MODUL PEMBANGUNAN KEMAHIRAN INSANIAH (SOFT SKILLS) UNTUK IPT MALAYSIA

Oleh : Radin Umar R.S Timbalan Naib Canselor (Akademik dan Pengantarabangsaan) Universiti Putra Malaysia

Ahli Kumpulan Penulis

Prof Dr. Mohamad Salleh (UTM) ( ) Prof Dr. Wahid (KUiTTHO) Prof Madya y Jamaluddin (UKM) ( ) Cik Haslinda (KUKTM) Cik Nor Azizah Tamsi (UPM)

Jawatankuasa Penggubalan 21 orang dari semua IPTA

TOR
a. Mewujudkan definisi Kemahiran Insaniah untuk memperinci ciri yang mesti dan seharusnya dimiliki oleh semua graduan sebagai hasil pembelajaran (Learning g Outcomes LO); b. b. Merangka kaedah pelaksanaan yang menjurus kepada Model Terapan Merentasi Aktiviti Formal P&P (Infusion) berbanding dengan Model Mata Pelajaran Mandiri (Diffusion); c. Menerapkan aspek kokurikulum dalam LO dan KI; d. Memperluas kaedah pengajaran dan pembelajaran yang pelbagai; dan gg terima kaedah p penaksiran p pelbagai g yang y g e. Mengguna bersifat fomatif dan sumatif dalam sistem penaksiran IPT.

KERANGKA BUDAYA AKADEMIK UNIVERSITI

STRATEGI DAN PRA SYARAT

1. Tenaga Akademik yang berwibawa 2. Staf profesional yang berwibawa 3. Kemudahan yang Kondusif 4. Kurikulum terkini, seimbang dan memenuhi kehendak semasa 5. Inisiatif dan Intervensi Berterusan Meningkat prestasi pelajar

Pra-Syarat Pra Syarat Kejayaan

#1 Tenaga Akademik yang Berwibawa #1.

Purata Nisbah Pelajar : Pensyarah (13:1) Kelayakan PhD >60% 60% Kelayakan Profesional >10% Latihan CPD 5 MD/tahun

Pra-Syarat Pra Syarat Kejayaan

#2 Staf Profesional yang berwibawa #2.Staf

Nisbah Staf Sokongan:Pelajar Kelayakan Masuk Staf Sokongan Kelayakan Profesional >10% CPD >5MD/tahun

Pra-Syarat Pra Syarat Kejayaan

#3 Kemudahan yang Kondusif #3.

Tanda aras ruang bilik kuliah/makmal Kemudahan SCL Kemudahan Lapangan Kemudahan Internship/Pertukaran Akademik Persekitaran Pembelajaran yang selesa/selamat

Pra-Syarat Pra Syarat Kejayaan

#4 Kurikulum Terkini dan Relevan #4.
Berteraskan 8 LO dan Ciri Graduan

Unggul Keseimbangan LO dan Aras Taxonomi Komponen K Kh Khas: Multi-lingual Internship/Externship I hi /E hi Keusahawanan Minda Mi d Ingin I i Tahu T h

Pra-Syarat Pra Syarat Kejayaan

#5. Inisiatif Berterusan Meningkat g Prestasi Pelajar
Inisiatif Berpusatkan Pelajar

Kaedah Penyampaian y p Pelbagai g (PBL, PrBL, CL, Modular, Konvensional) Kaedah Penaksiran Komprehensif/Pelbagai

Kemahiran Insaniah
1. 2. 3. 4. 5. 5 6. 7.

Kemahiran Berkomunikasi; Pemikiran Kritis dan Kemahiran Menyelesaikan y Masalah; ; Kemahiran Berpasukan; Pembelajaran Berterusan dan Pengurusan Maklumat; Kemahiran e a a Keusahawanan; eusa a a a ; Etika dan Moral Profesional; dan Kemahiran Kepimpinan.

