Professional Documents
Culture Documents
0dyemokdY
zm;atmufawm&q&mawmf
tmemygeusifhpOfrS 0dyemokdY
taMumif;t&m
pmrsufESm
rmwdum
trSm
awy&d0"ra'oem
orm"dukd xlaxmifyg
tmemygeusifhpOftusOf;
yxrpsmeform"d
b0ifpdwfqdkwmbmvJ
psmeft*Fgig;yg;
'kwd,psmeform"d
wwd,psmeform"d
pwkwpsmeform"d
"mwfur|mef;tusOf;enf;
jcHKikH wpfukd,fvkH;ukdMunfhyg
tjzLjyif ESifh tMunfjyif
kyfuvmyftrIefrsm;
Oyg'gkyfrsm;ukd odrf;qnf;ykH
emrfw&m;rsm;ukd odrf;qnf;ykH
tZw ESifh A[d'
ork', 0, ork',0,
ememuPduurowd
taMumif;jycsuf
0,"rmEkyD
tEkyg'eda&m"
Oyg'eda&m" - tEkyg'eda&m"
u
2
9
10
16
18
22
24
25
26
27
29
30
31
32
33
34
35
41
43
50
51
51
"r|dwdPf
taMumif;w&m;rsm;
udavo0#f - ur0#f - 0dygu0#f
opma'oemawmfenf;
ul#m*g&okwefw&m;awmf aumufEkwfcsuf
twdwf tem*wf ypKyefcEmawGudk odrf;qnf;jcif;
0dyemykid ;f
w&m;a'oemawmfed*Hk;
rSwfom;zG,f&m tu&mpOftTef;
55
57
59
60
62
66
69
71
73
tmemygeusifhpOfrS 0dyemokdY
trSm
zm;atmufawm&q&mawmfonf --pdwf"mwfjyKjyifajymif;vJa&;w&m;awmf[k acgif;pOfwyfum
1354-ckrS 1355-ckoYdk ul;ajymif;onfh twmul;onfh oBueF &f ufrsm;ukd
A[kdxm; w&m; (8)n a[mcJh\/ rk'HkNrdKU rif;wef;&yfae a':jrpdef
rdom;pkwu
Ydk xkw
d &m;rsm;xJrS orxESi0hf yd emusiphf Of tusO;f csKyu
f dk
pmtkyfjzpfajrmufatmif aqmif&GufvkdMuojzifh ,if;w&m;rsm;xJrS
tmemygeusiphf OfEiS hf 0dyemykid ;f tusO;f csKyu
f dk pmtkyt
f jzpf ku
d Ef ydS f
Ekdif&ef pDpOfay;vkduf&ayonf/ orx 0dyemusifhpOfrsm;ukd us,f
us,fjyefYjyefY ravhvmEkdifolwkdYtwGuf tcsdeftenf;i,f twGif;
orx0dyemusiphf OftaMumif;ukd tenf;i,f em;vnfoabmayguf
&eftwGuo
f m &nf&,
G x
f m;ojzifh usr;f i,f jynfph rkH I r&So
d nfuu
dk m;
cGifhvTwfEkdifMuvdrfhrnf[k arQmfvifhygonf/ rlv a[mMum;xm;aom
w&m;awmfrsm;rS orxykid ;f -tmemygeusiphf Of tusO;f ESihf 0dyemykid ;f
wdu
Yk o
dk m tusO;f csKy
f xkwEf w
I af zmfjyxm;ojzifh rl&if;a[mpOf tjynfh
tpHk r[kwfonfukdum; BudKwif today;tyfygonf/
pdwf"mwf jzLpif oefY&Sif;a&;twGuf &nf&G,f bk&m;&Sifonf
cE0*oH,kwfygVdawmf *'KvA'okwefrsm;ukd a[mMum;xm;awmfrl
cJh\/ xkdokwefrsm;ukdyif rlwnf zm;atmufawm& q&mawmfonf
pdwf"mwfjyKjyifajymif;vJa&;w&m;awmfukd a[mMum;awmfrlcJh\/ xkd
okwe f rsm;wGif 0dyemusiphf Ofyidk ;f 0,f awy&d0"ra'oemenf;jzifh
cEmig;yg;IuGufukd a[mMum;xm;awmfrl\/ xkdIuGufukd Iwwfa&;
twGuf tmemygeusifhpOfjzifh orm"dukd xlaxmifum IyHkpepfrsm;ukd
tusOf;csKyfum a[mMum;wifjyxm;ygonf/ olawmfaumif;taygif;
wkdYonf usifhMuHBudK;ukwf yGm;rsm;tm;xkwfEkdifMuygapaomf --pDpOfolrsm;
awy&d0"ra'oem
wH u rnx bdua0? lyH edpH 0g tedpH 0gwd/ tedpH baE/ ,H
yemedpH 'kuH 0g wH okcH 0gwd/ 'kuH baE/ ,H yemedpH 'kuH 0dy&dPmr"r?H
uvH Ek wH orEkydwHk ]]{wH rr? {aom[ro?d {aom ar twm}}wd/
aem a[wH baE/ (oH-2-124/)
bdua0 = cspfom; &[ef;wkdY .../ wH = xkd igbk&m;ar;rnfh
ar;cGe;f uk/d wkarS = oifcspo
f m;wko
Yd nf oifcspo
f rD;wko
Yd nf/ u rnx
= tb,f o k d Y atmuf a rh rS w f x if ,l q Muuk e f o enf ; / l y H =
kyfw&m;onf/ edpH 0g = edpavavm/ tedpH 0g = tedpavavm/
wd = okdY ar;awmfrlonf&Sdaomf/ baE = t&Sifbk&m; .../
tedpH = tedpjzpfkd; trSefygbk&m;/ wd = okdY a&Tem;awmfMum;
atmif avQmufxm;MuavukefNyD/
cspo
f m; &[ef;wkYd ...uRr;f usiw
f hJ yef;csaD q;a&;orm;wpfO;D u
yJjzpfjzpf ruRrf;usif rvdrmwJh yef;csDaq;a&;orm;wpfOD;uyJjzpfjzpf
a&;qJv
G u
dk w
f hJ yef;csu
D m;csyu
f dk "mwfcMGJ unfv
h u
dk af wmh cEmig;yg;yJ? kyf
a0'em onm ocFg& 0dnmPfac:wJh cEmig;yg;yJ? tJ'D cEmig;yg;
om&SdwJhtwGuf oifcspfom;wkdYukd igbk&m; ar;cGef;wpfckar;r,f? tJ'D
kyw
f &m;onf edpv
m; tedpv
m; 'Dvdk ar;awmfrv
l u
dk w
f ,f/ tJ'v
D dk
ar;awmh &[ef;awGu b,fvadk jzovJ tedpy gbk&m; - vkdY ajzw,f?
aemufwpfck --,H yemedpH 'kuH 0g wH okcH 0gwd/ 'kuH baE/
tJ'D yk w
f &m;[m tedpv
nf; rSew
f ,f? 'kuv
nf; rSew
f ,f? azmuf
jyefysufpD;wwfwJh 0dy&dPmr"rvnf; rSefaew,f? 'gaMumifh 'Dkyfw
&m;Bu;D ukd oifcspo
f m;wkw
Yd pfawG oifcspo
f rD;wkw
Yd pfawG[m 'Dyk w
f &m;
[m igh&JUkyfw&m;yJ 'Dkyfw&m;[m igyJ 'Dkyfw&m;[m igh&JUtwyJvkdY
'Dvkd pJGvrf;xifjrif IqifjcifzkdY oifhwifhygrvm;vkdY jrwfpGmbk&m;u
ar;w,f? tJ'DtcsdeftcgrSm &[ef;awmfrsm;uvnf; --- aem a[wH
baE = roifhygbl; jrwfpGmbk&m; ...vkdY jyefavQmufxm;Muw,f?
a0'em onm ocFg& 0dnmPfw&m;awGuv
dk nf; ykpH w
H yl J ar;ygw,f/
tedpwpfausmh 'kuwpfausmh tewwpfausmh tar;tajz
jyKvkyfaewmyJ? ykHpHwlar;wJhtcgrSmvnf; &[ef;awGu ykHpHwlyJ jyefNyD;
awmh tajzay;Muawmh cEmig;yg;IuGuf tar;tajz NyD;oGm;NyD/
'Dtar;tajzukd Munfhvkdufawmh &[ef;awGu - 'Dkyf a0'em
onm ocFg& 0dnmPfac:wJh cEmig;yg;ukv
d nf; odw,f? 'DcEmig;yg;
wkdY&JU tedpoabm 'kuoabm tewoabmukdvnf; odw,fvkdY
'Dvkd t"dyg,fxGufvmw,f/ tJ'DtcgusawmhrS jrwfpGmbk&m;u aU&S
qufNy;D 0dyemI&rnfh vkyif ef;cGiu
f dk TeMf um;awmfrw
l ,f/ b,fvdk
TefMum;awmfrlovJ
womwd[ bdua0 ,H udd lyH twDwmem*wypKyEH tZwH
0g A[d'g 0g MoVm&duH 0g okckrH 0g [DeH 0g yPDwH 0g ,H 'la&
oEdau 0g? oAH lyH ]]aewH rr? aeaom[rod? e araom twm}}wd
{0arwH ,xmblwH orynm, '|AH/
(oH-2-124/)
0g = todPfEiS hf eD;onfrv
l nf;jzpfaom/ ,H udd lyH = tvk;H pkaH om
kyfw&m;onfvnf;aumif;/ twd = &Sdacs\/
aygif;vkdufawmh b,fESpfrsKd;vJ (11)rsKd;/
twdwfkyfw&m; ypKyefkyfw&m; tem*wfkyfw&m; tZwkyf
w&m; A[d' yk w
f &m; MoVm&duac:wJh ke&Yf if;Murf;wrf;wJh kyw
f &m;
okcrk ac:wJh odraf rGUEl;nHw
h hJ yk w
f &m; [Deac:wJh ,kwn
f w
hH hJ kyw
f &m;
yPDwac:wJh rGejf rwfwhJ yk w
f &m; 'l&ac:wJh IaewJh a,m*g0p&yk*Kd vf
&JU todPfEiS hf a0;wJh yk w
f &m; okcrk kyaf wGy?J oEu
d ac:wJh IaewJh
a,m*g0p&yk*dKvf&JU todPfESifh eD;uyfaewJh kyfw&m; ckeu
MoVm&duac:wJh ke&Yf if;Murf;wrf;wJh kyw
f &m;awGyJ - aygif;vku
d af wmh
b,fESpfrsKd;vJ (11)rsKd;? tJ'Dvkd (11)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh
wnfaewJh 'Dkyfw&m;awGukd bmvkyf&rvJ
oAH lyH = tvkH;pkHaom kyfw&m;ukd/ {wH = (11)rsKd;aom
kyfw&m;onf/ e rr = ig&JU kyfw&m; r[kwf/ {aom = (11)rsKd;
aom kyfw&m;onf/ e t[rod = igr[kwf/ {aom = (11)rsKd;
aom kyfw&m;onf/ e ar twmwd = ig&JUtwr[kwf[l/ {0H =
okdYvQif/ {wH = (11)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaewJh
tvk;H pkaH om kyw
f &m;uk/d ,xmblwH = razmufrjyef [kww
f idk ;f rSepf mG /
orynm, = kyfwkH;kyfcJ emrfwkH;emrfcJ NzdKcGJazmufxGif; 0dyem
Pftvif;"mwfjzifh/ '|AH = IyGm;okH;oyftyfay\/
0dyemPf&UJ tIct
H mkt
H jzpf jrwfpmG bk&m;u kyw
f &m;awG
ukd pm&if;xkwfjyvkdufwm b,fESpfrsKd; &SdoGm;NyDvJ (11)rsKd;? tJ'D (11)
rsK;d aom kyw
f &m;awGudk - aewH rr = ig&JUkyw
f &m; r[kwb
f ;l ? aeaom
[rod = igr[kwfbl;? e araom twm = ig&JUtw r[kwfbl;vkdY
'Dvkd IygwJh/ [kd qaEm0g'okweft|uxmrsm;t&uawmh ]tedp}vkdY
orm"dukd xlaxmifyg
orm" bdua0 bma0x? orm[dawm bdua0 bduK ,xmblwH yZmemwd/ (oH-2-12/ oH-3-363/)
cE0*o,
H w
k rf mS vnf; jrwfpmG bk&m; a[mxm;w,f? opo,
H w
k f
rSmvnf; a[mxm;ygw,f/ ckeu twdwf tem*wf ypKyef tZw
A[d' ponfjzifh (11)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaewJh 'D cEm
ig;yg; kyw
f &m; emrfw&m;awGudk [kww
f idk ;f rSepf mG xGi;f azmufojd rifa&;
twGuf bmvkdtyfovJ orm"dwpfckudk BudKwifxlaxmif&rSm jzpf
w,f/
r*i&f pS yf g;xJrmS bk&m;&Siu
f ormorm"dqw
dk hJ r*iw
f pfcu
k dk xnfh
a[mxm;awmfrlw,f/ 'Dvkd xnfha[mxm;wJhtwGufaMumifh 'DcEmig;
yg; kyfw&m; emrfw&m;awG&JU tedp 'ku tewtjcif;t&mawGukd
[kwfwkdif;rSefpGm oda&;twGuf orm"dwpfckukd BudKwifNyD; xlaxmifzkdY
10
rvkb
d ;l vm; vkt
d yfw,f? tJ'aD wmh orm"dxal xmifwt
hJ ykid ;f u r*if
&Spyf g;xJrmS ormorm"dr*iEf iS hf jynfph aHk tmif BuKd ;pm;wJt
h ykid ;f jzpfw,f?
