Professional Documents
Culture Documents
k ax&*gxm
w&m;awmf
rEav;NrdKU? r[maAm"d0dyemur|mef;wkduf a[mMum;tyfaom t&Sifom&d
-ykw& mrax&f\ w&m;aoG;aq;Bu;D vkyYd J qkMd uygpd/Yk 'Djh yif 'Djh yif rax&fawG&UJ w&m;*gxm
awGusawmh taMumif;t&mwpfcv
k nf; ygw,f? t&Sio
f m&dyw
k & mrax&f&UJ w&m;*gxm
usawmh taMumif;t&mawGyJ ukerf u
S ek yf ghrvm;? w&m;wpfyw
JG nf;eJY ukerf u
S ek yf ghrvm;..
vkYd atmufarh,&l atmif w&m;*gxmpmyd'k u
f awmh (36)*gxm &Syd gw,f/ 'gayr,fv
h Ydk
taMumif;t&mawGESifhvmwJh w&m;*gxmawGjzpfawmh [if;av;tkd;xJrSm tcsOfvnf;
ygw,f? tiefvnf; ygw,f? tcsKv
d nf; ygw,fqw
dk mvkad ygh/ rax&f&UJ w&m;*gxmawGxJ
rSm taMumif;t&m0wKu trsK;d rsK;d yg&Syd gw,f/ tac:uawmh ]]om&dyw
k a x&*gxm}}vdYk
ac:ygw,f/ *gxmok;H q,fausmyf g&Sv
d Ydk edygwfzUJG wJt
h cg woedygwfxJ xnfzh UJG xm;ygw,f/
om0uoEyd gw (ESi)hf Mo0g'ygwdarmuf
,cifwpfywfu a[mcJw
h t
hJ wkid ;f r[mou&mZf 103-ckEpS ?f wydw
Yk v
JG jynfah eYrmS
t&Sio
f m&dyw
k & m &[Emjzpfw,f/ jyefNy;D atmufarh,if ay:Ekid yf gao;w,f/ tJ'aD eYrmS
jrwfpmG bk&m;[m aer0ifao;cif &Sio
f m&dyw
k & mudk t&[wzv
dk af yguf cs;D ajrm ufawmf
rlNy;D Nyq
D ,
dk ifyJ aumif;uifc&D;jzifh olu&cw-0ufw;l vkP
d rf S a0VK0efausmif;awmfo<Ykd u
w,f/ tJ'aD eYrmS t*Fgav;yg;ESijhf ynfph w
Hk hJ om0uoEyd gw=om0utpnf;ta0;Bu;D jzpf
ygw,f/ t*Fgav;yg;qkw
d m(1) a0VK0efausmif;wku
d rf mS rnforl rS yifzh w
d &f bJ oHCmrsm;pGmpnf;a0;rdjcif;? 'gu
t*Fgwpfyg;/
(2) wydw
Yk v
JG jynfah eY MuKH BuKd ujf cif;? 'gu t*Fgwpfyg;/
(3) pnf;a0;rdwhJ oHCmawmftm;vk;H {[dbu
d K &[ef;csn;f jzpfjcif;? 'gu t*Fgwpf
yg;/
1
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
(4) {[dbu
d K &[ef; jzpfMujyefawmhvnf; &[EmomrefrQr[kwb
f J aw0dZ+ qVbdn=0dZm ok;H yg;? tbdnmPfajcmufyg;wkeYd jYJ ynhpf w
Hk hJ y#dord' gyw &[EmawGcsn;f yJ pka0;rd
jcif;? 'gu t*Fgwpfyg;/
'Dt*Fgav;yg;wkEYd iS jhf ynfph w
Hk hJ om0utpnf;ta0;Bu;D jzpfygw,f/ tJ't
D pnf;ta0;
rSm ,cif {[dbu
d K &[ef;tjzpfoYkd a&mufcMhJ uwJah w0dZ? 'dy wd? qVbdn? y#dord' gyw
&[Emaygif; (1250) wpfaxmifhESpf&mhig;q,f pka0;rdwJhaeYjzpfygw,f/ tJ'DaeYonf
omoemawmf jrwfpmG bk&m; tpqk;H Mo0g'ygwdarmufukd jyawmfrw
l ahJ eYjzpfygw,f/ tJ
..yxra&SUykid ;f rSm bk&m;ud,
k af wmfwidk f ajcmufEpS v
f Qiw
f pfBurd f wpfBurd f Mo0g'ygwdarmuf
udk jyawmfrcl yhJ gw,f/ aemufyikd ;f usrS om0ursm; jrwfpmG bk&m;ynwfwhJ 0denf;odum yk'f
wnf;[laom tmPmygwdarmufjyMu&ygw,f/
aemufyidk ;f rSm jrwfpmG bk&m;onf aZw0efausmif;wku
d af wmfBu;D t&d,moHCm
awmfwt
Ydk v,frmS xkid af eawmfrv
l suf uk,
d af wmf\wynho
f m0wku
Yd kd xkx
d *dk P
k ;f xl;0daoo
jzifh {w'*fxm; rdeMYf um;awmfrv
l wfaomtcg{w'*H bdua 0 rr om0umeH bduL eH r[mynmeH ,'d'H om&dyak wm-vdYk
&[ef;wk.Yd ..? igbk&m;&JUom0u ynmBu;D MuwJ&h [ef;wkt
Yd euf om&dyw
k & max&f
[mjzifh tomqk;H tjrwfq;Hk yJ..vdYk r[mynmt&mrSm {w'*fbUGJ xl;cs;D usL; tyfEiS ;f awmf
rlonfukd cH,&l &Sad wmfryl gw,f/
tJ'v
D dk r[mynm{w'*bUGJ xl;&awmfrNl y;D onfah emuf t&Sio
f m&dyw
k & monf rdrd
wwfprG ;f onht
f wkid ;f a0ae,swu
Ydk kd w&m;"ra[mjyawmfr&l m0,f wpfaeYo &[ef;awmf
rsm;tm; rdr\
d t&[wzv
kd af ygufa&muf&w
dS hJ tusiyhf #dywfuakd zmfjyaomtaejzifh a[m'D
w&m;*gxm (36)*gxmwku
Yd kd &Gwq
f Ndk y;D awmh a[mw,f/ 'g[m ol&Y UJ p&d,udk xifpmG azmf
jyaomtaeeJY w&m;*gxm (36)*gxmwdu
Yk kd a[mjcif;jzpfygw,f/ &[ef;y&dowftv,f
rSm t&Sio
f m&dyw
k & mtpqk;H bmudk a[mjyovJqadk wmh(1) ,xmpm&D ,xm oawm owdrm?
,w ouFyZ m,D tyrawm/
tZw& awm orm[dwawm?
{aum oEKoad wm w+rm[k bduK /H
2
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
a*gp&Zwq
w
dk m ur|mef;tvkyf tm;xkww
f yhJ *k Kd v&f UJ ur|mef;tm&Hjk zpfaom &kyf
emrfEpS yf g;udk a*gp&Zwa c:ygw,f/ cEmig;yg;? tm,wewpfq,fEh pS yf g;? "mwfwpfq,fh
&Spyf g;? &kyef mrfEpS yf g;udk a*gp&Zwa c:w,f/ ,if;a*gp&Zw arGUavsmEf pS Nf cKd uf aysmyf u
kd f
w,fqw
dk m 'DcEmig;yg;xJrmS avmb? a'go? arm[eJaY ysmyf u
kd af ewmudk rqkv
d ydk gbl;/
tedp? 'ku? tewv&Ydk w
I 0hJ yd emjzifh arGUavsmEf pS Nf cKd uaf ysmyf u
dk af ewmudk qkv
d ydk gw,f/
orm[dwawm=tNrw
J ap wnfMunfaom pdwEf v
S ;Hk &Sad y\/
tjrw
J rf; 'D a*gp&Zwa c:wJh &kyef mrfEpS yf g;ay:rSm 0dyemESv;Hk usio
hf ;Hk orm"d
&Sad e&r,fvYdk qkv
d ydk gw,f/
{aum=*PoHo*? udavooHo*EpS yf g;udyk ,f&mS ; um,0da0u? pdw0 ad 0u
ESpyf g;udk yGm;rsm;um; wpfu,
kd af & wpfum,jzpfvsu-f
*PoHo*qw
dk m taygif;tazmfawGeYJ axG;a&m,Suw
f ifaejcif;udak c:w,f/ udav
ooHo*qw
dk m wpfu,
kd af &yifaeapumrl rdro
d EmefrmS avmb? a'go? arm[tp&Sw
d hJ
udavomawGeYJ a&maxG;aejcif;udk ac:ygw,f/ tJ'D *PoHo*? udavooHo*wu
Ydk kd
y,f&mS ;Ny;D oumv um,0da0uqkw
d m tazmfr&Sd wpfu,
kd w
f nf;aejcif;udk um,0da0u
ac:w,f/ rdrdpdwfrSm tukodkvfw&m;awG r0ifatmif apmifhxdef;jcif;udk pdw0da0u
ac:w,f/ um,oHo*r&daS tmifae,if um,0da0uud&k w,f? udavooH* r&Sad tmif
ae,if pdw0 ad 0uudk &w,f/ tJ'u
D m,0da0u? pdw0 ad 0uESpyf g;eJY wpfu,
kd af & wpf
um,jzpfoEKodawm=pwkyp,oaEmo? bm0em&mroaEmoqkdwJh oaEmoESpfyg;jzifh
ESpo
f uftm;&rf; 0rf;ajrmufaom pdwEf v
S ;Hk &So
d nf/ a[mwd=jzpf\/
&[ef;awmfq,
dk if pwkyp,oaEmoqkw
d m &S&d r,f/ bm0em&mroaEmoqkw
d m
&S&d r,f/ tJ'v
D kd pwkyp,oaEmo? bm0em&mroaEmo rdrrd mS &Sad e,if ESpv
f t
dk m;&rf;
0rf;ajrmuf0rf;omtqifq
h ifh yDwyd garmZawG rdrd rd mS wk;d yGm;vma&m/
wH-wm'do=H xko
d o
Ydk abm&Sw
d &hJ [ef;ud/k bduK =H udavomwku
Yd kd NzKd cw
JG wfw&hJ [Em
&[ef;[l/ tm[k=bk&m;tprsm;vSbad wmif; t&d,molawmfaumif;wkYd Nird ahf jimif;oHcsKd
rdeaYf wmfrMl uavNy/D
4
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
pwma&m yO tmavmay/
tbkwmG O'uH yda0/
pwma&m yO tmavmay=av;vkwf ig;vkww
f u
Ydk /kd tbkwmG =rpm;rl (0g) avQmh
pm;/ O'uH=a&ud/k yda0=pm;aomuf&m\...qkad wmh15-vkwpf m;Ekid w
f yhJ *k Kd v?f 10-vkw?f 11-vkwo
f mpm;? usew
f ahJ v;vkwf ig;vkwpf m
udk a&aomufvu
dk yf gvkYd t"dym ,f&w
dS ,f/ rlwpfcu
k sawmh b,fEh ,
S af eovJqadk wmhpwma&m yO tmavmay?
bkwmG e O'uH yda0/
pwma&m yO tmavmay=av;vkwf ig;vkww
f u
Ydk /kd bkwmG e=pm;Ny;D vQi/f O'uH=
a&ud/k yda0=aomuf&m\/
av;-ig;vkwo
f mpm;Ny;D a&aomufaevku
d yf g/ tJ'v
D dk a&aomufaevk&Yd ,
dS if a,m
*g0p&&[ef;oljrwftzk&Yd m psmefr*fzv
dk w
f &m; vsiv
f sijf refjref&&S&d ef pGr;f Ekid yf gw,f/ 'g
jzif,
h if tJ'v
D rkd u
l pJG eH rlem&Sad eawmh t|uxmq&mawmfrsm; b,fru
l ykd Nkd y;D ESpo
f ufovJ
qkad wmh aemufrl (av;-ig;vkwo
f mpm;&r,fqw
dk rhJ )l udk ydNk y;D awmhEpS o
f ufawmfrMl uw,f/
bmjzpfvv
Ydk q
J adk wmh aemufvmrnfo
h uFe;f ypn;f ? emufvmrnfah usmif;ypn;f ? tJ'D
aoemoeoaEmo? pD0&oaEoudka[mykHaxmuf,if ]]av;-ig;vkwfpm;NyD;awmh
a&aomufae&r,f}}qkw
d mu ydNk y;D awmh,w
k &d w
dS ,f/ tJ'v
D kd t|uxmq&mawmfrsm;u
awmh qk;H jzwfw,f/ 'Dawmh a,m*g0p&yk*Kd vq
f ,
kd if av;-ig;vkwpf m;Ny;D a&aomuf? tJ
'Dvadk evk&Yd ,
dS ifpsmef r*fzv
dk w
f &m;udk vsijf refpmG &zk&Yd ef pGr;f Ekid w
f ,f/ t&Sio
f m&dyw
k & m
ay;wJhenf;/
'gjzif,
h if t0wfouFe;f udak um qkw
d mh7
tJ'D ygVdawmfrmS yJ rlu ESprf sK;d uGaJ ew,f/ wpfrsK;d u bmvJqadk wmh tckajymcJw
h hJ
twkdif;-
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
(4) uyd,
H waO qma'wd?