KONSEP ASAS ++
KIM - KEMAHIRAN INSANIAH MESTI Kemahiran insaniah mesti merupakan kemahiran yang wajib dimiliki oleh setiap pelajar. Jik k Jika kemahiran hi ini i i tidak tid k ada, d pelajar l j dianggap di tidak kompeten dalam elemen berkaitan. KI - KEMAHIRAN INSANIAH (BERNILAI TAMBAH) Kemahiran insaniah ini dianggap sebagai kemahiran yang memberikan nilai tambah kepada pelajar. l j Jika Jik kemahiran k hi ini i i dimiliki di iliki oleh l h pelajar l j di samping KIM, beliau dianggap kompeten g cemerlang.

Elemen Kemahiran Insaniah

Kemahiran Berkomunikasi
Tahap CS1 CS2 CS3 CS4 CS CS5 CS6 CS7 CS8 Kemahiran KIM KIM KIM Keterangan Kebolehan menyampaikan idea dengan terang, berkesan dan dengan penuh keyakinan, secara lisan dan bertulis. Kebolehan mengamalkan kemahiran mendengar yang aktif dan memberikan maklum balas balas. Kebolehan untuk membuat pembentangan secara jelas dengan penuh keyakinan dan bersesuaian dengan tahap pendengar. Kebolehan ebo e a untuk u tu menggunakan e ggu a a teknologi te o og dalam da a pembentangan pe be ta ga Kebolehan berunding dan mencapai persetujuan Kebolehan berkomunikasi dengan peserta komunikasi yang berlainan budaya Kebolehan mengembangkan kemahiran komunikasi secara perseorangan Kebolehan menggunakan kemahiran bukan lisan.

Elemen Kemahiran Insaniah

Pemikiran Kritis dan Kemahiran Menyelesaikan Masalah
Tahap CTPS1 Kemahiran KIM Keterangan Kebolehan K b l h mengenal l pasti ti dan d menganalisis li i masalah l h dalam situasi kompleks dan kabur, serta membuat penilaian yang berjustifikasi. Kebolehan untuk mengembangkan g g dan membaiki kemahiran berfikir seperti menjelaskan, menganalisis dan menilai perbincangan. Kebolehan untuk mencari idea dan mencari penyelesaian alternatif Kebolehan untuk berfikir melangkaui batas Kebolehan untuk membuat keputusan yang berdasarkan bukti yang kukuh Kebolehan untuk bertahan serta memberikan perhatian sepenuhnya terhadap tanggungjawab yang diberikan Kebolehan memahami dan menyesuaikan diri kepada budaya komuniti dan persekitaran kerja yang baru

CTPS 2

KIM

CTPS 3 CTPS 4 CTPS 5 CTPS 6 CTPS 7

KIM

Elemen Kemahiran Insaniah

Kemahiran Berpasukan
Tahap TS1 Kemahiran KIM Keterangan Kebolehan untuk membina hubungan yang baik, berinteraksi dengan orang lain dan bekerja secara efektif bersama mereka untuk mencapai objektif yang sama. Kebolehan untuk memahami dan mengambil peranan bersilih ganti antara ketua kumpulan dan ahli hli kumpulan k l Kebolehan untuk mengenal dan menghormati sikap, kelakuan dan kepercayaan orang lain. Kebolehan untuk memberikan sumbangan kepada perancangan dan menyelaraskan hasil usaha kumpulan B t Bertanggung j jawab bt terhadap h d keputusan k t kumpulan k l

TS2

KIM

TS3 TS4

KIM

TS5

Elemen Kemahiran Insaniah

Pembelajaran Berterusan dan Pengurusan Maklumat
Tahap LL1 Kemahiran KIM Keterangan Kebolehan untuk mencari dan menguruskan k maklumat kl t yang relevan l daripada pelbagai sumber. Kebolehan untuk menerima idea baru dan berkeupayaan untuk pembelajaran autonomi Kebolehan untuk mengembangkan minda ingin tahu dan dahagakan ilmu

LL2

KIM

LL3

Elemen Kemahiran Insaniah

Kemahiran Keusahawanan
Tahap KK1 KK2 KK3 Kemahiran KIM Keterangan Kebolehan untuk mengenal pasti peluang p g perniagaan p g Kebolehan untuk merangka perancangan perniagaan Kebolehan untuk membina, meneroka dan merebut peluang perniagaan dan p pekerjaan. j Kebolehan untuk bekerja sendiri.