0dok'd (7)yg;usifhpOft& pdw0dok'dESifh jynfhpkHatmif BudK;pm;jcif;yJ jzpf
ygw,f/
tmemygeusifhpOftusOf;
tJ'Dawmh 'Dorm"dxlaxmifwJhtykdif;rSm ur|mef;av;q,f&SdwJh
teuf BuKd uw
f hJ ur|mef;ESihf orm"dudk xlaxmifEidk yf gw,f/ 'Dnawmh
tmemygeukyd J twkcd sKyNf y;D orm"dxal xmifyaHk jymzkYd &nf&,
G x
f m;w,f?
'Dawmh bk&m;&Sifu 'Dtmemygeur|mef;ukd TefMum;wJhtcsdeftcgrSm
eHygwfwpf 'DC - t&Sn?f eHygwfEpS f & - twk?d eHygwfo;Hk oAum,y#doHa0'D - tptqkH; tukefvkH;? eHygwfav; yr,H - Nidrf;atmif
usifhygqkdNyD; tqifh b,fESpfqifh csrSwfay;ovJ av;qifh? 'g orm"d
ykid ;f ? 'Dawmh tJ'aD v;qifph vk;H rSm a,m*g0p&yk*Kd vu
f b,fvt
dk m;xkwf
&rvJ
aom oawm0 towd oawm0 yowd/ (r-1-70/)
owdjrJzkdY - t&SnfrSmvnf; owdjrJ&r,f? twkdrSmvnf; owdjrJ
&r,f? tptqkH; tukefvkH;rSmvnf; owdjrJae&r,f? Nidrf;atmifusifh
wJah e&mrSmvnf; owdjr&J r,fvYdk 'Dvq
dk v
dk w
dk ,f? 'Dawmh t&Snrf mS vnf;
0ifouf xGuo
f ufu ESprf sK;d twku
d sawmhvnf; 0ifouf xGuo
f ufu
ESpfrsKd; tptqkH;tukefvkH; xifxif&Sm;&Sm; od&mrSmvnf; 0ifouf
xGufoufu ESpfrsKd; Nidrf;atmifusifhwJhtykdif;rSmvnf; 0ifouf xGuf
ouf ESpfrsKd;yJ? aygif;vkdufawmh b,fESpfrsKd;&SdoGm;ovJ - &SpfrsKd;? 'gu
orxykdif;twGuf uGufNyD; ajymwmyg/
'Dawmh t&Snf twkd tptqkH; tukefvkH;ukd xifxif&Sm;&Sm;
odatmif yxravhusi&hf rSmjzpfawmh a,m*g0p&yk*Kd vu
f tJ'D 0ifav
xGufavukd IyGm;okH;oyfwJhtydkif;rSm ----
11
12
&Spt
f xduawmh r*i&f pS yf g; tusijhf rwfw&m;ukd ylaZmfwt
hJ aeESihf
qkdNyD; q&morm;rsm;u 'Dvkd TefMum;ay;wJhtwGuf bkef;BuD;vnf; 'D
XmerSm &SpftxdyJ oifay;ygw,f? bk&m;*kPfawmfukd;yg;ukd ylaZmfwJh
taeeJY ukd;txd a&wGufvnf;&w,f? ukd,fawmftm; q,fyg; Pf
awmftm; q,fyg;ESifh jynfhpkHawmfrlwJh bk&m;&Siftm; ylaZmfwJhtaewJh
wpfq,ftxd a&wGuv
f nf; &ygw,f? uk,
d Bf uKd uo
f vkd ,lv&Ydk ygw,f/
tJ'Dawmh wpfuae &Spftxd a&wGufNyDqkdMupkdY? tJ'D wpfuae
&Spt
f xd pdwu
f dk b,frS rxGuaf tmif avhusi&hf w,f? avhusiw
hf t
hJ cg
em&D0ufavmuf okdYr[kwf wpfem&Davmuftxdawmh Nidrfatmif avh
usifh&w,f? atmifjrifrI&NyDqkd&ifawmh t&Snf twkdukd ul;Ekdifw,f/
t&Snfqkdwmu toufSL aES;wm twkdqkdwmu toufSL jrefwmukd
qkdvkdw,f? aES;vnf; aES;wJhtwkdif;od jrefvnf; jrefwJhtwkdif;od? aES;
atmif jrefatmif &Snfatmif wkdatmif oufouf rBudK;pm;ygESifh?
t&Sn-f twkv
d v
Ydk nf; rrSwEf iS ?hf taES;-tjrefvv
Ydk nf; rrSwEf iS ?hf rrSwb
f J
raeEkid &f ifawmh b,fvo
dk mrSw&f rvJ ]0ifav xGuaf v} 'gavmufyJ
rSwfyg/
tJ'D avuav;tay:rSm pdwfuav; Nidrfatmifuyfxm;? &Snf
vnf; &Snw
f t
hJ wkid ;f od? wkv
d nf; wkw
d t
hJ wkid ;f od? tJ'v
D dk I&wJt
h ykid ;f rSm
tmemyge&JU pnf;urf;wpfckuawmh aU&S aemuf 0J ,m cEmudk,fukd
enf;enf;av;rS rvIyfatmif xdef;&r,fqkdwJhtcsufyJ? &d,mykxf
rjyifaumif;bl;vkaYd wmh rqkv
d ydk gbl;? 'gayrJh rcHEidk &f ifawmh jyifyg? qif;&J
aewJh a0'emukd atmifhtD;onf;cH&r,fvkdYawmh rqkdvkdbl;? NidrfoufrI
orm"dukd r&bl;qkd&ifawmh &d,mykxf jyifEkdifw,f/
'gayrJhvkdY rdrdu em&D0uft"d|mefNyD;awmh NidrfatmifI&r,fvkdY
t"d|mefNy;D xkid cf &hJ if em&D0ufawmh rvIy&f mS ;bJ xkid Ef idk &f if ykad umif;w,f?
wpfem&Dt"d|mef&ifvnf; wpfem&Dxidk Ef idk &f ifawmh ykad umif;w,f? tJ'D
13
14
15
tJ't
D cgrSm 'Derd w
d af csmif;ay:rSm bm0empdwu
f dk ruyfbJ rlvIjrJ
jzpfwhJ 0ifoufav xGuo
f ufav tmkaH y:rSmom bm0empdwu
f dk Nird f
0yfpmG uyfNy;D wnfaeatmif BuKd ;pm;&w,f? tJ'v
D dk BuKd ;pm;&if;uaeNy;D
awmh 'Dedrdwfay:vmvkdY edrdwfay:rSm bm0empdwfu uyfaeNyDqkd&if
vnf; rcGmcseJY? uyfjrJom uyfxm;vkdufawmh? tJ'D bm0empdwfu 'D
edrw
d t
f mkaH y:rSm uyfaewJh tcsed t
f cgrSm yuwd 0ifav xGuaf vukd
jyefrMunfeh ?YJ yuwd 0ifav xGuaf vukd Munfv
h u
dk f edrw
d u
f dk Munfv
h u
dk f
acgufwkHYacgufjyef jyKvkyfaecJh&if 'Dorm"donf Nidrf0yfrIr&SdwJhtwGuf
pdwo
f nf tmkw
H pfct
k ay:rSm usa&mufaewm r[kww
f t
hJ wGuaf Mumifh
orm"d ysufoGm;wwfw,f/
tu,f 'Derd w
d af csmif;u rckid af o;bl;qk&d ifawmh yuwd 0ifav
xGufavukdom Iaeyg? Iae&muae edrdwfu ckdifNyD; em&D0ufavmuf
wpfem&Davmuf raysmufawmhb;l qk&d ifawmh tJ'eD rd w
d rf mS ajymif;uyfyg?
