Professional Documents
Culture Documents
http://www.arGhive.org/details/patrologiaecursu129mign
ll
PAT1I0L0G1.E
GURSUS COMPLETUS
SEU BIBLIOTHEC.V UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, GOMMODA, OECONOMIGA,
QUI AB ^VO APOSTOUCO AD TEMPOIIA IWXOCEXTII III {ANNO 12'e) PRO LATINIS
ETCONCILII FLOHENTLXI {ANN. 1 'i39) PRO On.^CIS FLOWJEIUIST .-
RECUSIO CHRONOLOGICA
OMNIUM QHJi EXSTITERE MONUMENTORUM CATIIOLlGJi; TRADITIONIS PER QUINDECIM PRIMA
ECCLESIii SiiCULA,
JUXTA EDITIONES .\CGURATIS3IMA>5 INTER SE CUJIQUE NO.NNULLIS CODICIBUS MANUSCnilTIS COLLATAS, PEHQUAM
DILIGENTER CASTIGATA; DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VABIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER ILLUSTBATA;
omnibus opebibus post amplissimas editiones qu.e tbibus novissimis s.eculis dedentub absolutas
detectis, aucta ; indicibus pabticulabibus analyticis, singulos sive tomos sive auctobes alicujus
momenti subsequentibus, don «.ta capitulis intka ipsuii textu.m rite dispositis, necnon et
;
sebtim duobus indicibus immensis et genebalibus, altebo scilicet rerum, qvo consulto,
QUIQUID NON SOLUM TALIS TALISVE PATER, VERUM ETIA.M UNUSQUISQUE P.VTRUM, NE UNO QUIDEM
O.MISSO, IN QUODHBET THE.MA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUB ALTERO 3CR1PTUR.-E
;
SACR/E, EX QUO LECTORI CO.MPEBIRE SIT OBVIU.M QUINAM PATBES ET IN QUIBUS OPEBU.M
SUOBUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM S. SCRIPTUR.E VERSUS, A PRIMO
GENESE03 USQUE AD NOVISSI.MUM APOCALYPSIS, CO.MMENTATI SINT.
EDITIO ACCUBATISSIMA, C^TEBISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, SI PEBPENDANTUR CHARACTERUM NITIDITAS
CHAKT^ QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO COKRECTIONIS, OPEHU.M RECUSORU.M TU.M V.VRIETAS, TUM
NUMERUS, FOBMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATBOLOGI.E DECUBSU COXST.iNTEB
SI.MILIS, PBETII EXIGUITAS, PR..ESERTIMQUE ISTA COLLECTIO, UNA, .METHODIC.V ET CHBONOLOGICA,
SEXCENTORUM FBAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HACTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM AUTEM
INNOSTHA BIBLIOTHECA,EX OPEBIBUS ET M3S. AD OMNES .ETATES, LOCOS, LINGUAS FORMASQUE
PERTINENTIBUS COADUNATORUM.
PARISIIS
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUGCESSORES,
IN VIA DICTA AVENUE DU MAINE, 189, OLIM CHAUSSEE DU MAINE, 127.
:
1879
\
10 ELPr^SLEV
TORONTO 6, (.
-.1
S^CULUM IX.
ANASTASII
ABBATIS,
SANCTyE ROMN/E ECCLESI/E PRESBVTERl ET BIBLIOTHECARIl,
OPERA OMNIA.
EDITIO Pn.E ALIIS OMNIBUS INSIGNIS,
Al> FIDEM MANUSCRIPTORUM CODICUM ET JUXTA PHOBATISSIMAS EDITIONES EXPRESSA,
BLANCIIINI NEMPE BOMANO-VATIGANAM, QllOAD LIBRUM PONTIFICALEM,
MABILLOMI, CARDINALIS MAII, ETC, ETC.
ACCEDDNT
TOMUS TERTiUS.
PARISIIS,
APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCGESSORES.
IN VLA. DIGTA : AVENUE-DU-MAINE, 189; OLIM CHAUSSEE-DU-MAINE, 127.
1879
ELENCHUS
AUCTORUM ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CXXIX CONTINENTUR.
ANASTASIUS BIBLIOTIIECARIUS.
(OpEULM COXTlJiUATIO.)
Col
liilerpielaiio Synodi YIII gcncralis 9
— Sjnodi VII — 19o
— Chronologia! S. Nicephori '
5il
Collectanea 553
Historia acephala SS. Cyri et Joanuis 705
Vila Joannis Eleeinosynarii . 713
Passio S. Dcinelrii marlyris 715
Acla S. Crispina; virginis et niartyris 727
Translatio sermonis S. Theodori StuditiE de S. Barlholomajo apostolo 729
Anastasii Epistola; 737
Prologus in passionein 1480 marlyruin 743
ERCIIEMBERTLS CASSINENSIS MONACHUS
Historia Longobardorum 745
ANGILBERTUS CORBEIENSIS ABBAS.
Versus ad Ludovicum rcgem Francoruin 784
BERENGAUDUS.
Expositio sjper visiones Apocalypsis 785
STEPHANUS PAPA V.
Epistolae el privilegia 786
FORMOSUS PAPA.
Epislola' et privilcgia 837
STEPHANUS PAPA VI.
Anastasio interprete,
(Apud Labbeum, Conriliorum Collect. tom. VIII, pag. 962).
l?,Q
II ANASTASIl BIBUOTHECARIl 12
tius derojator esset ojusdcni sanct;e memoriae Me- magnus tunc decessur vester prssidebat papa Nico-
thodii, et idcirco (|uasi parricida foret habendus, laus; quatenus illa, sicul ipse sperabat. approbaiite
Theodorse imperatricis germanum, incesto nurum structasilcrent,et aditus sibi progrediendi quavel-
propriam usu f(Kdare, quem patriarcha criminis let omnes omnino patescerent ; ignorans stolidus,
redarguit, inlerminatus excommunicandum, nisi a quod apud beatum Job de Ueo legitur Qui si inclu- ;
ianlonafriliocess;ivissct: cujus n^dargutionis mo- in-it hfiniinem, nemo est qui aperiat [Joh xil). Cujus
cum malre ac fralrc impcrii fuerat sceptra sortita, ut Pholiusposlulaverat, sed potis ipsum Photium
tonderepatriarcha; pr3Eciperct,elin monastcriocol- rcpulit. verum tramilem justitis sequens, misit Con-
locaret. Ouod cum palriarcha rcnucret, pro eo quod B slanlinopoliin missos, Radoaldum scilicet Portuent
utraqueimperatrix hanc inlerim noii eligerel sponle sem et Zachariam Anagninum episcopos, at^jue
professionem, maxime (luia his sccundum morcm litteras, quarum tenorem (|ui legerit, facilius nosse
ipse vel vivi lierct imperatoris socius, vel eo a se pr;e vi ac tiniore jam jamque Quid (lelicientibus.
facilius interempto, jam subrogaretur successor. plura? Ignatius in mediuin trahitur, coram missis
Tuncimperator, aure tanli prajstigii credulus et ira- apostolicajsedisjam seniofessusstatuitur, etdenuo
tus, matrem cum sororibus tonsain palatio pepulit, Q damnationi submiltilur, quin et sacerdotalibus in-
cit; at(iue ut breviter omnia comprchciidantur, A racidibus, dum his necaiiamfidem^nisi qu:im ipsc
nulla prolcssio, sexus vel setas ab eo impu- tcnerct, habt4cquoiiuomodo licuis.sct: quod maxl-
nita descritur, uisi consors suae communionis mumscandalum mortalibus cxcitavit, diccntibus »
invcnta: adoo utconimunioiicm cjus dcclinantium It.mc, si Pliotius h:crcsiarcha fucrit: dcbcnl lilii
noniiulliis, ((uibusdaiu cxcc|ilis, ((ui cointcmpla- noslii aut lidoi catlinlicin dcscrtores cs.se, aut ju-
tioni o|)cr.iin dantcs, clausi liabcb.iiitur, abstr.ixc- ramcnti vcl sui chirographi transgrcssorcs, ? erant
rit; alios vero in montc Olyinpo crcaiitic.im vitam enim intcr eos nonnulli clarissimis natalibus ori-
ducentcsfugavcril,corumquctuguria scuspcluncas undi: nam ct ante annos aliquot idem Photius
ignl pcrdidcrit ;
qucmdam autcmsibi communicare duarum unumqucmquc homincm animarum cons-
rcnuciilcin ctiam vivuin cxinfcriori partc usijucad sistero pr^dicabat. Qui cum a (lonstantino [ihilo-
dimidiuni corporissciiclicril; cl(((Uod borribilius sopho magn;c s.inctilatis viro, fortissimo cjus
est) couciliabuluiu, i)riesidcntc.\lichaelc imp(,Tato- amico, incrcpatus fuisset diccntc: Cur tantum
rc, colligit, falsoshomiues quasi vicarios Oricnta- crrorem in populum spargens, tot anirnas interfe-
lium scdium format, accusatores muncribusarmat cisti? respondit : Non studio quemquam la;dendi,
ct mendaciis coustruit, testcs eos asciscit, ((uos et talia, inquit, dicta proposui, scd probandi ((uid pa-
accusatorcs opponit. Judiccs nonnunquamct ia ac- B triarcha Ignatius ageret, si suo tcmporc quaelibet
cusati pcrsonamadinittit, cxccssus ([uosdam quasi hujresis persyllogismos philosophorum exorti pa-
prxfati summi pontilicis Dngit, impigit, ct sicut tesceret, qui scilicet viros exterioris sapientioe rc-
putabat, damnalione simul el anathemate punit: pulisset : verum ignoravi me sub hujus fomite
cunctis i(ui adcraut, exceptis perpaucis, el hisfau- propositionis tot animas fore iDesurum. Ad quod
toribus iinpictatisclamanlibus noncssc juslum, in ille; sapicntia inundiquse infatuatur et dcstrui-
suiiimum ct primuin pnntiliccm, ctprKcipucabin- turlJactasti sagittasin multitudinem copios;"e tur-
feriori quomodolibcl scntcntiam profcrcndi; cum bae.ctignorastiquemlibetex hisomnibusvulneran-
id nec canon quisquam admittat, necailqua Ecclesiie dum.Certe omnibusliquet, quia sicut oculi, quan-
consuetudo fieridoceat. Verumistc faisariusfalso- tumlibet sint magni et aperti, si fumus palearum
rum exccssuum adversus insontcmabsentcm clin- interjacuerit, vidcre ultra non possunt; ita oculi
victuin, mcndacemcodicemcompilat, milic circiter sapientise tu;e, quantumlibetsint magni ct patuli,
antistitum subscriptionesfalsas intcrscrit sibi ne- avariti;Tp tamcn ct invidi;^ fumo pcnitus obca;cati, tra-
mine prorsus consentiente vel couscribente ex illa mitcmjustitiaevidere non possunt ac per id verum ;
numerosa episcoporum inultitudine, nisi unoet vi- Q est quod dicis,neminera ictutuoputasseesselaeden-
gintiiirffisulibus. Undejam profusiussancti habilus dum, cum sic obc;Bcatuiu sensum pra;dictis adver-
viri eum fugiunt, et quasi squaloremquemdam de- sum partriachara passionibus habens, nec quid
clinant, allcrum Dioscorum hunc appcllantes, et emiseris pnBvidisti.
proecursorem Antichristi, imoipsum .\ntichristum Intereaocciditur Michael, reraanet singularis in
existimantes, quem scilicet hominem peccati ti- iraperio Basilius. Unde
nuncupatur ab omnibus
et
15 ANASTASII BIBLIOTHIiCARII 16
utrique, Romam, et ad tria partriarchia fore mit- principis tertio, quae universos patriarchales thro-
tendum Orienlis, et a Koma «luidem dec.rela dispen- nos, sicul aliarura ulla in eorum loci servantibus
screliones, ita et poDnarum (|ualilales judicanda- omnibus appellatur. Universalis esl enim : primo
rum, necnon et personas vice lungenles aposlolica quia calholica tiJes in ea et sancta; leges, qua; non
postulandum;a thronisautemOrienlulibuscousen- soiura a sacerd otibus, sed el ab universis Christia-
sus nihilominuset pers masducendum.Sanenotan- nis coli debent et venerari, contra hostes earum
dum,(|uod ca-teri thr,<ni nll, inler Agarenospositi, consona vocedefenditur;deinde, quia cum Christns
super hoc negotio sumpsere laboris; sed postCjn- in corpore suo, (|uod est Ecclesia, tot piitriarchales
sUntinopolim venientes, iiuod a sede apostolica sedes, quot in cujus:[ue mortali corpore sensus
fuerat elaboratum atquedecretum, reverenter ad- locaverit, profecto nihilgeneiMlitiiti deesl Ecclesiae,
miltunt^etpra-coniis miris altollunt, alque huic ad- si oranes ilixsedes uniusfuerint voluntatis, sicut
dendum minuendumve nilomiiinodecernunl. .Mitti- nihil deest mortui corporis, sl omnes quinquo
turilaque Uomam a parte quidem Ignalli, Juannes sensus integr* communis,(ua fuerint sanitatis.
melropolitaSilei., i|ui et 1'erges 1'amphyliie pneerat B Inter quas videlicel sedes quia i{i)m.iiia pr,ecellit.
gorioauctor factus fuerat ecclesiasticae scissionis: et communionem. sicut nullus eorum, eum omni-
porro a priiicipedestinatur regius spatharius, Basi- bushabens. reitii),quia cum l'liotius totexcessuum
lius nomiiie, qui utramque parlem coram
inter suoruiii iiiorbo unlversam Ecclesiam maculaverit,
periculuiii pertulit; et (jui iiavim Christi, hoc esl, extemplo clericus factus, slt ordinatus antistes;
Ecclesiam sciderat, iiavis su;e scissiunein non in- quod nunquam lactuinest etlain ab ipso Jacrd).), i|ui
convenienter incurrit. Caaeri sane legati Itomain priiiius illlc episcopus exsllllt iiisi postquam l'ho-
pervenientes, epistolas et profanum codicem, in tius noviter in clero plantatus, et confestim jiriesul
quoconlineliantur gesta conciliabuli, qua; Photius factus auditus est. .Vpud Conslantinopolim autem
adversus apostolic;u memori;e papam .Nicolaura q nonnulli ex tunc lalcl etiain virtutlbus operain tri-
falso fueratcommentatus; atque omnia (iu;e crcbro buebant, t.intum ut ad hanc s;icrain possent pertln-
niemorato eximio pnesuli destinata fuerant, quia geie digiiltateni : .itubi compotes fleri nequiverint,
illead meliorem vitam migraverat, tibi praeclaro mjx continenliaifrenis laxatis, in suls voluptatlbus
successori ejus, doinine junior Adriane, pntsul [«/., voluntatlbus.] ire coeperunt, et quod non san-
eximie sedis apostollc;e, gubernacula egregie mo- ctitatis sed avariti;^; cultores existerent, protlnus
deranti pra'sentant. Qui acclngens slcut vlr lumbiis ostenderunt ; ;ideo ut dlversis raodis a Ronia-
tuos, etDanlelis pueri s|iirltum ['</., et decessoris nls niissis liorum quldam obtinere tentaverint,
pii zcli splrltum, etc.j sumens, et nec ad dexte- ne rcgula promulgarelur, quse tunc de non re-
ram, nec ad sinistrama via regia decllnans, quae pente s;ecularibus in sacerdotium proveoendis
illedecreverat decrevlsti, et qu;BStatuerat slaluisti, in hac eadem synodo promulgata est. Praete-
atijue omni^ providi paliisedictuiii pius li;eres exse- rea penes Alexandriam et .Viiti.ichiam in tan-
cutus, liijurias pmprhe scilis protiiiiis vindlcasll. tum radix hujus pestis excrevit, ut a tempore
Nam syiiodo mox apiul bcaluin 1'elrum collecUi, promotioniscrcbrodicti Pliotil hactenus evelll iiini
profanum codicem illum creinari censuisti, et ita )iossit. Nec fatendum creditur, (juod tunc unlver-
fieri apud Constantinopolim, si quae exemplaria D salisjurediceretur, sipro lide celebrataconsisteret.
ejus ibldem invenlreiitur, jure mandasti quod et ; cum et in hac nonnulla qu;e ad lidein pertlnent, slnt
factum est. el aucturcin ejus pro tiiiita temeritate delinlta.etin c;eterisaniversalibus conciliis inulla
deniio damiians, liiijus i);iri;i occullinites censura disposlta invenlantur (|u;c ;i(l fidcl doctrlnam non
simili sei|uestrasli. .Missis(|ue cum auctoritate apo- pertinent, quod non niinus in lide quam in legis
sti)lic;ivicarlisetepistolisdecretalibus,jussistiQeri pra;varicationepeccentex concilio Constantinopoli-
Constantinopolisynodum, pro multls(|ul(lein neces- tano aeta °; (|Hamvis non inlnus In sanct;is reguhis
sitatlbus KcclesKC, sed prn liis pi;eripue (|u;e hu- <|uain in cathollcaiii lidciii (leliiniuatar, ct ili:ibolus
cusque brevlter adn itata sunl, (|ua'i|ue In hujiis non pro fidel pravilate.scddbpiM-versitaleiiKqierum
synodi gestis invenliiiitur, in qua scHicet Photlus pcrpetuoraaneatcondemnatus. Namslcutunicuique
ob id etiam speci:ilitcrcoiideranatur, i|uoniamde- sine Dde impossibile esl placere Deo {Hebr. xi), ita
ptisltionem velanathcma pnesumpsil insanct;c me- et fides, si non habeat oper.i, niortua est in semet-
mori;e papam Nicolauiii norainare. Eacta est igitur ipsa {Jac. ii) ; ac per hoc hujusmodi fldei cultores.
• Aliquid videtur deesse.
17 INTFRPRETATIO SYNODI VIII GENERALIS. — PR^EFATIO. 18
siriit scriptum esf, cnnfitiMitiir f(ui(li^m so nosse A eventus considcrans, sfi^li liu.ius synniii, ([u;e apo-
ncMin, faclis atitem nc;;ant {Tit.i) : iH iilon sicut stnlic;p seilis Inci scrvatnrcs iii iiiin vnliiinine seciim
reclip fuiei sinoeritatcin inaculant(>s, ita sanctai porlatiiri conscripserant, in altcrn cndicc transcri
rcsulani justitiii' violanlos, ail omnium sunt una- plallnmam usque deferrc prnposui. Unde factum
niniilatisaequn libraminecorrisendi, velccrtejusta est uteisdem loci servatoribus in pra^dones incidcn-
scnlcntia |)uiiicn(li : siciitccnntra nnnsnliim rcctai tibus, et codicem ipsum cum omnibus supellocti-
fulcl, vcriim ctiam sancti nperis slrcnui ciistniles lihiis siiis amittcntibus, ci^f) cndicem qiiem detiilo
ah ninniluis siiiil laiidandi, ct digna pra>niiiu'um ram Uninam, vcxisse disnnscerer, (juem sanctitas
minc carcnt. Itai(uesi syiiodiis tantum dicatur, non dum non deest nbedie tia prompti ministri. Inter-
|)rnpric ilicitur : habct enim linc nomcii cnmmune pretans igitur lianc s iictam synodiim, verbum ever-
cum aliis numerosis coiiciliis, si synodus univer- bo, quantum idinma Latinum permisit, exccrpsi ;
salis appelletnr. Nec sic de hac quod singulariter nonnnnquani vero manente sensu, constructionem
l^nssidetpra-dicabitur, namhncnorainecumgenera- Grsecara in Latinam necessario commutavi. Rara
libusscptem synndis utitur. Pnrrnsi synodusCons- prKterea interpreti doctiori enucleanda servavi ;
tantinopolitana (licatnr, non dicetur proprie ; snnt qua»dam etiam sicut mihi nntaerant, nimirum qui
eniin cl alia' Constantinn|iolitan;T' synodi Jamvcro tam Rnin;e quam Byzantii pnsitus, in cunctis his snl-
sisynodus universalisConstantinopoIitanaetoctava licite lahnravi, schnliis in marginihus cndicis exa-
voceUir, iiec sicdefinitive nomen ejus praedicabitur; ratis adnotavi, vel etiam, sicut inihi visum est, ex-
non enim est octava, sed quarta synodus earum qu;e planavi. Sane ethoc notandum quia qunedam scri-
C nstantinopoli universaliter celebrata; sunt. Nun- pturariim, qu;Te sui)er his a sede apnstnlica Cnnstan-
cupanda estergosine omni contradictione synodus tinnpnlim missa' sunt, dcficientibus iirbis ejusdem
universalisoctava, utetappellatioquam cumseptera inter|iretibus, nnn ex tntn recte translata in Gras-
gusti, ab utraq'.ie parte sperabatur simul et para- fuiss', nisi que in Grseco ejusdem synodi actionum
batur. In tam enira pio negolio, et quod ad utrius- codice in Romana Ecclesia scripta reperiuntur, et in
que imperii unitatem, irao totiusChristi Ecclesiae li- Latinitatem fideli satis stylo translata, in archivo
bertatem pertinere proculduhiocredebatur, proeci- ejusdem RccL'sia! recondita comprobantur, quseque
pue summi pnntificii vestri qu;^rebatur assensus. omniiim patriarchalium sedium loci servatorum, et
Dei ergo nutuactum estut tanti negotii cumloci ser- ipsorum quoque imperatnrum atquecunctorum an-
vatoribusapostolicaesedis et i|)se fine gauderem, et D tistitum subscriptionibus roborata, et nunc usque
veniens fructuum in exsultatione portarem mani- signata consistunt. Sane epistolse tam synodi quam
pulos, qui per septennium ferrae pro eo indefesse patriarchoe et iraperatorum ad Roraanum pontifi-
laboraverara, et i)er totumorbem verborum semina cem missse, qu;e in codicis actionum ipsius synodi
sedulo scribendn disperseram. calce hahentur insertse, reverenti sunt cultu reci-
Nam pene omnia qua' ad prsesens negotium pienda'. Naraa totius synodi consensu, dum adhuc
pertincnt, quaeque a sede apostolica Latino ser- ageret'ir, decretaesuntetexposits. Cur autem ista
mone prolata sunt, sive qu?e in hujus synodi co- prsmiserira, breviter adnotabo. Siquidem cum rex
voluminibus continentur, ego
dice, sive quae in aliis Vulgarorum cum propria gente Christi fidem su-
summis pontificibus obsecundans, decessori scili- scepisset per hominem Romanum, id est, quemdam
cet vestro ac vobis exposui, et postmodum Constan- presbyterum Paulum nomine, documentum atque
tinopoli pro prsedicta causa repertus, non pauca in mysteriumpropositumhabuitasedeapostolica, non
his vestris loci servatoribus, ut ipsi quoque testan- modo fidei regulam, sed et sanctae legis suraere di-
tur, solatia praestiti, qui etiam diversos hominum sciplinam : qund et fecit, non solum a prsfatopre-
19 ANASTASII BIBLIOTHECARII 20
sbytero, verum etiam per divinam revelationem A accepit, Paulura scilcct Pnpuloniensera et Formo-
instructus quae sic temporum qualitatem discre-
;
sum Portuenscm, sanctEC convcrsationis antistites.
vit, ul postrema in jiriorem reformaret stalum et Oui ad principem pervenientes, totamque jam me-
ordinem. Nam tota Dardania, Thessalia, Dacia, el moralorum Vulijarorum patriam,cujussiipra partes
utraque I-'pirus.atqueca>tcr;ere!;iones juxta Istrum commomnravimus, pcrairrantes terram cordium ,
lluvium sita', apostollca' sedis vestrie moderaminc liniTua' vomerc pra-scindendo, et Christum. cxstir-
antiquitus pr;ccipue rcfiebantur et disponebantur. patis errorum vcpribus, inhominum mente plantan-
Sed postquam imperatores Romanorum, qui nunc do, fluentisque sacri baptismi risiando, at(|ue impo-
Gnecorum appellantur, variorum faulores vel in- sitionc manuum suarnm super capita fideliura, et
centoresefrccti errorum. sanclamChristi Kcclesiam Deo dicata templa vcl altaria incrcmcntum perfec-
diverr-is h.Trcsibusscindcre minime formidavcrunt, tionis per sanclum S|iiritum invocando, dum apo-
scidil Dcus impcrium corum, et in Occiduis par- stolicusillepontifcx,ctutitadicatHr, cnelestishomo
libus paulalim regnare, superno deccrnente judi- etterrestris anc;elus snperstes habitus est, minime
cio, cessaverunt, donec Romanos pontifices suis cessaverunt. Ad cujus imitationcm eadem agi stre-
praviUitibus incurvare conantes, nec valenles. ac nue,tusuccessorejusalma> acsuramirmagnitudinis
per hoc multiplicibus poenis afRcicntcs, Hcsperiffi B
" pr.Tsul, medullilns anhelasti, et in hisconsumman-
potestatemjamprorsusaniittcrent,Occi(icntisetiam dis satagere non cessasti. In tantum autem pietas
amissoimperio, nihilominusRomanisponlilicibus, crevcrat principis, et abundabat circa bcatum Pe-
quia jam jubere ncqucunt, suadcre nituntur ; suis trum venerationis affcctu, utquadamdie manu pro-
la^sis favorcm sensibusaccommodandura. Scd quia pria capillos suosaiiprehenderet, et contemplanti-
isli cum Petro supcr petram verse confcssionis stan- bus cunctis, seRomanis missis tradidcrit dicens:
tes. iJeslifcram suggestionem audire possunt, obau- Omncs primatesctcnncti populi Vulgarorum terra?
direnon possunt, mox illi quoniamalitcreoshcdere cognoscant, ab liodicrno dic me servum fore post
nequeunt, palriosetanliquos tcrminos transfcrunt, Deum beati Petri et ejus vicarii.
privilegiasedisapostolica; corrumpunt, et pencom- QuiE Grseci de die in diem audientcs invident.
nia jura disponendarura di.-cceseon auferunt, atque et tantae glori.T avidi, ut eum possit a Roraana sedc
suis h;ec fautoribus consentaneis et sectatoribus avertere, diversa requirunt ingcnia, munera posl
confcrunt ; cum quibus etiam jus, (|uod scdcsapo- munera numerosa mittentes, et sophistica ei argu-
stolica sujicr pnedictas resiones habnit, qui;i juxta mcnta creberrime i)ro|)onentes. At ille ut columna
se sita; videbantur, usurpant, et Constantinopolita- mansit immobilis, doneceorumdem Gr.-ecorum frau-
nivdi(Ecesinequitcrapplicant;cumbeatus|)apa vi- G de dociperetur, scribentium ci, atque dicentium
deaturdiccrc Innocentiusad Alexandnim .\ntioche- quoddc patri:i illautrnm RnmanoanConstantinopo-
num inter alia scribcns:Non crgo visum est ad mo. litano pnntitici subdi dcbeat, inter vicarins Rnm.a-
bilitatemnecessitatnmmundanarum,Dei Ecclesiani nos, iiatriarchamque Ignatium Constantinopoli dis-
commutari, honorcsautdivisiones perpeti, quaspro ceptatio fuisset canonice ventilata ;et conjunctisRo-
suis causisfaciendasduxeril imperator; sed hisnec manis Orientis sedium loci servatores judicavcrint
ipsidiu fruunlur,siquidem jara memorat;i Vulgaro- Vulgarorura diocccsim urbi fure subjicicndam, cui
rura gcns prolinus irrnit, ct universa circa Danu- anteVulgaroruraadventurasubdebatur:cumaliasit
bium occnpat: sic^iuc Gr;eci i)rinci|)cs, qund sedi inmundanisncgotiis,;iliainecclcsiasticisdisposilio
subripiunt apostolica", in dnpium quodammndo cl juris^ctquaravisrcgioillaGra^cisfueritantcasubdi-
sccundum lcgcra rcsarcinant : nam cura jure dia-cc- ta,nullum tamen iniMsibijusvindicare legitimepo-
seosusurpatsetiamsua, idestiraperii proprii par- tucrunt, (juam ;irmis olim amissam pcr tot tempora
tem potestalis amittunt. Verum tandem aliquando bellando recipcrc nnn valucrant : (|uamvis et prius-
volensomnipiitensDcus, (|ui olim lilios[sr;ic| ctiam quam Gr;ecisfuerit subdita, Rnmani hanc possedis-
p()>t trigintaet quadringcntnsannosabiitnigcntium se palescant, nccilhim Gncci, ut supra monstratum
prcssuris cripuit, salubrcmquc doctrinam (^docuit, D est,lenuissemeinorentur,nisidumsceptrisRomani-
has etiam regiones cura populo suo ad rectum Udei cispotirentur. QuamquametsihuicGra'ci principes
tramitcm :cquamque justitiic normam pcrduccre, regioni, (luantum ;i(l rcinpublicam attinct, doraina-
inspiravit jam mcmnniln principi Vnlgarnruin, per lisint, nontamcn pncjndicarc pnssunt Dci Ecclesi.-e
merita Pctri, cujus in arctn situs intcrventiniiem juri.iiuic (luantnmlibct illicumdivcrsis nationibus
sibi apud Dcumadcssc prccatusesl, sicque de nume- cnnllictantcs, sive victi, sive victorcs cxstitcrint,
rosis cuneis h(jstium triiimphavit, mittere Romam, non novit nisi charitatem et pacem. Unde (luidam
eta sede apostolica lidci et samr tr;iditionis postu- raagistrorum ejus exclamat .-
S; i/uis vidrtur contni-
larc doctrinas; (luod pius pinceps non segniscxsccu- tiosiis essf, >ios tidrm lOttsitHudinnn mm hahcmus.
lor effccit, ct railtens ad apostolicam scdcm cui nri[m: Ecclesin liei (l i'or. XI ); licet hoc ipsum an
decessorvcstertunc papa egrcgiie sanctitalis pr.Tsi- loci scrvatorcs Oricntis decreverint, nullis c.ertis
dcbal Nicolaus, ct non snlum dogmata orthodoxx probeturindiciis. QuamviseniinRomani lociserva-
fidci, verum etiam sanct.e vitiE disciplinam ad ea, lorcset Vulgarorum missi cum im|)eratore. seu pa-
(luinetad ulrum(|ueidoncosinslitutorcscxpetiit,et Iriarcha, nccnon et Oricntis loci servatoribuscon-
21 INTERPRRTATrO SYNOm Vllf GEXERALIS. — PR.EKATIO. n
venisspnl, his taraen omnibus iniinn conclavi po- A dir.iimsenlenliam minimespernenflamedoceant, ct
sitis, nullideforis venienti palelial aditus, nisicui ((uidam probabilium palrum dical; .lustus media-
vel imperator vel patriarclia forsilan permisissct. tor non est, (jni sic unam parlem audit, ut alteri
Unde factum est ut quid(|uid Romani asscrerent, parti niliil reservct. lla'C itaqucdiximus, inlentos
nec Orientis loci servalores, nec Vulsjares missi reddere studiosos curantcs, ne forte proccssu tcm-
intelljfierent: et rursusquidquid Oricntales dire- poris quidquam de subjicienda Constantinopoli-
renl, nec Romani loci scrvatorcs, nec Vulparorum tannBdi(Pcesi Vulsarorum terra statutura vel dcD-
missi co|inoscercnt, Dum videlicct nullus adesset, nilnm ab universali et octava pntetur synodo, vel
nisi unns iniperatorisinterpres, qui nec Romano- actionum illiuscodici a (Jra'cis hincali'(uid adjici
rum, nec Orientaiium loci servatorum voces aliter pra-sumatnr. Nam familiarisest illis isla pr.Tsum-
audebatedere, nisi ut jam imperator ad snbversi- ptio, et sinsiularis quodammodo ambitionis indi-
onem Vulsarorum imperarat; excopto quod datum cium ; siquidem in secunda synodocontra statuta
est missis Vulgarorum quodilam scriptnm Grsecis masna' Nica!n?e .synodi, et sanctorum decreta [)r;e-
verbis et litterisexaratum, continensquasi loci ser- sulnm Romanorum, Alexendrina; privilegia sedis
vatores Orientisinter loci servatorcs Romanos et Constantinopolitano contulere [lontilici ; et qu;e-
patriarchaml£;natiumarbitros[/". arbitrilexisten- g dam penes illos repcrnntur capitula regularum,
tes, jud!caverint,VuIcrarorum[)atriamqua'inIllyri- quffi illi quidem terti e dicuntexistere synodi, cura
coconstitntaestdinpcesiConstantinopolitaniPsubji- apud l.atinos nec in vetnstissimis inveniantur edi-
ciendam,cumabolim in ntraqne Fpiro, Darilania, tionibus. In quartae quoque synodi quibnsdam co-
Dacia, Thes.5alia et c.Tteris in Illyrico sitis provin- dicibns qnoddam de privilogiisConstantinopoIeos
ciissempersedisaiiostolica^dispositiofactaclareat, ostendunt capitulum, quod inter canones ejusdem
sicutdiversiBpontificum RomanorumaDamaso pa- synodi ab universa Ecclesia veneratos, nec Latini-
pa |)er easdem provincias missa* testantur e|)isto- tas, nec alia lingua sub sole recipere, comproba-
lae, et has Graecorum principes sola vi, faventibus tur. Quodque licet ab Anatolio, et imperatore,
sibi Constantinopolitanis pr;esnlibus, cansa dun- vel fantoribus eorum, post omnia gesta synodi
taxat quam superius adnotavimus, exhortans, ab et prolatos canones in absentia Romanorum loci
aposlolica sede subegerunt. Super quibus reci- servatorum clam depromptum exstiterit, mox
piendisideoapostolicasedes nullam^eperiturfecis- tamen ibi ipsum ab eisdem loci servatoribusest re-
sequerelam, quoniam raox has, ut prydictumcst, pulsum, et a sedeapostolica, qus ut eadem synodus
snepe memorata Vulcrarorum natioadit, et sihi jure fieretsoladecrevit, solai^uejns habuiteos recipien-
potestatisomnia vindicat. At ubi religio redit, con- q di quos synodica decreta protulerant, non solum
festim et dioeceseos fas sedi |)ropria; reformatur. non ;idmisit, verum etiam continuo respuit; quod-
Hreccum Romani, et his similia, loci servatores que Anatolius vel iraperator, quia ut firraaretura
summatim Graecorum locutiones advertentes, as- sede apostolica, cui tunc raagnus prsesidebat Leo,
sererent, etiam hoc persecuti sunt, dicentes; Om- irapetrare non potuit, in ejus positum potestate
nibus neque nos, neqne loci servatores
liquet, confessus Nihilominus et alia ostendunt re--
est.
Orientalium sedium causa vindicandarum qua- gularum numerosa et prssumptuosa satis capi-
rumlibet diosceseon veniendi Constantinopolim in- tula ,priscae traditioni |)enesomniav;ildecontraria,
vitatos, sed controversiam, pro qua disponenda et quae a sexta falso perbibent synodo promulgata ;
definienda, vel apiis imperatoribus expetiti, vel a cura sexta synodus nullam |)rotulerit prster fidei
pni-sulibus nostris destinati sumus, Deo auc- regulam : sed quas ejus asseverant regulas, longe
tore, sane dissolvimus, et propria singuli subs- post sextam synodum ab ipsisconstat esse penesse
cri|)tione signavimus : super dioecesi autera privatimquedepromptas. Porro in septimse synodi
Illyrici, quara siides apostolica jure prisco et codice, quia saepe contra canones Constantinopoli
imprsesentiarum sibi a possessoribus ejus red- ex neophytis antistites provehuntur, et eo tem-
dito nunc quieta retentione possidet et regnlari- rj pore Tarasius ex laicis patriarcha fuerat ordi-
eadem principalis sedes neque pulsata
ter utitur, natus, ita epistolara beats recordationis papae
est,neque ut pro ea mitteret, altercandum ullo Adrianiexistimant transcribendam, ut nihil in ea
modo provocata; sed neque nos |)ersonas advoca- ex his quse ad prsdictum praesulem vel con-
torumvelassertorum ejusassumimus, neque quid tra, neophytos idera pontifex sanctissiraus seripse-
adesset, responderet objectis, agnoscimus;
illa si rat, vel scriptum, vel translatura Graece reperia-
quippe qui nihil hincabeain mandatisaccepimus, tur. ^ic igitur Grsci, accepta occasione celebrato-
ac perhoc disceplare non jussi quidquam non pos- rura universalium conciliorum, frequenter egisse
sumus; verum nec loci servatores Orientis judi- clarescunt, nunc rainuendo, nunc addendo
et
cium sepersonasassurapturos in controversiis, in vel nunc in absentia sociorura, nunc
mutando,
quibusab utraquenonsunt partejudices appellati in abscondito angulorum, nunc extra synodura,
vel electi, conjicimus, praesertim cum Apostolus nunc post synodum, astutia sua, imo fraude
perhibeat : Mediator, inquiens, unius non est ;et coramunibus sanctionibus abutuntur, et ad suos
sacri canones non quorumcunque, sed electorum ju- libilus cuncta quae sibi visa fuerint, etiara violen-
23 ANASTASII BIBLIOTHECARII 24
fuco falsitatis extr.incum: quidquid vero aniplius Ne erpoGrsecorumsualim astutia, quin potius do-
sive de dioecesi Vulgarica, sive aliunde in Grffco lositas eliam circa jira^sentem synodum aftat :
ejusdem synodi codice forsitan invenietur, to- h;rc me admonendi causa dixisse sufficiat. Cae-
tum est mendacii venenis infectum. Denique di- terum bene novi quod juxta Proverbiatorcra,
sceptatio. coram im|ieratorc, vicariis et
(|uani Fnistrnjactatwreteantc oniloapennatorum (Prov. I)
_
Yulparibus, tantum super Vulparum terra supra Unde quisquis sapientiie ac prudentia- peiinis ad
summatam, canonesque in vipinti prolatos et a Grffcis in infimis lendi |ioterunt, alto contem-
septem tantum capitulis atque terminum fidei ptionis saltu transcendet.
Divinitas apostolatum
Prima quidcm actio continet pr.Tefationem et B lriarch;c ad Nicolaiim papam. cpistola Adriani pa-
sessioni^s synodi iiraHeptioncm, patriarchalium pa' ad Ignaliiim patriarcham [ler Doiiatum et Sle-
personarum in£;ressioncm, male tractatorum epi- |ihanum episcopos, et Marinum diaconum; gratia-
scoporum, hortatum Uomanorum vicariorum, eos rum actioneset laudesel versas.
ad sedcndum jubentem epanagnosticum ab : Quarta pnclerca rcfertur actione sessio synodi,
imperatore missum, assertionem vicariorum, et relatid dc Theophilo et Zacharia dudiim episcopis;
principum, interrogationes Bahanis patricii cl iiitcrlociilio senatus, Metroplianis melropolitseac
pnopositi, et responsiones Romanorum vi(^ario- RonKiiKirum vicariorum : ingressio Zachari» ac
rum, e|)istolam Adriani pap;? ad Basilium impe- Theophili in sanctam synodum, etaltercatio ipso-
ratorem, gratiarum actiones synodi post lectara rum et Romanorum vicariorum : epistola Nicolai
epistolam, Theodosii patriarchse Hicrosolymorum l)ap;e ad Michaelem imperatorem per Radualdum
epistolain ad IijnatiHm patriarcham, approbationes el Zachariam lunc episcopos deslinata inlerlocu- :
ejus pro legendis epistolis imperatoris Basilii, ct nKinorum vic;iriorum sed rursus Photius lacel;
:
Ignatii p;itriarch;c, Romam missis, (ixactio vicario- leclio epistolariim Nicolai pap;c, (iu;i' Icctae
rnm pro efficiendo Roinano lilicllo, ;ilii|ui iMiisco|ii, sunt in (iii;irl;i aclionc : sed Photius iterum
qiii inleriin hoc a^iere renuerunl. sed postea pcrege- silet, ante quera et ;iltera Nicolai i);ip;p legi-
runt : epistohe imperatoris prxdicti et Ignatii pa- lur epistola sibi per Itadualdum el Zaclw-
» Id esl, breve compendiiim.
25 INTERPRETATIO SYNODI MII GENRRALIS. — ACTIONUM INDICULDM BREVR. 26
cl Balianis patricii ad Photium, et ejus respon- natio falsorum vicariorum, et de hiijusmodi beati
sio. Tlcni Baliancs ailmoiicf. ct Pliotins tacct, ct papa' Martini cajiilnlnni : allocutio Mntrophanis,
sibl (lalis iiMliicils. Ci;rcilitnr, ct sa-pc diclns SI(V Thcodori Crilhini Icnnomachi accersio, et supcr
phanus laud.il. ipsis disciisslo : c;ipllaluni papc \icolai ilc ima^^ciiii-
Jam vcro scxta scrihitur actione scssio synodi, bus, convcrsio (|uorumdam Iconomachoriim, impc-
pronuntiatioMetrophanis metropolitasSmyrn.T, epa- ratorisctsynodi monitis: anathematismus in Ico-
nafinosticum Romanorum vicarioruin ; intromissio nomachos et in Photium et parlcm cjiis prolatus,
|iap;r Nic(dni ail ^lichaclcm iinpcratorcm ctPlioliiim Ca'tcriim nona iiiliilominus actionc conlinptiir,
per Leonem a sccrclis niissff, (iuas(|uc (luarta con- post sessionem syiiodi, susstestio senatus annun-
tinetactio: acclamatio Elia" syncelli, disputatio im- tiantis venisse vicarium AlexandrinT sedis, cujiis
peratorisBasilii clFuchcmonisacrclii^unrum Phn hortante synodo, epistoia commendatitia lci;ituret
tiicpiscoium asscrlio Zacharia^ Photii episcopi,
:
R ipse rcccptns ;
quse acta sunt apprnhat, et ita
etdispulalio impcraloriscum episcopis partis Phn- sensus cjus ; recilatur in scriplis examinatio falso-
tii: loculioEulampii,et iiidii;natio
^
Romanorumvi- rum tcslium, qui contra patriarcham juravcrunt
. . I
gis im])cllit ; cui conlradicit Oricnlalium vicarin- dum sermo ejusdem imperatoris, in quo epis-
;
rum sermo. Bahanisinterrngatin, Photii responsio, scopis bona promittit, et horlatur, ut si quis ali-
etejusepiscoporuraingressio, synodietPhotiiepisco- quid eontra synodum dicere vclit, sine timore
porum intentio, allocutio ad eos imperatoris per Ba- fateatur : licet non esse laicis super ecclesia-
hancin pra-positum.ethujuscum illis altercatio, ct sticisnegotiis disponendi jus, raaaiistra ratione
imperatorisassertin: Photii rursus episcnporum et dcmonstret : monet utschismata vitcnt, ut con-
Bahanis dissensio, vicarinrum Roraanorum pro lc- tra hsereses vigilent, ut contentiones declinent
gendaepistolapapsNicolai clero missa Cniistanti- ut forma sint subditis ; interrogatio imperatoris,
nopoleos, exhortatio quod et factum est : item epis- utrura synodo placeat, quod lectum est qure :
;
tola pap;e Adriani ad Basilium imperatorem per omnia approbat et suhscriptione firmare pollice-
Theognostumexarchiim. ct ;ilteraad Ignatiiim mis- tur imperator pnst omnes episcopos se velle sub-
:
sa : lectio cpislolarum Adriani pap;e ad imperalorcm scribere dicit ordo subscriptionis, vox senatus,
;
et patriarcham per Donatum, Slephanum et Mari- synodo recipere profltentis : laudes, subscri-
niim vicarios destinatarum ; quoe in tertia scripta D ptiones vicariorum, imiieratorum et episcopo-
sunt actione: et concilii abeodempapa in ecclesia rum : epistola synodi enc.yclica, et ad Adri;i-
gestnrum subscriptio pap;e, ejiis-
heati Petri collecti nuin sanctissimum papam, epistola imperatorum
coporum, presbyterorum et diaconnrum cnmmn- : nd patriarchas ; item a epistoln patriarchae Igna-
nitorium Romanorum vicariorum ad Photium, tii ad .\ilrianum sanctissimnm papam, consulen-
acclamatio Ignatii ad synodum, anathemalismus tiseum supertribusCapitulis : mox post synodum
Photii et partisejus, seu praeconiaetimprecationes ejusdem sancti concilii consultu transmissa episto-
imperatoris et synodi : ac super Photio versus. la imperntoris Bnsilii ad eumdem,epistolaejusdem
Octavaquoquememoratur actione synodi sessio, beatissimi papa-rescribentisad eumdemprincipem.
imperatorisallocutiopcr Bahanem, et Roraanorum Expliciunt capitula, quid unaqu;eque synodi
vicariorum pro abolendis chirographisinjustis, et actio contineat, breviter indicantia.
27 ANASTASU BIBLIOTHECARII 28
GESTA
L^ OCTAVI SYIDI
QUiE
ACTIO PRIMA.
Dci principale Verbiim, quod ipsa Veritas est, A poutea poenitiierunt: sed etfugienduset odiendus
Chrlsliis videlicet omiiiiim nostnim Salvalor et omnibus ;
quibus, qui in orbe nostro sunt, piis et
omnis arbor hona frnctus bonos facit, ninla uutem arhor neque beiie plantata fuerat, ncque fructus bonos
fructiis malosfacit {Moth.vw). Et ostendens (|uod im- emiserat : atque raptorem, et liipiim, etgrassatorem
possibile sit ea qu:e alterius sunt generis in alterius animarum, tanquam latronera etfurem interfecit,ct
transmutari naturam, continuo intulit:iVo7ipo<est confusionis sacerdotes, qui cum eo erant, pariter
arbor bona fructus malos facerc, nequc urbor 7nala intei'emilima!risautein(|uemadmodum alterPetrus,
fructusbonosfacere-.omnisarbornon fructum honum alterum Ananiam furtim aufercntem aliena.et Spi-
faciens excidctur, ct in irjnem mittetur. Ituque a frti- ritui sanctii mentientem, suoriim sententia verbo-
ctibus eorum cof/noscetis c.os {Ibid.). Photius igitur rum occidil(.lcY. x), ministrante videlicet et obse-
estetiam temporibus nostris vir maliirnitate ac ne- quentedivina>voIuntatiatquedecreto, Christi amico
quam opere i)lenum interiorem hominem habens, et divinitus trubcrnato, ac secum ferente nomen c.
(|ui propter ambilum etamorem gloriie, etut voca- Basilio Deo amicissimo imperatore nostro, (lui uiii-
relur Rabbi, bonum seesse lingebat, et habitura et versalem synodum conp;re2rans, quae visa sunt Spi-
formam pietalis haben- simulabat. In quibus et tunc ritui sancto, pie perepit, reprobato quidera et omni-
imiieranles traduxitatques(?duxit; etperhumanam C modis dejecto aique abropato eo, qui secundum an-
machinationem, et re^iam potestatem alque poten- tiphraseoslropumnominatusestPhotiusa,al)dicatis
tiam, Ecclesiam nostram oblinuit, legitimoet bea- autem et his qui ab eo promoti sunt, et in qu>icun-
tissimosiimmopastoreilliusetsanclissimo patriar- ([ueiiniduecclesiasticoconsecrati: quibusdam qui-
cha iRnatio lni(|ue dcjecto atque expulso : sed post dem liiiruui omni tantummodosacerdotali cat;ilogo
pauliiluin,etmux ligurata persona sublala,ethy|)0- privatis,eoquodredar!,'uerintetreprobaverintetiain
crisi in abolitioneni conversa, declarata est rursus multum ante consecratoreni suum, super his qua>
ex fructibus arbor etiam eisdem ipsis qui propemo- hunc inique ac irregularitcr gerereconspiciebant;
diimimperiumretinebant, et inconsulte hunc pro- quibusdain autem una cumipso abdicatis simulct
movere proposueriiiit, ;ii- inutililer el infructuose anatlieni;itizatis, co (|iiod sectatores ejus et conso-
cha Coiistanlino|iolilano, ita ut iiunc divin.r Scri- Nicephnro Deoamanlissimocpiscopo Crotonoe, An-
ptur» compicatur clo(|uiuin, (|Uod dic.it: Pirfcctio tonio Deo amantissimo episcnpn Alisi, ctMichacIe
rectorum dcducet cog, cl suppliuUulio rcprobantiuin DeoamantissimoepiscopoCercyrorum sanctissimi :
captivabit eos [Prov. i). vicarii seninris Romce et Orientis dixerunt Sedeant :
Amen. Anno tertio consulatus amicorum Christi et stans in medin Bahanes famosissimus patricius et
piissimorumimperatorumnostrorumBasiliietCon, pra^positns, ad sanctam synodum dixit: Imperator
stantini perpetunrum Aiis^ustorum, indictione ter- B nnster sanctus epanaijnnsticum <= transmisit, ct si
tia, menseOctobris, dic((iiinla, fcria quarta, propo- jiibelis, ct nlacet vnbis, recitetnr cnram sancta sy-
sitispretiosisetvivilicisIii;nisetintemeratissaIulis nodo. Sanclissimi vicarii seniorisRoma>acOrienlis
nosti';L' Evanp:eliis in dextris partibns catechumenin- dixerunt: Placuit nobis sermo. Et accipicnsTheo-
rum anominatissimi templi sanctasac majini nomi- dnrus vir devntus a secretis lcfiit: Cum divina ct
nis Sophiae : convenientibus autem Donato et Ste- benignissimaprovidentianobispcubernaculauniver-
phano, Deo amabilissimis cpiscopis, et Marino vene- salis navis commisisset, omne studium arripnimus,
rabili diacono. lociim lcncntibus Adriaiii, sanc- el ante puhlicas curas, ecclesiasticas contentiones
tissimi ac bcalissimi archiepiscopi senioris Ronife, dissolvcndi, etprocellas, quae per multos annos ex
et Ignatio honorabilissimoarchicpiscopo magni no- invidia odicntis honum satanse expansK sunt, in
minisConstantinopoleosnovae Rom-ce, et sanctissi- stabilem tranquillitatem per meliorem quamdam
misvicariis Orienlis, Thoma videlicet sanclissimo prnvisi'inem transferendi : hicquidem, munitodi-
metrnpolita Tyri, Ii3cum tenente sedis Antiochise, eo vinitus imperio nostro semner hoc desiderium se-
quodeadem viduataesset Ecclesia; et EliaDeicuI- rente, et ila oppnrtunnm esse optime perpendente,
iocum tenente Theodosii
tore presbylero el syncello, acabaliis patriarchalibus sedibus vicarios addu-
sanctissimi archiepiscopi sedis Hierosolymorum. C cere, propterjam dictam causam, judioante, coope-
Deinde secundum jussionem amicnrum Christi et ratus est intentioni stubernati divinitus imperii
piissimorum masnorum imperatorum nostrorum nostri sohisinfinitT potentiaerexet princeps pacis,
Basilii etConstantini, prscsenlibus et audientibus et,utaspicilis, consilium noslrum complevit, et in
laudabilissimis patriciis, videlicet Theodoro laiida- idipsumconvenireatqueconcurrerefecit, a seniori
bilissimo patricio et prseposilo, Hemerio laudabilis- quidem Roma eniscopos duos, et diaconum unum de
simo proconsuleacpatricio, Theophilolaudabilissi- dcflnitis septem, prudentia et intellectu ac vita vene-
mo proconsule ac patricio, Leone laudabilissimo rabili decoratos ^ : ab Oriente vero protnthrnnum
proconsule ac patricio, Joanne laudabilissimo patri- Antiochine, id cst, sanctissimum metropolitam Tyri,
cioaclogothetaexcosdromi b Lcnnclaudabilissimo omni reverentiaplenum: a Hierosnlymitana autem
patricio et domestico excubitorum. Paulo lauda- sancta Dei Ecclesia, sancta videlicet Sion, de qua
bilissimo patricio et eparcho pra;tnrioram, Ma- exiitqui prophetatus est, et nova lex, et discretor
nuelelaudabilissimopatricio, Theophylacto lauda- omnium gentium Domini sermo, sanctissimum syn-
bilissimo patricio, Petronace laudabilissimo patri- cellum virumapostolicum, etomnisapicntiadivina
cio, etOreste protospalharioeldnmestico ycanato- ethumana refertum. Ifritur cooperatione et tjratia
rum [parentum]. His ergo congregatis, sanctissimi D chrisli universorum rcgis, et Ds^i cuncta tenentis,
vicariiseniorisRomffi,etIgnatius sanctissimus ar- his, quoepravaomnibusvobisessevidebantur, indi-
chiepiscopus Constantinopoleos, et honoratissimi recta, etaspcrisinviasplanas, imperatoriadili^jen-
vicarii Orientis dixerunt: Ingrediantur episcopi tia'etstudionostrotranslatis,commonemusetcohor-
nmnes, quotquot laboraverunt et certaverunt pro tamur omnes vos, fratres, ul cum multo pudore ac re-
verbo veritatis, utpoteconsentanei Ignatii sanctissi- verentiaconveniatisadsanctam hancet universalcm
mi archiepiscopi Constantinopoleos. Et ingredienti- synodum, tanquam et communem, et universisaiv
bus illis, NicephorovidelicetDeoamantissimo me- tam, atque sine livore medelam, nullam vitiosam
tropoIitaAmasiae.JoanneDeoamantissimomctropo- motionem vel affectum ferentes, ncc ad conlentio-
vestrara, ut omnis tiratia' ac odii nunc maxime su- Ecclesia sua.Fcce e[iistolasanctissimi pap;rlladria-
pcratrixefficiaHir;((uin[)ntiusetim(iassil)ilibeat;e- ni,et si vultis, sccundum, qund pnvdiximus. leea
miA natunr
que notiiP'p ad
'iH itf»rcAn'Hn non
[)crsonam nppiniond-im nmni
nrin accipicndam, omni ^.tur. r^ *_ ,i .i:--;._¥
Sanctasynodusdixit: Letratur.EtaccipiensMa-
t t7< i..: nr^
robore, quantum fieri [)otcst, assimiletur: ct neque rinus Deo amantissimus diaconus sanct;»' Romano-
personam jwtentis pergradum veljieraraiciliamac- rum Ecclesine, c|)istolam Latine lesil masrna voce in
cipiat. neque [laupcris misereatur in judicio sic :
audicntiam omniuni. in rirTciim cam clnquium
enimsecundnmcnnsilium utiqueac vnliiiilalem Dei, transfcrcnle Damiann venerabilissimo reirio clerico
atque tranquiliissimi imi^crii nnslri, |)acaiissima et interprete.
subsequeturccclcsiarum nrdinatio. El |>ost lcctio-
Adrianus cphrnpus:, ^ei^vus servon(m Dei. Deo nma-
nem, vicariisenioris Romsedixerunt : Istares uni-
hili (ic piissimo imperntori B/isato acclsto Chri-
versalisesl. et [lertinensad ulilitatem Ecclesia^^et
hoc rccitarisanii;psynofio [)lacPt,et nobisomnibus.
stianissimo H desiderabilissimo filin.
Thomas et Flias sanclissimi vicarii Orienlis dixe- L^iiationisexccllpntia-tu^p. etc. hclif/ua videintcr
runt. Placuil ct nobis similiter; cl saccr senatus cpistdlns Adrinni papw n, Piitrolofii^ tomn CXXII.
dixit:Et nnbisnmnibus |)lacuit. Et surgens iterum Et pnsl lectionem epistol.T sanctissimusarchie|)i-
Bahanesfamnsissimusijatriciusetpra^positusdixil: scopus Cnnstanlinopoleos, lijnatius et omni^s Deo
Episcopi [letunt una cum senatu, ut certiflcentur amabilissimi episcnpicum masnificentissimisprin-
hora ista, unde sitis, el quam potestatem, vel qnales G cipibusclaraavernnl : BcnediclusDeiis. qiii dignatus
lilteras habealis. Donatusct Stephanus sanctissimi pst, nos satisfaiiioiiem recipere [lerfectam dc san-
e|iisco[)i, Marinus Dco amantissimus diaconus, vi- ctitatevestra. El[insthncsanctissimi vicariisenioris
carii seniorisRnma', dixerunt: Hoc nos usquenuiic Roma? etlotasanctasynodusexpelierunt utleseren-
non invenimus synodo factiim, ut vi-
in universali turOricntaliumvicariorum cnmmendatilia' littenc,
carii scniorisRoma'a((iiolibct perpendanl ir, iitrum adcngnnscpndumundcpt ii)si venerint, et quam ()o-
talemexistimalinnem habeanl. Bahanes famnsissi- testatemacce|)crint a|)ro[)riisspdibiis. El bis talitcr
miis [)atricius et [)r;r|insilus dixit : Kt nns [iroptcr factis, stans llclias Dpo colcndissimus [irpsbyteret
inhonoranliam apostolicil throni non dicimus hoc, syncellus et vicarius Hierosolymitanus in audilio-
sed quia anteriores ve.stri accedentes missi, Rado- nem oranium dixit: Non ignoral Christi amica dl-
aldusscilicetet Zacharias, deceperunt nos, aliain lcctiovcstra, fratres, ncc innoravil, tam a nobis i|)sis
mandatis habcntesct alia facientes. Sanitisslmi vi- quam adicialoribus nnslris im[)cratnribiis disccns,
carii senioris Roma' dixerunt : Erjjo ut nmnem dii— qui sumiis. iinilc. clqualcs verumtamcn :i(l |)|pnio- :
cors, annuit lacryinis nostris ; et volebat mox satis superno nutu consuete eoiispiraiite ati|ue cuacee-
nobis laeere, n.is.|uc celerius diniiltere liine, jussit deiile ;
per singula veslris i|uu(|ue diviiiitus pra;-
nosdenuilare sibi seriptu nustras sujier positis iie- luiuin consecute coutumeliis, et distr.ictiuulbiis,
gotiis voluntates, et quo inodu fuluri eramus, ve- quasperpessiestisabhis, quiviulentiusiu vobis, ct
nienlibusfralribusvicariisseuioris Uuinx, dicereac crudelius usi suntpotestate ;tristempariter et gra-
judiciirc de ecclesiasticis causis. Nos autem Deo le- tuin atlectum aecomodavimus, t.m videlicet iiitac-
tate, ita et eircaecclesiassentiendum est.Id euim, sapientia plenam, Nosti autem utique, sanctissime.
quoinordinateposiUiest illa, quaestabilitaexcelleu- D causara,ob(iuamiieque scribere neque mittere po-
ter et praelata consistit, consequenter cuutristabit tainius ad vos, neforte fiereraus penes potestatem,
sequentes atque minores, qujniam et majus hinc qua; nos tenet existimationi mal;e vel suspicioni,
discrimeneflicit:operatrice namque causa aliquan- Eteniin raultam benevolentiam et compassioneiu
tisper a naturali inotu comraulata, et a plenissimis ostenduut innos, licenli;imnobis pr;ebentes a;difl-
et multuiu capacibus locis defluente, ac emanante, candiecclesi;isnostras, et tenendisiue prohibitione
plus eritfluxus accedens, quod molestiam inferat, morcs nostros ;juste ageutes, et in nuUo nobis
Sic itaqueex [ea] prxcipuenobisinoestibilia ettri- iiijuriam vel violentiam inferentes.
stiora constituerunt, qux gesta sunt vestra; confu- « Quoniain vero tam ab hamera 'j
,
qui apud nos
sioiiis causa ; sed qui posuit resinara in Gala;\d, et est, iiuam abhominatoriis =sumus,
litteris jussi
medicum prsparavitillic, ipse enim ad puram sere- transmisimus, sicuti postulavit, oculum nostrum et
syncellumapostolici throni nostri ornatissimura et A In nominc Patris, et Filii, et Spiritus sancti. Impe-
personam nos- ranlibus dominis piissimis rt perpetuis Augustis
bonumculljrem ileliam, locum, et
Ba^ilio ct Constantino ejus fiUo. a JJeo coronatis
Iramoblinealem, (|ui ilistinj;uere polest et discer- paciticis magnis imperatoribus, anno tertio
nerei|U;equa;runtursecun(lumrationem.Cum((uoet mcnse Octobris, indictione tertia.
sanctissimuin Tliumam princepsSaracenorunidesti-
navit, pra;sulatu lungentem urbis Tyri, qui sedis Prima salus est rectae fidei regulam custodirei
eslAnliuciii;e, secunduai quod liunciiua^sistis initti deinde a constitutis Dei et Patruin iiullatenus de-
perhcMKjrabileslitlerasvestras. -Noslisaulem uliijue, viare. Unuiii i|uippc lioruni ac lidein piTtiiiet, alte-
copia transiaisi ;
quateuus s.inctihca suavilate, acta, (luod se auctore contra sedisapostolica; reve-
imaginibus iii terra Sylem transraisi, cum devuto ipsedumiiiicecoangelice, summc puiitilex Adriane,
pra'ceptore, ac syncellolleliaapostolici " throni no- subcripsisti, ante sacratissimum Petri ct P:iuli c
et iiieraoriam nostrae humilitatis. » Et post lectio- quam tu ibi ipse nuper cgisti, et omnia, (iu;t; in his
nem saiictissimi vicarii senioris Ko!n;e dixerunt: statuta sunt. secuiiduia decrcti vestii laodera-
Bon;i expusitio placuit nobis. Et post hoc surrcxit tioncin venciabiliter conservabimus, recipientes
Bahanes famosissimus patricius el pra'positius, ut quos recipiunt, et domnantes omncs qui in illis
expersonalotiussynodi, etdixit: Per formatasqu;e damnati sunt, et prxcipue jam dictum Photium,
lecta;suntcredidimus esseperomniain perfecta cer- et Gregoriura Syracusanum, patricidas videli-
titudineeus, (lui missisuiitaseniuriUuraa ;id uosve- cet, qui contra spiritaleia patrem suum linguam
races, similiter et Orientis duarura sedium,.Vntio"j,D eximere niinime formidaruiit ; at(|ue perseverantcs
chia; scilicct et llierusulymu;, Donatus et Stcpha- in schismate sequaceseorum, necnoii et qui in il-
nus sanctissirai episcopi, et .Martinus honorabilis lorura communionis societate permanserunt, com-
diaconus locura tenentessanctissiiai papa; Adriani inunionis, omiiisgratiaeos cum ipsis indignos, si
dixerunt: Lcgatur libellus quem sancta Romano- tara(;iivubiscum nun obedicriiit, judicanles. Etenim
ruin Ecclesia expusuit. Sancta synudus dixit ;
quoruia se (luis cuiiiinuiiiuiii laiscuit, ipsiirum
Audiainus cuin. Et accipiens cum Dainianus rcve- siaiileia ineruit iii justilicatiuiicvcl ilaiaii;itionesen-
rciidissiiausiiniieri;ilis clericus et interpres, prse- Synagogas vero malignantiuin, ims spe-
tentiain.
dictum libellum legit Latine magna voce in au- luncam latronum, et conventicula sanguinum, et
dientiam omiiium. Et posl lectionem libelli ascen- fabricaturuin raendacii,ati|ue invcnturura perverso-
dciis Stephaiius Deo amabilis diaconus devotus rum dugaiatum, «luas sub .Michaele impcratore bis
notarius lcgit cumdcin libellum (jrx'ce. contra beatissiinuin patriarcham Ignatium el seiuel
coneremantes, et anatlieinati/.antes usiiiie ail satis- honore vel iii .•oniiiiunione es.scnt, syngra-
((ui vel in
phuiii scdi apostolie;e (ira'ce seri|ituiii, ct t;iiiipro-
factionem etobedientiain, dignos eadem anathema-
pri;E inanus scripto, (|u;iiii tcsliuni ;i se rogatoiuiii
lis senlenlia judieamus. l'orro de venerabilissiino lcstiinoiiio ct subsrriiitione roboravere, noiiiiiia et
Ignatiii patriurehanostrn, et de iis quiex parte liu- tempus sigiKintcs, (|no siiii;uli chirograpluiiii suuin
jus sunt, quod aneloritas apostilieai sedis veslne seribeb.inl, ct sc(lis;ip stolieievicariisporrigebant,
ita ul nullusvelantistituin vel reliiiuornin elerico-
deerevit,tolainenleseiiuiinur,et relii;iosadevioti(ine
rum in synodalem fueril eonventuin reecptus, (^ui
veneramur, ati|ue pro uusse et posse nostro pia in-
non seeuiidiiin exemplar luijus eodieilli eliirogra-
tcnlioneaespirit.ilieontlieludefendimns.OiKjniain, pbuin scripsit, et missis sedis apostidicie ec.clesi;i'
sicut pra'diximus, seiiuentesin omnibusapostoli- Koniaine ininiinedeferendum porrexit. \ eruin posl-
eamsedein,elobservaiilesejusomniaeoiistituta,spe- quain onines chiro,^rapha sua feeerunt, el teslibus
roborata tr;ididerunt, surrexerunt (|niilaiii eoruiii,
rainus ut in nna (loiiununione (|uainsedesapostoliea
Q etail sanetissiiiiuin patriarcham IgiKitinm alque ad
pra'dicatesse mereamur, in iiua est inlegra et vera liasiliuai pinm imperaloreni aceedeiiles, seereto
Christiaiuc religionissoliditas,promittentes etiain, dixernnt, iion bene faetum fuisse, qnod fxclesiam
commuuione Ecclesite catholicie, id Giinstaiitinopolitanam tanta subjeclione Kom;inse
seijuestratos a
subdiEcelesi;e permiseri t, ita ut hanc ei tanquam
estnon consentientes sedi aposlic;e, eoruinnoiui- doiniiueaneillani tradiderinl. Quibus verbis iiiipe-
na iuter saera non recitanda esse niysteria. lla c ralor commotus, jussit primoribns, (jui vicariorum
aulem professionein ineam ego ille " episcopus'' apostolicaesedisobsequiodeputaverintunuin, illiad
sanetissimo, ac ler aliquam eeclesiam cuin suis pergerent, ipsi inansio-
mwiu propria scripsi, et tibi
nem eoruni ingressi chirograpbaillalateiiteraufer-
beito, et coangelico nostro sumino pontilici <: , et
reut: naineos palam seandalizare peiiilus reeusabat.
nuiversali papieAdriano per legatos tuos, Donatuoi Cumergovicarii,Don,itusseilicet ct :>tephanusepis-
videlieet et Stephanum sanetissimos episeopos, at- copi,alqueMarinusdiac.in is ad collocutionein pa-
((ueMariiuiin saiictie eatholic;e et apostoliea; Itoina- triarch;Bperrexissent,eustodesfuresfacti, penetran-
tesdomum, quamdampartemclanculo ex numerosis
na;lieclesi;ediaconumobtuli, menseillo '',die illo,
illisehirographisabstulere.ijuoviearii reversicom-
indictione quota. perto,talilerinteraliainiperatori dieentes direxere.
Subsci-iptio Nosiiuidem Hoinam ob ainissa ehirographaredire;
Egoillef episcopus sanct;B illius huic professio- q iionaudebiinus,tutaineninehoat;cproEcclesi;estatu
Adriano pietatis niliil oinnino mereedis lueraberis. Nos au-
nis meaelibello, facto a rae in beatissiino
tein,qui procausanuptialis eontractus inlcrutrum^
summo pontiUee et universali papa, subscripsi, et
que iinperatorem efliciendi aderamus, his ei verbis
testes qui subscriberent rog;ivi. dieta transmisiraus: Non decet imperaturiam pote-
SttbscripUo iestittnt. statein anlea laeere quae destruenda suiit, vel de-
struere quae non destrueiida consistnnl. Cum ergo
Ego ille basilicoss hie, huiclibello facto ad illo
consensutuochirographaiaeta fuerint, si malecon-
iii Adriano beatissimo suiurao pontitiee et univer- sensisti, palain puenitentiam age, et quod fecisti,
sali papa, rogalus ;id eo testis subscripsi. uon elam, sed palam destrue. Jain vero si bene fe-
cisti eonsentiendo, ut sedi apostolic;e pro futura
ANASTASlI NOTA l.N PK-Er.tD£NTEM LIBELLUM.
caulela lierent ab episeopis ehirographa, quamo-
jEj:' (ditione Romana. brem ea, pcenitensde bono, sublala tegi eonsentis?
Notandum est, et memorise commendandum, quo- Jam vero si fateris quod non voto tuo iactum fuerit
niamlibelli hujusteuoreinbeataoreeordatioiiisNieo- ut auferrentur chirographa,respondemus: Tuin li-
lauspapaexposuit sedquiatuncapraevaricatoribus
: ([uido patebit voto tuo nou fuisse tantuin piaculuin
» llle. Ex Graeco pronomine d oEtva, talis. Euit. Gnece interpretatus, quamvis pro ignorantia Lati-
ROM. narum litterarum jam nunc Latine hunc scribere
Epi^copus Sanct;e
i> illius Ecclesia!. Edit. ead. iJ Gr;eci paulatim oinltant. Sed notandum est quia si
c Summo ponUfiei. Quamvis Gr;eee summus ai-ro- hiijus libelli aliqua in Gr;eca interpret;itione viden-
tatiis appelletur, (juia lioc noinen inusilatum apud turhaberi aliterquam in Latinaeditioiie, noii volun-
illos,etvaldeabsonuniidiomati,Gr;ecoruinapparet. tate, sed necesitate factum est. Interpres enim in
prosumino,Gr;ecusinteriiresuiagnumvelinaxiinuiu quibusdam «luidein proprietates Gra;c;e dictionis
posuit. \eruintainen quos illi arehiereas dicunl. ininus consequens, iii quibusdam vero Lalinitatis
suminospontitices,velsuinniossacerdotes, interpre- eloquia liquide nescieiis, parum quid ex eodem li-
tes nostri, sive iirineipes saeerdotuin transtnlisse bello inut;isse dignoscitur. Edit. ead.
inveniuntur. Euit. ead. Ilte. Noii solum diverss dignitalis episeopi, sed
'
39 ANASTASII BIBLIOTHECARII 40
commissum, cum hos distringens, quosvicariis pro A damus. Legatur autem et definitio qu* liic a nobis
custodia dedisti, qua; ablata sunt eos reddere jure exposita est, cujus et superins inentiunein fecimus,
03e^,eris: neque enim alii debenl restituere, vel
ul cognoscatis concordiam nostram. Sanctissiini
corrigere, si quid vicarii perdiderunt, vel si quid
sinistri perpessi suiit, nisi illi qui nus cum suis Roma> dixeruiit: Legatur. El acci-
vicarii senioris
omnibusad custodiendiiin reverenter, etsalvandum piensStephanus Deo amicissimusdiaconus et devo-
inlegriter imperatoria pietale recepeiunt. At vero tusnotarius legit "
imperalor, his auditis, accersivit vicarios, et eis
omniachiiographa reddidit, ita utnec unuinsaltem Defimtio Thomx metropolitse Tyriprimi scssoris '>, ct
delJcere paterelur, dicens: Ego quidem ut magis- primatis sedes Thcupoleos Antiochise, et Helex pre-
tram ecclesiasticoruin negotiorum sedeiii apostoli- sbytcri et syiicelli throni Hierosolymorum, sanctae
cam per meos legatosadii, ct ideo vestrain pr;i'sen- diristi Dei civitatis locum, et personam tenentis
tiam praestolatus suin, ut vestro decrelo et sulertia Theodosii sanctissimi patriarchx Hierosolymorum
Ecclesia nostra remedia sanitatis reciperet, etnos habita Comtantinopoli, priusquam vicarii pecwents-
nonnostrisgiolibus, sedvestra"senlenti;epareremus. sent senioris Romx.
Ergo chirographa, qu;e a nostris sacerdutibus, ac \ estrisecclesiasticisnegotiisconfusionem patien-
cunclis clericis salubriter exegistis, recipite, et spi-
tibusex instigatione odientis bonuin da^monis, et
riluali patri nostro sanctissimopapic repr;esentate :
ila ut si (|uis eorum per abrupta vitioruin, vel devia zizanioruin satoris, oinnium procurator atque pro-
pravitaum solito iiicedere more tentaverit, liis g visorerexit Rouiano priiicipatui rectorem Deo ami-
" """"
ab eo" "" " *
quodainmudo habenis, refrenetur et talibus ' cissimum et veriuitis ferventissinuim ainatorem,
loris ad reclum justili;e tramitem revocetur. Ouo
piissimumvidelicelBasiliuinmagnumimperatorem,
faclo vicarii gavisi, libellos acceptos nobis caute de-
ferendos tradiderunt; qui videlicet anle(|uain re- per quem ecclesiastica scandala, et offendicula mo-
meandiad patriain iterariipuissent,sepaiatisuinus, disomnibusinlcrimere, et omnem Christianum oi—
quia a Dyrrachionavigio veiiiinus 6ipoiituiri,deinde bem ad meliorem et nitidiorem ordinein adducere
terreno ilinere Beneveiitum, p(isth;ec Hoinaiii, eus-
voluit: qui secundum intentionem divini consili
dem libellosportantes: inissi vero sedisa|)ustolica',
a Dyrrachio siinili iiiodo navim ingressi, Anconani oinnia et dicere el facere anhelans, convocavit et
petebant sed Exdavenoruin piiatas incurrentes.
: humilitatemnoslramdeorientaiibussedibusacdicE-
omiiia quae possidere videbanturpeiiitusamiserunt, cesibus, ut cuin his qui putabantur advenire atque
et siiiiul codicem acti^jnuiii pra-sentis synodi, Ve-
concurrere a seniori Roina, sanctissimis vicariis,
rumegoqui Roman;e bibliuthec;i' curain gerebain,
studiuni habui a Constantinopoli mecum i|)sias circumspecteecclesiasticadissolveremuscertamina,
synodi codiceindeferendi, delalnnKjue siiinmo pro|)ter quod el nunc usque perseverantes, illoruin
pontiflci pra;sentavi, ac per luec factuin est, ul sedes
praestolamur adventum. Quoniam vero niulta l'a-
apostolica,Deoauctore, codicem syiiodi pernos sus-
cla est tarditas, et suspicamur ex Agarenorum ty-
ciperet, el libellos missis puidein a nobis reddilos,
sed per nos salvatos haberei, quos nimirum, si r.Tunica potestate propter tantam niorain multas no-
missi penesse utcodicem synodi, et cKtera scripla p bis superventuras calamitates ;itiiue necessitates,
haberent, hos procul dubio perderent. imo vero et nostrum totnm geiius Christianorum
El post complelioncin libelli silenlio facto, sur- propterlalemcausamsummiltenduinvariistentalio-
gens Bahanes famosissimus patricius et pnepositus nibus, nequaquam eos, qui a Roraa venire pulabau-
luntatem suam, sed ad profectum multoruin, etsic- cuin ea. (|uae Roina; regnlaritcr ac synodice gesla
ut Deus reflcitur. Yos autem ad haec convenistis, ut manibus habeamus, ita ut hincconstet una
suiit, pr;e
sancUi Ronninoiuin Ecclesia, et proplerea omnibns ati|ue doctores. Ipsi ergo liabentes nobiscumbealis-
placet. Bahanesfamosissimuspatriciusetprseposi- ^ siiiiuiiipapam .\drianum, ineidum et incongruum
tus ex persona sacri scnatus ad Orientis vicarios iiiininu putamus dcspicere fluelinintem Chrisli el
' Legerant jam isti decreta Nicolai papae, et quia eorum scilicet cpiscopoium qiii ad Theupulitanam,
non |iutabant vicarios Ronniin mitlendos, idcirco huc esl Anliochenam pertineanl Ecclesiam. Edit.
deliiiitioiiciii liaiic antc ipsuruiii :idveiituin exposue- RoM.
runt, tainen aliiid iiisii|uodpr;efatusapostoli-
iilliil t E.Tspectare.Quando h»c isti dieehant, annum
cie ineiiiori;c p:ipa nuiltoante decreverat, se sequi Cunstaiitinupoli nior.intes liabebant; ve-
iiilegriiiii
penitus demonslrantes. rum nota quia sine scdisapustolic;e pr;cmissisde-
b Primi scssorii. 1'rimum sessorem, id est proto- cretis nil agunt. Edit. eau.
thronum, sive primum sessoremdicuul episcopum,
41 INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERALIS. — ACTIO I. 42
i't divina' misi'iioonlissiniii'i|iic prnvidrntia^ (•(nisi- A l^'n:itio oirdidit: (iporiclnit rnini ciini, qni mnltis
linm ;it(inc jiidiLinm. ((luintnm :id c;ip:icitatcm nu- difliiuillalibiis pro croditi;i sibi divinitns Ecclesia
stnini attiiiet, Est i^itnranobiseditum ctsancitum tenlatus fuerat, portionem aliiiuam liberulitatis in
de ncj;()tiis((u;i' nnnc mota siint, ut omnimodisob- admissi:ine sacerdotum percipere.
se(iuant'ir ct obc(li;inl dcrniitionibus cl decretis Cap. IV. Photiuni anlcm, (|nemadinodiiiii li(>atu8
beatissiini paii;e \iciil;ii omncs homincs; (luihusct Nicohiiis dc illo dccrevit, ;ilicniiin iiiodis oinnibiis
nos favemus et conconlanuis, niinirnin (lui nuiltnm ab omni s;iccrdol:ili dignit:ite, (qicra-
cxistiin:iini(S
ante ipsorum lectionem, et cognitioncm, eadeni et tione acnomine usquam pernullum c modum vel
excogitavimus ac » judicavimus, el pntdicavimus. lempus nccepturum locura satisfactionis: sed et
Cap. I. Ergo sanclissimus (|nidem i^atriarcha niialhemali traiismittinuis, nisi forte obedierit
IgnatiussitbciicplacitoDciPatris, el graliaDoinini synodii;e jn(lic:Uioiii papm Nicolai, et sententiam
nostri Jesu Christi, etoperatione sanclissimi Spi- nostrara snsccperit.
ritus, ratusetstabilis in llironosuo,a neminemole- Cap. V. Gregorius pr;eterea Syracusanus, uta te
stiam siistinens, vel coercitus a propria archierar- depositus et ante damnatus a nobis, etiam ita de-
chica dignitate, atiiue honore, dirigens verbum pulatur depositus et condemnalus: non enim ut
veritatis. B contrarii jnsti decreli vcnimus, .sed ut iequorum
Cap.II. Episcopi ;aitem, et presbyteri, ac diaco- et a Patribus traditorum c:inonum et sanctionum
ni, seu cujuscnni|ue oi-dinis elcrici, (luot^iuot post cuiilirmatores pariter et fautores. Oui vero seducti
iniquani depositionem sanctissimi et comminislri sunl, et a Photio niaiiusimpositiinemsusceperint,
Ignatii discesserunt a Photio, et idcirco a suis se- tanquara malis operationibus ejus cooperante» et
dibus sunt remoti,acdeposilioni subraissi, istisuas faventes, atque condecernentes effecti, ornni sa-
recipiant sedes ad fungendum incnnctanter sacer- cerdotio judicanluriiidigui, sicutiet paiiaXicoiaus
dotio, nullatenus aliunde prohibili quienim pro
: adversus eos synodice promulgavit,
veritate privati sunt iis qu;e possederant, non so- Cap. VI Hffic ilaquea nobis ita et editasunt, et
lum illorum, unde ceciderunt, digni sunt esse decreta,etDeinutudicimus '',fideliteret pr.nescripta
participes, verum etiam aliorum, quorum qu;ieque sunt; haec et diciinus et prsedicaraus, atque vobis
ljossiiitrecompensaredij;naprioribusarflictionibus. scriptocoramendamus et li;cc omnes conservare de,
;
Cap. IU. Qui vero beati .Methodii et sanctissimi liberanuis (luotquotChristi vocationecensentur;et
Ignatii minus impisitionem habjnl episcopi, vel nobiscum alTatur, et monet Jacobusfrater Doraini-
presbyteri,vcldi3cjni, autcujuscunqueordinis cle- primusque summus sacerdos et praesul Jerusalem
rici, et usque in Qnem cum Pholio sacerdotio fungi C civitatis sanct;e ; ex magna quoque Antiochi;i, ubi
passi sunt, in repulsione autem ejusdem Photii ad Christi hiBreditascelebratissim mcognomeiiexple-
Dei sanctam et catholicamatque apostolicara Eccle- vit, Petrns((uc ibidera •=
primus sacerdotiofunctus
siam concurrerunt, et nunc usque ad termiiiatio- est, deinde ' hujus successor,
IgiKitius Deifer, et
nem sanctje synoJi concurrere festinaverunt, nec h;ec conservare debere, ac nullam pr;evaricationeni
hos communis omnium Christianorum aniatiix prsedictorum pnpsumeres, neomnejus Ecclesi;B re-
flliorumEcclesia m.iteravertit, sedsinibusrecipiet, probareinveniamini,nequeenim modicumest quod
materiio more circa natos benignitate succensa, et pene mod icum est. Nam etquiomnein servavcrit lcyem,
votuai incessabile {alias, miserabiliteij monstrans, inunu Kutcnioffcndat, factus cft omniumreus {Jac, ii).
b epitimiis, ut par est, sanctissimi iiatriarchs Ouis (uis ergo a notili:i (ir;eeeptorum beitissimi
Igualii, qu;e ipse voluerit, hos adoptans et placate pap;e Nicolai, et hoc se h judicio nostro ausus fuerit
suscipiens. Nam papa Nicolaus in
beati termini reprobare aliquid eorum quae hic proferuntur, vel
Photio, et in manus impositione ejus sola, et in molestiam inferre auditibus potentura ad alicujus
Syracusano Gregorio dedit definitivam damnatio- reprobationem,vel receperithujusinodi, iste, qnis-
nera.In reli((uis autem pr;enuminatis duabus con- ((uis sit, sive sacerdus, sive laicus, sive quicunque
secratiunibus potestatera sanclissimo patriarchK D nion;ichus,sivecujusvisordinisclericatus, anathe-
43 ANASTASU BIBLIOTHECARll 44
masitaPntre,pf Filio,etSi)iritus;incto, et privatus A (luemndmoilum audislis. Houoral)ilissimi vicarii
gloriaDei,eth3Cres!eterni tonnentiet eoliipres dia- Romxdixeruntad sanctamsynodum; Placet vobis?
Christianorum gratia, tan-
boli, at'|ue alienatus a SancUi syiiodus exciamavit: Placet omnibus. Et
quamqniirridetChristi veri Dei nostri muniflcen- post boc sacer .senatus per B;ihanem famosissi-
tiam, aquuin deditsacerdutibus, dicens: Quemciin- mum patricium ei pr.eposiluin ad honorabilissimos
queligaviritissiiiirr terrtim.erit liijntim ct iii vrrlis: ct Roin;inorum viearins dixit: Rog;iinus vus, sanate
quemcwir/iii' solvcritis siiper tcrram, erit soliitiis ct iii c lUtritionem noslram. Nos quidem acquiescimus
cap/!s(3/((r^/i.xvi).0uienimveraxesseChristiverbum iis qu.T jussit judicium vestrum, sed convenit ut
existimatetannuntiat.creditquequodea quip super jube;itis ipsi alia, qu;c si audierimus?juvent nos,
terramligata suiit, ligeiituret incfjcliset qiKT super Photiuin alii|uando non videntes, quomodo eam
terramsolutasunt, sulvantur etiii rnclis: ([u;e asa- condemnastis? Cum (|uo repcrtus est [((/.,Cumre-
cerdotibus ligat;isuiil,(iuiimiidoputas, audebitsol- pertus est <(/.,coram vobisquumodorepertusest?]
;
» Qwim iledit sticcrdotibns. Notn quod apostoli et viventis sedem pnesulis invasisset ; i|ui;i Inmeii
sacerdotes pnedicentur ;i synodo etinm ex
s;inct;i abseiis ernt. iiun cuninnte;i jiidicnvit, qu;ini bis pcr
tumqu;iiidohis diclum est Ijiitvnt-unque litjiwcritis,
: inissos et epislubis ipsius illuiii noxiuni comperis-
rcl s'ih-frilis siiiitr tciiniii, crit lir/ntiis, vel soliitiis ct set, el rursushuiic per mi.ssos suus etepistolas bis
in t:txlis {Mtitlli. xvii.ErguPetriis, (|ui lioc speci;ili- ut corrigerelur ndmonuisset. KuiT. itoM.
ter niite umiies nuiiire meniit. priinum ,s;icer(los c Moniiiitt it.riiiii iiintirtimiis. Urgenle illos propo-
clfeilusest ; ccssit it;ique sirniu (q)in;iiitiuin .laco- prdscculiune, nominn epis(-opurum
sit;v lucutiuiiis
liiim frntrem Ddniiui prinium s;icerdutein fuisse: eis nd mcniuriam reciirrere Inni concite miiiiine po-
vcruni primus s;icerdos fuit eor m, (|uinon n Do- tuerunt (|uibusl;iniennuinin;ier;inl Melli.dius me-
:
|Kilri;iri'liam riiiucogiioscensilivifiTiisii:ipa Nini- A loos. Quoiiiam vero jjraUa Doi iniii IIVCIMIIIIIS III
onmes occidoiitilos opiscopos, » arcliiopiscopos, mus. ot simiil ra inducavimus, el bibimiis cum eo,
motropolitas, el omiiom dorum sanctio llomaiuo t;iiii|uira (|ui coiniminic;it'ir et comininistor noster
Hc.closiio^aotolumsonalumpriucipumKomanorum, ab oliin usiiue in hoJiernum diem exstiterit. lla;c
etdamnavorunl libellum, et ooncilium malignan- enim etiam a primordiis venientes excelsa voce prDe-
tium. (|nod factum orat advorsus sanctissimum vi- dic;ivimus, ut nonoxisHni:iromur ;(b aliquo maligna
rum Igiiatium, ot dopnsuit apoorisiarios (lui vciio- geroro vollo, quasi furlim abstracti adJKo.soriraus
Uadoaldum scilicot, ot Zachariam, ol al)
rant liuc, saiictovirohuicsoil socunduiiiantii|u;iraopiiiir)iiein,
omni honore sacerdotali et communiono iiopulit (|u;im habuiinusd^! illo, eaindeiu li;ibiM'eraus
usque
eos quoniam commiinicaverunt, el consenseruiit,
;
inpresens.OuamvisautemnoncollocuticumPhotio
et constituerunt invasorom ac adulterum IMio- fueriraus facie ;td faciem, tamen diversimode et fre-
Photium. llis tacentibiis, sur^jons liahanes famo- pro sui defeiisione vidcntur esso inutilia et vana con-
sissimus patrieius et pi-ippositus, ut cx persona
B sistero Quodonimdicuntpatriarchamlgnatiu;npost
sacri senatus, interrojavil Orientis vicarios: Kt vos injustam(lepositionemsuam,cura in exsilioessetin
tempus multum fecistis, hic exspectantes a Roma insula, fecisse refutationem, talem refutationem ne-
viearios, (luomndo propo habciitos Photium, non (|uesoiiiorRomanequenos re,;ipiraus, eoquo.l prai-
quiesistis, ot vidistis. et ila condemnastis eum 1 tercaninem sit ecclesiasticura facta. Si autem dixe-
Et suroiens Helias Deo oolondissimus prosbytor ol rintaliqui, quia ii qui raanus impositionein Photii
syucellus, loeum retinensTheodosii saiictissimi ar- fecerunt,etquisimul inveiUi sunt, dignieademcum
chiepiscopi llierosolymorum dixit: Nostis omnes, ipso puenaetdamnatione sint, hoc non veraciterdixe-
amici Christi. fratros, i|uia Spiiitus sanctus, qui lo- rint : otenim cum siraus infirnKe luitur.e, non sem-
eutus esl in prophetis, ipso ot iii apostolis ost por ferimus mortem imminentem nobis, el ideo for-
allatus, etomiiia iiuajcunquc gosla sunt a patribus noiinunqu;imeti;imeaqu;e nolumusagere
niiiLinfes,
nostris olim, et iii lege posila sunt, ot gratia spiii- inviti compellimur. Deniiiueet isti, qui ex conse-
tualiacta consistunt;et ideo patriarchalia capita in cratione beati Methodii et sanctissimi Ignatii timo-
mundo posuit Spiritus saiietus, ut in Ecclesia Dei ribus subacti, et pavore regio, et potestativa tyraii-
pullulaiilia sc;iiuLila poreaoxtorminentur, et paciti- nide iiicurvati sunt.etconcurrerunt proplerviolen-
ca conslitulio inipsa interveniat,etconcedatur. Igi- tiam ; deiuile confestim et post pauxillura reproba-
turcumpr;esidensotpr;ecedens senesseiiiorisRoin;e veruiit qu;e ;ul illo pr;esumpta sunt contra Igna-
nequaquam receperit Photium, nec etiara Orientis tium sanctissimum patriarchara, et recesseriint ab
tres throni, videlicot Alexandris, et Antiochi;^, ac eo, venia sunt digni ct maxiine : ii qiii mala passi
Hierosolyraorum, non eral opusvocareilluraadexa- sunt, etdiversasabeo Iribulationes, etdepositiones,
minationemvelrejudicationem. Hujusraodienimac- etcustodias, etexsilia pertulerunt; quosbeatosesse
tiones de iis qui recepli sunt in ecclesiis Dei, et etnos quoque judicamus, quemadmodum et ante
cunctis sedibus, soIit;e sunt liori. De iis autem qui nos delinierunt Xicolauset Adrianus sanctissimi pa-
nunquaminseiiiori Romaetreiiquissedibus reeepti triarch;e Rom ini. II;ec ergonos et hissimilia in po-
sunt, nullura omnino debet iteratum haberi judi- sterum cognoscentes, verum et a primordiis compe-
ciura. Ilujusmodi eniin in semetipsisevidentem h;t- neque Photium recepiraus, neque manus
rientes,
bent propriam d;imnalionem, ita utet nos bene fe- impositionesejusadmisimus ; nihil enim incertum
eerimus eum. (jui nunquam a seniori Roma et factum est nobis tanto hic tempore domorantibus.
Orientalibus thronis receptus est, iiuUatenus addu- II;ec quidera velut in compendio diximus, causam
centes ad retractationera examinis habebat enim : demonstrantes qua vocati sumus, et adhssiraus s;in-
hanc secum ferens manifestissimam sui damnatio- D ctissimo patriarch;e Ignatio, et nequai(uam provo-
nem. Alium itai|ue nos patriarcham Constantinopo- cavimus Photium :id examon vel itoratum judicium.
leos neque cognovimus nei|ue recipiinus temporibas Elenim et ipse Photius misit per quenulam imperi;i-
istis,pr;eterhuncsanctuinvirura, patriarchamvide- lisdignitatisad sanctissimum metropolitam Tyri, si
licet Ignatium, ex quo thronura Constantinopoleos forte aliquando receperit se in throao Antiochiae
gratia Dei etelectione ecclesiastica tenuit, hunc h;i- et confessus est, et non negavit, et confessus est
buimusreceptuminsedibusnostris:etsi;idvenientes qui;i nunquain suscepimus Photiuin in throno An-
huc non invenissemus eum in patriarchio suo, sed in tiochiai. Itaiiue neque in seiiiori Rom;i, neque in
insulaexsiliisui,aliumnonsuscipereraus, sed hunc thronoHierosolymarura,ne(iueinthronoAntio;',hi;e
eumdem appellaremus patriarcham Constantinopo- susceptus Photius, quomodo putas esset apud nos
= An-hicpiscopos. Licet vocaverit archiepiscopos, privilegio scilicet sedis apostolicae fretus, quse sola
nuUus tamen excepto Ravennate ob temporis incom- jus habet (|uoruralibet ligamenta vel sohitionespon-
moditatera occurrit. Veruin ille cum aliquantis et tifuum solvendi vel ligandi cum utiijue de omni ;
Photium repulit, etlgnalium patriarcliam admisit ecclesia fus habeat judicaudi. Edit. ead.
47 ANASTASII BIBLIOTHECARII 48
retractione » judicii di£;nus ? Hrc nunc dicinuis. A trnnsactapstlinra.hnjusrciiiratia. inalioconventu,
suDicienter v.ijcnlia exhiljere voluntatem et respnn- Dco favente, facieraus (jund deb 'mus. Et surgens sa-
sionem nosti'am super quibus interro:;ati sumus. cersenatusdixit : Benedictus Deus, <|uia meruimus
Magniticentissimi et glosiosissimi principes dixe- videre sanctam die.n istam, et honorabilem C(etum
runt : Ecce coiitri;ionem n jstrani sanaslis ati|ue cu- nostrura ecce h;pc omnia sccund
: um rationem verita-
rastis, etoranes confltcraura Deojudicium sanctnm tis terrainatasiinl.Di'indestansin raedio Stephanus
sanctarum Irium sediura: Ubi iiiiiii sunl iluo ic/ Irrs Deo amicissirans diaconus sanct;eConstantinopoli-
congregati in nominc mco, Christus ail, ibi sum in tan irum Ecclesi;e et devotus notarius laudem hu-
me^io eorum{Math.\\ui). Sanctissimi vicarii senio- juscemodi Multos annos imperatorum Basilii el
: !
ingressus est in caulas ovium, ut lupum perse- ciirnm impei'atorum nuiltis;inniis! Ilostium mend;i-
quendi et gaudet sancta haec synodus de vestra ho-
; cii multosannos! Amatorumetfautoruin veritatis et
norabiliresponsione.Etiamhodieauribusnostrisin- justitise muitosannos! Eudoxix piissimae August»;
dnxistisetostendistis verara fldera ; quodenimore B muliosannoslNic.olaibeatissimipap^eKomania-ter-
dicitis, opere desideratis flnire. B.ihanes famosis- na raeinorial.Vdriani orthodoxi pap;e Romani mul-
simus patriciusct pr;ppositus dixit : Ihibct alii|ui(l tosannos! Ignatiiorthod i\i p;itriarch;eConstantino-
vestra sanctitas hodic. utdisponat ".'Dco amicissimi poleosmultosaniios ! Orlliodoxurum p;itriarcharum
vicariisancta! KomanieEcclesixdi.verunt: Vellemus Orientismultosannos!0rthodoxisenatusmultosan-
ordinare de libello, quantum possemus, sed quia nos ! s.tncts et universalis svnodi aeterna memoria !
ACTIO SECU.NDA.
In nomine Domiiii et dominatoris oranium Jesu gnificentissimo proconsule ac patricio, Joanne ma-
Christi vere Dei et .Salvatoris nostri. Consulatus gnificentissimo patricio el logotheta okeos dromi,
protectorum et tranquillissimorum irapei'atoru:n p Leone magnificentissimo p;itricioet domesticoexcu-
nostrorum dominorura, Basilii quidem anno tertio. bitorum, Paulo magiiiflcentissimo patricio et prs-
Constantini autem liili (^jusanno secundo, [lerpe- fccto pr;rtoriiirum. Manuele magniflcentissimo pa-
t'Joruin AuErustoruin, iiRlictionc tcrtia, XonisOcto- tricio,Thco|ihylacl(i m igiiilicentissiraopatricio, Pe-
bris, pr;epositis pretiosiset vivilicis lignisac inte- tronatera.igniUceiitissimopatricir), Horestelaudabi-
meratis et sanctis Kvangeliis, conveniente autem lissimo protosphatario et doinesticn ycanatorum :
magnificentissi.no patricio et pr;epositJ, llemerio ejiiscopo Cercirorum his ita convenientibus, stetit
:
magnificentissimo proconsuleac patricio, Lcom; ni;i- et dixit : Ipsi ([ui ceciderunl sub Photio venerunt
a Pinilus Deo iimiris-imus. Pauliis iste
archicpi- ininistrorum, et agens ecclesiastica cuncta prnrsns
scopus (|uoiidara fuit Photio coiisi>(',r,itus, scd ((iiia
;i obsc |uia, exceptls illis snlis qu;e ad s;icerdotale
cura caiteris, (|ui Photio raanusirapositioncm sus-
;i speci.iliter ai- pro|iric pcrlincre prnbantur oflicium.
cepere, secundum
seiitentiam papa» Nicohii coiide.n- Siiie illo pi'a'terea iiullus pnesulura aut clericorum
uatus procoiisohiti me
est, et (|uoniain is ei;it utilis aforisvpniensincniispcctuiii palriarclue iiitromitli-
dainn:itionis ab Ignati p;itriai'cli;i clnirtopliyhix
i
tiir, nullus ecclcsiisticn conveiilui |irascntatur,
elTectiis est scripscral eiiiin et pipa Roin;iiius nt
: iiullius epistohi pitri;ii'cha' mis.sa r(H'ipitur, nisi
alia illuin, exccpl saccrdotio, quanlacunqu.; vellet,
i fortca c;rtpris patri.ircliis inillaliir, nullusad pr;e-
dignititi; ditarct. l'.un. lioM. sulatuin vel allcrins ordiiiis (lcric^itiini, sivc ad
('liarl<'iilii/la.r. Iiiti'1'pri'latur clnirtarum cistos.
I, pneposiliirain inon.isicrioruin provchilur, nisi isle
Fuiigilur ;iuteinotlicio cli;irt ipliyl i\ ;ipud ecclesi.im liiiiic ;i|iprobp| cl coniinpiidpt, ;it |UP de illo ipsi
Constantinopolitaii;iin,quobibliotliec;iriusapud Ko- patriarchajsuggerat, et iiiseiir.esentel.
manos, indutus videlicet infulis ecclesiasticorum
:
rii senioris Ronue dexcrnnt : (Juid dicitis ? ((uid (|u;psibi visa cxstiterant. Et nisi Dcus omiies ope-
habetis ! ([uid vultis .' Episc ipi dixerunl : Prncidi- B rilius manuuni siiarumcompcditosligasset, nosuti-
mus sanctie et univcrsali huicsynodo, pccnitcnliam (|uc cu.n hujusmodi cadercm'is; nimirum qui pro
expetcntes. Sanctissimivicariiseni iris Roin;e dixe- pastore lupus esse videbatur. Diximus de Nicolao
ruiit :Qui<l cst hoc quod fertis? Episcopidixerunt parum. Non solum ;iutcm huic talia operatus est,
l.ibellus confessionis, supcr quibus pi'cc;iviinus in scd ctipsum sanctissimum sacerdotem ac pastorem
(iominum nostrum sanctissimum patriari'liani lgn;i- nostrum, qui nos impositione sanctarum ni.inuum
tium Sanctissimi vicarii scnioris Ronuc dixerunt: siKirum, cum esset summus antistcs, sanctilicavit,
Confitemini vos peixasse in hac causa? Episcopi multis prius studiis, cum saicularis esset, impu-
dixerunt : Confitemur. Sanctissimi vicarri senioris gnans,etinnosinspiranspostea hypocrisim, cuncta
Romic dixerunt : In libelloita habet ut ore vestro negavit, et omnibusconscntancis suis, vel qui sub
dicitis?Episcopi dixerunt: Legatur libellus, cttum ipso eramus, siasit ut sechirographis terribilibus
ea quiB dc nobis sunt certissime compcrietis. profiterentureum sc habiturospatriarcham patriar-
Sanctissimivicarii senioris Rom;c dixerunt ad Dei charum, etsummum saccrdotemsummorum sacer-
Aptum apparet vobis, ac
cuitores vicarios Orientis : dotum; et tuncquidem innobisita faeiebat. Postera
omni sancta!synodo, utsuscipiatur libellus confi- vero die fraudes consuebat adversus euiii, et men-
tentium se peccasse?Sanctissimi vicarii Oriciitis et C daciorum infinitam multitudinem, quasi crimiiuim
totasanctasynodusdixerunt:Siplacetsanctitatives- niatcriam habcntiuin, queniadmodum et adversus
tnc, ac honoralissimo patriarch;e Ignatio et nobis bealissimum Nicolaum gessit : qu;e et volebat in
bonum videtur ut suscipiatur et in conspectu synodi omnia patriarchia transmittere ut sicut ipse post ;
Alios etiam in extremitates orbis, et iii alienigona- lholic;o Ecclesiirdissonaverint. ooncordabimus; nec
rum loca fecit exsiliari. Hisatrooit;itibus subniissi oiroris ojus ot seiluctionis tiirbulonla nnenla gusta-
nos, et in summum sacerdolom nostrum, el in oos biinns. Ecoo eiiim oa, iiiKC ;il> ipso bibimiis, el ama-
qui cuin illo persevorabant, pejora his et sieviora rnm ot dolosuin, ac oxiliale pocnliim oxfpuontes,
committi videntes, allliclictfatigati sumus, videlicet nosmet en hanc sanctam synodum projioimus, pro-
tam in aliis fieri h;cc aspicientes. quam ipsi talia filenles etiam accepturos nos esse libenler a sanc-
(latientes; ideoquodelerriti incidimusseductionem tissinu) summo sacerdole nostro epitiinium defini-
el errorom ;itque vim s;evissimam; el iioii sponte tiim.Si antom post h;iiiooro(iiiinom,(iu;e in nossine
fecimiis (|u;e dicero confitontes confundimiir. Sed calliililateatiiiio Cdnliirbationefactaest, noscallide
omnia h;ec f;icta sunt in nos, necessitale ad eo et agerc contra Ecclesiam Doi in ali((Ho voluerimus;
vi non cessante, volunlateque nostra senullo inodo sit nobis depositio a Palre, ctFilio, etSpiritu sanc-
flecti consentienle : lacrymis enim et gemitibus po- lo, etuulla ad erectionem ulterius revocatio. Do-
nitus roplebamur et facionlos, et post(|u;im faciol);\- U nalus sanctissimus opisi^opus Osliie, el Slophauus.
mus. Sod est iiobis spos salutis non ex operibus no- saiiclissimus opisoopus Nop;p, et .Marinus Deo ami-
stris, nc(|iic cx jiislili;! (iii;im focimns iici|iie ciiiin (•issiiniis diacdiiiis s;iii(i;e Uoinaiiornni Eoclcsi;e vi-
feciinus: licetcnimrestilerimus,ct nuiltam vim per- carii Koniani iiitorrog;ivoruiilepiscopos: Cujusestis
pessi, multisque tormentis subacti simus, in finem consecratio"?Episcopidixerunt: Diximusquiabeati
tamenin miscriis non snbstitimus. Est crgo spesex Methodii ot sanctissimi Ignalii. Sanciissiini vicarii
eo,(|uovosostis imitatoros I)ei,ol qui vos miscriinl, I(om;iiii dixorunt : Suscipiiniis vos so; iindiinipra'-
atque dominus ol suinnuis sacorilns iiostor simili copliiiiioiii siiKiissiini p;ip;e nostri .V(lri;iiii propter
inodo. EtoiiiiiiotDousluxuriiisiini liliuin proptoro.iin coiifossioiioin libiili p(vnilonli;e \oslr;e. Uoverendis-
paradigma posuit. qui, oinni vit;isua male consuin|)- siini episcopi dixerunt : Et iios adoramus vos, et
la,veniensad|)atrensuum,suso,eptusest, et non iit- suscipimus vos judices, el judicium veslruin tan-
» Ignatius enim filius imperaloris Micliaolis, ei cis et a|)ostolorum, veruin etiam sanctissimi quoii-
nepos im|ioraiiiiis Mccpliiiri liiii. dam pa|);c Nicolai se sperare fateantur.
' Nola quod nuii suluiii intercessiones Dei Genltri-
.).} IXTERPRETATIO SYNODI VIII (iENERALIS.— ACTIO II. .A
i|iiam ox pcrsona Filti Dei habcmiis. Saiictissimi A confessionis nostrse, ac profitentes usque ad to-
viiMriiscniorisRoma'i!ixcrunt: quotcstis numcro? tam vitam nostram conscrvaro ((u;c illic scripta
Illi aulcm ilixcniiit: Et antci dixiiiuis quia ncsci- sunt iiicoavulsi. Ijnatius sanctissinuis palriarclia
mus. Sanctissimi vicarii scnioris Koin;c dixcrunt: r.nnstantinopolcosdixit: B^nc acdcccntcr fecistis,
Eccesanrta Ro;nana Ecclcsia non claudit viscera lilii dilectissimi nnstri.Eccc suscipiM vossicut mi-
sua omnibnsvobis, si otrcrtislilicllumcx toto cordo sericors ct hcnevolus patcr prodigun (ilium suum
vcstro.Etiterum iidemipsisanctissimivicariisenio- reversum ad pcenitcntiam; proptcrci quia ctsancta
risRom;radepiscopos dixerunt:Detulibuslibcllu;n RomanorumEcclesiabenigniori affectumotaester-
a sanct:iRomana Ecciesia,asanctissimo papa Adria- ga rcvcrcntiam vcstram, (|iiibus et concordaverunt
no, mandalnm ;id co accipicntcs, exigcrc a vohi.s etiam Oricntales seiles. Et post lioc Theoiliirus rcvc-
licri ipsum lihclliim, ctsic vos snsciperc: vulticrgo rendissim s episcopus Sinopa; dixit: Non soluin
facere quod jussum cst asanctissimo papa .\driano? cpitimiissumusdigni, sed cl poenis: sed miscricor-
Episcopi dixerunt: Nolumuset placct nohis, et snh- tuamagnaest, domine. Xenophon reverendis-
ilia
scrihimus. Sanclissinii vic:irii scnioris Rom;edi\c- slmus cpiscopus .Milassi dixit:Cum siin multis
rnnt : \ olumus cl jnbcmus rclcgi c m in conspeclu pa>nisdic;nus. snperhumcralcaccipio. Et postquam
omninin. Etaccipiens Stcphanus Deo amicissimns B acceperunt superluimeralia sua. sederunt sinpuli
diaconus et notarius lcgitlibellumGra-cc, qui aRo- in ordine suo. Et iterum PaulusDeo amicissimus
mano fuerat transmissus, qui etiam in prima lectns chartophylax stansin medio dixit: Postquam in-
est actionc. Et post lectionem sanctissimi vicarii se- gressi sunt in hanc sanctam synodum episcopi,
niorisKom;i>ad episcoposdixerunt: Lihclliim hunc qni ceciderunt, ecce pr;vsto siint et presbyteri,
audistis?I'lacctvohis?Scrihitcillum.Suscipitisom- babentes eumdeni libellum. et rogantes sanc-
omnia qua> edita sunta sancta Romana Ecclcsia ?Re- titatem vestram, ut intrent in hanc sanctam
verendissimi episcopi dixerunt : Placet, scribimus, synodum : quid ergo placet sanctitati vestrae ? Saii-
etsuscipimus omnia. Donatus rcvcrcndissimus epi- cta synodus dixit Cujus consecrationem habent?
:
scopus Ostiensis, et Stephanus sanctissmus episco- Paulus Deo amicissimus charthophylax dixit :
pus Ncpesinus, et .Harinus rcverendissimus diaco- Beatissimi Mcthodii, et sanctissimi Ignatii. Sanc-
nus sancta?, Roman;e Ecclesi;e, dixerunt Et scrihite : tissimi vicarii dixerunt : Intrent. El intraverunt,
cum.Et suscipicnsTheodorusCaria>, scripsit illum. Thomas primus presbyterorum, Cosm;is secundus
Deinde similiter EuthymiusGatana? Photius Naciv atquedefensor, Pantaleo presbyter. Joachim pres-
]ia>,StephanusCypri irum, alter Stephanus Cylir;e, byter et defensor, Megistus preshyter, Nicephorus
TheodorusSinopes, Eustachius Acmoni», Xenophon C presbyter, Theidosius preshyter, Ephanius presby-
Milassi, Leo Daphnusi;p, Paulus .Meles; omncs isti ter, Theophylactus preshyter, Sisinnius presbyter,
scripsorunt Romanum lihellum, et dederunt hnnc Gregorius presbyter, et paria episcopis facientes,
sanctissimis vicariis Romanis, etiam cum suhscrii)- tradiderunt libellum poenitentiae: deinde scriben-
tione testium. Et post hoc Thomas et Helias sanctis- tesetipsi Romanum libellum, susceperunt a pa-
simi vicarii orientisadsanctissimos vicariosRoma- triarcha oraria sua, dicente ad eos : Cognos*ite
nosdixerunt: Ome quod disposuistis placetnohis quia verax homo sum,
sermo meus flncm hahet.
et
Sanctissimi vicarii Roraani dixcrunt : Quoniam ho- Ecceenim niagnam raeruistis compassionem etve-
num diligitis, ideo, fratres nostri venorandi, placet niam asancta Romanorum Ecclesia, et omnihus
nobis et vestra dispositio. Et rursus iidem episcopi nobis. Postquam ergo ingressi sunt episcopi ac
ad Orientales vicarios dixerunt: Si videtur vobis prcsbyteri, rursus stans Paulus Deo amicissimus
bonum esse, deturdecidentium episcoporum poeni- chariophylax in raedio dixit: Similiter et diaconi,
tentiae libellus. Patriarch;e sanctissimi vicarii qui ceciderunt, habentes manibus libellum poeni-
Orientisdixerunt: Videtur nobisessebonum. Ign,i- lcnti;T;,dcprer,anlursanctam synodumut introeant.
tius sanctissimus patriarcha Constantinopoleos ,
Sancta synodusdixit: Cujus consecratio sunt? Pau-
dixit: Ponatur libellus super preciosa ligna, et D lusDeo amicissimuschartophylax dixit: Beatissi-
sancta Evangelia, etsicoumaccipiant, otdent mihi. mi Mctho;lii ot sanctissimi Ignatii. Sanctissimi vi-
Sanctissimi vicarii senioris Romae una cuni orien- cariisenioris Rom;T!etOrientis, ac sanctact univer-
taiibus dixerunt : Ponatur. Et ponentcs episcopi salis synodus dixerunt: Introeant. Et introierunt.
libellum super sancta Evangelia et preciosa ligna, Constantinus diaconus, Joannes diaconus, Stepha-
et rursus sumentes eum, dederunt Ignatio sanctis- nusdiaconus, Michael diaconus,Christophorus dia-
simo patriarch;i> Constantinopoleos: et sumens conus, Leo diaconus, Thejdosius diaconus, Nico-
patriarcha superhumeralia, tradidit eis. Primo laus diaconus, Sophronius diaconus. Et ait Ign;i-
autem omniumdeditTheodoro metropolit;e Caria', tius sanctissiraus patriarchaad eos: Ltiqueexpro-
etdixit ei : Ecce sanus factus cs, jain nolli peccari; positofecistislibelluinquemfertis?ReverenJissimi
ne deteHiis tibi aliqiiidfiiut{Joan. v ) Theodorus re- diaconidixerunt:Deusscit, quiaex.nultaalacritate
verendissimus metropolita Cari» dixit Con- : illum fccimus ipseeiiim novit conscientias nostras
;
fugimus ad sanctitatem tuam tota anima, et quomodoerantcirca sanctitatera tu im, cu:b tyran-
mente munda tr;Klentes propria manu libellum nidempatereris.OusveroPhotiofecimus, coacte ac
II
5o A\.\STASII BIBLIOTHECARII 56
inviti fecimus: sed gratias agimus Deo et sanct itali A cse Ecclesia. Si quidem carnibus vescuntur. absti-
tua;,odomine quianoi) retribuistinobis seiuindun nere se a carne, caseo et ovo : il vero qul ornes
peccatanostraetcul[)asn:istras;sedcom|)assusnobis non comedu^it, abstinere a caseo et ovo, et plsclbus
miseratuset misertuscsnnstri, et dimislsii nobis quarta feria parasceve [edere] legumlna et olera
peccatanostra.Elfacientibuseissimilia episcopisct cum oleo et pauco vino, facereque genuflexiones
presbyteris. Etaceipienspatriarchaoraria ipsorum, qulnquaginta per sinsulos dies, et dicere Kyrie
reddiditels Etposthoc, iterum stans inmedio Pau- eleison, centies. et domine peccavi, centies, et Do-
lusDoaraicis imus chail iphylax dixit: Venerunl mlne ignosce mlhi peccatirl, centies recensere- :
etsnbdiaconi quiccci.lerunt insanct;im hanc syno- que sextuni psalm m, et trigesimu:n septimum, et
dum,eumdem libollum pr.f manlbus hibentes, in- qulnquagcsi.num: haec mandolioi cust)dire us |ue
gredi postulantes. Sanctissimi vicarii senioris Ko- ad Chrisli .Nativitatem, non autem hjbeas potes-
maB et Orientisdixerunt: Ingrediantur, placetenim talemmlnlstrandi, necagcndiquoquo modo qua-sa-
nobis. Etingressisunt.
Thomasdomestlcus» sublia- serdotum suiit, et tunc in n.it illtlls in:ignl Dei et
conorum, Eustachlus, Stephanus, Phntinus, Joan- salvatoris nostri Jesu Christl reclpies sacerdotium
nes, Paulus, Thumas: et faclentlbus similla pari tuuin, et mecum eris sacerdotio fungens, et mini-
modo,deditet ipsispnqirH honoris Insignia. Sanc- B strans immorlali aeternoDeo. Etpost leclionisepiti-
tissimi vicaril senlorls Koma; dlxerunt: Secundum miorum compietionem, rursus ipseStephanuscol-
formamhanc,secundumquamhodiernadlesuscepi. laudavit: .Multos ann isimperatorum Basilii etCon-
mus episcopos,et presbyt.'ros,etdiaconos,etsubilia- stnntliil! magnorum dlctatorum et Imperatorum
conosqui ceciderunt, suscipi deinceps decerni iius multosann Orlhodoxorum Imperat irum multos
is I
omnes ([ui simlliter peccaverunt. el p(i'nlleiitiam an'ios I l'aciticoru.n imperatorum multos annos !
ACTIO TERTIA.
In nomine Domini et dominatoris Jesu Christi locum possidente Theodosii sanctissimi archie-
veri Dci et salvatoris nostri. Consulatus Deo coro- piscopl sedis llierosolymorum: Deinde |)er jussio-
natorum dominorum nostrorum, Basilli quidem nem amicorum Christl et Dci culturum magmrum
anno tertio, C^nstantini autem filii ejus anno se- imperatorum Basilii et Constintini; praesentibus
cundo, imper.itorum [)er[)etui)rum .\u.;iistorum, et audientibus etiam magnificcntlssirai prin-
inJicllone tcrtia, ([uiiitn lilus Octubris. Pro[iosltls D cipibus, vldc.icct Christ)|ihoro magnllicenlisslmo
ct vlvlficls llgnls iiiti'(iier;itis s:ilutis iiostr;e Evan- ma^tistro, Bahanc magnlfi 'cntisslmo patricio et
gellls in dextrls [):irtilius ca lechumciiorum o[)i- pr;e[)osilo, Paulo nia nlficcntissimo |);itricio et
natissimi templi sanctaeac m igni nominisSophiae, pr;efecto, Leone magnificentissimo patricio et do-
conve lientlb us autem DonatoDeo amlcisslmue[)ls- mestlco excubitorum, Joanne raagnificentissimo
copoOstiensl, ct Sle|)h;ino Deo amiclssimo c|)isc()|)o l)atriclo et logot!ieta acuti ^lrgc velocis] cursus,
Ne|)esi lo, ac .M;irlnii revercndlssimu di icono s.inc- .M;inuelc m;i','nlflcentlssinio [latricio, Theophylacto
tae Romanae Ecclcsi;e :locum habentlbus? .\driani m;igiiiliccntisslmop;itrlcio, Pctrona m:ignificcntissi-
sanctissi iii beatissimi archlepisco|)i scnioris Romas mo patricio, Orestc famoslsslniu protospalh^trio et
el llclia Deo colenllssimo presbytero et syncello, Euthymio Deo amicissimo mctnqiollta Catanae, .Mi-
•Quamvis ipse.Theodorus post scriplum Romanum libellum, inducta culpa, quam contra patriar
57 INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERALTS. — ACTIO III. 58
chaele Deo amicissiino mHtropolit.i lUiodi, Pinitiii, .\ rr:itreseiiruni succurrerunt [/(/., cucurrerunt]. Con-
Dco amiclssimd NacoTuc arcliiciusciipn, .Vlliaiiasin grutiin ergii e-.t, ut c.ilis ;td eos, et provocelis illos
cpiscopoSinopi', liasilio Deo ainicissimo cpiscopo et Nicephorus Deo ;imicissimus inolro|iolil;i Ani:i-
Pyri,Mi, GrcLjorlo Deo amicissinio episcopo .Mi'sin;r, si;r,acNlcetaDeoamicissinris inetrup ilitt .Vtheiia-
Euslalhio Deo amicissimo .Emoniu!, Xcnophonte ruin, dixerunt qu.e sibi fuerant impetr ita ad Theo-
Deo amicissimo cpiscopo Milassi, Leone Deo arai- dulum revcrendissimum metropjlitam Ancyrse, et
cissimoepiscopo Daphnnsiie, PctroDcoamicissimo Nicephorum rcvercndisslmum metropolitam Ni-
epl.scopo Troadis, Samiieli' amicissimo episropo .Vii- c;ea', i|ui respoiidermt ila: De proposita sulisrrip-
cissimo mjtropolit.i .V.nasi;ie, et Niceta m.'tropolila nostr;p symboluin, quod jacet incliarlophyliciove-
Atheiiarum,dixit: Omnia honeste, etsecundum or- nerabilis pttri;^rch;e, tempore consecrati mis nos-
dlnem f.icere Paulus magnusapostolusjubetet san- Propterquoddicimusvobis,eti'Ogimussanctim
trie.
vobis sanctissimis vicariis. Donatus et Stephanus « In nomine Patris, et Filii, et sancti Spiritus unius,
sanctisslmi episcopi, et Marinus reverendissimus ct solius, et veri Dei,Basilius jldelis imperator
diaconus, vl arii senioris Rora;tdixerunt : Audivi- Romanorum Nicolao sanctissimo pupx Romano,
et spiritaali quoque Patri nostro.
mus quia sunt t|uidain errantes ex consecratione
beatlssimi .Methodii et sanctissimi Ignatii, et nes- « (.}u tliter se habet mentls nostroe voluntas super
ciuntquid sit pietaset misericordi.isinctye Dei Ec- ecclesiasticis negotiis nostris, o divinu net sacrum
clesiEeatquejudiclum etideo renuuntscribere Ro- atque instar Aaron reverendum caput, in priori
manum libellum, quem misit sanctissimus papa epistola innotuimus. Nescientes autem, si sanctis
Adrianus. Ante omniaerso mandamusbon.] cullai vestris, et secundum Jloysen Deo gratissi.nis, sit
vestro, ut eatis ad eos, et secundum canonic;^mau- pjslti paLnis (multie nam jue in lon.j;in (uo itinere
ctorltatem accersatis eos, itadicentes: Sanctj sy- irapeJijntesacciduntctusse), necessariu ncjnspexi-
nodus advocat vos, ut f.iciatis quod decretu.u et raus primum qu;e in eade.n continebantur epist ila
censitum est auctorltate, et suscipiamini a sancta in brevi commemorare, et nunc quje defuerunt sup-
syn ido; nequ.! enlm vult claudere viscera sua; in- d plere. (labebatitaquiMaqui;jusmiIis ;=:cclesiain no-
vitat ergo vos venire: ac secuiiJuin liljelli sitisfa- stram, ([uando iinperii divinis or.uionious vestris
ctiiinem ficite, quemidmo lu a etc3et'>ri rr.tlresvc- gubernacula suscepimus, inv.!a.!riinus ,nile j.icen-
stri feceruiit ; et sus^^ipit vos s.inctt et uiiiversalis tera, insan.ibiliterlanguent3in, legitl.no rectore de-
synodus. ThomasetilellassanctissimivicariiOrien- . nudat im, tyrannide detent im, alieni pastoris servi-
taliumseJiumdixerunt: SecunJum solitasctcino- tuli suijjectAin, orania inst.ir ancilla! patientem ma-
nicas prsceptionesapostoloru.n ac sanctarum syno- gls, quam more regin.e quid.iu tra gerentera. ILbc
dorumetnos provideinus, nuturaisericordi;educti, sunt qiue illa significabat epistola. Et qu;eJ.ira a
ut adsciscantur ad hanc viam salutis, ad tiuam et nobis agenda fore vist sunt, quiedain vero p.it.M-iUB
cham Ignatum, abillo recedendo, et contra sub- dejectus est, dunt;ixat beati Petri judiclo reser-
scriptionemsuamagendocommiserU, per libellum vatus.
pcenitenti;eacceptussit ;pjst>atamendeprehe,isus, » .\il Adrianum missara dicunt, quonlam hinc
quod in depositi >ne ac anatiiemate papte Nicolai Adrianus suscepit, quse tamen ad Nicolaum fuerat
scripserit, ab universa synodo sola pro hac caus;i scripta.
: : »
59 ANASTASII BIBLIOTHECARII 60
quidem a scde removeretiir, et secum quiesccre palernam sanclitatcm vcstram ab ulraque parte apo-
horUiremur quippe qui multa contra verilatem et
: crisiarii ; a sanclissimo quidem patriarcha l£;natio
contra sacrum pontificium vestrum commovit in : Joanncs metropolita Silaf i, a Photid vero IVtriis me-
tiintiimcnlm rabies illiusprofecit. Atveru lirnatius Iropolita Sardis, cuin qiiibus ct a] diviiiitus inunito
sanclissimiis ct spiritalis p;iter nostcr. qui clare iinpcrio nostro missuscst Basiliusspatharius : quos
injuriasct tyrannideni pertulit secundum judicium volumusut paterna sanctitas vestra suscipiiit, ct in
et justificationem, quie in diversis epistolis vestris conspectuepiscoporum, quiex utraqueparledirecti
invcnta est (quanquam per easdem litteras vix sunl.qu:e videbunlursanctitali tusecclesiasticisle-
nunc omnibus manilcstum constituimus: sicenim j^ibus atquc ciinonibusde summis sacerdolibus el
ipsic littera> obrut;p, et nullatcnus quibusdam os- sacerdolibussanciat : cum hisquc inittat nobis reve-
lensa' fuerint ab iis qui anlc nns principatum tc- rendissiinosapocrisiarios. ulcci-lificcturexpressius
nuerunl;per;equanietjustamvcritatcmadproprium et puriussanclissima ecclesia nostra, cujusvolun-
thronum revocarelur: autem flncm impo-
reli((uis talissanclilaslua superutrisqueconsistat. Ila pater
nendum, imo vero et h;ec eadem approbandum, B s|iirilalis, etdivinitus hoiiorande summe pontifex,
at(|iie horuni sequenlia terminandum, spirituali accelera proEccIesi;e nostr«corrcctioneet conflictu
sanctitati vestra?diinisimus. Videlicctde his saccr- contra injustitiam atq lead veritalis salisfactionem
dolibiis (|ui cx ulraque parte peccaverunt, et antc nuillam mibis congcricm boii rum donare, id est
a sanctissinio patriarcha Ignatio consecrati secuii- unitatem mundam, compageni spiritalem ab omni
dum scripturse suse confessionem, in veritate mi- contentione ac schismate liberam, Ecclesiam in
nimc permanserunl, (|!iam (jui a Photio viro impu- Christo unam, et ovile uni obsecundans pastori,
(lciili inaiiiis iinpiisitionem susccperunt nccnunct : cujustu ministcrac immolalor exislis verissimus.
de hissuminis saccrdotibus, et sacerdotibus, ;itquc Saliilo saiictiini et desidcrabilc mihi caput quasi la-
abbatibus, qui diversimode scripserunt: quoriim biis per littcras. Valc. .Missaest mense Dccembris,
quideni alii vi vel tyrannide, alii vcro simplicitate die undecimo.
aut levitate, quidam vero seductione ac versutiis, El posllectionempra^dict.Tepistola^accipicnsSte-
(|uid:ini vcro muneribuset honoribus diversimode phanus Deo am;ibilis diaconus etdevolus nolarius
decepti sunt. Pauci cnini superiores = la(|ueo illius epislolam sanctissimi patriarch;e Ignatii, quam
prorsus effccli sunt ; imo vero dicendum est, ([uia ad sanctissiniuni papam Adrianum miserat, le-
pene omiies sacrati, tain priorcs quain posleriores, C gjt
quisubnobissunt, male, et utnon oportebat Iractati
"=
Deo lionorahili, dikcto fratri rt comministro Xi-
sunt. De quibus decretum et judicium mitlere paler- colao sanctissimo papse scnioris Romx Ignatiiis
nam sanctitatem vestram pra^scribentcs ''
popnsci- miscricordin Ih'i archiepiscopus Constantinopoli-
mus, nunc expetimus: addentes huic epistiihe
et tanuf.
pro his, qui cccidcruiU benignissimam postulatio- Eorum vulncrnm at(|uc livorum qui in membris
nem, ct maxime de iis qui pa^nilentia' locum requi- hoiniiiisconsisluiitmu!tosmcdicosprululilars;hanc
runt, et ad lejjitimum summum sacerdotem recur- quidem passionem alio accipiente et alteram altero,
runt : quatenus non Ecclesia? nostra? sumniis sacer- cx per expericntiam ampulantcet medente; eorum
diitibus, et sacerdotibus qui sub oinni regiminc vcro (|u;v in incnibris sunl t^hristi et Dci salvatoris,
nostro consistunt, cummune occurrat naufnigiuni, oniniumnostruincapilis, ctspons;ccathoIica!elapo,
propcmodumunivcrsisillisdcfalsisetiinpotabilibus stolic;e Ecclesi;e, unum et singularem pra-cellentem
gustantibusiniquit itis rheumatibus.Superhis it;i- atque catholicissimum mcdicum ipse princepssum-
que poslulanius compatieiitissimum sacerdotium mus, et fortissiinus sermo, etordinator, el curalor,
tuurn,ulmanuinporrigal huinanitatis,eteorunidis- el solus ex toto magisler Deus omnium produxit.
penset salutcm, (|ui projirium duiitaxat peccatum " videlicet Uiam fialernam s;inctitalem ct paternam
pronuntiant, et vcniain accipcrcdc eo [ut vcniam almitatcm : proplenpuedixil 1'ctroinapnoelsunimii
accipiant ;iliC(j](iuimalcacneqHilerabipsis moles- apostolorum : Tii cs Petrus, rt suprr hanc petram
tatus cst summo sanctissimo sacerdote dcposcunt xilificalio Ecclcsiam mcam, rt portx infrri non prs--
eos eniin qui permanent in malitia, et noluntad veri- lalrbunt advcrsus fam [Matth. xvi). Et iterum : Tiln
latis seinitain rcpcdare, nulhis modus vel ratio a iliilio clavcs rcgni ca-lorum : ct f/uoilcunijuc ligavrris
condeiiiii;itiiiiic libcrabit. L't autein maiiifcsta ctiain suprr tcrrnm, rrit ligntum rt in nvlis ; rt quodrunque
iis (|ui ex surle suiit Pholii vcstia divina et apostiv solvrris .tiiprrlrrrnm. rrit snliitinn rt in nrlis (Iliid.).
lica fiat sententia, tam de sanctissimo patre nostro Tales euim bealas voces non secundum quamdam
^ Id est fortiores, vel polentiorcs, nam fortior slia jaritur rrtr nnlr oculos prnnatorum.
fit cl piilciitinr l:i(iiicii, i]ui ab illo pi;cv,ilct exsilire, •j //"( rsl, anlea scribenles.
vcl it;i superiiir ii|iie laclus, iiiii in illn iiun cst re-
1 i
< Ista epistiihi inissa i|ui(lem est Nicolao, sed,eo
iUi(|ue soitom apostolonim priik-ipi snlum cireum- A replctum, qui etiam annos pro vcr.
[icr totos noveni
scripsit el definivit, sed pov mim ad omncs qui post bo veritatiscum nobis ipsis |)crsecutionem ct mala
illum sccundumipsumrfficiiMidicrantsunimi pasto- caHcra |)assusest, et PetrumDciamantissimumcpis-
?'cs,i't(liviiiissiiiii sacri(|U(' pdMliliccssciiinris Kima!, copuin ri'oadis,(|uieademetipse passuscsti<,cip.n'i-
Iransinisit ; ct idco al) (dim ct priscd lcnipdrc iii cx- terdecci't;ivit cuni rcg;ili hoinine, ratiuiicin siiiuil
cessorcs scilicct principis a|)ost(dorum. cl illiiis zc- ticis ordinibus accepturos, qu;c Dcn (ilaccant, ct vcs-
lum iu fide, (|u;r secundumChristum cst, iniitanles: li'o intellcclui ct sapienti;cct ()oti'st;ili distincliones
et nuiic nostris tcmporibus beatitudo tua dignc tra- al((ucdispositidncs.Duplexcstcniins;iccrdotalis c;i-
ctavil datam sibit a Christo potcstatem. Et (|ucniail- talogi consccratio nam ([uidam a nobis hanc
: sus-
modiiin (|uis peritus belli, et optimus pr;ctor, san- cepcrunt,ct (iropria manu (ironobissuasponti; scri-
ctssimect ;ini;iiilissinie frater noster, omnibus po- pscrunt ;
quidam vcroabiniquoet intcrfccturc Phd-
tentioremct oiiinia vincentem vciitateni, tan(|uam tio. Multiquidemdcnostraconseci'alionc,gi'alia Dci
qusedam valde fortia et inexpugnabilia proponens confortati, restiteruntei fortissime, pernullummo-
arma,hiijusannulos dejecisti, etcumChristoet per dum inhonorantiam et contumeliam nostram, et
in
Christuiiimundumvicisti, eteum([uidivina furatus iii eam quani putant depositionemcommunicantes
est. ct(lispoli:ivit ;ilicna, ct per fcnestraniin atrium scdctniultasctvarias tribulationcs,ctaugustias, ac
ovium morc bitrdiium intravit, et pncdatus est ani- dira exilia, etcustodias perpelientes; i(uos [)r:eci-
mas multorum, dcinde etiam se arroganter extulit- que suscipiens et tua beatitudo, bcne scio quod su-
et cervices erexit contra Deum omnipotentem, et preniis extollat lionoribus, ut certatores veraciter
in tantum Jactanter elatus est, ut conventum sine pietatis. Plures autem propria chirographa trans-
subsistentia et sine persona fingeret contra irrepre- gressi sunt, et ceciderunt, et pro temporiset utilit;i-
divinissimiim et sacrum pontificium
liciisibile et tis suae causainomnibusPhotii tenierilatibuset ma-
tuuni,qiieinadmodum fabula hippoccntauros ettra- lignis actibus ab initio usque ad linem sectatores et
gelaphos quod etiam latenterad principem misit.
;
communicatores ct cooperatores cffecti sunt, fre-
Ilujusmodi crgo non sanctum operatorem, atquc quenter contra nossubscribentes, licet non volunta-
omni operemalo repletum,videliceteum qui secun- C rie, sed vim et tyrannidem passi. Sunt autem apud
dum antiphraseos tropuni Photiusnoiiiinatur opere eos, qui contra vcritatem postea in rabiem vcrsi, et
et privatione spiritalis vitae, ut alterum Simonem, positionem susceperunt et secunduni eaetiam ipsi
peranathema morti transmisisti et nos qui inju- ; similiter per omnia frustra nequiter egcrunt ; insu-
riam passi sumus. sicut Justissiniuset fratrum ami- [icrde [iresbyteris, qui ex nostrii consccratione coii-
cissimus, et Juste Justificasti,etEcclesire, quse apud sistentes, semel ei communicaverunt, vel fortassis
nos est, et proprio throno, propterquae sategisti at- bis et ter ex arcta angustia, non tamen subscripse-
que scripsisti, utpoteapostolice et summ;e potes- runt iiijustitiae chirographo, et rursus recesserunt,
tatis susceptor, digne ac rationabilitcr rcslituisti, et usque in priesens volur.tarie vacant ;adhucetiam
etfinctum ([ui hic inerat dissipasti, et tran([uillit;i- de iis ([ui cuni comniunione etiani subcriptioncm
tem Ecclcsiis contulisti. A Deo quippe provectus et gesserunt, mox autein otium complcxi sunt ; et su-
a Christo dilectissimus et mansuetissinius et jus- D per hos etiam de his qui manus quidem imposilio-
tissimusnosterim|)erator, votoet consilioetdecreto nem a Photio et voluntarie, etnon voluntarie susce-
et Judkio tu» sanctitatis, f;ivens olim, etiam nunc perunt, reveriti tainen,sacerdotioprorsusnullo mo-
alacriter obediens, ut filius vester proprius, et fide- do functi sunt. Porro manusimpositionem abeo ai;-
63 ANAST.\SII BIBLIOTHECARII 64
alio quftdam melior scilicet affectu dignus babe- A lecta-surt modo, liquidiuscognovimusamiciChri-
biluM fraternitate vcstra. Ilar igitiir si'iit capitiila, sti, imperatorisnostridiligentiam.etstudiiiniquod
prociuibnsexposscimussolulioiiPinctordiiialionem habetad pacilicandam Hcclesiam Dei, cts;iiictissimi
inscriptis miltl h'imilitati nostne. Insuper autem domini nostri et patriarch;e Igiiatii humilitatem, et
ctvicarios vestra^beatitudiiiis episcopos dignos et quomodo imjileat eloquiumScrii
turaj quod perhi-
cumeis beneetconveiiientes dispo-
rationabiles, ut bet : Omnia cnm ncc non et saiictissi-
consilio fac ;
namusecclesiam qua-apnd nosest, (|uam iroviden- ini |)np;e Romaiii solertem locutionem el pudorem,
tia Dei |ier intercessioncm summi Petri, et instan- qucin in (liviiiis, cir('a divinorum canoinm custo-
tiam atque interventionem veslram recepimus et : diam el observantiiim h;ibet. ct ejvsdem iniitantem,
accipiant ne,,'otia linem utilem et congruentissi- (juantum lieri piptest, misericordiam et benignit;»-
mumingloriaDei, et vestr;e fraterna! sanctitatis tcm quos et m;igniflce suscipientes, omnes gratias
;
Christiqne imitatricis beatissimac paternilatis. egimus Deo, qui dignos nos fecit hujusmodi sanc-
lit pnst lectioiicm hnjiisepistoLe, accipiens Mari- tissimos vic:irios contueri.
nus revercndissinuisdiaconus etvicarius senioris Et post liiic stans in medio Stephanus Deo ami-
Romieepistoiam, qu;e missaestasanclissimo .Vdria- cissimus diaconus et devotus notarius laudavil ila:
no papa ad sanctissimum patriarcham Ignatium le- >Iultosannos imperatorum Basilii et Constantini
git Latine, vocegrandi in audientiam omnium, in .Magnorumimperntorumetdictit irummultosannos!
Gra^cum scrmonem eam vertente ac intcrpietante (Irthodoxiirum inipcratorum mullos annos ! Pacifl-
Damiano reverendissimo rcgio clerico ac inter- coruni ini|)cr:itonim nuiilosannos! Depositorum in.
prete. jusliti;cmultos annos Iloslium meiuhicii mullos !
rcmlisiimo et Sdnctissimo confratri ct commini- mullos annos Eudoxi;e piissima; August;e multos
!
stro nostro Jgnntio jMitriarchx Constantinoprtli- ;inni)s Nicolai beatissirai pap^e Roman;e aeterna
!
« Necscriptura pandere... « Bcliqua vide inter epi- aniios Ign;itii oilliodoxi p.itriarcha' Constantino-
!
metropolita Smyrnse dixit : Ex epistolis qua; nobis Photium aio amarissimuin apostatam.
ACTIO QUARTA.
C.vpsalloriiiii,Athaiiasio Dco amicissimo episcupo episcupis ejus, et iis ((ui hahciiles coiisecr;itioiiem
Aiiilii .Mai;iu'si;e, Geortiio l)eo amicissimo episcopo beatissiiui .Mclh idii et sanclis^imi Igmitii :i|)ost;il;u
llclii, Stcph;iiio Oeo ;iinicissimo eiiiscopo C.ihyra', coaspeclu nostro obstriuintur ora
tacti suiit, ut in
habentesbeatissinii .Methodii, Theophilus etZacha- vobis, f:icite nos enim, et antequam veiiret sancti-
:
quondam episcopi dixerunt Xos domini .Methodii : synodus, favemus p istulatinni ma'jni-
saiicta h;Ec
sumus consecrationis conimunicavimus auteni; flcentissimorum principura, ut exaniineiitur illi et
domiro Photio patriai'ch;e. Et reversis his qui missi interrogentur, si recipiant eos judices : et accepto
sunt lecta est vox Theophili et Zachariae dudum loco satisfactionis, si quidem justiflcati fuerint, ut
episcoporum per Theodorum virura devotum a se- cuncti libenter suscipiaraus : si vero damnati exsti-
cretis inineLlio sanctK et universalis synodi iii lerint, utorunes acquiescant. Nunc ergo exigantur
audientiam omnium, et sancta synodus exclama- D in scriptis fateri, si hanc sanctam et universalem
vit : Sit portio Theophili et Zacharia; cum Photio. synodum, et qu» abea judicantur admittunt, et jure
Post h;ec niagniflcentissimi et gloriosissimi princi- ingrediantur. Sanctissimi vicarii senioris Romse
pes perBahanem maguilicentissimum patricium et dixerunt : Et quos dicitis introduci ignorant i(uid
prspositum dixerunt Imperatores nostri sancti
: judicavit sancta Roraana Ecclesia?Bahanes magni-
miserunt servos suos, qui senatus vocatur, qui vo- ficentissiraus [latricius et pr;epositus dixit : Igno-
luntale Dei hic honoratus est secundum oninia, ut rant : cuni eniin non essent ibidem, nec audissent
simus districti eoruni qu;e geruntur auditores. Si opus vestrum in faciem, qualem certitudinera h;i-
vultis ergo a nobis, sicat se habet ordo synodicus, in bere illos ex auditu vultis ad suara ijisius = condem-
line sanctaeac universalis hujus synodi exigere pro- nationem ? Donatus et Stephanus Dei amicissimi
prias subscriptiones per me indigiuim servura san- episcopi, et .Marinus reverendissimus diaconus
et iruiu imperatorum nostrorum, cuncti fratres mei sancl;"e Roraan;e Ecclesia?, sanctissimi vicarii se-
et compatricii dicunt sauctissimo domiuo nostro nioris Ronue dixerunt : Nobis non licet rescindere
» Forte ipsorum.
C7 AK.VSTj\S1I BIBLIOTHECAIUI 68
juilicium saerornm Romaiiorum ponlificum ; hoc A et illi, ut apparet, discesserunt, eo f|uod dimise-
(Miini contrarinra est canonicis institutis : quo- runt hos duos. opinali (|uia nobis opus iion
e! se,
niam priescntes iiiic per proprios missos, et liabeiit liodie calerum, si jubet sanctitas vestra,
;
Romie (lemoraules conlra se sententiam et pro- ne^olium duoriim (|u;eralur. Sanctissimi vicarii
lutam damnationem in 1'hotium, et in manus scnioris Rom:c dixerunt Du;e persona; ilhc habcnt :
imposilioncm ejus, et audierunt, et li(|uido didi- libellum quem porri;_'aiil, an sermonem tantum ha-
ceruul. Nerumlamen ul manifesliorcm cis juslaiu beiit ad sa:iit;im syiiodum ! .Ma^nirucnlissimi ct
judicaliuncm saiict;e Kiiinaiue Ecclcsia' faciaiuus, gliiriosissimi priiiciiics dixi'ruiit:X(in ;si'd isli suiit
lolus mundus, Oricns, Occidens, ct saiicta Cini- lilas miillis. Sanctissimi viiariiscniorisUomiedixe-
stanliiiopolitana Ecclesia, novil quia judiciuin da- ruul : Absit, (|uod beati-ssimus Nicolaus in sancla
tum est adversus cos. Ab undecima enim indictione Uomana Ecclesia recepissetaliquando Photium pa-
damnavit eos synodicc sanctissimus papa Nicolaus, triacham Conslanlipolilanum iiiuidie vcluna hora
et per tot spatia teinporum iioii coi;noverunl sen- in coilegio sacerdut^ili. M;igiiiliceiilissimi el glorio-
leiitiam qu;c iii eos |irol;it;i est : uoii cst hoc excu- sissiini principcs dixeruiit : Beiiciliclus Deus : cer-
satio; fugere viiluiit jndicium. Magiiificcnlissiini ct lificciilurcl isli, ut acccdaiil ad vcrit;item. Sanclis-
gloriosissimi principcsdixerunt Imo non fugiunt : simi vicarii senioris Roma; dixerunt Quoniam di- :
senioris Roina; dixerunt : Ingrediantur et steiit illic litiidinehocperhibent. Sanctissiini vicarii senioris
deorsum in ultimu loco. ct audiant cpislohiin (|uam RonKcdixcruiit: Iiitrent. .Magiiincenlissimielglorio-
misit:ul iinpcraturcm Micluiclcm sanctissimus p;ip;i sissimi priiicipes dixcrunl ; l"t quis cos afferal "?
Nicolaus per Uadualdum et Zachariam. .M;igniliccii- ipsi cunsccr;ili(i siiiit Mcthodii: et omninu cxposilio
tissimictgluriosissimi iiriiicipesdixerunt: Utjube- libelli vcslri sancilcus qui eonsecraliuiiem habent
tis: rogamusautem .sanctitatem veslrain, utetcon- beatissimi Metliodiietsanctissimi palriarchic Igna-
vocentur, et ex iis qui Pholii sunt saltem Ircs vel quxcunque, et (|uaiitacunque deliiiuissent etin
lii,
(luatuor, utaudi;iiit, vcl ut isti s;cculares qui slant cum, viilcntcs pu-nilcrc, vcniain el justific;ilionem
post nos : bonuiii IkiIicI fieri iiuiltiim. Sanctissiini vi- mcrcri ; ;ic idco hujuscemoili ctiam vus advucanles,
carii senioris Uniiuc (lixciunt : Si faleaiHur trcs illi, nihil pecc;itis. DoiialiisetStcpluiiiiis I)(>oainicissimi
quod ex omnibus illis vcniant, qui sunt cx parle episco|)i, et .Marinus vencrabilissimus diaconus.
sua, patiemur ingredieoshuc.Bahanes magnificcii. j) sanctissimi vicarii scnioris Roma- dixerunt Quo- :
tissimus pra^posituset |iatriciusdixit: Rogamus ut niam prideni cominissi sunt ad eos, qui a nobis
fiaiil vel (iuin(|uc. Saiictissiini vic;irii seiiioris Uonnc :iliicruiit, dixcriint illi : Quia cum Pholin commu-
dixcrunt: Ingrcdi;iiilur, sed nos non proptcr (oii- nii;iinHs, iilco iion vuc;imus illos. U;ilianes inagni-
lenliiiiicm advocamuseos, sed ut taiilum bealissiini liccnlissimus |i;itriciiisctpr;x'positusdixit: Etmulti
paptc Nicolai epistolam audiant. Et missi quidani curum ([ui liic sedeiit episcoporum, Photiocommu-
a.ssistcntium ad convocandum cos, non invciierunt nicabant iis(|ucin finem. Sanctissimi vicarii senioris
ilIos..Magnificeiitissimiclgluriosissiiiiipriniipes;id Rom;Tdixcriiiit: Allaiucn isli pcrliltclli salisf.iclio-
vicarios scaioris Uuni;i' ;ic Oriciilaliuni sediiiin di- iicm rcccplisiiiil. Magnific.ciilissimictgloriusissimi
xerunt : Ncsciciilcs i|uoil qiucrcrciilur, a saiicla el jirincipcs dixcriiiit :Scil illi liliclliini iiun;iuilicruiil;
univcrsaii synodo, disccsseruiit, el non suiit iii- iiiiii cst maluin liligare Duodecim
verliis ulilitcr.
venti : duo autem illi, qui paulo ante interrogati discipulos habuit Dominus nosler Jesus Christus,
sunt a vestra sanclilatc, Theophilus scilicct el Za- Thoinas vero, qui dubit:ivil, cl incrcilulus et infi-
riim ini|)us:iialioneni,lucrum miiltum porduos mul- satisfactioiiiMii liliolii, el jurameiiti, ct non contulit
tisollioiatur. Sanotissimi vlcarii souioris Roina;di- eis communioneu in locaepisco|iorum. Si vcro con-
xerunt : liij;rodi:intur. Et iiitraiitibus Zacharia ot tr;idixeriul, ostendiint ([uod susceperit eos incom-
Theo|)tiilo (liidum opiscopis, dixoriiiit saiiclissiini muiiioiiem utojiisciipos. Thoriphilus duiliiiiiopisco-
vicarii soiiioris Uoma! ad sacrani syiioduin ot iii- liiisdixit: .Nuii((uid ignotus er;iin cgo ? Ab impera-
clytuin soiialiim : Isli suiit, qiii dosidoravorunt [((/. tore ac a syuodo missussum. .Magniliceiitissimi et
petierunt] iiitrare in saiictam syuodum : ((uid desi- glorii)sissiiniprinci|)esdixeruiit: Detulistislitteras,
derant audire? quiddicunt ? .Magnilicentissimi ct quaiido ascendebatis cuni vicariis R;idoaldo ct Za-
gloriosissimi|iriiicip(_'sdixorunt: Inlorrosontuiipsi, charia ? TluHiphilus et Zacharias duduin episco|)i
etdicontdosidorium siiuni. Sanclissiml vic:irii sonio- dixorunt: Nosciinus. Sanctissimi vicarii sonioris
ris Roina' dixoru t: Xomiiia ipsoruiii i|iii V(ic.:iiiUn"i' Rom;edixeruiit : lii hoc cognoscat oinuis sancta ot
Magiiiliconlissimi et gloriosissimi principos dixe- sacra synodus, ((uia inendaccs suiit, dicentes : Apo-
runt : Zacharias et Theophilus. Sanctissimi vicarii crisiarii missi suinus cum epistolis; et epistolam si
senioris Romne dixeruiit : lli ([ui petiorunt introire B dolulerimus, ignoraraus. Theophilusdudumepisco-
in sanctam synodum, faciunt libollum huiic([uom pus dixit : Ego non scrutabar de litteris, sod ad
oxposuit saiictissiinus |)a|ia Adriaiius, ot iiniilent accipienduin a[iocrisiarios perrexi, non ad episto-
omnia(|u;i'pr;ocepit"?Mai;nilicoutissimielgloriosis- l;im. .Magnificontissimi et gloriosissimi princiiies
simi principesdixerunt: Interrogentur. Sanctissirai dixerunt Theophilo : Ouid habebat epistola, quara
vicarii seni iris Roiiife dixerunt : Interrogate illos« Romam i)ortastis?Et Theophilus: Nescio. Sancti.s-
Magnificentissimi et gloriosissimi princiiies dixe- simi vicarii senioris Roin;c dixerijnt: Credit sancta
runl : VI ohsocundantos vcrho vestro, ex prtece- h;oc et universalis synodus, i|uia Roraana Ecclesia
|)lione vestra interrogamus eos, non per potestatem niuiquam alii(uaiidosuscepit patriarcham Pholium,
nostram : potestas enim h;ec vestra est. Sanctissimi uec eos qui manus impositionem habent ah illo.
vicarii seniorisRom;Bdixeruiit: Interrogateillos, si MagniQcentissiini ot gloriosissimi principes dixe-
volunt facere libellum ([ui missus est a sancta Ro- runt Et quoraodo dicunl quia suscepti sunt ? Dona-
:
legit.
Romanse EcclesiK eram in diebus illis, consecratus
a Leone sanctissimo [lapa liomano, et in Ecclesia « Nicolaus epicopus, servus senorum Dei, piissimo
Roinana miuistrabam a duodecimo anno temiioris et glonoso ac dilecto filio Michaeli mugno impera-
tori.
nativiiatis me;c ; et quando isti venerunt Romam
cum Arsabir, ego ministrabam in ecclesia Romaua « Serenissimi imperii vestri gloria... » Rcliqua
AXASTASII BIBLIOTHECARII 72
vide inter epislolas yicolai papse, Patroligix torno A bilem tlemonstrare Photius valet, quod reoeptus
CXXVI. aliquando fuerit a Romana .=ede, sed sciiper inter
Curaque adhuc epistola le^'erctur, resp.ndit laicos eum computabat, et moechum et iiivasorem
Theo|ihilusduihiniepisciipus,Pt (lixit; Si damnatur hunc :ippcllabat et (|uohiam noii audivit verbum
:
et heri in secretariis, ut peromnia consentiaut Ko- ratorum multos annos Pacificorum inperatorum !
nianorum Ecclesi?e. Sanctissimi vicarii senioris multos annos Depositorum injustitiie multos
!
RonKcdixcrunt: Interrogatcergo pr;rvaricatorcs ip- annos Hostium mcnd;icii multos annos Araato-
1 !
sos, ulrum faciaiit Koniaiuim hbcllum, necne. Magni- rum fautorum vcritatis et justiti;c multus
ct
ficeiilissimi et yloriosissimi principes dixeruntad annos Eudoxi;c
! piissim;e August;ii multos
Zachariamet Theophilumdudumepiscopos: Facitis annos Nicolai beatissimi papae Roma; ceterna
1
libellum, an non ? Zacharias ctTbenpbiliis dudum mcmoria Adriani orthodoxi pap;e Romani mul-
!
episcopi dixerunt. Nec audire illum volumns. San- tos annos Igiiatii ortbodnxi patriarcba; Con-
!
ctissimi vicarii senioris Kom.T dixerunt Emittile : stantiuoiioleos niultos annos Ortbodoxorum pa- 1
centissimus patricius et prsepositus dixit Causam : senatus multos annos Sanct;e ac universalis sy- !
»Et reveraduos libellos fecerunt, unum scilicet fidei, ante(|uam Urbem ingrederentur, et alterum
pro sequendis decretis apostolica; sedis, anteiiuam iu communionem reciperentur.
ACTIO QUINTA.
simoepiscopo JsraoiiiiP, Theodoro Deo amicissimo A nioris Roms dixerunt: Veniat. Diclata vero sunt
episcoim Lace(l;emoiii;p. Xicephoro Deo amicissirao ad Phutium a sancta synodo perHeliam syncellum
episcopoZacyiilhi.EuthyminDeoamicissimoepisco- h.-cc Ouuiiiam cunclusione tacita peccatores lianc
:
Ilisitacuiiveiiientihus. stansin medio PaulusDeo ad h;cc dicere. quia upera tenebrarum habeiis in se^
amicissimuschartuphyhix, dixit:Secundumpr#(e- metipso forniidasti saiictam et uuiversalem syno-
dentem actioiiem,utjussitsanctitas vestra,praesens dum, quae in luraine veritatis est congregata, ne
est hic iterum Zacharias sulus, sed etChristianissi- manifestarerisdivulgatus pereara, queraadmodum
mus imperator iioster misitad synodum Photium. sanclum perhibct Evaiiijelium, ([uia Oinnis, qui :
Donatus Deo ;iinicissimiis cpiscopus ()sti;r, etSte- prava wjit, odit luccm, tit non aigmmtur opera cjus
lihanus Dcu ainicissiinus Xep;e, ac.Mariiuis reveren- {Joan. iii). Sed scriptura est In camo ct freno maxil- :
dissinuis diaconus sanct;p Romanorum Ecclesi;p, B las eorum constringc, qui non approximont ad te
locum retinentes Adriani sanctissimi p;ip;eRomani, De cietero ergo synodica auctoritas im-
{Psal. xxxi).
dixerunt: Desiderat venire in conspectum nostrum perialiconsensu oppurtune ac a^ite iliud lerminabit
et sanct;e synodi Photius ? P;tulus Deo ;nnicissimus propheticum.Sanctissimi vicarii seniuris Roiiuedi-
chartciphyh(X (lixit Xescimus utrum dcsideret, an
:
xeruntad sanctara synodura: Placet. vobis ?Saiicta
non sed, sl jubelis, discamus. Sanciissimi vicarii
; synodus dixit Placet. Sanctissimi vicarii scniuris
:
senioris Runuedixerunt: Interru^etur, si desideret. Ronue dixcrunt Vcniat. Euntibus illis qui raissi
:
veuire in sanctam et universalem synoduin hanc. sunt, eique praedicta acclaraatione lecta Photius
Paulus Deo amicissimus chartophylax dixit Quem :
ait : Quoraadmodum us((ue raodu etiani invitos mis
jubet sanctitas vestra ire et inlcrrogare eum?San- traxistis? hoc si viiltisadhuc facerc, iioii debuistis
ctissirai vicarii senioris Ruin.e dixcrunt : Laici va- nosad convcniendum interrogarc? Scd etiam |)lacuit
dant.Et misit scnatus;i(IPhotium Sisinnium glorio- vobis ab initio imperative ac potestative iierOccre.
sissimum prolospathariura, Eutychianum primum Itaque etiam hac voce in synodo lecta, iterum san-
mandatoruraexcubitorum, Georgium primum man- cta et universalis synodus acclamavit ad Photium
datorum icanaluruni, Lcoiicm mundaiuimhominem ila : Ecclesiasticum ordinem sc((ucntes ultronc^ain
vicarioruinscniurisRom;e,Cyriacum et.losc))h mini- ))r;esentiaui tuani pcr (irimum scrmonem, exs|)cct;i-
danushomines vicariorum t)rientis;ct pncceperunl vimus ; sed cum vcrc ))(H"cator sis et manifestus, in-
eis itadicere: Sanctaet universalissyiiodusdenun- justius in concilium justera sponte ingredi recus:»-
tiat tibi : Vis venire in sanctam synoduni, an non ? sti, ne acciperes evidentiorein daranationein ejus :
si dixerit quia nolo, interrogate euin (|uare ? Eunti- rei gratia et nolcntera te pcr secundura serraoncm,
bus ergo (|ui missi fueraiit, ct facientibus quemad- ut |)ra'f;iti sunius, ;idducimus. Lecta prieterea Pho-
modumfuer;int irapenili, respondit Phutius ad eus: tio et hac allucutiune, introductus est Photius, et
-Me in syiiudu nun((uim ;ill(|uaiRlu advucastis, el ino- stetit in raedio. El dicunt ad raagnificentissimos
do miror quia huc fecistis,etadvucastis me. Veruiu- princi[)es sanctissimi vicarii senioris Roraa;: Quis
tamenspontenon venio, nunquam enim interrogan- est illc qui in novissiino loco sancta- hujus synodi
tes raede synodo hacquamdicistis, ((uomodoin eam aslat?M;igniticcntissirai et gloriusissimi principes
me trahitis ?D(j'i Ci(stwliam vius mcas, ut nondc-
:
dixcrunt ; Pliotius. Sanctissimi vic.irii senioris Ro-
liniiuam in via mca. Vosui ori mco castodiam [l'sal. mie dixcruiit : Ille est Photius )iro)iter quem sancta
xxxviu), et reliquum vos legite. Cumque revcrsi Romana Ecclesia |)er scjitera aiinos et amplius sus-
fuissent pr;efati viri, jusus est Gregorius devotus „ tinuitlaboresraultos?qui etiara etiara sanctaniCou
™ ,.„,...„.....;
..,.•.,»:.,,. .i:..:.i,
notarius divinorum ,,.
secrctariorura, et ascendcns
i i.
le-
U .
staiitino[)olil
.. „..„,..
inam Ecclesiam funditus subvertit, ct
git Photii voces in audienti;im omiiium. Et post lc- iion niodu h;is Ecclesi:is coiiturh;ivit, vcrum cliara
ctionem, sanctissinii vicurii scnioris Roukb dixe- et Oriciit;ilium saiict;is Ecclesias, (|ua' ab i)isu
runt Quid dicit ad h;ec sancta synudus ? Xon nos
:
usquc iii [inesens labores per[)etiuntur ? Magiiili-
convocamuseuin, ut dicamus ali((uid ab eo, scd ut centissirai et gloriosissirai principes dixerunt •
laborem, ((uein li;ibuitsancta Romaiia Ecclesia, si- Iste est. Sanctissimi vicarii senioris Roin;e dixe-
mul et Orienlales Ecclesi;e [iruptcr eum ". nunc tcr- runt : Re(i))it constituta sanctoriira Patruin?M:i-
minemus,eu(lcini|)su|)r;i'sentc.I)cu;imicissimie))is- giiiliccntissiini et gloriosissiini [irincipcsdixeruiit:
copi dixcrunt: Vcniat. S;inctissinii vicarii seniuris Interrogctur. Et horl;itus a |)rinci()ibus Geor-
Rora;e dixerunt Et placct vubis ? Deo amicissimi
:
gius gloriosissimus custos palatii,et Papias osti;i.
episcopi dixcrunl: Placet. Sanctissimi vicarii se- rius, interrogavit Photiura : Suscipis constituta
» nam ante hanc syno-
Causa hoc honoris dicunt ;
tam (icr se quara [)er scripta et missos suos in euni
dum scdes in omni cuntroversia labo-
nil Orient;iles
laborassc deprehenditur.
ris assumjisisse videntur: sula naniquc prima sedcs
. :
vicarii scnioris Uoiii:c dixcruiil : Uccipis constitut;i et syiiodicam pricccptioiicm ct lcjiisj.itidncm. Saii-
sanctoium poiiliticum l!oni;inoriim .' recipis cxposi- ctissimi vicarii sciiioris Uo:ii;i' dixcruiit: Lcatur
lionem(|uaml'ecitbcatissinuisNicol;uissaiictissiinus et alia epistola (|u;e;Ki ipsum Photium missa est,
papa Uonianorunr.' Et non respondit. Recipis (|u;e Dco amabiles metropolit;e di.verunt Legatur. El :
denuo lecitsaiiclissimus .Vdrianus succcssor ejus aceipiens |)r.Tdictus Stephanus lciiit <=
lasti((a;e tua sunt.Nulla auteni communicatio lucis Et post completionem ejusdem epistoke, iteruin
ad tenebras, iieque participatio justiliu! ;td ini- sanctissimi- vicarii senioris Rom;e dixerunt : Se-
quitatein, nee conventio Christi ;id Belial, neque quens ad Photium
et altera, quae est, leg;itur. Et
consensus templo Dei cum idolis (il Coc, vi ). De accipiens idem Stephanus, legit.
his autera uiide iiiterrosiatus es a fratribus et coin"
yicolaus cpiscopu^ scnus senoruin Dci Photio
ministris nostris sanctissimis vicariis seniois Ro-
CoHstantinopolcos,
mae, responde utrum suscipias judicia sancto-
rum pontiflcura Romanorum, an non ? Et non « Omnis utilitaset profectus animarura catholica
respondit Photius. Sanctissimi vicarii senioris fide munitur.» ... Rcliqua vidc intcr cpistolfisyicolai
Rom;B dixerunt : Inclinet cervicem suam, verbo papx I, Patfologix tomo CXXVI, col. 78-5.
et scripto enunlict peccatum suum, anatheiii;i- Et post corapletionem cpistola-, Thoraaset llelias
tizet qu;i3 injuriose scripta et ;icta sunt, qua" sanctieissimi vicarii Orientaliumsediumad masni-
contra sanetissimum patriarcbam Ignatiura bis C licentissimosprincipcs dixerunl: Yolumus aliquid
abrupte gessil ;
profiteatur se nullam contra eum loqui ad sanctara synodum ;
placet hoc vobis? M;i-
machinationem aut commotionem deinceps actu- gnificentissimi et gloriosissimi principes dixerunt
rura, sed hunc sicuti verura pontificera snum ma- Hoc in vestra potestate est, Et ascendens Helias, Deo
gno pudore suscepturum, et apostolic;e catbcdr;e colendissimuspresbyter etsyncellus throniHieroso-
judicia, tam de se. quam delgnatio patriarcha pro- lymorum, in auditionem omniura aflatus est ita: lii
eum. Verum legantur epistolse quae de eo miss;c imperalor noster universalem hanc synodum fecit.
sunt a sancta Roinana Ecclesia, Placet ergo oinni- iion inabstruso,nequein clandestino, sed evidenter
bus ut logantur? Sancta synodus dixit Pbicet. : D acmanifeste fecit,videlicet sanctissimoruin vicarii
Et accipiens Stephanus Deo amicessiinus di;iconus rum seniorum Rora;enostroruraque collegium. Cuin
sanctx Constantinopolitanorura Ecclesia; et no- enim raulta sint etalia quoe nosprobent verissimos
tarius, legit epistolam qua; ad Miehealem irapera- esse vicarios Orientaliura sedium, m;ijor tamen ac
torem transmissa est per Rh;\doaldum et Zach;i- promptissiraa, evidentissiraa et paratissima species
riam i». est h;ec, qua piissimus et Christi amicus imperator
Et completionem prims epistolic, san-
post noster per multara diligentiara et studiun convo-
ctissimi vicarii senioris Romse dixerunt Ad hae;: : ciivit, et accepit nos ab Eclesiis nostris, quanquam
quid dicit sancta synodus? est canonica ex|iosi- dena milia essent impedimenta prohibitionum. Ipse
tione plena epistola hsec, an non ? Sancta et uni- ergo testiflcetur, unde eta quo missi pervenerimus
•j Epistolahscqusehiclectaestestinquartaactione. c
Universales videlicet, nain locales.aut vix aut
c Et hac itidera epistola pneleeta est in quarta nunquain iraperatoressynodos collegissenoscuntur.
actione.
79 ANAST.VSII BIBLIOTHECAUII 80
ihil faciatis per favorem, neque per gratiam, vel dislisqu;eex inulto teinpore dicta et gesta sunt
odium. Coiiijruuin ciiiin vobis est ad tanlain sene- de hujusmodi causa : el ;ip|i;iruil omnibus vohis,
ctutem pertingeiitihus, nil facere secniKJum acce- quia irreceplihiliserat proinotiobnjusviri,et depo-
ptio'iempersonarum,veipr.eterjustiliam.Scriptum sitiosanctissimi patriarch;e Ignatiide sedesuasine
est enim : iVe miseirnris pauperis in judicio, nec juslitia et sine legihus fuerat acta. Nos ergo non nn-
niripius personm potcntis {I'rov. xxiv) Et nos vuin aliquod vel recens judicium jndicabimus, aut
ijlitur ah amico Christi imperatore siisci|>ieiites introducemus, scd vetnsex niullotenipore judicatum
judicinm ' ita disiiosuimus extuncusi|U('iiiini\ul
,
(|nideni a sanclissiinn el beatissiino papa Nicohio,
profundumsilentii ejusaspicitis, penenil p;itientis Orienlis audistis, (|uia nun(|u:im aliquando recepe-
loqui ad sancta synodum, eo quod adjiciat utique runteum in summunisacerdotem. Quem ergo neque
illam, nullomodo(|ue recipiat, sicut etiam per pro- sedes nostra apostolica, neque sedes receperunt
priaverba si nific^ivit. Ej;oautem quoniam Dei £;ra- Orientalium, quis de c;etero ulterius, Christianus
tiam per omiiesscpteni annossyncellns sum lliero- esse volens, suscipiet.Sed talein conatumahjicinius
solymilanorumEcclesiae, scioplaneqnianeque litte- et anathematizamns, ne ulteriuscontra Ecclesiam
rassuscepimus, ne(|ue remisimuspenitus ei, sed et omne s;eculum maligna
talis qu;clibel alia forte in
iste sanelissimus Thomas metropolita Tyri quid introducatur actio, nequetemere ac facilea munda-
locutusfueritfrei|nenteraudistis; siiniliteret iiunc na postestate ejici;itur lefcitimuspontifex, et pro eo
afHrmans (licit(|uoil si'(ies.\iitiochen;i ne(|ue suscc- suhroitetur aller iiiique ac illeor;iliter. Ouid ergo '?
perit littenisa Pliolio, ne(|ue reiniserit nni|u;im:et C placelvobissensus iste,an iion"? Etsi(|ui(lem placet.
niulto aiite sanct;eUomaii(irumEcclesi;e su|i('ri|iso talia sunt nostra, et nostr.Tsedis; quod siapudvos
decretum didicistis,et agnovistisquod beatissimus non fuerint acceptabilia, nos lamen sjper montein
papa Nicolaus promulpavit: etconse((uentersucces- exeelsum synodi ascendemus el exallahimns in for-
sor ejus ..Vdri;iiins. Hoc autem in priecedenlibns litudine vocem nostram, evangelizantes vobis et
nostriset pr;r(liiiniiiseldenionstr;itiviniiis,etobhoc conse^iuenliam, (|ua' facla esl.et ore iirorauljialaest
etiamnuiicdico coranieo, etinlacii' ipsiiis, videnti- sanclorum Patrum niistrorum a gralia Spirilus
bus oculis ejus el audienlibus auribus ipsius. Est sancli, I^tpost leclionem, sanclissimivicarii senio-
condemnatus (|uippe ((ui non est reccptus apud ali- risRomiedixerunt: Ad ha»c i|uiddicit sanctasyno-
quampalriarchaliumsedium,et maleac injustestu- dus"? Sunt hsec qu;e a nohis per lectionem dicta sunt
(luit liodiesilentio, ut liincvidealurpea laciturnil;i- el apud vos accei)ta?S;incla et universalis synodus
teni babere (|u;is(l;iiii rationes: iieiiiie eniin bahel exclamavit Uecipimus oninia valde quippe sunl
•
:
iiemus, (1110 co;;nosc;ilpeccalumsuum, etsi (|iiidem uli prociihit saiicl;!' liuic syiiodo, et inclinet cervi-
pu'nilenti;iin egerit manifeste ac sinceriler super cein suam sanctissiino p;iiriarch3e Ignalio suo ;id
injustitiis suis, el omnihus malis qnibus orbera linnnilendum super iis qua; pessit, ct efflciendum
replevil,suscipialur in Christi Salvatoris nostri Ec- niembrum sanet;p Ecclesia, ac se sociandum Chri-
clesia, (inemadiiioduin unus^iuisque lidelium, lan- sti;iiiiiruins;incl;vciimmniii(iiii,ulimos ['(/., utunus]
quani h;ibi'iis sjiein vit;e pereiinis, el iion susci|ii;ita fldeliuinlaicoriiin,uti ti;it iii liicruin n;e ipsiiis ;ini-
Deo certitudinein ;i'tern;eruin;e atiiue dnmnalioiiis in;ealque suorum, liccl siiitiiniihim eumsequipro.
per anathema, quod multo antc datum esl ei. ponentes. Bahancs famosissimus patricius et prav
» Encolpiiim est quod in sinn porlatur ; colpos ad colluin. et hoc esl (|uoil vocant encolpinm.
eiiini (ir;ece, sinns j.atine dicilur nioris enim
: Idestuamnalioncin imprecantes, si a rectoquid
''
posilus (liKil ; LiHiuiTC, (liiiiiiin' IMmli, i|ii,iilriiiii|iii' A iiiiitili;l cl iiiv;ili(l;i criiiit qui' ;i li' iliitii ct;icta
IkiIios jiislitia' npiis ; tiiliis iiuiniliis liir est nc claii- ciiiistitcriiit. Sciiiiiis (|ui;i iiitiil potcs ; (|uod si
(hit viscora siiasancta cl iuiiviTsaiis syiHKliis; ((iiu IkiIics aliiiu;iin jnstilicatiiiiicm, loqiierc; sinc pcrso-
iiaiiKjue vis (^x liiH', coiifuftiM^e "? Kiima:ii / Eccea Uii- nariim acceptione constit esse concilium. Pholius
ma : In Orientem ".'
Kii ab Oriente liic adsuiit : viile, autem crebro compulsus ut rationem daret, mane-
ne elaudalur janua : si isti clauscrint, nemo est bat niliil omnino respondens. Deindedixit sancta
(lui a|)ei'i:il. Dic, lnimo Dci, (|iiani h:ilics jiistilic;!- ct nniv('rs;ilissynodus : Vadat, et pcr|)end;il (|iiiiil
tioiiem '.'
Pliolius (lixit : .Mc:i' Jiislilic:itioiics iiuii sibi convcniens sit. El exivit l'li(itins.
sunt iii hoc muiulo ; si iii mundo hoc esseiit, inde DeindeslansinniedioStcplianiisncii;iiiiicissimus
viderelis.Baliaiioslau(lal)ilissimus|)atricius et pr;e- diiiconus sanct;e Constantinopolitanorum Ecclcsi;c
positus dixit : Nos tenemus quiaconfusionect metu etdevotusnotariuslaudavit ita : Multosannos impe-
depressusdcsipis, nesciiMis(|ui(ldicas: proptcr i|iiod iMtorum B;isilii et Constantini ! Mai^nnrum priiici-
conccdil tilii saiict;i cl uiii\crs;ilis syiiodus sp;itiiim pnm ct iinpcnitorum iiiultos annos ! Ortliiidoxoruin
ad mc(lil;iiiiliiiii s:iliitcin tuaiii. Vade, el rursusjii- iiiipcnitiirum multos :iiiiiiis ! l';iciliciiriiiii im|ii'r;ilo-
bel tibi vciiirc liuc. l'hotius disit : Spatium qui- riiiii iiiultos ;innos !De|)ositoruin iiijustitia^ multos
dem non deprecor utautememittaravobis,vestrie B annos Hostiummendacii multosannos! Amatorum !
potestatis est. Bahanes laudabilissimus patricius et etfautorum verit.Uis multosannos ! Eudoxi;e piissi-
pr;epositus dixit: Bonumest tractarctccum, ct coii- nuc August,e multos annos ! Nicolai beatissimi paps
siderare ([uod cx|iedi;it, et prociilcre liuic sanct;e Roinani ieterna momoria !Adriani orthodoxi papae
synodo. Judicium enim non aceipiens personam, ac Rom;ini multosannos! Iguatiiorthodoxi p;itri;ii'ch;e
non ex uno est tantum, sed utpnediximus, ex muii- patriarcharum Orientls multos annos Orthodoxi !
di finibus est ; et ideo monemus ut pojnitearis, et senatus multos annos Sancts et universalis syno-
!
ACTIO SEXTA.
Christi veri Dei et Salv.itoris nostri. Imperii a Deo patricio, Tarasio magnificentissimo proconsule ac
positis pretiosis acvivificislij,nis.et intemeratis s;i- lacto magnificentissimo patricio, Petronate magni-
lutis nostrie Evangeliis; prsesidente eodempiissimo ficentissimo Manuele magniflcentissimo
patricio,
et amico Christi imperatore, in dextera parte magni patricio. nec non etconsidentibus Deo amicissimis
nominis terapli magnse ecclesia; conveniente sanc- :
metropolitis,scilicetBasilioDeoamicissimo archie-
ta ac uiiiversali synodo, id est Donato Deo amicissi- pisc. Ephesi,TheophiloDeoamicissiinometropolita
mo episcopo Osliensi, et Sle|)hano Deo amicissimo .\ncyr;e, Barnaba Deo amicissimo metropolita Cyzi,
episcopo Nepesino, et Marino reverendissimo di;i- Nicephoro Deo ainicissiino inetropolita Nic;c;e,
cono sancta' Ronianoruin Ecclesiae locum obtinenti- NicephoroDeo amicissimo inetropoit.i Amasi;e, Ni-
bus Adriani sanctissimi papse Romani, et Ignatio cetaDeo amicissiiuo metropolita Athenarum, Theo-
sanctissimopatriarcha Constantinopjleos etTho-D doro Deo amicissimo raetropolita Cari*, Metropha- ;
gnificentissimo proconsule ac patricio, Marino ma- simoarchiepiscopo Misthiae, Theophane Deo arai-
gnificentissimo proconsule, patricio et protoscri- cissimoarchiepiscopoSelges,PauloDeoamicissimo
^ Id est, prajfecto.
83 AXASTASII BIDLIOTHECARH 8i
archiepiscopo Ai).imi;p, Joanne Deo araicissimo e- A quelautem nuncnobis t;ilesfliivius,diviiins¥i(leli"
piscopo Cii, Athanasio Deo amicissimo episcopo cetac principalis. et sanctlssimns Splritus. de quo-
Anheiii Ma;nosi;c, Tlioii(lon) Deo amicissinio epis- dicll (livinum ct prlncip;ilc Vcrliura Chrislus Sal-
fopo Sino|);e, Knslachld IVo araicisslmo episc.opo v;itor noster:0""'''''/i' inme, flumhin </< vrutir rjits
-Eraonla', TheodoroDcoamlcissimo episcopo Lacc- lluciit aijiix tiva;. Iloc (iiilein dicchiit lic Spinlu qiiem
(Isemoniiv. Nicephoro Deo amicissirao episcopoZacy. acccpturi crant crcdcntes in eum sicut, dixil sanctus
nthi, Euthymio episcopo Mosynorum, Basillo Deo Joannesevangelista.'./o«»!. vii). Hic est enimSplritus
amicisslmoepiscopo Pyrgil, Georgli) Deo amlcissl- de (inodlxlt propheta David: Fliimiiiis imiiitiin Iip-
mo eplscopo Ilclii, 1'etro Deo amlclssimo cpiscopo lifimt citiliitiiii lui [Pi^al. xi.vii). vldclicet saHftam
Troadls, Leone Deo amlclssimo eplscopo Daphnu- Kccleslam. Iste fluviussegregat Impetussuos nunc
siae, Xicela Deo amlcissimo episcopoPhoti», Basilio in quatuor initia, insanctissimos scillcet vicarios
Deo amicissimo cplscopo Grali;t, Damiano Deo senioris Roma-. et in ConstantinopoHtanum imita-
amicissimo eplscopo Miletopoleos, Theophane Deo torcni Dci palrlarcham Ign;(tluni. alque In cos qul
amicissimoepiscopoTralhc, Lcontio Deo amlcissl- ex amhahus scdihus Orienlls advenerunt, sanctls-
mo episcopo Xeopolcos, Josep h Deoamiclsslmo epis- siinos vicarios. Ila^c itaque sancta el unlversalis
copoPalseoruinetGeorgloDeo aralcissimo eplscopo B synodus arca salutls est. ad quam confuglunt et
Adrian*: his itaconvenlentibus,surgens Metropha- introibuntomnes (lul praeordinati sunt in vitam «-
nesDeo araiclssimusnietropoIltaSmyrn;c, in niedlo ternara. Et tu cs, amice Christi domine. Noe, jus-
sanclae universalls synodi stans, pronuntiavit nia- tus inventus In conspectu Dei in gencratione tua •.
gna voce in audentlam oraniuni it:i : Justlthe sol. qul;i talem arcara fabricasti, bciiedlxit(|ne tibi
qui est inagnnni clvcruinacdlvlniiin prlnciiialei|ni' Deus, et proli ventrls tul, et tlninr tuus et tremor
|umen, qui(|uesolus cst infinita; poteiiti;e Dominus luus erltsecundum vcterem Noe super omnes bes-
etDeus nosler, qui dixil: Fiant luminaria in firma- tias agri, et super omnia volatilia c.;eli. hocest su-
mentocceli ad illtiminalionem tcrrcn ; fccitduo magna per omnla (|u;e bella amant. et Inrulelia. qua; sci-
luminaria Inminarcquidcm iiiajus in principio a diei, llcet sub univcrso c(cIo cnnslstiinl. Ila^c sancUi et
minuK autem in jirincipio noctis, rt pa.niit ea in fir- jnlversrdls synodus est benlgnns ctbonus puteus,
mamcnto cceli, utprxsint diei ac nocti [Gen. et tan- i
)
; ((iiera fodlstl tu, Deoamanllssimc. .\braham servus
quam qu;rdam magna luminarla: videlicct quinque et amicus Dei excelsi cui el invident quideni Phi-
:
patrlarchalla capita in illumlnatlonem totlus ter- listlim, non autem penitus obruent sed supcra- ;
rx, quo pneslnt diei ac nocli: et separent inter lu- biintur operlbus ct studiis tiiis. (lucraadmoduni illi
raenct tciicliras, idestiiilereos(iuiaguntopcra. lucls q ollm amlci et beatisslmi patrlarcluc .Vbrah;e et sub
hoc est divina> justltbe, ct Intereos qulagunt '( pera operlbus et sludiis. Proptcr (luod etiani sicut ad
tenebrarHm.ldestlnjustiti;r;utquorun(lam ijuideiu te Deo amicissimura imperalorem
illum, ita et ad
illumlnent magls ac magls gressus, qul secundum nostrum dicit omnium consultor ct princeps, per
Deumsunt;quorundam vero redarguant, et osten- vocem sanctissimi patris tui, et sumnii pastoris
dantat(|ue(llvulgental)sconditosaclus tenebrarum! nostri, ac Deo amicissimornm vii:iriorum Nisl :
id est, injusllli;e,ac lillosDel aclucis exhibeant at- benedicens benedicam te, et niiilli|ilicaiis miiltlpli-
quedemonstrent, .\d talesdlcltChrlstusDeusnoster: cabo semen tuum sicut stellas cirli, el sicut arc-
Yoscsti^lux mundi(Matth.\y. talesnomlnavitetPau- nam quse est in littore marls, et hsereditale possl-
lusraagnusapostolusluminaria in raundo, verbum debit .seraen tuum
populus tuus civitatcs adver-
el
vitsecontincntla(P/i'7/'/). iii) Talesergo, magna lumi- sarlorum (Gcn. xxii) ipsc eniin est Deus noster,
:
narla, pilssimeetChristo (lllectisslnie, ac divinltus (lul benedicit benedicentes se, (lui solus est hene-
gubernatedonilne, queraadniodum in niagii:i (lomo dictus per iiiflnitu s;ecula sirculorum. .\raen.
raultaslamiiades,incivit;itetua per mult.im dlllgen- Et post pronuntiationem hanc, perjussionem
tlara elstudiumaeprudeiitlam collegisli et congre- amlci Christi imperatoris nostri, legit de-
gastl etsplendidioremtemetostendlstl,et.jucundio-D votus a si^cretis Leo epanagnosticum sanctissi-
rem conversaliodem tuain, etChrisli ecclcsiam nltl- niorura Romanorum vicariorum, cujus inltiura
dlorcm exhibuistl. Iiiio vero, plissime domlne, per est hoc :
temet, hoc est pr;escntl:im tuain, (|uasi (luoddam Crcdimus nequaquam lalere sanctamet raagnam
inaximnniOricnlls Iumiii:ire sanct;e huic elunlvcr- haiic synodum, qualiter hic pilssiraus etCliristi;i-
salisynodo cliam pr;e(licta,et nunc visa luminari», nlssimusetaDeoprotectusiinpcratorinitio impcrii
lucidiora raonstrasti. Verum peralia divliiacloquia sui,cui miiiiarchhim suani raagispnrstitit iinpera-
compendiosi! valde pra^sciitcin sancliim syiiodiim li- lor, confesllm de statu ac recuperatione sanctic
gurcmiis. Ihec ciilin cst olim paradlsus, (iiicin plan- Coiistantlniipolltan;eEcclcsi;e, ipuc dlntlus posscs-
tavit I)i'us ad orientcm, iii cujus mcdlo est llgnum sa erat abinvasorcactyraniioPhoiio.cogliareca-pe-
vit,e,iiiqu'm Ingrcditur, ex intelligiliili Eden '', tlii- rit, (luomodo ex eade.ii illuin pcllcietEcclcsia^sed
viusad irrigandumeumsiculscripturaesl: Qiiiaflu- et dlvinitus inspiratus, et sanctoruin et Patrum
vius eiireilitur de Eden irriqans paradisum (GcH.ll). I.i- pncccjila iiiomiiilius;i(limpli'rc(lcsiderans, pr(i.iccit
(l(> Ecclesia Dei jam (lictiim adiilterum Photium, et A rius logit epistolam quam misit sanctissimus papa
rcstiluit ci sanctum viinini sciicm et boiiiim ciilto- Nicolaiispcrl.oiincmasecrclisad Michaclem impcra-
rcm li;natium bcatissimiini patriarchain. l'(isl h;cc lorcm,clquam ad 1'liotium, (iiuc pi;cscript;c siiiil iii
iiil iiioiatiis, pi\c(lcccssorum snnruin i:iiristi:iiiissi- (|uarl;i actioiic. Et post harum lcclioiicm, sur;,'cns
morum iinpcrat iruin sccutus exempla, transmisit Elias Deo colciidissimus presbyter etsynccllus, lo-
legatos suos nobilissimos viros Romam, Joannem cum obtinens Theodosii patriarchie Hierosolymo-
honorabilissimum metropolitam Sylsci, ac
scilicet rum.dixit :Dei circa nosbonitatisdivitiasnccessa-
Basiliumrulclissimumspatharium suum.deposcens rium est anniiiitlarc et pncdicare: non soliim cnini
sanctam Romanain Ecclcsiam sacrisctiam litlcris pretiosismuiicribiisvilitatcmnostramdiiinam cxhi-
suis: qui vcnicntcs inveiicrunt in ea pnesulatum lict,sc(lctl'acin()riim multitarioscompcscit ct rcpri-
gcrentemsanctissimumct honorabilissimum .Vdria- mitimpctus. Prffnoscensenimturbationcm quajinc-
num, a Deo destinatum pontilieem sumnuim, dantes rat huicamicae Christi clvitati, qucmadmodum iii
papa Romano, et ab Adriano divina gratia succes- ecclesiastica? ordinationi aptius existat, convenien-
sore ipsius ; et crediraus quia supertluura est fre- tibus videlicet hic senioris Romoe sanctissimisvica-
quenter eadem diccre vel repetere. Idcirco petimus riis ac hurailitate noslra. Cunct;i namque cmergen-
apiissimo etChristiiinissimo iraperatoreutexposi- tia perquirentes,didicirauscertius, qnod, cum esset
tio illa quse delata est sub prcevaricatoribus ac pro- Ignatius sanctissimus patriarcha in exsilio, quod
tectoribuscaluraniarura, neampliusretardetur. Ve- pertulit violentiuset iniquius ac injustius.dilTama-
rumtanien quemadmodum ad Romanam EccIcMani tumfuerit, quia thronumConstantinopoIeos refuta.
quod nunq.iam Photius fuerit adraissus in patriar- vit ; sed ;id hoc nos dicimus (quod et nobis sancta
chalidignitJtemanifestumest, itaetabOrientalibus Romanorum Ecclesia multum ante proedicavit) quia
sedibus per honorabilissimos viros litteris et verbis D non credimus factam fuisse refutationeni si vero :
jam edocti sumus, Photium in(Echuni et pervasorera et facta est, irreceptibilis est apud nos, eo quod
aliquando in patriarchico throno nullatcnus fuisse tyrannice facta fuerit, et coacte, atque invite; si-
receptura. Ecce, scientes unitatcm sanctarum Dei quidem hoc facile perspicit. Itaque incertum non
Ecclesiarum, utquid propter injustitiam et verbo- est nequeenimquis, cum sit in exsiliiset extremis
:
rum conflictum. ab iniquis et non intelligentibus poenis, etiam refutins existiniabitur secundum ve-
viris exaudiri exspcctamus"? rum refutandi moduni. Nam oraninKjdis vivere de-
Et post completinnera epanagnostici jussus The.:'- sperabat, per singulos dics mortem pra-stolans, et
philuslaudabilissimus protospatharius etpn^posi- suseipsiusvitffi quolidie pati detrimentura exspec-
tusabamicoChristi et magnoimperat jrenostro, in- tans:sed propitia Dei raisericordia salvavit eum,
trod uxit i n sanctam synod um eos qui episcopi Photi quat.^pusbenignitasDei manifcstetur, etcognosca-
dicebantur ; quibus in medio stantibus, confestim tur ab oinnibus lucidius, quia qui pro veriUite, ac
jussus Stepbanus Deo aniicissimusdiaconus sanct;B propter Dei justitiara sustinet tribulationes, non
Constantinopolitanorum Ecclesiae ac devotus nota- oblivionitradeturinfinera.Igitur, ideo huic sancta?
87 ANASTASII BIBLIOTHECAR U 88
synodomagnavoce denuntians, quSa nunquam ali- A opinatusperhoc inconcussumse ac immo-
attraxit,
qu;tndodepositionemsanctissimipatriarih*l!;nati bilemliablturumpropriumpnesulatum.se videlicel
admisimus,ncquelitterasal'hotiorecepimus. neque chirugniphis etjuiamciitis, qu;eipsec(mfecit, foliis
si veroetad rationaliilem excusationem sui hl (jui scissa sive pertusa. Scntentiam ergo, et judiclum
PholiohaTenl (lixeiiut, (|uu(l undi(|ue melru|iulita' iiuslrum coramamico Chrisliiinperaturc, ac sancta
acepiscopicullec^^tilMiotiuiii adpromoliunem pertu- synodo manifesta fecimus. l'acis aulein principem
lerint,et idcirco si ille dejectioue dignus erat, et illi Deum llagitamus, quo tranquillissimum imperium
multo magis, taliadicimusad eos, (juia in secunda dominationis piissimi imperatorisnostri in saecula
sancta et universali synodu, quse collecta est in hac conservet. Amen.
amicaChristlurbesul) DeicultoreTheodusiumagno ncinde dicit Basllius ainicus Christi et magnus
imperature.-Maximusquidam Cynicus,etuinnisejus imperatorpost hujusmodi acclamatiuiicmad episco-
manus impnsitiu repulsa est, qui autem pruinuvit B pus 1'luitii: Ecceaudistis seiisum patriarchiorum
eum ad praesulatumdejectus non est a sorte sua, Ti- tam Rumani quam llierusuiymitani et .\ntiucheni.
fecerunt, eo quod niaxime coacti ab iinperatoria quod ex Deoest;quia et chartas haset disputationes
potestate ac potentia ad talem impulsi sunt actio- istas osteiidere habemusin vanam fuisse locutas,
nem ; maxiine cuin in pr;edi(tu Timulhe(j .\lexaii- C scd tumiiltuatas. Basiliuspiissimus ctamicusChris-
drinu patiiarchajustiures mijiistrentur: nihil enim ti impcrator dixit : Vaiie locuti estis, ut (lui ausies-
habebatilleiiuud sibi tyrannideiu inferret,etiinpel- tis dicere vana (ime lecta sunt, eu quod ex talibus et
leret ad Maxiini consecratiunem. Veruiu ille solus, tani magnis patriarchalibus capitibus dicta siiit ;
qui ante depositus el anathematizatus est, tam a quemadmodum omiies certissime norunt. Vos prin-
patriarcha Ignatio, (|uara ab apustolica Rumano- cipali inanu synudus iiiurdiiiatas suli, ac singulari-
ruin Ecclesia, (iregurius Syracusaiius damnatus et tcr, sinepatriarcliiisthrdiiis facientes saiictas vuca-
depositusest. .Nequeeiiiiube;itissiiiuim et (leiferum rc ausi estis, et liuic pra'senti, qu;e ab omnibus
patriarchaiu Ignatiuiii alienuui a pruiiria cathcdij patriarchalibus thronis celebrata est, Dci cooper;i-
judicavimus aliquando vel judicamus, neque l'ho- tioneacgratia,qui imperiumnobiscommisit, detra-
lium umiuam in sumrao sacerdotiu recepiinus. here noii erubcscltis. Utiquc uustis et vos et univer-
Sanctus eiiimSpiritus, (jui locutus est iii sancta llo- sitas, (iu;e sub sule est, (luia prdlcctiuiij veri Dei
manorum l^cclesia, ciTdiiuus (|UOil ct in licclcsiis nostriiiuiiique p.itiiarchiaorbisternirumrecta sen-
nostris lucutusexstiterit. Ihcc eiiiin pluiimleuruiii, tiunt ct nun est hesiu Hdei : et ideo i|uidi|uid judi-
qui Photiifactioniserant, scientes, cunfugerunt sa- caiit, necessario debetis recipere. Ut autein apparet,
lubriteracreverenteratquesensateadsanctainsyno- D nuii crt^ditisquod ea (iu;edicla suntillinc existunt:
duin, et cunveiiientem veiiiam merucrunt : (|ui au- siciiiin credidissctis, iiun utiiiuc judii^iuin eorum
tem cuiilciitiusius cl lavorabiliiis liiiiic ^iiiipjcctcn- rcprub;in' pciiilus ;iii(lcrctis. Iiilerrogo ergo vus :
dum put.ivcruiit,furl,issis lioc h.ibciUiiKiiiiiiiu, (luia Dilliditis,ancrcililis,(iiiu(l inde siiit? 1'iiotli episco"
propria scripta, et jurameiita, et cruces quas lixe- pidixerunt:N'on dilTidimus. Basilius piissimus et
runt, reprobare nolunt. Saiu-tissimi autem vicarii Christianissimusimperaturdixit: Ergosi creditis,
seniorisRuma', etnos,qul reli(|uaruin sediuinvic;i- susci|iitcprolatiimabeisjuilicium.Si veroiioncredi-
riisumus, h;ecumni;i dissulviinus hu(lic,gr;iti;i.Iesu tis.egoelncccss:iriuruinopus pr;cbco,cl itc;id patri-
Christi,(|uide(litiiubissiiiniiiis:icci'(lutii putcstalem archia,etcertilicamini,;itiiuedcnu(liHiturillicnego-
juste ac cungrue liganili atipic sulvcndi, (|uuiii;iin ti;i. Philiiepiscupidixeruiit: Ilic denudenlurnego-
viuleiiter et coacte oiniiia facta sunt. Ille ciiliii l'lio- lia. Zacharias a 1'hutiu Chalccdoneiisis episcopus
tius prA-noscens oppido, quod non per ostium in- dixit: EtpaiKC Nicolai et c;eterorum patriarcharum
traverit uvium, sed aliunde asi^ndcrit. multitudi- caiion priiiccpsest,etsecuii(luin iliumagentcs, nilfa-
nem episcuporum ad se per varias machinatlones ciuntcxtraidquod docent. Cum veroextra hunc f;i-
so INTEIU'KKTAT1() SVNODl Vlll GliXKIlALlS. ACTIO VI. 90
ciunt , sivo papa Nicolaus, sive alius quis,non ac- A dcri vulneribus Ecclesi». Vestruin aulcm casura et
(luiesceraus. Eienim .Maircllum Ancyiaiinm .lulius vulnera nullus ccclcsiaslicornin inedlcorura sami-
llomanus suscepit, etSanlicensis syiioilusticcciitus vit : nequealiquis patriarchaliuin c;ipitura crigere
sed us(|ue in prav
episciipos liabens, juslilicaviteum ; vos ex ruina vestra passus aut voluit, sed nsque
est,
.sciisnt iKcrelicusaiiatlifiiiati snliinittitnr: ctln^cil- in pra'sciis in peccalo vestro eslis, etiii sepulcro in^
(Inm Apiariuiii jiislilicaluiii a Kin.iaiiis pra^siililiiis, (liiili:i' vi'sti';c jacetis inorlui, uiidc oinncs suinini
Africanasynoilnsniiiijuslilicavit, scil rcpnlil, iiiit- pastorcs patriiirciuc coiicorditcr vos coiidcmiKint. A
tens, utpropria curaret, etc.\lra linessnos iion e\ce- Oeo vcro munitum impcrium nostruin placidum, et
deret;etaliadenamillia paradigmata habemus hu- benignum est, et vestri curam gerit, et consulit, ut
jusmodi.Etnnnc,si(|uidemtactasunt h;cca Nicolao |iercipi;itis raisericordias, quas delibcniveritsancta
cnmcanone, sei|uiiniir, elconvcniiiinsetroliorainns, et universalis synodus. Nam oinncs noviinus quia
etcontrariaillisiionsipimns: si vcrolact;isniiti'xlra hiici cstis, ctnon adduxiinus vos latrarc, ct sinc or-
canonem, non iios ill;i vilupcramiis, ;int pi-ojiciinus, diiic faccrc vcrba;oinnia enim vestni racnd;iciasniit
sed canon :eteniiu duobus conatibus, quibus ntitnr etseduclio. Photii episcopi dixerunt: Ilocnecdia-
contra palriarcham qui consecravit nos, reornemi- bolus aususestdicere. Basilius piissimus, etChristi
nem duntaxat promotum possed;(mnari. Nara in eo B amicus imperatordixit:Si velletisdicere, quiatem-
quod dicil non debuissc hnnc cx laicis provehi, con- poribus, iiuibns perinisit Deus episcopatu vos fun-
secrantes (luidein cautos rcddit, coiisecratnm antem gi,etalind iniscrabilius perraisitlieri proplcr pecc;i-
non damnat : et consuetudo canonem illuin exsnpc- ta vestra, quod ct videbitisassidue oculis vestris:et
ravit. Etenira Tarasius ila consecratus est, et Nice- hic testiiuoniuin perhibet, deEulampiodicens per-
phorus, et Nectarius, Thalassius Caesareaj, ac
et fectius et nianifestius: Haberaus ergoetalios episco-
Eusebius, etAmbrosius Mcdiolani, atquc alii mil- pos, etalii quidcin patricii suiit, alii autcin protos-
le. Si ergo su:it illi obnoxii, esl et hic : quod si illi pathariorum dignitatem habent,quid;iinvcroet sp;i-
innoxii, et iste utiquc. th.iriornai, alii vero etstabulariisunt;et si hoc vul-
Quod autemdicitur, quia a depositis est promo- tis,exhibcbucoramvobis, quiaTheophilusprotosp;i-
tus, prirauranon opinamur hoc verura esse, neque tharius ferens superhumerale ut patriarcha, incen-
euini pro criminibus isti depositi fuerunt, sed jiro suin olfercbat suinmo sacerdoti vestro Photio corara
eo quod restiterunt Ecclesi;e: nniti autem rursus et isto;a(l qnemetdixit: .\on videbas euin ?Eularapius
apostasiam illam reprobaiites, suscipicndi consis- dixit : Si vidi euin aliquando, doinine, destruat ine
tunt. At vero etsi Gregorins depositns cst qui eum C servuin tuuai Doininus Deusdelibro vit;e. \eruint;i-
et loca, in Ecclesiis ab aliis patriarchis restituti {i'rov. vi). Voluraus autem ut legatur in auribus
et erecti sunt, et ideo digni receptione judicati eorura libellus sanct;e Roman;e Ecclcsi.e, et si de-
sunt, tanquam sanati ab iis qui potucrunt me- siderant converti et poenitere, ut vel coinmunionem
• Blesus sive Balbus. 1'
Forte deest deposuit.
: ;
tanquam Christiani arcipere mereantur. Non enim A erit judicium. Quoniam vero veluti nullatenusau-
claudit niiserationes suas in liujusmodi contenlio- dientes solutiones quselectssunl litteris beatissirai
nibus sanctacatholica et apostolica Kcclcsiaad eos papa" Nicolai dc promotione Nectarii et .\mbrosii ac
qui sincere poenilentiam ajrunt. Persistentibus au- Nicephori. mcinor;ibilinm hierarcharum, ilerumil-
lem iiset oblurantibus aures suas el corda, et no- lasinparadigma producitisadjustificationespnesu-
lentibus audire iiu;r exposila sunta sanctis patri- dicimusadvosquiasapiensquidam dicil:
lis vestri,
archis, nosnihilaliud facimus, nequesubvertimus, Etenim eoruin, qui mullum inter se distant, mani-
neque rejudicamus judiciumsanctic Romana^Eccie- fcstap prorsusdivcrsitates consistunt, porro simili-
sia"sub undecima indictione factum contra Pho- ludo valde jierspicienda est. Perspiciamus ergo et
tium mcpchum et tyrannum ac pervasorem, atquc nos valdc compendiose. secundum similitudinem
si
tio?Et stelerunt in nicdiu lleracliensis, Crctc isis. ipso novo confessorePaulo.qui propter orthodoxam
et Celenderensis, ct (lixerunt : Nos sumus ejus con- lidem sequestratus acathcdra Constantinopuleos, et
secrationis ; etdicunlcis sanctissimi vicarii scnio- testimonio approbatus est ct promotus ; eo illum
risRoma': Subjacctis justo judicio catholicae syno- dignuin esse tali throno asseverante, ac omnibus
di, et juxta libellum qui exposilus est a sancta C propugnatoribus pietatis, qui tunc aderant, orlho-
RouKina Ecclesia facitis el scribitis. an non Qui "? doxa'lidei proptcrzclumac irreprehensibilem vitam
dixerunt: Ne flat, Dcus. Sed si jiisscrit inipcrator ejus, sed non tyninnice vel coactc ad receptionem
nosler sanctus audirc omnia i|ua? acta sunt, dice- ejus conducti sunl:similitcr etiamet post dormitio-
mus. Sanctissimi vicarii senioris Uom;E dixcrunt nem beati.ssimi Tarasii beatissimus .Niccphorus pa-
Si non vuitis obaudire sanctam synodum, ite ad triarcha synodice clectus et consecratus est archi-
patres vestros. El his se ad alios confcienlibus, cpisc(q)us Conslantinopoleos, sponte ac voluntarie
dixit .Mctrophanes Deo amicissimus mctropolita coilectisepiscopis, (|ui decretum illius et consecra-
Smyrna; adZaehariam Chaliixloncnscm 1'hotii epi- tioiicm feceruiil : iii 1'hotio vcro iiihil omnino t4ilc
scopum:.\d eaqu;e(lixisti rcspondemus libi:Leges invcnitur, eo quodet ille, vivente legitimo Ecclesiic
sanciunt, tara ecclesiasticse quam civiles, omnem, viro, subrogatus sit, el provehentes eum et conse-
quielegerit aliquem jndiccm. modisomnibus sequi crantes violenter, et coacti, ac inviti, atque sinc
ac obcdire pr.Tcepiis cjus. ct ncqua(|uam rcfutare proposilo ac voluntate in illius et promolioncm et
pciiinis ac repellere prol;itas ;ib eoct dcpromplas de- consccrationcm ex imperatoris neccssitalc ac tyran-
tiiiiliiin(>s et leges: cum itaque pars vcstra pelicrit iiide impulsi sunt et sccuti.etniilla patriarchaiinm
et proposuerit judicem, beatissimum papara Xico- D sedium in sacerdotio euin recipcre passa fuit. Cum
laum, quomodo vos, extra positas Ecclesi;p ac rei- ergo divcrsitas, hicomnimoda reperiatur, quomodo
piiblic;!' leges ac regulas, eum rcdarguere acju- in dissiniilibus iiitroducis similitudiiicm ? In (|iii-
optioiie vice versa judicare vel coiidcmnare pcnilus proinovcri, eos qui consecravcrunl cautos reddil,
debet. N;im nun(|u;im ali(|uand() (|uis judicatus, non consecratumcondeinnat,etconsuetudoregulani
dum condemnalusfiicrit, firnfavil prohilam danina- contrariam disp;iralionem cecidisti
illain vicit,.in
lionem;ctideoperiiiilliiniti'inpusvclmo(liiiiilirniiim co (|iiod confessus quidem sis, et ostenderis papam
',»:) INTI-UPKI-TATfO SVXODI VIII fiENT.U.VMS. — ACTIO VI. M
Xic(il:iiiiu o,.iiiniiicc restitisse, ac secuiuiiimreguiam A cutus. Si vero, litocuraPaulinodcleuta, reslitcrunt
riiotium roproliasse, nou autem acquieveris cauo- quidemproptercausam,quaradixi,dcposueruntau-
iiico ju(iicii) Nicolai, ([ucmadmodum pollicitus cs, tein hujusmodi contentionom, et reccperuiit eum,
rum et (luod dixisti : .Mullns, Kinn.iiioruin l-;c(^lesia lueresibiis rixleuiit opiscopos judic;iiit, et alitor eos
juslilicaiite, damiiatos arbitiamiir, et rursus dam- (|ui a nKPcbis et qui sine canone promovontiir ; eos
nanlc justilicatos habemus, falsum est et procul a enim (lui libellum dant, et propriam h;oresim ana-
veritale. thematizant, recipisanciunt, quemadmodumet tunc
Dcnii|iie quidcm analhemnlizantcm
Marcellum Orientis episcopisynodumcelebrantes, et Felix post
omiiciii li.ercsim,et cam maxime i|u;iin liabcrc di- B Simpliciuin papaRomaiius synodicoPotrunKiiiidem
cebalur, justc ac regulariter Julius papa Homanus, ^loggum damnavit, et omnimodis ;ibdicavit: simili-
ct Sardicensis synodus recepit. Similiter eniin cum ter etiam Felix et Acacium abrogavit. Nullatenus
facientem et Athanasius magnus et Paulus confes- autem qui adversus eos ab utroque consecrati sunt,
sor, turres ct column;¥orthodox» fulei, etaccepta- promulgaveruntsententiam,propterevidontesleges,
verunt etcomminislium habuerunt. Xovissinie au- ut dixi, £001051»; et certe Petrus parum, magis au-
tcmad propriumviiinilumrcversumel deprchensiim tom ot .Vcacius, alterantes lirca fidom app^iruerunt.
ha^reticum, lii, qui circa Silvanum crant, anatho Consecratos autera, quemadmodum Photius ot vos
matizaverunt, (|uibus et Liberius per litteras suas, nullo modo recipiunt, sicuti sancta et univcrsalis
qui post Julium fuit, concordatdicens Marcellum : synodus secunda de M;iximo Cynico, et iis qui ab
denuo iinpie dopmatizantem. Hoc autem nou est eoraanusimpositionemhabuerunl,etogitetcensuit.
utique reprobatio judicii Julii, vel Sardicensis sj- Gn^gorium autem, qui consecravit Photium, ut dixi-
nodi, ob factam Marcello mentis mutationem. Simi- sti, non tanquam desortorem Ecclesi;e deposuit
liter etiam .\piariuni, cum esset presbyter Ecclesia; sanctissimus patriarchalgnatius, sed propter crimi-
Synicensis [Siccensis] African;e provincia?, propter nalescausas. Etbenedixisti, quia: Sive sitdeposi-
aliquam causara segregavit proprius episcopus Ur- C tus Syracusanus Gregorius, innoxii sunt qui Pho-
banus postea vero deposuit omnimodis synodus
: tium provexerunt. Isti enim revora justificantur
qu* ibidem collecta est Zosimus autem papa Ro-
: priiptornecessitatemottyrannidem,atquovim rocop-
manus recurrentem ad se, et semet insontem cxbi- tlonis utriusquo, Photii scilicet et Gregorii;secun-
Lenteni, justificavit, et ad Africanam synodum mit- dum paradigmaquodtibidatumestdepositi etimpii
tens cumlitteris, ut iterum susciperctur, egit ratio- Eutychetis, et susceptionis ac sacerdotii functionis
nem reddente synodo per scripta Bonificio post Anatolii patri;irch;e Constantinopoleos, ct eorum
Zosimum papa^ Uomano de depositione quK facta episcoporuin qui sub ipsoerant, qui ppe recepti ot jus-
est in .Vpiarium, et de iterata justilicatione : ct quii tificati per quartam synodum habiti sunt: non vero
nuncjustificatumeumarbitramus, judicavimusau- per id et Photius innoxius dicitur: etquod schisma-
tera non operari eum qus sunt presbyteri in Eccle- ticus fuerit, antea, multorura scandalorum auctor
sia Synicensi propter scandala qu;^ subsecuta sunt; ofl^ectus sit, et multos ab ecclesiasticacommunione
porro accipientemlitteras commendatitias a nobis, recedore fecerit, et uUroneus ac volens consocrari a
in omnibus aliis Ecclesiis sacerdotio fungi. Inveiii- Gregorioproposuorit, nullainhocnecessitateimpul-
tur igitur Africana synodus paruisse potius judicio sus ; sed et protestationem a quibusdam electorum
Zosimi papKRomani, ac perhoc propriam reprobas- D hic consistentium episcoporum accipiens. Et Zacha-
se sententiara, et justificasse Apiarium, non, ut fas. ria dicereotiam denuo tentante, sanctissimi vicarii
sus es,restitissevoto Romanorum pontilicum. Porro seniorisRoma' dixerunt ;k1 amicum Christi impeia-
patriarcham Antioch;eHavianum recusabat quidem torem Eccemultotiesaudivimus contradictiones, et
:
congregata est, quia sancta Roniana Ecelesia ab un- A cerim. Neque enira, ut sacratissimus patriarcha ad
(lecima indictirine, collectisOccident ilibusepiscopis proprium regredcrctur thronum, imperii mei opus
in eccclcsia be.ili Petri, ubi virlulibus floret, et re- vel excogitatio facta cst. Sed multum antc sanclis-
quiescit, obligavit, el anathemalizuvit ac projccit simus et beatissimus papa Nicolaus, quae circa il-
Phulium pervasoreni, una cuni omnihussei|uacibus lum eraiit certissime dicens, synodice decrevit
ejus, pra>sulalum adhuc gerente heatissimo papa reddi ei jus propiii ihroni, et anathema cum toia
Nicolao. Iterum autem successor ejus .Vdrianus. di- Romanorum Ecclesia pronuiiliavit contra resi-
viiiitus constilutus pontifex Romanorum, sicut ille stentes hujuscemodi decreto atque sentenlix. llic
delinivit atque pra'cepit, ita et iste successor ejus autem nos olim scientes et paventes judiciura
nosque indignos famulos
defliiivit et promul;iavit, anathematis obsecundarc synodico
promulgati,
suos direxit ad hanc Deo conscrvaMdim urhem, ad judicio I{oman;e Ecclesiae necessarium duximus,
manifestiitioneinetcertitudinLMnveri et justi judicii etlinjus rei gratia reddidimus ci proprium thro-
ipsorum in coiispectu justi imperii vestri, et hujus num. Verum non modo Romana-, sed et ad orien-
sanctiEac m,ign;c universalis synodi: it.i iil non ha- tem solem sitaruin sedium, |)rovideiitia melioris,
beant vocem repedationis, vel appellalionis ; sed vicarii pervenerunl, nihildcinceps vel impedire.vel
quemadmodumjam judicatisunt etdejecti, in ssecu- B adversari, autfavere utique paratijuslissimo impe-
lum m incant. Et Ecclesi;eOrientalium, gr.itia Dei, rio nostro consensuro. Cujus rei er.itia in nullo
nobisiuim seiiti nl, stahiliunl, damiiaiU et anathe- synodicojudicio invenirivoluit inultorumg;irrulita-
matizantsiiniliterusqueiiicoiisuminationems;eculi. tes accidens, ne qiiisdixcritmanus, (|uiid iiniicrialis
mitatum arx, estEcclesia' tempestas,inalignus ;ispi- et iis, quibus imperium synodi creditum cst, tradi-
rans adversuseam diaboli turbo, pacis expulsio. cl dimus, multuin pro pr;esenti judicio conjurantcsct
veteris ordinisdissolutio, ausus irrnendi jiiiiioiis coiidcmnaiiles ' , nil ;id gratiam, vel per odiuin de
in senioreai, et iiihoii irati adversus honoiMbil.'m, ceriiendum, humane autein magis circa eos qui ce-
acomnimodasiihvcrsio slitusecclesiastici, et, apud G cider.iiilalfeelanduin; quos non proprie t.intum, sed
extcriores quidein in consiliis.justiti:i conversanle ctcummuiiiter h odie, omnibus videntibus, depreca-
apud Ecclesiam injustitia Udui;ialiter agens, a.nor inur, uianuin iis qui compassione opus h.ibeiit por-
principatus, ac amor privatus, atque nullius severi- rigei'e,et unam Ecclesiaracelebrantium festivitatem
tatis propter li;ec reput;itio; iicc non el eoiitra spiri- periicere. It;i 1'atres spiritales et verilatis defeiiso-
taleni palrein rahics et iiis;inia.ll;ec suiit iiu;e ineain secundum (thrisina, Aaron, et se-
res, ijui ligur.itis
fontes milii largiri lacry;narum : ct divinitatem in qu;eerraverat, super humcrum tollite solitariam, et
;iuxiliuin et solutionem existentis mieroris iiivoca- confractam comp;issionis viiiculis ;illig;ite ; qu;e ul-
bam, et opus er.il inihi h;ec cogitalio, si forte pos- cerata est, emplastr.) condcsceiisioiiis saiiate ;
quaj
sem in priinisdee>clesi.islicacurain gerere unitate: extrane.i el alqect.i est a spiiilali maiidra, iionagin-
quod et factum est, et in effectura devenit queinad- tanovemovihusdispensationis raoreconjungite: re-
moduin et vos omnes nostis, quotquot ad sacrura liuquite memoriam sempiternam posterioribus ge-
liocconvenistiscollegium. Alia eniin imperii, (juod neralionibus coinpissionis vestr.c ad imitationem
sub me est, de.iiilteiis, ad id solu;n in exordiis ;iir D Chiisti. Et vos (juoque, qui curatione indigclis, ac
celer.ivi, et secundu n utriusque dissi leiilium p;ir- inedela opus h;ibetis, pretios;i meiiihr.i (^iristi, etsi
lis peiition!'in,et prisca.nech;si.isticain traditioncm nescio quomodo a raalo d;einone detenti, a capite
pcrspiciendi causa, etiainjudices eoruin. (|u;eiii Ec- separati cstis : Vitis verii, <\i\x propter contentio-
clesia nostra gesta sunt, ex reliquis patriarchalihus nem importunam, iino vero iiijustam, in anKirittKti-
thronis colle^'i, rein perfliiens coopenitioiie siiinti nriii i-iiin-crsii cs [Jrr. ii), ainici el proximi nostri,
Spiritus: (|u.im miilli i|nidem ante iios imp/iMiiliiiin et si propter odium irralionaliile ex adverso appro-
videredesideniveruiit, ex ;i'(|uo autein omnes miiii- pianles(^tst;intes, acvanit;itesrespicientes, suscipite
me consecuti sunt : et quotqu it pertiiient ad cccle- admonitionis serraonein ; non autem confundor di-
siasticam unitatein ac ordinationein, omnia solerter cere, etiam deprecationis ;in id enim nos adduxit
;i mi> penict I suiit, cnin iiiill;i peiiilus imperi^ili m;i- mis.'ricordia, (|u;iin circa vos h;ihi'inus. Scriilamiiii
iiiict poleiiti;i, iit qiiiihim, p;irviim vcl iii.igiiiiiii elh'- iiitimacoiiscienti;e vestr;e, et iiivciiietis vos male ah
"Ai- si diceri't; Niilliim in mesupeihiscrimcii iii- ;ippi'!l;ire volueril.
venielur, nisi forte iiuis hoc pietatis opus crimen I'
id cst, coiidcmiiatioiieni imprecantes.
;: ;
Ecclesia essedisjunctos. Xovissiin;i hnr.i cst, ct jii-A obsecrarUcs, rogantcs, et omnc in^'i'niiim (omnin-
dcx pra' f.irihns est, fnitrcs ; nc pr;ciicciip"mur ah vcntcs ad spiritilcs patrcs nostros, t^t pairi;Mrhas.
cjns Ecclesia sc |u'sir,iti. ct I in^'c ah illins i;loria nt (lispciiscnl (|ni(l cornin qn;c insiint aiiiiiu) vcstro :
projici:iiniir. Nihll tiirp'' duc;iinus p^issioncm m:ini- t;iiUnin nc Ii"incrccoiitr;i saliilcm vcsIimiii ;i^;ilis. nc-
fesiare, ct vnlnusoslcndcrc, ac locum p(riiitciiti:c :ic (|iic |icr(lili(iiicm vcstram ainplc(t:iniiiii ; iKin cnira
medicinx" requirere, atque intra atrium salvantium cst tcmpusad picnitentiam ct rcccptioncm pricscnti
fieri, ne confusionem ohcdicntiam ;irhitrando, con- acccptius : qui nam(|uc hodic ligarc ac solvcre Ec-
fusionis;etcrn:csnmamnscxpcriincnlnin. Oualisau- clcsi;c ncijotia possunt, pra'sto suiit. Oiniittite im-
tem ct cst coiifnsio, fralrcs. pro(iih'ri' Deo, el ve- portnne tempns cxplor;irc. ct rcriiin imniiil;ilioncm
niam cxpctcre: Dcocnim proci(lnnl,((ni Ecclcsi;e et cxs|)Cclarc,qii;c clsi liat aliqu;iii(lii, iiiliil vnliis con-
spiritalibusistispatribusprocidunl. Confnsio qui- fcret. Etenim, etsi alia tempus immutaverit, hoc
dem reveraesl, ctmaximuspudor, imovcro in Dcum conimovcre non potcrit ; nain si actio nnius viri
dimicatio, nolle unnmqiionii|uc proprinm confitcri vcstrinilrationabilc habens,cum totaerroneaessct,
peccalnm, el hnmili:iri prniilcr Chrisliim, ct Incra- l;inlnm ;cstiiin opcrata cst. ut luinc vix ac dirficilc
ri ctse elinnlliis. .~^i antcin omnino lioc conrnsioncm (lissdlvcrc i|uivcrimus ; actioncm, dic mihi, ct jiidi-
primusmemct super pavimentum projicio, purpu- str;edamnatioiii consenscrunt. Atetsi thronum ali-
rara et diadema parvipendens. .\sceiulitc ad genas quando Constantinopolitanum cuncta destruens
meas, et per oculos meos incedite, ncc reputetis tcinpus vohis commiserit, et per vosmetipsos conve-
niagnum imperatoris calcarescapulas, ncqiie verc;i- nirc volucritis; (|uis vos sequetur"? vel (|nomodo
mihi pedibns tangcre vcrliccm.quisnpcrimponilur apcrire oculos. ct aspicere quein|iiam potcrilis, im-
a Deo donata corona. Omnia patipromptum hahco, pugiiati abomnibussacerdotibusac patriarchalibus
et promptius agerequae vobisquidem confusionem, scdib,is"?Neergo, fratres, ipsi vos decipientes, tem.
mihi autemgloriametmaximam claritatemconferre pus salutis vestroe perdatis : nequeenim tale inve-
videantur. Xeque enim in hoc curam gero gloria^ nietisali((nando; sed importunas contentiones et
mex tantum, ut videam commuiiioiicm, nnitatem C
; obstinationes deserentcs. commnniniedcLToccarri-
et unam Ecclesi;e fcstivitaiem tantum nc anims ; te, ct mediciiue remcdium sumitc, ac adh;erete spi-
detrimentum [latiar, et gaudeat super me ille om- ritali capiti vestro, et £cclesi;B Dei communicatores
nium inimicns diabolus captivum sumens. Quod estote ; ut etcrimine exuamini, et Deum propitium
niihi dcsiderandum est. tantum spei mc;r lampas habeatis,acEcclesiam l;¥tificetis, imperiumquc nos-
ins[)erate non exstinguatur, [ler quam fcslinabam trum exsultare ac spiritaliler fcstivitatem celebrare
omuium illnstrari hBlitia simul et gaudio. Xescio faciatis, at([ue rempublicam uiiiversara gaudio
quod erat satagendura et cfficiendum, et non feci raaximoac tripudiorepleatis necnon etin commu- ;
hac controversia invenlum exstiterit. Verum si vnl- D sanctissimus etChristi amicns imperator, divinitus
tis etante illud judicium conscicnti;^ vesti';e inter- sibi concesso imperio, non vult perire unam ovem a
rogarejudicium, discetis ain|iliusnihil, quamquod Christo sibi in custodiam creditara, transferens
ab im|)erio nostro dicitur. Deponite igitur conten- omneexsilium,omnem tribulationem etomneman-
tionem, fratres, et resumite amorem fraternitatis gustiam in admonitionem et precem quas san- ;
fugite dissensionem, ct unitatem amplectimini ctissimi vicarii et fldeles Ecclcsi;B Dei propter Pho-
odium avertite, et dilectionem in sinu recipite : tium invasorem et tyrannum, non suscipientes
state cura pnibabilibus, etcapiti conjungiinini ; re- eum, perpessi sunt sed invitat vos ut verus [lastor
:
stiscipcrp. Thomas Dco amicissimus metropolila A omiiium iiostrura, eccc portusct mcdiciua ; ([uod
Tyri, et lldias Peo colendissimus presbytercl syii- si iion, iinpcrium nostrum pra^bct vobis inducias
cellus, vicariiOrieiil.!lium sedium dixerunl: Dignie septem dierum, ul si quidem curam fesseritis sa-
impcratorio el justissimo sensu sunl admonitioiies, hitis veslra", bcne et oplime : si vero minime, ven-
quas facil bonus imperalor iioster ad ilios, deinde tura sexla fcria, in saiicta et univcrsalisynoibj slatc
veroetad omnes (|ui postiijs futuri sunt. Nos autcm omnes, ct quidquid definierit sanctael universalis
ad lioc diciinus : lUnninibus qui'ltiii suiidnnus, Dro synodus iii vos, lict.
autrm Porro revereamur
majiifesti suiiius II Cor. v). Et post \\xc ascendens Stephanus Dco amicissi-
(;a?lum et terram, et caniciem nostram, si ijuid pr;e- mus diaconus Conslantinopolitanorum Iicclesi;r et
ter divinas legcs judicamus vel derinimus. (|uod ct notariusdixit .Multos annos imperatorum Basilii
:
fortasse coactc, ac violentcr tractaremus ea, duccn- multos annos Dcpositorum injustiti;c multos
!
tesctiara(|uo nollent: quoniam vcro rationabile annos Ilostium mciidacii mullosannos Amalorum
! !
iniiiniiii. Si crpo vultis viam nostram. ct Christi, beatissiini pap;c Uum;iiii ^ctcni;! mcmori;i ! Adii;ini
;irripitc-, sin autcin vi:im vestrani, abile. Basilius orthuduxi p;ip;e Uumaiii multos aniius! Iftnatii ur-
ACTIO SEPTIMA.
In iioraine Doniini et domiiiatoris oinniiim Jcsu C rura, Manucle raagnificcntissimo patricio, Theo-
Christi veri Dci ct Salvatoris nostri, cuiisiiiatus a phylacto magiiificciitissimo patricio, 1'elronate
Dcu coronatorum cl tranquillissiiiiorum doinino- niagniflccntissiino patricio, Manuclc raagnificen-
rum nostrorura, Basilii quidem anno tertio, Cons- tissimo patricio : considentibus quoque ct Deo ami.
tantini vcrofilii cjus anno secundo, perpetuorum cissimismetropulitis, id cst Basilio Deoamicissimo
Auguslurum, indictione tertia, (|uarlo Kaleiubirum archicpiscu|)o Ephcsi, Theodulo Dco amicissimo
Novemhrium : propositispretiosiset vivilicisligiiis, archiepiscopo .Vncyr;e, Barn;iba Deoamicissimo rae-
ct intemcralis s;ilutis nostra; Evangeliis : pr:esi- tropolita Cyzici, Nicephoro Deo ainicissiino inctro-
denteautein codcmpiissimo impcratore, in dextcra polita Nic;ea',Nicephoro Deo amicissinio ractropo-
parte magiii noiniiiis terapli raagnaj ecclesi;B : con- lila .\masi;p, Niccta Deo araicissimu inetropolil;i
veniente vcro sancta et universali synodo, hoc est Alhenarum, Theodoro Deo aniicissimo mclrupulit;i
Dun;itoDeoaraicissimo('piscopoOsti;c, ctStc|>haiio Cari;c, .Mclrophaiie Dco araicissimo nictrupulil;i
Dco amicissimo cjjiscopo Neiia;, ctMarino revcriMi- Smyriuc, Ii;isiliu amicissiino metrupulit;i (;;iiigr;i-
(lo rii(iti;p, Basilio I)i'o amiiissimo fpiscopo Ciatia', A iion conveiiirausutaocipiamus;i(| (nsincrepationem
Damiaiio Dco amicissimo cpisiopo Jliiolopoleos, vel pa'iiitentiam, sed ipsi a nobis li;rc debeiit acci-
Tlioopliaiie Deo amicissimo episcopo Trallie, Lcone pere. Hocad confusioneraEcclesi;edicunt;nos iiiliil
Deo amici.ssimo episcopo Neopoleos, Josepli Deo aliud iiiterrogamus eos, nisi voliieriiitlacorc liliclji
vic;iriossenioris Kiim;e et OrieiiUilium sedium:In- et iioii respondeinus eis. Et post hoo legit Theodo-
duciislMiotiodatisjamcoiiipletis, diixiiiniseumrur- riis dcvotiis ;i scorctis, ut ex persona Oriciit;ilium
susa(lsaiict;imliaiicet univers;ileiu synodum. Si ju- .sodiuin : Ita prinio quidcra ingressu tuo, non soluia
bet ergo sanctitas vestra, introducatur. Sanctissimi iios, et hos qui nobiscum inventi sunt, sed et san-
vicariiseniorisRonne ac Orieiitalium sedium dixe- ctuin senatnm iinperatoris peccatorcm pronuntiasti,
runt: Introducatur. Kt introductnsest Pliotius ba- noii iiiielligcns iieiiuei|u;i-loqnaris, i'ei(ucdoquibus
culo iiinixus, et cumeo Gregorius ditduin Syracus;i- " ;ifliriiies ; nuiic autein coiiclusioiiem prav;e inentis
nus. .Marinus Deo amicissimus diaconus saiict;e tu;cevorauisti, adnionitiones imperatorias, et san-
Romanorum ficclesiae etvicarius dixit :Tolliteb;i- ct;eac uiiiversalissynodi,qua2vociferatiesuntad pcc-
culum dc inanu ejus, signum est enim digiiitatis nitentiaiu tuam, in sanctum irapcratorera nostruin et
pastoralis, quod hic habere nullatenus debet, (|uia sanctam ac universalera synodum transferens, uti
lupusest, et non pastor. Et, eo ablato, Donatus Deo nosraetipsos admonenles ad p;enitciitiani veiii;iraus
amicissimus episcopus Osti;i', et Stephanus Deo sed noii (juia vertiginosis tcrra moveri videtur, pro-
;imicissiinus episcopus Nep;e, ct .Marinus revcren- pter hoc et movetur : ergo tu quidem ipse exorsus es
dissimus diaconus sanctas Romanoruni Ecclesi;e. etiam antea, nunc vero conclusisti. Ad ea itaque
vicarii senioris Romje, dixerunt In pra-ccdenti :
qua; interrogatasunta sancta et universali synodo
actione venitad nos viriste forensis ct curialisPho- Rcute responde. Si ergo acccsseris sano sensu in
i'
tiusetadmonuimus illum per apostolicam anctori- quibus vocalus es, quod comniodumest tibi ipsi, et
tatem ad revertendura iii Ecclesiam per libelli expo- iis qui tecum sunt, facies si vero in hujusmodi :
sitionem, ut recipiamus eum in comnmnionem s;€- pertinacia et contumacia permanseris, audies De- :
cularis. Interrogate illum,siforte intellexit bonum, cUnuntes uutcm in obligutiones udducet Dotidmis cum
et conveniens sibi, et vultfacere libellum. Et per- ^ vpcnintibus iniquitatcm, ct fict pax supcr Isrucl
gens Bahaiies famosissimus p;itricius et pnepositus Psal. cxxiv ). Et Photius dixit cura aliis : Et hsec
(
libellum sanctae ac universalis synodi, quemadmo- Habes quid dicendura ad hsc ? Et Photius dixit
dum exigit"?Photius dixit : Dominus imperatorera Qu;Bdixiinus, bene transiviraus addaraus et alia ; :
nostruni sanctnm custodiat in inultos annos, et in calumnias nos circuinposuerunt, nil tale seiitieii-
Gregorius, et nos similiter orainus. Impcratori iio- tes. Et (lost hoc ingressi sunt episco|)i Photii. San-
stro sancto, vicariisautem rationeninon pnebemus. ctissirai vicarii senioris Roniye dixerunt : In praece-
Bahanes magnificentissimus patricius etpnepositus denti actione admonuimus eos, ut faciant libelli sa-
dixil ad Photium: Aliud aliquid ;id hoc non dicis? tisfaotionem, et recipiamus eos in communionem,
Photius dixit : Si audissent qua; diximus nudius tanquam s;cculares, etnon declineut iii coiitrariam
tertius,non utique hanc interrogationem pr;etende. viara, siout magister ipsorum. Interrog;ite ergo illos
rent; si vero detinitionem suam posuerunt in preni- sigillatim, utrura f;iciat quis ex ipsi libellum : aliud
tentia sua, hanc per opera demonstrent. Bahanes nolumus ab ipsis audire etenim et sanctissimi
;
cham.etsubjicianiursubpedibus ejus, et quocl san- A quando quis a metrist^itus vellaesus fuerit, volout
cta Romana Ecelcsia oxposuit peromiiia faciant. dicatis, Idcircosnnt hic sanctissimi vicariiomnium
Sanctissimi vicarii Oriciilalium scilium dixcrunt; s(Mllum, ut (|uid(|uid li:il)etis iii justific:itionem ve-
Et nositasapimusot itavolumus. Etperitens iterum stram loiiuamini.1'liolii episcii|ii dixerniit Scimus :
morum vicariorum vocem. Et respondit Joanncs slili:is nostras, non fient. Bahanes magnificentissi-
quondam episco|)us lleraclia^ Qui anathemalizat : mus p:ilricius et pr:eposilusdixit : Propler iniper;»-
summuni sacerdutem istum, sit anathema Zaeha- 1 torem nostrnm sancliiin, nihil prohilicmini : jubet
rias, (|ui fuit a I'hotio Chalcedonensis episcopus, cnim el vnlt, et acijuiescil ut loqinimiiii ; sed viden-
dixit:Xosiisquaecontra[«/.,extra]rationemfacta tes judices convicia vestra, nec audire vos volunl.
agenda sunt, parere neque disposuimns,
vel acta aut I'holiiepisropidixerunt:Et nosjudices eosnonsus-
neque volumus: et s\iperquibus nos exigilis, ((iio- cipimus. Bahanes tamnsissimuspatricius et pnrpo-
niam novimusea (|ua'facta sunt, secunduin nullum siliis dixil : Et rejicit regula palriarchia, et irralio-
niodum suscipiamus. Euschemo, qui l'iiit:ipu(l l'hi: iKiliililcr judicanl ? Amphilochius a Photio Cyzici
tiumCa-sare.TeCappadociajepiscopus^dixit : Egoiis B episcopusdixit: Irration;iliilissime. Bah:in(>sfamo-
qu;e [)er rationem non sunt acta, et qui non sectan- sissimus palriciuset pra'posiUisdixit: Elexlrasen-
tur canones sanclorum apostolorum, et sanctarum sumregul;eacpatriarcharumsuorumjudicanf?Pho-
ac universalium synodorum, non t;intum Rom;i- liiepiscopidixernnt :Extra. Bahanesmagiiifi(^enlis-
nusvel Ilierosolyinitanus sil. sed el si :iiigelus(le simiisp;ilriciuset|)r:i'positusdixit:Et iteadpalriar-
ca'lovenial,et non conveiiiat sanoverbo, ncijiir [);i- chia, et cerlificamini. Basiliiis piisiiiius et amicus
reo,neque sequor. Sanctissimi vicarii Orientalium Christidixit:(.)uot((uot dicilis per omnia,quotapa-
sedium dixerunt Qaoniam nescierunt, neque intel-
:
triarchiisvenerinthominesisticumcommendatitiis
lexerunl, in tenebrisambulant^P.w^ i.xxxi). Bahanes lilteris.el nonhahetis ali([uaniambiguitatem sus- ;
|)atri;irchia, et salvalus esl? et :iii(liii vos. ilodie misero illo, in coiispeclu totius senatus et s;inct;c
(|ii;itiiorpalriaj-chia, imovero ((uiiii^nc, condemna- syiiodi dico. iteruin iv(lui:im euin huc. Photiiepi-
tioiie condemnant vos? quid vobis videturad ha?c? sco[)i dixerunt : Ilic exaininentur negotia. Donatus
est qui adjuvet vos? dicite. Episcopi Photii dixe- etStephanuset Marinus sanctissimi vicarii senioris
runt Canonessanctonim apostolorum et s:iiictorum
: Rom;edixerunt: Ecceaudivit totasanclaet univer-
conciliorum. Balianes magnificeiilissimus [):itricius s;ilis syiiiidus ([u:e ab undecima indictione beatis-
et |ir;e|iositusdixil,.jussiisa Basilio;imic i(!lirisli et simiis |);i[):i Nicohius jiidiiMvit cum omnibus Occi-
magno im[)eratorc, ad ('[)iscopos 1'liotii : Dicite qui dentalibus|)r;esulilius(lc 1'liotiu lyranno,etm(Eeho,
canonvosadjuvet,etubi posuerit Dominuscanones; ac invasoreConstantinopolit;inse Ecclesi;c,et(leoni-
inEcclcsiissuis, an in ali([uo alio loco et ubi Ec ; nibusse([uacibusejus, seeundum apostolicametca-
clesi;e sint liodie, et ubi pnedicetur Evangclium :
" nonicam ;iiictorit;ite.n etsenlcnliain, ((uam [irotulit
csl alius locus [incler quem leiienl s:inctissimi isli t;iin conlra eumdein Plioliuin, quam eos (|ui ex
vicaril ? dicite. 1'hotii ('[)isco|)i dixerunt: Deus cu- [);irlei[)siuserant, huiic videlicctdamnans, eo quod
slodi;it sanetissimiim im[ierium vcstruin ; verbiim juvaseril Constanliiiopolii:inain Ecelesiam, el reje-
|)etivimusimpunil;itis, ul dieeremus iiegolia nostr;i cerit ;ic (kqionereansus fuerit at([ue anathematiza-
cum fiduria, etnon acce[)inuis. (Jualiterergo habe- veritlgn:itiumsanclissinHiin[)alriarcham. Volumus
musloi|ui?R;ili:iiiesm;ignificcnlissimns[);ilriciiiset ergo inlerriigare el de hoc, iit (|uid ipse re|)ulsus,
|ira'iiositus dixil : .^;iiicliis iin|ii'r;itor nostcr ;i(lino. et viiiclus, acaiialliem;iti/.alus. at iucsa'ciil;irisexl-
iiciitis alfcitu ;i(l vos dicil
Dcus ideo aiidi-
: lli(|iic stens, [)r;esuin|)serit etiain conlra magine ac [)riin;c
vit deprecationem meain, eladduxil hus sanctos sedis summuin pontificem depositionein facere, et
viros exomnibus partibus mundi, quid secund iin an:ithema (lic,ere,ac adversusejm figmenla et prs-
faciem fial, sed ex ;equo [lonatur judicinm justissi- sligia com|(onere?Quem et vindicans sanctissimus
muin: dicitis. Ut acciiiiatis verbum securitalis:et succcssor ejus Adriunus, misit tain ad piissimuiu
UVi INTERPRETATIO SyXOni VIII GENl- RALIS. — ACTIO \ll. lOG
imporalorom. imam ail sanclissimum |iali'iaiYliam \ iiiinici agri strcnui ct solcrlcs essc cultores, ct s|)i-
Ij;naliiim. Impldi-anuis ul k"f;aiitur primum (|ui(lf[n ritualiliiis ad |iiirgationcin ipsiiis cn^lcstiiim pivpoc-
bcatissimi papx Nicolai gi>sla at acta, sicijui' do- |ilorum, uti ligonibus, oport:'t ut siquas inco spinis,
mum, (\\ix a sanctissimo papa Adriano synoilice siqua gcrminare vcnenosa conspicimus, pari labore
celebrata sunt tani de hujuscemodi infando concilia- unanimique zclo bicc radicitus cxstirpare studcntes,
bulo, (|Uod ab eo factum est, ([uam de iterata seu- arripiamus examinis rastrum et falcem judicii con-
lentia, qu:e data est contra eum a sanctissimo |)apa cordicert.iminc profcramus, nc, quiTso, innosexpro-
Adriano et sancta synodo (|ua' ab ipso est couvo- brantis atfcctii (licatiir; Mcssis (/uiilcm multa ; opc-
cata. Et post hocjussusest Stephanus Deo amicis- nirii aulem pauci (Matth. ix). Consonantcr autcm,
sinius diaconus et notarius ; et ascendens legit epi- charissinii, laboremus, et in agro Dominico jugitcr
stolam quara misit sanctissimus papa Nicolaus ad (luidem, sed nunc potissiraum opcrenius, (|uando vi-
clerura Constantinopolitanum. dclicct in Ecclesia, qua' apertissimc Dominicus ager
appcllatur, aiictore l'liotio iniva |)ra'suinptio et inau-
« Xicolaug episoipits, servus servorum Dci, reccrm-
dissimis fratribus nostris archiepiscopis, metropoli- dita est orta lcmcritas. Si((uidcm hii; 1'hotius, cum
tis, et episcopis Cotistantinopolitanx sedi suhjacen- aiJhuc mundanus rainistcr cset, genuinara quodam-
libus, atque universo venerabili clero Constantino- B modo semper invidiam adversus fratrem et coepi-
politanoruni Ecrlesix,
scopum nostruni Ignatiura Constantinopolitanura pa-
« Ea ([ua^ nuper a|iud Constantinopulim gesta triarchara in pectore gestans et ad prffsulatus cul-
;
sunt.... « Reliqua vide inter epistolas XicokU papjx f. men non gradatim, vel sensira conscendere, sed
Patrolcjia; tomo CA'.YV7, col. iO(J7. l)r;?cipitibus eo superstite
passibas transilire ges
Et post completionem pripnominata' epistolfe, tiens, seractipsum ab cjusdem beatissimi praesulis
ascendens Theodorus devotus a secrelis legit cpisto- commun ione feci t extraneum : et per hoc ab universali
lam, quiE delata est per Theognostum reverendissi- Ecclesia, quae ipsi beatissirao patriarchoe communica-
rauni exarchum ad Basilium piissimum impcrato- bat, se rcddidit jirorsus extorrcm, atiiue inter schis-
rem, quse et missa fuerat ab Adriano sanctissimo maticos procul dubio constitutus, contra sacros apo-
papa Romano. stolicos canones sa^cularibus usus potestatibus, ec-
« Adrianus episeopus. servus servorum Dei, dilectis- clcsiam Constantinopolitanam tyrannica et adulte-
simo filio et Christianissimo imperatori Basilio, a rina temeritate pervasit taiideni, videlicet indebita
Deo protecto, semper Augusto. usurpando, foras ostendens, quod intus, prohibita
« Quoniam, tranquillissime imperator... » Ueli- concupiscendo, cordis aiitro gerebat, et simula-
qua vide intcr epistolas Adriani 11 Patrologiai G tionis vclamine contegebat, nil esse profecto intel-
tomo CXXII. ligi dans causam scissionis a patriarcha suo, vel
Deinde post hanc legit Nicephorus devotus no desertse commuiii nis a tota Ecclesiae, nisi pessi-
tarius epistolam,quam misit idem sanctissinuis mos anhelitus ambiendi pontificatus infulas, et su-
Adrianus per jam dictum reverendissimum exar- blimioris obtinendi dignitatis ct potestatis habenas ;
chum ad Ignatium sanctissimum patriarcham. quibus nimiruni deinceps abusus, et repente non
« Adrianus episcopus, sevus servorum Dci, honora- raente sod habitu mutatus, cxsilia et diversa discri-
bilissimo fratri et consacerdoti
nostro Iijnatio sa)i- raina, sed ct raortes inChristi sacerdotesct c;cteros
ctissimo patriarchx Constantinopolitano. lideles, totactantas intulit, ut Diocletiani ssvitiam
«Convenerat sanctitatem tuam,.. » Reliqua vide imitari per orania vidsretur. Propter quoe vel his
ubisupra. similia sancta? memoris decessor raeus Nicolaus
Sicque lecta est epistola a Leone gloriosissimo liujus apostolicie sedis antistes, fraterna victus ch;i-
protospatharlo et a secrelis, quse raissa est ad Ba- ritate, primo quidem non s lum per raissos, sed et
silium piissimum et amicura Christi imperatorem perlitteras illum raerito reprehendens, competenter
ab Adriano papa Romano per Donatura et Stepha adnionuit, et nuUo se pacto in ejus posse promo-
num et Marinum honorabilissimos vicarios. IIxc ( D tione prrebere consensura, scriptis idoneis patefecit.
scripta est in prima actione. ) Deinde ascendens Da- Deinde vero intuens nihil se proflcere, sed raagis
raianus reverendissimus regius clcricus et interpres ac raagis ad ulteriora ejus extendi tyrannidem, au-
legit epistolam quae ad sanctissimura patriarcham ctoritate simul divina et apostolica fretus, sedis
Ignatium ab Adriano sanctissirao papa missa est, apostolicae, cui pra^sidebat, pontificum morem secu-
qusque allata est per jam dictos reverendissiraos tus, in ])romptu haicns secundum Apostolura, om-
vicarios. [Et hsec prxscripta cst in tertia actione.) nem ulcisci prorsus inobedientiam (II Cor. x ) hunc ;
Patrol. CXXIX.
<07 ANASTASII BIBLIOTHECARII t08
silice nec dura verbera sensit, et imltatus diabolum, A trum et iingua nostra exsulutione ; ideoque innume-
neo postiiuam e coelo cecidit, su|n'rbire cess.ivit, ras laudes et cintica spiritalia Domino dei-antamus,
verum etiam conventicula maiignorum s:epi' coiijre- et ponliOcium vestrum divin.e inajesUiti perpetuo
gans, synagogam san^uinu n, cui ut princeps itro- I conservandum quot die com nendamus; quia pater-
num ipse pra-sedit, collegit: et ante ;|uidem, ut sre- narum traditioiium strenuus exse>-uto , et sedis
vissimus patricida. patrem suum Ignatium reveren- apostolicie privllegioru n diligensconservalor, alque
dissimum patriarcham pniprium perculit, et ad apostulicre me.noria^ decessoris vestri ronstitutorum
lucein pervenire, nisi exstinclionc parenlis, posse ferventissimus, ut cernimus, zelator existis, et ejus
desperaiis,hunc inst.ir atrocis vipera' perimere quod(|ue salullferum et apuslulicum decrelum, tun-
crudeli morsu non meluit. Post ha-c vero posuit in quara patrurn testainentum, utpote pius haeres,exse-
coelum os suum, et lingua ejus transiit super ter- queris. Debes enim ipsius in omnibus flagrare zelo
ram, dum videlicct contra divinam ordinalionom, pletatis, ejus nimirum locum possides dignitatis.
ccElitus in beati IVlri principis apostulorum pri- lllc vero Phutlus, qui pro eo quod furensis et curia-
matu dispositam, pntriili gur^'ilis guttur aperuit. ei lisreipublica'inini.sterexistens, extemplu in ecclcsiae
adversus ejusdem regni cu-ieslis cjavigeri apustoli- septa transcendit, et ut lupus rapax greginon par-
camsedem, et pra;cipuam ac summam dignilatera Fi cens, non solum
alienorum stipendia meritorum
in
et potestatem, liiigua n suam more serpenlis ex- quasi pra!do s;evus irrupit, verura etiam deindc in
acuit ; vitam scilicet dccessoris mei beat;c rccorda- catlicdra peslilentiaruin » sedens, t.im pra^sulibus
tionis pap;E Nicolai iacessere nullo mudo metuens, quain liliis Ecclesiarum lunga exsilia. dira flagella,
ncc nubis, qui ejus vix digni fainuli, ut noii dicain et. ut breviter omnia comprehendainus, extrema
sequaces, exslitimus, parccre utcunquc consen- pericuhi, latronis instar, callide praeparavit, deposi-
tiens, sed utrosque maledictis impetere, quantum tus et anathematizatus cxistit, conciliura convocare
in se fuit, et blasphemis inlicere verbis existimans, non potuit, et damnatus alios damnare nequivit.
falsitatis prsestigia fingere conatus, et nescio qus Sicutetiam,cumsitipse depositionisruin.Tesubactus,
Phytonica est sumnia vel argumenta, compilando quem(|uam deponendi jura non possidet,et multipli-
procul duliio, coinmentatus. Et cerle quis ille Pater cis obligationis rel.bus involutus, neminem quibus-
noster, vel quaniusaut qualls exslilerit, onines (|ui libel innodandi nexibusuti facultate, patenti ratione
morum cjusinsignia, vel virlutum tropa^a rccolitis, convincitur. Ergoquiasuper hoc videmus impletum
plenius agnovistis ,
quomodoscilicet in hujus tetri quod per Psalinistam canitur: Ducit injuftus,ut de-
caliginoso sseeuli cursu sero landera sicut novum linquat in semctipso non est timor Dei ante oculos
:
sidusapparuerit, quinimo quasi Phccbus in a^lhere q ejus. Quoniam dolose egit in conspcctu ejus : ut inve-
pra; cunctis astris elTulserit quomodo hunc nec ;
niret iniquitatem suam et odium. Verba oris ejus ini-
blanda querque frangere putueriiit, nec aspera per- quitas et dolus : noluit intelligere, ut bene agerct.
turbare; quomodo etiam nec mundi principibus. Iniquitatem meditatus est in cubili suo : astitit omni
Michaeli scilicet et Barda; contra justitiam faverit; vixnon bonx, malitiamautemnonodivit{Psal. xxxv).
quus niinirum, se murum opponcns pro domo Du- Succcndatur sicut ignis zelus tuus, o domine beatis-
mini, s:epe rcdarguit, et his iiii(|ue agentibus fre- siine papa, ct accingc sicut vir lumhos tuos, et inju-
quenter intrcpide restitit. Ergo, (lilectissiini fratres riam sedisapostolic;eutjustusjudcx ulciscere. Ecce
et liiii, cunsiderate ijuid super hujusmodi tcmeri- enimangelusDomini tua, utquondainPetri(.4e^ xii).
late sit nobis agendura, vel quid de conciliabulo latera tundens, ut desidix soporem deponasadmo-
illo, vcl profanis ipsius actis per ministeriuii iio. net utad salute '
gentiura cura Petro surgas horla-
strum exislat fore deliberandum, quid cti;imdeiis lur. Eccealias.\nanias fallax {Act.\), videlicet Pho-
(|ui iiiterfuerunl, vel maiui propria subsii-ipserunt, tius, iiiiodamnabiliur Anania Photius comprobatur.
sic ab uii;inimilate umiiiiiin nuslrum deliiiiendum, (Juaprupter cunsidera, qui;i si ille de proprio semel
intente tr;ict:ite, et libere singuli qu.T! senlitis edi. mentitus inortis poenain incurrit; quod Photius mor-
cite. Ego lamcn pro lege Dei, pro paternis conser- tiuin reus est qui de eo super quod jus nulluin h;j-
d
vandis canonibus, pro veneratione apostoloru n. buit, non semel, sedcrebro, nonunum, sed plurima
pro privilegiis defendendis sedis i|isuruin, proifue falsit;ilis figmcnta coraposuil/ Quapropter oraraus
saiicla' mentiunis decessoris inei p;ipa' Nicuhii pr;e- te, duininecoangelice papa, uleumdem habcns spi-
dicanda meinoria, et .sequentiluis aelibus, atque rituiii lidei, eumde iiqui; zelum pictalis, (|uein et pa-
celebrandis deliiiitionibus, nun sulum v.iria iiicoin- tres lui fervcntissimi pr.xsules, conciliabulura cum
moda verum etiam more sanctoruin pr;i;-
perpeti, geslis suis, quod Constantinopoli nuper adversus
decessorum meurura poiitificu-n in promptu habco, sedisapost lic;n grciniuin, imo contra veritatcra sub
si necesse sit mortis suslinere discriincn. tyrannice imperante Michaele congreg;iiu n est, ita
Bcsponsio concilii prima, quoc lectn cst a Gauderico seiileiili;r' vestr.i' falce recidatur, ut iiullum de eo
honorabilissinw epimjpn Veliternensium Ecclesix. munumentuin, iiullum reinaneal omniiio vesligiuin,
Quia cor aposl>ilatHs vestri gr;itia saiuli Spiritus sed ;i(l sui damnationem vel exsceratione;n Ari:ni-
conspicimus illuslratum, repleUimest gaudio osno- nensisynuduvel Ephesinolatrocinio s.t raodisomni-
» XotutSv pestilentium hominum.
:
lius coinpuranduni. li vero qui vel iiitrrfuisse vel AllocuUo tcrtia prxfati pnntificis, r/ux IrcUi cst pcr
subscripsisse in eo noscuntur, nec non et ii ([ui vel Prtrum dmromcm rt scriniarium.
ipslus conscripta profani conoiliabuii gesta delVn- Intolerabilis est ista pr;rsu:nptio, dilectissimi, et
dunt, vel iiuoque niodocelareconantur, iteratovincu- A \r.uu- aurcs pr.cc(inlioru:u, fat;-or, sustinere non pos-
lis analhematis innoilentur et nisi propria voce ac sunt (|uis uiKiuaiii vestruiii tale ([uiil, preiior,
:
;
audi-
subsciptioiii' ilhi, i|ua' iii eodcm hilniriiiio feti lise qnis hiijusinodi teneritatis, saltem lectionc,
vit, vel
faucibus eructati sunt .inatheinatizarint, iiullatenus immeiisitatem invcnit?Siquidem Romanorum ponti-
saltem inter laicos in coinmunione catholicie et apo- licem deomnium Ecclesiarum pra^sulihus judicasse
sloliciE Eclesi» recepici mereantur. Recte namque legimus; de eo vero quemquam judicasse non legi-
latrocinio comiiarari potest, qui Pbotius fautor, et mus. Licet enim Ilonorio ob Orientalib s post mor-
hujus Micheal fautor. videlicct dictus .Vugustus, au- lem anatbema sit dictum, scieiid m lamen est quia
clores et pra^sides ad hoc iiitcrerant ut consentiei.tes fuerat super ha-resi accusatus, proptcr quam solam
quidem secunduni animam, non consentientes secuir licitum est minoribus majorum suorum motibus resl-
dum corpus perdere studuissent quod plane sacer" :
stendi, vel pravos sensus libere respuendi quamvis :
dotes Judivorum in teinplo veiidentes et ementes olim et ibi nec patriarchai'um iicc cieterorum antlslituin
fccisseleruntur, dum moi-
scilicet isto bifario genere B cuipiam de eo qae.nlibct f:is fucrit profi'rendi : sen-
tis Dominus, do"
plebcin Doinini dissiparent; uiule tcntiam, nisi (;jusdu:n |)ri ii:e sedis pontilicis consen-
mum suam speluiu';im latronum per hujusmodi ma" sus pr;pcessissel auctoritas. Me.ninimus interea scri-
chinaiuentum factum causatus hosc tciiiplo perplcxo ptum quod rege quondam Iiali;T) Theodorico papam
flagello pepulit, innuens profecto non ministros suos, Symmachum usque ad damnatio;iem impetcre vo-
sed esse latrones qui non ad hoc plebibus pra?sunti lentp, et ideo ([uotquot potut ex Liguri;i, .'E.nilia,
ut has omni studio salvent sed ut aut spiritali aut Valeria, et exdiversis regionibus, etex Sicilia insula
corporali prorsus interitu perdant. hujus gratia episcopos Romam
rei accurrerc pneci-
piente, ct his ad se venientibus dicente, plura ad se
Allocutio secunda qux lecta
pontificif:. rs:t per Mari-
de papiB Symmachi actibus horrenda fuisse [lerlata,
num diaconum.
et in synodi, si vera esset inimicorum ejjs objectio
Quod suggessitdilectio vestra valde placet, ct ([iiod judicatione constare; venerabiles antistites, ipsum,
itagerendum sit ipsequoque perpendo. Veruin quia quidicebatur iin|)ctitus, debuisse synoduin convocare
codex in quo exsecrationes illius nefandi concilia- perhibuissent, scientes quia ejus sedi pri:inim Pctri
buli script;e sunt, quem nobis per apocrisiarios suos, apostoli meritu II, vel principatus, deinde sccuta
quiadsuut, tani et frateret c(5episcopus noster Igiui- ^ jussionemDomini conriliorum venerandorumaucto-
tius, quam etiam piissimus miperator Bas.lius de- ritas, ci singulare:ii in eccleslis tradidit potestate:n,
stinavit,apud noshactenus retinetur, prLfvidendum nec ante dict;e sedis antistites miuornm subj;icuisse
ducimus, quid de illo fac endum ratio dictet, vel judicio, in iiropositione simili, facilo formali^ (lui
quid agendum exempla diversa deinonstrent ego ; teslaretur. Ad postreaiura vero isti ipsi venerabiles
tamen iilud interim recolo quod Apostolus dixit: priesules, cum vidissent quod non sine sui d Iscrimine
Corrumpunt honos tnores coUoquia nutla (1 Cor. xv) potuissent contra caput manus suns erigere, quid-
et alia Scriptura Qui tangit, inquit, picem coinqui-
: quid de si^pe fati Symmachi pa|);e actibus delatura
nahitur ab ea {Ecrli. xiu). Ergo quia nihil ab hxvc- fnerat, totuiii Dei judicio reservarunt, itii iit s ng-.li
rum quoque sedium magistra est, etiam os injurias si qua recte mola sit apostolicae sedis auctoritas,
evoraens aperuisse probantur?Quomodo secundum
B vel serecognoverint,vel siad satisfactionisplenitudi-
ordinera omnia, juxta Pauli raonita. facta sunt, nem concurrentes, omnia quse ab his male sunt gesta
quando quidem ordine pra^postero i)rimo de secun- viva voceetpraesenti subscriptionedamnaverint, non
dis a, et de antelato posteriores quiijue convicia o- | sit erga eos inflexibilis miseralio, sed sit humana
tius quam judicia coraposuisse narrantur ? Et prae- tant;e sedis per omnia modcralio. Denique quamvis
terea sententia regularis, quse ita sensit per Africa- Joannes Antiochenus atque Dioscorus labia contra
nura concilium, dicens Unusquisque nostrum or-
^ : potioris sedis prcesules aperuerint, ac per hoc ambo
dinera sibi decretum a Deo agnoscat, et posteriores sententiamdamnationissubierint, unotamenhorum.
anterioribus deferant, nec eis inconsultis aliquid Joanne scilicet hiiraane recepto, alter damnalionera,
agere pra.^sumant. quam semel meruit, non evasit ; cur hoc, nisi quia
Quam profecto regulam sancta tertia generalis ille sane resipuit, iste insane desipuit? ille post ali-
synodussequens.\ntiochenum damnavit Joannemc quantum temporis corrigi consulte delegit, iste in-
quod jampridera sapientia vestra raeminit quoniam ; correctus in finem obslinate permansit ? Et certe,
adversus potioris sedis, id est Alexandrinae, pontifi- ul Leo egregiusapostulicae sedis pontifex meminit<'.
cera, prima sede non consentiente, ausus est profcrre Dominus noster verus et bonus pastor, qui animam
sententiam. Quarta deinde magna ct univeisalis C suam posuit pro ovibus suis, et qui venit animas
synodus adeo hanc temeritatein exsecrata est, ut
'^
hominum salvare, non perdere, iraitatores nos vult
Dioscorum Alexandrinum sine reslitutione dainna- esse pietatis, ut peccantes quidem justitia coerceat,
verit. Piffsumpserat enim el ipse contra priraa; sedis conversos autem misericordia non repellat tunc ;
privilegium, contraque jam memoratara regulam eniin demum fructuosissime fides veradefenditur,
agens, cum esset posteri r, se anteriori pra;ferre ; et quando ctiara a sectatoribus suis opinio falsa dam-
ordinem Deo decretura uon recognoscens, de
sibi a natur.
sedis prai^lalae pontifice magno, videlicet papa Leone, Hujus igitur almi beatique pontiGcis doctrinam
teraere judicare cum videlicet nec personam syno-
:
beata vestra paternitas hoc circa hos poterit justum
dum couvocandi habuerit, ut apostolicae sedis vicarii piuinque tenere libramen, ut scilicel iiertin;ices et
in cadem synodo protestantur: quippe qui secunduin obslinatos justitia coiupriinal, resipiscenlesvero at-
priclatun canonein, cum esset posterior, iiicoiisulto que obedientes misericordia non repellat. Verum
anteriori agere aliquid priesumere non debuerit ; quia quolidianis Ecclesiaenegotiisapostolatus vesler
quanto minus generalem sine ijso synodum convo- inipeditus, requiei ferias nullashabet, de his omni-
care, aut, quod detestabilius est, adversus euindein bus (|uod sibi fueritdivinitus inspiritum tandem, si
tis a Photio, el hnjiis faiilori\ .Michaclo vUlPlici-t, ty- iiem ri'pedavi'rint. ati[ueidom conciliabulum anatlie-
nnnicfl iinperantt', Constnntinoiioli nupor adviTsus matizavcrint, atque monumenta illiiis vcl excmpla-
apostolica; scdis revcriMUiain ct privilcgium congrc- ria invcnta cremaverint, ecclcsiie communione
gatum. utpotc veritatis inimicum, et omni falsitate fruantur autem ne hac digni reperiantur.
; alias
repletum, quin et sibi conscntientiiim animas intcr- Sane nostrum Basilium, clementissimum ct
filiura
ticiens, F.phesino latrocinio comparandum forc sla- orlhodoxissiiiiuin impcratorem, quiactillius niiinen
tuiinus et ipsius cxsccranda gesta. (|uiliuscuni|ui' iii (''jnsdem profani conciliabuli gcstis, ut ipsiusct
habcantur monumentis iuserta, sumiiii judicis Dn- sauctissimi Ignatii patriarcha; lcgatorum relatione
mini nostri Jcsu Christi sanctorumque apostolorum didicimus, falso ascriptum est, et in omnibus eum
principum Petri et Pauli, nostr;pquc niediocrilatis apostolica; sedis constitutionum diligentissimurn
auctoritate, pcnitusaholcndadecerniinus itaut igni ; crinservatorem essecognovimus non solum ab omni ;
voranda tradantur, el anathematc perpetuo perrcl- sinistra sentenlia extraneum reddimus, verum ctiain
lantur. Similiter dc csteris scripturis, qua', viris iiitcr catholicorum et piorum Angustorumnumcrum
jam nominatis auctoribus, contra eamdcin scdem et nunc recipimus, et, si sic perseveraverit iu (inem,
temporcdivcrso sunt cdit;e, gerendum modis omni- B recipicndum statuimus.
bus definimus. Cap. V. De iis qiii gestorum illius concilialmli
C.\P. II. De conventlculis contrn Ignntium patriar- scriptn non produnt scd defendtint. — Ergo quandiu
chnm rnllcctis similiter nbolcndis. — Pari cliam modo post notitiam hujusapostolica^sanctionissibi perlata
de conventiculis ab eisdem viris, Michaele scilicet monumenta vel exemplaria gestoru;n ipsius exse-
impcranle, seu PhotioConstantinopolitano invasorc, crandiconciliabuli penes se quisquam retinens ce-
bis adversus frairem et coepiscopum nostrum Igna- laverit vel defenderit, et non potius propalaverit,
tium factiose colleclis, dcliberamus, h;ec videlicet vel igni tradiderit, tandiu anathe ::ate constrictus
tanquam parricidalia mcdullitus exsccrantcs. communionis Christi munere careat quinimo, si ,
Cap. III. De Photio invasore iterato damnnto. — clericus est, qui postmodum ha-c vel celare vel de-
Photium. qui, licetsita decessorc meo et a nobis fendere convictus fuerit, gradum quo potiebatur
pro criminibus ante patratis jure damnatus et ana- amittat similiteret de illo statuimus qui h»c oc-
:
thematizatus, nunc tanien quia recentinribus exces- cultare putatur, ct ipse hinc impctitus nec respon-
sibus priores iniquitates valde transcendit, et ponens dere, nec decretis apostoIic;e sedis in hac parte
in coelo os suum adversus veneranda scdis apostolicse parere consenserit, qu;B non solum de Constanti-
privilegia nova temeritateprorupit,dura scilicet or- ^ nopolitanis, sed et Alexandrinis, Antiochenis, Iliero-
dinationi supern;e, in beati Petri apostoli princi- solymitanis, atque de omnibus omnino fidelibus
Boiiifacius episcopus sancUe Bleranensis Ecclesiae A Romanus preshyler sanct;e Ecclesi;e Roraana; ti-
similiter subscr psi. tuli sancti Sixti siiniliter subscripsi.
llildericus episcopus sanclje Tuderlinensis Eccle- Joannes presbyter sanct;r Roinanae Ecclesiae tituli
si» similiter subscripsi. sanct;e Prisc;e similiter subscripsi.
Joannes episcopus sancta! Ferentinensis Ecclesia; Joannes preshyter s)nct;e Roman« Ecclesise tituli
similiter subscripsi. sancti Eusebii similiter subscripsi.
Slephanus cpjscopus sanctae Nepesinje Ecclesi;e Leoninus presbyter sanct;e Romana> Ecclesiae ti-
similiter suhscripsi. tuliquatur Coronalriru n siniililer subscripsi
Hildeprandus e|iiscopus sancta; Berolanensis Ec- Joannesarehidiaconus sanctae apostolic;e sedishis
clesia' similitersubscripsi. sententiisanobispromulgatissiculsuperius legitur.
Florus episcopus sanct;e.Manturianensis Ecelesia> consensi, et i^ropria manu subscii; si.
slmilitersuhscripsi. Leontiusdiaconus sanct;p apostolica' sedis simili-
Uonatusepiscopus sanclxOstiensis Euclesixsimi- ler subscripsi.
l.ter subscripsi. Leo diacniius sanct.e apostolic;e sedis similiter
Gandericusepiscoi us sanctae BelliternensisEccle- subscripsi.
si;esimililer sub.scripsi. B Marinusdiaconussancta-apnstolicsesedissimiliter
Formosus episcopus sanctse Portuensis Ecclesiae subscripsi.
similiter subscri|isi. Petrus diaconus sanct;e apostolica; sedis simili-
Crescentinus e|)iscopus sanctie Cerensis Ecclesi.-e ter subscripsi.
similiter subscripsi. Et post hcec ascendeus Niceta Deo amicissimus
retrusc|)iscopussancta' Ternensis ["'., Perusinre] archidiaconuset notarius legit commonitorium ser-
Ecclesia' similitcr subscripsi. monein ad Phot um et partem ejus a voce sanclissi-
.\hinus episcopus snnctx Anianensis Ecclesi» si-
morum vicariorum seniorisRom;e Jain manifestum :
Adoaldus episcopus sanctaeBalneoregiensis Eccle- cedenli act one hujus sanctae ac majjnce synodi,
si;e manu propria subscrips'. quor.odo admonitus sit I'hotius forensis etcurial.s,
et pervasor Constantinopolitanas Ecclesiae, ut po-
Joannes c, iscopus sanctse Triumtabernensis Ecclc-
nerel cervic.em suam. el verbo et scripto pronun-
sia" similiter suhscripsi.
tiaret peccatum suuin, et aiiathemat zaret quse ini-
Leo episcopus sanct;e .Vhitrinensis Ecclesi.T simi-
que acta et scripta suiil ab eo bis coiitia Ignatium
liter suhscripsi.
C Patriarcham suum. et proliteretur nullam machi-
Ste, hanusepiscopus sanctseGallisanieEcciesicesi-
nationem in eum vel commotionem se ultra fa-
militer snhscripsi.
cturum, .sed hunc ut verum pontiftcem suum cum
l'anlus cpisiopus sanct;e Albanensis Ecclesiae si-
magna revcrentia susccpturum, ;i|.ostol.c;eque se-
militer suhscripsi.
d s decrela, lam de se ijuam de Ignalio patriar-
Martinus episcopus sanctae Narniensis Ecclesia;
cha prnhita, hononibililer amplexurum. Et quoniam
manu propria subscripsi.
in his omnibus videmus eum non ohedire, sed obtu-
Joannes diaconus locum retinens episcopatus Ur-
rare aures suas ut aspidis surdie, idcirco non pati-
binensium Ecclesi;e similiter subscripsi.
mur taceri .sententiam a heatissimo papa Romano
Petrus episcopus sanct;E Senogalliensis Ecclesi;c
Nicolao ab indictione undecima contraeum prola-
similit'?r subscripsi.
tam, et nunc iteru:n pronuntialam per successoreni
.Toannesepiscopus sanctse Signiensis Ecclesiaesi-
ejus Adrianu:n sanct;e Uoinana' Ec.-,lesi;e pra^sulem,
militer subscripsi.
cujus nuiic nos famul. ejus locum tenemus in hac
Joseplius ep sco' us sanctae Pensauriensis Ecclesiae
honoranda synodo, qu;B per jussionem sanctorum et
similiter subscripsi.
Deo protecCoru.n imperattirum, Basil
a scilicet et i
lur, consensi ctmanu propriasubscripsi. cum orthodoxis in Ecclesia Dei esse desiderat,
Romaniis preshyters:iiict;r'Roman;e Ecclcsi;e tiliili pio|ilerca prolerendam esse iterum super eum ana-
sanctoriim .loaiiniset l':iiili simililer suhscripsi. llieiiiatis duximus.
sententiain
Maio presbyter .saiict;e Rooiana; Ecclesi;e t tuli Ll posl h;ec ascendcns Stephanus Deo amahi-
sancti Cyriaci si.niliter subscripsi. liss.mus diaconuset notarius, legitacclamatorium
Petrus preshyter sancta; Roraan.-B EcclesiaB tituli Ignatii sanctissimi palriarcha; sermonem.
milis poiitifex vestorconsiderarc ot fonspiccre rom- .\ nnivcrsaii synodo ct s.ipicntia ct grntia Dci plcnos,
pletumcssc maximc nunc clo{|uinni Scripliiraruni, opiTC et serm ine dccoratos et rcrulgcntes.
al(|iic
qiiod perhibet : Aspirite adnntii/ua.'< f/ervratiows, et vi- Ergo q.ioniam qua- desideravcrunt audire ct videre
dele, ijuis cndidit l)omiiio,et confususest ; vcl quispcr- mulli regcs et princlpes, et non viderunt. vos nune
mansitintirnoreillius,sedisdespexiteum{Ps(il. xxxm). videtis et auditis, at jue antcoculos veslros habetis
Arbilror enim (|uoil neiua(|uam ij;iioretis vos (jui propnsitos, hos vidclicct saiictissimos et sapicntis-
nobis prarscntes cstis, et proptcr Ddininum hic con- siiTids vicarios. (|ui c\ finibus orliis terr;e profccti
gregati coiisistitis, scd nec, totus quailratus orhis, suiit, glorilicalc bcni;;num ct misericordi^n Dcuin,
qu;c in rac acta sunt et patrata. Omnes nain(|ue no- quiprospercdircxitimpcratorcmnostrum piissinium
runtqua! el quanta perpessus fuerim ab imperatore ad hujusmodi bonorum impletionem. Et nemo illi
injusto, et revera juveni, etperilliul teaipus pra'- moliNtus quoi(uo modosit in ccclesiasticis negotiis,
valente Barcia, scholarium domcstico, et pravissiaio diccns malc ac iiiconvicnter £70 quidcm siim :
viro, una cum tunc (|uasi altcro principe sacerdo- Pfiuli, rgn aiitrm CepluT, ei/ii vero Apollo {l Cor. l).
male sciens ct sentire, a tyrannica mente sublatus ; Photio curiali et invasori anathe:na ! Photio saeculari
propterea dictiim est ei illud David sacrali psalmo- et forensi anathema 1 Photio neo hyto et tyranno
grapiii melos : Ecce homo, qui non posuit Deum anathe:na ! Photio schis:natico et damnato ana-
adjutorsm suum, sed speravit in multitudine divitia- theraa ! Photio mcBcho et parricidse anathema
rum suarum, et prsevaluit in vanitate sua. {Psal. Li.) Fabricatori mendaciorum anathema Inventori per- !
Et ideo dcstruxit eum Deus in Sreculu n, et in saecu- versorum dogmatum anathema Photio novo Maxi 110 !
luin s;vculi. Misericors enim et omnipotens Deus, Cynico anathema Novo Dioscoro anathema Xovo I !
erecto alio principe, Dei cultore, reete sipient:', q Jud;e anathema Omnibus sequentibus et fautoribus
!
recte scienle, justitiara desiderante, divina exqui- ejus anathe na Gregorio dudum episcopo Sycacu-
!
rente et meditante in lege Dei sui die ac nocte, eum sano anathema! Eulampio dcposlto et schismatico
quidem, qui recedens erat, utpote alium quemdain anathema
recensforniatura secundura fabulas » gigantem, Plio- Et post haec omnia, laudes dixit Stephanus di;v
lium videlicet, inconsideratum et inordinatum vi- conus sanctae Constantinopoleos Ecclcsi;e et nota-
rum qui a sancta Romanorum Ecclesia tabella- rius, egresso Photio .Multos annos imperatorum :
rius nuncupatur, pcr pietatein justissimi irapera- Basilii et Constantini ac Leonis .Magnorum princi- !
toris expulit, eta pontificali sede removit, humilita- puin et imperatorum multos annos Orthodoxorum !
tem nostrara, multa et diras tribulationes et pce as imperatorum mullos annos Erectorum ecclesiarum !
proprium Ihronum et utrique quKdigna fuerunt annos! Ouia stupratores perfndit quia seaiores libi-
distribuit. Haec vero facit sapientissiinus et a Deo dinososet raenlientes occidit, quia synodice patriar-
raunitus iraperator noster, delinitiones et regulas chas falsosabjecit, novo Constantino inultos annos!
sequens beatissimi pa| ae Nicolai senioris Rom;B, Novo Theodosio multos annos ! Eudoxi;e piissimae
quas ille synodice promulgavit, et 1 er propriasepi- D mult is annos! Nov;e Judilh multis annos!
.-Vugust!'
slolas Constantinopolim destinavit. Quoniara vero, Nov;c HeleniBmultos annosl Nov;i; Pulcheri;e multos
universali paci consulens, piissiraus et prudentissi- aniios ! Nicolai beatissimi papae Romani ;eterna
mus imperator nostermultam habuitcurametsollici- memoria Novi Phinees aterna memoria Novi Da-
! !
tudinem colligendi sanctissimos vicarios et cunctis nielis seterna memoria! Novi Martini Kterna nie-
allis patriarchalibus scdibus, et synodum universa- moria! Adriani sanctissimi pap;E Romani multos
lem celebrandi, ad exhibitionera et satisfactionem annos! Interemptoris novi Simonis inult is annosl
perfectam, veritate sibi cooiiCrante, Omnipotentis Pccutientis novuin mendacem Ananiam niultos an-
providentia, in finem prosperum adduxit consilium nos Novi Cuelestini ;uultos annos
! Ignatii sanclis- !
suuiii : et nunc videtis hos proesentes sanct;v huic sirai patriarchae Constantinopoleos multos annos !
ACTIO OCTAVA.
In nomine Doniini et Dominntoris omnium Jesu B raetroiiolita .\masi;c, Niceta Deo amicissimo metro-
Christi veri Dei et Salvatoris nostri, impcrii a Deo polita .\thenarum, Theodoro Deo amicissimo metro-
coronatorum et tranquillissimorum dominorum no- politaCaria", !\Ictrophane Deo amicisslmo metropo-
strorum, Basilii quidem anno teitio, Constantini lita Smyrnadensinm, Basilio Deo amicissimo metro-
sino, atque Marino reverendissimo diacono sanctae scopo Cy])sallorum, Basilio Deo amicissimo ar-
Romanse Ecclesi;e, locum tenentibus Adriani sanctis- chiei)iscopo Misthix, Theophane Deo amicissirao
sirai pap;e Romani, ct Ignatio sanclissimo patriarcha archii'])iscopo Selgic, Paiilo Deo amicissimo archi-
Conslantinopoleos, et Thonia sanctissimo metropo- C episcopo .\])amia', Joanne Deo amicissimo archiepi-
lita Tyri, locum tenenle Ihroni AnliochiiT', et Helia scopo Potii, .\thanasio Deoamicissimoarchicpiscopo
Deo amicissimo presbytero et syncello, locum te- Magnesi.T, Theodoro Deo amicissimo episcopo Sino-
nente throni Hierosolymorum praesente (|uoque : pae, Eustachio Deo amicissimo episcopo iEraonije.
])roconsule ac patricio, Stephano magniflccntissimo amicissirao episcopo Hylii, Pctro Deo amicissiino
])atricio ac sacellario, Leone magnificentissimo episcopo Troadis, Leone Deo araicissirao cpiscopo
])roconsule et patricio, Marino magnificentissimo Daplinusiae, Niceta Dco amicissinio cpiscopo Pholi;r,
proconsulc et patricio, Thcii|iliilo maiinificciitissimo BasLlio Dco amicissimo ciiiscopo CiMtia', Damiano
l)roconsulc ct i^alricio. T;ir;isio m;ignificcnlissimo Deo amicissimo episcoiio .Mclitupoleos, Thcophane
proconsule Paulo magnificentissimo pa-
et patricio, Deo amicissinio episcopo Tralhc, Lcone Deo anii-
tricioeteparcho, Barbatio magnificentissimo jiatri- cissimo episco])o Neaj^oleos, Joseph Deo araicissimo
cio, Leone magnificentissirao ])atricio et domestico cpisi: i])o l'al;rorum et Gcorgio Deo amicissimo
^
excubitorum. Maniiclc mai;niliccntissimo jjatri- episcopo Adrania'. Ilis ita convcnicntibus, jubente
cio , Thcoiihilaclo magnilicentissimo patricio ,
Basilio Chrisliamicoct magno im|icralorc. slans in
Pelronatc miignificciitissiino patricio , .Manucle medio Ba!iancs inagnificentissimus p;itricius ct pr;e-
m;ignificcntissimo pati-icio : sed et considcntibus l)osilus dixit ; Proptcr nniltam vcrsutiam el raali-
Deo araabilissimis mctropolitis ; aio autem, Basilio tiam, pnrcedcntibus icrapoj-ibus subscripsit sacer-
Deoaraabilissimo mctro])olita Ephcsi, Theodulo Deo dotiumct scnatuset totaet civitas in causis injuslis,
aniicissimo mctropolita Ancynr, Barnaba Deo ami- quas niilucrnnl: hodicaulcm vult divinilus giiber-
cissiino inclriqjiilita Cyzici, Niccphiiro Deo amicissi- iiatuin impcrium nostrum. intucns in miscricnrdiam
ino metropolita Nicaeae, Nicephoro Dco amicissimo Dci bcnignissimi et compatientissirai, manibus ve-
:
strisens inroiuli, Pt sp(M'al in misiM':iliiiniMii rjns, \ ignom, 01 iTom:ita sunt, et rO(l:icta In nihilirn. llasi-
ot in s:iiu'tas oratioiies vestras, ([iiiid iijniiseatiir liiis amiciis Cliristi ot inatjiius linpcralor dixit ad
oniiii hoinini ignorantia Iupc, tain a saneta (atliuiiea s;inctissimos vicarios sonioris Roin:o ; Imporio iiostro
lA'clesia, quam a sacro senatu, et tota civitatc jubcnte, adduxorunt falsos vlcarios, quos Photius
iiostra, simul et cateris regionibus. protulitcontra beatlssimum papam Nicolaum-, ([uld
Quid ergo videtur sanclitatl vestra! ? placet hoc ergo vldctur sanctitatl vestrK de illls? Sanctlsslml
Deo ,et vobis Donatus sanctissinuis episcopus
.'
vicaril sonioris r.oinnc dixorunt : Ingrodiantur san-
Ostiensls, et Stcphanus sanctissinius episco|uis Nc- clain ol univorsalem synodiim. El intrantibu^ eis, in-
Deus guborn:itionem totius mundi, ot exaudivit vo- cis ? el quod esl opus tuum quod egistl ? inventus
cem et doprocatlonem spiritalis |)atris sui papa^ esin conoillo quodfocitPbotiuscontni beatlssimum
Adriani per epistolam quain misit iilo, et hodie papam Nlcolaum, aut dedisti libellum contra eum ?
adimplotdesldcrium Ecclesisc, slculnuntlavitel. Cu- B Petrus dlxit : Neque pra-sens illic inventus sum.
slodiatDeus imperlum ejus multis annlsadmunda- nci(ue lianc conscriptionem novi ; etenim nunquid
nam gubernationem ; quia dlrupit vincula chiro- egosolus Petrus sum in hanc urbem a Roma ascen-
graphorum qu;p ab inlmlcls Dei oxqulsita sunt con- dons ? Alii dena millia ascenderunt Pelri verumUv :
trao:.nem Ecclesiam. Bahanos magnillcentissimus nien legatur iste libellus meus quom dofero, el lilc
patrlclus ct proepositus dixit ; Sanctus imperalor nuinlfesta faciet qu;? mea suut. Et accipions Grego'
iiostcr Deo amlcabiliter jubet dicere ad vos episccr rius dovotus uotarius divinorum secretorum legit
tur, non solum senslbllitor, sed providentia Del, llbellum dodisse, propteroa quia mentio uostra in
etlam intelligibiter. Deo amlcissimi episcopi dixe- divulgati conscriptione continebatur, hujus rei
runt:Hodie completur sub a Deo muniendo impe- gratla Imperatoribus ralionem redditurus veni,
ratore nostro divin;e scrlpturne sermo, qui dicit : scd et in conspcctu vestraj reverentise sEepe in-
Dissolvc omnem coUigationcm iniquitatis, ct ohliga- Q nocentem exhibens, rursus et nunc de eadem in-
tiones violcntorum contractuum , ct rvcUe omncm scri- tcrrog itus causa, eamdom ipsam quam tuuc immu-
j^tiiram injustam {Isa. lv). Pro quibusdet Dcus mer- tabiliter profero od nequo libolUuu dedi,
vocom : ([
cedem anlmarum nostrarum et corporum Christi neque Imperiallbus auditibus molestiam intuli, sed
amico imperatori, et conservet imperium ejus per neque synodo congregats, si tamem congregata est
multa annorum curricula, donans ei etlam coeleste prsesto repertus sum et profecto confitebuntur ii
imperium. Et jubenteBasilioChristi amico et magno qui nomen meum inseruerunt hujusmodi scriptis.
imperatore, positumestln medio synodi vas «neum H;pc est fiducialls satisfactio mea ad eos qui me
ad id aptum, plenum igne, etdelatl sunt in marsupio dijudlcant, et hanc dabo multa confulentla cum
a Theophylacto reverendissirao diacono et referen- munda conscientia, quotiescunque interrjgatus ex-
dario omnes tomi chirographorum qul exactl sunt
=» stitero : sed vestr;e vlrtutis claritateai obseero ut
a Photio, ab omni sacrato catalogo, et ordineclerl- saltem amodo dimittatis me multum fatigatun,
corum, tam magn;v Ecc-lesi;T?, quam earum quae precibus vobis oblatis, remeare ad ap:istol.:iruin vo.
pionsGeorglus reverendissimus orphanotrophus sin- ster sanctus, cum sanctissimis vicariis, et sacro
gulcslibellosetto:nostribuithomiiiibus utrorumque senatu, et sancta synodo, jubet interrogare te. In
sanctissimorura vicariorum, qui miserunt orania in falso libro jacet no.men tuum, dic ergo tu ; dedisti
morum: Cognoscis eum? Ilelias sinclissiraus syn- que enim habel occasionera qualeracunquc. Sic ope-
cellus et vicarius Hierosolyraorum dicit Etiam. : ratur sanclum iniperium nostrum, ut excludat ora-
cognosco eum. Jubenle vero Basilio piissimo et nem occasionem, ut non habeatis cras excusationem •
magno imperatore. Ba'ianes raagnificenlissiraus pa- Sancla synodus: Deus conservet piissimum impe-
triciusel pnvposilusdixit ad Basilium falsum vica- ratorera. Interrogati suntmetropolit.equi subscripti
rium: Dic, quamobreni ingressus os Constantino- erant in libro illo, de propriis scriplionibus qu3E
polim?proquacaus:r?etquistemisitillic?Basilius B erant in libro: Veslric sunt ha? subscripliones? Et
dixit: .V Tripoli inlravi Romam causa oralionis, et dixerunt omnes: Absit. Sanclissimi vicarii senioris
inUrraalus sum In via, ot inlravi in Venoiiara ut Roraoe nagitaverunt Basillum Christi amicum et
transirem: et veni hnc sub papa Benedicto, et feci magnuin imperalorem, ut legeretur canon sancti
menses viginti et non habui quomodo dispensarer;
; Martini papye Romani, quem deprompsit de omni
et anno quando exivil patriarcha de throno suo falso vicario. Et accipiens Stephanus Deo araicissi-
descendi iterum sub domino Nicolao habeo octo ; raus diacinus et notarius, legit hunc canonem in
annos, et iterum reversus sum hnc. Interrogatns audienliam omnium.
estilerum: Non dedisti libellum? Basilius dixil
Ne f:iciat Deus nunquid enim familiaris fui Nico-
Caput XX concilii Lateranensis.
,
runt: Habet ' anathema (|ui cooperatus est in libro Et post complotionera canonis, surgens Metro-
isto. Senatus dixil: Quoniam non vullis analhoma- phanes Deoaraabilis metropolita Srayrn», allocutus
tizare, apparet(|uia comp;irticipes ojus eslis, ut aut est voce grandi in audienliam synodi ita: Veritas
anath:'raalizemini et ipsi, aut tradamini legibus. esl pecunia [rFrece y_(,v,'xr] cunctis aliisrebus vali-
Sanclissimi vicarii senioris Itoin;i> dixorunt: Quo- dior et fortior atque robustior: vcritas ost pecunia
niam non p.uiunlur anathematizare (|ui fecit m.ihnn inlraciabilis, et omnilnis bominibus ineluct.'ibilis:
• Forte haheal.
l-2:> INTERPRETATJO SYNODl VIII (;i;NI:RALIS. — ACTIO VIII. 126
((ue se vocabulo nominans. Den\qne cum olim Deus Asenioris Rom* (lixfMuiit ; Pcr (livcrsas liiicnis, ct
loqiiens Moysi saiiilis expoiierot lep^sel jiira,scisci- nobHissimos el ridelissiinds viros. (itii inissi sunt a
(./ouH. XIV). Igitur veritas est cunctis aliis justior tain iii ecclesia Dei lemporibus suis seducli^niem,
pecunia,et (iinnibus ineluctaliilis, etsolaqua; vincat et errorem extcrminaret. Et eccc pcr piilicrnalionem
omnia. Cujus et ipse amator 1'actus, amicc Christi sancti ejus imperii in hac sancta synodo cdnpregall
doinine, triumphator et victor contra mendacium s'imus una cum orienlalibus vicariis, qui una nobis-
bodierno die apparuisli, et ab ipsa veritate ductus, cun Audivimus autem vos errarc et decli-
seiitiunt.
et ope Iretus, a Christo Deo nostro demonstrasli an- nare alHirthdiliixa liilc, et nnlle nobiscum honorare
nihilatain injustitiam, ct praslruxisli, ut divlnaeio- et colcre prelinsas iconas Dmnini nustri .lesn Chri-
pheta, figurans mores hominum qui vana et inania sanctisChristi locis, qus glorilicavit Dominus appa-
loquuntur et scribunt, ita dicit: Corrupta seminave- ritione gloriae suse, transmissi sumus ab eo ad com-
runt, et eversio eorum excipit ea : tnanipulus non ha- munem salulem, tam vestram, quam omnium. Ro-
hens fortitudinem ad faciendam farinam ; si vero et gamus ergo, ut obediatis, etvos ipsos a sancta catho-
fccerit, alieni comedcnt cam{Oscc iii); adimplevisti C minime projiciatis; neque vobismel in-
lica Ecclesia
autem hodie, Domine, sermonera beati prophets, detrimenlum in posterum inieratis. Ecce
deliciens
qui dicit Reliquiie impiorum exterminabuntur
: nunc commoneraus vos in hanc horam, ne forteob-
Psal. xxxvi);proquibuste piissimum imperatorem struaturvobis ostium, et sine poenitentiae lucrovos
interemptorem injustiti;v, eradicatorem inendacii, pienitiMmini, Rahanc itaque magnilicenlissirao pa-
plantalorem pietatis, innovatorem veracium dogma- tricio et pr;eposito, et Leone magnilicentissimo pro-
tum, omnium imperator et omnitenens Deus noster consule ac patricio, per jussionem Basilii amici
roboret, etsecundu nspiritum,etsecundum carnem, Christi imperatoris, missis ad pr;cdictum virura
et confirmet imperium tuum, et confirmet te pros- Theodorum, qui appellatur Crithinus = lect;e sunt
pere semper, et in omnibus per sanctas orationes voces sanctissimorum vicariorum senioris Roras,
coangelici et iu ccelo etiam conversantis patris, et orientalium sediura. At vero Crithino nihil re-
Ignatii videlicet sanctissimi patriarchae, et cstero- sp!indente,dediteiBahanesraagnificenti;ssimuspatri-
rum sanctissimorum vicariorum seniorisRomas, ac cius et priepositus numisma, characterem ferens
Orientaliu.n sediura, et subjiciat tibi omnes barba- Basilii Christi araici et magni iinperatoris, et dixit
ras nationes, et dignura te faciat coelesti regno suo ad eura: Imperator noster sanctus raandat ad te,
cura omnibus qui pie regnaverunt, ut glorifices eum D inonens Suscipis numisma characteris raei? Theo-
:
indesinenter, quia ipsuni decet gloria nunc et sem- dorus, qui nuncupatur Crithinus dixit : Ego indi-
per et in s;ecula saeculorum. Amen. gnus sum, sed suscipio illud super niillia auri et
raos vicarios senioris Roinae et Orientis sedium dixit : nens d icit ad te Honoras numisraa exarationis mes
:
".'