pD0&H 'rwdu
/H
tvH zmok0[
d m&m,?
y[dww bdua em/
tm0kaom=oDwif;ok;H azmf tk-d oHCmawmfw.Ydk ../ ,H pDp&H=tMuifouFe;f onf/
uyd,H=tyfpyf\/ (tyfpyfwJhuyd,ouFef;qkd,if awmfavmufNyD/)wH pDp&H=xkdouFef;
onf/ 'rwdw
=H tcsr;f udk y,fazsmufjcif;? tylukd y,fazsmufjcif; tusK;d &So
d nfjzpf
(0g) tusK;d &S&d o
kH m/ ap qma'[d=tu,frdru
d ,
kd u
f kd zk;H vTr;f Ekid &f &kH jdS im;tH/h (ouFe;f tacsmf
tEktaumif; rarQmv
f ifyh geJ/Y )
ouFe;f &,if ouFe;f onf uy,
d jzpfavmufw,f? rjzpfavmufb;l ? taoG;ta&mif
u uy,
d jzpfavmuf,if? Ny;D awmhukd tJ'o
D uFe;f onf tcsr;f udk y,fazsmufEidk w
f ,f?
tylukd y,fazsmufEidk w
f ,fq,
dk ify#docFg a,medaom pD0&H y#dao0grd? ,m0 a'0 oDw y#dCmwm,? OPS
y#dCmwm,ponfjzifh rdryd pa0uPmqifjcifwt
hJ wkid ;f tcsr;f tylukd y,fazsmufEidk w
f ,f?
rSu?f jcif? ,if? av? aeyl? a>r? uif;? oef;wk&Yd UJ tawGUtxdu[
kd efw
Y m;Ekid rf ,f? [d&*D P
k u
f kd
zsuq
f ;D wwfwhJ ud,
k t
f *FgBu;D i,fukd zk;H vTr;f Ekid rf ,fq,
dk if tJ'aD vmufq,
dk if t&Sio
f m&d
ykw& mu auseyfawmh-wJ/h
y[dww=edAmefodkYapvTwftyfaom pdwfESvkH;&Sdaom/ bduKaem=a,m*g0p&
&[ef;oljrwftzkdY&m/ {wm0wm=rQaomouFef;jzifh/ zmok0d[m&m,=csrf;ompGmae
jcif;iSm(0g) r*fzv
kd w
f &m;xif&mS ;pGm&jcif;? vsiv
f sm;pGm&jcif;iSm/ tvH=pGr;f Ekid Nf y/D
ouFe;f ypn;f rSmqk,
d if tyfpyfwo
hJ uFe;f jzpf,ifawmfNy?D tJ'o
D uFe;f onfrrd u
d ,
kd f
udk tcsr;f tyly,fazsmuf&?kH rSu?f jcif? ,if? av? aeyl? a>r? uif;? oef;wk&Yd UJ tawGUxdukd
[efw
Y m;Ekid &f ?kH ud,
k t
f *FgBu;D i,fwu
Ydk kd zk;H vTr;f Ekid &f &kH ,
dS if awmfavmufNy/D rQavmufqdk
,if a,m*g0p&yk*dKvf&JUtzkdY psmefr*fzkdvfw&m;udk vsifvsm;pGm &EkdifavmufNyD/ tJ'g
pD0&oaEmo/
aoemoeoaEo=ausmif;ypn;f eJyY wfoufwhJ oaEmow&m;usawmh bma[m
vkdufovJqkd,if8
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
qkad wmh-
Ob,Ea&e=okc+'kuESpfyg;wkdY\tMum;tv,f jzpfaomrZwwmoabm
Oayuma0'em/ em a[mod=tw-twe,
d [l tvGv
J t
JG rSm;rSm; ESv;Hk oGi;f rIrjzpf
jim;thH (0g) tw-twe,
d taeeJY tvGv
J t
JG rSm;rSm; ESvrHk oGi;f ygeJ/Y
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
(pwkyg&do'k o
d v
D rm;rm;rwfrwf&yfwnfwhJ yk*Kd v/f )
oDvESiv
hf nf;jynhpf &Hk r,f? orm"d? ynm? apawmorx rEk,w
k q
w
dk m pdw&f UJ ud
avomNird ;f csr;f wJh orx? 0dyem? bm0emtvkyu
f v
kd nf; tm;xkw&f r,f/ Ny;D awmh
A[kow
k =tMum;tjrifrsm;&r,f? ar"m0D=w&m;oabmudk xk;d xk;d xGi;f xGi;f odwhJ Pf
ynmvnf; &S&d r,f/ a[m'Dvdk yk*Kd vo
f mjzif,
h if ig&JUOD;acgif;xdyf &yfwnfvrdk I &yfwnf
vmygap? ESpo
f ufw,f/ qkv
d w
kd muawmh &[ef;w&m;tm;rxkwcf siw
f hJ yk*Kd vEf iS o
hf mjzifh
ol wpfcgwpfavrS tJ'yD *k Kd vf olt
Y em;rSm r&Sad pcsib
f ;l wJh ?&[ef;w&m;yGm;rsm;BuKd ;ukwf
tm;xkww
f yhJ *k Kd vq
f ,
dk if olaY cgif;ay:rSm &yfaeygap? ol auseyfowJ/h
'gjzifh tJ'u
D o
k w
D yk*Kd v?f tyow
k yk*Kd v=f ESpyf g;udb
k mjyKvt
Ydk vdrk &S?d bmjyKvt
Ydk m&'
0D&,
d yk*Kd v?f A[kow
k yk*Kd vw
f u
Ydk akd wmh tvd&k &dS owk;H qkad wmh(9) a,myyO+rEk,ak wm?
yyOb&d awm ra*g/
0d&m",D aom edAm eH?
a,m*aurH tEkw& /H
tm0kaom=igh&iS b
f &k m;&[ef;rsm;wk.Yd ../ (tyow
k yk*Kd v=f usr;f *efA[kow
k ? y#dywd
A[kow
k vk;H 0r&Sw
d yhJ *k Kd vq
f w
dk m bmawGvyk w
f wfowk;H /)
a,m=tMuif tyokwyk*dKvfonf/ yyOH=oHo&me,fawGcsJUxGifwwfwJh wPSm?
rme? 'd|w
d nf;[laom yyOw&m;ok;H yg;udo
k myif/ tEk,ak wm=tzefzefBuKd ;ukwt
f m;xkwf
wwf\/
(&[ef;w&m;udt
k m;rxkwcf siNf yq
D ,
dk if tJ'yD *k Kd v[
f m yyOac:wJw
h PSm? rme? 'd|d
'Dw&m;ok;H yg;udyk J ol aeYaeYnntm;xkwaf ew,f/)
yyOmbd&awm=yyOw&m;okH;yg;om ESpfNcdKufarGUavsmfaysmfydkufae\/ (Munhf
aygh)/
13
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
'Dy*k Kd vo
f nf yyO arGUavsmo
f vm;? edyy O arGUavsmo
f vm;? vlucJ wfaygh/ at;A[kow
k r&Sw
d hJ tyow
k yk*Kd v?f &[ef;w&m;tm;xkwzf yYdk si;f &dwhJ ukow
D yk*Kd vq
f ,
dk if yyO
w&m;udo
k m aeYaeYnnvkv
YH BuKd ;ukw
k t
f m;xkw
f aewwfw,f/ wPSm? rme? 'd|q
d w
dk hJ
yyOw&m;ok;H yg;om arGaY vsmEf pS Nf cKd uaf ysmyf u
kd
f aewwfw,f/ tJ'v
D ydk yOw&m;rSmom
arGaY vsmEf pS Nf cKd uaf ysmyf u
kd
f aeNyq
D ,
dk if olo
Y EmefrmS wPSmwpfvn
S ?hf rmewpfvn
S ?hf 'd|d
wpfvn
S hf 'Dw&m;ok;rsK;d yJ tvJtvS,jf zpfaeawmh 'Dy*k Kd vb
f meJw
Y al eovJq,
dk ifra*g=awmxJuom;aumif orifaumifEiS w
hf v
l aS y\/
(awmxJuom;orifvnf;yJ olo
Y EmefrmS wPSmjzpfvu
dk ?f rmejzpfvu
dk ?f 'd|jd zpfvu
dk ?f
'DyyOw&m;ok;H rsK;d yJ tvJtvS,jf zpfaew,f/ tyow
k ? ukow
D yk*Kd v&f UJ oEmefrmS vnf;
yJ yyOw&m;ok;H yg;wko
Yd m tvJtvS,jf zpfaeawmh 'Dy*k Kd v[
f m awmxJu orifew
YJ w
l ,f/
aom=wm'daom=xko
Yd yYkd yOw&m;ok;H yg;om aysmyf g;arGaY vsmaf ewJo
h o
l nf/ a,m*aur=H a,m*av;wefuek &f mrSeaf om/ tEkw& =H twkr&Sv
d eG jf rwfaom/ edAm eH-edAm efw&m;
ud/k 0d&m",D=acszsuaf vawmh\ (0g)vGaJ csmaf vawmh\/
tyokw ukoDwyk*dKvfqkd,if yyOw&m;udkomtm;xkwfNyD; yyOw&m;omarGY
avsmaf eNy;D tJ'yD *k Kd vo
f nfeAd m efev
YJ aJG &m...wJ/h
(10) a,m p yyOHG [dwmG e?
edyy Oyax&awm/
tm&m",D aom edAm eH?
a,m*aurH tEkw& /H
a,m p=trSwrf xiftMuif A[kow
k eJjY ynh0f wJh yk*Kd vo
f nfum;.../
('gu olaY cgif;ay:rSmwifxm;wJh yk*Kd v?f 'Dy*k Kd vu
f b
kd mjzpfvYdk olaY cgif;ay:rSmwif
xm;csif&wmvJ/)
a,m p=trSwfrxiftMuif A[kokweJYjynhf0wJh yk*dKvfonfum;/ yyOH=wPSm?
rme? 'd|q
d w
dk yhJ yOw&m;ok;H yg;ud/k y[m,=pGeyYf ,f/ edyy Oaw=yyOw&m;ok;H yg;rS vGwf
ajrmuf&medAm efvrf;aMumif;jzpfaom t&d,mr*f/ &awm=arGUavsmEf pS Nf cKd uaf ysmyf u
kd
f
ae\/
14
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
aom-wm'daom=xko
d o
Ydk abm&Sw
d yhJ *k Kd vo
f nf/ a,m*aur=H a,m*av;wefuek &f m
rSeaf om/ tEkw& =H twkr&Sv
d eG jf rwfbad om/ edAm eH=edAm efu/kd tm&m",wd=wpfb0wnf;eJY
Ny;D ajrmufa&mufapEkid \
f / (tJ'gaMumifh 'Dvydk *k Kd vu
f kd ighO;D acgif;ay:rSmwifxm;csiw
f ,f/
(11) *gar 0g ,'d 0g+&an?
edE 0g ,'d 0g xav/
,w t&[aEm 0d[&Ed?
wH blr&d mraP,su/H
*gxmudk jrwfpGmbk&m;a[mawmfcJhwJhtcsdefu t&Sifom&dykw&m&JUnDtaxG;
c'd&0ed, &Sifa&0wwJh/ [kd...om0wdjynfrS ,lZem(120) a0;uGmwJh&Sm;awmfxJrSm
oGm;aewJh &Siaf &0w? om&dyw
k & m&JUnDti,fq;Hk / wpfcsed u
f bk&m;trSL;&Sw
d hJ oHCmawmf
rsm; c'd&0ed,&Siaf &0wxH <uoGm;awmfrMl uwJt
h cg &Siaf &0wu <uvmrnfukd BuKd wif
odjrifwmeJY wefc;dk 'dy g'fjzifh ol&Y UJ &Sm;awmBu;D udk aZw0efausmif;wku
d Bf u;D uJo
h Ykd tvGef
omawmifh om,mjzpfatmif zefqif;xm;w,f/
bk&m;trSL;&Sw
d hJ oHCmawmfawG tJ't
D xJrmS aeawmfrMl uwJt
h cg jrwfpmG bk&m;wk?Yd
&Sifom&dykw&mwkdYuawmh ]]aMomf...a&0w[m olY&JUyuwdtaetm;jzifh ajccsp&mrS
r&Sad tmif ql;awGaygwJ&h mS ;awmfBu;D xJrmS aewmyJ/ odaYk omf igwkv
Yd mvkYd ol[m 'd0 "d
tbdnmPfeYJ &Sm;awmBu;D udk aZw0efausmif;wku
d Bf u;D uJo
h Ykd omawmihf om,mjzpfatmif
zefqif;xm;wmyJ...vkjYd rwfpmG bk&m;wk?Yd &Sio
f m&dyw
k & mwk?Yd &Siaf rm*vm efwu
Ydk odw,f/
tJ't
D xJrmS rodwu
hJ ,
kd af wmfBu;D ESpyf g;u ygao;w,f/ tJ'u
D ,
kd af wmfBu;D ESpyf g;u
bmajymovJqadk wmh ]]uGm...tvum; c'd&0ed,a&0w=&Sm;awmausmif;rSmaewJh &Sif
a&0w? ol[m awmausmif;omqkw
d ,f? aZw0efausmif;wku
d rf mS igwkv
Yd aJ eEkid o
f m;yJ}}/
tJ'v
D dk toufBu;D rS &[ef;jyKwhJ ud,
k af wmfBu;D ESpyf g;u ajymMuw,f/
jrwfpGmbk&m;u 'Dudk,fawmfBuD;ESpfyg; ajymwmudk odawmh udkif;...qkdMuygpdkY?
