Professional Documents
Culture Documents
Final q3-q4 Banghay Aralin MTB
Final q3-q4 Banghay Aralin MTB
Ika-20 Linggo
I.
Layunin:
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakapag-uusap tungkol sa pamilya, kaibigan, natatanging tao,
paaralan, at lugar ayon sa sariling kultura o kalinangan
2. Nakababasa sa unang kita ng mga salitang nasa talaan sa dagdag
na dahon ng aklat
3. Nakababasa ng parirala, pangungusap, at maikling kuwento na
may matataas na antas ng salita at mga salitang dapat pang pagaralan
4. Nakababasa nang pabigkas sa tekstong pang-unang baitang sa
antas na 60 salita bawat minuto
5. Nakababasa ng tatlo hanggang apat na parirala na may wastong
tono, pagpapahiwatig ng damdamin, at gamit ng bantas sa tekstong
pang -unang baitang
6. Nakababaybay nang wasto ng mga salitang napag-aralan
7. Nakababaybay nang wasto ng mga tiyak na ngalan ng tao, lugar, at
bagay
8. Nakasusulat ng mga payak na pangungusap, parirala, talata, at
kuwento na sinusunod ang tamang bantas, gamit ng malaking letra,
pasok ng unang pangungusap sa talata, at kaayusan
9. Nakasusulat gamit ang kaalaman sa palatinigan ng wika para sa
ibat ibang layunin ng pangungusap, biro, tula, awit, bugtong,
maikling kuwento, at iba pa
10. Nakatutukoy ng tiyak na ngalan ng tao, lugar, at bagay
11. Nakatatalakay ng mga salita sa pamamagitan ng pagbibigay
kahulugan ayon sa tunay na karanasan
12. Nakahuhula ng nilalaman ng kuwento, pabula, alamat,
pangyayari/usapin/kalalagayan/pahayag sa radyo/at lokal na balita
sa paaralan, at pamayanan
13. Nakahihinuha kung ano ang susunod na mangyayari sa kuwento,
pabula, at alamat
14. Nakatuturo ng tiyak na kaalaman o impormasyon sa teksto upang
makita ang wastong sagot sa payak na tanong
15. Nakahihinuha kung ano ang susunod na mangyayari sa isang
sitwasyon sa paaralan at pamayanan, sa mga usapin, balita sa
radyo, at balitang lokal
16. Nakapagpapahayag ng pagkagiliw sa kuwento sa pamamagitan ng
pagbabasa-basa (browsing) at paghiling na dalasan ang pagbabasa
ng maraming kuwento
II. Paksa
A. Tema:
1. Pabigkas na Wika:
3. Pangganyak na tanong
Anong tradisyonal na awiting Tagalog ang nagpapakita ng
pag-aaruga ng isang ina?
4. Pagbibigay ng pamantayan sa pagbasa
B.
Ikalawang Araw
C. Gawain pagkatapos bumasa
Pangkatin ang mga bata. Bigyan ng gawain ang bawat pangkat.
Pangkat I Kilalanin Mo!
Isulat sa kartolina ang pangalan ng dalawang sikat na kompositor
ayon sa lathalaing inyong binasa.
Aking Bituin
O, Ilaw sa gabing madilim
Wangis moy bituin sa langit
O, tanglaw sa gabing tahimik
Larawan mo neneng, nagbigay pasakit, Ay!
Gising at magbangon sa pagkagupiling
Sa pagkakatulog na lubhang mahimbing;
Buksan ang bintana at akoy dungawin
Nang mapagtanto ang tunay na pagdaing
D. Pagtalakay
a. Ano ang pamagat ng awit na inyong narinig?
b. Sino-sino ang tanyag na kompositor ng Sa Ugoy ng Duyan?
