You are on page 1of 56

X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53

Li ni u
Trong nhng nm gn !"#$ c%ng &i '( )h*+ +ri,n c-a n.n c/ng ghi0) nc +a$
+1nh h1nh / nhim m/i +r2ng c3ng gia +ng !4n m5c 6*o !7ng8 9o !:c +h% c-a n.n
c/ng nghi0) mi )h*+ +ri,n$ cha c '( ;u# ho<ch +=ng +h, &> nhi.u ngu#?n nh"n
@h*c nhau nhA !i.u @i0n @inh +4 c-a nhi.u BC nghi0) cDn @h @hn$ ho:c do chi )hC
B l Enh hFng !4n lGi nhuHn n?n hu nh chI+ +hEi c/ng nghi0) c-a nhi.u nh>
m*# cha !Gc B l m> +hEi +hJng ra m/i +r2ng8 Ki.u ! dLn +i '( / nhim +rm
+rng c-a m/i +r2ng 'Mng$ Enh hFng !4n '( )h*+ +ri,n +o>n di0n c-a !I+ nc$ '5c
@hNO$ !2i 'Mng c-a nh"n d"n c3ng nh &P mQ ;uan c-a @hu &(c8
R7+ +rong nhng ngh>nh c/ng nghi0) m3i nhn c-a nc +a ! l> c/ng nghi0)
du @hC h>ng nm c3ng )h*+ +hEi ra m7+ lGng ln chI+ +hEi !7c h<i nh nc +hEi
nhim du ha# c*c lo<i @hC !7c h<i A NS
B
$ TS
B
U
Trong !$ / nhim nguVn nc l> m7+ +rong nhng +h(c +r<ng !*ng ng<i nhI+
c-a '( h-# ho<i m/i +r2ng +( nhi?n do n.n &n minh !Wng +h2i8 Ng># na# &In !.
B l nc &> cung cI) nc '<ch !ang l> m7+ mMi ;uan +"m ln c-a nhi.u ;uMc
gia$ nhi.u += ch5c BX h7i &> chCnh 6En +h"n mYi c7ng !Vng d"n c8
Z1 +h4 +rong !. +>i [ \ lC nc nhim du [ ch]ng +/i '^ l>m r_ &. nc nhim
du &> +rng +"m c-a !. +>i l> B lC nc +hEi nhim du +rong nh> m*# lc ha
du $ 6?n c<nh ! ch]ng +/i c3ng '^ +1m hi,u &. c*c nguVn nc +hEi$ +Cnh chI+$
nhng Enh hFng &> c*c )hWng )h*) *) d`ng !, B lC ch]ng8
Zi '( gi]) !a c-a +h# Phm Xun Ni &> '( cM gbng +h(c '( c-a nhm ch]ng
+/i @hi nghi?n c5u m7+ &In !. @hoa hc nhng @h/ng +h, +r*nh @hNi +hi4u '+$
ch]ng +/i rI+ mong !Gc '( hng dLn &> !ng g) c-a +h# &> c*c 6<n8
1
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
MC LC
Lcd Ned Kfg
A. Tng Quan
I. Tm hiu v nc thi
Nc +( nhi?n !Gc h1nh +h>nh cE &. 'M lGng$ chI+ lGng di Enh hFng c-a
c*c ;u* +r1nh +( nhi?n$ @h/ng c +*c !7ng c-a con ng2i8 9o +*c !7ng c-a con
ng2i$ nc +( nhi?n 6h nhim 6in 6Fi c*c chI+ @h*c nhau dLn !4n @4+ ;uE l> l>m
Enh hFng !4n chI+ lGng c-a n 8
j*c @hu#nh hng +ha# !=i chI+ lGng c-a nc di Enh hFng c*c +*c !7ng
c-a con ng2i 6ao gVm A
- kiEm !7 )l c-a nc ng+ do / nhim 6Fi l
m
TS
n
$ lNS
3
+o @hC ;u#,n &>
nc +hEi c/ng nghi0)$ +ng h>m lGng TS
3
m-
&> NS
3
-
+rong nc 8
- Tng h>m lGng c*c ion ja
mp
$ Rg
mp
$ Ti
np
U+rong nc ngm &> nc '/ng
do nc ma hDa +an $ )hong ha c*c ;u<ng cac6ona+ 8
- Tng h>m lGng c*c ion @im lo<i n:ng +rong nc +( nhi?n $ +rc h4+ l> q6
mp
$
lg
mp
$ A'
3p
$ rn
mp
&> cE c*c anion qS
n
3-
$ NS
3
-
$ NS
m
-
$ U
- Tng h>m lGng c*c muMi +rong nc 6. m:+ &> nc ngm do ch]ng !i &>o
m/i +r2ng nc c%ng nc +hEi +o @hC ;u#,n &> c*c chI+ +hEi rbn 8
- Tng h>m lGng c*c hG) chI+ hu cW$ +rc h4+ lag c*c chI+ @h 6h )h"n h-#
'inh hc s c*c chI+ ho<+ !7ng 6. m:+$ +huMc +ro '"u Ut
- kiEm nVng !7 oB# hDa +an +rong nc +( nhi?n do c*c ;u* +r1nh oB# ha li?n
;uan +i ;u* +r1nh )h1 dang c*c nguVn ch5a nc &> @ho*ng ha c*c hG)
chI+ hu cW U
2
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
- kiEm !7 +rong c-a nc$ +ng @hE nng ngu# hi,m c-a / nhim nc +( nhi?n
do c*c ngu#?n +M )hng B<8
j*c +Cnh chI+ !:c +rng c-a nc +hEi 6ao gVm u )l$ h>m lGng chI+ rbn $ nhu
cu oBi 'inh ha vS9 s viochOmical SB#gOn 9Omand t$ ho:c nhu cu oB# ha hc
jS9 s jhOmical SB#gOn 9Omand t$ c*c d<ng ni+W$ )ho+)ho$ du ma$ m%i$ mu$ c*c
@im lo<i n:ng +rong nc +hEi c/ng nghi0) U
Zi0c +hEi nc +hEi chw ;ua B lC 6xng c*c )hWng )h*) +h/ng +h2ng !X !i#
nhanh ;u* +r1nh )h1 dang do '( )h*+ +ri,n 6%ng n= c-a +Eo &> c*c +h(c &H+ @h*c$
l>m giEm chI+ lGng nc$ cEn +rF &i0c ' d`ng l<i nc &> c*c ho<+ !7ng @h*c8 9o
! ng># na# !X )h*+ +ri,n &> 5ng d`ng +h?m c*c )hWng )h*) B lC cI) 3 &>o c*c
d"# +ru#.n B lC nc +hEi8
1. h!n "#$i nc thi
Nc thi sinh hot
Nc +hEi 'inh ho<+ l> nc +hEi +o c*c @hu d"n c$ @hu &(c ho<+ !7ng +hWng
m<i$ c/ng 'F$ +r2ng hc U
Nc thi cng nghip ( hay cn gi l nc thi sn xut )
Nc +hEi c/ng nghi0) l> nc +hEi +o c*c nh> m*# !ang ho<+ !7ng s nh> m*#
lc ha duU t c cE nc +hEi 'inh ho<+ nhng +rong ! nc +hEi c/ng nghi0) l>
ch- #4u8
Nc thm qua
K"# l> nc ma +hIm &>o h0 +hMng cMng 6xng nhi.u c*ch @h*c nhau ;ua c*c
@h) nMi$ c*c Mng c @hu#4+ +H+ ho:c +h>nh c-a hM ga8
Nc thi t nhin
Nc ma !Gc BOm nh nc +hEi +( nhi?n8 y nhng +h>nh )hM hi0n !<i$ nc
+hEi +( nhi?n !Gc +hu gom +hOo m7+ h0 +hMng +ho*+ nc ri?ng8
Nc thi ! th"
Nc +hEi !/ +hh l> +huH+ ng chung chw chI+ lNng +rong h0 +hMng cMng +ho*+ c-a
m7+ +h>nh )hM8 K l> hYn hG) c-a c*c lo<i nc @, +r?n8
3
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
ThOo ;uan !i,m ;uEn lC m/i +r2ng$ c*c nguVn g"# / nhim nc$ c*c nguVn g"#
/ nhim nc cDn !Gc )h"n +h>nh m lo<i A nguVn B*c !hnh &> nguVn @h/ng B*c
!hnh8
j*c nguVn B*c !hnh 6ao gVm nc +hEi !/ +hh &> nc +hEi c/ng nghi0)$ c*c ca
c/ng BE nc ma &> +I+ cE c*c nguVn +hEi &>o nguVn +i4) nhHn nc c += ch5c
;ua h0 +hMng cMng &> @?nh +hEi8
j*c nguVn @h/ng B*c !hnh 6ao gVm nc chE# +r/i +r?n 6. m:+ !I+$ nc ma &>
c*c nguVn nc )h"n +*n @h*c8 T( )h"n lo<i n># rI+ c Cch @hi !. cH) +i c*c &In !.
!i.u chwnh @i,m 'o*+ / nhim8
%. M&t '( th)ng '( *uan t+,ng c-a nc thi
#m l$ng cht %&n
T=ng chI+ rbn l> +h>nh )hn &H+ lC !:c +rng ;uan +rng nhI+ c-a nc +hEi8 N
6ao gVm c*c chI+ rbn n=i$ lW lng &> @Oo +an8
ThOo @Cch +hc c-a h<+ rbn$ +=ng chI+ rbn !Gc )h"n +h>nh c*c lo<iA chI+ rbn lW
lng$ chI+ rbn @Oo &> chI+ rbn +an nh +r1nh 6># nh h1nh di !"#8 K, B*c !hnh
h>m lGng chI+ rbn lW lng +h2ng d%ng giI# lc zha+man k{|j$ c @Cch +hc lY
@hoEng }$m 'm 8
jhI+ rbn +an jhI+ rbn @Oo jhI+ rbn lW lng
KCch +hc h<+$
m
}~
-5
}~
-n
}~
-3
}~
-m
}~
-}
} }~ }~~
}~
-8
}~
-
}~

}~
5
}~
-n
}~
-3
}~
-m
}~
-}
KCch +hc h<+$ mm
Kh 6xng !/ng +` Lbng !Gc
(h)n loi cht %&n t%ong nc thi
#m l$ng oxy ha tan *+ ( *issol,-. oxyg-n )
4
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
R7+ +rong nhng chw +i?u ;uan +rng c-a nc ! l> h>m lGng oB# hDa +an$ l>
h>m lGng oBi +rong nc smg|lt cn +hi4+ cho '( h/ hI) c-a c*c +h-# 'inh8
Khi nc 6h / nhim do c*c chI+ hu cW d 6h )h"n h-# 6Fi &i 'inh &H+ +h1 lGng
oB# hDa +an +rong nc '^ 6h +i?u +h` 6+$ do ! gi* +rh 9S '^ +hI) hWn 'o &i 9S
6Eo hDa +<i !i.u @i0n !8 Z1 &H# 9S !Gc ' d`ng nh m7+ +h/ng 'M !, !*nh gi*
m5c !7 / nhim chI+ hu cW c-a c*c nguVn nc8 9S c ngha ln !Mi &i ;u*
+r1nh +( l>m '<ch c-a '/ng sa''imila+i&O ca)aci+# - Ajt8 KWn &h +Cnh c-a 9S +h2ng
d%ng l> mg|l8
9S +hI) A +rong nc +Vn +<i nhi.u hG) chI+ hu cW$ nhu cu oBi +ng$ nhu cu
+i?u +h` oBi +ng8
9S cao A +rong nc ch5a nhi.u 'inh &H+srong$ +Eot$ BE# ra ;u* +r1nh ;uang hG)
&> giEi )hng oBi8
qhWng )h*) B*c !hnh 9S8 j +h, B*c !hnh 9S 6xng hai )hWng )h*) @h*c
nhauA
- qhWng )h*) zin@lOr sha hct8
- qhWng )h*) !i0n c(c oB# hDa +an - m*# !o oB#8
Nhu c/u oxy sinh h0a 1+* ( 1ioch-mical oxyg-n .-man )
Nhu cu oB# 'inh ha l> chw +i?u +h/ng d`ng nhI+ !, B*c !hnh m5c !7 / nhim
c-a nc +hEi8
vS9 !Gc !hnh ngha l> lGng oB# cn cung cI) !, oB# ho* c*c chI+ hu cW
+rong nc 6Fi &i 'inh &H+ 8 qhWng +r1nh +=ng ;u*+ c-a )hEn 5ng n># nh 'au A
jhI+ hu cW p S
m
jS
m
p l
m
S p +4 6>o mi p 'En )him cM !hnh

Trong @ +huH+ m/i +r2ng chw +i?u vS9 !Gc d%ng r7ng rXi !, A
- \*c !hnh gn !]ng lGng oB# cn +hi4+ !, =n !hnh 'inh hc c*c chI+ hu cW c
+rong nc +hEi8
- \*c !hnh @Cch +hc +hi4+ 6h B lC8
- \*c !hnh hi0u 'uI+ B lC c-a m7+ 'M ;u* +r1nh8
- \*c !hnh '( chI) +huHn '( +u"n +hOo nhng ;ui !hnh cho )h) +hEi chI+ +hEi8
5
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Trong +h(c +4 ng2i +a @h/ng +h, B*c !hnh lGng oB# cn +hi4+ !, )h"n h-# ho>n
+o>n chI+ hu cW &1 nh +h4 +Mn ;u* nhi.u +h2i gian m> chw B*c !hnh lGng oB# cn
+hi4+ +rong 5 ng># !u F nhi0+ !7 - m~
o
j$ @C hi0u l> vS9
5
8 jhw +i?u n># !X !Gc
chuin ha &> !Gc ' d`ng F hu @hb) c*c nc +r?n +h4 gii8
Nhu c/u oxy h0a hc 2+* ( 2h-mical +xyg-n *-man. )
jhw 'M n># !Gc d%ng r7ng rXi !, 6i,u +hh ha h>m lGng chI+ hu cW c +rong
nc +hEi &> m5c !7 / nhim nc +( nhi?n 8
jS9 !Gc !hnh ngha l> lGng oB# cn +hi4+ cho ;u* +r1nh oB# ha ha hc c*c
chI+ hu cW c +rong mLu nc +h>nh jS
m
&> nc8
LGng oB# n># +Wng !Wng &i h>m lGng chI+ hu cW c +h, 6h oB# ha !Gc
B*c !hnh @hi B d`ng m7+ +*c nh"n oB# ha ha hc m<nh +rong m/i +r2ng aBi+8
qhWng )h*) )h= 6i4n nhI+ !, B*c !hnh jS9 l> )hWng )h*) 6icroma+ &> cW ch4
c-a n +hOo )huongO +r1nh )hEn 5ng 'au A
j*c chI+ hu cW p jr
m
S

