bus liildonsibus, Uoginoiie et aliis. De Burchardo
Lege prxfationem primo liujussa!culilomopraTixam, iiilra c:ip. 10.

ubi de oblatis. Mogingaudus comes, Odonis regis nepos, ab


'1

b llic omissa.
tria Alborico ojusi|uo sociis iii mon;islorin S. Sixti quod
c Ilinc corrigil llcnschenius anonymum Erfor vocatur Uotil;i, dolo iiilorfoctiis ost v Kalend. Se-
deiisem de Lantgraviis llassia', (jui aiioiiyinus Itur- ptcml). anni 8'.»», ex Annalllius .Mottcnsibus.
chardi patrem dicit fuisso Ludovicuin, etavumalte- 'Oalli noslratcs ii« huiinp appellant vas pocilla-
rum Ludovicum, quem Iradit a Carolo Crasso anno torium ansa instructum, Germanice hennapi.
:

HKi DE VITA S. WAI.PURGiS. LlHHll 111.

wc, AdaloUestorh nuncupamiiio vooitaliis, miiltis, A crymosis singultuum vocibus poslulantcs. Quoscum
mitii iniiiijiii' istn tiiii'Iiti'r scribciiti iilcnissinic co- matcrfamilias Linbila cum dcvotis Dco fainiilaiius
gnitiis. iii adhuc in vila supcrstcs est
i|iiii iiii;cilain hiimanitcr susccpisset et viclni alimoiiiam miscri-
qna supcnia miscratio,
mulicrciila, iiiiminc Asnia, in cordilcr minislrassct. visiim cslcis ut siitfragia vir-

suHrai;antibus matris nostne meritis, quinquc cvi- ginis attcntius implorarcnl, qnatcnus visum a pri-

(Iciitissima operari (liiinata est signa. Nam labili et ma;va origine inexpcrtum cjus mcritis et precibus
treinulo corpore tota caduc.a, insupcr obsistcntc adipisci mererenlur. Motibus igitur quibus poterant

obicc inflcxiliilis lin^ua! miscrabilitcr iniita, ad cun- in ecclcsiam intraverc, et facta orationc votiva tan-
(•tisnoliini inonastcrinin cst aildiicta. iit ibi invcni- gi sibi cicca Inmina oculoruin dccambiita 'i
vir^inis

rct reincdium. ubi multi qua'situin invcncrc pr;csi- pcticrc. Quod duin factuin csset, sciisim visus inco-

dium. Cumqueinibi laorymosasadDominnm fundc- gnitus porveiiit ;id orbcs, et irradiati radiis jubaris

rct prcces, vox in snblimi audita cst supplicantis, ct lucem crevere gaudentcs. Id omnes qui videre et
sociata lacrymis sanitatc corporca, incnlumis mulicr andiere mirati sunt, ct ei qui solus mirabilia magna
remeavitad propria. Scd insipida' innltorum rusti- fccit gratias non modicas retulerunt.
canorum ac saH'uIariuin mcntcs, diimdona a Domino CAPUT IX.
ct prsmia conscqnuntur indcbita, non ad laudes nec B
Quadam die dum ego ad idem monasterinm ali-
ad dignas gratiarum se pra-parant actiones : quin
qiiiil novi ac dcsidcrabile audire cupicns advenissem,
inajiis pro dignis munus se coeleslc percepisse a'sti-
aninio si quid audilu dignum cxistcret quod
ct lidcli
mantmcritis.autcertciuiHis pncccdcntibus mcritis,
ad notiliam perveniret requirerem, adfuerunt dua;
scd solum divinre auxilio miscrationis. Ita in bono
CK virginis famulabus Diethildis et Ruathildis qus
dcliciuntopera ut nc^iuaquam stabiles inveniantur in
me;c satisfacerent voluntati, mihique cuin cautione
lidc. Ouod hujus muliercuUe forluitus probat evcn-
etcharlula rcsidenli intcralia hujusccmodi rclulere
tus, dum rei atestae narralur auditus. Veniens uam-
miraculnm. Accidil namque, aiunt, ut mullorum
t|uc doiiiuin tota rcstituta saliiti, infra deccm ferme
moris est qu^TTentium Dominura et suorum interven-
licbdomailarum circnkim iiullas, ut npinir, debitas
tiones sanctorum, ut quidam orationis causa idem
.Mtissimo rclulit graies. (Juiii potius scgnitire tempo-
oratorium adiissent. Intrantes vero in ecclesiam,
ralis incuria pressa, mentem lubricam ad caduca
dum adoraverunl viventem in s;ccula, etiam bealis-
rellexit ethaud obliviscendae propri;e oblita est sani-
sim;e \\alpurgis pronis vultibus qu;csiere suffragia.
tatis. Undcpostexplicatam pr;Blibali teinporis quan-
Completoque pro quo venerant voto, insuper accepta
u Deus oinnipotens
titatem, dimiatus p salubri castisa- , ,. .. . . „ • •
, -, . "
. p benedictione quae
'
comes in eundo existeret animse,
tionc suain commonere ancillam, nc tanti mune ris Li ..
. . ,. . r -i- , .

viatici quoque corporalis eulogiam a matrefamilias


felicissimo dono ingrata fore vidcretur quadaai
accepere. Erat enim tempus alistinendi a carne et
;
:

nocte hujusmodi visionis eara aggressus est voce


idcirco ea q\ix manus largientis invenerat secura
Cur, inquit, muliercula, jam enim Domino grata, de
animo devoto tulere, scilicct, pancm, caseum aliiue
perceptis taiitis beneficiis coelesti grati;e hactenus
cervisiain. Dum crgo ab eis piscis qua?reretur, et
existcrc voluisti ingrata ? Rcdi igitur ad mentem
negante qualitativi temporis vice minime adipisci
tuam omni dubitatione submota, etquid in tedeilica
potuisset, onerati sarcina superius exarata iter coe-
virtus sii operata, nubilo cordis deterso recogita;
pere redeundi ad propria. Cumque plurima fabulan-
undeque tibi salus indignse provenerit, curiosissima
tes more incedercnt, ventum est ad
comitatium
animi scrutatione pertracta. Et cum incunctanter
locum ubi grata et virentia jumentis gramina pro
tu;e tenebras ignorantia; diligenti examinationedis-
temporis congruentia invenirentur. In quo exonerato
cusscris, surgens concito gradu, ad Mocnhcim mo-
eorumdem pondere jumentorum, de Dei donis ac
nasteriuin perge ibique coinpetenti completa oratio-
datis et benedictionibus virginis percepturi sese in
nc, a Dcithilda custrice ecclesis ad operandum pro-
fenuin viride prostraverunt. Tum is qui eorum sar-
priis manibus aliquid operis accipe, ut scias de
j) ciiiis raanuin immitterc familiarius consueverat,
reliquo tu;^^ domina! debitum impcndere famulatum
sistarcias ^ evidenter aperiens, .•. iniro admodum
a qua iiisperat;e salutis mcruisii commercium. Quod
modo invisura antea et intactum aspexit et sustulit
si non feceris, scias te proculdubio aliquam in tuo
piscem, etc.
corpore invenire molestiara, ut ipsa vcxatio intelle-
ctum auditui conferat quemlenisadmonitionon re- CAPUT X.
gebat, etc. » .
DuoaregioneTuringiaBurchardi comitis niilites,
CAPUT VIII. Deitharius atque Heio, sacrai virginis qu;Esiere pra-
Interea dum haec agerentur, quidam ignoti tres a sidia, adducentes secum feminara quamdara humanae
nativitate ;idvenere caeci et pauperie urgente men- modulis loquehe carentem, ut ibi Domino miserante
dici, corporis et luminis solatium rcquirenteset la- mereretur accipere gratiam ubi multi multiplicem

a Et hic unum omissum. Grsecis «Tapxia commeatum annonamqiie signi-


c

Scipio scu baculus S. Walpurgis serico inclusus,


1) ficat Latinis sitarcifl, corruptes)sf(icc/fl sumitur pro-
:

Culonia! in monte S. Walpurgis, qu;c Patrura Socie- cista aut canistro vel manlica, qua edulia compor-
tatis Jesu ecclesia est, asservari dicilur. tantur, I Regum, cap. ix, v. 7.
887 WOLFlIARDrS rRESBYTER IIASENRIETANUS.
conseculi suiit vciiiam. (Juo dum prospero ilineris A paus;irel iii leclulo, adfuit ci qusedam elcaiantis spo-

calle alacri corde venissenl; desiderio potiti priore ciei mincque venustatis puclla qua; ei flatu placi-

suis pro piaculis iiidulpcnliam fusisa fundo pectorls dissimo insufllavit in aurcs. Qua; statim evigilans et
precibus pctiiTuiit. Hclii allala miinuscula altario de eadcm fclici visione curiosa raeditatione pertra-
imponentes, muliercm etiam muUim
(luam sccum a ctans. liguticci solutum est vinculum lint;u;cet mo-
patria adduxerunt, aiiimo dcvoto ct crcdulo curde dulos iiromptx' cffipit exerccre Io(juchc, rcferens de-
Omnipotentis larf^illuie miserationi el virginis com- bitas munerum largitori laudes qui locatissccum in
mendaverunt munlfica^pietati. IIIaetiam,(|uia lini;ua supcris sanctis plurima valcrc donavit in terris.
non potuit, humiliati spiritus contritione induli;cn- Uiidc comites et universi qui audiere mirati hftisque
liam i)0stul;ivit. Peractis pro (|uibus vciicraiit causis, meatibus proprias revisere lcllurcs. Scd prudenti
ad sua rcdire conati suiit camdcin sccum mutam animo cogitaiitcs non decere lam evidens miraculura
nuilierculam ad patiiam rcvclicMtcs. Cumque de rcticcri, iiotuni pcr suos monasterio sacr;c virgiiiis
ejus exquisita el noii inventa salute tristes ad pro- facere studucrunl, ul Dci famulabus et omnibus lidc-

pria repedarent, quadam nocte cum lassa omnes literaudientibusfieretcognitum quod ineademfemi-
quieticorpusculatradidissent, ipsaquoiiuesomnifero na diviiiitus est ostensum. "
" Item duo hic resecata.

LIBER QUARTUS

Complectens alia miraaila ibidem patrata.

Volueramhujusopusculibreviloquiometamimpo- B tione percurratetDominumsolura mirabilia facien-


nere dissolulam verum concurrentium jugiter niira-
: tera agnoscat. Non enira inerabranis adnotata esscnt,
bilium rerum atque signoruiu dcsidcrabilis novitas si mirabilia non fuissent. Legimus namque quia
iterum iterum(|ue ad scribendum iinpcllit alquc iiro- signa iion fidclibus, sed infidelibus data sunt I Cur.

vocat, et ut pcrfecto opere ad finem us^juc pcrducam xiv, 22). Uiide crcdimus in novissimis teraporibus
frequenter invilat. Non enim in initio galeati militis atque periculosis multa inaudita operari Christum
pricliantis virtus adscribitur, verum in fine efficacis pcr suam amabilem virgincm velle irodigia, ul be-
victori» virtus cum favore a refcreiitibus propala- sliales innuincr;c in s;cculo hominum raentes, quiE
tur. Digiium est ciiim ut laus pricdicetur iii fine, et pr.c(licantiuraconvcrtidcspiciuntverbis,salteminau-
finis decoretur in laudc, Domino dicente Qurpcrsc-
: ditis iiiclinciitur ex signis. Quisquis ergo legere el
veravcrit usqw in finem, hic salvus erit (Matth. xxiv, audirc desidcral, cordis si cst rubigincra lollat, el
13^. Quapropter libelli quarti, Christo favente, exor- dum me vera scribere expcrimcnto didicerit, crcdat
dium capiam, ut et transcursis stylo currcnte glo- sciatque me non signorura esse fictorem, verura
riosis sacnc virgiiiis miraculis ad |)r(imissuin dialo- lidclissimum excerptoreni, ut pro lioc labore libc-
gum veniam,ctincoproingeni(jli quaiilitateadmisso r;ui mcrcar a peccalis, precibus et interventionibus
sudoredecertem. Si (|uid crgo in hoc ojiusculo invi- C virginis.
sum etinauditum lcctor invenerit, pia mcntis inteii-

INCIPIUNT CAPITULA ».

I. De quodam claudo curato. VIII. De cseca, qusc visum rccepit.


*
II. Item de aliu cluudo curato. IX. Ubi cxcus quidam illuminatus est.
III. Vbi claudus alius est sanitati restitulus. X. De alio cxco illuminato.
IV. Itc mulifrc pcdibus rcstituta. XI. })cilluminationc altcrius cxci.
V. l'bi dcm alius drbilis pcdibus sanatus. XII. l)c mulicrc qua: cibi et jKdus communem
VI. I)c mutu ct claudu sanatis. victum multu tcmpore non jMtuitjnTcipcre.
VII. he dxmoniuca curata

CAPUT IV. dam fcmiiiam Manswindam ad mcnlera reduccre fc-


slincmus, ul ipsa (|UO(iue (|ualitcrcurata sitenarrc-
Si de omnibus qui illic incessu pedum potiti sunt D mus. Ex villa iiamquc qu;c dicitur Truthinga advc-
" voliicro tcxere oiationcm, •
claudis '
aiite dcnciel dics nicns, cl mcdclam C(iri)oris anim;c(|uc in moiiastcrio
(|iiam sigiioruin cvidciill;i plurimoruin. Vcruiiitaiiicn (|ua>rciis icnil ciiiiii iicduin dcl)ilit;itc deformis ct
ci (|ua; ad mcmoiiam vcniunt iioii ;cstiino silcntio iiilioncst;ii, (liutlus;id cadum oratioiiis voccs c pc-
coiiticenda,quoniam, ut lcgimus, Dci narranda sunt cloie lugubri dcstinavit, cl, ut sui Omnlpotcns
opcra cujus sunt inexquisita judicia. Idcoque quam misereri dignurclur, prolixo precatu nagitavil. Cui

Capiiula asleriscis pra;notala desunt in tcxtu.


8S9 RR VITA S. WALrUIUilS. — LIlil^K IV 890

iiiiix iliviiia vlrtiis n misciMtio ;uiriiit et gressum .\ eongruenter. Idcm etitiin coines vcncrabilis, ut co-
i|iiciii pcnliderat integoiiiiiuiin re|)aravit. gnovit suuin([ueni detulcrat clauduni exsilieiitem ct
laudanteni Deum, hetitia cordisexsultans niinlieum
(^.APUr V.
lieiicdixit Domiiiuiii.
In ipsa villa in (|iia inonastcriuin celebre siluin
Ut ergo jocuiiditas gratulanlium duDnim cumu-
est, puer, voeabulo Beretgisus, erat in (|uo viviriea
lantius augcrctur, duo evidentia etaperla mii-acula
Trinitas ipsuin iilenuiue (ii)crari dignata estsi-num.
tertium roboravit. Nam ([ua-dam eujusdam elauduli
Fuit cniiii per trcs aiinos ;,'ressuiiin anibuhitione
mater, cuin vidisset pra;c..ntia signa duo esse paten-
pi-ivatus, ita ut ad iiiillius IVuctuosi operis cxcrei-
cssc vidcrctur. Quera toliens niinia re-
ter ostensa, et ipsa suum (luein exposuerat lainen-
tiiiin liabilis
tabili cdilu natiim siibintulit ad curanduin. Sic pr;e-
fert;i moDstilia geiiitrix, nuneupainine ^Ratila, ad
eedciitibiis curatis duobus, postreino astantibus uiii-
basilieam detulit sahitarcm, ibiijueante oeulos divi-
vcrsis sanatus est tertius. llis ternis duo pra^cipue
lue majeslatis exposuit et ejus inenarrabilem mise-
desideraiites visis miraculis, redierunt ad sua, ista
ralionem cuin laerymis gemitu postulavit. \ idcns
et
narrantes e plurimis b .

itaque de exeelso coeluruin habitaculo Dumiiuis mii-


lieris fidem, euravit inlantcin, et matris precibus CAi»UT X.
feeitambulantem. Quo audito, domina utrius(iue ^ Quodam itaque contigit tempore, ut pro admo-
infantulum tradidit eidem ecclesiae jure perpetuo nendis atque in Dei timore roborandis Dei ancillis,

possidendum, ut ibi(|uandiu adviveret, servitii jura


ipsuiu monasterium, juxta morein frequentius eon-

impenderet, ubi vircs ad famulanduin recii.cre ine- suetuin, probus piusque pontifex Erehanboldus
visitaret et iii eis sanctie praedicationis creditara
ruisset.
Similiter Uomanus quidara adveniens et in porticu
mcllitis labiis sereret annonam. Cunuiue adhuc in
eadein eella eonsisteret et pro luerandis Christo
aquilonari cura carruca in qua delatus fuerat raise-
rabiliter jacens, sequenli die posteraarabulandi me- animabus attentius desudaret, quidara a partibus
ruit facullatera.
Franciie cumagraineclericorum et pauperum flaraina
devehentiuin, et Kijrie eleison voce eanora canen-
CAPUT VL
tiura, a nativitate "a;cus pauper advenit et nisibus
Accidit pra^terea quodain tempore, ut Hildegarda '
quibus potuit iu basilicara cum conviatoribus in-
doinina, paciflei regis Ludowici fllia, orationis gratia
troivit. At ubi flxis genibus in oratione flbram etiam
eum Luitpoldo faraosissimo comite ad jara dictum
cordis erexit, et pius Doniinus suara aurem placi-
nionaslerium deveniret. Non ergo iramemor benefl-
dara propitius inclinavit fusamque pauperis preeera
ciorura
T'V.!'^'"1\^!''^T.?.^1"^ l"m«" q^od natura ncgaverat sua mira
deret multa ibidem facta esse et pene quotidie fleri
potentia condonavit. Quo viso, pr;csul el omnes
miracula, adduxit in comitatu sequenti ab ortu ori-
qui adfueremiraculo laudes in excelsis reddiderunt
ginario inutura, ut, si dispositione superna gratissi-
Deo.
mum directi farainis donum mereretur pereii^cre,
CAPUT XL
audita apertius crederet, dura visa fidein auditis
Non incongruum videtur, si sequens praeeedenti
darent. Luitpoldus quoque. utsuspicor, non dispari
ajquiparetur miraculo, cum c;ccus ilie fuerit qui, ut
desiderio lactus, eorameantera secum detulit dau- diximus, patenter ibi lumen accepit orbus el iste. ;

dura. Ubi dum eadera nocle quieseerent, inatutinali


de quo series texitur, qui etiara in eadera ecclesia
vcniente synaxi oinnes in ecclesiam celeriler fcsti-
diein videre proraej"uit. Transeunte nainque festiva
luirunt. Cumque Dei fainuhe inibi servientes doini-
soleranitatePaschali, duinalbariasequens adveniret
nicos eoepissent concrepare eoncentus, astantibus
hebdomada, Adalbertus coines nominatus a rure
etiam his qui secuin detulere praedictos debiles,
Francorura illustriura inonasteriuin pctiit. Ubi dura
mutus soluto vinculo plectri clara coepit loquelas
divinura ofliciuin stans iii basilica cum suis audiret,
emittere voce et rairabilem Deum in sanctis suis
incognitus quidain adfuit cascus et inter caeteros
cordis jubilo collaudare. Et non solum ille, verum
D stetit adductus. Nec mora, facta ad Deum prece
etiam oranes qui ofiBcio inatutinali intererant, orani-
humilliraa, lux ejus noctera fugavit ab oculis, cer-
potenlem Deura collaudabant. Cernens ergo ille
nentibus el mirantibusqui aderant universis. Cum-
quia, ut desideraverat, ita rei eventus impleverat,
qiie talein in se agnovisset virtutem, Creatori
inagnoexhilarati cordisrepletustripudio, elevatis in
reparatorique suo retulit laudera : rediensque sa-
iiiqura raanibus gratias oninipotenti retulit Deo.
nus et incolumis ad patriam quod in se
illud
Sciiuenti denique ejusdem felicis horie raoraento, et
divina peregit dignatio, ubicunque potuit, divul-
Luitpoldi prstaxati coinitis fustifer claudus ccepit
gavil.
exsilire gaudenter, ac Salvatorem suum benedicere Cxtera omissa.
!'II»c coram Arnulfo accusata, regiis possessioni- Regino ad annum 894.
hus privuta, exsut in monasterio Cfiemissen vi.vit: in i)
Hic tria praetermissa.
gratiam rcccpta, sua mujori cjo parte rccepit, inquit
:

891 WOLFHARDUS PRE6B : IIAS. - APPENDIX AD VITAM S. WALPURGIS. 892

APPENDIX
Be sanctce Walpurgis canonizatione , fcstis diebus, oleo, reliquiis et locis sacri^.

1. Canonizatio. —
Sanctimoniales Eislel«nscs in A Unde h»c hora pro receptione ejusdera olei diligen-
Vita S. \Val|turgis aiunl ipsius caTionizalionem poi- tissime observatur. Et si pliiahe in quibus sacrum
Erchanbolduin liislotfnsein eiiiscopum « olitenlain oleum recipiendum est non directe vel perpendicu-
a sede apostolica-, qu;e (|ui(lem canonizatio facla Liriler supponaiitiir, j;nlt;e ejusdem
dislillatioiii
est, inquiunt, ipso die apostolorum Philippi et .In- olei sibi colKercnt dependenles ad moduin botri vel
cobi, in (|U0 usiiue fi'stuin caiioni-
hodiccelebratur favi mellis, nequaqiiam in aliuin locum decidenles.
zationisejus. Cujus eodein die,omni anno,
rei iiratia Sed posii|uain nesligentia corrigitur, et vasa in
proccssio solemnis al) ecilesia cnlhcdrali per epi- ((uibiis sacrum oleum re(M(ii debet distilhi-
iniinde
scopum et canonicos fit ad ecilcsiam parochialem liiini ;i|it;iiitur. eisdem sine omni cooperatione,
S. Walpurgis, ibiiiue olliciuin divinuin sunima cum ilhihitur. Pi'r quod a[)erte monslr;itur ul in vasa
ceiebrilate a canonicis perlicitiir, eisi|nereliquia' seu munda recipi di^beat. (|uia ab immimdis locis vel
stillicidium (id est oleuin) cjusdeni sancta? virijinis v;isis omnino se pr;eservat. Et s;epe coni^iertiim esl
ad polandum minislralur. « .Vt Bruscliius et e.\ eo ((uod rece(ituin in vase etiam inundo, si iinmunde
Gretserus in cataloso episcoporuin Eistetensium vcl irreverenlcr teneatur, vel ;id locum nbi peccata
scribunt S. Walpurijem ab Olkaiio episcopo cueliluin ilh'ccbr;e jierpetrari consueverunt deportctur, om-
numero ascriptam fuisse nutuacjussu Adriani poii- iiiiio evanescit, vel orificium vasis ipsum oleum
tiflcis. VX i|uidem Otkarins curavil S. Walpurgis ne((ua([u;im ad effectum sanationis eftredilur. Ex
corpus e terra levari. Quo rilu sanctorumcanonizatio scri[ilis eliam colligimus et certa relatione fide
tuiii temporis celebrabatur. lil tainen clnatio S. Wal- „ dii,'noruin intelleximus, ([Uod civilas Eistetensis una

purijis facta xi Knlcii'!. nitnh., non vero Kalrndis cuin lota diuecesi ecclesiastico inlerdicto ([uodam
Maiis seu fcsto apiistiiliirnm pliilippi i-t Jacobi. Quo lcmiiore supposila fuerat pi-o|itcr qiiasdam damnosas
nihilominus die « festum canonizalionis ac transla- iiijurias, ([uas episco()us (|ui tunc pneerat a baro-
tionisejuscommunitcrcelebralur, » iniiuit Philippus nibus ternc et incolis susliniiit. Ex tunc ll((nor
episcopus in ipsius Viia. Ut ut, ad clccationciii sacr;e em;inalionis slillare cessavil usque in dicm
S. Walpurgisab Olkario factam intervenisse Hoinani ([ua ecclcsia reslilula esscl indemnilati. El idi^m
pontificis consensum non e.xpriinit Wolfliardus; vciicnibilis episcopus cum universitate civitalis in-
certe non Adriani (|ui post Otkario mortem sedi Ro- dicto jcjiiniii nudi|)es et absque lineis ad monaste-
mans impositus est anno 884. rium li. W;il|iurgis ascendil. devote ac subnixe cum
2. Fcsti rf(V<. —
Pluribus festis diebus colitur univcrsilate |io|)uli sui supplic:ins ne affectu tantae
S. Walpurijis Natalein ipsius v Knlcnd Maitii um- beniiinitatis, sicnt estemaii:ilio sacri liqnoris. inam-
siiinant Piiilippus et s;inctimoniales Eisletenses, pliuscivitas privaretur. Et acci^dens ;id allare dictus
ipsoijue die ceiebrat Eistetensis Ecclesia. Elevatio- pontifex missarum solemnia aslante |)opulo devote
nem xi, Kalcnd. Octohris factam tainen iv Idns Oc [)erei;it, et inconfectioiie sacrainenti etejusdem per-

tolj. celebrant iionnulli,aliam transhitinneiniv']/i7i'/'s cc|itione sacratissimus liquor, ([ui iiifra spatinm
Maiis. Ouia vero « ieli(|uia' S. Walpuri;is per totuin uiiius :inni nequaquam dislillaverat nec ullo inodo
mundum, » ut scribunt sanctimoniah's l^istetenses, se ostenderat, adeo abniide eru|iit ut ampullara
hoc est, « ad diversas per totum Francorum reiinnm dimidi:e \nnlx capacitatis vel unius scrici [/.. seri;e,
provincias, « ut in Lectionario Trajectensi, dis-
p quod est vasvinariuin obloiii;uin ficlilcj adimpleret.
.4(ldit Phili()pus, ([uod eli;im idem sacrum oleum
pers;e sunt, fit ut quo qu;e(;u;B Ecclesia die illas
excepit celebritatem in ipsius honnrem instituerit. lant;e munditi;eac meracitatis exislil ut sine omiii
3. Olcwn. —
De oleo e S. Walpurgis reli(|iiiis corruptione et fa'da maculationisfeculentia per dn-
emanante Philippus agit his verbis: « Pro liiiali ccnlosaniios servatumconsimilis()nritatis invenitur
conclusiime adnotare decrevimiis quod sanctum cum illo qiiod hodierno diede slillicidio (^jusdem
corpus i;lorios;e Walpurg;!! vir|,'inis in altari iiublico sacr;e ein:tii;ilioiiis susce[ilnm est. Eadeni fere i>

ejusdem monasterii (de (|uo iiifr:i] caute ac reve- testaiitur sanctimoniales Eistelenses. De h(W oleo
renler lonije pr;efatus antistes Fj-bertus liino (_*(/,"- sini,'ularem Tractatum edidit Grelserus. Ingolstadii
rias) recondidit: ubi miracuhi iis.|iie iii liodicrnum :iiino KilO cdlluin. in (|iio lcitniitur h;ec verba
diem coiitiiiu;ita felicitcr crebresciiiil. .Nam de mein- c:ip. 1 « Condila suiit lipsana B. Walpurijisvirpinis
:

bris ejus virgineis. maxime tainen pectoralibus, liistadii in suinmi altaris lapidednro, solido, exca-
sacruin emaiuil oleum ijuod i;r;Uia Dei et iiiterces- vato et su|ierne conchiso eo i| so loco quo a sacrifi-
sioiie B. Walpuri,';e virsiiiis (-ecos illuminat, surdos caiitesacerdote cor()usetsaiii;uisl)oinini iminolaiur
audire facit, et i,'ressuin chiudis reddit ciinctisi(iie ita ut jirohabilesit haiic luinl);im fnni;i vice sepulcri,
d(!bilibiis o|)I;iliiin etfcctiiiii devole pelenlibns mise- ([uale in omnibus aris coiisccnitis cx i|iso conse-
ricordiler iiiduli,'et. Quain eli;im tjratiain curalionis (Titionis ritu et pr;escripto visilur. Iiifr:t pra'dictum
i|)si expeiti s'imus. N:iin pr^ivi inflrmit;.le :C5,'rol;intes l:i[)idem est cavitas seu foramen ([uadralum in quo
ad excidium vit;e devenimus et reniemoranles
: distilhit slillicidium de lapide su(ieriore qui sacnt
pratiam quam B. W;ilpur!,'is siiis dilecloribus inde- D viri;inis ossa tenet Videas ;;utt;is kIo majores, m
sinenter ostendit pi;i'C('pi'nus de oleo s;icro s:iiict;e inodo minores, pisi aut nncis avell:in:e mapnitudine
su;i' ('in;in;itionis nobis copinsiiis ;ilTerri, eldesider;!- dc l;i()idc snpino dcpcndeiiles. (|u:is oinnes exci|)it
bili h;iiislu plii;il;iiii plen;iiii ('liihiiiiiis omntes iii lccc hilc p;it>'iis ar^eiitca coiicli;i. » \:iri;i miracnla refcrt
vi-rba, »('tc. L;ideindiecriticaviiiius id cst sudorem
« ]
Grelscrus et ex eo Uollandus ([iiiliiis siijiersedemus.
saiiil;itis indicem emisiinus et brevi posl lempore
, Istius olei menlionem facit Wolfh;irdus in lib. i,

s;inil:iti omninioile restitnli snmus. Iloc ()uo ;ue cap. !t,

sciendum (|iiod lioni celebi;ili iiiis iniss:iriiin cum i. Hclii/iii^ III Varthiiionc Eistctrnsi. Moircnhciincn-
s;tcr:inii'iitiii;i corporis et saiii,'iiiiiis .lesii (^hrisli in si. ci alilii. — HerK(iiiariim S. Wal^inrjiis mai;na
altari (onflciliir in qiio rccoiidil;! est, frciiiieiitiiis (i;irs sciv.iliir lii l';iitlii'iioiie s:iiicIiinoiilaliiim itc-

nccnon uberiusoleumdc sacrucorporeejus distillat, iiedictiuarum ineditioreurbis Eisleti loco, ubi olim
8!).! WOr.KllAUDI PU.KPAT. IN LlBItOS SUOS XII m ACTIS SS 894
lom|iliim S. Cnu'is stahat (luori postM oo transliitis A miiim in o|)|)idum ad RhRnum translatum est. Ali.i
saiicta' i'clii|uiis a S. Wal|uir;;a iiomcii ncccpit. (luo tein|)la '/.ulpliiiiiix iii (iclria, et liriniiuij.r ([u;e
Iliijusce moiiasli'i'ii primiis (•ijiiililnr cst ()li<ariiis iirbs est l''risi;e occidentalis [irimaria. Nec prffter-
sextus, KistctiMisis l':cclcsiaM'|)iscopiis, (|iii'm transla- mittciidum hoc loco id ([uod S. Odo ahhas Cluiiia-
lliiiiisaiK-lorcm riiissc siipcriiis lci;imus, iiislauralor ccusis de ((uodain oratorio S. \Val[)urgis commcmo-
i'l amplincator llcriltcitns cpiscopus xv, cui l.co- rat in lib. n Collationum cap. 2)S « Kst ecclesia,
:

ilciiarius scii l.ciil^ariiis niuniticcntia sua adtuil, iii((uit, B. (iualhurgis in hac vicina nohis regione

inonacliaruni in eodcin loco rcsiilulor. uti cx l'liilippo iii ((ua miraciila liiint. Contigit autem, sicut doin-

aliis((nc rcrerl (irctscrns in observal. lih. i, cap. iius Berno abbas refert, ut ejusdein S. fhnilburgis
i;». Eliam (|iiain(lain sanctarnin relii|iiiarum portio- rcliquiie super altare aliquot dies manerent. Sed
iiem olitinucrunt sanctimoniales .Moweiilieimenses, inox miracnla cessaverunt. Tandem vero ipsa virgo
ex lib. WiiltiKinli cap. !l, ail ([uas plnriina refe-
1 cuidain ex inlirmis n[)parens. Idcirco, in((uit, nou
runtur lacta miracula libris Iribns subsci|iicntibiis. saiiamini, quia relii(ui;r ine;c sunt su()er altare
Parlicula' itcni carnniilcm relii(uiarnin l'uriiis, An- DMinini ubi m;ijestas diviiii mystcrii soliimmodo
tiierpiie. Colonia' Ai;ri[i|iiiue, aliisqne in locis, [iroiit dcbct celebrari. (Juod cum ille custodibus relerrel,
late docet llcnsclicnius iii (".ommentarii [)r;evii >; (i tulerunt ca()sam, et protinus miraciila lieri c(r()e-
et 7, ubi cliain de variis tem|)lis S. \\'al|iiir^'i coii- runt. In palntio .\ttiniaceiisi ad .Vxoiiam Carolus
1.

secratis agit. In ((iiadam iiis. Ilistoria Fraiicorum Calvus exstruxit S. Walpurgis or;itorium ((uod una
hsec lciiuntnr iniio secundo liodulti regis Franco- ., cum i|iso (labitio a Xortmannis eversum est. Pace
'^
runi. C.lirisli JSil « \io anno cor(ius S. Remigii et
: et ((uiete (j^illis restitula, alia eidem virgini a^dili-
i(uorumdam aliorum sanctorum corpora llunnorum cata est ecclesia ((uam Hugo Campani;e coines a
metu intra Hhcmensis civitatis niwiiia a suis mona- I'liili|)()o 1'rancorum rege ob connubinin cum tilia

steriis snnt delata: cum ((uibns etiain S. (jalburijis ejus Constantia initum accepit in dotem, ac (lostea
relii(uia', ad ((uas sa'|)e lUiiit miracula, sunt ibidem anno 102 donavit cffnobio Molismensi cui hactenus
1

posit;v. prioratus titulo subjacet, prout ex \ ita (jalli(;a S.