Ilalahad ito ng Pangkat 1.
c. Ano ang inihahatid na mensahe ng awit? Isasadula
ito ng Pangkat II.
d. Anong uri ng pagmamahal ang ibinibigay sa inyo
ng inyong ina?
e. Sa inyong palagay, ano ang nangyari sa bata habang inuugoy
ng nanay ang duyan? Tingnan natin ang iginuhit ng Pangkat
III.
f. Maraming lumang awiting Tagalog ang ating naririnig. Isang
halimbawa ay ang iparirinig sa atin ng Pangkat IV .
Tungkol saan ang awiting Tagalog na ipinarinig sa atin ng
Pangkat IV?
g. Paano ninyo pahahalagahan ang ating mga lumang awitin?
Ikatlong araw
Kasanayang Pangwika
1. Balik-aral
Itanong: Sino-sino ang sikat na kompositor ng awit na Sa Ugoy ng
Duyan? Saan ipinanganak ang mga ito?
Isulat sa pisara ang mga sagot at ipabasa sa mga bata.
Lucio San Pedro
Angono, Rizal
Levi Celerio
Tondo, Manila
2. Pagganyak
Itanong: May kilala ba kayong tanyag na tao sa inyong lungsod? Sa
inyong bayan
Saang larangan sila naging tanyag?
3. Paglalahad
Sabihin: Magbibigay ako ng mga tanong. Isulat ang sagot sa pisara
1. Sino ang inyong guro?
2
Ngalan ng lugar
Ngalan ng pook
Batangas
Mang Pedro
Mokia phone
Malabon
Lito Santos
5. Paglalahat
Itanong: Paano isinusulat ang simulang letra ng tiyak na ngalan
ng tao, pook at bagay?
Ang tiyak na ngalan ng tao, pook at bagay ay nagsisimula sa malaking letra.
Halimbawa: Adidas, Cavite, Dr. Jose P. Rizal
Ikaapat na araw
6. Pinatnubayang Pagsasanay
a. Magic Box
Maghahanda ang guro ng isang kahong naglalaman ng mga
ginupit na papel na may nakasulat na di-tiyak na ngalan ng bagay.
Tatawag siya ng isang bata upang kumuha ng isang papel at
babasahin ang nakasulat. Magbibigay ng halimbawa ang bata ng
tiyak na ngalan.
Halimbawa:
sapatos
Tiyak na ngalan
Adidulas
Le Vans
Nikee
b. Triads
Bubuo ng pangkat ang mga bata. Ang bawat pangkat ay binubuo
ng tig tatlong bata.Magtatanungan ang tatlong bata.
Unang bata: Sino ang paborito mong artista?
Ikalawang bata: Si Coco Martin ang paborito kong artista. Ikaw,
sino ang paborito mong artista?
Ikatlong bata: Si Sarah Geronimo ang aking paboritong artista.
Ipatala sa unang bata ang sagot ng dalawa pang bata. Iulat ito sa
klase.
c. Abalang Larawan
Magpapaskil sa pisara ang guro ng isang mapa na nagpapakita
ng mga pangunahing lugar sa kanilang rehiyon.
Tiyak na ngalan
ng tao
Tiyak na ngalan
ng bagay
8. Paglalapat
Tayo nang Lumikha
Sabihin: Susulat kayo ng isang awit tungkol sa inyong mag-anak. Gamitin ang
tamang bantas, wastong gamit ng malaki at maliit na letra at tamang
ayos ng mga salita. Isulat ito sa malinis na papel. Salungguhitan ang
tiyak na ngalan ng tao, pook at bagay na ginamit.
(Tatawag ang guro ng isang bata upang basahin ang kanyang ginawa.
Maaaring purihin ng guro ang mga batang may maayos at magandang
ginawa. Lahat ng ginawa ng mga bata ay kailangan bigyan ng halaga)
9. Pagtataya
Panuto: Pagmasdan ang mga larawan. Basahin at sagutin ang mga
tanong.Isulat ang tiyak na ngalan ng bawat larawan sa
inyong sulatang papel.