&Siaf &0w&JU &Sm;awmausmif;wku
d rf mS av;ig;&ufaeNy;D vdjYk yefwt
hJ cgusawmh 'Du,
kd af wmf
15
A[kow
k eJjY ynh0f wJh yk*Kd vo
f nfu yyOw&m;udyk ,f&mS ; (edyy Oqw
kd medAm efukd
ac:w,f?) yyOw&m;ok;H yg;rS vGwaf jrmuf&medAm ef? (edAm ef&UJ vrf;aMumif;=edyy O? yx
qkw
d m orm'd|t
d p&Sw
d hJ t&d,mr*i&f pS yf g;udk ac:w,f/) edyy Ovrf;aMumif; arGaY vsmEf pS f
NcdKufaysmfydkufae\/
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
&[ef;awmfrsm;tm; w&m;a[mwJt
h cgrSmvnf;yJ ol&Y UJ nDaxG; &Siaf &0wawmausmif;rSm
arGUavsmw
f mudk MunhNf y;D tifrwefEpS o
f uftm;&rf; 0rf;ajrmuf0rf;om&SNd y;D awmh ]]at;..
ighnjD zpfcsiMf uwJh yk*Kd vrf sm;[m &Siaf &0wvkyd aJ wmausmif;rSmaeNy;D awmh blr&d mraP,s
ujzpfatmif &[EmjzpfaatmifBuKd ;ukwt
f m;xkwMf uapcsiw
f ,f/ 'Dt"dym ,fe&YJ iS o
f m&dyw
k
&mu ,ckw&m;yGrJ mS vnf; ud,
k af wmfawGtm; 'D*gxmudk xnfah [mw,f/
(11) *gar 0g ,'d 0g+&an?
edaE 0g ,'d 0g xav/
,w t&[aEm 0d[&E?d
wH blr&d mraP,su/H
tm0kaom=igh&Sifbk&m; &[ef;rsm;wkYd.../ *gar 0g=&GmyJjzpfap/ ,'d=xkdNrKdU/
t&an 0g=awmyJjzpfap/ edaE 0g=edr0hf rS ;f aomt&yfyJjzpfap/ ,w=trSwrf xiftMuif
t&yf/ t&[aEm=&[Emoljrwfwo
Ydk nf/ 0d[&E=d aexkid Mf u&uke\
f / wH=xk&d [Emol
jrwfwYdk aexkid &f mt&yfonf/ blr&d mraP,su=H ajrtjyif0,farGUavsmzf ,
G t
f aumif;qk;H
t&yfygaywnf;/
&Siaf &0w0wK jrwfpmG bk&m;a[mwJ*h gxmudk &Sio
f m&dyw
k & mu 'Dw&m;yGrJ mS ,l
NyD;awmha[mawmfrlw,f/
xkt
Yd jyif"ry' tnw&mwd0 wKrmS jrwfpmG bk&m;u O,smOfysuBf u;D wpfcx
k rJ mS
&[ef;wpfyg; &[ef;w&m;tm;xkwfaepOf xkd&[ef;rSmtE&m,fwpfckawGUw,fqkdygpkdY?
0dobm*tE&m,fwpfckawGUwJhtcg xkd&[ef; oHa0*jyif;pGmjzpfawmh jrwfpGmbk&m;u
aZw0efausmif; oDwif;ok;H aeawmfr&l if; Mobmo*gxmtaeeJY xk&d [ef;udk vSr;f Ny;D awmh
Mo0g'ay;awmfrlw,f/
cspfom;...? umr *a0ouyk*dKvfrsm; rarGUavsmfEkdif&m 'Dvkdt&yf[mtrw
*a0ou? "r *a0ou=tNrKd uw
f &m;&SmrS;D MuwJh cspo
f m;wkv
Yd ykd *k Kd vrf sm;&JU arGUavsm&f mXme
jzpfw,f..vdq
Yk Ndk y;D jrwfpmG bk&m; ausmif;awmfuaeNy;D Mo'gwa&mifjcnfawmfvw
T Nf y;D awmh&raP,med t&nmed?
,w e &rwD Zaem/
0Dw&m*g &rdE?d
e aw umr*a0odaem/
18
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
igh&iS w
f .dYk ..? awmawG[m obm0tm;jzifh arGUavsmzf ,
G af wGy/J 'gayr,fv
h Ykd ,if;
arGUavsmzf ,
G af umif;wJah wmawGrmS umr*a0ouumrZmo,&SMd uwJyh *k Kd vrf sm;uawmh
b,fenf;ESifhrSrarGUavsmfEkdifbl;/
0Dw&m*g &rdE?d
e aw umr*a0odaem/
0Dw&m*g=&m*uif;aomolawmfaumif;wko
Yd nfom/ &rdE=d arGUavsmEf pS Nf cKd uaf ysmf
ydu
k af wmfrMl uukev
f wUH / (uom=tb,fah Mumifeh nf;[lru
l m;) aw=xk&d m*uif;oly*k Kd vf
wko
Yd nf/ umr*a0odaem=umr*kPu
f &kd mS rD;S ukeo
f onf/ e a[mE=d rjzpfMuuke/f (wom=
xkaYd Mumif)h / &rdE=d arGUavsmEf pS Nf cKd uaf ysmyf u
kd af wmfrMl uayvdrrhf nf..vk-Yd
umr*a0oDr[kww
f t
hJ wGuf 0Dw&m*yk*Kd vrf sm;uawmh tJ'aD wmausmif;rSm aysmf
ydu
k Mf uw,f/ 'Dawmh igh&iS w
f v
Ydk nf; omoemawmfrmS "r*a0oDy*k Kd vrf sm; jzpfMuw,f/
tJ'aD wmh "r*a0oDy*k Kd vw
f &Ydk UJ aysmyf u
dk &f mjzpfwhJ 'Dawm&ausmif;ukd rarhavsmMh ueJ/Y 'D
t"dym ,fe&YJ iS o
f m&dyw
k & mu tckw&m;yGrJ mS w&m;em&[ef;awmfawGtm; Mo0g'"rtaeeJY
xnfNh y;D awmh a[maew,f/
tif;...wpfcg 'gwifyv
J m;qkad wmhed"eD 0H y0wm&H?
,H ya 0Z'de/H
ed*,
0S g' ar"m0?
wm'doH y@dwH baZ/
wm'doH bZrme?
aoa,sm a[m[d e ygyda,m/
tJ'D *gxmuvnf; rlva[m&if;u jrwfpmG bk&m;a[mwm/ qkMd uygpd?Yk jrwfpmG bk&m;
r[mou&mZf 103-ckepf (bk&m;jzpfwEhJ pS )f jymodv
k nhahf eYrmS &mZN*K[
d o
f Ykd a&mufw,f/
wydw
Yk v
JG qef; (1) &ufaeYrmS t*om0uESpyf g; &[ef;jyKw,f/ wydw
Yk v
GJ jynfah eYusawmh
&Sio
f m&dyw
k & m &[EmjzpfNy;D Ny/D tJ'w
D ydw
Yk v
JG jynhEf iS hf waygif;vjynfah eY tMum;wpfaeYrmS
&mZN*K[
d jf ynfu &m"qkw
d yhJ P
k m ;Bu;D wpfa,muf touf&,
G u
f vnf; enf;enf;Bu;D w,f?
20
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
awmh &Sio
f m&dyw
k & mu olu
Y t
dk ifrwefcs;D ajrm ufv
dk oGm;av&m&m aemufygypmorP
&[ef;tjzpfeYJ ac:ac:oGm;w,f/ oGm;&if;vnf; tqk;H tr Mo0g'ay;? ae&if;vnf; tqk;H
trMo0g'ay;awmh 'D&m"&[ef;Bu;D onf toufBu;D rS &[ef;jyKayr,fv
h Ykd rarhravsmw
h &m;
tvkyf yGm;rsm;tm;xkwo
f jzifh rMumrDyif tmoa0gukecf ef; &[Emjzpfw,f/
jrwfpmG bk&m;xHa&mufonft
h cgusawmh jrwfpmG bk&m;u ]]b,fEh ,
S w
f ;Hk o'd0 [
d m&duwynhBf u;D &m"&[ef;Bu;D [m aom0pwm r*Fvm*kPef jYJ ynfph &Hk UJ vm;}}vkaYd r;awmh
&Sio
f m&dyw
k & mu ]]tifrwefjynfph yHk gw,f bk&m;}}tJ'v
D adk vQmufxm;wJt
h cgrSm jrwfpmG
bk&m;u &[ef;y&dowftv,frmS bdua 0 bduK aem emr &ma"e 0d, okAa pe b0dwA/H
Mo0g' 'g,aum ye ed"t
d mpdue aum 0d, '|aAm/
bdua 0=&[ef;awmfrsm; tk.d ..cspo
f m;wk/Yd bduK em emr=&[ef;awmfrnfonf
um;/ &ma"e 0d,=&m"&[ef;uJo
h /Ykd okAa pe=qkq
kd ;Hk rvG,u
f al om &[ef;onf/ b0dwA=H
jzpf&m\/ Mo0g' 'g,aum ye=tqk;H trMo0g'ay;wJh q&mudu
k m;/ ed"t
d mpdue aum
0d,=a&Tt;dk udk vufnKd ;Tejf ywJrh w
d af qGaumif;uJo
h /Ykd '|aAm-rSw,
f &l rnf/
jrwfpmG bk&m;u rdrt
d ay:tqk;H tr Mo0g'ay;wJyh *k Kd vu
f kd a&Tt;dk aiGt;dk vufnK ;d
xk;d Tejf ywJh {&mrrdwaf qGvYkd rSw,
f &l rnf/ tJ'v
D t
dk rde&Yf NdS y;D 'Dy&dowf 'Dtpnf;ta0;rSm
yif(13) edreD 0H y0wm&H?
,H ya 0Z'de/H
ed*,
0S g' ar"m0?
wm'doH y@dwH baZ/
wm'doH bZrme?
aoa,sm a[mwd e ygyda,m/
a[m'D w&m;*gxmudak [mw,f/ jrwfpmG bk&m;a[mwke;f uawmh &[ef;awGtm;
vk;H udk w&m;emcHxm;Ny;D awmhbdua 0=&[ef;awmfrsm; tkd cspo
f m;wk.Yd ../ ,H=trSwrf xif tMuifMo0g'oifjy
wJq
h &mud/k 0Z'de=H tjypfjyqk;H raom/ ,H=tMuifq&mud/k ya ya,s=jrifrd
jim;tH/h wH=xkt
d qk;H trMo0g'ay;wJh q&mud/k edreD =H &wemrsK;d &wemtk;d wku
Yd /kd y0wm&H
22
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
ed*,
0S g'=rdru
d Ekd ydS
f ESyd
f qkq
d ;Hk ravh&adS om/ ar"m0="armZynmESiv
hf nf;jynfh
pkaH yxaom/ wm'd,=H xko
d o
Ykd abm&Sad om/ y@dw=H ynm&Su
d /kd baZ+baZ,s=qnf;uyf
&m\/ wm'do=H xko
d o
Ykd bm&Sw
d hJ "armZynmESijhf ynf0h wJq
h &mud/k bZrme=qnf;uyf
aomol\tzd&Yk m/ aoa,sm=cs;D rGr;f tyfjrwfvo
S nf (0g) yGm;pnf;jcif;onf/ a[mwd=jzpf
\/ ygyda,m=,kwrf monf (0g) ,kwaf vsmo
h nf/ e a[mwd=rjzpf/
cspo
f m;wk.Yd ..? rdrt
d ay:rSmtjypfjyNy;D ESyd Ef ydS Nf y;D awmhq;Hk ray;wJh "armZynm&Sif
yk*Kd vu
f q
kd nf;uyfMu? tJ'v
D ydk nm&Siu
f q
kd nf;uyf,if rdrrd mS b,fawmhrS ,kwn
f rhH oGm;bl;?
,kwaf vsmrh oGm;bl;/ aumif;usK;d ud&k oGm;r,f? t&d,r*fzv
dk w
f jYdk zifh wk;d wufBu;D xGm;oGm;
r,f/ 'Dw&m;yGw
J ek ;f uvnf;yJ &[ef;awmfawG ajrmufjrm;pGm uRww
f rf;0ifMuw,f/
tJ'*D gxmudk jrwfpmG bk&m;ua[mawmh &Sio
f m&dyw
k & mu b,favmuf0rf;omp&m
aumif;ovJ/ olw
Y ynf?h ol&[ef;cHay;xm;wJh ol&Y UJ od'0d [
d m&duwynhBf u;D ? Ny;D awmh ed*-
,s0g'Dar"m0Dqw
dk t
hJ & jy,ifvnf;jy&r,f/ olwq
Ydk &mwynhu
f kd xifpmG jyNy;D a[mwJw
h &m;
jzpfawmh wpfoufrmS rarhb;l ? rarhvu
dk o
f rS &Si&f m"ESihf twlwuGomG ;,ifvnf;yJ &Si&f m"
onf qk;H rvkv
Yd ,
G w
f yhJ *k Kd vjf zpfawmh tifrwef0rf;ajrmufNy;D t&Sio
f m&dyw
k & mu 'D*gxmudk
rjywfrjywf tjrwfwEk;d &Gww
f ,f/ tJ'&D w
G w
f *hJ gxmudk ,ckw&m;yGrJ mS vnf;yJ tjrwfw
Ek;d xnfNh y;D awmh &[ef;awmfrsm;tm; a[mjyefw,f/
ed"eD 0H y0wm&H?