xked rd w
d o
f nf a0;aecJ&h ifawmh tuyfrcHb;l ? ESmoD;zsm;ESihf teD;uyfq;Hk
ae&mrSm ay:rS rsm;aomtm;jzifh tuyfcHw,f/
ay:wJh tcsdeftcgrSmvnf; edrdwfacsmif;u odyf&Snfae&ifvnf;
&Snw
f t
hJ wkid ;f awmufavQmufvu
dk rf uyfe?YJ ESmoD;zsm;ESihf teD;uyfq;Hk
ae&mrSm wnf&adS ewJh edrw
d af y:rSmom pdwu
f av;ukd uyfomxm;vku
d /f
tJ'v
D dk uyfxm;vku
d v
f Ydk bm0empdwu
f 'Dtmemygeedrw
d t
f mkrH mS
wpfem&D ESpfem&D ponfjzifh NidrfNyD; uyfvmNyDqkd&ifawmh wjznf;jznf;
'Dedrdwfonf jzL&muae MunfNyD; awmufvmwwfygw,f/
jzLaewJeh rd w
d u
f adk wmh O*[edrw
d v
f Ydk ac:ygw,f? MunfNy;D ta&mif
xGufvmwJh edrdwfukdawmh y#dbm*edrdwfvkdY ac:ygw,f? tJ'D y#dbm*
edrw
d q
f w
dk hJ tmkrH mS bm0empdwu
f dk wpfem&D ESpef m&D ponfjzifh Nird 0f yfpmG
uyfNyD;wnfaeatmif xkdifwkdif; xkdifwkdif; &atmif avhusifh&w,f? xkd
16
tcsed t
f cgrSm oGm;&ifvnf;I &yfvnf;I xkid v
f nf;I tdyv
f nf;I avh
usifhay;&ygw,f/
yxrpsmeform"d
tJ'Dvkd avhusifhvkdufwJhtcsdeftcgrSm orm"du Nidrf0yfpGm uyfNyD;
wnfaeNy;D wpfem&Dt"d|mef&if wpfem&D wpfred pft"d|mef&if wpfred pf
&NyD? ESpfem&Dt"d|mef&if ESpfem&D &NyD? t"d|mefwJhtwkdif; atmifjrifrI
&Sad eNyq
D &dk ifawmh xkt
d csed t
f cgrSm xkad ,m*Dy*k Kd vu
f psmeft*Fgudk qif
jcifvkdY&NyD/
tm;xkwfpyk*dKvfonf psmeft*Fg qifjcifrI enf;ygap? 0ifpm;rI
rsm;ygapvdkY 0dok'dr*ft|uxmu (0dok'd-1-148/ r[m#D-1-178/) owf
rSwfay;xm;w,f/ tm;xkwfpyk*dKvf tckvkd edrdwf&pyk*dKvfu edrdwf
tay:rSm bm0empdwu
f dk Nird 0f yfpmG uyfNy;D wpfem&D ESpef m&D ponfjzifh
wnfaeatmif avhusifhay;&w,f? tJ'Dvkd avhusifhwJhvkyfief;ukd ]pkduf
pku
d pf ;l pl; txl;jrjJ rH Itm;oef psmef[ak c:owwf} - 'Dvdk v,fwq
D &mawmfbk&m;u rdefYqkdxm;w,f? tm&rPlyedZmepsmefvkdY ac:ygw,f/
tvGef MunfvifawmufyaewJh tmemygey#dbm*edrdwftmkHukd pdkuf
pkduf pl;pl;ESifh jrJjrJjrHjrH wnfwHhaeatmif pdwfuav;ukd wnfNyD;uyfae
atmif IaewJhvkyfief;jzpfvkdY 'gukd psmefvkdY ac:w,f/
ajrvQKd; rkd;ysHaewmukd psmefvkdYac:wm r[kwfbl;? ajrvQKd; rkd;ysHwJh
vkyfief;uawmh tbdnmPfESifh qkdifw,f? tJ'gu tbdnmPfykdif;/
tckajymaewmu psmefykdif;yJ? tJ'Dawmh psmef0ifpm;rIrsm;&r,f? psmef
t*Fgukd qifjcifwm enf;&r,f/ 'Dawmh 'Dtmemygey#dbm*edrw
d t
f mkH
rSm tenf;qkH; av; ig; q,fxkdifavmuf bm0empdwfu t"d|mefwJh
twkdif; wpfem&Dt"d|mef&if wpfem&D ESpfem&Dt"d|mef&if ESpfem&D Nidrf
0yfpGm uyfNyD;wnfaeNyDqkd&ifawmh xkdyk*dKvf[m psmeft*Fgukd qifjcif
Ekdifw,f/ okdYaomf rSwfausmufwpfckuawmh tJ'D tmemygey#dbm*
17
edrw
d rf mS wpfem&D t"d|mefNy;D wpfem&Dxidk v
f u
dk v
f Ydk wpfem&Dv;Hk pdwu
f
uyfaew,fqkd&if tJ'DtcsdefrSm rdrdu ab;toHawGukd Mum;-rMum;
enf;enf; tuJcwfMunfhyg/
Mum;aeao;w,fqkd&ifawmh 'Dpsmefonf qufwkduf r&ao;bl;?
BuKd ;Mum; BuKd ;Mum; psmefu avQmavQmaewJo
h abm &Sw
d ,f? qufwu
dk f
&NyD? bmoHrSvnf; rMum;awmhbl;? tvGef MunfvifawmufyaewJh
tmemygey#dbm*edrw
d u
f av;ESihf rdr&d UJ bm0empdwf 'DEpS cf yk &J adS wmhw,f
vkdYvnf; odaeNyD? bm0empdwfuvnf; tmemygey#dbm*eddrdwftmkH
rSmyJ Nird 0f yfpmG uyfNy;D wnfaeNy?D tmemygey#dbm*edrw
d t
f mkx
H rJ mS yJ
bm0empdwfu epfjrKyfaeNyDqkd&ifawmh xkdtcsdeftcgrSm psmeft*Fgudk
qifjcifvkdY &EkdifygNyD/
'Dpsmeft*FgawGu b,frmS jzpfovJvaYdk r;awmh IaewJah ,m*Dy*k Kd vf
&JU ESvkH;tdrftwGif;rSm wnf&SdaewJh [',0wKkyfukd rSDwG,fNyD; jzpfyg
w,f? 'Dvdk jzpfay:oGm;wJt
h wGuf xkad ,m*Dy*k Kd vu
f psmeft*Fgukd qifjcif
w,fqkdvkdY&Sd&if [',0wKkyf &Sd&mbufukd cPacw vSrf;tmkHpkduf
&w,f? Oyrm --- wpfem&Davmuf tmemyge y#dbm*edrdwftmkHrSm
bm0empdwfukd Nidrf0yfpGm uyfNyD;wnfaeygapvkdY t"d|mefvkdufw,f?
t"d|mefNyD;wJhtcg wpfem&DjynfhwJhtcgusawmhrS [',0wKkyf&Sd&m
ESvkH;tdrfbufukd vSrf;NyD; Munfh&w,f? wpfem&D rjynfhao;&ifawmh
rMunfheJY? aemufwpfck 'Dtykdif;rSm owdxm;&rnfhtcsufuawmh 'D
tmemygey#dbm*edrw
d u
f dk tmk,
H al ewJt
h ydik ;f rSm psmefrqku
d cf iftykid ;f
av;ukad wmh Oypm&orm"de,fajrvkYd owfrw
S yf gw,f? psmefqu
dk o
f mG ;wJh
tykdif;ukdawmh tyemorm"de,fajrvkdY owfrSwfygw,f? 'Dvkd orm"d
ESpfrsKd;ukd cJGjcm;owfrSwfxm;awmh Oypm&orm"de,fajrtykdif;uav;
rSm cP cP b0ifusaewwfw,f/
b0ifqkdwmuawmh twdwfb0 aocgeD;umv r&PmoEaZm
18
u ,lxm;wJh tmku
H o
dk m vSr;f odw,f? ypKye f ,ckvuf&dS aI ewJt
h mkH
qdk&ifawmh bmtmkHrQukd rodbl;? tck tmemygey#dbm*edrdwfukd I
w,f? tJ'eD rd w
d u
f v
dk nf; rodawmhb;l ?ypKye t
f mkq
H v
dk Qif b,ftmku
H rdk S
bmrS rodawmhb;l ? tJ'D bmrSrodwhJ 'Dpw
d u
f twdwrf &PmoEaZm&JU
tmku
H adk wmhow
d ,f? ypKye t
f mkrH eS o
f rQom rodwm? tJ'D bmrSrodwhJ
pdwfuav;awGukd b0ifvkdY ac:w,f/ b,fur|mef;ESifhyJ IIayghav?
rsm;aomtm;jzifh orm"dtawmftoifh jzpfvm&ifawmh enf;enf; 'D
b0ifusrIuav;awGawmh jzpfwwfygw,f/ tJ'D b0ifusaewmukdyJ
r*fqkdufNyD zkdvfqkdufNyDvkdY ,lq&ifawmh vrf;qkH;oGm;NyD? omoemESifh
awGUwm b0wpfck IH;oGm;wmyJ? r*f zkdvf edAmefESifh ta0;BuD; &Sdao;
w,f? kyfemrfawmif rodao;wJhtqifhyJ jzpfygao;w,f/
'Dawmh 'Dtmemygey#dbm*edrw
d t
f mkrH mS bm0empdwu
f wpfem&D
ESpef m&D ponfjzifh Nird 0f yfpmG uyfNy;D wnfaeNyq
D v
dk &Ydk &dS if xkad ,m*Dy*k Kd vf
u bmvkyf&rvJ - [',0wK&Sd&mbufukd rdrdt"d|mefxm;wJh wpf
em&DjynfhwJh tcsdeftcgavmuf qkMd upkdY? tJ'DtcsdefavmufrSm vSrf;NyD;
Munfh&w,f? tJ'Dvdk vSrf;NyD;Munfhvdkuf&if tdrf&Sif b0ifraemtMunf
"mwfudk awGUEdik yf gw,f? 'Db0iftMunf"mwfukd raem'Gg&vdYk ac:w,f/
tJ'b
D 0ifraemtMunf"mwfrmS tvGeMf unfvifawmufyaewJh tmem
ygey#dbm*edrdwftmkHu aU&SIusa&mufaewJhtcg xifaewJhtcgrSm
tJ'D'Gg&ESifh tmkHudk yl;wGJodrf;qnf;NyD; psmeft*FgawGudk qifjcifMunfh
vkdufvkdY&Sd&if 0dwuf 0dpm& yDwd okc {u*wm ac:wJh psmeft*Fg
ig;yg;udk xifxif&Sm;&Sm; awGUvdrfhr,f/
b0ifpdwfqdkwmbmvJ
b0if = b0*F = b0 + b*F = b0rSm pdwt
f pOf rjywfpaJ &;twGuf
b0&JU taMumif;w&m;tjzpfEiS hf jzpfay:aewJh 0dygufpw
d w
f pfrsK;d jzpfyg
w,f? y#doaEpw
d Ef iS hf rsK;d wlpw
d f jzpfygw,f/ 'Db0ifpw
d [
f m twdwu
f
19
20
21
22
psmeft*Fgig;yg;
0dwuf 0dpm& yDwd okc {u*wmqdkNyD; yxrpsmefrSm psmeft*Fg
ig;yg; &Sdygw,f/
0dwufqw
dk mu MunfvifaewJh tmemygey#dbm*edrw
d t
f mkaH y:
okdY pdwfukd a&S;Iwifay;jcif;oabm?