m-
p l
p
jS
m
p l
m
S p mjr
3p
#m l$ng Nit3
jhw +i?u h>m lGng Ni+W +rong nc c3ng !Gc BOm nh l> chI+ chw +hh +1nh +r<ng
/ nhim c-a nc 8
Ngoi nhng thng s4 quan t%ng !5 nu t%n6 m7t s4 thng s4 8h9c c:ng c/n
phi quan t)m nh hm l$ng (hotpho 6 hm l$ng ;unphat6 hm l$ng clo6 c9c
h$p cht h<u c36 c9c 8im loi n=ng >
II. .c thi nhi/m 0u
1. C1c 0$ng t2n t$i c-a 0u t+#ng nc thi
\ lC nc +hEi nhim du cn ch] !4n c*c d<ng +Vn +<i c-a du +rong nc
+hEi 8
1n cht c?a ./uA du l> chI+ lNng 'ng '*nh$ c m%i !:c +rng$ nh hWn nc
&> @h/ng +an +rong nc8 jh]ng 6h oB# ha rI+ chHm$ c +h, +Vn +<i !4n 5~ nm U
6
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Trong +h(c +4 du hi0n di0n F nhi.u +r<ng +h*i @h*c nhau &> @h B*c !hnh chCnh
B*c c*c +h>nh )hn n># 6xng +hC ngi0m8 qh= 6i4n du +Vn +<i F n +r<ng +h*i 'auA
- 9<ng +( doA F d<ng n># du '^ n=i l?n +h>nh c*c m>ng du8 9u hi0n di0n
di d<ng c*c h<+ du +( do ho:c lLn &i m7+ C+ nc$ du +( do '^ n=i l?n
+r?n 6. m:+ do +rng lGng ri?ng c-a du +hI) hWn 'o &i +rng lGng ri?ng
c-a nc8
- 9<ng nh3 +Wng ha hcA l> d<ng +<o +h>nh do c*c +*c nh"n ha hc s B>
)hDng$ B]+ n da$ chI+ +i# ra$ Na Ut ho:c c*c ha hc a')ha+On l>m +ha#
!=i '5c cng 6. m:+ &> l>m =n !hnh ha hc du )h"n +*n8
- 9<ng nh3 +Wng cW hcA c m d<ng nh3 +Wng cW hc +%# +hOo !2ng @Cnh
c-a gi+ duA
p Z>i ch`c micromO+A !7 =n !hnh +hI) 8
p Lo<i nhN hWnA c !7 =n !hnh cao$ +Wng +( nh d<ng @Oo8
- 9<ng hDa +anA )h"n + hDa +an nh c*c chI+ +hWm8
Ngo>i ra du @h/ng hDa +an +<o +h>nh m7+ l) m>ng mNng 6c ;uanh c*c chI+
rbn lW lng$ ch]ng c +h, Enh hFng !4n @hE nng lbng ho:c n=i c-a c*c chI+ rbn lW
lng @hi +<o +h>nh c*c hG) chI+ @4+ hG) @h/ng lbng !Gc8
%. C1c ngu2n 3h1t 'inh
a t To c*c d>n @hoan du
T<i c*c d>n @hoan nc nhim du nh nc +hEi +=ng hG) c nhim du )h*+
'inh +o c*c '>n +>u$ c*c +hi4+ 6h m*# mc &> c*c @hu &(c &0 'inh m*# mc +hi4+ 6h$
nc 6in !*# +>u$U +I+ cE '^ !Gc dLn +i m7+ h0 +hMng B l nc nhim du$h>m
lGng du 'au @hi B l )hEi }$5mg|l8
6 t To c*c '( cM +r>n du
- qhun +r>o du +<i c*c mN du8
- 9u +o c*c &` ch1m +>u chF du$ &> +o c*c +hi4+ 6h m*# mc @hi BE# ra '( cM8
c t Trong nh> m*# lc ha du
Trong nh> m*# lc ha du c*c nguVn )h*+ +hEi nc nhim du chCnh m> ch]ng
+a '^ B+ +rong )hn 'au8
7
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
d t To c*c c*c ho<+ !7ng c-a @ho ch5a Bng du
Nc +hEi nhim du )h*+ 'inh +o m @hu &(cA
- Khu &(c @ho ch5aA )h*+ 'inh do c*c ngu#?n nh"n 'au
p T]c ra$ l>m m*+ 6Vn ch5a8
p Z0 'inh m*# mc$ +hi4+ 6h8
p Wi &Xi Bng du BuMng nguVn nc8
p \E# ra '( cM8
p Nc ma chE# +r>n ;ua @hu &(c @ho8
Trong ! nc BE c:n +o ;u* +r1nh ']c ra 6Vn ch5a &i chu @1 m nm ']c ra }
ln l> nguVn +hEi c m5c !7 / nhim du cao nhI+$ nVng !7 l?n !4n h>ng ch`c ng>n
))m8
- Khu &(c +i4) nhHn8
p Nc &0 'inh +>u8
p Nc Mng du s @hi @o +o 6i,n l?n 6oong t8
p D rw +r?n !2ng Mng dLn du +o +>u &. @ho ch5a8
c t Nc nhim du +o ;u* +r1nh ' d`ng Bng du
Trong ;u* +r1nh ' d`ng Bng du @h/ng +h, +r*nh @hNi &i0c +hI+ +ho*+ Bng du
ra ngo>i m/i +r2ng &1 +h4 '^ )h*+ 'inh ra nc nhim du8
3. .h4ng nh h5ng c-a nc thi nhi/m 0u
a t nh hFng +i m/i +r2ng
L>m +ha# !=i +Cnh chI+ lC ha c-a m/i +r2ng nuc8 Tng !7 nh+$ giEm nVng !7
oB# hI) +h` &>o nc$88 dLn !4n +hi0+ h<i nghi?m +rng !Mi &i m/i +r2ng8
ZC d` nh +rong c*c '( cM +r>n du ra 6i,nA R7+ +In du mN +r>n ra 6i,n c +h,
loang )h- }m @mm m:+ nc$ +<o +h>nh l) &*ng du ngn c*ch nc &> @h/ng @hC$
l>m +ha# !=i +Cnh chI+ c-a m/i +r2ng 6i,n$ cEn +rF &i0c +rao !=i @hC oBi &> cac6onic
&i 6u @hC ;u#,n8
6 t KMi &i &i 'inh &H+
8
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Nc nhim du @hi cha !Gc B lC m> +hEi ra m/i +r2ng '^ Enh hFng rI+ ln
!4n c*c &i 'inh &H+8
Nh t%ong s c4 t%n ./u 'inh &H+ )h% du$ Iu +r%ng c*$ &> c*c 'inh &H+ F di
!*# !.u 6h Enh hFng m7+ c*ch m<nh m^8 Nga# cE cN 6i,n$ +rai$ h>u c3ng !.u 6h
Enh hFng do +r>n du8
9u +hIm ;ua 67 l/ng c-a chim 6i,n$ l>m giEm @hE nng 6Eo &0 c-a l/ng$ &1 &H#
l>m cho chim +rF n?n d +=n +hWng &i '( +ha# !=i nhi0+ !7 6I+ +h2ng &> l>m
giEm !7 n=i +r?n m:+ nc c-a ch]ng8 N c3ng l>m giEm @hE nng 6a# c-a chim$
c>ng l>m ch]ng @h +ho*+ c*c !7ng &H+ 'n mVi8 Khi cM gbng rwa l/ng$ chim +h2ng
nuM+ du &>o 6`ng$ dLn +i l>m h<i +hHn$ +ha# !=i ch5c nng c-a )h=i$ &> @Cch +hCch
h0 +i?u ha8 j*c &In !. n># &> @hE nng hI) +hu +h5c n 6h h<n ch4 g"# ra '( mI+
nc &> mI+ c"n 6xng +rao !=i chI+8 T( +ha# !=i c"n 6xng hormon 6ao gVm
lu+Oiniing )ro+Oin c3ng c +h, BE# ra F m7+ 'M lo>i chim @hi +i4) B]c &i du8 lu
h4+ chim 6h Enh hFng 6Fi du +r>n !.u ch4+$ +ro @hi c '( can +hi0) c-a con ng2i8
j*c !7ng &H+ c &] 6i,n 6h dCnh du c3ng 6h Enh hFng +Wng +( nh &i chim8
9u )h- l?n 67 l/ng c-a r*i c* &> hEi ciu l>m giEm @hE nng +rao !=i chI+ &> l>m
giEm +h"n nhi0+8 Khi n )hEi du$ !7ng &H+ '^ 6h ch5ng mI+ nc &> giEm @hE nng
+i?u ha8
9o du n=i +r?n m:+ nc l>m *nh '*ng giEm @hi Bu#?n &>o +rong nc$ n h<n
ch4 '( ;uang hG) c-a c*c +h(c &H+ 6i,n &> c*c 'inh &H+ )h% du8 Ki.u n># l>m giEm
lGng c* +h, c-a h0 !7ng &H+ c> Enh hFng !4n chuYi +h5c n +rong h0 'inh +h*i8
Tr>n du c +h, l>m hNng +o>n 67 d"# chu#.n +h(c )him +rong @hu &(c8
c t KMi &i @inh +4$ BX h7i &> con ng2i
TMn @m +i.n 6<c !, l>m '<ch m/i +r2ng 6h / nhim8
Ngo>i nhng +hi0+ h<i +r(c +i4) &. +>i 'En ra cDn c c*c Enh hFng mang +Cnh
chI+ l"u d>i nh c*c cEnh ;uan$ c*c &%ng nu/i +rVng$ !*nh 6b+ +h-# hEi 'EnU8
9u c Enh hFng +r(c +i4) !4n ng2i +h/ng ;ua +i4) B]c +r(c +i4) ho:c hC+ +hF
hWi du g"# 6uVn n/n$ nh5c !u$ c*c &In !. &. da888 Ngo>i ra ch]ng cDn g"# ra } 'M
60nh nh ung +h$ 60nh )h=i$ gi*n !o<n hormonU
Thi0+ h<i nghi?m +rng &. @inh +4 cho ng2i d"n8 T( 'u# giEm 'En lGng c* !*nh
6b+$ hWn na c* !*nh 6b+ l?n mang 6*n F chG$ ng2i +i?u d%ng @h/ng d*m n &1 +/m
9
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
c* c m%i Bng du n?n ng2i d"n !>nh g*c ng c`8 Tu# giEm nng 'uI+ c-a +h-#
hEi 'En nu/i8 li,m ha +r>n du !ang 6u7c d"n nu/i ngh?u )hEi !Mi m:+ &i ngu#
cW mI+ +rbng h>ng ng>n +w !Vng n4u ngh?u 6h ch4+ do / nhim du8