3. Bdsilicx rt (ivdtoria. —
In lemplis S. Walpurgi Walpurgis ab Spagiiolio edita intelliL,nnius. Distat
ilicatis celeberrimum Parthenonis Eistetensis, de
est h;cc ecciesia et vicus S. Walpurgis dictus, vulgo
quo supra. Cestne in Britannia insula cimoljiiim .S((i';?^-Wn!(/joi(;-!/, altero milliari ab Vltiniaco villa

erat S. \Vilburs;;e, ah lliii/iipr consulr, id est comite ([uondani regia. Denique in dioscesi Argentinensi
Cestrensi, constructum, teste Orderico Vitali in Theodoricus comes Moiitis Pelgardi construxit coe-
Hist., lib. VIII. [i;ig. (371. Tihc in ducatu (;elri;e ad iiohium monachorum Benedictinoruin in honorem
'NValnilim lluvium basilica Walpurgina el collegium S. Walpurgis quod postea Fridericus I iin^ierator
canonicorum in ea institutum, anno 1315 Arnhe- ainplificavit.

VOLFHARDI PRESBYTERI
PR^FATIOXES
IN LIBROS SUOS DUODECIM DE ACTIS SANCTORUM
AD ERCHANPOLDUM EPISCOPU.\[ EISTETTENSEM.
(.\pud Pczium, Thcsaurus .\necdot. ex Cod. Tegerus.)

Prsefatio in lib. I seu mcnsem Januarium. C Incipit lihcr I Kal. Januarii. Beata igitur Martina
cum esset sublimis genere, etc.
Passiones beatorum martyrum digna piaque ve-
Prxfatio in lib. II seu tncnsem Fcbruarium.
neratione celebrantes, qui spretis instantis serum-
siderea regna penetra- (Hanc nunc dare non possum, cuin cixlex Te-
nosae vitae oblectamentis,
cum agone eertaminis sanctissiras gernseensis ad manura non sit, nequehic mensis in
runt, felicis
codicibus Mellicensibusaraplius reperiatur, ex qui-
Martinoe virginis aliorumque martyrura et confesso-
rum virginum((ne mirabili cursu, certamine glo- bus reli((uas in menses singulos Prsfationes dein-
ceps exhibebo.
rioso, triumpho fortissimo actuque fulgenti, libet e )

pluribus plura decerpere, ut et eorum audientibus Prsefatio tn lib. III seu mensem Martium.
brevi commento nota sint actus et passio, hujusque Duobus coepti operls duorum mensiura libellis,
voluminis devitetur extensio, dum mens interius Deo favente, explicitis, invocato Jesu boni sacra-
compendiosa lectione reflcitur, et corpus exterius tissimo nomine, tertius tertii curriculi exordium
labore nimio non gravatur. Licet enim tanto opere po.scit, ut ipso sermonis modulos miiiistrante, et
indignum me fore non ambigam, tamen, quia pius o|)eris efflcaciam exhibente, orationumque sancto-
labor felici cursu peragitur, Domino adjuvante et D rum, quoruni hic meraoria commendatur, interve-
facultatis copiam largiente. vestrisque, Pater Er- niente solamine, pervenire mereatur ad calcem,
chanpolde, orationibus fultus, injunctum opus ag- eique placeat qui se initium fldelibus propalavitet
gredior. flnem.
895 WOLFHARDI PR.EFAT. IN LIBROS SUOS XII DE ACTIS SS. 8%
Prxfutio in lib. IV scu Aprilem. A iiihil iiivenil. Iraminenle ergo hiemis tempore fon-

Hactenus, Paler egregie et ponlifex summe, san- lem rcpetimus. Et quoiiiam liydria nobis iion est,

ctorum peragrando opuscula Patrum, trium pra;ce- et puteus altus est, et r.efpie in quo iiosmct hauria-
dentium librorum breviter compta congerie, restat
nius, omnimodis habemus, petamus ab eo qui di-
xit (jiii sitit, vmidt iul iiif ct bibut, delectabilem
ut sanctis pro nobis, de (juibus sermo agitur, inter-
:

vestrisquc i)ra>bentibus meritis, ad haustum, et inveniemus hauricndi effeclum. El quo


pellantibiis,
niam nostri non est biberc in iinifundum caiamo tan-
quarti iiiilium veniamus. Ideoque icclorcm ccrnui
imploranius, ut, duni sulcando cuncta rimatus fue-
tum studcjmus ipso propi-
llexa cervice deinisso,
tiantesugendo trahere poculuin, et sextum sexti
rit, qu;e sunt catholica et probata retineat, quae
mensis a Januario capiamus initium.
autem minus idonea, res.*cet et abradat, sciens nos
nostro sensu nulla excogitasse anilia, quin potius Prxfatio in lib. VIH seu mcnsem Augustum.
ex Pati'um libris excerpta nostra- agglulinasse pagi-
Legimus .\ugusti nomen ab augendo vocabulum
nulie. Quod si contigerit, vigilaiilcr agal, ne san-
acccpissc. Ideoque misericordiam auctoris omnium
ctorum arrepta temeritale scripta dilanians nostra
imploranius, ut ipse (lui sanctos tcmplum sus habi-
transcurrat.
r, talionis insiituit, ct c(js sibi divcrsorium esse elegit,
Prxfatio in lih. V seu Maiutn. in nos corum opitulaiioiie piissima, benedictionis
Raphaelis archangeli, Tobi;e beato ccelitus desti- munus infundat, et iter coeptum ambulare conce-
nati opera divina cunctis nuntianda, monitis sacris dal, pabulum verbi benignus impendat, calamiim
audivimus, qui et levamen saiictorum mirahilitcr siccuni su;e pietatis rorc pcrfundat. et .\ugusti ini-
contulit, et ad cmlos patrata ejiis domus benedi- tium capientibus, scribendi dona conlribuat, ct

ctione rediens vorba sahitis impciidit. Idcirco cl nos cuinulaiido potentissimusaugeat, et quoniam ipsius
pro modulo valctudinis nostra; Christus in sanctis est opus, ipsius magnificelur et virtus.

suis,quamvis rei, criininibus, collaudamus, quia Pra^fiitio in lib. IX scu menscm Septembrem.
sanctos in Christum consislere credimus. Ipse enim
Quoniam Deo adjuvante Augusti mensis ferventia
fuit eorum in agone victoria; ipse, ne dcficerent,
rura transivimus, et de fonte palerno, quidquid po-
protectio valida: ipse pust triumphum corona, ipse
tuimus, sugcndo contraximus, restat ut umbras
eos repromissa ditavit ct gloria. Offeramus ergo in
Septembris tepidi, licet laburaturi, sollicitius requi-
domo Domini non aurum, non argentum, non ve-
ramus. September eniin soiii difilnitione, (|uod sej)-
stes pi'etiosas, sed pilos caprarum tantuin, et peli-
timus sit, ab imbre congrue nominatur. Unde nos
mus ut meriio nobis coUala sanctorum portio nostra ^ geptiformis misericordiam sancti Spiritus imi,lor;i-
sit in terra vivciitium. Legimus iiainque viduam pau
mus, ut imbre su;e fluid;e pietatis cceptum opus
perculam duo minuta gazophylacio praebuisse.
infundat, et feliciter ad fiiiem usque perducat, qua-
Prxfatio in lib. VI scu Junium. lenus ejusvirtus opcris et nobis peccatoribus pra-
miuin sit laboris.
Evolutishujus opusculi quinque prscedentium li-
brorum conipendiis, quibus, Patruiu scripta scru- Prxfatio in lib. X seu mensem Octobrem.
tantes, pauca dc phiribiis scribciulo pcrstriiiximus, Pncceptis oblemperantes veslris, pontifex vcre
nunc, Christo propitio, ut ad sexti initium vcnia- beate et in s;ecula memorande, novem mensium
mus, et consequens ratio postulat, et vestra, sa- dies Kalendarios totidem voluminibus, quaiita po-
cratissime prsesui, hortatio cogit, qu;e nos ad scri- tuimus, commendalione perstrinximus, et in pra-
beudum semper impcUit. Laborcm namquc impcn" tis ubcrrimis flosculantes dulcia mella transivimiis.

dimus, veruin ad laboris effectum pcrveiiirc nci|ui- su;ivi taiiluin iiilore coiUcnti, et graminum cxigui-
mus, nisi ipsc pr.Tstiterit qui pro sc laborantibus in tate pro viribus oiierali. Cogit etiam nunc vestr;e
fine prajinium reddit. Unde et nos ab ipso postuhi- impcriuin dignitalis, ut dccimus libcr nouum sub-
mus auxilium, et pagin;c figimus stylum. se^iuatur, et promissionis prioris cxigit debitum,
D duin maiidat arctius figere stylum. Adjuvet igitur
Praefatio in lib. VII seu mensem Julium.
ipse, a quo libcr sumit exordium, Rcmigius Patcr
Evoluto mulloruin intervallo dierum, quo s;ecu- iiosterct suorum et oiniiiuin fidclium populorum.
lari onere prasgiavanlc, ct niundialibus e lalcrc
Prxfatio in lib. XI seu mcnscm Novembrem.
•stimulantibus curis, arrcptuin j{im pridcm opuscu-
Iumcalcetenusijcrtrahcreminiiiic(iuivimus, suspcn- Mcnscin iiunc Christo f;ivente aggressuros Novem-
sum te, antislitum gemma, licct inutiliter, rcddi- briuin, saiiclorum nos ;idjuvet intercessio omniuin,

diinus. -Estivi namquc temporis virlus, duin hispidi quoruin sub una celebritate ipso die Kalendarum
ruris suprema ignicoma fronie pcrurit, s;epe eliain sacrosanctum vencralur solemnium. Si cnim juxta
lcoiiiiiii fiucc iiilima ipsius vcnarum lluenla pr;el;iin- apostolum Jacobum multum valet deprecatio justi
bil. Vcrum volvcnlc lcinporum rota dum c;iiiities assidua, (luanto magis sanctorum omniuin unila el
hibcrna p.opiniiuat, absofptos penc prius lalices intercessio pia Nos ncinpe lioc indigiii cxistiinus
I

ad proprios violenter sinus invitat. Sic et, Pater, opere el sanctorum bcnignissima inlercessione. T;i-
haclenus fistuUe nostra; vena pcraruit, et pcnitus men (lui pcccatores justiUcat el exaudil, verbuin
,S97 ANAMODUS. — MOXITUjr AI) OI'US SEQUF.NS.

more desidcrnntis aperto contribuit, ((ui supcr A confractus ab ordine cccidi, ne dispendiuin perfe-
justos et injustns nfllucntissinie phiit, ipsca summo clio pateretur, ipsa (quem) sacravit Veritas, nume-
rst potcns stillani amittore, et lini;iiam aridam de- runi reparavit.
menter inlundcre. Duodecim quoque mensium cursu rota volvitur
anni, quibus gesta pngn;r(iue sanctorum aures fi-
Pvcpfatio in tili. XII seu mcnsem Decembrcm.
delium erigunt, mcntesque spirituali edulio pa-
Duodenarium nnmerum esse pcrfectuin ratio ipsa scunt, et ad aniorem cuelestis bi^atituilinis traluiiit.
aslruit veritalis, dum
sanetorum proplielarum
in Nos etiam quia hujus opusculi nostri seriem expli-
apostolorumque catalogo sacratum fore dcmonstret. cito libro undecimo, ac si hactcnus aggerando con-
nuodeciin typicos nam^pic fontcs Jloysen cum po- tnlimus, ne imperfectio perftH-tione culpetur, Christo
pulo lc^imus invenisse in eremo, et bis senos Jesum propitio (luodecimi initium capiamus, ut, dum ad
lapides .lonlanis siistulisse a lluvio. Jesus f|iio(|ne calcem felicique cursu pervenerit, ipsi^ laudetur,
duode-
noster firmissimos et limpidissiraos lapides qui et suis facundiam sermonis munlliciis tribuit,
cimdelegitapostolos, utcompaginatiangulari lapide et innumero et mensura et pondere artifex om-
murum fabricarent Ecclesisc. Ex quibus quia unus nium omnia statuit, et statuta benedictione dicavit.

CARMEN DE SANCTA WALPURGE


AUCTORE WOLFHARDO,
(Apud Canisium, Lectioncs anfiq., tom. II.)

Filia regis crat, sed egenam se faciebat. B Quse meritis ejus confert de virgine natus,
Pives ut in Christo regnaret semper in ipso ;
Ex ejus tumba manat sacra pectoris unda
Quam sit chara Deo monstrant miracuia crebro ;
Servae namque Dei lux splenduit illa...

ANNO DOMINI DCCCXCIX.

ANAMODUS
ECCLESLE RATISPONEXSIS SUBDIACONUS.

MONITUM AD OPUS SEQUENS.


( .\pud Pezium, Thesaurus .\necdotopsm no^issimus, tom. I, part. iii, pag. 192.)

Proeclants est, inquit eruditissimus Mabiilcnius in C tradidit, atgite alligavit, in manum Ambrichonis ven.
Itinere Germanico, tomo IV analectorum prfffixo, ep. et advocati ejus Gcrh-rti et Gundberti, etc. Actum
Codex Triiditiomim, srriptu.'< ah Anomoto, dicatusque ad Menzimpah. HxcAnamodus ipse, qui, ut ait in
Aml)rironi rpiscopo, vel ut nobis videtur, Asperto prfffatiuncula ad A. episcopum, plurimas scedus
episcopo Ratisponensi, quisecundum quosdam anno trdditionum atque concambiorum nec non et commar-
880, Carolo Crasso adhuc iraperante, Arabricho seu carum colligens, in unum coHcctarioli hujus corpit-
Ambriconi in ea sedesulfectus est. Certe A. episco- sculam complexuit aque conclitsit, quatcnus errore
pus, cui Anamodus hoc iliustre monuraentum dica- submoto facilius, cumnecesse foret, per capitula ante-
vit. utruraque admittit. Fuit hic Anamodus Ecclesi;E notata yianciscercntur et cognoscercntur. Codex ex
Ratisponensis subdiaconus, ut discimus ex lib. ii, quohocmonumentum,quofortepr;pstantius Bajoaria
cap. '2^), ubi exstat commutalio inter Arabrichonem non possidet edidimus, sine dubio autographus et
episcopum etAnaraodum, in qm placuit cuidamru- authenticus est, exaratus in membranis in-4. In eo
bicundo clcrico, nomine Anamodo, i-eligioso videlicet nulla charta s;eculo ix recentior reperitur, necejus
siibdiacono, quasdam res proprietatis suse sibi ad ope res tantum Bajoarica?, sed etiam Austriaca" insi-
commoditm pvrducere. Talem igitur, inquit ipse Ana— gniter illustrantur, quod pluribus locis, si otium
modus, proprietatem, qualem piissimi regis Arnulfl esset, deraonstrari posset. Csterum his tribus
donatione idcm Anatnodus in possessi07icm acccpit in diploniaticis codicibus utique satis iis factum fue-
pago Westermamiomarcha nuncupato juxta Proin- rit ((ui Codicis diplomatiei, ah Idalrico Bahenhcr-
tala, in loeoReitinpuoch, in comitatu Engildeonis co~ gcnsi collecti, editionem tara vehementer, etiam post
mitis,ad S. Petrum, principem apostolorum, sanctum- Vepetita cujusdam adversus nos scripta, coniende-
que martyrcm Emmerammum cum mancipiis vii con- D runt. Nam et lectiorem Udairiciani codicis partem.
)

899 AXA:\10DI RATISPONENSIS SUBDIACONI 900

quT in Germanicis (liplomntihus versalur, Inngc hic A privatim cohortarentur:sed propterea neeadem mo-
emendatiorem et pleniorem lialient: el relii|ua om- lioris not;i' ninnunienta seniel inteiira el plena. qn;i-
nia necdum edita. eliam ea (|n:e ille in piil)lienm ef- liain his Iribus codicibus Emmerammensibusa no-
ferri(|uam indi^uissime tulit, inalio quodam nostro bisproducta sunt,et iteium mutilaet truncalaat(|uc
Coilirr Diplniniilinj-Ilistiiriru-lipistuldri. prelo prupe- adeo inutilia, (^uo modo ea in codice Udairicianu
modum jam |)arato, habebunl. Suppiimimus it:i(iuc exstant. eodem inlegre recuso edere copaniur. Qua'
inteirram Udalriciani codicis editionem, ne(|uaquam nitio nustra si qiiibus viriseruditis ininus probetur,
ob a^latas ab adversario rationes, i\ux viros doctos nulla re ali;i opus est, (|uam ut siiam nobis volunla-
eteruditos noii potuerunt irapedire, ()U0 nos minus tem publice demonstrenl.
ardenler ad exsequenda prima consilia publice ac

ANAMODI SUBDIACONI
R.VTISPONEXSIS

TilADITIfliM Si\lT-EMlR.lMEiIl,
LIBRI DUO
Qiiibics ckartce donatioymui, coninmtatioiimi, comnmrcarmii, concambioriim et complacita-
tiomtm, ad imperiale monasteriiim Sanct-E mmerammense ord. S. Bened. attinentium, et
smculo Christi nono conditarum, continentur.

( Prodierunt primum in lucem cx codicc aiitograplio, in codcm inclyto monasterio asscrvato, studio et opcra P. Bcr-
narcli Pez, Beucdictini ct bibliothccarii Melliccnsis.

VERSUS ANAMODI.

Prsesulis liis puichram venerandi cernite formam


Qui nobis s;U'ro s;epc f;ivel merito.

Cujus liunor mundu latc praefulget in amplo,


Cujus amor cunctisdulcis adest populis.
Est humilis, mitis, reprobo fit denique fortis,

Qui pascit cunclos scmper alendo suos.


Cujus et idcirco laudem credo fore in aito,
Nam (iu;e vox pupuli est, etenini Duinini.
Corde quidem Christo, necnon cum corporetoto,
Deservit prompte nocte simulque die.
Cui Deus omnipotens, mundi i|ui rcjimina ponis,
Pr;i'niia de factis reddito plena bunis.

Islius el i)arvi specialia dona libeili


In coelis capiat, spes ubi vera patet.

PRJiFATIUXCULA AX.AilODL

Excellentissimo dominoA. episcopo Anamodis, humillimus famulus.


Vestram igitur mentem quoniam in omiii librorum studio c;ctcro(iue diviiii cultus mancipalu semper
inha>rerecognoveram, hocopusculuraultronea volunlale pulcherrimissanctitatis vestra; manihusprsesentare
conabar. Pluriin;is (iiiippe scliedas traililiuiiiim, al(iue cuncambiuium, necnoii et commarcarum colligens,
in unum Collect;iriiili hiijus corpusculum cuniiiicxui atque conclusi, (|uatcnuscrrore submolo facilius, cuin
necesse foret, per capilula aulenotala nanciscerenlur et cognoscercnlur.

-*-^:r
. :

901 IKADITIONKS IvMMIiKAM.MliNSES. — l.ll!. I. 902

THADITIONUM EMMEUAiMMENSlUiM
LIBEIl PRLMIIS.

Cap. I. — Dc coDwuitntione Illudowici regis quorum- A milisad idem cffiiiobiiim qiiod Adalwimus episcopus
diiin clericorum. gubernare videretur in pago ijui dicitur Swalavelda,

nomimi
et eamdem rem tradidit, atque Fridabertus conso-
Iii siiiicta' ct uni(';i' Triiiitatis. Cunctonini
cius cjus cxinde fidejussor exstitit secundura legem
liqnoli;!! iiulustri;i' tiileliuin, (|uoruincuiiiiU(.' obtuti-
eoruin, astaiitibiis bis quorum h;ec nomina sunt
bushiL'cCli;irtul;i intuend:i porrig;itur, qualiterpiissi-
Erchanloh, Muiiiholf, llerimot. Ucginfrid, Leidrat,
mus rex Illudowicus, pater videlicet Kavlomanni,
Adalpreht, Gis;ilfri(l, Pereger, Wolfliart, Ilerirat,
quemdam clcricum, noraiue Guiulpertum, deccclesia
Wico, Altuni, Irminfrid, Amalger,
Ilalpdurinc,
sancti Petri apostoli cum suo ((uoliljct clerico com-
Eiiihart, Egispreht, Ribpold, Otfrid, Adalram, Gisal-
mutavit. Larijiente i^'itur clomeiitia sua pnedictura
preht, Meginhart, Meginfrid, Deotolf, Sigihart. En-
Gundpertum sibi accepit, ut euui ob renKxlium ani-
giliiart. lli viderunt hanc traditionera
et audieriiut
m;c suic liberum, atque ab opere servili securum
factam, ati|ue c:iindem vestituram Adalwiuo episco-
pr;rcepto auctoritalis suoe efficeret : quod etenim
po. Postea vanit .\dalwinus episcopus ad eumdeni
misericorditer ita peregit. Econtra autem donavit
locura, vocabulo Piparodi, una cuin testiinonialibus
clericum suiim, iiomine Elefaiitem in m;inuin sancta;
suis et interpellavit Oeotpertus Rodfridum, ut eum
Dei ecclesi;e paulo ante noiniiiat;^ ac veiierabilis
episcopi Ambrichonis. Porroeidem Gundperto, quia
B revestiret secunduin Ekkiperti comitis jussionem:
qui statira ita fecit, et ipse Deotpertus de eadem re
utilior et majoris ingenii necnon et
fuit scribendi,
Adalwinum episcopura et Erchanlohum advocatum
legendi, addidit rex prudentissimus quse subsequen-
suum revestivit coram testimonialibus quorum no-
ter referam. Nara donatione sua donavit in manum
mina subter inseruntur, cum omnibus aediflciis, ca-
prKdictte sanct;B Dei ecclesi;e ejusdemque iirovisoris
sis, vel scuris. terris, carapis, silvis pratis, pascuis,
novalia qua; suntcontra monasterium ad Uderida et
aquis, aquarumve decursibus, mobilibus et iramo-
contranemus medium, quod ibidem obviuin exstat.
bilibus, molendino, quidquid in eo loco de re pro-
Omne vero quod noviter in eodem loco agrorum vel
pria habere videbatur. De coramarca vero ex orien-
pratorum exstirpatum est ex integro illuc transfudit,
tali parte usque in commarcam Deotkarii abbatis,
ac eidera adjacentia in parte orientali postea in com-
australi etiam parte usque in commarcam Gundperti,
mutationem allaxavit. Illo auteiu in tempore Wuito
ubi ipsi signum fecerunt, et perrexerunt in commar-
ministerialisregisfuit,princepssuperomnesforestes,
cam Gundperti, et contradixit Gundpertus Adalwino
Subjectus quoaue ejus, nomine Wichad, h<TC ad
episcopo et Deotberto partein quamdam inter flu-
perficienda et investienda dirigebatur.
raina duo, noraine Piparodi. Et postea considerave.
C-\P. II. — Traditio Ekkipcrti comitis '-'
runt Gundpertus, et Hurih atque Gozmar et par- :

Igitur in Dei nomine. Ego Ekkibertus, per miseri- tem quam contradicebant ad Salvatorem pro illorum
cordiam Dei comes, pro remedio aninuc mex et animie remedio tradiderunt. Parte meridiana milli;i-
remissione peccatorum meorum, ut in futuro veniam rij III, aquilone inilliaria ii. Facta vero vestitura ve-
consequi merear ajternam, tradidi atque vestivi vas- nit Odilwart cum duobus filiis suis. Pezirone, Re-
sum meum Deotpertum, qui manere videtur in pago ginwarto, et cum aliis quorura noinina sunt Regin- :

qui dicitur Folcfeld, de rebus proprietatis me;c quas hoh, Arphert, Adalolf. Haec nomina testimonialium

habere visus sum in pago, vocabulo Rangewi, infra qui hanc vestituram factara viderunt : Napuhhi,
ipsum eremum, quidquid mihi in eodem loco tra- Huurih, Gundperht, Gozmar, Fridaperht, Otrib, Ile-

ditum fuit ubi duq flumina quse vocantur Piparodi, riwic, Rantwic, Rodfrid, Petto, Peronzan, Frohnolf,

confluunt, ut ipse supra dictus meus missus Deot- Kipiho, Eccho. Facta autem anno Domini incarn.

pertus easdem res quas pnedixi cum omnibus inte- 810 in ipso loco qui dlcitur Piparodi.

gris ad monasteriuiu sancti Salvatoris ^ quod est


C.A.P. III. — De Marca ad Chamba.
coustructum juxta flueuta Rehtratanze ubi in Dei
nomine .\dalwinus episcopus vel abba prseesse vi- Auno Dominica; Incarnationis 819, et sexto impe-
detur pro anima; mese remedio tradidisset, atque '-'
rii llludowici Augusti, ac tertio episcopi Baturici,
revestisset de eadem re Adahvinum episcopum. Tunc venil Baturicus episcopus ad Chambe, ubi cella ipsa
Deotpertus venit vassus atque missus Ekkiberti co- constructa est super flumen quod Regan dicitur, in-
a Vide infra, cap. 43.
.

903 ANAMODl IIATISPONENSIS SUBDIACONI 904

terduas aquas, id est, intcr Gewinaha, ct Marclaha, A Cap. IV. — Commutatio intcr Ambrichonem cpisco-
ct habchat sccnm Rodolilum vcnatorcm, nccnon ct pum rt Egilolfum.