0dpm& = tmemygey#dbm*edrw
d t
f mku
H dk xyfum xyfum ok;H oyf
qifjcifaejcif;oabm?
yDwd = tmemygey#dbm*edrdwf tmkHukd ESpfoufaejcif;oabm?
okc = tmemygey#dbm*edrw
d t
f mk\
H t&omukd csr;f csr;f omom
cHpm;aejcif;oabm?
{u*wm = tmemygey#dbm*edrdwftmkHwpfckwnf;ay:okdY pdwf
usa&mufwnfNidrfaejcif;oabm ----
23
24
'kwd,psmeform"d
avhusiv
hf Ydk auseyfNyq
D &dk ifawmh 'kw,
d psmefukd ul;Ekid w
f ,f? yu
enf;t& PfEw
YHk yhJ *k Kd vrf sm;uawmh 0dwufEiS hf 0dpm& ESpcf u
k dk wpfv;Hk pD
jzKwf&w,f? PfxufwJhyk*dKvfrsm; jzpfcJh&ifawmh 0dwufESifh 0dpm&ukd
NydKifwljzKwfvkdY&w,f/ tJ'Dawmh b,fvkdjzKwfrvJar;awmh jzKwfykHenf;
pepfawmh &Syd gw,f? 'D0oDabmfig;wef Ekid ef if;atmif yxrpsmefudk avh
usifhNyD;wJh olawmfaumif;u 'Dyxrpsmefonf eD0&P&efolESifh eD;uyf
w,fvkdY yxr qifjcifyg/
eD0&P&efoq
l w
dk mu pdwu
f av;u awmfawmfuav; tmemyge
y#dbm*edrdwfrSm NidrfoGm;rS 'D &m* a'go arm[pwJh eD0&P tnpf
taMu;awGu uGmusoGm;w,f? rNidrfcifrSm 'D &m* a'go arm[pwJh
eD0&PawGu wpfvSnfhpD 0if0ifNyD;awmh aESmihf,SufwwfwJhoabm
25
wwd,psmeform"d
'kwd,psmefukd 0oDabmfig;wef Ekdifeif;atmif avhusifhNyD;wJhtcg
wwd,psmefudk ul;csi,
f if 'kw,
d psmefudk 0ifpm;Ny;D aemuf 'kw,
d psmefrS
xum 'Dvkd qifjcifyg/ --1/ 'D'kwd,psmeformywf[m 0dwuf 0dpm&qkdwJh eD;uyfwJh &efol
&Sdw,f/
2/ (yDwu
d dk jyeford ;f qnf;Ny;D qifjcifMunfyh g/) 'Dyw
D [
d m pdwv
f yI &f mS ;
rIukd trsm;qkH; jzpfapwwfwJhtwGuf kefY&if;Murf;wrf;&um;
26
usKd;ysufvG,fwJhoabm&Sdw,f/
3/ (okcESifh {u*wmukd odrf;qnf;NyD; jyefqifjcifMunfhyg/) 'Dokc
{u*wmqkdwJh psmeft*FgESpfyg;&SdwJh wwd,psmefu ydkNidrfouf
w,f/
tJ'v
D dk qifjcifNy;D aemuf 'kw,
d psmefudk tvkrd &Sw
d phJ w
d x
f m; yDwu
d dk
jzKwyf pfcsiw
f phJ w
d x
f m; ykNd ird o
f ufwhJ wwd,psmefudk tvk&d w
dS phJ w
d x
f m;
ESifh 'D tmemygey#dbm*edrdwftmkHukdyJ pkdufI&w,f/ IvkdufvkdY yDwd
jyKwo
f mG ;cJ&h if okc {u*wmqkw
d hJ psmeft*FgESpyf g;&Sw
d hJ wwd,psmefukd
qkdufr,f? qkduf&if 0oDabmfig;wef Ekdifeif;atmif avhusifhyg/
pwkwpsmeform"d
wwd,psmefudk 0oDabmfig;wef Ekid ef if;atmif avhusiNhf y;D wJt
h cg
pwkwp smefudk ul;csi&f if wwd,psmefu0kd ifpm;Ny;D aemuf wwd,psmefrS
xum 'Dvkd qifjcifyg/ --1/ 'D wwd,psmeformywf[m yDwdqkdwJh eD;uyfwJh&efol&Sdw,f/
2/ (okcukd jyefodrf;qnf;NyD; qifjcifMunfhyg/ pdwfcsrf;om&if pdwf
xJrSm wodrfhodrfhESifh enf;enf;awmh vIyf&Sm;aewwfw,f/) 'gaMumifh okc[m kefY&if;Murf;wrf;wJhoabm &Sdw,f? kefY&if;
Murf;wrf;wJhtwGuf ysufpD;vG,fwJhoabm &Sdw,f/
3/ Oayum {u*wmac:wJh psmeft*FgESpyf g;&Sw
d hJ pwkwp smefuawmh
ykdNyD; Nidrfoufw,f/
'DvkdqifjcifNyD;aemuf okcukd tvkdr&SdwJh (= wwd,psmefukd tvkd
r&Sw
d )hJ pdwEf iS hf ykNd y;D Nird o
f ufwhJ Oayum {u*wmqkw
d hJ psmeft*FgESpyf g;
&Sw
d hJ pwkwp smefuv
dk cdk siw
f hJ pdwEf iS hf 'Dtmemygey#dbm*edrw
d t
f mku
H ydk J
xyfNyD; tmkHjyK&w,f/
27
okcjyKwcf siw
f phJ w
d Ef iS hf 'Dtmemygey#dbm*edrw
d u
f ydk J xyfNy;D Iae
cJh&if okcjyKwfoGm;&if Oayumac:wJh tvGefNidrfoufaewJh a0'em
wpfrsKd; 0ifvmvdrfhr,f - Oayum {u*wmac:wJh psmeft*FgESpfrsKd;&Sd
wJh pwkwpsmefukd qkdufr,f/
'Dpwkwpsmefukd qkduf-rqkdufukd odEkdifwJh tifrwef xif&Sm;wJh
trSwt
f om;uawmh toufrS L jcif;yJ jzpfygw,f? toufS L aeao;
&ifawmh pwkwpsmefukd rqdkufao;bl;? toufvkH;vkH; rS L awmhbl;
qkdvkdY&Sd&ifawmh pwkwpsmefukd qkdufoGm;NyD? tJ'D pwkwpsmefukdvnf;
0oDabmfig;wef Ekdifeif;atmif avhusifhNyD;wJh tcsdeftcgrSm xkda,m*D
olawmfaumif;u b,fur|mef;ukd ul;csio
f vJ ur|mef;av;q,fxJ
u ul;csifwJhur|mef; ul; ul;vkdY&w,f/
"mwfur|mef;tusOf;enf;
0dyemoGm;csifw,f qkdvkdY&Sd&ifawmh xkdyk*dKvfonf bmvkyf&
rvJ kyu
f r|mef;uae pwif kyef mrfwu
Ydk dk odr;f qnf;wJph epfwpfck
emrfur|mef;uae pwif kyfemrfwkdYukd odrf;qnf;wJh pepfwpfck --ESpfck&SdwJhteufu BudKufwJhpepfjzifh kyfemrfukd odrf;qnf;Ekdifygw,f/
'Dawmh "mwfur|mef;uae podrf;qnf;wJh pepfuav;ukd enf;enf;
twkdcsKyfajymr,f ---- w&m;xkdifwkdif; xkdifwkdif; tmemygepwkwpsmef
orm"dukd xlaxmifyg/ vif;a&mifjcnfpGrf;tifawG tm;aumif;vmwJh
tcg "mwfav;yg;ukd Iyg/
"mwf b,fESpfyg;&SdovJ -- av;yg;? yx0D"mwf tmayg"mwf
awaZm"mwf 0ga,m"mwf?
rmrI xif&Sm;wJh wpfae&mupNyD;awmh rmwJhoabmukd wpfukd,f
vkH;jrifatmif I&w,f?
Murf;rIxif&Sm;wJhwpfae&mupNyD;awmh Murf;wJhoabmukd wpf
ukd,fvkH;jrifatmif I&w,f?