III. C1c 3h6ng 3h13 78 "9
1. C1c 3h6ng 3h13 'inh h,c
Th(c chI+ c-a 6i0n )h*) 'inh hc !, B l nc +hEi l> ' d`ng @hE nng 'Mng &>
ho<+ !7ng c-a &i 'inh &H+ !, )h"n h-# c*c chI+ 6.n hu cW +rong nc +hEi8 jh]ng
' d`ng c*c hG) chI+ hu cW &> m7+ 'M chI+ @ho*ng l>m nguVn dinh dang &> +<o
nng lGng8 Trong ;u* +r1nh dinh dang$ ch]ng nhHn !Gc c*c chI+ l>m &H+ li0u !,
B"# d(ng +4 6>o$ 'inh +rFng &> 'inh 'En n?n 'inh @hMi !Gc +ng l?n8
qhWng )h*) n># +h2ng !Gc ' d`ng !, l>m '<ch c*c lo<i c ch5a c*c chI+
hu cW hDa +an ho:c c*c chI+ )h"n +*n nhN$ @Oo8 9o &H#$ ch]ng +h2ng !Gc d%ng
'au @hi lo<i c*c +<) chI+ )h"n +*n +h/ ra @hNi nc +hEi8
KMi &i c*c chI+ hu cW c +rong nc +hEi +h1 )hWng )h*) n># d%ng !, @h
c*c hG) chI+ 'uni+$ muMi amoni ni+ra+ - +5c l> c*c chI+ cha 6h oB# ha ho>n +o>n8
TEn )him cuMi c%ng c-a ;u* +r1nh )h"n h-# 'inh ha c*c chI+ 6in '^ l> jS
m
$ l
m
S$
N
m
$ TS
n
m-
$Uj*c nghi?n c5u cho +hI# &i 'inh &H+ c +h, )h"n h-# +I+ cE c*c chI+ hu
cW c +rong +hi?n nhi?n &> rI+ nhi.u chI+ hu cW +=ng hG) nh"n +<o8
\ l nc +hEi 6xng )hWng )h*) 'inh hc gVm c*c )hWng )h*) 'auA
- qhWng )h*) hi4u @hC8
- qhWng )h*) @ @hC8
- qhWng )h*) +hi4u @hC8
T%# !i.u @i0n c` +h, nh !ha h1nh$ +Cnh chI+ &> @hMi lGng nc +hEi$ @hC hHu$
m:+ 6xng nWi cn B l$ @inh )hC cho )h) &i c/ng ngh0 +hCch hG)$ ng2i +a '^
chn m7+ +rong nhng )hWng )h*) +r?n ha# @4+ hG) &i nhau
Cc phng php ny c nhng u im sau:
- j +h, B l nc +hEi c )h= nhim 6in c*c chI+ hu cW +Wng !Mi r7ng8
10
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
- l0 +hMng c +h, +( !i.u chwnh +hOo )h= c*c chI+ nhim 6in &> nVng !7 c-a
ch]ng8
- Thi4+ @4 &> +rang +hi4+ 6h !Wn giEn8
KVng +h2i ch]ng c3ng c nhng nhGc !i,m 'auA
- Ku + cW 6En cho &i0c B"# d(ng @h* +Mn @m8
- qhEi c ch4 !7 c/ng ngh0 l>m '<ch !Vng 67 &> ho>n chwnh8
- j*c chI+ hu cW @h )h"n h-# c3ng nh c*c chI+ &/ cW c !7c +Cnh Enh
hFng !4n +h2i gian &> hi0u ;uE l>m '<ch8 j*c chI+ c !7c +Cnh +*c !7ng !4n
;un +h, 'inh &H+ ni chung &> +rong 6%n ho<+ +Cnh l>m giEm hi0u 'uI+ B l
c-a ;u* +r1nh8
- j +h, )hEi l>m loXng nc +hEi c nVng !7 chI+ 6in cao$ nh &H# '^ l>m
+ng lGng nc +hEi &> cn di0n +Cch m:+ 6xng r7ng8
Tu# &H#$ c*c )hWng )h*) 'inh hc &Ln !Gc d%ng )h= 6i4n r7ng rXi &> +N ra rI+
+hCch hG) cho ;u* +r1nh l>m '<ch nc +hEi ch5a c*c chI+ hu cW d )h"n h-#8
2. Cc phng php ha l
L>m '<ch 'inh hc chw !Gc 5ng d`ng +rong +r2ng hG) cn lo<i ra @hNi nc
c*c chI+ hu cW$ n4u c*c chI+ 6in c nguVn gMc &/ cW +h1 )hWng )h*) n># @h/ng
)h% hG)8 j*c )hWng )h*) ha l !Gc 5ng d`ng !, B l nc +hEi gVm lc$ !/ng
+` &> @Oo +`$ +u#,n n=i$ hI) )h`$ +rao !=i ion$ +him +hIu ngGc$ 'i?u lc$ +him +*ch
&> !i0n +him +*ch$Uj*c )hWng )h*) n># !Gc 5ng d`ng !, lo<i ra @hNi nc +hEi
c*c h<+ )h"n +*n lW lng s rbn &> lNng t$ c*c @hC +an nhng chI+ &/ cW &> hu cW hDa
+an8
Zi0c 5ng d`ng c*c )hWng )h*) ha l !, B l nc +hEi c nhng u !i,m
'auA
- j @hE nng lo<i c*c chI+ !7c hu cW @h/ng 6h oB# ha 'inh hc8
- li0u ;uE B l cao hWn8
- KCch +hc h0 +hMng B l nhN hWn8
- K7 nh<# !Mi &i '( +ha# !=i +Ei +rng +hI) hWn8
- j +h, +( !7ng ha ho>n +o>n8
- Kh/ng cn +hOo d_i ho<+ !7ng c-a 'inh &H+8
11
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
- j +h, +hu hVi c*c chI+ @h*c nhau8
%.1. L,c *ua '#ng ch:n +1c ; 78 "< '6 =& >
KMi +Gng B l l> r*c +hEi lo<i ln s nhA giP$ r*c$ &N !V h7)$ c*c mLu !*$ gY &>
c*c &H+ +hEi @h*c t$ ch]ng +h2ng !Gc +*ch ra !, @hNi g"# +bc ngh^n !2ng Mng8
Ng2i +a d%ng li l>m 6xng c*c +hanh @im lo<i !Gc !:+ nghi?ng m7+ gc ~5
~
8
*c +hEi !Gc lI# ra 6xng c>o cW gii8 KMi &i r*c c @Cch ca nhN hWn ng2i +a c
+h, d%ng r"#8
K"# l> h1nh +h5c B l 'W 678 R`c !Cch c-a ;u* +r1nh l> lo<i +I+ cE c*c +<) &H+ c
+h, g"# ra '( cM +rong ;u* +r1nh &Hn h>nh h0 +hMng B l nc +hEi nh l>m +bc
6Wm$ !2ng Mng ho:c @?nh dLn8 K"# l> 6c ;uan +rng !Em 6Eo an +o>n &> !i.u
@i0n l>m &i0c +huHn lGi cho cE h0 +hMng B l nc +( nhi?n lLn nc +hEi8
%.%. L:ng t?
KGc d%ng !, lbng c*c +<) chI+ +an +h/ ra @hNi nc +hEi s 'inh ho<+ &> c/ng
nghi0) t8 Lbng +` din ra di +*c d`ng c-a +rng l(c8 K, lbng ng2i +a ' d`ng 6,
lbng c*+$ 6, lbng &> 6, lbng +rong8
1@ l&ng c9t
KGc d%ng !, lo<i 'W 67 chI+ 6in @ho*ng &> hu cW s ~$m-~$m5mm t ra @hNi nc
+hEi8 v, lbng c*+ ngang l> hV ch5a c +i4+ di0n ngang l> +am gi*c ho:c h1nh +hang8
jhi.u '"u 6, lbng c*+ ~$m5-}m8 ZHn +Mc chu#,n !7ng c-a nc @h/ng ;u* ~$3m|'8
v, lbng c*+ dc c d<ng h1nh ch nhH+$ +rDn$ +rong ! nc chu#,n !7ng +hOo dDng
+o di l?n &i &Hn +Mc ~$~5m|'8
1@ l&ng ngang
v, lbng ngang l> 6, hV ch5a h1nh ch nhH+$ c hai ha# nhi.u ngn ho<+ !7ng
!Vng +h2i8 Nc chu#,n !7ng +o !u n># !4n !u @ia c-a 6,8
jhi.u '"u c-a 6, lbng l}$5-n m$ chi.u d>i Ls 8-}m tBl$ chi.u r7ng v3- m8 v,
lbng ngang !Gc 5ng d`ng @hi lu lGng nc +hEi ln hWn }5~~~m
3
|ng># !?m8
li0u ;uE 6, lbng ~8
1@ l&ng !Ang
12
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
v, lbng !5ng l> 6, ch5a h1nh +r` s ho:c +i4+ di0n &u/ng t c !*# ch)8 Nc +hEi
!Gc cho &>o +hOo Mng +rung +"m8 Tau ! nc chE# +o di l?n +r?n &>o c*c rXnh
chE# +r>n8 Nh &H#$ ;u* +r1nh lbng c:n din ra +rong dDng !i l?n$ &Hn +Mc nc l>
~$5-~$m|'8 jhi.u cao &%ng lbng n-5m8
1@ l&ng hng t)m
v, lbng hng +"m l> 6, lbng +rDn8 Nc +rong ! chu#,n !7ng +o +"m ra &>nh
!ai8 ZHn +Mc nc nhN nhI+ l> F &>nh !ai8 Lo<i 6, lbng n># !Gc 5ng d`ng cho lu
lGng nc +hEi ln hWn m~8~~~m
3
|ng># !?m8
1@ l&ng .ng Bng
y 6?n +rong 6, lbng d<ng 6Eng c c*c 6En !:+ nghi?ng &> 'ong 'ong &i nhau8
Nc chu#,n !7ng gia c*c 6En$ cDn c:n +rG+ BuMng &>o 61nh ch5a8
1@ l&ng t%ong
v, lbng !Gc ' d`ng !, l>m '<ch +( nhi?n &> !, l>m +rong nc +hEi c/ng
nghi0)8 Ng2i +a +h2ng ' d`ng 6, lbng +rong &i l) c:n lW lng +rong ! ng2i
+a cho nc &i chI+ !/ng +` !i ;ua ! 8
%.@. L,c
Lc !Gc d%ng !, B l nc +hEi$ !, +*ch c*c lo<i +<) chI+ nhN ra @hNi nc
+hEi m> 6, lbng @h/ng lbng !Gc8 Trong c*c lo<i )hin lc +h2ng c c*c lo<i )hin
lc d%ng &H+ li0u lc d<ng +Im ho:c d<ng h<+8 ZH+ li0u d<ng +Im c +h, l>m 6xng
+Im +h) c !`c lY ho:c li 6xng +h) @h/ng gw$ nh/m$ ni@On$ !Vng$ +hau$U &> cE
c*c lo<i &Ei @h*c nhau s +h-# +inh$ aming$ 6/ng$ lOn$ 'Gi +=ng hG)t8 TIm lc cn c
+rF l(c nhN$ !- 6.n &> dPo cW hc$ @h/ng 6h +rWng nF &> 6h )h* h-# F !i.u @i0n
lc8
ZH+ li0u lc d<ng h<+ l> c*+ +h<ch anh$ +han cMc$ 'Ni$ !* nghi.n +hHm chC cE +han
gY8
K:c +Cnh ;uan +rng c-a l) h<+ lc l> !7 BM) &> 6. m:+ ri?ng8 u* +r1nh lc c
+h, BE# ra di +*c d`ng c-a *) 'uI+ c-a c7+ chI+ lNng ha# *) 'uI+ cao +rc &*ch
&H+ li0u lc ho:c ch"n @h/ng 'au l) lc8
j*c )hin lc l>m &i0c '^ +*ch c*c )hn + +<) chI+ )h"n +*n ho:c lW lng @h
lbng @hNi nc8 j*c )hin lc l>m &i0c @h/ng ho>n +o>n d(a &>o ngu#?n lC cW hc8
13
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Khi nc ;ua l) lc d% C+ ha# nhi.u c3ng +<o ra l) m>ng +r?n m:+ c*c h<+ &H+ li0u
lc$ m>ng n># l> m>ng 'inh hc8 9o &H#$ ngo>i +*c d`ng +*ch c*c )hn + +<) chI+
)h"n +*n ra @hNi nc$ c*c m>ng 'inh hc c3ng 6i4n !=i c*c chI+ hDa +an +rong nc
+hEi nh2 ;un +h, c*c &i 'inh &H+ c +rong m>ng 'inh hc8
jhI+ 6in &> m>ng 'inh hc '^ 6*m &>o 6. m:+ &H+ li0u lc dn dn 6C+ c*c @hO
hF c-a l) lc l>m cho dDng chE# 6h chHm l<i ho:c ngng chE#8 9o !$ +rong ;u*
+r1nh l>m &i0c$ ng2i +a )hEi ra )hin lc$ lI# 6+ m>ng 6in )hCa +r?n$ &> cho nc
+hEi !i +o di l?n +r?n !, +*ch m>ng 6in ra @hNi &H+ li0u lc8
%.A. B)ng t? vC DE# t?
aC Dng tE
lYn hG) )h"n +*n nhN !Gc lo<i ra @hNi nc 6xng )hWng )h*) !/ng +`8 K/ng
+` l> )hWng )h*) B l nc 6xng +*c chI+ nhxm h1nh +h>nh c*c )h"n + ln +o c*c
)h"n + nhN8 qhn + c*c chI+ !`c mang !i0n +Cch "m8 Zi0c lo<i c*c chI+ n># nh2
c*c chI+ !/ng +` l> +<o +h>nh muMi +o c*c chI+ @i.m &> aBi+ #4u8 jhI+ !/ng +` +rong
nc +<o +h>nh c*c 6/ng h#droBi+ @im lo<i$ lbng nhanh +rong +r2ng +rng l(c8 j*c
6/ng n># c @hE nng h]+ c*c h<+ @Oo &> h<+ lW lng @4+ hG) &i ch]ng8 j*c chI+
n># +ham gia &>o )hEn 5ng +rao !=i &i ion nc &> h1nh +h>nh c*c +<) chI+ c )hMi
+rC )h5c +<) 8
u* +r1nh +h-# )h"n c*c chI+ !/ng +` &> +<o +h>nh c*c 6/ng @Oo BE# ra +hOo c*c
giai !o<n 'auA
RO
3p
p lSl ROsSlt
mp
p l
p
ROsSlt
mp
p lSl ROsSlt
m
p
p l
p
ROsSlt
m
p
p lSl ROsSlt
3
p l
p
RO
3p
p 3lSl ROsSlt
3
p 3l
p
j*c chI+ !/ng +` +h2ng d%ng +rong m`c !Cch n># l> c*c muMi nh/m ho:c muMi
'b+ ho:c hYn hG) c-a ch]ng8 K"# l> hai lo<i ha chI+ rI+ +h/ng d`ng +rong B l
nc cI) nhI+ l> B l nc 'inh ho<+8
j*c muMi nh/m gVm cA Al
m
sTS
n
t
3
8}8 l
m
S$ Nl
n
AlsTS
n
t
m
8}m l
m
S$ NaAlS
m
8
Al
m
sSlt
5
jl$ KAlsTS
n
t
m
8}m l
m
S$ Trong ! !Gc ' d`ng r7ng rXi nhI+ l> Al
m
sTS
n
t
3
14
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
&1 Al
m
sTS
n
t
3
hDa +an +M+ +rong nc$ chi )hC +hI)$ ho<+ !7ng c hi0u ;uE cao +rong
@hoEng )l 5$5 8
Trong )hn ln c*c +r2ng hG)$ ng2i +a d%ng hYn hG) NaAlS
m
&> Al
m
sTS
n
t
3
+hOo +w l0 s }~A} ts m~A} t8 qhEn 5ng BE# ra nh 'auA
NaAlS
m
p Al
m
sTS
n
t
3
p }m l
m
S 8 AlsSlt
3
p 3 Na
m
TS
n
Zi0c ' d`ng hYn hG) n># cho )h) +ng hi0u ;uE c-a ;u* +r1nh l>m +rong nc$
+ng @hMi lGng &> +Mc !7 lbng c-a c*c 6/ng @Oo +`$ mF r7ng @hoEng )l +Mi u c-a
m/i +r2ng8
Al
m
sSlt
5
jl c !7 aBi+ +hI) d%ng l>m '<ch nc c !7 @i.m #4u nh2 )hEn 5ngA
Al
m
sSlt
5
jl p jasljS
3
t
m
n AlsSlt
3
pjajl
m
p mjS
m