,H ya 0Z'de/H
ed*,
0S g' ar"m0?
wm'doH y@dwH baZ/
wm'doH bZrme?
aoa,sm a[mwd e ygyda,m/
tm0kawm=igh&Sifbk&m;&[ef;rsm;wkdY.../ 0Z'deH=rdrdtay:0,f oHo&m0#frS
uRwv
f w
G af &; a&S;&Itjypfujkd rifavh&w
dS /hJ ,H=tMuifq&mud/k ya=awGUjrif&jim;tH/h
23
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
(rdrt
d ay:rSm tjypf&w
I o
hJ o
l nf ESprf sK;d &Sw
d ,f/ bmvJqadk wmh (1) y&dowfAv
dk x
f rJ mS
t&Sucf v
JG u
dk rf [Jq
h w
dk hJ tjypf&w
I yhJ *k Kd vu
f wpfrsK;d ? 'Dy*k Kd vrf sK;d udk rqdv
k b
dk ;l /
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
tzGv
YJ u
dk q
f ;dk aewmjzpfawmh tZd+ykeAou
k *kP
d ;f 0if qA*&D [ef;awGxrJ mS cspo
f m;wkYd
ajymwJh tqk;H trMo0g'pum;udk em;raxmifwu
hJ ,
kd af wmfawGukd yAmZed,uHjyKay;Mu?
ESix
f w
k Mf u/ a, ye wkrmS uH ua&mE=d tMuify*k Kd vw
f u
Ydk awmh cspo
f m;wdaYk jymwJph um;
udkvkdufemMu\/ aw Mo0'x+tEkomox=at;...oifwkdYpum;vkdufemMuwJhudk,f
awmfusawmh (yxr qk;H rwmuMo0g'? xyfqk;H rwmu tEkomoeD/ taMumif;ray:
cifq;Hk rwmu Mo0g'? tjypfjyNy;D qk;H rwmu tEkomoeD/ rsuaf rSmufq;Hk rwmu Mo0g'?
rsuu
f ,
G rf mS wrefvw
G
f jzpfap? pm;a&;jzpfapqk;H rwmu tEkomoeD/ Mo0g'eJY tEkom
-oeDu tJ'v
D x
dk ;l ygw,f/ tJ'v
D dk cspo
f m;wdq
Yk ;Hk rMu? uefjrpfMu/)
Mo0'aEm [d tEkomoaEm ty@dwmeH tyad ,m a[mwd tremayg? y@dwmeH
ye yda,m a[mwd remayg/
om&dykw arm*vmem=cspfom; om&dykw&m? cspfom;arm*vmefwkdY/ [d=rSef\/
Mo0'aEm=qk;H raom/ tEkomoaEm=uefjrpfpum;ajymMum;wJh &[ef;ud/k ty@dwmeH=
ynm&Sdr[kwfwJhyk*dKvfwkdYu/ tyda,m=rcspftyfonf/ tremayg=rESpfouftyfonf/
y@dwmeH ye=ynm&SdwkdYonfum;/ yda,m=cspftyfonf/ remayg=ESpfouftyfonf/
a[mwd=jzpf\/
tJ'Dvkd jrwfpGmbk&m;rdefYMum;NyD;awmh &Sifom&dykw&m? &Sifarm*vmefwkdYroGm;cif
aZw0efausmif;rSmaewke;f jrwfpmG bk&m; a[m'D*gxmudak [mawmfrw
l ,f/
Mo0a',sm+Ekomao,s?
toAm p ed0g&a,/
owH [d aom yda,m a[mwd?
towH a[mwd tyad ,m/
(bk&m;a[mwke;f u &Sio
f m&dyw
k & m? &Siaf rm*vm efwu
Ydk ykd J tmvkwx
f m;oaygh/)
om&dykw&m arm*vmem=cspfom; om&dykw&m? cspfom; arm*vmefwkdY.../
Mo0a',s=tqk;H trpum;ajymMum;&m\/ tEkomao,s=uefjrpfpum;tzefzefajymMum;
&m\/ toAm p=raumif;rI tukov
kd t
f vkyrf v
S nf;/ ed0g&a,=wm;jrpf&m\/ [d=rSe\
f /
aom=xkt
d qk;H truefjrpfpum; ajymMum;wJo
h u
l /kd owH=ynm&So
d al wmfaumif;wko
Yd nf/
yda,m=cspEf pS o
f uftyfonf/ a[mwd=jzpf\/ towH=ESv;Hk Murf;MuKwf vlo,
l w
k w
f u
dYk
awmh/ tyad ,m=rcsprf ESpo
f uftyfonf/ a[mwd=jzpf\/
26
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
(14) Mo0a',sm+Ekomao,s?
toAm p ed0g&a,/
owH [d aom yda,m a[mwd?
towH a[mwd tyda ,m/
(,ck olw
Y &m;yJ/G )
tm0kaom=igh&Sifbk&m; &[ef;rsm;wkdY.../ twumarm=tusKd;pD;yGm;vkdvm;wJh
yk*Kd vo
f nf/ Mo0a',s=vufO;D tp qH;k rpum;ajymMum;&m\/ tEkomao,s=uefjrpfp
um;txyfxyfajymMum;&m\/ toAm p=olawmfr[kwf vlo,
l w
k w
f \
Ydk OpmjzpfwhJ ygynpfusKraumif;rIrSvnf;/ ed0g&a,=wm;jrpf&m\/ aom=xkdMo0g' tEkomoeDpum;
rdeMYf um;wJyh *k Kd vu
f /kd owH=ynm&So
d al wmfaumif;wko
Yd nf/ yda,m=cspEf pS o
f uftyfonf/
a[mwd=jzpf\/ towH=olawmfr[kwf vlo,
l w
k w
f u
Ydk awmh/ tyad ,m=rcsprf ESpo
f uf
tyfonf/ a[mwd=jzpfay\/
,ck ol&Y UJ w&m;yGBJ u;D rSm 'D*gxmudk xnfah [mawmfrw
l ,f/
tJ'aD cwf tJ'D tcsed ef rYJ eD;ra0; wpfcsed rf mS &[ef;awmfawGxrJ mS pum;wpfcjk zpf
yGm;w,f/ b,fvkdvJqkdawmh-]]at;...tMuifyk*dKvfudktOD;rl jrwfpGmbk&m;onf
w&m;a[m\/ xkw
d &m;yGrJ mS xkyd *k Kd vo
f mvQif Oyed&nf;eJY jynfph w
Hk ,f/ Oyrmt&Sief E
udt
k aMumif;jyK w&m;a[mw,fqydk gpd/Yk tJ...t&Sief EomvQif Oyed&nf;eJjY ynfph Hk
wJyh *k Kd vjf zpfw,f? xkw
d &m;yGrJ mS 'djyify*k Kd vaf wGonf r*fzv
dk &f aMumif; a&S;aumif;rI=Oyed,eJYjynfhpkHwJhyk*dKvfawG r[kwfbl;}}vkdY &[ef;awmfawGrSm tvGJvGJtrSm;rSm;tjiif;
pum;jzpfMuw,f/
tJ'aD wmh &Sio
f m&dyw
k & mu 'Dpum;udk ]]'Dvrkd [kwb
f ;l ? tMuify&dowf jrwfpmG
bk&m;onf tMuify*k Kd vu
f kd OD;wnf w&m;a[m\/ xkyd *k Kd vo
f nfomvQif r*fzv
kd &f UJ Oyed27
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
&nf;aumif;rItxl;&Sw
d ,f? 'djyify*k Kd vrf mS r&Sb
d ;l qkw
d m r[kwb
f ;l / igud,
k w
f idk u
f ,
kd af wGU}}
tn b*0g Aka'g "rH a'aowd puKrm-ponf/
tJ'w
D ek ;f u ud,
k af wmfajymcJw
h phJ um;udk ,ck'w
D &m;yJrG mS xnfah [mw,f/
(15) tn b*0g Aka'g?
"rH a'aood puKrm/
"ar a'od,rmerS?d
aomw+arma"od+rwdaum/
wH ar tarmCH o0eH?
0drak wmrdS temoa0g/
tm0kaom=igh&iS b
f &k m;&[ef;rsm;wd.Yk ../ b*0g=bke;f awmfajcmufyg;ESijhf ynhpf aHk om/
puKrm=puKig;yg;ESifhjynhfpkHawmfrlaom/ Aka'g=oAnKAk'trnf&wJh avmuxGwfxm;
jrwfpmG bk&m;onf/ tn=igrSwyg;igh&UJ wl 'DCecy&dAZdk t
f m;/ "r=H w&m;ud/k a'aowd=
a[mMum;awmfrlNyD/
(ighukd w&m;emcHxm;Ny;D w&m;a[mwm r[kwb
f ;l ? ighwjl zpfwhJ 'DCecy&dAZdk u
f kd
w&m;emcHxm;NyD; w&m;a[mwm/)
"r=w&m;udk/ a'od,rmerSd=a[mMum;awmfrltyfonf&Sdaomf/ t[H=igonf/
twad um=w&m;awmfut
kd vk&d adS om pdw&f o
dS nfjzpf (0g) w&m;awmfuv
kd v
dk m;wJph w
d f
&SNd y;D oumv/ aomwHMoa"o=em;pdu
k
f axmifcNhJ y/D
(wpfcgwnf;rwkerf vIyf oufouf0if0if w&m;awmfukd em;pdu
k Nf y;D awmh axmifchJ
w,f/)
wH o0eH=xko
d w
Ykd &m;awmfukd em&jcif;onf/ ar=ightzd/Yk tarmCH=tcsn;f ES;D tv
um;r[kwaf y/ 0drak wm=cyford ;f aomudavomwkrYd S uRwv
f w
G o
f nf (0g) t&[wzv
dk f
aygufa&mufonf/ temoa0g=av;jzmaom tmoa0guGmavQmukecf ef;onf/ trS=d jzpf
&\/
jrwfpmG bk&m;a[mwmu 'DCectm; a[mw,f/ 'DCecrSm aomwmyefyjJ zpfw,f/
28
ighrmS t&[wzv
kd af yguf a&mufw,f/ tJ'gaMumifh igh&iS w
f aYdk jymaeMuwJh ]]tMuify*k Kd vu
f kd
&nfp;l w&m;a[m,if xkyd *k Kd vo
f nfomvQif r*fzv
kd &f UJ Oyed,eJjY ynhpf w
Hk ,f}}qkw
d m
r[kwfygbl;/ tJ-taMumif;tm;avsmfpGm 'Dyk*dKvfudk taMumif;jyK a[maomfvnf;yJ
xkyd *k Kd vrf w
S pfyg; uRww
f yhJ *k Kd vaf wG w&m;yGw
J idk ;f w&m;yGw
J idk ;f rSm awGU&ygw,f/ "ry'wk?Yd
Zmwfawmfwu
Ydk Mkd unf,
h if 'Dw&m;taMumif;jyKwyhJ *k Kd vu
f wpfO;D wnf;ayr,fvYdk ajrmuf
jrm;pGmaomyk*Kd vaf wG r*fzv
dk &f oGm;wmawGukd ud,
k af wmfawGu rpOf;pm;rdawmh ajymrdajym
&m ajymMujcif;jzpfygw,f/
udik ;f ...'gjzif,
h if &Sio
f m&dyw
k & monf rdr&d UJ aumif;rIu temoa0g=tmoa0g
ukecf ef;&H?k udavomwkrYd v
S w
G &f kH omrn rSw&f rnfvm;vkq
Yd adk wmh r[kwb
f ;l /
(16) ae0 ykaAe0d gom,?
emyd 'dA
puKaem/
apawm y&d,m, 'd,
m?
pkw,
d m Oyywd,
m/
aomw "mwk 0do'k ,
d m?