KK4

Elemen Kemahiran Insaniah

Etika dan Moral Profesional
Tahap EM1 Kemahiran KIM Keterangan Kebolehan untuk memahami kesan ekonomi alam sekitar, ekonomi, sekitar dan sosiobudaya dalam amalan profesional Kebolehan untuk menganalisis dan membuat keputusan dalam penyelesaian masalah berkaitan etika Kebolehan K b l h untuk t k mengamalkan lk sikap ik beretika, di samping mempunyai rasa tanggungjawab terhadap masyarakat.

EM2

KIM

EM3

Elemen Kemahiran Insaniah

Kemahiran Kepimpinan
Tahap LS1 LS2 LS3 Kemahiran KIM KIM Keterangan Pengetahuan tentang teori asas kepimpinan. Kebolehan untuk memimpin projek Kebolehan untuk memahami dan mengambil peranan bersilih ganti antara ketua pasukan dan anggota pasukan Kebolehan untuk menyelia anggota pasukan

LS4

PEMBANGUNAN KI DI KALANGAN PELAJAR IPT

2
Program Add Your Sokongan Text here Berfokuskan Akademik Program Sokongan Add Your Berfokuskan Text here Bukan Akademik

3
Kolej Kediaman

1
Add Your Model Embedded Text )here (Infusion) (

Add Your Text here

Add Your Persekitaran Text here Kampus

Model M d l Stand St dAdd Your Alone Subjects Text here (Difussion )

Pembangunan KI Berasaskan Program Sokongan

Pembangunan KI Berasaskan Kehidupan p Di Kampus

Pembangunan KI Berasaskan Aktiviti Formal P&P

Soft skills

Framework

How

Diffusion

infusion Embedded
1. Subjects 2. Co curriculum 3. Extra Co-Curriculum

Stand alone
Objectives Learning outcomes Teaching strategies

Objectives j Learning outcomes Teaching strategies

Soft skills attribute

Pelaksanaan Model Embeded

Kurikulum berdasarkan LO/KI Kaedah Penyampaian Pelbagai Penaksiran Pelbagai

Learning Outcomes (LOs)

Psychomotor/ Practical/ Technical Skills

Life Long Learning & Information Management Communication Skills Critical Thinking & Scientific Approach Managerial & Entrepreneurial Skills

Social Skills & Responsibility

Knowledge

Professionalism, values, , attitudes, , ethics

Direkabentuk Secara Seimbang dan Diukur Dalam Kurikulum

Keseimbangan Kurikulum (Lebar dan Dalam)

LO Kognitif K itif (K) Tahap
1. Recognise g 2. Comprehend 1. Perception p 2. Set 1. Receiving g 2. Responding

LO Psychomotor P h t (P)

LO Afektif Af ktif (A)

Asas

3. Application 4. Analysis Pertengahan

3.Guided response 4. Mechanism

3. Valuing (appreciating) 4. Orgnization g

5. Syntesis 6 Evaluate 6. Lanjutan

5. Complex response 6 Adapt 6. 7. Originate

5. Characterization (embodied)

Penerapan soft skills dalam kaedah penyampaian

Kuliah Modul Tutorial

Soft skill So Soft skills s s

Makmal

SCL

Projek

Kajian Kes

Kaedah Penyampaian Pelbagai

Penyampaian soft skill/

SCL CS1 CS2 CS3 CTPS1 CTPS2 TS1 TS2 TS3

Kajian Kes

Modul

Projek

Kuliah

Tutorial

Lab

Kemahiran berkomunikasi Pemikiran Kritis dan penyelesaian p y masalah Kemahiran berpasukan