28
29
jcHKikH wpfukd,fvkH;ukdMunfhyg
oGufNyDqkd&if jcHKMunfhyg/ rdrdxkdifaewmukd tay:u pD;MunfhwJh
ykHpHjzifh wpfukd,fvkH;ukd ikHMunfh&w,f/
tJ'Dvkd ikHMunfhvkdufwJh tcsdeftcgrSm "mwfawGu NydKifwlvkdvkd
ay:aeNyDqkd&ifawmh rm Murf; av; aysmh acsm ayghudk MunfhNyD;awmh
yx0D"mwf? ,kdpD; zJGUpnf;ukd MunfhNyD;awmh tmayg"mwf? yl at;ukd
MunfhNyD;awmh awaZm"mwf? axmuf wGef;udk MunfhNyD;awmh 0ga,m
"mwf - tJ'Dvkd av;csufIyg/
"mwfav;yg;tmkH pdwu
f dk Nird af tmifxed ;f yg? orm"dudk xlaxmif
yg/ yx0D"mwf tmayg"mwf awaZm"mwf 0ga,m"mwf tJ'Dvkd xyf
umxyfum Ivu
dk Nf yq
D &dk if bmjzpfvmrvJ wjznf;jznf; pdwu
f "mwf
30
31
ckeuajymcJw
h hJ kyaf vmurSm bk&m;&Siu
f tMunf"mwf b,fEpS rf sK;d
a[mcJhovJ ig;rsKd;? rsufpdtMunf em;tMunf ESmacgif;tMunf
vQmtMunf uk,
d t
f MunfqNdk y;D tMunfyk f b,fEpS rf sK;d a[mxm;ovJ
ig;rsKd;/
tJ'D ukd,ftMunfqkdwmu wpfukd,fvkH; ae&mtESHUtjym;rSm &Sd
w,f? r&Sw
d ahJ e&m r&Sb
d ;l ? wpfu,
dk v
f ;Hk tESUH tjym;&Sad wmh 'DtMunfyk u
f dk
uvmyftrIeu
f av;awGukd rawGUcif jyifvu
dk f twk;H vku
d f tcJvu
dk Bf u;D
oGm;awGUjcif; jzpfygw,f? tJ'D tMunfjyif tMunfwkH;rSmvnf;
wnf&SdaewJh "mwfav;yg;ukd jrifatmif qufpkdufI&w,f/
kyfuvmyftrIefrsm;
"mwfBuD;av;yg;udk pkdufIvkdufNyDqkdvkdY&Sd&ifawmh yg&rDawG &ifh
anmif;wJh olawmfaumif; jzpfcJh&ifawmh 'DkyfuvmyftrIefuav;
awGukd vG,fvG,fuav;eJY awG&wwfygw,f? tMunfwkH;BuD;u NydKuJG
oGm;wwfygw,f/ vG,fvG,fuav;eJY 'D tMunfjyifBuD;u uJGxGuf
roGm;bl;qkd&ifawmh 'DtMunfjyifrSm tmumo"mwf &Sdaeav&JUvkdY
tmkH,lNyD;awmh 'Dvif;a&mifjcnfpGrf;tm; tultnDESifh tmumo
"mwfudk pkdufIvkduf&if trIefuav;awGukd pawGUwwfygw,f/
32
Oyg'gkyfrsm;ukd odrf;qnf;ykH
ar pwma&m r[mblaw y&d*PSE Oyg'glyH ygu#H
a[mwd/ (tbd-|-2-241/)
[kd .. oarm[0daem'eDt|uxmBuD;u zGifhxm;w,f? 'Dkyfu
vmyfwidk ;f kyu
f vmyfwidk ;f trIew
f idk ;f trIew
f idk ;f rSm "mwfBu;D av;yg;ukd
33
emrfw&m;rsm;ukd odrf;qnf;ykH
tJ'Demrfw&m;awGukd odrf;qnf;wJhtykdif;rSm zupNyD; odrf;
qnf;wJhenf; a0'emupNyD; odrf;qnf;wJhenf; todpdwf 0dnmPfu
pNy;D odr;f qnf;wJeh nf;qkNd y;D awmh k;d k;d ok'0 yd em,meduyk*Kd vaf wG
twGuf TefMum;xm;wm&Sdw,f? 'gayrJh orx,meduyk*dKvf jzpfcJh
&ifvnf; umrm0p&emrfw&m;awGudk odr;f qnf;wJah e&mrSm 'Dpepfo;Hk ck
twkdif;yJ odrf;qnf;&ygw,f/
orx,meduyk*Kd vu
f awmh psmefemrfw&m;uae podr;f qnf;vkd
&if odrf;qnf;vkdY&w,f/ psmefemrfw&m;awGudk odrf;qnf;wJhtykdif;rSm
ckeu 0dwuf 0dpm& yDwd okc {u*wm ac:wJh psmeft*FgawGukd
rdru
d orxykid ;f rSmuwnf;u IwwfcNhJ y;D jzpfwt
hJ wGuf emrfur|mef;
ykdif; ul;NyDqkdvkdY&Sd&ifvnf; tJ'Dpsmeft*FgawGuae pNyD;awmh psmef
emrfw&m;awGudk odrf;qnf;&ygw,f/
odrf;qnf;wJhtcgrSm ckvkd tmemygey#dbm*edrdwfukd tmkH,lNyD;
jzpfay:aewJh yxrpsmefemrfw&m;qkd&if (34)vkH;txd &Sdygw,f/ tJ'D
34
35
181/)
ork', 0, ork',0,
ork',"rmEkyD 0g um,o 0d[&wd? 0,"rmEkyD 0g
um,o 0d[&wd? ork',0,"rmEkyD 0g um,o 0d[&wd/
(r-1-71/)
um,o
um,o = um,/ 0g? lyum, emrum, (y#doH-181) /
wpfenf; - um,o
um,o = tmo-ymoum, u&Zum, (= ly
um,) emrum, (r[m#D-1-320) / ork',"rmEkyD 0g =
ork',"rukd tzefzef txyfxyf Iavh&o
dS nfjzpfrlvnf;/ 0d[&wd
= aeav\/
um,o
um,o = um,/ 0g? lyum, emrum, (y#doH-181) /
wpfenf; - um,o
um,o = tmo-ymoum, u&Zum, (= ly
um,) emrum, (r[m#D-1-320) / 0,"rmEkyD 0g = 0,"rudk
tzefzef txyfxyf Iavh&Sdonfjzpfrlvnf;/ 0d[&wd = aeav\/
um,o
um,o = um,/ 0g/ lyum, emrum, (y#doH-181) /
wpfenf; - um,o
um,o = tmo-ymoum, u&Zum, (= ly
um,) emrum, (r[m#D-1-320) / ork',0,"rmEkyD 0g =
ork',"rESifh 0,"rudk tzefzef txyfxyf Iavh&Sdonfjzpf
rlvnf;/ 0d[&wd = aeav\/
36
ork',"rmEkyD 0g
0gwdtm'Dok ye ]]t0dZmork',m lyork'a,mwd}}tm'dem ea,e y[muma&[d lyuE
ork'a,m
p 0a,m p eD[&dwaAm/ wOd oEm, " ]]ork',"rmEkyD
0g}}wdtm'd 0kwH/ ('D-|-2-358/ r-|-1-357/)
'Dt|uxmrsm;u y#dord'gr*ygVdawmf pmrsufESm (53)rSm vm
&Sw
d hJ O',A,Pf tus,f yI mG ;enf;rsm;udk &nfeT ;f um zGiq
hf akd wmf
rlMujcif; jzpfMuw,f/
'Dtykdif;udk 0dok'dr*t|uxmu (0dok'd-2-267/) -1/ yp,awm O',A,
2/ cPawm O',A, -qkdNyD; ESpfrsKd; zGifhqdkxm;ygw,f/ ykdrdkNyD;awmh oabmaygufatmif
y#dor'd gr*ygVdawmfrmS vm&Sw
d hJ lyuEm O',ESihf 0,IyHk ygVdawmfukd
ykHpHxkwfum em,lMunfhMu&atmif .../
37
O',H ywd/
5/ edAwdvuPH yaEmyd lyuE O',H ywd/
lyuE O',H yaEm rmed y vuPmed ywd/
(y#doH-53/)
t0dZmjzpfjcif;aMumifh
wPSmjzpfjcif;aMumifh
uHjzpfjcif;aMumifh
tm[m&jzpfjcif;aMumifh
kyfjzpf\/
kyfjzpf\/
kyfjzpf\/
kyfjzpf\/
38
2/
3/
4/
5/
39
tm,l[em ocFg&m?
eduEd wPSm?
Oy*reH Oyg'geH?
apwem ba0gwd
ar y "rm yk&drurb0o " y#doEd,m yp,m/
(y#doH-50/)
40
41
ememuPduurowd
'Dtcsufudk cdkifvkHatmif y|mef;a'oemawmfrSm vm&SdwJh urypn;f taMumif;udk enf;enf;xyfajymr,f/ txl;ojzifh ememuPu
d
42
43
taMumif;jycsuf
ukokdvfuH tukokdvfuHqkdwm rdrd&JU Oyg'f-XD-biftm;jzifh jzpf
ay:aeqJcPrSm tusKd;0dygufudk jzpfapEdkifwJh pGrf;tm; r&Sdao;ygbl;/
ukokdvfuH tukokdvfuH[m rdrd&JU jzpfqJcPrSmyJ tu,f tusKd;
ay;r,fqkdvQif - vlom;wpfOD;[m ewfjynfokdY a&mufaMumif;jzpfwJh
ukov
dk u
f w
H pfcu
k dk jyKpyk sK;d axmifr,fqv
dk Qif - 'Du&H UJ tmEkabmfaMumifh
'DuHukd jyKpkysKd;axmifaeqJcPrSmyJ ewfom;jzpfav&mw,f? okdYaomf
jzpfaumjzpfovm; rjzpfygbl;/
wu,fwrf;ajymMupdkYqdkvQif - uHwpfckukd jyKpkysKd;axmifw,f
qdMk upd?Yk tJ'u
D u
H dk jyKpyk sK;d axmifqcJ PrS tjcm;wpfyg;aom cPrSmom
'DuHu Oyg'f-XD-biftm;jzifh xif&Sm; r&Sdaomfvnf; oufouf uHukd
jyKpkysKd;axmifNyD;wJhtwGufaMumifh ...