j*c muMi 'b+ {O


m
sTS
n
t
3
8 m l
m
S$ {O
m
sTS
n
t
3
8 3 l
m
S$ {OTS
n
8 l
m
S &> {Ojl
3
c3ng
+h2ng !Gc d%ng l>m chI+ !/ng +` 8
9%ng {Ojl
3
!, lo<i )ho+)ha+A
{Ojl
3
p l
m
S p qS
n
3-
{OqS
n
p 3 jl
-
p l
m
S
T<o 6/ng @Oo ;ua )hEn 5ngA
{Ojl
3
p l
m
S {OsSlt
3
p 3 ljl
{O
m
sTS
n
t
3
p l
m
S m {OsSlt
3
p 3 l
m
TS
n
j*c muMi 'b+ +h2ng !Gc d%ng l>m chI+ !/ng +` &1 c nhi.u u !i,m hWn 'o
&i c*c muMi nh/m doA
- T*c d`ng +M+ hWn F nhi0+ !7 +hI)8
- j @hoEng gi* +rh )l +Mi u c-a m/i +r2ng r7ng hWn8
- K7 6.n ln &> @Cch +hc 6/ng @Oo c @hoEng gii h<n r7ng c-a +h>nh )hn
muMi8
- j +h, @h !Gc m%i &h @hi c l
m
T8
Nhng c*c muMi 'b+ c nhGc !i,m l> ch]ng +<o +h>nh c*c )h5c hDa +an nhu7m
m>u ;ua )hEn 5ng c-a c*c ca+ion 'b+ &i m7+ 'M chI+ hu cW
Trong ;u* +r1nh +<o 6/ng @Oo c-a hi!roBi+ nh/m ho:c 'b+$ ng2i +a +h2ng +h?m
c*c chI+ +rG !/ng nhA +inh 67+$ c*c O+O$ BOnluloW$U$ &i li.u lGng }-5mg|l$ ha#
chI+ +rG !/ng +` +=ng hG) nhI+ l> )ol#ar#lami+ nhxm giEm li.u lGng chI+ !/ng +`$
giEm +h2i gian !/ng +` &> n"ng cao +Mc !7 lbng c-a c*c 6/ng @Oo8
BC F-o tE
15
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
KOo +` l> ;u* +r1nh @4+ hG) c*c h<+ lW lng @hi cho c*c hG) chI+ cao )h"n + &>o
nc8 Kh*c &i ;u* +r1nh !/ng +`$ @hi @Oo +` '( @4+ hG) din ra @h/ng chw do +i4)
B]c +r(c +i4) m> cDn do +Wng +*c lLn nhau gia c*c )h"n + chI+ @Oo +` 6h hI) )h`
+r?n c*c h<+ lW lng8
cC F-o tE !in h0a
KOo +` @h/ng c +*c chI+ ha# @Oo +` !i0n ha din ra 6xng c*ch dLn nc ;ua
c*c +Im nh/m !Gc B4) c*ch nhau }~-m~ mm8 vEn chI+ c-a ;u* +r1nh l> hDa +an
ano+ c-a c*c +Im nh/m !Gc nMi ln lG+ &i c*c c(c dWng &> c(c "m c-a nguVn
!i0n c c2ng !7 cao &> hi0u !i0n +h4 +hI)8 Khi ! ion nh/m '^ chu#,n &>o nc
&> +<o +h>nh h#droBi+8 u !i,m c-a ;u* +r1nh n># l> h1nh +h>nh &> lbng nhanh c*c
'Gi 6/ng dai &> @h/ng cn !i.u chwnh )l8 NhGc !i,m c-a n l> chi )hC !i0n nng
cao8
qhWng )h*) n># c +h, !Gc d%ng !, B l nc )h% 'a F c*c +wnh +hu7c !Vng
6xng T/ng ju Long$ nhng do m<ng li !i0n cha !Gc lb) !:+ !# !- &> chi )hC
!i0n cao n?n cDn 6h h<n ch48
%.F. TuGn ni
qhWng )h*) +u#,n n=i d(a +r?n ngu#?n +bcA c*c )hn + )h"n +*n +rong nc c
@hE nng +( lbng @m$ nhng c @hE nng @4+ dCnh &>o c*c 6+ @hC n=i l?n +r?n 6.
m:+ nc8 Tau ! ng2i +a +*ch 6+ @hC c%ng c*c )hn + dCnh ra @hNi nc8 Th(c
chI+ !"# l> ;u* +r1nh +*ch 6+ ha# l>m !:c 6+8 Ngo>i ra$ ;u* +r1nh n># cDn !, +*ch
c*c chI+ hDa +an nh c*c ho<+ !7ng 6. m:+8
Trong c/ng nghi0)$ +u#,n n=i !Gc *) d`ng !, B l chI+ @ho*ng$ +*i 'inh
ngu#?n li0u +o nc ra$ l>m '<ch nc +hEi$ B l 6%n &> +hu hVi @ho*ng 'En ;uC8
Trong B l nc cI)$ ;u* +r1nh +u#,n n=i !Gc @4+ hG) &i ;u* +r1nh @Oo +` +<o
6/ng$ !:c 6i0+ l> !Mi &i chI+ m%n &> +Eo 'au ;u* +r1nh @Oo +` +<o 6/ng !Gc +*ch ra
@hNi nc 6xng +u#,n n=i8
qhWng )h*) n># !Gc +h(c hi0n nh2 +h=i @h/ng @hC +h>nh 6+ nhN &>o +rong
nc +hEi8 j*c 6+ @hC dCnh c*c h<+ lW lng lbng @m &> n=i l?n +r?n m:+ nc8 Khi
n=i l?n c*c 6+ @hC +H) hG) +h>nh 6/ng h<+ !- ln$ rVi +<o +h>nh m7+ l) 6+ ch5a
nhi.u h<+ 6in8
16
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Tu#,n n=i 6+ nhxm +*ch c*c h<+ lW lng @h/ng +an &> m7+ 'M chI+ @Oo ho:c hDa
+an ra @hNi )ha lNng8 K +huH+ n># c +h, d%ng cho B l nc +hEi !/ +hh &> nhi.u
lnh &(c c/ng nghi0) nhA ch4 6i4n du 6o$ d0+ +hu7c da$ lc ha du$ U
Ngo>i ra$ +u#,n n=i ion &> )h"n + l> m7+ )hWng )h*) mi !, +*ch c*c chI+ +an
ra @hNi nc$ !Gc ' d`ng +rong nhng nm gn !"# 8
li0u 'uI+ c-a )hWng )h*) +u#,n n=i )h` +hu7c &>o @Cch +hc &> 'M lGng
6ong 6ng @hC$ @Cch +hc c*c +<) chI+ +rong nc +hEi8 KCch +hc +Mi u c-a 6ong
6ng @hC l> }5 3~m$ @Cch +hc h<+ +<) chI+ l> ~$m }$5m 8
j nhi.u )hWng )h*) +u#,n n=i !, B l nc +hEiA
- Tu#,n n=i +o '( +*ch @h/ng @hC +o dung dhch8
- Tu#,n n=i &i '( )h"n +*n @h/ng @hC 6xng cW gii8
- Tu#,n n=i nh2 c*c +Im BM)8
- Tu#,n n=i 6xng )hWng )h*) +*ch )h"n !o<n 6+8
- Tu#,n n=i ha hc$ 'inh hc &> ion8
- Tu#,n n=i !i0n8
qhWng )h*) n># c u !i,m l> ho<+ !7ng li?n +`c$ )h<m &i 5ng d`ng r7ng rXi$
chi )hC !u + &> &Hn h>nh @h/ng ln$ hi0u ;uE B l cao$ +hi4+ 6h !Wn giEn$ +hu c:n
c !7 im nhN &> c +h, +hu hVi +<) chI+ +rong c:n8 Ngo>i ra$ nc +hEi !Gc B l
6xng )hWng )h*) +u#,n n=i '^ !Gc +h/ng @hC$ giEm !Gc h>m lGng chI+ ho<+
!7ng 6. m:+$ chI+ d 6h oB# ha8
%.H. IJ3 3h?
qhWng )h*) hI) )h` !Gc d%ng r7ng rXi !, l>m '<ch +ri0+ !, nc +hEi @hNi c*c
chI+ hu cW hDa +an 'au @hi B l 'inh hc c3ng nh B l c`c 67 @hi +rong nc
+hEi c ch5a m7+ h>m lGng rI+ nhN c*c chI+ !8 Nhng chI+ n># +h2ng @h/ng
)h"n h-# 6xng con !2ng 'inh hc &> +h2ng c !7c +Cnh cao8 N4u c*c chI+ n># 6h
hI) )h` +M+ &> @hi chi )hC ri?ng lGng chI+ hI) )h` @h/ng ln +h1 &i0c 5ng d`ng
)hWng )h*) n># l> hG) lC hWn cE8
Trong B l nc +hEi c/ng nghi0)$ hI) )h` !Gc 5ng d`ng !, @h !7c nc
+hEi @hNi +huMc di0+ cN$ )hOnol$ +huMc '*+ +r%ng$ c*c hG) chI+ hu cW &Dng +hWm$
chI+ ho<+ !7ng 6. m:+$ +huMc nhu7m$ m>u ho<+ +Cnh8
17
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
j*c chI+ hI) )h` +h2ng d%ng l>A +han ho<+ +Cnh$ !I+ '+$ 'ilicagOn$ @Oo nh/m$
m7+ 'M chI+ +=ng hG) ho:c chI+ +hEi 'En BuI+ nhA Bw$ m<+ 'b+$UTrong 'M n>#$ +han
ho<+ +Cnh l> !Gc d%ng )h= 6i4n nhI+8 Than ho<+ +Cnh c hai d<ngA h<+ &> 67+ !.u
!Gc d%ng !, hI) )h`8 j*c chI+ hu cW$ @im lo<i n:ng &> c*c chI+ m>u d 6h +han
hI) )h`8 LGng chI+ n># +%# +hu7c &>o @hE nng hI) )h` c-a +ong chI+ &> h>m
lGng chI+ 6in c +rong nc8 qhWng )h*) n># c @hE nng hI) )h` !Gc 58-5
c*c chI+ hu cW &> m>u8 j*c chI+ hu cW c +h, 6h hI) )h` !Gc +Cnh !4n l> )hOnol$
al@#l6OnOn$ 'unonic aBi+$ +huMc nhu7m$ c*c hG) chI+ +hWm8 KX c nhng 5ng
d`ng d%ng +han ho<+ +Cnh !, hI) )h` +h-# ng"n &> nhng +huMc nhu7m @h )h"n
h-#$ nhng +Mn @m &> l>m cho ;u* +r1nh @h/ng @inh +48 K, lo<i 6N c*c @im lo<i
n:ng$ c*c chI+ hu cW$ &/ cW !7c h<i$ ng2i +a d%ng +han 6%n !, hI) )h` &> nu/i
6o +"# +r?n m:+ hV8
qhWng )h*) hI) )h` c +*c d`ng +M+ +rong &i0c B l nc +hEi ch5a c*c chI+
hu cW$ c*c @im lo<i n:ng &> m>u8 K, lo<i 6N c*c @im lo<i n:ng$ c*c chI+ &/ cW &>
hu cW !7c h<i hi0n na# ng2i +a c +h, ' d`ng +han 6%n ho:c m7+ 'M lo<i +h(c &H+
nc nh l`c 61nh8
Gu !i@m c-a )hWng )h*) n># l> hi0u ;uE cao$ c @hE nng B l nhi.u chI+
+rong nc +hEi &> c +h, +hu hVi c*c chI+ n>#8 \ l nc hI) )h` c +h, +*i 'inh$
+5c +hu hVi &> +Hn d`ng chI+ +hEiu )h"n h-# &> +i?u h-# chI+ +hEi c%ng &i chI+ hI)
)h` 8
%.K. T+a# i i#n
Trao !=i ion l> ;u* +r1nh +Wng +*c c-a dung dhch &i )ha rbn c +Cnh chI+ +rao
!=i ion ch5a n 6xng c*c ion @h*c c +rong dung dhch8 vxng c*ch n># ng2i +a c
+h, lo<i !i m7+ 'M ion +rong dung dhch nc8
qhWng )h*) n># !Gc 5ng d`ng !, l>m '<ch nc ho:c nc +hEi @hNi c*c @im
lo<i nhA rn$ ju$ jr$ q6$ Ni$ lg$ jd$ Z$ Rn$U$ c3ng nh c*c hG) chI+ c-a a'On$
)ho+)ho$ B#anua &> c*c chI+ )hng B<$ @h muMi +rong nc cI)$ cho )h) +hu hVi
c*c chI+ c gi* +rh &> !<+ m5c !7 l>m '<ch cao8 Z1 &H#$ n !Gc 5ng d`ng r7ng rXi
!, +*ch muMi +rong B l nc &> nc +hEi8
R7+ 'M chI+ +rao !=i ionA Oolic$ 'ilicagOn$ +han !*$U
18
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
%.L. ThMm thJu ngNc
L> ;u* +r1nh lc dung dhch ;ua m>ng 6*n +hIm di m7+ *) 'uI+ cao hWn *) 'uI+
+him +hIu 8
23 chH c?a qu9 t%InhA
j nhi.u cW ch4 giEi +hCch ;u* +r1nh +him +hIu ngGc8 R7+ +rong nhng cW ch4
! giEi +hCch nh 'auA m>ng 6*n +hIm @h/ng c @hE nng hDa +an8 N4u nh chi.u
d># c-a l) )h"n + nc 6h hI) )h` 6xng ho:c ln hWn m7+ na !2ng @Cnh mao
;uEn c-a m>ng +h1 di +*c d`ng c-a *) 'uI+ chw c nc '<ch !i ;ua$ m:c d% @Cch
+hc c-a nhi.u ion nhN hWn @Cch +hc cuE )h"n + nc8 L) hi!ra+ c-a c*c ion
n># cEn +rF @h/ng cho ch]ng !i ;ua mao ;uEn c-a m>ng8 KCch +hc m>ng hi!ra+
c-a c*c ion @h*c nhau '^ @h*c nhau8 N4u chi.u d># c-a l) )h"n + nc 6h hI)
)h` nhN hWn na !2ng @Cnh mao ;uEn +h1 c*c chI+ hDa +an '^ chui ;ua m>ng c%ng
&i nc8
Gu !i@m c-a )hWng )h*) +him +hIu ngGc l>A
- Kh/ng c )ha chu#,n +i4) +rong +*ch +<) chI+ cho )h) +i4n h>nh ;u* +r1nh &i chi
)hC nng lGng +hI)8
- j +h, +i4n h>nh ;u* +r1nh F nhi0+ !7 )hDng @h/ng c 6= 'ung ho:c 6= 'ung C+ ha
chI+8
- KWn giEn +rong @4+ cIu
Nh$c !i@m c-a )hWng )h*) +him +hIu ngGcA
Nng 'uI+$ hi0u ;uE l>m '<ch &> +h2i gian l>m &i0c c-a m>ng lc giEm @hi nVng
!7 chI+ +an +r?n 6. m:+ m>ng lc +ng8
u* +r1nh ho<+ !7ng di *) 'uI+ cao$ do ! cn c &H+ li0u !:c 6i0+ l>m @Cn +hi4+
6h8
Thim +hIu ngGc !Gc 5ng d`ng r7ng rXi !, +*ch muMi @hNi nc +rong h0
+hMng cI) nc nh> m*# nhi0+ !i0n &> c*c ng>nh c/ng nghi0) @h*c s nh c/ng
nghi0) 6*n dLn$ !n h1nh$ dGcUt8 Nhng nm gn !"#$ )hWng )h*) n># !Gc '
d`ng !, l>m '<ch m7+ 'M nc +hEi c/ng nghi0) &> !/ +hh 8
%.O. PiQu ",c
19
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
jE 'i?u lc &> +him +hIu ngGc !.u )h` +hu7c &>o *) 'uI+$ !7ng l(c c-a ;u*
+r1nh &> !Di hNi m>ng cho )h) m7+ 'M cIu + +hIm ;ua$ gi l<i m7+ 'M cIu + @h*c8
T( @h*c 6i0+ gia hai ;u* +r1nh l> F chY 'i?u lc +h2ng !Gc ' d`ng !, +*ch
dung dhch c @hMi lGng )h"n + +r?n 5~~ &> c *) 'uI+ +him +hIu nhN s nh &i
@huin$ +inh 67+$ )ro+?in$ !I+ '+$Ut8 jDn +him +hIu ngGc +h2ng !Gc ' d`ng !,
@h c*c &H+ li0u c @hMi lGng )h"n + +hI) &> c *) 'uI+ +him +hIu cao8
Ti?u lc +h2ng !Gc ' d`ng !, @h !I+ '+$ &i 'inh &H+$ c*c chI+ +h(c &H+$ +*ch
nc cho 6%n 8
jW ch4 c-a ;u* +r1nh 'i?u lc ho>n +o>n @h*c 'o &i cW ch4 c-a ;u* +r1nh +him
+hIu ngGc8 jhI+ +an 6h gi +r?n m>ng lc &1 @Cch +hc )h"n + c-a ch]ng ln hWn
!2ng @Cnh lY BM) ho:c do ma '*+ )h"n + &i +h>nh lY BM) c-a m>ng8 u* +r1nh
n># )h5c +<) hWn nhi.u8
Khi ' d`ng @4+ hG) +him +hIu ngGc &> 'i?u lc c +h, l>m !Hm !:c &> )h"n
+*ch c*c chI+ hDa +an hu cW &> &/ cW +rong nc +hEi8
%.1R. ThMm t1ch vC iSn thMm t1ch ; TT vC BTT >
qh) +him +*ch l> ;u* +r1nh )h"n +*ch chI+ rbn 6xng ' d`ng @hu4ch +*n @h/ng
6xng nhau ;ua m>ng8
Ki0n +him +*ch !Gc +h(c hi0n 6xng c*ch !:+ c*c m>ng c +Cnh chn lc &i
ca+ion &> anion lu"n )hi?n nhau dc +hOo dDng !i0n8 Khi !a dDng !i0n &>o$ c*c
ca+ion !Gc gbn !i0n !i ;ua m>ng +rao !=i ca+ion &. m7+ hng$ cDn c*c anion '^ !i
;ua m>ng +rao !=i ion &. m7+ hng @h*c8
K4+ ;uE l> muMi giEm +rong @hoang c-a m7+ c:) m>ng &> +ng +rong @hoang 6?n
c<nh8 Nc @hi ! c +h, !i ;ua m7+ 'M m>ng cho !4n @hi !<+ !4n !7 m:n cn +hi4+
+hOo #?u cu8
qhWng )h*) +him +*ch !X !Gc d%ng !, +hu hVi aBi+$ muMi @im lo<i &> c*c
h#droBi+8
qhWng )h*) !i0n +him +*ch !X !Gc nghi?n c5u nh m7+ )hWng )h*) @h ni+W
+rong nc +hEi n/ng nghi0)$ n c3ng !Gc 5ng d`ng r7ng rXi !, l>m ng+ nc8
qhWng )h*) n># c3ng !X !Gc d%ng !, +hu hVi c*c aBi+$ lignin +o nc +hEi c-a 'En
BuI+ giI#$ cr/m +o nc +hEi c-a m< !i0n8
20
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
%.11. C1c 3h6ng 3h13 iSn ha
Ng2i +a ' d`ng ;u* +r1nh oB# ha c(c ano+ &> @h c-a ca+o+$ !/ng +` !i0n$U!,
l>m '<ch nc +hEi @hNi c*c +<) chI+ hDa +an &> )h"n +*n ln8
TI+ cE c*c ;u* +r1nh n># !.u BE# ra +r?n !i0n c(c @hi cho dDng !i0n m7+ chi.u !i
;ua nc +hEi8
j*c )hWng )h*) !i0n ha cho )h) lI# +o nc +hEi c*c 'En )him c gi* +rh
6xng c*c 'W !V c/ng ngh0 +Wng !Mi !Wn giEn$ +( !7ng ha m> @h/ng cn ' d`ng
c*c +*c nh"n ha hc8 j*c )hWng )h*) n># cDn !Gc d%ng !, B l nc +hEi ch5a
nhi.u B#anua +rong c/ng ngh0 m< !i0n8
NhGc !i,m chCnh c-a c*c )hWng )h*) n># l> +i?u hao nng lGng !i0n n:ng
ln8
Tu# nhi?n$ &i0c l>m '<ch nc +hEi 6xng c*c )hWng )h*) n># c +h, +i4n h>nh
gi*n !o<n ho:c li?n +`c8
3. Cc phng php ha h!c
j*c )hWng )h*) ha hc d%ng +rong B l nc +hEi gVm cA +rung hDa$ oB#
ha &> @h8 TI+ cE c*c )hWng )h*) n># !.u d%ng c*c +*c nh"n ha hc n?n l>
)hWng )h*) !b+ +i.n8 Ng2i +a ' d`ng c*c )hWng )h*) ha hc !, @h c*c chI+
hDa +an &> +rong c*c h0 +hMng cI) nc @h) @Cn8 K/i @hi c*c )hWng )h*) n>#
!Gc d%ng !, B l 'W 67 +rc B l 'inh hc ha# 'au c/ng !o<n n># nh l> m7+
)hWng )h*) B l nc +hEi ln cuMi !, +hEi &>o nguVn ncU
T. U8 "9 nc nhi/m 0u
I. h!n "#$i vC 78 "9 nc thi t+#ng nhC m1G ",c ha 0u
21
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
1. h!n "#$i
K, hi0u ;uE ;u* +r1nh B lC cao$ ng2i +a )hEi +i4n h>nh !*nh gi*$ )h"n lo<i c*c
nguVn nc +hEi &> B lC 'W 67 +rc @hi !a !4n h0 +hMng B lC nc +hEi +rung +"m
c-a nh> m*#8 j*c nguVn nc +hEi chCnh +rong nh> m*# lc ha du 6ao gVmA
- Nc +hEi 6. m:+ nhim du s SzT t8
- Nc +hEi nhim du +o @hu c/ng ngh0 s Sz t8
- Nc +hEi 'inh ho<+8
- j*c d<ng 6%n +hEi lLn nc8
2. IS th(ng 78 "< nc thi
9o nc +hEi c-a nh> m*# lc ha du ch5a nhi.u lo<i +<) chI+$ &1 &H#$ h0 +hMng
B l nc +hEi !Gc )h"n chia ra nhi.u 67 )hHn B l chu#?n 6i0+ &> nhi.u cI) B
l !, lo<i c*c +<) chI+ m7+ c*ch c hi0u ;uE &> c chn lc8 TW !V @hMi h0 +hMng B
l nc +hEi !i,n h1nh c-a nh> m*# lc ha du !i,n h1nh !Gc m/ +E +rong h1nh "#
$8 T%# +hOo 'W !V ch4 6i4n$ c/ng ngh0 *) d`ng m> nguVn +hEi c +h, c nhng @h*c
6i0+ !/i ch]+ &> do ! h0 +hMng B l +rong +h(c +4 c nhng @h*c 6i0+8 Nh1n chung$
+I+ cE c*c h0 +hMng B l nc +hEi +rong nh> m*# lc ha du !.u )h"n ra c*c cI)
B l @h*c nhau nhxm !<+ !Gc hi0u ;uE cao8
%.1. P6 2 c)ng nghS
a8 (h)n loi nc thi , xJ lK Ban !/u
TI+ cE c*c nguVn nc +hEi +rong nh> m*# !.u !Gc )h"n lo<i &> B lC 'W 67
+rc @hi !a &>o h0 +h/ng B lC chung8 j*c dDng nc +hEi !Gc )h"n lo<i &> +hu
gom +h>nh c*c nhm 'auA
Nc nhiLm ./u BM m=tA vao gVm nc ma @hu &(c c ngu# cW nhim du$
nc ra F c*c @hu &(c )h"n BFng c/ng ngh0$ nc +hEi ra +o h0 +hMng nc l>m
m*+ $ +o +hi4+ 6h lc c-a c-a h0 +hMng B lC nc ng+ &> nc ngng UNc nhim
du 6. m:+ !Gc +hu gom &. 6, ch5a $ !Gc +*ch &*ng du 'W 67 rVi chu#,n 'ang
22
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
+hi4+ 6h lbng du s jqd t8 9u +*ch ra !Gc chu#,n +i 6, ch5a du im$ cDn nc
!Gc !a +i 6, @i,m +ra chI+ lGng nc +hEi +rc @hi +hEi ra m/i +r2ng8
23
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
"#$% & ' (h)i h* +h)ng ,- l. n/c +h0i +12ng nh my l!c ha 34u
24
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Nc nhiLm ./u A Nc lLn du !Gc +*ch ra +o c*c )h"n BFng c/ng ngh0$ @hu
6, ch5a &> 6, ch5a du +hEi U!Gc !a +i 6, lbng du8 T<i !"# m7+ )hn du
!Gc +*ch ra rVi !a +i 6, ch5a du im $ cDn nc +hEi !Gc 6Wm +i 6, hDa +r7n
c*c dDng nc 'au ! ;ua B lC 'W 678
Nc thi sinh hot A Nc +hEi 'inh ho<+ +hu gom +o c*c nguVn nh @hu nh>
h>nh chCnh $ nh> n $ nh> &0 'inh U !Gc +hu &. 6, ch5a nc +hEi 'inh ho<+ 8 T<i
