kola

Mainsko-saobraajna

Uenik Dimitrije Djurovic

List broj 1

Mainsko-saobraajna kola

GRAFIKI RAD
Iz konstruisanja

RUNA DIZALICA

Profesor: Slava Jozovic

Dimitrije Djurovic IVm6

Datum 30.11.2012. Pregledao Ocena

kola
Mainsko-saobraajna

Uenik Dimitrije Djurovic

List broj 2

Zadatak:
Runa dizalica slui za dizanje tereta na visini od Lmax=120mm. Teret koji se die iznosi F=15 KN na silom na ruici dizalice Fr=180 N. Runa dizalica je sa zavojnim vretenom, iji je profil zavojnice trapezast. Vijak dizalice izradjen je od elika, a trup dizalice od elinog liva. U trupu dizalice je ugradjena navrtka od bronze. Zavojnica je samokoiva. Na osnovu zadatih parametara, potrebno je izvriti izbor materijala za sve elemente dizalice, zatim proraun rune dizalice i nacrtati sklopni crte, kao i crte detalja.

Datum 30.11.2012.

Pregledao

Ocena

kola
Mainsko-saobraajna

Uenik Dimitrije Djurovic

List broj 3

Proraun obuhvata:
1. Zavrtanj: 1.1 Izbor materijala; 1.2 Dozvoljen napon; 1.3 Povrina poprenog preseka; 1.4 Dimenzije zavrtnja; 1.5 Provera samokoivosti; 1.6 2. Dimenzije vretena.

Navrtka: 2.1 Izbor materijala; 2.2 Visina navrtke; 2.3 Provera povrinskog pritiska; 2.4 Spoljni prenik navrtke; 2.5 Prenik prirubnice; 2.6 Visina prirubnice.

3.

aura: 3.1 Izbor materijala; 3.2 Dimenzije aure.

4.

Ruica 4.1 Izbor materijala; 4.2 Moment na ruici; 4.3 Dimenzije ruice; 4.4 Prenik ruice.

5.

Stepen iskorienja navojnog vretena

Datum 30.11.2012.

Pregledao

Ocena

kola
Mainsko-saobraajna

Uenik Dimitrije Djurovic

List broj 4

6. Literatura 7. Crtei: 7.1 Zavrtanj- navojno vreteno 7.2 Trup- postolje 7.3 Navrtka 7.4 Ruica 7.5 Nosa tereta ( aica ) 7.6 Osigura 7.7 Sklopni crte

Datum 30.11.2012.

Pregledao

Ocena


Mainsko-saobraajna

Uenik Dimitrije Djurovic

List broj 5

Tok prorauna:
1. Zavrtanj 1.1 Izbor materijala: Za izradu zavrtnja usvaja se elik .1330. Taj elik je naroito otporan na habanje, a koristi se za aure, osovinice, za zupanike prenosnog mehanizma, vratila. Za elik .1330 mehanike osobine su sledee: -napon na granici razvlaenja t = 300 Mpa -zatezna vrstoa m = 550 650 MPa, m = 650 MPa ( oba podatka iz tablice T. 4 [1] ). 1.2 Proraun dopunskih napona: - Dozvoljen napon na pritisak: pdoz = 1 2 pd = 0.8 0.8 90= 57.6MPa 1 = 0.8 faktor popravke sa obzirom na izradu 2 = 0.8 faktor popravke zbog sloenog napona pd = 80 120 MPa za drugi sluaj optereenja m = 650 MPa T. 1 [1] pd = 100 MPa -dozvoljen napon na uvijanje: ud = 1 2 ud = 0.8 0.8 80 = 51.2 MPa ud = 60 96 MPa za m = 650 MPa ud = 70 MPa 1.3 Povrina poprenog preseka jezgra vijka: p = pdoz => A1 = = = 2.69 cm2

Usvaja se iz tabele mainski element I i to prva vea vrednost A1 = 269 mm2.

Datum 30.11.2012.

Pregledao

Ocena

kola
Mainsko-saobraajna

Uenik Dimitrije Djurovic

List broj 6

1.4 Dimenzije zavrtnja Tr 24 x 5 - nazivni prenik dn = 24mm ; - prenik jezgra d1 = 18.5mm ; - srednji prenik d2 = 21.5mm ; - popreni presek jezgra A1 = 269mm ; - korak P = 5 mm ; - dubina noenja H1 = 2 mm 1.5 Provera samokoivosti vijka: tg = = = 0.0740 = = 4.23

tg = = = 0.1 (elik-bronza) => = 5.71 < - uslov zadovoljen tg (+) = tg (4.23+5,.71)=tg 9.94 1.6 Provera naprezanja zavrtnja: 1.6.1 Stvarni napon na pritisak = = 5.57 [ ] = 55.7 MPa p = p < pdoz uslov zadovoljen 1.6.2 Stvarni napon na uvijanje

u =
Mu

ud

= F =

; Wo = = 1.551 [ ] = 15.51 MPa

u= =

u < udoz uslov zadovoljen

Datum 30.11.2012. Pregledao Ocena

kola
Mainsko-saobraajna

Uenik Dimitrije Djurovic

List broj 7

1.6.3 Sloen napon = p; = p; = p; p = pd 2 = 90 0.8 = 72 MPa- dozvoljen idealan napon = = = 1.42 koeficijent popravke < p uslov zadovoljen 1.6.4 Provera vretena na izvijanje :
Ln = h3 = 1.6 dn = 1.6 24 = 38.4mm h4 = h3 = 38.4mm; h3 = h4 = 39; Ln = = = Ln = 16 mm ; usvajam Ln = 25mm Ls= 2 Ln = 2 25= 50mm = 5cm

Datum 30.11.2012.