Pembelajaran sepanjang hayat Kemahiran keusahawanan Etika dan nilai profesionalisme Kemahiran Kepimpinan

LL1 LL2 ES1

ET1 ET2 LS1 LS2

Aktiviti Pengajaran dan Pembelajaran Pelbagai

Perbincangan

soft skill/ Kemahiran berkomunikasi

Aktiviti CS1 CS2 CS3

Kerja kumpulan

Pembentangan

Main peranan dan simulasi

Tugasan /projek

Kajian kendiri

Kerja lapangan

Internship (Praktikum/ Latihan Industri)

Pemikiran Kritis dan penyelesaian masalah Kemahiran berpasukan

CTPS1 CTPS2

TS1 TS2 TS3

Pembelajaran sepanjang hayat Kemahiran keusahawanan Etika dan nilai profesionalisme Kemahiran Kepimpinan

LL1 LL2 ES1

ET1 ET2 LS1

LS1

Kaedah Pentaksiran Pelbagai

Pentaksiran soft skill/ Peperiksaan Bertulis Peperiksaan Lisan Esei/Laporan Projek Persembahan/ Pembentangan Portfolio/ Webfolio Disertasi Internship (Praktikum/ Latihan Industri)

Kemahiran berkomunikasi

CS1 CS2 CS3

Pemikiran Kritis dan penyelesaian masalah Kemahiran berpasukan

CTPS1 CTPS2

TS1 TS2 TS3

Pembelajaran sepanjang hayat Kemahiran keusahawanan Etika dan nilai profesionalisme Kemahiran K i i Kepimpinan

LL1 LL2

ES1

ET1

ET2 LS1 LS2

Instrumen Penilaian Sumatif/Pengesanan/ Tinjauan j Pascapengajian p g j

Teknik Pentaksiran LO /
Peperiksaan Bertulis Peperiksaan Lisan Esei / Laporan Projek Persembahan Portfolio / Webfolio Disertasi

Pengetahuan Profesionalisme, nilai, sikap dan tingkahlaku beretika Berkemahiran teknikal Berupaya berfikir secara kritis Berkemahiran mengurus dan Keusahawanan Mengurus maklumat dan berkebolehan belajar sepanjang hayat Akauntabiliti sosial Cekap berkomunikasi dan bekerja dalam pasukan

4 2 2 3 1

4 4 3 4 2

4 1 3 4 3

4 2 4 4 4

3 3 4 4 4

4 4 4 4 4

4 3 4 5 4

1 1 1

2 2 1

3 2 1

4 3 3

4 3 3

4 3 2

4 3 2

Tahap pencapaian:
1 Sangat rendah 2 Rendah 3 Sederhana 4 Tinggi 5 Sangat Tinggi

Ko Kurikulum
Mengkreditkan Ko Kurikulum Matrik Hasil Pembelajaran Ko Kurikulum vs. LO/KI 1 Kredit K dit = 40 J Jam ( (usaha h pelajar) l j )

Model Konseptual Soft Skill

SUKAN BERILMU PERSATUAN

p p Kepimpinan

Kerja K j Berpasukan

Kompetensi Teras Pelajar

Pelajar IPTA

Kompetensi Professional Pelajar

Kemahiran K hi berfikir secara kritis

Kebolehan Berkomunikasi

Kompetensi Fungsional Pelajar

Kemahiran usahawan

BERKETRAMPILAN

Pendidikan sepanjang hayat

Kokurikulum Tambahan

HOLISTIK

KESENIAN

UNIT BERUNIFORM

Matrik Kemahiran Insaniah Dalam Kokurikulum

PROGRAM KURSUS
Kemahiran Komunikasi Pemikiran Kritis Kerja Berkumpulan Pembelajaran Sepanjang hayat Kemahiran Keusahawanan Etika & Keprofesionalan Kemahiran Kepimpinan C S1 CS 2 CS 3 CTPS 1 CTP S2 TS 1 TS 2 TS3 LL1 LL2 ES1 ET1 ET2 LS1 LS2