Bclloncm vicariiim. scilicct ct missum Ilattonisco- Fructuosa valde ac nimium utilis consuctudo olim
mitis, nominc lliltirochum. qiicm ipsc Ilatto comrai-
inler homines inolcverat commutandi videlieci
scrat ad locum, ut audirct qualcm
cumdcm Chambc quasdam res pro ambarura opporlunitate parliura.
ipscepisco|mscum illisvicinis habcrct rationcm qui H:ec elenim modcrnis lcinporibus crebrius ac crc-
commarcam sancti Petri apostoli el beali Emmc- brius piissimorum liccntia regum conflcilur frcquen-
rammi marlyris injusle sibiincl usurpaverunl. Vcnc- tissimeque inter nobilium suhstantias atquc ecclc-
runt cliam ct illi qui injustc c.imdcin commarcam, siaslicarumrerumportioncscontingcresolet. Proinilc
ullra quod debuerant, exslirpavcrunt contra legcm. ergo quidam vir nobilis, noraine Egilolfns. tr.ididit
Id sunt Ratpreht, Scurz, Engilmunt, Tago, Rihhart, sanclum
ad Pctrum apostolum sanetunique Dei
Liupger, Mcio. Et cocpit cpiscopus Bituricus inqui- inarlyrcm Emracrammum lalcm propriclalcin qua-
rere ipsam commarcam totam per oninia, qucnind- lem habuit juxta fluenta Labara- et juxta locum qui
modum cam Tcssilo dux rcnovans antcrioris tradi-
dicitur Perc in manum Ambrichonis venerabilis epi-
tioncm bcato rcstiluit Emmer.immo prosua siiorum- scopi etadvocati ejus Ilelfrici. Id est : areas iv, Poraa-
que anima parentum. Et cum liinc et inde plura B ria II. terr.T a;abilis jugera ci.x, Pratoruin jugera l.
loquerentur tam qui injustc possessam et propraicc- silva? fructifcra? jngera lxxxii, molani i, nihilquc
l)lam camdem habucrnnt quam hi qui iternni bealo exlra dirailtcns, viis, pascuis, aquis, aquarumvc
Pctro ct sancto Emnicrammo juslitiain suam cuiiic-
decursibus quin orania ex integro illuc transfudissct.
runt juxta legcm Beoariorum, surrcxit Baturicus E contra vero Hclfricus atque Ogo cura consensu
episcopus et Rodolt una cum Betlone et Hiltiroho, et doraini suiepiscopi tradidcrunteidem nobiliderebn<
venerunt primitus contra occidentem ad illam stir- pra?dictorum sanclorum, id cst ad Talachirichui!.
pem quam Gewinaharc injustam usuriiatam habcbal, areain i, terroe arabilis jugera cccxx, pratorum i

Hsque ad ipsum rivum Gcwinaha, ct ibi dixil Hodolt silva; fructifcnc jug. vi, raolendinum locum i, c!
et Bclto quod conimarca Bjtui'ici c|)iscopi debuis-
viam ad illius ecclesise introitum in latitudine pe-
set esse ad illam domum Dci, contra mcridiem sur- dum IV, extra dimittens autcm eamdem ecclesiam.
sum juxta rivum usquead illum locum, ubi ipse rivus ac areolam i, ct territorium juger. xxx, atque extra-
exoritur, et inde Rodolt cl Betto duxerunt Ciluricum neas inquisitiones, quidquid pra-caplum fuisset.
episcopum 'contra oricntcm usque ad Marclaha. Et Cictera proprium
vero omnia pra-falo Egilolfo in
dixerunt quod commarca ipsius episcopi Baturici jure perpetuo possidendum conlradiderunt. Testium
deberet venire in medium rivum, hoc est, in Mar- C quoque nomina snnt ha»c Patho, Ogo, Papo, Sigi- :

claha. Et inde duxerunt cumdem cpiscopum ul)i ipse pold, Nanzo, Fastmot, Machelm, Wicram. Lant-
rivus in eodem monte oritur. Et dixerunt Rodolt et pcrhl, Rihkcr, Amalperht, Ato, Engilpcrhl. Rodhart,
Betto : ista commarca debel csse per istum mcdium Engilscalh, Lantfrid, Swidkcr, Adalhoh, Rihheri.
montcm Bosun, de eo loco ubi .Marclaha in
id est
Egiihelm, Rodmunt, Anthat, Ilcriwic.
Elindeo,
Regan fluvium cadit, usqne ad jam dictum locuni Walto, Wegalanzo, Immo, Peregher, Otperth, Ger-
contra meridiem et deinde per mctliuin montcm nando, Lantpertus autem frater ejusdem Egilolfi ci
inorientem usque ad eum locum ubi Gewinaha ex- Adalhun vassus episcopi fidejussorcs et vestitores
oritur et inde in orientali pirtc ipsius aquie usque
;
exstiterunt.
ad flumen Regan ubi ipsa (iewinaha inlroit in Re-
san. Tunc dixit Rodoll et Bclto Nos audenius hoc:
C.vp. V. — Complacitatio intcr Ambrichonem cpi$co-
pum ct Arndconem.
dicere et confirmare, ctiamsi fuerit coram Domino
imperatore, (luod ista omnis commarca, sicut hunc Nonnullorum compcriat industria fidelium pra^-
cumdcra episcopum Baturicum circuniducentes con- sentis concambii qualitatcm quod sccundura anti-
signavimus, debct consisterc cum omni justitia ad quam (iu;c olim apud homincs inoleverat consuctu-
sanctuiu 1'ctrum ot sanclum Kmnieramnuiin in tra- D jinem pcractura est hoc mudo. Igitur quidam vir
dilionc ducum (lui istam pati'iam posscdcruiit. II;cc nobilis nominc .Vrndco tradidit ad S. Petriim apo-
sunt nomina coruin qui audierunt rationem istam, stolumac martyrem Dei Emincrararaum, in manum
el cavallicaverunl illam commarcam, et fuerunt in videlicct .•Vmbrichonis venerahilis episcopi et vicarii
ista pireisa, die Mercurii xix Kal. .lan. Baturicus ejusOgonis talem proprietatem qnalem cumconjuge
cpiscopus. Wclo monachus, David
presbyter et sua consei|ucbatur in vico Ilarlinga nuncupato, id
presbyter et monachus, Folral presbyter, Couperhl cstcasam cum curte, ternc arabilis jugera xxx,
presbyter el monachus, Ilunrih monachus. Item Piatorum carrd. x, mancipia xvi. E contra vero
Rodolt, Betto, Ililtiroh, Immo, Baldram, Piliinc, pnefatus cpiscopus et vicarius ejus Ogo tradiderunt
-Alciol, Fridaperht, Welagrim, Colapcrht, .Vvo. Item cidem nobili el conjugi suae, nomine Tot;p, illud
Cotapcrlit, Amalpcrht, Radholf, Irminolf, Baldrili, bcncficiolum ad Tann;i, id est, casam cum curte.
Irrainpcrlil, Maiiri, \\altrih, Unlaz, Cunzo, lolclin- ccclcsiain ct qiiiil(|iiiil in ea habcb:ilur. Dc lcrra
ni, Og:ist filius Bettonis, Willibato, et caeleri plu- arabili hobas iii, pralorurn carrd. xiii, niaiici-

rimi. Ellinhard scripsit. pia XXXVI, ea vidclicel rationc, quatenus id pos-


905 TRADITIONES EMMERAMMENSES. — MB. I. 90«

sidcant usque ad obilum suum. Post autcm rcdi- A lacum usque ad eum iocum ubi Iscula in Tru-
fluit,

;;atur ad pristinum sanctorum locum jure pcr- nam cadit, ut absquc ullius contradictionc illuc
pctuo. constarct et ex alia partc lcrminum haberct usque
•,

ad Wizinpah ubi ct ipse in Atarseo vadit, et ad


Cap. VI. Commutatio intrr Amhriclioncm ep. ct
Otkarium cpiscopum. aliumWizinpah us([nedum i|)se in Trunamdecurrit,
ita videlicct, ut nemo ;tlicnus in hoc lacu piscari
Fructuosa valdc,non soium honcsta, scd ctiam
et
jam olim intcr honiines auderet nequein supradictis locis venationcm exer-
nimium utiiis consiietudo
ccre, sed plenitcr ad supradictum arcliangelum
inoicvcrat comnnitandi sciiicct qnasdnm rcs pro
constarct. Il;cc donatio facta est ad Rantesdorf aniio
commoditatiuUrarumquc parlium. llac igiturratione
convenit qu;cdam commutatio inlcr Ambrichoncm
Domini 829.
vidclicctRci;incnsisEcclesi;pepiscopumetOtl;arium. Cap. YIII. — Commutatio intcr Ambrichonem episco-
Kistatcnsis Ecclcsi;cpra!sulem. Tradidit itaque Otka- pum ct Amalpertum.
rius et advocatus ejus Wicpotus talcm proprictatera Fructuosa valde et nimium rationabilis olim inter
assccutus cst ad Zullingon, et ad Manimin-
ut a rctje
homincs iuolere coeperat consuetudo coraniutandi
gon et ad Ustarlingon, et raancipia xx, quorum no- ^jjeiicet qu;isdam res pro ambarura utilitate par-
mina sunt hsec: Ratmunt, lUhholf, Adalniot, Olmar, tium. Hoc etiam regum celsitudo, cum in diversis
Adalpcrht, Otmunt, Rodilo, Alprat, Liupcundo,
terrarum locis |horaines eodem usu utebanlur,
Wolfliup, Arnhilt, Gozpirc, Wasa, Swanahilt, Per- decrevitet quin-
niaxime in ecclesiasticis rebus fieri
hcther, Rihni, Alpwiz, Altrat, Eparhart, Cundpcrht,
que hobarum supplemento id constare pcrraisit.
ad sanciura Pctrum. E contra vero pra-fatus Arabri-
Proinde igiturquidam nobilis, nomine Amalpertus,
cho episcopusetadvocatuscjusUaloldus tradidcrunt tradidit ad sanctum Dci raartyrera Emmeramraura
una cum consensu faraulorura Dei ibidera servien- proprietates suas, quas ad Perga, et Hasalpah atque
lium Otkario pra;dicto episcopo talem hsreditatem
Gamrainchova habcre visus est. In areis namque ac
ut Tcuit qnidani nobilis ad S. Pctrura pro reracdio
domibus cum universis siraul aidibus, exceptis autem
anim;c su» contradidit ad Pcrgaetad Egiwila, scili-
servorum mansiunculis, reliqua vero omnia ad
cetinproprictatem habcndam,etmancipiaiterumxx,
supradictura sanctum contradidit atque transfudit,
quorum noniina sunt h;ec : Wolfolt, Hina, Cundigart,
terriscultis elincultis, pratis, silvis, pascuis, aquis,
Ruodilo, Wolfolt, Rihholf, Rodflat, Popo, Purcman,
aquarum(|ue decursibus, molendinis, nihil quidem
Adalgoz, Nendilo, Alphilt, At;i, Reginhart, Frowi-
praetermittens, sed cuncta ad sanctum bis pr;iidiclum
hilt, Isanhart, .Machelm, .\dalswind, lleirao, Odal-
Q tradidit in raanu Ambrichonis venerabilis episcopi
perht. Et (ut ha!C commutatio el commodilas am-
et advocati ejus Antarboti. E contra vero idem
barura partium inconvulsa permaneat, placuit testes
advocatus cum consensuepiscopi tradidit praenonii-
adhibere quorum nominahicsunt insignita: Fritilo,
nato Amalperto de rebus sancti Emmeramrai ad
Papo, itera Papo, Wolfdregi, iterura Wolfdregi,
Drudpah ecclesiam unam, et areas iii cura oranibus
Erchanperht, Chuniperht, Reginpold, Irrainolt,
appenditiisearum,territoriis, pratis, pascuis, aquis,
Reginolf, Otachar, Adalgcr, Masso, Patager, Odal-
silvis, necnoncum integro paritertermino illuc per-
perht, Arfrid, Machelra,Otperht, llartrih, .Mahalfrid,
tinente. Actum est autem in praesentia episcopi,
Irrainolt, Otachar, Heimperht. Actum cst in Regina
Faraniundo,
assistente ei Egilperto, Deotperto,
civitate juxta altare S. Petri, anno Incarn. Do-
presbyteris et raonachis. De canonicis vero, Erem-
mini 803.
perto, Erraanoldo, Gerniundo, presbyteris. Testes
Cap. VII. — Donatio Hludowici rcgis de Maninsea. quoque sunt per aures tracti Ilarahad, Gerperhl,
Poso, Adalhun, Folcpold, Reginperht, Folcger,
hac igitur notitia continetur qualiter Lantper-
In
Richolt, iteraRihholt. Ato, Gamrao, Egilolf, Helfrih,
tus abbas Hludowicura regem postulavit, interce-
P'araraunt, Waldger, Liutprant, Liuthart, Rihraunt,
dentibus Ernosto et Adalperto, ut ad raonasterium
,. ,,. ... , . ,., .
, ,,„ .„ „„
U
i-v Perehtrih, Freso, Reginhoh, Rasfolt,' Nordheri,'
sancti Michaelis quod est constitutum ad Maninseo .
' ' » '

Gregorius, !etc.
in eleemosynam suara perdonaret quenidara lacum,
nomine Aparinesso, cum orani foreste circumja- Cap. IX. — Commutatio inter Ambrichonem episcopum
cente ad utilitatem servorum Dei qui in eodem ct Engilpertum comitem.

monasterio Domino servire student. Ipse vero rex Omniura noverit induslria fideliura quibuscunque
ob mercedem animse fecit ita, et donavitad S. Mi- per hujuschartulsassertionemraanifestetur intelli-
chaelem supradictum lacura et forestera, ut nullus gentia qualiter praesens (corarautatio) pro ambarum
dedie illa etdeinceps aliquanrcontrarietatem in his utilitate partium peracta sit : quse etiam liijuidis-
rebus facere auderet. deditque raissura suura qui siraa intellectui consistit subscquentium ordine lit-
inde supra nominatum abbatem et servos Dei vesti- terarura. Ita igitur Engilpertus conies magna subli-
ret. Tunc et ille missus jussionem dominicara ira- raatus prastantia tradiditad sanctura Dei martyrem
plens vestiturara peregit. In occidente a rivo nomi- Emraerararaura proprietatis suse desilva jugera cxxx
nato Zinchinpah ubi ipse in Aparinesseo decurrit, et in loco Atinga nuncupato, in raanum Arabrichonis
ab oriente ab eo loco ubi Tinnilinah in eumdem venerabilis episcopi et advocati ejus Wicrammi. E
Patrol. CXXIX. 29
;

907 ANAMODI RATISPOXEXSIS SUBDIACONI 908

contra vero magnificus prxsul ejus^iue advocalus A tur Roriiahei remilterelur usque ad finem vila; su;c,
pnediclus de rebus sancli Emmeranimi in eodem et ut post obitum suum eadem proprietas perpeluo
loco Iradiderunl supradictocomili Knj^ilberto prato- jure in potestate S. Emmerammi permaneret una
rum jugera xxiv, in proprium perpeluaiiter haben- cum illa pecuuia quamdonavitj idest: calix cum
dum. Isti autem sunt testes qui iioc videruiit et patena argent., Lectionar. ii, Missal. ii, librum
audierunt: rramrih, ^Nichad, IVrnharl, l'erehtyuz, Ilomeliarum, Gradal. ii, Notturnal. ii, lib. Can. i,

Nanzo, Egilpreht, Eni^ilhelm, Ilelmrih, Hartnand, Psalteriuin i, Passion. ii, Dfliciale i, CoUectarium i,

Gatahelm, riidker, Golascalch, etc. Pcenitentiale 1: servum videlicel et ancillam. hoc

C^P, X. — Commutntio iiUcr Ambrichonem cpiscopum


est, Adalhoh et Iiiiina, cavalli vi, et fetus
post factara donationem fuerit,
qui ex eis
proprietate
ct Alaicihum prcsbytcrum. in illa

cum ca;leris omnibus ad saipe diclum sanclum Dei


Fructuosa valde et honesUi ac nimium utilis
martyrem stabililer firmiterque pertineant. Ouate-
consuetudo olim inter homines inoleverat commu-
nus luec complacitatio firmior fiat, testes per aures
landi videlicet res quasdam pro ambarum comnio-
tracti suntquorumnominasubsequentur: ileriperht,
diUile partium. Eo igitur tenore ac ralione quirdam
.\vo, Ilelfrih, Jacob, Erchanfrid, item Jacob, Sal-
comnnilatio convenit inter Ambrii-honem Reginensis
B rnon, Sigiperht, Erchanperht, Rupo, Cundachar,
EcclesiiP venerabilem episcopum, el (|uemdam no-
Erchanpold, Oto, Nidhart.
bilem presbytcrura, Alawihum, cancellarium Ro-
doldi comitis venerandi. Tradidit namque pra?fatus C.\P. XII. — Commutatio inter Baturicum episcopuin
presbyter pariter cum suo advocato in manum epi- ct Siyimodum abbatcm.
scopi et advocati ejus Immonis talem proprietatem Postquam orthodoxus vir sanct^e mcmoriac Batu-
ut habuit ad Ottarpah, nihil extramittens, sed ricus episcopus et Sigimundus abbas mutua inter
totura ex integro in potestatem sancti Emmerammi se conventione facta Uile concambium fecerunt, ut
transfundens. Et ad Ilacinhofa aream unam et jugera idem venerabilis prxsul ipsi abbati in beneficium
duo. Econtra vero tradidit pra^dictus Immo una cum concambii concessit servos (|uos habebal ad Perin-
episcopo jam dicto ex rebus S. Emmerammi lalem dorf, et abbas e conira donavil quod ille posside-
proprietatem ut Poppo (|uondam ad sanctum Emme- bat juxta fluenta i.abara\ Contigit, ex parte Sigis-
ranimum contradidit in loco nuncupante llolzhusa, mundi. ut servi quos ipsi episcopus in concambium
Alawiho scilicet in proprietalem jure perpetuo pos- dedii injuriara sustinerent, et sa'pe reclainarent ad
sidendam, nihil extramittcns, sed totum ex integro, pnelatum pontificem ;
quamvis hxc mitis idem audi-
silvis, pratis, pascuis, aquis, a^juarumque decursi- ret episcopus, voluit tamen dissensionem devitare.
bus et viarum redditibus fortissimo tenore trans- Cd ;,(] ipsum abbatem loqui rogavit ut injuste contu
ludit. Vestitores vero Ratoldus, et lierehtricus et nieliam non paterentur servi ab eo quos in concam-
Immo fuerunt. Et ut hccc commutatio firmior in biura accepit. Sed tamen nullo modo illud emendare
perpetuum et inconvulsa permaneret, placuit testes volebat. Dum ha;c ita se habereiit, Baturicus cpisco-
adhibere quorum nomina sunt: Albrat comes, Polo, pus juxta rationem condignam non ferens aiiimo
Cundpold comes, llerrant, i^erehtrih, Ratolt, Snel- injuria^ causam servorum suoruin venit cum amicis
harl, Garaheri, Reginperht, i"ridapcriit, Kepaliart, el hoininibus ad supranorainatuin vicum obviam
Somperht, llunrih, llisso, Ilclmger, Ililtrih, Gri- ipsi abbati. Et cuiii sedissent, facto silentio cuin
muni, Gomerih, Sigiwunds, Cotascalch comes, Odal- conveiiientia Baturicus prxsul reddidit prior eidem
hart. Actum est autem in civitate Regina anno abbati cum ferula sua concambium quod ab eo
Dominicie Incarnationis 871, indictione 4. accepit, etabbas cuin baculo suo eodem modo red-
didit episcojiu coiKainbiuin (|Uud cuin illo gesserat.
Cap. XI. — Complacitatio intcr Ambrichoncm cpisco-
Et sic placitnm quanilo(|ue se habere condixerant
2Jum ct Batdricum diaconum.
ut, si quando quid
inter se de causis ipsis quicrere
In creaturis igitur nulli animantiuiu dalursensus voluissent, hoc tunc in caput conslituisscnt. Ibi
pro aiterna remunerationc pra^meditari posse seu D ^„^,,„„1 prjesentes Oto, Kamanolf, Rodolt, .Swar-
qualem habeat beatitudinis portionem sine Hne zloli, Piilunc, Uzant, Cundheri, Pern, Erchanpold,
manentis pro factis bonis, nisi tanlum animali ra- J:uob, iMarcho cl alii. .Actuin est in vico supra
tionc degenti, id est homiiii. llaiic igitiir ecclesi:i- Domini 829.
scripto, an.
sticusvir, nomine Baldrirus, noii cstuljiitusseiisibi-

iitatem, sed valde utililer de tutura aiiima' sux Cap, Xill. — Commutatio inter Ambiichoncm episco-
puin ct Gundpcrtum.
mercede praicogitabat considerans divinum quod
dicit: Date terrena ut acquiratis ;cterna. E(jdem hic Eructuovi coadunatioet nimium utilis consueludo
pnefatus venerabilis vir inslinctus eloquio tradidit inter homines olim iiiolevenit coinmutandi videlicct
(|uamdain pecuni;c su;r p:irteiii ad saiictum Emme- nuiisuluinob locoruin upportunit:item rerum facul-
nimmuin iii manura reverentissimi pr;csulis Aiiibri- Uitesdivers.irum, scd furte, (|Uod migisfore exi-
clionis, et advocati ejns, noinine \\alah,ea ratione stimo, per placidain rei commutabilis ;estiin:aio-
quatenusproprietasquam patruus ipsiusOtacharad nem. Proinde quoqiie regalis hoc in anlea ficri in
lir,Ldl('tura siiiutum Dei contraJidit in Iuc(i(|ui dici- rcbus suis, el maxiine ecclesiasticis, sanxit aucto-
:

909 TRADITIONES EMMERAMMENSES. — LIB. I.


910
ritns, et ita usquo .tiI (|iiini|iio lniliariini supplomon- A sui Werinpcrti fieret, illud beneficium a<l niiuhcim
tum Cdiislarc i'0ii(cssit. Iloc aiitcm luinicro cxplcto, iis(|iii'a(l fmoin vit;e su:cp'"'ssi(l('i'ct, et poslca oniiiia
si (|ua'libct commutatio dcsidcrctur pcrlicicmla, cmcliorataadS. Pctrumsiiiciliiiiscontrailictionepcr.
liaud aliter quam pnrcepto annuloque praefata; ma- maneant. Et, ut firmioret certiorhacc ratio postcris
gnituiliiiis firinctur. Ex hoc ctiam cuidam nobili consistat, placuit testes adliibere. Babo coin. Me-
viro, iiominc Ciindbcrto, coinplacuit ((uaindain pro- ;,'inhart, Uatolt, Masso, Elit, Epo, Sigimot, Odal-
prictatis su;e vicissitudincm peragcrc. Tradiilit licrtli, Walali, Avo, Jacob, Albrih, item Jacob.
(luippc ad S. retrum aposloluin, sanctunujue Dci Tcstimoniales Waidker, Ogo, item Ogo, etc.
martyrcm Emmerainmum in manum Ambrichonis
vcncrabilis cpiscopi et advocati ejus Ogonis talcm Cap. XV. — Commutatio inter Ainbrichoncm
proprietatem (|ualcm habuit ad 1'urcpali, id est cpiscopum ct Adalpcrtuin.
domum cum curto, ccclesiam ct in ea capsam ar-
Fructuosa valde, necnonet nimiuin utilis consue-
gcnt. i, altarc argcnlo parat. i, alia ii, lapidem al- tudo oliin inter homines inoleverat commutandi
laris argent., parat. ii, calicem cum patena argeii-
scilicetquasdam rcs proambarum utilitate partium.
tea, crucein argcnteam i, Missale i, Lection. i, al-
IIoc tcnorc ct
hac ratione convenit iiitor iVmbricho-
bam I, casulam coccineam i, tholam i, thuribulum B nem vcncrabilein episcopuin et .\dalbcrtum quem-
;encuin i, cainpanam ;cn(;am ii,
tintinnabulnin i,
dam virum nobilein quasdam causas commutare.
poinarium i, vineam i, molam i, vivarium i, intcr
Tradidit namqueadvocatus episcopi Puolo cuin con-
tcrrom arabile.ii el jirata hobas xui, silv;c jugcra
sensu et ju.ssu pr;cfati cpiscopi et omniuin monaclio-
cx, mancipia xi, id est Ratkis, Wotuni, et filia
rum S. Emmerammi martyris Christi talem propric-
ejus, Perehtwar cum filio et filia, Ciliga et filii ejus
tatem ut Wolfheri ad pr;cdictuni sanitum tradidit
duo, Ocotpurc, Nordpold. Ad Ilapuh|)ah liobam i, ad in Frumdorf jure perpetuo possidendum. Contra
Sulzpah liodani i, et mohim i. ll;cc etiam ail supe- etiam tradidit in Reitinpoh .Vdalpertus talem conca-
riorcm locum pcrtinent. Xihilergo prsetermittens in
quam in illa concapaci-
pacitateiD, et proprietatein
rivis rivorumque decursibns, pascuis, silvis, sed tate habet,
conveniente ad causas prsedicti sancti
omnii ad prajdictossanctos tradiditatquetransfudit. Einmerammi, quatenus sinc ulliusconti-adictionead
Ea siquidcm ratione, si beneflcium quod ad Filesa
sanctum Dei pertineret perpetualiter. Facta est h;EC
liabuit ei in propriuni rcgis pr;ecepto donetur, id
comnnitatio anno Domini 8(J6, indict. 13, in loco
est, casam cum curte, ecclesiam, et in ea altare i,
nuncupato Pereharteshusa in pr;Esentia jam dicta
palliolumi, terr;E arabilis hobas v, pratorum carrd.
episcopi et Rodolti comitis.
molam i. Et ibi prope in eo- C
XL, silva; jugera xxx,
dem termino hobam quam Jacob advocatus in i Cap. XVL — Commutatio inter Ambrichoncm
Megilone et fratre ejus llungario lucratus est, pr;\- episcopum et Clircstinr/um

toruin jugera vui, ad llasalpah vero quod etiara


illuc pertinet casam cum curte, terrae arabilis ho- Plariraorurasentiatindustriafidelium,prssentium
bas II, pratorum carrad. viii, silvre jugera v. Ibidem videlicet atiiue futurorum iierrelationemmei humil
autem ad Filcsa cui subsequentia appendent, sunt limi breviatoris qualiter reverendus Dei cultor
mancipia Wolfpero, Ratpoto, lleimpreht,
xi, id est,
Ambricho congruam commutationem cura quolibet
I.iulfrid, Otfrid, Anthad, Kisalolf, Somni, Ilelm- campione nobili, nomine Chrcstingo, peregit. Ilic
drnd, Mahtlind, Chunipreht. Isti sunt autem testes ilaque robustus ct ingenuus vir tr;ididit ad S. Ein-

auribus tracti Iraditionis ante nominati Gundperti merammum martyrem Dei, in loco qui dicitur
Chelehciin, de terra arabili jugera xxi, et de silva
Ogo, Avo, Adalhum, Karaheri, Rodheri, Ilittipero,
Hitto, Erchanperht, Marcho, Lantperht, Lii^tperht, satis pulchrara portionera. Ut plerisque arbitratur
Folcrih, Ascrih etalii. Actum est ad Rockinga sub ejusdem silv;T; sunt jugera xx, vel amplius. E con-^
travero venerabilis sanctae sedis episcopus Ambri-
quercu qu3e contra ecclesiam est, anuo imperii Ka-
roli super Baoarios et Francos primo. TN cho una cum advocato suo Cundberto redonavit
eidem prsenotato nobili de rebus sancti Dei Emine-
Cap. XIV. — Complacitatio intcr Erchanfridum rammi totidem jugera de arabili territorio a\qualem-
episcopum atque David.
quc silv;E portionem in loco Arnhelmashova nuncu-
quam caduca et fragilis hominum genefatio pato, uter([ue inlcr se utilitatein vel coinmoditatein
quoe procul dubio miscr;T3 morti semper fit obnoxia, locorum conquirere studentos, sicut et fecerunt.
et ([uam jocunda coelestis vita, ubi erit sanctis siiie Quatenus firmiorexistat a posterisque melius cre-
fine hetitia I Hsc ego David summa intentione datur ha!C complacitatio, placuit duas chartulas inde
mentis perpendens trado quasdam res proprietatis exliibere patrio tenore scriptas, ac testiraonialiura
me;T; in locis nominatis ad Perge et ad Egiwila, nomina innotare qui sunt Ascrih, Adalhun, Cota-
quidquid in illis locis hibeo cum mancipiis xxv ad perht, fraterque ejus Irimperht, Helfrih, Paldrih.
S. Petrum ubi Erchanfridus venerabilis episcopus Cundhart, Arperht, Strupo, Ililtiprant, Rafolt, En-
Dei Ecclesiara regeredignoscitur, eo tenore et ea ra- gil|)ero, Odalsc;\Ich, Odalhart, Reginger, Ciindperht

tione ut capellam ad Alarespurc, et si superstes soceri et Rihho frater ejus.


911 ANAMODI HATISPOXENSIS SUBDIACONI 912
Cap. XVII. — Commutatio inter Ambrichoncm A Grimharius ante nominalus nobilis ad S. Erarae-
ppiscopum et Oyoncm rammum terra; arabiiis jugera xxx, et de pratis
Deo gratias quod valde utilis ct niraium fructuosa carrad. xiv in loco Stinpah nuncupato in manum
olim inler homines inoleverat consuctudo el adhuc PerehtgundiPatqueadvocali illius.nomineLantberti.
plerumque :;pud quosdam nobilcs bene cauteque E conlra vero illa Perehtgund ipse^iue advocalus
frequenlalur commulandi videlicet quasdam res Lantbertus, episcopo honorabili .Vmbrichonc liccn-
pro ambarum commodilate parlium. Deiudecompla- tiara concedente, tradiderunt de rebus S. Emme-
cuit fidelibus episcopi Ambrichonis ut illum instiga- rammi eidera nobili Grimhario ad Imminpere de
rent utfecisset unam commulationcm cum fidele suo lerra arabili jugcra xxx, el de pratis carrad. xii.