Theodorus, qui dicitur Crithinus, cuin sit auctor Ico- Theodorus dixit: Secundum ((uod oportet honorari
no.nachic;e haereseos, perpraecci tionem pietatis ve- numisina regium, honoro. Bahanes magnificeutissi-
strr, adductus i"st ad sanctam et universale n syno- inus patricius et pr;eposilus dixit: Jubet iinperator 1
piam notam ct formam, si est hoc Christi pnece- Sunt hic et alii quidam Crithino concordantes; in-
ptum, etChristoplacabile.deprecabilesit imperium trent. si vidctursanctitati vestr;e in medium synodi,
tuum sanctum. et det dilationcs, ct det teinpus in- et intorrogcntiir, si forte velint pccnitere, ac profi-
duciarum, et det iiitirmitati nostraispatium : et post teri orthodiixam fidera. llelias Dco amicissimis pre-
ha»c quando Deo decretum imperium
jusserit a sbyter etsyncelluset vicariussedisllierosolymorum
tuum, si ostensum fuerit quod sit hoc Christi prae- dixit:Quidiuturnaesect;edeserviunt,difflciIehabent
ceptum, faciam quidquidjusseris. Bahanes magnifi- evelli a mala qua tenentur opinione etenim ac si ;
cissiinus presbyteretsyncellus oi-ientis llirdiii lliiv A Crithiiius, anatlienui qui adhiicduhio quidem ! lis
rosolyinoruni dixit : Magnobfnpticio diijnos i'os feiut suntsensu: iiisensati vero sunt ainlii;.;uit;ite, et nb-
interventio sancti iniperii tui liodie, Cliristi aniice sessi (|uidcina tenebris impictatis suie, suspicantur
(lomine, etplurimum hiHilicasti nos, imoChristum, a «luibusdara conscqui reversionem, anathema La- 1
qui tibit ilonavit imperiuin, qui et conservet te in ludio, Leoni, et quisquis hinc similiter sapit, tam in
zeio pietatisnunc et in s;ecula. Sanctissimi vicarii episcopis, et presbyteris, ac monachis quam in iis
sUisDeus noster ordiiiat muiulum revcra, (|uia et te 1'liotio(Uiriali et iiivasori anathema Photio sa;- !
piissimum et domiiium imperatorem provexit atl culari ct fnrensi aiuithcma Photio neophyto et ty- !
correctionem omnium qui erravcrunt, etcustodiam raiiiio aaalhema Photio schismatico et damnato
!
et conservalionem eorum qui recta sapiunt : et gau- anathema Photio raoecho ct parricidae anathema
! !
lum tuum pro pietate conspiciens nunc ergo eum : versoruin dogmatura anathema Photio novo Maxi- !
qui noluit intelligere, ut bene ageret, nequc poB- mo Cyiiico anathema Novo Dioscoro anathcma !
nitere, et discedere ab impietate propria Theo- Gregorio dudum episcopo Syracusano analhema !
(lorum videlicet, qui nominatur Crithinus, ana- b Eulampiodeposito anathema Omnibus sequacibus !
Ihematizet sancta haec et universalis synodus, el om- etfautoribus ejus anathema Multos annos impera- !
nes consentancos ejus, tam qui nunc adhuc super- torum Basilii, Constantini, et Leonis = Jfagnorum
sunt, quara qui in eodem sensu et opinione vita ex- principum et iinperatorura raultos annos Orthodo- !
cesserunt. Etascendens StephanusDeo amicissimus xorum imi)eratorum multos annos Erigentium ec- !
(liaconus el notarius, anathematizavit ita Omnibus : clesias multos annos Liberatorura Christianorum !
contra venerabiles imagines, anathema Et qui re- 1 vo Theodosio raultosannos Novo Marciano raultos I
cipit impias haereseos ipsorum ratiuncula, anathe- annos Eudoxi;e piissiraae Augusts raultos annos
! !
ma I lis qui sumunt divinae Scriptura; dicta, quae Novse Judith multos annos Nova; IIeleu;e multos I
sunt adversus idola contra venerandas imagines, annos Novae PulcheriKmultos annos Nicolai bea-
! !
anathema ! lis qui non amplectunlur sanctas et ve- tissimi papo; Roiuani jeterna memoria! Novi Phi-
nerandas iraagines, anathema ! lis qui vocant sacras nees seterna raemoria Novi Daniel multos annos In- ! I
iconas idola, anathema ! lis qui dicunt quia ut ad teremptoris novi Siinonis multos annos Percutien- 1
Deos Chrisliani ad imagines accesserunt, anathema ! tis novum fallacera Ananiaiu multos annos Novi !
lis qui coramunicant scienter, anathema 1 lis qui CcBlestini multos annos Novi Martini ;etern;; me- !
convicianturet inhonorant venerabiles iconas, ana- moria Adriani sanctissimi pap;e Roraani multos an-
!
nura nostrum alius quispiam nos liberavit ab idolis, leos multos annos Novi Athanasii raultos anuos1 !
siam idola aliquando suscepisse, anathema Ana- ! multos annos Novi Anatolii multos annos Sanctis-
1 ,
stasio, Constantino, et Nicets, qui sub Isauricis simoriim et orthodoxorum patriarcharum orientis
priEfuerunt ha;resibus, ut inepiscopis insacratis, ana- multos aunos!]Donati et Stephani, et Mariiii s;inctis-
thema ! Theodoro, Antonio, et Joanni, qui sibi invi- siiuorura vicariorum senioris Rom;e, Thoma; san-
cem malorura omnium exsititerunt conciliatores, et ctissirai metropolit;e Tyri et vicarii Antiochiae raul-
alter alterius sibi impietati successerunt, anathema tos aunosl Heli» sanctissimi syncelli et vicarii llie-
Paulo qui in Sauluin conversus est, et Theodoro qui rosolyraorum raultos annos ! Sacri senatus multos
dicebaturGast3eetStephanoMohitye,ethissimilibus, aniios ! Sanctae ac universalissynodi a'terna memo-
anathema ! Theodoro, qui cum sine ratione consi- ria Multosannos iraperatorura nostrorura, raultos
I
ACTIO ISOXA.
In nomine Domini et dominatoris omnium Jesu D stra> Evangeliis : in dextris partibus famosissimi
Christi veri Dei et Salvatoris nostri, imperii a Deo templi sanctae magni nominis Sophi;e conve-
ac :
coronatorura et tranquillissiraorura dominorum no- nientibus autem Douato Deo araicissimo episcopo
strorum, Basilii quidem ac Constantini annotertio, Ostis, et Stephano Deo amicissirao episcopo Nepa?,
Leonisvero anno primo, perpetuorum Augustorum, ac Marino Deo amicissirao diacono sanctae Roman;e
indictione tertia, pridie Idus Februarii : propositis Ecclesi;c, locura obtinentibus Adriani sanctissimi
pretiosiset vivificis lignis, et interaeratis salutis no- papoe Romani, et Ignatio sanctissimo archiepiscopo
131 ANASTASn BIBLIOTUEC.UUI \:ii
almae Constantinopoleos novffi Roraae : et sanctissi- A simo episcopo Neapoleos, Marciano Deo aniicissimo
mis loci servatoribus orientis, videlicet Joseph Deo episcopo Nicopoleos, Marciano Deo amicissimo epi-
amicissimo arrhidiacono Alexandiinorum ma^nsR scopo Thebarum, Gregorio Deo amicissi.no episcopo
civitatis, locum teneiitc Michaelis sanctissimi pa- Mesinae, Joanne Deo araici.ssirao episcopo Poleosno-
triarchoe AlexandriK, et Thoma sanctissirao metro- raii, Theodoro Deo araicissiiio episcopo Eurippi
polita Tyri. locum tenente sedis .Vntiochia-, eo quod [al.. Eusippi\ Nicephoro Deo araicissimo episcopo
viduata esset eadem Ecclesia. el llelia Deo colcn- Crotim», Nicolao Deo araicissimo cpiscopo Nusae,
dissinio prcsbylero ct syncello, locum obtinenic Constantino Deo amicissimo episcopo Syn.ii, Grego-
Theodosii thioni llierosulymorum arcbiepiscoiii :
rio Deo amicissiino episcopo Tripoleos. Leone Deo
prae.sente quoque sacro scnal;i, dicimus aulem Theo- amicissimo episcopo Daphnusiff, Constanlino Deo
doro raagnificentissimo palricio el magislro, Chrisio- araicissirao episcopo Onumericensiura [<j/., Enume"
phoromapnificentissimopatricioetmagistro.Bahane ricensiura\ Basilio Deo amicissimo episcopo Adra-
magnificentissimo pulricio ac pncpositu, llemerio nii |«(/., Eidrianii], Theophane Deu amicissimo epi-
magnificentissiino proconsulc ac latriciu, Paiilo scopo Axan;p, Joanne Deo amicissimo episcopo
mag;iiticentissimo patricio et pr;pfecto, Theodoro Tarapsii, Nicephoro Deo amicissimo episcopo Aspo-
magnificentissimo patricio, Barbatio inagnilicenlis- g nae, .Macario Deo amicissimo episcupo Elizoraenen-
simo patricio, .Manu«Me magnificentissimo patricio, tium [ui., Elysoraane^, MichaeleDeo araicissirao
Theopliyhicto magnincentissimo patricio, Petronate episcopo Cercyrensium, Nicephoro Deo araicissirao
magnificenlissimu p„tricio, l^lanuele m:ignificei>tis- episcopo Zacynthi, Joseph Deo araicissimo episcopo
simo patricio (|uin otiam et considenlibus Deo aini-
: Aventium, Thea;,'nosco [al., Theognosto] Deo ami-
cissimis melruiiolitis, Basilio scilicct Deo amibilis- cissimo episcupo Parnassi, Meletio Deo araicissimo
simo archiepiscopo Kphesi, Theudulu Dco amcissimo cpiscopu Heracli;p, .\saphio Deo amicissimo ep'scopo
metropolita Ancyne, Nicephoro Deo amicissimo me- Erytlii;p, Cunstantino Deo ainicissiino episcopo Pru-
tropolita Nic;i';c, Basilio Deoamicissimu metrupolita siadis, Oisma Deo amicissimo episcopo .Vdri.inopo-
Chalcedunis, liasilio Deo amicissimo metropiilita leos, et Ignatio Deo amicissirao episcopo Tiraonis:
Gangrensium, Tlieodoru Deuamiiissimo metr i|)olit:i hisita conveiiientibus, Bahanes famosissimus patri:
Thessalonic;p, Nicolao Deo amicissimo melnipulil;i cius et prafpositus ex persona sacri senatus ad vica-
Synnadensium, Theophylacto Deoamicissimo metro- rios senioris Romae et orientalium sedium dixit:
polita lconii, Ignatio Deo amicissimo metropolita Noslis, patres niei sanctissimi, quii in pracedenti-
Ilierapuleos, Mich;celc Dco ;imicissimu metropulila bas actiunibus ccclesiastica dispositio fact- esl a
llod [A"'. IIadr;imitij, Hil.irioiic Deo amicissimo vobis saiictissimis luci servaturibiis senioris Rum;e.
metropulita Corinthi, .Metiophane Dcu amicissimo q ac orientalium sedium, secundum congruentiam et
melropolita Smyrna', .Micli;iele Dco amicissimo me- ordinem synodicum: nuncvero patriarchae Alexan-
tropolita By7.i:p. Euthymiano Deoamicissimo metro- dri;evenit vicarius, et hoc procul dubio Dei coope-
polita Euchartensium, Joanne Deo amicissimo ar- ratiunect Vdliintate factum est. Ouid ergo de csetero
chiepiscopo Pompeiopoleos, Tlieopliane Deuamicis- videtLir sanctitali vcstrff"? Saiictissimi vicarii senio-
simo archieopicopo Sclg;p, Stepbano Deo amirissinio ris RomaMlixeruiit- Et nos quid('iii vidimns eum, el
archiepisco; Cypsallorum, Joanne Dco amicis- locuti sumus ei, et per sermonem ejus satisfaclio-
simo archicpisco; Cii, Photio Deo amicissimo nem accepimus. Vcrumt.imen juxla canonica pr;e-
archiepiscopo Nicoli;e, lcoo Deo amicissimo ar- cppta legalur commend.ililia ejus epislola in audien-
chippiscopo MelhymnEB, Basilio Deo amicissimo tiam omnium, iii hac sancta et nniversali syiiodo,
archiepisiopo Rnssii, Gregorio Deo amicissimo el ila cuniiu.ncreUir umnibus nubis vic;iriis palriar-
arc.liiepiscopu Parii, Paul Deo amicissimu arcliiepi-
i
chalium sedium. Deo amici.ssimi episcopi, et tola
scopo .Vp:imi;p, llasiliu Dei amicissimoarchiepiscopo sancta synodus dixil: Bonum et justum esl, et ideo
Pyrgii, Arscnio Deo amicissimo archiepiscopo Aure. cunctis placet: et hoc manifestc habelis a conse-
liopoleos, Georgio Deo amicissimo episcopu saiict;T! quentia pcclesiastica et synodica. Et post hoc acci-
(lyri^ica*, Eustachio Deo amicissimo episcopo .liinu- D piensGregoriiisdevutiis notarius divinuruai secreta-
ni;p, Const:inlino Deo amicissimo episcopo Trall.p" riuruin, legit cpislulam p^itriarcha" Alexandria' ad
Germano Deoamicissimo cpiscopoCitri, Constanlino piissimum imperatorem inissam.
Dco amicissim eiii.scopo .\ugustup;ilcos, Nicolao
I
scopo Ciiiea% Stepliaiiu Deo amicissimo cpiscopo Ab olim (juidcin scribcre ad divinitus actam ci
Gordoserbensium, Philippo Deu amicissimoe|iiscopo inaximi decorisdiclatiir:im tuam, upiimc imperator,
Tabix, Ignatiu Deu amicissimo episcupo Juliopoleos, gestientes, ab alterius tribus lorinidiiic inhibiti ex-
Constantino Deo amicissimo episcopo Tii, Sisinnio stitissedignosciinur. Nuncverojussi, ct(|uodde$ide-
Deo amicissimo ejiiscopo Bitinopoleos, Xenophunte rabamus, Pt (|iiod mcluebamus, impigrc peregimus,
Dco araici.ssimo ppLscopo .Mylassi, Leoiie Deo amicis- imnioiLili et supercuilesti regi copiosas grales repen-
133 INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERALIS.— ACTIO l\. m
denles, <mi per occasionem (iiiamdam (lispiMisaiiter A niDnlla ejus, vei inedla, aut novlssima, vel fi-
exiguitatein no.stram dignatus est adjuvaro, (luu nalia cognoscantur etenim (|ul(lani sapientum
:
raeum dominuin ac dominatorem orlhodiixum impe- iainbo loquentium priEdixlt: Quis cnim judcx
ralorcni alloi|ui et exorare nieriiisseMi. Eteniin iiiilii peregrinus (|iiem(|uain solum usquam aiulivit.
mai;na' dclii-ia' liiic apparuit. sanitas, ct pi'ofcctus, miiiiiiie accnsato pr;esenlc, vel judic.ivlt proti-
et mifiiia ^'ratia (liviiiitus orta : ai'l)iler eiiiiii Palip- nus, hiic auillto 1 Si enim cx uno sibi advcrsan-
stiiiorum regionis, et Tibcriadein ac Tyru.ii obti- tium auilire, pravum et ncfas veritas a'stiinat, el
nens, et liorum prsesldatum creditum habeiis, hls hoc ut abomi'abile non admittit, quanto magis ab
dicbus mitlens ad nos, nuntiavit dominicorum et horum ncminc? qui enim judlcant (|ua! nesciunt,
noliilissimoruin apicum ad se destinatoruni adven- paratain redargutionem carminihus bcatissimi
in
tum, jubentium, iiuo sibi (|ucm|iiani a sede .Vlexan- Gre,'orii i'eperiunt, et aperte (liciturcls, qnud ca-
drina ad imperia dirigercmus, una cum pausillis lit- ligii sil quie loquuntur. Beneautem novlmus, quud
estduorum
teris nostrissiiperdissensiune, i^ua' facta apud vijs sint, dictatorcta Deo salvande impcrator,
patriarcharura causa penes regiam urbem et quod : summi pastores, pra;sules, ac abbates, clerici (juo-
a Deo provectus et opinatissimus imperator anhelet que, et azyges ^
,
qui omni sapientia ac scientia, in-
abexterorura ore audire, qualiter veritas exi^iat, et B tellcctu etiamct discretione atque prudentiadec orati
qu* sit de his ccrta et Qrma cognitio, qu.T sic nos consistunt, quitrum princeps ac praescs et summus
raovit ad id quod antea desidcrabamus, et pro eo doctor tu coMstitutus es, sancte ac orthodnxe impc-
quod flcri citlus speramus proptcr viri justitiam, et rator, qui omnes propiusexlstentes, quod oppjrtu-
amore dilectionis pavente potestatem, qu?; in nobis num quod Deo sit accoptuin, bcne co-
est, scitis, et
potentatuin gerit, (]uempiam eorum, (|ui apud nos gnoscitis. Vosenimestis radix, exqua [fort. rami.]
sedulo perraanent, nilttere; misimus e: contra pro jam et iinmortalititis intelligihilis oceaiuis, ex quo
nobis, requircntes hominein ollin nostruni, el a cuncti oinneque marc, universi lacus, et
fontes,
raultis aniiis in sua voluntatc habltantem, venerabi- lliicnta procul emanant, ut exterior poeta Hornerus
lem existenlem, et monasticam conversationem ex affatur. Ita, domine imperator juslissime, invenie-
mollibus ungulis excolentem monachum, Joseph mus in quibusdam veterum historiis, quod duo pa-
noraine ;
quod et fecit: cum quo etiam hunc vilem tiiarch.^E quiiudam in Christi Dei nostri sancta civi-
codicillum transinisimus indignum existcntem, et tatefacti fuerunt, sed hoc mo !o, Dicitigitur Alexan-
imperatoriajallocutioni inconvciiientem : hoc autera der monachus in historiis suis, quia trigesimus pa-
volenter, fecimus, quinimo confidenter proesumpsi- triarcha Hierosolymis post gloriosam et celedrandam
mus, non tanquam nosipsos odientes, absit, sed C Do.uini noslri Jesu Christi ad cieIos ascensionem,
nosmetdejicientes, exiguitatera nostram ad erainen- Xarcissus vocabatur, aposlolica gratia splendens, et
tera et principantem,ac omiiibus dignitalihussubli- quieli sludens, sacrorum priesulatu relicto, anno
miorcm dignitatein veraciter comparantes. Neque duodeciino sni patriarchatus ad luca coafugit inco-
enim hoc animo agere poteraraus, nisi manifeste gnita: sed qu.esito a populo, et polestate, ac episco-
cognovisseinus in Deo gratissime imperator, ha-
te, pis provinciK, nec tamen invento, pro ipso prove-
bitare imitatoremChristi et condescendibilem affe- hitur aliuspatriarcha, qui vocabatur Dius, qui octo
ctum, qui quondam viduse duo minuta recepit, et annis vivens, in Christo defunctus est. Post hunc
hxc pluribusmuneribus prsetulit. iitenimaltquidam Germanus annis tribus huic vero Gordius snccedit
;
poetarum: Abest ille » qui compe.libus constriclus quatuor annis, tum ecce tanquam ex abdltis Narcis-
salit ad terminos, eijuitis more, suinmumque dili- sus rursus apparet, et erat cuin consecrato Gordio
gens. vix rejicit, audacter exsiliens. De duobus in uiiosensu et consonantia. Gordio vero, qui cum
autem patriarchis, domine princeps, et iraperator a eo erat, defuncto, et Narcisso supra modura sene-
Deo dirigende, in una sede, uno tempore, scente(siquidera erat quasi sexdecim et centum
bene novit a Deo provecta pietas tua, quod ira- annorum) Alexandrum quecadani episcopum, ab alia
possibile sit raittere, et corporalibus terminis t-v regione adorationis gratia pr ifectura ad venerabilia
reraotum, discerncre tantum ac tale negotiuin, ca, perdivinam revelatiunera pra?.sule.n llierosoly-
cum invisura sit et tanquara clanculo gest im, raorum constituunt, sene Narcisso mulluin eum rc-
idque nequaquara sciatur a nobis, sed nec pri- gante, qui et martyrio postea consuramatur. Hoc
a Abest, Hi versus sunt apud Grsecos equo impositus fugere, secundura poetfe paradigma,
ille. quorum
quantum ex circumstantlasupcriori datur intelligi, Evadil ir.iti principis polenlitum; il.i et nos licet
iste est sensus eor.m, ex persona patriarchie Alex.ui- ligati vi gentium simus, att.unen verbum Dci, quod
drini inter Saracenus constituti prulatus, dicit, ut, non estariigatu.il, salteai vix super equuin epistokB
imiuit, ille, qui Cumpedibus constrictus utcunque, nostr;6 imponciitesdirexiraus, quod ita suscipe, taii-
vel u decunquesalit, et supra vires repit, eijues effi- quim si s iluti csseinus, ac per hoc iiiajora vobis
citur, ita et tu iraperator, humilitatis ac scieiitio|;e otferre potuisserausqu;e tamen ideo, ul autumo, scri-
nostr;e scripta ut duo vidu;e niinuta susclpe, licet bit obscure, ne, si utcuiii|ue deperirent, facile ab
compedibusnationum, inter quas habitanuis, irape- hostibus intelligerentur. Edit. Rom.
diti vix haec ipsa scripscrimus. \ el ita Sicut, inquit, : Id est, siiie jugo, uxoruin scilicet
'' intelliguntur :
qui vinc ila in pedibus habet, et servatur a potenle, auteni monachi, quiaexpediti a conjugibus.
si cum aptura repererit tempus, potest quoquo niodo
: : :
littcras,quas a patriarcha suo Michaele acccpit Nam quia per omnia raansuetissiraus et piissimus
didiciraus quis sit, et unde venerit, et suscipimus impcralor nosler Basilius fundaraentura et crepidL-
eum ut veraciter loci scrvalorem Alexandrinse sedis. nera anima sua tiraorem Dei posuit, cuncta
in
Dicant er£ro ad hoc ct sanctissimi loci servatores verostudiasuasecundum hunc modum produxit id- ;
orientalium scdium, ct sacra synodus, et Deo aina- q circo oculi Doniini <onsc(|uenter super eum respi-
biles episcopi. quid sibi videatur sni er hoc, et quo- ciunt, secundum illuin(|ui dixil: Eecc oculi Domini
modo certiliccntur in ej^istola. Sanctaet universalis super timentes eum, ct in co< i/ui sperant in miseri-
synodusdixit: Perfccte creduli facti suinus, et cer- cordia ejus {Psal, xxxii); hinc etiara voluntatera
titicati sumusomnes exepislola qu;e inodo lecla est suam piissiinam et justissimara ad stabilitatera su«
coram iiobis, quia iion ficlus, sed verissimusvicarius fldei, et catliolica> Ecclesi;e ornanieiilum dirigerede-
est throni .\!cxaiidri;i' ; propler quod ct rccipimus iibcravil, ct i)erfccle in coinplelioiicm prosperam
eum, et glorilicamus Dcuni univcrsoruin, qui quod destin;ivit: eaeniniqiuc vidcbaiilur hominibus esse
deerat universali synodo supj levit, et eam nunc impossibiliacl facilia hic constituta sunt, Scriptura
perfcctissimam demonstravit. Magnificentissimi et dicente: £j; ore duorum vel trium iestium stabit
gloriosissiini principcsdixcrunt ad Joseph rcveren- omneverbum {I Tim. v). Per quatuor testes irrepre-
(iissiniuni di:iconuin cl loci servalorcm .Vlcxandria': hcnsibilcs el sine mendacio exliiberi illi Dominus
fact;esuntactiones octo; tamdesanctissimo patriar- lunt intelligcre pr;fibeatur: quia per Deum et apud
cha, quam de Photio pra-varicatore alque tyranno, D Deum prosperatur a Deo redimitus imperator no-
seu de impositione manus ejus. et aliis ([uibusdam ster: et dc lles|>eriis quidem p;irlibus vicarios san-
capitulis. .Vudisti ex cis (]uidquam, quomodo judi- cl;e Rom;inorum Ecclcsi;c abduxil; dc locis autem
cata sint, vel qualitcr dcposila fucriiit"? Didicisli (|ii;c ICMCiilur a conlrariis n;itioiiibus, qu;e inimico
cnim de duobus his ncccssariis capitulis, dc recc- animo Chrisliana' tribui advcrsaniur, coopcratores
ptione scilicet sanctissimi patriarcha; Ignatii, quo- el sulfragatores veritatis ostendere diebus imperii
niodo stabililus ct confirmatus sit, ct de objcctionc sui, ct coexcitare dignatus est. Almo enim fratrc
1'holii, (|u;ililcr (lcjcclus ct projcctus cxislal, cum iioslro, Thoma scilicet sanctissimo prajsulc Tyri
lota proinolioiic. ac nianu^. imposilione su;i. Joscph |irini;c iiiclropolcos.Vntioclicnsiuin iliroiii, i|ui cti:im
revercndissimus arcliidiaconus et loci scrvator pcclesiasticas res ejus, eo quod iioii sit ibidein pa-
Alexandria;dixit : Audivi, etdidici cum mullDSCru- Iriarcha disponit. huc acccdcnte, una cuin Helia
tinioetdiligcnliacuncta qu^cacla sunt. Magniliccn- sanctissirao prcsbytero elsyncello aposlolici Hiero-
tissiini et gloriosissiini principcs dixerunt: Ergoiie solymoriim throni, pulavit, ne forte perfecta non
placent ca quae judicaverunt sanctissimi vicarii sc- csset univcrsalis synodus, qua: hic congregata erat,
::
Ilaiic tM'i;n ((ins'imiiiari' ac, opcrt' |ilcii(i pccfccliin A l ii'nuisoinMCscnm, vcliiti si a prlma nclioiic im(|iiriM
e\!iil)^'i'c volciis l)i'iis. i|Lii siipcr oniiiia cl pra' om- hodicriiani dicm noliis coopcralor exstitcril, iinliis-
nihus cst pcrfcetiis, ctiam iios c\ incridiiiiis locis cuin(|uc coiisonaverit : pr.iptiM' (|uod et r(,'cipimus
attraxit, vicem siipplcntcs nposlnlici lliroiii nuici;n:e euin, ut vcruin ct jiislissimum loci servalorem sedis
Alcxanilrinoruni Ecclesia', (|ui (liviiia gralia ct regia Alexandriiup. .MagnilictMitissimi etgloriosissimi prin-
inpcratione piissimi imspiratoris huc pervenientes, cipes dixerunt ad sanctissimos loci servatores sc-
oinnia tliligeiilcr investiyaviinus ; ita nl nihil lateat nioris Ronuc, ac Oriciit:ilium sedium Modo itaf(uc, :
iios eoruin (|ua' gcsta sunt a fratribus nostris ante hoc ca|)itiilum tcnniiinm acccpit, et non est sermo
perventionein nostram : insuperelcausas (|ua' prius de hoc uliiis, scd intiicmur eum ut nos i|)so.s. Ter-
mota; sunt hic inter sanctissimum patriarcliain minato ergo hoc capitulo, t(uid consili:iinini, vel
Ignatium el rhotiuni, qui more latronis el mcechi i(uid vullis ut
ordinctur hodic-?Sanctissimi vicarii
in thronuni insiliit Constantinopoleos ; (]uiii etiam senioris Romie dixerunt: Por niintios ((uoniiiidam
clilc vcncrahiliiim ct sanctariim imaginum sensuac nobilium virorum, ct [ler qua^dam ditfimatii verha
opinione, non perfunitorie ne((ue Iransitorie has cogiiovimus, quia ((uidcm viri mcndacitcr locuti ct
cxaminantes, sed opiiitlosuflicienler. ut decuit, dis- testilicati sunt ctintra Ignatium sanctissimum pa-
quaquam reverenles quid legitimorum ecclesiastica; gressi sumus huc, amplius certilicati sumus. Ma-
consequentia-negotiorum loqui, quemadmodumdecct gniticentissimi ct gloriosissimi (irincipes dixerunt
sanctos et sacerdotiodccoratos, verbum veritatisam- ad sanctissimos vicarios Orieiitalium sedium Vos :
plexos. Nonenim in vacuum cucurrerunt, nequein va- sancti Patres nostri audistis de capitulo hoc, de
num laboraverunt, neque pra;tuleruntquippinm aliud quo locuti sunt sanctissimi loci servatoressenioris
eongruentis sibi reverentia'ati|ue clementia;, quo mi- Riim;E vultis et ipsi qu;crere capitulum hoc, an
:
iius investigatorcs essent Justi Dei judicii. Unde et C non JosephDeicultor, diaconnset vicarius Alexan
?
nos, hoc liquido ac manifeste agnito, cnnsentimus drine, ei Thomas Deo amahilis metro|)olita Tyri, et
et convenimus in iis qux ab ipsis judicata et jure primas throni Antiochine, et Ileliashonorabilissimus
deprompta sunt, scientes diligenter conservare sen- presbyter et syncellus throni Ilierosolymorum dixe-
tentiam Domini nostri Jesu Christi, quae dicit: runt Radit;e instantium pravarum rerum, unacum
:
Vlji sunt iluo vcl trcs ronijvcijati in nominc mco, sum malitiaquie inestilli o|i|)ortuiic purgata, t:ongruum
in mcdio corum (Matth. xvin). Neque eniin in no- est iniquas etiam proiiagincs t(;ia; hic pullularunt
mine alterius cujusquam, nei(ue propter aliud quid cmunil convenienlcm bonami(ue culturam
iri, et in
eorum qux sunt convenerunt Deo amabilia patriar- rcstitui. Cupimus igitur eos hoc intimari. Et hor-
chia tria, sed propter nomine Domini nostrt Jesu tatus Stephanus reverendissimus diaconus et not;i-
Christi, a quo videlicet mercedem et retributionem r'n\s a sanctissimo patriarclia Ignatio, stans in mi>
percipient. Vivo enim, dicit Dominus, sed glorifi- dio, ad sanctam synodum dixit : Placct omnibus vo-
cantes tnc, (jlorifiraho. El rpii abjicit mc, inhonora- bis ut cxaminetur capituluni lioc'?Tota sancta sync-
bitur {Prov. viii).Cum quibus efflciamur et nos co- dus cxclamavit Placet omnibus. Et post hoc per
:
operatoreseorumdem laborum, participes a Deo tri- jussionem sanctae synodi intromissi sunt testes, qui
buenda» mercedum recompensationis ineodemDeo, D fallaciter juraverunt contra Ignatium (latriarcham,
qui dat salutem imperatoribus nostris, Basilio, et coram Rhadoaldo et Zacharia quondam episcopis
Cnnstantino, et Leoni, et per eos instaurat regio- et stantibus eis in medio, magniticentissimi et glo-
nem et patriam iiarochiffi nostrae^^quie pritlem per riossimi principes ad sanctissimos loci servatores
desitliam eorum qui priusimperaveruntablatoe sunt, dixerunt : Quomodo vobis videtur de illis ? omnes
orationibus et intercessionibus dominse nostrte Dei habetis interrogare communiter, an unumqucinqiie ?
genitricis, et omnium sanctorum. Amen. Sanctissimi vicarii dixerunt : Unusquisque eorum
Et |)ost lectionem sancta universalis synodus interrogetur. Et ante oranes interrogatus est
dixit : Littera, qu* lecta est, certificavit nossuiier Thcodorus a sanctissimis vicariis senioris Rom;e
omnia, quod consonet judicio sanct;e Romanorum Oui vocaris ? Qui dixit Theodorus. Sanctissimi vi-
:
amabilis, pro eo quod secutus sit, et concordaveril rum. Sanctissimi vicirii dixerunt Voluntarie ve- :
actis qu;r prius a iiobis disposita sunt : et modo lia- nlsti ad Iiaiic synodum, an vi ? Thcodorus dixit *
P.vinoL. CXXIX. 5
:: ::
quare venisli ? Tlioodorus dixit ; Proplcr jusjuran- juramentum. an violentei"? Leo dixit lloc interro- :
dum quod juraviinus iii sanclis apostolis. Sanctissi- gaveruiit, Quia fortasse non eras tunc in hac urbe,
mi vicarii dixerunt Etde quo fecisti jusjurandum ! :
quando electus est patriarcha, cl inlra, et jura; et
Theodorus dixit I)e Ip;nalio patriarcha. Sanctissi-
:
intravi, et juravi. Sanctissimi vicarii dixerunt
mi vicarii dixerunt Spoiile jurasli, an violoiiter :
'.' Quot anni sunt ex quo consecratus est patriarcha
Theodnriis dixil : liivitus juravi ; iinptrator cniin Ignatius ? Lco consul dixit : Dico, suiit aniii viginti
dixit niiiii Ouia tiim (ibsequiuin eras illa die quan-
:
quatuor. Saiictlssimi vicarii dixerunt : .Vntequam
do factusest patriarcha dominus, etelectionem illiiis juraris. (ommunicabas cum patriarcha Ignatio ? Leo
non vidisti, intra, et jura. Et intravi, et juravi :
dixit : Etiam. Sanctissimi vicarii senioris Roraa;
Non enim vidi eleclionem ejus. Sanclissiini vicarii dixerunt : Et quare, frater, novissime faclus es con-
dixeruiit : Et utique didicistl quia palriai-ciia erat tra eum ? in hoc apparet quia tu cucurristi ut occi-
carii dixerunt : Et ([uimiodo jurasti ? Theodorus coinmunicasti post ha;c, an non ? Leo dixit Non. :
dixit : Juravi (|uia iion vidi ejus electionem. Sanctis- Sanclissiini vicarii senioris RoiniP dixerunt : Recipis
simi vicarii dixeruiit : VX nosti quia peccatum facie- patriarcliani Ignatium modo ? Leo dixit ; QuiihiLiid
bas in juramento illo ? Thcodorus dixit: Scicbam, rccjpit iniiiiiliis cl vos, recipio et ego. Sanctissiini
sed non habebam quod facerem. Sanctissimi vicarii vicarii dixerunt : Vis accipere epitimia?Leo dixit
dixerunt: Fi^cisti confcssionem, ct accepisti pocnas Si inihi dcderitis, accipio. Sanctissimi vicarii senio-
de peccato illo repocnitens ? Thcodorus dixit : Etiam. ris Ronne dixeriint Recipis .sanctam hanc synodum ?
:
Sanctissimi vicarii dixeniiit : Cui coiifessus es, et Leo dixit Recipio eam. Saiiclissimi vicarii dixc-
:
a (luo accepisti epilimium ? Tlieodorus dixil : Qui ruiit Aiialhpm:itiz;is Photium et oinnes (|uos syno-
:
dedit mihi epitimium defunctus est. Sanctissimi dns an;iIheinatizavit?Leo dixit:Quis sum ego, ul
vicarii senioris Roma; dixerunt Quis vocabatur ? : anathematizem? Anathematismus in (^ausa lidei fit;
Theodorus dixit Nescio: id tantum scio quia ;
at vero Photiusorthodoxus est, et ut(iuid anathe-
chartularius erat, et tonsus est, et fecit iii co- matizabo eum ?Sanctissimi vicarii dixerunt : Opera
lumna qiiadraginta aniios. Sanctissimi vicarii dixe ejus pejora sunt omiii h;eresi, iiuia diaboli operarius
runt : Sacerdos erat ? Theodorns dixit : Ne- G est. L(>o consul dixit:Cum vos judicelis fieri et
scio ; abbas erat, et habebam fidem in hoini- excepta haTCsi anathematismum, anatheinatizo ct
nem, et nuntiavi ei. Sanctissimi vicarii dixerunt ego cunctos quos anathematizavit saiu;ta h;pc et uni-
Et custodisti epitimia Therdorus dixit Si vult ? : versalis synodiis. Et post horum duorum examin;i-
Dcus, custodivi ea, (|iiia Christiaiius sum. Saiictis- tionein viroruin inlerrogatus est Euslachius regius
simi vicarii senioris Ronnc dixeruiit Complesti ea, : spjitharins candidiitns fspatharo-candidatus), Con-
an non ? Theodorus dixit Eccc homo, compleo illa. : stantiiius legins •ipatharius, Basiliiis regius maixhi-
Sanctissimi vicarii senioris Romae dixerunt Juste : tor, Photius spatharius et factus chartularius mili-
revocatus est in scdem suam dominus Ignatius? taris logothesii, Paulus regius scriba, Christopliorus
Theodonis dixit: Juste si enim noluisset Deus ut ;
regins spatharius, cl secundus viilgi Prasinorum,
rcvocetur, non haberct ei vitam dare. Sanctissimi .Vnastnsins dudiim diaconus, Mariiiiis [i//., >Iari;inus]
vicarii sciiioris Rom;p dixerunt Ergo recipis san- : veslitor el faitus epoptes, Const;inlinus charlula-
clam hanc synodum, ct omnia quae judic;ita sunt ab rius, Ar.sabir regius canditatus, etConstantinus re-
ea ? Theodorus protospatharius dixit Impcrator : gius protospatharius. Et interrogati admodum et dis-
nosler sanctus rccipit c;im, ct oinnes Christiaiii, et cussi oinnes, objiciebant violeiitiam et timorcm re-
ego quomodd iioii suscipio ? eti;tm, suscipio ilhmi, gium, et priv;itioiiem pccuiiiarum, et exsiliuin, et
quia ortliodoxiis snm. Dciiide iiiterrog;itiis est et Leo uiia vocc, (|iio(l iiun sponle ad liiijusmodi aclum
consul, qui et f ictus ost scriba, a sanctissiinis vic;i- compulsi fiierint, asseveraverunt. Quidam qiiidem
riis : Quomodo ingressus es in hanc sanctam syno- ex eis se fassi sunt statim fuisse confessos, et acce-
dum ? Leo dixit : Nuiitiaverunt nobis, et venimus? pisse convenicntia epitimia : quidam vero etiam us-
Sanctissimi vic;irii dixcrunt : Propter (iiniin c;iiis;im . iliie iii pncsens sine poenitentia permansi.sse, qui
I.eo dixit: Dixerunt ilobis : Qiii;i venite et ;ucipia- ;ipt;i epitimi;i ;i sancl;i et univcrsali syiiodo suscepe-
tis indulgciiti;im. S;inctissiini vicarii dixcruiit: De riint, (|iicin:i(lmo(luin posth;ic manifesUibitur, cuni
quo pcccato ?Leo dixit De hoc quod : jiiiavi ad s;iii- videlicet oiniics hi siisceperint sanctam ct univcrs;',-
ctos apostolos. Sanctissimi vicarii dixcruiit : Quis le lem synodum, et anathcmatizaverint omnia qu;rcuii-
duxit illuc ? Lco dixit : Iinperator illiiis temporisct (|ue li;cc ;iii;ithciii;ilizavil, et siiscepcrint siinililcr
C;esar. S;iiictissimi vicarii dixeruiit : Per poteiiti;iin aiiiiiio libeiiti i|ii,eiiiiiipie suscepit. B;ihanes, nnigni-
et vini, :iii sponte? Lco dixit • lnterrog;iveiiiiit me, licciitissimus p;itriciiis ct pr;ppositus, dixit, sicul cx
Quia vidisli clcctiuiicm patriarch;e Ignatii ? El dixi pcrsona scnatus ;id sanctissimos vicarios senioris
\
: :
U(ini;r: Oiiincs viri i|iii talsii jiiraveruntcontra san- A est, coiitra Deiim masnum, ct primum pastnnini
clissiniiini patriaivlwin, nrm suiit hic pnrscntes princlpcm, et per pontificcm qui uiictus cst:il) ipso:
quiilani cniiii cl inortui suiit, alii proptor intirinit;i- et qniciiiii|uc non verunt liodic iu lianc
sunt, qui
stis veritatem. Sanctissimi vicarii dixcrunl: Vulu- noiciUcsaiiiiiiiitiare peccatum i|uoil cj;erunt. et clTu-
mns audirc etab abscntibus quemadmodum ex prx- gere voluiit senteutiam epitiinii, sint omnino ab
sentibus. liahanes, ma;,Miitii-cntissimus patricius et Ecclesias segregati, et an:ithematis ligamento con-
pi\Tpcisitus, dixit ad sanitain synodum: Qiiid desi- stricti, donec conversi per poenitentiam salvi fiaut :
derat sancta h:cc synodus? Jiiiliccntur isti sinc iliis, qui veroacci|)iunt cpitimia prius, et ciistodiunt, post
an nonV Sanctissimi vicarii dixcrunt : Hxspectcnus coniplctum epitiinium, digni fiaiit saiictis etdivinis
eos. Magnilicentissimi et gloriosissimi principes mysteriis.
dixerunt: Non potest alia synodus fieri causa illo- Et post lectionem, magnificenlissimi et gloriosis-
ruin: verumtamen, licct alii pnesto non sint, cpiti- sirai principes ad sanctissimns vicaros dixerunt
mium aiidire habent ([uod habetis dare ; et si (|ui- Justani constat essedamnationem snper iis qui per-
dem
"•• cucurreruiit
" " ad pedes '
vestros, et sanctissiini juraverunt ,' et fallaciter juraveruiit-
., , et recipiunt
,
r> , -
patriarchie Ignatii, accipiont epitimium definitum a D epitimiuin quod datum est a sancta synodo sed :
sauctitate vcstra : si vero nou vcnerint, sed perm:iii- petimus. et rogamus vos, ut vcniam osteudatis et
serint in malitia sua, crescet epitimium ipsorum, compassionem in eos quia multum tempus positum
;
sicutsanctitati vestra^ phicuerit. Ignatius sanctissi- est epitimu, et ([uia peecatum propter quod pecca-
mus patrianiia dixit Impossibile est ut non discu-
:
verunt in pastorein et pontificeni noslrum patratum
tiantur homines illi, et appareant iiualeset qui sint: est detur et iiotestas sanctitati ejus, ut quisi(uis
;
multi cnim ex eis actuarii, etstabularii ac equoruin eritad illum contrito corde, quajrensinisericordiara,
medici sunt propter quod justuin est ut veniant in sicut Deus deduxerit eum, epitimium minoret. Ete-
conspectum hujus sancta' syiiodi, et arguantur, et nim imitator est illius qui pro eis qui se crucifixe-
confiteantur veritatem, quemadmodum et isti. M:i- runt oravit: hoc petimus, hoc rogamus sanctitatem
gnificentissimi principcs dixerunt : Siculi pncdixi- vestrani, hoc deprecamur vos. Sanctissiiiii vicarii
mus, doniine, non potest propter eos qui reperti dixerunt Nos non solum pro|iter prxsentem rcm,
:
non sunt alia synodus fleri, sed, sijubeas, coram vel causam, hanc posuimus deHnitionem, sed et
sanctitate tua et omnium metropolitarum venient. propter futuram cautelam verumtamen in pasto- :
peccatum tale, esse ilios iii duobus annis extra Ec- si non habetis, dicite. Donatus Deo amicissimus
clesiam, et in aliis duobus annis intra Ecclesiam au- episcopus Ostiffi, et Stephanus Deo amicissiinus epi-
diredivinas Scripturas usquead catechumenos, non scopus Nepa;, et Marinus reverendissimus diaconus
tamen ullo raodo communicare, sed bstinere a carni- sanctK Romana; Ecclesi;c, dixerunt: Habemus et
bus et viiio qualuor aiinis praiter Dominicos dies, et aliud quid ad requirendum hodie. Postquam eiiiin
pr;etcr Dominicasfestivitates, et in aiiis tribus aniiis ingressi siimus in hanc aDco conservandam urbem.
stare cum fldelibus et mereri divinam cominunio- audituni est a nobis quia malos homines et con-
nem in solis Dominicis soiemnitatibus cum eleemo- temptores inveniens diabolus organa malitiae suae,
synis, et orationibus atque jejuniis ; ita ut tribus operatus est novam rem et plenam impietate; ita ut
diebus hebdomadis, secunda videlicet, quarta et laici homines, et senatores vestirentur superhunie-
sexta feria, abstineant a carnibus et vino. Peccanien ralibus, et facerent, quantuni i)utatur, ea qu« sunt
enim ipsorum non fuit modicum, sed, utjamdictum sacerdotum. Magnificentissimi elgloriosissirai prin-
113 ANASTASII BlBLIOTIlECAKll lii
cipes dixerunt: Voluntas vestra flat; consiiicimus A vos Pholius ? Marinus et qui cum ipso dixerunt:
cnim et nos hnc justum fore. Sanctissimi vicarii se- Ne^cimussi vidchat. an si nnn videbat; testisauiem
nioris Rom;c (lixerunt InEtrodiantnr lales. El in-
: est Deus, qiiia Intus tnundus illud sciehat. Sanctis-
gressi sunt, ctsteleriint in nicilin, Mariinis spatha- simi vicarii dixeriiiit nunter:itis ? Marinus et caf-
:
rius canilidalus, et Rasilius spatharius, el (icnri;iiis teri dixerunt : .Multi eramiis, S:incHssiini vicarii
spalharius, et interrogati sunt a sanctissimis loci dixerunt : Vere inulti fuislis in inhonorantiam et
scrvatorihus: Ouamnhrem introistis in hancsanctam confusinnem unius solius veri Dei nostri : ideo et
synoiltim, cl iit i(uam caiisam nuntietis? Mariniis cl vos pr.esenles, et illi absentes epitimium habelis
ii (itii cuin ipso ('lanl, (lixctint: l.uduni faciebat [icciperc a sancta hae et iiniversali synndo ad in-
.Micliael iinperator, mittens nohis itontiticalem stn- dul^'entiam impietalis vestra'. El posl h;rc ascen-
Um, vcrum non solum nobis, sed et aliis plurihus densThomas reverendissimus suhiliaconus el devo-
spathariis. Sanctissimi vicarii dixerunt: Veraciter tus notarius, ut ex persona sanctissimorura vicario-
mitlebatis sacerdotalem stolam ? Marinus et coeteri rum senioris Romse lesjit ita :
dixerunt : Veraciter mitlehamus eam. Sanctissimi In iiovissimis temporibus nova pravit;is, et valde
nialum esset : ut quid hoc fecistis? Mariniis et qui synodo inlrnducenti^s,ct discutientes. didicimus
cuin ipso erant dixerunl : Et quid poteramus ad- adhuc dc eisdem iiisis auditam ab aliis
lierfectius
versus imperatorem dicere, feminas et pueros et impietatem el iden justum duximus et hos aptis et
:
s:eculum habentes? Sanctissimi vicarii senioris Ro- convenientihus epitimiis submittere, ut nequaquam
miedixerunt: Et siohtulisset vobis idoltim, adorare arnndn hiijusmodi nefas in Ecclesia Dei, et Christia-
illud habuissetis? Marinus etc^T^teri dixerunt: Absit. C .ijssimo populn, et in plenitiidiiie fiat. Volumus eri;o
Sanctissimi vicarii senioris Romse dixenint : A cu- componere c;ipitulum de iHicilo Imc conamine,
nahtilis et ab setate infanti;c ecquis vns iuduxit in qiiod iii alio conventn, Deo favente, legetur.
Ecclesiam Dci : vel qui vos illuminavit ; sacerdotes, i;t pnst lectionem hanc ascendcns Stcphanus Deo
an sseculares? Marinus et cicteri dixerunl: Sacerdo- amabilis diaconuset notarius, ut ex persona OrienUi-
les. Sanclissimi vicarii dixerunt Et cur, si s:icer- : lium scdium, ita lcgit: Ouoiiiam sub imperi;ili li-
dotes iiiduxeruiil vos in Ecclcsiam et in commuiiio- inore, et pcriculo consistehant : qiiod potius ipse
iiem, vos (lepravastis divina et terribilia mysleria, imperalor f;icieiis apparelial, el stibsei|iieiiti'r illos
illusistiset fecistis ridiculumsacerdotium? Marinus agerc cngebat. non autem talein aiiimum vcl sensum
et Basilius et Gregorius responderunt Diximus, ct ; gerehant, ut persisterent ad capitalem animadversio-
iterum dicimus : Per diem illam quidquid facicbat nem siiscipiendam, sccundum inrirmitatem enrum
iniiicrator, et pra-cipiebat, nus faciehaiiius ; si eniiii delinieltir cpitiiiiium in alin cnnvciilu.
huiueremur et resistcrcmus, moreremur ; et lamen VA post lectioiiem, raagnificenlissimi et gloriosis-
(luidam ex nostrisresistentesc;esi sunt. .Sanctissimi siini principesdixerunt Ecce capilulum hoccnnv(^- :
co erant dixerunl: llomini^s suinus infirmi, cl iioii carios, (|uos 1'lioliiis :i(ldiixil contiM l)e;itissiinuin pa-
tolerasscmus inortem. Verumtatem epitimium acci- p;iiii Nicohiuiii, qii;isi;ih:iliispalri;ircli;ilil)iiss('dihiis,
pimus, confiteiites sanctissimo domino Ignatio pa- iiiKredi liuc, ut co{;iioscat Pliotii versiiliasct rr:iii(les
triarchx; cl intermgetur. Sanctissimi vicarii dixii- etiam reverendissimus frater noster el coinminister
riint Et ciistoditis epitimia ? Marinus ct caiteri
: .losepli, vic;irius p;ilriarch;e Alexandriic. Iiitroierunl
dixerunt : ICIiam, Deus scit quia cuslodivimus c;i. I.eoiitiiis, Cireijnrius, el Ser^iins. St:iiilibiis aiiteni
Sanclissiini vic;irii dixerunt : Qiiis vohis deilil e:i ? illis iii nieilio, li;ili;iiu's tiiagiiificentissiintis patriciiis
Marinus et qui cum i| so cranl dixerunt: Palriarch;e cl pneposilusdixil : ijmf. ex vnhis esl (|ui a Photio
(liximus, et dixit nobis : Ite siuftuli, uhi hahetis sa- dilTamatiis est cssc vicarius Alexandri;e?Et faclusesl
lisfactionem, etaccipite. Sanctissimi vicarii senioris propius Leonlius cl dixit : Ego sum. Joseph Deo
lii)m;e dixeiuril : Oii:iiiiln li;iiic pompain, ct iiiju- ;iini(isNimiisar(lii(liaciiniisel vicariiis .Mex;indria' ;i(l
riam,et ridiculuin faciehalisin saccrdotium, videbat Leniitiuiii dixit : Unde, cl (|uis es ? Lcoiitius dixit :
:: : : !
Gr;i'i:us fiii goncre, captiviis voro pcrrcxi Aloxaii- A ipso craiit dlxeriint Oui siiinns nos nt an;ithcin:iti-
:
(Iriani. Joscpli vicariiis Alcxaiiilria' ilixit ; I'"t a i|iio zcinus ? Sailctissiiiii vic:irii dixcrunl: i;i (|iiomodo
emptuses? Leontius dixit: A ^lichadc patrian:ha desccndebatis Roinam cnin libro iiclaiidi concilii ?
Joscph vicarius Alexaii(lri;e dixit: Ubi esl episco- Georgius et ((ui cum ipso erant dixcrunt: Coacti ct
piuiii patriarcha' ? Lcoiitius dixit Iiitus ad ecclesiain : inviti ; dixit eniin nobis Photius: Ouia apparucrunl
saiictic Dci (iciiitricis, apuil ca ipia' siiiit luiIOL^ii. .lo- lioiinc c;ipitnlii conlrii papiiin Nicolaiiin, ite, ct cer-
scjih vicariiis.Vlcxaiulria^ dixit: Kt i|iiii:noilo iiilrasli tiliciimini si sunt vcracia. diximus ei
.Nds vcro :
huc?Leontius(lixit : lloino erain captivus,el lilicriiin llumincs rustici sumus;si pcrvcneriinus Roinam,
me fecit, et vciii huc propter benedictioncin. Joscph (|uain dahimus rationera? El ille dixit nobis: (juiii
revcrendissiinus archidiaconus et vicarius Alexan- docent vos episcopi qux debeatisdicere. Sanctissimi
dri;e dixit: .Misit tc saiictissiinus .Michacl sicut vi- vicarii scnioris Roin;c dixcrunt: Vos homincs pc-
cariuin? Lcoiitius dixit:S;epc dixi i|ui:i nou inisit regrinos ctadvcniis, sicut dicitis, lilterarum gcrulus.
inc, scd proptcr bciicdictioiicin cgo ipsc vciii iisi|uc oportcbat accipcre litlcras, cl itcrum rcvcrti ail
huc. Photius autem inisit ine Roinara, ut quidiiuid propria, vcrumtatcm anathematizatis concilium i(ui>(l
dicerent metropolitae facerem. Deus autem novit Roraam ferebatis ? Georgius et qui cum ipso erant
quia sicnt pccusdcsccndebam. nihil sciens. Sanctis- B dixerunt ? Anathema ei qui fecit, et qui consensit.
sinii vicarii, et tota Siincta synodus dixit: Hic (lec- et qui defcndit illud 1 Sanctissimi vicarii senioris
c:itnm suiim conlitetnr, ctnoiijam cgeinus tcstibus. Rom;e dixcrunt : Recipitis bcaiissimum papiiin Ni-
Pluribus crgo interrogatus ct discussus, iiihil iiliud colauin, et sanctissiinum (wtriarcham Ignatium ?
dixit, nisi qu» in octava actione in conspectu san- Georgius et qui cum ipso erant dixerunt : Ut recipit
ct;e et universalis synodi. Magniflcentissimi et glo- e» sanctd h;ec univcrsalis synodus, recipimus et
riosissimi princiiics dixerunt : Nos vero hsec qu;E nos ; qui enim sumus nos ut contradicamus tant;e
nunc a te dicta snnt ct antc;i mnltoties audivimus, synodo, in qua omnes patriarchie pr;esto sunt per
modo vero ideo intromissus cs huc, ut vidcat te ve- loci servatores suos! D.jnatus Deo amabilis episco-
rus vicarius patriarch;e Alcxandri;i', quia mendax pus Osti;fi, et Stephanas Deo amabilis episcopus
et seductor eras, sicut etiam tu ipse confessiis es. XepsB, et Mjrinus reverendissimns diaconus sancte
Sanctissimi vicarii senioris Romae dixerunt: Quse Romanorum Ecclesi;e dixerunt ad Joseph archidi;v-
sunt du;e personae ilhc quas videmus? .Magniflcen- conum etvicarium throni Alexandrini Ecce et ips;;. :
tissimi et gloriosissimi prlncipes dixerunt: Falsi charissime frater noster, cognovisti per h;ec quic
vicarii. Sanctissimi vicarii senioris Rom;e dixcrunt nunc audisti Photii maligna opera et versutias fet :
Nos adhuc non vidimus eos: et veniant ad nos, ut C quia dolusus erat et mendax, et veritas non eral
iuterrogeraus illos. Et appropinqnantibus, interroga in eo. Hos autem homines, cum sint pauperes et
verunt sanctissimi vicarii: Qui estis? et unde ve- percgrini, judicamus venia dignos propter violeii
nilis ? ut vicarii venistis, an ut litterarum dclat(j- tiam ((uam sc (lertulisse confessi sunt sed gloria ;
res? pro qua occasione venistis? dicite. Georgius Christo Deo propter omni,<, qui dixit 0""^ occul- :
dixit : Ut litterarura delator veni tantummodo. San- tum, quod noii iiuinifestabitur{il(itth. x)? Qui etiarn
ctissimi vicarii senioris Roms dixerunt: A quo sanctam hanc et universalera synodum congregare
missus es ? Georgius dixit A Constantino oeconomo
: dignatusest in gloriain benignitatis suae, et sanct.e
Antiochensiura Ecclesiae; abeo enim missus sum ad catIiolic;ie et apostolic;e Ecclesi;e ()aciflcam ordimi-
Photiura et Michaelem ira(icratorem, causa benedi- tionem. Helias Dei cultor presbytcr et syncellns se-
ctionis. Sanctissimi vicarii senioris Rora;edixerunt: dis Ilierosolymorum dixit : Magna beneflcia conse-
Subscripsistis in libro contra sanctissimura pa()am cuti in coiupletione sanct;B hujus et universalis sy-
Nicolaum, qui a Photio factus est? Georgius dixit nodi a vero Deo et Salvatore nostro Jesu Christo,
Absit. Sanctissimi vicarii senioris Romae dixerunt magnas illi quoque gratiarura actiones, et gloria'
Et ((uomodo descendebatis ad urbem Roinam ? ad laudes referre debemns; quia dignatus est post tot
quod opus faciendum ?Georgiusdixit: Credite mihi, D tempora patriarchalia capita inviccm adunare ad
quia utquid descendebam illuc nescio. Sanctissimi gloriam benignitatis su;b, et salutem Ecclesi;e. Et
vicarii senioris Roniffi dixerunt: Quomodo tenetis? post hoc ascendens Stephanus diaconus et devotus
Georgius et qui cura ipso dixerunt : Sicut tenet notarius, laudes dixit ita : Multos annos iniperato-
sancta Dei Ecclesia, et Christiani. Sanctissimi vica- rum Basilii,C(inst,iiitini et Leonis ! .Magnorum prin-
rii senioris Rom;e dixerunt : Recipitis hanc sanctain cipuin et imperatorum multos annos! Eudoxi;e piis-
synodum ? Georgius et qui cnni ipso erant dixerunt sinuB imperatricis niultos annos ! Nicolai beatissimi
Sicut eara recipiunt oranes Christiani, recipiraus papae Romani aHerna memoria ! Adriani sanctissimi
illam et nos. Sanctissimi vicarii senioris Roma; papae Romani raultos annos 1 Ignatii sanctissirai
dixerunt : Dicite tantum vos, quoinodo eam recipi- (latriarcha; Constantinopoleosmultosannos ortho- !
tis ? Georgius et qui cum ipso erant dixerunt doxoruin (latriarcharuni Orientis multos annos sa- !
Dixiraus quia recipimus eam. Sanctissimi vicarii cri senatus multos annos sanctse et universalis !
ACTIO DECIMA.
patricio. Palatino in;ignJficciitissiino patricio ct do- Deo amabili arcliicpiscopo .Mclhymme, llypatio Dco
raestico excubilorum, l';iulo niagnificentissimo patri- amabili ;irchicpiscopii tiarihel, Leone Deo araabili
cio et prxfecto, Const;intino mag'iificcntissiino pa- archicpiscopo Neapoleos, Eutliyraio Deoamabili ar-
tricio,Theodoro magnificcntissimo patricio, Brabatio chiepiscoi)o Eucliaitorum, B;isilio Deo amabili ar-
magnificentissimo patricio, Manuelc magnificcntis- chiepiscopo Misli;t, Theophane Deo amabili metro-
simo jiatricio, Micli;iele magnificcntissinio p:itri(io, polila Selg;c, Marciano Deo ;im;iblli archiepiscopo
Theophylacto miigiiificentissimo patriiin, M;inucle Thebarum, l>aulo Deo amabili metropolila Apami;e,
inagnificenlissimo pitricio, et Fetromite magnificen- Gregorio Deo amabili archiepiscopo Tarii, Joannc
tissimo^ patricio. Similiter consederunt in dextera Deo amabili archiepiscopo Nisa, Joanne Deo ama-
1W iNTKurm-TA rio svnodi vui (;i:ni;uai.is. ACITU \. m
l)ili ;n'(hii'|iiscci|i(i Paiiio nco amal)ili A
Poleiiuiiii, dixit ad sanctissimos vicarios senioris lloina', ci
Hiuiiopoleos [«/., lllmyopolcosl, Theodoro Deo aiiia- i|iiid agcmus liodie S:iiictissimi vicarii dixerunt:
.'
bili episeopo Riirrep|)i [ <(/., Uurippi], Xenophonte Vviv. omnibus neccssarium arbitramur, ut primum
Deoamahili episcopo .Mylassi, Uasilio Deoainahili lcgantur canones, quos debet hiec sancta synodus
episcopo dralia', .Vrseiiio Dco aniahili episcopo Aii- tirnuire:si ergo placct ei, dicat. Sancta synodus
relio|)lieos, (ireiiorio Deo ainahili episco|)o Iripo- exchimavit. Placet. Kt ascendens Slephaniis Di»
ieos, Basilio Deo ainihili episcopo .Vdranii, .Mi- ainicissimiis di:iconiis, et notarius, lcgit canoncs in
chaeleDe.o ainabili episcopo Iladramiti, Eu.staehio superiori partesynodi, magua voce, in audieiiti:im
Dcoamahili episeo|)o .Emonia', I.eone Deoainahili omnium.SimiliteretThomasrevcrendissimusdiaco-
episcopo Daphniisia', Pasilio Deo ainahili episcopo iiiis et notarius, et in inferiori parte synodi easdem
Tii, .Micli.icle Deo amahili episeopo Ccrcyrorum, xviii);et: Lnccrna pcditms mcis liix tun, etlumcni
sciiiitis mcis(Psal. cxviii): el cuni Proverbiatore
Nicephoro Deo amabiii episcopo Zacynthi, .\thana-
dicimus: Manddtum tnum lucidum, ct /c.c tua liix
sio Dco amabili episcopo Magnesioe, Ignatio Deo {P/"c. vi): et cum magna voee cum Isaia elama-
amabili cpiscopo Simmei, Petro Deo amabili epi- mus ad Dominum Deura, {|uia Lux im^ccptd tua
scopo Troadis, Niceta Deo amahili episcopo Cepha- sunt supci- tcrrdiii (Isn. lx Luci enim veraciter
)
cissimo epicopo .\ugustopoleos Georgio Deo ania- gulas, i[ua' sancta' catholicie ac apostolic:B Eccicsi;e
;
tam a saiictisfaraosissimuis apostolis, (|uam ab or-
bili cpiscopo Cyriacae, Nicolao Deo ainabili episcopo
thodoxorum universalibus, nucnon et localibu^ con-
Docimii, Niceta Deo amabili episcopo Phidia', Paulo ciliis, quolibet dciloquo Patre ac ma-
vcl etiani a
Deo amicissimo episcopo Mela', Tarasio Deo amabili gistro Ecclesi» tradit;e sunt, servare ac cuslodire
episeopo Cynii, Germano Deo amabili episcopo Cy- profitemur: his et propriam vitam, et mores regen-
tes, et omnera sacerdotii catalogum scd et omnes
tri, Theophane Dco amabili episcopo Trallae, Nieo-
qui Christiano censentur vocabulo, pieniset damna-
lao Deo amabili episcopo Adrami.-e. Constantino Deo tionibus, etediverso receptionibus, ac justiticationi-
aniahili episcopo Numericorum, .Miehaele Dco ama- bus qu;e per illas prolat;e sunt et definit;?, subjici
canonice decernentes tenere quippe traditiones,
bili episeopo Leontopoleos, .loscph Deo amabili ;
ConslantinoDco amahili episcopoPlusiadis, Maeario enim perviijilant pro aniinabiis vestris lanquam ra-
tiimcin rcddituri (Hclir. xiii ), Paulus magnus apo-
Deo amabili episcopo Chyzomen;e, .\rsapio Deo ama-
stolus pr;ecipit. Itaque beatissimum papam Nicolauin
bili episcopo Erithrese, Luca Deo amabili episcopo
tanquam org;inum saiicti Spiritus habentes, necnou
Magnesiae, Nieephoro Deo amabili episcopo Neapo- et sanctissimum Adrianum papamsuccessoremc.jus,
leos, Joseph Deo amabili cpiscopo Aneorum, et delinimus atiiue sancimus etiam omnia (iu;e ab eis
Georgio Deo amabili cpiscopo Turitunii his ita con- :
synodicc per diversa terapora exposila sunt cl pro-
mulgata, tam pro defensione ac slalu Constantino-
venientibus, jussu Basiiii et Constantini magnorum polilanorum Ecclesi;e, et summi sacerdotis ejus.
et amicorum Christi impcratorum, stans in medio Ignatii videlicet, sanetissinii patriarch;e, quani
Bahanes raagnifleentissimus patricius et prsepositus etiara pro Photii neophvti et invasoris expulsione
Sacram imaiiinem Domini nostri Jesu Christi et |'9"«;' •I"^'."''''".^ sanctis apostolis et beatis Pa-
r
" "''''"* ""^""* •^!'^*' '«?'''" '" tcclesia posuerunt.
omiiium libcratoris et salvatoris irquo honore cum
non oportere aiitislitem promovere quemquam, (]Ui
liliro sanclorurn Evan^'eliorum ador.iri decerniinu
est vel secuiidum fidem, vel secundum siteerdotalera
Sicut enim per syllabarum eloquia, i|u;e in libro
sorlem neophytus, ne in/lnliis in judicium incidat, et
ferunlur, salirtein consequemur omnes, ita per c(>
lar/uiiiiii iliuhnli. sicut dicit Apostolus {/ Tim. III
loruni iina^inariam operaliuriem et sapientes et ).
(lepositorias iiec.iisationcs et criniina eontra tieatis- A esset inveiittio, et sanetis l'atribns nosti-is et xmt^i-
.:-• .1,.: 1: 1..: «
stris l''.celesia' penitns alieaa. Ii;itiir i|Moniani omnein
: :
i,iiiiiic;inlcs ci, s;epe iii'oiiii.li,';issc, (|n(iruni i|nasi leiitiiriim euiitractiiiiin iliriimpcre pi'a'cipiiiiiis, ildi-
inoiiiiiiieiitorum libros iios (|Uoi(iic vidimiis, ;ib i|isi) nivit saiieta et nniversalis syiniilns, neinineiii ex liis
UKili^no ii|)ci'e ;ic f;ill;ici ilict;itiiiiic consutos. i|ni oniiiiliiisaiuiiietalctciierevclservarecliironrapliuin,
etiain synodicc ;ib ii;iie euiisuiii|iti suiit : hujns rei sed alisi|iiei|niililietoll'e]iili('iilo induljitaiitcrct liitre-
gratia pro cautela ecclesiastici iirdinis aiiathcm;iti- pidcta 111 (|iiccre,i|uaindis('ere 0111 iies,i|uiad utruin(|ue
zamus ([uidem primilus priedictuin Pliotiniii eti;im eonsistunt idoiiei, prieter eiis i|ui erroris iiiveiiiuii-
|)ro|)ter hujiisccmodi causain deiiide vero et oinnem : tur et iKerctiea' impietatis scrvituti rcdacti hujus- ;
([iii ;imo(lo iii c;illidit;ile fnindulentcr egerit, el vcr- miidi eiiim certissime et doeere et diseerncrc iiiter-
buni veriUitis ;iiliiltei';iverit, ct f;ilsos vic;irios siniu- diciiiuis. Si quis autem dcprelicnsus tuerit liane
laverit, vcl lihros ilict;itus mciKhicis linxcrit, ct ad nustram spcriiens ati|uc pra^varicans,
deliiiitiiiiiein
pro|)ri()ruin favorem viitoriim eiiiniiient;itiis fiicrit, si clericus est, a pr(i|ii'io ijradu il(H'idat_;
i|ui(lem
([uciiiadmoduin et fortissimiis |iict;itis ;ithlet;i .Mar- laicus vcro sei|uestretur, ntpote nui nnn ercdit Doini-
liniis, s;uietissiinus p;i|ia Kiim;iiuis, t;iles synodiee nieo vcrlni perhiliciili (Jiiiiilcicinjur liiinviris sapir
;
Ct, omnino non expedit, scd nci|ue ad ;edific;itio- in niaiui portans, et igni inexstiiiguibili
veritatis
nem Ecclesi* pertinet. Quis([uis ergo ;iusus fuerit transmittcre oiiuiem |iale;iin, et ;iream Chrisli mun-
.wlvere hauc detinitionem nostram,"aut expetierit, dam exhibere volens, talis impietatis inveiitores et
uit [laruerit expetentibus, honore propria decidat. patratores, et his similia sentientes, niagna voce
anathematizat, etdetinit,atque promulgat,, neminem
IX. De subvertendo et solvendo vinculo proprii scri'
prorsus habere, vel servare quoquo inodo statuta
pti qiiod Photio excogitatum et exaetum est ab
hujus im|)ietatis auctorum. Si autem quis contraria
,
Eos qui a divina gratia ad episcopale advocantur XVI. De non utendit 2>cnitus adinvcnfionibus ad ex-
offlcium, fanquam imaginem et figuram feientes honorantiam sancti .tacerdotii. Imperator vero vcl
sanctorum cojlestium hierarcharum" id est angelo- princrps, si tiilia fecerit, redarguatur, et separe-
rum, secundum hierarchicum plane gradum etnio- tur: si autcm non pwnituerit, ctiam anuthemali-
rem, omiii honore dignos ab oinnibiis principibus zctur.
et subditis .sancimiis haberi. Et ncqnaquam strate- Magnis ululatibus et multis lacrymis dignum
gis, vel quibuslidet aliis principibus obvios procul opus multis tiilelibus:id nostros pervenit auditus
:i :
ab ecclesiis suis occnrrere, .sed ncque semet a ;iiuiit eiiim fiiisse iiuosdam laicos sub eo qui nuper
multo spatio de e(|uis vel mulis ejicere, aut cum iinp('r:ivit iii oidine senatorio, (|ui secundum diver-
timore ;ic tremore procidere ac ;idorare; sed nec s;iin impcralori;iin dignitatem videbaiitur capillo-
cum sacularibus priiicipibiis ad mensaiii intrare ruin comam circuinplexam involvere atque repo-
liora pnndii, eosdiMn (iiios illi honorcs stnitegis ex- D nere '',graduin (|uasi sacerdotalem per (|u:e(lain
et
liibentes, sed seciiiidum congrucnti:im spirit;iiis iiidiici:i vestimenta sacerdot;ili;i suinerc, et. ut
et
(ligiiit.itis, ac honoris sui, reddcre qiiidem omnibus putabatur, episcopos constitnere, superhnmerajibus,
debita, luii vectig;il, vectigal, cui hiiiioriMii. Iiouo- i(l est p;illiis, circumamictos, et omnem :iliaiu
rem |ir;i'ferri autem el multam a principibus ami-
: piiiitificalem indutos stolam qui eti;im proprium
;
coium Christi Imperatorum venenitionem. et reve- |):itri:ircham ;is( ribentcs euin qui in adinven-
reiiti:inipromercri conscssorcs eoruiii, et honoris tioniliiis risum movcntibus pnelatns et princeps
siniilisexistentes ita ul liduciam h:iheaiil episcopi
; er:it, et insnltabant, et illudebant (luibusque di-
argucre strategos multoiics, e\. ;ilios principes, at- vii.is. molo i|uitlein cleetiones, proniotiones et
que oninem s;eciili dignit;item, cum injustiim et ir- consci MMtiones. iiiodo autem acute calumnias.
rationabile agcrc qiiid illos iiivencrint, et per hoc d:imii;ilioncs et depositiones episcoporum quasi
corrigere et reddiMc nicliores. .Si vimm ;iliqnis epi- :il) invicem, et per inviiem miser;iliiliter et pr;e-
scopus, post deflnitioiiiMn sanctain syiiodi. ilcliiiiim v:iric;itiirie agcntcs ct palicntcs. Talis autem actio
el eanonice collatum sibi contein|)S(M-it hoiioriMn, el nec apud genles a s;eculo uiiquam audila est, iUi
quid secundum veterem et inhumanam ac inordi- ut pejorcs ct miserabiliores inlidelibus nationibus
cxcmphiiibus Gnccis invenitur; Et revera
" Ita iii •' Il;i namtiiie a cervice usqiie :i(l capita contor-
nemii iniliiaiis lico ;ipiiil illosimpunc c;elciis nuiiuli i|ucli:iiit, ut clericali more in rotiiiiduiii toiisi vide-
negotiis iiiiplic:itur. reiitur.
;
exliiheat el (lcmonstrct lios quos iitinc inaiiifeslos"A advo(':itio (|u:imvis ;ipud (|Uosd;im metrop(ditano-
:
ellVcinuis: (|na dc rc sancta ct univcrsalis syiKMliis ruiii ;inlii|ii;i (onsueludii, et (;iiioiii(;i tr;idiliii per
dcliuivit cl pnunul^avit, illos (|uiilcni nialitia' iiixus C(iiiteiii|itiiin ipsiirum postposita vidcantur, iion cur-
omniiio iit scclcstos alioininari, iicmiiicm aiitcm li(l(v reiitiliiis cis ;i(l coiiimuiiem profectuin, (iuns lef;es
iium (|ui (;iii'istiaiia cciiscntni'a|i|icllalioiic (lcincc|is Ecclesiie scverc condcmiKiiitcs, (urini ('xcus;itiiiiic
conai'i talc^iiiid lacicudi, vcl admillciidi aut silcnlio rein(il;i, sulij;iccre voc;[ti(iiiilnis proprii p;itri;iri'li;e,
tCi;cndi (|ucmi|iiam cnriim i|iii liiijiismodi opcrantur sivc cum commiiiiilcr, sive (-11111 sigiihitiiii f;icl;(' fuc-
iiii|iiclatcm. Si vcrii (|uispiani impcralor, vel potcn- riilt, exiguiit. Illud ;iutem t;iiii|u;iiii pcrosiiiii i|uid-
tiim, aut maL;iiatiim, taliter illudcrcdivinis, ettalem danialiauiilins nostris rcpiiliiiiiis, (luod ;i ipiibiisihim
ac tantain iujiiriam impic iu diviiiuin saeerddliiiiii impcrilis dicitiir, 11011 posse syiioiliim ;ibsi|iii' |ii'iii-
laccre vcl adiiiillcrc lentavcrit, priiiio i|iiidem ariiua- cip^ili pr;i'scnti;i cclclii';iri cuin iiusi|u;iiii s;icri c;i-
:
tiir a patriarclia illius teiiip(n'is, oi episcopis (lui nones convenire sa'cnl;ircs priiici|ies in coiiciliis
cum ipso fuerint, ct sei;i'cj,'etur, el indii;nus diviiiis saiixerint, sed solos ;inlistites. L'iide nec interfuisse
mysteriis judicclur; dciiide vero accipiat (|Uosdam illos synodis, exceptisconciliis universalibiis, iiive-
alios in duram oliservantiam laliores, ct pffiiias (juie nimus : neiiue eiiim fas est s;eculares iirincipes
visa^ luerint et nisi ccieriter se poenileat, ctiam
: spectatores li(Ti rerum (|uk sacerdolibus Dci iioii-
anathcma sit ah liae sancta et universali synodo, numiuam eveniunt. (Juisquiscrgo metropolitanorum
taniiuam (lui siiicera'et immaculatielidei niysteriurn priiprium p^itriarchain coiitempseril, et vocalionem
dehoneslaverit. Si vero, pi\Tsumentibus (luibusdam ejus,
.^, (|U* sive ad unum solum, sive ad plures, sive
hujusmodi nefas operari, patriarcha Constantinopo- " ad omnes sil absque validissima «grotatione, vel
litanus, et suffraganei ejus episcopi, tiuod factum pa anorum incursu, non obedierit, et per totos duos
fuerit eognosceiitcs, nei;lexerint dehitum adversus iuenses post notitiain vocationis, ad proprium venire
eos ostendere zelum, deponantur et a propriosaeer-
: palriarcham miiiimc festinavcrit, vel si i|uocuiii|ue
dotio ac honore pellantur: i|ui autem quoquo modo modo latitare, aut non cognoscere nuntium ab illo
hujusmodi ministraveruntvel ministraturi sunt im- missum tentaverit, segregetur si vero iiitr;i unuin
:
piissima' aetioiii, el miniincconfessi aecepcrint con- annum eanulem eonlumaciam et inolicdicntiam de-
veniens epitimium ^ definivimus per trieiiniuni se- monstraverit, dcponatur omnibus modis, et ab omni
(|uestratos esse, anno (juidem uno extra eeclesiam sacerdotali openitione decid;it, at^jue a dignitate et
flentes, aliovero anno intra ecclesiam stare us(|iie ad bonore, qui metropolitanis convenit propellatur. Is
catechumenos ; porro tertio, consistere cam lidelibus autem, qui huic deflnitioni non obedierit, eliani et
et ita dignos fleri mysteriorum sanctiflcationibus. anatliemasit.
XVII. Quod non oportcat ecclcsiarum res ac privi-
XVII. De potrslatc patriarcharum, ct mctropolitayio-
rum ad eos adventu. lcyia viotare seu decidere.
Sancta et universalis Nicxna prima synodus anti- Placuit huic sancta; et magna? synodo, ut res vel
quam consuetudinem jubet servari per .Eifyptum, et privilegia, qua- Uei ecclesiis' ex longa consuetudine
provincias quse sub ipsa sunt, ita uthorum omnium pertinent, etsiveadiv;^ recordationis imperatoribus,
Alexandrinus episcopus habeat potestatem, dicens: sive abaliis Dei cultoribus in scriptisvel sine scriptis
(Juia et in Romanorum civitate hujusmodi mos prseva- C donata, et ab eis per annos triginta posessa sunt,
luit : qua pro eausa et hsecmagna et sanela synodus nequaquam a potestate pr;esulis earuin qu;ecunque
lam in seniori et nova Roma, i|uam in sede Antio- persona siecularis per potestatem subtraliat, aut
chioe ac llierosolymorum. priscam eonsuetudinera per argumenta quoelibet aufer;it, sed sint omiiia in
decernit inomnihus conservari, ita ut earum priesu- potestale ac usu praesulis ecclesise, (|u;ecun((ue intra
les universorum nietropolilanorum, qui ab ipsi pro- iriginta spatium annorum ab ecclcsii possessa fuis-
moventur, et sive per manus impositionem, sive se hoscuntur. (Juisiiuis ergo snecularium contra pn^-
per palliidationem, episcopalis dignitatisfirmitatem sentem deflnitionem egerit, tanquam sacrilegus ju-
accipiunt, habeant potestatem, videlicet ad convo- dicetur, et donec se correxerit, et ecclesiae propria
candum eos, urgente necessitale, ad synodalem privilegia, seu res restituerit, et reservaverit, ana-
conventum, vel etiam ad coereendum illos et convo- thema sit.
candum, cum fama eos super quibusdam delictis XIX. Quod non oporteat archiepiscopos aut metro-
forsitan accusaverit. Sed quoniam sunt quidam politas sub obtcntu qiiasi visitationis proficisci ad
metropolitanorum, qui ne secundum vocationem alias ecclesias, et subjectos sibi cpiscoposper avari-
apostolici prsesulis occurrant a mundi princiidbus tiam damnis ufficere vel gravare.
se detineri sine ratione causantur, placuit talem ex- Avaritiam ulpote secundam idololatriam Paulus
cusationem omnimodis esse invalidam. Cum enim magnus execratur apostolus, cunctos videlicet qui
princeps pro suis causis conventus frequenter agat Chfistiano vocabulo censentur ab omni turpi lucro
impium est ut summos pnesules ad synodos pro ec- abstinere volens multo magis ergo iis qui sacerdo
;
c.onteinptum ejus, ct tunc scnlenlia et judicio pr;e- prii praisulis sevelle nionstraverit.
diclorum recipiat ecclesia propria in possessionem. XXIII. (Juod non oporteat quemquam t^piscoporum
Sed neiiuaquam quisquam apud se vel per se faciat alii nnrum locare possessiones ecclesiarum, sed nec
pnedictorum abhitionera loi:oruin ; suspectivum clericum qucmlibct in aliena ecclesia sacra cclc-
quippe l;ilc, quin et nuilti turiiis lucri el avariti;e liriire mystcria.
consislit indiciu n. Si quis ergo cplstnpus aul ine- C Venit el hoc nunc ad aures nostras quod quidam
tropolila pra-ter lianc (lelinitionera iiiisti;i;n abstule-
episcopiiruin a (luibusdam rogati, possessiones, (|u;b
rit aliqnera locum a iiuiniu.im, piit:ins quiid eccle-
ail ali;is ecclesias pertinent, irrationabiliter coiife-
si;im priipriam,delcnd,it. siN|uestretur a proprin p;i-
rant:et per hoc, qu;intuin prissunt, ;i(l propriam
triarcha per aliqund tenipus, dans priino quud er |
volunlalein in aliornm potestatem episcoporuni
potestatem suara alislulit vel subripuit. Si vero con-
usurpent. lloc aulem et pruplielicam illis manifesle
t^ntiosus qui perstiterit, non oliediens his qu.e
m;iledi(tionem acquiret, (|u;e dixit: Yirqui conjun-
sanct;c ac universali svnodo visa sunt, deponatur
s;itis domum ad domum, ct aijrum ail iujrum, ut
omnimodis. proximo aufenitis aliquid {Isa.\); et criminis eos
XXI. Quod Jion oporteat pijpnm Romanorum, vel sacrilegii reos constituit. llujus rei grati;i placuit
qwmpiam aliornm patriarcharuw, a quolibct inlio- magnae huic et universali synodo, quod nullus fra-
norari, trum et coepiscopiiruin nostrnrum, vel (|uisq uam,
Dominicum sermonem, quem Christus sanctis apc- lalem sibi facere neiiiiissiin;ini localionem roget, vel
slolis et discipulis suis dixit, quia; Qui vos recipit, ab ali(|uo ipserogatus(|n;iinlibet alienarumel extr;i-
me rccipit ; et qni co.s spernit. me spernit ( Lur. \ ), ad nearum conferat ecclesiaruin possessionem, nec
oranes etiani qui post eos sccundiim ipsnsfacti sunt eti;im coiistituat presbyteros ant iinemlibet alium
surami pontifices et pastoruin priiicipes in Ecclesia clericum in ecclesiis (|u;e sibi sulij(>ct;e non sunt,
calholica dictam esse credentes, delinimus, iie:ni- pr.eter vuluntatem episcopi cui ecclesia illa com-
nem prorsus mundi potentu n, ((ucmquam (^irmi t\ missaest;sed neque qnisi|uam presbyterorum vel
""^^j csi s<-u iii-i|ii ,
qui patriarchalibiissedibnspr;psuiit iiilionoraiv, aut diaconorum. qui sai ris ofliciis dediti siint. ultro ac
movcre :i pi-opri.i llinino i/iitare, seil iiinni reve- persc ecclesiis ingredieiis, sacrum aliipiid operalur,
renti;i et lionore dignns juilicare pr;ecipne quidcm
;
in (|nilms ;ib initiii snrlem ininiine consecutus est
sanctissiinura papain seiiioris S,im;e. dciiiceps autcn illiciluin eiiim est hoc et iiinnimodis a canonicis
Ciinstantiiiop ileos patriar.li:im, deiinle vcroAlexan- pr:eccptiiinibus ;iliennin. Ouisipiis ergn posl hanc
dri;e, ac Aiitiuchi.e, aliiuc liierosi)lvm:iriiin
sed nec ;
dctiniiiiiiiein nnsliMm visiis fuerit facieus aliijuid
aliuin quemcuihiue coiiscripliones sanctissi-
c,iiitr:i
honiin iiine iiunc inleriliila suiit, sep;iii'tur aliquo
mum papam seiiioris Uo:n;e, ac vcrba coaiplicare, indicto teiniiore, discissj videlicet et diriipto, modis
et componere, sub oci;;isioiie qu^isi diir.im iturura oinnibus locatorio pacto, (|u id sive scriptn, sive sine
quoruradam criminura qniid ct nupcr Phntinsfecit, scriptii pr.eler c:iiiiinem faclum est. Similiter et
;
et multiis anlc Diiiciirus. Quis luls aiilem lanla ja- prcsbyter ille vel ili:i(iiiius segregatus sit, donecab
ctantia et audaeia usus fucrit, ut .secundum Pho- alieii:i recedat ecclesi:i. Ouod si et segregationam
tium, vel Dioscoruin, in scriptis. vel sine scriptis contcmpseril, omninMilis deponatur, et ab oinni
injurias quasdain coiitra sedcin 1'etri apustolorum hiinore sacrato dejiciatur.
prini:i|iis eteamdem (|iiam illi con-
moveat, ;eiiualem .XXIV. 0'")'' uon opnrtent metropolitas suffniganeis
demnationem recipiat. Si vero (luis aliqna s;eculi suis episcopis eccksiastica sux metropoleos com-
potestate fruens vel poteiis pellere tent;iverit pr:e- 7nitlere ministeria.
latuin a|)oslolica; cathedr.e papain, ant iiliorum pa- DivinaScriptura dicente: Malcdktus omnis homo-
.
ailduiMiiil ('|iisiMp(is, ct ('111111111111111 (Ms ('cclcsi^r pni- suis tiilia sc pcrtiilissc tateiiliir, iit:ipii(l p:ilri:ircli:im
pri;i' diviiia iiHici;i, cl iit;iiiias, ct ciiiict:i oiiiiiiiin el iiiclropolit;is (|ui snb ipso suiil, jiiil:iiii ci siiic
s;icra (juic ad sc p'rlinciit iiiinistcri;i it;i
; ut pcr siispicioiii' seiiti'iiti:im i|uo(l niovcliir iii'j;iFtiiiiii :icci-
illns cclclirciil omui:i(ini' pcr scmct ;il;icrilcr :i;,'i'rc pi;it. Insiipcr etiam nullo niodo i|ui(|u;im iiiciropo-
(lcluicriiit, ac pcr id cos, (|ui cpiscop:ilcm (lii;iiit;itciii litiiiiiruMi vel episcoporum a vicinis mclropolitis vcl
iiicriicriint; (|uoil;imiiiiidii c,lcri('os sihi siibicctos cpiscopis prijviiici;p sii:i' judicetiir, licel i(ii:r(l;im
cxliibcaiil. V;ic:iilt :iiilcm iidcm pr;cti'r cc.'lcsi:istic;is iiicurrisse crimiiKi pi'rliilic:itnr, sed ;i solo |i;ilri;irch:i
lcpcssa'cularibus curis :iti|iic(lispositioiiibus, diaiit- proprio iiidicclur: cujus S(!nt('iiti:iin r;ition;ildlciii, et
tcntcs pcrscvcrarc iii (iniliouibus ct obsccratio;iibus jiiiliciiimjiistuiii,ac sine suspicioneforcdcccrijimus,
prosuisdclictisacpopuli i^nor:iiitiis; (|uod nusi|u:im eoquiid ;ipud eum lionor;ihiliorcsi|ui(|iiec,ollig;iiilur,
apud ali(iiios pcnilus iiivciiitiir, cuni sit canoiiicis ac pcr hoc ralum ct liimum penitus sit (|uo(l :ib ipso
nimirum coiitrariuin oinnino pr;i'ct'ptis: et i|uiid fiicrit iii(lic:iluai. Si (luisautem noii aciiuievcrit iis
s:i'viusest, (|uia suis stipendiis pcrdistinctis mcii- iiu;i' ;i iuibisedita sunt. excommunic:itus exislat.
sium viees pr:i'cipi (liciintur pr;cdicta pcrlicere mi- X.WII. Uc eo ijuod
nonoportcat palliis prxtcr tempora
nisteria . ijuod ab apostolico muniminc modis om- et liica ct dc co r/uod 7iequar/uam
dcfinita vestiri.
nibusostenditur alicnum. Ihrcautcm omnia inaguis j.
eos, i/ui cx ordine monachico facti sunt., conveniat
cl inultis ac vehcmeiitissimis d.imnationilnisdiijnos sclicmate uc stola monachicso convcrsationis cxuere.
iiiijusmodi slatuunt probantur cnim lilcs per h:cc
;
Secundum traditas formas per singulas provin-
(|u;e faciunt, etiam s;itanica jact:inti;i et su|tcrbia
cias, ac rcgiones et urbes in ecclesi;isticis promo-
lanr;uere. Ouis(|uisei'i;o mctropolitanoriim post haiv
tionibus et('(insecrationibus ill;i qua- indicia etsigna
sancloe ac universalis synodi dcruiitionem eadem
suutordinis qui unicuiiiue incsse videtur, retineri
audacia vel superbia et contcmptu abusus, non pcr
dccerniinus. ita ut episcopi, quibus concessum est
sc cum timore et ;ilacrit;itc, scu cunscientia bona,
palliis uti, certis tcmporibus, in eisdem temporibus
dcbita ministeriain propri:i civitate. sed per suHYa-
et locis, iis iiiduantur, ct tanto el tali non abutantur
ftancos e|)iscop()s suos cHicere tentaverit, piBnas ex-
amictii propter typhum, et inanein gloriam, et hu-
solvat corain proprio p;itriarcha, et aut corrigatur
manum placorem, iitque sui amorcm omni videlicet
aut deponatur. ;
tionem in quocuniiue nradu Metliodii ct Ignatii vercnter moiiasticam vitam sectati sunt, et episco-
siinctissimorum patriarcluirum liabiicrunt, et Pliotio palem meruerunt honorem, conscrv;ire schcnni, et
invasori etiam post scntcntiam i/ux sijnodice fucta amictum monachicorum indumentorum, et ipsam
est Constantinopoli, consenserunt beatam vitam decernimus; et nullus (nnnino habeat
Et hoc debite sancta synodus definivit, quatenus potest;item deponere jiin dictuin schema, propter
e|)iscopi, presbyteri, diaconi et subdiaconi niai):n;T> tyidiumet arrogantem voluntatem, iie per hoc iiive-
ecciesise, qui consecratioiiem -Melhodii et Ignatii C niatur propriorum transgressor paclorum: sicut
sanctissimorum patriarcharum halnierunt, et secun- eniin ibi conlinuus jialliorum amictus tastigiosum et
dum insolens illud el durissimum cor Pharaonis sua» gloriic dedituin demoiistrat ciiiscopirm, ita et
olHJurati sunt, et us([uc nuuc niinimecum hac sancta hic depositio ac denud ilio monachici habitus niliilo-
el universali synodo conveuerunl, scd nec nobis miiius eisde:n subiniltit criininibus eum qui hoc
eonsonare in verbo veritalis voluerunt, quinimo feeisse captus exstiterit. Ouis(|uis ergo episcopus
invasori Photio concorditcr consenserunt, depositi praHer delinita siiii scripto tempor;i se pallio indue-
siut, et omniiio sacerdotali operatioiie privati. quem- rit, aul monasticarum vestium .sidiema deposuerit,
admoduin nec multuin aiite beatissimus papaNico- autcorrigatur, aut a patriarcha proprio deponatur.
laus judicavit et nequaquam tales in sacerdotii Et post lectionem canonum, iterum stans in medio
catalogo recipiantur, ctiamsi ex hoc converti volue-
Balianes m:ign.' ::entissimus patricius et pm^positus
rint; nisi in perceptione sanctificationum [al. myste-
riorum], qua dignosnullatenus eos, nisi per multam per jussionem Christi amicirum imperatorum dixit
misericordiam, judicamus ; non enim suntdigni ad ad s;inctissimos loci servatores : Post lectionem
priorem hon n-em restilutionis locum per pceniten- divinorum et sacrorum canonum quid deliberat
liam invenire, secundum exosum illuin Esau, licet
cum lacrymis expetisset eani. sanclitas vestra adhuc fieri? Sanctissimi vicarii
senioris Romte ac orientalium sediuin dixerunt:
XXVI. Quod clcricus depositus, vel injuriam passus
ub episcopo suo, potcstatcm habcat recurrere ad Subsequatnr expositus terminus, in quo cursiin
majores Ecclcsix catholicse princjpcs, id cst, ad U omnia continentur quK acta sunt in hac saneta
summos pontifices. synodo, et legatur in audientiam omnium, si pla-
Placuit et hoc sanctse syiiodo. ut quicunque preshy- cet hoc sanct;B synodo. Sancta synodusdixit: Pla-
ter aut diaconus a proprio episcopo depositus fnerit,
c;et, justum enim etbonum est. Et post hoc ascen-
propteraliquod crimen, vel si quamlibct in justitim
se p;ili dixerit, et non acquieverit judicio [iroprii dens jletrophanes Deo amicissimus inetropolita
episcopi, dicens eum suspectum se habere, et vel Smyrnre in superiori partesynodi, legit terininuin.
propter inimicitiam quam erga se tenuerit, vel Similiter et Cyprianus Dco amicissimus metropo-
propter gratiam quam aliis quibusdam pr^T^stare
voluerit, idcirco in se fuisse Uile (|uid operatum,
lita Claudio|)oleos in inferiori parte synodi cumdem
potestatem habeatad melropolitam ipsius proviucire terminum legit in audientiam omnium.
concurrere, et eam quam putat injustam deposi- Tcrminus sanctse ac universalis octavse sijnodi, riuse
tionem, velaliam kesionem denuntiare: metropolita facta est Constantinopoli.
vero ille libenter susci|iiat hnjuscemodi, et advocet Sancta, magna, et univer.salis synodus, qure per
episcopuni qui deposuit, vel' alio modo clericuin
diviiiain voluntatem et gratiam et sanctionem ami-
l«sit, et apud se cum ;iliis ctiam episcopis negotii
faciat examen, ad conlirmandum scilicet sine cjmni corum Christi ac Deo confirmatorum imperatorum
suspicione, vel destruendum pergeneralera [o/.,am- nostrorum Basilii et Constantini congregata est in
; ::
hac a Deo consemnda regia urlie, in faniosissimo A dum rationemsubstantia!, trinura autem, vel tria, si
templo sancta- ac magni nominis Sophix, definivil eura secundura ralionera personarum prsedicaraus
subter annexa: et neiiue a se, ul esset factus, neque ab alio quomo-
Connaturale omnipotenlis Dei et Patris Verbum, dolibet hoc accepisse fateraur sed sine initio et :
quod firmavit coflum sicut cameram, et construxit ;etcrnum et solum semper existentem, et secundum
fines terr.e ac citterorum universorum slatura, ul eadem, et sirailitor hubentem, et nullam coramuta-
insubstantialiter esset, ellecit. et regit, et conlinet. tionem vel conversionem admiitentem, factorera et
et salval, qui dicit per Isaise propheUe vocem : As- conditorera oranium inteiligibilium el sensibilium
pice in caitum, quiti ccelum, ut fumus, solidatum est existentem : sic enim et sancta et magna Nicxna
terra autem, ut vestimentum, vetcrascet : qui autem synodus exponens fldei symbolura ait : Lumen de
hnhitant eam, sicut Itxc, morientur ; salutarc autem lumine, Deum verum Filium de Deo vero Patre raa-
meum in xternum erit. ct justitiu men non defirict nifeste prapdicans, ct reliqua, ut catholica Ecclesia
(Isa. u]: qui propter nos secundum nos factus est, acci'pit,quaraetnossuscipientes uno sensu,vesanum
et ccelestem justitiam super terram plantavit, et di etveritatis inimicura.Vriumanatheraatizamus, etora-
xit : Cdtum et terra transibunt, verha autem mca non nes qui cum ipso vel secundum ipsum de thearchica
transibunt { Luc. xi ) : qui dixit ad omnes qui in eum B et beata Trinitate -o £T£poou5iov, id est alteritatem
crediderunt : Si vos manseritis in verbo meo, veri- subslanti;e, et dlssimililudinem la^sis sensibus opi-
(liscijinli mei eritis, et cor/nosrdis reritatem, ct vcritns nantur; iiihiluminus autem et secundam sanctam ct
liberabitvos {Joan. viii ). Iste solus infinit^e potenli;i' universalem synodum suscipienles similiter pneu-
Dominuset Deusnostermultos(|uidera ;iliosab ulira, matomachum [('/«<, Spiritum impugnatera], quin-
et longe ante, horaines mancipatos mendacio, et imo theoraachura [ id esf, Deum impugnantem ]
verilatis inimicos, in agro suo. id est in Ecclesia, anathematizamusMacedonium, neque in personarum
mala zizania secundura evangelicam significationera discretione differentiam substanti;e Patri et Filii,
sfminantes [Matth. xiii ), et mundum frumentura et divini et principaiis Spiritus jnxta praedictos h;e-
divinse justiti» operire tenlantes, veluti (|uidem s;i- resiarchas recipientes, neque in una c^idemque sub-
pientissimuset oinnipotentissimus agricola, evulsit stantia personassecundumaraentissiraum Sabellium
atque disperdidit, etad id quod omnino non est jure confundenles. Insuper et confilemur unicum Dei
convertit: salutare autem suum semper ad monen- Verbum incarnaium. et factum fuis.se propter nos,
dum pneparavit, et juslitiam suam firm;ivil, et ma- secundum nos. Non enim angelus, non legatus, sed
nifestiorcmexhibuit. Sed niliil minus. et in instanli- ipse DDminus venit, et salvavit nos, et nobiscum
bus tempnribus zizaninrum satore, per quosdem C factus est Emmanucl et iste erat Dcus verus, Deus
:
uiia ciiin Cyro Alcxandria', iiccnon ct Macariuin scd inininK! cipiiiprchciisibilc, iit pdlc iiivisibilc ct
Anliocliia', ac. discipuhim ejus Steplianuin, ([ui malc obslrusiini. Si (|iiis i^itiir iKirniii aliiinid fortc
opinioms .VpoHiiiarii, et Eulycihetis, ac Severi, im- snper Christo omiiium nostrum Deo et Salvatore
piorum ha-resiarcharum dogmata sectantes, sine pcrhibuerit, impius liquido dcclarabitur, quan-
operalione ac sine voliintatc animatam aiiiina ratio- do(|uidem unum horuni non fuisse factum sccuii-
nabili et intcllectiialHJi Dci cariicm, scnsilnis hesis, dnm vcrilalcni hominem Eniinanucl ostcnilit,
et revera siiie ratiune, pncdicavcruiU. Si cnini Dcns altcrum vcru factnni quidem fuissc sed hnmanis
perfectus ct homo
perfectus unus idem Christus et priiprietatibus caruisse, et assumptam carnem di;-
substanliain volens et operans consummaveril ma- (|ua' ctiain itcriim eum vcntiiriiin judiccm omiiinm
gniim dispensationis mysterium, quemadniodnm e^ prorsus afnrmaiit, siiniliter([ue videndum, quemad-
omnium deiloquorum chorus, ab apostolis usque ad modum visus est discipuliset aposiolissuis ad ctelos
nos, hoc certissime sciens, eliam imaginem humanae assumptus. Illud autem Manichaaica opinioneac ira-
illiiis formas depingens, erexit •, impendens utrique pietatc plennm quo inseiisate dicitur, de eo di-
est,
parti uiiius Christi distinctas invicem naturales pro- vini David cl0(|uiuin pronnntiatum fnissc, et i(uo(l
prictates: per qiias procul diibio signilicationes, et perhibet : In »olc posuit tabiiixicuhiDi suuiii iPsal.
notiones divina' ipsius cl huinan;e naturx' inconfuse xviii); cura videlicet hKc impietas abjectionem ac
liermanere creduntur; sicutetiam septimam sanctam depositionem significari per id Dominici ac Deiflci
et universalem, in Nic?ea secundo celebratam, syno- corporis opinetur sed Verbum veritatis et de phe-
:
duni orthodoxe dogmatzassc novimus, unum et ronyino Manete et de singulis qui cum eo sapiunt,
<i
eumdein Chrtstum et Dominuin invisihilcm et visi- el Icouomacliica' sunt auctores hiereseos, at([ue de
bilem professam et incomprehensibilem et coniprc- aliis omnibus luercsiarchis ac impiis fiducialiter
hensibilem,etincircumscri|)tum et circumscriptum, ^ ait : Non ncque intellexerunt, sed in
cog;'.overunt
impassibilem etiam et [msibilem, atque iuscriptibi- tenebris ambulaverunt. Eteuim, o qui derelinquitis
lera bet scriptibilem. Cui concordans et sancta hsec vias rectas, et arabulatis in viis tenebrarura : o qui
et universalis synodus magna voce anathematizat hetamini in nialis, et exultatis in eversione mala
Anastasium, Conslantinuni, et Xicetam, irrationa- quorum seinita' prav;!» sunt, et curvi gressus eorum,
lem stercoralis': nominis pr.TsuItatura, vel quod est ut longc faciaiit a via recta, et alienos a justa sen-
inagis dicenduni putredinem, necnon etTheodusium tentia. Et rursus : Qui a vento corrupta seminave-
Ephesiura. et Sisinnium Pastilara, et Basilium Tri- runt, et eversio eorura excepit eara {Ose. viii). Et ite-
cacabum, quin potiuset Theodoretum, et Antoniura, rum Qui innitilur mendaciis, hic pascet ventos
:
atque Joanneni quondam pripsules novK Roinie, re- {Prov. x). Idcm aulcm ipse perse([uetur aves volan-
gi;ecivitatisChristianoruiii, imo Christi calumniato- tes;derelinquit enim vias vine;e su;e, in axiis autem
res ; quera videlicet nequaquara valuisse idolorum agri sui errat: dcambulat enim per inaquosum dc-
exterininare statuas, ut de eo pronuntiavit prophe- sertum, et terram extensara in siti, congregat autem
tarura catalogus, operibus et verbis pncdicavcrunt in raanibus suis sterilitatem : propter quod hos om-
adhuc etiam Theodorum, qui dictus est Crithinus,
et nes iransmittit anathemati, et dinumeratas nobis
quem magna synodus convocans, et
et Iisc saiicta et
D sanctas et universales septem syiiodos reci[)iens, el
redarguens, magna voce anathema ipsius auribus hanc octavara universalem synodum congregavit per
intulit siraili quoque raodo anatheinatizaraus et
: gratiara oranipotentis Christi et Dei nostri, et pie-
omnes consentaneos et fautores eorum, a quibus tateraacstudiuratranquillissiniietdivinitusroborati
dicebatur quod sermo divinse incarnationis per imperatoris nostri, ad excidendum et disperdcndum
Maxiraus egregie Ilonoriura papam defendit in
» quod scri|itibile, sicutde anima hominisetsimilibus
dialogo cum Pyrrho, ut dictum est sup. in vi synodo, sentiendum cst. Euit. Rom.
act 13. = Sterconilis. Stercoralis nominis |ir;\'snlatnm idco
scriptibilectiaincircumscri|itumest: ([uid([uid enim recte plieroiiymus Gr;pce dicitiir, ([uia secum fert
per colores scribitur, et loco niultnm ante circum- nomen insani;e: manes enim insanus intelligitur,
sci|itura est iion ergo circumscriptum hoc est
:
167 ANASTASII BIBLIOTHECARIl 163
per eas exortas prnpnpines injustifuT', ;u; initiiios ni- A loco, Nicolaum t)Mtissinnim et plieronymum b |)a-
sus seu promotiones, ad erfieienclum pacificum Ec- pam Uomiedcsursum misit, qui jaculis ei)i-
senioris
ordinem et orbis stabiiitatem. Non enim sola
clesise stolarum suarum alque verborum et Photii fautores
verorum dofrmatnm privatio novit perdere male opi- l)rincipes ac potcntcs perculil, et versa vice veteris
nantes, et tumnlluari ac turi)ar;> Kcclesiam. sed et historia^, (|ucmadmo(lnni altcrum quemdam Madia-
divinorum mandatonim pnrvaricationes nihilomi- iiitam Photiumcum Isiaclitidc ecclcsia nKrchanlem,
nus eamdem pcrditioncm non vii;ilantibus e\citant, sccundum zelatorcm, Phinces, veritalis mucrone
et implent orbem qui Christi a|)-
a-stu ac lluctibus pupugit, et acquiescentem remedia niedicinalis di-
pcllationc censentur: (|U(id etiam et perPhotii mi- sciplinse suscipere ad adulterii vulneris sanitalem,
scri insipicntiam cl astntiam et malii;nam operatio- et cicatricem conse^iuendam, eliam penitus intcr-
nem pcrinstantia tcmpora factum est, qui non peros- fecit : atijuc cum conjuncla ei quasi sacerdolali
tium, sed per fcncstram in caulam ingrcssus ovium, dignitatc per anathcma, ut alter Petrus Ananiam et
quasi fur et latro, animarum grassator, (|uemadmo- Sapphiram, qui divina furati suiit, morti transmr
dum DominicHs scrmo dcsii^nat, omni tcmpore ac sit [Act. v). IIujus autem definilionibus ac decretis
tiimes operans, plurcs custodias, ct carceres, ac rc- salutcm orbis tcrrarnm crcxit, Photio ijuidem con-
rum pnblicatioiies, atque longissimos exsulatus cl venienlem imparlitus cst locum sanctissimum vero ;
super ha'c insimulationes, sed accusationes et falsi- patriarcham Ignalium ad thronum proprium revo-
loquia et scriptiones fictas, contra omnes zelalores cavit ; porro ad perfectam discretionem et distinctiO"
pietatis, et propugnatorcs veritatis, commentan- nem ejus quod bonum esse constat, et expedit. Yi-
do, non destitit jiistissimum videlicet ct lcgiti- carios ctiam ex omnibus patriarchalibus thronis,
nium alqnc canoniciim siimmum saccrdotem Cnn- nccnon omiiem cpiscoporum calalogum, qui sub
el
ignis divinx charitatis consumptoriam et iiiccndcn- muUtUis iidinvrntkmum suarum de domo [mra rji-
tem operationem peccabilis et levis materia; perdi- ciam cos; rt ultra non addam, iit diliijam cos. Do-
dit,neque sermo Domini, qui est acutior gladio luit Ephraim, radiccs suas aruit, fructum tiltra mn
ancipiti, et cogitatinnum discretnr, inefficax invcn- affiret [Osc. ix). Et iterum Chanaan : in tnar.u
tns est, neque snlid;e petne fnndamciitum cnllusio- rjus statcra injustitisc, virn infcnr dilcxit: ct di.Tit
iiibus vel innndalionilins lliiminnm ct plnviarnm Ephrniw: Ycrumtamcn divcs factus sum, invcni
dcmersum cnncidit;sed lapis angnbiriscl prctinsns, 7-efrigcrium mihi. Omncs laborcs ejus non inv>
qui in Sion, id est in Ecclesia positus, super quem iiicntes etproptcr injustitias, quaspcccavit {Osc. xii)
fundamentnm apostolorum prnphetarum in a-difi-
ct Et iterum Et hxrcditahuytt domus Jacob eos qui
:
catinnein Ecclesi;e pnsitum est, inultns qnidcm ;ili()s hxrcditntc rccupcrant eos : et crit domus Jacob ignis,
in gencratiniic nostra emisit volubilcs lapidcs siipcr _^ ct dfimus Josrph Itnwmd : domus autcm Esau in sli-
tcrram, iit propheta dicit », :ib ninni nrdinc cat;ilngi jndam, ct cxnrdrsccnt in cos ct comcdcnt cos, et tion
ecclesiastici etiam in regnante urbe, ac Roina nova, crit qui iijncw fcrnt domui Esau, quin iJominus
cnnfringentes scilicet et conterantes machinamenta lomtus cst{Alid. 1, 18). Miser namque Photius erat
eorum qui devaftare veritatem et divinam jnstiti;im veracitcrul homo qui non posuit Deum adjutoreni
voliicniiit cl lent;ivcruiit : potiiis aiitcm ;itqiii' pra'- snnni, sinl spci;ivit in multitudine vcrsiiliarum su:i-
cipiic vcluti ((iicmdam ;illcriini :ingnl;ircni hipiilcm runi,ct iir;i'valiiit iii v;init;itein ni;iliti;iriiin snariim.
illius quo(l;iniinndo cnnscrv:inlein, (|iiantiiiii licri po- secundumvetcremillnml^pliraim.disccdcnsadivinis
test, imaginalcm simililudincm contra Phntii pro- justificationibus : qucin irridcns ct subsannaiis pro-
pugnacula, tanquam a quodam excelso et perspicuo phelicus sermo, ita dicit : Ephraim fartus est subci-
" Prophelam
liic Zachariam designat, ((ui mv- congruum sibi fertnomen. Ergo Nicolaus, qui verum
sti(^eintcralia si^cundum veterem editioncm dicit": et idoncum actui sun nomen ferre visns (>sf, aptc
(tuoniiim liipidrs snnrti vokuntur siiprr Irrrnw phcrniivmiis dicliis cst. Nicid;iiis (luiiipe ivHCfds ;»/-
ip.;ius. piilii^ iiitcrprcl:itiir: vicit cnim iiuippe reclc non
1'
piirronywus. Phei-onymus dicitur, qni vcruin cl, scntenlies, scd ini(|uc agcnles. Edit. Rom.
:
vcnlitis iianis, 'jiii noii irvnsiitiir, ct iiiiiinlunirnitiil A scii laicos aii;illii'Mi:ili/.;imMs ipMiiisiiui! a sin s
sedu-
ulieni finlitttiUnnii ijus. Ipni- autnn nnn (tijnwit. it ctiiini' at(|iii' inalitia i'iuivi'i-laMtiir
liliie sua^ vcneiuiin evomuit: et falsosvicarios trium Omnes ita sapimus ! Omnes ita prsedicamusl Omnes
quasi Orientaiium seiliiim congregans, et concilium concineutes et consentientes prompte subscribimus I
synodale, ut putabalur, constituens, et accusatorum lloc est vcritatis judicium ! IIoc est justici;e decre-
aetestium componens nomina, et personas ac verba tum ! Ha-cest canonumexpositiD !^H;ec est ecclesia-
formans, quiBsinguliseorumquasiaptarividerentur. B sticse ordinationis defensio Hanc synodum zelato !
qui in synodica jiulicatione inveniuntur, et quasi Deus congregavit Sanctissimos vicarios senioris
!
monnmenta borum libros falsidicos fingens. et Romae et aliarum trium patriarchalium sedium
scribens, atque componens, anatheniatizare prssum- ultionumDominusin idipsum coiivocavit! Piissimum
psit pnvdictura beatissimum papain Xicolaum, ct imperatorem nostrura, et diviiiitus gubernandum
omnes communicatores ejus ita ut ex hoc etiam
; dominum Deus direxit Nos haec synodica ligamenta
!
universos qui sub coelo erant pontiflcesetsacerdotes, etapostolica sine ulla evacuatione custodimus
Xon !
id est et ca^teras patriarchales sedes, et omnem jam iocura haliebit tyrannis eorumqui Ecclesis in-
sacrum catal igum qui sub ipsis degit, sub eodem juriara inferunt! Xon jam timorc potentatuni tenen-
comprehenderet anathemate. Erant enim omnes tiura mundi violenter et coacte ;id iiiicita iabemur !
mcditati sunt in cordc suo sermories iiijustos, et po- ^' rem veritatis, Doraine, conserva Renovatorem ac !
suerunt retrorsum judicium, et justitia longe recessit custodem divin;c justitis, Domine, muni Basilio !
ab eis : quia consumpta est in viis eorum veritas : ct novo Constantino seterna raemoria Novo Thec- !
per vias rectas non potuerunt transire, et veritas sub- doro aeterna memoria Xovo Marciano ;eterna
!
lata est : et transtulit mcntem suam, ut non intelli- raeraoria Xovo Justiniano ;eterna nieraoria Eu-
!
!
geret. Et qid dcrlinat a malo, impugnntur : et vidit doxi;e piissim» August;B niultos annos ! Eudoxi;e
Dominus, et tion placuit ei, qui non erat judicium nov;c Judith 'eterna memoria ! Xovae Helen;ie aeterna
(Ibid.). Et rursus : Hxc
Super tribus dicit Dominus : raemoria ! Novse Pulcheriae ffiterna raemoria ! Deus
impietatibus Juda, et super quatuor non convertam conservet imperium vestrum ! per vos universalis
eum, pro co quod repulerunt legcm Domini, et prxce- Ecciesia pacem obtinuit! Principes pacis Deus paciti-
pta cjus 7)0« cttstodierunt [Amos ii). Hunc itaque qui cet iraperium vestrum Coelestis rex terrestres conser-
!
sic affectavit, et talibus ac tot conatibus et teraeri- vet! Photio invasori et adultero Constantinopolitano-
tatibus turbavit et concussit totam sanctam catholi- rum Ecclesise anatheraa ! Gregorio Syracusae, et
cam et apostolicam Ecdesiam, et nullatenus con- Eusampio Aparaia» depositis, et veritatis apostatis
verti ac pcBuitere voluit, neque subdi decreto et ct hostibus, anatheinalRepuIerunt divinarura justi-
judicio s;inctarum patriarchaliuni sediura consensit, D flcationumagnitionera.repuIitillosDorainus! Adria
ut eura et rauitum anteanathematizavit beatissimus ni beatissimi papae Roraani et sanct;^; ac universalis
papa Xicolaus, ac deinde successor ejus sanctissiraus synodi septimae Nic;ea; secundo celebratae constitu-
Adrianus papa, ita et sancta haec et universalis toris seterna raeraoria! Gerraani,Tarasii, Nicephori,
synodus reprobavit, et anathema magis ac magis et Methodii venerabilium patriarcharum aeterna
raandavit, dicens ad eum ex persona cunctorum meraoria. Xicolai beatissiini papae senioris Rora;e
Dei per Isaiae Quomodo vcs-
prophet;ie vocem : ;eterna raera ria ! Propugnatoris veritatis iPterna
tiinentuin in sanguiite non erit mun-roinquinntitm memoria 1 Adriani beatissimi ^mpx Romaiii multos
dttm (Isii. IX). ita nec tu eris mundus, quia Eccle- annos ! Ignatii sanctissirai patriarch;B Constantino-
siam Christi adulterasti, et populumDoraini muitis poleos multosannos! Theodosiisanctissimi patriar-
partibuset multis raodis scandalizasti et pcrdidisti ch;e Ilierosolymorum raultosannos ! Michaelis san-
eos autem qui se sic non habeiit, sed iili faventi^s ctissimi patriarcha; AIexandri;E multos annos! San-
adha?rent, si quidem episcopi vel cierici sunt, in per- ctissimorum vicariorum scuioris Rom;e et aiiorum
petuum depositos fore pr;ecipimus;monachos auteni patriarchalium sedium multos ! Sanctset raagmcac
Patrol. CXXIX.
:
univcrsalis octav;c synodi a;tcrna mcmoria ! 1'hotio Ae medio rcmovit Ecclesia', hujusque multi lemporis
et Gregorio ac Eulampio Iriplici funiculo nci|uitia> procellas compescuit, et ad lim|iidara tranquillita-
anatheraa! Vivitica Trinituslrium typhuni deposuit. tem traduxit. Gratias ergo agimus Doraino, i'atres
Omnibiis consenlaneis et sequacihus eorum ana- venerabiles, de oinnibus bonis quae nobis a Deo
thema ! Multos anuos imi)eral(jrum liasilii, ct Con- cunccssa sunt. admillimus etiam zelum vestrum,
i't
slantini, el Leoiiis! Maiinorum iin|)eratorumcl dicta- qui secundum Dcuni cst et optamus a munilicentia
;
|)reces semper faciatis ad Duininum Deum pro uni- sed cx abundanti, omne
tilicnm et sacerdolum est';, :
secretis, legit
bct quid dicendum, dicat, dum h«c celcbratur. Nam,
Basilius piissimus et Christo amabilis imperator solnta sancta et univcrsali synodo, qui apparuerit
dixit : non communicansei,
Ecclesi;c Dci contradiccns. aut
sive episcopus sivc absolute sacerdos, sive digni
!\hiltaiu(luidcm vexatioiiem et laborcm vcstra di- sit,
distis, et exortes facti eorum ['(/., fortes facti ca qui episcupali dccoramini dono, singuli commonere
(jua', ctc.], (lua' rc^iuici cungruunt, tolerastis, ctdiu- proprium gregera, et ad salutcra ducere nc pigrite-
liirnains('p:ir;itiuiiciiisiiiritiialiuinrilioruinvcstrorui;; iiiini, (lcinonstrantcs (|nantuin m;ilum sit, cos. Ec-
Dcimancntc in tiMiniuillitatc, abilla desilire,
iiiagn;iniiiiitcr pcrtiilistis, Scd trce dolurum ct labo- clcsia
quam Ec-
sit linis suavis, et ct cuiitra cus qui pncsuiit ;iiiiiiial)iis suis insanire, et
rum vestrorum videtis
Nam cuniinunis concur- divinis mysteriis pruptcr iri;itloiial)iles seu viles oc-
clesia-, Dci v;ilde proficuus.
sus, ct in Spiritu saiicto magn;c hujus ct universalis casiones sese coercere. Et quidem subjectum vobis
synodi consensus, omnescandalum ct offcndiculum gregem pcr unumiiucmquc Doininicum diem ver-
:
tum dirigite perfectionem : ens vero qui errore vidcmiis adeo multos malitia in insaniam accendi,
haTCseos cujus(|uam detinentur, lau(|uam pa- ut (ibliviscentes proprii ordinis, cl ([uod pe-
slores honi convertite. Noverit enim virtutibus des sint niinime cii^'itantes, lcgem ponere ve-
piena iierfectio vestra ([uia si notum fueril n(j- lint oculis, non ul uatura se habct, sed ut ipsi
bis quod h;eresis qua'cunqua; in provincia cujus- cupiunt, et singuli ad accusandum quidem jna-
quam vestrum latitans, non per assiduam (hjctri- jores existunt semper promptissimi, ad corrigen-
nam vestram radicitus cvelhitur, et omnes ad (lum autem (|uid(|uam eoruin in quibus accusan-
orthodoxam lldcm maiiu (hicanlur [nl.. rcduc.dilurj" tur et criiiiiii:intur pigerrimi. .'^cd monco et ex-
canonice hujusmodi episcupusa proprio patriarcha hortor oinncs ([ui tales sunt, ut nialcdictuin et
condemnabitur: et sacris quidem doctrinis atque alternum odium avertentes, et judicare judices
admonitionibiis laliter sacratissimusgrex vesterper desinentes, atlendant sibi et secundum divinam
pascua salutaria pascatur. Ipsi autem in alter- voluntatem conversari contendant. Nam non
utrum pacilici estotc, el Ecclesiie vinculum in- quicscit supernum judicium, sed contra dissiden-
disruptum conservate, in quo laborastis et con- tes divinus furor stillabit, ct ullionem justam
cordastis quod^jue verbo et manu in pra;senti B opere cunclis ostendet Oramus autem super om-
sancta et universali synodo conflrmatis, ne per nia sanctum Deum oranes raelioratos, et secun-
contentionem, et pertinaciam mutuara, disru- dum beneplacentem sibi voluntatem clarescentes
ptionem rursus corainunis Ecclosia; corporis fa- non solura a divina ira intentatos inansuros, sed
ciatis, ct non habetitis veniara in die justissira;e re- [eterna bona consecuturos orationibus interces-
tributionis; sed ainicitia vestra et consensus sit sionibus sanctissinue dorain;e nostrse Dei Genitricis,
ad ordinationem totius ovilis districtissiina norma; etomniuin sanctorum, et prccibus ac obsecratio
in vos contemplentur subditi, quemadraodum pi- nibus sancta; hujus et universalis synodi. Amen.
ctores : ad principalia, et ad vitara vestram Et post lectionem Basilius araicus Christi et
el mores, seu conversationes moderari pro- magnus iraperator dixit : Dicat nunc, quicunque
bantur. Sed et qui in clero deputati estis Ec- voluerit ex sedentibus in hac sancta et universa
clesi;E eamdera conservate constitutionera,
Dei, synodo, in quo istoruiu h;esitet vel ambigat quae
et alternara concordiam, nullo declinantes, vel nunc lecta sunt. Sancta synodus exclam;ivit Om- :
pr;?ter qu;e sancita sunt Spiritu sancto, ab hac nibus placent quae lecta sunt Omnes eisdem ip- !
raagna et universali et synodo pra^dicantes. Nam sis concordaraus ? Omnes libenter subscribimus ?
et ipsi in oranibus convenistis, et sole clarius veri- C Sanctissirai vicarii .senioris Romae dixerunt Qun :
tatem resplendere vidistis, in quam et conscnsistis, niain providentia Dei in prosperum linem omiiia
et concordantes apparuistis. De vobis autem Ecclesise devenerunt negotia, oportet nos et in
laicis, tara qui in dignilatibus, quam qui absolute scriptis manu propria haec roborare, secundum
conversamini, quid amplius dicam non habeo, synodicam consequentiam. Unde volumus ut sub-
quam quia nullo raodo vobis licet de ecclesiasticis scribant priraitus Christi araatores imperato-
causis serraonein movere, neque penitus resistere res, et deinde secundum ordinem sancta hsec sy-
integritati Ecclesi;e, et universali synodo ad- nodus. Basilius piissiraus ct Cbristi ainicus irape-
versari. Iloc enim investigare et quaerere patriar- rator dixit : Tranquillissimura iraperiura nostrum
charum, pontificum, et sacerdotum est, qui regi- securum prsecedentes et justissimos imperatores,
minis officium sortiti sunt, qui sanctificandi, qui Constantinura videlicet inagnum, et Theodo-
ligandi et solvendi potestatera habent : qui siuin, et Marcianuni, ac c;cteros, vult subscribere
ecclesiasticas et coelestes adepti sunt claves
non : post subscriptionein oinniura Deo ainabiliuin epi-
nostrum qui pasci debemus, qui sanctificari, qui scoporuin. Sed quoniain postulat pr;ieferri nos
ligari, vel a ligamento solvi egemus. Quantae- sanctitas vestra, subscribam post subscriptionein
cunque enim religionis et sapientise laicus exi- D oraniura sanctissiraorum vicariorura : edocti enim
stat, vel etiam si universa virtute interius pol- suraus a Christo vero Deo nostro habere exaltan-
leat,donec laicus est, ovis vocari non desinet : tera hurailitatem. Et post hoc accipiens Donitus
rursusque quantacunque episcopus sit irreveren- sanctissiinus episcopus Ostiae, subscri|)sit in quiu-
tia et irreligiositate plenus, etnudus orani virtute, que libris, et deinde Stephanus episcopus Nepae,
donec antistes est, et veritatis verbum recte prae- et Marinus di;iconus reverendissimus, et ho-
dicaverit, pastoris raentionis et dignitatis darana norabilissimi vicarii senioris Rom;e : dcinde
non [latictur : qu;B ergo nobis ratio est in ordine Ignatius sanctissimus patriarcha Constantinopo-
oviuin constitutis pastores verborum subtiiitate leos, deinde Joseph reverendissiraus archidi;i-
diseutiendi, et ea quae super nos sunt quae- conus et vicarius sedis Alex;iiidriae, deinde Tho-
lendi et ambiendi ? Oportet nos cum timore et inas reverendissiraus raetropolita Tyri, .et locum
lide sincera hos adire, et a facie eorum vereri, retinens sedis Antiochia; : et deinceps Helias Dei
cum sint ministri Doraini omnipoteutis, et hujus- cultor monachus et presbyter ;ic syncellus atque
modi formam possideant : et nihil amplius quaiu vicarius sedis llierjsolymorum. Et post hos piis-
r ANASTASll BlBLIOTIlECARll 176
simi et amalores Christi imperaloros Basilius et A Ego Marinus sanctse catholicae et apostolicae Ro-
Constanlinus, fifrentes quidem propria raanu in mana; Ecclesise diaconus, locum obtinens domini
i|uinf|ue volurainibus pretios^ crucis fidem : niei Adriani summi ponlificis et universalis papae,
Basiiio raagno imperalore, similiter etiam et omnia qu.T superius leguntur, huic sanctae et uni-
Constantino flgente crucem pro se et pro fralre synodo pr;esidens, usqiie ad voluntatem ejus-
versali
suo l^one. suhscribeiite f|uoque nomina trium dem eximii pnesulis promuigavi, et manu propria
imperatorura propria raanu, et subscriptionis subscri|)si.
nodus abjicit, anathema sim a Christo. Simili- niens subscripsi manu propria.
ter Christophorus magnificentissimus patricius et EgoHelias, miscricordia Dei presbyter et syncel-
praepositus dixit : Omnia quie facta sunt a Photio lus, locumcomplensapostolicithroni, ubi patriarcha
contra sanctissimum patriarcham Ignatium, et con- est Theodosius Hierosolymorum, sancta- Christi Dei
tra sanctissimum papam Nicolaum, anathematizans. nostri civitatls, inslar c;eterorura vicariorura, om-
et hanc sanctam et universalem synodum su- nibus quae in sancta hac et universali synodo gesta
scipiens, suscipio quos recipi, et anathematizo sunt concordans, et definiens, manu propria sul>-
quos anathematizat. Si vcro receperu ali(iuando scripsi.
quem synodus abjicil, anathema sim a Christo. Et Q Basilius, Constantinus, ct Leo, perpetui Augusti,
deinceps unusquisque pr;enorainatorum in sessione in Christo Dei fideles principes Romanorum, et
patriiiorum secundum h;ec edidit. ore proprio per magni imperatores, sanctam hanc et universalera
vivam vocem, sensum suuin, velocibus .scriptoribus synodum suscipientes, et omnibus qua- ab ipsa defi-
excipientibusqua-dicebanturabunoquoqueipsorum, nitaetscriptaconcordantes, subscripsi manupropria
qua; etiam lect;i sunt in audientiam omnlum per Basilius, raisericordia Dei archiepiscopus Ephesi-
Leonera a secretis, coram sancta et universalis sy- omnia qua' in sancta et universali synodo judicata
nodo voce grandi. Et post hoc stans in medio Sle- sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu
plianns Deo aniabilisdiaconus et notarius superlau- jjriqiria.
davit ila : Multos annos imperatorum Basilii, Con- Theodulfus, misericordia Dei episcopus Ancy-
slantini ac Leonis Magnorum principum etimpe-
!
rorum, omnia qu;e in sancta et universali synodo ju-
ratorum multosannos Eudoxi;e piissimse August;e
!
manu propria.
SUBSCRIPTIONES. Barnabas, misericordia Dei episcopus Cyzici,
Ego Donatus gratia Dei episcopus sanctae Ostien- omnia qu;e synodo judicata
in sancta et universali
superius legunlur huic sanct;e et universali syuodo Basilius, misericordia Dei metropolita Chalcedo-
pra'sidens, usque ad voluntatem ejusdem eximii nis. oninia qu;e in sancta el universali synodo judi-
pnesulis proraulgavi, et raanu propria subscripsi. cata sunt et deUnita libenter suscipiens subscripsi
peains Ecclesise, locum oblinens domini mei Nicephorus, miscricordia Dci metropolita Ama-
Adriani summi pontificis ct universalis i)apa>, om- si;e, omnia (|ii;c in sancta etuniversali synodo jiidi-
nia (|u;e superius leguntur huic sanct.e el iiniver- cat;i suiit ct definita libenler suscipiens subscripsi
dera exiraii prssulis promulg;ivi, et inanu pnqiria Uasilius, misericordia Dei raetropolila Gangrcn-
" Pra-positus caniculi apud Grjecos est, qui cu- tarii ex iiuo iinperalor phoiniceas jitteras scribit
(liiMla siiiit etdftfinita iihiMitei' siisci|ii('Ms siilisccipsi .\ c;it,;i siint et dcliiiila liliciilcr suscipiens siibscripsi
niaiiii |ii'()|iri.i. iiKiiiii priipria.
Nicophorus, inisericordia Oci iiictrdpiiliLa Nicca', Micli;ii'l, inisericordi;! Dci archicpis('(i|)us Hi/,i;i',
omnia qiue in sancta el universali synodn judicata omni;i (iu;e in s;incta et uiiivers;ili synodo judic;it;i
suntet delinita libenter suscipiens subscripsi inaiiii sunt et dcflnita libenter suscipiens subscripsi m;iiiii
propria. propria.
Cyprianiis, misericordia Dei metropolita Claudin- ,lo;innes, misericordi;! Dci ;irchicpisc.iipiis Piim-
poleos, omiiia (|ua' in sancta et iiniversali syiindo pciiipiilciis, iiiniii:! i|u;e in s;ii;cta et uiiivi'rs;ili sy-
judicata suiil ct derniita libenter suscipiciis subscri- niidii |iidic:it;i suiil et (lelinit;i libciiter suscijiiens
psi mauu propria. subscripsi m:iiiu propria.
Joannes, misericordia Dei metropolita Pergie, Paiiliis, misericordia Dci archicpiscripns Apami;e,
omnia (|u;e iii .saiicta el universali synodo judic.ata omni;i ((u;e in s:incta et universali synodn jiidic,;it;i
suiit etdeliiiita libenler suscipiens subscripsi inaiui siiiit ct (lcrmit;! libciiter suscipiens subscripsi iii:iiiu
propria. propria.
Stylianus, misericordia Dei mctropolita Neociesa- Gregorius, misericordia Dei archiepiseopus Parii,
re;c, omnia qux: in sancta et universali .synodo judi- " omnia qu;e in sancta et univcrsali synodo judicata
cata sunt et definita libenter suscipicns subscripsi sniit etilelinita libcnter suscipiens subscri|)si manu
manupropria. |)ro|)ria.
Theodorus, misericordia Dei archiepiscopusThes- Jacobus, misericordia Dei archiepiscopus Me-
salonicie omnia (|u;b in sancta el uiiivers;ili synodo thymme, omiii;i qu* in sancta etuniversali synodo
judicatasunt etdefinita libenler siiscipiens subscri- judicata sunt et deflnita libenter suscipiens subscri-
psi manu propria. psi manu propria.
Nicolaus, misericordia Dei metropolila Myrorum,
Stephanus, misericordia Dei archiepiscopus Ama-
omnia(iu;ein sancta et universali synodo judicata stridis, omnia qu;c in sancta et univcrsali synodo
sunt et dofinit;i libenter suscipiens subscripsi manu j udicata sunt et definita libenter suscipiens subscripsi
propria.
manu propria.
Sisinnius, misericordia Dei metropolila Laodiceae,
Joannes misericordia Dei archiepiscopus Cii,
orania (]u;e in sancta et universali synodo judicata
omnia qu;c in sancta etuniversali synodo judicata
suntet definila libenter suscipiens subscripsi manu sunt et definita libenter suscipiens subscriiisi manu
propria.
propria.
Niceta, misericordla Dei raetropolita Athenarum, Q
Joannes, misericordia Dei archiepiscopusBussii,
omni;i (|u;p in sancta et universali synodo judicata
omnia qu;T; in sancta et universali synodo judicata
sunt et delinita libenter suscipiens subscripsi manu manu
sunt et definit;i libenter suscipiens subscripsi
propria.
propria.
Nicolaus, misericordia Dei metropolita Synado-
Stephanus, misericordia Dei archiepiscopus Cy-
rum, omnia ((ua; in sanctaet universali synodo jndi-
psallorum, omnia quse in sancta et universali synodo
cata sunt et deflnita libenter suscipienssubscripsi
judicata sunt et deflnita libenter su.scipiens subscri-
manupropria.
jisi m;inu propria.
Stylianus [ fiZ., Theophylactus], misericordia Dei
Euphemiaiuis, misericordia Dei archiepiscopus
motropolita lconii. omnia qu;e in sancta et universali
synodo judicata suntet delinita libenter suscipiens Euchaitorum, omnia qu;e in sancta et universali sy-
subscripsi raanu propria. nodo judicata sunt et deflnita libenter suscipiens
Hihirius, misericordia Dei metropolita Corinthi,
subscripsi manu propria.
oiimia (|u;r in sancta et universali synodo judicata Basilius, misericordiaDei archiepiscopus Mislhis,
suiit etdelinita libenter suscipiens subscripsi manu oinnia ((u;e in sancla et univcrsali synodo judicata
projiria. £) sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi manu
Michael, misericordia Dei metropolita Rhodi[«/., propria.
Corinthi ], omnia ((uae in s;incta et universali synodo Photius, misericordiaDei archiepiscopus Nacolis,
judicatasuntet definita libenter, etc. omnia qu;c in sancta et universali synodo judicata
Ignatius, misericordia Dei melropolita Hierapo- sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi manu
leos, omnia ([uae in sancta et universali synodo judi- propria.
cata sunt ot doflnita libenter suscipiens subscripsi Theophanes, misericordia Dei archiepiscopus
manu propria. Selg;e, omnia qu;e in sancta et universali synodo ju-
Euthymius, inisericordiaDei metropolita Larissae, dicata suiit etdeflnita libenter suscipiens subscripsi
omnia (ju;e in sancta et universali synodo judicata manu propria.
sunt etdefinita libenter suscipiens subscripsi manu Marcianus, misericordia Dei archiepiscopus The-
propria. baruni, omnia quae in sancta et universali synodo
Metroiihanes misericordia Dei metropolita Sinyr- judicat;! suntet definita libenter suscipiens subscri-
n;p, omnia quffi in sancta et universali synodo judi- psi manu propria.
179 AXASTASII BIBLIOTHECARII 180
llypatius, miscricordiaDciarchiepiscopusGariho- A sunt et deflnita libcnter suscipiens subscripsi manu
l;p, omnia qu;p in sancta, etc. propria.
Leontius, misericordia Dei archiepiscopus Neapo- Tarasius, misericordia Dei episcopus Nicopoleos,
leos, oninia quir in sancta et universali synndo judi- omnia qusp in sancta et universali synodo judicala
cala sunt et definita jilienler suscipions subscripsi sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu
manu propria. propria.
Theophanes, misericordia Dei cpiscopus Tralleos, Nicolaus, misericordia Dei episcopus Adramiae,
omnia qua' in sancta et universali synodo judicata omnia quae in sancta et universali synodo judicala
sunt et definila libenter suscipiens subscripsi manu sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu
propria. propria.
Jlichael, misericordia Dei cpiscopus Adramiti, Petrus, misericordia Dei episcopus PahTorum,
omnia qua> in sancta et universali synodo judicata omnia qu;e in sancta et universali synodo judicata
sunt et definita libenter suscij^iens subscripsi manu snnt et drfinita libentersuscipiens subscripsi manu
propria. propria.
Slephanus, misericordia Dei episcopus 1'yrgi, Damianus, misericordia Dei episcopus Miletopo-
omnia qu;e in sancta el universali synodo judicata B leos,omnia qu« in sanctaet universali synodo judi
sunt et definila libenter suscipiens subscripsi manu cata sunt et definita libenter suscipiens subscripsi
propria. manu propria.
Xiceta mi.sericnnlia Dci episcnpus Pliotia'. oniiii;i (irp^'orius. miscricordia Dei episcopus Tripoleos,
qu;e in sanct;i ct univers;di synodo .judicata suni ct oninia qu;p in sancla et univpr.sali synodo judicata
dcfinit;i libi'ntcr suscipicnssubscripsi manu propria. sunt et dcflnita libenter suscipiens subscripsi manu
Nicolaus, misericordia Dei episcopus Nysa;, in'opria.
omnia qua" in sancta et universali synodo judicata Theodorus, misericordia Dei episcopus Rurippi
sunt ct definita libentcr snscipiens subscripsi manu Rurreppi ], oninia qua" in sancta et universali
[((/.,
omnia qua>insancta et univcrsali synodo judicata A cata sunt et deflnita libenter susciplcns subscripsi
omnia qua» in sancta et uiiiversali synodo judicala omiiia quae in sancta et universali synodo judicata
sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi manu
propria. propria.
Constantinus, misericordia Dei episcopus Synai, D Theoclitus, misericordia Dei episcopus Lacede-
omnia quae in sancta et universali synodo judicata raoni;E, omnia quK in sancta et universali synodo
suntet definita libenter suscipiens subscripsi manu judicata sunt etdeflnitalibenter suscipiens subscri-
propria. jisi inaiiu propria.
.loannes, misericordia Dei episcopus Tampsi, om- Nicephorus, raisericordia Dei episcopus Crotons
nia quK in sancta et universali synodo judicala oraiiia qu;E in sancta et universali synodo judicata
sunt et definita libenter suscipiens subscripsi manu sunt et definita libenter suscipiens subscripsi inanu
propria. propria.
.loannes, raisericordia Dei episcopus Polemonii, Nicephorus. niisericordia Dei episcopus Zacyn-
omnia qus in sancta et universali synodo judicata thi, orania qu;ie in sancta et universaii synodo ju-
sunt et deflnita libenter suscipiens subscripsi maiiu dicata sunt etdefinita libenter suscipiens subscripsi
propria. manu propria.
Nicephorus. misericordia Dei episcopus Neapo- Georgius, misericordia Dei episcopus sanctae Cy-
leos, omnia qua; insanctaet universali synodo judi- riac;r, omnia qu;? in sancta etunivcrsali synodo ju-
m ANASTASII BIBLIOTHECARII 184
(licatasuiitet (lefinita lihenter susripiens subsrripsi A cens : Quia invaluerunt supn- me, dicitDominus.
manu propria. vciba vestra. Et di-xistis : ijuid locuti sumus contra
Gregorius, misericordia Dei episcdpus Mesina>, te? Et dij:istis Yamis est, i/ui
: scrvit Domino : et
omnia qux in sancta el universali synodo judicata quod emolumentum quia custodivimus prxcepta ejus,
sunt etdefinita iibenter suscipiens subscripsi manu et quia ambulavimus tristes coram Domino exerci-
propria. tuum ? Ergo nunc beatos dicimus arroganter ; siqui-
Deraetrius, misericordia Dei episcopus Scyllatii, dem sedilicati sunt facientes impietatem, et tentaverunt
omnia qu;p in sancta et universali synodo judicata Leum, et sahi facti sunt. Tunc locuti sunt timentes
sunt et definita libenter suscipiens subscri|)si manu Dcum, unusquisquc proximo suo: Et audivit Itoininus,
prijpi-ia. et attendit, et scriptus cst liber monumenti coram eo,
-Michael, misericordia Dei episcopus Cercyri, tiinmtibus Deum et cogitantibus nomcn ejus. Et
omnia quae in sancta el universali synodo judicata erunt mihi, ait Dominus exercituum, in die qua ego
sunt et definila libenter suscipicns subscripsi manu facio, in pcculium : parcam eis, sicut parcet vir fUio
propria. suo sci'vicnti sihi: et convcitiinini, et videbitis quid
Leo, misericordia Dei episcopus Agalassi, omnia sil intcr justuin ct impium, ct intcr sciTiciitrm Do-
qu;e in sancta et uuiversali syiodo judicata sunt ct B mino ct non servicntem ei [Malach. iii). Jubilet enim
definita libenter suscipiens subscripsi manu propria. universa Christi ct Salvatoris nostri E(;clesia, et
Leontius, misericordia Dei episco|)us Uhegii, om- gralificans ei glorificationes decantet, iterura cla-
uia ((UK iii sanctaet universaii synudn judicatasunl et mans cum pnjplicta David : Fidclis Doinimwi in
definita libentersuscipicnssubscripsi nianu pro|)ria. oiimibus vcrbis suis,et sanclus in omnibus operibus
Paulus, misericordia Dei episcopus Taurian;e, Oui enim dixit ad sanctos disci-
suis {Psal. cxLiv).
omnia qu;e in sancla et aniversali synodo judicaUi pulos et apostolos suos Et ecce ego vobiscum sum :
sunt et definita libenler suscipiens subscripsi manu omnibiis dicbus, usque ad consummntionem sxculi
propria ". (Matlh. xxxviii) et ait ad 1'etrum apostolorum prin-
;
stam et convenienlem, et zelotem Doiniiiuiii viiidi- dis et iic(|u;im schismaticis cuncordans, alque con-
cantem iniinicos suos"? l'ropter hoc enim dicit et ciniiaiis, et persuas'iriis verliis multos abea seque-
Fsalmista : Lxtuhitur justus. cuin vidcrit vindictnm laqueum perdilionis attrahens vucari
strans, cl in :
[Psal. Lvii): laelabitur aulem, non profeclo quia j) autem Kabbi pncter istatem tota virtute tentans.
lideiadversantium caterva perit. et in jieccato suo quibusdam propriis scriplis et chirographis, sicut se,
mnrilur iiii|jius; sed quia contritam videt pecc;i- simpliciores quoque, (|uin potius leviores sub pr;c-
torum virgam, iic ct justi iiiaiuis suas ;iil iniqui- tcxtu (|uasi(lisceiid;c discipliiuedialectica; vlncieb;il:
tates exteiidant, ti;iiii|iiill;im iiijustiliain m;igis, esset profeclu ipse insipiens et omni privatus iiitel-
quam divinam justili;iin inlueiites, et meiida- ligentia, quemadmodum divina Scriptura test;itur,
cium adversus veritalem continuo pncvalere vi- evidenter asseverans : Dixit Dominus homini, ccce
dentes. Ac per hoc veniant ad menlein illam, et piclas ct sapienlia, absccdcre aulcin a malis disciplina
cogilntiones suas proplieta Malachias insiniiat di- {Psnl. c.\). Et ilerum : Iniliiim snpiciilix timor Do-
etiii locaeiirum lautDres suuh tantiiiiimiidu pruvexis- iili pro sni juslitia cuinparclur, cui Doniinus dicil:
set, (luiirum iiullusin hac synuilu est irccptus, isli Solilc tiincrc.jiusillus grcx, etc.
soli ex priurum patriarchariim consecralione super-
m INTERPRETATIO SYNODI VIII GENERALIS. — ACTIO X. 180
7nni : inteUectiis luitcm boimx ow)i/'/«s fnrimtihns A pra's(M'tim vivn :i(lhuc lcgilimo ecclesia' viro.
eiim {Psdl. cx) Non enim tantum ipse non abscessit a Adextremum aulcin iioii ubaudiens, a Christo et
malis, ve! pni-ter canonicas sanctiones peper- ab apostolis accepit anathema. Tuiic ergo, tunc am-
cit, cum esset laicus didascaiicum sibi nomeii pliiis fureiis, et a suis senstibuset ab omni rationa-
imponere, et separai-i a Christi Ecclesia, sed bili mente procul effeclus, liiiguam exacuit etiam ad-
et Deuin colere voleiites, omni macliinameiito versus cumdem, beatissimum videlicet p:ipaiii, et
cum eloquium, quod asserit: Va; vobis, Scrikv quosque et subulcus a plateis, et cujus [fort. vicis]
et Phitrisa^i. ([uia vos non intratis in rcyniim Dei, conducens viros, et vicarios eos aliarum trium
scd inlrantrs i^riiliibrtis [Lur. \\) : iiisuper et pec- sediuin appellaiis, at(iue proponens, pncsumpsit
catum super peccatum copulans, perstruxit ut ex- syiiudale iinagiiiari judicium pcrsoiias accusiii-
in illius sedem ingressus, niultam quidem tempesta- B putabat, deposuit inverecunde, et aiKithem;iti sub-
tem adversuseum commovit; pluresautem procellas misit beatissimum papain Nicolaum, ct omiies illi
et Kstus contra resistentes sibi, et propuynatores cuinnuinieantes, neque summit.Ui ejus, neque, quod
veritatis, et valentiorem turbationem. et tumultum magis est, EcclesiiB quse a finibus usiiue ad linem
siEvissimum in omnem lucum qui sub coelo est dis- constat ullo modo parcens, quse videlicet Deo acce-
persit : pru! omnibus in pastorem quidem magnnm, pto illi et Christi imitatori et magno pontifici procul
deinde vero contra minoresque pastures, secunduin dubio communicabat. Sed scientiarum Duminus, et
propheticum affatum, extendens propriam |inanuin, nianifestas ejus nequitias, et qu» latenter fecerat
percutientem eus et flagellantem, et varie ac diverse upera tenebrarum, id est libros vaniluquos, quos
affligentem, modo quidem po-
et coarctantem, et lictecontra beatissimura papam illura cunscripserat
tentes deponens de sedibus, modo vero carceri et intuens;unde dicit prupheticus sermo Oculi Do- :
custodiie mancipans, et perdiuturnam famem morti iiiini cxcclsi aperti in omnesvia» hominuin, ut dct uni-
transmittens, nonnunquam etiam longissimi et sae- cuiquc sccundum viain suam, ctsecundain fructus ad-
vis exilliis relegans, et ad ipsas abigens orbis extre- invcntionum cjus {Psal. Lxv ), commisit impcratorum-
mitates: nonnunquam vero coenosis et fetidis ac regnum principatum Basilio pheronymn doniiiio, de
comburens, et, ut absolute dicatur, umnein afllictio- vid. Hic enim meditationem ponens in corde suo ;im-
nem et tribulatiunem faciens corpuri Christi et Dei, bulare secundum viam Dei, et custodire mandata
qui est caputuranium nustrum: nun enim habens ex ejus, maxiine veru experimentum h;ibenseorum qu;e
aliqua beneficentia qualemcunque reverentiam vel nuper injusteet iniqueacta sunt, clara quaeque et
ad sui receptionemde hujusmodi conatibuset temcri- certa sibi eurum quae non apparebant fecit indicia.
tatibus,stabiliri se prx'ter rationem oportere putabat, Et egregios ((uidem episcopos, et ductores monachici
cum esset bonoruin inexpers, et veraciter imperitus. ordinis, disjunctos hinc et dispersos aspiciens, nec-
Nam qui convertit prudentes retrorsum, et consi- noii ct eus qui ih sulitaria vita pusiti angelicam et
rationabilitcr, ctjuste, ac discreter, seu canonice, cadem iiermanscrc mcntc, impios et iiravos cum
atiiuc synodicc receperit proprium thronum sspe pheronymo Crithino, (lucmadmodum paleatos el
memoratus sanctissimus patriarcha Ignatius : ct stercorales ex raundissimo frumcnto Ecclesia' peram-
rationabiliter, et juste, ac discrete, seu canonice, pliussequestravimus, et vehementius anathematiza-
atque synodice projectus sitoppor- Photius ; ita ul vimus exponentes el canones numero viginti septera
:
tune audire v:ilcat a Propheta; vocediccntc 0"cm- : pro Ecclesi* coraraodit^Ue, Christianorum mu-
adimdiim frcisti, iln erit rctrihiitio twi Psal. xxx ( )
nirainc, ac salutc, necnon et universali ordinatione.
retribuetur tibi in coput tuum. Igitur sancta hsc et
B Ila?c autein orania cognoscentcs vos, fratres charis-
universalis synodus, saepe adducens pervasorem simi, et fllii sanctae catholicae et apostolica; Ecclesise,
Photiura, et permultas et diversas interrogalio- cujuscuraiiuc ct <iualiscum([ue dignitatis vel raoris
nes depocens, qiio |iatenter conriterelur supera- estis. laudabiliicr Dcum laudate, prolectorem vide-
tionem [/''i//. suppiitationem] suara, ct humiliarctiir licct limcntium sc, et libcratorein oraniuni qui spe-
in conspeclu glori;e Dei, et magnitudinis patriarcha- rant in cura : et secundura decretum ct judicium
lium sedium, aut, hoc nollet, loquercturaliud, et
si sanctaeac universalis synodi, malos avertite eosqui
duceret excusationis verba ad propriam stabilitatcm sunt mali sensus, aborainaraini injustos, in iniquos
et justiflcationcm ; dcprehendit cuin incxccusabilera odio habetote, liberesingulicum divinoDavid psal-
inmodis omnibus. absquc voce, ac peropcrasua in- lentes : Iniquus odio hahui, leijcm autem tuam dilcxi
firmantem sibi iiruvcrbialc dictum, quod pcrhibet (P.sa/. cxvi 11 ). Scriptum est enim. quia: Qui dicit
sux cnjnunt impium, vinculis autem pec-
Iniquitates impium justum, est maledictus in populis, et odibilis
catorum suorum unusquisquc constringitur { Prov. v ). inler gcntes a Domino {Prov. xxiv). Et iteram; Qui
Et adhuc Vix autem impiorum tenehrosx : nesciunt
; justum dixcrit injustum, injustum vero justum, im-
quomodo offendant{l'rov. iv). mundus ahominahilis n Dco {Prov. xvii ) Nullatenus
Propter h;pc crgo cuncta nolentem intelligere, ut C ergo aude;it (|uis eorura qui Christiano vocabulo
beneagerct, nequeobedientiara pra?eligcntcm, neque digni sunt, qui^iuc regimen pastorale sorliti sunt
confitentem peccatum suum, iniquissinium pra- autabalio regi videntur, contrarium quidquam ge-
sulatum, sed inobcdientem et resistentem sanctae rere sanctae huicet universali synodo, ac per hoc
liuic et universali synodo. repuliinus, et anthemati- inveniatur omniuin Deo contradicens, et illius consi-
zavimus, atque a tota cathulica et apostulici Ecclesia lium el jiiiiiciuin spernens. Dicil eiiim alicubi Paulus
fccimus alicnum, pcr datam nobis potcst;itciii in mgnus apostolus : Igiiur ciui spernit nos, non homi-
Spiritu sanctu a prirao ct magno pontificc nostro. ct ncm spcmit, scd Dcum vivum, qui dcdit Spiritum
deliberatore ac salvatore cunctorum ; quemadmo- sanctum suum in nos {II Thess. vi ) Dicit autem et
dum scriptum est apud Deiloquum Moysen : Et quidam deiloquorura nostrorum : Si quis scissusa
aniniii niiinis 'jiix fceerit in tiianu superhias, ah vcritatc fuerit, rcgnum Dci non possidebit, sed in
iniligenis vet a proselytis Domini, istc irritat : et gehciinam cuiidcmiiabitur. Et rursus : Si qais in
cxtcrminabitur anima illa dc populosuo, quia vcrbum aliena sentciitia ainbuhit, bic non est Christi : cuin
Domini dcpravavit, et mandata ejus dissipavit : contri- hujusmodinecommisceamini, ut noncuracopercatis
tionc contcrctur aninw illa, peccalum suum in ca Ouis cnim ncsciat quod in medio sancta; hujus et
Num. XV ): (lucmadmodum et Dorninicus innuit D univcrsalis synodi fuerit incomprehcnsibilis ct incir-
serrao, qui pcccaiitcm in proxiraum, et ncqua([u;iin cumsciiiitus Christus ac Dominus qui dixit: l'hi
correctum, scd Ecclcsiac Dei non obcdicnlera, sunt dwi rel tres in nomine iiieo. ihi sum in mcdio
monetdeputari acopinari sicut ethnicum et publi- corum {Math. xviii): el voluntatc ipsius omnia a
canum {Malh. xviii ). Sirailitcr quoqueeteos qiii ab Dco mota sancta ha-c et univcrsalis synodus et
ilisu maiins ira|)usitioncra accepcrunt, ct arborc |iii- trictavcritet fccerif? Et quoniara dicitomnium Deus
ctncquc jiusl
tiid:i fruiliis jiiitiidiurcs ;i|)|):irucrunt, per Isai;p prophelK : vocem Et daho clavcm domus
slcrcus mcliorari volucrunt, concidimus gladio spi- David siiper humerum cjus, ct apiriet; et non cril i/ui
cxcidetur ct in ignem mittctur {Math. iii), secundum Et iterum ScripturaJob dicil: Si dcstruxcrit, quis
scrmonem Duminicum. Si enira radix sanit;i, cl xdilicahit? si clanserit contra hominem, quis apcriet
raiiii;etsi fcrmentum sanctum ct inassa ([ucinad- {.hih XII )? Certura est, quod quisijuis vuluerita|)c-
ini)duiii Pauliis m;ignus apustulus ;iperte clam;it rire januam (|uam sancta h;Ecct uiiivcrsalis synodus
[Rom. XI ], manifestum est quod e diverso, si radii clausit. vel claudere tentaverit quam apernit, Dei
;
hostis pt impupnator invtMiiotur et ostendetur, et A liomo Dei primitus definivit ot promulgavit, necnon
sii|]('r tiMTaiii i't in cielis. ."'^ed lial, ut oiniies (jui in- et summ;i p;itoriiitas tua lirm;ivil et synodice rolio-
Vdcunl iioinen Domini nostri .Itsu r.hristi, cliarilate- ravit, ita ot ipsi Inoc anniinti:ivorniil, elog(M'unt am-
(liie illius IVeti tiiuoreni ejus pra' oculis lialieant in borum vcstrum sanctissimorum, videliccl sonioris
lequitate veritatis, et fructus justiti;e aUerentes in- lidiiuo pdntilicum. noinen et memorialo, inst.intibus
vcniantur; quatenusomnes cust(jdiantur, et ellician- tcmporibnset cunctis generationibus, qu;e doincops
tur diiini, et in prffi.senti s;eeulo snperna providentia futur;o sunt, efflcientes laudabile ila et unicuique :
pcrfrui, ct in futuro ssculo percipianius ca'lcstia ot ipsorum aptotiir quoddicit in Evangeliis Christus
iiic()rruptiliilia bona, ([ua' nobis in iironiissionibus oniiiium noslruin Salvator : Quis a scmetipso Inquitur,
sunt reposita in eodeni (^hristo Deo nostro, cui gloria gloriam propriam quverit ; qui autcm quxrit gloriam
in sa;cula sicculorum. Anien. cjus qui misit illum, hic vcrax cst, ct injustitia in illo
autcm, injurim cxistentes desideratores, impii facti el dignitatis et moris ejus successor es, pro ecccle-
scientiam odcrunt [Prov. i) : hic est proverbalis siastica pace alacriter exercuistis, ad expellendum
sermo. Donatus enim Deoamabilisepiscopus Ostise, lupum ab ovili Christi, tanquamveri pastores, ratio-
etStephanusDeo amabilis episcopus Wep;p, et Mari- nabilium oviuin Christi, quinimo summi pastores, et
nus honorabilissimus diaconus .sanctaa Romanorum principes omiiium ecclesiarum. Sed de misoro qui-
Ecclesis, sanctissimi vicarii sanclitatis vestrae, cum dem Photio, et iis qui seducti sunt ab eo, ct concor-
essentdivinasapientiarepleti, etsapienti;c columnis daverunt ei, propheticura illud dicendum est: 0'«'«
propriae anima; doraum fundantes et stabilientes, et rcctse vix Domini, et justi amhulabunt in eis ; impii
Deum oranium, qui in sapiontia terram fundavit, autem infirmabuntur {Osc. xiv), vel etiam offendent
prs oculis habentes, Oducialiter egerunt: in plateis G in illis suisenim viis delectari utique pernecessa-
;
profecto divinarum Scri|)turarum, et excelsis, et su- riuni erat eis, fructus et mala accidere justuni crat
blimibus, et fortissimis muris veritatis Dei conci- eis secundum opera manuum suarum, ut quodam in
liura praedicaverunt, et portis non solum poten- loco dicit magnivocus Isaias. Quisautem araatoris
tum, id est auditibus eorum qui sensus exercit;i- Christi et tranquillissimi imperatoris nostri articu-
tos ;id discretionem melioris acdeterioris, necnon laribus insinuare vocibus poterit, omnibus quidem
el interiorem horainem perfectura habent, sed et aliis, sed pr*cipue in ecclesiasticis rebus at(|ue
eorum qui iraperfecti, el sensibus parvuli sunt in personis a;quanimitatem et exercitium ? (lui pie-
civitate viventis Dei luculenter aequitatem divin» tatis definitionibus et virtutum proprietatibus om-
justitiiB annuntiaverunt ; et superioribus quidem nes supergressus est qui ante se regnaverunt
manifestati sunt, accusata divinis legibus ot pr;ece- ita ut magis directionem ejus moribus, quam
ptis injustitia et malitia ; eos vero quos proverbiale nostris virtutibus fiduciara capiainus, quem om-
dictum innocentesnominavit, per privationera vide- nipotens Deus rex universorum, qui per so-
el
licet inconfusos Dei boni cooperatione et
malitiae, lertiain vestrara, interventionem, ac judicium, seu
gratia conservaverunt. Insipienti;? autem operarios, synodicam expositionera, tam magnam et univers;i-
et aeraulatores nequiti;i; tanqu;im conviciorum avidos D lem synodum congregare dignatus est, et tantum
existentes, et impios faetos, argumentis veritatis ob- opus ad flnem prosperum perducere maluit, custo-
noxios ostenderunt, quemadniodum alios iterum diat incolumem utrumque per multos annorum cir-
proverbiale fatetureloquium : Et examinatio perdit cuitus, el det sanctitati quoque vestrae condignam
irapios operibus enira suis pnepedierunt eos Deo
:
laborum vicissitudinem. et cum Petro et Paulo prin-
amabiles vicarii paternae «anctitatis vestrae, quod cipibusapostolorum judices vos demonstret, et jam
hyranidicus David ait Ad nihilum deductus cst in
:
in futuro s.eculo multarum gentium et popnlorum
conspcctu ejus malignus ; timcntes autcm Dominum propriisbonis operibus, irapios et iniquisjudicatu-
glorificat {Psal. xiv). Nam quid aliud hos appa-
et ros, quemadmodum et nunc debite fecistis, a Christo
ruisse opinandum est, quamderivatas im;igines? imo guberniicula sumentes ecclesiastica; navis.
vero characteres indissiiniles quarumdam bonarum Igitur libenter oppido et gratenter imitatrice Dei
et principaliura tabularura Nicolai beatissirai papa; sanctitate vestra omnium nostrum conventuum et
revera fortissimi pietatiscertatorissimul et sancti- universalis hujus aiquecatholicajsynodi consensum
tatis tuae ? Sicut enim ille beatissimus et veraciter consonantiam recipiente, praedica eam magis, ac
et
;
m ANASTASII BIBLIOTHECARn m
veluti propriam, et sollicitius confirnia coangelicis
A bealitudinis vestrs, divinamque legem, natur.-e ho-
praiceplionibus et admonitidnibus vcslris, ul persa-
minum conjunctam, honoranles pro viribus, qua' pa-
picnlissimum mai-islcrium vcslrum eliamaliis uni- tribus spirilualibus vicissitudinc. juxta cultum vene-
versis ecclesiispcrsonei, ct suscipialur verilatis vcr-
rationis, exsolvere jubet Dlios,
semper de incnlumi-
bum et justitiKdecretum. tate vestra cognoscere
volumus, el divinum nobis ac
Hsec epistola missa est ad omnes palriarchalcs sedes. sacrum caput, quoniam non possumus carnalibus,
saltem spirilualibus labiis per afTatum litterarura
Basilius, Constuittinus
Leo, in Christo
et Jesu amplecti ;debemus autem hoc, et propter pr;cpositas,
impcratorcs Awjusli principcs h^Mianorum.
causas, et propler amorem ejus qui circa nos est
Diliiientibus Deum cooperari omnia in bonum divi- quizelo verilatisconspcrsusostendit (luidem quanla
nitus clamat patenter Apostolus (flo/H. vm);quin el pe- sit sua erga Deum pictas, quaniaquecirca juslitiam
tenlem accipere, et qusrentem invenire, ei pulsanii diligentia. et (|uanla rraternam erga dileclionem fla-
apcririspei porlasDominicavuxadinonuil Apoc.iii] grantia. (Juduiam vcro et litlerarum gerulum expe-
;
laude dignum sancl;e hujus et universalis synodi fl- multitudinem, hujus vero labores, et pro veritate
nem, quatenus et ipsa graliarum De > una nobiscum sudorcs, illius autem culp;e reprehensionem, etquod
olferat ;icliones largitori, scilicet pacis ei tolius sa- D ex canonica sit maiuis iinposilione proniolus consi-
oranset prodivini-
luberriiii;c ordiiKiliuiiis auclori; dernntcm el pro liis cl impcriura iioslrum flagitai
:
tus rauiiieiiilo impcrio nostro, bene valere sanclissi- piclatem tuam dispensandam ;ili(juid liiiic liumanius.
niam paiernilatem luam, tran(|uillissiinum impe- Bene vale, mi amantissime Pater bene vale, memor :
riura noslruni exoptal, apud Chrisuim mirabilissime. imperii nostri in Deo acceplis precibus tuis quae
Data indiclioiie tertia. suiil ;id Dominura : legiinus.
nunc paciticara constitutionera agentes per misera- et super hac re vestram voluntatem atque decretum
tiones etgratiara quivere princeps pacis et paciticus certissime et raanifestissime, utrum sint digni pro-
est Christus Deus noster, et per diligentiam vestram movcri ad majores sacerdotii gradus, an non sint r
ac exeitationcm, agimus omnium bonorum
gratias duhiuin enira hoc tantum dimiserunt ct adbuc :
SANCTA
Dominocoangelico Joanni pontiflci summo et uni- B darl,cum videam posteriori, id est octava, magni-
versali papse .\nastasius exiguus. ficentissirae decorari. Prsesertim cum sacrse biblio-
Ex interpretata nuper decessori vestrse beatitudi- thecK vestrse, cujus minister vestra dignatione
nis .Vdriano'» reverendse memoriae papae sancta octa- consisto, ex hoc quod dcsuper mihi datum est, de-
va et universali synodo, indeoorum et inconveniens bitor sum ministrare: si tanieii a'mnlatus .\posto-
arbitratus sum septimam synodum 'j
,
qua- pnesi- lum, miiiisterium meum sludeam honorare. Sane
dente in vicariis suis beatae recordationis pra-de- notandum est,qu;edam in hac synodo exapostolorum
cessore vestro Adriano <=
apud Nica^am secundo con- et sexlie universalis synodi canonibus et sententiis
veniens sub Irene seu Constantino imperatoribus inveniri, qu;c penes nos interpretata nec habentur
celebrata est, non liabere Latinos. Nara nulla ratione necadmittuiitur. Et certede apostolorum canonibus
octava dicitur vcl tcneri poterit, ubi septima non liquido novimus, quoniam his (juidam facile [f;icilemj
habetur non quod ante nos minimc fuerit inter-
: non pr;ebuere consensum. Sed et pr.nedecessor vester
pretata, sed quod inter|)res pene pcr singula relicto bealissimus papa Stephanus non ex his plusquam
utriusque lingua! idiomate, adeo fuerit verbum ^ e '"quin(|uaginta recipiendos synodice promulgavit
verbo secutus, ut quid in eadem edilione inleliiga- licel(iu;edam constiluta |)ontificum ex ipsiscanoni-
tur, aut vix aut nuiii|uara possit adverti, in fasli- C bus assumi)ta esse videantur. Unde apostolatu vestro
diumcjue versa legcntium, pene ab omnibus hac pro decernente non sulum illus sobis (|ni!i(|uaginta cano-
causa contemnatur. L'nde a quibusdam nec ipsa nesEcclcsia recii)it, ^sed cl omnes eorum '% ulpole
lectione, ut non dicam transcriptione, digna penitus Spiritus .sancti tubarum, quin et omnium omnino
judicalur: quod ipse intuens, nec proprio infirmo probabilium r^itrum, et sanclorum conciliorum re-
cor|)ori parcens, auxiliante Dumino hanc nisussura gulas el iiislilutidiies :idiniltil, illas (lunt:ixat (|u;e
interpretari Latinis, indecenset incongruumcensens iiec rect;e fldei, nec probis moribus (jbviant, sed nec
vcstram maxinie omnium Ecclesiarum magistram, sedisHoman;c decrelis ;id modiciim (luid resullanl.
Romanam videlicetEcclesiam, eadera synodo defrau- (lui potius advcrsarios, id esl hxrcticos, potenter
impujjnant. lirgo regulas, quasGricci asexta .syiiudo A Pra'sertini cuni nulli sit fas a suo capitc discidendi
perliihent editas, ita in hac synodo jirincipalis sedes [discedendi], ncc quod vestram viderit tenere sedem,
adniittit, ui nullatenusex liis illa; recipiantur, quic qua' oninium est UKigistra, (|uo(|uoinodo respuendi.
pi'ioribus canonilnis vel decretis sanctorurn sedis Ouiccnini super vcnerabiliuin imaginum ador:itione
luijus pondricuni, aut cei't(! lionis uioribus inve- pra'seMS synodus docel, li;ec cl :ipostolic;i sedcs ve-
niuntur advcrsa': quamvis omnes liactenus ex tuto str:i,sicutnonnullaconscriptaiiinuunt,;intii|iiitustc-
maneant apud Latinos incoijnitic, quia nec intcrpre- nuit, el uiiivers;iiis Lcciesia scmiier vcn(M';it;i est, et
tatai ; sed iiec in ca'terarum palriarchalium sedium, hactenus veneratur quibusdam duntaxat Gallo-
:
licet Grajca utantur lingua, reperiantur archivis: rum exceptis, quibus utique nondum est harum uti-
nimirum quia niilhi eaiaim cnin cderentur, aut pro- lit:is rcvcbita. Aiunl n;im((iii' (luud iiuii sit ((uudlibet
mulgans, aut (•onsentiens, aut sallem pr^sens in- opus in:inuum liuiiiiiium adoraiidum ([ii;isi iiun sit ;
venta est, (|nan(|u:ini eosdem Patres ilhis Gra'ci |)ro- codcx livan^'eiiorum o|ius luanuuin liuiniiuiin, ((uein
mulgasse periiibeant, synodo sunt in-
(jui in .sexta quutidic osculantes adorant ;
venerabilior cane,
venti sed hoc nullis probare certis possunt indiciis.
: queni non esse opus manuum hominum proculdubio
In eo sane, quo frequenter universalem (rcumeni- non negabunt. Similiter et forma sanct;e crucis.
cum in hac synodo Gi';eci [latriarcham suum iiicon- B ([uam seadurare uniiies ubi((ue Christiani fatentur:
venienter ap^iellant, a|)ustolatus vester adulationi in i(uu vidclicet considerare libet, ((uia si quanilibct
veniam non sine reprelien-
det, siepe pr;el;itis suis cruceni auream vel argenteam aut ligueani adoramus,
sione placere studentium. Verum cum apud Cons- quae utique non eadem est ipsa crux, in qua salus
tantinopolim positus frequenter Graecos super hoc nostra patrata est, sed figura et imago ejus quare
;
vocabulo rcprehenderem, et fastus vel arroganti;e non ;uloremus liguram et imaginera ejus, qui eam-
redarguerem asserebant, quod non ideo fficumeni-
; deiii salutem Ojieratus est iii medio terra; '! Venera-
cum, quem niulti universaleni inter|)retati sunt, di- biliur namque est qui salutem operatus est, quani
cerent patriarcliam, quod universi orbis teneat pra;- ea materia, in qua idem salutem operatus est. Ac
sulatum ; sed quod
cuidam (larti pnesit urbis, qu;e a \m- hoc magis adoratione digna imagoChristi salu-
Christianis inhabitatur. NamquodGrtecicECumeiiem tem operantis, quam imago crucis salutem tan-
vocant, a Latinis non solum orbis, a cujus univer- tummodo b;ijulantis. Quamobrem, beatissime papa,
sitate universalis ai)pellatur, verum etiam habitatio, sujier montem excelsuni ascende, sta iii fortitudine,
vel locus habitabilis nuncupatur. Sed et illud notan- quasi tuba vocem ex;ilta. Ecce enim Deo auctore,
dum, quoniani ubicunque in hujus synodi textu angelo tua, utquondam Petri (Ac^. xii), percutiente
subsistentiam posui, personam intelligi volui. Quod C latera surrexisti ; lurabos accinxisti, lucernam ac-
enira Grffce hypostasis dicitur, hoc nonnulli (lerso- cendisti, zelo Dei coraederis. Superest tantura, ut
nam, nonnulli vero subsistentiam iiiterpretati sunt. fidein quam credis, doceas viam quam tenes,
;
Porro subsistentiam niulti |)ersonam, multi vero cunctis ostendas : ((uatenus Deo auctore, te filio
substantiam etiani intellexerunt. At illos ego secu- excussorum, prophetaruni scilicet et apostuluruni,
tus, qui subsistentiam non substantiam, sed personam ductore, per invia nos oranes Christi oves solerti;e
intelligi voluerunt (magni quippe sunt), ubicunque tua; per Petrum et in petra commissse, inoftensis
Grasce in hoc codice hyiiostasim reperi, in subsi- gressibus incedamus, et ad araoena vitae perennis
stentiam hanc (lersonam, sicut et alii
transtuli, pascua Christo aperiente, qui claves regni in ipso et
quamplurirai, volens intelligi. Tanta igitur auctori- per ipsum tibi tradidit, feliciter ingredi mereamur.
tate sancta Ecclesia pi'a?dita non potest dissimulare: Apostolatum vestrum ac exaltationem Ecclesix sua",
non potest quisque semet rationabiliterab imaginum ac communem nostrum salutem, per multos annos
sacrarum adoratione avertere. Alioquin vestradebet gratia superna custodiat, doraine sanctissirae papa.
pia doctrina doceri, censuraque apostolica corrigi.
TITULI
Designantes in brevi qux in hoc codice conlinentur.
Prima actio continet testimonia diversarura pro- D rura Adriani papse Roraani, et secundura tenorcm
babilium Scripturarum, quibus ostenditur hKreticos earum cunctorum sacerdotura qui intcrfuerunt sy-
ab ha^resi ad orthodoxam fidem conversos posse su- nodo, professioncm et promulgationcra.
scipi. Sirailiter et eos, qui cum fuerint sinteve ortho- Tertia auteni actio continet reccptionem antisti-
doxi, manus tamen impositionem ab ha-reticis h;i- tuni ab h;eresi conversoruiu, et synodica Tarasii
buerunt. patriarch;e, et rescripta orientalium sacerdotum,
Sccunda vero continet actio lectioncm epistola- ncc non et subscriptioncs episcoporum, Adriani papse
199 AN.VSTASn BIBLIOTIIECARII 200
ac Orientalium pontificum scripta approbantium, et A Scptima porro circumfert actio tcrminum sanclae
ita se sapere profitentium. synodi hujus, subscriptiones episcoporum, epistolam
Quarta deliinc actio circumfert testimonia sacra; synodi imperatoribus missam. Item aliam ad clerum
Scriptunc ac tlivcrsorum sanctorum Patnim pro Constantinopolitanum ; scrnKincm laud.itorium, et
imaginil)us. canones ab eadem synndo promulgatns. Item episto-
Quinta prncteroa continet actio testimonia osten- lam Tarasii sanctissimi patriarcha> ad .Vdrianum
ilenlia, lconomachos a-qualia super imaginibus rc- summum pontificcm pro synodo. Item ejusdem ad
probis quibusque operari vel sapere hiereticis. eumdemdenon ordinandis ecclesiasticis ofllciis per
Sexta vcro designat actio hscreticorum blasphe- pecunias. Item ejusdem ad Joannem presbyterum.
mias, et harum validam destructionem. hegumenum et anachorelam, pro cadem re.
Qui a Domino nostro Jesu Christo vero Deo nostro B r/uem acquisivit proprio sanguinc (Rom. xv). Et
suscipiunl sive impcrii diiinitatcm, sive principalis tanquam verus primus sacerdos, et is qui in loco et
sacerdotii honorem, debenl quae illi placita sunt, et sede sancti et superlaudabilis apostnli Pctri pra-sidet,
cngitare et curare, et crcditos sibi ab illo populos sicut dictum est, ascendat, et simul cum omnibus
sccundum ejus voluntatcm regere et gubernare. Ergo saccrdntibus, qui hic sunt, inveniatnr, et voluntas
debitum nobis et vobis, o sanctissimum caput, hoc Domini fiat : Ubi enim simt duo vel trcs congregati in
est, ut irreprehensibiliter quse ejus sunt sapiamus, nnminc meo, sicnt evangelice didicimus, ibi sum in
et in suis versemur, utpote ab ipso nos quidem im- mcrlio eorum {Mntth. xviii). Ccrtificetur enim et
regnare in his, qui in verit:ite quierimus gloriam dirigat una cum syllabis, ut invcnicntur ex persona
ejus, ct tenere qu;r tradita sunt ab apostolis suisct sacra" ct paterna; vestnc beatitudinis hic. Verumt:)-
omnibus suis doctoribus. Unde nunc constanter men convcnientibus ipsis cum omnibus saccrdotibus
cum mundo cordeet verocultu, quae ad Deum per- qui hicsuut, synodice confirmctur antiqua traditio
tinent, nna cum nmnibus subditis nostris et his sanctorum Patrum nosirnrum, et confundatur omne
sacerdntibus doctissimis, locuti sumus, et cum con- zizanium irialcplantatum, elDomini nostri Salvatoris
silio decrevimus, ut ficret universalc cnncilium. Et JesuChristi vcrbum imph^itur, portw inferi qumhm
mgamus vestram iKitcruam bealitudinem imovero ; non prxvnlrbunt ndvrrsus nim {Mnllh. xvi). Et ex
dominus Deus rogat, qui vult omnes snlvnx fieri et in hoc non sit schisma ct separatio in una sancta
nr/nilionem verilatis venire {IRom. ii) ; utdet se ipsam, catholicaetapostolica Ecclesia, cujusest caput ipse
et nullam tarditatem faciat, et ascendat huc in stabi- Christus vcrus Deus noster. Constantinum praeteriM
lil:ilcm et rirmitatinn antiqiKc traditionis siiper vcne- D sanctissimunicpiscopuin Lcnntiniim [Lcontin;ejChri-
rabilibiis im:igiiiilnis : dchitiim cnim illi est hoc fa- sto amabilis Sicili:c nnstr;c iiisuhi', (|uem ctiam
cere ; agnoscit vcro (juia scriptum est : ('(insolinnini. nnscil paterna vcstra bt^itiliidn, :i(l(liiximiis ad nns,
consolamini popnlum meum sncerdotes, dicit Dominns et facie ad faciem lo(|ucnlcs dircxinuis lum pra;senti
{ha. xl). Et : Labia sacerdotum custodiunt scientiam, nostra venerabili jussione ad vos. Qui cum venerit
et dc orc ejus eqredietur le.r. rpioninm nnr/ehts Domini ad vos, continuo absnlvc eum, ut remeet ad nos,
exercituum esl {Mnhich. ii). Et itcrum (livinns ct vc- scribcns nobis per ipsuin advenlum, tuum, quibiis
ritatis |)r;i'dic:itnr .\pnstnlus, qui al) Jerus:ilem cl (licbiis iKibcl movcri iHiiic ct prnticisci ad nns :
APOLOGETICUS
Ad po/)u/in>i a Tarasio n secrctis co»i/)cii(/iose dictiis c/ic qiui i)iti)navcnmt ii)i/)c)-n>itcs h-cne
el Co)istn»limis />o/ntiis, ut /ierct /jal>'ia)'c/ta : <fii et pro»iotus cst iitdictiotte octaca, a>i>to
a creatione miinai 6293.
ImmaculatK liilci iiostra', iil cst Cliristianorum anatlicma, pnicul a Dcoemittit, et e regno cadorum
custodes, ct eorum i(u;c in gloriam Dei liuiit irmiila- |icrscquitiir, ct ducit in tenebras cxtcriorcs. Nescit
tores, fidclcs impcratores nostrl, tnnquam omnium Ecclesiic lcx vcl tcrminus scctam sive contentioncm;
iu lienejilacitum cjus, ct in commodum nostrum, B sed sicutnovit confitcri unum baptisma, unam fidein,
Cliristianoriiin viddicct cnram lacienles, et maxime ita ct concordiam unam in omni ecclesiastico ncgo-
iiuiic ccclcsiaslica ncpotia diligenter et soilicite tio. Nihil enim est in couspcctu Dei t;ira acceptuin
consideranlcs, quo summns sacerdos in hac regia atque placabile, quara ut unum simus, et una eflicia-
nrbc sua constitueretur, in su;e pietatis aninuim mur Ecclesia catholica, qucmadmodura in sincenc
meassum|)sernnt, et, utmanifcstum mihi redderetur nostrre fidei syrabolo confitemur. Et petimus nos,
i|iiod consiliati sunt, pneceperunt. Cum cgo hoc me fratrcs, ut reoretvos, quoniam sciovos tiinorem Dei
indignum csse iiroiinntiarcm, cl nullani condescen- liabcre, a piissimiset orthudoxis im|)eratorihus no-
sioncm laccreni (utpote qui jngum hujus sarcina' stris synodum universalem colligi : utcfticiamiir nos,
porlare ct sullcrre non posscm), jusscrunt me adduci qui uniusDeisumus, unum; et quiTrinitatiscuItores
ante faciem vestram, pro eo quod et hujus consilii existimus, unitiet unanimes et colleg;e ; et qui capitis
participesefTectisitis. Et nunc, viri Dominum timen- nostriChristi sumus,efliciamurcorpusunuin, compa-
tes, et eura semper in cordibus vcstris habentes, ctum atque connexura : et qui sancti Sidritus sumus,
vos aio, <(ui Christi vocatione, veri videlicet Dei efliciamur noncontrainviccm,sed proinviceni: et qui
nostri, nominamini Christiani; audite brcvis serrao- veritatis existimus, efliciaraur idipsum sapientes al-
in conspectu nationum et regura, Corinthiis scribeus placuerit vobis, fratres, date apologise me;e, inio
dicebat : Ne forte cum aliis prxdicaverim, ipse re- vero petitioni me» responsum. Et libenter audie-
probus efficiar (I Cor. ix); quomodo ego qui in runt omnes quss dicta sunt, conscnsum pnebentes,
mundo conversatus, et cum laicis connumeratus, ut flcret synodns. (Juidam autem perpauci ex insi-
impcratoriis ministrationibus militavi, sic absque pientibus diffcrebant. Atvero qui a secretis, rursum
D
dijudicalione atque circumspcctione possum insilire ad populum disputans tespondcbat, quia dominus
ad sacerdotii magnitudinem ? Ilorrendum conamen Leo imperator subvcrtit imagines; et quando sy-
ad exiguitatera meam, et temerarium studiura nodus facta est, subversas illas invenit: et quod
causa vcro timoris, et me;e refutationis, ha;c est: propter imperatoriam manum subvers» sunt, ite-
Aspicio enim et video Ecclcsiam, quai super pe- runi quapstioncm habet idera capitulum quoniani ;
trara Christum Deum nostrura fundata est, scissara antiquam consuctudinem in Ecclesia tr;Klitam pr;c-
nuncet divisam, et nosalias atque aliter loquentes, sumpserunt, sicut eis libitura fuit, exterminare,
etaliter eosChristianosqui in Orienle unius nobis- sed vcritas Dei non est alligata. Promotus autem
cum sunt fidei ; scd et his concordantes Occidentales, scripsit synodicas litteras patriarchis, Uomae, Ale-
et nosab omnibus illis alienatos, et a se per singu- xandri;e, .\ntiochi;e, et sanctai civitatis, quas inve-
ios dies anatheraatizatos habere. Dira pojna est nics 2 et 3 actionc cura rescriptis eoruni.
P.\TROL. CXXIX.
:
CONSCRIPTIO BREVIS
VeniPiilibus it.Kiiio a Roma quidcm Pplro el Petro A synodicis conscriptis, qu;e pcrhibent non oporlere
Deoamicissimis piesbyleris, et ileferenlibus priela- aliquaiido synodum universalem fieri pr;eier con.sen-
tas litteras: ab Oriente vero, Joanne etlhoma re- sum caeterorum sanctissimorum patriarcharum
verendissimis presbytcris et monachis atque syn- cumque leperentur h;pc, fiicta est turba militum, et
ceilis patriardiarum ibiilem existeiitium, el ipsis antc jaiiuas venerandi tempii simullatem et clamo-
pari modo defereiilibus pr;?nolalas lilleras. prsee- rem f;iciebanl, ([ui cx subraissionc quommdam cpi-
perunt instauratores [moderalores] im|)erii eonve- scoporuin, i|ui in syiiodo male sentiebant, ad hoc
jiire episcopos. Qui cum pervenissenl in conserv.i- moti, reperli sunt esse. Ouibus peractis, imperium
tam a Deo urbem, apud Thraciam moras
et rejiiam percubiculariumomni synodo jussit dicere: Interim
faciebant polentissimi priiicipes. Plures aulem ex abscedite, ut jiopuli inordiiiatum impelum ev;id;i-
ipsis [opiscopisl in luercsi Chrisiianosaccusanlium mus; ct poslh;ic vohintas Domini lict : laliter quod
voiulali coulurl)abanl una cum quibusdam nuii antistitibus c tcmplo egredientibus. ([uidam eorum
pauco numero laicis, non admittondum ad ellicieii- veritati resislenles cum turba concinnaverant, et
dam synodum, sed consentiendum deposilioni et in- impie declaraationem faciebant pseudosyllogi (' Sid
juri:e venerabiiium imaginum et factiones non
; cothnlkus scriptor hxretkonm conciliubulum, qwd
liaucas, et susurrationes coiitra patriarcham com-
g antc ham synodum factum est, quodque septimnni
movel)ant, ila ut conventicula facerent. Ha^c ergo sijnodiim apprllabant, pseudosi/llnqum, falsum eolb
consiliantibus iliis, aurcs non latuit patriarclue, sed ijiuw nuncupat), ut septimam hanc synodum collau-
adhuc conciliabula sua facientibus. direxit eis, (juia dantes atque noniinanies. Cum ergo taliter mali-
Constantinopolis episcopum habet, et praeter noti- gnum concilium damorem emisisset, et hora esset
tiam ejus non est vobis licentia conventicula fa- quasi sexta, domum jam esurientes abibant, et ila
ciendi. Nam secunduin canunes depositioiii subjici- commotio siNJilionis sopita est. Tunc iraperatores
mini.Quo audito episco|)i retraxeruiit sc tiinore jusscrunt mililcs exire. (juasi sub pnetextu quidem
quodam obsessi. Inlrantibus ita(|ue imperatoribus, hostilis aciei,dantes famam, quod gens Agarenorura
et populi ordinibus, scholariis videlicet, excubitori- hostiliter fuisset egressa. In veritate autem eos fo-
bus. ct c;eleris mililiis quse militabant in regia urbe, ras pellebant de regia civitate. Ergo cum fecissent
delinilur fieri synodus in venerabili teraplo sancto- isti viam usque ad M:ilagenam, per jussionem eo-
rum et laudablliura apostolorum. Igitur pridie quain rura omnes expellebanl pariler el aspernabantur,
status dies advenisset, per meridiem commoti suiil ne horum cura lierct [et dimittebanl, quod eorum
raiiites furore ferventes, insaniamque spirantes et ; epera non iiuligerenl], jubentes singulos abire in
veiiientes ad luterem sanctie calholicie Ecclesi;e, patriam suam. Ouibus ila peradis, mansit Ecclesia
aliud atque aliud damabant. Sed vox omnium in ^ anno uno (luiela, tanlummodo patriarcha verbura
unum terminabalur, quia videlii'et non esset per- verilatis omnibus pr;edicante. Et mox anno trans-
niissum fieri syiKnluni. Porro patri.ircha relata causa acto, dcnuo |)ia'ciiiieb;iiil piissimi impcratorcs, ut
imperatoribus, nequaquain pruhiliitus est, quomi- lieret synodus in Nicaeiiorum ractropoli et pr;rce- :
MONIJMENTA
SYNODI AP[D NIC/EAJI SECllO CELEBRATA
ACTIO PRIMA.
sanctissimi arcliiepiscopi senioris Romie Adriani Eustralio episcopo .Methymn;^, Leone episcopo Cii,
Tarasio almo et sanctissimo archiepiscopo magni 3 Joaiine episeopo Apri, Theophylacto episcopo Cyp-
nominis Constantiiiopoleos nov;e Kom;e, Joanne ac sallorum, Sothcrico [Theophane] episcopoSugdao-
Thoma revercndissimis presbyteris, monachis et rura, Lcone episcopo Meserabris, Joanne episcopo
vicariisapostolicarum sediumOrientalis dioeceseos, Nysss, Gregorio [Georgio] episcopo iraperialium
Agapito [Agapio: utque ita mss. codices] episcopo Thermarura, Gregorio [Georgio] episcopoCarauli;i-
C3esare;cCappadocia!, Joanne episcopo Ephesi, Con- nensiura, Sotherico episcopoCiscisensinm, Constan-
stantino episcopo Constanti;E Cyprioruin insuhc, Ni- tino episcopo Mastaurensiuni. Georgio episcopo Briu-
colao episcopo Cyzici, Euthymio episcopo Sardis, lensium, Theodosio [Theodoro] episcopo Nyssa',
Petro episcopo Xieomediae, Stauracio episcopo Chal- Theophylacto episcopo Tralla', Basilio episcopo M:i-
cedonis, Elia episcopo Cretce, Epiphanio diacono gnesi;e Anelii, Ignatio episcupo Prun;e [ Prin;e], Sab-
Ecclesiie Catanensis etlocum obtinenteThom;e ar- ba epi.scopo Aneorum, Basilio episcopo Magnesi;'.'.
chiepiscopiSardiniie Joanne monacho et locura obti-
; M;eandri, Gregorio episcopo Paheaspoleos, Theo-
nente Xicephori episcopi Dyrrachii, Dainete episcopo phane episcopo Calo;e, Leone [Leontio] episcopo AL
Amasi;r, Nicolao monaclnjct abbate monasterii ([uod gizorum, Nicodemo episcopo Evazensium, Lycastj
cognominatur Apri, et vicario raetropoleos Tyanen- episcopo Baretensiura, Theophylacto episcopo Ilypa'-
sium Constantino episcopo Gangreiisiura, Niceta
; C pensi, Eustathio episcopo Erythrensium,Theophane
episcopo Claudiopoleos, Theophyhtcto diacoao et [ Theophylacto ] episcopo Lebedi, Stratonico episcopo
vicario Stauropolitanorun: metropoleos Eustathio Cyma',TheophyloepiscopoCunneiisiuin [Tymnorum;
episcopo Laodice;e Michaele episcopo Synadensi, Tyranensium ], Cosraa cpiscopo .Myrrhiiuc, Olbiano
Constanstino episcopo Perg;i', Anastasio episcopo Ni- episcopo Eliese, Pardo episcopo Pitanse, Basilio epi-
copoleos veteris Epiri, Christophoro episcopo Ph;\- scopo Pergarai, Basilio episcopo Adraniytii, Marino
sidii, Theodoro episcopo Seleuci;e, Basilio episcopo episcopo .\tandri, Joanne episcopo Assi, Leone epi-
Syltei, Nicolao monacho et vic;irio metropoleos jIo- scopo Phociie, Nicephoro diacono et vicario Garga-
cissi, Nanucl episcopo Hadrianopoleos Thracise, rensiura, Constantino diacono et vicario Agaha',
Constanlinoepiscopo Regii, Cyrillo monacho et lo- Theognide vicario Sion, Theophylacto vicario Tei,
cum retinente Nicetie episcopi Gotthi;e, Theodoro Joanne episcopo Rlia'desti, Joanne epi.scopo Pravi-
episcopo Catanie, Joanne episcopo Tauromenis, Gau- dos[Panii: Panidos] Melchisedech episcopoCallio-
dioso episcopo Messana!, Theodoro episcopo P;inor- poleos [Callipoleos], Leone episcopo 3Iadyti, Sisin-
mi. Stephano episcopo Bibonensiuiu, Constantino nio episcopo Zuruli, Theophylacto episcopo Chario-
episcopo LeontiiuB, Theodoro episcopo Taurian;e, D poleus, Thoina episcopo Daonii, Gregorio episcopo
Christophoro episcopo sancta; Cyri;tc;e, Theotirao Theodoropoleos,SisinnioepiscopoChalcedonis[Cha'-
207 ANASTASU BlbLlUTllECAlUI 208
cidis] Thracisp, Joanne episcopo Bryseos, Benjamin A episcopo Mindi, Stauracio episcopo Stadiip, Gres;o-
cpiscopo Lizici, Constantino episiopo Juliopnleos, rio episcopo Stratonici;p, Aiithimo episcopo Ilylari-
Petro episcopo Aspnna", Synesio episcopo Cinn*, mensium, Theophylacto vicario Amyzonis, Nicela
Theophiloepiscopo Anastasiopoleos, Leonecpiscopo vicarioIlalicarnassi,MaurianovicarioCeramensium.
Rlinzi, Anthimo episcnpo Berinopoleos, Spyridone Theodosio episcopo Chonensium, Michaele episcopn
e|)iscopoCyprensium ^Cythrorumj, luistathioopisii)o Cha-retopensium Panlalcone episcopo Velentia',
:
Leone episcopo Pirmaiiini [Pomaninil, Symeone episcopo Aleus, Nicephoro episcopo Lundensiuin,
episcopo Ocx, Slrategio episcopo Danlanensium, Georpio episcopo Appia>, Constantino episcopo Eu-
Joanne episcopo Lampsaci, Thcodoto eplscopo Pa- c;irpi;e, Michaele episcopo Hierapoleos, Niceta epi-
loeorum, NicetaepiscopoHilei, Leone episcopoTroa- scopo Nacoliae, Christophoro episcopo Promissi
densium, Theodoro episcopo Ahydi, Anastasio cpi [Probyssi], Nicolao episcopo Phyli;e, Theophyhicto
scopo Tripoleos, Leone episcopo Traculorum, Sle- B episcopo Cinnabori, Niceta episcopo Augustopoleos,
phano episcopn S;ilensium, Jnaiiiie episcuiio Taba- Constanlino episcnpo Cottyaii [ Cotyaei ], Georgio
lensium, Stephaiio episcopn Sil:indi, Joaiine episcnpn episcnpn Mcdi;ei, Theophylacto (uconomo ct vicario
Setensium, Stephano episcnpo Myoniie [Meoni;B], Hypsi, Stephano electo Ilotrensium, Jpanne electo
Lycaslo episcopo PhiladelphiiP, .Michaele episcopo Hectorii, Constantino episcopo .\mbladensium
Trallae, Georsjio [Gregorio] episcopo Gordorum, [.\mala(lensium], Epiphanio episcopo Pertencium,
Jnaniie episcnpn I);ild;e, Fiistalhin episcopo Orcan;e. SisinniocpiscopnPhilomelii, Michaeleepiscopo Pai)-
Thcnpistn episcnpn Herinncapeli;i', David episcopo pensium, Thcndosin episcnpo Sag^illai [Sagallassi ],
llclciinpnlens, Cyrione episcnpo Loti [Lophi], Then- Sisinnio episcnpn .V|)ami;e Cibnli, Constantino cpi-
phylactoepiscopo.Vpolloniadis, Constantinoepisropo scopo Conana;, Nicephoro episcopo .\d;uleMsium,
C;esareai Bithynis, Georgio episcopo Basinopoleos, Petro episcopo Tyasi, Leone episcopo Barse, Petro
Leoneepiscopo.\ristae, Nicephoro episcnpo Iladrani, episcopo Seleuci.-c. Pisidia", Leone [Leontio] vicedo-
Basilio presbytero et vicario Dascylii, Niceta episco- iniiin et vicaiio Sozopoleos, JIarianoepiscopo.M;i!;y-
po Nenphytn episcopo Gnrdoservorum, I.eon-
.Mela", (lcnsiuni, Paulo cpiscopo Altalia'. Nicephoro episco-
Leone episcopo .\spen-
tos episcopo Liiioe [Libo;e], po Klng^ensium, Leone[ Leontio] episcopo.Vndideii-
donensium, Joanne episcopo Iletenensium, Lcone C sium, Leone episcopo Sibyllensium. Manzone epi-
episcopo Amisi [Aminsil, Constantino episcnpo Ze- scopo Pracanensium, Theodoro episcopo Germani-
lcnsium, Mariano vicario Z:ilichi, Gregorio episcopo copoleos, Euslachio episcopo Cylindereos, Sisiiiniu
Sinnp;e, (icnrgin episcopo Nicnpoleos [superinrisl episcopn Syc;e, Zacharia episciipn Canhibiidensium,
Cniist;intiiin .\simensium [ Sisimnrum 1,
episcnpo Sisinnio episcopo Musb;ulcnsinm, Eustathio episco-
Gregorio [Georgio] episcopo .\maslr,T, Ileraclioepi- po Lamensium, Thenphylacto episcopo Zenupoleos,
scopo Junopoleos, Theophanc episcopo Sorensiiim, Const;inliiin episcopo D;iiisandi, .\nastasio episcopo
Niceta episcopo Dadybrensium, Theophilo episcnpo Lauzendcnsium, Macario episcopo Arcandorum.
Priisiadis, Conslaiitino episcopo Crali;e, Niceta epi- Sedentil)usi|uc ;iiite s;icratissimum ambonem tcm-
scnpo lladriaiiopcdcns, Jn:innc cpiscopo Ileraclce pli saiictissim;r m:ign;e ecclesia' (|u;e cognnminatur
Pniiti, Tlieiidurn episcnpn (^nmancnsium, Niceta epi- Snplii:i, pnesentibus et audiciilibiis glurinsissimis
scopo Briz;ei [Bryzei], Nicephoro episcopo Claiien- et inagnilicentissimis priiicipibus, id est Petroiia
sium, Leone episcopo Troenadensium, Leone epi- laudatissimo exconsule, patricio et comite Deo con-
scopo Corydalensiiim, Anastasio episcopn Pat;iren- serv:iii(li imperialis oflicii [(?;•. nlise(|uiil, et Jn:inne
sium, Georiiin episcopo Nissa"; Stephann episcnpn iniperi;ili ostiarioet Ingnllieta impcri:ilis [ militaris]
Ar;ixnrum, Thcndnrn cpiscopn Piniiarnrum, Nii'n- 1
I
Ingnlhcsii, el rcvcren(lissimis:ircliimaiidritis, liegu-
denio episcnpnSiilyinciisium. Georgio ejiiscnpo llu- meiiis cl moiiachis, propositis s:inctis el intemer.i-
niandi, Conslantino episcopo Candibensium, Stau- tis Dei Evangeliis.
racio episcopo Zenonopolcos, Leone [Leontio] epi- Reverendissimiepiscopi Sicilia' insula! dixerunt:
scnpo Limyrensinm, Stephano episcopo Caunensium, Dignum (liicimiis, cl per oiniiia hiiic saitct;e el uiii-
Cniist:iiitiiin cpiscfipn Tlii'iisium [Tlciisium 1, t;un- V('rs;ili syiindn cuiivcnieiis esse pcrspicimus, ut ;id
sUiulinn episcopn Coml)i'iisium, 1'ctro (li;icono cl vi- cx(|uireii(lnriim inclujatioiiem capitulnrum sanctis-
(arioOric:iiidensium, Joannediacono et vicarioPha- simiis et summiis ac eximius paslor et pra^sul regiie
selidis,Theophyl:u'lodiacoiioetvicario Caria^^Grego- Cunslantinopoleos nov;c Hom;e proiemium faciat,
rio episcopo Cibyr.-e. Basilio e|-.iscopo T;ibeiisium, et ostiuin verbo aperiat ct qu;e congrua sunt, voci-
Dnrntheo episcnpn Ncapolens, (>niisl;intiiio cpiscupn lciMiidn prniiuiiticl. Saiicta synudus dixit Fi;it se- ;
l\
: ;
Coiisl:iiiliiiiipiiIo(is (lixil : 0|i|i(irl(iniiiii cst iiiiiicili- A jiisscriiiit initlcrc ;id uiiincm sacratam synudiimv(>-
Quando onim Deusfacit aliquid, omnis inhisqu:« uibus gloriosissiinus a secretis Leontius eamdem
a^niiitui- facililas sequitur, quoniam voiuntati ejus piara sacrara legit.
rcsislil iiiilliis. N:imetsi exantiiiuilnistisimmissioiic, Sacni. Constantinus ct Irene fideles imperatorcs
(|iii viilt c(iiicit;ire super [semper ct c(iiilurli;irc] Uumanoriiin, sanctissimis episcopis, ((ui in vuluii-
s:iiiclam licclesi;im c;itliolic,;im, pneterilo :iiini) Ka- tate et gratia Dei, et jussione pii imperii iiostri
leiulis Augusti in Ueo eoiiservata regia urbe pr;csi- convenerunt in Nic;ena synodo.
(l^nlibus nobis in venerabili templo tubaruin spi- Sapientia, quie vere Dei et Patris est pcr natu-
ritus, saiictoriim videlieet et lauilabilissimorum ram, Domiiius videlicet Jesus Christus verus Dcus
,t|iostolorum, eoiiimot:i est multorum turb;i virdriiiu iiostcr per diviiiam suam et magnam carnisdispen-
liirore ae auuiriluiliue pleiia, ut iii iios m;iiius iiijice- s;itionera removens nos ab errore idulurum, no-
ret;ex qua maiiu divinaerepti sumus, babentcsin stram assumpsit, et cooperatione coiiii;itur;iIis sui
aiixilium quosdam episcopos, qui facile numerari B Spiritus renovavit, naturam : et primus pontifex fa-
possunt, (|uorum nomina voluntarie prseterimus, ctus, hac vos appcllatione dignos elfecit, sacri
(|uoiiiam omiiiijiis iiota sunt : et ad modieum visi viri. Ipse igitur pastor bonus, qui ovem quae erra-
sunt proliibuissc lo(|ui, etconlirmare pium veritatis verat super humeros portavit, horainera qui deci-
sermonem. Sed mitissimi imperatores nostri divini- derat, proprio gregi, angelicis videlicetet adiuinis-
tus acti, cum esscnt orthixloxiK propugnatores, et tratoriis virtutibus suis consocians, recunciliavitnos
non dederunt sora-
sinistr;B opinionis obluctatores, iii semetipso ; raedioque raaceria; sublato pariete,
iium oculis suis, et palpebris suis dormitationem, solvit inimicitiara in carne sua, paciflcam nobis con-
donec tabeniaculum Dei, id est. Ecolesiam ejus in vcrsaiionem condonans. Propter quod cvangelice
unum restituerent, et paciticum baiic liabitaculum omnibus pr;edicans edicebat: Bcuti pacifici. qm-
redderent. Quapioptcr consilio et voluntate Dei rur- niain ipsi lilii l)ci vocabuntur {Mattli. v). Ergo intra
sus iii idipsum congregaveruiU nos. Verum pro his hanc beatitudinera, qute nobis nobilitalem adoptionis
bonas recipient vicissitudines aChristoomnium no- filiorum donavit, inveniri piura imperium nostrum
strum imperatore, qui ad has multipliciter reme- volens, ad pacera et concordiam omnem Romanam
tiendum poteiitissimus est. Xos ergo, sacrati viri, rempubUcam nostram dirigere festiiiat. Pr;ecipue
adjuturem ilium invocantes, et in pectore nuslro ti- Q autem sanctarum Dei Ecclesiarura boni ordiiiis sul-
morem ejus habentes, futururaque judicium in men- licitudineni sumere cupit, atque s;icerdotum mer-
te recipientes, accingamur lumbos mentis nostrae in cari semper unitatem procurat, Orientis, Septen-
veritate, et vigilantes iii omnibus secundum Aposto- trionis, Occidemis et Meridiei etprxsules adsunt, :
lum, ;equilibraminis judicium judicemus et omiiem ; Deo volente, per vicarios suos una cuin reciprocis
vocum novitatcm, ambitum atque supertluitatem rescriptis ad synodicas litteras qu;e missae sunt a
tanquam puro tritico superseminata zizania. sine sanctissimo patriarcha. Ista enim antiquitus lex sy-
omni dilatione radicitus evellaraus, ut poteveritati nodica catholicaj Ecclesiae, quK a flnibus usque ad
obviautia, et Ecclesiie repugnantia. Quae enim in ea lines suscepit Evangelium. Igitur beneplacito et nutu
tradita sunt, non suut cst et non, sed cst (11 Cor. i) ejus congregavimus vos sanctos sacerdotes ipsius,
exislunt in veritate, et permanent incorruptaet im- qui disponitis testamentum ejus super incruenta
mutilata in sempiterna ssecula. Siiie mend;icio quip- sacrificia, ut diflinitionibus synodoruin qu;e recte
pe est qui repromisit dicens : Portse infcri nonprse- dogmatizavcrunt, judiciura vestrura siraile flat, et
lalcbiint advcrsus eum {Mutth. xvi) ; et si certiflcati cunctis splendor spiritus illucescat: Nemo cnim «c-
fuerimus [sumu.s] quod placabile sit in cjnspectu Dei, ccndcns lucernam, ponit eam sub modio, secundum
conveniant qui pr;eterito anno restitere veritati. Si D Domini vocem, sed supcr candelabrum, ut luceat
quis est in illis sermo vel contradiclionis vel etiam oiiiiiibus (lui in domo sunt {Matth. v). Sic enira et
ratiucin;itionis, dicant. Ita namque omnis exaniin;»- legislationes, quae olim a patribus nostris pie tra-
tio raanifesta Qet. ditse sunt nobis, sei(ueinini, et sanctK Dei Ecciesiae
Constanlinus sanctissimus episcopus Constanti;e in paciflco ordine permanebunt. Adeo quippe con-
Cypri dixit : Si videtur huic sanct;e et universali sy- fligimus pro veritate, et ;kI pietatein contendiraus
nuilu, .secundum (juie dicta sunt a sanctissimo et etecclesiasticoordini cuusuliiuus, antii(uam legiski-
beatissimo patriarcha Tarasio. ingrediantur sanctis- tionemconflrmarevoIentes,utetmilitaribusconsiliis
simi episcopi qui in hac crirainati sunt parte, in detenti, et reipublicse curis vacantes, primum opus
conspectu hujus sanctiie et universalis synodi. habeamus paciferara observantiara Ecclesia; catho-
Sancta «ynodus dixit : Ingrediantur. Et ingressi licse, et in secundo hoc ponentes, ad sacratissiraam
sunt episcopi ([ui pr;edicti sunt. Cumque ingressi vestram non fatigeinur synodum coiigregandam
fuissent, gloriosissimi principes dixeiunt : Domini (hintcs unicuii(ue licentiam, ut sine omiii subtra-
nostri benigni honorabilem et adorandam sacram ctione loquatur qu;e sibi visa fuerint, ut distincta
ill AXASTASII BIBLIOTHECARII 2\i
dniin liujus Dco conservand;e rcgi;r civitatis, ct audicntiam omnium recilari. Et cuin dcbito silen-
uiiius consilii animiiiuc omnibus faclis, in Ta- tio liisaiiditis iinacum apicibus in duobus (|uater-
r;isinm (iiii nunc in poiitificali praesidct dignitatc, nionibus a summis sacerdotibus, et saccrdotibus
dabalur dccretum. Hunc itaque advocantes, ea i\wx Oricntalis dioiccscos destinatis, per Joannem reve-
dicta sunt et decretasuper eo, pronuntiavimus: qui rendissimum monachum et dudum syncellum pa-
neqnaqiiam annuerc voluit, neque consensum his triarilnilis Anliochi;c sedis, et Thoinam prcshyte-
(|ua' dccrcta fucrant. cfiici postulabat. Cumquc nos rum ct hcgumcnum; qui el ipsi eccc vobiscum ad-
cuin, i|namobrcm obedire minimc patcrctur, pcr- sunt : pcr ipsos [ipsas] cognoscetis. qualis sit Eccle-
contati fuisscmus: primo quidem rcspondit excu- si;c calliolicie scnsus.
sans se et super se jugum sacerdolii dlcens. Nos Sancta synodusdixit: Conservet Deus iraperium
autcra intclligcnles, quod excusatioiicm (|u;imdam ipsorum! Longos facial Dcus annos eorum Pcram- !
faccrct proponcns ;ion obcdicndum, ncqiiai|uain ;ib plius gaudcrc conccdat illos!
co, scil pcrmaiisimus iiersuaderc illi conantes. (|uod D l-;i ;idductiis est H:isilius .\ncyr;c, ct Thcodorus
suscipcrct summi sacerdolii digiiitalem. Ipsc it;i([ue Myrorum, el Thcodosius Ammorii et stantibus cis :
vidcns insiantiam nostram, causam renuniiationis in mcdio sanctue synodi, Basilius episcopus .\ncyrae
annuntiabal. Ouoniam video, inquit, et conspicio dixit (Juanlura erat ad potcniiam meam, domini,
:
lu-clcsiam, quK supcr petram, Christum sciliccl quicsivi causain, et omni s:ilisf;ictione acccpta,
Dciiiii iiostrum, fiiiuhila est, scissam nunc ct diru- acccssi ad catholii-am l'!cclcsiain cgo novissimns
|)t:iiii, ct iios ;irmd loi|iiciites, et eos qni cxOriciiie servus vesicr. Tarasius sanctissimus patriarclia
uniiis nobiscum fidei sunl, (;hrisli;inos vidcliccl, ;ili- ilixil: Ciloria Deo, qui vult omnes salvari, et ad
ter, et concordanlcs his (|ui cxOccidenteconsistnnt, agnitioncm vcril;ilis venire (/ Tim. ii).
nos!|ue alienalos ab illis univcrsis, et per singulos B;isilius episcopus .\ncyr;c ex libello ita legil. I.c-
dics ;ib omiiibns ;iii;illicm;ilizatos, ;ignosco: et (|uia gis!;ilio cst ccclcsiasliiM (•aiionicc Iradila dcsursum
syiioiliiiii uiiivcisiIiMU posco licri, diim vicarii lain ;i ;ib inilio tam a s;inctis ;iposlolis, (|iiain a succcsso-
papa Itomano. (|uam abOricnlisprincipibiis s;iccrdo- ribiis ciiriim, s:iiii-|is viilcliccl 1'atribiis noslris :ilquc
tum iiivciiiuiiliir. Il;cc inis iiinolcsccnlis in pivcscnlia nmgislris; si'd el s:inctis ct univcrsalihus .sex syno-
.M.{ iNrF.RPiu-T.VTio svNoni VII (;i'Ni:i!.\i.is.— .\c.rii) i. ili
dis, seu loeaiibiis coiiclliis qua' ortliodoxc col- A ceiii|ilialus [iiifaiisli iioiiiiiiisj tricaceabus ((//.,
Ecclesia', .\driano(iue saiictissimo pap;e, et Tarasio tismos facio liic. f.iiristiaiiurum Ct-lumniatoribus, id
bealissiino patriarchse, seu sanctissimiset apostoli- est imaginum confractoribus aiiathema ! lUs quj
ris Ihronis Alexaiidri;p, sed et .\iitioclii;e, et sanct;e jissumunt eloquia, qa;i' a divina Scriptura adversiis
civitatis, iiecnoii oninibus olliodoxis piiiiliruibiis et idol:i profcruiitur, iii veiierabiles iconas, ;(iialiicni;i !
sacerdotibiis, pr;esi'ntem hanc coiifcssioiiem [pi'o- Ilis (|ui iioii salutaiit saiict:is et vcnci;ibiles ima^'i-
fessionein] meam f;icio iii scrlptis, el oftero vobis, nes, aii;itliem;i ! llis (jui appcllant sacras iconas si-
qui ex apostolica auctoritate potestatem sumpsistis. mulacra, an;ithema ! His qui dicunt, quod sicuti ad
In hoc ipso etiam veniam expeto a divinitus collecta deos Christiaiii ;ul imasiines accedunt, anathema !
bcatitudine vestra, pro hac tarditate mca, Oporte- His qui communicant scienter eis qui convici;intiir
bat enim ut iioii ortliodoxa confessionc fniudarer ;
B et exlionorant venerahiles icoiias, analhcma I llis
sed sunim;e iiKliscipliiiatinnis mea', et segnis ac iie- qui dicuiit ,Christum Domiiium no-
(piod pr;eter
gligentis mentis est hoc. Unde magis postulo a l)e;i- strum alius nos ab idolis liberaverit, anathema Ilis !
titudine vestra, ut et pietatis [expelatis] a Deo in- qui spernunt magisteria sanctorum Patrum el tra-
dulgentiam mihi concedi. ditionem catliolic;c Ecclesia', praetendentes et assu-
Credo igitur ct coiititeor iii uiium Deum Patrcm meiites voces Arii, Xestorii, Eutychetis et Dioscori,
omnipotentcm el iii uniim noniiiuini Jesum Cliri- ati|ueperhibentes, quod nisi de Veteri ac Kovo
stum Filium ejus unigenitum, et in Spiritum san- Testamento evidenter fuerimus edocti, noii seque-
ctum Domiiium et viviticantem ;Triiiitatem coiisub- mur docrinas sanctorum Patrum, neque sanclarum
stantialem et considentem, in una deitate, potentia [generalium] synodorum, atque traditionem catho-
et polestate adorandam et glorificaiidam. Confiteor Iic;e Ecclesi;v, an:ithenia ! His qui dii'unt, quod di;i-
etiain oinnia iiuff sunt disjiensationis uiiius saiict;p bolicae argumenlationis inventio sit factura imagi-
Trinitaljs, Domiiii videlicet et Dei nostri Jesu Cliri- iium, et noii sanclorum Patrum nostrorum traditio,
sti, quemadmodum sanct;\' et universales sex synodi anathema ! His qui pncsumunt diccre, catholicam
tradiderunt ; et universum hffireticura sine janua os Ecclesiam idola aliquando suscepisse, anathema '
abjiciens anathematizo, juxta quod anathematizave- G Ifec quidem ita confiteor, et his assentior, et ex
runt et ipsa' : expetens etiam et iiitercessiones inte- toto corde, anima et mente pronuntio. Si vero
meratae domin;e nostra' sanctae Dei Geiiitricis Ma- (quod absit) ex diabolica submissione aliijuo tempore
rite , sanctarumque et coBlestium virtutum , et voluntarie vel non voluntarie aversus fuero ab istis
omnium omnino sanctorum ; atque sancta et pre- qu« jam professus sum, anathema sim a Patre et
tiosa lipsana [id cst, reliquias] eorum cum omni ho- Filio et Spiritu sancto, atque a catholica Ecclesia
iiore suscipiens saluto , et honorabilitcr veneror, seu sacro ordine penitus alienus Conservabo autein !
fidem habciis illorum particeps fieri saiictimonia'. secunduni divinos canoiies tam sanctorum aposto-
Similiter ct venerabiles imagiiies tam dispensatio- lorum, quam probabilium Patrum nostrorum, me-
iiis Doniini nostri Jesu Christi, secundum quod metipsura ab omni dati acceptione seu turpi lucro.
homo f;u'tus est propter salutem nostram, et inte- Tarasius sanctissimus et beatissiraus patriarcha
merat;e domina> nostrae sanetae Dei Genitricis. [Gr. dixit Omne hoc sacratuin collegium Deo gloriam
:
iiild. et deiforiiiium angelorum], atque sanctorum et gratiarum actiones rependit super hac confes-
apostolorum, proplietarum, m;irtyrum, et omnium sione, quam catholic;e obtulisti Ecclesiae.
simul sanctorum, salutans pariter et amplectens, Sancta synodus dixit : Gloria De i, qui unit inter
at((ue adorationem qua^ perlinet ad hoiiorem im- D se dissidentia ! £t ;idductus est Theodorus reveren-
pendens ;
projiciens nihilomiiius et anathematizans dissimus episcopus Myrorum, et dixit : Et ego pec-
ex tota anima et tota meiite synodum, quse ex sio- cator et indignus, raultura pertraclans et scrutans,
liditate et dementia congregata, et septima synodus et quod raelius est eligcns, deprecor Deuin et vestrani
contra divinitus traditam ecclesiasticam legislatio- Domino Jesu Christo misericordia [Gr., Gratum
nem audacter et temere, quin potius el absque Deo est Domino Jesu Christo et humanum recipere],
latraverit, et sanctas ac veiierabilcs imagines convi- et ideo recipit [idcirco recipite] poenitentes.
ciis appetierit: sed et has pr;eceperit auferri a san- Theodorus revereiidissiraus episcopus Myrorum
ctis Dei ecclesiis, de qua exiit [Gi:, cui prsefuit] exemplar primi libelli legit: Legislatio est, etc. Cum
Theodosius falsi nominis Ephesius, Sisinnius Per- legissct ille, Tarasius sanctissimus patriarcha dixit:
gensis cognominatus Pastillas, Basilius l'isidi;e ea- Et super reverendissimo Theodoro episcopo My-
21c AXASTASII BIBLIOTIIECAIUI 2IG
roriim grates rofiTimiis Deo nostro Chrislo. Eu- A rata et iconas missas ad civilates vel resiones
tliymius sanclissimus episcupus Sardis tlixil Be- : obvii adeunt populi non ceracum cereis et incensis,
nedictus Deus qui univit eum catholica! Ecclesi* ! perfusam tabulam, sed imperatorem honorantes ;
Et adductus osl Theodosius episco|)us Ammorii, quanto mai,'is (ipnrtet in ecclesiis Christi Domini no-
et dixit : stri iconam depin;;i Salvatoris Dei nostri, et inteme-
Sacratissimi et Deo honorabiles domini, et omnis raUcMalrisejus, oinniuin()ue sanclorum ct bcatorum
sacra synodus h;ec, et ego peccator et miscrabilis Patrum, studiosorum virorum?Quemadmudum etS.
atque seductus, qui multa mala locutus sum contra Basilius ait Nam et opera magna bellorum scriptores
:
venerabiles iconas, aitnita veritate recopnovi et re- et pictores desi|;nant illi quidem scrmone ornantes,
:
prehendi memt'li|)sum ; et analhcmalizavi, el ana- isli vero tabulis exarantes;cl mullos ad fortitudi-
lhemaii/,0 i\uie maii' docui ct locutus sum in hoc nem crexcrunt ulri(|ue. El rursus ipse iilem. Ouan-
mundo : et obsecro, el roi;o sanctam sjnodum ve- tum laborasti [laborares] utique lnMno, ul invenires
stram, ut cum omnibus Christianis recipiatis et me unum ex sanctis obsecrantem Dominum ? Et Chryso-
indignum servum vestrum. stomus dicit: Sanctorum enim gratia non reciditur
Tarasius sanclissimus et beatissimus patriaicha morte, UdU hcbescil obitu sed posUiuam defuncti ;
dixit : .Mnllam conti-ilionem cordis ostcndit revcreii- B fuerint, vivis potcntiores cxistunt;et ;ilia multa et
dissimus Theodosius, ct (lij;nus cst reccptioiie. imineusa. Et idco rogo vos. sancti, et clamo : Pec-
Sancta synodus dixit Dignus est secundum sacros
: cavi in cu'lum et coram vobis ; suscipite me, sicul
canones, suscepit Deus luxuriosum, el meretricein et latro-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Si ni- nem. Quairite me, sicut qu;csivitGiiristus ovem quae
bil aliud est canonicum, (|uod prohil^eat cnm, di- periil, quamque suiier humeros suos sustulit (Luc.
gnus est. xv) ; ut li;it g;iudiuin coram Deo et angelis cjus su-
Tliciidosius reverendissimus episcopus proprium per salute et i)oenitenli.! mca, per interventionem
libelluin legit ita. vestram, o sanctissimi domini. Ilis (lui iion adorant
Sanctic et universali synodo Theodosius exiguus venerabiies iconas, anathema! Ilis^iui blasphemiam
Christianus. Cunfiteor, ei pulliceor. et recipio, am- dicunt in pretiosaset venerabiles iconas, anathema!
plectitr atque adnro principalitcr intcmcratam ico- Ilis (lui audcnt detrahere ac blasphemare venerabi-
nam Doniini iiostri .lesu Christi vcri Dei noslri, et les iconas, vcl vocare ilias idola, ;ui;itliema ! Ilis qui
iconaniDei genitricis, (iu;e illum sinescminc pcpc- non docent diligenter cunctum Cliristi ainatorem
rit ; et auxilium et protectionem ejus, et interces- populum adorare venerabiles iconas sacras et ado-
siones illius una(|uaque die ac nocte invoco ut pec- G randas omnium sanctorum (|ui sa^culo Deo placue-
calor in adjutoiium incum, tani|uam eam, qu;e h;i- runt, anatliema » ! Christianorum calumniatoribus,
beatconfidentiam apud Chrislum Domiiium nostrura, id cst, iiiKigines confringentibus. ;iiKitliema !
(|ui ex ea nalus est. Pari niodo s;initornin ei lauda- Sabbas reverendissimus liegumenus monasterii •'
carnea di.sj)ensatio ipsius omnibus innotesc.al. Simi- morii, sedere in gradibus ac sedibus suis.
literpingi conver.salioncs saintorum ctfamosissimo- Euthyinius reverendissimus episcopus Sardis
rum aposlolorum, proiilietarnm ;ic inartyruin, (luo dixit : Drtliodoxum Dcus bcnc :i(lduxit.
innolcsc;inl ci'it;imiii:i et ;igones eoriiiii in brcvi S;in('ta syiiodus dixit : Orlliodoxiis Patcr cum Pa-
scriplura, ad cxcil;ilioncm et magisterium populo- tribiis synodo [Ortliodoxus cum synodo
sancta' :
riiiii, inaximequc sim|)licium. Si cnim regum lau- Pater cuin Patribus]. Post hos autem adducti sunt
" llis qni ambigui sunl, el non cx animo fiteniur ''
Dux, ;ibl)as, sivc iinrpositiis cxpoiiilur in cod.
se sacnis iinagincs veiiei;iri, aiialliema ! Jol.
217 INTRRPRRTATIO SVNODI VII (;i:Xi:i!.\I.I-^. — .VC TIO I. 218
ll\ |i;itiiis rovorondissimiis r|iisc(i|iiis Nii';p.T, I.i'o rc- .\ niiiiii |irolixii tciiipiiiM' iii;ilum ct iii>i|u;iin magi-
viTiMiilissimiis ('|)is('ii|uis ItlnMli, (irciidrins rcvcccii- stcriiiin proloiii;;itiiin cst : ct dum diiitiiis m(ir;iliiin
(lclicet apnd vosipsos clam atiiue latenter prirterito [essetis episcopi] discendi nullam necessitatem h;i-
;iiino, volciitcs dcpellcre veritatom. Et si quidem ir- bere, sed maiJtistros esse potius aliorum.
rationabilitcr lioc tccistis, d;ite raliunem ignoraiiti;e Li'0 rcvcrcudissimus episcopus Rhodi dixit : Nisi
vestr;e. Si vcro cum falsa ([uasi ratione, producatur prolendercul [prolcudissent] hi, ((ui iu lege eraut,
ipsa ratio vestra, et audita tiat coram omnibus no- B peccatum, non essct necessitas grati;p.
bis : et concinnationes et contradictiones vestras, Stauracius sanctissimus episcopus Chalcedonis
iiuxiliatrice qu;e non vincitur, habita veritale, sacer dixit Sed nos, fratres, non sumus sub lege, sed sub
:
enim cecidiraus, et non habemus defensioiiis nostr;B diictrinas, Ecclesia ex malis m;igistris sacerdotes ad-
ratio aliiiua in vobis, quemadmodum dictum est vo- C stomusdicit Ego ex cera perfusam diloxi pictiiram
:
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Qnx vos Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Rationem
ratiu cunvertit ad veritatem ? et defensionem eorura jara audivimus.
llypatius, et qui cura eo erant, dixerunt : Sancto- Saucta synodus dixit Etiara, dimino. :
erreuthi ([ui s;ilvi flunt, circa idola, sed proeisima- craraus sanctam et sacram syuodum ut veniant ,
giuonlur deivirilem statuam Domini nostri Jesu libri sauctorura Patrum , et vidoainus et perscru-
Christi.Sed et beatus Isidorus Pelusiotesdicit: quia temur, atque inde sumamus verara certitudinera.
terapli ratio nulla est,quod non coronat imago. D quomodo illos suscipi oporteat ; h^Tsitaraus enim
Leo roverendissiraus episcopus Rhodi dixit : nos.
Orania qu;t pie ac vere didicinius, licot indigni et Constantiuus roverondissimus opiscopus Constan-
peccatoros siinus, portractaviinus : et ex legali, et ti;e Cypri dixit : Expetiinus a beatitudino tu;i, do-
ex pruphotica, apustolicaque seu paterna voce certi raine, ut veuiant pr;Tdicti libri, (|uo ccrli lacti, sic
suinus eflecti, quia veritas et piotas sic se habet, ut ordinera laudabilein faciamus.
scilicet sint sancta; et venorabiles iinagines in sancta Tarasius sauctissiraus patriarcha dixit : Secun-
Ecclosia secundum traditain a priscis toinporibus dum politiuncm Doo amabilium virorum et vicario-
consueludinera a sanctis apostolis ; ot inde obodi- rum, ;it([ue sanctissimorura episcoporum, o|iort'jt li-
viraus. brus alTerri.
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Et quo- Constantinus De;j amabilis notarius venerabilis
modo annos usque ad octo et decem episcopatum patriarchii dixit : Secundum jussionem vestrse san-
gerens, usque in pmjsens rainiine obedisti ? clitatis |)i';esto suinus defcrontos sacros libros, quos
Leo reverendissimus episcopus dixit : Quo- attuliinusexhis qui roj;icent in bibliotheca venera-
: :
nant Catliaros, id est, mundos, si aliquandi) vciic- canon est de capitiilo (|iiod qu.Tritur.
rint ad Ecclesiam catholicam; placuit sancto et ma- Legaiitur aulem et reli^iiii cannnes.
gno concilio, ut impositionem manus accipientes, sic Stephanus reverendissimus monachusetbibliophy-
in clero permaneant. IIsc autem pra; omnibus eos in lax [librorum custos] venerabilis patriarchii dixit :
fuerinl ordiiiati, (|ui iiiveniunlur in clero, in eodem Encralitarum autem malignitalein intclligere iios
habitu perseverent, etc. oportet : quia ul indigni receptione judicarentur ab
Theodorus reverendissimus episcopus Catans Si- Ecclesia, conati sunt jam proprio pra'occupare ba-
culorum provinciae dixit Ad hieresim hanc nil habet : ptismate. consueludinem suara adulterave-
Unde et
canon qui lectus est. ruiit. Exislinin ergo. (|uia cura nihil sit de illis ma-
Tarasius saiictissimus patriarcha dixit : Sed et de iiitestius prninulgatum, nos conveniat eorum impro-
oniiii ha:resi est. bare baptisma. Et si quispiam fuerit ab illis rece-
Epiphanius diaconus sanctissima; Ecdesiic Ca- ptus [Gr., Et quispiam ab illis receperit], hunci
si
tanse Siculorum provincia>, et vicarius episcopi Sar- cum adierit ecclesiam, baptizemus. Sane, si futu-
dinia>, dixit: Ilic canon tunc de Cathaiis, id est, rura est uti universali dispensationi fiat impedimeii-
niuiidis (>sl dictus. tum, prislino inore utaiiiiir, el Patres qui noslra
Tarasius sanctissimus patriaicha dixit : Xunc D ()ua^(iuc dispcns:ivcr(', sc(|iiainur. Veieor enim. iie
ergo et iios in tempoie hoc exortani lueresim (|U(j- fnrte cum vdlucrimus pigins illos ad baptizanduin
modo debemus reciiiere ? facere, impedimento simus his qui salvandi essent,
Joanncs Deo amabilis vicarius apostolici throni ob prnlixie |)ercnntatinnis mysterium [Gr., ob seii-
Ori(>iilis dixit : Iheresis .separat ab Ecclesia omii(>m teiilia' ;iust('ril:itcm] ([und >i illi custodiunt bapti-
:
Tarasius sanclissimiis palii:ircli:i dixil : riiil(> lem, i|uia fr;itrcs (|iii circa knem et Saturninuin
; :
('r;iiil, i'inii t-ssiMit i'\ ill:i iii'iliii;iliiiiii', iii r;illii'ilr;iiii A I'jisl;itliii commiiiiioncm ct rcccptiiiiiciu ;ili lcrrcsi
suiitordiiii sociali, j;im iioii possumusab Kcclcsi;! sc- Stcph;iuus reverendissimus diaconiis ct not;irius
queslrare ; ut pote qui regulam quamdam de com- vcnerahilis patriarchici .secreti legit:
muniniie nostra ad illos consiitucrimiis pcr cpiscn- Ex detinitione sancta' ac univers;ilis lcrti;p
Intcrc;i LciDitiiis tjliirinsissimus ;i sccrctis dixit : tutasunt, teiie;iiitur, etpnevaricari niiUo mndn prie-
illi, qui ad modicum quidein exstitere eumillis. Et ptis secundum ea qu* in jam memorata syuodica
post pauca : Si vero dicunt, quia pffiiiitentiam egi;- charta promulgata sunt, maneant clerici quidem in
runt, ostendant iii seriptis poRnitentiam suam, et clero, laici vero in communione Ecclesi.T.
scribo cognoscens, ([uod pielas tua trislctur in san- sunt recepta, h;cc cl rcverenli;c tu;psigniliLO fidens,
ctissimum et Dei cultoremfratrem et comministrum quod ea qu:c approbata sunt, pietas tua suscipiet.
nostrum Proelum cpiscopum. eo quod admiserit in Sabbas et qui cum ipso revercndissimi monachi
communioncm .Eliensium hegumenum [episcopum], dixerunt: Non csl vox Alhanasii i;inlum, sed etsy-
(|uem ((uidera Ecclesia: legcs Pala^stina; pncpositum nodorum. Nam idcm Paler dicil, (|uia et Romani ct
non n(jveruiU. Suseitat aulem ad iiifrunilum ncgolii Gr;cci reccperunt : et delinit, ut ex b;cresi conver-
desiderium amor glori;c amarum terminum inaniter si recipianlur (luidem ad pwnitentiam, non tamen
habens. Igitur ne refugiat pielas lua sanctissimi et ;i(l sacerdotia admittantur.
Deo amantissimi Procii episcopi communionem ;
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Non de
una enim fuil cura mihi ct sancliiati ejus cl dis- ;
omni converso h;crelico idcm l'atcr minime susci-
peiisationis nKjdusnulli sapientium displicuil. piendo dcnuntiat, scd dc |)iin(ii)ibus h;ercseos, et
Ilis leclis monachi dixerunt Si jubet sancta sy-; B his (|ui vitiosc altjuc ;iffectui)se vcrbis (luidcm simu-
nodus, afleratur ad Rufinianum destinata sancti lant veritatem in pra'sentiaurtlioduxorum, inmente
Athanasii epistola et legatar. autem nequiler operantur. Verum legatur itcrum
Sancta synodus dixit: Fiat pctitio reverendissi- eadem ad Rufini:iiium missa cjusdem Patrisepistola.
morum monachurum. ("umi|nc legerelur lcicus quidicit: Ila ut his qui
StephaiHis |)r;cdictus monachus, habens pra- ma- cadniit etpr;csuiit impietati, igniisc;itur quidem cum
nibas librum, legit :
poenileiitiam gesserinl, non autem ullcrius locuscis
detur in clero. Ilis autem qui auctores non fuerunt
Sancti Athanasii epistola ad Rufinianum.
impietatis, sed per necessitatem etvim abstrahuntur,
Dominiodllectoetamantissimo comministro Hufi- placuit ut venia detur, et habeant clcri locum ;
celebrata est synodus praesentibus etiam et episco- optime atque justissime proferens. Et certo quin-
pis, qui partium erant eorum [earumquae] ijui foris quics victirem sanctum Alhanasium novit Ecclesia,
sunt. Facta est autem ct pcnes comministros, (|uoniain et Romain freiiuentcr impulsus, et ignobili
qui Gi\Tci;im habilant ;
porro nihilominus et ab fuga[/(/ c.s/, turpi cjcctione] a pi;cpositis .Vrianie ha;-
bis qui in Ilispania et Gallia sunt et quod liic
;
reseos est abactus, et cum reversus ecclesias obti-
placuit, et ubique: ita ut his qui caduntet pnesunt nuisset, hostes ei adhaerebant, secundum tempora
impietati, igno.scatur quidein cum poenilentiam ges- commulati. Quando autem accipicbant fiduciam
.serint, nun autem ultcrius eis lucus delur iii clero: illo ab.sccdciitc, ad priorem hairesiin redibant, et
his autcm qni auctores non fueriiit impietatis, scd persecutionem coiitra pios cummovebant. Et idcirco
per nec(?ssitatein ct vim abslrahuntur, placnit ut cumdcm ;vstimo diccre Patrcm, nc bujnsmodi reci-
venia detur, ct habeant cleri locum maximc cuin ; perentur in sacerdotium. Nam pcrceperat t;im ipse.
excusationcm persuasoriam dederint : et placuit id D ab illis saevissiraa.
(luara ca;teri ortbodoxi
dispensatoric fieri. I"irm;ivernnt enimipiod iioii mi- Sabbas rcvercndissimns monachus dixit : Iiiju-
grasseiil ad iin|)icl:item : ncaulera ordiiiati (|iiidam riarium immcmur est Pater.
implissimi ecclcsiascurruinperent, clegcrunt iiotius Tarasius sanctisslnuis palri;irciia dixit : Manife-
concurrere violenliae, et portare pondus, quara per- stura est neque cnim maluin pro malo rcd-
hoc ;
dere populos. Iloc autera prosequentes, visi sunt- del)at alicui: proptcr zelum autcm Dci ct munitio-
etiam nobis persuasoriefari, proeo quod excusa- nein Ecclcsi;c, bcnignitatiMn sine disciplina non pote-
rentur diceiites, et Aaroii .Moysi fralrcm in cremo rat possidere ; sed iii his e;i (|ii;e ;id viiidictam Dei
concurrissc (|iiide:n pr;evaric;itiuni piebis, habnissc SUllt, i)r;cfercl);it.
tamcn dcfensioncm (Exod. xxxii) : ne videliect po- Joannes revercndissimns presbyter, monachus et
pulus in .E;,7ptum reversus, in idololatria perma- vicarius l)rient;ilis diceecseus dixit: Rencdicla [Or.,
neret. Nam
et ratio evidens apparel)at, (|uoniam ma- Benc lecta : ctinms. Jol.] estdcfinitio illa ad cau-
ercmo ccssarc ab idololalria possent sin
iientes in : lctain audientiiim.
autem .Egyptum ingressi csscnt, inoi;iin f;icereiitet Monachi rcpctcntes dixerunl : Scd tractos et
:
vim pi-rpessos Pator admitlil : dicaiit er^o, si tra- A Saiirla syiiodus (ll\ll : (HuiTilc (loiiiccps otiiiiii de
cti fiierint, et vim por|iessi, ot ideo recesseriiit a ordiiiatioiie.
ab hiereticis fuerint, an non. rimi canonici libri et synodici atquc paterni relecti
^27 A.NASTASll UlBLIOTllECAKII 228
sunt: etexhaeresi e onversos docuerunt nos reeipere' A diealum est in medio vcstrx sanctae synodi susci-
nisi forte maligna in eis fuerit noxa reperta. pimus.
Sancta synodus dixit : Bene fecisti, doniiue, tam Sancta synodusdixit : Speramus (juia posl syno-
perepistolas, ((uam per synodica conscripla docendo dum nemopervertelur, juxt;i (|uod in condescensio-
nos haereticorum agnoscendam receptionem. nibus[6/'.,depositionibus] suissemetipsianathema-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sancti tizaverunt : qui si revcrsi fuerimus ad i)riorem h.-c-
Athanasii denuo legatur quod lectum est. resim, depositi simus.
Sancta synodus dixit : Legatur secundum jussio- ConslaMtinus Deo amabilis episcopus Cousianti;e
nem sancli l'atris nostri. Cypri dixit a :
ginta dies dedit ei spatium sanct;c memoria! l'ater sunt [dictasuntde pneexistentia et restitulione], de
noster papa Benedictus, etper singulos diesmittebat eo videlicet, quod ante substantiam fuisse jjerhibe-
Sancta svnodus dixit : Si toto animo consentiunt C sta sunt, et omnes episcopi I';ilestin;e mauu et ore
Episcopi(iuidiscutieb;iiitui',elanathematizaverunt
quidam Laurenses [neolaurilse] a catholica se sep.!-
sumus sub doio raverunt communione. At vero patriarcha Eusto-
se, dicentes : Quia iiuii ; sed si non
fuerimus, chius diversis modis eos aggressus, et perocto inen-
confessi sicut catbolica Ecclesia, ana-
ses admoiiitionem fecit circa illos, el precibus suis
thema habeamusa 1'atre et ImIIo et Spiritu sancto.
proseiiuamur.
clesi;e caUiolica;communicarent, imperialibus jus-
sionibus usus, per Anastasium ducema nova illos
Peirus Dco ani;ibilis presbyter et locum retinens
Laur;i projccit, provinciamquc totam ab eorum pe-
.sanctissimi icipa' Kom;ini, dixit; Ut;iiunt liistorio-
stilentia liberavit.
graphi, samtus .Mcleiius;ib .\i'i;inls est oidinatus, et
Tarasius sanctissiinus patriarch:i dixit Videlis
ascendit super ambonem, et pnedicavit homousion.
:
pnediiant. Sed veluli (iii;iin(l:iiii dispensationem ex- alia canonica causa slt, qu.i; prohibeat.
cogitans sanctus l';ilcr .\tli;iii;isiiis it:i exposuit. rnde Taraslus sanctissimus p;itri;ir('ha dixit: ll;i placet
judicavit illos in clero suscipi, (lui iion essent raagi- omnibusV [Gr. udfl. ut reeipiamus eos? ulijue itu
Uincirndissimi clii (lixiMuiit : l':i iiiiliis Act Anatolins est recoptus. Et rursus, vfiir, vox Dei
lihii'1't. est, (|uia iion inorientur lilii pro p;itribus, scil unus-
Tarasius sanctissimus [latriarcha dixit: !';t ilrium (|uis((ne suo peccato morietiir [Ezccli. xviii ] : et ((uia
(licimus, si alia canonic:i rausa iiiia' (lcponat acci-- ex l)i'o est consecialio. Quod si forte aliiiui dubi-
dentem non est, recipictur: siiic dnliio naiiiijui! taiitde Aiiatolio, leganturea qua; dc ipso sunt.
oportetcanonica conservari pracepta. Cosm;is diaconus et cubuclesins vonerabilis (la-
Reverendissimi nionachi dixeruiit Quia secun-
:
triarcliii legit
dum sex sanctas et universales synodos snscipimus
VroiniUuin Chalcedonensis sanctse ac univcrsalis
eos (jui ex h;cresi coiivertuutnr, si iion est in illis
synodi.
ali(]ua causa nefaria.
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Et nos Coiiveni(!iite autem etiam sancto et universali
trihiis nostris.
doneiisi urDe congregato : id est, Paschasino et
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: 1'crsuaile- g simi archiepiscupi sciiioris Rom;e l.eonis; et Ami-
tolio sanctissimo episcopo magiii noniinis Constan-
bimus eis ex canonibus qui pnelecti sunt atlaraen :
cjuinto.
comraovet in iram imperatorem; et rursus destinat
Dioscorus enim contra id quod regulis placet, sibi sua i|)sius synodicaHierosolyraam Maio mensesext;B
ordinationemConstantinopoIitaniepiscoi)atusindul- 1) indictionis, cum quibusdam clericis et virtute im
gens, provehit in ejus pra^sulatura Anatolium quem- peratoria [idest^ militia]. Et hoc agnito, Pater iioster
dam Alexandrinorum Ecclesi;e responsa Constanti- Sabbas sanct;e memoria; ascendens in civitatem
nopuli facientem, habens pnesto
Eutychem cora- et sanctam una cum aliis eremi hegumenis, eos qui-
miuistrantem. Ad quera Anatolius grato animo dixit dera qui venerant cum synodicis Severi, a sancta
[scite dixit], quod futurum erat ignorans Quo- :
insecuti sunt civitate. Multitudinera autem mona-
cunque arabulasti, sanctiflcasti. Agebantur autem chorura undique colligentes, antesanctamcalvariani
h;ec consulatu Protogenis et Asterii.
cum Hierosolymitanis claraabant, dicentes: Anathe-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Quid Severo et his qui communicant ei: pncsentibus
:
ma
dicitis de Anatolio ? Nonue primas sancta; » synodi et audientibus tam raagistrianis, quam principibus
fuit? Et ecce a Dioscoro impio ordinatus est
[&;•. add.
et militibus qui fuerant ab iraperatore transinissi.
pra;sentequoque Eutyche]. Ergo et nos suscipiaraus
Iste qui|ipc Severus elatione dira detentus, et impe-
eos qui ab h;ci'eticis ordinati sunt, iiucmadmodum Chalcedonensera synodum de-
riali potenti;e iiinixus,
» Quartte.
1 :
unamDominiChristiKiliiDei et postex Viririne inear- tatis h;ibitat(ircs |,'r;itiil;iti sunt, eo (|uod fueritinsi-
nalionem et humanntinnem pr;r(licabat naturamcor- dialor el proditor Eli;c archiepiscopi. Zacharias au-
ruptam; etamicusturbationibusexistensmullasnovi- tem (juiam Cscsariensium urbis principatum mode-
tates elTinxil adversus recta Kcclesi.T! (lo-jmaLa, seu rans, clam in munitionem ingressus, cnnsilium dat
leges: impiissimam eiiim et latrociniosissimam [la- Joanni, (liceiis: si vis bene aijere, el niill;itcniis epi-
trocinalissimanil Kpliesinam secundam synodum re- scop;itu privari, nemo tibi suadeat .Scvcinm in com-
cipit, el similem dicit esse lianc illi, qua' prius in munionem rccipere, sed (i«asi rcpromittc duci, el
eadera Ephesina urbeconvenit. Etaequales in docto- dic, quia et hic quidera, quse intenduntur, facere
ribuspron.intiatCyrillum deiferum Alexandrinorum non differo: sed nc falcantur quidam per necessita-
episcopum, etDioscorum incommunionemrecc- (|ui teni et violenliam me agere, diiiiitUir hinc; et post
pit Eutychetem Inereticnm, utpote consentancum duos dics Dominica exislc:ite atjam alacritcr qu;e a
suum, ct sanclissimiim ct orthodoxissimum Flavia- vobis jubciitur; ct hujusccmodi vcrbis crediilus dux
num urbisarchiepiscopum deposuit et intero-
regi:e restituit eum Ecclesi;e. Archicpiscopusergodimissus
ram esse essentiam [fi)., subsistenliam], el nullam tum capcrc populum, visum est ut convenirent
dilferentiam in his nominibus sciens, sanclara et universi per Doininicos dies [Dominicum diem] in
ndorandam ct consubsUiiitialem Trinitatcm divina- domum sancti protomartyris Stephani, eo quod sulli-
rum essenti;iriim [<ir.. subsistenliarum 1, iiaturarum cienscsset od rece|)tioiicin multiludiiiis: simul autem
et (lcitatiim ct (lcorum diccrc Irinitatein ;iusus cst ct properarcnt (ibvi;ini Ilypatio consobrino imperato-
biijusmodi crgo ;iniinarumcorruptorem ct dcpopul:!- ris, tuiic a Vil;ili;ini c:iptivjiate solulo, el Ilierosoly-
torem imperator AnaSlasius coegit archiepiscopum mam orationis causa venienti. Convenientibus ergo
Eliaracommunicatoremadmittere. Qui cum nullate- universis tam nionachis quam civibus in memoraUi
nus hoc ageie consensissct, eflervens furore impe- colcnda domo, convenit el Anastasius dux, et Zacha-
lator dircxit Olynipium (|uciiid;ini C;esarienscin, du- rias consularis. ('iiin(|ue consuhiris [Ilypatius] adve-
catuin habcntcm l'al;istin;c, inittens p:irilcr ciim eo C nissct, et ciim multitudine in primi martyris Sle-
et epistolam universalem [Gr., dispensatoriara], (iu;c phani tcinplum iiitr;isset, duxquc putarct voluntatem
a Sidone scripla est profitentem non admittcndam iinpernloris eniciendam, asccndil super arabonein
Chalcedonensem synodum, ut omnibus niodis Eliam archiepiscopus, habens secura Theodosium et Sab-
ab episcopntu rcpellcrcl. Oiii Olympius cum poten- bam mon;ichoruin siiminos etduces; et omnispopu-
tatu impcriali pciveiiicns, ct nuiltis modiscl m;iclii- lus per nuilt;is boras clamabat dicens : Ila-rcticos
nameiitis utcns, atiiue j;im dictam epistolnm maiii- anathematiza, et synodum robora. 1'rotiiius ergo
fcstans, Eliam (luidemabepiscopatu pepulit, elapud tres cx coiisensuan ithematizant Nestorium, et Euly-
Ailam exsilio relegavit Joannem vcro Marciani
: chetem, et Sevcrum, et Soterichum C;es.irea; Cap-
filium spondcntcin cl Scvcrum comniunicntorcm ad- padoci;e, et omncm qui non reciperet synodum Chal-
inittere, etsyiioiliimChalcc(loiicnscm;in;ilhciiiali/.;irc, cedonensem.
episcopum Ilieriisnlymoriiin fecit prinio dic [tcrlio Tarasiiis snnclissiinus palri;irch;i dixit: .Xudi-
exrnd. Jol.] Septembris mensis [Gr.. Scptcmbrisdie tioncm fecimus patcrnorum maiid;iloruni: quid ergo
tertia], initio decim;e [«?., undecima;] indictionis. oportet?suscipitis[suscipere]abh3ereticisordinatos?
Cum autem cngnovisscnt sanctificatns .Sabbas et Snncta synodus dixit: Etiara, domine, audivimus.
c;eteri eremi Patres, h;i'c spopondissc Joannem, col- d cl oporict suscipere.
lecti contestati sunt, nc Scvcrum in conimuiiioncm Tnrasius saiictissimus |);ttriarcha dixil: Quiii po-
reciperet, s(\l inagis pro Ch:ilcc(loncnsi .syinKlo dis- tiusct plurcseiinini (lui iii scxla saiicl;i syiiodo con-
crimen incurreret, cum profcctos [profccto] illos sederunt, a Seigio, Pyrrlio, Paulo, et Petro, prae-
haberct omncs auxiliantcs; et ita Joannes (|uotquot ceptoribus videlicct h;ereseos unara voluntatem in
duci pollicitus cst faccre. pr;evaricatus est, Patres Christo pnedicantiura, ordinati sunt: quoniani lii
rcvcritus. Porro Anast;isius impcnitor compcriens vicissim Conslantinopolcos tliroiium snrliti suiit ; et
Jo;iiineni irrit;is spoiisioncs fecisse, et insanicns ;id- a Petro, (|ui ex liis novissimus cidcni tlirono pr;i'-
versus Olyinpinm ipii fuernt fuga lapsus, mitlit [et ccdil, usiiiic ;id scxlnin synoduni aiiiii plus non
insaniens, Olynipio fuga lapso, mitlit] Auiistasium transierunl (iu;ini (|uin(lec.im : el ipsi (lui iiitra hoc
P;iiiiphili, (|ui ducatum habcbnt Palestina;, ut agcret tenipus fucrunt, Thomas et Joanuesettlonstantinus
(pu) Joanncs Scvcriim in coininuiiioiicm siisciperel, pontilices in pra'sigii:itii tcmpore [Gr. (((/</. temp. a
cl Clialccdoiicnscm syniidiiiii ;iiintlicin;ili/.;irct, vel pnediclis luerclicis oidiiiali siint : el propt. ] ;
id est
hunc ab cpiscopatu rcpcllcrct. Qui venicns Ilicroso- duin bi qui Inerclici noniinali suiit, exstilisse no-
: : : !
scmUur: et propterea noii sunt improbati porAcogitate vosmetipsos annumerare sacrosanctae ple-
:
i(iiin(|uaginta enini aniKis tunc ha'resis perdura- nitudini. Rcce euim et post pacem hi iiui onlinati
vii. Sed sexta' synndi l'alres ipsos iiualuor an;i- sunt, non recipiuiitur.
lliematizaverunt, quanquain ordinatioeorum esseiit. Tarasius sanctissiraus patriarcha dixit: Non dixit
Sancta synodus dixit: Clarum est. Pater, non recipicndos fore; sed ne forte violentiam
Constanlinus saiiclissiinus episcopus Cypri dixil sustinerent, iiui vuliiissent uniricleroorthoduxorum.
Sufficienter osleiisum esl. honorabilissiini fratres, Eteiiim in veritate nonabsque necessitate ac difficuL
et de hoc, quia qui ab lia'i'eticis accedunl, susci- tate hoc fiet. Verumtamen egregius Pater per tein-
piendi sunt. Si quis autem studio ad luerelicum pusillud, cum essent orthodoxi episcopi plurimi, in-
icril, et susceperit ordinationem, sine receptione terdicebat alumnis Ecclesi;e ordinatione uti Ariano-
stt. rum:nullaenimdefensioaderat.Quiaenimliocverum
Reverendissiini monachi dixerunl : Habemus et
est, et non ignorabant sensum Patris hi qui post il-
de hocsancti Basilii epistolam ad Nicopolitas; et ob- lum sunt Ecclesiie successores, ab hicreticis consti-
secranuis legi. tutos, deiiide raelioratos susceperunt, ut didicimus
Tarasius sanctissimus patriarclia dixil: Legatur. per illa qu«pr;«lecta sunt. Ubique enim Patres sibi
Constantinus diaconus et notarius legit. B invicem concordantes sunt, nec inest illis refragatio
uihi ; sed adversantiir eis qui dispensationes et in-
De epistola sancti Basilii ad NicopoHtas.
tentiones eoruin ininime didiceruut.
Nescio episcopura, nec connumeraverim inter Reverendissimi monachi dixerunt : Congrua quae-
saeerdotes Christi, eum ((ui a profanis manibus in
que dissoluta sunt.
destructionem lidei ad prKlaiionem provectus est Sancta synodus dixit: Legant astantes episcopi
lioc estjudicium ineum. Vosautem si aliquam habe.
proprios libellos, tanquam accedentes ad catholicam
tis nobiscum porlionein, hicc nobiscum procul dubio Ecclesiam.
.scntietis: at vero si a nobisipsis cunsiliuin sumitis, Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Legant
unusquisque su;e sententi;e dominus est. Nos autem postquam duorum capitulorum qus qusrebantur,
iiisontesasanguineisto. I'orroh8ec scripsi, non de vo- subtililer causa examinata est, tam scilicet de his
bis diffidens, sed quorumdam hiesitationem confir- qui ab hsereticis sunt ordinati, quam de his qui ac-
mans, ex eo quod notam faciam meain ipsius senlen- cedunt ab h;eresi ad saiictain catbolicain Eccle-
tianulenonadrailtendisquibusdaminconimunioneni, siara.
nequeillis qui manus eorum promotionein suinpse Hypatius episcopus Nicteae legit libellum suum.
unt. Proptereap;icefacta,cogitate vosmetipsosannu- C Estautem ipse libellus, quemet Basilius reverendis-
inerare sacrosauct;^ plenitudini [&/•., et ne manus siinus episcopus Ancyrensium feoit.
ipsorum impositioneaccepta,postmodum pace facta Leo episcopus Rhodi, Nicolaus Hierapoleos, Gre-
conentur seipsos annum]. goriusPessinuntius, Gregorius LGeorgiusl .Vntiochi;!;
monachi dixerunt
Reverendissimi Ecce Pater :
Pisidiae, Leo Carpathi, legerunt exemplaria ejusdem
exsecratur hsreticorum ordinationem, dicendo
libelli.
Neque connumeraverim inter sacerdotes Christi eum Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Professio- :
secrari : sic enim est paternus sensus. Sin autem magnoruin principuin et iinperatnrum multosannos 1
synodica promulgatio et concordia ecclesiarum causa Orthodoxorum imperatoruni mullos annos! Deposi-
orthodoxis facta fuerit, i|ui praesumpserit a profa-D toresvocum novitatisqusefactaest, Doraine, robora
nis hfereticis ordinari, depositioni succumbet.
Piara da vitara eis !
ACTIO SECUNDA.
In nomine Domini et dominatoris Jesu Chriti veri coronatae matris ejus, anno consulatus eorum
Dei nostri, iraperio piissimorum et amicorura Chri- octavo, sexto Kalendas Octobrias indictione 11.
sti dominorum nostrorum Constantini et Iren;« Deo Conveniente sanctaet universali synodo, qu;Te per
Patrol. GXXLX^ 8
:
divinam gratiamctpiam sanctionem eorumdem Ueo A forle qiiasi velamento astutiae proprium sensum
adunibrare volens, verbis siraulas veritatera, mente
confirmatorura imperatorum congregata est in Ni-
censiumclara metropoliBithyniensium provincise, id autem mulignanter operaris?
est, Petro reverendissimo primo presbytero sanctis-
Gregorius reverendissimus episcopus Neocsesariae
dixit: Absit, veritatem confileor, et non mentior,
sim;e Roma Fxdesiae sancti apostoli Pctri, et Pctro
reverendissimo presbytero ct monacho el abbate ve- neque falsum faci:im verbum meum.
nerabilismonasleriisanctiSabba' Uomanne siti, reti- Tarasius s;inctissimus |)atriarcha dixit : Debueras
a prioribus annis aperire aurcs tuas et Paulum di-
nenlibus lc-um apostolicKsedisalmi elbeatissimi ar- ;
eis
{l Tim. VI, Tit. iiij. Quid enim profanius et magis
presbyteris monachis et vicariis apostolicarum se-
vocura novilas est, quara dicere Christianos idolola-
dium orientalisdioeceseos; sedentibusque ante sacra-
Iras esse "?
tissimura anibonem templi sanctissimie magn.T eccle-
B Gregorius reverendissimus episcopus Neocaesaria
si;equit'cognominaturSophia, pr.Tsenlibus ctauscul-
dixit Malura erat ; et confiteinur, quia malum erat
:
tantibusgloriosissimiset magnificcnlissimis princi
sed ita gestuniesl, ct itagessiraus;ctideoposlularaus
pibus, id esl. Petrona famosissimo cxconsulc, patri-
veiiiam delictorum nostroruiu. Conflleor, doraine,
cio etcoraile Dcoconservandi imperialis obsequii, et
coram honorificentia sanclilalis vestrae et oranium
Joanne iraperiali osliario et loguthcta militaris logo-
fratrura sanctae synodi, quoniain peccaviraus, et ini-
etomnisancta synodo secuiidum ordincin in
thesii,
quitatem fecimus, et raalc patraviraus ;etveniam po-
prima actione signatum pra-scnlibus ctiam et Dco
:
pleniludine raon;ic'..ica,
ut sequciiti actionc cum libello rursus conveniente,
ratis Dci Evangeliis.
chartophy- qua; illius suiit agiioscaraus.
Niccphorus Deo amabilis diaconus ct
Sancta synodus dixit: Ut jubet sanctitas tua,
lax venerabilis patriarchii dixit : Ilegius lioino pr;r
epis.;opus qui aslat, cum libello veniat ; et in se-
foribus hujus venerabilis terapli stat, ducens secuin
quenti actioiie, secundum quod placuerit, agelur.
episcopura Ncoca;sari;c.
Leontius inclytus el regius a secrctis dixil: Me-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixil: Ingre
ininit s:icratissiraa et divinitus collecta synodus;
diantur. P
(|ualiter praecedenti conveiitu diviiiae littera; lectac
Clarissimus rcgius raaiulalor ingrcssus dixit
sint Deo conservatorum inagnorura imperatorum
Missus sum a dominis nostris bonis, ut adduccrem
nostrorum, in (luibus continebatur memoria liltera-
reverendissimum cpisciq)ura Ncoca^saria.' ad piam
rum, qu£ .synodice raissa; sunt a sanctissimo ct bea-
synodum vestram, et exhibui.
et sanctara
tissimo papa scnioris Romae, et venerabilibus sura-
Sancta synodus dixit: Deus conservct pios im-
inis((ue sacerdotibusorientis, induobusquaternioni-
peratores noslros.
bus quibus ct nunc allatis, suggeriraus ad quod
:
ct didici et certus suin, quia veritas haec esl, qua; impcnitores nostros?
iiunc quaritur et pnfdicalur : ac per hoc ego peto Petrus et Petrus Deo araabiles presbyteri, et lo-
veniain prioium Lialorum mer):"ura, et volo cuni cum tenentes Adriani sanctissimi papae Romani,
oinnibus ct illuiiiiii:iii ct doceri. Dclicta cnira et dixerunt : Nosipsi acccpimus ab apostolico Palre
pcccat,! inea iiniiicns;i sunt: et sicut Doininus ad nostro hujusceinodi litteras, et detuliraus eas ad
corapunctionein duxerit sacrain synodum etsanctis- pios doininos.
siraura doininum raeum, ita fiat. Joannes magniflcentissiraus logotheta dixit: Uxc
Tarasius sanctissiinus patriarcha dixit: Nuin novcrunt et honorabilissimi Siculi, Deo amabilis
: :
bus imperii eorum factuin fuerit hoc, magnificare Opportunum est etiam in prujsenti cum Psalmista
habelDeus piura imperium eorum super priora re- canere : Miscricordia et veritas obviavcrunt sibi, ju-
gna. Ilincet suggeslioiieMi (luie lecta est, transmisit stitiactpax caniplcxx sunt se(Psal Lxxxiv). Mise-
ad pios imperatores nostros una cum litteris ad ricordia et veritas scimus quia Dominus noster Jesus
sanctitalcm vestram, cl vicariis suis (jui hic pr;esi- (iliristus est: participatione autem ejus etiam san-
dentes adsunt. ctissimi patriarchset orbis terrae pastores et dicun-
Cosinas diaconus, notarius et cubuclesius dixit tur et sunt. Eteniin misericordia et veritas obviave-
El ali;e missae sunt littene a sanctissimo papa se- runtsibi, Adrianusscilicetsanctissimuspapasenioris
nioris Romas ad Tarasium sanctissimum et univer- Roinse, etTarasiussanctissimus patri;ircha regnantis
salein patriarcham iiostrum ; et sicut jusserit sancta Gonstantinopoleos. Qui unuin sentientes et con-
etde his fiet.
collectio vestra, fitentes, justitiam et pacein coraplexi sunt. Phero-
Sancta synodusdixit: Legantur. nyraa [Const. unum sentientes et confltentes. Justi-
Cosmas pra;dictus legit tia et pax osculatae sunt. Phe. ] enira Irene, et decreto
Epistota Adiiani sanctissimi papx scnions Roinse, C Dei regnans et iinpcrans [nomen habens rei veritati
intcrpretata ex Latinonim dietione in Grsenorum consonumac respondens] ;divinitus mota, etdecorcm
vocem. Ecclesiffi desiderans atque volens, litteris usa, justi-
(Vide Patrol. tom XCVI, col. 1233.) tiam plieronyraam, sanctissimam videlicet Ecclesiara
Petrus etPetrus reverendissimi presbyteri ac vi- Romanam amplexa est ; et raovit in mediura transire,
carii sanctissimi papae senioris Rom;e Adriani dixe- et praesens sanctura LTtificare collegiura; sed et or-
runt: Dicat nobis sanctissimus patriarcha Tarasius Ihodoxain patefacere fidem. Et nunc gaudium ma-
regiiE civitatis, si consentiat litteris sanctissimi gnum factum est in lectione sacrarum litterarum
papa; senioris Roraae Adriani, an noii. sanctissimi papae Adriani, tam ad divinitus conser-
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sacratis- vaiidosettranquiilissimos imperatoresnostros, quara
sinius Paulus apostolus, (lui illustratus est lumine ad sanctissiraum et ter beatuin patriarchara Tarasiura
Christi,et genuit nos per Evangeliura, cuni Roma- destiiiatarum ; et magiias in hoc agimus Deo gratias,
nis scriberet, approbans studium siiicer;e fldei eo- quia tanto meruimus gaudio perfrui et Uetitia. El
rum, quam in Christura verum Deum habebant, sic benedictus Deus, qui suscitavit nobistale imperium,
ait: Fides vestra annuntiatur in universo mundo quod sollicitum sit seinper, et excitet populos ad
(Rom.i): hoc testimonium sequi necessarium est, r» unum conspiramentum et unanimitatem atque custo-
et inconsulle agit qui huic conatur resistere. Unde diam diviiiorum canonum, seu tradilionum sanctis-
Adrianus praesul senioris Romae, cum esset particeps sinue Ecclesi;^. Sed Christus Deus per gignentem se
eorum qui prasdicto testimonio muniri nierucrunt, sanctissimam Dei Genitricem, et omnes sanctos suos,
scripsit expresse ac veraciter piis iraperatoribus et vos sacerdotes suos, qui unum sapitis, et dolum
nostris, atque ad humilitatem nostrara, affirmans in cordibus non habetis vestris, sed festinatis
Ecclesise catholics. Nara et ipsi nos scnitando Scri- stras veraces ostendat, et longievos conservet bo-
pturas, et syllogistice approbando, rimati suraus: nos dominos nostros, et glorificet eos, et exaltet
sic quod confessi suraus, confitemur et confitebi- cornu eorum, et subjiciat inimicos eorum suii pedi-
raur, consonamus et confirmamus, atque permane- bus ipsorum, et dignos eos faciat etiara in futuro
bimus in significatione litterarum quse lectie sunt, ssculo cum sanctis regibus connumerari, conservet-
imaginales descriptiones suscipientes secundum an- que hanc sanctissimam synodum.
tiquam patrum nostrorum traditionem ; et has affe- Agapius sanctissimus episcopus Caesarise Gappado-
239 ANASTASn BIBLIOTHECARII m
c\x dixit : Scriptum est in divinis Scripturis nnstris, A saluto et ampiector sacras iconas, cum sinltanquam
quia separavil Deus inter iucera et inter tenebias arrha salutis mex. Eos antem qui ita non sapiunt,
Ecie enim cess.inle tenpbrosi maie opinantium h;e- anathematizo.
resi, lumen cunctis urthodoxiie refulsit : quod lumen Nicephorus episcopus Dyrrachii dixit: Secundum
et egi sequens, suscipio et saluto sacras ac venera- relationem qux missa est ab Adriano sanctissimo
biles iconas, et eos qu. ita non sentiunt, anathemati papa senioris Romae ad pios imperatores nostros, et
submitto. ad sanclissimum et universalem patriarcham Tara-
Joannes sanctissimusepiscopus Ephesi dixit: Sic- sium, quin et sccundumejus sanctissimi Tarasii ar-
uthonorabiles liltene sanctissimi papseRomani con- chiepiscopi doctrinam, lidem et confessionem, sapio
linent, iUi credo, et iu confiteor gratia Chrisli veri et leneo: et cum liac confessione mea brevis vitae
Basilius sanctissiraus episcopus Ancyne dixit: cjus, qua; destinata est ad Tarasiura sanctissiraum
Quera;idraodum continenl litterse sanctissirai Adriani et universalem palriarcham. Unde et ego per omnia
papse senioris Roraae, et sensus sanctissimi l'atris his consentiens, et recti sensus incessu sequens.
nostri ac universalis patriarchse ; sic sapio, sic teneo, honuro etadoro et recipio ab olim in Ecclesia tra-
ct ita docebo. et cura hoc sensu meo etiam in futu- ditas venerabiles et sacras iconas;et eum qui in
triarchae nostri Tarasii, sapio et sapiam, et in illum Secunduin lectas synodicas epistolas sanctissimi
munduni adducar cuin hac confessione mea. |)apa; senioris Romx, etdoclrinain sanctissimi i);i-
Kulhvmius sanctissimus episcopus Sardis dixit : triarcha" Tarasii, suscipio venerabiles imagines sc-
Et co prselectas litlcras sanctissiini papa; seiiioris C cunduni antiquani consuetudinein ; et eos qui sic se
illis Iraditionem sanctorum apostoluruin et sacratis- suscipio venerabiles iconas secunduin anii(|uam tra-
siinorum magistruruin tiui has reliqueruiit, in sancta ditionera : ct qui se ita non habenl, anatheinatizo,
Dei Ecclesia constitutara. Propter quod tota anima ConstantinussanctissiniusepiscopusGangrensium
recipio hujusmodi venerabiles iconas cum conve- dixit; Sccundum relationes (|uae lectse sunt beatis-
iiientihonore ac salutatoria adorationc. Eos autem sirai pap» senioris Ronia; .Vdriani, suscipio venerabi-
qui aliter vel advcrse sapiunl aut dugmatizant contra les iconas juxta priscam traditionera. Eos vero qui
sanclasiconas, alicnosai-atholica Ecclesiaa^stimans, sic iiun sapiunt, anathemati submitto.
abjicio, et haereticos denuntio. NicetasanclissiinuscpiscopusClaudiopoleusdixit:
Petrus sanclissimus episcopus Nicomedia; dixit : Secundum lectassynodicas cpistolas beatissiini pap:c
Secunduai lectas littcras sanctissimi paps .senioris senioris Roma; Adriani susclpio venerabiles iconas
Rom:e Adriani, ct secundum fidcin sanctissiini et q secundum antiquam consucludinem; el qui sic non
universalis patriarch;e Tarasii, venerabiles iconas sapiunt, anathematl submitto.
suscipio, et adoro, et docebo, tanquani redditurusin Theodorus sanctissiraus cpiscopus Myrensium Ly.
die judicii rationcm judici et Deo nostro. ci;e dixit: Secundum synodicas epistolas quae lectse
Elias sanctissinuis episcopus Cretae dixit; Secun- sunt bcatissimi papa; Romae Adriani, credo et proD-
dum hoiiuiabilcslillei-as sanctissimi papae senioris teor, atque adoro et amplector sanctas ct venerabiles
sic cunfiteur et tcneu pretiosas et iconas; et qui ita noii sapiunt, anatheinatizo et de-
Roma; Adriani,
sacras iconas, nunquam aliiiuando commutandus, clino.
nec modo eas tantura adorans. Eos autein qui non Theoiihylactus diaconuset exan hus, locura tenens
Stauracius sanclissimus episcopus Chalcedonis cas cpistulas bcalissimi i);ip;e senioris Roin.T Adriani
prufiteor; et qui ita non sapiunt, anatheinati sub-
dixit; SecundumepistulaniAdrianisanclissimipapa;
senioris Romae, qua; ad sanctissirauin patriarchara mittu.
noslrum Tarasium missa est, sic el ego receplo, Michael sanclissimus episcopus Synadensium
:
dixit: Seciindum synodicas epistoias a beatissimo A quam traditinnem catholicne Ecclesian. Eos vcro qui
papa Adriano senioris Rom.T directas confitenr, et ita non sapiunt, anathematizo.
admilto jiixta priscam Iraditionem sacras et vene- Marianus sanclissimus epi^copus Pompeiopoleos
ratiiies iconas : cl (|ui ita non sascipiunt, anathe- dixit: Secundum lcclas synodicas epistolas bcatis-
mati submitto. simi papa- seniorisRom;p Adriani confiteor, suscipio
Eustathius sanctissimusepiscopus Laodicea" dixit etadoro sacras et venerabiles iconas secundum an-
Secundum recitatas synodicas epistolas beatissimi tiquam traditionem Ecclesise. Eos vero qui ita non
papa" senioris Roma^ Adriani confiteor, et recipio sapiunt, anathematizo.
pretiosasel sacras iconas juxta priscani traditioncm : JnannessanctissimusepiscopusTauromenia^dixit:
et qui ita non sapiunt, anathemati suhmitto. Cum veluti divinus orthodoxia' terminus sint littene
Xlonstantinus episcopus Pergse dixit: Secundum qua> ab Adriano papa senioris Rom;c ad pios impc-
lectas synodicas epistolas beatissimi papre senioris rntores, necnon et .idTarasium universaicm patriar-
Roms Adriani contiteor, et recipio pretiosas et cham nostrum, misss sunt, ita profiteor, suscipiens
sacras ima^ines sccundum antiquam traditionem: sacras iconassecundum antiquam traditionem Eccle-
et fjui itanon sapiunt, anathemati submitto. siae catholicpe. Eos vero qui ita non sapiunt anathe-
senioris Romse Adriani confiteor, et suscipio sacras Theodorus sanctissimus episcopus Panormi si-
et venerabiles iconas secundum antiquam traditio- militer.
nem. Eos vero qui ita non sapiunt, anathematizo. C Joannes sanctissimus episcopus Arcadiopoleos si-
Gresorius presbyter Constantinopoleos sanctorum militer.
apostolorum, et locum tenens metropoleos Mocissi, Stephanus sanctissi mus episcopus Bibonensium si-
Theodorus sanctissiraus episcopus CatantE dixit: Christophorus sanctissimus episcopus sanctae Cy-
Omni orthodoxia plenani relationem, quoe missa est ^ riacssirailiter.
a sanctissimo papa senioris Romse Adriano ad pios et Eustachius [Eustratius] sanctissimus episcopus
araicosChristi imjicratores nostros, sed et Tarasiura Methymnae similiter.
alraum et universalem patriarcham, per lectionem Theotimus sanctissimus episcopus Crotonensiuni
agnovi. Unde et ego his assentior, et prorsus adoro, similiter.
amplector et admitto sacras iconas. Eos vero qui ita Theophilussanctissimus episcopus Chii similiter.
non sapiunt, anathematisrais transmitto, tanquara Leo sanctissiraus episcopus Cii similiter.
alienos ab Ecclesia catholica. BasiliussanctissimusepiscopusNesiorumsirailiter.
Manuel sanctissimus episcopus Adrianopoleos Joannes sanctissimus episcopus Apri similiter.
Thraciae dixit: Secundum lectas synodicas epistolas Ignatius sanctissimus episcopus Prinae similiter.
beatissimi papae senioris Romae Adriani confiteor, et Theophylactus sanctissimus episcopus Cypsello-
recipio sanctas venerabiles iconas secundura anti- rum similiter,
Basilius sanctissimus episcopus Magnesiae Msean- Niceta sanclissiraus episcopus Nacoliae similiter.
dri similiter. Petrus sanctissimus episcopus Asponae similiter.
Theophanius sanctissimus cpiscopus Calps simi- Synesius Sanctissimus episcopus Cinn;e siraililer.
liter. Synesius sanctissiraus episcopus Anastasiopoleos
Leo sanctissimus episcopus Algizensium similiter. sirailiter.
Nicoderaus sanctissimus episeopus Eugazensium Eustathius sanclissiraus episcopus Solensiura si-
similiter. militer.
Lucas [Lycastus] sanctissimus episcopus Bare- Theodorus sanctissimus episcopus Citii similiter.
tensium similiter. Gregnriussanctissiraus episcopus Triraithunten-
Tbeophylaclus sanctissimus episcopus Ilypaepen- sium slmiliter.
sium similiter. Alexander sanctissimus episcopus Amathunlen-
Theophanes sanctissiraus eptscopns Lebedensium sium similiter.
similiter. Joannes [Gr., Sisinnius] sanctissimus episcopus
Stratonicus sanctissimus episcopus Cymae simi- D Adriana; simililer.
liter. Michacl sanctissiraus episcopus Melito|)oleos si-
Cosraas sanctissinius episcopus .Myrn;(' siniiliter. militer.
Olbianus sanctissiraus episcopus EI;e;i' siralliter. Theodorus sanctissimus episcopus Germ^ simi-
Pardus sanctissimus episcopus Pitlan;e similiier. liter.
BasiliussanctissimusepiscopusPcrganii similiter. Basilius sanctissiraus episcopus Hadranothyren-
Basilius sanclissimus episcopus Atrammyli simi- sium similiter.
liter. Leo sanctissiraus episcopus 1'uemanini similiter.
Marianus [Marinus] sanctissimiisepiscopus Atan- Symeon sanctissimuseplscopiis (.)c;c similiter.
dri similiter. Joannes sanctissimus episcopus Lampsaci simi-
Joannes sanclissiraus episcopus Assi similiter. liter.
Joannes sanctissimus episcopus Arcadiopoleos si- Nicela sanctissiraos episcopus Hilei similiter.
militer. LeosanctissimusepiscopusTroadensiumsimiliter.
a Exstat p;iriter iii ms. .Inlyaiin.
;
Theodorus sanctissimus episcopus Abydi simi-A vidpruiit t!l ministri fueruiit sermonis (A-^. i), el hi
Anastasius sanctissimus episcopus Tripoleos si- nostri ; ita certissime comperiens contincrc liitoras
liter.
qu:e nunc, ab .\driano saiictissimo piipa senioris
Leo sanctissimus episcopus Traculensium simi- Roma; tam ad pins ct amicns Chrisli iraperatores
Joannes sanctissimus episcopus Daldae similiter. Niceta sanctissimus episcopus Rys;ci sirailiter.
Eustathius sanctissimus episcopus Orcanoe simi- Nicephorus sanctissimus episcopus Glanensium
liter. similiter.
Joannes [Joseph] sanctissimus episcopus Attalise G Leo sanctissimus episcopus Trocnadensium simi-
similiter. liter.
Leo sanctissimus episcopus Docimii simililcr. Leo vicedominus et vicarius Zoropoleos simili-
Damianus sanctissimus episcopus Meri similiter. ter.
Georgius sanctissimus episcopus Plutinnpoleos A ponim iHiliat.im lidiNu. (|u:e nobls tam a sanctis
similiter. apostolis et prophiHis, quam a (loftorihus in catho-
Basilius sanctissimus episcopus Perbercos siini- lii-a Ecclcsia est iradita, i't serunilum ili'stin:itam
leos seu Zalichi, similiter. quse missfe sunt ab Adriano senioris Roma!sanctis-
Leosanctissimus episcopus Sebastse similiter. simo et apostidico |)apa ad pios et Christi amicos
ACTIO TERTIA.
divinam gratiam et piam sanctionem eorumdem di- Joanne iraperiali ostiario et logotheta railitaris lo-
vinitus confirmatorum imperatorum congregata est gothesii, et tota sancta synodo secundum ordinem
in Nicensium clara metropoli Bithyniensium provin- qui prsescriptus est in priraa actione ;
prsesentibus
cia;: id est, Petro reverendissimo primo presbytero etiara Deo amabilibusarchimandritis et hegumenis,
sanctse Romanse Ecclesia; sancti apostoli Petri, et atque omni monachica plenitudine; propositis san-
Petro reverendissimo prcsbytero et monacho et he- ctis et intemeratis Evangeliis :
gumeno venerabilis monasterii sancti Sabba; siti Dixit Deraetrius Deo araabilis diaconus et scevo-
Romae, tenentibus vicem apostolicae sedis almi et phylax sanctse Constantinopolitanae Ecclesi»:
sanctissimi archiepiscopi seniorisRomaeAdriani ; et Quoniam quidem praecedenti die visum est san-
Tarasio almo et sanctissimo archiepiscopo magni ctae et universali synodo sequenti paterna et eccle-
nominis Constantinopoleos novai Romse, et Joanne siastica jura, suscipiendos eos qui ex haeresi conver-
ac Thoma reverendissimis presbyteris monachis et tunlur; necnon et eos orthodoxos qui ab haereticis
1
Sicilia^dixerunt. Quod in aliis factum est, fiat quo- Pater noster .\thanasius ad Rufinianum dixit, quia
que in istis. ] eis qui principps fiuTnnt haereseos sufficit, si tantum
Sancta synodus dixit : Fiat. ad poenitenfiam admiftantur.
Tarasiussanctissimus patriarcha dixit: Sed sermo C Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sed dixit,
quidam rumorisnbstrei)it, quod in tempnre i^ersecu- quia non cecidit, neque persecutus est.
Sancta synodus dixit Non estdistnus. : nem suam pivnitPntia siesla receptusest.
Tarasius sancfissimus patriarcha dixit: Ounniain
Epiphanius reverendissimus diaconus Hcclesise
et sicut persecutor ciedes inni\it.
Cataiue, ct locum retinens Thoma' episcopi Sardi-
Theodorussanctissimus e|)iscnpus Catante, et (|ui ni;p, dixit; Sed ncminem iiersecutus esl Juve-
cum eo Deo amabiles episcijpi Sicilia^, et Epiphanius nalis.
diaconusetlocumtenensepiscopiSardinia?,dixerunt; Tarasius sanctissimus pafriarcha dixit; Et iste
Quarlasynodusmoxutprssedit, in primordiisexcla- respondit, quia neminem persecutus sum.
raavit: Dioscorum fnras mitte, hnmicidani fnras Xam et Eustalhius Sebastenus princeps erat hse-
2S3 INTERPRFTATIO SYNODI VII GRNERALIS. — ACTIO III. 254
reseosMncedonianornm : sericum libello sancfus Ba- A poscimus iit lilter» sanctissimi patriarchjeTarasii,
siliiis Palor nnstpr Riiscppit illiim. quaMiiiss;!' sunt ad sanctissimos et summos aacer-
Reverendissimi monaclii ilixerunt : Verum est. dotps oriPiitis, prius leganUir; et ita rescriplie
dem sentiant et eadem prfedicent tam senioris Ro- asseclis, sacratissimis videlicet Patribus nostrisedu-
m« papa, quam sanctissinuis patriarcha Tarasius, catus, exipsis mollibus ungulisdidici.
qui et prsesidet regiae urbi, quam orientis epi- ,
Credo in unum Deum Patrem omnipotentem, et in
scopi. unumDominum lesum ChristumFiliumDei et Deum
Magni ficentissimi princi pes et sancta sy nod us dixe- nostrum, naturaex Patre sine tempore coffternura •
vero secundura coramunera naturse rationem unus ribus temporibns naviganles iniquas rescidit hnere-
Deus nmnium factor visibilium et invisibilium, om- ses, et inventores iiatpfecit earura, Oriiienem vide-
nium provisnr. Contitenr autera factam proptPrsa- licel, et Didymura, et Evasirium : ita et ecro has, ut-
Inlem nostram in novissirais diebus secnndumcar- pote porlentosas hnprpticorum fabulatinnes, repello.
nem nativitatera unius snnctsTrinitatis, Filii scili- Porro per sextam sicnt exduabus naturisChristura,
cet Dei et rtoraini nostri .lesu Christi, ex veraciter ex quibus et est, olira esse didicerain; ita et duas
sanctaPei trenitrice seniperque Vircrine Maria : con- naturales vohintates et operationes ejus in ufraque
substantialem quidem factum nobis modisomnibus
'
nera [Crr. add. seternaml bonorum scilicet, et his canones rccipio ; in qnibus refertur : In quibu«dam
contrariorum. Expetens etiara intercessiones san- vcnerabiliura imasiniira picturis ainiis dijrito prae-
ctissim;r et interaerata' domin;e nnstrae Dei srenitri- ciirsoris exaratur ostensus, qui in fisrura prpecessit
ciset semppr Virsinis Marirr, sanctnrumque ansreln- £rratia>, vcrum nohis ppr Ipipm dpmonstrans aRnum,
rum [doctorumT, salutans et venerabiles iconas eo- ccdentes characteres Ecclesiai tr:iditos salutantes,
rum, et omnem hjpreticara abominans contentio srratinm hnnore praeferiraus et vcitatem, hanc ut
nera, upcnon et cornm ductores atque primnrps, lesis plenitndinem admittentes. Ut erco perfectio
Sinonem videlicet. Marcionpm, Manctpra. Pauliira etinm per colornm operationes in nmniiim vultibus
quoque Samosateniim. et Snbpllum Libyum, porum- dcpincratiir. chnraiterpm acrni Dei nnstri Christi, qui
que dogmata nefarin. Recipio etinm sanctas el uni- tollit peccata raundi, secundum hnmnnitatpm Ptiam
versales sex synodos, et earum divina do^raata pa- in iconis ex hoc pro veteri aijno definimus depinfri
riteret doctrinas, tanqnam quse divina insiiivntione pereum videlicetcelsltndincm hnmilitatis Dei Verbi
nobis tradita fuprint. Ft cnm i>rima qnidpm hnmnu- considerantps et nd , mpmoriam conversalionis
sion et un;i cuni Patre sinc initio Filium esse crc- quam in carne eessit, passinnis qunqne ac snlutnris
dens. nnnthcmatizo impium Arinra, Aetiura, Euno- mortis e.ius ndducti, ntqiie redemptionis quae hinc
mium, Eiidoxium et Demophilnra: post hos et eos est mundo elfectn. Superfluns autem tnmultntiones
qui iurediciinturDissimilPSPtSpmiariani. atque ora- et sarrulitatcs post hspc inconsulte promiilgatas, nt
nem coinqiiin;itam porura catcrvara. Cum sccunda apud vos minime receptns, neque per divinnm pr;i-
vero Deura essc Spiritura sanctum ct vivificntorpra tinm dirtns, irritnsasstimnmiis: et nve islisdicentes,
confltens, nbjicin Macednninm etomnesqii iinius fuiincesquc facturi, accinsimns lumbos mentis no-
cum illo sunt sensus, cura his autera et Deo perosnra D str.T in veritate, ct suscitamiir una ciim piis ct fidc-
Apollinarium, qni inscnsate desipuitf (^r., qni sine libus imperntoribus nnstris, propufrnntoribus vidcli-
racntPopinatusesti.CumtcrtiaautemunumDominum cet vcritntis, ad unitatem sanctae Dei Ecclesia?: n
Jesiim Christnm vprum Dpiim nostrum ex Patrp (|uibus et synodiim univcrsalpra petivimusin pran-
genitiiin, pumdpmqnc in nnvissimis diPbus prnpter sentiii totiiis ennim Dco nmahilis populi et postu- .
salutera nnstrara incnrnatum cx sanctaDei geniliice latinni nostra' pic annnpriiiil. Undp vris i|ui super-
scmperque Virjrine Maria, pra^dicans, hominis cul- aedificali estis sii|)Pr fnndamcntum apostolorum et
torum Nestorium, et bifram quae circa ipsum est, prophetarum, ipsum videlicet suramura ct an-iula-
Diodiirum ;iio ac Tbpodnriim, necnon et eorum rcm lapidera Chrislnm Jpsiiin (i=:/)/ic.'!. ii ), quemad-
|irodi^iosam f;ibnlara pneiliciintes, et in Cbrislo modum pnecpdcntibns dictura est, concertatores
in
'
Locus obscurus, et caute legendus.