!"# c*c +<) chI+ cW hc c @Cch +hc ln !Gc lo<i 6N $ cDn nc +hEi !Gc 6Wm
'ang +hi4+ 6h B lC 'inh hc8
Nc c0 lNn (h-nol A qhOnol l m7+ chI+ !7c h<i &i '5c @hNO con ng2i$ &1 &H#
c*c +i?u chuin &. chI+ lGng nc +hEi ;ui !hnh rI+ ng:+ ngho &. h>m lGng c-a
chI+ n>#8 K, hi0u ;uE ;u* +r1nh +*ch qhOnol !Gc cao$ nguVn nc nhim qhOnol
!Gc +*ch B lC ri?ng +rc @hi hDa &>o h0 +hMng B lC chung c-a nh> m*#8 NguVn
nc ch5a qhOnol s ch- #4u l> nc +o )h"n BFng '`c nc chua t !Gc !a +i 6,
+hu gom 'au ! !a !4n +hi4+ 6h B lC qhOnol8 ua +hi4+ 6h B lC$ qhOnol 6h chu#,n
ha 'ang d<ng ha chI+ @h/ng !7c h<i @h*c ho:c 6h hI) )h` l<i +%# +hOo )hWng
)h*) B lC8 Nc +hEi 'au @hi B lC '^ !Gc chu#,n +i 6, hDa +r7n8
Nc +hEi 'au @hi B lC 'W 67 '^ !Gc !a &>o h0 +hMng B lC chung8 ]a +r1nh
B lC +rEi ;ua c*c c/ng !o<n 'au !"#8
68 OJ lK BPc m7t
j*c nguVn nc +hEi 'au @hi )h"n lo<i &> B lC 'W 67 !Gc !a +i 6, !i.u hDa8
T<i !"# c*c dDng nc +hEi !Gc hDa +r7n !Vng nhI+ !, B lC +hOo c*c c/ng !o<n
+i4) +hOo8 v, hDa +r7n c '5c ch5a +hi4+ @4 )h% hG) &i !:c !i,m c*c dDng @h/ng =n
!hnh8 j*c dDng nc +hEi +hu gom &. 6, hDa +r7n 6ao gVm c*c dDng chCnh 'auA
- 9Dng nc +hEi +o 6, lbng du s jqd t c-a dDng nc +hEi lLn du @hu &(c
c/ng ngh0 8
- 9Dng nc +hEi +o 6, lbng du s jqd t c-a dDng nc +hEi lLn du @hu &(c 6,
ch5a8
- Nc +*ch +o 6, ch5a du im 8
- Nc +o )h"n BFng +rung hDa 8
- Nc +o +hi4+ 6h B lC )hOnol 8
- Nc +hEi +un ho>n +rong h0 +hMng 8
25
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Nc +hEi +o 6, hDa +r7n !Gc 6Wm +i 6, @huI# +r7n !P !i.u chwnh ql$ 6= 'ung
c*c chI+ @Oo +` nhxm !i.u chwnh m/i +r2ng nc )hEi )h% hG) !, +*ch c*c h<+ rbn
lW lng c @Cch +hc nhN8
K, +ng c2ng hDa +r7n$ +r/ng 6, lb) !:+ cE h0 +hMng @huI# +nh &> m*# @huI#
cW hc8 Nc +o 6, @huI# +r7n '^ +( chE# &>o 6, +u#,n n=i @hC8 v, +u#,n n=i @hC c
nhi0m &` +*ch nM+ du +( do &> c*c chI+ rbn +rong +rong nc +hEi 6xng )hWng
)h*) +u#,n n=i !, +hu nc +hEi c !i.u @i0n +hCch hG) cho B lC 'inh hc +i4)
+hOo8 Nc +hEi 'au @hi +u#,n n=i !Gc 6Wm ;ua +hi4+ 6h l>m m*+ nhxm !i.u chwnh
nhi0+ !7 +Mi u cho ;ua +r1nh B lC 6Hc m s B lC 'inh hc t8
cC OJ lK BPc Q
\ lC 6Hc m c m`c !Cch chu#,n ha )hn c*c hG) chI+ hu cW ha +an +rong
nc +hEi +i gii h<n +hOo #?u cu +i?u chuin m/i +r2ng8 Nc +hEi +o h0 +hMng B
lC cI) } &> nc +hEi 'inh ho<+ !Gc !a +i +hi4+ 6h B lC 'inh hc8 K, !i.u chwnh
chI+ lGng nc +hEi$ m7+ )hn nc +hEi +o 6, @i,m +ra chI+ lGng nc +rWc @hi
BE ra m/i +r2ng c3ng !Gc +un ho>n l<i +hi4+ 6h B lC 'inh hc8 \ lC 6Hc m +h2ng
l> h0 +hMng B lC 'inh hc m giai !o<n8 Nc +hEi 'au @hi !i &>o c*c +hi4+ 6h lc 'inh
hc !Gc 6= 'ung dinh dang cn +hi4+ cho '( )h*+ +ri,n c-a 'inh &H+8
RYi giai !o<n B lC 6ao gVm m7+ 6, ch5a nc +hEi $ m7+ 61nh lc 'inh hc
s +hi4+ 6h )hEn 5ng 'inh hc t$ m7+ +hi4+ 6h )h"n +*ch$ +hu gom 6%n &> 6, ch5a nc
6Wm +un ho>n8 Ngo>i ra$ mYi giai !o<n c3ng +rang 6h m7+ 'M +hi4+ 6h @m +hOo A h0
+hMng !hnh lGng ha chI+$ dinh dang 6= 'ung$ h0 +hMng cI) @h/ng @hC cn +hi4+
cho '( )ha+ +ri,n c-a 'inh &H+8 Nc +hEi 'au @hi B lC 'inh hc '^ !Gc !a +i +hi4+
6h B lC 6Hc 3$ cDn 6%n c:n !Gc !a +i +hi4+ 6h B lC 'W 67 6%n +hEi8
.C OJ lK BPc R
Nc +hEi 'au @hi ra @hNi +hi4+ 6h B lC 6Hc m !Gc !a +i +hi4+ 6h lc !, +*ch nM+
c*c +<) chI+ rbn lW lng cDn B+ l<i8 Thi4+ 6h lc +h2ng !Gc ' d`ng l> +hi4+ 6h lc
c*+ nhanh c h0 +hMng ra ngGc$ Nc +hEi !Gc +hu gom &. m7+ 6, ch5a8 Nc
+hEi +o 6, ch5a nc lc 'au ! +( chE# &>o 6, @i,m +ra chI+ lGng nc +hEi +rc
@hi +hEi &>o m/i +r2ng nh2 !7 dMc8 T<i 6, ch5a n># c h0 +hMng @i,m +ra ln cuMi
chI+ lGng nc +hEi $ n4u nc +hEi !*) 5ng +i?u chuin m/i +r2ng '^ !Gc +hEi ra
m/i +r2ng8
26
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Trong +r2ng hG) nc +hEi @h/ng !*) 5ng #?u cu +h1 m7+ )hn nc +hEi '^
!Gc 6Wm +un ho>n l<i c*c +hi4+ 6h B lC )hCa +rWc !, B lC8 Nc +hEi @h/ng !<+
#?u cu !Gc 6Wm +i +hi4+ 6h B li 6Hc m ha# 6Hc 3 +%# +hu7c &>o chw +i?u n>o c-a
nc +hEi cha !<+ #?u cu8
%.% . C1c thiVt =W 78 "9
Thi4+ 6h B l nc +hEi +rong nh> m*# lc ha du !Gc chia +h>nh 6Mn nhmA
Thi4+ 6h )h"n lo<i &> B l 'W 67 6"n !u$ +hi4+ 6h B l 6Hc m7+$ +hi4+ 6h B l 6Hc
hai &> +hi4+ 6h B l 6Hc 6a8 TW !V c/ng ngh0 +m +b+ h0 +hMng B l nc !i,n h1nh
&i c*c lo<i +hi4+ 6h ' d`ng !Gc +r1nh 6># +rong h1nh " #28
a8ShiHt B" ph)n loi , xJ lK s3 B7
ShiHt B" xJ lK s3 B7 nc nhiLm ./u BM m=tC
\ l nc nhim du 6. m:+ 6ao gVm c*c +hi4+ 6h chCnh 'auA v, )h"n )hMi
dDng$ 6, ch5a nc ma$ 6, lbng du jqd8 Nc nhim du 6. m:+ !Gc +hu gom
&. 61nh )h"n chia dDng rVi chE# +i 6, ch5a &> B l 'W 678 v, ch5a &> B l 'W 67
l> d<ng 6, lbng du sjqdt c nhi0m &` +*ch c*c chI+ +hEi rbn @o +hOo &> +*ch du
n=i +r?n 6. m:+ ra @hNi nc +hEi8
K, n"ng cao hi0u ;uE ;u* +r1nh +*ch du$ +rong 6, c gbn c*c +Im dH) nhn !,
+ng c2ng ;u* +r1nh )h"n +*ch du &> nc8 qhCa +r?n 6. m:+ +hang c-a 6, c lb)
h0 +hMng +hu gom du n=i8 9u +*ch ra !Gc chu#,n +i 6, ch5a du im$ cDn nc
!Gc chu#,n +i 6, @i,m +ra chI+ lGng nc +hEi +rc @hi BE ra m/i +r2ng8 N4u
nguVn nc +hEi n># 6h nhim du n:ng +rong +h2i gian d>i +h1 nc +hEi @h/ng
!Gc !a +r(c +i4) +i 6, @i,m +ra chI+ lGng +rc @hi +hEi m> !a +i h0 +hMng
nc nhim du !, B l8 Khi lGng nc +hEi ln s@hi ma t nc +o 61nh )h"n
dDng '^ chE# +r>n &>o 6, ch5a nc ma 8
27
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
"#2 : & ' c5ng ngh* h* +h)ng ,- l n/c +h0i +12ng nh my l!c ha 34u
28
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
ShiHt B" xJ lK s3 B7 nc nhiLm ./u
Thi4+ 6h B l 'W 67 nc nhim du 6ao gVm hai 6, lbng du B l nc nhim
du +o @hu c/ng ngh0 &> @hu 6, ch5a8 Nc nhim du !Gc )h"n lo<i &> !a &.
c*c 6, lbng du +Wng 5ng !, B l 'W 678 K"# l> d<ng 6, lbng du sjqdt c nhi0m
&` +*ch c*c chI+ +hEi rbn @o +hOo &> +*ch du n=i +r?n 6. m:+ ra @hNi nc +hEi8 jIu
+<o$ ngu#?n l ho<+ !7ng c-a 60 +hu gom &> B l 'W 67 n># +Wng +( nh 6, lbng
nc nhim du 6. m:+8 j !i,m @h*c 6i0+ 'o &i nc +hEi nhim du 6. m:+ l>
nc +hEi nhim du +o @hu c/ng ngh0 &> 6, ch5a 'au @hi B l 'W 67 !Gc !a +i
6, ho> +r7n c-a B l 6Hc m7+ m> @h/ng !a +hJng +i 6, @i,m +ra chI+ lGng nc
+rc @hi +hEi 8
ShiHt B" xJ lK s3 B7 nc sinh hot
Thi4+ 6h B l 'W 67 nc +hEi 'inh ho<+ chw 6ao gVm c*c 6, +hu gom nc +hEi8
K, !Wn linh !7ng &Hn h>nh +h/ng +h2ng$ c hai 6, ch5a nc +hEi ho<+ !7ng 'ong
'ong8 Nc +hEi 'inh ho<+ +hu gom &. c*c 6, ch5a n># !Gc B l 'W 678 T<i !"#$
c*c +<) chI+ cW hc !Gc lo<i 6N $ nc +hEi 'au ! !Gc 6Wm 'ang +hi4+ 6h B l
'inh hc sB l 6Hc hait8
ShiHt B" xJ lK (h-nol
Thi4+ 6h B l nc +hEi ch5a )hOnol rI+ !a d<ng$ +%# +hu7c &>o c/ng ngh0 B l
!Gc *) d`ng8 li0n na#$ +rong +h(c +4 ng2i +a ' d`ng 6a )hWng )h*) B l
)hOnol chCnh l> )hWng )h*) 'inh hc$ )hWng )h*) ha hc s/-B# hat &>
)hWng )h*) hI) )h` 6xng +han ho<+ +Cnh8
qhWng )h*) 'inh hc !Gc ' d`ng +Wng !Mi r7ng rXi do +h"n +hi0n &i m/i
+r2ng $ !*) 5ng !Gc #?u cu ng:+ ngho &. h>m lGng )hOnol +rong nc +hEi8
Thi4+ 6h chCnh c-a )hWng )h*) ' l )hOnol 6xng 'inh hc l> c*c 61nh )hEn 5ng
'inh hc8 j*c 61nh )hEn 5ng n># c d<ng +r` 6?n +rong ch5a c*c l) !0m +hIm &i
'inh &H+ c @hE nng )h"n h-# )hOnol ch5a +rong nc +hEi8 Nc +hEi ch5a )hOnol
'au @hi B l '^ !Gc chu#,n +i 6, hDa +r7n +rc @hi !a +i +hi4+ 6h B l 6Hc
m7+8
1@ chAa ./u Tm
v, ch5a du im c nhi0m &` ch5a du +*ch ra +o @hu &(c B l nc +hEi $ B l
'W 67 +rc @hi !a +i 6, ch5a du +hEi +rong nh> m*#8 Th/ng +h2ng$ c hai 6,
29
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
ch5a du +hEi im8 Trong mYi 6, +hu gom du +hEi im n># c +rang 6h gia nhi0+ @i,u
Mng ru7+ g> sgia nhi0+ 6xng hWi +hI) *)t !, +ng c2ng )h"n chia )ha du &> nc8
T<i c*c 61nh +hu gom n>#$ du !Gc +*ch ra F +r?n &> !Gc 6Wm +i 6, ch5a du
+hEi c-a nh> m*#$ nc +hEi !Gc 6Wm +i 6, hDa +r7n8
68 ShiHt B" xJ lK BPc U
j`m B l nc +hEi 6Hc m7+ 6ao gVm c*c +hi4+ 6h chCnh 'au A v, hDa +r7n$ 6,
@huI# +r7n !i.u chwnh )l &> 6= 'ung ha chI+ &> 6, +u#,n n=i @hC8
1@ ha t%7n
v, hDa +r7n l> 6, ch5a !Gc +hi4+ @4 !, +>ng +r &> ho> +r7n +I+ cE c*c nguVn
nc +hEi !X !Gc B5 l 'W 678 v, ho> +r7n )hEi c dung +Cch !- ln !, dung ho> '(
@h/ng =n !hnh lu lGng c-a c*c dDng +hEi8 jh5c nng c-a 6, ch5a n># l> !i.u ho>
lu lGng dDng chE# &>o c*c +hi4+ 6h B l )hCa 'au$ l>m !Vng !.u +h>nh )hn nc
+hEi B l8 v?n +rong 6, +h2ng !Gc +rang 6h m7+ m*# @huI# +r7n8 Nc +hEi 'au
@hi ho> +r7n !Gc !a +i 6, @huI# +r7n 8
1@ 8huy t%7n
v, @huI# +r7n c nhi0m &` !i.u ho> m/i +r2ng nc +hEi )h% hG) &i !i.u @i0n
cho c*c giai !o<n B l +i4) +hOo8 Nc +hEi +rc h4+ !Gc !i.u chwnh !7 )l$ +h/ng
+h2ng +rong nh> m*# lc du$ nguVn nc +hEi c +Cnh @i.m$ &1 &H#$ gi* +rh )l c-a
nc +hEi !Gc !i.u chwnh 6xng dung dhch a-BC+ 8
Nc 'au @hi !i.u chwnh )l !Gc chu#,n 'ang @hoang 6= 'ung chI+ +<o @Oo &>
chI+ )olimO nhxm m`c !Cch +<o l) @Oo +` !, +*ch c*c h<+ rbn lW lng$ du F d<ng
nh3 +Wng &> )h"n +*n +rong nc +hEi @hi chu#,n 'ang +hi4+ 6h +u#,n n=i @hC F )hCa
'au8 v, @huI# +r7n !Gc chia +h>nh 6a @hoang A @hoang !i.u chwnh )l $ @hoang 6=
'ung ha chI+ @Oo +` &> @hoang 6= 'ung )olimO8 j*c @hoang n># !.u !Gc lb) !:+
+hi4+ 6h @huI# +r7n +nh ha# m*# @huI# +%# +hOo !i.u @i0n c` +h,8 Nc +hEi 'au @hi
!Gc !i.u chwnh !7 )l &> 6= 'ung ha chI+ !Gc chu#,n 'ang +hi4+ 6h +u#,n n=i @hC8
ShiHt B" tuy@n nVi 8hK
Nc +hEi 'au @hi !Gc 6= 'ung ha chI+ '^ h1nh +h>nh l) @4+ +-a$ du )h"n +*n
&> nh3 +Wng !Gc +*ch ra F d<ng du +( do8 Nc +hEi +o 6, @huI# +r7n '^ !Gc
chE# 'ang 6, +u#,n n=i nh2 +rng l(c8 v, +u#,n n=i c nhi0m &` l>m c*c )ha ch5a
du +( do &> chI+ rbn n=i l?n )hCa 6. m:+ lNng !, d d>ng +*ch ra @hNi )ha lNng
30
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
nhxm m`c !Cch +hu !Gc nc )h% hG) cho ;u* +r1nh B l 'inh hc F giai !o<n +i4)
+hOo8 Thi4+ 6h +u#,n n=i +h2ng l> +hi4+ 6h @i,u nxm ngang$ !Gc chia +h>nh nhi.u
ngn nMi +i4) nhau$ F ngn cuMi c%ng c lb) 6Wm +un ho>n nhxm +ng c2ng hi0u
;uE ;u* +r1nh )h"n +*ch )ha8 qhn cuMi +hi4+ 6h c lb) m*ng +hu l) n=i )hCa +r?n
m:+ nc &> !a &. 6, ch5a du +hEi im8 Nc +hEi ;ua +hi4+ 6h +u#,n n=i '^ !Gc
!a +i +hi4+ 6h B l 6Hc hai s B l 'inh hc t8
c8 ShiHt B" xJ lK BPc Q
Thi4+ 6h B l 6Hc hai +h2ng !Gc ' d`ng l> +hi4+ 6h B l 'inh hc hai giai
!o<n +ru#.n +hMng8 Nhi0m &` c-a +hi4+ 6h B l 6Hc hai l> chu#,n ha c*c hG) chI+
hu cW ho> +an +rong nc +hEi BuMng di m5c #?u cu8 RYi giai !o<n B l 'inh
hc 6ao gVm m7+ +hi4+ 6h lc 'inh hc s +hi4+ 6h )hEn 5ng 'inh hc t c%ng &i h0
+hMng +*ch 6in $ 6, ch5a nc 'au @hi ;ua +hi4+ 6h lc 'inh hc8 qhCa +rc +hi4+ 6h
lc 'inh hc c h0 +hMng !, cung cI) dinh dang cho '( )h*+ +ri,n &i 'inh &H+ )h`c
&` cho ;u* +r1nh B l8 Thi4+ 6h lc 'inh hc l> +hi4+ 6h +hi4+ 6h ;uan +rng nhI+$ 6En
chI+ !"# l> +hi4+ 6h )hEn 5ng 'inh hc8 qhCa +rong +hi4+ 6h l> c*c !0m )la'+ic c +hIm
c*c &i 'inh c @hE nng )h"n hu c*c chI+ hu cW ho> +an +rong nc +hEi8 K, +h]c
!i# ;u* +r1nh )hEn 5ng$ @h/ng @hC !Gc !a &>o c%ng &i dDng nc +hEi !, cI)
/B# cho ;u* +r1nh oB# ha 'inh hc8
vin +<o ra +rong ;u* +r1nh B l 'inh hc !Gc )h"n +*ch &> chu#,n +i 61nh B
l 6in 'W 67 +rc @hi chu#,n +i h0 +hMng B l 6in &> h0 +hMng B l chI+ +hEi rbn8
Nc +hEi 'au @hi B l !Gc !a +i4) +i +hi4+ 6h B l 6Hc 6a8
d8 ShiHt B" xJ lK BPc R
l0 +hMng +hi4+ 6h B l 6Hc 6a 6ao gVm c*c +hi4+ 6h chCnh 'auA Thi4+ 6h lc $ 6,
ch5a nc lc$ 6, ch5a &> @i,m +ra chI+ lGng nc +rc @hi +hEi &>o m/i +r2ng
&> @hoang ch5a nc 6Wm +un ho>n8 l0 +hMng B l 6Hc 6a c nhi0m &` +*ch nM+
c*c +<) chI+ cDn l<i +rong nc +hEi$ @i,m +ra &> !i.u chwnh chI+ lGng nc +hEi
+rc @hi BE &>o m/i +r2ng 8
ShiHt B" lc
Thi4+ 6h lc c nhi0m &` +*ch nM+ c*c h<+ rbn c @Cch +hc nhN cDn l<i +rong
nc +hEi8 K"# l> d<ng +hi4+ 6h lc c*+ nhanh c h0 +hMng ra ngGc !, ho>n ngu#?n
l) c*+ lc8 Nc 'au lc c*+ !Gc chu#,n +i 6, ch5a nc lc8 Nc ra +*i 'inh
31
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
l) !0m c*+ !Gc +hu &. 6, ch5a nc ra !, +hu hVi B l8
1@ chAa nc lc
v, ch5a nc lc !Wn +hun c ch5c nng ch5a nc 'au @hi lc nhxm !i.u ho>
ho<+ !7ng chung c-a h0 +hMng +hi4+ 6h s dDng +hEi @h/ng =n !hnh t$ &1 &H#$ c*c 6,
ch5a c ch5c nng !i.u ho> c*c dDng chE# !, =n !hnh c/ng 'uI+ c*c +hi4+ 6h B l8
v, ch5a nc +hEi c +h, l>m 6xng 6? +/ng cM+ +h) ho:c 6, +h) +%# +hOo !i.u @i0n
c` +h, 8
1@ chAa 8i@m t%a , hiu chWnh cht l$ng nc thi
Nc +hEi +o 6, ch5a nc lc !Gc chE# +( nhi?n &>o 6, ch5a @i,m +ra &> hi0u
chwnh chI+ lGng nc +hEi8 v, n># !Gc +hi4+ @4 !, +h(c hi0n nhi0m &` @i,m +ra
chI+ lGng nc ln cuMi +rc @hi +hEi &>o m/i +r2ng8 Khi chI+ lGng nc
@h/ng !*) 5ng #?u cu +h1 m7+ )hn nc +o 6, ch5a !Gc 6Wm ngGc l<i c*c +hi4+
6h B l )hCa +rc !, B l l<i8 Nc +hEi !*) 5ng +i?u chuin m/i +r2ng !Gc BE
ra m/i +r2ng @4+ +h]c ;u* +r1nh B l8
32
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
II. .c thi nhi/m 0u t+#ng nhC m1G ",c ha 0u
1. .gu2n 3h1t 'inh
Trong nh> m*# lc ha du nc +hEi nhim du )h*+ 'inh +o nhng nguVn chCnh
'au !"# A
- Nc BE !*#
- Nc ra +hi4+ 6h
- vVn 6, ch5a
- Nc +hEi +o +hi4+ 6h +*ch muMi c-a )h"n BFng chng cI+ du +h/ sj9gt
- Nc +*ch ra +o 6, ch5a du +h/
- Nc +*ch +o c*c 6, ch5a du +hEi
- j*c dDng nc +hEi c-a )h"n BFng +rung hDa @i.m
- qh"n BFng '`c nc chua
- Nc +o ;u* +r1nh B lC chI+ +hEi s Tq t
2. BXc t9nh c-a nc thi nhi/m 0u
- Sil A 35~mg|l
- TT A }~ mg|l
- vS9
5
A m5~ mg|l
- jS9 A 5~ mg|l
- qhOnol A m5~ mg|l
- Amonium A m5 mg|l
- jhloridO A ~~mg|l
TT Th/ng 'M KWn &h kCa +rh gii h<n
A v j
} Nhi0+ !7
~
j n~ n~ n5
m ql - !4n 585 !4n 5 !4n
3 9u ma @ho*ng mg|l 5 5 }~
n vS9
5
s m~
~
j t mg|l 3~ 5~ }~~
5 jS9 mg|l 5~ 8~ n~~
33
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
qhOnol mg|l ~8} ~85 }
Amoni s +Cnh +hOo Ni+W t mg|l 5 }~ }5
8 TT mg|l 5~ }~~ m~~
UUUU8
vEng } A R7+ 'M gi* +rh gii h<n c*c +h/ng 'M &> nVng !7 c*c c*c chI+ / nhim +rong
nc +hEi c/ng nghi0) s TjZN 5n5-m~~5 t8
III. U8 "9 YZ
Heat
exchanger
Return sludge
BALANCE
TANK
BASIN
Sand Filter
CPI
Screening
Sea
DAF
Excess sludge
Biological
treatment
Chemicals
#XR Y ;3 !Z xJ lK nc thi nhiLm ./u t%ong nh m9y lc ./u
1. U8 "9 th)
Nc lLn du !Gc +*ch ra +o c*c )h"n BFng c/ng ngh0 $ @hu 6, ch5a &> 6, ch5a
du +hEi !Gc B lC ;ua )h"n !o<n +h/ +rc +i?n8
1.1. PCng ",c ;'c+EEningt
34
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53