yPd"d ar e 0dZw
/d
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wk.Yd ../ ar=om&dyw
k & m ig\tzk&Yd m/ ykaAe0d g
-om,=ykaAed0gotbdnmPftvdkYiSm/ yPd"d=pdwfudkxm;jcif;? y&duHjyKjcif;onf/ eyd
0dZw
=wpfp;kd wpfprd &Syd g/ apawm y&d,m,=apawmy&d,tbdnmPf tvkiYd mS vnf;yJ/
yPd"=d pdwu
f x
kd m;jcif;? y&dujH yKjcif;onf/ edyd 0dZw
=d wpfp;kd wpfprd &Syd g/ 'd,
m='d0 "d
tbdnmPftvdiYk mS / yPd"=d pdwu
f x
kd m;jcif;? y&dujH yKjcif;onf/ eyd 0dZw
=d wpfp;kd wpfprd &Sd
yg/ pkw,
d m Oyywd,
m=pkwyk ygwPftvdiYk mS (0g) ow0gwk&Yd UJ pkw?d ow0gwk&Yd UJ y#doaE
udo
k w
d hJ pkwyk ygwPftvdiYk mS / yPd"=d pdwu
f x
kd m;jcif;? y&dujH yKjcif;onf/ e 0dZw
=d wpf
pd;k wpfprd &Syd g/ aomw"mwk0o
d 'k ,
d m='dAa omwtbdnmPftvdiYk mS (vnf;yJ)/ ar=ight
zk&Yd m/ yPd"=d pdwu
f x
kd m;jcif;? y&dujH yKjcif;onf/ e 0dZw
=d wpfp;kd wpfprd &Syd g/
bmajymovJqadk wmh igh&iS w
f .Ydk ..ig[m ykaAe0d goPf? 'dAp uKPf?apawm
y&d,Pf? 'd
Pf? pkwyk gwPf? 'dAa omwPfvq
Ydk w
dk hJ 'DavmuDtbdnmPfawGukd
&zk&Yd eftwGuf y&dujH yKjcif;? tm;xkwjf cif;vk;H 0r&Sb
d ;l / &Sio
f m&dyw
k & mwdv
Yk rdk [kww
f yhJ *k Kd vf
rsm;usawmh tbdnmPfwpfck wpfcyk g&rnft
h aMumif; enf;aygif; wpfq,fah v;rsK;d wpf
q,fah v;rsK;d wdeYk aYJ vhvm,lMu&w,f? tbdnmPf&zk&Yd ef vG,u
f w
l u
hJ pd r[kwyf g/ avmuD
psmeformywf &Spyf g;wku
Yd &kd Ny;D wJah emuf tJ'pD smeformywfxrJ mS ygwJh &lyg0p& pwkwp smefu
29
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
tbdnmPfupd o
'd ad jrmufatmifenf;aygif; wpfq,fah v;rsK;d avhvmtm;xkwf y&dujH yKMu
&ygw,f/ tifrwef yifyifyef;yef; tvkyv
f yk rf S tbdnmPfqw
dk m jzpfw,f/
t&Sio
f m&dyw
k & mu tJ'D tbdnmPfepYJ yfvYdk olrY mS yPd"ad c:wJh pdwu
f x
kd m;jcif;?
y&dujH yKjcif; tvQi;f r&Sb
d ;l ...wJ/h r&S,
d if b,fvedk nf;eJrY &S wmvJ/ 'gjzif,
h if &Sio
f m&dy-k
w&monf tbdnmPfr&bl;vdYk rSw&f rnfvm;/ r& r[kwb
f ;l ? &w,f/ &,if olb,fvdk
enf;eJY&ovJ? r*od'tbdnmPfvdkY r*fr&cifpsmeftbdnmPftvdkYiSm txl;y&duHtm;
rxkw&f bJ t&d,r*fu&kd vku
d o
f nfEiS w
hf pfNyKd ief uf xdt
k bdnmPfawG? avmuDpsmefawG
&Ny;D om;jzpfNy;D 0ifpm;&Ho
k ;Hk pG&J o
kH mjzpfw,f/ 'gajymcsiv
f Ydk &Sio
f m&dyw
k & mu 'D*gxmud&k w
G f
qkd a[mMum;awmfrw
l m/
[ku
d ,
kd af wmfawGajymwmu ]]'DCecy&dAZdk o
f mr*fzv
dk &f UJ Oyed,eJjY ynfpw
Hk ,f/
usew
f yhJ *k Kd vaf wGu rjynfph b
Hk ;l }}vkt
Yd "dyg ,foufa&mufaew,f/ 'Dawmhu,
kd af wmfawG&UJ
pum;twkid ;f r[kww
f t
hJ aMumif; &Sio
f m&dyw
k & mu ]]rdru
d ,
kd w
f idk u
f w&m;emcH r[kwb
f ;l ?
w&m;emcHuol&UJ wl 'DCec? rdru
d ab;uaeNy;D olwyg;zkcYd ;l xm;wJh xrif;yGu
J 0kd ifNy;D pm;
wmeJY tifrwefww
l ,f}}vdYk rdeq
Yf adk wmfrv
l &dk if;jzpfw,f/
w&m;emcHjzpfwhJ 'DCecuaomwmyefjzpfw,fvYdk omrnyJvmw,f? aemufbm
jzpfw,f rygbl;/ &Sio
f m&dyw
k & muawmh (16) yg;aomynmawGukd tJ'yD rJG mS &vku
d w
f ,f/
tck ol xkwaf zmfajymaew,f/ r*o'd t
bdnmPfawGukd &&Sw
d ,f/ w&m;emcHy*k Kd vo
f m
vQif Oyed,orw&d w
dS ,fqw
dk m r[kww
f t
hJ aMumif; aumif;aumif;Bu;D azmfjyw,f/
'gu w&m;wpfx;Hk /
w&m;[if;av;tk;d Bu;D ygyJ/ 'Dwpfyx
JG rJ mS olyJ a[mEkid w
f ,f? a[mjyefNy/D
(17) &kur v
l 0H edm,?
rka@m oHCm#d yg&kawm/
ynm, Owarm axa&m?
Oywdam0 psm,wd/
(18) t0dwuH ormyaEm?
ormorK' om0aum/
t&da,e wkPSD bma0e?
Oayawm a[mwd wm0a'/
30
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
'Dw&m;*gxmawGukd &Sio
f m&dyw
k & m bmjzpfvo
Ykd al [movJ? wpfcsed u
f jrwfpmG bk&m;
&mZN*K[
d jf ynf a0VK0efausmif;wku
d rf mS oDwif;ok;H aeawmfrw
l ,f/ xkt
d cg &Sio
f m&dyw
k & meJY
&Sirf [marm*vm efwEYdk pS yf g; tJ'&D mZN*K[
d jf ynf&UJ teD; uaygwuE&m (wayg'gr[kwb
f ;l )
uaygwuE&m='DawmifMum;xJrmS a&S;tcgu ckid u
S af wGaevkYd 'DawmifMum;udk ]]uaygw
acsmif? uaygwawmifMum;}}vdaYk c:w,f/ tJ'D ckad wGaygwJh ckad wmifMum; uaygwawmif
Mum;rSm oGm;Ny;D awmh aeawmfrMl uw,f/ t'Dvadk ewJt
h cg wpfaeYo &Sio
f m&dyw
k & mu
qHawmfcsNy;D p [if;vif;tjyifviG w
f ;D acgifxu
G Nf y;D ncsr;f vqef;yurmS ouFe;f Bu;D ud&k kH
Ny;D awmh xkid
f zvormywfukd 0ifpm;aeawmfrw
l ,f/ va&mifeq
YJ adk wmh OD;acgif;awmf
uvnf; ajymifaew,f/
tJ't
D csed rf mS oli,fcsi;f bDv;l ESpaf umif ajrmuft&yfu awmift&yfokYd olw&Ykd UJ
a00Pfewfrif;Bu;D xHrS bDv;l tpnf;ta0;Ny;D vdYk jyefvmMuwJt
h cg t&Sio
f m&dyw
k & mudk
jrifMuw,f/ bDv;l wpfaumifu &Sio
f m&dyw
k & mtay:rSm [kt
d wdwb
f 0u &efNiKd ;ygcJw
h hJ
twGuf olaY zmfbv
D ;l udk bmajymovJqadk wmhy#dbmwd rH or r orP oDao y[m&H 'gwk/H
or=tcsi;f .../ rH y#d=ig\pdwf / r orP=&[ef;tm;/ y[m&H=
ykwcf wfjcif;ud/k 'gwk=H ay;jcif;iSm/ bmwd=xif xifae\/
a[...oli,fcsi;f ? ig 'Du,
dk af wmfukd tifrwef &ku
d cf siw
f ,fumG ...vkYd 'Dpum;
ajymw,f/ 'Dawmh taz:bDv;l u bmajymovJqadk wmhtvH or rm orPH tmoma'wd/
oli,fcsi;f ...? rawmfb;l ? &[ef;awmfojl rwfukd rjypfrmS ;eJ?Y rxdyg;eJ?Y rESyd pf uf
eJ/Y
OVma&m aom or oraPm r[d'ad um r[mEkbma0g/
31
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
(tazmfbv
D ;l u ]][m...oli,fcsi;f ? rif;oGm;Ny;D awmh &[ef;awmfukd rjypfrmS ;eJ?Y
'D&[ef;awmf[m tvGejf rwfwu
hJ ,
kd af wmf? wefc;dk tmEkabmf tifrwefBu;D wJu
h ,
kd af wmf}}
tJ'v
D dk wm;jrpfw,f/)
enf; ok;H Burd w
f idk w
f idk f ajymawmh oli,fcsi;f bDv;l uvnf; ok;H Burd w
f idk w
f idk f wm;
jrpfw,f/ wm;ayr,fv
h Ydk r&bl;/ tJ'&D efNiKd ;ygwJb
h v
D ;l u &Sio
f m&dyw
k & mudk olyY gwJw
h if;ykwf
Bu;D eJw
Y tm;uke&f u
dk w
f ,f/ &ku
d v
f u
dk w
f v
hJ v
YHk ya,m*[m b,favmufjyif;xefovJqadk wmhwm0 r[m y[ma&m ta[mod? tyd awe y[ma&e ow&weH 0g tk|r&weH
0g em*H Mooma',s r[EH 0g yAwul#H y'gav,s/
awe y[ma&e=xkdykwfcwfvkdufwJh'Pfjzifh/ ow&weH em*H 0g=tawmifckepf
awmifjrifw
h hJ qifuykd jJ zpfjzpf/ tk|r&weH em*H 0g=tawmifcek pfawmifcjJG rifw
h J qifajymif
Bu;D udyk jJ zpfjzpf/ Moma',s=ajrBu;D xJoeYkd pfjrKy
f oGm;apav&m\/ r[EH 0g yAwul#H
y'gav,s=tvGefBuD;wJhawmifxGwfudkaomfvnf; NzdKcGJEkdifav&m\/ y[ma&m=&kdufcwf
vdu
k w
f 'hJ Pfonf/ wm0=xkrd Qavmuf/ r[m=Bu;D us,v
f b
S \
d /
&du
k v
f u
kd w
f 'hJ Pfcsu[
f m b,favmufBu;D ovJq,
dk if ckepfawmifqw
dk m wkt
Yd &yfxJ
uomreftawmifrsK;d r[kwb
f ;l aemf/ ]]vufrESpq
f ,fah v;? ac:a&;oHawmif}}wJ/h (24)
vufrudk oHawmif wpfawmifvaYdk c:w,f/ ]]xkad emifvufr? ESpq
f ,fuawmf? &Spcf ak usmf
rl ac:MurSeaf tmif? qifwidk ;f awmifwnf;}}wJ/h qifuw
kd idk ;f wJh wpfawmifqw
dk m (28)vuf
rudk qifwkdif;awmif wpfawmifvkdYac:w,f/ at;...yuwdudkufawmifqkdwm (18)
vufrudk wpfawmifac:w,f/ qifwkdif;awmiftaeeJY ckepfawmif&SdwJhqifajymifBuD;?
ckepfawmifhxGm&SdwJh qifajymifBuD;yJjzpfvifhupm; ajrBuD;xJjrKyf0ifoGm;avmufw,f/
tJ'aD vmuf jyif;xefw'hJ Pf&m'Pfcsu/f 'grS r[kwb
f ;l yqk,
d if awmifxw
G Bf u;D wpfcv
k ;Hk
udk NyKd qif;oGm;apEkid w
f hJ 'Pf&m'Pfcsuyf g/
tJ'v
D v
dk nf;&ku
d v
f u
dk u
f a&m &Sirf [mar*vm efu olaY e&muae&if; olo
Y il ,fcsi;f
udMk unfv
h u
dk af wmh ]][m...ighoil ,fcsi;f udk bDv;l &ku
d af eNy}D }qkw
d mudk wpfcgwnf;odw,f/
wpfcgwnf; cyfjrefjref<uvmw,f/ 'Dbv
D ;l vnf;yJ &Sio
f m&dyw
k & mud&k u
dk Nf y;D onfEiS hf wpf
NyKd ief uf ]]!,Smrd !,Smrd=ylvcS sn?hf avmifvcS sn?hf ylvcS sn?hf avmifvcS sn}hf }ajym&if;ajrBu;D
32
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
rjzpfpzl;txl;jzpfygaypG/
tp&,
d H tm0kaom arm*vm e=igh&iS af rm*vm ef.../ vufzspw
f ;D tHch s;D xku
d yf g
ayh/ tAKwH tm0kaom arm*vm e=igh&iS af rm*vm ef.../ rjzpfpzl; txl;jzpfygayh/ (bm
jzpfvv
Ydk q
J adk wmh) ,m0 r[d'ad um tm,om r[marm*vm aem r[mEkabma0g=t&Sif
r[marm*vm efonf tvGet
Yf vGew
f efc;kd Bu;D ygay\/ tmEkabmfvnf; Bu;D ygay\/ (bm
aMumifv
h q
J ,
dk if) ,Mw[d emr ,urd ydwd=,Mw-,om=tMuifah Mumif/h ,ur=d
bDv;l udyk if/ ydwd emr=jrifawmfrb
l \
d / ('gaMumifh t&Sib
f &k m; wefc;kd tmEkabmf
Bu;D w,fvYkd wynhaf wmfajymwm/)
r,H yaewa&[d yHoyk w
d mpurd e ymr/
r,H re=wynhaf wmfwo
Ydk nfum;/ {w&[d=,cktcg/ yHoyk w
d mpur=d ajrbkwf
bDv;l udak omfr/S e yr=rjrifMu&yguke/f
t&Sirf [marm*vm efonf bDv;l udak wmifjrifw,f? wynhaf wmfwrYdk mS jzifh ,ckajr
bkwb
f v
D ;l uav;udak wmif rjrifMu&bl;/ t&Sirf [marm*vm efonf wefc;dk tmEkabmf
Bu;D ygbd? vufzspw
f ;D tHch s;D xku
d yf gbd/
tJ'v
D w
dk u,fh r[mem*=&[Emt&Sijf rwfBu;D ESpyf g; wpfyg;ESiw
hf pfyg; cs;D rGr;f pum;
ajymMum;wJt
h oHukd bk&m;ud,
k af wmfjrwf a0VK0efausmif;wku
d rf mS oDwif;ok;H aexkid &f if;
'dAa omwtbdnmPfeMYJ um;awmh b,forl S w&m;emcHr&Sb
d -J
, aovlyrH pdw?H
XdwH emEkyurw/d
0d&wH &ZeDa,ok?
