Professional Documents
Culture Documents
ABADILLA
I ako ang daigdig ako ang tula ako ang daigdig ang tula ako ang daigdig ng tula ang tula ng daigdig ako ang walang maliw na ako ang walang kamatayang ako ang tula ng daigdig II ako ang daigdig ng tula ako ang tula ng daigdig ako ang malayang ako matapat sa sarili sa aking daigdig ng tula ako ang tula sa daigdig ako ang daigdig ng tula ako III ako ang damdaming malaya ako ang larawang buhay ako ang buhay na walang hanggan ako ang damdamin ang larawan ang buhay damdamin larawan buhay tula ako IV ako ang daigdig sa tula ako ang daigdig ng tula ako ang daigdig ako ang tula daigdig tula ako
ay siyang tumakbo nang wala sa oras! Ang sambalilo ko'y nalabnot ko't sukat at ako'y nanggigil sa sariling palad, hiyawan ng tao'y hindi magkamulat at parang tiyupe ang manok kong hawak! At ako'y umuwing malatang-malata, malamig ang tulo ng pawis sa mukha, nang aking sapitin ang sira kong dampa sa aming palayok tutong man ay wala... Mainit ang ulo't walang patumangga sa aking asawa'y nasabi kong bigla;
"O! anak ang tupa! ako ay sinama, dahil sa kanina'y namuwisit kang lubha!" Sa nangyayaring ito'y isang bagay lamang ang sa pagkatalo'y aking natutuhan, bawa't pagkabigo ay aral sa buhay at tinandaan kong sabong ay ilagan, iyang mga taong lagi sa sabungan todo kung pumusta't todo kung humapay, alin sa dalawa ang kahihinatnan: Mamatay sa gutom o kaya'y magnakaw!
URI NG TALUDTOD a. Tradisyunal - Ito ay isang anyo ng tula na may sukat,tugma at mga salitang may malalim na kahulugan . b. Berso Blangko - tulang may sakto bagamat walang tugma c. Malayang taludturan - tulang walang sukat at walang tugma. Ang anyo ng tulang ito ay siyang nanaluktok na anyong tula sa panahon ng paghingi ng pagbabago ng mga kabataan
PONEMANG SUPRASEGMENTAL
Ponema - ang pinakamaliit na unit ng makabuluhang tunog. 0Ang pag-aaral ng ponema ay binubuo ng segmental at suprasegmental. Segmental = ay ang tunay na tunog at ang bawat tunog ay kinakatawanan ng isang titik sa ating alpabato. Suprasegmental = ay ang pag-aaral ng ng diin (Stress), tono (tune), haba (lengthening) at hinto (Juncture). 2 Sa pakikipagtalastasan, matutukoy natin ang kahulugan, layunin o intensyon ng pahayag o ng nagsasalita sa pamamagitan ng mga ponemang suprasegmental o ng mga haba, diin, tono at hinto sa pagbibigkas at pagsasalita. 1. Haba * ito ay ang pagbigkas nang mahaba sa patinig (a, e, i, o, u ) ng bawat pantig. * maaaring gumamit ng simbolong tuldok (. ) para sa pagkilala sa haba. * mga halimbawa ng salita: bu.kas = nangangahulugang susunod na araw bukas = hindi sarado Diin *tumutukoy ito sa lakas ng pagbigkas s isangpantig ng salitng binibigkas.
2.
*maaring gamitin sa pagkilala ng pantig na may diin ang malaking titik. *Mga halimbawa ng salita: BU:hay = kapalaran ng tao bu:HAY = humihinga pa LA:mang = natatangi la:MANG = nakahihigit; nangunguna
3.
Tono * nagpalilinaw ng mensahe o intensyong nais ipabatid sa kausap * Tulad ng pag-awit, sa pagsasalita ay may mababa, katamtaman at mataas na tono. * maaaring gamitin ang blg. 1 sa mababa, blg. 2 sa katamtaman at blg. 3 sa mataas. * halimbawa ng salita: Kahapon = 213, pag-aalinlangan Kahapon = 231, pagpapatibay talaga = 213, pag-aalinlangan talaga = 231, pagpapatibay Hinto *ito ay ang saglit na pagtigil sa pagsasalita upang higit na maging malinaw ang mensahe. *maaring gumamit ng simbolo kuwit( , ), dalawang guhit na pahilis ( // ) o gitling ( - ) * mga halimbawa ng salita: Hindi, siya ang kababata ko. Hindi siya ang kababata ko.
4.
PARIRALA
Ang Parirala ay :
walang buong diwa. binubuo ng mga salita na walang kahulugan. lipon ng mga salitang walang simuno at panaguri kaya hindi buo ang diwa.
SUGNAY NA MAKAPAGIISA: Isang uri ng sugnay na may simuno o paksa at panaguri at nagtataglay sa kanyang sarili ng buong diwa at kaisipan. SUGNAY Na DI-MAKAPAG-IISA: May paksa rin at panaguri ngunit hindi nagtataglay ng buong diwa. ang parirala ay lipon ng mga salita na walang kumpletong ideya.