KMi +Gng B l l> r*c +hEi lo<i ln s nhA giP$ r*c$ &N !V h7)$ c*c mLu !*$ gY &>
c*c &H+ +hEi @h*c t$ ch]ng +h2ng !Gc +*ch ra !, @hNi g"# +bc ngh^n !2ng Mng8
Ng2i +a d%ng li l>m 6xng c*c +hanh @im lo<i !Gc !:+ nghi?ng m7+ gc ~5
~
8
*c +hEi !Gc lI# ra 6xng c>o cW gii8 KMi &i r*c c @Cch ca nhN hWn ng2i +a c
+h, d%ng r"#8
K"# l> h1nh +h5c B l 'W 678 R`c !Cch c-a ;u* +r1nh l> lo<i +I+ cE c*c +<) &H+ c
+h, g"# ra '( cM +rong ;u* +r1nh &Hn h>nh h0 +hMng B l nc +hEi nh l>m +bc
6Wm$ !2ng Mng ho:c @?nh dLn8 K"# l> 6c ;uan +rng !Em 6Eo an +o>n &> !i.u
@i0n l>m &i0c +huHn lGi cho cE h0 +hMng B l nc +( nhi?n lLn nc +hEi8
1.%. T t1ch CI
'Ec !Kch
Thi4+ 6h n># c +h, B l &i lu lGng nc +o }5~~-3~~~ l|h$ B l du c @Cch
+hc ~micromO+$ hi0u ;uE B l du !<+}~))m8
2u to
L> nhng +Im 'ong 'ong !Gc ch4 +<o 'n &i dDng nc chE# ngang &> chi.u
cho nhau8 j*c +Im mNng c m ch5c nngA +<o l7 +r1nh ngbn nhI+ cho +Wng +*c c*c
gi+ du &> ch]ng c hi0u ;uE g"# @4+ +` du8 9u !Gc +*ch +r(c +i4) +o 6. m:+
nghi?ng c-a c*c +Im$ nhng h<+ c:n !Gc +H) +rung &> chE# BuMng )hCa di 8
35
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
"6nh 789:m g;n sng
ShiHt B" t9ch ./u .ng tm g$n s0ng 2([ sjorruga+Od qla+O dn+OrcO)+iont l> lo<i
)h= 6i4n nhI+ +rong c*c lo<i +hi4+ 6h +*ch du 6xng +rng l(c8 Thi4+ 6h c lb) nhng
m"m +*ch 'ong 'ong c n4) gI) c*ch nhau m~-n~mm$ !:+ nghi?n gc n5
~
'o &i
dDng &>o8 Thi4+ 6h c @hE nng +*ch nhng gi+ du c @Cch +hc ~micromO+ &>
nVng !7 du 'au @hi !X B l !<+ +o }~-5~))m8 9X# m"m +hOo +i?u chuin c @Cch
+hc }mBmm c +h, B l !Gc 3~m
3
nc +hEi|gi28
"6nh <8+hi=+ >? +ch 34u CP@
#ot !7ng A
Nc +hEi chE# &>o h0 +hMng m7+ )hn chI+ rbn lW lng !Gc lbng BuMng$ )hn
nc +hEi +i4) +`c !i ;ua &*ch ngn )h"n )hMi &> !i ;ua c*c +Im 'ong 'ong nxm
nghi?ng8 T<i !"# c*c gi+ du !Gc gi l<i &> +Wng +*c &i nhau +<o +h>nh c*c gi+
ln hWn &> n=i l?n +r?n +<o +h>nh &*ng du$ nhng &*ng du '^ !Gc &+ &>o 6,
36
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
ch5a du im$ cDn nc +hEi +i4) +`c chE# 'ang ngn +i4) +hOo8 T<i !"# hYn hG) 6%n
'^ 6h lbng BuMng di &> nc +hEi '^ chE# 'ang 6, !i.u hDa 8
NhPn x\t] +hi4+ 6h +*ch +rng l(c chw B l hi0u ;uE ./u .ng t .o &> @h/ng c
hi0u ;uE !Mi &i ./u .ng nh:8
1.3. T iu h[a
'Ec !Kch
jh5c nng !i.u ho> lu lGng ho:c nVng !7 c*c chI+ 6in +rong nc +hEi
v, !i.u hDa lu lGng &> chI+ lGng nxm +r(c +i4) +r?n !2ng chu#,n !7ng c-a
dDng chE#8
Nguyn t&c hot !7ng
v, !i.u ho> l>m &i0c +hOo ngu#?n +bc B*o +r7n chia ra l>m m lo<iA B*o +r7n cang
65c sm*# @huI#$ @hC nnUt &> B*o +r7n +( nhi?n sgi ho:c @h4ch +*n do ch?nh l0ch
nVng !7$ nhi0+ !7$ + +rngt8
Zi0c @huI# +r7n +rong 6, !i.u ho> cDn gi]) +r*nh lbng c:n$ +ham gia l>m +ho*ng
'W 67$ oBi ho* m7+ )hn c*c chI+ hu cW &> )ha loXng c*c chI+ !7c h<i n4u c +<o
!i.u @i0n +huHn lGi cho giai !o<n B l 'inh hc 'au !8 Ngo>i ra +rong 6, !i.u ho>
c +h, 6M +rC +h?m c*c +hi4+ 6h +hu gom &> BE 6+$ &*ng n=i8
37
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
#X^ Y 1@ !iMu ha
Nh<ng l$i Kch .o B@ ny mang li l]
- kiEm lu lGng c(c !<i +rong nhng gi2 'En BuI+ cao !i,m8
- kiEm nVng !7 c*c chI+ / nhi,m hu cW cao cho ;u* +r1nh B lC 'inh hc +hOo
'au8
- TMi u ;u* c*c !i.u @i0n cho ;u* +r1nh B l 'inh hc +hOo 'au 6ao gVm &i0c
giEm +Ei lGng hu cW$ giEm &> l>m chHm l<i '( dao !7ng +Ei lGng hu cW
+rong ;u* +r1nh 'En BuI+$ giEm nVng !7 !7c chI+ +rong nc +hEi sho* chI+
d%ng !, di0+ @huin +rong )h"n BFng 'En BuI+t
- Ki,m 'o*+ !Gc )l8
- v, !Gc @huI# +r7n +M+ 6xng m*# +h=i @hC sair 6loOrt &i h0 +hMng Mng )h"n
)hMi 6M +rC di !*# 6,$ !Em 6Eo !i.u @i0n hi4u @hC cho +o>n 67 +h, +Cch 6, !,
ngn ngoa nc +hEi F !i.u @i0n @ @hC s 'O)+ict &> g"# m%i h/i +hMi8
38
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
2. U8 "9 ha h,c vC ha "9.
2.1. U8 "9 ha h,c
'Ec !Kch
\ lC ha hc nhxm lo<i 6N nhng hG) chI+ !7c h<i c +rong nc +hEi nhim du
&> !i.u chwnh nVng !7 c-a nc +hEi !, +huHn +i0n cho nhng ;u* +r1nh B lC +i4) +hOo8
(h)n loi
T%# +hOo +h>nh )hn c-a nc +hEi m> ng2i +a '^ ' d`ng nhng )hWng )h*) B
lC ha hc @h*c nhau$ di !"# l> } 'M )hWng )h*) ' lC ha hcA
a) (h3ng ph9p !ng tE
'Ec !Kch\ !, +ng nhanh ;u* +r1nh lbng c*c chI+ lW lng )h"n +*n nhN$ @Oo$888 +a
d%ng )hWng )h*) !/ng +`$ @hi ! nVng !7 chI+ m>u$ m%i$ lW lng '^ giEm
BuMng8j*c chI+ !/ng +` +h2ng d%ng l> nh/m 'una+$ 'b+ 'una+$ 'b+
clorua$888AlmsTS
n
t
3
@hi &>o nc '^ +*c d`ng &i 6icac6ona+ +rong nc +<o +h>nh
AlsSlt3 d<ng 6/ng &> '^ hI) )h` $ @4+ dCnh c*c h<+ hu#.n )h%$ c*c chI+ F d<ng @Oo
lWlng +rong NT8 j*c 6/ng n># '^ lbng BuMng !*# F d<ng c:n8
AlmsTS
n
t p 3jasljS
3
t
m