Ogone (|ui habuit bonas res, comparatas in proprie- Isti quoqueejusdem gestae rei testescxistunt auribus
lalem, bene perlinentesad fiscossupradicti episcopi. tracti : Strachol, Ilunolt, Deotolt, Sigimunt, Meiol,
Tunc Ogo confitebatur eo modo se fecisse, si bene llunger, Amaiger, Otperht, Reginhart, Deotco;.,
restitucretur sibi. Etstalim episcopus consuluil mo- Ermenperht, Uuodolf, Petilo, Hamadeo, Engilwart,
nachos ali]ue canonicos, si voluntas illorum esset. Rcginolt.Actum autem in Slinpah primoannoKa-
Et illi dixerunt quod bene esset, si antea misisset rolomanni regis .sercnissimi.
suos fideles,el investigaret qua- pars raelior esset. B ^^^ ^,^ _ .„,^,.
f.„„„„„,^,.^ j^^,„^honem epi-
Tunc jussit ejiiscopus Egilperlo prxposito, atque scopum et Winichonem.
Avoni advocato, et Wolfhoho clerico et Deolfrido
Frucluosa valde, non solum honesta, sed niraiura uli-
vicario, ut pcrrexissent, et investigarent alque
lisconsuetudo nliin interhoraines inoleveratcorara:i-
emensurarent subtilitercuni pertica. Placuil illis, et
tandividelicetprocommoditateutraruraquepartium.
indicaverunt cpiscopo eo modo quo invenerunl de
Ilac igilur ratione tradidit Winichoquidain nobilis
proprietate Ogonis de terra arabili et de silvaju-
Quod debuit ei)iscoi)usecontradare,
ad S. Emmerainmum proprietatem suam quara ha-
sera clxxviiii.
buit ad Puocha et ad Stupinga nihil extra diraitiens-
fuerunt jugera cxxxni. Tunc dixil episcopus ut mc-
E contra vero cum liccntia Ambrichonis venerabilis
lius fuisset, si interrogasset dominum suum regem,
episcopi et conscnsu fratrum Isan advocatus epi-
quomodo sua voluntasesset. Tunc dixitrexeo modo
scopi pmlicto Winichoni ex rehus S. Emmerimrai
fieri sicut licenliam de li, utcommutatloesset usque
diclio a rege dicta est in Idi-
tradi lil, in loco qui dicitur Buohloh, doraura cum
ad (luiiiquehobas. lliec
curii! et xdificiis, de terra arabili jugera liii, de
bus Junii. Postea convocavit domnus episcopus Am-
pr.itis carrad. xii in proprietatcm possidcndam, et
bricbo suos monachos, atque canonicoset alios fide-
(|uidquid exinde pars parti contulerat liberam in
les suos, etfecerunt comrautationem illam.Tradidit
q omnibus habeant potestatem sine alicujus contradi-
itaque supradictus Ogo ad S. Emmeraminuin in
clionis obslaculo. Et, ut flrmius hsec coramutatio a
praesentia servorum Dei et advocati cjusdem eccle-
posteris credalur, placuit testes adhibere quorum
siae nomine Avonis in loco quidicitur Puohhusaca-
nomina sunt ha^c : Folerat, -Masso, Immo, Luit-
sara cura curtc, et de lerra arabili jugera lxx, et de
prant, Wicpold, Waninc, Jacob, Adalscalh, Pazrih,
silva jugera x, et ad Punninchova jugera x, ct de
Albrih, Altmar, Truogilo, Adalunc, llafolt, Gota-
silva jugera xxxix, et ad .Munolfinga casara cura
forl, Swapilo, Meginhart, Teorotnand.
curte jugera xxx, ct de silva jugera xx. E contra
quoque Avo advocatus pr;efaii episcopi tradidit jam Cap. XX. — Commutatio intcr Ambrichonem epi-
diclo Ogoni de rebus S. Emmerarami in loco qui scopum et Ellinpoldum.
dicitur Malinga casam cum curte, et de terra arabili Fructuosa valde, et non soluin lonesl.i, verura
jugera cxxxiii. Isli sunt qui pr;csentes tunc aderant etiam nimiuin utilisconsuetudo olim iiiler horaines
de monachis : Egilperht, Kararaan, Deotperht, Re- inoleverat comrautaiidi videlicel quasdara res pro
De canonicis
ginfrid, Adalgoz et ca;teri fere omncs. ambarum utilitate partium. Ilac siquidera ratione
Saudrat, Ermanolt, Erchanperht, Wolfhoh, Rodult, convenit inler vcnerabilera episcopum Ambricho-
Rihholf, ctc. Poslea episcopus ct sui fideles pra;ce- D np„, gt quemdara nobilem Ellinpoldura ista commu
perunt .Vvoni advocato et Ogoni ut perrexissent ad Utio. Tradidil ita()ue pra-fatus lillinpoldus ad S. Ein-
concilium comitum ad Eitiraha ibi()ue testes tracti mcrainnnim in m:inum pranlicti episcopi ct advocati
essenl per aurcs. lloc fuit in pr;esentia Chunijjerti- cjus .\iiponis (ie rcbus proprietatis suas ad Perga
coraitis, elCundopoldi Rumoldi comilis.
coinitis, el arc;im unara et pralum unura ad molinara insti-
Isti lestes sunt ibi tracti: Reginholi, Pazrih, Nid- tucndam. E contra vero jam dictus advocatus cura
hart, Rodmunt, Liudhart, Eparhoh, Wihmunt, Ar- licentia cpiscopi tradidit Ellinpoldodcrcbus S. Ein-
hart, Perahthelm, Pern, Erchanpold, Rodmar, Er- mcrammi partem arc;c ad lledinp:ih, id esl, in loii-
chanfrid ct caeleri. gitudine pertic^is xii, in latitudine duas. Et ut Iutc
Cap. XYIII. — Commut-.tio ititer Berehtgundam et comrautatio firmior essel cl a posteris melius cre-
Grimharium. dcrctur, placuilduas chartas uno tenorc conscriptas
Cunctorura induslria fideliura agnoscat qu.iliter inde exhibere ct testes adliibere quorum nomina hic
Berehtcund venerabilis matrona cl Grimheri coin- sunt: Erchanperht, Grimperhl, Amalperht, Petilo,
mulalioncm convenientcm fcccrunl. Tr.ididil itaque Olmar, Erclianhart, Amalrih, elc.
9i;i TRAniTlONES EMMERAMMENSIvS. — LIB. I. 914

CvP. XXI. — Civnmutnfio iiitiT Ambrichoncm cpi- A xf|ii:ili monsura ct dc pratis carrad.is iii. Et, ut hsc
srnpiim rl nripnprrltim. commutatio firmior esset et a postcris mclius crcde-
l''riiftuosa valdc jain olini intiT liomincs ct ntilis rctur, placuit duas chartas uno tenore conscriptas

niminni inolcvcrat consuctuilo, srilicct ut rcs suas inde exhiberc, et tesles adhihcrc, quorum nomina

pro commoilitatc ambarum partium commutarent sunt ha'c : Rihhart, SiEjiperht, Ilelmpcrht, Engil-
et utrinque, quod sibi contiguum esset, sumercnt. perht, Marcholt, Eparhart, Kepahart, Erchanpold et

Hac if;itur considcrata ratione nobilis quidem Re- ciTtcri (luamplurimi.


ginpertus Ambrichonis venerabilis episcopi vasallus
quasdam res qua- sibi ex coiiju;:;is sua?, nominc Wic-
Cap. XXIII. —
Complacitatio intcr Ambrichoncm
episcopum ct Gundbatoncm diaconum
birgx, consortio in h;ereditatem cesserunt, in pro-
vincia Baoariorum in pago Tonocgewa, in villa Compcriat, imo ctiam liquido plurimum industria
Tuncilinga, id est, locum cedificii desertum, de fidclium quoriimcunquc auribus per proesentcm char-

terra arabili jugcra xlviii, prata ad carrad.xv, de


tulam subsequcns traditio et complacitatio mani-

silva jugera c, quidquid in illo loco


vias, aquas, vel
festotur, qualiter diaconus quidam venerabilis, no-
visus est hahere, tradidit ad sanctum Dei marlyrom mine Cundbato, pro remedio anim.-e suse cogitavit.
Emmcrammum, supra dicto accipionto opiscopo ^ Sporavit namque, quod et omnino credondum est,

advocatoque suo Cundperto. Et e contraeisdera tra- side rebus terrcnis sanctas Dei ecclesias dilaret, ut
dentibus accepit de sancli supra dicti martyris re- inde sibi corporalis cura acanimse salus ?etorna am-

bus locum queradam qui dicitur Puoh, prope cur- plificaretur. Quapropter er2;o divino cogitatu instin-
tom qujo vulgari vocabulo vocatiir Tan Jlonachorum, ctus tradidit proprietatem suam. quam habuit ad
id est Ecclesiam. curtem cum poniorio, de terra
Quartinaha juxta Bilisaseo, ad sanctum Dei marty-
arabili seque ut dedit jugera xlviii prata ad carradas rom Emmerammum, domino suo Arnolfo filio resali
,

XV, de silva jugera iii, et quidquid in eodem loco pormittentea quo eam in possessionem acccpit. Tra-
prius in beneficium visus est accepisse, ea videlicet ditaostautem praedicta proprietas ab eodem vene-
ratione ut ipseet posteri ejus, vel cuicunque donare rabili Cundbatone pro domino suo Arnolfo et pro se

voUierit, hsereditario jure perpetualiter possideret. in ipsam aram S. Emmcrammi in manum videlicet

Denique, ut haec insolubilior esset traditio, placuit Ambrichonis revorentissimi prsesulisetadvocati eJHS
ex utraque parte testibus Norico more auribus tra- Gundberti ; id est, ecclesiam S. .loannis evan^Tlistse

ctis afBrmari, quorura etiam noraina. ne quis error cum omnibus pertinentiis et adjacentiis suis, cum
posteros invaderet, congruura duximus ascribi :
curte et parochia, et cum omnibus illuc concessis,

Cundpertus, advocatus Ambrichonis episcopi, qui, C mancipiis, agris, cultis et incultis, pratis, pascuis,

ut supra dictum est, hanc traditionem pariter cum silvis. decimis, aquis aquarumque decursibus locis
episcopo et accepit et fecit. Teste Helfrico, Durin- illis traditis, id ost, ad Huvium Salam quod Froperht
chardo, Waltungo, Askarico, Rodhario, Deotmaro, jam olim in beneficium habuit et ad Velih, csteris-
Rihpaldo, Rihperto, Cundhardo. Et ut nullum om- que omnibus mobilibus et immobilibus. E contra
nino foret ab utrisque partibus impedimentura, pla- vero prsefatus Gundpertus advocatus consentiente do-

cuit duas assignari chartulas. Quippe unam in bi- mino suo episcopo tradidit de rebus S. Emmerammi
bliothecam sancti martyris reponi, alterani vero a ante nominato Gundbatoni venerabili diacono quod

Reginperto jara supra dicto teneri. Actum cst autem Chezil Dux jam quondam pro remedio anima; suse ad

prsesente episcopo jara saepe nominato caeterisque pracdictura sanctum condonavit juxta amnem qui di-

quara plurimisanno Domini nostri JesuChristi 879, citur Raba ea scilicet ratione, quatonus idem Gund-
;

indictione 12, regnantibus clarissimi regis Hludowici bato ambas res illas firmiter atque utiliter possideat
filiis Carlomanno, Hludowico, Carolo, anno 4. usque ad obitum suum. Post vero integriter cuncta ad
sa?pe jam dictum Dei sanctum redigantur et restituan-
Cap. XXII. - Commutatio inter Ambrichonem cpi- tur. Et ut haecauctoritas traditionis firmior habeatur,
scopum et Ekkihardum.
D subnotati testes por aures trahuntur : Polo, Jacob,
Fructuosa valde, et non solum honesta, verum Reginhoh, Solomon, Eckirih, Adamar, Avo, Fast-
etiam niraium utilis consuetudo olira inter homines mot, Gotaperht, Irmperht, Heripold, Unlaz, Pernhart,
inoleverat commutandi videlicet quasdam res pro Herranl, Engilscalh, Erchanperht, Reginhart, Stru-
ambarum utilitato partium. Hac siquidem ratione po, Ilungis, Ambricho, Liutperht, Sigihart, Yicker,
convenit intor venerabilem episcopum Ambricho- Patto. Avo, Switker, Garamo, Adalrih, Sala-
Itera
nem, et queradam nobilem Eckihardum ista com- cho. Insuper etiam juxta ipsam Aram pra^dicti san-
mutatio. Tradidit itaque prsefatus Eckihardus ad S. cti ille episcopus eidem Gundbatoni licentiam con-
Emmeramraum in manum prKdicti episcopi etadvo- cessit, ut mancipia S. Eraraerammi quaa ultra Ra-
cati ejus Adalrici propriotatem suam quara habere bam fuga lapsa sunt inquirat, ot capfat et in eas-
visus est in loco qui dicitur Stargina, et servum dem obitum suura,
res ecclesia> constituat, ut post
unum. E contra vero jam dictus advocatus cum li- sicut supra diximus, cuncta emeliorata ad sanctum
centia episcopi tradidit ad Ewistun jam dicto Ecki- Dei martyrem Emraeraramum revertantur.
hardo de rebus S. Emmerarami de terra arabili
913 ANAMODI RATISPONENSIS SUBDLVCONI 916
Cap. XXIV. -- Commutatio intrr AminV/ionoH A constat dicaium in honore S. Emmerammi
martyris
episcopum ct Emustum tradidi propriaraiiue post obitum meum illi loco
Concambium inter Ambrichonem episcopum et dicavi.Ouippe ea ratione, ut inde palrocinium ac
Ernuslum quemdam venerabilem virum. Dedil defensionem sperarel, atque per sini^iilos annos
igitur Ambricho ep. de rebus sancl;c Ecclesia> jugera quam qualuor denarios persolveret, reii-
nihil plus
xxvi in loco qui dicitur Gundpatinga. Et e con- quum quoque vita; hujus tempus proprio dispensa-
tra dedit Ernustus de rebus proprietatis suse jugera ret arbilrio. Deniquc tres filios meos, quos raihi
xxviii in loco qui dicitur Preitprunnin, ea videlicet supra nominata genuit mulier. nomine Alawinum,
ralione, ut, si quis successor j;im memorali episcopi Johannem, Bernhardum, liberos alque ab omni
hoc concambium mutare conaverit, tunc polesta- human:e vinculo securos reliqui. Fratri-
servitutis
tem habeat Ernost res suas convertere quocun(|ue bus quoque mcis pr.Tsentibus, nomine Allino et
voluerit.Et haec nomina circumstantium, atque Alawino, et in ulraque re, id est femin;r filiorura-
audientium Erchenmar, Willihelm, Wichart,
:
que libenti animo consenlientibus. Actum autem
Anthelm, Eigil, Reginhart, Ilerilung, Anzo, Gund- hoc coram civibus urbis rcgiae Itadasponensis quo-
pold, Gcrolt, Drudolt, llartnid, Helfrih, Eckirih, rum nomina cernuntur in subjecto Lantolt subvi- :

Weladeo, Ato, Ermanolt, Rodcog, Merimuz, etc. B carius eivitalis, Adalpero exactor telonei, Odal-
C\p. XXV. — Commutatio inter Ambrichonem epi- man, Egilolf, Ralker, Wolffrid, Ratcoz, Huntolf,
scopum (t Richclmwn. Otwin, Welu, Wachilo, Adalrat, Enci.
Fructuosa valde, et non solum honesla, verum C.\P. XXVIII. —
Commutatio intcr Ambrichoncm
etiam nimiuin ulilisconsuetudo olim inter homines episcopum ct Rihcowonem.
inoleverat commutandi videlicel quasdam res pro Fructuosa valde et nimium utilis consuetudo
ambarum Hac siquidem raiione
utilitate partium.
olim intor hurainos inoleverat commulandi videlicet
convenit inler venerabilem episcopum Ambricho- quasdam res pro ambarum comraoditate partium.
nem, ct quemdam Dominicalem servum Rihhelmum Iloc quoque quidam nobilis, nomine Rihcowo, non
ista commutalio. Tradidit itariue pnrfatus Rihhel-
pr;ptermisit, sed etiam tradidit ad S. Emmerammum
mus in manum supradicti episcopi et advocati ejus proprielatera suam quara habuit in illa marca ad
Hahardi de rebus proprietalis uxoris sueb pratum Men7.inp;ih in nianum .\mbrichonis venerabilis epi-
unum habens jugera xii, et de arabili terra jugera scopi el advocati ejus Garaharii. E contra vero
VIII qua; sunt sita juxla cellulam qua; dicilur Deh-
idem advocatus cum licentia episcopi tradidit pr.T;-
tapeta. E contra etiam jam dictus advocalus cum dicto Rihcowoni de rebus S. Emmerammi ad Tala-
licentia episcopi tradiditjam saepedicto Rihhelmo mazinga terrae arabilis jugera viiii, el nemusculum
de rebus sancti Petri de arabili terra jugera xx qua; unum. Istl autera sunt tcstes concambii hujus : Vn-
sunt sita prope villam quse dicitur Winzara. Et Erchanfrid. Askarih, Deotmar, Ilelfrih, Sigi-
laz,
ut h;ec commutalio firmior esset et a posteris me- ffid, Tinto et caeteri.
lius crederetur, placuil duas chartas uno tenore con-
scriptas inde exhibere et testes adhibere quorum CkV. XXIX. — Commutatio inter Ambrichoncm
qUscopum et Engilmarum H frntres ejus.
nomina sunt haec Kaganhart, Ciliman, Pezo, ilem
:

Ciliman, Odalperht, Engici, Eiorih, Plidker, Sala- Nonnullorum comperiat industria fidelium quo-
cho, Alpgoz, Amalheri, Sono, etc. rumcunque auribus hujus charlukc injuncta fuerit
C.\p. XXVI. — Traditio Avalunx
notitia (|ualiter Anibricho reverentissimus pra-sul,
et quidam vir nobilis, nomine Engilmarus, germa-
In Dei nomine tradidit Avaluna ad S. Emme- utrarum-
ni(|ue ejus, .Mezi videlicet atijuc Vitalis pro
rammum mancipia x quorum nomina sunl Leva, :

que partium comrautationem perfeccre pr;c-


utililate
Kerhart, Paldrih, Folcrat, Wiliirih, Deolperht,
sentem.Tradidit nami|ue iira-dictuspuerEngilmarus
Willipurc, Reginpold, Cotaperht, Kisalfrid. E con- cum fratrumsuorum consensuad S. Pelrura sanctum-
tra vero Immo advocatus et Ogo tradiderunt de D qucDeimarlyremEmmerammura talem proprietatom
rebus S. Emmerammi pr;cdict.'e .\valun;e in pro- (|ualein liabuit ad Menziiipah, nihil exlra dimitlens
pricUUem mancipia v, id est : Unroh, Ilelidulf,
nisi tribus carris ligna sumenda ac pastura porcis
Snclhart, Ilitto, Egilwih. Ili sunt testes : Ogo,
XL. C;etera vero omnia sine ulla contradictione ad
Masso, Epucho, itein Epucho, A\'ago, Isanpero,
pr.Tdictos sanctoscontradidit in uinnum Ambricho-
Adalpcrht, Rodolt. Actum cst ad Potinrcinna.
nis vcner. ep. et advocati ojus Gundborti , id est,

Cap. XXVII. — Truditio Ratharii cujusdam flo- casam cum curte, marcam silv.x' bonain, terrae ar;i-
mani. bilisjugera xliiii, pratorum carradas xxx et scr-
In nomine summi Dei notum sit omnibus Chri- viim unura, noraine Olhelmum. E contra autem prs-
stianae religi(jnis hominibus, talera scilicet causam fatus magni meriti epLscopus et advocatus suus
scire volentibus, (|uod ego Uatheri pro futura mcr- Gundbertus tradidorunt oisdem viris nobilibus do
cede cogilans ac .servitii miliiinei placili memor, rebus S. Emmonimmi ad Sallahopii Cdsam cum
propriam ancillulam meis videlicct laboribusacqui- curte, ecclesiam et quidquid in ca fuit. Terrc
sitam, nomine Eilinpurgam ad altare Dei, quod arabilis jugcra xlv, pratorum carradas xxx, silva;
9<7 TRADITIOXES EMMERAMMENSES. LIB. I. 918

lucos II et scrviim nnuni, nomine I ilwolfum. .\ riinicui)qi:eaiiril)ushujiiscbartiil;rinscraturnolitia.


Sunt ctiam tcstos hujus cijniiiuilationis aurihns Tradiilit iyitur diacnnus nominc
i|ui(lain vcncrahilis,

tracli : Of;o, Aclolf, Avo, Strupo, Sinzo, llcifrili, Altoltus, ad sanctuin Deimartyrcm Emmerammum
Ilartwic, Truhthad, llawart, Unlaz, Chcftinc, En- talcm proprietatcin qualcm habuitad Alinga in m,a-
gilpcrht. Actum coram Enpildconc comitc ct Engil- niim videlicct Amlirichoiiis ven. ep. cjusqneadvocati
maro abbate, regnante Karolo impcralore. Wicrammi, id est terr;c arabilis et pratorum jugcra
XXX, et fruliccs ad exstirpandas jiig. xv et eo am-
Cap. XXX. — Commut(itii) Amhrirhonrm
intrr ''^""
plius. E contra vero praidictus advocatus, nomine
scoimm rt Sdlimwnnum.
yVirrnmmus, tradidit de rebus S. Emmerammi cum
Fructuosa vaidc et mirahiliter utilis (dim inter
liccntia domini cpiscopi eidcm vencrabili diacono
tcrra; arabilis Jugcra xxx, ac silva^ jugera vi, et
homines inolcverat consuetudo eomnuitandi videli-
pratorum carradas iv et aream i. Et hoc cst juxta
cet ((uasdam res pro anibarum o|iporlunitate par-
laciim qui dicitur Munituna, quatenus pradatus
tium. Idcm quo(|ue Salomanno cuidam nobili viro
sauctus suarumque rcrum provisor illud possideat ad
imitandum complacuit suam lideliter priccogitando
Atinga, et ille placidae pra^stantire diaconus illud
eomnKjilliatem. Tradidil namque paulo superius „
firmitcr ohlineat ad >Iunituna. Et. ut h?ec commiit;i-
nominatus nobiiis ad S. Dei martyrem Emmeram-
tio ita firma persistal. placuitduas chartulas pari
muiu proprielatem uxoris suai Adalburnae, con-
sentiente illa, qualein ad Menzpah hsireditario
tcnore conscriptas cxliiberi cum testibus subnomi-
natis, id esl Polo, Adolf, Avo, Strupo, Karaheri.
culto et ineulto, silva ejusi|ue termino, pratis, aquis
Cotaperht, Helfrih, Liuthart, Waltunc, Erchanperht,
et carum decursibus, necnon ct oinnia qu;c ibidcin
liabuit ex inlegro ad procdiclum sanctum Iradidit
Ilungis, Adalhum. .\ctum autem ad Rockinga, pr;e-

sente Engilmaro, et Hittone abbatibus, ac Sandrato


alque transfudit. E contra vero pnesul et praedi-
ctus advocatus de rebus S. Emmerammi tradide- archipresbytero atque Reginone diacono.

runt eidein nobili territorium ad Reitinpob quod C.\p. XXXIII. — Commutatio intrr Ambrichonem,
Otinar jam quondam sanctum jam sa^pe
tradidit ag episcopum et Lantpcrtum.
dictum. Testes autein hujus commutalionis sunt Nonnullorum noverit industria fldclium qualiter
hi Avo, Strupo, Rupo, Ogo, llahart, Polo, Unlaz,
:
reverendus Dei cultor Ambricbe concambium cum
Ililtiper, Halto et cseteri. quodam manumisso, noraine Lantpcrto, peregit. Ille
namque vir nuper ante nominatus tradidit ad S. Pe-
Cap. XXXI. — Commutatio inter Ambrichoncm
G trum sancturaque Dei martyrem Emmerammum
episcopum ct Rathardum ct fratrem ejus.
proprietatis su;b de teri a arabili jugera cl in manum
Igitur plurirais consuetudo
fructuosa valde et Ambrichonis ven. ep. et advocati ejus Ilelfriti,. et
homines inolescere coepit com-
utilis jara olira inter hoc jacet juxta castellura Erilinga nuncupatura. E
nuilandi scilicet quasdam res propter ambarum contra vero pra>dictus advocatus cura consensu epi-
commoditatem partium, quod et nuiic magis m.a- scopi tradidit eidera Lantperto de rebussanctoruin,
gisque, maxime autem apud nobiles frequentatur. quos pri^notavi, terr.^e arabilis jugera cxxxiu in loco
Hoc ergo quidam generosi viri, uterini videlicet Eidniteshusa nuncupato. Et ut ha;c coramutatio fir-

fratres, vocabulis nuncupati Cundhart et Rathart, miorhabcatur, placuitduaschartulasunotenorecon-


ob suam utilitatem pr.netcrire nolucrunt. Nam hi scriptas exhibere.
praifali viri tradiderunt ad S. Martyrem Emmeram-
Cap. XXXIV. — Commutatio inter Ambrichonem
mum in manum Ambrichonis vener. ep. illiusque cpiscopum et Adolfum.
advocati nomine Gundbcrti in loco Atinga nuncu-
PercompendiosumhujuschartulKnarratumcujus-
pato curtes duas cum totidem domibus, terrae ara-
piam affectum commutationis pandere conabor
bilis jugera lxx et noval. jugera x, de pratis ad
orani aurem accomraodare volenti. Tradidit ergo
carradas xxv, de silva bene provisa jugera xx, et j-,
vir quidam nobilis, nomine Adolf, ad S. Petrum
molinam unam. E contra vero pr;¥notatus cultor
sanctumque Dei martyrem Eramerammum in raa-
venerabilis et advocatus ejus de rebus H. martyris
nuin Ambrichonis vener ep. et advocatorum ejus.
Dei Emmerammi tradiderunt illis nobilibus, quippe
Helfrici videlicet atque Gundberti, proprietatera
ad Totinaccharon Cundhardo casam cum curte, de
suain quam habuit ;id Husun, id est terrs arabilis
rure jugera lii, de pratis carrad. i, et Rathado
jugera lxii,casam cum curte, borreum quoque,
cusam cum curte, territorii jugera xlii, pratorum
atque pomarium, pratorum carradasix, silvse jugera
ail carrad. xii, de silva jugera iii, in loco qui Vek-
XXV. Necnon etiara omnia qu;e sua sunt eidem loco
kinga vocatur. Et, ut hoc stabile permineat in fu-
appendentia ad pr;edictos sanctos contradidit atque
turo a posterisque melius credatur, placuit duas
transfudit. E contra vero Hclfricus et Gundbertus
cliartulas pari tenore scribere.
cum consensu episcopi tradiderunt prsdicto nobili
Cap. XXXII. —
Commutatio inter Ambrichonem Adolfo de rebus sanctorum in loco Altaha nuncupato
episcopum et Altoldum diaconum.
casam cuin curte, horreum, pomerium, terrae ara-
Nonnullorum comperiat iudustria Ddelium quo. bilis et pratoruin jugera lx, et terminura in silvam
919 ANA.MODI RATISPOXENSIS SUBDUCONI 920
copiosum. Hujus aulem traditionis testes sunt Polo, A nis de terra arabili et de pralis jugera glxx, juxta
Avo, Strupo, Heidfolc, Gataperht, Irmperht, Pereh- fluenta Fattara? in loco Bozilinga nuncupato. E con-
trih, Isanperht, Sindperht, Adalhum, Ililtiprant, Pa- tra vero pr.Tsul venerandusel vicarius suusdedcrunl
tarih, Ilpunc. cidem nobili, dc rebus S. Emmerammi, lcrrx ara-
Cap. XXXV. — Comtnutafio inter Amhrichonem bilisjugera lxx et silvaJLX in locoqui diciturllilin-
cpifcopum et Poloncm. chova, juxla Isuram (luvium. Et ut hac commulatio

Multorum agnoscat industria fidelium qualiter firma ac inconvulsa habealur, placuil duas char-

quidam servi quarumiibet suarum rerum, dominis tulas pari tenore conscrij^tas utrinquc continere.

scilicet magistrisque suis non contradicentibus, Cap. XXXVIII. — Tradilio Jliltigardx ad


commutationem peregerunt. DeditergoPolovicarius Mencinpah.
regis dimidiam hobamCotabaidi filii Kaganhardi ad Noverit plurimorumcapacilasfidelium perchartu-
Chuningesdorf, el aream et pomerium
i scrvo S. i lii'hujusnotitiam((ualiterIliltigartdivinocompuncta
Petri, nomine liinconi, in manum ven. ep. Ambri- instinctu pro se suorumque parentum rcmedio res
chonis, atqiie advocati illiiis lleifrici. E contra vero suas Iradendo operata est. Talem itaque proprieta-
advocatus Polo anle nominatus praesonle episcopo tem qualem habuit ad Menzinpah, eade.i Hiltigart
dedit hobam unam areamque unam Rinconis scrvi ^ tradidit ad S. Emmenmmum in manum Ambricho-
S. Petri Cotabaldo famulo rcgis in manum Poloiiis nis ven. ep. ejusque advocati. nomiue Helfrici, hoc
in villa quae vocaturTanhusa. Uxc ergocommutatio est, territorium arabile et inarabile, prata, aquas,
facla est Ambrichone episcopo permittenle el Polone aquarumvc decursus, terminum nccnon omnia
silv.r,
in domo episcopi inter Erilapah et Menzinpah con- qu.Te ibidem habuit, ad pr;cdictum sanctum contra-
strucla. didit, niliil quii^pe pr.Tetermittens, nisi tantum in

