Skwnderbeu,kryqwtari i fundit,por euroatlantiku i parw Pwr Heroin tonw kombwtar,Skwnderbeun,kanw shkruar shumw vepra letrare si autorw vendas dhe

mw shumw tw huaj.Bibliografia lbani!ame tregues tw plotw rreth veprave tw shekullit tw "#$tw,si dhe nga njw kumtesw nw %onferen!wn e &$ tw lbanologjike,tregon se nw letwrsine botwrore numri i botimeve pwr Skwnderbeun arrin nw mw tepwr se "''' vepra nw &( gjuhw tw kontinentit evropian dhe mw gjwrw. )jeri nga humanistwt,bashkwkohes i Skwnderbeut,*nea S.Pi!olomini+",'-$",#,.la tw gdhendura kwto fjale/Skwnderbeu do tw mposhtw shekujt01wndwsi tw ve!antw nga ana kronologjike ka panegjiriku i vitit "-'(,tw !ilin e shkroi humanisti shqiptar 2arin Be!ikemi. i njofton historikisht pwr rrethimet e %rujws.Pesw vjet mw vonw,humanisti ynw 2arin Barleti botoi nw 1omw veprwn e tij tw mirwnjohurHistoria e jetws dhe e veprave tw Skwnderbeut,prin!it tw *pirotwveqw wshtw njw pwrmbledhje e plotw dhe mund tw quhet njw monument i asaj periudhe tw lavdishme. ty ndodhen si tw 3gdhwndura nw kohw dhe dy poe4i latine.)jwra wshtw e shkruar nga Pjetwr 1eguli prej 5in!ense dhe tjetra nga 6omeni!o d7 l!enianos nga Padova.Poe4ia e autorit tw dytw pwrfundon me vargjet8e tw gw4ohet *piri kaq i famshwm pwr trimwritw e mwdha.5eprat madhwshtore tw prijwsit tw vet ti lartwsojw0 )w Paris ,mw "-9# botohet vepra publi!istikeHistoire de :eorge %astriote surname S!anderbeg,1oy d7 lbaniePo atw vit Pierr 1onsar botoi sonetin e tij tw bukur kushtuar Skwnderbeut.2w pas do tw dalw nw dritw poema historiko$dramatike e shkruar nga hungare4i ).Bogati qw mban titullinSkwnderbeu i 2adh+"-;&.Poeti i famshwm i verbwr 8.:roto do botojw njw poemw me titull leksandri i 1iqw e botoi tek vepra e 6himiter <rwngutHistoria e Skwnderbeut6isa herw radha4i wshtw botuar dhe ribotuar edhe poema 38a S!anderbeidee 2.Sarrokit nw vitin "#'#. utorw tw tjerw tw mwvonshwm qw iu kushtuan figures sw Heroit tonw %ombwtar qenw tw shumtw.%wshtu <rang Bardhi,do botojw veprwn e tij nw "#(; pologjia e Skwnderbeutduke u mbwshtetur nw pjeswt historike tw Be!ikemit,i !ili i kundwrvihet hipote4ws sw paba4uar tw =omeus 2arnovitusit,i !ili nw njw