mAlsSlt
3
p 3jaTS
n
p jS
m
Khi d%ng c*c muMi 'b+A
m{Ojl
3
p 3jasSlt
m
3jajl
m
p m{OsSlt
3
li0u 'uI+ !/ng +` cao nhI+ @hi )l n-8$58 K, +<o c*c 6/ng ln$ d lbng ng2i +a
d%ng +h?m chI+ +rG !/ng8 K l> chI+ cao )h"n + +an +rong nc &> d )h"n l# +h>nh
ion$ gVm chI+ +rG !/ng +` lo<i anion &> ca+ion8 la# d%ng l> )oliacr#lami+
sjlmjljSNlmtn$ na+ri 'ilica+ ho<+ +Cnh$888
_ii hn sJ .EngA chn l(a ha chI+$ li.u lGng +Mi u$ +h5 +( cho &>o nc$
lGng c:n +<o +h>nh$88)hEi !Gc +i4n h>nh 6xng +h(c nghi0m$ +h2ng d%ng }-5mg|l8
DiMu 8inA !, )hEn 5ng din ra ho>n +o>n &> +i4+ @i0m$ cn )hEiA @huI# !.u c +h,
' d`ng c*c lo<i m*# +r7n @h*c nhau8 Lo<i ha# d%ngA c*nh ;u<+ cW gii +h1 NT '^
chu#,n !7ng &Dng &> +<o 6/ng d d>ng F +o>n 67 +h, +Cch8
B) (h3ng ph9p t%ung ha]
'Ec !Kch] do nguVn +hEi ch5a aBi+ &> 6ao g"# n?n n mDn ha hc $ g"# !7c8
Trung hDa cDn &i m`c !Cch l>m cho m7+ 'M muMi @im lo<i n:ng lbng BuMng &> +*ch
ra @hNi nc8Z1 +h4 +a )hEi +rung hDa nc8
39
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Nguyn t&c
u +i?nA +Cnh !4n @hE nng +rung hDa lLn nhau +rong nc +hEi ch5a aBi+ &>
@i.m8u* +r1nh +rung hDa !Gc +h(c hi0n +rong c*c 6, +rung hDa @i,u l>m &i0c li?n
+`c ha# gi*n !o<n +hOo chu @8 Nc +hEi 'au @hi +rung hDa c +h, cho lbng F c*c hV
lbng +H) +rung &> n4u !i.u @i0n +huHn lGi$ c*c hV n># c +h, +Cch c +h, +r !Gc c:n
lbng +rong @hoEng }~-}5 nm8 Th, +Cch c:n lbng )h` +hu7c &>o nVng !7 aBi+$ ion
@im lo<i n:ng +rong nc +hEi$ &>o d<ng &> li.u lGng ha chI+U8
Zi0c l(a chn 6i0n )h*) +rung hDa )h` +hu7c &>o lGng nc +hEi$ ch4 !7 BE
+hEi$ nVng !7$ ha chI+88 Th/ng 'M chCnh !, !i.u chwnh )h= 6i4n l> !<i lGng )l8
S%ung ha B`ng c9ch cho thm h0a cht
N4u nc +hEi ch5a ;u* nhi.u aBi+ ha# @i.m +i m5c @h/ng +h, +rung hDa 6xng
c*ch +r7n lLn ch]ng &i nhau !Gc +h1 )hEi cho +h?m ha chI+8
qhWng )h*) n># +h2ng !, +rung hDa aBi+8
la chI+ ' d`ngA )h4 li0u c/ng nghi0) !ha )hWng K, +rung hDa aBi+ &/ cW c +h,
d%ng 6I+ @ dung dhch c +Cnh 6aW n>o8 la chI+ rP +i.n &> d @i4m l> jasSlt
m
$
jajS
3
$ RgjS
3
88 Li.u lGng ha chI+ !Gc B*c !hnh +hOo !i.u @i0n +rung hDa ho>n
+o>n aBi+ +( do &> lI# ln hWn +Cnh +o*n m7+ ch]+8Zi0c !a dung dhch c/ng +*c &>o
nc +hEi !Gc +i4n h>nh nh2 6Wm ho:c c*c +hi4+ 6h !hnh lGng cM !hnhs !hnh m5c
&i *) l(c cM !hnh88t
S%ung ha nc thi B`ng c9ch lc qua nh<ng lp ,Pt liu t%ung ha C
T d`ng cho nc +hEi ch5a ljl$ lNS
3
$

&i h>m lGng di 5g|l &> @h/ng
ch5a muMi

@im lo<i n:ng8
j*ch +i4n h>nhA cho NT +i4) B]c c*c 6, &H+ li0u lc l> !* &/i$ magiOi+$ !* hoa
cWng$ !/l/mi+$U @Cch +hc h<+ 3-8 cm &i +Mc !7 )h` +hu7c &>o &H+ li0u nhng
@h/ng ;u* 5m3|h &> +h2i gian +i4) B]c @h/ng ;u* }~ )h]+$ nc +hEi c +h, chu#,n
!7ng ngang ho:c !5ng +rong 6, lc8
*ang 8hK thi6 8h0i tb l h3i !@ t%ung ha nc thi chAa 8iMm
K"# l> 6i0n )h*) @h* @inh +4 !, +rung hDa nc +hEi ch5a @i.m &1 @hC +o Mng
@hi ch*# +M+ +h2ng ch5a @hoEng }n jSm8
40
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
c) (h3ng ph9p oxy h0a 8hJ
'Ec !Kch Aj*c chI+ 6in +rong nc +hEi c +h, )h"n ra hai lo<iA &/ cW &> hu
cW8j*c chI+ hu cW +h2ng l> !<m$ ma$ !2ng$ c*c hG) chI+ ch5a )hOnol$ ch5a
ni+W$888 n?n c +h, 6h )h"n h-# &i 'inh &H+$ do ! c +h, d%ng )hWng )h*) 'inh hc
!, B l8 j*c chI+ &/ cW +h2ng l> nhng chI+ @h/ng B l 6xng )hWng )h*) 'inh
hc !Gc8 j*c ion @im lo<i n:ng @h/ng +h, B l 6xng &i 'inh &H+ c3ng nh @h/ng
lo<i !Gc di d<ng c:n nh +h-# ng"n$ a'On$88 l> nhng chI+ rI+ !7c @h B l m>
cDn +i?u di0+ c*c &i 'inh &H+ c lGi +rong nc8
OJ lc nc chAa xianua B`ng ph3ng ph9p oxy h0a 8hJ
Zi0c l(a chn 6i0n )h*) )h` +hu7c &>o +Cnh chI+ l ha c-a nc8
j*ch +h5c +h2ng d%ng l> oB# ha Bianua chu#,n 'ang d<ng Biana+$ Ori$ Oro$ c*c
c:n @4+ +-a +o nhng Bianua !Wn giEn$ )h5c chI+ rVi 'au ! +*ch @hNi nc +hEi 6xng
)hWng )h*) lbng ho:c lc8 jn u +i?n l(a chn 6i0n )h*) oB# ha Bianua !7c
+h>nh Biana+ @h/ng !7c &1 !"# l> 6i0n )h*) +M+ nhI+8 y !"#$ nhm jN- 6h )h"n h-#
ho>n +o>n &> nc '^ @h/ng nhim 6in +rFl<i 6Fi c*c chI+ Bianua8
OJ lc nc chAa c%om B`ng ph3ng ph9p oxy h0a 8hJC
- Ngu#?n +bcA chu#,n jr

p
6i4n &. jr
3
p
$ +i4) ! +*ch F d<ng hidroBi+ @4+ +-a8
- j*c chI+ @h c +h, d%ngANa
m
T$ NalTS
3
$ {OTS
n
$ TS
m
$ @hi ch5a @hC TS
m
$888
- j*c )hEn 5ng chu#,n jrp &. jr3pA
jr
m
S

m-
p 3T
m-
p }nl
p


mjr
3
p 3T
~
pl
m
Sp jr
m
S

N4u d%ng ncNa


m
T +h1 +rong dung dhch NamT 6h +h-# )h"n m<nh &> +<o @4+
+-ajrsSlt
3
n?n @h/ng cn +h?m &/iA T
m-
p ml
m
S

l
m
T p mSl
N4u

d%ng NalTS
3
$ {OTS
n
+h1 cn cho +h?m &/i 'a sho:c lo<i @i.m n>o !t !,
@4+ +-a

jrsSlt
3
8
-j/ng ngh0 B l nh 'auA Ku +i?n nc +hEi !Gc !i.u hDa lu lGng &> nVng
!78 Tau !@i,m +ra )l n4u +hI# )l n cn !i.u chwnh 'ao cho )l m-n +rc @hi
+h(c hi0n )hEn 5ng @h$!Vng +h2i cn B*c !hnh lGng jr

p
+Cnh +o*n lGng chI+ @h
s +h2ng d%ng gI) }$m5 ln

lGng +Cnh +o*n +hOo l +hu#4+t8
jhI+ @h +h2ng !Gc chuin 6h di d<ng dung dhch }~ &> cho &>o 6, )hEn
5ng nh2 +hi4+ 6h !hnh lGng8 Th2i gian @huI# +r7n 6, )hEn 5ng di 3~ )h]+$ 'au
@hi )hEn 5ng @h @4++h]c cho &/i 'a &>o s !Gc chuin 6h &i nVng !7 @hoEng
41
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
m$5t cho !<+ )l $ +i4) +`c @huI# @hoEng 3-5 )h]+ 'au ! cho nc +hEi 'ang 6,
lbng &i +h2i gian @hoEng mh8
%.%. Q]a t+nh tuGn ni

dI sao nc thi nhiLm ./u phi qua qu9 t%Inh tuy@n nVi
- 9u ma $ chI+ rbn lW lng - l) m>ng )h- 6. m:+ - ngn cEn ;u* +r1nh hI)
)h` oB# +o @h/ng @hC &>o nc - Enh hFng ;u* +r1nh +( l>m '<ch8
- vC+ @Cn lY rYng &H+ li0u hc +rong B@ lc sinh hc 8
- qh* h-# cIu +r]c 6%n ho<+ +Cnh +rong 6, 6%n ho<+ +Cnh 8
- k"# @h @hn cho ;u* +r1nh l?n mOn c:n 8
'Ec !Kch
Nc +hEi 'au @hi !Gc 6= 'ung ha chI+ '^ h1nh +h>nh l) @4+ +-a$ du )h"n +*n
&> nh3 +Wng !Gc +*ch ra F d<ng du +( do8 Nc +hEi +o 6, @huI# +r7n '^ !Gc
chE# 'ang 6, +u#,n n=i nh2 +rng l(c8 v, +u#,n n=i c nhi0m &` l>m c*c )ha ch5a
du +( do &> chI+ rbn n=i l?n )hCa 6. m:+ lNng !, d d>ng +*ch ra @hNi )ha lNng
42
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
nhxm m`c !Cch +hu !Gc nc )h% hG) cho ;u* +r1nh B l 'inh hc F giai !o<n +i4)
+hOo8
2u to , hot !7ng
"6nh A. & ' h* +h)ng +uyn nBi
Nc +hEi 'au @hi !Gc B lC F c*c c/ng !o<n +rc ! '^ !Gc !a &>o 6, +u#,n
n=i 8
T<i 6Wm !i.u *)$ F !"# hYn hG) @h/ng @hC &> nc '^ !c +r7n lLn &i nhau &> +<o
ra hYn hG) 6+ @hC &> nc s l1nh }}t8 Tau ! hYn hG) n># !Gc !a &>o 61nh !i.u
*)8
Khi nc +hEi !i &>o 6, +u#,n n=i$ !Vng +h2i @hi ! @h/ng @hC +o 61nh @hC nn '^
'`c +r(c +i4) @h/ng @hC &>o dDng nc +hEi$ @hi ! c*c 6+ @hC '^ 6*m lI# c*c gi+
du8 Khi @hMi lGng ri?ng c-a +H) hG) c*c 6+ @hC &> nhng gi+ du nhN hWn @hMi
43
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
lGng ri?ng c-a nc$ nhng gi+ du '^ +hOo 6+ @hC n=i l?n +r?n 6. m:+ 6, F d<ng
6+8
"6nh $$. C5 phDng Eu +16nh +2 >!+ (h. +i >m
v?n +rong 6, c +hi4+ 6h @huI# +nh nhxm +ng c2ng @hE nng 6*m dCnh c-a 6+
@hC8
v+ n=i l?n '^ !Gc +hi4+ 6h &+ 6+ +hu hVi &> !a &>o m*ng +hu 6+ &> !a &. 6,
ch5a du im8
jDn )hn nc +hEi '^ +( chE# &>o 6, ch5a nc +hEi 'au ! 8
Nc +hEi 'au @hi +u#,n n=i !Gc 6Wm ;ua +hi4+ 6h l>m m*+ shOa+ OBchangOrt
nhxm !i.u chwnh nhi0+ !7 +Mi u cho ;ua +r1nh B lC 6Hc m s B lC 'inh hc t 8 R7+
)hn nc +hEi '^ !Gc +un ho>n l<i 6Wm !i.u *)8
@. U8 "9 'inh h,c
44
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
Nc +hEi 'au @hi +u#,n n=i !Gc 6Wm ;ua +hi4+ 6h l>m m*+ shOa+ OBchangOrt nhxm
!i.u chwnh nhi0+ !7 +Mi u cho ;ua +r1nh B lC 'inh hc

'Ec !Kch
R`c !Cch c-a B lC nc +hEi 6xng )hWng )h*) 'inh hc l> @Oo +` &> +*ch c*c lo<i
@Oo @h/ng lbng &> =n !hnh s )h"n h-# t c*c chI+ hu cW nh2 '( ho<+ !7ng c-a &i 'inh
&H+ hi4u @hC ho:c @h @hC 8 TEn )him cuMi c%ng c-a ;u* +r1nh )h"n h-# 'inh hc +h2ng
l> c*c chI+ @hC s jS
m
$ N
m
$ jl
n
$ l
m
T t$ c*c chI+ &/ cW s Nl
n
p
$ qS
n
3-
t &> +4 6>o mi 8
29c yHu t4 nh heng !Hn qu9 t%Inh xJ lc
- NVng !7 chI+ hu cWA vS9 5 ANAq }~~A 5A} ho:c m~~A5Am s6%n ho<+ +Cnht
- l>m lGng +<) chI+
- Nhi0+ !7$ )l$ c*c ngu#?n +M &i lGng$ @im lo<iU
- l>m lGng oB# +rong nc +hEi
- Lu lGng n5Wc +hEi
- l0 +hMng B lA ch4 !7 +hu !7ng U
DiMu 8in nc thi !a ,o xJ lc
- Kh/ng c chI+ !7c l>m ch4+ ha# 5c ch4 h0 &i 'inh &H+ +rong nc +hEi8 K:c
6i0+ l> h>m lGng c*c @im lo<i n:ng nhA T6 Ag ju lg jo Ni q6
jr
3p
Z jd rn {O
- jhI+ hu cW +rong nc +hEi )hEi l> cW chI+ dinh dang nguVn cac6on &>
nng lGng cho &i 'inh &H+ nh A hidra+cac6on$ )ro+Oin$ li)i+ ho> +anU
- jS9|vS9 m ho:c vS9|jS9 ~$5 mi c +h, !a &>o B lC 'inh hcshi4u
@hCt$ n4u jS9 ln hWn vS9 nhi.u ln$ +rong ! gVm c BOnluloW$
hOmiBOnluloW$ )ro++Oin$ +inh 67+ cha +an +h1 )hEi ;ua B lC 'inh hc @h @hC 8
29c qu9 t%Inh xJ lK
- ]a +r1nh B l ' d`ng &i 'inh &H+ hi4u @hCA c*c &i 'inh &H+ ho<+ !7ng +rong
!i.u @i0n m/i +r2ng cung cI) oBi li?n +`c$ gVm c*c c/ng +r1nh nhA 6, lc
'inh hc$ 6, aOro+an@U
- ]a +r1nh B l ' d`ng &i 'inh &H+ @h @hCA c*c &i 'inh &H+ ho<+ !7ng +rong
!i.u @i0n m/i +r2ng @h/ng c oBi$gVm c*c c/ng +r1nh nh 6, gATv$ 6,
gA{U
45
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
- ]a +r1nh +hi4u @hC
- ]a +r1nh +hi4u @hC &> @h @hC @4+ hG)
- ]a +r1nh hV 'inh &H+