Ana
Maykee
2. Ano ang tatak ng sapatos?
Jollydee
Layunin:
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakapag-uusap tungkol sa pamilya, kaibigan, natatanging tao,
paaralan, at lugar ayon sa sariling kultura o kalinangan
2. Nakababasa sa unang kita ng mga salitang nasa talaan sa dagdag
na dahon ng aklat
3. Nakababasa ng parirala, pangungusap, at maikling kuwento na
may matataas na antas ng salita at mga salitang dapat pang pagaralan
4. Nakababasa nang pabigkas sa tekstong pang-unang baitang sa
antas na 60 salita bawat minuto
5. Nakababasa ng tatlo hanggang apat na parirala na may wastong
tono, pagpapahiwatig ng damdamin, at gamit ng bantas sa tekstong
pang -unang baitang
6. Nakababaybay nang wasto ng mga salitang napag-aralan
7. Nakababaybay nang wasto ng mga tiyak na ngalan ng tao, lugar, at
bagay
8. Nakasusulat ng mga payak na pangungusap, parirala, talata, at
kuwento na sinusunod ang tamang bantas, gamit ng malaking letra,
pasok ng unang pangungusap sa talata, at may kaayusan
9. Nakasusulat gamit ang kaalaman sa palatinigan ng wika para sa
ibat ibang layunin ng pangungusap, biro, tula, awit, bugtong,
maikling kuwento at iba pa
10. Nakatutukoy ng tiyak na ngalan ng tao, lugar, at bagay
11. Nakatatalakay ng mga salita sa pamamagitan ng pagbibigay
kahulugan ayon sa tunay na karanasan
12. Nakahuhula ng nilalaman ng kuwento, pabula, alamat,
pangyayari/usapin/kalalagayan/pahayag sa radyo/at lokal na balita
sa paaralan, at pamayanan
13. Nakahihinuha kung ano ang susunod na mangyayari sa kuwento,
pabula, at alamat
14. Nakatuturo ng tiyak na kaalaman o impormasyon sa teksto upang
makita ang wastong sagot sa payak na tanong
15. Nakahihinuha kung ano ang susunod na mangyayari sa isang
sitwasyon sa paaralan at pamayanan, sa mga usapin, balita sa
radyo, at balitang lokal
16. Nakapagpapahayag ng pagkagiliw sa kuwento sa pamamagitan
pagbabasa-basa (browsing) at paghiling na dalasan ang pagbabasa
ng maraming kuwento
II. Paksa
A. Tema:
1. Pabigkas na Wika:
10
B. Sanggunian:
- K to 12 Curriculum
- Two-Track Approach to Teaching Children to Read and Write Their First
Language (L1): A Guidebook for Trainers (Susan and Dennis Malone,
2010)
- Activities for Early Grades of MTB-MLE Program (Susan Malone, 2010)
- Language Curriculum Guide by SIL International and SIL Philippines
MTB-MLE Consultants
C. Kagamitan:
- Larawan, tsart, flashcard, patpat, graphic organizer
D. Paksa:
Ang ating katutubong sayaw.
III. Gawain sa Pagkatuto
Unang Araw
A. Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng balakid sa pamamagitan ng larawan
a. Patimpalak( Gumuhit ng larawan ng batang lalaki at batang babae
na sumasayaw ng Subli sa stage. Ang stage ay may nakasulat
naPatimpalak)
b. Sublian (Gumuhit ng mga batang lalaki at mga batang lalaki na
sumasayaw ng subli at mga batang naglalaro ng palasebo)
c. Sumbrero(Gumuhit ng larawan ng sumbrero na gawa sa buli)
2. Pagganyak
a. Magpakita ng larawan ng isang lalaki at babaeng sumasayaw.
(Tanungin kung ano ang masasabi nila sa larawan).
b. Film Viewing Ipapanood sa mga bata ang Sublian Dance.
Itanong: Ano ang nais ipabatid ng sayaw na ito?
Sabihin: Marami tayong katutubong sayaw na nagpapakita ng
kaugalian, tradisyon, at pinagmulan ng isang lugar.