aum yae,s e ukyw
/d
,a0H bm0dwH pdw/H
ukawm wH 'kua rwd/
([dak b;u ud,
k af wmfawGvnf; &Sad e&if; bmrsm;ygvdrv
hf Ydk rodb;l ? bk&m;bmom
bk&m; a0VK0efausmif;wku
d f *Eu#k w
D u
kd x
f u
J O'gef;usL;&ifah ewm/
,=tMuif&[Emyk*dKvf\/ pdwH=pdwfonf/ aovlyrH=ausmufawmfBuD;vQif
Oyrm&So
d nfjzpf/ Xdw=H MuUH MuUH ckid u
f snw
f nfae\/ wH pdw=H xdpk w
d o
f nf/ &ZeDa,ok=wyf
rufz,
G af om tm&Hw
k Ydk / 0d&w=H wyfjcif;uif;ay\/ aum y ae a,s=trsux
f u
G zf ,
G t
f m
35
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
&Hk / e ukyw
=d trsurf xGu/f
&[Emyk*Kd v&f UJ pdwo
f nf wyfrufz,
G af umif;wJh tm&Hak wGrmS vnf; rwyfrufb;l /
trsux
f u
G pf &maumif;wJh tm&Hak wGrmS vnf; trsurf xGub
f ;l / vlvcl si;f vlb
Y 0 vl0wf
aMumif b0rSmomqk,
d if &Sirf [marm*vm efvdk wefc;dk &Sw
d yhJ *k Kd vw
f pfa,muf[m ]]ighol
i,fcsif;udk rif;apmfum;&ovm;}}qkdNyD; bmvkyfvkdufrnfvJ? pOf;pm;omMunhfayawmh/
,ckrmS rl &[EmjzpfaeMuawmh bDv;l &JUtay:rSm &Sio
f m&dyw
k & muvnf; pdwrf qk;d bl;?
&Sirf [marm*vm efuvnf; pdwrf qk;d bl;/ tJ'o
D w
l &Ydk UJ pdwaf wGukd jrwfpmG bk&m;u a0VK0ef
ausmif;awmfuaeNy;D O'gef;usL;aew,f/
,=tMuifolonf/ pdwH=rdrdpdwfudk/ {0H=odkYt&[wzkdvfayguf/ bm0dwH=
yGm;rsm; xm;tyfay\/ wH=xkd t&[wzv
dk af yguf pdwb
m0em od'ad &mufwyhJ *k Kd vu
f /kd
'kuH=qif;&J'kuonf/ ukawm {wd=tb,frSmvQif vma&mufrnfcsdrrnfhenf;/ e
{wd {0=rvma&mufonfom/
jrwfpmG bk&m;u rdr&d UJ pdwu
f kd t&[wzv
dk af yguf a&mufatmifom yGm;xm;yg? tJ'D
yk*Kd v&f UJ oEmefrmS b,fawmhrS 'kur a&mufb;l }}wJ/h
tJ'o
D w
k u
f dk ,uy[m&okwv
f aYdk c:w,f/ tJ',
D uy[m&okww
f ek ;f u jzpfcw
hJ jhJ zpf
&yfukd &Sio
f m&dyw
k & mu ,ckw&m;yGrJ mS w&m;*gxmtaeeJY a[mw,f/
(17) &kur v
l 0H edm,?
rka@m oHCm#dyg&kawm/
ynm, Owarm axa&m?
Oywdam0 psm,wd/
&kur v
l 0H =opfyif&if;uJo
h /Ykd (taAmumoH=[if;vif;tjyifviG w
f ;D acgifu/kd ) edm,
=trSjD yK/ (opfyif&if;rSm [if;vif;tjyifviG w
f ;D acgifukd trSjD yKNy;D awmh) rka@m=qHrsm;
ud&k w
d o
f pfNy;D pjzpfvsu/f ynm, Owarm=ynm{w'f&jzpfaom/ axa&m=rax&fjrwf
onf/ Oywda0=Oywdtrnfawmf&o
dS nf jzpfomvQi/f psm,wd=vuPyl Zme
psmefukd tzefzef0ifpm; aeav\/
(18) t0dwuH ormyaEm?
ormorK'om0aum/
36
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
ormorK'o
m0aum=jrwfpmG bk&m;\ vuf,m&Hom0ujzpfawmfral om rax&f
jrwfonf/ t0dwu=H pwkwp smef t0dwuormywfu/kd ormyaEm=0ifpm;awmfro
l nf
jzpf/ t&da,e wkPb
SD ma0e=tjrwfq;Hk jzpfaom rwkerf vIyq
f w
d Nf ird jf cif; wkPaDS bmESi/hf
wm0a'=xkcd P/ Oyawm=jynfph
Hk aeonf/ a[mwd=jzpf\/
bDv;l &ku
d w
f t
hJ csed rf mS t&[wzv
dk o
f rmywf0ifpm;Ny;D awmh tifrweft&d,wkPDS
bm0*kPef YJ jynhpf aHk ew,f/
(19) ,xmyd yAawm aoavm?
tpavm okyw
|d ad wm/
{0H arm[u,m bduK ?
yAawm0 e a0"wd/
(,aue=&efob
l v
D ;l onf/ y[&d,rmaemyd=ykwcf wftyfaomfvnf;/) aoavm=
ausmuftwdNy;D aom/ yAawm=awmifonf/ tpavm=rwefvyI o
f nf/ okyw
|d ad wm=MuhH
MuchH idk u
f snaf aumif;pGmwnfonf/ a[mwd ,xmyd=jzpfouJo
h /Ykd {0H=twl/ arm[u,m=arm[cyford ;f uif;Nird ;f jcif;aMumif/h bduK =&[ef;onf/
(b,f,v
l nf;qk,
d if ud,
k af wmfu
h ,
kd f ud,
k af wmfvufnKd ;xk;d jy&vdrrhf ,f/)
yAawm0=ausmufawmifBu;D uJo
h /Ykd e a0"wd=rwkev
f yI cf ahJ cs/
at;...? t&d,wkPb
DS m0*kP&f atmif t&[wzv
kd o
f aYkd &mufatmif igh&iS w
f dYk
oGm;Mu? t&[wzv
dk o
f aYkd &mufatmifomG ;vk&Yd ,
dS ifjzifh ausmifom;awmifBu;D uJo
h Ykd b,f
vkad vmu"HeaYJ wGUawGU rwkev
f yI af wmhb;l / oDwif;ok;H azmf&[ef;awmfawGukd ,uy[m&
okww
f ek ;f u ud,
k af wmfccH &hJ wJjh zpf&yfukd t&dyt
f >rufazmfjyNy;D 'Dw&m;*gxmok;H *gxmwkYd
udk a[mawmfrw
l ,f/ 'gu bk&m;a[m*gxm r[kwb
f ;l / &Sio
f m&dyw
k & ma[mwJh *gxmrsm;
jzpfw,f/ bk&m; O'gef;usL;&ifw
h *hJ gxmudak wmh ckwifuajymcJNh y/D
Ny;D Nyv
D m;? rNy;D ao;bl;/ wpfcsed u
f &Sio
f m&dyw
k & monf trSww
f rJo
h uFe;f udk udik f
vkdufawmhouFef;pGef;uav;u enf;enf;wGJvsm;usaew,f/ xkkdtcgteD;tem;rSm&SdwJh
37
t&da,e wkPb
DS ma0e?
Oayawm a[mwd wm0a'/
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
udk&ifuav;wpfyg;u-
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
tArw0H cg,wd/
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wk.Yd ../ te*FP=udavom[ljrLtnpft
aMu; uif;a0;awmfrx
l aom/ edp=H tNrw
J ap/ okp*d a0odaem=pifMu,fwahJ umif;rIu&kd mS
rS;D avh&adS yaom/ aygo=yk*Kd vo
f jl rwf\ (tzk&Yd m)/ ygy=raumif;rI\/ 0gv*rw=H
om;Nr;D zsm;rQyifjzpfapum/ tArw0H =wdrw
f u
dk Bf u;D avmuf/ cg,wd=xifaeyg\.../
olawmfaumif;qk,
d if tukov
kd t
f rI[m om;Nr;D zsm;avmufuav;yifjzpfvifu
h pm;
wdrw
f u
dk Bf u;D vkd atmufarh&r,f igh&iS w
f .dYk ../ atmufarhNy;D tukov
kd rf rI S aMumufMu&
r,f/
tJ'v
D kd a[mNy;D wJah emufu,
kd af wmf&UJ tzd&Yk m aojcif; &Sijf cif; ESpcf if; azmufjyef
jcif; tvQi;f r&S?d wlrQaompdw&f o
dS nfukd jyawmfrv
l
dk (21) embdeEmrd r&PH?
embdeEmrd ZD0w
d /H
eduyd Od H rH um,H?
orZmaem y#dawm/
(22) embdeEmrd r&PH?
embdeEmrd ZD0w
d /H
umvO y#ducFgrd?
edAo
H owaum ,xm/
ESp*f gxmudk a[mawmfrw
l ,f/
(21) tm0kaom=igh&Sifbk&m;&[ef;rsm;wkdY.../ twH=om&dykw&mrx&figonf/
r&PH=pkwjd ywfa<u aovGe&f jcif;ud/k embdeEmrd=rESpo
f ufyg/ ZD0w
d =H touf&n
S af wG
wnfaejcif;ud/k embdeEmrd=rESpo
f ufyg/ (bmjzpfvw
Ydk ;Hk /)
r&Pqkw
d hJ aojcif;oabmu b0wpfcrk mS aemufq;Hk jzpfwhJ pdw&f UJ bifcPav;udk
ygVdvdk r&P? jrefrmvkd aojcif;vkaYd c:w,f/ ZD0w
d qkw
d mu r&Prwkid cf if 'Dbufyikd ;f u
39
*gxmudk a[mawmfrw
l ,f/
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
'Dawmh igh&iS w
f t
Ydk m; ig w&m;a[mr,f/
(23) Oba,e+rd'H r&Par0?
em+r&PH ypm 0g yka& 0g/
y#dyZx rm 0dex?
caPm a0g rm Oyp*g/
(24) e*&H ,xm ypE?H
*kwH oE&Am[d&/H
{0H a*gayx twmeH?
caPm a0g rm Oyp*g/
cPmwDwm[d aompE?d
ed&,rSd oryw
d m/
(23) tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wk.Yd ../ 'H=ud,
k u
f m,cEmyOuonf/
Oba,e=ESpyf g;aomtcg/ r&Par0=pkwjd ywfa<u aovGe&f jcif;onfom/ a[mwd=
jzpf\/ tr&PH=rao&jcif;onf/ e a[mwd=rjzpf/
igh&iS w
f .Ydk ..? owdrarhMueJ?Y igh&iS w
f aYdk e&wJh cEmyOuqkw
d hJ &kyef mrfw&m;ESpf
yg;onf a&SUydik ;f aemufyikd ;f ESpyf ikd ;f aom tcsed t
f wGi;f rSmyif igh&iS w
f aYdk ojcif;eJZY mwford ;f
Mu&rSmyJ? tJ'ED pS yf g;aomtcsed f ao&r,fqw
dk m bmvJqakd wmhypm 0g=tESpif g;q,f&UJ aemufrmS yJjzpfap/ yka& 0g=tESpif g;q,f&UJ a&SUrSmyJjzpfap/
r&Par0=pkwjd ywfa<uao&jcif;onfom/ a[mwd=jzpf\/
igh&iS w
f .dYk ..? tESpw
f pf&mwrf;rSm tESpif g;q,fajrmufonf b0&JUtv,fjzpfw,f?
tJ't
D ESpif g;q,f&UJ aemufyikd ;f tcsed rf mS aomfvnf;aumif;? odrk [kwf tESpif g;q,f&UJ a&SU
41
OyrmykH tvkycf iG u
f kd oGm;Munhv
f u
dk ?f tvkyo
f rm;awG0rf;yef;wom aeYpm;uaeYpm;
rkv
d ?Ydk vpm;u vpm;rkv
Yd u
Ykd ,
kd t
hf vkyf ud,
k v
f yk af eMuw,f/ tJ'D tvkyu
f Ekd pS o
f ufvv
Ydk m;?