Cap. XXXVI. — Commutatio intcr Amhrichonem tcrmino ejusdcm silvae ligni incisionera ad unum
cpiscopum ct Posoncm. carrum. autem testificantur Berehtcoz, Ogo,
lioc

Olim igitur utilis et fructuosa inter .-Vvo, Strupo, Kodmunl, Liuti)erht, Erchanperht,
homines con-
suotudo subolescere coepit, commutandi videlicet Rupo, Avo, Hiltipero, Ambricho, Adalpold, Walah,
quasdam res pro ambarum commoditate partium, Gammo, Eparhart
quod moderni siquidem pjerumque pcragore co-
et
Cap. XXXIX. — Traditio Enf/ilherti atquc Gundpcrli
nantur crebrius ac crebius commutantes vostigia diaconi.
imitando antercdentium patrum. Id etiam quidam
Commemoratio traditionis Engilparli atque Cund-
nobilis, vir nomine Poso pr^etermittere noluit, sed c igiturEngilper-
pertidiaconi.acncpolissui. Tr.a.fidit
propter utilitatem suam tradere studuit ad sanctum
tus atque Cunpertus ncpos ejus in pago flofaoflncT
Dei marlyrem Emmerammum quamdam partcm j^ro-
in villa nuncupata Slicfowa ad monasterium Manin-
prietatis su.t, quod et perficiebat. IIoc est. ad Perga
seo ad sanctum Dei archangelum Michaelem quid-
et Ilasalpah inter agros cultos et incultos, prato-
quid ibidcm in illa villa haberc visus est, casam cum
rumque terminos jugera cxviii in manum quoque curte. reliquisque a^dificiis, terris, pratis, pomcrio.
venerabilis Dei cultoris Ambrichonis ep. et advorati
vivariis, pascuis, silvis, niiucipia vi (|uorum nomina
ejus Adalhuni. E contra vero idem venerabilis pr»-
h;cc suntRodker, Lantker, Paldmunt, Reginpurc,
:

sul suusque advocatus de rebus S. Emmcrammi ad


Rihdrud, Rihger. Omnia hscc supradicta ex integro
Hedinpah et Tccchinpah tradiderunt pncfalo nobili
firma ratione nullo contr,idiccntc supr.idicti Engil-
a^qualem partem agrorum atque pratorum. Et ut
pertus scilicct atquc Cundpertus tradiderunt; illo
firmius in futuro permancattraxerunttestcsquorum
tamen tenore, ut hoc benefitMum in villa nominata
nomina sunt: Ogo, Adolf Sindpcrht, Grim- Tcvit.
Ezinpah ct ctiam ipsam supr.idicUm traditioncm
perht, Embricho, Engilmar, Otachar, Rihker Ilel-
Skefowa, quandiu ambo vixissent, proprio jure pos-
frih, Albrih, Gammo, Petilo, Unlaz, Cotahelm, item Kerolt
sidcrent. sunt lestes per aurcs tr.acli
Isti :
Embricho.
D comes, Kcrolt filius ejus, Ratolf vicarius,
Antrih
Cap. XXXVII. —
Commutntio intcr Amhrichonem vicarius, Pazrih, Cundperht. itcm Antrih, Isanperht,
cpiscopum et linknrdum.
Meginpold, Gerbart, Ilotto, Kcrhoh, Ato, Adalhoh.
Xonnullorum cognoscat industria fidelium, quo- Erchanfrid, Lantperht, Ratoll, Saxo. Wifrih, Avo.
rumcunquc auribus hujus chartuhc injungatur effe- Samuel, Nolhart, Cundhart, Wirunt, Olachar, Re-
ctio, quam utilitcrac honeste commutatiosubsequens
ginpesrht, Isangcr, Cuniperht. Rafo, Engilscalh.
perficcretur. Karolus igitur impcrator llcenliam do-
Otker, Cozolt, Otpcrht Gisalmunt, Mathcri. Cund-
navit cuidam noliili, llahardo nomine,
quamdam pold ct Cictcri. Fidejussores Pazrih, cl Cundpcrht cx
commutationcm bencfirii sui agere, missosque pru- advocatus
utraque partc. Erchanfridus episcopus et
denles direxit cam valde cautc perficcrc, Willihel-
ejus Cundpertus accepcrunt illam iraditionem, ct
mum videlicet atque Sindbcrtum, necnon et Had.n. concesserunt supradictum beneficium pr.xdictis dia-
marum. Tunc quippe pra-fatua nobilis tradidit ad S. conibus Engilberto atquc Cundberto rum consensu
Emmerammum cum consensu domini sui C.Tsaris in monachorum. Actum .ad Rota in ccclesia anno Do-
manum Amhrichoiiis vcner. ep. et vicarii sui Ogc.
minicx Incarnationis 8o2.
.

921 TRADITIONFS E^rMKRAMMKNSES. — LIB. I. 922

Cap Xf,. — Comnmtatio intcr Ambrirhonnn rpisco- A Cap, XLIII. Commutatio intcr Amhrichoncm cpisco-
pum rt Morrnznnrm. pum etOtmurum.
Fnictuosa honcsla consuetLKlo olini intcr
valde ct Multum namqne utilis et niminm commoda con-

homines inoicvcrat commutandi vidclicet cinasdam suetudo jam olim inter homiues inoleverat qnod rcs
res pro ambarum utilitate partium. Ea igitur ra- suas inter se pro aptis finibus locorum commutare
tionc tradidit Morenzo cum licentia vencrabilis epi- coeperunt. Pro eadem utilitate amharum partium

scopi Ambriclionis de rebus S. Emmerammi ad convenit intcr vencr. ep. Ambrichoncm et qucmdam
Otmunfinpon juc;cra vii cuidam viro nobili Wol- virum nobilem, Otmarum nomine,
aliquam ut

frammo in proprietatem. E contra vcro pncdictus rcrum suarum inter se commutationcm faccrcnt,
Wolframmus tradidit ad S.Emmerammum de rebus quod et ita fecerunt. Tradidit igitur pra-dictus Ot-
proprietatis sua^ ju^era vii ad Scussinchofun. Et ut mar ad S. Emmerammum de rcbus proprietalis su.ts

hxc. commutatio firmior csset et a postcris mclius aream unam, de terra arabili jugcra ix in colo
et

crcdcretur, placnitduascharlas unotcnoreindehabc- nuiicupatolpah.Etecontradcditvencranduspra'fatus


ri conscriptas, unam ad sanctum Dei, etaiiam viro cpiscoinis dc nbus S. Emmcrammi in codcm loco

prsedicto. Ipah in proprielatem habendam ipsi Otmaro de terra


B arabili jugera x. Isli sunt testes ulriusque traditio-
Cap. X.M. — Commiitntio infcr Ambrirhonrm cpisro-
nis : Ogo, Pirihtilo, Walah, Terpiton, .lacob, Erchan-
pum rt Ekliiriciim.
frid, Willihelm, Willipold, Parto, Meiol, Ekkirih,
Usus jam olim apud veteres nimium fructuosns Adalgc, Ludo, Wago, Isanpero, Reginhart Amalker.
pollcrecoepit commutondi videlicet quasdam res pro AnnoDomini 865.
ambarum partium possessiones. Proindc
utilitate

quoque modernis temporibus hoc inantea fieri in


Cap. XLIV. — Traditio Otbcrti Castaldi.

ecclesiasticisfrequcntissimefacultatibus regum san- Brevc commemoratorium de rebus Otberti Castaldi

xit auctoritas, idque usque ad quinquc hobarum nu- de Longobardia, quas_dedit ad S. Emmerammum,
merum constare permisit. Ex hac igitur imitalione qu;p sunt in Statuaras. Imprimis casas duas cum
quidam nobilis Ekkiricus nomine inductus tradidit introitu suo et hortum, olivas x, dc prato partes

ad sanctum Dei martyrcm Emmerammum proprie- tres, vincK perticas duas, de terra araloria pertica
VI. Et dc ipsis rebus fuit investitus in pr.Tsenlia
tatem suam, quam habuit ad Homeres, in manum
Ambrichonis ven. ep. et advocali ejus Reginhohi, id Plagiverti, et Ratberti, et Batruini de Banilo, et

est, casam cum curte, terr?e arabilis jugera xlvi.


Gunduini, et Gumarii de ipso loco, et alii homines
pratorum carradas xxvi, silvam copiosam, molam C fuerunt ibi de Romania, Florinus, et Manulfus
et

unam, aquas, aquarumquc decursus, una cum omni- Valerius, ct ipsas res pro anima Otbcrti Castaldi in

busadeumdemlocum accedentibusadpr;pdictumsan- casa S. Emmerammi accepit Liutpold preshytcr et

ctum contradidit atquetransfudit. Econtra vero ante Ileimo laicus de Ergoltespach.

nominatus advocatus cum episcopi consensu tra- Cap. XLV. — Traditio Einhardi presbytrri ct Erhardi
didit Ekkirico de rebus S. Emmerammi ad Espilipab
In nomine Patris, etFilii, et Spiritus sancti. Co-
casam cum curte, ac totidem jugera agrorum ct Einhardus prcsbyter et
gitando cogitavimus ego
pratorum in perpetuo habendum simul cum omnibus
Erhardus de futura beatitudine et illorum retribu-
illuc pertinentibus. Sunt quidem testes per aures
tione qui vitam meruerunt haberc frtcrnam. Ideoqne
tracti ejusdem vicissitudinis Ogo, Willihelm, Oto,
tradidimus proprias res nostras qnas habere visi
Ilelfrih, Adalperht. Sigiperht, Helingcr, Gammo, Er-
sumus in vico nuncupante Wolfmumtingas od mona'
chanpold, Pern, Gemmunt, Rafolt, Nidhartetcseteri.
sterium Adlwini episcopi quod situm est juxta fluen-

Cap. XLn. — Traditio Engilmari presbyteri. ta, quse vocatur Rehtratanze ad sanctum Salvatorem

pro remedio animarum nostrarum, vel parentum


Notum sit omnibus fldelibus sanct.-e Dei Ecclesi.T, nostrorum, ecclesiam cum Tdificiis, terris, silvis,
prsDscntibus scilicet et futuris, quod quidam presbv- campis, pratis, molendinis, pascuis, aquis, aquarum
ter, nomine Engilmarus tradidit mancipia vii ad S. quedecursibus, mobilibuset immobilibus, casas vel
Petrum, quorum nomina sunt h.TC Zeiza, Sigipire, : scurias, et haec firmata esse volumus perpetualitcr.
Wolfo, Asflat, Toto, Nordkcr, Rodmunt, et concilia- Postmodum venerunt Adalw-nus episcopus cum
vit ut Zeiza scoparet tantum ecclesiam S. Petri, et mnltis nobilibus viris in ipsovico i|ui vocatur Wolf-
illi serviret quod potuisset Asflat autem serviret
;
muntingas, et tunc in prsesentia eorum Einhardus et
Wolfoni clerico et fratri suo <id dies vitse suse, et Erhardus et uxor ejus Willirurc traditionem fece-
post obitum cjus ad eamdem traditionem constaret. runtcoramipsiscumecclesia,aedificiis, terris, silvis,
Hanctraditionem excepit SalomonvassusAmbricho- campis, pratis, raolendinis, pascuis, aquis, aqua-
nis ven. ep. Et isti sunt testes per aures tracti : rumquedecursibus, mobilibuset inimobilibus, casas
Durinchart, Ililtipero, Perehtcoz, Pilunc. Folrat, vel scurias, et omnia sedificia et tegumenta tradide-
Reginhoh, Ekkirih, Arperht, Egilfrid, Erchanfrid, runt ad S. Salvatorem, sicut hic superius scriptum
Adalger. Wippo, Adalperht, Otili, Anthelm, Strupo. est. Et vestitudinem fecerunt Adalwino episcopo de
Factum cst in ecclcsia S. Petri. his omnibus quorum hic commemoravimus, exce-
:

923 ANAMODI RATISPOXENSIS SIUDIACONI 924

ptis lotis qua- dicuntur Turunfeld en Altstal. Et A jussor et testiscrat; ct alii vcro multitestes: Pern-
Wiliipurc tradldit inancipia quatuor. Et convcnit hart, Ogo. Repinpcrht. Isaniicrhl, Terpaion, Wallo,

nos, ut Pcrnhardus filius Erhardi habeat ibidcm suo Saxo, Uzant, Sihhidf, Durinchart. lliltrih, Erchan-
pecori pascuactdosiivautilitatem ad suuni usum, in frid, Pazrih. Sigivuns. Salomon, Sipihart, Folcrat,
ei vero ralionc ut, (|uandiu vixissent. in corum sil Dancholf, Liutperht, Lantperhl. Acta sunt ha;canno
poteslate. Post vero discessum corum rcdeat, sicut Incarnationis Domini 868.
superius in traditione continetur, ad monaslerium C.\p. XL^III. — Commutatio intcr Ambrichonem
S. Salvatoris f|Uod Adalwinus cpiscopus gubernare episcopum ct Gerpcrtum.
visus est, ad ntilitatem servorum Dei qui in eodem
Valde venusla el ulilis nimium jamolim inler ho"
loco Deo servire noscuntur. Si quis vero, quod ficri
mines consuetudo ut res suas sub rcconci-
inolevit
non credimus. aul nos ipsi, aut aliquisde lia^rcdibus
liatione commutarent. Quaproplcr convenit inter
nostris,aut ulla oppositapersona, (|uod futurum csse
venerandum episcopum Ambrichonem et Kcrpelum
noncredimus,conlraliancchnrtulamtra(litionisinire
vassum suum, ul ct ipsi inler sepni utilitate amba-
tentaverit, non valeat vindicare, scd isla charta a die
rum parlium in rebussuiscommulalionem facerenl.
pra?senti ct deinceps firma omni tcmpore et inviolala
13 Tradidiligitur |)radiclusGer|iertusquid(|uid habere
maneat stipulatione subnixa. ILcc autem traditio
visus est proprietatis in villa, qua; diciturSemiiin-
facta est in pnrsentia Adalwini cpiscopi ct aliorum
nobilium, quoruni nnmina hxc sunt : lladagcr, \Vi-
chova, necnon el in villa qu» vocatur Altaha id est, ;

servosii quorum nomina Frumoll et Waljier. et


:
ctcrb, Sigihart, Adalperht, Wicco, Grimuni, .Aleiol,
terram. pralaqne, et omni.i, ut supra scriptum est,
Waldperht, Erchanloh, Haswart, elc.
qiine in hisduobus locis visus est habere, sancto Em-
Cap. XLVI. — Commutntio intrr Amhrichonem qii- merammo manusepiscopi etadvocati sui
tradidil in
scopum ct Aiivnodum.
Wicrammi, ct de terra arabili juRcra xx et de pra-
Comperiat multorum industria vriorum qualiter lis carridas xxx plus tradidit Gerpertus quam ac-
:

venerabiiisPei cullor .\mbricho episcopusacquidam cepissel. E contra tradiderunt episcopus et advoca-


nobilis Arnmodus invicem commularunt res suas Uisejus Wicrammus ipsi Gerperlo in proprictatem
ob ambarum utililatcm portionum. Tradidil itaque jure perenni qiiidquid .sanctus Emmerammus visus
pra^fatur vir nobilisad S. Dei martyrem Erameram- esl habere in villa qiue vocatur Pilinija, et servosii,
mum proprietatis su;e partem unam. IIoc sunt lerra" Lupum et Winimarum. Et isti suiil tesles ulriusque
arabilis jugera XII in loco qui dieilur I.ipolfinga, in Iradilionis: Lanlpero, rzant, Engilscalc, Adalpcrhl,
manum quoque Ambrichonis venerabilisepiscopi et Q Lanlperlil, Liuthart, Fastmot, Otker, Ilorscmot,
advocatiejus .\tonis. E contra vero bis pntscriptus llelfanl.
pr;esul cum advocato suo tradidit eidem nobili de Cap. XLIX. — Commntatio intcr Ambrichoncm ct
rebus S. Emmerammi in eodem loco totidem jugera Witoldum.
dc terra curta. Et ut hoc inconvulsum pcrmaneat, NoverilliiijuschartuUe rclationem plurimorumin-
placuit eliam duas charlulas exhiberc uno tenorecon- dustriafi(leliumi|ualiter quarumlibetrerumcommu-
scriptas. talio ambarum ob utilitatcm partium
pcracla siU
C.\P. XLVII. — Complndtatio (/uam Thcvit ct Erhilt Tradidil ilaque Witoldus qiiidam nobilis ad S. Em-
uxor cjus fcccrunt. merammum jugera vi in manum Ambrichonis vene-
rab. ep. et advocati sui Rndkarii, juxta Filsca
Commemoratorium renovationisillius traditionis,
quam Thcvit (luidam nobilis et Erhilt uxorejusjam
()Uoque in loco qui dicilur yiainhusa. E contra
vero in eodem termino, piissimo rcge Karlomanno
liridcm ad sanctum Eminerammum perfeccrunl. Ve-
permitlente, tradidit pr;edictus ;ulvocatus eidem no-
niliiamquc.\mliriclio venerabilis episcopusin cccle-
siam S. Emmcramini, ct Pernhardus ct alii nuilli
bili de rebus sancti Dei martyris Emmerammi, con-
cjusdem proviiici;c nobilcs viri. Tuncpr.TdiclusThe-
sentientc Episcopo, jugera iii. Actum cst crgo ad
l"^-"'» Chiricliun in pra-sentia Gc(Vm/.salqueRumoldi
vitacccssit aram S. Emmerammi et rcnovavit
.id D
traditioncmsuamanliquam, tradendovidelicet talem comitum. asUintibus prim:ilibus pagi illius. \H isti

sunt testcs qui hoc testificant per aures tracti


proprictatem ul h;ibiiit ad Ilornpah, ct iv mancipia
.Milo, Perchtheri, Pcrehteoz, OITo, Rodolf, Lanlpcrli,
(pioiuni noininasunl : llucimor,G.inuiiihilt,Deolfri(l,
Ei;il|)ern,lla(lager, Pero. Placuileliam duas cluirtu-
Walahill. Nihil de oiniiibus extra dimillens qua; in
las de hoc exhibere uno lenore scriplas, (juatenus
hoc loco liorn|)ah liabere visus cst. Ea tamen ra-
melius credatur.
tione; utsua beneficia omnia in proprictatem habe-
rct usque ad finem vitic sua>, et Erhilt, si diulius Cap. L. — Traditio Chocilonis comitis.

vivcrct, in proprietatcm possiderct ;


post aniborum In nomincDomini nostri Jesu Christi. Notum igi-
n:inu|ue obitum oinnia pr;edicl;i einclior:it,i ciim liir fieri volumus cunctisChrisliaiiis fidclibus ct iiifi-

aciiuisilione illorum sine ullius conlradictione ad dclibus, pr;esenlibus sc. ct abseniibus, necnoii et
sanctum Dei constarent jure perenni. Ilanc rcnova- futuris, (|uod ego Chozil humillimus comes de haere-
tionem et veslituram accepit pra>(lictus vencrandiis dilalcmca Iradidiad S. Emmerammum in proprieta-
cpiscopus el llilfricus advocatus cjus. Erlapold fidc tem ad Stromogin (fuunlum Gundpoldus habuit in
925 TRADITIONES EMMERAMMENSES. LIB. I. 'MC)

propi-ietatom ct in honrflcium in villa nunrnpanto A advocatipjns Avcinis .ijiros iii in looo (|ni (liritnr S:il-

Ue^'inwarlcs(lort', et in Kosdorf, eum lerra, aratiira, l(iho|iit. E conlra (|UO(|ue .\voadvocatus pra'f:iti epi-
vinels, atquo pratis, pascuis, aquis, aquarumquede- scopi tradidit in eodem loco de rebus S. Emme-
cursibiis, moleiiiiinis, et in omniiius marctiis. In no- rammi jam dictoTrulithardo agrnm unum.
niine Doinini. Amen. lli suiit testes : Uatpol comes, CaI'. LIV. — ('nmrnitlalin inter eosdem.
(iumlram eomcs. riundpok! comes, lluogo. IluiKilt',
Nolitia(|ualitcrdomiiiusAmbrichoep. etTruhtli:iil
Enjjiidco, Guiid|iol(l, 1'uoso, Cotalielm. a(lvocatus\VaItrat;pcommutationem procommodit:ite
Cap. LI. — Commutalio intcr Ambrichonem cpisco- amborum fecerunt. Dcdit supra dictus ep. ancillam,
pwn ct Alawicum jvesbylmun. qn;c vocatur Deotmot in proprielatem \V;iltr;it:c.

El e contra tradidit advocatus ejus iii manuin epi-


Frnctuosa et honesta ac nimiura utilis consuetudo
scopi et advocati sui llelfrici alteram ancillam, no-
jam iiiter homincs inoleverat commutandi vidclicet
quasdam res pro amliarum commodiiatc partium. mine Deotpurc, sine utrarumque filiis. Et isti sunt

Ex liac igitur consnetudine (|ui(lain vir iiobilis, no- inde testes per aures tracli : Avo, Uihger, Alawih,
Alprih, Alto, Ermenhart.
minc Alawili qiioi|ue presbyter provocatus, tradidit
ad S. Emmerammuin una cnm advocatosuo Gundal- 3 C.\r. LV. Commufdtio intcr Ainbriehoncm cpiscopwn
ct Hcinricum comitcm.
perto in manum Ambrichonis reverenlissimi prssu-
lis et advocati ejus Adalrici talein proprietatem Fructuosa valde acnimium utilisconsuetudo olim
qualem habuit ad Ottarpah quam ei Illudowicns inler homines inoleverat transmutandi videlicet
piissimus rex pnccepto anctoritatis suae conilonare quasdam res pro ambarum utilitate partium. Pro-
dignatus est in perpetuam possessionem. E contra inde quoiiue Ambricho ven. eiiiscopus ati|ue lleinri-

vero Adalricus cum consensu domini sui episcopi cus comes ob conimoditatem quorumlibet mancipio-
tradiditde rebus S. Emmerammi eidem Alawico il- rum commntationem fecerunt. Porro. Ileinricus co-
lam Ecclesiam ad Iloizhnsa cum territorio appen- raes tradidit ad S. Emmeramraum raancipia 11,

dente in iiroprium lirmiter liabendum, quod Popo Ciriiinum atque Uazonem, in manum pr;pfati prse-

presbyter jam quondam in benelicio habuit. IIujus sulis et advocati ejus Ilelfrici. E contra vero idem
vero rei testes sunt : Polo, Ogo, Deotpold, Jacob, episcopus cum eodcm advocato suo tradidit Ileinrico

Wago, Reginhoh, Odalperht, Gozperht, Unlaz, Epar- in manum advocati sui Uodhardi ILidaricum Sciur-

hart, Sigifrid, Adalperht, Gammo, Job, Ambricho, ram. Quatenus haec commutatio firma habeatur, pla-

Albrih. Vestitores autem Adalricns advocatus epi- cuit duas chartulas uno tenore scriptas cxhibere.
scopi, atque Gundalbertus advocatus Alawici pres- Q Cac. LVI. Coinniututio inter Ambrichoncm cpiscopum
ct Altoldum diaconttm.
byteri.

Cap. LII. — Commutatio intci' Ambrichonem episco-


Notum sitomnibus fidelibusquia Altoldusquilibet
jHtm et Rotloldum. diaconus de nobili ortus prosapia od Munolfingon
proprietatis suae agrum unum ad sanctum Dci Em-
In nomine summi etseterni Dei. Convenit inter ve-
nerab. virum Ambrichonem ep. et quemdam homi-
meraminum tradidit in manum Ambriclionis ven.
ep. ejus(|ue advocati Otonis, ipso quoque praefato
nem, cujus nomen Rodolt, de commutabilitate ali-
episcopo et Ruraoldo comite prffsenlibus. In recom-
quarum rerum,quodet ita fccerunt. Tradidil praefa-
pensatione vero eadem tradidit pr.Tuotatus pra^sul et
tus virRodolt ad sanctum Emmerammum martvrem
advocatus illius de rebus S. Emmerammi eidem no-
Christi unuin servum, nomine Arndeopem. et de
bili clerico in eodem loco agrum nnum. Isti sunt
terra arabili jugera xv in loco ([ui dicitur ad Prun-
testes per aures tracti : Kerperht, Ekkirih, Gota-
non. E contra prcedictus Ambricho, venerandus epi-
perht, Wicrani, Reginperht. Reginwart, Rihpeld,
scopus et advocatus ejus, noraine Uodker, cura con-
Rodperht, Willihelm, Askarih.
sensu monachorumettotius famili;e tradiderunt ipsi
Rodolto in proprietalem unam ancillam, nomine
Cap. LVII. — Cotnmutatio intcr Ambrichonem et
Floricum.
Anstrat, et de terra arabili jugera xv, iii ips loco D Nonnullorum comperiat industria fidelium quia
qui vocatur ad Prunnon, ac perpetua slabililate fir-
vir quidam nobilis, noinine Folcrih, tradidit ad
mavit.
S. Emmerammum in loco Pisinga nuncupato inter
Cap. LIII. — Commutatio inter Ambrich, episcopum terrani arabilem et prata ei silvara jugera xxv in
ct Truhlharduin.
manum Ambrichonis ven. ep. et advocati ejus
Utilis et uimium frucluosa consuetudo olim inter Gundberti. E contra vero idem advocatus cum li-
homines inoleverat, et adhuc plerumque apud quos- centia episcopi tradidit prsedicto nobili de rebas
dam nobiles bene cauteque frequentatur, commu- S. Emmeiammi jugera xxiii, in proprio perpetua-
landi videlicet quasdam res pro ambarum commo- liter habendum. Et ut hsc commutatio firmior ha-
ditate partium. L^einde isla commutatio quae subse- beatur a posterisque melius credatur, placuit duas
quenter explicatur apud Ambrichonem ep., et chartulas uno tenore conscriptas exhibere.
quemdam nobilem, nomine Truhthardum, peracta Cap. LVIII. — Committatlo inter Engilscalchum
est. Tradidit itaque Truhthardus ad sanctum
ille et Engilbfrtum.