1/ tJ'DuHu 'd|"ra0'eD,uH jzpfr,fqdkvQif rsufarSmufb0rSm
tusKd;ay;r,f/
2/ tJ'u
D u
H OyyZa0'eD,uH jzpfr,fqv
kd Qif vmrnft
h em*wfb0
(= 'kwd,b0)rSm tusKd;ay;r,f/
3/ tJ'u
D u
H ty&my&d,a0'eD,uH jzpfr,fqv
kd Qif wwd,tem*wf
b0u pNyD; tqufquf a&mufxkdufaom tem*wfb0rSm
44
tusKd;ay;r,f/
'DvdktusKd;ay;wJhtcgrSmvnf; ukokdvfuH jzpfr,fqdkvQif -1/ *wdorwd = vljY ynf ewfjynfpwJh aumif;aom*wdEiS hf jynfph jHk cif;
2/ Oy"dorwd = Oy"dkyftqif;ESifh jynfhpkHjcif;
3/ umvorwd = olawmfojl rwf rif;aumif;rif;jrwfwYkd ay:xGe;f &m
tcsdefumvaumif;ESifh jynfhpkHjcif;
4/ ya,m*orwd = r*i&f pS yf g;usiphf Ofw&m;pwJh ukov
kd w
f &m;awGukd
tm;xkwfjcif;ya,m*ESifh jynfhpkHjcif; -qdkwJh 'Dorwdpuf av;yg;wdkYudk trSD&wJhtcgrSm 'DukokdvfuHu
tusKd;ay;wwfygw,f/
tvm;wlyJ tukokdvfuH jzpfr,fqdkvQif -1/ *wd0dywd = tyg,fav;bkHpwJh raumif;wJh*wdESifh jynfhpkHjcif;
2/ Oy"d0yd wd = Oy"dyk t
f qif;ESihf rjynfph jHk cif; t*Fgajcvuf csKUd wJjh cif;
3/ umv0dywd = olawmfoljrwf rif;aumif;rif;jrwfwdkY ay:xGef;&m
tcg r[kwfjcif;
4/ ya,m*0dywd = r*if&Spfyg;uJhodkYaom txufwef;uswJh ukodkvf
w&m;awGudk rjznfhusifhbJ rolawmfw&m; 'kpkdufw&m;awGudk
vufoGufoGufESifh usL;vGefaejcif; -qdkwJh 'D0dywdpuf av;yg;wdkYudk taxmuftyhH &wJhtcgrSm 'D
tukokdvfuHu tusKd;0dygufudk jzpfapygw,f/
'Dae&mrSm taMumif;uHEiS hf tusK;d 0dygufw[
Ydk m rwl xl;jcm; uGjJ ym;
wJh tcsdefumvcP &Sdaeygw,f/ Oyrm vufrItwwfynmwpfckudk
oif,lw,fqdkMupdkY? a&S;a&S;oif,lxm;wJh twwfoif,lrI[m aemuf
45
aemuftwwfoif,lrItm; tajccHtaMumif;taxmuftyHhtjzpf
aus;Zl;jyK&mrSm umvcsif; rwlbJ umvwpfyg;odkY a&mufrS aus;Zl;jyK
w,f/ enf;enf;&Si;f atmifawmh xyfajymOD;r,f? uGejf yLwmvdk twwf
ynmwpfckudk oif,lw,fqdkvQif - &ufaygif;rsm;pGm vaygif;rsm;pGm
ESpfaygif;rsm;pGm avhusifhr,fqdkvQif - wpfpxuf wpfp wpfaeYxuf
wpfaeY ydyk Nkd y;D awmh uRr;f usiv
f mw,f? a&S;a&S;oif,rl u
I aemufaemuf
oif,lrIudk tqifhjrifhatmif uRrf;usifatmif aus;Zl;jyKay;aew,f/
'DykHpHtwdkif;yJ uHqdkwJh apwem[mvnf; uHudk jyKpkysKd;axmif&m
cPrSm tusK;d w&m;udk jzpfay:vmatmif aus;Zl;rjyKbJ aemufaemuf
aom cPodkY a&mufygrSomvQif wpfenf;ajym&vQifawmh &ifhusuf
vmygrSomvQif tusK;d w&m;udk jzpfay:vmatmif aus;Zl;jyKay;ygw,f/
'gaMumifh 'DuHudk 'Dapwemudk ememuPdu - tusKd;jzpfay:vm&m
cPrS rwluGJjym;wJh cPjzpfwJh apwemvdkY ac:qdk&w,f/
'Dawmh tusK;d w&m;jzpfay:vmwJt
h csed t
f cgrSm 'Duo
k v
kd af pwem
uH odkYr[kwf tukodkvfapwemuH[m Oyg'f-XD-biftm;jzifhawmh
xif&Sm;r&Sdawmhbl;/ Oyg'f-XD-biftm;jzifh xif&Sm;r&SdayrJhvdkY tusKd;udk
jzpfapEdkifwJh pGrf;tifurowduawmh uHudk jyKpkysKd;axmifvdkufwJh
kyef mrfoEmeftpOfrmS ude;f 0yfvsuyf J &Syd gw,f/ tJ'pD rG ;f tifurowd
udkyJ uHvdkY ac:qdkygw,f/
ocFg& uHwv
Ykd ykd J t0dZm wPSm Oyg'gefwu
Ykd v
kd nf; ykpH w
H yl J oabm
aygufyg/ tusKd;w&m;awG jzpfay:vmwJhtcsdefrSm 'Dt0dZm wPSm
Oyg'gefawG[mvnf; Oyg'f-XD-biftm;jzifhawmh r&SdMuawmhygbl;/
odaYk omf 'DocFg& uHawGu tusK;d ay;Edik af tmif ocFg& uHawGukd tm;ay;
axmufyHhEdkifwJh pGrf;tifowduawmh wnf&Sdaeygw,f/
aygif;vkdufvQifawmh taMumif;w&m;ydkif;rSm t0dZm wPSm
46
47
48
udk wG,w
f mwyfrufrI wPSm "ruxduewfom;b0udk pdwu
f yfpv
GJ rf;
rI Oyg'gefqw
kd hJ udavo0#fcEmawGEiS hf yef; qDr;D vSL'gef; ylaZmfjcif;qdw
k hJ
ocFg& uHtyk pf k ur0#fcEmawG jzpfomG ;Muw,f/ 'Duad vo0#f ur0#f
cEmawG[m xkda,m*Dyk*dKvf&JU vuf&Sd ypKyefcEmawGxJrSm tusKH;
0ifaewJh aemiftem*wf 0dygu0#fcEmawG &&Sad &;twGuf jyKpyk sK;d axmif
aewJh cEmawGjzpfMuovdk ypKye cf Emwd&Yk UJ tpdwt
f ykid ;f taMumif;cEm
awGom jzpfMuovdk twdwfb0u jyKpkysKd;axmifcJhwJh udavo0#f
ur0#fcEmawGudkvnf; oabmaygufzkdY vdkygw,f/
qdkvdkwmuawmh twdwfcEmawGudk 0dyem IwJhtydkif;rSm
twdwu
f jzpfcw
hJ hJ 0dygu0#fcEmawGEiS w
hf uG ,ckajymaewJh 'Dtwdwu
f
jyKpkysKd;axmifcJhwJh udavo0#f ur0#fcEmawGudkyg xnfhoGif;NyD;awmh
0dyem I&r,fqdkwJh tcsufudk qdkvdk&if; jzpfygw,f/
qdw
k hJ t|uxmBu;D rsm;&JU y#dor'd gr*ygVdawmf pwJh ygVdawmfBu;D
rsm;ESit
hf nD TeMf um;xm;awmfrw
l t
hJ wdik ;f a,m*Dy*k Kd vu
f 'D ork',"rmEkyDydkif;rSm -1/ t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHqdkwJh twdwftaMumif;w&m;
ig;yg; ork',opmw&m;aMumifh ypKyefwGif 0dnmPf emrfkyf
oVm,we z a0'emqdkwJh tusKd;cEmig;yg; 'kuopmw&m;
awG xif&Sm;jzpfykHudkvnf;aumif;
2/ ypKyef,ckvuf&Sdb0wGif jyKpkysKd;axmifvdkufwJh t0dZm wPSm
Oyg'gef ocFg& uH qdkwJh ypKyeftaMumif;w&m;ig;yg; ork',
opmw&m;aMumifh 0dnmPf emrfkyf oVm,we z a0'em
49
qdw
k hJ tem*wfcEmig;yg; tusK;d 'kuo
pmw&m;awG xif&mS ;jzpfyHk
udkvnf;aumif;
3/ tusKd;cEmwdkY&JU jzpfrI O',udkvnf;aumif; wpfenf;ajym&vQif
taMumif;cEm tusKd;cEmwdkY&JU jzpfrI O',udkvnf;aumif;
jrifatmif I&rSm jzpfygw,f/
oyp,emrly0aoe wdvuPH tma&maywGm 0dyemy#dyg#d,m ]]tedpH 'kuH tewm}}wd oroaEm 0dp&wd/ (r-|-1-281/)
'Dt|uxmBuD;rsm;&JU TefMum;csuftwdkif; taMumif;w&m;ESifh
wuGaom kyef mrfcEmawGukd vuPma&;ok;H wefoYkd wifum 0dyem
IyGm;okH;oyf&rSm jzpfygw,f/
'gaMumifh 'Dork',"rmEkyDykdif;rSm bk&m;&Sifu -1/ taMumif;w&m;awGudk odrf;qnf;wwfwJh yp,y&d*[Pf
2/ taMumif;w&m;ESifhwuGaom kyfemrfcEmawGudk vuPma&;
okH;wefwifum IyGm;okH;oyfwwfwJh oroePf
3/ (u) taMumif;w&m;awG xif&Sm;jzpfjcif;aMumifh tusKd;cEmawG
xif&Sm;jzpfykH taMumif;cEmawG csKyfNidrf;jcif;aMumifh tusKd;
cEmawG csKyfNidrf;ykHqkdwJh yp,awm O',A,'ePf
( c ) taMumif;w&m;ESiw
hf uGaom kyef mrfcEmwk&Yd UJ wpfenf;ajym
&vQifawmh taMumif;cEm tusKd;cEmwdkY&JU cPrpJ woJoJ
jzpfrI ysufrIudk IjrifwwfwJh cPawm O',A,'ePf
'D0dyemPfokH;rsKd;udk pkaygif;NyD;awmh a[mMum;xm;awmfrl
w,fvdkY rSwfyg/
50
0,"rmEkyD
ork',"rmEkyDyikd ;f udk 'DavmufEiS hf &yfNy;D awmh 0,"rmEkyD
ydkif;udk qufajymMu&atmif ../
y#dord'gr*ygVdawmfBuD;u b,fvdk TefMum;xm;awmfrlovJ
emMunfhMu&atmif .../
51
tEkyg'eda&m"
b,ftcsed t
f cgrSm t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHpwJh taMumif;
w&m;awG[m aemifwpfzef rjzpfaom csKyfjcif;jzifh csKyfNidrf;jcif;vkdY
ac:qdt
k yfwhJ tEkyg 'eda&m" oabmtm;jzifh csKyNf ird ;f ygovJvYkd ar;p&m
&Sdygw,f/ 'Dtydkif;udk y&rwrLom trnf&SdwJh 0dok'dr*r[m#Dum
q&mawmfu 'Dvdk zGifhqdkxm;awmfrlygw,f/
Oyg'eda&m" - tEkyg'eda&m"
'Dae&mrSm Oyg'eda&m"ESihf tEkyg 'eda&m"taMumif;udk enf;enf;
52
53
54
jzpfMuygw,f/
'Dawmh t&[wr*f qdkufa&mufrnfhb0rSm t&[wr*faMumifh
t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHawG&UJ tEkyg 'eda&m"oabmtm;jzifh
