1. DATU BIOGAFIKOAK ETA TESTUINGURU HISTORIKOA .

Karl Marx 1818an jaio zen Treveris izeneko Prusiako herrialdean. Londresen hil
zen 1883an
Gizartean ondo kokaturiko familia buresa eta juduan jaio zen! baina "rotestante
bihurtu behar izan zen abokatu isa aritu ahal izateko. #uzenbide$ikasketak %onnen eta
%erlinen ein zituen. &amazortzi urterekin 'enn( )est"alen$ekin harremanetan hasi zen
ezkutuan. *rduan hasten da &eelen filosofia ikasten.
+zkondu eta ero! Parisera joan zen! eta komunista eta sozialistekin harremanetan sartu
zen! baita ,riedri-h +nels ezautu zuen han. #ortzi seme$alabetatik hiru bakarrik bizi
izan ziren.
%eti "olizia atzetik! Parisetik %erlin eta .ienara joan zen. %ere aldizkako
aritza"enak debekatuak izan ziren /ueva Ga-eta 0enana$n . Prusiatik behin betiko
erbesteratua izan zen 1812. urtean eta Londresera joan zen bizitzera! eta bertan!
lanileak jasan behar zuten umilazioarekin eta miseriarekin hartzen du kontaktu zuzena.
&aren filosofia ehiao da analisi3metodo bat doma$sistema bat baino. %eraren
ekonomia "olitikari buruzko saio erraldoian bateratzen dira filosofia klasikorik
bikainena 4&eelena5 ! ineles ekonomisten aurkikunde zientifikoak 46mith eta
0i-ardorenak5 eta! azkenik! frantziar sozialisten uto"ia iraultzailea 4,ourier eta 6aint$
6imonena! beste batzuen artean5
&aren idazlan arrantzitsuenak Familia Sakratua, 1845, Filosofiaren miseria.
Proudhonen miseria filosofiari erantzuna, 1847. Alderdi komunistaren manifestua,
1848 eta Kapitala,3 tomo! 1859 dira.
787.mendea iraultza sozial eta "olitikoen mendea izan zen. +uro"a aldatuz
zihoan9 :ntzinako +rreimena bukatu ein zen! eta ka"italismoa hasi zen %ritainia
&andian.
Karl Marxen bizitza 787. mende hartan kokatzen da! izarte industrializatuaren
sorrerak eta finka"enak markaturiko araian. 8ndustrializazio honetan! baliabide
ekonomikoak uztiz urriak ziren! eta izaki "roletarioaren funtsezko eskubideak erabat
baztertuta zeuden. Lanileen arazoak zenbait muimendu "olitiko! sozial eta intelektual
sortu zituzten! haien artean sindikatuak! horrela 8nalaterran leheneno sindikatuak
klandestinoki9 Trade ;nions. +ta! azkenik! 18<1an! Lanileen /azioarteko +lkartea
sortzen da.