Itanong: Ano pang katutubong sayaw ang alam ninyo?
3. Pangganyak na tanong
Ano ang Subli? Paano ito isinasayaw?
4. Pagbibigay ng pamantayan sa pagbasa
B. Gawain habang nagbabasa
Babasahinng guronang malakas ang lathalaing nakasulat sa
tsart nang may tamang bigkas at tono.
Babasahin ulit ng guro ang lathalain. Magtanong pagkatapos
basahin ang bawat talata upang mataya ang pang-unawa
ng mga mag-aaral.
12
Subli
3. . Karagdagang Gawain
Sublian Festival
a. Panoorin Natin
Panoorin kung paano sayawin ang Subli.
b. Sundan Natin
Sundan ang guro kung paano sayawin ang Subli.
c. Sayawin Natin
Pagpapakitang sayaw ng bawat pangkat.
Basahin ang sumusunod na pangungusap:
a. Nakapagpapalakas ng katawan ang pagsayaw.
b. Maipakikita ang kultura natin sa pamamagitan ng ibat ibang
sayaw.
Ikatlong araw
Kasanayang Pangwika
1. Balik-aral
Ano ang sayaw na ating napanood at pinag-aralan?
Saan nagmula ang Subli?
Sino-sino sa kamag-aral mo ang nagpakita ng galing sa pagsayaw ng
subli?
Ano ang isinusuot ng mga babae sa sayaw na ito?
(Isulat sa pisara ang sagot ng mga bata.)
2. Pagganyak
Itanong: Paano ninyo isinusulat ang unang letra ng inyong pangalan?
Sabihin: Ating alamin kung paano nagsisimula ang mga salitang
nakasulat sa pisara.
3. Paglalahad
Ipabasa sa mga bata ang mga salitangnakasulat sa pisara.
Halimbawa:
Karen
Danilo
Ben
Dingin
Alitagtag
Batangas
Barot Saya
4. Pagtalakay
Pag-usapan ang tiyak na ngalan ng tao, lugar, at bagay na nasa tsart.
Ipabasa sa mga bata.
Itanong:
Ano ang tinutukoy ng mga salitang nasa Unang hanay?
Ikalawang hanay? Ikatlong hanay?
Ano ang napapansin ninyo sa unang letra ng bawat salita sa
hanay ng ngalan ng tao, sa ngalan ng lugar, sa ngalan ng bagay?
Pagbigayin ang mga mag-aaral ng tiyak na ngalan ng tao, lugar, at
bagay. Ipagamit ito sa pangungusap.
14
5. Paglalahat
Kailan natin masasabi na tiyak ang ngalan ng tao, lugar, at bagay?
Paano natin isinusulat ang tiyak na ngalan ng tao, lugar, at bagay?
Ang tiyak na ngalan ng tao, lugar, at bagay ay nagsisimula sa malaking letra.
Halimbawa: Nicole, Batangas, Adidas
Ikaapat na araw
6. Pinatnubayang Pagsasanay
a. Usapan ng magkapareha/diyalogo
(Hihikayatin ng guro ang mga bata na magbigay ng ngalan ng
bagay na nasa loob ng bag. Pag-usapan ang mga bagay na ito.)
b. Partner Talk
Pag-usapan Natin
Unang Bata: Karpintero ang tatay ko. Ramon ang pangalan
niya.
Pangalawang Bata: Pulis ang tatay ko. Nestor ang pangalan
niya.
Unang Bata: Mabait si tatay Ramon. Kasama ko siya sa
paglalaro.
PangalawangBata: Pareho pala tayo. Mabait din ang tatay
Nestor ko.
c. Mahiwagang Kahon (Magic Box)
(Naglalaman ang kahon ng mga bagay na may tiyak na ngalan)
Itanong: Ano-ano ang bagay na nasa loob ng mahiwagang kahon?
Ano ang tiyak na ngalan ng bawat bagay na iyong nakita?
Bigkasin at isulat sa pisara ang sagot ng bata.