csKyfNidrf;oGm;wJhtcg y&dedAmepkwdudk aemufqkH;xm;NyD;awmh tusKd;
Oyg'geuEmwdkY&JU aemifwpfzefrjzpfaom csKyfjcif;jzifh csKyfNidrf;jcif;vdkY
ac:qdktyfwJh tEkyg'eda&m"oabmtm;jzifh csKyfNidrf;ykHudk 0dyem
Pfjzifh jrifatmif I&ef bk&m;&Sifu TefMum;aeawmfrlygw,fvdkY
rSwfyg/
'gwGifruao;bl;? tusKd;cEmwdkY&JU cPrpJ woJoJ csKyfysufrI
udkvnf; jrifatmif I&ef TefMum;xm;awmfrlygw,f? cPawm
0,'ePf jzpfygw,f/
taMumif;w&m;awG&JU tEkyg'eda&m"oabmtm;jzifh csKyfNidrf;
oGm;wJt
h wGuf tusK;d cEmwd&Yk UJ tEkyg 'eda&m" oabmtm;jzifh csKyNf ird ;f
ykHudk jrifatmifIwJh Pfudkawmh yp,awm 0,'ePfvdkY
0dok'dr*t|uxmu (0dok'd-2-267/) zGifhqdkxm;ygw,f/
'Dtydik ;f uawmh tem*wfcEmawGEiS hf qufpyfaew,fvYkd oabm
aygufyg/
taMumif;cEmawG&UJ tEkyg 'eda&m"oabmtm;jzifh csKyNf ird ;f jcif;
aMumifh tusKd;cEmwdkY&JU tEkyg'eda&m" oabmtm;jzifh csKyfNidrf;ykHudk
0dyemPfjzifh jrifatmif I&rnfhtydkif; jzpfygw,f? tem*wfcEm
ydkif;rSm tusKH;0ifaeygw,f? tem*wfcEmig;yg;IuGufrSm tusKH;0if
aeygw,f/
t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHawG[m ypKyefb0wGif jyKpk
ysK;d axmifvu
kd w
f hJ cEmawG jzpfEikd pf &m&Sad omfvnf; ,if;wdcYk sKyNf ird ;f rnfh
tcsdefuawmh tem*wfcEmydkif;ESifh qdkifaeygw,f? t&[wr*fqdkuf
55
"r|dwdPf
y#dor'd gr*ygVdawmf pmrsuEf mS (48) ponfww
Ykd iG f ]]yp,y&d*a [
ynm "r|w
d
d PH = taMumif;w&m;wdu
Yk kd odr;f qnf;jcif; ynmonf
"r|w
d
d Pfrnf\}}ponfjzifh taMumif;w&m;wdu
Yk kd Pfjzifh ydik ;f jcm;
,lwwf odrf;qnf;wwfaomPfudk "r|dwdPf[k a[mMum;xm;
awmfrlygw,f/ emrly00wmePf = emrfkyfwdkY&JU taMumif;w&m;
tusKd;w&m;wdkYudk ykdif;jcm;rSwfom;wwfaom Pf[k rac:a0: rokH;
pGJbJ tb,faMumifh "r|dwdPfvkdY ac:a0:okH;pJGxm;&ygovJvdkY ar;
p&m&Sdw,f/ y#dord'gr*t|uxmu 'Dvdk ajzqdkxm;ygw,f/ --
56
57
taMumif;w&m;rsm;
'DvdkqdkvQif 'Dt0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHwdkY&JU taMumif;
w&m;awGu bmawGvJ 'Dvakd wmh ar;p&m&Sw
d ,f? tajzudk em;axmif
Munfhyg .../
1/ tmo0ork',m t0dZmork'a,m (r-1-67/) = tmoa0gw&m;
wdkYudk taMumif;cH t0dZmonf xif&Sm;jzpfay:vm\ - vdkY 'Dvdk
bk&m;&Siu
f a[mMum;xm;awmfrw
l t
hJ wGuf umrmo0 b0go0
'd|mo0 t0dZm o0qdw
k hJ tmoa0gw&m;awGu taMumif;ypn;f
w&m; t0dZmu tusKd;yp,kyefw&m; jzpfw,f/
58
59
60
0dnmPfqw
kd hJ 0dygu0#f jzpfay:vmwmudk b,fvrdk S od&EdS idk rf mS r[kwf
bl;/ tvm;wlyJ 0dnmPfaMumifh emrfyk jf zpfypHk wJh aMumif;usK;d qufE,
G rf I
oabmw&m;awGudkvnf; od&SdEdkifrSm r[kwfawmhbl;/
qdkif&mtwdwftaMumif;w&m;awGaMumifh qkdif&m twdwftusKd;
w&m;awG jzpfykH ypKyeftaMumif;w&m;awGaMumifh tem*wftusKd;
w&m;awG jzpfykH tem*wf oHo&mc&D; rqHk;ao;olwdkYtwGuf qdkif&m
tem*wf taMumif;w&m;awGaMumifh qkid &f m tem*wftusK;d w&m;awG
jzpfykHwdkYudkvnf; enf;wl oabmaygufyg/
'gaMumifh emrly00wmePfvdkY rokH;pGJvdkufbJ "r|dwdPfvdkY
ok;H pGv
J u
dk jf cif;jzifh 'D"r|w
d
d Pf jzpfay:vm&jcif;&JU taMumif;&if;jzpfwhJ
"r|dwdPf rjzpfrD "r|dwdPfudk &atmiftm;rxkwfrD a&S;tzdkYrSm
BudKwifNyD;pD;xm;NyD;jzpf&rnfh twdwfemrfkyf ypKyefemrfkyf ESpfrsKd;vkH;
udk ykdif;jcm;rSwfom;jcif; ypKyefemrfkyf tem*wfemrfkyf ESpfrsKd;vkH;udk
ydkif;jcm;rSwfom;jcif;pwJh emrly00wmePfudk a[mNyD;omjzpfw,f
vdkY od&Sdyg/ (y#doH-|-1-18/)
'D&Sif;vif;csufawGuawmh txufu wifjycJhwJh y#dord'gr*
t|uxm&JU qdkvdk&if;oabmw&m;awG jzpfMuygw,f/
opma'oemawmfenf;
t*FkwdK&fygVdawmf yxrwGJ wduedygwf wdwm,weokwefrSm t0dZm aMumifh ocFg&jzpfyHk ocFg&aMumifh 0dnmPfjzpfyHk pwJh tEkavmr
y#dporkyg'foabmw&m; (= taMumif;w&m;ESifh tusKd;w&m;wdkY&JU
aMumif;usKd;qufEG,fum txyfxyfjzpfrIoabmw&m;) udk ork',
opmqdkwJh trnfESifh a[mMum;xm;awmfrlygw,f/ (tH-1-178/) owdy|mefa'oemawmfrmS vm&Sw
d hJ ork',"rmEkyDyidk ;f jzpfygw,f?
oHo&m&JU jzpfpOf jzpfygw,f/
61
62
opmw&m;awGu 'kuo
pm ork',opm eda&m"opm r*opmqdw
k hJ
opmav;yg; jzpfMuw,f/
avmukw&mjzpfwJh t&d,r*fPfjzifh xdk;xGif;odtyfwJh opm
uvnf; av;yg;yJ jzpfMuygw,f/ odkYaomf avmukw&m t&d,r*f
Pfu tocFw"mwf tNidrf;"mwfedAmefqkdwJh avmukw&m eda&m"
opmw&m;awmfjrwfudkom tm&rPy#da0" (= tmkHrsufarSmuf
wdu
k f u
dk jf yKum xd;k xGi;f odjcif;)jzifh xd;k xGi;f Ny;D odw,f? 'ku- ork',r*qdkwJh usefopmokH;yg;udkawmh rodatmif zkH;vTrf;xm;wJh arm[udk
y,fowfaomtm;jzifh xd;k xGi;f odjcif;qdw
k hJ toarm[y#da0"oabm
tm;jzifh xdk;xGif;odw,f/
'Dvdk avmuD0dyemPf avmukw&mr*fPfwkdYjzifh opm
av;yg;udk xdk;xGif;rodygu r*fPf zdkvfPf edAmefudk rsufarSmuf
jyKEdkifygovm;vdkY ar;p&m&Sdw,f/ opoH,kwfrSmvm&SdwJh ul#m*g&
okwe f aumufEw
k cf suu
f av;udk emMum;Munfyh g/ jrwfpmG bk&m;&Sio
f nf
b,fvdk a[mMum;xm;awmfrlovJ --
ul#m*g&okwefw&m;awmf aumufEkwfcsuf
a,m p acg bdua0 {0H 0a',s - ]]t[H 'kuH t&d,opH
,xmblwH tebdoarp? 'kuork',H t&d,opH ,xmblwH
tebdoarp? 'kueda&m"H t&d,opH ,xmblwH tebdoarp?
'kueda&m"*grde y#dy'H t&d,opH ,xmblwH tebdoarp? orm
'kuEH u&dmrD}}wd aewH XmeH 0dZwd/ (oH-3-394/ oH-3-383/)
tebdoarpmwd aPe tebdorm*Em/ ty#d0dZdwGmwd
tawm/ (oH-|-3-330/)
bdua0 = cspfom;&[ef;wdkY .../ a,m p acg = tMuif
trSwfrxm; wpfpkHwpfa,mufaom yk*dKvf ow0gonfum;/ {0
{0H =
63
64
65
66
67
68
69
0dyemykdif;
tJ'Dvkd odrf;qnf;NyD;wJhtcsdeftcgusawmhrS taMumif;w&m;ESifh
wuG 'D twdwf tem*wf ypKyef tZw A[d' MoVm&du okckr
[De yPDw 'l& oEduvkdY ac:qkdtyfwJh (11)rsKd;aom tjcif;t&m
tm;jzifw
h nfaewJh 'DcEmig;yg;awGudk bmvky&f rvJ jzpfae ysuaf ewm
ukd PfESifhjrifatmifMunfhNyD; tedpvkdY wGifwGifBuD; I&w,f? jzpfjcif;
ysufjcif; 'Pfcsufjzifh tESdyfpufcHae&wJhoabmawGukd PfESifh jrif
atmif MunfNh y;D awmh 'kuv
Ydk wGiw
f iG f &I w,f? rysupf ;D bJ tusw
d t
f cJ
tckid t
f rm tESpo
f m&tm;jzifh wnfaewJh twr[kww
f hJ tewoabm
awGukd PfESifh jrifatmifMunfhNyD;awmh tewvkdY wGifwGifI&w,f/
tJ'Dvkd tedp 'ku tewvkdY vuPma&;okH;wef wifNyD; wGifwGif
IvkdufvkdY 0dyemPfawGu &ifhusufcJh&if bmjzpfrvJ
{0H yH bdua0 okw0g t&d,om0aum lyodrd edAdEwd?
a0'em,yd edAdEwd? onm,yd edAdEwd? ocFga&okyd edAdEwd? 0dnmPodrd edAdEwd? edAdEH 0d&Zwd? 0d&m*g 0drkpwd? 0drkwo ]]0drkwrd}}wd
PH a[mwd/ ]]cDPm Zmwd? 0kodwH jA[p&d,H? uwH u&PD,H?
emy&H wwm,m}}wd yZmemwd/ (oH-2-124/)
tJ'v
D dk 0dyemPfawGjzifh twdwf tem*wf ypKye f tZw
A[d' MoVm&du okckr [De yPDw 'l& oEduvkdY ac:qkdtyfwJh
(11)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaewJh 'DcEmig;yg;awGukd wGif
wGiBf u;D 0dyemIEidk rf ,fq&dk if cEmig;yg;wkt
Yd ay:rSm Ni;D aiGUvmr,f?