257 INTEKPUETATIO SYNODI VII GENEHALIS. — ACTIO III. 258
cicntes sunius cogitare alliquid a nobis, quasi a no- A Sanctissimo ac beatissimo domino Tarasio urchiepir-
bis, sed sutlicientiu nostra ex Deo est (H Vor. iii) scopo Cotislanlinopolcos et univevsali patriarclix,
;
oricntis sumnii sacerdotes ct saccrdotes in bomino
i|uia (lisrupta ineinbiM etdiscissa in uiium corpus
salulein
eoinpacluin et connoxuin crcscere laciel, iii ((uibus
caputest Ciiiisljs ; et ultr.i jain iion eruiil dispersa. Sacratissiniis et ex divinu deitatis inspiratione
I)e csetero rogamus sanctitatein vestram, usiiue ad iibellis apostidica; ac patenue sanctilalis vestr.T
duos i^vieariosj loci servatores iniltere cum deiloqua |ir;el('ctis, o beatissimi, nos liu:niles, et eorum qui
epistola sya ;
etquidquid sibi luerit diviiiitus super desertuin incolere gestiunt ultimi, tremore pariter
lioc negotio revelatum, iiobis lacere manifestniii :
suinus detoiiti. Tremore i|uiilem, propter
et g;iudio
ulsecunduin (|uod debitumest, tain loci servatores, timorem eurum (|uibus ob peccata nostru servire
(^uaiii litter.i^ vestr;e syiiudice sive ad loquendum, (lecreti sunuis, (|ui(|ue vere suiit impii: et iii cir-
siveud legenduni in oninibus invenianlur, quatenus cuitu, secuuduni quod scriplum esl (JSn/. xi), iinpii
per hoc qua; seissa sunt, uniantur: idipsum enimet ambulant, ac per singulos pene dies occasiones
a Uumie petivimus et rogo vos
praisule senioris ;
ex(|uirunt, ut nos morti trudunt ct perdunt : gaudio
Iraterne, apostoiicain vubis vocem pronuiitians. tan- vero, propter verilutein orllioduxie fidei (iu;e lulget
'I
uain Deo cxhurtaiite per iius umnia perscrutuntes , B '" •^'^ solarium mure radiuruiii, et iuculeiitissiinam
secundum consiliuin vestruin quod in Deo patela- explaiiationera apustolicoruin dogmaluin el puterno-
nitores nostri et per cuncta orthodoxa; veritatis illustrat;e meiitis, in tenebris ct uiiibra inortis niu-
lir-
mitatem sectantur, et Domino Deo supplicare non ligni erroris, id est, Arubicie impietatis, sedentes,
cessant, secundumGregoriumquia theolugia cogno- ad dirigendus intelligibiles pedes nustros in viain et
men sorlitus est : ut elliciumur nus, qui unius Dei seinitas pacifera; constitulionis. Quis loquetur poten-
cxistimus, ununi : el (jui suinus Triniiatis, uiiiti et tius Domini .' nobiscum psallal David puter Dei ;
aut
honore pares, atque un.ininies in cuiictis invenia- auditas facict omncs laudcs ejus [Psal. cv) quoniam
mur et qui suinus suncti Spiritus, non contra in-
:
misertus est Deus desperuti populi sui, et distantia
vicein, sed pro invicera simus ud unara fidei collegit harraonium. Et erexit cornu
et qui sumus veri- :
tatis, idipsum supientesatque dicentesexhibeumur, salutis nobis (Liic. i), et directionis in dorao, et Do-
et non sit contentiu vel dissensio in nubis : sed sicut
minum recipiente templo unigeniti Filii sui, Deraini
nos conducat, el divisa uniat, atque diuturnuiu vul- str;e, triuinphatores [&;., atque hi, qui pur. sec.
nus sanet, et incoluinitute tidei integrus servet, et juxtu legera et ordinem in ecclesia obtinent post vos
in vera cuntessione utque coiicordia stubiliutoranes, triumphat.] scilicet ac divinitus redimiti seu de-
uniatque sanctam Ecclesium suara, et compescat creli principes nostri et dumini terrarum orbis. Sa-
scandala quae superjucent cerdutiuin eniin iraperii sunctificutiu est et constitu-
ei : intercessionibus in-
temeratae domin;e nostrse Dei Genitricis et tio, iraperium su^^erdotii fortitudo et firraumen-
et
omnium
sanctorum liut. Amen. tura de quibus supiens quidara princeps et in san-
;
Petrus et Petrus Deo amabiles presbyteri, ctisregibus bealissimus ait: .Muximum donura Deus
et
locum retinentes lioininibus pnBstitit, sacerdotiuiu etimperium: illud
beutissirai pap;e Adriaiii senioris
dixerunt quidem udurnans et regens coelesliu hoc vero gu-
Rora;i3, : Hujusinodi litteras sanctissimus ;
papa recepit, et idcirco direxlt bernans legibus justis terrestriu. Nunc veraciter
nos cura rescriptis
quajjainlectasunt. inedius maceria; paries solutus est, et concordia di-
bantem suscepisti, et saivum me faciens erexisti, el A gratia pacificatis ecclesiis, vel populo miserabiliter
super petram apostolica; fldei claudicaiites pcdes jugo servilutis afllicto, et importabilium illatione
meos infixisti. IIxc et his coucinentia scribere nos tributorum oppresso. At illi hxc molesle ferentes,
fecerunt divinitus exarata vulumina vestra, quae ca- dicebant, quia in hoc destinati suraus, ul Iradamus
nonica muli lege, et paterns Iraditionis disciplina noslras in luurtem animas pro Ecclesia, et proposi-
ducti. his qui apustulicarum sedium iiioderamen tumsanctissimi patriarchaeacpiissimorumimperato-
sortiti sunt, per reverendas et a Ueo directas bigas rum perducamus in finem. Sed si in vestras tantum-
misistis: qui pcrvenientes, et per Dei vulunlatem ac niodo aniraas, diximusad eos, cohaurirelur pericu-
nutum occurrentes Dei cultoribus fratribus nostris lum, haberct furtesermo vesler aiiquam firmilatem.
viris sanctis, qui dederunt animas suas pro ecclesia- At vero quia contra commune corpus procedit Eccle-
rum correctione ;et recogniti ex veteri et antiqua sia', qualis eril prufoctus ".'
imo qualis non erit Ixsio,
conversatiune, valde gavisi sunt : et maxime repe- a-dificiuiu construere super pulredinem, et firmu
rienles ainbos in uiio ioco degentes, et mudum I)eo fundamento privatum et quomudo, inquiunl, vel
'!
placitum persequentes. Et sese revelantes, ostende- qua facie ad eus qui nos raiserunt, redibimus, nihil
runt eis orthodoxia; vestrae Deo decentes et dignos eorum qu.^e secundum volum suum sperabant, om-
admiratiune libellos, referenles per ordinem Deo B nino ferentes ? Ad hsc deficientes nos, scient«sque
placitse sanclitatis vestra; mentis, el pium Deo con- Deo amabiles fratres nostros, Joannem scilicet et
servatorum duiuinurum nostrorum consiliura, et Thoraam zelo divino orthudoxae fldei adurna-
,
communis omnium salutis exspeclatiunera, et circa tos, atque duoruin sanctorum el magnorum palriar-
Deum sine cunfusione spem. At illi quasi unain ani- charum syncellos, quin et sanctificandos [sancti
mam in duubus corpuribus habentes, et unum se- flci] silentii amatores, diximus ad eos Ecce tem- :
cundum apustolura sapientes. et a div.no agitati spi- pus, fratres, acceptum salutis, et silentio excellen-
ritu, secretu pariter et intelligenter fratres cunte- lius. Ite cum viris istis, et pro eis apologiam
gentes et occullantes pro|jter forinidinein iniinico- assumite ; et enarrate viva voce, quae per litteras
rum crucis, qua; hinc indedisposita fuerat, non ausi intimare dominis nostris supra vires conjici-
sunt, cum essent sapientes, vel credere visionem mus. Nostis enim qualiter per pusillam accusatio-
ipsorum, vel causae operari decursum prssertira : nera exsul factus sit a bis millibus signorum ille
cum in timore res haberetur, et quam maxirae cre- qui ad regendum thronum fratris Dumini sortitus
brescens cunsilium et diligens circuiaspiciendi tra- est Jacobi. Cum autein opus Dei adimpleveritis,
ctatus exigerelur. Consilium enim bonum custoditt, et apostolicara traditiunem quse tenetur in ecclesiis
Etecce dum lateret eos qui sesub tuitione custodiae feceritis, tunc quod a vobis desideratur, amplecti-
[quos in su« tuitionis custodiam] posuerant, cucur- raini. Et quoraodo nos, responderunt idiotae cum
rerunt usiiue ad idipsum congregantes
nus : et in simus et inexpertes iGr., ignoti], et ad tantam cau-
silenter, humililatcin nostram, primo quidein adju- sam infirini et indocti, prssuraemus arripere nego-
ramento [Gr. rt ms. Jol. raaxime horr.bili] vincien- tiura quod virtuteni nostram exsuperat Sed Chri- "?
tes, nos servare secreto ac sine propalatione, quae stusDeus noster, qui per vilissimos et idiotas, eve-
ab eis erant dicenda, et in hunc inodum quidquid stigio diximus, cooperatus est, sanctos, inquam,
ad cautelani pertinet exaggerantes, revelaverunt apostolos, ct per eos orbem terrarum captavit ad
nobis oinnem rei quK sibi acciderat, circunistan- obedientiam verbi dispensationis suae, potens est
tiam. Stupefacti :iutem et compuncti corde, lacry- dare vobis sermonein in apertione oris vestri, ad
misque perfusi ferventibus super hujusinodi narra- supplendum intentionem etseusum eorum qui neque
tionis miraculo [inoiiinalo], et glor.a tant* rerura litteras quiverunt suscipere, neque ausi sunt scri-
raulationis, stetimus ad orationem, veluti peccato- bere, vel super talibus quolibet modo mutire. Qui
res, cum tiinore ac treraore : et ei qui ftcil oninia cum Dei essent amatores, obedienti* fliii appa-
ail id quud melius est, deceiilem laudem acquieverunt
et transfert Q rentes, obedierunt verbo nostro, et
referentes, petivimusobnixe benignitalem ejus, quo hortationi: quos cuin prolixa promitlenles oratione,
in minimis nobis fieret inedius, et per Spiritum et gaudium non qualecunque his qui missi sunt,
sanctum illucesceret lux scientia; in cordibus no- concilianles, laliter divulsi sumus ab invicem cuin
stris, atijue communis utilitatis consilii donarel vir- multa lacrymaruin elfusione. \ eruui, o sanclissimi
tutem, cogiUitionesque bonas ad determinationem et beatissimi, ut decel paternain dominatiunem ve-
sunt: ducenlcs hus in mediuin noslruin, etadmo- dos voce consona pra'dicanl, aliain ad has, quam el
nentes plnriinum, ne inducerent turbatiunem ; imo, septimamquidam susurrando nuncupanl, nullatenus
ut specialius dicamus, exitium quiescentibus, elDei adraitlenles, iino modis omnibus respuentes, nimi-
J
;
rabilium imaginum interempliunem et abulilioiiein, iiuin Jesum Chiistum Kiliuui iJei unigiiiiitum, ex
colleetam. \os autem sanctissiiiii, divino illustrali ipso iJeo el fatre se.npiterne ac impassibiliter na-
zelo, coiisenlaneos quoque habentes divinitus con- tuni, nec uliud principiuni quain Fatrein scientein,
servandos doininos, qui justo decreto L)ei in vobis et ex ipso substantiam habentem ; lumen ex lu-
imperare praeordinati sunt, simul etiam et a Deo mine, Deum verum ex Deo vero. Et in Spirilum
protegendum et muniendum senalum, pr.Tvalete et sanctum ex l'atre piocedentein, lumen et Deum
viriliter a^'ite, et confortetur cor vestrum, omnein per sc i^et i()suai per se] cognituiii, et existeiitem
inobedieiitiam apustolice ulcisceiites, et ad Christi veraciter l'atri et Filio coxlernuin homousion et
obedientiam coaplantes. lllud aulem tanquam neces- contribulem el ejusdem essentiae ac naturic, simili-
s?irium penes pontilicalera apicem vestrum, coinmo- ter autem et deitatis. Triiiitalem homousion ac
nendum ducimus; ulsi bcneplacilo cunctorum regis, unius honoris et throni ,
quie in unam reca-
Cliristi videlicet Dei nostri, el eoriim qui cum eo pilulatur et colligitur deitalem et commuiiem doini-
reenare meruerunt, Dei scilicet a .acorum et trium- nationem, sine personali et subsistentiali relusione
phatorum dominorum nostrorum, voluerilis cele- B vel divisione [Gr., contractione]. Triiiitatein enira
brare synodura : ne niolesta vobis appareat triuin in unitate crediraus, et unitateiu in Trinitate glori-
apostolicarum sediura almorum patriarcharura, et ficamus : Trinitatem quidem tribus subsistentiis,
sanctissimoruin episcoporum, ([ui sub ipsis degunt, unitatem vero qua; neque
singularitate deitatis :
absenlia, non ex proprio eorum accidens proposito, unum quod proprium confusum habet [fort. possidet,
sed ex tenentium seu dominantium illis terribilibus qu;E neque unuin confusum liabet, etc.], neque ip-
ininis et morlileris poenis. Hoc autem subtilius est sura trinum per totuin divisura, sed potius in utro-
considerandum etiam ab ipsa sacra et universali queconservatura utrumque [Gr., sed potius inaltero
sexta synodo, in qua nullus eorum qui per idem alterumj divisa est enim numeratis siibsistentiis,
:
tempus in his partibus eiiiscopi erant, convenisse et numerata personarum diversitatibus, identitate
repertus est propter obscoenoruin obtinentiam. Sed autem substanti;£ et nalur;e unita, omnino partitio-
nullum ex hoc sancta; adh;esit synodo pnejudiciura : nem non recipit. Unus enira Deus est, quia deitas
neque vires habuit prohibitio aliijua staluendi et una famosissirae prsdicatur, et in Trinitate perso-
manifesta faciendi recta dogniata pietatis, praecipue naruin cognoscitur et neque secundum quod unus ;
cura sanctissimus et apostolicus papa Roinanus con- Deus et una deitas est, dividendus et in tres Deos
cordaverit, et in ea inventus sit per apocrisiarios q dispertiendus Arianorum eniin est ista impietas
:
;
suos. Et nunc, sanctissimi, hoc cum auxilio Dei si- iieque secundum quod tres unus Deus est et cogno-
militer liat. Nara sicut tunc illius tides in orbis terrae scitur, etiam subsistenti;B tres praedicantur, et Pater
personuit flnes, ita et synodi quse nunc per gra- et Filius et Spiritus sanctissiinus dicitur, contractus
tiam Dei congreganda est ^er interventionem ve- vel corapactus, et in unam sese commiscens sub-
strara, et ejus qui moderatur apostolorum Principis sistentiam : Sabellianorum enim est isla nequitia ;
sedera, praedicabilur in omni loco qui sub sole est et ideo beiie a deiloquis sancitum est, luonadem
videlicet qus tyrannice destructa sunt, erigens, et quidem nos debere sapere in una et in singulari
in antiquara et apostolicara reformans traditionem. Triadem vero in inconfusis tribus subsisten-
deitate,
Porro ad munitionem hurailiura litterarum nostra- tiis, non autein alium unum Deura pi';eter ties per-
rura, satisfactionemque beatitudinis dominationis sonas agnoscimus neque tres Trinitatis uiiius sub-
;
vestrae, atque victorum et triumphatorura irapera- stantiae personas, quae sunt Pater et Filius et Spiri-
toruin nostrorum, conspeximus etiain exeraplar tus sanctus, alias prajter unum Deum scimus. Et
synodicoruin Theodori sanctae raeraori* Patris no- propterea unura tria;in quibus deitas est, praedi-
striet patriarch;«HierosoIymorura subjiciendum his caraus ; et tria unum, quorum deitas est, annuntia-
quae scripta sunt a nobis. Hunc autem libellum se- D nius : imo, ut verius dicatur, quae tria deitas et est et
cundum solitum Ecclesiae ritum, idera sanctae recor- agnoscitur.
dationis scripsit beatis et alrai termini sanctissirais
patriarchis Cosrase scilicet Alexandriae, ac Theodoro Credimus autem et in unura ejusdem sanctae con-
Antiochise Theopoleos ; qui et reciproca synodica substantialis Trinitatis Dominum nostrum Jesum
eorum, dura adhuc viveret, recepisse dignoscitur. Christum : qui ciirn in forma Dei esset, non rapinam
Incoluraes vos pro nobis orantes Dominus conservet, arbitratus est, ut ait Apostolus, esse se oiqualem Deo;
sanctissiiui et divinitus hoaoiati. sed semetipsum exinanivit, formam servi accipiens
{Philip. ii). Patri enim cum sit consubstantialis atque
Exemplar synodkorum Theodori sanctissimi patriar- consessor, in novissimis temporibus non est de-
c/ios Hierosolymorum.
dignatus nasci ex sancta et intemerata domina nostra
Dei Genitrice, carnem ex ea sumens animatara
Credimus igitur, beatissimi, quemadmodum cre- aniina rationabili et intelligibili, priraitias massae
didimus desursum ab initio, in unum Deura Patrem, nostrs, non serainatam, sed conditam per Spiritum
,
sanctum. Ita procedens unus ex duobus contrariis* A centnm quinquaginta Patrum synodus contra Spiri-
Deus Verbuai, cuni perfectus natura De;'s exisleret, tus impu^natorem .Macedonium, et Deo cxosos Se-
faclus natura porfectus homo idem ipse, non mulans miarianos socios cjus qu;c sancla synodus eumdem
:
naturam, neque siiiiulansdispeiisationem ; sed carni Spirituin sanctum ducem ac magistruin hal)ens, ex
non transferens deilalis sua; naturam iii carnis sul)- qui blasiiheraaverunt in eumdem Paracietuin, sine
stanliam, sed neque substantiam carnis su;e in na^ remissioneaiiathematismissubmisitinenarrabilibus,
turam suae deitalis. Dua; ii;itur natura' iiicuiivertibi- una cum desipienle Apollinario qui Salvatoris ,
liter invicem adunala' in uiia Dei Verbi subsistentia, nostri hominem /;/•.. Salvatorem noslruin secun-
unum Filium et Doiiiinura nobis demonstraverunt (lum hominem] sine intellectu, cum esset amens,
visibilem et invisibilem, mortalem el immortalem, verbose perhibuil. Et tertia prior Ephesi ducento-
circumscriptum cuindcm et incircumscriptuin, Deum rum sanctorum Patruin refulgens synodus indestru-
perfectum et liominem perfectum, in du;ibus naturis ciiunem et dejectionem hominem colentis Nestorii
agnoscendum, et iii duabus liberis opi'iatiiinibus ct B ct consenlaneorum ejus: qui ex propriis exsecra-
vuluntatibus adurandum. Nam non utique operarelur bilibus cugitationibus deceptus, aliuin esse Deum
divine, nisi esset natura Deus neque rursus humane,
: Verbum, qui anle alium eum qui ex
ssecula est, et
nisi natura fieret hoino. llunc cunlileinur, qui vere Virgine propter salutem nostram incarnatus est,
est Deus ct homu, pruptcr salutem nustram cruci- garrula voce profatus est quartam sceleratus ,
lixum fuisse, et carne iiiuitem guslasse, sepulturam- etiam nolens. personam in sanctam et consubstan-
(lue iriuin suscepisse dierum, et resurrcxissc a mur- tialeni Trinitatcm inducens : non solum sepa-
tuis propria; polentiadeitatis, infernuin dispoliasse, rans unitas duas Christi naturas in duas subsi-
et eos qui a saeculo vincti fuerant, libertate donasse, stentias , verum etiam vocera ,
qua Dei Genitrix
in cceIos ascendisse, et in dextera Fatris sedisse, et ap|iellalur, maledictus abjurans, Christolocon hanc
venturum secuiidura vocem incorporalium ad apusto. vocari neiiuissime sanxit ,
qua; vere Dei .M.iter
ios delatam, in secundo suo adveiitu judicare vivos cst et ante partum et posl partum Virgo ,
atque
et mortuos (Act. i). ConQtemur autem el mortuorura omnis intelligibilis ac sensibilis naturie gloria et
in novissima die per vocem archangelicie liibx re- claritate creata sublimior. llunc igitur eadem san-
surrectionera, et operura a nobis bene vel aliter cta duccntorum Patrura synodus anathematizavit.
;estorum, juste Christo Deo nostro judicante, retri- p una cuin animain hedcntibus deliramentis ejus ;
butioncm, et iii fuluro ;ctcrnam vitam et terminum uiium Eilium ex l'alre ante s;ecula illuxisse, eteura-
non habentem. dem in novissirais diebusde intemerata Virgine ac
Suscipimus autem, et lirmamus, et alacriter ara- Dei genitrice .Maria natum fuisse, naturam nostrara
pleclimur sanctas et universales sex synodos, qus indutuin edocens, el Deum perfectum et hominem
per Spirilum sanctum coiilra omiiem congregats perfectum eumilem Filium Dei deiiuntians, id est,
sunt hsresim in divcrsis locis alque temporibus, unuin Filiuin cl (^hrisluin et Dorainum, et absolute
quas universa; sub sole orthodoxorum Ecclesiae unam naturam Dei Verbi incarnatam quod signi- :
raagiia voce pr;edicantes, rectis ac divinitus inspi- duarum naturarum unitionein, quae persubsi-
fical
ratis earum dogmatibus fulciuntur, recipienles quos stentiam facta est. Dei vero Genitricein proprie ac
ill;e rccipiunt, ct abjicienles quos \\)s,x abjiciunt. Et per verilatein sanctara .Mariam norainari legitime
priina quidein apud N"ic;eara celcbrata tiecentorura statuit. OpportunissiineauteraChaicedonc divinilus
dccem et octo sanctorum P:itruin syiiodus in dcposi- collecta orta estsynodas sexcentorura triginta san-
lionem Arii a furia cognominati, et ipsius ;iniraas ctoruin Patrura in depositionera decept;c luereseos
corrumpentium blasphemiarum: quem utdivisorem confusas Chrisli naturas perhibentis quam primus :
bus consentaneis ejus, et procul a divinis sacrariis noxiuin f;(utorem el dcfensorem habens, orthodoxo-
pepulit, pra'dicans Durainuin nostrum Jcsum Chri- rum dugraatum calumniator, et veritatis hostis inven-
stura ante omnia sa;cul.i dc Patris substaiitia ct sub- tusest. Sed hos;imbiissynoduss;incta destruxil, etde-
sistciitia, sinc tciiipureac siiie fluxu natuin, consub- liras vocum nuviUites [Hr.. vanilatcs] euruin scvcris
slantialein Patri ct .sancto Spiritui existcntem : ct cuin illis anathemalibus subdidit, pnedicansChristi
per symbolum, id est, fidei rectje confessionera, vcri Dci nostri duas naturas inconvertibiliter et in-
omne Christi dispensationis edocuit expresse myste- commut;ibiliter uiiit;is iii niia subsistentia sua ;
per-
rium. .Secunda vero collecta cst Constantinopoli feclumque in dciUitc siinul eumdem et in humanitate
" Cuntrarias vucat, quia visibilis una et raortalis esl, altera invisibilis et iramoruilis, ut ipse paulo
infra se explicat.
: ::
(iiiisistoro, ex (liiabus ol iii (Iiiabus [laturis noso.cu- A tur. Non autcm wfutamus, sed oiipido conlirmamus
ilum. Pr;rt('roa ct no(iuam Ncstorii divisioncm, ct et admitlimus etiam locales sanctas synodos, cl cor-
ilisiiiii (|no(|uo ouni sibi oonsonliontibus abdioavit. rectioiies canonicas ([u;e divina snnt ab eis inspira-
l)oiiici'|is anto.n ol (['.iinta onnvenit synodus in do- tione deproinpt;o, :it([uc logishitioin^s oarnm anim;is
niinanto oivilalilius, oontuiu sexa;;inla (|uatniir san- illustr;intes. A|)ostolioas :iutom lioolosi;e tr;i(litionos,
ctorum l*atrum numornm saivans: (|uio ab ipsu san- por qnas honorarc ct ador;ire s;inctos et salutarc do-
cto Spiritu acla, ante se celebratas sanclas quatuor cenuir, suscipimus et amplcctimur, vcncrantes eos
synodos robnravit, et earum recta dogmata sequcns, ut tamulos et amicos atque filiosDei. Ilonor enim
anathomatizavit Nestorinni, liulyolicm, Tlieodoriim qui ciroa devotos couservorum agitur, probationem
Mopsuestia' onin biasplieiniis snis: ;nUiuo etiam et b;ibet luiiue voluntatis ei'ga communem exhibit;c
Origenem, Uvagrinm, Didyinuin (|no(|ne ct omni;i
et Diiininuin. Isti oiiim ipsi ccllari;i Doi ot habitaoulii
fabnlosa ct pagana atquo prodi^insa ipsorum elo- munda, sanctique S|iiritus [lurissima specula lacti
quia, uecnon et epistolam qu;e dicilur lb;c ad Jhtrini sunt {Snp. lu). Sed et i|)sorum aiiiin;c in manu
l'orsam et conscriptiones Theodoreti quas contra
, Dci sunt, ut scriptum est. Cum eiiim vita sit Deus
roo.ln duiuleciin capitnla sancta; momori;e r.yrilli et lux, et sancti (|uo((ue (jui iii manu Dei sunt, in
oonsorip.sit. B vila et luce iirufecto consistunt. Et idoo pretiosa iii
Post(|uam sanota sexta syuodus (inomadmodnm conspectu Domini mors sanctorum ejus {Psal. cxv).
aliussolemiouit, ducentorum octogiiila novem san- Isti viventes fiducialiter Deo astiterunt : fontes sa-
ctorum Patrum, regiam urbem sortita pro re(|uic, lutares Dominus Christus sanctorum nobis reliquias
in (jua colebrata, eos qui duas proprias voluntatos pnebuit, multimode boneficia infirmantibus rigantes,
et operationes in disponsationc carnis Christi Doi un;4uentum suavitatis emanantes, et d;iMnones abi-
niistri donoganl, et uiniin voluntatem et unam por- gentes : magnus magister et ab immor-
et sicut dieit
tenlose asserunt operationcm Salvatoris nostri dei- talitate cognominatus b martyrum ossa laiiguores
,
talis pariter et humanitatis, anathematiz;ivit : id fugant, infirmos curant, cecis videre donant, lepro-
cst, Sergium, Pyrrhum, Petrum, Cyrum, llonorium, sos mundant, tentationes et moerores dissolvunt
Tbeodorum Plniranitanura, et Polychronium delirum et h;ec per Cliristum qui hahitavit in illis. Et beue
senoin, atque omnes (jui (loiinierunt, vel definient, Psalmista cecinit : MinibiHs Dcus in sanctis suis
aut definire pncsumunt unam voluiUatem et oper;i- fVsnl. Lxvii). Et rursus : Sanctis qui sunt in teira
tionem in duabus Chrisli naturis. Si cnim, ut quo- cjus, miriticavit omnes voluntates ejus inter illos
dam in loco quidam sapiens ait, sine voluutate et (P.sd/. xv). Cum his autem et sanctas et venerabi-
sine operationc humanam Domini naturam dimisc- G les imagincs adorantes amplectimur, id est, Verbi
rimns, ubi perleotionem iii Iiuraanitate salvabimus'? Dci, Domini videlioet et Salvatorfs nostii .losu
Duas igitur voluntates et duas operationes ooir^rneii- Christi, qui pro nobis incarnatus est, et fonnara
tes duabns Christi naturis, nt natnralia earnm coa- servi sr.scepit {Phitipp. ii). Cujus iin;igo et figura
ptantes idioraata, sic magnuin salutaris dispensatio- non deitatis, quie inconvulss intemeratsE; carni ejus
nis mysterium luculenter explanaverunt, et ortho- unita est, prsefert characterem : invisibilis enim
doxam fidem oinnium ecclesiarum Dei sine caluninia est et incircumscripta et inforrais divina natura
sine((ne (luliit;itionc recte sapientibus serv;ivorunt. Dcum quippc nemo vidit uni/uam : ip.so Unigoiitus
synodos solas csse univorsales novi-
Ilas sanctas scx cnarravit [Joan. i) : sed humanitatis ejus coloribus
mus, allam post has non adraittentes syuodum ne- : facientes iconam adorainus. Apparuit cnim Deus su-
quc enira derelictum quid ab apostolicis tradi-
est per terram etiam cum esset invisibilis, et visus est,
tionibus, vel paternis seu legitimis oditionibus, egens et cum hominibus conversatus est, et fatigatus est,
quoquo inodo.
corrcctionis, vel ciijuslibet ornameuti et esurivit, et sitivit lege nostrae quam suscepit n;i-
Omnes ita((ue tanquam
inale sentientes hieretioos, tune. Adorainus Christi iconam, id est, person;c qu;e
satoris zizaniornmSatan;^ discipulos, etanimascor- hoininibus visa est. nondiviste ab liao invisibili ejus
rumpentes ministros, ab horum malo vertice, videli- D divinitate : absit ; sed unitK huic ex summa con-
cet Sinionc Jlago,
usque :id eorura detestabilem cau- ceptione. Nain etsi dicit Judieis : Quid vultis me oc-
dam : complexive dicamus, csteros oranes e.x.
et ut cidcre, hominem qui veritatem locutus sum volis
tota prorsus anathematizamus aniina simul et mente {Jonn. viii).'non erat homo tantuni, sed et Deus, et
maxiine illos, quos pr;Elat;c sanot;e et universales dicens : Ecjo ct Patcr unum sumus {Joan. x) non ;
Acephalorum auctorc [duce] [id est, eorum qui organica h;ec asserit lingua. Uonoramus autem et
Christum unius naturae esse fatentur =]. Quin et adoramus etlam intemerat:e ejus imaginem sanctK
Petrum res|)uo cognoraento Cnaphea, ((ui in trisa- Doi Genitricis et immaculatffi domina; nostra;, qu;c
gio liyinuu arguinentuin [augraentuni] ai)|ionoro ;iu- illuiu inolTabiliter genuit. llonoramus quoque san-
sus ost, et passionem iniiiassibili aiqilioare deitati ctorum aposloliirum, pnipliotarum, beno vii;oeiitinin
pr;csuinpsit, etoranes qui blasplieniiani ejns sectaii- martyruni, confessoruni, ot justoruni tanquura Dei
"Glossema .\iiastasii inscrtum textui est iii i^iso Anastasii verba Id est Alhannsius. immortalis
1, :
participes facite, et ad remiltenduin ea nobis cor- Lectis lilteris sanctisslmiet be;itissimi archiepisco;i
recta estote procabiles : ut coiicorditer ex hoc fide- et patriarch;e, et e diverso inissis ;ib Oricntis orlho-
libus utris{|ue, id est, vobis et iiobis inventis, glori- doxis summis sacerdolibus llbellis consentio de
ficetur 1'ater et Filius et Spiritus sanctus, nunc et sanctis ac venerabilibus imaginibus, et coinmu-
semper et in sxcula s^culorum. Amen. nionem enrum recipio : et eos qui ita non sapiuiit,
Et post lectionem Pelrus et Petrus, Deo amabiles anathcmati transmitto.
presbyteri, et locum teiientes saiictissimi pap» EutliynruissaiictissimusepiscopusSardisdixil:Lil
Adriaiii seiiioris Uoma', dixcrunt : A((|uiescimus, in omnil)Usverit;itein exsecutus, ct in tradilionibus
quia secundum Udeiii, (juam recte Tarasius sanctis- sacratissimorum Apostolorum et Patrum educatus,
simus et beatissimus patriarcha Constanlinopoleos Q consentio etiam his exarationibus qu;e modo lecta;
est confessus, et aposlolicus jiapa noster Adrianus sunt, lam scilicet Tarasii sanctissimi ac beatissimi
suscipiens uiia cuin veiicrabili sancta synodo, qu;e archicpiscopi ct p;itri;irch;c, (|uam his (|u;c ad has
;ipud ipsum est, consciitit, ct eorum (|u;i! ille coii- miss;c suiit ab Oriciit:ilibus patriarcliis: et eorum ;ic
fcssus luerat, communioncm amplexuscst. Et bene- nieum scnsum supcr sacris dogmatibus et sanctis
dictusDeus, quia Orientissanctissimi summisacer- iconis unum et immutabilem exislimo : eos vero
dotes concordes in orthodoxa fide et adoratione qui pr;etcr hicc vanc loquuntur, et garriunt contra
venerabilium imaginum .sanctissimis Adriaiio pap;c sanctas imagines, et noii conveniunt cum sanctis-
Roma , et Tarasio patriarch;e iiov;e Itoin;c ,
simis patriarcliis, hicreticosct pcrvcrsos agnosco, et
inventi sunt: et qui ita non confitenl-u-, anathcma ab eorum communionc loiigc mc pono.
sintasanctis trcccntis decem et octo Patribus, qui Petrus sanctissiinus episcopus Nicomcdi;c dixit :
ct eos qui ita non sapiunt, anathom;iti submisorim. Orthodoxis littcris quas missa' sunt ab Oriente, id
Jo;iniics cpiscopus Eplicsi dixit: Dostiiiatis ab iis esl, ;i summissacordotibus qui ibidem sunt, ad saii-
suinmis sacerdutilius qui in Orioiitc suiil, (irlliodoxis ctissimum et ter boatum iialriarch;im T;irasiuin,
litteris ad saiictissiiniim ot tor boatuin patriarcluim cousenlio, et ca qu;c confessi suiit, recipio ; et
Tarasium coiisentimus, ct carum communionem sanctas ac venerabiles imagincs honoro et adoro et
amploctimur. Eos vero qui ita confitentur, neque amplector : ct omnes qui non sciiauntur confessio-
adorant, iieiiuc rocipiunt sanctas el sacras ac vene- ncm liaiic, alieiios opinor a calholica Ecclesia, cl
rabilos inKigiiics, aliciins cxistimo apostolic;e ac analhoniati subdo.
catliolic;c l{c(;losi;i-, at(iuo eos ;inallioinati transmitto. Elias sanelissimus cpiscopus Crctv dixit:Dosli-
Coiistantiiius sanctissimus cpiscopus Constaiilia; nat:is litteras ab Oriente sequciis conscutio cl pa-
Cyjiridixit: In nullo sensu commutatas litteras qua; ciscor.
2(J'J INTEIirRETATIO SVNODl VII CENEKALIS.— AGTIO III. 270
Slaiiracius sanctissimus episcopus Chalccdonensis A suiil. intciit;c meiitis visum inligens, per omnia
(llxit : Leolis littcris sanctissimi etbcatissimi archie- .sanctiirum l';itrum concnrdantes orthudox^c fldei
liisciipi ct patriai'ch;r, cas (|u;e ah Oricntalis dicc- per lcctionem cognovit. Ideo(|ue cum illis h;ec seii-
ceseos summis sacerdotihus deslin;it;c snnl, talcm tiens, recipioet saluto sacras et vcncrabilcs iconas:
proprietatem haherc ad ill;is(|u;e sunt Constanlino- et manifeste vocum niivit;Uein qua; facta est synodi,
politani pontilicis arbitror, ut nulla diversitas inter qutc septima susurrando dicitur, necnon et eos qui
illas esse videatur, scd perfccta identitas : ita ut cum illa sapiunt, anathematismis transmitto.
unuin utr;r(iuc sint, id cst, plen;e omni orthodoxia. .\nastasius sanctissimus episcopus Nicopoleos
Propter (juod et cgo it;i conliteor, et alienos reor vcteris Epiri dixit: Concordantes intuens synodicas
esse, qui ita non sentiunt. litteras Tarasii sanctissimi patriarchs, et rescripta
Nicephorus sanctissimus episcopus Dyrrachii eai-wn qua; ab Oricntis summis sacerdotibus inissa
dixit : Dcstinatis ab Orienlis sunimis saccrdoiibus sunt, consentiii illis, et conflteor ita sapere, et
orlhodoxis littcris ad Tarasium sanctissimum p;i- usque in flnem innocuus permanere. Et recipio et
triarcliam assentior ct concordo, et corum (iu;e con- saluto venerabilcs ct sacras iconas : et qiii it;i non
fcssi sunt expositionem recipio: et eos qui ita non sapiunt, ainithemati submitto.
sentiunt, anathematizo. B
JoannessanctissimusepiscopusTauromeniae dixit:
Epiphanius Deo amabilis diaconus Ecclesia; Cat:i- Sicut unum senticntes convenimus, ita et unum di-
n;e, ct locum tcnens Thom;e sanctissimi episcopi cere didicimus. Concordantibus igitiir synodicis api-
Sardini;v, dixit : Verum est, quia favi mellis sunt cibus Tarapii sanctissimi patriarch;e, qui lecti sunt,
verbabona: dulcedo autem eorum sanitas anim;i^, quiquc destinati fuerunt ab eo ad Orientis sanctissi-
sicut scriptura est (Pcou. xvi). Igiturecce et syno- raos sacerdotes, et rescriptis qu;e ab illis ad ipsura
dic;e littene (|u;e modo lecla? sunt, sanctissimi regi;e destinata sunt sanct;e et orthodoxie fldei sex univer
Constantinopoleos archiepiscopi nov;B Romae, quas salium synodorum, ita et ego credo rccipiens ct
ad Orientis orlhodoxissimos summos sacerdotcs adorans sanctas et venerabiles imagines; et in hac
transraisit; et ilh^ qu;e ab ipsis rescri|)t;e sunt, orthodoxa fide viveiis opto astare ante tribunal
dulci ac odorifero favo fldei sanctorum Patrum Christi cum flducia: et qui sic non sentiunt, ana-
efllorentes,omniura nostrum intelligibiles sensus thema sint.
in Oriente sunt, ad Tarasiura sanctissimum patriar- Theophylactus Deo araabilis diaconus et vi-
cham, consentio, et admitto, atque saluto sanctas carius Stauropolitensium metropoleos similiter.
iraagines ac venerabiles iconas : et eos qui ita nou Nicolaus sanctissimus episcopus Hierapoleos sirai-
sapiunt, anatheraati submitto. liter.
Theodorus sanctissiraus episcopus Catan;e dixit: Leo sanctissiraus episcopus Carpathi similiter.
Qui pietatis meditintur modum, hisutique etortho- Theodorus sanctissimus episcopus Amorii simi-
doxia; sermo refulget. Competenter igitur et raea liter.
brevitas lectissacrisac syuodicis litteris sanctissimi Christophorus sanctissimusepiscopus Phasidis si-
et beatissirai reginse civitatum sumrai praesulis militer.
Taiasii, quas adeosqui inOrientc sunt, transmisit: Cyrillus mon;ichusetlocum tenens Nicetae episcopi
nihilominus cl his qux ab eis ad ipsura directae Gothi;e, similiter.
!
(li^nitates -i
]
|iromul^'averunt. Contcnlio (jyicvil, et niedius paries suhlalus cst
Tota synoilus qux jier gratiam Christi veri Dei inimiciliie: Oriens, Occidens, Septentrio et Mesem-
nostri,etamatriceni|)ictalissanclionemtranquillissi^ bria, sub jugo uno et una consonantia facti sumus.
morum et orlhodoxorum iinperatorum nostrorum Sancla synodus dixit: Gloria tibi, Domine, qui
congregata est, relationem qu;e facla est ab Adriino unisti nos.
papa senioris Rom;e ad orthodoxissimos imperatores T;irasius sanctissimus palriarcha dixit: Gratias
nostros, el chartam orthodox;e defniitionis saiictis- pacilico Chrislo vcro Deo nostro cum Patre et Spiritu
simietbeatissimi patriarcha' Tarasii,qua;nunclecta sancto, in s;ecula
est; atque litteras quse ad beatitudinem ejus ab Sancta synodus laudavit.
Orientissummissacerdotibusmiss;esunt,recipicntes Mnltos annos iniperatorum Conslantini et Iren:c !
dicntes, analhemati mittimus. Sed Deus omnipotens serva Novi Constantini et novK Ilelense aeterna
i
conservet domiiios nostros, et sanctissimum i)a- B memoria! Pacificani,Doniine, vitam, da eis! Patriar-
triarcbam. charum multos annos Sacri senatus multos annos!
!
ACTIO QUARTA.
In noniine Domini el domiiiatoris Jesn Christi vcri lilleris qiuc lecta; sunl, sanctissimorum virorum.
Deinoslri.Iinperiopiissimoruraetamicorum Christi Oricnlis videlicet ct Occidcntis. concordes effecli
dominorum nostrorum Constantini et Irenae a Deo sumus. Sed quia propheticus nobis sermo prxcipit:
i'edimit;c matris cjus, octavo anno consulatus Siiprr montem excclsum (isccnde, qui cvani/clizHS Sion:
eornm, Kaleiidas Octobris, indictione undeciina. 2)rxdicu in fortitudinc, vocem twnn cxnlta qui nnn-
Convenieiite sancla et univcrsali syiiodo, (|u;e per _, .'/c/iMS Jeriisnlcni: prxdicate, nc timeatis (ha. xl).
divinara graliam et piam sanclioiicin coruindem di-
'
Ilanc ergo iirophcticam pnEceptionem sequentes,
vinitus conrirmatorum imperatorum eongrectata est sacerdotes viri, prsedicemus, voces noslras exalte-
in Nicseensiura clara metropoli Bithyniensinm pro- mus, pacem annuntiantes Ecclesiae catholicae, qua*
vincia; : id cst, Petrorcverendissimip archipresbytero cst vera Si on et civitas cffilestis regis Christi Dc
sanctissiiine Roraaiue |{cclesi;e sancti apostoli Pclri, iiustri. Qiiuniudii ;iulem fiet hoc ? Defeninlur nobis in
simi arciiiepiscopi senioris Ronue Adriani ; Tarasio- oranem terram cxibit sonus noster, ct in fines terrae
([ue almo et saiutissimo archiepiscopo magni nonii- verburum virtns iiustrorum {Vsal. xviii): pro eo
iiis Conslantinopidcos n(iv;c Rom;e, et Joaiine ac qnud iiuii tr;iiisferimus tcrrainos quos iiosuerunt pa-
Thoma rcvcrendissiinis prcsbytcris monaihis et tres nostri, sed aposluliie dueti lenemus traditiones
vicariis apostolicarum sediura Orientalis diujccseos. quas ;icce|)imus.
Sedentibusqueante sacralissimum ambonem tem- Constantinus sanctissimus episcopus Constanti;e
pli sanctissinue raagn;c Ecclesi;c (|u;e cognoniinalnr ]-)Cypri (lixil Sccnmhim assertiuiiein Tar:isii sanelis-
:
Sopliia ;
p!-a'sentiliiisctausrullaiitibiis ghiridsissirais siini palrianiue defer;iiitur iii inedinm libri, el lesti-
cl inagnilicenlissiiiiis iiriiicipibus, iil esl, Petrona moni;i beatorum Patrum. etliquido sancla; huic iiy-
famosissirao cxcuiisule patricio, cl coinite Deo con- nodo releganlur.
servati imperatorii Joanne imperiali
obsequii, et
Leontius clarissimus a secrelis dixit: Proflcu;e ac
ostiario et logotheta mililaris logothesii, el omni
salubri jiissiuni s;inetissjmi p;itriarch;e, etconsensui
sancta synodosecundiim iirdinem in prira;i ;utionc
universalissynodi hujiisparenles, el Ininc terrainare
sigiMtuin pra'scntil)iis eli;iin ct Deo ;imal)ililiiis ;ir-
;
satagentes, attulimus et exhibuimus sacrosanclos
chimandrilis ct liegninenis, at(|ue (nnni munachiea libros. Ouorum priinus csldivinilus elecluset scri-
l)lenitudine; prupusitis s;uiclis cl intcmeratis n!v;ni-
plusliber, (piera et niinc \nx omnibiis legam. Oin-
geliis.
iies igiliir;illeiitius el priideiiliiis ;uidi;iiiius, etdicld-
Tarasins s;inctissimuspatriari-h.i ili\it ; Pei;inle-
ruin viiinteiii (erliiis;igiiuse:iiiiiis. (|u,ileiius inlegne
cedentes;ilteiiliiis fproximel actiuiies, llaln Duiniiii iililil;ilis liiiiiiiiii (Mposeic v;ile.iiiius.
omiiileneiilis nus doi'ente secuiidum pruveiiiialo-
rem, verilatem incditatum esl gultur nostrum ;
quia Idein legil:
273 INTERPRETATIO SYNODI VII GENERAMS.— ACTK) l\,
toiium dc auro mundissimo ; duos cubitos ct dimi- Ma(;niliceiitissimi principos dixcniiit: Veraciter
liitiludo. Duos quoquc chcrubim aurcos ct productilcs Constaiitinus sanctissimus episcopus Constantiae
facics cx ulraquc parte oraculi. Chcrub unus sit in Cypridixit: Uti lectuin est, vultum liuiniiiis liabc-
latcre uno, ct altcr in altcro. Utrumque latus propi- bat clicriiliim ct (|uomodo i|uidam diciiiit, (iui:i i|uis
tiatorii tegant, expandentes alas et opcrientes oracu- vldit vultuiii cliciubim '.'
Etenim dixil sculptilem
bim, qui crunt supra arcam tcstiinonii, cuncta, qux gimus Scripturio locis, propler quod de chorubim
mandubo pcr te filiis Isracl (Exod. xxv). Deus Moysi locutus est dicens: Vide, iit fncias oin-
nia sccundum formam quse ostensa est tibi in monte
Ex Numeris. B {Exod. XXV ). Et hinc famulus Moyses, quales formas
Hxc oblata sunt in dedicatione altaris, quando uti- vidit, taieset fecit, cum quibus et cborubiin.
ctum cst. Cumquc inqrcdcrctiir Moyses tabernaculum Constaiiliiius sanctissimus episcopus Constantise
fxdcris, ut consulerct oraculiim, audicbat voccm lo- Cypri dixit : Ouando autera movebatur populus ad
quentem ad se dc propitiatorio,quod erat supcr arcam idololalriam, tuncDousdicebat Moysi: Ne faciasom-
testimonii inter duos cherubim, unde ct loqucba- nem similitudiiiem ad serviendura eis.
turei{Num. vn). Joannes reverendissimus presbyter et vicarius apo-
De Ezechiele. stolicaruin sedium Orientis dixit Excelsius his est,
:
Ex Epistola S. Pauli apostorL ad Ilebrsos. Ubique inter hunc sacratura gregem oculos cir-
Uabuit quidcm et prius justificationcs culturx, ct cuinferens, universam civitatem hic pra^sentem
et
sanctum sxculare. Tabernaculum enim factiun est aspiciens, non habeo quem beatificem. Et postalia:
primum, in quo erant candelabra et mensa et propo- Et erat reverentiae magisteriura, ijuod fiebat. Jugiter
sitio panum, quse dicitur Sancta. Post vclamentum enim coacti ejus vocabulum raemorari, et sanctura
autcm secundum, tabernaculuin qiiod dicitur Sancta ^.
illum habere pne animo, noraine ipsius fugabant om-
sanctorum, aureum habens thuribulum, et arcam nem a se passioneraet cogitationein irrationabilera :
Testamenti circumtectam ex omni partc auro ; in qua et sic multum factura est hoc, ita ut ubique in vicis,
urna aurea fmbens manna, ct virga Aaron qux fron- et in foro, et in agris, et in itineribus hoc undique
dtterat, ct tabulx testamenti : supcrquc erant cheru- nomine personarent. Non autem tam magni
circa
bim glorix obitmbrantia propitiatorium {Hcbr. ix). noniinis affectum [Gr., circa nomen tam magnum
Tarasius sanctissiraus patriarcha dixit: 1'erspi- affectumj passi estis tantuniraodo, veruin etiam et
ciannis, sacrati viri, quia Vetus Testamentum ha- circa ipsaiu ejus corporis formam. Quod ergo in
buit divina signa, cherubira obumbrantia propitia- nominibus fecistis, hoc et super illius iconam gessi-
torium : et ex hoc Novum accepit. stis. Etenim in annulorum circulis, et in calicibus,
Sancta synodus dixit: Etiam, domine, sic se ha- et phialis, et in thalamorum jiarietibus, et ubique
Tarasius sanctissimus patrian-ha dixit: Si Vetus solum audirent sanctum vocabulum illud. si:-!! et vi-
habebat cherubim obumbrantia propiliatorium, et dorent corporis ejus ubique liguram, ot duplici qua-
nos iconas Domini nostri Jesu Christi. etsanctse De' dara migrationls illius consolatione fruerentur.
: . ;
sermo : Quod Vetcris et Novi Testamenti imus Thcodorus sanclissimus episcopus Catanae dixit:
sit lerjislator, et in vcstem socerdotis, cujus ini~ Si sanctusGregoriusvigilans indivinis intellectibus,
tium cst : Abraha; historia visa, lacrymatus est, quanto magis
Christi regni Evangelium
depicta incarnata dispensatio Chrisli Domini noslri,
antequidem praedicavere
prophetsp. Et postalia: Ego et cera perfusam dilexi
qui proptcr nos homo factus est, videntes ad iiro-
fusam dilexi picluram; quid dicemus de his qui Stephanus reverendissimus dia onus et nolarius
ac referendarius legit
oderunt ?
Basilius sanctissimus episcopus Ancyric dixil: Sancti Cyrilli Alcxandrini cpiscopi, ex epistola nd
Illo dicente, quia ego dilexi, quis audet effari con- ^ Acacium Scythnpolcos cpiscopu.i), de apopompxo
trarium? [Capro emissario}^, cujus initium cst:
Joannes reverendissimus presbyter et vicarius Missis nunc a sanctitate tua nuntiis gavisus sum
Orientalium pontilicum dixit: Quis autem est iste valde. Et post alia plurima dixit : Dicimus ergo,
angelus, nisi ille dc quo scriptum cst: Onia angclus quod figura et umbra erat lex, et ()uasi qusedam
Dominipercussitcenlumoctogintamillia Assyriorum pictura posita ;i(l visinncm his qiii conspiciunt rcs.
in una nocte circa Jerusalem hostiliter militantia? Umbr;c autem artis sunl cnniin (|ni pingiintin l;il)u-
qua; peccavimus [patravimus] circa sacras ima- in mundi factura» libro: Et factum cst post verba
gine [Gr., sulfragini innixusj juncla [vincta], heva quoque ligna holocausti, et imposiiit siipcr Isaac fi-
manu comam pucri ad se reflectit, et incurvatur liitin suum. Ipse vcro portabat in manibus ignem et
que alia specie diversis eumdem locis depiuijunt Qufld prior (luidem fuerit .Iud;corum vocatio, Scri-
[fir., Siquidem in al. atque al. sp. d. eumd. loe. do- ptura (locuit. Et postalia :
utuecem inferat. Sed non alter etalter erat Abra- nem ([ui de|)ingit, Deo illam nllert, qiiemadmndum
ham diversis in locis aliter atque aliler visus: sed et mulier statuam.
idem ipse ubicunque semper, secundum rerum ne- Basilius sanctissimus episcopus AncyrK dixit :
cessitatem, pictoris arte rc|irirsentatus. Neque enim Proprie dicere [ut proprie dicam ], jubet, et recipit
erat convcniens, imo impossibile, in unoeodemque am|)Iissime facientes imagines.
loco videri nmnia gerere ijua' dc illo dicuntur. Tliomas reverendissimus mouachus monasterii
Coustantiuus sanctissimiis episeopus Constantia; Cheiinlacci dixit: Libriim beati Aslerii alVero, et
Cypridixit: En et sanctus Cyrillus cousona sancto oHero sancta! synodo: et ut jubetis.
Gregorio Nysseno dicit. Sancta synodusdixit: Legatur.
Cosmas diaconus, notarius et cubuclesius legi t Et accipiens Constantinus Deo amabilis diaconus
et notarins legit:
Dc carminibus snncti Grrgorii thrologi, cx srnnonc
dc virtutr hnhito, cujus initium cst :
p Bciiti Astcrii episcopi Amasiw rrlatio in Enphrmiam
'-'
Deum omniura auctorem primum invoco^. ct ^wst martyrrm.
alia :
Pridem, o viri, Demosthenem habebam in mani-
Nec Polemon a me silentio praeteribit.
bus illum optimum, et Demosthenis illa, ubi .Eschi-
Eteuim niiraculum est ex illis quje oppido sunt
nem amaris immittit [Or., impetit] cogitationibus.
prsedicanda [G-r., prsedicata)
[
Retardatus vero sermone, et densus intelligentia,
Erat quidem prius iste non inter pudicos,
quietem deprecatussum, etambulacrum[ Gr., quiete
Et valde turpis volnptatum miuister.
egebam et ambulatione ], quo mihi solveretur pu-
Ast cum affectu boni detentus esset,
sillum animaidolor: et procedens de habitaculo,
Consiliarium inveniens ( non autem habeo dicerc
pauxillum cum notis comitatus in forum, illinc.id
[
quem Dei tem|ilum profectus sum, oraturus in vacatione.
Sive crgo sapientem aliquem, sive semet. auda-
Cum autem et hoc consecutus, in nbscuro pnrticus
[cter [Gr., subito)
dnmnrnm incederem, vidi iilio. picturam quamdam,
Tantum apparuit passionibus superior,
et me insummitatem visio tulit [cepit] : utEuphra-
Ut unumquoddam |)onam miraculorum ejus noris autem diceres esse diligentiam artiflcii, vel
Meretricem advocat quidam incontinens juvenis:
jy
cujusque illorum veterum, qui sculptibilem Juno-
Quse cum juxta portam vcnisset, ut aiunt,
nem in mngnitudinem, cum modica esset, erigentes,
Inqua erat prospiciens Polemcm in icona: _ etiam tabulas animatas operabantur [Gr., qui pi-
Ilanccum vidisset (etenim eratcolenda)
ctur;epIurimumdignitatisconciliarunt]iJ. Veniergo,
Abiit confestim, et aspectu superata,
si velis(etenim nunc vacatio narrationis est)edis-
Ut viventem verecuudata depictum.
seram tibi scripturam. Ne([ue enim magis |)rava
Basiliussanctissimus episcopus Ancyrsedixit: Et quam pictnres, nos utique musarum pueri haberaus
sanctus Gregorius deiloquus Patermirabilem retulit remedia [[iharmacaj. Mulier qmedam virgosacra et
iconam Pulemonis. incorrupta, Den pudicitiam vovens, Euphemiam vo-
Sanctissimus patriarchadixit: Etenim castitas ex cant eara. Cura autem tyrannus aliquando pie vi-
illapatrata est: nisi enim vidisset scortum iconam ventes persequeretiir, nimis alacriter mortis elegit
Polemonis, neiiuaquam a stupro cessasset. periculnm. At vero cives et communicatores reli-
»ln ms. Joyanoversio in suos quni[ue versus di- Anasliisius viiletur Irgisse ''Hfav pro
ii
vlfotv [n
slincta est, ut modo edimus. ms. Jolyaiio legitur scriptihilrm Junoncm,
! :
Elenim innuit quidem in terram, ut erubesceiisa sancta synodus audientcs sauctorum patrum noslro-
vultilius marium. Stabat autem nei|ua(|uam perculsa, G pum magisteria de sacris imaginihus, credimus, et
iiihilque passa penes agonem timenduin [ limidum ]. confitemur, et sacras cl sanctas eas vocamus: et
Cumqueegoaliosinterim laudarem pictores, quando qui non dixerit, sit anathema.
ila
inluitus sum illius mulicris Colchidis opus ipue : Sancla synodus dixit Sit anathema :
temperans, atlccliones per iialurain rcpugnantcs. ego iirimitus qu;p craiit Culchidis, usque duin veni
Procedentt vero anterius imitatione, carnificcs (|ui- ad imagincm martyris.
dam in tunicis parvis nudi jam veniebant ab opere Saucta synodus dixit: Et h;ec comtemplatus, et
[jam aggrediebantur opus]. Et quidam apprehenso perculsus.
(|iii(lcni capite, inclinaiis post tergum, pncbcbat D Basiliussanctissimiis episcopus Ancyr;ie dixit : Et
allcri |ia'i)aratam ad supiilicium virgLiiis pcrsoiiam I'..|cr (|iii lcclusest, ca p;issus cst, (|u;e sanclissimus
[faciem]: (|uidam vcro astans iiicidcbat dcntcs: (ircgorius [Nyssenus] : amboenim in imaginibusla-
mallcus aulem et terebra supplicii organa apparcnt. crymati sunt.
Pra;terea lacrymor hinc, et mihi passio intercidit Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : PcTcipil
scrmoiiem : sanguinis enim guttas sic evidenler su- Pater, el licentiam dat in line sermonis volenti de-
|icrcii|oravit picinr, ut diccrcs has labia veraciter piiigcre certatorum marlyrum narralionem: ait
distillasse, ct lamentatus abires. .Vd vincula post cnim: Tempus autem tibi est, cte:im si voliieris
Ikcc, et iterum virgo vencr.ibilis in fulvis vestibus, l)i(lur;im perlicere: ut perspicias subtiliter, nisi
iiis adnrarc alque iir.cscriberc quidijuc indicium : est iinago seriiioiie: ct linc Dci providentia faclum
aulumo fuisse passioiiis, i|ua' illam cxspectabal. est proptcr idintas homines.
:: : ;
Coiislnnliiuis sanctissiirnis episcopus Constantiic .\ panca: Va:\ nnnc ct ca (|ii:p apn<l Casariani Pal;e-
Cypri (iixit: Si sanctis viris talem compunctioiieni sliiKi' ;i saiicto lacla suiil, seciiiidnin (|U(mI possibijc
fecerunt saera imagines, (|uanto magis nobis/ fuerit, cn;irrcmus. Cum a|)propiii(iuassct siiiicl;c
Theodorus sanctissimus episcopus .Myrensium civitati alinum cadaver, notum factum univcrs;c ci-
dixil : Paliilius nostris lalia (licciitibus, non habe- vitati,et betitia maijna reidcti sunl omncs. Kt sur-
Joannes Peo ;iniabilis prcsbyter ct loeum rclincns scmctipsos iii vcMcr:ibilissini(i tcinplo Dci (Jciiitricis,
apostolicarnm seilium Orientis, dixit : Non adver- quod dicitur Xov;e. Kt dciiide ciiiu crucibns et lit:i-
santur pictores Scripturis, sed quidquid Scriptura nia obviam venerunt sancto lipsano, cuin ^dorilica-
dicit, iil dcmonstrant : ita ut assertores sint eorum tione gaudentes el exsult;int(?s : et (|uasi retlorentes,
Divinus .\|ioslolus edocct diceiis: Qitimin'iitr srriptit tionc. ni;ii;n:im acccperunt consolationcin. Oraiitibus
sunt, ail nostrain doctrinam scriptn siint (Hom. xv ). autem iilis, et deosculantibus, et sc circa tumuluin
Ipsje itaque sanctae atque colendae imagines et pi- vokilantibus, alquedebitum pr;emium recompcnsaii-
ctur;E| tam qua; iii musivis, quam qus in materiali B tibus lipsanoac memori;^ sancti hujus, mulier qu;e-
scriptione flunt, ad nostram [Gr., et materialos elTor- (lam qu:e quasi ex ciaris crat C;esariensium { si ita
mationes, at([ue inusiva, ad nostramj doctiinam et oporteatdici, et non niagis alitcr ([ucm:idmoduin rcs
spmulationem et formam sunt, el scripUe consistunt ipsa; nomine quidem Arete, id cst
uKinifcstarunt)
ut et nos eamdein forinam ct agonem ostendamus virtus, omnino contraria. in
sed moribus virtuti
circa Deum : quatenus et nos quoque dignos diflidentiam versa dicebat Ego lipsanum a Perside :
statione ac portionc ipsorum, et coha>redes faciat veniens non adoro. miseram et sine intellectu
regni sui. aiiiinam, qu;T> non audivit inlelix sacratissimum
Tlieodorus sanctissimus episcopus Catan;e dixit (isalmistam David increpantem flagitiosorum auda-
Beatuset deifer doctor Asterius, sicut stelhi claris- ci:im, ac d icentcm Co/((tc liwjuitni tunm a malo,
:
sima, omnium nostrum cordaillustravit. Ilaque non et lahia tua ne loquantur dolum [Psal. xxxiii.) '.
extra consequentiam calholicaEcclesia suscepit sa- Quid ergo Deus, qui gloriflcat gloriflcantes se, facit
cras et venerabiles ieonas, sed apte sanctorum pa- in ea, consequenler ego dicam. Ingresso civitatem
trum nostrorum doctrinas secuta. sancto li|)sano, communiter consiliati civesejusdcm
Gregorius Deo amabilis diaconus sanctse magnae urhis co-perunl construere oratorium sancto juxta
Ecclesiae laudabilium .\postolorum legit: Q Tetrapyluni, quod erat in medio civitatis. Statue-
runt autem et imaginem ejus ibidem. Cum autein
De martyrio sancti Anastasii martyris Persse, cujus
initium est adhuc sediflcaretur, astans rnartyr infelici illi in
somnis in habitu monachi, dixit ei Lumbos tuos :
Unigenitus Filius et Verbum Dei, per quem om- dolcs? Illa vcro ad eum Non, doinine nihil mali : ;
sancti Anastasii usquc in hodicrnum dicm est per oblivionem (dispcnsatione tamen Dei imaginem )
Romse in monastcrio ipsius cum pretioso ejus ca- Domini dimisitoblivioni, ut pniMatussum, tr;ulitam.
pite. Quidam vero Jud.rus accepit domuin illam ad pen-
JoannessanctissimusepiscopusTauromenisedixit siuncm, in qua imago Domini stabat. Intromissis
Verum dixcrc lionnnibiiissimi vicarii, qunniani ct in autcin omnibus suis permanebat in domo, minime
Sicilia luil mulicr d:cmnnium paticns: ct Ramx comtemplatus iconam Domini, quod starct illic. Ne-
posita, per prajdictam sacratissimamimaginem sana B que enim consideravit locum illum, sed ingressus
effccta est, mancbal. Quadam vcro dic invitavit Jud;cus unum
Joannes Deo amabilis presbyter, nionachus et vi- ex cimtribulihus siiis ad pnindium ct cuin pnindc-
carius Oricnlalium poiililicum dixit : Ad ca qii;e di- rciit, clcvatis oculis Jud;cus (|ui invit;itus fucrat,
cta siint ostcnsum cst cx liis qu;c Iccta suiit, (juia ct vidit iconam Domini nostri Jesn Cliristi ; et dicit ei
im;i^'incs saiictorum miracula operantur, ctsanitates qui se invitaverat: Tu cum sis Judaeus, quomodo
perflciunt. imagincm hujusmodi habes"? Convicia plurima quo-
Pctrus sanctissimus cpiscopus Nicomedia; dixit: que et nefanda emitlens adversus Dominum, ([u;p
Librum dcfcro sancti Alhanasii, et sanctic synodo nnnauden scriherci absit qua^dixil cnnlra Salvato- )
adminitloncm Dci aspicite, et date ci gloriam. Con- Illi vcro replcti furore vespere quidcm siluerunt.
teniplamini incfi^abilcm miscricordiam ejus, ct m;i- Mane vero facto, summi sacerdotescorumat([uc|)r(!-
gnitudincni dispciisatinnis cjus ali|uc bimcntum ;
sbytcri, ;issuniiitn cn ([ui Jud;eo dctraxcrat, et turba
cum hclitiasuinitc. In Deo quidcm iiiliil cxtraiiciiin. mnlta gcntis su.T, pergunt ad domum Juda-i, in qua
Deus cniin cum sit, omnia potest. Quia vero in die- imago Domini stab;it. Pervcnientes autem ad locum
bus nostris et iii nobis factum cst, expavcscct oinne suinmi sacerdotcs insilucrunl, ct seniores, cum co
cor audicntium. Vere expavit coelum in eo quod te- qui indicaverat, et vident imaginem Domini stanlem.
mcrc factuin cst. Conturb;itse sunt ;ibyssi, et snl oli- Tiinc vehcmeiiter irati, Jud;i'um ([uidcm qui habita-
tcncbratus est, ct lnn;i, ct stelhc similitcr supcr hoc b;it indomo illa, extra synagogaiii facicntcs, cxpu-
quod p;iti'atum cst. Scd iterum l;vtat;e sunt in co lcruiil; imaginem vcro Domini noslri Jcsu Chrisli
(juod a Domino dispensatum cst, omnes cuclorum dcponcntcs, dixcrunt: Quia sicut palres nostri illn-
virtutes. Audite, et :idiniramini quod f,ictu;n est in serunt ei aliquando, ita et nos illudaraus Tunc
illi.
dicbus nostris intclligcntes intelligitc, et aurcin vc- D cce|)crunt conspuerc in facicm sancta" imaginis Do-
strain inclin;itc, for;is ([und conlis [et (|ui(lem antc mini, et darc alapas cnniin liis qui convcncranl,
exteriorcin ;inrc!n, ([u;c curdis] est porrigite, et au- binc ct indc imagincin Dnmiiii in facicm [icrcuticn-
dite. Civit;is est lierytus vocala, in finibus Tyri ct tes, at([uc (iiccntcs : Qn;ccun([ue fcccrunt ci palrcs
Sidonis sita, Anliochiicsubdita. In haccivitale Bery- noslri, omnia faciamus et nos iraagini ejus. Et di-
lo multitudincs erant copios.c Jud;corum. 1'orro jux- cunt : -\ndivimus([uia illuscruut ei ;ct hocipsura nos
ta syiiagngam i[isnruin, qii;e valde csse inagn;i vidc- f;ici;inuis. Infinilis crgo ludibriis Jlluscrunt icnn;iin
kitiir. Cliristi;iiius([iii(l;iin accc|)it;i(l pcnsinnem ci'l- Duiniiii, ((u;c nns nciiuc diccrc ;iudciiius. Dcindc di-
lulani ;i ((iindaiii, iil ((ii;i li;iliitaiis, cnnlr;i acciihiliiin cunt : .Viidiviiiius, iiui;i clavis inflxciunt manuscjiis
suuin lixitinnigincm Duinini nnstri JcsuChristi {(ir., cl pcdes : hoc et nos ctiain faciamus
ci tunc in ma- ;
iii t;ibul;ij liuiiestcde|)iclam, ct intcgrse statune ha- nus imaginisDomini infixcruntclavos. Itc-
et pcdcs
bcntem Dominum nostrum Jesuin Christum. Trans- rum sa'vientes dixcruiit: Audivimus, ([uia aceto ct
acto aiitcin inudicn temiiorc, iicr((nisivit iii;insiuncin fcllc pniavcrnnt cnm cuin s|ioiigia : f;ici:iinns ci cl
nnijoicin illc Chrislianus, (|ucniadmudiiin ct iiidigc- nns ; ct fcccrunt ;ip|inncnlcs ad os iniaginis Duniini
:
spongiam aceto |)li'ii;im. liur.sus dicuiit : Didicimns, A .scninros,ct popnhis .hnhrnpiim, vu^nriim, |ii
(luiaculamo percusscrunl capiil ejus patros nostn ; rum, Ct mulicrnm (redidcrunt iii Dominnm .lesum
i(l ipsum ct nos faciamus el aceipicntes calamum,
;
Christnm, clamantes: (Jlocia tihi, Chrisle, quom
pcrcutichant ea|)ut Domini. CaHcrum novissimedi- patres nostri crucifixerunt, qui et a nobis nunc erii-
cunt: l'l hi|ui(lius cdoccniui', ((uia iancca latus ejus cilixus es in ini;ii;inc tua. Gloria tihi, Kili Dci, (|ui
apcruci'unt, niliil pr;i'tcrniittamus, scd addamus ct l:int;i fccisti minicula : tihi crcilinius: propitiiis uo-
lioc; et 1'acientcs dcfcrri lanceam, pnvccpernnt eui- his esto, et suscipe uos. Iliec elainahant hifcentes
dam suorum tollere lanceam, et percuterc contra la- omnes, et voees emittehantur, et (Hiiracula perlicie-
tiis imajiinis Domini. Mox ergo emanavit multitudo hantur, summis sacerdotibus ungentibus, et cunctis
sanguinis ct atiua' ah ea. Christe, gloria tihi : incom- ciiiMtis et viviflcatis. Postiiuam autem omnessanati
prcliensihilis, ijloria tihi: (luis sicut tu, Deus ? sunt, eonfcstim ad episcopum sanctissima' coiisli-
(|uis pr;eter te, Dciis. laciens terrihilia ct ohstupe- liit;e illic ccclcsi;c, qui jam qna; fueraiit f;icta didi-
sceiida?0 miracuhim .Salv;itoris nostri m;ijcst;itisl cenit, mnltitudines currebaut clamantes: Unus
Horruerunt veraciter et jam super hoc snpcrnai Deus Pater, unus Deus Filius, et ipse unigenitus
virtutes tuae. quantus es, Domine, ad humili- unus Christus, quem patres nostri crucifixerunt.
tatem [Gr.. humanitatcm] o quantus ad lon- !
B Ipsum Deum novimus, huic nos credimus. Multis
ganimitatem ! o qcautus es in misericordia ! it;iqtie laudihus gloriflcantes Deum, imaginemque
Prins enim propter nos et propter salutem no- archiepiscopo dcindiistrantes, etauniintiantes qu;e
stram, cum esses sinc carne, incarnatus ex Virgine fecerant imagini Doniini, qualiteretsanguis et aqua
Maria, cruciflxus es in illa carne, cum esses ipse exierunt ex latere imaginis, necnon et inflnita mi-
impassibilis deitate. Xunc vero iterum in imagine racula qua; facta sunt; ita omnes multitudines, ut
crucinxus es, impiorum
Domiiie, in redargutionem sancto ba()tismate digni flerent, sup|ilicabant. Quos
et omnium incrcdulorum, atque stahililatcm corum episcopns uiia cum clero suo assunijitos [Gr. ndd.
qui veracitcr in lccredunt. Sed gloriatihi, Domine, et initiatos], omnes baptizavit per nuiltos dies, et
qui solus omnia potes, una cum benedicto Deo no- synagogam eorura ccclesiam Salvatori uostro Christo
stro at Patre, atque cum Spiritu sancto. Amen, dicavit. Illisautem rogantibus, etiam cseteras syna-
Vos autem, fllii, audite reliqua, qua; dispcnsata gogas eorum martyria gaudium magnura
fecit; ct sic
sunt ab eodeni Doniino: ipsius eiiim erat permis- iactum est in civitatc illa, non solum corporibus sa-
sio. Dcni((ue post((uam pcrcussum est laucea latus natis et vivificatis, scd et tot animabus in vitam a
ejusdem imaginis Domini, ct emanavit sanguis et ^ mortuis redcunlibus fetcrnam. Ha?c agnoscens ego
aqua, ut superius dictum est, dicunt surami sacer- festinavi indicare vobis, fratresaraantissimi, ad uti-
dotes eorum et seniores: Quoniam susurrant colen- litatem animarum vestrarum: ut cognoscentes et in
tes eum, quod sanitates multas fecerit, sumamus hoc Dei et Salvatoris nostri Jesu Christi virtutem,
ergo sanguinem hunc et a(|uam, et (lefcramiis ad plusaliquid in flde ipsius confirmeinini, et exsulte-
synagogam, et coiligamus oinnes qui niale hahent tis super magnalibus ejus, quiP nuncetiam operatus
in populo et ungamus eos ex illo, et videamus est. Date ergo ipsi gloriam cum Istitia in compun-
si vera sunt quK Tunc afferentes lateri
dicuntur. ctione et laraento, gaudentes et gratias agcntes,
iconae Domini vas secundum locum imaginis percus- quia sua nos fide, et sua fecit agnitionedignos [in
sionis lancea!, unde exivit sangiiis et aqua, rep'e- Christo Jesu Domino nostro], cum quo et Patri
verunl anipullam ad locum jugulationis lance;e : et una cura Spiritu s;incto gloria nunc et semper et
inferentes, illudehant: ut iiijuriis ap()etcrent. sicut iii s;ecula s^rculorum. .Vnien.
putabant, coram omnihus universorum Dominum. Constantinus sanctissimus cpiscopus Constantiae
Et collectis omnibus qui male habebant, ante om- Cypri dixit: En et is qui ab immortalitate cogno-
nes paralyticura, quem a nativitate noverant, ad- minatus est, totam sanctam synoduin hanc fecit
ducentes unxerunt; ct statim saliit, et exsiliit sanus ciimpungi et lacrymari quoniam iion solum vene-
:
homo penitus. Deinde ca\:os ;!dduxcrunt, qui et ipsi D randasesse cognovit, verum ctiara maximas gerere
visum receperunt. Diemoniura vero patieiites [ Gr- sanitates.
add. innumeri ] mox emundati sunt. Turbatio quo- Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sed ne
que magiia et inflnita per totam civitatem eftecta quis dicat cur ilhc iconae, qua; apud nos sunt,
est, cunctis connuentibus proptcr infinita miracula. miracula miuirae faciunt "? Ad quera respondemus.
Commotie autem sunt oinnes multitudines Juda?o- Ouia, sicut ,\|)ostolus ait (I Cor. xiv), signa infi-
rum ;
plures enira civitatem habitahant. Currebant delibus, non fldelibus data sunt. Nam qui ad imagi-
ergo ferenies eos quos in domibus suis habebant, nem accedebant, infldeles erant : propterea signum
quotquot habebant languentes, aut (laralyticos [Gi: fecitDeus per imaginem, ut illos traheret ad li-
add. aut claudos], aut debiles, aut aridos, aut le- dem nostram Christianorura. Generatio enim mrda et
prosos, onines cucurrerunt: ita ut neque synagoga ndidtcra siQnuin qiuvrit, et signum non dnhitur ei
eorura, licet magna fuerit, caperet illos, neque {Mntth. XII).
locus inultitudine infiniti pdpuli propter mir:icula Theodorus Deo amabilis diaconus et notarius
concurrente. Omnes autem principes sacerdotum ac legit-
:
genere Galata una cum proprio filio singularem respondit mihi, quia etiam talis revera formae vidi
[monaslicam] ampjcxus vitam dcgebat, eonti- viruin qui ha-c mihi loculus est. Ex hoc ergo co-
nentiae certamina transiijcns multo tcmporc in gnovi. quod sanctus Nicolaus ci apparuerit, per si-
deserto. Et ecce qnndain die
repontc quidam ia mililudinein, qu;c in icona erat. .Mox ergo credens
pra-dicto montc religione barbari [Gc, pagani] et verbo, ascendi ad Deoconscrv;indam regiam urbera:
detestabiles irruentes comprehendunt eos, qui in et omnia negotia mea, qua; meo pcrtinebant episco-
promptuex his et imprieseutiarum invcnti sunt mo- pio, factasunt apta.
nachi uiia cum filio scnis Galata», ct in captivitatcm Thomas revcrcndissimus presbytcr et locum rcli-
(luciint. Oiios ct ligaiitcs post tcrf;iim, miiltas trans- nens Oricntaliiim punlificum dixil Susurranl ((ui- :
eunt mansioiics dcscrlas, jejunos ct iiudos miiianlcs (lam dcsancto Nilo, (|uia cuiilra iconas scripserit; el
eos, nec calciatos penitus aIi(|uo calciamcnto, per idco pr;c manibus habco librum ejusdcm P;ilris: et
illa inaquosa ct asperrima, ct nullius consolationis si jubetis legatur.
loca, vi et necessitatc circumeuntcs. et infiiiito pa- Sancta synodus dixit : Legatur.
vore detentos. Solus autem in quodain ;ibdito spccu Cosmas Deo amabilis diaconus et cubuclesius
occultatusscnior luclu tibeficbat, non fcrcns priva- ^ 'cgit
lioncmDco amabilis lilii: et Doniinum fla;;ital»at
Ejusdem sancti 1'atris yUi ad Olympiodorum prm-
Christum iicr Platoncm compatriotam marlyrem, ut
fectum.
incurvareturad miserationes. Id ipsum autemetfi-
lius per eumdem sanctissimum martyrem rogabat Scribis mihi, si putas, decorum sit tibi exstrucluro
Dcuni iii capliviltilc vinctus, utsui miscreri, ct mi- tcmplum maximum ad honorem tam sanctorum
raculum fucrcdignarctur. Utro((uc autcm cxandito, ni;irlyrum quam Chrisli, qucin ipsi per ccrtamiiia
patrescilicet in spcIuiKui montis, et filio incaptivi- et dolores ac sudores testiflcati sunl, vel imagines
tate, ecce subito inartyr Tlalo noster astat super etiam poncre in sacrario, et variisanimalium bestiis
equum apparens, trahensque alterum equum o|>- [venationibus] parieles implere a dextris ct a sini-
porlunum vacuum],manifcstatiir pucrovigilanti,et
I stris: ita ut videanlur in terra quidem extensa lina,
hunc agnosccnti ex eo. ([Udd s;epc vidcrcl saiicli ct lepores, et capra", et ca-tcra ;inimalia fugcre;
characterem in im;iginibus: et slalini .jiibci eum dc porro illi capcre fcstinantes cum catellis alacritcr
melio cunctoruin exsurgcrc, el ;iccipcrc c(|uum, et insequi : in mari vcro laxari retia, et omne genus
insidere. Etconfestim morearaneae vinculadissoluta pisciura capi, et ad aridam piscatoriis manibus ferri
sunt; et solus ipse liberatus per invocationem, nutu ^ insupcr et gypso lingi omnes species, et oslendi ad
Dei surgens, insedit equo, et sequitur ducentem se dcsidcrium oculurum in domo Dei sed cl in com- :
sanctum martyrcm coiistans ct gauilens. Crmipcn- inuiii doino millccruccs inflgi,ct picturas volucrum
diosc autemclacutc [cclcriterl ;imbo, sanclus scili- ;ic jiimcnlorum. el repcntiuin, ac diversorum germi-
cet Plato, et novilius monachus, (luemadmudiim num flcri. Ego ad ca qu;e scripla suiit, dixerim ;
pennati pervcniunt ad h;ibitaculum senis orantis (|uia nimirum infantium csl. el parvulosdeccl his,
atquelugentis: etrestituenssalvum vicloriosissimus qu;e pncdicta sunt, seducere fldelium oculum : firmi
martyrcorde dulcnti p;ilri desideiMbilcm filiiiin, di- vcroetvirilisscnsuspropriiiinesl. insacrariiKiuidem
sparct. lta<|uc in (iiniii bK ri his (|ui pcr cos invucaut :id orientem diviiii lcmpli un;iin clsohim cruccin for-
Deum, omncs res miraiidas cl gloriosas Doinini marc. Per unain enim et s;iliil;ircin cruccin salvalur
Christi memorabiles et inclyti athlctie perflcere v;i- hujusmodi genus. et dcspcnitis (|uidem spcs ubi(|ue
lent. Porro h;pc tibi scripsi, ut amico martyrum exi- pr:cdic;ilur: historiis autem Veteris et Novi Testa-
slenti, et nunquam aliqu;in(lo satietalcm incmori;c mcnti rcplcre hinc cl inde manii uptimi pictoris tem-
beatorum martyruin ;iccipiciiti. plum sanctorum. qualcnus (|ui iicsciunt liltcras, nc-
: A
(|ui vcro lico |ii'o,irit' sci-vicriiiil, cl ad aMiiiilatioiicm Tlicodorus s:iiictissimus episcop-as Alyrciisium
erij;aiitiii- ;,'loi'iosaraiii ct iiicmorabiliiim aclioiium, (lixit: Plaiie et iios ipsos illa pitt;icia perdideriiiit,
pro eo (|uo(l terram pro c(eIo commutavcrint, i\ux qua; vos attulistis Novit enim Deus, quia hoc testi-
non vidcntur visibiiihus pr;pponentes. Povro in monium sancti Nili non positum, ut fuenit editum,
communi douio muitis ac diversis domunculis insi- obc;ccavil nos, pnccipiic mcipsum : scd nunc iiite-
{jnita, suniccre uiruuic|iio inaiisiuuculiy infiKam prc- grum leitum convertit et emendavit, ct salvavit
tiosam crucein, el supcrllua dimitti iiecessarium nos.
jrstimo. Sil aiitem contenta prolixis orationibus ; el Const:iutiiius saiictissimus episcopus Constanti;e
indubitabili fidc ac elecmosynis, humiliatiouibuset Cypri dixit: Ouoniam adest alius libcr a^qualis
spe ad Deum percnni, ctdivinorum verborum medi- forma!, legatur.
lationihns, et compassione coiitribulibifs, et huma- Et sumciis Coiislautinus diaconus (-1 notarins
uitatc taiiiiiiis altiibuta, omiiibusi|uc maiulatis Do- veucrabilis p:itriarcliii, legit alterum libruin h:ibeu-
mini nostri .lcsu Christi circumvallare sc, et coiiju- lem pr;escript;im cpistolam ejusdiMn .\ili.
gem suam, ac lilios, el totam substantiam circumte- B Constantiiius sanctissimus cpisco(|us Conslanti;^
gere ct ornare atque raunire, admoneo et rogo. Cypri dixit Ecce ostensum est liquido, quia ipse
:
Thcodorus sanctissimus episcopus Myrensium di- sanctus et egregius Pater Nilus sanctas iconas su-
xit : Kpislola h;ec primitus lecta est, cum esset de- scipiebat. Accusatus est
autem a pseudosyllogo illo,
pravat;i, |)erdidit [Gi\, Epislola h;cc (iu;e lccta est, quod coutra iconas locutus fuerit. Unde iniseri non
depravat;! pridem perdidit, etc. ] ct seduxit nos solum Chrisliaiiorum calumniatores, sed et sanclo-
putabamus eniai simplicem esseillam et absi|ue in- rum caluraniatores existunt, et parricidas, accusan-
sidiis. tcs fulso sacratissiinos Patres.
Sanctissimi e|)iscopi dixeruul audissemus : Nos si Euthyniius sanctissimus episcopus Sardis dixit;
tuiic (|U0(1 dicit do-
Pater, ((uia hinc et.inde pinge Librum saiicti confessoris Maxirai habeo pr;v mani-
mum veteribusct novis narrationibus, non in vani- bus, et otfero eum ad legendum.
tatem versi credidissemus. Ipsi enim pro co (luod Et accipiens Constanlinus diaconus et notarius
dixit hinc et inde pinge, dealba posuerunt
: quod :
vencrabilis patriarchii, legit:
nos fortiter decipiebat. Ex his doqmatibus, qux mota
sunt intor sanctx me-
Petrus, ct Petrus Deo amahiles presbyteri et vica- movix Maximum, Thcodosium cpiscopum Csesa-
et
rii Adriani papa; senio;'is Rom;e, dixcrunt : Tale ^ rise Bithijnix, et consultes qui cum ipso crunt ; cu-
jus initium cst.
(|ui(l et (livoe memoria; Constantiiuis Magnus impe-
rator oliin fecit ledificato enim lemplo Salvaloris
:
Qua; mota sunt de iraraaculata fide nostra Chri-
Romit', induobus parietibus templi historias veteres stianorum. Et post alia Domini, postquam placuit :
et novas designavit, hinc Adam de paradiso exeun- hoc fieri, exitus fiat eorura qu;e pr;edicautur [ pla-
tem, el inde latronem in panidisura intrantera flgu- cuerunt] et quo vultis, sequor vos. Et in his sur-
:
dixerunt: Nequaquam. domiue; sed pro libris et placita sunt super sanctis Evangeliis, et vivifica
pittacia nobis ostenderuut et ex cis decipiebant cruce, et imagine Dei et Salvatoris nostri, ac san-
nos. ctissira.e ct semper Yirginis matris ejus, (iu;e pepe-
Euthymius sanctissimus episcopus Sardisdixit: rit eum.
Et quomodo vos cum essetis summi sacerdotes, nou Constantinus sanctissimus episcopus Constantise
requisistis integra testimonia ex codicibus"? Cypri dixit: Salutaverunt, hic pro adoratione Pater
Gregorius sanctissimus episcopus Neocaesari;Tj assumpsit, quoniain sanctum Evangeliura et vivifl-
dixit : Credc, frater, non nobis cr;it curs, ncque cam crucein adonwit ; cuin quibus etiara colendas
studium inde habuiinus ; sed ut scriplum est, obscu- iniagines Salvatoris et ejus iminaculata; Matris.
3 In cod. .lolyano hoc additur glossema: Mctanwa ijcnua ; i/aia cniat pcenitcnUum cst nai.vimc gcnufle-
pa-nitcntia inlcrprctatur ; hoc tamcn in locopro gcnu- ctcrc. s.xpi' Grxci qenuflcxioncm mctauixuat, id est
flcxionc ponitur. Undc cinn dicit, miscmnt meta- pa-nitcntiam, vocant
nccam, nihU aliud intcllijatur, nisi: posuerunttcrrx
: :
Petrus sanctissimus episcopus Nicomedia; dixit: Illi enim i|ui subscripserunl siib Const;intino, ipsi et
Et hoc non qualiscuiique vir, sed .Maximus ille Deo seb Justiniaiio pr;esenti charta; subscripserunt, iUi
sapiens, et sanclorum consimilis; insuper et con- ut hoc raanifestum sit ex eorum propriac manus scri-
fessor, et veritatis propugnator: qui el sullicit no- ptur;e immut;ibili similitudiue. Oportebat enim eos
bis ad imitandum in salutando sacras imagincs. (jui synodum universalem pr;i;sentaverant, etiara
Elias reverendissimiis presbytcr [primus pi^esby- canones ecclesi;isticos exponere. Ut autein ad re-
ter] sanct.c Ecclesise (lomin;c nostne Dei (Jenitricis cord;itioiiem conveisatioiiis cjus iii c;iriie fact;p, ct
in Blachernissit;r, legit ex charta habente delinitio- salutaris mortis manu quodammodo ducamur, dixe-
nes sancta; ac universalis sextse synodi. runt etde venerabilibus iconis: ct si per eas manu
'-'
ducimur iii dispensationem Christi Dci nostri, qua-
Canon sawjtx ac univrmilis sextx » sytiodi octoyc-
les habemus ;i'timare illos ([ui subverterunt vene-
siiints sccimdiis.
ran(l;is iconas ?
In ()iiibusdam venerabilium imaginum scripturis S:incta synodus dixit: Ut sine Deo, et Hebra;os,
Agnus digito pr;ecursoris ostensus designatur, qui et veritatis inimicos.
in figuram admissus est gratioe, verum nobis per Tarasius sanctissimuspatriarcha dixil
Sed bonus :
legem pra-ostendens Agnum ChristumDnminum no- esl Uominus Deus noter ad suscipieiidum omnes
strum. Veteres ergo formas et umbras, ut verilatis nos: non enim reliuquet virgam peccatorum super
symbola et pr.-efiguratioiies Ecclesi;c traditas ample- sorteinjustorum [Vsal. cxxiv).
ctentes, gratiam pr;cferimus et veritatem, ul pleni- Lco sanctissimus episcopus Rhodi dixit: Ecce
tudinera hanc suscipientes. Quatenus ergo
legis osteiisum est ex divinis Scripturis, quia Ecclesia
perfectio et in colorum operationibus universorum nostra tot annis impugnaUi est et dispoliata; sed
vultibus ascribatur, Agni Christi Dei nostri, ([ui tol- gratiasagimus Christo Dco nostro, qui ercxit sa-
lit pcccatum muiidi, secundum huiii;iiiitatcm chara- cratissimum Doiniiuim iKistrum ad crectioncm ejus.
ctereiii et in im;ii;inibus ex iiuiic pro vctcri agno Pctrus et Petrus Dco amabilcs prcsbytcri, et lo-
titulari [dcpiiigi] dclinimus, pcreuin hurailitalisceL D cum retinentcs Adriani papa; .scnioris Roma;, dixe-
situdiuem Dei Vcrbi considerantes, et ad memoriam runt ; Librum habemus prs manibus beali Leontii
convcrsationis in carne fact:ti, tam sciiicet passionis Nc;ipolcus Cypri, ct i)ostulanius lcgi cum.
ejus, (|iiam salutaris mortis, ct cx hac redcmptionis Et accipicns Stephanus reverendissiuius diaconus
effect;e, r.'dcuiilcs. Et pustqu;im lcgil, cunversus ad et notarius, legit
sanctain synodum dixil : Hunur.ibilcs Patres et san- Lconlii cpiscopi ?fciijjolcos Cypi-i, cx (luinto scr-
cti, pcrsecutionem Ecclesix plus me nullus clegit pro moiic jiro ('hristidnoriiin apoloijia contra Judceos,
peccatis meis ; scd divinus liamus facta est mihi uc dc imaijinibus sunctorum.
pra-sens charla, in qua subscripserunt Piitres s;incti Eia nunc de caitero super veneranter pictis ima-
sext;c syiiodi, et traxcruiit mc ;id ortliodoxi;c fidem. ginibus ^ipulugiam faciamus, (|uo ohstruantur ora
Non autcm solum hoc, scd et s;iiiitissinuis p;itriar- loiiuciitlum iiijusliti;im. Li;g;ilis ciiimcsl li;ec Iradi-
cha, cui pi';ebcat Dcns pro mc mcrccdem. tio: et audi Deum diceiitem ad .Moysem: Imaijines
Sabhas reverendissimus momichus dixit: Cujus duorum chcrubim aurcorum sculptilium construc,
rei gratia in charta. et non in codice lcgit? obumbrantium imipitiatorium {Exod. xxv). Et ite-
" Ex inorc Griccoruin, qui Trulhiiios canoncs tribuuiit sextiE synodo.
'293 1NTI'R1>RKTATI0 SYNODl VII GENIinALlS. — ACTIO IV. 2'Ji
rum : Tompliiin quod Doiis oslondit Kzccliieli, F«- Aaxlesiis, el (lomiluis. et |il:ileis, ct in im;if;inil)ns.
i-ics [:\l.. halnliiit]. (lixlt. jmlmnniin rt Irimum H lio- et in siiidonihus. el iii peiietralibns, et in vcstinien-
minuiii, fl chcruliim n pavimcnto cjus usiiac tul liujiicdr tis, ct iiioiniii IdCd fiinn^diius: nl iiicessaiiter :ispi-
tirti {Ezech. XLi). Verc terribilis sermo, (lui m:iu(l.il cientes Inec coiiinioncamnr, et nou obliviscamur, ut
Isnieli nou lacere omne sculptile, nciiue iconam, tu es oblilus Domini Dei tui. Et sicut tu adorans
iiei|uesimilitu(liuemeorum(|u;ecun(|uesuutin cieIo, librum legis, non naturam pellium vel atramcnti,
ct (|u;ecuu([ue sunt super terram : et ipse pr;t'cipit qu;e in ipso est, ;idoras, sed verba Dei ((u;c rejacent
Moysi facere sculptili:i :iniin;(li:i, cheruhim {E.vinl. iii eo : ita el c^o imaj;inein Christi adorans, non
XX, xxv), (|Mi et l'>.ecliieli pleiiiuu iiiia.niiiihus et si- iKituram lii^uorum et colorum adoro (;ihsit), sed
iiiilitudinilnis sciilptilium, leoiium, p.ilin;iru!n et ho- in:iniin;itum characterem Christi tenens, per eum
iniuuin tcinpluiu ostendit. Uiule el Salomon ex lege Christum tenere spero [Gr., niihi videorj, et ado-
accepta lii;nra, plenum fecit templum icneis et scul- rare. Et sicut ,)acob acceptam a filiis suis tunicam
plilil) s et fiisilihns leonihns, et hohus, et palmis, et variam et sanguinolentam Joseph (leoscnlatus est
liomiuihus [III /ic;/. vi. vii, 7) : el tamen iiou est in ciim lacryinis, et propriis oculis lianc circum|iosuit
liis repreheusus a Deo. Si igitur me reiirehenderc (diii. xxxvu), et uo;i vestimentum amans vel hono-
vis super imaginibus, repreliende Deum (|ui h;cc fa- '-' i":ins, hoc fecil, sed per id .-etismans Joseph osculari
cere jussit, ut in recordationemejus essenlapud nos. et in manibus eum habere : ita et Christiani uni-
Jud;eus dixit : Sed non adorabantur Ulx. similitudi- versi imaixineiu Christi vel apostolorum aut marly-
nes sicLit dii, sed ad recordationeni solani efticie- rnm tenentes aut salutantes carne, anima ipsum
h:intur. Ghristiaiius dixit : Beiie dixisli, ([uia et pe- Chrislum asstiminus vel nKirtyrem ejus hahitum
ncs nossicutdii iioii ;idor,uUur sanctornm char;icte- retiiiere. Dic crijo mihi tu, qui opinaris iiihil miiiui
ilcs et icon;c vel form*. Si enim ut Deum adorarem factum, vel niiiil omnino creatum adorandnm, nun-
li^'uum imaginis, possem profecto et ligiiu reliqua quamne multoties muliere tua, vel iiliis morluis,
adorare. Nam si ut Deum lignum adorarem, miniine tunicam, veL ornamentum ejus visum in cuhiculo
utii|ue deleto iconam incenderem. Et
charactere tuo osculatus es, et lacrymis illud infudisti, et in
iternni, usiiuequo com|)acta suiit duo ligna crucis- hoc non es condemnatus ? Xon enim ut Deum vesti"
adoro tiii;uram pro|)ter Christum, qui in ipsa crucifi, mcnta adorasti, sed amorem per osculum circa il-
xus est : postquam auteni ab iuvicem separata fue- lum ostendisti, qui hoc aliquando fuerat circuinami-
runt. projicio ea et incendo. Et sicut is qui jussio- ctus. Nam et ipsi natos nostros et patres creatos
nem iniperatoris suscepit, et salutavit siarillum, non existentes et peccatores multoties salutamus, et in
lutum adoravit. aut chartam, aut [ilumhura, sed C hoc minimecondemnamur non enim ut deos salu-:
ini()eratori odorationem et cultum impeiidit ita : tamus eos, sed affectionem natura; nostr;e erga illos
el nos Christianorum pueri figuram crucis ado- per osculum demonstramus. Ut ergo sa?(je dixi, in-
rantes, non naturam adoramus, sed signum
ligni tentio exquiritur in omni salutatione, et omni ado-
et annulum et characterem Christi eura aspi. , ratione. Porro si me accusas, quod quasi Dominura
cient(>s, per eum illum qui in eo cruclfixus est, lignum adorera crucis, quare non calumniaris Jacob,
salutamus adoramus, et sicut piieri proprii \rA-
et qui adoravit su|)er sumniitatem virgoe Joseph [llcbr.
Iris cujusdam, qui peregre profectus est ad terapus XI)? Sed nianifestum est, quia non lignum videns
ah illis, nuilto erga eum affectu ex anima flagrantes, adoravit, sed per lignum virgoe, Joseph ;
quemad-
sive virgara ejus in domo videant, sive sedem, sive modum et nos per crucem Christum. impios Nam et
chlamydem, haec cum lacrymis deosculantes ample- homines qui vendiderunt sepulcrum. Abraham ado-
ctuntur, et non illa adorant, sed patrera desiderant ravit, el genu curvavit super terrara [Gcn. xxui) ;
et honorant : ita et nos omnes fldeles ut virgani sed non ut deos eos adoravit. Et rursus Jacob Pha-
Clu-isti, crucem adoramus ut sedem vero et cuhile,
; raoni benedixit impio et idololatr;c {Gen. xlvii), sed
ipsius sanctissiinum monuraentum ut domum, pr;e- ; non ut Deo illi benedixit. Et iterum Esau c;idens :
sepe et Bethlehem, et sancta ejus ca;tera taberna- ^ adoravit {Gen. xxxiii), sed non ul Deum. Vidisti
cula porro ut araicos, ejus apostolos et sanctos
: quot salutationes adoraliones deraonstravimus
et
martyres ;ic reliquos sanctos ejus: at vero ut civi- tihi non habentes reprehensionem
ex Scripturis, '?
adorarem, cur martyres, qui destruxerunt idola. A iiiiii, arcx, vel rcliquiis, sed per ea Deo et ipso-
vel
adoraremus [honoro] ? Si ligna ul deos honoro ot rum cunctorum Creatori gloriam et salutationem
et
glorifico. (|uomiiilo honoroel iilorilicn marlyres, qui et cultum impendunt. llonor enim qui sanciis ejus
lignea simulacra deslruxerunt ! Si lapides ul deos impcnditur, ad eum recurrit;sicut e contra i|ui(lam
apostolos, qui contrivi-runt et iierdiderunl lignea imaglnes imperialcs demolicntes. principcm offen-
glorifico, quoinodo honoro et adoro martyres et derunt, el n in ipsam tabulam. Iinago igitur Dei est,
sisrna ? quomodo honoro et laudo, et templa erigo, qui ad imaginem Dei factus est homo, maximeque
et festivitalesceiebro tribus |)ueris, qui in Babylone quia eum Spiritus sanctus habitationemaccepil. Ergo
imaginem aurcam non adoraverunt (D<ih. u'\ ? Certe juste qui iniaginem Dei scrvorum hoMiprat ct adorat,
miilta cst iniiinorum ohduratio, vcre multa cst Ju- ctiam domum Spiritus sancti glorificat. Iitlmliitabo
da'orum ca'cilas. multa im|pictas. Injuriam palilur eiiiiii in ipsis, ini|uit, it innmluhiho {Lcvit. xxvi ;
ab eis veritas : Deus contumelias sustincl a llngua IlCor. vi). Confundantur Jud:ei, i|ui reges proprios
ingratorum Jud;eorum, Pcr reliiiuias marlyrum et et alienosadoraverunt, potius quam Chrislianos pro-
imagincs mulliities eiruganturda^monia: et hax in- nuntientidololatras. Xos autemChrislianiperomncm
juriis appclentes homines sordidi, subvertuntet il- civitateni et regioncm, et per omnem dicm et horam
hiilunl at(|ue dcrident. Quot, dic mihi, visilatinncs,
B contra idolaarmanuir, contra idoia psallimus, con-
emanationes [Gi-., obumbrationesi, scd et frcqucu- Ira idolascribimus, conlra idola ac diemones ora-
tcr sanguinum fluorcs ex iconis et reliquiis marty- mus. Et (|uomodo idololatras nos appellant Judici ?
rum facti sunt ? corde videntes non
et insensati Ubi enim nunc sunt exhibita idolis ab eis sacrificia
crcdunt, sed fabulasac dcliramcnta ha;c cxistimant oviumct boum Ubi nidores. ubi arxet
et filiorum?
vidcnlcs talitcr per singulos dics in toto pene terra- perfusiiines ? Porro nos
[prosioncs] sanguinum
rum orbe viros impioset iniquos, idolorum cultores Christiaiii nciiuc aram, ncque sacrificium (|ua!itcr
et honiicidas, et fornicalores, et hitrones subilo per vd (luld siiit, novimus. Et (|uidem pagani ab adul-
Christum et crucem ejus compungi, et ad agnitio- terishominibus et homicidis et pollutis templa no-
nem veritatis venire. et mundo toti renuntiare, at- minabant et idola, et illos deificabanl non autcm :
que omnem operarit virtutem. Dic milii, (lUfunodo prophetaruni, vel sanctorum marlyrum templum,
sumus idololalne, qui et ipsa ossa, et cinercm, ct vcl aram nominavcruiil. Sicut enim Israelit;e (|ui
pannos. et sanguinem, et lumulum martyrum idco B;ibyloiie fueruiil, h;ibcbant organa et citharas, et
adoramus et honoramus, (juia idolis non sacritica- alia qu;cdam. (luemadmodum et Babylonii ; et alia
runt ? Judicus dixit : Et quomodo per lotani Scri- quidem in gloriam Dei, alia vero
culturam da^mo- in
pturam priecipit Deus non adorari omnem creatu- G nuni ita et de imaginibus gentilium et Chrisliano-
:
ram ?Chrislianus dixil: Dic mihi, lerra et mnntcs, rum inleHigamus, quia illi (|uidem in servitntcm
cre;itur;i' Dci sunt ? Qui ait L'ti(|uc. t;iiiisti;iiius : diabiili, nosautem in gloriam ei memorationcm Dci.
nain variam et prctiosam sibi propria manu paravit, Elis;ei tangens surrexit {IV licj. xiii):' Porro si pcr
omnes qui germane adh;erent regi, salutant coro- ossa minicula opcratur Deus, pcrspicuum csl, quinl
uam ct honorant iion auruin cl margaritam liono-
: liossitetiam per imagincs, et pcr lapidcs, et pcr ali;i
r.inlcs, S(>d vcrliccm regis liiiiioniiilcs, et s:ipii'iitis- mulla. Nam et Abr;ili;im non iicrinisit scpdiri C(ir-
siiii;is manus cjus. (|u;c ciiriin;iiii slruxciunt : sic, piis S;ir;i- in miiiiiiinciilis alieuis, scd in prdprin
o lioiiio, Cliristiaiiiirum piipiili (iuiiti|Uiit ligiii;is cru- scpiilcro causa lioiinris {Gm. xxiii). Nain ct Jacnli
cis et icoii;irum salulaiit, non ipsis cultuniin ligiiis, lionorat per lapidem Deum, statuens et ungens eum
vcl lapidibus oircrunt, vd auro, vel corruptibili iina- iii lypiim Chrisli aiigularis lapidis {(Jc»!. xxviii). Et
; :
itcm acervuiii lapiihim iii I.aban nomiiiavit teslcm .\ randic. Qui eiiim hoiiorat marljrein, Dciim lionorat
{Gen. xxxi). nt Jesus Nave duodecim lapides statuit et qui matrem ejus adorat, ipsi honorilicentiam
in recordationem Dei {Jos. iv). Si enim esseiit tibi. exhibet. Etqui apostolum honorat, illum qui misit.
o.hi(l:ee, in templo tuo duo cherubim illi. <|ui obiiin- hononit. Utiiiain et tu Mosaicas iconas faceres, et
lii':il):int pio|iiti;itiiriiini, seiilpli, ot iillrasset (|U s- propheticas, al^iae per singulos dies in eis adorares
(Hiaiii pa^aniis iddldruin ciiltiir, et visis his ariiuisset Dominiim et Deum ipsorum, et non iniagiiiem au-
.ludivos i|uasi et ipsos adoranlessiiiiulacra, (|uid pu- ream Nabuchodonosor. \',l quoiiiodo non confunderis
tas haberes, dic mihi, respondere illi de duobus contra mecommotus, et elevatus super imiiijinibus,
cherubim fusilibus, et bobus, et palm s, etb^onibus, et cruci calumniam infereiis"?Si .\braham idololatram
qui er;int in teinplo sculpti ? Xihil liabcres utiiiue adoravil, et Moses.Iethro idololatram, ct.I;icob Pha-
verum ad einn dicenduni, nisi lioc: i|iiia non ut dens raoneni, et D.iniel NabuchoJonosor: si isti cum es-
habemus ea iii lempl se.l ad rei':ir(l;itioiiem Dei et
i, sent prophet;e ac justi, propter (|u;e(lam benelicia
jiloriam istos cherubim habemus in teraplo. Si ergo adoral):int eos super terrani idololatr;is exislentes,
h;cc ita se habent, (luomodo me super iconis accu- in me adorantem crucem et characteres san-
efferris
sas"?Sed dicis mihi, (juia Deus Moysi prscepit fa- ctorum, cx quibus dena millia bona a Deo per eos
cere in tem|)Io sculptilia iE.cnd. xxv) et ergo hoc ;
B pcrcipio Qui enim regem timuerit, non inhonorat
"?
(lico: Sed Salonion hincdirectus etiam plura in tem- filiuin ejus. Et qui Deum timet, honorat ulique, ct
plo conslruxit (/// Riij. vi). (|u;e neiiue ei Deus c.ilit, ac adorat ut Filiuin Dei Christuin Domiiiuin
pnecepit, iie(|uetabernaculum testimnnii h;ibuit, ne- nostrum, et ligurani crucis ejus, et characteres
que lemplum quod Ezechiel ex Deo contemplatus est sanctorum Quia ipsum decet gloria cum Patre
ejus.
{Ezcch. XL, XLi) et non est in hoc Salomon repre-
; .ac Spiritu sancto, nunc et semper, et in sa;cula
hensus in gloriam eniin Dei hujusmodi formas
: s;eculoruin. .\inen.
construxit, (|ucni.ulmodiim et nos. Habuisli aulein Constanlinus sanctissimus episcopus Constantix
lu, Jud;ee, etalia quacd;im in meinoriam et gloriain Cypri dixit: Hic qui lectus est pater, in una urbium
Dei, videlicet virgam Moysi, fabrefactas divinilus Cypri decore s:tcratissimo claruit, et multa praico-
tabulas, incorabustum rubum, aridam et irriguam nia, et festivos sermones ejushabemus, cum quibus
petram, manna gesUintem urnam, arcam, altare, est etiam sermo ejus in transligurationemSalvatoris
Dei nominis laminain, Deuiu manifestans ephod, uostri. Conscripsit aulem et Vilam sancli Joannis
Deo habitabile taberiiaculuin. Utinam et tu prius archiepiscopi Alexandri:e cognomento Eleenionis, id
eum, iiui est su-
ha;c .adorans vacasses, et iuvocans est misericordis, quinetsancti Symeonis siinplicis.
pef omnia Deus, et ipsum raemorasses per has pu- C et alia quKdara ; atque in omnibus sermonibus suis
sillas iconas et figuras, et non vitulum et rauscas orthodoxuscernitur. Floruit aute.m temporibus Mau-
haberes super tabulas a Deo patratas. Utinara san- ricii imperatoris.
ctum ac aureuin altare desiderasses et tu, et non Joannes Deo amabilis presbyter, et vicarius apo-
vaccas Samari;?. Utinam et virgam qu;B ge. minave- stolic;e sedis Orientis, dixit : Quia vero h;EC ita se
rat, et non Astartem, qu.-e desolavit civitatera tuain. habent ad gloriam pr.^edicti Patris, manifestum est.
Utinara divinitus irabrem dantem petrara salutavis- Vicarii quippe sanctissimi papoe attulerunt ejus
non Baal deum tuum. Sed ideo hscc omnia
ses, et librum sajict:e synodo ; et m;ixirae, quia latius de-
non adoras, prisce Israel, quia non dilexisti Deura monstravit sacrarum imaginu;n receptionem.
ex toto corde. Qui autem diligit amicum, aut impe- Item Joannes Deo amabilis [iresbyter et vicarius
ratorem, et pspcipue benefactorem suum, sive fi- apo.slolici throni Orientis, librum ostenden synodo,
lium ejus videat, sive virgam, sive sedem, sive dixit: Libruin istum, honorabiles patres, in regia
coronam, sive doraura, sive .servura, tenet, oscuU- urbe reperi apud doininura Procopium silentiarium:
tur, et honorat per ista bene merituin, et maxime et invento valde gavisus sum, quoniam exemplar
Deum. Cura ergo videris Christianos adorare cru- ejus habcmus in Orie;ite simillimum. a Docet autem
cem, scito quia cruciflxo Christo adorationem of- D in eo beatus Anastasius de diversa ;idoratione : et si
ferunt, et non ligno naturam ligni co.
Xara si jubetsancta synodus, legatur.
luissent, et profecto et arbores et nemoia ado- Sancta synodus dixit : Legatur.
rassent: sicuti et tu quondam, Israel, adorabas h:ec, Et accipiensStephanusreverendissimus monachus
dicens arbori et ligno: Tu esdeus meus, et tu me legit
genuisti {Jer. ii). At nos iterum non sic dicimus Sancti Ana.^tasii cpiscopi Theopoleos epistola ad
cruci,neque figuris sanctorum:Dii nostri estis; nim f/uemdam scholasticum, per quam respondit ei ad
enim sunt dii nostri, sed similitudinesct iraagines illatam sibi ab eo aporiam b cujus initium est.
Christi et sanctorum ejus, ad recordationem et ho- Si tantum interroganti sapientiam sapientia repu-
norem, et decorem ecclesiarum proposita; ac ado- tabitur. Et post aliqua : Et nemo otfendaiur adira-
sx(,c amahiliicr scripsit, et intcr alia, quod librum snlutio, rixercntia, turbatio ct tcrror, iit priores osten-
suum de pastorali Rcgula interprctatus fucrit, cl im dunt interpretcs.
patrol. cxxlx:. iO
: : : :
enim, inquil Moyses, Zicum luum udoniliis, it illi Osteiulit 1'atcr, quod absentc impcpatore im;igo cjus
soli sen-ies {Dcut. vi, ilutth. iv): et viilc ([uomodo honoratur alioqui inhonor;itur [Gr., nnii taincii
:
in eo quidem (|uod dixit, srn.iiV.':, pneposuit, soli eo pr;rsente inhonoratur]. Ila et nunc dominalorc
in eo vero cjuod ait, adoralis, ne(|uaquam ; itaque omnium Jesu Christo sensibiliter nobis absente
adorare quidem iiect : honoris quippe indicium est (invisibilis est enira carnis nostnc oculis, al vcro
adoratio ; scrvire aulcm ncquaiiuani : ergo nec orare. sicut Deus ubi(iucadesli, ergo hoiioraiida cjus iinago
ILvc quidcm (lioel aliquis iiitciiin ad primum. Sccum- est, (|ueinadmodum ct l'ater iiilcllcxit.
prxcinxisti me Ixtitia {Psalm. xxix). Converlerunt Alexandriam -Egyiiti et Libyic audio metropolim.
cnim divina^ Scriptune iiitcllcctus nostros ab omni Et post alia : Vcnicnlcs ergo ad tcmpliim (|uo(ld;im
iiiipicl:ile, ct rcplcvcrunt iios diviiia sciciitia ct di- pcrfcctiim, spccic quidcm tcrribile ct pr.cclaruin,
sciplina. alllluilinc vero ad crelum ipsiiin pcrlingciis : i|iiiiil
Cypri libruin tradidit sancti .Vnastasii episcopi Theo- bamus, in medio quidemDominum Cliristum pictum
polcos : (|ucm susceptum Stcphanus diaconns et coloribus habentcm, Chrisii autem .M;itrem et Do-
notarius lcgit minam noslram Dei gciiitriccm el sempcr \irgincm
Sancti patris nostri Anastasii ad Si/meon episcopum Mariain sinistrorsuin, ct dcxtrorsum Jo;inncm Bapti-
Bostrx, sermo de sabhato, cujus initium cst stam ct priccursorcm ejusdcm .Salvatoris, ([ui c\
Si patres oportet, secundum quod dictuni est, et utero eum exsultationibus pr;ciiuiitiavit [Luc. 1]
Kt post pauca:Sicut ciiiin dum dlligitur [Gr., abest' et quidam ex apostolorum et prophctarum glorioso
iinpcr;itor, imago cjiis pro ipso ;idoralur : ciim vero chorii, et marlyrum cictu cum quibus cl adcr;iiit
:
j;im pncsciis fucrit, siipcrlluum cstdcserlo primilivo ipsi (^yrus ct Jo;iiiiics martyrcs, (jui ante im;igiiiciii
adorare imaginera. Ergo quia non [Gr., non tamen staiitcs,Domino procidebanl geiiua incurvantes, et
quial adoratur, eo quod pra;sto sit is propter qucm capita in pavimentum fcrentes, et pro jiivcnis medcla
adoratur, inhonorari eam oportet. Et post pauca ;
intcrccdciiles. Et post alia Et ad imagincm tcrtio:
Sicutciiim qiii cijiitiiincliam iiifcrt imagiiii impcr;i- vcniciitcs. pr;cmissis modis iitcbantur ct vcrbis. Et
loris picnain jusl;iiii pcrpclitur, ac si cidciii iinpcra- cuin hiiiM mult;i dcprccarc:itiir. ct dcorsum jaccntcs.
tori contumelias irrogasset; qicinHiuam iinago iiiliil Jubc, Domiiic -^Si jubcsi, tantuin clainareiit:Christus
aliud sit (|uam lignum et coiorcs ccnc coministi ct miscralus, ut revcr;i misericors, annuit : cl, Datcei,
tcmpcriiti : codem inodo qui ligurara aiiipiis inhono- per imaginem faclus est; ct de humo exsurgentcs
r.it in eumdem ipsiim , cujus ligur:i csl , refert niartyrcs, primo (|uidcm gr.ilias agcbantChrislo Dco
liijuriam. nostro, (|ui euruuidcin dcprccationcm exaudicrat
! ;
(leiniie gaiuloiitos et tripudiantes, ecce, aiunl, nobis A prium locnm suum. Apparet itaque rursus d;emoii
[aiunt nni)is; mrliii^ milii] (lonavit iiiatiani Dous. imhiso, ct dixit ci: Ouid est, m.ile scncx? non ju-
iiifjrcdere ita(|ue Alexandriam, el in mai;uo Tetra- rasti mihi, quod neinini (licercs? et(|uoinodo cunct.i
pylo jejunus dorini : el modico oiei de candela, qua; dixisti ei qui venit ad te? Dico libi, maligne senex,
snrsuni aiite iinaLjinem Salvatoris ardet, accepto in ut perjurus habes judicari iu die judicii. I!(>s|'.iiiiilit
anipulla parva, rnrsus jt>junus ad ista perveiiicns, ci inclusus, diccns: Quia [<ir., Ouud] jni:ivi quiilcm,
ctiam hiic pcdilnis unctis, diinum sanitalis li:ilii'l)is. jur;:vi: el (|ui:i pcrjnravi, scio. Veruiiil:tincii iniiiimc
Et post alia: ipse auteiu surfjciis post exstinclioiicm [dr., meuinj Itomiiiuiii et factoreiii iierjuravi: te
pugnabat autem eum d;cmon fornicationis. Quadam salvus factus est. Oinne quippe peccatum benignu.i
ergo die cum immineret ei veheraenter, crjepit senex Deus ignoscit, si ex tota aniiua quis poenitentiam
lamentari, et dicere daemonio Usquequo non parcis : gesserit.
niihi? recede jam a me, consenuisti mihi. Apparet Sancta synodus dixit: Etiam, Domine; sic nos
ei doemon visibiliter, dicens Jura raihi, quod nemini
: sancta Scriptura docet.
dicas, quod dicturus sum tibi; et ultra te noii im- Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Primus
pugnabo. Etjuravitei senex, quod per eum qni in theologias princeps, sanctus videlicet Joannesait:
altissimis habitat, neminidicam, qusmihi dixeris- Nos, filioli, si dixerimus, quia pcccutum non hahcrnus,
Tunc dicit ei daemon Ne adores hanc iraaginem, et
: 7ne7idaces sumus (I Joan. i). Si ergo rogaverimus
te non impugnabo. Habebat autem iraago
araplius Deum pro peccatis nostris, propitius nobis sit, et
effigiem dorainam nostram sanctam Mariam Dei diinittit delicta nostra.
genitricein, portantera Dorainum nostruni jesum D Xicephorus sanctissimus episcopus Dyrrachii
Christum. Dicit inclusus dsinoni Sine ut mecum ; dixit: Pavore niultodetineinur,Domine, quia plurima
tractem. In crastinum autem nuntiat hoc abbati raala egimus, et compendiosam poenitentiam et con-
Theodoro -EliotK, qui tunc habitabat in laura Pha- fessionem precaraur.
rorum. Et venit, cui omnia indicavit. At vero senex Leosanctissimusepiscopus Phociasdixit Scriptum :
dicit incluso : Sic, abba, illusus es, ut dsinoni jura- est, quiajuramentumraendax nediligatis(Z'(c/(.viii):
res"? Verumtamen bene fecisti hoc dicere. Expcdit et hujus rei gratia inendax juramentuni nostrum
autem tibi potius, ut non diraittas in civitate ista lu- parvipenditur, tanquam nullam fortitudinem ha-
quod non introeas, quam ut recuses ado-
paiiar, in bens.
rare Dominum
et Deura nostrum Jesum Christura Joannes Deo amabilis presbytcr et vicarius Orien-
cum propria matre sua in imagine. Confirmato ergo talinm pontificumdixit: Si jubetis nunc, qu;erantur
60, et confortalo multis serinonibus, abiit in pro- illa qu;e de juramento suut.
a Addit Anastasius aut quis ulius in ms. Jolyano: Est xdilicium quatuor vartes corr. ;irbitror, poiias.
: :
Theodosius Deo amabilis diacunus et iiotarius hospes sum. Si enim in civitate mea essem, suraerera
legit cerotem dominorum meorum Cosma; et Damiani,
Ex miraculis sanctorum Cosmm et Damiani. ctstatim dolores tui (|uii'scerent, et infirmitas cura-
retur. Qu;e cum essct fidflis, ad sanclurum celerem
Alius quidam vir clemens valde, fistulam habens
sanitatem [Gr.. sanationem] admiral;i oravit, <|uo
in femore, el muitis usus medicainentis, ila ut sese
diijna fieret post reversionem suam in gloriosa eo-
etiam gladiis medicorum traderet, perannoscirciter
rum et famosa domo adorationem ipsorum adire.
quindecim miseriis alHlctus est in passione, a qua
Nam et ex solo auditu compuncta prx amorc quem
superatus amplius crevit languor, quadrati oris ef-
circa sanctos habebal, conticuit; somn »i|ue detenta
fectus, et superjacente rheumate fatigatus ireifuen- :
postera nocte aspicit mai;nos hos et tcrribiles medi-
ter etiam immisso corpori potu inde pioduente
cos et famulos Christi Cosniam et D.iinianum sche-
[Gr.,amp.auxitlani;uorem,q.o. effectumet rheuma g „,ate quo erant depicti, stantes ad stratum saum,et
quod inerat, emittentcm], medicisque dicentibusi
dicentes sibi Quid habes quid cerlas (luid tribu-
: "?
'!
riosorum s;inctorum C()sm;c et Damiani p;itrociniu:n qui das giMliain sanclis tuis, visit;i ine. Et niox ui
sedulus implorabat, profi^ctum fuisseali b;ic ain;ibili posui earadein coleii(l;ira im.igincra iii mciiibruiii
Christo regia civitatc, causa iiijunct;e sibi militi;r. quod patiebatiir, coiifcslim expulsus est languor. et
[Gr., Trimitaria, scu Trimitania, nL, Triinclaria], Ucin Tbeod()rus[G/-. , Theodosius]diaconus et nio-
|irimi, viilntarii|iie in lecto indcsincntiMn habcn- imperatorem, imago dixerit: Ego et imperator
tem dolorem et nec uiia dilatio cruciatuum erat in
; unuiii sumus. Ego enim in illo sum, et ille in me.
ea. Taliteraulem accidente, solam contigit hanc ad Et qnod aspicis in me, id et in illo vides: et quod
modicum inveniri. Cum autem vidisset se pericli- intuitus est in illo, hoc vides in me. Qui ergo adorat
tanlem, tracta descenditde strato, et appropinquans imaginem, in ipsa adorat imperatorem. Illius enim
loco, in quo iii pariete eraiil dcpicti sapientissim' fornia et species est imago.
sancli isti, fide sua pro baculo utciis, et erigens se- Tarasius sanctissimus patriarclia dixit: Ipsa re-
metipsam, ungulisquc manuuin suarum radens ex rum natura docet, quia imaginis honorad principale
unctione [id cst, linimento], ac mittens in aquam, refertur : similiter autem et inhonorantia. Pater au-
bibit temperatum: et continua sana facta est, do- tem nunc in exemplum sumpsit qu;e lecta sunt.
loribus qui erant in illa, cessantibus sanctorura ad Epiphanius Deo amabilis diaconus ecclcsiie Ca-
ventn. Qu;e postquam sana facta est, venit in hanc C tame, et locum retinens Thomae reverendissimi epi-
m;ignam domuni, gratias agens Domino Dco, qui scopi Sardiniie, dixit; Paradigmata in manifestis
dedit tanta charisraata sanctis suis et narravit om- : accipiuntur, quemadmodum et deiloquus Pater iin-
nibus curationem quai sibi facta fuerat per sanctos peratoris imaginem.
in hujusmodi habitu. Niceta reverendissimus diaconus ct notarius
Symeon, reverendissimus raonachus et hegume- legit
nus regionis, tradidit librum; (|ueni suscipiens Xi-
Sancti Basilii dc trigiiita capitulis ad Ainphilochiuin
ceta Deo amabilis diaconus ct notarius venerabilis scriptis de sancto Spiritu, capitulo decimo septimo.
patriarchici secreti, legit:
Quia rex dicitur et regis imago, et non sunt duo
Sancti Patris nostri Joannis Chrysostomi sermo in
lavationcin quintxfcrix.
rcges. Nam
imperium scinditur, neque gloria
nciiue
dividitur. Sicqueenim nrincipatus noster, qui nobis
Omnia facta sunt propter gloriam Dei et usum
iinperat, et potestas una est, et [Gr. add. ita et
nostrum. Xubcs ad irabrium ministeriura, terra ad
laus quiE a nobis datur, una est etj non multae, eo
Irucluum abundantiam, raare ad mercatorum co-
quod imaginis honor ad primitivum transeat.
piam. Omnia tibi ministrant. iiiio autem imagini
|-j Joannes reverondissimus prcsliyter et locum reti-
Dei. Nara quaiido imperialescharactcres etiraagiiies
nens Orientalium summorum sacerdotum, dixit : Li-
introducuntur, obviam veniunt princi-
in civiuitcin
brum hunc quein pr;e manibus habemus, nobiscum
pes et vulgns cum laudatione, non tabulam hono-
detulimusab Oriente, et poscimus recitari.
rantcs, nei|ue jierfusara cera picturam, sed characte-
Constantinus reverendissimus diaconus et nota-
rem imperatoris : sic creatura non terrenum habi-
rius legit
tum, sed ccjclestem figuram veneratur.
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Libri qui Sancti Basilii sermone contri Sabetlianos, et Arianos,
et Ariomxos, ^id est dissimiles, cujiis initium cst:
lecti siint, de templo sanctorum Anargyron sunt, •»
quod est in divinitus conservanda regia urbe. Porro Impugnat Judaismus paganisraum, et uterque
indesunt, detulerunt eosad nos, et ad-
clcrici, ([ui Christianismum. Et post alia Sed veritatis ratio :
juraverunt nos, ut legeremus illos in sancta sy- utriraque adversantia refugit. LTii enim unus est
nodo. princip;ituf [Gc, unum principium], et unum quod
^Anast. in cod. Jolyano: SS. Cosmas et Damia- pecunin medicabantur.
nus jure Anaryyri dicuntur, ijui absqtic argento sive 'jIlocglossema abest a cod. Jolyano.
: : : : :
ex eo est, et uniim quidem est principale, una vero A Gregnrius Deo amabilis diafnnus sanetissimorum
est imago. unitatis ratio non cnrrumpitur; pro eo et laudabilissimorum apostolorum legit
quod genitus ex Palre Fiiius existat. et naturaliter
Theodorrti episcopi Cypri dc vita Symco7iis Stylita',
in se Patrem fifturet. Ut imago quiilem est, incom- cujtis initium cst
mutiibilitatem habet: ut autem i,'enimen, substan-
Symeon, qui valde magnum
erat miraculum or-
tiam unam salvat. Nequeenim qui in foro impera-
bis. Et post alia enim hunc virum in maxi-
: .\iunt
toria; imagini intendit, et imperatorem dicit eum
ma Roma famosissimum fuisse, ut in omnibus erga-
qui in Uibula est, duos imperatores conlitetur, ima-
steriorum foribus iconas ipsi breves erigerent, cu-
pinem scilicet, et cujus est iniatro. Neque si osten-
stodiam quamdam sibi ex hoc et munimen acqui-
dens Uibulam pictam, dixerit, hic est imperator,
rentes.
privavit principale imperatoris appcllatione, cum .loseph, reverendissimus monachus et hegumenus
magis illi honorem stabiliat per hujus confessio-
monasterii Heracliie, dixit Et ego peccator librum
:
nem.
fero continentem vitam sancli Symeonis Mirabilis
Joannes reverendissimus presbyter, monachus et
Montis, et ut jubetis.
vicarius Orientalium pontificum, dixil: Pseudosyl-
Sancta synodus dixit : Legatur.
logum illud susurravil, quia qui adorat imaginem, B Et accipiens Cosmas Deo amabilis diaconus etcu-
dividit Christum in duo: et qui videt imagines, et
buclesius legit
dicit vel superscribit, quia hic est Christus, dividit
Christum : quod slultissimum est. Deifer enim Ba- Ex Vita sancti PatrU nostri Symeonis Mirahilit
silius, utpoteluminare el magistcrexistens Ecclesise Montis, capitulum ccntesimum decimum octavum.
Tic fcmina qux Rhosopoli sterili.t crat, valido (te-
Dei, et Spiritu sanctodivina initiatns, ait, quia ima-
monio pressa : qux sann ct fceunda facta, imagi-
ginis honor ad primitivum pertransit: et qui ima- ncm justi imposuit domi susc, quse maqnifice mira-
gini imperatnris intendit, videt in ca imperatorem'? cula operabatur.
qui autem adorat eam, non duos imperatores ado-
Mulier quredam erat Rhosopoli Cilicia!, Theotecna
rat vel videt, sed unum imperatorem. Dixit namque
cum viro annis vitinti, et
dicta. mnv habitaverat
Pater lucide, quia imperator dicitur et imperatoris
Clium non habuil. Contigit autem eim etiam a dje-
imago, non duo imperatores. Itaque qui adorat
et
monio a pueritia vexari, et mander.; linguam. Vir
imaginem, et diclt, ([uia liic est ChristusFilius Dei, autem ejus ultra non valens sutfer.-e tribulationis
•
Sancti Patris nostri Basilii cx cpistola ad Julianum mulicie mea? si scrvum me comparasses, dares me
transgrcssoron. forsitan et in servitium hominibus. .\t vcro Symeon
Secundum immaculalam fidem (^hristianorum, ail: Ouia nialus servus es, recognosce teipsum, ma-
quam divinitus sumus sortiti, confiteor et polliceor ^. ligne.etccurre inflamraa ignisarsurus;et feraquam,
credere unum Deum Patrem omnipolentcm,
in et collige ligna. Et statim veluti ventus cursim et
Deum Deum Filium, Deuin Spiiituin san-
Patrem, vehcmenter incendcns d.Tmon, et tnllens in niuliere
qu;e est ad Deum. hos iiivoco ; ut per eos, id est ctiscoram iiopubi qui cniivcnerat, postquam adim-
interventionem coruai, propilius mihi sit misericors plevit miiiislerium i|und sibi fuer;it imperatum, cla-
Deus, et culparum mihi rcdemptio fiat, et detur. mavit altisone loquens; et aspiciens contra se
Unde et characteres imaginum corum honoro et veniens fulgur ignis, currebat iu muliere per circui-
adoro, prpecipue cum hoc traditum a sanctis apo- tum status ejus, plurimiim et dolenter crueiatus; et
slolis, etnon prohibilum sil: i|uiii et in oinnii)us t^ilitcr protinus exiit: et miilierc pristino ordiiii
Vadc, iniilicr, in (lomiiin liiani, ci cnhahitu ciiin virn A ad hoc :clciim cxlcndissci ct ipsc maniis, nt cjicc-
tuo. Kccc cnimdircxit nonrmiis corcjns, nl rccipiat rct imapincm, similitcrct i|)se corrnit supcr tcri^im.
viri sni ad (lili^iMidnin cam ; ct ingrcssus cst ad il- (l;ici;i iulidclium, ctuon s;iuctoruni virorum illoruiii,
lam, ct coiifcstim coiutcpit in ntero : ct complcio adorata cnm orationc iin;i5,'inc, rccedch;iut.
anno, tnlcrnnt puerum ad scrvum Dei. laudantcs ct Coiistantinus sanctissiinns episcopus Constantiic
glorilicantcs Deum. Cnm autem complessent oratio- Cypri dixit: lla>c (|uidein, honorabiles Patres. de his
ncin suam, ct rcdiisscnt ad propriam domum, crcxit qii;c lcita sunt, andivimus, ct credimns. Ego autcm
mulicr ducta imai;iucm sancti in iatcririri doino
lidc hiimilis sigini (|u;i' f;ict;i scio. similia rcfcnim. Vir
sna:(|u;c opcralialur miracula, oliumhrata Spiriti i|iiid;im Cyprius in civitateConstanti;i miuaus jngiim
saucto, (|ui hahitahat iu s:incto:cl a (hcmouio vcxati suiiin, ct pcrgeus ad opus snum, iugrcssus esl
emundahantur iilic, ct cx variis passionihus iiilir- ad orandum in orationis domum Dei genitricis. lit
mati curahantur. In (luibus et nna mulier tluxum cum oraret, suspidens videt imaginem .sanct;e Dci
san^'uinis inccssaiiter jicr (juindecim annos passa, gcuitricis ex coloribus factain in pariete, etdicit:
iu lidc acccssit ad vidcudum iinairincm, ct contiuno B lloc quid facit hic .' Et accepto stimulo suo clTodit
IIlimis stctit. Dixit cuim iulra sc, ((nia si tanlum ocnlum imaginis dcxtrnm ex cxiens de templo, :
vidcro siniilitudiiuun (\jus, salva ero. [Gr. add. Vidcns piilsavit boves aculco. Cuniquc ruinperctur stimulus,
autcm, rjuod cxsiccatns esset fons sana;uinis sui, ad rediitfragmen stimuli in dextrum oculum hominis,
homincm Dei protinus accurrit, adorans coram co, et obcKcavit eum. Hunc ego vidi viruin, ct novi
laiKhins ct {AlnriruMns Dcnin, ;ic cnunlians miiMcu- lus-nm effectum. Alius homo in civitatc Citio, fcsti-
luin in se pcrpclritnui.] vit;itc sanctse Dci gcnitricis, die scilicct dccimo
quinto ineusis Augusti, ingrcssuscst in tcmplum, ut
Item legit nliinl riiintcnluin sancti Patris S;/meom's,,
adoruarct illud velis: et assumpto clavo, fixit eum
Accidit autcm in dichus illis qucmdam viruin fo- in pariete, in ipsa fronte imaginis sancti Petri. Cum
renscin urhis .\ntioclii;c dira pressur:i dclincri a ergo funein ligasset, et explicuisset velum, eadem
d;cinonio maligno, etangustari pcr aliquot tcini)ora, liora dolor apprchcndit eum in capite et fronte in-
bus suis. Hic ascendens ad sanctum, et consccutus jaccns, et cruciatus p.iticus. (Juo comperto cpisco-
remcdium intercessionibus ipsius, et factus tanquam pus Citii redarguit, et jussit pergere et educere cht-
nihil fuissetmali perpessus, et rediensad pro,)riam ^ ^um ex imagine. (lui pergens, et hoc gerens, cum
domum, pro gratiarum actione erexit illi imaginem educeret clavum, alleviatus cst dolor. Interrogctur
in pnhlico et clarissimo civitatis loco, super januas autem hinc et episcopus : adcst enim. Interrogatus
ergasterii sui. Yidentes autem eani quidam cx infl- ergo episcopns Citii, cum juramento Hrmavit lupc
delihus tam honorabiliter eum luminibus et velis coram synodo Ante biennium navig;v
sic se habere.
glorificari, repleti zelo, contnrbavcrunt similes suosi veruntviri [Citienses] induabus navibusincivitatem
inordinatos scilicet homines: ita ut convcnirct niul- Syri.-c, quse vocatur Gabala. Cum auteui essent Ga-
titudo, et cum tnmultu clamarct: ToUe a vivendo baUe secundum consuetudincm, taxati Agarenorum
qui hoc imago deponatur. Contigit autem
fecit, et desccuderunt ad niaritima ct vcnicntcs quidam co- :
per dispensationem Dei, ut vir non inveniretur tunc rum Gabalam. divertuut in qnoddam templiim civi-
in domo sua. Procurabant enim, ut in eum manus tatis. Porro unus ex Agareuis videiis imagincm iu
injicerent, aliisalia vociferantihus. Malitia enim eo- pariete de calculis, interrogavit quemdam Christia-
rum innlta et magiui erat in conspectu Dei vcliemen- iium ([ui aderat, quid prodcst Imago hKC?Ad quem
ter, et invidia immensa, et [Gr. . furiis iiicitati] opc Christianus ait, (juia hic (luidcm (jui cam honorant,
rantes ad hoc convenerant, tempus invenisse pu-^ prodest :his autem qui illam inhonorant, nocet. Et
._ .. !._._
tantes simultates excitandi, et
_. -._ _i. _. .. ._•__..._- 1. 1-'
sanctum injuriand Saracenus I7,..io
.::,i.>.i,.,i.,iit. om-»
Ecce ego,
.
:
in,intt effodiaM
inquit, plT, iil i-1 f.1 oculum pins
ocnliini ejus,
utpote illum qui crebro redarguerat malitiam fidei etvidebo quid raihi noceat. llsc dixit. et extendens
ct errorein eorum qui iu ipsis gentiliter convcrsa- contum suum, imagiuis oculum dextrum elTodit.
bantur. Cum ergo non possent ferre tantam iusa- Protinus ergo et suus dexter oculus in terram exsi-
militum ascenderc scalam, idcmque ignea est febre detentus. Hi autem
niain, prsccepernnt uni liit,
et ejicere imaginem. (jui ascendens, et extendens qui simul cum illo aderant, acute illuin ;i?grotasse
videntes, tulerunt, et ad civitatem ipsius reduxe-
manus ut faceret quod sibi praeceptum fuerat, mox
elisus est a sursum usque deorsum, c;idens in ter- runt. Ha-c nobis retulernnt viri qui remearunt ad
ram : ct facto maguo tumultu in turba, apposuerunt Cyprum, uumero triginta duo.
exardoscentes aliuin imponere. Sed et ille manus Theodorus sauctissiraus episcopusCatanse tradidit
suas cxtendcus, pari modo elisus cecidit super ter- Hbrum quem :iccipiens Grcgorius Deo amabilis
:
ram. QnoA factum timentes omnes, coeperunt signa- diitconus sanctissimorum et laudatissimorum aposto-
culum crucis sihi imponere. Porro infideles illi per lorum, legit
Sancti Basilii di' scnnonc in brdtiwi Bdrldam. cujiis \ tasti in terra lua. Ecce enim mittes ne caelero virum
inititim cst tuu;n, el loi-abis cam in alriis ilonrjs tuae;ct non vide-
Prius quidem sanctorum m irtes. Et post alia bitvitatem rcgis magnam^ad quam nunc proficisceris:
Assurgite nuiic mihi, o ciarissimi aliiieticarum vir- elcxallabi.s,elponessimilitudinem, et fiel sanctifica-
lulum pictorcs, et militisabbreviatara imaf;inem ve- tiodomui tuae: et erit ut omnis (|uicunque habila-
slris magniflcj.le artibus: obscurins a me, qui co- verit in ea, benedictione benedic;itur : et ecce fuga
ronatus scriptum veslr;e sapientiu" fulgorate
est, fugiet, et alienatus eril spirilus, el ultr.i non ap-
coloribus. I1)0 in victoriarum martyris per v<is pi- propin(|uabit ei, eo qu()d Dominus prope sil, el in
ctura viclus piudebo taii vestriC fortitudinis hodie
: s;ecula gloria ejus. Amen. adduco cam
llis dictis,
vicloria superatus. Videbo manusad ignem subtilius ad patriarcham die sequenti qui sexla feria con-
a vobis depictum certamen. Videbo clariorem in ve- sueverat in Dei genilricis templo juxUi ingrcssum
stra depictum imagineluct:itorem. Plorcntda^mones, facto celebrare [Gr.. dum sexta foria de more in Dei
martyris factis fortibus et nunc perculsi combusla : genitri is propinquum tomplum esset iiigressurusj
illis manus et vincens oslendilur : et pingatur in et refero iiegotii circumslantiam, nunc quidem
l;ibula simililer et ipse agonolheta luctaminum Chri- valde juveniliter simul et rhetorice nunc autem ,
stus, cui est gloria in s;ecula sajculorum. .Vmcn. B submisse ac dolenter et gaudebam suadere spe-
: ,
Constantinus Deo amabilis diaconus et notarius rans pariter et laudari, eo quod ita pias assererem
legit. propositiones. Adliuc autem iiiihi mcesto et docenti,
" Photini Deo amabilis presbyteri et defensoris quoniam [Gr., Adhuc autcm mihi docenti, et cum
sanctissimx magme Ecclesise Constantinopoleos. liliertate dicenti, (j.] eremita, o domine, dixit a Deo
egregio Patri hoc dudum maxime celare accleranti. utdicam, tibi dico immundo, exi a figmento, et vade
Kam nox quidem erat, et deambulamus cum veloci- huc atquc illuc. ct ad invisibilc : talia jubes ut gar-
tale multa, utpote in terram ultra positam Mauricium riam homo sordidus et peccator : mira ope-
si estis
fuerat, sed non putabatur propler calamitatem qua; etfurorcco;i)motus(plurimum nainque tristitis ja;n
inerat ei, procul appariiit mihi mista cum multilu- in furorem efferebatur co quod non invenerim
,
dinefratruin nustrorum pauperum, qua; persccutii)- gratiam in conspectu sumini saccrdotis Dei magni)
nem ab his [Gr.. rejecta ab his] passa, qui super multa silentio in memetipso rcput;ibara [Gr., con-
isto erant or(lin;ili, nequaquam recedebat, sed eum quarcbar], elquod non esset ab isto quidquam boni
lacrymis, licet verecundata propter naturam, ncces- ulli ovium sperandum, pastore videlicet nobis ad
sitatistamen causa impudenter iaferebat m.ilestiam. hipi naturam pervcniciite. In liis ergo cum essem
Ilisvisisordinem in ijuo fueram deputitus, reliiU[uo, hifsitans, milii consilium fit. V.t mittens domum ex
etapprehendo muliercm, et (|ui:ln;im vellet, interro- sequentibus qucmdara, defero diirain;r iinaginem ex
gabam. At illa Virum, inquit, habeo et d;emonium
: his qu;c illic posita; crant, satis oppido speciosain :
habet:et tcrtius annus est iste, ex quo denis mil- et adornans valde bene, et ut erat possibile ad evi-
libus, ut ita dicam, venerabilibus lociset religiosis dentius apparendum ct reputandum, quia oportebat
liominibus liunc miserum obluli, et nihil iiblinere D a maximo iiatre, utpote jam inclinato, accipere
amplius valui. Ad cxtremum cgo nunc ab eremo imaginem Gr.. quia a maximo patre ut. i. inc. ac-
veni. Nam ille ipse, ([ui in ea pr;e omnibus feresan- ceptam liabcrem iniaginem], tenui lianc, et dedi
clis miracula facienlibus. in patrandis miraculis le- mulieri ; orareque pro nobis, et patriarch;p gratias
stimoniura habebat [habet], ad curationem cxhor- multas confitcri, atquc abirc cum gaudio jubebain.
tans [Gr.. ad curationem et ipse nihil proficiens] : .\t illa liberabatur modicum [Gr., propeniodum] et
Vade, in(|uit, ad Joannem patri;ircham magnum, cxsultans.et non babens (|uod faceret [Gr.. fiereti.
indcque fcres cum beiiedictione suinmi sacerdotis Inde et crat utriusquc quasi dimidium gaudiuin.
Dei omnipotentis imaginem Virgiais matris Dei et ; Nam ego quidcm putabatur [Gr.. putabar, scu, vi-
ibis, et porlabis imagincra in domum, in qua liabi- debar], non autem gaudebim. Illa vcro el pulab.a-
a ExstatantiiiuuscodexVat. in quo inult;e Patriim codice reperta^ sunt. Ex inserlis una essc videlur
sententi;c pra-ter eas ((u;e hic habentur, et in hac h;rc 1'lioiini ii;ir]'atio cum non inoinnibus hujussy-
synodo recitat;e sunt, insertie vidciilur. Nam neijuc iiodi liliris lcuMtur.
ordini interlocutionum res|iondent ncque in ullo alio
:
liii', rl i;:iii(loli;il : scdinlontio ct rfti linis non liabc- A facioin [(ir.. |i(ist vcro f ntuitus, :irl)ilr;iri cicpi-
li:il iiiiliiini. riiiu ci'j;oaninii (lcfcctidiicm, ([luc iios lianc illiim cssc (|U;c olim. Appoiicb.it (piip|ic ct lioc.
(ililiiiiii'r:il, c(iiis()l:ii'i lalilcr (ipiiiatiis, ac^iiiisivi (liii:i Dcus merccdcm doinus i.t-.i' dct tibi, (biinine.
aliiul [(ir.. :ili:iiir. c(iiilciii|il:iiis cl rcinilaiis, i|iiciii, Tiinc, pbiiic, liiiic siiiict;i vi(leb:iin, p.iritcniiic 5;;iu-
(inando, ct iilii, cl iii i|n(i, ct i|mini(ido, vcl (|ii;i iki- dciis cl ;iy(iiii/.aiis [ccrUiiisi, lioc Sdliiin intcrroga-
liis mcdiantc abircin .sc(lii(!tus et circumvciiiciis b:iiii : San;i lacta cs '?
vel : Quomodo sana facta es ?
[dr., s(>(luxisscm et circumvenisseinl mulierculain ct assumens sccreto [Gr., inotio|, enarravit adven-
miserrimam, et ita miserabilem, et tantas fiducias tum ad regionem, ct deportationem imaginis ad do-
nobis c!")mmiid;iiilciii. Jlaxime autein coiitrist:ib;ir, iiiuiii suain et (|ui:i in excclsum elev;it;i, et super-
:
utpote se|):ir;iiis miilicrcin ;i meliorum prdtcclioiic, p(isit;i est iii parictibus doinicilii s;icr(i parib^r cl
et pcr aliiim t;ili;i s;ipiciitein ad ea \i'<r., ((ua' opus (lccciilissiiiic. Ul ;iiitcm ct pcrtempns IVc(|uens im;i-
illi eraiit extiibitionc| (|u;c dealbari verebaUir. lu i;iiii oblatrans at(|ue delusum lij;mcntum [(Ir., in-
liis rursus, ct proptcr bujusmodi seductionem, et sultans, ac fere ligmentum, etc.] discerpens spiri-
dieere at(|ue obhitrare sairilum existimavi : et ([uia tus, in fine insoiiuit [Gr.. disecsserit] : et facta est
ipse ego e conliMrii) firmaveriiii al(|iie locavcrim nobis iiiedicina. dixit, (luod patiebatur [dr. p;ili(>
stabilitatcm, (iu;u cimI (bcmoni circa liomincm. Et B bamurj olim in vcritatc. Eos ciiim (lui simili:! p;!-
(|uo(l f:ictus sum ci ct matcria ct occasio calumni;»- tiuiitur, locus, imo figura Virgiiiis mitris curat. Ilic
rum justarum, non dum dico contra memetipsum est eniii flniscausac.
solum, ergo [(ic., sedj, contra omnes quLdem Cbri- Leo stnctissimus episcopus Pholiai dixit : Scri-
stianos, et contra sacerdotes priinum, eo (juod uxo- ptum est, (luia in duobus vel tribus testibus stabit
rcm (|uidam prcsbytcr altero typho, aiunt, altero omnc vcrbum {Mntth. xviii) et hodie exhibiti sunt :
(bcmdiic, (lui erat meiidicii, pr;cjudic.ivit •, ([uod iiobis plnrimi sacri libri, qui meiites nostr;is riga-
niliil profecto est aliud, (iu;im in Deelzebub cjicere veruiit, et satisfecerunt de restitutionc sanctarum
vcllcdiBmonia. n;tc(]uidem mihi et hujusmodi in- imaginum.
desiiicnter anim;im ingressa atrociter conturbabant, Et legit Petrus lector :
ipsa, utpote sahit.iris vades [vas], insinuavcris ct cict, domine, volutatcm tuam. Et post pauca:
duxeris me. Ilis dictis, ac sic quadam certitudine Marcus autcm non parebat ei. Adolescens vero per-
pcrcepta, fidei fcrvore, miseralionis Genitricis Dei suasit illi, dicens, (|ui usque ad moriem non indi-
confisa, et movcns mcipsam dc illo loco, in quo cabo impcratori sccretum. (Jui crcdcns, per noctem
slans deprccalionem faciclwm ; cl venio rursus. et in secrcto opcratus est ciuccm de ar^cnto et auro.
inijrediciitihus mcmet commiscui : et non erat j;im Et factum est ut consummata et erecla crucc, app;i-
ullus qui me impclloret et repellcret ;(ir., rcpellere- B rerent tres in ea imagines: et erat supcrscripliim
tur], nullusque prohiberet janu;c appropinquare, per Hebraica diclione sursum in principio, Emmanucl
quam in templuin ingredicbantiir. Comprchcndit et in utrisque iniliis, Michael, et Gabriel. Voluit
ergo me liorror et ecstasis, ct tcta ex toto toniucbar crgo ^larcus rcveritus dclere imagines, et non po-
alque Irenipbam. Dciiidc cum pcrvcnisscin ;iil ja- tuit. .'\Ianus cuini ejus manebat vehiti arida. Cuiii
nuani, qu;c usque tunc niihi fucrat ohserata. ac si autcm gallus voccm dedissct, vciiit d;ix qiii diccba-
omniiio virtus, qua" prius me impcdicrat, nunc milii tur adolesccns [.\'caiiias\ ad domum .Marci, ut lollc
praeparasset ingressum, ita sine labore ingressa retcrucem: etvidens eam, adoravit illam, et dicit
sum : ita intra .Saiicta sanctorum ingrcdi digna cf- Marco Ou;e sunt ha^c facies, et qua^ supercriptio
: :
fecta sum. Xam ct vivificam crucls visioncm pro- Dicitci Dominc, in ea hora, qua coiisummatum cst
:
mcrui, ei Dci vidi niystcria, quin ct quam sit para- opus, ort;c sunt iconse ista^ ; ct nescio cujus, vcl
tus ad suscipiendam pocnilentiam. Projiciens itaque qua; sit superscriptio. Porro adolcsccns [Neanias;
me ipsam super terram, et sancto illo adorato pa- cognovit quamdam virtutem in ea esse. Et adorata
vimcnto, curreb;im postulatura [egressa], pcncs cam crucc, involvit purpura, et ivit viam suam paudens,
quae mihi fidcm dixcrat, accclcrans. Fio ilai|ue in latis arlilici Marco pretiis pluribus, et introivitcum
genitrice, his usa sum verbis Tu quidcm, bonitatis custos vencrabilis patriarchii lcgil
:
Per illa tempora rcgnavit Diocletianus lyrannus. dnliilurroliis [Mallh. vii;, dcditci pctitiouem ipsius.
:
lla(|iii' siirf;i'iis do pavimonto, ct imaftini Saivatoris A invisibilitcr oppugnatur, imo, nt vcriiis dicamus,
iiilciuJLMis, ct snpplicans scnsit (hilccdinom mcllc simnl pugnal, et hostcs in fngam vcrtit : ac ubi sic
suaviorcm illatam in os suuni. Oni aftnita Dci gratia, ceepisti pnelium, ut Deus ipse tibi monstravit?
ct pcrccpta (lulcedinc, gratias c^it Deo: et ab hora prffiesse praicipicns in castris rcgni Christi gloriosum
ilhiCacHiusaclxMicfdocibilius] doctiC mcmoria^ psal- vere ac insigne labariiin, id cst viviliciim crucem,
tcrium commcndaliat. magnumcoiitr:! moiMcm inagiiilii(linissii{i! tropa>um:
Cosmas l>co amabilis diaconus ct cuhuclcsins iu (|Uo miindi (iiiadrifarii^ tcrminos circumscripsit,
-
et;it : lineamcntis distinguens. Dciiulc et sanctam imagi-
Epistola Gr<'()oriinanciissimi paps; Romani ad san- nera omnium domin.-cac verae Dei Matris, cujusvul-
ctissimiimGrrminnim, fiuifiirrtitpdtrinrclin Constan- tum divitcs plcliis dcprecabuntur. Etenim sancta est,
tinopolcos. qucmadmodniii p;ilrilHis vidctur, qn;e taliter a vobis
Qualis ct (|ua^ dclcclalio mcam sic hctificare ani- pic honorata tribuil vicissiludiiies. Nam imagiiiis
main novil, sicut j;ratiricus nuntius supcr tuo no- honor ad princip;ilem transit, secundum Basilium
mine, quod reverendum revcra mihi ct niauinifican- magnum. Et pietate est plena venerabiliura iraagi-
dum decenter est, o sanctificate et divinitus acte? num causa, sicut dixit Chrysostomus : Ego et cera
Hoc cnim nunc ego per honorabilcs litteras luas
et B pcrlusam am;ivi picturara pietate refertam: vidi
evangelizatns(!xsultavi, etprx nimiogaudio, spiritn enim in iinaginc angelum cuncosbarbarorum perse-
Istilicatus snm. Dcinde in coeluni cxtcndcns oculum, quentein, et David veritatcm dicentem : Domine, in
graliaruin dominatori omnium Deo rctuli actiones : civitatc tiia imagincm eorum ad nihiliim rcdiges
tiui laliter etiam modo voluit, et fine tenus vobis [Psal Lxxii). Et nequaquam Ecclesia ernivit, licet ita
coopcratur, ct omnia vestra in lucem educit. IIoc fueritsestimatum.Indulgeat Deus, ncque secundum
enim ct orandum mihi est noctu et interdiu, et nun- gentilemconsci(uciitiamesttraditio(absit)etiiitentio
quam alicinando hocdcsiderium desercndum csse in rei secundum nequa(|uam coiiside-
((uid probatur, et
[
Chrislo conlidcns pronunliabo. Testimoninm autem rantur qu;e porlieiunlur. Nam
ncque in P;iiicadccivi-
perhibet sermoni meo, o supcrlaudabilis el a Deo tate h;cmorrhoiss;c pie mota; in recordationem facti
dilecte, etiam tuae per omnem horam benevolentiae in se iniraculi repudiabatur, cuni orta esset herba
recordatio: quam habilatricem habens in labiis, et circa pcdes statuic, qu;e ad ea in nomine Domini Je-
dolorem verbi ferre non valens, illico ad affatum per suChrisli erecta est : etextranea eral, incognitaque
litteras properavi. Kstenim debitum mihi, et debitis specie, positaque omnibus in varioruin languorum
cunclis insignius, tc fratrem meum et propugnato- remedium condescensione et bonitate Dei et Salva-
rem Ecclesiae salutare ac alloqui, et luctaminum q toris nostri. Imolegalis, utjam [ita] dicamus, hu-
tuorum collaudare materias. Etiamsi quis dicat et jusmodi est in Deo erectio ; licet figuris raagis signan-
valde convenienter : clamet potius ea impietatis da [Gc., figuris expressior], et uinl)r;e prsfcrenda
prjEcursor, qui nunc passus est, bona actione malam sit gratia et veritas. Unde maximam s;ilutis causam
^
actionem tuis commulaturus felicitatibus. Nam ar- sanctorum coelus Dei consilio hoc capitulum tradi-
1 bitrabatur secundum illum qui desursum cedidit, dit [Gr., h. cap. Ecclesiae trad. ] in universorum vul-
fremere siraul et pnevalere adversus pictatem : sed tibus, et colorum oiierationibus vencrabilera et san-
impeditur calitus spc fraudalus et audiebat quidcm : ctum characterem secundum humanitatem cjus qui
, ab Ecclesia ea quae et Pharao prius jEgyptius tyran- tollit peccalum mundi, erigamus, pcrcuin huinilit;i-
,
nus, Moyse de illo canente Dixit inimicus : Pcrse- : tis celsitudinem Dei verbi considerantes, etad ine-
qucns comprchendnm. pnrtihor spolia, rcplebo animam moriam conversalionis in carne factae, tam videlicet
mcam{Exod. xv). Sed et audiebat quse et ipse dia- passionis ejus et salutaris mortis, quam redemptio-
! boluSjCumpropheticaillipra^nuntiareturmaledictio: nis qu;e hinc mundo effecta est, raanu quodammodo
i
Propterea dcstruct te Dcus in fincm, evcllet te, ct ducti : et nuUa est hinc a divinis dissonantia, Si
emigrabit te de tabernaculo tiio, et rudicem tuam de enim prophetic;e pnBlocutiones terminum ininime
tcrra viventium[PsaJ. u). Ita et ille prceter spem co- D perceperunt, ne scribantur res ad ostcnsionem eo-
natibus, qui inspeerant, frustratus periit, superno rura qua; adhuc facta non sunt: id est, si non est
agone vestro et robore, apostatie enervata impugna- incarnatusDominus, non formetur sancta iniagoejus
Deum, deorsum effecta, et ad no-
tione adversus secundum carnem. Si non est natus in Bethlehem
vissimum propemodum expulsa exitium Christura ex gloriosa Virgine Dei genitricc, neque magi mu-
impugnantis ferocitate: ita ut super eo Scriptura nera obtulerurt, nequc pastoribus snpra stetit ange^
veraciter impleatur, qu;B dicit : Arciis fortium supc- lus, neque inultitudo coelestis exercitus nato hym-
ratusest.et infirmi accincti sitnt robore{I Reg ii ) num obtulit (
Mntth. xxv. Lm ii )
; si non in ulnis ge-
pro eo quod nulla est ad infirmum Dei flrmitas abomi- nitricis ut infantulus ferebatur, qui portat universa.
nationis eorum qui Deum impugnant, et pugnare et lacti alimoiiiara pertulit, qui d;it cscain oiniii car-
pro Deo mundum contra insensatos asserit [ scriptum ni : nec hoc ligurctur. Si non a seiie suscipiebatur,
est]. Ouomodo ergo non cum Deo pugnans, o tu san- qui vit;c tenct priiicipatura et inortis, et oinniura Do-
ctissime, advcrsus eos qui sine Deo et contra Deum minus per eura agnitus simul et praedicatus, et ut
sunt, commoveris ? Qui videlicet inveniunt eum qui demissionem concederet, postulatus si non in :
:
.Egptum causa (lispensationis pergebat super nu- A visibilia visus essetDeo adorationem offerrc, ct per
bem levem(imiii siMlicet himine illnstralam matrem tyiiica mcmorcsscl crcantis, etnon vitnlnm rctincrct
ac sanctitale rdlinslam. (|ui in cxcels n sedel: el rc- ac muscas super tabulas tcstamenti. flinam san-
ralyticos, et leprosis pncbuit purgationem, etcscos tem. Bonum quippcsimul et justum essetei, petram
illuniin;ivit, ct cxpressam fccit linguam mu-
dcinde salutare qux imbrcs divinitus deilit, ct non Baal.
tnrum, claudorum tirmavil, cl cxpnlit d.c-
ct b;iscs l'tin;im ad virpim Moysi mai;is inluitns esset, et
vcnturus est judicare vivoset mortuos: ne;|uc ligu- chcrubim sculptilcs, quorum nicmoriam faciens Apo-
rent Gc, ncc scribmtur, iicc figurcntur scriplii- stolus ait : C/icruhiin ijlnrix indimbnnttin pmiiitid-
bilc, ut cffilum el terra et mare, animantia quoquc mine Domine fit, pretiosum ct sanctum est. Et
omniact virgulta^ct quidquid aliud cst, eiiarrctilla quid opus cst cpistolam in longum cxlendcre ?
et per voccs ct per littcr;is, et pcr picturas. Iviriim cl m:iximc ad viriim Dco placitum, ct vas cle-
cnim qua" non sunt formatio, idolica pictur;i nnnii- ctum ;i Dco, gratiam adcptum spiritus, ct in
natur, qu;c ct pagana; fabulalionis pocma linxit, co- profunda divinorum dogmatum valcntem prospi-
rum qua'. unquam fuerunt per cssentiam, facturam cere, atqueDeo ductore considerare summam scien-
dcsipientcrassevcrans. Et ccrte nulla est condcsccn- tia; altitudincm. Vcrum hinc ad propositum re-
sio Ecclcsiic Christi cum idnlis : absit. Ncque enim deamus, propugnatricis tu;c, o s:iiictissimc, et
vitiilas ;idoraviinus, nc(|uc vitulum in Cliorcb fndi- omninm Christianorum domina' magiiificaliones: ct
mus, ncquca nobiscreatura I)cus;cstim;ita cst scd : qualisips:iostcnsus fucrisin cunctis ;ib illa direclus
neque rursus sculptili procidimus, et Bcclphcijor et salvatus, et contra inimicos conforUitusadmiran-
initiati sunuis, ncquc natorum occisorcs aut sacriii- tes. Illi vcro qui ex multojaiii tcmpore contra eain
c;itores fuiinus, autoccuila mysteria celcbravimns debacchati sunt, taiito invenerunt resistcntem,
iie(|ue lilios nostros ct lilias iminolaviinus uinnKiiii C qu;into invcnerunt silii contr;idicentc;n. Et Ikic ini-
(l;cmonibus,ut iii nos ea ([uic a Sabimonc idoldriim ruin iiiin est. Si enim Bi'tliuli:i pcr manum .luditli mu-
cultoribus dicta sunt(/I/ii'T/- xi,)assumantur. Niin- lieris Israclitidis salvabatur, cujus opus Ilolofcrnis
quid a nobis infecta cst terra in sanguinibus.' vcl pcremplio fuil: ct hanc salvatricem Israel, qui per
imaginein in tcinplo fecimus, (juadriforme haben- idcm tempus fucrunt, pr;cdicaverunt Jik/, xiii):
tcm idohim, cl h;incadoravimus".' Niinquid abomin:i- (]uomiiilo no!i o|)orlcrct ;implius tuam amplissimam
tioncm rcpcnlium et pccorum supr;i murum tcmnli s;initit;itcm t;ili pro|iugii;itricc usam :iggrc(li lidci
viii), de quibus dicit Apostolus Sci-vierunt creaturx : pr;clio Deus noster, fortis ct longanimus, qui dedu-
jwtiiis fiwiin Crcdtori (Ttoin. i). Putasne statuimus xit tc siipcr .loseph ut ovem, custodial te sanctissimc
imagincs duarum fornicariaruin in .Egypto. Ool;i .sci- iii anniis pnilixns, univcrs;c Christiamc bcneopenin-
licct ct Ooliab, ct cas adiir:iviinus (EzrrJi. xxxiii)'? tem convcrs;itioni, ct sacro canoni obteinpcrare
An rursus ;i nobis sacrilici;i iicl in H;ibylonc, ct Da- cunctos doccntcm ct incilantem, et custodirc (IC|»o-
gon Pahcstina oblata sunt (/)(/«. xiv)? vel aliis
in situm (|uod a 1'atribus suscepimus ; converlentem
diisgenlium procidimus"? Non sunt hsc, non sunt; D cos qiii ad modicum quid non intellexerunt: o juge
calumnictur nullus (|uoniam iii nullo coruin (|u;u
: gaudiiim nostrum, ct communis utilitasct reftH'tio,
consistunt ct lacl.i sunt, nomcn (]Uii(l cst sujicr (nnne sanctissiinc et omnibus Christi;inis am;ibilis.
nomen |iiipulus Cliristi usijuc liodic, |)raM('r s;in- Tanisius s;inctissimus |)atri:ircha dixil : l'ctrum
ctain vivific:im Triiiitatem, coluit, vel servivit [
d'/-., diviniim a|)ostolum :rmulatus, tuba cecinit nobis a
latria adoravit 1 : absit. Nam modus idolatriic mani- iloma vcrilatcm etiam 1'ater istc beatus.
fcstusesl. Christianisautem Dci cultoribus omnium Thcodorus[(ii'. Theodosius] reverendissimus mo-
(lomin;tlor csl;i(l(ir;indus. I'(irrii si (juis.ludaico morc nachus et iidtarius legit:
ad ;iccus;iti(iM('in m «tus. (ju;!' (ilim contra iiloliiriim Epixtola CtcriiKiui lcatisisimi. qui fuit patriarcha Coii-
cultorcs (lict;i suiil. (lilf^iiiKivciit, ct i(lolii!;ilri;im \'.c- staniinopolvos, ud Jonunciii rpiscopum Sunadcn-
scin. *
clcsi;c nostra; ;is(ripscrit cx vcnerabilium im;igiiiiim
deificoet mirabiliad melioraducatu, nihihiliud ar- Epistolam vcstr.-c Deo amabilitatis tradidit iiobis
bitrcmur, (juam ut canis latrct, ct in funda jirocul T;ir;isius bnidabilissimus patricins, in (]u:i contine-
alijcctus audi;il sicut Judicus : Utiiiam ct Isr;icl pcr batiirdcDco ;im;ibili cpiscoi)O.Nacolia'. Signific:imus
INTI-KlMlliTATlO SYNOl»! VII (Jli.NliKALlS. — ACIIO l\. 322
erjjo fi, quod et antcqiiam susccpissiMiius littiM-as .\ |,,imaiium i-jus charactorem et liumaiijR spceiei
,
vi'sti;L' l)i'o amabilitatis, cum liuc pcrvcnissi-t iilcm quam pcr caniem suscepit. inia^'incm, ct non incom-
i.|iseDeo amabilis cpiscopus, ad serraoiiem venimus lircheiisibilisejus, ct invisibilis deitatis, fi)rmantes,
cum scnsum cjus, qualis liaberctur
00, (lijudicanles hiiic qiue suiit lidei rcpnrscnlarc ur^cinur [salaf;i-
sciiliciitia'siipcr liisqua' audicraiuusdc illo ct lianc :
inus], oslciidcntcs quod noii pcr phaiitasiam ct um-
noliis()rcqiosuit Iradiliouem Gr., ratioiiem, scuapo-
[ braticc iKituram iiosti':i;a silii iiiiivcrit, qiicin;idmo-
lo^iam : rationcai IkiIjcI ms. Jul. ]
(opportunuiii est dum quidam antiquorum hLereticorum crr.intes
enim. ut omnia subtililer signilicemus Deo am;i- do^Mnatizavcrunt : sed quod ipsa re ac veritate hoino
bilitati tu;c)quod audissetdivinam Scripturam di- sit pcrfcctus per omnia, excepto solo peccato, quod
centcm : ad iido-
JVon f<tcics oiimcm siinilitudincm, semiiiatum cst nobiscx inimico. Kst hoc sensu tut;e
mtidiim <'(»», conim ijitx siirswn in coe/o ct sitper liilei i;u;iin iii illum hahcmus, saiicl;e ipsiiis cariiis
tcirum sitnt {Exod. xx ). Contra [(i)'., Juxta lioc ] ch;iractercin iii iiiiaginilius formantes, ctsaiutamus,
dixit quia non oportct adorare manufacta, id est, etomnium cultu ac honore deccnti dii^num dccerni-
qu;e ab hominibus sunt conrecta. Nam saiictos mus, in recordationem hinc venientes diviii;e illius
Christi martyres, veras fidei margaritas, omni ho- et vivificse ac inelTabilis incariiationis. Similiterau-
nore dignos arbitramur, ct intcrccssioiies coruni in- B tem ct intemerat;!' secundum carncin matris cjus
vocamus. .\d Ikcc iijiiur nos rcspondimus ei quia : sanctscDeigcnitricis juxta eumdcm modu a depin^'i-
ChristianuruMi lidcsct cultus ct adoratio in unum est nius simiiitudineiii, ostendentcs, quia cum nuilier
ctsolum Deum, sicut scriptum est DomaiHm Dcum : esset natura, et extraiiea masssE nostr;B minime fa-
tuum adorttbis, et ipsi soli servies Dcut. vi ) et glori-
(
; Deum invisibilem et cuncta moderantem super
cta,
ficatio nostra, etobscquium nostrum ipsi soli offcr- omnem sensum et hominum et angelorura in suo
tur tamasanctis qui in C'i'lissunt,et intcHi-:ibiiibus concepit utero. et ex se incariiatuin pcperit. Etenim
incorporalibusque virlutibus, quam ab cis, qui iii ut proprie ac veraciter matrein Dei vcri colimus
terra cum essent [sint\ viim co^noveruiit vcritatis: eim, et niagnificamus, el omni visibili ac invisibili
qucm:ulmodum et in ecclesiis Christi, qu;t' ubique creatura superiorem arbitramur. Et sanctos quoque
posita; sunt, saneta laudatur et glorificatur Trinitas martyres Christi, apostolos et prophetas, conservos
in singularidominationeacdeitate: sccundum quod quidem nostros et veros famulos Dei factos, ac-
et uiius a nobis Deus pr;i'dicatur et non est pneter tibusque bonis et pr;pdicatione veritatis, et pa-
eum qui diminetur in potentatu suo s;cculo, et ex tientia in passionibus, quas pro ipso Deo per-
non exstantibus omnia, ut essent, produxit, quot- tulcrunt, probatos et amicos Dei ostensos, et mul-
qu t visibilia invisibilia sunt; id est, Pater et Vi-C tara flduciam apud eum consccutos ;idmiramur et
lius et Spiritus sanctus, sancta scilicet consubstan- beatificamus, et ad recordationem virilitatis eorum,
tialis ct viviflca Trinitas. In quara etiam credentes, ac ger:nana> circa Deuin scrvitutis, similitudines
etquara confitentes, baptizati suinus in nomine Pa- eorum depingimus: iion eos uldivin.e nntur;r cora-
tris et Fiiii ct Spiritus sancti [Mattli. xxviii ), quem- municatores pronunti;intes, debituin deiflc;!; gloris
adraodum tradidit ipse Deus Verbura, qui Incarna- atque potestati honorem et adorationein illis impen-
tus esl, Dominus videlicet no.ster JesusChristus, qui dimus; sed amorem nostrum, quem circa eos habe-
unus est ejusdem sanctK et incomprehensibilis di- mus, per hoc demonstrantes, quae per auditum vera
vin;e Trinitatis et non creatur;is adorainus (absit)
: esse credimus, haec et per pictur;e iraitationem ad
neque culturain qu;i; deific^Tjdominalioni debetur, firmiorem certitudine;» nostram statuimus. Etenim
ad conservos infiectimus. Neque enim reges vel carne ac sanguine connexi, et per visionera ea quae
principes in terra adorantes, aqualem adoratioiiem anim;e satisfacere possunt, certissime noscere cora-
ei quam Deo exhibemus, facere noscimur. Etenim pellimur [Gr., etiam per vis. plenam animae nostrse
Nathan prophetam constat super terram adorasse certitudinem confirmare studeraus]. Xam et ipsi
David hominem existentem et regem /// licij. ); sed ( i saiicti Dei in unum et soluin Deura servitutem atque
non ideoaccusabitur, quasi qui hominem veneratus D glorificationera et adorationem conservantes, et ad
sit pr;eter Deum. Xequc imaginura facturam, qu;e lioc omnes ;idvocantes atque docentes, suura effude-
per cerain ct colores formantur, in subversionem runt sanguinem, et ver» confessionis corona redi-
perfectionis qu;e circa divinum efficitur cultum, ad- miti sunt. Hic est modus faciendarum imaginum :
mittimus. Xequeenira invisibilis deitatis iraaginem non quo decentem incomprehensibili et inaccessibili
et similiti;dinem, vel schema vel figurani aliquam deitati in spiritu et veritate adorationem transfeni-
forniamus, quam ne ipsorum sanctorum angeloruin mus in raanufactas imagines, vel artis opera homi-
sublimes ordines considerare et investigare penitus num, vel omnino in eas qus a Deo fact;e sunt crea-
valeat. Sed quoniam unigenitus Filius, qui est in turae sive in visibilibus, sive in invisibilibus : sed
sinu Patris, revocans proprium figmentura a mortis quo dilectionem, quam juste possidemus circa veros
damiiatione, beneplacito Patris sanctique Spiritus servos Dei nostri, per talein rnodum raonstrantes,
homo dignat s est ficri, similiter nobis participatus per illoruin honorem in Deum qui ab his glorifica-
carnis et sanguinis, uli magnusait Apostolus .Jlcbr. tusest et illos glorificavit iii confcssione dominatio-
IV ),
per omiiia siinilis nobis factus absque peccato : nis ejus, glorificationem et cultum referamus : ut
:
affectum etiam lidem circa per semetipsam det pncdictam epistolam nostram
illos ipsos habemus. Ve-
rumtamen Deum quidem novimus [Gr., Deum qui-
pra'dicto Deo amabili metropolitano suo, et omnem
dem illum n(jv.l sine initioet infinitum, et in manu B '^'. impendal, et sulijaceat ei secundum or
^°"'^^"J^
mnia conlinentem, facloremque iiostrum etoninis dinem ([ui condecet sacerdotes: et quemadmodum
creatune, et veraciler salvatorem Doum, habentcm sermones nostros Deo amaliilitas tua suscepit, et
hos sectari professa est, itermaneat, noii in sensu
potestatem in ca;lo et in terra, pro genere hominum
suo ;ibund;ins. Xon enim ignorat, nec obliviscitur,
incarn;Uum fuisse. Porro hanc ancillam, et propric
ut exi.stimamus, quia et pro abrenuutiando episco-
matrem ejus, ac intercessionem polentissimam ge-
neris nostri suscijiimus. lllum (|iiiilem utdomin.ito-
patu proprio nos rogavit, pra;tendens incursionera
meditari contra se, in quibus, ul diceliat ipsa,
rem, et qua; salutis nostne sunl Iribnentem hanc ;
vero ut niaterne pro nobis petentem non erat conscia allirmans iiiliil ad injuriam Domi-
:
et sanclos :
moriara eorum in hymnis etcanticis, bealiludincm permanere professa est; et exemjilaria hujuscemodi
epistola; pr;pbuimus ei. Ne ergo velis scandahim
et lionorem ipsorum recolimus. Memoria enim
justorum,utScripturaini|uit,cum laudibus(Pm-. fieri plebi experti malorum, memorans terminum
x).
Ha-c omnia jam expusuimus jam judiciidomini, (|uodetiam his(|ui unura pusillorum
fato Deo amabili
episcopo Nacolia; scandalizant, inferre minatus cst {31<ittli. xviii,
: qu;e et suscepit, et professus est
ilirr. IX Utc. XVII autem sciat, quod donec
Iloc
tanquam coram Deo universorum sic se tenere, et ).
nihil aliud dicere vel agere ad scandalizandos epislolam nostram tribuerit Deo amabilissimo me-
popu-
vel turbationis
tropolitano suo, ex auctoritate sancUc ac consub-
los, eis causain pr;rstanduni. Iloc
ergo sciens Deo amabilitas vestra, neque Deo am;i- stantialis Trinitalis non habeat potestatem (pi;i-
bilein syn^xlum suam vexari faciat, neque iii hoc lenicuniiue contingcre sacerdotale officiuni. Oporlet
scandalura ei aliquod liat. Sed de csetero accersito magis non austerius eam aggredi, quam iion
auteiii
eo, et praesentibus litteris nostris lectis satisfactio- correctam divinilus refercndx damnationi eam
neque consensus ejus per eas [Gr., in his ] percepta, [ream] deserere.
exoret quidem pro optimorum dominorum nostro- Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Sicuti et
rum et imperatorum long;evitale atque victoria : D
•'''''^'''^'' '''.''''''''^' '"'''''''"^''''' '''•'•'^ '''^'^''''''''**''"j"*'^''
postulet autem et Christianorum plebi pacem Dei pr;cdicto viro, id cst episcopo N,icoli;e, facta est.
noster s;iiiclus Gerinanus concordat cum prsede- Epistola Gcrmani cpiscopi Cnnxtontinopoleos ad
cessoribus sanctissimis l';itril)us. Thomam cpiscopwn CUnidiopolcos.
Sancta synodus dixit: Vere, domiiie, in omnibus
Dixit in quodam eloquiorum suorum loco sapien-
concordat.
tissimus Salomon: Fratcnjuiadjuvatitr a fratrc. i/iiasi
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit Ilas litte- : civitiis finiia ct alta : valct aiitciii siciit scris muniliim
rassuscipiens Nacolieiisis abscondit, ct non (hnlit rcijniim {1'rov. xviii). Ego auteni nonex his(|ui ;idju-
eas metropolitano suo. .\d hoc iterum scribit ad varc posunt, memet existimans, sed potiusex illis
Nacolienscm beatus (jermanus. Initium enim h;e- (|uiadjutorioegent, pr;csentcmexararelitlerara:idve-
reseos ex illo fuit. slram studui Deo amabilitatem, cogitationum n(Ui
Theodorus [ Theodos ] Deo amabilis diticonus, ferens molcstiam. (Ju;edain enim eara egisse audivi.
m INTERPKETATIO S\N()1)1 VIl GliNERAUS.— ACTlo IV. 32(J
(lll;l' si ((UilllMIl. Ut SOCUIKldlH (lci|(l(|Ulll71 ( il'i'i;((l'illlll -A c.liristi Ecclesia".ab inlidelibus collect;u sunt, facerc
(licainus, mciiilacia auiM' lcranl; at si vcracia, un- dcbentes, etiam liiiius venerabilem atque divinam
(rK|uc mciilcin nicam coiiliisid Cdniprclieiidit. Putas ostendeie immobilitulcm. lloc. igitur in [irimis scire
ciiim (|U(i(l ct ipsa, sccuiulum inultiiriim dcsiiliam, o|iiirlct, ((ui;i noii l;iiitiiin iiuiic, scd frci^ncntcr cli;iiii
(lilcclionisjucundilate labiis taiitum rueril usa [ Gr., Jii(l;ei t;ilia nobis intiilciunt in ii(i(iri)briiira, ct hi ((iii
existimantis videlicet quod non sincera dilectione intcmeratain et divinain fidein nostram conantes,
circa illaiii I1at;rcmus"? vel hoc ((uidem ne((ua((uam, et non, ut maiiufactis intenderent [Gc, non inten-
sed im|H'ritiam nostram et pii,'ritiani, ct ncglii;ciitiara datur; i//., noii intenderent 1, perurgentes. Cbi illis
circa ea (|ua^ Deo suiit (ilacita, res^iuit ; utixili; ((ua' onine studium ct cultussuper hoc (KMlicitur, nihil
nullam curam gesserit in (lerscrutanda voluntate his ([u;e videiitur ct sentiuntur, excelsiiis (lonere,
divina,secundum traditum nobis per sacras Scri- naturam varie hurailiare, aut loco quo-
sed divinara
irrationabilis occasio: quia tcmpore multo degens exsecrati(jnem. Jud;cos autem alius erubescere facit,
apud nos vestra Deo amabilitas et commorans, qus'. quod non solura (latres eorura ad idola (irolapsi sunt,
etiam littcralium nonnunquam verborura et quaestio- exprobrans, sed et quod contra legem, quam illi
num [Scriptura> non sententiarum el (|u. ] intern]- tenere se gloriantur, agant : sed loco quodam [Gr.,
jjationcs proponens. nullum sermonein inovit nobis cum illa loco ((.] definito ea qu;e typicaruni sunt ho-
ali(iuando ne imaginibus sive sanctorum virorum, stiaruni, otferre decreverit, isti in omni loco orbis
sive ipsius Domini ct Salvatoris nostri Jesu Christii terrarum hoc agere non detrectent, consuetam in
et secundum carnem ejus sanctae et veraciter Dei sanctum Spiritura perfldiara [laterna consequentia
genitricis Mariye: neque tanquam inquirens, et cer- adinvenientes. ethoc modo immolantes da»moniis et
titudinera invenire volens, id est intcrrogans, qualis C non Deo. Vera enim ad verum Deum servitus atque
iiobis de hoc sensus existeret : et si secuadum ratio- adoratio in observatione sanct;T? confessionis ((u;6est
iiem esset quod in hls fieret, niillam in ferendodara- circa eura, atque in custodialegum et mysteriorura,
nationem ista facientibus: sed neque ad firmara qu;e et ab ipso sive generaliter, sive capitulatim data
satisfactionem abjectione et interemptione dignura sunt certissime dirigitur. Saracenis autera, quo-
hujusraodi ducens, ad consiliura nobis accipiendum niam et ipsitalequid obtendere dignoscuntur. suf-
tradidit semetipsara utrura [Gr.. ut] et nos sirailis ficit ad confusionera et verecundiani, atterreaccla-
sensus essemus: sed de his oranino in silentio per- nialionera, qu;e usque in pr;Bsens in erenio ab eis
fecto se sciens, in civitate sua quasi ex comrauni inaniraato lapidi celebratur, cognomeiKjue illiusdi-
dograate et indubitabili quadam disceptatione ima- citur [Gr., invocalionemque illius quod dicitur]
ginura depositionem, sicut didicimus, fecit: si ve- Chobar, et csetera vanae ipsorum traditioniset conver-
ritas ita se habet iterura dicemus. Etenim non est sationis ludicra mysteria, quK in insigni solemnitate
nobis fiicilis animus ad credendum inconsulte his gerebant [ gerunt]. Christianorum autem omninm per
qui crebro dicuntur detrahere proximis. Necessa- totum orbem sub unojugo, Evangelii videlicet, ut pro-
riura [lonentes [ add. ex Gr. : Sed nos nec. pon. ], in phcta dicit, servientium Deo forraa peculiari.ssima
tractatione et fraterna probatione ea quae sensus ,-> est fideset confessio, credens in unura Deum Patrera
nostri sunt, manifestare, subtiliter illa qua? de hoc et Filium et Spiritum sanctum, Trinitatemincrea-
sunt, considerarausaggredi; illud priinituscommo- tam, seinpiternam,incoraprehensibilem. invisibilem.
nentes, ((uiaomnino cavere nos oportet rerum novi- unius substanti;e ac sessionis: confitens pariter et
tatem ; et maxime ubi inter plebes qua' in fide Christi Filii Dei incarnationem [Gr. perfectam incarnatio- ,
Scriptura pnecipit (Pcoi-. xxxi), multos raagis nos tualis regeneratio, quie in nomine earunidem triura
oportet niulta inquisitione necessarioribus operam [divinarum] Dei princiiialiura personarum per san-
dare, ut non obiioxii terribilis efficiaraur judicii, clura baiitisma celebratur : atque divina coopera-
quod et illi qui unum ex minimis scandalizat, pr£e- tione facta perceptio [ ();-., atque deificans perceptio],
paraturaDeo [Matth. xviii] et aliter [alioqui] sub- :
et comraunicatio vivificorum fiederum [Gr., syrabo-
versionem verborum vel recum, quie ad injuriam loruml iucruenti sacrificii : per qua^ veritatis illu-
327 ANASTASII BICLIOTHIiCAnil 328
ccscit illuminatio,et impietatis t''nebrie effugantiir, A ptocommoiiarent [fic, attribuerent], impietatis eo-
habcntes et ipsa* proprii erroris manifestissimam rura ctamenti;c ostendentcs nimietalem. .Mii autem
cognitionem, multurum videlicct (leurum supcrsli- post h;cc gcntilis rcligionisaggre.ssi confusioneni, ct
tioncm. lI<Tcautem iia invicem advcrsantur, ut apo- hanc circumtcgere fcslin;intcs sub nomine dcurum
stoliec dicam, <|ucmailmodum in principio divisit apud eos colcbantur, simulacrorum curas studio
Deus intcr lueem et inter lenebras. Dicat igitur no- [Gr., slructuras] perageljant, Uim scilicct Jovis,
biscum beatissimus Evangclista Joanncs: /tec est quem el patrem ct consulem, id est subiimissimum
virtoria qux vicit vninduw /!'/''.< nostra {I Joan. v); ,
deorum ac hominum nuncupabant, quam c;i'lerorum.
addatur autcm et a nubis, ct dicalur: Ihcc cst |)e- quurtim nonest iiiccrta nominaliu pluribus. Ouorum
tra, supraijuam Christiis a^diticavit suam I'A'clcsiam, |)urii:illunes[ vcneratioiiesj ct lioiinrcs, (|ui pcrs;icri-
portis infcri, id est ag^ircssinnibus cuntrariarum ficia ipuc ;ib eis cdcbrantnr, liclj^int, furiiicatiunes
virtutum inconcussam et inevertibilem ilatth. \\i). (juuqueatque luxuria;, ac totius immuiiditiiedemon-
Hinc novum nomen sortiti sumus, quod, ul Isaias strationes, ut parum sit dici, turpia verba paritcret
dicit, bencdicetur. Dixit cnim ita: Ihniilimit Dfum blasphcmi;e : cuinapu I cos homTcidia in hunorem
vmim{Isa. lxv); et su|icrignutan: ati|ue invcstiga- Dci studiu a^rrcntur, ct punip;i liirpibus operibus
bilem incffabiliscjus n;ilur;c;iiinuntiaiitcs incumprc- B eurum liuiiur;ib;itur, iii lionurcm cuiuin qui adora-
hensibilitatein ; iiivisibilcm etiain illain, cl incin^um- bantur assumpta, utpote illis agcntlbus, et his
scriptam; et omiiino incommutabilem indubitabili factis congralulantibus. Porro qua» apud Christianos
certitiidine pncdicantcs; at([ue sempitcrnam cjus sunt imagi;ies sanctorum virorum, qui usque ad
virtutem et divinitatem ;i crcatura miindi, sccundum sanguincm rcstiterunt peccato secundum .\postoIi
sacratissimum Pauium, pcr ea qua? f;icta sunt, in- voceni (Ihhr. xii), (|ui(iue verbo veritatis ministra-
telleclam, consplcientes (Rom. i). Sicque servire vcrunt. projihctarnm scilicet et aposlulorum: sivc
Deo vivo et vcro mcruimus, et libcrtate (|ua Chri- cliam corum qui pia vila ct (lireclione opcrum bo-
stus nos liberavit, honorificati sumuset gloriflcati, norum vcraciter Dci scrvi ostCnsi sunt, nihil aliud
abomni erepti idolico errore et impictate(G«/. vi): suntquamfortiludinisexemplum,conver.sationisque
cujus prnecipua cognitio, diccre lapidi. Tii mc gc- veneraiid;e ac virtutum iiorraa, atipie ad glorifican-
nuisti : et ligno, Tu mc fccisti, sccuiidiim prophct;e dum Dcum, cui in pr;escnli vita bcne placucrunt,
vocem : et non aspiccre in C(Plum, ut lsai;is cl;im;it incitamciitum et excitatio. Sermu ciiim bonurum vi-
(Isa. xxix), ul existimetur quis est, qui ostcndit rorum actus edocens, juvat audientes, et ad zclum
h.TC omnia qui educit per numcrum mundum
: mitationis frequcnter invitat, Id ipsum autem flt
suum, pcr nomen vocabit pn^ multa gloria, et in '-'
sccundum compelcntcm rationem, si flnisattendatur
muillludinc virlutis; cujusinaiius plasmavcrunt uni- imaginum. nu;c ciiim scrmo histori;c pcr ;iu(liluin
vcrsam miiitiam c(rli, (|ncma(lmudum alius quidam comnicnd;il, h;ec pictura taccns per imitationem
ait prophctarum c;ctcrum creatunc univers;c iii
: oslcndit, in;ignus clain;it Basilius, ex utroque isto
apto ordincm intuentes, per eam intellectu animse ad fortiludiuem hos qui attcndunt, erigi dicens.
similiter gciierationis rationem considerare [Gr., Brcvis enim, ul quis dixerit, et capilularis narratio
proportioiie productivum ejus verbum cons. ], et per gcstorum a pictore in imagine [Gr., ab eo qui depi-
eani veiacilcr cxislciilem Deum adorare, quemad- clusest iii iin.T flt nubis, (]ui asiiicimus, imitabilis
modum l)c;itus AtluuKisius, ser;noncm cuiitra idula visionis iiisius forinaliu. Ctcrgo ct cum [Gr., qucm-
componciis, li(|uiiliiisedocet. Sicut ergo nulla com- ;idmodum cl cum] idolis falsorum deoruin scelest;B
municatio luci ad tenebras, vel conventio Christi ad ipsorum cocxistunt [Gr., simul apparent j actiones,
Belial (11 Cor. vi): ita nihil est commune Christia- ctalium quidem cx ;iudilu percipientem ea quac per
nis, qui unum Deuin inacccssibili chiritalc ct virtute sanctusviriis gcst;i suiil, in rccurdationem audito-
adorandiim culiint. ;i(l cus (|iii ringuiit Dciiin, ct liu- ruin liujusinodi cunlcmplalio impcllit. Aliura vero
jusmodi a pr(>|)liet;i jiisic mi.seri vocantur i.s^. xliv) i^norantcm ad diligcntcr percuiict;uiduminslruit, et
Illis eniin cinis i|uidem cor est, sleut scriptum D qua; per illuin duccntur Lti/.. illius acta edoctum],
esi : quorum alii quidem opera dolii a se facti in amorem et laudem Dei fervide suscitint: ita ut
crearl sibi Deum recentem cx non existentibus opi- per utrumque istorum aspicicntcs sanctorum opera
naiitur: et corruente hoc ex (|uallbet causa et bona, glorificent P;itrcin noslium ([ui in cfflis est,
extcriniiiato, lirmitcr tcneiit noii csse sibi oinnino secnndum Evangclii voc.cin [Mniih. v). At si per
t^
Deum, iiisi i|iii(l(l;im :iliiid pari mudo cundidcrint. Moyscm lcgislatio pnccipit populo fllum hyacinthi-
Et hoc liquido nos divina docet Scriptura in eo num in fiinbriisqu;c sunt in summitatibus veslium,
(|uod factuin esl in crcmo, opere vituli ab Israclitis, imponi ad record;ilioncin pr;ccc|)lorum at(|ue custo-
(luandoscditioncm commovcntesdicebant ad Aaron- dium {?ium. xv): (|uaiito magis iiun convenit pcr si-
Fac nobis dros. f/ui nos prxrrilnnt [Erod. XXXll): militiidlncm pictur;c s;iiictorum virorum ;ispiccrc
ostendentcs pcr hoc, se iirbitrari nun esse oinnino pruvcnliiin coiivcrs;iliuiiis (^irum, cl liuiiim imil;irl
Dcum, ncqiicvcrnm, ncipic f.ilsi nominis, nisiforlc lidcm seciindiim :iposlolicum magistcriuin {llriir.
idolum sibi ;irtillcio ficret vcl exiiuisitum [Gr., quod xiii )? Domlni ;iulcin sccundu n c;iriiis visionis ima-
exquirebant] ; cui post hoc exitum corum ex .Egy- ginibus forniari characterein, in rcdargutioncm qui-
oJ!» INTI-UPUr.TATIO SYNOD! VII CI-NliltAI.IS. A(.rU) IV. 330
(lcm csi lui'ri'iiiiii-iiin, qui pliantasi.i ct lum voril;ile A et iiuii iilii|iic tnt iniiltitiidinRS zolo congregatas suse
liiiiiiincm oinn lacliim malcilico pcrliihciil, ct in ma- pictalis, diviiia' iiiti'llii;cnti;c ac ducatus exsortcs de-
.
luuliictiiiiieni (|uamilam eurum (|ui iion omninoad sererct, (|uo miiius vidcrcnt pcrvenissc usque ad
eelsiludinem aseendere spiritualis contemplationis perseverantiam perfectionis iicclesiic ipsius, quam
valenl, sed indijjent etiam quadam corporali eoiisi- cxhihuissc sibi credidimus non habcntem maculam
derationead auditorum lirmainciituin, i|uanlo vide- aut rugam, aut aliquid hujusmodi: licet non in
licct utiliusct siillicitius luerit [Gr., reru ii audita- paucis vcl ignobilibus civitatibus, sed, t ita dixe-
rum lir. (iua'cuiu|ue uliliores sunt, et inajori prose- lim, pcne in omnibus rc^ionibus, et in illuslribus
(|ueiida! afleetu]. Mysterium enim quod et coelos ac principaiibus Ecclesiis hujusmodi more retento.
opcruit majestate, abseoiiditum a s«!culis ct gencra- Quod vero anti(|uum sit historicas iiarrationcs Scri-
tionilius in Deo, qui omnia creavit, et quod non so- pturarum fniquenter in imaginibus formari, probat
liim cx auditu fidem liabet (lides enim cx auditu, sancla" mcmoricc (ircgorii Nyssic scrino, de Abraham
ait Apostolus Hiiiii. x ), sed etiam per visionem lir- habeas su|iciscriptionem ; in ([uo de s.icrificio Isaac
matur in eoruin mentibus (|ui videiit: el virtute illud histori.i!!! iii picturis assumptam docet. Ouod si se-
vocileratur; quia sc Deus maiiifestavit iii carne, ct cundum illos taliter se res habet, raulto [Gr., Quod
creditum est in inundo, oniiiibus sanctius atque sa- B si gesta illorum ita, multo, etc. ] magis Domiiiicse
lubrius invciiietiir. Ita ut ea qua- scripta sunt per dispensationis miraculaet passiones hujusmodi de-
evangelicas pra-dicationcs dcconversatioiiecjus, (|ua bcnt conseqai approbationem [Gr.. expressioncm;,
secundum carncin in lcrra cum hominibiis coiiver- (lucmadmodum et sanclorum martyrum triumphi
satus est, populorum, nc delereatur, dcscripta
in certaminura, quiad zelum bonura adducuntaspicien-
sint monumentis: ut etcultus claritatis ejus, et tes. Quod manifeste factum ostenditur etiam in for-
circa nos bonitatis, nianifestius prxdicaretur etado- tissimi et mirabilis testis veritatis Anastasii certa-
raretur. Non enim lignorum et colirum adoratur mine. Sed illud forlasse dixerit aliquis, tueri [Gc,
mistura, scd invisibilisDeus, ijui in sinu Patris ipse vereri ] necessarium nobis sancts Scripturs prsece-
adorationem assumit in spiritu et verilate, per se pta. Ut puta Non facirs tihiinct idoliim, neque om-
:
nobis oblationem qua; ad Patrem est, donans, ipse nem similitudinem, quxcunque in cmlo sursum, et
quoque cum ipso pariteradorandus {.loan. iv). Nam supcr tcrram dcorsum, et quxcunque in uquis sub-
et Jacob adorasse dicitur super summitatem virg'je tus tcrram: non adorabis ea, neque servies illis {Exod.
Joseph, non ligno cultum impendens, sed honorem xx). Et rursus : Non nomen Dei tui
accipies in vanum
ei ([ui hanc possidebat. ostcndens [Hrbr. xi). Sic {ibid.). Et in Deuteronomio Ncquc iniqitc
: af/atis, et
itaque et sancliv Domini et semper gloriosie Jlatris C faciatis vobi^ipsis sculptilem similitudinem, et qux cum
efflgies inlelligilur a Christi pupulo, et honoratur : illis {Deut. v). Sed ha!C orania manifestum habent
sic a priscis sanctissimarum Ecclesiarum prLclatis sensum, quod divina natura sempiterna sit[G" for-
talia recepta sunt, et hi nullaa prohibitioncra macarenssit]at([ueincomprehensibiIis, etnullisimi-
adejiti sunt [Gr., nulla prohibitionc vetita sunt\ lis a'stimanda eorum qu;e cernuntur sed neque trac- :
Quanquam post persecutionem transitus in adven- tatibus el ingeniis ferenda ad corporalcs opiniones
lum fidei, hiec ubiiiuc retenta concilia univcr.salia Gc, ut nequis conjecturis et suspicionibus ducalur
etiam usque ad generationem nostram parati sunt, ad corporeasconceptiones]. Prsdicensenim .Aloyscs;
qux pluriraorum capitulorura snper imaginibus re- Custodite valde animabus vestris, quia similiiudinem
gulas cxposuere [G/-., C.um tainen persccutionibus iion vidistis ia die qua locutus est Dominus ad vos in
transactis, et lidc cum
ubique pra^valente,
libcrtate Chorcb de medio iijnis; hffic pra-dicens, intulit statira :
generalia quoquc concilia usi|uc ad nostra tempora Ncque iiiiquc agatis, neque faciatis voljis ipsis sculptile
facta sint, et ea canonesediderint de pluribus capi- Deut. IV, v), et quje cum ipsis : recordatus vituli
tulis longeminorisraomenti, quam sitde iraaginibus confectionis quie facta fuerat, atque praBcavere hor-
disputatioj. Quas non esset congruum iiidiscusse tatus, ne et ipsi secundum ^Egyptiorum consuetudi-
sujier hoc et perfunctorie derelinquere, si secundum D nem. quam scicbant, ad talera laberentur irapieta-
quorumd:im opinionem cum idolorura formis et cx- tem, et divinitatem Lcstiiiiarent similem istis. Hoc
secramcntis, qui^ continentur in divinis Scripluris, enira et magnus Apostolus in concione facta apud
etiam consuetudo quse antiquitus apud nos teneba- .\thcnienses |)erhibuit: Genus ergo cum siinus Dei,
lur, discebat, vel ad Dei alienationem ducatur non debemus wstiinare auro, aut argento, aut lapidi,
[Gr., a priscis temporibus apud nos viget, in idem sculpturw artis ct cogitationis hominis, divinum esse
tendit, atque ad Dei alicn. ducit]. Is enim qui se simile {Act. xvii); eidem([ue sensui continuat : £i nc
cum apostolis esse usquc ad consummationem sae- accipiai noincn Domini Dei in vanum {Exod. xx), id
culi dixit {Matth. xxviii), hoc videlicet etiam his est, ne voces et asstimes Deum quod non veraciter
qui post eos inspectores Ecclesise sunt, repromit- hoc est, sed frustra opinionem et cognomen tale
tit. Non enira cum illis corporaliter perseveratu- promeruit. Sod nobis, ait magnus Apostolus: Unus
rus erat us(|ue ad instaiitis sieculi transilum ; ([uin Drui Patcr ex quo omnUi, et uiius Dominus Jesus
ct cum his qui in nomine ejus duo vel tres con- Christus per qucin omnia, ct unus Spiritus saiictus in
gre^andi erant, adesse |jerhibuit {Matth. xviii): quoomnia {l Cor. viii); non naturali alternitate pro
Pathol. C.X.X1.X., 11
331 ANASTASII BlBLIOTllliCAlUl m
prseposilionura commutatione inducta. Absit: triaA trilium >>ermoiiem qui iii omni] plebe Christi inve-
enim uiius Deiis cum altorutris intelligitur, ut docet nilnr'.' Illi enim de (|uibus Isaias di.xit (ha. lxv),
Grogitrius sapieiis. Niilli itlm iininon (|uoil cstsuper super vertices montiuin imniolabant, et supor colles
oiniif nomen Uir. <i'tii.. aiitculluin. aut lalriaar po- subtus iiuercum et populum et arbo-
saciilicabaiit
pulus Christi usquc liodie, excepta saiicta et vita; rem obuinbrantom (|uia bene legit [Gr., bonuin
:
principali Trinitatc, applicuit. Absit. .Nain ubi luis tegumentuin], quemadra dum alius prophetarum
servire talibus diviiia Scriptura prohibet, etalienos Isaia; coanus damal [Osc iv). Populus autem
seu exsortes a lali vult errore inodis oinnibusexbi- Christi regem sa;culorum incorruptibilem, invisibi-
beri ;r.ei'le eniin latria' cultum noii exliibeiiduin liu- ieu!, solum et sapientem Deuin (1 Tiiii. i)adoral in
jnsmodi rel)us, addeiido, Scriptura alieiios nos et aula saiicta ejus, adoratioiiein iii sjiiritu ct verilate
omnino exsortes osteiulit a tali errorc;. Dcnique facioiis, omncm(|uc laudem ct jilorilicatiiincm vivi-
manifestusesl idoloruin servilulis modus. .Vpud nos fic;e Trinilati inccssanter ollcrens, lirevis autera
autem unus est Ueus adorandus, et una cl eadem Gnis idolorum, quem sapientia concionatur, id est
in ipsum est lides, et unum ac salutare bapti- horuin demolilio, etquod non in sempiternum ma-
smum sic et una qua' offertur ei servitus a nu-
: neaiil, noii aliuiide (luam ex app;irltioiie factuin rst
bis, sicut traditum est a sacris apostolis, et coii- B maijiii Dei et Salvatoris iiostri Jesu tMiristi; quam
est ii vivificis mysteriis, qu;iin pr;eniiiili:ivil .Ma- germanus et verax Trinilatis adorator populiis
lachias p opheta quasi cx persona Dei loculus : Quia Chrisli in seinct atlrahit, saiiclorura virorum iin;i-
meum in gcnfibus, et in omni loco incensum offertur quem;idmodum nec bcato Paulo apostolo carnis
nominimco, ei sacrificium mundum {ilulach. i). Nul- prohibenti circumcisionem, et cos qui secundum
his igitur est consensus templo Dei, id est ipsius legcm justificari vulob;iiit, increpanti, culp;iin ali-
Kcclesi;E cum idolis (// Cor. vi). Absit. Iliec est ciiim (jUiim iiilert aut criiiion, quud circuuuiderit Timo-
coliimiia ct lirmamentum voritatis, ut aposlolice tlieum logaliter, quud totiiiiderit, atque in templo
nnncupata est (f Tim. iu): idolorum autem nomiiia sacrificium obtulis-se clarucrit. Neque eniin qua; pa-
exlerminabuntur a terra, propliela Zacharias cla- trantur, simpliciter intucri oportet; sed ubique in-
mat (Z"c/i. xiii): qiiando omnis locus doinui David, C lentioiiem gestorum convenit comprobari [Gr., gi;-
id esl Ecclesi;i'Christi, cujusdomus nos sumus, por roiitium convenit piobari, qu;c ageiitem vel criiniiic
roi-oplioiiem [Gr.. receptioni; fidei ojus ;id;ipeiielur. absolvit, vel contrad iinnal >. Nisi eiiim hoc diligenter
llis utique addentur tam ea iiu;e suiil iii sapieiitia observetur, fortasse ncc ipsius Dei pneceptum sine
qu;E dicitur Salomonis, quam et illa qu;c apud ma- calumnia penes infidelesefficietur. Quod autcm scul-
gniluquum rejacent Isaiara. Ibi enim dicitur iiu- : ptilos legc iiitcrdicente [Gr., Siquidem sculptile sivc
titiiii fhrninitinnis e.ixnijitntio idolorum. Adinvcntio coiinatile loge interdicente], qui obuinbrabant pro-
auteiii eorum corruptio vitx. jVo^xo enim erant ab pitiatorium super arcam chorubim gluri;e, ut Apo-
initio, ncque in sxculum erunt. Innni enim (jloria ho- stulus iiuiniiuit [Hehr. ix), talisessont icrantj factu-
minum introivit [Gr., introierunt] in mundum, ct ideo ra; [structur;c] : quibus et diviiiam (luuquo g|riri;im
brcvis corum finis excoqitatus est [Sap. Xiv), et ca;- continerctur [insidcre!. non solum cx Scriptura di-
tera ; apud proplietam autem: Confundentur qui fin- scimus, sed et beatus Athanasius illud psalmi dictum
ijunt liiuiii (i.sv/. xi.iv) ct sculpunt : el oiniies iindo iillorprctaiis, C'*"'
*''(/i',s sujier rherubim. npiinre
facti sunt, exsiccati sunt, el surdi ab lioiiiiiiibiis {1'siiLLxxix), talcm dc illis tr;ididit intclligentiain.
facti sunl, cl ea (|u;c cum ipsis on"ereiilur, fabri Et cortc illurum chornbim principalia igiiota suiil
lignaria; artis cxcogilatio : et ligiiorum qu;u in miiii- D oinnimodis iiatura lioininibus spiritus cniin et ignis :
storium hominibus sunt, efflciontia [Gr., transmut,i- existunt, et ab omni corporali formatione at(|ue
tio] in viri formaiii, ot publicatio amenti;c ouruin initura oxtraiica. Qu;c cniin dc illis corpulenlius a
(|iii adoniiit ca quibus iiilertur. Videte, iioii dicotis, pruplicla dicta suiil, symbolicum ct cxcellontem
(luia mendiicium iii doxtora mea est : (|Uod ad pr;c- [Gr., anagugicum) sensuin haboiit. alitcr inlelligi
script;c imiiietatis destructioncm iiitulit. Nos ergo valentia [Gr., non valeiitia] secunduiii vcnerabilein
scientes et credentes in Filium Dei, qui esl veritas ratioiiem, ct id quod incorporalia docel. Uludiiue
et (lextera P;itris, alieni a pr;cdicta prophcta; dain- diccre necessarium cst, quoniam ncquaiiuam Chri-
ii:itiuiie usteiidiiiiuret seciiiidum lioc opportune pro- stiaiii corum qui sibi suiit secunduin cariicm agnati,
photicuin vcibuin (lic:iin : (hiid pale;c ad fruiiieii- iioti vol ;illiiii;s, speciem depingeiitcs, colunt, ;iut
luni (./r/-. xxiii)? (Jmc fainiliaritas iiuii subsisteii- ;ili(|iio rodduiit digiios honorc. Sod iiO(|ue iinperi:i-
tis levitatis, quae ventilatur a s|)iritibus iiciiuiti;c, lium pr.ocoptoiiiin |)otesl;iti succiimboiites tali;iexcu-
eorum (|ui serviunt cre.atui;c potius (iii:iin Creatori, gilavcrunl, super iiuibus juslc accusantur illi, qui
ad vcr;e Dci cogiiitioiiis alumiuiin iii umiii [6V., iiu- diccntcs se csse supiviitcs, sfulti facfi sunt, et mufavc-
: :
vwitahrMin incomiptibilis Dei in similitudinrm ima- A gaiites, ut id (|iin(l sino soandalo ct turbatione
ijiim corniptibilis hominis, ut ait Apostolus {Rom. l): puli sit, omnimodis perseiiuamini : pr.esertim cum,
ita ut etiam ex lioe plane moilci demonstretur, (juod nc unusex minimis contemnatur, pra'Cipiat Dumi-
cahimnia i\ux scri|itura' iiu'st, nobis [Gr., nccusatio, nus; similiter aulem et ne scandalizetnr, importi-
(|uam infert scriptura, nobis] noii possit a|itari. bilem [cum lioc imp.] ferat et terribileni iis (lui hoc
Krgo si i)ias de divinitate opinio es ad corpulentias fecerint, damnalioneni [Mnttli. xviii). Nunc autem
transferentes, et ea ([ua; Deo decibilis ploriac atque et civitates oinnes [Gr., totaej et raultitudines popu-
servitutis sunt, deserentes, aut sccundum ali(|uid lorum non in pauco super hoc turaultu consistunt
omnino minuranlesde luijusmndi causa ostensi fu(J- in (luo ne nosobnoxii appareanuis, omni studio pro-
rinius, hene utii|ue circumaufcrri liaberenl ea (|u:e curemus. Pr;e omnibus provideiidum est nohis ,
occupant et abstrabunt nos a cultura et sedulitale, (luod mentem m(!am commovet, ne occasionem ela-
quacirca unum
verum utiraur Deura (luod nunc
et :
tionis hiiic capi;iiit ii (lui contra fidem nostram ini-
e eontrario videmus factum. Intendens enim ([uis raici suut crucis Chrisli, dicentes, (luod us(iue nunc
cum disciplina inuigiiii cuidam sancloruni, (|uem;Kl- Christiani errassent. Nisi enim hoc idololatriam esse
modum ciuiveniens esl, Gloria tibi Deus, dicit, sancti co?:novisscnt, ne(|ua(|uam modo manufactorum ab-
cujuslibel nomen adjiciens : ita iit per hunc (iuof|ue B jectionem fecissent. Quod (|uaiitam iiijuriam et de-
modum complealur (luod iii oralioiicdicitura nobis, positionem inferat fulei quK in Christuin est, unus-
quo et per invisibilia et visibilia glorificetur sanctis- quisque confessus exstiterit. Siquidem et hoc quasi
simum nomen Christi. Sed neque Dum quenidam quid verisiinile profecto dicturi sunt, quoniani his
sanctorum virorum vocare patimur quanquam :
qui semel epraverunt, omnino persuaderi noii pote-
hujusmodi appcllationera is (lui proprie solus et rit [Gv., oninino daiida! non sunt aures] ; iiuippe
unusest Deus, illis qui sibi placuerint, largitus sit, penes quos veritas non est. Porro quid plura dixe-
quemadmodura in sacro psalraorum scriptura est riin, cum et ipsi percuncta piissimi et ainici Christi
libro [Psal. Lxxxii). Neque rursus ut sufflcientera iraperatores nostri tabulara veraciter proprii deitatis
habere nos arbitrantes Dei cognitionis certitudinem, araoris, id est imaginem qute ante regalia est, eri-
tales imagines parvipeiulimus, vel spernimus con- gentes, et in ea apostolorura et prophetarum impo-
cursuni qui iu ecclesiis Dei fit ; sed die ac nocte, nentes effigies, et horum de Domino inscribentes
imo ut cum psalmo dixerira [Psal. liv), vespere et voces, confldentiK sua; glorificatioiiein salutarem
mane et raeridie Deo benedicimus, et niaxime in cru:em esse prffdicaverunt ? Capitula vero sunt,
tempore divini s;icrificii ac officii. Quin potius ut qu;e dicunt, per imagines [Gr., Caput vero eorum
liquido scientes, non aliunde nobis spem provenire ^ qui dicuntur, per iraag.] diversas Deura operatum
salutis, nisi ex pia flde et confessione qu;T> in nnum miracula, de quibus multi multani historiara texere
Deum, qui in Trinitate adoratur, eflicitur : quarura volunt ; utputa infirmatum medelas, ijuas et ipsi
una quidera in corde consistit, altera vero in ore nosexperti sumus, etcircumventionumresolutiones,
profertur [Cordc eniin creditur ad justitiam, ore quas in somnis per picturas crebro conspeximus
autein confessio fit ad salutem [Rom. vi] seraper ) : [G;-., et crebras depictorura in somnis visiones].
laudem ipsius Dei qui fecit nos [Psul. cxlix), in ore Porro maxime omnium manifestissimum, et nullam
habemus. el exaltationes ejus in faucibus feriraus, controversiam vel ambiguitatem sustinens, est, quod
omnisque pleb:>Ghristi ad perceptionem sanctissimi imago qu;T; pridem Sozopoli Pisidi;o intemerat;e Dei
corporis ejus et sanguinis, per quae ineraoriara genitricis fuit, ex depicta palma sua unguenti eraa-
niortis ejus et res rrectionis secundura ipsius cele- nationem profuderit. Cujus miraculi testes sunt
brainus traditionem, insatiabili desiderio et divini- raulti. Licet autem nunc hujuscemodi non flat opus
tus mota industria perurgetur inagis,quam cervus miraculi, non tamen incredibilia erunt priora, ne
ad fontes aquarum [Psul. xli). Sed nec illud scan- pari modo incredibilia judicentur qu;c in Actibus
dalizct (luosdam, quod ante imagines sanctorum lu- apostolorum suntdescripta, in priiicipio prKdicatio-
linariorum concinnatio et suavis odoris thymia- D nis, signa diversa et charisniataSpiritus, quse nunc
mata flunt. Symbolis namque talia celebrari ad- minime patrantur amatore hominum
; videlicet Deo
honorem illorum excogitata sunt quorum cum ,
pertalem coiidescensionem eos qui infirraiores erant
I
'.hristo requies est, quorum honor in eum recurrit [sunt], potentiores in fide sua perficiente, et pariter
liijc probante Basilio sapiente [homil. in qmidrurjinta suam virtutem eliam per hos [per h;ec] ostendente,
martyres), quia honore cirea bonos conservorura ap- quem;Klmoduni apostolorura factum est tempore.
probationem habet benevolentiffi erga comraunem Aliquando enira horura urabra, aliquando vero ve-
exhibitae Dominum. Indicia sunt namque sensibilia stium subiata [Gr., de vestibus pendenti;i] sudaria
iuniina divini ac sine materia luminis dati : porro sanitates pr;>'stabant. Sicu! ergo in illis
non omnis
aromatum inccnsum purissima; et totius sancti Spi- corporis umbra, sed Petri tantummodo dabat labo-
ritus iiispirationis et refectionis [Gr., repletionis] rantibus medelam similiter et sudaria non omnis
:
insigne. Et h;ec quidem veluti contra emergentes vestimenti, sed Pauli solummodo sanabant infirmos,
oppositiones et contradictiones, quEe quasi ex Scri- in satisfactionem fldei ejus qui ab ipsis prsedicaba-
pturis pr;ctenduntur, scribenda consideravimus ro- ; lur, qui gratiara suara etiam per inanimata demon-
33o ANASTASU BIBLIOTIIECAKII m
strabat :
ita et super iraaginibus sspe fieri placuil : A fccit titraque unum {Ephrs. ii). Ipsum decet gloria.
non in onini imajiine vel piclura talisspecie beiiilicii honor et adoratio cum Patrc el sancto
nunc Spiritu,
inter creJentes effecta, sed in solis sanclorum, vel et semper et in s;ecula s:tcuIorum. Amen.
etiam ejusdem Domini : quo non suapte intellige- Sanctasynodusdixit: DivinilussonantiumPatrum
renlur sanitatcs accedere, sed ex sola ^ratia Dci doctrin:e nos correxerunt Ex ipsis hauricntes ve- !
nostri. Di^num autem, ut reor, est, neijue illud rit;itcm polatiEos sequentcs, mendacium
sunius I
pr.fterinittamus, quod Euseblus Pamphili in cccle- perscculi sumus .\bcis cdocti, vencMbilcs imaj:ines
I
siastica Ilistoria jiosuit, quia in Paneade civitate, salutanius ! Palres pr;edicant, lilii obcilientiae sumus,
quam C;rsaream Philippi Evangelium nominat, /er- et congralulamiir in facie matris, traditione Eccle-
turdomum esse sanguinis fluxum patientis [pass;p] sia" catholicx ! Crcdentes in unum Deum, in Trini-
mulieris, qu;e fimbria Salvatoris sanata est, sicut tate laudandum, honorabilcs imagines salutamus 1
scriptum est iii Evan^eliis lilnllh. ix'. Cujusdomus Oui sic se non habcnl, anathema sint; qui ita non
pro foribus aiunt statuam de ;rrc faclam stare, inia- scntiunt, proculeabEcclesia pellanturiNosantiquam
Sinem fercntem Domini ; coiitra quam formam mu- legislationem Ecclesiaf catholica! sei|uimurINos juii
lieris genibus provoluUe consistere, p;ilmis exteiisis Palrum conscrvamus ! nos eos qui addunt quid, vcl
seipsura vidisse Eusebius ait manifcste Salvatore : confringentibus anathema sil Ilis qui assumuiit !
jiroprisc gratise dispensatoria; insignia faciente ad dicta sanctse Scriptiira;, qu;e sunl contra idola, in
fidcin iniiliercul;e:osteiidentc quod nos superius in- vcncrabiles imagines, anatheina ! llisqui iion salii-
dicaviuris, (juia noii siinpliciter traclanda [acci- tanl saiictas ac veneraliilcs iconas, anatlicma ! llis
pienda] sunt (|u;e geruntnr, sed intentio ei [facien- (|ui appellant sacras iinagines idola, auathema ! Ilis
tis] esl comprobanda. Dicit aulem Eusebius idera qui dicunt, quod vduti ad deos Christiani, ad ita
tas] in picturis aspexerit. Non autem hoc dicimus nerabilibus imaginibus, anathcma ! Ilis qui dicunl
nos, ut statuas seneas facere stndeamus, sed ut quod. exceptoCliristo Ddmino nostro,aliusnoserue-
insinucmus quouiam et illud secundum gciitilcin C rit ab idolis, analhema llis qui aiident dicere ca-
!
consueludinem faclum, non rcnucnlc, sed voleiile tholicam Ecclesiam idola ali(|uaiido recepissc, ana-
Domino, ul in ipso demonstrelur per plurimum Iheina !
nos vcncnibilius est ((ualitcr oblincus inos, docc;it perchartam, sancta synodiis, lcgcnle Eulhymioepi-
commemorationis [G,-., morem, (|ui apud iios ubti- sco|)0 Sardis, pronuntiavit sublcr aiinexa.
nuil raagis pie quodammodo, non esl fas vitupcrare. Dci el Salvatoris nostri Jesu Chrisli divinum ad-
In his igitur absolvatur nostrae com.] ser;no. Deus implenlcs pneceplum, sancti Patres nostri lucernam
autein vcritalis, qui dcduxit nos in oninem verita- sibi divinx cognitionis ab eo datam non sub modio
lem, et oinncm disscnsionis occasionem, ct turba- abscoiideruiit, scd supra candchibrum pdsucruiit
tionis causam a nostris abigit aniinabus, uiianimi- utilissimi magisterii, ut luccalomnibusiiui indomo,
ter uno spiritu glorilicantcs eum suiiercalcsti rcgiio id cst, ()ui iii Ecclesi;t catliulica n;iti sunt : ne forte
dignos efficiat. offendat aliquis eorum (]ui pie confitentur Domiuum
Tarasius sanclissimus patriarclia dixit : Clarnavc- ad laiiidem h;erctic.;e el mal;c opinionis pedem suum.
runt custodcs Ecclcsi;e catholic;e, sancti videlicet Ipsi enim o.miiera errorem iKercticorura forasexpel-
Palres nostri, (|ui seinper su|)ia iutcHigibilcs cjus „ lunt, el putirficiuin racnibrum. si ins;inabiliter
vigilantes ;irictes jntclligibilia piv.pugnacula], omiie elanguet, exciilunt ; cl vcntilabrum habentes, arc:im !
pra;liura et inane verbum rcpulerunt;cl haiic indis- purgant:cl Irilicum (|uidem, id est, verbiim (|uod
cerptara servantcs, univcrsain phalangem advcrsau- iiutrit, quodque conHrmat cor hominis, includuut in i
tium persccuti suut, el una cuin veti-ribas h.Tresibus liorreo calholic;c Ecclesix paleam autem Iiaeretic3e|:
ergo cuncti uiia voce cuin magistro nostro, P;iulo univcisalis hxc synodus beiicplacito Dei ct iiutn pio-
videlicel divino apostolo : Chi-i4us pax iw.<tni, <jui rumetlidclissimorum imperatorum uostrorum, Iren;c
a Grxci, ne sacra omnibus pateant, !>acrum altare maijii rtiam pium ipindammodo vocavit. JVam alioiiui
novte Ilc|{'ii;i% ac. novi Constantini hujus Deo con- A ct propheticas voces, per quas hoiior;irc ct magnifl-
scrvanili (jcrminis, conf;rci;ata sccuiulo in iiac Xi- care (lidicimns, primo (|nidcm c;iin i[ii;i' [iroiiric ac
c;rcnsiuni clara mctropoli, per lcctioiicm considc- vciMcitcr csl Dci gcnitrix, el su|)crior c(elcslibiis
rans memor;ibilium et beatorum Patrum nostrorum cunctis virtiitibus ; sanctasque et nngelicas virtiites,
(l(^l,Mnata, ipsnm i|ui(lcm Dcum ftlorificat, a ((uo illis atquc beatos et laudabilissimos aposlolos, prophe-
(l;itus cst scniiii ;i(l (liictriii.iin nostiMm, cl ail pcrlc- t;isi(ue et gloriosos raarlyrcs, qui proChristo cert;i"
Ctioiicm c;itliolic;r ct ;ipostolic;i' licclcsi;^ : Klvcrsiis vcrunt; atquc sanctos etdcilcros nnigistros, ct om-
vero cos i|iii non sciiliuiit ca (IIKc illi, scd obiiml)r;irc nes s:incti)s viros : et liorum cx|)etcre intcrcessio-
moliiintur eam <|iui) vere est veritas, per novitatein ncs, utvalentes nos familiares reddere rcgi oraniuin
suam, psalmi coiicinunt voccm : Quanta malignati Deo, custodientes vidclicet mandata ejus, ct in vir-
snnt iniinici in sancto tuo, et gloriati sunt dicentes, tutibus vivere procurantes. Insupcr salutamus et
quia iion est non cognoscet tra-
in:i!,'istcr, ct nos liguiMin [)retios;e ac vivilic;^ crucis, et sancta li-
ctantcs (lolosc vcrbnm vcritatis {T'siil. lxxiu). Nos [)s;in;i s;inc.loniiii ; et sanctas ac venerabih^s iconas
autem pcromni;i coruriulcm deifcrorum Patrum no- reci|iiinus ct salutamus, at((uc ;iiii[)lcctimur secun-
strorum dognuita ct pr;ec,epta tciientes, pnedicamus dum anti((nara traditionem s;iiicl;i^ c:itliolic;e Dei
uno orc ctunocordc, nihil addentes, nihil auferen- ^ Ecclesiae, id est, sanctorura Patrum nostrorum, qui
lcs cx liis(|u;c ab illis tradit;i sunt nobis sed in his ;
et has susceperunt, et stabilierunt fore in cunctis
roboriinnr, in his conlirmamnr : ita conlilemur, ita Dei ecclcsiis, et in omni loco dominationis ejus.
(loccmiis, (|iicm:idmoilnm saiict;c ac univcrs;ilcs scx Porro has prctiosas et venerabiles iconas, ut prse-
synodi dclinierunt cl lirmavcrunt. Et credimus in diclum est, honoramus et salutainus, ac honor;uiter
unum Dcum Patrem omnipotentem, omnium facto- adoramus hoc est, magni Dei et Salvatoris nostri
:
rcin visibilium et invisibilinm et in unum Domi- : .les Christi human;\tionis imaginem, etintermerata!
num .Icsum Christnm uiiigenitum Filium ct Verbuin dominae nostrs sanctissima3 Dei genitricis, ex qua
ejus, pcr i(uein omnia facta sniit. Et in S[iiritum ipse voluit incarnari, et salvare atque liberare n s
sanctum Dominum ct vivilicanlcm, consubslanti;\- aboinni irapia idoloruin vesania: sanctoruin cliam
lcinque et consempiternum eidem I'atri ct Filio cjus, et incorponiliura angelorum: ut homines enim ju-
qui una cum eo sine initio est. Trinitatem incondi- stis app;iruerunt. Siiniliter autem et divinorum ac
nostrum, ct nos liberasse ab errore idolorum ; et ut operationes suas sed bene fecit
: bonis et rectis
ait prophcta : Non legatus, non anijelus, sed ipse corde, ((ueraadinodura hymnographus David raelo-
Doiiiinus sidvavit nos {Isa. xxxiii). Ouem et nos se- dice cecinit; cum quo et residuum psallimus:
quentes, ethujus vocem propriain facientes, magna Ouiade c;etero decliiianles in oblig;ilioiies ;ul(lucet
vocc clamamus: Xon synodus, non principum impe- Dominus cuin operantibus iniquilatem et pax super :
rium, non conjuratio Deo odibilis, ab idolorum er- Israel Dei {Psal. cxxiv).
rore liberam fecerunt Ecclesiam, quemadmodum D Intequrtatio subscriptionis Romanorum.
.ludaicum deliravit concilium, quod contra vcnerabi-
les imagines infremuit; sed ipso glori;e Dominus in- In nomincDomini Jesu Christi Petrus, misericor-
carnatus Deus nos salvavit, et ab idolica deceptione diaDei archipresbyter sanct;e Ecclesia; catholicK el
eripuit. Ipsi igiturgloria, ipsi grates, ipsi gratiarura apostolicae, et locum complens \driani sanctis-
actio, ipsi laus, ipsi raagniliccntia ipsius: rederaptio simietapostolici paps senioris Uoms, omnes reci-
ipsiussalns, ((uis:ilvare solus in [)erpctuura LperfecteJ piens qui conversi sunt ab impia hDcresi reproban-
liotest,ct noii aliorum, (|ui de humo veniunt, lioini- tiura venerabiles imagines, secundum doctrinam et
num. Ipse in nobis, in quos tines sxculoruin deve- traditionem sanctorum Patrum nostrorum, omnia
nerunt, per incarnatam dispcnsationern suain prje- quae superius elferuntur, approbans et consentiens,
nuntiatos prophetarum suorum affatus termin;ivit, subscripsi.
inhaliitans in nobis, et inambuhins, et dclens no- Petrus, misericordia Dei presbyter et heguraenus
mina idolorum a terra, sicuti jain scriptum est. monastcrii sancti Sabbse, et locum complens Adriani
Salutamus autera et Dominicas et apostolicas sanctissimi etapostolici pap;e senioris KomK, omnes
339 ANASTASII BIBLIOTHECARII 340
recipiensquiconversi sunt ab impia hsraesi repro-A m.T sanctissimi archiepiscopi Sardinise. sequor ut
bantium veneraiiiles ima};ines secundum doctrinani debent rationabiles pecudes pastorum voces, quem-
traditionem(|ue siiiclorum Patruin nostrorum, om- admodum Dominus ait. quia orcs mr.v vorrm mram
nia (|use superius efferuntur, approbans et consen- aufiiunt {Joan. x). Ergo el ego pastorum rectas vo-
tiens, subscripsi. ces sequens, per vestigia eorum incedere propono :
nia (luae praescripta suiil, lihenter suscipiens, sub- Gregorius pcccator, presbyter, et ex persona
scripsi. throni Ti-ijanopoleosThracensiuin regionis, libenter
Leo. gratia Dei presbyter sanctissiinie Dei apo- omnia (jua' pr;escripta sunt, snscipiens, subscripsi.
stolica; magna; Ecclesi;e, el princcps monasterioru^n, Lco indigiuis episcopus Uliodi libcntcr omnia (iu:p
etdefensor sanctissimae Dei Ecclesia;, libenter om- pnescripta sunt, suscipicns, subscripsi.
nia (iu;e pncscripta sunt, suscipiens, subscripsi. Chrislopliorus iiidigniis episcopus Phasidis, id
Iqiiphanius pcccator, diaconus sanctissim;p Eccle- est, Trapczuiitincnsiuin, libenter omnia pra^scripta
testimonia eorum qua; prselata sunt, sequens. sub- Georgius episcopus Camulianorum similiter.
scripsi. Soterichus episcopus Ciscissensium similiter.
343 ANASTASIl BIBHOTHECAnil 341
[Thenpliyl.iclus Tyiixpensium similiter.'' A -Michael episcopus Melitupoleos similiter.
Tlieophylactus episcojius Tralhe similiter. Sisinnius episcopus Adri;e [Adriani.T, Hadrianij
Constantinus episcopus Mastaurorum similiter. si iliier.
ACTIO QUFNTA.
teinpli sanclissiin;e magna; ecclesi;p, qua; cognomi- oculos regis exc;ec:ivil, pneostendens ei lilios cum
natur Sophia, priestoexistentibus et audientibus glo- occidercntur ".'
Non ;iiidisli, (luia cherubim rapuil?
riosissimis et magnilicciitissiinis, 1'clrona videlicel non dico spirituales illos et supercoelestes, sed (|ui
in tcmploerant conslructi supra propiliatorium ar-
laudabilissimo excnnsule p;itricio, et comitc I)eo
conservati imperialis ubscquii, et Joanne imperiali c;e, intra quos loquebatur Deus.
sancta synodo secundum ordinem praecedentem in liler vitupcratus sit Nabuchoilunosor, (|ui subvcrtit
prima actione: praisenlibus quoque et Deo ama- cherubim, et qualem pamain sil passus.
bilibus archiinandrilis et hcgiimenis, necnon omni Sancla synodus dixit: .Magna culpa, el magna
monachica iilenitudine iiuiltituiliiie"; prupositis (lamnatio [Gr., post lapsum et dainnatio].
;
tinere non pot<mmt [h-r. ii). Lacus enim c/intritus Cosmas diaconus, uotarius el cubuclcsius, legit
esl omnis hsereticorum sermo, ex quo hauserunl S<iu<:-ti St/mcn>}is Columnalis, qui in mirahili monle
Christianos accusantes haereseos priEceptores et po- /iiit. ipistola i/uinta iid imperatorrm Justiuum Ju-
tavcrunt siinpliciores suhversiuiic turbulenta qui- iiior<'m.
:
bus ViB tr;insinillitur per voccin propheticam (//'/- Quis d:ibit, scmpcr Auguslc ct bonc domine, ocu-
bac. II, scc. LXX]. llebripos enim et Sarracenos, lis meis roiiics lacryniarum ad liigendum etflendum
gentiles et Saraarilas, insuper et Manich;ros atquc amare ct intolerabiliter omnibus diebus miscrie viLe
Phantasticos, id est Theopaschitas imitantes, volue- raere(Jcr. ix)?quia subdivino zelo vestri Dco redi-
runt extermin;ire venerabili'tin imaginum visio- miti [Deo coronali] ct i^liristianissimi impcrii lalia
ncm, (iu;c in sancta Dci Ecclcsia cathulica tradila exlra oinnem raliuiicm inipiet:ttis agi pitcsumuiitiir
cstal) ;inli(iiiis tcinpurihus, (iucin;iilinoiliiin ostende- iib his (iiii siiic Dcu siiiil, S:iinai'itis vidcliccl, (jui su-
tur in lectione librorum qui propositi sunt. pra omnem iinmunditiam puUuti ct exsecrandi cuii-
: :
ctus s:inctissinuis poiitifcx. r^teiiim siipcr morlcm et iii s;ecul;i s;cciiloruin. Ameii.
pcrditionem i'cput;(tiiinestabhuiiiilitale nostr;i.quod T;ii'asins sanclissinius patriarcha dixit : Nostis
quoquo modo ;i(l :ni(litus iioslros veiierit talis iinpic" qualcm sentcntiam exhibucrit Patcr ?
tas,qua!superexceditoninem actionemblaspheni;im, B Basilius sanctissimus episcopus Ancyr;e dixit:
praesumptam in id ipsum Dei Verbum, quod pro- Etiara indulgentia eos indignos judicavit.
jiter nos incaruatum est, et in sanctissimam ac ^lo- Joanncs revereiidissimus monachus, et vicarius
riosam Dei genitricciii, atquc in venerabilem ac Orientalium pontilicuiii,(lixit: Li(|uel omnibus, (|uia
pretiosam cruccm. niX'non et in sanctos ejus. Pro- Saniarit;e pcjorcs sunt aliis h;ereticis: et h;presis
pter quod commemorantes susrgerimus divinisauri- eorum niniis ejicienda et iirava est, et a gratia ora-
bus vcstris, quoniam si piissim.ne bonarum victoria- nino longinqua. Itaque oratio demonstravit, quoniam
rum vestrarum lepres jubent, iraagine imperatoris hi qui venerabiles iconassubvertunt, deteriores sunt
injuriis laccssita, morti suprenKPac perniciosissinuc istis. Dignuin ergo est [Gr., Satis autem estj nomi-
tradendos. iiui hoc conari pr.Tsumpserlnt. qu:inta. naie illos Samarilas.
putas, dii;ni sunt damnatioiie in perditionem, ijui in Const;intiinis sanctissinius epicopus Constaiiti;e
imaginem Filii Dei et sanctissini» ac slorios;? Dei Cypri dixit : Ego quideni imaginuni infractores tanto
Genitriciscum omni inellabili [indicibili i
impudeii- pcjores Samaritis arbitror, quanto illi ignoranter
tia et impietate, et propter nimiam malitiam, non ha- egerunt, cum essent alieni a Christianisnio. Isti
beo quod dicam, talia pr^csumpscrunt, nulla in eisfa- vero scienter fecerunt, et idciro indigni sunt satis-
eta niisricordia ".'rndeobsecranius victoriosissimum C factione ; sicut enim scriptum est : Qui mvit volun-
imperium vestrum, ne misericordiam in eos
faciat tatem clomini sui, ct non facit, vapuUibit multis
qui hoc agerc ausi sunt, neque parcat eis, neque qua- [Luc. II ).
accipiat. ne in aliud quid vertantur, sicuti jam visu Ecce ego servus minimus sauctatis vestr;E libruin
videram, indicans Augusto mense sanctissimo et a defero sancti P.itris nostri Joannis episcopi Thess;i-
Deohonorabilissimo patriarcha", signiticans intcrim lonic;e, et postulo recitari.
hoc apud se servanduni: neque enim abscondit a Sancta synodus dixit: Recitetur.
nobis Deus cogitationes eorum. Unde certus sum, Et accipiensDemetrius reverendissimusdiaconus
seraper Augusti imperatores. quod non sufferat Deo et sceuophylas, legit.
confirmatum cor vertrum, ijuod ipsins est magnitu-
Joannis rpiscopi Thcssalonicse de scrmonc, cujus ini~
dineillustratuni.tantam iiihonorantia^procacitaleni,
tium est
«luara nunquam liucusquc audivimus, fortassis autem
nec alius quisiiuam Chritianorura. Sed adjuro vos, Usque nunc Dominum nostrum et Jesura Chri-
dominc, perEmmanuel Deuiu excelsum, nc suffera- stum tentans perseverat inimicus in eremo. Et post
tis saltera ad modicum quid Deri decentem vindi- q pauca Gentilis dixit Vos ergo in ecclesiis iraagi-
: :
ctam ; sed jubeatis exquiri etiam illa qu;T5 in putco nes non pingitis sanctis vestris, et adoratis illas?
facta sunt a nimia eoruiu et pessima nequitia. se- et non soluin sanctis, scd et ipsi Deo vestro sic er- :
cunduin tenoreni epistola^ quce ad nostrani niediocri- go ;cstinia et nos simulacra circumfoventes, nou ea
tatem transmissa est minime permittente mansue-
: adorai-e, sed incorporales virtutes. qu;E per illa phi-
tissimadominatione vestra. si forte putaverint qui- cantur. Sanctus dixit: Sed nos imagines hominum
dam subseminare importunos sermones, cum quasi factorum, sanctorum videlicct servorum Dei et cor-
Dominic;c sint potestatis [Gr., q. ad doniim^ i. .Vu- pora ferentium facimus ad recordandum et hono-
gust;e potestatem pertineant \ Deo qui dedit vobis randum eos ; et nihil incongruum operamur iiingen-
imperium,taliter supcr omnem impietatem injuriis tes eos qualcs et fuerunt ncque enim aginuis Gr.,
:
[
affecto ; ut et c;eteri eorum timorem habeant cunctis fingiraus] secundum vos, nequc incorporalium quo-
diebus maledict;^ ac segregat;c vit;p ipsorum quos: rumdam* characteres demonstramus
corporales
et suscipient cognatiie tenebrse suic in dainnatioucm sed ct adorantcs, nou imagincs, ut etiara tu pr;c-
verrais[cineris] qui comesturus est illos, et ignis dixisti, sed eos qui per picturam indicantur, glori-
: :
ficamus: et hos nonut(leos(absit), scii ut proprios A Tarasius sanctissinius patriarcha ilixit: Auribus
servos et aniicos Dei, ot liduiiain halientes interce- percipiamus dictuni Pairis. quia ibi quidcm Samari-
dendi pro nobis. At vero ima;;ines Dei lacimus, id ts imaiiinesDomini et Salvatoris nostri Jcsu Chri-
est, Domini et Salvatoris nostri Jesu Cliristi, quem- sti et inlemcrata' matris ejus subverterunt, hic au-
admodum visus est super terram, el cum hominibus tera pagani, utdidicimus. Ostendil vero Pater, quorl
conversatus est, hunc pingentes, et non ut intelligi- et angelos oporteat pingi, quoniam circumscripti
tur natura Deus. Qua; enini similitudo est, vel qui sunt, et veluti homines apparuerunt multis.
habitus incorporei cl sincschemate Aerbi Patris ? Sancta synodus dixit : F.Iiam, domine.
Spiritusenim est Deus, ut scriptum cst {J(m>i. iv), Stephanus monachus legit
id cst, sanctas et consubslaiitialis Trinitatis natura.
De disputatione Judsei et Chrisfiani.
Sed quoniam beneplacito Dei et P.itris, descendens
unigenitus Filius ejus el Deus Verbum ecielis, in- Judaeusdicit : Credidi ad omnia, et credo cruci- »
carnatus est projiter salutem nostram de Spiritu fixo Jesu Christo. (|uia eslFilius Dei vivi. Scandali-
sancto et inlemerata virgine Dei genitrice .Maria, zorautom in vos. Christiani, quia imaginesadoratis.
humanitatcm ejus pingimus, non incorpciralem dei- Scriptiira qiiippe ubi(|ne pra'ci|)it non facere sibi
tatem. Gentilis dixit listo Deus Verbum ut in-
: : B quenniuam sculptilevel omnemsimilitudinem. Chri-
carnatus depingitur: de angelis quid asserilis?et stianus dixit: Deum recentem prsecipiuiit te non
ipsos namque dcpingitis ut homines, et adoratis, adorare Scriptura;, ct omnem siinililiKlinem non
quan(]uain honiincsiion sint,spd intcllii;ibiles et in- adorareut Deum. Im;igines voro (iii;is \ ides, ad re-
corporalcs et dicli et existentes : sic reput;i el eos cordationem boiiigiiissiin;e s;ilutis pinguntur, per
qui apud nos honorantur, deos per statuas placari, Salvatorom nostrum Jesum Chrisluin elVecUe, incar-
nihil inconveniens nobis agentibus, quemadmodum nationis (>jus personam significantes sanctorum :
nec vobis supcr dcpictis angelis. Sanctus dixit: De autem imagines similiter uniuscujusque ipsorum
angelis etarchangelis, etsanctis virtutibus (|ua! su- significant agones, q os adversus diaboluin habue-
per istos sunt, :uldani autem etiam nostras hoininum runt, et viclorias eorum atque coronas. Non aulem,
animas, intelligibilos (|uideni eos catholica ot apo- ut tu intelligis, deific;iiUes eas Christiani adorant,
stolica novit Ecclesia, non tamen incorporales om- sed zclo ferventes et lide, sanctorum contem|ilaiitur
ninoet invisibiles, sicuti vos pagani falemini: sub- imaginos, memoriam forentes horum Dei cultus
autem corpore, et aereos, et igneos'', secun-
tiles et adoraiites,sanctorum invocant Deum, dicenles :
dum id quod scriptum est: Qui facit (inyehs swjs Beiiedictnses Dous liujus sa:icti ac omiiium sancto-
spirilus, ct ministros it/ncm urcntcm {Psal. ciii ;
'-'
ruin, ((ui dedisti ois |iatioiiti:iin, et digiios illos fe-
tleir. i). Et hoc inultos sanctorum Patrum nostro- cisti regno tuo : iios ((uoque particijies eorum con-
rum sensisse invenimus : quorum ost Basilius ille stitue. atqne orationibus eorum salvos nos fac. At
magnus, et sanctae memori;e Athanasius, atque Me- vero Salvatoris iconam contemplantes et adorantes,
thodius et qui circa ipsos sunt sola enim, ut ve-
: spiritualibus oculis etcordis visibus Doocunctorum
raciter fiUeamur, diviiiil:is ost incorporalis et incir- Domino gralias agimus, ((ui dign;ilusest iii forma
cumscripta : porro intolllgibilos croutuno iioii om- sorvi homincm susciiioro, ot salvare muiidum, et
nino incorporales el invisibiles, ut diviiiiUis, sunt: similis nobis ollici (lor omnia absi(ue omni (loccato.
propter quod in loco sunt, et cricumscriptic consi- Ergo non ligncam imaginem vel pictum adoramus,
stunt. Porro sicubi reperis incorporeos vocari ange- aut colimus, sed omniiim DomiiiumChristum Deum
los, aut dsmones, aut animas, tan((uam non cxi- glorificamus. \'orumtamoii, frator, oslondam tibi,
tentes de commistione materialium ((uatuor ele- ((uia ot Moyses, ((ui luec tibi in lege dcdit, jussus
mentorum, siceos novoris aiipellatds, cuin iion sint, scriiitum est (EMd. vii ct xxv 1, et scul|iti-
est, sicut
et ipsa corpora crassa, et similia his, quibus nos lesduos seraphim fecit, supra tabernaculum testi-
circumdamur. I.icet. ut verius fateamur, ad compa- monii expansos hincet inde:quo non iicebalcuipiam
ratioiiom nostri iucoriiorei [Gr.. invisibiles] suiit: at D ingredi, nisi soli (Kintifici semol iii aiiiio, ct incen-
verovlsi sunt ;i jiluriinis crcbro scnsibilitcr iii spccie sum otforre in Saiicla s;iiictornin. Sliiiiliter ;iutein
proiiriorum corpiirum sunniin, (visisuiit ;iuli'in ab et ser|ioiitom a'nouin opus ;oris fusilo condons, ot
his, quibus aijoruit Deus oculos)et lococircumscri- suspondoiis in mediocastrornm,dicol)at: Quicnn((uc
pti monstrantur, cum non sinl omnino incorporoi, morsus fuerit a seriiente, intuo;itur ;cneum scrpen-
sicut divina nalura. Nos ergo non ut deos, sed ut tem istum, et credal, (juia scrpens iste (lotens est
creaturas s(iirituales, et ministros Dei, et non ut sanare illum,et saiiabitiir{.Yi(m. xxi). Vidos i(uomodo
proprie incoriioreos existontos, (lingenteset liono- ille Moyscs, (|ui |ir;ocoiiit similitudinem non fa-
rantos angolos, niui (loccamus : ((uod vero iii lium;i- ciendam. siniilitiiilinoin fccit.
na eosforma depingamus, oo lactum est, quod fre- Joannes rcverondissimus monachus, (irosbytor ac
quenter sic ap[)aruerint his, ad quos missi sunt a vicariusOricntalium (loiitificum, dixit: Ecce mani-
solo Deo. fcsto, sacratissiini P;itrosiiiistri, iicg;iiitos incarnatam
"Loquiturex pro()ria senlciitia : nani coiRiliuinsupra, Act. i, in confessione sua angclos incor|)oreos
;inii'm;it.
: : ;:
(Iispciis;itiiiiu'iu Ciiiisti Doi nostri, dii-unt projicien- A oinnes, ait : Priusquam illis tradar, hymniiin dica-
das esse [Gr., projecisse] saiictas imagines, llcbran mus Patri, et sic ad propositum excamus. Cuin crgo
scilicetet Samaritu'. Itaiiue (|ui abjiciunl eas, istis jussisset r.obisgyrum f.icere teiientilius iiiviccm ma-
siiniles sunt. nus, ipse inedius factus dicel)at: .\inen, nbedite
Sancta synodiis dixit: Siinilcs siiiit. inihi. Co'pit ergo hymniiin caiicn!'ct dicere: (jloria
lipiphaiiius Dco ainabilis diacoiuis, ei loeuin reli- tibi, 1'atcr. Et nos circamdantes respondebamus ei:
nens Thomx episcopi Sardinix legit Amen. Gloria tibi, Verbum, gloria tibi, gratia.
Aincii. Gloria til)i, Spiritus gloria tibi, sancte, glo-
Ex falsis superscriptioniliiift itiiierarionim sanctorum ;
accersito et vocato eo, dixit Lycomedes, quid sibi tatp omncs. .\men. Lamentari volo, plangite omnes.
:
sit? el Lycomedes ei attulit speculum. Et videns se- felle potor : tibi quod loquor audi.
autera loquor ; et
metipsum in spcculo, et intucns imaginein, dixit Ego tibi sulimisi hunc inontem,
ut aseenderes in
Aliquando volens Jesum tenere. Et post alia In : fornui una et visio similis. Ipsum autcin Dominum
maleriali et crasso corpore congrediebanlur [Gr., supra crucem videbam, schema non habentem, sed
manus applicuij. Alias autem iterum palpante me quamdam vocera tantummodo vocem autem non :
eum, sine materia erat et incorporeum quod sub- hanc, qu.Tinobis estassueta, sedquamdam propriam
erat, ct i[uasi omnino non esset. Porro si aliquando [Gr., jucundara] et suavem, et revera Dei. diccntera
ab aliquo Pharisaiorum invitatus ad recubitum ibat, ad nie : Joannes, unum oportet te a me ex his audire
pergebamus et nos cum ipso; et unusquisque no- [Gr., unum op. a me hsecaudire] uninsenim egeo ;
struin accipiebat disposituiu panem unum ab his Gr., qui auditurus sit], pro futuro et audias. Quod
qui invit;ibant inter quos et ipse accipiebat unura.
:
^ crux luminis aliquando quidera sermo vocetur a me
Porro suura benedicens, dividebat nobis ; et de propter vos, aliquando vero mens, modo autem
pauxillo unusquispuc noslrum salurabatur: panes- Christus. modo ostium, modo via, modo panis, modo
que nostri integri conservabaiitur, ita ut obstupe- semen, modo resurrectio, modo Jesus, modo patcr,
scerent invitantes eum. Volui autem saepe cura illo modo spiritus, modovita, raodovcritas, modo fides,
gradiens videre, si vestigium ejus super terram pa- modo gratia.
reret. Videbam enim eum a terra sese sustollere, et Tarasius sanctissimus patriarcha dixit : Contem-
nunquam aliquando vidi. Et h;ec vobis ;Klhuc veluti plemur, quia tota conscriptio ha-c contraria est
exhorlando, fratres, fldei qu;e in ipsum est causa Evangelio.
10(|uor. Magnalia enim ejus et rairabilia, cum sint Sancta synodusdixit Etiam, domine; : nam puta-
ineftabilia. taceantur. [Gr., raodotac.], quippe cum tivam humanitatem dicit.
forte neque dici, neque possint audiri. Porro ante- Tarasius sanctissiraus patriarcha dixit : In itine-
quam comprehenderetur ab impiis et ab iniquo ribus istis scriptum est, quod neque raanducaret,
serpente legera accipieutibus Juda;is, congregans nos neque biberet, neque pedibus terram calcaret, con-
! : :
est (le r.lirislo, quia et manducavit et i)ibil ; el Jiul;ei Petronas magnilicentissir.uis palricius dixit : Si
de i|)so dicebanl : Erre homo vorax ct vini potalor jubes, dominc, interrogemus Amoriensem ct NeocaD-
(3f <(»/(. xi). Kl si, utfubulose mcntiti sunt, terram sarienscni episcopos, si lecti sunt libri in pseudosyl-
non calcabat, qunmodo scriptum est in Iivan'::eliis, logo illo.
(|uod Jesus fatigalus ex itinere sedit circa puteum Grcgorius NcocaesariiC ac TheodorusAmorii iiiter-
Joannes reverendissimus monachus et vicarius demus enim hos libros, quos nobis ii proferunt qui
Orientalium patri;ircharum, dixit: Inducit Lycnine- ab Ecclesi;i desciverunt, nnii apnstolorum acla esse,
dem coroiiantem iin;iginem;ipostoli, quemadmodum sed (heinniiuin scnpta.] Et post alia : lla^c (|uidcin
sanctus Joannes deiloquus contralivaiigelium sutim tuus [Joan. xiv) : ita uta dic ill;i suseiperct Joannes
elTalus sit. Jlariam in sua. Quomodo ergo hic dicit non adfuisse".'
Tarasiiis sanclissimus patriarclia dixit : Sensus sed nihil exlraneum: sicut cnim Dominus veritas
(lui pmMecti suiit, lCvangelii suiif.' est (,/()'(». XIV, itadiabnlus incndax est {Joan. viii .
Sancta synodus dixit: Absit: neque qua; prs- llle mendaxesl et paterejus:
eniin el cuin lo!|uilur
lecta sunt suscipimus, neiiue ultima Lycomedis. mendacium, ex suo loquitur. Sed ha;c quidem de
Tarasius sanclissimus patriarcha dixit Qui susci- : mendacio.
pit secunda iiua' de Lycnmcde sunt, suscipit etiam Tarasius sanctissiinus patriarcha dixit:P:iter
elprima, qiieuKidinnduin el pseudnsyllogiim illud. D noster sanctus .\mphilocliius inagnus est, cl ;iudi;i-
Sanct;i synodus dixit : .\iiathi'in;i illi ;i piim.i lit- mus i|iiid dicat decirciiitibus liis qui f;ilsi nomiiiis
tera usque ad novissimam. sunt: iiroptcr quod non nos oportet parere sub-
Joannes revercndissimus monachus et vicarius scriptioni [Gr., inscriptioni, superseriplioni] ip-
Orientaliuin patriarcharnm.dixil: Ecce, beatiPatres, soriiin.
liqiiiiln deiiiniisli';iliiin est iiiiia pr:esules Christianns I!;isilius sanctissimus episcopus Ancyr;e dixit:
accusaiitis li;i'i'esens vcr;iciler coinmunicatoies et Nihil ;iinplius s;incto rcsultat Evangelio, qu;im iinpia
participes sunl Nabuchodnnnsnr et Sainarilanorum, h;ec cnnscriplio. Convcnicnter ergoetiam de iinagi-
adhuc Judieorumatquc gentilium, quin pntius
eti;im nibus conlrariam opinionem habet.
et aDeo alienorum ac maledictorum .Manich;roruai, Sanctissimus patri;ircha dixit Sapientcr : [C;-.,
quorum testiinnnium prntnlcre. Nam ha^c euruin lii|iiido] l';iter pulilic;it confusionein el garrulilatein
sunt, i|ui pliaiil;isiain put;iiit incariiatani dispe:is;i- hujiis cndicis.
tioiiem Dei Ncrbi.Sed sit eis aiiatlieina purilcr, et synodus dixit Etiam, domiiie.
.S;iiict;i :
Stephanus reverendissimus nionacluis legit et his qu;e a tua sanctitate jussa sunt,
satisfecisse,'
[ler omnia Deo .amabilis et sanctissirae^Pater Joan-
Odi.ivum Euscbii 1'umphili librum ud Euphrationcm, nes. Et post [lauca :Ouoniam multiis in historiis fuit
cujus initium est vir, omnia antiquorum volumina et conscripta scru-
latus at((ue rimatiis, et ouiictas ferme
Domino meo per omnia confiteor. Et post aiia. opiniones
ex()onons, et pliirima conscri()ta in sseculo
Non enira coexistere Filium I*atri, sed ante fuisse derelin-
l'atrem quam Filium dicinuis. Ergo si [nara si] B quens, quorwn nonnullaomni receptionedigr.a con-
sistunt, talisviriopinione utentes,
coexistunt, ([uomodo erat Pater Pater, et Filius Fi- subri[)er"e conan-
tur noiinullos, fatentes quod Eusebius
lius? vel (|uoiuoilo unus quidem piimus, altor voro ad hoc non
secundusest? otalter quidem ingenitus, alterautem traheretur vidisse [videretur veiiisse], nisi "(ir..
no-
luisset hocsusci[)ere, nisi] omnesad
geiiitus? Duo quippe si ex ;ei|uo siiiiililer invicem liquidum vete-
consistunl, etiequaliter honorantur, intelligl datur, rum sciret opiniones hoc velle moiistrantes.
At ego,
aut utrosque, utdixi. ingenitos, aut utrosque geni- quod multus quidem in historiis fueritvir, et nihil
busdam dixit: Suscipimus hinc? Q horum acribia sciraus. Et (laulo post: Itaque ne
Sancta synodus dixit : Absit. domine. Iste plus- yideamur aggredi virum, de quibus non est nobis
quam illi odio habeatur. impriEsentiarumdicendipropositumneve;discutien-
Basilius sanctissimus episcopus Ancyrx dixit tes diligentius a[)oIogiam qute facta
: est, hxreticos
Absit ut Christianus horao dicat. Et lectum est ex ostendaraus utrum((ue,ipsum soilicot qui excusatur,
eadeni epistola. Eumdera aulera et solum verum et eura qui pro eo excusationem
exposuit. Et st p
esse docet [)erea qu;e ait: Ut sciant te solum verum alia: Ostende quemquam ex illustribus Ecclesia;
Deum [Joan. xvii) non quasi unus solus esset Deus,
:
magistris, qui expresse et indubitabiliter, quod
sed tanquain unus existeret verus Deus cum addita- prKexistant anima;, dogmatizaverit et ne subre- :
sacra synodus, quemadmodum nos habemus divini- liocobediatur, noque discutiatur propter eos, pro
tus conscriptos libros apostolorum et prophetarum quibus h;ec nobis proposita sunt. Porro pupK voci
et cneterorum sanctorum, ita decebat et pseudosyllc» qua; est Periarchon detrahi, nequa-rjuam a quoquim
gum illud talia habere volumina in testimonium et usquenunc audisti, o acer, advocate Origonis pr;\vi-
virtutom. tatuin.
Sancta synodus dixit : Anathcma et libiis illis, et Sanctissimus [)atriarcha dixit Ostensa sunt con-
:
sacerdolii sui Calendio inveniens ecclesiaslica adul- A verunt imperalorem, quasi deceptum a patriarcha-
terare dogmala, et(asti'llaexcitare, pellit a regione. rum aslutia et lictione. Et accipientes potestatera
De lioc raulta,(|ua' a diversisaudiensscrutalus sum, quam voluerunt, etaurum multum vulgo Antiocheno
ex partedicam. A Persarum enim rejrione proprium tribuentes, et mullis raodisFlavianum tribulantes, et
domiiium fugiens, ad Romanorum pervenit. Et paulu quodamraodo sullocantes, et cogentes Clialcedo-
post llunc Pelrus pro Cyro Ilierapoliensium Ec-
:
nensem synodum anathemalizare, taliter illum ab
clesi;e cpisiopum transmittit; iiuem noii post miil- episcopaUi lellentcs exsilio damnaverunt. Quo com-
tum episco|ii a l*t'rside venieiites i|uasi veniul.iiii pcrto, imperator gavisus est, et Severum Acepha-
ariiuebant, et ut divini exsortem baptismatis. (Juo lorum exarchum [principemj episcopura Antiochix
comperto, Petrus, (|uid uporteret lieri non curans, misit.
dixit sufficere illi episcopi consecrationem ad supple- Antoniusreverendissiraus monacbus legit:
mentum divini sacramenti [divime initiationis]. •> Ex difvecatione qux data est sanctx synodo convc-
Stephanus diaconus el uotarius vener.ibilis pa- nienti in hac rcijia urbe contfa Sevcrum hscrcticum
trimonii legit ct Accphahtm, a clcricis ctmonachis AtUiochensium
maijnx civitatis sanctx Dei Ecclesix: cujus ini-
Joannis Diacrinomcni, • dc Ecclcsiastica Histo)-ia. tiuin est :
B
Non enira licitum asserebat Xenaias, angelos, Nunc tandem tempus est, o beatissimi. Et post
cum incorporei sint, corpora facere, et (|uasi in hu- pauca. Qualia vero, sanctissimi, et quse circa fontes,
manis formis cxistentes corporeos formare: sed nec (|ui Daphn;c sunt, agere ausus sit, magicis arlibus
illud existimare, honorem aul gloriam impendere ibidein iisus, et incensi (hemonia placans, tota illa
Christo imaginem ei per picluive artem efficere civitas canit. Si^iuidem ncc ipsis sanctis ;iltaribus
[eifectara] esse aulem illi solam acceptabilem nosse
;
vcl sacratis vasis pcpercit, illa quidcm eradens ut
in spiritu et veritate adorationera. Et post alia scelesla [Gr., profana], ha;c autem conflans et ero-
Nosseautem dicit ct illud, esse puerilis scnsus fin- gans his qui similis moris sunt. Porro pnpsumptum
gore in columb;e idolosauetissimum et adorandum estab eoetiam hoc, o beatissimi. Easenim, qua' iii
Spirlliim: pra;sertim cum evangelica; neijua(|uara typumsancti Spiritus sunt, aurea; et argentex co-
tr;id;iiit litlene, quia factus est columba Spiritus, luinb;csuspens;esupradivina [sacros fontes] sacra-
sedquia in specie columba; app:iruitaliquando (|uia : menta [lavacra] et altaria, cum aliis defraud;ibal,
vero dispensatorie, non substantialiter semel osten- dicens non oportere columbas nominari Spiritum
sus est, non ideo aptum piis est corporis idolum sanctum.
laciendi. lloc Philoxenus docens,una cum doctrina q Tar;isius sanctissimus patriarcha dixit Si in no- :
eti;imopus p;itrabat. Crebro nam(|ue aiigeloruni minc saiicti Spiritus superpositas columbas recepc-
imagines iiuidem deponeiis delebat eas vero qiuc ; ruiit 1'atrcs, quanto magis incarnali Verbi iconas.
Christum ligurabant, in abditis locis occultabat. (|uod apparuit super terram cum corpore? Sed cre-
Tarasiussanetissimus patriarcha dixit: Audiamus, dite, quia et Anastasius qui Constantinopolitanis
sacrati viri, qui non receperunt veneiabiles imagi- pr;['fuit, aureas et argenteas iconas fraudavil in pro-
nes, non kiptizali, .Manich^ei, et hi ([ui phantasi;im prios usus, (luod et Severus fecit.
pivedioant in Cliristi dispensatione: ex quorum Stephanus Deo amabilis diaconus et nolarius et
pollulioiiibusChristianos accusanlis h;ereseos intro- referendarius legit:
ductores foinites susceperunt.
Joannis episcopi Gabalensium in vitam et conversatio-
Sabbas reverendissimus hegumenus monaslerii ncm Severi hicresiarchx, cujusinitium cst:
Studii dixil: Grati.is agimus Deoetbon;e vnlunlati
Si qaidem voluisset Severus vel vil;e semperejus.
(l(imiiiuin nostrorum bniiorum, quia 1'alsi custodes
l']t post pauca: Et neque angelorum ilhesum dimisit
psftudusyllogi illius devicti suiil una cum cijiiseiitieir
honorcm. Multum aulem sermonem in tribun:ili
tibus sibi luereticis.
stans fccit [f;iciebat], et mullitudini persuadere len-
Sanctasynodus dixit : Analhema illis !
D multnticssacrariosanctissimi .Michaclis,
t:ib;il in ipso
Conslanlinus reverendissimus leclor sanctissimic
(luod non purpure;i aiigelis vestiment;i conveni;iiit,
Ecclcsia} legit
sed alba non ignorans (juod nihil sanctis virtutibus
:
De vita saiicti Patris noslri Sabhx. scnsibile conveniaiit [de vestibus cur;c est], sed s;i-
llaviano igitur et Elia patriarchis Sidonem. iit tagcnsetha;csiiniliter auferrc [h;icralionedividere],
dictum esl, perveiiientibus, et lilteris lululaloiiis ;ic elin alterutrum commovere multos sic et aliter se
(|ua; Sidone contra reclam congregata fuerat [Gr., Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Conside-
congregabatur] lidein destruentibus, et ad prupri.is rcmus, (luia cum reliiiuisetiam in hoc ipso accusa-
sedes redeuntibus, indignati hi (|ui circaSoterichum tus cst, quoniara dicebat, quia non convenit angelos
et Philoxenuin erant, in iram veheinentem commo- purpurca, sed alba vestimenta induere.
' Diiirriniiiiirni, Sic vocabaiiliir
id est sciircijnti. 'j
Ibibctur in synodo C'3iislantinop. sub Menna
(|ui syiioiluiii Chalcedonensem non recipiebanl. Ex acl. I, circa nicd.
Leoiitio de Sectis.
! :
pcr iinaj;incs: (iiuis rciiuirciis ai,'iiovi, quod iii i;;iiciii vcl coiigrcssum rcvocarc , inimico casum aggre-
cos mittcntcs iiiccndcriiit. Invciii autcm ct aiium dicnte: sed ncc convcnicns erat, nisi secundis
liljrum (".onstantini chartophylacis, contincntcin dc luctaininibus, victoria tyrannum excutere ipse :
vcncrabilibus iconis : et recidcrunt folia, in quibus conditor proprise factune, (|ui unus est ex Triiiitate,
jacclial vcrba supcr iconis, et cccc cumdcni codi" Dcus Vcrbum, siciit iioii iii lictijinc prisca; [pridcm]
ccm pra' maiiilius habciis sancUe synodo ostcudo. natur* niiiiislrum qucmqiiain cxliibult, ita nci|ue
I':t cxplicans idciii Tlico|)liiius fDcmctrius] codi- nunc iinai;iiicin corruptam instauraturiis, alii rcpa-
cem, ostcndit omiiibus loliorum rccisionem. ratioiicm ejus coinmisit; sed propria; operatiouis
Leontius devotus a secretis dixit: Et aliud, Pa- virtute uSus, agones pro nohis humanos suscepit.
tres, mirandum est in codice hoc. Ut videtis cnim, cnim crat conveniens, ut proprium cerlamcu IIoc
arsentcas tabulas habct, ct hinc inde imasiiiibus [6/'., aptc rcspoiidcnsl aiicrct. Porro (juia omnis
omiiium sanctoriim adornatur ct rem ipsam dimit- B ccrtalor tribus modis agoiiizans, vel uno horuin
:
tcntcs, id est, imai;iiics, qua^ scripa dc imai;iiiibus supcrat liostcm, deceptione scilicct, aut lcge, aut
intus eranl, rccidcruiit : quod cxtremie dcmcntiie tyrannide duos penitus dimittens tanquam
: sed
est. inutiles et non proprios, sed neque hos duos ad
Sancta Synodus dixit : Anathema slnlqui recide- agonem commodos [ac ne his quidem, propter quos
runt, et insidiati suiit certamen est, com.] vel proficuos, dux et propu-
Lco sanctissimus episcopus PhociK dixit Hic : gnator noster: sive enim fraus simulatam habeat
quidcm codex folia pcnlidit; in civitate autcra in victoriam, prave repugnantem fugans, sive tyran-
qua habilo, supra triginta codices corabusserunt nis irrationabili vi obtineat, non ex sequo facicns
igni. congressionem rcliquorum qua; morem nequa-
:
Sabbas reverendissimus monachus et hegumenus quam dicernens ad luctamen [cxteros modos non
monachus raoiiasterii Studii dixit Moris est, do-
: ap[)robans, ad 1.] quod secundum lcgem est, pro
miiii, his iiui cteci suiit, non videre lunien hujus : gressus, et carnem assumens massie qu;E occide-
rei gratia illi qui caeci sunt anima, obtenebrati rat, animatam anima rationali atque inlcllectuali,
sunt. manens quod erat, et suis non carens, omnia lit
Demetrius Deo amabilis diaconus ct sceuophylax p absque peccato, quanta et ex quibus est homo, et
legit noii putative apparere caro dissimulans. Ei post
Christi quidem festivitates. Et posl alia. Dcinde vina efflgie facientes; et non secundum vos varias
arbitramini, ([uod isti dixerunt, iiui litigant, quod figuras secundum quod putantur [Gr., placuerit,
in asre [G/'., arb. vos, dixerunt judices, quod in sre] putatur], derivantes aut sculpentcs.
ac lapidibus salutem faciamus, et non ad quamdam Tarasius senctissimus patriarcha dixit : Pagani
virtutem providam et protectricein inspiciamus, a propter idola marlyres condemnabant, et dicebant
qua nobis optima obtinentur"? Et quomodo pictores eis : Cujus rei gratia certatis, et nostras similitu-
et lapidarii, inartyres dixeruut, simulacrorum mul- dines recusatis. habentes et ipsi proprias iconas?
titudinem construunt, variis formis conflgurantes, Sancti vero respondebant : Sed nos non simulacra
et templis affigunt ? et vos sacriUciis h:ec celcbratis, dLcmonum facimus, sed Dci Verbi qui incarnatus
secretorum [difBcultatum] solutionem ab eis exspe- est, iconas faciraus, el sanctorum ejus: iion tamen
ctantes? Quid autem et apud vos? tyranni persecuti D deilicamus eas.
sunt. Nam quam asseritis, divinitas in imaginibus Cosmas Deo amabilis diaconus et cubuclesius
non exaratur? Quomodo ergo nobis male dicitis, dixit: Et hunc codicem quem fero, quique Yeteris
superstitiosius in similibus actibus positi ? Ergo est Tcstamenti, scholiis adjacentibus in patriarchio
quoniam ct nobis, judices, in exquisitis vitupera- invenimus : habebat autem scholion in defensionem
tionibus imaginum picturam conficitis, eia ab ho- imaginura. Porro insidiatores vcritatis dcleverunt
rum errore et ambiguitate vos liberabimus, dixe- scholion : et videte illud. Verurataraen obscure pa-
runt martyres. Xon enim divinitatem. c m simplex ret ; sed videte illud, honorandi Patres.
sitetincomprehensibilis, Ibrmisquibusdametfiguris Idera reverendissimus Cosmas aperiens codicem,
comparamus ; nequc cera et ligiiis supersubstantia- ostendit omnibus qui aderant in sancta synodo, de-
lem et pr;eexistentem sine initio substantiam hono- lelum locum.
rare didicimus : sed quia primo inveterato [devicto] Idem autem legit; parebat enim: Non erunt iihl
per transgressionem homine, et deponente aposta- mc: nc fucias tibimet idolum, neque oni-
aJii jjcirfcr
tica virtute, qu;e temere gessit natura verebatur nem similitudinem quxcunque surit in ccbIo sursum.
! ; :
et qucecunque in terra deorsum, et qunecunque in aquif A Joannes Dco amibilis presbyter, monnchusct loci
suhtus terram : nnn iirlorabis ea, ncque servies illi^- scrvatorOricntalium puntifi um dixit: Verumdiceii-
{Exoil. XX, Dcut. \]. facimus simi-Scholion : Kl si dum est ; maii mores codice.; inccndentium ac iconas
litudinem hominum Dci cultorum, non ad adoran- frangeutium lucidiorem ostenderunt vcritatem.
dum ut dcos, scd ut videntcs, ad irmiiationem Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Non so-
ipsorum veniamus. At vcr.i si facimus similitndi- lum sacras iconas eraserunl, .sed et lilvangelia, el
nes Christi, non ut similitudinem adoremiis, sed ut aliaqu;rdam sicra ila enim novit : vcritas persecu-
mens videndo ad superiora volel. Non enim iniairi- lioncm passa expressius apparere.
nem corruptibilem corruptiblis hominis ^doramus Stephanus monachusdixit Adhuc ct aliura codi- :
cerunt (jui dicti sunl patriarch;e Anastasius, Con- Cum enim agressus esset adversus civitatem
stantiuus ct Niceta li;eretici. Chosroes, millcnosque impetus opcratus terram
Theudorus sanctissimus episcopus Myrensium Ly- raultam cumulasset, adeo ut raunis civitntis exce-
cise dixit : Si esset thesaurus iste tunc manifestus, dcret,necnon et alias machinas consuisset, ineffi-
non esset homo I.tsus. Sed Deus rcddat his qui abs- cacem patrabat rcgressura dicara autera qux facla :
conderunt eum in dic ilhi. sunt. Pr;Bcipiebat Chosroes polcntatibus suis ligno-
Theodonis sanclissimus cpiscopus Catan;p dixit: rum colligcre ra;ignani quaindain strucin ad devasta-
Digni sunt isti an;ithemalc, (iiioniam adultciMntcs tionen, cujusquc materi;e : qua' quando collect;c
erant veritatem, et insidiatorcs Patrum ct : (|ui ab G suiil vd.icius (|uam pr;eceptuin fuerat, in circuitu
eis anathematizati sunt, digni sunt laude. propius poneiis terram in medium jecit, et contra
Tarasius sanctissiraus [Gc, sancta patriarchi fronti'in civitatis ibal. Sicque paulatim super;rdifi-
synodus] dixit:V;e aniraabus eorura quoniam ve- catis lignis itquc pulverc, civitatcmqueadiens, t:in-
leantur nomiiia eorum de libro viventium, et cum muro jaci vidcrentur. Igilur ((uando lii qui depo-
juslis non scribantur [Psnl. lxviii). pulationem j alieliantur, terram videltant prope quasi
Coiistaiilinus saiictissimus cpiscopus Constantia; montcin pr^dicisceutcm urbi apjiropiarc, gloriosos-
Cypri dixil- liciicdiclus Dciis, (|ui pust l;inlum inccn- (|uc tiostcs cxistcrc, et similitcr civitatcin pedites
dium, in(isi(jncm, ct abolltioiicm, rcli(|iiit ilia. ingrcssuros, uitro machinanlur ;ti/'.. esseque iu Cd
Theodorus saiictissimuscpiscopus .Myrcnsium Ly- hostes, ut civilatcm pcdites ingredercntur, priraa
ci2edixit:Qui h;ec fecerunt, domine, posuerunt lu- lucc machiiiantur'' ex advcrso terrae conge;iei, qua'
cernara suain sub modio. Scd bcnedictus Deus, qui apud Komanos agger appellatur , fossam sublus,
oslendit in lcncbris lumen salutis quam fodieiites hinc terrani fcccrunl, ut llammis
Cosmas Dco araabilis diacoiius ct cubuclesius D [duccre, et indeigncm cmitterc ul nainmisj lign;i :
dixit : Inveni ,'us autern et codiccm hunc in sceuo- incens:i aggerem ad terrain deponcicnl. Ht opus
phylacio vencrabilium oratoriorum patriarchii, con- quide n consumniatuin est aggerem autcm succen- :
nncntem diversorum marlyrum agones cum his : dentes consilio defraudati sunt, non habcnle ignc
autemetdcimaginenonraanufactaCamulianensium. progressionem, unde aere recepto materiam consu-
Praelerea [porro] reciderunt foiia, in (luibus erant mcrc posset. Cuin ergo in omnera dcfcctioncra de-
de imaginibus scripti :
' et ccce omnibus eura vciiissent, dcfcrunt diviiiitus f;ibricalain [fabrcf;i-
ostendo. clam] iconain, quain liomiiium (luidc.ii inaiius noii
Michael sanctissimus episcopus Syiiadcnsiuin di- operat;c sunt : Ab:igaro autem Christus Dcus, (|U(t-
interpretes et i sidiatorcs divin;c Sciiptune ana- sanctissimain iniagiiiein pcr cllossionem quani sibi
T^irasius sanclissimus palriarcha dixil: .Scd cou- ab c;i coiitr;i rogum ct li^Mia (liiiiiscrunt (ir.. cx ca
versus est dolor cjus iii caput ejus. roguiu cl ligiia respcrscruiilj ; el statini diviiia virlus
;;
fldpi oporantinm ailfuit, olquod priiis orat illis ini- A eo et confortato plnrimis verbis. abibal ad proprium
possihilc, pcrfuuebatur: continuo f[uippo recoi erunt locum suum. App:iret iterum d;einon incliiso, et dicit
llaniinam lisna, ct verbo eonfestim in priiinasversa ci Quid cst, m.ilc senex? nonne jurasti mihi (|uod
:
snperioribiis impartiebantnr, omnia i^nehincet indo nemini dicercs? et quomodo ciincta di.visti vcniciiti
porri^MMite ['>'c., et dictncitins iii prninasversa snp. ad te? Dico tilii, inale sencx, ut pcrjiiriis jndicabe-
imp. o. i. depascentc]. ris iii dicjndicii. Hes| (nidit ci inclnsiis : Qnia jiinivi
Leo reverendissimus lector maf;nic Ecclesi* regia' quidem, juravi utique; ct(ini;i perjuravi Lpejenivi],
Constantinopoleos dixit Et ego indignus servus ve-
: scio : verum meum Dominum et factorem perjuravi
ster. cum desccndissem ad Syriam cum apo- regiis te tamen non audiam.
crisiariis, fui Edcssa", et sacram ac non manufa- /)( codrm Limonario.
ctam iconain vidi a lidelibus lionorari pariter el
Narraverunt mihi iidcm Patres et hoc dicentes:
adorari.
Quia in his diebus mulier qua^dam Christi amatrix
Tarasius sanctissimus patriarclia dixit: Ilesterno
in flnibus Apamia; pntcum fodit et mult;i expen- :
imago ligurationem domin;e nostr;e saiict;e Maria; candelam et succendebat sicuti habebat consueludi-
Dei tienitricis portantis Dominum nostrum Jesum nem : et ad deprecationem stans ut iter sibi dirige-
Christum. Dicit inclususdaemonio Sine tractem. In : retur, dicebat dominam, in imaginemejus atten-
;id
crastino antem indicat hoc abbati Theodoro ^EIiot;e, deas: Sancta domina Dei Genitrix, quoniam viam
((iii habitabatlunc in Laura Pharensium et eiiarrat ; habeo longam ad ambulandum, multorum dierum
ei omnia. At vero senior incluso dixit: Abba. vere sp;itium habentem, de candela tua curarn liabcto, et
illusus es, quia jurasti dsemonio; verumtamen bene incxstinguibilem eam secundum meum propositum
fecisti hoc dicendo. Porro expedit tibi, ul non di. custodi.Egoenimadjutoriumtuum comitem habens,
mittas in hac civitate scortum, ad quod non ingre- vadam. Et his ad imaginem dictis, abib;it et propo- ,
alios codices habemus de causa sacrarum imaginum B dilatione vel induciis scribi per omnem principatum
usque ad quindecim et ut jubetis.: luum encyclicam cpistolam, ut omnem imaginalem
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Repleli picturamsiveintal)ulis, sive permusiva in parietibus.
suraus alquc cnntcnti. sive in vasis sacris et veslibus altarium,et quotquol
Sancla synodus dixit : Satis cst. hujuscemodi reperiuntur in cunctis Christianorum
Tarasius sanctissimus patriarcha dixit: Quoniam ecclesiis, exterminareac perfecte deponere [extermi-
demonstratum est in pra;cedenti lcctione, quia ab ncnt, ac p. deponant] necnon et quotquot in foris
:
justum estetiam fratrem noslrum etdilectum domi- argumentatus hoc, ut imporlabilem ostendere ini-
num Joannem, et loci servalorem apostollcarum micitiam quam contra nos hali.'bal [Gr.. callide, ut
Orientis sedium, audire : habet enim (|uamdani rcla- nullam suspicionem sufle contr.i nos inimicitiae da-
tionem insinuantem, unde coeperit imaginum sub- ret]. Ast tyrrannus, dcccptionc i-aptus, liuic levitate
versio. usus obsecundavit : et mitlcns deposirit ab omni
Sancta synodus dixit : Et quKriraus, dominc, au- C provincia qu* sub ipso erat, .sanctas imagines, et
dire de hoc. rcsiduas similitudines: et hoc modo non parcens
Joannes reverendissimus monachus ct loci ser- (lelurpavitEcclesiasDei perveneflcum llebrjeum sub
vator Oricnlalium pontiflcum, a pittacio lcgit. potestate sua sitas,antequam pcrvcnirct malum ad
Volo cgo humilis et cunctijruin novissimus osten- terram istam. Porro fugientibus Deo amabilibus
derccumomniveritatecorampncsentiacsanclaveslra Christianis, ne propriis manibus subverterent san-
et sacra synodo, qualiter et quando el undc habue- ctas imagines, Hebraos Deo odibiles, ct vilissimos
ritinitium pe.ssima et Deo exosa hscc Christianos Arabes angariabant, qui ad hoc raissi erant Ami-
accusantium ct imagines confringentium ha>resis ra^i : sicque inccndebant venerabilcs iconas, et do-
compendio duntaxat sermonls uti procurans, per mos ecdesiarum modn quidem linicntes, modo au-
charlamjudicavibonum licri narrationem, (|uatcnus tcm cradcntcs. Qnibusauditis, pscudnepiscopus N:i-
nil mc veritatis latcat. Arabum ilaquc qui sinc Deo coli;c, et hi qui circa ipsumerant, imitati sunt ini-
sunt, niortuo lyranno, id est consiliario (Scleman quos videlicet Jud»os et impios Arabes, injuriam
autem erat hujus nomen) ei successit Umarus: qui inferentes ecclcsiis Dei. Justumautcm judicio sacro
ad principatum ascendens, mox accersicns pepulile vcstro intimarc auditui, qualcm miscr ille flnem cl
fossa projectum [Gr., e fossa projiciendum] Masal- D vcncflcus Hebranis susccperil. Cum enitn hos egis-
raam a terra hac, cum esset hostis insanissimus setsymbulus Ezidus, non plns (|uam duobus annis ct
qui magni Dci et Salvatoris nostri Jesu Christi dimidio vivcns defunctus cst, etperrcxit in igncm
gratia, et sanctissims Dci genitricis quie illum slcrnum. Et iraagines quidcra in antiquo slatu
peperit, cum confusione multa et perditione pro- suo et honore restitutse sunt. Porro hujus filius
prise Saraccnorum militia; reversus est Syriam, Ulidus noinine iii(lign;itns. tan(|uam homicidam
nil eoriim (iu:c sperabat adepliis. Mortuo aulcm sui patris vcnclicnm tiirpissim;i innrlc intcrtici
Umaro snbrogatus est Eziilns, vir (|ui(l:im lcvisct jiissii. digna pro facto falsac divinationis suae por-
mobilis. Erat antcm Tibcriadc ductorquidam pra'- tantcm.
varicatorum Ilchra;orum, vcneficus divinus, damo- Sanctissiraus cpiscopus Messanx dixit: Et cgo
num animas la-dentium organnm, cognominatns puerulns cram in Syri;i. cnm Saraccnorum symbn-
Saraiita|)cchys, impius inimicus Ecclcsi;c Dci. Qui liis imagincs siilivcrlcrct.
vidclicct nc(|uissimus llcbicuscum didicissct imp(!- Sabbas revcrendissimus monachus cl hegumenus
Aiiasl;isii verha :.S/> cnim Grxri appcltanl rci/cm Saraccnorum.
! !
mon.Tsterii Stiuiii dixit: nnniino, ot nns indisjni R ost (lopnsitus : npo pernsnrnm imnpinos onnlrin-
sorvi sanrlii;itis linr rxiictinuis, iit sacr;r inia- ^(>ntium iKrrosis hic oxtorinin:il:i cst. l!oiii>dictus
};inos roslituaiitiir in Inois siiis jnxta prinroin con- Dous (]ui dicit per s;inotum apnstolum .lo:innom :
siiotiidinom, ot iit lil;inias oeioliront pii (;hrisli;ini /•>/o .siim Alplin et Oinrf/a {Apoc. \. ii). Benodictus
oum illis Dcus, qul hic in primis et in flne fldem orthodoxam
Tarasius s;inotissimus patri;troli;i dixit: niiiil di- cnnfirm.ivit.
citis, vonor:iliilos fratiMS? Sanct;i synodus exelamavit. per unum^iuemque
.Sanota synndns dixit: V.i nns nmnos oonsenti- vorsiiin tor pronunti;ins : nivininus sonantinin l';i-
vator sanolissimi pap:r sonioris Uoma' logit ox |)it- persoouti Abeis edncti vonor;ibilos imasines
sumus !
m:i! patriaroli:o, ali|uo nnini sanctsr huic et univorsali ob(>(lioiitos sumus, elconi;ratul:iinur in facio m;itris
synodo Petrus archiprosbyter sano,tissim;T! Ecclesia; Iniditioni Ecclcsi;e catholicae [Gr., gloriamur in f.
sancti ac laudabilis apnsloli Petri, et Petrus presby- C ni. Iraditione E. c.j ! Credentos in unum Deum in
ter et hegumenus monasterii Sabbs, ambo sancti Trinitate laudandum, honorabiles imagines saluta-
loci servatores Adriani pap;i' sonioris Rom;p .lu- : mns Oui sic se non babent, anathemasint! Qui ita
!
stum arhitramur, ut secnndum pronuntiationem non sentiunt, procul ab Ecclosia propollantur! Nos
omnium nostrum, imn juxta aiitiquam traditionem antii|uamlegislationemEcclesi;ecalholioxsequimur!
calholic;!! Ecclesix, sicuti omnes saneti Patres edo- Nos jura Patrum conscrvamus ! Nos eos qui addunt
cent nos, veniat in medio nostrum colenda imago, velaufenint ex catholica Ecclesia, anathematiza-
et hanc salutemus: ot ([uemadmodum placnorit mus Nos venorabiles iconas salutamus Superin-
! !
vobis sacerdotos, pronnntiate siiper hoc. Et aliud ductam nnvitatem Christianos accusanlium anatlie-
capitiilum suggerimiis, ut omiies oonscriptinnes, matizamiis Nos ens (|ui sio sc non habent, anathe-
!
quiB contra vencrabiles imagines factie sunt, cum niati submittimus Clirislianos accusantibus, id est
!
anathemate deleantur, vel Igni tradantur: et imagines confringentibus anathema His (|ui assu- !
de hoc petimus pronuntiari, ut vidctur sacrse munt dicta sanct;EScriptur;e, qu;e sunt contra idola,
synodo. in venerabiles imagines, anathemal His qui non sa-
Sancta synodiis dixit: Veniat, fiat lulant sanclas ac venerabiles imagincs, anathema !
jubet sancta vestra synodus, ponatur crastino vene- iconas accedant, anathema llis qui coinmunicant !
rabilis imago, et omnes salutemus eam. scienter injuriam et inhonorantiam inferentibus ve-
Sancta synodus dixit: Fiat, fiat nerabilibus imaginibus, anathema His qui dicunt !
Joannes reverendissinius monachus presbyter et quod excopto Christo Deo noslro alius ernerit nos
loci servator Orientalium pontificuni dixit: Bene. ab idnlis, anathema His qui audent dicere catho-
!
(lictus Deus, qui glorificavit amatricem Christi Ni- licam Ecclesiam idola aliquando recepisse, anathe-
oaeensium hanc civitatem in diebus Constantini el ma !
Iren;e amatorum Christi imperatorum. Benedictus Multos annos imperatorum Constantini et Irenae !
Deus qui exhibuiteam duplici gratia dignam.Fidem magnorum principumet imperatorum multos annosl
prius hic Christus expressius explanavit nunc au- : Paciflcorum imperatorum multosannos! Depositores
lem per sanctam synodum lianc dispensalionis suse novitatis (ju;e pridem fncta est, Doraine, conforta 1
symbola omnibus manifestavit. Arius infarais hic Piam da, Doraine, vitam eis !
