Professional Documents
Culture Documents
TEMA:Sistemet disperse
Profesori: Nxënësi:
Xhevrije Abdija Arbnore Qaili
SISTEMET DISPERSE, KUPTIMI DHE NDARJA
SISTEMET KOLOIDE
Në sistemet koloide faza disperse dhe mjedisi dispers mund të jenë në tri
gjendje agregate. Këto janë lloje të ndryshme të sistemeve koloide.
Dimensione të tilla kanë molekulat dhe jonet. Tretësira të tilla janë p.sh:
tretësira e sheqerit ne ujë, tertësirat e kripës në ujë etj. Thërmijat e fazës
disperse nuk mund të shihen m e asnjë mikroskop.
Tretësirat e vërteta janë gjithmonë homogjene, të njëtrajtshme.
Në tretësirat e vërteta, mjeti(ambienti)dispers quhet tretës, kurse
faza disperse substancë e tretur. P.sh:tretësira e sheqerit në ujë, tretësi
është uji, kurse substance e tretur është sheqeri. Te tretësirat e vërteta,
tretësi është zakonisht në sasi më të madhe se sa substance e tretur. Në
praktikë, tretësirat e lëngëta janëmë të rëndësishme, krijohen urn ë
tretësin, kryesisht ujin, tretet ndonjë sbstancë. Substance e tretur mund të
jetë në gjendje të ngurtë, të lëngët ose të gaztë.
Që të përfitohet tretësirë e një substance, substance duhet të vijë në
kontakt me tretësin. Gjatë tretjes së substancave të ngurta në lëngje,
substanca e ngurtë për syrin tonë humbet. Kështu, p.sh: gjatë tretjes së
sheqerit në ujë ndosh veprimi ndeërmolekular midis molekulave të ujit
dhe molekulave të rrjetit kristalorë të sheqerit. Shumë molekula të ujit
kanë mjaft energjhi kinetike, që nga përplasja me molekulat e sheqerit I
shkëpusin këta të fundit nga kristlai dhe I marrin në ujë. Kshtu
shkatërrohet rrjeti kristalor I sheqerit dhe sheqeri tretet.
Gjatë tretjes së substancave të ngurta në lëngje , varësisht nga sasia
e substancës së tretur, mund të krijohet tretësirë e pangirë, e ngirë dhe e
tejngirë.
Tretësirë e ngirë është ajo tretësirë që në temperaturë të dhënë nuk
mund të tretë doza të reja të substancës që tretet.
Tretësira e tillë gjithmonë përbën edhe një sasi të fundërrinës, të
substancës që tretet, ngase përvec principit të tretjes zhvillohet edhe
principi I kundërt – kristalizimi.
PËRQËNDRIMI I TRETËSIRAVE
Përqëndrimi i masës
Përqendrimi I masës së substancës së tretur Xnë tretësirë tregohet me
raportin e masës së substancës së =tretur ndaj vëllimit të tretësirës. Kjo
shënohët me gama dhe paraqitet me shprehjen:
(x)=m(x)/V
Molaliteti
Molalitetii substancës së tretur Xparaqet raportin midis sasisë së
substancës së tretur dhe masës së tretësit A (uji).
Shenja e molalitetit është b (be) dhe kemi:
b(x)=n(x)/m(x)