Emmerammum ii manum episcopi Ambrichonis et Notum sit omnibus fidelibus quia Engilscalch qui-
927 ANAMODI RATISPOXEXSIS SUBDIACONI 928
dam nobilis trndidit proprietalis sux agrum unum A tus suus Helfrih tradiderunt de rcbusS. Emmeram-
juxta villam Aespilipah ad S. Emmerammum in ma- mi in loco qui dicitur Mezinga cisdem pr.fscriptis
num Engilberti, (|ui lioc beneficium habuil in loco viris domum cum fisco namque ex
ac jug. xxvii. lloc
prirdicto. Econtra vero idem Engilbertus tradidit de utraque partead testificandum isti per aures Iracli
rebusS. Emmerammi prjefato Engilscalcho cum con- sunl: Helfrih, Lantpero, Erchanpold, Sindiho. Re-
sensu Ambrichonis ven. ep. pratum unumjuxla la- ginolt, Froperht.
licem qux' .Vlaha vocatur.
Cap. LXII. — Commutatio inter Ambrichoncm ct
Cap. LIX. — Traditio cujitsdam fcminx qum vocatur Gisalam.
Sicca. Gisala dedit Ambrichoni episcopo servum, nomine
Noverit pluriraorum industria virorum qualiler Ratpertum. E contrario episcopus dedit Gisahr Pe-
Siccaetadvocatuseju.sHicho desierunt partem unius toncm. Hanc etiam commutationem (um wadio
ecclesia; rurisque ad illam pendentis inciuirere ad peregerunt Wolfger Gisal.T ei Helfrih advocatus epi-
Erininga. Abrenuntiaverunt sc autem portioni ei- scopi, in praDsentia ejusdem episcopi, et liittonis
dem, et sic laxaverunt eam ad S. Emmerammum, abbatiset aliorumqui vocanlurAdolf, Ogo, Wicram,
dicenteseam ampliusnunquam sesevelle inquire.e. Odalperht, Sindperht, \^'estargowo, Gerperht. Hoc
Ad hoc confirmandum sunt testes Avo, Strupo, B autemactum est ix Kal. Mai., in prato ad Mozinga.
Gundperht. Erchanperht, Woiadco, Rihgcr, Ar-
perhl, Ililti^oz, Gammn, Embricho,
Cap. LXHI. — Commutatio inier Amhrichoncm
Amalperht, episcopum ct Tatoncm.
Rihperht, Pelilo, Wallah, Adalger.
In nomine Dei summi. Placitum atqueconventum
Cap. LX. — Commutatin ivterErchanfridum cpiscopum inter ven. ep. Ambrichonem ct quemdam fidelem
rt Prrchtliarilum. suum, nomine Tatonem, nobilem virum utaliquas
Fructuosa valde et nimium utiiisconsuetudo olim res inter se pro communi utilitatc et compendio
apud homines inoleverat commutandi videliect qua- commutarcnt. Dediligitur pr.Tdictus Tatto de rebus
rumlibet rerum portiones pro ambarum opportuni- proprielatis su;e uxoris ad S. Emmerammum, id est
tate parlium. Ergo quam ob rcm quidam nobiiis, inter torram arabilera et silvam exstirpativam ju-
nomine Perethardus, tradidit ad S. Petrum np. san- gera cl, insupcr separalim silvara i in villa Pcrge ;

ctumque Dci niartyrem Emmeram. molcndinum ut e contra prnedictus Ambricho vcn. ep. sive a rege
unum ad Atinga in manum Erchanfridi venerabilis cum prsecepto in proprictatem acquirerct, quidquid
ep. et advocati ejus Odalperti. E contra vero idem de ipsa sancta ab priedicta Dei ecclesia in benencio
advocatus cum consensu episcopi juxta pra-dictum c «n'ea habere videbatur ,ad Fatiragimundi, id est:
vicum tradidit eidem nobili viro ju^era iii. in pro- ecclesiam. de terra arabili jugera lxxv, de pratis ad
prio habcndum. Proinde q^ioquc placuit duaschar- carradas vui, de silva jugcra ii. Isti sunt peraures

tulas uno lenore conscriptas exhibere ut hicc com- tracti Arnmot, Folcrat, Dultinc, Tevit, Cotaperht,
:

mutatio firmior habeatur et a postcris mclius creda. Yulvilo, Wichram, Ogo, Oto, Waltunc, Otachar.
tur. Et isti sunt tcstes : Pernhart, Dultinc, Anthelm Fastmot, Perehart, Gemmunt. Hunrih, qui ct invc-
etalii multi. stiturx' fidei jussor Waldperht, similitcr Gerwih,

Cap. LXI. — Commutatio intcr Amhrichoncm cpiscopum. similitcr Gernod testis, Pazrih, Irinc, Ahrili, Liut-
ct Richoncm. pcrht, Engilhelm. Odalperrht, Salagrim, Folrat,

In antiquis igitur patrcs qui fuerunt temporibus Rodmunt, Otker Wisunt, Hiltimot, Lantrat, Salo-
nonnunquam pro nccessariis cogitaverunt commcr- mon, Durinchirt, Pillinc, Samucl, Ratpero, mona-
ciistcrrenisqueutililatibus suis invicem conscnsum chus, Wolfram monachus, Adalger monachus et
pra;bentes quarumlibel rerum facultates vendere vcl Wichart presbyter commulationem scrutati sunl et
comp.irarc, tradere aut etiam aliud in aliud trans- probaverunt.
mutare. Unde moderni successores illorum imi-
et C.\p. LXl\". — Commutatio inicr Amhrichonem episco-
tantes inslitutiones crebrius id
ipsum facere solcnt D jmm rt AltoUlum diaconum.
pro locorum commoditate arvorum pratorumque ju- Perulilisac nimium fructunsaolira inter homines
gcra domibuset proprictatibus suis aptius copul.m. consueludo inolescere initiavit commutandi scilicct
tescommutatione concordi. Hoc ct cnim non prrcter. pro ambarum commoditate partium quaslibct res
miserunt Ambricho ehvtus Dei pontifcx, et quidam sive h;rreditatum qunquc, scu beneficiorum aut ac-
n.ibilesviri liihho ejusque filius Freso, sed illorum ccdeiilium proprict;ituin. Propterea vern placuit
consensu ha-c. subseiiucns commutatio convenienicr cuidam ccclcsiasticn diacono, videlicet .\ItoIdo tra-
peracta est. Tradidcrunt supradicti nobiles ad san- dere jugera terr;p arabilis Iria ad sanctum Dei mar-
ctum Dei Emmcraramum in manum Ambrichonis tyrem Emmerammum jacentia in planiticcamporum
ven. ep. ct advocati cjus Ilelfrici in loco nuncupato juxta viium qui dicitur Alinga in manum ven. ep.
Atinga casam cumcurte ac jugora xxvii hac r.itione; Ambrichonis ejus((ue advocati, nomine Wicrammi.
ut si quis hnc nwilvcre v-iluissct, quatcnu< S. Ein- Porro c contra ipse advocatiis cum licentia pr.Tdicti
merammus suum obtinerct, et illi nobiles reci- anlislitis tradidit cidem nobili Allolto jugera ii dc
perent. E conlra sacpe diclus prjesul atque advoca- rebus S. Emmcrarami. Testium. nempe qui idera
:

929 TRAniTIONES EMMERAM.MnNSES. LIB. I. 930


tpstificaturi snnt, noniina sul)soi|i!iiiitur; iil est: A turico npiscnpo ct advocato cjus Iinmoni, ct idem
lliitimar, Gcr|)crlit, Ucotmar, Irinc, Naiizo, Engil- Immo iiidc ah cis vestituram acccpii. Scil puslea
helm, GozperlU, Adallioh. corum fuit petilio aliorumquc bonorum liomiiium,
C.\r. LXV. — Ctiwmulalio intrr Amirichonnn epi- ut hoc ipsum iterum eis inbcnelicium conccdcrctur.
si-djntin ft FJlinpunjdm. Quodquc benignitas Batuiici cpiscopi eis noluitdc-

In nomiiic siimiiii ct aUcrni Dci. ('.onvcnil iiiter negare, scd ita illis conccssit hoc iii bciicficium

ven. virum Amliriclioncm cp. et iiuanuiaiii fcmiiiam, usquc ad dies vita^ suae contra ceiisum condignum,
noniinc Ellanpurc, de commulabilitate aliiiuarum et hoc fecit una cum conscnsu congrcgationis S.

reruni, quod et ita fccerunt. Tradidit priefata Ellan- Emmcrammi, ct illi accepto inde benelicio ab c|)i-

purc ct advocatus ejus noniine Kolcrat ad S. Emmc- Immone wadia-


scopo Baturico etab advo^ato ejus
ramnium dc terra arabili jugcra n in luco qui dicitur vcruntindecensumquatuorsolidorum annissinguiis
Murcilashalia. Et c contra tradidit Uodker advoca- persnlvere ad fcslivitatem S. Emmcrammi, ct iiullam

lus S. Emmerammi jug. i, l^^llanpurg* ct advocato iiuie negligcntiain faccrc nulhiinque ampliuscontro-
ejus cum conscnsu venerandi episcopi, etmouacho- versiam ullo modo pastoribusS. Emmerammi neque
rum et tolius familiae in ipso supradicto loco ad famili» ejus. Quod si facerent, secundum legem
Murcilashaha,acfirmavitcum teslibus. Iteruin fece- B omnino componant neque ullo modo haheant po-
runt concambium in placito coram populo pricsente tcstatem hoc de ipsa casaDei alicnare, sed nicliorare,
Othelm, Wago, IMrihtilo, Isanspero, Jladagcr, quantum pncvaleant. Et idco inde duas cartulas
Willihelm, Snclloir, Isandeo, Ellandeo, Ogo, Pal- uno tenore conscriptas ad firmitatem atque memo-
dram, Francho, Ermperht, Isanperht, Gozperlit, riam posteris fieri decrevit supradictus episcopus.
Willipold, Engilpcrht, Chuniperht. Chuntilo, lUipo Et isti ibi pra'sentes erant qui hoc viderunt et au-
cl alii plures. (lierunt:Odalperlit,Salahho, Immo, Ri!ihart,I'illinc,

Cvp. LXVI. — Commutatio inter Ambrivhonem epi~ Cuiidalpcrht, Marcho, Otger, Jlauri, Adalgcr, Puoso,
scopum et Faldricum. Aopi, Ititaiit, \\'ichart, Cundfrid, Engilpald, Adal-
perht, Appo, Antrih, Winiho, Atto, Cotaperht,
Fructuosaet nimium utilis consuetudoolim apud
Sigiperht, Uatperht, Truhthad Ratolt, Ratolf, Amal-
homines rationales inolescere caqiit commutandi
videlicet quasdam res pro ambarum commodilate
rih, Wolfbero, Uatpald, Nidhart, Egino, Be-
rehttold, Waldger, Rahholf. Actum est hoc ad
partium. llla etenim antiquorum consuetudo iiiter
juniores s;epius sajpiusque celebratur. Tradidit ita-
Ueganaspurcanno IncarnationisDomini822, imperii
vero Hludowici octavo, ad missam sancti .Alartini,
quequidam virnobilis, Baldricusnomine,proprieta.
tissuaad sanctumDei martyrem Emmerammum C intl'Ctione prima, tertia feria, ct ego Dignus nomine
scripsi hanc chartam ad confirmationem jubente Ba-
unum pratum cum molendino loco silum in dextro
turico ep.
littoris fine illius aquie quaj dicitur Filisa juxla Opi-
rinliusa in manum quoque ven. ep. Ambrichonis et Commemoratio brevi sermone conclusa de hffire-

advocati ejus Rodkarii. Cujus prati longitudo quin-


ditate Uihpaldi abbatis quam tradidit ad S. Emme-
quaginta perticis constat, atque latitudo duodecim rammuni in locishis, id est : ad Ahu,etad Yvpinpah,

Porro proefatusvenerabilis vir Dei et advocatus suus sive ad Phetereh, quamque postea Engilmon, et

Rodkarius e contra tradiderunl eidem nobili in sini- Isandeo invasores injusti reddiderunt Iramoni advo-

slro ejusdem fluentis margine alterum pratum icquali


cato S. Emmeramrai, secundum qaod placitatum
mensurade rebus pradicti sancti Dei. Et, ut hoc habuerunt persolvendo per singulos annos incensu
verofirmius Dat, placuit duas chartulas unotenore ante Cotafridum comitem, id est quatuor solido-

conscriptas exhibere ac testes adhibere. Ili sunt rum. Actum autem coram his omnibus, id est Ga-
Olhelm, Wago, Heriperht, Paldrih, Einhart, Arna- manolf, Salaho, Sahso, Adalrih, Reginhart, Wi-
mar, Isangrim, Heimger, Gerhart. chart, Kerrih, Erchanpald, Rihlant, Frehholf, Gi-
Engilpald, Odalscalc, Herigoz, Staracholf,
Cap. LXVII. — Traditio Rihpaldi abbatis.
s.ilfrid,

Rodicho, Wolfrid, Adalo, Heimo, Cundbertus,


J3
Quoniara priscis temporibus nobilis quidam vir, Cozzol. Frumolt. Missi enim sunt ibi in his locis ad
nomine Uihpald ahbas, et amita ejus, nomine possidendam vestiturara istam hi tres homines
Deotlind, tradidcrunt Deo et S. Emmerammo res nostri Cundperht ad Ahu, et Stephanus clericus ad
:

proprietatis su;p pro remedio animarum suarum, Jupinpah, Cadenchilo ad Phetarah hanc vestituram
quidquid habueruntad Phetarah, sivead Yvpinpah, consedit. Et ita finila sunt placita hsec et revocata
seuadAhu, quod postea ipse Rihpald voluit com- in concordiara.
placitare nepotibus suis Engilmone et Isandeone, Cap. LXVIII. —
Commutatio inter Ambrichonem.
sed non perfecit, quodque ita ab eis fuit injuste episcopum et Rodohhm comitem.
abreptum de potestate S. Emmeramini, quodque Notitia, qualiter Ambricho Radasponensiuni epi-
Baturicus episcopus et advocatus ejus Immo exqui- scopus et Rodoltus comes [Cod. hic semper : comis]
sierunt ab eis in mallo publico ad Phetarah corain coraplacitaverunt inter se. Dedit itaque supradictus
Cotafrido coinite multisque aliis ibi prsesentibus, et episcopus supra raemorato coiniti in loco, qui voca-
illi lege cogente hoc ipsum tolum reddiderunt Ba- lur Umpalasdorf de lerra arabili jugera lxxxiii. Et
)

931 ANAMODI RATKPONENSIS SUBDIACONI 932


e contra detlit Rodnltus comes Ambrichoni ep. in A cum eis Ratolf et Ano, et veslierunt Immonem
raanum advocali sui rerahtrici in loco qui dicilur advocalum Adalwini ep. et Wicrammum presbytc-
Stupinga jugera xl, nominalur Pi-
et in loco qui rum el Pra-positum de his duobus locis, hoc est, ad
rihhlnwanc similiier.IIoc autem factum cst anno Sezpah et Niwinhuson, el concessa sunt ha;c loca.
IncarnationisDomini 871, Indict. 7, et in viu Kal. Ad Sezpah sedebat Ralolf monachus cum servis do-
Junii. mini episcopi .Vdalwini ad Niwinhuson Wicrammus
;

Cap. LX.IX. — Df Marca ad Bramam fluvium. lirapositus


Precabatur etiam Rihpaldus abbas ad
Adalwinum episc, ut in ipsa marca una ecclesia
Ilsc ratio vel notilia manifeslat de marca nostra
fabricari debuisset, hoc esl, ad Sezpah, et ibidem
in loco qui vocatur Braama, quse pertinebat ab
posuisset aliquem sace.dotum qui ibidem cantet et
Sconinowe el monasterium S. Martini, qux injuste
cum omnibusS. Emmerammo serviret. Praesentium
diu nobis ablata esl sed nunc tandem reddita est
;
nomina qui viderunt: Eichanperht diaconus, Re-
per Anawanum et fratrem ejus Rihwassuni ; hoc est,
ginperht diaconus, Wello clericus, lleriperht cleri-
de fluvio qui dicitur Braama, usque ad locum qui
cus, Pillinc, Frumolt, Cunthart, Paldmot. Ad
dicitur Tiufbah inter cullam et incultam lerram
tumulum S. Emmerammi factum cst hoc. Isti sunt
coram Wichelmo raisso
jug. cxx, et hoc fuil factum
B qui viderunt : quod Rihpald tradidit in manus Ab-
comitis Geroldi in ipsa marca nostra coram his
bonis aliorum, (luod supra diximus, hKreditalem
omnibus, quorum nomina sunt isla, et Ellenricus
suam : Gerhart, Liutperhl, Engilperht, Pillune,
exslilit advocalus nostcrex partemonasterii S. Mar- Ogast. sunt nomina teslium qui per aures tracti
Ilajc
tini : Erchanperlus, Eigll, ralurili, Cundperht,
sunt : Chuniperhl, Ambricho, Pillunc, Iramo, Cri-
Cuniperht, Kodperht, Anthelm, Keginhart, Kegino,
muni, Fridapcrht, Erchanherht, Hadaraar, Gerpald,
Engilperht, Tevit, Rodperht, Hetin, llelmuni, En- Toto, Sipiiihu, Wollpero, Adalrili, L'nolz, Huno,
gilpero, Friccho, Rodoit, Egilraunt, Wiliihelm,
Alliperlit, llegilo, Wiclant. Facta fuit hsc traditio
Elilo, Reginperht. .\ctura viii Id. Martii, Fei'ia iii,
ad Cundaresliuson anno 814 Incarnalionis Do-
in quadragesima in loco, ut supra. Scripsi aulem
mini noslri Jesu Christi anno secundo imperii ;

egoEllinhardusdiaconusjussu domiiii mei Baturici


domini llludowici Augusti, indict. 7, v Kal. Nov.,
episcopi.
die Dorainico. Facta vestitura ad S. Emmeranimum
Cap. LXX. — Traditio Hihpaldi ablialis ad Sezpah. die Luna', quod Decemb. in ipsa ec-
est xii Kai.
In noraiiiePatris, etFilii, etSpiritussancti. Igitur clesia S. Emmerarami. Ellinharl diaconus jussus a
in Dei nomine ego Rihi)aidus abbas tradidi h;rredi- domino meo Adalwino episcopo ipsara tradilionem
tatcm racara quara habui ad Sezpah, et ad Niwin- C scripsi.
husura manus .Vbbuniset Eiigilmonis
in

et Paldrici. et Katolfi et Anuiii; ut si


et Isandeonis,
ego mortuus
Cap. LXXI. — Traditio Willihclmi comitis.

fuissem in isto itinere ad palatium eundo, tunc ipsi Conslatoiinibus raortalibusquia haecvitaniraium
viri ha;c omnia pro anima mea ad S. Emraeraramum brevis est, sed longa fulura. Quapropter Willihelinus
tradidissent, petoque Adalwinura episcopura vcl comes considerans hsc ita se habere pro (sic Cod.
ejus successores, ut hsc duo loca, id est, ad Sczpah adipiscendigaudia sempiternaet remedioanimiesua;
et ad Niwinhusun seniper ad S. Emmcrammum scr- tiadidit ad S. Emmcraminum res propiielatis sua;
viant, el neinini in benolicio donentur, et maneiites quas liabcre vidcbatur iii loco noininato Bersnicha,
ipsi non mutentur sed maneant in locis suis et ipsa id estecclesiam et casam cura curte, alque reliquis
mancipia. Defuncto vero Rihpaldo abbate, venit sediflciis cum mancipiis infra doinura, et raanentibus
Abbounacum Paldrico et Ratolfo, siraiiiter et Ano servilibus, lerris, pratis, pascuis, et dimidio foreste,
ad S. Emmeramraum, et eaindem traditionem (|uam aquis, aqiiaruinquedecursibus, mobilibus el immo-
Kihpaid abbas in eoruni maiius posuit tradiderunt bilibus, cultis, vel iiicultis, quidiiuid dici vel norai-
S. Emmerammo pro Kihpaldi abbatisaiiim;B icterna nari potest cum omni lucro quud nunc in eisdem
mercede, et vestierunt casam S. Emraerammi de D causis cssevidetur vcldeinceps,ad qua;situmfuerit.
omnibus quaecunque tradiderunt, id est, nian- nihil exlra dimiltens, et ea;dem caus;e in ejus pote-
tes XIV, ad Sezpah, ad Niwiiihuson iv, cura man- state fierent usque duin viveret ipsa, et conjugis ejus
cipiis etdomibus, curtes similitiT et lcrras, canipis, Engilrad;e doncc ipsa vixisset, et (|uandiu thorum
silvis, iiratis, pascuis, a(|uis, mobilibus el imraobi- maritalem conservaret, et hacc omnibus modis flrma
libus. Orania culta vel inculta; orania. Nihil pr;e- persistcrent, si sibi ha'res non nasceretur. Iloc in-
termisit Rihpald, excepto hobas iii quas concam- super complacilans cum Balurico ven. ponliflce, ut
biavit cura Meginhardo abbate; hoc lantummodo ad Eskitunara ct Wesin oinnia qu;e ibidem prsfati
pr;eterinisit. Et ideo c^^o Kilipaid tnididi Imc in tam prajsulis ficreiil in bcncn^ iuin ijisius ad dies vita;
multoruin raanus hoiniiuiin, id csl sex homiiium, su;e possiderent, el posl illoruin vitain supradictae
ul(|uicunqueexhis voluissent, t;ira unus, quamduo, resqua;ab eo lradil;e sunt, vel qu;c in beneficium
sivetres, seu omnes simul ad sanclum Emraerain- accepit, pcr omnia eraeliorata; ad prxdictum Dei
mum tradendi liberam potestatem in omnibus ha- sanctura firraitcr consislanl absque ullius contradi-
buissent. Post hu;c vcro vcnit Abbo et Paldiih, et ctionc. Ilanc vcro traditionem suscepit Baturicus cp.
933 TRADITIONKS EMMF.RAMMI-NSHS. — LID. I. 9;]4

un.i ciim Erinpcrto advocalo .suo. V.t tcstcs tiujus A li;i'c trailitio facta est quorum cx parte nomiua in-
traditionis pcr aurcs tracti sunt : lliipuug, Kcziilo, notcscinius. Jiruost (^omis. Wcrinhcri, Timo,
Madallielm, ((ui ct lidc jussores vcstiturai sunt, Ermfrid, Uatpei'ht, Uto, Waning, Willilielm,
Pazrili, Arnmot, Maliallrid, Alamau, Adahvart, Uihheri, Wolfdrigil, Poso, Eginolf, Perehlloll,
Poso, llcginwart, Eckeo, Ermpcrlit, lvi'iiiart, Itihho coui., Adalo, Uatolt, Popili, Uodolt. Kritilo,
lu'clio, Odalliart, I';i'chanpald, Kcrholi, Wlilar, Ucgiiip(U'ht, Adalhidi, Managolt, Papo, .Vlhkcr.
Willihclm, Troslmar, Eii,'il, 1'illuuc, Eriu|)i'rhl, Eacla cst lucc traditio in loco supra diclo aniio
Cotaperht, item Madalhclm, Eui;ildco, Odalhart Domiiii 837.
Wolfhart, Reginhart, (icwillxild, lu-chanperht, l{l- Cai'. LX.XIN'. —
Commulatio inter Eixhanfridum
lenperht, Sigiliald, Alhrat, Adalpcrht. Acta sunt rpiiscupum ct Eparhuhum.
lucc ad Sconiiiuwam mouastcrium. Anno DominiciB Innomine sanctai et unic;e Triiiitatis. Compla-
lucaruationis 8:ii. cuit interErchaufridum vcner. e|iiscoi)uin cl iipar-
C.\P. LXXII. — Triulitio Willilnhni coinitis.
hohum virum iiobilem pro amburuin ulililatc com-
mutationem quamdam ficri. Tradidit Wicrammus
Quisquis in hac vita qua; cunctis mortalibus in- advocatus episcopi cum jussione et licentia domini
certa est caute semotipsum tota mentis devotione B llkidowici rcgis pnedicto laico illam Iraditioucm
circumspicit, ad illam sinc dubio perveniet feliciler quam fecit Pernger clcricus ad S. Emmerammura
vitam ubi illi cum Christo regnaut ([ui hic provide martyrem Christi in loco ([ui dicitur Talihinga.
gesscrunt prirccpta Doiniiii sui coiiservando. Ilac E contra vero tradidit priefatus Eparhoh taleiu
cautcla compuiictus quidam coinis, nomine Wil- biBreditatem, ut in Atingun habuit, ex iutegro, nihil
lihelmus, et, ut refrigcrium animae sua; ac perpetuic extra diinittens, sed orania lege flrmissima trans-
beatitudinis gloriam acquireret, ad S. Emmeram- fundeiis. Isti crgo teslcs sunt pcr aures tracti :

nuim Dei martyrem omnia qu;e liabuit in locis Unolz, Erchanperht, Olperht, Ratolf, llerigoz,
subter scriptis tradidit : nihili|uc proprietatis su;p Wicram, Alo, Swidker, Odalger, Rodker, Freso,
extra dimisit quod uon tradcrct iii vicis istis ;
Wlfllo, Ratolt, Vulfrih, Rihho, Richolf, Sigo,
Sconheringa, Cheminatum Purcheim, ea scilicetet
Deotpato. Et, ut firmius hxc comrautatio perraa-
ralione ut post obitum suura firmiter ad ipsum
:
neret et posteri cerlius scirent, coinplacuit duas
sanctum Dei ipsa traditionis causa constaret, si chartas uno tcnore conscribi, (juatenus uterque
ha;redera non haberct, et tamen conjux ipsius
unum haberet et sine ulla contradictione perpelua
easdem res iu ditione sua teneret quandiu lectuiu raaneret.
suuui conservarct. Si vero
geret ul lectura
humano more contin- G
suum non custodiret, mox traditio
Cap. LXXV. — Complacitatio inter Ambrichonem
cpiscopum ct Adalfridum.
ad locum suum reverteretur. Si autem hreredem Coraperiatpluriraorumsagacitasfidelium,qualiter
superstitem habeat, ut ipse potestative ha;reditatem
quidain regis vassus, vir quoqae venerabllis, nomine
suam possideat absque uUius contradictione. Et Adalfridus, tradidit ad S. Emmeramraura porliones
testes ejusdem tradilionis isti exstiterunt Uatpot :
ha;reditatis sua;, exinde coraplacitando beneUcium
comis, Cundpald, Cuniperht, Orendil comites ; quoddam. Tradidit igiturpaulo superius corameiuo-
Ileriperht, Crimuni, Madalhelm, Ilodolf, Poso,
ratus nobilis ad pr;efatum sanctura Dei raartyrem
Cundperht, Outo vicarius, Jlezzi, Vitalis, Sahso, proprietales suas quales habuit ad Gimundin et ad
Uilipald, Rubo ; Isangriin, Cotafrid, Ougast, Scroth,
Adiuhard Cum areis namque ac dominibus, territo-
Ueginhart, Egilolf, Ikulager, Willihclm, Mahalfrid,
riis, pascuis, aquis, aquarumve decursibus, et nianci-
Ilessi, Urolt, Trogo, Graman, Cundwin. Baturicus piis VIII, id estDitoIf, Hiltipirc, Rihhilt, et fllii ejus
ep. una cura Pazrico advocato suo ipsam traditionera duo, Liulto, Gerhoh, Perehtman. Omnia integriteril-
accepit. Factum est hoc ad Ueganesburg anno Do- luc transfudit in rainuin reverentissimi pra3sulis Am-
minicte Incarnationis 833.
brichonisadvocati(iueejusGundberti.Eavidelicetra-
Cap. LXXIII. — Traditio Ratpodi comitis. l^ tione, quatenus beneflciuin ad Utilinga flrmiter in

Postquam ergo in Dei nomine Ratpodus comis proprio obtineat usque ad flnem suura. Post obitura
ad sanctum tradidit Emmerammum, sicut in charta vero suum ex integro relaxetur in pristinara pote-
traditionisscriptum invenitur, quid^iuid proprielatis statem. lloc autera actura est cum consensu pr;Edicti

ad Tullinara habere videbatur, in pr.esentiam Lu- provisoris sanct;e Dei Ecclesi;e, strenuissirao rege
dovici regis Reganesburc venit, el omnia quse ad Karloraanno perraittente jam annosecundo regnante
Tullinara visus est possidere ad pritdictum sanclura in Bawariorum regione, in Longobardorumque
Dei nihil extia dimittens tradidit, ita scilicet, ut primo. Et isti sunt, qui hoc per aures tracti testifl-
si ha>res sibi non nasceretur, post obitum suum cantur : Reginolf, Albrih, Perehtolt, Pillunc, Ar-
statiiu ista tradilioniscausa flrmiter ad locum sancti perht, Uulaz, Gamino, Amalperht, Liulperht, Ma-
Dei constaret. Si autera hseres sibi nasceretur ; ul chelra, Wolfraunt, Freso, Ogo et reliqui.
cura ducenlis solidis res ejusdera traditionis redi- Cap. LXXVI. — Commutatio inter Erchanfridum
meretur, ut sicut supra dictum est, in prssentia ct Harwifjum episcopos.
regis et optimatum ejus, omuiumque sibi astantium In Dei nomine. Placuit atque convenit inter vent^
;

935 ANAMODI RATlSPONENSrS SUBDIACOXI 936

rabilem virum Erchanfridura Rcjanesburgensis Ec- A perloadsuumproprium habendum pagonominato


in
clesiae episcopum, necnon
virum venerabilem et Feldun in loco qui dicitur Jazaha ecdesiam unam
Harduvigum Pataviensis episcopum, utEcclesi.-e cura mans. iii, id est, de terra jug. c, de pratis ad
aliquas res pro communi utilitate et compendio carras xv. Et e contra in compensalione harum re-
inter se commutare deberent, quod ila et lecerunt. rum dedlt prsfatus Erchanpertus ex suo proprio su-
Dedit igitur memoratus cpiscopus Erchanfridus de pradicto venerabili episcopo Baturico ad partem
rebus proprielatis suse, et advocatus ipsius Nordheri episcopatus sui in pago qui dicitur Tonahgewi, in
jam dicto pncsuii ad parlem monasterii sui Sancti loco nominato Hahalinga, mansos iii, id est, de
Quirini perpetuum tenendum in loco qui dicitur
in : lerra jug. c, de pratis ad carras l, de silva jug. cxx.
Hunolzenghova hobam i, el oasam, et de terra arabili Undeetduas commutationes pari tenoreconscriptas
jugera xxxix, de pratis, ubi possunl colligi fenum inter se fieri et affirmare rogavcrunt ; unam pric-
carrad. xxx, el dc fructuosa silva jugera xxiiii. El dictus episcopus ad iiartem ccclesi;c suae pencs se
e contra in compensatione earumdem rerum dedit habeat ; et alterara, quam ipse Erchampertus pro se
procfatus Ilardwigus et ejus advocatus
episi^ojius retineat ; ut in futuruin, quidquid pars ab altera
Liutiiardus pra^scripto Erchanfrido episcopo de accepit parte, liabeat. tcncat, atquc possideat, et fa-

rebusmonasleriisuiSanetiQuiriniunacumconscnsu B ciat exindo (juidquid utilitati suk perspexeril, el la-


et conhibentia monachorum in eodcm monasterio liter eis hic insererc placuit ; ut, si fueritpost hunc
degentium, ctiam et per licentiain domini Illudowici diem ullus ex ipsis, aut alia quselibet opposita, aut
gloriosissimi regis ad suum proprium tenendum in eraissa persona quae contra hanc coramutationem
loco, vocabulo Bodolunghova, casam unam, et de de qua dua; cartuUc uno tenore conscript;e esse vi-
terra hobas ii, de pratis ubi possunt colligi de feno dentur, venire tentaverit, aut eam ulio modo in-
carradse xx, vel quidiiuid ibi in loco lleilfdlciis ex fringerc conatus fuerit, inferat parti contra quani
suo proprio ad monasleriura S. Quirini tradiderat. liteiu iiUulcrit distringente fisca auri libras ii, inulta