ACTIO SEXTA.
redimitse matris ejus. anno octavo consulatus eo- sanctK Romana' Ecclesia; sancti apostoli Petri, et
ruin, tertio Nonas [«/., pridie Nonas] Octobrias, in- Petro reverendissimo presbytero, monacho et hegu-
dictione undecima. meno venerabilis monasterii sancti Sabba; Romse
Convenienle sancta et universali synodo, qu;E per siti, tcnentibus vices apostolica; sedis almi et san-
divinam gratiara et piam sanctionem eorumdem di- ctissimi archiepisoopi senioris Romas Adriani, et
375 ANASTjVSII BIBLIOTHECARn 376
Tarasio almo et sanctissimo archiepiscopo magni A diabolo ct malignis ejus virtutibus per dsemonica
nominis Constantinopolcos novae Roma-, et Joannc siraulacra, ct creatura' potius quai.i Creatori servie-
ac Thoma rcvcrcndissimis prcsbytcris nionachis, runt,juste idololatra" decrcti sunl nominari : (quos
et vicariis apostolicarum scdium Oricntalis dioecc- et) iis qui Christum induerurif, ct gnitia cjus ab
seos. idolis lil)erati, atqueab eoruni crroresalvati, regale
Rcsidentibus quoque ante sacratissimum ambo- sacerdotium et gens sancta cllccti, comparare at(|ue
nem tem|pli sanctissim;e ac magna! eccicsiiP qua;co- coiiferrc conati sunt [Gr., sunt clTecli, inurereco-
gnominatur .Sophia: pncsentibus etaudicntibus glo" nati sunt] morc imperfcctorum aborti-
: sed utinam
riosissimis cl magnilicentissimis judicibus, id est vorum mox nata verba eorum corrumperentur [fir.,
Petrona iaudabilissimoexconsulepatricio, et comite corrupta essentl, priusquara iii Ecclesia Uilia cssent
Deo conservandi iraperialis obsequii et toUi sancta ; cfTecta conta^ia. Verum quia cum inepta essent, a
synodo secundum ordinem qui prescriptus est in quibusdam lacte nutrita sunt : licet ad perfectam
prima actione pra-sentibus etiam Dco araabilibus
: nondum pervenissent a-tatem, h;ec perimcre gladio
archimandritis ct hcguinenis atque omni niona- , Spiritus necessarium ducimus. Sed in his omnibus
chica plenitudinc; propositis sanctis et inlemeratis dux nobis sit Christus vcrus Deus noster, qui illu-
Dei Evangeliis. B rainatomnein hominem veuientem in hunc mundum
Leontius [Leo] inclytus a secretis dixit Novit : [Joan. qui solus intellectus est pic iiitclligentium
i)
sanctact bcata synodus, qualiter in pnecedenti con- et intellectorum, et sermo dicentium ct dictorum,
ventu diversa dicta lcgcrimus [nl., digcsseruntj di- qui omnia omnibus et est et ellicitur; qui dat lin-
vinitus insequcndorum li;ercticornm, (lui accusave- guam disciplin;e copnosccndi cum oportct dicere
runtsanct;im ct immaculatam Christianorum Eccle- vcrbum. Declaratio enim scrmonuni ejus illuminat.
siam ad erigendas sacras imagines [nr., ob erectio- ct iiitcllectura dat parvulis (P.<. cxviii) quatenus ;
nem sacrarum imaginumJ.Hodieautera pras manibus raendaciura pellatur, ctveritas introeat omnibus lu-
habemus eorumdcm Christianos accusanliura bla- cide ac splendide fulgens : quam pietatis zelalores
sphemiara in scriptis, id est absurdani et evcrtendam aniplexati, divini .\postoli raeraores inquientis, Vcb
ati|ue per se redarguendara deflnitioncm pscudosyl - mihi rst. si tiun ivnmjdiznr.n-o (l Cor. ix) : debent
logi, in omnibus consonantcm imi i;c opinioni Deo ejus et adv.icati et protcctores csse mcndaciura re-
odibilium hicrcticorum: sed ct artiQciosani ct eflica- darguentes, et funda spiritus lapidantes. Unde Utm
cissimara ejus refutationem, quam Spiritus sanctus secunduin Scripturas, quam mores Patrum, scruta-
liquido pr;cbuit (oportebat enim eam divulgari si- bilitcr ac syllogisticc contra stultiloquia venientes,
pientibus allatibus fir, contradictionibusj, et dis- C secundum 1'hinees mucronc spiritus, una redargu-
cerpi fortibus refutationibus) : quam et subjiciraus tionis plaga facile hos qui sibi in hac impictate con-
ad quod placuerit. globati sunt, siraul pungere studeant, et mendaccs
Sancta synodus dixit Legatur. : per evidcntcm cxhibitionem linguas eorum cunctis
Joannes Deo amabilis diaconus sanctissima; ma- ostendant;quippe qu;e etcontra nutitiam unici Filii
gna; Ecclesiae Constantinnpoleos, et cancellarius, Dei, et contra Ecclesiara ejus elaUe, et iniquitatein
legit, in exccisum incarnationis ipsius locut;r sunt : et ita
dcmum disruptis vinculis eorura gladio spiritus, qui
liEFUTA TIO ejm qnw resarcitiata et fallaci-
cst \crbum Dei {Ephrs. vi), et deposito jugo indisci-
ter nominala cst definitio a conyregata
plinationiseorum,tcgrainaversutiaruraipsorum om-
turba eorum qui Christianos accusant.
nibus manifesta constituant : quia Dominus derisit
TOMUS PRIMUS. eos, et subsannavitcos, et loquetur ad eos in ira sua,
Gratum est semper odicnti homines daemoni tam dicens Disctditca mc, non novi vos {Miitth. vii). De
:
a Deo separare, quam multiplicibusfallcrc seductio- quibus etiam per prophetam Jeremiam prxdixit :
nil ei magis sollicitudini etstudio est, quam pietati D eos, et non prxcepi eis, neque locutus sum ad eos :
r)uod etiam et in tcmporibus nostris ostendit per sedurtionent cordis sui prophetiytnt vobis (Jer. xiv,
conciliabulum (|Uoddam, in quo (|ui congregati sunt xxiii). Idcirco erunt projecli in viis Jerusalcm, id
subjecta; inateri;e [Gr., expositionis auctores cfj. est, Ecclcsi;c catholic;e; ct conculc;itio oranibus (jui
suasores sunt effecti, et septimum semet diffa- pie Deum'confitentur. Laqueusenim fortis viro labia
maverunt csse conciliura, siinplcx et cunctis agni- sua, et capitur scnnonibus oris sui. Rctributioau-
tum quod est adversus idohi odium, veluti (|nam- tem labiiirum ejusdabitur ci impictatis argutio. Ait
dam iii liamo scductoriam escain objicientcs, exse- enira : .Xnjuaui tv, ct statuam eontni fariem tuam pee-
cramcntum suuin c contrario proponenies contra rnta tua {Psal. XLix). Et quidem super his ista
iinaginales figuras [Gr., et ex eorum rejicientes dixisse sulficiat. Ne vero prolixis anfractibus pro-
in imagin;iles fig.],subripiierc simpliciorcs: et anti- longcmus sermonem, proposiLim viam coiitinuantcs,
(luissimam illam ctcorrupl;im vocem, idolorumvide- ad rcdargutiones ex ipsa supcrscriptione verbum fa-
licct culturam, iterum fabricantcs, pcr ((inra ii (|iii ciamus. Neque enim alilcrhorum vaniloquium igna-
:
[Gr.. uiiam nobisac.quirciites caut. utvidelicfit nihil pretiosi metallum est commodi, les vero vile et inlio-
a ludiis iniiiivctur ex liis qua'] ad divinum ciiltiim norabile : Ita et lia'c cuin ;iureum vel pretiosum in
l)ertiii('rc miscuntur ; scd magis apostidicis ct patcr- dogmatibus niliil li;ibe;it, sed iii oinnibus ;erc;i [su-
nis (ilicdiant '
iilicdimus j diiciiiiicntis, iiccniui cl i\-~ b:erata !
sil et repnibi vciicnoi|ue mortifero plena
clcsiasticis iiistitutis. Itdganuis autem cos (|ui lianc [rubiginc inortifer;i ]s:icr;itissiiiiissexsyno(lis,aurcis
tuerint adepti scripluram, quo cam scrutabiliter et carminibusspiritus refulgentibus, connumerarl non
iion transitorie legant: ut liquido et expresse com- meruit. Ilabens autem elationem ejus qui dixit,
perientes subtilitatcm objcctionis, biuream [victo- 1'onum thronum mrum siipra nubes {Isa. xxiv) per-
riam : victorias ct laudes ] Dei I';cclesi;e solvant. sonat bujuscenodi.
Usi siint autem proiEiniis luijuscemodi. Grrijorius cpiscopus Neocxsarise ler/it:
C/'(';/()c/hs /(co ainaliilis fpisrnpus Nrocwsarix Irjjit ^ « Sancta niagna et universalis synodus, qu;c per
:
tores. Ouomodo eiiim sancta, qn;e iiec i|uid cst san- Joanncs diuconus lcijit :
380
37'J ANASTASII BIBLIOTHECARII
» exliibuit, hipc ornate et ordinate agitari defini- A se vocem per deiloquum David et psalmistam pro
» vit: quatonus inoolumitati per craliam denat» latam Quare enarratis justitias meas, et assumitis
:
» collocalum habens, et in excelsum contra fa- Ait Scriptura in raundi factura Deum dixisse:
» clorem suum sensum extcndens, tenebrie hinc Faciamus hominem ad imagincm et similitudincm
» cum appstatica virtule sua factus est, et ex glo- nostram [Gen. i). Ingens ergo est magnitudo digni-
» riosissima, lucem exi-
lucera faciente, et super tatis. quia terrena imagine Dei
honoratus est. Sed
stente Dei principaliUite sponte cadens, omnis conservante primx
» eo seductione cadente, ac non
» malitiae ultroneus factor et invenlor ac magi- plasmationisdiguitatem, humanumgenusin idol.da-
non ferens aspi- triam translapsum est. Ilunc Deus et Verbum
» ster apparuit, et offuscatus est ;
Patris
qui ante vaticinati sunt, sicque demum egregii Pa- Ecclesiam Del
verbis suam sententiam consuenU!s,
tres nostri (|ui illos seculi sunt, interdixerunt et ex- judicant, mollientes sermones
tan.|uam errantem
secrati sunt, sermo eorum esset. omnes utique pronuntiantes ;
suos supcr oleum, scripta qu.T.lam
alumni Ecelesisecomponerent !assentirentur],et ha?c dolosa verba oornm. et .iaculum
saucians est
et
tradere scripturse illis oppnrtunum existeret. Sed in se autem
lingua ipsorum. Loquuntur pacifica,
quia hanc dcserentes, mendacium protegunt et ;
propter quod etinferunt:
habcnt inimicitiam :
Inviti, pr.Tstantissimi, ad veritalcm liahiiiiiiii. titulorura picturam ellecta est. Nam iiostquam sancta
et universalis sexta synodus facta est, usqueduin
Totus (Miiin sacor apostoloruin cceliis, ct saiicla l'a-
ipsi congregati sunt contra venerabiles iconas, non
trum iioslrorum caterva, ad homiiics vcnisse Dci
plus ((ii;im septuagiiita pr;rtcricruiit aiiiii. Undc oin-
Patris Vcrl)um ct 1'iliurn pr;iHlicat, ut crucrcl nos
iiibiisli(|iict, (|iiii(l iieiiuai(ii;iiiiiiiliis;iniiis im;igiiiiim
abidolorum errorc. Scd ct pricnuntiatasvoees hahc-
l)ictur;i' sunt tr:idit;e, si^l iii tcm|)oribus scxt;iin sy-
mus per prophetas ita clamantes; Eccc eniin. ait,
diea veniiint, dicU DominHs, rt dc.leho nomina idolo- nodiira prffcedentibus: et revera ab aiiostolorum fue-
ramur? Auditc divinain Scripturam diceiitcm {Psal. ((uinque nobiscum conversans, magnum etsalutare
mysteriura nostr.-c Rederaptionis operatus est ;sici(ue
cxLiv, cxLv): Regmim ejus mtemum, etpotestas ejus
iii genevationes generationum et Regnahit Dominus :
.id coelos iter effecit, ascendens procul dubio uude
\
rationem. Ncquaquam, iit impei-atores tcrreni modo illos ipse docuerat. A teraporibus crgo istis usque
ejus in aHernum manet. Neque enim ut homo est stianis regnavit, transierunt aniii quasi treccnti,
cuni prius tyrannidem pagani excrcerent quaiido
Deus ut formetur, nequeut Filius hominis, ut com- :
mineturei, sicut scriptum est. Hisautemet Aposto- scilicet plurimi Cbristianorum boiiuin certamen cer-
lus consonat dicens: Sine peenitentia cnim sunt, in- tantes, martyrio s;nculura hoc derelinquebant adver-
fantur. scmet adornarc putantes. Subinferunt enim, vino zelo coinraota, tcraplaqueconstruentes, quidim
iii nomine Christi, quidara vero iu honore sancto-
sesse imimgnantes
C rura, alii humanitatis in eis Christi Dei noslri acta,
Gregorius episcopus legit
alii autem certarainis martyrum narrationes colori-
« Et ita demum cum assumptione in cnelos ascen-
bus exarabant alii autem in tabulis semper me-
:
Ind ctura et ineruditum sensuin habentes, nec Ecclesia catholica sive scripto sive sine scripto ab
senserunt tyranaica; suse ipsius vocum novitatis ab- D antiquis temporibus, una cura sanctarum quoque
jiciendam opinionem, fastumqueetarrogantiamsuam imaginuni deraonstratione corroborata sunt et st;i-
isti, qui turaultuari susurrando con:i'ntur ; et versuto Sancta vero sexta et universalissynoduscum
bilita.
volentes velaraento suuraipsius sensum oburabrare, proraulgasset definitionera suam contra eos qui
ridiculum quoddain exdesidia patiuntur, laudantes unam voluntatem praedicant in Christo Deo nostro,
multura ac magnilice ecclesiasticam legislationera ;
etConstantinus ipii tunc iinperabat, et praeceptioue
et hanc immutilatam servare sanctas sex et univer- sua per beneplacituin Dei h.inc congregaverat. vita
sales synodos, licet nolentes, proraittunt [G;-., assen- (lost raodicum excessisset, Justinianusque fllius ejus
tiuntur]. et verbisquideni simulant pietatera, mente imperium obtinuisset: iidera ipsi qui iu ea fuerant
autcm iniquitatem operantur: et labiis eam hono- congregati, rursus nutu divino unaniraiter conv»-
rant, corde autein longe distantab illa ( Isa. xxix : nicntes post quatuor vel quinque annos, regulas
miniine consentientes admittere traditionem, qu;e in ediderunt pro eorrectione ecclesiasticorura negotio-
orani pra^terito terapore a tot sanctis retenta est. ru.n usque ail duas et centum. In quibus canonibus
Utinam multitudinem saltem reveriti essent Chri- etiam de imaginibus in octuagesima secunda regula
» :
num picturis atinus digito pra?cursoris cxaratur Oui spiritualem expuenant Jerusalem, id est ca-
ostensus, ()ui in figuram prajcessit [(Jr., assumptus thollcam Kcclcsiam, his tigurantur qui lerrcnam
esl] grali;r, vcrum nobis per leircm pr.Tmonstrans cxpugnavcrc Jerusalem. Kl festinant et ipsi patrio
ajnum, Christum videlicet Deum nostrum. Vetcres uti scrmone, quemadmodnm quon<lam Rhapsaces,
ergo Ggurns el umbras. ulpote veritatis indicia ct qui Hebr.-ea lingua contra Israei uleliatur (IV Ri'g.
pracedentes charactcres Ecciesix traditos salulan- xvm). enim hsretici patcrnam doctrinam et
Isti
tes, gratiam honore perferimus et veritatem, hanc ecclesiasticam vocem contra Patres contraque ca-
ut legis plenitudinem admittentes. Ut ergo pnefectio tholicam Ecclcsiam armant. Sed i fntrtibuit, inquil
etiam percolorum opcrationes in omnium vultibus Dominus. rnrmii rnrjnosrrtis rn.t [ Mntth. Vll). Com-
[antc omnium oculos" depingalur, characlcrem A<j.n\ jiarati cnim sunt scpulcris dcalbatis, qu;e foris qui-
Christi Dci nostri qui toliit pcccata mundi, secun- dem parcnt hominibus speciosa qucmadmodum et :
dum humanitatem, etiam in iconisex hoc pro veteri isti Christianoru n calumniatores patriis quasi co-
agno definimus depingi : per cum videlicet cclsiiu- operti scrmonibus. intus autem pleni sunt ossibus
dinem huniilitatls Dci Verbi considcrantcs, ct ad et omni spurciti;i :'.U'i»/i. xxiii mortuis videlicel
.
memoriam convcrsationis quam in carne gessii, B foptidlsqucdogmatiluis. Nos autem idem sepulcrum
passionis (|uo((uc ac salutaris mortis ejus adducti, revelantes, in manifestotioiiem faciamus cunclam
atque redemptionis qu» hinc est mundoeffecta. Vi- eorum immunditiam : qaiasecundum propria desi-
demusergo cuncti et intelligimus, quod el antesan- deria pervertunt qu;e in Ecclesia catholica sunl a
ctas synodos et post sanctas synodos imaginum de- sanctis Patribus edila. Et vocibus quidem eisdcm
scripliones in Ecclesia tradit;i' fiicrint, iiucmadmo- utunlur, sed astule commutant sensus eorum. Qua"
dum et Kvangelii. Etenim per lcctionem aiiribus namijue advcrsus .\rianos ipsi prnfati sunt, isti con-
perceptain hujus auditionem menti transmittimus, tra vcncrabiles iconas, stylo scripiur;e mutato, falen-
et oculis inluentes imaginales furmas, simili modo tur. Quod enim memorabilis Patcr Gregorius Nys-
inlelligibiliter illustramur: el per
duas res i^ivicem s;eorum pr;esul Ecclesix in epitaphii sermone, quem
se sequentes, lectionem aio et picturas, unius noti- super sancio Basilio, suo videlicct carne ac spirilu
tiam accipimus, ad memoriam rerum venicndo ge- fralre, scribcns adversus .\rianos dogmatizavit,
starum. Ilinc et diiorum gcneralissimorum scnsiuim isli conlra imagines assumpscrunt : ([uod cx eadcin
inCanlicis canticorum copulata hajcoperatio potult pr.Tfatione ipsius periocha? videri poterit, qu;p ita
inveniri, cum Ostende mihi facicm tuam.
dicitur: se habet: Utique nullus ignorat intentionem osten-
sonetvoxtua in auribus mcis ; vnx enim tun rlulris, ^ sionis, qii;p temporc magistri noslri effectaest [Gr.,
et fncies tua derorn [Cant. ii). Quibus consonantes et inl. cur tali lempore noster claruerit doctor]. Quia
nos psallendo dicimus: Sirut au(tii-imu!<, itn rt vidi- cnim hominum vesania circa idola pr.Tdicalionc
mux{Ps'il. XLvi). His ergo ita se h:ibentibus. op- Chrisli exstiiicta fuerat, et omni^s erant in ruinis
portune dicendum est ad eos qui contra sanctas jam ct abolitione vanorum culturse, per totum pene
imagines garrierunt: Yana locutus est unusrjuiqur orbem pra^dicatione pietatis exorta: is qui t«nebal
nd proximum suum ; labia dolosa in cordc, et cordr humana? deceptionis principatum, undique coerci-
hcuti suum mnln (Psal. xi A qiiibus eruamur gr.a- ). tusCliristi nominc ab orbe terrarum abaclus est.
tia Christi veri Dei Salvatoris nostri. Cum autcm in malilia sapicns maliti;e invenlor
TO.MUS SECUNT)US. exisleret, non cst fraudulus m;illgnis argumen-
tis ad faciendum rursus per seductionem sibi hu-
Epiphnnius diaronus hr/it :
» pnedicUis maliti;c f,ibric:itor, non est frau(l;itiis qni iiomcn Chrisli crealnr.c iinposuerunt, h;iiic
» per divcrsa tempora et modus maligno ingenio fa- jidorcnl, huic dcscrviant, in ea spem salulis ha-
» ciendi sibi subditum genus humanum sed : in beant, ab ipsa prscstolenlur judicium [ex. esl
ct
» schemate Christianismi idololatriam sensim in- creatura, ct sccundum propriam naturam aliena
» duxit [Gr., reduxit', pcrsuadens sophismalibiis esl a divina subslantia. iiihil de lioc curarent S(>(l ;
» suis ad se spcct;intibus miiiimc a creatur.i rccc- iiomcM Chrisli civatiinr imponcnles, hanc adoni-
» derc, scd hanc adoraic, li;inc(|uc pcrcolerc, el rent, huic dcscrvircnl, iii ea sp. sal. habcrcnl, >'l
(lirluiii csl, iiomiiic (;iirlsti:init;itis imliirt,! cst |et furmationcm bl:is|ilicinia;n (•on;iti stiiit usiir|i;ire.
oinnino ii:K'tusa|)iist;ita hoiiiiiics totius cjus iiequi- Igitur ct iii hoc filsiloqiii ([iii(|:iin ct nKMid.iccs in;i-
ii;c capaces. Arium ln(|uani, Actium, Kuti. Eutl. et nireslantur, (|ui ct inlcrunt qua; licil;i miiiimccom-
praclerea mnltos alios, per ipsos idololatriam, ctc.. probaiitur.
reduxit]. lit obtinuit homiiies ianguor, (jui ser- Grr(jririus cpisi^ripus Injit
vierunt cicalur^c potius i|ti:im Crc:it(iri ; it:i ut ct
« Proptereaqiiem;ulmodumolim Jesiis salutisqaod
auxilio illius tcinporis impcr:iloruni dcccptio conlor-
» nostra; aucioret consummator sa|)icntissimos di-
tarctur, ct oiniics exccllentes principatus pro codeiii
» sci[)ulos suos sancli Spiritus iiiduens virtute, pro
lansjuoro certarcnt. [Gr., Cum erjto omnes prope-
» immiiiiilioiic t;iliiim, iii omnem tei'r;im dircxit :
monstratum, quibus Arius, Eunoniius, Eudoxius. Qui locutus est iniquitatem talem in Excelsum
llacedonius, et (]ui circa illos, dissimiles [Anoinoei] aliquando ? qus fiat hac impietate crudelior 1
scilicet et Seniiariani, creaturain Filium ct Verbum irreverenteni et raalignam blasphemiara I o abs-
Patris et Deum nostrum falebantur, tan([uam Deo conditam fraudem ct variam falsitatem ! ut ex
((uidcni, sed crcato servientcs [Gr, tanquam Deo ipsius diaboli ;irgumentatione instrueti cifantur;
illi ([ui creatus erat, ser. ]. l'nde idolorum cultores quia visionem et vultuni, qu;x! chire nos et expresse
juste tam ab ipso quam a catholica Ecclesia nonii- ad gloriani Dci nianu quodanimodo ducunt, et per
iiantur, eo ([uod eum quera colunt, ex non exstan- quae huinilitatis celsitudinem Dei Verbi considera-
tibus ut essct fitcantur effectum, sicuti omnis eo- C mus, et ad conversationis ejus quam in carne ,gessit,
ruiii qu;e condita sunt, creatura. It:ii|uc sanctas id est, passionis et s;ilutaris niortis ejus memoriam
imagines Cliristiani iieque deos nominarunt, neque trahiniur, d;cmonicas niunitiones extollentes se ad-
ut diis deservierunt, neque siicm s;ilutis su;e in cis versus scientiam Dei, et diabolicam argumentatio-
aliquando habuerunt, nei[ue ab illis exspectant fti- nem et errorera ausi sunt nuncu|)are. Intenderunt
turuni judicium, nisi ad recordationera et nionimen vere urcum. suura rem umuram, ut sagittent in oc-
cas halicntcs, et aniore circa illaru:ii principalia cultis immaculatum [Psal LXiii.) Si enim conflte-
flagrantes, has et aiiiplexi sunt, ct honoraiiter ado- rentur, pro imniinutione idolorum indutos virtuteex
ravcrunt; noii tamen divin;c his servitutis vcl cultus alto sanctos diseipulos, adveniente super cosSpiritu
oflieium im|ienderunt (abesto calumnia), sed neque s;incto, fuisse missos, non uti([uc dicerent alios
aliis ((uibuslibct rebus. Ariani autem creatura? coii- ercctos, post([uam obtinuit illorum traditio et do-
numerantes Dei Filium et Verbum, ab eo spem sa- ctrina annos circiter octingientos et Paires sancti
lutis sua> pr;cdicabant habere, et pereuni futuruni hanc ut ancoram securam confirmaverunt et stabi-
judiciuni cflici. Hujus rei gratia cgregius Pater ar- lierunt. Semcl enim univers;iliter erepti per Chri-
gucns illos ait : llanc, id est cre;ituram, adorare, stum ab idolis, non egemus super idolis conqueri
huic servitutera cxhibere, in ea salutis s|)eni habe- D ['j/., re[)rendi] : nisi forte pnesumant dicere, mu-
re, ab ipsa exspectare judicium. Ergo probantur tationera f;tctam in Ecclesia, et leges alias et ordi-
veritatis adulteratores hujus vocum novitatis propu- nationes traditas; inducentes nobis occasiones ir-
gnaiorcs, et secundum pro|ihetara {ha. i) caupo- rationabiles et negatione refertas. Hoc enini rumore
nes ; miscentes vinum aqu;e non solem hoc, sed : et fortes isti tumultuantes dicebant, sicut olim Jesus
et falsarii paternarum traditionum eftecti sunt. Eo- salutis nostr;c auetor et consuiuinator. Hinc accedit
dem quippe dcifcro Patre dicente, Dei [G)',Filii] eis dicere Omnc quod antiquatur et senescit, prope
:
vocatione n minatam, ipsi volentes in iraaginalem intcritum fit [Hcbr. vm] : et quia antiquata est apo-
forniationem sensum translerre, pro Filii vocatione, stolorura doctriua, novara nos procuramus erigere:
Christi vocatione falso profati sunt. Manifcstuin est quia et Mo>ses ct Aaron saserdotes simili inodo
enim ([uod dicens, Filii vocatione nominatani, ad- fuisse proiiantur. Sed quando gartia subintravit,
versus Arianos pronuntiaverit, in supernam et iii- Apostolus dixit aliuni surrexisse s;icerdotem. Ergo
creatara divinara generationeni Filii blasphemantes. et nunc debuerant dare maximam quamdain gra-
Propter quod et primores ejusdem hsereseos publi- tiam, apostolorum gratia superiorera [sic enim et
:
dirunl) ad perfectionem (luidcm nostram el maijiste- A spernere : idcirco spernet illos Dominus, et erunt
rium. Et cum episcopi essenl (|ui t:ilem synodum apud omnes (|ui in ea n;(li sunt, reprobati et ana-
adunaverunt, et perfectionem apostolicarum disposi- thematizali : mansit enim ine\pugnabilis et incor-
tionum haberent, et alios debuissent perficere, non ruptibilis [Gr., inconcussa] et immohilis. l'orro
ab aliis iiertici. Naiii ma^'is renueriint doctrinam aduiationibus replentes os, ad narrationem a se
maijisterii ac traditionis sanctorum apostolorum et gestorum faciunt gloriantes.
illustrium ralrum nostrorum. Unde consortes et Orcijorius t^piscopus lcijit:
participesnullalenusostensi sunt horum eruditionis
« Omne sacratum convocaverunt Deo amabilium
et non consenserunt traditioni
doctrina>, eo (luod
David dicens:
eis psalmista
i> episcoporum collegium, ut synodice in idipsum
eorum, et imprecatur
» efTeclum et scripturarum qu;rstionera faciens de
Disptrdtit Dominus umvirsa laiin diihsa, rt liw/uom
Dical et nobis psallens ve-
>> seducloria similitudinum culorum operatione, (iu;e
maijniloquam {Psal. xi).
fundavit, neque per redemplioncm qua3 est in Jesu cunt el nominant ; non profecto aspicientes ad id
Christo Doinino nostro coiifitentur gcnus salvari (|uod videtur, sed ;<d ea qu;e in ipso signantur. Au-
humanum. Quos eniin Christus proprio mercatus dientes eium ;iuribus, Gloria tibi, Domine, prochi-
est sanguine, ilerum diabolo veiidunt. Quos propria mant, et eamdem utique deferunt
videntes oculis,
morte vivificavit, ipsitoxico labiorum suorum mor- gloria; actionem. In memoriam (|uippe venimuscon-
tificant, et in laqueum inferni demcrgunt. .\udiant vcrsationis ejus, (jua cum hominibus conversatus
Cantica canticorum apcrte ad Ecclesiam cx persoiia est. Quiibjuid ciiiin narratio in scriptis insinuat, id
Christi cantantia : Tota hona [pulchra] cs proxima psum et pictura deiiunliat. Qu;ilia vero impudeiiter
mcu, tota hona es, ct macula non cst in tc {Cant. iv). D j;((:tanter(|ue verbosa faucc garricrunt, inspiciamus.
Ecce jam audierunt totam eam boiiam csse et pro- Qu;e avellit ex summact Deo decitiili latria ;ul hu-
ximam Christi, ac ab omni macula liberara ; ad milem ac materialcm cr;catur;c latriara. vesaniara
quam et per Isaiam affatur Di manu mea dqnnxi : linguam ut gladium acutam et mendacio infectam
muros tuos, ct in conspcctu mco cs scmpcr {Isa. xlix). habcnlium, iinin;icul;it;(m fidem Christianorum in
Et quomodo i|ux has repromissiones accepit. sub- imaginum a'stim;iiitium coinmut;iri culluram ;
qui-
ripitur a d;emonum advcrs;! virtule? et m;ixinii' iilji (lue contumelio.se prorantur, liumilcm ;ic materi:tlein
Christus est caput secuiidum diviiium Apostoluiii creatune lalriam hanc ap|iell;intes ! Nullus Clirisli;i-
{Ephes. v), quis est qui hanc possit in pra^dam arri- norum hominum qui sub coelo sunt, imagini cultum
pere? Ipse exhibuit eam sibi non habentem m;icn- scrvilutis cxhibuit : pagana est enim ista fabulatio,
lam aut rugaiii, et (|uomodo rursus coin(|iiiii;ilur ? el d;cinoiiuin ^idliivcntio, ;iliiue opus ;ictionis sata-
O reiircliensioiiein [t-r., opinioiicm] istain ! Certuin nic;e. IVriit lioc Christi advenlu. Scrvilus nunc in
est enim (jiiod ncgationcin dis|iensalionis ejus se- spiritu et verit:ile est {.loan. iv);(iiversa autcm (|u;e
questret opiiiio ha;c. Scd l'cstin;iverunt Ecclesiam Deo exhibentur, ;id memoriam videlicet ejus et san-
: : : :
fioruin ipsius, iiabel Kcclesia rcposiUi : ox quilius A a saiicla Dci calholica luxlcsla, in niillo al) inscnsa-
cliain imaj^inuin cst factura. Ipsi pnctcrea csse ar- tis viris discrcpantes, qui solem videiitcs cssc super
ttuuiit (llccnlcs : l'ronuntict quod sibi fuci-it visum. terram, dicuntad invicem : Prie claritate solis stella!
lii<ltiitttr tt fcmrtqm. pnipridin i/loritim iiiturit IJikiii. fcstissiina et ccrtissima otioso sermone ratiocinaiites
ipsi leslantur se a scinclipsis alVari, ct dcliberaiil [Gr., concludunt], ita subdentes:
\\i\ 1-ltiir
» numcruin implcinus treccnti triginta oclo, syiio- " iiiam pnedlcaliat Oliristuin scnrsuin ex Deo Vcr-
1) dicas sequeiitns legislationes, ainplectentcs susci- " bum, ct Chrlstuin alteruin qui esset ex mulicre :
» pimus et pra'dicainus dogmata seu traditiones, » partim privatiinquc ponens Deum Verbum, et
)) quas ipsie roborantes, sccure nos tenere sanxe- B » partim hominem: duas lilnc subsistentias in uno
» runt. » » Christo dogmalizans, et negans unitatem quae per
» subsistcnliam facla est: secunduin quain iion
Epiphanius diaconus legit.
» ((uasi aiter cuin alterocoadoratnr, sed unus inlcl-
Populosum habcntes concilium jactant, de multi-
» llgiturCliristus Jcsus Eilius unigenilus, una ado-
tudinc gloriantes. Turhas quippe contra Ecclcsiam
» ratione honorandus cum propria carne.
coiigrcgantcs garricrunl, os non habens ostiuin ape-
ricntcs, (|uod liciium noii est, iniiiuitatem in Excel- Epiphaniits diaconus legit:
sum locuti sunt ; et secundum Hebrseum populura HsEc et Eutyches, et Dioscorus, alque qui confu-
creverunt, et vilissimi facti sunt {Exod. vii, sec. sionem duarum in Christo naturarum pra^dicant,
LXX). Sed non beneplacuit in eis Doniino. Quare? admiserunt. Sed haTCtici permanserunt aliam ha;-
tiuoniam ab Ecclcsia scse pellentcs, erraverunt in resim inferentes. Ergo his connumerabuntur et
erenio, in ina(|uoso, vinum spirituaie, quod la-tillcat ipsi, tanquam vcrsutam vocum novitalein iii cathii-
corda hominum (Psul. ciii), non habentes. Ruisus licam Ecclesiam inferentes. Et veluti pueri, qui ea
autem eadein de semetipsis [Grr., iisdem] asseverant qua; a patribus suis evidenter dicta et facta illu-
verbo quidem figurantes synodicas sectari legum q sorie adinvicem enarrant; ita et isti quse ab omni
posiliones, factis autem negant, et dinumerant uni bus manifeste sciuntur, docte [more doctorum] opi-
versales synodos. dicentes: naiitur proferrc, traderequc scriplura» ; sed rideiuli
» tem: ipsura quoque salutaris fidei iiostrae syrabo- » stenum, et Diodorura pra;ceptorem Nestorii, Se-
» lura latius expressit, Deuiu etiara et sanctum om- » verura, Petrum, Zoorara, cum impiis dogmatibus
» nipotentein Spiritum lirmans. » » corum; et factam [Gj-., dictara] Hkc epistolam,
» quffi scribitur ad .Marim Pcrsara : sancta; ct ma-
Epiphanius diaconus legit
gn:e quarta; synodi pia corroborans dogmata.
»
»
Has sanctas universales duas synodos etiam im-
Epiphanius diaconus lcgit
pius recepit Nestorius, et qui partis ejus erant h»re-
tici. Ita ethorum factiosK cohoriis synodus has re- Has sanctas et universales synodos, et pra-ceden-
cipiens, aliam lucresiin introduxit, a qua qui iiiten tes eas, susccperunt Sergius
Constantinopolitanus,
duntei,Christianorum calumniatoresnominatisunt Cyrus Alexandrinus, Honorius Romanus, cl qul
: : :
latione sanctaruin synodoruin, lils resultaut et ad- depinxerunt, et hasamplexi sunt. Ipsi autem omnem
versantur. Et quidem ignorantia hoc fecerunt,
si divinam catervam eorum transcendere presumpse-
amentia cst et indisciplinatione plenum:
quod si runt, et adversus hos sedem suam locaveruiit, su-
scienter, impietJiteet omni absurda conscientia. Aut perbientes secundum pairem memhicii, id est dia-
enim ostendani nolils synodum advers-intem synodo, boluin : et sancta ciiin.|uiiiavorunl, injuriis((ue affe-
nisi forte ex illis ([ua' alieiiat;e sunta calholica Ec- cerunt, al(|ue ij;iii mandaverunt. O argumeiitum
clesia. et analheinatizala:', qua^madmodum el eorum : [facinusj, audaccm dementiam Recedat sensus
o I
aut probabilcs se(|uantur, etsanctas; et qu;B dimi- eurum, et parcet pojiulo suo Dominus ab hac cor-
serunt in Ecclesia, et isli suscipiant. Et si quidem B ruptrice malitia eorum flatque ut omnes qui catho-:
susceperint venerabiles iconas, catholicam Eccle- licam sixUintur lir., omnes catli. sectentur' Eccle-
[
siam sectaiitur, ulpote a saiiclis sex univcrsiilibus siam, r(!cipiant evangelicas picluras, et martyrico-
susceptas synodis. Si vero noii swtantur catliolicam rnm certaminum formiitiones; ct has amplei'tantur,
Ecclesl;im, ne.no illos ;iudietnon sequentes Deo do- (luemadmodum aiitiquitus sancta Dei Ecclesia sus-
cibilem traditionem. cepit. Adhuc autem sua continuantes artilicia taliter
maledicunt.
Gregorius episcoptix leijit
>' principis in hac a Deo conservanda urbe centum « Qu.Te cum multo studio et tractatu el nos aspi-
» septuapinta sanctorum Palruin convenit; (|u;e » ralionc saiicti examinantes et cogno-
Spiritus
» anathematlzavit et ;(bjeclum fecit Theodnrum » scentes, invenimus iii ipsum opportuni.ssimum sa-
» Pliar;iiiitanum. C.yrum .Vlexandrinum, llonorium » lutis nostne dogma, id est in dispensationem
» Romanum, Sergiura, Pauluni, Pyrrhuni et Pe- » Christi, illicitam piclorumartem blasphemantem,
1' trum, qui hic pr^sules exstiterunt Macariumque ; » et subvertentem easdem sanctas et universales sex
» Antiochenum, etStephanum discipulum ejus: eo q » synodosdivinitus colleclas et inspiratas. »
» quod dicerent una'ii voluiitatem et operationem
Epjiphanius diaconus lcgit:
» induabus unius Christi Dei nostri n;ituris. »
Et studium et tractatus etiam in malo, quemad-
Epiphaiiius 'liaconus lcijit
m(xluin studebat et tractabnt cum .\chitophel contra
His ratiunculis nullus est refutatlonis sermo ne- patrem suuin Abessalom ; sic etipsi coiitra sanctos
cessarius, eo (iu(jd sint luec superius coiifutala. So- Patres : et ut videbatur Achab ex divina inspirationc
phismate autera profano sanctas synodos ilerum in pseudoprophetarum dicta suscipere sed ; et iste frau-
medium afferunt, itadicentes: datus esl spe (// Reg. xv, xvi, xvii). Ail aulera Pro-
verbiator: Sunt vix fiux vidcntur viro rcctx cssc,
Gregorius episcopus legit :
Apostolus, qui hanc sacrameiitis imb.iit, dicens de simorum Patrum nostrorum in ipsum oppurtunissi-
illa: Ut inwitcscat ijrincipalihusct patcstatibus pcr mum dograa salutis nostra-, id cst in Christi dlspcn-
Eiiiesiiim iiiulti/nniiis siipicntia Uci [Kphcs. lll). Noil sationcin, illicit;iin priinunti.ivit pictorum ;irtem .'
igltur rectc judi(MV('niiit, sc.I iiiiiiis iiericiiluse (|u;e Quud ciiiin i|uis suscipit, id vitnperarc iiuii patitur.
iioii qua'runtur iii mcdiuni deducentes. Ut enim aii- Igiturdesipere sciunt, scd nondcmonstrareilla qua'
: : :
(Ifsipiuiit. Ul eiiim apparet, arbitrati suiil, i|uii(i A prelu'nsil)ilis : sed IjumanitaK^m [Gr., sed circum-
iicmo aftnoscat vcrl)um eos veritatis fraudare. scriptus secundum humanitatcm] ex duabus enlm ;
Omncs quidcin niaiiualcs artcs qw.v a consilii) man- natiiris iiovimiisChristiini, et in duabus naturis in-
daloriiin Dci dccliiiaiit, alijicicnihr sunl (iiui" vcro : divisc, id esl, diviiii ct liuinaiia. Uiia ergo iiicirtuiin-
ilascniin lialiciit,scd :ul vilain .lostraiil inin iiiiitilcs una circuinscripta iii iiiio Christo vidctur:
sc.ripta. ct
cssc prol):iiitur, iiiliil iiidccciis lialiciit, nciiut' lias cliiiKigonon scciiiiduin subsl;iiiti;im priiicipali assi-
sancti patrcs noslri rcspucrunt vel abjcccrunt. 1'orro milatur, sed tantum secunduin nomen etsecundiim
si pictur;e arte iii eftiftic:n turpiludinis (lui;-: iisus positionem mcmbrorum ligur;itorum. Neque eniin
fucrit, respucnda el noxia est : utputa si piuxerit iuKigincm ([uis scribcns hominis aliciijus, animam
quis li^uras merctricularcs, sive siiectacula, infni- iu i;ii;igine ([uierit : pr;i'sertim cum dillerenlia in-
ctusijue s:ilt;ilorios, el circorum visiones ;
et quid- coinpar;il)ilis sit aiiinnc bominis ct (livin;e naturse.
(luid aliud liis siinilc ab artc tucrit factum, turpis Nam illa qiiidem increata est, et conditrix, et sine
esl adinventio [turiic excrcitium]. Atvero si indu- teinpore: vcro creata et temporalis, et ab ipsa
ista
striorum virorum vitas et martyricorum certaminum coiidita. Et nullus ali(|uando bene sentientium visa
relationes, et liorum narrandas passiones, et niagni hominis imagine cogilavit, quod separetur |)er picto-
I)ci et Salvatoris noslri .lcsu Christi dispensalionis B re 11 homo ab anima. Non e im soluminodo anima
mysterium pingere volueriinus, tum pictorum usi l)riv;itur im;igo, sed et ipsa substantia cor|)oris, vi-
artilicio. inveniemur v;il(le rectc operantes. Eteniin delicet carnibus, niedullis [Gr., musculis], nervis,
pictor crucem format, et nullus eorum qui bene sa- ossibus et elementis, id est sanguine, phlegmate,
piunt, depictam crucemejicit, neque divinaeum de- nigra et rubea cholera: quorum temperantiam in
nudal gratia : licet pictor eam coloribus operatus imaginevideri iinpossibile. Si enim h;i'c in imaginc
exstiterit. Hursusqiic superlibrissimiliier accipien- vidisseinus, hanc uti(|ue jam homiiiem, et non ima-
dum est. Nam si lurpes ((uidem narrationes quis in gineiu hominis nominassemus. Ergo perit[properat]
libris depiiixcrit, turpessunt et rt^jiciendi, atque ab una cuin reliquis problematibus suis etiain praesens
auditu Christiano alienandi si vero divinitus inspi- :
vaniloquium: risu praeieaea digna sunt qu;e profe-
rata verba seu narrationes ducentes ad pietatem, runtur.
]audanduinestet;Klmittendum, etEeclesia dignissi- Grcgoritis episcopus legit
nium judicandum. Idipsum etiam super icona Domini « Necnon etAriumet Dioscorum, etEutychetera,
nostriJesu Christiac sanctorumejus, utpnwliximus » etSeverum, qui confusionem et mistionem in dua-
existimare necessarium. Nain et si citharam vel
bus naturis unius Ghristi dogmatizant. »
tibias quis operatus fuerit, turpis est operatio : si C
autem quid sacrorum vasorum, acceptabile: et nul- Epiphanius diaconus legit:
tus eoruin (lui bene sapiunt, arti derogat, si in his inconsideratas et aniles eorum fabulas, et abs-
qu;E hujus sunt vit;e necessaria, ntile quid effecerit. condit;\m fraudem ! Iterum enimeisdem gratum illis
Considerare enim oportet intentionem et modum, est immorari garrulitatibus. Aul enim ignorant di-
per quera perfectio [opus] artium fit: et siqiiidcm versitateraa senumeratorumhsereticorum,autsponte
ad pietatem spectat, acceptabile si vero ad quam- :
garrire procurant. Arii enira ac Dioscori et Euty-
libet turpitudinem, odibile et abjectum est. Porro chctis hsreses contraria; sunt Nestorio, et invicem
accusationi insistentes deinceps aiunt adversantur, licet pares in impietate persistant.
in circurascriptus estenim, et invisibilis, et incoin- quod fruslra et vanc caluranienlur Ecclesiara Dei,
Patrol. CXXIX. 13
:: :
nunc quideni dicentes eam ciim Neslorio impio el A uniiione qu* per subsistentiam in carne fieta esl
divisorc commlsceri, pin:;endo in iconis liumani- Dei Verbi. Et, ut apparet, paternas voces uunquam
tatem Dominicam; nunc vcro cuni Hiilyche ac Dio- legeriint: porro
si legerunt, transeundo legerunt,
scoro sceleratis confundere: nam manifestum esli etnon scrutando. Deiloquus Gregorius interimit
sicut supra ostensum est,quod contrarie sibimet inane ipsorum commcntum, iUi dicens iOrat. ± de
impugnet Ecclesiam. Si enim
sentiant, licet uterque Filio Cum naturx distent. cum intellectibus quo-
) :
dederimus, quod Nestorium secundum ipsorum vo- que dividuntur [Gr., distant consideratione intel-
cem sequatur Ecclesia, mentiuntur, dicentes eam lectus, simiil dividuntur] etnomina: et omnessancti
cum Eutyche ac Dioscoro sapere. Si vero potius eam Patres noslri confiisionem uon admittentes, sepa-
(quod contrarium est) Eutychi ac Dioscoro consen- rat.ts dicunt intellectu duas naturas ratione dilfe-
tire permittimus, etiam in hoc manifestantur faiso rentia', non divisionis. Igiiur aut ignota est illis
loquentes. Utenim sermo prsccdens ostendit, Ne- etiam in hoc vera dograatum agnitio, aut calura-
storiiis et Eutychesab invicem impietate variantur, niantur sanctos Patres nostros, quod nullo modo
et irralionabile ac superfluum est hujusmodi eorura dicantdivisioneminduarum naturarumunitionedis-
coramentum. pensationis Christi. Et Nestorius quidem rebus di-
» demet confessionem nostram ita tradiderunt Gr., [ C Apoplexia est hoc dicere vel sentire: neque enim
» Omnibus ii;ilur dciferis, etc, puram et incontami- viri prudcntisest culpare inculpabiles. Nam qu?e est
» natam IraiJeiilibus U ul nuilum niDdum divisidiiis
eoruin sinistri sermonis excogiUilio, h;rcdeliramenta
» vel confusionis excogilaret aiiquis iii illain incfta-
inteHigeiidi in ecclesis dicatis rebus? Si is qui piii-
» bilem et ignotam unitionein, qna' super omnem gil, propter turpe lucrum dicalur imaginari Domi-
» sensum et cogiiationem est, duarum scilicet per nuin noslrum secundum quod homo perfectus factus
» subsistentiam naturarum unicc demonstrata; per- est, el sanctos ejus : oporlet illos etiam qui divina
» sonse. » Evangelia scribunt, iiicusare, et eos qui crucem per
Epiphanius (li<iconus legit :
colores exarant, slultos pictores appellare ac dicere
Vere suum errorcm ostenderunt subtiliter vana quod proptcr turpe lucrum hoc faciant. Ergone et
sapientes. Omnibus enim sanctis Palribus nostris, faber qui crucem facit, slultitiie fabricator noinina-
qui in sanclis sex universalibussynodisconvenerunt. bitur et lat<imus mcnsam sanctam idcidens et for-
,
venerabiles imagines piilas in sanclis lemplis et in niaiis, stiillitix I .tiimiis est ; et aurifex, et argenUi-
aliis (•ongruiMitibus locis slahilienlibiis et snscipien- rius, et textor siinililer? Itai|ue juxla illorum vesa-
tibus has, ipsi rcprobaverunt pcr quasdam falsidicas niam discessit omnis disciplina et ars a Deo data
ratiunculas,erroreindicentes et idololatriamalteram D lam ad gloriamsuam, quam ad statum vitse noslrae.
pneter da;monicam subrogantes : et duas res sibimet Et ipiia veneranl in ignoranti;E ac malignitatissuper.
adversantes non discrcveruiit ab invicem. Eorum nniUilem, ex divina Scriptura ct sanctis Patribus
enim ([use ad gloriam Christi Dei iiostri, et rcmcmD- nostrisaudianl laudari sapicntiam qua' data est na-
rationein in cariie conversationis ejus patrala suiil, tur;e nostra' per magnuin (hilorem Dcum qui nos
et eorum qu.TR proptcr gloriam el memoriam dwm - condidit, et (|uidcra .lob de Deo asseverante Quis :
niorum a paganis et quibusdam Jud;eis qui eis de- dedit mulieribus textur;^ sapicntiam? (J'i6 xxxviii,
serviiint facla sunl, unam eteamdem nominationcm ,':i'i'. LX\. ) Divina (|uoi|iic Scriptura teslatur Domi-
ore suo circumfcnint, el scriptura; lr:iderc non sunt n im (ledisscsapienliam Bcseieel inomncra fabrilem
reveriti. misceiiles (|ua! misccri non possunt, et cx- discipliiiam, ita diccns: Ego voravi cx nominc licsc-
cusantes excusationes in pcccalis. Divisionis et con- lci filium Vrii lilii Or de trihu Juda : et implcvi eum
fusionis delirameiitorum strepitum dant in theolo- spiritu Dci sapicnlia ct intcUigentia et scientia in
gicam disciplinam Ecclesia! calholicc, et garriunt omni opere, ad excogigitandum quidquid fahre ficit
dicenles. nullum modum divisionis cxcogitare iii fotest cl auro ct argento et xrc, marmore ct gemmis
: :
» et homo. Ergo el iuiago Dei et hominis. Uaque tur, qui ab o;iini Ecclesia catholica noscitur patro-
» aul circuuiscripsit, secundum quod visum est v;i- nus esse Arii h;ereseos, (luemadmodum iu omnibus
>' nitati suae, incircumscriptionem deitatis circum- conscriptissuisexpositionibusquecontinetur;secun-
» scriptione creat;B cariiis ; autconfudit inconfusi- dum adorabile Deum Verbum dicens et ministrura
• bilem unitionem iliaai, confusionis ini^juitatem Patris etsecunda dignitatis habentera, ab homousii
» incurrens duasblaspheraias ex hoc deitati appli- differens raajestate, et coraniutationem [Gr., senten-
;
cans per circumscriptionem et confusionera. Eis- ti;e consubstanlialitatis repugnans, et comni. ] san-
» dem ergo et is qui adoravit, blaspheraiis subrait- ct;ecarnis Doinini indivinitatis naturam;ac perhoc
» titur: et v;e utrisque consiraile, quia cum Ario confusionem dogmatizans, nec iconara recipit, sed
» et Dioscoro et Eutyche atque cum Acephalorum neque oranis Arianorura scelerata collectio. Prsedi-
» hseresi erraverunt. » cant enira sine anima rationali horaiiiem factum
fui^se Dorainura nostrum, et pro anima divinilatem
Epiphanius diacomis legit
habere, ut passionem in eara eflerant, sicuti testatur
Xon est pictorura adinventio imaginum factura, Gregoriusdeilo:iUUs(Gregor. Nazianz. in cpist. iad
sed calholicse Ecclesiae approbabilis legislatio et tr;v Clcdoniuin): et utpotedeitalera passam fatentes, non
ditio: atque antiiiuitati congruens reverentia secuu- D admittunt imaginera. Sirailiter et Severus confusibi-
dumdivinum Basiliura (
DcSpiritu sanctosid Amphil. lis niininie suscepit imaginem Christi Dei nostri in
cap. 23). Testiraoniura perhibet ipsa rerura anti- Ecclesia, sicut plurimi historici narrant. Quomodo
quitas et spiritu inductorum palrum nostrorum ergo Ariura et Dioscorum acEutychetem, Acephalo-
doctrina, quia videntes has in venerabilibus teraplis, rura scilicet hsresim secutam fuisse catholicam Ec-
libenter susceperunt: et ipsi venerabilia templa de- clesiam asserant, quae suscepit imaginales historias,
dicantes, has pingere studuerunt: in quibus Deo mirandura est : dura magna eructent, et quasdam
accepta vota sua et incruenta sacrificia Domino blaspheniasratiunculasex lingua sua (iu;e sine porla
cunctoru Deo obtulerunt. Igitur eorum esl inge-
!i est, in ;ierem fundant, et non aliud. Audiant ergo
nium non pictoris; nam pictoris sola
etlraditio, et veraciter: Superior circumscriptione est, ((uemail-
arsest: disposilio manifestum est quod sit sancto- modum diximus, divina natura : an potius huraana
rum patrum qui dedicaverunt. Xomen autera quo [Gr., at vero humana] est circumscripta. Et nullus
Christusdicitur, indiciumestdeitatisethu.nianitatis. bene se;Uientium circurascriptam dicens huraanani
duarum videlicet perfectarum Salvaloris naturarura. naturam, cura hac circumscribit eam qaae incircum-
: : : : :
scripla est. Eteiiim Dominus seciindum quod liom \ sccundum quod Verbum caro factum est et multi- !
perfectus erat, cum esset in Galikrui, non eral in plices garrulitates a se procul repellunl, simplici
Judiea, et hoc ipse afirmat dicens Emnus iyi Jwlxnni corde omnia quae tradita sunt in Ecdesia suscipien-
:
itrrum {Joan. xi). Et cum di' Lazaro dissereret di- tes; et inluenles picturas, nihil aliud inlellisunt,
scipulis suis, ita<lixit : G'iM'/i'''';)/'";)fr/- los, '/um '•''"i nisi qu;e sigiiantur in ipsis. Etenim cuin viderintin
cram ibi[Ibi'I.). secundum quod Deus est. in
1'orro pictura parientein Virginem et angelos siipra stantes
omni loco dominationis sua; prsesto est, manens mo- cum pastoribus, recogitant Deum huraanalum nasci
disoranibusinfircumscriptus. Quomodoerfiovanilo- propter salutem nostram ; et confitentur diceutes:
quiis qmihusdam vanitate vocis perslrepentes, verbo- Is qui sine carne erat, caro factus est, Verbum incras-
santur infreni iin;;ua dicentes : Circumscripsit pictor satum est, increatus creatus. impalpabilis. palpa-
secundum quod visum est vanitati su.t incircumscri- tus est : atque unum eumdemiiue conlitentur perfe-
ptiblle deitatis circumscriptione creai;e carnis? Si ctum in deitate et perfectura in huinanitale, Deum
circumscripta est reclinati etcunabulis involuti in veraciter et hominem veraciter. Pra'terea dictum est
prxsepio natura [Gr., cum natural hum-initatis natura retro de scelesta Nestorii haeresi, quia imaginum effi-
divinitatis ejus, simul circumscripta est etiam in de- gies in iiullo cum ea eoncordant; el sufficienter di-
imagine humanitatis ejus incircumscri|ita dei- ° ctum est. Quod si oportuerit, et iterum dicetur. Pu-
'-'
pict4i
ptamdivinamChristi naturam, ;iccusant Chrisliaiios, ignoreiilur ab eis Patrum voces. Studiose[ Gc, co-
dicentes hanc eos circumscribere. Deinde arlifioiose gitatione j (|uippeomnesseparalionein duarum iiatu-
loquentes, eorum assumendo person.im, falsii pro- rarum expressius pnedicant, sed iioii rebus, ut su-
nuntiant, quia solius carnis illius quam vidimus et perius dictum est, siculi blasphemeNesloriusdicere
palpavimus, et cum qua conversati sumus, iconam ausus est. Nuila autem csl procul diibio ralio disseii-
depingimus: ut (|iiasi ex hoc iterum in Nestorii sionis vel separalinnis, aut alicujus divisionis, vel
l)l;isphemi;im F.cclesiam inducanl. Undecl inferunt rursus esseiiti;e ciiiifusinnis, queinHilmndum crebrn
Quod esl impium.et Nestori;ini pessiini seiisus iiiveii- f.ilsii conciiiiiati suiit, pro eo i|uii(l pingitur Domiiiiis
tio. Ergo verit;itein auiliaiit. Christi;iiii uniiin IJnma- spcuiidiiin id ((uod liumo fuit [lerfectus. Aliiid est
nuel scientes Cliristum Dominum, ipsum depiiigunt eniin imago, et aliud principale : ct proprietates
: : : :
juxta (iiukI crcbro jaiii (liximus coacti cx ijisis [ipso- tliolic;e licclesi;c Irilmuiit : etnialn maluin coinmi-
rum] (lisputationil)us. Inopiam enim passi aliiiuiil scentes applicant [addunt], hanc impiis istis h;cre-
diccndi contca calliolicam ricclesiam, eadcm de ticis conspergi perhibentes [cum imp. i. h. sentire
eisdem ellantur, vaiia fauce loijueiites, el exeicitium pcr.] ct stolidit:ite et inutilitate verb;i referta possi-
['ic, v:iiiil()(|uciiti:im^ ;iildicntil)us f:icieiltcs. Prnptcr diMilcs, ct sicut caupoiics miscent vinum a(|ua, id
quod apud omncs monstrantur, ;iliiiuaiido
ct ridcnili csl V(M'um sermonem cum perverso, ct temperant fcl
partilionem, alii|u;indo vero confusionem dicent amaritudinis. Ihcresis enim Diosi^ori et Eulychetis
tes, paralissimam linguam halientes ad subse- contraria est Xestorio, quemadmodum jam diximus
quendiim [Gi:, ad vcrbis peccandum] unde et di- atijue contrarias hsereses in una opinione atque pro-
cunt fessione esse possibile non est: (|uemadinodiim al-
Gregorius rphcopus Irgit bum etnigrum, vcl calidumet frigidum impossibile
B est videri in uno subjecto, in uno eodemque tcmpo-
« Si igitur in passione inseparabilis manslt ab his
» divinitas, (luomodo inscnsati et cuneta irration;i-
re. Neque e;iim in nive inventumestaliquando cali-
1) bilitate rcpleti, dividunt carnem quie cum diviiii-
dum, neque in igne frigidura. Porro amentiic ipso-
11 tate conncxaet ilcitic;itacst, ctquasi puri hominis
rum inutilitatem manifestiorem dicemus. Imaginem
)i imaginem pingcrc tciit mt ? Xam ct in istoinaliud enim et principale idipsum dicunt veloces erga
calumniani : cl idcirco in confusioneset partitiones
" iniquitatisbarathrum incidunt,separantescarnein
iiuhicuiil eos qui depingunt evangelicam relationem.
» a divinitate, et priv;U;r subsistcntiie illam asseve-
» rantes, et aliam personam carni tribuentes, (|uam Eutychianorum enim, id est eorum qui praedicant
» et imaginare [('/i.^f imaginibus exprimerej f;iten-
unaiu naturam secundum subsistentiam in unitione
Christi, ac per hoc dogmatizanl confusionem, veri-
» lur ex lioc ostciulciitcs quart» persoiUE addit;i-
:
)' mentum in Trinitate: super haecetassumptionem, tatis transmutatio nihil aliud in illis est, nisi quod
subsistentiam et naturam idipsum definiunt: quod
» qua; divinitus est suscepta, atheoton dcpingentes
aliud esse atijue aliud alumni catholic;r norunt Ec-
» [Gr., et quod ex assumptione deiflcatum est,
" athcoton, id est non dciflc;itum depingentes]. Col- clesiie. Subsistentiam enim dicimus substantiam
liiritur ersd ab liis qui Christi imaninein pingen
quamdam cum proprietatibus, ab eo quod est hyphe-
11
hoc Nestorianorum impugnationi qu;e in
etfecti
Hoc pr;i?terea modo et isti imaginem Christi et ipsum
» Deum est. In talcm blasphemiam atque impieta- Christum nihildlstare per substantiam dicunt. Nam
» tem incurrentes confundantur et revereantur. et si ditferentiam nossent, nequaquam has vocum no-
» cessent qui patrant, et desiderant, et colunt ima- vitates portentose pr;etenderent. Omnibus enim evi-
personsc additamentura in sancla Trinitue stolide A » vinitatem [mente prirdita, uncti est per Spiritum
locuta est. .\t nos f|ui in catholica Ecclesia utpote » sanclum divinilitej. Sirailiter et divinifus tradita
proprii filii nati sumus, quae o iinia sunt dispensatio. » imagocarnis ejus. divinus vidclicet panis repletus
nisDomini nostri Jesu Christi suscipientes, atque » est Spiritu sancto cum calice vitam ferentis san-
Arium et Nestorium, .Vpoliinarium quoque ct hujus » guinis lateris ejus. il.ec ergo demonstrala est vera
discipulos Eutyclietem et Dioscorum abominantes, » imago dispcnsationis qu;e in carnefacta est. scili-
venerablles imagines suscipimus. imapines tanlum » cet Christi Dei noslri, (|uemadmodum supra di-
et nihil aliud eas cientes, secunduai quod principa- » ctumest; quam ipse nobis verus naturie viviflca-
lis tantummodo nomen habent et non substantiam. » tor et fictor voce propria tradidit. »
» qui verara Christi imaginera sincerissima anima quippc quod et isti prajceptorcs novitatis perpessi
» faciunt et desiderant, et colunt, et in salutem ^ sunt. .\versi enim a veritate propter imaginum fa-
» animte et corporis offerunt : quam ipse sacratis- ctionem, etiam in aiteram exlremam apoplexije in-
» simus immolator et Deus nostcr, cx nobis ex toto saniam delapsi sunt. Ktenim quasi ex Delphico tri-
» massam assumens, secundum tempus propri;E pode obliqiia hsec et perniciosa dogmala oraculo
» passionis in t\ pum et rememorationem evidentis- consecuti sunt [vaticinati sunt ]. Sed audiant a pro-
» simam tradidit ministris suis. Sesenamque volun- verbiali verbo: Lnqueus fortis viro labiasun, etcapi-
» tarie traditurus memorabili ct viviflca' morti suse, tur proprii verbis oris {Prov. vi). Ligna enim et
» acceptum panem benedixit, et gratias agens fre- fenumet sti|;ulamapposueru:!t, quorumfinis incora-
» git, et dans dixit: Acnpite ct cnmedite in remis- bustionem.Nullusenimaliqu:indo tubarumSpiritus,
» sionem pcccatorum ; Hoc est corpus mrum (Math. sanctorum videlicet apostolorum, aut illustrium
» XXVI ). Similiter et calicem tradens dixit: Hic Patrum nostrorum, incruentura sncrificiura nostrura
» est sanguis meus : hoc facite in mrnm rommcmorntio- quod in cominemoralionem C!,risti Dei nostri ac
» nem{Marr. xiv, l!(fxxii). « Veluti nulla alia spe omnis dispensationis ejus cflicii ir, dixit imaginem
» cie ab eo electa sub rnelo, vel forma [figura^ ima- corporis ejus. Neqiie enim acce|'"runt a Domino sic
» ginari ejus incarnationem valente. Vide ergo quod dicerevel confiteri, sedaudiunl cvangclice dicentem
» imago viviflci corporis ejus pretioseaehonorabili- ^ eum : JVisi manducaveritis camim Filii hominxs, et
» ter facta sit [Gr. En ergo imago vivif cor. qua> biberitis ejus sanguinem, non i'itrabitis in regnum
» pret. ac hon. fit]. Quid enim argumentatus est ealorum {Joan. iv). Et Qui manducat meam enrnrm :
» quia sicut id quod ex nobis suscepit, materia sola pus mcum. Et, accipiens calicem, gratias rgit, et drdit
» est humanse omnia perfectae, non
sul)stantia! per illui dicens Bibite rx hoc omnes hic est enim sanguis
: :
» figurantis proprie subsistentem person;im, ut non mrus noii trstamenti, guipro multis rffundrtur in rrmis-
» additamentum person;p divinitati intercidat: ita sionem prccntorum {Mntlh.\\\l,Mn:r. xxiv. Luc. \\u).
» et imaginem maleriam pnecipuam, id est, panis Et non dixit.accipite ct comedile imagineracorporis
» substantiam pr.Tcepitufferri, non ligurantem ho- mei. Sed et Paulus divinus apostolus ex divinis Do-
» minis formam, ne idololatria subiiitroducatur. mini vocibus hauriens, ait: Ego accepi a Domino
» Sicutergo corpusChristi qiiod secundum nnturam, quod rt tradidi vobis, qunninm in qua nocte tradeba-
» sanctum est, iitpote divinitus sanctificatiiin \Gr. tur. nccrpit punrm, ct gralias agens, fregit et dixit :
; ita manlfestum est, qiiod ad- D A.cripile et comrditr ; Hoc cst corpus meum quod pro
» optione, id est, ipsa iinago ejus sancta est, utpole vohis frangitur: hoc facite in meam commemoratio-
» per quamdam sanctificationem gratise sanctificata ncm. Similiter et calieem postquam caenavit, dicens :
» [Gr., deiflcata]. llocenira et mercatusesl, [indu- Hic cnlix novum trstamentum est in meo sanguine
» striegessit], utdiximus, Dominiis Jesus, t sicut hor fneitr, quotiescwtquc biberitis, in meam comme-
» carnem quam suscepit, propria secundum natu- morntioncm. Quotirsrunqur rnim mnnducnbilis pnnrm
» ram sanctificatione ex ipsa unitione deificavit-, hunc.rtrnlirrm hunc morlrm Ihnnini annun-
hibrtis,
» similiter et eucharisti,-c panera, non ut falsam [ut liabitis, donec veniat. ) Ergo liquido de-
{
I Cor. xi.
» non f.] imaginem naturalis carnis, persancti Spi- monstratiim est, quod nusquam Dorainus vel apo-
» ritus adventum sanctificandum, divinum corpiis stoli, aut Patres imaginem dixeruntsacrificium sine
B fieri voluit mediante s;icerdote, qiii oblationem de sanguine, quod per sacerdotem ollertiir, sed ipsum
» communi separans, ad sanctific:itionein pi'rtin,u'ere corpuset ipsiim s;iiigiiiiiem. I'"tanle s:inclificatiiiiiis
» facit. Ilaqiif Christi caro secundiim naturam ani- quidem celebrationem. typos (]iiibusdara Or, Ciin- [
triim linrc pio visnm ost nominarc: (inovnm ost A » stnlornm nnt Piitrum cssti liiilict, neqne oratin-
Knslatliins proiui^iiator ortlio(lox;r lidci ci arianie » nem sacram s;iiictilicaiilcin illnd, ul cx lnic, ;i(l
(lcstrnctor vcsania', et Basilins cjnsdcm iiirdicis sii- >' sanctit.ilcm cxco qnod commiinc cst tiMnslcratur
pcrstitionis ilcpositor, (|uiomno (|no(l sub solc cst, » scd maiict commune et inlioii<ir:iliiin, siciiti p;i-
planam rccloriim (lo}>inatum liasim cdocuit. l'!x iiiio » tiMvit lioc: picliir. »
inde circumductis, invalida omnino manent ca quae tute .loannes etiam qui os auro pretiosius possidet.
:
ab illis snsurrata suiit. Sicut enim oculus turbatus in epitaphio sermone suo, quera in Meletium habuit
non reete videt, ita et ipsi nequam confusione cogi- episcopura Antiochis et iii sermone suo qui etiam
;
tationum sensum suum turbantes et tnrbulentura supra scribitur, (|uia Veteris et Novi Testamenli
reddentes, idipsura patiuntur quod insanientes, alia unus est legislator : Cyrillus depositor Nestorii epi-
scilicet proaliis phantastice passi [Gr., phantastice stola sua [ Gr., ep. sua prima ] ad Acacium episcopum
sacriflciura nostrum, aliquando vero positione cor- riam facimus, cum omnes saiicti Patres nostri imagi-
pus. Porro haec passi sunt, quemadmodum supra num fac.turam susceperint At hi mendaciter asserunt".'
dixiraus, imaginaliura formationum vultum jaspe- perhibentes quod Patrumnon sit traditio, etiara, satis
super eversione ecclesiasticarum tiaditionum. runt, nec imaginesflgurandas; atsi hoc, et illnd. Se-
(inilurenim titulationis vel pictur;e formatio evan-
TOMUS QUARTUS. gelicam relationem, et hLec'picturalem narrationem:
Epiphanius diuconus legit et utr;eqne bonie et honorabiles. Qus enini indica-
Iterum insistentes iisdem obloculionibus, movenl tiva sunt invicem, indubitanter etiamalterum alte-
linguas suas, has ad injnriam acuentes sanctaeDei rius habet intelligentias. Si enim dixerimus, soi
» Grseci Patres jam sanctificata non raro vocant log. I, Cyrillus, llicr. catech, v, myst. et alii.
antitypa. ut Nazianz. Orat. fun. in sororcm, et Apo- I'
Graec. : Kai
: :: : :
*<''
ANASTaSh" 3IBLI0THECARII 40«
Gabrkl a Deo nd Vin/innn : rt ingresaus ad eam A sacerdoles, et sacenlotcs tam Oriontis ot Occiden-
dij:it : Ave, gratia plena, Domintis teaim : benedieta lis, quam Anli et Mesembria-. anathemali destina-
tu inter mulieres {Liic. Eri;o ex Evansielio audi- verunt eos qui
i). ita senserunt. Verum modicam par-
vimus gestum mysterium per anpelum ad Viriiinem, lem harum dioeceseon seduxerunt, et a toto Eccle-
et commonemur; et in imaginem intuentessimiliter siae corpore reciderunl, aut contemnenles Domini
quod j;estum est, manifeslius intp|ii{;inius. 1'urqo et vocem dicentem Qui enim unum cx minimis meis
:
in aliam rursus indisciplinationis viam conversi islis .•:eandalizaverit, expedit ci ut susjicndatur mola
sunt, dicentes: asinaria circa collum ejus, mare
et denwrgatur in
Gregorius episeopus legit {Matlh. xvin). Et ipsum nnn reverentes. ulpote ad-
« Neque orationem sacram sanciiOcantem versus imaginem ejus rabiem exercentes, nec san-
iliiid,
I) ut ex hoc ad sanclificationem ab en ([uod cora- ctos ejus erubescunt : sed et advcrsus ipsos commo
» mune est, transferalur sed manet commune ac
:
verunl linguas, ita dicentes
» inhonorandum, qucmadmodura hoc pictor effe- Gregorius episcopus legit
» cit. »
« Deficere nos a ratione, eo qund super immacu-
Epiphanius diaconus legit
B » laUe et semper glorios:e, qu:p proprie Dei genitrix
Et quod verum est audiant. Multa quje in nobis » est, et prophelarum, apostolorum qu.ique ac mar-
sacrata sunt, orationem sacram iion recipiunt, cum » tyrum, cum siiit puri homines, et non ex duabus
inde et ex ipso nomine plena sint sanclitudine simul » naturis, diviniUtte scilicet et liumanitate: et quia
et gralia. Et propterca hicc ut revera vcneranda oporlel ad
» istos dicere, quod priino destructo,
honoramus salulamus, ipse enini typus vivitics
et » nec his sit opus. »
crucis absqueoratione sacra eflectus, penes nos co-
Epiphanius diaconus legit :
litur, et contenti sumus figura ejus ad suscipiendam
sanctiflcationem. Et per adoraiionem quse facta est Neque primum evangelice aul aposlolice, aut scri-
a nobis in eum, et per notam in fronte cxpressam, pturaliter, aut paternc, aut argumentose, et, ut ab-
atque per signaculum quod in aere per digilum fit, solute dicamus, aut iiiedestruclionem fecerunt, sed
abigere [insequi] d:emonessperamus. Similiter et cx proprio ventre pronunti;iiites, catholic» Ecclesi;e
in imagine per nominis ;innolationeni ad primitivi Dei restiterunt nei|ue de proposilis intemeratse do-
;
honorem redueimur: et salutantes ac honorabiliter min;L' nostrac genitricis Dei imaginibus aut sancto-
adorantes, percipimus sanciificationem. .Nain et sa- rum est illis verax vel pius sermo resistendi queni- :
cra diversa vasa habentes, h.Tc salutanius atque admodumjam, dante Deo verbum, demonslravimus.
ampiectimur, el sanctilatcm quamdam percipereab ^ Prius eiiim diximus, ex s.inctis Patribus haurienle.s,
eis speramus. Itaque aut crucem et sacra vasa stulte quia imaginis honnr ad principale transit ; et quii
dicturi sunt cnmmunia et iiihonoranda, sicuti fecit qui inluetur iniaginem regis, intuetur in ea regenr
ea faber et pictor et textor, eo (|uod non habeant Qui ergo adnrat imaginem, in ea adorat regera:
orationem sacram sanctificantem illa:aut certe et illius enim forma et species est imago [ Gr., in im;i-
venerabilcs imagines lani(uam sacras et sanctas et gine]:et sicut qui injuriam infert regis imagini,
honorandas admittenl. (;;eterum voleiites et alia zi- poenam jure pcrpetilur, t;in(|u;im qui ipsi causa'
zaniis immista piantiire scmiiia, (|uasi ex spiritu viilelicet rcgi, iMhonnrantiam intulil, qu:inqu;(.n
pythonico etiam adhuc etTantur. imagn nihil ;iliu(l sil (iu;im lignuin et colores cere
immisti et temperati: ita et hoc modo qui flguram
Gregorius episcopus legit:
cujuslibet inhonorat, in idipsum cujus imago ^."••t,
Si vero quidam eorum qui in tali errore deti- refert iiijuriain. Sed et ipsa natura rerum doi;et,
» nentur, dixerint, recte (luidom a nobis et pie dici (|uia duni ini:igo inhonnr:itur, utique principale iii-
» ed qu;e in suliversionem iniaginis (|u;e Cliristi di- honoralur. lloc oinnes honiines sciunt. ipsoS(|ueci>-
» citur, asseruntur, pro|iler inse|iar;ibiles et incoii- gnoscunt adversus Patres insurgere, el catholicj;
» fusas^duas naiuras, qua; in una subsistentia con-
D
Ecclesise traditioni resistere, at(|ue naturam reruiu
» veneruni sed deficere nos a ratione, eo quod
:
non sequi. Iteruin autem referUtm ineiidacio habei;-
» (
Gr., dubitare eo q.] super immaculata; ac semper tes linguam, opinantur ofiTendere [ fraudare ] verit.i-
» gloriosa;. qu;c proprie Dei genitrix est, et pro|(he- leni, dicentes:
» tarum, apostoloruni quo(|ue et inartyrum, eum
Gregorius episcopus legit :
» i(l(il(iriim rictioiKMii, ct iddlonim (•iilliim abonii- A 'Km Dm. ait Srriptura {Ihut. x\xii). A nobis ergo
» naiis, iiui aiiclor ol invcntor aljomiiiabilis luijns et pcr iios est m:iliiiii ali|uc hujiis advcrsum, ct non
» artis lactus est ; spom eiiiin rcsuiicctioiiis iioii ha- ex suliJcctisuKitcriis. Idoluiii enim, utail.Vpostnlus,
» bens, (liynuin ludibriumsibiadinvciiit, utnon pra'- (|uid esl '.'
ct idolothyluiii (iiiid csl, iiisi iiuod (iu;c iin-
» sentem (iiiasi pra'sentein per derisionem exhibeat. molant genl(;s, d;eiioniis immolant, et non l)(W?
» Si ergo iiil extraneorum est in ea, merito ut alie- (; Cor. X.) Porro plurimum errantes, et injurias et
» num etiain hoc, et daMnonici sensus virorum ad- mendacia fmgentes, delibcraut, et inferunt bujusce-
»
[baratliraj pcr ratiunculas suas inducti sunt: nunc » quiin mortua arteatqueodibili,nunquamvivente,
autem in profuiulum inferni se intuleruiit, mediam B » sed ab adversariis paganis, vane reperta, pensat
inter Judaismuni et paji;anismum pronuutiantes esse
» erigere, blasphemus ostenditur. »
Christianorum Ecclesiam. Eeinde iterura intra se
cadentes dicunt [sibi nonconstantesdicunt],neutro- Epiphanius diaconm lcgit
cia Deo sacriticabant : quanquam Scriptura testimo- erexerunt utriiiue. Qu;e nainque s;M'ma histori;e par
nium eorum perhibeat sacrilicio, dicens: Odoratus auditioiieiu exhibet, Inec pictura l.iceiis per iraitatio-
est Dominus odorem suaoitatis (Gen. viii). Utinam
in
nem ostendil. Comraiscentes autem pneconia sua
cognovissent veritatem, quia qua; Deo dicaiitur, ac-
versutia [versuti;ie], talia fantur
cepta sunt apud Deum. Iminolaverunt enim Domiuo
Gregorius episcopus legit:
Deo, scriptum est. Quae vero daemoiiibus, abomin;i-
bilia et respuenda. Sacrificarunt enim dsemoniis, et « Quoraodo aute:n et superlaudabilera .Alatrem
: : ::
» Domini, in qn.i obumbravit plonitudo diviniiatis, A finimhomines procul dubio simus sensibiies. rebus
» perquam nobis illuxit lux inaccessibilis, excelsio- sensibilibns utimur ad cognitionem et commeraora-
» rem coelis, et sanctiorem cherubim, in vili gentilis tionem omnis divinx ac pi;e traditionis. Deinde ul
» arle pingere audenl"? Aut ilerum ens qui conre- adultcratores veritatis, subvertcntes vias simul ct
» gnaturi sunt Christo, conscssoresque licri fuluri intelligentias Domini, dicunl:
» ac judicaluri!, ac judicare orbem tciTarum, at- Gregorius episcopus leijit:
» que conformes fore fuluri] glorii ipsius, quibus,
[
« Super hoc ergo examinato et pertractato edi-
» ul .sacra dicunt eloquia, dignus non erat mundus
» clo Gr., dogmate] noslro, pnebeamus el ex divi-
[
imaginales titulationes nota facere certamina chai de divinitus inspirata Scriptura erroris sui col-
et for-
ligunt occasiones, qu;e per Spiritura sanctum recte
titudines eorum, atque hos magnificare suprcmis
honoribus, et scire illos secundura sacrum Aposto- dicta sunt m;ilignis sensibus suis adultcrantes. Et
matcria omni [Gr.. quando Deo offerebaiitur, quando nitionem accc|)erunt, ac per hoc a recta scientia
retro redieruiil. liursusautcm .Vpollinarius evange-
vero diemonibus quanquam eadem existens mate-
;
ria, omni] erat contagio plena, et subjectum tantum licam vocem male intclligens : Nemo asccndit in cd-
aspicientes, calumniantur Ecclesiam gentiliura fig- lum, nisi qui de caelo descendit Filius hominis {Joan :
mentorura habcreindicia. Sed non quia matcria in di- III): ad pravit;>tem conversusest, dicens, cum carne
versis contrarietatihus reruin utilis cxprobratur vc| illa dcsccndisse Dcum Verbum, ((uara habens in
turpis ostenditur, dcspicicnda est ejus utilitas. Si [3
co-lis crat. :ctcrnam (juamdam ct consubstantialera
enim studuerint taliter intelligere el accipere, pol- sibi: ctaposloIicum(|Un(l(l;inidiitum objicicns, ((uod
luentur [Gr., abibuntj omnia secundum ipsos quse perhibet : Sccundus homn Dominus dc ca:lo (/ Cor. xill):
bant, ex auro et ;irgciito idohi construcbant, ac tis sectalorcs cx divina Scriptura nobis proferunl opi-
libaminaex vino lib:ibant, etex farina higaiia militi;e niones:cx magistriscnimsuisacccpcruiitoccasiones.
coeli offerebant hi qui ex Hebr«is idololatne fiebant. Voi'csenimqu;esuperinvisibili ct incomprchcnsibili
Reslat ergo eis incusare catholicara Ecclesiara, quia divinitale dict;psunt, in carnis dispensationem Do-
pagani pcr historicos libr.is deos suos d;emoncs mini nostri Jesu Christi, (|ui est unus ex sancta Trini-
collaudabant ; ct nosnon collaudcmus siciit pagani tatc, comrautavcrunt.Qiiiscnim cnrum (lui bene sen-
neque Deum (lui super omnia cst, ne^iue sanctos tiunt, ncscil, (lUod illiid (|uii(l dicitur, Dcwn ncmn
ejus, per historicos libros, quia ex alienis rccipiinus vidit unquam, supcr diviiia natura sit scriptum? ct
approbationes. O subversionem et anieiitiam ! Cum illud, ncquc voccm cjus audistis, nequc specicm cjus-
^
: : : :
fatemur, l)i.i'il Ihnninu!! (liscipiilis .<iiis (Miitlli. xxiii). giiint: clvcrilatcin iii iiijnstiti.i pnssidcntiis, et suam
Kt : Dixit Dominit.'s ml Judseos qiii itd ne venernnt : Et justitiam volcntes statuere, exerccnt se ad impieta-
Dominits dixit : Vir vohis Serihx ctPlinrisxi? [Matth. v.). tem : ct in insuhsistcntia mendaeii t;loriantes, a ve-
Vel rur.su.s quomodo intellif;iMnus, Apcriens os siium, ritatealieinintur. Voces enim qu;c olim in lege datic
docchiit eos? {.hinn. \.) sii,'nilicaiitor hapc, supcr hu- sunt popiilo Isr.icl (|iii vitiilo scrviit (
E.eiiil. xxxii),
manitate. Illud autcm : iV<'7»c vocem cjus nudisUs, ct ,Ii;4yptiariim abiiniinatioiiiim (^xpcriincntnm ha-
nciiuc spccieni ejus vidistis, supcriiivina suhstantia. hiiil, Cliristianoruin sacrata; catervii' coaptantcs, se
Secunilum enim qund liomo factus est perteotus
id puhlicant et portcntuose loquuntur [Gr., etcapiun-
Deus Verhum, ut pr;ediximus, et vocem audivimus, tur],aduslilahiisorissui.Utinamintellexissent, quia
et spccicin cjusvidimus ctiaiii post rcsurrectionem. Doininiis indnctiiruseos iii terram repromissionis. eo
Palpatuscst cniin, ct apparcns discipulis, disserehat (liKiil lialiitarcnt in (>a gcntes colcntcs idola, etado-
eis dc regno. Dcindc ct divinam servitutcm et adora- raiitcs da'monia, solcm quo(|ue ac Iniiam slcll;isi|ne
tionem : ((uam Christiani veram et sinc.cram fldem et alias cicaturas, sed et volucres, et quadrupedia,
insehahcntes [/brt. veraetsinceraridciusehabent], B atquc repentia, ct non Deum vivum et verum.
alTectuos;r ac honoranti adorationi consimilcm pr;E- le;em dabat : iVon facies tihi Idolum, neque omnem
(licaiit. In liis quippc duabus rchiis csl illiid qnod simiHtudiiicm, quxeunque in cmlo sitrsum. et qusecun-
apud eos pervcrsum est: qiiare ct Christianoriim iinc in terra deorsum [Exod. xx ). Quandoquidem
c;ilumniatores suntetappellantur. Dicuntenini, (juia subinfert, abstrahens eos ah idololatria : JVon ndom-
dcceiitem Deum adorationem et servitutem imagini- bisea, nequc scrvies illis. [Ibid.) Cum aulem laber-
bus otlerunl Christiaiii, etquia incom|)rehensibilem naculum testimonii secundum Domini disposilionem
divinam naturam circumscribnnt. abncgationem faceret tidelisfamulus ejus Moyses universa osten-
el stoliditatem, et quidquid his aliiid attinct ! .\on dens servirc sensibilescherubim human;c formse
illi,
enim locum habct sermo, scd malcdicto plcnus est instar intclligentium typos intelligibilium] ex auro[
human;e dispensationisejus sunt, pingunt et iniagi- ciendo [tum fac. ] aureos et conflatiles chcruhim
nantur [imaginibus exprimunt]. Scientesque quia obumbrantes propitiatorium {Deut. vi), id est, ado-
spiritus est Deus, et eos qui adorant eum, in spiritu rantcs illud:etper visionem etauditum sublevahat
et veritateoportet adorare, adorationcm et servitu- eos ad Dominum Deum adorandum, et soli illl ser-
tem qu;B per fidem est, ipsi soli Deo, qui super viendum. Sed isti perversitate plenum habentessen-
omnes in Trinitate laudatur, offerunt. Nam divinura sum, etiam apostolicum dictum proponunt hujus-
typum crucis et venerahiles imagines desiderio et raodi
atfcctuflagrantes, secundum principalium relationem Gregorius episcopus legit:
» ad populura : Non facies tibimet idolum, neque » fides cx auditu, auditus autem per Yerbum Dei
» omnem similitudinem, qusecunque in cmlo sursum, » {Rom. X ). »
lolatriamdilaberis. Omnemque hi fortes injustitiam scrpentium {Rom. i ) : licet ipsi fraudulenter integrara
:
reciderint (iisputationem, ut qunsi ex hor simplicio- A gnovimus secundum carnem Christum, sed nunc jam
resdecipiant,qnasi de ecclesi;e imai;inalil)us descri- non novimus { II Cor. v): ita dicit {lioin.W in II (id
ptionibus apostolus hoc pr;ptendat ;
pr.esertim cum Cor.): Neminem novimus secundiim carnem fide-
illa quae subinferunlur, manifest;im habeant exphi- lium. Quid enimetsi in carnesunl "^sed vita illa car-
bant, et alia quadrupedia, et volatilia diversa, et tulit:£t si novcramus Chrislum secundum camcm,
muscas, et crabronum habitacula, etviliora istis sed nuncjam non mximus.Hxc mihi, nunquid car-
animantia Pers;B vero solem et ignem. Grsci au-
: nem deposuit, et nunc non est cum corpore"? absit:
tem super hoc omni creatur;e servierunl sed et ; etenim et nunc in carne est. llicenim Jesus, qui as-
Hebracorum quidam, ut liber Regnorum narrat et sumptus est a nobis in crelum, sic veiiiet {Act. i).
prophetarum relationes. Nam dicant, quando slults Sic, quomodo"? in carne cura corpore. Quomodoergo
facta; sunt gentes, et obscur;itum est insipiens cor ait Et si noveramus secundum carnem Christum, sed
:
ejus habent. Undc adversus eos Apostolus ait Quid : quidem quomodo mortuusesf? hoc enim carnis in-
enim habes. quod non accepisti?{l Cor. iv.) At si acce- firmitas est. Ergo quod dicit, hoc esl Factum est :
perunt, illam redemptionera confiteri debuerant, et i-j caro Verbura, el pro omnibus inorlu:i cst et sic co- :
suscijicrc iiiiagines, (|u;c suntecclesiastici dccoris in gnovimus eum secundum carnem, vciumtamen ex
oculorum aspcctum iiobis cffecta', et enarratioiics liocjam iion novimus. N;im ct si cst luinc in carnc
evangelica" per eas in mentes noslras assuinpUe in ( resurrexit enira terlio die, et ascendit in coelos ) sed
corameraoralionem et relationem evangelic;E histo- supra carnein intelligitur. Non enim jam moritur,
riae,sicuti crebrius dictum est. Et quoniam alias ne(|ue aliain ali(|uam carnis infirmitatcm suslinet.
quoquc apostolicas voc(>s proponuiit, dicentes: Et si sed liis (iinnibus cst pntior t;in(|uain Dcus. Videtis
noveramus Christum secwidum carnem, s^d nuncjam ergo, adversarii, quia iion soluin aposlolicas voces
non novimus per fidein eniin ambulamus, nnn per
: pcrvertitis, sed sanctis l':itrilius adversamini. Ipsi
speciem {IlCor. \):\n medium proferamus harum enim pcr antelata dicta Christum p;issi(inibus libe-
interpretes et magistros magnivocos. Joaniies ilaque ratum post resurrectionem ostendunl, et nos do-
qui fulgcntius auro etlapidc possidet magisterium, cent tani|u;im conformes ellectos corpori claritalis
dictumquod ait: Itaqueexhoc
interpretans Apostoli ejus, non secundum ciirnem ambulare, id est,
nos neminem novimus sevundum camem. Et si co- non seclari carnalcs voluptates. Porro vos vesti-
: : :
Si autcm (juodnon vidrmiis, sprramits, prr patirntiam sc.d non crantex nobis. Si cnim essent cx nobis, prr-
r.fsprctamus {Roin. viii). Perspicuum ergo est, quia mansissent utiiiue nobiscum {I Joan. ii). Et iterum
per lidem ambulamus, et non per speciem. Neque sacratissimo Apostolo dicente : Quia intrabunt post
enim videmus hic Deum, sed credimus in eum :
discessum tneum lupi graves in vos, non parcentes
quia el ea ^auae condidit, fide dicimusab eo facta greiji, ut abducant discipulos jiost se. Et videte ne quis
fuisse; quemadmodum magna Spirilus voce ipse vos dccipiat prr philosijphiam et innnem fallaciam
pnedicat, dicens : Fidr intrlliijiiiius aptata esse sse- {Act. xx). Et rursus idem : Nolite nmni spiritui cre-
cula Verbo Dei, iit cx invisiljilibus visibilia fierent dere{I Joan. iv). Decet ergo unumquemque Chri-
{Hebr. xi). Et contemplantes ordinatum motum stianum, qui falso iibros audit, hos exspuere, ac
universitatis, ad intelligentiam venimus Dei, qui nullatemusadmittere. Etenim diviapostoli ad Laodi-
omnia in sapientia fecit. Hoc ergo est: Per fldem q censes ferlur flctaepistola in quibusdam libris apo-
ambulamus. et non per speciem et non ut ipsi ex : stoli jacere, quam Patres nostri reprobavere, ut alie-
indisciplinationelinguie depravantes sensum aposto- nam ab ipso : et Manichsei secundum Thomara in-
licum, in venerabilium imaginum factionem accepe- troducunt evangelium, quod catholicu Ecclesia pie
runt quod dictum est. Doctrinis ergo patriisauditis, tanquamalienum avertit. Ita et priesens testimonium
has se(|uamur, et prsesentem nnvitatem abominemur, dicitur quideni, sed non est sancti Patris nostri Epi-
dicentes: Odivi ecclesiain maliijnantium, et cum phanii. Ipse naraque egregius Pater octuaginta capi-
impiis non sedebo {Psal. xxv). tulorum cditione facta, cunctas lufrescs publicavit,
paganas scilicetet.ludaicas,etquotquot post Christia-
TOMUS QUINTUS.
nismum factse sunt, nullara dimittens: et si imagi-
Epiphanius diaconus Irijit : nura factionera alienam a Christo nosset, hanc uti-
Quoniam ad malitiam currentes pedes eorum, ir- que in numero hcereseon statuisset. Et rursus si
commutasse creaturam. Eia nunc et caeterorum de- etcomraemorationera nostram. Ex ipsis enim scri-
q
slructionem faciamus, auxiliatrice habita, quse non pturis, quas novitatis pneceptores in testimonium
vincitur, veritate. Etenim ipsi additamentis malum
proferunt, earum habetur eversio. Sanctus enim
abundare volentes, etiain sanctos Patres in medium Epiphanius temporibus erat Theodosii et Arcadii
adduxerunl, eos obloquendo contra venerabiiium extenduntur ergo usque ad pr;esentem haeresim
imaginum picturam effatos fuisse, addentes :
qnasi anni quadringenti. Etlibros adversus imagines
nullus Christianoruin recepit, nisi falsi praesentis
Gregorius episcopus leyit
novitatis assertores : et si tot annis in Ecclesia non
« Porro cequalia et apostolorum discipuli ei suc- suntrecepti, neque nunc recipiantur, eo quod ali-
» cessores deiloqui, videlicet Patres nostri edocent. quaiido recepti non fuerint. Epistolam enini, quara
» Dicit ergo in patrandis signis famosissimus Epi- quidam eorum proferunt, falso suprascriptain ejus-
11 phanius Cyprius: Attendite vosipsos, et tenete dem sancti Epiphanii Cypriorum insulae pra'sulisad
» traditiones quas suscepistis; ne declinetis ad Theodosium iinperatorem nos in manibus accipien-
» dexteram, neque ad sinistram. Quibus subinfert : tes, et scrulabiliternon transitorie perlegentes, inve-
: :
expositio. Caruerunt recto sermone [ recta ralione] » illa est mihi amabilis. »
ratiuncularum qu« contra venerabiles imacrines Injuria est fidem habere in coloribus, et non in
niurmurant, duo vel tres per universum orbem libri corde. Qus enira in coloribus est, facile diluitur :
non inveiiiuntur, nisi forte noviter scri|iti siiil: cl si qH;c vero in profundo mentis, illa est mihi amabilis.
essent noti in catholica Ecclesia, sicut illequi dicilur Obturaverunt aurcs, et oculos chiuserunt, et rccta
Ancyrotos sancti Epiphanii, in omnibus est Eccl.'- inleiligere nolucruiil hi qui sprcvcrunt ecclesiasticas
siis dilatatus, ila et ipsi dilalali existerent. Sed ut traditiones. .Viidilioiie qiiippe ;iudierunt, et non in-
extranei et alieni et falsati, nondum in Ecclesia ca- tellexerunt: et videntes viderunt, et non cognove-
tholica recepti sunt, neque apparuerunl. Ergo nec runt. Obc;ecati enim sunt corde, et paternas doctri-
Epiphanio adversentur hi (jui recipiunt anliquam runt ipsi,dict:ins, ([uemdam moralem sermonem indu-
legislationem catholicae Ecclesix quod nequaquam : cit,informansvilam nostram, utrecedamusatempor;i-
verum est. Conscriptionem enim abjicimus, san- libusetmundanis negotiisetcarnalibusvoluptatibus.
ctum vero Patrein doctorem Ecclesiie catholica' iio- £) alque sectemur vitam spiritualein qu;p ad ccclestia
vimus.Eteiiim sacralissiini Patres, qui in quarla et ducit et non credamus huic muiido, et teinporalibus
;
universali sancla Chalcedonensi synodo congregati qua; non permanent, iiec perdurant, qu;e et colorcs
sunt, cpistolam quidein (iu;e dicitur Iba; episcoi>i nominavit sed h;ercamus iiotius spiritualibusel ve-
:
Edessa; ad Marin Persam analhematizaverunt, veluti ris, qux in corde firmitatera habent, et permanent
Nestorio concordantem : similitcr ct quinta; syiiodi in ;eternurn. Nam sa'culum nistrum Huxibile, inco-
Patres: Ibam autem nei|u;i(|uam Non enim vcruin latus esl pr;csens vita. Siciit enim color el alramen-
apparuit, (|uo(l Ib;e fuerit cpistola : hinc in aii;itlu'- tum cilo (iiliiitur, licet a pictore coiificiantur [ vel a
matismis non Ibam anallicmati submiseruiit, sed pictore translormatur ] : ila et in muiulo isto, quem-
epistolam qu;e dicebatur, lb;e : dicebatur enim, licel admodum ipsc ait, circuilus noslrarum discurrit
non essel. lla ergo et haec mendacis assertioniscoii- rerum nonnunquam aliter, in una [Gr., alias aliter,
scripla, qu;e conlra venerabiles imagines sunt, di- in una die, est autem quuiido et hora fert mutatio-
]
cuiitur (jiiiilem a i|uibusdain sancti l^iiph;inii esse, ncs. Eteniin inore uinbne ouiiiia exlciminantur liu-
sed nulio inodo sunt, ut deinonslratum esl. Etenim raana, el ampulla in aqua ex pluvia facta magis
: : : :: :
expii-at omiiisolatiopoteiilalii>i luini;ini. Omnis enim A » (S. Athanas. Orat. c.onlra r/ent.) : Quomodo non
homo ftMUini, et omnis j^liuia ejiis qiiasi tlos fcni » misereamnreorum crcaturas colunt .'quoirKim
(lui
{hti. XI,). Porro spiritnaliuni operiiiii e\liiliitio ini- » hi i(ui videiit, i"isi|ui non vident, et ijui audiunt,
niohilis (|iii(lem est, et i;i liis (|ua' permaiieiit, liahet » eos qui non ;iuiliniit, nr.int : creatura eniin a crea-
vieissiludinem [retributionem]. Si enim eoiitra ima- » lura nuiiijuain silv;ibitur. »
gines dictum iliud esset, assereret utique dieens: Epiphanius diaconus lcjil
Injuriaest fidem hahereincoloribus,et non in Dmim.
PapiB (|uint;iameiitia I in;iiiem riuamdam bhisphe-
Sediion in cordihiis, pronuntiavit: idest, tirma et st;i-
mix viani excogit;uites, averitate prajecti sunt. Cum
bilia ut operemiir rc.in\ cielorum, el iioii muiidi tiii-
enim egregius Pater contra idola ha'c promulgave-
jus : (iu;e ut flui(l;i, cito mutal;i, fldem iion li;iheiit.
rit, ipsi post ;ignitionem vcritatis, et sincer;c con-
Uursus autem male allegorizantes et seeundum ,
*-*
seduci blasphcmia. Omnesenim qui nomine tuo vo-
« Joannes autem Chrysostomus docet ita : Nos
camur, confitemur te redemisse nos ab idoloruin
» per scripturas sanctorum pra;sentia fruimur, non agnitionem
deceptione pariter et errore : atijue post
» corporum eorum, sed animarum imagines haben- sumus,
tuam, nosqui divina regenerationedigni facti
» tes. Qua; eiiiin ab illis dicta siint, aiiim .irum ipso-
netiuaquam conversi suinus, ut alicui creaturas sub
» rum imagines sunl. Maxima eniinviaad opportu-
ca'lo divinam adorationem tuam olTerremus; sed
» nitatis [Gc, oflicit] inventionem, sanclus ait Basi-
tibi soli Uedemptori nostro psallimus Domine, pr;E- :
fortitudinem beatificaraus ; et divinas Scripturas illucescente tenebra; abiguntur, ita veritate app;i-
recitantes, Vitasque sanctorura virorum relegentes, rente mendaciura linguae ipsorum excisum gladio
et imaginales picturas intuentes, gestorum secun- spiritus. Sed ex eo quod excisum est habentes qua;-
dum Deum ipsorum operum recordamur. Qu;b enim dara residua, h;ec proferunt, ita dicentes :
sermo per auditionem repra^sentat, hiec pictura ta- Grer/orius episcopus lcijit
cens per imitationem ostendit, sicuti ait magnus
Basilius. Sed et Joannes Ghrysostomus asserit in
« Similiter et Amphilochius Iconii dicit : Non
sermone suo [in 40 Mart.). Quod Veteris et Novi » enira in tabulis carneas personas sanctorum per
testimonii unus sit legislator, et in indumentum sa- » colores curse nobis est flgurare, quoniam non his
cerdotis, habito, cujus initium est : Christi regni » opus haberaus sed conversationem eorura virtuti-
;
sermonis stylus hunc sensum commendat, et ad et aliam probatinnem his qu« dicta sunt reddemus.
subversionem venerabilium imaginum nullatenus Moris est s;inctis Patribus nostris qui salutarem
est id quod a Patre dictum est. Ne(|ue enim obiocu- nobis Dei volunUiiem disseruerunt, prolixe manda-
lionemali(iuam adversus illas facit. Xam elsidicit: torum nos dicta docere, et ad mandalum, de quo eis
Non coloribus in tabulis carneas eorum personas inlentio est, modeniri audientes, hoc annuntiare ex-
[facies] cur;c nobis est (igurare : propter intentionem celsum esse et m;ijus : ut tanquam anchoram cer-
virtutis h;rc ab eodicta sunt; subinfert eniin: sed tam id habentes. nec circa reliqua negligentes si-
conversationem eorum per virtutera imitari. Curae raus. Porro prolixitatera vitantes, pluresquesilentio
quippe nobis est virlutes bonorum virorum eligere, pnetereuiites, Asterium .\ni:isinum in medium ad-
et actus eiirum iniit;iri. at<|ue conversalionein ipso- B (lucamus. Etenim in Lazarum et in divitem con-
rum a-mulaii. l'r;eterea teinpla istis jugitcr dcdicare, scribens .sermoncm, iniO(ld;im verbuin de pauperibus
aul in imagine istoserigere, illos (|ui virlutcin ipso- [sententiam ijnamdam lalius explicalam depaup.
i
rum conteranunt, non est laudabile. Nerao plane alendis et contra divites dictans, admonet divites
laudaverit, si viderit hominem virtutes sanctorum eleemosyna^ fruetus reddere, et non splendide vel
parvi|iendeiitem, de die in diem horum iinagines clare mollibus vestimentis amictos esse; et intro-
comnien(l:iiilem ;dicaiitem\ vcl templa mnlta eii- ducit moraleni quemdam sermonem ad quosdam
gentem, :iut vasa sacra |)atranleni, et suum ipsius religiosiores, invila divitias f
religiosioris vitae d.]
teniplum deificis virtutibus non adornantem. Ait ambientes, perhibens ita: .Noli pingere Christum in
enim Deus per Isaiam prophetam ad eos qui hujus- vestiinentis, sed potius horuin sumptus pauperihus
cemodi eranl: Si ohtulrritis mihi similnm, vanum : eroga. .\c deindevolens recideredivitiarum cujudita-
thus ahominatio mihi est. Et cum manus vestras ex- tem, siibinfert: Sullicitenim ei una incorporationis
temleritis nd me, avertam oculos meos a vohis et si : humilitns : id est, non placel Christo Deo nostro per
miilliplicaveritis deprcc.ntioncni vestram, non exau- niunili;ilein favorem et avaritiam demonslrari dis-
diam vos. Sed quid facielis Lavamini, mundi estote.
"? pensationis su;e ray,steri:i. Ne((ue eniin piuin est
auferte mala ab animahus vestris in conspectu ocu/o- C vel acceptura in conspectu ejus, propter evangeli-
rum meorum : quicscite a malis vestris, discite bene eam conimemoratinnem, inateriam divitiarum the-
faccre : quxrite judicium, lihernte oppressum, judi- sauriz;ire ;id exciis;indas excusationes in peccatis,
cnte pupillum, justifiratc viduam IJsn. i, sec. LXX.) panpcribus cuiilemptis indiLiciitibus p;inura, atquc
Ergo cum ista correxerimus, tunc et ea qua^ a no- privatis indunienlis et tegiimcntis. Uoc eniin avari-
bis offeruntur, apud Deum accepta erunt, sive san- tiae, non pietatis est proprium, Sicut enira non
et
cta templa, sive sacrata vasa, sive venerabiles ima- est communicati lucis ad tenebras, neque partici-
gines sinl. Sic ergo aptura est, ad menioriam san" patio justiti;e et iniquiiati: ita neque (livili;irum
ctoruni iion virtutes borum. secundum quod jiossi- concupiscentia et inollinm vcslimcntorum amictus.
bile fuerit, imilari [(;/., diligiTe etimil:iri . M;irly- ad evaiigelicain forinam ali|ue hist(UMam. llaec enim
rum enim laudatio est, collectorum ad virtnteni dispens;itinnis (iiiidem rebitionem alfalim edocct,
hortatio, sicnt magnus ait Basilius in moralibus in s;ilutein ducens; illa vero inisera denuntiatur,
sermonibus suis {in 40 Mart.) Cuin his auiein, sicuti uti cruciatui obnoxia, quemadmodum Jacobus ait
dictuni est, etiam templa erigere, et iin;igincs for- Domini frater: Divitcs plorate, idulnntes in miseriis
m;ire, et saera vasa Deo oiTcrre, laude dignuni est qux nili-cnicntvobis. Divitix vestrx putrefnctx sunt, et
oportet enim et h;ec facere, et illa non oinillcre, ut D vestimenta vcstra a tincis comcsta sunt nurum et ar- :
verus sermo nos docet, Nonenim quis utii|ue vir- gentumvestrum xruginavit, et serugo in tcstimonium vo-
tuteraacquirere polerit, nisi in atriis Doniini assue- bis erit {Jac. v). Igitur, sicuti dictum est, omnia
scat, et per lectionein divina elo((uia aiidiat, et per qu;e [)ro[iter avaritiam facta suiit in miindo, trans-
visionem diicatur :i(l seiisuni tam cvaiijrelicaruin iiar. ilmiit. l'ossil)ilc nnhis est [icr ino(lic:im iin[)ens;iin
facere conimodum est : concili:ilio ciiiin est rcgni gainus, ut ct Dniniiii vocera audiamiis dicentem :
cnelorum, Porro multas cruces exarare in una do- Beati misericordcs, quoniam ipsi misericordiam con-
miincnla, ct contemncre mandata Christi, el imita- scquentur {ilatth. v) ; et : Qunndiu fecistij> uni ex
: ;
hh miniims fnifnlnis mri:<, milii fccisti^ {Mattli. xxv) A cas a labiis nucre, et lamciitis amMliis abircs. Vin-
Et (|tiia Astcrii mciiKiriam fccimus, cia vcrl)is cjus cuium [Gr., Carcerl post luec et iterum virgo de- :
iiliMilcs, vciicraliilium imai;iiuim trailiti.iiicm aiiti- cora in fulvis vcstiluis, scd ct sobi, cxtcndcns manus
(|iiain cssc Icplslatioiicm moiistrcmus (•ath(ilic:c l^c- adciclum, iiiV(ir;ins Dciim tutorcin iii picnis. Oranie
clcsiic. Ktcnim ipse contcmplatus iniagincm pas- auteni ea, viihstur supcr c;i|int siniiiim, i|uo(l lcx cst
Mulier (luaxlam fuit sacra virgo, incorruptam Deo indicium esse arbitror passionis (luae illam manebat-
pudicitiam vovciis, (|uam Eiiplicmi;im vocaiit. Cum Mox ergo ct post paululum i;;ncm ;ilibi vchcmcntcn
autcm tyr.iniius aiii|uaii(Io pios pi'i'sc(|iici'ctiir, satis pictor succcndit, ruliro culorc liiiic ct iiidc chirc-
proniptc niortis clcgit pcriculum. I'orro civcsct com- sceiiie naminam corjuis ellicicns. At vero in mcilio
iiuinicatorcs relipionis, pro (lua et mortua cst, uti- llamm;c st;ituit eam inanlbus ad crelum exp;iiisis,
litatis lege [ergo] sacrara virginem admirantes, sed molestia nulla iu facie apparente: (juin e diverso
jiixta sacrarium sepulcro dedicato, et arca posita, hilarem, (]uoniam ad incorpoream et beatam vitai»
annuatim diem festum
lionores ei concclcbrant, et pergebat. Usi|ue huc et pictor retinuit manum, ct
faciunt et solcmnem. Deniiiue sacrati divinorum ego serinonem. Porro attende tibi, si volueris eam-
mysteriorum assertores etiam sermonibus memo- ^ Jem perficere pictur.m, et consideres diligeiUer,
riam semper honorant, et qualiter perfecerit ago- nisi multum inferius quam oportuit, ad narrationem
nem perseverantise, diligenter prsesentes populos accessimus. Et hxc quidem Asterius. Tractantes
edocent. At vero pictor pie agens et ipse per artem autem quce in divina Scriptura dicta sunt, invenie-
secundum vires totam cjus historiam in sindone mus eumdem ex ea legisse, quic ab ipso dicta fue-
figurans, circa pcpulcrum posuit titulum [sacrum runt. Deus eniin famulo suo Moysi de tabernaculo
spectaculum]. ll;ibet autera se sic artis diligentia. disponens, postquam varia et diversa in eo opera
Excelsus super thronura locatur judex, amare ac fieri praecepit, ait: Facies cortinas ex bysso retorta
furiose virginem intuens. Irascitur enira ars etiara hyacintho, et pitrpura, ct cocco retorto cherubim ;
in materiis inanimatis, cum vult. Satellites autem opere textoris facies cos (Exod. xxvi). Et ipsa quidem
principiset milites multi, alii (|uidein monuinento- dispositio docet nos, ut ea qu;e Deo dicata sunt, ex-
rum descriptores, ferentes libros et pittacia [Gr., pensis multis conficiantur : in humanis autem non
stylos]. Quorum alius suspensa raanu a cera, aspicit ita. Dictum est enim populo : Et vestem duobus con~
ad eam quce judicabatur, valide totain inclinans fa- textain ne induas [Deut. xxii). Lucidissirae autem
ciem, quasi jussus facilius loqui [jubens clarius !.], divinus Apostolus horura sensum commendat, prae-
ut non laborans erga auditum, mendosa describeret *-'
cipiens: MuUeres iii habitu oriiato [deccnti], cuin
et imperfecta [repreliendend;i]. Stabat autcm virgo verceundia et sobrictate ornantes se, non in tortis
in fulva [fusea] tunica et vcste philosophiam signi- crinibus, aut auro, aut inargaritis, vel veste prctiosa;
ficans; et, ut visum est pictori, vultu urbano [pul- sed quod decet mulieres, promittentes pietatem per
chra facie] : ut autera raihi apparet, aniraara dcco- opera bona (I Tim. ii). Haec considerantes nos, qui
rata virtutibus. Ducunt autem cam ad principem Deo soli servitutem nostrara in spiritu et veritate
duo uno anfe quidein trahente, altero vero
li.ilites, offerimus, omnia qu;i; oblata etdedicata sunt, sive
post tergum urgente temperatum virginis morem divinustypus pretios;ecrucis, sive Evangelium, sive
pudore atque constantia. Xam in terram quidem veneranda? imagines, sive vasa sacra sint, et salu-
intuetur, erubescens vultus virorum stabat autem : tamus et araplectiraur ea [salutemus, araplecta-
imperterrita, nihil perpetiens, ad agonem. Verum mur, etc. ], veluti spera habentes sanctiflcationis ab
cum ego alios interim laudarem pictores, vidi mu- eis percipiendse: et adorationem honoratoriam illis
lieris illius Colcliidis opiis, quod gnatis gladiuni il- impendimus. Adorate enini, inquit, scabellwn pcduin
latura, misericordia et furore dividerel faciem : et ejus, quoiiiamsanctum[Gr., sanctus] est(Psal. xcvni).
uno quidem oculorum iram ostenderet, altero vero Propter quod et Gregorins Theologus in serraone
matrem indicaret parcentem et horrescentem. Nunc D suo de nativitate Christi ait: Bethlehem honora.
autem miraculura ab illo sensu ad hanc mutavi pi- prffisepe adora. Ergo quod Deo dicatur, praesentia et
cturam ;et valde quoqueadmirorartiflcem, quoniam participatione ejussanctum est. quemadmodura om-
magiscommiscuit coloruin morem, pudorem pariter nisScriptura testatur: et ei qui sanctus est, honor
etfortitudinera tenperans, affectiones videlicet quK sanctitatis non aliter conservatur, quam per no-
sibi invicera adversantur. Cumque progrederetur strara affectualera adorationera. Ipsi autem adhuc
anterius imitatio, carnifices quidam in parvis tuni- spirantes mendaciura, aliena qusedara ab Ecclesia
cis nudi jara ad opus urgebant et unus quidein ; catholica consuentes, aiunt
apprehendens caput et inclinans retrorsura, pr;rbe.
Gregorius episcopus legit :
ille assistens incidebat dentes. Malleus et teretrum « Consona vero istis et Theodotus Ancyranus,
p(]ense instrumenta videntur. Lacrymor hinc, et » concertator Cyrilli, de eisdera docet ita : Sancto-
mihi passio sermonera recidit. Sanguinis enim gut- » ruin vultus non in imaginibus ex materialibus co-
tas ita pictor liquido coloravit, ut diceres veraciter » loribus factis formandos accepimus, sed liiram
Patrol. GXXIX, 14
I
: : :
*28
427 ANASTASII BIBLIOTHF.CARII
A » slanliam Augustam pelentem Christi imaginem
» virlules per ea quaede illis i» scriplis imlicanlur,
» milti sibi ab eo, lalia fatur: Quia vero de qua
» quasi qnasdam animalas imagines irailari didici-
erigimur. » dam imagine (juasi Christi scripsisti, hanc volens
.) raus, el ex hoc ad similcm illis zelum
» tibi a nobis mitti, quara dicis et qualem hanc,
» Nam dicant lii qui lales erigunt formas, quali
quam » quam perhibes, Christi imaginem-? Utrura veram
« pulas ex his perfruanlur uliliute. vel in
ducantur per harum » et incummutabilem, et natura characleres suos
» spirilalem contemplalionem
quod vana » porlantem? an islam quara propter nos suscepit,
» commemorationem ^sed manifestum est
eldiabolicifi argumen- » servi formae schemate circumamictus? sed de
» sit hujusmodi excogilatio,
» forma quidem Dei nec ipse arbitror te quarere,
e UUionis inventio. »
» semel ab ipso edoclara, quoniam neque 1'alrem
Epiphanius diaconus lcgit
» quis nuvil nisi Filius, ne^iue ipsum Filium
novit
Theodolus
Si esset in hac vila, cum beata Su- B quis aliquando digne, nisi solus I'ater qui
eum
sanna clamarel dicens : Deus xtcrne, qui abscon- » genuil. Et post aliqua: Sed utique servi foimae
ditorum cs cognitor, qui scis omnia antequam » imaginem quieris, et corspusculi quo amictusesl
fiant [ban, xiii:, tu nosti, quia falso contra me » propter nos. Sed et id gloria divinitatis tempera-
tulerunt lestimonium hi, qui semulantes senes tum didicimus, et absorptum esse mortale a vila.
B »
exi- dignitatis et
Babjlonicaiconfusionis hujus novitatis auctores » Et post pauca quis ergo hujusraodi
:
qua;dam vana fauce loquuntur: et fallax ostenditur » arare putuisset mortuis et inanimatis
coloribus et
calamus scriptura; ipsorum, et evidenter adultera- » scripturis umbraticis? Ouandoquidem nec aspi-
inveniuntur. Multi enim nobiscum in eura in monte egregii suslinuere disci-
tores veritatis » cere
sermunibus qui eliim cecidere in faciem [Matth.
xvii),
exquirentes deindeque scrutantes in » puli,
si vere scn- confitentes.
ejusdem Theodoti de proposito dictu, » importabiie quod sibi visum fuerat
usquara invenimus. lantara virtutem
plum sil hujuscemodi, nunquam » Eriio si tunc incarnata ejus forma
divinilate rau-
Nequeenim ipsequid lalelucutusest: evidenternam- » sorlita est ab inhabitanle in se
quemonstratum est, quod nun sit Theodoti testimo- » tata, quid oportel dicere,
cura morUlilaie exu-
exacerbatione plenus speciera servilis
nium. Amariludine quippe et
» tus, el corruplione ablutus,
omnes:
ea, ut ostendunl
conscripU ejus et epistola;
Gregorius episcopus leyit causas
aliler atque aliler
secundura tempus el
Eusebius ad Con- ,
licet
« Similiter aulc.n et l'ampliili
!
duplici animnct incnnstans in omnihus viissuis:ct Non cnim simul cum Palre Kilium fnisse fatcmnr:
non existimcl quod accipict aliijuid a Domino. Si vcrumlatcin ipsel'iliusDci. qiii maf;isomnia liquido
enim corde crcdidissct ad justitiam, ct ore confcs- n(jvit alium sc a Patrc et minorcm atque infcriorem
sus esset in salutem (Rnm. x) verum sermonem, sciens, admodum die hoc eliam nos docet, dicens :
utique pro scriplis suis veniam postulasset, ho- Pater qui misit me, major me est {Joan. xiv). Et
rum corrcctioncm faciens, et pro epislolis suis pro- postalia : Nam et ipse quidcm Filius Dcus cst, si^d
Dixi Domino, Deus mnis es tu {Psal. xv), extra ve- ventoreset unam naturara dogmatizanl in unitione,
racem sensum cxccdens sic ait Lesihus natune : qua» est per suhsistentiam, et pra;dic:int earnem sine
omnis lilii patcr, ddminus est utique ejus : et id- B anima suscepisse Dominum nostrum in salutari
circo unigcniti Filii Dci ipse qui genuit eum Deus, dispensatione sua, dicentes divinitateni adimplesse
simul et Deus et Dorainus et Pa.er est. Similiter anim:e voluntates et rcotus, ut passionem, sicut ait
autem et in epistola ;id sanctum Alexandrum prsece- Gregorius theologus {Epist. 1 ad Clcd.), divinitati
ptorem magni Athanasii directa, cujus initium est: ascrihant ; passionem divinitati applicant,
et qui
Cum quanta sollicitudine, vel cum quanta cura ad constat eosTheopaschitas esse;etqui hujus \vxve.-
h:ec litler;e venerint [has litteras venerim]; ex- seos participes sunt, imagines non admittunt, quem-
pressius blasphemans sic ait de Ario et ejus asse- admodura nec impiusSeverus, et Petrus Cnapheus,
clis: Calumni:(ntur eos litter;e tu;i^ tanquam di- et Philoxemus Hierapolitanus, et oranis qu:« circa
centes, quia Filius es non existentibus factus est, eosest polycephalos [ multorum capitulum : multi-
sicut unusex omnibus; atilli protuleruntepistolam, ceps] et sine capite hydra. llujus ergo factionis
quam ad te fecerant in qua tidem suam exponen-
: etiam Eusehius existens, sicuti demonstratura est
tes, ipsis verbis ha?c conDtebantur : Legis videlicet tara ex cpistolis, quam ex historicis ejus conscri-
ac prophetarum, et Novi Tcstamcnti Deum genuisse ptis, imagincmChristi tanquam Theopassianus[Deo
Filium unigenitum ante tempora ffiterna, per quem passianus] ahjicit: et hac pro causa Constantiae
et omnia et s:ECuIa fecit: genuisse autem eum non C uxori Licinii scribit, nonaliquando apud se inve-
conjectura, sed veritate, ac subjecisse proprioe \o- niendam imaginem b . Quoniam et in eadem epistola
luntati [Gr., sed vere in rerum naturam produxisse dicit, qaia mutata est incarnata ejus forma in divini
propria voluntate] iuconvertibilem et incommut:i- tatis ejus naturam. Sed nullus sanclorum Patrum
bilem creaturam Dei perlectam, sed non sicut unara nostrorum neque enim sic ve-
sic sapuit aut docuit :
ex creaturis. Si ergo litterse ipsorura veritatera ritas se habet. Audiamus igitur quid Athanasius de-
dicunt, utique apud te fertur [
qus uti^iue apud te positor Arianffi insanise in epistola dogmatica sua
etiam sunt quibus confltentur Filiura Dei ante
] : in dicat, quam ad Eupsychium presbyterum Ca?sariae
tempora aeterna, per quem fecit el sa;cula, esse in- scripsit: pari modo etCyrillus in priraa epistolaad
convertibilem et creaturara Dei perfectam,^ sed non Successum episcopura DiocKsari:e, ct in sermone
sicut unam ex creaturis. Porro epistola tua calum- contra commistores edito. Ambo enira sicut terre-
niatur eos, tanquam dicentes, quia Filius factus est nam, ita et coelestem conversionsm habentes, at-
sicut unura oraniura cura hoc non dixerint, sed
: que ab uno spiritu inspirati, consona invicem fan.
clare deflnierint,quia non sicut unum ex creaturis. tur. Athanasius quidera in pra;dictaad Eupsychiura
Nota ergo, si non protinus eis iterura occasio detur epistola, cujus initium est In quibus quidem as- :
'J
ad reprehendcndum et detrahendura movendi quot- suetus es nos [Gr., existimasti nosj reverendissime.
quot voluerint. Iterum eos accusabas dixisse, quia Et post alia sic ait : Comraunis ovium est fructus,
qui est, eum qui non erat genuit. Miror autem si sed et australiaestate, lana in communemusum uni-
enim unus est qui est,
possit quis aliter dicere: si versis apponitur. Sed cum de mari tinctura assumi-
profecto ex ipso factum est omne quod est cura tur, purpura dicitur, et tilem appellationem mere-
ipso [Gr., post ipsum] si vero non solus ipse est
:
tur: sed cum in usu prfficipue regibus solisaptatur.
qui est, sed et Filius erat qui est, quomodo eum qui et est lana, et non est natura quidem illud quod
:
erat is qui est gignebat? Taliter enim utique duo prius erat, est ;usu vero non jam fugit enim quod :
essent qui existerent [Gr., quse sunt]. Et hoc qui- commune erat propter dignitatem utentis. Sic ergo
dera Eusebius ad memorandura Alexandrum : sed et caro de communi suscepta natura, quoniam facta
et ali:B epistohie ipsius ad eumdem virum sacratum est amictus regis, quod ante facta non fuerat [Gr.,
feruntur, in quibus inveuiuntur varise blasphemiK, add. eamdem merita est gloriam, atque is qui ea est
a In ms. Jolyano ad marginam scriptum Fuge: :
b Yide epist. 144. Photii deEusebio et iniag.
secundum quod homo est, natura humana passio- quod filiorum adoplionis gloriam etiam nos depo-
nemadmiltente, et injuria in ipsum transeunte. ((ui suerimus, quasi non habentesullra primogenitum in
veluti veste usus est carne. Sicutenim is qui oslrum muitis fratrlbus, quandofaclus est similis nobis. Et
scidit, quasi ipsi regi insidiatus fuerit, animadver- post pauca dicit : 1'utasne a donaia nobis gloria in-
sionem sustinet quoniam rex purpur;e passionem
;
sperate dilapsi suraus nequaquam. Non enim quo-
"?
Ideo Paulus Dominum Christum secundum quod ho- recl;e lidei sacram et divinitus inspiratam suscipien-
moest, Filium Dei esse tradit. Et ante hunc Gabriel tes Scripluram, fatemur, quia factus primogenilus
archangelus admirabilem partura evangelizans Ma- noster unigenitum Dei Verbura non cessavit esse ac
riie, Ave, inquit, gratia plend, Dominus tccum- Ecce dici Deus pariter et verus filius hominis. Sed nec in
tu in utcro habcbis, et itaries filium, ct vocabunt eum naturam divinitatis carnem (|uam inconvertibililer et
Jesum. Uic crit magnus, et Filius Excelsi vocabitur inconfuse sibi univil, cernilur transformasse imo :
dem norainis] digniuitem sumenle. Cyrilius aulem terra sunt, e coelo adveniens. Ergo et quando cura
siraililer in pradicta ad Successura epistola, cujus carne, dispensationisconsuramato valde bene myste-
initiura est : Lecto comraonitorio quod a sanctitate rio, regressus est in coelura, confestira conslernati
tua transraissura est Et post alia sic ait
: Post re- : qui hocconteraplati sunt: nubesenimsuscepil eum,
surrectionem vero corpusquod passura est, non jam secundu quod scriptumcst: tum hisqui miraban-
II
inCrmitales habuit in se. Non enira ultra famis vel tur clamavit quidara sanctorum angelorum Viri :
faligii,aut aliu hujuscemodi capaxessedicimus il- Galilxi, quid statis aspicientes in cxlum? Uic Jcsus
lud, sed jam incorruptum et non hoc tantum, sed : '{ui assumptus est a vobis in ca'lum, sic veniet qucm-
et vivificans: vitae quippe corpusest, id est unige- aduiodum vidistis cum cuntcm in ca:lum (Act. i). Ita
niti. Clariflcaturaest autemclariUiteDeo decibili, et ne vosad quos nobis serrao est [Gr., hi ad quos ser-
inlelligiturDeicorpus:cujusreigratiaetsiquisquam rao factus est], sine carne viderunt Verbum rediens
dixerit illud divinum, sicut illud quod horainis est. ad Patrem: id est similitudine nostra exutum, el
huMianuni, noii exorbitabit a decente ratione. Unde q non existens in tractabili et visibili corpore : an po-
reor et sapientissiraum Paulura dicere : Et si novc- tius com|)ositum ad intraclabilemet invisibilem na-
ramus sccundum carncm Christum, sed nunc jam non turam ".' Denique quis est qui lioc dicere audeat ? At
novimus [IlCor. v). Cum enira Dei, sicut dixi, pro- vero si sic veniet, quemadmodum et ascendit, quo-
prium sit corpus, transcendit omnia qua? humana raodo non vere dicatur, quia veniet etiam iterura in-
sunt. P(irro commutationem in divinilatis naturam corporatura, el non nudum et sine carne Verbum "?
non potest pati corpus quod de terra est ; irapossibile Et post pauca dicit : iMlellige ilaque (juia descensio-
enira est. Nam pra-dicamus divinitatera ut factam, nera in novissirais s;pculi temporibus e coelo futu-
in carnis naluram. Sicut enim hoc irapossibile est huraani habitus abjectionera, sed potius secundum
(inconvertibilis naraque et incommutabilis est) ita solam gluriam : resplenduit namque facies ejus, ait.
et alterura. Nonenim valet in divinitatis substan- Itaque in sirailitudinera solis fulgoris dedil splendo-
tiara, id est naturam transferri quid creaturarum : D reni. Et post brevia : Scripsit autera de Christo et
creatura (|uippe etiam caro est. Ergo divinum qui- sapientissimus Paulus, quia reforraabit corpus hu-
dem est corpus Christi, quoniam Dei corpus est ct ; militatisMostne, coMfiguralumcorpori claritatissuie
ineffabili claritate pra;fulgidum, incorruptibile, san- [Vliil. m). Dcinde (|uid ad hoc asserucrinl qui rau-
ctum, vivificum. Ouod vero naturam diviiiiiatis
in tatain dicunt in \ crbi naturam carneni ejus
Ergo et "?
conversum sit, nullus sanctorura Patrum aut sapuit sanctorum corpora transferentur conversione in na-
auldixit. ll:i(|ueet iios ila dispoiiimus. Simiiilerau- tuniin divinitatis, utconfigurata fiantcorpori clari-
teui el in serinone (luein conlnt commislores edidit, tatisejusVct certe quom(jdo non sit frigida h;pc as-
cujus initium esl : Bealus [longus] modo nobis sertio, extrcma indiscipliiKitione referta ? Conversa
sermo dogmatura veritatis in studio est [Gr., elabo- quippe omnino, juxta id (|uud aiunt , carne in na-
ratus est]. Et post alia sic dixit : Ergo si suscepUi turain divinitatis, quo utetur corpore Deus exislens
Gr., mulata ] cjus carne in divinitatis naturam de- Verbum "? Incorporea enira et vera quaidam substan-
» Eadcm habentur in cod.; Jol. Eamdcm yloiam : prr naturam amictus rcyis antc fucta non fucrit : ita
mcruit quam is qui illa usus fuisse dignoscitur licel : ut d. y. dicatur.
: :
autem quidam et alius ad eis, ut ainnt, de liisser- in vitam a?tern;im (./'"/». iv), luijiis novitatisgarruli
mo. SiquidemegregiusPaulus invenitur scripsisse: assertores: sed ex laenbus contritis irrigati, felidam
Et si novmimns sccimdum carncm Christwn, scd stirpem germinaverunt, hahentem fructnm fe! ama-
nmc jam non novimus [H Cor. v ). Ergo si non secun- ritudinis;et mendacium super mendacium adjieien-
dum eariiem noseitur, imininnt, neeessario dieitur tes, protulerunt: Plurimis ctiam aliis existenlibus
mutasse carnem in sui Verbi natnram, ut sieut scripturalibus testimoniis, qu;c sponte dimisimus.
Deus dignosceretnr. Dieet forte, ut reor, ad istud Igitur sicutjam oslensum est, quotquot probabilium
quis. Nam eum slatim dicatetiam de nobis : Qui au- Patrum testimoniaab eis prolata sunt suam justitiam
tcm in carne sunt, Deo placere non possunt : vos au- statuere quaerentes, hsec perverse intellexerunt.Quot-
tcm non csfis in carnc, scd in spirilu {liom. viil): quot autem adversariorum sunt, non sunt divini
nos nudos novit carne et sangnine?Putasne spiri- Spiritus. Unde
et affatur eos melos in spiritu canens
tibus ineorporeis hnjnscemodi alloquitur, dum nec B beatus David Vana locutus est unusrjuisque ad
:
erubeseil lioc [Gr.. nonme ineptum est hoc, etc. ] in- proximum suum : labia dolosa in cordc, et corde
telligere vel asserere? Ergo in nobis carnem dicit locuti snntmala {Psal. xi). Et iterum fiducialiter
procaces et non sine querela passiones. Denique agens loquitur Isaias, dicens Consilium nudorum :
cum omnium nostrum Salvator Christus eastissimus in iqua consiliatur non enim noverunt sapere, quia
:
sit et delinquere nesciat (neque enim peceatum fe- obscurati sunt vidcrc oculis suis { Isa. xliv ). Etenim
eit)alionimirummodo illndquoddicitursecundum sanas deflnitiones et leges derelinquentes, verbis
carnem inteliigi decet. Non enim est vel erit in in- simulant pietatem, et tentant qusedam pia pronun-
firmitatibus ultra carnalibus. Evidenter ergo novi- tiare, nt per sensum bonum qni in his inest, nec
mus ex divinitus sonantibus Patribus, quia non ex superreliquisincredibiles[fi<leininusdignilhabean-
fontibus Israel hauseruiit contentionis hujus aueto- tur, dum aiunt : In nomine sancta; ac supersubstan-
res, ut lieret illis in vitam anernam ; sed ex fontibus tialis et vits principalis Trinitatis.
Sed erga sensum
malignis etsterilibus sibi potum attnlerunt :etalie- male operari volentes, ex proprio sensu pronuntiant
num sectantes, in praecipitiaet hiatus inducti sunt. et deflniunt, nudam ponentes impietatem, neque
Cum oporteret eos, si Ecclesise essent alumni, Basi- judiciumDei in mente accipientes, neque Dominicam
lium Magnura afferre Dc Spiritu sancto ad
dicentem ( C sententiara clamantem intelligentes : Qwcunque
Ampliil. 18): Imaginishonorad principale transit; scandalizaverit unum cx minimis istis qui in me cre-
et Gregorium Nyssenum perhibentem Vidi imagi- : dunt, expedit ei ut suspendatur mola asinaria in collo
nem passionis, et non sine tristitia visionem trans- ejus, et demergatur in mare
{ Matth. xviii, Marc. ix ).
ivi,liquidius arte ante faciem historiam afferente; Sieque deraum quemadinodum porci quidam marga-
atque Joannem, qni etiam cera perfusam idcturam ritas, id esteeclesiasticas traditiones
conculcantes,
sediligeredicit, pietate repletam; necnon et horum abjectam abominabilera ex Christianornm Eecle-
et
consermocinatores et *que magistros. Deinde per- siaomnem imaginem ex diversa materia tumnltuati
versa problemata necdum dirigunt, adjectioni- dixerunt, facientesconsilium,et non perDominum;
bus malum autem abundare facientes, adhuc asse- et sponsiones, et non per spiritura ejus et sicut :
» rimus propter iiilinitara multiludinem. Ex his et quidem S. Basilius dieens: Imaginis honor ad
» ergo divinitus inspiratis et beatis Seripturis ac primitivum transiit ; Athanasius vero : Qui ergo
» Patribus flrmiter i:ediUcati, et supra petram divinoe adorat imaginem, in ipsa adorat regera; et similiter
» servitutis quse in spiritu est, pedes nostros locan- Chrysostomus : Nescis quia imagini regis injuriam
» tes: in nomine sanctie supersubstantialis et vitte feceris, ad principale dignitatis affers injuriam? Et
» principalisTrinitatis, unius voti effecti omnes nos ipsi quidem Patres naturam rerum secuti sunt ; isti
» qui sacerdotii dignitate circuindamur, una voce vero insurgunt et adversus Ecclesiam et adversus
» deflnimus, abjectam fore et alienam atque abo- veritatera : quia non solum blasphemia sunt pleni,
» minabilem ex Christianorum Ecclesia omnem sed et amentia! ac indisciplinationis superfluitatera
» imaginemexdiversamateria etcoloribuspermalam serrao ipsorum habet. Oportebat ergo eos eommu-
» pictorum artem effectam. » nem et nihil dissonantem vocem pronuntiare, et
Epiphinius diacotnis lcgit priseam traditionem flrmare, sibique diligenter ac-
Ecclesiasticae Iraditioni cervicem suara inclinare quirere, quam fidelium universa maltitudo extradi-
L
: :
» diaconus fuerit, deponatur: sivero monachus aul monasteriorura apud quosdain prsevaricatorie per-
» laicus, anathemalizetur, et imperialium legura manet: et pro sacris hyranis et voce exsultationis,
» obnoxius sit, tanquam contrarius pra;ceptorum qu;e in labernaculis justorum fiunt, cantica mere-
sentiunt, istis obediat? Adeonaraqueconfirmata est cierum adustionem, barbarorum incendia, virginum
venerabilium in ecclesiis iraaginum exhibitio, ut ex post fa?dus Christo promissum, iniquum et violen-
quo deiiuntialum est Evangelium usque nunc, in tuin conjugium et quod hisomnibus est truculen-
:
illis raanifestatx consistant : et omne iiuod aiiti- lius, hoinicidia. Hi sunt fructus conlra veritatem
quitale excellil, reverendum est. Quid enim aliud pervicaciler contcndentium : \\xc est vesania mani-
jubet divinus Apostolus Corinthiis [ Thessalonicen- fesla, et non judiciura verura: qu;e vidit Deus; et
sibus] scribeiis : Tcnctc traditiones guas acccpi- his oranibus continuls niaiis liberavlt Ecclesiara
stis {II Thcss. 11)1 et rursus Timotheo Titoque suam. El gloria ipsi. Araen. De nequara autem con-
profanas vocura novitates pnwlpiens devitare D silio suu contempti, a veritale arguuntur, dum ta-
{I Tim. VI, II Tim. ii, Tit. iii )
? Omnes ergo lileraiunt:
Chrisliani tanquam in sancta catholica Ecclesla Gregorius episcopus kgit :
(loctus ac iiiiliscipliiiatus'.' iiisi 1'orte nlilitiis fuerit t:iiiles; et ((ui)iid:iin s:iiicta liiiriiiii jiiiliciu piil!ut:i
ab idoiorum errore. Nam simulacra vocare Dci cul- His autem bene
« li:iliitis, atque gratia divina
torihus moris est gentilium idola. Vere ha;c eoruin
» firm:itis, jiistum ju(lic:ivimus, lioc, catluilico ac
sunt, f(ui ex terra garriilitates provoeant, et de
» Deo plaeente scripto nostro detiiiitiones capitulares
ventreeorum iininuntiatioiies eliciunt, (|ui saturi-
>> exponere quoniam et nos putamus apostolicc
:
« Sed nec in vcstes, aut alia vela, vcl aliud quid » quem loquimur [(iropter quod etiam loq.] : (lost
consecratum iii sacrum ministcrium, ne inutilitas 3 » quasdam qua; pnecepta; sunt, patrias [Gr., pr«-
» 111
"
iila
" "
efliciatur. )>
» mittentur pat.] definitiones, consequenter et con-
)) corditer qua; nobis videntur, deflnientes. »
Epiphanius diaconus lcgit-
Epiphanius episcopus lcgit
Detrahentes et deliberantes, quod male recipiat
imaginales picturas Ecclesia iiaiiclorum, turpia et Multis et variis superius deliratis, pravitatem
idola et simulacra has appcllantes; nunc velut suam expresse pronuntiantes, et in multa hanc dis-
obliti suae scelestse sententi;e, hicc manenda in Ec- pertientes, semetipsos magistris Ecclesiae cosequare
tamquara Deo consecrata judicant. Et si Deo
clesia nituntur, et cum sacris eorum alTatibus scelestas
consecrantur, ((uomodo turpia sunt, et diabolics dclinitionessuas arrogantcr annumerant, mcndacium
adinventiones? Sed certum est quod CaipIiLC sit veritati cominiscere volentes, et quodammodo melle
sententia {Joan. xi). Ille enim malitia quidem Cliri- haustus pestiferos temperantes. Sed qui Spiritu Dei
stum occidit, ignorantia vero vera dicens, hunc Sal- aguntur, quod melius est a pejore discernunt, et
vatorem humani generis contitebatur. Ita et ipsi simi- ([ua-cunque pie tanquam a sauctis Patribus ante sunt
lesei facti, malitia ((uidem errorem, et sinuilacra. dcliiiita, reciiiiunt : qu;ccunque vcro ()Crverse ab
et turpia, et diabolici argumenti adinventionem, hisdiotasunt, otTcnsi retundunt. Ipsienim falsilO((ui
iinaginum eftigiemdicunt : nolentes autem et a ve- confitentur ((uidem se nosse Deum, sed a semita
ritate convicti, sacra hsec et Deo dicata confitcri qusducit ad regiara viara exorbitant, sincer* fldei
coguntur, et in laqueos propriarum contentionum nostrs verba raalitiae veneno inficientes, et sua; in-
incidunt. Unde eos qui sequuntur illos deridentes, scicntiie aflincs habentes h;eresiarchas. Nam eti()si
tes excusationes : facile namque raalitia labitur. » quis non confiteturDeuraessesccundum veritatem
lllos enim providcntes [Gr., paruin curantes] beatis- u Emmanuel, et idcirco Dei genitricera sanctara
simos, ut ipsi dicunt, sed ut veritas se habet, alienos » Virgincm esse (genuit enim carnaliter carnera fa-
aurum et argentum sacro-
episcopos defraudaturos » ctum Dei Verbum) anathema Si quis non confi- !
rum monumentorum, atque factas in musivis pictu- » tetur carnem secundum subsistentiam unitam esse
: : : :
» in uno Christo vero Deo nostro duas naturas, el » atque subsistentiam, pro eo quod incarnatum sil,
» duas naturales voluntates, etduas naturales ope- » sluducrit per raateriales colores in imaginibus
» rationes communicabiliter, inseparabiliter, incon- » humana forma circumscribere, et non potius
» vertibiiiter, indivise ct inconfuse secundum san- » Dcum pra-dicat, illud nihilorainus etiam post in-
» ctorum Patrum magisterium, anathema Si quis !
» carnationem incircumscriptum esse, auathema ! »
» non coiifitetur Dominum nnstrum Jesum Christum B
» cum assumptione, id est animata carne sua anima Epiphanius episcopus legit :
» anathema ! »
quod ab ipsis est dictuin Nihilominus etiara post :
« Si quis divinum Dei Verbi characterem secun- scriptionis est proprium? etiam, ei oppido etiam.
» dum incarnationem per materiales colores consi- Sed ut ea qux ante passionem de hoc evangclice
» derare studueril, ct noii ex toto eum corde adora- dicta suiit, omittamus, qu;c post resurrectio em acta
» verit oculis inteliigibilibus, super claritatem solis suntdicam. .Aliilicribus ap|)arens incircumscriptus
» a dextris Dei in excelsis super thronum glorise se- nullatcnus erat : semelipsuin manifestare duobus
» dentem, anathema ! » discipulis, circumscriptionis est proprium. Januis
clausis intrare, et a Thoma palpari quid aliud quam
Epiphanius diaconus legit
circumscriptioest? El discipulis in (ialiluMm cunti"
Inopinati quidam allegoristse super hac phanta- bus, illic ab eis vidcri el adurari, hoc ipsum est
stica sua sententia demonstrantur. Characterem (Lac. XXIV, Joan. xx). Vidcntibusque discipulis
enim Dei Filium Apostolo pi\Tdicante
et Patris ascendere in cuelum, et angelo super istos ast;inte
iHcbr. i), propter indissimiiitudincmet incommutii- atque dicente : Viri, quid statis intuentes in ccBlum?
bilitatem substantia?, ipsi altcrum facientes. chara- ^ Hic Jesus qiii assumptus cst a vobisin ccelum.sic vc-
cterem in assuinpta a Deo Verbo carne prave intel- 7iirt qucmudmodum vidi^tis eum cuntcm in caclum
ligunt, ct ex sensibus inscnsatis cructant, in;inem [.\rt. i). Putas non sunt liiec circumscriptionis?
quamdam scntcntiam perhibentes: Si quis divinum etiara valde. Sic cnim ct omncs deireri Patres nostri
Verbi Dei characterem sccundum incarnalionera pcr docent; ct manifestum est his qui bene sapiunt,
materiales colores considenire studuerit. Ouia alte- quod secundum id quidcm quod Deus et Verbum Dei
rius quidcm subslanti;e est caro quam assurapsit, et et Patris, cst invisibilis, incircumscriptus, incom-
Dei Verbi natura, cuncti novimiis, tam cx verit:ite, prchciisibilis, et in omiii loco sil dominalionis su;c :
quam ex princiiiibus Ecclcsiic saiutis, videiicet apo- secundum id autem quod luimanara naturam suscc-
stolis, et egregiis 1'atribus nostris edocti. Etenim pit, cl visibilis et circumscriptus, juxla quod ipsc
arcanorum inspector Paulus divinns apostolus, sc- discipulisait, iion illic se fuisse : et coraprehensibi-
cundum quod dicitur [Gr., dicluin est], horaousion lis est, ut Thomas nos certos reddidil (Jonn. xi, xx).
volens pncdicare ad Dcum
Patrem Filii cl Dci
ct In inuitas ergo malitias pcr unam bl:isphcmiam suain
Verbi, iiihil proprium clconvcnicnsadinvenit, (|uam i-.onciiiunl deceptori;c Christianos accusantium vcs;i-
: : : : : : :::
iiKc proDceptores ; rursusenim (•alumnianle ironun- A » Virginis Mari:e, et non unum ac eumdem, scd af-
li:int: » fectiuilem uiiitionem eis f;u',tam fuisse fatetur; ct
animacaret, quam impossibileest circumscribi [de inerudite barbarizantes dixerunt, sine Deo ex hoc
scribi], quia invisibilisest. Et sianiraam, pr.Tsertim q carnem Domini conflci. Sicut enim quis hominem
cum sit creata, inipossibile est depingere, quanti depingens, sine anima non facit hominem, sed ille
magis inconiprehensibilera et investigabilera unige- cura aniraa perraanet, et iraago ejus dicitur, eo quod
niti Filii divinitateiu iniaginari quis sensibiliter siinilis ei appareat ita et nos iraaginera Domini l'a-
:
excogitaret, licetnimis extra sensus existat? Con- cientes, deiUcatam carnem Doniini confitcmur, et
versusest ergo dolor eorura in capita ipsorum. nihil imagineraaliud sciinus, quam imaginem indi-
Anathemaeniraquod ipsi sortiti [Gr., nugati] sunt, cantem principalis imitationem. Hinc et nomen ejus
in ipsis inanet in sKculum; porro iterum aiunt: sortita est, et secundum id tantura ei coraraunicat:
cum l'atrum expositione sanctorum : sed veritatera » et incommutabili divinitate, ut ex hoc quaternit;t-
evidenter impugnant, eadem de ipsis [Gr., iisdera] » teiiiinducat [(-rc, inducens] in sanctam et vivifl-
» duas, separatim ponens Dei Filium, et separatim saturilateni miniraeaccipere patiunlur, sanctiflcata;
: :: : : :: ;
» Mariam proprie acvereDei genitricem, sublimio- rcnduin est dicere, et tacere, damnatio. Procedit
» rem esse omni visibili et invisibili creatura,
enim contra ipsos [Gr., Peritenim secundum ipsns]
et
» cum sincera lide ipsius non expetit intcrcessiones, vera in Christum professio, et pernicies universita-
tanquam liduciam tem arripuit: sed proculsint h;ec, tanquam in va-
» habciitis ad Deum nostrum iiui
» ex illa genitusesl, anathema! » num (liita et sine causa pronuntiala. Ita(|ue hinc
ct indc impcllcnlur. qui;i vcnerabilium imaginum
Epiphanius diaconus legit:
pictura ex superioribus annis tradita in catholica
In hisstabilitaet certificata catholica Ecclesia, ab G Ecclesia, et in venerabilibus templis informata,
his qui aliter sapiunt quam (>jus in Deo traditio do- quam sancti Patres et tradiderunt et receperunt,
cet, non indiget(|uid audire. Etenira Doniinus dum
et omne Christianorum collcgium : ipsi non
ad:emonibus pr;edi(>arcliir, hosabigcbat: et Paulus solum ab his oinnibi's sunt Irustrati 'abducti',
divinus Apostoluset comites peregrinatlonis ejusab sed (|uod est s;evius et terribilius, clamor anathe-
eis testimoaium habentes, quod homines essent Dei
matis eorum sodomitice et gomorrhice raultiplicatus
excelsi, etviam salutis denuntiarent {Acf. xvi) eos est [Gcn. xix). Ilinc et peccatum eorum magnum
pellebant; itaetisti licetaliquid verumpronuntient, est nimis: et quis poterit sutTerrc hujus furoris
tameii a sancta Dei Ecclesia propeljuntur. Rursus insaniain, liariinKiue satyricarum turbulentiarura
autem veluti canes reversi ad suuin vomitum, ct sues scenicas facies? Quod si cognovissent veritatera,
loti in volutabro luti {II Petr. ii) grunniiiul luijus- qu;e manifesta est omnibus qui uie intelligere vo-
cemodi lunt, scirent uti<iuc quia, sicut per ea quae in Scri-
Gregorius cpiscopus legit pturis dc sanctis indicantur, memores passionuin
« Si quis universorum sanctorum effigies in ima- eoruin clliciinur, ct ad sirailcin zcium erigiinur: ita
» ginibus inanimatiset surdis ex materialibus colo- et per im;igiiialein dcscriiitioneni p;issiones horuin
» ribus titulari studuerit, nullum pndectura fcrcntes D videntes, in commemorationem viriutis eorum et
» (vanum cniin cst commenlum, Deo plen;p vitae veiiimus. Deinde rursus bene sen-
et di;iboric;r ;irgu-
ment;itionis inventio)et non magis tiunt, dicentes ita
» horum viitutcs
» per ea qu;cin Scripturis de illis insinuanlur, ve- Gregorius episcopus legit
') lutiquasd:im ;inimalas imagines in se depingit, et
« Si (luis non confiletur omnes .sanctos qui a
» ad similem illis ex hoc erigitur zelum, quemad-. ') sscculo us(iuc luinc suiit, qui ante legein, ac in
» modumdivini Patresnostridixerunt, anathema ! » " lege et in gratia Dco placucrunl, hiimirabilcs csse
Epiphanius diaconus lcgit » coram ipso anima et corpore, vel horum iion
Divini » postulat orationes, tanquam fiduciam habentiuni
Patres nostri tale quid neque docuerunt,
>• |)ro mundo intercedere, secundum [ecclesiasticain
ne(|uc pncdl(;ivcrunt, scd sibimct hoc nomenimpo-
" tnidilioiicm, ;iiiathcraa! »
sueruiit l'alslloi(ui: ipsorum sunt ist;c inepti;e,
et
qiioniam in subsequentibus septimam sese synoduin Epiphanius diaconus legit
niinciipant Et quidcin [Gr., qiiidam 1 Sapiens dicit: Cum ecclesiasticam traditionem <li\erint, o|ior-
: A :
tebat eos promulgare: Si qiiis ci imaginales pictu- dum sese vocantes, quasi de septem synodis aliis
ras noii rocipit, anatlieina sit. Aiitii|ua quippe re- qu.T! fact;c fneruiit,anathcmatismum snum posuere,
vcra cst iii catliolica Eccicsia traditio, ot valdc dicfiiitcs : AiKitlicma sit a sanclis cl iinivcrs;ilibus
juste in coinmemorationcin luibis principaliiim scptcm syiiiidis: ct non inagis dcridcntur propter
agnita : seil iinpmlcntcr lianc mysticam projicicu- indiscipliii;ili(iiicm,((iiamciiin|iassiiiiiis;itl'c(tiilugen-
les scientiara, catiiolicam alloquuntur Ecclesiain : tur iu-opter impictatem. Veritatem eiiim ferentes
Vias tuas nolumus Gi\, nolumus]. Undc post
[ scire [deferentcs], et a bouasemita et rcgiavia aversi, in
lianc cditioiicm suam. ct intcrcessionum Deo ac- foveam et hiatusatque praecipiti;i incidunt. Quibus
ceptabilcm oblationcm abjeccrunt, delenles hanc et pr(ivcrbi:ilissermoproniiiitial: In;ixis [Inaxibus]
ex lioc scriiitosuo: quod omiies nuvcruiit. Miiris agri sui err;ivcruiit, ct collegcruiit in;iiiibns iiifecun-
enim est lnereticis, ut cum viderint [Gr.. contem- ditatem (Prov. xi ). Proptcr (|uod ct acutas sagittas
pscrint] vel in uno sermone pietatis, et veritatis suas, et tensos arcus, quos adversus Ecclesiam jacu-
viam revertanlur [ verbo pietatem, et a veritatis via lati sunt, in corde ipsorum veritatis amatoresetju-
aberraverint \ in nuilta et divcrsa fallentes [labi]. stiti;i' ipuesitorcs innxerunt ; et assumunt D;ivid mo-
Simplex est cnim vcritas : at vero mendacium mul- dulaiitcm in spiritu ( Psx/. vii): Lacum aiicruerunt
tiplcx. Ariaiii i|uippccrc:ituram diceiitcs Deuin Ver- B hujus pr;ivitatis instilutores, et foderunt cum, et iu-
buin, cum hac iinpia blaspheniia sua sine anima ciderunt in foveam quara feceruut: et convcrsus est
hunc incarnatum fuisse delire mentiti sunt. Et dolor eorum in caput eorum, et in verticem eorum
Eutyches infelix unam naturam opinaiis in dispcn- iiiii|iiitas corum dcscendet. Ouoniam dicunt ama-
satione Domini, blasphcmabat. diviniorcm quamdaiu rum (lulcc, ct dulce amaruui : ct ponunt lucera te-
carnem dicens eum suscepisse, et non consubstan- ncbras, et tenebras lucem^jPsd/. v), dicentes ita:
lialcin naturie uostne. Similiter ergo et antistites
Grcgorius episcopus lcgit :
vicinam hujus arripuerunt. Sequcntia[Consentanea] » gentia decretis, deflniraus aliam fldem nemini li-
vcro eloquia, putantes sanctis Patribus cosequari, et » cere proferre, id est conscribere vel componere-
hypocrisi simulantes pietatem, proferunt. » aut sapere seu docere aliter. At vero qui ausi fue-
» riiil componerc fidem aliam, vel proferre, autdo-
Gregorius episcopus legit
» cere, aut tradere his qui volunt reverti ad agnitio,
« Si quis non confitetur resurrectionein mortuo- aut novitatem
» nem veritatis a quacunque haeresi ;
» rum, et judicium, et retributionem condignam r. » vocura, id est dictionis adinventionera, ;id subver-
» unicuique justis Dei ponderibus recompensan- » sionem pr;esentium delinitionura qu;e a nobis
» dum, non fore terminum supplicii, sed nec
et » promulgatse sunt, introduxerint: siquideiu epi-
» coelestis regni, id est Dei deliclarum (non eniin » scopi fuerint, vel clerici, alienos esse episcopos ab
» est regmim ccelorum esca et potus, sed justitia, et vero monachi
» episcopatu, et clericos a clero ; si
» paa:, et gaudium in Spiritu sancto [Rom. xiv ], se- anathematizari. »
» fuerint aut laici,
» cundum divinum Apostolum anathema ) ! »
Epiphanius diaconus legit :
eruditione plenum est, dum ita circumbombat [cir- (( Divi imperatores Constantinuset Leodixerunt:
curaboat]. I. Dicat sancta et universalis synodus, si per consen-
Gregorius episcopus legit :
^ » sumoranium sanctissimorum episcoporura deflni-
Veritatis ignorantia, sensuum etmentisestcsecitas. » piam, Domine, vitam illis! Leoni et Constantino
Hsc enim eorum sententia plus inscientiae et amen- » Kterna memoria Vos estis pax orbis terr;e con-
! :
tiaequam impietatis habet. Xonenim sapientessunt. » servet vos fldes vestra ! Christura houorificatis,
nisi circa indiscipliuationem. Septimam enim syno- » ipse vos conservabit ! Orthodoxiam vos contirma-
: !!! :
» per vos universalis Ecclesia pacilicata esl ! Vos tudines horum edicere, contra hostes victorias, bar-
» luminaria ortliodoxisestis! Luminaria orbis, Do- baricas subjectiones, quas in imapinibus et in parie-
» mine, conserva ! memoria Constantino et
-Eterna tibus inmemoriara narrationis multi pinxerunt, et
» Leoni I Novo Constantino piissimo imperatorum videntes ad amoremzelum traxerunt subjicien-
et :
se^mkrum pntens est f/uttur coruin lini/uis suis dolosc ; Dicarausad prophets: Facics mcretricis
hsec illud
agcbant (Psal. xiii). Hinc et deciderunt a cogitalioni- fiicta cst tibi, rcnucns crubcsccre ad omncs {.Jer. iii ).
bus suis, judicali :i Christo Deo nostro, qui iios eri- l-:tenim ilhc in sua opprobria et turpia studia veiiu-
puit ab idoiorum erroie. Ipse enim homo perfectus statiF, eus qui pudice vivunt, subsannare consueve-
propter salutera noslram fieri dignatus, oranem ido- runt. .\borainatio enira peccatoribus Dei cultus, Ita
lolatriam exlerminavit. Dixit enim per pro|)hetam: et isti labia habentes dolosa, loculi sunt contra justos
Evcc dics vcniunt, ct delebo nomina simulacrorum a iiii((uitatem in superbia et comtemptu. Sed Dorainus
tcrra, ct jam non corum mcinoria [Zach. xiu ).
crit abscondit eos in abdito vultus sui, et a conturbatione
Certum ergo est (|uod prophetia in ipsum referatur, eorum conlexit eos, et a contradictione linguarum
et non sicuti ipsi dixerunt, ad imperium principum. ipsorura eruit eos. Ut luminaria enim in mundo
Apostasias quippe jiropriura esl, hanc gratiam seu D luxerunt, verbum vitse continentes: Gerraanus vide-
donuin aliisac(|iiirere, tribuere].CIamantChristi;ini licel, (|ui iu sacris litteris enutritus, et ut Samuel
ex magnivoco Isaia polati yon lcgatas, non uni/chis, : ab Deodeputatus, al^iue sanclis Patribusest
inf;intia
scd ipsc Dominus salcavit nos {Isa. LXili ). Si vero, ut consimilis comprohatus. Cujus sequi disputatioiies
ipsi fatentur, episcoporum collegium vel regum im- iiecessarium esse, conscripta ejus anirin;int per ;
ce-
perium cruit iios ab errore idolorum, aberravit ;i lebrata per] universum orbem. Exallationes enim
veritate humanum genus ;et non salvantes, sed alle- Dei iii faucibus ejus, et gladii ancipitesiu manibus
rius magna exlollentis est lioc, credere s;ilvum [Gr.. ejus irsdl. cxi.ix ), jaculati contra dissidenleseccle-
alio salvaiite lioc, ('t;ilio salvatum a se illud j;iclaiit(']. siasti(;e tr;idilioiii. Et Georgius patria Cyprius, (|ui
Ab idolorum eiiim i^rrore ;ic (lece|)tione (>liristo Deo ev;iiigelice patrimoiiium veiuindans I vit;iin iiisti-
nostro eruente nos, ipsi m;igiia extolluiit, fateiites se tiieiisi, et Chrisium Deum iioslrum, qui dedil nobis
redemptionem arroganliam et amentiam
fecisse. iiormam dispensationem suain, imitans; non conten-
Frustrati (luippe veritate, etmenleac, sensibus exc;e- dit, nonclamavit cuin inalediceretur, non inaledicc-
:
cali suat ;
proiiriis(|ue conjecturis cl pliaiilasiis de- bat; cuiu palerclur, iioii coiuiuinabatur;pcrcutieiUi
:
se maxillani vortebat et altcram, anfjarianti s(> mille A dimus {iladin spiritus: afje niine, instniamus animos
passus apponebat et duplum : tulit ju^uin a juven- :iudientium. Oiiinia er^'o pr;Esenti;i suiil intcllii^eiili-
tute sua {rkrcn. iii), bonum arbitratus secundum bus, et erecta his qui inveniunt scientiam, sicuti
prophelamsinp;ul;iritt>r sedere, elsilere. Atque .loan- proverbiatori bene {Prnv. viii), necnon et veritati
nes, (|ui al) eis iiijuriose Mansiir appclialus est, (lui- vidctur. Saiicta eiiim Dei catlioli(';i Ecclesia ex di-
quc dimissis omiiihus MatlliaMim cvauf^i^listam :emu- vcrsis cl v;iriis rcbiis eos qui sihi ii;iti sunt, traliit
latus, Cliristuin sceiitus cst, nKijores divilias arhi- ad pu!iiiteiiti;iin et ad agnitionem m;iii(latorum Dci
tratus thesauro quera in Arabia dereliquit [omni omnes sensus nostros festinatdirigere
custodioD; et
Arabumi, opprobrium Christi et elci^it poiius allli;,'i : ad gloriam cjus qui est super oninia Deus atque ;
cum plebc Dci, (luam temporalem voluptatem liabcre pcr audituin cl visum eorrectioncin facit, ipsa qua;
peccati. Ipse ita(|uc cruccm suam etCbristi porlans, gesta sunt, vultibus eorum qui iiccedunt, apponens.
et secutuseum, pro Cliristo abOricntepcr Cliristum Quando iianKiue cx avaritia et ainore pccuniarum
tubicinavit non tolerabilem ducens vocum novit;i-
; rapit quemiiuam, ostendil ei in imagine Matthaium,
tem, qua' diverso fuerat modo facla [Gr., in aliena f. qui cx telonariis apostolus factus, avaritia; furia de-
regione faeta ], seu pnrvaricatricem factionem, rabi- Chrislum secutus est et Zacchaium in syco-
relicta, :
damque insaniam, qu;e adversus sanctam Dei catho- B morumascendentem, desiderantem Christum videre,
licani Ecclcsiam crat armata. Sed lianc publicans, ac ei reproraittcntem dimidiuiu suhstantis se prs-
omnes exhortando et admonendo, cautos reddebat, bere paupcribus, et si cui aliquid abstulit, reddere
neadducerenturcuin operantibus iniquitatein quai- ;
quadruplura(Ma«/i.ix, Marc. ii, Liic.v, xix.):etsit;\d
rens in Ecclesiis antiquam legislationem teneri et custodiam conversionis et jugera meraoriara, imagi-
pacificam conslitutionom, quam Dominus discipulis nalium formationum continua visio, ne repedetur ad
suis nominis sui vocabulum sorticiitihus don;ivit proprium vomitiini. Ilapuit rursiini alium desiderio
[suis tanquam insignedonavilj, dicens: Pacem mcam meretricio depressum ;
pudici Joscpli iraaginein ap-
do vohis, paccm iiicam rcUnquo vobis (.foan. xiv). His ponit, qui fornicationem ahomimins, et hanc pudi-
ergoreverendis viris et fide dignistaliter inEcclesia citia vincens (Gcn. xxxix), illud quod dicitur ad inui-
catholica demonstratis, quse est adversus eos insur- ginem custodivit, cujus participos efflciuntur qui
gens accusatio, et quam ha;c est horrenda, quam hanc dilexerunt. Ilerum alibi healam Susannam pro-
etiam ferre quis omnino non poterit"? Vere ignoran- ponit pudicitia ornatara,et raanihus extensis adjuto-
tiam ignoraverunt miseri, propriara linguam inho- riura ab excelso invocantem, et Danieleni judicera
neste denudantes, Germanumque mysticura sacrifl prssidentera, et hanc eruentem de manihus senio-
catorem et sacerdotem Christi. duplici sensu et ligni G rum iniquorum {Dan. xiii) et sit iraaginalis titula
:
servitorera nominantes; similiterGeorgium et Man- tionis memoria ad custodiam padic;ie vita;. Rapuitin
sur cura aliquando nec principihus quisquam talera
; deliciis suhstantiam suam consumentem, et mollihus
blasphemiam ei qui unius fldei secum erat, injecerit vestimentis vestitum, qua; oportet egenis pnehere,
ab Hebraeis aulem et Agarenis, et aliis infldelihus in talibus vestihus expendentem, etdelicatam vitam
querela tali tain super divino typo crucis, quam araplectentem ; etostendit ei Eliara raelote amictura,
super venerabilibus imaginibuset aliis sacris Deo- et sufticienti esca contentum : et Joannem pilis ca-
que dicatis rebus, ssepe Christiani accusali sunt. meli indutum, et agresti melle nutritura, Christum-
Nam Christianus Christiano hujusmodi accusatio- que digito demonstrantem, et profltentem hunc
nem nullatenus intulit: sed inulilis est justus tollere peccatum raundi {Matth. ui, Murc. i): cum
injusto, quemadraodum lippis oculis sol. Ipsi his etiain magnum Basilium, atque ascetarum et
quippe fugientes a veritate, atque ab ecclesia- monachorum multitudinem, corpore arefactorura.
stica lege repulsi, traditi sunt falsiloquiis et ma- Ne vero extendamus sermonem, paucorura mentio-
ledictis ; et nihil aliud colligunt, quara ut accu- nem facientes, reliqua diraisimus audientihus
sent Christianos etDomini sacerdotes quasi de- ;
perscrutanda. Habemus enim omnera Evangelii
reliquerint Deuin vivum et verum, atque iconis p narrationem depictara, et ad recordationem Dei nos
deserviant : niaiedici quidara et Isesi, raulliloqui adducentera et gaudio nos replentem. Ilis enim vul-
[Gc.conviciatores, locutores temerarii, et linguaces], tibus nostrisappositis, cor timeiitium Dominum Ise.
et horum sectatores efifecti et quis tiraentium Deura, tiflcatur, floret facies, anima ta^dio afiecta inalacri-
et deridentium non latum risum suum efi^undat ? vel una cum Dei patre Da-
tatera transfertur, et psallit
potius non tristi lamento induatur et nocte profunda vid : Mcmor fui Dei etsum {Psat. Lxxvi).
delcctutus
super hac ipsorum irapietate"? Et (luia cum sint in- Memoriara ergo Dei per eos seraper hahemus. Lectio
ventores malorum secundum divinum Apostolum, enim minus nonnunquam recitatur in venerabilibus
defeceruntscrutantes scrutinia, garrulitatibuseorum teraplis, imaginalis vero formatio vespere, mane et
bene valere fatentes, sufflcienter Dei gratia ad per- meridie tanquam in eis stabilita, narrat nohis et
fectam destructionera vanarura cogitationura falsi annuntiat veritatem gestorum. Suscipiamus ergo
nominis eorura scientise [disputatione per;\cta ] con- traditionem Ecclesiae, honoreraus legislationera; ne
suraraantes, et cum veteribus hseresibus errorem scrutemur piam et legitimam consuetudinera, necu-
inanis pravitatis ipsorum connuraerantes, huncexci- riose agamus adversus antiqua jura. Orane quippe
4ol ANASTASII BIBLIOTHECARO 452
germane Oliorum adoptionera receperunt incatholica amplexantem quem peperit, quomodo sulfcrcmus,
Ecclesia, nierito nolhi sunt, et non filii. Itiuiue sen- quo minus adoremus et salutemus? Ouis incruditus
tiamus bonum et optimum esse, venerabilium inia- mentc differre audcal ad hujusmodi salutalioncm .'
ginum posilioncm in Kcclesia ficri, et spiritualitcr Dignos nosmetipsos adoraiione faciamus, ne acce-
reduci perhasail principalium suorum memoriam, dentes indigne, Ozan [in Oza»' (]l R'ij. 6) poenam in-
atque islas propter earumdem honorificentiam el cidamus. Ipse quippe tangens arcam, eadem hora
salutare et amplecti, ac debilam adoralionem im- periit, indigne approprians illi. Ouanquam et ipsa
pendere. Sive ergo alicui sit salutationem gratum diversis figuris variata, et ex lignis constructa fue-
vocare, siveadorationem (hoc ipsum enimest ulrum- rit, quemadmodum et imaginum factura. Porro hi
que; nisi forte quis adorationcin qu;c secundum qui dicunt imaginalcs formationes sufficere in com-
latriam exhibetur, intcliigal: alia cnim cst ha;c, ut mcmoraiioncm tantum haberi, et non etiam ad sa-
maltipliciter est osU'nsum) tanluin dignus is qui lulationem, unum recipientes, alterum rei^robantes.
accedit, sit adoratione. At si non fueril dignus, B per hoc pravi [Gr., semipravi] quidam, partimque
puriflcetur primum, et ita demum accedat ad ima- mendaces el partim veraccs demonstrantur: alias
ginalcin vencrabilcm formam.Ncc inslantia salanica quidem vera confltentes, et alias depravantes [id csl,
siterga adorationcm earum, ne^iuc forinido iniqu;e vilupcrantes]. Et,o insensibilitatera horum ergo qui I
suspicionis habens occasionem quia si acccsscro ; ali(iuando eraraus ortliodoxi;c ac vcritatis caluin-
imaginem hanc salutaturus, invenior latriam qu;c in iiiatores, nunc horum eBiciaraur advocatores ; et pro
spiritu est huic impendere. Absit suspicio ha'c. Im- reprobationeecclesiaslicarum traditionum pelamus
pugnatores enim Dei atque vaniloqui serpentem irai- veniam peccatorum. In omnibus his mandata custo-
tantes, ha;c garrnlis linguis effaiitur. Elenim ipse diamus perea qu;e prsecepta sunt: ambulemus pro-
accedens mulieri susurravit raendaciter: Ouid, per- pheticam vocem audicntcs, qu;e dicit: SJ aniiwitia-
hibens, dixit Deus? Exomni ligno quod est in pa- vcrit tibi, hoino [annuntiatuin est, o homo], quid bo-
radiso, comedes de lignoautem quod est in medio
: num, aut quid rcquirat Dominus abs tc, quam ut fa-
paradisi, non comedetis {Gcn. v). Ita et isti effcmi- cias judiciumy et diligas tnisericordinm, et paratus
Dom.) : Betlilehem cole, praesepe adora. Cura hoc omnino (Matth. \'.J Gloriara conculceraus, qua; deor-
autem et Jlaxiraus meraorandus. cujus laus in omni- sumjacet: maximum omnium bonorura, misericor-
busest Ecclesiis, dum cum viris quibusdam de eccle- diam et charitatcm arripiamus, et hanc timori Dei
siasticis negotiisdisi)utaret, diviiuimpietios;ecrucis conjunctam. Sine timore (|uippeDei charitas reproba
typura, sanoluin Kvangelium cl venerandain ic nain est. Nam et Josaphat amicus erat cum Achab, sed
pi-Kcipit in mediura aflerri, et h;ec cum illis ad cer- audivit : Si jii^ccatori tu amicitia jungeris, si odio ha-
titudinein eorum quaj dicta sunt, salutavit. Athana- hito a Domino tu auxiliaberis (II Par. xi\) '?
Ergo
sius autem, qui ab immorlalitate nomen accepit, cum timorc Dei omnia faciaraus, expetenles etiam
expressius nobis annunli;it in cpistola ;id .Marcelli- intercessionem intemeratsedomin;e nostne et natura
num inissa, (juam pneordinavit in codiccintiTprcl;!- j) Dci gonitricis semper Virginis .Mari;p, atque sancto-
tionispsalmorum, itadicens: Libro ps^ilmorum quis rcm angrlorum, et simul oiuniura sanctorum : salu-
accepto,Salvatoris [G)'.,deSalvatore] i|uidein pro|)he. tantes quoque colendas eorura reliquias, ut eorum
tiasconsuetesicut inaliis Scripturis adrairans et ;ido- sanctitatis participes simus. Sic enim perfecti eri-
ransegreditur[proscquiturj.Videsnequ:iliterpro|)lie- inus ad omne opus bonum in Christo Jesu Domino
tias egregius Patcr adoraro nobis jubc:it ? i;i si li;is noslro: quem decet gloria, iinperium, latria cum
pium estadiirare, (|uanto magisproventus prophelic;»- Patrc et Spiritu sancto, nunc et sempcr et in s;ecula
ACTIO SEPTIMA.
InnomineDomini et dominatoris JesuChristi veri redimitje matris ejus; anno octavo consulalus co-
Dci nostii. Impcrii pii.ssimDiura ctaniicorumCliiisti rum, tcrtio Iduum LKalendarumj octobriarura indi-
rol)oi'atoriiiii inipcratoruni colic('la cst iii Niccnsium stiMtJo: EustochioJ cpiscopo Ap;iinc;c pri)viiici;c Hi-
clara ct splcndida mctropoli Kitliyiiicnsiiim provin- thyiiiensium, 1'etro episcopo (iermiensium, Joanne
ci;e, id cst, 1'ctro revcrciidissiino arcliipresbylero episcopo Arcadiopoleos, Constantino presbytero ct
sanctissiniic Ecclesiae quoe Romre est sancti apostoli loci servatore Scb;istopoleos, Orcgorio prcsbytero d
Petri, et Petro rcvcrendissiino presbytcro, monaclio ex personaNicopolcos Arincni;e [SecuiKhc], Sisinnio
et licijunicno vencrabilis monastcrii sancti .Sabb;e episcopo Parii, EpijilMnio episcopo Mileti, Niceta
Rom;c siti, retincntibus lociini apostolic;c catbcdr;e cpiscopo Brococussi [Proconnesi], Joannc prtisbytero
alini et sanctissimi arcbicpiscopi scnioris Kom;u et loci servatore Colonia?, Urso episcopo llibariten-
Adriani: et Tarasio almo et sanctissimo archiepi- sium Ecclesi;e, Eustathio [Eustratio] episcopo Me-
scopo inagni noininisConstantinopolcos nov;p Roraae, tliymn;e, Leoiie episcopo Cii, Joannc cpiscopo Apri,
et Joanne ac Thoma revercndissimis presbytcris, Thcopliylacto episcopo Cypsellcnsium, Laurciitio
monacliis ct loci servatoribus apostolicorum Orien-
episcopo Apsetianensiura Ecclesia;, Leone episcopo
lalis diu!ccseos, Agapio episcopo Cajsariae, Joanne Carpathi, Enstathio episcopo Tradensiura, Cyriaco
episcopo Epliesi, Constantino episcopo Gonstantiae B gpiscopo' Driziparensi'u m, Leone episcopo Mesem-
Cypri, Leoneepiscopo HeracliaeThraci;e, Basilioepi.
bria;, Gregorio episcopo Cernensium [Dcrcensium !,
scopo Ancyra; Galatiae, Nicolao episcopo Cyzici, Theodoro episcopo Theodosio episcopo
Heracli;ie,
Euthyniio episcopo Sardis, Petro episcopo Nicome-
Araorii, Jo;inne episcopo Nysss, Georgio episcopo
(li;c, Elia episcopo Cret;E insuhe, llypatio episcopo
reg;iliuraTlierraarura, Setherico episcopo Ciscisscn-
Nic;c;e Bithyniensium provinci;e, Theophilo episcopo
sinin, Damiano episcopo
Mitylenae, Constantino epi-
Thessalonic;E, Stauracio episcopo Chalcedonis,
scopo Mastaurensium, Georgio episcopo Briiilcn-
Leoneepiscopo [Gr, etms. Jol., presbytero ] et loci ser.
sium a, Gregorio episcopo PahBopoleos, Leone eiii-
vatore metropoleos Sidae, Epiphanio diacono et loci
scopo Algizensium, Theodosio episcopo Nissepelen-
servatore Sardini;e, Nicephoro episcopo Dyrrachii,
siura, Sabba episcopo Aniensium, Lycasto episcopo
Nicolao presbytero et hegumeno ac loci servatore
Varetensiura.Thoraa episcopo Lebedi, Eustathio epis-
Tyanensium, Daniele episcopo Amasia;, Gregorio
copo C;uitensiuin [Erythrensiuni], Cosnia episcopo
episcopo [Gr., et ms. JoL, presbyteroj et loci ser-
Myrin;e, Pardo episcopo Pittanae, Basilio episcopo
vatore Mocisi, Constantino episcoqo Gangrensium,
Adramyttensium, Joanne episcopo Rhaedesti, Joanne
Niceta episcopo Claudiopoleos, Gregorio episcopo
episcopo Panidis Thr;ici;E, Joanne episcopo Ovisae,
Neocajsariae, Gregorio episcopo Pessinuntensium,
Georgio episcopo Camulianensiura, Theophylacto
Theodoro episcopo Myrensium Lyci;e, Eustathio
episcopo llypepensium, Theophylacto episcopo Tral-
episcopo Laodicea; Phrygensiura provinciae, Mi-
lae, Ignatio episcopo Prina^, Constantino presbytero
clKiele episcopo Synadensium, Gregorio [Georgio]
et loci servatore Aga;B. Basilio episcopo Magnesiae,
episcopo Antiochiae Pisidiae, Theophylacto diacono
Basilio episcopo Medensium, Nicephoro presbytero
et loci servatore Cariae, Leone episcopo Iconii, Ana-
et vicario Gargarensiura, Theophane episcopoCaloae,
stasio episcopo Nicopoleos jeteris Epiri, Constan-
Nicodemo episcopo Eugazensium, Theognio presby-
tino episcopo Pergae, Gregorio presbytero et loci
servatore Tnijanopoleos, Leone episcopo Rhodi,
Cu-
tero et loci servatore Sion, Stratonico episcopo
Messans, Theodoro episcopo Panormi, Stephano stathio episcopo Solcnsiura, Theodoro episcopo Ci-
chael episcdpo Ceraseorum, David episcopo lleleno- Leone episcopo Sebastae, Andrea episcopo Cidesten-
poleos, Cyrione episcopo Lophi, Basilio prcsbytero sium, Dositheo episcopo Psonuntensium, sive Colas-
et loci servatore Dascylii, Theophylacto [Theophilo] son; Constantino episcopo Cottyaii, Niceta episcopo
episcopo Apolloniadis, Constanlino episcopo Caesa- Nacoliae, Leone episcopo Docimii, Theophylacto pre-
rea; Bithyni;e, Georgio episcopo Basilinopoleos sbytero et vicario Psoensium [Ipsensium], Constan-
Leone episcopo Neocaesarise, id est Arist^e; Nice- tino episcopo Eucarpensium, Michael episcopo Ilie-
phoro episcopo Adrianopoleos, Theodoro episcopo rapoleos, Joanne presbytero et vicario throni Acto-
Prus», Lpiphanio episcopo Lampa;, Theodoro epi- riensis, Nicolao episcopo Phytia;, Theophylacto epi-
scopo Heracleopoleos, Anastasio episcopo Gnossi, scopo Cinnabariensi, Damiano episcopo Meri, Chri-
MelitoneepiscopoCydoni;e, Leone epijcopo Cissami, stophoroepiscopoPromisenfium,Nicetaepiscopo.\u-
Theodoro episcopo Subritensium, Leone episcopo gustopoleos, Constantino episcopo Ambladensiura,
Phuenicensium, Joanne episcopo Arcadia;, Epiph;i- Stephano presbytero et vicario Otri, Georgio episcopo
nio episcopo Eleuthern», Photino episcopo Canta- Midaii,GregoriopresbyteroetvicarioPolybolensium,
nensium, Sisinnio episcopo Chersonesi, Gregorio C SisinnioepiscopoPhilomeliensium,MichaeIepiscopo
presbytero et loci servatore Cephallenensium, Phi Papensium,Sisinnioepiscopo Apames Cibotensium
iippo episcopo Corcyrensium, Antonio episcopo Troe- Constantino episcopo Conanensium, Nicephoro epi-
zen», Petro episcopo Monembasis, Gabriel episcopo scopoAdadensium, Petroepiscopo Tiasensium, Theo-
iEginae, Leone episcopo Porthmi, Phileto episcopo doro episcopo .\galasi, Leone episcopo Bara;, Petro
Orci, Leone episcopo Leone episcopo
Zacynthi, episcopo Seleucia; Hidi;e [Pisidiae ], Nicephoroepisco-
Linoa;, Neophyto episcopo
Niceta episcopo Melae, poPhlogensium,Mariano[Marino]episcopoMagyden.
Gordoservorum, Joanne episcopo Herenensium [Ste- sium,LeoneepiscopoAndidensium,Stephano episco-
nensium], Leone episcopo Aspendensium, Conslan- l)oParnassi, BardaneepiscopoDoarensium,Eustathio
tinoepiscopo Zelensium, Gregorio episcopo Sinopae, [Eustratio]episcopoDebelii[Debelti],Eupheraio[Eu-
Mariano [Marino] diacono et loci servatore Andra- thymio] cpiscopo Sozopoleos, Theodoro episcopo Vul-
pensium. Constantino episcopo Zalechorum, Grego- garensium Phygi [Bulgarophygi], Georgio episcopo
rio episcopo Amastrae, Ileraclio episcopo lonopo- Plulinopoleos, Basilio episcopo Perbersensium, Mi-
leos, Niceta episcopo Cladibrensium [Dadybrens'], chaelepiscopo Pamphili, Ruben episcopoScopeli, Si-
Theophane episcopo Sorensium, Joanne episcopo sinnioepiscopo Garilensium, CallistoepiscopoEudo-
Iler:Klia' Ponti, Theophilo episcopo Prusi;idis, Con- p ciadensium, Constanlino episcopo Lacensium [L.i-
stantino episcopo Cratia;, Niceta episcopo .\driano- gnon], JoanneepiscopoCrudulensium, Theodoroepi-
poleos, Niceta episcopo Roeza;i, Constantino episcopo scopoCremnensium, Constantinoepiscopo lladrian;e,
Polemonii,Theodoro episcopo Comanensium. Joanne Theophilo episcopo Chii, Galatio episcopo Meli,
ei)iscopo Ccrasunlciisium, Nicephoro episcopo Cla- Georgio [Sergio] episcopo Leri, .Manzone episcopo
n;ci, Leone episcopn Troenadensium, Joanne dia- Dioc;i'sari;e Pracanensium, Eustathio episcopo Calen-
cono et vicario Ph;iscliilensium, Thcodoro e|)i- dereos, Zacharia episcopo Cardibimaclionsium [Car-
scopo Pinnarensium, Stephano episcopo Camni, dabundcnsium], Sisinnio episcopo Musb;idensium,
Anastasio episcopo Patarensium, Gregorio episcopo Eustathio episcopo Lamoensium, Theodoro episcopo
Nes.a', Constantino episcopo Candibcnsium, Leone Germanicopoleos, Sisinnio episcopo Sicis, Constan-
episcopo Corydalensium, Nicndemo episcopo Sidy- tino episcopo Dalisandi, LeoneepiscopoSibillensium
Joaiine episcopn l.ithoprosopi, Nicei)linrn cpiscopo ut statuas diabnlicnruin idnlnrum noininantes. 1'ro-
Arcadiupnleos, Tlieodoro episcopo lleracliopolcos, pter (juod Dominus Deus non ferens intueri ab hu-
id est ThidatOii! [ I'idachtlio;e |. Gonstantinnepiscnpo jusmoili peste corrumpi sulnlitns siios, nos s;icerdo-
Metrorum, Lycasto episcupo l'hiladelplii;e [ l'liyi!;i- tii principes benepNicitosun undiiiue convocavit di-
don], MichaelcpiscopoTrallensium, .loanneepiscopo vino zelo \Gr., divino zelo et nutu] ferveiites, et
Lemni, Leone episcopo Amisi, Michaei episcopo Tii, nutu Constantini et Iren;c imperatorum nostrnrum
Epiphanio episcopo Pertensium, Joanne episcopo adductos: quatenusdeifica catholicEe Ecclesiae tradi-
Timbriadensium, Stephaiio episcopo Orymncnsium, tiocommuni decreto recipiat firmitatem. Igitur curo
Heraclio episcnpo Sami, Joanne episcopo Praineti. omni diligentia perscrutantcs et discutientes, et in-
Residentibusiiue ante ambonem sacratissimi tera- tentionem veritatis sectantes, nihil adimimus, niliil
pli sanctissim;e magnoe ecclesi.TC quae cognominatur addimus;sed omnia quoc catholic;c sunt Ecclesiae
Sophia : prsesentibus quoque et audientibus glorio- B immutilata servamus: et sequentes sancta sex un 1-
secundum ordinem ante taxatum in prima actione : Credimus in unum Deum Patrem omnipotentem,
propositis etiam sanctis et intemeratis Dei Evan- factorem coeli et terrae, visibiiium omnium et invi-
geliis. sibilium. Et in unum Dominum Jesum Christum Fi-
Theodorus sanctissimus episcopus Taurian;B Sicu- liumDei unigenitum, qui ex Patrenatusest anteom-
lorum insula; acceptum pne manibus librum, expo- nia sa;cula lumen ex lumine, Deum verum de Deo
:
situm terminum [expositam definitionera] legit: vero natum, non factum, consubstantialem Patri,
:
imperatorum Constantini et Irenx matris ejus, con- I Pontio Pilato, passus et sepultus est, et resuirexit
gregata cst sccunclo in Nicensium clara metropoli terlia die secundum Scripturas : ascendit ad coelos,
Bithynicnsium provincix in sancta Dei ecclesia quce sedet ad dexteram Patris : et iterum venturus est
cognominatur Sophia, sectata traditionem catho-
cum gloria judicare vivos et mortuos, cujusregni
licce Ecclesice, definivit inferiiis ordinata.
non erit finis. Et in Spiritum sanctura Dominum et
Qui lucem agnitionis sus nobis donavit, et a tene- vivificantem, qui ex Patre Filioque = procedit, qui
bris idolorum ac insania nos redemit, Christus sci- cum Patre et Filio simul adoratur etconglorificatur,
licet Deus noster, desponsala sibi sancta sua catho- qui locutusest per prophetas. Et unam sanctam ca-
lica non habente maculam seu rugam
Ecclesia tholicam et apostolicam Ecclesiam. Confiteor unum
Ephes. v), hanc se conservaturum promisit sanclis- ; baptisma in remissionem peccatorum : exspecto re-
que discipulis suis asseverabat, dicens: Vobiscum surrectionem mortuorum, et vitam futuri saeculi.
sum omuibus diebus usque ad consummationem sseculi Amen. Abominamur
autem et anathematizamus
[Matth. xxviii). Porro hanc repromissionera non Arium et consentaneos et communicatores vesance
solum illis donavit, sed et nobis, qui per eos opinionisejus Macedoniumque et eos qui juxta ip-
;
credidimus in nomine ipsius. Ergo donum hoc sumbenePneumatomachi nominati sunt. Confitemur
quidam non cogitantes, a versuto inimico vola- D autem et dominam nostram sanctam Mariam pro-
tici qnodammodo facti, a recta ratione cecide- prie ac veraciter Dei genitricem, quoniam peperit
runt; traditioni etiara catholic;i3 Ecclesiae resul- carneunum ex sancta Trinitate, Christum videlicet
tantes intellectu veritatis frustrati sunt : et, ut ait Deum nostrum, secundam quod ctEphesinum prius
proverbialis sermo, in axe agri sui [agricolationis dogmatizavit concilium quod infirraura [impium]
suae ]erraverunt, et collegerunt
manibus suis steri- Nestorium cum collegis suis, tanquara personalero
litatem, quia sacrorum monumentoruniDeodecibili duilitatem introducentem, ab Ecclesia pepulit, Cum
ornamento detrahere pra?surapserunt, cum sacer- his autem etduas naturas confitemurejus qui incar-
dotes quidem dicerentur, non essent autem de qui- ; natus est propter nos ex intemerata Dei genitrice
bus Deus per prophetam clamat Pastores multi cor- : perfectumeum Deum et per-
seraper Virgine Maria,
ruperunt vineam meam, contaminaverunt portioncm fectum horainera quemadmodura et
cognoscentes,
meam [Jer. xii). Sceleratos quippe secuti viros sen- Chalcedonensis synodus promulgavit, Eutychetem et
Julian. card. act. v, conc. Flor. testatur apud
« vii synodi, in quo legebatur ex Patre Filioque. In
Latinos exstare tunc temporis codicem vetustissimam cod. Jol. qui ex Patre procedit, omisso Filio.
:
Patrol. CXXIX. 15
459 ANASTASII BIBLIOTHECARU 4C0
utris perplexionibus restim conlextam cum (|uil)us sakm jucundare et Ixtarc ex toto corde tuo. Abstu-
: ;
ctUrigenisetlivaprii acDidymi fabulas anatliemali- lit Duminus a te injustitias adversantium tibi : rede-
zamus, sicuti et ConsUintinopoli congregatum (|uin- mit te de manu inimicorum tuorum. Dominus rcx in
tum ooncilium egisse dignoscitur. Deinde quoque et medio tui: non videbis mala ultra, ct pax in te in
duas voluntates et (i|)eraliones secundum naturaruni tcmpus setcrnumfSoph. iiij.
liropiietatem in Cliristu pnedicamus; quemadmo- Eos ergo qui audent aliter sapere aut docere, aul
dum et Cunstantiiiop 'li sexta synodus exclamavit, secundura scelestos hsereticos ecclesiasticas Iraditio-
abjiciensSergium, lionorium», Cyrum, Pyrrum, Ma- nes spernere, el novitatem quamlibet excogitare, vel
carium.eteosquisine voluntate suat pietatis, alque projicere aliquid ex his quse sunt Ecclesiaedeputata,
istis similia seiitientes. Et ut compendiose fateamur, siveEvangelium, sive figuram crucis, sivo imagina-
omues ecclesiaslicas sive scripto, sive sine scripto lem picturam, sive sanctas reliquias martyris; aut
sancitas nobistraditiones illibate servamus: (luarura excogitare pravc aut astute ad subverlendum quid-
una estetiam imaginalis pictune formatio, qux lii- J quam ex legitimis traditionibus Ecclesisecatholicic;
storiic evangelicie iiriedicationis concinit, ad cerlitu- vel etiara (|uasi coraraunibus uli sacris vasis, aul ve-
diiiem vera; et non secuiulum phantasiam Dei Verbi nerabilibus monasteriis; si(|iii(lem episcopi aut cle-
iiihumanationiseireclajjCladsimilemiiiibisutilitatcm riii fuerint, deponi piKcipimus, monachos autem
commdde |)rolii.'iens. Qux nam(|ue se iiiuliio iiKlicaiit, vel laicosa communione segregari.
incuuctaiiter^ iiulubitanlerj etiain rautuas hahciil si-
Petrus indignusprimuspresbytersedissancti apo-
gnilicationes. llis itase habentibus, regia3 quasi con-
stoli Petri, et locuin supplens Adriani papse senioris
tinuati semits regiaque incedentes via ], sequentes-
[
Ko:n;e definiens subscripsi.
(jue diviiiitus iiispiiatum sanctorum Patruin nostro-
Petrus indignus presbyter et hegumenus mona-
rum magisterium, etcatholiciE iraditionem Ecclesiie
sterii sancti Patris nostri Sabbse siti Romse, et locura
(nara Spiritus sancli hanc esse novinius. (jui niiui-
supplens Adriani papx senioris Rom;e, deflniens sul)-
rum in ipsa inhabitat ) deflnimus in omiii certitudine
scripsi.
acdiligentia,sicutDgurampretiosEeacvivificsecrucis,
Tarasius, misericordia Dei episcopus Constanti-
ita venerabiles ac sanctas imagines proponendas,
nopoleos novae Romae, paterna dogmala sequens
tam quaide coloribus el tessellis, quaiu (|u;e ex alia
et traditionem catholicae Ecclesiae, deflniens sub-
niateria congruenter [ Gi ., cong. se habenle ] in san-
- scripsi.
ctis Dei ecclesiis, et sacris vasis, et vestibus, et in
Joannes, raisericordia Dei presbyter et palriar-
parietibusac labulis, doraibus et viis: lam videlicet
chalis syncellus, locum retinens triura aposlulica-
imaginem Domini Dei et Salvatorisnostri Jesu Cliri-
rura sedium, Alexandrina;, .\ntiochenae el Hiero-
sli, quam intcmerata; doraina! nostrs sancts Dei ge-
solymitan;e, paterna dogmata sequens et tradi-
iiilricis, hiinorabilium((ue angelorum, el oiiiiiium
tionera catholicae Ecclesis, definiens subscripsi.
sanclorum simiil etalmoruiu virorum. (Juanto enira
frequentius per imaginalein formalionera videntur, Thomas, misericordia Dei presbyter et hegu-
tanlo qui has conteniplantur, alacrius eriguntur ad menus monasterii sancli Patris noslri Arsenii siti
priinitivoruin earum meraoriara et desiderium, etad in jEgyptosupcr Babylonem, retinens locum triura
osculum, et ad honorariani his adorationem tribuen- apostolicarum scdium, .Vlexandrinae, Antiochenae et
dam. Non tamen ad verara latriam [Gr., et his oscu- Ilierosolymitana!, paterna dogmala subsequens el
lum et honorariam adorat. trib. non tamen verara traditionem catholicae Ecclesi.c,definiens sub-
nam naturam decet, impartiendam: ita utistis, si- Agapius indignusepiscopusC;csari;e, paterna do-
pretios;e ac vivific;T! crucis et .sanctis pmata sequenset traditionem catholica; Ecclesia;, dc^
cuti figura; D
Evangeliis, et reli(|uis sacris monumeiitis, inceiiso- finiens subscripsi.
ruin et liimiiium ublatio ad harum hoiiorcra eflicien- Joannes indignus episcopus Eiihesi, paterna do-
duni exhibeatur, qucniadmuduraetanti(|uispi;ccon- gm:it;i sequens ct tradilionera calholic;e Ecclesi;e,
' Sanctus iMaximuslinccus duct. et confessor, ([ui in dialogo cum Pyrrho, ut videre est synodi actione
lcmpore llonorii 1'!' scripsit, illum cgregiedefendit VI, 13.
1
AD
dogmata sequens et traditionem catholica; Ecclesla;, Sergius indignus episcopus Nicoterensiura simi-
definiens subscripsi. liter.
Niceta indignus episcopus Claudiopoleos simi- Theodorus indignusepiscopus Biziis [Biynes] si-
ter. militer.
Gregorius indignus episcopus Neocaesari^e simi- Antonius peccator, m nachus et loci servator
liter. throni Smyrn.T, similiter.
nens throni Stauropoleos Caria;, similiter. Petrus indignus episcopus Germensium similiter.
Eustathius indignusepiscopus Laodicexsimiliter. Joannes indignus episcopus Arcadiopoleos simi-
Michael indignus episcopus Synadensium simi- liter.
Georgius peccator, presbyter et locum retinens Joannes indignus presbyter et vicarius throni
throni Mocisi, similiter. Coloniae similiter.
463 ANASTASII BIBLIOTHECARll 464
similiter. '-'
Michael indignus episcopus Tii similiter.
Constans indignus episcopus Caesarise .Bithynien- Theodorus indignusepiscopusComanensium simi-
sium similiter. liter.
Leo indignus episcopus Phoenicii similiter. Leo indignus episcopus civitatis Corydalensium
Niceta indignus episcopus Cladibrensium simi- similter.
ter. Petrus indignus diaconus et loci servator throni
Joannes indignusepiscopus Arcadiie similiter. Oricandensium [Oribandensium similiter. ]
Leo indignus episcopus Cissami similiter. Nicodemus indignus episcopus civilatis Sidymen-
Theodorus indignusepiscopus civitatis Subriten- sium similiter.
sium similiter. Joannes indignus diaconus et loci servator Phase-
Epiphanius indignus episcopus civitatis Lampae lidis similiter.
similiter. Stephanus indignus episcopus Araxi similiter.
Joannes indiguus episcopus Limbi similiter. Georgius indignus episcopus Hyniandi similiter.
467 ANASTASn BIBLIOTHECARII 468
Leo indifrnus episcopus civitatisLimyrensium simi-A Tlicoiihylactus, indignuspresbyter et loci servator
liter. Ihnini Ijisi, similiter.
Stauracius indignus cpiscopus Zenopoleos sirai- Nicolaus indignus episcopus Phytiae simililer.
liter.
Ste|)hanus presbyter et loci servator throni Ostri
Constans indignus episcopus Combensium simi- similiter.
liter.
Constans indignus episcopus Ambladensium simi-
Gregorius indignus episcopus Cibyrae sirailiter. liter.
Basilins indignus episropus Tal)ensiura similiter. Epiphanius indignus episcopus Peltensium simi-
DorolheusindignusepiscopusNeapoleossiniiliter. liter.
Ciinstans indignus episcopus Alabandensiuni si- Michael indignus episcopus Pappensium similiter.
militer. Sisinnius indignusepiscopusPhiloraelii siniiliter.
Gregorius indignus episcopus Heracliac similiter. Joannesindignus episcopusTymbriadensium simi-
David indignusepiscopus lassi similiter.
liter.
Gregorius indignus episcopus Mylassensium simi- Stephanus indignus episcopus civitatis Orymnen-
liter.
sium similiter.
Sergius indignusepiscopuscivitatisBargylensiuro \i NicephorusindignusepiscopusPhoglensium simi-
similiter.
liter.
Joannes indignusepiscopus civitalis Mindi simi- Marianus Marinus] indignusepiscopusMagyden-
[
liter.
sium similiter.
Stauracius indignus episcopus Stadiai similiter. Leo indignus episcopus Didcnsium similiter.
Gregorius indignus episcopus Stralonici;e simi- Stei)hanus indignus episcopus Parnassi simi-
liter.
liter.
Nicela indignus episcopus el eleclus llalicarnassi Theophilus indignus episcopus Chii similiter.
[Gr., Cerami] similiter. Sergius indignus episcopus Leri sirailiter.
Maurianus indignus jiresbyter e|)iscopus] f
et ele- Ileraclius indignus episcopus Sarai similiter.
ctus Cerami [G/-., Acmonia'] similiter. Galatius[Galationjindignusepiscopus Melisimi-
[Paulus indignus episcopus civitatis Acmoniae si- liter.
•niliter.
Constans indignus cpiscopus Andri similiter.
Leo indignus episcopus Aleensium similiter. Eustathius indignus episcopusTeni similiter.
Zacharias indignus episcopusTrapezupoIeossimi- Callistus indignusepiscopuscivitatisEudociaden-
liter.
G sium siiniliter.
Leo indigniis episcopus Eumenia' simililer. Theodorus indignusepiscopusCremnensium simi-
Philippus indignus episcopus Tranopoleos simi- liter.
liter.
Constans indignus episcopus Lagnensium simi-
Dositheus indignusepiscopusChonensis similiter. liter.
Georgiusindignus episcupusPeltensiumsimiliter. Constans indignus episcopus Adrianae similiter.
Georgius indignus episcopus Appix similitor. Joannes indignus episcopus Codrulensium simili-
Joannes indignusepiscopus Subiii similiter. ler.
Pantoleon indignus episcopus Galatiae similitcr. EustratiusindignusepiscopusDebelti similiter.
Michael indignus episcopus Cha.'retopensium si-
Euthyraius indignus episcopus Sozopoleos simi-
militer.
liter.
Gregorius indignus episcopus Timenulherensium Theodorus indignus episcopus Bulgarophygi si-
similiter.
militcr.
Georgius indignus episco|)us Mindaii similiter.
Georgius indignus episcopus Plutinopoleos simi-
Nicela indignus episcopus civitatis Nacolii simi-
liter
liter.
U Sisinnius indignus episcopus Gariclensium simi"
Constans indignus episcopus Cottyaii [Cattievii lilcr.
]
similiter.
Rubira [ Ruben ] iudignus episcopus Scopeli simi"
Leo indignus episcopus Docimii similiter. liter.
Constans indignus episcopus civitatis Eucarpia' Basilius indignus episcopus Piperensium Gr.,
[
Michael indignus ej^iscopus }Iii'r,i|)oleos similiier. Micharl indignus cpiscopus Pamphyli similiter.
Damianus indignus ei)isco|)us Meri [Gr., Cinaba- Jlanzo indignusepiscopus Pracanensium similiter.
rensium '
similiter. Eustathius indignus episcopus Celendereos sirai-
[
Niceta indignus episcopus Augustopoleos simi- liter.
liter.
Sisinnius indignusepiscopusMusbadensiumsimi-
TheophylactusCinabarensium similiter. liter.
]
Gregorius, indignus preshyter et loci servator Eustathius indignus episcopus Lami similitcr.
Chroni civitatis Polyboti, similiter. Leo indignus episcopus Sibilensium similiter.
! ! ! !
omncs idipsum sapinuis, omnes consentientes sub- Si i|uis iion osculalur has tanquam in nomine Do"
seripsimus! Il;pc est lides apostolorum [ h;cc fides mini sanctorum ejns factas, anathema
et !
Patrum ] ; Iuec fldes ortliodoxorum ; ha;c fides orbem B oranem traditionem ecclesiasticam sive
Si quis
teiraium firmavit ! Gredentes in unum Deum in Tri- scriptam, sive non scriptam, irritam facit, ana-
nitate laudandnni, honorabiles imagines osculamur •
thema
Qui sic se non habent, anathema sint iiui sic non ! Germani orthodoxi seterna memoria !
sentiunt, procul ab Ecclesia pellantur! Nos antiquam Joannis et Gregorii [Gr. ct ms. JoL, Georgii]
leijislationem EcclesiK catliolicie sequimurl Nos ;Eterna memoria
lei;es Patrum custodimus Nos eos qui addunt quid I Praidicatorum veritatis Kterna memorial
vel adimunt de Ecclesia, anathematizamus! Nos Trinitas hos tres glorifieavit quorum disputatiir :
subinducUim novitatem Christianos accusantium nes sequi mereamur, miserationibuset gratia primi
anathematizamns Nos venerandas imagines recipi-
I et magni pontificis Christi Dei nostri, intercedente
mus! Nos eos qui sic uon se habeiit, anathematismis intemerata pomina noslra sancta Dei Genitrice, et
submittimus! His qui assumunt dicta qusadivina omnibus sanctisejus : Fiat. Amen.
Seriptura contra idola proferuntur, in venerabiles
imagines, anathema ! His qui non salutant sanctas Piisstmis et Cltrtstianissimis impcratorihiis 7iostris
Constantino et Irenx matri ejiis Tarasius indhjniis
et venerabilcs imagines, anathema ! Ilis qui vocant
episeopus divinitus conservandx regise urbis vestrx
sacras imagines idola, anathema ilis qui dicunt ! G novx Romx, et tota sancta synodus, quse benepla-
quia ut ad deos Christiani ad iraagines accesserunt, cito rjuidem Dei, prxceptione vcro Deum amantis
anathema ! [His qui comraunicant scienter iis qui impcrii vestri secundo convcnit tn hac splendida
inferunt,anathema ] His qui dicunt, quia prieter ! Gloriflcatur Ecclesi» caput, Chaistus videlicet
Christumalius eruit nos ab idolis,, anathema His ! Deus noster, optimi principes. quoniam cor ve-
qui audent dicere catholicam Ecclesiam ali(|uando strum quod in manu ejus custoditur, protnlit ver-
idola recepisse, anathema ! Multos annos imperato- bum bonum praecipiens scilicet erigere [Gr., con-
:
rum ! Constantini etlrens matrisejus multosannosJ venire] nos in nomine ipsius, ut ecclesiasticorum
Victorum imperatorum multos annos Novo Con-! dogmatum inconcussum et immobilem ac divinum
slantino et nova; Helen* Klerna memoria Dominus ! affatum firmissiine teneamus. Etenim sicut caput
custodiat imperium eorum? Coelestis rex, terrenos vestrum auro et lapidibus fulgidis coronalur, ita
custodi ! Omnibus hsreticis anathema ! Frementi et sensus vestri evangelicis et paternis raagisteriis
concilio contra venerabiles imagines, anathema adornantur. Cum enim eorura, quorum in omnem
Ei qui recipit impias haireseos ratiunculas ipsorum, teriam exivit sonus, essetis discipuli et participes,
anatheraa Theodosio falsi nominis episcopo Ephe-
I
j) totiusqueChristi nomine nuncupatoe plebis ad pieta-
sinoanathema Sisinnio cognomento Pastills ana-
! tem ductores, veritatis stylo descripsistis sermonem,
thema Basilio qui obscoena pronuntiatione Tricac-
! et orthodoxi;e sc pietatis depinxistis characterem ;
et ad ia^titiam Quia vero insurrexeruntA mus; et eam (|uam nupcr intexuerunt ex spineis
pratius?
quidam viri, furmam quidem pietatis habentes, filis ignominiosam grossauKjue vestem, id est do-
quoniam sacerdotii dignitate eircuraamicti sunt; ctrinam falsam, disrumpere et scindere, et ortho-
virtutem autem ejus abnegantes, et Babylonensium doxia" incorruptam conservare [Gr., expandere]
sacerdotum calumniam faccusationem] arripientes; tunicam sludcamus. Itaque apostolicas et paternas
quos et prophetia publicat dicens: Fjjressa cst ini- tradiliones sequentes, audemus autem dicere, con-
quitasa saccrdotibus Batij/lonis fUam. xill^. Imo vero spiratione sanctissimi Spiritus consonantes, invi-
Caiphaicum concijium statuentes, genitores facti cemque collecti |convenientesJ universi concor-
sunt dogmatum impiorum et os malcdictionis et : dantem nobis habentes traditionem Ecclesix
amaritudinis habentes, praevalere in malis gloriam catholicae, consonantiis qua; formatae sunt a
arbitrati sunt. Infamemque linguam et c:ilamum suHclis sex universalibus conciliis concordes
ministrantem huic possidentes, et voces quie ab cffecti sumns, anathematizantes Arii vesaniam,
ipso Deo prolats sunt impugnantes, atijue jiorten- Macedonii rabiem, Apoilinarii insensatum sen-
tosse regaie sacerdotium, el gentem sanctam, et eos sum, Nestorii humanam culturam [culturam homi-
qui Chrislum induerunl, etgralia ejus ab idolorum nis], Eutychetis et Dioscori confusibilem vanitatem,
erroresalvati sunt, idololatrasvocantes[G)-., porten- " et cum illis polycephalon hydram; Origenis, Di
tose, etc, idololatras vocarunt]. Et nequamoperatio- dymi et Evagrii dcsipientes fabulationes ; Sergii, el
nis habentes votum, manus ad illicita immiserunt, llonorii, et Cyri, et Pyrrhi, et asseclarum eorum
demoliri opinati venerabilium picturam imaginum. unius, imo nequara moris voluntatem : necnon et
Et quidem quaecunque de tessellis fuerunt facta, his similem vanitatera, quae post has vane garrivil
effoderunt : qua; vero ex cera fuere perfuso colorum contra venerabiles imagines, consonanter et unani-
opere, deleverunt, venerabiliumque imaginum [Gr., raitcr ab Spiritu sumentes verbum, et ab eo hau-
tcmplorum] dccns in dedecus trdnstulcrunt. Cum ricntcs niundam aquam, spongia dogmatum divino-
liis autcm et ea quie in tabulis in meninriam Christi rum dclevimus; et inventorcs tergiversatoris vo-
Dei nostri et sanctorum ejus exstiterunt, igni tradi- cum novitatis [novatricis vanitatisl ab ecclesiasticis
derunt. Et ut apcrtius dicamus, ecclesias nostras vestibulisprocul emisimus. Et sicut manus et pedes
dcpopulati conturbaverunt et facti sunt han-eseon
: concorditer animae motibus agitantur, ila ab Spi-
principes, qui enint principes sacerdotum ct pro ; ritu accepta gratia et fortitudine, vestrique concur-
pace quidem ciintcntioncm populo acclamaverunt sus pietate pariter etauxilio habito, siraul acclamavi-
porro pro frumento zizania in ecclesiasticis arvis mus, vcritatemque priedicavimus omnimodis vide- :
scminaverunt ; vinum miscuerunt aquie, et proxi- G ]icei recipiendas venerabiles imaginesDomini nostri
mum polaverunt subversione turbulcnta , et cum Jesu Christi, secundum quod perfecius esl homo
lupi Arabici essent, pelle ovium se simulaverunt factus et quicunque historice secundum evangeli-
;
(Isa. LixJ : et qui coraesturus est, ovum eorum con- digni apparilione ipsorum) una cum
facti sunt
terens, calefactum [putridum] inveniet, el in eo re- omnibus sanctis necnon et certaminum corum
:
gulum esseveneno et spiritu mortifero plenum. Et agoncs figurandos decrevimus tam in tabulis et pa-
quia haec ita disposuerunt, et verilatcm mcndacium rictibus, quam in sacris vasis et vestibus, queniad-
dcpavit, non indulsistis, mansuetissinii atque for- raodum a priscis temporibus sancla Dei catholica
tissimi imperatores nostri, temporibus vcstris per- Ecclesiarecepit, et in legem accepit tam sanctis
manere tam pestilentem et animas corrumpentem primisque doctrinae nostrie magistris, quam ab eo-
errorera ; sed hunc aura divini Spiritus, qui in vobis rum successoribus egrcgiisque Patribus nostris : et
habitat, exterminare procurastis : quatcnus stabilis has addrandas, id est salutandas: idipsum enimest
permaneat Ecclesiie co-tusclcunctorum subditorum ^ ulrjm(|ue : xuveTv (juippe anticjua Gra'ca lingua, et
imperium vestrum secun-
collato [collectio], atijue salutare et osculari significat: el irpo? priepositio
dum cognomen vestrum paciUce dirigalur. Nec to- augmentum quoddam significat amoris; quemadmo-
lcrabile vel portabilc duxistis, quo rainus unum dum Siefo) ct 7:poa!p£poj, xupCi el ^pocrxupio, xuvio el
[Gr., ut in aliis i|uidcm unum, etc.] sentircmus, et TtpoTxuvw quod salutationem indicat, et secundum
in idipsum conveiiirenuis, ct erga vit;e nostr;e ca- protensioncm amicili;im (|uod cnim quis osculatur,
:
pitulum, id est paccm Ecclcsiaruni [Gr., Eccl., essent et adorat quod adorat, paofecto et osculatnr:
: et
inter nos dissidia], neino ex nostris se discinderet sicut tentatur humana affectio, qua; a nobis ad ami-
et abscinderet ; cura Christus sit caput nostrura, nos cos habelur, et lectio [Gr., obviorum congressusi
autera consequenter mcmbra et unura corpus |)er ha^c ambo perficicns. Iloc autem non solum apud
muta;ac uniusopinionis fidcm. Propler quod sacram nos, sed apud vctercs in divina Scriptura scriptum
nostram et populosam congregari jussislis catervam rei)crimus. In historiis nanKjue regnorum scriptum
in h.ic Nicensium raetropoli, ut Ecclcsiarum dissen- esl: Lt David surrcxit ct cccidil in facicm.ct aU-
sionem repellentes, disjuncta ad unitatem traha- oravit tertio Jonatham, ct dcosculatus est eum (l Reg,
D ;
gelice ait; Amant priinos recubitus in cmiis, ct salu- Domini nostri Jesu Chrisli, el intemerata; Dei geni-
jactanlem sensum hahcntes, sese(|uc jnstos o|il- lari : et (|iiis((uis sic se non habueril, sed discepla-
nantes, adorari ab omnihus testinahant, non ore ad verit, vel etiani elanguerit erga venerabilium ima-
os osculari: hocenim est potius humilitatis, et non giiium adorationem, hanc anatheinati/.at saiicta
Pharisaici tumoris indicium. Iterum autem Paulus nostra et universalissynodus, qu;E munitaesldivini
divinus apostolus, sicut Lucas in Aclibus apostoli- Spiritus operatione, ac paternis et ecdesiasticis
rum describit. (Juia cuin vmisscmus IIicrosol>/mam, traditioiiibus. Porro anatheraa nihil aliud est, (juam
libentcr exccperunt nos fratres. Seciucnti autcm dic separatio a Deo. Si enim quidara fuoiinl ;iltercantes
introibat Paulus cum nobis ad Jacobum ; omnesque et contra ea ((ua; definita sunt non obedienles, in
collecti sunt seniores. Quos cum sulutassst, narrabat stimulos calcitrant, suas ipsorum animas hcdunt,
et
persingula qux fecisset Dcus in gentibus per ministc- Christum oflendentes, et Ecclesi;^ ipsius calumniis
rium ipsius {Act. xxi). Ergo et hic salulationem ho- delectati, impugnantes vesane pietatem, utpote
noratoriam adorationem ([uam invicem exhibenuis, B priscorum h;creticorum communic:itiones et con.
Jacob ait: Adoruvit fastigium viryx cjus (Hebr. \\J. autem et coraministros nostros Deo araabiles epi-
Consona vero istis et Gregorius cognomento Deilo- scopos raisiraus cum abbatibus et clericis, ut
quusdicit: Bethlehem cole, et pnesepe adora (Serm. omnium quse in nobis gesta sunt, raanifestationem
in nat. Christi). Quis, putas, eorum qui recte et sin- denuntientdeisonis auribus vestris. Porro ad sigiia-
cere intelligunt iiu;e divina Scriptura proferuntur, culura et robureorumquEeanobisdefinita sunt, quin
intelligat quod de adoratione qu;E in spiritu
h;cc etiam ad satisfactionera piissiini imperii vestri, sub-
fit, pronuntientur? nisi fortede insensatis sit, vel ex jecimus paterna testimoniaex mull s pauca collecta,
his qui totius scripturalis scientiaj ac paternae do- et claritate verltatis certitudincm illustrantia. C;Ete-
ctrin.TB inexpertes existunt. Nunquidnam fastigio rum omnium nostrum Salvator qui vobis coiraperat,
virgs servivit Jacob? aut praesepi pnccepit theolo- quique per vos Ecclesiis pacera suam concedere vo-
gus Gregorius deservire ? El rursus quoque nos vi- luit, per multos annos custodiat regnura vestrura
viflcam crucem salutantes consone canimus: Cru- cura senatu et principibus et fidelissimo exercitu
cem tuam adoramus, Domine. et adoramus lanceam vestro atque universa republica : donetque vobis
quse aperuit vivilicum latus tuK bonitatis; quod ^ victoriam. Ipse quippeait: Vivo ego, dicit Dominus,
certissime salutatio estetdicitur, sicut indicat illud, quia glorificantes me glorificabo (I Reg. n). Ipse est
quod hsec propriis labiis nostris contingimus. Nara qui pnecinxit vos virtute, et tundet cunctos hostes,
et si multoties invenitur adoratio in divinaScriptura, et donabit vobis omnes obedientes [plangent hostes,
et urbane loquentibus Patribus nostris pro servitute etgaudebunt subditi]. Gaudeergo, civit;is [Gc, et tu,
quse est in spiritu, cum vox multa significet, una civitas],hetare, nova Sion, orbis terrs speculatio
tamen significatione ejus tantummodo reperitur, [specuIa].Nam et ibi David regnavit, et hic Davidice
quae scilicet sola manifestat adorationem qu;E est teipsicustodiunt pii imperatores reriiinpotiuntur].
secundum latriam [unum ex signiflcatis ejus est Dominus in medio tui : et sit noraen ejus benedictum
adoratio secundum latriam]. Adhuc autem adoratio in ssecula saeculoram. Amen,
est et ea quae per honorem et peramorem ac timo-
Deo amabilibus sacerdotibits et clericis tam sanctis-
rem fit: sicuti nos adoramus et gloriosissimura et siinse Dei magnx Ecclesise, quain omnium Eccle-
mansuetissiraum imperiura vestrum. Est et alia per siaruin Deo conscrvatse regiee civitatis, sancta Syn-
timorem tantura. sicut Jacob adoravit Esau (Gcn. odus apud Nicxam secundo coUecta.
xxxiiij. Et est per gratiara, sicut Abrahara adoravit Christus Deus noster, qui vere est veritas, pa-
fllios Het pro agro quem accepit abeis in sepultu- ternuraque lumen et splendor: qui de lenebris nos
ram Sar« uxoris suse (Gen. xxiiij. Iterum autem vocavit in adrairabile suura lumen, et ab idolica ve-
exspectantes quidam a sublimioribus beneficium sania nos eruit; delevit noinina idolorum a
qui
consequi, adorant eos, sicut Jacob Pharaonem (Gen. non eorum ulterius esse memo-
terra, et repromisit
XLviij. Hinc enira divina Scriptura docens nos: riam; voluit annuere pios et per cuncta orthodoxos
Voininum Deum tuum adorabis. et illi soH servies acfldelesimperatores nostros, ad congregandum nos
(Luc. lyj: adsrationem [absolute ponit, et non adji- in Nicaena clara raetropoli, sicut nostis: utdistan-
cit, soli, ut significata multa habentem, et vocem tium dissonantiara in consonantiam perduceremus,
aequivocam. Porro] sine prohibitionedixit, tanquam etmedius paries tolleretur inimiciti;^, et antiqua le-
diversas quidem significationes, sed homonymam gis positio catholicae EccIesi;E flrmitatera resuraeret.
vocem habentem, non soli addidit. Porro servies
et Igitur nobis in idipsum sancti Spiritus inspinitione
illi solidixit: etenim soli Deo servitutem nostram et cooperatione convenientibus, omnes consonuimus
referimus. His ergo sic comprobatis, veraciter et et Oriens, Arctus, Occidens et Mesembria in unam
incunctanter esse coram Deo acceptum et benepla- unitionemisoncurrimus: et triuraphavit constituta
:
etiam per litteras lingua' causas, et reprfesentant quoniam ornatum venerabilium templorum demoli-
quasi videndas. Cum enim convenissemus ex pater- tumest. Inhoc concilionullus hominura inveniturad
narum raagisterio normarura, in unum conflrmavi- imaginera Dei factus, quia iraaginera Domini ac
mus quod etsapuiraus [confirmati sumus, unum sen- sanctorura(>jus dehonestantes et confringentes, igni
simus] ;cantici .Moysesdocuit, noiioblili,(|uod dicit: tradideruut. IIoc conciliura furia etvecordia plenam
Interroga patrcm tuiim, ct amnmtiabit tibi, seniorcs satanicanim vocum senlentiara fecit. Unc concilium
tuos, et dicent tibi (Dcut, xxxiij. Sic traditionem solam nuncupationem habet sacerdot;ilem, scienliam
catholicoe Ecclesise sectati suraus, et neque minus, autem pravam atque profanam. Uoc concilium con-
neque plus quidpiam fecimus; sed ab .4postoln edo- tumax habel os, el spiritum mendacio delibutum:
cli, teneinus traditiniics quas acccpimus, omnia reci. nam veritatem (|uidem liiixit, in fallacia pra>sumpsil
pieiites et amplectentcs (|uaTnn(iuc sancta catholica [falsilatem verolibere docuil]. Unccnncilium sanct;i
Ecclesia aiiti()uitus scripta et non scripta recepit: nostra synodus, utpote zizania Dominic;e are;r, id
I
:; !
particeps filiiis. Ergo omnia scaiulala vccosstTuiit; A tiam tradiictiiscst : c.onversus est plaiKitus in (;au-
oninia cxtcrminata snnt : Voritas vigcl, mcndacium dium iiobis. Omnia lii melius tran.svccta sunt propter
forascmlssum cst : satorzizaniorum prorsusdcrocit quod et nos apostolice vobis pronuntiamus : finur-
rruiiiciilum aulcm, populusvidclicct CJiristi amiciis, dctc in Doiiiiiio, ijiiuiktc, ct itcrnm (jaiulclc ( ]>hi-
In uiiiim luirrcuiu licclcsix' f.hrisli allatum cst. t)r- lipp. III j; trinuin cnim i^audium Trinitasnobis dona-
tliodoxiic lux orla cst, crroris tcnclira' sul)lata'suiil. vit : ([uam dcccl imperium in saecula sa;cu-
liiuior el
ACTIO OCTAVA
des imperalores orthodoxiie fautores divino moli tiam novitatem Christianos accusaiitium anathcm:i-
desiderio, minime ferendum putaruntnon considere tizamus ! Nos venerandas imagines recipimus ! Nos
synodo. Proinde scripto ipsorum prceceptum est qui non ita sentiunt, anathemati subjicimus! Hisqui
patriarch;r, ut omnes Deo amabilcs episcopos addu- accipiunt sacr;e Scriptur;e dicta adversus idola in
ccrcl ad divinitus novam Romam
conservaiulam venerandas imagines, anatliema! Ei qui non salutat
regiam ipsorum urbem. Quibus ille litteris acceptis sanctas imagines, anathema ! His qui s;icras ima-
maiidatum imperatorum exsequebatur. Nam postom- ginesidola vocant, anathema ! His qui dicuntChri-
nium supra expositorum tractationem, felicemque stianos accedere ad imagines tanquam ;id deos,
rei exituin, omnibus Deo amabilibus episcopis se- anathema! His qui dicunt per alium nos, quam per
cum acceplis in viam se dedit, et in urbem a Deo Q Christum Deum nostrum liberatos ab idolis, anathe-
conservandam profecli sunt omnes. Quo ubi perve- ma His qui dicere audent catholicam Ecclesiam
!
nere, ab imperatoribus benigne accepti sunt. At idola unquam recepisse, anathema Omnibus li;ere- !
vero quse faustissime prsfulget a Deo custodita impe- ticisanathema! Concilio, quod in venerandas infre-
ratrix bono initoconsilio diem statum dixit, quo sy- rauit imagines, anathema Ei qui recipit impia haj- !
nodice cum episcopis praesideret: quod et factum reseos ipsorura scripla, anathema ! Theodosio Ephe-
est in palatioquod Magnaura vocatur. Itaque propo- siiio pseudoepiscoqo anathema Sisinnio cogno- !
sitis sanctis Dei Evangeliis, praesidente ipsa cum mento Pastilla; anathema! Basilio infausti noraiuis
simul regnante lilio, et universa synodo, patriarcha Tricaccobo, anatheraa Trinitas trium dograata
!
" Ex nova versione. — Qus sequuntur actionis tara editionem noii habentur (exQ.i_pe canones, de
octavae titulo praenotata hoc loco, in Grsecis tantum quibus postea ). Visura taraen est ea inseri, quod illa
leguntur codicibus, sed apud Anastasium et vulg;i- contineant qu;e sunl acta post synodum.
479 ANASTASU BIBLIOTIlECARn 480
fulgens religiosissima imperatrix subscripsit; Aa- A tlK^ma sit ! (Gal. i.JUis ita se habentibus et pni-
batque simul regnanti filio, ulet ipse subscriberet. testantibus, exsultantes in eis sicut (|ui invcnit spolia
Quod ubi factuni, reddita est patriarcluc deflnitio r.iulta, divinos canones amplectabiliter in pectore
per Stauracium celeberrimum patricium et logothe- recondiinus, et integram illorum pra-ceptionem ac
tham dromi. immiibilom tenemus tam scilicct illorum qui ab
:
dat nobis custodire lestinionia Dei, et viverein illis, Omnis electio a principibus facta episcopi aut
ininiutilala [Gc, inconcussa] profecto el immota presbyteri aut diaconi. irrita maneat secundum re-
permaMcnt. Et (|uia [Gr., quia et ] Dei ins|)eclor giilam quic dicit f r(THo«. npost, 'M ) : Si quiseiiisco-
lus in eis gloriatus clamat In ejucm [ Gr., In qux ] : [Gr., segrcgctur, et oranes qui J
illi coramunicant.
desiderant awjeli prospicere ( I Petr. ij. Et: Si an()e- Oportetenim ut (|ui provchenduscst in episcopuni,
lus evangclizaverit vobis prsetcr quod aecepistis, ana- abcpiscopis eligatur; queraadmodura ;i sanclis Pa-
a Ex versione Anastasii Bibliolhecarii quam con- piena qu:e pro modo delicli in
^ « Epilimiiiin cst
tulimus cum codice Jolyano. observantiam datur, ait Auast. in c. Jolyano.
481 INTERrRETATIO STOODI GENERALIS. — ACTIO VIH. 482
tribus qui apud Nic.Tam convenerunt, in regula de- A a proprlo resipuerint fortasseexcessu. Oportet enim
linitum est, qu;e dicit (rn». iv) : Episcopnm cnnvc- eos maiiis acccdcrc ad Dcuni, et cum contrito corde
nit rnaximc (|ui(lcni ali omnil)us, ([Mi sniit iii proviii- rcmissioncm linjus pin-.cali ct iii(hili;ciitiain pcicre,
cia, cpiscopis ordinari. Si antcm lioc dinicilc fiicril et non gbiriari in illicito dato. Ju.et(i enim rst l)o-
aut proptcr instaiitem ncccssitatcm, anl pro|itcr tiiinu^ /(/,-; (jui Irihiildtd sitnt i-drda (Psat. xxxiiij. Eos
itineris longitndincm, trilius taincn omiiimodis in iijilur qui j^loriantur se perdationem auri ordinatos
idipsum convenientibus, et aliis per litteras consen- in ecclesia, et in hac niali;;na consuetudinc qu;e
tientibus, tunc consecratio flat. Firmitas autem alienat a Deo et omni sacerdotio, sperant, et ex
eoruin qu.egcrnnlur, jicr nnamqiiamquc provinciam hoc impiidenti facic et non ojjcrto ore exprobabili-
metropolitano tribuatur antistiti. bus verbis eos qui ob virlutcm vita; a sancto Spi-
ritu clccti et constituti siiie datione auri sunt, inlio-
IV.
norant; primo (luidem novissimum gradum accipere
Qitod abstinendum sit episcopis ab omni dati acce- sui ordinis definimus: quod si permanserint, per
ptione.
cpitimium corrigantur. Si vero quis claruerit super
Pradicator Ecclesiae Paulus divinus apostolus ac '
consecratione hoc aliquando faciens, efflciatui' se-
'
r> '
si canonem ponens Ephesiorum prcsbytcris, imo " cundum apostolicara regulani qua; dixit fCrtn. xxxj:
vero et onini sacnit;^ multitudini, ita (iduciaiitcr Si quis episcopus per pecuniain dignitatem hanc
perhibuit dicens Argentum, aut aurum, aut vestem
: obtinuerit, vel presbyter aut diaconus, deponatur
nullius concupivi: omnia ostendi vobis, quoniam sic et ipse et qui eum consecravit, et excidatur orani-
laborantes oportet susciperc infirmos (Act. xxj : bea- modis etiam a communione, queraadrnoduin Simon
tius existimans dare. Propter quod et nos edocti ab Magus a me Petro. Similiter et juxta secuiidam re-
eo dcfinimus, nullatciius episcopum turpis lucri gra- gulam sanctorum Patrum qui apud Chalcedonem
tia excogitare ad excusandas excusationes in pec- convenerunt, quae ait : Si quis episcopus per pecu-
catis, et expetere auruni vel argentuni aut aliam nias consecrationera feccrit, et sub pretio redegerit
speciem ab episcopis, vel clericis, aut monachis qui gratiam quae non potest vendi, ordinaveritque per
sub ipso sunt. Ait enim Apostolus Inif^ui regnum : pecunias episcopuni, vel chorepiscopum, sive pre-
Dei 7ion possidcbunt (I Cor vij ; Et : Non debent sbyteros aut diaconos, aut qucmdain eorum qui in
fiiii parentibus thcsaurizare, sed paretites filiis (11 clero connumerantur: aut pr;eposuerit per pecunias
Cor. xiij. Quisquis ergo propter exactionem auri oeconoraura vel defensorem, sive raansionarium, aut
velalterius cujuslibet speciei, aut propter proprium prorsus quemquam qui sub regulam est, turpis lucri
vitiura [affectum] inventus fuerit coercens a raini- C g''atia: qui hoc conatus fuerit agere, si convictus
sequestrans alii(uem clericorum qui sub
sterio, vel fuerit, proprii gradus periculura subeat : et qui
sedegunt, autvenerabile templuni claudens, ne in eo consecratus est, nihil proficiat ex consecratione vel
Dei ministeria celebrentur, ad insensata suam trans- promotione quae per negotiationem effecta est : sed
mittens insaniam, insensatus veraciter est ; ac per sit alienus a dio^nitate et [seu] sollicitudine quam
hoc, simili poens eo subjecto, convertatur dolor per pecunias consecutus est. Si vero quis mediator
ejus in caput ejus, ut mandati
in trangressorem apparuerit in hujusinodi turpibus et illicitis datis
Dei et mandatoruin apostolicorum. Praecipit enim [lucrisl : si quidem clericus fuerit, proprio gradu
et Petrus principalis apostolorunr summitas Pa- : decidat : si vero laicus vel monachus, excomrauni-
scite, qui in vobis est, gregetn Dei non coacte, sed cetur.
spotitanee secundum Dewn : non turpis lucri gratia, VI.
sed prompte : neque ut dominantes in clero, sed JJt efficiatur localis synodusper annum.
fortna facti gregis : et cum apparuerit principes pa-
Quoniara quidera regula est, qusedicit (Conc. Nic.
storutn, i>ercipietis imtnarcessibilem gloriie coronam
cap. 5) :anno per singulas provincias oportet
Bis in
(I Petr. y).
fleri perconventuni episcoporum regulares inquisitio-
V. D nes : propter fatigationem et ut opportuno habeantur
Quod qui exprobrant clericis, eo quod ordinati sunt ad iter [Gr,, quod inopia laborent ad iter] agendum
in ecclesia sine datis, epitimio [mulctse] subjacent. hi qui congregandi sunt, "deflnierunt (Can. Sjsextse
Peccatum ad mortem est, quando quldara pec- synodi sancti Patres, orani excusatione remota mo-
cantes incorrecti persistunt. Hoc vero dcterius est, dis oranibus semel in anno fleri, et depravata cor-
si et arroganter elati insurgunt adversus pietatem rigi. Hunc ergo canonem et nos renovamus : et si
et veritatem ; et praeferentes raamraona Dei obe- quisquain princeps inventus fuerit hoc prohibere,
dienti;e, nullatenus regularibus ejuspraeceptis inten- coinraunioneprivetur. Siquisverometropolitanorum
dunt. In bis non est Dominus Deus, nisi hurailiati hoc neglexerit agere, absque necessitate, vel vi, seu
"Anastasii verba: iVe te moveat, si hatic defi,nitio- vincias in observatitiam ecclesiasticam assumuntur,
nem nos minime habeamus, cum et earum nonnullas sicut sunt Laodicetisis conc. regulse 16 et 17, qux apud
quas inter canones habemus, in auctoritatem non reci- Grxcos tantuiti servantur, necnon et,Africanorum con-
piamus, sicut quasdatii ex conciliis. Alix nattique cilioruin et capitula 6 et8 qux nuUa provincia servare
apud Grsecos tantum, alia vero apud certas solutn pro- nisi Africana dignoscitur.
:
aliqua rationabili occasione, canonicis poenis subja- A reticorum libris. Si vero quis inventus fuerit hsec-
ceat. Dum autem syiiodus agitur [G;-., Synodo au- occultare. si quidem ('piscoiuis aul preshyter. vel
tem peracta] supor canonicis etevanpelicis nesrotiis, diaconus fuerit, deponatur : si vero monachus aul
oportet congregatos episcopos in meditatione et sol- laicus, anathematizetur.
(Prov. vi.j; et mandatum Domini huidum illuminans Quoniam quidam clericorum parvipendentescano-
oculos (Psal xviiil. Porro non habeat metropolita- nicam constilulionem, relinquunt parochiam pro-
nus licentiam ex his quae defert episcopus secura priam, et ad alias parochias convolant, et maxime
sive jumentum, sive aliam speciem expetendi. Quod in hac Deo servanda regia urbe sese apud principes
si hoc egisse convictus fuerit, solvat quadruplum. locant, Ln eorum oratoriis missas facientes : hos
VII. absque proprio episcopo et Constantinopolitano an-
scriplam el non scriptam legislationem denuo deti- enim eliam sacerdotium consecutus est.
neri. Quotquot ergo venerabilia templa coiisecrata XI.
sunl absque sanctis reli(|uiis martyrum, delinimus
Quod oporteat (sconomos esse in episcopiis ac
in eis leliquiarum una cum solita orati^jne (ieri ministeriis.
positionem. Etsi a prsesenti tempore invenlus fuerit
Cum
simus debitores omnes sacras litteras custo-
episcopus absque lipsanis consecrare templum, de- q ji^e, eteam qme dicit, in unaiiuaque ecclesia (Eco-
ponatur, ut ille qui ecclesiasticas traditiones trans
nomos esse (Conc. Chakcd. can. 2Gj, modis omnibus
greditur.
inviolabilcm conservars debemus. Et si quidem unus-
VIII.
quisque metropolitanus in sua ecclesia constituerit
Quod Hebrieos non oporteat rccipi, nisi forte ex sin- oeconomum, bene utique: sin autem, ex aucloritate
cero corde conversi fuerint.
propria [Gr.. speciali] Constantinopoleos episcopo
Quoniam errantes hi qui ex HebriEorum supersti- liccnlia est praeponendi oeconomuin in ejus ecclcesia
tione consistunt, subsannare se Christum Deum exi- similiter et melropolitanis, si episcopi qui sub ipsis
stimant, simulanlesChristianizare, ipsuin autem ne- sunt, non sategerint OBConomos staluere in suis ec-
gant, clam et latenter sabbatizantes, et alia Judaeo- clesiis. Id ipsum autera servandura est etiam in mo-
rum more facientes: definimus hos neque in com- nasteriis.
munionem, neque in orationem, neque in ecclesiam XII.
suscipi ; sed manifeste sint secuudum religionem
Quod non oportcat episropum vcl abbatem alicnare
suam neque pueros eorum baptizari, neciue
Ilebrici :
quid de j)roastiis [suburbanis] ecelesise.
servum emi vel acquiri [iir., emere vel possidere].
Quisquis episcopus inventus fuerit vel abbas de
Si vero ex sincero corde ac fide converterit se quis D s.iilrii"sTaTis
'" sch fuiidis episcopii sive mona-
-
corum, et confessus fuerit ex toto corde, divulgans • '
nullatenus adinittendos.
sollicitudinem habeal, et dispenset eas Uinquam Deo
IX. contemplantc; non liceat autem ei fraudare quid-
he non abscondcndo libro quolibct hgercscos quid ex illis, vel cognatis propriis donare (|ua! Dei
Christianos accusantium.
sunt. Quod si pauperes fuerint, ut pauperibus lar-
Omnia puerilitia ludibria, insanasquedebacchatio- giatur : sed non sub eorum occasione (jua' sunt ec-
nes atque conscripta, (lua; falso contra venerabiles clcsia; defraudentur [Gr., vcnundet]. Quod el cxcu-
imagines facla sunt, daii oportet in episcopio Con- sationem si pr;eteiideriiit, damnum facere, et niliil
stantinopoleos, ut recondanlur cum Cicleroruin h;c- ad profectuin agruin existere ; nec sic principibus
m INTERPRETATIO SYNODI YII GENERALIS — ACTIO YIK. 486
qui per lcica illa sunt, tribuatur ager vel locus, sed A hor dcbet manere, el iii una locari ecclesia. Quae
clericisvel agrirultoribus. Ouo<l si oaHiditatt' usus enim per tnrpe lucrum in ecclesiasticis rebus clTi-
etiam sic irrita sit venditio, et reslitualur episciipio necessitatem studia sunt diversa: cx his vero qui
vel monasterio : et cpiscopus vel abbas hoc facicus voluerit, acquirat corporis opportuna. Ait enim
abjiciatur, episcopus quidem ab episcopio, abbas Apostolus : Ad caqux mihi opus erant, et his qui
autem a uionasterio, laiuiuani qtii ('ispci'j;it inalc mccum sunt, yninistmveriint manus ista: (Act. \\).
Quod non oporteat clericumduabus ccclesiis ctionem babuerit, quae ab ipso desiderantur, ad ter-
connumerari. rainura perducantur. Idipsum autera servandum est
Clericus ab instanti tempore non connumeretur etiara super laicis et clericis.
in duabus ecclesiis. Xegotiationis enim est hoc et XVUI.
turpis commodi propriuiu, et ab ecclesiastica con- Quod non oportet feminas habitare in episcopiis,
suetudine penitus alienum. Audivimus enim ex ipsa vcl virorum monasteriis.
Dominica voce: Quia nemo potest duobus Domi^iis Sine offensione estote his etiam qui foris su7it (I
servire ; aitt enim unum odio habebit, et alterum di- Cor. X), divinus dicit Apostolus. Feminas autem
liget: aut unum sustinebit, et alterum contemnet coramorari in episcopiis, vel etiam monasteriis,
{Mntth. VI I. Unusquisque ergo secundura apostoli- oranis est offensionis materia. Quisquis ergo ancil-
cam vocem (I Cor. \u), in quo vocatus est, in lara vel liberam in episcopio possidere claruerit, vel
:
secundum prseceptiunem ejus ita formenlur. Non D Deum timeiUibus et reverendis viris, vel etiam inu-
habitent in uno monasteriu monachi et monacha; lieribus ;
quatenus ad directionem
et ipsa convivatio
adulterium enira intercipitcohabitationem. Non ha- spiritalem proficiat, et consanguineos quoque
iiiter
beat aditum monachus ad monachara, vel monacha iilipsum efliciatur. Rursusque sicontigerit in itinere
ad munachum secreto ad cullocutionem. Non cubel monachum vel sacratuin viruin uon circumlerre
monachus in muliebri monasterio, ne(|ue singula- qu;e victui opporluna sunt, et propter necessitatem
riter cum inoiiaiha convivetur: et ijuando neces- divertere sive iii xenodoehiura ipublicuin diverso-
saria vita; a virorum parte ad regulares deferuiitur, riura] sive in domum alicujus, licentiam habebit
extra portam ha;c suscipiat abbatissa mon;islerii hoc faciendi, tanquam urgenle nccessitate.
feminarum cum qu;idain vetula monaeha. Porro si
Si;kmo LAUDATOnius Sanctx proyiunliatu» synodo ab
contigerit, ut aliquam propiiiquam suam videre Epiphanio diacono Ecclcsix Catnnx Siculorum pro~
voluerit monachus, in prKsentia abbatiss;e huic con- vincix, ac loci servatore Thomx archiepiscopi Sar-
fabuletur per modica et compendiosa verba, et in dorum insulx.
brevi ab ea discedat. Bealus propheta Isaias divino accepto Spiritu
489 INTRRPRETATIO STOODl VII GENEHALIS— ACTIO VIII. 490
faclam pftntium pcr Cliristum rcilemptionem valilc A sil)ilia confcn-o maturamus. S.Tpc namquc par-
lioiic |ir;ovi(lons, et corum qui per ipsum salvandi vus calculus m:ignis cominissus lapidibus, quan-
onuit mullituilinom non ip;norans, utcx pcrsona Doi tuin in se fuit, his iininol)ilit;item sc contulisse
alioubi pronuntiavit his ([ui per singuia tempora sa- simulavit. Quis autem iioster sit sermo, in inedium
crorum sortiuntur pra'posituram ovilium, ha'c : profcratur, a diviiiis vobis trapczitis " beiiigiiitatc
Atnliiihile pcv poiin.f »i('((S, rl liurili' poiiiilum mrum multa discuticndus, et divinitus inspirata Scriptura
ct lapidcs a via projiritc (Isa. LXii Qu;pnam intelli- probaiidus. sacratissima statio, sursum ;itquc
guntur port;c, nisi divinitus inspirat;c Scriptur;c, deorsuin hominem ad imaginem Dci factiim ad re-
sanctorunKiue prophetarum verba? Qu.tc nimirum ctitudinem iterato salvatc: reditum ad originalem
et
(|uasi (iu;is(lam intcllcctuales portas rationabilium pulchritudiiiem, qua; per incuriam sublata cst, rur-
p;istiircs pecuihim interprctaiulo apericntes, sic eas sus |)cr curam
mereamini [mercamini]. Iloc enim
ci
Patrol. CXXIX. 16
:
docendi, qux sit dispensatio mysterii absconditi a caputei fuiidamentum estsccunduin sapienlissimum
suculis a Domino, qui omnia vreavit (Ephes. iii). Paulum (/ Cor. iii), hoc fieri poterif? Fraudati vere
Quapropter audite Creditus est. dixit, »i mundo,
: sumus spe nos Christiani: deeepti sumus etiam pr;e-
reconcilians omnia in semctipso, et pacificans pcr san- C dicatorum vocibus, qui etiam Deum nobis a dsemo-
guinem crucis sux, sive quse in terra, sive qux in niorum superstitione nos liberaturum in mundum
cselis sunt (Coloss. i). sublimem hanc praedicatio- veiiisse pnedicaverunt. Quoinodo etiam hoc penitus
nem ! inenarrabilem istam misericordiam ! Unige- dicere potuerunf? Nam iiiterrngaverunt [fort. inter-
nitiis FiliusDei omnia in seipso reconcilians pacifi- rogemus] eos qui sic sapiunt. Utrum hoc capite no-
cavilper sanguinem crucis s\ix. Et quomodo qui- stro permitteiite factum sit, an fortc volente quidem
dam post tantam ineffabilem reconciliationem nos ne fierel, non valente tamen auxiliari ei quomodo :
forociorcs construons, qiianto illos nos libcr.Tli, A (licitur Vobiscum sum omnibus dicbus usque ad
:
ut opiniamur, irrisimus. Ubi autem continua niiscri- ronsummtilionem sxculi {Matth. xxviii) ? Verum sa-
conlia conscrvatur, quam sccunilum altitudincm lutaris fatebitur vox, si repromissionum cjus res
coDlestem a terra immcnsa [immensam] super nos per opera in finem proccssissenoncernitur? Etenim
conflrmassc se rciiromisit, quod indical infinilum ? talibus tunc secuni cxistentibus sanctis apostolis ta-
Vel (luomodo inii|uitates nostras eloni;asse a nobis lem rcpromissionem donavit. Quomodo eniui usque
dicitur, (luantum distat ab oricntcusquc ad occi- ad consummationem hi in carne permanserunt, qui
dentalcm plagam, (|uod omnimodam rcdemptionem etiam modicum post regressum cjus ad coelos in
signat, si adluic cisdcm implicamur erroribus? Et vita manentes, comrauni natur.x functi sunt lege,
certevidcmus medicorum pcritissimos, cuni ali(|uem vitam morte dcscrentes ? Verum in nos hujusmodi
infirmo corpore jacentcm artis suaMliligentiis adju- Evangeliorum munus pertransit : qui vcdelicet eo-
verint, ct ad sanitatem redu\erint, non cum mox a rum praedicationi submissi sumiis, et Christum qui
pr.Tsenti liberavcrint passione, su;g subtrahere artis cum eis conservatus est, nobiscuui existentem in
experientiam, sed certe vita" circuitum cautioreraei spiritu et per totara vitam habemus. Expedit igitur
per qua^^dam auxilia prnemunire, valentia sollieitura in his plorare hareticorum errorem, qui haectaliter
operari : quatcuus non eisdcm fortc per imperitiam B contempserunt, qui tam manifcstis dogmatibus ob-
iterum molcstiis opprimatur. Ast rursus si verum jurgantur, et tam Deo decibiles iiritas promissiones
est, quemadmodum et comprobatura est, quia no- Ecclesia! catholicai faciunt, his impie derogautes.
strara uni.jenitus Dei el Patri Filius induit natu- NuIIatenus enim hsec a tradita sibi coraraota est
ram : manifestura quod propriis eara bo-
est, fide : mansit autem sicut virgo casta, sicut scriptura
nis ditaverit, et prsecipuis spiritus Deus repleverit, est (II Cor. xi), Christi sponsi sui arrhara inviola-
ne de ca^^tcro saeculi [secundi] cujusquam egeret bilera servans, id est, datam in se Spiritus gratiara.
auxilio, semel ab co robore qui hanc assumpsit, Cujus rci gratia et divinusDavid multis priusgenti-
acccpto. Hoc enim, reor, et beatus evangelista insi- bus immobilitatem lieri [fidei] ab illaexhibitse prse-
nuat, cum tempore baptismatis omnium nostrum dicans asserebat Deus in medio ejus non commove—
Salvatoris Christi se vidisse dicit Spiritum sanctura hitur ; etenim [ et iterura ] firmavit orbem terrse,
de cffilis descendentem et manentem super eura qui noneommovebitur [Ptial. XLV,xcii):diaboIicisvide-
{Mafc. I, Joan. i) ; significans eum naturamjde cae- licet impugnata machinamentis. Nam etsi firmamen-
tero sine adjectione [abjectione]ditasse. Etenim non tum evangeliCK pra;dicationis qua; in eam data est,
egebat ille qui per omnia Spiritui est coEcqualis, Spi- quidam antiquorura vel instantium hffreticorum
ritus de cc^elis adventu, quantura ad propriae naturae C coneutere voluerunt, illis lamen quod meditati sunt.
pertinet rationem. Nunquidnam in se augraentura in opus reputatum est. Iluic autem soli immobilitas
sanctiiatis acquireret, qui paternosin semetipso fert in ffternum servata est juxta repromissionem illius
characteres, et Spiritus consubstantialitate nullate- qui non mentitur, dicens : S( oblita fuerit mulier
nus corarautatur ? Sed nostram in se praeflgurabat pueri sui, utnon miscreatur sobolis vcntris sui ? Quod
gratiam : quoniara eo quo in Adara sumus privati, si et oblita fuerit hiijus mulier, sed ego non obliviscar
per ipsum et in ipso sumus iterum locupletati, et tui, dixit Dominus {Isa. xlix). Dimissis itaque ser-
naturse antiqua dignitas rediit. Si igitur Spiritus monum eorura tortionibus, quibus in his usi sunt,
gratia super eum descendens mansisse legitur; et et a longe garrulis sermocinationibus ipsorum ave
hoc quidem non est rejiciendum [ei], naturam scili- dicto, sanctorum Patrum saporis ' delectemur opinio-
cet deinceps conservasse Verbum, apparuit, quia nibus. Deum igitur omnesnobisin humana forma in
profecto hujusmodi gratia in omne genus pertransiit. mundum profectumaraultimodonos idolorum errore
Quomodo ergo perhibetur [perhibent] nos veraciter liberasse monstraverunt sic propheticK prolocu-
:
ignorantia peccasse, et quasi honorera qui erga tiones promulgaverunt, sic apostolica gratia expla-
Deum idolis exhibuisse? Nam hu-
est exercendus, navit. Hac nos doctrina non in persuasibilibus hu-
jusraodi quidam per Christum gratia sumus ditati. D mans sapientis verbis, sed in ostensione spiritus.
His diccndum est qui omnia prcesumunt. Porro si sicut scriptura est, certificati suraus. Non enim
confessi fuerint, hsc nos qus super verbura sunt nos sermonum suasiones sic habere fecerunt : pa-
bona per Christum meruisse, sed post hoc priori- ganorura enira hoc ; sed ipsarum rerum quae
est
bus denuo submissos esse erroribus : inflrmata est confirmata? sunt [ consummatae ] veritas. Nam ubi
e-go secundum ipsos gratia qu;e per Spiritum data est perniciosa dsmoniorum acies? ubi inaneset ex-
est,ne sufficienter usque in finem cum his qui se- secrandic idolorumimmolaliones? ubi falsi nominis
mel hanc sortiti sunt, pcrmaneret. Et quid ita sa- deorum deccptoriae animaruraquecorruptrices divi-
pere magis impium vel infelicius ? Vel quoraodo is nationes? Ubi debacchationes Veneris, etsacra my-
qui per orania justusest,etcunctis vivificam praebet steria Cereris, atque Dianae hospiticidia? Ubi Dio-
virlutem, omniura videlicet inspector atque orani- nysiivesanK festivitatescum illicita virorum vesa-
potens Patris spiritus, natura sua deficiet, et men- nia, etnuncupati Mithrae justa imbutio ? Ubi subtus
suris inflrmitatis succurabet? Aut quomodo illud terram et supra terram facta et aeria homicidia vo-
Fort. sapidis
« : c. Joi. nihil mutat, nequevero necesse fuit, cnmsaporus adjective dicatur non secusac
sapidus.
495 ANASTASII BIBLIOTIlECAnil 496
sis et ad terram prostratasunt"? Nonne memori» ip- hos prajveniens sapienlia tua exclude. Semper ovili
sorumabomniumcordeChristianorumdisparuerunl, tuo tranquillitatem concilia. Prsmium autera hoc
et illud prophetiae ipsis rebus factum aspicitur ; vi- frequentibus ac bene sonantibus ad Deum emissis
delicet : liiplcta est terra coijnoscendi Dominum qua- orationibus, uttibiin muilltudinemaugeatursecun-
si oqna mulla i/ux operit mare [Isa. xi) ? Adoremus d m repromissiones quae sunl in Abraham inslar
igitur Dominum qui apparuit, et abhoc nos sa-vissi- astrorum numeri factae. Gaude vero et tu, Nicen-
mo liberavit errore. Hymnum dicamus ipsius infini- sium inclyta urbs, inter metropoles opinatissimum
Xx misericordia;, pncdicemus Ecilesi;enostrfe altis" nomen, Bithyniensium provincis gloriosissimae pri-
simo monti horribilem et ineffahilem dispensationis mitiae quae |)rius quidem sanctorum dccem et octo
:
ejus condescensum [ consensum j. Exaltemus voces trecentorumque delferorum Patrum vestigiis sancti-
in lortitudine, et ne parcamus raagnificentiam ma- ficata es, nunc autcm horum successorum .'eque
cratissiraura collegium divini ac sacrati conventus. limenlum sine pertubalione percepit. In te feram
Gaudete, sanctorum Patrum sanctissimi propugna- illam et immitera bestiam, Arium scilicet, divinus
tores. Gaude sine mendacio congregatio, in cujus ille Patrum chorus sacris Scripturarum expansis
medio Deus inambulat, sicul scriptum est {Psal. cv). captavit retibus, et terribilibus anathematibus per-
Gaude, concilium spiritali apparitione refertum : culit, et hinc Filium Dei et Patris, Dominura et
ex qua qui illuslratur, non offendelad lapidem ha;- consubstantialem gignenti, oranis nalura horainum
animae pedes.
relics falsaeque locutionis spiritales pnedicare didicimus; et idcoirco prsesens sacra-
Gaude, speculator divinarum indagationum quem ;
tissiinum compactum hujus numerosi conventus
qui modeste sequitur, a minitante romphaeaeruitur. C dualitas piorum imperatorum consolidans colligi
Gaude, semper floride paradise, incujus medio \Hx sanxit, Irene videlicet novaHelena curafilio proprio
lignum planlatum est, per quadripartitam evange- Constantino novo, quos in te S|)iritus gratia, qua;
liorum tabulam praesidens. Gaude, aurea ignitaque tunc et nunc sanctis illuxit Patribus, conservet per
columna in novum Dei Israel, lucidisdogmatum do. largissima tempora, impertubabile donans eis im-
ctrinis ab .Egyptiaea manu, id csl lucretizantium l^eriuin,hostiumque nationes ante pedes prosternat,
errore liberans, et ad terram repromissionis Patiuin quatenus nobis bonorum copia non deficiat. Gaude
orthodoxia deduce s. Audacter in ostensione verita- itaque in his, o metropoleon inclyta species qu - ;
tis et fiducialiter age. Revelata facie gloriara sacra; niam in te nobis et primo bonorura exordiura, et
etcatholicae Ecclesiae praedica. Supra petram stabilis nunc finisexortusest, venerabiliura nimirum iniagi-
conversationis versatiles quorunidam mentes doctri- num catholicic Ecclesiae prisca traditio in suis ter-
nis confirma. minis restiluta. Nunc vero hetatur cffilura, ct nubes
Tuquc, priccipuc o sanctorum Patrum concors et stiilant justitiam. Nunc raedius paries raaceri;e dis-
sacratissime pncco, atque inslantis nostri coctus solutus est unitione dissensionis concessa, et in
cxarche, qui sublimen nobis per Christum thronura unius assensionis conspirationera quaternitas orbis
adornas, magni et primi pastoris diligentissimum D leiT;c collectaest. Nunc mult;equa; in diversa Irahe-
spcciilum, spiritusmundissimum habilaoulum, re- bant, convenerunt opiniones, et consonus hyinnus
ctissima orthodoxoruin dogmatum ponderatio, poli- a finibus terr;e usque;id fines tcrr;e Deo dirigitnr.
taque in Christoconversationishabit;e regula>nomi- Gaude igitur tripudians super his et tu, calholica
natissima lucerna, et septera candelabrorura lumini- Ecclesia in toto terrarum orbe diffusa. Duc choros
bus tota fuigidissima.Rcsi)lenderefacnobistaniiuam exsultans super filiorum tuorum conventu : de-
ex invisibili candclabro sacra!cathcdr;c evidentissi- pone (livisionis pannos et induere integra ortho-
moruni verboruin perspicuitates. Distribue autcm dox;e tunica unitalis. Jara non poneris opprobrium
et esurienlibus vivificum divini magisterii paiicm, inimicis tuis, subsannatio et derisio populis qui
et nulri po|iuluin inextranea terra vagum effectum in circuitu tuo sunt. Non jam limebis contein-
h;cretici incolatus. Eflicere nobis novus Joseph fru- ptus horainum, Ilebneorura scilicet et Agarenoruin,
menli datur, et ambiguitates scripturalium expla- qui sinc Deo et sacra initiatione consistunt, quasi
nans :ciiigmatum, opimis nos et spiritalibus inter- tibi nonfuerit perfeclio fidei doctrinis apostolicis
prclatiuiiibus iiulri. Eleva oculos tuos, clvidesuper tradita. Jam non ab h;ei'eticoruin ore crirainuberis
497 INTERPRETATIO SYNODI VII GENRRALIS. — ACTIO YIII. 408
qiiasi recpssoris ab uiio Deo propter (lccoiitissimum A loiiic,ensil)ns pi';pci|)icris ait : Itfic/uc, fratrrs, stntr,
luiiiorom crga i|isiiis aniicos cxhiliiliiin. Jain iion ct tcnctc triKlitionrs (jikis diiiiristis sivc pcr scrmnncm,
reputaberis idolorum simiiis tempiis propter sacra- sive per cpistolam nostram (11 Tlicss. ii). Sed quo-
tissimarum in tc imai;inum erectionem elfectam. nian inimicus qui ab initio nequam est diabolus, non
Decet enim to tan(|nam rei;! s;eculorum Filio et (limisit per divorsa tempora ;edificatam supra fun-
Vcrbo Dei nuptain, iii carne ipsius (lispensalioiiis d;imentuin;ipnstoloriimetpriiphetaruin Ecclesi;iinso-
humanain formain liabentcm anthropomorphon inia- cunduin(|no(l sihivisum csl,disciii(l(M'eati|uedisrum-
ginem perpicturam ferre, ul innotescat (iiiod rei;ia (lere, seinet inferens per quosdam so sequriites viros
sponsa sis. Docet enim Dei genitricis Matris Gliristi malos, et zizania suporseminare in regione hac, quae
qui te (lesponsavit, imaginem tuis sacratissimis pa- culta est a tubis Spiritus, apostolis scilicet sanctis:
rietibns factam in pictura et musivorum opere [in ijisl eniin virtute ex alto accepta, et h;ic divin;R sul-
pictura facta ex miisivoruni opere] ferre : quatenus cis operationis proscissa, escam ;etern;c vil;creliqu(!-
gratia qnie tibi per hanc illuxit, tacita pr;t'ilicatione runt his qui per ipsos crediderunt, carpondain ;
communiter cunctis populis pr;x!dicetur. Nisi enim horumdeiloquam doctrinam sanctiPatres nostri, qui
ex hac incarnaretur, quomodo tam specioso sponso hujus pastores et custodes persingula fueretempora.
tu spiritali copnhi juiigororis'.' Decet enim te et om- B suscipientos, zizania, id est hfereses et novitatcs
nium sanctoruin a[)iistoloruin, et prophetarum, con- addititias [subroptas] atque intro;luctas radicitus
fessorum, patriarcharum, et sanctorum Patrum, oxciderunt messem mundam arvo conservave-
: et
studiosorum quoque » ac martyrum, et totius pii runt. Vestraergo fraterna et suuimo poiitiflcio de-
collegii formatas imagines interius in picturarum corata sanctitas cura his perdeiloquas suas doctrinas
confectionibus ferre : quatenus ipsa perfectionem quodammodo sermocinata, et ab eis accepto verilatis
orientis qui te ab alto circumfulsit, omni visione verbo, spinosas herbas quse nunc germinaverunt,
ostentes. Aliis quidem tuam quodammodo prsnuii- fidelissimorum et pacificorum imperatorum veritati
tiantibus vocationein, et prophetiissuis sponso quasi concordans, evellere machoera Spiritus festinavit,
quibusdani dotibusantea desponsantibus: aliis vero mittens secundum scriptamsibi petitionem nostrnm
evangelicunitibi ministrantibus verbum, et per uni- ad universalem synodum faciendam a'quivocos viros
versam terram dispersa rationabilia tihi oviliacol- principis apostolorum Petri. Quibus advenientibus,
ligentibus; aliisautem suis quasi sudoribus per pii et tranquillissimi imperatores nostri eosbenigne
eamdem in dogmatibus diligentiam incorruptihilita- suscipientes, ad nos jubebant mitti, per eos litteras
tem gregibus luis mercantibus; porro aliis sangui- vestras nobis suscipientibus. Et locuti cum illisquse
nibus suis erga te sinceram affectionem etiam usque Q conveniebant, advocavimus et eosqui aD Oriente ve-
ad mortera conservantibus, et hoc modo certitudi- nerant sacerdotio decoratos viros, Joannem el Tho-
nem in te veritatis deraonstrantibus. Quibus cum raam, verbi et scientiae participes, atque reverentia
denis millibus coslestium angelorum coronam ferens, et modestia perornatos : aderant enim hic et ipsi
et amplissime pridicans, enuntia virtutes ejus qui per idem terapus pervenientes. Itaque congregatis
de tenebris te idololatrici erroris vocavit in admi- omnibus Deo amabilibus episcopis hiijusdioeceseos,
rabile lumen suum, id est, in seac Patrem qui sine pernuptum etdivinum zelum fldelissimorum etpio-
initio est, atque in consempiternum et consubstan- runi imperatorum, sessio synodi facta est. Sed qui-
tialem Spiritura suum, in unam scilicet qus est su- dam ox insensatis sensibus nioti, turbationemque
per omnera principatum, naturam, fidera et confes- intra sefacientes, exsurgere nos fecerunt e consessu :
Fer cuncta sanctissimo et bcatissimo fratri et com- in Nicensiura clara metropoliBithyniensiura provin-
ministro, domino Adriano papse senioris Rotnae, ci;e a piis imperatoribus nostris jussi sunt. Siqui-
Tarasius misericordia Dei episcopus Constantinopo- dem et nos comites nobis asciscentes Deo amabiles
leos novae Romsein Domino salutcm.
D virosetloci servatores vestros, similiter et eos qui
Sufficeret quidera salutaris dispensatio raagni Dei de Oriente venerant, perrexiraus ad earadem metro-
el Salvatoiis nostri Jesu Christi ad pacem, unani- polim. Qui cum oranes sedissemus, caput feciraus
mitatem et concordiara omnibus Ghristianis. ipse Christum. Jacebatenim in sancta sede Evangeliura
namque post ex raortuis resurrectionem apostolis sanctura, sontestans oranibusnobis sacratis virisqui
suis insulDans ait : Paccm meam do vobis, paccm conveneraraus: Judicium justum judicate (Joan. vii) :
meam rclinquo vobis (Joan. xiv). Gujus rei gratia Judicate inter sanctara Dei Ecclesiam et novitatem
contestans omnibus nobis ille qui raptus in tertium quse facta est. Et cum prslatie primitus vestr;B fra-
coBlum,etinparadisuraingressusaudivitarcanaverba ternoe sanctitatis litter;e legerentur, pr;estolabantur
Paulusscilicetdivinusapostolusasseruitdicens:6'/»-i- oranes [Gr, coinrauni considebaraus corona omnes],
stus est pax nostra, qui fecit utraque unuum ; ei spiritalibus eduliis tanquam in regalibus coenis
mediuyn parietem macerise dissolvcns [dissolvit], ini- fruenles, quaeChristus per litterastuas epulantibus
micitiam in carne sua (Ephes. ii). Et rursus Thessa- pn^parabat : et sicut oculus toiumcorpus ad recti-
" Id est ascctarum, solitariam vitam degentium, In cod Jol., id est confessorum.
500 11
499 ANASTASn BIBLIOTIIECARII
tudinis el veritatis seraitam ostendebas. Sic ergo A Per omma sanctissimo et beatissimo ffatri et commi
nistro senioris Romx Tarasins indi-
Adriano papx
dirupta membra in unum conveniebant ; sic vera
gnus episcopus Coiistantinopoleos nov3e Romx in
consonanlia confirmabatur sic catiiolica Ecclesia
;
Domino satutcm.
unilatem recipiebat. Cum quibus et earum qu;e de
Orientali dioecesi missae sunt nobis litterae, lectione Multifarie multisque modis, evangelice simul et
facta, integra paternie traditioiiis pulchriludo de- apostolice atque paterne docemur sine avaritia ha-
1
monstrabatur, acvisveritatisrol)orabatur, propusitis bere mores in sacerdotii sanctilicalione, et non aii-
videlicet lectioni plurimis testimoniis 1'atrum. His rum. non argentum,autali(|uid aliud usurparesuper
ilaque gestis pr;edicabatur a nobis omnibus, qui manus impositioneomnis sacrati viri, quemadmo-
bencplacito Dei congregati eramus, recla et irre- dum ostendemus in ordinatis inferius testimoniis,
prehensibiiis oonfessio, qu:e nobis missaest a vobis, tam ex Scripiurte divin.Tasserlionibus, quam ex pa-
et per relationem etiam piis imperatoribus nostris. ternis magisteriis assumptis. Qui enim manus impo-
Et omnes h;eretic;p illius pravitatis h;T}resiarch;p, et nunt, ministrisuiitSpiritus, noii vendiloresSpiritus:
qui eossecuti sunt, et inconvertibiliter vitam suam gratis quippc accipientesgraliam Spiritus, gratis his
finierunt, pari dopositione[/ioc csf, religionisofticio] qui a se percipiunt,
^ dare pracipiuntur, ex Dominica
damnati sunt cum his qui ante catholicae h;eretici B ^anc liberlatem
yQ^-g [Gr., liberalilatem] adepti. Si
fuerunt Ecclesis [ in cathol. Ecc. h;ereses amplexi quisautem convictus hanc obtinuisse,
fuerit pecunia
sunt]. Oui enim in vita sua pr;psentes fuere,salulem abjectum fore ab ordine sanclo promulgant hujus-
[adhuc superstiles erant, sal.] suam per scriplos mudi et licet nomine sacerdotium sorliatur, sed
:
a se libellos confessi sunt. Et nequaquam ilimisit fallitursermo in causa [in re]. Nemo enim servire
Christus Deus noster, petra nimirum in qua slabiliti potestDeoet mammonae, sicut ex Evangelio didici-
sumus, desuper contextam per totum tunicam, id est mus [ilatth. VI). Quia vero prophetice audivimus
Ecclesiam suam, quseab ipso et per [Gr., ct cod. JoL, Deo clamante Saccrdotes, lofjitimini ad cor Jci-usa~
:
super] ipsum ;editicata est, discissam et diruptam ; lcm (ha. xl) rursusque comminante atquedicente
; :
sed nec membra alias atque aliler sese moventia. SjKCulator si vidcrit yladium vcnientem, et non inso-
Quinpotiusuna cum veteribush;eresibus etiam erro- nucrit tuha, et populus se non custodierit; et vcnicns
remvans[Gr., novae] pravitalis eorum, qui Chri- yladius acceperit ex eis animam, sanguincm de manu
stianos accusantes conlra venerabiles imagines ra- spcculatoris rcquiram [Ezech. xxxiii). Timorem ex
bidelalrant, verbo grati;e su;e destruxit, et gladio damnationis denuntiamus praesuiibus omni-
silentio
spirilus pupugit, Et satisfacti sumus piM- omnia, et bus Ecclesiarum qu;e apud nos sunt, ut cum flducia
per experimentum cognovimus, quia valet super q secundum divinum Apostolum dieamus [Xct. \\\ :
omnia veritas, et vincit secundum non mentientem Mundi sumusa sanguine praevaricantium canonicas
dicentisvocem. Resistitautemei universorumnullus eorum qui per pecunlas
dispositiones, et multo magis
[Gr., omnin nihil], et est robustissima, ita ut ele- manus iraposueruntvclimponunt[Gr.,vel manusim-
vetur cuntra omiiesiiiimicos ; et eorum qui resistunt pusitionem acceperunt]; Pelrodivino Apostolo, cujus
sibi, legioiiesdissolvit.Ecceenim,eccelabia quidem cathedram sortita est fraterna sanclitas vestra, hos
falsa loquentium cessaverunt, et caligo procacium tanquam Simonem Magum deponente. Hujus rei
vituperationumquievit;illuxitautemveritatisdogma- gratia non subterfugimus, quo minus annuntiemus
tura speciositas, undique abjecta hseretica infamia. veritiilem, custodientes el tenentes quae a sanctis et
enim est et inexpugnabilis : adversus cujus fidem rum coutenipserint, abominamur. Igitur fraterna et
portse inferi et infldelitatis pr^valere non poterunt, summo sacerdotio decurata sanclitas vestra, jure ac
sicut ex Dominica voce audivimus [Math. xvi) .- Et secundum Dei voluntatem ponliflcalemordinans pie-
rcplctum cst gaudio os nostrwn, ct linyua nostra tatem [Gr., sacrum hierarchicum gubernans ordi-
exsultatione (Psal. cxxv) : et facti sumus la-tantes D nemT, opin;Uissimam haliel gloriam. Dixit enim pcr
in Ecclesia, cuipraesidemussecundum Dei volunta- propbctam primuselmagnussummus s;icerdosChri-
tem. Ha;c itaque facta sunl Christu, qui super omnia stus Deus noster Yivo cgo, sed ylori^cantcs me ylo-
:
Deus nosler est, volente, per orthodoxos et fortissi- rificabo (I Rcg. ii). Nosti enim, vir desideriorum
mos imperatores nostros. Ipsi enim in omni loco Spiritus, (luia tolerabiliur est Macedonii et eorum
venerahilcs imagines erexeruiit, tamscilicel in ce- (lui ipsum sunt, Spiritus inipugnaturum impia
circa
leberrimis templis, quain in rcgalibus palaliissuis. luercsis. lllisenira creaturam et scrvum Dei ac Pa-
Quibus Dominus Deus vicissitudincm tribuat, cx:il- tris Spirilum delire fatenlibus, isti sui ipsius eum,
tans cornu regni eorum lam ad pacem Ecclesiarum utautumant, servum efficiunt. Omnisenim dominus
suarum, quam ad salutera omnium Christianorum. quod habueril, si voluerit, venundat, sive servum,
Et sil nomen ejus benedictum in sa;cula ssculorum. sive aliud ((uid corum qu:e possidet. Similiteret qui
eto, spqualiter pcccantes liis qui iilasiilii^inant dicen- A Ex liljro quarto Rcgnorum {mp. v), de lepra Giczi.
tes, in Bcclzcbub cjiccrc (kemonia (:in'istnm (Lur. Rrvcrsu^f/ue Nunmun ad virum Dci cum univirso
xi). Ati|iic iit vcrius dicanius, .luda' coinparantnr comilatu suo, vcnit ct stctit coram eo,
: Vcre et ait
traditdri, (iiii Dei occisoriliiis Juda'is prctio ari,'i'iili
scio quod non Dcus alius in imiversa terra, nisi
sit
Clirlsliiiii vcnuiidcdit. C.uin eri;o saiictus ."^piritiis
tantum m Israel. Obsccro itaque, ut accipias benedi-
consubstantialis sil Christo Deo nostro, ejusdem etionem a scrvo tuo. At illc respondit Vivit Dominus.
:
omnino et ipsi portionis erunt, ut ostensum est. Si ante ciucm sto, r[uia non accipiam. Cumquc vim facc-
vero non venditur, (pcrspicuura enim cst, (|uoil nuiio rcf, pcnitus non acquievit; et post pauca : Di.cilquc
modo) noii cst priiciii dubio in cis gratia S|iiritus Giczi pwr viri Dci : Pcpcrcit duminus meus Naa)iian
sancti, id (!st, sacerdntii saiictitas. Nain (|iiii(l iioii
Syro isti, ut non acciperet ab eo qux attulit. Vivit
acccperunt, non liabent. Mcinores ergo sint sancti Dominus, quia curram post cum, et accipiam ab co
Petri, ad eum qui hoc studebat ita dicentis Non :
aliquid : ct sccutus est Giczi post tcrtjum Naaman. Et
est tibipars, ncquc sors in scrmonc hoc (Act. vm). Si post pauca : Et Di.cit Nanmaii : Accipe tnlcnlum nr-
enim venundatur sacerdotii dignitas, ergo super- ycnli ct cocijit cum, Uijavitque duo talcnta ari/cnli in
flua est apiid i|isos vitie proliabilis actio, et iii casti luobus saccis, et duplicia vestimenta. Et post alia :
tateallisque virtutibus conversatio. Su|icrlhius est B £j ^i^^ Elisxus :• TJnde venit Giezi? Qui rcspondit
secundum ipsosetiam Paul as divinus Apostolus do Non ivit servus tuus quoquam. At ille ait : Nonne cor
cens, oportere cpiscopum irrcprelwnsibilcm esse, pru- meum in pirxscnti crnt, qunndo revcrsus est homo de
dentem, ornatum, doctorcm, continentcm, sobrium, curru suo in occursum tui ? Nuuc iijitur acccpisti nr-
amplcctcntcm cum qui sccimdum doctrinam est ^.delem gcntum, ct accepisti vcstcs, iit emas olivcta, et vineas,
scrmoncm, ut potcns sit cvliortari in doctrina sana, ct ct oves, et boves, et servos, et ancillas sed lepra Naa-
;
eos qui contrnilicunt nnjucrc (I Tim. lll, Tit. i). Pro- man adhxrebit tibi et semini tuo in sempiternum : ct
feruntur [evanescunt] igiturhaecomnia de venditore egressus est ab eo leprosus quasi nix.
ac emptore beneficii [sacerdolii]. Porro subjecta
sanctorum testimonia alienum oninino a sacerdotio Ex sancti Basilii episcopi interpretatione in Isaiam.
(In cap. VIII, post medium.)
pronuntiant eum ([ui delcrit aliquando vel acceperit
iiialiquo tcmpore, sivescilicetante manus impositio- Legem dedit in adjutorium, ut dicant Non sicut :
nem, sive in manus impositione, sive post manus hoc de quo non licetdare munera. Ibec vero lex
impositionem. Accipereest enim, accipere quando- non est sicut verbum hoc quod est in ventriloquo:
cunque. Sed et omnes promotiones ecclesiasticas non enim ad dcceptionem excogitata est, sicut illa,
auferunt in datione pecuniarum. sed inagistra est veritatis: et quidem in argento
illi
Canon snnctorum Apostolorum 29. [pro arg.] divinant. Hoc enim quod deriJetur,
est
quia et argentum eis tribunnt mercedem fallacia; hi
Si quis episcopusaut presbyter, aut diaconus per
qui decipiuntur. Hoc aute n verbum, id est legis,
pecunias hanc obtinuerit dignilutem, dejiciatur et
non cst tale, ut munera dent pro eo. Nemo enim
ipse et ordinator ejus, et a communione modis
gratiam Dei venundat. Grutis, inquit, aeccpistis,gra-
omnibus abscindatur, sicut Simon Magusa me
tis date (Mntth. x). Vides, qualiter indignatus Pe-
Petro.
trus sit contra Simonera, pecuniara pro Spiritus
De Actibus apostolorum [cap. viii).
sancti gratia offerentem ? Pecunia tua, inquit, tecum
Cum vidissct autem Simon, quia per impositionem sit in perditioncm; fjuia cxistimasti donum Dei per
manus apostolorum daretur Spiritus sunctus, obtulit pecimium ^wssiderc (Act. viii). Non est ergo Evan-
eis pecimiam, diccns : Date et mihi hanc potestatcm, gelii sermo, sicut verba qu;e venduntura ventrilo-
ut cuicunque imposuero manus, accipiat Spiritum quis. Quid enira dabit quisquam dignura pro eis in
sanctum. Petrus autcm dixit ad eum : Pecunia tun commutationem ? Audi David hffisitantera atque di-
tecum sit in pcrditionem, quia donum Dei existamasti centem: Quid retribuam Domino pro omnibus qux
pecunin possiderc. Non est tibi jmrs, ncquc sors in D retribuit mihi (Pul. c\x)? Non possunt ergo munera
sermone isto : cor enim tuum non est rectum coram dari de lioc condigna grali:e, quaiab ipso est. Unura
Deo. Pwniientiam itaque age ab hac nequitia tua, ct est donumdignum, custodia videlicet ejus quod do-
roga Deum, si forte remittatur tibi hsec cogitatio cordis natum est. Qui dedit tibi thesaurum, non pretium
tui. In felle cnim amaritudinis et obligatione iniqui- repetit dati, sed custodiara dignam ejus quod datum
tatis video te esse. est.
Ex libro tertio Regnorum [cnp. xiii). Ejiisdem ex epistola ad episcopos destinata qui sub
ipso erant, ut nonmanus imponcrent per pecunias.
Non est reversus Jeroboam de via sua pessima, sed
e contrario fecit dc novissimis populi sacerdotes excel- Existimant se non peccarc, quia non pariter cum
sorum. Quicunque volebat, implebat manum suam ct manusimpositione raunusaccipiunt. Accipereautem
fiebat sacerdos excelsorum ; et proptcr hanc causcmi est, quandocunque accipiatur. Rogo ergo, ut hanc
peccavit domus Jeroboam, et eversa est, et deleta de- oblalionem, imo vero terrenum commodum [indu-
super facie terree. clionem in gehennam] deponatis, et ne manus talibus
:,
sunt testes : ingressi sunt el sex qui dederunt et or- pter pecunias pollicetur, sive clericus, sive laicus
dinati sunt; in initio negabant. Cumque permane- sit : sive convictus,
non fuerit convictus hoc
sive
quam presbyteri, (pnbus visum facere. Non est enim possibile convenire inconve-
rent testestam laici
fuerat fidcnter esse [Gr., visi fuerant confidere] nientia, neque cum Deo concordare mammona, vel
cies pignorum pra^fati, et loca, et tempora, et quan- eliam sententia hxc, qu;e incunctanter asserit, non
tilatem non admodum bene conscientia sua dispo-
;
posse Deo servire et mammonse {Matth. vi ; Lue.
conDtentur absque niulla necessitate XVI).
sita, ultronei :
fcl queralibet ex his qui connumerantur in clero; qui salvi flunt inspirantes, el Ecclesi;e triumphale
aut promoverit per pecunias dispensatorera, aut carmen canentes: Abstulit Dominus injustitias tuas
• Ad oram cod. Jolyani ; Ili canones non apud Latinos, sed apud quosdam Graecos inveniuntur, sicul alia
nouiiulla.
:
et multiplicantes illos in terra " pinjjui [senecta lorum, ct omnium sanctorum Patrum nostroium.
uberi], lonf;3ev;e, Inquam, illius vit;e ac incorrupti- Ilis ita se babentibus, questa est synodo pais m^ijor
Irro rt
peccalls nostris obc;ecemur [iin|ilicemur], et
rrlw, riirariim srilirrt manilanarum riimtemptori], licet
Tarasius imliijnus rpisropus Constantinopolros novai borum retibus constring.imur, in ([uibus propitius
Roms! in Domino salutem. nobis sit Deus altamen evangelicorum mandatorum
:
Oui ex (luentis (livini Spiritus irrigalus, et inspi- et canonicarum pra'ceplionum cognitionem percepi-
ratione bujus esl ill uslratus, Daviil ille scilicet inter mus, et in munda conscientia, el simplici corde, et
reges propbeta et iuter prophetas rex, laudans dice- in more sine avaritia, et imperturbabili ad Deum
bat : Initio coijnovi dc trstimoniis tuis, qunnium in babito,canonicum [Gr.,conscientia aLicritererigente
setermtm fundasti ea {Psal. cxviii). Sine mendacio se ad can.] per omnia seciui optamus prsce-
Deum,
itaque hisqui intellectum babent, est bymnndia b;ec. ptum: etcomprebendimus[submisimus] nosmetipsos,
et firma bis (lui conciiuinl eam. Ait eniin Inspector g inclinavimus ad serviendum evangelicis atijue apo-
Dei Moyses de omni diviiuc Scriptur;e attatu : In illis stolicis et paternisdisposilionibus: decertantes ut
non est addere, et ab illis non est autcrre (Dcut. hi qui sacerdotium sortili sunt, sic degantet vivant
XII, xxxiv).Qui ergo scrut;ibiliter et non transitorie et conversentur, sed et omnes qui Christi nomine
omnibus sacris Scripturis et paternis doctrinis in- vocitantur. Al si quidam non ;icquieverint praeceptis
cumbunt, et lectioni borum intendunt, et mentem istis,comraunicator taliura qui dicuntur quidem,
suampietati etveritati inOgunt et non ad propriani non autem sunt sacerdotes, esse non patior, sed
hanc voluntatem referunt, illuminatur mirabiliter alienus ab borum sum portione et mibi quidem :
a montibus aeternis, illustrati ab evangelicis et apo- protestari ba-c non pigrum, ipsis autem tulum. Di-
stolicis prieceptis. Montes enim haec Psalmisla no- vini ergo canones dantem_vel accipientera in ordl-
minat {Psal. lxxv), quoniam in his meditantes et natione sacerdotii, deponunt. et persequuntur [ex-
inambulantes, ad ciElestia pertransimus : seternos pellunt] a sacerdotali dignitate. Inspector Dei Moy-
autem, quia non recentia nec temporalia, sed ab ses, ut dixi, claraat : In illis, inquiens, non est
origine mundi prccdicta sunt[Gr., ante mundi con- addenduni, ab eis non est auferendum {Drut.
et
stitutionem dicta sunt] ;
quanquam novissimis tem- xii,xxxiv). Siraililer et byranographus D;\vld psal-
lit, et noscura illo: Ab initio cognovi de
poribus prolata sint a praedicatoribus evangelicae testimoniis
(3
praedicationis. Nos ergo, vir desideriorum, eorum tuis, quial in xternum fundasti ea (Psal. cxviii). Et
videlicet quie sunt Spiritus, Deo te a juventute cogno- quis ad baec resistendi idoneus? nisi forte infatue
scentes deditum, paucos cordis nostri motus et tur sensu, etdivlnis velit illudere. Jara enim fundata
voluntates ad anlmi alacritatera coraraendaraus: sunttestimoniaDei, etradicaUisuntin Ecclesiaejus:
plura qulppe silentlo bonorentur. Utique audltum est licet quidam temporaliter non obedientes, minimecu-
a vobls de synodo qure facta est beneplacito Dei in stod iant ea. Illa ergo in leternummanent et beati qui ;
Nicensium urbe: ad quara videlicet synodum nos et scrutantur ea, el his obediunt : et v;e qui aon obediunt.
s;icrati viri et loci servatores tam pap;e senioris Oranis ergo episcopus, vel presbyter, aut diaconus
Rom;e, quam Orientis sanctisslmorum principum convictus, quod per pecunias manus impositionem
sacerdotum conveniraus necnon et Deo amabiles ; dederitvel acceperit, a sacerdotio decidit. Fortassis
episcopi plurimi secundum pr;cceptionem piorum autem dicunt aliqui, quia poenitentiam agiraus pro
imperatorum nostrorum. Similiter et reverendi peccato, etDeus ignoscit illud. Ita et ego dico, quia
arcbimandritse et begumeni, etmultitudo monacho- etomnes agentes poenltentiam Deus suscipit, et ind ul-
rum. Cumque multa inter nos dlcerentur, quod get per poenitentiam peccata qua; jam patrata sunt.
verum et placitum est Deo, sancitura est; secun- ,-. Novi enim etDavid adulterlo depressum et boraici
J I^_-_l„»;
; T^,i _. - . -. ^ ,._ trr r, __ . _ , ,1 „„*„ :*.,.,*:« «.^.^rt.^f ii
acta poenitentia receptum, et
a' r.-.
dum priscam legislationera sanctorum Patrum no dio (11 Reij. xi),
\
sed
strorum Ecclesia recepit imaginum picturam et divino testimonlo approbatum Invem David, inquit, :
titulos, ad superiorera sensura [elevationem animi] filium Jesse, virum secundum cormeum, qui faciet
et memoriara raentis nostne, ac participationem omnes voluntates meas (Psal. lxxxviii Act. xiii) et ;
:
cujusdam sanctificatlonls. Quldquid enim sanctum sancta Davld propbetice testimonium babentla
Evangellum per lectionera insinuat nobis, id ipsum perspicuura ergo est, per piEnitentlam eum fuisse
et imagines; et quiquid gestorum libri de passio- correctum [Gr., persp. ubi is per pcEnitentiain cor-
nibus martyrum narrant, similiter et imagines : et rectusest]. Sed iterum novi audisse illum a Deo:
has salutamus tanquam formas primitivorura, et Non tu xdificahis mihi domum, quia vir sangumum
nihil allud, profecto in unura Deura in Trlnitate es (I Par. xvii). Novi Manassem per confessionera
laudandum credentes, et ipsi soli servlentes. ab irapietate diraissum (II Par. xxxiii). Novi et me-
Expetimus etiam intercessiones intemeratae domina; retrices et publicanos receptos per pcenitentiam
meretricem fuisse, postca factam coiitinentem [for- cod. Jol. recoiiciliatio regni c(rl.l, incorruptibilis
nicariam, rursus autem pudicam] : non fciincn inter vi;^ dux, martv ricorum certaminum a!(|uiparatio, ad
diaconas relata cst. Quorsum vero hiec dico ? ciim Deum vi;im indicans, el cum ipso nos esse faciens;
veritatis sermonem cognoscam, et eura qui a divi- humani gencris baculus, cadentiumel lapsorumsur-
nis apostolis initiatus est, audicter clamantem a [di- B reclio. Beati qui h;inc amplcctuntur, el huic adlia;-
vinis apostulis et sanctis Patribus nostris edoctus reiit. Qui lianc exercent, cum angelis vilain ;e(|ua-
audacter clani.l videam {C(in. 30): Quod quicunque lem ducent, ab omni malo declinanl, et bunura fa-
per pecuniam urdinatus est episcopus, aut presby- ciunt. Pffinitentia est coluranaet familiarisdilectio-
ter, aut diaconus, alienus est a sacerdotali digni- nis [collaclanea et cohabitatrix charitatis], eleemo-
tate non enim divini Spiritus gratia venditur. Cai-
: synse [({;. add. orationisj jejunii, abstinentiae, lem-
phaicuin hoc studium est, Simoniaca hxc machina- peranti;e, prol)italis, honestatis, mansuetudinis : et
tio, et aliena a saccrdotali sanctificalione. In scorla- ut vciuin uno verbo dicain, h;cc omnia pollet pa-ni-
tione aut adullcrio si quispiam |iost baptisma fuerit tentia [Gr. ha'c omnia esl poenit.]. Si quis aulcm
depreheiisus. divini canones illuin ad sacerdolium hanc contaminat et contemnit, non inter servatos,
non admittunt : quin etlarasi quispiam promotusad sed inter perditos numerandus esl, quorum verrais
sacerdotium, tale [Gc. prora. est ad sacerdolium non muritur, el ignis non exstinguitur. .\quibusli-
qui lale] aliquid fecerit, cunfestim ejicitur. Omnis berenuir, digni habili promissis bonis raisericordia
iicitur vir (|ui in iiaMiiteiitia perdurat, per boiiitatem et miseralionibus Christi Dci noslri. H;i'c a iiobis
et inansuetudinem Dei veniam pcccatorum suorum pra-dicantur, vir sanctissime, si forte fuerinl, (|ui
obtinet, quemadmodum etiam in superioribus de- C nos quoque infamare voluerint. Noviraus. enim te
monstravimus. Novatum autem, et cjus impi:e \\x- singularem admonitionem [Gr. ctcod. Jol., recept;i-
resis as.seclas aiiathcmatizo, utpote qui injiirius sit culum] et cullurem evangelicaruinetapostolicarum,
adversus pa^niteiitiam, et mansuctuilincm Dei elcvet. canonicarumque jussionum. Quamubrera audacius
Quare ejus opinionis sum, ut confitear recipiendura quoque ad te ista scribimus, cupimusque ut ea rao-
episcopum per pecunias ordinatum modo poeniteat: nachis, et ascetis, virisque omnibus [Gr.., virisque
bonus enim Deus est in omnibus, et viscera ejus sscularibus]religiosis,cum quibus tibicommercium
aperta sunt super omiiera hominem pa'nitentein, est, signiflces [Gr. add. si vcroetiam libuerit, osten-
quem etiam in regnum suum inducit. Sed quuni;iin das] : et ut in orationibus tuis c(elipetis nostri me-
juxtadivinnm Apostoluin (f T/»;. iii), episcopus in- mor sis, obnixe rogamus, (juo cx circumdantibus nos
culpabilis [irreprensibilis] esse debet : (|ui propter undique m;ilis landem ali^iuando libcremur. Urgent
pecunias aliquem ordinat. aut ab aliis ordinatur. enim et iiitus et extra insultationes, a quibus mise-
alienusesta sacerdutali (lignit;ite, utomnes noviinus ricordia Dei sumus liberati, et posthac quoque nos
quicun(|iie Ecclesi;e aluinni suinus. Eigo bona ct evasuros confi(liiniis. Quaniol)rem iterum atque ite-
laud;ibilis posnitenlia ((ua' ad Diuin ducit, ct a pec- rum dicimus, oia, precare o ainicevirDei ct nostcr,
catis liberat. Et ego quoque inisericordia indigeo :
D imo potiuspater; scirausenim (luod affectu eo erga
novi enini Dei mansuetudinem, qui omnem ad se nos effectus es, quo pater erga liberos suos. Deus
venientem recipit. Dixit enira per prophct;ira : Tu pacis, qui et remola et propinqua ad se convocat,
primm dic pecrafa tua, ut justificeris [Isa. XLlli). Et vit;im iioslram in pace conservet, et omnes illos qui
Dixi : Elof/uar iniquitatem mcam cornm Lomino, et euin coluiit el ;idinirantur, nomen^iucillius invucant,
tu remisisti impictatem cordis mci {Psal xxxi). Et salvos faciat intercessione et precibus dumin;e no-
Pro ea orabit ad te omnis sanctus in tempore oppor- str;csancl;e Dei genitricis, et omnium sanctorum.
tuno {ibid.). [Gr.: add. EtCorinlhium qui fornicatus Amen. Omnesfralres qui ad vos pervenerint, nostro
est, novi a divino apostolo Paulo receptuin, non ta- nominesalulesvclim, ut ct ipsi vobiscum pro nobis
men evectum ad sacerdotiuin]. Nam si paler, lilio orent.
peregre existente, et rein iinpie et ini(|iie agente,
redeuntem iterum ad se naturali amore prosequilur
Id esl, iEgyptiacam. tj
In coelis redundat.