Ipagamit sa pangungusap ang ngalan ng bagay na nakita ng bata
sa mahiwagang kahon.
7. Malayang Pagsasanay
(Sumulat ng mga tiyak na ngalan sa flashcard.)
Sabihin: Basahin ang mga salita sa inyong flashcard at isulat ito sa
tamang kahon.
Ngalan ng tao
Ngalan ng lugar
Ngalan ng bagay
15
Ikalimang araw
8. Paglalapat
Gumalaw at Sumayaw
Igalaw ang katawan at sumayaw sa saliw ng nilikhang ritmo ng inyong
pangkat.
Ipakita ang inyong lame steps.
9. Pagtataya
Tingnan at pag-aralan ang larawan. Sagutin ang mga tanong upang
mabuo ang mga pangungusap.
Maykee shoes
Story
Ang Subli
ni Nida C. Santos
Ang Subli ay isa sa mga kilalang sayaw sa Pilipinas at paborito ng mga
taga-Batangas. Ang sayaw na ito ay isang seremonya na itinatanghal bilang
paggalang sa Mahal na Poong Santa Krus. Ang banal na krus ang sentro ng
sayaw na Subli.
Nagmula ito sa baryo ng Dingin, Alitagtag, Batangas. Ang salitang Subli
ay mula sa dalawang salitang Tagalog na subsob at bali. Ang mga mananayaw
ay gumagamit ng isang paa at nakasubsob na may sombrero. Sa Batangas ay
may Sublian Festival, isang patimpalak sa pagsayaw ng Subli at palaro ng lahi.
Layunin ng Sublian Festival na buhayin ang mga larong kinalakihan ng
ating mga magulang.
16
Layunin
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakapag-uusap tungkol sa pamilya, kaibigan, natatanging tao,
paaralan, at lugar ayon sa sariling kultura o kalinangan
2. Nakababasa sa unang kita ng mga salitang nasa talaan sa dagdag
na dahon ng aklat
3. Nakababasa ng parirala, pangungusap, at maikling kuwento na
may matataas na antas ng salita at mga salitang dapat pang pagaralan
4. Nakababasa nang pabigkas sa tekstong pang-unang baitang sa
antas na 60 salita bawat minuto
5. Nakababasa ng tatlo hanggang apat na parirala na may wastong
tono, pagpapahiwatig ng damdamin, at gamit ng bantas sa tekstong
pang -unang baitang
6. Nakababaybay nang wasto ng mga salitang napag-aralan
7. Nakababaybay nang wasto ng mga tiyak na ngalan ng tao, lugar, at
bagay
8. Nakasusulat ng mga payak na pangungusap, parirala, talata, at
kuwento na sinusunod ang tamang bantas, gamit ng malaking letra,
pasok ng unang pangungusap sa talata, at may kaayusan
9. Nakasusulat gamit ang kaalaman sa palatinigan ng wika para sa
ibat ibang layunin ng pangungusap, biro, tula, awit, bugtong,
maikling kuwento at iba pa
10. Nakatutukoy ng tiyak na ngalan ng tao, lugar, at bagay
11. Nakatatalakay ng mga salita sa pamamagitan ng pagbibigay
kahulugan ayon sa tunay na karanasan
12. Nakahuhula ng nilalaman ng kuwento, pabula, alamat,
pangyayari,usapin,kalalagayan,pahayag sa radio,at lokal na balita
sa paaralan, at pamayanan
13. Nakahihinuha kung ano ang susunod na mangyayari sa kuwento,
pabula, at alamat
14. Nakatutukoy ng tiyak na kaalaman o impormasyon sa teksto upang
makita ang wastong sagot sa payak na tanong
15. Nakahihinuha kung ano ang susunod na mangyayari sa isang
sitwasyon sa paaralan at pamayanan, sa mga usapin, balita sa
radyo, at balitang lokal
16. Nakapagpapahayag ng pagkagiliw sa kuwento sa pamamagitan
nang pagbabasa-basa (browsing) at paghiling na dalasan ang
pagbabasa ng maraming kuwento
II. Paksa
A. Tema:
1. Pabigkas na Wika:
Pag-uusap tungkol sa pamilya, kaibigan, natatanging tao,
paaralan, at lugar ayon sa sariling kultura o kalinangan.