XF+ > ,- l sinh h!c >Gng >Hn h2+ +.nh IJ KL12+an(M
Fh9i Nim
v, AOro+an@ l> c/ng +r1nh nh"n +<o B l nc +hEi 6xng )hWng )h*) 'inh hc
hi4u @hC$ +rong ! ng2i +a cung cI) /Bi &> @huI# +r7n nc +hEi &i 6%n ho<+ +Cnh 8
d" t%K B@ ]Nh hInh ,f Bn .i ]
Nguyn t&c hot !7ng
Nc +hEi 'au @hi ;ua B l cI) } '^ cDn m7+ h>m lGng du +Wng !Mi
+hI)8T%# +hOo c/ng ngh0 *) d`ng m> c +h, nc +hEi 'au @hi ;ua B l cI) d !X !<+
+i?u chuin +hEi ho:c )hEi +i4) +`c B l 'inh hc !, lo<i 6N nM+ nhng +h>nh )hn
du +h/ cDn l<i F d<ng nh3 &> du hDa +an8T<i !"# c*c &i @huin &> &i 'inh &H+ +rong
6, chu#,n ha c*c chI+ hu cW )h5c +<) +h>nh c*c chI+ !Wn giEn l> c*c chI+ +rW
@h/ng hDa +an &> +h>nh c*c +4 6>o mi8j` +h, +<i giai !o<n n># '^ lo<i 6N c*c chI+
hDa +an c +h, )h"n rX 'inh hcA
- j*c hG) chI+ oBi ha c*c aBi+ $ aldOh#+O $ )hOnol U8
- j*c hG) chI+ lu hunh U
- R7+ )hn c*c h#drocac6on +hWm $ Nln
Gu , nh$c !i@m
46
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
- u !i,mA C+ +Mn di0n +Cch
- NhGc !i,mA gi* +h>nh B"# d(ng &> &Hn h>nh cao

29c qu9 t%Inh sinh h0a xy %a t%ong B@ g-%otan8
hu9 t%Inh ting sinh 8h4i
hja t%Inh chuy@n h0a c3 cht
47
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
hu9 t%Inh 8hJ nit%o , nit%at h0a
48
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
hu9 t%Inh 8hJ ph4t pho
A. U8 "< 3h!n #$n cu(i
A.1. T ":ng th^ cJ3 ; T ":ng % >
To 6, B l 'inh hc nc &> 6%n ho<+ +Cnh !Gc dLn &. 6, lbng m8 T<i !"# din ra
;u* +r1nh )h"n +*ch gia nc +hEi &> 6%n ho<+ +Cnh8
23 chH]
v, lbng m '^ lo<i 6N } )hn chI+ rbn lW lng 'au c*c c/ng !o<n B l 'W cI)$ c*c
lo<i 6/ng @Oo +` ha hc nh2 ;u* +r1nh lbng c-a c*c h<+ @4+ +` +rong hYn hG) hu#.n
)h%8 j*c h<+ rbn n># li?n @4+ l<i &i nhau l>m +ng 'inh @hMi lGng h<+ lbng n?n '^
lbng nhanh hWn8
'Ec !Kch
v, lbng +h5 cI) !:+ 'au ;u* +r1nh B lC nc +hEi !, A
- T*ch c:n &i 'inh &> 6%n
49
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
- L>m +rong nc +hEi +rc @hi ra nguVn +i4) nhHn8
29c loi B@ l&ng , !=c !i@m
jn c5 &>o chi.u nc chE# )h"n 6i0+ c*c lo<iA 6, lbng ngang$ !5ng$ radianU
1@ l&ng thng .Eng .ang t%ong thc tH]
C1c "#$i = ":ng
a8 v, lbng ngang u
68 v, lbng !5ng u
c8 v, lbng +hOo )hWng 6*n @Cnh
d8 Thi4+ 6h lbng lo<i Mng
O8 Thi4+ 6h lbng lo<i +Im nghi?ng u
50
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
U C 1@ l&ng ngang
#Inh .ng A 6, lbng ngang c m:+ 6xng h1nh ch nhI+$ +w l0 gia chi.u r7ng &>
chi.u d>i @h/ng nhN hWn &> chi.u '"u !4n nm
2u to] gVm c mWng dLn nc &>o $ mWng )h"n )hMi $+Im na ch1m n=i$
m*ng +hu nc $ m*ng +hu &> BE chI+ n=i &> mWng dLn nc ra8
Nguyn t&c hot !7ng ] nc +hEi +hOo m*ng )h"n )hMi &>o 6, !H) +r>n +h>nh
mNng ho:c +2ng !`c lY B"# d(ng F !u 6,$ nc chE# +hOo )hWng ngang &>o 6,
!4n m*ng +hu nc $ +i m*ng +hu &> BE chI+ n=i 'au ! nc +i mWng dLn nc
ra ngo>i &> chI+ n=i !Gc BE ra !Vng +h2is c*c h<+ c:n ngong chu#,n !7ng @hi ch<m
!*# 6,t
Gu !i@m ] kn $ c +h, l>m hM +hu c:n F !u 6, &> c3ng c +h, l>m nhi.u hM +hu
c:n F +h>nh 6, 8
Nh$c !i@m ] gi* +h>nh cao$ c nhi.u hM +hu c:n +<o n?n nhng &%ng Bo*# l>m
giEm @hE nng lbng c-a c*c h<+ c:n$ !Vng +h2i @h/ng @inh +4 &1 +ng +h?m @hMi +Cch
@h/ng cn +hi4+ c-a c/ng +r1nh8
k$ng c=n t9ch %a 8hli B@ l&ng phE thu7c ,o ]
- NVng !7 c:n 6an !u
- K:c +Cnh c-a c:n sh1nh d<ng$ @Cch +hc$ +rng lGng ri?ng$ +Mc !7 rWi Ut
- Th2i gian lu nc +rong 6,
QC 1@ l&ng !Ang
#Inh .ng A +h2ng m:+ 6xng h1nh +rDn ho:c h1nh &u/ng $ !*# d<ng nn ha# cho)
c`+ 8
2u to A !2ng @Cnh @h/ng &G+ ;u* 3 ln chi.u '"u c/ng +*c$ c +h, !4n }~m
gVm m*ng dLn nc $ Mng +rung +"m$ m*ng +hu nc$ $ m*ng +h*o nc $ Mng BE c:n
&> Mng BE c:n n=i8
Nguyn t&c hot !7ng A nc +hEi +hOo m*ng chE# &>o Mng +rung +"m s@4+ +h]c F
loO h1nh )hut8 Tau @hi ra @hNi Mng +rung +"m nc +hEi &a &>o +Im chbn &> +ha# !=i
hng !5ng 'ang hng ngang rVi d"ng l?n +hOo +h"n 6,8 Nc !a lbng +rong +r>n
;ua m*ng +hu !:+ Bung ;uanh +h>nh 6, ra ngo>i8@hi nc +hEi d"ng l?n +hOo +h"n 6,
+h1 c:n +h(c hi0n m7+ chu +r1nh ngGc l<i8
Gu !i@m A ThuHn +i0n +rong c/ng +*c BE c:n$ C+ di0n +Cch B"# d(ng8
51
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
FhuyHt !i@m A jhi.u cao B"# d(ng ln l>m +ng gi* +h>nh B"# d(ng$ 'M lGng 6,
nhi.u$ hi0u 'uI+ +hI)
#iu qu l&ng phE thu7c ,o ]
- TCnh chI+ c:n
- 9i0n +Cch 6. m:+ 6,
- jhi.u cao lbng
- Th2i gian lu nc
RC 1@ l&ng ma.ian
#Inh .ng A j m:+ 6xng h1nh +rDn$ !2ng @Cnh +o } n~ m sc +r2ng hG) !4n
~mt$ chi.u cao l>m &i0c 6xng }|} }|}~ !2ng @Cnh 6,8
2u to A
- v, l# +"m AgVm Mng dLn nc &>o 6, $ Mng dLn nc 6%n$ d>n ;ua#$ Mng +h*o
nc &> Mng +h*o c:n n=i8
- v, hng +"mA gVm Mng !a nc +hEi &>o 6, $ m*ng )h"n )hMi $ d>n ;ua# $
h0 +hMng c>o gom c:n$ Mng +h*o c:n &> h0 +hMng dLn nc ra @hNi 6,8
Nguyn t&c hot !7ng A
- v, hng +"m A
j dDng chE# nc +hEi +rong 6, hng +o chung ;uanh &>o +rung +"m 6,8 v,
lbng n># c m*ng )h"n )hMi nc F chu &i &> )hu +hu nc F +rung +"m8
R*ng )h"n )hMi c chi.u r7ng cM !hnh$ nhng chi.u cao giEm dn +o !u !4n cuMi
m*ng8
y !*# c nhi.u lY !, nc chE# BuMng 6,
Nc +o ngo>i dGc !a &>o 6, ;ua m*ng )h"n )hMi $di chu#,n !7ng c-a d>n
;ua# nc chu#,n !7ng +o +h>nh 6, &>o +rung +"m $ 'au m7+ +h2i gian c:n lbng rWi
BuMng !*# 6, $ ' d`ng h0 +hMng Mng c>o gom c:n !a &>o Mng +h*o c:n +hEi ra
ngo>i$ !Vng +h2i nc +rong 'au @hi lbng !a &>o h0 +hMng dLn +ho*+ nc ra @hNi
6,8
- v, l# +"mA
Nc +hEi chE# +o +rong 6, hng ra chung ;uanh +h>nh$ nc +hEi chE# +hOo Mng
+rung +"m +o di l?n +r?n m]i )h"n )hMi &>o 6,8 jhI+ n=i nh2 +Im chbn lW lng F
di d>n ;ua# dVn g) l<i &> chE# luVn ;ua Mng Bi)hong B> &>o gi4ng c:n8
52
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
9>n ;ua# ;ua# &i +Mc !7 m 3 &Dng +rong m7+ gi2$ c/ng 'uI+ c-a ro+o ~85 m @z8
Khi d>n ;ua# ;ua#$ c:n lbng !Gc dVn &>o hM +hu sB"# d(ng F +rung +"m 6,t nh2 h0
+hMng c>o gom c:n gbn F )hn di d>n ;ua# hG) &i +r` m7+ gc n5~8c:n BE ra
@hNi 6, c +h, ' d`ng m*# 6Wm ho:c *) l(c +h-# +nh @h/ng nhN hWn }85m8

&au (hi Eua > lNng +hO c:p n/c +h0i ;c +ch lm 2 ph4n P ph4n >Hn cQn R
3/i S n/c +12ng hn R +1Tn P ph4n n/c +12ng hn +a ch2 Eua > l!c c+ ,-
l P ph4n >Hn cQn ch2 S2 > nFn >Hn P mU+ ph4n >Hn cQn ;c ch2 Euay +1R li
Eu +16nh ,- l sinh h!c 3uy +16 mV+ U Si sinh SV+ +hL2 s ' sau :
A.%. T ",c c1t
Nc 'au @hi ;ua @hNi 6, lbng +h5 cI) !Gc cho &>o 6, lc c*+ !, B l &i m`c
!Cch l>m +i?u di0+ &i +r%ng &> mm 60nh 8 K"# l> giai !o<n cuMi c%ng !, l>m +rong
nc8
h!n "#$i = ",c\
Sh-o t4c !7]
- v, lc chHmA c +Mc !7 lc ~8} ~85 m|h
- v, lc nhanhA &Hn +Mc lc 5 }5 m|h
- v, lc cao +McA &Hn +Mc lc 3 }~~ m|h
Sh-o chH !7 lm ,ic]
- v, lc +rng l(cA hF$ @h/ng *)8
- v, lc c *) l(c A lc @Cn$U
N/c +h0i sau (hi Eua > l!c c+ ;c a S2 +hHng chOa 1'i +h0i 1a m5i
+1Wng.
53
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
A.@. U8 "9 =_n cXn
K"# c3ng l> m7+ ;u* +r1nh +Wng !Mi ;uan +rng +rong B l nc +hEi ni chung
&> nc +hEi nhim du ni ri?ng &1 +h>nh )hn c-a 6%n c:n rI+ )h5c +<)$ ch5a
nhi.u chI+ hu cW &> c*c ngu#?n +M dinh dang d%ng l>m )h"n 6n rI+ +M+8 Nhng
l<i ch5a nhi.u chI+ hu cW d g"# h/i +hMi l>m / nhim m/i +r2ng @h/ng @hC$ ch5a
nhi.u &i @huin cE &i @huin g"# 60nh$ !7 im ln$ ' d`ng 6%n c:n +Wi l>m )h"n
6n @h/ng c lGi &> @h &Hn chu#,n8
X ,- l >Hn cQn +12ng n/c +h0i nhiYm 34u +a s- 3Zng phng php 3Hng
> nFn >Hn :
[.\.$. J nFn >Hn I J nFn >Hn +1!ng l]c M


Nhim ,E ] v, nn 6%n c nhi0m &` l>m giEm !7 im c-a 6%n8
23 chH ]
- qhn 6%n d +o 6, lbng m !Gc !a &>o 6, nn 6%n +rng l(c8 T=ng
h>m lGng chI+ rbn +o 6, lbng } @hoEng 3-n$ 6, lbng m +hI) hWn ~858
- Tau ;u* +r1nh nn 6%n +=ng h>m lGng chI+ rbn '^ +ng l?n n-58 Nc 'au @hi
+*ch 6%n !Gc dLn ngGc &. 6, +hu gom8
- Nn 6%n +rng l(c gi]) l>m giEm @Cch +hc c-a c/ng +r1nh B l 6%n +i4) +hOo
nh 6, )h"n h-# 6%n hi4u @hC$ +i4+ @i0m chi )hC nh"n c/ng &> nng lGng8
54
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
[.\.2. &n phi >Hn
T"n )hWi 6%n l> c/ng +r1nh ' d`ng nhi0+ m:+ +r2i nhxm m`c !Cch giEm @hMi
lGng c-a hYn hG) 6%n c:n 6xng c*ch g<n m7+ )hn ha# )hn ln lGng nuc c
+rong hYn hG) !, giEm @Cch +hc +hi4+ 6h B l &> giEm +rng lGng )hEi &Hn
chu#,n !4n nWi +i4) nhHn8
JHn sau (hi ;c ,- l ;c SVn chuyn =n ni chOa >Hn .
^ n/c +h0i _ ;c ,- l h2n +:+.
55
X l nc nhim du Nhm 8- Lc ha du A-K53
C . `Vt "uan
ua !. +>i n># +a +hI# !Gc &i0c B lC nc +hEi ni chung &> B lC nc +hEi
nhim du ni ri?ng c c*c )hWng )h*) ch- #4u ! l>A )hWng )h*) 'inh hc$
)hWng )h*) ha hc$ )hWng )h*) ha lC8 RYi )hWng )h*) '^ c nhng c/ng
ngh0 @h*c nhau &> ch]ng c nhng u nhGc !i,m @h*c nhau8 T%# +hu7c &>o
nhng lo<i nc +hEi @h*c nhau m> '^ c nhng )hWng )h*) B lC @h*c nhau &>
ch]ng +a cn )hEi @4+ hG) nhng )hWng )h*) B lC ! !, &i0c B lC !<+ hi0u ;uE
cao8
Nh +rong !. +>i n># ch]ng +/i !X ch] +rng +1m hi,u 'W !V c/ng ngh0 B lC m>
+h# qh<m \u"n N]i !X !. cH) +i +rong chWng +r1nh hc c-a ch]ng +/i8 Th/ng ;ua
+1m hi,u c*c +>i li0u chu#?n ngh>nh ch]ng +/i +hI# !"# l> 'W !V c/ng ngh0 )h% hG)
&> +Mi u nhI+ !, B lC nc +hEi nhim du +rong nh> m*# lc du 6Fi &1 c/ng ngh0
@h/ng ;u* )h5c +<) &> gi* +h>nh c3ng rP l> #4u +M @h* ;uan +rng hWn na nc
+hEi +u# @h/ng +h, ni l> !X B lC +ri0+ !, nhng n c3ng !X !- +i?u chuin !, +hEi ra
ngo>i m/i +r2ng m> @h/ng g"# ra nhng +*c h<i @h/ng mong muMn8
Th/ng ;ua !. +>i n># ch]ng +/i hi &ng mi ng2i '^ hi,u r_ &. nc +hEi nhim
du$ +*c h<i c-a n !4n m/i +r2ng$ &i 'inh &H+ c3ng nh c*c +*c !7ng !4n con
ng2i &> c/ng ngh0 B lC ch]ng !, c +h, c%ng nhau !a ra nhng )hWng )h*) B
lC hu hi0u hWn$ !<+ hi0u ;uE cao hWn l>m cho m/i +r2ng ng># c>ng +M+ !)8
TCi "iSu tham Dh#
56

You might also like