;; !
Qwmmh hHrllu/cmlum sit Dci nomen csse incom- A nostri celeberrimi. QuK lenentes Christiani, sisnum
.,
miiitiriihilr. rt fmvicm propheticmn locutionem, qux vcncraiubc crucis sanctum Evangclium scriplo Ira-
imchitw in idola. dituin, vcnerabilcs iinagines pcr cxprimcnlcm rei
Qui in tertium penetravit Cffilum, et paradisum figurationem, et (luamplurima alia Deo dicala: ea-
iiigressus auilivit arcaiia vcrlia (// ('nr. xii) ;
qui ab quc nobis admovcntcs, ct cum affcctu adorantes ac
.lcrusalcin pcr circuituin usiiiicad Illyricum pra'di- salutaiilcs, sanclilicatioiiis ipsorum participcs cffi-
cavit Evangeliuin {lloni. \\\ l'aulus (liviiius aptisto- ciinur. Nou laiucii ad liar. i|uasi ad dcos acccssere
lusimpiam el inanera genliliura supcrstitioncm re- Christiani, queinadinodum ad idola gcntilcs. Absit
darguens ait : Mutaverunt ghriam incoiruptibilis Dei id ab eis crimeii : nugip sunt ha;, et vanilo((ueiitia
{l\om. i). Juxla iuinc igitur sciisum intclligere est, {Psal. xi). Labia dolosa iu coidc, et in cordc prava
quod incommunicabileDcinomen liii;nis etlapidibus locuti sunt. Quod ea qusadversus idola pronuntiata
adaptarunt hoc enim illi fcccrunt, quiabomni Dei
: .sunt a lege divina, prophctis et apostolis, in evan-
cultu fucrealicni, et qui ex llebr;cis dementesa Deo B jTeiicarum rcrum picturas male exceperunt, pcrver-
dcf(>ccruiit. Commissi sunt enim intergentcs, et di- teiites sacrain Scripturam juxta propria desideria;
diccrunt iqicra eoruin. Et relicto iuvisibili, incom- nihid aliud inlelligentes, (luam ex idulis illis uon
prehcnsibili, et opifice omnium Deo nostro, immii- esse nos per Christuin Deum nostrum libcratos, aut
laverunt da;moniis, Baal, Astart;c, Chamos. Apollini salvatos. hominum dementiam atque insaniam
et Jovi, DiansD et Veneri, Baccho et Mercurio, et quia sanctura a profano non distinxerunt. Nam
plurimis aliis: et horuni idola deosappcllaruiit ; sed Doraini et sanctorura ejus iraaginem eodem quo
elvolucrum ct (luadrupcdum et scriicntiura. Qua- da^moniorura efligies noraine apjiellarunt. Proh ira-
coa'ternus Patri, verusque Deus, assumpta carne ex aliis dignitate et ordine antecellant, res taraen om-
intemerata Dei genitri(;e semper Virgine Maria, et nes communicatione quadam inter se junguntur.
factus est hoino nobis similis excepto peccato, ut Nam angeli cum sint pura; mentes, ex nihilo pro-
nos ab errore idolorum liberaret, el a diaboli servi- ducti sunt ab oranium reruin conditore Deo; simi-
tute eriperet. Expletis ergo omnibiis suse dispensa- D nter et natura humana sed et media est inter ex-
:
tionis raysleriis, passus carne in cruce, et sepultus, cellentiara et tenuitatem, coelestium scilicet ange-
et resurgens, et ascendens in coelos, unde descende- lorura, reruraque terrenarura verum ut creaturae :
rat, omni illa impuritate et abominatione nos libe- conveniunt inter se. Deinde angeli quidem purs
ravit, missis sanctis, suis apostolis et discipulis ad sunt mentes et incorruptibiles, horao autera mor-
oranes gentes, accepta ab eis, queinadinodura ipsis talis : sed cuin sit mentis ac disciplinie capax, an-
Domino, vivifi-
proiniserat, virtute ex alto, Spiritu gelicam participat naturara. Rursus natura hominis
canteet omnipotente, qui ex patre per Filium pro- naturae cseterorum animaliura est particeps, quod
cedit. Per quem facti potentes opere et sermone, et ipse et ipsa caro, et comedunt, et dormiunt,
genus huraanumabinaniidolorum cultu liberarunt tcrraraque coraraunem habent, et qua sumpti su-
docentes nos credere in unum Deum qui in Triiii- mus, et in quam resolvimur usque ad transmu-
tate laudatur et glorificatur : tradentes etiam in tationemnostram ex corruptione in incorruptionem.
Ecclesia symbola ipsi et successores ipsorum Patres Ita plane et quatuor elementa communi juncta sunt
a Ex nova versione.
,
LECTORI
Cum consensu omnixtm auctor hiijus Chronologm S. Nicephorus Constantinopolitanus episcopus asscratur,
quem cx cerlissiinis auctoribus dicin obiisse anno Domini 828 in annal. Eccles. tom. IX rcfcrtur, ncce&sa-
rio diccndum Theodotum Cassiteram, Antonium, Joanncin Syncellum, Mcthodium, Ignatium Eunuchum, qui
post yiccphonim episcopi Constantinopolitani inferius in hac Chronologia recensentur, non a S. Nicephoro,
sed ab Anastasio Bibliothecario, hujus Chronologice, intcrprctc, qui tempore Ignatii vivebat, adjectos
fuisse.
PARS PRIMA.
(2102) Noe iiatus annos ((iiiiit,'eiilos },'flnuit Soin, A Anni univiTsi ab Adam iisiiucad (Ijluviiim, spciin-
Cliam, Japlict. (liimScptiianinta, siintliis niilli' iliircnli i|iiailrai;inta
(2262) Etvixit ad (liliivinm iisi|iic, aiinis cciitiim. (Iiiu. nncni niinicrnm tcstimiiiiiiim vcritatis et veti;-
Anno sexcentesinio letatis Noe factuin cst di- rum lu-clesiarum omnium traditio cs comprobant.
Invium.
A. CONTII NOT.E CHRONOLOGIC;E.
An C.\p 1. — Cum sine ulla capitum distinclione tum sexa);inta(|uiniiue. Sed Aldina Gra'ca editio, ex
scriptusctcditus esscl Niccpliorns, nuscomniodioris ((ua |)iistea |irocessit et Gcrmanica, llS7 annos liabet,
doctriiKK causa in cerla capila dixtinximus, secun- ac iiroindcadamussim Niceplioriana!, computationi
dumvulptam potissinuim a'tatuni inundidivisionem conijruit.Nam Germanica editiodrirco-l.atina mirum
ab orit;ine ad diluviuni, a diluvio ad Abraliam, ab estiiiiantaoscitantia et neglif;entia, nedicain iiiscitia
Abraliam ad exituin de .Ei^ypto, et ita deinceps et barbaric, contaminata sit ut i|u:e iii Orieca co-
;
distinctis lcniiioribus usijue adt^liristnm et sequen- Inmiiii conscntiat .Vldimc, in Latina, Complutensi.
tia iinperatorum tempora. Illnd imprimis tencndum Si i|iiis autem iii lanta diversitate ct librariorum, ut
est, calliolicani Ecclesiam, Oricntalem pariter et iladicam,luilibrio percontetur i|nid integrius putem
Occidentalem, constanti et pcrpctua traditione in placel sola Adclina lioc loco edilio. Nam probabile
computatione temporum sci|ni liiiiL;iorem et raajurcm estGrsecos Patrcs, inlellecta Augustini et Ilierony-
annorum numerum, (jui iii editioneSeptnaginta In- g mi et aliorum hac de re censura iqui omnes hunc
terpretum reperitur, noii autem nuijorem, ((ui in arliculum inendose apud LXXeditium et ad Hebrai-
Ilcbraicisvoluminibus deprehenditur '. Nam tametsi cam ieetionem eraendandam arbitrati sunt), lioc lo-
paulatiin post Ilieronymi tempora Ecelcsiie Occiden- co pro 167 eniendare non dubitasse 187, ut et Jo-
lalis, relictavetereSeptuaginla editioiie, ijua semper sephi Gr;ecaeditio et Epiphanii in Pccnarium i)r;e-
sola usa fuerat, edilione pradati sanctissimi viri uti fatio(licet inisere innuineris passiin corruptus sit)
cueperit, 1'salleriuin tamen et chronograpbiam ex et pnesens Nicephori editio testantur. Nihil igitur
illa vetere Septuaginta Interjirelum ediiione mor- hic in isto artienlo apnd Nicepborum emendandum
dieus retinuit, ul testantur Beda, Isidorns, auelor esse censco ita enim liet ut vitetur ilhi absurditas
:
Fasciculi leniporum, Ilugo et alii passim auetores. qua alioquin videretur Mathusala post diluviuni
Sed el argumentum hujus rei evidentissimum pr;e- mortuus, ut latius tracta D. Hieronymus in Ilebrai-
bent tabuhe qnseiiuotannis inecelesiiseathedralibus cis qu;i?stionibus in Genesira. Sed his ita constitutis
Franciie cuin cereo paschali publice proponuntur. iinplacabilis exoritur pugna intersumraam totius il-
Quare satis mirari non possim hominum nostri lius computationis et singulos numeros; iis enira
temporis, et eorum qui chronologias seripserunt, non conveniet summa annoruin 2242, quam eolligit
vanitatem ac novandi studium qui omnem Septua- Nicephorus, sed ex eollectione singulorum numero-
ginta editionis auctoritatem longissime rejiciunt, et ruin conlicietur summa annorum^bis 1202. Verum
nihil nisi quod in Hebrffiiscodicibus hodie legatur, ita qnoque summara Nicephorianain emendendam
rectumputant, ethacpri)ejudicataopinionefreti,nihil censeo, neque novum est ut prior habeatur singulo-
in librisGnecorumedendisaut transferendis nonde- rum nuraerorura ratio, et ex eis suinina emendetur,
pravant,utipsimetconfessisuntquialteriusNicephori non exsuinma singuli nuineri.Sic etiam legi in ma-
ilistoriamecclesiasticametaliosejusmodilibrostrans- nuscriptahac chronologia apud Anastasium. Biblio-
lulerunt. Quibus omnibus explicata hac a nobis chro- thecarium notavitet indicavit nobisdoctissirausPy-
nologiadabiturresipiscendi locus,et meeumfaterico- th;eus, alias quoque numeroruin varietates suggessit,
gentur hancessecertametvulgatamtotiusGrKciaeEc- sed eas tantura addere visuin est, quae probabili
clesiKcoraputationemjqua^adunguemeicongruitquoe aliqua ratione nituntur, ne ancipitein lectorem te-
inGr*corum Ilorologio etCyclo Paschali ibidenide- neremus, atque indicii moram ei ex tanta varietate
scripto notaiur, et q"uamCedrenus, Zonaras, Nicetas injiceremus.
sextageneralissynodus, sequuntur, et (ut uno verbo
utar) omnes GriEci qui cuni frequentius per annos
: De diversa computatione secundum Hebrxos.
mundi terapora coraputent ([uam per annos (!;hristi,
sine fructu ab his leguntur qui hanc ehronologiam Hebroei codices, qui et Latine a D. Hieronymo
ignorant. llis superest ut totain lianc
praeralssis, editi sunt et a plerisque postea reeentibus, S. P;i-
chronologis partein suprascriptara ad editionem gninoex integro translati, ab Adara usque
aiiis, et
Craecain Septuaginta, qujti hodie typis multifariara ad diluviuin ;innos nuinerant lO.jO iiuain solain esse
;
ditata exstat, etveterem Latina eoruindem Scptua- verain eomputationem contendunt hodie (luotquot
ginla, qu;e non exslat, sed passiin ab Augustino, ex litteris llebneis litteras vel summo digito attige-
Hieronymo et veteribus, in eorum libris citatur, ex runt, (luibus Hieronymus forte suffragetur, suscepti
pendaraus. Sciendum igitur in prirais est eam per D semel laboris etpropositi quo posl tot Griecos inter-
omnia lam Gr;eca; quam
Latinae veteri translationi pretes, ipse ultimus, ex Hebr.-eo in Latinum cano-
convenire, excepto illo articulo de Matliusala quein nieam Scripturain transferre instituerit, tenax sed :
Nicephorusait natuin aiinos 187 genuisse Lamech; non suffrag;atur Augustinus {de Civitate Dci, lib. xv,
nam D. August. lib. v Civit. Dei, e. 10 et et Hie- 1 1
cap. 10, 11). qui ideo editionem et translationem
ronymus inX^ua-stionibus inGenesim ; Isidorus item, Graecain Septuaginta non putat vitiosam quod eer-
et Novatianus Scotus, et Beda, annos duntaxat 107 tain habeal varietatis su;e constantiam. Oui a Judai-
ei tribui asseverant in editionc LXX
Interpretum, ca et Hebraiea littera stant, aiunt falsos fuisse Se-
a qua coinputatione CoinplutensisGraecaedilio duo- ptuaginta duos Interpretes, quod cap. v Genes.
bus minusannis defuit, annos scilicet ei dans cen- pro centum semper legerint ducentos; et Hierony-
*
Conlius dum nimio studio Septuaginta Interprctum inuin quoque hujus seiilenti;e esse astruunt in He-
Iranslationis chronologiam tuelur, non videt se incaute braicis quaestionibus in Genesira. Sed nec Latina
Ilebraici fontis et vulgatae edilionis chronologiam labeta-
Ecclesia necGrsca id unquam sibi persu^idere po-
ctare, qnce cum illa Septuagiiita Interpretum perspicue
luit, ideo Septuaginta Interpretes utraque Eeclesia
pugnat. El Patres corruptelam LXX. Interpretum exem-
plarium ingenue profitentur. Vide lib. de Antic. P. Tho- hueusque sequitur Latina quidein meros putat,
:
ma; Maluenda, theologie Dominioani, lib. 1, c. 14, 15, 16. Gnecavero ea adhibitauniuslociemendalione, quam
Edit. comnieinoravimus.
5)3 ANASTASn BIBLIOTHECARII 516
que genuit Cainam. A qua usque ad inter ex jEgjpto, cujus dux fuit
(297)Cainam nalusannos centura triginla genuit Moyses, sunt anni quadragenli triginta quemad-
moilum et Apostolus tcstatur iiu|uicMs Tostaraen- :
Sala.
(.397) Sala natus annos centum Iriginla genuit tum Dei, lex post annos quadringentostrigiiila lata,
Hebcr.
non facit irritum ut oboleat promissionem {Gal. m).
Ileber natusannos centum triginta quatuor Et ipse in Exodo concordat Moyses cum ait Habi- :
(.')3I)
tatio autem filiorum Israel qua habilaverunl in
genuit Phalec.
Phalec natus annos centum triginta geniiit iEgypto et in terra Clianaam ipsi, et |)atres eorura,
(G6I)
anni quadringenti triginta [Exod. xii). Hi autem per
Rhagau.
fuit lerra, ideo et parlcs ila colliguntur.
Diebus autem Phalec dispertita
nomen Phalcc Ilebraica \inf\ia partitionnn signiQcat. Abrahara natus annos centum genuit Isaac.
(Et hic ante patrem suum moritur.) Et tempore hu- Isaac natus annos sexaginta genuit Jacob.
Universi ab Adam usque ad Abraham anni se- Q octingenti vigenti novem. Secundura alios, ler mille
cundum LXX sunt termille trecenti viginti quatuor sexcenti nonaginta octo.
CONTU NOTiE CHRONOLOGICE.
AdCap. II. —
Per omniaconvenit superior com- Abraham varietates in brevera canonera subduxi.
putatioGra-cse editinni vulgatae et Latinne Septua- Anni ab'Adam usque ad Abraham.
ginta veterum translationi qua veteres usi sunl. Sola
summa annorum tam a diluvioad .\braham quam ab 1. Secundura vulsatamedilionem sanctiHieronyrai
Adam ad .Vbraham specialibus numeris non con- cx llebra-o. — 194«.
gruit, seil iiari quo antea juresumni.ns ita emendare Secundum Juda^os, qui ad complendum qua-
2.
hon verelior, ut ali .\dam usque ad Abraliain legan- dragesimuin nonum juhila-um, el quinquagesimum
turanni 333o, a diluvio vero usque ad .Miraham aniii inciioandum, duos amplius annos addunt, ul ail Eu-
1072. In hac sane eomputatione tanquam omnium scbius. — 1930.
certissima aquiescit hodie totaOrienlalis (ir^ecorum Sccundum editionem Ilehraicam, sola illi in-
3.
Ecclesia, videtuniiie ea computatio ineiiti D. Augu- serta ex Luc;p Evanuelio Cainam generalione cum
stini congruere, ul iiitelligiturex lib. ejusdeCivit. suis 130 aniiis, ut Marianus maluit. — 2178.
Dei c. 10 et c. Ki. Nam cum huic computalioni 4.Secundum meram editionem sejituaginta, nec
Septuaginla Interpretum suffragetur divini Lucx eo quam diximus modo emendatam. .3314. —
evanuelista' genealo.ia a (>liristo ad ,\damum repli- ij. Secundun editionem Sepluaginta, ah Origene
cata,'nefasduxit tain Grseca quam Lalina Ecclesi;i, D sub obclis astericisque editain, uhi expungitur Cai-
Hebraicam sequi numerationem ac iion potiuseam nam. — 3184.
amplecli qu;e ex Evangelio auctoriUUem ;ic,cipit. (}. Secnndum propriam opinionem sancti Augu-
Eaiit nunc novi pseudochristiani et hebraizeiu nio- rtini viginli quidem amplius annns Mathusalx cum
lcstissimi (|ui Judaii-;i obstinatione et nuihi littera- gcnuil Lamech, addenlis, sed L;imeclio postea cum
rum atfiue apicum auctnritatc freti, adversiis divi- genuit Noam; scx annos detralienis. 3328. —
nam Septuagiiita Inlerpretumlranslationem, el ciiin 7. Secundum Aldinam Sepluaginta Interpretum
transhUionc cuiicl;im propheiiam et llebraicorum editionem, (|uam Nicephorus hic confirmat esse recle
mpndoiuin emendalioncm (|iiolidieblasphem;inl. Nos cmendatam et omnis(;r;ccorum Ecclesia. —3331.
in hac Niceplioriana chronof;r:iphia aci|uicsceinus, An C\r. III.— Exsin^ulis numeriscuique persomc
ac ne quis licspenitioiic aut dcfatigiitione diligeiiiius ascriptis (qni el in cililinne lam llehraic;! (juam
in omnes oinnino auclorcs in(|uiiendi, id iios pdtius Septuaginta hnclocn luni discrepant, recle coliigilur
sumpsisse putet, (iu:iiii pnst iiirmitam prnpe lcctio- siiniiiia quingentiirum (|uinquc annorum; sed sin-
nein el opinioiium varietalem cerliorem veri Ddem guhraniiorum particulaiessumin;csingulisaltrlhut;p,
elegisse, septem diversas annorum ab Adam ad exdisertis Scriptura; verbis non ila confirmantur, ut
EJLSDEM ^OTJE IIISTORIC.E.
Sic verlilllieronymus in ChronicisEusebianis. '
Alias, C(in(/i cnim natus annos 60 sed men-
dose.
;
Pdst li;ro prirfiiit |iii|)iil(i Mdyses in desertu annis l-lsebon » annis scpteni
qiiailiM^inla. Ailoii ((('., l';gloii aiinis deceinb).
Ji>jns NavL' aiinis viglnti si^ptem. Ilunc non h.iberi apud lAX Interpreles; alqui
Seniores annis trijjinta tribus. liodic halielur in ('ditione Aldina,
Complutensi, etc.
Alieiiigen;c, seu (ut lialiet Anastasius) Pliilistiim Sed diciinus vulgatam hudie cditioiiein Grxcam non
annis octo. esseillam merameditionemSeptuaginta Interpretum.,
(iotlioniel ex trilm Juila priiiius jiidex, aiinis (|ua- sed interpolatam ex aliis, juxta Theodotionis et Ori-
ilraginta. subobelo addidit.
geiiis editionera, (jui liuiic
Alienij^ena' (seu Pliilistiiin) annis oetoilecim. Labdon {nL, Abdon) annis octo.
Post ((uos, Aotl ex tribu lipliraim, annis octoginta. Alienigena; c annis quadraginta.
Alienigenir, annis viginti. Samso annis viginti.
Debora et Barac, annisquadraginta Ileli Sacerdos annis quadra ginta.
Madiani aniiis septem. Sarauel etSaul aniiis qiiadraginta.
p
Gedeon annis qiiadraginta. David regnavit annis quadraginta.
Abimelechannis tribus. Universi abexitu Israel ex yEgypto ad David usque
Thola annis viginti tribus. etunacum hnjus regni teinpore, sunt anni sexcenti
Jaer vel Jair aniiis viginli duobus. triginta.
(quod recte addunt supplendo, Septuaginta Inter- unde constat annos 430 confici non posse, nec in re
pretes) ann. i.30. Subduc ergo ex hacsumma an- tam evidenti majorein probationem reqniri legant :
nos 361 quos a nativitate Abfahie usque ad mortem Bedam nobiscum scntientera libro de Natura rerum.
Joseph computavimus, restabunt anni 144 quibus Ad Cap. IV. —
Superior computatio tota confir-
Israelitas^Egyptiis servivisse consequens est. malur disertis libri Judicum verbis sive llebr;eos :
His pra3cognitis, suramas coUectiones jain ex su- codices et ex his conversos sequare, sive Gnecos et
perioribus mendis depravalas itaemendabimus Ab ex his etiam conversos, exceplis duntaxat 27 illis
:
13
Adam usquead exitum de .Egypto anni 3839; a di- annis, qui Josue, et 33 qui senioribus tribuuntur
luvio usque exitura deJigypto, 1,377. hoc loco a Nicephoro. Seniorum ([uidem guberna-
IllaauteraverbaiNiceph()ri jiostrema. Secundumalios tioni aliquod tempus longum tribuendum esse iiinuil
3G98, sic apud Anastasium legi judicatum est, anni Scriptura, dum ait post morteni Jesu seniores vi-
3829, ut scilicet eorum computationem intelligat qui xisse longo tempore, qui viderant omiiia opera Do-
nihil ad annos supra ascriptos Mathusahe addunt, mini Magna quae fecerat cura Israel, donec susci-
qui taraen etiam decem annis a Nicephorodelicient, tavit Dominus Judices qui liberarent eos, Judic. 11;
si etiam ita emendetur sed eorum computationem
: et quod cap. ejusdem libri Judicum dicitur, tribum
i
non magni facit Nicephorus. Juda bellum adininistrasse ex oraculo Dei, videntur
Nunc invitus (ut ingenue fateor) facio ut recentio- inlelligendi illi seniores tribusJud;e, ut Caleb, eto.
rem quorumdara theologoiura novam et a veteribus C;eterum collectionis summa 630 annorum recte ex
haud scio an tentatam, dissensioiiem attingara, inter singulis surainis collecta est.
quos est Augustinus Steuchius, et hujus" teinporis e\ hactenus quidem aut nihil aut non raultum
doctissinius et reiigiosissimus quidain tlieologus, discrepat a Gr;ccoruin chronographia, Latin;e Ec-
cujus in mentem id venire potuisse vehementer"mi- clesi;ie traditio et computalio. Sed in hac annorum
putatio Eusebiana, nostra hac Nice|ihoriana, quam ficationem anni sunt quadringenti septuaginUi no-
explicandam suscepimus, multo est brevior. In vem secunduin minorem numerum tamen qucm ter-
causa h;rc sunt: primum, nullum tempus separa- tius Uegnorum liber continel nam juxta volumen
:
tim tribuit Eusebius seninrum gubernationi, deinde Judicum sup|uil;inlur anni sexcenti. Ihcc Eusebius.
Ailon cum snis decem annis in totum expuiixit, Ilunc ergu majurem nuineruin libri Judicum se(|ui-
quod is in Septuaginta Interpretum editione, deesse : tur hoc loco .Nicephorus p;itriarcha CV. ut et Cle-
editioiie, in(|u:im' illa mer.i (lua' in C;esariensi bi- mens Stromateus in Stromatibus. ac denique tota
bliotheca exstabat nam is postea additus est in
: Graca Ecclesia, et synodus sexta in Trullo, cum
vulgata editione (|u;e, ut pluribus locis ddcet llie-
: B canone 3 decretorum suoium numerat annum tunc
ronymus, non est mera Iiiterpretum Septuaginta. decurrentem Giy.l, qui numerus constare non pote-
Posiremo annos omnes quibus Israelit;e servivisse rit, nisi et majorein numerum editionisSeptuaginta,
scribunlur alienigenis, in pra-fato Judicum libro et longiorem quoque suppiitationem libri Judicum
confnndit cum sequentiuin judicuin annis, nec se- sequamur. Sed et llorologium Grxcorum, Venetiis
paratini recenset, putiorem habens ac de re Ju- iinpressum ;inno I.')3.j, eamdcm prorsus r;itiiinem et
d;eoruin traditionem, qua' (ut teslatnr ipse) astruit suppulationera se(|uitur cyclo i'aschali ibidem ad-
iiios annos contineri in sequentium jiidicum annis, nexo. Oui igitnr Grircorum ecclesiasticas res, con-
nec debere separatim computari. silia, leges, basilicas, historias, cum fructu et ra-
Sed credibiie est Grsecos Patres procedenle pos- tione temporum legere volunt, hanc chronologiam
tea tempore (quod omnia vel revelat, vel in inelius quasi ducem sequ;uitur necesse est. Ne quid tameu
commutandi occasionem affert) maluisse numerare a nohis desiderari Eusebianam quoque illam
possit
illos annos per se ac separatim, quia periculosum minorem supputationem subjeciinus, quam scilicet
sit contra diserta Scriptur;e verba repugnantem D. -Vugustinus, Orosius, Isidorus, Beda, Kasciculus
iilis Judaicam traditionem potius admittere^ ac prae- temporum, conipulus ecclesiasticus, tota deni(|ue La-
terea .\iIon exi)ungere qui habeatur in Hebrffis co- tinorum Ecclesia in qua sumus alteri videtur pra;-
dicibus, et nulium tempus seniorum gubernatinni tulisse.
tribuere; unde lamen illos 33 annos ilfi tribuendos Sicundum Eusebiwn.
pnecise collegerint, ingenue fateor nonduin mihi
liquere. Eusebium movit idem quod Juda'os ut suain
Moses praefuit in deserto annis 40.
Josue Nave annis 7.
traditionem obtruderent, quia III lib. Reg, cap. vi
Olhoniel annis 40.
in principio scriptum est his verbis. Et factum est
in ocliigesimo et(|uadringentesimo anno egressionis
Aod annis 80.
tiliorum Israel de terra .Egypti, anno (juarto, in
Debbora annis 40.
mense secundo regnante rege Salomone super Is- Gedeon annis 40.
rael et lEdilicavit domum Domino; sic enim et in
Abimelech annis 40.
Hebra>o et in Grasco habetur editionisCompiutensis, Thola annis 3.
Jair annis ^3.
et ita in utrisiiue codicibus legit Eusebius; perpe-
Jephte annis 67
ram igitur in Aldina et Germanica editione haben-
tur anni duntaxat 460, movit, inijuam, Judaeos et [Elon omittitur ab Eusebio ut ante monui.)
Eusebium hsec libri Regum auctoritas; qua- si vera
est, illa libri Judicum auctoritas corruet, nisi ita Eusebon annis 1.
annos in eo sigillatim numeratos breviemus, el Labdon annis 8.
annos servitutis cum annisjudicum confundamus. Samson annis 20.
Non est meum tantam componere conlroversiam. Heli annis 40.
Si quid t;imen niihi juris esset, quod mihi non ar-
Sarauel et Saul annis 40.
rogo, sed totum me jndicio Ecclesi;e permitto, di- David annis 40.
cerem illum forte bicum libri Regum iion de priore Salomon ante templi icdificationem annis 4.
exitu de /Egjpto, sed de postremo acci|ii posse D Summaanni 480 ab orii/inc miindi 4300.
nam nec psal. cxiii In rxitu hracl dc Jiiji/pto, de
: Porro si hos sexcentos triginta annos quos colligit
priore exitu accipitur, cum
dicitur Jonhinera
ibi Nicephorusaddiderimus annis .>S3y, (|uos ab Adam
conversum fuisse retrorsum;
sed pro Nicephoro usque ad exituin de .Egypto collegeraraus, fient
et his qui majorem libri Judicum nuiiierum se- anni ab Adaiu usque ad initium regni Saloraonis
quuiitur, niulta etiam dici in cuntrarium possunt, 4409.
quod ex summa quadam annorum collectione non Judaei, inter quos Eusebius et ex recentioribus
sunt sj^eciales numeri corrigendi aut confundendi, nostri temporis pleriqne, imoet universi, praesertim
quia i)lus valent multa specialia et distincte scripta Latini, totam computationem libri Judicura raire
quain iina et sola suinma nnivcrsim collecta, depravant suis traditionibus et violentis atque ab-
in (pia f;i(ilius hibi potueruiit libnirii denique : surdis inter|)ret;itionihus, nt numeratur in Cnro-
non (qiortet vim facere verbis, lieri autem vis nologia l';irisiis inipressa l.itJT, in duos lihros di-
videtur per illain Judaicam Iniditionem : iir;i'terea stincta. Ou;e enim absiirdiUis est a mortc Josue
ut illa ;iuctoiitatc lib. ni Regum pugnant, ita nos usque ad mortein priini judicis Othonielis annos
S. apostoli traditiune luebimur scribentis Act. xui dunt;ix;it 4(1 nuiner;ire, cum dicat Scriptiira i et ii
a morte Moysis usque ad S;imuelein annos esse qua- Jiidicum servivissc Israelem Domino cunctis diebus
dringentos quin(|uaginta, (iu;e verba nefarie quidam Josue et seniorum, (|ui longo vixerunt tempore post
emendare coiiati siint, (|uos indignos qui nominen- Josue, et uoverant omnia opera Domini, donec sur-
tur existimo. (>;i'terum ne (luis putet ita Ensebium rexit nova generatioqua' non nover;it opera Domini
minorem illum numerum mordicus sequi voluisse, quae fecerat, et qua; generatio fecil maluiu el servil
:
1'Anios annis duoilocim. ^ Primus rex Persarum fuit Cyrus annis trigiiita.
suscitatusest Otlionicliiui cos liborarefZNe plura. nis univers;E conveniret, nec ullus historicus aut
non abscque suraraa ratioue crodendum est (ir.ccos chrono^raphus. Si igitur hos 4i.j aiiaos addamus
Patres, et ex liis Clementem Stromateum, et huuc- annis ;il) origine usque ;id Salomonera 4469, flent
Nicephorum secutos esse eam numerationem iju^e cx anni i9li ab Adam usque ad captivitateu Jud;eo-
vcrbis miniine violatis elici potest, quam nec 'f.ass- rum Bibylonicam.
bius in pr;efatioiie Clironicorum damuaro ausus est, Ad Cap. VI. —
IIoc brevissimura caput nullam
sed in ;cquilibrio cumalia broviore sustinuit. habet difiicultatem aut coraputationis varietatem,
.\d C.xp. V. —
Do superiore supputatione regnorum probaturque disertis Zachari;p propliela! verbis
cujusque regis inter omnes editionos, Gnecas et Hic scptimgcsimus anniis cst, iiiquit, etc. Si crgo
Hcbraicas, et hunc nostrura chronographum, optime supra collect;e sum;n;c addas 70 annos, fient anni
convonit, si paucula tantum observeraus Azariam : ab Adam usque ad roductara captivitatera 4984.
et Oziam eumdom esse ex collatione libri Rognorum CaHcrum si quispartes hujus temporisdiligentius
eum libro Paraliponienon, Joacim seu Eliacim rc- digestasper annos Child;Eoium seu Babyl)niorum
gnasseannos xi ut dicitur iv Regura cap. xxiii in principum, et postci .Modorum et Persarum, subti-
finc. Araon rognasse annis xii, cx auctoritate et lius inlelligere cupit, evolvat diligontcr ea qu;i; do-
raera editione Septuaginta Iiiterpretum, ul refort ctissiiuo in Dauiolem scripsit Theodoretus, ubi Jo-
Eusebius, cui in ca re fidcs habendaest: ut qui sephiim refutat et tres ciptivitates f;iisse d.c.ci:
meram editionom cjusmodi habuorit, ut jam autea pri:nam,anno Nabuchodonosoris, inqua abducius
\
monuimus. I!ebr;ea autem edilio et vul^ata Grieca cst Daniel, anno 3 Eliachim regis Jiida. cnraquc
L' finem surapsisso sub Cyro Persa secun;la;n. anno 9
qua; hodie Compluti etapud .\ldum ct allos oxcusa :
cxstat, duos t;intura annos ei tribuunt. Ouod de Nabuchodonos !ris, qu;e finita est sub Darin llys-
anarchia dicit Nicit Nicephorus, id tonipus indicat taspis; terli)ni, anno 19 Nabuchodon osoris, ((u c
quo coiitr:! lcgem et por vim a roge .Egypti nuilala desiit sub Arlaxcrxc filio Xcrxis: omncs aulcai
est ct turbita serios rognaiidi, pnniainquo captivi- durassc annis 70. So.l reccpijor opinio c^t(iU'.im
tatem signilicat, qu;e ficta cst temporo Joachas sea ct hic auctor scqiiitur. ullimam transinig^ali vicm
Joacim fllii Josi;e, cujus meminit Theodoretus in ot ucsol ilionera fiuem accopisse sub D.iriollvstas; is
Daniolem oral. 9, ubi trcs captivitates fuisse docot, filio.
quod tempus cuin sequenti confundi dcbct, non au- AdC.vp. VII. — A captivitatc reducta iucipit sacra
EJUSDEM NOT.E HISTORIC.E.
» Sic ex Anastasio restituimus. vocavit Joachim, nomine mutato.
' Apud Anastasiura ctiam scribitur Anwn, rcctius f
Oui ct Joachii/i dictus est ; sub quo sccunda cap-
quam Amos. tivitas accidit.
c Anastasius Iiabet, cfssatioprinciiMtus. e Apud Anaslasium, annis .i34.
'^
Et piiims dics addit Theodoretus. ^ Hii^itari legit Anastasius cl an. .37.
" Reclius apud Aiiastasium logilur H, ut IV Reg. '
Anast;\sius legit i't; Eusebius voM et Isido-
xxiii in Uiio. Pharao Nechao' hunc ex Eliaciln rus, 21.
Patrol. CXXIX. 17
.
auclores dc singuloruin monarcharum annis. nulli Adam vero usiinc ad Cliristum anni •'ioOS, si omnes
non est incerlurn. .Sed Nicophorum probaliDres sc- spccialcs cl universas summas prius cxpositas et a
culuni fiiisse crcdeiiilum osl; nequt' eiiiin ferc ab ni)bis rcstitulMs in uiiain ciillcgcrimus. .Vlter Nice-
tuscbio cl Isidoro (lisscntil et libris Esdnc ct Nchc- phorus lih. licclcsiast. llistur. c. 10 ct c. iilt. :iit
i
mi;c. Suinmaaulem annorum arcdiicta captivitatc ;iiino muiiili ,'i.'iO'j nalum fuissc Cliristum Ccdrenus :
(quam pnclcrmisit Nicephorus)cst annorum 201, ab vero, anno munili ooOlJ alter Iribus, altcr vcro duo- :
Diiginc vero muiiili;id cst, ab ipso .\damo usijuc „ bns tantum aiinisab hac noslra (lelicicnles. Sed h:cc
^)
ad inorlcm Alcxamlri .Magni, aniioruin JIS'). (luain collcgimus cxaclissima cst cl usii ;i (Jr.Tca lic-
AdCap. VIII. —
Supcriores computalioncs, quot clcsia rcccpt), ut ostcndit caiKui lcrtius synodi iii
annis quisquc succcssorum .Mcxandri in .Egypto 'rrullo. sexta, uiiivcrsalis, et llortdogium (jr.Tcurum
regnaverit, Euscbio, Isiiloro, ct cielcris clironogra- Vcncliis impressuin aniio Chrisli lo.T), quem annum
phis mirc consciiliiint ; scd (udli'cti!i lotius siiinina; in magno Cyclo l':i.sclial ibi siilFJocto facitaiinuni i
noii convciiil. (Juul aulcm aniii iiilcisint iiilcr mnr- muiiili TOil. aiiuiliussi 1.'»3() ;idcincris, ;iiinos sci-
tem .Vlcxaiidri (^t Clirisli nativilatcn se((uenli cipilc licctChristi, rost;il)unt:inni •>'jOS.aniiisciliccimundi I
adnotabimiis csse 3-':j, (|uotque ab Adam ad (^liri- us(|Ui' ad Clirislum nalum 1. Scd ct iiunc vertenlcm
slumDominum Dcum nostrum. aniium ('.lirisli 1^171 f:icitannos mundi 7079, ctejus
An C.\r. IX.. —
In summis tolius collcctionis et tempora ct fesla mobilia prxcipua sic tradit. GriPca
EJUSDEM NOT.E IIIST(.)Rlt:.E.
' yolliii.i addit Anaslasius. e lluiic ct Sotcrrm vocat Euscbius.
'• Apud Eiiscbium, l^iduriim el .Vnastasium, huju *' 1'lol'imii'iitt ijui ct l)i'inysiuK, lcgit Anastaslus.
lilxMli iiilcrprclcrn, iH. ' Legciidum (iclo.
' IS lcgil .\iiasl;isius. .i Iscsl (|iiailiis mciisis /Egyplioriim, iiicipiens.i
''
Anastasius .'(. v Kal. Iicccmbris, ut docet Bcda, dc Natur.i rcrum,
''
llliiflria vcrlit Anaslasius. cnp. II.
1
^EliusPertinax menses sex. Caesus in piiLitio. Carinas autcin niortuus in Thracia; oppido Numc-
Severusannis octodecim. Hujus imperli tcmpore, ria f .
Alexander .Mameae fllius, annis tredccim. C;csus tum 318, post vencrabilem aulem passionem et glo-
l" riosam resurrectionem, 38'j ii
apud Moguntiacum. .
.Maximinusannis tribus. Caesusad Aquileiam. Fiunt igitur universi ab Adam usque ad mortem
Gordiaiius annis sex. Suspendio vilam finiit in Coustantini.Magnianniquinquiesmilleoctingenti Iri-
quncjue et eorum calalogum a Cassiodoro et aliis Tcrlia fuglt liiems crassanlia tcmpora Gai.
compositum cuiijungere, quod et nos in nostr;; chro-
nologia quam diligentissiine potuimus sumus exse- Claudio hic dantur anni 13, mensis unus, sed ab
culi ad quain lectorein curiosum remittain lubens.
:
Euiiebio (inanuscriptum semper intelligo, nam mi-
De Tiberii annis 2'j convenit inter omiies, et ita serc et depravalissime est impressus) dantur anni
apud Scx. .Vurcli.im Victorem manuscripluin, qiio Li, menses 7, dies 28; ab Ilarmcnopulo aniii 13,
optiinnuliir,scriplumest, nuii, uti impressis libris, i
menses H, dies 9. Neroni quo;|ue hic dantur anni 13,
2i It;ii(uc quolies auctores in tcstiiiiniiium :idduco, mcis, 8; ab Eusehio vern anni 13, meiis. 7. dies
siiant leclnrcsme his poti.ssimiim uti quos habeo jj JS(non ut in impresso habetur, anni 14, meiis. 8,
cum oplimis et mullis manusciiptis
'' ' '
''" '"'
colhitns. *'
.Nam (lies 2iS, quo deoipiuiitur omnes). Sed .\urel. Victor
inlihris iinpressis niliil leiesaiuim r.!perio in tem- Claudio rotunile :iiiiins 11 tribuit, Neroni 13. Verum
poruin elannnruin nniis, el li()c mendo meiidnsiorcs Ausonii versiculus (quod genus proh;itionis iii liac
seniper suiit ('ir;i'(i (|u:iin Latini, prnpter Gi;cca- re est efficacissimum, quia exlra mendi suspicionem
rum notarum siniililudiiiein et subtililatem. Vers. est positum) utrique rolunde tribuit ann. 14
Ausnn.
El l(^r seplenis geminos Nero Claudiu.s adJit. Claudius hebdomadeiii duplicem liMliilel Nero dirus.
Gaio imperalori trbuit Nicephorus anaos 3, mens. Galba etiam hic pcrcrratum potius librarii quain
EJUSDE.M NOT.E HISTORIC.E,
a Sic vertit An.istasius; perperam alii, divus. fHic videtur deesse aliquid, nempc Numerianus,
l>
LeL;ei)duin vidctiir, Anlnniiis Verus cum co quoinudo perierit.
annis 11 Eusehius. li), S(h1 Victor, 18
•, (fVidentur liic decsse Galerius, Constantius et
c llxrrtiri vertit Aiiastasius. Maxeiilius, i|ui inter Diocletianum ct Constanlinum
> Eusebius. Aurclius Viclnr el c;i*lcri tribuuiil cis rcL;iiavcruiil.
annos 2, et (|iiiili'iii pr.ilerea mensesi. ^' LepMiiLim 'X\\. Siipra vcro pro 20 Anastasius
•
Ciirrrrr li;ibet Aii:islasius 'ICv y.aivi!) '.^po'jf:ito iegit 10; idem tradit et llarmenopulos in Chrono-
cripserat Niccphurus. Ingia.
: :
'
ea synodus ce"
•
celebrata est. At Nieephorus ho.: loco •
Iinplet falalem decadem sil)i Vespasianus. computat annos 318, ut et synoiisis Grieca conci-
Ostensus teriis Tiliis £st brevitate bienni. liorum, qui erat annus nuiiidi 3826 sic eiiiin :
metsi Victor annos io ei tribuat. Inter Diocletianura cletianum, nibil temporis ascribentes Constantio
quoqueetConstantiura Eusebius interseritGalerium, aut Galerio ant .Maxentio, quidam post morlem
eique duos alios annos separatira tribuit quem ;
C instantii, quiiJam post omnes collegas iinperii de-
quidara hic, vel Nicephori vel librarii errore, oinis- victos. Itaque ob tantam incertitudinem in ipso sy-
suni queruntur; sed nihil his lacuna; agnosco, quia nodi titulo qmto an imperii ejus acta sit non est
Cassiodorus in descriptione consulum ait annos inscriptum, sed quibus consulibuset quo a niorte
Constantii et Galerii attribui Constantino Constantii .\lexandri anno, qua coraputatione, tura utebantur
filio et 20 lantura annorum consules ascribit. Ait universa Graecia et .Egyptus.
anno 20 Constantini congregatara fuisse primara Ad C.vp. XII. —
Ous de annis Constantini et
uaiversalem synodum Nica;nara, sed in manu- filiorum ejus scribit, ea cum Eusebio, etc, eonve-
scripto Aiiastasii scriptum est id evenisse ann 10, niuiit, ut et ea quie de Julianno et Joviano. Sed in
EJUSDEM NOT.E HJSTORICE.
Decem Anastasius recte. Nam ex Fastis
legit
c .\nastasius vocat latrocinakm recte, nara in
3sciraus Constantiura decem consulatus
agnosciraus ci iniisse Graeco est Xv.ijTpix-r,.
b Junior legit Anastasius, recte.
531 ANASTASU BIBLIOTHECARII 532
CAPUT XIII. A occisus fuit in Sicllla, cujus tcmpore magna pars
Tiberius annis quinque, imperii a Saracenis vastat;i fuit.
Mauricius « annis viginti, mens. qualuor, csesus Constans, nepos Ileraclll, annis seplemdecim. Cu-
Pliocas 'j
annis octo, c;esus. jus tempore Byzanliuin a Saracenisdevastatum^^fult.
Et sexta synodus lertlo decimo anno ipsius celebrata
Ileraclius annis uno et trlglnta una cum fillo. Ini-
Constanllnopull. lllc fortiter se gessil adversus Sa-
hujus anno tertlo Persa Chosroes plurlma loca
l)erii
racenos, represso impetu illorum et valde ipsis per-
occupavit im|)erli Romani. Ilierosolymam dirlpuiti
terrefaclis.
el Inllamniavlt venerabllla loca, et mairnam multi-
Jusliinis f hujus annis decem.
fillus
tuiiinem captlvam abduxit, cum j^atriarcha Zacliaria
Lcontius annis trlbus.
g
et pretlosls Ilgnis c, in Persldem. Anno duodecimo Tibcrius, qul et ,\bsimerus, annis octo >>.
ipsius Chosroes Persa occlsus, et revocala captivltas, Justlnianus II annis undecim.
el viviflca crux sua In loca, cum instaurata essent, Phllipplcus qui et Bardanes, annis duobus.
reposlta fuit. Tum delnde Saraceni omnia vastare Anaslaslus, qul el Arthcmius, annis duobus.
coeperunl anno mundi sexies milleslmo centcsimo Theodosius anno uno '.
vicesirao sexlo [al., vicesimo nonoj, indictione se- Leo Isaurus j annls vlglntl qulnquc, menslbus
pllma. g tribus, (llehus (luatuordecini.
Constantinus, filius hujus, an. viginti octo'». Ilic (Constanihms fil. ejus annis triginta quatuor,
Valentinlano et sequentlbus est dlssensio. Hlc enlm annum ejus 24 quidam referunt, ut Sigebert. et
Valentlnlano el Valentl annu 10, mens. 9, danlur; alii.
apud llieronymum vero, qui supplevlt hac parte Scjjtimo ann. laijus impcrii complctus fuit cyclus
Euseblum, anni 14. umis sancti Pasrliatos amiorum 532, cx quo cruci-
GratUinus et Valentiniatius ct Theodos. nnn. 16. fixus fucrat Doniinus Jcsus Christus, indict. 6.
Prosper Gratiano cum Valentlniano fratredat annos Maxlma Lallnorum et Gr;ecorum dls-
est hac in re
5 et Theodoslo postea annos H, qu;e computatio in sensio. Slgebertus ail anno quinto imperii. Justi-
idem recldit. nianl inipletum fuLsse huiic cycluwi quem vocat {').
Arcad. Honor. an. 13. Prosper habet an. 32,
ct magnum annuin a Chrlstl natlvltate annorum 533;
sed postea, ubi Nlcephorus dat Theodosio minori ab hoc ctiam anno Diunysium abbatem orsum esse
annos 42, dat ipse Prosper duntaxat 27; ita qua- cyclum suum cyclorum (iuin(|ue decemnovennallum
luor annis Prosper superat Nlcephorum. Sane Sige- « Et qula secundus, mkiuH, annus operls concordare
bertus annos 13 trlbuit, ut el Nicephorus, et llono- debet In ratlone computl prlmo anno nativilatis
rio ejus fratruell pust ejus mortem trlbull annus 14, Chrlstl, dcbet triceslmus qulntus annus cycll Diony-
et post ejus mortem Theodoslo ilo soli annos tres, el sil concordare in r:itlone compull anno 33 natlvita-
p
poslea eldem Theodosio cum Valcntinianu ann. 24: ^' tls Christi, sclliccl ut luna 14 Aprllls occurrat ix
qul omnes annl collecti faclunt annos o4, qua; Kaleiid. .Vpril. in (juinta feria, Passio Chrlstl octavo
summa cum Nlcephoro consenlil Kal. Apijlis in scxta ferla ressurreclio vi Kalend.
Martianus et Valentinianus annis 25. Sigebertus Aprilis iii Do ninic:i die. Sed (|ul:i non ita occurrit,
Marti:ino annos (i, et Valentinlano cum eoannos 5 scd luii:i 14 Aprills occurrit anno xii Kal. Aprllls in
tribull, ct Leoni :innos Ki post mortem Martiani priiiui t'i'ri:i, Doiniiiica vero dles Pasch:e in v Ka-
:
post mortem vero Valentliilani .Maximo ct .\vlto an- leiid. Aprllls Ideo iinprobatur, (juia repugnat ev:in-
nos 2 et ejus successori Majori:ino annos 4 deinde gelic:e veritatl. » H:i'c Slgebertns. Beda quoque de
:
ejus successori Severo annus similiter 4 ejus Itein Nalura reruin it:i scriblt: « SubJustinLino Dlonysius
;
successori Anthemio similltcr an. 4; deinde Oly- Paschales scribit cyclus, incipiens ah anno Liomi-
brlo mens. 7, Lucerio et Nepoti, et Oresti, Augustuio nic;e Incarnatiunis 532, qul est annus Diocleliani
et Odoacri, sibi invicem siicccdcntilius, ;inn'os reli- 248. post consuhituin L:inipadll et Orestls, quo
quos atlrlbuit usijuc ad coiiipletum annum l(j Impe- anno. (^odex Jusiliii:inus orhi est promulgatus.
rli Leonis. It:i(iue exlstlmo hic subesse mendum Vlclor(iU()queCapu:iiius cpiscopus librumde Pascha
apud Nlcephorum et pro 25 legendum 5 vel S; nam scribens Vlctorli ;irgiiit errores. » Ihec Beda. Sed
Harmenopulus eis duntaxat annos 7 trihuit, ut et omnla hujusinodl ;idversus Diuiiyslum ubjecta con-
Beda. cldeiit, sl, ut hlc lcgit Niccphorus, lllos aiinos 532
Zcno an. 17. Slgeberlus, ex Clironlco Idacii epl- illosiiue Dionysii circulosnon a Christi liicarnatione,
scopl, annos 1!» trlhult, sed postea Anastaslo lan- seil passione compiitcinus. Et cx llorologio Gneco-
tum 2.) cum ei del Nlcephorus 27 annos; lt;i(iuc rcs U rum. cui ascriptus est Paschalis cyclus, cunstat
eodem recidit. Idem Slgebertus annos lO rotniide Grxcos absiiue ullo crrorc diei l';is(vh;ills locuin ad
triliult Justino Senlorl, Nicephorus veru et llarme- hoc iis(|uc tcin|iiis fclicissime nuineiMsse. Sed dili-
nopukis annus !), niens. 3. gentiur liujus rcl tr:ictaiiu noii esl liiijus instituti
Jnstinianus an, 2H, dirs 7. Itcvcra autcm Imper.a- proprlum, atijne iiutjoris temporis desideral l;i-
vlt an. 28,menscs 8. Idclrco ll:Hinciio|nilus ct lieda boreiii.
et plerique alii ei rotunde tribuunt annos ,39. * (,)iii(l'Oii vcio nnno S, alii aiino C, < Jusliniani id ciim
Snb quo sanct. Constant. synodus eelcbratur. Id ad fecissc nolant >> iiKiiiit tfigeberlus.
mcns. dtiobus dicbus viginti qtiinque I Leo Chazares A TlioiF|iliiliis liiijus lilius, aiBis dfodetim, aOui
Constantiiius(solus) anii. sex, inens. novem, dieb. Michael solusannis undecim, mens. uno, diebus
octo. novcm, occisus est in palatio S. Mamantis.
Irene mater ipsius annis quinque, raensibus duo-
KENEALO(;iA VALENTl.MAM MAGNI.
bus, diebus duodecim.
Nicephorus annis octo, novem, ci«sus in Dul- Valentinianus gignit Gratianum et Valentinianura
garia. imporat(n'es, ot Gallain, uxorom Theodosii Magni.
Stauratius, fllius hujus, mens. duobus. Theodosius Major genuit Arcadium et Honorinm
svnodi pnefatio ad Justinianum hunc Constantini fuit quod invidia unius ,Etii eunuchi pacla tam
tan in-
Poponati filium manifeste innuit sub eo factam esse ter Carolum Magnum et Irenam Constantinopolita-
eam svnodura. annum quoque (|uo ca facla est nam imperatricem nupti^csintdisturbata", acproinde
appellatea synodus canoneannum a mundocondito utriusi|ue iniperii OccidcntisetOrientis reconciliatio
6109, indictionc quarta; quem annuni ita coliigo: et consolidatio. Scitum est illud Chrysaorii quod
anno Justini Jnnioris? impletus fuit cycius Pascha- recitat Cedernus cuidam ex principibus insusurra-
lis -532 a passionc Christi erat ergo annus Christi
: tum: l:vj.iv £/£i; euvoo/ov -iovEucov si o' oux e/ei?,
565; additis (juippe ann. 33 quibus vixerat ante ay^Jcasov xai obvsucov.Hunc Nicephorum Seleucenum
passionem. et cimsequenter ann. mundi 6073: his vocat Harmenopulus, et addit 6 (xtto Tuvtxiov 6 iju-
addo reliquos o Justinian., Tiberii 5, Mauricii 20, sed Iegendum6 a-h yevixiov. Id est. generalis
iji-aO£ic,
Phoc;e 8, Heraclii 31, Constanti, Martin», Hera- seu cx qcnerali loijotheta ad iinperium evfctus.
cleons?. Constantis 27, Constantini, Pogonati 17, Michacl gcner ipsius. Is. cognomento Rauchales,
hujus Justiniani prinii imperii ann. 10, I.eontii 3, Ya;j.6b; Nicephori annum unum imperat secundum
Absimeri7, finnt. ann. 620.'j; sex scil. am|ilius quam Harmenopulum, vel duos secundum Sigebertum et
oportcret; sed Justino fnrte 4, Tiberio 3, et scquen- Diaconiim; ann. 1, mens. 9, d. 11, secundum hunc
tibus aliquot anni videntur detrahendi. Nicepliorum. Ouod de Leone Armenio et secundo
Bordanes, ann. 11. Legendum
Philippicns, qui et ( Mich;iele subdilur congruit c,;eteris auctoribus. Se-
2, secundum Diaconum, Sigebertum. llarmenopu- cundi .Micliaelislej;at()s ait Sigebertus inter caelera
lum, elc. Ihigo ei ascribit ann. et mens. 6. munera Ludovico imperalori et Francorum regi de-
Lco haurus. Hie et Conon Syrigcna et Iconoma- tulisse libros Dionysii .\reoi>agita; de Hierarchia, et
chus nuncupatus est ; ei daniur hic anni 25. ab petente Ludovico de Gr.Tco in Latinum fuisse trans-
Harmcnopulo vcro 24, mens. 8, d. 25; a Diacono latos et Parisiis in ipso sacri niartyris festo cura
ann. 24, mens. 2. d. 2!2, rectius quam alii gaudio susceptos, secuto repente mir;icubi sanationis
omnes. novemdecim .Tgrotorum. Anno hujus Michaelis 8,
Constantinus fiUus cjus ann. 34, mens. 11, d. 25. quem facit a ChristoS29, et a rnundo condito 4788,
Hic Copronymus dictus est, fuitque calulus Leone S' ribit impletum esse novum niagnum annuni ab
patre crudelior, et iconomachus nequissimus, cui initiii niundi, qui cst annorum 532, quod etiam ratio
tribuit Harmenopulus ann. 34, mens. 3. Coprony- divisionis ostendit.
mus ideo dictus, ((uod dum baptizatur a patriarcha Throphilus. hujus filius, ann. 13, mens. 11. Idem
Germano, caccans in sancto lavacro, magnimi dedit scribit Zonaras, idem et Cedrenus; sed ei annos
pr;esa;:ium quod futurus esset Ecclesi;pDei in scan- quiiidecim tribuit Sigeberlus.
dahim". Sigebertus ei tribuit ann. 33, Zonaras 34, Thciiilora una rum filio Michaele anno 14, m. 1.
mens. 3, Diaconus ann. 55. mens. 2, d. 26. Sigebertus ait Jlichaelem et Thcddoram imperasse
Lco ('hazazrs ann. 5. llic erat fihus Constantini annis H, et jiostea Michaelem solum ann. 13. Fit
Cojironimi cx feniina Chazaza. suninia ;innorum 2i. Mccphorus vero ei cum niatre
Constantinus fitius cjus cum rnatre Ircnc ann. 10,
D ann. 14, et soli II tribuit. Kit summa annorum 25,
»1. 2, d. 2. Ann. 10 pracise edidit Sigebertus, item Consentit cuni Nicephoro Cedrenus. In hoc igitur
Ilarmenopulus. Michaele desinit Nicephurus, qucm eo tempore
Ilorum anno sccundo cclcbrata fuit yicocx sccunda vixisse conjicere licet. Sane- n;irrat Cedrenus hunc
synodus. Item Cedrenus et Paulus Diaconus. Sipe- ad Michaelem Balbum, Theophili patrem, epistolam
bertus ait hanc synodum anno septimo illorum in- pro sacrarum iniaginum instauratione scripsisse.
choatam. In cjussynodi Graco titulo notalur lactum Huic Michaeli successit Basilius Macedo, repnans
esseannu muuili (i296. indictione 2. In Diegesi vero ann. 19, sccundnm llarmeiiopulum et Cedrenum el
conciliorum, LuU'ti;e edita, anno niundi 6293, Chri- Zonaram, qui annu pncterea unocum Michaeleeum
sti 79i. Nani qund in cdilione Nomoc;inonis llermeti
imperasse scribunt, Sigcbcrtus ei 17 ann. ascribit.
legitur in ejus litulo f;icla ;innoniundi 6696, niendo- llic cuiisliluent lcgcs juia Roni;ina repurgare,
sum esl et cmendandum 6296. sed quod instiliierat, et iilius ejus Leo imperalor,
Cvntantinus solus ann. 6... ct Ircne mater ipsius cognomcnto Pliilusophus. prscstitit, et libros sexa-
ann. 5, etc. Ha-c indubitata sunt. ginta Basilicurum, ei mullaspra;terea Novellas orbi
Mccphorus ann. 2, m. 6. Cedrenus huic et filio promulgavil.
Stauratio ascribit annosO. Hic auxilio euiiuchorum Au XIV.
C.\i'. —
Sujiervacuum reor plura de har
ad imperiuni cst provectus, utalii s;epe;ipud Homa- summa collectione(Gr;rci (7ovo~ixbv /tovixbv vocani
nos el Ura-cos ct pleros(|ue baibarus. Longuin essel dissercreaut ciinimcnlari,cuin nilillin eacolleciiune
numerare quot mala publicis iuiperiorum rcbus ab fere veri aut superioribus specialibuscomputationi-
;
bus cohnereiUis, autconsiMil.iniM lialicatiir. l'oss(>m HA A Christi Domini nativitate us(|ue ad salutiferara
nlla iHijiisiniiili farina: miilla suinTaddiMT syiioiilica ejns passioiicm, resurreclioncm el in coDlum ascen-
cliroiiii-a ct iiitiM' (ira^coriiiii, Snidx. Scil i|ui(l crit suin, aniii 'S-i.
PARS SECUND.^.
dseie.
ab ipso regcs Israeliticos in quartam progeniem
1 Jeroboam, servus Salomonis, ungitur ab Achia hujus sunt mens. sex.
propheta, quod dominus ipsius Saiomon decli- D 1.J Sellum, interfectorZaehariae, mens. unum.
2 Simeon CIenph;e fratris ipsius fllius ct martyr 41 Macarius, qui in synodo fuit annis viginti '^ .
quem sedis apostolic;e legati in locum Polychronii re illisadempta est a Felice sua dignilas, et litteris
episcopi, certas quidem ob causas, sed ob simoniacas ad eum scriptis damnutus .\cacius, qui vicissim Fe-
ordinationes maxime, damnati, quasi vicarium epi- licis nomen ex albo sustulit (Cedr. ad Zonar. Ann.,
scopum dimiserunt. Polychronius vero sedi sua; tom. III, in VitaBasilisci imp.).
magno cura honore est restitutus Valentiniano septi- ° Hujus Eli;¥ meminit Pratum Spirituale, cap. 35.
mum et Avieno coss., quod farae et egestate obsessis f Capta urbe translatus est cum residuo populi.
Hierosolymitanisclericiset plebibus tria, quae illi a tam urbis quam regionis universae, a Cosdroe, in
summo pontiliceassignata erant. usufructuaria pr.e- Persidem (Guillelm." Tyr. Hist. bclli sacri, lib. i,
dia erogasset. Sedit vero Polychronius Hierosolymis cap. 2).
annis 6, mensibus6, et requievit in pace. Vide his-
343 AN.\STASII BIBLIOTllECARII 544
61 Modeslus, anno uno » .
A 3G Felix, anno uno.
62 Sophronius, annis ^ ... 37 Siricius, annis quindecim
OREsn'S(Zi'imcu/i(s Ileijunn cali})h3c « . 38 Anastasius, annis tribus.
NICEI'HORI E.KPOSITIO NO.MINTM 39 Innocentius annis quindecim.
40 Zosimus, annis oclo.
Episcoporutn Romanoruvi jmt Chnstum et Apostolos.
41 Bonifacius, annls quatuor.
1 Pelim Apostoliis, nnnis duobus. 4i Ccelestinus, sub quo Ejjhesina synodus, annis
2 Liiius, aniiis (luodeciin. viginti uno.
3 .inacietus, aiinis duohus. 43 Xystus, annis octo.
4 Clemens, annis novcm.
44 Leon, sub quo Chajcedonia synodus, annis
5 Evarestus, annis novem. viginli uRo.
6 .\lexander, annis duodecim. 4.J Hllarion, annis sex.
7 Xystus, annis novem.
4G Simplicius, cujus sunt cpisto!a> scripta; ad
8 Telepiiorus martyr, annisdeccm.
Antiochenos, contra Marciura Nestorianura, anni^
9 Hyginus, annis ((uatuor.
quatuordecim.
10 Pius, annisquindecim.
B 47 Felix, qui separavit se ob edictum Zenonis
11 Anicetus, annis duobus. de conjunctionc.
12 Sotericus, annis novem
48 Gelasius, annis quinquc.
13 Eleuthericus, annis quindecim.
49 Anastasius, annis, duobus.
14 Victor, qui in synodo qua; fuitcelebrata in Pa.
130 Symmachuset cum hoc Laurentius, annis qua-
lestina, diePascliatos, annis duodecim.
tuordecim.
13 Zephyrinus, annis novemdecim.
ol Hormisdas, (iuiJustini.ini temporibus Chalce-
16 Callistus, annis octo.
doniam synodum in sacros codices retulit, annis
17 Urbanus, annis septem.
decem.
18 Pontianus, annis tribus.
32 Joannes. annis tribus.
19 Anteros, mensi! uno.
53 Agapetus ann. uno.
23 Flavius, martyr sub Decio, annis quindecim.
34 Silverius, annis quinque.
21 Cornelius. qui removit Novalum, eversoreiu 3-3 Vigillus, annis i|uinque
popnitenti;p, annis tribus.
36 Pelagius, annis octo.
22 Lucianus, annis duobus.
57 Joannes, annis quinque.
23 Slephanus, annis novem.
C 58 Benedictus, annis quatuor (.'.)
24 Xystus, annis duobus.
59 Pelagius aller, annis decem.
2-5Dionysius, annis octo.
60 Gregorius, aiiiiis tredecira.
26 Felix, confessor sub Valeriano, annis quinque.
01 Subinianus, ann. uno.
27 Eutychianus, mens. octo.
62 Bonifacius mens. octo.
28 Caius, annis quindeciin.
33 Bonifacius alter, annis sedecira.
29 Marcellinus, annis duobus.
NiCEPnoni Catalogus episcoporum
Hactenus imperatores alieni fuere a religione Chri-
stiana, et infesti hanc colentibus. Sub Chrislianis Byzanfii post Christum ct apostolos.
autem imperatoribus Romani ejiiscopi fuere. 1 .Vndreas apostolus prsco Byzantii fuit Evange-
30 Eusebius, anno uno. lii. Exstruxit a'dem, in (jua precibus piis impljrare-
31 Miltiades, annis quatuor. tur Deus ultra regionem .\rgyropoli : et ordinavit
32 Silvester, cujus tempore Nicaena synoduscele- episcopum urbis illius Stachyn, cujus meminit.Vp -
tor, temporibus Tiberii annis tredeiim, mensibus et monasteriorum magister, eunuchus, annis trede-
quinque. cim. mensibus quatuor.
.oG Cyriacus presbyter Ecclesia; ejusdem et odco-
Ti Paulus Cyprius, diaconus orlhodoxus etcon-
nomus, annis uudecim. fessor, annis quinque, raensibus sex.
57 Thomas, diaconus Ecclesia;ejusdem et sacella-
76 Tarasius, a secretis, annis viginti uno, diebus
rius, annis tribus, mensibus quinque.
duobus.
58 Sergius, diaconus Ecclesiae ejusdem, annis
octo,mensibus septem, diebus viginti uno, 77 Nicephorus, asecretis, raonachusfactus, expul-
vasorum et oeconomus, anno uno. mensibus unde- Annal. p. iv). Cum anle soliura vcrtere coactus fuis-
GG Georgius, presbyter syncellus, ct vasorum G 8.'i Slephano defuncto successit .\ntonius cogno-
cuslos, annis Iribus, mensibus tribus. Theodorus mento Catuleas.
reslitutus, anno uno, mensibus decem 86 Post hunc mysticus Xicolaus patriarcha est
67 Paulus et laicisasecretis. designalus, a quoiniliatus estsacrobaptismatcCon-
68 Callinicus, presbytcr et custos vasorum Bla- stanlinus Leonis Philosophi filiusanno Ponliflcatus.
cherniSjannisduodecira.Exlerminatus-^^aJustiniano Dcportalus a Leone Philosopho imperatorc in Gala-
Rhinotmelo. crcn;eum monasterium, quod condiderat, idquequod
69 Cyrus, presbyter et monachus, ex Trogesso iiulla ralione exorari poluisset ut Samonam Agare-
Amaslrido, annis sex. Expulsus aPhilippico. nuiii, qni ad suos Iransfugcrat, rursum rccipcrct
70 Joannes diaconus et chartarum custos in oeco- cxiraeretquc ccnsursc. Pulso deinde per Alexiura
nomio, annis iribus. iraperatorem Eutliymio, sua; sedi restitutus, et Gon-
71 Germanus episcopus Cyzici etconfessor, annis stanlino Leonis fllio imperii administrjtore, scriplo
quindecim. Ejiciturab impio Leonte Isauro. est ordinalus.
c Deporlalus in Proconesum, (|uod adduii noii po- vir saccr. (|iii modis omnibus obstitil ne iinpcralnr
luisscl, nl pmliarct imaginiim oppiigiKilioiicin id : tcrli:is cl(|u;irtas nuptias legc lataconlirm:irct. Iliiic.
aulem imillu :iiile pnescivcrat, visus sibi Irilnilis ct pro suggestoabrogala digniuie, multiseiiam conin-
spiiiis in:iiHim (oiijiingi cum Leonis c:ipili (liadcni:! mdiis clifeclHs cst a Nicolai scclatoribus. et pulsii'-
primum impoiicrcl Viili' lili/'- Aim. p. \u K
,' in cxsiliuin ab .\lcxio iinpcratorc. Rcslitulus vcrn
llic .Michaelis Rang;il)is, seu Raibi, Constanlino-
•I Nicolaus sedem lcnuit annis Ircdeciin. El ;ili(|u:iiilii
polil;iiii impcrat. niiiis fiiil, cx Procopia, Niccphori posl. scilliccl Julio mense,a(l eonc(ir(li:im rcdicriiiil
im|i. rili:i Nicclas priiniim niiiuin:itiis, ct ;i i.conc
:
mclropolita' d
clcrici, Nicol.ii ct Eiilliyntii (mhs;!
Ariiicnio inipcnilorc cvccliis, ciiin ip.s;i vit;i muta- hactenus disjuncti (Cedrcims, m Hnwini» l.iini-
scriptum a Roma.io Lacapeno impcratorc tenipus Ecclcsia per annos quatuor et monscs sexgubcrnata,
(|un solium administrare (iebuerat, donec inipera- in aliam vitani migravit.
toris fiiins Tlieopliyiaetus ad justam a'tatem pervc- 101 Joannes Xyphiliiuis, monachus, propter elo-
nisset; deeeptus a Tlieopliaiie Giesariensi pont. cuiii quentiain, prudeiitiam, doctrinam et virtutem omni-
in pnra eharla snliscripsisset, loeo motusest''. no adinirandns, oriundus Trapezunte, vitarn in
90 Theophylaclus, Homani Lacapeni imp. lilius, cu- Olympo religiosis exercitiis agebat, unde tanquain
nuchus, ietatisannodecimo sexto contracanones gu- iiiter alios cximius, vi ad patriarchatum pertractus
bernaeula licelesia^ usurpavit: ei|uoruni supraoninein est, et pavit Ecclesiam annis undecim mensibus
modum amator, vitam vixit iiisolentem. Ai|ua vero septeni.
inlercnte ex ei|uitatione correpius, cum sedisset an- 102 Gosmas ineruditus ille (|uidem, sed omnis
nisviginti tribus, vivendi finem fecit. generis virtutibus ornatus (qua de causa etiam in
91 Suhstitulns est in ejus locum Polyeuctus, soli- maximo pretio ab imper. habebatur) Nieephorura
tarix vitae sectator, et inde usque a puero de paren- Botoniatem insignibus imperii rediniivit. Ejus vero
tnm voluntate caslratus ; vir omnino venerandus, B successoris Alexii Comneni, cum imperandi ratio-
eloquentia et virtute prxstans. Nicephoro Phoca; et nem probare non posset, desperaretque de emenda-
Joanni Zimiscne rcstitit. tione, TolIe(inquit, ininistro suo) librum hunc Psal-
92 Polyeucto successit Basilius monachus, Sca- morum, et me sequere. Ilis dictis, ex ecclesia san-
mandrenus, qui cum post quadriennium suae desi- etissimus patriarcha discessit. Ejus vero in locura
gnationis, ob qujedam objecta crimina perconcilium sulfectus est, eum fldelem populum, annos quinque
loco motusest. et menses novcm pavisset.
9:! Antonius Stuilites patriarcha est designatus; 103 Eustratius, spado, simplici viringenio, et di-
qui eum reuuntiasset sacerdotio, quod per sex an- gnus qui in angulo lateret. Verum et ille post trien-
110.'? tenuerat, ac paulo post obiisset, et vacasset niura adininistrati pontificatus, ob ignotam quam-
Ecclesia quatuor annis cum dimidio, designatus est dam causam, nolens deturbatur, evecto vicissim ad
9iNieolaus Chrysoberges ;
qui cum pontilicatum Patriarchici solii sublimitatem
annos duodecim et menses oeto ornasset, defuncto 104Nicolao monacho, cognomento Grammatico.
successit. qui in studio virtutis aetate acta, litterarum non
9o Sisinnius magister, vir ab ineunte setate in rudis erat, licet non exquisite peritus: Ecclesia per
litteris versatus. Quo et ipso (cum triennium Ecclc- G annos viginti septem gubernata, obiit senex ad
siani rexisset) mortuo eligitur patriarcha modum.
96Sergius, qui Manuelis monasterio pncerat pa- 10.'5 Leo Stypiota.
triarcha, Photio genere conjunctus. Gum autem ad 10G Michacl, Acuti monasterii monachus, virtute
annos viginti Ecclesiam pavisset, mortem obiit, et celebris,imperatorem Manuelem, aquo unctus erat,
in cjus locum suffectus est. vicissira ungit sacram sedem ingressum. Oxites co-
97 Eustathius, sacerdotumsedispalatinDeprinceps: gnorainatus, suinma sede ullro cessit, et in Oxiara
qui cum orthodoxorum
Ecclesiic octoannis praofuis- insulam rediit, inqua vitae inopisel simplicis insti-
set, moritur paulo ante Basilium Porphyrogenitum tutum a pucro araplexus fuerat.
imperatorem. 107 Cosmas, patria .Egineta, ex numero diacono-
98 Eiquc succedit Alexius, solitarius, e mansionc rum, licet eruditissimus, virtutura tamcn choro
Studiana in patriarcharum solium traiislatus. Acce- illustrior, imperatricis uteruni cxsccratus est.
plis nonaginta auri libris et totidem clero donatis 108 Tlieodosius principem sedem imperante Ma-
inatrimoniura Jlichaelis imp. cum Zoe imperatrice, niielc curabat et ornabat. Sedisu;e restitutus, nalus
Romani Argyropoli vidua confirmavit. Pene excidit patre Armenio, sponte secessit in insulara Terebin-
patriarchatu, fraude Joannis Orphanotrophi, fratris D thum.
Micliaelis Paphlagonis Imp. 109 Gamatero Basilio, oecuraenicus patriarchatus
99 .\lexio raortuo cura sedem illam teiiuisset quiete ab -Vndronico delatus, vel potius venditus .syngrapha
octodecini annis, Monomachus iniperator auri centc- qiiam pr;vmisei'atse quidquid ei libuissel facturura,
narios viginti quinque e monastcrio Alexii ab illo dejecto perlsaacium Angelum imperatorem.
inthesauros relatos abstulit. Ei vero suecessit Mi- 110 Nicetas Mundanus, Ecclesi;E maximse sacel-
chaelus, cognomento CKruIarius, vits solitarise se- larius successit, quem natu maximuin in sacrasede
ctator ejusniortui nianus crucis in modura siccon-
: exspirare non est passus inipcr. ; sed delirium, et
formala, ut solebat esse cum populo pacem denun- levitalein et senium causatus, expulit.
tiaret, immobilis nec rautata mansit. 111 Leontius vero raonachus quidara pastor desi-
23 Petrus, expulsus a Valente, anno uno. 13 Babyhis, martyr factus lemporibusDccii, annis
(loctrina, et lianc colenlibus infesti. Postiiuani au- 3i) Domiuis, in altera synodo Eplicsi insidiosa,
tein esso imperatores Cliristiani cieperunt, lii nomi- aniiis octo.
31 Ananius, annis quatuor. Nicetas illum Adria- .)3Pauluseju.sdem tempore, annis tribus.
num vel Anianuni nominat, Thesauri lib. v, cap. 18. o4 Euphrasius, oppressus ruiiia urbis, annis
32 .Meletius confessor, cxpulsus a Valcnte annis (|ninque.
viginti quinquc. .'w Euphraimus, tempore Justiniani, annis octo-
33 Euzoius Arianus, annis... decim.
3i Meletius rursum, cuni adfuisset in conventu IJGDomnus, annis quatuordecim.
secundie synodi Constantinopoli. 57 Anastasius, annis undecim.
33 Flavianus annis viginti. 58 Gregorius, annis viginti quatuor.
36 Porphyriusannis... .o9 Anastasius iterum, annisscx.
37 Alexander annis. .. C 1 60 xVnastasius alius, annis novem.
Persona ipsa .Vnastasii vix quidquam ad nos per- D I. Ipsius Anastasii Bibliofhccarii epistolx rliicc, al^
tinet,cum scriptorum niodo ijuic in ejus collectaneis tcra ad Joanncm diaconiiin, altcra lul Martinum
ccrnuntur rationem habeamus. De eo nihilomiiuis episcopum Narnienscin.
aliquid dicerc ac pr;efari libet. Natione fuit, ut vide-
tur, Ronianus; certe ecclesi;E Romana; presbyter, II. Joannis papse IV Apologia pro Honorio summo
abbas et bibliothecarius. Claruil, pr;esertini ab pontip.cc.
anno8.5Sad8S2,subpontilicibus Nicolao I. Adriano 11 III. Snnrti Mnximi epistolx quinquc.
et Joanne VIII. Utrum idemnicl cum car.liiiali An,i- IV. Tticodori jiapx cpistolxtrcs.
stasio censendus sit, huiiis dispul;int scriptores, V. Miirtini papx cpistolx quatuor.
Cavaeus in primis omnino consuleiidus. Scripta il- \T. Comiiiemoiatio eorum qux S. Marlinus Constaii-
lius receiisent bibliographi, inlcr quos diligentior tinopoH passus est.
Fabriciusa. Pr;e c;etcris Collectanea illius edenda VII. liclctio motionis in S. Maximum, qux facta cst
nobis reliquit Gallandius nostijr 6 -^iavu. Circumfe- corain principibus in secretario.
runturveroin illis (lusesubjungimusscriptorummo- VIII. Anastasii monachi cpistola.
numenta. IX. helatio dispatationis intcr S. Maximum cf Thiv-
dosium episcopum Cxsarx Bithynix.
" Bibl. Gr;T!c. tom. IX, pag. 337 ; Bib. ined. t. I, 87 edit. Patav.
P.vruoL. CXXIX. ts
:
X. Anastasii apocrisiwii epistola ad Thcodosium pres- .\ lamen sanguinis effusione. Sedit ponlifex ab anno
hytmm Gangrensem. 649 ad (i'il vel. 6'w. De ejus tempore videndi Sir-
XI. Hypomne^licon dc gestis SS. Maanmi, Anastasio- raondus " ct ("oinlius ". Exstant cjus epistolx in to-
rum, Martini, cte. mis Conciliorum, ct in Bibl. Patrum. Is coacto
Prodicreprimum liircColleelanc^iaSirmondocdita Laieranis concilio centum quinque episcoporum
Parisiis an. 1(520, publiei ctiam juris facla a Com- Constanlis impcratnrisTypum, duccsquc .tlunothcli-
bcfisio, ct in tomo .\I1 Bibl. IT. Lufidunciisis, atque
tarum Sergium, Pyrrhuih et 1'auliim, (^yrum item
iterum vulgata in nova rcccnsioiieoperum Sirmondi, Alexandrinum, el rheodorum Pliar:iiiitensem dam-
unde et nos in nnstram pcnum Iranslillmus. Sed jam
navit. .\nno Calliopas Olympii in cxarchatu suc-
().').'{
de auctoribus in CoUectaneis comprciiensis aliquid ccssor cum Ravcnnatensi cxercitu Romam veniens,
dicamus. sanctum poniificcm capit, navi imponit ct, post tri-
§ I. —
De satieto Joannc pnpa.
mcstre spalium, in Naxum insulain dcportat. .Mox
Constantinopolim ducitur: nec tamcn ab eo oblineri
FuilJoannes papa hujus nominis quartus, natione potuit. ut typum approbaret. Ea propler Chersone-
Dalmata, patria Jaderensis, palrcm babuit Venan- sum de|iortaiur, ubi cxsul obiit, el in ecclesia S.
tium Scholasticum. Rom;r, diaconum cgit,ac tandem ,Mari;c in Blacbernis sepultus est. Ex cjus epistolis
papa desisinatus fuit,a S. Petro si'|)tuai,'csimus quar- ad nos spectatea qua) ad Thcodorum cst: seu potius
tus: quaiii dignitatcm aiinum ct menscs novem
=
fragmcnta ([u;cilam ab Anastasio dcccrpta, in quibus
obtinuit, usquc ad dicm £(l Scplembris anni (jii'', deplorat vicem suam sanctus ponlifex.
B
vel ad duodecimum Octobris
inlcr ca^tcra ad
aii
Constantinum lilium
Gil. <=
lleraclii
Scripsit
imp. § V. — Dc auctorc amnymo narralionis eorum, qux
sseviler gesta sunt in S. yfartinum.
apoloiiiam prollonorio paj^a pnjptcr unain inCliristo
voluntalem. Ha'C ad Constaiitinum cpistol apud i
.\uctor hujus Commemorationis scse socium san-
cti Marlini prodit, dum st;iliin ab initio ait :Qua'-
Eutychium'' inscribitur ad Ueraclium cl Constanli-
itum fratrcs imperalorcs. In concilio Rom. an. 640 dam (/uidem exlerius sollicitudinc mulla addiscen.'',
Joannes Monothclitas damnavit. jilurimonim aulem proprie contcinplator factus. Et
sub finem Visa mihi et audita diligentissime de-
§ II. — Dc sanclo Maximo.
:
quam habenturctiam acta, coliationes, etc, qu* nos suecrdotcm no^lrum appellat. Maximum vero, domi-
ilcm Gra^ce et Latine ex An;islasii vcrsione edenda num ilem quia, more apud monachos usurpato
:
nassc dicitur, ul ;iil srpiiicriiin S. I'clri acccdcns, in scribit C;iv;cus r, emoiiualem vcro 664. Exst;it in
Cliristi sanguiiie linclo calamo dcposiliDiicin Pyrrlii (^)llcctaiicis Anastasii cjus ad monacbosCaralitaiios
conscripserit. Ou;c cjus exst;int epistohc sive apud cpistoia. Fortasse etiam du;e superiorcsenarrationcs
llarduinum ', sive ai)ud Oldiiiuiii '". (Ju;p in collecta-
1)
ad cuindcm pcrtineant. Scripsit anno Christi s;illcm
neis .\nastasii leguntur, potius fragmenla sive excer- 657 iion ()')5 iil Cav;co videlur. Ait cuim: -Yoiio Kal.
pta sunt quam integric epistola;. Scptciiiliris, (/H;t num: transuclii est. dccimas ipiarlx
Nimirum anno Gr;ucorum
§ IV. — Dc. sanclo Martino papa.
indiilionis.
indictio 14 et annus Christi 6.57
6164, cui et
congruunt.
Theodoro mense Maio vita funclo, Julio ineunte
Petri sedem regendam accepit Martinus, hujus no-
g VII. — Dc Anaslasio apoerisiario.
minis priinus," patria Tuders, martyr ctiam sinc Alter S. Maximi discipulus fuit Anastasius istc,
presbyier et monachus, atque Romanx Ecclesise
Burius in Xotitia.
b Cav:cus ad an. .'iiO. ' Pagg. 1-28.
c Fabr. Bibl. med. tom. IV, p. 42, cdit. Palav. j Opp. tom. III.
^ Annal. tom. II, pag. ;i2.'3. i<
Tom. VUI, pag. G.57, num. :!!.
<^
In Cud. Bibl. Coislin. iipud .Montfauc pag. .'Wo. ' Conc. tom. 11, pag. 6i.'I.
f Combcf. ad S. Ma\iin. t. I, |). (Ji2; H, 9«, i8i, "1 ,\llieii;i'i Roin., pag. 613.
528. 1) Opp. toin. IIL pag. 465.
K Bibl. Gr. tom. VIII, pag. 729. .1 .\nn;il. Fninc. tom. III, pap. 456.
1' Pac. 730.
I.
Ad ann. 6-55, pag. 385
oo/ COLLIiCTANEA. — l-R^iiRVTiO ANASTASil. o58
apocrisiai-ius Scripsil vitatn et aeta S. Maximi ma- A Theodosius et Theodorus fratres inoii;iiiii m nutiit
gistiM sui'' (|ii;r inaxlmn contimMitiM' in rpistola ad
,
Comhclisiiis in moiiito. ct Cavauis .\iuiit ctiam
'<
.
TlKMiilosiiim (iaii>;n'iisi'iii, (|ii;iiii iioliis iii siiis Collc- Aii;ist;isii :ipocrisi;iril cpislolam scse acccpissc a l,a-
ctaiicis si'rv:ivit AiKistasliis nihlidthccarius. Scripit /.icii [icr (ircijtorium ;ihh;it.ciii liav;ir;irucns('m, mciiso
porro iiiiliclloiic iioiia, i(lcoi|iic aiiiio C.liristi (ifili, Aii!;iisto, iiiilictioiic XI, i|ii;c, pnetcriit. tlx iiiio consi!-
iioii (1(1'), Cavanis. lUsi vcro(Jr;rc;p ei^istohc
iit iiiitat (liiltiircos scrl|isissc aiino (ifiS, vcl (j(i',(, putato scili-
noii sii|M'rsiiit, tcstiiiioiii;i taiiiciiS. Ilippolyticx cml. ccl iiiitio iildiclioilis, moroGr;ccoi'Uiii, aScptcmhri.
KiMiiclsci riirrl;iiii adjiiiict.i suiit cx Coinbclisio. l'ro ;iiiiio priori stal C;iv;i'iis, pro postcijori (>oiiihc-
Oliilt S. m;irtyr .\ii;istasiiis dic nomlnico, liora risius. Ihihcmiis in co lly|)oiiiiicsticii sii(-c,iiict;im
terti;i, v Iiliis Octohrhis, cum iii s;iiict;i Collcct;i dicc- hisloriam p;issloiiis ct inortls .M;irtiiii p;ip;c, .M;iximi,
rctur, Sdiiilii siniilis. indlctionc dccima. (jui cliara- Aiiastasii ;ihh;itis. Aii;ist;isii ;i|iocrisi;irli fratrum
ctcrcs cadunt in aniium Christi (itiii, (jiio Kal. Sc- geriiiaiiorum. 1'orro .l.icohus Slrmondiis, (|ui pri-
ptciiihris tliichal iiidiclio 10, ct i|iiiiilo lilus, sivc dics mus fasciculiim lium; Aiiaslasiaiuim cdidit, cii|ue
il Oclohris cr;it liominica, sive tcria priiiui, ut aluiit Viillcrtanronun titulum fecit, acceiieratcx hibliotlieca
auctores llypomncstici. licclcsi.e Lugdunensis.
COLLECTANEA
AD JOANNEM DIACONUM.
(Apud Gallend. Biblioth. veterum Patrum, tom XIII.)
qnidquid mcum distortum, poliendnm quidquid rc- longe pncstantius transcenderunt. Igitur, post =»
pertum fuerit impolitum. Sane fateor, testimonium Chronographiam tripertitam quara tehortantetrans-
mihi perhibente conscientia, raallem hi-c et hujus- tulimus, et alia quiedara brevissima opuscula qu;e
modi ab aliisfieri, non tam laborem fugiens, quam ad pctitum diversorum Patrum etfratrum iiostrorum
iraperifam undccunque scientiam meam, si tamen inlcrpretati sumus, ad manus noslrasvcnirccontigit
scientia et iion magis inscitia sit dicenda, non ne- apologi;iin qu:irti .loannis Romani poiitificis proHo-
sciens, si, salva p;rce fraternitatis tu;e, seu scri- norio papa a calumniatoribus imiictito ,
quod
bendaeatehistoriaiproposito^hsecomitterepotuissem: unam Domini nostri Jcsu Christi tantum scri-
« tost Chronogr, trip. Ex Nicephoro, Georgio et Tlieophaue excerptaiu. Dediraus hanc supra.
»59 ANA6T.VS11 BIULlOTliliCAlUI o60
pliiine (|uantum ex electione non recta et contentinsa Nam, et hanc quoque sanctam synodum canonica
pcrlinacia ftenerelur. Quis autem cril qui nobis in- qu;pdam capitula promulgasse, Grsecorum scripta
terim (lic:it. utrum ip.se pro certo dictaverit episto- testantur, qua; tamcn pene omnia, quia sedes apo-
lam de qua illum anathemalizandi fomitem calum- stolica non approbavit, tota Latinitas rcprobavit.Sed
niatores susceperunl, cum et ex scri|itoris vcl indi- ((uid de hac snl;i dicimus? cum, et secuudam uni-
sciplinatione, vel in pnniificemodio quid conlingere vcrsalcm synodum ([u;e primo Constantinoiioli cele-
lale pniucrif? Quamvis non ignoremus, doccntesan- brala cst iii caiisa (^rimatus Ecclesiarum, sedes apo-
clo Maximo in epistola sua (|uam Jlarino scripsit stolica non admitlat : quin, et omncs synodos sic
presbytero, sanctissimum hanc scripsisse Joannem recipiendas decernat ut Chalcedonensem synodum
ahbatem. Esto, et ipsedictator exstitit- Quis hinc il- admitlendam fore pnrdictus sanctus Gelasius iiajia
hunc corri;,'cre voluil, et illc pcrcontanti, aiil emen- Catholica et ajiostolica, prn ((ua hanc fieri sedes
dare conanli reslilil, vel contenlionibus serviens re- apnstolica delcgavit factamque Hrmavil. Yerum. si
sultavit? Pr.Tsertim cum in Evangelio illo, quo di- omnia exaggcrare volumus quae in Honorii pap;c
citur : Nolitejiidi'-tirr, et non jwlicabimini [Luc. vi,37), excusationem colligere possumus, facilius charla
et caetera, nihil aliud pr;ecipi magnis ctiam niagi- nobis quam sermo deficiet, ct interpretandi propo-
stris Ecclesia> vidctur, nlsi ut ea facta (iu;e diibium siUiin ad dictatinnis prnfccto vcrtemus cloquium.
quo aiiimo quidquam faclum sit, vel cum inccrtiim Scd ecce, dum jirolixius pr.Tfatio ad te nostra
estqualis futurus sit qui nunc vel nialus vel boiuis dirigitur, ab intcrprctandi studio procul abscessi-
apparel. Ouantum autem tcmerarium sit judicium G mus : oslcndere gestientes quod in apostolicae sedis
prscavendum, apertc Dnminus indical, qui de Sndo- pelra, quantum ad fidem pertinct, nec etiam pcr
mitis more nostro loquitur, dicens Dc^ccndiwi, rt : llonorium invcnlum unquam serpentis, id est
sit
vidcho ntrum clumorcm qui vcnit ad me opcrc complevc- virulcnue sccta- vcstigium. Sume igitur jam memo-
rint, an noncstita, itt sciam [lien. xviii, 21). Et rursus ratam Joannis (laj)* pro llonorio Apologiam sume :
per Moysen : Ne malcJicassurdo, ait, nec eoram catco etiam et pro eodem ipso Apologiam ex epistola
jionas offcndiculum (Lcvit. \\\, 14). Quod eisdem Maximi Monachi, ct rc vera philosophi Christique Dei
pene verbis Aposlolus monel Vnusquisquc, in-
: nostri marlyris, missa Marino prcsbytero, difflora-
quiens, 7iostram pro se rativncm reddet Deo. Non ergo tam. Ipse quippe bcatissimus M:iximus, non solum
amplius iyivicemjudicemns.scdhocjudicate muyis, ne in jam dicta, scd el in ea qnam scrijisitad abbatcm
ponatis offendiculum fralri, vel seandalum (Uom. xiv, Thalassium cpistola, jam nominatuin defendit llo-
12, 13). Quisaulem magis surdus vel mutusdicendus norium, verum etiam, in ejiistola sua dogmatica
esl quam is cui, cum exaiiiinis etdissolutus jacet in quain ;id Patrum scri()sit illustrem, magnum huiic
sepulcro, iiec os aperilur ad objccta latimuibiliter ct divinuin aii|)cll;it. Ex qua scilicct cpistola dc eo-
secumlum i|iii(l(l;im procodcn» ct. seciiiKliim quid- .\ pcotoro rcsuiiipsissct, sic.ul cpistolam boati papne
dam 11011 iiromlcro S|iriliim saiictiim ox Killn : Folicis in 1'ctrnm sciiteuti;im proferentem Antio-
diiriciill.ilciii cxprimendi de allerius iii alterius chenuin. Ouinimo sicul et ipsum quoiiue Clemen-
liiijjuii' priipriol.itcni signilicans. Siiiuidem cl Im- tein, (iuom liulinus nostrai linsu;c redditum, resti-
jnsmoili pia intcrprclatioiio sanc.tus olim Atliana- tutum et n^lciintein ad Gaudcntium scribens inmiit
siiis oriental(is cl occidentalcs supcr sulisistciitia' ct iiiiod L;itino scriplns fuorit ct amissus, rursus-
vel pcrsona' noniino dissidentcs univit, duin iiiiuin qiio rccopliis, signantcr ostciidit. Lxccrpsi niliilo-
idem(|ue utrosiiue cordo credcre, sensiuiiie rotinoro miiius, ct tibi eccc translatam pncsento, quamdam
pcrdocuit : licet ob iiiiftuic varietalcm alitor atiiue narrationis circumstantiam cx epistohi saiicti Maxi-
aliterorcconfitorontur, ot importuniscontentionilHis mi ad Thalassium scripta abbatcm, quid Constan-
(lcsorvirciit. Transtulimus otiam (|iias(lam opistolas tiniipoli lci,';iti Romani j^esserint, grati:i incitand;e
Tlicodori papa' succossoris piM'dic.ti papx .loannis, coiistanti;!' iii causa maximie pietatis ad rcdargu-
juxta iiuod ordo poscebat, scriptas ad 1'auluin suc- tioncm pusillanimorum, ct agnosceiKbc poteslalis
cessorein ryrrhi, et consocratorcs ejus, quorum aposlolic;c sedis, contra eos qui ab ipsa quid vio-
scilicet Joannisac Theodori, eximioruni sedis apo- lcnler extorquere nituntur. Porro ecce nihilorainas
stolice prirsuliim, slyliis epistolariim Latina nnlolot B exhiboo cxsilii posta sancti papse Martini, quae ad
cloiniciitia : ex iiiio li(|uido constat, iion Orxcc illas, pctitum vencrabilis Martini episcopi Narnicnsisedi-
sed l.atino fuissc diclatas. Unde nolandum ([uod, dcram : uiia cum llypomnestico declarantc breviter
nonnulla tiua; Latinc fuerunl edita, Lalinitas fundi- gesta saiictorum Maximi Philosophi, et utriusque
lus mole oblivionis obruta deplorasset, nisi ex Grae- Anastasii, nccnon et Theodori, ac Euprepii, et
eoium post fonte librorum h.Tc hausta sitibundo aliorum.
^
JOANNIS PAP/E ROMANI
AD CONSTANTINUM IMPERATOREM
FILIUM HERACLII
Dominus, qui dixit de tenebris lucem splende- G gnitas causam totain rei discere possit, subtilissima
scere, qui eripuit nos de potestate tenebrarum in veritate, qu;o ante brevis intercapedinem temporis
admirabile lumon suum, luinen veritatis, et vcritas gesta sunt, enarrabo.
luminis, in quo complacuit omncm- pleniludinem Sergius reverendiE memoriae patriarcha pr.Tdicto
divinitatis habitare, et per-eum reconciliare omiiia, sancta; recordationis Uomanne urbis pontifici signi-
in ipso pacificans per sanguinem crucis ejus, sive ficavit, quod quidam in Uedemptore nostro Domino
qua; in ca?lis sunt, sive qu;e iu terris {Colcss. i, 20), Jesu Christo duas contrarias dicerent voluntates :
propter eminentem magnitudinem divitiarum boni- quo pr;pfatus papa comperto roscripsit ei, quia Sal-
tatis suoe in faciomEcclesi;c su;e rcspiciens, vcstram vator noster, sicut essot monadicus unus, ita ct
pra^cognitam sibi et pr;edestinatam benignitatom ad valde mirabiliter super omne genus hominura con-
fidei nunc integritatem vocare dignatus est : ita ut, ceptuset natus esset, Ex sancta quoque ipsius in-
omni fallaci caligine procul amota, per vos v4ctri- carnata dispensatione docebat, quia Redemptor no-
cein faciat veriUitem. Quantum eniin ex diversis ster, sicut essct Deus porfectus, ita esset et homo
suggestionibus qu.B ad nos catcrvatim venerunt, perfectus : ut, quam priinus hoino per pra^varica-
quinimo ct ex ipss quoque anditu dicidimus, omnes tionem amisit, sine aliquo peccato natus prinue
occidentales partes scandalizat;e turbantur, fratre 3 imaginis nobilem originem renovaret. Natus ergo
nostro Pyrrho patriarcha, per litteras suas huc at- est secundus Adam nullum habens nascendo vel
que illuc transmissas, nova quKdam et prffiter regu- cum hominihns conversando peccatum, etenim Ver-
lam fidei pr;edicantc, et ad proprium scnsum quasi bum car.i lactum in similitudine carnis peccati
sanetK memori;e llonorium papam dccessorem no- omnia nostra suscepit, nullum reatus vitium ferei.s
strum attrahere festinante, quod a mente catholici ex traduce prsvaricationis exortum. Similitudinem
Patris erat penitus alienum. Igitur, ut vestra beni- ergo intelligimus, non carnis ejus, sed peccati.
» De hac epistola videsis testimonium apud S. Maximum M. in disputatione cum Pyrrho patriarcha.
: ,:
non duas contrarias. quemadmodum nunc nos ha- mcmbris meis repugnantem legi mcntis mise. et capti-
bere diirnoscimur, qui de peccatosumus.Vdie i,'eniti vantcm mc in leye pcccati, qux cst in memlris meis
qiioniam, curruplibilis per Irrnsgressionem primus {ibid., 2;3). Hinc ergo ha; dua; contraria; voluntales
homo effectus, et Creatori suo subdi contemnens, mentiset carnis, quas Apostolus docet, in nostro
sensitcarnem, quse prius erat sibi subjecta, nihil- nequaquam Salvatore fuerunl, eo quod hic luctami-
ominus repugnantem, et pcccato suo totum genus nis stimulusex i)r;ievaricatione protoplasti sumpsit
humanum obnoxium, sicul dicit Apostolus
fecit : initium : (|uoniam a Hedemptore nostro natura
Reynavit mors ab Adam usque ad Moysem, ctiam in B suscepla est. non criminis culpa. Sed ne quis non-
eos qui non pcccavcrunt in similitudinem prsevarica- nuncpiam minus intelligensreprehendat, quamobrem
tionis Adx {Rom. v, 14).Quapropter, et nos qui per de humana tantum natura, et non etiam de divina
prxvaricationem et peccatnm illius nascimur, duas natura docere sciatur etenim Christus in duabus :
contrarias habere voluntatcsdignoscimur : duasau- naturis in una persona uBilis cognoscitur, adoratur,
tem dico, nientis et carnis invicem rcluctantes, et colitur Deiiset homo perfectus. Debet qui super
sicut idem beatus docet Apostolus Caro concupi- : hocambigit scire, quoniam ad hoc facta est respon-
scit adversus spiritum, et spiritus adversus carnem. sioadjam dicti patriarchae interrogationem. Prae-
Hxe autcm inviccm adversantur, ut non quxcunquc terea et hoc fieri solet, ut scilicel ubi est vulnus,
vultis, illa faciatis {Gal. v, 17). Et hoc omne huma- ibi medicinale occurrat auxiliiim. Nam et bealus
num patitur genus sub peccato eonstitutum, quo- Apostohis hoc sa^pe fecissedignoscitur, se secundum
niam ncmo est nnindus ab hoc peccato praevarica- auditorum consuetudinem pr;r|)arans et aliquando ;
tionis, ncc infans, sicut scriptum est, cujus est unius quidem de suprema natura docens, de humana pe-
diei vita supcr terram {Job xiv, 4, sec. LXX). Et nilus tacet aliquando vcro de humana dispensa-
:
quemadmodum S|)iritus sanctus perDavid ait : Eece tiunedisputans, mysleriuni divinitatis ejus non tan-
?;i imquitatibus conccjitus sum, et in dclictis G git. Etenim ipse hic quidem de divina natura ait
pcperit mc nmter mea {Psul. l, 7). Sicut cnim in Christns Dci virtus, r.t l)ci sapicntia {I Cor. I, 24);
Adam omncs pcccavcrunt, secundum Apostolum, ita alibi autem de incarnatione ejus ita dixit :Ouod
in Christo omncs justifkabuntur {I Cor. xv, 22), Et stultum cst Dei, sapicntius cst hominibus ; et quod
sicut per unum homincm peccatores constituti sunt infirmum cst Dci, /'oWius est hominibus {ibid., 23).
multi ; ita rt pcr uman homincm justi constitwntur Sapientia autem et stultilia, virtus et infirmiuis,
multi{ltom.\, 19). Ergo unus et solus est sinc pec- contraria; adinvicem absi|ue dubietate ponuiitur.
cato mediator Dei et hominum homoChristus Jesus, Ergone contraria sibiinel docet bealus Apostolus ".'
qui in mortuis liber conceptus et natusest. In dis- absit : sed audientibus semet conflgurat sa)iienter,
pensatione ilaque sanctai carnis susduas nunquam spcundum tempusdocens, ut provida nutrix parvulis
habuil eontrarias voluntales, nec repugnavit volun- (luidcm l;ic autem solidum tri-
pr;ebeiis. perfectis
tati mentis ejus volunt;is carnis ipsius. Xeque enim bueiis cibum. quod ait
Ouid ergo Quod infir-
csl :
habuit qiiodcuiique pcecatum, qui venit dimittere mum cst Dei, fortius est hominibus ct quod stultum ;
peccatum mundi, quem;idmodum etipse dlxit: Quis rst Dci, supicntius cst hor.iinibiis ? IIoc totum capitu-
ex vobis arguct me de peccato [Joann. vii, 46) ? Et lum dc dispcnsatione Christi, nonde superna natura
alias faliter ait : Venit iiriitceps mundt cjus. ri /« »;„ iusdoccre videtur volciis ostendcre (|uia Deus
j) :
invcnit nihil {Joan. xiv, 30). Unde scientes, quod liomo factus animam habiiit et corpus humanum,
nullum in eo, cuni nasceretur et conversarotur, quod stultum asserit el innrmiim. Sapienlia enim
esset omnino peccatum, decenler dicimuset veraciter humaiia divin;c collat i, stuititio est fortitudo vero :
confitemur, unam voluntatem in sanctae ipsius dis- carnis cum Dei virtute comparata, infirmitas est.
pensationis humanitate,
non duas contrarias ct Quia profccto condila bumaiia sapientia cum con-
mentis et carnis pra-dicamus, sccundum quod (|ui- ditrice sapientia comparala, stultitiaest.
dam h;erelici velut in puro hoinine delirare no- Igttur coiinectcntes utra^iiie, el Christum Dei vir-
scuntur. tutem et Dei sapientiam secundum divinitatem, na-
Secundum hunc igitur modum jam dictus de- turam divinilatis ejusconfilemur: etsecundum ejus
cessornoster pra^nominato Sergio patriarcha' per- sanctip carnisdispensalionem, ([uod stultum et qiiod
contanti s(Ti|)sissedignos(-itiir : quia in Salvaton' innrmiim est Dci. naturam liiinKiiiil.itis veracitcr
nostroduii' voluntales c()iitrari;e, id ust, in iiicm- pr;rdicaiiiiis, (luoiiiam lioc iiiliriiiiiin et slultum, for-
brisipsius penitus non consistunt, quoniam nihil tius et sapientius est omnibus hominibus. Omnes
563 COLLECTANKA. — JOANNIS l'I', Al'OI.(X;i V l'KO IIONOUIO PP. :m
enim li<iniines, siciit otiani siiperiiisdicliim cst, siib A (•.onliimliiiiiis, i|uoniam iitrasiiiu' naturascum aduiia-
peccato privvaricatioiiis iiascuntiir. Doniiiiiis autein tioni^ iiiiius persuiue conso-
C.liristi I»ci incnarraliili
noster Jesiis Cliristus al)si|ue peccato existeiis, et uantia conlitemur. Quia eiiim uiiam volunlatem di-
nullum secum vitium ferens vctustatis, non soliim cuiUdiviiiitatisChristietliumanitatis,et unamsimul
fortior, sed et sapientior cst omnibus hominibus, operationem : (|uid aliud, iiisi quia et unam naturam
quanivis Infirmum nostrum ot stullum sola iniseri- Christi Dei secundum liutycliianam et Sin'eriaiiam
cordia suscipere sit dii;natiis. Oui vero ex peccato divisioncm operari iuiscuiitur '.'
r)enii(ue orlhodoxi
primi liomiiiis iiati siint, lilii irie ac teiiebrarum a Patres, (jui iii toto mundo claruerunt, sicut utrasque
sanct;e Scripturie magistcrio nominantur. At vero naturas, ita et voluutates ac operationes Christi do-
Christus, cum lux vera sit, sedentes in tenebris et cere concordi praedicationc monstrantur.
umbra niortis illuminare di^natiis est. Quid enim Coniperiiniis antem ((und charta ((u;edam mandata
doceat Apostolus scribciis ad Kpliesios, auiliamus: sit, in qiia saccrdiites subscribere coacti sunt coiitra
Et vos, inquit, cuiii mortui rs^rtia ilrlictis ct iKccjdis toiiiiiiii licatie niem(iri;e [)ap;e Leoiiis et (^lialcedo-
vcrtris, in qtiibus nliquando amhidatis sccundumsx- nensiuin synodum : iii qua charta qusdam sunt per
culum mundi hujus, sccundum principcm potestatis novitatem composita, quai dogma ecclesiasticum re-
nunc operatur in filiis diffidcntix,
aeris spiritus, ([ui B futare oinnino di£;noscitur. Inspiret ergo divina cle-
in quibus et nos aliquando conversati sumus in dcsi- mentia Christiaiiissimie pietati vestrse, et cumsitis
deriis carnis, facicntcs voluntates carnis et coijitatio- custodes immaculatie lidei nostr;ii, vos ad compun-
num, et eramus natura filii irx, sicut ct extcri ctionem incitet, quo eos, qui novis sunt adinventio-
{Ephes. II, 1, 2, 3). Ecce isliE sunt duffi voluntates nibus corrumpendi, imperatoriis sanctionibus ar-
contrari;c, mentis scilicet et carnis, qusR in Salvatore ceatis, et pnedictam chartam, quK in scandalum
nostro modis omnibus non fuere. Nos has ex peccato properat fidei, et locis publicis est susiiensa, pr;Eci-
progenitoris Mhv, qui et se, et nmne humanum ge- piatis depositam scindi. Omnes enim qui in Occi-
nusobnoxiuinfecit,haberedignoscimur,utaliquando dentalibus partibus hoc audierunt, sed et poiiuli qui
quidem carnis aculeus nienti resistereappareat, ali- sunt regi;e vestrre urbis, cognita prjedictae chart;e
quando vero voluntas mentisvoluntati carnis contra- concinnatione, corde perculsi sunt. Erit enim per
dicere satagat ; ut taliter cum Apostolo gementes auctoritalem vestram et apostolicam perfectionera
confiteamur : Mcntc quidcm srrcio legi Dci, cnrnc pnedicta charta, qu;i' contra Clialcedonensem syno-
vero lcgipcccali. Dominusautem noster unam volun- dumest composita, nunc et in omiii temporeotiosa,
tatem humanitatis naturalemsusciperc dignatusest, et cunctis virtutibus irrita. Perfectio vero fidei
quam in propria carne potestative ut omnium queraadmodum usque in proesens refulsit, oramus
Dominus circumferebat, eo quod omnia serviant ut et per vos, sicut etiam per pi» memorisD Constan-
Deo: nullum profecto Iiabens vel afferens ex pra- tinum, divino auxilio in robore suo perinaneat.
varicatione peccaturn, quoniara solussine pcccatoet Propler i(uod, Christianissimi et Christi fidei custo-
crimine prsevaricationis esl natus. des, donate hoc munus in primordiis vestris Ecclesiae
Pra:dictus ergo decessor raeus docens de mysterio raatri vestra;, cujus estis postDeum opitulatores, ut
incarnationisChristidicebat, non fuisse in eo, sicut fidem Sponsi ejus serpentina calliditas non audeat
in nobis pcccatoribus, mentis et carnis contrarias violare. Hoc in primordiis salutare sacrificium atferte
voluntates. (luod qnidam ad proprium seiisum con- Domino Deo nostro, et ab ejus Ecclesia oranis novi-
vertentes, divinitatis ejus ct humanitatis unam eum nebulam radio pietatis vestne dispergite qua-
tatis :
voluntatem docuisse suspicati suni, quod veritati tenus Dominus Deus noster, vicaria ope, omnes quae
omnimodis est contrarium. Verumtamen vellera, ut contra vos suntconterat nationes, quaeque p;icem et
interroganti responderent, secundum quara naturam inexpugnabilera Deum repellunt. ()uatenus vobis ea
dicunt Christi Dei unam voluntatem ? Si secundum qu;e sunt Dei curantibus, Deus qu;T; vestra sunt be-
divinam tantum, de humanitate ipsius quid rcspon- nigiiusdigneturperficcre. Propterquod cliam mentis
debunt? quoniam et homo perfectusest, ul non cura D inclinato genutota mecum Ecclesia supplicat, ut ab
Manicha?ocondemnentur. Porrosi secundum huraa- integritate imraaculatae fidei nostrse, quam sancti
nitatera Christi dixerint, quod h;TC voiuntas Deus apostoli nobis tradiderunt, et sanctissimi Patres
esset perfectus, observent ne forte cura Photino et doctrinis luculentissimis consignavere, novas confu-
Ebione judicentur. Jani vero si ex utraque natura sionis turbinem amovere dignetur. (^uatenus Deus et
unam voluntatem essedixerint, non solum naturales Doininus nosfer, cujus fides iinmaculatacustoditur,
voluntates, sed et ipsas naturas confundent ut nec ; misericordias suas merito vobis et copiosissime lar-
hoc, nec illud, id estdivinaet humana, intelligi pos- giatur, qui est omnipotens etDominus scmpiternus.
sit. Sicutenim utrasque naturasin adunatione unius Creator oranium ad vestrum benignerespiciat impe-
Christi, ut impiusNestorius, non patimur; itadiffe- rium, et gentes, qua; in sua feritate confidunt,
rentiam naturarum penitus non iiegaraus, sed neque inexpugnabili suo potentatu (irosternat.
,
DIFFLOBATIO
EX EPISTOU S. MAXDll AD MARIMM PRESBITERUM
APOLOGIAM INTER (L€TEKA PRO HONORIO FACIENTIS
(Grsecasunt ex KditioneCombeDsii.)
KpoaAr,^0£~Tav £X rT;; -fijjtETipa; ouaia;, vJyouv tSv t^; substantia, id est ex congenitie mibis semper Vir
ouoiuou; aEtrapOivou xai 0£O|jir'Topo; Tidvxf Imv
-?iaTv
B ginis ct Dei Matris sanctis visceribus ; sed alienara
azAaY/_v(i)v,d/,A' lT£pav Trj daapT-^ata,xai tou u.r.oaijiio;
avitio, et nuUatenus legem pi'X'varicationis haben-
avTiTaTTOjj.svov :/£'.v, xaOaT:£p r,iji£T;. £v ToT; (jteXeat
tem, sicut nos, in membris repugnantem spiritus
Tov £x Tapa£'ia£ti); voaov tw vo'a(.) tou IIveuiJiaTo;. Ou
legi. Non cnim assumpta est, ait, a Sulvatore caro a
Yap-poa£X-yjOvi, or,aiv, u':ro Tou au-Jipo; i, xaTE^Oap-
peccato corrupta, qux repugnaret lcgi mcntis cjus.
acVYi i-ro Tv]; aaapTia; aap?. •/; dvTtaTpaT£uoa£v,-, tm
Cujus enim sementationem, qu.f per peceatum effi-
voij.ti) Tou voo; aijTO^J' Ou Ttvo; Y^tp ou rcoxaOvjYriaato
citur, non prscessit generationis lex, hujus omnino
b y.aV daapTiav Sia a7:o;a; Tr,; Y£vvr'a£0); vo';xo;, tou-
nec in raembris est: sed lex divinajjustitisead ima-
Tou -TtavTsXio; ouii toT; a£').£a;v £vu7idp/£t dXXa vo'_ao;
ginationem nobis ostensa, et eam quoque, quae ex
Osia; Stxatoauvr,; 7:po; u7;oTU7:o)Otv :?]aTv £Xiiatvo';ji£vo;,
pr^varicatione natur» illataest, perfecte demolitur.
xat Tov £x 7:apa?da£0); £Z£toa/0£'vTa ttj ouost T£).£to);
Venit enim sine pcccato quarere et salvarc (|uod pe-
l;a;pavi'ro)v. 'llXOe Yap, 9^,01^, 6 dva,adpTT,TO; ?r|TTJaat
naturam humani generis quae peccave-
rierat, id est
xai ao)7at to d::oXtoXo;, TOuT£'aTt Tr,v aaapTr'aaoav
rat. Alia enim lex in membris ejus, aut voluntas di-
Tou dvOp(o7:tvou -^v/oui; <puatv. "ETtpo; y^P vo'iao; £v
versa vcl adversa, non fuit in Salvatore. Hinc osten-
ToT; aiXiotv auTou, rj O^^Xriaa otd'.pocov r, £vavTt'ov ou
dit, non quod non habuerit huinanam voluntatem et
Y£'yov£ TO) IlaTpi [/". IltoTvipt], IvTEuOev osixvu;, ou/ 6><;
eX^yev, 01; 5£0o)X£V TtapdSEtYaa 6 rT;; euoESeia; SiSd- sed dispensationis humanitatis assumptse, qux sua
oxaXo;, IW TOt; i/VEOtv auTou EiTojixeOa xai
compassihiliter fecit qux nostra sunt. Ista enim pro-
[jf}) to
toiov ExaoTo; f|atov, dXXct xo Toti Kupiou jj.5tXXov Iv 7:aoi
pter nos dicebat, quibus dedit exemplum pictatis
r?|v navoupYfov tSv icotvra to^fJUuvToov uTrlp Ivb; tou * ruin, rtobslupiii tiuodammodo super astulia corum
iliii pro uiio friistra omnia fjerrro, iinpii; aiiilciil et
SioxEv^? adefietv, xal OEXi^vTtov, (o; eOo; auToT; iroXat
voluiit, si('ut 1'isaboliin nioris ct nuiu' est, fiiitivis et
xa\ vuv, TtapaxXoTiaTt Ticri xai KHfd^rifritjtsi. Toui; ex-
falsis narratioiiibus, eos (|ui contra se inattnaiiiiniter
OujAto; xaO' auTtiJv aYtovi?Oj/.£vou; , TtJ •ft irapi to
£i; lauTou? eTrioTiaijOat, xa\ tov vouv c^ETSpt- agoiiizant, taliter, quiu et absi|ue omiii ratioiie ad
elxo';,
se ipsos aolrahere, etsensum fraudare, qui se nul-
JeiiOai [jiTi?atxo); duvETtoijievov . AvaYxaio); oOv xat touto
(taOiov Seiv-iXtoxa aoi, OsoTtijiT|T£ IlotTep, toq
latenus sequitur. Necessario ergo et hoe cum didi-
ctv oii
iravTtov cppayijtevos e/.otc OTrto; Staxpoua-»] Ttov evavTit-Jv cissem, significavi tibi domino, honorabilis Pater,
el; (xvappy|<jtv tytov, xat StaS-/iijta Tr,v auTOu xaTa ^aptv jaciens, ct flde potenter superans, gloriamque hinc
DIFFLOBATIO
EX
Vestris laudabilibus syllabis» dignatuses signiQ- B qui prudenter divina perdocuit et praedicavit Eccle-
care indigno servo tuo propter abbatem Pyrrhum. siii; catholiccB dogmata, se iu errorem movisse hac
Et post panca Et futurum profecto esset, ut hac
: illacque susurrant. Et post pauxillum : Divinusenim
forte pro causa ad redargutionem illiuset oraniura, Sophronius, ut ipsi testamini, laudabilissimi, in
qul secundum illum impiam novitantem sectantur in- Afrorumregione mecum et cum oranibus peregrinis
differenter, ad divinitus conservandatuaet faraosis- monachis moras agebat.cum ipsi perversitates illas
sima vestigia properarem. Ouatenus scirent omnes, fabricarent adversus omnes. Et post pusilla Et erat :
qui secundum vos pietatissuntamatores, illorum una quideia domus omnium per divinam concordiam et
cum omni prorsus inscitia, impietatisquoquesuper- unanimitatem in unum Dei favente gratia in univer-
fluam abundantiam. Sed timui ne putarer extra sa- sub sole consistit, pacifica et tranquilla
sitate, qua>
cra quidquam agere jura, pnfter voluntatera hoc fide munitis Ecclesiis. Hi vero, qui horura invide-
faciens sanctissimLe sedis apostolicorum virorum, bant consonantiae, ac inChristuniDeuraconfessioni,
qui universam plenitudinemcatholicKEcclesiae bene veluti quamdara caliginosam nubem, et stridentem
ducunt, ct ordinate secundum divinam legem dedu- vel gravem fluctum maris ac barbarorum, nemine
cunt. Quoniam hac divina videlicet lege consistunt hos raovente, quam solodsemone turbationis amico,
coclostia et terrestria, et oportet ab ea nequaiiuara C qui genus humanum ad siraultatem concitavit, re-
exorbitare, sed (jua^ sunt divina secundum Deum pente contra veram Christianorum fldera novam
agere illos, qui sancte secundum vos vivere propo- excogitaverunt ecthesira. Deinde sententias pro ea,
suerint : quatenus et Deum gestorum habeant cura- et compositiones injustas. Dein actiones monumen-
torem, et sine successu receptionem. Quoniam, fa- torum Deinde synodos latrocinales, et concursus
mosissimedomine, pejor his est, quod et antea intl. episcoporum non voto convenientium, sed violentia
mavi, etiam ab antiquis h»i'eticis nova fldes et contractorum, non exhortatione properantium, sed
expositio. Ilanc enim mullis quibus perduravit an- ex fuga barbarorum peregre proficiscentium. Dein
nis in episcopatu ad manifestationein reprobae men- jussiones et minas huc atque illuc adversus pios
tis sua? (nam Deus et ad nequitia; propalationem transmissas. Nara eum
qui tunc imperabat, sophi-
s»pe novit longanimiter sustinere non ut hanc : stice muneribus in servitutem redigentes. Et post
ampliorem per iniluciasreddat, sed ut hanc amplio- D pauca Ex proprio nomine viro ecthesira producere
:
rem factam justius puniat) decessor quiden ejus persuaserunt. Paulo post : Fil autem horum inimi-
impie in uteroaluit, iste vero magis impie genuit. Et cus pariter et defensor, an potius asserendum fau-
rursus posteriores horum in contemptum excolunt toret accusator horum publicans argumentum et :
nioris Romae. Et post partxillum : Convincunt au- A eos, qui Pyrrhura reprobaverunt, anathematiz.it, se-
tem seipsos, quod isti valde manifesle fortissimi dcm Romanam, id est calhollcam Ecclesiam anatlic-
hanc fecerint, et nullalenus ille. Neque enim quod- matiz.at : omilloenlm dlccre, (lulautique elsclpsuin,
libetsuper hoc habuit studium, ulpute ad alia cir- qul tallsest, duntaxat scdlRoman3L'co:iimunlcat,
si
sed ncc usque ad horam illam eos rogare cessavlt. net pro omnibus sedl Roman;e satisfacere. Ilacenim
Et post paum Quld autem et divinus Honorlus,
: satisfacta, communilcr ubiquc omnes plum hunc ct
quld vero et post lllum Severlnus senex?quid de- orthodoxum pr^i^dicabunl. Nam fruslra solummodo
nique ot is, qul post hunc exstitit, sacer Joanncs ? loqultur, (|ui inllil slmilessuadendosacsubrlpiendos
Porro is qui nunc pra-sldet bealisslmus papa omlslt putat, ct non sallsfacit et im|>lorat sanctisslin;p Ro-
quidquam supplicationi convenlens? Nonnc Orlens raanorum Ecclesue beatlsslmum papam, Id est apo-
totus et Occldens lacrymas, lamenta, obsecratlones, stollcam sedem, qus ab ipso incarnato Dei Verbo,
deprecatlones ex ;cquo, tam Deo jier orationes quam sedetomnlbus sanctls synodls, secundum sacros
his per
' ^
eplstohis, afferebant ? Sed Deus quldem ' ho
p
canones et lerminos, universarum qu;c
'
In tolo
rum profecto beatorum vlrornm fincm admislt, et '^' terraruni orbc sunt, sanctarum Del Ecclesiarum in
pro ea vlclssltudlne in s;ecula conservavit. Illl au- omnlbus et per omnla percepit et habet imperlura,
tera Doinlnl contemnentes inducias, ad converslo- auctoritatem et poteslatem llgandi aique solvendi.
nera hos benigne cohortantes, et horum egregiorum Cum hoc enlm llgat et solvit etlam in coelo Verbum,
facta per tot tempora suppllcatlone torpentes, sua; quod coelestibusvlrlullbus principalur. Slenlin alios
neqnaquam passl sunt coelestem fidem pr;cfcrie. quidcm satisfaclcndos duclt, et l)c;itlssimuin Roma-
Tosl aliquii : Divinus ergo magnusque Sophronlus num pap;im ne(|ua(iuam Implorat, siinile (luidihcn
tunc Alexandriam vcniens, raox ex prima lectione agltel, qul forte homicidii vel alterius cujusdam
(dederat enlra etlara Ipsl Cyrus ad retractandum illa crlminls redarguitur, et insontera scd non el, qui
novem linpletalls capilula) lugubre qulddam et in- secundum lcges judlcandi jura sortltuscst, exhlbere
gens vociferatus, fontesemittebat lacrymarum, lllum festlnat : scd tantum inulillter ei slnc lucro allls, et
fervlde obsccrans, suppllcans. exposlulans, lii pavl- privatis homlnibusmundltiam monslrare sui sat;igl
mento ipslus vestlglls provolutus, quo nlhil horuin actus. qul nullam habcant se solvcndi a crimine po'
super ambonem contra catholicam Del Ecclcslam testatem. Quaproptcr, benedicte mi doralne, adhuc
pr.Tdicaret, qulppe cum hsc llquldo Impll essent magls extcnde pr.Tceptionera, quae bene vobis, el
Apollinaril dogmata. Kt puitlo post : Tallter virl, D secundum placltum Dcl visa fulsse dlgnoscltur, quo
mlhi pr;e omnlbus revercndam caput, divliia Dco nemlnl llcentlam habeat Istequhhiuam loqulel oblo-
perosls insultalionibus, et Invlcem sccnlcls (|uo- qul dogmatls causa. Scd liquldo dlsclte voluiilateni
dammodo llluslonibus laccrabant, et s;icratlsslinuin hujus abundantius investlgantcs, sl vellt annuere
Sophronlura tain miserablllter lamentum, utjiote penitus verltati el si hoc agere studuerit, et ad id
:
contrltlonem morecujusdam sccundl llu'rcmi:c ca- sccuiKluni r;ilioncni accclerat, hortamlni cuin sug-
thollce dellentcni Eccleshe. Iantum(|ue divinurum gcstloncm convcnlenlerfaceread bcatissimum papam
. lapsum bene valde et conipatientlssime d(igm;ilum Romanum qualcnus sic per illlus dlvinam |)rae-
:
deplorantem, nullatcnus consolall sunl. Ktpust mm- ccptioncm, rcgulariter (lua; clrca Ipsum sunt et
nulla : Si enlra Romana sedes non solum reprobum decentlsslme moderetur ad gloriain Dei el vestrw
Pyrrhuin, sed et inale sentientein et raale credcntcm laudcra subllmitatls.
non nescit, persplcuum prufecto est, qui;i oiniiis(|ui
577 COLLECTANEA. — SVNODICA TIlEOnORI PP. AD PAULU.>r CP. 578
EXCERPTUM
EX EPISTOL.V S. MAXIMI Dn: PROCESSIONE SPIRITUS SANCTI
Non in tolhujus sanctissimi papoesynodica, qiiot A altercatio, quamvis ita calumniatoribns ob suara
scripsistis,capitulisCoiist;iiitiiiopoHl,iiiir('|ii-elieiule- perversitatcm videatur? Verum prosecuti sunt, di-
runt, sed in duolius laiitum. Ouoruin alleriiiii ost de centes, (|uod nec iii meate habuerit peccatum, se-
divinitatisratione, ([uia dixit, aiuiit, prucedere etiaai ciiniliim ((uoil prinuis vitiatus fuissi^apparet Adam,
ex Kilio Spiritum saiictum. .Vltermn vero de diviiia nec actioiiem mali et operationcm. Ergo isti ijuidem
incarnalione, quoniara seripsit, inquiunt, absque hffc, de quibus non rationabiliter impetiti sunt: illi
originali ct actuali peccato Dominum csse. Et in autem, de quibus nullam ninc usquc
et valde juste,
priore quidein consonantia protulerunt testimonia feceruiit apoloi^iam, quia nec abjcclionem eorum,
Latinorum Patrum. ncciion et(~!yriUi .Vlexaiidrini de quieab eis introductasunt. Porro, secundumjussio-
sacro ipsius opere (|uod in sanctum evancjolislam fe- nem vestram, rogavi Romanos interprctari jiropria
cit Joannein,ex quilius non causamSpiritussanctiFi- dicta, causa furtivas adversantium subreptiones ef-
lium se facere monstraverunt. Unam enim norunt fugiendi. Verumtamen more; obtinente ita faciendi
causam 1'ilii ac Spiritus esse Patrem: alterius qui- atque mittendi, nescio utrura consentiant. Alias au-
dem secundum generationem,aIleriusvcro secundum tem nec valent in aliena dictioiie ac voce sensura
emissionem sed ut hunc poreum prodire insinua-
: ,, suum, sicut in propria vel alumna, subtili expri-
rent, et hanc substantiie communionem et indissi- mere diligentia, vel etiam qucmadmodura nos in
militudinem demonstrarent. In posteriori autem non nostra nostrum.
est opus omnino defensione. Quae enim in hoc sit
Synodicas fraternitatis vestrae litteras, datas per C mitcnt palpebrse tuse. Eruere quasi damula de manu,
Georgiura presbyterum et Petrura diaconum nos su- et quasi avis de imidiis aucupis {Prov. vi, 1-."5). Au-
scepisse significamus, quarum percurrentes textura, divimus, dilectissime frater, pertimorem periculum
invenimus eam inter spem et metum, quemadmo- nostrum,audiamus per spem repromissura consola-
dum inter fidum geraini littoris portum, confiden- tioiium solatium. Ego suin, inquit Deus, pars hsere-
tem pariter et fluctuantem, et non frustra. Nam sa- dititatis tuse {Num. xviii, 20). Et iterura : Saccrdotes
cerdotium grave onus est, quod scilicet aliorura vitaj tui induant justitiam {Psal. cxxxi, 9). Timor autera
cura fatigat, juxta quod scriptum est Quh inpma- : concutit, cura alias dicitu.' : Cui inultum crcdiiur,
tur, et eijo non infinnor? quis scandalizatur, et cgo inultum ab co cxigctur {Luc. xii, 48). Et iterura:
non iiror {II Cor. xi, 29)? Et quanto metu sacer- Potentcs potenter tormenta patientur {Sap. vi, 7).
dotalis mens concutitur, ne forte per siientium vel Et rursus spes nos refovet, ubi ait: Labia sacer-
immoderatura eloquiura maculetur, tanto spe et dotis custodicnt scientiam, et legcm exquirent ex ore
maxima propriie fortitudinis penna ad altitudinem ejus, quoniam angelus Dctmini excrcituum cst {MaL
sublevatur, quando de subjectoruin profectu gratula- II, 7). Inter tot ergo procellas atque tranquillos flu-
tur. Scriptum enim Ubi plurimx serjctes, ibi
est : ctus cestuare profundum, quid aliud est nisi in
manifesta fortitudo boum {Prov. xiv, 4). Hinc e D portu asperrimi littoris navim nientis nostra; tem-
contra metus reverberat. Scriptum namque est: Fi- pestatibus concuti ? Sed quia majorem fiducijni ex
li ini, si spopondcris pro amico tuo, de/ixisti apud longanimitate Dei Evangeliorum habere cognosci-
exiraneum manum tuam. IHaqueatus es verbis oris mur, spe gaudentes hujusmodi a'stum nullo modo
tui, cl captus propriis scnnonibus. Fac ergo quod forinidamus. Nos ergo quid, nisi dispensatoros unius
clico, fdi mi, et temetipsum libera, quia incidisti in pastoris sumus? Ipso enim pascente pascimus, et
manum proximi tui. Discurre, festina, suscita ami- regente regimus, quoniam omnes sub eodem pastore
cwn tuum : ne dederis somnum oculis tuis, nec dor- cum ovibus ipsius oves pascuae sumus. Neque enim
579 AN.VSTASII BIBLIOTHECARII 580
nostris viribus, sed Dei gratise deputaraus quo su- A Canonica enim vindiela super eo debuerat prove-
mus. Tantum restat, ut cum divino auxilio petendo, nire, quo fraternitalis tu;e consecratio irreprehen-
qusrendo, puls;indo, fide et opere donum grati;e ir- sibilis et firma consistat. .^criptum esl enim : Si vir
reprehcnsibijlterexhiberepossimus, (iuo,conculcatis ejus morluus fucrit, soluta cst a lcgc liri. Si autem
vitiis, virtutum repromissa pra-mia percipere me- vir ejus vivit, adultera vocabitur si fuerit cum alio
rearaur. Superbia, qua' est initiiim omnis peccati, viro {Rom. vii, 2, 3). Erunt enim duo in carne una.
longe a sacerdotum mcntibus liat. .\varitia rursus, Mysterium autem hoc magnum cst, ait A|>ostolus,
qus est idolorum servitus, atque omnium malorum ego autcm dico in Christo rt Ecclcsia {Ephes. v, 31,
radix, abscissa, et a turbine piilveris sui procul 32). Ktenim licet indigni simus, locum tamen ejus
amola destrualur, quae excscat etiam oculos sapien- in Ecclesiis adimplemus. Vivcnte itaque |)r*dicto
lum. Dilectionem i;;itur omnium virtutum matrem, Pyrrho. ct nondum nalura vel culpa exstincto, nc
sine qua nihil perficitur, et in ([ua omiies virtutes fortc schisma oportucrat prsecaveri. Ut ergo
ficret
pacis completse vinculo indissolubilitercontinentur, fraternitatis vestrse sacerdotalis robustior ordo per-
fide recta et spe ccrta studio indesinenli tencamus. nianeat, oportel debitum adversus eum colligi epi-
Et quoniam fide horainum covda purgantur, lccti scoporumex propinquioribus locisconvenlum. Prce-
apicesdilectionis vestra; limpida fidci fluenla vos de q cipimus enim super hocetiam charissimis filiis no-
fonlibus Salvatoris hausisse, et sicut prsdicamus stris Serico archidiacono, et .Martino diacono el
praedicare, et quemadmodum credimus credere, et apocrisiario, quibus ct locum nostrura ad hujus rei
Restat igitur, quod contra fidem promulgatum est lernitatem vestram obnoxiam facere, vel etiam
irritum fiat, etcum auclore proprio destruatur. Por- schisma de eadem persona tentavcrint possibile :
ro mirati sumus quia episcopi, qui fraternitatem est ut abscidatur etiam in hujusmodi capitulo talis
tuam consecraverunt, sanctissimum illum in iitlerls versutiarum ipsorum intentio, ct oblineatur jussio
suis dixerunt. Sed etquia propter vulgarem turba- a (loniino nostro et filio Christianissimi principis,
lionem et odium, Ecclesi;c hunc Constantinopolita- quoniam dc hoc cnixiuscum per litlcras nostras po-
nae abrenuntiasse significaverunt: propter quod poscimus, ul scilicel s^epc (liclum l'yrrhum ad lianc
ctiam in ambiguitale posili, qu;e a fratcrnitate ve- Kdmanam urbem jubeal mitti, qualenus conventu
stra scripta sunl judicaveramus ad modicum quid synodicoa nobis efi^ccto, pro sua temerilate judicc-
differre, donec jam dictus P.rrhus ab episcopatu Ec- tur. Sic enim et fraternilatis vestra? episcopalis di-
clesis Constantinopolitan;c pclleretur. .Nam turbatio gnitasomni futuro contrariorum schismale firmior
etodium populi episcopalus gradum nescit auferre. apparcre valebit, et scandalum noviiatis ab orlho-
liSI COIXECTANKA. — TIIKODORI PP. EPI.ST. IN CAUSA PYRRIII. m
iloxa lidi' imlsutn nccaljitur, atifue Dei Ecelesia A tres (iiiisii,'naverunt, per ((uaiii reiiati ct (lncii lacti
contiiiua' paii (linialiilur. Delcri iiaini|iie ab Kc- sumus, i|uaMi((ue doccmus, nulluiii aiij,'nieiituni in
clesia scandala (lcbciit, ct cxstirpari. Multa eniin symbolo liilci, i(uod a synudis est firiiiatum, reci-
possuntoriri disscnsionis zizania conlra iironiotio- pientes Analliema bis c(ui adduiil; analbema qui
nem frateriiitatis tux, iiisi canonica falce, ne pro- demunt sancto mathemati, id est symbolo, quod in
ficiant, radiciius rescindantur. Si((uidem cum [lati- concilio Nica'no diflinitum, Conslantino[)oliquc lir-
tur unum meinbrum, coiniiatiuiitur rcli((ua corpiiris matum, et in Kphesino primo ati(ue Chalcixloiie, a
membra (f Cor. xii). .Vbsit ergo ut schismala et sanctis ot orthodoxis l'atiibus, ((ui in catholica fide
dissensiones (irovcniant, seriiiiduiii ((uoil ct maiisue- llorueruiit, gratia sancti est S[)iritus slabilitum.
tissimum dominum nostrum princi[iem [ler
et liliuin Ilaec et his similia concordi sensu fraternitas vestra
litteras nostras petivimus, quod ab episcopatu fra- prasdicando nobiscum, ore et opere conflteatur. Si-
tornitatis vestr* omnia ((u;c nuper exorta sunt militer autem anathematizantes omnes hiereses et
scandala recidantur, et iios i(uidem veluti fraterna auctores earuin, ut id ipsum dicamus omnes, sicut
viscera condoleiitibus (irovidcntiie nostra; medelam scriptum est, et schisinata nullo modo gerininent in
alferentes aiiparearaus. Veruintamen pricdictam Ecclesiis Dei, quic spiriluali jara et bis acuto senten-
chartam, qua; contra ortliodoxam fidein et Chalce- B tiaj gladio sunt rescisa. Porro prasentera litterarum
donense conciliuin sophistice probatur exposita, latorem fraternitati vestrs in omnibus coramenda-
cunctis virihus irritamesse deliberainus, el vinculo mus, ((uoniam et mores ejus exiguiit ut euni vobis
anatbematis rcfutatain, alque ut a nobis et ab oin- nos coramcndare debeamus ((uia manifeste vestrara
:
EXEMPLAR
PROPOSITIONIS Iransmtssoe Constanlinopolim a Theodoro sanclissimo papa Romano.
Dominus ac Salvator noster inEvangeliis aposto- C qui addiderint vel dempserint quid in fide, qune a tot
lis suis ita dixit : Quiciinque solverit unum de man~ Patribus est roborata : hujus rei gratia dilectionera
datis istis mtnimis, et docuerit sic homines, minimus vestram prasmunire consideravimus, ut his quae a
vocabifw in regno cmlorum [Matth. v, 19). Sed et prsdicto Pyrrho adversus apostolicain fidein priE-
alia Scriplura dicit : Ne transferas terminos xternos, surapta sunt reprobalis, eamdem fidera sicut et fisi
qms posuerunt patres tui [Prov. xxil, 28). His ergo suraus retineatis, quam ex ipso lacte uberum san-
sic se liabentibus, ad notitiam fraternitatis vestrse cta; Ecciesiae simul suxistis. universa teraerariae
deduciraus quia Pyrrhus, qui quondara Ecclesise novitatis delirainenta deslruentes. Xos eniin tara
Constantinopoleos episcopatum subripuit, et instar per alias litteras, quain per decretum pritsentis pro-
lupi sub pra;textu [lastoris latitahat, contra ortho- positionis, omnia quae contra orthodoxam et aposto-
doxam fidem cornu bellico erecto, qusedam novita- lieam fidem nostram ab ejusdein Pyrrhi nova et
tis figraenta composuit, et chartis a se dictatis, quos- teineraria vanitate introducta sunt aboininantes, si-
dam furtivis acsubreptitiis modis subscribere com- mulque cura charta, qu;e proposita, et in publicis
pulit sacerdotes: versute gerens, ut hicreticum prae- locisab eo suspensaest, anathematizantes, volumus
sumptionis suie dogma subreptis aliorum subscrip- oranes illa sapere, id est tenere, qus sancti apostoli
tionibus stahiliret, et veluti novum inatheina contra D tradiderunt, et Patres qui in orthodoxa fide flo-
colendum, nobisque traditum a sanctis Patribus ruerunt, posteris tradita per sancta quinque concilia
symbolum componere conaretur. Et quoniam in firmaverunt.
Chalcedonensi concilio anatheraa positum est his
Lilteras fraternitatis vestrs, per quas nobis de ficastis, susccpimus; et gavisi quidem super hujus
proraotione Pauli fratris et coepiscopi nostri signi- sumus ordinatione. Sed futura moestitia huic vide-
383 ANASTASII BIBLIOTHECARII 384
licetsuccessura, propler zizania, qusE nascitura fore A ampleclentes qu;c sancti nobis Patres in svnodis
sperantur, aninnim nostrum valde concussit, nisi tradiderunt; nihil fidei addcntes, nec aufcrentcs. Et
dili£;enlissinia manu et cautissima cura priusquam idcirco qu;e in personam pmcdicti Pyrrhi diHlnieri-
crescant et Dominicam messem sufTocenl exstirpen- mus, in iilierls quas ad jam memoratum fratrem
tur. Debuerat i^itur Pyrrhus, qui sanctis Dei ]Lw{e- et coepiscopum nostrum misimus, agnoscelis. Ut
siis scandalum scminavit. canonic;c prius animad- igitur scandalum minime futuro tempore generetur,
versioni submitti, el tum pr;elatus fraler noster secundum pr;cfixum modum diligenier sacra provi-
Paulus s;iiiari : nc forte tempore alii|uo deejeclione dentia exstinguere curet. Et res ([uidem ipsa nos
sua quampiam se putct querimoniam objecturum, magisad tribuUitionem provocavit, et nascitara ziza-
quod oilium sustinuerit populare, et vi pulsuslibd- niaconjecturisprobabilius inform;ivit, quoniam per
lum dederit, el suam Ecclesiam refutaverit, sicut litteras vestras pr;edictum Pyrrhum sanctissimum
nobis frateriiitas vestra pcr litlcras suas sij;nificavil. nominaslis. Si eniin alia tacearaus, el nihil omuino
Facile (piippo niutantur liomines, el (|uidcin ali- peccavil aut in religionem, aut in doclrinam fidei,
quando ex odio ad (iilcctionem assurirunt, ali(|uan(lo et nec pna culpa euin damnavit ;
quamobrem de
vero a dilectione in odiuin dilabunlur. (Juo ergo |)ro propria est dejectus Ecclesia ? Sed fortassc quis
causa, quae dissimulari futura sunt provido non con- B dixeril, generale hoc odium fecit. Sed vulgaris tu-
lemplantur obtutu ; ne forte proveniens scandalum multus jussacerdotii auferre non potest, nec odium
variis simnltalihus Ecclcsiam Dei discinihit. Sunt sacroqucmquam ordincdenudarc. Manifesta' quippe
capitula, (|uiluis pr;rdii'tus Pyrrhus canonice potcst sunl c:inonica! causie, (iu;e jura sacerdutii recidcre
ab ouini saccrdolali ordine pelli. Primuni quidcm possunt. Nisi enim nalurs causa prssul exstingua-
quia Ileraclium, ([ui anathematizavil catholicam tur, Ecclesiam ejus alius non potest irreprehensibi-
fidem et Patres orthodoxe sentientcs, in liltcris liter apprehendere, Et h;cc quidem non contradi-
suis laudibus extulit, et per subreptionem, per centes ordinalioni pr;cdicti fratris nostri Pauli scri-
quosdam saccrdotcs qui subscripserant, sophisticam bimus, scd vulnus latcns et absconsum medenle
quuijuc chartam adversus apostolicam fidem conlir- manu adaperinius, nc in vitalia visccra serpere
mare pra;sumpsit, el in publicis locis suspendere jjussit, omnem imniunditiam felid;!' initredinis me-
festinavit, quasi novani fldemet symbolum suscilans dicinaliter exhauricntcs, et (iU3e possunl fieri dili-
contra sanctam Chalcedonensem synodum p(B- ;
genlia provida; incisionis penetrantes, non ul haec
nam miniine vertusseterni judicii ;elanathcinaquod fiant optantes. Nam s;cpcdictuin fratrein nostrum in
positum est in eadem Chalcedonensium synudo; quo visceribus menlis noslr;e complcctimurel fovemus:
nemo inquam sancto mathemati, id esl colendo ^ sed ne schismata fiant, fraterna pruvidentia et affe-
symbolo, quidquam addere vel minuere audcre ctione dilectionis terremur ; quatcnus episcopatus
pertentet. Pr;edictus autem Pyrrhus nec protesl;i- ejus manus impositio nullomodo maculetur. Denique
tione conventus a pravitate sua recedere passus est. interemptis et suffocatis schismatibus, et fides quo-
Ideo ergo jam memoralam chartani abominantes, et (lucorlhodoxa, qua" tot spirilnalibus paradisi Horum
omnia qu;e crebro Pyrrhus contra tidcm
diclus odoribus, per agricohis Christi Dei nostri. sanctos
molilus est analhematizantes, quin etiam nunc videlicetapostoios, eluxit, nuUalenus aliquibusziza-
iterum atque iterum anathematizamus: illa tantum niorum spinis poterit sauciari.
COMMEMORATIO
nUID LEGATI RO.M.^NI CONSTANTINOPOLI GESSERINT,
In his et hujusmodi esse te, Pater, sciens, et sola D idem tempus, quando illic missos in causa promo-
qua' illius sunt pr;c omnibus in generatioiic noslra tionis pa|i;c cum dchitis decretis apocrisiarios susce-
omni stnilio piocur;ire cognoscens : oportcre r;itus pciiint. Tunc cniin, tniic post plurimos serinones,
sum virtutem innotescerc tibi eorum,qu;c modo ab (pios ad cos causa coiisccralioiiis movcrunt, uuvis-
Urbe mihi felicissima scripta sunt a quibiisdam rc- siine ad ciri^ctum ejus, atquead ipsiusdesiderii com-
verendis viris, et tecum ex toto corde diligcntibus plclionem, prolulerunt cis dogmaticam chartam
Deum, causa dognnituin c;itliolic;c sanct;e el a|Kisto- iiuiic ab eis expositam, asserentes Non aliter vobis
;
lic;u ipsiiis Ecclcsia'. Significavcrunt, ciiim quod in c;iiiiliiIo, pro quo tantnin transi;;cntes navigiuin
multa hujus rei gratia et prolixa (puedain iii ea facta liuiic vciiislis, favorcm pra'Stabimus, iiisi prius vos
sit motio, id esl in regia urbe, a sacratis illiuseccle- suasuros ei (|ui sacrandus csl profiteamini, hiiic
siastiiis viris: et priiis (|uidem. sed pr;ecipue per charta? subscribere et dogmatibus qu;p in ea coiili.
085 COLLECTANKA. — EPIST. ANASTASII AD MARTINUiM lilPISC. .'586
qua! |ii'a'ltMi(l('b:iiitur sihi virlute ('(.iiiii)(M't:i, ol (luod adrptii. nidlis omnino proptcr ponti/icatus provcctio-
hac pro causa taiito tcinporc inanrrt; viduain lu'cle- ncm scriptis. aitt synodicaruin cditionibus chartaritm
matrcm cturbem coegissent, lianc
siaruin principom subjccta sicut etiam in liis omncs cx xquo ci secun-
profecto per hujusmodi suum volentcs obtiuerc dum jtts saccrdotale subjccti consistunt. Uxc itaqug
commentum. Hum seilicet usiiue ad cam quoijue cum taliter nihil rcveriti, scd cum omni sacra de-
irrationabiliter oxtendeiul.im fore iiovilatijm pro- ccntiiiuc rulu(i:i stabilcs illi et firma? revera et im-
priam putaverinl, ut id pro quo studebant asseque- mobilis petr:e ministri, maxima! videlicet et aposto-
reiitur, tran(|uille ralioiiem proseculi sunt, ct quasi licai qu;o illic est Ecclesi:e, ad regiic urbis clericos
condesccndentcs dixerunt: Nos qiiidcm sttpcv hoc disputassenl, hos sedassc apparucrunt, et ut humi-
auctoritatein prxbcre non possumus ; ministerium liter ac modeste sentircnt prudenter egiM^unt, since-
quippc nobis cst creditum, non professioncm facicndi ritatem et orthodoxiam |)ropri;c fidci ab ipso eis
prxcrptum. lUwl aittcm vobis ccrtum irddiiiiits, quodautem ipsorum admi-
initio cognitam facientes. llli
rcfcramus oiiinia quai a vohis prxtcnta sunt, ct char- rantes pietatem, hujiisinodi factum duxerunt merito
tam ipsam ostcndamus ci qtti consecrandus est, ei si recompensandum.cta prirtendendacharta ccssantes,
indicavcrit hanc bcnehabcrc, rogabimus unnotare huic Bjussionem in elTcctum obepiscopatum se suo perdu-
propriain subscriptioncm. Nunc autcm ne velitis ccre studio promiserunt. Quam factam accipienles
inspcratc jiroptcrea nobis iinpcdimcnto flcri, et viin Deo amabiles apoerisiarii, gratulantes remearunt ad
inferrc protclando, ct nos hic rctincndo. Ncqiie enim propria. lliijus autcin chartie, divinitus honorate
est qui cttilibct, maximcquc in causa fidri. vim possit Pater, exemplar et mihi quoque transmissum est.
infcrrc. In hac cniin ct niinis infirmus fortis valde Exposita vero ab eis fucral causa tacendarum in
consisfit, ct valde mitis bellator summus invenitur: Christo Deo, substantiis ejus, ex quibus
id est in
vcrboquc divino confortans animam, maximis etium videlieet et in quibus est et credilur, naturalium
invectionibus maijis durus quain dissohttus quodam- operationum et ne de caitero in eo sive una sivc
;
modo repcritur: quanto maqis Romanorum Ecclcsix dua! peiiitiis prKdicareiitur. Fatebatur autem solum-
ct clcro, qitx ab oliin huc usquc, utpotc scnior cuncta- modo conlitendum esse,ex uno e demque Dei Verbo
rum qux sub solc simt Ecclesiarum, omnibus prxest ? incarnato Deo decibilia et humana processisse, et in
Hoc ccrte eanonice tam a conciliis ct apostolis, quam unum eumdemquo referenda.
Quia, cum episcopatus apice prsepositura sancti- C rcperi, et ipsaquoque, si vita comes fuerit, trans-
ob raeritum summa; religionis, beati ^rartini
tati tu;r, ferre, Deo pnrdnce, minime recusabo, sanctissime
monastcrii penes urbem posili, est a summis ponti- ac reverontissime pater. Data indictione 8, temporc
ficibus delegata, hortari me visa est, quatenus, qua; domni Joannis MII pap:c.
apud Grajcos reperissem, ex his quse bealo papse
Hujus sane initium operis jitxta sensus dunlaxat vir-
Martino pro lidc ac rectis dogmatibus acciderunl, tiitem ita se habct.
in latinum converterem slylum quamvis alius sit :
Martinus, cujus cerneris coenobio pie pneesse, ct UniccXatc, Deus, Verbum P.itris omnipotentis,
alius, cujus atfectas ad liqiiidum accidentia nosse. Qui sola pietate volens homo faetus haberis,
llle quippe Turonicus, istc vero Romanus fuit anti- Et genus humanum patiens in carne piasti,
stcs. Parui ergo cxhortationibus tuis, pater venera- Auxiliare tegens, salvos fac, erue sempcr.
bilis, non tam scicntia, quam obedientia. Scio nam- Tu famulos ubicunque tuos a criminc peste.
i|ue, dicente Samuele: Mcliorcm cssc obcdi.cntiam Virginis cgrcgi;p precibus gcnitricis amanda»,
quain sarriftrium, et ausculturc, maijis qiiam offirr.: Et duodenorum procorum siinul atque pioruni,
hilocausta : quoniain quasi peccatum ariolandi est rc- Cunctnrum sine fine decus, via, vila tuorum.
puqnarc, et quasi scehts idololatrix nolle acquiescere D Ex his quas a Thcodoro Spudeo sancta; Sophi;e
(IReg. XV, 22, 23 j. Igitur malui imperitia quam scripta sunt sanctis Thcodoro et Euprepio germanis
pcccare idolo!atri:i. Verum hujus operis media in aliis fratribuSjCtregis pistoriimprincipibusco:istitutis iii
implieitus ipsc non transluli, sed, ab alio pelitu raeo o:vsilioChersonis. supcrhis qiue iniiiue gestasunlah
interpretata,postmodum in quibusdam correxi. Quia adversariis in sanetum et apostolicum, novura re
vero, qua'dam ex Actis beali Maxirai mnn.iehi v.c, vora confessorom et ni:;rtyrcm Christi Dei iiostri,
discipulorura cjus huicoperi connexaet continuata ^lartinum pai>ftinRoraanum. priusquam ilPuc incxsi-
rATUOL. CXXIX. 19
587 ANASTASII BIBLIOTHECARII 388
liura mitterelur, cura vi raperelur propter verbum A Subscriptio. Deus te incojumem cnslodiat, amantis-
veritatis de apostolica sede. simefili.
TuEOD. Postquam reversus est in excubitu cum TiiEOD. Suseeptis his, gratias egi Deo, comperiens
sudoribus quos novit Deus, potui ei scribere ac in- fortitudinem propositi sanctissimi viri. An.xiabarau-
notescere omnia qua; de ipso diffamabantur. Cum tem voiens discere qualiler sublatus fuiTJt a sede sua,
quibus intnli et alia quiedam, qua; implorarent eum, ct non poteram. Ouotquot enim super hoc veram
ut nullatenus sui^eraretur a nequam secta impiorum responsionem interrogabam, nemo mihi dabat, sed
virorum reverens, et treraens ac prs oculis habens aliter atque aliter. Unde me necessitas compulit
naufragium Sergii Cypriorum insulae archiepiscopi. innotescere super hoc. et obsecrare illum, quo ab
ipso discerem verilatem.
in praisentia exarchi, ac Theodori cubicularii, seu Quia in dicbus illis erit tribulatio, qualis non fuit ab
cleri, clara voce dixerunt : Anathema liabeat quis- origine mundi usque nunc. Et nisi quia abbreviati sunt
quis dixerit vel crediderit, quia Martiiius usquead dies non possct sustinere omnis caro. Sed qui
ilii,
nobis orationibus vestris ac omniuin Udelium Chri- queraadinodura Uominus pnedixit adventum Anti-
stianorum qui vobiscura sunt, et vivens et moriens christi. Etmihi breviler dicere necessariuin visum
salutis nostra; Ddera defendam, et (juemadmodum est, iii tolu mundo prffivaleat judicium,et
ante(|uam
bcatus Paulus apostolus docet, mihi vivere Christus fineracursus tradain, hoc mihi expedire arbitratus,
est, et mori lucrum. De falsisautemaccusationibus, quo aliis mala mihi pr;eparantibus exsultera potius
quas noviter hajretici faciunt abjicientes veritatem quam fleam. Igitur, ut scias qualiter sublatus et duc-
Christi Dei, qualcin omnino potuerunt horainibus tussira a Uomana urbe, nll falsuin audies acciden-
veritatem loqui, qui Dei veritati resistunl? Tibi tiuin. Omnia pra^scivi, per totuin tempus, qua; me-
igitur reddo rationem, dileclissime fraler, per cum ditabantur, et, sumplo meipso cum omni clero meo,
qui judicaturus est munduin istum per ignem, qui privatira raansi in ecclesla Salvatoris nostri Jesu
et reddet unicui(|ue secundum opus suum. Ego ali- Christi, qu;ecugnominaturConstantiniana, qua;pri-
quando ad Saracenos nec litteras misi, nec quem raa in toto mundoconstructaet sUbilita est a beatae
dicunt liimum qualiter credcredebeaiit, aul pecunias memoria; Constantino imperatore, et est juxta cpi-
unquamlransmisi,exceptisilunlaxat(|uibusdamilluc scopium. Illlcenim oinnes nos seorsura inorabamur
venientibus servis Dei caus:ieleeino.syii;e, quibus a (liesabbali, quando Calliopaseuin Ravenuati exer-
ginem, matrera videlicetDoinini nostri non honorat sumus occurrere hodie, sed cras omnimodis occurremus,
atcfue adorat, anatheina sil. et in pricsenti sa;culo, <i adorabimus sanctitatcm vcstram. Ego vero ipse
et in Sed horaines occasiuues qusrcnles
fuluro I graviter infirmus erara ab Octobrio mense usquc ad
scandala objiciunt ad scandalizandos multos. pradictum tempus. id est usque ad sexto dicimo
\
589 COLLECTANEA. — EPIST. ANASTASII AD MARTINU.M EPISC. .i<jO
Kalendas Julias.Erjjo feria secund.i (liliiciilo mittit A necessitatem iniii l':i(imus. lU^Kpondi e^'o: Clerus
chartularinm suum, et quosilam e.\ obse([uio suo, in potest:ite inea est. li.xchiinantes luUem (|uiil:im
diceiis: (Juid (iniiii jir:viHira>iti, ct arniiitiis luiljcs cx sacerdotibus, d icebaiit : Cum i|)S(j vivimus, cl
intus, et mullitudinem htpidum collcgisti ad rc})u- cum i|)so morimur. l'ost hiec cuepit dicere per se
gnandum : ct hoc ncccssarium non est, iiec idiquid Calliopas, et qui cum ip.so erant : Veni nobiscuin
tale ficripermiUas. Cumque proesens audissem hsc, ad palatium. Nec hoc facere recusavi, sed exivi
necessarium magis non habui, (|ualitor hos certos cum eis iii e;idem secunda feria. Et ter-
|):il:itiiiin
redderem, quam inittere illos gyraturos per totum tia feria venit :ul me omnis derus, et multi erant
episcopium, et, si arma vel hipidcm vidissent ipsi qni se paraverai;t ad navi^MUduin mecum qui :
testimoiiium perhiberent. Cuin autem issent et etiain res suas jani immiserant in ea (|u;c vocaban-
nihil invenissent, subintuli eis per verbaquod nun- tur levamenta : et alii quoque nonnulli proepara-
quam complexio-
ali([uan(lo aliter, sed scm|)er pcr bantur clerici et laici qui fcstinal):int iicrvinere
ncin ct fallacein accusationcm incedcrent adversus
-1 ad nos. Eadem ergo nocte, qu;e illuccscit iii fe-
nos, cumel iii adveiitu inlamis Olympii vani cujus- ria quarta, que
decimo Kali^nd:is .lulias,
erat tertio
dam hdininis cum arniis me huiic potuisse rei^ellere circa horam sextam noctis, lulerunt me de
(|uasi
meum habeham in quo jacebam; el nondam trans- erant. usque ad res diversas, qu.e mihi in via et
acta media hora, ecce exercitus cnm eis veniens in hic erant necessarie et non nisi cum scx puerulis
;
ecclesi-im, obumbrati omnes tenentes laiiceas et et unn cauculo eduxerunt nos ex urbe; et cum im-
spathas suas, quin et arcus suos paratos una cum misissent nosinunum eorum qu;edicebantur leva-
scutis suis, et facta sunt illic qua; nec dicenda sunt. mentac circa horam plus minus quartam diei ad
,
QueuKidmodum namque, in hiemali tempore ven- portum perveiiimus. In ea sane hora, qua egressi
to valide flante folia ex arboribus concussa cadunt, sumus ab urbe Roma, statim ut erant obseratK por-
ita percutiebantur arrais candels saiict;E ccclesia;' ta', iterum eas obseraverunt et sic remanserunt, ne
et retuns;c excutiebantur in pavimentum, et au- exirent a civitate aliqua et venirent ad nos in por-
diebatur sonitus qui in eadem liebat ecclesia vel- tu, donec illinc navigassemus. Unde necessitas no-
uti tonitrus ((uidam tam ex pressura ar-
horribilis biseffecta est, ut oranium eorum res, qui in leva-
morum quam ex multitudine candelarum ab eis mentamissi fuerant,in prsdictoportu dimitteremus,
fractarum. Quibus confestim introeuntibus, jussio et mox eadem die moveremur. Et pervenimus Kalen-
a Calliopa porrecta est presbyteris et diaconibus. das Julias Mesenam in qua erat navis, id est carcer
id qua humilitatis me;^!abjectio b conliiiebalur, quod C meus. Non autem Mesen;e tantum, sed et in Calabria,
irregulariteret sine lege episcopatum subripuissem, et non tantum in Calabria quse subdita est magnae
et non essem in apostolica sede dignus institui, sed urbi Rom;inorum, sed et in plurimis insularum in
omniniodisin hanc regiam urbem transmitti, sub- quibus nos vel tribus mensibus peccata impedierunt,
rogato in loco meo episcopo. Quod necdum ali- nullam compassionemadeptus sum exccpto dunta- :
quando factum est, et spero quod nec aliquando xat in insula Xaxia, quoniam ibi :innu'n fecimus,
fieri habet : quia in absentia pontificis, archidi;i- merui lavariduobusvel tribus balneis, et apud urbem
conus, et arcliipresbyter, et primicerius locura prse- mansi in hospitio quodam. £t ecce quadraginta et
sentant pontificis. Deum ergo h;ec moventur, quas seiitem dies sunt hodie, ex quo nonmerui calida nee
de fide gesta fuerant jam manifestavi vobis. Quod frigida aqua rigare me, et effluxi et refrigui totus,
auteni pneparati non fuerimus ;id repugiiandum, quoniara ventris fluor et in navi et in terra usque
melius judicavi decies mori quam unius cujuscun- ad prsesentem horam requiem mihi omnino non de-
que sanguinem in terram fundi. Quod quidem et dit: et in ipsa quoque necessitatis me;e hora cura
sine periculo hoc gestum est, non paucis, quas non gustaturu.T sum, totus conquassatus corpore, ea qu«
placuerunt Deo, malis ellectis. Eadem itaque ho necessaria sunt percipere ad confi rtandam natuiam
ra dedi me ipsum ;id exhibenduin imperatori, et '-'
non ha^seo, quia quod habeo tsedet me sumere cum
non resistendum. Porro acclaraantibus niihi, ut ve- id habeam penitus in fastidium. Sed credoin virtu-
ritatem dicam, quibusdam ex clero ne f;icerem tera Dei qui omnia conspicit, quia cum de prffsenti
hoc, nulli eorum accommodavi aurem, ne subito vita subductus fuero, exquirentur de his omnibus
fierent horaicidia. Sed dixi illis: Sinite raecura ve- hi qui me persequuntur, ut saltem sic ad posniten-
nire ex clcro, qui necessarii raihi sunt. episcopos tiara ducti ab iniquitate sua convertantur.
videlicet, presbyteros, et diaconos, et absolute qui Subscriptio. Incolumem te custodiat Deus, lili dul-
mihi videntur. Respondit Calliopas: Quotquot vo- cissime!
luerint veiiire, cum bono veniant. Nos cuiquam
COMMEMORATIO eorum qum sceriter et sine Dei respectu acta sunt a veritatis adversariis
in sanctum et apostolicum, novum rezera confessorem et marti/rem. Martinum papam
Roma, per enisto/am cujusdam Ckristianissimi, directam his quisunt in Occidente. seaRo-
ma, et in Africa, orthodoxis Patribus.
Afnictionum mocrorcs et lacrj-mas, communem- A dicatori^m orthocloxum vi>ritatis. Sod vcre iste non
que siiic cessatione ac maeslissimam vocem qus in fccit prctiosiorcm animain suam sc, scd posuit eam
dolores cx imo cordi^ prolata est, j^uto autcm (|unc usquc ad mortcm, imitans, sicut dictum cst, Domi-
et proferturDco al) his qui sunt Homa', adhuc aut('m num suum diccntcm: hrimis pnstor nnimitm siinm
ci inomniloco dominationis ejusdegentibussanetis ponit pro ovibws snis; quo salvarct ubiquc errantem
faraulis Dei ct fideliljus populis, cx quo facta est pcr- ct pcrditam plebem ab insurgentibus noslris lempo-
secutio advcrsussanctissimum Palrem nostrum, Deo ribus h;crcticis.
beatissimum, el fidclem sacerdotum [irincipcm et Tnidilus igitur Romse dc catholica Hcclesia sancli
apostolicum univcrsalem pa|)am, ac pcr hoc adver- Joannisa poteutihus hujus sjcculi his qui hocerant
sus cathulicam F.cclesiam puto autem hactcnus hunc
; minislcriodii;nimiiiistri,atquccustodibus,dcpositus
eumdem moerorem retineri in vobis, et multam solli- esl ad portum, ct conjectusest in lembo, etnnigan-
citudincm habere vos, scire iiuomodo peractum est tibus, sicut scitis, euntibusqucjuxta Avidum» , in in-
contra cum, quando exsullatus cst et persecutione sul;im quje vocatur Naxos, non concesserunt beato
pulsus a Roma navigio usiue Byzantiurn. Ihcc iii illi apostolico viro custodes pcnitus continptcre tcr-
mente haheiis cgo humilis et peccator famuhis vcs- ram, dolentibus pmrsus pedihusejus, cum ipsi pcr
ter, qusdam quidcm exterius s ^llicitudiiie multa B loca confcrrent et omuino quicsccrent. lli autcm qui
addisccns, plurimorum autcm propric contemplator per loc;» erant sacerdotes, et caeleri fideles regionis
factus indignus ministerii bcatissimi ct prciiosi sa- ipsius, dirigebant munerabeato ijli causa utilitatis
cerdotis nostri, judicavi litteris reniinisci, et nota ejus, non parvae multotics quantilatis. Quas quidcm
facere claraquc coiistitucre vohis bcncdidis, at(|ue dircct;is specics ct quantiUUes custodcs bestiales
per vos omnibus fidelibus cl zclum habcntibus cul- continuo coram eo diripicbant, imiiropcriosa et ama-
tura; divini: quatenus cognoscentes cum cordis ra plurima congcrcntos in eum. Fos autcm qui mu-
moeslitudine mecum illum propnelicum sermonem nuscula detulissenl injuriis ct verbcribus alTicientes
proferatis : Quis diibit cupiti meo aqitam, et ocuhs dimittobant, dicentcs ad eos: Quoniam quicunijue
meis fontem lacrymarum, et plorabo die ae nocte diligitis istum, inimici estis rcipublicse. Numquid"
contritiones catholica; Ecclesi;e el omnium Cliristia- nam hocsolumcinonvalebatinfcrrcdolorcmincompa-
norum, imo perdilioncm, proptcr ca qu;c acta suiit rabilem super infirmitatcra qua>eum segre deprime-
in beatum et Deo plenum duceni veritatis et praidi- bat".' Exinde igitur praimittentes ab Avido qucmdara
catorem. Verumtamen Deo gloria, qui dedil ei vir- custodesqui retinebant eura, nuntiaverunt in Byzan-
tutera et sulTerentiam stabilem in lcntationibus quae tio adventum cl caiitionera ejus, proferentes adver-
supervenerunt ei a contrariis virtutihus et viris, in C sus cum plurima mala: ha^rcticum, et rebcllem,
expugnando el viriliter dimicaiulo pro cultu Dei, Dcique ;uivcrsaiiura proclamantcs, et subvcrtentem
irrefragabilitor et spc firma usquc ad mortem ponens univcrsam tcrram Rumanorum.Cum quotandcm per-
aniraara suam, ulpote imitator ejus qui eum con- venissel Byzantium beatus ille scptiino decirao die
stiluil athletam, Dominus ejus, ad inforraationem Septembrii mcnsis in portumjuxta Euphemiara pro-
pro veritalc diraicare. Ea equidcm, qu;c iiiibi Uumae pe'' Arcadianon,reliqucruntcumamane ministri us-
gesta sunt in beatura et adamantinum spiritualcm quc d(>cimam recubantem in grabato navis,
in horain
Patrem sacerdotumque principem domnum .Marti- eralquc, sicut scriptum est, speclaculum oranibus
nura, et vos scitis: qualibus periculis luctatus est, angcliset horainibus. Accedebant cnira varii honii-
vidcns gladios vibratos ct;icutos confertosad invi- nes, quos proptcr fcrales morcs lup;u-es dixcrim, ct
cera, tentosa pluribus militihusparatum habcntibus subrogati, utconjicio, talia conlra sanctum papain
inlicere enses ct commutarc a vit;i beatum, in c.ircui- agcb;int, qu:ili;i Cliristi;inisdici non oportct. .Moran-
tu alUiris astanlibus. ct iii tdlo lcmplo catlKjlic.c Kc- tibus nobis iii liltorc, tota dic erain incedcns dolore
Rom;e(|ua! cognominalur Const:intiniana, in-
clesiffi plcnus ot :imaritudino co qnod vidcrcm Uilcm s;in-
qua sacerdotio fungens recubabat in foribus ct gra- ctuin virum ita dcjectum non sulum autcm, scd et
,
batoipsebcatus xgcr: etquoraodo contrilusanimis, p lalia eloi|uia a quibusdam cthnicis prolata contra
et artubus constrictus, iinpulsusotexpulsus, raptus cuni, nihilaliud quaTebam, nisi utanfoirotnr aniina
etcxtractus ex apostolico throiiu, in quo Dous eum m(\i a mo.
conslituit loco, inspecloreni sui apostolura, ct pr;^ Dchinc circa solis occasura vcnit quidam scriba,
rogati ut testimonium perhiberent, tentabant di- attingas res non opportunas tibi ? Nonne oinnes e
cere veritatem, sicut mos est: et continuo turbati contra convenistis ei? Quomodo habebam ego tali
qui pra;tendcbaiit certamen hoc, incipiebant validis viro advcrsus stare, habenti prxcipue brachium uni-
minis increpare eos, donec suaderent eis proferre versas militise Italicx? An potius ego illuin feci exar-
quie erant convenientia in mortera beati et justi viri. chum? Veruintamen, denuo obsecro vos per Domi-
Contemplatus sanctus papa introeuntcs testificari. num, quodcuiique vultis et definitis ficri in me, citius
subridens dixit: Isti sunt testcs ? sic habet ordo? cxptete. Novit enim Dcus, maxitna mihi dona tribuistis,
Erant enim primi ingredientes, nomine quidcm mi. quacunque me clnde jugulnveritis. Percontatus auteni
lites, lup;ices autem et bestiales sententia ; et qui- quemdam deministrantibus,Sagolcbara videlicet, sa-
dara eorum qui erant Olympii, cum quibus erat cellarius, si sunt foris alii aliqui, qui debeant testifi-
etAndreas qui fuerat ejus notarius. cari'.'' respondit scriba : Sunt, domine, plurirai alii.
Erant autem inter accusatores infclices Iraeritus, D Deticientesautem hi qui pr;Esidebant, sanctoet vene-
etTherirauset reliquinumeroquasi viginti,i)rimores rabili astantc viro in conspectu eorum, et jwtissi-
milites et reli((ui accusantcs. Jurabant autem ad mum Spiritu eum sancto firmante, dixerunt suffi-
sancta Evangelia, sic et teslificabantur. Primicerius cere testes. Erat quippe interpres eorum, quae a
sane omnium accusantium er.tt Dorotheus patricius Sancto dicebantur, verborum, Innocentius consul
Cilicise, qui jurans dixit, quoniam quimiuaginta ca- filiusThomae, qui erat ab Africa et, cura interpre- :
pita si haberet, non oporteret euin vivere eo quod tareturea quae a beato viro dicebantur, non ferebat,
solus subvertit et perdidit universum Occidentera, videns ignita jacula sancti Spiritus a Deo honorabili
etdelevit, etrevera unius consilii fuitcum Olympio, viro contra eos prolata. Ait ad Innocentium cura
et inimicus homicida imperatoris et Romanae b ur- furore: Curnobisinterpretarisqu«dicit'?Noli dicere
banitatis. Videns ergo justus vir introeuntes eos et qu.x dicit.
jurantes sine parcitate testificatores, corapassus Surgen:; ergo continuo sacellarius cura plurimis
a Prandearia. Hpavooiapa Vide Chronicon. Pa- lib 11, sect 6, num. 1, pag. 138. Id.
schale pag. 308, et Constantinop. Christ. Ducangii, ' •TtpXiTotoci; reipiiblicx.
;m AXASTASII BIBLIOTIIECARII 596
qui consederant ei in°rressus est nuntiare imperatori A cum uno solummodo indumento a summo discisso
quaeque ipse voluil. Eduxerunt autem sanctum apo- in duas partes, et sine cinctorio sequebatur, adeo
slolicum virum decella judicii, ma(;isaulem exauhl ut intoriora ejus quodammodo nuda panderentur,
Caiphrc, in gestatorio sedili sedcntem, el statue- et raultifaria quidem conlinuo populorum, conspe-
raagis cum nfflictione et vi Irahebatur. eo sercno in tribiilatioiiibus, cnnfidimus in Dcum, non mo-
obtutuductus cum multa constantia ^inim.-e justus rieris. In (|uo ma;:is aggravatus ille beatus in-
a lloc est pallium vcl peram. Vide Baron. ad ann. G-jI, nura„ 10, qui cum aliis \cf;i\.p.-;achmon.
: :: !
cliium visendi gratia Paullum patriarcham (proxi" mundissimus et vina divcrsa dantur non solum ei,
nidseiiim erat niorti) iiarravit i'i ijuie consummata scd homiiiibus ci pertincntilius. Si ergo in misera-
sunt in sanctissimum viram. Iiigemisceiis vero bilihiis hominibus ha'C litiiit, i|iii vcnit ctiam hono-
Paullus, et conversus ail parietcm dixit : Ilci mihi qualem sumptum habet susci-
rahilis sicut episcopus,
et hoc ad abundantiam judiciorum moorum acturn pere? Dicit ad eum Demosthenes Nos didicimus, :
est. Percontatus autera ab imperatorc quamobrcm quia vi fecit libellura Pyrrhus Romae, et qnia
hoc dixerit, respondit: NunKiuidiiam, dominc, li^nea viiieuia sustinuit, et miilta dolenda passus
non est miscrabiie talia pati pontilices? Tunc at- est. Respondit vir illc beatus, ctdixit: Nihil tale
tentius adjuravit Imperatorcm, suflicerc ci in liis factum est. Nam nisi quia formidine aliqui le-
qu.-c passus est. nihilque amplius sustincre. Unde nentur, non possunt forto loqui veritatem. Hic
audiens beatus ille ac aposlolicus vir, quod non suntConstantinopoli plurimi, qui tune erant Romae,
suscepit quod exspectabat, non gratura habuit tale et sciunt qua; ibi gesta sunt. Ex quibus in-
promissum sed penitus nwstus clTectus cst. Festi- R terim superest Piato Patricius, qui tunc Exarchus
nabat enim explere bonum certamen, et abire ad erat,quippe direxithomincs suos tunc ad Pyrrhum
eum quem desiderabat. Interea defuncto Paullo, et Romain percontamini eum de his si menlior. Ve-
:
Pyrrho residere nitcnte, atque quibusdam Ecclesise rumtaraen, quid volumus pluriraa quserere? Ecce
contradicenlibus et prohibentibus, libellumque ejus in manibus vestris retinetis me, et quodcunque
publicantibus in palatio, asserentibusque quoniam vultis consummate in me Deo indulgente in vestra
:
et a beatissimo Paulo anathematizatus est: Pyrrhus est potestate. Utique si membralim inciditis carnes
reprobatus est sacerdotio propter libellum quem fe- meas, sicuti praefecto jussistis cum me traderetis,
cerat Romse. non communico Ecclesi» Constantinopolitanoe. Ecce
Et multa commotione facta, post dies octo defun- hic sum, examinate rae, et tentate, et invenietis
cto Paullo, dirigiturab imperatore ad Diomedis cu- experimento gratiam Dei, et fidelium servorum ejus.
stodiam ad magnanimum papam Demostbenes re- Iterura Pyrrhus in medium venit qui toties anathe-
scriptor et collaborator sacellarii, et Libellifius cum matizatus et nudatus est divino honore. Stupefactus
eo. Intrantes vero, dixerunt ad eum Dominator : autem Demosthenes rescriptor, et admirans super
noster eximius iraperator misit nos ad te, dicens hac voce squanimis papae audaciam atque constan-
Ecce in quanta gloria prius consistens, in qualem G tiam pro Christo in morte sua, equidem ad hoc
ordinem ipsum duxisU! nemo tibi fecit hoc, sed
te positus erat calix passionis. Similiter et hi qui
tu ipse tibimetipsi. Ipseautem nihilaliud respondit. consequentes erant ei stupentes, accepto Iibellario
nisi solum hoc Gloria et gratiarum actio per omnia
: seriatim cuncta dicta a beato viro, conscribentes
soli immortali Regi. Dicit ad eum Demosthenes re- recesserunt.
scriplor: Signiflcavit tibi dominator, dic nobis ea Fecit ergo reverentissimus papa in eodera Dio-
quae de Pyrrho expatriarcha hic et Romae subse- medis ergastulo octoginta quinque dies post priraas
quenter gesta sunt. Pro qua causa abiit Romam: nonaginta tres; hoc est omnes simul clxxviii. Venit
jussus, an proprio proposito ? Respondens sanctus igitur Sagoleba scriba, dicens, quia jussus sum au-
papa dixit Proprio proposito. Ait Dcmosthenes
: ferre te hinc, ct trausferre in domum meain, et post
Libellum illum quomodo fecit ?compellentealiquo? dies duos dirigere te quo jusserit mihi sacellarius.
Respondit sanctus vir Nemine, sed propria propo-
: Interrogante autem papa quo ducendus esset, vel in
sitione. Demosthenes inquit Veniente Pyrrho Ro. : quem locura, noluit ei dicere. Rogabat ergo sanctus
mam, qaoraodo suscepit eura sanctus vir Theodorus ille, ut sineretur in eadera custodia, quousque exsu-
decessor tuus papa ? uti episcopum ? Respondit laretur, et ad horam auferretur de custodia; et nec
aequanimis papa, et quomodo non? qui prius quara D hoc concessum est ei. Sed circa occasum solis dicit
veniret Pyrrhus Romam, raanifcste scripsit huc, hoc venerabilis papa his qui erant in ergastulo : Accedite,
est beatus Theodorus, ad Paullum, utpote ad eum fratres, vale faciamus ;
quia ecce nunc aderit qui
qui indecens fecerit, et alterius thronum invaserit. auferat me hinc. Et haec, dicente eo, hauserint sin-
Deinde autem sponte sua eodem Pyrrho veniente guli calicem. Et surgens sereno vultu cum multa
Romam ad vestigia beati Petri, quomodo non habe- constantia atque gratiarum actione dicit ad unum
ret eum suscipere prffcessor meus, et honorare, concurrentium sibi dilectum, qui erat ibi : Veni,
utpote episcopum? Respondens Demosthenes dixit domine da mihi pacem. Erant porro prae-
frater, et
Vere veritas sic se habet. Unde autem suraebat ea cordia fratris illius, sicut mihi ipse referebat in iHa
quae ad usum sui corporis erant necessaria ? Dicit hora, qualiautconjiciodiscipuliilliuscontemplantis
beatus: Manifcste de Patriarchio Romano. Ait Dominum in cruce. Xon valens ergo, ut aiebat, co-
concertator : Qualis panis dabatur ei ? Respondit hibere seipsum, vocante eum beato ad osculum,
honorabilis vir ;Vos domini mei, nescitis Ecclesiam irrugiit frater ut leo. Cum eo autem inibi praesentes
Romanam ? Dico enim vobis, quia quisquis venit omnes lamentabantur terribili lamento. Anxiatus in
599 ANASTASII BIBLIOTIIECARII 600
lioc vir bealus nacitabat omncs ne ita facerenl, A mans et bonam fidem servans, mense Septembrio,
«1,1 .i;...5iic
dicens. 171 ;inii..c!tw
impositis venerabilibus
v.Mi(>friliililiiis die dorim.T in
sn\t:i decima,
ili(> scxta in qua
nii.i fclicissimie m.nrlvris ct
fi'lii'i>isini:p martyris et fl-
fi-
sereno obtulu Et,
sunt ha-c, domine frater, hxc sunt opportuna, et te sima et beatissima, secundum anni circulum, cele-
oportet ila facere? h;ec sunt pacis? cum e contra bratur memoria, indiclione quarta decima. Positus
nunc debeas paudere su|)cr me. Ad quem illlco cum est autem in tumulis sanctorum extra murosCher-
conlritione cordis resiiondil fralcr : Dius novit, sonitarum civitatis quasi sladin uno, in pretiosissimo
(lua digiiatus est ct reverendissimo templo sanctissim;e et pra; omni-
famule Christi. Lielo: in ploria
Christus Ueus noster propter nomen suum h;cc te bus sanctis colendac, castissimx et immaculatae,
omnia pati : sed lamentor omnium perditioncm. pcrbenedictKiiue gloriosissimae et excellenlissimae
Salutanles eruo omnes eum recesserunt. Veniens omnium creaturarum, gralia plenissirase, gaudium
igitur continuo scriba el aufcrens cum
intulit in facienlis et tribuentis domin:e nostrse, proprie na-
domum suam. Dictum est crgo, quia in Cherso- lura et veritale solius Dei genitricis, semper virginis
dies aliquot cognovi- Marise, qune cognominatur Blachernes: factus f>'pus
nam exsulalur : et po.st
raus, quia illuc clanculo navigio transveclus es' imilabilis omnibus, ((ui bene viverc el decertare
ipsesanctissimusapostolicus vir. Veniens ergo illuc B elegerinl et voluerint, pro ea, qua; verissima est,
hunc proptcr Dominum el ob reclam fidem ejus qui inelfabiliter et sine semine ex ea, processit pro-
culturx Dei, explicate e;idem, et hortamini imitnri ^^ ij„i;iiiones nostras dispensat' maxime cum fames in
eum, ct traditiones sanctorum Patrum relinere se- ,,.,^. ,p|.^.^ ^, ncccbsitas talis esset, ut panis in ea
cundum imitationcm ejus, et non communicare om- tantum noi.iinetur, non tamen penitus videatur.
nino coiitraria sentientibus. Obsecranles etiam pro Ouoniam nisi mittantur nobis ex partibus illissum-
me indigne famulo qui scripsi, (|uo cum eo el vobis- ptus, vel a parlibus Ponti, hic vivere omnino nequi-
cum inveniam misericordiam a Christo Dco nostro mus. Spiritus enim promptus est, caro vero infirma,
in sa;cula. Amen. ut eti;im ipse Udsti Ne(|ue enim dispensatio qua'vis
Obiit autem idem sanctissimus tcr beatus aposto- potest in hac terra ullalenus inveniri in solatium
licns Martinus pajia, recens revera confessor et s;illem inodici suinplus. Si ergo,utdictum est lr;ins-
martyr Christi Dei nostri in eadtini exsultationeChcr- missum frumcntumet vinum, auloleum
fuerilillinc
son:e. juxta ejusdem ad Dominum Deum pelitionem, elalia (|u:cdara quoquo modo, feslina, prout potueris,
quam (ibtulit ei cum lacrymis, cxiens de navi, el millere nobis. Nciiue cnim hiijuscemodi mala, ut
calcans terram illam, id e.st ut in e;i liniret vit;im, renr, ostciidi saiictis, (|ui ibidem suiit, vel his(|ui
bonum certamen certans, cursum mariyrii consuni- suMt Ecclesi;e illius, ul usque adeo mandaluin Do-
(iOI COLLECTANEA. — DI' FUROIU' ILERETICOUUM IN MAnTINUM PP. 602
miiii parviiieiulerent :
pnFscrtim cum Apostolu.s A ad mamlata Dei miiiimc facienda, timnr ubi non aiit
Pliilippenslbus scripsit, {jratias agens eis quod et est timor? An subtr;ictioiie us(|ue ;i(leo nos spiritus
Tliessalonicam et semcl et bis in usum sibi miserint, nialigni (iperiunt? Aii it:i iiiimicus omiii plenitiidiMi
ubi etsubdit: Iftibco iiuteni nmnia ct iilnindo. Si Iscclesi;eapparui, et advcrsarius illis ? VeruinUimen
e.iim peivp:rinos illic, id est lioiiKc, ita reticit sanctus Deus, (|ui omnes vult salvos fieri et ad agnitionem
Petrus, diccmus de iiobis, (|ui proprii servi
(|uid veritatis venire, jier iiitercessiones sancti Petri sta-
ejussunuis, etsaltem ad momeiitum minislravimus biliat cord:i eorum in orthodoxa fide, et confinnet
ei, et iiit:iliexsilioetaffliciioiie consistimus"? Cogni- contra omnein li;preticum et a(lversari;im Ecclesiae
tionem autem feci ad dileclioiiem vestram quarum- nostr;p |iers(iiiam, et imniobiles custo(li:it, pr;i'cipue
dam specicrum, i|ua' comp;ii'ari delieiit illic: ct ho- pastorem (|iii eis nuiic prieesse monstratur: quo in
rum, (|u;eso te, more solito cui:im habcto, ut nosti, nullo prorsus decidentes, vel declinantes, aut dimit-
ad emendum et mittciidum noliis propter multas ne- tentes eorum qua; in conspectu Domini et sancto-
cessitates nostras et frequentes infirmitates. rura anseloruin ejus in scriptis professi sunt, usque
neris speciem, nisi, ut prsdictum est, ex naviculis patiamur ei, ministrantes illi ex his quceDominus
quae huc raro veniunt, ut salle onustae recedant. Sic unicuique nostrum donavit, ut el communicatores in
potuimusemere tres vel quatuor modios numismate, Domino claritatis ejus efficiamur. Xon autera haec
usque ad pr;esentem Septembrium mensem. Usque quoniam suramus sacerdos nosler fuit, sed quia
aio,
nunc vero non potuimus de novis geniminibus incruenlum Christo Deo pro saluteanimarum nostra-
emere, nisi unonumismate modiosquatuor. Miratus rum in ecclesia vestrasacrificium obtulit, et tantum
sum autem, et adhuc miror indiscretionem et com- illuminavit populum, confessor et praedicator veri-
passionem omnium qui quondam mihi pertinebant, tatis effectus. .Estimo sane quod certificari etiam
et araicorum meorum ac propinquorum, quia sic irrationabiliadebuerintanimalia (quanto magisvos
funditus infelicitatis me,T obliti sunt, et nec scire rationabiles etsensati?), quod omnia, quse in eum
volunt ut invenio, sive sim superterram, sive non facla sunl, ob rectam fidem ejus effecta sint, et hce-
sim. Miratns quoque multo magis sum in eos, qui £) reticorum abdicationem. Et hoc non aliunde, nisi
sunt sanctissimae apostoli Petri Ecclesi;p, quoniam quia pertinaciter adversarii perdurantes nullomodo
tantam dederunt operara de corpore ac membro suo. flecti, vel ad lucera veritatisconverti, sed etvalidic-
id est, super dilectione nostra, ad reddendos nos ribus affliclionibus et tribulationibus afflciebant, a
sinesollicitudine, saltem supercorporali usu, quoli- custodia in custodiam, ebexsilioin exsilium, eos
dianoquesumptu. Xaraetsi aurumEcclesiasanetiPe- qui circa monachum Anastasium erant, qui a tem-
trinonhabet,frumento tamenetvino,etaliis necess,i- pore multo hic propter Christum de loco in locum
riis expensa non caret per gratiam Dei, ut modicae tractus afflictus est. Simili modo et domnura Maxi-
saltem exhibitionis curam gessissent. Oualem putas mura, et discipulum ejus.Nunquid et isti rebelles
conscientiam habemusexhibendiante tribunal Chri- sunt? C;eteruin, de Pyrrho sciendum est, quoniam
sti accusantibus omnibus tunc et rationem reddenti- postquam certi facti sunt a ter beato apostolico, .ac
bus hominibus, qui ex eodem luto et massa consi- Platone, quod sponte fecerit libellum suum, locave-
stunt? Quae formido est, quae cecidit super homines runt eum in throno isto quanquara Deus statim
:
oouXov Toti 0£ou XaXoiv, TtXr^po-iOOiav e/tov ei; cl 6>i quam ad scrvum Dei loiiuens, certitudincm habcns
a-fio'/ avOpo)7:ov, ci (7uu6ouXe(jet; auTto tx^TTeXOiTv. Kat in te, utpote in hominc sancto, si des ei consilium
(JvT£Ypa']/a; auToi, XeYoov ,
[iv)0£v toiouto xoirjaai, .ibire. Et resciipsisti ei, diccns ; Nil tale facere,
e-Eio^ oux euSoxeT* ©eo; eTrtTT); paoiXEia; 'HpaxXetou, quoniam non bcne placitum est coram Deo, ul im-
xat Tou Y'VOu; auTOu, (7uui7rpa/0r)vat t^v 7;oXtT£i'av perio Heraclii ct generis ejus coopcrctur rcspublica
Ttov 'Ptouaitov. Aeyei 6 oouXo; Toti 0iou- 'Eav iXrflturi, Romanorum. Dicil servus Dci Si veritalem loqui- :
xpo; auTov £::tTroXr'v; T^apeve/Otoat , xal ur<3xc!|iat epistolam, qu;e dcfcrentur, ct subjaceo po^nis a le-
TaT; 0exou<7ai; Tto vo';jio) TTotvaT;. Kal Xeyei' 'Eyoi oux Egonon habcoepislolam,
gibusconslitutis ? Et dicit;
£/0) EZttTToX^Jjv, ixXX' OUTE oToa, £1 i^Xo); EYpaiJiE tjot. sed nec novi si omnino scripscrit tibi. Verum h;cc
'AXX' £v to) soaaTO) TauTa xaT' ^xeTvov eXoiXouv tkxvte; in caslris pcr iilud tcmpus omnes loquebantnr. Et
TOv xaipov. Aeyei TTpb; auTOv 6 tou 0£ou SouXo; •
Li dicil ad cuin Dci scrvus ; Si cxercitus totus hoc fa-
To «lOaaTOv o),ov touto SicXotXet, 1:0); (tu ukjvo; touto leb;ilur, quoinodo lu soliis super hoc me accusas?
(TuxosavTcT; i/e ; 0£o')pr,i7«; (ie totc, •/! eyo') ac Kai Vidisti meali(|uando, vel ego te? At ille Nunquam. :
XcYJt, o'3o£-7ioTE TtJTE (TTpa^ei; Tipb; tJjv <juYx),r,TOv 6 TuncDei scrvus ad sciiatum convcrsus dixit Si ju- :
Tou 0£Ou SouXo;,ElirEv Ei oixaitJv e5ti toioutou; 7:apa- stum est tales adducere calumniatores, vel testes.
xoiM^EoOai xaT7)Y()pou; r, f/oipTupa;, xpivaTC- «'^il •|'oip judicatc: Jn <iuit cnim jiidicio judicaveritis judico-
Xpt>X-.tTl Xpl'v£T£, XptOT^(7taClE', Xtti OttO |Jt£TpO) lAETpETTS, liimini ; ct in ijwi mcnsiirii nicticmini, mctictur dc 10-
[JLeTpr,OT^(7£(jOe', or,i7tv Ttov ^'Xojv 0EO;.» hi$(Matth. viil. ait omnium Dominus.
; :
ptyxa; •
O! Se eI; outjaa; e6o'ouv •
TpriYopts Auyouhte,
vincas, et magis sonuit vox occidentalium quam
Tou ptyxa; • Kat uTtcpiV/uiiEv vj tp(ov)| Ttov eii; ouojjia;,
oricntalium voces. Et tunc clamabat saccllarius:
t};v twv Eii; dvaTtJXviv (ptovr^v. Kat tijte xpauydsEt <ja-
Misil te Dcus ut incendaris in hac urbe. Dicit Dei
x£XXdpto"'ETT£ijt'^£ (i; 6 0£b; xaudOrjvat et; ttjv irdXiv
scrvus Gratias ago Dco, ([ui enuindat mc a sponta-
:
auTov
(|ui et notain illi jacere debuit suam circa eum devo-
Euvoiixv, Sixatov Se £(jTt, si xai utjiTv TrapitTTaTat,
tionem. Justum autem essct, si et vobis quo^jue vi-
Tov Tpb TquTOu GuxoydvTTiv IxStaaOrjvat dTTEXOeTv
dctur, ut accusator, qui liunc prxcessit, cogeretur
EVEYxat Tov TtaTpixtov IleTpov, xal toutov Tbv dSoav
abirc, ducturus Petrum p:itricinm, et iste abbatem
0t.)aav, xdxeTvov t^iV jxaxdptov Trdjr:tac 0eo'5topov. Kal
Thomam; et ille beatum papam Theodorum. Et tunc
TOTE Ttapouaiix TavTtov, eXeyov tw TraTptxtto IleTpoj •
Tptxio;^ 'O 0Eb; ^moG-A.s.i, xaXtoi; roiiT xai^oiv auTa, meam hactenus conservatam, ut hujuscemodi expe-
Eov oux eiatv dXriOyj • MeO' 3v aaxEXXdpio; itdXiv ttpb; rimentum prspstigiorum percipiam.Et dicit domnus
auTov [jlet' opYr,; Eirtev 'ATtXto; TtdvTE^^j/suSovTat.xalau
Epiphanius: Deus novit, benc facit deludens eos, si
[j.ovoi; dXr,0£uet; ; Kal dttoxptOEti; sittev 5 tou 0£ou Sou- vera non sunt. Post quem, sacellarius iterum cum
Ao?, auvSaxpuaai; Toj X(>Yto 'E^ouaiav Ey(^ET£, au-^oj- iradixitad eura Absoluteomnes mentiuntur, et tu
:
oXo)v, et ttoTE ovap to;outov d^riYlodjitriv, rj dXXou iz^ri- Christianisvidere adventum supersubstantialis Dei,
l^ouaevou -^xouaa, £i [j.f) t^ oiptx TauTr) ttapot tou xupou factoris videlicet, condiloris et creatoris, et proviso-
— epYiou Tou euvoixou t^; paatXeia;. ris, acjudicis etsalvatoris universorum, si somnium
tale aut vidi, aut alio refcrente audivi, excepta hora
hac a domno Sergio dilecto imperii.
EiTa TpiTOV <7uxocpdvT7iv Ttpo6(xXXovTat, 0EdSo)pov TOV Dein tertium calumniatorem proponunt Theodo-
jtov 'Io)avvou TOu xavotodTOU XEYO[i£vou, tov ETtixXrjv rum filiura Joannis dudura candidati, eognomento
XtXa, Tbv vuv Ya[x6pbv tou xupou HXdTo)vo; Toti ttaTpt- Chila, qui gener est nunc domni Platonis patricii,
xtou. XeYOvra^^OTt auvTu/iac [.'.ETa;u rjixwv ev 'Po)[xri dicentcni: Quia collocutionc inter nos Romie facta
VEvoixEvr,; TtEp'; Ttov paotXEto;, oieaupe, Tb XaXoujxEvov, de imperio, detraxit quod dicebatur, mutiensetsub
PuTia ttotiov xatXatSia. Ilpbc ov elTtev 6 Tou 0eou Sou- sannationes faciens. Ad quera servus Dei dixit
a In Grseco; Et quidcm ad orientem^ clamarent
illi : Constantine Auguste, tu vincas. Hivero ; etc, Sirm.
607 ANAST.\SII BIBLIOTIIECARII 608
Xoc • Ou?=T:oTe JieXe/Ot.v tjoi, ei ur) a-a; •»: A Nunqurnn (1is|)Ut:)Yi tecum, nisi semel cum sanctis-
65twTaT0u T:c;£i€uT£fou xufot/ 0iO/a:i<rTOu to'. simo pre.sliytero domno Theoiharisto, exarchi fralre,
;pou Tou £;ap/ou, Sto tov Tctaixrptov, TiioTfaTtE ; ii proptt^r primiier.UMi. jussus per litteras super hoc.
Yfau.uaT(.)v r.t^\ toutou. Kai tav euiEOw ifieuitJy.Evo; yuod si repertus fucro menliens, recipiam.
aTroXatit».
Et posl hunc, quartumadducuniGrej^oriumliiium
Kai ixETa TOuTov, TETapTOv dtYOutrt rfT,Yo'ptov tov
Pholini dii'entem : Quia perrexi nomain ad cellulam
ulbv *I>uTetvou, Xe^YOVTa-^OTi a:TT|).Oov ei; to xeXXiov tou
abljatis .Maximi; el me dicente (|uia el sacerdos est
d66a M:'.;taou ev 'Pcuuti, xaaou ei:i(JvTOi;,STi xat upsu;
iniperator, dixitabbas Anastasius discipulus ejus:
ioTiv 6 jiaTiAeu;. eraev 6 txSfia; 'AvatTTatito; 6 y.aOr,r);?
non sitdignus fore sacerdos. Et slatini dixit ad cum
auTou •
.Mt) a^tcoOrl eivat lefetjj.EuOeio; Xe^Yet TTfo; «'jtov
servus Dei: Time Deum, domne Gregori, nil tale
6tou 0eou oou).o; •
<I>o?y|0 /iTi TOv 0ebv xuft rfT,-/dfts.
hujuscemodi disputatione conservus meus locutus
Ouoev TTOtvTeXw; tv ttj zEfi toijtwv ota).£;et XeXa).-/',/.£v
est. El cum semet prujecissel in lerram, senatui
6 (TuvoouXd; ixou. Kai ^tiTTet eauTOv et; t/|V ytJv, Xeywv
dixit: Sustinete servum vestrum, et omnia dicovobis
TTJ cuYxXv-Tto^ 'Avac/eiOe Tou oouXou ujxwv, xai TravTX
sicuti dicta sunt: et arguat me, si mentitus fuero.
X£'Yti)i5);eXaXT|0/i.xai iXEY^et jxe eav }'eu(;oaat.'0 xuptd;
, Hicdominus meusGreporius veniens Uomam digna-
(AOu ojto; rpriYopto; IXOtov et; 'Ptoij.r|V, r,;iio(;ev eXOjtv
tus est venire ad cellulam servi vestri. Quo viso,
ei;TbxeXXiov tou SouXou uuiov. "Ov OeiofT,(;a;, to; eOo;
sicuti moris est mihi, projeci meipsum in terram, et
|/.oi enTtv. E^pi'{/a eaauTOv et;TTjv -fiiv, xat T:po(jexuvr,(ia
adoravi euni, et osculatussum, etdixi ei post sessio-
«uToi, xai -/itrTaaaaT^v (Xutov, xai eiTtov auTtp |ji£Ta to
nem : Qna> causa est desiderabilis advcnlus domini
x«Oi(jafTi; -f, aiTtar7i;T:oOT|r7,; Ttafouota; tou o£(Jtto-
mei"' j\t ille: Bonus, inquit, et a Deo confortalus
Tou jxou; Kai eittev 'O txYaOb; xai OEOcniftXTO; -^iawv
dominator noster, solliciludinem habens pacis san-
«(jTtdTT,;, cppovTi'(Ov Tv^; Eipv^vTi; Ttuv o-fitov to'u Beou
ctarum Dei Ecclesiarum, jussionem fecit ad divinitus
exxXTiatwv . £T:oir,(J6 xeXEuaiv Ttfb; Tbv 0EOTi|j.r,TOv TTaTr-
honoraiuni papam, miss» eliamoblationead sanctum
Ttocv,T:£'a|a; xat Ttf otj^fOfocv ei; tov ijtYtov lleTf ov Trp oxpE-
retrum, liortatus est eum, quo se pnesuli Constan-
T:d[/Evo; auTbv EvtoOT,vatT(o TTfoeOftoKojvoTavTtvouro-
tinopolitano uniret, qu;e mitti per mediocritalcm
).60);'a7:ep TTeijLoOT,vai otaT?,; EaTJ; uETf tdTr^Tocxar/j^iwjE
rb eu^jeSe; outou xfoTo;. Kai Ei::ov Ad;a ©Eco tco TTOtr-
meam dignatum est pium ejus imperium. Eldixi:
YaXr,vdTr,;, itotXiv EiTte, EittEp oioa; ; xotl Eijta;, Eri tw a Deo coronala ejus jnssit tranquillilas, si nosti ? Et
TtjTtco. Kai eipTiV 'ASuvaTov, o); oi[jiat, touto xaOsirrr,- p dixisti Sub Typo. Et dixi Impossibile, ut opinor,
: :
peatv Ttov lepwv TtJTto; TtoteTTat cpwvwv, oXXa atwTtf,v, sacrarum Typus eOicit vocum sed laciturnitatem, ut
t/a Tr,v eipr|V/)v oixovou.-/-''!toaev. Kat eiTtov 'EcTt Ttapot dispensemus pacem. Et dixi: Est apud divinam
T^ Odia YP^t'? <j'"'~''1- J^*' civaifeat;^ 6 0£u; ^ap eiTteSto Scripturam taciturnitas etiam demptio. Deus enim
Tou AaSti- Oux eiat XaXiai,ouoe Xo'YOt,cov oux txxouov-
i< per David dixit:A'o)! suut loquelx ncque sermones,
Tai ai cpcDval autcov » . Ouxouv et j/.^ XaXouvTat xat (xxouov- qufiruiii non audiantur voces coruin (Psalm. xvill, 3^.
Tat ot Tteot 0eou Xoyoi, ou5e ^o); eial, xaTo Tf,v Fpa- Ergo nisi dicantur et audiantur sermoncs qui de Deo
fry. Kai etTta;* M-/, PoeXr,; oe ei; vJXa;, £^(0 dfxoupLai sunt,nccomnino sunt secundum .Scripturam. Et dixi"
Tw r,Yit;) auiji.6o'Xto . Ka" Ttio; odvaaat tco ixYit;) dfxsTaOai sti Ne miltas me in silvas ego sancto contentus sum
; :
EiTTa^^ Ata Tbv xufiov, ttco; ; EtTte' |jioi, e;fr|V, Tb au|jL- niam cvidentcr obtruncat symbolum Typus. Eldixi-
SoXov, xai Y^^wOi Ttw; dvatfeTTat UTtb tou tutiou. Kal sti : Quomodo propter Dominum ? Recitemus, dixi,
^p?o) Tou \l-(t'.v ritaTeuto ei; ?va 0£bv IlaTepa TtotvTO- symbolum, et scito qualiter obtruncetur a Typo. Et
XfixTOfa, TtOf/,r/,v oufavou xat frfi, ipaTtov te TtdvTtov coepisti dicere: Credo in untim Deum ratrem omni-
xat dopdTO)v. 'ETtia/e, eiTtov, ixtxpbv, xal jjtdOe Ttco; -^ potcntem, f:ii'torem civli et terra', visibllium omnium
Tc^ov Iv Nixaioe TtiaTi; r)fvT,Tat. noiT)TT); ^ip oux av eit) el iiivisibilium. Allende, dixi, paululum, et disce
0£b;,OeX-/'aew; xai IvefYeia; tfuaixr,; caT£pT|iJi£'vo;,£iTt£p qualiter apud Nicseam convenienlium lides ne^'elur.
OEXr,aa;, dXX' oux dvaYxaaOei; eTtoir^ae tov oufavbv xal Faclorenim iion esset Deus, voluiitate ac operalione
rf,v Y^v, E^Ttep EXriOEtJet b/ Ttvetjjj.aTt AaStS" «IldvTa 6'aa naturali privatus, si volens el non coactus fccit coe-
T^OeXriaEv 6 Kup(o;, \l~ovrimv tv tco oupavco xai h tt) lum et terram, si verilatem profert David in spirilu,
YT), Iv toT; OaXdaaai;, xatlv Ttdaat; toT; dSi/oaot;.» Ei dicens: Omnia quxruwjue voluit Dominus ferit, in
KwV(JTaVTivOU,).£yOVT£? •
lUpiEXtOJJtEV TO 6u.oouiiov
in scriptissub .MnsnoConstantinodicentes Aiifera- :
Y0t)vOU
Tt()V(o; Ta to't£ -{t^/iiizvii ^'"^ ouSeU Tiov p^ijt- fertur, qiii ea qux tunc gesta sunt studiose scnpse-
Yf*'|'°'"-
X£(ov r|8uv/i0v) tjiEijat? !pt))vaT; itETtjai tou? GEOtpopou? runt. Etnulhis imjieratorum potuit mediis vocibus
iTaTi'pa? (7t)a6tSa(j0vivai toT; Ijti auTwv atpETt^oudt, suadere dciloi|uis Patribus, ut convenirent in ea
aXXa TaT; TsavotT; xai xupia;, xai xaTaXXr,Xoti; tw quiE ipsi sectabantur; sed expressis vocibus ac pro-
'
!=0£a X/y£' eivat tcv IMeX/tdeSsx; Etpr,;. Kat eTtiov, Scriptura regem et sacerdotem dicit esse Mclchise-
Ivo; To~ iudit p-,(dtXeti<; Oeoij Ttov o) <t)v YEvoaevou coudet dech"? Et dixi Unius natura regis cunctorum Dei,
:
?ta Ty,v r|'J'~v d(0TT,pt'av apytEplto;, eT; uxrjpyE TUTtoi; 5 natura etiam ob salutem nostrain pontificis facti,
ME^yidiS/x. 'Qi; Si yz xaTot t-Jjv Tct^tv MEX-/td£3£x unus erat typus Melchiscdceh. Quod si secundum
fccov Eivai XeYei; ptdiX.ea xai tspEa, xai toc XotJti ordinem Melchisedech, alium dicis esse regem et
ToXy.-.'dov EiitETv, TO" ((
'A^aTtop, aaiiTtop, (XYEveaAo-YriTOV, sacerdotem et reliqua prssume dicere, id est: Sme
;
}JtT|TEapy),v •?iaEpr;v,a')iTe teXo; ^tor,; e/ovTa.))Kai dX(3- patvr, siite matn', sim' getiealogia, >ii^'jue iititiam die-
jtE! Tov Ix TouTOu 'jvaouo'aevov xtaov. 'AXXo; ^ap Etjpe- 1-um, ne'iuc fmem vitx hatientem (Hehr. vnj. Et ad-
OvideTat Oibi; b TotoijTo; txvavOptoTtr^da;, xa^i t-J^v T(x;tv
verte quod ex hoc oriri valeat malum. Alius quippe
IMeX/tdEOex, 'xkV 0'j xaTa "^ry Tot;!v 'Aaptov t^jV -Jiijttijv
talis repericturDeus incarnatus secundum ordinem
5£roupY(ov dtoT-rpiov. Melehisedech, et non secundum ordinem Aaron sa-
lutem nostram perficiens.
nXr,v. Ti OeXoaEv ota jtoXXtov IXOeTv ; Ei; tt,v aYiav Verumtamen, quid volumusper multadiscurrere?
(xvaoopav lirt t^; 'xYta; Tpa-:Tc'^T,; ;j.£Ta tou; txpytEpEai;
,
D Inler sacras oblationes supra sanctam inens.ira post
;-ai leoEa; xat O!axo'vou;, xal TtavTo; lEpaTtxoii TaY[Jta-
pontifices, et sacerdotes, et diaconos omnemque sa-
Tot;, uETa Ttov Xaixtov oi SadtXET; av/iy.ovEuovTat , Xeyov-
cratum ordinem, cum laicis imperatores mcmoran-
Toc ToTi Siaxtjvou- Kat xijiv Iv :tidTEi x£XOtar,[jL£v(ov
tur, diccnte diacono Et corum, qui in fide dormie-
:
; Etjrov. 'Arre-
xctO'/). OTt Ti; oYia; Tetjaapa; ii(ipolitaiio?Etdixit Noii commuiiico. Ouainobrem
:
(juv()Oou; £;£'6aXov oti
Toiv £v 'AX£;avopEt'(X Yevo|XE'vo)v Evvea xE^a),aJo)v.xoi oi4
11011 Cdiijiniinicas ?dixeriiiit. Resiiondit : Quia sancta
Trj; ev TOUTr) t^ jrdXEt Yevou.£'vr,; Tropa
i|naluorconcilia ejecerunt per illa novem Capilula,
^EpYiou 'ILxOe'-
ffEO);, xoi ota touto jrpotJE/io; (lu* facta sunt .^lexandri*, el per Ecthesin (iu;e in
£Tri tt;; exty); ivotxTtS-
vo; EXTEOEVTO^Turrou' xoi oti hac urbe a Sergio patrala est, et pcr Typum qui
oxEp EOOY[J.otTt(rav 8ta twv
X£;toXai'o)v, otJt t^; 'ExOstjeo); xoT£'xpivov
nupcr, id cst per scxtam est iiidictionem expositus :
•
xoi ajrep
^5oY|J.otTt(jotv otot TT,; 'ExO£'(jEO);,ota
et quia, i|u;e per illa dogmatizaverunt per Ecthe-
TouTiJTrou fjxuptotjotv,
xoi xoOeTXov JotuTou; TOtJOUTOtxt;. Ot Torvuv ua' iouTwv sin, per Typuin irrita statuerunt, et deposuerunt
xoTaxpiOEVTE;, xol uirb twv 'Po)(j.ai'o)v, xot t^;
semetipsos tolies. Illi i^^itur, qui a seipsis daranali
jjiETa
•JtoTov :rvEuua toT; rrapa tojv TOtouTO)v eTriTeXoutiivot; sacerddlio denudali, (|ii;ilia celebrant. rogo, myste-
ExtsotTo; KalXEYOUTiv ouTtT)' 2iu ij.o'vo; (jto^T). xal itotv-
ria ? Aut (lualis spiritus, ad ea (|u;c a talibus eele-
koToe; ij.:)) 7tpo<jxuvr'<javT£; tt) etxdvt, 7tavTo)v ovOso)ro)v varis, et omnes perhibunt? Et Neminem da-
dixit:
rpotjxuvouvTtov. Ou Yap £<Jxdzouv tJi twv (xXXojv, <xXX'
innaverunt tres pueri nou adorantes iconam, cum
Idxoirouv ©^to); av auTOi ExjrEtjoxji tv;; (xXt,0ou; eu-
li;inc oiniies homiiies adonrent. Non enim iiittMide-
ij-y)
" Interpres legit insuper b iwffTaT»); jj.ou. Et mox, i> Hoc cst accensionera.
xeXeiieTE.
613 COLLECTANEA. — RELATIO MOTIONIS IN S. JrAXIMUM. 614
Kal £'iX£TO anoOavEiv, xat it.r\ Trap aTCETsTv tS Beoi, xol A eorum qui non adoraverunt Dcum sccundum Darii
OTtb TT,? iota; (j^aTTiYwO^vai auv£iSr|(j£ioc, E^i Tvi Ttapa sanctionem sed ([uod suum erat inlendit, et elesil
SotdEi TUJv CBudei voaiuLtov • xaao; auv [xr) St-> 6 t)£0; xa- raori et non cadere a Deo, et a sua conscientia fla-
TOXfTvai Ttva, r, ei-tte?/ ot! sy'"' ;J'0''0? <i<o'o|/.ai • alpou- gellari in pnevaricatione eorum quip legalia sunt
(jiai oi aTtoOavcTv, ?, Opor|5tv £/ti)v xaToi to (juvEtSbc. oTt natura. .Mihitfue Deus non det damnare quemiiuam,
TTEpi TTiV Ei; ©Eov witiTtv iTapEtTipotXiiiv xaG' otovSiiTroTE vei dicerequod soius e^o salver Quantum autem !
raverim raodum.
AEYOUdiv auTto^ KoiTt Ey_Et? Trotricat, twv 'Ptoaadov Dicunt ei Et quid facies, cum Romani unitl
:
tvouoEvtov ToT; Bu^otvTiot;, 'ISou Yop /Ok rjXOov ot a-rro- Byzantiis fuerint? Ecce enira heri venerunt apocri-
xpictapiot 'Ptouir,;, xol auptov tt; xupiaxri xotvti)vou(7t siarii Rnmani,crasDominico diecommunicabunt
et
T(o rraTpiap/yi, xal -oit or.Xov YtvETOt, OTt au cita- patriarchse, hoc omnibus manifestum fit
ac per
TpESit? TOu; 'Pojutoiou?. 'Au.ET.Et coti aTrapOivTo; exEiDsv, quod tu subverteris Remanos. Denique te illinc
ouveOevto toT; ^vTauOa. Kol eiite itpbi; outou; '
01 iX- ablato, mox consenserunt his qui hic sunt. Et dixit
OovTE?, o!ov5r^~OT£ i:pt)xpt[ia Tto Opo'vtp 'PtoariC, xov B ad eos : Hi qui venere, praejudicium quoquomodo
xotvtovr^trtotjtv, Erotv oux r;YafOV Ttpb? Tbv TraTptop/riV sedi Roraana;, quamvis communicent, eo quod non
E-tCToX^v, ou — otou5f xoi o'j irEiOouiat TrotvTW;. OTt o\ detulerunt ad patrlarcham epistolam. non faciunt:
'Ptou.oTot ivouvTot ToT; £vTauOo,Et arj bu.o).OYr'(Jto(7t Tov et non credo aliquando quod Roraani uniantur istis,
Kuptov ^iUitov xot0£bv,xa9' ixotTspov Toiv l- lov, Iv ot; nisi confessi fuerint Dominum nostrum et Deum,
T£ Xat S-JTEp EdTlV, ElVOt 0U(7£t OsXriTtXOV TE Xa't £V£p-pi- secundum utrumque eorum ex quibus est et quK
Ttxbv T^; fiu.tov (jo)TT|pto;. Kat liyoMlvr Ei Sc ouutSt- est, esse, et natura voluntarium et operatorium ha-
SaoOtoiTt ToT; EVTOuTa ot 'PtoaoToi, ti xoieT; ; Koi sfaE' bere salutis nostrie, Et dicunt: Quod si connexi
Tb IIvEutxa TO aytov Sta tou otTOjTo^Xou xot o^^cyeXou; fuerint his Romani, quid facies".' Etdixit: Spiritus
tXVoOEfJlOTt^Et TtOpot Tb XYlpUYU.!! Tt VOaoOETOUVTO;. sanctus etiani angelos anathematizat. prjeter id
Kal XEYOusfllotvTto; a.vifx.ri EtrTi, 0£Xr|U£i; X£Y£O0at quod pra;dicatura est, innovantes.
Irti XptuTou xai IvEpYEto;; 'ATiExpiOri • HZijct (xvotYxr), Et aiunt : Utique necessitas est voluntates dici
E^TCEp EuoEfietv xorot iXrfium OAtoasv. OuSev Yop Ttov in Christo, et operationes ? Respondit : Omnis ne-
ovTtov, /lopt; EvepYEio; ^uctxr;; u;fE'(7TT,x£v.0i y»? «Y^^' cessitas est, si duntaxat jiie revera sapere volumus.
IlaTE^pE; ifavEpto; XEYOuai, wf,iz Eivat, •?! fvibya/.ecfion Nihil enim eorum qune sunt sine operatione naturali
jf^topt; tt;; outjttoSou; auTTJ; EVEpYEto; tt,v oix/SiiroTE n subsistit. Sancti namque Patres raanifeste dicunt
<pu(TtV £1 Sc OUTt'£(TTtV. OUTE Y'VtoOXETat oufft; OVEU Tv]; non esse, nec sciri, sine substantiali operatione »,
auTTjV ouottoSio; /apaxTT,pi^ou(n;; IvEpYEta;, kSS; Etvai quae hanc subtantialiter characterizet quemodo :
-
Tov Xf KTTov, ^ •p/topi^EoOot Qibv (xXT,6to; cpuost xol iv esse Christura, aut agnosci Deura natura veraciter
GptoTiov, av£U Trj; Gsixr,; xo\ !XvOpto::ivT,; IvEpYiio;, loTt et horainem est possibile? Aniisso quippe, secun-
8uvoTo'v; 'ATtoXEOo; Yop, xato tou; IlaTE^pa;, To Spu/t- dum sanctos Patres, fremibili, leo non jam leo, et
xbvb Xeojv oux eoti Xeiov, XOt XUtiJV TO UAOXTIXOV, OuX latrabili, canis non jam canis et aliud quodcunque
;
EOTt -xutov. xat (stXXo Tb oiovouv Tb ouoixio; OUToti ouo- perdito quod se naturaliter commendabat, non ul-
TOTtxbv tiTToXE^oav, oux EOTtv ETt or:£p r,v Koi AEYOUOtV terius est quod erat. Et dicunt ei Novimus vere :
auTto •
OtSooEv ovTto; oTt ouTto; riv •
ttXtiV [jlT| Xu-r^^r/;;
quod ita sitverumtamen ne contristes imperato-
;
Tbv ^aotXia, Sti t^,v EipT|vr,v xot |xovov T:oir,oavTO tov rem, qui propter pacem tantummodo fecitTypura:
Tu~ov. oux I::* (xvoipEOSt Ttvb; Ttov izt XptoTou voouaE-
non i:i aderaptionera cujusquam eorum quae in Chvi-
vtijv, !i).X' m Eipy;vii. T-);v o!to:rr,v tiov -rrotouotov r)|V
sto intelliguntur, sed ad pacem silentium vocura
ototcTaotv cptoviov otxovou.ouvTa.
quie faciebant dissensionem, dispensans.
Kal iia; 5 tou 0£ou SouXo; ESfjTo-,/ ei; t-/;v y^v
f Et projiciens se Dei servus in terram cura lacry-
ijtSTa Soxputov •
Oux lo^EtXE Xuxr,6T,vai 6 oiYoGb; xai t-j
mis dixit : Non debuerat contristari benignus et
EuoEo-);; SEo::o'r/i; xOTot tt.; eiay;; Ta-EtvojO£io;. Ou ^ap
pius dorainus adversus humilitatem meam non :
a Quae interpres omisit sic supple : ullam qmm scitur natura absquc operatione quse ipsam substan-
umque naturam. Si autem neque est, nequeyogno tialiter charaettrizet quomodo, etc. SiRM.
j
613 ANASTASn BIBLIOTilECARII 616
-o; 9'j(i£t Yvtopi^ETit. 7wfii; auotpTia?. Eirriv av
Kr,c. Ei t£ TsXsto; Etrrt xaO" EzaTspov. w; crjoevo;
|),)..
X cem. In nullo onim eorum quibus ut Deus scitur,
y.otT
vel eorum ((uIIjus ut homo nntura cognoscitur, ex-
ixctTEpov tXXtzT,;, T:poyxv(~); to y.oLt auTov o^ov voO:'J£i
cepto (luntaxat |ii'ccato, est iraperfectus. Si autem
[xudTriptov, 6 ijtr, iaoAoytT^v otuTOv Eivat S-Zp etti, uETa
perfectus est utroque, sicut in ullo ex ambobus
Ttuv ::pocovT(ov auTO) xaO' exaT£:ov, iv oT; Tt, xat fctp est minoratus, manifeste totum ipsius adultcrat sa-
ttrrt, rravtt^w fjctXMv iSit.iixaTOJV.
crameiitum, tiui non confitetur euin esse quod est,
cum existentibus sibi omnibus naturalibus idio-
matibus, ex quibus, et in quibus et qu;u esse
probatur.
Kai fitxpbv ci(-)-T'!javT£;, a).).r,),oi; TrpoaveucaiTe; Et cum paulum tacuissent, et ad invicem innuis-
Xeyouti • ndOEv ouvaTat OiT-oi, oTt to; cuviioou; £x- sent, aiunt : Unde potes ostendere quod sanctas
CaXXoufftv o\ Opovou Kt-^virTavTtvouTO^Aet.); ; Kai ) £^£1 synodos abjiciant hi qui sunt throni Constnntino-
auToT; • 'Hor) oeJeixTai oeptxoj; Sta tiov iv 'Po)}*.-») Xa- poleos ? Qui ilicit eis Jam parlim oslcnsum est per
:
Xr|0£vT(.)v Tap' £;jLOu rrpo; tov xuptov FpriYdptov, tov ea qupp Romip locutus sum ad dominum Grc^orium
0(7T|Xpf,Ttv • Kai Hiv, tt -apiOTaTat Tt~) o^orroTr, Tot/TO
a sacretis. Et nunc, si plaoet dominatori ut hoc
OEtyOr,5£i70at, xeXeutrei ooO^vat aoetav to) ova;t'(;) u;jwv
f(.->,
ot cuY/_wpr>avT£; ; 'jVrrexptOri, ot r^; 'Exx),r,ci'a; i;i- dominatori facere rypum persuascrunt et liis qui '?
€:Sacav, xoi ol op/ovTE; cwt/w^rpttt. Kat toou 6 permiserunt. At ille Qui, ait, sunt qui persua-
:
f u-o; £x Twv ursuOuvtov £i; Tbv (xOtoov >:-jt xaOap bv tA- serunt, et qui sunt qui permiserunf? Respondit:
0-,-,; aipscEo); £;£tiv«/_0-^|. '\),).a cuu.6ouX£ijcaT£ -otvjcat lliqui enuit Ecclesi;e suaserunt. ct principes per-
£r:of/-|CEv b EiJcjGr,; T^ ^•''''k-Ti Y^^'*,''
-''•'! scjtou jro-- ^ miscrunt. Et ecce sordes a sonlibus in insontem et
-o;. 'ExeTvo; yi^P a'cOdu.£vo;, OTt •j.dYOV ajToti tiv£; onini bicrcsi parum excussa est. Scd consilium dalc
xara rJ;v ouctv xara/Eouct, Sta x£}.;'jce(o; eXeuOecov ut faciat quod fecit piae memoria' quondam avus
JauTov £::oir,ce t^; e-i T»i 'ExxXr.ota p£;/''jE(o;, vprl/a;. ejus. lile quippe senticns quod in vilupcrium cjus
Oti ExOect; oux ecTtv £;/.-}), oiJte iy'> u^T/.Ydpsuc-/, in Occidcntc quid;im pr(iruni|icrenl, |)cr c|)istol,im
Y^p
•7, £X£'),Euca
YEvEVjat- (xXXa i^EpYsOi auTr,v 6 T:aT:i?'o- liberum se fccit ;ib Ecclcsi;p (|ucrimiiiii;i, scribens:
/r,; cuvTa;a; -Trpb :r£vT£ ekov tou oveXOsTv iit (xrrb iiiquit, non cst mc;i, neiiuc enim ego
r/i; « Ecllicsis,
c»v/roA/j;, i/ou xot' aur),v y£/o;/£'vou Tr,v jra ut ficrct. Scd cum hanc
£oe/|0-/i - vel dictavi, vel jussi Ser-
v-u:ai';/ova j^dXtv. (5vd;/aTi ;/ou rpoTEOv-vat a'jr),v i/eO'
gius patriarcha coraposuissct ante quinque annos,
uTtOYp-cfv;; • xat xaT£SE'a;r/;v r>,v ixffvou KOpatxXr.ctv prius (luam ab Oriente repedassem deprec:itus est
l\uv Sl YV5U? ^Ti Tf.e; irr' auTT,v cia;/(X/ovTat, rract mc, cum ad banc fclicem pervenissem urbcm, ul
8)|Xov-otto, 5rt 0'jX f(jTtv .^fi.i^. Ta.jTTiV £7ro^r'cxTO r>|V iiiiminc mco propnncrclnr cum sub.scriptione ct :
xeXeuoiv Trpb; tov |/axapiov 'Itoovvvjv zorrav, xoToxpi- Nuiic vero cognoscens
suscepi ilcprccaliiiiiciu illius.
!
; :
TouTO xa^ 5 vuv eu(jj6to? paiT(X£ui.)v r)|/.iov, xal l';i'tli<'siM iii liisi|ii;p s(;ri|)s(!i\,t
i:oiT|(j£i tnni; ail l'yrrluini.
|ji£V£T TravTeXtoi; ap-^avTO? Ttixayi; iJtqxij/Et.); ^ Tipo'X-/i']/i? iitcxeo tcm|)oie uhiiiiie Sorj,'!! essc dicitur Kctlic-
auTOu. To'ts (j£((iavT£; Ti; x£ffaXi;, £(jitoTTr)(iav, touto sis. IIoc faciat ct is (|ui pic in nobis im|icrat, ct
(xo'vov £iprixo'T£i;, 67,^ Sudj^tprj xai avexCaTa. pcrmaiiebit omninoinlcmeiMta ab mniii rcprchen-
siiine oiiininejus. Tunc ninveiites caplta silueriiiit,
Iiiic taiitumiliecntes ; Oiniiia clifficilia ctperplexa.
TouTOJV xal eTEptov Staiio'piov XaXriOevTtov, itpotjxuvri- Ilis itaque ct aliis diversis edictis, adorati et
OsvTt; xal Ttpodxuv/itjavTS?, jjisTa Jtotari; iXapOTT,TOi; (xv£- ador.intes, cum omni hilaritatc disccsscrunt. Et
)^topr|(jav. Kai ftaXtv Tto (xXXto (ja66(XTto, dvviYaYOV au- 1'ursus alio sabbatoadduxerunt cosln palatium, et
TOuc £v Tio TCaXaTtto •
xa\ £i(j(p£'pou(ji TrpoJTov tov jjtaOvi- introihiciint priinodiscipnliim scnis, coiivenienlilius
T-Jiv Tou YEpovTo?, tjuv£XO()VTtov xal Toiv Suo TtaTpiapyiov. etiam tniic dunbns pariler patriarchis. Hl duennt
Kal (XYOuji K(ov(iTavTTvov xal M'ovav xaTViYopoui; tou Cicistantinuin et Jlennam sciiis accusatores, exi-
Y^povTOi;, xal (XTtatTouvT^; Tov [jiaOrir^|V (juYxaTaOeijOai gciites adiscipulo, tiuo ac((uiescerct his qua; a se
ToT; xaT' auTSv XaXouiji^voi;. METot Sl uixtjrii; Ttap^-^itJia; • dicerentur. Astdiscipulus cum fiducia omni ad sc-
eJitev 5 |jtaOriT^ (ittpo'6to(; itpbi; t^v (juvxXriTov •
Ktova- natum intrepidedixit : Constantinum introducitis
TavTTvov s.l<saLyf:B Iv OExp^Tt.) itaXofTiou ; Outoi; oux EUTtv in st>crelariuin palatli ? llic neiiue prcsbyter est, nc-
ouT£ Ttp£ii6uT£poC,ouT£ jjiovx/i;, (xXXot TptSouvo; Ou|Jt£- i|ue luonachus, sed tribunus thymelicus : innotuit
Xrii; •
i-p/topia9ri 'A^poT? xal 'PiojAaiot;, TtoTa Yuvatxa Afris atque Romanis, qualcs mulierculas pascens
poaxtov t^XOev ^xeTae. IlctvTe; £|jiaOov Ta? itavoupYta; iliinc venerit. Nam et omnes didicerunt versutias
auTou, S £7toiri(J5 Ttpi? to XaOEtv » itoT£ ijtjv 'kiyon, oTt cjus, quas exercuit ut lateret: modo quod sorores
aO£X(pat auTOu etot, TtoT» Se, oTt Sia to xotvtovrjoai sn;c fuerint dicens, inodo quod,
fjfJi iie cnmmunicarent
TTJ 'ExxXr|(jt'ot Kto<aTavTtvouno'X£to; Eit^p£ auTai;, iva [ir\ Ecclesifc Conslantinopolitan;e, tulerit eas aflirmans,
J^potvOtoat Trj aipETtxri xoivtovta. 'AXXot xal itoiXtv eoiv ne vidclicet polluercntur h;erctica communione. Ye-
X£t']/-<i auTio (iTtaTotXri, xal Eupri "/^topav [jfJ) Yvtopti^ouaav ruin etsi rursus sibi defecerint epula?, et invenerit
auTov, Ta auTa [itoiET, attj/pou xepSou; X.otptv, xai ^u- locum se nonagnoscentem, cadem facit turpes lucri
otapSi; viSovrii;. Kai [JteYot^^ ata/tjvvi egti to xctv (juvtuy- gratia el sordid;e voluptatis. Ingensque confusio est
3f_a'v£tv auTto, toT; tretjtvtoi; ptoivat OeXouatv. EtTa |jtETa saltom loqui cum co his qni rcligiose vivere volunt.
TauTa, £po)Tr|OE'ii; £t tov Tuitov (xv£0£[jtotTt(jEV ; 'Acpo- Deindc interrogatus Typum
si anathematizassct,
6to; EizEtv • Ou [ji(3vov txveOsijictTKja, otXXot xat XtSeXXov (J iiitirpidedixit : Non solum anathematizavi, sed ct
£Tcot'r|(ja.Ti ouv, ou/ 5j«.8Xoy£T? itEitof/iXEvat xotxto;; Ae- libellum feci. Ergone, aiunt ei principes, confiteris
Youutv auTto ot (xp/^ovTEC. Kal XsYEt, |jfJi Sto 5 Oeo?, Tva te male fecisse? At Non tribuatDeus,
ille : ut qnod
6:t£p £7totri(ja xaXto? xaTot Otrji^xm ExxXriaia^jTtxbv^EiTra)
bene et secundum ritum Ecclesise feci, dicam fa-
YEVEcOat xaxto;. Kat TtoXXot oXXa Epo)T-/iOEU,xatotTtoxpt-
ctum fui.sse non bene. Et supcr multis interrogatus,
OeIi; xaOto; 6 ©ebi; lytop-ziYridEV auTi'o, l^oiYETat tou oe-
cum resiiondisset secundum quod sibi largitus cst
XpETOU.
Deus, cducitur dc secretario.
Kai EitjoiYOutjt Tov Y^povTa, xat Xeyei itpo; auTov
Et introducunt senem, et dicit ad cuin domiius
xupt? Tpt.')tXo; •
£171^, (x6Sa, pXETtE, EtHE tV okrfleim,
Troilus Dic, abba, vide, dic veritatem, et miserc-
:
xai eXeeT (JE SEaitOTT,; • Eiti ectv Stot Trji; vo[jtt(jLOu SiriYT^-
bitur tui dominator. Nam si ad logalem inquisitio-
tJEO); EXOto[ji£v, xa\ Eup-/) xctv Ev Ttov xaTVjYopriOevTo^v
nem vencrimus, et invenerit s;iltem unum vcrum ex
(jou (xXr,OEc, voi/oi; tpoveutjEt cre. Kat EiTce • xott riS'/i
his de quibus accusaris, lex occidet te. Et dixit
etTtov, xai TtotXtv Xeyo), oti lotv [<.o'vov tv XEY'(lTat Eivat
Jam dixi, et iterumdico : si unum tantummodo ex
dXriOE?, xal 5 XaTava; ©eo; EtjTiv • Et Se oux eoti (-)eo?,
his (|u;e dicitis cst verum, et Satanas Deus est : si
txXX' (xttO(jT0tT-(i?, xai Tot xaT-/iYopr|0£VTa [xou i]/Eu5rj, xat
vero non est Deus, scd apost;ita, et ea supcr tiuibus
•
dvuTtooTaTa. IlXviv ei Tt xeXeuecte Ttotritjat, Trof.iGaTE
D accusor falsa suiitet minline subsisleutia. Veruin-
0ebv (jsStov, oiix dStxoTi i./.at . Kat XsYEt auTto • Oux dvE-
tamcn (|uidquid jubelis tacere, facite: Deum colcns
OeiJiaTica; tov tu^hov ; 'A-TtexptOri • HoXXaxii; Et-:tov, 6'Tt
non injnriam p;itior. Et dicit ei : Non anathBma-
dvEOEtiaTttrot. Aeyei «utio •
Tbv tjttov dvEO;ij.ctTtcai;
tizasti Typum ? Respondit : Multoties dixi, tjuia
Tov paotXs^a dveOEij-otTttja?. 'A-ExpiO-/i 6 tou 0eou Sou-
auathematizavi. Et dicit ei : Typum anathema-
Xo;^ 'Eyw patJiXEa ouxdvaO£u«Tt(ja, dXXi /dpTriv dXXo'-
tizasti, imperatnrem anathematizasti. Respoiidit
Tptov Tvji; 6p0o5()^oo xat ExxXriutatjTtXTi; itttJTEtoi;. Kal
Dei servus : Ego, inquicns,
imperatorcm non au;i-
Xeyei auTto • Hou dvEOEUtaTttjOTl uTtb TTii; (juv()5ou Tt!>-
thcmatizavi, sed chartam alienam ab ecclesiastica
[Ar,;; 'Aitexpt'Or|- Eti; t-^.v 'ExxXT|(jt'av Tou2oT/ipo;,xai et;
lide. Et dicit ei Ubi anathem;itizatus est a Romana
:
TT|V OeOTOxou. To'te Xeyei Ttpb; a^Tbv o eitap/oi;' Kotvo-
veT; TT| 'ExxXtiOici Ttov tooe,
synodo? Respondit : In ecclesia Salvatoris, ct in Dci
r\ ou xotvo.ivsTi;; 'A-!t£xft'0'/i,
Pairol. GXXIX. 2p
(HO .\ N.\>T.\?1I B1BL!( )TIII l-C.A It II 620
.\ Si foras, iiKiuii, ejeiit synodos, qnomotlo in diiily-
y^iytf Kat T''c ?vT,(ii; ovoixaxojv, twv SoYu.aTwv £x6£6ati-
chis recitantnr? lit dicit Et qui iirofettus est no-
(iivcov; Kai ouvaaoc, eoti, touto oiT-oi'; xai ei-rrsv
•
:
et Grypcos odio
habes? Respondensautem Dei servus
IIapaYYE),iav t/oiix^i, tou [i^ [jtt(j7;cai Tiva •
aYazw tou?
ait l'r;tce|)lnm hahemus ne queinquaiii odio ha-
:
'Piojxatou;, tl)? 6u.or:i'iTTOu;, tou? oi rfatxou;, to;
beamus. Dili^o Romanos ut unain mecniii habentes
6jxoY),toa<jouc • Kal ?ta),iv "ilfn auTio 6 cotX£X),af to? •
^£^£1
ioquentes. Et iterum dicit ei sacellarius (Juot an- :
ouTt"!). IliJffou? yfo'vouc Ey£i [xetJi ooti 8 (xaOriTr'; oou;
ov ouoEv dtTOXpiOyi Sk<ai. liuliis tuus? Respondit, triijiiita seplem. Tunc unus
clericorum exclamavit : Retrihnit lilii Deus qu;c
B cunque fecisti beato I'yrrho. Ad quem niliil omniiio
respondit.
Toiv naTfiafytov £',fiO£Y;aTO. 'Ev Se T.y. xiv£"taOai ::£fi quidquam efTatus est.
luillus |ieiiitus])atriarcharum
T^; iTuvo'oou 'Ptoixr,; 16-[ov, xfa^Et 6 Ar^jxoTOEvr,; • Ou Cumque sermo dc synodo Romana motus exstitissol,
X£XUftoTat iruvooo;, tou (;uYxfOTr'TavTo; auTr,v xaOai- clamat Demosthenes Non est firma synodus, eo, qui
:
ri
akV loitoyOrj. Iloia ye'yov£v em toT; 7:£~faY|XEvoi; odv inquit, depositus esl, sed expulsus. Xara quae sub
ootx/] xai xavovix-J) 7tf5c;t; ds^j/a^^to; t/oixsx a^jTOu Tr,v gcstorum serie synodica et canoiiica facla est actio
xaOaifsjtv ; nXr,v i'va xai xavovtxw; xaOr,f£Or|, ou zoieT continens ejus diligonti relatione deposilionem ?
TouTO ;:foxf tixa toT; 6f0ooo';o); xaTot tou; Oeiou; xovo'- Yerumtainen, otiamsi canonice depositnsexslitisset,
vor; xuf toOETfftv , ol; xat Tot Ypa^EvTa Tapi Tou Iv (1^101;
non faccrot hoc pr.TJudicium liis qu« orthodoxc
ita::a 0£o8iopou <ru(/.?ai'vou(it.Kal ),£Yei toutcov dxo'j<ra; secundum sacrasregulassunt firmata quibusetiam, :
TftoiXo; 6 ::aTfi'xto; • Oux oioa; tI Xeyei;, (i66a. To quae scripta sunla sancta; memoria' paiia Theodoro,
yevrfjxevov, yifoye. concruunl. Et dicit, his auditis, domnus Troilus :
'-'
Nescis quid dicas abba. Ouod f;ictum est, fa-
ctum est.
TauTa, 8ea. r, (xviijxii xaxv/ti, za )cextvr,[x£va Tt xal H;cc sunt, (|uantum memoria rotinet, quae mota
£ifr|tx£va^ xal ei; toioutov t^ xot' outou; xaT£),r,;e et dicta sunt, et tali ea qua; in illos gesla fuere ter-
tO,o;* (z::o),u(7a-;TE; xaiTov ii'Yiov YEfOVTa Tou (jcXfETOu, minata sunt fine, dimisso (]noqne sancto sene a se-
IvTTJ 5fouf3. Kai ty; ETa^jftov, /; ti; t,v xupiax^)), outx- creto in carcerem. Postera vero die qu;e fuit Domi-
DO'jXiov T^oiTiCavTE; oi t% 'Exx)ir,(jia;, £::Et<iavTbv j3a(Tt- uica, concilio facto, bi qui eranl Ecclesi;c jicrsuase-
^ea, TauTT,v a-jTou; xaTaxpTvai Tr,v Ttixfocv xai d::otvOf to- runt piissimo im])eratori, hoceosamaroet inhumano
xov £;oftav oi5)pr,u.£vou;dX).^)^Xo)v,Tbv (X£v a'Yiov YEpovT* exsilio condemnandos et ab invicem
dividendos;
Ei; Bi^ur,v xddTfov Tyj; 0f!XXT|;, tov oe (xaOETTiv auTOu sanctum quidem senem Bysohen castrum
penes
ei; nEfSeptv, o oux t/v. l^toTEfov Pr,;xa iroob; /) 'Pto- Thraci;e iir(ivinci;e ; porro disci])ulumejus apudlVr-
(xaitov ^7tX£i'a,drfovOT|TOu;,YU|xvou;, dTfd!fou;,^rd(r/;; bcrim, (|no extcrins nec |)assus ]iodis Romanorum
TTJ; -fo; TO l^riv d^ofjx^; E<7T£f(;|X£vou;, ix-fj IvYi^ovTa; habot imi)orinm, nudos, sine provisione, sinecausa,
6a),a(j5r|, e/o)5iv Ix toiv non
'ifva (x-/) IXE-fitxdvoy,! ln'<rxE']/iv. aliiuc omni ad vivendum occasionc carentes,
Kat 0'JTO); £151 YU[xvoi xai dTfO<ioi, [xdvr,v e/ovte; Tr,v api)ropinquantesmari,nehaberenlexmisericordibu9
IXnoa TOt) 0eou nafaxaXouvTe; rdvTa; tou; Xii5Tia-
• D visitiiiionom. Et ita sunt nudi, ct sinc alimentis,
vou;, TOuTo poiovTe;^ Eu^aoOai oiot tov K'jf!ov, i'va Te- solam habontes spem Dei : ot hdc omnesChristianos
).£to)(jr5 6 0tb; to eXeo; auToii (xeTot t^; TOTtEivcocEO); roganles at(|ue clamantes : Oralo |)roptor Dorainum,
»i(icov, xat otod;r) riua;. "Oti ot <ru(xr),E'ovTE; auTco, ut consummot Dousmisericordiam suam cum humi-
riYftO)t;.£VT,; ZfTfav Xa;x?dvouat OaXdscr/;;, dv£[XOi; xal litate Hostra, et doceat nos. Nam et i|)si qui cum eo
xu(xa(jt GovouuEvou [XEV TOu ffxdipou;, dxaTac£i'(jTou ok navigantelTeri experimeHtumaccipiunt maris, venlis
StaixivovTo;. iuY/cofE*
y^P xXuSovo; [XEYaXou auTOu; (Iiiidom ol lliiilibus scaph;i concussa. sod stabili pe-
TtEifaO^vai, Soxiud^tov «uTt^ov r/|V WEft a^jTov SidOECtv, l'orniiUil(|uippe magniscos ton-
iiiliis |ioiiii:iiioiilo.
fva (;.£Yd),r| tt, !toj'/r, xfd;oi5i •
Kufie, ctosov '/.[xa;,
(c
lari procellis, eorura erga se probans affeclum,
nroXXu^JteOa, » xai [xdOtoui rdvTa [xdv(;) a'jT(o EriYpd-JEiv, bomim\ salia nos,
(|uatonus voce grandi exclaraent :
xai oti c£OAi|j.[*tvV|s ooEueiv Tp iSou nafax£A£u£Tai, xa\ A et per .iiigust.im portam intr.ire ct perarcl.im inci!-
Xijjibv xai orj/av, xai yu|iV(i)(iiv, xai StayM, xai (fuXaxai;, (lerosemitam jui)et, et faniem ac sitim, ei nuilita-
xai (XTiaYWYa?, xai fiaffTtYa;, xai OTaupbv, xa -r^ou;, tem, ct vincula, et can-eres, et aliduclinnes, et vcr-
xal o;os, xai /oXr,v, xai £u.7:TU(7aaTa, xai pa::i(7;AaTa, bera, et crucem, et clavos, et aietum, et fel,
et
xat xoXa5i'cu.a-a , xat iiniixiyiioli(; itpoT£(v£Tat, xai sputa, elalapas, et colaphos et ludihria ijroponit, el
uaOoi;. xai Oavaroui; •:ioXuTpo':iou; • lov TiXo;, ^, t.t.^).- passionem, et morles multimudas tiuorum linis :
^a-Ji; avacTaaii;, (fspoutja [jleO' iaUTTii; EipT^vTiV Tot; splendidissima est resurrectio, ferens secum iwcem
8t' auTbv Sit<r/OET(jt , xai /apav toTi; ot' auTOV OXt- his (fui proptcr illumpersecutionem sunt passi, ctas-
6sT(H, xat ivakr^^l^iv £i; oupavoui;, xat -K^ocsixfWfiiv Tui censuni in cielos, et ascensum ad pati'rnum et consub-
•F-aTpixo) xat uTT£pou(jt<o Optovio, xa\ Xt,;iv uit£p avto stantialem Ihronum, elsortem iiua" esl superomnem
Katrr^q «p"/^; oOfftav, xai £;ou(7iai(;, xai ouvau.£Oi;, xai prineipatuni, puti^stateni, el virlutem, et doniinatio-
xupi(3T"i-,T0i;, xai TiavTb; ovtJaaTo; ovoaal^oa£vou , £tT£ nem et omne nomen ([uud nominatur,
, ~ ~ J ,. , .^. /> > "r '
sive in hoc
£V TtO ailOVt TOUTtO, £'.T£ £V T(0 |JL£AAOVTt "
T,; Tuy_Ola£V SKCulo, sive in futuro. Cujus participes efficiamur
itTtavT£;, euyiu^ xat Ttp£(j6£iat(; t^; itavutxviJTOu , xat omnes, orationibus ct intercessionihus superlauda-
TravoETtTou, xat uTtspEvSo^^ou xuptoj; (pu(j£t OfOTOXou-xat bilis et pras omnibus venerabilis et i,'loriosa', propric
(i£ittapOEvou, Mapia;, xai Ttov otYtiov (xitosToXojv, Jtpo- B ac natura Dei genitricis, semiierquc virginis JLiriic,
tpT,T(Sv xal (jtapTuptov. 'A(jtT'v.
sanctorumque apostolorum, prophetarum ac marty-
rum. Amen.
X()YT,(jEv, 5 T(ov 6'Xtov Etvai 0£!i; a:t£'.pr^vaTO . IIXt^v [jictOoj Deus omnium esse pr.-enuntiavit rectam et salutarem
vr\v baoXoYiav, io -?jv TCacwv Ttov 'ExxXT,cttov ysyo\iiv vi fidci in se habitae confessionem, Petrum beatura
EvoKTii;, xai Tou Y^^^oiJ-iVOu xaXwi;,oux(xXXoTpiou[jtat. Kat dicens in quibus se bene confessus est. Verumtamen
(pacf Kav oux iywitsv Ks.^i toutou XEXeutjtv, Xeyo^uev discam conlessionem, supra quam omnium Eccle-
ota TO YEvEdOai (j£ jtavTO)? (X7tpoci^/,(jtcTOv Auo Xeyoijiev siarum faeta est unitas, et ab eo quod benc gestum
£v£pY£t'a; Sia ttjv ota-iopotv, xa't [Aiav ota tt,v £V(0(jtv. est nequaquam alienabor. Et aiunt Licet non habea.
:
Tac Juo ota r),v Evtoatv ijiiav (paT£ '(iiovimi, -^ itapa mussuperhocjussionem,dicimusutefficiarispenitus
TatjTa;, gtttov, ^Epotv; Ou, (ia(jiv, (xXXot Tot; ouo aiav inexcusahilis. Duas fatemur operationes ob diversi-
8ti TTiv £vo)fftv. 'A^TtviXXot-priijiEV ;tpaYjJi(XT(ov, £(pviv, lou- tatem, etunam propter unitionem.Duaspropter uni-
ToT; (xvu^rto^^jTaTov TtidTtv, xa\ ©eov (xvujtapXTov jtXot- tatemasseritisfactas, anprscterhas,dixi,aliara?\on.
(javTE?. Ei Y^p £t? [Ji-i^v (lu'f/Eoa£v Ta; 8uo 6ta ttiv inquiunt, sed duas unam propter unitionem. (^arui-
£v(0(jtv, xa't :to(Xtv £t; Suo StaipouuiEv ota tT|V otasopotv, mus, dixi, rebus, nobismetipsis sine subsistentia
oux £(>Tai |j.ova; oute oua;, cV£pY£t(ov 0(XXT|Xai; (xvaipou- Deum
fidem, et sine existentia enim in
flngentes. Si
iji£'vo)v aEi, xai :totouij(ov av£v£pYT|TOV (o ttpotj^nEipuxav,
unamconfundimusduaspropterunitionem,etrursus
xat 7tavT£X(o; avfeaoxTov. Tb Yap [jtviSEatav £/ov sx in duas separamus unam propter differentiam, non
(pucEtjo; dvaipaipETOv, xa't [Jivioevi Xoyo) Tpo^Kvj; (xXXoiou[<i- ^ erit unalitas. neque dualitas, operationihus invicera
vT,v xa'i |j.£Ta7ttttTOU(jav xi'vt,(Jiv, •TtoitJT,; ou(jt'a; EtJTEpVjTat
separatis scmper et patrantibus inoperativumet pe-
xaTa Tou; jtaTEpa;, oux e/ov IvEpYEiav ou(jto)oo); auTO
eum
nitus insubstantivum cui inerant. Quod enimex
yapaxTT,Di!^ou(jav. Touto ouv Xeyeiv ou 8uvafj.at, oute
natura nullum liabet auferri possit, vel
f(iii aliqua
Eotoot/6T,v Ttopa Twv (XYitjJv naT£'po)v 5,aoXoY£Tv • to
ratione vicissitudiniscommulari et intercidere, rao-
Soxouv uiiTv, oudtv £;oui7ia(jTaT;, 7toiv]aaTe • Ouxouv
tum, onini caret suhstantia, secundum Patres, non
jfxoucov, £;pT,ijotv, £Oo;£ Tio OEiitttJr/i xal 101 jtaTptap;^-/),
habensoperationem substantialiter se haracterizan- i
IlaTfaciv T,|xojv aYioi; Y^<»f!,ua xaTisr/icai TacKTa, vrfi h;ecaudirem, rcspondcbam. El ut cngnoscas ct addi-
OUT7)? "y^apiv aiTia;. tamciitum orationis ct dcprccationis facias Dco, ma-
nifcstatiliiiiu.-cdenuntiata sunt milii exliibui : rogans
(|uatenus hacc domno Thio, ct sanctis Patribus qui
illic simul cum eo sunt, nota conslituas cjusdem
rei gratia.
Anastasiun
H;rc jussit mihi transcribere et nota facerc san- orthodoxam fidem. Magnus enim in toto mundo
quo et cx his motione compcrla,
ctissimis vobis : timor habctur, cum hxc persecutionem consnnanler
communem omncs pro comnuiiii nuare nostra, ca- ab omnibus paliatur, nisi sua gratia consuctc prav
tholici vidcliccl Eccicsia, ct noliis indiirnis scrvis stct aiixilium is qni sempcr :iuxiliatiir, semcn pie-
vestris affcratis Domino preccm, ad niijorandum 13 tatis saltem scniori Kom.c relinqueiis, nobis non
omneset nos quoque in illa vobiscumperseverantes, menlientem ad apostolorum habitam principem rc-
secundum ])ie in ipsa pr.-cdicatama sanctis Patribus promissionem suam confirmans.
finitione immobiii, ut cst, ct propri;c maxime pro- \'erum, naturalcs quidem non, sed, sccundum
fessionis constilui patcriiam noii malinitdoclrinam, illos, subsislantialcs, ;iggrcgent(|uc ob boc advcrsus
sed altcrius impclluntur opinionibus quasct dinu- cum jamaut tres subslanlias, aut totidem subsistcn-
merare opcrosuni de c;ctcra diico. .Modo ergo ab tias, et secundum ipsum numeri projirictates,
sequi
inexislentia ad inconvenientiam translati sunt : id increatam videlicet et creatam, et neutram, id esl
est, ex ao quod nequeunam, ne^iue duas dicunt, ad inexislentem. Inexistcns enim cst quod ncutrius per
prd?dicaiidum t'uas et unani, id cst tres in uno naturam participatur, ita utetiam idcnliiatc ([uae ad
eodcmque Christovoluntatcs ctoiicrationcs traducti, cani, id est tcrtiam, est, sccunduni illos incxistentes
quod ncquc patrius, neciuc syuodicus, iieque pliysi- sint el duse natura", et nalur;ilcs ipsius vt.Iunlates et
cussermo dccrevit sed neque priscorum et dein-
; operationes. At vero sinon (>adem, sed alia, exceptis
ceps h;ei'cticorum furor catcnus adinvenit, sciens liis ex quibus est credendus, in eo per lertiam
inancm tan(|uam vilio proprio corruptam eamdem aiunt, eumdemsecundum, eamdem, rursus profe-
opinionem. .Si eniin divers;e ex diversis compositum runt iiicxistcntiam,vclut isqui mcdiusinter ncutram
subsliintiis characterizant natur.iiiter piii|iriclatcs, liaruin cxistat, incrcatam scilicct iialura sua, ct
utpote nullatcnus adcmpta naturaruin divcrsitate creatam subslantiam atque virtutem : aul enim
propter iinitionem, sed salva polius propricl;ile subsistcntialem voluiit hanc essc, aut conipositam,
ulriusque naturxet in unam pcrsonam et unam sub- aut deivirilem, aut unitoriam propler adunationem.
sislentiam concurrente, qucmadmodum sancta Chal- ^. Nam non solum, ut dictum hanc non cxistenlem
est,
homo ex hominc seinpcr virgiiic matie, idcm ip.se cst natui;iin huii'' cliaractcrizcl vcrum cliam a na-
:
existens cognoscilur juxt;i naturam natus, quan- turali (ognatioiic. (|uam liabel cum Deo et Patre,
quam incorporaliter et sine causa; corporaliter reddunt cxternum. Minusenim dicendum,(|uia per-
autem ex hac propler causam, salulem vidclicet hibcnt nuin, etiam a congcnita pro|)rietate quam
noslram quomodo possibileest unam eamdcm(|ue
: habetad iiilcincralam niatrem ct virgincm, alienum
personam, id cst unum ciimd.'in(iuc Christum Domi- (|uasi sccuiiduiii nculrum horum h.ibcatcoinpositam,
num noslrum ct Deum, siiper (Iu;is etiamalia sccun- aut subsistciiti;ilcm, aut (lcivirilem, aut uiiitoriain
dum ipsos propriclate naturalitcr figurari, ad ccrti- propriam voluntatcm ct operationem. Vcrum P;(tris
ludinem eorum ex (|uibus, et in quibus et qua; est? (|uidem incompositam sine principio habel et sub-
Sienime;edem creduiitur ctiam per aliam, id est slanlialem at(iue diviuam matrisvero crealam na-
;
sed nuva (iu:idaiii dclvirili iiubis eum dlxcrit uper:i- (|iii vidclicct vobiscum tutores nustri suiit semper,
tionc ('onvcrs:iliiin. Ostendciis nuii altcr:im ab altcra et propiignatures ferventissimi veritatis, obs»!crare
disjunctam, sed ambas jier alierutrasc.jnnaluraliter hos supplicatoriis vocibus et lacrymis pro omnibus
adunatas, in eorum cx quibus, et in (|uibus et quse Christianls, quatenus mercedem a Domino sortian-
crat, certitudinem proferendas. et, ut li paterne di- B tur : omnibus similiteret sibimet absiiue novitate
camus c, cum altcriuscommuniune borum utrumque. recens supcr eamiiius piusve suscipientesvol appro-
Ita ut miraliiles (luidem passioncs. cumiiassibilia bantes, pr;etcrqii;o (liltinita sunta sanctis Patribus
vero, prnciil (lubio iniracula cognoscantur per om- ac synodis, ut boni studii sui ;pmulatione hoc maxi-
nimodamcuaptatioiiem eorum, quie ab eo naturaliter nium cum Deo auxilio directe prosequentes opus,
cnim omnia, et vera omnia, et
gesta sunt. Diipla cum illissive nunc, sive in diejudicii, Dominura
unitaomnia proedicantin eoqui duplici est natura, habeaiit debitorem, quem nimirum babucrunt in
eaqua' secunduni iiaturam suntDei pr;econos et Pa- talibus creditorem, non aliud quid praetcr se, sed
tres nustri. Ouibus, ut dictiim est, siuim currigere ipsufn totum, totis vobis atque illis in ;Bteriias deli-
nolentcs serinoncni,adhucet seiiioris Rom;B proprise ciaset refectionem donantem quem et nos habere :
consentire secta; coegerunt apocrisiarios, unam su- adversus Arianos continuantur hic, supplicate
(]ui
per duas, id est tres secura prredicandi in eodera Deo, beati et nostrs ad Deum dcductionis pra^vii,
Domino nostro Jcsu Christo voluntates et oper.i- cuin simusegeni. pauperes, et indigni servi vestri.
tiones, similem scientislignogustumcoir.miscentes,
aEpist. ad Caium. c Leo pnpa epist. ad Flavianum.
b Ptitcrnc. Patrum more sive verbis.
T0M02 B'. TOV EN AHOIS nATPOi: HM12N C TOMUS a contincns relalionem ile dogmatibns,
xai iit.olifr^TolJ Ma;i;/.ou, -Eoi riov Ttpa/.OEVTcov Iv qiuv mota sunt inter S. Maximum et Theodo-
Tr, TTpcuTr) aiToti £;opia. TlTOt £v IjiVfi ' '^* '^apa sium epicopym Cxsarx Bithynix, seu consulcs
QtoiosioK) snic/.cjixou KaioafEix; BiOuvia?,
Toti y.cii
qui cum eo erant.
aijTOU oiaX£-/_0£vTa
CTiaviov iiicTsio?. xal tt;? twv ci IvavTia; •rtapEicaxTou rum atque subintroducta contrariorum novitate
lide,
|jia)v).ov Tov atXavOpoj-Tiov ©£bv, Tov £too'vTa Xoyov £v magis ac magis amatorem horainum Deum qui dat
ixvoi;£t Tou (7To'|jLaTO!; Ttov cf.o6oua£vtov aijrov. Mr,ZM; verbuin in apertione oris timentium se ne forte, :
(Tuvr|Ooi; ot lyOpoi t-^; aXriOsia;, TavavTia Taur/;; Sia more solito veritatisinimici liuic contrariadiffaman-
(j/ri[jiii^ovT£;, EXTapKCwotv uaiov Ta; xapoia;. r\ tes, corda vestra conturbent.
TotYapOUV T"7i EtXOijTrj T^TapTTJ tou AuYtiucTou Igitur nonoKal. Septeinbrias, (|u;e nunc transacta
(Jtrjvb; Tr;; vuvi rapEXOoijd»-; TEicapstJxatSsxixr/i; i-i- est quarta' decim;B indictionis, exivit ad eum in
V£;jlt'(j£o); . £;7,X0£ rpb; a^jTov Iv r| ;Tap£SuXaTT£TO exsilium, inquo positus servabatur, id est ad ca-
l^opia , TouT£(jTtv £V xajTpto Bi^ut,;. 5 xpopT|0£i(; strum Bizya', pra^dictus episcopus Theodosius, ex
iTiicy.omi 0£oodoto;, <!j; £tT£v, Iv t.oocm^zou IIItpou persona, ut dixit, PetriConstantinopolitani prssulis
Toti Trposopou K(ovCTavTtvouT;()X£o>; X£;jts0£i;' xat Ilau- missus, necnon et Pauius ac Theodosius consules,
Xo;, xai t)£ooo'<7'.o; oi u-arot, (o; eitiov xat aijroi Ix ut fassi sunt, et ipsi ex persona imperatoris directi.
iipoijtoTiou pa(jtX£(o; HEu.tpOr/Ts;. Kat <xv£),Oo'vt£; jipb- Et, cum ascendissent ad prajdictum monachum Ma-
Tov £ipT,u.£'vov (jtovaybv Ma^tuov, Ivt-) TtJTic;) a::£X£'xX£t- xinium in locura in quo retrusus habebatur, sede-
a TomiDi altcr sancti Patris nostri Maximi ac con- Bizijx qux scilicct inter Thcodosium Cssarex Bithy-
:
fessoris : ijasi^(jesta sunt inprimoejus exsilio,id est 7iia: (piscopam ipsumquc fuerunt disputata. SlRM.
,
CTo, exaOiawv, xai Ir.irpziay xai auTov xaeiaoti .\ runt et pni't;eperunl etiam et ipsum sedere. Aderat
cjvuvTo; aurroT; xai tou Ir.imo-ou Bi^ur,? • xai Xeyei autem cum iliis etiam ej^iscopus Bizya-. Et dicit ad
rpb; akbveF.OAOiilOli £^!<;xo-oi;- lIiT.; £/."?• "^?' eum TnF.oDOsiis episcopus : Quoniodo hahes, abba ?
»€65; MAHIM02. 'ii; •::iowS!<7£v 6 0£b; Tpb tx/tmv Et .M.wiMLS adeum ; Sicut pra>destina\it Deus ante
uov aiojvwv Tr;v t.zu £o.i -povor.Tixr.v oiE^aYOJvr.v, omnia s;rcula provisoriam fore circa mc dispensatio-
ou-oi; E/to. 0EOA.' Ti o5v, -Kfo TtavTOj atSvo; iTEpl
nem, sic habeo. Tiieod. Ergone pra>destinavit Deus
ix!x<r:ou j.uwv. wsktev' o «eb;, MAE. ETzeo -poEfvoj, ante omnc s;i'culnm ((ua' circa sinpulos sunt ? Max.
TravT(.); xat T:pocioi<XEV. «*EOA. Ti £<JTtv auTO to. Si prcTscivit, utitiue et pra-destiiiavit. TiiKon. (Juid
iTpo£'i^o>, xat T::o<.')p!<i£. MAH. 'H Tz^of^om:; twv ej.'
est hoc ipsum <|uod asseris, prirscivitet pncdcslina-
EwottTw xai £pYO)v ectiv, 6 -pooptoab; Se twv vit?M.\x. I'r.TScicntia cst cogilationum,
^.uiTv '
et serino-
*ix io ^uTv (7ua6aiv()vTO)V e-tti. 0EOA.
HoTci £<jti xa
nuin et operum (|ua> ex nobis sunt : prsdestinatio
lz>' •J;uTv. xai -r^oTa Ta oux £s' •fjU.Tv; MAE. 'U; eoixe, vero eorum est quse cx nobis non accidunt. Tuf.od.
oiaAE-
7:avTa Ytvtrtcxwv 5 St<rr.6Tr,i uou, ooxt[xacTtxw; Qux sniil illa, qua> ex nobis sunt, et quae ex nobis
vETat -pb; TOv SouXov auTOu. 0EOA. Ma t->,v ciArOEtav
non sunl V M,\x. Ut li(|uido patet, omnia sciens do-
TOu 0£ou, T,po)TT,ca, xa't i^aOETv OeXwv tt,v
(XYvoiov minus meus prohanilo servum suum.
Inlerrogat
oiaoopov TO)v Eo' T.uTv, xai oux £o' -^iU-Tv • xal •^io; Ta B TiiEOD. Per veritatem Dei ignorans,
el discere vo-
[A£v Gnb TT|V -r^ptJ-pnoatv tou 0eou uzap/oust, Ta oi
lens, percontatus sum differenliam eorum iiuk sunt
tith Tov •:tpoopt(7fxbv lidtv. MAS. 'Eo' •flixTv £<7Tt Ta
ex nobis, et qu;c non sunt ex nobis, ct iiualiter
Exoutria TotvTa, TOUTEdTtv apETat xat xaxtat • oux ti'
qu;edam sub pr;Bscicntia Dei, (iu;edam vero sub
TtoXacTTt-
•f,ixTv o£, oH Eztipopat Ttov tjufxSaivovTtov •fiuTv pncdestinatione consistunt. M,\x. Kx nobis sunt vo-
xtov Tp()::o)v, r, Ttov IvaVTUov • oute Y«P W 'iH-'^
^*^"'^
luntaria omnia, id est virtutcset vitia. Non ex nobis
xoXoti^ouca voco;, oute •/, £u'ipaivou<ia uYEia, xat ai
r,
autem sunt illationes accidenlium nobis pffinalium
r.oi6Tf,Tti; xai ai touto)v artraf OTov aiTia vocou aTa- modorum, vel his contrarium. Ne enim cx
|ue
^ta, (SisTitp xai uYEia; £uTa;ia • xai ^a<7tAEta; oupavtov
nobis est vel nocens languor, vel hetificans sanitas,
aiTta, Toiv EVToXoiv (fuXax^J), (SciiEp xoi -upo; aio)-
•/]
licct operatrices horum causa? ex nobis existant :
xaYt'o xat ot OEcroTai |j.ou oi lAEXXozaTptxto! -po; c£ Y£- D dracoiicm conculcct, id cst dialinlum. Paticntia enim
|)rol);ilionisopuscst iu uiioquii(|ucsancturum. Tmeud.
Yo'va[Jtev, xai TocauTa oiacT^/jaaTa -/iXOoaev, 7:apaxaXou-
M.VH. iloTa TaijTa Etct, tcin, et (iu;ercham in talihus scmper disputare vo-
r.otr;cat r.acav t-/|V oixouiji£'v/|V.
xai £i[xi, iva ?! E7:i toT; biscum. Sed quia pro alio capitulo ego et domini
0£'c7:0Ta, xai ti; iil», 7:o'0£v
oixou;xEVT|V; 0EOA. Ma t/,v iXriOEiav tou Kupiou •/;ixtov v;illa locorum adveninuis, rog;inius te (lU.T a iiohis
'It|COu XptcTOu, o-Ep Xeyoi cot, EYo') T£ xoi oi 0£c::0Tat profcriinlur susiipcrc, ct lutum orbem hetilicare.
-Max. Qii;e suiil
li;ec, domiiic".' vel quis ego et unde
(xou |x£XXo^naTpixtot,lxToTi CT<)|xaTo;TOuO£C7:(>Touri|xi.jv
oixou - sum, ut in his qu;r protenduntur mihi, consensus
Tou 7:aTpiotp-/ou, xai tou euceSou oecttotou tti;
MAE. KeXeucote oi 0EC7:!)Tat (xoo nieus tolum laHificet orbem? Theod. Per veritalem
[XEW,; •f,xouca;x£v.
Doniiiii nostri Jesu t"-lirisli, iiuod dico tihi cgo ei
tiTtETv <Si7t£p PouXecOe, xai a:t£p fixoucatE.
ilumini inci futiiri patricii, ex ore domini noslri
Forte itpoiiptcev.
.
(listis.
akk(t)v Tiv TO spwTav ij.£ oti :toiav aiTiav, ujjttov 0'jx EtiTt aliorum esset fasperconlandi qua pro causa, vestrum
Tuiv Ytvti)CXo'vTo)v a(jcia),io; ttXeTov Eaou tT|V aiTtav.
B non essetqui mecausam certiusnostis.
rtvo)(jX£TE Tot; Y-''op--''"''? xatvoTopiia; aTtb rTj; txTT,; Scitis novitates qu» facta; sunt a sexta indictione
iT^ivc^rfltMi Tou 5t£),0o'vTo; xOxXou. ots;aaEva(; i~o transacti circuli, incceptas ab.Vlexandria per novem
'AAE^avJpEia? Siot Tiov ext£Oevto)v £vvEa XE'.fa)aio)v ::apa Capilulaa Cyro qui, nescioquo pacto, illis factusest
K'jpou, Tou oux oToa xio; •(f^o-iozoi; iy.iXcz •::poESpou, praesul, quse videlicet Qrmata sunl a throno Con-
TtOV SECailoO£VTO)V tT:0 TOU OptlVJU Ko)V(JTaVTtV0U-(3)EO);^ stantinopolitano ; necnon et alias immutationes,
xat Ta; diX).ai; (x;,Xo;t.')ff£t;, ::fO(jOT/.a<; te xat |jtEiO)(j£t;. additionesque ac diminutiones, quoe facla; sunt in
Ta; YEvoasva; ouvootxto; ilTlO TtOV -pOEOpEUIJHVTtOV Tffi; concilio a Sergio, Pyrrho, ac Paulo, qui Ecclesiae
Toiv Bu^avTttov 'ExxXTiciai;, DepyiouXe^yo), xal riupfou, Byzantii pr;efuerunt : quas videlicet novas adinven-
xai IlaJXou, (X? Ttva? xatvo-0|xta? j:aaa ^ivwsy.zt t\ tiones esse omnis noster orbis agnoscit. Hac pro
oixouij.£vr]. AiJi TauTTiv rJjv ai-t'av ou xotvtovto 6 SouXo? causa non communico ego servus ve.Uer Ecclesiae
uijttov TTJ 'Exx),T,(jt'(x Kt.jvtjTaVTivou-noXiO);. 'ApOto(jtTa Tollantur offendicula quae
Constantinopolitanoe.
JtpotJXOixaaTa Tot teOevtk u::b tiov EipTiaEvtov ixvoftov, posita sunt a pra;dictis viris, cum eisdem ipsis qui
jjiet' auTtov £X£tvtov Ttov OEa£vo)v auTa. xaOi»)? eitev 6 posuerunt hoec, qucmadmodum dixitDeus : Et hipi-
©tb; • II Kal Tou; XtOou; ex t^; b5ou 0!appi',jj-.(T£, " x«l dcs a vin projicilc {Jer. L. 26), et planam et detri-
rriv X.Eiav xat T£Tptaijt£vT,v.xal TtixtjT); (xxavO^.^iooui; atfE- C" tam, atque ob omni spinoss hiereseos pravitate libe-
TtXTJ; xaxtac; IXEuOEfov boov tou EtjaYYsXtou, xaOotTEp ram viam Evangelii gradiantur : et tum inveniens
xai T|V Euftixo)V, SoEuo) Ka^rifi &iy% t^fOTpo::?)!; txvOpto- quemadmodum erat, incedo et ipse absquc omni
tivT];. 'Eto; ?i av toTi; teOeTiji xpocxtjauact, xat toTc hortatu humano. Donec autera super offendiculis
TEOEtxootv auTa (jEavjvt.)VTat oi jtfOEOfot KwvcTavTtvou- positis, et his qui posuerunt ea gloriantur prsesules
roXEO);, ouoEi; ECTtv 6 -EiOtov as 'koyoi; r^ zfior.o^ xot- Constantinopolitani, nullus serrao vel modus est
vioveTv auToT;. qui mihi persuadeat illis communicare.
0EOA. Ti Y*p xaxbv oaoXoYoupiEV, iva y_o)pt(jO?i; TnF.OD. Nunquid malum quid confiteinur, ut se-
t9); xotvtovia; •fiatov; M.JiH.^OTtijiiav IvEpYEtavXEYOvTE; parare te hujus rei causa conveniat a comraunione
6£OTT,To; , xai avOpoj-or/iTo; tou 0eou xai (JO)r^fo; nostra"? Mvx. Ouia, unam operationera docentes
fiaiov 'lT,aoij XpttjTou, (Juv^eete Tbv te ttj; OEoXoYia;, deitatis et humanitatis Dei et Salvatoris nostri Jesu
xat TTJ; oixovoait; /.'iYov. I'.t
y^P ~Ei(jOv-vat oeT toT; Christi, confunditis tam theoIogi;e quam dispensa-
aY''ot; IlaTpottjt, XtYO""'-''! ''>''
'h ivEfYEta aia, touto)v tionis sermonem. Si enim credere oportet Patribusi
xoi T, outrti (jtia • TeTpc(5a aotETT£ r),v iyicct Tpiotia, tS);
qui asserunt, quorum est operatio una, horum et
oijtotpuoTI; Tti) XtlYto •rv'0y.v/r,i rTj; aijToTI (japxb;, xal substantia una, quaternitatem facitis sanctam Tri-
tX(jTO(CTi; r/;; rpo; Tiua;, xal r/j; auTOV texouct,; cuy- ^ nitatem quasi congenita Verbo facta carne ipsius :
Kat TttxXiv, (xvaifoijvTE; Ti; EvepYEta;. xa fj.ia-/ xu- Et rursus perimentes operationes, et unam volun-
pouiiTe; 0£Xt,c!v 0£(>rr,£o; tou «utou xat 0(v0fO)::orr,to;, tatem asseverantes deitatis ipsius et humanitatis,
(X5>atpETcO£ auTou tt,v tiTiv (lYaO^ov otavouT^v. 'Eav Yotf adimitis ejus bonorum distributionem. Si eiiim nul-
EVEfYEiotv 0'jx Ey-Ti. xtTot TOu; TOuT': OEC-'cavTa;. ot.Xov lam habet, secundum illos qui hoc sanxerunt, ope-
OTi xav Oe^X.t,. E/.Evjcat ou SivaTxt. txiaicEOEicr,; aijTto rationera, perspicuum est quod, licet velit, raisere-
Tri; T(i)v avaOiov Ev£pY£t'a;. eiref Evef^ita; otYaOr,; /^m- rinonpossit; detruncata nimirura ejus operatione
pt;, OUOEV T(OV ''vTtOV EVSfYETv T, rfiTTE:v -E'iUXEV. bonorura, sed duntaxat operationenaturali excepta,
nihil eorura quse sunt operari vel agere constat.
".^XXto; Ti 0£. -/.at T'),v •jotfxa tto^eTte -ti) OEXr^aaTt Aliasautera et carnera facitis voluntate quideni
cuvoT,u.tou;*'cv -•X'/T(.)v -^iiyj '/tt.)vo)v, xat Ttov iv auToT; concreatricem omnium saeculorura, et eorum quae
IlaTf i TE xat l':io xai IT/EOaaTt •
i"'^ oi ^Jci'. XTtCTC/ sunt in eis, Patri. et Filio ac Spiritui sancto ; natura
;
?1 To a5l(K(rr£fov eitteTv, m<t^-fm tt^ OeXroti, InsfeEp A verotToat.Ttn. vel, ut verfus dicamus, non hai)cntt>m
f, 6aia 6£/,r,7t; ovaiyd; tffriv, w; OMiifyM OeoTT,To;. Tvi initium voluntate, si divina voiunlassine inltioest,
Oe ipuaEt -fOTsaToV ^^sp Trajav oux avoixv u-£;6ai- utpote f|!i;e sil deiuitis sine iiiitio existentis, natura
vei lidsiov, a)./.a xai acE^stav. Ou Y'p ''^Y^te a-Aio; vero recens. Quod non solum omnem sensum exce-
(idvov ?v 6s),r,u.a, a),),i y.at tovto Oeixov, Oeiac oe OeXr,- dit, sed et omnem impietatem. Non enim dicitis abso-
ceiuc «uoei; oJvaTatacyr,ve-ivor,(jaf/fovtxV, 'iT"'0'5 lute lanlum unam voluntatem, sed et istam divinam.
iTTetSr, tt,? Oeia; oJffEo);, ^; ^oriv ojatiiSr,; ^
iirrfil Di^in.T vero voluntatis nemo potest initium excogi-
OeOvr^tjt;. tare temporale, vel finera nam necdivinsp natura;,
;
ExdTepov to)v £$
destitutum, Dnminusiiue noster et Deus (propitlus
E/ei tj>u(jtx-),v bt/.rfliw r, IvcpYeiov xaO'
dfv.lvoT; TE, xai iJjrEp Iijti, 110); ouvacOE ^ eivai ^
esto, Dominel; nullam habet naturalem voluntatem
vel opcrationem In utrisque, ex quibus, et in qul-
xa),ET70ai Oeo^jeSeT;, xot' ouSEva Tpdrov urdp/ovTa
6eXr,Tixbv -ap' uijLtov jrpo(jxuvoj[j.evov
bus et quse est quomodo poterimus aut esse aut vo-
r, lvcpYr,Ttxbv,
cari Dei cultores, secundum nullum modum exlstere
XeYorre;; Tpavio; Yap urb Ttov 4^10)^ IlaTspo^v oioatjxo-
(xe6ei, XeYovToiv • Tb Yap ur|0£;jiav SJvaatv e/ov, oute
cum voluntate vel operatione dlcpntes, qui aduratur
loTt Ti; auTou a vobis, Deum ? Expresse namque a sanctis Patribus
e^tv, 9UTE Ti ItJTtv, oijTE •rravTE),;»;
6efft;.
edoccmur, cum dicunt » Quod enim nullara virtu-
:
Tou Kupiou OE),r,(jiv T, IvEpYEiav, «iv •?; dyxipeoi; T^v earum dOL;ma qui hunc recipiunt, Typus qui sancit
dvu-ap^iav or,XoT tou TauTa; d(yT,pT|[jivou, 8ti iroiotv et lex nullam dicendam Domini voluntatem vel ope-
oiTiav papfidpoi; eOve^jt xai dOeoi; aT.iiwOi ;je dveu rationem, quarum detruncatio exislentiam Indlcat
Tijx^S ; Aia jroiav aiTiav xaT£xpiOr,v oixT,(jat Bt^jr,v, xal ejus. qui lucrithis privatus; qua pro causa barba-
ot ouKOoTD.oi iiou, |j.iv nepfiepiv, 5 0£ M£(JEu.Spiav D ricis et siue Deo gentibus nie absiiue honore tradidl-
0EOA. Md Tov ©Eov |ji),),ovTd uE iTaoaf Kai ore stis"?Qua pro causa damnatus sum ad habltandum
Ye^YOvev, eiTiOv. xai vuv Tb aurb oti xaxfo; fiyovtv Bizen. et conservoruni meorum alter quidcm Ter-
),£Y0).
6tjj:o;, xai liri ^).d6ri -oX),iov. Hpd:^(jt; oe YEYOvETb berira, alter vero Mesembriam Tueod. Ter Deuni '?
£XT£Or,vai aurbv, {; jrpb; d),),r,),ou; Toiv dpOoSo^^o^v irEoi qui me judicaiurus est et quando factus est, dixi
I
0£),T,;.'dT(i)V xai IvEpYeiiov ^uYo,ija/ta. Kai £ta Tb jrpb; et nunc idipsum dico, quia male et ad hvslonera
d).),r,),ou; elpr^veucai xdvTa;, (DveToov tive; toi; TOia^Jra; multorum farlusest Typns. Verum occasio facta est
xaTactYacjY.vai cj<o)vd;. MAH. Kai jroTo; -toTb; oe/e- ul expiincrctur ;iltcrna lis iirlhoiloxorum super ope-
Tttt oixovoijiav xaTaoiYot^ouoav ^o)va;, d:r£p ),a),eT(jOai rationibnsel volnntatibusaltercantium :et. utoranes
ot' d-0(jTd).o)v xai rTpo(!)r,To)v xai JiSaoxd)*)v i Tiov pace rautua fruerentur, consideraverunt quldara hu-
iT.tov Heb; (/JXOvdij.r.^JE ; Xai o^xoTrritJo^uev, xupi 6 (J.£Ya;,
jusraodi voces silentio comprinienda. SIax. Et quis
el; iroTov xaxbv xaTavTa !^-nkaoo'J\uvo'i 10 )cecpdXaiov fidelis suscipii dispiMisatloncra taceri facicntcni vo-
ces, quas dlcl per apostolos, et prophelas, atque
a Dionys. de div. Nom.
:
TOUTO. E! yap ©eb; eOcTO £v t/J 'F.xx).T;aia, irpwTOv yiv A ilDcliiros I)(-iisomiiium(lisi)ensavit?El inspiciamus,
aTrotTToXoui; , SsuTepov irpoipviTOtq. TfiTov SwacxciXouc
(lomiiui n:ai;ii(', in (HHkI malnm (lcvtMiiat traclatnin
capitiilum istnil. Si enim Dcns posuil in Etxlesia
r:b; tov xaTC<pTi(i|jLbv tiov aviwv •
l'^ipr,xw(; ev tw EuaY"
YeXiio toTi; oitouToT.oii;, xal oi' auToiv, xai ToT; jaet'
primo apostolos, secundo proplietas, tertio (ioclores
auTou; • (I 8 uaTv ).£y(.i, itaci X;y(o.ii KaiiiaXiv "5 ad porfectionem sanctorum, dicens in I'>angclio
CE^daEvo; uy.a?. ial osyETat, xai b aOsTiov uaa;, eas apostolis, et per eos liis (|ui post ipsos sunl
aOmT. 11 A7|).ov 6ti irpotfavs;, 8? 6 uvi Ssyo^uivo; tcu;
Qiiriil robis ilk-o, omnibus dico {ilarc. xill, 37);
ciroffToT.ou? xai TtpotpviTai; xai StoasxaXou; aXX' aOcTiov ct iterum : Qui recipit vos, me rccipit: ct qui vos
«uTtov t4; <p(ova;, auTov dOsTsT tov Xpi<rTo'v. mc spcniit [yiulth. x, 40; Luc. x, 1C); ma-
speniit.,
Trfi euasSsia; £xXE;au.£vo? i^Tifiifzv, ojtjTE xai tov Tra- pietatem eiigenscxcitavit; (|uo et vetus lex impugne-
Xotbv noXiixTiOrjvat vo'(jiov, xat tov euaYY-Xtxov. H'£uca- tur et evangelica. Falsos autem apostolos, et falsos
TtoiTToXoui; 0£ xa\ i]/euSoitpo'.pr'Ta? xat J/euSoStSasxaXou; l)rophetas et falsos doctores solos hsreticos intel-
(jtovoui; voto Tou; atpsTtxou;, tov ot "ko-^oi. xat ot XoYt(i;j.ot ligo, (|uorum sermones et cogitationes perversse
St£(7Tpxix|ji£'vot eidiv. "iiTTtep ouv 6 Touc dXriOeti; d^no- consistunt. Sicut ergo is, qui veros apostolos, et
OTO^Xoui; xai TtpocpiiTa; xai oioatjxdXou; 5e/()u.£vo;, 0dbv prophetas et doctores recipit, Deum recipit : ita, et
oeyeTat. Out(o; xat 5 toj? (l/suSaitocTO^Xou; xai '|su- qui falsos apostolos, et falsos prophetas ct falsos
SoJtpoariTa; xai i|/£uooSt5a!7xdXoui; 5e/(3u.£vo;. Tbv Std- doctorcsrecipit, diabolum recipit. Igitur qui pariter
6oXov Se/eTat, 'O TOtvuv Guv£x6aX(ov tou; dYiou; toT; cuni scelestis et immundis hiereticis sanclos ejecit,
h/myiui xai dxaOdpOoti; atpeTtxoT; •
Se^aaOEXe^YOVTaTriv (suscipite medicentem veritatem), Deum liqUidocum
dX-/^0£iav • Tto StaSdXo) Ttpojjaviio; Tbv ©ebv auYXa- diabolo pariter condemnavit.
TExptvev.