17
2. Pagkilala ng Salita:
a. Pagbasa sa unang kita ng mga salitang nasa talaan ng
dagdag na dahon ng aklat.
b. Pagbasa ng mga parirala, pangungusap, at maikling
kuwento na may matataas na uri ng salita at mga salitang
dapat pag-aralan.
3. Katatasan:
a. Pagbasa nang pabigkas ng tekstong pang-unang baitang sa
antas na 60 salita bawat minuto.
b. Pagbasa ng tatlo hanggang apat na parirala na may
wastong tono, pagpapahiwatig ng damdamin, at gamit ng
bantas sa tekstong pang -unang baitang.
4. Pagbaybay:
a. Pagsulat ng may wastong baybay ng mga salitang
natutuhan.
b. Pagsulat ng may wastong baybay ng mga tiyak na ngalan
ng tao, lugar, at bagay.
5. Pagsulat:
Pagsulat nang payak na parirala, pangungusap, talata, at
kuwento nang sinusunod ang wastong gamit ng bantas,
malaking letra, wastong pasok ng unang pangungusap sa
talata at kaayusan.
6. Pagkatha:
Pagsulat gamit ang kaalaman sa palatinigan ng wika para sa
ibat ibang layunin ng pangungusap, biro, tula, awit, bugtong,
maikling kuwento at iba pa.
7. Kamalayan sa Gramatika:
Pagkilala ng tiyak na ngalan ng tao, lugar, at bagay.
8. Talasalitaan:
Pagtalakay ng mga salita sa pamamagitan ng pagbibigay
kahulugan ayon sa karanasan.
9. Pag-unawa sa Binasa:
a. Paghinuha kung ano ang susunod na mangyayari sa
kuwento, pabula, at alamat.
b. Pagtukoy ng tiyak na kaalaman o impormasyon sa teksto
upang makita ang wastong sagot sa payak na tanong.
c. Paghinuha kung ano ang susunod na mangyayari sa isang
sitwasyon, sa paaralan at pamayanan, sa mga usapin,
balita sa radyo, at balitang lokal.
d. Pahiwatig ng pagkagiliw sa kuwento sa pamamagitan ng
pagbabasa-basa (browsing) at paghiling na dalasan ang
pagbabasa ng maraming kuwento.
B. Sanggunian:
a. K to 12Curriculum
18
2. Pagganyak:
Magkaroon ng eksibit ng lokal na likhang sining tulad ng placemat,
fruit tray, fan, wall dcor, pamaypay at iba pa.(Gawin ito isang araw
bago talakayin ang aralin.Ilagay ito sa isang sulok sa loob ng silidaralan.Magpatulong sa mga mag-aaral sa pagsasaayos ng
eksibit.Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang dahilan kung bakit ito
ginagawa na hindi tinutukoy ang aralin.Kung maiaangkop ito sa ibang
asignatura tulad ng Araling Panlipunan ay gawin upang higit na
maging makabuluhan ito.)Kinabukasan sa oras ng asignaturang ito
ipatuon ang atensiyon ng mga mag-aaral sa eksibit.
Itanong: Nakikita ba ninyo ang mga ito sa ating pamayanan?
Alin sa mga ito ang nakita na ninyo sa inyong
pamayanan?
Kilala nyo ba ninyo ang gumawa ng isa sa mga bagay rito?
Sino-sino sila? Mag-anak ba sila? May kaibigan ka ba sa
mag-anakna ito? Sino?Ano ang masaabi mo tungkol sa
kanya? Alin sa mga nasa eksibit ang ginagawa nila?
Kailan pa sila gumagawa ng mga ito? Sino kaya ang
nagturo sa kanila ?