libwr mw "#(" i mohonte origjinwn shqiptare Skwnderbeut.6uke hedhur poshtw !do ilu4ion tw ndonjw autori tw huaj,kuptimplotw wshtw thwnia e <S.)olit i !ilin nwnvi4onte2w e vjetra edi!je wshtw ajo qw pwrmend <allmerayeri e botuar nw 5enedi me ",(;..Hopfi beson qw t 6himiter <rengu wshtw mw kritik se Barleti utorw tw tjerw tw veprws sw Skwnderbeut,pwrmendim :jin 2u4haqin,italianwt ,Pontanon,Sabeli!on,etj.1.2.5olaterano+",(,$ "-"#.nw komentarwt e tij na jep njw biografi panegjerike tw shkurtwr tw Skwnderbeut.Per Skwnderbeun flasin edhe burimet e kronistwve tw dwgjuar osmanw,persianw e bi4antinw si >ru?h Ben dili nw shekullin e "-$tw, shik Pasha @adeja,i viteve+",''$ ",A-.Saed 6ini+"-(#$"-;;.etj.Historia e kwtij tw fundit u pwrkthye nw italisht nga 1agun Bratuti.Sipas Shuflait,burimet arkivore pwr historinw e Skwnderbeut do tw mbushin tw paktwn tri vwllime tw mwdha.)ga historianwt qw janw marrw me historinw e Skenderbeut mund tw pwrmendim studiuesit <arlatin,B.Paganelin,C.Ph.<allmerayeri,5.5.2akusheffin,etj. 5eprimtaria letrare e )aim <rasherit do tw mbyllej si! thotw studiuesi 6h,Shuteriqi,me botimin e veprws sw tij madhoreHistoria e Skwnderbeutpoemw epike e botuar nw vitin "A;A.2w vonw kemi shumw autorw tw 1ilindjes tw !ilwt kanw botuar poe4i kushtuar Heroit tonw %ombwtar.Por vepra mw e plotw dhe qw vlen si studim pwr kwtw figurw tw shquar,wshtw ajo e <an.S.)olit mw ";&" me titullinHistoria e Skwnderbeuttw !ilwn e boton nw Boston mw ";,; ,pas &A vjetwsh,pwr tw !ilwn ka 4wra se wshtw vepwr e <aik %oni!wsDE0 <igura e Skwnderbeut,pwrve! historianwve e kronikanwve,ka twrhequr vwmendjen dhe te dramaturgewe,poetwve,mu4ikologwve,skulptorwve dhe piktorwve nga shumw vende tw ndryshme tw botws. )w 8ondwr,mw "#'" u shfaq pjesa e %ristofot 2arlout/Historia e vwrtetw e Skwnderbeutdorwshkrimi i se !ilws ka humburD Fshte enigmatike se !farw gjwrash tw reja sjell ky autor i dwgjuarE0 1reth njw shekull mw vonw,pikwrisht mw "#;",u shkrua nw gjermanisht pjesa me titullSkenderbeg au!hglorei!h in der <lushte njw autori anonim dhe qw wshtw shfaqur nw Gsnbruk.

)w njw periudhw tw mwvonwshme nw Gtali,nw teatrot mw tw mwdha tw kohws mw "9"A u shfaq opera 3Skenderbegme mu4ike tw ntonio 5ivaldit.)w ngli pati nje shtrirje mw tw gjwr.2e "9(( u shfaq tragjedia e 5.HavarditSkenderbeudhe dy vjet mw vonw ajo e Hh.8ilosHeroi i %rishterw Shumw nga kwto vepra kanw patur sukses tw madh.%wtw e tregon mw sw miri dhe dramaSkenderbege %a4imir Pertusit qw u nderua edhe me !mimin e kademise <ran!e4e2aille 8atyn$ 8andry.Cehonw i kanw bwrw figurws sw Skwnderbeut tw famshwmedhe fran!e4i 6ybysion,vwlle4writ 1ogatinos,duke mos harruar poemwn e famwshme tw Herry Fadsworth 8ongfelloutSkwnderbeushqipwruar me aq mjeshtwri nga <an )oli.)w ditet tona pwrmendim librat pwr kwtw figurw shqiptare nga autorwt %risto <rashwri/:jergj %astrioti$Heroi %ombwtar i Shqipwtarwve:jergj @heji/2uret e %rujwsSabri :odo/Skwnderbeudhe kohwt e fundit botohet libri studimor i 5irgjil %ules%ryqtari i <unditPor duke parw atw luftw heroike,atw kontribut tw madh,qw ai dhe populli shqipwtar dha qw *uropa tw lulw4onte dhe tw jetw ajo qw wshtw sot,dhe pwr titujt qw ai ka marrw si 32rojtws i %rishtwrimitmund tw themi jo metaforikisht se Skwnderbeu,wshtw 3euroatlantiku i pare,pavarwsisht se Shqipwria po hyn e fundit nw *uropeD 8eon Iaf4e4i