Ei Toivuv Yuuva^ovTEi; Ta; YEvojjiEva; xatvoTou,iai; ev Itaque si examinantes novitates quse temporibus
ToTi; ri[jt£T£poii; ypovoti;, ei; touto xaTavTOiJtjai; auTai; nostris effectse sunt, eas ad hoc devenisse inveneri-
eupi(JXO|Jiev Tb dxptjTaTOv xax'tv, SpaTe ijtTJ-itt/Ji; £ipr'vr)V G mus sumnuim malum, videte ne forte pacem pr»-
Ttpo!faijt^(3[jt£vot; TYiv d^^totjTaaiav £upe0(>j[ji£v voavitJavTec, tendentes, apostasia reperiamur languere et priedi-
xai xripuTTOVTEi;, ^v Kpo'Spoijtov eiJtev ECEaOat t% tou care ;
quara praecursuram fore Antechristi adventura
AvTt/piaTOU itapouatai; 6 OeToc djtisaToXo^.TauTa /ojpti; sacratissimus dixit Apostolus. Haec absque subtra-
uTtoaToX^Jic Etitov ujjlTv, Seaito^Tat [Jiou, iva ipeiaTiaOE lau- ctione dixi vobis, domini mei, ut parcatis vobisinet-
Twv T£ xal riuiov. KeXtuETE tva TauTa YeYpctuuEva ipsis et nobis. Jubetis ut hsc scripta in libro cordis
ej^tov ev T-/i piSXto Trji; xapSia;, eXOoj xotvojvr^awv ev ^ mei habens ingrediar etcommunicem in Ecclesia in
TauTa x/ipuTTeTat 'ExxXriaiix, xat Yevoo(Jtat xotvo)vbi; T(ov qua hffc pr;edicantur, et flam communicator eorum
dXr)0(oi; (jlev Tbv ©ebv, SriOev Se Tbv StdSoXov tio ©eoi qui veraciterquidem Deum.falsoverodiabolum cura
auv£x6aXX()vT0)v ; M-J) YevoiTia (jiot Jtapd tou Weou, tou Deo ejiciunt? Ne flat mihi a Deo qui propter me
Si' £ijt£ Y£vo[jt£vou X.'^pi? d[jtapTiai;. Kat paXXtov (jteTa- secundum me factus est absque peccato. Et genu
voiocv EiJtEV 'Eyio, £1 Tt xeXeu£Te ei; tov SouXov uLitov flexo dixit: Quidquid jusseritis in servum vestrura
jtotTiaaTe oTt TauTa SEyojjtivoti;, ouSe^itote facere, facite. Ego his, qui hsec recipiunt nunquam
•
•rtotr)(jat,
PaatXea, oTt, aou xotvtovouvTo; , xoucsi^et tov tutcov. num nostrum imperatorem, quod te communicante
MAH. IIoXu d7t£-/_o'(jieOadjt'dXXY5Xojv dx[jtT|V TiTcotou[Aev
tollat Typum. M.\x. Multum adhuc distamus ab in-
Ttept Trj; auvoStxtoi; peSaKoOeiar); tp(ovr);,Tou ho^ OeXi)-
vicem. Ouid faciemus de conflrmata synodice voce
(iaTo?,£Tt' ExSoXrj TtdaTi? evepYeia; u-itb ^epYtou xat IIup- unius voluntatis in cjectionem omnis operationis a
^ou; 0EOA. 'ExeTvo; 6 yjifTr,i; xaT7)ve/0r) xat dite- Sergio, Pyrrho, ac Paulo ? Theod. Illa charta depo-
CXr,Or)- MAE. KaTrjVE/O-i) Ix Ttov XtOt'vo)v Toi-/(ov, ou [jlev
sita est, et projecta. 5L\x. Deposita est ex lapideis
ex T(ov vosptov i^/u/^tov. AE';ovTat Tr,v xaTaxptijtv touto)v,
parietibus,non tamen ex intellectualibus aniraabus.
'
TTjv Iv Pojtiiq ouvoStxio; IxTEOETaav Si' euaeStov SoY[Jtd -
Suscipiant damnationem horum, qu;6 Rom;e syno-
Ttov T£ xai xavo'vo)v, xa't XeXuTat Tb Ltea(3T0t/ov, xai
dice prohita est per pia dogmata, seu regulas, et
JtpoTpOTtY); ou S£()[jLeOa. 0EOA. Oux ep^OTat -^i
ouvtjoo;
solvitur medius paries, atque hortatione non
^ Iv 'Piop/), eTtetS-») /.«^pii; xeXeijoeux: Y^ove paatXe'toi;,
indigebimus. Et ait Theod. episcopus: Non est
; ,
MA^. Ei Tai; Ytvoijisva; cuvdoou; ai y.E/EucEt; twv 6a- A firmala syiiodus (i\ix Romae celebrata quo- est,
TT,v xaO£).ou!7av IIau)ov Tov iau.0f7aT£a ettI toiv avto^v imperatorum jussio aggrej^avlt. .\tt:imen omnes
xal u.axapio)v naTEptov. Atovuciou tou r.i-n TPo')^/;;, damnata; sunt propter impletatem infidelium dogma-
xai Aiovuuiou tou 'A)£;avr;pEiai;, xai rpr.Yopiou TOu tura ab eis confirmatorum. Quare autem non abjici-
©auuaroupYOu, to^u tv;; auTv;; !xp;avTOi; (7uvdoou, ETEtoJi tis eam qus deposuit Paulum Samosatenum sub
(xt; yiyo^^c x£).£u(jEt rim^EO)!; ; FIoTo; oe xavtov ota-co- B sanctis et beatis Dionysio papaRomano, et Diony-
f
EUEt, ijiova? £X£''va; EvxpivadOat (^^jvdooui;, Tot; xeXeij^jei sio -Vlexandrino, at(|ue Gregorio miraculorum pa-
pa(jt).EO); dOpoi(jOEt'(ja;, r, oXo); xE^EuijEt Saat).£0); Tiotv- tratore qui eidcm quoniam non est
pr;rfuit synodo,
Ta; xa; (juvdSou; dOpoiCE^Oat ; 'ExEiva; oioev oyta; xal jussionefacta imperatoris"? Qui pnclerea canon pro-
EyxpiTOu; (juvooou; 6 EuuifiT,; ty;; 'Exx).r,<jta; xavwv, mulgat solas illas approbandas synodos qu?e impera-
S; dpOdTT,; ooyu.(xto)v fxptvEv. 'AXXo xaOto; oiiEv 5 oe- toris jussione sunt congregat» ? » Verum etsi om-
(jxdTT,; ijiou, xai e).).ou; Si3(i(jxEt, OEuTEpov YivEoOai nino jussione imperatorum synodos aggregetis, illas
(Juvooov xoTo TTatjav £-apyi'av tou etou; 6 xavijjv otr)- novit sanctas el probabiles synodos pius Ecclesi;e
YOpEuuE, xeXeuoeo); pa^jiXtxri; (ji.r,SEtjiiav (ivi;fxr|V JT£::otri- canon quas rectitudo dogmatum approbavit. Sed et
(XEno;, £:: dc5a),£t'a t"o; (jo)T7)pt<')Oou; t;uo)v t:i(JT£0);, bis, quemadmodum novll dominus meus et alios
xat otopOoJuEt jTovTojv t(o Oeico t^; ExxXr^uta; vduo) [u.^) docet, fieri synodos in omni provincia per singulos
o^uvatvouvTOJv] xE5a).at<ov. annos regula sancit, jussionis imperialis nullam me-
moriam facicns, ad luitionem salutaris fidei nostr»
et correclionem omnium capitulorum quae divinx
non'conveniunt Ecclesiae legi.
0EOA. 'fi; Xeyei? ECTiv •
ii tSv 8oyu(xt(jv dpOdrr,; C Et dixit TuEOD. episcopus: Ita est, ut asseris.
EyxpivEt to; tjuvdoou; • t:Xt;v ou 8£/jfi tov XiSeXXov Dogmalum quippe rectiludo synodos roborat. Ve-
Mr.va, £v tj) u.tav Oj'Ar,<j!v xai uiav EVEpyEtav toT! XpitjTou rumtamen nnn recipis iibellum .Mennae, in quo unam
£OOY[A!XTt<j£v • MAE. Mr, 0(0 Kupio; 6 ©eo';. 'Y.ueT; ou volunlatem ct unam operatiomcm Chrisli dogmatiza-
BiyfsOt. iW £x6d),)i£(jO£ jiixvTa; tou; StoatjxixAou; vit"? Max. Ne det Doniinus Deus ! vos nnn recipitis,
Tou; [J.ETO Tr,v OYtav ev XaAxT|Odvt tjuvdoov, tou; ^^0)- omnes doctores qui posl sanctum Chal-
sed ejicitis
viuauEvou; xoto t^; tou ^eSyipou utapia; •
xtfYto iyot cedonence concilium decertaverunt adversum Se-
OE';a!jOot TOV XiSeXXov Mt^VO, TOU YEVOUEVOU |Jt£Ta T^V veri exsecrabilem hicresim: et ego habeo recipere
duvdoov, 8t' ou (juvr,Yop£T jipoaavo); i.£6T|po), xai'AT:o- libellum .Mennae qui posl concilium fuit, per quem
Xtvapio), xoi MaxEOovio), xoi 'ApEto). xoi Jidav; oipEUEt, liiiuido sentin? dignoscitur cum Severo, et Apollina-
xai xaTr,Yop£T t^; ouvdoou ;
(jioXXov oe teXeioj; Ex6dX)£t, rio, ei et Ario ac omni hieresi, et accu-
Macedonio,
Si (iv EOOY.uoTKjE ; WEOA. Ti oijv, o),o); ou oe/v; ij.iav sat concilium, imo perfecte rejicit per ea qu3e dog-
EVEpYei*^; MAi. Koi ti; Xeyei [Ji.iav EVEpYEtov Toiv raatizavif? Theod. Quid ergo'? pcnitus non recipis
E"pcp(TO)v StSotJxdXtov unam operationem? Max. Et quis dicit unam ope-
rationem ex probabilibus magistris Ecclesi;e "?
Kot v;yoy£ (.-)£ood<jio; ri; ^l/EuSo^vtluo); T:ap' outwv D Et attuiit Theodosius scripta qu.T falso ab eis
jrEpt^EpouEva; 'louXiou tou 'Po^j^ut,;, xai tou 0xuua ferebanlur esse sanctorum Julii Romani ct miracu-
TOopYOu EpTiYoptou xat 'j^Ovvatjiou t(ov oyio^v ypr^tjEt;,
lorum facloris Gregorii, atque Athanasii testimonia.
xoi dvEYvo) auTd;. MAE. <l>o6r,0oJuEv Sr, Tdv0Edv,xai et legil ea. Etdixit Max. Timeamus iiunc Deuin, et
(i.:)) 6eXt|(J0)[jiev ^iapopYioot outov, ezI ttj 1:0^0^0)^?; Toiv ne velimus irritare illum in lia^reticorum prolatione
oipETtxalv "/_pT,a£(Ov. OuOEi; oyvoeT TouTa; Eivai TOij testimonioriim. Nnlluseiiim ignorat luec impii esse
Sutj^jEfioiJ; 'ATo),tvapiou. Ei (iev dXXo; E/£t;, SeT^ov. Apollinarii. Ergo si alia forsan habes, ostende. Nam
'EiTEi TouTo; Trpo:p£fovTE;, ttXeTov tteiOete ndvTa;, Sri ha;c proferentes plus credere cunctis persuadelis,
xar' dXv^|0£tav 'AjioXtvopiou tou SuuijeSou;, xoi tiov quod spcundum veritatem impii Apnllinarii el ne-
6(xO!ppovo)v ouTO) xo(xooo;iav Evoov^ffaTE.
quam cum fn seiitlcnlium npinionem renovassetis.
KaiTpoipEpEi 6 ouTo; e-iuxoto; 0£oSd<jto;, £:!' 616-
Et pniterl idem cpiscopus TiiEon. sub nomine
(jiGiTi Tou Xpuao(JTO(iou Suo /pr^<jEt;,d; dvo-piou^idSSo;
Chrysostomi duo testimonia, qux agnoscens abba
MAE. etp») • AuToi NetJTOpiou ilaX tou vo(jTi<javTo; iitl
Max. ait : Haec Nestorii sunt qui personalem in
" Graeca liic ita sonant : nut onmino jussionc impcratoris universas synodos cogcre? Ilhs, elc.
:
XpisTot; r>,v TtpocwTKii^.v S..o'Sa. Kal eMswc Ouaco ^ Christo dualitatem vesane dogmati/.avil. Kt slatim
ijEiia; ETiisxoiros £t:i£ ' Kiifi ij.ov)c/_e , 6 -aTava; £Xa).-f,aE
fiiforc fcrvoscons TiiKdii. dixit: Domnc nioiiache,
fjLou irpb; tov SouXov auTOu. Kai XaSwv, suOsw; EJeitsv Ne tristetur dominus meus eontra servum suum. Et
auT(Ti Ta; auTa; cpwva; ouira? NsaTopiou, xai £v Ttoiocc
mox sumens ostendit ei easdem voces esse Nestorii,
XcJyoii; auTOu xstuEva;. t)EOA. '0 (")£0? otosv, aosXcpi, et in quibus sermonibus ejus jacerent. Theod. Deus
Toc yfr'<jft; TauTa; 6 TOTptapyT|; ixoi SsSwxs 7:),:>iV
novit, fratcr, ha'c tostimonia patriarclia mihi deilit.
lOou, Ta; [xjv 'AitoXivapiou siTta;, Tac St NeaTopiou* \cruin eccc, alia ijuidcm hiouiii dixisti Apolliiiarii,
Kat irapaYaYcov tt,v tou aYiou Kupi').)iOU y pviatv t-^.v Xe- alia vero Xestorii. Et producto sancti Cyrilli testi-
Youcav • « Miav t£ xat ctuyyevt;. xai 8t" aijtiioTv iTtiSEt- monio, (|uod ait: Unam utquc ccKjnatam pcr utramr-
xvbi; £vspY£totv, » ei-e- Ti rpb; TauTa XeYst; ; M.\E. i/Hc ilcmonstrans operationem, dixit Quid ad hsec
Eicjt Tive; S£i;avT£c aur^iv xaT* akrfiv.oiy xaToi TtpoirOTi- dicis? Mw. Sniit quidam ostendentes iilud in veri-
XT|V TeOeT^av ev tt; £pu.T,veia tou E.uxyieXio^j. tyj y^vo- latc pcradditioiiem positumin interpretatione Evan-
(jtev/) ex Tou a^^ioD toutou IlaTpb;, uitb TtixoOiOu tou 1,'elii, qua^ facta est ex hoc sancto Patre a Timolheo
'EXotjpou • etjTco Se xaO' uu.a? auTou • e;eTactouev toivuv Eluro. Verum, secundum vos
sit ejus. Scrutcmur
TT)v Stoivotav Twv TtaTptxcov cptovwv, xai Yvw(T0|jteTa tJjv B igitur sensum paternarum vocum, et cognoscamus
a),r|0£tav. 0EOA. Touto ou c7UY/(opw Y£v£'(iOat. AitXac veritatem. Tiieod. Hoc non permitto fieri. Simplices
Yap Ta<; cpcova; avaYXT,v e/et; 0£;a<iOat°. MAE. EiTtE ciiim voces necessarium habes recipere. M.\x. Dic
u.ot TTiV Staoopav, ixe^cto; •^cvou.iw^. twv a~),wv tptiwcov milii diftcrentia. deprecabilis factus, vocum ad vi-
itpo? Toc; TOtxtla;. 0EOA. "Iva lo; ecTt tt,v -,ptov:>,v 0£';ti
, rias. TiiEOD. Ut sicuti est recipias vocem, et ne
xat jjff; ep£uviiciT,; T^iV otocvotav aijTTJ;.) MAE.IIpocoavto? scruteris sensum Max. Evidenter, inquit,
ipsius. Et
xatvou; xat ^e^vou; tt;!; 'ExxXT|(iiac xat nept twv cptovwv novas et extraneas Ecclesia; etiam super vocibus in-
sitiaYeTe Oeauou;' Et xaO" uu.5i; ou oeTepeuvavTocccpcovot; troilucitis leii;es. Si secundum vos non oportet scru-
Tcov Ypaswv xai Ttov -TiaTEpwv, exSocXXouev Ttauav tt,v tari voces Scripturarum ac Patruin, abjicimus om-
YpasT,v TTiV xaXatocv xa"t t-)|V xatvr|V. 'Hxoui7a|xev ^ap nem Scripturam, Veterem scilicet atque Novam.
XeYovTo; tou AaSio^ «Maxcjptot, oi l;epeuvwvT£; Tot jjtap- Audivi enim dicentera David : Beati qui scrutantur
Tupia auTOii, ev oX-/] xapSta ex^TiTr^aoudtv auTo'v)) ci);
tcstimonia cjus, in toto corde cxquirunt cum (Psal.
lATiSevbi; ^wpi? £pe'jvT|i; Suvaixevou ex^riTTJcrat tov 0eov. xviii, 2) : prassertim cum nemo sine scrutinio possit
Kai ttoiXtv.ti 2iuv£Ttt(;o'v jjie, xal e;cp£uvr|(;w Tbv voaov exquirere Deum. Et rursus Da mihi intcUectum, et
:
iTTOu;» I^ou.otw0/;vxi
los mentis eorum, ut mn luceat eis illuminatio scien-
'li; £Of/.£v, TiUa; Po-jXec^Oe toT;
lise Christi? (II Cor. 111,6.) Ut apparet, sirailes nos
'louoaiot!;. ot tive; a-XaT; TaT; cptovaT;, on; /.cYeTE, tou-
vultisesseJudaeis, quisiraplicibus, utdicitis,vocibus,
TcoTi uovto Tto YpO(U.aaTt coijTtEp Ttvt cpopuTco rj'/(>')uavTe;
id est sola littera, veluti quadara raole raentein obru-
Tov vouv, e;E'7t£iiav tt;; ocX^iOEia;, Tb xotXu[ji[j.a Cyc^ovTE;
entes, evulsi sunt a veritatevelaraen habentes in cor-
ev TaT; xapSiai; auTtov,Tou IJ1.T1 voTjcai rb xupiov 7tveuu.a,
dibussuis.ut non intelligantspiritum qui proprieest
To eYXcxpua[j.£vov tco YpotajjiaTt, Ttepi ou ciT,cT^ «Tb uev
et occultatur in littera. Unde et ait Littera quidem :
YpotiJiu.a (x^^o-xTeivEt, Tb 0£ :tvEuaa, ^(•^otoieT.h nXT,po-
occidit, spiritus vero vivificat (II Cor. iil, 6). Certus
©oprOTi 6 Secj-ciTr,; tiou, OTt 1^''* ''^''•^vs/oaai C£';-j!(;Oat
meus, quia ego nullatenus patiar
efflciatur dorainus
!pwvT,v /^topi; Tr,; eyxeiijiev/;; auT-/, Stavoia;, tva ijl-/) yc-
vtiiaat T.CfOZ^M^fi
suscipere vocem absque sensu qui rejacet inipsa, ne
'louoaTo;.
fiam manifeslus Judaeus.
a Hscex Anastasii versione in Graecum transtulit Sirmundus, ut videtur, apud quem tamen Latine le"
gendum esset difterentiam.... simplieium vocum.
639 ANAST.VSII BIBLIOTIIECAKII 640
ToTJTO ok aKOuaoi; 0OA. sTjrcv Mtav IvifnfstON roZ A At vero TiiF.on. hocaudilo, ait : Unam operatio-
Xpi<TTOu &TtotrraT'.x'};v o'|£i^oulsv Xvjtvt. MAH. i.xo7nri- rem Chrisli subsislenlialom debemus dicere. Max.
«DUEv TO TiXTOaEvov £X T0'jT0U xoxov, xoti ^6-;Mit.zv t);v Ins|)iciamusmaiuro(iuodexliOcgi;;netur, etfugiamus
^Evr.v TauTT|V 5<')vy'v. Mdvojv vip aipETixolv TtoXuQsouv- exteriiam hanc vocem : h;ereticoriim enim est tan-
A£'yOU.EV Totl XftOTOU tum (|ui doorum miiititudincm cohint. Si enim sub-
TIDV £7TIV. Kl
Y^? C-OIJTaTlXTiV
rfjv ixiov EvetyEiav. ou (iuu.6aivE! os xaTa tt,v CTOUTactv sistenlialom Chrisli i.ixeiimus unam operationem,
TW llaTpi xal nvEuu.aTt 6 l"io;. oriXov oTt oute xaT^ cum non aptelur :ilii|uando secundum subsistentiam
tJiv urofTraTtxT.v EvE^pvEtav
• avaYxaI|ou.£Oa Se oxnrEp Tw Patri et Spiritui Kilius, haud dubium quin nec secun-
Iftw, ouTOJ xai To) IlaTfi xaiTO) llvEuuaTt uTOuraTixa? dum subsistentialcm operationem: cogemnr quera-
fvEpYEiai; arovETaai •
xaO' uaa?, Tscffapa; EvepvEia; admodum Filio, ita et Tatri et Spiritui subsisten-
£^Et liaxapia Oeott,;- TpEt? a^opiCTixai; tcov ev ok EUTt li:ilos oponitiones tribuere: et, secundum vos, qua-
itpoiTtoTioiv, xai atav xoivfiV <jr,u.avTixf,v tt,; xaTa c,uaiv tuor operationes habobit beata divinit:is. tre , segre-
tSv Tptoiv u:io(JT(x<iEti)v xoivtjroTo;- Koi xaTaTOu; lla- gralivas personarum iii (luibusest. et unani cnmmu-
Ttpa;, EiTtEp auTwv o£/du£Oa tt,v SioauxaAiav, TETpa- nem significalivam societatis quie esl secundum na-
6£iav vo<iT'<;oy.EV. «^ucix'^,^ Yap, «"'-).' ou/ uttoOTaTtxTiV turam trium subsistentiarum: et, sccundum Palres,
itStrav Etvai ^taYopEuouuiv EVEp^Etav KaiEt touto eciiv 3 5, (luntaxat porum (locli-iiiam recipimu.s. (|uadri|)er-
akrfiSx;, (i); ouv xai EOTt, TEaoapai; cpuuEtc, TEOcapai; tita erimus deitate languentes. Naturalem quip;e,
Oeou;, otaoEpovTa; d).AYi).(ov u:to<jTaaei te xai ^jaEt 0£t- non subsistentialem, oinnem esse decernunt opera-
WkrjV, Tt; eIoev ihu'}{.r,rstv toia-
)(Or,adijLEOa Xe^yovte;. r^
tionem. Et, si hoc verum est, sicut re vera est qua-
Jlouaov EvspYEtav oiouoii-ote, twv uzb to Etoo; aYouEvtov,
tuor naturas, et quatuor natura deos differentes ab
xa'i UTtb TOv xotvbv 6piaiAbv tou eiSou; tfuaEt TaTTOiAE- invincera subsistenlia et natura dicere apparcbiraur.
viov; OuoEitOTE ^ap YtvETai To ifuoEt xoivbv, lvoi;jtal
Voruintamen qiiis dixit, aut conleinplatus cst seor-
(idvou Ttvbs totov, Tot ^ap uJtooTaTtxa OT^uavTpa, olov,
sum babitam operationom ccjuspiam eorum. qu:r
YpuTtdTT,?, YAauxdrr,;, r, '^EOvdTT,;, xal
r, aifJidr/-,; ; vi
snb aliqua specie rodiguntur, etsub communi difli-
&ia TOtauTa, (itpopioTixa Eiat au|7.6£6T,xoTa Ttov (ip!0(j.iov
nitione speciei notura taxantur"? Nun(|uam enim
i^i^v SiaifEpdvTOJV IIa<; faf (xv0p(o-7to? m<; Tt Tr,v
aliqnando quod nalura commune est, uniuset
flt id
fufftv (ov, i)X ou/ (S; Tti; r>iv uttdoTaaiv, IvEpYEiv
solius cujuslibot proprinm. Subsistontialia namquo
«t'(puxE, xaT(X TE Tbv iStcoTaTa xai xotvto; voouuEvdv te
indicia, ut]iiita n:isi pnilixitns seu brovitas, aul au-
xoi X£Yd[JiEvov xoTTiYOptxbv li-^ov. OTov to ^to-v, to
culorum albedo, aut calvitium, et qu;pciinquc suiit
loYixbv, Tb OvT|Tbv, bVsp ioTt Tou xoO' fiu.o? yt-iiy.oZ
talia, deputaviva accidentia sunt numeris ab invi-
n^ivTE? Y"F ^i? aur7,; ;a£T£'/0|xev ^to^i;, r/i?
y.6yo\j.
^ cem differentibus. Oranis enim homo, ut aliiiuid
ouT?i? AOYixdrf,To;, xal tt,; outt,; ^ot,; xat i-oi^or,;-
natura exislens, sod non utquis, subsistentiadignos-
xal Tou xaO£!;EaOat, xal foTaaOai, xai XoXeTv, xai at-
citur nponiri seciiiidum categoricam rationem, qux
Yov, xol ipav, xoi (xxouetv, xai attTEoGat • ozsp £iai
tam singulariter tiuam comnuiniter intolligitur.
TOU XOIVOU E!p' ^||JttOV VOOUIJLEVOU XdYOu. Ou SeT OUV Xa!-
necnon el dicitur. Utpula, animal rationale (|uod
vOTOjjtEiv i^ojvo; |j.T| r/ouaa; la/uv t) Yfa'f' xr,v r\ ^aTfi-
est generalis secundum nos rationis. Omnes enim
x^v Ti (fuaixVi dXXa ^vr^v, xoi ota-Tpo;paT; ivOptoTttov
eamdeni percipimus vitam, et eamdem ralionabilit:i-
l$T)UpT)|Jl£'vTlV. nX-^iV OeT^OV |AOl TOUTT^V XEtUEVr^V EV ot<;)-
lem, et llexum, et (lotloxum, el S(^dere, et loqui, et
SviTtOTE IlaTpt, xoi TtctXiv TOV vouv Tou Tour/iv £tp-/;xdTo;
tacere. et videre, oi audiro, et tangore, qua- sunt ra-
eTtt!|T,TOUaEV.
tionis, qu;r conimuniler in nobis intelliguntur. Non
itaque oportet innovare voces non habentes vim, vel
sacra; Scriptura^, vel Patrum, aut naturalem, sed
extcram, et versutiis hominum adinvontam. Verun-
tamen ostendo mihi hanc positam inquovis Patre,
et iterum sensum ojus (|ui hanc dixit inqnironiiis.
0EOA. '!"( ouv ; ou SeT 7tavTe).(o; £Tt"i XpioTou )>E'Y£tv
D TiiKoi). Quid ergo ? non oportet omnimodis in
(jiiov tvEpYt'»"'; MAH. KoTa Tr,v ixYiav Ypivjv, xa'i Cbristo dicere unam operationem Max. Secundum ".'
Tou; oYtou; IloTEpa;, ouJ^v TOtouTov Xeyeiv TtopEXo- sanctam Scripturam sanctosque Patres, nil lale
60JJ1EV
•
dXX' <oa:tep 5uo j Jaei; tov XptoTov to; i- tl)v
dicenduni suscepimiis. Sod quem:i(lmodiim duasna-
ioTiv , ouTO); xal to; ^uatxo; ouiou OEXr.oEi; xot turas ("hristum ex (luibus ot est, itaol naluralesejus
EVEpYEia; xOTaXXriXo); «uTto, 6uou te (puaet WEto xot volnntatos ot oporationos conveniontes sibi, cum sit
(XvOptoTTto ovTt To) auT(p, 7ttaT£ij£tv xot 6uioXoY£Tv EttE- n:itura Deus idem ipse siniul et homo, credere jussi
Tp<xir»iaEV. 0EOA. 'Ovrto;, £E'<ntOTO, xa't T|UieT; ouoXo- sumus el confiterl. Thf.od. Vere, domine, et nos
YOUIJ.EV xoi To; (puaet; xai Stacpdpou; evepYEia;, tou- conntonuir ot naturas etoperationes diversas, id ost
TEaTt. Oeiov T£ xai dvOpt))TtivT,v • xai OeXT,Ttx-^,v outou diviiKim ol liunianam, atquo ipsius cum volunl:ilo
•
T>)v OedTT^TO, xat OeXriTtxTiV outou t)iv dvOpojjtorTiTa doitatoin, sed ol cuin viilunlalo hiinianitem : (|iio-
£z£OT| oux (xveu OEXr.aEo); T|V ?)
^J^u/^^ auTou. Auo 0£ ou
niam sine voluntate nuli:itonuser;it aiiima ejus. I)u;is
X£'yo;x£V, 'iva ;j.-)i
jj.a/du.£vov outov outw eiaoYaYwuEv. auloin iion dicimus, ne hunc sibimel pugnam info-
MAH.Ti ouv; Suo (putjtt; XEYOVTe;, |jiOy(0;j.£va; ouTO;
rentcm introducamus. Max. Ergone duas naturasdi-
;
tlcdfi-zt Sia •rov apiO;xo'v: <")F,OA. Ou. MAH. Tf A comU^s, rcpufjnantes eas infci-lis pruiitfr iinmcriiin "?
Ttoaa; vo£t; ;
''11
otiiXTiv xai Si.tttiV. tocixc voeT;; <-)I",0A. dnpliccm, ipiot intclligis? Tiikod. Novi qiialitcr in-
Otca 7t(o; vo(T), ouo OE ou Xeyo). 'IdTE cTpacpEi; b aSca; tclliiiam ; duas autciii non dico. Tunc convcrsns abba
M.\H. TTpb; Tou; apyovTai;, eTite' Ata Tbv Kuptov • iMax. ad priiicipcs, dixit: Proptcr nominuni! Si au-
£av dixou(JY)T£ aiav xai (Aiav, -Ti aXhiyj xai (iiXXriV, r, oi; dieritis unain et unam, et aliam ac aliam, aut bis
SuO, ^ 01? TTEVTE, Tl VCotivTE? ToTi; Xl-fOiidlV ixitox : tvEcOs R duas, aut bis quinque, quid intelligentes his qui hoc
Kat EiTtav • 'ICtlEiO'^! ('opxKja; ''^['oiq, to pitav, ouo vcou- disccrent responderetis ? Et dixerunt ; Quoniam ad-
piEv xai (xaXyiv xat (xXXr,v, Suo vooij|ji.Ev • xai oi; Suo. jurasti nos, unam unam, duas intelligimus, ct al-
et
TEijijapa VOOUIJ.EV 6aot'(o; xal ot; tte^vte, Ocxa voouu.ev. tcram ct altcram, duas inlelligimus, ct bis duas qua-
Kai (i)(jTt£p aioEtjOEi; 0EOA. t^,v (x-:t6xpt(jiv Ixeivwv, luor intelligimus ; similiter ct bis quinque, decem. Et
elTte • Tb jjfif) Eip7i[/.£vov toT; IlaTpotitv, ou XEyto. Kai quodammodo reveritus Theod. responsionem eorum,
XaStov euOeio; & a&Saq MAE. t-)|V PiSXov Ttov TtETipaY^J.E- ait: Quod non est a Patribus dietum, non dico. Et
vtov TTJi; dyta; (XTTorjToXixYii; uuvdoou, eSei^e tou; (xytou; accepto protinus abba Max. libro tjcstoriim sanctae
IlaTEpa? Tot; Suo OEXr'(j£t; xai EvEpyEia; TOu — coT^po; ac apostolicic synodi Romana^ monslravit sanctos
^ijiSv xai 0EOU 'Ir.coti XpiaToTJ S'.appr,&r,v Xe-i^ovt'/.;. Patrcs duas voluntates et operationes Salvatoris no-
Hv Xaotov piSXov Ttov Tt£-!tpaYU.£V(ov e; auTOu Geooo- stri et Dei Jesu Christi aperte dicentes. Quem acce-
ffio; 5 uTtaTo;, (xveyvo) xai auTo; Ttotca; Tot ypr'(jEt; ptum ab eo Theodosius consul legit, sed et omnia
TuJv IlaTE^ptov. Kat t^te (XTtoxpiOEi; 0EOA. IjtitjxoTto; sanctorum testimonia Patrum. Tuncque respondens
£i:t£v •
'O ©sb; oioEv, ei ij.ri Ttpo^jto-irixto; Tot dcvaOE- TnEOD. episcopus dixit Deus scit, nisi quia perso-
:
[jtaTa eOexev ?) (juvooo; auTV), jtXETov xavTb; ctvOptoTtou naliter anathemata posuit synodns hxc, plus quain
£4£j(^0[jir|V auTv^v. 'AXX" 'iva |j.ri ypovOTpiSioaEV, ivTauOa, C oninis homo reccpissem iliam. Sed ne uioras hic
£t Tt Eiitav ot IlaTEpE;, Xey(o, xat EYYpotcfO); EuOEtoi; faciamus. Quidquid dixerunt Patresdico, et in scri-
Ttotw, 8'Jo (pu(i£[;, xat Suo OEXrifxaTa xal SJo eveo- ptis continuo facio duas naturas, duas voluntates,
et
Y£ta; •
xa\ ekjeXOe |J.eO' f|iJi(ov xoivtoviiatov, xat y^veoOco et duas operationes: et ingredcre, nobiscum com-
EvtotJt;. nuinica, et fiat unitas.
JIAH. A£(jTtoTa,£Y<') t>u ToXjjLto SE^aoOat (juYxaTaOEOtv Max. Dominc, non audeo ego suscipcrc consen-
Jtap' uaojv EYYpa-iov 7i£pt TOtouTOU jtpotYU-aTO;, '|iXb; sum a vobis in scriptis super hujuscemodi re, cum
U7t(xp-/(»)v |j.ova-/d;- aXX' Eav xaTEvu;£v uuo; o ©sb;, sim raonachus purus. Sed postquara Deus ad cora-
Ti; Ttov dYitov IlaTEpojv S£;acOat ^tovct;, xaOij; a7taiT£T punctionera vos e.xcitavit, = in scriptis transmittite ;
6 xavtov, Ttpb; Tbv 'PJyxTfi Tiepi toutou EYYpct^pt')? (xtio- id est imperator, et patriarchasynodusque ipsorura.
(jTEi^X.aTE •
-/Jyouv (i-XTtXEu;, xat o 7taTpiap-/r,; xat vi Ego enim nec his peractis communico, duin recitan-
xaT' auTov tjuvoio;. 'Ey(o Yotp <>uoe toutiov Ytvoij.£'vo)v tur aniUhcmatizati intersanctam oblationem: timeo
xo;v<ov(o, (xva'i£pou.Ev(ov ^('ov dvaOEaaTtcOEVTtov £7ti Trj; enim conderanationera anathematis. Theod. Deus
aYta; dva'.fopa;. <l>oSo'u|j.at Yotp xb xaTaxptaa tou dva- novit, non repreliendo te quia times, necalius quis-
6£[AaT0C. 0EOA. '0 0£b; oiSev, ou xaTaY'vto(jx(o <jou quam. Sed da nobis consiliuin proptcr Dominum, si
(poSouptEvou • dXX' ouT£ dXXd; Tt;. 'AXXd Sb; -J^aTv ^ou- cst hoc possibile fieri. Max. Quod consilium li.ibeo
J3
Xr,v Sid Tov Kuptov, Eav egti touto SuvaTOV YEVEoOai. super hoc dare vobis? quid
Ite, perscrutamini, si tale
MAH. Iloiav pouX-ziv e/oi uaTv xEpt toutou So^uvat; aliquando factum sit, et post mortem solutus sit
YjtaYETE, i^/r^Xacp-i-cjaTE im Tt TotouTov •(viovi ttote, xai quispiam a crimine quod in fldei causa contraxit, at-
liETa OdvaTov d7:EXuO-/i ti; tou TtEpi T-r,v TtioTtv eyxXv)-
que ab illata contra se querela seu damnatione et ;
|jtaTo;, xai tou e;£ve-/_Oevto; xa^' auTou xotTaxpiaaTo;. consentiant imperatoracpatriarcha imitari Dei con-
Kai xaTOtS£?r,Tat 6 pa(jtX£u; xat 5 xaTptdp/-/;; u.ii/ivi-
descensionem, faciatque imperator quidem jussionem
<ja<jOat Tou ©EO^u T-/iv (;uYxa-dSa<jtv. Kai 6
7tot-/i(i(o(itv,
rogatoriam, patriarcha vero synodicam dcprecatio-
|J.£V XE^XvEu^Jtv 7:apaxXr|Tix->,v 5 Se <juvoSix-f|V oir^c.v
,
nera ad papara Roraanum et profecto si repertus :
0EOA, TouTO -avTo>{ i/ivzTaLi^ aX^o Sd; jjioi ^.oVov, A TnEOD. Hoc profeclo flt. Sed iIj niihi verbum,
^i eiv iiil XEjjLTTioffiv, £pxi) iait' lixou. M A2. Aec^oti, (|U0(l, si me miserinl, venlas mecuni. Max. Dcimine,
(juaosfEi 501 Tov ffjvSouXdv u-ou tov ev M£CT,a€pia ).«- expedll iil)i conservum meum (|ui esl .Mesembrhv
6eTv [X£9' lauTOu, iiitEp £u£. 'ExEtvo; vap rJ;v •(}mo':xi acclpere teeum magis (]uam nie. Ipse enlm et Hn-
oiit. xi\ atoouvTai oOtov a;t(o;, tououtou; ypdvou; xo- guam novlt. et vetebunlur eum (lignius, eo (luod per
Xa^dijLEvov, oia t£ tov ©ibv, xai tTiV xpaTOucav dpCtVjV tolannos cruciatus fuerlt propter Deum et rectam
iziTm £v Tti) xot' auTou; Opdvtj). 0EOA. 'A-^iiJia/iac fidem (|ua' lenotur in sede l|)sorum. riiF.on. Jurgla
Stasdpouc itpb; dXXi-Xou; v/oiivi, xai ou/ ^jOEti); e//o dlversa habulmus ad Invicem modo, et Ideo non gra-
|ji£t' EXEivou otieXOeTv. MAE. AEVrroTa, ETiav eoo^e touto tanler accipio pergere cura illo. Max. Domine, jam
YeveVOoci, Exfiast; fETiy:a.i tiov oo^otvTtov. xai feou ^ou- (jula vlsum cst hoc fierl, cxllus fiat eorum (pia! pu-
X£(j6e, dxoXouOio ujxTv. Ka^te-Trt toutco dvicrrriffav iidvTEi; tata sunl, ei se^iuor quocun^pie jusseritis. Et in his
(/.ETa yapo; xai Saxpuiov •
xa't IfiaXov jjLeTavoiav, xa't surrexerunt omnes cum f;audlo et lacryinis, positis-
euy(Ti EYEVETO • xat ExasTOi; auToiv to dyta E^iOffiDdr, que In terra genlbus, oratio facta est, et unusi|uls(|ue
xa"t Tov Tiijiiov (rraupbv, xat tt)v £'ixdva tou ©eou, xa't l|>sorum sanclo Evangelia, pretlosamque crucem,
2um;po; -fiijiSv 'ItiCOu Xpicrtou, xat rffi SeottoivTi; elImaslnem Del ac Salvatorls nostrl Jesu Christl.
^jJitov, TT); auTOv Texoumi? TravaYtai; OeoTdxou r,(r::d<jav- B atquedomlnie nostrie, qu:e lllum peperlt, sanctlsslma'
To, TEOeixdre? x«i 10« iSwt?
X"P"? ^'^' pESattioei tSv Del genitrlcis salutaverunt : ponentes nlhilomlnus
XaXrjOevTtriV, manus suas ad certificatlonem eorum qua- facla
sunt.
EiTa jjiixpbv 6(jitXii<javTe? Trpb; dXXiiXou; TtEpi tou Delndecum pusilium confabulatl fuissenl ad invl-
xaTo 0ebv piou,xal t^; Seiojv evtoXwv TTipv^ceio; , UTpa- cem de vlta (|uae secundum Deum agltnr. et divlno-
(psUQEOA. 6 £i:i'(jxot:oi; Trpb; tov d66av Md^ijjiov, rum observaiitla mandalnrum, conversusTiiKOD. epi-
eirev 'ISou, irdvTa SiaXeXuTai to (jxdvSaXa, xal ^£^0- scoiJiis ad abbaiem .Maximum dlxit: En omnla so-
vev Etprjvr) Sia tou ©eou, xal yviratzoii •
'AXXo Sia tov lula sunl scandala, et facla est pax per Deum. et
Kuptov, (ji^ xpui]/r); (ji£- ou XeYei; xa9' oiovSr|7:oTe Tpd- fiet.Sed propter Domlnum ne celes me. Nou dicis
i:ov |ji(av BiXrfliv, xal (jiiav SvepYEiav emXpKJTOu; MAH. per quemcunque modum unam voluntatem el opera-
Oux EvSE/eTat (xe touto eiTteTv i:oTe •
xa'i XEfoi tT|V lionem in Chrislo"? M.w. Non mihl |)osslblIeest hoc
oiTiav, tTeiS^i Jevyi estiv ^ ^wvri toT; 0^101; IlaTpdij!, ali(|uando dlcere. Et dico causam, (|uoiiiam extranea
Suo (fuff£'a)v jjiiav XeYciv Oe^Xti^jiv xal EvepYetav. tiTO Se, esl sanctls Patribus duarum diversarum nalura-
vox
oto TTovTbi; Tpdrtou 6 touto Xeyojv, £upi(jx£t EuOuSdXo)? rum unamdlcere volunlalem eloperationein. Delnde
6zavT0)(jav ouTto Tr)v OTOT^tav. 'Eav yap £17:10 <pu(jix-f|V, ^ vero et per omnem modum, qul dlclt hoc inveniet
cpo5ou(jiol T^v (ju^i^utjiv. 'Eav Emoj u7:oijTaTtx-J;v Stoipto jure occurrenlem sibi pravltalem. Prlmo, quoniam si
Tou IlaTpbi; xat tou IlvEu^iaToc Tov Tibv, xol TpET; dlxero naturalem, tlmeo commlslionem. Stvundo,
6£Xr,ffei<; ciso^yojv ^av^tjotiot, (jfJ) (ju,u.6aivou(ja; dXX-/)- qula si dixero subslslenllalem, dlvldo a Patre ac
Xot;, (oiji^ep xai to; uzoijTdaci;. 'Er|V ei7:o) T-f|V to; S|)lrllu sanclo, et tres voluntales Inducere apparebo
Ivo; (jiiav 0£'Xr|<jiv xoi IvEpYEiov, dvoYxd^otjiai xat Triv muliosibiraetcongrucntes, queraadniodum et subsi-
(o; £vo; Tou IlaTpb;, xol rry (o; evo; tou IIvEuiiaTo; stensias. Tertlo, quoniam sl dixero velutuniusunam
eixeTv, xov (i-J) 0£X(O, OEXr.uiv xa\ evEpYeiov xol £upe- volunlalem et operationem, co;;or et velut unius
Or|Ci£Tat ei; t^oXuOeiov ExriTtTOJv 5 Xd^o;. 'Eav Eittto
P:ili-is, el velut uniusSplritus dlcere, liccl nollm, vo-
(jyETixriV, Trjv N£(jToptou ihiyo) TtpouojTtix^Jiv SioipEciv.
lunlaleni el operallonem ; et invenielur sermo lii
j) dlxerunl.
0EOA. Miav Sti T^v evojotv tou 2I(OT7)po; :f)(xtov Oe- Tnron. Unam proplcr unitlonem Salvalorls noslrl
Xrjdiv, itdvTr) tc xol tovto); otpeCXoftev XcYetv, xaOdjtep
voluntatem per omnia et omnino dlcere debemns,
2epYtot xol Ilu^^o;, (o; oTuioi xoXto; vevorixdTc; yc- sliiil et Sertjius el Pyrrluis, bene, ul rcor, iiilelllijen-
Ypdipadt. MAH. Ei xcXcuet;, S£a7:oTO, Se^qoi [jiou ttepl
li's, siripseruiil. .Man. Sijubes, domlne, siiscipe duo
TOUTOU 6'jo ^TijAOTa • ci Sti rJ) i'vu>div (jiia tou 0£ou super hoc verba mea. Primo, qula sl propter unllio-
xai 2toT^po; fl|xtov, xaOdrap 2^pYto; xat Iluppo; xot
nem una Del et Salvatoris nostrl, slcut Seri;lus.
DaiJXo; YCYpatpotdi, yc'yov£ OiXvidic, iTEpoOcX-}); xot'
Pyrrhus, el Paulus scrlpserunt, voluntas elTecla esl,
auTOuc CdTat 6 Ylb; Tto FlaTpl, oio t-Jjv (Budiv, dXX' ou
allerlus vohinlalls seciindiim illos eril Elliiis Palrl
Sia ttiV tvo)div, [Jiiav xoto Tbv Tibv ej^^ovTt OeXridiv, eijtep
propler nalurani. sed nini jiropler unilioiiem, secuii-
ou TouTov CdTiv l'vo)di; xai ipudi;. Ei otot Trjv cvo)dtv
diim Eilium IkiIicmII voliinUiIem, si iion idlpsumest
(Jiio xot' auTou Toti 2o)T^po; vi|jiii5v fifovz OeXridi;, oi- uiiltlo el nalura. Secundo, (|ula si propter nnitioiiein
Tiov outt,; l^^ci TtdvTO); tJjv £'viodtv, dXX' ouSeTtpov Tt^ov
unasecundum IpsosSalvatorisnoslri volunlaseflVcta
i\ <bv idTt ^udiv, xal <r/_i<stMi x«t' outou; ^drai 7:po-
est, eausara profecto suani nnlllonem h;ibehlt, et
;
Si^tix; ^ OsXr.ai;, aXK' ou or'(7£t>i; • (jy£i'.v vip, aXX' A iu»n aliam eciniiii naturciiii cx r|uibusexistit, etaile-
ou yjoiv 6 vf,i a).r,Oiia; Tr)v tvwaiv £T:i'iTaTai Xoyoc. ''-i ctus, 11011 natiiia', sefiiiuliim ipsos crit aperti» viihin-
8ia TT)v evwutv, w? Etpasav, [jLia tou 2iwTr|Co; -^iawv Ye- tas : iiaturam onim, nnii alTcctiim, vcrilatis ratio
Y£vr|Tai OeXriCK;, itoia <)s.\r,au pacriv auTr,v YeY£vr,GOat novit. Tcrlio, si proplcr unilioiicm, ut fasst suiit,
Tr,v £voi(jiv ; Ou Yoip OTiTtou ttj St' auTr,v YSvoijiEvr) &atEv unaSaivaloris nostri voluiitas ctVccta cst, (|ua volun-
av aXriOEia? (ppovTiiJovTs;, xa) to TzapaXoYov (psuYovTs;. tate aiunt ipsam fuisse unitionem, cffectam ? Non
Et Sii tt,v 4'vioijiv oia tou — way^poi; fi'iivr,Tai OAr.ai;, enim ca quac pcr illum effccta cst fatebuntur utique,
SrjXov oTt Trpb Trj; hMeszo);, ri TToXuTi),:^,? r,v. ?, •TtavTSAtoi; si duntaxat vcritatl opcram (lcilerint et (luod cst
aO£).r^;. Kai £i a£v zoXuOEAr,; r,v. UEttoctv Twv TToAXiov, irrationaliilc fii;;crint. Huarlo, si pioptcr unitioncni
npb? ,utiav (TTaXEi? u-i',u.£tv£ 0£Xr,(jtv, xai TpoTtv-; •^rpo-.fa- una Salvatoris voluntas clTccta cst, li(|uct prolccto
vtii; £5£;aT0 irotOo;, tJjv Ti5v iTpo(jou(joJv auTw (putjixio? quod ante unitionem aut cum multis voluntalibus
itoXXiov OEXi^^jEtiJV U£io)(jiv. Ei «£ TTavTa— a(Tiv rjv (x0E).r,;. fuerit, aut penitus absque voluntate. Et si quidem
xoEiTTOva Tv;i; cp'Ja£i»; a7:£':pr,v£v outrav t/;v Evioaiv e; :?;; mult:iruni erat voluntatum, dimiiiutionem multarum
£~opi(jaTO Oslr^atv, tiv :f) (pugt; r,-K6^r,GZ. Kat -otXiv pertulit, ad unam nimiruin voluntatem contractus,
TpeTrTo; dricpr^vE. Tb (jtr; ttj suuei Jtpoubv auTiji, (r/_£- et convcrtibilitatis perspicu;e passionem suscepit,
aei XTr,ij(xu.£vo; . Ei Sii t^^v tvtotrtv ijiia tou — toTr.po; B multarum qu.-e sibi naturaliter inerant voluntatum
flixiov xaO' £T£pov Ttov e? tov ItjTt YEvovE Oe^Xt^iji;. ttpt)- diminutionem. At vero, si modis omnibus erat abs-
TCKTO; fifovs. 0£XT'(T£t ©sb;, 6 aurb; 2ta Tr,v Evtodtv T?i que voluntate, mediorem natura esse raonstravit
cpuuE! u.£vt>)v (xicto; •
xa'i avaoyo; (xvOpu)TO; ttj OiXr.^jst, unitionem, ex qua acquisivit voluntatcm, qua natura
ijtEvtov Tvi cpu(j£t ttpijcipaTo;' "O-^p a^uvaTOv, iva u.'/]
carebat. ^ Et iterum convertibili palam profecto
XE^to Su(I(;e?£';. Ei ota t"/;v ivtociv ij.ia Ttov (p'j(j£iov
fcclt quod natura sibi non incrat, sed acquisivit
YEYOvEOiXr^si;, Ti or^-itoTE ota Tr;v aur/.v aiTiav, aiaTiov affectu. Quinto, si propter unitionem una Salvatoris
(pu(j£tov ou YEY"''^ ipufft;
nostri secundura utraque ex quibus est voluntas
effecta est, recens factus est voluntate Deus, idem
ipse propter unitionem natura pcrmanens sempiter-
nus, et voluntate homo sine principio permanens
natura recens : quod est impossibilc, ne dixerim
impium. Sexto, propter unitionem una naturum
si
(ivOpo)zivot; 0Ebv Tbv auTbv ^XoxXr^po); uivovTa Toiv rationcm mirabilc revera et
cundum liberationis
EvTo;, Ev Tot; Oeioi; avOpiottov, 5XoxXr'po);
cunctis ingenti stupore habendum, totum inhomini-
i5io)v o).ov
)\!a;!aov or,civ •
notT,cov a.ya.-Kry • Ti Iutiv 6'tt£p Ettta;
b Lce ex Gneco, cur non, eadem ob causam,
» Graeca sic : rursuque sc mutabilem o^ttendit, ha-
bitu acquirens id qucd vatura sibi non ineiat. una naturarum natura facta est. Sirm.
.
Sia^E^poudOv •
oxsp £? SoytuOa xa),(o; e/eiv, r.iar^ B dum multitudineni atomorum quoe sub ipsam redi-
pouirv.
bene se habere, in ijisa omni natura quomodo exi-
stendi rationem corrnmpinius.
Kal TOuTtov EtpriUEvtov, ev tio dtj^ra^EcOai dXXrjXou;, El his dictis, dum invicem oscularentur, Theod.
eirt£ 0EOA. 6 iJnaTo; • 'loou yiyo-^B Tot ndvTa xaXio; •
consul dixit : En
sunt omnia bene: pulasne
facta
dpa f.T.Ttli/fm 6 paaiXEu; 7tapax),T,TixT|V itoiviijai xe- conscnsurus est impcrator rogatoriam facere jussio-
XEutjtv ; MAE. ndvTo); TtoiEi, lav OiX-ii u.i|xr,TT,; Eivai ncm •.'
Et dicit al)l)a M.w. Ulitiue facit, si voluerit
Tou 0EOU, xai (iuvTaTt£tvo)Or|Vai auTto, oia t-^v xoivr,v iinitator esse Dei et luiiiiiliari cum co priq)tcr com-
TtdvTO)V TlU.tOV OOiTT^ptav, \o-^\X,6j.E^O;, tji); ElttEp 5 ^UffEt munem omiiium nostrums:ilntem : perpendens quia
Gto^tov ©tb;, oux EffOJOEv foi; ETattEivojOiq OsXojv, Tto); 6 ki Deus, qui natura salvat, non salvavit doncc volens
suoei (jo)!|().u£vo; dvOpo)tto; r, (7O)0r,(jETat . ^ ctotjEi \l\ luimiliaretur, quomodo is qui natura salvandus est
TattEivouuEvo; ; Kai EitTE 0EOA. 6 littaTo; • "Oti eX- homo, ant salvabitur aut salvabit non humiliatus ?
Tti^to Tou 0EOU «jio^ovTo'; U.0! Tr,v |j.vr'aT,v, toutov auTtjJ Et dixit TiiF.orj. consul Spero, ((uia Deo s;ilvante :
Tov Xo'yov Xeyo), xai TteiOETai. Kai d(jjtaiidy.evoi dXXr) mihi memoriam, huiic eumdem ci dicam sermonem,
Xou; ETti TouTo:;, drT,),Oov [aet' eipr^vT,;, oe5o)x()to; tou C pt acquiescet. El cum in his se mutuo salutassent,
£itt(jx()-ou Toi d?5a .Mociuo) t:e|j:sO£v auTO) ttocov (jii- abieiunt cum jiace, data ab episcopoabbali Maximo
xpbv, xal cTi/dpiv xal xa.udtjiv • xai to [j.£v (jTi/dpiv i|iia(lam pecunia; quantitate, el tunica, et casula,
euOs^to; xot' auTT,v tt,v tSpav Bitlur,; 6 Eitttjxoito; • ev (|u;e Iransmissa. Et tunicam quidem
fueraiU sibi
TiT) 'Pr^Yio) 6e ou to ooOev auTio Jtooov ^xo^^oi. dXXa sl;itim eademque hora tnlit Bizyensis cpisciipns. .\st
xai iXko ei ti Or|ttoT£ e; EUTtoiia; £i/_£, fxETa Ttov Xoi- iii Kegio nonsolum (luantitatem sibi pecuni;r dat»,
Ttiov oixTpiov auTOu jtpaY.uaTOJv xal £(jO-iiiji.dTOjv, d^Et- vcrum etiam et aliud quodcunque ex benelicentia
XirvTO. (luorumdam habcre videbatur, unacumreliquisejus
vilibus rebus ac vestibus abstulcruiit.
MeTi 8e Tb dTtEXOEiv tou; etprjaEvou; izvSpa; Trj 0^- l'(isti|uam vero abierunt prpdicti viri sexto Idus
8o'ri Tou SE^TtTEjjiSpiou [jiTivb; Trj; jtapoutjri; jtEVTExaioe- septembrias pr;escntis (iuint;c decinue indictionis,
xdTr;; tvOixTioJvo; , e^TiXOev auOi; HauXo; 6 ijTiaTo; Iv exivil rursus Paulusconsul in Bizyen., ad abbatem
Bi^uri Jtpb; Tbv d6€av Md;iaov, xeXeugiv IttKfEpofjiEvo; Maximum jussionem ferens continentem secundum
TtEpiE/ouffavouTO);^ oKEXeuoaEV Trj (jrj lvSo;oTriTi djtEX- banc formam « Jnbemus glori;B tua" ire Bizyen, et
:
'AXX' elTtl •?i,atv TTptoTOv, Toiit; t-)iv x£)v£uiiv Toii patjt- nem iinperaloris, an non'.' iMaximls dixit Domine, :
ou TcotET; rJiv xsXEutriv tou pactXeo); Kai . t!); oioev auTOu; cias jussioncin imperatoris. Et cum vidisset eos
£vtaTaa£vou?, xai £Tii T/j «vaSo)vYi auTou jttxpo'T£pov iiisistentcs pcramplius dilationi su.^e, et amarius in-
pX^TOvTa; xai Tpa/uT£pov otTtoxptvaasvou?
, [/.£Ta Ttctv tucntes, ac asperius respondentes cum omnibus ciui
t> cumciscrant ct Ipsis (iiioi)iie dicjnltatibus saH'ulari-
Ttov Ttov (7uvo'vTCOv auToT?, xat Tctiv ot;(toaaTtov xouaoi;
liTyipasvwv , (xitoxptOii? 6 ot66a(; IM.-VH. EiTiiv • 'E^av . bus rlcvatis, respondi-ns abba Max. ait: Quia non
OUX (XV£/£(70£ ECTeTv TtO OOljXtO uatTjV TOt Tiapa(TTOtVTa TtO p:itlmini dlccre scrvo vestro i(u;c placent domino et
SEtnto^TT) •f,atov xai pacrtXeT, ioou, "kiytiy (xxouovtoi; tou imperatori nostro, etice dico, audicnte Deo, ac san-
0£ou xai Twv ixYctijv a.yfiXi.iy/, xai itoivTtov uu.aiv OTCitEp ctisangeliset omnibusvobisquoniam, quidquid jus-
ti Tc SyiTtoTE xeXeuec [jcot Tti-pi ocouO'/"'TtoTE Ttpot-j^aaTo; TtO serit mihi super quacumque re cum hoc sieculo
otitovc TOtjTti) (juYxaTaXuaEvou xai i7u;j.;pO£tpoa£vou, itpo- destruenda et corrumpemhi, prompte faciam. Et
Oufiti); TTocto. Kai £uO£to; otvaTTot; TPlil.V. EiTtEv •
Eu- cinfestim suri;ens Troil. dixit: Oratc mihi, ei,'o v;i-
^aaOE [jcot , £Y<)J uTtotYto. OCto; yotp ouoiv itoceT. Kai dam. llic enim nitiil faclt. Et multo vehementique
KoXkoxi itotvu Y£vo(X£vou OopuSou, xai TioXkr^(; xxfor/yfi facto tumultu, ac multa turbatione et confusione, di-
xal (juf/iJtJEw;. ECTEv auToT; BEOA. 6 £Tc'(jxo7to<; •
Ei- xit eis Theod. episcopus: Dicite illi responsa, et co-
TiaTE auTio T71V atttJxpctjcv, xai yvwt£ tc "kifti ' EjtEi to gnoscite quid fatcatur. Nam sic regredi, nihilque
ouTto; £;£XO£Tv ariosv £cpT|XOTac xai (jir,0£v (xxoJcjavT-^i;, dicere et nihil audire, ralionabile non est. Et tunc
•
oux £<jTcv EuXoyov. ToTE EI11<1'. 6 TtaTpcxcoi; Ec-:t£ EpiPiiAMuspatricius ait : lloc tibi per nos sigiilicat
TouT() aoc 8r,XoT oc' r,a(ov 6 pa(jc),£U(;. kiyoyv '
'£Tt£co-)| impcrator, dicens : Quoniam totus Occidens et qui
Ttacja ^ SJ(jt;, xai oi sv Tvj (xvaToXvj SiaaTp£.fovT£? £t? ti£ ^ in Oriente subversione operantur ad te spectant,
OEtopouac, xai a-itavre? Scot at aTaacot^ouat [Ar) Oeaovtei; et omnes propter te simultates exagitant, nolentes
auijcfitSatjO^vac -?i|JcTv Stoc r/jv TtiaTcv ' xaTavj^oc ff£ 6 convenire nobiscum in causa fidei ; Deus compungi
0;bi; xocvtov?iaai :?i(jcTv £7ti Tto ttaij' ?;>J.Tv EXTcOivTt tu- te faciat, ut coramuniccs nobiscum in Typo qui ex-
TOo. xai £;£p/()a£Oa -^i^iET? St' £auTtov ei; r/jv XaXx-)|V, posilus est a nobis, et exibimus per iios ipsos ad
xai oia-:ta'(3(J.£0ct at , xai uTtoTt0£[jc£Oa u[jccv r/]v /£Tpa Chalera, et osculabiinur te, et supponemus vobis
fi[j:Sv, xai (JCETOt •7tota'/ic TC(j.^7ii; xai S<Kr\i tlcifO[j.tv utxa; raanura nostram, cumqueorani honore ac gloria in-
Eis T^v ciEveiXviv 'ExxX^/,cc'av. xat [xeO' iauTtov (aTO);j.£v troducemus vos in magnam Ecclesiam, et cum nobis
Iv tx) xaTa auvv-OEcotv o'i ^aacXETi; 'laTavTat, xai ttocouaev ipsis sisteraus ubi ex more imperatores stant, et fa-
(X,aa t),v a Jval^tv, xai xotvtovouij.£v aij.a Ttov (x/_paTti)v cieraus pariter synaxim, et participabimur intenie-
xat i^ti)OT:oT(Ov [juarooccov Tou i^tooitocou sto;jtaTo; xal ratoruin et vivificorum sacramentorum vivifici cor-
ac'aaTO? tou XpcaTOu. Kai dvaxripuTTo;j£v a£ jtaTEpa poris et sanguinis Christi, et pr;edicabiiiuis te denuo
xai fivtiaii /.^F* °" ^ovov tt, a.tXo/_pc'aTto xal
•fittiov, liatrem nostrura, fletque gaudium non raodo ama-
PaacXiSt fi^j.Sv toXei, (xXXoc xai ittxavi t^ otxouc/ivvi. trici Christi et regise urbi nostr;e, sed et in toto ter-
OiSacjEV yap aacpaXtoc, oTi aou xotvtovouvTO? Tto a-^wi rarum orbe. Sciraus enira certissime quod, tecom-
Toiv EVTaTOa 0p(3vtij , •TtotvTEi; EviovTac f,ij.Tv . o t oca D niunicantesanctobnicthrono, cuncti uiiianturnobis,
a£ xai t))^ ScSaaxaXiav otToaytaavTE? r/j? xotvtovia; qui propter te tuunique magisterium se a commu-
f,[J.OJV nione nostra sciderunt.
KaicTpa'i£i; jtpb; t'ov Ettiaxoitov 5 (x€6ac SIAH. [xeTot Et conversus ad' episcopum abba Max. cura lacry-
Saxputov EtttEv auT(o" Kijpc£5 [JiEYa;, f|[j.£pav xpia£(o; Ix- mis Domine magne, diem judicii exspectamus
ait:
S£/o;i£Oa, TtotVTE;. OcSa? Toc TUTOoOEvra.xaico^avTa Ijti oranes nosti qus ordinata sunt et difJinita supra
T(ov i5t-;('(ov £uaYY£).c'(ov. xai tou ^(ooTtocou oTaupou, xai sancta Evangelia, et viviflcam crucem, atque iraagi-
rr,c; £(xo'vo; tou 0eou xai a(OTT,po<;-?,(j(ov, xai tv|? auTbv nera Dei et salvatoris nostri Jesu Christi, etsanctis-
TExouavii; ttavaYia; (xecTtapOEvou ij.riTpcj;. Kal ^aXtov xotTO) slmse quie illum genuit semper Virginis matris. Et
TO T.fomo-Kov b £Tt!jxo7to; , au^^oTEpa Tvj (lojvvi Xeyei subraisso deorsura vultu, episcopus mitiori voce dicit
•npb; auTOV. Kai ti i-/M Ttocviaat i^M, ir.m ETEptJv Tt Tta- ad euin: Et qui habeo facere, postciuam aliud quid
pioTT; T(>) £ua£6£aTotTO) p-jtatAET; Kac (j/'/iat Jtpb; auTOv placuif? Et dixit ad euin Max. [ abbas ] : Et quare te-
M AH. xai Sti ri '/i^ld) twv aYc'<ov EuaYYEXiojv. xai ot [JCETOt
tigisti sancta Evangelia, et hi qui tecum erant, cum
cou, oijx oua^/i; Itp' utuv t^; t(ov XaXr,6£'vT0)v IxSaaEto;; non sit in vobis eorum quae dicta sunt exitus"? Vere
Patrol. CXXIX. 21
;
OvTW;; -zaijrt i^ Suvau.'.; Tojv oOpavwv, tovto ou Kt(6zi A oranis cfleH virtus hoc milii facere minime perjuade-
(Ai TtOiv^iai. Tt vap a::o).oYrico;xat , oi ^.evoi tw 0ew, rel. Quam enim ratiiinem redderem, ut non dicam
o^a Tw Eooj (TuveiOOTt, 5ti Jta Sd^av avOpur:r<»v , T<p Deo, conscienlia! rae;c, (|uod si propter humanam
xaT* auT^^.v Xovw u.T,S£titav t^oucav fcafv-v, tt.v coj- gliiriarn, iiua" secundum sui rationem nullam habet
![ou<;av toj; (jTSpvovTa; auTT.v — iVitv s;<i)]jLO<jau,r,v salvandi substantiam, Odem abnegarem ejus qui fo-
veteam "?
Kat l~\ Tto XoY<o toOtoj ava^avTE?, Ouuou CTpaTrjYT^- Et in sermone isto surgentes omnes furore insta-
<7avTo; Tiactv auTo"?. Ti).u.oi'; xat tJWtcuoT? xat coaipttr- biles redditi, evulsionibus, et impulsionibus atque
(loT; jrassXuoav auTov, dxb xejoXr,; &o? Svuytov xaTa- dire|itionibus debilitaverunt eum a capite usquead
xAucovTs; auTov riTJCu.actv' 'liv::ep, [jiiypt; av £-:t),u- ungues sputis ccrtatim raadefacienles. Qnorum us-
Or.cav a^iTEp £6i6).r,TO ludTta , SiETrvEETO 6 flpduo;. Kal quciiuo lota sunt vestimenla quihus circumamictus
avacTa; 6 E—tcxo— o? £i::£v Oijto); oux £0£i YEVEcOat, erat, fii-tor longius exhalabat. Et surgens episcopus
otA/" dxaucat u.dvov •::ap' auTou Tr,v dzdxptctv , xai ei- di.vit : Non oportebat ita fieri, sed audire ab eo tan-
«teXOeTv dvaYfEt).at t<o oec-o'tti r,u<ov Tio dYaOio. Tot Yap tummodo responsionem, et ingredi, et nunliaredo-
xavovtxa TpaYjJtaTa, ETEpti) StoixouvTat Tpdzto. Kai ijid-
jj mino nostra bono. Canonic;i; quippe res alio dispo-
Xt; :T£iaa; auTOu; 5 feicxo::^; T.cuydcat, T:d),tv IxdOt- nuntur modo. El, cum vix eis episcopus ut quiesce-
<jav, xai uupiat; uSpsct xal dpaT; dvEZtvor,Toti; ,uo»u.o>- rent persuasissel, rursus sederunt : et denis miHi-
tjavTEC auTov, jjtETOt Ouuou xal TpayuTTiTO? £t:i£v EI1I<I>. bus iiijuriis et maledictionibus inexcogitabilibus
Eir£, xax£T/aT£ (fa-|'07:d).t£, <o? aipETtxoui; £/<ov ^,,ua?, dehonestantibus euni, cum furore multo et asperitate
xai TTiV ^TOAtv f|U.tov , xat tov ^actX^a , toutou; EiJiai; dixit EpiPiiA.MLS : Dic, malorum extreme, vorax
Tou; XoYou;; 'Ovrii); hXeTov itou yptirrtavoi Idjjiev xal civiura, quasi nos et civitatem nostram, sed et im-
dpOoSo;ot xat tov x'jptov ^,uiov xat ©eov SuoXoyouulev peratorem, h;preticos habeas, ha;c prosecutus es
e^^Etv xat OeVx-^^v Oc^Xriirtv xai dvOpo)-::ivr|V OE^Ar^ctv , xat verba'? Vere plus quam tu Christiani sumus atque
voEpav 'Jfuyr^v' xai oTt ::a<ja vo£pd (fJct;, 7:dvT0); £y_£t orlhodoxi, PlDomiiuim noslrum acDeum confileniur
TO OeOieiv ex oJCEo);. xat to EvepYEtv £7:£tSr| ^torj; habere et divinani volunlatera et humanam volun-
lOtov xai vou tStov OeXt^ci; xai OeAr^Ttxbv animam
T) xivr](Ji;, Ji tatem, et intellectualem: et quia omnis
auTOv oiSauev, ou 0£dTr,Tt ptdvov, oAXd xat dvOpo)-;:dTT|Tt. inlellcctualis natura utique habel ex natura velle
AXXa xal TOt; Suo OeXricet; auTou xai evepYsi^t; 0'jx ac operari, quoniam vita; proprium motus est, et
dpvoij|jiEOa. intellectus pro|irium voluntas: et voluntiitis ejus
p capacitatem novimus, non secundura deitatem lan-
tum, sed et secundum humanitatem. Quiii et duas
ipsius voluntates et operationes non abnegamus.
Kai OTioxptOeU 6 d66a; M.\H. efcEv ' Eiv ouTto ntoretj- Et respondens abba Max. dixit: Si ita creditis,
ETe, xaO<i); at voepal (pijcet;, xat ^ tou 0£ou 'Exx),7icia, quemadniodum intelleclualcs naturae, ac Dei Eccle-
TOo; uedva-pcaiiETE xotvo>v9;cat E::t To) T'J~<o, t<o fjidvT.v
si:i, i|uo;nodo me cogitis co:nmunicare in Typo qui
TOUTOJV £-/^OVTt dvaipECtV ; Enl»I>. At OtXOVOlxiotV TOUTO solam eoruni habet divisionem, qu;e vos proQteraini ".'
YEYovEv, iva (jf() pXafituctv ot "kaoi TaT; Tota-jTai; XeuTO- Et dlxil Epiph. Ob ilispens;itionera faclum est hoc,
:
(iep£Ct(po)vaT;. Kald^^roxptOel; & d€6a; J>\AE. £fc£*Tou- ne hedantur populi hujusceraodi subtilioribusvoci-
vovriov, Tor; dvOporoo; OYtdsETai oia t^; dxpt6ou; djjto- bus. Et respondens abba .Max. dixit E contra omnis :
XoYta; TT,; TrtcTeo);, ou fx^r,v Std tt,; dvatpeceo);, t?;; ev homo sjnctificatur per districtam fidei confessio-
T<o Tut:<o xEtfjLEVT,;. Kat Efce TPOIA. Kai ev Tto ::a),a- nem, non autem per divisionera qua; in Typo est
Titp etedv cot, ^Tt oux dv£T),£v, dXXd xaToctYacOrivat exe- |)osit;t. El dixitTnoiL. : Kt in 1'alati dixi tibi, quia
Xeucev, ?va £tpT,vE(jo)[i£v TtdvTE;. Kal dzoxptOEi; 5 d.66a; non inleremit, sed taceri jussit, ut pace fruamur
MAS. eI-eV 'H aif^ Tiov XdYO)v dvatpect; t<ov XdYtov omnes. Et respondens abba .Max. dixit: Silenliuin
ecTt. Aia Yap tou npo(pT|Tou X^YEt to Hveuuo Tb otYtov D verborum interemptio est verborum. Per PropheUim
« Oux Eict XaXiai, ouo^ XdYOt, tov cij/_t dxouovTot ai ;ioj- eniin dicit Spiritus sanclus : Non sunt loqudx.^
vai auTtov. >' Ouxouv 6 (jtri XaXo'j(j.£vo; XoYo; ouSe Xd^o; nrijuc scrmoncs, *juorum non nudinntur vorat corum
ecTi. Kai £!::£ TPiilA. 'E/££v xapStV oou, lo; 0£),Et;" (Psnlm. xviii, 3). Ergo sermo qui loculione non
ouS^i; c£ xo)X'j£t. '0 dSSot; MAH* eT^rev 'AXX' ou-eptto- |ir;e(licatur, nullalcnusest. Eldixit TiioiL. Habe in :
ptcev 6 ©Eo; -xr, xapSi(i rJjv CiXt^v co)Tiripiav, eiztov" * '0 corde tuo ut vis, neino te prohibel. Et dicil abba
bfioXoYtov [Jie E^uiipocTev tiov dvOpto^Ttojv , 8(^10X0^:^00) Max. : Sed non circumclusii Deus corde lolam salu-
auTbv £ijf:tpocOEv tou HoTpd; (lou tou Iv oupavoT;. » tem, dicens 0"' "<"i confiUiur inc coram hominibus,
:
Kai 6 OeTo; dTtdcToXo; SiSdcxE!, Xe^^ojv « KapSia (liv ncc c(jo conptcbor cum cortim Patre mco. qui est in
rttCTe^jeTat et; Stxatocuv)|V , OTdaaTt Se 6tjioXoY£TTat ei; cxlis( Mntth.x, '£i). Et saccr Apostolus docet, di-
cojTTipi^xv» Ei otlv 6 ©eb;, -'j.\ 01 tou 0eou xpo^rJTat xal cens: funlc enim creilitur nd ju.it itinm orc nutcin
ditocToXot xcXetJouctv 6|JioXoY£Tc0at Tb (xucTriptov oojvaT; confciisio fit ud satutcm ( Rom. \, M) j. Si ergo Deus,
oYtojv, TO (JtEYOt xai tpotxTbv, xai navTo; Tou xdc(jiou ac Dei propheta; atque apostoli jubent conflleri my-
iitjjTYiptov, oux ECTi Xpeia oi<pS/-|'!:OTe Tpd:t<p xaTOkjtYac- sterium sanctorum vocibus, quod est magnum, el
,
o6?)vai t)iv touto xvipuTTOOoav (ptovVj ^»" \>-^ (X£i«>09i A hoi'i'(Mi(liiin at(|ii(! lotiiis mundi salntare, non esl
TWV «lYlOVTOV V) OtOTTipia.
u|)iis i(nii(|iiom!i(lo laceri voccm iil |)i'a'ilicaiilem, ut
iion iinminuatui' tacentium salus.
Kal aTtoxpiOEi; Tpa;(UTaTW 1o'y(o Fini«f-'. eiTtev •
Tiic- Kt i'es[)oiiileus as|)erioi'i vcrlio HriPii. dixit : Sub-
Ypai|;a; Sv tio XiSsX).!.) ; Kat Emsv 6 (it€63< MAS. Nai, abba Max. Etiam, sub-
scripsisti in libello ? Et dixit :
xal (ivaO£[AaTi(iat tou; 5u.o)vOYOuvTai; xa\ TttareuovTa; 6><; analliomatizare conlitentes atqne credentes sicut
ai vospal cpu(T£ti;, xa'iv| xaOoXtx-)) 'ExxXYitjia ; ovto)? t/i intellectuales natura; el Ecclcsia catholica? Vere
^(jtrj xpiffEt £i(jaYO[ji£v ce eti; tJ^v •j:()).tv, xal ttjTtotjtev ei; judicio meo introducimus te in urbem, et sistemus
Tov <po'pov &Se(JiEvov xa\ toui; (jttjjtou; xal tJk; pttfAtxSa^; te in for vinctum, et mimos ac mimas el prosti-
xai Ta(; irpotoTajjtevai; ittJpva; , xal navTa tov Xabv cpspo- tutas merctrices, et omnem plebem, adducemus, ul
[jiEv, Iva l'xa(jToq xal exjxtjTV] xal fairttjv] xal EjATtTutj'/) unusijuisque ai^ unaqu3e([ue, et alapis caedat etcon-
To TtpcJstoTOV (jou. Ilpbi; TauTa (XTtoxptOsU & (iSSag spuat in facicm tuam. Et ad h;ec respondens abba
MAS. eiTOv '12; Ei^raTE, Y^vriTat, eJtv toui; oaoXoYouv- Max. ail : Sicut dixistis fiat, si confltentes duas na-
Ta; Suo cpiJdEti; ic, (5)v o xupto'; lari, xat Tot; xaTaXXviXa^; turas, voluntates et operationes ei ([ui est Deus na-
auT('o Sijo (pustxai; OeXv^tjet; xal lv£pY£ia;,0e(o (puaei St B tura in verilatesimul et homo, anathematizavimus.
dXr,Oeiav ovTt xai dvOptoitto.txvaOejJiaTiaajJiev. 'AvaYvtoOt, Lei;e, domine, gestorum seriem aclibellum: et si
SetntOTa, Tot ;teTtpaYtt£va, xal tov XiSeXXov, xal eav ul dixistis invenerilis, facite quod vultis. Ego enim,
d)? eViraTe eupvjTe, TtofritjaTe feep poOXe^jOe. 'Ey<'> Y^^P' etconservi mei, et quolquot subscripserunt, oos qui
xal ot (j'JvSouXot [xou ouot uiteYpa^^^av, tou; xaTa tov secundum .\.riuin et ApoUinarium un;im voluntatem
ApEtov xat ATtoXtvcxptov pttav 0£Xr|C7tv xat £v£pY£tav XeYov- et unam operationera dicuut, anathematizavimus,
Ta; dvaOejjtaTitjaptev, xal pt-Ji baoXoYouvTa; Tbv xuptov et non qui confltentur Dominum nostrura et Deum
•^[Jttjuv xal 0ebv xaO' ETepov twv e^ tov, Iv ol; te xal in utrisque ex quibus, et in nuibus, et qua; est, na-
«TtEp £(jTt, (pij(jet voep()v xat Stoi touto xaT «[xcpto tura intellectualem, et ideo secundum utramque cum
OeXriTixbv xat IvEpYviTtxbv tti? fiijiwv cjtoTVipta;. Kat voluntale ac operalione nostrse salutis. Etdicunt:
Xe^Youtjiv 'Eav touto) (juvETta)^OS[jt£v , ou TptoY0[XEv, ou Sicum hocconferimus, negue manducabiraus, neque
iti'o[jtev' dXX' dva(iT(o[jtEV, xaldptcTTvitTto^jtEv, xat Ei(j£XOto- bibemus. Sed surgamus, et prandeamus, el ingre-
(Jiev, EiJtojjtev S -^xouaa^jtev, outoi; •^af Tte^^tpaxev eauTOV diamur atque dicaraus quae audivimus. Iste quippe
TO) .SaTavct. Kat dvaaT(xvTe; vipiaTviaav. Kai EtaTJXOov venundavit se Satante. Et, cum surrexissent, pran-
|ji.eT' opY^vj; Tvi xapaixovvj tv); u<|iti)aeto; tou Tt[xtou derunt. Et ingressi sunt cum ira, vigilia Exalta-
xal ^tooTTOtou CTTaupou. C tionis pretiosae ac viviflcae crucis.
Kat Tvj ilrfi EtoOev IfvjXOe ©eoSdatoc; 8 tiitaTo; Ttpbi; Et in crastinura diluculo exivit Theodosius consul
Tbv 7tpoetpvi[jL£'vov d66av Md;t[jiov, xatd^pe^iXE TtavTa oaa ad prsedictura abbatem Maximum, et abstulit ab eo
eT^ev, EtTtto'^ auTio Ix jtpoato^Ttou Tou paatXetoi;' OTt oux quidquid habebat, dicens ei ex persona iraperato-
rf)iXriC!iX(; Tt[jffiv, xai [jtaxpuvOr^aETat aTzb oou, xai UTtaYe ris Quia noluisti honorem, prolongatus est a te,
:
eite auTOv TtoXX^q ty;; derunl, jubentes et ipsi sedcre. Et quidam valde
irotvu yeptov Tijito; irpoi; [jiETa
Eu),a6Eia;.
senex honorabilis dixit ad eum cum reverentia :
6to; tiriTEpo tou 0eou Y£vot«.£vr|V, TOu irotvi^javTo; Tov dam, naturalem veracitcr matrem Dei effectam,
oupavov xai t^|V f^,v. xai ttjv 6otXa<j(jav, xai JiotvTa to
qui fecit ctElum, et terram, et mare, et omnia qu;e
Ev auToT;, eijtio miljcu.a xai xoTotOEaa 0.7:0 tou FlaTpb; in eis sunt, sit anathema, et catathema a Patreet
xat Tou Itou xal Tou ixyiou nvEuaaTO;, Tr,; 6[;.oouci'u Filio et Spiritu sancto, consubstantiali et supersub-
xai :T:oaxuvr|TTi; Tptotoo;, xat mx<jy](; £::oupaviou ouva- stantiali Trinitate. ac omni supercoplesti virtule,
(jtEto;, xat Tou yopou Ttov aYtVjv (xtio(jtoXo)v xai npoy»)- atque a choro sanclorum apostolorum, propheta-
TiJov, xal Tou ajiEiicu OT^t<.ou tiov [jiapT'Jpo)v, xai ^TavTo; rum, el infinita plebe sanctorum marlyrum, omni-
7rVEU[JLaT0; £V StxatOIJ^JV»] T£T£X£tl.)[<.£VOU, VUV, XOl !«£l. que spiritu consummato, nunc et semper
in justitia
xat Ei; Toj; li-Eipou; oiiovo; tiov aitovtov, (i(jfr,v. Kai et in amen. Et flentes omnes
saecula sa;culorum,
xXa'j(javTE; r^u^avro auTto, XiyovTE;' 'O 0eo; £v;uva;jLto- oraverunt ei dicentes Deus confortet te, Paler, et
:
(JEI (J£, IlotTEp, Xai (iJttOOEt (J£ (I^np^JITXOirOV TEXEttOtjat dignum te faciat al)S(|ue offensa hunc perlicere cur-
Tovopo'[jiov TOUTOv. Kai TOuTtovEipr,u.£v(ov, r|OpotoO'/',oav C sum. rt his dictis, congretr:ili sunt miilti milites
jroXXol (jTpoTttoTat, jroXXiov xaXiov xtvriO£'vTo)v X<);fO)v auscultaturi nuilta bona verba qu;e nKivehantur. l-;t
(xxpotoijt£vot •
xai 6eo)pi^(ja; Tt; t(ov 8o[jte(jTixo)v tou cum contemplatus esset quidam domesticorum prac"
(jTpaTTifOu, oTt ToXu; £Tt(jo)p£UETai (jTpaTo;, xoi oixo- toris, quod multus conservaretur et a^dificarelur
ooijtEtTat. xai xaTaYivtooxEt Ttov ei; auTov ytvoijtsvtov •
exercitus, ac reprehenderet qu;c flebant ; (juid suspi-
auTOv Y^vEtjOai, xai pXr,t3?;vat (x^^ro S-Jo utiXiiov Toti ^to- castra duobus miliibus, donec collcctioncm IVrisseiit
(jotTou, £(o; ov rJ)^ irjva^tv r.oir,ijUi<!'. , xai eaOojoiv ot el venissent ((ui deberent ducere illuin IVrlieris.
6^EiXovT£; (xitaYaYETv auTOv Iv IlEp^E^pot;. nX^r,v oTt OEia Verum clerici divina moti dilectione pedites duobus
ayon:-/] vtxttifievot ot xXr,pixoi, ETtEi^Euoav to Suo (jtiXta, iliis milliariis abierunt, et venerunt, et salutave-
xai TiXOov, xai riu^TtottjavTO outov, xai r|U;avTO auTto. runt eum, et oraverunt manibus suis pes-
iili, et
Kal -/Epijlv ioiai; fla(jTotijavT£; outov, EOr,xav. I^rtt to tantes iiiiposuerunt eum supra jumentum, et reverss
XTTJvo;, xai {cnEOTpE^lav [XEt' £ipr'viri; ei; tou; TOttou; sunt cum pace ad loca sua, et i|ise adductus est
otuToiv, xal ouTo; (xjtr,vE/_6ri ev HspSE^pot;, £v t^ <juv£- Perberis in cuslodiam ijua continuis vcxalionibus
j^^ouur, otuTOv (Jipoupo. tenebatur.
KoItOUTO oi l(JT£'0V ^Tt £V T(j) '
Pr^Ytt;) (XTOTEtVOULEVO; D Et h.jc quoque sciendum, ([uia in regio pra'ten-
TptoiXo; jtpb; Tov a66av Mot;ttiov,£i7t£V '12; 6 xovotXot- debat Troilus ad abbatem Maximiim dicens, quod
pto; 'Itootwri; EYpa-^/Ev aijTo) TtEpl (juutSotaEoi; ttpoTO- consiliarius Joannes scripseril sibi de accidentibiis
6Ei(3T,; auToT;, xai touto Y£vE'aOat teoj;, f, Ttov tjiov (jia- quiluisdam, qu;e sibi consnlerent ac placerent:
6r,ToJv (XTOt;t'a OtExtoXuoE, oTuot Se, ^Tt oux £YPa'|/£v 6 licet hoc discipulorum tuorum Inordi-
tit-ri iiilerim
EipT,ijiE'vo;xov<jtXotpto; 'lojotvvr,; Ttpb; Tov TptoiXov, aX).a nalio proliibuerit. -Estiino aulem quod non scri-
Ttpb; MEwavTbv(jtovaybv, x(xxeTvo; eijte toT; tou itaXo- pseritjam dictus consiliarius Joannes ad Troilum,
TIOU sed ad Menn:im monachum, et ille deinceps id di-
xerit p;ilatinis.
Kal (jtETi TouTa ^y"Y** auTou; Iv Ko^vaTotvTtvouTto^Xei,
c Exinde adductis illis Consfantinopolim, adver-
•"i
lloc est vexilliferorum. llinc est bamkni seu Ihcc Vnastasius iion dedit. iicc vero pertinenl
vexillum. :ulColl.itionein: tameii, (|iiia conjuncta sunt, ;iilji--
h .Wisi< metanaam. MeToivotav ISaXe, lioc esl <jc- einius cx edil. CombeQs. Operum sancti Maximi.
nuflcxit. cernuus procubuit. SlRM.
657 COLLECTANKA. — DISPUT. INTEU S. HIAXl.M. ET TIIEOO. 658
xal £ito(ri<rav xax' auTwv «pS^iv , xa\ [j.£t3( t!) dlva- A sunu|iie eos actiorie habita, ac. cum anattifitnatizas-
OsijiaTiaat xal ava(jxa'<|iac auTOu; tov ev aYioi; Ma^iaov, siMil fssfiiliiue i'xs(^'rali
saiictnm M.iximuin ojus(|ue
xai Tov (jLaxapiov 'AvauTadiov tov lAafj-^jT^^iV auTou, tovte discipulum bealum Anastasiura, necnon sanclissi-
SYiWTaTov itairav MapTivov, xal tov aYtov icocppovtov mum papam Martinum, sanctumque Sopbi-onium
zhv TtaTpiap^^viv 'lEpoaoXuijiwv, xat TiavTac tou; 6p0o- palriarchara Ilierosolymitanum, ac omnesonhodo-
8o'^ou?, xal (j'J|Xcppova? auTwv, -i^veYxav xal tov aXkov xos, ((uot(|uot (lcni(|uc (>jus(lcm ac illi sententiae
[jiaxaptov 'AvatrTotfftov , xai to~; auToT; avaOo'|jta(it xa't essent : altcr,im (|Uiii|ui' bcatum Anastasiuni adilii-
uCpsat y_pYiaa|ji£vot xa'i I-k' auTOv, TrapsSwxav toTi; xerunt, iisderaijuc in cum diris ac contumeliis usi
(Jpyouffiv, eiTTOvTe; outo);* 2u piv ouv 'AvacTotijte , to tradiderunt judicibus, ita dicentes Sane ipitur, tu :
(paTov TYJ; iiavSv'||ji,ou twv avaOsijiaTtov t^? apS; IvSuca- Anastasi, piillum pujiuli universi maledictionis di-
(jtevo; irepifio^Xatov, aTrotXXacraou Tvj; xavovtXYJ; axpoa- rarum(|ue indutus amictum, canonica libcratus au-
oew;, Ttpoi; fi^ ripeTtaw (TTaatv xrfi YEevvy]?, aTro^pspo- extnisus, ad cani quam dcli'i;isti de-
dilioiie (\i(|ue
[xevoi;, (juvouavic ^[jiTv rTji; euxXeou; xal TcavTa auvSiat- viibaris fjebenme statioiicmac sedem ; ([iii nobiscum
Tyjaacvii; Ttijita; te xal lEpa; auYxX-iixou, jrapa-/ p/iijia cst (lariiiuc cuncta moderatur prauiobili
consilio
tViV |j.£0' '^i^Jia; irapaAr;i]/0[ji£'vr|i; xpitjiv , xa't toc toT; s;icro(iue senatu, statim a iiobis judicium arre-
iroXtTtxoTc SoxotivTa v()[jtotc Eirl uol Stairpa^')[j.E'vr;i;, oj; B pturo,acqua;civilibus constitutalegibussunt, prout
auTOi SoxtiJKxaEtEV, Ttov TriXtxouTojv (jou pXaucpriijLtwv visura illi fuerit, justa in te animadversione factu-
ivsxa xal Tupavvtouv. y^p xaT* auTwv ttj; ira-
^^^'.poi; ro, ob tantastuas illas blaspbemiasrebellisqueanimi
pouffr); (juvbSou. xa'i (juvspYEia tou TravTOOuvaijiou Xpt- raolitiones. Adversus hcec enim sententiam tulit
(jTOu Tou (xXr,Otvou Y|[j.wv 0EOU xavovixw; '|r|5t(jaiJ.E'vr|; pnescns synodus; cumquc illa, omnipoteiitis Christi
Ta OEovTa xaO' '^ittwv, Ma;t[j.£, 'AvauTcxutE , xai 'Ava- veri Dci nostri ope ; qua; par erat, adversum vos,
iJTaute, ETrsl to )v£f;rov uTrrjpyE Trpb; Tot jrap' u[j.(ov Jlaxime, Anastasi Anastasique, decreto
sanxerit,
5v£/^0iVTa T£ Succjifito; xai TrpayOs^vTa, TaT; auarripaT; sitque reliquum ad ea quaja vobis impie dicta ges-
T(ov vo'[jiwv xaOu^jroSXTiOrivai irotvaT;. Ei xai i/?t'a TrotvJ] taiiue sunt, ut severioribus legum poenis subjici.a-
Ttov TOtouTtov u[jtwv •rrXriij.[j.£Xri[j.otTwv xai p)ia(7cpr)[Xt(~)V mini (quanquara idcirco quod nulla ejusmodi pcena
ou/_ U5r£(jri, Tco otxaico uixa; TrEpi t^; [XEii^ovoi; xaxaXt- suppetit, quie delictis vestris ac blaspheiniis coii-
TtovTEi; xptTrj, cv T(o jrapovTt [Juo, xat ev tcjto) t-^v digna videri possit, justo vosjudici qui ra;ijora sit
T(ov vciijiov xevouvte; (ixpiSEtav, xEpoavo'vT(ov u[/l(ov to inducturus permittiraus ) in praesenti s;eculo, seu
?rjv, (jjr|Cpt^o'[j.EOa u[j.Tv, tov Trapo'vTa ^ixTv TtavEucpri^j.ov in luci partem, vitiB vobis usura concessa, hacque
EJtapjf^ov, auTixa itapa^aixScxvovTa u[jai; ev tw xat' ips.i lcnitate tantisper vacuata accurata legura disci-
auTov ito)iuap;^txw irpaiTcopico, xai veupot; toc ixetoc- C pliiia ac districtione sancimus, ut statim assum-
;
eppEva TUTTTOVTa, [M:i;t[j.ov xal 'AvoicjTaatov xa't 'Ava- ptis, qui nobis pr:psto es clarissimus Priefectus, in
(jTotcjiov, Tb opYavov ttI; uijwv !Ma;t[xou xat 'AvaaTa- suum araplissiini doininatus pnetorium, Maxirao ac
aiou xa't 'AvaaTaoiou] ocxo)vaat'a;, TOUTECTt Trjv SXa- utroque Anaslasio, eorum flagris dorsa caedat, ve-
a(pr|[j.ov u[xtov Y^^waaav eooOev ixTepeTv. KiTa Se, xal straeque Maximi amborumque Anastasorium proca-
T-Jiv Staxov/.aaaav pXaacpr|[j.co u[j.cov XoYia[jw axatOTotTr)v citatis organum (vestram scilicet blasphemam lin-
0£;tav ator^pco otaT£|j.ETv, •:rEpia"/Or,aoiXE'v(i>v lieixa aTepviaet guain) ab imo intus abscindat tumque etiam, quae ;
Tcov auTwv pO£)iUXTWv [xepwv, Tot Juo xai oexa T,xr^[xaTa blasphenuc vestr;e rationi meiitique ministravit dex-
TauTTi; T-^; xupta; twv Tt()X£cov -TtEpivoaTE^jaa;, (Z£icpuYt'(x teram ferro auferat ac, ubi sic exsecrandis raem-
:
T£ xat CBuXaxri itpb I^Tti toutoi; StrivexeT napaSijuvat bris mutilos pariter circuniducens, urbis augustae
u[xa;, Ttpb; Tb [xeTETtetTa u[xa; xa't £i; tov ot^TtavTa
regiones duodecim totas lustraverit, serapiterno ex-
Trj; ^w^; u[xwv ypovov , Toe oixETa oi[xojijeiv pXot- silio jugique proeterea cuslodia! tradat: ut deinceps.
acpri[xa a'potX[xaTa Trj; eTctvoriOEtffT,; xaO' ^[xwv ac quandiu
,
vita superstes erit blasphemiie plenos
ct;a; TreptTpa^^tEiaYi; Trj :?)ix(i)v xEcpa)»^ . IlapaXaScov errores vestros lugeatis, versa scilicet in vestra
ouv auTou; 6 eirap/o;, xat xoXoeaa;, eteixe toc ^aeXri
j^
cajiita, quam in nos maledictioneni dirasque exco-
auTtov. xa'i irEptaYaYtov oXt|V t"^|V izoXiv e^wpiaev auTOu;
gitastis. Tulit itaijue pr;efectus, aliisque excruciatis
ev AaS^txrj.
tormentis, membra amputavit totaque urbe pro- :
aGloria tibi, unigenite Deus Verbum Patris, bilis, et supersubstantialis, ac impartibilis. Deus
etune consubstantialis Trinitatis, qui eos qui pro- noster. Gloria tibi, gloria tibi, gloria tibi, eadem
pter le cum te pelluntur et patiuntur, verbo et et sola Trinitas, spes et salus universorura qui in
opere confortas et sapientes facis in Spiritu sancto. orthodoxa fide adorant te et serviunt tibi in veritate
Eos vero qui tui, et re vera proprie semper Virginis usque in finem. Sola intemerata et sanctissima,
malris tu:e iniinici et veritatis cahimniatores siint, proiirie natura, sine mendacio ac veraciter Dei
semper confundis. Gloria libi, Trinitas sancta, in- mater, et post partum iterum vere Virgo easta,
creata, sempiterna, sine initio, infinita, ineonverti- juva.
Haec Anastasius aut ipseaddidit, aut ex alterius Graecis Latina fccit. Sirm.
659 ANASTASII BIBLIOTHECARH 660
ANASTASII
PRESnYTERI ET APOCRISIARII ROM.E
EPISTOLA
AD THEODOSIUM PRESBYTERUM GANGRENSEM.
Exemplar proprise scriptionis epistolse sancti Pa- Asexto Idus Junias quintx indictionis, stalim sepa-
tris nostri, ac doctoris Anastasii, presbyteri et apo- raverunt nos ab invicem prseceptione illius qui tunc
crisiarii magni nominis senioris Roms, novi pnresse his qui iliic erant forte meruerat, diripien-
confessoris, vel, quod magis fatendiim est multum tesomniausquead unam acum et filium, quaecunque
certatoris et marlyris veritatis, scriptas una cum ad necessarias utiliUUcs tam ex vobis quam ex aliis
subjacentibus testimoniissacris, etsyilogismis, qua; Christi amicis acquisieramus. Et sacratissimum
abscisa est ejus sancta dextera manu, admirabili quidem illum virum, dominum aio Maximum abba-
prorsus ingenio, imo divina virtute et gratia, post- tem, ne(|ue in subjugali, neque in vehiculo sedere
quam passus esl ipse ct Patres qui cum eo fuerunt valentem pro eo quod in infirmifate positus essel,
in misero Byzantio propter verbum tantummodo curaplcctentes virgulasexeis quasi lectnlum texuis-
veritatis, et quod noluissent, vel etiam, ut verius sent, bajulantes detulerunt, et incluserunt in castro
dicatur, non potuissent eis communicare in tam Schcmari vocitato juxta gentem eorum qui dicun-
publica ipsorum perfidia et manifesta impietate, tur Alani dorainum vero Anastasium abbatem et
:
secundum sanctum et magnum in theologia Grego- me peccatorem super equos impositos duxerunt et ;
rium ' qui, in sermone suo quem in se fecit, et incluserunt illum quidem in castro Scotori dicto
..1 ».: „ „«• /^..„„.i,.~ ,!:„:„:„,. ,»
« Quasdam dimisimus
tS .._.,. .u._..:„„ _ „:„„i..,_n
Arianos Apsiliff quaiest prope .\basgiam, me aulem inalterO
.
adversus affatur :
bestiassanctorum corporibus, quod quidam inhu- castro cujus noraen Buculus erat, regionis quje
manitatem pubiicaverint. unum accusantes tantum, Mesimiana vocabatur, injara dictorum confinibus
ne impietati cederent, nec communione pollueren- Alanorum quod videlicet castrura iidem Alani ca-
:
etlempus incongruum, tradilis quod, cum venis- : D superins mcmorato. divina sibi facUi visione, advo-
semus ad amicorum Christi regionem Lazorum cavit quosdam ex liis (lui erant in caslro eldixil ad
• Orat. 2o.
601 COLyj-CTANKA. — ANASTASH APOCHISIAKIl KnSTOI.A. m
eos: Tcrlio (ieciinodic Augusti nicnsis liiijus instaii- A iterum, et recipit prlncipatum: nil tanicn corur
tis quintiBdecimse « indictionis, fcria septima assu- qu;e pollicitus est Deo et crcbro dictis Dei amicis
mct me Dominus: quod et lactum est. Igitur tertio principibus opus perduxit. E contrario aulem
in
decimo die praulicti .\ui;usti mensis pnetcritaR manibiis nci|uamdciluctns virorum, rcpromissionum
iiuinta! indictionis sccundum divinum ejus vatici- quiilcm iiblitus cst, tolli autem me a ciistro I'hu-
iiium, lcria septi!:ia, pra^seutihusderelictis, perrcxit stcnsiiim ct maturius in Schemareos caslrum niitti
ad Dominum. 1'orro, etaliud miraculum iiuod divi- pra'ce|)it.
nitus in snucti) ejus mouumento efflcitur, quodque Factum interea est, cum ducerent me in jam no-
usque in pra;scns, qui castruni illud etejus circa minatum castrum, ut ille itcrum pelleretur et esset
rci^ionem inlKibitant intuentur et pra>dicant, ct ad profugus ubi el primum fucrat. Excitavit autem
qnosdam eliam principum atque magnatum perve- Dcns spiritum suum in viro boni aMiiulatore, qui
nit, dignum est ct voliis quoque sanctissimis, et Dei habeat in sc timorem pariter et amorem, et
pervosomnibus qui ibidcm sunt sancti, pcr litteras vero plieronyme vigilantem secundum Deum pos-
''
fieri manifestum in gloriara et laudem Dei qui facit sideat mentem, qui cum Deo nunc prseest regioni,
mirabilia in sanctis suis et ffiorificat memoriam eo- et, Deum imitante condescensione seu compas-
rum qui se orlhoiloxe ac sincere glorificant. Id est, B sione motus, reduxit me a via crebro dicti Schema-
tres lam|)ades lucifera^ persingulas noctes s;inctum reos castri et constituit me quasi quinque ° signis
sancti illius marlyris .Maximi monumentum illu- longius a divinitus custodienda domo sua in loco
strant. Haec de memorabili hoc viro, beatoque monachos veraciter condecente, praibens necessa-
Anastasio Deo honorabilibus vobis, et per vos rias largissime corporis utilitates. Pro quibus om-
omni sanctae Dei, quoe illic in recta fide degit, Eccle- nibus Christus verus Deus, per intercessiones, quse
si;B brcviter annoiavi : quatenus et vos, his cognitis, illum secundum carnem genuit, Dei genitricis sem-
glorificctis Deum, qui cst mirabilis in sanctis suis. perque Virginis Mari*, ac omnium sanctorum pro-
Interea et qua? mihi peccatori et exiguo post ha;c tegat eum una cum amandis filiis suis, atque ho-
contigerunt, et in quibussim, pari modo perpaucis norabili horuni ac prorsus laudabili matre, ab omni
manifestabo. Cum enim fecissem duos menses in caterva malignantiumet multitudine operantium ini-
castro pra>dictiE Thacyria; in infirmitate rejacens, quitatem, donans illis bonorum refectionem, ut sem-
et pauxillum quid requiem fuissem adeptus, rursus per omnem suflficientiam babentesahundent in omne
misit me lunc princeps ad partes Apsilia' et .Misi- opusbonum,etstatinnefaciateos, qu;eadextrisfutura
mianre custodiie mancipandum in castro Phiistas: est, dignos, atque divinam illam et mirem vocem ex-
et, utabso/utedicam, septem mensibus duxitetcir- C pertos, quae dicet: Ventte, benedicti Patris mei, hse-
cumduxit nie"per omnes priedictas regiones nudum rcditate percipite prxparatum vobis regnitm ab origine
et discalceatum, et peditem, et frigore ac fame et mimdi, quia hospes fui, et eollegistis me (Matth. xxvj
sitidepressum, volens profeclo et me quoque ab 3i, 3-5j ; et cifitera, amen. Obsecro autem sanctis-
hac detergere vita. Sed nescio quid super me hu- simos vos eadem pro ipsis postulare in sanctis ora-
milem pr.Tvidens Deus, qui omnia salubri providenlia tionibus vestris, et maxime cum in sanctis etcolen-
sua producit, usque nunc conservavit me in hac dis oraveritis. Digni quippe sunt quibus hitc priE-
multarum tribulationum et niiseriie vita. Post ali- stetis. Filii enira germani existunt sanctiB Christi
quot itaque dies pellitur illinc pnedictus princeps. Dei nostri Anastaseos. Denique Stephanum qui in
Deindeque succedens alius visus est compati. Inter sanctis est, fllium videlicet beati Joannis presbyteri
quie duxit me }n\Ut domum suam receptura a jam qui cimiliiircha sanctissima? illius Ecclesiae fuit, ve-
raemorato castro Phustensium. Et post annum ex nientem in hanc regionem, utasserui, ad requisitio-
diabolica operatione motus destinat rae ad priedi- nein humilitatis meie ipsi cum omni studioetgaudio
ctura castrura. Sed Deus remetitur his qui aliis susceperunt et honoraverunt, et omnem subvectio-
remetiuntur: eadem die qua me pepulit, pulsus est nera ^ iid requisitionem mei tribuerunt, tanquam
hinc, et efBcitur profugus in Christi amatorura D honiini profectosanctieChristi Dei nostri Anastaseos-
regione Abasgorum. Et consilio accepto a Christi Unde etsubsidium eorura habens invenit me sanctus
araicis qui illic erant principibus, inagis compii- ille Stephanus, cui faciat Doininus Deus raisericor-
tiendi quain me rainimum persequendi, et oratio- diara in illadie juslus judex, sed et hisqui raiserunt
nem a me potius quam gemitum percipiendi (ipsi eura, quoniara revera opus evangelists fecit. Sicut
quippe amici (^hristi principes Abasgiie corapatiun- enim equus spinitualis ascensorem habens, ipsum
tur humili mihi, quanquam nescierint me), repro- Deum, Dcum, juxta Scripturam quiC ait:
scilicet
misit quidera illis, quod si exiret inde, et resti- Asccndens super equos tuos, ct equitatus tuus sani-
tueretur in priiicipatu. omnia quic forent ad sola- tus (Hubar. in, 8j, totam Lazicara, et Apsiliam,
tium et refrigerium raeum perflceret. Dein post etAbasgiam discurrens, sine timore, tam quie veri.
paucos dies, nescio unde adjutus, egreditur quidem tatisquam qute subintroJuetie novitatis erant, an-
Quintx dictce, ut emendat Combefis. i-
Notis milliarium.
b (p£povu[jLtoi;
convenieiite
: ipsi noraine Gregorii, "iCombefisius legit subvcntionem.
quod idein est ac vigil.
;:
facla pnesentia, et nequam nomen, iiukI veri apo- facienles, percipiatisqui ex ipso profecerintbonana a
slatseveritatls nobis imposuerunt, etluncdissipatum Christo Deo nostro mercedem.
est, et evidens multis verilas facta est. I'r!Pterea niisi ad pr;psens cum hac epistola mea
His ilai|ue bonis hi' proprio adventu correctis, Deo honorabilibus vobis, et per vos sanctissimse ac
nobilis ille vir. Kalendis Januariis oitav;e indictionis ortliodox;e (iu;e illic esl Ecclesi;p, rolulam habentem
qus modo apud Christi ainicum Abasjii*
pr.Tteriit, testimonia ex diclis sancti lli|i|iiilyti episcn|ii l>ortus
principemdormivit in Domino. (^ui omnes, qui hunc Romani, ac martyris Cliristi Dei nostri : quoel per
noverunt, ut sancto requiem exoptaruni. Quapropter ea nosse habeatis quam concorditer cum aliis om-
oportebat quosdam ex vestratibus Dei amatoribus et nibus sanctis Patribus et ardne duas salvatoris no-
secundum scientiam zelum Dei h.ibentibus huc ve- stri .lesu Christi pnpdicet naturas et operationes
nire, etquK veritatis et pro veritate suiii lestificari, aulem eosqui unam operaliouem et naturam
refellat
novitas per amplius ar!;.ieretur. Sed et ejto humilis utpote convertibilitatem simul et commistionem.
consolatione ac refectione potirer, et venientes bo- B confusionemque ac (livisionem utriusi|ue ipsius na-
nam a Chrislo Deo, pro quo etiam causa est, merce- tura" annuntianles. Qu;rrite sane diligenter hujusciv
dein perciperent ; et maxime cum usque ad Hibe- modi sacruin Patris illius librum, secundum super-
riam illinc, vt didici, veniant, cujus rei ijralia et scriptioiiem qu;p testimoiiiis pr;peininet. Si enim in-
huc miniine veniunt. Obsecro ijritiir sanctissimos veneritis enni, niultii et necessaria poteritis ex ipso
vos, si possibile fuerit, transrnitti mihi per quem- legere testiiiionia super eisdem Salvatoris nostri
quam fidelem virum, ex his qui ad Hiberiam ve- naturis et operalionibus. Ilunc quippe librum By-
niunt, codicem eorum qu;c canonice gesta sunt a zantii nobis, antequam passi fuissemus, delatum,
sancta et apostolica synodo qu;e per sacram prse- cum hunc totum vellenus transcribere, subilo juxt;i
ceptionem sancti martyris et apoitolici ac summi coiisueludinem suam insisteiites adversarii lalronum
papse Marlini in seniore Roma est celebrala : quate- more rapuerunt, et noii v:iluiinus ex ipso piusijuain
nus multo magis sacra sanctoruin Patrum doginata, h;ec octo testimonia tollere. Quod vero rae in medio
et quae olim et nunc cxi)rt;e suiit h;ereti .orum abo- eorum qu:c dicta sunl laluit dicere non pigritabor-
minationes, evidentiores hic positis efBciantur. Hoc Hoc est, quia cum evangelizatum fuisset a
plane
enim tantummodo etiam inviti et nolentes faciunt sanctse memoriie domno Stepluino de uiiitate atque
bonum, qui Deum et nos iiijust(! persequuntur ; G concordia, (|u;e ibidem omniuin per orthodoxam
quiain diversaloca et regiones isexsulantes agunt, ii confessionem ad invicein et ad Deum effecta est.
ut et sanctorum Patruin orthii(loxi:i, quain et nos spirituali, ac si coram Deo dico, betitia sum reple-
prsedicamus, per amplius manifestetur, et propiia tus, et gratiflcos hymnos pro tali ac tanto bono mi-
cacodoxia in emni loco et regione publicetur et ar- sericordi Deo licet peccator retuli, et referens non
guatur, secundum illuin sancti Dionysii » Athena-
, cessabo : petens hanc usque in finem immobilem
rum episcopi et martyris, veritatis affatuin, quod conservari ad bcnignissim;e misericordi.Te suse glo-
ait : Novit Dcus maluin vcl iimum. id cs<, ut bo- riain et salntcm nostram. Vosque Di^o honorabilcs,
num ; et apud eum causse malorum virtutes sunt et omnes qui vobiscum sunl sanctos, ac per vos
benefacicntes. Bonum enimpaternam veraciter est, totam sanctam, qu;c illic est, Dei catholicam cl
quidem orthodoxiam, ut dixi, manifestare et con- apostolic;iin saluto ecclesiam: postulans raei pec-
firmare, h;ereticam vero cacodoxiam, publicare ac c;itoris scilicet et vincti inemoriam fieri in sanctis
redarguere, cum per exsilia id et alias tiibula- ad Deum directis (irationibus vestris in sanctis at-
tiones gign:ilur. Sic enim al) inilio veibuin i(uidein )|ue colendis locis: ac jiretiosis mihiiiue desideran-
dilatalum est veritaiis; porro impietitis minora- dis sylhibis vestris fuiciendo, ac nie ininiinum con-
^um disparuit, persecutioncm et exsilia, seu alia d solamlo orando ut dignus efficiar visione
alque
dira p;itientibus tam sanctis prophetis, quain apo- viiltus vestri, quamvis sit lemerariu n dictu, prius-
stolis, casterisiiue magistris. Hrgo si, ut fiagitavi, (|uam cl ipsc hanc miseram et inullarum tribulatio-
a Deo compiiiicti sacruin codiceni miseritis, siqui- num viiam excedam.
dem voluerint qui hunc portituri suiit liuc venirc,
SCHOLION.
ad famosissimum el Deo cuslodicnduin patricium,
et cuin Dco migistrum riregurium sponte occur- Obiit autcin et sanctus Pater noster el mar-
ip.sc
rant, siiscipientcs ad cum p;ilain epistolain a laud:i- tyr AnasMsius. qui hanc scripsit epistolam, die Do-
bili palriciii ct pr:etorc lliberi;p. At vero. si for- miiiico, boni tcrtia, (|iiinlo Idus Octobrias ciiin
Uissis huc usiiue venire n.ilueriiit, tribuant ciiin in s:incla Collecta diceret, Suncta sanctis, indictione
pra-dicto laudabili pnetori lliberiae. qui debcit illiim (lecima.
De Divinis Nominibus.
665 COLLECTANEA. — ANASTASll APOGIUSIMUl i;i'ISTOLA. 666
Testimonia sacra et divinitus inspiratii per i|iup A quateriiitatem quidem personarum Trinitatem as-
liiHiidius (liscinius, dnas per unitioneni inr(inl'ns:ini trncntes, ipsuni vero nnum ejnsilem, id est Duini-
el indivisam sicut naturas, ila etiani et duas vulun- nnin nustrun Jcsum Cliristum vernm Deum, jnxti
tatcs, ac duas operationes, aptas et congruentcs quod secundum nos faclus cst homo, inanimalein
naturis, id est divinara et humanam, non incopptam simul el irrationalem atquc sine intellectu suhscri-
et incffiptam, ut Dei simul et hominis unius el ejus- bentes, et conjecturara, et phantasiam, confusio-
deni Doniini nostri .lesu Christi, corde crcdere ad nemqiie ac divisionem utriusque natura; ipsins in-
justitiam, ore cnnlileri ail salntem. Xon aulem, sicul troilncentes. Ili vern, qui iiec voluiitatem aul ope-
nothi, i|ui nunc Ecclesias docentes et per-
notlias ratiuncm in eo confileri volunt inesseiitialem et in-
turbantes, unam et nec unam, nec duas et iterum existentialem secundum utramque iiaturai.i ejus ile-
unam, et duas voluntales ac duas operationes in nuntiant; et jam dictis haereticis magis impios ipsi
eodem do^imntizant. Iloc enim snper instabilitatem seipsos esse per propria dogmata raonstrant. Porro,
el absurditatem sensns eorum qni liujnsmudi dog- hi qui unam et duas volontates et operationes in
mata exponunt, impinm omnino et alienum imma- incarnala cjus dispensatione supra novam fabnlam
culat^e lidei nostr>i? C.hrisiianorum cnnsistit. Eos et finmentum hninsraodi dograatis dogmatizant, non
enim qui unara voluntatem et o))erationem. vel soluin orthodoxoe ac Paterns confessioni haereticani
etiam naturam unam deitatis et humanitatis. ejus opinionein, veluti aquara vino, secundura illud quod
dograatizant, inclyti institulores noslri et prseccpto- dicitur, raiscentes, siraul pnedicare volunt : sed et
res lepellnnt et detestantur. Ilareticorum qnippe tres voluntates. et tres operatiunes, totidem ex ne-
est hujuscemodi dognia, qni in confusione, et |ihan. cessitate etiara naturas. id est essentias habentera
tasia, et divisione oberrant. Ergo et hi, qui nniic eum inducnut, cura nec naturani esse sine opera-
unam tantum duarum voluntatera et operatiouem tioiie, nec rarsus operationein sine natura possibile
dograalizant, nonne cura illis et secunduin illos sit. Habeant enim se prsedicta testimonia queraad-
supersubstantialis Theologiae. ac in carne fact;c raoduin subinfertur.
dispensationis subvertunt et diffllentur rajsteriunr?
A:rEtpoouv(itijLt<) -^b.^ ^{kffl^i tou 0£Ou xai jivovt Iraraens;e quippe virtutis voluntate Dei faeta sunt
irflivTa, xai trto^ETat Tot YivoutEva, xaTot tou; eauTiov omnia, et salvantur qune facta sunt, secundum suas
ouxptvw; ExaiTTa (juvTT,poua£va XtJYOU?, auToJ Tw xaT* ipsorura opportune singula conservata rationes, ei
SEia; auToti (it\r,GVo;, '4 toi TiavTa i;Eiroir,xE' te xai factor universorum, divina voluntate, qu* omnia
xivEi, Toti; EauTtov ExaaTa ouoixoT; StE^aYOjJtsva voitot;, fecit ac movet suis unaqusque naturalibus producta
oxiviiTou duvotauiEvouiTr,;. Tb Yotp aTTEipov xaT' ouosva D legibus, immobili permanente. Quod enira iinmen-
Tpo^itov, ri ^o'yov, ETitSE/ETat xiv/-|(rtv, oux e^ov o-oi, sura est nulla ratione vel niodo recipit motum, non
x«i irept 8 xtvv]6r,(7ETat. TpoTf/j
y"P '^o" xaTa cputrtv habens quo et circa quod moveatur. Vertibilitas
(iTiEipou, xiv£Ta6at [j.vi irEcpuxtJTO? , ri xtvTjati;. Aib xai enim ejus qni est inexpers niotionis raotus est. Pro-
xa6' f||jLac ahrfiSx; Y£vo'y.£vo; av6:toiro; /(opi; aijiapTta; pter quod, secunduni nos veraciter factum homo
6 Tou 0EOU )vo'yoi;, EVEpYrjca; te xa'i TiaOojv txvOpo)- absque peccatoDei Verbum. operatumqueac patiens
:ri'vto; oua t?,; (pudSO); liTTtv (xva|jiO(pTT|Ta, xat ^utrtxr,; huraanitus qua?cunque natune sunt sine peccato, et
CTOpxb; 'jrepiYpacp^; txvaujcouEvo; St' fuAot;, Tpoir^Jiv ouy^ naturalis carnis circurascriptionera propter nos sus-
uirE[jL£iv£v, (xr)S' h\ iravTEXto; 6; TauTOv Etjrt tS) iraTpi
,
stinens t, nullara oranino propter exinanitionera vi-
a IlAt/,io)vo; in Nicephori ms. regio et in Colbertino. cum Patre, factum est idcm nim rtin)c »<vm*c/' tmin-
Muiila ibi Anastasii vcrsio est. Ita vertendum
'j
nem. Sikm.
videtur yulla re omnino Verbum, qnod idcm est
:
667 AN.\STAS1( B1BLI0THEC.\R1I 668
YEVouevo? TfltuTov TYi sapxi 8;i Try xf/o>iriv * • '\'/l' A cissiludinem perlulit. Cui idipsum cst Patri faetum,
wff^sp t;v ci/jx capxo;, ~a<rr,? ijw TEpiYpas?,; !/£;ji£- id ipsum c.inii. Sen sicul crat sine carne, omni
VT)X£ xal SA (rapxo; OeVxw; EVEp-p^da; aTTEp 6£C>r/;To; eiiam excepta circumscriptione permansit. et per
loTiv. 'AfxooTEpa «Eixvu; iauTOv, ii tl)v au.:fOT£'pi.); ,
carnem deilice operans quae deilalis sunt, utraiiue
Oeixui; cr, <yr,u.i xai avOpoi-ivo»;, £vi^pYr|C£. xaT' aur/;v ostendens se per quse dupliciter, divine scilicet et
T^,v ovTio; o),r,')^ xai 3u(tix^,v oTrap^tV ©eov artEipov tiumane, operatum est secundum eaindem qua» vera-
5[jiou xat TrepiYpa^ov avOpti>T:ov ovTa Te xal voxOfjtevov, ciler vera est et naturalis substanlia ;
Deum immen-
T^v ou(j(av ExaTEpou teXeiw; zsXtin.v Ej^ovTa, [XETa sum simul et ciioumscriptum hominem exsistentera
TTJ; ouT^; EvepYEia; , r[^0'ji !j.u(Jix^; iotdTr,To; " i\ et iiitellcctum, utriusiiuc iierfecte pcrfectionem ha-
tov (ievouaav a£i xaTot iputriv oij(a Tporrri; ttiv auTtov bentem, cum cadem operatione, id cst naturali pro-
tCTjiev Sia(iopav. 'AXX' ou)^ lo; Ttve; oaot, xaTa a^Y" prietate, ex quibus manentcm semper sccundum na-
xpitTtv, tva (X^ TOv otuTOV iauTio xaTi to otuTO, Trap' turam sine convertibilitate earum differentiara sci-
SeT, jxeiCovot xai [xeiova XeYOJoev. 'O[io:putov Yap. ouy mus. Sed non, sicut quidam aiunt, secundum com-
£T£po:futov ai ouYxpisEi;. 0£(o Se Troir,TTi tiov o),tov jiaralionem, ne cumdem sibi secundum i|isiim yrx-
xoiTiTov, (xrretpo) irepaTbv, xat (ZTTEtpia XEpa;, xaT' ter quod oportet majorem ac minorcm dicamus.
oui£'va (juYxpivETat Xoyov, o£t xaTO jrixvTa (fufftxto;, B Connaturalium (juiiipe, et non eorum qu;e alterius
(xXX' ou (juYxpiTixto; ciXXr^,o)v StaiBEpovTa, xav (fp^rjTo; sunt naturiB, compariitiones existunt. Deo enim fa-
Tt; xai ixp^T|XTo; £i; (iiav uTrdtrratjtv («|x^oT£'pfov yeyO" ctori omnium factorum, infinitoque flnitivum, et in-
vev Evoxjt;, rratjav -iravTo; YewTjTou TnxvTeXio; ota^Eu- finissecundum nullam comparatur rationem,
linilati
YOutja YV0151V Tb Y^p OeTov, to; r^v r.fo (japx(o(r£0);, cum semper ct pcr omnia naturaliicr ab invicera,
eOTt xai [AETOt tjotpxojotv, xaTot (puatv aTreipov, otr/eTov, scd non comparalive, difl^erant. (Juanquam ineffa-
djtaOE;, a(juYxpiTov, <ivaXXoto)Tov oTpEirTov, outotOe- bills quirdam et indirumpibilis in unara subsisten-
vi;, xa't rb irav eiTrETv, utpe^JTO); ouoiioSe;, jjdvov tiam utriusque facta sit unitas, omnem penitus
OTr£ipo(jO£V£; ixYaOdv. omnis facti scientiam fugiens. Divinitas enira, ut
erat ante incarnationem, est ct post incarnationem,
secundum naturam infiiiita. incompreliensibilis, im-
passibilis, incomparabilis, inconvcrtibilis, persepo-
tens, et, ut totura dicaraus, subsistens substantialis,
sola inOnitae virtutis bonum.
£X',patvo[A£VT)v. Ou Y^tp liyow (puaEi OEOTr,;, [jteTaSXT)- per ipsam dt?claratani.Non cnim caro facta esl per
OeToo t-^jV tpufftv, •?! oop^ Y^voij.£'vr| tt) (puoet OEonqxo; naturam deitas translata natura, facta videlicet se-
(Top^ • (xAX' firrEp r,v , xal OeottiTI (;ui<.',pu£Toa (JtEtiE- cundum naturam deitatiscaro, sed iiuod erat, eliam
v»)XE tJ)v ou(jtv xai Tr,v EvepYEtov xa0(o; EiTrEV 6 — oir/)p" deitati coaptala raansit, id (?sl caro infirma, et pas-
« Tb [JL£V Ilv£U[jtairpdOu[/.ov, T) OE aotp^ iuOEvr'; • " KaO'r,v sibilis natura et operatione, quemadmodum Salva-
£V£pYr,oa; te xa'i iraOtov arrep t)v (JvauiapTr^TOU aapxb;, tor ail !>ijiritus </uiilim prdmptus, inro nutcm in-
:
T^jv u:r£p viijLtov £TttaTo')oaTO xsvo)atv Oeot/iTO;, Oau[j:aat finno [Mutth. xxvi, 41;. In qua opcratus ct passus
xai capxb; iraOr^ijtaat ouatxto; p£€a!ou[;.Evr|V. Aia Y^p
^ qu;e erant carnisabsque peccato, cxinaiiilionera pro
TOUTO YeY°v£v avOpo)Tro; 6 T(ov SXtov Heb;, tva aapxi nobis indicavit ^ divinitatis. miraculisetcarnis pas-
7raOr|TT) jrotayo)v, enav -^iijitov Tb Tio OavoiTio TtpaOlv sionibus naturaliter roboratara. Propter hoc eniin
XuTptoar,Tat fivoi' d-aOET 0£ OEdtTiTt Siot ctpxb; 0-.<u- failus cst bomo uiiiversorum Deus. ut carne (|uidem
(jtaToupYilJv, Trpb; Tr.v dxvipaTov outou xa'i ijioxaptav [lassaliili paticns tiiluin iioslruin morti vcnditum re-
iTcavoYdYT) ^o)r|V xol TOt xaT' oupavou; oYta TdY.uaTa diiiiercl geiiiis: impassibili vcro dcitate pcr carnein
Ttuv voEpiJiv ouatiov aTO(Jitoar) Trpb; oTpEij/iav Tio (JtuoTT)- mirabiliter operans, ad immortalcm illud etbeaUiiii
ptoj TT); auTOu ato[j.aTo')a£o); , -^; Ep^ov -/| tcov SXoiv reducerct vitam de qua cecidcrat diabolo parens.
EOTtv ei; ouTov dvaxEsaXaitoai;. M£|/.E'vT)xev ouv xol .\t(iue sanclos intellectualium substantiarum ctEli
aapxojOEt; xoTot tt)v ly Jatv 0£b; urrEpdjretpo; , ttjv ordines ad inconverlibilitatem mystcrio sua; slabili-
lauTa ouYYevT) xcti xaToXXriXov e/_o)v tvepYetav, tt;; ret incorporationis : ciijus «qius o:iuiiiim csl in cnin
(jtiv OedrriTo; oua[o)0(o; £x^uo(Ji£vr|V, oio Si ttj; auTOu recapitulatio. iMansit ergo eliara incarnalus secun-
• In ms. ^ijcf^phori Jvtooiv. •> Probavit, persuasit.
669 COLLECTANEA. — ANASTASII APUCIUSLMUI FJMSTOLA. (HO
iravaYiai; uapxoc h toT? Ooiujjiaffiv otxovojxixi"; sxoaivo- A (liim natiiram Dcus supcrimmensiis, sibi coftnatam et
cciMvi'iiii'Mti'iii li:iin'iisoin'ralioMcm,cx (lcitalciiiiidcm
fi£VT|V •
tva. •Ttt(jT£uOrj 0£o; ; eivai, SC a(r6svot;i; «puffsi
ijapxo; auToupYoJv t};v tou iravTO? (jtiir/;f(av. substantialiter Malam, pcr sanctissimam vero carncm
in miraculis dispensatorie declaratam : ut credatur
Deus esse, per infirmam natura carncm per se ope-
rans univcrsltatis salulem.
St' ajjttpoTv auTOv to; lijibv ixtptovouvTo;' tt;? jjlev voEpac qui secundum Maluram loquor. et per utrasque illum
(jLou vj/uyr); c5U(Ttx(o; tx£t :ir|Va^o'[jL£vov, Sta Ss Tr;;
ut mcum pronuntio. Ab intellectuali quidem anima
ote
oujjtaTtxr)? jjLOu •fkiuairrfi opYavixoi;, o); £(pT|V,
y p^ mea semper naturaliter dirivatum: per corporalem
Tp0(p£p()U£V0V "QaxEp OUV £(p' J^JJLtjjv, ocov Eixatjat TO vero linguam mcam organice, utdixi, cum oportet,
ittxvTEXio? (xvEixaoTOv, Stot T^; •(\Ma-
CTOJijLaTtxr;; -f^aojv
productum. Sicut ergo in nobis, quantum ;estimare
(Tf,? (XTpETTTto? ^ xaxot (DutTtv T^c '^u/r,; XoYtxr; Ttpo- possuMuisquod modisomnibuscst inffstimabile, per
^E'peTat Suvaijtic, ouTto xott ETtt t^c; u-sp-puou? TOU 0£OU
corporalem linguam nostram inconvertibiliter, quae
<TO)u.aTo')(r£0)c. Aiot tt;; auTOu xavaYia? capxb?, Iv oi;
secundumnaturamest,anim;erationabilisproducitur
av 6£ixti)c Stj^a ^ TtavTOxpaToptx-J),
virtus: ita et in gloriosa Dei incarnatione, per san-
lv)^pYT,<rE, TpottT,^;
scribentem :
Tb Yotp [JLuciTr'ptov TT,; 9Eiac <japxT's£toi;, aTrocjTi)Xot? Mysterium namquedivin;Te incarnationis apostolis
T£, xai :tpo3<-/,Tat?, xai StSa^jxotXot; StTTTiV, xai Stot^opov et prophetis atque doctoribus duplam ac diversam
E^ov StEY^tocjTat T>;v Iv Ttacjt (pu(jtxr)v OEOpiav oveX- in omnibusbaberc naturalem theoriam dignoscitur,
Xtttou; uTtoipyov 6Eo'Tr)To; , xat TtXripou; IvOEtXTtxbv cuni sit perfect;r deitatis et planse demonstrativum
ixvOpo)7to'Tr|TO? ov. Eo)(; av ou'/^ £i; xaTot tTiV oucjiav humanitatis. Quarum donec unum secundum suh-
YVOjpii^ETat Xo'yo; |Jita; IvEpYEia;, ou3e'7;ot£ xaO' 6Ttouv stantiam noneognitum fuerit Verbum unius ii|icr;i-
(XtJLCpOT£pO)V YV0)Cl6r,aETat XtVECii;. '0 Y^tp ast XaTOt ^IJCJIV tionis, cum utriusque sit, nunquani aliquando
uTtotpyojv ©Eo; , uTOpaTtEipto Suv(X[ji£t •(eyio^voz 6}^ cognoscetur motus. Cum enim semper secundum
rfiikrfltv (xvOptoTto? (xvaijLapTr,To;, oJtEp c^. Ecjrt, [ileO' naturam existat superinflnita virtute factus, sicut
0(JU)V voETTai ©Eo:;' xat o-£p yifovt^j, EtjTt, lieO' o(to)v voluit, homo sine peccato, quod erat est, cum
voEiTat xai Y^o)p{?£<TOat jtlipuvEV (xvOpo)Tto;" 'EauTou ([uantis cognoscitur Dcus : et quod factus est, est
xaO' IxctTEpov dt£i (jL£vo)v lavEx^rtTtoTOi;, ol; OEtxio; 6(xou cum quantis esse cognoscitur homo : secundum
:
jjttoupYOv. 'AXX' eCiceSwi; ouioXoyeT TttCTEUtOV, OTt Sii Tr,v carnem, pro eo quod assumpta sit, et per eam divina
•^ij.(iov (Ki)T'/ipiav, xa'i to Sricai Ttpb<; (XTpEi]/t'av to Ttav, 5 sit operatio clara efifecta, secundam naturam condi-
Ttov oXtov Sr)ijtioupYbc £x tt); TtavaYia; (XEtitapOcvou ftla- tricem. Sed pie confitetur credens, quta propter
pia;, xaTi (TuXXriijitv (xypotvOov, 8i/_a TpoTtr,; evouatiotra? salutem nostram, et ut ad inconversibilitatera liga-
fetUTw tjjuy-^iv voepav ptETa ai(70r,Ttxou <7toaaT0?, ret universitatem, universorum conditor ex sanctis-
y^Y°'
vev (xvOptoTto; tpuaei, xaxta; (xXXo'Tpto;, 5 Xo'yoc ©eoi; 6 sima semper Virgine Maria per conceptionem invio-
auTO? • OstjTriTt y.sv Ta OsTa Stot Tri; auTou TtavaYia? labilem, sine conversibililate subst:intians sibimrt
(japxoi;, oux ovTa ^u<7£t rffi (jxpxb;,£vepYtiJv •
(xvGftoTc(3- animam cum sensivo corpore, na-
intellectualem
TTiTt Sk Ta (xvOptoTttva, oux ovTa cpucet 6eo'T'/iTo;, (zvo/ri homo maliti;p alienus: totus Deus
tura factus est
Ttacry^iov 6eoTr,TOi; • (jtr,0£v OeTov YuiJtvbv troJjjtaTo; evep- ipse, totus homo idem ipse, totus Deus pariter na-
IfTitra; •
^irfik (xvOpwtttvov 6 auTb(; (X(jtoipov Spa(;a<; Oeo'- ^ tura, el homo idem ipse deitate quidem, divina:
TiriTo;. Tr,ptov EocuTto yaO' 8v £v£pYT,c£v aijtci'jT;pa xat- per suam ipsiussanctissimam carnem, nonexisten-
voTtpeT^ Tpo-Ttov, Tb xaT' aijicpto ^uatxto; cxvaXXoicoTov, tia natura carnis, operans, humanitate vero, hu-
eiC TttaTtoatv Trji; eauTOu T£X£t'a; evav6po)Ttr^(7et>)(; , t^? mana, non existentia natura deitatis ". Nil divinum
ovTtoi; (xAriOoui;, xai ijtr,S£v s/ouar,; diauXo^TViio?. 'O jjilv nudum corpore operatur, nil humanum idem ipsc
ouv Bripojv, ouTto; eyaiv tbi; ecBriv, evepYEia; (jtovcxSt T/]V privatura divinitate gerens: servans sibimet moduni
OeoTTiTa Tou Xpt(7Tou xai r/iv (xvOpojittir/iTa cjUY/eai;, secundura utrumque immutabilem, per quem ope-
6[A0u (pu(7tx5)i; xat Ttpootottixto; (jiepii^ojv, xaTaXOei tov ratus est utraque decenti more, ad approbationem
ptov •
aYvor,<ja; [jto'v/i; Tri; Ttov 6y.o:putov '^po<j<o7to)v perfectje ac vera3 nihilque habentis pravitatis inhu-
6f<.o<puou; TauvoTr^To; r/)v TauToupYtav eivai Sr,XtoTtxr]v. manationis suse. Ilaque Bero ([uidem sic se habens,
ut dixi, operationis monade deitatem Christi et hu-
manitatein naturaliter siraul confundens, et par-
tiens personalit^r, dissolvit vitam, ignorans solius
connaturalium personarum connaturalis identitatis
eamdem ipsam operationemessesigniflcativam.
» In Grseco additur suspensione patiens divinitatis.
Ecce nunc et sacratissimus hic et magnus doctor, D tes et convenientes naturis, divinam, ut dictum est.
veritatisque testis fldelis, concorditer cura aliis om- et humanam, increatam et creatam, non incoeptam
nibus sanclis catholica; Dei ac apostolicae instilut.v et cipptam, tanquam Dei simul et hominis unius
ribus Ecclesis, duas secundum unitionem inconfu- cjusdem Doniini nostri Jesu Christi, magna voce
sam st impartibilem quemadmodum naluras, ita confltcturac pncdicat, et conflteri nobis sine pntva-
etiam duasvoluntates et duas operationes congruen- ricatione jubet. Difficillimum autem esse, ac modis
673 ANAST.VSII BIBLIOTIIECAUII 676
oraDibus impossibiie unam vnluntatemet
dittinit, ul A naturn'. cum quotquot est natura, id est inprincipa-
operationem, aut naturam unam deitalis et huma- Jilale, infactione, inflnitate, sempiternitate, incom-
niiatis ejus eonfiteantur hi qui pie vivere volunt. prehensibilitale, et qu*cunque horum secundum
Propter quod et lale quid in eo dogmatizantes, tan- ma^'nitudineralheoloi;ica amplissime indeitate ratio
quam inipios et alienos immaculat;e nostnc Chrislia- conteniplatur: et vicissitudinem utraque passasunt.
norum lidei, alijicil et condemnat, nosque hoc fa- neutro natur;e, su;e substantialem rationem ultra
cere prolt^siiitur. salvandam habente. » El rursus : « Qui enim eorum
De duabus enira salvatoris nostri Christi naturis quse alterius sunt naturae, eamdem ipsamsentit ope-
et operationibns,ut breviter pauca ex sacris illius rationera, confusionera pariter naturalem, etdivi-
eloquiis expediam, hirc evidcnter affatur « Utra- : sionemeorum inducit personalem, incofinita prorsus
queostendenssuper quxdupliciter, divine scilicet et idiomatum translatione n;tlurali eorum facta essen-
humane operatusest fccuiidum eamdem, i|u;c vera- tia. » Ite.n : « Si veroejusiiem sibi non tuit natune,
citer vera est et naturalis substantia, Deum immen- neque ejusdera sibi Det naturalis operalionis. » Et
sum simul et circurascriptum hominem existentem iterum: « In euradera aulem crrorem illati sunt,
et intellectum. substantiam utriusijue perfecte per- raale credentes propriara facl;imcarnis divinam ope-
fectam habente;n cum operatione sua, id esl nalu- B rationem, qu;c in miraculis per ipsam apparuit, qua
rali proprielale. » Et rursus : « Non enim facla est totura Christus substantians secundum quod inlelli-
naturadeitas transmutala natura caro, facta n;itura gitur Deum, continel retentuin. » El ilerum : « Non
divinitatiscaru:scd ([uod erat ctiaindoilatis coaptata enira coj;noveranl impossibile esse divin;e operatio-
mansit caro, infirma et passibilis natura et opera- nera natura; idioma fieri sine converlibililale. » Et
tione, sicut ait Salvator : Spirittis quidem prom- iterum: «Quaruradonecunurasecundurasubstantiara
pius, caro initrm infirmn filntth. xxvi, i). » Et ite- cognoscalur Verbum unius operationis, nunquara
rum : Per qii;im operalus et patiens quse erant
« aliquandoeoquod ulriusque sitcoiinosceturraotus. »
carnis sine [leccalo, iiro nobis indicavit exinanilio- Et iterum « Itaque Bero quidem sic se habens, ut
:
nem deitatis, nuracuiis elcarnis passionibus n;ilura. dixi, operationis nnalitatedeitalem Christiel huraa-
liter roboratara. » Et ilerura : « Mysterium divina; nitatera simul confundens naturaliter, et parliens
incarnatioiiisaposloliset prophetisatque doctoribus personaliter, dissolvit vilam, ipnorans solius conna-
duphim etdiversam habere dignoscitur naluralem in turalium personarum cunnaturalis idenlitalis eam-
omnibus theoriam. indiminut;? deitatis existens et dem ipsam operalionemesse significativam. »
plen;e demnnstralivum liumanitatis. » Et iterum Ilis igitur iia et ab hoc quoqiie sacralissimo et
« Quibus divine parileret huinane operatus est per- ^ magno doctoreac martyre verilatis (id ipsum autem
fectionem,peromnem ulriusque rationem, sibi nalu- est, si dicamus a sanctissimo, (jui in eo lo(|uitur,
raliter incommutabilem salvans. » Et iterura: « Nil Spiritu) manifeslius diclis, diligenter intendant qui
divinum nudnm (orpore operatus, nil humanum volunt, et maxime qui communicant his (lui novita-
idem ipse privatuin dignilate gerens: servans sibi- tes nunc operali sunt et scianl certissime, quia,
:
mel miidum secundum ulruinque immjtabiiem, per qui duas salvatoris nostri Clirisli voluntales nalura-
quein operatus est utraque decenti more, ;id appro- les et operationcs deneganl et abjiciunt, et impiam
bationem perjecl;e ac vera; nihilque habentis pravi- ac alienam Christianici dog.nalis tara sacram etor-
tatis inhumanationis suae. » De his vero ([ui unam Ihodoxam cnnfessionem appellanl, unamquedeitatis
deitatis et lium;(iiliatis ejus operalionem ei naluram el huiiiaiiit;itis ejus voluiitalein ct oiicrationem do-
unam dogmatizant. dicil: « Non enim circumscri- gmatizant, eus qui laliter sibi consone non confi-
bitur faclitia iiatura id quud per naturam f;iclum teiilur an;itlieinatizaiUes, liijuido, abs^jue ullo te-
non est, licet cooriatur ei per conceptionem omnem gente velamine sanctos prophetas. et apostolos,
circurascribentem sensum nec eliam in eodem ipso
: atque doclores; vel etiam, utverius di(;atur, san-
sibi natura dilfertur aliquando et naturalis 0|ieratio, ctissimnni Spirilura qui illis loculus est, quinimo
donec ulrnmi|iie intra prui)riam nianet n;itui;ilem U et loijuitur, an:ilhematizant, abeo per illos tradi-
et
\ Nam illi iiuiiloni vol nnam, illi vero nec unam vo- quia, ot ipsa rerum natur;i clamat. Igitur volunta-
f luntatom vol oporationem oum habere volunt, ac per oponitionem unam pneter duas circa Salva-
tein ct
hoc insubstantialem illum et inessentialem ; minus B torem Christum Dgentes, et necessitate ^ etiam
enim est dicere sine voluntate, ac impotem, secun- aliam naturam pra;ter divinam, ut dictum est, et
dum ntrasi|uenaturas |ironuntiant: ouin juxta sacras huinanam extraneam quamdam existenliiim om-
dillinitiones ot rationescorruptio, id ost intoromptio niuin alieiiam plasmantos applioant ei, ciijusesse''
et inexisientia natura>, naturalium habitiulinum ot jam dictam aso unam volunlatoin, (|iue inaneligmcn-
oiierationura at(|ue virtutum infirmiias et defectus lura flct;e cogitationis est, et germcii qnod ab idolo-
existat, etquod universaliter voluntate naturali ac latria nil penitus differt.
substantiali opeiatione privatur, neque est, neque Deus enim simul ct homo salvator existens. duas
aliquid est, nei|ue est qu;Evis ejus ossentia. Et non taiitum congruentos sibi naturas et voluntates et
ipsum tantuni, sed ot Patrem, et Spiritum sanctum, oporationos, id est divinam et humanam habet,
insubstantivum astruunt, ot inoxistontom. Ejusdem qucmadmodura inclyti prteceptores nostri acdocto-
enim utrisque illis substantiaj, id est deitatis,etvo- res aflirraant : non unara et duas, id est tres, ut
luntatis, ac operationis salvator existit, secundum adversarii dograatizant, quo illud evidentissime ge-
quod estet dicitur natura Deus: ita ut subsequen- rant, quod olim a Deo per prophelam in Isaiani
ter, et dominani nostram vere sanctissimam super calumniam dicitur, tui vimimid est : Caiiponcs
omnes sanctos vonorandam scilicet et laudandam, ut ^ aqua nmcent [ha. i, 22). Ut enim apparet, et
proprie ac non fallaciler, veraciter Dei genitriceiu isti, verbura veritatis cauponum more adulterando,
semperque Virginem, non proprie ac veraciter ma- naturalem dualitatera voluntatum et operationum
trem Dei describant, sed ejus qui nullomodo secun- salvatoris nostri Christi una voluntate ac operatione
dum ipsos existit. Et isti quidem talibusac tantis quio, in ipsoab haroticis qui in cnnfusione acdivi-
impietatibus capti, persua ipsorum dogmata propa- sione seu iihantasia decepti sunt, iinpie doginatizata
lantur. est, veluti vinuin ai^ua iniscentes, utrasque sectas
Hi vero, qui simul cum duabus voluntatibus et conflteri compellunt
quod irapiura veraciter est et
:
operationibus. quoe sanctis catholicse institutoribus alienum imraaculat;e fldei nostra; Christianorum.
Ecclesiie pie in salvatore nostro Christo dicuntur, Qui ex diametro, similiter ut praecessores sui, etiam
aliam unam nescio unde fingentes confiteri volunt, per hunc a veritate deciduntmodum. .Equale quippe
et anathematizant eos qui non consone sibi unam ex diametro et simile malum est cum h;erotica opi-
etduas, id est tres voluntates et operationes in eo nione paternam projicereac reprobare orthodoxiam,
confitentur : nihilominus et isti sanctos prophetas etediverso cum hac pariter et lUam conflteri et
et apostolos ac doctores, quin et super hos qui in approbare. Qux enim participatio justitix et iniqui-
ipsis locutus esl, inio et nunc per eos affatur, san- D tati ? qut ijux socictas luci ad tenebras ? aut quse con-
ctissimum Spiritum anathematizant, ettraditam per ventio Christi ad Bcliul ? aut quse pars fidelis cum in-
eos nobis ab illo sanctam et immaculatam fldem fldcli ? qui uutcm conscnsus templo Dci cum idolis ? di-
novis adulterantes adinventionibus abnegant, et vinus ait Apostolus (II Cor. vi, ii, 1.5, 16). Inquam
aliam in salvatore Christo naturam pra^ter divinam vero et ipse Quee participatio, vel communicatio,
:
et humanam, extranoam quamdam et omnium alie- aut conventio, aut pars, aut consensus Pateinse
nam existentiuin flngunt a , cujus osse volunt a se orthodoxiie ad nequam h;ereticorum opinionem,
fictam in illo unam voluntatom et operalionein : ut cum altera altera praidicetur vel etiara respua-
quoniam oranis voluntas naturalis et substaiitialis tur .'
operatio naturae profecto voluntativse ac operativ» Et hoc quoque diligenter intendant, quia, si
quemadmodum magiius ab immortalitate cognomi- Aatam, sine incoeptione et oum incoeptione, in ipso
natus, imo vero cunctus sancloruin chorus aflir- conlitenturetconflteri nobis pravipinnt. Nonaulem,
mat, <|uod pene fides saivaloris noslri non admitUit, ut hi nunc novilatcs feccrnnt, uii im et nec unam
cum hoc insUiljile quiddam secundum suam ipsius nec duas, et rursus unam et duas. id est tres vo-
rationem existat. Quod si hoc fuerit passa, et i(Uod luntates et operationes habere illum fatentur.
huic est contrarium procul dubio sustinebit, addiUi- Sui)er hspc autem omnia quie dicta sunt, el illud
mentum scilicet, et i|uomodo manebit ulterius fldes quoque cerlissime noverint, (|uoniam unam nec
defeotibus ac profecllbus Immnlata ^DIcanl, imiuit, unam, ne(|ue duas, et itcrum unam et duas volun-
nobis, qui pcr sin^'ul(is dies fldes creanl, imodcos tales et operationes, et omnia cum :inathemaiibus,
sibi divcrsos finguiit, quoniam cum fidci verbo mu- et dep sitionibus, ac excommunicatiime dojimati-
tatur atque mulliplicatura titlibus id quod creditur. zantes, aperte sibi et alterutris repugnare proban-
Ergo et advcrsarii fldes sibi condentcs diversas, tur : et ipsi per seipsos el invicem subverlunt ac
absqueomiii contradictionesecundum qualitatem, et deslruunt, alterna verba et dogmat;i, seque ipsoset
quantitalem ati|iie immulationem dogmatum suorum alterutros, et i»os qui sibi communicanl, anatliema-
immutanl sinuil cl miilliplicant id quod credilur. et tizant, et abomni sacra dignilate ac ministerio pel-
qu inque Christos eatenus plasmasse monstrantur. B lunt ati|ue deponuiit. Nccnon a perceptidiie illibat;e
llunc quidem unam operationem, illum vero ncc communionis vivifici corporisetsaaguinis magni Dei
unam operationem ct alium unam voluntatem, ct JesuChristi sei|uestrant. El ha-c
et salvatoris nostri
alternni nec iinam voluiilatem : porro quiiilum unam liquido nos, et nullo iiilucnte et sciente ol)Stantis
etduas, atqiie uiiain etduas, id est trcs opcrationes velamine, non soUim proplcr multiformem errorem,
et tres voluntates, ut ;iinnt, babentem. Kt dicaiit, verura ctiam ei pruptcr iiistabililatem, et absurdita-
si volunt illi ipsi (|ui talia exponunt dogmata et qui tem, ae reciprucalionem talium virorum et dogm;i-
communicanteis, in quem talium ac tot Christorum tum,oranicustodianosmetipsosabtllorum impielate
a se fictorum credentes baptizati sunt, vel baplizan- et communione servemus, quoti|uot in veritate esse
dotes et pseuiloprnphctas cinifusionis redarguens. non tantum si hoinines fuerinl, sed el licet angeli
Nam, quidquid hurum dixcrint, illiiic cum impietate fortassis e coelo descendentes exstiterint. Et si hoc
etiam redargutionem serrao eorum circumferet, fecerirausetdivinam sine prievaricalione adimple-
quoiiiam non in verum et ver;iciter existentem yerimus pra-ceptionem, sacranique ac orthodoxam
r.hrlstum crcdunt alque baptizant, nec illiuscorpus fidem absque aihiltcratione simnlet innovatione pos
ets;inguinein accipiuiit el distribiuiiit. Illum eiiiin, sederlmus et confcssi fucrinuis, ad viiam salvi efli-
verum scilicet et ijui vere consistil, Ghristum Deum cicmur ;eternam in Christo .lesu Dumino nostro
simul et hominem inclyti magistri nostri ac pr.e- cum quo Deo et Patri, una cum sanctissimo et boio
ccptores scientes, duas et tantum quemadmodum ac viviflco Spiritu, glona, honor, iinperium, el ad-
naturas, siceliam etduas voliintates, et totidem ope- oratio nunc et seraper, et in orania nunquamque
rationes congruentes sibi, divinam scilicet, ut jam finienda sxcula sx&ulorum. Amen.
dictum est et comprobatum est, et humanain, incre-
Ha-c evidenter elTatur. Ulraqne ostcndens se, D translata natura. facta vidclicet secundum naturam
eo quod dupliciter (divine scilicet ct huinane) opc- Divinilatis caro ; sed quod erat, etiam deitati co-
ratus est, secundum eamdem quae veraciler vera et aptala, mansil. id esl caro infirma et passibilis na-
naturalis substantia esl, Deum immensiim simul ct tura, et operatione, sicut ait Salvator: Spiritiis qui-
circitmscriptnm exislere ac inlcllJL;! iKiinincin ; (lem prowptiis, cnrn milcm inl\rmn (Mnttli. xxvi, 41.'
utiiusquc pcrfeitc perfcctam csscntiam Inhentein, Et rursus : (Jua opcraliis et passiis, qmr erant carnis
cuin illius operatione, id est naturali propiietate. ab omni peccato iiiinuinis, divinitalis pro nobis ex-
Et rursus: Non enlm caro facta esl natura deltas, inanitionemmiraculiselcamispassionibusnaturali-
(JSI COLLECTAXEA. — IIYPOMNESTICON I)E GESTIS S. MWIMl, i;n c>i*Ci
t«r (•onlirmalani |.r(ibavit. I'.t riir.siis: JlystiMiuin A iHi ciniicjusdoin aclpsc vlriutls seu operationisfacla
(livina! incarnalinnls, aptistolls, ct pniphinis atiiiie cst, plane (Uiam cjiisdcin fact;i est n:ilur;c, cum
(liictoriliiis (lii|'.lain ac (liversain in oinnilms lialierc i|uibns oiniiibus iiatura cst, (|iioil priiicipii cxpcrs,
(•oinpcrliHii cst iiaturalcin consiilcratioiicm ; cuin (|uiid iiiL;cnit;i, i|iiod inlinlt;i, (|iioil scinpitcriia. i|und
pcrrccta' (leitatis et pleiue vim liab(\it ostendciKhe inconiprcliensa, etsi secunduin e:cel-
f|u;i ejiisinndi
liuinanitatis. Et itcrum : Quibus divine pariler et lentiam theologicus sermo eximie in deitate contem-
huinane operatus esl, perfecle utroque sui rationem platur: et vicissitudinem utraf|ue passa sunt, neutro
natura scrvans immut.ibilem. Et iterum: Nihil divi- substintialcmnatura; sus rationcm ultra incolumem
nuin iiudum corpore opcratus, niliil huinanum idem servante. Et rursus: Qui cnim eorum (luie sunt di-
ipsc !jcrciis i|uiid cxpcrs esset dcitatis : i|ua ipsa nova vcis;e natur;e eamdem sentit operationem, confusio-
dcceiitii|uc rationc utraiiuc pcratus est, utrius(|ue nem paritcr naturalem divisionemiiue ipsorum in-
ratione immunem se a mutatione servans, ad per- ducil naturalem : iptnota prorsus ac obscurata per
fectiB suic humanitatis (iiuc plane vera sil nihil(|ue idioinatumcommutationem naturali eoruin substan-
aul vitii aut labis adiniitat, fidcm adstruendam. lia existentioiiue. Item : Si ejusdem ac
vero non
De his Viiv qiii tiniiin deitatis et laiwnnitatis ille facta est natur.Te, nec ejusdem un(|uam fiet ope-
ram naturalemiiuc virtutein scu operalionem ver- ita conditum est tenet ;ic conservat. Et iterum: Non
taiitur, donec ulrunuiuc intra propriam naturalem eniin cognovcrunt fieri non posse, ut diviiue natura;
iiiconvertibililale:n inanct. Et itein: Eorum enira operatio alterius diverssque substanti;e proprietas
duiUaxat qu;eejusdeni natur;c sunt, motus ejusdein Uerct absque convertibilitate. Et iterum: Quandiu
virlutis ac pfficaciaB est, substantiam designans cujus non unum secundum essentiara unius noscitur ver-
cst naturalis virtus, cum substantia diverss natur;c bura operationis, nulla unquam ratione fiat, ut am-
proprictatis nulla ratione csse possit aut fleri absi|ue borum motus cognoscatur. Et iterum : Itaque, Bero,
convertibililate. Item : Etenim, quae ejusdem inler qui sic habeat, ut dicebam, una operationc Christi
se virtulis sunt, et operationis, pariterdeitatem et humanitatem natura confundens
ejusdemque prorsus
originisacearumdem passionuin, ea natucie distin- ac personis dividens, vitam dissolvit; qui nempe
ctionem non admittunt, confusisque secuin n;ituris G nesciat, eamdem operationem, personarum quae
eritChristus dualitas, personisque divisis flet qua- ejusdem naturse sint, identitatem duntaxat desi-
tcrnit;is quod oinnium maxime cavendum. Et ite-
: gnare.
lum: Si (luidem igitur, ut auctor Bero est. assumpla
nis Ouxu, cauterio nullomodo illis indullo, vel con-A Alanorum, quasi signis quinque a praedio Zichaclic-
... atque lin manuum
. 1- . _ !j - .
rio, id esl
_! 1 _:: .^_._ rh..:..i:
prima domfi Gregorii vcri amici Chrisli
: „.„.,.;
stipatorio aliquo abscisionibus
guarum ad cessalionem sanpuinis juxta morem ippo" patricii et .Magistratus cjnsdem rcgionis .Manorum.
siio,hosconservasseladvereouiidiamadversariorum, Cujus el optimani memoriam mcrito facit in hujus-
tradidissent ex tunc desiderato a se Deo suas ipso- modi epistola, translati videlicet vi et pneceptione
rnm sanctas revera et bealas procul dubio animas. miserorum principuni qui illic anle se usque ad se
V.xc autem omnia ob nihil aliud in eos gesserunt pra^fnerunt, in eodem teitio exsilio seplies, in difTi-
"!jre profanissimi et miserrimi apostatse verit;itis, cilioribus locisei tribulalione multa, in pnedicloca.
nisi propter pessimam veraciter et solam invidiam stro Thusumcs dormivit Uomino, cum el ipse ccr-
in
quam antiquus hoslis d*mon in eis seminavil, taniine bono orthodoxam revera fidera
certasset,
quemadmodum el in similibus suis Jud;cis, cum servasset, et cursum martyrii consummasset, men-
non potuissenl sallem ad modicnm quid resistere sis Octembrii die undecima, feria prima, hora tertiai
S!.pienti;e, qu;c iliis Deo donata, (pro
merito fuerat a cum dicerclur inter sancUi oHicia, Snwtti sunctis,
vera scilicet veritate, etsoluni pro eo quod noluis- indictione decima, cum pnedixisset et ipse diem
sent illi communicare cum his in lam publica et sine sanctae depositionissuip (luibusdam quisibi aderanl
Deo impielale ipsorum) cum ipsa sancla dextera
B ante menses trcs.
manu sua, qu;e abscissa fuerat, cujusque truncus Et aliis quoijue pluribus miraculis sanclissimi et
Umtum remanserat, id est sine |ilanta et digilis in- omnis efllcientis Spirilus cooperatione. tam ibidem
opinato argumenlo, cum vulelicct duo sibimel par- quam in duobus exsiliis suis, Trapezunti videlicet,
vissima ligna et tcnuia colligaverit, imo, ut verius et 3Iesembri;e palratis, plurimisque conversis ad
dicatnr, virtuteet gratia divina et invisibili expedite veritatemet illuminatis. Qui cum conversati fuissent
penitus et sine prohibitione loquebatur, quan^iuam et perdurasscnl in hoc sanctoet beatissimo ct mul-
ab intus ex ipsu fuerit fuiido re.scissa, sicnl Lebar- torum sudorum ccrtainine, id esl coronam fcrenle
nicius palricius Lazica; cum juramenlis leri'ibilibus confessione ac lesliinonio, pr;edii-Uis quidem sanctus
enarravit nobis, dispensatione Dei in lioc ipso per Anaslasius presbyler el apucrisiarius Uomanus, a
seraet inspeclor eCfeclus, diffidens super hoc glorioso sexta indictione praeteriti cycli usque ad decimam
et ingenti miraculo. Quin et Theodorus prolosecre- indictionem, in omnibus pnrdiclis tribus exsiliis
tarius pra^Iorii prajfecli Constantinopolitani ante suis, traduclioiiibus diversis allectus, tribulationi-
hunc enarravil mihi, el ipse cum horribilibusjura- busque ac necessilalibus, et angustiis nnn mediocri-
mentis, cum conscius fuisset sanclaruin
passionum bus nec modicis, permansit aiinis vit;inti. Disoipulis
ipsorum, tanquam dominus el magister hujuscemodi G vero ejus Thcudoro et Huprepio germanis et sanctis
reruin, glorians el laudans ac, gratias agens Deo fratribus, liliis Plutini healissimi imperatorii pisto-
super tali miraculo et tam fiduciali virlulc ipsorura. ris, idest(|uisupcromnespislores publicosest,corura
Quoniam, sicul canis vel cervus excnrsn multu el videlicet (|ui annonas schdlarum omnium solvunt,
siti vel caumale, ila laxaverunl et Iradiderunt liii- (|uod appellatur Telransitun. diviliis preliosis et
guas suas ut eliam maiius. quaii(|uam brevi valde dignitatibus diversis, diviiiis(|ue virtulibus, et
statura sanctus et infirmus essel corpore Jlaxiinus, virginitate, qua; his omnibus major est, adornatis;
sicuti cunclis esl manifestum. per quam sciiicet, utopinor, etiam sanctisproChri-
Quocirca abundanlius adversarii sauciantes
et stoagonibus et coronis honorari ineruerunt, ut casti
sensus suos super tanta et lali alacritale sanclorum, etmundi cnrde. quoiiiam ipsi Deum videbunt. Tost
intrinsecus nequissiini et veraciter inhumani, ul primum magistri sui et UDStri apud Trapezuntem
revera fer;e agrestes has abscindebant. Non solum exsilium mullis cleemosynis el obhilionibus faclis,
istasic ab eo epistola scriiita, sed et aliis inultis li- volentibus Uoinam confugere protinus el ipsis in
bris ac tomis studiorum ipsius. Quorum ipsi non eadem persecutione prope .Vbydum compreliensis,
solum inspectores divina providentia facti suinus, propter eamdem et solam causam, et pro eo (|Uod
sjd et partim in sorlem gratia Dei ex eis accipere iJ noluisseiit cum eis conlaniinari tam evideiite ini|iie-
illius pr;{ceplione meruimus, et ijisis ([U0(iue siniili tale in profano el penilus sine Deoimperalorio lypo
argumentoet manu, imo, utverius dictum esl, digito qui ex submissione factus est eorum (|ui erant Ec-
sri|)tis Dei, sicul magni .Moysi tempore legiturfa- clesiiB Conslanlinopoleos, et publicatis, id est denu-
ctum: providentia videlicct el cooperalione soiius datisomni subslantia (|Uic ineral sibi, eldignilatibus
omnipolentis Dci (|ui, cum sit amalor boniUilis et quas haliebanl: flagellaque mortalia a pr;rtccto sus-
hominum, facit mirabilia magiia in sanctis sniset cipienlibus, el Chersonem iii cxsiliuin missis, el
glorificat vere glorificantes se tam iiKli^ciinabili vi sa'pius ab invicein
illic separatis, et in castris
0|iere i|uam verbo et verilate: cuin adliuc degerel gentium ibidem ;idjacenliuin deputalis: junior qui-
in ullimo. id cst lertio exsiliosuo Lazicse, in castro dem fraler, qui, ut vcre in cunctis pheronymus,
Thusumes nuncupalo, silo supra viliam Mochoes, liuprepes nominatus csl, completo iii liujusceinodi
climatisApsilU-Iermini, ad Orientem 1'ontici maris. Dei :imico agoiie, anno nono, ad Doniinuin abiit
apud ipsum pedein Cancasiorum moiitium, juxla raen.sc Oclobrio, die vicesima sexta indictiunc
amicorum regionem Abasgorum, el gentcm
Christi xiv.
0«u (:()i.i,1'(;iani:a. — iivroMNi;.siic()N dk ciisns. s. maximi, i-rc. (J8G
Aller vci'o, (| ! > t pi-ior frater, quiq;;cl)ci iloiium A iiota, qui omniu uimirum ad ulilitatem dispensat,
nierito a Domiiio cst vocatus, perduraus ali cadeiii .mmensa hunc et ineffdbili providentiaconservante.
se.\ta indlctiono us(|uead jam dictam dcciinam iii- Cuin fecissct in duobus carccrilius, in exculiilu sci-
diclioiiem iiisiantiscycli, id est usqucad sauclissimi licet et custodia pradccti, in iribulationc niuita cl
Patriset ma^'islri Cdrum ac nostri Aiiastasii prcsliy- intirmitatc;,'ravissima dies ccntum octoginta ou- :
tcri, (|ui rcvei.i miserrimus, et urpliaui |)r(iplcr tam nem vcro tribulationis sua; agouem in annis tribus
raritatem, et iiiupiam verhi vcritalisct oiiiiiis splii- et ultra, sicuti, cx his quai de ipso conscripta sunt,
tualis escie, ita ut iiuiic ctiam adimplctuui sitquod a ct a llomanis militibus, et propriis ejus hominibus
Domino de malis novissimorum teniporum dicitur, (|ui cum
eo multis tormentis affccti perdiversa loca
iion famem panis niittcndam, ne(|ue sitim a^pia', cxsilium pertulcre, scirc potuimus. Porro dormivit
sed famem audieiidi veiliiim Domini, siciiti dictum et ipsc in Domiiio, cum unam seinper etsolam san-
est, sanctaiii iii Domiiio rc(|uicti(iiicin, aniium vice- ctain catholicain ct apostolicam gloriosam Dei nostri
simumagitadliuc pcrscvcraiis iii athlclicissu(loril)us Ecclesiam sacratissimis et veracibus dogmalibus
et agonibus, in eodein Chersonis exsilio, jam raemo- synodice illustrasset, et tam sanctarum ac univer-
ratus videlicet frater Theodorus qui et propria salium quiquc synodorum, Nicaena; videlicct, Con-
manu multa sanctorum opuscula di.gnatus est exhi- B stantinopolitana', Kphcsina; prioris, Chalcedonensis,
bere nobis, (|ui pergcbamus illuc ad visitationem et et rursus Constantinopolitan;c sub Justiniano impe-
adorationcm ejus, et prctiosa» meinori;e Marlini ratore, quam oinnium sanctoruin divinitus sapien-
summi ct vere universalis papa; et magni martyris probabilium Patruni nostrorum, acveracium
tuin, et
veritatis. Cujus ct miracula nobis copiosa quie ibi- magistrorum sacra et piissima dogmata roborasset,
dera facta sunt, cum illatis quoque illis importabili- quemadmodum hi, qui ainore pio legere voluerint,
bus, rctulit, donata ctiain particula sancii orarii, id in sacris gcstis ac apostolica; piissimieque
sancta;
est facialis, (|ua' sibi fuerat ab eo dimissa et uno : synodi quie ab eo Roniie celebrata est, invenient,
ex campagis cjus, id estcaligis: quos nullus alius cum oranem locura et oranem regionem trans-
in
inter homines jiortat, nisi sanctus papa Homanus : missa et ardue veritatcm manifestasset ac
sint :
eo quod et ipse illic fuerit exsilio relegatus, postquam priedicasset, et flagitia hostium relevasset, atque
omnia dira passus est. cum abduceretur ab urbe liquidius publicasset bono multumque sibi amabili
Roraa, qui seipsura tradiderat, gestiens atque desi- agone agonizans, et ad desideratura Dominum, pro
derans admodura pro Christo subire raartyrium, ut ((uo et proprium sanguinem, quantum iu ipso fuit,
iraitator el successor sancti ct apostoloruin principis elfudit, in Isetitia copiosa profectus raense Septem-
Petri, tara in navigio, quam iu ipso Byzantio, ita ut C bris, die sexta deciraa, indictione quarta decima,
palaiu alapis ciederetur ab inimicis Dei. qua et custodientis pietatem, copioseque certatricis,
Dignura autem patre suo diaboio perpetrantes etcastK virginis ac raartyris Eupheraia; honoranda
opus in eum, tam veste illum sua exuerunt, quain memoria per aiinos singulos celebratur, reconditus
ferrorum gravamina vinculorura et catenarum san- inter tumulos sanctoruni in doiuo percolenda sanctis-
et pretiosis reliquis racinbris impo-
cto ejus collo siina; intemeratse ac semper laudanda' gratios;e ve-
suerunt. Deinde cum eisdera ferreis compedibus reque serapcr gloriosse doraiiiK nostrte, utpote quoe
pompantes per totam piateam traxerunt a palatio proprie natura et absque mendacio ac veraciter est
usquead prDetorium pra-fecti, cura vigiliai raagistro, Dei genitrix, et seraper virgo Maria, quse appellatur
id est priino carnificum, colligatum, et cura gladio Blachernes, extra niuros a stadio uno ipsius de ca;-
prsecedebat eum quidam, ut membratira concideret, tero benedictiC urbis Chersonis. In qua sancta dorao
deliberante ac priecipientc Bucolconte detestabili etiam jam memoratus sanctus Euprepius requiescit,
sacellario, et digne sanguincm devorantis bestiae juxta eumdera perornatura ac vere magistruni, qui
cognorainato, tanquara qui et opera bestiali furore Evangelicara vocera opere adimplevit, qua dicitnr:
referta possideret, scienlia et consilio Constantini Pastor bonus animam suam ponit pro ovibus suis
iraperatoris, qui et prKdictum obscenum et pessi- D (J^^cn, xi, 14 j.
mum Typum condidit, Gregorio eunucho et pnefe- Porro, sanctus et memoraliilis ac optiinus et per
cto raisera" illius urbis. (Juod utique jam et factum oniiiia sapicns, irao divinitus sapiens, magnusque
fuisset quantum ad temerariam ejus alacritatem et veritatis propugnatoret comraartyr eorum Megistus,
propositum pertineret, nisi misericordissimi etbeni- qui et Maximus, (hoc enim, ut antea indicavimus,
gnissirai Dei pra;sidium hos inhibuisset, et non hu- dictione Latina .\Iaxirai nomen insinuat, ) cujus et
jus robustissimam fortitudineinhostes erubuissent. sanctum luonuiiientura per singulas noctes larapa-
Koverunt enim hoc pati frequenter etiain tyranni des exhibet a die qua dormisse dignoscitur, usque
truceset inhuraani, nimis iramisericordes sint
licet in praesens in perpetuum omnibus illucescens, et
et crudeles, secundum eum qui operatur in illis patefaciens conlidentiam suara quara obtinet apud
Satan: marlyrio ejus forsitan invidentes secundum Deura, sicuti pra'posita comraendat epistola et nos :
similera sibi apostatam, et idolorura vesaniie dedi- ipsi per nosmct auditores a inultis illius loci princi_
tum Julianum illum famosuin et vere sapientem in pibus ct habitatoribus, qui cum juramentis hujus-
malis. Aut certe Deo meliori quadam et sibi soli modi mirabile vere miraculum liducialiter priedica.
ANASTASII BIBLIOTHECARU 688
687
bant effecti sumus. Eorum vcro (lui obtuiu pro- A que non mediocribus, secundum quod nobis possi-
comes ejusdera bile fuil, per deos a.ceptas e trum preces, nobis
prio viderant has, unus eliam ipse
coopcrante ipso qui eripuil nos sa-pius dc iniquis
Chemareos castri, nomine Mislrianus, exislil, qui et
vigilanscum miiilibus has non semei nec bis, sed et raanibus impiorum, raarisque periiulis ac diversis
terapestatibus, ministrare de paupercula quae inerat
multoties contemplalus est, et primus palenter de
nobis ex pareiilum benediclione sicut in Doraino,
hisomnibus pra^dicavit, nobisiilui- per^^ere nonva-
ut autem verius dicamus. Dei munere, et non ex
lentibus propter montis illius ascensum, id est verti-
quo excelsior mons super terram alienis, sed et reliquis nil minus eorum concertato-
cis Caucasiorum,
ribuset commartyribus lieremus inspectores
non est, difficullatem, et tempus hiemis, insuperet et ul
:
confusionem senlium qiia> fit in partibus illis. Pari- stigmatum ipsorumet passionum qua; pro,)ter Chri-
ter et Anastasius discipulus ejus ab undecima indi-
stum verum Deum nostrum pcrtulerunt. Quin imo
ctionepntterili cycli per triaexsiiia, Bizyesscilicet, ct auditores per nos effecti, divinitus (|U0(|ue sapien^
inDomino ante dies quindeciin dormilionem futu- nibus, causa sanguinem mcdicinaliter restringendi.
ram, slcutijam prsemissum est; sanctum verosuura Ulrosque autem complccti ac memorari, nonsinecon-
pro veritate in Christo Deo nostro martyrium ante sideratione, ut reor, perpendimus, pro eo quod unum
non paucos annos. Discipulus vero ejus Anastasius ct idem ipsuin in certamine sancUe revera et ortho-
hujusmodi sacratissima et
Igitur missa nol)is esl De caetero infiiiita mullitudo eorum qui in prje-
praeposita propri;e inanus imo divinitus cxarata dicta non ferenda et intolerabili persecutione diver-
epistola, una cum suppositis sibi deiloquis teslimo- sisverberibus et tribulationibus palam et occulte
niis el syllogismis, ab eodem ipsorum exsilio, id est martyrium inferebanl, astuto ac vcrsuto molimine,
Lazico, quam ct habemus et conservainus, cum eo- has illius aliler atquealiler, quasi noii pro fide, scd
dem (juo scribebal tradito sibi divinitiisargumento, C sub iiralextu aliaruin iiigerebant occasionum atque
duobus exsilibus lusliculis, et aliis
id est pra^dictis damnorura, adeo ut h:vc simplicioribus (luibusque,
benedictionibus ac muneribus ejus sanctisque ac qui facile decipiuntur, ignorantibus, soli Deo qui
venerabilibus, necnon et omnibus posl Deum bonis, occultorum elcognit(.r, et his(|ui studiosiores erant
librorum videlicet ejus studiis et propriie manus hosetquamobrem passi sintprocul dubio deserentcs.
compositionibus, tani|uam revera sac.rosanctis lau- Pry (juibus oninibus universos(|ui in vcritalC(|ua;rc-
dibuset reliquiis. Dalaverocst nobis vere minimis. verasunl veritatis relegistis, ac si pra>senteset proci-
Theodoro,germanisel sine dolo fralribus humilibiis dentes tam cordis genu cum corporalibus genibus
et peccaloribusmonachis, perGregorium monacltum quam cordis sensu cum lacrymis inclinati, et ante
etabbatem monaslerii sancti Joannis Baplistse regio- vestigia omnium vestrum provoluti, deprecamur et
nis Albanorum, (juod appellatur Bavararu, mensis exoramusquoprinuimi|uidem veniam inomnibustri-
Augustidievicesim.i, indi(tionisundecim;e(iu;p pra;- buatisexiguilali ac iiKlisiiplinationi iKislra'. (|ui ad
teriit nos (jui revertebamur a regione sxpe dicla La- ccrlitudiiiein et satisf.ictionem tanquam vere fideles
zorum. llluc enini profecti fuer;imus, licet valde in- fideliter talia iirorsus recipimus: et ne oblivio
firmi et paupcreset indigni essemus, secunduin con- velet tantos et tales sacros agones, eo quod valdea
suetudinemadvisitationcineoruin,nonsiilumpropter D l'^ui''s et raris hsc cum diligentia cognoscantur.
jamdictumcreditiim nobispoiiduscdnscTiptum, idest Nosautem, ut dictum est. cum voluntatc Dei horum
prieceptionem s;epeineinorali s;in('ti;icsumiii aposto- ipsis visibus conscii ex parte maxiina facti fuisse-
lici papa" Romani .M;irtini, personaliler euin in ea- mus, discrimen (luod ex desidis generatur rae-
et
dem magni nomiiiis urbe advenientibus, ct cerlitu- tuissemus, et non ob aliud, ut coram Dco dico, nisi
dinem prupri;c manus de his (|u;c ab eo synodicc propter hoc, quo(|uomodo ha;c scribere pra-sura-
confirmata sunt, ex ipso sumentibus et audientibus psisscmus, ct vitara vel laudes deproinere rainime
papaetalioex his^iui siinul ;idcrant. Sf d et (|Uoni;(m valuissemus, talium et tot pro pieUile certaminuin
ore proprio mandaverat iiuljisde hoc, posl(|u:iin passi ac sudorum vere mir.ibilium, et magnorum illorum
sunt, cum adhuc esseiil liy/.aiitii iii cuslo(ii:i pra'torii in Domiiio sacratissimoriim vininiin, propter colle-
pra;fecli, qua; appellatiii' Dioiiicdis, ex qua cl pr:eiiii. claneain scilicetcl radem ruslicitatcm nosliara, ct
simuseosinjamsicpedictumtertium eorum exsilium omnimodara iiidisciplinationcin, per quas nobis et
Lazica; mnDrcntes illis, et in reli(|uis eorum exsiliis scrmonis inest inopia super omnes. Quibus sufticere
elcusludiis, laboribusetsolliciludinibus, ;iiigustiis- arbitramur iiro magiKc vit;e aclibus el pr;cconiis, si
(ISi) INTI-UPIICTATIO ACTOUUM S. ITITFU AI.KXANDIUNI. B90
i|iii vci'it:i(is cl sliulii amore Ifijjpre voluorint divina A rum ;itquc nequitiam, et flnis scditionis fiat, et ter-
lllornin, et vcraciter siiic laslidio contra iin|iietatein miiins liujusccmodi ;ilrocissimi mali, pretinsum sci-
et pro pietate labores pliiriinos, ct conscripta, ([ua' et li((!t illoruni sangiiincm etfundentium, veliitisub
cum omni solertia et diligentia una cum his etiam iinpiis et Dei exsortibus Arianis, pro rosco sanguine
(|iia' siint cx advcrsarioriiin exs(¥i'abilibiis scriptis, sancti Petri Al('x;iiidrini patriarclue ac martyris
'icct liiiinilcsct vcracitcr viics supcr omncs in omni- gestum est. Proptcr qiiod pr;cdicti s;in(ai Patres
liiis siiiius. .hixta virlutcin taincii i|iia' inest nobis, nostri, et vcniciter piet;itis doctores, pra'cipue(|ue
iii divcrsis libris ac tomis conscripsiinus ct amatori- apostolicus et vcrticalis p;ip;i nostcr Martinus simili-
busveritatis tradidimus, in gloriam et imlesincntem tcr semetipsura in sacriflcium pro ftdeli populo tra-
laudem et ttratiarum actionem omnipotentis Dei et didit, inomnibus agonothetam Christum Deum no-
vcre mirabilis in sanctis suis, ac zelum et alacrita- strum, et verticein apostolorum Petrum imitatus, et
tem eoruni i|ui pro piclatc ccrtarc voluerint, con- in cunctis secutus, ciijus et successor ul revera di-
fusionein(|iic ac. inevitabilc opprobriuiii iniinicorum gnus cffectus est: pacemquc flrmam et indissolubi-
veritatis, el ipsius Dci univeisorum, instaiitias(|ue lem unitatem ubi(|ue sanctis suis donet Ecclesiis,
ac oppositioncs illataruin sibi lalsarum calumnia- nec permittat de reliquo usque in finem haeresim
rum, et decretorum inanium ac instabilium, et ab- B quamlibet suscitari, tam propter multitudinem mi-
solute omnes eoruni sacratissimos ac pios agones seratiiiiium suarum, quam ob inflrmitatein et mobi-
at(|ue sudorcs, (|ui ab eis (|ui ex adverso erant di- litatcm natur;e nostrie, qu;e super omnes prseteritas
verso modo sunt acti, id cst a subintroducla nova et generatioiies excrevit.
ha'retica omnia recipieiitc adinventionea Heracliano Tertio autem, ut immobiles usque in finera con-
Cyro, Sergio, Pyrrho, Paulo, petritarum, et invo- servemur, non solum nos, sed et oranes pii, in san-
luntativo inoperatistarum, vel, ut verius dicamus, cta revera et orthodoxa atque immaculata nostra
novorum epicureorum, id est penitus carentium Christianorum sola catholica et vera fide, remissio-
Deo. ui ipsa rerum et ipsa conlrariorum conscripta nemque peccatorum et salutem percipiamus, qui
demonstrant his qui hiijuscemodi discernere norunt. veraciter peccatores sumus et servi omnium, qui
Quatenus hi, qui post nos studiosi et in verbo po- vere orthodoxi et proprii adoratores sunt Christi
tentes fuerint, et his inventis ex his occasionem veri Dei et salvatoris nostri, qui revere glorificantes
acceperint, Deo ac sanctis ejus gratiarum actiones se magnifice in veritate et gloriflcatcuique decora :
debitas reddant. Da oiim sapienti occasionem, et sa- est omnis honor imperium, magniflcentia,
gloria,
pientior, inquit, erit (Prov. ix, 9). in copIo et in terra, adoratio et gratiarum aclio in
Seeundo vero, indesinentibus orationibus et sup- C sensu cordis et ipsa verilate, timoreque ac tremore
plicalionihus, cum operibus bonis ac lacrymis be- pariter et exsultatione, secundum propheticum elo-
nignissimum natura et misericordissimum placetis quium, unacum immortali et miserationum amatore,
Deum, ut compatiatur infirmitatibus nostris, sedet- compatientissimoque ac misericordiossisimo super
que de cstero instantem adhuc dolosam, et versutam naturam Patre, atque sanctissimo et consubstantiali,
et penitus argumentosam, atque gravissimam super vivificoque ac omnipotente divino Spiritu, nunc et
omnes pra-cedentes paganas et h;ereticas persecu- semper, et in universa et infinita sscula saeculorum.
tiones: quippe cum sciat pulveris nostri fragilita- Amen.
tem, et facilem lapsum propter nimiam fraudem eo-
" HeracliitnOy Cyro. Srrr/io, etc. Nomen videtur ratistae, id est voluntatem et operationera, humanara
unuin ex pluribus conllatuni, Heracliano-Cyro-Ser- scilicet, adimentes Christo.
gio-Pyrrho-l'aullo-Petrit;e : sicut Inoperativu-lnope-
MAII MONITUM.
Anastasium Bibliothecarium transtulisse eGra^co D post irandatam a me ad petitionem sanctitatis tux
passioneni sancti Petri Alexandri;e episcopi, afflr- (loquitur cum Petro episcopo Gavinensi) passionem
raat primum ipseraet Anastasius in prologo suo ad Alexandrinm urbis
prsecipui doctoris et martyris Petri
passionem martyrura mcccclxxx, quem Mabillonius Deinde anonymus biographus Joannis VHI
episcopi.
i Museo Italico tora. I. part. ii, p 80, vulgavit : PP. apud Muratoriura R. I. S. tom. III, part. i p-
G91 ANASTASH BIBLIOTUECARII C92
codexVat. re!:inaeSuecorum.ji2, f 'i h). Surli tamen 189 seq(|., Gr.fce edidit Latinitatc nova donavit,
.intentis, nullicertoarijumentoinnixflP, nonacquie- quia vclcrem codicis Vaticani textum i^norabat.
vit Baronius in adnotationibus ad Martyrolosium Tria sunt ipitur sancti Pelri ,Mcx:indrini martyris
dicta (iio. Sic enim ait « llabemus alia
: ejusdem Acta; 1. Sincera nostra ct omnium optima, Baronio
P3tri Acta pleniora in vet. cod. ms., quse quoniam judicc; 2. breviora illa Latina apud Surium Grse- : '.i.
accuratiusconscript,! noscuntur, Anastasio, mea sen- ca (^ombcfisiana, qu;c sunt c:idcin Latine in codice,
lenlia, potius tribuenda videntur. Est iliorum cxor- ut dlximus, Val. 622. Nos vcro prima et prxstantia
(iium : Si omncs mei sensus.» (labitur memorla Ba- atquc incdita recitabimus.
INCIPIUNT ACTA.
lilteras segregavit. Kt qnia mala voluntas diu occul- peratum, subito rapicntes Christi pontiliccm carceris
tari non valet, illico ncfandissimus Arius, propterea custodia; manciparunt. Mira fidelium devotio Ubi !
quod suos fautores ab Ecclesise dignitate cerneret compertum est quod tantus vir carceralibus claude-
divisos, tristili;e mancipalus gemcbal. Qund sanctis- retnr ergastulis, cucurrit supra modum incredibilis
simuni virum minime hituit. Deiuulata namque cjus multitudo, pnecipue mnnachnrum
virginum cho- ac
hypocrisi, prntiiius evangelico utens ferro, Si oculiis rus, et non materialibus ;irmis, sed lacrymarum ri-
tuiis dr.rtrr srandiilizat tr, rruc ruin ct projirr abs tc, vulis et piaementis affectu circumdederunt carceris
Aiium ab Eoclesi;c compage, utpote putridum mem- ambitum, et tanquam boni fllii ergi bonum patrem,
l)ruin delruncans, foras expulit et a fulcliiim com- imo Christiana inembra Christianissimo capiti, totis
munione extoi^rem esse mandavit compassionuin visceribus adha^rebant, erantque illi
Ilis ita gestis, subito :idmodum ablata persecutio- murus. observantes ne (|uis paganorum ad eum in-
nis |irocella, pax, licet exigua, refulsit. Tunc elegan- gredicndi copiam haberel. Unam nimirum omnium
tissimus Domini pontifcx populo manifcstus illuxit. vota, consona vox, eademque compassio, mori po-
coeperuntque fideles ad martyrum memorias caterv;i- G tius ((uam sanctum quidpiam mali perpeti viderent b.
tira currere, et ad Christi laudem coetum congrega- Vir autem Domini cum p:iucos dies eodem nervo te-
re ;
quos divin;e le^is aiUistesdivino oraculo vivifl- nerctur retrusus, tribuni fecerunt de ipso regi sug-
cabat, erigebal al(|ue roborabat, crescebatque jugi- gestionem ; ille autcm juxta mnrem su;ie ferocitatis
ter in Ecclesia mullitudo credciUium. Sed li;cc non deslinavil sententiam, ut beatissimum patriarcham
sequisoculis ille antiquusaspiciens humana! salutis capitali punirent discrimine. Porrodum hoc per au-
hostis haud in longum quievit. Nam subito paganita- res Christianorum serperet, ciEperunt omnes unani-
tisturbo ex adverso intonuit, et more hibernalis Im- miter carcerisaditum cum luctu et gemitu custodire,
bris Ecclesise serenitatein perculit, eamque procul et obsistentes neniinem gentilium illum ingredi per-
fugavit. Sed boc ut manifestius intclligi possit, ne- mittebant. Tribuni vern cum ad eum jngulandum
cessario ad impiissimi ct Deo rebeilis Diocleliani nulbilenus habcrent ingressum habito consilin sta-
atrocitatem,pariterqueMaximiani(Jaleriirenectimus tuerunt ut cuncti milites nudatis mucronibus popu-
articulum, qui eo tempore cura filio suo Maximino larem irrumperent turbam, et sic euin duntaxat ad
tyrannico dominatu Orientales vexabat regiones. decollandum foras extraberent; mox vero si quis
Hujus namque tcmporibus lantum ChristianiE
in obsistere vellet, gladio interiret.
persecutionis;pstuabat inceiidium. ut non snlum in D Arius interea adbuc levitico tantura honore colo-
unomundi climatc, sed etiam per univcrsuai nrbera ratus metuens ne pnslexitura tanti Patris recon-
<;
,
terra marique impietatis procella tonarct. Discurren- ciliari nuUatenus valeret, adiit eos qui nobiliores
tibus itaque hinc inde imperialibus syllabis atque erant in clero, et luctuoso precario blandoque ser-
crudelissimis decretis, Chrislicola; nunc palam nunc mone utpote simulator conabatur sancto suaderear-
clandestinis jugulabantur insidiis ; nullusenimdies chiepiscopo, ut illi misericordia indulgeret, eumque
nullaque nox ab elTusione Cbristi;ini cruoris trans- ab hujusmodi solverctobligatione. Verumquid simu-
ibal immunis. Nec lypus interfectionis horrebat sim- lato corde falhicius? Quid sancta cnmposilione sim-
plex alii qiiidera diversis et acerrimis necabantur
; plicius? Haud mora; ingressi sunt qui rogati fuerant
Rectissimenoster ponit Pctri passi^memsub Ma-
"•
nie Arians imperatricis imminebat, teste oculari
ximino, non subDiocletiano, quod facit Gr;iecus ille Augustino Confess. lib. ix, cap. 7.
biograpbus a Coaibelisio vulg;itus, quo loco doctus c'l\ecte hoc dicitur, secus ac Grseca Acta Com-
editor, p. 222, errorein liunc coargnit. betisii et cod. Vat. 022, in quibus falso dicitur
ij
Sic prorsus excubabat Medioianensis pia plebs presbyter Arius sub Petro.
circa Ambrosiura episcopum suum, cui furor Justi-
693 ANASTASIl BIBLK^TlIliCARIl 696.
ad Chrisli ponlificcm, et post consueUm or:itione:n- A Nostis preterea, charissim!, et bene nostis, qua-
consternati solocura gemitu el lacrymis sacras ejus liter huc us(|ue vobiscjm convers;ilus sum, (|uania?-
deosculantes manus. llagitabanl eum dicentes: Te queconflictationesabidololatrissustinui jjentilibus,
quidem, beaiissimePaler, secundum (i(leidi^'nitaiem qui do:iiinum Salvatorem ignorantes, mullitudinem
Dominus ad m;irl\Tii coronam vocavit, (|uam tc ce- denrum qui non sunt insanientes diffamare non
leriusacci|ier(^ n('(iu:i(iu:im ;imbii;imus. Idcirco ju- ccssant. Scitis profeclo (|uomo(lo pcrscculnrum de-
stum puUimus ut sollta pietate indulgeas Ario, ejus- cliiKindo rabicm, de loco ad locum pmfugus ibam.
que fletibus veniam tribuas. 1'lurimum nam^iue in .Mesopotami;i hilitans degi, ac
Quibusauditis vir Domini cum indij;natione sub- perinde apud Syriam Phoenicis delitui, in ulraque
movit eos, ct elevatis sursum manibus cxclamans etiam Paheslina diutius peregrinationem sustinui ;
dixit : Pro Ario me au(l(>tis suppllcarc ? Arius et hic et exinde, ut ita dicam, in alio elemento, hoc esl in
et in futuro sseculo a gloria Filii Dei .lesu Christi insulis non parvo tempore moratus sum. Et in his
Domini nostri scmpcr eril segrcgatus semper^iuc Oinnibus degens calamilatibus Dominico gregi qui
manebit extorris •. Ihcc illo protestante, omncs qui me;e parvitati commissus est, die nociuiiuescribere
aderant, timore perculsi, tanquam muti relicebant. non desinebam, conDrmans eos in Christi unilate.
Porro suspicali sunt eum noa sine divino nutu ta- B llorum enim anxia sollicitudocor meum sedule in-
lem in Arlum proferre sentenliam. nu(js dum clc- stigabat, et me quiescere non sinebal solummodo ;
menlissimus Pater cordis compunctione silentes ac levius me habere putubim quando eos superna; po-
moeslos aspicerct, noluit austerus pcrmanere, vel tcstati committebam.
eos quasi contemnens sine satisfactione relinquere ; Jam vero propter fortunatos pontiflces, Phileum
sed assumens Achillara et Alexandrum, qui in sa- dico, Uesychium atque Theodorum, qui digne a
i>
cerdotibus seniores ac sanctiores esse videbantur, divinagratia suntvocati, quam gravis me tribulatio
unum cx eis h;ibens ad dexteram, alterum quoiiiie (|u;iticl);it I Ili ob Christi fidem
enim, ut ipsi scitis,
ad la^vam. paululum eos segregavit a ca;teris, et ciiin reliiiuis confessoribus diversis macerabantur
clauso sermonc dixit ad eos : Nolite mc, fratrcs» suppliciis. Et quia in tali agone non solum clerico-
lanquam inhumanum ac rigidum accipere revera ; rum, sed etiam laicorum ipsi erant signiferi ci pr;c-
enim et ego homo sum sub lege peccati degens sed ; ceptores, proplcrea valde verebar, ne longis deUce-
credite meis sermonibus. Latens.\rii dolus omnem rent crucialibus, et eorum dcfectio, quod dictu grave
superat iniquitatem, omnemiiue supcrgrcditur im- est. plurimisnegandi foret ofl^endiculum; erant enira
pietatem, et hoc non a memctlpso :isscrens, ejus ultra sexcentos sexaginla, qui cum eis carceralibus
sancivi segregationem. llac elenim nocle dum so- C arctabantur ergastulis. Unde magno labore magmi
lemniter preces ad Deura fundereiu, astilit mihi que satagens sudore, non cessabam de pnedictis
quidara puer quasi duodecim annorum, cujus faciei locis scribere omnibus illis, exhortans eos ad mar-
claritatem ferre non poteram, nam tota ha-c cella in tyrii palmam magisterio divini alfatus. Quando vero
qua stamus immcnso luminc rjdiab;(t. Ipsc :iulcin omniuin eoriim magniticam audivi perseverantiam
linostimum eralindutus colibium, scissum in p;irtcs ct passionis gloriosum Hiicm, cadens in terram ad-
utr;isque a collo usque ad peiics, tenensque gemiiia oravi Chrisli m;ijcstatem, qui eos inter martyrii ca-
manu colobii scissuras, applicabat eas pectori suo. terv;is annumcrare dignatus est.
quatenus propriam tegeret nudit;item. Ad hanc Ouid etiam vobis de .Meletio Lycopolitano <=
com-
quippe visionemego miratus obstupui. Mox ubi data memorem ? qni quantas persecutiones, quantosiiue
esl rnihi lii(|uen(li liducia, exclamans dixi: Doininc, dolos mihi sit jaculatus, vosomnimodo scrire nulla-
quis tibi hiicscidil iiulumentum '.'
Etille: .Vrius me teiius ;imliigo. Proh nefas ! scindere sacrosanctam
scidit, sed priecave omnino ne eum in commuiiio- Ecclcsi;imnon metuit, quam Dei Filius prelioso
nem recipias ; ecce enim crastina dic venturi suut sanguine redemit, eam ul de diaboli tyrannide
qui te pro eo postulabunt. Vide ergo ne suasus ac- liberaret, animam ponere non titubavit. llanc, ut
quicscas illis; quinpotiu.^jubeto.^chilla; pariterque p dicere c(Epi. nequissimus Meletius scindens, etiam
Alexandro presbyteris, qui post tuum traiisitum sanctos episcopos, qui anle paululum pcr marlyrium
recturi snnl Ecclesiam miMm, ne ;ili(iuatciius illum ccelos i)enelrarunt, in carceris custO(li;( expugiiare
recipiant. Tu ;iutem futurus cs nuirtyrii sorlcin ve- atiiue alfligere non desinebat. Cavetc igilur ;ib ejus
locius explere, Hujus autem visionis causa nil am- insidiis. Ego enim, ut ipsi videtis, allig;itus divina
plius fuit. Ecce satisfeci vobis, et qua; jussa sunt omnibus ante-
chariiate proflciscor, voluntatem Dei
])rorsus annuntiavi. C;rlerum (|uid ex his facictis, poneiis. Scionempe quia tribuni de mea uece tre-
vos videritis. Et de Ario quidem ha;c. pidanles mussitant. sed nullumex hoceis sermonera
tefccerat, sed ob scliismii l;intMiiimiidii .Mi'lcti;iiium, iii dc episcijpus. Pessiine Acia (;ombcfisi;in;i
Tli('b;i
et suspectain ageiidi r;iliijn(;in exclusus fucr;il. Ihic in Lijnnmiii. Jam res .Melclii late scribunlur a pri-
addit;imentum nc altcr quidem codcx Val. (iii scis historiciset a Barouio .ad ann. 306, n. 5o seqq.
agnoscit.
097 lNTI'lU'KirrAT[() ACTOUUM S. PliTIU AI,i:XAM)lUNI, tm
inferam, noqiie onim animam mpnm protiosiorpm A niim Salvatorem super mnnps Inprclicns hlaspho-
me ipso faciam. Qnin imo paritns siim perlipprp inarp non nietnit, Domlnnin, ini|uam, Salvalorem,
cursum quem mihi Dominus mens Jpsus Christus (|ni humainis mispratus ermres, mortiferx damna-
polliceri dignatus est, et ministerium quod ab ipso tionis interitn condolens perirc SBBCulum, pro omni-
accepi, ei fldeliter assignare. Orate pro me, fratrps ;
bus nobis caiMie pali {liLjnalus est. Ncque eniin divi-
ultprins inp in hac vita vohiscnm vivcre j;ini iioii nitas, i|ua' nli(|up impassiliilis est, passiiniPin iiipur-
videbitis. (Iiiapropter tpstilicnr corain Dpo pt vpslra rissp crPilenda est. Scd (|nia ttipolngi 1'atrps linjiis-
fraternitatp,qnod omnibus vobis miindain servavi miidi blasphpinias a calliolipjs auribus nipliori stylo
conscientiam. Xon enimsnbterfugi annuntiarevobis procul amovere curarunt, et nobis aliud imminet,
(\nx niihi a Domiiio sunt injuncta, et qua; deinceps redcamns ad propositum.
necessaria erunt pandere minime recusavi. Sagacissimusiijiturpdiitifpx.aniinadvprtpnspruen-
Quocirca attendite viibis ct universo gregi, in qiio tissimam triluinoriim slropliaiii, i|uiiil ub pjiis pcrpi!-
vos Spiritus sanctus seriatim cpiscopos posuit. Tc trandain iipcpin, omnem (Ihristianoruin i|ui tunc
quidem .Vchillain primuin, .Vlcxandrnm vcro secuii- aderant multitudinem gladiu interimere vellent, no-
dum. En vobis viva voce protcstor, quoniam post luit eos paritcr secum subire mortis acerbitatem ;
meum transitum insurgent quidam de Ecclesia lo- l^ sed fidelis servus imitans Dominum Salvatorem, qui
quentcs perversa, rnrsusqup dividpnt (Min, ut Melc- dixit et fecit, I'astor bonus animam suam ponit pro
tins, trahentPs po|iiilum post siiam vesaniam. Ecce ovibus suis, ex. pietatis argumento vocavit unum
pnedixi vobis. Sed, de|)recor vos, o viscera mea, vi- scniorem ex his ((ui ibidem responsis ejus iiUnere-
gilate: oportet enim vos multas subire tribulationes. bant, et dixit ei : Vade ad tribunos qui me interli-
Neque enim meliores sumus quam latres nostri. An cere quserunt, et dicito eis : Cesset omnis anxietas,
ignoratis quanta a gentilibus perpessus est pater ecce iiromptus sum uitroneum me illis iuLjerere. Uac
meus, qui mc nutrivit, saiictissimus Thconas epi- eteniin nocte veniant post tergum domus carceris
scopus, cujuspontiflcalcm patliedram regeresuscepi"? hujus, et in quo loco audierint signuin in parieteab
utinam pt mores (Juid etiam de magno Dionysio
! intus factum, ibi elfodientes excipiant me, perliciant-
ejusdem pnecessore referam ? qui profugus de loco que quod sibi est imperatum. Senior vero, obtem-
in locum multas calamitatesah insano snstinuitSa- perans jussionibus sanctissimi viri (neque enim
bellio? Nec vos prasteream ^ sanctissimi l\itres ac
,
tanto Patri condradicere potenit), abiit ad tribunos
divinsp legis antistites, Ileracli atiiue Dcmetri, qui- et intimavit eis ([uod sibi fnerant injunctum. (Juod
bus fabricator perversi doginatis Origeiies multifa- illi audientes valde gavisi sunt, et assumenles lato-
rias tentationes incussit; qui conjecit in Ecclesiam C inos circa noctis hujus matutiiuim tenipus venerunl
detestabile schisma, quod usque hodie cc.nfundit sine militibus Jdlocum qui sibi fuerat ostensus. Vir
eam. Sed gralia Dei, quse illos tunc protegebat, autem Domini vigil in oratione et vigiliis totam no-
credo enim quod et vos proteget. Sed quid vos ultra ctem insomnem dnxerat. At ubi eorum cognovitad-
demoror, charissimi fratres, prolixi sermonis af- ventum, cuiictis qui secum aderant sopore quie-
fatu ? Superest ut ultima apostoli oratione vos pro- scentibus, lento gradu ingressus est in interiorem
sequar ita precanlis et nunc commendo vos Deo et
: carceris partem, et juxta condictam sponsionem
verbo gratise ejus, qui potens est gubernare et vos sonum faciebat in pariete; quem illi forinsecus au-
et ovile suum. Hsec ubi dicta dedit, positis genibus dientes, facto foramine susceperuntChristi athletam
oravit cuin eis. Expleta itaiiue oratione, osculantes non serea lorica, sed virtute Dominic;e crucis undi-
manus ejus ac pedes Achillas atipie Aloander con- que mnnitum, paratumque iaiplere divinum serino-
versi in lacrymas singultu ainarissimo qu:itiehantur, nem qui dicit : nfjliiij timcre eos qai corpus occidunt,
maxime quia audierant eum dicere quod ex tunc (iniinam autem non possunt occidere ; sed potius eum
temporalem ejus vitam amplius visuri non essent. timete qui potest et animam et corpus perdcre in ge-
Dehinc doctor dulcissimus veniens ad reliquos cleri- hennam. Mira res Tam validus imbrium turbo col-
1
corum, qui, ut pr;emissum est, pro Ario ingressi L' lisionesque ventorum in eadem strepuere nocte, ut
tuerant, locutus eis verba novissima atque consola- iiemo eorum qui observabant carceris fores, posset
toria et qu;e necessaria erant ; deinde, fusis ad Deum audire effodiendi sonum. Constantissiinus autem
precibus vale faciens illis, dimisit omncs in pace. niartyr urgebat honiicidas illos : Facite^ inquiens,
His longe lateque ubique vulgatum
ita |)er;ictis, quod facturi estis, prius quam hoc sentiant qui me
est quod Arius a catholica unitate absque deiflco custodiebant.
nutu non sit abscisus llle ;iutem fallendi artifex et At illi tollentes eum duxeruntin locum qui dicitur
totius nequiti;e seminator, in sui pectoris labyrintho Bucolia, ubi et sanctus Marcus martyrium pro
vipereum virus occultare non desinebat, sperans se Christo suscepit. Stupenda sanctorum virtusICum
ab Achilla vel Alexandro reconciliari. Hic est ille eum ducerent, et tantam illius constnntiam circa
Arius ha-resiarches, consubstantialis et individiue funereos casus tantumque animi robur inspicerent,
Trinitatis divisor. llic est qui ore temcrario Domi- subito horridus pivur timidusijue tremoreos invasit
a Kursus recte noster Dionysium
errorein biographi
vitat post Sabellium ac fuisse diserte dicit.
Graeci Combeflsiani, qui Heraclium ac Demetrium
;:
in tantum ut nullus ex cis in faciem ejus intendere A marlyrcm suum in arliculo t:nUi cliscriminis absque
auderel. Rogabat prxterea martyr beatissimus ut solali relinquere. Ecce quidara senex et quxdam
sinerent eumad saniti .Marri cvangeiisla! memori;im viriTO vetula venientcs ex oppidis properabant in ci-
fuerat, vi^'ilantcr cxplcsti ; hujus nimirum laboris B iiutem ob ncfaria priniipis dccrcUi quasi vim pa-
mercedcm niarlyrii palmam pcn'ipcrc mcruisti. Unde licnlcs, tulerunt cum c rcgione sancluarii cvangeli-
non immcrilo diiinus escvangclista simul etepisco- st;r in vallem juxta sepulcra. Et sanctus, Expandite,
pus pra;dicari. Tui nempe successor fuit Anianus, et inquit, senes, pelle quas advecUitis,
simulque tu,
reli(|ui'pcrsucciduam scriem usquead beatissimum vctula, sindones. Quibus expansis, rnbustissimus
Theonam qiii nica- infniti;c colaplios darc, ct incam niartyr desupcr ascendcns, palmas utrasque sursum
indolcm niitriredifrnatus cst. Cui ctiamego peccator cxtcndit, ac proindc poplitcs luimi fixus, aniinum
et indignus ultra mcrituin h;prc(litario gradu succcs- quo(|ue coslo intenlus, graliaruin aclioucs omnipo-
sor effectus sum. Et quod potissimum est, ecce Do- lenti .".gonothctx persolvil, municnsque se crucis
omnium pncccdentium ac subsci|ucntium in hoc protulit solidos. Vcrum, utgentilis ait poela :Quid
pontificali throno auctor atque tutor esse probaris, non mortalia pectora cogis, auri sacra fames unus !
quique hujus priraatum habcns, non hominis. sed ex eis ritu prodiloris Judse, pecunix cupiditate au-
Dci et hominis Jesu Cliristi, succcssor exislis. Et dax elfectus, cxcrto gladio Chrisli pnntiUcem c?pile
h;ec dicens, haud longe a sacro tumulo remolis ve- oblruncavit sub dic sciliccl vii Kalcndarum Decem-
stigiis manibusquc in coclum extensis, voce magiia brium cum baberet in pontificatu annos xii,
•> ,
precalHS : Unigenite. inquit, Verbum xterni Patris quorum tres anle persecutionera, reliquos vero no-
Jesu Christe, exaudi me tuam intcrpellantem clemcn- vein in diversis perscculionum generibus exegiU
tiam ;
pacifica, quaeso. lempestatcm Ecclcsia; lua>, Exinde sublatoab spiculatore sanguinis pretio, raali
elfusionc s;inguinis mei servi lui conclude pcrsccu- emptorcs vel potius cruenti liomicida! cilo citius
lioncm popiili lui. Tunc qu;rd;im virgo Deo (licat;i, reccsserunt, metucbant enim populi m ;ltilu(Iiiiem,
qu;i' ascctcriolum hujus cvaugeiisUe c(Emeterio con- D (luoniam, uti pr;i'latum cst, abs'|ue milit iri pra-sidio
terminum habebat, pernoclans in oratione audivit erant. Corpus autcm biialissimi martyris, (|uemad-
vocem de coslo dicenlem Pelrus initium aposiolo- : modum patres aflirmabant qui iriuc priini convene-
rum, Pclrusfinis marlyrumcpisi-oporuin Alcxandri.c. rant, pcrmansit astans tanquam oralioni incum-
Coinplcla or.iliiiiic dcusiuhins tumliam be;iti ev«n- bciis, doncc plurimi concurrenlcs invenircnt illud
gelisUcet rcliquiirum ptnUificum qiii iiiilii tnmuhiti codcin modo consislens; nimiriim iiiiud vivcns s;e-
erant, cxivit ad liibunos. At illi vidcntcs ficicm pius egeral, caro etiam exaniuiis teslabatur. Sencm
ejus tanquain faciem angeli, terrore perculsi, verc- quo(|>ie atque anum illam repererunt observantes
banlur ci aliquid de instanti agone iO(|ui. Vernmla- cum luctu ctgemilu pretiosissimum Ecclesi.c monile.
men iiuia Dens non dcscrit spcrantcs in se, iiiiluit ItcdiiKiiUcs'^ , iuiqiic triuinph;ile funus, sacrumque
••»
Itenc noslcr pcr h;inc rcliccnli;im viuit noininu ii
< .Notcmus vocahulum. Supra (juoque, col. (iM.K
licrlurbalioncin (|ua; occuirit in Actis Combclisi.iiiis lin. M, lcge ut csi iii codice, non
Clirisiiiulitm
ct iii cod. \at. ()ii. ('liiisiiiijliiih. Nam ct priiir lermiiKiiio liabct aliud
Cod. val. 022, nona etvicrxinm clie Athyr mensix.
''
cxcmpluin in v. cl. Eurhinctti additaincntis.
Acta Combcf. -iu.T.-:-r,ii £t:i Eixaoa tou .\oEU.6piou jxrjvo';.
,
1 . «
„,,:.,, „„ .., .....,, ,,.:_'__.__ ti sccrctum. PleriKiique enim cum tnronii illi ;ipproxi"
estinter eos non parva contentio; quidam enim sa-
niare volo, vidco quamdam in co sederc virtiucm '',
y^ , .• lu • • • • ,
sanctissimus dum .adhuc viveret ad
!
i i i
'-' nimirum Pater
' .
Et hoc, prudcntissime lector, nolo tanquam otin- ferendo poterat, boc sibi maximum lucrum dcputabat.
sum deliramentum attendas; quoniam si causam Tum victricia signa iialmas gercntes, tlammantibus
hujusce novitatis didiceris, mirans laudabilem po- cereis, concrepantibus hymnis, flagrantibusque thy-
puli zeluin factumque probabis. Ilic eiiim beatus miamatibus, coelestis victoriiE triumpbura celebran-
antisles (luandn divini niysterii sacramenta celebra- tes, deposuerunl sanctas reli^iuias; et sepelierunt eas
bat, non, sicul ecclesiasticus mos habct, in pontifi- in c(pmeterio, quod duduin ab eo fuerat cnnslru-
cali tbrnnn, sed in ejus subpedaneo scabello reside D clum, ubi cx tunc et usque in hodiernum diem ini-
bat ;
quod populi aspicientes, aegre afcipiebant, et raculnrum virtutes fieri non deficiunt. Pia etcnim
conquerentes acclamabant: Oportet, o Pater, in tua vota felici exauditioue I.Ttantur, inlirmantium sa-
te sedere cathedra ct cum crebro id ipsum repete-
; nitatesrestaurantur,expuIsionesimnuindorumspiri-
rent, surgens Domini minister ejusmndi querelas tuum, martyris meritum testificantur. Ilajc munera,
Iranquilla voce sedabat, et ileruni in codem sca. DomineJesu, lua sunt, cui consuetudinis est marty-
bello residebat. Cunctis autem humilitatis gralia res tuos post mortisexitiumsic magniticare felicius;
hoc agi videbatur. Quodam autem magna; festivitatis qui cum P.itre et consubstantiali sanctoSpiritu vivis
die cum solemnia ageret, et tale
sacra missaru.ii et regnas per infinita sLEcuIa saeculorum. .Vmen.
<^
dequare diu Boldettiis in CcEmeteriis .M.M. lib. i, Uu.^s scquuntur de Ario infeliciter ad presbyte-
<=
' Puto vel Absalomura vel Sibara, II Ueg. xiv, 33, temporibus, quandoquidem ipsius successori, quasi
XVI, 3. adhuc recentis memori;e, t;im studiose palroci-
^ Pulchra sane defensio; ex qua etiam conjicio, iiatur.
Gra;cum Petri biographuin propeabfuisse ab ejusdcm
Post editam in supcriurevnluminecopiosam S. So- tl suo Museo Italicn, tom. I, part. ii. p. 8.3-Xi, pra'fa-
plininii dcSS. .MM. Oyro ac .liiaiinc cnniiniiue mira- tiiinis, i|uamd;iin parliculam cvulgavcrit lii univer-
culis histnriain, piaculiim milii viilebatur, si duas siim npus Snplirnni;iiiuiii, quain esse .Vnastasii Bi-
alias ineodemcodice, cti|iiidem prinre loco. scriptas blintliecarii iiuii siiic c;iusa.|iidii'avit ; cui pncfatio-
histnrias omittereiii; iiuarLiin ambarum, vel certe al nis fragiiienlo sublcxuit initium Ilisluri;e illius inci-
ter ulrius, auctnr fuil idcin Sophrniiius, ut in sequeii- pieiitis 'O Oiai/!xd; r,u.tv aoyo;, Lalino inierprete
tibus pateliet. Prima iiicipit: 'O Ocap/!y.(>; r.aivAdvo; .\nast;isin; ((u;e ijuideni .\n;istasii lucubratio a M;i-
secunihi incodiceestacephala ; iii utr,ii|ueauteiii com- billoiiin vix iiidicat;! in Vaticanis cndicibus nnii oc-
nieinor.iiiturS. Cyrillide iisdem martyribusoraliun- currit. C;eleroi|uin alteram histnriolam cuin adjuii-
cula', aiitehac incngiiit;ect incdita', (\u.p rcapse in co- ctisCyrilli dicliuiiilius cx Vaticano codicc suiiipsi-
diccinterutramqui^historiamsuiitinierposit.-e.Atque inus, qiuiiii itcm ab inlcrprctc .\nasl;isio prufecl;iin
ha'C (|uidein umnia in cndice Ur;ecn pcrveterc, (|ui (leinoiistrat dislichuin cnrunidis Incnadditum. in ijun
fuit olim in monasterio Crvpt;e ferrat e, nunc veco sc ipse .Viiastasius nuininat. Sic ccgn .Mabillniiius
in Vaticanabiblintheca sub humero lUOT custoditur. op. cit. p. «4- scribit Siiprrinrihus Annftd^ii jiiwfii-
:
In Latino autem ;ci|ue Valicano .'iHO, prinr quidem tionihus ((\uAf, iii eodem opere Mabillonius exhibcl)
liistoria non legilur, quia cndex cst ai-cphalus. ne- lisiim cst etiiim hnnc, tdinctsi mutilam, subjiccrc c.c
que a pr;edicto Gra^cn sumiilus iil quml diversus cctcrriinu c<jtlicc hibliiitkccx nostrx siincti Pctri upwl
maleria! ordn iiuaiitlt;isiiui' demnnslrant srcunila ;
1'iirnutiis. Iliijuscc pnssionis liistorinm, ab Otlionc
;iutem ibidem lcgiiur, scd iiiliin carcns, Cvrilli ta- '/.f/liii sor. .Icsii cx Grivco Latine rcilditam, cum Ana-
nien nratiunculis termiiKita. (ira'ce iiiraqu.' Iiistnria U siiisii vcrsinncin non vidisset, Bollandus edidit ml
inedila est Laline vcrn primain eiliilit alis se clabn-
; Januarii diein 31. Scd quem ille incertum auctorciii
ratam sed cum ingenli v:iriet;ite, Ollin Zylius apud c.Tistimavit, is est sanctus Sophronius Hierosolymo-
Bollanduin, ut deiiide dicemus. Sccundam" ne Latine riim antistcs, ut cr hnc prsefatione con.itat. Aud.s^i.^iii
quidem quisquam cdiderat; iiam et illa, quam rcci- noincn, i-fiiod in vitinso atque ex situ corrupto cxcin-
tatSuriusad diein.fl januarii, pl:iiic diver^a est. phiri oblitterntum erat. cx conjcctura rcstituimus,
Cominode autem accidit ut Jnan. .Mabillonius in qiiiid tcmpus alquc stylus Anastasio conveniant.
.ANASTASH BIRLIOTHECARII
PHOLOGLS MLTILUS
I\ VERSIONE.M P.\SSIONIS SS. CVRI ET JOAN^NIS.
.Non ine... pusiHit;itein meam cogcre volueris, iii llnin;iiiiiiii vcrlendi sermonera: et qua pro causa,
passionera sanctoruin Cyri ;il(|ne Joaiiiiis ex Grieco t:int;i nus ;id liuc iiistautia in ;iliis inullis implicilns
7n;; INTF.RPllKT.VTIO IIIST. ACKPIIAI,. SS. :m.M. nviil l-T .lOAN 706
iirsoris, mociim Irac.tavi. Seil aliiui iiiliil proi'sus oc- A |)i':iHlii'av<'i'it. Scil
et liuriim
iiisifjiiium marlyrur
ciirrit. nisi (|uia eharitatis frateriioe tencris alTectu, iioii lantum passionem, veriiiii eli;im scptuai;iiita,
p>stieiiiis profccto, noii solum flra^e seil et Latine i|ui iiiiiiierus apud nos s:icralus esl ", c;ipitiil;i niini-
accedenles proximos salut:iri.-< paluilo vcrbi relicere, ciiloriim ipsiiriiin (•onsi'ripserit ; (|uin putiiis priiici-
ct ad pia exenipla, et lioriim fortcs pro (^hristo ago- pibus iiiuiiili iion soliim ('.hristi;(ii;e, scd et extern;e
iies acceiulere : pr;esertim cum Kcclesia, in quadi- reriiiiuiiis pro diimo Domiiii iiiurum expui;iiabilis ve-
vinls pencs Urbeni cultibus et obsequiis incumbis», ritalis op|)Osuerit, et constantia fortis invectioni
liorum victoriosissimoriim martyrum mcnoria, imo arguerit. Quorum videlicet miraeulorum Bonifacius
niiraculis fulgeat. et horum aiinua; eelebritatis en consiliiirius ad petitam Theodori primi(x>rii, defen-
dies festus immiiieat. rl^^'o proiit potiii, cliaritati soris Fcclcsia! Uom:iii;e duodecim cum pnefatione
omisso p:irumpcr opere pr;e m;iiii-
tu:e satisfeci, et capituhi oli n iiitcrprel:itus est. C;etera si, Deo au-
bus habito, votis parere tuis etiam lanpuidus m;ilui. ctore, vita fuerit eomes, nostri.... Deum orare...
Sane passionis horum duas editiones.... IIujus au- dissimc Christi saeerdotis s;icerdos. Data iv Ka-
tem scriptor sanctus So|)hronius, fiui post Ilieroso- lendas Februarii, indictione 8, anno vero domini
lymitamus claruit episcopiis, exstitit, ciijus cclebris nostri (.loaniiisl octavi papa;.
memoria in miiltis majoruiii conscriplionibus, sed et B
iii sancta sexta et univer.sali syiiodr» rcpcritur ii ; Sume sacer tandem sanctorum lactus agones,
pr;esertim cum nonnullaad instructionem multorum Qui fuerunt f;ieti Graii, nunc arte Lalinos.
opuscula ediderit, et sana orthodoxie fidei dogmata
•>
.iMlcm iiitcllige SS. MM. Cyri et .loannis, prope ''
De hoc numero multa disserit ipse Sophronius
urbem Uomanam adbuc supertsitem. in sanctorum laudatione.
Nimirum in eo concilio recilata
<* es< synodica
Sophronii epistola, qu.c adhuc superest.
P(rgit vero Mabillonius dicere. « Annstasii versio initium tantummodo ascripsimus ex MabiUonio al— ;
magis littcrse inhxret. quam illa Bollandiana, in qua tcrius tamen partem maximam in Vaticano codice in-
omissum est nomen loei in Arabia ubi Cijrus et Joan- venimus. Cxteroqui neque prioris interpretationem
nes monasticam vitam professi sunt, dc quo sic Ana- Zylianam dainxis, quia gravissime variat nequc se- ;
stasius : « Ad Arabium qux est JEqypti maritima ve- cundx defeetum Latine supplemus, quam tum Grxce
« nit, et in castello quod voeatur Cetzo habitavit, et tum Latine acephala est. Et quidem iaticanus Lati-
« cum habitatione etiain habitum commutavit. » Idem 71US cotlex non fuit dcsumptus ex Grxco Cryptx fer-
urtismedicx officieam. vocat ergasterium, quod nos ratx, qui paiilo altius incipit, sed ex Latino vctere
biboratorium appellamus. •Ainonicorum S. Marix in via Lata, qui nusquam jain
Vides iqitur duas fuisse operis de SS. Cyro et ipparet, ut dixi alibi.
HISTORIA ACEPHALA
Dei., oppido praidicabiiem ; cui litleris dalis ad sin- A 6. Sanclus ergo cum csset medicus. quem paulo
ctos tres pueros, liiinc dirigil Babyloiiem. I.itUM-;!' ante pr;idixiriius, s;i'culari ([uidem liabitu, sed nou
vero deprecaturi;u ad eosdem sanctus er.ml. mllti animu, medicinas per.iyeb:it nun enim curporibus
ipsum efllagil^ins, iiu;e in templo
sibi reliiiuias per tantum laborautium medebatur, scd et animabus,
poni debuissent, quod cis ipsis dcsiderio multo ere- dignas has ex indignis educens ; et lidelesex alienis
xerat. Al vero hic vener;il)ilis et urnntus vir, iiibil a lide iiislituens, non ex his qu^e Galeni el llippo-
religios^e neiiligens pr;iceptionis, l!;ibyliinei)i pervc- cralis, et liis siinilibus conscriptorum, iiitirmus in
nil, et sanctis egieyias iitleras dedll, ii;ec illis ;iir;i- visltationibus coiisulaus, sed et pn>|itieticis et apo-
lus : Sancli, Dei almus et summus sacerdos ac ser- stolicisac evangelicis admonitiuiiibus, ad eam qux
vus vester, hanc vubis transniisit deprecatoriam vere inculumitas vita est pertrahens, et Christi
epistolam, ciua susce|)ta, date responsum. ila-c au- ovili connumerans, atque regui coeloruin lueredes
tem cum hic iladixisset, medius ex illis resedit, et osteudens.
extensa manu ad semet epislulaia traxit, et iterum 7. Hunc c; m odiens bona diabolus multos offerre
recumbens, sinc responso viruni dimisit. Cum aulcm Christo vidisset, principi urbis per nei|uam homincs
lota hebdomada supplicans abbas responsum mini- quidam mcdicus disci-
nuiitiavit diceiis: Galihtus
Vade, inquil, adhuc, et pete pro me sanctos. Saltc.-.i comprehciidi celeritersanctum pra?cepit. Cum autem
imprajscntiariim exaudient deprecationem meam. beatus hoc didicisset, fugit ; el ad Arabiam, (|ua' est
N;iin epistolam rcceplam ter, quam pro rernjuiis sus- .tgypti nuiritima, venit;et incastcllo quod vocatur
cipiam, l:in(|u;im ja:n ab eis acceptam et sunclilic;t- Cctzo habitavit, et cum liabiiatione eliain habitum
tam. (anIciis ;iuljin Patri, Christo per omnia el aclu coiumut;'.vit;capuleniin radens, induit monachicum
et thcoria obediens, Babylonem iterum abiit, et sup- habitum. Et terrenasemulantem ac temporalia vitam
plicans rursus sanctis dicebat : ter beati marty- transiens, el ad sublimiora transcendcns, supremus
res, summus sacerdos Dei mead vos iterum misit ;
hinc tam actione quam contemplatione prorsuseffe-
ne ergo eum inhoiioretis, quia talc vobis templum ctus non jam languores variis medicaminibus
est,
dedicavit, magnum scilicet, et pnechirum, amore sanaiis, nec herbarum usus auxiliis, sed sola or;i-
duitus quo circa vos flagrat. Cuni autcm adliuc abs- q lionepiaquedoctrina.araoeroribus animas liberabat
que responso eum sancli dimitlerent,'inandatum ad etcorpora.
linem perducere summi sacerdotis, ex quodam di- 8. Tunc ergo Diocleliano Roraanorum sceptra im-
vino adorsus esl niutu, et pcctori maniim supcrim- pie moderante, et ubique persecutionem Dei Eccle-
ponens, ibi eniiii habebal epistolam, h;iiic m;inu rc- siisexcitante, hivc beatissimus Joaniies cognoscens,
tiiiens sanctus, h;iiic ^icceplam traxit ad se pic bc;i- (|ui Hdessenus (luidem gencresecundiim carnem, sed
tus : scquebalur anlem saiictissima maiius qu;e co3li civis ut lidelis agnosceb.itur, cuin nillit;iripullc-
tenebat ;
quam cultu vehemcnti amplexatus, cum hoc ret dignitate, llierosolymam proficiscitur, etDeo bc-
quoque intomcrato etadorando thesauro, Alexandri nejilacentc reddito volo, venit .Egyptum, fama ad
pervenlt ad uibein, opere sacralissimi ad sc hili sanitum Cyrum trahente. et cum beato Cyro veluti
pra'cepli spem in licuiii liabitam ostendens inconfu- unius lidei habitavit, et ad vnlutem videns sanitates
sibilem. pruliceie. ;id has per ampliusincllabatur. Cumautera
5. Qua suscepta magnus summusqueDeisacerdos. persccutio vehementius grassaretur, Cassiano gentili
gaudens pariter et exultans, lilium fratris sui ad apud Canopum fuiigente sacerdolio vanitatis, virgi-
pr;i'parationem nuptiarum iiicitavit. Cum autcm po- nes trcs locum habitanles, Christoque despons;tl;>s.
pulu teinpll enc;eni;i pi;i'dl(^;issel, dlviiiO(|ue gaudio D lii qui ad capluram hanc fucranl segreg;ili, coinpre-
refertus fuisscl, se^piciiti dle uiia cuni tutu deru, re- hendunt, et uiia cum malre Syriano urbis prin-
has
condlta pretlosa illa et venenibili manu sancti, una cipi ulVerunt. Dc quibus audlens sanctus Cyrus, tl-
cum deprecatoria epistohi qu;e tenebatur ab ipsa^ more ul amicus Chrisli depressus est, ne tormeiita
quemadmoduin dicebat recondi, et sacntificata ccclc- utpusilla! furmidantes, Christum abjurarenl, fidein-
sia, fnitiis siii niiiiin consecr^ivit dl;icuiiiim, diceiis (|ue iieg.irent ; iiusllhe iiuippe admodum erant isl;e
ad euin : l-jcc iiuillcr lu;i. ecclesiain dlcens : el ;iil: elenim Theuctisle, harum senlor, i|uiiidecim eral
Curaiii iHiiis li;ibe, ut deciMis est. Ouod iiimlruiii f;i- aniiiirum; secunda vero ab ea riieudute, tertli deci-
multumjuveni pncstilil in Deum iirufccluin
ctuin. mi erat anni; aslKudoxia, haruin novissima, annuin
scundum spcin deni(|ne et castitalis cum amato-
: agebat undecimum. Porro mater harum Athanasi;i
rem fecil,et (llvliKiriim vlrtutum operatiunem osteu- merilo diceb:inlur: vere namqueimmorlalilatis ciini
dit ; ;il(|ue V(iluiit;ileiii llinciills se suinml s:uerdolls. (lesiderabilibus suis lillabusha;reseffectaest.Dei|ul-
Deus exaudiens fecit. bus dicendo ad isla pervenimus ", meluens sanctus
" lino vero, </f quibus, ut siqjiu dUiinus.
709 INTERPRETATIO lUST. AClilMlAL. .SS. MM. C.VItl i:i' .loAX. 10
Cyi'iis (•iiiii Jiiaiiiic, iirluMii iii^ressiis est el pKodi- A II. Cyriiin ;iiili'iii cl, .liiaiiuiMii iiKiriyrcs sii|iii!ic,iis
clas ad a^inirs ilcliiiieiis, sjper iKUiiram erexit ;
cl itcniai siib::iittcliat. cl itcruni solvci);itur, niure llu-
loniieiila iiilrcpiilc siibirc, proiiter iniiltam Clirisli ctiiiiiii ;i(l hipiilcs illisiirum.Cuiii ;iiilem saivtos iioii
s|ioiisorlsdilectioiiem,ailmoilii!ii persii.isit, castilatis blanditiis, nuii precibus, iion inonilis, noii lioiiorum
eis coroiias gaiidii ascribens, et htHitiie termiiium proteiisionibus maximoruin, ut icstiinabat, non lla-
iioii ha 1)011 tes. golli, 11011 pii^e ferventi, noii a(|u;i bnllente, noii
9. Sed infclix iiiimicus, iterum per tiuccs iniiii- i;;iie, non cortis incnibrorum org:iiiis inllccterc v;i-
stros siios, manifcstos facit sanctus lios priiicipi, ob- luisset. fatig;itus, et bis i|uo(|ue sciilciitiani intiilit
tcncliranlcs ineiilcni i;,sius, et suiigerenlcs i|iioil dun diccns: Cyruni Galilaporum patroiuim, et consenl:i-
quidani, monai.hus scilicel et miles, virgiues sibi ncuin ejus Joannom, sanclionibus imperatorum non
oblatas seducentes, diis cffcrre debitam non permH- aciiuiescentes, el raaximos deos colerc iiullatcnus
tercnt servitutein, ct tyrannidcm agere contraCa's;i- proponentes, c;i|iit;ili ;iiiima(lvcrsioni snbiiiittiinus.
reni snadcrcnt, niiiiiinc parcntes prxccptis cjus, et Kt lioc decrcto, incorrnptioiiis indncrunt ciiron;iin
Jcsiim diccntes rcgciii icteriiuin. Sy rianusautcai liic I
ridic K;ili!iKlas !''ebru;irias ; (]uaiido rulcni scrvan-
diviniius fuliniiiaiuluspr;cscs, dciitibus frciidcnsiad tcs, cursum sancti bonum consuinniavcrunt, virgines
ea qua;dicta sunt, adduci etiani ipsos pnccepit aute B videlicet Christi sponsse tres Theoctiste, Theodote,
tribunal, et dixit ad eos : miseri, et beatorum Eudoxia, el quas has gemiinavit ac pie iiutrivit
inimicideorum, morlequadignissimi, quarevirgines Atiianasia ; Deo etiam amabilis Cyrus ;ibbas atiine
parere C;i'saris iion dimitlitis sanctionibus "? An (lo- Jo;iiines miles, qui uiiius cum eo lidei et ;c((iii crat
tius decrevistis eas rcsultare '!
veiut ctiam vos ipsos bonoris. Et sanctas quidem trcs virgines ad orient;i-
([ui manifesli tyranni Uomanornm imperatoris exi- lem partein templi sancti Marci posuerunt, templum
slitis, pro abomiuabili profectio Christianorura reli- eis dedicantes decoruin ; Cyrum aute;n du!ci!o((uum,
gione iiugnantes. Igitur poenitentiam agentes, maxi- et JoannemCyri conimartyrem in templo apostoliel
mos domiiios iiostros vobis exhibete propitios, et cvangelist;e Marci condiderunt in una theca.
honores ab imperatore non qualescunquo (lercipie- i2. Procedente vero tempore non pa :co, cum
tis. Illi ad eum respondentcs: Xos iiiquiunt, o Sy- depositio paganie fuisset eftccta tyrannidis, et Chri-.
riane, honoresinhonorabilesnonadmittimus, tempo- stiani sceptru Romanorum principatus tenerent,
ralia enira sunt quae videntur, neque dasmonum Theodosius Major imperium obtinuit, qui fidem
simuJacris cultum qui Deum solum decet offerimus; operihus adornavit, et opera fide condccoravit, sicut
sed iiec abnegabinius eum, qui omnia fecit, q;iem etiam libri ccclesiasticorum tcstantur bistoriogra-
regem leternuin luibcntes. donationesab ipso rcpro- C jiliorum, quoque rcs omnibus clumitaiit.
et ipsic
missas tenemus meliores, et ad linem non aspicien- Ilujus et nos quoque unius virtutis memoriam ad
tes, coronis ac deliciis immortalibus plenas. ostensionem eorumqua; dictasunt faciemus. Bellum
10. Ad quos ingemiscens Syrianus, et dentibus qni[>pe adversus eum ex occidentalibus motuni fuisse
frendens, dixit, hos ignitis obtutibus i tuens : Opor- (lartibus aiunt ex quadam concordia insurgentium
tebat quidem vos misericurdiai acquiescentes legis naliunum gentibus mistarum, et [inecedeiitibus coin-
lucrari salutcm ;
quia vero typbo detinemini, plagis mistarum, torrcntium inoreinvicem innueiUiuni, et
vos c;i'dere imperatoris pneceptionibus persuadebo. mare multitudine aquarum eflicientiuin, vel instar
Et his dictis, virgines ad spectaculum eorum qu;e locustarum, atijue ai'en;i; nuinerum non habentium.
gerebantur assislere fecit,et omnem tornientorum Verum pius inter hsc Theodosius hic non ad alia-
sanctis speciem intulit. Cum autem flagris hos cieci- rum gentium [latrocinium venit, aut legationem mi-
disset. et clavis igaeque inflammasset, atque exsal- sit, ;iut pacta spopondit, qualia lieri ab invalidis in
sugine membra qu;e iiiflammata fuerant infudisset, commotionibus bellorum amantur ; sed sicuteimo-
eilicinis pannis confricare prscepit ; pice vero bul- ris erat, ad Deum cucurrit, et lidein auxiliatricem
liente pedesimplevit, oniniquespecie, utdictum est arripuit.
tormentorum abusus, robusliores martyres aspicie- D 13. Cum cnim eremus
didicisset in Scete, quse est
hat. et ((uasi in alienis (lati corporibus, validius penes -Egyptuin virum genere quidem
ita vocitata,
contradiceiites, ac inultos attraliere ad iinitationem -Egyptium, virtutc autem onini Deo placita com-
et ad fldeni ;idducei'e, duin constantia perscveranti (ituin degerc, qui divinam gratiam meruisset, et
datis hissummo sacerdoli, ha'c ad eum dixit: Ilis [collocarel j. Sic enira et castelluin noininabant, re-
imperatori transmissis, scribe ut pallium (|ui(leni amore dxmonis. Sane per unum nomen
vercntia et
capili circuniponens, dextera vero manu baculum re- ambos martyres significaverat angelus sicut etiara
tinens, ante omiicm exeat exercitum, pra^einineiis ex beati Cyrilli sermonibns oslcndctur. Nihil negli-
adversus hostium acicm. Nam si mc Chrislus Deus gens am:iliilis siimmus Dei s:iccrdos, egit i|U(id sibi
noster in servum siium deputavit, et de|)recalioi;em fuerat imper.itum, (|iiarto Kaleiul;is.I lias inarlyri-
quoque meam ex:ui(lict, at(|ue victoriam per cam carum Iranslationem reliquiarum faciens, ci sermo-
fidcm, qua circa Dcum flas;rat, percipiet. B nes|iopulo breveshujusrei causa pronuntians, quos
M. Cum autem fuissent transmissa qu;e dicta interponemus ad legentium credulilatem simul et
sunt, ornatur aPeocoronatus Tlieodosius pallio in utilil;ilein, gratia Domini nostri Jesu Christi, cura
paleamspci salntis. 1'orro dextera nianii b:iculo :tc- (luo esl Patri una cum Spiritu gloria, honor et im-
cepto, ad bellum pro?ressus est, et primus tidelein lierium in s;ecula s:eculorum. Amen.
pnecededat exercitum quem cum barb:iri vidissent,
;
Salve, sacer, amate Deo, sine margine» salve.
ad fu!;am statini conversi sunt, el semetipsos c;ede Et memor eslo tui fratris An.istasii.
mutua trucidarunt, sagittascuicluabexercitu nullo
BE.Ul cyniLLi
prorsns acccpto. Ktusquc in linem hac saliit:iri gaica
ACCL.\MAT10 TABENISIOTAS MONACHOS,
pius ac Dci amicus imperator pro omni ;iilorii:itus AI)
rillus susccpisscl ccclesi;e gubcrnacul.i, Cyrillus iii- ilcrum vobis necessarium diccie prospeximus. lit-
quamillemagnus, pielatisamator,elfidei violatorum enim regiones ist* medicis indigcbanlex Deo curan-
depositor. cura er:it ei non ([ualiscun(|ue destrucndi tibus. Utergo omnia loca ;i(ljuv;iremus, et maximc
" llu cod., id esl /(/!'•.
713 COLLECTANEA. — VITA JOANNIS ELEEMOSYNAIUI.
7U
quic adjacent ecclesiiE sanc.lorum evaniiclistarum
; A coiiiemnentes, magnam ctpraxlaram mercedem inve-
ihaiit oniin noii haljcntos oraculiim ail allei-a quodain nienl. Et ut quid aliud ad h;cc dicam,
innotescent
loca, ct (luin Cliristlani esscnt, crrabant ; neccssario (|uantam in nos dilectionem h:(bcat. duin iicc ijise
inquisivimussanctoruin martyrum rcliiiuias.Clomiic- qu;e circa se sunt, iiicliora iioslris rcbus cHicit ^
non ,
rimiis crjioet accuratc (lidiciiiius i]uo(l tcin|iorc (|uo pnrposuit (jua: circa sc suiit vit;e omniuni et saluti.
marlyriuiii pertulcrant sancla' vir^ines, (|iiaruiii et Cuin sil Deus, pro iiobis faclus est homo, et
pcrtulit,
fontcm hahcinus apml saiictum evanj;elistam .Mar- cruccm confusione conlempta. Sed qui compatiuntur,
cum,(luO(iui(lain,(iuoriiin uiiiismonachusabstiiieiis, et conregnabunt qui simul dehonorati sunt, per
;
quiescuiit autcin cliani ipsi cuin cis in oratorio. In- pietate certamcn. Et pessima bcstia in eos insiluit,
gr(>ssi suiit martyrium iiertulc-
fortiter, et Christi lioc est mors ; sed memores fuerunt Domini sui di-
runt, posucruiitqiic pro eo
animas suas. Fuerunt centis: Qui non tulerit crucem suam, et sequitur
autem simul corpora sanctorum martyrum in uno me, non potest meus esse discipulus. Expleverunt
loco jacentia et quia indiscretsD eranl eorum reli-
: B mandatum, tulcrunt etiain ipsi crucem, secuti Do-
quia;, nec enim manifeste dignoscebatur quis hic, ininum suum. Duccbaiitur autein tunc non soli ad
quisveille; ncc(>ssario utros(|ue assumeiitcs, trans- ccrtamina, sed et chorus sanctarum virginum, quae
tulimus et reposuiiiius in ccclcsia evangclistaruin, mulicrcs quidem erant, sed mentis fuerant incorru-
facienles ut martyribus sdIcI inciuoriain. Convenia- pt;e. Consummata est igitur cum eis et hsc optima
mus isjitur, Deo volente, crastino pariter, tam sanctos duorum athletarum parilitas, et mercedem charitatis
evangelistas honorantes, quam beatos martyres, qui (|u;c in Christo est obtinent, conculcandi Satanam,
vocantur Cyrus et Joannes. et cxpelleiulimaligna d;pmoiiia. Adsint igitur qui
olim errabant, veniant ad veram et incauponabilem
EIUSDEM.
EPIPHI 0CTAV.4, ID EST K.4LENDAS AUGUSTAS
medicinam. Nullus apud nos iingit insomnia nei' ;
rem, et fratres, et sorores, insuper et aiiiinam suam, curatc, rjratis acctpistis, qratis date.
itaque Omiii
non potest meus csse discipulus quicunijue non ;
medela, quae a Salvatore condonata est perpotiti,
portaverit crucem suam et venerit post me, non po- collaudemus Dominum nostrum, ut et regnum c(e-
test meus esse discipulus. Ferventes nosessead reve- leste mereamur in Christo Jesu Domino nostro, per
rentiam Salvatoris expetunt verba ; et qui diligere quem et cum quo Deo Patri cum sancto Spiritu glo-
eum voluerint, nihil pretiosius a!stimare persuadent, ria, lionor et potestas, nunc et semper in saicula ss-
non affectum corporis, non amorem patrum, iinn re- culorum. Amen.
verentiam matrum et sororum scit enlm quia hKc
;
Patrol. CXXIX.
715 ANASTASII BIBLIOTHECARII 716
INCIPIT
Domino piissimo imperatori Caiiolo semper Au- A eos qui ex adverso invicem theatrice se impugna-
gusto Anastasils exiguus coronam et regnum cum rent, quia delectatio erat ei aspicere humani
Christo. sanguinis fusionem. Veruiiitamen non cura sine
Beati Demetrii Thessalnnicensis martyris passio- et sollicitudine habcbal quod esse sibi delectabile
nem atque miracula hortaiitibus fratribus, et ma- cernebatur. Flagrabat aiitem desiderio circa quem-
xime viro poritissimo Joanne liiacono, vestne rnlei dam. Ly»um nomine, monomachum, qui jam mul-
nupcr dc
puritate ac scienti;e claritate notissimo, tus, virtute ac mole cnrpuris abusus, exslinxerat,
bat.Kgo vero, sicut expertus sum apiid Thessalu- libciiter in cnin rcsiiicicbat. L:iU(l;ibat aulem et
nicam, ubi prctiosuin curpus ejusconditum rcdulel, minibatur. ct (iu;isi super magna rc in superbia
elsplendiire miraculorum rcfulget, innotui ei pcr viri I'orro cum prope stadium per-
glnri:ibatur.
ordinem. Sed quia imperium vestrum lanti agonist;e adducunt ei qui cojperant beatum
venisset, tunc
cum intercessionil)USsanctorum et amicorum Dci, conlulcral, beatum Dcmctrium jussil iliidem juxta
islius quo(iUR prece apud Deum obtinere grali;im sladium cxistcre, el pciies |iublicuin b;iliicuiu cuslo-
valeat, et perfrui mereatur gloria sempiterna. Rex diri. Ipse vero imperator residens, Lyseo introducto,
regum et Dominus dominanlium regnum vestriiin inlerrogabat quis singulare cum eo vellet inire
dextera sua prolcgat, et de temporali ad ;i'teriium ccrlainen, dona pruiniltens et proponens. Et qui-
transl'er;it regnum. dam adolesceiis nomiiie Nestor. a supcrioribus exsi-
Cum imperalnr Maximianusin Thessalonicensium licns gnidibus, advcrsus Lyseum st;ibat, singularem
degeret civitate, homo superstitiosus pi;c religionis conflictum arripere cupiens, ita utobstupescens .M.a-
auditores persequebatur, et interficiebantur ab eo, ximianus vocarct ad se Nestorein, qui ad hoc exsi-
Inler quos erat beatus Demetrius, manifestum f;i- lierat, illi(|ue daret coiisilium dicens : Novi quod tc
cieiissenietipsum absque ullo timoi-e, qui a juven- pccuniarum egestas ad tantuin phantasi;e fecerit
tute et bona egcrat opera etalios docuerat. Doceb:it devari, ut ;iut superans divitias repciitinas aciiui-
enim qualiter divina Sapientia dcscenderat ;id ter- „ ras, aut voto fraudatus, cum vit:i molestantc careas
rara de coelo, ut hominem qui mortuus fueral pec- egestate. Kgo autem tibi ob miserationem qua ador-
cato, vivificarct sanguine proprio. Cum haec et alia naris a}talis, dabo etiam pro solo ausu condignacl
multa pr;i'(lic;iret, quidam minlstri imperatoris, qui siifricieiitia dnna, et vadt;, habeas cum vita eliani
ad ca|)icii(l(is Christianos fucr;iiit (li'piit;iti, teneiilcs dun:i. Ly;to vcro temetipsum nc objicias, (iuoui:im
sanctum Deinetrium imperatnri ublulerunt .Maxi- nuiltos lc putcntinrcs devicit. Ilis Ncstnr aiiditis, nec
miano. Contigerat enim ire imperatorcm ad stadiuin rccipil inanita impcraloris, nequc formidavit de vir-
civitatis, proptereos qui ad singulare certamen fue- tute Lysei. Imperatori autem respondit
Nec pe- :
raiit congrcssuri. Illicenim parabatur per (|uas(lam cuniis, ut asscruistis, ad hunc agonem veni. sed ut
l;ibul:is circulus circumscplus, ulii suspccturus er:it incliurem Ly;cn memctipsum reddam. .Mox ergo
aHujusVit;p meminit Vincentius in Speculi lii- Anaslasius nepos erat Arsenii Ortensis episcopi,
Mi,cap. l-iO. .\b .\n;islasio scriplii cst
storialis lib. Nicnlai p;ip;c legati et consiliarii, uti .\nastasius
annn 87i, iilpule Carnln C:ilvn liiiii imp('r:iluri iiiiii- ipsc auctnr cst iii cpistuhi ciicyclica de inorte Ni-
cup:ita. Script;i vern cst horl:ilii Ju:innis S. 11. Iv. cu|;ii p;ip:i' priiiii (iu;c cpislnla iii cdilis Adniii
;
di:icuiii, in ciijus grati:im idcm Anastasiiis Collc- Viciiiiciisi :irchicpis(iipu iiiscripl:i csl. 1'orro apud
ct:ine:i (Jncca Latine reddidil, ;i Sirinondo ediia, Suriuin ;iil (licin .s (icluliris habciur libclliis dc l',is-
ulscilicclJuanili ecclesi:islic:im liislnri:im iiie(lil:iiiti siuiic s:tncti Dciiiclrii mailyris ;i .M;ilr:ipliastc cdi-
adjiiinentu esse possenl. Is esl Aii:istasiiis i|iicin/(- tiis : vcruiii Aii:isl:isii lucubratio el aii(turil:ile pr;i'-
dissiiniiin 1'iiitrriii rt nliniosiiin iililnitiiii voc;il lliiic- st;it, cl rcrum singularium commemoralione.
marus inepislola iiu;uiam ipsi directa. Qui (luidem
:
ctaiitiam ejiis iinii tereiiles; iinperator vero confdr- mina dedrum an;;elorumi(ne dirit. .Marianus dixit:
tab.it l.yauiiiiel liiliiiii eiim reiblebat. At ille (lii^nnm Deus, absquccujiis iiiitii iiibil lit, potest ine saiium
se imperaliirid jiiilicid feslinabat ostenib're. (aimi|iie reddere sine cbarta; babeat qiiod suum est, de me
facla fiiisset coii^ressio, mortalem l,ya'us suscepil liat viiluiit;is Dei. llis diclis, coiilestim somno corri-
ictum, et protinus raortuus est, et cxtremam fecit pitur pr;c dolore et tristitia. Qui cum obdormisset,
imperatori confusionem. Unde nec ullis pactis et apparuit ei Demetriusdicens Surse, et ser-
be;itus :
repromissis pecuniis Nestori recompensans, sed vis tuis impera, quod te deferant in domum Deme-
mox in suo solio resilivit, et trislis ad palaliiim trli ; iiain ibi juvaiite Deo recipies sanit;item. Cum-
reversus est. Cum aiilem ei quidam de Demeirio qiie evigilans. a circumstaiitibus domum Demelrii
sugiiessissent, statim in ira permotus in ipso loco martyris requireret, ait (|uidam: Est domus vilissi-
in quo fuit retentus, jussit ma prope stadium, in (|ua dicunt jacere Demctrium,
eum lanc.cis peiforari.
Iia beatus Dcmetrius boiiae confessionis martyrium qui dudum lanceis interfectus est jussu Maxiiniani
consummavit. Corpus vcro ejus ab interfectorilius imperatoris. Tuin ille: Illuc me ferte, quia in visu
parvipeiisum est sed (|uidam reiiyiosi viri noctu B dictum est niibi illic sanitatem me jiosse recipere
;
latenler venerunl, et sumentes illud ex ipsis in qni- Tuncbimiili tulerunt dominuni suum nbi jussi fue-
biis projectum fuerat pulveribus, et comportata rant: et jussit se ponere soluminodo in pavimento.
terra, quantum potuerunt, abscondere curaverunt, Cumque jaceret, somno subito arripitur; et ecce
ne besionem ab ali(|uo de trucibus et cruentis ani- beatus Demetriusiterum ap[)aruitei dicens: Per me
malibus sustineret. Xulli autein post h;ec cur;e fuit sanari potes, sed timeo ne fortepost sanitatem curis
transferre corpusciilum saiicti, sed manebat sub hujus mundi te implices. At Marianus : Tu scis,
signo. Porro ut modieum celebraretur, non pauca in diimine, quia nunquam boc egi nec agere cupio.
eodem loco facta sunt virtutum ac sanilatum insi- Et ille: Christus te sanat qui erigit elisos. Et evigi-
pnia bis qui flde eum invocabant. Cum jam fuisset lans Marianus cojpit narrare visionem. Cumi(ue ad
meritum martyrisdilvugatum, Leontius ((uidem Deo hoc ventum fuisset ubi martyr dixit; Christus te
amabilis. vir adornans thronum Illyricorum pr.-efe- sanat qui erigit elisos, sanus surrexit gratiasagens
ctur;e, domum ((ua> sanctissimum continebat marly- Deo cum omnibus qui illic aderant, qui vivit et re-
ris cor()us, cum liumillima esset et undique obruta gnat in s;ecula sseculorum. .4men.
et coangustata [lorticibus publici balnei ac stadii- Kuit item quidam prsfectus Thessalonic;e civit;i-
universa nocentia mund;tvit et expurgavit, prsediis- Cl tis qui fluxum sanguinis [)atiebatur et velut mulier.
([ueamplioribus dilatavit eam, et erexit ibi orato- qu;? tactu firabri;e vestiraenti Domini sanata est,
rium in honore sancti martyris Demetrii ad laudem pene oranem eensura in medicos expenderat, et a
Domini iiostri .fi'sn Christi, cum quo est Patri et nemine sanari polerat. Taiidem ergo inspiratus di-
Spiritui sancto gloria, honoret imperium in sscula vina clementi;i, quadam die ait servis suis : Por-
sieculorum. tantes portate me ad dorauni protectoris nostra?
Marianus quidam, unus de senatoribus, ab impe- civitatis. Atilli cum timore respondantes dicunt ei
ratoribus jussus est dominari gentibus i(uae in lu cujus (irotectoris domura jubes ducere te? Dicit
Illyrico erant more i^raefectorum. Qui veniens Thes- eis: Prirai. Oui aiunt : Cujus prirai ? Dic nobis,
salonicam pie pr;efectur;e gubernabat babenas, Deo- domine, noraen. Ille vero intuitus eos dixit: Proh
((ue et hominibiis erat acceptus. Tunc diabolus, in- dolor ego semivivus jacens illura cognosco, et
!
videns ejus opibus, uti Job expetiit eum ut tentaret. vos cum sani sitis, ignoratis eum? Nescitis quod
Et in primis coepit eum tentare septem vitiis. At ille, multos protectores habet hsec civitas, sed unus
gratia Dei suffultus, cuiicta ejus macbinamenta su- suiiereminet cunctis, qui pro ea semper alacriter
peravit. Cumque nec sic proUceret diabolus, cuu- pugnat ;
quem ut nuirum inex[)ugnabilem non solum
ctas illi bujusmundi divitias abstulit; et necsicvin- \ivitas, sed et habere tota promeruit regio ? Deferte
cere [lotuit, superuuin enim cum illo erat auxilium. igiturme indoinuin ejus. Aut enim visitans mise-
Ad ultiraum ergo diabolus, permittente Deo, tam rcbitur raei ; aut certe, cum illicdefunctus fuero,
gravi eum percussit infirmitate, ut de nullo mem- suscipiet aniinam raeara, et in futura rae horrendi
brorum habebat potestatem, nisi solius lingua', de tribunalis Cbristi pnesentia intercedens, eripiet ab
qua Curaque diu banc in-
Deuiii assidue laudabat. su|)plicio. Quibus illiauditis, intellexerunt
;i'tei'no
firmitatem cum (latientia sustinuisset, venit diabo- quod de sancto dieerel Demetrio, qui frequenter
lusin civitateminspeciehominis, ferensraembranam sanitates infirrais reddebat ; et celeriter elevatura
quaradara in manibus, et dixit uni servoruin ejus: tulerunt eura illuc. Qua; autem lingua, fratres cha-
Si hanc super se tuleritdominus tuus, ab inflrmita- rissimi, huuc martyrem dignis laudibus potest vene-
te liberabitur sua. At ille ingressus ante dominum rari. ((ui tantaeu operatus est virtutem, ut illura
suura dixit ei : Qu;e est tua patientia? audi ergo me, quera multiplices non poterant sanare me-
et varii
et sanaberis. Est homo ignotus in civitate quaradam dici, sub unius hors momento redderet sanura ?
habens membranara, qui dicit quod si eara super te Nam ut fores ejus ecclesiae intravit, non solura cor-
<-20
719 ANASTASII BIBLIOTIIECARII
poris, sed et aiiimae promeruil sanilatem per virtu- A restrueretur. Talitcr rcstruetum est opus ssepe no-
tem Domini nostri Jesu Chrisli, qui vivit el regnat minatum meritis sancti martyris, auxiliante Domino
in sipcula s;rculorum. Amen. nostro Jesu Christo, qui cum Patre el Spiritu
Araicum veritatis, scilicet summum sacerdolem, sancto vivit ct regnat in s;peula s.neculorum. Amen.
audivimus narrare de Demetrio martyre, (\u:v Deo Sed nec illud omittendum crcdimus (luod a san-
adjuvante in subsequentibus cdisserere salagemus. ctissimo archiepisc(j|)o audivimus. Referebat enim
Contigit, inquit, incendi noctu ciborium, quod in de quodam mansionario lempli martyris Demetrii,
sanctoejus fuerat templo totum ex argento splendi- nomine lloncsiphoro. Cum pergerem quodam die
dum, ita ut totum solveretur. Sanctissimus ergo ad ecdesiam pncdicti martyris, inveni pra-fatum
epi.scopus satagebat fabricare pra>dictum ciborium, Honesiphornm mansionarium jacentem antc sancti
et non invcniebat integrum pondus argenli, (|uoil martyris ostium semivivum. Cum(]ue turl);itus la-
conflatum fuerat ad consummationem lanli ojieris. menlarcr pro amici infirmilale, in se reversus llo-
Meditabatur namque apud se ut argenteum thro- nesiphorus me fiere videns, ait Quare tristaris pro- :
num. qui in eodcm cral venerabili templo, dissol- pler me, domine Eusebi?si mediligis, noliturbari,
veret, et indeopus pcrficerel. Cumque hoc statuis- sed pra-cipe nionumentuni mei:m pr.Tparari, el me
selapud se, alio nemine sciente consilium, apparet B in eo vivum obrue. Qua rc turbatus niicstus dixi
in somnis Chrisii raariyr Demctrius presbytero cui- ei: Cujus rei causa, frater? Ille respondit Quia :
dam, viro optinne vitae Demetrio nomine, dicens: irritavi mea culpa ad iracundiam sanctum inarty-
Vade, dicepiscopo civitatis: Ne pra-sumas thronum rem. Apparuit mihi peccatori sanctus namque mar-
domus mejedestruere. Cum hoc presbyter episcopo tyr in somnis, etdulci voce locutusestad me: Fra-
retulissct, primo ((uidcm pr;csul iniratus est pro eo ter Ilonesiphore, non placel milii quod operaris.
quod sua cogilatio crat inanifesla ; deinde pul;ivit Placet mihi raagis animse salus quain millia pondera
eum ali(|ua suspicione liicc finxisse, qui erat dispen- auri. An nescisquiacereus qui ofl^ertur pro pcccatis,
sator templi venerabilis martyris. Et dixit ei episco- (|uanto apparet ardens, tanto sanctos manet pro
pus Nunquam ex me hoc audisti, frater. Post
: peccatoribus ad intercedendum. Sine igitur cercos
multos vero dies iterum scrutatis causis, nullo(|ue majores et minores ardere, quia oporlet omnino ce-
reperto consilio ex quo perficercUir opus cil)orii, reis rcsplendere domum meam. Ego autem infclix,
consilioprimosc confirraavit, quod dc thrdiio faccrct ex|)ergcfactus icstimavi inc phantasiam videre. et
ciborium. Cum vero jussissetargciitarium vocari, ut dixi ;ipud ine : Sanctus iion apparet peccatoribus.
praeciperet ei tollere Ihronum, renuntiavit ei
, , _- (luidam
,- _ , Bis vcro et ter eadem moniia in somnis suscepi, el
*-
dicens: Demetrius presbyter ad sanclitatem tuam haec custodire volui, et usque in finem conservare
ingredi postulat. Qui cum intrassctdicilei : Deme- desidero. In hac vero nocte venit quidam devotus
trius marlyr, (lui prius ;ippariiit mihi pcccatori, vir ad ecclesiam inagnos cereos offerens. Post ora-
iterum iii visu a|iparuit inihi tristi qu(j(l;immodo tioncra suain reccssit dc ecclesia. Cogitavi ego iit
vultu, et pra^cepit nuiiliare beatitudini lu;e li;i'c exstinguerem illos, oblitus decrctum sancti marlyris.
verba : Propter charilatem ne contristes me in de- Cumi|ue impctum fecissem ut cereos extingucrem,
structionc Ihroni. At illc audiens indignalus est sanctus Demetrius de argenteo cubili suo voce
adversus prcsbyteruin, putabat eiiim ilium fiiigere raagna et terribili clamans ad me dixtt: Ocupidel
talia. Quem el austerius a se diniisit. et ra;inifest;im et ilcrum. cupide Ego vero miserrimus, nimis
!
suara fccil iiiteiilioncm, dicens: .\bunde dari judi- perlerritus.;i(l lerrain elisus, cxtra valvasmonasterii
cas quod argenti Ne temeie
minus est ponderis. ejectus, ubi invenisli me jaceo bene mortuus. lla'c
judices, philosophatus iii aliorum tribulationes. Tunc quidem ssepe enarravit Pater noster archiepiscopus.
ille prcsliyter confusus exivit. Noiidum quippe di- Nos autem obaudire oporlcl ea quica sanctis ejus
xerat ei sanctus quid fieri oporleret. scd laiituin: diviiia auctoritate pnecipiuntiir. Eorum nam(|ue
Meum ne dissipes Ihroiium. Iii ipsa ;uitein iiucte benigiiitas nos seniper custodiat, ct in pr;rccplis
a|)paruil sanctus Demetrius presbytero Demclrio, ct D Christi pcrsevcrabiles rcddal. .\men.
dixitei: Vade, dic arcliie|)iscopoNoli curare de : Accidit habitaloribus Thessalonica" civitalis, pro
meociborio, egoenim illud perficiam per memetip- peccatis videlicel suis, ut gens barbarica eorum de-
sum. Implevit namque presliyter jussa martyris, ct pr;edaretur tcrram, domos illorum ardebat, et vi-
suo h;ec dixit pr.Tsuli. IIoc cuin aiidissel pnesul, ncas slirpabal filios et filias. c(|uuset asinos, oves
laudes rcddidil Deo el s;inclo martyri Demctrio. et boves in captivilalem Innsfcrebant ; frumentum et
Dum adhucde his loquerciitur ad inviccin, ecce vinum et oleuin iii obsidioiiem civitalis devastabat.
ostiarius advenit dicens: Sancte prsesul, pnedives Perseculioni subsecuta est fames valida in tota re-
Meiinas stat ;inte januam tuain cupiens tccuni l(i(|ui. gione illa. Qu:i iiroptcr primates civitatis miscruiit
Dicil ei : Venial. Venicns pra-dictus Mennas obtiilit lcgatos ad im|)cratorein ut;ib obsidone barbaroriim
ct i.xxv libras argenti iii :idjutorio ciborii. Eldeiiide el ab imminenti fame liberarol civil:ileni. Inlerea
vcnit Joannes, scilicet dulcedo paupcruni, oflerens gbiridsissimus iii:irtyr Deraclrius ita ut in imagini-
ei quadraginta librarum pondiis argenti : et cives nus pingitur, apparuit id parte iiisulu> Chyi cuidam
adveiiiciiles, priiut pulciMiil, olf(;rol);inl. utciborium nauclero, iioiniiie Slcpliaini, oiiiis frume;iti duceii-
721 COLLECTANFA. — 1)I': rASSlOXli S. DK.MiniUI .M. I2i
tiiriim modionim ad iiilicm ro^iamduccnli, ct dixit A rupit, dicensdelusioncm quamdam conciviliiis siiis
ei: Audi me, ct Thcssalnnicain cclcritcr navii;a. Qiii dc glorioso marlyrc .\t illi bhisphciniam iKin fcrcii-
cum csset fiictus velut in excessu mentis proptcr tcs, obturitis auribus cxicrunt. l'ost duos autcm
martyris visionem, vix loqui valens ait: Dominc, dies tanlo languore corpus pr«!fecti correptum est a
audivimiis cam captam forc a barharis. Sanclus rc- planta pedis usque ad vcrlicem, ut nec a medicis
spondit: llhicergo n:ivi£;;i, ct nuvihus lihi occurrcn- posset intirmit;is agnosci ; in qua iiilirmit;ito octo
lihus nunti;i iiuod miscrationc Dei salvata sit Thcs- mensibus permansit. In ocl;ivo vero iniser in hanc
salonica. Ilisdictis, cicpitsanctus pr;eircStc|)hanum venit miscriam, ut dimidia pars corporis ejus sol-
ambulans per Stephanus autem navifjans
mari;i. veretur, ita ut haberet quidem visuomnia membra,
Thessalonicam, quibuscunque obviavit, visionem sed licentiam inovendi non haberet. Mira estpoten-
martyris narravit. Pracvenit autem cum multis ne- liaDei quce per servos suos talia operaturl
gotiatoribus legatos, quos ad impcratorcm civcs Eusebius Tbcssaionicre civitatis archiepiscopus
direxcrant, convertens liictum civitatis in gaudium, visionem vidit iinam narrare cupio vobis. Anteiiuam
narransctiam qualitcr illi martyr apparucnit. Nam super civitatem Thessalonicam barbarici irruerunt
diviiio lerrore perterrili liostes paulo aiilc ab obsi- nimbi, vidit se pradictus pontifex in somnis sedere
dione discesserant. B in theatro civitatis cura magna turba famulorum.
Omnes nostis famcm quse dudum facta est non Cumque ha;sitaret cjjus rei gratia in tam obsceno
solum in liac Thessaionica civilate, sed etiani pene loco sederet, et surgens proficisci vellet, vidit tr;i-
ubique, in tanlum, ut ipsam quoque civitatum re- geedum stare in logio ubi fabuhe recitantur, dicentem
ginam occuparet, non solum frumenti. sed etiam sibi : Exspecta, quia teet Dliam tuam habeo lamentari.
aliarum rerum. Cum ergo tanta aflictione famis Qui dixit ei : Ne labores, egoenim neque flliam habeo,
premeretur civitas, ille sanctus martyr Demetrius, ne(|ue in me est lamentum. At ille: Vere et flliam
divino nutu ex niultis diversisque regionibus naves habes, et multorum filiorum matrem ; et oportet
plenas variis frugibus, humidis scilicet et siccis, at- te iilam lamentari. Tunc intellexit prsesul quod ci-
que omui bonitate ciborum humanorum refertas il- vitatem diceret filiain ejus, et ait : Adjuro te per
lis transmisit, ita ut statim spes iilorum de necessita- Dcum ut non me nec illam lamenteris. Cumque ter-
tibus dirupta esset, qualiter jam audietis. Vir erat tio repetere veilet lamentum, et ab episcopo non si-
quidara constitutus a suo domino super insulam neretur, a sorano excitus, inlellexit tragoedia.n
Chyura, ut frumentum quod naves afferebant, illuc non bonam habcre significatioi.era. Paucis vero
emeret. Cum autem naves minime inveniretet gravi interpositis diebus, innumerabilis barbarorura mul-
raoerore teneretur, audivit vocera decentera sibi :
C titudo Thessalonicara circumdedit, et cognovit
Quid anxiaris quod Denietrius ante omnes
? scito episeopus veram esse quau! viderat visienem.
arrhastribuit, utThessalonicara mittat. Qui surgens Cum Thessalonicensera, ut supra vidimus, pagura
perrexitad ecclesiara sanctorura Victoris et Isidori, gens barbara devastaret, ob illorum persecutionera
volens discere a rusticis quis iste esset Deraetrius. fame premebantur incols per proxima. Ad ulti-
Cura autem hoc quaToret, el nullura indicium pos- raum vero raortuis habitatoribus pene tam gladio
set invenire, suspicabatur aliquem horainem fore (luam fame, inito barbari consilio, subito irruunt
raissura, nomine, a prsefecto civitatis
Deraetriuin super civitatem, putantes illam vacuara pr;esidiis
ThessalonicK. Qui statim misit epistolara suo domi- hominum, quod se res habebat, et fame deso-
no, narrans qualiter a Demetrio frumenta emeren- latam. Nam nos paucl eramus : illi vero locusta-
tur. Ilaec eadera dorainus retulit imperatori ;
qui rum excedehant nuraerum. Tunc Dediflcatis aggeri-
scrutatis causis, invenit nullum fore inissura a pne- bus, macbinis, ariotibus ferreis, balistis, ingentibus
fecto Thessalonicae, nec etiam habere bominem De- testudinibus, cuncta pellibus boum et caraelorura
metriura nomine. Cognovit autera tara iraperator cooperuerunt, ne a civi'jus igne immisso destrueren-
quam populus, quia uullusalius praedicto homini tur. Insistebant autem civibus tain gr;iviter, ut ne-
apparuit nisi martyr Demetrius. Et cuncti qui au- p, rao spem vitse haberet. Tandiu autera obsederunt
dierunt, glorificaverunt Deura, qui per merita mar- civiiatein, quous([ue cuncta cibaria dissiparent, tam
tyris liberavit civitatem Thessalonicam a periculo bominibus (|uam juraentis apta. Inito autem consilio
farais. ut futura die primo mane unaniraiter debellarent
Prsefectus quidara civitatibus Illyricensibus praee- civitatem,undiquecircumdederuntillaincuminstru-
rat, cujus nomen non opus est dicere, quia in op- mentis bellicis. Curaque jara capienda foret urbs,
probriura serapiternum perraanet. Qui superbia in- visum est illis quisi examen apum multitudinera
flatus, quibusdara qui civitati Thessalonic;e prs- armatorum egredi de civitate, quain priecedebat qui-
erant, accersitis, exigebat ab eis quamdam disposi- dam juvenis rufus, pulcherrimus aspectu, signum
tionem ficri. At illi genibusejusprovoluti, dicebant crucis ferens in manibus, quem ferebat equus albus,
se non posse ejus parere jussis. At ille illos fingere et cura impetu irruere super illos. Qui terrore con-
dicebat. Tum illi inquiunt Si nos non creditis, ante
: cussirelictacivitate, praesidiumarripiuntfugse.Pau-
sancti Demctrii sepulcrum jurabimus non possehoc ci tamen, fugerenonvalentes, permanserunt illicse-
anobis impleri. At ille in blasphemiara raartyris ir- mivivi quia civibus coieprehensi, qua;situm estab
;
723 ANASTASII BIBLIOTHECARII :-H
eiscurtanta multitudo al)si|ue uila re fugerel. Tunc A et misericors Deus, qui cxaudisti Jonani de ventre
barbari Multitudo virorum, quam occullastis, cum
: ceti, et tres pueros de camino ignis ardentis, et
duce fiirtissimn nostrorum fujjavit c:itervas. At illi Susannam de exaudi populum tuum,
falso crimine.
intellexeruMl ducem esse Denietriuin nuirtyrem, cum et libera eum de inlerilu barbarorum. Et illico
exercitu anj;elorum hosles efl"ui;antem. Tunc col- audita est vox missa a Doinino : Fial eissccundum
lectis hostlum spoliis coniilobali ad ecclesiam beati volutatem tuam. Et continuo cum magno gaudio
Demetrii immensas Deo gratias retulerunt, qui per salutavitduos juvenes ad se missos, gratias agens
ejus intercessionem eorum ab hostlbus liberarilc ivi- Deo, quia exaudivit eum. Sine dubio sciatis quia
tatem. Cum plures plura loquerenturdebarbarorum per islum sanctum vitam et victoriam recepistis,
fuf;a, exsurgens quidam ex nostris fralribus dixit auxiliaiite Domino nostro .lesu Christo, qui viviiet
nobis :Cura quadam iMjcte luijus hebdonKKbe, post regiiat in siecula s.rculorum. .\mcn.
matiitinos, persUirem in tcmplo saiicti Demetrii mar- Miracnlum (juod temporibus nostris gessit snnr.Ius
tyris, etorareiu ante sanctum sepulcrum ejus, inva- martyr Demetrius, inter c;ptera miracula et hoc
sit me sopor nimius, ila ut nec omnino dormirem, inserere volo. Erat (juidam episcopus de regione
nec ex toto vigilarem. Et ecce duo viri visu terri- Afrorum, nomine Cyprianus. veri sacerdotii sollici-
biles apparuerent, et dixerunt cuslodi lempli : l'bi B tudinem et vilam Deo di-nissimam ducens. Procura-
est dominus liiijus templi? Rcspondit : Sub illo vit ire ad reginam civitalem liyzanlium, urgenle
ciborio manet. At illi : Vade, dic illi (luia ad eum quo(|uc causa rei necessari;p. Cumiiue navipissent
sumus missi. Ivit ille, et isli secuti sunt eum. El multis diebus, etjam partibus Grseciie appropin-
vocavit eum dicens: Sancte Demetri, adsunt duo (luassent, a ferocissimis Sclavis captus est cum om-
militesa domino suo ad te missi. Et sUitlm appa- nibus suis. Quos captivos inter se cum divisissenl,
ruit ad intus sanctissinnis Chrisli martyr, et stetit siiiiiil cum eis el pra'(liclum episcopura in servitu-
juxta januas, et mihi quo((ue indijnoapparuit. Ego tem sibi diviscrunt. Ilis ila gestis redeuntes ad pro-
vero coiTui in facicm, non ferens intueri angelicum pria loca, prout quis^jue barbarus voluit suocaplivo
vultumejus. Erat enim species ejus nonjuxlaspe- onus servitulis imposuil. Episcopus namque Cy-
ciem quae in antiquioribus ejus iraaginibus est de- prianus cophinum domini sui servabal. pcr provi-
picta, sed sicut sol fjcies ejus radios emittebat. denliam sapienler cibos ejusdistribuebal, vilamque
Quamvis pronus jacerem, lamen diligenter inlende- suain in orationibus, vigiliis el jejuniis biudabiliter
bam qu;c lo([uerentur ad invicem. Audivi iiani(|ue confortabat. Consideninsabsenliam populi sibicom-
quia salutaverunt viri benigne sanctuin. .\l illcdixit missi, Dominum principem pastorum deprecabalur.
ad eos : Gratia Dei vobiscura. Cur autem raissi estis q ut ejus regiraine salvaretur. Dicebatque ad Domi-
ad me '?
Dicunl viri : Dorainus nos raisit ad sancti- num Cum: essem sine aliquo merito. pastorem gre-
tatera tuam. h;ec tibi dcnuntians: Celeriter exicns me constituisti (luoinodo nunc communica-
gis tui ;
veni ad me, civitas enim iiiimicis tradetur. Ego vero tus sum, ut a tali ordine ad servilium barbarorum
cum audissem, turbatus pr;edoliiresermonis, surrcxi sim deputatus? Sed reminiscor quia pro peccalis
super manus meas, et suspicicns sursum paulisper, meis hoc accidit mihi, ct ideo hac Iribulatione irre-
vidi faciem piissimi marlyris nimis moestam. El cum titus retineor. Quis ovibus meis indicabil quod pa-
prseterisset hora, vidi lacrymas ab oculis ejus de- stor earum a barbaricis bestiis captus sil ? IKxc et
currentes super genas ipsius. Tiinc dixit cuslos horum similia dellenti aslitil adolescens pulcher et
templi ;id duos juvenes (|UOs introdiixit : Curdoini- forma decorus, militarcm speciem et habilum fe-
num nieuin lribulastis'.'6i vere pr;escissem vestiara rens, dixilque ad eum : Si vis a servit;ile qua deli-
intentionem, non vos ad eum dediixissem. Deinde neris liberari, et a barbariciseripi, surge etse(|uere
sanctus Dei dixit ministro : Hi servi raei sunt, et me. Observa aulem apud te, ambulantibus nobis, ne
angelis Dci super uno pceeatore popnilentiam agente. iriles sum iraperatoris niagni: doniusautem mc;i in
Nara et lu cum esses Dominus omnium angelorum, me(lioThessalonic;ecivitatis consislit, ad quain si
dedisti animam tuam pro redemptione hominum mesecutus fueris, sinedispendio teducara. Surgens
ini(|Ui,'rum. Tu, Doinine, cnminisisli milii civitalcm ergo seculus esl euin, ct inccdcbanl ambo tacenles.
islam et concivesejus, iil li;il)il:ii'ciii pcrcnniter cum Nnctibus (luidem iler ;igcbanl. pcr diem autein
eis, custodiens Quoinndn ergo pnssum dcre-
illos. (luiescebant. Porrn recedcbat Demcirius mane ab
quo vullu
lin(|uere illos in tanta neccssitale ? aut episcopo, el iterum appropinquanle vespere regre-
contemplabor excidium patriae me»? Quae auleni diebat, deferens secum ex diversis arlioribus fru-
vila mihi erilperditis civibus meis? Sicntepnlanti- cliiiii cum oleribus lierb:irnin, unde alebal socium
buseis spiritaliler eramcum illis, sic periclilaiililins suiiin. sumplo cilm carpcliiiiil iter. l'ost dies ncln
eisnnii descri) illns. Qiiidqiiid cisdignuin pati fuerit, cuin :ipprnpinqu.issciit iiiurns j:iin dicl.i; civilalis,
malo etiam ego pati cum ipsis. Scd lu, omnipolens sisteiis Demetrius Cyprianum anle portas civitatis
'Ji-t COLLI-CTANEA. — Dl- rASSIONI- S. nivMRTRII M. 726
(lispaniit. Cnm autom (idelem iluclorem et comi- A Ulii est fides tua 1 O homo, noli sollieitus esse co-
tem hrmum episenpus reiiuirercl. et non inveniret, liimiiarum vel ambonis caiis:i. Navigiuin i|uippe lio-
iujiressus est civitalem. Requirebat vero ab eis i|ui (lie a pelago desceiidil, oiiinia qiia' ad pi\epar.ilio-
obviam sibl veniebant ct alloquebantur, ubi esset nem templi opus habere videris purtans. Est nain-
(lomus nemetrii mililis. Cum(|ue mult.js faterentur que episcopus in Oalliaruin partibus, in civilate
esse in civitatf nenietrios, el ipsos militari online Massilia, populum sibi commissum conservans, ((ui
tiiniti. ille perhiliebat ; Kjus, inquiens, ([ui rei|ui- a'dincat templuni in honoresancti martyris Victoris,
rilur a mc donuis est in niedio civitatis. Ergo cum noslri ciinsncii vel tVatris, et ciipit ei ledilicare am-
omnes h.Tesitarent cum eo, is qui qux-rebatur, nus- bonem mea domo. Quapro-
et ciborium, sicut tu in
quain inveniebatur. llabitatores vero civitatis de- pter raisit navigium cum servis suis ad montem por-
duxeruntepiscopum ad martyris ecclesiam. Ut autem pliyreticum, ut emerent ei columnas et tabulas sa-
introivil, stntiin se in oralionem dedit. et laudesgra- lis prophyreticas ad opus sancti martyris Victoris
tificas S.iiv.iliiri Deo retuiit ; et surgens sursum fix- perficieiidiiin. Sed iiilerc-eilente jam sancto martyre
tensis manibus cum obtutibiis oculorum, vidit iina- jain adiiiveiiit pr.ediclus episcnpus iiifra civitatem,
ginem neinetrii martjris in habitu sui coraitis et culumnas et tabulas porphyreticas miro ordinede-
conductoris.Tunc coram omnibus clamavit, affir- '^ pictas, in terra dudum repositas. Navigiura cum
mans absque dubio ipsum csse Dcmetrium, qui du- columnis et tabulis porphyreticis emptis suis lcgati-
xerat atiiue salvaverat eum : et hanc esse domum tis Cliristi inartyr transmittit nobis, ut ex ei facias
martyris, ((uam mihi apparens ab initio ipse mani- opus ([uod raihi facere cupis. Exsurgens denique a
festavit. Tunc enira episcopo civitatis pr;esentia viri lectuloprffsul,retulit perordinem suis clericisvisio-
denuntiatur, et quse ilii acciderant nota efficiuntur. nem. Hujus rei gratia misit eos ad portum maris.
Qui statim susceptumcomministruin in eplscopio suo Qui cura navigiura invenissent, et cum nauclero
recepit, el benigne tractabat eum. At ille nec ad locuti fuissent, rogaverunt quatenus dignura pre-
horampassusesl abecciesia sancti martyrisseparari, tiuin pro columnis et marmoreis tab.ilis reeipe-
sed omni tempore quo in civitate mansit, commo- rent, desideriumque episcopi adiraplerent. Sed nau-
ratus est in eadem ecciesia. Cura lllic hiemasset. et clerus et qui cum eo erant, abnegatores effecti
tempus navigationis exspectasset, illico dum tem- sunt, nihil penitus eorum asseverantes se habere
pusadvenit, ascendit in naviin surapta secum ima- qu;B qusercbantur. Nuntiantes autem clerici haec
gine martyris Demetrii, navigavitque prospere ad qui raissi fuerant suo episcopo, tristera eum inde
urbem Constantinopolim ; et negotiosuo apte dispo reddiderunt. et m;erens incedebat frustratus consi-
sito, cooperante victoriosissirao niartyre Demetrio, ^ lio, Iterum nam(|ue martyr sanctus nemetrius ajipa-
suae se regioni et gregi deinde reineans dedit, copio- ruit ei in visione, dicens: Vade tu ipse ad priedi-
sum ex his qua; acciderant promittens raartyri cul- ctum nauclerum, et dic ei Noli esse mendax; : in
tum. Porro talionem inde reddere cogitans, et pro propria enim navi habes instipatum ambonera et
libertate gratiam tribucre satagens, templum dedi. reliqua niarmora absconsa. Niliil vero dubites ad
et martyri nemetrio
care in civitate sua collegae suo ha'C inihi tribuenda, propter episcopuin qui raisit te
ciBpit. Desiderium autem habebat simile ciborium ad hxc perquirenda. Frater enim nieus invenit in
et similem ambonem, quem vidit, construere cum civitate Massilia qualiter proprii oratorii perficietur
marraoreis columnis, in honoresancti Demetrii mar- opus. Cumque abisset episcopus, et h.ec dixisset nau-
tyris. Inde erat valde sollicitus, quia horura appa. clcro, et narrasset has mirablles visiones, persuasit
ratuin, qualiter etunde hoc faceret, modis omni- ei quatenus pretiuin pro raarmoribus datum recipe-
bus ignorabat. Quadara denique nocte, cum fati- ret ab eo. Et ita factura est. Dedicavit igitur episco-
gatus esset ob nimiam incursionem cogitationum pus templum, quod sancto martyri Demetrio con-
episcopus, sopor invasit euin et conlinuo obdorrai- struxit, cumambone etciborio ad laudeni Christi et
vit. eum sanctus martvr Denie-
Et ecce astitit ante jriam martyris sKpe dicti. Per (jrationes ejus si
trius, dicens Quare contristaris, frater ? non-
illi :
D quis innrmus in eodem templo devotus advenerit, si
nc audisti DominuraJesura dicentem discipulis suis: perunctus fuerit de oleo lampadisejus, illico sanabi-
Amcn dko vobis, si quis dixcrit huic monti: Tollere, tur erDominuin nostrura JesumChristuin, qui vivit
(Apiid Mabill., Vot. Analeel., ex mamiscripto codice ccenobii sancti Tlieodcrici prope Rliemos.)
stinam, insecrelario pro tribunali assidenle Anulino nihil est. Deum autem qui in coelisest si contem-
proconsule, Commentariense olBcium dixit: Thaga- psero, sacrilega ero, et semel me perdet, ut non in-
rensis Crispina, qu;c legem dominoruin principiim veniarin illo die vcnturo. Anulinus proconsuldixit
contempsit, si jusserisaudiatur. Aiiuliims pnFciiiisii! Sacriicganon eris, si sacris obtempcres jussionibus.
dixit: Iiiducatur. Et inducta beatu t^rispiiia, Anu- Beata Crispina rcspoiidil Quid vis ut sim sacrilega ;
".'
busdiis nostris pro saliite principum sacrifices, se- milii pnssunt i)r;cst;ire".' Aiiulinus proconsul dixit
cundum legem datam a dominis nostris Diocliciano Colc religionem Roni;in;im, i|uam et domini nostri
etMaximiaiiopiisAugustis,etConstantionobilissimo invictissimi Ca-sarcs et iios ipsi observamus. Beata
Caesare. Beata Crispina respondit: Nunquam ego Crispina respondit: Deum novi tantum: nam illi
sacrificavi, nec sacrfico, nisi uni Deo et Domino lapides sunt, et figmenta manuum hominum facta.
nostro Jesu Christo Kilio ejus, qui natus est elpassus. B Anulinus proconsu! dixit; Bl;isplieini;im loqueris,
Anulinus procoiisiil dixit: Amputa supcrstitionem, nam non proseiiueris iju;e saluli tu;p cmiveniunt. Et
el subjuga caput tiium ad sacra deorum nostrorum. ;iiljccit Aiiulinus prijiunsul, et Oiminentariense offl-
Beala Crispiiia respondit : Cottidie veneror Deum ciodixit: Ad oinnein deformitionemdeducla, a nova-
meum, praeter quem alium non novi. Anulinus pro- cula ablatis crinibus dccalvetur, ut ejus primura
consul dixit: Dura es et contemptrix, et incipies facies ad pompam perveniat. Beata Cris|)ina respon-
vira leguminvitasuslinere.BeataCrispiua respoiidit: dil : Loquantur ipsi dii, et credam ego si salutem :
Quidquid einerscrit pro fidc mea qiiam tenco, libcn- iion qu;crercm audiendam, ante tribunal tuum non
ter patiar. Anulinus pmconsul dixit; Vanilas est esseni. Anuliiius proconsu! dixit : Diu vivere desi-
animi tui, ut jam non dimissa superstitione sacra deras, aut mori iii poeiiis, sicut et ca^tenE consorte.-
nomina venereris. Beata Crispina respondit: Cotti- tuae Maxiina, Donatilla, et Secunda. Beata Crispin.i
die veneror, sed Dominum mcum, pra;ter quem respondit: Si mori vcllem, el in iiiteritum animau!
alium non novi. Anulinus proconsul dixit: Kgo s;i- traderc, etin ignem ;rternuni, tuis dawnuiiiis dareni
crum pncceptum offcram quod observes. Beata Cri- voluntatem meam. .\nulinus proconsul dixit: Caput
spina respondit: Pncceptum observo, .scd Doiiiiiii tibi inciilain,si deos venerabiles adoniredispexeris
mei Jcsu Chrisli. Aniilinus proconsul dixit Perdes C'
: Beata Crispina respondit : Gratias ago Deo meo,
caput, si non obediens fueris jussis imperatorum si hoc fuero consecuUi. Caput meum perdo semel •
dominorum nostrorum, quibus deservire cogeris sed si thurificavero idoliis... Anulinus proconsul
subjugala quod et omnis Africa fecit. iiec tibi du-
; dixit : Etomiiini)in isto sensu tuo stulto jiersistis?
biura est. Beata Crispiiia respoiidit: Nuiiquain sit Beata Crispina rcspundit: Dcus nicus qjiesl, etqui
iilis bene, ut ine d;cmuiiiis faciaiit sacriflcare : sed fuit, ipse ine jussit nasci ; ipse dedit mihi salutem
sacrifico Doraino, qui fecit coelum el terram, mare per aquambaptismi ; ipse mecuin cst, ut auima mea,
et omnia qua; Anulinus proconsu! dixit
in eis sunt. : sicut tu vis, non faciat sacrilegium. Anuliuus pro-
Ergoisti dii non sunt a te accepti, quibus exliibere consul dixit: Quid pluribus sulTcrinius impiam
cognosceris f. cogeris] famulatum, ut s;ilva pervc-
'
Crispiiiain ? Ada ex co(lii-cqu;c ilict;i sunt rclegan-
nias ad devotione:n. Bcata Crispin;i rcspondit: tur. Et cuin rclegcrenlur, .Viiiiliiius proconsul sen-
Nnlla devotio est qu;c o|)priini cogit invitos. Anii- leiitiam ilc libellu lcgil: Crispina in superstitione
linus proconsul dixit: Sed utinam devota sequaris, indignaperdurans, (luajdiisnostrissacriflcare noluit,
ut in templis sacris flexo capite diis Romanorum secundum .\ugusti lcgis mandata a cnelesti... locum
thura immoles. Beata Crispiiia respondit: lloc uon tendit, e;iin ghidiuaiiinKuiverti jussit. Iteata Crispina
feci ali(|uando ex qiio nat:i sum, nec nuvi, iicc lacio
D rcspondit: Christu huules ago, bcncdico Dominum,
usquequo vita vixcro. Anuliiius proconsul dixit: qui sic me de manibus luis dignalus est iiberare
729 COLLKCTANliA. — SKRM. S. TllliOI). STIDIT. I)K S. liAUIIlui.oM. 7;)0
l';issa csl bcata Crispiiia apiid Ciiioiiiam riicljcsli- A Cliristd iii iiititatc Spiritus sancti in .s;ecula sa'culo-
naiTi, (lie Nonarum DecciiiljriLiin, iiiiiicrantc Ann- nini. Aiiicn,
Sancto ac venerabili Aioni antistiti Beneventino B utileni, obscuris dictionibus (qucm interpretari tibi
Anastasius sancta> sedis apostoliciE bibliotlicc;u'ius, voluisti) Gra^co cdidit famiiie, qui Graeco vocabulo
in Domino salutem. 'Eyxojijlcov dicitur, quod L:\i\nc- iiixrrmium, sivc laus
Fervens sanctimonia tua circa Bartliolom.rnir. expriinilnr. Oni ad Latinit;itis notitiam fidclitcr
apostolum multi amoris affcctu me nupcr bortata translatus, scrupulum omnem dc nutantium
ut
est, quia jam ejus penes se celebris habebatur pectoribus aufcrat, et improbas invidorum ac de-
memoria, si quid in laude ipsius saltem Gra>ce trabcntinm linguas comjirimat, atque ignorantiam
invcniretnr, quod vel Latine vel Gra-cc sit inter- instruat iiisciorum, conse(|uentcr legendus cst. V.i
prctatnin, sibi misisscm. Verum quamvis in laude revcra, quia Salnnion ait MmiorUi ju^toruui cum
:
ipsius niulta inveniantur qu;E vel Latiiie vcl Gncce Z((H(7(6i(.s, scio quosdam non scientcs utriu&que idio-
descripta sunt, unus tamen sermo nuper editus est, mata lingu;e interpretationi meae derogaturos, et
qui utrum Latine reperiatur nullo hactenus decla- me ea passurum rjuoe quond:im ille ctclestis biblio-
ratur indicio. Hunc ergo interpretari et paternitati theca; cultara suis a^mulis pcrtulit. Verum quisquis
luse destinari decrevi. Si autem quaeris quis tanti ille fuit, ejus salubribus monitis eruditus non sc ad
sermonis habeatur expositor, libenter aperiam. detrahcndum velut improbus ingerat, sed ad corri-
Theodorus videlicet quidam saccrdos apud Con- *-'
gendum (juasi probus accedat ncc post dorsum ;
stantinopolitanam urbcm temporibus fuit Adriani fratris carncs invidentia; dentedecerpat, sed palam,
et Leonis Romanorum pontificum, vir valde mir;i- si quod a vero discrepat, affectu charitatis
potest,
bilis, fulei constantia, verum etiam
qui non solum emendet. Non enim m;ijorem gratiam consecutum
scienti;i' signorum |iolleret virtutibus
gratia et ;
invideo, sed grates auctori rependo, qui, ctsi non
duorum imperalium insigniumque coenobiorum, pcr ine, pcr quoscunque tamen Latinos, de die in
Studii scilicet et Saccudiorum, constitutus cst ab- dicni donis replet, quibus se Gr;cci ditatos esse
bas. Qui semper in aposlolicoe sedis communione magnopere gloriarentur. Tu lamen, obsecro, si hsec
persistens, hc-ereticorum na;nias et imperatorum translatio parva placet, eara legendam Ecclesise
vesaniam fidei constantia, etiam tormentis affcctus, trade, et pro nie Deo hanc legcnti saltem semel
mentis virtute repressit necnon et sancti Spiritus
; Kyric clcymii dicere jube. Salvc, pr;¥sul aniate
gratia plenus opuscula nonnulla composuit inter Deo. Sine marginc^ salve et memor esto fratris tui
quae et sermoneni hunc de B. Bartholomaeo satis Anastasii.