Pregledao

Ocena

kola
Mainsko-saobraajna

Uenik Dimitrije Djurovic

List broj 8

1.6.5 Stepen sigurnosti protiv izvijanja: k = = = 29.437 ] model elastinosti T.1 [1]

l1 = = 0.574 cm4 E = 2.2105 MPa = 2.2 10 4 [ k >3 - uslov zadovoljen 1.7 Dimenzije glave vretena:

Dg = 1.8 d = 1.8 24 = 43.2 ; Dg = 44mm- prenik glave vretena Lg= 1.5 d = 1.5 24 = 36mm visina glave vretena 2. Navrtka

2.1 Izbor materijala: Za navrtku usvajam kalajnu bronzu JUS P. Cu Sn 14 T.2.1 [3] MPa; m = 140 MPa ; E= (1.1 1.2) 105 MPa 2.2 Visina navrtke: P=
=
m

= 200

Hn = Z p => Z = pdoz = pd1 = 100.8 = 8 Mpa = 0.8 [

pd = 1013 MPa za m = 200 MPa Pd = 10MPa ;

]
T.1[1] ;

Hn =

= 5.54 cm

Usvajam Hn=100

mm

Datum

Pregledao

Ocena

30.11.2012. kola
Mainsko-saobraajna

Uenik Dimitrije Djurovic

List broj 9

2.3 Provera povrsinkog pritiska: P= = P<

= 0.555 [

] = 5.55 MPa

uslov zadovoljen

2.4 Spoljni prenik navrtke: F= A npdoz => npdoz =

npdoz = =

= 75 Mpa = 7.5 [

F=A npdoz =

npdoz = 2.911cm; usvajam D = 40mm .

2.5 Prenik prirubnice (D1) : F = A npdoz =

npdoz => = = = 4.3263 cm

D=

Usvajam D1 = 60 mm = 6cm 2.6 Visina prirubnice h2 se izraunava na osnovu uslova naprezanja na smicanje: As = h2 Usvajam 6mm F; =

= 0.8 npdoz = 0.8 7.5 = 6 [

0.212;

Datum

Pregledao

Ocena

30.11.2012. kola
Mainsko-saobraajna

Uenik eljko Dambasevi

List broj 10

3. aica

3.1 Izbor materijala: Usvaja se konstrukcioni, valjani elik .0460, elik za konstrukcije spojene zakivcima ili vijcima trajno statiki optereene delove konstrukcije. 3.2 Dimenzije aice:
D5 = 2.5 d = 2.5 24 = 60mm D4 = Dg 2 = 43.2 2 = 41,2mm = 42mm; D3 = 0.6 d = 0.6 24 = 14.4mm; usvajam 16mm

4. Ruica:

4.1 Izbor mateijala: Usvajam elike .1220 koji se koristi za manja optereene delove, osovine, zupanike sa sledeim karakteristikama: - granica razvlaenja t = 360 MPa T.2.1[3] - zatezna vrstoa m = 600800 MPa T.2.3[2]; usvajam m = 750 MPa

Datum

Pregledao

Ocena

30.11.2012. kola
Mainsko-saobraajna

Uenik eljko Dambasevi

List broj 11

4.2 Moment na ruici treba da savlada moment uvijanja potreban za pokretanje navrtke (Mu) I moment trenja na povrini dodira aice I glave (M). Mr= Mu+M Mu= F M= F =

= 16 F=

tg 9.94 = 3.36384 KNcm = 16 0.1 =

= 2.4704 KNcm

merodavan poluprenik za karakteristian polupresek

=
= 1.5440

Mr = Mu + M = 3.36384 + 2.4704 = 5.83424 KNcm ; 4.3 Dimenzije ruice:

1

Fr = Mr =>

= 32.411

ukupna duina ruice + = 324 + 8 + 60 = 392; 2= 1 + usvajam = 400mm Mr=Mu + M (priblina vrednost za polovinu ake) = 2 + 15 + 15 = 400+30=430 mm; 4.4 Prenik ruice: =
Usvajam

= 0.1

= 80 120 MPa za
= 110 MPa
=>

= 600 MPa
=

T.
= =
= 1.71

=
Usvajam

= 20mm

Datum

Pregledao

Ocena

30.11.2012. kola
Mainsko-saobraajna

Uenik eljko Dambasevi

List broj 12

5. Stepen iskorienja navojnog prenosnika: = =

= 0.045

Datum

Pregledao

Ocena

30.11.2012. kola
Mainsko-saobraajna

Uenik eljko Dambasevi

List broj 13

Literatura:
[1] Praktikum iz konstrujisanja Autori: eljko M. Papi, Andrija Obradovi i Milan Damnjanovi [2] Mainski elementi I Autor: Spasoje Drapi [3] Konstrujisanje Autor: Spasoje Drapi

Datum

Pregledao

Ocena

30.11.2012.