&GrH ek ;f vmr,f? pufqyk v
f mr,f? Ni;D aiGUcJ&h if edAEd
PfawG &ifo
h efcrhJ ,f
qk&d if wpfenf;tm;jzifh 0dyemPfawGtm;vk;H &ihu
f sucf rhJ ,fq&dk if
0dyemPfw&Ydk UJ tqk;H rSm r*fPf ay:vmr,f? xkt
d qifq
h ifah om
r*fPfawGu qkdif&m qkdif&m udavomawGudk tqifhqifh y,fowf
70
vku
d w
f t
hJ cgrSm aemufq;Hk wPSm&m*onf vk;H 0csKyNf ird ;f oGm;r,f? wPSm
csKyfNidrf;cJh&if wPSmOD;aqmifwJh udavomtm;vkH;vnf; csKyfNidrf;oGm;
NyD/
&m*ukef&if t&[wzkdvf qkdufNyD/ t&[wzkdvf qkdufwJhtcgrSm
udavomwkdYrS vGwfajrmufoGm;NyD/ udavomwkdYrS vGwfajrmufcJh&if
ig udavomwkrYd S vGwaf jrmuf&ayNyq
D w
dk hJ todPfawG ypa0uPm
aZmawG apmvmawmhr,f/ tJ'D ypa0uPmaZmwkdY&JUtqkH;rSm ig[m
y#doaEaerIawGukefNyD? igonf omoemawmf usifhoifhusifhxkdufwJh
r*ftusiu
hf dk usiNfh y;D Ny?D omoemawmf jyKoifjh yKxu
dk w
f hJ r*fupd u
v
dk nf;
igjyKNyD;NyD? aemufxyfwpfzef 'D t&d,mr*fPf &&SdzkdY&eftwGuf igh
twGuf BudK;pm;tm;xkwfzkdY&ef r&SdawmhNyDqkdwm 'DtcsdeftcgrSm ukd,f
wkdifodoGm;NyDvkdY 'Dvkd bk&m;&Sifu a'oemukd tqkH;owfvkdufw,f/
tJ'gaMumifh rdrw
d u
Ydk t&[wzv
dk af yguf edAm efudk tvk&d cdS yhJ gw,f
qkd&if bmvkyf&rvJ -- twdwf tem*wf ypKyef tZw A[d'
MoVm&du okckr [De yPDw 'l& oEdu ac:wJh (11)rsKd;aom
tjcif;t&mtm;jzifw
h nfaewJh 'DcEmig;yg;awGudk bmvky&f rvJ tedp
'ku tew vuPma&;okH;wef wifNyD;awmh wGifwGifBuD; 0dyem
I&r,f? cEmig;yg;oufoufvm; r[kwb
f ;l ? taMumif;w&m;ESiw
hf uG
yJ/ taMumif;w&m;ESiw
hf uG 'D (11)rsK;d aom tjcif;t&mtm;jzifh wnf
aewJh cEmig;yg;ukd tedp 'ku tew vuPma&;okH;wef wifNyD;
wGifwGifBuD; 0dyemIEkdifcJhr,fqkd&if t&[wzkdvfayguf a&mufEkdif
w,fvkdY jrwfpGmbk&m;&Sifu 'D*'KvA'okwefrSm a[mMum;xm;awmf
rlygw,f/
'gaMumifh 'Da'oemawmfukd OD;xdyf&Guf yefqifNyD;awmh usifhMuH
BuKd ;ukwf yGm;rsm;tm;xkwEf idk Mf uygapvkYd qkawmif;&if; w&m;odr;f Mupk/Yd
71
w&m;a'oemawmfed*Hk;
[dwGm umar yAZok? oaEm *rD&pdEum/
aw wkarSysEkoduma0Sg? yAZdwm okayovm/
oaEm
*rD&pdEum
= eufeo
J nfh "mwfoabmawGukd eufepJ mG Muq
H if tMuH
aumif; 0ifawmfrlMuukefonfjzpf/
umar
[dwGm
yAZo
k
wkarSyd
yAZdwm
72
73
rSwfom;zG,f&m tu&mpOftTef;
tu & mpOf
pmrsuf E S m
t
tusKd;kyfw&m;
emrfw&m;awG
taMumif;w&m;
taMumif;w&m;rsm;
taMumif;jycsuf
tMunf"mwf
tMunfjyif
tMunfkyfu (5)ck
tZw ESifh A[d'
tZwkyfw&m;
tZwH
twDwmem*wypKyEH
twdwf tem*wf
ypKyefcEmawGudk
odrf;qnf;jcif;
twdwcf Emig;yg;
twdwfr&PmoEaZm
twdwfkyfw&m;
tewmEkyemPf
tem*wfcEmig;yg;
tem*wfkyfw&m;
tedpm EkyemPf
67
67
57
43
31
30
5
34
7
5
5
tu & mpOf
pmrsuf E S m
tEkyg 'eda&m"
tEkoduma0Sg
tEAmv ykxkZef irkdufom;
ty&my&d,a0'eD,uH
tyg,fom;ow0g
tyemorm"de,fajr
trSm
t&[wzkdvfayguf
t&d,mtEG,favmif;
tvif;a&mifeJY edrdwf
toarm[y#da0"
towd
toufrSLjcif;
toufSLaES;wm
toufSLjrefwm
tjzLjyif ESifh tMunfjyif
tdrf&Sif b0ifraem
tMunf"mwf
66
68
18
7
tm
8
68 tmumo"mwf
7 tmemygeusifhpOftusOf;
8 tmemygeyAtykid ;f
51
72
1
43
6
17
u
70
72
14
62
10
27
12
12
30
18
32
10
34
74
tu&mpOf
pmrsufESm
tmayg"mwf
tm&rPy#da0"
tm&rPyl edZmepsmef
tmkHkyf (7)ck
tm0Ze0oD
&d,mykxf
pmrsufESm
29
{
62 {u*wm
22
16 {wH rr {aom[rod {aom
6
ar twm
3
24
Mo
MoVm&du
12 MoVm&dukyf
O
O*[edrw
d f
O',A,Pf
O',A, ESpfrsKd;
Oypm&orm"de,fajr
Oy"d0yd wd
Oy"dorwd
OyyZa0'eD,uH
Oyg'geuEm ig;yg;
Oyg'gkyfu (24)rsKd;
Oyg'gkyfrsm;ukd odrf;qnf;ykH
Oyg'eda&m" tEkyg 'eda&m"
tu&mpOf
7
6
u
15
67
36
17
44
44
43
8
33
32
ur|mef;av;q,f
urypnf;
umrm0p&emrfw&m;
um,yom'
um,mEkyD
umv0dywd
umvorwd
udavo0#f - ur0#f 0dygu0#f
ul#m*g&okwefw&m;awmf
aumufEkwfcsuf
51 ukd;txd a&wGufvnf;
ukd,ftMunf
27
42
33
5
34
44
44
59
62
12
5
rSwfom;zG,f&m tu&mpOftTef; ] 75
tu&mpOf
pmrsufESm
tu&mpOf
pmrsufESm
cPawm O',A,
36 qaEm0g'okwef
t|uxmrsm;t&
7
cE0*oH,kwfrSmvnf;
9
cEmig;yg;
2 qifjcifrI enf;ygap? 0ifpm;rI
rsm;ygap
16
jcHKikH wpfukd,fvkH;ukdMunfhyg29
Z ps
44 Zd0gS yom'
6 aZmeJY qifjcifwm
71 psmeft*Fg ig;yg;
*wdorwd
*EmkH
*r&D pdEu
m
5
24
18 22
8
71 wPSmpJG
25
5 wwd,psmeform"d
wwd,psmeform"d
25
w&m;a'oemawmfed*Hk;
71
p
awaZm
6
puKyom'
5
awaZm"mwf
28
pwkwp smeform"d
26
awy&d0#"ra'oem
1
pmr&Dom; NrD;zsm;ckHrif
72
wpfq,ftxd a&wGufvnf; 12
pdw0 o
d 'k d
10
wpfxkdif ESpfxkdif twGif;
13
pdw"f mwfjzLpifoef&Y iS ;f apwwfwhJ
enf;vrf;
9
C&m0go orm"
Cme yom'
'
'd|"ra0'eD,uH
43
76
tu&mpOf
pmrsufESm
'd|dpJG
'DC - t&Snf
'kuopm
'kum EkyemPf
'kw,
d psmeform"d
'la&
'Gg&ESifh tmkHudk
yl;wGJodrf;qnf;NyD;
tu&mpOf
pmrsufESm
8
10
68
8
24
6
araom twm
aem a[wH baE
emrfur|mef;
emrfw&m;rsm;ukd
odrf;qnf;ykH
ESmacgif;tMunf
18
"
"r|w
d
d Pf
55
"mwfur|mef;tusOf;enf; 27
e
ememuPduurowd
41
emrlyy&dap'Pf
34 66
emrly00wmePf
60
emrly00wmevkyif ef;
34
em;tMunf
5
edAwdvuPm
64
edAEd
Pf
69
edrdwfawGu ykHoPmef
trsKd;rsKd;
14
eD0&P&efol
24
aewHrr? aeaom[rod? e
4
3
27
33
5
yp,y&d*[
Pf
67
ypa0uPmaZm
70
ypa0uPm0oD
24
ypKye f yk w
f &m;
7
yuenf;
24
y#dbm*edrw
d f
15
y#davmry#dpo
rkyg 'f
61
yPDwH
6
yxrpsmeform"d
16
yx0D
6
yx0D"mwf
28
yb&
20
ya,m*orwd
44
ya,m*0dywd
44
y&rwrLom
51
yom'kyf
31
yr,H - Nidrf;atmifusifhyg10
yowd
10
rSwfom;zG,f&m tu&mpOftTef; ] 77
tu&mpOf
pmrsufESm
yg&rD&ifah nmif;&if
yDwd
z
zk|zka|mumao
azm|AmkH
A
A[d' yk w
f &m;
A[d'g
tu&mpOf
pmrsufESm
6
13
22 rsufpdtMunf
ajrvQKd; rkd;ysH
rGefjrwfwJh kyf
rSwfom;zG,f&m
11
tu&mpOftTef;
6
5
16
73
,
,xmblwH
7
,kwfnHhwJh kyf
5
7
6
&
&omkH
6
17
& - twkd
10
18
&m*ukef&if t&[wzkdvf
20
qkdufNyD
70
lygkH
6
r
lyglyy&d*[
vkyif ef;
34
raem'Gg&
18 a&cJwkH; rSefwHk; zefwkH;
30
raem'Gg&m0Zef;eJY qifjcifwm 24 a&wGufwJhenf;
11
r&PmoEaZm
17 19 kefY&if;Murf;wrf;wJh kyfw&m; 7
rvIyfatmif xdef;&r,f
12 kyf (12)rsKd;
6
rmepJG
8 kyf (28)yg;
6
r*f zkdvf edAmefeJY ta0;BuD; 18 kyu
f r|mef;uae
27
r*fqkdufNyD zkdvfqkdufNyD
18 kyfuvmyf
32
b0ifusaewwfw,f
b0ifpdwfqdkwmbmvJ
bmok&ly
78
tu&mpOf
pmrsufESm
tu&mpOf
pmrsufESm
kyfuvmyftrIefrsm;