Unde et duas commulationes pari tenore conscriptas componat, et sua repetitio nullum obtineat effectum
inter se fieri et affirmare rogaverunt ; ut unusquis- sed prsesens commutatio omni tempore firma per-
que hoc quod a pare suo accepit teneat atquc possi- maneat cum stipulaiione subnixa. Actum Regane-
deat, et faciat exinde quidqiiid sihi libuerit ; el sburg civilate sub die 4 Non. Sepl. Isli sunt testes
taliter inter eos hic inserere placucrit ; ut si fuerit per aures tracti qui hoc viderunt et audierunt. Ro-
post hunc diem ullus ex ipsis, aut alia qUcTlibet op- dlioh, Cozzilo, .Macho, Cundolf, .Mlram, Sigihart,
posita, autemissa, vel subrogata persona qu;B con- Kisaloll, Erchanmar, Immo, Willibato, Cundperht,
tra hanc commutationem de qua ilax chartuhe uno C Ileririii, Pelilo, Oto, Isanpero, Imnio, Wicbald, Ro-
tenore con.scripla essc videntur venire lentaverit, dolt, Helmrih, Sahso, Warmunt, Albker, Adalperht,
aut eam per quodlihet ingenium irrumpere conalus Eparswind.
fuerit, inferat parti conlra quera litem intulerit, di- Cap. LXXVIII. — Commutatio inter ApoUoniuin
stringente fisco auri libr. ii, argenti pondera v co- abbatem, et Erchanfridum diaconum.
aclus exsolvat, et sua repetitio nullum obtineat effe- In Dei nomine. Placuit atque convenit inter vene-
ctum ; sed pnesens conimutatio omni lempore firma r.ibilem virum AbpoUunium abbatem, necnon el Er-
ct stabilis pcrmaneat cum stipuhilione subnixa. chanfridum diaconum, ut aliquas res pro communi
Actum Ueganesburg civilate. Signura llardwigi ep. ulililale et compendio inter secommutare deberent,

qui hanc coramutationem Deri el affirmare rogavit. quod et ita fecerunL DeditigiturAbpollonius abbas
Et isti sunt testes per aures tracti qiii viderunt et ex ratione monasterii sui Perga una cum consensu
audierunt quando commutatio fuit coram domni
ista et conhibentia monachorum in eodem monasterio

Hludowici gloriosissimi regis. Hoc est Eginolf ve- : degentium, etiam et per licentiam domni Hludowici
nator, Engilscaldh, Uzzant, Bernhart, Patager, En- regis memorato Erchanfrido diacono ad suum pro-
gildeo, Uumolt, Batto, Odalrih. Engilbold, Isanperht, prium habendum in pago qui dicitur Tonahgewi in
Gamanolf, Waning, Eccho, David, Rihinar, Wic- D loco vocabulo Ginginchova, id est, terra culta, el
bold. inculta, campis, pratis, silvis, pascuis, aquis, aqua-

Cap. LXXVII. —
Commiitatio inter Baturicum "•umve decursibus, adjacentiis, perviis, cxitibus et
cpiscopum ct Erckanpcrtum. regressibus qua^situm ct adinquirendum, vel quan-
Iii Dei nomine. Placuit alque convenit inter vene- tumcunque praMiominatus .\bpollonius abbas ibi in

rabilemvirumBaturicum ReganesburgensisEcclesi.'E loco ex suo beneficio habere vidcbatur. Kt e conlra


ep necnon el quemdam homincm Erchanpcrtum,
,
in compensatione harum rerum dedit pra-scriptus
ut pro co nmuni ulililatc et compcndio ([uasdam Erclianfridus diaconus de rebus pniprieLatis sua' in
res inier se cnmmularcnt, quod ita cl fcceruiit. Ue- eodem pago Tunahgewi in loco qui dicitur Scampah
dit igitur pncdictus vcncrabilis vir Baturicus episco- eidem .\bpollonio abbati ad partem monasterii sui
pus ex ratione ecclesi;c sancti Petri etsancti Emme- perpetualiter tenendum, idipsum terra culto el in-
rammiunacuraconsensuetconhibentiacanonicorum culta, carapis, silvis, pralis, pascuis, aquis, aqua-
et monachorum ibidem degentiura, etiara et per licen- rumve decursibus, adjacenliis, perviis, exitibus el
tiam doraini Illudowici gloriusi regis eidem Erclian- rcgressibus, (|uxsitum et adinquireiidum, vel quid-
D

937 TUADITIONES EMMERAMMKNSES. l,IIt. I. 938

quid inibi ex suo proprio legaliter haberevidcbatur. A Strupo, Sanuel, Amalperht, Fridaperht, Appn, Lan-
Uiidt' ct diiiis cnmmutatioiifs pari toiiore coiiscriptas Irih, (Jomarib, Adaliicrht, Ilndmuiit, Odnlung, Tcr-
in maiilbiisipic lionoruiii homiiuim roboratas iiitcr pitoii, Cntapcrht, Alo, Fastmot, Amalpcrlit, lirclian-
se licri et allirmarc rO!,'averunt; ut unusi(uisi|uc in fiid, Walto, Aiitliclm, Waltuiic, .Vdalhuii, Alo, l'e-

futurum hoc quod a pare suo accepit, tcncat, at(iue tilo, Rihliolt, Ililtimnt, Engilmar, Ilardperht, Irm-
pnssidcat ct faciat exinde, quidquid slbi libucrit, et perht, Parto, Perehtgoz, Ellinpald Trogo, Reginhart.
talitcr intcr cos liic inserere iilacuit, ut si fucril post Pigo, llarpnld, Palirib, Rodiniiiit, Erchanpoldt.
buiic diem ullus cx ipsis, autalia (|ua^libct opposita, Actuin est hoc aiino Incarnationis Domini nostri
aut emlssa scu subrogata pcrsona qu;c conlra iianc Jesu Christi 8(56, in loco qui nuncupatur Letinchoua.
commutationem dc q\iA du;e cartul;c uiio tenore Cap. LXXX — •'ommutdtio inler Baturicuin
conscriptse esse videntur, venire tentaverit, aut episcopum et Ucciandum.
eam perquodlibct inyenium irrumpere conatus fue- InDei noraine. Placuitatquc convenit intcr vcne-
rit, inferat parti coiitra qucm litcm intulcrit, di- rab. viruin Baluricum Reganesburgeusis Ecclcsiae
stringentc fisco, auri lib. ii, argcnti pondcra v, co- cp. et illustrem virum Ucciandum utaliquasres pro
actus exsolvat, et sua repetitio nullum obtincat ef- communi ulilit:itc etcompcndio inter secoramutare
fectum ; omni tempore lirma
sed pricsenscommutatio B deberent, quod ita et fecerunt. Dedit igitur pra;di-
et permaneat cum stipulatione subnixa.
stabilis ctus ven. ep. Baturicus ex ratione ecclesis suae
ActumReganesburccivitate subdieT Kalciul. April. sancti Petrietsancti Eramerammi una cumconsensu
Uzzand, Deotrili, Strupo, Egilolf, Wcrilo, Ilartwig, et coliibcntia fratrum ibidem dcgentium, ctiam et
Hiltiroh, Rodhart, Unolz, Erchanperht, Ilaguno, perlicentiara domnilUudowici gloriosi regisprsfato
Ishad, Wallunc, Trogo, Eckibarl, Ilartraot, Florenti, Ucciandoad suura ad habendum in loco qui dicitur
Folcpold, Isanhart, Avo, Walto, Deothart. Mahalgozzinhovon mansos tres cura ecclesia ibidem
C.vp. LXXIX. — Commutatio inter Ambrichoncm constructa, et cumreliquis;ediflciis desuper positis,
episcojmm ct Eckilindam. cum terris, silvis, pratis, pascuis, aquis, aquarurave
In Dei nomine. Placitum atque conventum inter decursibus, quidquid in pr;edicto loco haberc visus
Ambrichonem ven. ep. necnon etquamdam nobilem est. Et e contra inemoratus Ucciandus ex suo pro-
viduam, nomine Ekkilind ut aliquas res pro com- prio, prsscripto ven. viro Baturico ep. ad partem
muni utilitate inter se confirmarent, quod ita et fe- supradict;e ecclesise suae in loco nuncupante Atin-
cerunt. Tradidit igiturvidua Ekkilindde rebus pro- hard, raansos vi cum casis, et reliquis aediflciis, et
prietatis su«ad S. Emmerammum simul cum advo- curtiferis, cum terris, pratis, silvis, pascuis, aqiiis,
cato suo Bernhardo quidquid habere videbatur in *-'
aquarumve decursibus, quantumcunque in eodem
vico qui diciturUcchinpiunt cum mancipiis vii quo- loco habere visus fuit. Unde et duascorarautationes
rum nomina sunt ha>c: Ilelfrih, Ellanrih, Maganrih, pari tenore conscriptas inter se fleri et affirmare ro-
Rodimar, Willipirc, Regindrud, Reginswind, et ho- gaverunt; ut unusquisque hoc quod a pare suo ac-
bam I, in vico qui dicitur Talamaziuga, ct silvam ccpit ab bodierno die et tempore teneat atque pos-
unara prope vicum qui nuncupatur Tuzilinga. Et ha;c sideat, vel quidquid exinde ob utilitatem vel commo-
omnia sunt in pago qui dicitur Tonahgewi. Uanc ditatem facere [sic.CoD.] sui, vel judicare voluerit,
Ambricho episcopus
traditionera accepit prsedictus liberam in omnibus habeat potestatera faciendi; et
atque Helfrih advocatus ejus, Helmoni et Waltunc talitcr intereos convenit : utsi fuerit post hunc diem
flde jussores. Et e contra tradidit Ilclfrih advocatus ullus ex ipsis, aut alia (iu;elibet opposita persona vel
dc rebus S. Emmcrammi una cum consensu et vo- emissa quKcontra haiic commutationem dc quaduse
luutate pra;dicti episcopi etservorum Dei in cadera cartulse uno tenore conscripts esse videntur venire
sede degentium quidquid Billunc, pater prsedictse tentaverit, aut eam infringere voluerit, inferat parti
viduie, in beneflcio habuit in vico qui dicitur Tala- contraquemlitem intulerit, auri librasii multa cora-
mazinga cuin mancipiis xix, quorum nomina sunt ponat, etsua rcpetitio nulluin obtineat etrcctum, sed
h«c: Cundrara, Mahhelm, Cristan, Salvan, Ger- prffscns commutatio omni tempore flrnia permaneat
linto, Folcmar, Paldhilt, Ratpirn, Wolfpirc, Wald- cum stipulatione subnixa. Actum Reganesburgcivi-
cund, Frohilt, Soupirc, Peinhart, Lantswinto, Me- tatesubdie v Kal. Septemb., anno iv propitio Chri-
rigis, Rodni, Mahtheri, Magolf, Ceizpcrht. Insuper storegnidoraniHludowiciregis inorientali Francia,
de terra arabili jug. xvii, et de pratisad carradasix indict. 15 iu Dei noraine feliciter. Signuin Ucciandi
adjacens vicoqui dicitur Leichilinga, ut hoc in pro- qui hanc coramutationcin fieri et afflrmare rogavit.
prietatem habeatpraidictaEkkilind, vel matcr ipsius, Signum Meilonis. Signum Alberati. Signum Swarza-
si longius vixerit. Et hoc ea ratione conciliatura est lohi. Signum Odalfriti. Signum Hugolfl. Signura He-
ut, si quislibet successor Ambrichonis cp. hoc placi- rardi. SignumBillungi. Signura Berehttoldi.Signum
tum dissolvereconaverit, tunc pr;?dicta vidua Ekki- Alberici.SignumRandulfi.SignumAdalperti.Signura
lind potestatein supra scriptas res seu Iiabere, seu Wolfbarii. Signum Grimoni. Signum Egilolfl. Si-
traderc cui delectet. Isti sunt testcs ex utraque gnura Rodperti. Signuin Ogasti. Signum Wieconis.
parte per aures tracti: Engilpero, Cuniperht, Hel- Signura Unlazi. Signuin Albuni. Signura Hildrici.
muni, Avo, Ogo, Perehtrih, Saloraon, Erchanfrid, Dominicus clericus jussus scripsi.

Patrol. CXXIX. 30
939 ANAMODI RATISPONENSIS SUBDIACONI 940

Cap. LXXXI. - Traditio Andarbodi archipresbylcri. A sibi fuerant imper.ita ;


eo quod direxeritTernodus,
quomodo niiiil voluisset nequepotuisselcoiitradiccre
In nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti. Ego de hisomnibus quse fraterejus in Baturici ep. ma-
Baturicus iarfriente Redemptoris Chrisli gratia cpi- nibus commendaret, sed mafis per cuncli consen-
scopus hanc conscriptionem fieri pnecepi ad comme- tirel ubicunque ea dare voluisset Baturicus ep. Tunc
morandum quatenus oinnesscirentet prssentes sci- tiindem eodem wadio et testimonio convictusest, et
licet el futuri qualiter vir venerabilis Antarbodus non credidit sibi, etdcdilwadium juxla legemcljudi-
arcliipresbyter Romam eundo, pro remedio animae ciura populi pro se et filio suo Eiigilhardo, ut ex
su;e sanctorum Petri et Pauli apostolorura limina hac eadem cau.sa ulterius nihil in(|uietarenl. Unde
quserens, mihi omnia nimirum suae proprietatis in Nidhart et Erchanperlus ei fidei jussores effecti
potestatem donaviteo modo utsi obitus ipsius sibi
: sunt, et hoc modo linitura est. Hic in beneplacito
adveniret in eodem itinere, sicut proh doloriet fuerunt Baturicus episc. Wallo comes, .Machelm,
factum est, pro remedio sjiiritus ipsius omnia dis- Immo, Eckirih, Billunc, Jacob, Tevit, Rodgoz, 5Ie-
pensarem per ioca sancta (luocunque i|isc pertr.a- ginhelm, Ilunolt, lleribald, Freso, Rihhart, Nidhart,
ctarem maximum ejus fuisse profectum. Unde fraler Uegilo, Mezzi, Rihpcrht, Ratolt, Adalrih, Regin-
ejus Tcrnod conscntienli charitati testis est, coUau- B hart, etc. Actum est aniioDomini 82i,
dans etiam hoc omni modo ila bene esse et sibimel
ipsi placere. neniquein eadcm via pr;cdicto illustri
Cap. LXX.KII. — Traditiu Ilauardi.
viro ex hac luce. sicut mortis deljjlum urgerat, mi- Felix est hsec vita activa ; sed mullo felicior con-
crrante. ct ad nos hoc nunlio delato pervenissol, su- teniplativa. .Vd hanc igitur tendens (juidam nobilis
bito ad Ergeltcsbah veniens misi; et Bernhardum noinine llawart, tradidit ad S. Emmerammum in
aliuin fratrem Antarboti, sive filium ejus Engilhar- manum Arniraarico^'nati sui talera partem proprie-
dum et csteros parentes venire precabar; ut quid- tatis su.-c qualein habuit ad Tegarindorf neinine con-
nam et ipsiexinde veiinlet dicerent scire potuis- tradicente; quatenus .\rnimar ipse eamdem partem
sem ; hocest: utrum contradiccrent potestati illi proprietatis simul eum mancipiis vestiret ad prse-
quxjara in meis manibus positaerat? An bono ani- dictum sanctum pro ante nominato Ilawardo, et
nio ila stabile lieri permisissent '? Actum est ita; et Odalliardo et .Meginhardo. Et isti sunt testes ejus-
venerunt ad me, el idem Berniiardus erat hoc ama- dem tr.iditionis : Pillunc, Gozpold, Wanninc, Im-
biliterconsentiens, siveca;teri proximi ejus, sicut a mo, Liupoton, Perethtuni, Salamari, Chuniperht,
pnedicto beiiigna; viro memoria; potestatem accepi, Horscolf, Gisalmar, Eginolf.
ita

Aclum
de suis rebus i)ro se facerem quid()uid voluissem.
autem hoc in loco supra conscripta in
est
C /- ,,
LXXXIIl. —Coinmutatio intcr Ambrichoncm
cpiscopum et Swidliarium.
praesentia eorum quorum hic nomina sunt iirimi- :

Convcnit inter venerabilem viruin Erchanfridum


tus Job vicarius et vassusCotafridi: necnon et Cun- quemdani hominem, noinine Swidke-
episcopum, ct
dalpertus filius Helmoni. Immo advocalus noster, ct
dequadam commututioneali^iuorum locorum,
ruin,
Billunc; Mezzi nepos Waltoni comitis, Hunger, .\to,
quod et ita fecerunt. Dedit priefatus venerandus epi-
Erchanpreht, Antarbot, Isangrim, Suidger.
scopus pro ulilitate ambarum parliura cum licenlia
Igitur hac convenienlia inter nos finita, venit
regis, venerabilis Hludowici, et monachorura om-
Bcrnhardus in placitum publicum in loco nuncupato
nium morantium ad nionasteriura Emmeramini
S.
Rodhoheskirihha super Lapara, ubi Walto comes
prsdicto Swidkero in loco nuncupato Woiamota-
cum omni suo ministerio residebat, et cum eo Ma- saha, quidquid Utram in benelicium habuil in illo
chelm, lilius Otleipi, assislente etiam multa turba
loco. Et e contra tradidit ipse Swidker propriam
hominum nobilium, Baturico pr;i'sente nihilominus lueieditatein suain ad S. Emmeiammum, (juod est
episcopo, et ibi mallavit Bernhardus Baturicum cp.
prope llunion (luoddicitur -•Vpansa, (juid^iuid a filiis
et Immonem advocatum ejus de causa Anlarbordi,
Sigihelini e mendo aoquisivit. Testes idonei sunl
el contra directum deplacito jam in caput, et con- D -^^^-^
._ ^.^jj^,^^ Ueginperht, Einhart, Friccho, Albato,
venientia constiluto oorain hominibus supra memo-
Alpratcomes, Isanger, Ambricho, Dullinc, Piligrim,
ralis. Tuncsurrexit linino etdedit Waltoiii wadium
llorscrat, Alpuni, llunulf, Lantperht, Wolfdrigil,
suum quod idem Bernhardus contra legera pacatum Walto, etc.
placitum pra;suinebat inquielare, el habuit testimo-
nia sua in priesciili et adduxit eos, id est: Billunc, Cap. LXXXIV. — Commutatio intcr Ambiichoncm
cpiscopum et Attoncm.
Mezzi. -Nidliart, llunoll, Erohanperht, llungor; sed
Beriihardus noluit hoc modo wadiare. sed dixit : si plurimorum industria Ddelium qualiter
Noverit
inveneris mihi unde tales tesles qui hoc testificent quidam commutaverunt. Tradidit ita-
viri inter sc

quomodo Antarbot ita fecisscl, consentiens ero, el que^iuidam nobilis nomine A»(i, ad S. Einmeram-
quod lox pr;eceperit faciam. Tunc raox advenit in mum de terra arabili jugera II in loco Wolfhare-
ipso placito libor lioiiio Toriindi, iiomine llorini, ab shiisa nunoup:ilo iii polestatem ven. e|). Anibrichoiiis
codem Teriiudo dircctus ad Baturiouin op. ot Walto- et advooali ojus Boiehlrici. E contra vero quidain
nem corailem, et in auditu omnium reluiitea qusc faniulus, noinine Hodhcri cum licentia cpiscopi ira-
941 TRADITIONES EMMERAMMENSES. — 1,11!. I. 942
(lidit eidfim nobili de rebii.s S. Emmoratiimi totidom A (Iiindp.ito ven. diaconus tr.idilionem (|ii:p lapiiiilo
jii'p'era ineodem lneo. Et isli siint tesles : .Vllo, llcr- i:i (iiiiscripla est setuiiidii lii'iii:ivil, ;iiiiliMis i|iiiiqiie

r:int, I'>ilolt', Ka!;aiili:it, Etti, ivn^ilrih, ICp.ira- et cetera loca. In pr;cseiitia igitur Arniilli ducis
eliar, Fidrat, Alpolt, Ueginperlil, Willipold, (Ul:il- pr;e(lictus Guiidpato una cum advocato suo Star-
perlit, l'ureholi, Ratolt, Aibuni, Egino, Bernliarl, chando tradidit ad sanctum Emmerammum talem
Rihlio, Analo, Amalperht, Nidhart, etc. propriel;item qu;ilem li;ibuit ;id Oii:irtiiiali;i, et ad

Cai'. LX.KXV. — Comiiitildlia intcr Ambrichonrm Sal;i et ad Weligam in iiiaiiuin viilelieet lliltonis ab-
cpi.<i'opuin ct Eiinilpcrtum comilciH. b;itis atqufi likkirici missorum pr;ef;iti sancti ;ic

Nonnuilorum comperiat industria virorum i|uo- venerabilis ep. Ainbrichonis. Isti auteni sunt testes:
rumque auribus liujus cartulte injuneta fuerit noti- Gundram comes, et filius ejus Mcgingoz, Sigihart,
tia (|iialiter Ambrieho reverentissinuis priesul, et Droant, WilliheIm,UohoIt, Lantpcrbt, Kibger, Dru-
i(uidam vii bonorabilis pr:rstanti;e, Eni,'ilbertus vi- dolt, Sigiperht Iqi^irachar, ^\'itger, Otachar, liin-
delieet comcs pro utrarunuiue utilit:ile partium hart, EinhartPero, Framrih,Karentanus,GIaz, Mirei,
commutationem perfecerc pra;sentcm. Tradidit nam- K:isiz, Necliuchim, etc.
(]uc pra!dictus Engilbertus comes ad S. Petrum apos- Cap. LXXXVIII. —
Commutatio intcr Ambrichonem
stoium, sanetumque Dei martyrem Emmerammum B episcopum ct Bahlrinim.
de terra arabili jutjera lix in loeo Swiiulpah nun- Plnrimorum cognoscat industria fidelium quia
cupato, nihll extra dimittens, quid^iuid iii eodem nobilis vir quidam, nomine Baldricus tradidit ad
loco terris, pratis et silvis habere visus est, quin sanctura Dei martyrem Emmcrammum proprietatis
ex integro ad pr;cdictos sanctos contraderet in ma- su;e jugera xii in loco Hiltratescbiricha nuncupato
num Ambriehonis ven. ep. ejusque advoeati Otoiiis. in manum Ambrichonis ven. ep. ejusque
videlicet
E contra vero isdem Oto cum licentia Domini sui vicarii Ogonis. E contra vero idem Ogo cum licen-
episcopi tradidit de rebus sanctorum antedicto- tia Domini sui episcopi tradidit pr;Tdicto nobili de
rum, in loco Eholtinga nominato, terr;e arabilis ju- rebus S. Emmerammi jug. xii juxta montem qui
gera xlix eidem Engilberto venerando comiti in dicitur Paninperc. Isti sunt testes ejusdera tradi-
proprium perpetuo possidendum. Testes enim ejus- tionis : Askrih, Adalo, Liafo, Plidgoz, Ilagano, Er-
dem traditionis sunt Reginholi, Cotaperht, Ogo, Ua- chanperht, Alprih, Oto, Charaf, ilucperht, Ec-
damar, Willibelm, Askarih, Nidhart, Rodmunt, clio, etc. Actum
autem ad Rispah ad convenien-
est
Irinc, Odalperht, Pern, Erchanperht, Folcpold, tiam oranium Bawariorum.
Arnimar.
C Gap. LXXXIX. — Commutatio inter Ambrichonem
Itein commutatio. cpiscopuin tt Altmannum.
Tradidit Engilbertus comes duos raancipia ad S. Notitiaqualiterven. episcopus et Altman quidara
Emmerammum, id est Liupuni, et Irminhilt. Econ- nobilis convenerunt, concambium inter se perfl-
tra vero Oto cum consensu episcopi Ambrichonis cientes. Tradidit itaque idem nobilis ad S. Emme-
Iradidit Wilcozum. Et isti sunttestes: Hadamar, rammiim terra; arabilis jug. xii in loco Rorpah
Ogo, Erchanperht, Reginhoh, Cataperht, Willi- nuncupato, addensetiam jugum unum et pratorura,
helm, Item Cotaperht, Patarih, Warmunt, Item jugera n pro perficienda comnuitatione in manuin
Ogo. videlicet Ambrichonis venerandi pr;csulis ejusque
Cap. LXXXVI. — Commutatio inter Ainhrichonem advocati, noraine Reginhohi. E contra vero tradidit
episcopum et Liupatoncin. pr;T>dictus advocatus de rebus S. Emmerammi cum
Igitur omnibus notum sit fidelibus, pr;Bsentibus licentia Domini sui episcopi jani pi\cfato Altmanno
scilicel et futuris, quia nobilis quidam. noniine terrse arabilis jug. xii in loco Ratinpah nuncupato.
Liupaton, tradidit quemdam lucum quem habuit Et ut hoec commutatio firmior babeatur placuit duas
fllius sororis suae Ilartbertus, ad sanclum Dei mar- cartulas, uno lenore conscriptas utrinque continere,
lyrem Emmerammum in loco Waltinhova juxta flu- £) et testes subnotare quorum nomina sunt: Ogo,
vium qui dicitur Napa. Liuthardus quippeeamdem Wago, Isanpero, Wavsagrim, Askarih, Ekkirih,
traditionem una cum patre suo Liupatone peregit Gundheri, Arbo, Cbuntilo.
in manum videlicet Ambrichonis ven. ep. ejusque Cap. XC. — Commutatio inter Ambrichonem episco-
advocati Gundberti. E contra vero tradidit idem pum ct Pernuviiium.
advocatus Gundbertus cum licentia Domini sui epi- Noverit industria omnium fldelium quia Pernu-
scopi de rebus S. Emmeramrai aliuin lucum in prae- vin quidam nobilis talem proprietalem qualem h;i-
dicto loco eidem nobili Liupaloni ac
fllio suo Liu- buitad Tuncilingon, tradidit ad sanctum Dei mar-
thardo in proprium perpetualiter habendum. Isti tyrem Emmerammum in manum .\mbrichonis ven.
sunt testes: Geio comes, Hunolf, Jacob, Strupo, Avonis id est, terra; arabilis ju-
ep. ejusque advocati ;

Erchanfrid, Adalperht, Rafolt, Arnamar, Pal- geraxLviii, pratorum jug. xv, silvae jug. c, nilhil
drih, etc. extra dimittens, viis, aquis, pascuis, accessibus et re-
Gap. LXXXVII. — Cominutatio inter Ambrichonein cessibus,quinomniaiIIuctransfudisset. Econtravero
episcopum ct Guiidpaltoncm diaconum. pr;?dictus advocatus cum licentia domini sui epi-
Nonnullorum noverit industria fldenum quod scopi tradidit eidein Pernuvino de rebus S. Emme-
:

943 ANAMODI RATISPONEXSIS SCBDIACOM 944


rammi terra arabilis jup. xxxv, \Ckv. XCIV.
xliii, silv.-e jug.
Commutatio intcr Ambrichoncm cpi-
pralorura jug. xv in loco Nisimlorf nuncupalo. Isti scopum ct Hattonem.
etiam sunt testesejusdem commutationis Polo, En-
Noverit industria omnium fidelium qualiter pra;-
:

piiperht Uef;inolf, Fridariii, Erclirnperlil, itera Re- sens peracta sitcommuUtio. Tradidil ergo Elfricus
ginolf, Kihheri, Helfrih, Arnimar, item Erchanperht, advocalus Ambrichonis ven. ep. Ilattoni cuidam viro
Adalperht, lliltiperht, etc. de rebus S. Emmerammi, ipso cpiscopo consentien-
1
Cap. XCI. — Commutatio inter Amhrichoncm episco- le, cujuslibet arex partem unani in loco Iniringa
pum et Witcigoioncm. nuncupalo. E contra vero idem llatlo Iradidit ad
Notum sit omnibus fidelibus quod quidam nobili sanctum Dei marlyrem Emmerammum in manum
nomineWitagovo, tradiditad sanctum Dei raartyrem videlicel Ambrichonis ep. ejusque advocati Elfrici
Emraeraramum unius prati tres partes rivumque terra; arabilis parles duas in eodem loco.
unum ad niolara in loco Sempinchova nuncupnto, Item alia commutatio in codem dic Wolfliohi.
in manum Ambrichonis ven. ep. ejusque advoeati Tradidit igitur Wolfhoh una cum advocato suo
Garaharii. E contra veroidera advocatus cum licentia Ilelfrico in supradicto loco cujusdam arese partem
dominisui episcopi tradiditde rebus sancti Emme- unamad S. Emmerammum. Econtra vero Kiltipero
rammi in eodera loco pr;rdicto nobili in perpctuo B qnidamnobilis tradiditeidem Wolfhohodebeneficio
possidendum aream i. Et isti sunttestes : Ogo, Avo. suo quod habuit ad Iniringa Ambrichone ep. permit-
llelfrih et CDcteri. tente terrse arabilis
duas partes. Et isti sunt tesles :