Unit Beruniform

Palapes Suksis JPA3 PBSM

Sukan

Asas Sukan & Pergerakan Bolasepak Memanah Tenis Skuash Golf Renang Olahraga Bola Tampar Perkhemahan Senamrobik

Persatuan

Persatuan Pelajar Khidmat Masyarakat Perhubungan Awam Pengurusan Masjid

Kesenian

Teater Penulisan Skrip Bangsawan Seni Batik Fotografi Seni Lukis Seni Khat Seni Arca Muzik Moden Muzik Asli Muzik Gamelan Muzik Angklung M ik Caklempong Muzik C kl Kompang Seni Silat Dikir Barat Nasyid Koir Brassband Wayang Kulit Muzik Klasik Seni Tari Rakyat Seni Tari Istana Seni Tari Kontemporari Silat Gayong Silat Cekak Hanafi Silat Gayong Fatani Seni lakon Teater Teknikal Keroncong

Kokurikulum Tambahan

Kelab Kolej Kelab Fakulti Kelab Universiti Penerbitan Projek Kolej Projek Fakulti Projek Universiti Pesta Konvokesyen Lawatan Sambil Belajar Persatuan Mahasiswa OPKIM/ Operasi Khidmat Masyarakat Persatuan Anak N Negeri i

Program Sokongan Bahasa Inggeris (ELSP)

Satu pendekatan yang komprehensif dalam

usaha meningkatkan kemahiran dan keyakinan berkomunikasi dalam Bahasa Inggeris dalam kalangan pelajar untuk tujuan akademik dan profesional. Bahasa Inggeris sebagai Kunci KI

Aktiviti ELSP
A. Kursus Jangka Pendek

Kursus Am seperti Essential English Grammar, , Oral Communication. Kursus BI untuk Tujuan Akademik e.g. Academic Writing, g, Thesis Writing g. Kursus Peningkatan Kemahiran Kursus
~p peningkatan g kemahiran tertentu e.g. g Public Speaking, Study Skills.

Aktiviti ELSP
B. Sumber & Bantuan Pembelajaran Bahasa Pembelajaran kendiri e-learning/Makmal Bahasa Interaktif Khidmat Bantuan bimbingan secara individu Bimbingan dalam Bidang Pelajaran peer tutoring

Aktiviti ELSP
C. Aktiviti Peningkatan Bahasa Inggeris

Rakan Bahasa Inggeris aktiviti kumpulan yang y g dikendalikan oleh pelajar j TESL. Aktiviti lain seperti Perkhemahan BI, Bulan BI

PEMANTAUAN DAN PENARAFAN

Pemantauan Indeks Pencapaian (QC) Skor Survey y Exit Skor Survey Pekerjaan Skor Survey Majikan Indeks Soft Skills (Psikometrik) Penarafan Kebangsaan Penarafan Antarabangsa

Objektif Penilaian Terhadap Kemahiran Insaniah

Objektif j Melaksanakan penilaian p Mengukuhkan pembelajaran Menguji kefahaman Menguji Kemahiran M Mengetahui t h it tahap h pencapaian i Pembelajaran Memotivasi pelajar Maklum balas kepada pelajar Maklum balas kepada fasilitator Maklum balas kepada institusi Penjaminan standard Pembangunan pelajar Predict pencapaian masa depan Penarafan Pensijilan Pelajar j Perspektif Fasilitator IPT Majikan j