jrwfE;dk vdv
Yk m;? r[kwb
f ;l / olvcdk siw
f mu tcsed af phv&Ydk r,fah eYc? vaphv&Ydk r,fv
h cudo
k m
tvd&k w
dS ,f/ at;? igvnf;yJ tJ'aD eYpm; vpm;tvkyo
f rm;[m aeYc vcudt
k vk&d o
dS vk?d
y&dedAmepkwdpdwf\tjcm;rJh aemufumvqkdwJh tEkyg'gy&dedAmefpH&wJhtcsdefuav;udkyJ
igtvkd&Sdygw,f/
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
tp&Sw
d hJ *gxmudk jrwfpmG bk&m; a[mawmfr&l if;jzpfw,f/ wpfcsed u
f &[ef;awmf
rsm; om0wdj ynf&UJ wkid ;f pGe;f jynfem;rSm&Sw
d hJ &Gmodo
Yk mG ; w&m;tm;xkwMf uw,f/ awm
ausmif;oGm;aeMuw,f/ tJ'v
D adk ewJt
h cg ypE& pf&mG ;om;awG 0gwGi;f rSm yxrv &[ef;
awmfawGukd aumif;pGm jyKpv
k yk af uR;Ekid Mf uw,f/ 0gv,f rk;d v,fa&mufawmh tJ'yD pE& pfukd
"m;jy? olc;dk ? vlq;dk wkYd vk,ufEydS pf ufMuawmh &GmuvlawG &Gm&JUvkjH cKaH &;udk *&kpu
kd af eMu
&wmeJY tJ'u
D ,
kd af wmfawGukd aumif;aumif;rjyKpEk idk Mf uawmhb;l / rjyKpEk idk Mf uawmh 0gv,feYJ
0g&JUaemufyikd ;f rSm ud,
k af wmfawG qGr;f tp&Sw
d hJ ypn;f av;yg; qif;qif;&J&J acgif;acgif;yg;
yg;eJY 0guRwcf MhJ u&w,f/
0guRww
f t
hJ cg bk&m;zl;&ef om0wdj ynfoo
Ykd mG ;a&muf? jrwfpmG bk&m;udk zl;ajrmf
tjypfvw
G af omae&m aexkid Mf uwJ&h [ef;wku
Yd -dk
u bdua 0 okcH 0odw/
bdua 0=&[ef;awmfrsm; tk.d ..cspo
f m;wk.Yd ../ u=todeYk nf;/ okc=H csr;f ompGm/
0odw= 0gvywfv;Hk oDwif;ok;H aexkid cf MhJ u&&JUvm;/
(&[ef;wk.dY ..? csr;f csr;f omom 0gvywfv;Hk oDwif;ok;H aexdik cf MhJ u&&JUvm;...)
vkdYar;awmfrlw,f/
&[ef;awmfrsm;ubaE r,H yXrrmoar0 okcH 0odrmS =bke;f awmfBu;D aomjrwfpmG bk&m;...? wynfh
awmfwo
Ydk nf 0gwGi;f ok;H v&S&d m yxrvrSmomvQif csr;f csr;f omomaecJ&h ygw,f bk&m;/
rZrrmao apm&m *grH y[&o=k 0gv,fvusawmh vlq;dk olc;dk awGu wynhaf wmf
wk&Yd UJ a*gp&*grf&mG udk ESyd pf ufv,
k uf zsuq
f ;D Muygw,fb&k m;/
wawm y|m, rEkm e*&H tbdocFa&maEm oupH Oy|mwkH MoumoH e
vbo/k
wawm y|m,=xkt
d csed f (0gv,f) up/ rEk=vlwo
Ydk nf/ e*&H=rdrw
d aYdk e&m
NrKd Uud/k tbdocFa&maEm=tcsed &f o
dS rQvNHk cKaH tmif jyKjyifMu&ukeo
f nfjzpf/ oup=H &kad o
pGm/ Oy|mwk=H jyKpjk cif;iSm/ MoumoH=tcgtcGiu
hf /kd e vbo=k r&Muyguke/f
43
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
cPwDwm [d aompE?d
ed&,rSd oryw
d m/
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
udt
k m&Hjk yK? avmb? a'go? arm[? rme? 'd|w
d nf;[laom ck;d olawG taESmift
h ,Suf
tzsuftqD;rcH&atmif tjyiftm,weajcmufyg;udkvnf;yJ tedp? 'ku? tewqkdwJh
0dyemPfAv
dk rf LS ;eJY 'DcEmyl&NrKd Uudk apmifMh u/ tJ'v
D adk jymwm/
jzpf-ysuEf pS w
f ef? ESyd pf uf'Pfjzif?h w&HrpJ? vGeq
f if;&J\.../ ckid Nf raJ usmrm? ESprf
ygbl;.../
ynmpuK? ajrmfaxmuf&v
I Qi?f olo
Y bm0? tedpE iS ?hf 'ku? tewm rSev
f pS mG \../
jzpf-ysuEf pS w
f ef? ESyd pf uf'Pfjzif?h w&HrpJ? vGeq
f if;&J\.../ ckid Nf raJ usmrm? ESprf
ygbl;.../
ynmpuK? ajrmfaxmuf&v
I Qi?f olo
Y bm0? tedpE iS ?hf 'ku? tewm rSev
f pS mG \../
tJ'v
D Ekd v
S ;Hk oGi;f vku
d ,
f if em;wnf;[laom twGi;f NrKd U&d;k udk avmb? a'go? arm[
pwJ&h efoal wG b,fvekd nf;eJY rzsuq
f ;D Ekid b
f ;l /
at;..tJ'd 0dyemvufeuf? 0dyemESv;Hk usio
hf ;Hk zkq
Yd w
dk hJ vuFmoMum;vk;H av;
awG[m w&m;emy&dowfwrYkd mS wpf&mqkv
d Qiu
f ;kd q,fa,mufavmuf &Ny;D om;&SMd uygw,f/
tJ xkwNf y;D rsKNd y;D Munhzf yYdk J vkyd gw,f/ oMum;vk;H av;udk ]]'gav;[m csKw
d myJ}}vkt
Yd rsm;yJod
46
Muw,f/ 'gayr,hv
f Ydk tJ'o
D Mum;vk;H av;udk pkyrf Munh,
f if b,fvedk nf;eJrY S b,favmuf
csKw
d ,fqw
dk hJ tcsK&d oudk ypwH a0'dwA=ud,
k w
f idk u
f ,
kd u
f sord jzpfb;l / tJ'gvkyd J tm,we
12-yg;eJyY wfoufwhJ 0dyemw&m;vuFmqkw
d hJ oMum;vk;H uav;awG[m ,ckw&m;em
y&dowfxrJ mS &mckid Ef eI ;f &Spq
f ,fa,muf? ud;k q,fa,mufw&Ydk UJ &ifxrJ mS &Sad eygw,f/ tJ'g
pkyrf Munh,
f if csKrd eS ;f rodEidk b
f ;l aygh/ ,ckawmh &Sio
f m&dyw
k & mu ]]pkyMf unhyf g? twGi;f
tm,weajcmufyg;qdw
k hJ cEmyl&NrKd UBu;D &JUtwGi;f tjyifukd owdwnf;[laom wHcg;Akv
d f
wHcg;rSL;cefYNyD; 0dyemPfynmwnf;[laom AkdvfrSL;eJYudavomtE&m,f&Sdatmif
apmifMh uyg}}vkYd ajymae a[maew,f/
a0g=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wku
Yd /kd caPm=
(1) Ak'K yg ' e0r cPqkw
d t
hJ cGiahf umif;?
(2) omoemyGiv
hf if;&mt&yf vljzpf&jcif;qkw
d t
hJ cGiahf umif;?
(3) orm'd|d t,l&jdS cif;qkw
d hJ tcGiahf umif;?
(4) rsupf ?d em;? ESm ud,
k t
f *FgrcsKUd wJrh q
I w
dk hJ tcGiahf umif;onf/ rm Oyp*g=vGe
f roGm;
ygapvif/h (bmaMumifv
h /J a&SUa&mufr,ft
h jypfuakd jym&,if) [d=tjypfum;/ cPwDwm=
tcGiahf umif;av;yg;wku
Yd vGeo
f mG ;wmudck &H wJyh *k Kd vw
f o
Ydk nf/ ('D tcGiahf umif;av;yg;u
vGeo
f mG ;Nyq
D ,
dk if b,fa&mufomG ;rvJqadk wmh) ed,&rd=S i&JbHk / royw
d m=b0y#doaE
uyfa&mufaeMu&ukeo
f nfjzpf/ aompE=d pd;k &dryf al qG; idak <u;Mu&uke\
f /
'gaMumift
h cGiahf umif; (4)yg;u rdru
d kd vGerf oGm;ygapeJ/Y tcGiahf umif; (4) yg;u
rdrdudk vGefoGm;,ifjzifh rdrdwkdY[mtyg,fi&Jusukefvdrfhr,f/ aomu? y&da'0rD;awG
avmifae&vdrfhr,f/
t&Sifom&dykw&monf olw&m;a[mwJhtcsdef&JUteD; &ufykdif;avmufrSm t&Sif
aum|durax&fjrwf tmoa0gukefcef; &[Emjzpfwmudk odawmfrlw,f/ tJ'Dt&Sif
aum|durax&fjrwf &[Emjzpfwmudk olw
Y &m;yGx
J rJ mS xnfNh y;D awmh yk*Kd v&f UJ trnfukd
razmfjybJ? rwyfb-J
(25) OyoaEm Oy&awm?
rEbmPD tEk'a wm/
"kemwd ygyau "ar/
'kryw0H rmvkawm/
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wd.Yk ../ (taxmuftxm; uif;Ny;D awmh ajymae
47
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wd.Yk ../ (taxmuftxm;uif;Ny;D awmh ajymae
wmr[kwb
f ;l aemf/) OyoaEm=Nird o
f ufw
hJ a`E& adS wmfrx
l aom/ tem,maom=udavom
[laom yifyef;jcif;tvQi;f &Sad wmfrrlxaom/ 0dyo
aEm=tNrw
J apMunfvifawmfral yx
aom/ tem0davm=tukov
kd jf zifah emufusKjcif; tvQi;f &Sad wmfrrlayxaom/ uvsmPoDavm=aumif;jrwfaomtusi&hf adS om rax&fjrwfBu;D onf/ ar"m0D="armZynmeJjY ynfph Hk
awmfro
l nfjzpf/ 'ku
=oHo&m0#f'u
k \
/ tEua&m=tqk;H udjk yKonf/ od,m=jzpfav
&m\/
tJ'g &Sirf [maum|duudk ,SONf y;D awmha[mwm/ ]]&Sirf [maum|du 'Dvjdk zpfw,f}}vkYd
wku
d &f u
dk af jymvku
d v
f Qif &Sirf [mau|duwifyJ pum;qk;H aernfjzpf w&m;emud,
k af wmf
awGukd ]]ud,
k af wmfw.Ydk ..a`Eu
Nkd ird Nf ird o
f ufoufxm;Muyg? udavomyifyef;jcif; uif;
atmifaeMuyg? pum;ajymwJt
h cg qifqifjcifjcifajymMuyg? O'pw
&m;rwk;d yGm;atmifaeMu
yg? tJ'v
D akd evQit
f &Sib
f &k m;wkv
Yd nf;yJ avrkew
f idk ;f uopf&u
G af &mfawGukd wku
d cf wfypfovkd
t&Sib
f &k m;wkv
Yd nf;yJ tukov
kd w
f &m;awGukd tukev
f ;Hk t&[wr*fjzifh wku
d cf wfy,f&mS ;
Ekid Mf uygvdrrhf ,f}}/ 'Dt"dym ,fukd &Sirf [maum|duESi,
hf OS Nf y;D awmh *gxmok;H yk'af [mMum;
awmfrw
l ,f/
NyD;awmhrS 'Dy&dowfxJrSm b,folawGygaeovJqkdawmh wpfcsdefu &Sifa'0'wf
aemufygoGm;MuwJ0h ZDw
idk ;f om; &[ef;i,fw&m;emy&dowfwpfcsKUd ygaew,f/ tJ'yD *k Kd vaf wG
udk oHa0*&apcsiv
f Ydk &Sio
f m&dyw
k & mu olwt
Ydk m; w&m;a[maomtm;jzifh olwu
Ydk kd &nfp;l
Ny;D a[mvku
d w
f ,f/
(28) e 0dao {uwda,ok {0H?
t*g&dok yAZad wok pmyd/
om"lyd [kwmG e tom"l a[mE?d
tom"k [kwmG yke om"k a[mE/d
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wk.Yd ../ avmau=avmu/ {uwda,ok=tcsKUd
ukeaf om/ t*g&do=k vlwYdk vnf;aumif;/ {uwda,ok=tcsKUd ukeaf om/ yAZad wok pmyd=
&[ef;wkYd vnf;aumif;/ {0H=oifw&Ydk UJ enf;wl/ e 0dao=pdwcf svufcstuRr;f w0if
cifrif&if;ES;D rIukd rjyK&m/
49
uvsmPoDavm ar"m0D?