C.\p. XCII. — Commutatio intcr Amlrichonem cpisco-


llelfrih, Waltunc, Strupo, Fastraot, Unlaz,
Avo,
pum ct Suidijarium. Wetti, Wirot, Meginhoh, el ca;teri.
Oranium comperiat industria fidelium qualiter Cap. XCV. — Commutatio inter Amhrichonem epi-
subsequens peracta sitcommutatio. Tradidil igitur scopum ct Wald'jarium.
quidam nobilis, noraine Swidger, ad S. Dei marty- Noturacunctis fidelibus Dat quia Waldgarius qui-
rem Emmerammum terr.-c arabilis jugera xlv, et dam nobilis tradidit ad S. Emraerammum jug. i in
pratorum carr.id. iii, el frutices ad slirpandas ju- loco Mezinga nuncupato in manum Ambrichonis
gera xl juxta locum Puopinga nuncupatum in ni.i- ven. episc. ejusque advocati Otonis. E contra vero
nura videlicet Ambrichonis ven. ep. et advocati ejus idem advocatus cum licentia domini sui episcopi
Reginhohi. E contra vero idem advocatus cum licen- tradidil de rebus S. Emmerammi praedicto Waldga-
tiadomini sui episcopi tradiditde rebus S. Emme- rio i': eodem loco tertiam partem area:unius. El isti

rammi jiriedicto nobili in proprium terr.Te arabilis su"l testes per aures tracti : Lantfrid, Wicram, lla-

jag. XLv, et pratorum carrad. ui, et ad evellendas *-'


damar, Engilhelm, etc
fruticesjug. III in locoBeninganuncupato. Isti quo- Cap. XCVI. — Commutatio intcr Ambrichonem cpisco-
qui sunt tesles : Wicram Ogo, Engiihelra, Cozperht, pum et Altoldum diaconum.
Giso, Gerhoh, Deotolt, Machelm. Vestitores et re- Quoniam nimium frucluosa inter mortales jam
vestitores autem sunt pra^fatus Swidger atque olim consuetudo inoleverat commulandi videlicet
Wicram. quasdam res pro utrarum utilitate partium; pra>cel-
Cap. XCIII. — Commutatio intcr Ambrichoncm episco- lentissima regum sanxil clementia inter ecclesiasti-
pum et Reginhohum. carum rerura facullates licenter idera fieri et usque
Notitia qualiter Ambricho reverentissimus pracsul, ad quinque hobaruin supplementura cumcarlulis ac
et quidam nobilis, noinine Reginhoh, conveniiMitiara testibus ita constarc. Proinde igitur quidara nobilis,
coniposuere inter se quamlibut peragere commuta- nomine Altoltus, tra-
venerabilis scilicet diaconus,
tionem. Tradidit ergo pnedictus nobilis ad sanctum didit Pelrum apostolura sanclumque Dei mar-
.i.d S.
Dei martyrem Emmeraminum talera proprietatem tyrem Emraerammura talem proprietalem qualem
qualem ad Ellinuvolfesdorf habere visus est, id est, habuit ad Gartheringon, et ad llaninchova et ad
ecclesiam, domum cum curte inter terram arabilein, r\ .\linga, in doinibus, curtis, horreis, pomeriis, ter-
et prala,atque silvam hobas iv,deesscntibusduobus ris, pratis. silvis, pasouis, aquis, aquarumve decur-
tantum jugeribus,elquidquid in eodem locohabuit, sibus, niliil extradimittens quin ex integro ad pnc-
.ad supradictum sanctum contradidit in manum Am- dicios sanctostransfudisset, inmanum Ambrichonis
brichonis ven. ep. cjusque advocati al. Reginhohi. ven. cjusdem atlvocati Gundberti at(|ueOgonis
ep.,
E conlra idem advocatus cum licentia domini sui e|). vicedomini. Econlra vero pra'f;itus advocatus, no-
tradidit de rebus S. Emmeramnii jam dicto nobiii, inine Ciiindbertus, una cum domino suo episcopo
noniine Heginliolio, ecciesiain, doinum cum curte in tradidit de rebus S. Pelri et S. Einmerammi eidera
terra arabili, ac pratis atque silva, lolidera hobas vcn. diacono Allolto in proprium perpetualiler pos-
jure perpetuo possidendum in loco Ileikkinga nun- sidendum quidi|uid habere visus est ad Munolfinga,
cupalo. Isti autem sunt lestes per aures tracti a'dificiis, terris, pratis, silvis, pascuis, aquis aqua-
Isanpero, Wago, Wasagrim. Fkkirih, Eparachar, runii|uc decursibiis. lit isti sunt testes auribus ira-
Sigipreth, Cauzo, Rihpold Nidharl. Hodmunl, War- cti:Herranl, Askarih, Ambricho, Albrih, Periihart,
munl, Tato, Arbo, Gundheri, Adalpold,Ogo, Rafolt, Epoho, Engilperht, Avo, Slrupo, Karaheri, Hungis,
Geramuiit, Oto, Liuthart. Salomon, Cotaperht, Irmperht, Gcrperht, etc. Vesti-
943 TRADITIONES EMMRKAM.MENSKS. — Lllt. I.
9i6
tor .iiitem Aibricus. Actum est coram EnKildeone A suiit tesles; Sindperht, Pernart, Ilartuvic Avo
comite ad Regancspurc Goz|)erht, Wicram, et reliqui.
Cap. XCVII. —
Cominutatio intcr Atnbrichoncm cpi- Cap. CII. — Commutntio intcr Ambrichonem epi-
scojnim et Ehamarum et Helmpertum. scopjum ct Hclfricum.
Cunctis palescat fidelibus quia nobilis quidam Ulilis valde et nimium fructuosa olim inter ho-
Eliamarus vidclicet ct frater ejus llelmpcrtus tradi- mines inoleverat consuetudo commutandi videlicct
dci-unt ad S. Emmerammum (|uid([uid proprictatis quasdam res ob utrarumque 0[)p(jrtunitatem |)ar-
habueruut ad Atini;a in manum Ambriclionis vcn. tium. Id itaque quidam vir nobilis, nomine Helfrih,
ep. ejusque advocati Wicrammi, videlicet ratio- ejusque conjux Ililtisnot recolentes tradiderunt ad
nc : ut uterque eorum suam uxorem et filios quic S. Emmerammum talem |)ro|>rietatem qualem illa
sunt mancipia S. limmcrammi, id est, Ilerosta, ad Cha[(arussa habuit. Slatim vcro relin([uentes ad
Cbuonrat, Wasa, Colahilt, Deotfrit, Gozlind, simul pr.Tdictum sanctum et fuit Avo lidejussor al([ue
;

cum proprictate possideat us([ue ad obitum suum. vestilor. contra vero Ambricho ven. ep. et supra-
!•:

Post vero omnia revertanturad pr.Tdictum sanctum. dictus Avo advocatus suus qui hanc traditionem re-
Et isti sunt testes : Adalhum, Nanzo, Ililtigoz, Goz- ce|)erunt, de rebus S. Emmerammi tradiderunt
preht, llclfrih, Engilhem, E(iarachar, Ellinpoto. B eidem Helfrico ac illius conjugi benelicium quale

Cap. XCVIII. —
Commutatio intcr Ambrichoticm cpi-
ipse Ilelfrih ad Sempinchova habuit, ea scilicet ra-
tione, ut si unus eorum vita decederet, alter possi-
scopum ct Engildconcm comitem.
deret usque ad obitum suura post, vero, redigatur
Omnium industria fidelium comperiat congruen- ;

ad pristinum locum. Sunt autem testes auribus tra-


tiam commutationis quam ven. ep. .\mbricho atque
cti Egiliierht comes, Odalperht, Bernhart, Egilperht,
Engildeo comes in invicem [lerfecerunt. Quidquid
Askarih, Erchan|)erht, Ilungis, Irmperht.
igitur Engildco pr.tdictus comas habere visus est ad
Stupingaad comitium suum pcrtinentis, id est, areis, Cap. CIII. — Commuiatio intcr Ambrichonem epi-

terris cultis et incultis, pratis, pascuis, silvis, Atto


scopum et Ogoncm.
advocatus suus totum contradidit ad S. Emmeram- Quoniam regaliura auctoritas institutionum con-
mum, ipso comite jubente, in manum Am-
vidclicet cambiorum congruentias in ecclesiasticis rebus fleri
brichonis ven. ep. ejusque advocati Herrandi. E permisit, nobilis quidara, nobis Ogo, quin et id-
contra vero idem Ilerrandus cum licentia domini sui ipsum frequentaret rainirae praiterniittere distulit.
episcopi tradidit prKdicto comiti de rebus S. Emme- Tradidit igitur praedictus vir nobilis Ogo ad S. Pe-
rammi quidquid Ambricho ep. providit ad Elisin- trurasanctumque Dei martyrem Erameraramura ta-
c
dorf, id est tria mancipia etdomum cum curte, cum lem proprietatem qualem visus est haberead Sarao-
omnibus appendiciis ejus. Actum est autem ad Re- linga, id est, de silva jugera c.kl, et ad Haholstat de

ganespunc in praesentia praenominati episcopi atqne silva jugera xxx, et ad Sempinchova terrse arabilis

comitis. Vestitor quoque fuit Atto; revestitores vero jugera x, et mancipia vii, id est : Perethuni, Dechi-
fuere Owart presbyter et Gundhart. la, Perehtuni, Perehtsuvinto, Eermunt, Godmunt,

Wolfpurc, in raanura videlicet Arabrichonis ven. ep,


Cap. XCIX. — Traditio Polonis.
advocatoruraque ejusGundperti, Herrandi. E contra
Polo tradidit Ambrichoni ven. episc. quemdam vero idem Gundpertusatque Herrandus tradiderunt
servum, nomine Adalfridum, in proprio ])ossiden- de rebusS. Emraerararai ante norainato Ogoni, Am-
dum. Et isti sunt testes : .\lbrih, Pald, Sigifiid,
brichone ep. consentiente ad Eskinhart areas ii et
Raffolt, Sonperht, Ratolt, Lantpero.
quidquid ad easdeni pertinuit, terris, pratis, silvis,
Cap. C. — Commiitatio inter Ambrichonem et Hur- aquis,aquarumque decursibus et csteris omnibus,
twigum. etmancipia vii, id est Ellinpurc, Wolfpirc, Pazrih,
:

Notum sit omnibus fldelibus qui nobilis quidam, Weidherii, Reginolt, Walttrut, Hiltrud. Nihil extra
nomine Hartuvigus, tradidit ad S. Emmerammum y. dimittentes, quin ex integro eidem Ogoni contrade-
aream et agrum i ad Illinchova. E contra vero
i rent in possessionem perpetuam. Et isti sunt testes:
Strupo advocatus, jubente Domino suo ep. Ambri- Folrat, Waltrih, Albrih, Perehtolt, Rodker, Salacho,
chone, tradidit pra?dicto nobili in eodem loco terrie Wolfmunt, Ambricho, Rodperht, Trogo, Perehtolt,
arabilis agros ii. Et isti sunt testes : Suind|)erht, Otperht, Perehtrih, Durinc,
Strupo, Teor, Avo,
Pernhart, Hartuvic, Avo, Gozi^erht, Rodmunt, Arn- Heripold, Lantfrid, Oto, Amalperht, Marcho, Gun-
helm, Hiltiprant, Heriperht, etc. dhart, Adalrih, Erchanperht.
Cap. CI. — Commutatio intcr Ambrichonem cpi- Cap. CIV. — Commutatio intcr Ambrichonem cpi-
scopum ct Engilhardum. scojium et EngUscalchum.
Nolum sit omnibus fldelibus quia nobilis quidam, Notum sit omnibus sanctoe Dei Ecclesia; fldelibus
nomine Engilhart, tradidit ad S. Emmerammum quia nobilis quidani, nomineEngilscahl, tradiditad
terrifi arabilis agrum i et pratorum carrad. ii loco S. Emmeraminura terrie arabilis jugera v ad Popin-
Sempinchova nuncupato. E contra vero Strupo ad- ga in raanuni videlicet Ambrichonis ven. ep. ejusque
vocatus jubente domino suo Ambrichone ep. tradi- advocati Wicrammi. E contra vero idem Wicram-
dit praedioto nobili in eodem loco aream i. Et isli mus tradidit de rebus S. Emmerammi consentiente
;

947 ANAMODI RATISPONENSIS SUBDIACONI 948

domino suo episcopo prapdicto nobiii Engilscalcho A Petrum, sanctumque Emmerammura proprietatera
terro' arabiiisjuj;. iv etdimidium ad rilinja in pro- suara qiialem habuitad lllinchovum, in manum sci-
prium perpeluaiiler liai)eiulum. El ut lia;c commu- licel Ambrichonis ven. ep. ejusque advocati Stru-
tatio rirmior liabeatur el a postcris meliuscredatur ponis, nihil extra dimittens quin ex integro illuc
placuit duas cartulas uno tcnore scriptas exbiberc. transfunderet atque laxaret. E contra vero Ambri-

CkP. CV. — Commutatio inter Amhrichonem epi- cho pra;fatus episcopus atque suus advocatus Strupo
scopum et Chunipertum comitcm. tradideruMt de rebus praulictorum sanctorum in
eodeni loco illam casam in australe parle consisten-
Haec igilur commutatio intcr Ambrichonem ep. et
tein, id est : Ilerimariiichova cum terris, pratis, el
Chunipertum comitem facta est. Nam Chuni|)erlus
nemore, et cum omnibus illuc pertinentibus Otkiso
comes deditad S. Emmcrammum terra; arabilis jug.
presbytero in propriura usque ad obitura suum
VI de rebus bcneficii sui ad Atinga. Et missi ejus id
postea vero redigantur ad pristinum locura. Et isti
ad perficendum fuerunt Engilscalh et Ililtiniar, et
sunt testes : Gozpold, llerrant, lleripold, Gund-
Willihelm. E contra vero Ambricho ven. ep. dedit
pert, Albrih, Rupo, Witker, Ascrih.
Chuniperto comiti in eodem loco totidera jugera ter-
rse arabilis; et missi ejus fuerunt Lio presbyter, et Cap. CVIII. — Commulatio inter Ambrichonem epi-
Wicram atque Deotfrid hoc ad ])erficiendum. Ut ve-
B scopum ct Helmpertum.

rius firmiusque credatur duas cartas pari tenore


Notum sit oronibus sanctK Dei Ecdesia; fidelibus

scriptas placuil e.\hibere.


quia nobilis quidani, noraine Helmperht, tradidit ad
sanctum Emmeramraum quidquid habuit ad Dorni-
Cap. CVI. — Commutatio inter Ambrichonem epi-
ginpah, in manum videlicet Ambrichonis ven. ep.
scopum ct Wicpcrtum.
ejusqueadvocati Anlarpoti. Econlra vero idem An-
omnibus in Christo fidelibus quia vir
Notum sit tarpot tradidil de rebus S. Eramerararai, consen-
quidam nomine Wicperht. tradidit ad S.
nobiiis, tiente domino suo ep., pr;pdicto nobili Helmperto
Emmcrammum ad Mulihusun praturum jugera v ad Wolfratinchofun quidquid ibi habuit in proprium
cum fruticibusevellendisin manum videlicelAmbri- perpetualiter habendum. Et isti sunt testes Adal- :

chonis ven. ep. ejusque advocati Ileripoldi. E contra rih, Avo, Strupo, Reginolt, Eparhart, Ascrih, Rupo,
vero idera lleripoldus tradidit de rebus S. Erarae- Folchrat, Erchanperhl.
raninii consentiente domino suo ep. praedicto viro
Cap. CXI. — Comtnutatio inter Ambrichonem
Wicpcrto eodem loco pratorum totidem jugera
in episcopum ct Adalricum
perpetualiter habendum. Et ut hxc commiiialio fir-
Nolum sit omnibus Qdelibus sanctae Dei Ecclesia;
raior habeaturet a posteris mclius crcdatur, placuit ^
quia nobis quidam norainc .4dalrih tradidit ad san-
duas chartas scriptas el testes adhibere quorum no-
ctum Pctrum sancturaque Dei raartyreni Emmeram-
mina sunl ha;c Liutperht, Wolf, Schilpunc, Engil-
:
mum ad Ketarah cum culta terra et inculta ju-
perht, Eckihart, Ratpot, Nidhart, Otperht, Lant-
gera c. E contra vero tradidit Antarpot cum licenlia
perht, Isanparto, Perehart.
Ambrichonis ep. de rebusS. Petri et S. Erameramrai
Cap. CVII. —
Commutatio intcr Ambrichonem cpi- supradicto Adalrici prope Niwinhusum jugera xxx.
scopium et Otgisum prcsbytci-um. Et isli sunt testes: Avo, Strupo, Gundperht, Regi-

Divina instituente gratia tradidit quidam nobilis nolf, Rupo, Erchanperht, Eparhart.
venerabilis videlicet iiresbyter nomine Otkis, ad S. Explicit Liber I.

LIBER SECUNDUS.

Cap. I. — Commutatio intcr Ambrichoncm D mancipia v in propriura habendum. Testes quorum


episcopum ct Unlaziim. noniina sunt : Nordpold, Adalfrid, Zeizilo, Rat-
Cognoscat igituromnium industria fidelium prav Irud, DeotQat.

sentiura videlicet et futurorum quia quidam nobilis, Cap. II — Commutatio inter Ambrichonem
nominc Unlaz, tradidit ad S. Emmerammura talem qnscopum ct Ouvardum prcsbyt.

proprietatem (|ualcm habuit ad Erilingun, id cst, Phirimorum igitur industria comperial qualitcr
arcas v, donios v, horrca v, agrorum et pratorum ven. (luidam presbyter, noniine Owardus, coraniuta-
hobas VII, nihil extra dimittens qiiin ex intcgro ad tioncra congruam peregit. Pra'dictus nam(|ue pre-
supradictum sanctum transfudisset in nianum vide- sbyter tradiditad S. Petrum sanclumque martyrem
licetAmbrichonis ven. ep. ejusque advocati Aska- Emmerammum talein pro|)riet;itein qu.ilcra ad Stu-
ricl. E conlra vcro idcin Askaricus, consentiente piiiga visus est habere ; id cst, in terra arabili, et

(lomino suo episcopo, tradidit dc rebus S. Eininc- silva, ct prato liobas iii et jug. xx, casam ciiin

rammi pr:cdicto nobili Unlazo ad Willisin ecclc- curte, horreum ([uoque atque pomaTium, niliil

siam, casara cum curte, horreum i. hobas iv. cxtra dimittcns terris, pratis, pascuis, aquis aqua-

I
::

949 TRADITIONES EMMFRAMMRNSKS. — Lll! !»;iO

rumque dccursibus, cxitibus, ct reditibus quin cx A Cap. VI. Commutatio inter Ambrichoncm ct
inle^TO illuc Iransfudissel in mainini videliect Am- Wolfpcrtum.
brirlionis ven. ep. advoratnrumiiue ejiis IleiTaiidi Cunctis patefiat fidelibus (|iiia nol)ilis qnidam,
Cundobertl. E e.ontra vero Ilerrandus, at(|iie
al(|iie nomine Vuolfpcrht. tradidit ad S. Emmcranimiim
Guiidobertus, consenticnle nomino suo cp., tra- suum propriuin servum Anthelmum et tcrrx arabilis
diderunt de rebus S. Emmerammi bis pnvdieto jugcra X ad Snudinga in manum vidclicct Ambri-
Owardo proprium perpetualiter habendum ad Ta-
in chonis vcn. cp. cjusquc advocati Adalberti. Econtra
garatinga ecciesiam i, casam cum curte, borreum vcro idcm Adalbcrliis, coiisentienle domino suo epi-
quoque, atquc pomarium, hobas iii eum omiiibus scopo, tradidit de rebns S. Emmcrammi pra'(licto
appendiciis earum. Et isti sunt tcstes : lladaniar, iiobili Wolfbcrto ibidcm ad Snudinga unum servum,
Plidger, Leoparto, Lantfrid, Chreftinc Waltrih, nominc Gebaradum, et terrse arabilis jugera x. Et
Albrih, Pcrehtolt, Sehiipiinc, Durinc, Isanperht, isli sunt testes : Pernhart, Antarpot, Avo, Ilcrrant,
Reiginperht, Uuodliart, lleimo, Eparolf, Strupo. Gund|)crl, Erchanpcrht.
Vcstitorcs et reveslitores sunt Ilerrandus, atque
Gundbertus atque Ejiatolfus. Aclum ad Reganaspurc Cap. VII. — Complacitatio intcr Ambrichonem cpi-
B scopum et Hittonem abbatem.
coram Engildeone coraite. Anno Domini 888.

Cap. III. — Commutntio intcr Amhrichoncm episcopum Per eartulam qua; videlicet aperte ac veraciter
ct Rufiildum atcpic Tridimiinnum. nonnullorum inseratur auribus fidelium qualiter hKc
complacitatio peracla sit. Tradidit namque Ilitto
Nntum sit omnibus fidelibus quia nobilis quidam,
honorabilis abbas ad S. Petrura sanctunique Dei
Hafolt vidclicel atque Triihman, uterini fratres,
raartyrein Emmerammum proprietatis sua; hobas vi,
Iradiderunt ad S. retrum sani'lnmi|ue Dei marty-
cum ffidifieiis et raancipiis xv, Meginheri Adalger,
rem Emmerammum tales proprietatcs quales ad
Milo, Meginheri Willihelm, Liupuni, Liujikis, Rat-
Stupinga habuerunt, nihil extra dimillentes tedifl-
kis, Wolfheri, Ililtipirc, Deotpurc, Adalswind, Liup-
ciis, terris, pratis, pascuis, silvis, aquis, viis,
drud cum duobus flliis in loco Sulzpah nuncupato in
quin ex integro ad praxlictos sanctos contraderent,
raanum .\inbrichonis ven. ep. et advocatorura suo-
in manum videlicet Ambrichonis ven. ep. ejusque
rnin Gundberti atque Herrandi. E contra idem
advocati Gunilberti. E contra vcro idem advocatus
Gundbertus atque llcrrandus cum liccntia doinini
conscnticnte Domino fuo ep. tradidit de rebus S.
sui ep. et cura consensu totius farailiie tradiderunt
Emmerammi ad Punninhart pra^fatis nobilibus ca-
pridicto Ilittoni de rebus sanctorum qui supra dicti
sam cum curte, et horreum, et hobam i, et insuper C sunt, tria loca cum omnibus appendiciis suis, id est
eidem Truhmanno unius area; partcm i, et ternc
Chuningesfeld, et Vuaso et Purcpah ;
quatenus ea
arabilis jug. iii, et de pratis carrad. i in perpetuam
usque in finem suura flrmiter teneat atque possideat,
possessionera. Et isli sunt testes : Avo, Strupo, Du-
ac postea cuncta ad pra^dictos sanctos redigantur et
rlnchart, Machelra, Askarih, Folrat, Riphold,
revestiantur. Et isti sunt testes ejusdem rationis
Adalrih, Waltrih, elc.
Ogo, Strupo, Erlapold, Chadal, Hartperht, Hiltipero,
Cap. IV. — Commutatio inter Ambrichonem Righer, etc.
cpiscopum et Liutbertuvi.
Cap. VIII. — Commutatio inter episcopum Ainbri-
Notum sit omnibus sanct;e Dei Ecclesim fldelibus chonem et regem.
quia nobilis quidam noraine Liuperht, tradidit ad
Ista raancipia sunt in potestate Ambrichonis epi-
S. Emmerammura de silva jug. lxx in loco Tuci-
scopi : Emhilt, .\ppa, Rihholf, Rato, Engilhilt et
linga nuncupato in manura vidclicet .\mbrih. ven.
filia ejus Rihhilt, et Rihraot, Engilraar, Hiltisnot.
ep. ejusque advocati Gundberti. E contra veroGund-
bertus, consentiente Domino suo ep., tradiditeidem E contra vero sunt in regis potestate ad Ergoltinga
Gerni, Dultin, Gundhelm, Engilpero, Machelm, Re-
Liutperto in eodem loco de silva jug. l in proprium
perpetualiter habendum. Et isti sunt testes Durin- ^ gindrud, Elisa, Emhilt, Gerni, Ermpold, Ellinhilt,
Liupila, Rihhilt, Rahhila, Reginolf, Perehtgunto,
chrat, Eparhart, Gararao, Pirihtilo, Ratolt, Pald,
Reginhilt, Pecchilt.
Lantepero.

Cap. V. — Commutatio inter Ambrih. episcopum et Cap. IX. — Commutateo inter Ambrichonem episcopum
Fries. et Engilpertum cotnitem.

Coraperiant omnes fideles quia Frics quidam no- Notura sit omnibus fldelibus quia Engilpertus
bilis tradidit ad S. Eramerammura ad Geilunaspah coraes tradiditad S. Emraeraramura mancipia iii, id

pratorum jug. iii in raanuin .\inbrichonis ven. ep. est : Alblind etraanum Arabrichonis et
fllii ejus ii in
ejusque advocati Eparhardi. E contra vero idem advocati ejus Polonis, ea videlicet ratione ut Er- :

Eparhardus cum licentia episcopi tradidit prsedicto fonem servum S. Emmmerarami in propriura possideat
nobili pratorum jug. ii ad Guttinga in proprium usque ad obitum suum et uxoris sux'. Et isti sunt
habendura. Et isti sunt testes : Ilelfrih, Rafolt, testes : Engilscalch, Pernharl, Erchanperht, Rafolt,
.\dalhun, Hiltipero. Heripold, etc.
9o1 ANAMODI RATLSPONENSFS SUBDIACONI 952

Cap. X. — Commutatio intrr Ambrichoncm cpisco- A .\ctum cst autem anno Arnulfii regis secundo vii
pum ei Rcginharium. Kalendarum Martialium in loco qui vocatur Menzin-
Comperifit omnium induslria fidelium quod Rcgin- pah, pr.Tsentibus autem monachis cano'iicis(iue
heri tradidil ad S. Eramerammum duas parles quam plurimis, id cst Rodolto sancti marty-
:

jugeris unius in manum Adalpoli ad Cholinpah. E ris Emmerammi praeposilo, Deot-


coenobitarum
contra vero idem Adalpold cum licentia domini sui perto custode sacrorum et monacho, Tutone mo-
Ambrichonis ep. tradidit de beneficio suo in codem iiacho et diacono, jErimperto presbylero et cano-

loco priediclo Rec^inhario tcrtiam partem jn^cris nicorum praeposito, Reginone diacono, Erminoldo
unius. Et isti sunt lesles : Reginhoh, Albrih, Rih- presbytcro, Pcrideone presbyt., Enolto presbytcro,

pold, Folcral, Gerhelm, etc. Wihgozo diac, Wolfhelmo diac, Malithario sub-
C.\r. XI. — Commutatio intcr Amhrichonem episco- diacono, Ilarperto subdiac, Deotmunt subd., Wol-
pum ct Patnricum. folto diac, Altone subd., Wolfrato subdiacono.
Cognoscat industria omnium fiddium quia Patarih Cap. XIII. — Commutatio intcr Ambrichonem qtisco-
quidam nobilis tradidit ad S. Emmorammum ares pum ct Pcrnvuinum.
unius in latiludine perticas ii, et in Jongitudine per- Cunctorum comperiat industria Qdelium prsesen-
B
ticas X in loco Mezinga nuncupato. E conlra vero tium scilicct In sancta Ecclesia el futurorum qualiter
ven. ep. Ambricho et advocatus cjus Oto tradide- concambium prisens peragcretur. Tradidit namque
runtterrs arabilis in latitudine perlicas ii, in lon- quidam nobilis vir, nomine Pervum, ad S. Petrum
gitudine xx in eodem loco. Et isti sunt testes Er- :
sanctumque Emmcrammum in locis Uittinchoba et
chanperht, Waltrih, Patarih. Gammo, Perehtolt, Dentinchoba nuncupatis proprietatis suae ac con-
Sigifrid, llitto, Oto, Adamar, Ililto, Chazo, Liut- ju^'is su;r inter terram arabilem, et prata atque sil-
frid, etc. vam jugera cxciv in manum videlicet Ambrichonis
Cap. XII. — Traditio Rodharii, ct rjuasi cujusdam ven. ep. ejusque advocali Gundberti. E contra vero
coinplacitatio Stomachi intcr Ambrichoncm cp. ct
prsfatus episcopus atque Gundbertus cum consensu
Rodharium. monachorum et canonicorum tradiderunt de rebus
CognoscatomnisEccIesiKDfibeatissimusordoqua- prKdictorum sanctornm eidem Pernwino et con-
lilcr quidam nobilis, nomine Rodheri. de ceterna sibi jugi sua; ad Puningon casam cum curte, eccle-
prospiciens remuneratione prffisentique consulens siam quoque cum omnibus appendiciis suis, et terrse
necessitati tradidit ad S. martyrem Emmeramraum arabilis, ac |)ratorum atque silvse jugera clxxxiil
quidquid invillaSamutinga nuncupataproprietatis in proprium perpetualiter habendum. Et ut h:ec
visus est habere in mancipiis quorum noniina sunt commulatio firmior habeatur |)lacuit duas cartulas
hsc : Tiso, Albuvar, Sigifrit el filii cjus. in ;pdifi- pari tcnore conscriptas et auribus testes trahere.
ciis, et terris cultis cl incultis,
aqua, silva, viis et
Ili sunt ErclKinpcrht, .\mbricho, Sigifrid, Ratolt,
inviis, exccptistribussolummodo mancipiis unoque llitto, Salacho. Eparhart, etc Yestitor et revestilor
vili nemore aliunde conquisito, ven. ep. Ambrichone Albrih fuit.

hanc traditionem suscipienle, advocato ejus Gund- — Commuldtio


mansos C.\r. XIV. intcrA.mbrichonem episco-
berto. ea scilicet ratione: ut e contra tres jmm ct Otonem.
de rcbus supradicti sancti cum redditibus ;icciperet,
hac fragili vila Oto quidam nobilis tradidit ad S. Emmeramraum
et per singulos annos, donec in
talem proprietatem qualem liabuit ad Swindpah in
viveret, vestimentura deoi'sum textum i et cam.,
manum .Vmbrichonis ven. ep. et advocati cjus Re-
cubitos XVI habens in longitudine, caraisam quoque
situ- ginhohi contra solidos lv. Et isti sunt testes En-
et cottum similiter i, de vino carad. i, id est,
:

Frisking. ivduas gilscalch, Weslargowo, Ger|)erht, Ocgo, Cundachar,


lasxxx, farina;mod. x, pracial. 11.

Nidhart, Rihpold, E|)ar;ichar, Azo, Pero, Perideo,


[vervecinas] berbecinas, duas autem relii|uas porci-
nas, singulassingulis;i|)preliatastremissis, et uth;cc

You might also like