» Id est flne.
PR^FATINCULA.
BeatiBarthoIomseiapostolivenerabileomniumque D imo nutum, Lippareos mira-
divinae dispensationis
laudum solemni attoUendum corpus pr;econio, qua- biliter sit evectum unde hodierna so-
in insulam,
literde .\rnienia Indorum provincia post deccssum lemnitas celebratur, cujusdam Tlicodori reverendis-
Polimii regisatque pontificis, aliiiuantisclabcntibus simi sacerdotis veridica est relatione reseratum ;
annis per iniquorum atque infidelium pcrfidiam, habet enim sic hujusmodi narratio illius.
SERMO S. TIIEODORI.
Maximus quidem labor, et, ut addam, gloria est scd uKijori dcvolione martyr quisque debet attolli,
sanclorum laudes conte.\ere, virlutes pnedicare ;
in cujus beatificatione oinnis sermo non sufficit,
73) ANASTASII BIBLIOTIIECARII 732
Al veroet aposlolum irrpprehensibiliter coiiiiudare, A sera iinguam meam mulam, da milii materiara pra-
quanla», putas, esse pnterit eliam insirrnium magi- conia tu;e mai;nitu(linis enarrandi, non ut ipse pro-
slrorun) industria'. seiiieet (|uem spiritus ad con- ficias alii|uid, babcns inlrinsecus bealitudinum ple-
templationem laudibuset modulalis vncibus extulif.' nitudinem, sed ut (|niiiiuoin(idodeclarelur aniurcirca
Cujus enim sonus in omnem terram exivit, ut ver- te divinitus pnedestinatus, ul et ego pauperriiiius
borum virtute fines ordinaret orbis, oportet utique puer luus paternis orationibus fruar in laude cele-
ut et laus ejus ex aequo intelligatur et fideliter pro- britatis tuae. Non enim polerit sine participatione
feratur : et ad ha^c quis tam idoneus, quis sufficiens, illuminationis permanere, qui ad splendorem radii
([uis robustus ? Nuni|uidnani (juia nec 1'elrus, nec solis aecesserit vel pu|iillas erexerit.
Joannes est divinus Bartholonia'Us, idcirco paucio- Alius igitur apostolorum hic, alius vero alibi per-
ribus est sermonibus pra'dicandus. el quasi non sit cepit [lartem orbis in pnedicalione cognitionis Dei,
niulti praconii, minus aliquid elferendus '.' Aposto- etomnes universitatem sibi dispertientes praedica- ;
ium Christi audis ex toto, el non pertimescis eum tores Regisregum Christi constitutisunt:Cons<j(ufs
qui misit illum Testem veritatis sensu capis, et
"?
enim eos principcs sttper omnein tcrram {Psal.
non miraris eum (|ui esl diijne canendus? Ouin et XLiv, 17), Scriptura prnnuntiavit. Ki autem qui
si multorum unus erat, nulli tamen lamulorum f)ei B nunc celebri fiuKi iaudatnr sors et portio Armeni;e
minori laude comparandus. An quia cst divini duo- locus, qui est ab iLvilatb usque Gabaoth, et in mul-
denarii numeri niedius'?Estenim et bic duodenarii, tis gentibus et civitatibus est distributus. Iste ergo
in senario medielat', sicut in citharae harmonia si- cum mitteretur mystice verbum Dei annuntiare,
milis, aequum et ab utra^iue parte sonum divinae haec divinitus ;iudivit a Domino Vade, discipule, :
sermoein;itionis similem dans. At vero si volueris ad pra^dicanduni, exi ad piignam, capax esto peri-
ut in apostolieo ordine, sicut in annnali circulo culorum cnnsule figmeiito meo, cujus misertus :
uniuscujuscunque mensis, ex aequo utilis omiii- honio factus suni, et pio quo mortis dedecus elegi.
modis conferatur numerus, et propria alter alterius Ego paternum opus consummavi ;
primus veritatis
quantitate et qualitate suam habeat differentiam, testis factus sum vos quod necessarium est implele,
;
iion plane nobis is qui laudatur exiguus, sed et ni- et qu;e posl verba praedicationis meae mundo desunt,
missublimis virlute Spiritus apparebit, habens (piid ad simililudinem meani supplete. Imitare Magistrum
in ipsa supputatione mysticuni Dei verborum typum tuuin, ;emulare Dominum luum, ;eqna passione san-
secundum arithmeticam artem. Solusenim senarius guinem pro me pone, et carnem cruciatibus trade;
numerus a prima nionade perfectus partibus suis patere qu;cque sustinui prn te passus. Ostende in
complens ex his ipsis medietatem quidem suam C teipso manifeslas actiones characleris mei. Arma
(|u;e est tria, tertiam vero partem suam perficiens tibi sint beiiignit;is iii sudoribus, mansuetudo inter
ex duobus, sextam autem ex monade consummans. maledicos, palienli;i in hisqui le peremerint. Utovis
In quo vero numero hic apostolus, si secundum in medio luporum efficere, virtutibus armatus ad
evangelicum dinumeravimus catalogum. sextus re- bella acuere. Non resultavit apostolus; non dixit:
peritur. Porro et si secundura Acluum apostolorum Quomodo lupos nancisci poteritagnus unus decem
calalogum numeraverimus, septiinum pduenuis Bar- millia^Ouomodopra^cipietperegrinusprimiscivium.
tholom;eum,erit(iue ipseitcruin principium et vertox exsul (lucibus, regibusisquiunam pnssidet tunicam?
secund;e hexados. Ila ut hinc pnssimus ;irgumentari Sed ut fainuliis fidelis, Doiuinico acquiescens pr;i-
eum ad Petrum habere comparationem, duin ex cepto, pergil gaudens, nihil deferens secura, nisi
prima quidem hexade principium reputatur in Pe- tantumChristi pretiosum nomen proorani arraatura.
tro, ex secunda vero, quia summitas est eorum Itaque aggrediens verbo pr;edieationis provinciam
(lui post ipsum sunt, dinumenitur. principium sorle perci'pt;im, quaiila illic gesserit, (|uanta sub-
taxatur in BarthnbinKeo. Nota, dileitissiine, l'e- iens pcitulciil, se^iiiens serino depinget ;
quoruni
trus (locel naiiones ; sed et B^irtbolomaeus con- (luidein suiit (iu;ed;im secuiidum traditioncin aiiti-
sequenter pari:i investigat. Pelri speciosi pedes D quae relationis acta, (iu;edain vero secundum ratio-
bona evangelizanlis, sed et Barlbolomaei ;e(iue nem evangelicarum doclrinarum gesta consistunt.
jucundi sublimia de Deo loi|uentis. Petrus ope- Si enim lux mundi est juxta (luod Veritas discipulis
ratur prodigia niagiia, sed et B^irlliolonui^ns facit ait : Vns eslis lu.r winiili. profecto ea quae lucissniit
miracula valid;i. 1'elrus deorsum capile crucifigi- operatusest in hisqui in lenebris et umbra mortisse-
tur, sedediverso Batliolomaeus pienis pro Cbristo deb:int. Ktsisal lerneest,maniteslum est(|uia gentes
sustinens, post^iuam vivens excorialus est, capite irrationabiles veriUUis ratione saliens emundavit.
lilectitur. Ouoliiuot igilur Petrus agit, totidem opc- Et si operarius evangelice nominatusest, consequen-
ralur ct Bartliolonueiis. Ad qinid valct Petriis myste- teretagriculturam spiritualem perfecil quod eiiiin ;
ria c;(pesseiida, :i(l lut l!;irtb(d(iin;eus suHicit pene- amagistra \eritate coiiiinuniler omnibus dicitiir, el
tninda, ;equaliter exsc^iuitiir divini verbi nilioncm, per singulas personas ratiduabiliter accipiendum
aequ:iliter fundat Ecclesiam, iciiua lance habuil et est. Ilaque vide eum secunduin allegoriam ;iIi(]uaii(lo
caetera divina charismata. quidem non lerram arare bobus trabenlibus ferrum,
Veni ergo placatus, esto ferax verbi, o beate, re- sed linguaearatro rationabilia rura sulcantem, jugo
733 COLLECTANEA. — SERM. S. THEOn. STUniT. nF S. nARTIIOLOM. 7M
viilclliTt romtomplatiouis t't actionis, nee seminan- A dcm sepultus. Qui viilfliccl nloriosus rKldium pa-
tem alii|ui(l (Irllucntium et coiTuptibilium, scd fidci tronus, etiam post obitum apparuit magniis Dei
vcrhuminproluiKhnncordis rccondcntcm ^arniiiando praMlicator. Non enim vcl posl(|uam migravit cx lioc
vcri) plantaiitcm paradisds ct vincas Domini, illos mniido neglexitiiccisorcs; scd ut pastiir l)iiiuis(|uan-
sciliccl (|ui jam rcccplionc vcrbi ad mcliora iiicro- tiiin tcmporis erat. invitabat miracnlis pcrditns, ei
mcnlum lcccrunt, et ab ineuiitc lelalc per singula prodigiis admittehat aversos. Sed bcslialem mcm-
tempora fructus multiplices edidcrunt; alifjuando tem et Inhumanuin cor nil erat quod compesce-
autem medicinaliteroxhibita siniiulis passionum re- ret, nil quod retraheret usquequo In profunda ma-
media conrerentcm. lornm deciderent. Qiiid ergo de ca'tcro faciiint?
Verum cunidcm nosse vclis c;ecos ocnlos illuini- Insaniiint coiitra sacruin illnd cnrpus ; furunt contra
nanteni, leprdsos mundaiitem, febres expellentcm, divcrsas jugiler pra'staiitcm sanitatcs sacri corporis
claudis vadere, surdis audire praebentem, atque re- arcam. Respuunt remedium aegroti ; orbi nianum
liquorum lauiruorum niultiniodasexpellendospccies, ducenteiu, c;ieci lucis datorem, naufragi gubcrna-
duplici sanitate naturie propriie lani;uidos restituen- torem, morte aftecti vivificatorem. Et hoc quomo-
tera et certe pastoralcm moreiu snscipientem, et se- do •?
Projiciunt iii pclagus ipsam, (|ua sacrum tcge-
mitas, neo perticicnte, deducentem, revocantem,B batur corpiis, lapidcam arcam, ul in profundum
pugnantem, propelleiitem hestias hKreseos, da-mo- pcnitus demersa ultcrins non comparcret tanrinain
numque phalangcs : imperfecta riftare manu, edu- eis tantus apostolus nulla pra;stiterit beneficia. In-
care crescentcs iu state Christi, spinas intelligibiles vidorum etenim vitium hujusmodl est, ut voluntaria
evellere, vel silvas impactas secare. .sepes dogma- perditione sua nec aliarum sahitem patiantur.
fieri
licas circumponere, et (]uid(iuid corum deesse con- Sed is qui per David longe ante clamavit In mnri :
stiterit (juk opp'irtune sunt se(]uenda, facile prani- vige tux, et semits: tuse in uquis 7riultis : ct vestiijin tua
dere. Ipse autem wdilicator et architectus tfdilicii non cognosccntur fPsal. lxxvi. 20j : et hic tumidura
ac fabricationis non manufactae, templorura videlicet mare meabile et pervium lapideae arcae praebuit. Et
Domini, (]uae per s|)iritum et veritatem eonstruun- Petrus magnus clamantc ad eura Christo in marl
tur, ac perflciuntnr in populum acceptabilcm, se- ambulasse dignoscitur. Quod et divinus Bartholo-
ctatorem bonoruin operum. Intuere mecum. o ho- m;eus similiter arc;e corpus snum gcst;inti gradiens
mo, civitates et habitacula, qua' olim populus contrafluctnsexhibuit.Omiraculum divinum oopus !
seductus infidelitate possedit, nequiter turrim po- magnificura Motaestenim iinpetu ipsaarcade regio-
!
nens, in Dei cognitione, et adveisariorum insidias ne Armeni;e, cum i(uatuor aliorum martyrum arcis,
facile dimissas, compos florentes, vineas condensi- C qua» similiter dnm signa operarentur cura ea in ma-
tate pullulantes, hortos odorem dantes, ffgrotantes re fuerant projectae, et per tantum siiatium maris
omni languorc et or.ini infirmitate sanitati pristinse quatunr bis ambulantibus et pr;i?cedentibus, etobse-
reformatos; qus talia sunt, ut ita quis dicat, pri- quium a|)ostoIo quodammodo facienlibus venerunt
ma spolia et exuvia\ Tanti agonis labores et in insulam qu;e vocatur
in ulteriorcs partcs Sicili;r, in
fame ei In siti, In frigore et nudltate. in contume- Lipparis, facta revelatione ad sanctissimum .\gatho-
liis et opprobriis, in carceribuset vlnculis, in per- nem qui illic erat episcopusHostensis. Quis audivit
secutionibus et adductionibus de loco in locuni, tantnm irodiginm qnis didicit tam magniticum
"?
acriorem afllictionem et tribulationis augmentura bor. Salva me, et populosa ero; nomine fungar et
proficere crediderunt? Pai)se, crudelitatem ! fe- ubique personabo. Sl alii te magnum c(]ell luminare
ralcm insaniam ! Quales mercedes Creatori obtule- comtempserunt et repulerunt, sed ego splendorera
runt, qui visum, quiauditum receperant pro ho- ! tuum dcsidero hactenus tristis ct miBsta. Si alii
nore inhonorantiam, pro henedictione maledictio- mensa vivorum eIoi(uiorum tuorum, potiti sunt, scd
nem, pro rtquiescibili mortem
vita araarissslraam ! ego reliquiarum tuarum, ut catellus, micas coUigere
Legitur etlam In gestis ejus antiquioribus el emen- gestio.
datloribus quod Lycaoniae verbum vits praedicavit. Post hffic quasi quosdam ministros suos, alium
Dchinc Indl;e evangelizans, ad ultimun in Armenia martyrum hic, alium vcro illic relinquens apostolus
-Majori, qu;ecjusdem est provincia', in .Vlbano ip- retrorsum, Papinum quidera dimisit in civitateSicl-
sius Armenise urbe i)ostquain multa et intolerabilia qu;T; dicitur .Mylas
Ii;e Lucianum vero destinavit
;
tormenta subiit, decoriatus ab impils in moduin fo- Messinam; reliiiuos autem duos in Calabritidem ter-
lii, capite plexus est; sleque demum a fldelibus Ibl- ram direxit": Gregorium quidem in civitatem quae
;
dicilur Columna ;Acatium autem iii civitatem <\ux A fulges in gloriiB inacessibilis splendore, in exul
vocalur Cale ;
quatenus unusquis(|ue eorum in una- tionis insatiabili jucunditate. Illinc nos, benignissi-
quaque civitate protector esset liahitatorum, qui me, intuearis; illincbenedicas te beatiflcantes:illinc
etiam usque hoilie splendent suffragiis suis. Ipse gloriflces te glorificantes ; illinc concordes orbem
praeterea velut quis rex domus |)roiiri;e requie poli- terrae pacatum. Sacerdotes justitia in sanctiiate in-
tus, profectus est ad civitalem ad (|uam coclilus vo- duantur ; rep:es bonis operibus in orthodoxia contra
cabatur, susceptus praeclarecummultisluminaribus, barbaros armentur ; monasticam vitam tenentes
odoribusatque h.mnis cunctis etiam, qui iilic ad- ; conversationem ;equalem angelorum ac sine dolo
eranl, ei obviam in exsultatione procedentibus. custodiant; viri mulieribuset rursum mulieres viris
De c.Ttero dum perventum essel ad urbem, non competentem legem couservent; palres oum filiis,
progrediebalur ann; qwidam enim summopere tra- prselatos cum subditis, dominos cum servis, mutuum
hebant, illa autem erat immobilis. Et cum esset po- dantes cum debitoribus venundantes cum omptori-
pulus in multa demenlatione, resumpsil t;indem gau- bus ; ca>teraque omnia benevolentis tu;p effectu ad
dium tristitia.quiaobtinuit quodpetierata Domino; ulilitatem reipublicae protege, et cuncta quse secun-
prope est enim Domiims invocantibus etim [Psal. dum beneplacitum Dei dirigi debcnt, patrocinio tuo
cxLiv, Super duas itaque vilulas castas as-
18). B defende et pnecipue alumnos decorala; Lippareos
:
sumpta, reposita ubi sacrum ejus templum protinus pastorem quo^iue ac gregem qui construxil sacrum
estlocatum ; facto etiam cum consummalione mira- templum tuum, et eum qui te, licel breviter, ex se
culo prsecipuo. Denique cum mons qui Vulcanus vo- laudare pnesumit in Christo Jesu Domino nostro,
catur, pene contiguus esset insulse, nocivus erat quem decet omnis gloria, honor et adoratio, cum
hisqui circum(|uaiiue morabantur. Tunc recessu in- omnipotente Patre, ac sanctissimo et viviflco Spi-
visibili molus est (luasi stadiis scptera circa mare ritu, nunc et semper et in sscula sajculoruni.
suspensus,itaut us(|uehodieappareatvidenlibus(iua- Amen.
si figuralio tractus fugientis ignis. Porro quot et Il;ec de Bartholom;oi laudibus ejusque mirabililer
quanta deinceps mirablliter operatus sit, aut mira advecto in Lipparim corpore Thcodorus, fania san-
faciens operetur hactenus circa eos qui a diversis ctitatishac sacerdutii dignitate conspicuus, fldore-
langoribus et iiiflrmitatilius obstricti ad ipsum fide latu explicuit. Qua vero deinceps occasione quove
confugiunt, nec nccfssarium csldicere ob prolixita- sit ordine dc eadem insula Lipparitana transvectum,
tem tractatus, nec inrredihileaudienti, cumpignusex cum ihidem usqueadannum octingentesimum oct.«-
uno habeataliorum exhibitiones mire gestorum. Sed vum ab incarnatione Domini noslri Jesu Christi le-
ave, beate beatorum, terque quaterque beite C quiesceret corpusejusdem beati apostoli, dereliqno
Barthoioma-e. .\ve. qui es Dei amator et imitalor, bo- dicendum est.
ni scilicet .Magislii ; ave, qui es divin;c liicis, splen- Supervenientes itaque Saraceni deprxdati sunt
dor sanct;E Hcclesi;e : ave qui es bene soiians orga- et depopulaverunt pra^dictam insulam, ei rumpen-
num spiritualis melodi;e; ave, artificiose rhetor ve- tes sepulcrum aposioli, disperserunt ossa ejus per
r;e sapientia; ;ave, qui es peritaecapturse piscatorra- diversa. Mox illis discedenlibus per visionem api a-
tionabiliumpisciuin;ave, qui esmultichori etdulcis rciis isdera apostolus Dei cuidam Graeco monacho
fiuctus palmes Christi vividse et patern;e cultur;e qui fuerat ecclesiae ipsius custos, ait illi : Surire,
vitis ; ave, digne meritis famule Domini universo- oolligeossa mea qua^dispersa sunt. Cui ille respoii-
rum ave merito desideral)ilis
; amice cceleslis sponsi dit Quare ossa tua colligere, aut ali(|uem tibi Ik;-
:
ave, quies sapienti;enuentiselmultiplicis potationis norem impendere debeamus. cum tu permiseris iios
aclumen spiritualis paradisi ; ave, quiesdivina vir- el populum istum a paganis deleri et nobis iie-
tule vulneratordiaboli, mundum suo latricinio viil- quaquam auxiliatus cs? At ille dixit ; Per loh'a
nerantis ; ave qui muitipliciter ;i|)paies nuiiido Lu- annorum curricula pro hoc populo Dominum de-
cifer Dei cognitionis. Gaudeas, diviiiitiis illustrata precatus sum, ac meis cum precibus unde nuni-
et ignea columiia oithodoxi;e: gaudeas, sol orbis D us^iue securi constiterunt, concessit omnipotens
terr;r, qui cuncta illuminas; gaudeas, os Dei sapien- Deus ; sed tiuia multiplicata sunt mala illius, cre-
tia; linguam habens ignitam ;
gaudeas, jugiter ema- vit|ue iniquitas nimis, non jam obtinere pro eo
nansfonssanit;itum;gaudeas, (hcinonumterrihilisin- valui ut amplius salvus persisteret, idcirco periit.
secutor ; gaudcas (|ui es multiplicitcr opliihilis hir- Tu surge t;iiitum et collige, ut dixi, ossa mea,
mositas Arnienia! ;
gaudiMs, (lui ab orieiite ad occi- eaiiue ut tihi pnecepero diligenter reconde. Cui ille
dentem per mare ambulasti gloriose gaude;is. i|ui ;
moiiachiis ait : Et «luomodo ea iiivenire potero,
es Lippareos salutabilis et muitimodis adorabilis qui nescio ubi dispersa sunt "? Dicit ei apostolus:
cli aposloli coriuis tulcrnnt, i't aliicrunt. Supcrve- mini octiii^cntcsiino nono, vicesimo (|uinto videlicei
nientes auteni Saraceni eircumilcdcrunt navim iilam dic meiisis Oetobris. Cujus prior ([uidem cx Indo-
in qua sanctum apostoli corpus duccbatur, ita ut rum parte transveclio in Lipparitanam insulam cc-
spes evadcndi ne(|uai|uani esset. Tune subito fact;c lcbraturdecima tertia dic mcnsis.lunii : (lininilioiiis
snnt dcnsissima' tcncl)ra' antc Saraccnorum naves, vero ejns lestiva cclcln-ilas colilur, priemissum ut
ita ut nescircnt i|uo pcrj^crcnt. Sici|ue liberata est est, nono Kalcndas Scptcinbris sicijuc lcr inann
;
nianu pro dextera utaris. Nam sic humana Reipu- p non mihi prsefationem, sed apologiam faciendi
blicK commissa secundum legem Dei gubernacula propositum exstitisse. Suscipe itaque, piissime im-
inoderaris, ut divina qufeque non deseras, sed pr?e- perator, Dionysium, ex Gretcia iterato volatu ve-
feias. Passionem sancti hieromartyris Dionysii nientcm, et i[ui gaudes eo Latino eloquio habito,
quondara Areopagits, postque Athenarum antisti- gaude etab .\chivo sermone dnnato.
tis, quam Romie legi cum puer essem, quamque a Sane([uianonnullibeatuin Dionysium-rrTepuYiov tvu
('onstantinopolitanis legatis audierain, secundum oucavou a Gra;cis appellari commemorant : notan-
jussionem vestram diu qussitam, tandemque in dum quod hunc bealus Joannes Chrysostomus
muximo coenobiorum Romsc sitorum repertam, TTETEivbv Tou oufavou id cst volucrcm ciili in ultimo
eliim inter diversos langores positus, arrepto in- sermonum describat. Quornmduorum nominumdif-
teipretandi certamine, Latino eIo([uio tradidi, quan- ferentiam, sacri Evangelioruin atque psalmorum
tum polui, auxiliante Deo, et si non ex toto verbum Gr;ece scriptorum, libri demonstrant: iiam iu altero
verbo, sensum tamen penitus hauriens. Cesset er- quidera Gra;ce irTepuYiov scriptum, codex Latinus
go jam quorumdam opinio, perhibentium non esse non akim, sed pinnaculum interpretari declarat. In
Areopagitam Dionysium eum, qui prope Parisiura sermone Romano trans-
altero vero toteiv^jv crebro
corpore ac viriutibus redolet : cuin hoc et Grieco- T-j latum, volucrem sonare designat. Ilujus autem pas-
rum quO([ue stylus, cum Latina lingua concordans, sionis textum beatus Methodius, ([ui a sede apo-
testetur et prsedicet, in qua profecto natus est, et stolica Constanlinopolim presbyter raissus, ejusdera
qua celsa scripta sua contexuisse probatur : prfeser- urbis tenuit pontificium, et ex tunc inter sanctosab
tim cum manifeste sciamus, praecipuos tractatores omnibus ob su.e confessionis et agonis certaraen ve-
Ecclesise, qui Latino stylo scripsere, quid dubium in raciter vencratur et colitur, edidit. pauca de multis
sancta Scriptura reperientes, mox ad Grsce exem- prsecedentibus scriptis excerpens. Dcus auteni pa-
plaria currere, et ad eorum sensum, protinus a se cis conterat Satanam sub pedibus vestris velociter,
omne nubilum ambiguitatis excludere. et qui dedit amplum in terris imperiura, tribuat in
Nec mirum, si quisquam doctorum erga plurima coelestibus ditissiraum regni prsemium.
occupatus, nec Gr;ecorum scripta rimatus, aliter- Actum mense Junio, indictione nona, anno pontifi-
senserit, cum ipse apostolus Petrus qusedam sic catus viri beatissimi domini nostri Joannis octavi
739 ANASTASII BIBLIOTIIECARII 7iO
papx quarto, mperii vero domini clementissirai A feclo solers experientia non ignorat. Quod eum non
Caroli semper Augusti primo egisse ob aliam causam cxislimo, nisi quia cum esset
humilis spiritu, non pra-sumpsit verbi proprietalem
EPISTOLA II.
deserere; ne aliquomodoa sensus verilate decide-
AD ELMDEM. ret. Unde factum est ut tanlum virum, qui per sc
(quia intima etardua qu;e(iue ulriusque philosophix
De Areopagiticis et Joannc Scoto corum intrrprete.
penetralia rimari proposuil; perplexus noslris intel-
(.\pud Usscrium, Vet. Epist. Hiberu. Syllogc.) lectibus videbatur, intracujusdam labyrinlhi diffici-
Inter cxtera studia qua; tam laudabilisactio quam lia irretiret, et in antris profundioribus invisibilio-
saluberriraa commonitio, quin etiam odorifera vo- rem quodam modo collocaret et quem interprelatu-:
lans opinio de virtutum ac niorum qnaiititate tuorum rum susceperal, adhuc redderet interpretandum.
(o dictator inclyte !) mortalium mentcs excitat, et ad Quapropter ipsemerito anxius, cu-pi sedulo qu;r-
effodiendum sapientia' hortatur velut tliesauros illud ; rere si forte reperiri quisquam
potuisset pr;eceptor
quoque non mediocriter est admirationestupendum, vel aliquod scriptum, quo enucleante, tantus Pater
quod non solum Latinos Patres, sed et Gra?oos ri nobis liquidius illuscesceret el quia jam perinter-
;
mari non cessas, et Romana lingua pollentcs Pelas- B pretis induslriam linguaenoslrsfuerat traditus, no-
garum facis rerum non experles. Tu quipjie facis, slris quoque patulis [«/., palulus^ redderetur perfe-
qui ad faciendum suscitas et hortaris : quia et nos ctius intellectibus : cum ecce repente paralheses sive
sa-pe magnam dnmum fecisse dicimur, non tamen scholia in eum {qnx Constanlinopoli positus vide-
manibus, sed affatibus. Beatus itaque Areopagita ram) ad nianus venere, quibus utcunque interpret;»-
Dionysius Atheniensis a'i)tistes (quem inter caetera tis, mihi aliquantulum magis emicuit, qua; videlicet
constat industiia lua, pncstantissime prinripum, in in marginibus interpretati codicis ejus, ut in Gra-co
Romaniim sermonem translatum) tantum est, ul ipse re|ieri,mox interpretata utcunque 'donec a docto
patentius nosti, ad inteliigendum diflicilis, quantuin melius interprelarentur) respondenlibussignisinter-
sermone sublimis imo quanlo diflicilia sunt intel-
: pres egosatis iinperitusapposui, veslncque glorios;e
lectu et alta mysteriis, quae ipse perscrutalus, su- sapientix polissimum fore miltenda non iraraerito
pernarevelanlegratia, didicit; et arcana Iheologise judicavi ; ut scilicet, qua> fuit alterius inierpretJitio-
(divlna se ducente manu) ingressus in sanctuarium nis hortatrix et auxiliatrix, sitetiam nostrxqualis-
Dei ablalo vclamine penetravit. cunque susceptrix et approbatrix. Ipsorum auteni
Mirandum igiturest, quia pietas tua nec talia in- scholiorum sive paratheseonqu»cunque in calcesuo
discussa reliquit. Sed hic licet in terra ambulal, '-'
sigiium vivifica? crucis habent a beato Maximo con
tanguam in coelis conversans ambit : ita ut, veluli fessore et monacho inventa narrantur; caetera vero
quidam (ut ita fateamur) angelus vel coelestis homo, sancti Joannis Scythopolitani episcopi esse feruntur,
Sancta sanctoruin ingredi contemplatione videaris, Sane ubi a verbis interprelis scholia ipsa dissentire
et adabdita etadyta divin:e ineffabilitatis, (luantuin vidi, ut lector quid de apposita dictione inlerpres
possibileest mortalibus, acutis spiritu:ilium oculo- senseril,quidscholioninsinuetindifliculleragnosc;iti
rum visibusaccessisse credaris. Miranduin est quo- et verba iiiterpretis scholio inseri, et qualiter ea
que quomodo vir ille barbarus (qui in flnibus mundi scholii compositor prsetulerit, innui.
posiius, quanto ab hominibus conversatione, tanto Sed et, sicubi opportunum fore conspexi, ex me
credipotuit alterius lingu;c dictione. longinquus) ta- quoque (quoniam esse aliter non potuit) paucissima
lia inieileclu capere in aliamque linguam transferre qu;e(lam. et qu;c facilius ab intelligente agnosci po-
valuerit. Joannem innuo Scoligenam viruin, (luem teraiit, interposui.
auditu comperi per omnia sanctum. Sed hoc opera- Prxterea notandum est quod, licet tantae glorix
tus eslille arlifexSpiritus, qui huncardentem pari- tantxque scientix siveantiquitatis isle sanclus Dio-
ter et loquentem fecit. Nisi enim ex gratia ipsius nysius fuerit. nunquam lamen aliipia opuscula euin
igne charitatisflagrasset, nequai|uam donuin liiiguis D edidisse (nisi fallor) iiu;rcunque orthodoxorum scri-
loquendi procul dubio suscepisset. Nain hunc in;i- pta tradilio prodit, priusquam Romaiii pontifices
gistra charitasdocuil, (juod ad multorum instructio- (videlicct Gregorius, Martinus, et .\gatho) dictoruin
nem et xdificationem patravit. ejus in menlionem fecerint, et ea
coiiscriplis suis
Verum et si ad mensuram datus est ei Sjiiritus, per hxc probabilia judicantes admiserint, Gregorius
ipse tamen, iiaternis doctrinis imbutus, (luantum scilicet in hoinilia capiluli Evangclii decentu:n ovi-
potuit fecit, et prodesse proxiinis ultra vires tenta- bus et dcie II draclimis; .Martinus in synodo sua
vit. Si quidem pr;eter ill;i (|u;c liiiiic hituissi' piob^iii- i|u;im K(im;e contia h;ercticos celebravit; et Agatho
tur, ex his qu;e sparsim a quibusdam de pr;edicti l'a- in eiiistola (luain ad sextam syiiodum deslinavit-
tris sermonibus el e|iistolis ante nos inlerpretata Undeego veram esse Grxcorum opinionera conjicio,
inveniuntur, plurimumutilitali subtraxit;quiatanto perhibentium librosejnsa prioribush;eriticisoccul-
studio verliuin de verbo elicere procuravil. quod tatos, donec loiigo posi tempore ex opusculis ejus
genus inter|iret;itiiinis (licel et ipse plerumiiue se- solns cudex (jui nunc h:ibetur, est Ronue reperlns,
•(uar) quantum illustres interpreles vitent, tua pro- cxterisque nunduin inventis, in Grxciam asportu-
. .
iiccGrxcus (iLiis(|u;iin, ncc adluu^ luitiiil iiivcnirc I.a- iil crcdiiniis, dnctus ikis iniscros ct valdc dcs(jlatos
Suadct autcm ad hoc ita crcdendum etiani illud. mcruil, (|uain cito reliquit. Vere lateor, expedicrat
quod neino probabilium tractatorum, siculcis moris ut S(d radios suos ahsconderct magis(|iiain illa os
est priorum dicta exccrpcndi, el suis opusculis vel oculos dividiirel, ((uos usi|uc ad punctum deces-
iiisereiidi scriptis ipsius utitur, aut horum cujus- sus sui ad diviiium ohsequium aperuit, et ad Eccle-
piam reminiscilur. Denique vir magnus et aposto- si;e profeclus intentos semper exliibuit. Veruin nnnc
lica' scdis [al., vitie] praccptor Conslanliuus » phi- congregalio omnis, quos ille vel pro diverso adulte-
losophus, (lui Koinam sub venerabilis niemori;e rii genere, vel pro aliis criininibns redarguit, ad
Adriano juniori papa veniens, 'sancti Clemeiitis lioc exarserunt, ut universa cjus opera dcstruere el
corpus sedi su;e restituil ((|ui(|ue toium codiceiii 3 cuncta scripta delere meditari non metuant. (Juorum
meinorali et mcmorandi: 1'atris memoriae comuien- conalus idcirco creditur ad ellectum venire, quia
daverat, et quantum ulilitatis medulla ejus habebat, iraperatoriscum his manus esse, falso ut credimus,
auditorilius coinmcndabat, solitus er.it dicere- dicilur. Ilffc crgo cunctis fratribus nuntiate, et in
OiKid si sanctiis, vidcliccl priores institutores uo- (|uibus prodesse posse confiditis, laborare pro domo
stros, (jiii lucrclicos (luosque vix el (luodam iiiodo Dei curate. Nam si tanti pontilicis acta cassantur,
cum fuste decollaverunt, Dionysium contigisset ha- vestra, ([ua^so, ubi parebunt'? Verum scio quia licet
bere; cum acutoillos gladio procul dubio trucidas- apud nos paucos, apud vos tamen reliquit sibi Do-
scnt -. innuens profecto hujusmodi dicto, quia quo- ininus plurimos qui non curvaverant genua ante
rnm os laboriosius et forle tardi'.'s ubstruxerunti Baal. Ilahemus autem prssulem Adrianum nomine,
quippe et iii-ii-
facilius et acutius sive velocius (6;u virum peromnia, quantum ad bouos mores pertiiict,
tiim obmutescere coegissent. At
signilicatet vcIoj:) valde slrenuum et industriura. De ([uoadluic ulrum
vero post pr;Elatorum sanctorum sedis aposlolic;e ecclesiastica negotia oninia, au partem curare velit,
pr;Esulum raemoriam, tam sanctae septima et octava ignoramus. Pendet auteraaninia ejusex anima avun-
synodus, quara Latini etGraeci doctores, non solum culi mei vestri vero Arsenii, quaravis idem eo quod
;
quia venerabilis bic Pater scripserit innuuiit, sed G iniraicitias niultas obeuntis [iKcsnlis pertulerit, ac
testiinonia exScripturis ejus frequenler assumunt per lioc iinperatori faveat, a studio ecclesiastic;e cor-
ut scilicel sensus suos etdicta tanti viri reddanl rectionis iiaululum refriguisset. Ouem cito, qu;eso,
aucloritatis pondere gravida, et cunctis mortalibus vestris sacris monitis rursus inflectite, ne diebus
approbanda pariter et sectanda. suis dum valet apud suum iraperatorera et suraraum
Deus oranipotens gloriam tuam a terrenis ad ccc- ponlificein Ecclesia Christi b , at maxime priraa.
leste regnum translerat quandoquo. T;ililer merear vestra de prosperitate semper gau-
Data vui Kal. Aprilis, indictione 8. derc.
EMBOLUM.
EPISTOLA III.
IXCIPIT
Pf.tro egregio episeopo sanctae Gavincnsis Eccle- A tus explevi, malens penesdoclos de inscientia reprc-
sisc, Anast.^sils summa; et apostolica; Ecclesia; bi- hendi, quam apud paternilalem tuam pro inobedien-
bliothecarius, apostolicam salutem. lia culpabilisexhiberi : prxsertim, cum sanctitastua
Post translatam a me ail pelitionem sanctitatistua; in amore martyrum non rusticitatem, qua
flagrans,
passionem pr;rci|)iii doctoris et niartyiis Pclri, et apostulos ante vocatione;n non caruisse manife-
Alexandrina; urbisepiscopi, inilii pr;v(i|)erc volnisli, stum esl, sid triuniplios edrnm, qui ex ipsa minus
quod passionem sanctnruin mille (luadriiiLiciiloruin urbana peiitia utruin(|iie sciri possunl, attendat, et
octoginta martyrum apud Grxcos habilam Latino ad venerationem mullorum cnucleatos habere desi-
traderem eloquio. Oui)d, considerata imperilia scien- deret. Bene valensdiutius in Domino paternitas lua
tiolae mea;, primum quidem hoc aggredi non pnesum- pro nobis orare dignetur !
ERCHEMBERTUS
CASSINENSIS MONACHUS.
Erchembertus, natione Langobardus, ut Leo B deGr;ecis reportatam, ()ua Bardorum imperiura sta-
Osliensis [n) refert, p:itre .Vdeigari:). 1'llano castro bilitum est.celebnindam sibisumerct. .Vniicis igitiir
comitatibusTeanensis, iil videlur, oriundus IJi], xKa- flagil:iiilibus, nthisturiam Langubardurum in ducatu
lendas Septembris ;inn(i >S8I, ibi a 1'aiidonulto Beneveiitaiio (legentium iiule ab orlu pr;ccipue(|ue a
cjusiiuesocils .Neapolilibiisc;iplus ct omnihus bonis teinpore Adelgisi priiicipis conderet, opus aggressus
a pucritia aci|uisitis exulus, :iti|ui', ul ipse scribit, est, et non soluin, ut niudeste pr;efatur /), .Marcuni
pedester ante eqUDrum c;iiiit;i usqiie ;iil urbem Ca- et Lucam evangelistas imitatns, magls qu:e miditu
puanam cxsul evectusest. Deimle C;ipu;e coinm ira- precepit, ((uain ((u;e ii^sevidit; sed temi)us eliam
tus et sancti Beneilicli regiil.im prufessus {';, in ili- suum (lescri()sit (7). Kecit id ()usteritalis ;id excin-
nere (</). a Monte Cussino Capu;iin iteruin a Gnecis ()lum, ct ex opere i[)So viruin justum ()iuin((uc, ():i-
captus et cum sociis, quus inter i)r;ecept(jrem com- tri;c ainantissimuin. miserias ejus dissidio (irinci-
memorat, male habitus; deinde vcro per Neaiiulim pum oitas ex intimu curde lugentcm, tum glori;e
Capuam reversus ibii(ue celKe culibfn saiicti Bene- ejus picis ct securit;ttisstndiosissimum agiioscal(A\
dicti pr;cpositns est. .\niiu sei|ueiiti, cnm .Vtennlfus Substilit iii historia anni WJ; furlasse morle pr;e-
possessiones sancli HcnciliL-li inlr:! nrbem l/ipuanam vcntns, cuin sc res Widoniset Berengarii addilurum
sitas fratribus exsiilantibus aufcrri pr.eccpisscl, ab in liiii' uperis pruinisissct (1).
.Vn^clariu alib;ite C.;issinensi et episixipu liuinam ad I.ilier acuini)liiriliiiss;eculorum x, xi etxii inenii-
Stepli;inum V papam inissus est, a ijnu liciiedictioiiem tis scriptorilius in siibsidium vucatus, in unolantum
fratribus privileginm ((iMinbli sui etlitterasad Ate- codice Salerni circa annnm I.JOO exarato, ad
iiulfum exhurlaturias atuilit. (Juibiis inonasteriopus- no.stra us((iie tempor;i dcvenit. .\sservatHr isle (I) in
q bibliollieca Vatic:iiia n. .lOOI signatus, et verus oiii-
sessiones reddi impctr^vit. sed irain .Vteiiulli iiicur-
rit atque cella ab ;ibl);ile tradita vi privatns esl >). ninml;im codicuin recenliornin ((ualcs Rom;t et iii
Licct autein iici' ;ili;i .Vtenulfi facta apprub^ircl, sed inferiori It;ili;i cxsl;iiit, ((uain eililiuuum fons agiio-
dominandi h;ibt'iuru|iie cupidit;itein el severum ejus scitur. .Nain ;intcqn:iin Romain alTcrretur, aniio I.JOO
in liliussaiicti Beiicdicti iinperiiim ;ililiurrerel, t;in- a .Marinu Freccia excciitiis est, cujus deiiule exein-
tus tameii p^itria' et geiitis amor Isrclieinbcrtum te- ()l;ir complures viri litter.iti exsciipserunt (./). Est
nuil, ut victoriam ail saiictuni Cartiu:n ab Ateuolfo membraiiaceus in -i", litlera Langobardica cxaralus.
cx iirioriliiis capitiliiis ct locls cx fj-clicmlicrtn dc- ^riiii, opc lcctiiiniiin nonniilhiruin i^odicis \'atic;uii
rivalisdiviiiari licct, taiitiiiii rcccdit, iit rcli^iiiis pra^- ;ih lliilstcnid siihiniiiistratiiruin correcla, iii llistoria
lcrca siilisidiis iiti iipdrliicrit. .Vdliiliiiimiis i^itiir : lirincipiim L;iiii,'dh:irddruiii, \c;ipdli |(J'i..{, tdin. I
;
;f) Cliroiiicoii Salcniit iiniin, (|iiiul iii cudoin codicc uikU^ a Hurin;iiiiid iii Tlics;iiird I.V, 1'. I, Lcc;irdo
exstat, scd codcm iiindo dcpravatiim cst. 'i) Lcoiiis .SS. [. Muratorio SS. II.
4".), 2:{7, et 1'ratilld 1. Ki
Ostieiisis libriim i, ciijiis capitiliiis 9-'i7, iiostri ca- s(i([., itcrum exprcssa at(|uc iu .SS. Ciallicis Boii-
nlta ->, :!, y, II, II, Ki, 17, I'.», ii), :>:{, 21), :j:{. .{.i, (lucti tdin. V, 324, VI, 20:1, VII, l.i:), excerpt;i est.
37, :{;), 44, i(i-4S, (il, (i.'), (i(i, (i9 (^xscripta lialicutiir. .\(lii(it:ili(incs cditdriim aiitiM-ioriim, pr;ecipue l'r;i—
5).Ioaiiiiis Cliroiiicoii saiicli Vincciitii ad \ iiltiiriiiini, tilli, pauc;is taiituiii scrvandas duxiinus. Lxc,crpl;i
undc aiiti(|ua capitiim 4, 20, 29, 32-3(), 38, 3'J lectio cx Gestis HdnKiiioriiin iioiililicum de rcgibus Liut-
haud raro agnoscitiir. prando, llilprando, Katchisn, Aistulfii et Desiderio,
cum sorihendi ralioiiem,
(Jiiihus intcrsc cnllatis, t> auctoritatc c;ipitis f^rchcmperti pcrpcram invo- I
disseiicio (dissensiol, scitus (silus), ahscente (ah- in assumitur (absuiiiitur) d oinittitur in animaver- ;
sente), procintu (procinctul, selus (scelus), silicet, tat, aiuvandum (|uemamodum ; cominutuntur s et x
defuiito. cunti ; littmiiii h intrnluin oinittit in aut inestreiiiit:is, iu.vta, iuxit (iussit) ecitare (haesitare)
(haud), yenis, ystori;i, ausi (hausi), alitus, exalave- jih (f) c( V in Vari (1'hari) o et a. in Longohardi, ;
rat, v(!;itnr (vehatiir), tr;icns (trahens), arvitjit iii i et e in declcvis et congemcscit i et g in agehat ;
(is), /lovile, /lonestatus uhi et nos id servaviinus. ; in .Vgustus. Scribitur etiam .•iemel frebis pro febris.
Prseteira b ct v cominutantiir in i,'alhus (balbus), Vari Sed binnia ea haud constanter.
a Pannonia Italiam transmigravcrint rcgnumque dignum ac laud ibile reppcritur quod veraci valeat
susceperint. Paulus, vir valdc peritus, compendiosa stilo exarari, idcirco non regnum = eorum, set exci-
licet brevitate set prudenti composuit ralione, ex- dium, non felicitatcm, set miseriam, non trium-
tendens nichilominus a Gammara et duobus liberis phum s set perniciem, non quemadmodum profece-
,
ejus hystoriam Katchis pene usque regnum. In his rint, set qualiter defeeerint? non quomodo alios ,
autem non frustra exclusit letas loquendi », quij- superaverint, set quomodo superati ab illis ac de-
niam in eis Langohardorum desiit regnum mos ; victi fuerint, ex intimo corde ducens alta suspiria,
etcnim hystoriographi doctoris est, maxime de sua ad posteritatis exemplum succincto licet et inerti
NOT.E.
Id est, non sine causa atas provecta Paulum a
•'i
haud video. Igituralia ratione explicanda sunt; Er-
finienda Ilistoria prohibuit. chembertiis iricitse a complurihus compulsum esse,
bSeiiuentia interpretes vexarunt. Peregrinus et ut Historiam Langobardorum in ducatu Beneventi
Pratillus intelligunt, Erchembertum ab « Algelgiso » degentium inde ab ortu principatus, pr;ecipueque
Langdbardo, quem euindem fortassc qui cap. 68 air.Vdelgiso principe, scriheret. Ouod ita esse, opus
occurrit fuisse crcdunt, excitatum historiam scri- ipsum ilidicat incipit eniin ab Arichis duce et inde ;
2. > Igitur captaac subjuiiat;! Cario Italia (771, honorem Domini Salvatoris conslruxit, et monaste-
Pipinum filium suum illuc 2 regemconsliluit, cum- rium pueliaruni instiluit, atque ditioni sanctissimi
que illo stipatus innumerabili exercituum agmine Vincentii martyris subdidit.
crebrius Beneventum adiit capessendam. (781.) Quo 4. Defuncto dehinc .Vrichiso, consilio habito
tempore Arichis. generjam fati Desiderii, vir Chri- Benevenl;inorum magnates l^ legatos ad Karluni
stianissimus et valde illustris at(|ue in rebus belli- de.stinarunt mullis eum llagitantes precibus, ut jam
cis strenuissimus, Benevcntum ducatum regebat. fatum Grimoalduni quem a genitore obsidem jam
Qui audiens eos super se adventare, Neapolitis ((ui a pridem i'' susceperat sibi praeesse concedere digna-
Langobardis diutina oppressione fatigali eranl pa- relur.Quorum petitionibus rex annuens illic conti-
cem cessit, eis(|iie diaria » in Liburia 3 b ct Cimi- nuo pnedictum contulitvirum, simulque jusregendi
terio = per incolas sancita* dispensione misericor- principatus largitus est, set prius eum sacramento
dia! vice distribuit, titubans, ul conici valet, ne
ab hujiismodi Langobardorum mentum ton-
viiixit. ut
eorum versutiis Franci aditum introeundi Beneven B (leri faceret, cartas vero nummos(|ue sui nominis
tum repperirenl. (787.) Super Benevenlum autem characteribus superscribi semper juberel i". Accepta
Gallico exercitu perveniente '•>
prsdictus Arichis deni(iue licentia repedandi a Beneventi civibus magno
viribusquibusvaluitprimofortiterrestilit,postremo cum gaudio exceptus est. In suos 's aureos ejusque
auteni, acriler pr.i liantibus univeisa ad instar lo- nomiiie ali(|uandiu figurari placuit, schedas vero
cusUirura radice tenus corrodentibus, magiscivium siiiiiliter ali(|uanto jussit exarari leiu|iore, reli(|ua
saluti quam liberorum affectibus consulens, genii- autem pro iiichilo duvitobservanda mox rebellionis ;
nas6 soboles vioe pigneris jam dicto tradidit C;c- jurgium initiavit.
sari, hoc est Grimoaldum el .Ulelchisam, simulque o. Ilac etiam tempestate idem Grimoalt neptem
cunctum thesaurum suum ex quibus Adelchisa ; Augusti Achivorum in conjugium sumpsit, nomiiie
i''
el Nuceriam'^ urbein muiiilissimam et prscelsam in ^ bello repudii, ad projirios lares eara vi transvexit.
modum tutissimi castri idem .Vrichis opere mirilico Hoc quidem callide licet egerit, efferitatem lamen
exstruxit '"
,
que ^'^ propter mare contiguuni, quod supradictarum barbararum gentium sedare miaime
salum appellatur, et ob rivum qui dicilur Lirinus e quivit; nam tellurcsTeatensiuraeturbesadominio^o
ex duobus corruptum vocabulis Salernum appella- " Beneventanorum lunc subtr;tct;e sunt usque in pra*-
tur 'i,esset scilicet fulurum pr;csidium priiicipibus sens, nec non et Nuceria; urbs tunc capta esl, sel
superadventanle exercitu Beneventum. |llii^i-Ari- celeriter a fato Grimoaldo aciiuisita est (80i), appre-
chis primus Beneventi iirincipem seappcllari jiissit, henso in ea Guinichiso duce Spolitensium cum om-
cum usque ad istum qui Benevento pr;efuerant du- nibus bellatoribus inibi repertis.
ces appellarentur ; nam et ab episcopis ungi se fecit, 6. Frequenter autem Karlus cum cunctis liberis,
etcoronam sibi imposuil, atque in suis cartis scri- : quos jam reges constitueral, et cura iramenso belhi-
2)tum in sacratisainw nostro palatio, in linem scribi torum agmiiie Beneventum pr;eliaturus aggreditur;
praicepit.] Infra Beneventi a^item ma'iiia templum sel, Dco (lei'ertaiile pro nobis, sub cujusadhuc regi-
Domino opulentissimum ac decentissimum coiulidit, mine fuvebamur, innumerabilibus de suis peste per-
quod Graico vocabulo Agian Sophian, id est sanctam ditis, cum paucis nonnun^iuam inglorius reverleba-
sapientiara, nominavil ditatumque amplissimis ;
D lur. Unde factum est, ul Pipino regnante in TiciiK
prsdiis et variis opibus sanctimoiiialium u cuiiio- et Grimoaldo pr;esidente in Benevento, frequentis-
VARl.E LECTIONES.
1 capitum divisioncm Codcx antc caput II haud agnoscit. lia aut illis 1. habcrc vidctur : illic 2. ^ I|- '^
liguria c. c^ui cotistantcr liguria scriliit. dccst \. nuinu 2. i ila i (1. \i) ; gemina c-
s;incita : : c. S>
•">
7 su c. tuit 2.
: : * a quo f. 'J
mel c. ^'j ita
1 scripsissc vidctur ; munivit et nova fabrica
: : reparavit,
qua!Civitas2. '
corruct :: c. H ita 1 ?; appellatura, (juam civilateiu sic idein princeps forlilicavit ut 2.
'^ Ilic us(jitc praicepit cx 4. (1.9., (/ui ca cx Hi rchcmprrlo latnlnt, adsuiitla, iii titditc dcsunt. '^ ita 4.
;
pridiec. '^ juberet muros Salerni .\chercnti;c el Consi;e funditus everteret Accepla. cdd. cx 3. '8 suo c.
i'J acivorum c. 20 Ua 2. dominis 1 '?
NOT.E
• Pensiones. Nocera.
^
tabat enm; tirimoalt vero ct civitatibus muiiilis et roruin peremplorum gladiis, insequebantur illos, di-
econlra Grimoalt asserebat steret. Clausis tantum obseratisque foribus, qui re-
Liber ctingcnds snni natii.s utcoqde parcnte," manserant infra muros se tutaverunt. Keverso igitur
Senipcr cro libcr, crcclo, tuente Deo ! Grimoaldoad castra cum suo exercitu incolume, al-
7. (807.) Et hoc quidem ita de hac luce subtraeto, ^ ^^^"^ '''e 1""" fot'g''^ sumpto et pro interemptis aflini-
Griiuoalt alter suscepit jura Beneventi tuenda, the- bus, jara dictus perfuga du.x dedit in exeniuin octo
saurarius' videlicet divae memori;eGrimoaldi prio- milia aureos supradieto principi, et memoratum
ris,viniuoque sat mitisetadeo suavis, ut iion solum Dauferium ad pristinain reduxit gratiani. Statim de-
cum Gallis, vernm etiain cum universis circuniqua- niiiue ob solitara misericordiara pnedicto virodona-
que gentibus constitutis pacis inieril fijcdus, et Nea- tionem de rebus suis prscepto flrmavit, gratiam vero
politis supra memoratis gratiam paceraque dona- farailiaritateniqne priraam non denegavit. Interea
vit (808). Set quia antiquus hostis seraper invidet pa- Radechis coraes Consinus, Sico Agerentinus castel-
catis et piis viris, atque bella et discordiie semina deus,quem Grimoalt dudum proselitura receperat ''
in eis serere molitur, Danferium qnendam, virura honoribns plurimis deferens, subdolo insurgentes in
spectabilem, susartis malicie ignivit, et cum non- eum, cum jara extremura spiritum traheret, gladio
perpontem proficisceretur
iuitinereinsidiis, utdura chis Siconem loco illius principera subrogavit. Ipse
fluctibus *'
mariiiis iramergeretur, esset beluis in Benedictisuftragia, catenaque cervice tenusvinctus,
pastum. Set revelante sibi occultorum cognitore ejus coenobium Christo inilitaturus adiit, se reum
Deo, suis ad se accersitis, jam dictum incolumis quoque impium, se male egisse ac cru-
claraitans et
pertransiit pontera , eos autcm,qui suLCsalutishostis deliter vociferans, sicque monachiura scema '-O su-
fuerant,cepit et vinculis injecit.:8l6.)Dauferius vero mens, in tanta se districtione corporis animique co-
quia tunc non aderat illic, hoc agnito, fugara arri- ram oculis internis arbitris in eodem monasterio
puit et Neapolitis susceptus est. coartivit, ut nulli scrupulum adsit omniura facino-
8. Quo comperto, Grimoalt non segniter cgit, set ruin suornra venianiadipisci raeruisse. Circuibat ille
confestira iter Neapolira agreditur, exercitumque post sspediabolus girans septa sacri monasterii, el voce
se accelerare jubet. At ubi juxta memoratam perap- perspicuaetraultisaudientibusclamitabatinquiens:
plicuit 'c urbera'? ,
juventutis populusejusdem civi- Heu, Bcncdictc, milii ! Cur me undique rodis? Inique
tatis arrais evectus, obvius illi audacter eminus Me prius hinc pulso, nunc nica aicmbca lucras I
exivit in praelium; quod ille ut intellexit, protinus Suscepto itaqueSico principatu, fosdus
10. (818.)
ilinera eorum revertendi prius irretire molitus est, cura Francis innovavit, Beneventanos bestiali effe-
et itademum in eos insurgere voluit. Tantara deni- D ritate persequitur, atque sesuperstite fllium suum,
quehostium stragera coepto bello mari terraque fecit, Sicardum nomine, heredem principatu efi^ecit, virum
ut fretum adjacensvix per septem et eoampliusdies satis lubricum, inquietum et petulantem n animi- ,
cruore occisorum purgaretur ; in terra vero tumuli que elatione tumiduin. (821.) Per idem tempus Xea-
nunc usiiue interfectorum conspiciuntur cadaverum. politis, quorum superius raentionem feci, bellura a
et ut ab eisdera incolis referentibus compertus sum Sicone '- creberriraura motum est, et civitate valide
VARIiE LECTIONTS.
1 comutiones c. 2 ita emendavi ; fultorum c. 3 Agebat e. 4 regis I. 5 thesarius e. 6 fpuctibus c.
* peramplicuit ^ 'O senia
c. II. continuo multe i. 2. 8 ('. e. pi-oditores; ppitori c. 9 ('.
c. inquiunt. c.
11 petulante e. 12 sicione c.
NOT.E.
a Id est declives. c Id est, circuracirca applicuit.
b Yietri prope Salernum. "J
Id est advenani.
751 i:UC!lEMBl-KTI CASSINENSIS MONACUI /oi
obsessa tellure ponloque ac forliter jaculis el scor- A autem idem vir in mundanis rebus prudens, el ni-
pionibus oppugnala, pene capta esset, si defuisset mium versutus, et ultra quam credi potest callidus;
ingenium. Nam juxta ora niaris muro ' arictibus et adeo enim circumvenit pra^stigiissuisfallacibiissu-
machinisfunditiiscliso, jamcumcatcrvalim pnpulus pradiclum virum, ut illo absente et dissentiente
''
libcris, magnopere eum callida arte exflagitans per germanum suum, Siconolfum nomine, gratis perpc-
nuncios misit • ita : Tiia est wbs cum univcrsis qux tuo dampnaret exilio (834), cunctosque Bcneven-
infra se retinet ; ptaceat ergo pietati tux, ne inter lanae gentis proceres aut custodiis aut morti indidc-
pra-dnm detur ; crastina autem die cum trofwo victo- ril; ad hoc nimirum tendcns, ut dum relictus ac
rix gloriosissime ingredere, possessurus 3 nos omnin- dcslitutur, solacio csset optimatum, citra suam suo-
que nostra Ilis ergo suggestionibus fuicm accimio-
'.
runii|ucsanguinisctTusioncmfacillimcinterimerctur.
dans, diem sustinuil venturum. Subscquenti vero Qiiamobrera et Maionem cognatum suum londer'
i-ivilatem arma bellica suscipiens, contra eum se B ct forlissimum roborc, laquco suspcndi fccit. Tunc-
crexitingenti ccrtamine. Opprcssi igitur duriusa ge- que factum cst ingcns pcrjuriuin in Benevcnto, cx
nitore ct filio per sedecim continuos annos cives quo conicitur iram Dci primumTore jirovocatam ad
prfffalae urbis, cum jam ad extremitatem maximam perdcndam terram.
pervenisset, ad Francorum secontulere pra-sidium. 13. Talia eo tractante, divina actum est dispensa-
His denique diebus praeerat illis ca^sar Lodoguicus tionc, utdum alium innocenter conareturextingue-
cognomeiito Almus, lilius Karli supcrioris augusti, rc, pra'venicntem iiilcrim langorem ipse cnelitus
qui Lutharium natum suum consortem dum rcgni si)iritu paritcr et carnc pcrculsus intcrierit. Priu*"
asciret, ab eo una cum socia sua captus ac custo- cnim quamobiret, ut cumulussu;p perditionisjustius
dis & mancipatus est, set ab optimatibus suis f' augerctur, pro amore pecunia> specUibilem et Deo
ereptus, ad pristinam sublimatus est gloriam qui- ; dignum virum sanctitateconspicuum, Deus dedit no-
busaniteiitibus, obsidio ab illis aliquandiu suble- minc, beatissirni Bcnedicti vicarium ''
, a pastorali '^
H.Circa b;rc tempora gcns Agarenorum a liaby- (|uam congrua raiione deposuil ac custodia" manii-
lonia et Africa ad instar examinis apum manu cum p;ivit; cujusquc nunc usque cineres, 'j quo rccul);it
effectus est, atque ab hoc Francorum divisum cst vcl Adelferio i'' nomine, Sicardus supradictus prin-
regnum, quoniam Lulharius Aquensem ct It:ilicum, ceps gladio |)erimitiir; Deo juste retribuenle, (pii
Lodoguicus autem B;ijoarium, Karlus vero, ex alia plcruinquc rcddit iiiiquitatem patris in filioscarncm
ortus genitrice, Aquitaneum regebat imperium. soluminodo fcriens ulciscitur; ut quia Sico, genitor
12. (833.) Sed ut retro vertam sermonem, mortuo suus, (Irimoaldum, scniorem suum, indebite oc.cide-
Sicone, Sicardus monarchiam solum optinuit, (lui rct, ulcisccnle Deo, filius illiusa suhditis interficere-
jam cum p;itrc sa^pius mcninralo pcr ali(|iifit fclicit(>r tur. V.l islo lioc modo (h^ccdcnlc, pcrcussor noii diu
impcraverat ;iniios;c(Kpitiiuc pnpulum sibi commls- D hctaliis cst. N:im parvo post tcmporc aSicone iinllio.
sum ex levitate animi beluina voiacilatc iiiscqui ac cognoincnto Albo, pr;cdictus liomicida cxlinctus est,
crudeliter lani;ire. Inter haec, ut Asverus Aman, ita scilicet ut juxta verbura Domini, qui gladio corpus
KofridunKiuendam, lilium Dau-
iste pra>lulil c;clcris proximi Inuisvcrbcravit, justovaldcjudicio talioncm,
ferii cognomento rrophct;e, cujus coiisilii sub vcr- lioc csl similcm ultioncm i" , in sc ipso cxpertulil.
sione mulla sacrilega ac blasima » patrabat. Tuit 11-. Decedeale ituque Sikardo ab hac luce corpo-
\AinJE LECTIONES.
posscsuros acustodie r. r, ab
timatibus c. ' heredes
' muros c. 2 sit c. 3 1. •isolidac. f>
I.
** blasmia i bhisma 2, ' supraditum c i'iiiiiuam 2. " monimcntiim I. '' afl^crre audcrct 2.
i:i ;ipostorali ', n scculaiis I 'quosf. ir, ;ulcli'eri() noininc nnminc c. '"ulcicioncm c.
NOT.F.
" Abbatcm. <^
Anni cmbolismalis, 380 dies cxccdenlis.
•i
1'
Id est abbalcin Moiitis Casiiii. Id esl curtes.
;; .
n':i, lla(i('li;isiis |ii'iiicip:itiis rosimcn suscepit, the- Aaliis iii m:ilum, siihtiliiis ((iiiti'in|il:iiilrs mimitinnem
s;uirariiis i
pnpfati omnis nt
vii'i, in ciijiis electinnc oci, ir.t(!inpest;( iKictisC.hristicnlis i|ui('sceiitilms per
it;i (licam Benevenli provincia consensit, vir untem ahdita luc:i peiictr;iiit urbem, populuiU(|ue iusoiitem
blandus ac bonis moribus pollens. (8iO.) At ubi is- partim gladiistrucidarunt, parlim captivitati » indi-
(lemprimatuin pi-oineruit, Siconoifiis, (]uem siiperius deruiit. Supradictuin vero proditorem genlis et pa-
exiilciii pr.cmisi, a custoilia carceris elapsus fui;ere tii;r, v;iriis innltis(|ue suppliciis debachantcs, \)0-
latibulnm cirpit. et :il) Ursii, coinite Cousiiio cof;ua. stremo, ut vere digiium fuit. m;iriiiis suftillarunt
teiniiore liberi Dauferil Balbi - videlicet Romoalt, nullatenus evellere (|uibat, ccepit tamcn (luasi fami-
Arichis et Grimoalt, nec non el Guaiferius, Bene- liares ainicos excolere et ad suum adjutorium sen-
primum castrum Cananense 9
vciiti mu'nia relin((uentes. Salernum invasere, Sico- sim provocare ; ac
niilfuini|nc '(|uo hitcbram fovebat repertiiin, sciiin- uiia cum Ursofilio suoillis destiiuivit oppu(;iiandum.
rem sihi uiuiiiimitcr coiistitucrunt factaque tunc ; Confestim igitur iutimatur hoc Siconolfo perstatim ;
talis (lissensio, ([ualis luiniiuam fuit iii Beneventiim mora seposita eos debellaturus properavit, atciue
ex eo (luo Langobardi in ea ingressi sunt. Ante ad- super eos audacter Irruens, cunctos (jui fugere ne-
ventum ita([ue Siconolfi in Salernum missus est ^ quiverant armis stravit, tantoque victoriae positus
Adelmariusa supr;iilicto Radelgiso principe, utfllios est trophaeo, ut exinnumerabili "5 acie paganorum
Daiifcrii ad su:iin lidclitatcm converteret ; ([ui illuc vix pauci eUipsi essent, qui urbe residuis casum "
abiens, astu doloso priucipem deseruit et se illis pereuntium Rex vero eorum, Calfo no-
cxplicareiit.
dt^bellator. Ilic autem vetustam exercens inimici- 17. Iiiterea Siconolfus Beneventum crebris pra;liis
tiam de genere Seductorum, animo
cum quihiisdam graviter affligebat, atque ut dici solet mala arhor
et gente crudelibus viperis, interlici fecit ex primis wodo »i(i/((.f infKjrndtis c.sf cunrus, contra Agarenos
eorumseptemviros, uni eorumque manibus abscidi Radelgisi LibicosIIismaelitasHispanosaccivit, hisque
reliqui pnesidium fug» sumentes, Beneveuto adeunt invicera intestino et exteroaltercantibus bello, ultra-
R;idelgisuin, adfinem suum. Landulfus autein Sico- marina loca captivis nostrae gentis diversi i'^ sexus
polim ingressus, a Radelgisi dominatione sesubdu- et netatis fulciebantur. (84.3.) Quadam vero die con-
cens Siconolfo sociatus est, ac primum cum Neapo- venere utr;pque acies In Furculas Caudinas '3 , cora-
litis pacis conjunxit foedera. Fretus itaque Siconol- G missumque impetu Ra-
est belli certamen, ac prirao
fus hujusacliberorura ejusauxilio, totain Calabriam delgisi pars victrix existens, Siconolfi exercitum
suo subdidit famulatui maximaraquepartem Apulite totum in fugam vertit. Siconolfus autera in loco tu-
dein adversus Beneventum prseliis insurgere nititur, tissimo tunc constitutus, cum paucis suorura raox
plurimasque urbeset nonnulla oppida ab ejus domi- super Beneventanos triuraphantes ac suos •* inse-
nio auferens suoque juri ^ subjecit et quia eratvir ; quentes virili irruit animo, et non minimac;wle pro-
bellicosissiinus, partimque metu, pene cunctum po- stravit; patrataijue victoria, pluriraos eorum gladiis
puluni euin arabiens sequebatur. Prius enim quam extinxit, uonnullos cepit, reliquos vero in fugam
Siconolfus Salernura obtineret, a prsdicto Adelraa- compulit. Fretus itaque frequentissirais victoriis,
rio Radelgisus invitatus eta suis stratoribus fraude
•'
omnes urbes et castella a Radelgisi abstrahens jure
suasus, Salernum quasi capturus advent;ivit. Quo excepto Siponto, Beneventura circumdedit oppugnan-
dum pervenisset, castraineUiri grandi cum audacia dum; cumque telis et lue fainis non raediocriter
placuit, set subito velud turb;x; civitate isdein vir coarteretur, mandatum illico est Guidoni ut prope-
cum fatis Dauferii liliis egressus, eos inaudita ciede raret urbem. Erat autem idera Guido dux Spoliten.
macUiverunt, bonaque eorum cuncta diripientes di- sium, Siconolfi cognatus, pro cupiditate tamen pe-
tati sunt; et Radelgisns vlx cura paucis inglorius
D cuniarura, quibus maxime Francorum subiciturge-
fugiens evasit, nec ultra ausus est Salerni metas nus, postposito vinculo parentali in adjutorium illico
gressibus attingere. profectus est Radelgisi, atque per nuncios suggessit
iG (848.) Iliis quoque diebus Pando quidam i^
Siconolfo obsidente urbera, ut obsessioue '& relicta
Barim regebat, qui jussis opteraperans Radelgisi, ad propria reraearet, adiciens inter ca;tera Pennit- :
Saracenorum phalangas in adjutorium accitasjuxta te "' me loqui cum Radekjiso. quia tuse maijis parti fa-
murura urbis et orain " inaris loc;ivit coramorandas. vcho. Recessit igitur Siconolfus a loco illo ;
Guido
Hii autera, ul sunt natura callidi et prudentiores interim applicuit, et accepta a Radelgiso unam sel-
VARIiE LECTIONES.
t thesausarius c. 2 batui c. principe c. aldemario c. cf. c. 14
3 iilisnciavit c. 4jurisc. 5
scc. xv vel xvi scriptam ia nvirqinc minu
6 quidem cnrr. quidara c. ^ ora c, captu*> c.xtcri'; crasis c. 'J
Lodoguico augusto suppliciter rehilum est per Laii- C num regebat, Landulfus vero adhuc juvenis •'^ pala-
donem 6 comitem Capuanum, filium ' Landolfi su- tinis exiul);ibai obsei|uiis. Ilic autem novissimus,
'•'*
pradicti viri, et pcr Ademarium jam falum virum''^! . ut post iu |);itulo claruil, cuin ;idbuc viscere gesta-
Qui licet erat admodum parvuli-' . pro Dei tamen retur gciiitricis, eadem mater, cum se quadam die
zeloeorum humilibus precibus aures accommodans, sopori juxta viri dorsum dedisset, facem igneara pe-
eliam consensum 'Opra^buit; et celeriter veniens, perisse visum experta est. Qu;r fax cum hurai solo
universos prophan;e gentis hostes " ab urbe vi dis- aecidisset, in m:ixiinum ignis globumaucta est, visa-
trahi ac '- framea necari fecit (S49) ; el pra-sentibus que esl totius Benevenli conlinium concremare, sic-
omnibus Langobardis, inter duos pra;diclos viros que cuin suinpno pariler et visio '5 elapsa est. Quae
totam provinciam Beneventanam ffquitatis discrimi- nimium perterrila, proprio mox conjugi raa?sta cu-
nesubjurejurando dispertivit. Hoc aulem facto, non ravit indicare •'''
; cujus visionis finem genitor ut audi-
diu supervixil Siconolfus, setdebitum mortis munus vit, in paucis i'' sillabarum dictiunibus futura ejus
exolvens, filiumsuumadhuc lactanlem minisleriisui dira opera complexus est, dicens:
reliquid heredem. Cuisuperstespaium iiui extititR;i-
delgis. Quo raigrato, Radelgarius filius cjus inprin- lleume,dulcisamans, qua! nostuncfact;i 28 secuntur.
cipatura loco ejus eleclus est, vir plane fortis viri- D Auguriums;evum monstrat tua visio dira !
bus et animo pius, ac corpore cunclis gratus. Ilac tuus hic ortus Ji*
tegitur iiui clausus in alvo,
20. Per idem tempus .\gareni Barim incolentes. niligetli;iii! ullum
3o spernel (pii sanguine caros,
coeperunt dev;islaiites stirpitus depi;edare totam Pustremo cives viperiiio cievuiet " ore,
ApuliamCalabriamque, ac pedetentim*Salernum ac Ac velud ignis cdax rectorum pectora buret.
VARI.E LECTIONES.
2concencient c. -pariter? 3(icvastaverunt? tlagnrent c. 5 ,-^,i 4. (I. 29.1 pentifari <-.
i " est. pan-
donem c. cf. c. 21. ''
filii e. ** virum nec non per venerabilem ;il)b;item Bassaciiiiii, iit ad has parles ve-
nire eosiiue a nefandorum Saracciiorum
devast:ttione eripcr.' t:intisiiiie (;il:imit:itibus liiiem dii;ii;ircliir
imponere ;)()•;/(( ico /. conseiisensum c
29. ' parvulus?
1'liustec. i- distrai hac c
i "
iieijedenlim
e. !•) intr;iruiit J>. '^ b:issicium c lapr».'). I'' sposionein c i' emolumento 1. i^*
.Xdelgis oinni boiii-
t;ile deformis, sed (luod pejus est, etc. .'j. '9 postergum c ^J viros tulisiiue c. 21 corapoteus e. '^J^mare
pahissatum c marepahis Suram cil.nita (7«c/)(/ar) ; indolis c. tener;e indolis Cfi. '-^ palatis c. •
et c
'•i^visoc. indagare c ^T ila crriijo ; in pacis 1. in facis 2 infatis e^;. -'^ fatta c. :i9 orcus c. ^^itn
'^''i
dchat ; (luod ne cui incredibilc lioc aut ynKiijinaric I.ando minime pnebuit, quia delirum ac frivolum
fortc conlictum videatur, tot milii tcstcs sunt ([uol erit, intcr tot procclbis iirbcm muiiitissimam dcse-
pcnc liomiiics vcrsaiitiir in uilic. lUijiiscniniactio li
-
rciitcs iitsuillocieno loc;ircnt.
nis(]ue exitus in siibsciiucnti pro|)alaliitur. io. iliis invicem it;i altercantibus, duo priedicti
22. llorum dcniiiue genitor cuin jain diei ultim;e viri coeperunt haedificaro murum supra pontem qui
appropinijuarct, ut a rclerentibus audivi, vocatis li- vulgoCasilinumdicitur': ;quorumoperautperspexit
beris suis hoc in edictum illis tradidit, ne umiuam, l.ando, inclioavit ac mirifice perfecit b;edilic;uidara
qiiantum ad se pertineret ^ sinerent Benevcntum nrbem. Utautem munita cslet babitari cccpta, super-
cum Salcrno pacisci: 'jiiid nm itU. in^iuid, ro/i/s vciiit (iuido jam dicto cum universis Tuscis, et
j)co/'«/»/((/H •'
. Cujus monitum lilii audientes, opere B obsedit eani hinc et inde gravilerque angusliavit
pariter patrarunt^atque suis hercdibusiu jus perpe- (.S')8). quia nolebant subici Ademario jam fato viro
tuum sicut a patre susceperant reliquerunt. Magnum ob improbititem Landolfi prajsulis et Landonolfi,
sanum bcrcdilarium 5 su;e reliqucrunt soboli, ad-
' quoniam illum prs c;eteris effcctu favebat fraterno,
vcrsus divinum (lumtaxat pr;eccptum gcrentes quod ;iliis quasi exteris spretis. Dum enim valide intus
ailJesusdiscipuIissuis: Paccm mcam do vobis. iiaccm allligcrentur cotidiana pugna, et foris sata deleren-
»-c/iHi/(/')i'o6(sf Jo'/». XIV j.Acceptoitaque jureregnan- tur, tandem robore et violentia devicti colhi sulxlide-
di, modo c Siconolfo oltsecuntur, parvipendunt runt faraulatui, excepto Landonolfus quaraobrem ;
imperiis ejus, set pra; omnibus Landonolfus contni- Suram, cuncta oppida confiniaa Landonolfo domino
rius illi scinper et ingratus cxtitit. adeo ul etiara li- subtracta ei Guidoni sunt tradita, sicut promissum
natam suani necessitateductusarraret.
Jio illius Hoc, fuerat. Ouo facto in tantam aninii tristitiam corruit
autem tempore Paulinus, Deo dignus et carus vir, pr;edic;itus vir, ut in proximo spiritum exhalaverit.
Capure pr;esul, ab hac carnea subtratus est faece, 26. Per idein tempus velerem inimicitiam vindi-
atque Landone supradicto viro viriliter decertante, care volens Ademarius, liliura '" Jlarini Malfitani,
Landolfum, fratrem suum,episcopumordinavit ; set cognatum videlicet Pandonis, dolo cepit, et Sergio
incongruam vicissitudincm filiisejus post patrisin- Q magistro milituin, cum quo f(edus inierat, exulem
tulit obituni, quos vehul durissiinos hostes varioac tnididit pro causa ab eodem Sergio eliam Ma-
; i|ua
perpetuo multavit exilio. rimis fraude caplus est. Hinc etenim aiternum jur-
23. (831.) Mortuo itaque Siconolfo, ut unusquis- gium inter xVdemarium et Pandonem ortum est
que quod sibi habile videretur ageret, flliura ejus unde f;ictum est, ut inscio Landone Landulfusepi-
adhuc anno carentera " loco ejus subrogarunt s . scopus et Pando suaserint Guaiferio filio Dauferii
Tunc ciEperunt pr;rdicti fratres concives suos, par- Balbi, fecerunt appiehendere Ademarium princi-
tim arabitu, partim metu agitati, ferina persc(|ui in- pem, et Guaiferium sponte " sibi seniorem elege-
gluvie et custodiis raancipare; quamobrem et a runt, jurantes ei gravi sacramento. (861.) Set ocius
Pandulfo consanguineo suo Suessulam ingenio au- ad consueta vitia delluentes, et huic statim post ex-
ferentes, su» ambitioni nexerunt, ipsum et liberos cessum Landonis, soceri illius, mentiti.
illiu.5 extorres fecerunt, de quibus dehinc unum 27. Mortuo denique Landonolfo (8-39), non raul-
gladio 3 , aliuin igne perdiderunt, duosque seper- tum iiost Lando 12 dira paralisi parcutitur, lectum
stitesjugi conlinuoque dampiiarunt exilio. Suessu- perannum integrum fessus detinebatur. Hocagnito,
lam autem postea a Landulfo Landonisfilio captam. Sergiusraagisterrailitumpr.TsidiisillectusAdeinarii,
annitente sibi Sergio magistro militum, quia socer D ut priora replicem, dirrupit juramentura quod cum
eralillius, nunc usque retinet eam. 'j Landone pactum fuerat, et adversus flliura illius
24.(8-56.) Hac tempestate, casu an jndicio su- bellura excitavit.Xam octavo Ydus Maias (8 Maii)
perno actum sit, tota urbs Sicopolis igne cremata quo beati Michaelis archangeli sollerapnia nos sol-
est, ita ut ne una doraus remaneret inusta pra?ter leinpniter celebramus, quo eliam die priscis lera-
episcopalis aula. Qua reperta occasione, Landulfus poribus a Beneventanorura populis Xeapolites for-
praesul et Landonolfus, germanus ejus, consilia titer csesos legimus, hac ergo die, nullura honorem
VARLE LECTI0NE3
' humanum c. 2 pertinerent c. 3 profurura c. 1 consilium 5 M. sane hereditariura scelus s. ed.
fi nullo modo ed. ' carente c. 8 subrogarent c 9 gladiura 1
10 filius c. 11 spontem c. 12 lan-
donem c.
NOT^.
a CF versum ultimum. c Scilicet Capuam recentem.
i»
Landolfus quo anno obierit, jnoratur.
739 ERCIIE.MBF.rm C.VSSINENSIS MON.VCHI 760
(lans Dco, misit liiios lilierns siios rirognrium ma-Acipis, cum adversus jam (lirlum principem suum
gislrum miiitum et Cxsarium, nec non et l.andul- nisit ; set just i Dei judicio, a quo omnis potcstas el
fum frcnerum suum Suessulanum, cum (|uil)us Nca- ordinatioconsislit, ipsc primusoccubuit;nounulli8
pulitum ct Maltilanoruin excrcitum lam pedcstrem ex eis capti. rcliqui autcm fupiti sunt.
quam ct equilun) peiic ad seplcin milia virns misit, :29, (8G2,) Inler h;ec Saugdan o
,
ncquissimus ac
dans ci in pr;c(Cpliiin ut Capuam olisidcict. Ouibus scelcratissimus rex llismaheiilum, tniani lerram
audaetcr occurril ccu leo fcrvldus l.ando juiiidr, Hcncvciit;inam ii;ue jjladiis ct captivit;(te crudeliter
repperitque eos transvadatos ponlcm Thcodcmundi devast:il)at, ut non remaneret in ea halitus ">.
ita
suos acriler expupnantes ; totis viris supereos irruit, Quamobrem Galiorum cxercitus crebrius adve-
el
at(|ue cuneum enrum scindens i^ladiis ventilavit, niens " eorum clTcritatem opprimendam, set nil pro-
captumiiuc C;csariun) ct fcrme octiniienlos alios, liciens, via qua venerat rcpcd;ibat. Unde factum cst,
reliquos in fupam vcrtit ; sicquc tiiumplians rcvcrsus ut .Vdelpisum Bcncventi |iriiicipem, co;ictala pcn-
est. Pando au1cm, illius avunculus, .Vdcmaiii mc- siunc ct (ibsidibus, paccm eo •- firmarel, Quo lem-
tuens adventum. ad mnnumcntum (|unndam Trasa- pore .Maiclpoius ':> Telesinus ct Guanddepert Bovia-
rici interim observabat cxcubias. I'ost h;cc Pando, nensis i* castaldei multa cum prece conduxerunt
erepto Marino vinculis, Cicsarium cum universis B Lamberlum ducem Spolitensium, et Gararduin co-
libertati t restituit. mitcm 1', et nbviaiitcs eidcm Saiigdan, cum de
28. ([uoque dicl)us Lando senior, C:ipu;e dcpopul;itione revcrtcretur, in .Vrvium '!
(8C0.) lliis
crescente intcrim lanf;orc, adextrcin;! pcrduclus csl, lcllni-c irrucrunt supereum, Selcxurgcnsj;im dictus
vocatis(iue duobus fratribus suis, Pandu scilicetet vir, ct super Bencvenlani)s ct hrancos fortiter sc
Landolfo antistite' ,Landonem filium suumeissup- injecit, ac dirruptis cuneis, plurimos corum intcr-
plici prece commcndare studuit, atque in manus emil, nonnullosccpitctcrudeliterextinxit;Garardns
eorum tradidit diccns: Testc Dco sdndiKjuerjus crclc- vero comcs, .Maielpotus, et Guandclpertus, supr:i
sia, vobis cum conimendo, 2it codcm in judirio futuco dicti viri. eadcm in acie lunc occubuere. Qua de rc
judiccmini, quo co in prscscnti aljusi fuiritis '.
sicque aud:iciam cx illo die potiorcm sumcns, Bcncvcntum
humanum faciens obiit. Quo migralo, non diu ad cjiisi|uc conflnia funditusdelevit. ita ul nullus lucus
juramentum |)erstitit fratcrnum ; nam subdolc pro pr;clcr urbes pnecipuas ejus elTeritati '''
evaderet.
cupiditate castaldatus et Landoncm et ceteros fra- Quibus diebus '^ et castrum Bencfranum '9 c.c-
tres urbe rcpuliMunt. et a Guaifcrio alicnati sunt. pit et cicnobium sancti Vincentii martiris de-
cui sacramcnta rcccntia dedcrant. pr;ccipuc(|uc l.:iii- pr;cdavil, et pro h^cdificiis non combustis tres milia
dolfus per evangelia missaruinque soUcmpnia nec C aureos acccpit, Iloc facto, et a vicario beati Bene-
non et per manus sacratas suas ille non .scmel jura- dicti totidem nummos accepit •'.
verat. Hoc facto, Lando Caiazi;B ingressus est, caido 30. Mortuo denique Pandone, Landolfus
(862.)
in ca Aioaldo, qui a i^roedictis viris eam ad custo- episcopus solus superstcs rcmaiisit. Qui Pandonol-
diendum fiicrat directus. Eodem iiritur tempore fum, nepotem suum, vice patris sui Panilonis comi-
Landolfus >'
, fratcr L:indonis, Casam lrt:im " ''
lcin in ('.a|iuain cunstituil, (|ui vulncr.itu^ e.\ pra-lio
ccpit; sct superveniens 1'ando, cepit eum cuin qua- (|uo genitor occulmerat scmivimus cvascrat. llic
draginta primoribus, quibus redditis, castrum autem in familiaritate sua habebat Dauferium co-
Caiazi;E recepit, et reccptis flliis Landonis a Guai- gnatum - Maionis cujus versutias metuens Lan-
;
VAULE LECTIONFS.
'
1 libertatis I. '^
antiste c. ^ landonulfus «•. ' casam irlain c. ex tminatis c '>
signiter c.
"i fustra c. 8 nonnullis r. 9 Saugolan .. scd rf. r. 2'J. Saogdam o. '« alitus r. habitus o. " a.
ob e. 3. 12 p. ('um co f. '5. l'
.Magelpcrtus o. i'' buviaiisis r. \i (ieraudum comitcm Marso-
rum .'), ''• B:iriiiin B, i" fcritalcin is d.
•'),
Tclcsiam. Miph:is, Scpinium. Bovianum cl lli.scruiam.
castrum quui|iie Bcnafianum ccpit funditusque deknit,' Munasterium vcro etc. o. bnlranum r. ''•'
NOT.E.
» Cascrta. c i,i ost cjectis,
•' Cuslcllo (/( Hrssola. d cf. Chrun. Casin. c. 30.
761 IIISTOHIA I.ANOniiAUnOUCM. 1C)2
torrcs I
tVcoral a soln pmprio, ilolo evocavit, fri- A nimodo abesset ; ut faleorsi (|iiis corilc iion perci-
triimqur. suoriim c.oiUinla (Icpnnlarc locitiiuc suc- pit, ocnlis viilcat.
.cenili. Dumquo cotidie Capu* ruina cxcrescerct, .'52, (S(J(j.) Invitatns itaquc LDiiduguicus c;osai-, ut
hortatus ost idom vir lilios Pandonis cum filiis Lan- pnvdixi i'', in commune a Beneventanis, Capuanis
donis'2, nexo firderc utriqun urhem introirent ad cunctisque cummarcanis ad tuitionem perditic pa-
commanenduni. Al illi ox divcrso in unu:n coeun- • tri.e — a Graifcrio minime hoc, (piia pro Adomari "
tes, sucraincnto junctisunt. a(licniiili|ucurlicin :(|Uos capliono oxecrabatur — Beneventi tincs por Suram
statim ' pra'dict«s vir artc sua fcrcllit ct perjurarc ingreditur, atiiue prius monaslerio Benedicti boali
fecit, Qua pro causa
illisquc divisis, mentitus ost. applicuit. Quo ad oum logati de divcrsis urbibus ve-
ctiam Pandonulfus ad imperialeni celsitudinem mi- nerunt : inter quos Danduifus jam dictus et nepotes
sit epistolis ac jussionilnis ablatis, in urbe memo-
; sui ex diverso venerunt. Susceptis igitur iiugustis-
rata non est ingrcssus, (|uons(iuo venircnt Lodogui- hoc cst viret conjux. a Berthario venerabili abbate
cus piissiinus aui;ustus, a multis per varia tcmpora ofliciocissimc, Landulfus ad solitam vcrgcns falla-
invilatus. ciam. Capuanos quos csesari prssentavorat fugere
i\. Fuitautem idem Landolfus, ut pollicitus in- compulit: ipse soluscum eoremansil, quasi satisla-
seram {cup 21), ex natura prudons, set ex consue- B ciens, se nil culpabile penes eum gessisse. Pra^dictus
tudine callidus, lubricus nimium ot petulans, ambi- itaiiue augustns Lindulfiim '- tunc pro nichilo du-
tiosior omni homine, elatus supra (luam crcdi potest. cens, Capu;im adiit. obsessamque trihus hinc inde
monachorum (iuO(|uc infostor ot pra^dator i
, dequi- mcnsibus ' funditus i' delevit. ot cum civihus illius
bus in tribunal tumidus sedcns solitus crat dicere quodcumquopKicitumdarenoIlot, Lambertocomiti il-
circumstantibus : Quotiens mnnarhum visu cemo, liussetradiderunt; putantessefacererectius,pessime
semper mihi ftttura dics auspiria tristia ^ suhmini- corrucrunt. Unde postea pro nichilo ducti,omni fere
justovalde judicioDci, ut abhiis incommoda
,<</•((?. mense diversis judicibus dabantur in pr;cdam. Hoc
tollorarot, quosvelud nofandissimos hostescxecrab.it qnoqucita pcracto '"'
, Guaiforioomnisine sponsione
ot perscquebatur, a qnibus etiam in futuru tor^iuen- prius Salernum, et sic demum ab .\delchiso Bene-
dus orat. Principis sui (luoque derisor etperjurus, vontum exceptus est.
seniorem, contra pncceptum Apostoli gerens, qui lorum in Canusia. vicissim eos cornibus vontilabat.
ait Suhditi, in(iuid, cstotc omni dtcioni, sive rcgi
: Quotorrcro perculsi '7 multi ad augustalem confu- ,
tanquam prxcellenti, sive ducihus tanquam ab eo mis- gientes clementiam, dari sibi petebant dextras ;
qui
sis (l Petr. iij et alibi Non prx est potestas nisi a
; : bus tunc solitam misericordiam non '8 denegat. Post
Beo, ituque qui resistit potestati. Dei ordinationi resi- hsc itum est Oerc;un urbem, sicque itidem rever- •'
stit (Roin. XIII I. His ^ igitur, postposita ecclesiaslica sus ost Beneventum, atque annitonto sibi dextera
dogma juaque episcopalia, somiviros " solummodo superna, cum jam ad extremitatem maximam perve-
dih^xiteosiiuecunctis pnetulit implevitnichilominus nissent Sareconi, misso exercitu Barim cepit, capto
prophecia Vsays dicentis (cap. iiij : EffMninati ineaSangdameReroregecumalliisnonnullissatelliti-
dominabuntur eis. Hujus enim ego
minua- facta viri bus suis. Deinde (871 F(?6c.)Tarentum obsidere jussit.
tim explicare si voluero, facilius ut reor tempus D 3i. Quibus ita patratis '' ut superius promissa ,
si quis meduliitus nosse desiderat, versus a niemet que universa restaurari '-'
,
principia recolens et
construclosS requirat. Ante dicm voro exitus sui dampna inferni dolons, suo instincto cceperunt Galli
Capuam trium fratrum suorum filiis ita divisit, ut graviter Benevontanos persequi ac crudeliter vexa-
omni tempore intor eos gladius v\\x nunquam om- re. (^)ua de re et Adeljisus princeps adversus Lodo-
VARI^ LECTIOXES.
' extorrens c • Ita B, Pandonis c. ^ ille c. 4 quo statim «. predor
!>
1. o tristicia c.
"'
I. e. Is.
Hiis c. 8 assun.niiur c. 'J
constructus c. n predixit 1. 'i .\demario 1. ^i Landulfus c. ^^ deest in
c. sed restituendum ex 4. ([. c. 3G.) et o. (402.) '4 fun.li '•, i'ita. 6. pacto c. "J Saudagne c. ii pvo-
culsi c. is dcest in codice ; non negavit o. "j JfK o. paratis c. '» pronain c .ii restauri e.
NOT.E.
^ Id est eunuchos. Uria, Orea.
.
guicumaugustum erecius, cum suis Beneventi infra A constituit; qua eleclione illectus i-' archiepiscopa- ,
mrenia fleiientem ac secure quicsccnlem aslu ' do- tum lotius Bencvcnti omni aviditate, et ut Capua
loso - sanctissimum virum, salvatorem scilicel Be- metnqtolis ticrct, qu;esivit ; sel, nonDomino sinente,
nevenlana; provinci;e,ce|)il et custodiismancipavil; ad piofectum minimc pervenit. Lodoguicus autem
bonaqueejusdiripiens ditatusest, cunctosque virns volens Beneventumac(|uircre, set minime valuit, ad
exercitalcs spuliavit cl fuf;ere compulil, el de exu- propria recessit, conjugem nalam((iie suam Capuam
viis^ eorum nnustatnsest;impletus(|ueestsermoDo- relin(|ucns; (|ua occasione reperla, idem Landulfus
mini ex prophetia sumptus ^ Vinutc. in(|uid, )j'is/'j- (luaiferium principem, ciii noviterjuraverat, appre-
rcm, et dispergentur oves gregis(Zach. xu :)Consistcnte hendi fccit et in " (87i.) Selquia
custodia detrudi .
itaque augusto in custodia, excitavit Deus spiritum non ea contigit illis qna; pulabant, dimissus est, el
llismaelilum, eosque ab Africa regione protinus eve- lilios Landonis, Landoiiem scilicet et Landonul-
augusli obprolirium, ssculi fiiii
xit, ut ulciscerentur fum i^ cognatos suos, pro se obsides dedil; (^uos
,
Dei passionem Vespasianus et Titus ulti sunt. Scl sccum rcmeaiis augusta detulit, Uavennam exilio
defensio Domini dilata est in annos '=>
52, juxta pni- ii'ii(liiit. I'rolcs aulem ipsius augustseCapiue remaii-
phetiam Elis:ei, (jui 42 pueros, a (luibus illusus est. sit, iiiaiiue abeunle, non multum post genitor illius,
duobus ursis dedit in commestionem hujus autem ; B div;c memoria; Lodoguicus, diem clansil extremum
contemptum nec in 40 distulit dics; ex (|U0 datiir {87.'j), siciiuc fili GuaiferiieiLandonisabsoluU sunl.
intelligi, (lualis^iuantusve vir iste fucrit, (luilamcito ()iii dum
ad proprium solum rcpedassent t» filios ,
3.J. Absolutus s autcm, Domino jubente. ca-sar ciatiiiue sunt illis,(luorum nexionem Landulfus ul i'-'
insons,statim Saraceni Salernum applicuerunt quasi intellcxit, doluit, Guaiferium principem mox evoc;i-
30 milia (|uam graviter obsidentes, hinc et inde
; vit ad solatium suuin ; (|ui sine inora venicns, ulros-
cuncta forinsecus " stirpitus ^ deleverunt occisis •»
, que fratres subdidil fa i ulatui illius.
inea innumcrabiiibuscolonis; et depopulali sunlex 37. (".iir autcin j;im dicto augusto supradicliim
parte Neapolim, Benevciitum et Capuam. Ouo lein- opprobrium Dominoiieriniltcnte Bcneventiini iiifcrrc
pore ambo Lamberti comite, augusti furorem me- (|uiverint, de multis duo inferam. 1'rimum quia ve-
tuentes. Beneventum recesserunt, et ab Adelgiso niens ((uodam tempore Uomam, ut duos episcopos
honorifice suscepti sunt; quorumauxilio fretus, su- condempnalos ad pristinam reduceret dignitatem,
per Saracenorum scaram '
' irruit et virilitcr stravit, et dum nollct ei consciuire -' Nicolaus papa, vir
occisisex eis pene tribus milibusviris. (Juibusetiam Dco plciius, secundum anti(|iiain inorem obviam ei
diebusCapuam juxta Suessulam millc exeis pcrcme- C venit candidalum sacerdolalem agmen ;
at
runt. (87-2) CunKiiie in hac obsidione prope termina- spreto timoreDci, fustibus clerum cadi fecit, cruces
relur annus, misso excrcitu jam dictusaugustus per vero omniaque sacrala ministeria pcdibus calciari,
sugestionein Laiidulfi pricsulis — hoc enim soluin- Romaiiique pene miliari sjiatio depra>datus 2i est,
inodo inenKirabilc boiium gessil a die ortus sui ct — vicariuin((ue Pelri bcati qu;isi vilc mancipium ab
pcrdiditii ex pr.iphanis in Capua fcrmc novcm milia ofiiciosui ministcrii. nisiDoininusrcstitisset, privarc
viros. (873.) Post h;ec per scmetipsum dignalus esl voltiit. Secundo quia capla Bari ct Saugdan, oin-
advenire »2 Capuam ;cujus;idventocognilo,Saraceni nium hominumflagiliosissimo'2, nonjuxta volunta-
Salcrnum relinquenles, Calabriam adeunt, eamquc tcm Domini eum protiiius, ut dignuin erat, crudcli-
intra se divisam reppericntcs, fuiulitus dcpopnla- tcr intcrfici fecerit ; oblitus vidclicet, quid Samucl
runt. ita iil dcserta sil vcUili in dikivi(j. l'iiusenini coram Saule de .Vgalli pinguissimo rege .\m;ilechi-
quam fugam arripcret ncfanda gcns, liujusmodi si- laium cgerit, quomodo cuin in frusta discer()i
gnumde ca-loDeus multisosli-ndil: f;iculam igneam feceril (1 Reg. x\); (|nemammodum etiam quiiLiin
pcrmaximam pnepete '^ cursu in medio naviuin je- prophetaSamaria regi de quodam scelerato virodi-
cit, (luain inox secuta esl tempestas, quae cunctas xeril: Quia dimisisti, iuquit, virum morte dinnuin
libiiriias IVustatim dirrnpit. Guaiferius vero pro sna 9 iiit uninM tua pro animii illius (III Reij, xxj.
obsessioneprimum l'ctruiucogii;ituin suum et (Juai- 38. Dimisso igitur Adelgis Lodoguico csesarc,
marium fllium suuin legatos ad j;im fatum aiigustum thcsaurum omnc rctinuit, et Saugd;iiiel Annosum,
consilio Landulfi rctinuit et cxilio iicc non et Abadclbachi. Ueceplis eteniin viribus, •'•'
inisit; (|U0s ille
(lcstin;ivit. Cujus eciam |)ostea duos fllios obsides Saraceni in Tarenlum, quos pene captos reiiquerii
suscepil et Langobanliam misit. :iugustjs '^4 cc(icrunt |ii'(lclem()tiin Barim ct C:i-
,
in f;iinili;iritalem asciscciis 14 ,
tcrliiim in regnosuo Adelgis iii finibus Apulia-. Quibus nil pra!valens,
VAULE LECTIONES
1 actu 3. litn '2. o. :::::
::::: * suptus
1. e.
'^ 5 diiatata
itn c. <>(('(
o, corre.ri
ex \ '•. -.
rcl '•. y^ ita 3. pbe c. t» ascicens 1. alciccns 2. alliciens .V. B. iMnnettus c. 1« relrudi 4. i- Laii-
dolfum 3. 18 rejiedassel e. i-i nescione c. noxidiiem 3. ^ consentiret 1, '• depnedala c. 22 fla^is-
siino c. 2-1 ('('( ••5 reiitis c. 'i'\
auguslum '•. '-'
cumcnse 'i.
Wi IIISTORIA LANGOBAHDOKUM. 766
invictus ot iiiiriiiiii|ili;iloi- * abscessit. Quo temporo A 40. (879) Illis ((uoque diebus Landulfus jam falus
(S7(i) IHinaniiiis
'-'
•'
, i|uia Sanjidan exul fucrat, ab prrpsiil pcrcussus interiit; qua die su;e correctio-
Africa cuin Annoso vcnicns, Tairnluin intravit, rcx nisab omnibus presbytcris s;incti Bcnedicti cavallos
eflcclus est, egrcssusiiiic, liciicveiituin i;ravitcr de- ex|icct:ihat, ut iii li;ir;itriiin noii ;ibsi(iie ei|uis rueret.
|ir;edavil et Tales;ini et Aliiiluim ; l;inta(iuc victoria Vi(leiitcs:iiitciii iiepotcs illius dcposilioiicm, iii uiium
adeptus est, ut Saugdanem jam siepe dictum po- colbili (liviscr;iiit iiiter se sub jurcjurando Ca|iuair.
tcst;itcm ab Adelgiso reeollij;eret ; nam Annosum aiqua distributione. l'andonulfiis urbem Tianensem
cl Ali;i(lelli;ieh ante apocrisarios 3 miseral. Iloe au- et Casam Irtam, Lando Berelais " et Suessam, alter
dienles (|ui Barini residcbant, Grej;orium, b.ijulum Lanilo C;ilinuin et Caiazi;e, Atcnolfus cirpit h;edifi-
im|icriale (ir;ccoruni, (|ui tune in Odronto i ' (le- care caslnim iii C;ilvo, Landulfum ;iiitcin iidolescen-
;?!(. Inteiwi ipsi Gr;cci crebrius legatos cum sce- B ilartii usi(uc7. Vdus lladii vix |ierduravit. Cuiiidi-
dis 5 Henevento, Salerno etCapu;L dirigebant, ut ab tate eteniin extorti, lilii 1'andonis Landenulfum et
bis auxiliarentur contra Saracenos ; set hi 6 uno Atenulfum fratres f suos, filios videlicet Lando-
animo eorum sperncbant flagitationcs. Tunc Saler- nulli, dolo ceperunt et custodise indiderunt, rapto
num, Neapolim, Gaietam el AinaHim pacein haben- ab eis Caiazi;e castro, quod eis sacramento sponte
tes eum Saracenis, navalibus Romam gravitcr an- i|isi in sorte cessarunt.
gustiabant depopulacionibus ^ . Set cum Carlus 41. Set, ut coepta breviter persequar, lilii Lando-
lilius Judittie sceptrum 8 insigne Romam susce- nulfi juncti cum tiliis Landonis, ad auxilium Guaife-
pis.set (87.)), Lambertum ducem et Guidonem, ger- rii principis se contulerunt, a quo aliquando et tutati
manum illi 'J
, Johannis papae in adjutorium dedit, sunt. Similiter Pandonulfus ad eundeni Guaiferiura
cum quibus ''' Capuam et Xeapolim profectus est lcgatos cuin chirographis variis misit; set ab eo mi-
(87(i). Guaiferius in eunctisoptempcrans 'i, et fosdus nime rece|itus est, favens supradictis -' fratribus.
dirrupit et multos ex eis <=
peremit. Sergius vero nia- Cernens autem pnedictus vir omnino se destitutura,
gister militum, cousilio Adelgisi et Lamberti dece- Gaiderisum principera et Gregorium, augustorura
ptus, noluit se ab illis alienare, qui statim anathe- , , b;ijulum,
-"j" 7
qui
-1 tunc cum dicto Guaiferio Nolara ad
matizatus est, et cura Guaiferio bellijerare coepit '-' colloquendura in unum convenerant, ;id Beneventura
(877). Unde contigit ut ipso octavo die anathematis properabant, legatis invitabat ^^ utiiui via primura
22 1- Neaiiolites milites ajiprehensos decoUuri fecit; veniret eum ad adjuvandum, et esset illi subditus.
sic enim monuerat papa. (^uo '-i etiam anathemate Ouibus ex diverso sine mora per Caiaziara Sicopo-
inultatus idem Sergius, non raulto post a proprio liraque adventantibus, ab occasu juxta urbem Ca-
germano captus est, et Romam mittitur ' suffosis puanam resederunt Guaiferius autem econtra ab
;
exlincti, ordinatus est ; ejectusque is est Cailo et re et dictus b;ijolus et idem Gaideris alienati sunt
Dauferius, generi '*'
illius. Ilic etiam principare vo- ab eo. Mox alii per urbem Capuanam, nonnulli lin-
luit, cujus cupiditate socerum suum peremit, Hic tris-i fluvium -•' transierunt partem ad alteram, '-''
quoque susceptus est ab Athanasio, episcopo et raa- D Guaiferio sociati sunt et recollectis Landonulfo et
;
•5 it'i 4. o. in p- pacem habentes, cum saracenis navalibus. romam g. a. depopulacio c, pacera ha-
"i
bentes cum Saracenis, navalibus Romam gravi angustiabant depopulacio 3., cui Leo Ostiemis I. c. 40 suf-
fnigatur ; pacem h. cum Saracenis navalibus, Romam gravis coangustabat depopulatio 5. 8 septrura c.
9 illius 3. o. 10 q. idera apostolicus Neapolim Salernumque p. est 4. " papae o. 3. '- XXV. 3. o.
13 quod c. mictitur c 'i Trivensem e. ; in marginc codicis nostri lcgitur : civitas est et vocatur Triven-
tum et de novo hodie est ei... coicatum. 'J obside c. '' amicis in via non longe ab urbe interfectus est
anno principatus sui mediante vigcsirao quinto, et 3. i^ radelgari c. "* eleiHusque c. 3. '^ gener 3. : :
NOTJE.
a An Othman, Osman ? d Id est generis.
•> Otranto. e Regionera Capu;e veteris.
<^
Id est Saracenis. f Fralrueles.
ERCHEMBERTI C.VSSiXEXSIS MOXACIII 768
subdere Gualferio ; set non quiverunt, eoquod nole- A tamen qui residebant in termis juxUi aronam
illos
bat fratrueies suos recipere intra nrbom ; idrirco pccuniata deposuit el Capuam remisit • illis vero,
Guaiferio respticbatur. COi;noscentes aulem supra- vidclicet liliis'' Landonis, in amphiteatro " circum-
dieti viri versutias Pandonoin, reversi sunt ad pro- septis,pacem cessit, accipiens ab eis Liburiam sub
pria ; Guaiferius autcm tunc remansit Capua urbe. sacramento. Ou;i ciiam vice memoratus Pandonulfus
Hacquippe lcmiicstate pene omnes Capuani illustrcs denuo su|)cr Pihinum castrum ''
cum Xcajiolitibus
et omne vulpus cum uxoribus et libcris omnique '
improvise irrucns, fniude cepit, ab eis qui interius
cura supellcctih '^
urbc egredienlcs, alii filiis '
l.an- morabanlur traditum ubi et ego c;iptus sum et om- ;
donis, nonnulii autem ex eis filiis » Landonulfi nibus bonisa pucritia acquisitis » cxutus. Ipse pe-
adhsserunt, factaque est inter eos valida concerta- dcster antc equorum capita usque urbem Capu;i-
;id
tio et pessima desolatio. Xara Guaiferius bostiliter iiam cxul evectus sura, decimo Kal. Septembris
juxta murum urbis residens, obsidebat eam ; ultra aiino Doniini )S81.
fluvium vero cum Francis Lamberti comitis Lando- 4o. fanduiiullus autem confeslim exercitaliter bu-
nem constituil. pcr Calvutii profectiis est, stipatus afimine Xeapoli-
43. Alio quoque anno (880) superveniens jam fa- tum, ibiquc munitionem extrucns rcsidcbat ; sed filii
tus Guaiferius princeps cum Amelfitanis lcmpore B Landonolfi cum suis viriliter eis resislentes, subito
messionis, et obsedit diclam 4 urbem undique : fa- inde recessit, a filiis Landonis jampridem ablata 8
ctaque p.ace inter se fiMtres sub sacramcnto, ila Sucssa, sacramento eis olim largila. Sed ut ad
dumtaxat ut euruin triticum dc agris prius
iictitcr priora nuiic calamum vcrlam, a|iprclicnsus .Vtenol-
recollii;crct in urbibus suis, (luam ab apostolica au- lus a suprafalo viro, Lando germanus cjus non se-
toritale anathema mitteretur super eos ; ut ingres- gniter egit, nam mox Calvense castrum, propter
sisdictam in urbem, nullus corum superalios audc- quod captus idem .\tenulfus, cura suisccepit \\x-
est
ret insurgere. Guaiferio igitur revcrso ad solum (lificare. Pars autem nobilium parata erat ad pnc-
propriuni, ilico Pandonulfussacramcntooblittis, pcr- lium, et pars vulgi vallis et parictibus construebat,
jurus elfcctus cst; nam Roinam ut spopondcrat mi- sicque consumatus est. Post bicnnium ferme ignc
nime missos destiiiavit, et contra animam stiam consumptum, ;ib eodem Landone rcparalum est
agens, triticum omne recepit; quem statim ultiodi- memoratum castrum, quoabienscura universissuis
vina subsecuta est ; namcnelitus i^'nis immissuscst ct cisis datis per singulos concives oppidi de mini-
et pene mediam ^ funditus consurapsit meraoraUtra sterio suo, et vasis vinariis, victualium (fuoque et
civitatem. vinum, omni vigilaiitia dcsudans ad pristinum sta-
idem tempus Athanasius pi\Tsul Xeapolis
44. Pcr C luin dictura oppidum erexit.
magister militum pra,'crat qui, ut pr;pinisiraus, exu- ; 4G. Et hoc in superiori parte non esl praetereun-
lato fratre proprio cum Saracenis pacem iniens, ac dum cum idem
annectere, quod in principio rixse,
primura infra portum .Tqnoreum el urbis murum cul- Pandonulfus fnitrnelcs suos pcrsequebalur bestiali
locans, omncm tcrram licnevciilanam simubiue efl"critatc, Laiidulfum clcctum liliumLan(lonis,de(|UO
Romanam necnon ct partem Spoletii (lirrueiitcs, cun- supra mcnlionem fccimus aip. 4(1 cui sedem saiicli ,
innumcrabilia, excepta Sucssula, quam vcrarilcr eleclus, metuens dicli viri versticias, egressus ex
Chiisti;iiiorumfiMudemiscr;il)ilitcrsuirossacst.lIuic urbe, cpiscopalein ad sedem propriain beali proto-
igitur sociatus est Pandonulfus, ciijus amminiculo martiris propcravil, quo p issit (|uietain ducere vi-
fretus, acrius c(Kpit perse(|ui fratrueles suos ; ac tam. Interea, occasione reperta, Landonulfum gcr-
primo tempore Libores eorum hinc et inde vaslans D manum suum coiijugatum clcricum fecil ', init-
abstulit, atque cum Xeapolilibus, Caictanis ac Sa tcnsquc Romaiii Joh;iiini pap;c, cpi.scopuin fieri ex-
racenis uniliis. biduo suprr castruin Pilcnse irruens poscit ; in (|uii et ex;iu(litus csl.
expugnavit; nichilqueprdficicns, inanisabscessit.Se- 47. Ilac pro ins;inia et fr;ilerna civilique expugna-
quenti veroanno (88!) generaliter raotionera faciens tione enixius flagit;ili, BerUr sag.icissinius abbas
cum suis, Xcapolitibus. ct Sarai^enis, super colus- nionasterii supradicti sanctissirai BL-nedicti. et Leo
sura » , quo filii Landonis degebant, insedit, prius vcnerabilis pncsulTcaiiensis '', Urbem profecti sunt.
VARLE LECTIOXES.
"
1 omnique cum omni s. r. 2 suplectili c. ^ filii r. 8 i dictum '•. •'•
media c. •5 filii r. amphithea-
tro c. « exquisitis c. '•)
ablatam c. i' caustro r. " humilico c. i- factus I. i^ leneanensis c.
XOT.E.
a Capua; vcteris ampliithe;itrum. Puatill. <= Mansiuncula.
'j
In cnmitaluTheanensi haud lungcacastroConca, "^
dcil.Pandonolfus.
in nioiili' l'iiin<'. PiiATiLL.
76!) IIISTORIA LANGODAIIDOIUIM. 770
a(iioruilti|iii' (iictiiiii piiMtificcm, (iljsoiTaiilcs 011111 A iniii IVroiis Atli:iii,isiiis, rcliiiiiiu^iis ('11111, liliis l.iiiido-
sii|iiilicit('i-, ul l:iiii j,'c:ivo |ii;iculum iinii ^i-crct, iiiidc iiuUi ot L;iii(loiiis copui:itiis ost in socict:iti'm. Iliis
ruiiia tcn-a' ct s:iii^'iiini.s clTusio procul duliio licrcl. ,(licliiis idoiu pr;osiil missis I''
:ipocrisai'iis Sicili;im,
Cui etiam dictus abbas expresse inquid ; Ccftc 1 xi Saracenisad radioem montis Vesuvii '' residentibus
hoc exercucrit 2 tun potcxtas, tttlcm iijncm iUuc ac- Siicbaymum ref;em 1*! exposoit, illisque veniens
ccndis ad te usqitc pcrtinijcntcm. Pr;evalens tamen privfecit. Sed justo Doi jiidicio primo omnium super
voluntas poiUiticis, L:in(lonulfiiin cpiscopiim ordiiia. eum insiirgoiis, ciopit Xo;ipolim !,'r:ivit('r ^iffligcre,
vit. Iloc idco lactuin est. (|ui:i l';iiidoiiuirus prius se ot (lovor:irc i' omni;L oxtorius, ;ic puojl^is, o(|uos et
subdiderat dicto pap;e, in cujus vocamine et cartie arina '^ vi oxpotcre. llac turlinc exactus, et ut apo-
exaratie et nummi Hiturati sunl. Juxta pncsoiencia stolicuni anatliema, quo erat innodatus, a se et
dicti abbatis talis itaque ignis exortus est, ut 3 om- urbe sua expelloret, Guaimarium principem omnes-
nis Iioiicvciit:iii:i teiius ot ipsa Koiii:iiia a Saracenis (]iie. (".apiianos ox urliibusot oppidis ounotosiiiie ma-
fuiiditus dopopulata sit. Ou:i pro c:ius;i dictiis p:ip:i ritimos siiiim iii ;idjiitnrium ;idvooavil, ot Sar;icciios
bis venit Capua;n. Ac |irimo diim rosodissot juxta ab eodcm vi pepulit. Illi antom abounlos,
loco
urbem in loco ([ui Anteniaiius dicitur, omiios Lan Agropolim 'n castra metati sunt. IIoo f;ioto non
nam ex una parte
gobardi hostiliter illum adeunt; B multo post prirdiotus prtesul una cum filiis Lando-
Athanasius episcopus cum Pandonulfo adcrant, ex nis et filiis Landonolfi super Capuam, Pandonolfum
aliavcro parte utrius(|ne fratruelos ''
cum Gaiderisio captnrus, advoiiit, dictamque urbem, liinc et inde
et Guaimario ^ prinoipibus h:iboiitibus Gr;ecis*' ad- obsidens, allligelcit. Qua nocessitatecompulsiis, Paii-
venerant, et cotidie, pnoscntc p;ip:i, utr;oque acies donulfus R:idclgisum principcm cogu:ituini|iie suum
in procinctu prosiliebant.Qua iionoratus intentionc, in auxilium invitavit. His* autem, segnilic scposita,
Laudonulfum 1 ... pridcm electum consecravit epi- mox Ajonem'^ garmanum suumadvocans, incomilatu
scopum in ecclesia beati Petri Capiiam, cunctumque suo Capuam, qua residebat, expugnatam -i audacter
episcop;iliim inter ambos «(jua snrtione dividi pr;^- ingrcssus est. Post h;ec Ajo cum Bonovcntanis cl
copit; ccclcsia vero in qua consocratio cclobrata Capuanis egredions, cum filiis Landonolti .Vmalfl-
est, paulo post a Saracenis, a Pandon-alfo advocatis tanos habentibns cerlamcn iniit; et alii|uaiidiu pu-
et ab Atlianasio missis, igne media exusta est. gnatum est juxta portam urbis. Cumque noutra '-'
48. Circa hsec tempora Guaiferius princeps mona- pars alteri cederet, utrceque acies ad sua reversa sunt.
tus " (882). Qui tribus vix annis imperans, a Bene- autom rccepit eos ovans cum clericis veste amictis
ventanis ejectus, et Ajo, frater ejus, loco illius i- candida; mox autem ingressi intro, apprehende-
subrogatus est (88.3). Gaideris vcro Francis tradi- runt Pandonolfum et Landonolfum fratrem ejus, quem
tus in custodia, fuga lapsus pervenit urbem Baroii- suprafV-K/j. 'i())episcopumdescripsiinus,curaomnibus
sem, quo morabantur Gr;eci ; a ([uibus missus '••'
est U consentaneis, sciiu;ioibuselfauloribussuis,ethiiduo
urbem ad rcgiam Basilio pio augusto, a quo hono- missi sunt Xeapolim ;
post hsec et -•> uxores, filii et
ratus ditatusque donis imperialibus, CEream urbem filiae missie sunt illuc.
acccpit ad convivcndum. 31. Inter h;eo Saraceni totam supradictam terrani
49. (883.) Hac tempestate Pandouulfi nimietatem crudeliter laniabant, ita ut desolata terra cultoribus,
VARLE LECTIONES.
I carte c. 2 exercuerit 1. ^ el c. 4 fratreules c. & guaimaimario c. B crecis 1. '^
Lando^
nulfum prsesse constituit, Landulfnm Vero pridem etc. legemlum vidctur ; cf.
ecclesise Capuaiuc
Lcon, 0>it. I i± 8 teanensis 1. 9 Pandonolfus c. i' dicti di 1. n c nstitus c. li ilius c. 11 misus c.
!'•
missi p. 3. •& besubii c. '6 regem c. devora c. I8 arva 3. ^^ in marg. manu rec..: castrum in
i''
'^ et ut c.
. ;
sontibus I el veiiribus replela fatiscat. Guaiferius A Ilie vero hoc fratrum 13 coiisilio distulit, qui rever-
aulem colosso residens, suasus ab Athanasio, immo susreravenenoseinsilamii propriisinnuitfratribus.
et Alhanasius ab illo coarlus, bellum cfppitinferre - Al illi obstupefacti, signo se crucis Christi nuini-
diclis fratribus. atiiue cum .^aracenis nimium eos erunt, dicentes : Anti' morinmw nut c.Tulemiig, ijunm
afnii^ebal el acrius inse^inobatur. Ttinc nntu Dei, super fratres nostros justc uut injustc insuraa-
quo omne procedit bonum, ()uendam Agarenum
a mus unquam ; dancc cnim crit' nanbus noslris,
in
ab Africa evocans, regia de stirpe generi sui pro- non insiiliiibimur sanfiuini}iostro. Mox et enim juDCti '»
creatum 3 Agropoli n, indeGarilianum, quo reside- filii Landonolfi, munierunt se horribili ct pene inau-
bant ai;mina Ilismaelitica, misit, at<|ueomnium il- dito sacramento cum (iliis Landonis clanculo sub
lorum mentem accendens, ejus hortatus universi Sa- gravi anathematis interdictione slalim(|ue Atenolfo :
raceni t;im de Gariliano quam de A^ropoli comuni- abiens Athanasio retulit, volunuitem fralrura suorum
,
ler collecti Calabriam, qua residebat Grsecorum ratara fore fratruelibus 'f'suis, et in nullo penitus
exercitus super Saracenos in sancta Severina com- moveri. .U ille, durius hoc accipiens, extus ^ factus
morantes, properarunt ; ubi et omnes Graiorum est illis.
gladiis cxtincti sunt. Dehinc Amanleum castrum i •ji. Eodcm tempore Guaimarius, supradictus prin-
captum est. Deinde et dict;e beata' Severinaj oppi- B ceps, cum nimiumatHi^^eretur ;ib Athanasio episcopo
duni apprehensum est (881) cum Saracenis, esset(|ue ex toto depopulata tellus
.'ji. liasilio serenissimo augusto hiis diebus de- ipsius. ita ut capi possit nisi divina pietas restitissct,
functo (886), duo filii ejus in imperiosunt electi, ad Gra-corum secontulit suffraiiiura a quibus nobi- ;
id est 5Leo primogenituset Alexander subsequens; liter est adjutus. N;im et auro et frumcnto adjutus
tertius vero, Stephanus nomine, archiepiscopalum est, otauxiliatoribus stii^atus, ([ui custodirenturbem
ejusdem urbis ejecto —
Focio, qui olim a Nicolao ''•
el pnpulura ojns ;dictum
(|Uod ;iclenus sorv;itur, ut
prim;e sedis pontifice ob invasionera episcopatus Aio autem, princepsBeneventi, etante principa-
est.
pristinum gradum resuscitatus regendum sus- — 00. Ut autem post tergum redeam, habeuntibus
cepit. Saraconis Calabriain illuciiue '" poreuntibus, Decivi-
33. (884.) Interea Athanasius solita traude cupiens lisdux C;ijet;c centum pciie quiiiquaginta '» ex eis
supradictos fratres sequestrare ab invicem, hinc secum retinuit, ut sine sacerdotaii officio rema-
Landoni seniori, fllio videlicet Landonis singularis et ^
neret ; ad instar Judaycorum regumqui, diviso inler
I
rum iOCapuam elegi mihi habilcm. et e Cupuam gen- solitus, setocius invenit consilium habile sibi ; inis-
tem vestram ct ex omnibus fratribus tuis tc solummodo sis siquidera legatis, trecentos Gr;ccos suum in auxi-
prsetuli, consentientcm mihi et in cunctis optemperan- D lium ascivit, Chasana 21 cos pra;eunle. Tunc callidc
tcm 11, virum itidustrium. Idcirco si mcis verbis au- pace facta cura Capuanis, uiox (iiiando vindcinia le-
res tuas uccijmodarcris, in cunctis prosperaveris. At pitur, cuni essct Capua validc alllicta ol a foris do-
ille cunct;i se patrare respondit iniperata ; cui ille : populata, oinnos ceil:tlim ogressi sunt, tain primores
(''7)0 filiosLandonis, et csto tu sulus imperans Cupuam, quam et racdiocres, ad vindemiandum. Ille vero, su-
sicut avus tuus 12 singulariter impcrasse dignoscitur. gerente hoc vel maxime Guaiferio Collossense, ex
VARLE LECTIONES.
1 //(( corrcTi: uestibus c. sterpibus rt serpibus .Mur, '^
inforret c. 3 procratum c, i in mnrgine
manu rcrcnti : in Calabria. '^
iile c. ' electo c. ut c '.i.
"
» ut q. m. a. occidore c. 'J
secrencius
c. '0 longibardorum c " oplcrarantcm c ''^
sicontuus tuus s. impetrasso c. '' fratrem c. o insci-
tam c '•'
jucti c. '6 fratulibus '•. '" illic(|ue i. 'ita'3., roboreus c. li^ quinquagila c '9 i. c pra'-
fali. — facti c. 2' ita 3, infeclis c. '-' chasanos 1
NOTiE.
* Svilicet halitus. ^ id esl alicnus ;
/ios/i.n, ut editi.
mSTOIUA l.A.NCOliAIUlOltr.M. 774
aluliiisrrrav.os Nciipnlilcs uiia cum tlicalralilius \ i- A ct sii|icriiis, ill:ii|ui' iriilicala siiiil. l'iisi rcilitiiiii
ris I
, i't <lcpra'(lavil tdlaiii Capiiaiu. apiircliciisis iu siipradicti (liicis pcr (lliasaniiiii niiiltiplicilcr palr:ita
ca inullis ct pnestautissiiuis viris pcculiisiiuc udii suiit, (|ua' a mc slrictim suiit dicta.
iiKiilicis. .Mi illn i^'itur tcinport' omnia circumquaiiuc .')',). (S<S().) Pdsl lia'c sui,'cstum cst cidcni diici, ut
(lcvastaiis, Liburiam viiulicabat sibi. Nam ctSaraco- vcnirclquautociusct iiberaret conlidentesipsi ;sin '^
iiiis Agropolitauos, ((ui nuperde illius map;natibus autem, omninoperdicioni subirent. Qui mox vcnions
jiixla liviiluiii I.anii - wm procul a Suessula ^ , ((ua Capuam, Ajonem principem a Beuevcnto ad se ve-
illc iiclandum pcrpctravcrat si;clus, ferme duccntus iiiciitcin cdusilio Ca]iuanoruin cepit, et sub custodia
pcrcincrup.t viros, clam evocavit et Capuam misit; liciicveiitnm duci lccit; iu qua O introieiis, ordina-
ubi tunc egredientes Capuaui. valde resisterunteis vil eam, Inde proliciscens !' ,
Scpoiitum iiigressus
;
ob hoc et absque pneda ad eastra repedarunt. est, Ajonem tbris reliquid ia castris. Cum aulem
Lando autem scnior liinc apoplexia percussus in- cognovisseut Sepoutini Ajonem seniorera suum ca-
lcriit. ptum, suprad.ictum ducem unaniiniter irruenles,
.)".
i8S.').) Dictus ita(|iie vii', |u-out mentc conce- clauseruut quodam in templo, caplisejus optimati-
peral, noviset iiiauditis machinis insurgebat adver bus. llac iliacquc tunc missuiu is est, et adductus
susCapuauos, adeo ut temporequadragesimali, cum ^ est Ajo redditusiiue i"est 'S suis; alio vero die sa-
omnis plebs Christicola et prseterita defleret malael cramento dato, vix cum dedecore elapsus est.
poscit a Deo ut flenila minime committat Mpso Dehinc Chasano Constantinopolim abeunte,
(iO.
mediante ii
festo Domiuico subsequente crcpusculo, quidam straligo augustulis Johannem candidatum,
collcctis Griecis .Matcreusibus, -Egipciis et Neapoli- (|uciu lingua l'elasgica i'-*
Januiccio vocant, cuin tre-
tibus, conscio ''
(iuaiferio duce, prieeunte Chasano ceiitis belligeratoribns direxit Athanasio episcopo,
urbem Capuanum teniptavit invadei-e. .\tquc ascen- cuin quo idcui vir Capuara hinc ct inde pra;davit;
sis muro acsi trecentis viris armatis diversorum ge- atque hoc prssidio-J istorum Pandonolfura ex vin-
neribus telorum , sct omnes iii Domino adjuvante, culisercptum libertati restituit, el a Magipcrto re-
alii siioute ex co dissilierunt, quidam cervice tenus ceptus estSuessam. Qui junctus est Grajcis, ct uni-
imis jacti sunt, nonnnlli vero gladio occubuerunt. versa aniiualia Capu;e ablata sunt. Qua de re Lan-
De nostris unus solummodo Onericus nomine, et, ut do, lilius Landonolli, et Landolfus episcopus ad-
fertur, a suis, extinctus est. Bellum quippe hoc nar- ierunt dictura ducera in Spolcciura, pctentes ab eo
ratum in niuro arbiter Judex non per i belligerantes auxiliura. Landolfus pra;sul a Spolecio reversus est,
et armipotentes egit viros, sel per quatuor irapu- Lando autem cum eodeni duce per Sepontura Ca-
bes iniriQce gessit ad laudein norainis sui, Confra- ^ puam advenit; qui per aliquot dies Atelke residcns,
ctis itaque viribus, quod conceperat niinime ccssa- Capuara frumcnlo implevit. Accepto nuntio, repcnte
vit; nam et Salernum per Saracenos prius, et Roinara profeclus est, Capuanos rcliquid in manibus
postea per Graecos: multotiens capere molitus cst, dicti priesulis. Is autera statiin supcr sanctum llcre-
setnon cst pcrmissus a Domino. inum Grcecos et Neapolitanos dircxit; quem diu
38. Eodcm quoque tempore Guido, lilius Guidonis obsidentes, eos qui in subliraibus' residcbant cepit,
deinde Capuara ex utraque partc graviter -i affli-
senioris, super Saracenos in Gariliano castrarae- *> et
latos'J ut retro rcdcam. hostiliter irruens, castra
,
gcbant, ita ut quasi obscssa viderctur. Nam juxta
eorura dirrupta i
' dcprsedavit, et aliquantos eorum Sicopolira Gr;ece cura Neapolitibus et Pandonolfo
gladiis interfecit; reliqui raontis per opaca ut aqua residentcs, orania circuraquaque slirpitus''-devora-
diffusi sunt. His auleni Capuam appropians " , ultra bant; unde contigit ut octoginta ex cis Calinulum
transvadavit, et ad pontera qui Teudcinundi vocalur advenientes 23 super Teanuin latenter irruperunt.
,
castrainelatus i- , rcsedit aliiiuandiu, ct ablato ex Ouibus ex diverso Lando cuin Teanensibus et Ate-
Liburia frumento et aliis victualiis, Capuani refocil. nolfus cura aliquantis Capuanis oecurreruut juxta
lati suiit. Cuin eodem duce non sunt foederati ; set sanclain Scolaslicam prope castrura Teani ; a qui-
cum retrorverctur urbcraque transiret, metu coacti D buset victi sunt.
subdiderunt se illi. Ipso ad sua remeante, erexit sce- Gl. .)(886.) Per idein tempus monasterium beati
pefatus.\thanasius virilitercontraeos, tulitque illis, Benedicti a Saracenis prius dirrutum 'H anno Dorai-
adjutus auxilio Gr;ecorum, omnia a foris sata, ni 884 -j , ab .\ugcIariovenerabiliabbatc ciciitum est
^
quieque videbantur possidcre a parte Capuae nec non rehaedificari juso '-''
anno 886, raense Augusli. A
VARI.E LECTI0NE3.
1 immisit tak qukl. • in marr/ine manu reccnti : inde diciturterra lanie. ^ assuessula c.
vel com- "i
mictat c. i-
mcdiante festo. dominico c. consio c. ^ dccst c. adcst 3. * gariliano
'''
c. f castramc- :
notj:.
= Id cst ijiuso, infra.
775 ERCIlEilBEim CASSINENSIS MOXACHI 76
quo » reversi dum Capuam repeteremus, a GrxiisA reddiit sanalurus, ad quem Landonolfus fratcr suus
capti cxutique suinus pt exequitati - ; abIalisi|uo invisere veniens, Landonolfus solus urbem relictus
equiset spoliis ot niinislriscunctis, liDmincsargenl j est.
redempti s nt; e(|uijs rec .llcgimuso. Eg auteni > so- 64. Cernens autem hoc .Menolfus, et videns sibi
lus cum praecepliire pedestre remaiisi: a Capuanis tempus adesset congruum, prius simulavit se cum
delati sumus in urbem, indeNeapolim pertranseun- conjugc etliberis e n civitate egredi ct Calvum qu:i.
tes nichilquf^proficientes, infructuosi 3 remeavimus si habitaturus '^adire. Inter ista cum juvcnulis ct
Capuam. Dcliinc Iria plauslraonerata victualiis mui- pecunia ambitiosis paciscens, dato sacramento et
tisque opulentiis juxla .\nglenam, quo prius cajiti promissis multis muneribus, dirrumpi^ns jusjuran-
sumus nos, a|)[!rchensa et depr.Tdata sunt. duin (luiid cum liliis Landonis tcr juiavcrat, cum
62. Hiis ita crudeliter gestis, Atenolfus .•^polc- sompni tempus advcnisset sabbatum post cpyph:i-
cium 1 pergens, dato pretio Suabilum, gastaldeum niam •» hoccsiT. Vdus Januarii, advocatis sodali-
,
poscens ab coauxilium, ut adjuvarctur singularitcr sime capicmini ! At illi Teanum appropiantes i^ hse. ,
fieri comes in Capua. Iloc autem audiens, gavisus sitare iG coepcrunt, ne forsan a Landone tenerentur
est,cts|ioponditsein omMibnsillum'' ;iuxiliaturum ;
astricti ; nunciato itaque adventu suo, officiosissini''
cunKiue hoc a iilurlinis et niaximc tcr(|uc (|u:iter(|ue sunt suscepti.
Landoni fuissel relatum, illc solita segnitie et tor- 6-i. -Vtenolfus gastaldatum Capuanum singulari-
pore detentus, parvipendens pro nichilo duccbat hu- tcr suscipiens, continuo se coinitem appellari jussit,
jusmodi nuncium. moxiiue filium suum .\thanasio obsidera direxit.
63. Exin inemnraliis Lando febris ardore suc- ** C sicut sacramciito 1'«
pollicitus fuerat, Liburiam ct
census, Tcanum habiit, curandus a langore quo dc- Capuain sub jurcjurando illo concessit. Athanasiii-.
tinebatur. Atenoifus intcrima re c(Bpta9 neo gres- vero rctinuit illius sobolem, (|uons(iue pactum ilbi ;i
sumque neque inentem amraovit, scd promptus et Guidoneducerepromissuni susciperetdictus Alenul-
fervidus existens parturire quod jamdudum corde fus, acceptoque focdereGallico, reddidit illi fllium
conceperat, ob hoc Ne:ipolini irc anxi:ibat fcstinus. suum. et cutodiUi est pax inter utruiii(|ue anno umh
IIoc ergo cum ad aurcs Landimis pervcnissct, ilico et mcnsibns tribns. rcr idem teinpus missis legaiis
Alcisu:n ct Adclfridu:n Capu:im misit, ut (lictuin vi- ideai Atcnuirus Hoin:ini, M;ijiiiic vcnciabili abbaic ct
rum suo hortatu CQ»pto itinerc deviarct, et adjecit: Uaufcrio diacono, ut subderelur Slcphano pio pap;i',
Ego autem, missa audita et comestione finita, sub- essetiiue illi proprius famulus; et promisil reddere
scquar vos. Illi enim abientes, fatum virnm inve- Cajetanos, quos pridem callide ceperat, adjuv;iret-
nicntes retinere nequiverunt; erat enim dies domi- (lue eum contra Saracenos Garillano residcntcs.
nicus. Dcindc Lando proficiscens. euin miniinc rcp- nu:e piistea cuncta oblitus, ex liis qu;c promiserat
Iterit; jam cnim aliicrat. Qun facto'', suslinuit iiicliil (imniiio adimplcvit.
Lando redditum ejus, illique revertenti dixit Lando 66. liis quo(iue diebus Thcophihictus straligo a
et c;cteri fratres: Qiiiil Quibus Teanuin Imstiliter advenit hicmis tcmporc, S:i-
jj Bari
cijisti illuc, ijuoisti:'
ille respondit verba bona vcrbaque consolatoria et racenos temptans impugnare ; nichiliiuc pioficicns,
dcceplionibns plcna. Iliis auditis et nimiuin creduli, infructuosus abscessit ; abicnsiiuc Neapolim, Mari-
acquievcrunt credenles ei.Proinde Lando advcrtens num gastaldum castri "* sancta; Agath:p i*" Ajonirc-
fratcrnnm (iuluin, sct soinpnosupitus et ineglegcn- bcllem perccpil -o
.ctApuliam redicnsnonnullas mu-
cia dcpressus, nun intelligens telum quo jaculab;i- nitioncs ejusdem .\jonisvi apprehcndit. Undcocca-
tur. donec Iransfigeretur fibra; iccoris ejus, Teanum sione accepta, idcm Ajo adversus augustale dorai-
VARLE LECTIONES.
1 Herchempcrtus cum aliis scptcm fratribus a Tcano Ca|iu:iin lcndcnsjuxta Anglenara omnes a Gra>cis
<^xeiiuil;iti el cxpoliali parilcr sunt 4. - cxi'i|uictati I. infrutnusi c ^spolencium c. ' bassis(|uc c
•'
hisque " s
*< c. frebis <.,
illi 3.itu ri liodic nmpoHtis la frcbbe diiuiit, arepta c. lofattor. 'i
II el c. i' habitarus c. i
s;ibbato pre epyph;inia 3. n solalibus c i aproprianles r. "> cxitarc c. i7
si cosacramcnto c. i» castris c. i'J /« nunijinc manu nccnti: castrum nobilc esl incapilinata propccs-
culum. '0 (7(1 3, prxcepit c.
;
nium rebfHiiiiiis jiirLjiiini iiiili;ivit, i|ii(iil siin iii I A liiim siiiim ciim aliiiiiaiitiscCapiia ohsiihMU mittorct.
iiiseretur ' .
Iloc autcm lacicns, iiisidias tctcndit hitentcr cum
(i7. Antc hiic, sane tcmpiis Guaiirarius priiicoiis Grsecis et suis ad capiendum eos '•'. Set (|uia, ut
Constaiitiniipiilim ail ausnstnriim vcstif?ia (•.onlisus conjicitur, adliiic iion orat complcta malitia, ()ii;i'
aceessit ; a (|uilius lii'ni5,Mic siisccptiis est, ct patritius post panlluiim diviiiitiis puiiioiiihi cst l';icl;i moriil;t
ali cis tactus, cum liitiiore ail pr.ipria rcmissiis csl. sct ct tilium siiiiiii iiifr.i iirhcm clausit, siiprailictos
Cum autem adlmc illo moraretur, Atlianasius dolo viros misit ;iron;iin ; cgrcssusiiuo statim Graiorum
rem conceptum in opus erumpens, Grsecos et Nea-
"' cuneus, supradictos apprehendit viros cum aliis, et
polites seu omnes Capuanos gRneraliter movcns su- dopnedavit totam Capuam graviter moxfiue sine
;
pcr .'Vhcllaiuim •i
misit castrum, (|U0 tunc. pr;rcrat dolatioiio cunctiim ei|iiitatum ct pcdestrcm oxorcitum
Landoifus Sucssiilaiiiis. Mox aiilcm ut illic supervo niittons, iimni;i sata C;ipii;i' siiccidi cxti'rniinari(|ui!
nit excrcitus, fr.iuiic illoriiin qiii iiitro eraiit > ca- focit fiiiiditns.
ptum est, apprelienso iii co Landolfo et lilio ejus ju- 71. (888.) I'r;esciens i^ autem Deus dicti viri mali-
niore nurum(|ue illius, uxorc ''
videiicot Laiuhniis, tiam ot volens pnT^stare Capuanis misoricordi;im iu
"
qui cum Guaimario prohTtus fucrat. t;imcrudcli impiaf|ue persecutionc, pcrmisiteuiulom
fiS. Ilis Lando ah Ali;cgiso
ita (lccursis, suasiis
''
B Athaiiasium in tantam elationoin prorumpere, iit
aliisi|uo Capn:inis, una cum Giiaifcriu (|uandam tra- otiain Bciicvonti liiios bis terque pi';odari fa'.'cret. Aio
ctoriam plaustro vehontem intromissus, Capuaiiam '' autom tunc Bari degens, impugnabat Givtcos impu-
urbcm iiigressus est, ati]ue ad episcopalem abiil au- gnantes se ;
qui hoc audiens, ilico segnitie deposita.
lam ubi pauci ex suis ' congregati sunt, Atenolfo
; fernie cura tribus railibus bellatoribus clanculo ve-
acceleranlc. Tunccommissum ost pr;vlium, mortuo- nicns castruni in Abellinura ubi autom intellexit, ;
f|iic Vahuic illiistri viro, dissohitum est cor eonim Grscos cum Xeapolitibus residero super Capuam
fiui in parte Lantionis erant, ct wrpcriint illum re- radicitus(|uo (\im devastare, ilico rocto itinore super
linqucre et .Vtenollo sociari. Tunc, iicol fincte, pacis eosaudacler advcntare studuit. Set qnidam natuni-
osculum sibi mutuo fratres optulerunt, quod in arca liter zizaniorum sator Dauferius, Dauferii nostri ge-
cordis minime rctinebant. Lando autem post ista nitor, urbe Beneventi egressus subdole acsi secutu-
cum Guaiferio ad propria remeantes, reliqui consan- rus principem, ex divorso Capuam, cursim li prope-
tanei illorum capti sunt ct vinculis innexi ; inter ravit et dicto exercitui adveiitum indicavit Aionis.
quos et Landolfus pr;TsuI captus estel custodi;e tru- At illi, relicta Capua, pnecipites 1^ Neapolim reversi
sus. Post non multum tonipus per singulos dies om- sunt ; Aio autem iter quod coeperat peregit. illisque
nes absoluti sunt. C minime repertis, Liburiam ingressus est, cum quo
69. In diebus illis quando Atenolfus gastaldatus et Atenolfus abiit; et exusta tota pene Liburia ac
regendi jura adeptus est, omni;i qn;cque Benedictus deprirdala, populisque et hestiis ablatis, puteisque
infra urhem Capuanam possedit, fratrihiis exulanti- saxooppilatis, amphiteatrum profoctusest.Quoresi-
bus aufcrri pr;ecepit. Ouade re missus ab Angolario dens ner aliiiuot dios, machinis et diversis telis for-
venerabili abbate ego ipsc vestigia apostolorum 8 , titerexpugnavit illud i". Indeque '" habiens, super
adii Stephanum summum pontiflcem, postulaturus castrum sancta; Agathse insedit, atque Marinum ga-
pro rebus nostris abbatis ; a quo et benedictionem staldum sibi rebellem in fide ad se remeantem susci-
fratribus detuli et privilegium nostri coenobii, et piens, abscessit ; aliquandiu Benevento commorans
supradicto virolitteras^ exhortatoriasattuli. Domi- perSepontum Barim reversus est.
nicalis res ablata reddita est, niea autem ex toto 'o autom Aioni se subdens per sacra-
72. Atenolfus
subtracta ; in proximo etiam cellam mihi ab abbate mentum, ab eodem in adjutorinm sui centum viginti
Iraditam, concepto dolore, vi abstulit. ferrae bellatores viros suscepit, cum quibus graviter
70. Interea cum Atenolfus j:im memoratus Ca- totam Liburiam depr.Tdavit. Sed quia nonnumiuam
puanoscepisset, advertens Athanasius Capuam for- dosporatio periculum gigiiere solot, generaliter nioti
titer concussam, ctepit occasionem qu;erere adver- p Materenses e Calvo is et aliquaiiti Capuaiii lii cuin
sus Atenolfum, et obsides abeo seu et pacem iiino- dictis Apuliensibus juncti, Liburiam circumeuntes,
vare. Decurrentibus inter alterutros missis, Maio " Suessulam depncdarunt, etreverti cospcrunt. Quibus
supradictus abbas et Ausencius Neapolim profecti occurrit Gr.Tcorura Neapolitumque exercitus juxta
sunt, quos Athanasius ad amphiteatrum ire pr;cce- rivulum Lanii, atque in uiium mixti, supervalehat 20
pit,simulque Atonolfum illuc adesse voluit, quate- pars Atenolfi partem Gragicam set superveniens ;
nus firmato fiEdere una cum Guailerio consule, fi- scara theatralis a tergo et in medio, circumsepti, de-
VARLE LECTIONES.
' inferetur 3. '2
dolore conceptus 3. 3 introyerant 3. * uxorem. prophectus c.
5 6 vehementem !
"
paucis ex ui c. s /(,( ilistiuyuit c. ^ licteras c. 1
' ita corrigo ; me n missis niaio c.
c. - suos c
'I pr;osccns3. '''
/^k cursum c. 'J precipientes c. iii illi c. i^ idemque 3. i^ ecalvo c. '')
capuanis '.
2 supervale valebat c.
'
NOT.E.
» Avdlino. Id est Adelgiso.
P.\Tii0L. CXXIX. ia
;.::
vicli suiit, parlim capti, iiartiinf|ue glailiis extincti A qui per Irecentos et eo ampiius annos ''
imperave-
sunt. Hac de causa audaciam sumens Atlianasius, rant legibus, prseesse coeperunt hisqiii cum Sarace-
bellum co'pit expeterc unde Atcnoifus, non sciinis
;
nis viccrant per aliquod soles. Tunc coBpit cohors
necnon et Saracenos. Saraceni vero ex uti'ai|ue parte tur '' ab o:nnibus, omnia devorant, universaconsu-
juncli steterunt, nulli eorum pra^bentes auxilium. ninnt, et contra Neapolim unanimiter consurgunt.
Atenolfus talia cernens, acrius super inimicos suos ^Equo valde examine ipsumque supernum jaculatus
insurgens, acprimoimpetu potenti virtule superans, B est solium, ab his procul dubio percelleretur, cum
prolrivil eosustiuead ullimain pernicicni, occisisex qiiibus Chrislicohim genus pene oinne prulriverat;
cis plurimis multisijue captis, rcliiiuos 0|ipido fugere prout Johaniies dicit iii .\pocalipsis, immo et Domi-
compulit, victorque triumphansad castra honustatus nus per Johannem, de Babilone : Quantumcunquc
ac L-etus cum suis omnibus repedavit de suis autem ; mijiistravit vobis, mtJiistrate ilti ; in ponilo qwi
pneter unuin ammisit Aidcrico nomiiie, et ipsum a iitiMuit, miscite illi duplum (Ajmc. xviiij. Ilaec autcm
suis, ut fertur, occisum. -Vb hoc sane die cn^pit jam audientes, nolite cor apponere, quod Deus hoc me-
quasi potens esse .Vtcnolfus, el .Vihanasius impo- ritisalicnjus pnelatl fecerit, set sua misericordia ct
tens. Ilinc inchoavit omnia sata eorum qui in colos- niiscriis liominum egcrit nanctus, ut ipse per psal-
sum I morabantur diripere, cunctaque bona eorum mistam dicit : Invoca me in die tribuhttionis Ittw,
vehiculis diversis adurbem Irahi. cripiam te et magnificabis me. Nam peccatori dicit
7i. lloc quoquc quod narroomnes audiant aures, Qiiare tu enarras jiistitias mcas^ etc, quousque ait
prout Dominus sKpe parabolice sequacibus suis di- Hxc fccisti et tacui, existimasti ini<jitit<itcin : in qu<>
cebat : Quihabct nitrcs uudiendi, audiat (Matth. Xlllj, crqo cro tibi similis? (Psal. xLix.j In una tamen re
ut omnis pavescat homo, stupeat etad Deum rever- moveor, quod cum dical Apostolus: Xonne qui prx-
latur vel sero* ne, si^ obstinatusanimo remanserit,
, n dat et ipse ^irsedaverit ? (Isa. xxxiii.) Quid ergo ero
contingat illi illud quod Dathan ct Abiron superbicn- de his qui pra'dant proximos el proximas. tradunt-
tibus adveiiit, neciioii et Chora! cum fautoribus suis que piosliliulo li ? itaiie pr:pdabuiitur (lcliide"?Siciiti
evenisse dinoscilur. Guaifcriusenim pra'IVctus hare- eiiim NtMpolitcs v:islantur, (|ui vastarunl, iUi et nos
narum, qui pene omnia mala qu;e facta suiit in die- forsan devorabimur, iiui nunc devorantes sumus.
bus ejus ipse opere suo gessit fecitque patrare, cujus Beati ergo qui, Domino custodienle, immunes ab hac
priestigio Uomana tellusdepopulataest, Benevcnlana sa-culi procella exislunt, ubi omne nialum et nulium
regio fuiulitus desolata est, ab hoc et iiiicium et fi- siiic Doiniiio bonum regnat, et in asterna numerantur
nem * accepit ; idcirco Dei judicio hoc modo illius vila, (|ua omnis felicitas et bcatitudo perempnis floret
scelus^ facinorosus finis explevit. Nam subito su- in sa'cula sa^culorum. Araen.
perna inspirante gratia, a (|uo bonum omne proce- 76.Aio denique a Benevento per Sepontum Bariin
dil, in 6 illum excitati illi, a quibus ipse putabatur profectus, super quam Constantinum augustorum
salvari, mutaUi mente in euin surgentes apprehen- ;iulicum i-'et patritium insidentem reppcrit, rebelles
dcruiit,bonaque ipsiusdiripientes vincxcruiit, ivvei'- iniperaloruin viriliter impugiiaiitcm ; ;i(lversus (iiiciii
lcntes nicbiloininus ad siduin, de i|uo luiiiqiiain di.i- dictus Aio, fiillns;iiixiliu l!ismaclit;M'Uin et valLitiis
boiice abscisi sunt, ipsiim(|iie procoiisuiem despica- D ag.-.iinepedeslrium Apulieiisium, aud;icterliisurgeiis
bilem Capuam, Atenolfo cunsencientes remise- '^
, primo impclu victor cxistens, de hostibus plures iii-
runt, panetribulationisetaquaangustiajsuggillatu- Dehinc ifi Constantino i7, qui cum tribiis
terfecit.
rum. Iloc facto, universi (|ui a propria sede olim niililuis cquis in liilo consistebat in loco 18, validr
fueranl superbe exuiati, ad sua obedienler rcversi coiilriliis, vix cmn ;ilii|u:intis urbem ingredi vahiil
sunt, factuin(|uegaudium magnum, jiaxetsecuritas ;
l!:irim; rcliquos aut gl.oliis ;iut tradidit captivit;ili.
cueperuntque prseesses qui subesse soliti craiit, et Ipse autcin (jriecorum obsilus vallo, infra urbcm
VARI.E LECTIONES.
t colosso 2. 2 fero xox dccst in c.
c. 3 t finis c. 5 selus c. in loco raso. consenciente >> "^
<
8 ita 3, esse c. 9 anno imperaverat 1. H' objecte l,objccto2. n pra;viloque c praivinloque 3. 12 iil'.
i:i inviUiiitantur '•. i' prostribulo c. IJ aulicet e. vaiulus 3. i'' il<i '?
3, deinde 2. i' a consl. 2. .! I
ts coiist. lociim 3.
NOT.E.
" San Car^io in ;igro Avcsaiio. Id cst Langobardica.
7«l IIISTOIUA L.VNLiOUAKDOKUiM. IHi
oc.iiillatur '
,
sii.stiiiOMs siilragium Ateiiolti, (|iicin Aqiio resiclobat suihm- (tictain urlicni, ci liwluscui
pridem protexcrat ct non invenit; nam ct Gallos ct 00 statucMs pacis, vires resistendi Aionisastudolosn
A^^aiTnospromissisaurci.sssepiusmixtim invitans ', avertit '^ . llisct liujusccmodi " arguincntorum deci-
opliiicro iu'((iiivit. pulis dictus Aio cernciis sc dclusum, doluit; lan-
77. Atciiolfus eri,'o cuni Atlianasio j, '.oem iiitcrim dcni noccssitato (toliartaiis ciiin mcinorato patricio
custodita fcre liis scnis ^ dicbus, scis<o f(Edcre, utra- paccin faciens, urbom romisit (-t ad iiropria roinca-
que pars ad pricdam prorupit. Sot Capuani 4 pra"- vit, Alenidfo ot Maioiii abbati, qui supra fata '-
validiores ctfccli, pcr sc et cum Saracenis gravitor lcgationc functus fuerat, haut ':' frustva minitans.
Neapolimcircumi|uaquc vastantes lacerant, ut ignis Eadem tcmpestatedumideniAtenolfusDauforium ''»,
ooiisumantos oninia, a'quo Ooi judioio, ut f|ui Sara- noslriini (lyaconcin, rocte dispcmorot Taraiitum ct
cciiis iiinumorabilos Cliristicolas giadiisot ca|ilivi- indo rogiani ad urbem traiismittcrct '' , ipsuini|uc
talibus tiMdidit bnnis^pio corum ditatus ost, non (piestum cssc adversus cum dc inopia oborta alter- ;
immorito ab liis tlagellctur, rodalur et dcpriedetur, utruin contentioue, ad invicem sequestrati suiit, el
ut Salomon ait : Quis medebitw incantutori a scrpente Atenolfo incubante Capuam, Dauferius Teanum
si'mfl pcrcusso? (Eccli. \u.) commoraturus properavit. Paulo post coiicordia
78. Interea Atenolfus post episcopi captionem ^ composita, ad eiim a quo se separaveral regrcssus
cunctum(|ue clerum sacramonto revinctum & ad est.
nova secontulit el rccentia jura legis. Nain mona- 81. Per idom tempus Grreci navalitcr a Constan-
chos beati Benedicti pro rebus perditis jurare (• tinopolim ad Regium tellurem adventantes, ex di-
compulit, quibus cessum fuerat ab omnibus retro versoet Hismaelita' ab Africaet Sicilia properantes,
principibus cuiictis(|ue augustis Gallicis, sacramen- ntrique juncxerunt se inter Messanam, urbem
tum por homini daiidum nisi per scario-
so nulli Sicilia?, et Regium ; et conlligentes i'>
parumper
nos ^ sc autom in hujusmodi negotio sapientiorem
; niutuo, victi sant Grffici, tantoque
metu territi sunt
ac potiorcm ' ostcndcns prioribus. Achivi qui ,emanserunt, ut tam viri quam
roli(|ui
pacem fecit, obsidibusdatiset acceptis; cujusetiam ut habitudinis similes sunt, ita animo ;equales sunt
tempore supradicta coenobia, urbeset oppida omnia bestiis, vocabulo Christiani, set moribus tristiores
a Saracenis capta et exusta sunt. Regiara ad urbem G Agarenis. Hii videUcet et per se fidelium omnes
legationem dirigens, contra jus faciens, pecuniam praedabant, et Saracenis emebant, et ex his alios
accepit. Quamobreni a Carlo tercio augusto ca|itus vouales oceani litora farciebant, alios vero in farau-
est, et nisifugam arripuisset, capite plecteretur. los ct famulas '-' rcservabant. Talia et his sirailia
Unum quippeilliusnarrofactum haut ' indissimilo. animadvertens Deus, tradidit illos in opprobrium et
quod in Gariliano geslum est (883). Denique cum a in devorationem, ut pereant, et recogitent et intel-
Seponto idera dux Atenolfo comitante Capuam per- ligant quia in operibus suis diris Deum jaculati
geret, in loco qui Caudi dicitur Arranem IHsmaeli- sunt. Acta sunt hsc in arto spatio raaris, quod
tara, tirannum crudolissimuin, cum trecentis peiie diriniit Regium -Oa Sicilia, qui locus olim tellus
sequaeibus suis pcremit 6887). Cognoscens autem erat, set m(3derno tempore a Phari '•'
sequore occu-
Guido Carlura augustum seminecem jacere, cupidi- palus est. H;ec itaque gesta sunt anno Doraini888-2
tate regnandi devictus deceptusque a contribulibus raense Octubris.
suis, relinquens Beneventanain provinciam sibisub- 82. Hoc etiara anno revertens Guido ad ItaHam,
actam s ct dncatum, abiit Galliara
Spolitentium qiio principare cupit set optinere nequivit, in Italia
regnaturus. Bcnoventi (|uidem tellusa Gnfcis capi- juxta civitatera Brecianara cum Berengario et ipso
tur, Spoletium depncdatur ab Agarenis, ipse autem
D duce conflixit-3 ; in quo nimirum conflictoutriusque
manet invisus et inauditus. Cuiu vero paruerit et partisacies crudeliter cssa est. Spolia autora c;cso-
auditus fuerit, quid dixerit 9 vel quid egerit, scire ruin a Berengario recollecta sunt. Pacti sunt tamen
volentibus [ler ordinem narrabo. ad invicem usque in epyphania, qui celebrantur 24 8
80. (888.) Interea Aione obsesso infra urbein YdusJanuarii (889). Cum autera uterque se junxcrit
Barim a Gra;cis atque auxilium exflagitantera a ad |iactumvel ad bellandum, quod deinceps egerint,
Gallis et suis, Atenolfus titubans Athanasii rainas, pra;senti opusculo inserara.
legatos suos ad Constantinum patricium destinavit,
VARLE LECTIONES.
occulatur.
1 2 ita 2. 3. uutans e. 3 bis boiiis c. quod crorexi; v, supra cap. T6.
: : : 4 ca-
puara 2. 5 veuictura c. 6 jure c. 7 aut c. 8 subacta c. 9 erit c. (lixerit B. '3 utuertit 1.
ANGILBERTUS
CORBEIENSIS .\BBAS.
.\nt;ilbfrtus, sive EnjiilbiM-tus, Corbeiensis abbas circa annum Christi SSO. Versus quosdam eleciacos
pr;emisit aliosi|ue hexametros subjunxit libro S. .\ugusliHi de Doctriua Cbrisliana, quem obtiilit Luaovico
regi Francorum Carolomanni frali-i. Utrosque edidit .Mabillonius tom. ilAnalector., pag. 657 seq. atque
nov;c in fol. pag. 425.
ANGILBERTI
ABBATIS CORBEIENSIS
VERSUS
AD LUDOVICUM REGEM FRANCORUM CAROLOMANNI FRATREM>
Iii librum S. Auffustini de Doctrina Christiana
Eidem regi dono missum.
(Apud Mabillonium, .\nalecla velera, pag. 425.)
IIa;c Augustini Aurelii pia dogmata fulgent, A Quem daret ille pio coelesti numine fulto
Qusde doctrina edidit almilica. lllodoico regi, qui est pius atque huniilis,
llKC tibi multc docent, lector, quod qu.-eris honeste Qui sanclse sophi;e certat rimari secreta,
Si replicare cupis scripta sacrata libri. Nobilis ingenio, nocte dieque siraul.
Hujusenim corpusparviim quod cernitur esse, Quique etiam domini ac fratris prxclarus amalor
Continet insertos qualluor ecce libros. Ingenti dictu pcrmanet ore pio.
Primusenim narrat Christi praccepta tenere, (.)uem Deus omnipotens multos feliciter annos
Quae servare Deus jussit in orbe pius : Glorificet, servel, diligat, ornet, amet
Rebus uti s;rcli insinuans praesentibus apte,
Et in fine.
iEternisque frui rite docet nimium.
Edocet et signis variis, rebusque secundus, U;vc jierlecta pii lecto doctrina patroni,
Qualiter aut quomodo noscere signa queant. In priinis Domino totam (jui condidit orbem,
Tertius ex hisdem signis verbisque nitcscit. Devoie laudesjugiter iierfunde benignas.
Quid sint, (luid valeanl, qu;eve vitandacanit. Qui mare fundavit, cujlum, terramque creavit,
Tunc promil quartus librorum dicta priorum, Omnia qui numero, mensura ac pondere clausit.
Quid res, quid signa, quid pia vcrba docent. p Perquem cuncta manent, vel per iiuem cuncta ma-
Qualiter et possint cunct.i intellecla rcferre, [nebunl,
.Magno sermone intonat ipse liber, Qua; sunt, qu;e fueranl, fuerint, vel quaeque fu-
Submisse, pariter moderale, granditer atque. [tura
Lector, perlecta dic, Miserere, Deus. Ipso iterum magnas Domino perfundito grates
Hunc abbas hnmidis jussit fabricare libellum Pro tali ac tanto, casto doctoque magislro,
Angilbertus enim vilis ctexiguus : Ordine snbdignos scri|)sit (|ui talia nobis.
" lloruni versuum priores exiitant initio, poste- non aliud ma^is gratiim nuinus i|uain hosce S. .\u-
riores in line librorum S. .\ugustini de Doclrina gustini libros, Angilbertus fore existimavit. 1'lii
Christiana in codice Corbeiensi. (|uem Angilbertus observare convenit lcclioncni sacram priscis Kran-
seu Engilbertus, ejusdem loci abltas, in gratiam l.u- corum regibus ;ili(iu;iiido faniiliarem fuisse. Iliuc
dovici iMMUcoruni regis dc.scribi cnravil aiino SSO, .VibilbiTd l.;iiidiinciisis cpiscopiis Rdllicrlnm rcgciii
aut insei|nentc. Id sive pra'Stilcrit .Vngilbcrtus ro- liurl;iliir ;i(l legcndos Augusliiii, Dionysii dicti .\rco-
p;itu pniic.ipis, siveco inconsultd, arguit sane l.udo- pagitir, et Gregorii .Magni libros.
vicuin in sacras litteras recte alleclum faisse.cui
:
Chloduici regis precibus mcmorarc bcniL^iiis, llic plc coiiccdal felicia regna tencre.
Noiiiinc nui est dipnus diviiio ac nuincre Irctus, Cum quo conjujj;ium, prolem, cunctosque fideles
molc coruscans.
l,audilius alniilicis iiijicnli ct Dignetur regcrc coilorum Keclor ab axe,
Cui Deus onimipotciis multos feliciter annos Et post hunc cursom cudestia scanderc regna, etc.
BERENGAUDUS.
EXPOSITIO
SUPER SEPTEM VISIONES LIBRI APOCALYPSIS.
fVide PatrologicR tom. XVII, col. l&i.)
STEPHANI PAP^ V
EPISTOLiE, DIPLOMATA ET PRIVILEGIA.
(Ex Mansi, Bouquet. et collectoribus quibusdam recentioribus.)
a EasBasilii imperatorls litteras, quasipse plenas suum subrogari curavit, quanto Photius de suo
blaspheniiis et conviciis propter Photiuni a .Marino cognalo in imperatorem eligendo cum Santabareno
et Adriano excommunicatum scripserat ad Adria- pejus consilium iniverat. Cumque Stephanus in lo-
num, postobitum Adriani successor illius Slephanus cum Photii substituendus a Phutio ordinatus esset,
accepilet legit perslansque exemplo suorum prte-
: Stylianus epicopus Neocoesariensis cum Leone im-
decessorum in ejusdem Photii detestatione ele.\se- peratore per litleras Stephanuin pontilicem Roma-
cratione, rescripsit ad imperatorem epistolam qua num rogarunl, ut hac in re apostolic.i auctoritate
eum redarguit quod pro Photio homine penitus laico cum designato Stephano patriarcha Constantinopo-
justaque de causa excommunicato tantopere defen- leos Photii successore dispensare non dedignetur :
dendo, Marinum pontilicem, totamque Ilomanam quam gratiam a sede apostolica post causs diligen-
Ecciesiam contumeliisafliiceret. liedditaestepislola lemcognitionem impelratam esse, communio utrius-
poslobitumBasiiii liiioetsuccessoriejusdem Leoni que sedis deinceps usurpata et frequentata satis
quam cum ille accepisset, Photiuni tanto lubentius apcrte testari videtur. Ejectus sub hoc poniiflce et
et citius e throno depositum in monasterium Ar- relegatus Phutius, quando obierit et quomodo diem
menorum relegavit, cique Stephanum germanum extremum clauserit, dolo schismaticorum et secta-
787 STEPIIANI PAP.E V 7SX
prseslare valeas. Quo igitur pacto a Deo largitus cs A prophitis meis noliti' malignari fPsnl. civ). Ilxc de
nobisterrcnis rebus |)raeesse, ila etiain nos per prin- omnibus sacerdotibus dida sunt. Deo te a-qiialem
cipem Petrum spiritualibus rebus Deus pra>fecit. facis, i|ui ejus angelos judicare audes. Dicit enim
Accipe, qua-so te, benif;na frontc qu;p sequunlur. proplieta: Labia saccrdotis loquentur jadicium, et
Datum est tibi curarc, ut tyrannorum impietalem et lcycm exquircnt de ore cjus : anijclus cnim cst Domint
feritaiem i^hulio potenli;e conciilas, ut justitiam mi- omnipotcntis (Malnc. u). Ouomodo judicabis sa-
nisties subdilis tuis, ut legcscondas. ut terra mari- cerdiitos (jui soiius Dei sententia' subjiciuntur, et qui
que militares cojjias disi)onas. Ihec esl pnecipua soli facultalpm babeul ligandi atque solveiidi ? Vide
cura potentia; et principatus tui. Gregis cura vero ad quodnam profundum te pra;cipitein dedisti. Au-
nobis commissa est lanto pr;pslantior quantum di- dio in magnificentissimc impcrator, laudari man-
tfi,
stant a ccelo ea quK in lerris sunt. Audi Di)minum suetudinem, el patientiam Job quapropter mirari :
dicentem Petro : Tu cs Pctrus, rt supir hanc prtram satis non possum (luomode ita tiirpiler lapsus sis.
sedificafio Ecclcsiam mcam, et portx infcri non prxva- Scrijisisti illum non csse episcopum. Quomodo id
lcbttnt ailvcrsus cam (Matth. xviiij. De potestate vero nosti ? Si vero id iirnoras, quomodo ita pra;ccps in
etimperio tuo quid ait ? Nolite timcrc illos qui ocvi- eum sententiam lulisti ' Magna quidem est pontiQ-
dunt corpus, animam vero non possunt occidere B cum potentia. Non te latent res beati Ambrosii, et
(Matth. \). Et iterum de ministerio nobis commisso qiiid ipse fpcoritadversus Theodosium imperalorem.
ait : Tibi ilalio clitvcs rc(/ni cirlorum (Mntth. xvi ', et Quicunque dicunt Marinum fuisse antea episcopum
qua;sequuntur. Oro it;i(iue pietatem tuam, ut inb;e- ac prninde non potuisse ad aliam sedem transferri,
reas principum apostolorum, ut nomen
decrelis osteiidant illi id aperte. Scito,dilecle el omni honore
eorum honores et dignitatem. Institutio enim et digne imperator, quod objicilur de canone, cum
sacerdotium omnium qu;B in orbe sunl Ecclesiarum tamen id nunquam fuerit multitudo tamen sancto-
:
a principe Petro ortum accepit, per quem etiam nos rum Patrum el iiiurum auctoriUiset judicium potuit
sincerissima el purissimadoctrina inonemus onines iiliim constituPie in prinio gradu. Etdivina provi-
et docemus. Kegnum vero tuum non minimarum dentia prajnoscens EccIesi;E Dei utilitatem, iii sede
rerum argumento ad ea qufe praestantiora sunt principis apostolorum Petri illum collocavit. Quid
scrutanda se erigat, sed animadvertat qua auctori- vero magnus ille Gregorius cognomento Iheologus?
tate ha>c facereaggreditur. Ille quidemqui adversus nonne Nazianzo trnnslatus est, et Meletius Sebaste
sanctissimum Marinum sacras aures tuas coiitume- Antiochiam, et Dositheus Seleiicia Tarsum Cilicia?,
liis maculavit, adversus Dominnm nostrum Jesum et Reverentius Archiphffnice Tyrura, Joannes Gor-
Christum. qui nutu suo universum orbem regit, bla- dolia Proconnesum, Theodorus Apamca Selymbriara
sphemias ctfutire procul dubio non dubiliwit. Quis, C Alexander Cappadocia Hierapolim? et multi alii
inquam, ille fuit qui adversus immaculatum ejus diversis in locis translali sunt e suis sedibus ad
sponsum et sacerdotem, et adversus matrem om- alienas ? Dical celsitiido tua quibus accusatoribus
niiim Ecclesiarum talia dicere est ausus ? Decipiliir ct (iiiibus testibus affirm;iiilibus beatum Marinum
profecto quicunque putat quod discipulus sit supra condcmnasti? An ignoras,
fecisse CjiKc tu dicis. illum
magistrum, et scrvus supra dorainum suum (Mittth. in prima Nic;Ena synodo quod beatus Silvester papa
xixj. Obstupescimus sane, dum quam perfeclam et proclamaverit per legatos, prssente ibidem sancto-
illustratam priidPiitiam seductam videmus, ut talia Constanlino: Ut prima sedes a neminc judicetur.
contra sanciiim illum virum cogitaverit. Qualisenim Quid dclii|uil saiicta Uomanorum Ecclesia, ut adver-
ille fueril, licct nos silentio praetereamus. lapides sus eam linguam tuamvibrare et concitarc seductor
isti clamabunt: Muta fiant labia dolosa qux lo- iste induxerit ? Num, juxta antiquum morem, de
quuntur adversus Deum iniquitatem, vel adversus synodo Constantinopoli habenda ad te litteras non
justum (Psal. xxxj Si ovis Dei existis (quod votis ha- dedit?Num pro eadem synodo curara non gessit?
bemus), ne transgrediaris limiles principum aposto- Peto a te : Cuinam scribcret Roraanorum Ecclesia?
lorum. Dic, qu:eso te quis te seduxit, ut iioiitincem
: laico scilicct Pholio ? Si enira haberes Patriarcham,
l^ freiiucntius iiostra Ecclesia illuai
a?cumenicum comico raore scommatibus hiccssercs lilteris visitaret.
et sacram Roraanorum Ecclesiam maledictis inces- S(;d hei mibi, quod ista gloriosa eta Deocustodita
seres, cui cum omni veneratione subdilus esse dc- civitas Constantinopolis pastoris solatio est orbata,
bes ? An ignoras quod ha;c oranium Ecclesiarum et sola regia tua polentia illustralur: el, nisi anior
princepscxistit? Quis le pontilicum jmlicpni (-(insti- (liiotP prospiiuimurcohibuisspt ut fprrPinusinjuriaui
tuit iiuoruin sacrisdoctrinisdiiigi dplics, ('t;i (iuiluis nostr;c i:cclpsi;e illatam, coacti fuissPinus advcrsus
preces pro tc Deo oflerunlur? Scis sacrum illud pr.Tvaricatorem Plioiiuin, (lui contra nos impuia
elogium, quod ait Nolitr tunqrre christos mcos, ct in
: evomuit vcrba, giaviores pa;nas innigere quain pr;e-
advcrsus IMiulium pfistcrilati rp|ict;i Pr;iiit, inagi- ;iii itlipmaiis sententia, (i\ix exstat scssioiic G cou-
struin siiiiin valdc pprstriiigi, pudi'rpti|iip pos t;i|pm cilii Floreiitini, de facto exsecrati fuerunt.
scliismatis auctdrcm sc(|ui, c;i oiniiia (pue inter Sev Bin.
;:
papa Xicolao. Et, (jui duin vnluit adiinplere ([ua^ ejus hustes, Et qni adversus Ecclesiam bcllum
gerit, Dei se hostem constituit. Variie igitur, o
illi ante visa fuerant, in maxiinum devenit apud vos
sacrnm et venerandum c;iput, humaiii generis hostis
contemptum et ludibriuin divinus ille Marinus [al., sunt fr.Hides, diversis tempoiibns ;ilios aliis rationi-
Marinus accerrimus defensor octavne synodi]. Et busrecta via ad vias obliijuas liominessubtrahentis.
cum noluerit simul duci cuin iis (jui alicna sentie- Iloc vero pra'cipue in Dei Kcclesia ille f;icere con-
snevit, ulii rccla (luidem agere, laude dignuni est,
bant, et, (juie ipse coram tua niajestate synodice
sicut e contr;i a rectu recedere, furinidabile cxistit.
gesscrat dissolvere el aniiullare ac irrita reddcre, r.uin it;i(|ue in Dei Kcclesia multa iniipiitatis v;isa
propterea trlginta diebus carcere fuit detcntus : id iiivcnissci, veiier;itiuiiein qu;c sacris iinaginibns
sibi gloria' putius tribuens, (luam contuineliw, pro exhibclur, luin Christi, tum pnrissinue ejus inatris
et servuruin ejiis, ab ecclcsiastic;i disciplin;i remo-
veritate pati.Scd, n juniur C.onstantine, ((uoinodo
vere coiKitiis est; s(^d divina favente gratia, nostro-
non es illuin iiuignuin iinitatus Constantinum qui B rum piorum iinperatorum auxilio, nostra Ecclesia
sacerdolum libellos acceptos in ignem projecit, affir- sunin dccorein nunc recepit et aboininabilem illuiti
mans se non csse dignum ut siccrdotes judicaret? errorem h;presis circa iraagines proculabjecit. Quid
monemus, vero d;emon bonorum operum osor? Novam iterum
Te itaijue spiritualis nosler lili, ne ad-
concitat cognomento .Vsbestam, id est, inexstinguibi-
versus sanctam Romanam Ecclesiam inrurgas. Cum lem, et Eulampium, etPetrum, et eorum socios, ac
vero audiviinus (juod ex semine tuo filium ad sa- per eos Christi inembra ad invicem divellere, et a
c.erdotium dedicasses, magno bac de causa repleti sanctissimo Ignatio patriarcha abalienare non du-
bitavit. llos itaque patriarcha s;epius synodice ad-
sumusgandio. Oramus etiain ut cbelandrium niunias
vocatus, et qua decebat huraanilate tractans, utnullo
et omnia (Juib in eo sunt necessaria ;idhibeas a pacto a Dei Ecciesia segregati prsda d;emonis fie-
mense videlicet Aprili ad Septembrem raensera rent, efficere non potuit. Quapropter privatione tan-
mittas prxterea qui ma'nia nostra custodiant ab dem el anathemate ipsos dainnavit. llli vero litteras
Agarenorum incursionibns. Reliqua vero silentio miseruntet legatos ad sanclissimuai tunc temporis
puniificem Roinanura beatuni Leonem, petentes utab
prajterinuis, cum nequeoleum sit nobis pro Iumin;v
ipso, quasi iiijuriam passi, vindicarentur. Pontifex
ribus ecclesia; ju.\ta debitum Dei honorem. Cui vero ad patriarchain Ignatium scripsit, rogans eura
gloria sit insaecuia sseculorum. Amen. ut aliquein initteret suo nomine in urbein' Romam,-
ut per euin discere posset quomodo res se haberel
ADNOTATIO SEVERINl BINII.
^ de schismaticis illis. Ouod patriarcha Ignatius facere
non tardavit, sed misit Lazarum raonachum et con-
In codice Gneco post hanc epistolam Stephani
fessorem una cum litteris, qui rem oinnein de Gre-
papse luecsubjiciuntur « l\xc epistola ad Basilium
:
gurio recte nuverat, et pontiflcera de singiilis edo-
imperatorein missa fuit, sed illain accepit Leo ejus cuit. Quapropter pontifex et ipse damnitvit eodem
filius, cuin jam pater vita defunctus esset. Oui cum
modo quos Ignatius damnaverat, tanquam schism;i-
epistohe vi;n inteliexisset, etomnia 1'hotii facinora ticos. Sed beato papa Leone vita functo, iterum illi
cognovisset, quamprimum revocavit omnes sacer-
Beaedicto pap;e successori molestias intulerunt. At
doles veritatis, qui a Photio aiiatliemate dainnato Benedictus s;inctissiraus, re iteruni diligenter exa-
graves passi fuerant persecutiones ; et ejecto tyranno minata, eorum damnationem cum Ignatio confirma-
et invasore Photio, fratrem suum germanum intro-
vit. Qni deiiide Photio cuidam schisinatico ab Ec-
duxit, advocato etiam .Styliano Neocresare;*' raetro- clesiaConstanlinopoIitana et in dignitate constituto
polita, cognomenlo .Mapa, et aliis ejus in persecutione
inh;i'rentes, et ejus favore utentes apud Bardara
commilitonibus, episcopis, pnepusitis, presbyteris, principem et:ivunculum Michaelis imperatoris (qui
diaconis et aliis pietatis seclatoribus, ait illis et ipse arguebatur a patriarcha Ignatio turpis in-
Nostrum ex Deo imperium perpensa veritate ini- cestus gratia), Ignatium ipsum e patriarchali sede
quuin illuiu hominem Pholium a sede patriarchali violenter ejiciunt, multas calumnias adversus eum
ejecit, et vestram persecutione.n scdavit. Nec ullo
flngentes, ut iin[ieratorem ipsum ita subduxerint,
pacto cogam quemquam vestrum, ul inviti cuin illo ut Pholiuin pro Ignatio in patriarchali sede colloca-
comraunicetis; quin potius pietatem veslram, ut D
rit, a schismalicis electumeta damnatoGregorio eo
communicetis cum fratre meo. et liat unum ovile. die ordinatum. Quando pontiflces ipsi, et insigniores
Sin autem, inconsultis Romanis qui 1'hotiuin dain-
ex sacerdotibus, et quicumiue in Ecclesia potiores
naverunt, nolueritis fratri ineo c juveiiire, ([uoniam
eraiit, segregatisuiitpropter illegitimain intrusionem
videlicet a Photio diaconus fuit ordinatus, venite,
schismatici Photii, inter quos etiam ipse fui mini-
scribamus et inittamus una Romam ad pontilicem, mus oinniuin. Deinde vero multosille ad se convulsit,
ut dispensetabsolutionemanatheraatis iis quia Pho-
alios quidem perterrefaciens, alios vero niale tr;i-
tio fuerunt ordinati. Scripsit igitur piMpterea impe-
ctans, alios muneribus decipiens. Chirographum
vatorepistulam ad pontiticem, similiter etiain Mapa
pneterea propria scripsit manu, nunquam se adver-
inetropolita Coesare;e et ejus socii. Epistola vero
sus Ignatium nec eos qui ab illo fuerant ordinati,
inetropolilie ita se habet »
aliquid inali tentaturum. Nec deinde raagnum tem-
EPISTOL.^ SrVLI.iM AD STEPHANUM P.\PAM V.
poris spatium intercessit, et nulla habita ratione
proprii chirographi, in celebri templo sanctorura
Sanctissimo ac beatissimo Stepiiaxo, domino ac apostoloruin conciliabulo congregato, depositione
oecuinenico pap;e, Stvlia.nus episcopus Neoc;esarea3 et anatheraate patriarcham Ignatium damnal miB-
Euphratesi;ie provinci;t, servus servorum Dei,et qui chus ipse et adulter Phutius. Deinde vero suam ini-
mecum sunt episcopi, necnon omnes episcopi, et quitatem ex superabundanti confirmare volens, ad
presbyteri, et diaconi sanctissimse Ecclesi* Constan- vestrara urbera Homam, et tunctemporispontificera
;
Nicolaum misit ppiscopos oum littcris imperntnris. A uisseiil qufid lieatus lj;natius jam demorluus eral,
ct petiital) liioleiiatosmitti ad (.iinstantinopolitaiiam Plintius illns miineribus cin-ruptos decepit, el impe-
Kcelesiam, perpendereiit i|u:e ipse coiitra liiiia-
(|ui latDris miiiis coeiiit, iit dicerent cur.im omni clero
liuin gesserai: i|uiid factiim est. .\lissi eiiini sunl et episcopis, et reliiiuo iiopulo i|Uiid coiitr;i l^natium
RtiadoaldusetZach:irias cuin commendatitiis litteris a .lo:inne papa esseiit missi, nt illuiii ;iii:itlieinate
ad .Michaelem impenilorem et 1'liotium. Le;;ati ita- d;inin;irent. cl I'hotium p;itri;ircliam promulj;;ireiit.
(|ue cum ('.iiiist;iiitiniipollm venissent, ion;;rei;at;i est (Ju;ipro|iter plerii|ue commiiiistrornm iioslrorum
synodus, et |pi;;ili suhducti i|iii(l(>in a 1'liotio iniiiieri- sunt decepti. llle vero etiani vestram aposlolieain
bus, minisvero ah iiiipciMtore, iiiliil recerunl eorum sedem fraudihus eludere volens, litteras coinposuit
qu;p ipsis fueruil maiuhita, sed potius li;n;i- noinine li;natii patriarchie et comministrorum ejus,
tium da;nnaruiit, riiotium vero contr:i, pneter pon- quihus orahat heatitudinem apostolic:r sedis, ul
lificismaiKhilum, in p;ilriarcliali sede conlirmarunt l'hotium reciperel; et has lilteras ad iios miserunt.
et ilaad;ipiistolicamsedpincumliUeris iinperatoriset (Juapnipler l'etius preshytera vohis in urhem re;;iam
Photii suiit reversi. (Juando scilicet zclo (luoihim cuin venisset cum Paulii el Ku;;enio, Photiuni ah
inotus monachus ille Theognostus, qui et archiman- apostolicu .sede receptum promiil;;iruiit. Iline capta
drita, clani etiam ipsesuh mentita hiic^ili veste Ko- (Mc;isione eliam politic:is cur;is in se suscepit,
m;im proliciscitur, et saiiclissimuin Xicolaum pap;iin el it;t rei;iain usurpare eontendt'-
potest;item
de liis omnihus docet qu:e |;idversus lijnatium jjesla hat. Ahhaliilum enim quemdam ignobilem, et hu-
fuerant. (1u;ipropler pontifex, coiigrej^ala synndo, inileiii atquc in:ilelicum, sihi familiaritate conjun-
suos legatos Rhadoalduin et Zachari;im damn;ivit B xit, cujus pater Sautabarenus cognomento dicc-
quod fecissent pr:eler illa quie sibi fuer;int deinan- h;ilur, Maiiich:eus (|iiidem secla, et venplicus
data. .\li;im item syiiodum coiigreg;it el 1'liotiiiin profcssione, qui cum asjcnitus esset, et capi du-
niceihum et invasorem an;illiem;ite (himnat; l;;ii;i- hit;iret, ad Bulsaros confui;it adliuc impietatis
tiuin vero contra patriarchain ConstaiitiiiiipoliUiiium morho lahorantes, ubi ille (.hrislianorum lidei
litteris suis declarat, necnon (lu^ecunque gesta fue- ahreiiniiti;ivit. Ilujus ilaifue lilius abbalulus pnedi-
rant, tjm .Michaeli imperatori, tum 1'hiitio aperte ctus Constantinopoli adliuc juvenis manens tra-
significavit. Cum vero post .Michaelem ad Basilium ditur .Studitarum inon;islerio a Barda Cirsare, el
imperii sceplrum deveiiissel, diviuo zelo motus ille, ihi :ilitur. Ciiin vero ad perfectam venissst ;etalem,
acl:i i|u;e in urbe Uomaa|ia|ia Nicolao i;esla sunl, et omiiem iiiii|uit;itein c;illeret, adh:eret l'holio suo
de 1'hotii ejectioneet de lL,'ii;iIii restitutione coiilir- siiiiili, quein 1'liolius sacerdotem ordiiiavil iu priori
inavit, <t Ignalium ab exsilio revocavit, et Pholium illa siia iiitrusione ad palriarchalein di;;nitatein.
patriarchali sede ejecit, et ab iitr;ique p;irte, li;ii:itii Cum vero 1'liolius a p;itri;ircliali sede fuisset ejectus
videlicel et riiotii, lciratos iina cum litteris suisad post (i'cunieiiic;e sviiodi promul;;ationem, Santaba-
:ipostolicam sedem deslinavil, miitens pr:eterea rciii lilius pr.edictiis;ilih;itulus siii;t;eril 1'holio ut ali-
fi2;mentnm illud 1'hotii pseudosyuodi ;i(lversus Nico- (iiiem iiiveiiiret dompsticorum imperatoris: affirnia-
huim papam i|ui iiiventus est a legatis vita functus. h.it ciiim pcr htiuc ileruin 1'liotiuin se posse rcsti-
Ailiiaiins vero Nicolao cum successisset, ostciisa luere. Inveiitus itaque Nicetas, cogiiomento Plorans,
siiiit illi (|u:e miss;i fuerant. Iterum igitur Adriaiius iiiii inultis muneribus deceptus, q'u:c a Santahareno
pa|i;i loc;ilem synoduni con;;re!;;ivit ; et, eadem (|u:b '-' venelico iii:i;;ic:i pocuhi et esculeuta fuerant parata
he;itus papa adversus Photiiim, decre-
Nicolaus, :ippiiiipns iinperatori, fecil, ul Photius ille exosus
vit. Et ciim elegisset pios viros, Conslantinopo- ainicus videreliir el sanctissimo Isnatio patriarcha-
:
liin misil, ct (ucumenica synodo coua;rc;;ata, pr;e- lem sedem tenente, Photium ad pahitium revo-
senlibus etiam le;;atis Orieiilalium sedium, iterum c;ivit ex eo lo(;o (lui Au;;uslus dicitur, et in
sentenlia proinulsatur adversus Pholium. qiiod ul p;il:ilio coiiluhernalein ut Pho-
Photium habehat,
miechus el adiilter Ecclesiam Constaiiliiiopolitaiiani lius magis esset p:ilri:ircli;i i|uam l^uatius ipse,
invaserit. (Juapropler (leponitiir et ;uiatheiii;ite (hiiii- liccl in' p:itriarchali sede ipse Ipnatius resideret.
natur, et l;;n;itius restituiUir. Nec t:iiiie]i propterea (,hi;i|iriipl,er, ut supra diximus, ordiii;ilioues h;i-
Photius (|uietem h;ihuit, sed inii|uos hoiniiies et m:i- beh^il, el imperaiorcm adversus I^uatium irril:t-
it:i
leficosel deceptores congre;;;ivit, et c:iliiinnias hils;is vil, tit ei Qin cum ita m:ile
vit;un ni;ile ;ibslulerit.
fingendo non destitit, (|Uous(|ue heatissimum lgn;t- fuisset uioiiutis, st;itim Photius efusdem sedem oc-
tium vilam misere reliii(|uere procuravit. Neque hoc cup;ivit secuiii liabens Sanlab;ireiium illum quein
soluni, sed etiam dum jam lcinatius in propria imperatori familiarissimum reddiilit. (nEuchaitarum
sede resideret. Pliotius ab ux-umenic;i syiiodo (lam- episcojium constituit; iiisij;iiia eliam monasteria in
natus et aii:ithem;ili/.atus, iii Conslant"iiiopolii;ina aliis diiecesibiis coiistiltila et aliis episcopis subdita
irnpcesi v;iri;is hnhuit ordiiKiliones. (jiiiii etiani cum illis nbslulil, e;i(|ue tradita S;iiitabareno, ut illa
:ili
mililari m:iiiu, sicut quonihini iinpiiis illc .Macedo- luichnitariiin i:cclesi;e a;;E:re;;arcnIur, et episcopi in
niiis, in s;iiiciam Dei l-:cclesi;im prosiliit, dnm nos a S:iiit;ili;ireno oriliiiarenlur. Sant;iliarenus
,, illis
comministri s;icruin iii cclehri teniplo saiicI;eSoplii;c '-' pr:eterea iste uiia ctim Photio adversus piissimiiin
f;icpremtis. (jui cuin vidisseintis Photium ila inipii- iniperatnrpm iioslrum l.poiipm, (|iii nunc rcrum poti-
deuter iii Dei tahern;iculum iiiftredienlem. iclicto tur, malum coiisilium iiiiil, et ejiis pnlrcin Basiliuin
impcrfecto s;icro aiifui.'imus Pholiusvero .s:icprdo(es
; :idvprsiis pum irritant :iHirm;uites Leoiiein insidiari
Doinini el commiiiistros nostros m;i;;ii:i vi el niultis el advcrsari p:itcrn;e viiliint;ili. Cum vero insanabili
verberihtis vel iiivitos ;i(l sc coiivulsit. l':;;o vero, et iiiorho lahoniret B.isilius, el jain morti prnpiiKiiius
qui mecum erant episcopi, preshyteri, el diaconi, Pt es.set. pulnverunt qiiod pro-
illo volenle, et lilio jain
omiies per Occidciitein et Orientem praqiositi moii;i- ctil ;ibseiite, hicilc ipsi iinperium obtiiierent, ut per
cliorum et (|iiipl;iin vitam ;iL;piitPS, inliiiiliis videlicet se, vcl per ;iliiiiii qiipm vpllput. illiid adniinislrarent.
numerus, divinn ;;r:iti;i incoiicussi permausiinus, Sed Dei priividciili;i iioii pprmisil corum iiiii|uilalem
quamvis neque autP:i npijiie postea Photio cominu- impleri. Licet cniin l.co lilius a p;ilrp Basilio inter
nicaviiiiiis. (jui cum ille,;;itimi' fut dictiiin esl) l^ccle- privalos homines hahercliir, i|uiuimo carcere deti-
si;iin inv:isisset, (luhiLilioiiPm iniillis injecil diceu- nereliir ciislodiliis, posi p;iiris ohitiim ad imperiale
tibiis, (|iiod hiinc Pholitiin videliipt iloii recipimns. siiliuin evectuspst. (Jui Pholiiun (iu;iiiiprimuin ejecil,
iiisi illuiii coiilirmaveril l!o;ii;e ;ipiisliilicii sedcs : tanquiun iiitill;iriiiiriniquit;ituin :iuctorem. Nos vi ro
iiuoil cuin ille didicisspl, simpliciorcs il;i decepit: (|iii illi iioii olip(li;iniiis pl pr;elerp;i mull;< in;il:i passi
P;uiluiii Piiim el i:ii;;eniiiiu episcopos a Jo iiiiie |i;ip;i stiinus, illis iniseriis idem l.eo impenitor lilipr;ivit.
;id I;;ii;itiiim |i;itri;ircli:im inissos,ut ciim illo de (Ju:ii;i:un vero scimtis (|uod a veslr;i apostolica sede
rebusBulproriim iiroviuci:e agpient. (Jui cum inve- i^orri-i et juxta canones (drripi debcmus Ii:k: de :
793 EPISTOL^^i:, DIPLOMATA ET Plll\ ll.EGIA. 794
c;ius;i liiiinililius liis iiostris lilliTis tii;iin nntnnisvr- A pst iiobis : ideo vohiiitali vcstrie iii hoc |).'irerc distu-
iu'r.lliilit;iti'iii, iil niiscriconlitcr iioliisciiin ;ii;;is, luiiii
limus. iic Aiii;iist;ilisaniinus durissimc hoc, (|uocun-
po|)iilo viili'lici'1 iilii iioii siiic r;ilioii;iljili c.iiis;i l'lio-
(lue modo perciperet. Scd scientes Ecclcsi;im Dei
. tii ordiiKilioncin rci-cpit, iit in' i|iii ;i|iostolic;i' scilis
xviii^. Exaudi nos, ut etiam tu a Deo benignitatem dedicatione beati protomartyris Stephani, ubi et
desuper obtineas, el iongo tempore ecclesfam apo- B. Martyr Vitus corpore requiescit, sub B. Pelri
stolicam regere valeas precibus sanctissim;B Deo apostolorum principis tuitione et sedis apostolica
genitricis, coelestium potestatum, apostolorum, pro-
speciali defensione, per hoc nostrseapostolic;^ con-
phetarum, martyrum, confessorum et omnium san-
ctoruin. Amen. firmationis privilegium omnibus modis submissas
n. perenni jure consistere. IIujus rei gratia decrevimus,
D et praerogativa atque auctoritate Dei omnipotentis
AD GLUDONEM COMITEM.
et ejusdem apostolorum principis, cui ligandi atque
(Anno 88G.;
solvendi in coelo et in terra data est potestas, cujus-
[Apud Gratianum, Drcf. i, d. 6.3, cap. 18.] que nos vice divino munere fungimur, injungimus
Stephanus GuiDOM comiti. ut a nuUo hominum aliqua vis aut oppressio, ve!
Lectis sagacitatis vestr;e apicibus, qui defuncto contrarietatis, seu occupationis molestia quocunque
Ecclesise Realin;eanlistite, clerumetplebemejusdem modo inferatur in rebus vel possessionibus ecclesia-
Ecclesis elegisse sibi futurum antistitem, nobisque rum earumdem. neque illarum possessiones autde-
consecrandum v«stro studio directum esse ne ipsa ciniie ipsis coIlat;e ubique ecclesiis a quolibet usur-
Ecclesiadiu sine proiirio constel pastore, fatebantur, pentur, aut more tyrannico diripiantur; sed in ar-
nos de obitu prioris dolentes. nunc ipsum electum bitrio et jure episcopi vel abbatis utriusque ecclesiae
unanimitate, et canonica ipsius Ecclesiae electione, cunctaconsistant, subdiligentissiina canonics insti-
ut mandasti tam citissime ordinare omisimus, quod tutioniscensura.Potiusautcmcsdemecclesiieutrius-
imperialem nobis, ut mos est, absolutionis minime que ordinis cum omnibusearum possessionibus per
detulit epistolam. Pro qua scilicet le ambiguum hujus apostolici statuti privilegiura, indiminuteac
A :
Scriptum per manum Gregorii scriniarii sanctas crucem parvipendii evangelico ense interimitur. Sed
Roman;e Ecclesia; in mense Maio, indictione quinta. de Photio quidem ita vos scripsistis : illas vero
Valete. Datum iii Kalend. Junii per manum Leonis imperaturis litterascum legissemus, easdema vestris
sacellarii saih^ta; scdis a|(ostolic;c, impcr, domiiio procul ahcsse comperimus. Ita enim se habebant
piissimo principe Carolo .\ugusto coronato magno quod 1'hotius quietam Qnapropter in
vit;im elegil.
imper, anno sexto, et post consulatum ejus anno dubitatione vcrsamur. Multum cnim inlerest abre-
sexto, indictione quinta. nuntiasse et expulsum esse. Nos igitur absque dili-
IV. genti inquisitione (lualccuniiue judicium proferre
EPISTOLA AD EPISCOPOS OniENTALES. non pussumiis. Quapmptcr nunc sentenliam proro-
(Amo 888.; gavimus; et 0|)usest utriusiine partis religiosissimos
Ipais ordinntione Stephani patriarchse Constanti-
]:)ro
episcopos mitti, ut, perpensa omni dubitatione et
noyioiitanidisponsationrm prti'ntihns, ro quod a veritate, utrimque manifesta dicere possimus quod
Photio diuronus ordinutus fuisset, responilet et Deus voluerit. Romana enim Ecclesia instar speculi
ulteriorem informationem petit.
et excmplaris reliiiuis Ecclcsiis consliluilur. Et
Stephanls episcopus, servus servorum Dei, uni- C quodcunquc delinicrit in scmpitcrnum manet incor-
versis episcopis et reliiiuis clericis, etc. ruptum, et hac de causa sententias magiia cum
Catholica Christi et Dei nostri Ecclesia fundata inquisitione ferre decel.
super tirmam petram. apost li videlicet Petri con- V.
fessionem, licet plurimis tempestatibus et nuctibus a AD IILCONEM RHEMENSEM ARCHIEPISCOPUM PnO TEUT-
agitetur, nihilominus confirmatur et augetur. Nec BOLDO LINCONENSI EPISCOPO.
mirum si humaiii gciicris hustis mcmbra Ecclcsi;e Frnijmentmn. — (Anno 8}<9.j
lentare aggreditur, qui c;iput ipsum Dominum no- Nos autcm qui oinniiim Ivcclesiaruin in beato Piv
a llnjus cpisto!;v contenla rcccnseiis I''loi|iiardiis sulto pnesumcret. Simubiiic ct OiniBiiuin (d) Seno-
I. IV. Ilist. Ithcmcnsis, isla scrihit « Stcph:iiiiis papa
: galliciisein cpiscupuin a suu hitere dircxcrit exsccu-
ad Kuicdncm Khemensein archiepiscopuinscrihit pro iurein. Qncm (lcludcns .\urciianus ad Pingunensem
Teuthukh) Liiigoneiisi episcopo, signillcans ad se pnemiseiit nrlicni, pullicitus sc citissime subseculu-
hiijus Lin^tonensis Ecclesi;c queriinoniam pervenis- rum. Quo ciim diu exspcctarctur, ipse advene-
iiec
se, quod ol)eunte Issac (n) episcopo, inconsulto clcro rit, ncc luone sua" causam innoleseere, vel papae
et pupulo, Lgilonem (IjI (|ucmdam monachum nupcr reinandare pr;eviderit. Quo circa iteralo clerus et
des;eculu veiiiciitcm iii episcopnin .\urelianiis Ludgu- populus cum dccrclo maiiuomninm loborato i>r;Ef;i-
nensis ordinavcril, cisi|uc vi ilhila pi;cpusiicrit ho-
p,
tum clcctum Kumam reiniscrint ubnixe sihiinet il-
lentihus. (iuuiliviii;ivucationciiuiniiiiiincxccdciite((i, ^ lum cunscirari pcteiitcs sed ncc tunc id agere ac-
:
116 in iilipsiiiii iiicurrcrcnt, cuiicoidi vutu clcrus et (luievcrit viilcns Lngduiiensi Ecclcsi;c collalum pri-
populus lenthuldnin ipsius Ecclesia^. diacoiium eli- vilcgiiim imiiintilatum cunsislere: ideoi|uejamdiclo
gentcs, ah ipsu pap;i sihiinet iii episcoiium cuiisc- Auicliaiiu ilciatu rcscribens mandaverit, ul i|uia
crari pctieiinl scd illc uniusriijusi|ne licclesiie pri-
: cuncurdi voto clerus ct populus jain diclum diacu-
vilegiuin incuiicussuin scrv;irc voleiis, idagere distu- iicm expetebat, aut ipsuin consccrarct, aut (luid in
lerit, eumi|ue pr;clato Aurcliaiiu direxcrit. Scribcns eo reprchcnsibile jndic:irct, rescribcrc in;itnrarct,
ad cum, ut si cicri pupiilii|uc vula iii cum cuiicoid;i- Scd is priuri inubedicntiie cuntnmati.im ;idjiciens,
rent, et s;icii c;iiiuni's ilii iiuii olivi^irent, inaiius niiii suliiin (il)latum cunsccrare, seui|uid in eo re-
liuic impuiierc iici|ua(|uaiii dillVrrct. Quud licri si prchciisihilc jndicarcl sibi re-cribcre contcmpserit,
nitio prohiliciet, et idipsum sihi rcscriberet, interim vcruin etiiiincontra iiitcrdicla cl sacrorum caiionum
tamen alterum inibi ordinare nullo raodo se incon- statuta, quemdam (e) extraneum, et eidem Ecclesi;p
ignotum
(n) .\nno circitiM- 880. ncnses ct Daboncnscs.
(/)) Robcrto, Saiiim;irllianis, ViKneiio nostm, aliisque (r) Circa fincm anni 888.
diciliir Gcilo si'ii Gci-lo. qiicin iiiuiit noniinari in Cliarlii- {ii) Glniiiiium.
larioa .Slcplmni ])ivioiiciit,i.s anno 4. (^irloiniinni ilio I.,un;B ((') Is liaiid duliic .\lprimus sive Argiimus qucm ail Vi-
viii. I(ius Juli.-is .•mno 880, cl aiiii. 881, iiilcrfuissc synodo pncrius iii Clir. Lingonciisi dcdissc UcziiCQsibus monaohis
Ciiliiloncnsixv Kulend. .lur. cl wiii. Kulcnd. Kclir olili- privilcgium Apr. anno 889.
nuiBsc conflrnmtioncin juris cudendic monetie apud Lingo-
71»7 EPISTOL/K, DIPLOMATA Kl l'IUVII.I'(!IA. 798
clectus ne(iue a populo est expetitus s;epe dietum : Kom:ina liabeiitur, sed (luoncftleclu reli(|uadel'ueriut
Tculltiildum vcncrahilem diaconum ipsorum lamen- amhi^niuiu cst : f.ibitr;iiitui' (Miim pluiimi ea Antio
talillibus precibus inclinati Lini;oiiensis Mcclesiie clieno iiiserta concilio.
episeopum couseeravimus, eondi^Mia sententia pra-- VIII.
varicatiiribus illata, licet et aliis |ir;rvaricatorihus
Ab PAULUM PLACENTINUM EPISCOPUM.
fuerintimpediti. Quapropter Uix injungimussancti-
moni.T, ut liis nostris aposlolicis litteris perceptis, Fru;imentwn. — (Anno 889.^
postpositadilalione, ad Lingonensem aeeedas Fxcle- i Loci nostri consideratio nos admonet, rationis
siam, et eumdem Teulboldum a nobis solemnitcr auctoritate, (|ii;c a pncdecessoribus nostris uliliter
consecratum episeoiiuni exinde revestias, omnibus- decisa fuerint roborare, ct ([uie a teinerariis pr;e-
quearchiepiscopisetepiscopis innot(;scas, pro tant;p, sumpta fuerint in promptu niliilominus ulcisci.
contumaei:e ultione nos ejusdem Ecclesise specialeni Ueum quippe ante conspectiim divini .Iiidicis se no-
sollicitudinem susce^iisse, pro tanti lahoris niacera- verit esse, ([ui nititur utiliter tinita rescindere ac
tione et oppressionis illat;B revelatione. Ouidi|uid B roborata (luolibet ausu violare. Ecclesiastici ([uippe
autcm idem venerabilis episcijpus Teutholdus vobis vigoris ordo confunditur, si aut temere illicita
ex nostra parte retnlerit, crediteet cffectui manci- pr;vsumantur, aut non concessa impune tenentur.
pare nullo modo amhigite : utpote tuam reverentiam Proinde si negligenter ea quae male usurpantur
circa nos devotam consistere crcdimus. omitlimus, excessus viam procul dubio aliis ape-
rimus.
VI.
IX.
AD " LEUTBERTUM MOGUNTINUM EIMSCOPUM.
AD ROMANUM ARCHIEPISCOPUM RAVENXATEM,
Fmyincnttim. — (Anno 889.) Fraymentiim. — (Anno 889.)
^ Consuluisti de infantibus qui in uno lectodor-
[Apud Gratianum I Dccr. lxiii, c. 12.]
mientcs cum parentibus niortui reperiuntur, utrum
Stephanus episcopus servus servorum Dei, Romano
ferro candente, aut a(jua fervente, seu alio (|uoiihet
archiepiscopo R;Tvennati.
examine parentes se purificare debeant eos non op-
Nosse tuam fraternilatem volumus .ad noslras au-
pressisse. Monendi sunt namque et protestandi pa-
res fore pervenlum Imolensem episcopum ab hac
renles, ne tam teneilos secum in uno lecto collo-
luce migrasse, in cujus successoriselectione populi
cent : ne negligentia qualibet proveniente suffocen- C
divisionem provenisse audivimus. Quod quia sa:!pe
tur, vel opprimantur, unde ipsi homicidii rei inve-
contingere solet(qu;^rentihussingulis quae sua tunt,
niantur >=
. Nam ferri candentis, vel aqu;?, ferventis
non quse Jesu Christi) non adeo miramur. Verumta-
examinatione confessionem extorqueri a quolibet,
sacri non censent canones ; et quod sanctorum Pa-
men in hoc tuara plurinium oportet adhiberi sollici-
tudinem, ut convocato clero, et populo, talis ihi eli-
trum documento sancitum non est, superstitiosa
gatur per Dei misericordiam, cui sacri non obvient
adinventione non est prKsumendum. Spontanea
canones. Sacerdotuin quippe est electio et fidelis :
enim confessione, vel testium approbatione publi-
populi consensus adhidendus est, quia docendus est
cata delicta, habito \n-x oculis Dei timore, com-
populus, non sequendus.
missa, sunt regimini nostro judicare : occulta veroi
et incognita illi sunt relin(|uenda, qui solus novit X.
corda filiorum hominum. Hi aulein qui probantur, AD DOMINICUM RAVENN.VTEM ARCHIEPISCOPUM.
vel confltentur tali realu se noxios, tua eos castiget
moderatio : ([uia si ille, qui conceptum in utero per
Fragmentum. — (Anno 890.J
Signipcat consecrasse Placentinis episcopitm ; in
se
abortum homicida est quanto magis qui
deleverit, :
steret, vos nosse per oiniii:i .sciinus; sed ad supple- et :id ciiiii siiiiiliter scripsimus. Nulla it;iqne r:ili(i
Stkpii.vnls episciipus servus servnrum Dei, Zlf.n- comprehenditur, nec tempore variatur. 1'alcr enim
TOPOLCO rej,'! Sclavorum. solus de alio non est, et ideo solus ingenitus appel-
Quia tezelo fidei sanctorum apostolorum principi latur, Filius autem de Patre sempiternus Filius et
Petro videlicet regni coelestis clavi^^ero, omni devo- ideo genitus dicitur, Spiritus vero sanctus Patris et
tione devovisti, ejusque vicarium pr.e cunctis liujus Filii est Spiritus sine ullo intervallo, uhi nulla tem-
fluctiva(;i sa'culi principiluis iirincipalem patronum pora qn;i'i|ue hahent prius vel posterius, sunt cogi-
clej;isti, ejusijue te cuni primatihusac reliiiuo terr.e tanda: et ideo nec ingenitus, nec genitus. sed pro-
populo tuitioni paritercommisisti: continuis preci- cedensdicitur, nec duo patres nec duo filii credan-
bus Deuni bonornm omnium lars^itorem exoramus, tur. Quod Filii sitSpiritus apostolus, et in evange-
ut ipsius muniaris suffragio, in cujus manu sunt lista testatur: Si quis Spiritum Christi nonhabet, hic
omnia jura rei;norum quatenus ejus vallatus auxilio non cst ejus Paulus apostolus quod Patris Filii-
; et
et interventionihus apostolorum principum Petri et B que sit Spiritus testatur: Vos autem lum estis in
1'auli et a diabolicis muniaris insidiis, et corporali carne, scd in Spiritu si tamcn Spiritus Dei habitat
;
sospitate heteris, ut aniraa et corpore tutusabajterno in vobis. Et iterum ut Patris sitSpiritus, lucidissime
judice bonisoperibus decoratus, perpetua felicitate distinguit dicens : Quod si Spiritus ejus qiii siiscitavit
doneris. Nos etiam qui ejus vicariatione fungimur, Jesum a mo7'tuis habitat in vobis, vivifieavit et morta-
debitam sollicitudinem pro te gerentes, in quocun- lia corpora vestra. Ut vero Filii sit Spiritus, idem
que indigueris negotio, in his qua; ad salutem tuam Paulus testatur: Quoniam autem estis filii Dei, misit
pertinent, Deo auxiliante, protectorem invenies in Deus Spiritum Filii sui iti corda nostra, clamantem
omnibus. Ouem ob fidei dignitatem cum omnibus Abba, pater. Ut a Patre procedat ipsa Veritas dicit
tuis fidelibus, nulla terrarum obsistente intercapi- Spiritus qui a Patre procedit, ille me clarificavit. Ut
dine, spiritualibus ulnis quasi praesentem araplecti- a Filio procedat eadem Veritas testatur : Ille me cla-
muramore ut spiritualem Dlium. Igitur quia ortho- rificabit, quia dc meo accipiet. Absit enim ut Spiritus
doxae Ddei anhelare studioaudivimus, et certo in-
te sanclus credatur de Patre in Filium, et de Filio ad
dicio ex hoc agnoscimus, quod ad matrem tuam, sanctiOcandam creaturam quasi quibusdam gradibus
sanctam videlicet Romanam Ecclesiam, recurrere , — procedere, sed quemadmodum
. , .
de Patre, ita et de ,
voluisti, quse caput est omnium Ecclesiarum collato Filio simul procedit. Quis enim negabit esse Spiri
sibi privilegio in beato Petro principe apostolorumi tumsanctum vitam"? etcui vita Pater. vita sit Filius;
cui suas oves verus pasfor commisit dicens: Tu es sicut Pater vitam habet in semetipso, sic dedit et
Petrus et super hanc pctram xdificabo Ecclcsiam, et Filio vitam habitare in semetipso. H;ec tibi de
portx infcri non prxvalebunt adversus eam ; portas multis pauca dixisse sufficiant, qus te ahsqueambi-
inferi, ora orthodoxam Odem blasphemantium ap- guitate lingua conOteri et corde oportet credere, sed
pellans; qua; auctore Christo omnes hsereses de- non ultra viresexaminare. Quia solis corporei radio
struxit, et v;icillanles omnes in flde solidavit Cre;L- oculorum retunditurintuitus, quanto magis ineffabi-
toris sui munita auxilio, dicente Doraino nostro Jesu lis deitatis claritate terrena mens retunditur. Hanc
Christo : Simon, ecce Satanas ei-pctit vos ut cribrarct fidem a Doraino in apostolo et aposlolis fundatam
sicut triticicm. Ego autem rogavi pro te ne deficiat Romana tenetEccle-
sancta catholica et apostolica
fides tua, et tu aliquando convcrsus confirma fratres sia:quam lu ut firmiter teneas monemus, exora-
tuos. Quis, rogo, nisi insipiens, in tantum audeat muset testificamus. In qua etWichingum veneran-
blasphemi;!' baratrum mergi ut Petri fldem infamet? dum episcopum et charissimum confratrem eccle-
pro (juo Verbum Dei in duobus naturis existens, siastica doctrina eruditura reperimus, et ideo eum
quod natura servi autem natura contulit deitatis- D vobis ad regendam sihi commissara a Deo Ecclesiam
Tuam devotionera amplectiraur, volentem discere reraisimus, quia fidelissimum eum tibi, et pro te
ut, prudentiam tuam digna attollamus laude, quae satis sollicitum in omnibusagnovimus. Quem veluli
non alibi vagari, sed ipsara quae caput est studuit spiritualera patrem, et proprium pastorera digno
consulere, a qua etiamomnes Ecclesi;e sumpserunt honore et debita reverentia sincera raente recipite,
exordium. Verumtamen fundamentum fidei super tenete et amplectimini, quia in eo exhibitura hono-
quod suam Christus constituit Ecclesiam istud est: rem Christo conferitis, ipso dicente :
C'"' vos recipit,
Tres certe person;ie subsistentes, Patris, et Filii, et me recipit. Et qui me rccipit, recipit eum qui me misit.
Spiritus sancti co;eterns sibi sunt et coa;quaIes, et Ipse itaque omniura ecclesiasticorum negotiorum et
istarum trium personarum una estdeitasnatura,uHa offlciorum habcat curam, et Dei timorem prae ocu-
substantia, una divinitas, una majestas. In quibus lis h;tbens dispenset eadera, quia et pro his et pro
personls discretio est nou confusio, dislinctio non animahus cominissi sibi populi ipse reddituruserit
separatio. Distinctionem dico, quiaaliaest persona districto judici rationera. De jejunio itaque scias a
Patris, alia Filii, alia Spiritus sancti ; P;Uer enim a lege, prophetis, et ab ipso Doniino in Evangelieap-
:
dit pluviam, et lerra dedit fructum suum, quadra- bililer. Divina autein officia el sacra mysteria ac
ginta diebuset noctibus jejunavit. Auclor et ipse le- missarum solerania quae idera MethodiusScIavorum
gis Jesus Chrislus Dominus noster quadraginta dic- lingua celebrare prssurapsit, quod ne ullerius face-
busel noctibus jejunavit. Si quis vero jejunium re- ret supra sacratissimura beati Petri corpus jura-
probat, reprobet et orationem, et blaspheinet esse raento firmaverat, sui perjurii reatura perborrescen-
malum dicinones ejici, dicente Domino lloc nrnux : tes nullo modo deinceps a quolibet praesuraatur. Dei
ivm rjkitur iiisi in oralione ct jcjwiio. Pneceptum naraque nostraque apostolica auctoritale sub ana-
quippeest jejunare, sed quibus diebus siljejunan- theinatis vinculo interdiciraus,exce|)to quod ad sim-
dum, quibusve prandendum, pr;ecepto Domini vel plicis populi et non intelligenlisaedificationera atti-
apostolorum non est diflinitum assertione, sed anti- net, si Evangelii, vel apostoli. expositio aberuditis
qua Patrum consuetudine tenet Ecclesia, quia ct eadem lingua annunlietiir, et largimuret cxhorta-
priorum instituUi el consuetudo majorum pro lege B mur, et ut frequentissime fiat monemus, ut omnis
tenenda sunt. Quarta feria jejunandum est, quia lingua laudet Deum, et confiteatur ei. Contumac.es
eonsiderato Evangelio quarta Sabbali Juda;i consi- autem et inobedientes, contentioni el scandalo iii-
lium inieruiit, ut Jesam dolo tenerent et occidercnt. sislenles, post primara et secundam adraonitionem
Sexta autem ,Sabbati recte jejunio deputatur, propter si se minime correxerint, (|uasi zizaniorum semina-
Dominic;e passionis reverentiam. Sabbato quoijue lures ab Ecciesiai gremio abjici sanciraus: et ne una
nihilominus jejunandum est propter renovaiidain ovis uKirbida tolum gregein contaminet, nostro vi-
memoriam rei gesl», quia discipuli Dominr.m liu- gure refrenari el a vestris finibus procul excludi
mane intelligentes eo die in sepulcro quiescenlem pra'cipiraus.
cus cerle dies propter resurrectionis gloriam t'X ad- G DeclaratGirbaium ]S'emausensem cpiscopum excom-
ventum sancti Spiritus latilise consecratus est. Duos municatum iri, nisi rcsipiscat.
qui remanent, proprio uniuscujusque relimiuamus Stephams episcopus, servus servorura Dei, reve-
arbitrio; in quibus id observandum censeo, ut qui rentissirao et sanctissirao Amelio episcopo.
manducat non manducantem non spernat, etquinon Scias quia ea quae mandasti audivimus, et sta-
maiiducat manduiaiitein non judicet, ut quidquid tuimus, prout suggessistiet petisti ; el epistolas ecce
agimus, in gloria Dei faciamus. Jejunium scilicet scripsiinus tara archiepiscopo Teud;irdo quara et
qnod Quatuor Temporum dicitur, anti(|ui l\itres ce- cumili Uichardu, et vicecomiti iliius Alberico:
lebrandum non frustra sanxerunt, dicente Psalmista mandaraus intimantes Girbertum episcopum fore
Bcncdicam Domimun in omni tcmporc, ul singuiis excommunicatura, nisi resipuerit et ab invasione
quibusque temporibus anni humiliemus animam in abbali;e nostra; se subtraxerit; et, ut tfbi eara liceat
jejunio. Primi itac|ue mensis jejunium Doininus in securiter retinere sub nostra defensione ad regen-
Exodo, quarti, septimi eldecimi jtjunium per Z;i- duin et salvanduin, annue solituni censum beato
et
chariam i)rophet;iin celebrari pnecepit, utqui omni Petro apostolo dirigendum. Tu vero esto seinper
tempore de misericordia conlidamuspoenitendo. Ihec sollicitus de noslra fidelitate qua iios magis te fovere
tibi de jejunio pauca dixisse sufficiant, quainvis plu- D in cunctis voluraus, et ut ipsura censura dirigere ne
rima dici possentejus mysterii, qua: nunc exponere prjetermitus. Optaraus te in Christo valere.
non estlemjioris. lloc t;imen jejunium Deo pr;ec;cteris
XV.
accept;»bilecredito : dissolvecollig;itiones iinpictalis,
AD GIRBERTUM NEMAUSENSEM EPISCOPUM.
solve fasciculos depriinenlis, diinitte eos (lui cou-
(Anno 89I.J
fracti sunt liberos, et omne onus disrumpe. Quod
his adorn;indum est monilibus: Frange esurienli [Apud D. Bouquet., Rccueil des historietis,
Deo acceptabiles Iami);ides, qiiibus Munct ut mdlum vim infcrat monasterio S. JEgidii,
tiiam. Ilas sci;is
jejuiiium adornainlum est quolidie ut Deu sit phici- SrKPiiANLS cpiscopus, servus servorum Dei, Gia-
Miramur prudeatiam vestram Cumensi Ecclesise Corinthios dicit, de fornicatione sententiam expo-
dcnegarc pastorem, cum te etiam ad hoc provoca- nens Apostoli. « Judicis, inquam, non cst sine accu-
tum noveris apostolica cxhortatione. Xunc vero ite- satore damnare ;
quia Dominus Judam, cum fuisset
rato tibi scriblmus, nolcntes alicujus Ecclesiai pri- fur,quia non accusatus, niinime abjecit. Cognito
vilegium infringere, licct apostolica prKrogativa de autem opere isto, pellendumillum de coetu fraterni-
((ualibet Ecclesia clericum ordinare, etc. tatis censuit.Omnes enim crimen ejus sciebant et
non arguebant. Publice enim novercam suam loco
XVII. uxoris habebat. In qua re neque testibus opus erat.
AD ROTBERTUM METENSEM EPISCOPUM. Q neque tergiversatione aliqua poterat tegi crimen. »
Et paulo post Ahsens facie, prsesens autem awto-
:
(Anno 891.)
ritate Spiritus qui nusquam ahcst, jam judicavi ut
Rcspondet qua ratione ad ordines ecdesiasticos pro- prsesens eum, qui hoc admisit, tradi Satanse in tn-
movcndus sit clericus cui digitus abscissus est. feritum carnis.
a Aquileirnsem affert 130, ep. 86. Xotant vero Roniani canonis hujus corrcctores
^ Gratiaiius dist. .35, can. Lator. hanc cpislolam integram exstare iii collectione qua-
cCaii. QuM te 38, dist. .50. dam canonum Vaticana ab anonymo digesta.
•i
ipsum fragmenlum paucis mutatis legitur
Iloc Can. Dc crimine l.j, q. o, Ivo epist. 77, qui ta-
^^
[Apud Gratianum, Dccrct. ii, part. 3, fjusst. .3, c. 3.] sime roboraUim rabie i^ersequentium et fraude ini-
Ante litcm contcstntam violcntcr ablatn rcxtitwtnlur. (liiorum dolemus dilaniatam, ac per hoc jiotius tepi-
t5 (lam minus(iue in divino cultu fervidam, geminus,
Oportet ut primum vos tam de invasis civitatibus,
et monasteriis, et mansis, quam de reliquis genera- penesDeum sunt manifpsta
vestne pietatis jura quir
liter rebusredinvesturi faciatis: quia nccnudi con- deposcimus, ut nos quibus ovium curaDominicarum
tendere, nec inermes inimicis nos debemus oppo- commissa est, fulcire ct adjuvare digneraini, quo
nere. eas ab errore devio ad viam verilalis et ad lumen de
XXIII. tenebris reducere queamus ;
quod tunc recte fit, si
Lecta epistola a sanctitate tua nobis direcla, qua; ceps Carolus qui gentem Saxonicam per stremi;i
hanc feminara, noraiiie Ilildegaidara, filios suos bcllorum cerlamina, Deo admiiiiculante, ;id fideai
ler ipsc (lisciiiijcrct. Cum autcm rursus ex eadem canonico decreto erat stalulum, ut mancrct
custndia, Dco volcutc, per adjiitoriuin lilii cjus lio- ratuni, lioc miro ct dctcstabili modo, f[uali-
monynii Ludovici cum lionore ad rcgnum rcincassct, tcr a Magdntiacciisc altcrius di(eccsis pncsule fore
pra'(lictus epi.scopus, suai pcrlidiie el intidclitatis qucat irritum, igiioivimus. Unde aii boc (|nod con-
C(inscius, ad c,(cnobium Vuldense confugicns, mo- trarium canonicx auctorilati videtur, aii illud quod
nasticum habitum assumpsit, et semel in anno laten- rcgulariter ex decimis prius statutum est, restau-
ter ipsius cpiscopatus locnm invisere .solcbat. Sic,(|ue rando roboretur, vos jndicate, dominc Pater beatis-
episcopalis cura sinc pr;csulc ct rectorc ca tcmpe- sime. Intcrea sui)radicti accusatorcs, i|ui me. non
stateremaucbat. Intcriina multis iiivaditur, rapitur, tamen in pr;eseutia, de intidelitate regis accusave-
dispergiturcldissipatur, doncc, post uiitissimi pra;- runt, asserentes me boc velle destruere quod priores
fati Ludovici piincipis excessum, cum valida et Augusti vel reges sanxerunt, ad rationem me venire
periculosa rc;;n. disccptalio iiitor tres lilios iramine- compulerunt, dum coram Arnulfo principe et cpisco-
ret, et uni cx liis, scilicct (\jus irquivoco, bujus B pis novcm, quorum h;ec sunt nomina, Williberto
divisio in sortcm cedcret, (|ni(lam ejus lldelis comes AgrippintB Colouia; archiepiscopo, Arn Wircibur-
ditissimus, Cobbo nuncu[)atus, dc i)r;cdiclo episco- gense, Odilbaldo Treclense, Drogone Jlindense, Go-
patu ([uid^iuid voluit agere adeptus, germano ejus, dethanc Spirense, Wicberto Hildensummense, Wi-
nomine Werin, in monasterio lluxilicnsi tunc tera- berto Ferdense, Evulfo Holmorsteddcnse, Bisone Pa-
poris abbatc, et serore ejus in puellarum coeuobio tharburnense, causara bujnsceraodi negotii in rae-
llerivordeiisi abbatissa dcgentibus, quantum voluit dio proferrcm, obnixis precibus in amore sumini
de dccimis quit; ad eumdem episcop;ituin pertine- pasloris et pontificis .lesu Christi cujus vicarii e.sse
bant, tradi fecit ad eadem monasteria in alterius crcduntur, et S. Petri apostoli oraniuraque .sancto-
parochia alteriusquedifficesi constitula, pr;eter syn- ruin honore postulavi ut secundum conscriptum,
odum et conscientiam episcoporum. Cum interim quod coram quod penes nos habemus,
eis legi feci et
Gozbcrlus episcopus de gente Sueonum (quo ordi- et justa judicia et canonica scita, recte de hoc nego-
natus erat) persecutione cjectus esset, necessitate tiorespondcndodecernerent. Atilli,scientesvolunta-
compulsus pr;edictuin Cobbonem adiit, quo impe- tem [irincipis et quorumdam comilum, et ne eum
trante, et rege concedente, suscepit gratulabunde offenderenl reniteutes, nil de causa prolata respon-
curadem episcopatum, deciniis, unde solummodo G dere praesurapserunt, sed penitus cum responsionc
constitutus est, maxima ex parte vacuatum, eoque canonica in amore Dei petita justitia niihi denegata
favente et timenle ne forte ei, ad quod ordinatus est. Siciiue adulando principi, jussus sum ab eo si
non erat, auferretur, suo tempore sine ali([ua con- ejus gratiam vellein habere i)ropitiam, ejusque po-
Iradictione ita perniansit. Egilbertus vero pr;ede- testati iion coiitrairem, ut h;ee in decimis et reliquis
cessor et coepiscopus noster crebro pro ipso negotio hujusceraodi negotiis querulosis orania permitterem
Guntharium et Willibertum archiepiscopos interpel- fore sicut inveni, meaque corapulsa interpellatio
lavit, et variis occupationibus, ([uibus s;incta syno- cassata est. Sed ne hoc irapetrare (luivi, ut ;wcusa-
dus pcr longa iransacta tempora non est congregata, torcs in pnesentia exhiberentur el causa recte ex;i-
obstautibus, causa finetenus non est determinata. minaretur. Et patres benignissimi, nisi super hiijus
At vero cum mihi indigno ejusdem episcopatus cura controversise quieriraoniadexlerain justitia2 porriga-
fuisset injuncta, et inter varias negligentias, quas tis, nec episcopale ministeriura ad Christianitatis
perlongura est enucleare, plures ecclesias inconse- observanliain quimus exercere, nec claustra raona-
eratas, aliquantas etiam homicidiis perpetratis in- sterii, quse nec aliqua inveni propter peiiuriara et
fectas, variisque spurcitiis et flagitiis minirae pur- decimarum abstractionem, emendare, qu;e nuper-
Ljatas re[)erissem, in quibus priedictorura raonaste- D riraecflcpimus construere, neque clerum ;id Dei ser-
riorura subjugati de plaga Occidentali advenientes vitiura pascere velebimus et vestire, sed cogendum
presbyteri ignoti, de quorum consecratione ambigi- variis lerumnis dispergi dolebiraus non posse rursus
raus, officia celebrant, ne ibi divina niysteria ab congregari. Ecce, Patres egregii, totannis transactis
ipsis celebrarentur inhibendo interdixi, donec vos, terapore pra;decessorum meorura pra;fat;e ecclesi»
venerabiles Patres et raagistros super hac re consu- inconsecrat;e hacteiius permanent, et contra volun-
lerem. Ouam ob causam illico pnedictt raonachi et tatem nostram, quia probibetur in canonibus jubente
puelhcadaures principis Arnulfi accusationera con- lege divina, missarum offlcia inibi celebrantur ab
ira canonica sancita detulerunt, deferentes pra?ce- his de quorum ordinatione dubitatur. Deciraffi a
ptum, ut aiuiit, a Ludovico rege et Rabano Magon- nobis tolluntur, parvitas nostra non mediocriter in
tiacense alterius pontifice diiKcesis statutum, sed oranibus (iu;c digna sunt emend;itioiie coutemnitur,
non cerlis lestilicalionibus fulei accomraodatum, ([uia ibi unum foraminis aditum iiiimicus invenerit
quia fraudulenter dicitur ab ipsis tictum, ut ipsi intrandi offendens ad caulas oviura hostes exhibebit.
sine nostra dictione vel aliqua contradictione pos- Unde vos suramse sedis apostolica; auctorem, ceu to-
Patrol. CXXIX. 26
811 STEPIIAM PA1'.E V 812
tius Christianitatis caput invocamus, el qui coram A XXVU.
altaribusinpavimentoprostralipatrociniasair-toruin
PRIVILECIUXI PRO ECCLESIA PLACENTINA.
imploramus. ut salutis et sanctitalis vestrae prospe-
rilas proteletur el in iclernum gloria et cornu (Anno 891.;
vestruin (illatetur, pedibus pietatisvestr.Tmentepro- fApud Campi, //is<. di Piac.. lom. I, pafr. i72.]
voluti, petimus ut super hac requid nobisfariendum Stepiiams episcopus, servus servorum Dei, reve-
sit censealis, aul utriim sub laciturnitatis nodocal- rentissimo et sanctissirao Bernardo episcopo sanctie
care et silentio ha?c Uilia propler scandala vilanda Placentin;r Ecclesise, et |)er te in eodem venerabili
premere debe;imus, vel spem recu|ierandi exdeeiniis cpiscopio in per|)etuuni.
habeamus, se(|uendumve nobis sit, ut de liac ccnsura Si consacerdoium fralrumque nostrorum piissup-
nobis justitiam fieri rei-lamemus, in propalulo nobis plicalionibus impertiinur assensum, et Deum nobis
enucleare certumque facere diijnelur beatissima pa- propitium f.icimus, et, i[)so favente, eoscontra dia-
ternitas vcstra, quam conservare dignetnr ineffabilis boli insidias, ne grex Dominicus I.Tdatur, sollici-
pietassempiterna. tiores reddimus, quia sl.ttus et honor Ecclesiaruni
Dei, quibus ijisi divinitus pr;eesse vidcntur, commu-
XXM. B nis omnium [irofcclus est, et commuiiis uli([ue salus
et gloria. Et id(;o, quia s|)ecialis tua devotio in his
RESPONSIO STEPHANI PAP.t;,
qua; Dei sunt h^trens a nobis ex|)etit, ut sanctam
Stephanus sanctae apostolica; et universalis Roma- Placentinam Ecelesiam sub noslra susci- a[)Ostolic;i
auctoreni esse non dubium est. Unde listari me fece- confirmamus, ac stabilimus omnia privilegia, seu
runt scriptur.T tuse ex bono studio et ex inte{iritate debitas exhibiliones, et consecraliones monasterio-
fidci et devotionis tu.-e, sed ex afflictione tua magna rum oinnium tam virorum quam puellarum, qua;
ex parle tristari, super quo tu conquestus es et cre- consliluta iii t^jusdcm Ecclesi;i' parocliia esse noscun-
brior ad nos sermo commeantium perlatus est. Non tur ; seu |)r;ece[it;i el iiistrumenta charlarum, et jura,
oporluitquidem ab illisquibus sustentari et portari sive traditiones quasa decessoribus nostris pontifl-
alque honorari debuisti, tot ac tantas, innocens ut cibus, vel a Christianissirais imperatoribus, seu a
sanctitalem tuam a Godescalco nova? Cnrbeia' abbate ((uid ipsa Ecclcsia juste proniereri (lotuit, [);icifico
et Hervordense abbatissa ipsorumque faulorilius va- jure i)Ossideal, ita ut, nulliiis ini[iulsu, nulliusi[ue
riiscaLimitalibus vexari et dilaniari, et apud li- infausta audacia, nullius etiam favore, vcl gratia,
lium nostrum Arnulfum crebrisaccusitionibuspliis quilibet tyrannus, comes. judex, vel cujuslibet rei-
a>quo infamari, Ecclesiam tuam suis dotil)us el fide- publicse cxactor, contra jus sibi antiquitus traditum
liumoblalionibus exspoliari. Inde, frater, iioli mirari et hactenus conservatum, eam molestare pnesumal,
inembrum malivoli el impii perscquuntur, cu:n
si te aut [incjudicium inferat, vel sine nostro consultu
ipsum Christum caputnostrum Miit perseciiti, siculi (|uoquomodo dchonestare [lertentet. Et si fortassis,
ipsa Veritas ait : Si patrem familias Beehcbud voca- quod penilus abhorremus, ([uislibet consecrationes
vcnint. quanto mngis domcxticos cjw: (Matth. x, 2.j). monastcrlorum, vel monacliarum in (;jusdem Eccle-
Nolimultum vexari, noii lurbari, sed confortare in sia; parochia consistcntium ad alteram sedem trans-
Domino et in potentia virtutis ejus. Nos vero ad sup- ferrc volucrit; vel si fortassis, iiuod absil, a qui-
plementum fratres et coepiscopos nostros ani|)!ius busdam quasi (lotentibus s;cculi d(H'im;e mininie
quamquinquaginlavocavinius, cumiiuibusregulari- tradantur: hi, nisi resi|)uerint admoniti, donec
ter tractandodecrevimus, qua; et (luaiia tibi el tecum caiionicc oinnia emendcnt, ab Ecclesi» liminibus
litigantibus responsa remiltamus, (juia una cidem-
D censuimus esse pefendos: quominuset honor debi-
que die illorum litleras super iisdem negotiis simul tus, et vigor ecclesiaslicus ei, sicut condecet, pr;e-
cum tuis suscepimus. Ilisenim epistolisin omnium be;itur, et canonicus ordo illihalus hac nostra
audientia priclectis, miillas, ut nosii, ((ucrimoniaset a[iostolica pr;eccpti(inc in [lerjictuuin conscrvetur:
oppressionessuper illorum temerilate tuaconlinebat El si ((uid inordinatum in pr;cdicla Ecclesia esse
in se, sed el illorum non minor erat lamentatio de (lignoscetur, a tua providentia et sollicitudineordi-
te. Quapropter necessarium esse duximus ut, remo- netur iiostra plenissiiiia auctorilatc susce|)ta, quo-
lis lergiversalionibus, veiitatis elucubratione ad- niam lioc iiossciiiiusqiiis((iic [lotcrit. Quod si [losthac
minicuhim tibi a nobis impcndatui' at((ui; ab a|)iislo- [)iist[)(isit;i l';ilriini rcgiibi, ncglcciaque [inrscnti
licasodc sulfragetur, ne iii tolius Ecclesia; perlur- iiiterdiclione, coiitra lioc noslruin [lonlificale decre-
bationem hicc impudens procedat inlentio, et ea lum jieregerit, noveril se dislrictius vindicandum.
((ii;c a sanctis [)ra'dcccssoiibus nosliis dudiiin [irolii- Oui vero cuslos et observator hiijus nostri aiiosti>-
liita fueranl, denuo rcviviscant. Abliati vcro litteras lici [iriviicgii fucrit, hencilictioiiis gnitiain ct iiiisc-
suis respondentes remisimus in ha-c verba ricordiain a Doniino no, tro Jcsu Chrislo consequi
:
sonsc quacunqua (lignitale pr;c(lit3e fas sit quo^iuo ,^ monasterium, cui ipsa praeessedignosceris,[situra in
modo illud invadere vel alii commodare, nec quid- territorio dioeceseos sua;, cura omnibus suisjustis
quam de famulis vel mansis necnon servis et an- perlinenliiset adjacentiis. hujus auclorilatis nostrje
cillis, lilis et liberis, sive ()ui(lquam de rebus mobi- privilegio munireiiius. Cujus postulalioni favere ni-
libus vel immobilibus deque cultis et incultis memo- tentes, praecipue cum omnium sit Ecclesiarum cura
rati monaslerii srbi vindicare aut alieii donare \)rx- nobis corainissa, hoc apostolicuni nostrum privile-
sumat. sed cum omnibus rebus el possessionibus gium fieri decrevimus, perquod et id ipsum veneran-
ac oblatioDibus et redditibus, qune canoniceet legi- dum monasterium roboramus, et apostolica auclori-
time inibi data, larijita sunt et donata ac deinceps ad sustentationem anciilarura Dei confir-
tale inibi
donabuntur. juri ac utilitati crebro dicti monaslerii raamus oranes res, qu;e a jure pr.Tcdicti episcopi cura
et usibus Deo inibi famulantium pereiiniter conflr- eodem suiit monasterio comrauUita' legaliter, vel
mamus sub tua ditionedegere ad regendum ac re- qu>ca Udelibus et Deum liraentibussunt ibi collalae
gulariter dispensaiidum. Imo censemus nulli lide- ad usuraet utilitatera earuradem sanctimonialiura,
lium licitum fore iiuamlibel super ejusdem mona- nec noii et decimaseidem pra^fato monasterioannua-
sterii bomines ditioncm habereaut ad aliquas ex- liter persolvi censemus, qu«de sUUutis villiseidem
actiones contra rationem compellere vel distringere, dari persolvi((uedebentepi»'opali simul et synodali
sed sicuti a prsfatis imperatoribus Deuinque tiinen-
" decreto. Irao etconsultu ut intuitu suraus statutura
tibus concessa existunt atque firmata, ita nos cum est et canonice ordinatura, quod si ita res se habet,
ipsis priBceptis augustalibus omnia ut ea continere infringi nondebet, ne synodaliset canonicusvigor . .
Ecclesia; fldelibus apostulica auctoriUile firinuta ob- sUitutuin esse coniperiraus, cui deeodera ven. raon.
servanda pr;ecipimus,statuenles deceriiendo ut qui curam esse reperiinus statucntes apostolica censura
lemerarioausu, quod non optamus, contra hoc iio- decerniraus. ul nulli fldeliura fas sitquoquo raodo
strum apostolicum privilegium ire velagere prssum- contrahujus privilegii nostrae confirmationis seriem
pserit, et in toto vel ex parte, quod nequaquara pie et misericorditera nobis proraulgatara agere aut
fieri mandamus, infringere tentaverit hoc (|uod ad teraerario ausu de oinnibus quae eidera mon. su;eque
laudem Dei omnipoteiitis et stabilitatem (^jusdem congregationi legaliter tradita sunt vel concessa si-
monasterii ac monachorum sustentationem ad no- bique a modoet deinceps tradenda vel legitimo jure
slra; mercedisaugmentum divino tacti amore suitui- conferenda aliquid minuere vel auferre, sibi etiam
mus, noverit seexcommunicandum et, nisiobediens deripere, iiotius autein ad utilitatemDomino illic fa-
fuerit,anathemateferienduin qui vero custos fuerit
;
mulantium Drma potestate consisUint, earum bono
ac observator, benedictioncm ac gratiain conse(|ua-
^ qu;e nunc habentur «el sunt juste conquirenda . .
tur. Scriptum per inanum Gregorii scriniariisancta; Nain, ([ui timoreDei postposito, huic confirraationis
Romana; Ecclesis, in raense Maio. indictionenona. nostne privilegio in toto vel in.parte contraire reper-
Data IV Kal. Juliiper manuraStephani secundicerii cla . . . cito adraonitus resipuerit, apostolico mu-
sancta; sedis apostolic;e, anno,Deo propitio, pontifl- crone feriendus . . . . qui autem cuslos fueril et
catus donini Stephani sumrai pontiflcis et univer- observator, a justo judice Doraino Deo nostro mise-
salis pap;e in sacratissima sede beati Petri aposloli ricordiam consequatur.
sexto, indictione 8. Amen. Scriplum per manura Gregorii scriniarii sanclae
Romanae Ecclesiae in raense Maio, ind. nona.
XXX.
I Bene
PUIVILEGIUM PRO MONASTEIIIO HERTIESSI. valele 7
(Annom.) XXXI. i
Quanto nos pro piorura et venerabilium locoruin statu Stepuanls episcopus, servus servorum Dei, omni-
augraenlandosollicitioresexisliraus, etadeorum uti- bus sancUe Dei Ecclesi;B fidelibus praesentis scilicet
lit.ites proflciendas perpetuo pastoralibus vigiliis etfuturi teraporis.
insistiinus, taiiUi iioIhs ;i'tern;e reinuiierationis pra;- Cura noslro apostolalui incurabat omnium Eccle-
mia eo hirgieiite cdiiquiriinus, qui dixil: lieatus siaruin s(dlicitu(liiiera gerere, deberaus iis qui pro
servus queracuin veiierit Dominus inveneril vi"
ilie, augraeiilaiulo servilio Dei studuerunt, ad elTcctiira
gilaniera. Et ideo oinnibus sanctac Dei Ecclesia; fide- voti sui assensura et adjuloriuin orauino pnrberc.
libus atque nostris iiotura fieri volumus, suggessisse Quapropter omiiibus Ecclesix fidelibus iiotuin sit
noslru apustoiatui Disonein reverendissimuin l';idra- quod venerabilis quidam Walbertus collegiuin in
brunnenseni episcopura, quatenus prxdictum ven. hunore sancti Alexandri inarlyris construxit in pago
1
i
8n EPISTOL;K, DIPLOMATA F'T PUIVTLKGiA. HIH
Leri, iii lncoqui (licitur Wildeshusen ;ejus(lem ron- A episcoiio, i|)se veiiiredistulisti eta tedirectis. prout
struclionis inlciitioncin, et qualitcr ad idcin collc- ipsi fatebantiu-, vir-ariationcin tuain ail iiili';;i-uin non
gium de rclius suis parlein assignavit, post obituin coininisisli, (incin iinpoiiiMM' taiita' liti noluiiiins, ne
ejusdcin. vencrabilisviri (iliusel vcncrabilis episco- (|iii|)piain pra^propi^rc sanxissc vidcrcmui'. Scd ut
pus WiliibertusdeVerdeusi licclesianobis suggessit, rei verilas iii clariorein lucein crumpat, Folkoni,
transmissa nobis pagina, in qua continebatur et venerabili Rhemensis (Ecclesiic) archiepiscopo,
votum patrisejus, plenissimedigesta, et subscriptio scripsimus, ut nostra vice apud Vangionem synoduni
propinquorum ejus omnium ad conlirmationcin coiivocct mense Augusto, in Assumplione Dci i,'ciii-.
ejiisdem voli. Et (|uia idem vcnerabilis episcopus tricis virginis iMaria' fnturie Deo propitio dccima' in-
ipsain institutionem pra^fati collegii in pnedicta dictionis, ad (luain tuain revcrentiam et Sund(!roldl
charta digestam a nobis confirmari petiit, statuimus venerabilis archicpiscopi, utrorumque sulfraganeo-
atque liac nostra auctoritate sub divini Judicii obte- rum et aftinium sanctissimorum episcoporum cretnra
stalioiie jubcnuis, ut, nec episcopus, nec ali(|uis de convenire monemus. Cui et eumdem Adalgarium,
cognationc cjus, vcl ali((ua pcrsona sive magna sive revcrentissimum episcopum, interesse injunximus,
parva, hoc audcat infringcrc. (Juod si quisquam. quatenus facta inibiex.amin.itio (|uid cui(|uc debea-
quod iion optainus, contra hoc nostrum decretura B tur ostendat, nullum tamen imponat tciminuin.
venirc tentavcrit, sciat se indie judicii anathematis Deinde utrosque vos, si facultas suppetit, alioquin
mucrone percutiendum, atque perpetuai ultioni ita a vobis utrisque instructos legatos ad nostram
rcuin diabolica sorte dainnandum. Optamus vos in pra^sentiam jubemus dirigite, vicariatione vestra
Cliristo bene valere. Data Kalend. Junii, indictione commissa ut disceptandi et deliberandi habeant li-
nona. beralitatem, quia et ad hoc revcrendissimum Fol-
XXXIL konem pra;sidere inibi instituimus, ut veridica ejus
assertione per strenuum episcopalis ordinis virum
AD nEUIM.\NN'L"M COLONIENSEM EPISCOPUM. noscere valeamus rei veritatem, omnia ambiguitale
niant. Verum quia, veniente Adalgario, vencrabili Chrislo uniVersalis Ecclesia, non solum generaliter
'
Quid Trecense conc. cum Odone, et quorsura imperator ? Haec omnia valde suspecta.
819 ?. STEPHAXI V. EPISTOL.E, ETC. 850
ut ca'teris, sed eliam speciaiitcr pr;e omnibus coapo- A gio nihilominus paulopostgestafuisse raemorantur,
stolis ejns cominissa, et illins sedi eredita cst, (iu:c. ut videris. prorsus ignons. N;im si ea prolecto
sicut habes scriptum : Tit cx Pitnis, rl sHjM-r hdni- nosses, ;estimo quod non ad tam turgiihc inllalioiiis
petnun (tilifiiabo Erilisiam menm (Matli. xvij. lCt itera vecordiam animatus suspirare umjuain audercs.
cum iiiterropiretnr ab eo, post resnrrcctionem ejns, Nunc ((U0(|ue quia huc us(|uc te latucrunt, a nobis
an eum ainaret. terlio contestatus est ab eodeai Do- tibi, llcel brevi el compcndioso scrmone, verldlco
niino, ut pasccrot oves ejus 'Juunn. xxi). (Jua aucto- tamen, inlimand;i sunt, ut iion dcinceps lalla agere
riUite idein fullus, et successores illius post eum, pr;esumas. L't enim quomudu c;idem res se habe:it.
semper ecclesiaslica neijotia disponunt atr|uc delcr- evidenter iistcndara: cuin bcatus apostolus el ductur
minant. Tu autem adhuc perseverans in malitia tua, gentium Paulus Uoraa egressus llispaniain pnedic:!-
plenus insania, non ut sapiens sed desipientis more, iiunis causa prolicisceretur, juxta ([uod idera iii
existimasDeia'terniconstitutionem,qui, utscriptum Epistola sua prius Romanis qul credideranl, signl-
est, mutat tempora et ietates, transferl re^iia atque licaverat, assumptis secum Trophiino Ephesino,
e.onstituit, eliain priscorum decreta convellere Pa- necnon et prudentissimo viro Sergio Paulo. quiis
trum, dum Terraconensis Kcclesi;carchicpiscopatum idem antea lucratus fuerat Christo Torqualo iiuu-
;
in luum jusecclesiieque tu;B subripere moliris, qui que. Secundo, et Endalallo [in cditionc card. dr
Dominic:ulisposltione in NiirbonensisEcclesia; tran- Afjuurr Endelvio"', et (|uibusdain aliis, Cisalpinam
sil ditionem, non subreptione vel violentia quallbet, Ecclesiam postquam devenlt, .\relatem, qu;eestme-
sed voluntate ct electione at(|ue contiMditlone om-
; tropolis provincia, quantocius adiit :cunniue in
niumejusdemlerr;eindi^enarum,t;imnobiliumquain B eadem civitate aliiiuaiidiu moraretur pnrdicans et
et i^nobilium pr;i'cipue quoque eplscoporum,ac cu-
;
annuntlans rcgnum Dcl, et multi per ejusdoctrlnam
mitum at(|ue etiam re^'Uin Fnincorum ;id quos cel- eonvcrtcrentur ad Christum, reliquit ibi ad confir-
siludoprinciiiatusejusilem tcrr.e spccialiierpertlnet. mandas eunim ((ui credidcraiit aiiimas mentesijue,
Adeo enim et li;ic conditione jus Eccli'si;e Terraco- Trophiraum a l'etro apostolo prius ordinatum epi-
ncnsis in olisequiuin ditionis .Narbuneiisis licclcsiaj scupuin. Ipse vcro cum ctteris Narbonara usque
translt, ut luiiKiuam asubjectione iiiius ullo pacto, pergens, indc pr;edictura Turquatuni, sexque allos
ullave ratione reccdere queat, etiam si Tcrr.iconen- illius comites ct cora discipulosGalllciara ad pradi-
sis proviiici;e metro|)olis Ecclcsia in pristinam rcfor- canduiii, juxta Petri apostoli pneceptum, illico dc-
metur staturam, eo quod Narbonensis Ecclesia tulo- stinavit. Ipse vero postquam multos non soluin ex
ris loco semper fuerit Eccesiis pr;cdictis diiEcesios, eadera urbe, sed etiam ex noniiullis civitatibus
qu;B vastatioiiera pagaiiorum evaderc vix potucrunt. undlque ad eum confluentibus, una cum praedicto
Porrojani dicta metropulls in antiquum rcdeat st;i- Scrglo evangelizans sedule docull et egregie con-
tum, et cuncl;e ejusdem dioecesis Ecclesi;e qu:e prius vertlt :id ChVistura. Cuin aute.n jara fortes in tlde
illi paruerant revcrtantur ad mancipatum obsequehB ac penitus immobiles quos docuerat, agnovlsset,
illiusjuxta catholicorum Patrum dcterminationem : misit ex eis quosdam pr;edic.;re pcr diversas Galli;i-
ipsa tamen melrupolis, sccundum Roman;e Ecclesi;B rum regiones Dominum .lesuni Christum. Post h.ec
pontilicum instilula atque apostolica privllcijla. in autcm profectus inde una ciim Sergio Paulo ad
hacscmper NarbonensisEcclesi;editione;ic pcrjictuo -, ulteriorem ambo usque pervenerunl Hispaniam,
famulatu succumbat, ul omnis qui |iontilicatus illius ^ evangellzantes per singulas urbes, ul pr*diximus,
arcemjsortitus erit.eleclione tolius Ecclesi;ecjusdem fuluii gloriam regnl Dei. Penicto ita(|ue praidica-
cleri et populi, non prius ulla ratione ordinetur, vel tionis su;e non raodlco teinpore, contestabantur eos
[cor., consecretur. j cunferatur, donec pra;dicla! Nar- qui crediderant: ut iiuam :ic(,cperant lidein fidcllter
bonensis Ecclesi;e pontilix veniens, cunsecret eum- conservarent, et c;eteris quibus noiidum pnedlcata
dem qui clectus fuerit in ai'chipr;esul;itus honorcin. fuerat, magnopere eam erogare studercnl. Igitur
Quod sl alii|ua diflicultate compulsus venire nc(|ui- posl h;ec Ro.mam deliberavit reverli pr;edictus ;ipo-
veril ad consecraiidum pr;elibat;e raetropoleos epl- stolus, aliiue in consolationem confirmationemque
scupum, mittat vice sua aliquein ex suffra^'ancis credentium se cura els et coevangelistam suura
suis episcopis, qui diligenter eamdein rem peragat, Sergiuni Paulum mlssurum dcnuo repromisil :
qui in solio puiitificali collocare, et inllir<iniz;irc so- (juibus ct pnecepit, (licciis, ut llli in omnibusct pcr
lemniter satasat. Unde et idem i|ui consecratus orania obsequiura pr:eberent et nionitls illius li-
fuerit, minusdebit;eobedienti;e Narbonensi Ecclesiae benlissime parerent. Cumi|ue his ac talibus per
semper inomnibus cednt, taiilum ut a Romano pon- singulas clvltate apostolus fratres qui crediderant
tifice pallium cum privlle,:;ii auctoritate suscipiat. hortaretur, coraraendans cos Domino et valef;iciens
Seinper enim Terraconensis pontifex, clerus quoque eis Roraam redire sollicite satagebat. Qui redicns,
et po|)ulus oinnis, si res ipsa effectum capi;it, reini- cum venisset iterum Narbonam, dispositis umnibus
nisci debcbunl, quod ilbirum parociiiarum Ecclesi;e, (iu;e agi opoitcbat, reliiiuit ibi collegam suum iil-
(|ua' dc |)Uti'st;ilc ct juii! .\;ii'bonensis ditionis, sub Oliilumiiius Paulus, pnecipiens ei utiiuos jam Doinino
qua diulina cduc;itioiic niilricls morealit;e fuerant pcr ttdei gratiam ac sl |i;irturientes genuerant in
posl(|uam iii matcriiiiin lr;iiisierunt sliiuin, si res diversls regioiiibus lllspani;e, lacte eos consida-
eadem (luandoquc capiat illud agendi ctfcctum, nu- tionis tandiu nulrlre studcret, dunec cibo solido
tricalus cjusdem c;rali;i repeiidere larginn^is gr;iti;i- pcrfecUe credulitalis vesci indul)ll;inter cognosce-
rum actiones dcbet. et insupcr educatiuiiis pnedlcta? rent. Unde et totara regionem illam in aposto-
causa, ac si matri meredem impenderet subje- latus ejus uniciuin. Dimino cooperante, ipsi com-
ctlonis atque hunuris. Uuod si rede:iinus ;id anti- misit. (jalliarum ;iutein pupulos idcirco pnedican-
quas priscaru ;i iiistiuiliuiium :i pijin:itibiis sancl.e dos illi credidit, quoniam ad hoc Ipsum agcndum
Ecclesi;e, h:iud diiliiiim i|iiin 1'elru ct P.iiilu. caus:is beatus Pclrus cum luiscrat, el vice sua liujus rci
diviiiu nutu patralas, nui suluin Tcrraciiiicnsis inc- gratia ecclesiam [Inj. episcopum, tit in rdit. rard.
tropulis, vcruin ct llisp;ini;i umiiis, In qiwiituin :id dr .iijuirre] consccravcr.tt, atque eliani prxdictam
jus ec.clesiasticiim spect;it, N;irbiinensi seaiper debel Narbonam insigncai mctro|))lim Galliarum speci;ili-
pnelatiunl subjici, cjus lue p:itroclniu, ;ic si matcrno tcr ad ducciidus evangeliz imlosque tr.ididcrat popu-
lacleali nain s;icra'S('(lisduciimciit;i primum ab ea-
: los. Nainquc post h;ec consuinmatls omnibus (jiue
dem accepit, et lidei lumiiic illuslral:i, ac si de murtis communi ulriusiiue egregii iir.Tdicaturis iiiteniiunc
perpetuie somno excltal:i, in ;etern;e vit;e eviiillavit agenda eraiil, a sc mutuo dilcctionis addr. ;iffcclu,
splcndi>re:n, pruut hactcnus In beiti 1'ctrl armarlo ex ead. cdit.] cum reccssissciit, alternis exhorl.ilii
diligenter scrvantur repusila : (|iicmadm(jduin et nibus at(|ue amplexibus Domino commendarc se
illa qua: a discipulo aposlolorum Petri et Pauli Ser- studuerunt, atque sibi valefacientes, post oscula el
m KOIIMOSUS PAPA. — NOTITIA IIISTOUICA. 822
flctusnb invicem divisi, apostoliis Komam profectus A omnls Christi Ecclesia toto orbe rei;itur semper at-
est, SiTftius vfiiM Xariwiix reseilit. Neiiiic eiiiin (7 ;/(, (|iic dispouitur, plcnus insania, contcmptibilcm du-
ulcri]ue caiiii cx cadcin cdit.| olliciiiiii pricdiciitiiHiis Xi'ris, iii tanluin ut;ib iiijiiri;i iiu:iin ini]iiidciiti lai-ii;
silii iiijuncliiii! adcn strenuc cxcrciiit, ut iiiillis lcr- el iiiimo(lcrat:i (;;iii;icit:ite [ror., r:ipacitat('l |ir;r(lic,lo
rnrihus vcl |Hciiisilliid rcliii(|iicrcl, (Hiiiadiisi]nc ])cr arcliipr;csiiliThcoihirdo irroges, recederc iinll.itenus
inartyriiiiii i]nis(|iic Cdriini ad sc vocaiitcin ('.iiristiiin ]):ili:iris notum sjt tibi, et universis iini aliiiuod
:
FORMOSLS PAPA
NOTITIA HISTORIC.\.
{.\pud Mansi, Coni^iliorum amplissima Collectio.)
Formosus religione, morum integritate atque C Ilunc Anastasius in Nicolao magnse sanctitatis epl-
doctriua laudatissimus, electione tumultuaria, ele- s;-opum iioininat. Ilincmarus Khemensis archiepi-
vante se contra eum Sergio di.icono. anno Doinini scopus, teste Flodoardo libro tertio histori:£ Klie-
7'JI creatus est poiitife:;, vere optimus, ut constat meiisis capite 20, eidem scripsit, collaudans ejus
ex Luitprando. Eumdem Stephano V immediate quam audierat sanctitatis et scientia; famam, qu;e-
subrogatuni fuisse, pr;eler Luitprandum et Elodoar- rcnsiinc cjus habcre familiaritatem et ut ipse pro
:
duni lihro qu:irto capite primo, asserunt omnes se dignarciur orare. vicem rependere spondens, et
antiqui Uomanorum pontificum scriptores, omui:ique (iu;edam ei munera raitlens, ut sui niemoriam
veterum Gr;ecurum antiiiua inonu:nenta. Nam in in orationihus Inibeat. Episcopalura Portuensem
codice Columnensi Gr;pco supra s;epius citaio, ubi inulto te^iiporc lae et sancte adrainistravit, adeo ut
redari^uitur pscudosynodus Photiana succcssorum- judicio sanctissimi Nicohii pap^e 1 diguus habitus
que Nicolai et .\driani Romannrain pontilicum series faerit, (lui ad Bulgaros fide orthodoxa imbuendos
texitur, h;ec habentur: Post Adri;iiium hnnc.loauiies-, apostolus mitteretur: cuinque ibideinannis plurimis
post Joannem .Marinus ; post .Marinum .Ulrianus; degisset, genlcmque illaui ad Christi fidem couver-
alter dciudc Steplianus \', deinde Formosus post : tisset, raajorem sibi inde gloriara comparavit. Hunc
hunc alii quatuor, videlicet Bonifacius, Stephanus, Joannes iiapa VIII, (|ui magno suo dedecore res
Komauus, ei Theodorus et post hos Jo:iniies, qui
: suorum pr;edecessorum bene dispositas visus est
h;ec scripsil. ()uod igitur Leo Ostiensis llistori;e ;iversari (nam Photium Constantinopolitanum et
Cassinatis libro primo, capite quadragesimo octavo, Zachariain Anagnis episcopuni, quos Nicolaus et
Formosum .\.driaiio subjungit, et Stephano V ante- D Adrianuspr;edecessoresJoanniss;epiusdaiDnaverant.
ponil, n:si fortasse intiTmeJiis omissis de Steph;iuo vix(|ue ad poenitentiam vel laicaiu coinmunionem
VII qui vulgo sextus nuncupatur, intelligi vclit, recipiendos esse justc st.ituerant, ille non tantum
erroneum est. .Mariauus vcro et Sigebertus, eorum- reslituit, verumeliam ipsuin Zachariam Anagninum
que imitaiores recentiores historici, nonnisi per honorifico munere bibliothccarii apostolicx sedis
soinnum excogitasse videntur, iiuod .\gapetum et auctum, consiliarium suum fecit, eique legatioues
Basilium duos imaginarios pontifices nunquara visos plurescrcdiditi, cpiscopatudepositu:n, degradatum,
vel auditos Stephano ejusque posteris anleponunt. et ;id sortcm laicorura redactum ab urbe relegavit,
823 FORMOPUS PAPA. 82i
jurareque coe^iil. se nunquam episcopatum suum A Homani sub Joanne IX tertanlur, accidisse potuit,
repelilurum. setl laica communione conlenlum quod idem poiilifex Formosus anno poutificatus sui
deinceps quielurum. Qua de uiusa Joannes in eum sextoet ultinio .Vrnulphuin vncaverit, eiijuecoronam
hac ratione aniniadvorterit, non constat nisi quod : iraperii occidentalis imposuorit. Corrigendus est
fortasse ob res male gestas, a Formoso correplus. et ii;iliircommuniserror cbrniio^raphorum, quicnntra
admonitus, ipsum velut rebellem ex albo episi-opo- pra-scriptum .lacrorum canoiium. et auctnritatcm
rum eradendum esse putaverit. Marinus. Joannis sedis apnslnlicie, posl Camlum Calviim. Widnno et
pap;e successor, viruni meritis supra receusitis Lamberlo omissis, in sorie Occidentalium impora-
insisnem aposlolatus honore condecoratum, hac torum enumerant.Vrnulphum, quilefitimonuniiuam
ignominia obrutum. ut par erat, erexit, erectumque electus et coronatus, imperatoris titulo nunquam
haud dubie a juramonto per vim et metum extorto condecorandus erat. Por electiones et eoronationes
absolvlt, et pristi-n;e dignitati reslituit. Obtemperans supra enarratas civium Romanorum invidiam el
el sentonti;e et mandato pontiricis Formosus, epi- odium maximum incurril eorumquo vivens simul ;
scoiiatum resumpsit. Cumque hoc potissimum tem- et mortuus sravissimas injurias, coiitumelias ac
pore pessimorum tyrannorum invasione Uomana sacrile!i;ia sustinuit. He iis qu;e a Romanis civibus
Ecclesia £;ravissinie alHigeretur, ipse vero Formosus passus est vivens, Luitprandus lib. i, cap. 8, his
Porluensis episcopus toto terrarum orbe. ut supra verbis enarrat Hoc in temporo Fnrmosus papa
:
MEiimi i
(Blanchlni,
ROiiiii
Prolegomena ad Libnim PonliCcalem
m Foiuioso
edit. Rom.-Valic.)
nn.
latitantera, cui abscisso uno, Iria subcrescebant
prophetia; hujus, auferet Deus partem ejus dc libro capita, deifice conteret ; et qui beatura Petrum por
vitx, e.t de civitafe sancta, rt dc his " quse scripta sunt undas siccis ambulare focit plantis, Ecclesiara suani
in libro isto b . Igitur quia didicimus in sancta Ro- immonsis undique pelagi fiuctibus agitatam, portura
mana Ecclesia, qua^est mater omniura Ecclesiarum, salutisattingorefaciet;Jordanequelransmisso,abru-
non habens ma'-ulara aut rug;im, aut talia hujiismo- ta Gericho, ad aeterna coelestis Jerusalem gaudia
di, nuper aliquid novi, et anle terapora invisi et
<= foliciter ingredi permittet. Mysterium f? tamen, et
inauditi accidisse, quod flcndo magis quani dispu- valde miraiidum est, ciim omnes Ecdesise, tain
tando consentimus, et nimio terrore tabescimus. cismarin:o. qnam transmarin;o, in propriostalu por-
Contriti namquoNit contristati, ac vehemoiiti stu- nianoant, snla Roinana lujclosia procellosis ab flu-
pore detenti, silerc potius oplareraus quain loqui. clibus navitassuos mnrtis proxiraos redundat h . Ad
Sed conccptum scrmoncm tcncre quis possil ? Tor- <•
proposilum itaque redeamus ; ei scandala, quibus,
tuosus ille, proh dolor et sa^vissiraus anguis, qui
! Roma auclrice, pusilli et niagni scandalizantur, lu-
primos protoplastos callida deceptione frainlis, ab gendn potius. quam sermones exprimondo dinume-
am:cnitatis paradisi gaudiis expulit, jam sibilans, remus. Legos siqiiidom inundan;e et canoiiica", scita
colla "^
trifulcis linguis erigit ; et Ronianam Eccle- 13
(juoque barbarica sanciiint, ct omnimodis dctermi-
siam sui li...o... f veneni turbare non desinit. Sed
, nant, ut violatores sepulcrorum inter infames ha-
divina Domini et Salvotaris nostri Jesu Christi beantur: ita utclericicanonicis regulissubjiciantur,
dextera, Lerna^um coliibrum, in Arcadi;e p;iludibus laici I vero voce prodita : quod lupi mcruit fKlrrc
a Cod., raendose, ilrlras. f Lege, livorc.
^ Apocalypsis, cap. xxii, v. 19. g Secundis curis, mirum, pro, mystcrium.
= Supple hxc. h Cod.. primis curis, nilundate soloccum. .
"•
Job, c. IV, V. 2. ' Id esl I'. Virgilii Maronis.
" Cod.; mendose, sybila collo.
:
jusmodi oflicialibus ontiflcibus in sacrata sede ab ea migraret, et tibi antistitaret. Quem obstan-
i
inthron^zatum, in subterraneo specu, post hujusvi- tem, et nequaquara invitatui tuo adquicscentem, vl-
ta^ terminum, quietem bahere nnn licuisse exanima-
abaltaris cripidine, utjain dietum est, retractura p
lum ' . Nam ejus cadaver, jamque per novem raen- etevulsum, cumvexillo cantieisque, et hyninis prae-
ses sepultum, per pedes de sepulcro extraxisti, coniisqueet laudibus, insublimissima apostolicese-
et
disarceinthronizasti,favisti'i ,adorasti,jurasti,cui-
quasi Saul, per Samuelem eum ab inferis revocans,
consuluisti, et insynodum sedere quebenedixitbenedixistif tcui raaledixit, maledixis-
fecisti. Credimus,
si, ut spiritu.) Samuelis, loqueretur, forsitan dice-
G ti. Ei, Roma, ultra quid addes"? Transcurso itaque
ret tibi : Cruf: turl fllii tui mrrum erilif:. Sed quam- hujus vitse termino appositus est ad patres suos ''
;
vis ille non fuerit loeutus, tu tamen et filii tui oe- caroque lerrre pulvisque pulveri sociata ^ , spiritus
seendetis ad inferos; illeauteuj ab angelis susce- ut credimus, ductus * , et pervectus est ad astra.
ptus, jam pridera migravit ad Superos. facinu^ Sed tu, Roma, futururaettremende " judicii diein
mam pr.Tdicandam gentem misisti, remeantem quo- tuus a quoquam judicabitur? Si interrogabalur, quid
que gaudio suscepisti, et suseeptum malo tuo, quod respondebat? Si responderet. omnis illa horrenda
non debuisti, exulem procul a patria projecisti. '
congregatio, timore perterrita,ab invicem separata,a
Sed ad tempus receptus, et in pristinum gradum, loco discederet, et unus postunuraexiret; diceretque
a quo destitutus (nescimus zelo, en noxa fuerit), eiDominus: Furmose, r_[uis tc condempnmit? Etille:
restitutus, Christi quam debuerat, militia est fun-
D Nemo, Domine. EtDominusad illura Ncc ego te con- :
a h Cod.. clem. t.
Corrupta lectio ;
qu.ne ita restituenda est ex
Virgilio, Ecloga ix, v, 54, qui ita sententiam '
Cod , exwninatum.
expressit 3 spiritas. Littera finalis s saepe in codd.
Lege
. . . Vox quoque Mcerim inservit etiam pro sequentis vocabuli initiali.
Jam fufrit ipsa Iiipi Moerim videre priores.
;
k Cod., secundis curis, elegisti.
1 Priinis eiiris, cod., mendos e,pa<re.
Bictum proverbii speciem habet; ex vulgi enira
ni UI Rrijum, cap. II, V. "2.
opinione noxii luporum visussunl quem priores t i
" Primis curis, cx altarc.
illi viderint, vocemque ;id lempus adimunt. Vide
° Cod., et Intprm. Landebertum.
Pliniura Hist. Nat., I. viii, cap. 3i, et Theocr.
Idil. 14. p Cod., mendose, releptum.
t»
Tron., cap. i, v. 1. q Lege foeisti.
c Cod., fratricio tabefactos., raendose. T I .Machab. ii, v. 69.
d Cod.i impericndo, itera mandose. s Lege sociatus.
t Cod., dietusest, emendavimus, ductus, ete.
e Cod., omnibus.
' Lege si placet apostolicos vcre principes. " Secundis curis, tremendi. Lege tr emendum.
g Lege collocatum.
:
dempmbo. Si adessel illemirabilis, manus fortisrex A Joannis, Slephani, caelerorumiiue ? vigeat et For-
el psaliuopraiihus David, citliarizaret, et diceret mosi. Hicit etiara : n Non iicuit ei postdepositum i
Xtinijuid mortuis fadcs miidbitiii : aut medici susei- ministr;'re : et si ministravit, non lieebat de civit;ile
tabunt.ctcontiteljuntur tiii? .yunquid narrabit aliquis in civitatera mi-rare. » Discurramus ergo per sin-
in sepulcro misericordiam luam, et verUatem tuam m gula : et ea quae jusla, possibilia, utilia, honesta et
perdilionem ? Sunquidcofjnoscentur in tcnebris mirii- sanctorum comprobata esse viden-
Palriira utilitate
bilia tua, et justitia tua in terra ohlicionis ? a sicque tur, summopere disculiamus. De Uesis • namque el
forsitan citharizandu s|)iritus Formosi '' accederel"? darapnatis scriptura est iu Psalmis : yumquid qui
Tamen posthabila, ut videmus, omnium Scriplura- cailil ^ . iionudjieiet ^ ut resurfjnt <^ ? De his veroqui
rum etantiquorum Patrum reverenlia, detumulasti, .sedem rautant, et de civiiate in civitatem migrant,
humura • Dominus inEvangeliodicit. .Si lOjijjcrsirHfi /»ir/n< in
deponere . .
""<» civitatc, fwjitc in aliain v . Discrctio nanKjue est
intercausani necessit:itis, et utilltatis; et inler amlii-
raanum abscidisti, in Tiberimque projecisli. Excla- tum avarili;e et pr;esumptionis, pmpri^eque volunla-
memus igitur cum Joel propheta <=
dicamus : Audite. tis el invasionis. Sirailis dislaiitia esl inter eum qui
sencs, et auribus percipite, J oinnes habitatores terrx, B livore et invidi;c n«vo, et eura (lui noxa aliqua con-
sifavlum cst in diebus vestris istud, aut in dicbuspu- victus, el hieretica labe maculatus, canonicis legibus
trum vcstrorum. Supcr hoc tilHs vcstris narrate ; et damnalur. Utulitatis naraquecausa beatus Petrus '^
sacerdotes ; ululate, ministri altaris ; ingredimini, cu- sexto llistoria; Ecclesiasticx libro J', Alexandrum
bate in eascis ministri Dei mei, quoniam interiit de unius Cappadociae civitatis episccpum refert, quia.
doino vestri siifTificiuin it ublntio f . Dicat forsitan : cum venissel causa oralionis !!ierosolymam, tentus
Formosus vixit excommunicatus : exspoliator f, sit ab ejus civibus, el in locnm Necersiepiscopi sit ^
usurpator el invasor fuit ; consecr;itiones quas fecit, consiitutus ; ac de coetcro omni vila sua ipsi Ecclesia;
irritje sunt, et nihil haLuit, nihil dedit. Et nos ;id pr;isedisse. Si igilur ai)ud veteres sine ulladifferen-
haec. Vivo ergo, dicit Dominus, non ei-it proverbiuin tia de civitate ad aliam migrabalur aa episcopus,
hocultra in Israel i> . Numquld rcx, ' obtimates ejus dum ulilitas evocaret, oportel etiam ipsam regulam
cuia procinctu bellico perduxerunl Formusuin Ku- huic operi copulari, ut ostendatur quia mentiti
raam ; et absque consensu episcuporum, senatus „ sunt qui Proclum inthronizare prohibuerunt. Suf-
quoque, et populi Komani iiifulatum j tribunali flci;it ergo ad prssens istos meraorassej nara plures,
nensi ordine eum inthronizaverunt. Mundus totus medium ducamus ; universura enim hujus ratioci-
ejus celebre nomen recoluit sacerdotalis ordo fe-
: nationis onus in Formosi causa pendel, Et, (juia
stivisketcotidianismissarumsollemniis^incatalogo mortui a vivis non sunt judic;indi, per s;ecula, luce
secretalisEulogii, laudibusque pubiicis, per uni-
' omnibus ostendaraus, atquc in prima fronte
clarius,
versarum m terrarum urbein, ejus iiumen expressit. cujusdam Ticinensisepiscupi, Ennodii nomine, viri
Quomodo ergo exslinguere vuitis noinen Formosi, sanctissimi sententi;im exi)rim:imus : « Aliorum,
et quod per tripertita, orbis revolvit " et a solis ;
i»';"''i 'io'>iiiium causas Dcus perhominemdesignari
ortu usque ;id terr;c limitem omnibus intonuit ?Stat voluit : sedis Uomame pnesulem suo, sine qu;estio-
nomen Petri apostolorum principis ? stet etiam vi- ne, reservavit judicio et arbitrio ; voluit enim beati
carii Formosi. Permanet nomen apostolioorum " ,
Veivx successores taiit;e dignit;itis habere privile-
((ui viccm beati Petri tenuerunt ? permaneat et For- ^ g'iura, ut Romanus pontifex ;( nemine judicetur. »
mosi. Ut et i' nomen Nicolai, Adriani, .Marini, Dicas forsilan : Talis erit in futnra dispensalione
ibidem, v. 13.
f ' Cod. ui/t/iV^ Emendavimus, (i</;'icit7.
,
hwc htimiliatur, ad cujtis fiKjictis aiixiliittn ; aiit iibi tuisset, iiisi enim imperiali '", aut regali, vel patri-
relinquetis ijloriam vestram ? El de hoc de vivis ; ciali, aut tyrannica potestate fuisset suffuitus, tanta;
inortuis vero Auastasius papa monet: « Admo- ita poteslatis apicem invadere "valuisset? Ubi ergo, o
nente iios beatissimo Apostolo, ne quod sit in hoe Homa, tanta tua nobilitas, et antiqua tam invicta
offendiculum iii licclesia, duin, (|uod facere nou pos- potestas ? Jam igitur, ul fertur, si sedem apo^-toii-
sumus, de liis (|ui jam trausieruiit judicare cou(;- cam pr.eripuit, oiniie cousiliuiu principum tuorum,
mur. Ait. . eiiiin de hisiiui de rebus ad solum Deum virtusque et sapientia obtimalum perniciter obdor-
pertinentibus judlcare pra;sumuut Siveenimvi-
.. mivit. Quid igitur ? Numquid eos Hgavil aut vio- '?
vimus, Domino vivimus ; sivc morimur, Domino mori- leutiam episcopisinferens, ut euinsacrarentexegit°?
tnur. In Itoc enim Christus resurrcxit J, ut ct morttio- B Eteniin iiotum est ([uia ab ijisis episcopis sacratus
rum et vivortim dominctur. Tu atitcm quis es, qui est, aquibus pra;decessores ejus sacrati, et ad quos
judicas fratrcin tutim ? . . Non ciyo amplius invicemju- jus pertinebat sacrandi. Quoraodo ergo potest dici
dicemus. Sed hocjudicatc magis, ne ponatis offendicu- « Nihil habuit, nihil dedit ? » Ecce, cum dicatur non
lum fratribus, vcl scandalum ", Monet ijtitur Aposto- habuisse, liquet iiualiter declaratur p accepisse;
lus ne de his uobis prresumendo judiciuin inferamus, quod acceptum, poluit elargiri. Non enim pr;eterq
de (|uibus neino potest verius vel nielius judicare, illoruinmanuum impositionem etsacrationera ausus
quam Deus. lu hoc sibi iiuisiiuiam temerariosusur- fuit apostolicam sedera ascendere, tant;T;que potest;i-
pat ausus; etpropter hoc, pax atijue unitas Ecclesiae tis culmen arripere " imo nec erat possibile. Nun-
;
dissipatur. ''
» Apparet ergo quod nemo, qui jam quid Marinus papa dedit quod non habuit"? Habuit
migravit de s;i?culo, judicio detentus sit humano. certe, et dedit. Quis eiiim potest darequod
Quod si nemo subjectorum, exutus carne, est judi- non habet ? Cerensis », namque episcopus fuit unust
candus, quid de summo pontiflce, qui nec vivus ex septem, sicutFormosus, sed ex Forensibus unus ;
reprehendendus erat, et in prsesidio jam mortis utilitalis tamen causa et necessitalis. Nou superbiau,
somno quiescens, a sepulcro evulsus anathematizari sed advocatione et electione " populi Roraani, sicut
putatus est"? Etenim Marceilinus papa, licetdiis sa. C Formosus, est in sancta apostolica sede inlhroni-
crificasset, tamen a nemine fuit judicatus; quia zatus. Quid ergo, o Roma, asseris de Marino? Nun-
summus pontifex g nefas est a quoquam judicari. quid de illo vis dicere ? (( Nihil habuit, niliil dedit. »
Nemo enim potest C" supra scriptum est) humano Eniraver,j raultum habuit, multum dedit. Et juxta
condempnari exaraine, quem Deus suo servavit ju- Veritatis vocem Omni habcnti dabitiir, et abunda-
:
dicio. Qus res adeo valuit ', nt non solum non ju- bit ;
quiautem non habet, ipsum quodvidetur habere,
dicenlur, sed etiam acerba et publica seditionej auferetur ab eo ^ . Objicis fortasse, et dicis : « Mari-
comprehendanlur. Veniamus nunc ad ordinationein nus non fuit episcopus? » Nonne Joannes papa eum
Formosi papie, a quo fandi est initium ortum quo- : ordinavit ? Qui Italiam,(;ermaniara et Galliara per-
niam nonnulli, sicut in decretis Hilari ^ paps legi- agravit ; et ea qu;e prava et invia atque aspera
tur, episcopatum, non divinum, sed htereditatis pu- erant, correxit, erexit et direxit et utruraque Ka- ;
tant 'essecompendium. Hincest propterea quod teai- rolum, Gallicura, et Germanicura, Augustalibus co-
perantia moderaminis proditur, charitas negligitur, ronis constituit y et rediraivit. Si Joannisordinatio-
tunica illa desuper totum contexta scinditur. male- nera et consecrationera ^, quara per annos ni fallimur.
que sortita. perniciter disrumpitur ; ac pastor qui insacratissima beati Petrisedepilleatus resplenduit,
putabatur, in lupum vcrtitur. Hoc noii fecil papa D etinsacris ordinibus apostolico favore coruscavit
3 Legd dictuiH est. 1 Cod., putattir.
b 'rhusquc admonitio estcontinuandasallocutionis. ™ Cod., ni eitim imperatori.
Integra verbaJesuChristi, exEvangeliodepromenda " Supple iton, vel adde punctum interrogationis
sunt, Matth. xvi, v. 18. post vuluisset.
c Supple, si placet, pcr. ° Cod., exioit.
<^
Supplevimus ut ante et. p Hic locus videtur mendosus. Forte legendum,
'^
Rom.
cap. xiv, v. I l-l.'j. declaretur ; et iufra, quod accepit.
f Anastasius
II, in epistola ad Anastasium Au- 1 Cod. mendose, propter.
gustum, cap. I. Concilioruin Binii tom. II, col. 270. Cod., culpnem cripere.
i"
irritam facis >, similes erunt principes tui, Dathan A Marinus quoquepapa,
vit. nitill liabuit, nihii dcdit.
el Abiron, eorumque compiicibus, qui initdicrunt cujusconsecralio adhuc iiitacta permanel, nihil ha-
Moysen et Aaron in castris, in sanctwn Domini ideo- buit, et nihil Stephano diacono Adriani filio, a se
qaeaperta cst tcrra, et dctilutivit^' Dnthan ct Al'i- consecrato, dedit, (|Hi postea papa factus est, et
ron<: si quidem descenderunt ad inferna viventes.
: a jam dictoFormoso, in ordine vicis suae, apostolicus
Quoniam, sicut illi murmuraverunt adversus Domi- consecratus est. SiFormosuspapa nihil hnbuit, nihil
num etadversusprincipes (|uoselsconstituerat, itaet dedit, cur proceres tui fronle ferrea et adamantina
tumurmurascontraPominum elSalvatorem nostrum menteque Sathanica dicunl: Ergo irrita esl conse-
Jesum Christum, qui cum l'alre el Spirilu sancto cratio .Marini, quem Joannes papa episcopum con-
unus et verus Deus est, ct contra apostolos ejus, secravit: irrita est consecratio Stephani Adriani
quibus ab eo ligandi atque solvendi in coelo et in filii, quem Marinus ad diaconatum provexit. et
terra concesan est potestas. Pcr tc. inquit Dominus postea Formosus, totius electione populi, in sancta
per prophetam. nomcn mcum bhisphcmatur in r/oiti- sede apostolica consecravit ? Vis fortasse dicere, o
ius *.Unde datur intelligi (juia satius et aptius fuis- Roma, apponens iniqultatem super iniquitatem,
set apud summum .Vrbitrum, rurmosianam, ut dici- quod Marinus episcopus non fuerit? Ergoetconse-
tur, praesumptionem ", sub sllentio dissimulando, B quam Marlno Cerenslepiscopo
cratio Joannis" papa',
corrigi,quam,disrupto charitatis vinculo, universo dlgneaut indigne, ul dicis, imposult, irrlta esl. Sl
mundo scandalum inferre. O lUima, aporiaris elapo- indlgnc Joannes noster aposlolicus (quod nefas cst
stataris, atque in dementiam et phrenesim raperis •'
ad dlcendum ), nec Marinus episcopus si vero digne ;
converterc ad Deum. et salvaberis. Sic enim ipse per (prout omni mundo rectopvisum est) domnus
prophetam dicit : Conrcrtimini ad mc, ct salvi cri~ Joannes sit apostollcus, et Marinus episcopus: ac
iis p.contende mecum. Intcrrogabo le, et re-
Sta, et deinceps, causa utilllalis el necessitatls, universi
sponde mihi: et tu percontare h me, etredicam tibi. advocatlone popull, in sancta Romana et aposlo-
Dicis itaque s;ppe dictum pontificcm Formosum non lica Ecclesia maneat inthronlzatus, jara si profi-
habuisse quod dare potuisset. Habuit certe, ha- terls Marlnura episcopura non fuisse, criminaris
buit: a Marino scilicet, prlmum episcopo, dehinc Joannem papam quod Deus avertat ), qui eum
(
summo papa et universali pontiflce, a ((uo fultabso- consecravit, violalorem canonum, et omnium sa-
lutuset benigne receptus, ct In prlstinum honorem, crarum legura praevaricatorem fuisse. Aul dic Ma-
a quo nsevo Invidlie fueraldestlnatusj digne etca- , rlnum. qui a Joanne sacratus est, fuisse episcopum
nonice est revocatus, non schismaticus, neque h:cre- utcomprobes Joannem veraciter,sicut fult, exstltisse
ticus sed vir sanctus, et justus. atque catholicus
-, ;
^ papara ; autsi negaveris, tolam Christianitatem ma^
segregatus a peccatorlbus, atquc excelsior coelis fac- culando, profiteberis Joannera irruplorem i Nicaeni
tus.Quomodo ergo dcdit quod non acceplt'.' Nlcolaus etomniuraconclliorura destructorera fulsse. Insuper,
consecravit Forniosumad ei^oopumk sclenseumdo- el Stephani consecratio, etSergii, queni Slephanus
ctorem egregium et ideo misileum in Bulgarlam ad
; consecravit ad diaconatum. Irrila erit. Et. ut li-
pra;dlcandum.()ulstrcnueviamverltatis, normamque berius dicaraus, si ordincm Uomanae consecrationis
iidei, et Christiana! religionis doctrlnara, genlem discurrendo texamus, totius sacerdotalis ' serlera,
olim crudelisslmam et paganlssimam edocens, ad ut asserls, ab ipso Joannls tempore, qui ante Iri-
mcenia tua, cum cruclsest et ' trlumptio reversus. cennium defunctiis est ', irrltam etevacuatam, quod
Postmoclum oceno " ab urbe tua rcjiulsus,
livoris abslt, |)erspl(lcmus. Quonla;n, sl Joannes. qul .Ma-
deinde, ut dictum est, a Marino papa receptus et rlnuin episcopumconsecravit, reprobus fucrlt, .Marl-
restilutus; sic tandem, populi acclamatu propter nusreprobuserit ;etsinon fueritepiscopus Marlnus,
bonorum incrementa morum, ad summum pontlfi- quare in GHTcnsi sede ordinatlones, consecratio-
catus culmen favoraliiliter est provectus. Quod si nes, baptisteria, et popuii confirmationes excglt?