Kesesuaian Kaedah dan Aspek Penilaian

Jenis Penilaian Penempatan Kaedah Penilaian
Kognitif

*Aspek Penilaian
Psikomotor 1 3 3 Afektif 1 4 3 Sosial 2 3 5

Peperiksaan umum/dalaman Penilaian kendiri Penilaian secara lisan

5 3 2

Formatif

Lecturer Centred Peperiksaan umum/dalaman Penilaian secara lisan / oral Pemerhatian e e at a o oleh e Pensyarah e sya a Kajian Kes Pembentangan Laporan Projek Penilaian Kerja Lapangan Simulasi Demonstrasi Fortfolio Penilaian Kendiri Capstone Log Book / Journal Jo rnal Pemerhatian oleh pelajar Student Centred
5 1 1 3 3 3 2 2 2 2 2 1 3 2 1 1 5 5 3 4 3 4 4 4 4 4 2 5 3 3 1 4 5 2 1 2 2 3 1 2 2 4 3 2 4 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4

Jenis Penilaian Di Diagnostik tik Si l i Simulasi

Kaedah Penilaian
Kognitif 2 5

*Aspek Penilaian
Psikomotor 4 1 Afektif 1 1 Sosial 4 4

Peperiksaan Umum

Sumatif

Peperiksaan umum/dalaman Pembentangan Demonstrasi Projek / PBL S l lidik pelajar Soalselidik l j Soalselidik Pensyarah / Fasilitator Soalselidik Majikan Ujian Psikometrik (Senario) Personal Traits Test

5 3 2 2 2 3 3 4 2

1 4 4 4 2 3 3 3 2

1 1 2 2 2 3 3 5 5

4 4 4 4 4 4 4 4 4

(Exit)

*Tahap kesesuaian

1 2 3 4 5

Kurang Sesuai

Sangat sesuai

Status Kedapatan p Alumni Kerja j Graduat UPM 2005 Peratus Mengikut g Fakulti Bagi g Tempoh p Contoh Survey: Memperolehi 6 Bulan Pertama Selepas Menamatkan Pengajian
100 90 80 70 Bekerja Melanjutkan pengajian Tidak da bekerja be e ja

Pekerjaan 6 Bulan Pertama

P e ra tu s (% )

60 50 40 30 20 10 0

FP

FH

FS M KT M FE FR P SB FK

FS

AS

Fakulti

TM FB SB FP SK FP V FP FB P MK GS O GS UP M M KB

FE

FP

FS

CONTOH EMPLOYER SURVEY

4.50 4.00 4.22 3.89 3.44 3.13 2.89 3.38 3.89 3.38 3.89 3.78 3.89

BIL LANGAN

3.50 3.00 2.50 2.00 0

1

6
7. 8. 8 9. 10. 11.

10

11

1. 2. 2 3. 4. 5. 6.

Techniques, skills and modern engineering tools used. Identify, formulate problem. Id tif f l t and d Solving-engineering S l i i i bl Design a system, component of process for desire need. Team work Design, conduct and analyse experiment results. Applicability of mathematics, science and engineering knowlage.

Effective communication Understand solutions in U d t d the th impact i t of f engineering i i l ti i global/societal context Recognise the need and ability to engage in lifelong learning. Understand the profesional and ethical reponsibility. Contemporary issues knowledge possesion.

Kerangka Penilaian dan Penarafan Kemahiran Insaniah

PELAN PELAKSANAAN SEGERA

Mewujudkan Pusat Pembangunan Akademik di semua IPTA M Mewujudkan j dk Pusat P t Ko-Kurikulum K K ik l di Semua S IPTA Tambahbaik Kurikulum Berdasarkan Matrik Hasil Pembelajaran j dan KI Mengkreditkan Ko-Kurikulum berdasarkan Matrik KI Melatih Pensyarah/Staf Profesional mengenai LO/SCL/Pedagogi/Andragogi/Penaksiran

PELAN PELAKSANAAN SEGERA

Meluaskan Kaedah SCL dalam Pengajaran dan pembelajaran M j l k ELSP Menjalankan Melaksanakan Penaksiran Menyeluruh Berteraskan Hasil Pembelajaran Mewujudkan Indeks KI dan Sistem Web berdasarkan Ujian Psikometrik Menilai Amalan terbaik dan Impak Inisiatif terhadap Kualiti Pelajar

TERIMA KASIH