'kuEua&mod,m/
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
(b,fvkdyk*dKvfawGvJqkdawmh-)
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
aumif;/ 0dpu
d pd m p=0dpu
d pd m eD0&Pw&m;vnf;aumif;/ {awyO=w&m;ig;yg;wko
Yd nf/
pdwauvdom=pdwfnpfnL;aMumif;w&m;wkdYaywnf;/
uJ-'gjzifh tom"m&POuo
H *wdtm;jzifh olawmfaumif;udak jym&,if (tom"m
&Pqkw
d m ykxZk Of ol igomrefy*k Kd vaf wGeYJ rqufqb
H )J Ouo
H *wd=txufwef;a&muf
wJh olawmfaumif;udak jym&,if(30) , ou&,
d rme?
touma&me pl+b,H/
orm"d e 0durw?d
tyrm'0d[m&daem/
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wk.Yd ../ tyrm'0d[m&daem=rarhravsmo
h al wmf
w&m;jzifah eavh&adS om/ ou&,
d rme=t&kt
d aorIjyKtyfaom/ ,=tMuify*k Kd v\
f /
orm"d=pdw\
f wnfMunfro
I nf/ (ouma&e p=&kad orIjyKtyfaomaMumifh vnf;aumif;)
touma&e p=&kad orI rjyKtyfaomaMumifh vnf;aumif;/
Ob,H-Oba,e=ESpyf g;pkaH Mumif/h e 0durw=d rwkev
f yI /f
'Dyk*dKvf[m wu,fholawmfaumif;[kwfw,f? r[kwfbl;qkdwmodcsif,if rarhr
avsm&h [ef;w&m;=orx? 0dyem? bm0emw&m;eJaY ewJh yk*Kd vq
f ,
dk ift&kt
d aojyKNy;D
ylaZmftyfonfjzpfap? t&kt
d aojyK rylaZmftyfonfjzpfap orm"d[mwkev
f yI jf cif;r&Sd
bl;qk,
d if tJ'yD *k Kd v[
f m olawmfaumif;yJ/ wcsKUd usawmh &k&d adk oaoylaZmftyfvQif rsuf
ESmtyfrIr&SdNyD;qkd,if rsufESm[mwpfcgwnf; okH;acgufcsKd;ndK;aew,f/ tJ'Dvdkqkd,if
om"k=olawmfaumif;r[kwfbl;/
(31) wH psm,deH omowdu?H
okcrk 'd|d yuH/
Oyg'geu,m&mrH?
tm[k oyK&ad om wd/
51
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wk.Yd ../ wH wm'do=H xko
d t
Ykd &kt
d aojyK ylaZmf
tyfonfjzpfap? rylaZmftyfonfjzpfap? wkefvIyfjcif;tvQif;r&Sd orm"dMuHMuHwnf
aeaom/ psm,de=H tm&rPl vuP[
l Ek pS q
f t
l jym; psmefw&m;ud0k ifpm;avh&adS yxaom/
omwwdu=H tNrrJ jywfvv
HYk tyfonf ory" me 0D&,
d ESijhf ynf0h pkv
H ifayxaom/ okcrk 'd|d
yuH=odrahf rGUaom&kyef mrfw&m;udk odvnf;od? jrifvnf;jrifayxaom/ (tJ'v
D jdk rifNyD
qk,
d if) Oyg'geu,m&mrH=Oyg'gefav;yg;wku
Yd ek &f m edAm efomvQiaf rGUavsm&f m&Sw
d hJ t&d
,myk*Kd vu
f /kd oyK&ad om wd=tvGeaf ysmah ysmif; wu,fo
h al wmfaumif;[l/ tm[k=
bk&mtp rsm;vSbad wmif; oljrwfavmif;wkYd Nird ahf jimif;oHcsKd rdeq
Yf adk wmfrMl uNy/D
at;...&k&d adk oaoylaZmfMunh?f &k&d adk oao rylaZmfbx
J m;Munf/h rsuEf mS ysu,
f if
xkdoloyK&dor[kwfao;bl;? tJ...rsufESmrysufwJhyk*dKvf[m olYudk,fcHw&m; &Sdw,f?
tm&rPyl edZme? vuPyl edZmeac:wJh orx? 0dyem? bm0emw&m;tm;xkww
f hJ
yk*Kd v?f ol[m tvGeo
f rd ahf rGUeufew
J hJ &kyef mrfw&m;awGukd todtjrifaygufxm;wJyh *k Kd v?f
OuXt
f m;jzifah jym&,if olonf Oyg'geu,ac:wJh edAm efukd rsuaf rSmufjyKxm;wJh yk*Kd vf
wJ/h tJ'v
D dk yk*Kd vaf wGurkd S oyK&o
d om"kvaYdk c:wm/ tJ'yD *k Kd vu
f u
kd sawmh pdwcf svufcs
tuRr;f w0ifawmh? ,kMH unfawmh? tm;ud;k awmh/ &Sio
f m&dyw
k & mu 0ZDw
idk ;f om;ud,
k af wmf
av;rsm;udk 'gqkv
d w
dk m jzpfw,f/
at;...'gjzifh ]]'Dtjyifaum wpfenf;ajymr&bl;vm;? yk*Kd vt
f aeeJvufnKd ;xk;d
ajymp&m r&Sad wmhb;l vm;}}qkad wmh&ydS gw,f/ yk*Kd vt
f aeeJY tom"m&P Ouo
H *wd a&muf
Ny;D wJh oyK&o
d udk ajymMupdq
Yk ,
dk if(32) r[morka'g yx0D?
yAawm tedavmyd p/
Oyrm, e ,kZE ?d
owK 0&0drw
k ,
d m/
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wk.Yd ../ r[morka'g=r[mork'& mBu;D vnf;
aumif;/ yx0D=r[myx0DajrBuD; vnf;aumif;/ yAawm=[dr0Emawmifrif; vnf;
aumif;/ tedavmyd p=avxkonfvnf;aumif;/ owK=jrwfpmG bk&m;\/ 0&0drw
k ,
d m=
tvGejf rwfwhJ t&[wzv
dk Ef iS /hf Oyrm,=OyrmjyKjcif;iSm/ e ,kZE =d roifah vsmMf uuke/f
t&d,mwk&Yd UJ pum;? t&yfxu
J pum; r[kwb
f ;l aemf/ at;...igh&iS b
f &k m;&[ef;
rsm;wd?Yk jrwfpmG bk&m;ud,
k af wmfjrwfBu;D &JU tvGejf rifjh rwfwt
hJ &[wzv
dk f w&m;awmfBu;D
52
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
r[mork'& meJw
Y al om euf0rS ;f aomynm &Sw
d ,fqw
dk m [DEyl rmvdaYk c:w,f/ Oyrm
unHNh y;D Oyar,su txufwef;usaew,f? 'Djh yifEidI ;f ,SOpf &mr&Sv
d Ykd jrwfpmG bk&m;\Pf
ynmawmfonf r[mork'& mavmufeuf0rS ;f ygw,f/ r[myx0DBu;D avmuf xkxnfBu;D
rm;ygw,fvYdk 'Djh yifBu;D rm;wmudk &SmrawG
Y om OyrmEIid ;f ckid ;f Mu&w,f/ [De Oyrm=,kwf
nHah omypn;f ESio
hf m Oyrmckid ;f EIid ;f jcif;jzpfw,f/ at;...tJ'aD vmufBu;D us,w
f hJ oDv?
orm"d? ynm? 0drw
k
d P'e*kPaf wmf&iS f jzpfawmfrw
l jhJ rwfpmG bk&m;[mjzifh avmurSm
tjrwfq;Hk aom oyK&o
d Bu;D ygyJvYdk &[ef;awmfrsm; odomG ;MuNy/D
ukeNf yv
D m;? rukeaf o;bl;aemf/
(33) pumEk0waum axa&m?
r[mPD orm[dawm/
yx0g+y+*d ormaem?
e &Zwd e 'kwd/
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wk.Yd ../ (tjcm;olawmfaumif;Bu;D rsm;udk Tejf y
&,if-)
a,m axa&m=tMuif rax&fjrwfonf/ pumEk0waum=bk&m;jrwfpmG vnfay;wJh
w&m;pMumudk om;Bu;D Mo&oyrm wpfzefaemufvnfay;Ekid \
f /
(b,fo&l ,fvYdk rajymbl;/)
r[mPD=Bu;D jrwfaomPfynm&Sad wmfryl gy\/ orm[dawm=wnfMunfaom
orm"d&adS wmfryl gay\/ yx0g+y+*d ormaem=ajrBu;D ? a&? rD;wkEdY iS w
hf o
l nfjzpf
f (0g)
ajrvd?k a&vk?d rD;vkyd if/ e &Zw=d wpfpw
Hk pfcak om tm&Hu
k rkd Qrwyfruf/ e 'kwd=wpfpHk
wpfcak omtm&Hu
k rkd Q rjypfrmS ;acs/
53
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
wdyd#u"&rif;uGef;q&mawmfbk&m;BuD;
tm0kaom=igh&iS b
f &k m; &[ef;rsm;wk.Yd ../ r,m=igonf/ owm=vlo;Hk yg;wkq
Yd &m
bk&m;jrwfpmG ud/k y&dpad Pm=tNy;D tqk;H ed*;kH owfatmif qnf;uyftyfcahJ vNy/D
om&dykwax&*gxmw&m;awmf
tqk;H trygay/ t[H=igonf/ oA"=d cyford ;f aom uH? udavo? 0dygu0#fwrYdk /S 0dyr ak wm=
uRwfvGwfonf/ trSd=jzpf\/ wom=xkdYaMumifh/ [E=,ck (rMumrD)/ t[H=igonf/
y&deAd
d =H r,fawmf&UJ aetdrf ig&JUarG;&m wku
d cf ef;rSm y&deAd m ef0ifpcH sKyNf ird ;f bkZH mwford ;f
awmhrnf.../
]]tEkyg'gy&deAd m ef rMumrD igpHawmhrnf}}vkYd tJ'w
D &m;yGw
J ek ;f u &[ef;awmfwt
Ydk m;
a[mMum;cJw
h ,f/ y&deAd m efpaH wmfrw
l ahJ eYrmS vnf;yJ y&deAd m ef0ifpcH geD; aemufq;Hk 'D*gxm
udyk J &GwNf y;D awmh avmuDpsmeformywfawGukd tEkvkH y#dv0Hk ifpm;Ny;D awmh psmeoreE&
y&deAd m efEiS hf y&deAd m efpaH wmfrw
l ,f/ (44)0gqkad wmh oufawmf[m (80)avmufy/J &Sio
f m&dykw&meJY &Sifr[marm*vmefwkdY[m y&dedAmefpHwJhtcsdefrSm oufawmfESpf[m (80)pD
avmufy/J bmaMumifv
h q
J adk wmh y&deAd m efpw
H EhJ pS &f UJ a&SUem;u ESpyf /J bk&m;&Siu
f bk;d awmf
tOerif;NzK<d uif; xkEd pS f r[mou&mZf (103) ckEpS rf mS bk&m;jzpfw,f/ (xkt
d csed rf mS jrwfpmG
bk&m;&JUoufawmf[m (35)ESpf&SdNyD/) (45)0gqkdawmhr[mou&mZf (148)ckESpfrSm jrwf
pGmbk&m; y&deAd m efpw
H ,f/ tJ'aD wmh &Sio
f m&dyw
k & meJY &Sirf [marm*vm efw[
Ydk m r[m
ou&mZf (147)ckEpS af vmufrmS y&deAd m efpMH uw,f/
&Sifom&dykw&mu wefaqmifrkef;vjynhfaeYrSm y&dedAmefpHNyD;awmh &Sifr[marm*vm efu wefaqmifrek ;f vuG,af eYrmS y&deAd m efpw
H ,f/ tJ'u
D aeNy;D bk&m;ud,
k af wmfjrwf
Bu;D a0VK0&GmuvmcJw
h hJ e*kcd &D;twkid ;f jyefNy;D awmh a0omvDo<Ykd uoGm;w,f/ wydw
Yk v
JG jynfh
aeY tm,kocFg&vTwNf y;D qufomG ;vkYd uqkev
f jynhaf eYusawmh jrwfpmG bk&m;vnf; y&deAd m ef
pHawmfrw
l ,f/ r[mou&Zf (147)ckEpS w
f efaqmifrek ;f vjynhaf eYrmS &Sio
f m&dyw
k & m? xkd
ESpf wefaqmifrek ;f vuG,af eYrmS &Sirf [marm*vm ef y&deAd m efpNH y;D r[mou&mZf (148)
ckEpS u
f qkev
f jynhaf eYrmS jrwfpmG bk&m; y&deAd m efpaH wmfryl gw,f/
aemufaemufw&m;yGrJ sm;usrS &Sio
f m&dyw
k & m y&deAd m efpcH ef;? &Sirf [marm*vm ef
y&deAd m efpcH ef;wku
Yd kd wpfypJG ?D wpfypJG aD [mMu&atmif? ,ckawmh&iS o
f m&dyw
k & m&JU w&m;
[if;av;tk;d Bu;D jzpfwhJ ]]om&dyw
k ax&*gxmw&m;}}udk 'DrmS yJ &yfem;Muygpd.Yk ../
56