Formosus nihil haliuit. nihil dcdit (quod absurdlssl- Igitur sl .Marinus eplscopus non fult, Stephanus
mum atque prophanlsslmura, et mente rels a capi- D Adriani fillus, qui postea apostoll''us exstitlt,
tis° estdicere) ergo Joannes, qui Marinumconsecra- diaconus non fult;quia, postquara episcopus non
i
; .
|iaiul(i traclavit, ultioni O/.a, (|ui arcani IKuuini litatc l'atruiii (lidicimuscssc inii;rat(is. Mnornm pri-
indiHiu! laniicir pra'sumpsit, piwuil clubio sulija- inns, utrclnliiiins, bcatissimusapostolorum priiii-eps,
cuit. Similitcr et Slepliauus uec diaconus 1'uit, iiec rc^Mii(|iu; cu'lcstis claviger 1'ecil; et iVlcxaiidcr, prout
apostolicusexistere potuit, (luia iiidigiie, si ita est llistori;e libcrEcclesiastica; refcrt, uniusCapiiadoci;e
ul asseris, sacri diaeonatus mysterium atligit. Si civitatis episcopus, utilitatis ac uecessitatis intuitu
dampnas .Mariiium, dainpua Joanncin, dampnaeliam nobilitcr '' cxstitit. Subse(|uamur ergo cieteros. Pe-
Ste|ibanum, Formosiim, Scrgium et omiics (|uot- rigeiies in l'cti'is i
est urdinatus episcopus; sed
(|Uot ab ipso Joaiiuc Marini piaidecessore in saucta (|uoMiaincivilatisi.juscivesuolucruiit cumsusci|)cre,
sede apostolica summo pontiliciali jure scssioncm IlonuuKc civitatis episcopus jussit cuiu iii Coriiithum
liabuerunt. Totus ergo mundus, et omnes ejus metropolim, defuncto ejus episcopo, inlhroni/.ari,
Christian* lidei clament:
habitatores contra te ei(|ue, donec advixit, Ecclesia; pripfuit. Dositheum
Quia umncs dcccpiiiti , Constan-
ct ipsa dcccpta cs. Seleuciiej episcopum,Alexander Antiochenusepisco-
liiiopolis nami|uc, Sicilia, tota Italia, Gallia, Ger- jius inTarsumCilicisdemi;iravit. Reverentiusab Ar-
mania, in (|uarnm spaciis metropolitani. (|ui sub- cis k , fhieuicia' inTyrum mii;iatus est Joaiines de :
traganeos episcopales ccetus sua; consecrationi viu- B Gardilia ' mutatus est in Prochoniso ;
Palladius ab
dicant, degere videntur, adversus te causantur et llelenopoli mutatus est in Asponam. Alexaiider ab
querelanlur, quia nullus metropolitanus •' consecra- alia lielenopoli in Adrianopoli mutatus est. Grego-
dampnationem corporum, verum etiam, quod de- philus de Trapezopoli Phrygi.e in Antiochiam rauta-
terius est, ad detrimentum animarum s Qui di- . tus est" Pisidiae; Sylvanus a Philippopoli Tnraciae
numerare potest stellas coeli, et arenam quie est mutatus est Troadam Eusebius quoque de (juadam
;
in littore maris, hic dinumerare poterit animas parva civitate, apostolica auctoritate, mutatus est
et corpora eorum qui absque baptismo et sacri C Alexandriam ; similitor Felix de civitate qua ordi-
chrismatis unctione per tot annorum curricula ad natus erat electione civium, propter doctrinam et
tart;U'a sunt demersi. Missarura etiam solemnianisi bonam quam habebat vitam, communi episcoporum
ab antiquissimis viris minime sunt celebrata. Quis etreliquorumsacerdotum,acpopuli», consilio trans-
enim sacros fontes benediceret et sanctum chrisma latus est Ephesum. Non enim transit de civitate ad
conficeret, aut (|uis poenitentes solveret aut ligaret, civitatem, qui non suo libitu aut ambitu hoc facit,
cum omnis ordo ecclesiasticus ita ad ima ceciderit, sed utilitate quadam aut necessitate, aliorumque
ut, sicut tu ausu nefario et ore temerario delatras, ortatu et consilio populorum p transfertur: nec
jam tempus est
nihil habuerit, nibil dederit ? Igitur transfertur de minori civitate ad majorem, qui hoc
ut ad conceptum, sicut sunius polliciti, redeamus non ambitu, aut propria voluntate facit, sed aut vi
eloquium; et quiaFormosum papam invasorera non a propria sede pulsus, aut necessitate coactus, aut
fuisse declaravimus; ita aeque, aut inique deposi- utilitate loci, aut populi, non superbe, sed humiliter
tum, restitui posse, et de Ecclesia ad Ecclesiara ab aliis translatus et inthronizatus est. Quia homo
migrari valuisse, sancti Spiritus infusione diluci- videt in facie, Deus autem in corde. Non ergo mu-
demus. Plurimos enira episcoporum aliis ex civita- tat sedem, qui non mutat mentem. Sufficiat nunc
tibus ad alias, causa necessitatis atque utilitatis, D demutationeettransmigrationesediumsalisdixisse;
ab illcgitimo papa acceptum, raelropolitanorura or- ijix in Antiochiam Pisidisc, etc. ; ex eodem ms. Pa-
dinationes non inlirmct. sidix
^ Nescio an legendura sit, moUUtcr. o Cod., Apli. Nos interpretati sumus acpopuli.
' Vel Patris, ut ex Auxilio infra citato. Cod., pCod.: uliorum ortatur, ex concilio pociorum.
mendose, Petrus.
. ,
nunc de reconcilialione pontificum, qui jusle aut A dium ducere lemptabimus r ,dies ante (ut remur)
injusle dampnati sunt prout auctoritasdocet.evidon- quam sermo cessabit. Cui ergo comparabimus tev
terdicam modo •. Joannes r.lirysostomns a duobus vel cui assimilabimus te, o Roma ? .Wdf/Ha cnim....
~
synodis orthodoxorum fuit judicatus, sed iterum mnrc contritio luu. (Juis mcicljittir tibi? Prophetx tt-:
Ecclesix sua; fuil restitutus. Nec non et .MarCellus vidcrunt falsa et slulta : ncc nprriclnint iniquitntent
episcopus Ancynr Galitiie deposilus fuit ; scd pro- tuam ut ic convcrteretit * , et sannrent. PlanTcrunt su-
prium postmodum recei it episcopatum..\sclepiusi' per te omnes transeuntcs per viam ; sibilaverunt it
item judicatus a synodo, Ecclesiam suam postea ro- moverunt caput suum, dicentes: nscceinc est tir'
cepit Luiianus episcopus Adrianopoliles '
;
a papa ,
perfccti dccoris, rt gnudium universx terrx " ? Scru-
Juliodampnatus, pnstmodum recepit Ecclesiam sui tare ergo vias tuas, et convortere ad Dominum.oi
episcopatus. Item Quirinillus "^
,
Ilierosolymitanus salvaberis. Quid igiturad ha;c dices? Nain vulgo
episcopus depositus fuit; postea reconciliatus est dicitur, stultum essealioscoercere, cura sibimetipsi
Ecclesia; su;e. Simili modo el Polychronium ", ei- non valeatfrenum imponere. Quo it,aque pacto alios
dem Ecclesix sua' f Hierosolymitana; pontiricem, vis redarguere, cuin tibi nulla sit potestas temot-
Sixlus h papa dampnavit, idem reconci- et iterum ' ipsam ^ corrigere ? Per ambilus enim et soditio-
liavit. Innoc.ontius itcm papa Fotinum j episcopum B nes, belligerando. ad suinmum apicis culnion
dampnavit; sed ipse poslea eum in suae Ecclesiae belligerando " principes tui contendunt subire; v
proprium reslituit statum. Item Miseno episcopo.a adhuc iniquitate sua permanentes. unusquisqui',
.V
Felice papa dami»nato, Gelasius papa successor k quod animo concepit, opcre complere conatur. Pi"
illius rommunicuvit ot eum Ecclesi;c sua; ivstituit. hac enim re z diluvium supervenit universomundo,
Leontiu? autom, dumessot presbyter, depositus fuit, deietaiiue"» est omnis caro de superDcie terr;E, ox-
sed postea in Antiochia patriarcha exslitit. Grego- ceptis oclo aniniabus in arca salvatis sic enim ;
rius quartus pai^a Romanus. Theodosium, qucm Eu- sancta in pra-cedentibus dicit Scriptura: Vidcntcs
genius ejus antocessor presbyterii honore privave- flfii Dei filias homitium r/uod essent pulchrsc. acccpc-
rat, sanctie EcclesiiE Signinio ', consecravit episco- runt silii iixorcs c.t omnihus ciuas cleijcrimt '••' . Et ad
pum. Ibas namque episcopus judicatus fuit, sed comprimendam tux sedulitatis temeritatera per te-
sanctasynoduscanoniccsuam illi restituilEcclesiam. metipsam Veritasdicit Quinqucenim viros habuisti,(t
:
Nicolaus papa Zachariam cpiscopum "', pro eo quod Roma, (/ hunc cc nitcm habcs, non est tuus vir ^d Nam
Constanlinopolim directus Phocium invasorem, sub- Forinosus, quem crudelissiraa prxsuraptione de se-
ito laico clericum faclum, et per ecclesiasticos pulcro extraxisti, et •^'^
summa, sancta et apostolica
ordinos improvise ad patriarchatum Constantinopo- G sede vivus residens, consecravil JoannemO' ad pro-
leosin'Ovectum approbavit,et Ignatium patriarcham, sbytcratum ; qui postea, juxta Romanam consuotu-
virum sanctum et justum, reprobavit, in sua synodo dinem el consecrationem, ad apostolicatus fasligium
nieritodamnavil; sed Adrianus papa eum in pristi- conscendens, Kailonem Ravennateraarchiepiscopura
num Ecclesiie sua; statum revocavit. Rothadum " consccravit, ac postmodum insancta synodo, cadeni
sanctse Suessionensis Ecclesite opiscopum ° synodo, in urbe congregata, cui Landebertus fs imperator
cui Carolus rex intcrfuit, condempnatum, Nicnlaus inlerfuit, apostolico favoro viriliter resedit. Kailo
papa reconciliavit, et propriic Ecclesiai restituit. vero archiepiscopus Petrum Bononiensom episco-
Joannes papa Ansj^ertum ^Modiolanensem archiepi- pum consecravit : Petrus autem Bononiensis epi-
scopum, pro eo quod legalos summa; sanct;c sedis scopus, Kailonis '•'> archiep iscopi subfraganeus,
apostolica; recipere noluit v , vocatus ad synodum Joannem », (abhus viae tu;c sedi ij praeest) por
venire contempsit, in synodo dampiiavil ; sed postea sacrorum ordinum ascensus, ad diaconem con-
eidem 'i Ecclesi;c rostituit. Quid plura"? Si cunclas secravit. Defuncto vero Petro, idem Joannes Bo-
ponlificum restitutiones ac transmigraliones in me- noniensem kk Ecclesiam, viventc Kailone " archi-
» Ab his usiiuc ad verba, Jodnncs paym, etc., con- > Cod., rctcinptavimus.
sule Auxiljum lib. ii, c. 21, (|ui eadem refert. D s Supple cst vclut.
b Cod., \stliljiUf:. ' Vulgata, ad pxnitctitiam provocarcnt.
: Cod., Aitriiinopolitis. » Thren. ii, v. 16 seqq.
<l
Lege Cyrillits. V Cod., tciuctipsum.
" CodPa lirli ronium
.
, X Tb bclliijcrando mendose geminatur.
f Lege cjimli-m. .V Supple in.
e Tb snse abundat. i Cod., rcs. sola;cum.
1' Cod., SiMiiis. aaCod., delcctiiiiur, mendose.
' Auxilius lib. ii, c. 21, ipse cum. bi>Genoseos cap. vi, v. 2.
j Lege Vhiitiiiiii. cc Yulgata, nunc.
^ C. , (iiliisio piipx suncssori. <M Joannis iv, v. 18.
<
Auxilius lib. ii, cap. 21. apud Morinum ibidem, "" Pro rt le^e in.
invadere pnpsinnpsit ; consocratus qunquo inissa- cst cavcndum, nc oxtollantur ''. Scripium est onim :
runi solciniiia pontificali juio iniligne cxorcuit, ct Niin pliia sapirr. r/iiiim opnrtct xnprrr ; ne forte,
inlicitas consocrationos oxopit ;
qua roiicta, sa'i- dum plus vull osse quam sit, sit miiiiis quani sit.
ctam Romaiiam et apnstolicam Ecclesiam nefariis Calerum, quainvis indigno ie^'aUone et sacerdotio
ausibus usurpavit. Et tun" pro libitu suo vult sol- Christi fungimur sicut docet .\postolus, pacem
<^,
vere ot li;,'aro ; ot, volut Lucifer ille, qui sodoin deposcimus, unanimitatem petimiis, ot le, o Ronia,
suam in Aquilono poiiore voiuit, el iii altiiin so qiue escaput nmniiim iinstrum, saiiari nagitainus..
extollens, siiniloin Doo ;;loiiatus ost fnro, i-ailio- ot ne tain lovitor in iiostmndum scandali/.eris ',
licam et universalem Ecclesiam vult excnininiini- ninilis nmnibus exoramus; ipso auxiliante, cui est
care, el justiores et sancliores se qu.trit anatho- liiiis, honor, et virus, et gloria cum Deo Patre in
matizare. Quis cnim ei ex lioc crediturus erit ? unitate Spiritus sancti, por intorminahilia sircula
(Ne glorietur a>quo dislinctus aut accinctus.) Non sajculorum. .\men.
est enim Deus, sicut homo. Si enim angelis ex-
» Lege niiw. vel tamn). Et nota ctiam ex hoc loco Auotor hujus apnlngia; hic opiscopum
<=
vol saltom
palamiiori scriptoroin iKistrum lioc Colluquium liomx prosbytorum se iirnilit.
exarasse sub Joanne X antipapa. "•Cod.. scandaliMri.
b Cod., cxtolliitw.
FORMOSI PAP^
EPISTOL.E ET PHIVfLEGIA.
(Ex Mansi et CoUectionibus rccpnlioribiis, )
nensem nostro suggessit apostolatui, ut ipsura vene- C voluntatem mon.ichorum quin etiara si contra hanc :
rabile raonasterium una vobiscum apostnlica muni- auctnritatem quis agere teiitaverit, nullatenus a
remus auctoritate. Unde nos omnium snllicitudinem quolibet nnstram abeundi prxsentiam, successorum-
gerentes, et maxime audientes vos de Trecassinn que nostrorum abbati et monachis denegetur et
comitatu ex monasterio Dervo a facie paganorura prohibeatur, sive insidietur facultas : et propter
elapsos, et quod ab eodem venerabili archiepiscopo adjntorium omnipotentis Dei impetrandum, et in-
misericorditer suscepti estis, inclinati precibus tercessionem sancti Petri, et nostrae charitatis
vestris, per hujus apostolicae nostroe auctnritatis auxiliura, abba illorum, nomine Adalrious. taliter
privilegium vos inibi flrmiter et quiete Dco militare cum reverondissimo archiepiscopo Barnoino liinina
conflrmamus, et qua> neccssaria esse videntur loco sancti Petri acceleravit. Qua dilcctioneet aposlola-
et monasterio diu nocluque instantissime operari, tus nostri auctoritate comraoti rogamus et petimus,
etcanonicse imobeati Benedicti regulae obedire, tam et ex Deo et por Deum et per sancti Petri raeritum
in ecclesiiB restauratione, quam ubi et ubi expedit, nostrique ininisterii reverentiara adjuranius et con-
ea scilicet ratione ut neque eidera venorabili archi- tostaraur, ut nullusnnbilium et potontium vicinorum
episcnpn.nequecuilibetsuccessorum suorum licitum ot extra advoiiiontium, et circum(|uaquo dogoiitiiim,
sit illisdurum servitium imponere, neque longissimi D aliquatenus mala illis inferre praesumat, et absque
itineris profectionem ; sed neque mansionaticos lege inquietare, et niobilia et immobilia usurpare:
onerosos, neque censum, proeterid quod impositura sed neque servientes illorum destruere quisquam
est, in festivitate prxdicti sancti Theuderii in fine perlentet ; et amodo volumus eos securos et quietos
839 FORMOSl TAP.E 840
permanere,apostolica piolectione tutos atque muni- A perpetuo lempore immulabiiis permaneat. Cum iis
et in omnibus non observaverit, sciat se pnedictis viris sanctitas tua peragat, nec ali^iuid
pserit,
auctoritale beati 1'etri apostoli atque nostra anathe- addendo, nec diminuendo aut commutando. Ita
observator exstiterit, benediclionem et gratiam a vero peraclis, si qiiis ipsorum communicare renue-
Domino consequi mereatur. rit, noverit seipsum a communione nostra alienura
Litteras sanctitatis tuae ad apostolicam sedem chias, monasteria, ecclesias et familias omnesque
missas, etc. dccurtata in codicc habentur,
(Ita et res A.'rippinae Coloni* competenles propria aucto-
post midta brevitatis causa omissa hxc sequcntur :) q ritate inscriptionis roboraveiit et ab illo tempore
Petis misericordiam, et non scribis quomodo sil Bremensis sedes eidem Ecclesiae subjecla fuerit
cxhibenda, neque cui, saeculari videlicet vel sacer- usiiue adtempus Guntharii. Audivimus equidem el
doti. Si enim saecularem dixeris, venia dignus is credimus fuisse; sed relatu quorumdam didicimus
erit, tanquam a saeculari dignilatem adeptus : si eam in ultimis finibus, ubi pagani confines sunt,
vero sacerdotem dicas, non adhibes mentem quod esse ; verum asseritur, quatenus Gunlhirii tempore
dignitatem pnebere non poluit qui dignitatem nou Ludovicus quondam rex sancto studio, reverentis-
habebat. Niliil potuit Photius pneter daninationem simorum archiepiscoporum, consultu scu et nobi-
quam habuit, per impositiunem obliqua; manus, et lium optimatum apuslolico consensu, inibidecreve-
damnationem praebuit. Quomodo dignitatem potuit rit instituere prslatum qui, sibi Christi favente gra-
aecipere qui particeps factus est condemnato "? lia, verbum fidei seminaret in gentibus, qu;e imllam
Quoiiiam pro ordinaio misericordiam ubtinere petis, ipsius habebant notitiam. El misso Salomone, reve-
aiiimadvorte (|uod ordinaturera pulius foves, juxta rentissimo Constantia^ episcoiio, expetivit a sancUe
Domini sacrum eloquium : IV/ fai-itc arborem bomim recordatiunis domno Nicolao, decessore nostro, hu-
et fructus ejus bonos : vel facite arborem malam, et jusmodi sanctum et Deo dignum roborari decretuni:
fructus ejus malos. Nunquid potest ficus uvam ivo- quatenus gentes quae ignorabanl Deum, doclrina
ducere, vel vitis ficus ? [Matth. xxii.) Oportebat igi- ^ Biomensis Ecclesi.Te, (iu;e in .illiiiitale posita neglccta
lur istam Ecclesiam, in ([ua talia depiehenduntur interdum tabuerat, ad sanctum opns expergefacta
facta, gravissimas dare ijocnas, ut hujusmodi paMiis assurgerct et segnitie deposita ad agriculturam ac-
vestra Ecclesia purgaretur. Continet autem nos cingeretur Domini Salvaloris, ac exstirpatis idolu-
benignitas et fratrum dilectio, qnx nobis persuadet latri;e senlibus seminarium spargeret, uude mulli-
ut alia quidem tolercmus. Quapropler misimuse plcx fructus ad divina liorrea perveniret. Pra;lerito
latere nostro religiosissiinus episcopos Landciiiii- autem anno, cum exinde ventilaretur qu;cstio inter
fum Caiiuanum, el Romainiin, quibuscum sanctita- legatus libi commiss;e Ecciesi;c necnon et Drcmen-
tem etiam tuam hurtamur convenire, necnon Theo- .sem antislilom. (|uia res in ambiguo erat posita,
phylactum mctropoiilaiium Ancyrs, el Petrum lemeredeniniri non debuil. Cujus rei gratia decre-
fidciem nostrum ut ita ante omnia in Pholium
: tum est, ul coiivenlus sanclissimorum episcoporum
prajvaricatorem el legum cversorcm sententia a in compiaeiili iucu ficret, cui Mogonlia; archiepisco-
pra.'decessoribus oecumenicis pontificibus synodice pus pr;esiilerel, apostolica aucturitate munitus, ubi
prolala, necnon a noslra humililalc confirmala, ettuaetpraefati antislitisquerimonia diligenlissime
;
persciMtaivtur etsio. ilemum cum lo;;ntis ah eoiMim A rolioramus, eonfii-mamus, rt In pcrpetnum stabili-
colle-io seu iiuoliliet episcoiio utrii|Uo ail aposto- mus in iisu et utilitate ejiisdem Ivcclesiie (jeniiiden-
licam venisselis deliberationem percipiendam. .\u- sis, cui priressc dignosceris, id est omnes donios-
(iire (iuippe etiliseutere, 110:1 vero ilelinire injnn- cellas, ecclcsias, villas, curtes, parocliias, ternc,
ctum est. Ideoiine iil ipsnin nt liat, exspeetamns et vineas, prata, silvas, iiua enm famnlis, et alia 0111-
injuiif;imus coiiilicto tempore, mense viilelicet Au- nia (juic ab imperatoribus, regibus et aliis Deuin
gusto, pnesenlis decim* indictionis. Revera tunc timentibus in eadem Ecclesia collata sunt, scu
liberius dennire poterit, quia attcntius ventilata conferenda eruiit, simnl cum raficnm. seu pascua-
qua^stio in potiorem verilatis luceiii erumpct, beali riiim sul) tna tuiirumi|ne successorum ditione potc-
Job exemplo, qui ait: Causain, quam ncsricbiim, stale omnimodis contirmamiis statucntes siib apo-
;
diliyntissimr invi'sli(/al)(im (.Job xxix, 16). Enim- stolica censura, seu divini jndicii protestatione, ct
vero iiujuscemodi disceptatio non secundum cujus- anathematis interdicli, ut nulli unquam magno vel
libetlibitum, sed Deo placite deflnienda est. Opta- parvo homini liceat (|uamlibet fortiam vel oppressio-
mns reverentiiB tuic sanctimoniam bene iu Christo nem in omnibus rebus (^jus facere, aut potestatem
valere.
aliquam haberc, vel aliquani distringere, aut quali-
IV. B tercnnquc teloneuin ab eis exigere, sive ubi-
« BULL.\. PHO ECCLESIA GERUNDENSI.
cunque eos pro quibuslibet causis provocare pra^su-
(Anno 892.) mat; sed a providentia sai episcopi causa illorum
FoRMOsus episcopus, servus servorum Dei, U. et S. audiatur et canonice tcrminetur. Si quis autem,
Servo-Dei sancta' Gerundensis Eeelesiie episcopo, et quod noii optamus, contra hoc privilegium a nobis
per te in eadem veiierabili Ecclesia in perpetuum. statulnm temerario ansu agere prKsumpserit, sciat
Sicul per donum sancti Spiritus beato apostolo- se anathematis vinculis iniiodatum,et nisi se arri-
rum principi Petro et coelesti regni clavigero ligandi puerit a re Cxtcra desidcrantur.
atque solvendi ab ipso Domino tradita est potestas V.
evangelica, subsequente lectione quaj ita inter c.x-
AD ADALGAUIUM ARCUIEPISCOPUM nAMMABURGENSEM.
tera ait; Tii cs Pctrus ct supcr hanc pctram sedip.-
(Anno 892.)
cabo Ecclcsiam mcam (Matth. xvi), et relii|ua, etc.
Deccrnit, llammaburgensis Ecclesia Brcmensem
ut
ita sedes apostolica, canonica legalique auctMritate ad subsidium habeat, ihnec suffraganeos instituere
suffulta, omnibus Ecclesiis Dei per universum or- valcat.
i|uiescit, hoc est domos, pleves, cellas, ecclesias, defensoreni vicarium, non modicum miramur. In
villas, et insulas, Majoricam scilicet, Minoricam, quo suspicare tribuitur summopere, contentionem
curtes, parochias, terras, vineas, prata, silvas, non odire qui judicii squitatem conatur subterfu-
uiui cum familiis utriusque sexus, cum omnibus gere : prsesertim cum et .Magunli;e sinctissimus ar-
.adjacentiis suis, qua; a piis imperatoribus, regibus chiepiscopus, cui de hac re ut veritatem inquireret
velaliis Deuin timentibus in eadem Gerundensi Ec- per confratres et collimitaneos episcopos injunctum
clesia collata sunt, sicut ipse nunc usque legali or- D fuerat, ad nos scribens significaverit quatenus ve-
dine tenere videris. Unde salubribus petitionibus nientibus reverendissimisepiscopisad Frankenford,
luis inclinati decernimus et a praesenti hac decima de hac eadem re diligentissima facta fuerit inqui-
indictione per hoc aposlolicum nostrum privilegium sitio, omnesque diiecesani ejusdem Coloniensis
^ lu ecclesia
Gerundensi asservatur diploma For- HispanicK, pag. 281. ex chartulario ecclesiie Ge-
mosi Komani pontilieis papyraceum, Servo-Dei Ge- rundensis profert diploina Roinani sumrai pontiflcis
rundensi episcopodatum. .\uper hoc diploma edidit Servo-Dei episcopo Gerundensi, quod iisdem ferme
Martenius in CollectioneamplissimaAnedoct. tom. I, verbis conceptmn est ac illud Formosi, si pauca
pag. 239. Ego vero illius cxe iiplar ex autographo excipias; aliud item exhibet i^jusdein Romani pro
Geruiidensi descriptum anno 17:36 accepi, et cum ecclesiallelenensi, et li'.». iii Marc* llispanica; pag.
edito contiili, atque inveni exemplar .Martenii ad 370 de epochis horum diplomatuin disserit, qaas
ea verba in perpetuum stabilimus desinere, reliqua
: ad examen vocat Pagius ad annum 897, num. 6.
deesse, Desiderantur autein in autographo pontili- Interiin Forinosi diphimapro ecclesiaGerundensiad
i
cia; d.itie iii contextu tamen habetur7«'/(V/;o decima,
; fldem prototypi hic danduin censemus.
1ex quo colligitur hoc diploma anno Christi 892 da- DOMI.MCUS GEORGIUS RoDIGIiNUS.
ttum fuisse* Petrus de .Marca in appendice Marc;e
P.\TR0L. CXXIX. 27
843 FOR.MOSI I'A1'.C 8li
episcopi, Franeho viddicet Tiiiiirrensis. Yo(ielb:ildus A 'nur ciiuidem, sanclimoniam tuam ad apostolorura
Trajeclensis, Wofeliiuis .Miiniiiardevordensis, Uruo- liiniii:i. pruut mand:iveramus, veiiire el viva voce
go Mimidomensis, Egilmarus Osnabrugensis, sub tecuin degeiierali illius barbaric;e genlis salute lr;i-
usque ad te
teslificalionis pra-texlu leslilicati sunt, ctare. Sed (luia aliter quani optaveramus accidit,
iiuUum BrumensisEcclesi;e pra^sulem inoduin subje- inlirmitati impulantes, calumniam pro hoc inferre
clionis(>oloniensi antistili contempsisse, sed sem|)er desinimus.
decessores tuos, (lui eideni Uremensi Ecclesiii' pra>- Contentio itaque. qu;p inter te et .Vdalgarium,
fuerunt a teinpuribus sua' Cliiistianitatis. sediCido- reverentissimum archiei)isco|iu:ii llamburgensis Ec-
niensi fuisse subjectos. Veruin ([uia taiitorum viro- clesiuB. ventilata Bremensi,
esl pro Ecclesia pro
rum testimonium fruslrari non expedit, et ad slatu- qua ad venerabilem archiepiscopum Moguntia; scri-
tum veniendi tempus festinare vel delegare vicarium bere pneterito anno pra-vidirans, (luatenus ejus
distulisti; laiiti lemiioris (luerimoniam, ac les;atorum studio rei vcrilas in^iuisila, ablata ambiguitate, in
constanteni instaiitiam niliili pendere iMliumanum cl:iriorein lucem erumpcret, ipso proul scribenle
videbatur. Q aproiiter arctati, liinc ne Colonieiisis didicimus, testilicantibus saiictissimis episcopis,
Ecclesia juslitiam perderel, inde ne llammabui- qui Francanorfut convenerunt, apparet, tua; dioece-
ijensis Ecclesia, (iu:c ad t;enlium vocalionem iiisii-
3 cis ecclesiam csse. Ideoiiucdispensative iddetcrini-
tuta fueiMl, subsi(lii)deslilul:i deliceret; dispensative nare oporluit co videlicet ordine, ut cl Coloniensis
ccnsuimus, (|ualenLis (lunadus^iue divina suffr:ii,'ante Ecclesia non privaretur facultatibus. et llamburgen-
pratia pra:libala llammaburiiensis Ecclesia i:i taiitum sis :buri dedita, non patietur penu-
Ecclesia, pio I
dilatetur, ul episcopiam instituerc v:ileat, jain me- ri;im. unde oporteat Deo acceptabile opus cessari.
moratam Bremensem Ecclesiam ad subsidium lia- (Juapropter sUitiiimus ut quousque dispensatorc
beal ct ([uoties in magnis ac prsnecessariis cano-
; bonorum omnium largiente, cujus nutu omnia dis-
nicis iicijoliis (iportuerit, non subjectione aliqua, pciisantur, Ihimburgensis Ecclesia infra paganorum
sed affectu frateriKi^ cliaritatis !lam:ii:iburgensis ar- terminus dil:it:iri valaet, ubi cpiscopia fundari pos-
cliiepiscopus, qui ejusdem liremeiisis Ecclcsiaj regi- sint, Bremensem Ecclesiam tcneat ad subsidiuai.
men oblinet, per se :iul vicarium suam viccm 5,'e- Et ob hoc fraterno charitatis alfectu, non subjectiune
rentem, in adjutorium Coloniensis archie|iiscopi aliqua, quoties pro m;ijoribus ecclesiaslicis nego-
invitatus accedal : dilalata autem l!aminabur;;ensi tiis librandis certa ratio cxigit, invitatus ipse per
Ecclesia, lar^'iturcomiuuiii boiiorum ;i(lminiculaiite, se iii adjutorium Culuniensis Ecclesi;c accedere non
et fund;itis cpiscoiiiis, s;epe mcmural:i Coluni;e se- pi;;c:it, vel si pr;edicationis opere implicatus per se
des Brcmensem rccipiat Ecclcsiam. liiliumanum q venire nequiverit, vicarium saltem delegel, qui ejus
quippe est inter sasculares aliena jura pervadere :
vicem repr;psentet et conanice delibcralioni adjutor
quanto magis sanctissiinos episcopos statulos a l'a- intersil. Divina autem ditione suffragante cum
tribus iransjiredi terminos, et eos litigare, qui pacis IlamburgensisEcclesia 'uigmentata, ceu pr;etulimus,
debent subditis exempla pncbere-? Ikcc autem ad fuerit, Coloniensis Ecclesia sua recipiat, (luia iiiter
hocdecreta est dispensatiu, ul pax vigeat, cesset s;ecularia negulia non expeilit cuiquam aliena jura
contentio, et justili;c vigorem misericuidi;e cuin. pervadere, quanto minus religiusis episcopis, qui
passio temperet, scientes sine pacis bonu nuUum siic: ducalu i)cr viam jusliti;ead coelestia regna com-
Deo munus fore acceptabilc. missum sibipopulum debent perducere.
.\.liter autem nostro apostolatui dcliberare visum
VI.
non est, nc s^epedicta llamburgensis Ecclesia ad
AD liEUlUANM-M COLONIENSKM AUCUIEPISCOPUM. vocationem gentium instituta ablato annihiletur
(.\nno 892.) subsidio el inopia cogente a Dcu digno 0|)ere cesset,
praisertim cum et decessor noster recolendae me-
[Lappcnbcrg, Uamljwoisches Vrkundcnbuch.]
mori;c Nicolaus, Ludovico, glorioso rege, per Sa-
lomonem reverentissimum episcopum,Constanti;i'
FoRMOsus episcopus, servus servorum Dei, reve- 13
iiilercedenle, suu privilegio Bremensem Ecclesiam
rentissimo ei sanctissimo confratri nostro, IIeui-
Ansgario, llainburgeiisi archiepiscopo, conliriiiave-
MA.NNO, archiepiscopo Colonicnsi.
charissime confrater. Iselificati rit. Sed quia indignum censuimus, sacerdoluin
Visitatione tua,
quempiam aliena jura pervaderc propiis trans-
sumus, a te directis veiierabilibus sacerdotibus
per gressisliminibus, proindeiddispensativeinstiluiinus
receptis. Vcruin cum de tua iiicohimilate eos
leinpuri consulcntes, utet jusliti;i |iroprium vigurem
ordinem imiuirerc sluderemus, comperimus, ipsis
teneat et misericordia cump:issionem iinpendat,
indagantibus, tc incommuditale curporis laborare,
cunteiilio ce.ssel et charitas inviolata persistat.
etcondoluimus plurimum. Attamen in hoc consoki-
l'rivilegiuin etiam tux Ecclesia; prout petiveras,
mur quia novimus scriptum in Eloquio: 0'"''»
renovavimus tua; venerabilitudini per prscsenles
yjoW(H»s, rasthjut, it mriint (jiiincm qurm
;ic
(/i7i;/i7
lidflium siiie (|'.ia luillum iiuiiius Den est accepla- A (|ii:imlilit't di^nilalem fulcito iicilum sil aut diaiii
bilf. lU pax Dei, i|Ua' e.\supei'at omuem seusu::i, (lc i|tsis (loiciloribiis i|u;iiiu'iiiiiiui' viin aiit ;ili(|uam
cuslodiat cor tuum el inleiliseutiam tuam in Cliristo oppressionein iliidciii inrerre aiit res doiiatas vel
•' .
./,•. .
sacer-
,••
,
. . -i
non optamus, tamex ipsisdonatoribusquamexaliis
,
„
'
. . . .
'
temerario ausudedonatisrebusveldonandisalinui:l
,
. . . ! . .. .
2 Scripta videtur fuisse haec epistola post cele- omnis regio Gevissorum, id est Westsaxonura. Ouj
bratam .\nglic;inara s) nodum, de cujus tempore Uon audito, congregavit rex Edwardus synodum senato-
plane constat. De liac synodo Willelmus .Malmesbu- rum gentis .\ngloruin, cui pivcsidebat Pleigraundus
rieisis « Sed ut ad nostrum, inquit, Edwardum
: archiepiscopus Cantuarieiisis interpretansdistricte
revertar, iiuid ejus tempore de renovandis episcopa- verba apostolic;e legaiionis. Tunc lex et episcopi
tilius a papa Forinos:j prieceplum sit, jucundum elegere sibi suisque salubre consilium, et juxt.i vo-
puto memoratu itaque verbiseisdem qaibus inveiii
; cem Dominicam Mcssis quidem multa, opcrarii au-
;
Dei omnipotentis el beati Petri aposlolorum principis Ecclesia;, quam inquietare molilur, perpeluo nisi re-
benedictionem vobis mittimus, orantes ul in bene sipuerit separanJum.
Vos enim estis fra-
coeptis perseverantiam habeatis.
NOTA U.VVIDIS WILKINS.
tres, dequibus D.miinus interalia iniiuit:
lo()UL'ns
Yos cstis sid trrra; ct si sal (vfinucrit, in quo salictur ?
; « Krror bic inextricabilis. Deprehendit Baronius,
{Matth. V.) El iterum Vos estis hixmundi (ilml.) : si-
: B et jiiedelur. uti opiiiatus es_l_: sed interea non mino^
prohihebantur] pernianere. Qu kI David considerans Q est a Danis, nec hanc satis integre readeptus, cum
[ms. add., et in spiiitii Christi Kcclcsiam fuluram Form isiis pene iiontilicatum iiiiit. Errasse igitur vi-
deatur .Malmesbiirius, aul scriptnr aliquis, vel in re-
fore permansuram ad fiiie;n usque sxculi prospi-
ge;n inierdictioiii subjiciendo. vel Eilwarduni forte
ciens] ait : Pro patribus tuis nascentur [ras., nati pro .Mureilii. Sed nec hoc errorem tollil nam septem :
sunt] tibi filii, constitues eos principcs super omnem illi (luiis in una die faclos dici episcopos, nan electi
terram [in omncm tcrram desunt in ms.] (Psal. xliv). suiit ante aiiii. Doiii. ',104, nec consecrati pistmo-
duin, donec IMegmundus aichiepiscopus iter Huinain
Nulla itaque mora subrogandi alium, cum quili-
sil
expe.liverat, el epistnhim (quam ;i papa ad episco-
bet sacerdotum ex hac vita nugraverit; sed mox ul pos liic dedimus) una cum absolutione delulisset,
illi. qui pri nie sedis piincipalum gerens, inler vos anno sciliccl i)0o vel liunc circiter. Inscribitur eti:>.in
ca^teris episcopis pr;eesse dignoscitur, fratris obitus epistila ill solis episcupis .\ngli;e. el de re,;e illic
»
sedeiniiue primam episcopalem canstat esse regni nodum Anglicanain attribnit Malmesburiensis non
aiino i)Oi, iit ;iit l!;iiiinius sed '.t().>: nnnn. inquil, ;
Angloru n, cui vener;iliilis fraler nosler 1'Ii'iinunilus
'/»'< <i transacti siiiit anni ',)0i. Qucm an-
}iativitiilc
; cujus honorem dignitaiis
iiunc pnecsse dignos,:itur iium (|uis neget esse nongenlesiinum (luintum Et '.'
rem dcdiTit Formosus. iiiii iiontitVx I^^ilwanln w- .\ (li.^tracla fiicrit i|iiid iiiiniin si Malmesburio falsum
gnaiito iiiiii fuil; naiii Ktii-iiuisiis aiinu NDIJ ubiit, vcl niciililiiiii pajia' iioiiicii cx taiii dissitis rcginnibus
Edwarilus anun '1(11 ri'^'iiari' ni'|)it'.' aiiiiiiiiti:itiiiii liici'it, aiit cx rchiti alioriiiii, i|uibus
in 1-olydori litiro scriptus est : ut ct in Uistoria An- ail nii. ('hi-isti 894, num. 9 et scq.
glicana Andre* Duchesnii, (]ui l'olydoruin. nimia
lortasse lidc, secutus est. Ilanccniin ab eo perspe- Vartonus
part. Anglix sacrse, pag. 334 et seq.,
i
ctamet disciissain esse ililflciiltatem vix pcrsuadere in episcopis liartlioniensibus et Vellensibus agit de
milii possum, cum in sua Roinanoruni pontiticuni hac synodo Anglicana ), aitque se incidisse in
(
Mistoria. secundie ctiam editionis, narretanuo %i excerpta qu;edain histori;e a monacho quopiam
Formosi papie et Edwardi regis temporc luec oinnia Abendoniensi aule exituin s;i'culi x, conscript;e, in
gesla esse. qulbus habetur: « Anno 9Ul, cuin [ler annos plene
» Baronii conjectura errorera oninem librario tri- septem tota Westsaxonia vacasset episcopis, Au-
buil,(|ui aiiiium nongentesimum ciuintum scripserit stralium ctiain Saxonum provinci;e, et Australium
pro octingentesimo nonagesiino i|uinto. Sed ani- Merciurum, rex cuin archiepiscopo Plegraumdo
madverterc par erat pontiticem (juidem eo anno Q singulis [irovinciis Gevissorum singulos episcopos
Formosuin fuisse. Edwardura autem minime in An- ordinari constituit, in quiu(|ue scilicet parochias
glia regnassc. sedem distribuens, quod antea duo possederant.
» Quod si ad Baronianam hanc emcndationem Ordinati sunt ergo septem unadie. Erithestanus ad
addatur altcra, el pro Edwardo rege scribatur A/- Wintoniensem, .Ethelstanus ad Cornubiensem pri-
fi-ediif: ejus |iatcr, qui et AlvriJdus ct.Elfredus nun- inus, \Verstli:iiius ad Schireburnensem, .Ethehelmus
cupatur.diliicultasnullasupererit, nisi riuod scptem ad Fontanensein priraus, EadulfusadCridiatunensera
illi episcopi, (|uorum hicmentio, creati noiifuerint, primus, Suthsaxonibus quoque Beurnocus, etSuth-
nisi anno 'JO.i, Atleve istud cum id ([ui scripserunt;
merciis Ccnulfus apud Dorcacestram nostram, »
Mulinesburiensem sint secuti ; ac proinde eodem, Nullura hujus synodi antiquius documentum super-
que .Malinesburiensis, modo emendandi. est, cum Malraesburiensis ;wl medium circiter
» Erunt forle quibus hsec conjectura non displi- ssculum XII pervenerit. et h:ec exeunte sitcula x a
ceal erunt ([ui alterain prrt^ferant, qus Joannis
, raonacho illo litteris niandata fuerint,
nomen substituil. Nos rem in medio relinquiraus. » Verum magna contruversia est de epocha hujus
Hiec Cossartins. concilii, Opiiiio quidem Baronii annu 8'J4 synoduni
Ad bcllum tot strenuis historiarum propugnatori- illain consignantis ab umnibus rcjicitur sed alii ;
hu3, qui iii palsstra chronologica pajiaruin Roma- eara cura ;i"nno 90.'j, alii, ut Alfurdus in .Vnnal.
norum egregie satis decertaverunt, intiiccndum a|)er- Britan, et Cossartius, cum anno 90-), Wartonus,
tu(|ue cuni iis marte congrediendum, ingenium vi- adh;crens R:ululpho de Dicetu, cum aniio 'J09, con-
resque iiihi haud suppetere libere fateor. (Juia autem rj nectunt, Apud me tamen pene ccrtuin, cuncilium
nuMus athletarura illorum palmani sibi vindicare aiino 904 congregatum, annoi|ue ^(.('Jciiiscoposillos
ausus est, pai^e tot illustrium in republica litteraria septein juxta decretum ejusdein concilii ;i Plegraundo
norainum, si non inanus conserere, opinionem tainen Cantiiaria! consecratos fuisse, H;ec diversis annis
nieam porrecla fronte explicare liceat, contigisse Alfordus recte vidit; sfcd ordinationem
Si Platina', si Onuphrio Panvino, si Laertio Che- illam male in ;iniiura 90(3 distuiit, « At, inquitCos-
rubino, si aliis celebribus viris horum sequacibus sartius, Malinesburiensis annum diserte indii^avit,
fides,Formosus jiapa anno 'J'JI vi Kal, ,lunii creatus, cum scripsil Aniio quu a Nutivitate trunsurti sunt
:
obiit anuo 'J'J'J xix Kal. Januar,, regnante in Anglia unni 904, quein annura quis neget essc 903.
jKlfredo etSergius 111 anno 'JO.i viii Kal, Januar,
: Veruin jam alibi tamiuam ccrtain chronologi;e regu-
regnante Edwardo seniore, sublato scbisinate [laijali annum currentein, vel tantuni
lain st:itui, historicos
inter Leunem V et Christophorum I et ipsuin hunc incijeptuin, appellare ;iniium transactum, et
s;e|ie
Sergium (trcs ejusdem anni |iapas) ad cathedr.iin apud eosdem idem s.epius esse post unnum iiuartuin,
Komanain ovoctus est qui antipa|ia fuit Formosi III
;
AC unno quarto. et sic de aliis, liinititur etiam vir
etJoannis IX, ac contra illuin in schismate sedit doctissimus narratione ([uadara luijus synodi ex
an99I, et contra hunc an, 897: ast ab utrisque tabulario CantuariensisEcclesiae desuinpta, qu^ehis
fautoribuscoactusabdicavit, et inexsiliuin actusest, verijis inchoatur Anno Dom. limirnat, 903, For-
:
Cum igiturfacies Ecclesi;e Romana;, ineunte s;b- mosus pupu misit in terram Amjlorum ud rcgem
culo X tot antipapis defoedata, tot discordiis quasi Eduurduin, etc. At Anonymus ille respicit ad ordi
•lAlcanior supputatio Pagii etaliorum, LeonisV exordium cum anno 903 componit. Mansi.
851 I'ORMOSI PAP.E EPISTOL* ET DECRETA. 8o2
nationcm septeni cpiscoporum, qii.im refcrt postca A tota charta commcntitia; cum Asserus primus
factam csse, posti]uam (irto illo cmicilio Plcgmundus Schinburnia; episcopus. imo et Sigelmus succcssor
Roma rediit, et rediens, ait, nd jMtriain in urdi' cjusco anno jam mortui fuerint, et .\sserus II suc-
Dorobcrnin scptrm cpiicopon aeplcm Ecclesiis i/i uno c.esserit Wcrstano anno lantum 90ie|iisco|>o Schire-
dieordinmit. Ccrte Malmcsliuriensis. quem sequitur, burncnsi dicto. Laudat ctiam Wartonus doiiationem
salis indicat ordinationem iilaniann. yOoconiigisse, regis Eduardi cidem monasterio factam anno 90i,
ut icsienti patct. cui intcr alios sub>cribuiit Denculf episco[)US et
Warliinus, tam loco oitato quam pag. 209 et seq., .\sscr episcopus. Eam intcgra;n rcfert .\lfordus eo
ait se arbitrari. non solum Eormosi epistolam, sed anno nuin. (i et se((, ac scit" rcspondet, iini)crite
ct intepram de consecratione scpteai cpiscoporuni a admudum flngi Deneuli)hnm Vinloniensem ct .\sse-
Plcpniundo facta, ct dcseptennali v.icatione cpisco- rum Schiicbiirnenserc. (hujus scilicct nominis pri-
paiuuni, ((uam .Malmesbnriensis et Florilegus nar- muin, ((ueni solum agnoscit) su|ierstiics csse, et
rant, liistoriam commenliliam csse. Vcrum non anno 90i subscripsisse.
tanluni Malmesburiensis cl Wiiiornicnsis, scd ctiarn Scd non solura Schircburuiam et Vintoniam ante
Ingulphus, Gervasius Dorobernensis, Westmona- an. 90i pastoribus viduatas fiiisse conslat: verum
steriensis.et potioresAnpliichistDrici cam rcfcrunnt; ctiam Dorceslriam, cui co annoCenulphuscpiscopus
neque mirum si in aliqua circumstantia pcccarint, [)r;cfcctnsest in utraiine cnim chronologiaSaxonica
;
cum hoccis non sulum hoc in ('apile ctdiversisaiiis, anno X97 dicitur K illi:iiiliim ci)isco[ium Dorc.estren-
sed eliam oculatissiniis historicis non raio acciderit. sein obiisse: qu.ire (;ciiul[ilius seu Kenulphus non-
Primuni suppositionis argumentuai vir pererudilus B nisi [>ost vacationem ad Dorcestria;
sepiennaleiu
rleducit ab Assero Schirehornensi episcopo, (lueni pncsulatum cvectus quarla scdes, quse
fuit. Rcstat
(lioitab -Elfredo rejic cpiscopum Schireburncnscm ante concilium istud pcr anuosseptcravacavit alis ;
((uam jMluardus rex episcopum Scli iVeburnensem Seolseiensium, seu, ut nunc lo((uimur, Cicestrcn-
dixit piist Werstani. qui anno tanlam 901 episcnpa- sium episcoporum [ler li;ec tempora successio in
tum illui.i adeptus cst, morteni. ideoquetani Wcr- ohscaro sit, cx tcni[>ore. ((Uu ali;e tres sedes sine
stinum ((uam Asserum II brcvi tempore Ecclcsiam cpiscopis fuere, fiicilc est intelligere Seolseiensem
illam rexisse. Confinnantur ha'c cx Westmonastc- ante aniiiim 90i siiiec[)iscopo ciiani fuisse. ideoque
riensi ad ann. S99, uhi loquens de Ellielwaldo As- et concilium hoc .\nglicaniini ab co Christi anno
seri I ct Sighelmi succcssore ait Eodcm anno dc-
: rcmoveri non posse. Animadvcrtens Wartunns tra-
fttncto Etkeliraldo Schirchurnensi cpiscopo, reinnnsit ditionem seplennalis vacationis episcopatuuni [)r;c-
provincia Occidentalitnn Saxonum sinc cpiscopis et fatorum ab historicis .\nglicis const;inter aHirmari,
cura puslorali, vi hostilitatis, scptein annis, Oanis concludit se ei fidein tamen abrogare nolle. sed
tam niari quam terra provinciam illam aflligentibus. septein illorum episcoporuin ordinationem uno die a
Magno crgo erroreduo Asseri C|)iscopi Sihirebur- Plegmuudo fact;im ad an. 9119, uli jam monui, re-
nenses in unum confiati a WartoiiD, aliisque, jci'it, \l hoc [lacto ipsemet evertit ((iioil jam :istru-
Ait secundo Wartonus Denenl[)hum cpiscopum xerat, cum antea asserucrit Deneulphum Vintonien-
Vintoniensemcreatum jiixla alii[uus rerum Britanni- sciu. ct .\sserum Schireburncnsein( priinura scilicet
carum historicos an. «79, ct viia functum an.909; liujus nominis, quem solum. uti Alfordus, aliii(ue,
indeiue infert ante an, 991 vel 903 sedem Vinto- agnoscit) usquc ad ann. 909 super.stites fuissc, ((uo
niensem [)er annos se[)tem non vacasse, ideoi|UC casu sedes Vinloniensis et Schireburnensis antcan-
coneilium .\nglicanum, de ((uo agitur, vel cnmnien- num 909 pcr septenuium non vacasscnt. Ccrtum
litium, vel alio anno congregatum esse. Respondco ilai(ue manere dcbei IMeginuiidum in concilio iinno
negari non [)ossei(uin D.Mieulphi e[)isL-0|)i Vintonien- 90i celebratoseptcin uuo die episcoposconsliluisse,
sis ohitus in utrai[uechronologia Sax ^nicacum ann. l)Ost((uam septem aute annos in regno Westsaxonum
9 19 conncctatur. sed inde "lintum consL>qjeiis, niilli cpiscopi fuissent.
utrius.(ucauctorein in eo consignando errasse, sicali Nei(ue:ilii(ue.n uiuvere (lebel, quod ;iit Wartonus,
ct ((uaudi) Erithesl.ini i^jus succcssoris ordinationciU :iiiiiuinnciupe 900 uovoruin episcoiiatuum funda-
in an. 910 (ontcrunt, iM-iMruiit it:ii[ue uterque cliro- liunl et paruchiarum distribiitiuni rainus fuisse ac-
uologus tain in aiino euiDrtu ili Dein-ulplii. i(uam in commudiim, quod Dani Northuinbriam ct East;»n-
annoconsscrationis S. Krithestani cum scriplires
; iiliam tunc insederinl; Eduardi rcgis
.Mercii ;i(l
ntroque illo chrouologo lon::e vetusliores, et muilu n iiutum adhuc non siieclarint; utrosque Eduardus
..l.....>„ .... .»...;. :,.., r'.: i._:.i i. '-' .„... :i..- i:: ':ii „.,„„ ..K,^l l..»i c.%_
se- ,1
frc,|uciilihus pncliis illu ipso anno debellaril
i:1 : i .
[ilures ac potiores fidem faciani, l"riihest:inuni, ele- ;
ctuni fuisseepiscopum Viiitoiiieusem cum sex aliis (luciilil)uspace f;tcta iii ditionem accepcrit, luluar-
cpiscopis ad alias Ivccle.-iias promotis postquam ;
(kis ciiini, qui umnes illas ditiones sibi subjicere
l)erse[)tennium Ecclcsia Vintoniensisali;cque v;icas- (l(H-reverat, e[)isco[)os iii antecessum institucre
sent. voluit, e» fere modo quodelasius II, anno 1118,
Ait tertio Wartonus sedem Vintoniensem plenam C:nsaraugust:e adliii.: in Saraceiiorum potestate
fiiissciinno 900etseqq., et Denenlphum rebus gc- existcnti episco[)um dcdil, cujus rei alia nou dcsiint
r,;ndis tuto illo se|)tciiiiio interfuisse. ((Uo:l prot>:it exem[)la. Ilujns cuiicilii cpocha tot controvcrsiis
chartis eotempore datis |iro iiovo monasterio Vin- iinpli(:at:i, iiunc taiidcin indubitala csse dcbct,
tonieiisi, et in registro lliileiisi. ut vocant, rei'it:itis. sditis qux'eun([ue adversus cain adduci possunl
Illas non exliihet \Varto:iiis. si'd exstint :ipiid ,\ir>r- raliiiiiibiis.
(luin, i(ui :iiiii. 901, n. I cl si'i(i(,, rcfert d iiMliuiicin Cussiirlias uno tcnorc refert syno:lum laudatam
IMuardi regis factam novo niu^iastcrio Vintuni;c, cui ct cpistolani ('urin )si p:ip;c a.l episcopos Angli;c,
iiiter ;ilius ej)ist:o[)assubscril)iint .Vsser cpiscopus el (|:i:c cst de Ecclesia ,\iiglicana oeiie urdiu.inda,
Deneiilf c()iscopus, Sed reclc rcs|>ondel ,Vlfor liis, cum ((iiasihcr illiiis cj.icilii p.irs fucrit, Ea rcvcr:i a
omiiis Wcsts:ixonia cpiscopocarucrit, c suhscriben- Fonnoso ii:i|)a dati, idcuque ab auno 89i non reuio-
tium hoc anno cpisco|)orum serie oblittcrandus csse vend:i, cuin annus (|uo scri[)t:i fucrit iguorctur, In
,\ssernin et Deueulphura, Nequi' duhitari potest, illa Korinosus ait: Auilito. nefandos ritus paipinorum
(|uin subscriptiunes ilUe a(ldiliti;c sint, ct fursaii partibus in vcstris rcpuUulassc, ct vvs tcnuissc silcn-
8S3 STFPIIANITS PAP.V VI NtlTITIA IIISTOUICA 854
tium. cto. Oiiare hivc rpistola d.ita a Forniosn paiia A trmporum prnmintiat : Fiitrs , inqult , tum valde
post aii. H,)l. ([110 liic poatilVx lioinaims ordiiiatiis drfirrrr rirpit. ct rlrriri mnlrfinis crant ilrilili, roii-
est. et postiiuain Kiilro arcliii'pisco|ms Rhcau-asis suriirntilnis scrtis. Saeerdotes cuiiii alii|ni rciuina-
.diias niox iiii-nioratas litteras, i|ii,irnm iaciainil ru n commereio iisi et aluisi siint ; ((uoil ali episcnpis
l-'loiloardiis ad Airrfdi a rc^'cin, iH ad IMo^^iilnnduin moiiiti olistiiiatc defciderc pcrrcxeriint. l'orro ha^e
arcliicpisi'! |ium (lantiiaricascm scripsissct cnai iii
; ad Aai; leanos episeopos epistola, uon iii libris lic-
iis verlia laciai </' i>i'n.'i'r:ii:isimii srctit patjiinicis rrrn- guai aMalmesbnriensi re;'it.ua, uli hiidati synodus,
ribus iwortii. mcaioretquc inrcHtUDsa htxuriie fomrn- sed lib. de ticstis 1'ontif .. p.is-- ^l ', ilnin <li' pri-
I
<«, uti ali Allordo cilato obsiM'vatum, i|niaddit Ead- niatii arrhicpiscopi Caatuariensis disscrit, ideoi(iie
iiiernm monachiiai Daatnariciisc ii anctorein aeeii- Fonnosi (ia[i;e lem[)ore d.ari [lotiiit. sed inter c.im
ratuni et .Malincsbiiricnsi antiiiniorem Foraiosi et synodum Ani;lii'an.im niilla est coiinexio ; [lost
nomen liis littci'is pr.rtixisse in lili. \ Novoruin. Iliiic. iiiorlcin enim l''ormosi, bcllis iii Ani;lia omnia tiir-
nonmalescripsit l\irkcriis, vir e secl.i Protcslantiurii, b.iiitibiis, re;,'niiin Wcslsaxoauin scplem
[ler aiiiius
iiiAnt(|. liritan. diimde Clegnuindo loiiuitur Tri/)- : since()isc,o()o fuit, et post illud septenninin conci-
pus c/fciiiinatum lioc fuissc Vnrncrus in Fasciculo lium Aiiglieanuin coactum.
STEPHANUS VI
PONTIFEX ROMANUS.
Ste()hanus sextus successit Foraioso. Bonifacius B gitisquc tribusab.scisis, in Tiberim jactari pr.Tcepit
enim ((ui invadens sedem apostolicam tenuit eam eunctosqne quos ipse ordinaverat gr.idu proprio de-
diebusijiiindeeiiu, non est numerandus inter ponti- positos ilerum ordinavit. Quod qua n male egerit,
fices; ut()i:ite ((ui velut homo nef.irius jain antea bis Pater sanetissime, aniinadvertere poteris quoniam ;
gradu de|)ositus, prinuim a diaconatu ac deinde a et hi, qui a Juda Do.nini nastri Jesu Christi prodi-
presbyteratu, in liomana synodo sub Joaiine pi- tore, ante proditionem, salutem seu beiieJictionem
pa I.\, danuiatus fuit. Ft ([uani(uam uten^ue per apostolicam pereeperunt, ea pist proditione n, pro-
vim, metu n et tyranaidein sedeai adepti fuerint. priique corporis siis^iensionein minime sunt privati,
iideoque intrusus pariter intrusuin expulerit, tamen nisi quos iinproba fortedefffid irant II i^^itia. Benedic-
Stephanus in nuinero et serie pontilienin coaunuiii ctio siquidem, qnie ininistrisChristi iinpeiiditur, non
sententia numeratur, quia ad perieulum schisantis per eu n, qui videtur. s.icerdotem infunditur ; neque
avertendum, illuai, quaiu(uam homo scelestissinuis eiiiin qui rigat est aliquid, neque qui [ilaiitat, sed
esset, universus clerusapprobavit, totaque Ecelesia qui incre ehtum dat. Deus. Quanta; autein anctori-
catholica pro Ghristi vicario et successore Petri atis, quant;«([ue religionis papa Formosus fuerit,
agnovit. Nam cuin Fuleo Rhe nensis archiepiscopus hinc colligere possumus, quoniam duai a piscatori-
eura Formoso subrogatum intellexisset, obsequiis et bus postmodum esset inventus, atque ad beati apo-
officiis, qu;e recens ereatis pontilicibus exhiberi so- stolorum principis ecclesiamdeportatus, sanctorum
lent, scriptisque ad eum litteris, teste Flodoardo, qusdain iinagines hune in loculopositum veaerabili-
euin veiieratis est non ignorans se etiam in suc-
: ter salutarunt. Hoc namquea religiosissiinis Rom.a-
cessoribus indignis retruni ac Christuai venerari. si p nx urhis virispers.epeaudivi.
iisdein deoilum cullum et obedientiain deferret : Addidit culiiam culp.-e Stephan-.is papa, quando
eontra vero in iisdem eosdem spernere, si quam de- collecta synodo nefariun, im|)ium et detestandum
bebat reverentiain non exhiberet. facinus ;ipprobavit. Ipsi enim lapides tale portentum
t'ontilieatnaiaus|)ieatus est a sacrilegio illo, quo exsecrati, sua tuncvoee mutua ollisioneclamarunt,
corpus Korinosi exhumatum, sacerilotalibus indii- spontaneam libentius pati ruinain, qua n ut Hoaiana
inentis indutuin, tribusque digitis mutilatuai, inTi- ecclesia tanto scandalo depressa maiieret. Accidit
beriin projeeit, omnes([ue ab eolem ordinaliis ite- tunc ut sacrosancta basilica Lateranensis, primaria'
rato eonsei-rari et ordiuari pnecepit. Miror qiia ra- pontilicis sedes, impulsore angelo malo ab altari
tione Onuphrius, in annot. ae Platinam, hane rei usqueaJ portas prostratacorrueret, quianequaquara
gest;E historiam tanquain fabulosam ()lane rejieiat; stare poterant parietes, dum prima cardinis (letra
cum pr;Bter anti([ua monumenta et synodalia aeta, tanti faeinoris ternemotuc .neussa fuisset. S.icrilegi
dequibus infra sub Joaniie IX^, Luit(irandus libro pontilieis facinus, quo a defuncto piEnam iniijue
priino. c;i()ite octavo, eaaidem hls verbis maiiifestis- exegit, ([uove legitimeeollatos ordinescontraChristi
sime describat et (letestetur Formoso defun 'to,
: institutionem el Dei mandatum repetivit, novatores
inquit, atque Arnulpho in propria reverso, iscjui h:cretiei nostri tem()orisvobiscum recte quidem re-
post inortem Formosi papa eoastitutus est (Bonifa- darguunlet detestantur verumcontra promissiones
;
eius niaiirum de((Uo su()ra) ,exi)ellitur, Sergiusque Christi PetroetEcclesi;efactas, propter illud factum
papa(memoria lapsus Luitprandus in nomine erat) impium inale insurgunt, et praemature nimis devi-
per .VdelbiTtum ci.instituitur. Ouo eonstituto, ut iin- D ctoriagloriantes triumphuaiagunt. Omniacnim qua3
piusdoctriii.iruinque sanct-iruin inscius, Formosu a Stephanus contra Form isun dixit vel cgit, homo
e sepulerucxtrahi, atquc in sede pontifloatus saeer- furore pereitus egit, impleas id qiiod ex^estuins ra-
dotalibuj vesti nentis indutuin Cijllocari pneeepit, bies suasit.Pontiiicia vero auetoritate legiti ne usur-
cuiet ait: Cum Portueiisisesses episcopus, curain- pata nihil contra fldein vel b jaos mores d dinivit.
bitioniss()iritu Roinanan universalein sed.;in usur- Nam qui hae de eausa ad synodum onvo-.ati sunt
pasti? Hisexpletis, sacratis exutnm vestiinentis,di- episeopiet presbyteriStephanonondissiiuiles, simili
STEPllAXI PAP.E VI 856
0(110 Formosum |irose(iiipliaiiliir. ndeoqup in oamdem A ni;r pediculari niorbo exslinctiini, Widnnem impe-
sciitentium iiniiiiMilianiiil. i|iiain luimiiii liiron; ralorem obiisse teslatur Luilpr.indus lib. i. ca|i. '.(.
percito j;ratam rure iirasiicliaiit. Uiule liac iii ic Sleplianus sedis aposlolica^ invasor, ab opiimaiiiin
violentam (|iii(lem lyrannidcm in faclo af;noscimiis: factioiie adversus .\delbcrluin Etruri;c priiicipcm
errorem autem in Rdc pcr Ste|)liaiiuin |i(iiitirK'iam pr;i'v:ilcnlc. dctrusus est iii c;irccrem anno Clirisli
auctoritatem lej;itime usurpanlcm dcliniluni vcl ap- '.»00, ct post(|uam .sedem apostolicam sex aiinis le-
probalum fuisse coiislanter pcrnc^Mmus: (|uan(|uam nuisset, in eodera carcere slraiigulatus, Deo vindice,
nihil sedi aposl(dic;e pnejudicaretur, si daremus in- exitu infami vita clausit. llax c.c iiiiti<juis muiiu-
vasorem non lc^itimeelcctum, sed iiilrusum pseudo- iiimtis ct diplomatibus de Slephuno Baronius, toni. X
ponlificem iii articulis lidci asserciidis abcrrasse. Annalium.
llujus lemporibus, post Arnulphura regem Germa-
STEPHANI PAPJE VI
EPISTOL^ ET PRIVILEGIA,
( Ex Cenciliis Mansi ct Aclicrli Spicilegio.)
omnes domos, cellas, ecclesias, villas, curtes, pa- eis exigere, sive ad placitum eos ubicunque proqui-
rochias, terras, vine;is, prat;i, silvas, aliiue medie- buscunque causis proprio jure pncfcrunt, nisi in
latem salinarum, et telonei, seu Raficani LKafiam], providentia [praesentia] archiepiscopi causa illorum
ac naufragii, monasterio sancti Laurenlii, et ccllis, audi:(tur, et regularilcr finiatur [firmctur]. Illud
cum omnibusadjacentiis earum ac |icrtiiientiis, una (luo(]uc nostra auctoritate juxta canoiiicam sanctio-
cum famulis utrins(|uc sexus, clalia (|ua^ a piis im- iicm iiobis adjlerc placuit, ut si (]uando divina voca-
peratoribus et regibus, ct ab aliis Dcum limciililius tione vos vestrique successores cx hac lucc migr:i-
in eadera sancla Ecclesia Narboncnsi collata sunt, veritis, quandiu in ipsa Ecclesia Narbonensi repertus
etconsistunt, tam inipso comilatu Narbonensciiuam i-v fueritquidignussit ollicio pontilicalus ipsius fungi,
et Reddense, seu .Minerbense atque Ausonense, nnlli-liccat px alio loco inibi iiigrcdi, nccj;iin dict;iin
necnon ct Biterrcnse, sivc cti;im Ncmauscnsc. Uiide silii ])r;C(litus i])r;ediclus nimdosr] (]uacuii(]Uc diglli-
salubribuspctitioiiibusvcstrisiiiclin;iii, dccrcvinuis, l:ilc aut rcgia auctoritate usurparc sedeni, sed con-
ula pra!senli diequarta dcciina indictioiie, per hiijus vciitum vicinorum coepiscoporum occurrcre volcii-
iioslra; apostolica; confirmationis privilegium robo- tium [valenliuml facto absque alicujus potesUitis in-
ramus, stabilimus. et in perpctuum nostra aposto- lerdicto, bcncdictionis cleri vel jilebis |)ercipial
lic.a ;iuct(irit;(tc confirmaraiis, in usu ct solalio (>jus- dignit^itcm. Si vcro aliqucm dc sulTragaiicis cocpi-
dcm sancl;e )irim;c Ecclcsi;c N:iib(in(;nsis, cui pr;c- scojiis contigcrit mori, ppniuirciis metropolitanus
esse dignosceris, id cst,, omnes domos, ccllas, ec- epis(;o|)us clcctioiicm iilcbis ipsius, c:tin visitarc slii-
clesias, villas, curtes, parochias, terras, vineas, deat, utpolc viduatara Ecclesiam. Ouod si fortc ibi
: .
t;ilis iniii ri'|iiM'tiis riicrit, (iui oiius sacerdotale ferreA EPISTOLA III,
retractatidiic dcsaa l^^cclcsia talciii iiitliruni/.arc, (|ui Steimianus episcopiis, servus servorum Dei, Eu-
suirragancie su:c Kcclcsia' diLjniis pra'essc valeal iioNi venerabili abbati monasterii Vizeliacensis,
paslor. Si (juis, quod noii optanius, contra lioc no- omni([ue congregationisejusdem monastcrii in per-
strumapostollcumprivilegiuin, pieanobis statutuin, petuiiin.
toinerario ausu ageri pr;esuiiipseril, sciat se anathe- Qaoties illa tribui ;i nobis optantur, quic rationi
matis vinculis innodatum, et a rei;no Dei alienus incunctanter conveniuut, aniino nos ilebct libenti
exist;it. Qui autcm vcrus custos et oliscrvator exsti-
concedere, et petentium desideriiscongruum imper-
tcrit, benedictionem et gratiam a Domino consequa- tiri suffragium. Atque ideo quia postulasti a nobis
tur. quatenus privilegium sedis apostolic;e monastcrio
Scriptum per manum Nicolai scriniarii sanctae Vizeliaco, cui pra;esse digiiosceris, (luod constat
Roman;cEcclesi;i', in mense Augusto, indictione 14. olim a Gerardo nobilissimo ct Chrisliaiiissimo viro,
Bene valete. Datum xui Kalcndas Scptcmbris, per necnon et lierta uxore ejus, iu honore Domini et
manum Stophaiii eiuscopi sanctie Ecclesi;e .Nepesin;i!, B salvatoris nostri Jesu Christi et veneratione beatis.
arcarii [in arcario] sanct;e Ecclesix sedis apostoli-
sim;e semper Virgiuis .Mari;e genitricis ejusdem Do-
csc,imperantedoinino piissimo Auguslo Arnulpho a mini nostri JesuChristi constructum ; in regnosci-
Deo coronato magno imperatore anno primo. licetBurgundi;c, iii pago .Vvaleiisi, iiuodque a prae-
fatis fundatoribus beato Pelro apostulorura principi
EPISTOLA II.
pia devotione et testamenti pagiiia collatum est,
bus apostolicis suscepimus, etiam omni poslilenti;e quietudine in sustentatione ojusdem monasterii, et
gregisdiviui fidei medicinam porrigore; quod si non usibus :ibbatum et moiiaclioruin sub regula sancti
possumus modios tritici, at saltem cestarium [sexta- Patris Benedicti ibi Deo militantium voluinus ea et
rium] valeamus irapendere. Quapropter sumus do- priccipimus possideri: ea videlicet conditione, ut
lore tacti, usque ad morlem anxiali, cum cognovis- nullus successorum nostrorum pontilicum in hac
semus per teipsuiu, (juod plebs Judaica Doo semper sancta sede, cui auctore Deo servimus, uuquam vel
rebellis, el uostris derogans ciereinoniis infra tines usquam quiddam ex eisdem rebus cuiquam benefl-
et territoria Christianorum allodia hiereditalum in ciare, commutare, aul sub c.ensu quolibet concedere
villis ei suburbanis, quasi incola; Chrislianorum, per futura lerapora patiatur, sed censum tantum-
possideant per qua;dam reguiu Francorum praecepta modo in testamento traditionis afundatoribus qui ex
quia ipsi iuiinici Doiuini qua;.... sunt, ei periculose eodein monasterio hanc sanctam hsredem Roma-
mercati suut : et quod viueas et agros illorum Chri- nara fecerunt Ecclesiam, etiam delegatum, unam
sliani homines excolaut ct infra civitates et extra,
: videlicet libram argenli annis singulis succossores
iuasculi ei feininie Christiauorum cum eisdem pr*- nostri accipientes, per paternitatis sulfragiura eidera
varicatoribus habitantes, diu noctuque verbis bla- raonasterio soUicitudine pastorali vigilauter contra
sphemi« maculantur, et cuncta obsequia quse dici omnes infestantes impendere sludeant. Itera consti
aut excogitari possunt, iniseri miser;eve praiuotatis tuiinus, ut obeunte abbate prsedicti monasterii, non
canibus indesinenterexhibeant : pr;esertim cumhu- alius ibi qu;icuuque obreptionis astuti;i ordinetur,
jusmodi patribus liebr;eorum proinissa ab electo ju- nisi quem conseiisus monachorura secunduin lirao-
rislatore illorum Mose, et successore ejus Josue, his rem Dei, et institutionem Regulas sancti Benedicti
cuuclusa et terminata flnibus, ab ipso Domino jurata elegerit, et hujus apostolicse sedis pontifex praevide-
et iraditaistis incredulis, elpatribus eorum scelera- rit ordinandum, aut suggestione monachorura con-
tis, proultione cruciflxi Salvaloris merito sint abhi- senserit ordinatum.
ta. Et revera prteceptor Ecclesiie gregibus orlho- Hoc quoque capit'.'lo pncsenti subjungimus, ut
doxis significat inquiens: Qax socictas liici et tene- locum avaritiiesecludamus, nuUum de regibus, nul-
bris? quse coucentio Christi ad Belial? aut quis con- lum de episcopis vel sacerdotibus, vel de quibus-
sensus teiiiplo Dci cuin idolis? (11 Cor. vi.) Et surarai cunque lidelibus, per se, suppositarave personam,
consiliarius verbi admonet, dicens: Si quis dixcrit ei deordiiuilioneejusdem abbatis, vel clericorum, aut
Ave [U Joan, \\), etc. Desunt csetera. presbylerurura, vel de largitione chrismatis, aut
859 ROM.VNI PAP.E 860
consecratione basilica>, vel de quibuscunque causis A queunt, illud delegavit nos vero aptioris utilitatis
:
ad idem monasleriuni perlinentibus, aiulere inqua^ gratia sub habitu monachorura esse congruenier
libet specie exeiiii Iocd qnidiiuain accipere, ncque decernimus. Si quis vero regum, episcoporum,
eumdeni abbatem jiro ordinalione sua aliquid dare sacerdolum, abbatum, judicum, comituin, aul
pra;sumere, hac occasione, ea qua; a lidelibus
nc sscularium personarum, contra hanc nostr.e insti-
pio loco offerunlur, consumanlur. Neque episcopus tutionls paginam venire tenUiverit, percussus apo-
oivilatis i|islus parochia: nisi ab abbate ipsius mo- slolico anathemate, potestatis hoiiorisvc scii dignitate
nasterii invitatus, ibidcni publicas missas agat, careat, reunKiue se coram diviiio judicio cognoscat,
neque slatiunes in eodem ccenobio indicat, ne ser- et nisi ea qiue a se male acla sunt dedeverit, a
voruni Uei quies quoquomodo populari convcntu sacratissimo corpore Domini nostri Jesu Christi
pcrturbari valeat, nequeparatas, aul mansionaticos alienus flat, atque aeterno examini district;e ultionis
cxinde praesumat exigere. Susceptionem autem tide- subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servan-
iium et religiosorum virorum alque beneticentiam, tibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus
quam jubel Apostolus cunctis exhibendam pro et hic fructum bonae actionis recipiant et apud
possibilitate loci et facult^itum, non modo ibidem districtum judicem praemia «terna; pacis invenianl.
fleri tnon denegamus, verum etiam suademus : sed B Scriptum per manus Samuel r.olarii el scri-
et mod us in numero congregalionis adeo conservetur, niarii s;incU£ Uomanae Ecclesi*, mense Januario, in-
utnec iilurallias penuriam, nec paucitas inhabitan- dictione 1o.
tium destitutionem loci inducere valeat. IM-ivilegium Datum X Kalendas Februarias per manum Sa-
quo.jue a pra;deccssore noslro pi;e mcmoiia' papa muelis noUirii el scriniarii sancUe Romana; Ec-
Nicolao eideiu monasteiio collalum iioslra auclori- imperanle Doniino nostro Landeberto piis-
clesi;c,
tate con(irniamus, excepto duiitaxat ([uod ipse sub simo Augusto a Deo coronato, magno imperatore
nomine ancillaruin Dei quae ibidem pro crebris indict. 15.
infestationibussaculi nunc ordinabiliter raanere ne-
ROMANUS PAPA.
NOTITIA H1ST0RIC.\.
(.\pud Mansi, ConelUorum araplissima CoUecto.)
Romanus patriaGalesianus, patre Constantino natus, f;ictus est pontifex anno Domini 900. Sedit meiises
quatuor Acia Stepliani coiilra tdr.nosum habila plaiie iinprobavit, et Ludovicuin IV Ulium
el ilics vigiiili.
Luilprando.)
bosonis, post fug;ituin Bereiigariuai, impcratorem coronavit. (Ex
rentissimo ct sanctissiino Kiculko episcopo sancl;e vilhi i|u;e vocalur lorrente, seu et villa qua; vocatur
RossilionensisLcclesi;er;t pcrte ineadein veneraliili Al;iiii;iiiiiis aUjue Spedulia, et pro congruenti;i
Quotiesillaa nobisconcedi postulantur qu:e san- atque cellulam sancti Juliani, cum aquis, molen-
clarum Ecclesiarum ulililatibus c.ongruunt, decet dinis, necnon terrisde inontequi vocatur Aurioliim,
nos libenti coiicedere aiiiin.iei peieiiliuin di'^ideriis cuin oinnibus geueraliter ad eas pertiiientibus, et
coiigrunm imperliri suiriagium. VA ideo, pr;edicte quidquid .Miro (lui dicitur coines in eamdein lu:iin
Kiculfe sanctissiuie episcope, ad sanctoruin aposto- Ecclesiam concessit, necnon ei viliare quod voc;ilur
A
m\ EPISTOL^-: 862
NopnriMiini, et r,T'rra oninia i|n;r a piis imporalo- renlissimo SF.nvo-Df:! sanctai ricrundensis Ecclesia;
ril)us ao ro-ilnis vel ab aiiis Dmim tim(Nitil)iis viris cpiscopo et per te in radcm vcncrabili Ecclcsia iii
in cailom lu-clesia collata stiiit vol ciillatiira oruiit, pci-pctiium.
lam in ipso comitatu quam iii aliis locis, iii ipsa Sicut per doinim sancti Spiritiis bcato apostolo-
prxnominila sancla Tossiliunensi licclcsia conlir- rum principi Petroetcoelcstis regni clavigero ligandi
inantes, aposlolatus noslri privilcgio muniremus. atquc solvendi ab ipso Domino tradita est potesUis,
liKJc nos, cui omnium licclcsiarum Pci cura com- evangclica subsequente lectione, qu;c inter cxtera
missa csl, saliibri tua' pctilioni favcntcs, inclinati ait : Tu cs- Pclnis, ct supcr liauc pctrdm ndiflciihti
prccibus tiiis, quia ccclcsiasticam rcm pcr vic;orcm Ecclcsiiim mvnm, et reliqua, ita sciles apostolica
immutilatam servari cupiinus, pcr hoc nostrum canonica regalique auctoritate sutiulta omnibus
apostolicum privilegium suprascriplam sanctam Ecclesiis Dei per universum orbcm difTusis sulTragia
tuam Kossilionenscm Ecclesiam cum cunctis rebus etjusta postiilationissubsidia ut pra^beat, tam divini
|)ra>(lictis apostolica auctoritate nobis in beato Petro (|iiam liumani juriv ratio postulat. Igitur veniens,
apostolorum principe conccssa munimus, pcrpctuo- jam dicte Serve-Dei venerabilis episcope, ad sedem
que ilhesam permanendam conlirmamus, una cum apostolicam, et Ecclesia Gerundensi juste et eano-
Ecclesia sanctae Mari;e a quadam femina nomine B nice recepta, expulso inde Ilermomiro de|)osito et
Anaslasia, qu;e et Mater vocabatur, constructa, excommunicato, suggessisti nobis quatenus hujus
lu;ei|ue Ecclesi;e subita consistente, ad annue persol- apostolic;e nustrse confirmationis privilegio conflr-
vendiim in pr;efata tua Ecclcsia penset solidum maredebcremusomnesres immobilesejusdem sancta;
unu.n ; conlirmainus ctiam inibi jiiste et canonice Dei Ecclesi;p Gerundensis in honore sanct;e Dei ge-
niedict;itciii teloiiei et tralic;^' seu mercati cum nitricis semper virginis Mari;c dominae nostr;e ; ubi
pascuario, et medietatem salinarum, omnesque ec- beatus Eelix Christi martyr corpore requiescit, hoc
clesias ;id eamdem Ecclesiam in Rossilionense per- est, domos, plebes, cellas, ecclesias, villas, et insu-
tinentes et confluentibus a portu Jard.uiis usque ad las, Majorica scilicet et Minorica, seu curtes, paro-
mare, et a termino Narbonensi usque Basillunense, chias, terras, vineas, prata, silvas, una cuii: fami-
et(|ui(l(|nid, ut prjedictum est, idcm Miro memoratus liis utriusque sexus, cum omnibus adjacentiis seu
comes inibi concessit, necnoii et villare ipsum quod pertinenliis suis, qu;e a piis imperatoribus vel reli-
vocatur Nogaretum, et alia qu,E piurum imperato- giosis viris vel ab aliis Deum timentibus in eadem
rum ac regum caeterorumque Christi lidclium ibi Ecclesia Gerundensi collata sunt, sicut ipse nunc
decretis collata sunt vel ubicunque collatura erunt. usque legali ordine tenere videris. Unde salubribus
juste et canonice stabilimus ; si tamen juste et ra- C petitionibus tuis inclinati decerninuis et a pr;esenti
tionabiliter a nobis petistis, et ab aliis hoininibus prima indictione per hoc apostolicum nostrum pri-
ininime detinentur. Ita quoque ut nulli honiini fas vilegium roboramus et confirmamus et in perpetuum
sit in iis omnibus quamlibet tibi tuisque suceesso- statuimus et in usu et utilitate ejusdem Ecclesia;
ribus episcopis generare calumniam aut qualescun- Gerundensis, cui prseesse dignosceris, id est omnes
que contrarietates facere quia nos volumus ut
: domos, cellas, ecclesias, villas, curtes, parochias,
uniusciijusque ecclesiae privilegium inconvulsum terras, vineas, prata, silvas, una cuin familiis, et
servetur. Nam
de monasteriis eidem tu;B Ecclesioe alia omnia qua! ab iinperatoribus et religiosis viris
canonice competentibus similiter statuimus subdita vel ab aliis Deum timentibus in eadem Ecclesia col-
existere justa petenti. Si quis autein comes aut judex lata sunt vel conferenda erunt tam in ipsis comita-
publicus vel qualiscunque alius horao contra hoc tibus quam in aliis locis, simul cum rafica seu
nostium apostolicum privilegium qualicunque tem- pascuario, sub tua tuorumque successorum ditione
pore, quod non optamus, agere vel contenderc prs- ac potcstate omniniodis confirmamus, statuentes
sumpserit, sive ea qu;B pro dlvini cultus amore sta- apostolica censurj sub divini judicii obtestatione et
tuimus in aliquo frangere tentaverit, sciat se anathe- anatiiematis interdicto ut nulli unquam magno vel
matis vinculis innod;Uum et a regno Dei alienum. j) parvo homini liceat quamlibet forciam vel oppres-
Oui autera verus custos et observotor exstiterit, sionem in omnibus rebus ejus facere aut potestatem
benedictionera et gratiam a Doraino Deo nostro con- aliquam habere vel aliquem distringere aut quali-
sequi mereatur. Bene valete. tercunque teloneum ab eis exigere sive ad placitura
Scriptum per raanum Gregorii scriniarii S. R. E. ubicunque eos pro quibuslibet causis provocare pr;i-
in raense Octobrio, indictione prima, Idibus Octobris suraat, nisi in providentia sui episcopi causa illorura
per manum Stephani nomine Calatoris sanctae sedis audiatur et canonice finiatur. Si quis autem, quod
apostoIic;e, imperante D. N. piissimo PP. Aug. Lain- non optamus, contra hoc nostrum privilegium pie
berto a Deo coronato magno imperante [ley., impe- nobis statutura, leraerario ausuagere pr;Bsumpserit
ratore] anno vi, et pontificatus [kg., consulatus] sciat se anatheraatis vinculis innodatuin, et nisi
anno vi, indictione prima. resipuerit, a regno Dei alienus existat. Qui vero
SANCTUS TUTILO
SANGALLEXSIS MONACHUS.
Tutilo, monachus sancti Galli, circa finem s^culi noiii coj;nomine Itinerarius. quia sa;pius cv monaslerio
excurrere solitus erat. post mortem iiitcr beatos hal)itus est. Fuit poeta, pictor el musicus ej;regius. ('(;/-
mina ejus (iu:edam, inter (|ua' sunt aliiiuot */o;j(, sive ctinticn, edidit Canisius. nnt. Lrrt. toiu II, part. iii,
pag. 212. Piura de illo Jodacus Metilerus de Viris illustribus sancti Galii, I, 21. Vidc llistoriam littcrariam
Galiix, tom. V, pag. 671.
VERSUS IN EPIPIIANIAM.
(Vide ibid., zol. 55.^
GRLMLAICUS PRESBYTER.
NOTITIA HISTORICA.
(Apud Fabncium, liiljjiotli. mcd. cl inf. Lal.)
Grimlaicus prcshyler s;rc. ix, cujus Itrnula Snlittirioruin edita a Luca Dacherio P.irisiis I6.i3 12°, atque
Luia Ilolbleiiio in Codicc Ucjjularuin, partc ii, pag. 278, Roinie 1661 Taris 1663,
iiidc a ;
4".
GRIMLAICI
REGULA SOLITAtUOIUJM.
(Vide Patrologi(e tom. CIII, col. 573-064.^
:
OBSERYATIONES PRyEVI.E.
1. Sancta Walpurgis, seu Walpiin/n. aliis Wal- A soria, stvlo vero, ordine et forraa ex originali anti-
liiifijisGalljugris ve, abbatissa Ileidenheimensis, dis- quissirao libro sui nionasterii, non nova cupientes,
tingiieiida est tum a Walpurge virgine Wesplia- sed vetera ad plurimorum raemoriam reducere
lica coenobii Ilpresiensis, seu Nienheersensis, de (jua cupientes cum plerum([ue apud ccenobium S. Wal-
:
in Actis S. Ueniberli Bremensis archiepiscopi ; tum purg;e ordinis ahni Patris S. Benedicti, in quo cor-
a S. Werburga Wifersi -Merciorum regis et S. Erme- pus ejusdem virginis S. Walpurga; re([uiescit. Le-
Walpurga dicia. llffcde r|ua hoc
nild;e tilia. nonnullis genda et Vita ejus sine numero expostuletur. llanc
>•
loco agere instituimus, plures meruit scriptores, Vitani cura libris ([uatuor miraculorum a Wolfhardo
qui ipsius rebus gestis describendis et illustrandis scriptis anno l-Wl, typis mandavit illustravitque
contulerunt operam, pnipter auctores qui de SS. Petrus Stevartius, doctor Leodicensis, Eistetcnsis
Willibaldoet Wnebaldo ipsiusfratribusscripserunt. Acadeini;e pr;efectus. Eamdeni cura aliis tum a
2. Priinus occurrit, non S. Willibaklus ipsius Canisio, tum a Gretsero vulgatis recensuit et com-
frater, a Centuriatoribus designalus, cnjus lamen mentariiseruditisexplicavitGodefridusHenschenius
nullum (le S. Walpurga reperitur monuinentuin ; sed in Bollandiano Eebruario, ([uibus Lectiones de S.
Wolfhardus presljyteT monasterii Ilasenrietani seu Walpurge legi solitas in nonnullis ecclesiis adjecit.
Haserensis ordinis S. Benedicti in dioecesi Eiste- Nos unum Wolfhardura hic exhibemus, oraissis
tensi, condili a Carolo Magno, quod postea Arnulfus quibusdam hinc inde iniraculis qua de re lectorem
;
imperator ad sseculares canonicos iranstulit. Scri- admonuimus suis locis. Alia qui volet, adeat Bol-
ptionem suam Wolfhardus nuncupavit Erchanbaldo landum ad 2-5 Febr.. apud quem c;cteros auctores
o reperiet, pr;eter Aldeberti Uehitionem, quae apud
Eistetensi episcopo ab anno (ul aiunt) S84 ad 902,
cui scriptioni postea tres libros Miraculorum adje- Gretserum lib. ii Ubservat. in Vitaiu Willibaldi
cit, promisso insuper Dialogo de S. Walpurge in
edita est. Legat etiani Stevartium, legat et Joannera
libri IV pr;efatione, quein an coaiposuerit, dubium Spagnolium doctorem theologum, duenobii Ueini-
est. Secundus auctor Adelboldus, anno 1008 ordi- gi:ini apud Uheinos nuper ;iirchiprioreni, qui S.
natus Trajecti inferioris episcopus. teste Wilielino Walpurgis Vitara Gallice edidit.
Heda in lib. de Ultrajectinis episcopis. Tertius Me- 3. Celebris fuit memoria S. Walpurgis saeculo ix,
dibardus seu Medingaudus, obscuri norainiset tem- ut constat tuin ex ipsius reliquiis varia per loc.a
poris poeta, sanctae Walpurgis gesta rhythmice distributis, tum ex oratoriis ipsi dedicatis d.j qui-
:
celebravit, cujus hic versus ih sua pnefatione bus in Appeiidice ad Wolfhardum agemus tura
;
WOLFI!ARDI PR^FATIO
AD ERCHANBOLDUM EPISCOPUM.
Domino beatissirao Deoque vere dignissimo Eit- A ritiae infirmilale languesco, inde imbecillitati, necne
CUAXBOLDO ponlifici, Wolfuardus presbyter suus, ii! scrupulositali raes vires haud proprias, sed olym-
ipso qui esl via et veriUis et vita, viam, veritalem et piacas objicio. Rursus, si aggredi, licet trepidus,
vitam deposcit invenire. pertentavero, ne a lectore philocorapica » noter
Exigls a me, Pater per siecula memorande et iulamia, perhorresco, dum omissls philosophicis ac
pr;psul noM.inatus in orbe, ut sii^na atiiue porlenta pr;iclar;e indolis viris qui in prophetiis calaini no
qucepcropinatissimam nunc in sieculoChristi virgi- mine designantur, ego qui iiec viridis junci extimo
nem Waipargam nostris temporibus divina pereiiit vocabulo mereor titulari, incompto arduura opus
clementia, cura dilipeutissime indagata ad laudem exordiar stylo; et dum muiidi:iliuin plirimorum
et nomen viviticie Trinitatis, necnr>n ad excltandos indomita superbia qu:e sanclorura vias ac Vitas
animos Dominic;c plebis, prout eadeni contuleril et mira eorum si qua audie
calce protcrit petulanti.
liberalis et deHica Trinitas, seduhis ;i(lnot;irf decer- ril, pediiulosa aure percipit, audiens mc inaudila
tera. Gravis si^iuidem ijravi scelcrum pundere pr;e- et lamcn veracissima in patulo proferre prodigia,
gravato a tc raihi imponitur sarcina, quonia.Ti pec- canino incipiat dente corrodere et verissimis falsa
catisobnoxio horrendum cst tractare de sacris, et pr;eferre. His atque aliis innumeris vallatus angu-
miscere aliena non propriis. Verum quoniam, glo-
B stiis, quia sum refertas contagiis ac si ericius spi-
riosisismc pontilVx. virum dcsideriorun le fore nis, ul verbis S:iloinoniacis lo(|uar, frequentiv:i
comperio, ct ctim Daniele prophela scmpcr no\a de mcditatio menlis me;e estalllictio carnis (Errti. xu,
abditis indagarc cvriosius cerno, arctor nimis, et 15). nuocirci ad arcem confugiens, his verbis cla-
immensis circumquaiue septus angustiis, quid cli- mabo ad Dominum Domine, labia raea aperies, et
:
gam penitus ignorans, primu.n o|q)il;itam pudore os raeura annuntiabit laudem tuam ; ut ipso adja-
raentis faciem obfirmo, quoniam indiirnum me esse vante, cujus suin licel labilis carnisconditio, jussio-
non ambigo : dcin obcdientiae normam priniaui hu- nis lu;e pcrsolvatur exactio. Comraendo ergo rae
militatisaspiciens formam, si jisbeutis dicta superba ilerum at.jue iterum meritis virgiiiis et tuis, Pater,
aure contemnam, tiraeo ne legem praivaricationis precibus indefessis, quo mihi eundi iinpetrent cal-
incurram tum ad memet clavum retnrquens, irape- lera, et fellci itinere perducant ad calcem.
IXCIPIT VITA.
CAPUT PRI.MU.M. D dici, ab inOdelatis tcnebris cruta piutn nomen Chri-
stiet Christianitalcmcoepitamplccti; quasi rructuos;r
Igitur postqu im fclix gens .Vnglorum peraposlola- arborisr;i(lix;i(l humorem gclidi iiiariiioris surcuhita
tum mcmor;uidi pap;c Grcgurii, ([ui, clsi iioii ;ili:iruin eiiiisit priqiiiginciii, ct :ic si ex surculu prima' et iiri-
gentium, ipsius tamcn ct esse apustolus incruit ct giiiari;e juvciitutis iii tide inaxiniam crevil in arbo-
a Id esi fatuosj, xtJ^jiTto? faslus, (filoxa^Lr.oi fastuosus. Lcge carmen Fridegodi de Rebus geslis S. Wil-
fridi ad annum 70'J.
8ti'J Dl' ^HA S. WALPURGIS. LIBliK I. H70
n-m, ministranti' illi viiuiiliniMn ovanfielicnp lluento A baldi mira sanotit.itisviri, \V:il|)nrsis virso iniil,it)i-
doctrinir. Rx liac mnlt;i> subilucta' ita crcvere, utsc lis pie viventibus, universis collectis sanctimoniali-
Oceani pelafjus transponcntcs, ct iniro sermiin' pul- bus vcrequibus potuitChristodevotis, in loco pneno-
Inlantes nostris ellicerentur saltibus ailiores. Hujus minato //e"/«i/(fi«m Dominicis instantissime incoRpit
eminentis arboris ramus bcalus cxstitil Bonifacius inh.Trerc mandatis, rcdictisatqnc calc:itis mundiali-
orthodoxus antistcs, qui ob tiilci cunctiS iniitabile bus oniiiibiis rcbus c;eterisque pluriinis ac iiinume-
mcrituni tiiics patrios, ct ilulcia rura postponcns, raiiilibiis istius munili transitoriis pom|)is. Noctibus
duin iguotuiu cxsulaudo ailiit calloin, snmmi ponti- igitur ;itqiie dicbus in oratione persistcns, vigillis
licii Magonti.TB infulatu suscepto, alienam in nobis alque jejuniis semper incumbens, castum a prim:pva
quasi propriam ca^pit habere tcllnrem. Tjusdem originis viredine corpus custodiens seipsam lotam
noridic atquc froiidosa! arboris Britaniiic;e rami ad Domino commendabat attentius, ut quain miinierat
nos usque existcic protciisi dno beati cu'ii castissima fidc casto conservaret et cor|)ore : sicque Dominum
sororc virgiiie (".hristi \\"alpiir^'a Christi coufcssores protcctorcm semper iu cunctis operibus ac pr;uvium
Willibaldns ct Wunchalilus, qui similiter ob amo- li:il)uit, ct quodcunque |ietiit impetravit.
rem ciclcstis patrix peregriuari cupicutcs, ipsum
" CAPUT III.
qui pcregre profcctus est in regionem longinquam
acciperc sibi rci;num et rcverti, ct ipsi priccincti Contigit uamque ut, in ipso quod frater ejus edi-
lumbos castitatis tcijminc luceriias bonorum operum dit moiiastcrio Ileidcnheim dum ipsaChristo scdulo
in manibus portantcs, secuti sunt rcgcm. Ouoruin servicns moraretiir, et paracta vcspertiua synaxi
prior post multam lenuis corporis macerationem revertente ipsa de ecclesia ad solituai diversorium
qua se per multa divcrsarum regionum afflixerat noclem proximam csecse tenebrae minarentur, ac
spatia,obedientia!inormasibiingesta,ordinantecum quidam custos ejusdcm ecclesife nomine Goumera-
pr;plihato pi;c mcmi)ri;eantistite Bonifacio, pontificii duslumcn pncvium stolidus negaret pelcnti, illa ut
pervenit ad culnicn, et Eistatensis Ecclcsi;c pastor est mos sanclarum nientium, injuriam sibi illatam
fidelis sortitus est gregem : ibiquc coelestem ct an- patieniiani:iiogeslans, sanctimonialibus, prout ratio
gelicam inter homines vitam ducens, veniente hora dictaverat temporis, mensam cienandi gratia adeun-
Doniinic;e vocationis, oves quas rcxerat summo pa- tibus, incoenata lectisternia Tum mirum iii
petiit.
stori salutari Dominoconsignavit, etad ipsum mcr- modum in communi earumdem sanctimonialium
cedeai recepturus fine beatissimo evolavit. Alter dormitorio tanta lux usque ad pulsnm matutinalis
vero totuin se Christi servitio mancipans mundana /-1
officii coruscavit, ut cadem pr;e nimietate sui fulgo-
cui?. sanctis aliis recepturus. Tum ille, quem super- horroriscaliginera crassam misericordi;E tu;B radiis
stitem hac dimisit in vita, Willibaldus scilicet pr»- cvacuasti : et id non meritis valet ascrihi, ve-
sul egregius, quera propter sacrosancti sui prajsula- rum gratuit;e tu;e munificentia! pietatis, et precibus
tus apicem fratri in ordine scribendi prKtuliraus, mei et tui devoti farauli fratris.
caret. Tum illa, Xequariuam inquit, rae tui, ([uod A Dei amore firmasset et Ruindum cum ejus concu-
vereris, canes insano dente contin;;ere quihunt, nec piscentia superasset fide plena, moribus insignis,
Walpurgam (sic enim niincupnr) mordere valebunt. charitate referU, sapientia decorata, castitnte gem-
Ipse nempe (|ui me ad domum tuam perduxil inco- raata, miscricordia rediraita, hurailitate fulcita, et
lumem, ad locum unde veiii reducet valentem. el omnibusvirtutibusadornata, vocanti Domino. mortis
qul mead tuum te ijjnorante pertulit atrium ipse accepto compendio, acceptura remunerationis pra^
domui lUK medicina; conferret donum, si totis viri- rainm (ibviavit, et ex hujus mundi lacrymosa vora-
bus eumdem credideris medicum medicorum. Ouo gine felici fine decessit", et in eodem quo in sancto
audito, vir illustris a loco quo sederat illico prosi- proposito Christo scrvierat monaslerio, haud sine
livit, et animo consternatus, quare ad ostium no- raaximo lamentantiiira ejulatu, oflrioiiim sepulturse
bills persona el Omnipoteiitis ancilla constiterit, mortalisaccepit. Ibidem er^Mi .iliquantum corporisa
requisivit. Illa vero non sine causa se venisse as- compaginatione quiescens, suis quos superslites in
seruil. Tummemoratus cum omni veneralione
vir raundo reli^iuit, bealis intercessionibus auxilium
eam in domo omnem famulatum del)it«
excepit, et praebuit, et ut mater filios educavit.
servitutis exiiibuit. Ubi vcntum est ad noctis moras
soporis silentio temperandas, sacram virginem non B CAPUT VI.
alicubi pausare volentem in ctibirulum languentis Parvo denique interjeclo (empore quo sacra! vir-
liliic trepidus introduxit. Erat enim iangunr cordis ginis cineres in eodera loco lellus avara retinuil,
jam penetrans fibras, et intercepto vitalis (Iitus an- conligit (lecedeniibus prioribus ejusdem ecclesia;
helitu mortiscompendium paralo itinere portasoris pastoribus, Otkarium '' venerabilem virum Eistc-
hiantis adire tentabat. Tum pater ejusdem puelUc tensera cathedrara raeruisse. Qui dum minus quam
labiis palpitaiitibus mugiens ejulabat, et nat;n charis- deposccret honeslatis ratio, idem monasterium quo
sima; amaris lacrymis funebria prajparabat. .Mater beata; sanctimonialis ossa tegebanlur, excolerel
;
vero inliino cordis arcano jam pene priMnortua, et quadam nocte corporis (|uiele sopilum. dum telrse
morte minaci lan^'uidam revocavit, et orante per to- carne reposita ultiinum judicii diera exspeclo, inho-
tam noctem viigine sancta, in crastinum puella sana nesle hactenus traclare voluisli ? Nara servorura huc
surrexit. (Juo parentes viso rairaculo laudes oinni- G coeunlium lutulentis p^^dihus quntidie calcor, et in-
potenti Deo reddiderunt. Dein ei plurima xenia ad- decentil)us vestigiis premnr. Sciens igitur scito quo-
huc tremuli offerentes, et ex asse ejus se sanctis ora- niam lale aliquod indicium pandam quo non reclete
lionibuscommendantes; illa Christum miragerenlein erga me ('tdoraum Dei e;;isse comperias. Sed si reum
babens pecuni;i;!i respuit, et ad monaslerium uiide te fore cognoveris veniam merearis. <)\m\ modico
venerat rep(Hlavit et quanlo m;igis (livinam in se
: explicilo teinpore rei prohavit eventus. Nam staliin
clementiam vigere conspexit, lanlo ad artioris vil.c in proximo, dum erecti essent parietes ejusdem
se gradus extendit. fabrica; prominenles, et trabium spatiosa compago
CAPUT V. sequcnti die patentibus murisdeberet apponi, subito
facto j.im iioclis silenlio murus aquilonaris terra
II;ec duo taiilum pr;Bclara miracula qu;c virgo
tenus sese revolvens, pra^cipitium egit horrendum,
beata peregit in vita huic inserere dignum putavi
lerroreimiue liaud nimiuin tam domeslicis cur.c
opusculo, qu;e nostram ad memoriam pervenere, ne
familiaris (|uam cunctis circumquaque manentibus
;id alia qu;e h;ictenus Doininus per eam operalus est
inaudilum iiicussit.
etoperatuniUDtidiesignorum jirodigia, ipsoDomino
largientefideliter traiisiens,eadeinomisisseculparer. CAPUT VII.
Stiiltum nempe videtur rei veritatem a calce nar- '-'
Faclo autcm manecumad liiijusraodi spectaculum
rando incipere et sic ad titulum capitis pervenire. omnes pavidi convenissent, custos qiii lunc ibidcm
Ideo(|ue prius acta stylo currente descripsi, ut se- Reinfridus inerat callc directo pnrlibato pncsuli
quentiavirginis inlercessionibus ctiam vale;intadnn- Iremulis labiis nunliavil. tjui inlelligeiis visionem
tari. Dum igitilr sacra virgo Walpurgis totam se in quam prius in somnis viderat esse completam, cum
° Nimirum Muiiii, hac est in crdslinn
v Kalcnd. S. Walpurgam cu^Iitum iiumero ascripsis.se concessu
S. Mntthve iipnytdli, iniiuit Philippus Eistetensis el jussu .\(lri:ini poiililicis i|ua de re infra iii .\p-
:
episcopus, tuin iii ipsius Vit;», tum in Aclis S. Willi- peiid. nuinero I. Otk;iritis i:islelensi Kcclesi;e pnefiiit
baldi cap. iil, el i|uldem aiite S. Willibalilum, ;i (|uo mcilins.eciiloix. lleiiscli('iiiusin(;nmmeiii;ii'inpi';evio
juxt;i S. Wtiiiel);il(lum ecclesiasticic sepulturic com- ad hanc Vil;iiii, iiuiii. i'i. ;ir;;uit Denincliiirem, Uru-
iiieiid;ita (liciliir ; ;inno proinde circa 780. Eegc schiumet(iretseru:ii,(|ui Olk;irii pniititiciuiii :il)anno
Appendicem iiifra. 8')8 ad '.)!Sl (lerniiiiiii, (jtiod Olgaritis jam episcopus
Otkarius sive Olgarius, Orgerusve, sextus Eisle-
I'
aniio8l<S inlerfuerilsynndo .Moguiitime: ita iit vix ad
tensiuin episcnpus, in calalngo episcoporiim luste- ;iiiiiiiiii S7o peiveneril, si annos duntaxal 23 rexil
snis illii iis(iiii' ti-lcndil. ;it.iiiii' cnm oinniliiis |iimii' .\ linsnegotiisKrcli;iiilioldusepiscopus religiososarchi-
comprovinci.ililius oi'i'li'si;im iTjmlivit, qimm ('ti;im prcsliytcrosciiinaliis 1)011 i mcriti siios, ossa dicata sa-
sa{'roclirisin;ili'ilc(lic;ivit. Dciii ciiin iii orliciii tr;ins- cr;e vir^'iiiis jussil cxiiuiri, ct iiiviMit;i dilij^initcr at-
issont (lics, nicmonitus iintislcs ;ii'c.lii|ir('sl)ytci'Os trcct;ii'i siiinina(|uccum rmercnlia ii;irtit;i rccoiidi, ita
felicia prospcro itinere com|)lentes, resonantil)us iu persisterent, fodientes invenerunt cineres ample-
coelumcampanarnm mclodiisctconcrcpantil)usundi- ctendos beatae matris nostra; Waipurgis (luasi lym-
que canorumspiiilu;iliumcuplioniis, piavisccrarurc plia teniii madcfactos ut (luasi guttatim ab cis roris '^
in qiio liospital;i rucrant flcntcs pr;c gandio extulc- stilhe extoriiueri valcrenl. Qni licct tanta esscnt liu-
ruiit et [ad jam (lictum mon;istcrium devcxeriint. midit;ite relerti, nec pulviculns tamen manibus
''
Quod factum est xi Kalcndas Octobris. Ea vero cum B contrcctantium (luo^iuo pacto valuitadha;rere. Sub-
debito honore illo delata, diebus interj;icentibus ter- lata demuin pro qualitatc incomparabilis thesauri
nis, corpus sanctum ^Vunibaldi confessoris egregii desideratissima portione, reliquum loco restituerunt
ad locum eum unde sororis tulerat cineres idem suo. Quis vero miBror, quajve angoris tristitiaEista-
antistcs reporlari pneccpit, id est viii Kalcndas tenscs invaderet cives, cum tanta pignora partiren-
Octobris. tur, putantium dominam Walpurgam sibi penitus
CAPUT VIIL ablatain ;
qui verura agnoscit ut veritas poscit, veris-
'1 Moioenhim seu Mouhim. modo civitatula sub i Stillicidium hoc, ut vocant, seu oleum sanctse
ditione comitis Palatini Neoburgici, non procul a Walpurgis ex sacris ipsius reliquiis hactenus ema-
Weiulinga B;ijoarifeet Pappenheinio: cui monasterio nare dicitur, infra in Appendice num. 3.
\)vxerAl Li'iiljila, Philippo Xi'ahilii. ° Ett;imen sancta Walpurgis ob eam causam ali-
^ In ecclesiam S. Crucis, qu;e postea S. Walpurgis quando miracula facere destitif, testinteS. Odone
dicta est, uti in Appcndice videbimus. abl);ileCluniaccnsi in lib. ii. CollaL, cap. 28, infra
<^
Sic passiin sanctorum reliquias appellant aucto- in Appcndice num. 5. Lege prsfationem huics;eculo
res medlK aetatis. prffitixam.
Patiiol. CXXIX. SS
875 WOLFIIARDUS l'UE5BVTER H.VSENRIETANUS. 876
dum meraoraia Kiiictimoiiialis Liubila quir in isto Ajusve meriti apud Deum hffc sancta sit virgo qua;
monasterio tunc erat et adhuc pernianet abbatissa, hujusmodi el similia impetrare meretur
cum aliis Deu sacralis feminis iii ipsu oppido pro- CAPUT Xlll.
pter traditionem qnam fecerat B. ^\'illilialdo jure Hocigitur palrato miraculoAdelbertus Alamanniae
ha'redilario ejusdem monasterii, sicut lex Sualavel" comes illustris ille usque devotus advenit, cereum
dica » conlinet, moratura tribus in domo exlraiiea non inodicum detulit, et altario proniis imposuit,
noclibussoporimembradedissetgraviqueincommodo pro se suisque suppliciter Dominum et virginem
podagrie quateretur, astiiil ei quidam veneranda ca- exoravit, sicque benedictione |)otita ad propria re-
nitieclericus qui eam
compellans ait: Liubila,
ita meavii. Suscipiens autem eamdem cande.am Liubila,
cur durmis? Ouare iion surgens ad Ecclesiam per- quia prfffalo comili familiarissima est et cara, can-
gis? Cui illa, ul liaclenus asserit, simliis dormienti delabro erexit et inaccensum lunc forte reiiquit.
respondit : Ut quid nunc ad ecclesiam eundum est, Ouarto vero die coelitus lumen accepit, tribusque
cum signa matutinalia necduin pulsala sint? Ego diebus et noctibus in ea lumine perduranle, quartu
quippe nec illic incessu peduin pergere valeo, nisi nemineemungenteexstinclaest. llora autom quadi-
manibus aliorum delala exsliliTO. Qui ait: Vade viiiitus<; coinas radiantis igiiis ablambuit, videlicet
celeriter, ne inoreris, quia B. Willibaldus ecclesiain B nona, ita se spoiiteoslia obslruxere ecclesia; ut nul-
cum inulto aginine peiil, qualiter sanclam suain so- lus infra duaruin fere boraruin spatii quantitateiii
rorem reconditam habeas, a te curiose per^iuirere patuia habere moreretur et pervia. Deinde is qui
volens. nu;esiatim,ac incomraodi pertulisset
si niliil obstruxit Christus apparuil el patentia intrare vu-
exsurgens et de loco ad locum exsiliens, basilicam leiitibus fecit.
rainisleriu ejiisdiMn usque hodie deservit oneralis quui|uo pacto illo pervehi poluissel. Qu;i'
lens in
ecclesiae ut cunctis ruiuido deinonstretnr qu:iliscu- aiite allare ferelrura adhuc virginiscoiitinens, asuis
• Sualaveldia paj^us seu tractus, in quo lleiden- >•
rorle biiiniliis. Sic cnira Philippus: llora iiii-
heiinense inumislerium, modo ad Wirtenbergensein tnn ijua diviiw virtus comas radiantis (ignis) abstci-
coiniialuni spectat. 6(7, etc.
lium sumere putuisset. Miriim enim in modum pes quirere sectionis: etdum euin ad hujusraodi ofticium
vieinoeteomiti pedi iiilueserat, etresideiidi (|uietem liberalem iiiveneris, de secatatibia iiitus abstractis
morbus insaiiiens claudicanti negaverat. Is ad jam ossiculis saliitisa Christo postmodum gratiam impe-
dictum sacriEvirginis arcisterium opportunotempo- trabis: Tum illa, ut audivit sua; remedium sospita-
ris climate veniens, et non incessu peduin ambu- tis, totis nisibus Omnipotienti grates rependens,
lando, sediiuasicumbaculoraiseresaliendo, spatiosa sutfragiura accelerans adiit archiatri. Complens
interjacentia rura perlustrans, totum se illius \nx B denique visionis jussa salubris, et ossibus rainutis
miseratioui coiitribuit statiniiiue salutem ambulandi evulsis, pristinoe gratiam indepta est sanitatis. At
recepit. ubi viditdivin;eei miserationissubsidium adfuisse,
CAPUT XVU. ketabunda et laudans incessu pedura virgiuis mona-
steriura adiit, rei gestae seriem patule peroravit, et
Est vicus iii Francia [Franconia] qui ab incolis
oblationibusquasdetulitaltari impositis,etiara par-
appellatus est Bergila, ubi (iu;edam exstitit femina
teraconfracti cruris;ul indiciuin veridic^eassertionis
qu;e Eiigilswindis est nuncupata. Hypc duni a loco
ostendit, ibique sui corporis vehiculariam partem
ad locum equitans pro opportunitate negotii ;idj;i-
LIBER SECUNDUS
Coniplectem alirpiGt miracula, anno 894 patrata in parthemns Jloiceu/ieimensi.
Operse pretlum duxi, quoniam mira quae per suani D tentim lepidi viam carpat etciEpti itineris, ut, quo
famosissiraara Christusquotiuieoperaturetoperatus tendit,Trinitatisopiflc8edirigaturauxilis. Curi(jsum
est virginem, jamdudum teiiui chartula coUigere caelerum lectorem secundum incipiens libellum ;id-
coepi, utea qua; sunt indaganda requiram, et dili- moneo, ut barbarismorum foedara congeriem iu hoc
gentiappositavigilantia, prout viressuppetunt, inda- opusculo floccipendat, et veritati in vulgari eloquio
gatd perstringam. Non quo quisquara, ut reor, talia fidei aurem apponat, et quod hic invenitsimpliciter
ac lanta quae hactenus patrata sunt in praefato mo- perlegat, etacsiinsterquiliniomargaritamexquirat;
nasterio virginis suffragantibus raeritis ac diebus sicque fit utet sua fideliter tollat et nostra inconta-
pene singulis patrantur prodigia, ex asse valeatex- miiiatus umittat. Cerifer»namque s;¥pius apes, licet
plicare quippe cum tanta sint nuraeri quantitate ut
: obstrusis vasculis hybhBa mella difiundant, cloacis
vix valeant promi eloqaio linguae verura ut sponsio ; taraen squalentibus insidere non recusant.
humilis Patris prfficepto pareat imperantis, et pede-
I. De muliere quse rasile perditum invenit. III. De eo »bi sacculus cum eulogiis inventus est.
U. DeiUuminationecwcigenx. IV. De eo ubi spatha perdita inventa est.
V. '
Dc curationc caduci. A IX. •
T)c pucro qui cxcus nntus visum rcccpit.
VI. *
r'6i pcrcgrinus occisus cst, ct tnortuus probn- X. '
flc mulicrc cxca
tus cst XI. Dc duobus ciballis furatis, ct matutinalibus /w-
VII. *
Vbi puclla visionem acccpit. ris repertis.
VIII. Dc illuminationc c.toi. XII. ' Ubi claudus puer sanatus cst.
CAPUT PRIMUAf.
quam erexerat manu oculo, perulam caliginosam
Annoab Incarnatione Domini nostri Jesu Chrisli
quseineam divinitus cecidit, sanctimonialibusquse
octingentesimo nonagesimo quarto, indictionc ter-
domi- missspcanorc intcrerant gaudens ad intuendumde-
tia» ,regni fiuadrimodi'' Arnulfo retinente
ve.vit, ct in uno oculo visum rcccpit ibidcmque pro
nium, anno octavo quo obtinuit princi|)atum,Eistc-
collato muncre debitum famulatum impcnditJ.
tensemprocuranteErchanboldofamosoepiscopoprav
sulatum, quirdam voliva compleiisdcsidcria mulier CAPUT VIII.
cumco quem nuptialis copula eidederal viro, Domi- Paupcr quidam famosi comitis Adalberli, nomine
numquipropcomnibusseeslinvocantibus in veritate Frideradus, quem oculis corporalibns videntem
deprecatura, jam cunctis penecognitum adiitmona- aspexietde mensula paupertatis mes panis portii
sterium nostrs multorum fidelium matris. Ubi
et B neni porrexi, ab ipso primordio quoeum genitrix
dum pro commissisa priniffva vircdine facinoribus sinn cxposuit gcnitali ca>cilatis obscuratus est fnnli-
u ivcrsis rca tundcrct pcclora pugnis, ac sspius tale. Oui cum jam in matura a>tate tctra caligine
saepiusque intcrvcntiones pia^ quaTcrcl virginis, be- prcssus priorcs tencbras ferret ad scnium, propria
nedictionesolita munerata vehicularia peliitadju- ducatum ci pnebcnte sorore, limina Walpurgisadiit
menta. Viam ergo qua vcnerala Isetissima carpens, et benedicta". Quo dum fatigatus jam itinere pervenis-
de his omnibus quae audierat et viderat plurima set, petiit ut ante alt;ire virginis duceretur, quate-
menle rcvolvens, in prinia rcvcrsionis mansione ri- nns opportuna qua> sccum tulerat munuscula super
sile c quo superaurcm orale confixcrat casu pcrdidit iiiud imponcns, veniam de peccatisconsequi mcre-
accidente,ipsaqualilcrpenlidisselpcnitusnesciente. retur. Deductusergoad aram, ubi mausoleovirginis
Hic dum viro euo factum clanculc fatcrelurdispen- propiavit, lassessentibus omnibus conlinuo men-
dium, ille concorporalem sibi et gralissimam conju- bris, rogavil ut potuit, se ocius ab altari reduci ap-
gem mox improvida notavit incuria ct leni modulatic tumquc sibi sedilc rcquiri. Ouod dum protinus fie-
vocis incrcpavit cloquio, cur more lascivientium rcl. paululum tremebundo corporc requievit. Tum
puerorum illud quod sccum tiilcrat perdidisset in- subito dilajisus in terram co^pil pallida membra
<>„ „1 prresidium
„:. !:...„ ...,,i;.>.,,. „.,.%,I '-' .. _ ..n
rediens quod i^-;,,, .. ..i.:
.1-
cauta. Tum illa .ad prius , .1
saxosavolutarelellure, et quasi ultimum clausurus
:
requisierat matris, i quit : Si tua;, domina Wai- diem sese creberrimein pavimento rcllectere. Deinde
purgis, misereri dignaris ancilla; et voccm audire cuin jKitius ;ib aslantibus dc fiincre (>jus traclaretur
disponis indign;c, damnum milii rci reparalo pra;- quam (lc luminis (|uam qu;rsierat dignitate, nil un-
sentis adempta>. Ibcc dum verba i)crorassct, jaccns quam vidcntcs ocelli, sanguinis madefacli cruore,
ante simul discumbentes eos pariter patensque ap- guttaiim in tcrram stillare cocperc ;ic pavimentum
paruit risile, non mutatum, verum idcm
aliud, uberrime cruentare. Cumque cadem quse tunc in-
([uod ei prius auxilium prKbuit capitale, etc. eral hora transissct, diu ncgatum meruitvisum, et
CAPUT II. tam ipse (|uam omncs ([ui adcrant Altissimogratias
Quia igilur supra portitoris prins mcmoriam
("cci relulerunt».
egimus,dignum cst ut qualitergraliam visionis me- CAPUT XI.
ruerit cnarremus. Dum ergo idem ipse (Ratfridus Vulgata igitur opinione celeberrima; virginis cl
qua;sieraiit benedictioiio, ((uia eis tardior liora iiicu- A tiain vanis exereuere visiliis crassisiiue iii tenebris
buit, in vicino monasterii caslrametati sunt dle circa niouasterium Deo amabile, oinni nisu al(|ue
altero ad propria rcversuri. Verum opacai noclis conainine rura paterna calcare procul dubio lesti-
sileiUio veniente, somnoque janiias liiminum jam- maiites, dum doinos proprias heta altrinsecus fa-
jain(|ue (luiescentium (liMiientius :i(li'iiiite, l'ui'cs(|ui buiatiune a(lire(|uasi agiles voiuissent, facta rosea
a furvo, id est nigro, traxere etymoliii;iam priscain, matutinalis temporis luce in proximo culturali sucr;e
cujusdain Aiamanni, vocamine Uatliarii, cernentes virginisa seinetipsis inventi sunt arvo. Oui.s autein
fatigata ex itinere Reginensium menibra sopore ni- cos terror invaderet, ([uaeque verecundia totos per
roio pra;s;ravata, nullo(|ue vigiianle cuslode |)er oinuia possideret, difllcile est inente tractare, verbis
distenti latlludinem campi jumeiita fore [esse] dis- exprimcre ac pagina fcstinanti ad alia adnotare.
persa, duo (|iionim cieca obscurior nocte cupido Taiidcm cupidi (|U()(|UO pacto ud se reversi iniracu-
cor jain tetruin intraverat possidendum, unus clan- Inm per sanct;e intercessionein virginis agnovere
cule apprehenso capistro, alter arrepto renura cin- patratum : et rubore treraoreiiue inelfabiliter casti-
gulo cassam duoruiu eiiuorum diripuerecapturain. gati, (|ui prius alienis conati sunt furtivisque frui
Rapta igiluriidem ineflicaci latrunculi pr;eda, ascen- vehiculis ad propria repedarunt gressibus propriis,
sisque (|u;e ccperaut procaci temerit;ite jumentis, B reliclis in (|uibus antea gavisi fuerant ei|uis. Quo
iter ad patriam remeandi arripuere g:iudentes. Sed Doniinic:e ostciit:itioiiis sigiioomnes qui viderunt vel
is (|ui se in sanctis suisgloriosuin atque laudabileiu audierunt mirati sunt: sedampliushi qui jussudi-
cunctis ostendit, gaudiura prssumplionari;e avidi- vino jumenta perdita recipere meruerunt. Agentes
tatis iu ruborein m:eroremque convertit, ut mundi;i- sane unic.;eTrinitatigratissimas laudes Ratisponen-
lis controversia stoliditatis iialain agnosceret quid se , hi qui venerant cives, tam pro acquisita quani
Cliristi in ctelis et in tcrris omnipotentia valeret. qu;esierant ecclesi;B benediclione, quain pro signi
Kam rapaces alieno portati vehiculoequitandi peri- admirabilis raunere, redierunt ad propria narrantes
' Hic omissa claudi curatio. fideliterde hisumnibus quae gesta erant in via ^ .
LIBER TERTIUS
Coniplectens miracula ibidenb anno 895 patrata.
Volvente temporum instantiumadhuc lacryiuabili G duosjam pridein miraculorum semper raente et ore
serie, variantur etiara pariter mentiura humanarum retineiidae raatris Walpurgis libellos succincto po-
multimod;e qualitates. Quo constat non seraper ho- coramento. Verura raul-
pulariffi oratiohis perstrinxi
minem agere valere qnod ei adjacet velle verum : tipartitis anfracluum s;ecularium occupationibus
cum labitur exterior nuindus, inclin;itur et interior prcssus, pene duoruni decursis hebdomadibus cir-
animus variis iclibus terebratus, ul ab atfectu con- cuinrotantium temporum, ad initium terlii perve-
cepto jara prius frequentius concidat in quo dudum nire nec quivi, nec raerui. Nunc autera quia meta
flxo gradu stabat. Sicque flt ut corpus, dum quod secundi jamjara initium postulat tertii, ipsum utinam
non appetit percipit, obtineat detrimentum et animi habere merear ducem cordiS((ue exigui benignissi-
aflectuspromptus habeat pr;Bmiura. muin directorem, qui sua sa|)ientia us aperuit muti
Exigente namque tuse. pontifex venerande, dorai - et linguas infantium facit esse disertasl
nationis imperio, pro tenuissirai capacitate ingeaii
mCIPIUNT CAPITDLA^
De pane mulieris, qui a sinu perditus et postea VILI. De tribus cxcis illuminatis.
inventus est. IX.. De pisce iii via mirabititer invento.
III. De pulvillo doini pcrdito et in via invento. X. Ubi mulier muta curata est.
IV. Ubi homo quidam wantos perdidit. XI. De bubus quatuor in via inventis.
V. Vbi vas in itinere inventuinest. X!I. '
lebri Domiiii audirel famosam, cflpiiit eliam Pl ipsa A absUilere oblalas, rcm pro qua CTca vcncrat sollicile
totis anhelare prscordiis ut ad sacrariura venire requirentes. Qulbus ipsa ejusdem rationis ordinera
mereretur bealissimae virginis. Cujusdum membra reiexuitetad calcera usque perduxit. Finitoeloquio
soporem felicissim;p quiolis modicum desuslassonl, lingu:e, adfuit solamen statim ex virpine. Nam Om-
nipolens de ca?lo semper prospiciens super
adfuit in ipso dormitionis arliculo qui oam ita
filios
ignara felicis iter arripuit. Sicque per devia trans- viderat, nil simile audilu perceperat. Mirabatur,
iens rura, monasterio quod nutabunda quaerebat quia oculatim quod prius raanibus vectitabat, jam
raeruit propinquare. Sed priusquara illius terrainos nullo furante vel rapiente carebat. Quid plura? Ubi
adiisset, rominiscens suae saluberriniic visionis coe- hor» diei prfitensa ost dibitio, spes quoque reci-
litus nunliat:e, oblatas decenter excoxit, in buxula jdendi vasculi mire subducti pariter sublata est.
reposuit, viamque carpere coepit. Ubi vero ventum Igitur completis pro ((uibus venerat causis, ad sua
estad diuoptatum basilic;cadilum, dieceleberrima disposito itinere redirc conati sunt. Dumque de
Palmarum ad vesperam finiente cura intimo cordis pluribus, ul raos iterantium est, inter se sermoci-
geraitu oratorium inlroivit, seseque in terram i)ro- narentur et qusrerent, vasisquoque perditi raentio
sternons at^iue a tetris luminum cavernis salsa adfuit copiosa. Tum subito ominus quidam illorum
lacrymarum flumina fundons, ut jussio visionis at- aspiciens vidit idi|isum in medio viae ilinere vas
tentius imperarat, ex asse uni se Domino et salu- jacere expositum imniutatum. Quod tollentes el do-
tifers virgini commendavit. Cum^iue diu longa min;r jam dictse cum nimia ;idmiratione affereflies,
))rotrahoret
l)rOir;inrl Cl in uianuii»^ suspiria,
oratione .->u-|^ii m, tandem a pavi-
viiiiw,-iii « pwii una
uiia cum eadem
i.«vji^iii
y^iiiik ^1111111.7 retulore
gratias 1^1.1,. gaudentes. ..
viv ^wuuv..,v-.'. .\ .,« quo
mento in (|uo jacuerat humilis exsurrexit, ad aram ^ st;itim loco ad caMiobium romisorunt, ut ibi niini
accessit, oblalas quas detulenit tromulis digitulis biliter servarelur ubi Chrislus per virginem inii;i-
a Etiam S. Radegundis teste Fortunato in ipsius as.'i C(mstitutum Laiitgiavium Turingia;: cui tura
Vila s;cculo i, num Ki: nhlatitinrs suis in<niil'iis pr.i-fiiisso Pdpdiiom pnilcit llonschcnuis ex Aiinaii-
fiuiens. locis vrnrriiliilHius inrrssnntrr disprnsurit. bus liildonsibus, Uoginoiie et aliis. De Burchardo
Lege prxfationem primo liujussa!culilomopraTixam, iiilra c:ip. 10.
b llic omissa.
tria Alborico ojusi|uo sociis iii mon;islorin S. Sixti quod
c Ilinc corrigil llcnschenius anonymum Erfor vocatur Uotil;i, dolo iiilorfoctiis ost v Kalend. Se-
deiisem de Lantgraviis llassia', (jui aiioiiyinus Itur- ptcml). anni 8'.»», ex Annalllius .Mottcnsibus.
chardi patrem dicit fuisso Ludovicuin, etavumalte- 'Oalli noslratcs ii« huiinp appellant vas pocilla-
rum Ludovicum, quem Iradit a Carolo Crasso anno torium ansa instructum, Germanice hennapi.
:
wc, AdaloUestorh nuncupamiiio vooitaliis, miiltis, A crymosis singultuum vocibus poslulantcs. Quoscum
mitii iniiiijiii' istn tiiii'Iiti'r scribciiti iilcnissinic co- matcrfamilias Linbila cum dcvotis Dco fainiilaiius
gnitiis. iii adhuc in vila supcrstcs est
i|iiii iiii;cilain hiimanitcr susccpisset et viclni alimoiiiam miscri-
qna supcnia miscratio,
mulicrciila, iiiiminc Asnia, in cordilcr minislrassct. visiim cslcis ut siitfragia vir-
suHrai;antibus matris nostne meritis, quinquc cvi- ginis attcntius implorarcnl, qnatcnus visum a pri-
(Iciitissima operari (liiinata est signa. Nam labili et ma;va origine inexpcrtum cjus mcritis et precibus
treinulo corpore tota caduc.a, insupcr obsistcntc adipisci mererenlur. Motibus igitur quibus poterant
obicc inflcxiliilis lin^ua! miscrabilitcr iniita, ad cun- in ecclcsiam intraverc, et facta orationc votiva tan-
(•tisnoliini inonastcrinin cst aildiicta. iit ibi invcni- gi sibi cicca Inmina oculoruin dccambiita 'i
vir^inis
rct reincdium. ubi multi qua'situin invcncrc pr;csi- pcticrc. Quod duin factuin csset, sciisim visus inco-
dium. Cumqueinibi laorymosasadDominnm fundc- gnitus porveiiit ;id orbcs, et irradiati radiis jubaris
rct prcces, vox in snblimi audita cst supplicantis, ct lucem crevere gaudentcs. Id omnes qui videre et
sociata lacrymis sanitatc corporca, incnlumis mulicr andiere mirati sunt, ct ei qui solus mirabilia magna
remeavitad propria. Scd insipida' innltorum rusti- fccit gratias non modicas retulerunt.
canorum ac saH'uIariuin mcntcs, diimdona a Domino CAPUT IX.
ct prsmia conscqnuntur indcbita, non ad laudes nec B
Quadam die dum ego ad idem monasterinm ali-
ad dignas gratiarum se pra-parant actiones : quin
qiiiil novi ac dcsidcrabile audire cupicns advenissem,
inajiis pro dignis munus se coeleslc percepisse a'sti-
aninio si quid audilu dignum cxistcret quod
ct lidcli
mantmcritis.autcertciuiHis pncccdcntibus mcritis,
ad notiliam perveniret requirerem, adfuerunt dua;
scd solum divinre auxilio miscrationis. Ita in bono
CK virginis famulabus Diethildis et Ruathildis qus
dcliciuntopera ut nc^iuaquam stabiles inveniantur in
me;c satisfacerent voluntati, mihique cuin cautione
lidc. Ouod hujus muliercuUe forluitus probat evcn-
etcharlula rcsidenli intcralia hujusccmodi rclulere
tus, dum rei atestae narralur auditus. Veniens uam-
miraculnm. Accidil namque, aiunt, ut mullorum
t|uc doiiiuin tota rcstituta saliiti, infra deccm ferme
moris est qu^TTentium Dominura et suorum interven-
licbdomailarum circnkim iiullas, ut npinir, debitas
tiones sanctorum, ut quidam orationis causa idem
.Mtissimo rclulit graies. (Juiii potius scgnitire tempo-
oratorium adiissent. Intrantes vero in ecclesiam,
ralis incuria pressa, mentem lubricam ad caduca
dum adoraverunl viventem in s;ccula, etiam bealis-
rellexit ethaud obliviscendae propri;e oblita est sani-
sim;e \\alpurgis pronis vultibus qu;csiere suffragia.
tatis. Undcpostexplicatam pr;Blibali teinporis quan-
Completoque pro quo venerant voto, insuper accepta
u Deus oinnipotens
titatem, dimiatus p salubri castisa- , ,. .. . . „ • •
, -, . "
. p benedictione quae
'
comes in eundo existeret animse,
tionc suain commonere ancillam, nc tanti mune ris Li ..
. . ,. . r -i- , .
Culonia! in monte S. Walpurgis, qu;c Patrura Socie- cista aut canistro vel manlica, qua edulia compor-
tatis Jesu ecclesia est, asservari dicilur. tantur, I Regum, cap. ix, v. 7.
887 WOLFlIARDrS rRESBYTER IIASENRIETANUS.
conseculi suiit vciiiam. (Juo dum prospero ilineris A paus;irel iii leclulo, adfuit ci qusedam elcaiantis spo-
calle alacri corde venissenl; desiderio potiti priore ciei mincque venustatis puclla qua; ei flatu placi-
suis pro piaculis iiidulpcnliam fusisa fundo pectorls dissimo insufllavit in aurcs. Qua; statim evigilans et
precibus pctiiTuiit. Hclii allala miinuscula altario de eadcm fclici visione curiosa raeditatione pertra-
imponentes, muliercm etiam muUim
(luam sccum a ctans. liguticci solutum est vinculum lint;u;cet mo-
patria adduxerunt, aiiimo dcvoto ct crcdulo curde dulos iiromptx' cffipit exerccre Io(juchc, rcferens de-
Omnipotentis larf^illuie miserationi el virginis com- bitas munerum largitori laudes qui locatissccum in
mendaverunt munlfica^pietati. IIIaetiam,(|uia lini;ua supcris sanctis plurima valcrc donavit in terris.
non potuit, humiliati spiritus contritione induli;cn- Uiidc comites et universi qui audiere mirati hftisque
liam i)0stul;ivit. Peractis pro (|uibus vciicraiit causis, meatibus proprias revisere lcllurcs. Scd prudenti
ad sua rcdire conati suiit camdcin sccum mutam animo cogitaiitcs non decere lam evidens miraculura
nuilierculam ad patiiam rcvclicMtcs. Cumque de rcticcri, iiotuni pcr suos monasterio sacr;c virgiiiis
ejus exquisita el noii inventa salute tristes ad pro- facere studucrunl, ul Dci famulabus et omnibus lidc-
pria repedarent, quadam nocte cum lassa omnes literaudientibusfieretcognitum quod ineademfemi-
quieticorpusculatradidissent, ipsaquoiiuesomnifero na diviiiitus est ostensum. "
" Item duo hic resecata.
LIBER QUARTUS
vocat, et ut pcrfecto opere ad finem us^juc pcrducam xiv, 22). Uiide crcdimus in novissimis teraporibus
frequenter invilat. Non enim in initio galeati militis atque periculosis multa inaudita operari Christum
pricliantis virtus adscribitur, verum in fine efficacis pcr suam amabilem virgincm velle irodigia, ul be-
victori» virtus cum favore a refcreiitibus propala- sliales innuincr;c in s;cculo hominum raentes, quiE
tur. Digiium est ciiim ut laus pricdicetur iii fine, et pr.c(licantiuraconvcrtidcspiciuntverbis,salteminau-
finis decoretur in laudc, Domino dicente Qurpcrsc-
: ditis iiiclinciitur ex signis. Quisquis ergo legere el
veravcrit usqw in finem, hic salvus erit (Matth. xxiv, audirc desidcral, cordis si cst rubigincra lollat, el
13^. Quapropter libelli quarti, Christo favente, exor- dum me vera scribere expcrimcnto didicerit, crcdat
dium capiam, ut et transcursis stylo currcnte glo- sciatque me non signorura esse fictorem, verura
riosis sacnc virgiiiis miraculis ad |)r(imissuin dialo- lidclissimum excerptoreni, ut pro lioc labore libc-
gum veniam,ctincoproingeni(jli quaiilitateadmisso r;ui mcrcar a peccalis, precibus et interventionibus
sudoredecertem. Si (|uid crgo in hoc ojiusculo invi- C virginis.
sum etinauditum lcctor invenerit, pia mcntis inteii-
INCIPIUNT CAPITULA ».
iiiiix iliviiia vlrtiis n misciMtio ;uiriiit et gressum .\ eongruenter. Idcm etitiin coines vcncrabilis, ut co-
i|iiciii pcnliderat integoiiiiiuiin re|)aravit. gnovit suuin([ueni detulcrat clauduni exsilieiitem ct
laudanteni Deum, hetitia cordisexsultans niinlieum
(^.APUr V.
lieiicdixit Domiiiuiii.
In ipsa villa in (|iia inonastcriuin celebre siluin
Ut ergo jocuiiditas gratulanlium duDnim cumu-
est, puer, voeabulo Beretgisus, erat in (|uo viviriea
lantius augcrctur, duo evidentia etaperla mii-acula
Trinitas ipsuin iilenuiue (ii)crari dignata estsi-num.
tertium roboravit. Nam ([ua-dam eujusdam elauduli
Fuit cniiii per trcs aiinos ;,'ressuiiin anibuhitione
mater, cuin vidisset pra;c..ntia signa duo esse paten-
pi-ivatus, ita ut ad iiiillius IVuctuosi operis cxcrei-
cssc vidcrctur. Quera toliens niinia re-
ter ostensa, et ipsa suum (luein exposuerat lainen-
tiiiin liabilis
tabili cdilu natiim siibintulit ad curanduin. Sic pr;e-
fert;i moDstilia geiiitrix, nuneupainine ^Ratila, ad
eedciitibiis curatis duobus, postreino astantibus uiii-
basilieam detulit sahitarcm, ibiijueante oeulos divi-
vcrsis sanatus est tertius. llis ternis duo pra^cipue
lue majeslatis exposuit et ejus inenarrabilem mise-
desideraiites visis miraculis, redierunt ad sua, ista
ralionem cuin laerymis gemitu postulavit. \ idcns
et
narrantes e plurimis b .
impenderet, ubi vircs ad famulanduin recii.cre ine- suetuin, probus piusque pontifex Erehanboldus
visitaret et iii eis sanctie praedicationis creditara
ruisset.
Similiter Uomanus quidara adveniens et in porticu
mcllitis labiis sereret annonam. Cunuiue adhuc in
eadein eella eonsisteret et pro luerandis Christo
aquilonari cura carruca in qua delatus fuerat raise-
rabiliter jacens, sequenli die posteraarabulandi me- animabus attentius desudaret, quidara a partibus
ruit facullatera.
Franciie cumagraineclericorum et pauperum flaraina
devehentiuin, et Kijrie eleison voce eanora canen-
CAPUT VL
tiura, a nativitate "a;cus pauper advenit et nisibus
Accidit pra^terea quodain tempore, ut Hildegarda '
quibus potuit iu basilicara cum conviatoribus in-
doinina, paciflei regis Ludowici fllia, orationis gratia
troivit. At ubi flxis genibus in oratione flbram etiam
eum Luitpoldo faraosissimo comite ad jara dictum
cordis erexit, et pius Doniinus suara aurem placi-
nionaslerium deveniret. Non ergo iramemor benefl-
dara propitius inclinavit fusamque pauperis preeera
ciorura
T'V.!'^'"1\^!''^T.?.^1"^ l"m«" q^od natura ncgaverat sua mira
deret multa ibidem facta esse et pene quotidie fleri
potentia condonavit. Quo viso, pr;csul el omnes
miracula, adduxit in comitatu sequenti ab ortu ori-
qui adfueremiraculo laudes in excelsis reddiderunt
ginario inutura, ut, si dispositione superna gratissi-
Deo.
mum directi farainis donum mereretur pereii^cre,
CAPUT XL
audita apertius crederet, dura visa fidein auditis
Non incongruum videtur, si sequens praeeedenti
darent. Luitpoldus quoque. utsuspicor, non dispari
ajquiparetur miraculo, cum c;ccus ilie fuerit qui, ut
desiderio lactus, eorameantera secum detulit dau- diximus, patenter ibi lumen accepit orbus el iste. ;
APPENDIX
Be sanctce Walpurgis canonizatione , fcstis diebus, oleo, reliquiis et locis sacri^.
1. Canonizatio. —
Sanctimoniales Eislel«nscs in A Unde h»c hora pro receptione ejusdera olei diligen-
Vita S. \Val|turgis aiunl ipsius caTionizalionem poi- tissime observatur. Et si pliiahe in quibus sacrum
Erchanbolduin liislotfnsein eiiiscopum « olitenlain oleum recipiendum est non directe vel perpendicu-
a sede apostolica-, qu;e (|ui(lem canonizatio facla Liriler supponaiitiir, j;nlt;e ejusdem
dislillatioiii
est, inquiunt, ipso die apostolorum Philippi et .In- olei sibi colKercnt dependenles ad moduin botri vel
cobi, in (|U0 usiiue fi'stuin caiioni-
hodiccelebratur favi mellis, nequaqiiam in aliuin locum decidenles.
zationisejus. Cujus eodein die,omni anno,
rei iiratia Sed posii|uain nesligentia corrigitur, et vasa in
proccssio solemnis al) ecilesia cnlhcdrali per epi- ((uibiis sacrum oleum re(M(ii debet distilhi-
iniinde
scopum et canonicos fit ad ecilcsiam parochialem liiini ;i|it;iiitur. eisdem sine omni cooperatione,
S. Walpurgis, ibiiiue olliciuin divinuin sunima cum ilhihitur. Pi'r quod a[)erte monslr;itur ul in vasa
ceiebrilate a canonicis perlicitiir, eisi|nereliquia' seu munda recipi di^beat. (|uia ab immimdis locis vel
stillicidium (id est oleuin) cjusdeni sancta? virijinis v;isis omnino se pr;eservat. Et s;epe coni^iertiim esl
ad polandum minislralur. « .Vt Bruscliius et e.\ eo ((uod rece(ituin in vase etiam inundo, si iinmunde
Gretserus in cataloso episcoporuin Eistetensium vcl irreverenlcr teneatur, vel ;id locum nbi peccata
scribunt S. Walpurijem ab Olkaiio episcopo cueliluin ilh'ccbr;e jierpetrari consueverunt deportctur, om-
numero ascriptam fuisse nutuacjussu Adriani poii- iiiiio evanescit, vel orificium vasis ipsum oleum
tiflcis. VX i|uidem Otkarins curavil S. Walpurgis ne((ua([u;im ad effectum sanationis eftredilur. Ex
corpus e terra levari. Quo rilu sanctorumcanonizatio scri[ilis eliam colligimus et certa relatione fide
tuiii temporis celebrabatur. lil tainen clnatio S. Wal- „ dii,'noruin intelleximus, ([Uod civilas Eistetensis una
t»
purijis facta xi Knlcii'!. nitnh., non vero Kalrndis cuin lota diuecesi ecclesiastico inlerdicto ([uodam
Maiis seu fcsto apiistiiliirnm pliilippi i-t Jacobi. Quo lcmiiore supposila fuerat pi-o|itcr qiiasdam damnosas
nihilominus die « festum canonizalionis ac transla- iiijurias, ([uas episco()us (|ui tunc pneerat a baro-
tionisejuscommunitcrcelebralur, » iniiuit Philippus nibus ternc et incolis susliniiit. Ex tunc ll((nor
episcopus in ipsius Viia. Ut ut, ad clccationciii sacr;e em;inalionis slillare cessavil usque in dicm
S. Walpurgisab Olkario factam intervenisse Hoinani ([ua ecclcsia reslilula esscl indemnilati. El idi^m
pontificis consensum non e.xpriinit Wolfliardus; vciicnibilis episcopus cum universitate civitalis in-
certe non Adriani (|ui post Otkario mortem sedi Ro- dicto jcjiiniii nudi|)es et absque lineis ad monaste-
mans impositus est anno 884. rium li. W;il|iurgis ascendil. devote ac subnixe cum
2. Fcsti rf(V<. —
Pluribus festis diebus colitur univcrsilate |io|)uli sui supplic:ins ne affectu tantae
S. Walpurijis Natalein ipsius v Knlcnd Maitii um- beniiinitatis, sicnt estemaii:ilio sacri liqnoris. inam-
siiinant Piiilippus et s;inctimoniales Eisletenses, pliuscivitas privaretur. Et acci^dens ;id allare dictus
ipsoijue die ceiebrat Eistetensis Ecclesia. Elevatio- pontifex missarum solemnia aslante |)opulo devote
nem xi, Kalcnd. Octohris factam tainen iv Idns Oc [)erei;it, et inconfectioiie sacrainenti etejusdem per-
tolj. celebrant iionnulli,aliam transhitinneiniv']/i7i'/'s cc|itione sacratissimus liquor, ([ui iiifra spatinm
Maiis. Ouia vero « ieli(|uia' S. Walpuri;is per totuin uiiius :inni nequaquam dislillaverat nec ullo inodo
mundum, » ut scribunt sanctimoniah's l^istetenses, se ostenderat, adeo abniide eru|iit ut ampullara
hoc est, « ad diversas per totum Francorum reiinnm dimidi:e \nnlx capacitatis vel unius scrici [/.. seri;e,
provincias, « ut in Lectionario Trajectensi, dis-
p quod est vasvinariuin obloiii;uin ficlilcj adimpleret.
.4(ldit Phili()pus, ([uod eli;im idem sacrum oleum
pers;e sunt, fit ut quo qu;e(;u;B Ecclesia die illas
excepit celebritatem in ipsius honnrem instituerit. lant;e munditi;eac meracitatis exislil ut sine omiii
3. Olcwn. —
De oleo e S. Walpurgis reli(|iiiis corruptione et fa'da maculationisfeculentia per dn-
emanante Philippus agit his verbis: « Pro liiiali ccnlosaniios servatumconsimilis()nritatis invenitur
conclusiime adnotare decrevimiis quod sanctum cum illo qiiod hodierno diede slillicidio (^jusdem
corpus i;lorios;e Walpurg;!! vir|,'inis in altari iiublico sacr;e ein:tii;ilioiiis susce[ilnm est. Eadeni fere i>
ejusdem monasterii (de (|uo iiifr:i] caute ac reve- testaiitur sanctimoniales Eistelenses. De h(W oleo
renler lonije pr;efatus antistes Fj-bertus liino (_*(/,"- sini,'ularem Tractatum edidit Grelserus. Ingolstadii
rias) recondidit: ubi miracuhi iis.|iie iii liodicrnum :iiino KilO cdlluin. in (|iio lcitniitur h;ec verba
diem coiitiiiu;ita felicitcr crebresciiiil. .Nam de mein- c:ip. 1 « Condila suiit lipsana B. Walpurijisvirpinis
:
bris ejus virgineis. maxime tainen pectoralibus, liistadii in suinmi altaris lapidednro, solido, exca-
sacruin emaiuil oleum ijuod i;r;Uia Dei et iiiterces- vato et su|ierne conchiso eo i| so loco quo a sacrifi-
sioiie B. Walpuri,';e virsiiiis (-ecos illuminat, surdos caiitesacerdote cor()usetsaiii;uisl)oinini iminolaiur
audire facit, et i,'ressuin chiudis reddit ciinctisi(iie ita ut jirohabilesit haiic luinl);im fnni;i vice sepulcri,
d(!bilibiis o|)I;iliiin etfcctiiiii devole pelenlibns mise- ([uale in omnibus aris coiisccnitis cx i|iso conse-
ricordiler iiiduli,'et. Quain eli;im tjratiain curalionis (Titionis ritu et pr;escripto visilur. Iiifr:t pra'dictum
i|)si expeiti s'imus. N:iin pr^ivi inflrmit;.le :C5,'rol;intes l:i[)idem est cavitas seu foramen ([uadralum in quo
ad excidium vit;e devenimus et reniemoranles
: distilhit slillicidium de lapide su(ieriore qui sacnt
pratiam quam B. W;ilpur!,'is siiis dilecloribus inde- D viri;inis ossa tenet Videas ;;utt;is kIo majores, m
sinenter ostendit pi;i'C('pi'nus de oleo s;icro s:iiict;e inodo minores, pisi aut nncis avell:in:e mapnitudine
su;i' ('in;in;itionis nobis copinsiiis ;ilTerri, eldesider;!- dc l;i()idc snpino dcpcndeiiles. (|u:is oinnes exci|)it
bili h;iiislu plii;il;iiii plen;iiii ('liihiiiiiis omntes iii lccc hilc p;it>'iis ar^eiitca coiicli;i. » \:iri;i miracnla refcrt
vi-rba, »('tc. L;ideindiecriticaviiiius id cst sudorem
« ]
Grelscrus et ex eo Uollandus ([iiiliiis siijiersedemus.
saiiil;itis indicem emisiinus et brevi posl lempore
, Istius olei menlionem facit Wolfh;irdus in lib. i,
sciendum (|iiod lioni celebi;ili iiiis iniss:iriiin cum i. Hclii/iii^ III Varthiiionc Eistctrnsi. Moircnhciincn-
s;tcr:inii'iitiii;i corporis et saiii,'iiiiiis .lesii (^hrisli in si. ci alilii. — HerK(iiiariim S. Wal^inrjiis mai;na
altari (onflciliir in qiio rccoiidil;! est, frciiiieiitiiis (i;irs sciv.iliir lii l';iitlii'iioiie s:iiicIiinoiilaliiim itc-
nccnon uberiusoleumdc sacrucorporeejus distillat, iiedictiuarum ineditioreurbis Eisleti loco, ubi olim
8!).! WOr.KllAUDI PU.KPAT. IN LlBItOS SUOS XII m ACTIS SS 894
lom|iliim S. Cnu'is stahat (luori postM oo transliitis A miiim in o|)|)idum ad RhRnum translatum est. Ali.i
saiicta' i'clii|uiis a S. Wal|uir;;a iiomcii ncccpit. (luo tein|)la '/.ulpliiiiiix iii (iclria, et liriniiuij.r ([u;e
Iliijusce moiiasli'i'ii primiis (•ijiiililnr cst ()li<ariiis iirbs est l''risi;e occidentalis [irimaria. Nec prffter-
sextus, KistctiMisis l':cclcsiaM'|)iscopiis, (|iii'm transla- mittciidum hoc loco id ([uod S. Odo ahhas Cluiiia-
lliiiiisaiK-lorcm riiissc siipcriiis lci;imus, iiislauralor ccusis de ((uodain oratorio S. \Val[)urgis commcmo-
i'l amplincator llcriltcitns cpiscopus xv, cui l.co- rat in lib. n Collationum cap. 2)S « Kst ecclesia,
:
ilciiarius scii l.ciil^ariiis niuniticcntia sua adtuil, iii((uit, B. (iualhurgis in hac vicina nohis regione
inonacliaruni in eodcin loco rcsiilulor. uti cx l'liilippo iii ((ua miraciila liiint. Contigit autem, sicut doin-
aliis((nc rcrerl (irctscrns in observal. lih. i, cap. iius Berno abbas refert, ut ejusdein S. fhnilburgis
i;». Eliam (|iiain(lain sanctarnin relii|iiiarum portio- rcliquiie super altare aliquot dies manerent. Sed
iiem olitinucrunt sanctimoniales .Moweiilieimenses, inox miracnla cessaverunt. Tandem vero ipsa virgo
ex lib. WiiltiKinli cap. !l, ail ([uas plnriina refe-
1 cuidain ex inlirmis n[)parens. Idcirco, in((uit, nou
runtur lacta miracula libris Iribns subsci|iicntibiis. saiiamini, quia relii(ui;r ine;c sunt su()er altare
Parlicula' itcni carnniilcm relii(uiarnin l'uriiis, An- DMinini ubi m;ijestas diviiii mystcrii soliimmodo
tiierpiie. Colonia' Ai;ri[i|iiiue, aliisqne in locis, [iroiit dcbct celebrari. (Juod cum ille custodibus relerrel,
late docet llcnsclicnius iii (".ommentarii [)r;evii >; (i tulerunt ca()sam, et protinus miraciila lieri c(r()e-
et 7, ubi cliain de variis tem|)lis S. \\'al|iiir^'i coii- runt. In palntio .\ttiniaceiisi ad .Vxoiiam Carolus
1.
secratis agit. In ((iiadam iiis. Ilistoria Fraiicorum Calvus exstruxit S. Walpurgis or;itorium ((uod una
hsec lciiuntnr iniio secundo liodulti regis Franco- ., cum i|iso (labitio a Xortmannis eversum est. Pace
'^
runi. C.lirisli JSil « \io anno cor(ius S. Remigii et
: et ((uiete (j^illis restitula, alia eidem virgini a^dili-
i(uorumdam aliorum sanctorum corpora llunnorum cata est ecclesia ((uam Hugo Campani;e coines a
metu intra Hhcmensis civitatis niwiiia a suis mona- I'liili|)()o 1'rancorum rege ob connubinin cum tilia
steriis snnt delata: cum ((uibns etiain S. (jalburijis ejus Constantia initum accepit in dotem, ac (lostea
relii(uia', ad ((uas sa'|)e lUiiit miracula, sunt ibidem anno 102 donavit cffnobio Molismensi cui hactenus
1
erat S. \Vilburs;;e, ah lliii/iipr consulr, id est comite ([uondani regia. Denique in dioscesi Argentinensi
Cestrensi, constructum, teste Orderico Vitali in Theodoricus comes Moiitis Pelgardi construxit coe-
Hist., lib. VIII. [i;ig. (371. Tihc in ducatu (;elri;e ad iiohium monachorum Benedictinoruin in honorem
'NValnilim lluvium basilica Walpurgina el collegium S. Walpurgis quod postea Fridericus I iin^ierator
canonicorum in ea institutum, anno 1315 Arnhe- ainplificavit.
VOLFHARDI PRESBYTERI
PR^FATIOXES
IN LIBROS SUOS DUODECIM DE ACTIS SANCTORUM
AD ERCHANPOLDUM EPISCOPU.\[ EISTETTENSEM.
(.\pud Pczium, Thcsaurus .\necdot. ex Cod. Tegerus.)
Prsefatio in lib. I seu mcnsem Januarium. C Incipit lihcr I Kal. Januarii. Beata igitur Martina
cum esset sublimis genere, etc.
Passiones beatorum martyrum digna piaque ve-
Prxfatio in lib. II seu tncnsem Fcbruarium.
neratione celebrantes, qui spretis instantis serum-
siderea regna penetra- (Hanc nunc dare non possum, cuin cixlex Te-
nosae vitae oblectamentis,
cum agone eertaminis sanctissiras gernseensis ad manura non sit, nequehic mensis in
runt, felicis
codicibus Mellicensibusaraplius reperiatur, ex qui-
Martinoe virginis aliorumque martyrura et confesso-
rum virginum((ne mirabili cursu, certamine glo- bus reli((uas in menses singulos Prsfationes dein-
ceps exhibebo.
rioso, triumpho fortissimo actuque fulgenti, libet e )
pluribus plura decerpere, ut et eorum audientibus Prsefatio tn lib. III seu mensem Martium.
brevi commento nota sint actus et passio, hujusque Duobus coepti operls duorum mensiura libellis,
voluminis devitetur extensio, dum mens interius Deo favente, explicitis, invocato Jesu boni sacra-
compendiosa lectione reflcitur, et corpus exterius tissimo nomine, tertius tertii curriculi exordium
labore nimio non gravatur. Licet enim tanto opere po.scit, ut ipso sermonis modulos miiiistrante, et
indignum me fore non ambigam, tamen, quia pius o|)eris efflcaciam exhibente, orationumque sancto-
labor felici cursu peragitur, Domino adjuvante et D rum, quoruni hic meraoria commendatur, interve-
facultatis copiam largiente. vestrisque, Pater Er- niente solamine, pervenire mereatur ad calcem,
chanpolde, orationibus fultus, injunctum opus ag- eique placeat qui se initium fldelibus propalavitet
gredior. flnem.
895 WOLFHARDI PR.EFAT. IN LIBROS SUOS XII DE ACTIS SS. 8%
Prxfutio in lib. IV scu Aprilem. A iiihil iiivenil. Iraminenle ergo hiemis tempore fon-
Hactenus, Paler egregie et ponlifex summe, san- lem rcpetimus. Et quoiiiam liydria nobis iion est,
ctorum peragrando opuscula Patrum, trium pra;ce- et puteus altus est, et r.efpie in quo iiosmct hauria-
dentium librorum breviter compta congerie, restat
nius, omnimodis habemus, petamus ab eo qui di-
xit (jiii sitit, vmidt iul iiif ct bibut, delectabilem
ut sanctis pro nobis, de (juibus sermo agitur, inter-
:
ctione rediens vorba sahitis impciidit. Idcirco cl nos cuinulaiido potentissimusaugeat, et quoniam ipsius
pro modulo valctudinis nostra; Christus in sanctis est opus, ipsius magnificelur et virtus.
suis,quamvis rei, criininibus, collaudamus, quia Pra^fiitio in lib. IX scu menscm Septembrem.
sanctos in Christum consislere credimus. Ipse enim
Quoniam Deo adjuvante Augusti mensis ferventia
fuit eorum in agone victoria; ipse, ne dcficerent,
rura transivimus, et de fonte palerno, quidquid po-
protectio valida: ipse pust triumphum corona, ipse
tuimus, sugcndo contraximus, restat ut umbras
eos repromissa ditavit ct gloria. Offeramus ergo in
Septembris tepidi, licet laburaturi, sollicitius requi-
domo Domini non aurum, non argentum, non ve-
ramus. September eniin soiii difilnitione, (|uod sej)-
stes pi'etiosas, sed pilos caprarum tantuin, et peli-
timus sit, ab imbre congrue nominatur. Unde nos
mus ut meriio nobis coUala sanctorum portio nostra ^ geptiformis misericordiam sancti Spiritus imi,lor;i-
sit in terra vivciitium. Legimus iiainque viduam pau
mus, ut imbre su;e fluid;e pietatis cceptum opus
perculam duo minuta gazophylacio praebuisse.
infundat, et feliciter ad fiiiem usque perducat, qua-
Prxfatio in lib. VI scu Junium. lenus ejusvirtus opcris et nobis peccatoribus pra-
miuin sit laboris.
Evolutishujus opusculi quinque prscedentium li-
brorum conipendiis, quibus, Patruiu scripta scru- Prxfatio in lib. X seu mensem Octobrem.
tantes, pauca dc phiribiis scribciulo pcrstriiiximus, Pncceptis oblemperantes veslris, pontifex vcre
nunc, Christo propitio, ut ad sexti initium vcnia- beate et in s;ecula memorande, novem mensium
mus, et consequens ratio postulat, et vestra, sa- dies Kalendarios totidem voluminibus, quaiita po-
cratissime prsesui, hortatio cogit, qu;e nos ad scri- tuimus, commendalione perstrinximus, et in pra-
beudum semper impcUit. Laborcm namquc impcn" tis ubcrrimis flosculantes dulcia mella transivimiis.
dimus, veruin ad laboris effectum pcrveiiirc nci|ui- su;ivi taiiluin iiilore coiUcnti, et graminum cxigui-
mus, nisi ipsc pr.Tstiterit qui pro sc laborantibus in tate pro viribus oiierali. Cogit etiam nunc vestr;e
fine prajinium reddit. Unde et nos ab ipso postuhi- impcriuin dignitalis, ut dccimus libcr nouum sub-
mus auxilium, et pagin;c figimus stylum. se^iuatur, et promissionis prioris cxigit debitum,
D duin maiidat arctius figere stylum. Adjuvet igitur
Praefatio in lib. VII seu mensem Julium.
ipse, a quo libcr sumit exordium, Rcmigius Patcr
Evoluto mulloruin intervallo dierum, quo s;ecu- iiosterct suorum et oiniiiuin fidclium populorum.
lari onere prasgiavanlc, ct niundialibus e lalcrc
Prxfatio in lib. XI seu mcnscm Novembrem.
•stimulantibus curis, arrcptuin j{im pridcm opuscu-
Iumcalcetenusijcrtrahcreminiiiic(iuivimus, suspcn- Mcnscin iiunc Christo f;ivente aggressuros Novem-
sum te, antislitum gemma, licct inutiliter, rcddi- briuin, saiiclorum nos ;idjuvet intercessio omniuin,
diinus. -Estivi namquc temporis virlus, duin hispidi quoruin sub una celebritate ipso die Kalendarum
ruris suprema ignicoma fronie pcrurit, s;epe eliain sacrosanctum vencralur solemnium. Si cnim juxta
lcoiiiiiii fiucc iiilima ipsius vcnarum lluenla pr;el;iin- apostolum Jacobum multum valet deprecatio justi
bil. Vcrum volvcnlc lcinporum rota dum c;iiiities assidua, (luanto magis sanctorum omniuin unila el
hibcrna p.opiniiuat, absofptos penc prius lalices intercessio pia Nos ncinpe lioc indigiii cxistiinus
I
ad proprios violenter sinus invitat. Sic et, Pater, opere el sanctorum bcnignissima inlercessione. T;i-
haclenus fistuUe nostra; vena pcraruit, et pcnitus men (lui pcccatores justiUcat el exaudil, verbuin
,S97 ANAMODUS. — MOXITUjr AI) OI'US SEQUF.NS.
more desidcrnntis aperto contribuit, ((ui supcr A confractus ab ordine cccidi, ne dispendiuin perfe-
justos et injustns nfllucntissinie phiit, ipsca summo clio pateretur, ipsa (quem) sacravit Veritas, nume-
rst potcns stillani amittore, et lini;iiam aridam de- runi reparavit.
menter inlundcre. Duodecim quoque mensium cursu rota volvitur
anni, quibus gesta pngn;r(iue sanctorum aures fi-
Pvcpfatio in tili. XII seu mcnsem Decembrcm.
delium erigunt, mcntesque spirituali edulio pa-
Duodenarium nnmerum esse pcrfectuin ratio ipsa scunt, et ad aniorem cuelestis bi^atituilinis traluiiit.
aslruit veritalis, dum
sanetorum proplielarum
in Nos etiam quia hujus opusculi nostri seriem expli-
apostolorumque catalogo sacratum fore dcmonstret. cito libro undecimo, ac si hactcnus aggerando con-
nuodeciin typicos nam^pic fontcs Jloysen cum po- tnlimus, ne imperfectio perftH-tione culpetur, Christo
pulo lc^imus invenisse in eremo, et bis senos Jesum propitio (luodecimi initium capiamus, ut, dum ad
lapides .lonlanis siistulisse a lluvio. Jesus f|iio(|ne calcem felicique cursu pervenerit, ipsi^ laudetur,
duode-
noster firmissimos et limpidissiraos lapides qui et suis facundiam sermonis munlliciis tribuit,
cimdelegitapostolos, utcompaginatiangulari lapide et innumero et mensura et pondere artifex om-
murum fabricarent Ecclesisc. Ex quibus quia unus nium omnia statuit, et statuta benedictione dicavit.
Filia regis crat, sed egenam se faciebat. B Quse meritis ejus confert de virgine natus,
Pives ut in Christo regnaret semper in ipso ;
Ex ejus tumba manat sacra pectoris unda
Quam sit chara Deo monstrant miracuia crebro ;
Servae namque Dei lux splenduit illa...
ANAMODUS
ECCLESLE RATISPONEXSIS SUBDIACONUS.
Proeclants est, inquit eruditissimus Mabiilcnius in C tradidit, atgite alligavit, in manum Ambrichonis ven.
Itinere Germanico, tomo IV analectorum prfffixo, ep. et advocati ejus Gcrh-rti et Gundberti, etc. Actum
Codex Triiditiomim, srriptu.'< ah Anomoto, dicatusque ad Menzimpah. HxcAnamodus ipse, qui, ut ait in
Aml)rironi rpiscopo, vel ut nobis videtur, Asperto prfffatiuncula ad A. episcopum, plurimas scedus
episcopo Ratisponensi, quisecundum quosdam anno trdditionum atque concambiorum nec non et commar-
880, Carolo Crasso adhuc iraperante, Arabricho seu carum colligens, in unum coHcctarioli hujus corpit-
Ambriconi in ea sedesulfectus est. Certe A. episco- sculam complexuit aque conclitsit, quatcnus errore
pus, cui Anamodus hoc iliustre monuraentum dica- submoto facilius, cumnecesse foret, per capitula ante-
vit. utruraque admittit. Fuit hic Anamodus Ecclesi;E notata yianciscercntur et cognoscercntur. Codex ex
Ratisponensis subdiaconus, ut discimus ex lib. ii, quohocmonumentum,quofortepr;pstantius Bajoaria
cap. '2^), ubi exstat commutalio inter Arabrichonem non possidet edidimus, sine dubio autographus et
episcopum etAnaraodum, in qm placuit cuidamru- authenticus est, exaratus in membranis in-4. In eo
bicundo clcrico, nomine Anamodo, i-eligioso videlicet nulla charta s;eculo ix recentior reperitur, necejus
siibdiacono, quasdam res proprietatis suse sibi ad ope res tantum Bajoarica?, sed etiam Austriaca" insi-
commoditm pvrducere. Talem igitur, inquit ipse Ana— gniter illustrantur, quod pluribus locis, si otium
modus, proprietatem, qualem piissimi regis Arnulfl esset, deraonstrari posset. Csterum his tribus
donatione idcm Anatnodus in possessi07icm acccpit in diploniaticis codicibus utique satis iis factum fue-
pago Westermamiomarcha nuncupato juxta Proin- rit ((ui Codicis diplomatiei, ah Idalrico Bahenhcr-
tala, in loeoReitinpuoch, in comitatu Engildeonis co~ gcnsi collecti, editionem tara vehementer, etiam post
mitis,ad S. Petrum, principem apostolorum, sanctum- Vepetita cujusdam adversus nos scripta, coniende-
que martyrcm Emmerammum cum mancipiis vii con- D runt. Nam et lectiorem Udairiciani codicis partem.
)
quT in Germanicis (liplomntihus versalur, Inngc hic A privatim cohortarentur:sed propterea neeadem mo-
emendatiorem et pleniorem lialient: el relii|ua om- lioris not;i' ninnunienta seniel inteiira el plena. qn;i-
nia necdum edita. eliam ea (|n:e ille in piil)lienm ef- liain his Iribus codicibus Emmerammensibusa no-
ferri(|uam indi^uissime tulit, inalio quodam nostro bisproducta sunt,et iteium mutilaet truncalaat(|uc
Coilirr Diplniniilinj-Ilistiiriru-lipistuldri. prelo prupe- adeo inutilia, (^uo modo ea in codice Udairicianu
modum jam |)arato, habebunl. Suppiimimus it:i(iuc exstant. eodem inlegre recuso edere copaniur. Qua'
inteirram Udalriciani codicis editionem, ne(|uaquam nitio nustra si qiiibus viriseruditis ininus probetur,
ob a^latas ab adversario rationes, i\ux viros doctos nulla re ali;i opus est, (|uam ut siiam nobis volunla-
eteruditos noii potuerunt irapedire, ()U0 nos minus tem publice demonstrenl.
ardenler ad exsequenda prima consilia publice ac
ANAMODI SUBDIACONI
R.VTISPONEXSIS
TilADITIfliM Si\lT-EMlR.lMEiIl,
LIBRI DUO
Qiiibics ckartce donatioymui, coninmtatioiimi, comnmrcarmii, concambioriim et complacita-
tiomtm, ad imperiale monasteriiim Sanct-E mmerammense ord. S. Bened. attinentium, et
smculo Christi nono conditarum, continentur.
( Prodierunt primum in lucem cx codicc aiitograplio, in codcm inclyto monasterio asscrvato, studio et opcra P. Bcr-
narcli Pez, Beucdictini ct bibliothccarii Melliccnsis.
VERSUS ANAMODI.
PRJiFATIUXCULA AX.AilODL
-*-^:r
. :
THADITIONUM EMMEUAiMMENSlUiM
LIBEIl PRLMIIS.
Cap. I. — Dc coDwuitntione Illudowici regis quorum- A milisad idem cffiiiobiiim qiiod Adalwimus episcopus
diiin clericorum. gubernare videretur in pago ijui dicitur Swalavelda,
nomimi
et eamdem rem tradidit, atque Fridabertus conso-
Iii siiiicta' ct uni(';i' Triiiitatis. Cunctonini
cius cjus cxinde fidejussor exstitit secundura legem
liqnoli;!! iiulustri;i' tiileliuin, (|uoruincuiiiiU(.' obtuti-
eoruin, astaiitibiis bis quorum h;ec nomina sunt
bushiL'cCli;irtul;i intuend:i porrig;itur, qualiterpiissi-
Erchanloh, Muiiiholf, llerimot. Ucginfrid, Leidrat,
mus rex Illudowicus, pater videlicet Kavlomanni,
Adalpreht, Gis;ilfri(l, Pereger, Wolfliart, Ilerirat,
quemdam clcricum, noraiue Guiulpertum, deccclesia
Wico, Altuni, Irminfrid, Amalger,
Ilalpdurinc,
sancti Petri apostoli cum suo ((uoliljct clerico com-
Eiiihart, Egispreht, Ribpold, Otfrid, Adalram, Gisal-
mutavit. Larijiente i^'itur clomeiitia sua pnedictura
preht, Meginhart, Meginfrid, Deotolf, Sigihart. En-
Gundpertum sibi accepit, ut euui ob renKxlium ani-
giliiart. lli viderunt hanc traditionera
et audieriiut
m;c suic liberum, atque ab opere servili securum
factam, ati|ue c:iindem vestituram Adalwiuo episco-
pr;rcepto auctoritalis suoe efficeret : quod etenim
po. Postea vanit .\dalwinus episcopus ad eumdeni
misericorditer ita peregit. Econtra autem donavit
locura, vocabulo Piparodi, una cuin testiinonialibus
clericum suiim, iiomine Elefaiitem in m;inuin sancta;
suis et interpellavit Oeotpertus Rodfridum, ut eum
Dei ecclesi;e paulo ante noiniiiat;^ ac veiierabilis
episcopi Ambrichonis. Porroeidem Gundperto, quia
B revestiret secunduin Ekkiperti comitis jussionem:
qui statira ita fecit, et ipse Deotpertus de eadem re
utilior et majoris ingenii necnon et
fuit scribendi,
Adalwinum episcopura et Erchanlohum advocatum
legendi, addidit rex prudentissimus quse subsequen-
suum revestivit coram testimonialibus quorum no-
ter referam. Nara donatione sua donavit in manum
mina subter inseruntur, cum omnibus aediflciis, ca-
prKdictte sanct;B Dei ecclesi;e ejusdemque iirovisoris
sis, vel scuris. terris, carapis, silvis pratis, pascuis,
novalia qua; suntcontra monasterium ad Uderida et
aquis, aquarumve decursibus, mobilibus et iramo-
contranemus medium, quod ibidem obviuin exstat.
bilibus, molendino, quidquid in eo loco de re pro-
Omne vero quod noviter in eodem loco agrorum vel
pria habere videbatur. De coramarca vero ex orien-
pratorum exstirpatum est ex integro illuc transfudit,
tali parte usque in commarcam Deotkarii abbatis,
ac eidera adjacentia in parte orientali postea in com-
australi etiam parte usque in commarcam Gundperti,
mutationem allaxavit. Illo auteiu in tempore Wuito
ubi ipsi signum fecerunt, et perrexerunt in commar-
ministerialisregisfuit,princepssuperomnesforestes,
cam Gundperti, et contradixit Gundpertus Adalwino
Subjectus quoaue ejus, nomine Wichad, h<TC ad
episcopo et Deotberto partein quamdam inter flu-
perficienda et investienda dirigebatur.
raina duo, noraine Piparodi. Et postea considerave.
C-\P. II. — Traditio Ekkipcrti comitis '-'
runt Gundpertus, et Hurih atque Gozmar et par- :
Igitur in Dei nomine. Ego Ekkibertus, per miseri- tem quam contradicebant ad Salvatorem pro illorum
cordiam Dei comes, pro remedio aninuc mex et animie remedio tradiderunt. Parte meridiana milli;i-
remissione peccatorum meorum, ut in futuro veniam rij III, aquilone inilliaria ii. Facta vero vestitura ve-
consequi merear ajternam, tradidi atque vestivi vas- nit Odilwart cum duobus filiis suis. Pezirone, Re-
sum meum Deotpertum, qui manere videtur in pago ginwarto, et cum aliis quorura noinina sunt Regin- :
qui dicitur Folcfeld, de rebus proprietatis me;c quas hoh, Arphert, Adalolf. Haec nomina testimonialium
habere visus sum in pago, vocabulo Rangewi, infra qui hanc vestituram factara viderunt : Napuhhi,
ipsum eremum, quidquid mihi in eodem loco tra- Huurih, Gundperht, Gozmar, Fridaperht, Otrib, Ile-
ditum fuit ubi duq flumina quse vocantur Piparodi, riwic, Rantwic, Rodfrid, Petto, Peronzan, Frohnolf,
confluunt, ut ipse supra dictus meus missus Deot- Kipiho, Eccho. Facta autem anno Domini incarn.
pertus easdem res quas pnedixi cum omnibus inte- 810 in ipso loco qui dlcitur Piparodi.
terduas aquas, id est, intcr Gewinaha, ct Marclaha, A Cap. IV. — Commutatio intcr Ambrichonem cpisco-
ct habchat sccnm Rodolilum vcnatorcm, nccnon ct pum rt Egilolfum.
Bclloncm vicariiim. scilicct ct missum Ilattonisco- Fructuosa valde ac nimium utilis consuctudo olim
mitis, nominc lliltirochum. qiicm ipsc Ilatto comrai-
inler homines inolcverat commutandi videlieci
scrat ad locum, ut audirct qualcm
cumdcm Chambc quasdam res pro ambarura opporlunitate parliura.
ipscepisco|mscum illisvicinis habcrct rationcm qui H:ec elenim modcrnis lcinporibus crebrius ac crc-
commarcam sancti Petri apostoli el beali Emmc- brius piissimorum liccntia regum conflcilur frcquen-
rammi marlyris injusle sibiincl usurpaverunl. Vcnc- tissimeque inter nobilium suhstantias atquc ecclc-
runt cliam ct illi qui injustc c.imdcin commarcam, siaslicarumrerumportioncscontingcresolet. Proinilc
ullra quod debuerant, exslirpavcrunt contra legcm. ergo quidam vir nobilis, noraine Egilolfns. tr.ididit
Id sunt Ratpreht, Scurz, Engilmunt, Tago, Rihhart, sanclum
ad Pctrum apostolum sanetunique Dei
Liupger, Mcio. Et cocpit cpiscopus Bituricus inqui- inarlyrcm Emracrammum lalcm propriclalcin qua-
rere ipsam commarcam totam per oninia, qucnind- lem habuit juxta fluenta Labara- et juxta locum qui
modum cam Tcssilo dux rcnovans antcrioris tradi-
dicitur Perc in manum Ambrichonis venerabilis epi-
tioncm bcato rcstiluit Emmer.immo prosua siiorum- scopi etadvocati ejus Ilelfrici. Id est : areas iv, Poraa-
que anima parentum. Et cum liinc et inde plura B ria II. terr.T a;abilis jugera ci.x, Pratoruin jugera l.
loquerentur tam qui injustc possessam et propraicc- silva? fructifcra? jngera lxxxii, molani i, nihilquc
l)lam camdem habucrnnt quam hi qui iternni bealo exlra dirailtcns, viis, pascuis, aquis, aquarumvc
Pctro ct sancto Emnicrammo juslitiain suam cuiiic-
decursibus quin orania ex integro illuc transfudissct.
runt juxta legcm Beoariorum, surrcxit Baturicus E contra vero Hclfricus atque Ogo cura consensu
episcopus et Rodolt una cum Betlone et Hiltiroho, et doraini suiepiscopi tradidcrunteidem nobiliderebn<
venerunt primitus contra occidentem ad illam stir- pra?dictorum sanclorum, id cst ad Talachirichui!.
pem quam Gewinaharc injustam usuriiatam habcbal, areain i, terroe arabilis jugera cccxx, pratorum i
Hsque ad ipsum rivum Gcwinaha, ct ibi dixil Hodolt silva; fructifcnc jug. vi, raolendinum locum i, c!
et Bclto quod conimarca Bjtui'ici c|)iscopi debuis-
viam ad illius ecclesise introitum in latitudine pe-
set esse ad illam domum Dci, contra mcridiem sur- dum IV, extra dimittens autcm eamdem ecclesiam.
sum juxta rivum usquead illum locum, ubi ipse rivus ac areolam i, ct territorium juger. xxx, atque extra-
exoritur, et inde Rodolt cl Betto duxerunt Ciluricum neas inquisitiones, quidquid pra-caplum fuisset.
episcopum 'contra oricntcm usque ad Marclaha. Et Cictera proprium
vero omnia pra-falo Egilolfo in
dixerunt quod commarca ipsius episcopi Baturici jure perpetuo possidendum conlradiderunt. Testium
deberet venire in medium rivum, hoc est, in Mar- C quoque nomina snnt ha»c Patho, Ogo, Papo, Sigi- :
claha. Et inde duxerunt cumdem cpiscopum ul)i ipse pold, Nanzo, Fastmot, Machelm, Wicram. Lant-
rivus in eodem monte oritur. Et dixerunt Rodolt et pcrhl, Rihkcr, Amalperht, Ato, Engilpcrhl. Rodhart,
Betto : ista commarca debel csse per istum mcdium Engilscalh, Lantfrid, Swidkcr, Adalhoh, Rihheri.
montcm Bosun, de eo loco ubi .Marclaha in
id est
Egiihelm, Rodmunt, Anthat, Ilcriwic.
Elindeo,
Regan fluvium cadit, usqne ad jam dictum locuni Walto, Wegalanzo, Immo, Peregher, Otperth, Ger-
contra meridiem et deinde per mctliuin montcm nando, Lantpertus autem frater ejusdem Egilolfi ci
inorientem usque ad eum locum ubi Gewinaha ex- Adalhun vassus episcopi fidejussorcs et vestitores
oritur et inde in orientali pirtc ipsius aquie usque
;
exstiterunt.
ad flumen Regan ubi ipsa (iewinaha inlroit in Re-
san. Tunc dixit Rodoll et Bclto Nos audenius hoc:
C.vp. V. — Complacitatio intcr Ambrichonem cpi$co-
pum ct Arndconem.
dicere et confirmare, ctiamsi fuerit coram Domino
imperatore, (luod ista omnis commarca, sicut hunc Nonnullorum compcriat industria fidelium pra^-
cumdcra episcopum Baturicum circuniducentes con- sentis concambii qualitatcm quod sccundura anti-
signavimus, debct consisterc cum omni justitia ad quam (iu;c olim apud homincs inoleverat consuctu-
sanctuiu 1'ctrum ot sanclum Kmnieramnuiin in tra- D jinem pcractura est hoc mudo. Igitur quidam vir
dilionc ducum (lui istam pati'iam posscdcruiit. II;cc nobilis nominc .Vrndco tradidit ad S. Petriim apo-
sunt nomina coruin qui audierunt rationem istam, stolumac martyrem Dei Emincrararaum, in manum
el cavallicaverunl illam commarcam, et fuerunt in videlicct .•Vmbrichonis venerahilis episcopi et vicarii
ista pireisa, die Mercurii xix Kal. .lan. Baturicus ejusOgonis talem proprietatem qnalem cumconjuge
cpiscopus. Wclo monachus, David
presbyter et sua consei|ucbatur in vico Ilarlinga nuncupato, id
presbyter et monachus, Folral presbyter, Couperhl cstcasam cum curte, ternc arabilis jugera xxx,
presbyter el monachus, Ilunrih monachus. Item Piatorum carrd. x, mancipia xvi. E contra vero
Rodolt, Betto, Ililtiroh, Immo, Baldram, Piliinc, pnefatus cpiscopus et vicarius ejus Ogo tradiderunt
-Alciol, Fridaperht, Welagrim, Colapcrht, .Vvo. Item cidem nobili el conjugi suae, nomine Tot;p, illud
Cotapcrlit, Amalpcrht, Radholf, Irminolf, Baldrili, bcncficiolum ad Tann;i, id est, casam cum curte.
Irrainpcrlil, Maiiri, \\altrih, Unlaz, Cunzo, lolclin- ccclcsiain ct qiiiil(|iiiil in ea habcb:ilur. Dc lcrra
ni, Og:ist filius Bettonis, Willibato, et caeleri plu- arabili hobas iii, pralorurn carrd. xiii, niaiici-
sidcant usque ad obilum suum. Post autcm rcdi- A lacum usque ad eum iocum ubi Iscula in Tru-
fluit,
;;atur ad pristinum sanctorum locum jure pcr- nam cadit, ut absquc ullius contradictionc illuc
pctuo. constarct et ex alia partc lcrminum haberct usque
•,
Gregorius, !etc.
in eleemosynam suara perdonaret quenidara lacum,
nomine Aparinesso, cum orani foreste circumja- Cap. IX. — Commutatio inter Ambrichonem episcopum
cente ad utilitatem servorum Dei qui in eodem ct Engilpertum comitem.
monasterio Domino servire student. Ipse vero rex Omniura noverit induslria fideliura quibuscunque
ob mercedem animse fecit ita, et donavitad S. Mi- per hujuschartulsassertionemraanifestetur intelli-
chaelem supradictum lacura et forestera, ut nullus gentia qualiter praesens (corarautatio) pro ambarum
dedie illa etdeinceps aliquanrcontrarietatem in his utilitate partium peracta sit : quse etiam liijuidis-
rebus facere auderet. deditque raissura suura qui siraa intellectui consistit subscquentium ordine lit-
inde supra nominatum abbatem et servos Dei vesti- terarura. Ita igitur Engilpertus conies magna subli-
ret. Tunc et ille missus jussionem dominicara ira- raatus prastantia tradiditad sanctura Dei martyrem
plens vestiturara peregit. In occidente a rivo nomi- Emraerararaura proprietatis suse desilva jugera cxxx
nato Zinchinpah ubi ipse in Aparinesseo decurrit, et in loco Atinga nuncupato, in raanum Arabrichonis
ab oriente ab eo loco ubi Tinnilinah in eumdem venerabilis episcopi et advocati ejus Wicrammi. E
Patrol. CXXIX. 29
;
contra vero magnificus prxsul ejus^iue advocalus A tur Roriiahei remilterelur usque ad finem vila; su;c,
pnediclus de rebus sancli Emmeranimi in eodem et ut post obitum suum eadem proprietas perpeluo
loco Iradiderunl supradictocomili Knj^ilberto prato- jure in potestate S. Emmerammi permaneret una
rum jugera xxiv, in proprium perpeluaiiter haben- cum illa pecuuia quamdonavitj idest: calix cum
dum. Isti autem sunt testes qui iioc videruiit et patena argent., Lectionar. ii, Missal. ii, librum
audierunt: rramrih, ^Nichad, IVrnharl, l'erehtyuz, Ilomeliarum, Gradal. ii, Notturnal. ii, lib. Can. i,
Nanzo, Egilpreht, Eni^ilhelm, Ilelmrih, Hartnand, Psalteriuin i, Passion. ii, Dfliciale i, CoUectarium i,
iitatem, sed valde utililer de tutura aiiima' sux Cap, Xill. — Commutatio inter Ambiichoncm episco-
puin ct Gundpcrtum.
mercede praicogitabat considerans divinum quod
dicit: Date terrena ut acquiratis ;cterna. E(jdem hic Eructuovi coadunatioet nimium utilis consueludo
pnefatus venerabilis vir inslinctus eloquio tradidit inter homines olim iiiolevenit coinmutandi videlicct
(|uamdain pecuni;c su;r p:irteiii ad saiictum Emme- nuiisuluinob locoruin upportunit:item rerum facul-
nimmuin iii manura reverentissimi pr;csulis Aiiibri- Uitesdivers.irum, scd furte, (|Uod migisfore exi-
clionis, et advocati ejns, noinine \\alah,ea ratione stimo, per placidain rei commutabilis ;estiin:aio-
quatenusproprietasquam patruus ipsiusOtacharad nem. Proinde quoqiie regalis hoc in anlea ficri in
lir,Ldl('tura siiiutum Dei contraJidit in Iuc(i(|ui dici- rcbus suis, el maxiine ecclesiasticis, sanxit aucto-
:
auribus tracti Iraditionis ante nominati Gundperti merammum martyrem Dei, in loco qui dicitur
Chelehciin, de terra arabili jugera xxi, et de silva
Ogo, Avo, Adalhum, Karaheri, Rodheri, Ilittipero,
Hitto, Erchanperht, Marcho, Lantperht, Lii^tperht, satis pulchrara portionera. Ut plerisque arbitratur
Folcrih, Ascrih etalii. Actum est ad Rockinga sub ejusdem silv;T; sunt jugera xx, vel amplius. E con-^
travero venerabilis sanctae sedis episcopus Ambri-
quercu qu3e contra ecclesiam est, anuo imperii Ka-
roli super Baoarios et Francos primo. TN cho una cum advocato suo Cundberto redonavit
eidem prsenotato nobili de rebus sancti Dei Emine-
Cap. XIV. — Complacitatio intcr Erchanfridum rammi totidem jugera de arabili territorio a\qualem-
episcopum atque David.
quc silv;E portionem in loco Arnhelmashova nuncu-
quam caduca et fragilis hominum genefatio pato, uter([ue inlcr se utilitatein vel coinmoditatein
quoe procul dubio miscr;T3 morti semper fit obnoxia, locorum conquirere studentos, sicut et fecerunt.
et ([uam jocunda coelestis vita, ubi erit sanctis siiie Quatenus firmiorexistat a posterisque melius cre-
fine hetitia I Hsc ego David summa intentione datur ha!C complacitatio, placuit duas chartulas inde
mentis perpendens trado quasdam res proprietatis exliibere patrio tenore scriptas, ac testiraonialiura
me;T; in locis nominatis ad Perge et ad Egiwila, nomina innotare qui sunt Ascrih, Adalhun, Cota-
quidquid in illis locis hibeo cum mancipiis xxv ad perht, fraterque ejus Irimperht, Helfrih, Paldrih.
S. Petrum ubi Erchanfridus venerabilis episcopus Cundhart, Arperht, Strupo, Ililtiprant, Rafolt, En-
Dei Ecclesiara regeredignoscitur, eo tenore et ea ra- gil|)ero, Odalsc;\Ich, Odalhart, Reginger, Ciindperht
Ogone (|ui habuit bonas res, comparatas in proprie- Isti quoqueejusdem gestae rei testescxistunt auribus
lalem, bene perlinentesad fiscossupradicti episcopi. tracti : Strachol, Ilunolt, Deotolt, Sigimunt, Meiol,
Tunc Ogo confitebatur eo modo se fecisse, si bene llunger, Amaiger, Otperht, Reginhart, Deotco;.,
restitucretur sibi. Etstalim episcopus consuluil mo- Ermenperht, Uuodolf, Petilo, Hamadeo, Engilwart,
nachos ali]ue canonicos, si voluntas illorum esset. Rcginolt.Actum autem in Slinpah primoannoKa-
Et illi dixerunt quod bene esset, si antea misisset rolomanni regis .sercnissimi.
suos fideles,el investigaret qua- pars raelior esset. B ^^^ ^,^ _ .„,^,.
f.„„„„„,^,.^ j^^,„^honem epi-
Tunc jussit ejiiscopus Egilperlo prxposito, atque scopum et Winichonem.
Avoni advocato, et Wolfhoho clerico et Deolfrido
Frucluosa valde, non solum honesta, sed niraiura uli-
vicario, ut pcrrexissent, et investigarent alque
lisconsuetudo nliin interhoraines inoleveratcorara:i-
emensurarent subtilitercuni pertica. Placuil illis, et
tandividelicetprocommoditateutraruraquepartium.
indicaverunt cpiscopo eo modo quo invenerunl de
Ilac igilur ratione tradidit Winichoquidain nobilis
proprietate Ogonis de terra arabili et de silvaju-
Quod debuit ei)iscoi)usecontradare,
ad S. Emmerainmum proprietatem suam quara ha-
sera clxxviiii.
buit ad Puocha et ad Stupinga nihil extra diraitiens-
fuerunt jugera cxxxni. Tunc dixil episcopus ut mc-
E contra vero cum liccntia Ambrichonis venerabilis
lius fuisset, si interrogasset dominum suum regem,
episcopi et conscnsu fratrum Isan advocatus epi-
quomodo sua voluntasesset. Tunc dixitrexeo modo
scopi pmlicto Winichoni ex rehus S. Emmerimrai
fieri sicut licenliam de li, utcommutatloesset usque
diclio a rege dicta est in Idi-
tradi lil, in loco qui dicitur Buohloh, doraura cum
ad (luiiiquehobas. lliec
curii! et xdificiis, de terra arabili jugera liii, de
bus Junii. Postea convocavit domnus episcopus Am-
pr.itis carrad. xii in proprietatcm possidcndam, et
bricbo suos monachos, atque canonicoset alios fide-
(|uidquid exinde pars parti contulerat liberam in
les suos, etfecerunt comrautationem illam.Tradidit
q omnibus habeant potestatem sine alicujus contradi-
itaque supradictus Ogo ad S. Emmeraminuin in
clionis obslaculo. Et, ut flrmius hsec coramutatio a
praesentia servorum Dei et advocati cjusdem eccle-
posteris credalur, placuit testes adhibere quorum
siae nomine Avonis in loco quidicitur Puohhusaca-
nomina sunt ha^c : Folerat, -Masso, Immo, Luit-
sara cura curtc, et de lerra arabili jugera lxx, et de
prant, Wicpold, Waninc, Jacob, Adalscalh, Pazrih,
silva jugera x, et ad Punninchova jugera x, ct de
Albrih, Altmar, Truogilo, Adalunc, llafolt, Gota-
silva jugera xxxix, et ad .Munolfinga casara cura
forl, Swapilo, Meginhart, Teorotnand.
curte jugera xxx, ct de silva jugera xx. E contra
quoque Avo advocatus pr;efaii episcopi tradidit jam Cap. XX. — Commutatio intcr Ambrichonem epi-
diclo Ogoni de rebus S. Emmerarami in loco qui scopum et Ellinpoldum.
dicitur Malinga casam cum curte, et de terra arabili Fructuosa valde, et non soluin lonesl.i, verura
jugera cxxxiii. Isli sunt qui pr;csentes tunc aderant etiam nimiuin utilisconsuetudo olim iiiler horaines
de monachis : Egilperht, Kararaan, Deotperht, Re- inoleverat comrautaiidi videlicel quasdara res pro
De canonicis
ginfrid, Adalgoz et ca;teri fere omncs. ambarum utilitate partium. Ilac siquidera ratione
Saudrat, Ermanolt, Erchanperht, Wolfhoh, Rodult, convenit inler vcnerabilera episcopum Ambricho-
Rihholf, ctc. Poslea episcopus ct sui fideles pra;ce- D np„, gt quemdara nobilem Ellinpoldura ista commu
perunt .Vvoni advocato et Ogoni ut perrexissent ad Utio. Tradidil ita()ue pra-fatus lillinpoldus ad S. Ein-
concilium comitum ad Eitiraha ibi()ue testes tracti mcrainnnim in m:inum pranlicti episcopi ct advocati
essenl per aurcs. lloc fuit in pr;esentia Chunijjerti- cjus .\iiponis (ie rcbus proprietatis suas ad Perga
coraitis, elCundopoldi Rumoldi comilis.
coinitis, el arc;im unara et pralum unura ad molinara insti-
Isti lestes sunt ibi tracti: Reginholi, Pazrih, Nid- tucndam. E contra vero jam dictus advocatus cura
hart, Rodmunt, Liudhart, Eparhoh, Wihmunt, Ar- licentia cpiscopi tradidit Ellinpoldodcrcbus S. Ein-
hart, Perahthelm, Pern, Erchanpold, Rodmar, Er- mcrammi partem arc;c ad lledinp:ih, id esl, in loii-
chanfrid ct caeleri. gitudine pertic^is xii, in latitudine duas. Et ut Iutc
Cap. XYIII. — Commut-.tio ititer Berehtgundam et comrautatio firmior essel cl a posteris melius cre-
Grimharium. dcrctur, placuilduas chartas uno tenorc conscriptas
Cunctorura induslria fideliura agnoscat qu.iliter inde exhibere ct testes adliibere quorum nomina hic
Berehtcund venerabilis matrona cl Grimheri coin- sunt: Erchanperht, Grimperhl, Amalperht, Petilo,
mulalioncm convenientcm fcccrunl. Tr.ididil itaque Olmar, Erclianhart, Amalrih, elc.
9i;i TRAniTlONES EMMERAMMENSIvS. — LIB. I. 914
CvP. XXI. — Civnmutnfio iiitiT Ambrichoncm cpi- A xf|ii:ili monsura ct dc pratis carrad.is iii. Et, ut hsc
srnpiim rl nripnprrltim. commutatio firmior esset et a postcris mclius crcde-
l''riiftuosa valdc jain olini intiT liomincs ct ntilis rctur, placuit duas chartas uno tenore conscriptas
niminni inolcvcrat consuctuilo, srilicct ut rcs suas inde exhiberc, et tesles adhihcrc, quorum nomina
pro commoilitatc ambarum partium commutarent sunt ha'c : Rihhart, SiEjiperht, Ilelmpcrht, Engil-
et utrinque, quod sibi contiguum esset, sumercnt. perht, Marcholt, Eparhart, Kepahart, Erchanpold et
advocatoque suo Cundperto. Et e contraeisdera tra- side rebus terrcnis sanctas Dei ecclesias dilaret, ut
dentibus accepit de sancli supra dicti martyris re- inde sibi corporalis cura acanimse salus ?etorna am-
bus locum queradam qui dicitur Puoh, prope cur- plificaretur. Quapropter er2;o divino cogitatu instin-
tom qujo vulgari vocabulo vocatiir Tan Jlonachorum, ctus tradidit proprietatem suam. quam habuit ad
id est Ecclesiam. curtem cum poniorio, de terra
Quartinaha juxta Bilisaseo, ad sanctum Dei marty-
arabili seque ut dedit jugera xlviii prata ad carradas rom Emmerammum, domino suo Arnolfo filio resali
,
XV, de silva jugera iii, et quidquid in eodem loco pormittentea quo eam in possessionem acccpit. Tra-
prius in beneficium visus est accepisse, ea videlicet ditaostautem praedicta proprietas ab eodem vene-
ratione ut ipseet posteri ejus, vel cuicunque donare rabili Cundbatone pro domino suo Arnolfo et pro se
voUierit, hsereditario jure perpetualiter possideret. in ipsam aram S. Emmcrammi in manum videlicet
Denique, ut haec insolubilior esset traditio, placuit Ambrichonis revorentissimi prsesulisetadvocati eJHS
ex utraque parte testibus Norico more auribus tra- Gundberti ; id est, ecclesiam S. .loannis evan^Tlistse
ctis afBrmari, quorura etiam noraina. ne quis error cum omnibus pertinentiis et adjacentiis suis, cum
posteros invaderet, congruura duximus ascribi :
curte et parochia, et cum omnibus illuc concessis,
Cundpertus, advocatus Ambrichonis episcopi, qui, C mancipiis, agris, cultis et incultis, pratis, pascuis,
ut supra dictum est, hanc traditionem pariter cum silvis. decimis, aquis aquarumque decursibus locis
episcopo et accepit et fecit. Teste Helfrico, Durin- illis traditis, id ost, ad Huvium Salam quod Froperht
chardo, Waltungo, Askarico, Rodhario, Deotmaro, jam olim in beneficium habuit et ad Velih, csteris-
Rihpaldo, Rihperto, Cundhardo. Et ut nullum om- que omnibus mobilibus et immobilibus. E contra
nino foret ab utrisque partibus impedimentura, pla- vero prsefatus Gundpertus advocatus consentiente do-
cuit duas assignari chartulas. Quippe unam in bi- mino suo episcopo tradidit de rebus S. Emmerammi
bliothecam sancti martyris reponi, alterani vero a ante nominato Gundbatoni venerabili diacono quod
Reginperto jara supra dicto teneri. Actum cst autem Chezil Dux jam quondam pro remedio anima; suse ad
prsesente episcopo jara saepe nominato caeterisque pracdictura sanctum condonavit juxta amnem qui di-
quara plurimisanno Domini nostri JesuChristi 879, citur Raba ea scilicet ratione, quatonus idem Gund-
;
indictione 12, regnantibus clarissimi regis Hludowici bato ambas res illas firmiter atque utiliter possideat
filiis Carlomanno, Hludowico, Carolo, anno 4. usque ad obitum suum. Post vero integriter cuncta ad
sa?pe jam dictum Dei sanctum redigantur et restituan-
Cap. XXII. - Commutatio inter Ambrichonem cpi- tur. Et ut haecauctoritas traditionis firmior habeatur,
scopum et Ekkihardum.
D subnotati testes por aures trahuntur : Polo, Jacob,
Fructuosa valde, et non solum honesta, verum Reginhoh, Solomon, Eckirih, Adamar, Avo, Fast-
etiam niraium utilis consuetudo olira inter homines mot, Gotaperht, Irmperht, Heripold, Unlaz, Pernhart,
inoleverat commutandi videlicet quasdam res pro Herranl, Engilscalh, Erchanperht, Reginhart, Stru-
ambarum utilitato partium. Hac siquidem ratione po, Ilungis, Ambricho, Liutperht, Sigihart, Yicker,
convenit intor venerabilem episcopum Ambricho- Patto. Avo, Switker, Garamo, Adalrih, Sala-
Itera
nem, et queradam nobilem Eckihardum ista com- cho. Insuper etiam juxta ipsam Aram pra^dicti san-
mutatio. Tradidit itaque prsefatus Eckihardus ad S. cti ille episcopus eidem Gundbatoni licentiam con-
Emmeramraum in manum prKdicti episcopi etadvo- cessit, ut mancipia S. Eraraerammi quaa ultra Ra-
cati ejus Adalrici propriotatem suam quara habere bam fuga lapsa sunt inquirat, ot capfat et in eas-
visus est in loco qui dicitur Stargina, et servum dem obitum suura,
res ecclesia> constituat, ut post
unum. E contra vero jam dictus advocatus cum li- sicut supra diximus, cuncta emeliorata ad sanctum
centia episcopi tradidit ad Ewistun jam dicto Ecki- Dei martyrem Emraeraramum revertantur.
hardo de rebus S. Emmerarami de terra arabili
913 ANAMODI RATISPONENSIS SUBDLVCONI 916
Cap. XXIV. -- Commutatio intrr AminV/ionoH A constat dicaium in honore S. Emmerammi
martyris
episcopum ct Emustum tradidi propriaraiiue post obitum meum illi loco
Concambium inter Ambrichonem episcopum et dicavi.Ouippe ea ratione, ut inde palrocinium ac
Ernuslum quemdam venerabilem virum. Dedil defensionem sperarel, atque per sini^iilos annos
igitur Ambricho ep. de rebus sancl;c Ecclesia> jugera quam qualuor denarios persolveret, reii-
nihil plus
xxvi in loco qui dicitur Gundpatinga. Et e con- quum quoque vita; hujus tempus proprio dispensa-
tra dedit Ernustus de rebus proprietatis suse jugera ret arbilrio. Deniquc tres filios meos, quos raihi
xxviii in loco qui dicitur Preitprunnin, ea videlicet supra nominata genuit mulier. nomine Alawinum,
ralione, ut, si quis successor j;im memorali episcopi Johannem, Bernhardum, liberos alque ab omni
hoc concambium mutare conaverit, tunc polesta- human:e vinculo securos reliqui. Fratri-
servitutis
tem habeat Ernost res suas convertere quocun(|ue bus quoque mcis pr.Tsentibus, nomine Allino et
voluerit.Et haec nomina circumstantium, atque Alawino, et in ulraque re, id est femin;r filiorura-
audientium Erchenmar, Willihelm, Wichart,
:
que libenti animo consenlientibus. Actum autem
Anthelm, Eigil, Reginhart, Ilerilung, Anzo, Gund- hoc coram civibus urbis rcgiae Itadasponensis quo-
pold, Gcrolt, Drudolt, llartnid, Helfrih, Eckirih, rum nomina cernuntur in subjecto Lantolt subvi- :
Weladeo, Ato, Ermanolt, Rodcog, Merimuz, etc. B carius eivitalis, Adalpero exactor telonei, Odal-
C\p. XXV. — Commutatio inter Ambrichonem epi- man, Egilolf, Ralker, Wolffrid, Ratcoz, Huntolf,
scopum (t Richclmwn. Otwin, Welu, Wachilo, Adalrat, Enci.
Fructuosa valde, et non solum honesla, verum C.\P. XXVIII. —
Commutatio intcr Ambrichoncm
etiam nimiuin ulilisconsuetudo olim inter homines episcopum ct Rihcowonem.
inoleverat commutandi videlicel quasdam res pro Fructuosa valde et nimium utilis consuetudo
ambarum Hac siquidem raiione
utilitate partium.
olim intor hurainos inoleverat commulandi videlicet
convenit inler venerabilem episcopum Ambricho- quasdam res pro ambarum comraoditate partium.
nem, ct quemdam Dominicalem servum Rihhelmum Iloc quoque quidam nobilis, nomine Rihcowo, non
ista commutalio. Tradidit itariue pnrfatus Rihhel-
pr;ptermisit, sed etiam tradidit ad S. Emmerammum
mus in manum supradicti episcopi et advocati ejus proprielatera suam quara habuit in illa marca ad
Hahardi de rebus proprietalis uxoris sueb pratum Men7.inp;ih in nianum .\mbrichonis venerabilis epi-
unum habens jugera xii, et de arabili terra jugera scopi el advocati ejus Garaharii. E contra vero
VIII qua; sunt sita juxla cellulam qua; dicilur Deh-
idem advocatus cum licentia episcopi tradidit pr.T;-
tapeta. E contra etiam jam dictus advocalus cum dicto Rihcowoni de rebus S. Emmerammi ad Tala-
licentia episcopi tradiditjam saepedicto Rihhelmo mazinga terrae arabilis jugera viiii, el nemusculum
de rebus sancti Petri de arabili terra jugera xx qua; unum. Istl autera sunt tcstes concambii hujus : Vn-
sunt sita prope villam quse dicitur Winzara. Et Erchanfrid. Askarih, Deotmar, Ilelfrih, Sigi-
laz,
ut h;ec commutalio firmior esset et a posteris me- ffid, Tinto et caeteri.
lius crederetur, placuil duas chartas uno tenore con-
scriptas inde exhibere et testes adhibere quorum CkV. XXIX. — Commutatio inter Ambrichoncm
qUscopum et Engilmarum H frntres ejus.
nomina sunt haec Kaganhart, Ciliman, Pezo, ilem
:
Ciliman, Odalperht, Engici, Eiorih, Plidker, Sala- Nonnullorum comperiat industria fidelium quo-
cho, Alpgoz, Amalheri, Sono, etc. rumcunque auribus hujus charlukc injuncta fuerit
C.\p. XXVI. — Traditio Avalunx
notitia (|ualiter Anibricho reverentissimus pra-sul,
et quidam vir nobilis, nomine Engilmarus, germa-
In Dei nomine tradidit Avaluna ad S. Emme- utrarum-
ni(|ue ejus, .Mezi videlicet atijuc Vitalis pro
rammum mancipia x quorum nomina sunl Leva, :
Cap. XXVII. — Truditio Ratharii cujusdam flo- casam cum curte, marcam silv.x' bonain, terrae ar;i-
mani. bilisjugera xliiii, pratorum carradas xxx et scr-
In nomine summi Dei notum sit omnibus Chri- viim unura, noraine Olhelmum. E contra autem prs-
stianae religi(jnis hominibus, talera scilicet causam fatus magni meriti epLscopus et advocatus suus
scire volentibus, (|uod ego Uatheri pro futura mcr- Gundbertus tradidorunt oisdem viris nobilibus do
cede cogilans ac .servitii miliiinei placili memor, rebus S. Emmonimmi ad Sallahopii Cdsam cum
propriam ancillulam meis videlicct laboribusacqui- curte, ecclesiam et quidquid in ca fuit. Terrc
sitam, nomine Eilinpurgam ad altare Dei, quod arabilis jugcra xlv, pratorum carradas xxx, silva;
9<7 TRADITIOXES EMMERAMMENSES. LIB. I. 918
tracli : Of;o, Aclolf, Avo, Strupo, Sinzo, llcifrili, Altoltus, ad sanctuin Deimartyrcm Emmerammum
Ilartwic, Truhthad, llawart, Unlaz, Chcftinc, En- talcm proprietatcin qualcm habuitad Alinga in m,a-
gilpcrht. Actum coram Enpildconc comitc ct Engil- niim videlicct Amlirichoiiis ven. ep. cjusqneadvocati
maro abbate, regnante Karolo impcralore. Wicrammi, id est terr;c arabilis et pratorum jugcra
XXX, et fruliccs ad exstirpandas jiig. xv et eo am-
Cap. XXX. — Commut(itii) Amhrirhonrm
intrr ''^""
plius. E contra vero praidictus advocatus, nomine
scoimm rt Sdlimwnnum.
yVirrnmmus, tradidit de rebus S. Emmerammi cum
Fructuosa vaidc et mirahiliter utilis (dim inter
liccntia domini cpiscopi eidcm vencrabili diacono
tcrra; arabilis Jugcra xxx, ac silva^ jugera vi, et
homines inolcverat consuetudo eomnuitandi videli-
pratorum carradas iv et aream i. Et hoc cst juxta
cet ((uasdam res pro anibarum o|iporlunitate par-
laciim qui dicitur Munituna, quatenus pradatus
tium. Idcm quo(|ue Salomanno cuidam nobili viro
sauctus suarumque rcrum provisor illud possideat ad
imitandum complacuit suam lideliter priccogitando
Atinga, et ille placidae pra^stantire diaconus illud
eomnKjilliatem. Tradidil namque paulo superius „
firmitcr ohlineat ad >Iunituna. Et. ut h?ec commiit;i-
nominatus nobiiis ad S. Dei martyrem Emmeram-
tio ita firma persistal. placuitduas chartulas pari
muiu proprielatem uxoris suai Adalburnae, con-
sentiente illa, qualein ad Menzpah hsireditario
tcnore conscriptas cxliiberi cum testibus subnomi-
natis, id esl Polo, Adolf, Avo, Strupo, Karaheri.
culto et ineulto, silva ejusi|ue termino, pratis, aquis
Cotaperht, Helfrih, Liuthart, Waltunc, Erchanperht,
et carum decursibus, necnon ct oinnia qu;c ibidcin
liabuit ex inlegro ad procdiclum sanctum Iradidit
Ilungis, Adalhum. .\ctum autem ad Rockinga, pr;e-
runt eidein nobili territorium ad Reitinpob quod C.\p. XXXIII. — Commutatio intrr Ambrichonem,
Otinar jam quondam sanctum jam sa^pe
tradidit ag episcopum et Lantpcrtum.
dictum. Testes autein hujus commutalionis sunt Nonnullorum noverit industria fldclium qualiter
hi Avo, Strupo, Rupo, Ogo, llahart, Polo, Unlaz,
:
reverendus Dei cultor Ambricbe concambium cum
Ililtiper, Halto et cseteri. quodam manumisso, noraine Lantpcrto, peregit. Ille
namque vir nuper ante nominatus tradidit ad S. Pe-
Cap. XXXI. — Commutatio inter Ambrichoncm
G trum sancturaque Dei martyrem Emmerammum
episcopum ct Rathardum ct fratrem ejus.
proprietatis su;b de teri a arabili jugera cl in manum
Igitur plurirais consuetudo
fructuosa valde et Ambrichonis ven. ep. et advocati ejus Ilelfriti,. et
homines inolescere coepit com-
utilis jara olira inter hoc jacet juxta castellura Erilinga nuncupatura. E
nuilandi scilicet quasdam res propter ambarum contra vero pra>dictus advocatus cura consensu epi-
commoditatem partium, quod et nuiic magis m.a- scopi tradidit eidera Lantperto de rebussanctoruin,
gisque, maxime autem apud nobiles frequentatur. quos pri^notavi, terr.^e arabilis jugera cxxxiu in loco
Hoc ergo quidam generosi viri, uterini videlicet Eidniteshusa nuncupato. Et ut ha;c coramutatio fir-
Multorum agnoscat industria fidelium qualiter firma ac inconvulsa habealur, placuil duas char-
quidam servi quarumiibet suarum rerum, dominis tulas pari tenore conscrij^tas utrinquc continere.
Cap. XXXVI. — Commutatio intcr Amhrichonem tcrmino ejusdcm silvae ligni incisionera ad unum
cpiscopum ct Posoncm. carrum. autem testificantur Berehtcoz, Ogo,
lioc
Olim igitur utilis et fructuosa inter .-Vvo, Strupo, Kodmunl, Liuti)erht, Erchanperht,
homines con-
suotudo subolescere coepit, commutandi videlicet Rupo, Avo, Hiltipero, Ambricho, Adalpold, Walah,
quasdam res pro ambarum commoditate partium, Gammo, Eparhart
quod moderni siquidem pjerumque pcragore co-
et
Cap. XXXIX. — Traditio Enf/ilherti atquc Gundpcrli
nantur crebrius ac crebius commutantes vostigia diaconi.
imitando antercdentium patrum. Id etiam quidam
Commemoratio traditionis Engilparli atque Cund-
nobilis, vir nomine Poso pr^etermittere noluit, sed c igiturEngilper-
pertidiaconi.acncpolissui. Tr.a.fidit
propter utilitatem suam tradere studuit ad sanctum
tus atque Cunpertus ncpos ejus in pago flofaoflncT
Dei marlyrem Emmerammum quamdam partcm j^ro-
in villa nuncupata Slicfowa ad monasterium Manin-
prietatis su.t, quod et perficiebat. IIoc est. ad Perga
seo ad sanctum Dei archangelum Michaelem quid-
et Ilasalpah inter agros cultos et incultos, prato-
quid ibidcm in illa villa haberc visus est, casam cum
rumque terminos jugera cxviii in manum quoque curte. reliquisque a^dificiis, terris, pratis, pomcrio.
venerabilis Dei cultoris Ambrichonis ep. et advorati
vivariis, pascuis, silvis, niiucipia vi (|uorum nomina
ejus Adalhuni. E contra vero idem venerabilis pr»-
h;cc suntRodker, Lantker, Paldmunt, Reginpurc,
:
Cap Xf,. — Comnmtatio intcr Ambrirhonnn rpisco- A Cap, XLIII. Commutatio intcr Amhrichoncm cpisco-
pum rt Morrnznnrm. pum etOtmurum.
Fnictuosa honcsla consuetLKlo olini intcr
valde ct Multum namqne utilis et niminm commoda con-
homines inoicvcrat commutandi vidclicet cinasdam suetudo jam olim inter homiues inoleverat qnod rcs
res pro ambarum utilitate partium. Ea igitur ra- suas inter se pro aptis finibus locorum commutare
tionc tradidit Morenzo cum licentia vencrabilis epi- coeperunt. Pro eadem utilitate amharum partium
scopi Ambriclionis de rebus S. Emmerammi ad convenit intcr vencr. ep. Ambrichoncm et qucmdam
Otmunfinpon juc;cra vii cuidam viro nobili Wol- virum nobilem, Otmarum nomine,
aliquam ut
frammo in proprietatem. E contra vcro pncdictus rcrum suarum inter se commutationcm faccrcnt,
Wolframmus tradidit ad S.Emmerammum de rebus quod et ita fecerunt. Tradidit igitur pra-dictus Ot-
proprietatis sua^ ju^era vii ad Scussinchofun. Et ut mar ad S. Emmerammum de rcbus proprietalis su.ts
hxc. commutatio firmior csset et a postcris mclius aream unam, de terra arabili jugcra ix in colo
et
xit auctoritas, idque usque ad quinquc hobarum nu- de Longobardia, quas_dedit ad S. Emmerammum,
merum constare permisit. Ex hac igitur imitalione qu;p sunt in Statuaras. Imprimis casas duas cum
quidam nobilis Ekkiricus nomine inductus tradidit introitu suo et hortum, olivas x, dc prato partes
ad sanctum Dei martyrcm Emmerammum proprie- tres, vincK perticas duas, de terra araloria pertica
VI. Et dc ipsis rebus fuit investitus in pr.Tsenlia
tatem suam, quam habuit ad Homeres, in manum
Ambrichonis ven. ep. et advocali ejus Reginhohi, id Plagiverti, et Ratberti, et Batruini de Banilo, et
unam, aquas, aquarumquc decursus, una cum omni- Valerius, ct ipsas res pro anima Otbcrti Castaldi in
nominatus advocatus cum episcopi consensu tra- Cap. XLV. — Traditio Einhardi presbytrri ct Erhardi
didit Ekkirico de rebus S. Emmerammi ad Espilipab
In nomine Patris, etFilii, et Spiritus sancti. Co-
casam cum curte, ac totidem jugera agrorum ct Einhardus prcsbyter et
gitando cogitavimus ego
pratorum in perpetuo habendum simul cum omnibus
Erhardus de futura beatitudine et illorum retribu-
illuc pertinentibus. Sunt quidem testes per aures
tione qui vitam meruerunt haberc frtcrnam. Ideoqne
tracti ejusdem vicissitudinis Ogo, Willihelm, Oto,
tradidimus proprias res nostras qnas habere visi
Ilelfrih, Adalperht. Sigiperht, Helingcr, Gammo, Er-
sumus in vico nuncupante Wolfmumtingas od mona'
chanpold, Pern, Gemmunt, Rafolt, Nidhartetcseteri.
sterium Adlwini episcopi quod situm est juxta fluen-
Cap. XLn. — Traditio Engilmari presbyteri. ta, quse vocatur Rehtratanze ad sanctum Salvatorem
ptis lotis qua- dicuntur Turunfeld en Altstal. Et A jussor et testiscrat; ct alii vcro multitestes: Pern-
Wiliipurc tradldit inancipia quatuor. Et convcnit hart, Ogo. Repinpcrht. Isaniicrhl, Terpaion, Wallo,
nos, ut Pcrnhardus filius Erhardi habeat ibidcm suo Saxo, Uzant, Sihhidf, Durinchart. lliltrih, Erchan-
pecori pascuactdosiivautilitatem ad suuni usum, in frid, Pazrih. Sigivuns. Salomon, Sipihart, Folcrat,
ei vero ralionc ut, (|uandiu vixissent. in corum sil Dancholf, Liutperht, Lantperhl. Acta sunt ha;canno
poteslate. Post vero discessum corum rcdeat, sicut Incarnationis Domini 868.
superius in traditione continetur, ad monaslerium C.\p. XL^III. — Commutatio intcr Ambrichonem
S. Salvatoris f|Uod Adalwinus cpiscopus gubernare episcopum ct Gerpcrtum.
visus est, ad ntilitatem servorum Dei qui in eodem
Valde venusla el ulilis nimium jamolim inler ho"
loco Deo servire noscuntur. Si quis vero, quod ficri
mines consuetudo ut res suas sub rcconci-
inolevit
non credimus. aul nos ipsi, aut aliquisde lia^rcdibus
liatione commutarent. Quaproplcr convenit inter
nostris,aut ulla oppositapersona, (|uod futurum csse
venerandum episcopum Ambrichonem et Kcrpelum
noncredimus,conlraliancchnrtulamtra(litionisinire
vassum suum, ul ct ipsi inler sepni utilitate amba-
tentaverit, non valeat vindicare, scd isla charta a die
rum parlium in rebussuiscommulalionem facerenl.
pra?senti ct deinceps firma omni tcmpore et inviolala
13 Tradidiligitur |)radiclusGer|iertusquid(|uid habere
maneat stipulatione subnixa. ILcc autem traditio
visus est proprietatis in villa, qua; diciturSemiiin-
facta est in pnrsentia Adalwini cpiscopi ct aliorum
nobilium, quoruni nnmina hxc sunt : lladagcr, \Vi-
chova, necnon el in villa qu» vocatur Altaha id est, ;
aciiuisilione illorum sine ullius conlradictione ad dclibus, pr;esenlibus sc. ct abseniibus, necnoii et
sanctum Dei constarent jure perenni. Ilanc rcnova- futuris, (|uod ego Chozil humillimus comes de haere-
tionem et veslituram accepit pra>(lictus vencrandiis dilalcmca Iradidiad S. Emmerammum in proprieta-
cpiscopus el llilfricus advocatus cjus. Erlapold fidc tem ad Stromogin (fuunlum Gundpoldus habuit in
925 TRADITIONES EMMERAMMENSES. LIB. I. 'MC)
propi-ietatom ct in honrflcium in villa nunrnpanto A advocatipjns Avcinis .ijiros iii in looo (|ni (liritnr S:il-
Ue^'inwarlcs(lort', et in Kosdorf, eum lerra, aratiira, l(iho|iit. E conlra (|UO(|ue .\voadvocatus pra'f:iti epi-
vinels, atquo pratis, pascuis, aquis, aquarumquede- scopi tradidit in eodem loco de rebus S. Emme-
cursibiis, moleiiiiinis, et in omniiius marctiis. In no- rammi jam dictoTrulithardo agrnm unum.
niine Doinini. Amen. lli suiit testes : Uatpol comes, CaI'. LIV. — ('nmrnitlalin inter eosdem.
(iumlram eomcs. riundpok! comes, lluogo. IluiKilt',
Nolitia(|ualitcrdomiiiusAmbrichoep. etTruhtli:iil
Enjjiidco, Guiid|iol(l, 1'uoso, Cotalielm. a(lvocatus\VaItrat;pcommutationem procommodit:ite
Cap. LI. — Commutalio intcr Ambrichonem cpisco- amborum fecerunt. Dcdit supra dictus ep. ancillam,
pwn ct Alawicum jvesbylmun. qn;c vocatur Deotmot in proprielatem \V;iltr;it:c.
Ex liac igitur consnetudine (|ui(lain vir iiobilis, no- inde testes per aures tracli : Avo, Uihger, Alawih,
Alprih, Alto, Ermenhart.
minc Alawili qiioi|ue presbyter provocatus, tradidit
ad S. Emmerammuin una cnm advocatosuo Gundal- 3 C.\r. LV. Commufdtio intcr Ainbriehoncm cpiscopwn
ct Hcinricum comitcm.
perto in manum Ambrichonis reverenlissimi prssu-
lis et advocati ejus Adalrici talein proprietatem Fructuosa valde acnimium utilisconsuetudo olim
qualem habuit ad Ottarpah quam ei Illudowicns inler homines inoleverat transmutandi videlicet
piissimus rex pnccepto anctoritatis suae conilonare quasdam res pro ambarum utilitate partium. Pro-
dignatus est in perpetuam possessionem. E contra inde quoiiue Ambricho ven. eiiiscopus ati|ue lleinri-
vero Adalricus cum consensu domini sui episcopi cus comes ob conimoditatem quorumlibet mancipio-
tradiditde rebus S. Emmerammi eidem Alawico il- rum commntationem fecerunt. Porro. Ileinricus co-
lam Ecclesiam ad Iloizhnsa cum territorio appen- raes tradidit ad S. Emmeramraum raancipia 11,
dente in iiroprium lirmiter liabendum, quod Popo Ciriiinum atque Uazonem, in manum pr;pfati prse-
presbyter jam quondam in benelicio habuit. IIujus sulis et advocati ejus Ilelfrici. E contra vero idem
vero rei testes sunt : Polo, Ogo, Deotpold, Jacob, episcopus cum eodcm advocato suo tradidit Ileinrico
Wago, Reginhoh, Odalperht, Gozperht, Unlaz, Epar- in manum advocati sui Uodhardi ILidaricum Sciur-
hart, Sigifrid, Adalperht, Gammo, Job, Ambricho, ram. Quatenus haec commutatio firma habeatur, pla-
Albrih. Vestitores autem Adalricns advocatus epi- cuit duas chartulas uno tenore scriptas cxhibere.
scopi, atque Gundalbertus advocatus Alawici pres- Q Cac. LVI. Coinniututio inter Ambrichoncm cpiscopum
ct Altoldum diaconttm.
byteri.
Emmerammum ii manum episcopi Ambrichonis et Notum sit omnibus fidelibus quia Engilscalch qui-
927 ANAMODI RATISPOXEXSIS SUBDIACONI 928
dam nobilis trndidit proprietalis sux agrum unum A tus suus Helfrih tradiderunt de rcbusS. Emmeram-
juxta villam Aespilipah ad S. Emmerammum in ma- mi in loco qui dicitur Mezinga cisdem pr.fscriptis
num Engilberti, (|ui lioc beneficium habuil in loco viris domum cum fisco namque ex
ac jug. xxvii. lloc
prirdicto. Econtra vero idem Engilbertus tradidit de utraque partead testificandum isti per aures Iracli
rebusS. Emmerammi prjefato Engilscalcho cum con- sunl: Helfrih, Lantpero, Erchanpold, Sindiho. Re-
sensu Ambrichonis ven. ep. pratum unumjuxla la- ginolt, Froperht.
licem qux' .Vlaha vocatur.
Cap. LXII. — Commutatio inter Ambrichoncm ct
Cap. LIX. — Traditio cujitsdam fcminx qum vocatur Gisalam.
Sicca. Gisala dedit Ambrichoni episcopo servum, nomine
Noverit pluriraorum industria virorum qualiler Ratpertum. E contrario episcopus dedit Gisahr Pe-
Siccaetadvocatuseju.sHicho desierunt partem unius toncm. Hanc etiam commutationem (um wadio
ecclesia; rurisque ad illam pendentis inciuirere ad peregerunt Wolfger Gisal.T ei Helfrih advocatus epi-
Erininga. Abrenuntiaverunt sc autem portioni ei- scopi, in praDsentia ejusdem episcopi, et liittonis
dem, et sic laxaverunt eam ad S. Emmerammum, abbatiset aliorumqui vocanlurAdolf, Ogo, Wicram,
dicenteseam ampliusnunquam sesevelle inquire.e. Odalperht, Sindperht, \^'estargowo, Gerperht. Hoc
Ad hoc confirmandum sunt testes Avo, Strupo, B autemactum est ix Kal. Mai., in prato ad Mozinga.
Gundperht. Erchanperht, Woiadco, Rihgcr, Ar-
perhl, Ililti^oz, Gammn, Embricho,
Cap. LXHI. — Commutatio inier Amhrichoncm
Amalperht, episcopum ct Tatoncm.
Rihperht, Pelilo, Wallah, Adalger.
In nomine Dei summi. Placitum atqueconventum
Cap. LX. — Commutatin ivterErchanfridum cpiscopum inter ven. ep. Ambrichonem ct quemdam fidelem
rt Prrchtliarilum. suum, nomine Tatonem, nobilem virum utaliquas
Fructuosa valde et nimium utiiisconsuetudo olim res inter se pro communi utilitatc et compendio
apud homines inoleverat commutandi videliect qua- commutarcnt. Dediligitur pr.Tdictus Tatto de rebus
rumlibet rerum portiones pro ambarum opportuni- proprielatis su;e uxoris ad S. Emmerammum, id est
tate parlium. Ergo quam ob rcm quidam nobiiis, inter torram arabilera et silvam exstirpativam ju-
nomine Perethardus, tradidit ad S. Petrum np. san- gera cl, insupcr separalim silvara i in villa Pcrge ;
ctumque Dci niartyrem Emmeram. molcndinum ut e contra prnedictus Ambricho vcn. ep. sive a rege
unum ad Atinga in manum Erchanfridi venerabilis cum prsecepto in proprictatem acquirerct, quidquid
ep. et advocati ejus Odalperti. E contra vero idem de ipsa sancta ab priedicta Dei ecclesia in benencio
advocatus cum consensu episcopi juxta pra-dictum c «n'ea habere videbatur ,ad Fatiragimundi, id est:
vicum tradidit eidem nobili viro ju^era iii. in pro- ecclesiam. de terra arabili jugera lxxv, de pratis ad
prio habcndum. Proinde q^ioquc placuit duaschar- carradas vui, de silva jugcra ii. Isti sunt peraures
tulas uno lenore conscriptas exhibere ut hicc com- tracti Arnmot, Folcrat, Dultinc, Tevit, Cotaperht,
:
mutatio firmior habeatur et a postcris mclius creda. Yulvilo, Wichram, Ogo, Oto, Waltunc, Otachar.
tur. Et isti sunt tcstes : Pernhart, Dultinc, Anthelm Fastmot, Perehart, Gemmunt. Hunrih, qui ct invc-
etalii multi. stiturx' fidei jussor Waldperht, similitcr Gerwih,
Cap. LXI. — Commutatio intcr Amhrichoncm cpiscopum. similitcr Gernod testis, Pazrih, Irinc, Ahrili, Liut-
ct Richoncm. pcrht, Engilhelm. Odalperrht, Salagrim, Folrat,
In antiquis igitur patrcs qui fuerunt temporibus Rodmunt, Otker Wisunt, Hiltimot, Lantrat, Salo-
nonnunquam pro nccessariis cogitaverunt commcr- mon, Durinchirt, Pillinc, Samucl, Ratpero, mona-
ciistcrrenisqueutililatibus suis invicem conscnsum chus, Wolfram monachus, Adalger monachus et
pra;bentes quarumlibel rerum facultates vendere vcl Wichart presbyter commulationem scrutati sunl et
comp.irarc, tradere aut etiam aliud in aliud trans- probaverunt.
mutare. Unde moderni successores illorum imi-
et C.\p. LXl\". — Commutatio inicr Amhrichonem episco-
tantes inslitutiones crebrius id
ipsum facere solcnt D jmm rt AltoUlum diaconum.
pro locorum commoditate arvorum pratorumque ju- Perulilisac nimium fructunsaolira inter homines
gcra domibuset proprictatibus suis aptius copul.m. consueludo inolescere initiavit commutandi scilicct
tescommutatione concordi. Hoc ct cnim non prrcter. pro ambarum commoditate partium quaslibct res
miserunt Ambricho ehvtus Dei pontifcx, et quidam sive h;rreditatum qunquc, scu beneficiorum aut ac-
n.ibilesviri liihho ejusque filius Freso, sed illorum ccdeiilium proprict;ituin. Propterea vern placuit
consensu ha-c. subseiiucns commutatio convenienicr cuidam ccclcsiasticn diacono, videlicet .\ItoIdo tra-
peracta est. Tradidcrunt supradicti nobiles ad san- dere jugera terr;p arabilis Iria ad sanctum Dei mar-
ctum Dei Emmcraramum in manum Ambrichonis tyrem Emmerammum jacentia in planiticcamporum
ven. ep. ct advocati cjus Ilelfrici in loco nuncupato juxta viium qui dicitur Alinga in manum ven. ep.
Atinga casam cumcurte ac jugora xxvii hac r.itione; Ambrichonis ejus((ue advocati, nomine Wicrammi.
ut si quis hnc nwilvcre v-iluissct, quatcnu< S. Ein- Porro c contra ipse advocatiis cum licentia pr.Tdicti
merammus suum obtinerct, et illi nobiles reci- anlislitis tradidit cidem nobili Allolto jugera ii dc
perent. E conlra sacpe diclus prjesul atque advoca- rebus S. Emmcrarami. Testium. nempe qui idera
:
In nomiiic siimiiii ct aUcrni Dci. ('.onvcnil iiiter negare, scd ita illis conccssit hoc iii bciicficium
ven. virum Amliriclioncm cp. et iiuanuiaiii fcmiiiam, usquc ad dies vita^ suae contra ceiisum condignum,
noniinc Ellanpurc, de commulabilitate aliiiuarum et hoc fecit una cum conscnsu congrcgationis S.
reruni, quod et ita fccerunt. Tradidit priefata Ellan- Emmcrammi, ct illi accepto inde benelicio ab c|)i-
lus S. Emmerammi jug. i, l^^llanpurg* ct advocato iiuie negligcntiain faccrc nulhiinque ampliuscontro-
ejus cum conscnsu venerandi episcopi, etmouacho- versiam ullo modo pastoribusS. Emmerammi neque
rum et tolius familiae in ipso supradicto loco ad famili» ejus. Quod si facerent, secundum legem
Murcilashaha,acfirmavitcum teslibus. Iteruin fece- B omnino componant neque ullo modo haheant po-
runt concambium in placito coram populo pricsente tcstatem hoc de ipsa casaDei alicnare, sed nicliorare,
Othelm, Wago, IMrihtilo, Isanspero, Jladagcr, quantum pncvaleant. Et idco inde duas cartulas
Willihelm, Snclloir, Isandeo, Ellandeo, Ogo, Pal- uno tenore conscriptas ad firmitatem atque memo-
dram, Francho, Ermperht, Isanperht, Gozperlit, riam posteris fieri decrevit supradictus episcopus.
Willipold, Engilpcrht, Chuniperht. Chuntilo, lUipo Et isti ibi pra'sentes erant qui hoc viderunt et au-
cl alii plures. (lierunt:Odalperlit,Salahho, Immo, Ri!ihart,I'illinc,
Cvp. LXVI. — Commutatio inter Ambrivhonem epi~ Cuiidalpcrht, Marcho, Otger, Jlauri, Adalgcr, Puoso,
scopum et Faldricum. Aopi, Ititaiit, \\'ichart, Cundfrid, Engilpald, Adal-
perht, Appo, Antrih, Winiho, Atto, Cotaperht,
Fructuosaet nimium utilis consuetudoolim apud
Sigiperht, Uatperht, Truhthad Ratolt, Ratolf, Amal-
homines rationales inolescere caqiit commutandi
videlicet quasdam res pro ambarum commodilate
rih, Wolfbero, Uatpald, Nidhart, Egino, Be-
rehttold, Waldger, Rahholf. Actum est hoc ad
partium. llla etenim antiquorum consuetudo iiiter
juniores s;epius sajpiusque celebratur. Tradidit ita-
Ueganaspurcanno IncarnationisDomini822, imperii
vero Hludowici octavo, ad missam sancti .Alartini,
quequidam virnobilis, Baldricusnomine,proprieta.
tissuaad sanctumDei martyrem Emmerammum C intl'Ctione prima, tertia feria, ct ego Dignus nomine
scripsi hanc chartam ad confirmationem jubente Ba-
unum pratum cum molendino loco silum in dextro
turico ep.
littoris fine illius aquie quaj dicitur Filisa juxla Opi-
rinliusa in manum quoque ven. ep. Ambrichonis et Commemoratio brevi sermone conclusa de hffire-
Porro proefatusvenerabilis vir Dei et advocatus suus sive ad Phetereh, quamque postea Engilmon, et
Rodkarius e contra tradiderunl eidem nobili in sini- Isandeo invasores injusti reddiderunt Iramoni advo-
conscriptas exhibere ac testes adhibere. Ili sunt rum. Actum autem coram his omnibus, id est Ga-
Olhelm, Wago, Heriperht, Paldrih, Einhart, Arna- manolf, Salaho, Sahso, Adalrih, Reginhart, Wi-
mar, Isangrim, Heimger, Gerhart. chart, Kerrih, Erchanpald, Rihlant, Frehholf, Gi-
Engilpald, Odalscalc, Herigoz, Staracholf,
Cap. LXVII. — Traditio Rihpaldi abbatis.
s.ilfrid,
proprietatis su;p pro remedio animarum suarum, Jupinpah, Cadenchilo ad Phetarah hanc vestituram
quidquid habueruntad Phetarah, sivead Yvpinpah, consedit. Et ita finila sunt placita hsec et revocata
seuadAhu, quod postea ipse Rihpald voluit com- in concordiara.
placitare nepotibus suis Engilmone et Isandeone, Cap. LXVIII. —
Commutatio inter Ambrichonem.
sed non perfecit, quodque ita ab eis fuit injuste episcopum et Rodohhm comitem.
abreptum de potestate S. Emmeramini, quodque Notitia, qualiter Ambricho Radasponensiuni epi-
Baturicus episcopus et advocatus ejus Immo exqui- scopus et Rodoltus comes [Cod. hic semper : comis]
sierunt ab eis in mallo publico ad Phetarah corain coraplacitaverunt inter se. Dedit itaque supradictus
Cotafrido coinite multisque aliis ibi prsesentibus, et episcopus supra raemorato coiniti in loco, qui voca-
illi lege cogente hoc ipsum tolum reddiderunt Ba- lur Umpalasdorf de lerra arabili jugera lxxxiii. Et
)
fuissem in isto itinere ad palatium eundo, tunc ipsi Conslatoiinibus raortalibusquia haecvitaniraium
viri ha;c omnia pro anima mea ad S. Emraeraramum brevis est, sed longa fulura. Quapropter Willihelinus
tradidissent, petoque Adalwinura episcopura vcl comes considerans hsc ita se habere pro (sic Cod.
ejus successores, ut hsc duo loca, id est, ad Sczpah adipiscendigaudia sempiternaet remedioanimiesua;
et ad Niwinhusun seniper ad S. Emmcrammum scr- tiadidit ad S. Emmcraminum res propiielatis sua;
viant, el neinini in benolicio donentur, et maneiites quas liabcre vidcbatur iii loco noininato Bersnicha,
ipsi non mutentur sed maneant in locis suis et ipsa id estecclesiam et casam cura curte, alque reliquis
mancipia. Defuncto vero Rihpaldo abbate, venit sediflciis cum mancipiis infra doinura, et raanentibus
Abbounacum Paldrico et Ratolfo, siraiiiter et Ano servilibus, lerris, pratis, pascuis, et dimidio foreste,
ad S. Emmeramraum, et eaindem traditionem (|uam aquis, aqiiaruinquedecursibus, mobilibus el immo-
Kihpaid abbas in eoruni maiius posuit tradiderunt bilibus, cultis, vel iiicultis, quidiiuid dici vel norai-
S. Emmerammo pro Kihpaldi abbatisaiiim;B icterna nari potest cum omni lucro quud nunc in eisdem
mercede, et vestierunt casam S. Emraerammi de D causis cssevidetur vcldeinceps,ad qua;situmfuerit.
omnibus quaecunque tradiderunt, id est, nian- nihil exlra dimiltens, et ea;dem caus;e in ejus pote-
tes XIV, ad Sezpah, ad Niwiiihuson iv, cura man- state fierent usque duin viveret ipsa, et conjugis ejus
cipiis etdomibus, curtes similitiT et lcrras, canipis, Engilrad;e doncc ipsa vixisset, et (|uandiu thorum
silvis, iiratis, pascuis, a(|uis, mobilibus el imraobi- maritalem conservaret, et hacc omnibus modis flrma
libus. Orania culta vel inculta; orania. Nihil pr;e- persistcrent, si sibi ha'res non nasceretur. Iloc in-
termisit Rihpald, excepto hobas iii quas concam- super complacilans cum Balurico ven. ponliflce, ut
biavit cura Meginhardo abbate; hoc lantummodo ad Eskitunara ct Wesin oinnia qu;e ibidem prsfati
pr;eterinisit. Et ideo c^^o Kilipaid tnididi Imc in tam prajsulis ficreiil in bcncn^ iuin ijisius ad dies vita;
multoruin raanus hoiniiuiin, id csl sex homiiium, su;e possiderent, el posl illoruin vitain supradictae
ul(|uicunqueexhis voluissent, t;ira unus, quamduo, resqua;ab eo lradil;e sunt, vel qu;c in beneficium
sivetres, seu omnes simul ad sanclum Emraerain- accepit, pcr omnia eraeliorata; ad prxdictum Dei
mum tradendi liberam potestatem in omnibus ha- sanctura firraitcr consislanl absque ullius contradi-
buissent. Post hu;c vcro vcnit Abbo et Paldiih, et ctionc. Ilanc vcro traditionem suscepit Baturicus cp.
933 TRADITIONKS EMMF.RAMMI-NSHS. — LID. I. 9;]4
un.i ciim Erinpcrto advocalo .suo. V.t tcstcs tiujus A li;i'c trailitio facta est quorum cx parte nomiua in-
traditionis pcr aurcs tracti sunt : lliipuug, Kcziilo, notcscinius. Jiruost (^omis. Wcrinhcri, Timo,
Madallielm, ((ui ct lidc jussores vcstiturai sunt, Ermfrid, Uatpei'ht, Uto, Waning, Willilielm,
Pazrili, Arnmot, Maliallrid, Alamau, Adahvart, Uihheri, Wolfdrigil, Poso, Eginolf, Perehlloll,
Poso, llcginwart, Eckeo, Ermpcrlit, lvi'iiiart, Itihho coui., Adalo, Uatolt, Popili, Uodolt. Kritilo,
lu'clio, Odalliart, I';i'chanpald, Kcrholi, Wlilar, Ucgiiip(U'ht, Adalhidi, Managolt, Papo, .Vlhkcr.
Willihclm, Troslmar, Eii,'il, 1'illuuc, Eriu|)i'rhl, Eacla cst lucc traditio in loco supra diclo aniio
Cotaperht, item Madalhclm, Eui;ildco, Odalhart Domiiii 837.
Wolfhart, Reginhart, (icwillxild, lu-chanperht, l{l- Cai'. LX.XIN'. —
Commulatio inter Eixhanfridum
lenperht, Sigiliald, Alhrat, Adalpcrht. Acta sunt rpiiscupum ct Eparhuhum.
lucc ad Sconiiiuwam mouastcrium. Anno DominiciB Innomine sanctai et unic;e Triiiitatis. Compla-
lucaruationis 8:ii. cuit interErchaufridum vcner. e|iiscoi)uin cl iipar-
C.\P. LXXII. — Triulitio Willilnhni coinitis.
hohum virum iiobilem pro amburuin ulililatc com-
mutationem quamdam ficri. Tradidit Wicrammus
Quisquis in hac vita qua; cunctis mortalibus in- advocatus episcopi cum jussione et licentia domini
certa est caute semotipsum tota mentis devotione B llkidowici rcgis pnedicto laico illam Iraditioucm
circumspicit, ad illam sinc dubio perveniet feliciler quam fecit Pernger clcricus ad S. Emmerammura
vitam ubi illi cum Christo regnaut ([ui hic provide martyrem Christi in loco ([ui dicitur Talihinga.
gesscrunt prirccpta Doiniiii sui coiiservando. Ilac E contra vero tradidit priefatus Eparhoh taleiu
cautcla compuiictus quidam coinis, nomine Wil- biBreditatem, ut in Atingun habuit, ex iutegro, nihil
lihelmus, et, ut refrigcrium animae sua; ac perpetuic extra diinittens, sed orania lege flrmissima trans-
beatitudinis gloriam acquireret, ad S. Emmeram- fundeiis. Isti crgo teslcs sunt pcr aures tracti :
nuim Dei martyrem omnia qu;e liabuit in locis Unolz, Erchanperht, Olperht, Ratolf, llerigoz,
subter scriptis tradidit : nihili|uc proprietatis su;p Wicram, Alo, Swidker, Odalger, Rodker, Freso,
extra dimisit quod uon tradcrct iii vicis istis ;
Wlfllo, Ratolt, Vulfrih, Rihho, Richolf, Sigo,
Sconheringa, Cheminatum Purcheim, ea scilicetet
Deotpato. Et, ut firmius hxc comrautatio perraa-
ralione ut post obitum suura firmiter ad ipsum
:
neret et posteri cerlius scirent, coinplacuit duas
sanctum Dei ipsa traditionis causa constaret, si chartas uno tcnore conscribi, (juatenus uterque
ha;redera non haberct, et tamen conjux ipsius
unum haberet et sine ulla contradictione perpelua
easdem res iu ditione sua teneret quandiu lectuiu raaneret.
suuui conservarct. Si vero
geret ul lectura
humano more contin- G
suum non custodiret, mox traditio
Cap. LXXV. — Complacitatio inter Ambrichonem
cpiscopum ct Adalfridum.
ad locum suum reverteretur. Si autem hreredem Coraperiatpluriraorumsagacitasfidelium,qualiter
superstitem habeat, ut ipse potestative ha;reditatem
quidain regis vassus, vir quoqae venerabllis, nomine
suam possideat absque uUius contradictione. Et Adalfridus, tradidit ad S. Emmeramraura porliones
testes ejusdem tradilionis isti exstiterunt Uatpot :
ha;reditatis sua;, exinde coraplacitando beneUcium
comis, Cundpald, Cuniperht, Orendil comites ; quoddam. Tradidit igiturpaulo superius corameiuo-
Ileriperht, Crimuni, Madalhelm, Ilodolf, Poso,
ratus nobilis ad pr;efatum sanctura Dei raartyrem
Cundperht, Outo vicarius, Jlezzi, Vitalis, Sahso, proprietales suas quales habuit ad Gimundin et ad
Uilipald, Rubo ; Isangriin, Cotafrid, Ougast, Scroth,
Adiuhard Cum areis namque ac dominibus, territo-
Ueginhart, Egilolf, Ikulager, Willihclm, Mahalfrid,
riis, pascuis, aquis, aquarumve decursibus, et nianci-
Ilessi, Urolt, Trogo, Graman, Cundwin. Baturicus piis VIII, id estDitoIf, Hiltipirc, Rihhilt, et fllii ejus
ep. una cura Pazrico advocato suo ipsam traditionera duo, Liulto, Gerhoh, Perehtman. Omnia integriteril-
accepit. Factum est hoc ad Ueganesburg anno Do- luc transfudit in rainuin reverentissimi pra3sulis Am-
minicte Incarnationis 833.
brichonisadvocati(iueejusGundberti.Eavidelicetra-
Cap. LXXIII. — Traditio Ratpodi comitis. l^ tione, quatenus beneflciuin ad Utilinga flrmiter in
Postquam ergo in Dei nomine Ratpodus comis proprio obtineat usque ad flnem suura. Post obitura
ad sanctum tradidit Emmerammum, sicut in charta vero suum ex integro relaxetur in pristinara pote-
traditionisscriptum invenitur, quid^iuid proprielatis statem. lloc autera actura est cum consensu pr;Edicti
ad Tullinara habere videbatur, in pr.esentiam Lu- provisoris sanct;e Dei Ecclesi;e, strenuissirao rege
dovici regis Reganesburc venit, el omnia quse ad Karloraanno perraittente jam annosecundo regnante
Tullinara visus est possidere ad pritdictum sanclura in Bawariorum regione, in Longobardorumque
Dei nihil extia dimittens tradidit, ita scilicet, ut primo. Et isti sunt, qui hoc per aures tracti testifl-
si ha>res sibi non nasceretur, post obitum suum cantur : Reginolf, Albrih, Perehtolt, Pillunc, Ar-
statiiu ista tradilioniscausa flrmiter ad locum sancti perht, Uulaz, Gamino, Amalperht, Liulperht, Ma-
Dei constaret. Si autera hseres sibi nasceretur ; ul chelra, Wolfraunt, Freso, Ogo et reliqui.
cura ducenlis solidis res ejusdera traditionis redi- Cap. LXXVI. — Commutatio inter Erchanfridum
meretur, ut sicut supra dictum est, in prssentia ct Harwifjum episcopos.
regis et optimatum ejus, omuiumque sibi astantium In Dei nomine. Placuit atque convenit inter vent^
;
Unde et duas commulationes pari tenore conscriptas componat, et sua repetitio nullum obtineat effectum
inter se fieri et affirmare rogaverunt ; ut unusquis- sed prsesens commutatio omni tempore firma per-
que hoc quod a pare suo accepit teneat atquc possi- maneat cum stipulaiione subnixa. Actum Regane-
deat, et faciat exinde quidqiiid sihi libuerit ; el sburg civilate sub die 4 Non. Sepl. Isli sunt testes
taliter inter eos hic inserere placucrit ; ut si fuerit per aures tracti qui hoc viderunt et audierunt. Ro-
post hunc diem ullus ex ipsis, aut alia qUcTlibet op- dlioh, Cozzilo, .Macho, Cundolf, .Mlram, Sigihart,
posita, autemissa, vel subrogata persona qu;B con- Kisaloll, Erchanmar, Immo, Willibato, Cundperht,
tra hanc commutationem de qua ilax chartuhe uno C Ileririii, Pelilo, Oto, Isanpero, Imnio, Wicbald, Ro-
tenore con.scripla essc videntur venire lentaverit, dolt, Helmrih, Sahso, Warmunt, Albker, Adalperht,
aut eam per quodlihet ingenium irrumpere conalus Eparswind.
fuerit, inferat parti conlra quera litem intulerit, di- Cap. LXXVIII. — Commutatio inter ApoUoniuin
stringente fisco auri libr. ii, argenti pondera v co- abbatem, et Erchanfridum diaconum.
aclus exsolvat, et sua repetitio nullum obtineat effe- In Dei nomine. Placuit atque convenit inter vene-
ctum ; sed pnesens conimutatio omni lempore firma r.ibilem virum AbpoUunium abbatem, necnon el Er-
ct stabilis pcrmaneat cum stipuhilione subnixa. chanfridum diaconum, ut aliquas res pro communi
Actum Ueganesburg civilate. Signura llardwigi ep. ulililale et compendio inter secommutare deberent,
qui hanc coramutationem Deri el affirmare rogavit. quod et ita fecerunL DeditigiturAbpollonius abbas
Et isti sunt testes per aures tracti qiii viderunt et ex ratione monasterii sui Perga una cum consensu
audierunt quando commutatio fuit coram domni
ista et conhibentia monachorum in eodem monasterio
Hludowici gloriosissimi regis. Hoc est Eginolf ve- : degentium, etiam et per licentiam domni Hludowici
nator, Engilscaldh, Uzzant, Bernhart, Patager, En- regis memorato Erchanfrido diacono ad suum pro-
gildeo, Uumolt, Batto, Odalrih. Engilbold, Isanperht, prium habendum in pago qui dicitur Tonahgewi in
Gamanolf, Waning, Eccho, David, Rihinar, Wic- D loco vocabulo Ginginchova, id est, terra culta, el
bold. inculta, campis, pratis, silvis, pascuis, aquis, aqua-
Cap. LXXVII. —
Commiitatio inter Baturicum "•umve decursibus, adjacentiis, perviis, cxitibus et
cpiscopum ct Erckanpcrtum. regressibus qua^situm ct adinquirendum, vel quan-
Iii Dei nomine. Placuit alque convenit inter vene- tumcunque praMiominatus .\bpollonius abbas ibi in
quid inibi ex suo proprio legaliter haberevidcbatur. A Strupo, Sanuel, Amalperht, Fridaperht, Appn, Lan-
Uiidt' ct diiiis cnmmutatioiifs pari toiiore coiiscriptas Irih, (Jomarib, Adaliicrht, Ilndmuiit, Odnlung, Tcr-
in maiilbiisipic lionoruiii homiiuim roboratas iiitcr pitoii, Cntapcrht, Alo, Fastmot, Amalpcrlit, lirclian-
se licri et allirmarc rO!,'averunt; ut unusi(uisi|uc in fiid, Walto, Aiitliclm, Waltuiic, .Vdalhuii, Alo, l'e-
futurum hoc quod a pare suo accepit, tcncat, at(iue tilo, Rihliolt, Ililtimnt, Engilmar, Ilardperht, Irm-
pnssidcat ct faciat exinde, quidquid slbi libucrit, et perht, Parto, Perehtgoz, Ellinpald Trogo, Reginhart.
talitcr intcr cos liic inserere iilacuit, ut si fucril post Pigo, llarpnld, Palirib, Rodiniiiit, Erchanpoldt.
buiic diem ullus cx ipsis, autalia (|ua^libct opposita, Actuin est hoc aiino Incarnationis Domini nostri
aut emlssa scu subrogata pcrsona qu;c conlra iianc Jesu Christi 8(56, in loco qui nuncupatur Letinchoua.
commutationem dc q\iA du;e cartul;c uiio tenore Cap. LXXX — •'ommutdtio inler Baturicuin
conscriptse esse videntur, venire tentaverit, aut episcopum et Ucciandum.
eam perquodlibct inyenium irrumpere conatus fue- InDei noraine. Placuitatquc convenit intcr vcne-
rit, inferat parti coiitra qucm litcm intulcrit, di- rab. viruin Baluricum Reganesburgeusis Ecclcsiae
stringentc fisco, auri lib. ii, argcnti pondcra v, co- cp. et illustrem virum Ucciandum utaliquasres pro
actus exsolvat, et sua repetitio nullum obtincat ef- communi ulilit:itc etcompcndio inter secoramutare
fectum ; omni tempore lirma
sed pricsenscommutatio B deberent, quod ita et fecerunt. Dedit igitur pra;di-
et permaneat cum stipulatione subnixa.
stabilis ctus ven. ep. Baturicus ex ratione ecclesis suae
ActumReganesburccivitate subdieT Kalciul. April. sancti Petrietsancti Eramerammi una cumconsensu
Uzzand, Deotrili, Strupo, Egilolf, Wcrilo, Ilartwig, et coliibcntia fratrum ibidem dcgentium, ctiam et
Hiltiroh, Rodhart, Unolz, Erchanperht, Ilaguno, perlicentiara domnilUudowici gloriosi regisprsfato
Ishad, Wallunc, Trogo, Eckibarl, Ilartraot, Florenti, Ucciandoad suura ad habendum in loco qui dicitur
Folcpold, Isanhart, Avo, Walto, Deothart. Mahalgozzinhovon mansos tres cura ecclesia ibidem
C.vp. LXXIX. — Commutatio inter Ambrichoncm constructa, et cumreliquis;ediflciis desuper positis,
episcojmm ct Eckilindam. cum terris, silvis, pratis, pascuis, aquis, aquarurave
In Dei nomine. Placitum atque conventum inter decursibus, quidquid in pr;edicto loco haberc visus
Ambrichonem ven. ep. necnon etquamdam nobilem est. Et e contra inemoratus Ucciandus ex suo pro-
viduam, nomine Ekkilind ut aliquas res pro com- prio, prsscripto ven. viro Baturico ep. ad partem
muni utilitate inter se confirmarent, quod ita et fe- supradict;e ecclesise suae in loco nuncupante Atin-
cerunt. Tradidit igiturvidua Ekkilindde rebus pro- hard, raansos vi cum casis, et reliquis aediflciis, et
prietatis su«ad S. Emmerammum simul cum advo- curtiferis, cum terris, pratis, silvis, pascuis, aqiiis,
cato suo Bernhardo quidquid habere videbatur in *-'
aquarumve decursibus, quantumcunque in eodem
vico qui diciturUcchinpiunt cum mancipiis vii quo- loco habere visus fuit. Unde et duascorarautationes
rum nomina sunt ha>c: Ilelfrih, Ellanrih, Maganrih, pari tenore conscriptas inter se fleri et affirmare ro-
Rodimar, Willipirc, Regindrud, Reginswind, et ho- gaverunt; ut unusquisque hoc quod a pare suo ac-
bam I, in vico qui dicitur Talamaziuga, ct silvam ccpit ab bodierno die et tempore teneat atque pos-
unara prope vicum qui nuncupatur Tuzilinga. Et ha;c sideat, vel quidquid exinde ob utilitatem vel commo-
omnia sunt in pago qui dicitur Tonahgewi. Uanc ditatem facere [sic.CoD.] sui, vel judicare voluerit,
Ambricho episcopus
traditionera accepit prsedictus liberam in omnibus habeat potestatera faciendi; et
atque Helfrih advocatus ejus, Helmoni et Waltunc talitcr intereos convenit : utsi fuerit post hunc diem
flde jussores. Et e contra tradidit Ilclfrih advocatus ullus ex ipsis, aut alia (iu;elibet opposita persona vel
dc rebus S. Emmcrammi una cum consensu et vo- emissa quKcontra haiic commutationem dc quaduse
luutate pra;dicti episcopi etservorum Dei in cadera cartulse uno tenore conscripts esse videntur venire
sede degentium quidquid Billunc, pater prsedictse tentaverit, aut eam infringere voluerit, inferat parti
viduie, in beneflcio habuit in vico qui dicitur Tala- contraquemlitem intulerit, auri librasii multa cora-
mazinga cuin mancipiis xix, quorum nomina sunt ponat, etsua rcpetitio nulluin obtineat etrcctum, sed
h«c: Cundrara, Mahhelm, Cristan, Salvan, Ger- prffscns commutatio omni tempore flrnia permaneat
linto, Folcmar, Paldhilt, Ratpirn, Wolfpirc, Wald- cum stipulatione subnixa. Actum Reganesburgcivi-
cund, Frohilt, Soupirc, Peinhart, Lantswinto, Me- tatesubdie v Kal. Septemb., anno iv propitio Chri-
rigis, Rodni, Mahtheri, Magolf, Ceizpcrht. Insuper storegnidoraniHludowiciregis inorientali Francia,
de terra arabili jug. xvii, et de pratisad carradasix indict. 15 iu Dei noraine feliciter. Signuin Ucciandi
adjacens vicoqui dicitur Leichilinga, ut hoc in pro- qui hanc coramutationcin fieri et afflrmare rogavit.
prietatem habeatpraidictaEkkilind, vel matcr ipsius, Signum Meilonis. Signum Alberati. Signum Swarza-
si longius vixerit. Et hoc ea ratione conciliatura est lohi. Signum Odalfriti. Signum Hugolfl. Signura He-
ut, si quislibet successor Ambrichonis cp. hoc placi- rardi. SignumBillungi. Signura Berehttoldi.Signum
tum dissolvereconaverit, tunc pr;?dicta vidua Ekki- Alberici.SignumRandulfi.SignumAdalperti.Signura
lind potestatein supra scriptas res seu Iiabere, seu Wolfbarii. Signum Grimoni. Signum Egilolfl. Si-
traderc cui delectet. Isti sunt testcs ex utraque gnura Rodperti. Signuin Ogasti. Signum Wieconis.
parte per aures tracti: Engilpero, Cuniperht, Hel- Signura Unlazi. Signuin Albuni. Signura Hildrici.
muni, Avo, Ogo, Perehtrih, Saloraon, Erchanfrid, Dominicus clericus jussus scripsi.
Patrol. CXXIX. 30
939 ANAMODI RATISPONENSIS SUBDIACONI 940
Aclum
de suis rebus i)ro se facerem quid()uid voluissem.
autem hoc in loco supra conscripta in
est
C /- ,,
LXXXIIl. —Coinmutatio intcr Ambrichoncm
cpiscopum et Swidliarium.
praesentia eorum quorum hic nomina sunt iirimi- :
quomodo Antarbot ita fecisscl, consentiens ero, el que^iuidam nobilis nomine A»(i, ad S. Einmeram-
quod lox pr;eceperit faciam. Tunc raox advenit in mum de terra arabili jugera II in loco Wolfhare-
ipso placito libor lioiiio Toriindi, iiomine llorini, ab shiisa nunoup:ilo iii polestatem ven. e|). Anibrichoiiis
codem Teriiudo dircctus ad Baturiouin op. ot Walto- et advooali ojus Boiehlrici. E contra vero quidain
nem corailem, et in auditu omnium reluiitea qusc faniulus, noinine Hodhcri cum licentia cpiscopi ira-
941 TRADITIONES EMMERAMMENSES. — 1,11!. I. 942
(lidit eidfim nobili de rebii.s S. Emmoratiimi totidom A (Iiindp.ito ven. diaconus tr.idilionem (|ii:p lapiiiilo
jii'p'era ineodem lneo. Et isli siint tesles : .Vllo, llcr- i:i (iiiiscripla est setuiiidii lii'iii:ivil, ;iiiiliMis i|iiiiqiie
r:int, I'>ilolt', Ka!;aiili:it, Etti, ivn^ilrih, ICp.ira- et cetera loca. In pr;cseiitia igitur Arniilli ducis
eliar, Fidrat, Alpolt, Ueginperlil, Willipold, (Ul:il- pr;e(lictus Guiidpato una cum advocato suo Star-
perlit, l'ureholi, Ratolt, Aibuni, Egino, Bernliarl, chando tradidit ad sanctum Emmerammum talem
Rihlio, Analo, Amalperht, Nidhart, etc. propriel;item qu;ilem li;ibuit ;id Oii:irtiiiali;i, et ad
Cai'. LX.KXV. — Comiiitildlia intcr Ambrichonrm Sal;i et ad Weligam in iiiaiiuin viilelieet lliltonis ab-
cpi.<i'opuin ct Eiinilpcrtum comilciH. b;itis atqufi likkirici missorum pr;ef;iti sancti ;ic
Nonnuilorum comperiat industria virorum i|uo- venerabilis ep. Ainbrichonis. Isti auteni sunt testes:
rumque auribus liujus cartulte injuneta fuerit noti- Gundram comes, et filius ejus Mcgingoz, Sigihart,
tia (|iialiter Ambrieho reverentissinuis priesul, et Droant, WilliheIm,UohoIt, Lantpcrbt, Kibger, Dru-
i(uidam vii bonorabilis pr:rstanti;e, Eni,'ilbertus vi- dolt, Sigiperht Iqi^irachar, ^\'itger, Otachar, liin-
delieet comcs pro utrarunuiue utilit:ile partium hart, EinhartPero, Framrih,Karentanus,GIaz, Mirei,
commutationem perfecerc pra;sentcm. Tradidit nam- K:isiz, Necliuchim, etc.
(]uc pra!dictus Engilbertus comes ad S. Petrum apos- Cap. LXXXVIII. —
Commutatio intcr Ambrichonem
stoium, sanetumque Dei martyrem Emmerammum B episcopum ct Bahlrinim.
de terra arabili jutjera lix in loeo Swiiulpah nun- Plnrimorum cognoscat industria fidelium quia
cupato, nihll extra dimittens, quid^iuid iii eodem nobilis vir quidam, nomine Baldricus tradidit ad
loco terris, pratis et silvis habere visus est, quin sanctura Dei martyrem Emmcrammum proprietatis
ex integro ad pr;cdictos sanctos contraderet in ma- su;e jugera xii in loco Hiltratescbiricha nuncupato
num Ambriehonis ven. ep. ejusque advoeati Otoiiis. in manum Ambrichonis ven. ep. ejusque
videlicet
E contra vero isdem Oto cum licentia Domini sui vicarii Ogonis. E contra vero idem Ogo cum licen-
episcopi tradidit de rebus sanctorum antedicto- tia Domini sui episcopi tradidit pr;Tdicto nobili de
rum, in loco Eholtinga nominato, terr;e arabilis ju- rebus S. Emmerammi jug. xii juxta montem qui
gera xlix eidem Engilberto venerando comiti in dicitur Paninperc. Isti sunt testes ejusdera tradi-
proprium perpetuo possidendum. Testes enim ejus- tionis : Askrih, Adalo, Liafo, Plidgoz, Ilagano, Er-
dem traditionis sunt Reginholi, Cotaperht, Ogo, Ua- chanperht, Alprih, Oto, Charaf, ilucperht, Ec-
damar, Willibelm, Askarih, Nidhart, Rodmunt, clio, etc. Actum
autem ad Rispah ad convenien-
est
Irinc, Odalperht, Pern, Erchanperht, Folcpold, tiam oranium Bawariorum.
Arnimar.
C Gap. LXXXIX. — Commutatio inter Ambrichonem
Itein commutatio. cpiscopuin tt Altmannum.
Tradidit Engilbertus comes duos raancipia ad S. Notitiaqualiterven. episcopus et Altman quidara
Emmerammum, id est Liupuni, et Irminhilt. Econ- nobilis convenerunt, concambium inter se perfl-
tra vero Oto cum consensu episcopi Ambrichonis cientes. Tradidit itaque idem nobilis ad S. Emme-
Iradidit Wilcozum. Et isti sunttestes: Hadamar, rammiim terra; arabilis jug. xii in loco Rorpah
Ogo, Erchanperht, Reginhoh, Cataperht, Willi- nuncupato, addensetiam jugum unum et pratorura,
helm, Item Cotaperht, Patarih, Warmunt, Item jugera n pro perficienda comnuitatione in manuin
Ogo. videlicet Ambrichonis venerandi pr;csulis ejusque
Cap. LXXXVI. — Commutatio inter Ainhrichonem advocati, noraine Reginhohi. E contra vero tradidit
episcopum et Liupatoncin. pr;T>dictus advocatus de rebus S. Emmerammi cum
Igitur omnibus notum sit fidelibus, pr;Bsentibus licentia Domini sui episcopi jani pi\cfato Altmanno
scilicel et futuris, quia nobilis quidam. noniine terrse arabilis jug. xii in loco Ratinpah nuncupato.
Liupaton, tradidit quemdam lucum quem habuit Et ut hoec commutatio firmior babeatur placuit duas
fllius sororis suae Ilartbertus, ad sanclum Dei mar- cartulas, uno lenore conscriptas utrinque continere,
lyrem Emmerammum in loco Waltinhova juxta flu- £) et testes subnotare quorum nomina sunt: Ogo,
vium qui dicitur Napa. Liuthardus quippeeamdem Wago, Isanpero, Wavsagrim, Askarih, Ekkirih,
traditionem una cum patre suo Liupatone peregit Gundheri, Arbo, Cbuntilo.
in manum videlicet Ambrichonis ven. ep. ejusque Cap. XC. — Commutatio inter Ambrichonem episco-
advocati Gundberti. E contra vero tradidit idem pum ct Pernuviiium.
advocatus Gundbertus cum licentia Domini sui epi- Noverit industria omnium fldelium quia Pernu-
scopi de rebus S. Emmeramrai aliuin lucum in prae- vin quidam nobilis talem proprietalem qualem h;i-
dicto loco eidem nobili Liupaloni ac
fllio suo Liu- buitad Tuncilingon, tradidit ad sanctum Dei mar-
thardo in proprium perpetualiter habendum. Isti tyrem Emmerammum in manum .\mbrichonis ven.
sunt testes: Geio comes, Hunolf, Jacob, Strupo, Avonis id est, terra; arabilis ju-
ep. ejusque advocati ;
Erchanfrid, Adalperht, Rafolt, Arnamar, Pal- geraxLviii, pratorum jug. xv, silvae jug. c, nilhil
drih, etc. extra dimittens, viis, aquis, pascuis, accessibus et re-
Gap. LXXXVII. — Cominutatio inter Ambrichonein cessibus,quinomniaiIIuctransfudisset. Econtravero
episcopum ct Guiidpaltoncm diaconum. pr;?dictus advocatus cum licentia domini sui epi-
Nonnullorum noverit industria fldenum quod scopi tradidit eidein Pernuvino de rebus S. Emme-
:
piiperht Uef;inolf, Fridariii, Erclirnperlil, itera Re- sens peracta sitcommuUtio. Tradidil ergo Elfricus
ginolf, Kihheri, Helfrih, Arnimar, item Erchanperht, advocalus Ambrichonis ven. ep. Ilattoni cuidam viro
Adalperht, lliltiperht, etc. de rebus S. Emmerammi, ipso cpiscopo consentien-
1
Cap. XCI. — Commutatio inter Amhrichoncm episco- le, cujuslibet arex partem unani in loco Iniringa
pum et Witcigoioncm. nuncupalo. E contra vero idem llatlo Iradidit ad
Notum sit omnibus fidelibus quod quidam nobili sanctum Dei marlyrem Emmerammum in manum
nomineWitagovo, tradiditad sanctum Dei raartyrem videlicel Ambrichonis ep. ejusque advocati Elfrici
Emraeraramum unius prati tres partes rivumque terra; arabilis parles duas in eodem loco.
unum ad niolara in loco Sempinchova nuncupnto, Item alia commutatio in codem dic Wolfliohi.
in manum Ambrichonis ven. ep. ejusque advoeati Tradidit igitur Wolfhoh una cum advocato suo
Garaharii. E contra veroidera advocatus cum licentia Ilelfrico in supradicto loco cujusdam arese partem
dominisui episcopi tradiditde rebus sancti Emme- unamad S. Emmerammum. Econtra vero Kiltipero
rammi in eodera loco pr;rdicto nobili in perpctuo B qnidamnobilis tradiditeidem Wolfhohodebeneficio
possidendum aream i. Et isti sunttestes : Ogo, Avo. suo quod habuit ad Iniringa Ambrichone ep. permit-
llelfrih et CDcteri. tente terrse arabilis
duas partes. Et isti sunt tesles :
rammi jiriedicto nobili in proprium terr.Te arabilis su"l testes per aures tracti : Lantfrid, Wicram, lla-
cum proprictate possideat us([ue ad obitum suum. vestilor. contra vero Ambricho ven. ep. et supra-
!•:
Post vero omnia revertanturad pr.Tdictum sanctum. dictus Avo advocatus suus qui hanc traditionem re-
Et isti sunt testes : Adalhum, Nanzo, Ililtigoz, Goz- ce|)erunt, de rebus S. Emmerammi tradiderunt
preht, llclfrih, Engilhem, E(iarachar, Ellinpoto. B eidem Helfrico ac illius conjugi benelicium quale
Cap. XCVIII. —
Commutatio intcr Ambrichoticm cpi-
ipse Ilelfrih ad Sempinchova habuit, ea scilicet ra-
tione, ut si unus eorum vita decederet, alter possi-
scopum ct Engildconcm comitem.
deret usque ad obitum suura post, vero, redigatur
Omnium industria fidelium comperiat congruen- ;
ganespunc in praesentia praenominati episcopi atqne silva jugera xxx, et ad Sempinchova terrse arabilis
comitis. Vestitor quoque fuit Atto; revestitores vero jugera x, et mancipia vii, id est : Perethuni, Dechi-
fuere Owart presbyter et Gundhart. la, Perehtuni, Perehtsuvinto, Eermunt, Godmunt,
Notum sit omnibus fldelibus qui nobilis quidam, Weidherii, Reginolt, Walttrut, Hiltrud. Nihil extra
nomine Hartuvigus, tradidit ad S. Emmerammum y. dimittentes, quin ex integro eidem Ogoni contrade-
aream et agrum i ad Illinchova. E contra vero
i rent in possessionem perpetuam. Et isti sunt testes:
Strupo advocatus, jubente Domino suo ep. Ambri- Folrat, Waltrih, Albrih, Perehtolt, Rodker, Salacho,
chone, tradidit pra?dicto nobili in eodem loco terrie Wolfmunt, Ambricho, Rodperht, Trogo, Perehtolt,
arabilis agros ii. Et isti sunt testes : Suind|)erht, Otperht, Perehtrih, Durinc,
Strupo, Teor, Avo,
Pernhart, Hartuvic, Avo, Gozi^erht, Rodmunt, Arn- Heripold, Lantfrid, Oto, Amalperht, Marcho, Gun-
helm, Hiltiprant, Heriperht, etc. dhart, Adalrih, Erchanperht.
Cap. CI. — Commutatio intcr Ambrichonem cpi- Cap. CIV. — Commutatio intcr Ambrichonem cpi-
scopum ct Engilhardum. scojium et EngUscalchum.
Nolum sit omnibus fldelibus quia nobilis quidam, Notum sit omnibus sanctoe Dei Ecclesia; fldelibus
nomine Engilhart, tradidit ad S. Emmerammum quia nobilis quidani, nomineEngilscahl, tradiditad
terrifi arabilis agrum i et pratorum carrad. ii loco S. Emmeraminura terrie arabilis jugera v ad Popin-
Sempinchova nuncupato. E contra vero Strupo ad- ga in raanuni videlicet Ambrichonis ven. ep. ejusque
vocatus jubente domino suo Ambrichone ep. tradi- advocati Wicrammi. E contra vero idem Wicram-
dit praedioto nobili in eodem loco aream i. Et isli mus tradidit de rebus S. Emmerammi consentiente
;
domino suo episcopo prapdicto nobiii Engilscalcho A Petrum, sanctumque Emmerammura proprietatera
terro' arabiiisjuj;. iv etdimidium ad rilinja in pro- suara qiialem habuitad lllinchovum, in manum sci-
prium perpeluaiiler liai)eiulum. El ut lia;c commu- licel Ambrichonis ven. ep. ejusque advocati Stru-
tatio rirmior liabeatur el a postcris meliuscredatur ponis, nihil extra dimittens quin ex integro illuc
placuit duas cartulas uno tcnore scriptas exbiberc. transfunderet atque laxaret. E contra vero Ambri-
CkP. CV. — Commutatio inter Amhrichonem epi- cho pra;fatus episcopus atque suus advocatus Strupo
scopum et Chunipertum comitcm. tradideruMt de rebus praulictorum sanctorum in
eodeni loco illam casam in australe parle consisten-
Haec igilur commutatio intcr Ambrichonem ep. et
tein, id est : Ilerimariiichova cum terris, pratis, el
Chunipertum comitem facta est. Nam Chuni|)erlus
nemore, et cum omnibus illuc pertinentibus Otkiso
comes deditad S. Emmcrammum terra; arabilis jug.
presbytero in propriura usque ad obitura suum
VI de rebus bcneficii sui ad Atinga. Et missi ejus id
postea vero redigantur ad pristinum locura. Et isti
ad perficendum fuerunt Engilscalh et Ililtiniar, et
sunt testes : Gozpold, llerrant, lleripold, Gund-
Willihelm. E contra vero Ambricho ven. ep. dedit
pert, Albrih, Rupo, Witker, Ascrih.
Chuniperto comiti in eodem loco totidera jugera ter-
rse arabilis; et missi ejus fuerunt Lio presbyter, et Cap. CVIII. — Commulatio inter Ambrichonem epi-
Wicram atque Deotfrid hoc ad ])erficiendum. Ut ve-
B scopum ct Helmpertum.
chonis ven. ep. ejusque advocati Ileripoldi. E contra rih, Avo, Strupo, Reginolt, Eparhart, Ascrih, Rupo,
vero idera lleripoldus tradidit de rebus S. Erarae- Folchrat, Erchanperhl.
raninii consentiente domino suo ep. praedicto viro
Cap. CXI. — Comtnutatio inter Ambrichonem
Wicpcrto eodem loco pratorum totidem jugera
in episcopum ct Adalricum
perpetualiter habendum. Et ut hxc commiiialio fir-
Nolum sit omnibus Qdelibus sanctae Dei Ecclesia;
raior habeaturet a posteris mclius crcdatur, placuit ^
quia nobis quidam norainc .4dalrih tradidit ad san-
duas chartas scriptas el testes adhibere quorum no-
ctum Pctrum sancturaque Dei raartyreni Emmeram-
mina sunl ha;c Liutperht, Wolf, Schilpunc, Engil-
:
mum ad Ketarah cum culta terra et inculta ju-
perht, Eckihart, Ratpot, Nidhart, Otperht, Lant-
gera c. E contra vero tradidit Antarpot cum licenlia
perht, Isanparto, Perehart.
Ambrichonis ep. de rebusS. Petri et S. Erameramrai
Cap. CVII. —
Commutatio intcr Ambrichonem cpi- supradicto Adalrici prope Niwinhusum jugera xxx.
scopium et Otgisum prcsbytci-um. Et isli sunt testes: Avo, Strupo, Gundperht, Regi-
Divina instituente gratia tradidit quidam nobilis nolf, Rupo, Erchanperht, Eparhart.
venerabilis videlicet iiresbyter nomine Otkis, ad S. Explicit Liber I.
LIBER SECUNDUS.
sentiura videlicet et futurorum quia quidam nobilis, Cap. II — Commutatio inter Ambrichonem
nominc Unlaz, tradidit ad S. Emmerammura talem qnscopum ct Ouvardum prcsbyt.
proprietatem (|ualcm habuit ad Erilingun, id cst, Phirimorum igitur industria comperial qualitcr
arcas v, donios v, horrca v, agrorum et pratorum ven. (luidam presbyter, noniine Owardus, coraniuta-
hobas VII, nihil extra dimittens qiiin ex intcgro ad tioncra congruam peregit. Pra'dictus nam(|ue pre-
supradictum sanctum transfudisset in nianum vide- sbyter tradiditad S. Petrum sanclumque martyrem
licetAmbrichonis ven. ep. ejusque advocati Aska- Emmerammum talein pro|)riet;itein qu.ilcra ad Stu-
ricl. E conlra vcro idcin Askaricus, consentiente piiiga visus est habere ; id cst, in terra arabili, et
(lomino suo episcopo, tradidit dc rebus S. Eininc- silva, ct prato liobas iii et jug. xx, casam ciiin
rammi pr:cdicto nobili Unlazo ad Willisin ecclc- curte, horreum ([uoque atque pomaTium, niliil
siam, casara cum curte, horreum i. hobas iv. cxtra dimittcns terris, pratis, pascuis, aquis aqua-
I
::
rumque dccursibus, cxitibus, ct reditibus quin cx A Cap. VI. Commutatio inter Ambrichoncm ct
inle^TO illuc Iransfudissel in mainini videliect Am- Wolfpcrtum.
brirlionis ven. ep. advoratnrumiiue ejiis IleiTaiidi Cunctis patefiat fidelibus (|iiia nol)ilis qnidam,
Cundobertl. E e.ontra vero Ilerrandus, at(|iie
al(|iie nomine Vuolfpcrht. tradidit ad S. Emmcranimiim
Guiidobertus, consenticnle nomino suo cp., tra- suum propriuin servum Anthelmum et tcrrx arabilis
diderunt de rebus S. Emmerammi bis pnvdieto jugcra X ad Snudinga in manum vidclicct Ambri-
Owardo proprium perpetualiter habendum ad Ta-
in chonis vcn. cp. cjusquc advocati Adalberti. Econtra
garatinga ecciesiam i, casam cum curte, borreum vcro idcm Adalbcrliis, coiisentienle domino suo epi-
quoque, atquc pomarium, hobas iii eum omiiibus scopo, tradidit de rebns S. Emmcrammi pra'(licto
appendiciis earum. Et isti sunt tcstes : lladaniar, iiobili Wolfbcrto ibidcm ad Snudinga unum servum,
Plidger, Leoparto, Lantfrid, Chreftinc Waltrih, nominc Gebaradum, et terrse arabilis jugera x. Et
Albrih, Pcrehtolt, Sehiipiinc, Durinc, Isanperht, isli sunt testes : Pernhart, Antarpot, Avo, Ilcrrant,
Reiginperht, Uuodliart, lleimo, Eparolf, Strupo. Gund|)crl, Erchanpcrht.
Vcstitorcs et reveslitores sunt Ilerrandus, atque
Gundbertus atque Ejiatolfus. Aclum ad Reganaspurc Cap. VII. — Complacitatio intcr Ambrichonem cpi-
B scopum et Hittonem abbatem.
coram Engildeone coraite. Anno Domini 888.
Cap. III. — Commutntio intcr Amhrichoncm episcopum Per eartulam qua; videlicet aperte ac veraciter
ct Rufiildum atcpic Tridimiinnum. nonnullorum inseratur auribus fidelium qualiter hKc
complacitatio peracla sit. Tradidit namque Ilitto
Nntum sit omnibus fidelibus quia nobilis quidam,
honorabilis abbas ad S. Petrura sanctunique Dei
Hafolt vidclicel atque Triihman, uterini fratres,
raartyrein Emmerammum proprietatis sua; hobas vi,
Iradiderunt ad S. retrum sani'lnmi|ue Dei marty-
cum ffidifieiis et raancipiis xv, Meginheri Adalger,
rem Emmerammum tales proprietatcs quales ad
Milo, Meginheri Willihelm, Liupuni, Liujikis, Rat-
Stupinga habuerunt, nihil extra dimillentes tedifl-
kis, Wolfheri, Ililtipirc, Deotpurc, Adalswind, Liup-
ciis, terris, pratis, pascuis, silvis, aquis, viis,
drud cum duobus flliis in loco Sulzpah nuncupato in
quin ex integro ad praxlictos sanctos contraderent,
raanum .\inbrichonis ven. ep. et advocatorura suo-
in manum videlicet Ambrichonis ven. ep. ejusque
rnin Gundberti atque Herrandi. E contra idem
advocati Gunilberti. E contra vcro idem advocatus
Gundbertus atque llcrrandus cum liccntia doinini
conscnticnte Domino fuo ep. tradidit de rebus S.
sui ep. et cura consensu totius farailiie tradiderunt
Emmerammi ad Punninhart pra^fatis nobilibus ca-
pridicto Ilittoni de rebus sanctorum qui supra dicti
sam cum curte, et horreum, et hobam i, et insuper C sunt, tria loca cum omnibus appendiciis suis, id est
eidem Truhmanno unius area; partcm i, et ternc
Chuningesfeld, et Vuaso et Purcpah ;
quatenus ea
arabilis jug. iii, et de pratis carrad. i in perpetuam
usque in finem suura flrmiter teneat atque possideat,
possessionera. Et isli sunt testes : Avo, Strupo, Du-
ac postea cuncta ad pra^dictos sanctos redigantur et
rlnchart, Machelra, Askarih, Folrat, Riphold,
revestiantur. Et isti sunt testes ejusdem rationis
Adalrih, Waltrih, elc.
Ogo, Strupo, Erlapold, Chadal, Hartperht, Hiltipero,
Cap. IV. — Commutatio inter Ambrichonem Righer, etc.
cpiscopum et Liutbertuvi.
Cap. VIII. — Commutatio inter episcopum Ainbri-
Notum sit omnibus sanct;e Dei Ecclesim fldelibus chonem et regem.
quia nobilis quidam noraine Liuperht, tradidit ad
Ista raancipia sunt in potestate Ambrichonis epi-
S. Emmerammura de silva jug. lxx in loco Tuci-
scopi : Emhilt, .\ppa, Rihholf, Rato, Engilhilt et
linga nuncupato in manura vidclicet .\mbrih. ven.
filia ejus Rihhilt, et Rihraot, Engilraar, Hiltisnot.
ep. ejusque advocati Gundberti. E contra veroGund-
bertus, consentiente Domino suo ep., tradiditeidem E contra vero sunt in regis potestate ad Ergoltinga
Gerni, Dultin, Gundhelm, Engilpero, Machelm, Re-
Liutperto in eodem loco de silva jug. l in proprium
perpetualiter habendum. Et isti sunt testes Durin- ^ gindrud, Elisa, Emhilt, Gerni, Ermpold, Ellinhilt,
Liupila, Rihhilt, Rahhila, Reginolf, Perehtgunto,
chrat, Eparhart, Gararao, Pirihtilo, Ratolt, Pald,
Reginhilt, Pecchilt.
Lantepero.
Cap. V. — Commutatio inter Ambrih. episcopum et Cap. IX. — Commutateo inter Ambrichonem episcopum
Fries. et Engilpertum cotnitem.
Coraperiant omnes fideles quia Frics quidam no- Notura sit omnibus fldelibus quia Engilpertus
bilis tradidit ad S. Eramerammura ad Geilunaspah coraes tradiditad S. Emraeraramura mancipia iii, id
pratorum jug. iii in raanuin .\inbrichonis ven. ep. est : Alblind etraanum Arabrichonis et
fllii ejus ii in
ejusque advocati Eparhardi. E contra vero idem advocati ejus Polonis, ea videlicet ratione ut Er- :
Eparhardus cum licentia episcopi tradidit prsedicto fonem servum S. Emmmerarami in propriura possideat
nobili pratorum jug. ii ad Guttinga in proprium usque ad obitum suum et uxoris sux'. Et isti sunt
habendura. Et isti sunt testes : Ilelfrih, Rafolt, testes : Engilscalch, Pernharl, Erchanperht, Rafolt,
.\dalhun, Hiltipero. Heripold, etc.
9o1 ANAMODI RATLSPONENSFS SUBDIACONI 952
Cap. X. — Commutatio intrr Ambrichoncm cpisco- A .\ctum cst autem anno Arnulfii regis secundo vii
pum ei Rcginharium. Kalendarum Martialium in loco qui vocatur Menzin-
Comperifit omnium induslria fidelium quod Rcgin- pah, pr.Tsentibus autem monachis cano'iicis(iue
heri tradidil ad S. Eramerammum duas parles quam plurimis, id cst Rodolto sancti marty-
:
loco priediclo Rec^inhario tcrtiam partem jn^cris nicorum praeposito, Reginone diacono, Erminoldo
unius. Et isti sunt lesles : Reginhoh, Albrih, Rih- presbytcro, Pcrideone presbyt., Enolto presbytcro,
pold, Folcral, Gerhelm, etc. Wihgozo diac, Wolfhelmo diac, Malithario sub-
C.\r. XI. — Commutatio intcr Amhrichonem episco- diacono, Ilarperto subdiac, Deotmunt subd., Wol-
pum ct Patnricum. folto diac, Altone subd., Wolfrato subdiacono.
Cognoscat industria omnium fiddium quia Patarih Cap. XIII. — Commutatio intcr Ambrichonem qtisco-
quidam nobilis tradidit ad S. Emmorammum ares pum ct Pcrnvuinum.
unius in latiludine perticas ii, et in Jongitudine per- Cunctorum comperiat industria Qdelium prsesen-
B
ticas X in loco Mezinga nuncupato. E conlra vero tium scilicct In sancta Ecclesia el futurorum qualiter
ven. ep. Ambricho et advocatus cjus Oto tradide- concambium prisens peragcretur. Tradidit namque
runtterrs arabilis in latitudine perlicas ii, in lon- quidam nobilis vir, nomine Pervum, ad S. Petrum
gitudine xx in eodem loco. Et isti sunt testes Er- :
sanctumque Emmcrammum in locis Uittinchoba et
chanperht, Waltrih, Patarih. Gammo, Perehtolt, Dentinchoba nuncupatis proprietatis suae ac con-
Sigifrid, llitto, Oto, Adamar, Ililto, Chazo, Liut- ju^'is su;r inter terram arabilem, et prata atque sil-
frid, etc. vam jugera cxciv in manum videlicet Ambrichonis
Cap. XII. — Traditio Rodharii, ct rjuasi cujusdam ven. ep. ejusque advocali Gundberti. E contra vero
coinplacitatio Stomachi intcr Ambrichoncm cp. ct
prsfatus episcopus atque Gundbertus cum consensu
Rodharium. monachorum et canonicorum tradiderunt de rebus
CognoscatomnisEccIesiKDfibeatissimusordoqua- prKdictorum sanctornm eidem Pernwino et con-
lilcr quidam nobilis, nomine Rodheri. de ceterna sibi jugi sua; ad Puningon casam cum curte, eccle-
prospiciens remuneratione prffisentique consulens siam quoque cum omnibus appendiciis suis, et terrse
necessitati tradidit ad S. martyrem Emmeramraum arabilis, ac |)ratorum atque silvse jugera clxxxiil
quidquid invillaSamutinga nuncupataproprietatis in proprium perpetualiter habendum. Et ut h:ec
visus est habere in mancipiis quorum noniina sunt commulatio firmior habeatur |)lacuit duas cartulas
hsc : Tiso, Albuvar, Sigifrit el filii cjus. in ;pdifi- pari tcnore conscriptas et auribus testes trahere.
ciis, et terris cultis cl incultis,
aqua, silva, viis et
Ili sunt ErclKinpcrht, .\mbricho, Sigifrid, Ratolt,
inviis, exccptistribussolummodo mancipiis unoque llitto, Salacho. Eparhart, etc Yestitor et revestilor
vili nemore aliunde conquisito, ven. ep. Ambrichone Albrih fuit.