Gusto mo bang gumawa rin ng isa sa mga nandito sa
19
Ikalawang araw
C. Gawain pagkatapos bumasa
(Magbalik-aral sa Paggawa ng Pamaypay. Magkasamang basahing muli
ang pamaraan na nasa tsart) Tukuyin ang gawain sa mga mag-aaral.
Pangkatang gawain
Hatiin ang klase sa 5 pangkat at bigyan ng gawain
Pangkat I Iguhit Natin
Iguhit ang mga produkto sa lugar nina Allan at Aloha na yari sa
kawayan.
Ilarawan ang gamit nito.
Produkto mula sa kawayan
Ginagamit sa
22
Pangkat
Gawain
Kasanayang
binigyang pansin
Ikatlong araw
Kasanayang Pangwika
1. Paghahanda:
Anong produkto at pamamaraan ng paggawa nito ang binasa natin?
(Magpakita ng malaking larawan ng isa sa produkto ng Pilipinas)
Sabihin:Bukod sa pamaypay may iba tayong produkto.
Tingnan ang larawan. Alin ang gusto mo sa mga larawang ito? Bakit?
Halimbawa: bag, sapatos, hikaw, pulseras, sinturon, mesa,
silya, silyang umuuga, banig, kabinet
2. Paglalahad
Gamit ang tunay na bagay, ipakikita ng guro kung paano ginagamit sa
pangungusap ang mga panghalip na pantukoy.
Ito ay bag.
Ito ang paborito kong bag.
Ito ay gawa sa kawayan. (Hawak ng guro ang bag)
Iyan ay mesa (Ituturo ng guro ang mesa na malapit sa kinakausap)
Iyan ang mesa na aking ginagamit.
Matibay ang mesa na iyan.
Iyon ang malaking pamaypay.(Ituturo ng guro ang dekorasyon na malayo
sa kanya at sa kausap)
Iyon ang dekorasyon na ibinigay sa akin ng kaibigan ko.
Gawa iyon sa kawayan.
23
Kailangang ilahad din ng guro ang iba pang panghalip na pantukoy; dito,
diyan, doon.
3. Paglalahat
Itanong: Kailan ginagamit ang ito? Iyan? Iyon?
Kailan ginagamit ang dito? Diyan? Doon?
Panghalip na Pantukoy
Hawak ng nagsasalita
ang bagay na tinutukoy
Itinuturo ng nagsasalita
ang bagay na malapit sa
kinakausap
Malayo ang bagay sa
nagsasalita at sa
kinakausap
Ito
Malapit sa
nagsasalita
Dito
Iyan
Malapit sa
kinakausap
Diyan
Iyon
Malayo
Doon
Ikaapat na araw
4. Pinatnubayang Pagsasanay
Gawain sa Labas
Isama ang mga bata sa labas ng silid-aralan(sa hardin o sa palaruan)
a. Pangkatang gawain
Hayaang pag-usapan ng mga bata ang mga bagay na kanilang
nakita, nahawakan, at narinig sa hardin o sa palaruan gamit ang
panghalip na pantukoy.
b. Dalawahan
Hayaan ng guro na mag-usap ang mga bata ng may kapareha
tungkol sa nakita nila sa labas ng paaralan gamit ang panghalip sa
pantukoy.
5. Malayang Pagsasanay
Panuto: Gamitin sa pangungusap ang sumusunod na panghalip na
pantukoy. Iguhit ang iyong kasagutan.
Ito
Dito
Iyan
Diyan
Iyon
Doon
24
Ikalimang araw
6. Paglalapat
Isulat natin
Sumulat ng awit/ tula/ biro/ bugtong/ o maikling kuwento tungkol
sa pagbili ng pagkain/ damit/ laruan at iba pa sa tindahan, palengke o
mall gamit ang panghalip na pinag-aralan.Tingnan ang tamang gamit ng
bantas, gamit ng malaking letra, tamang pasok, at kaayusan. Isulat ito sa
malinis na papel at salungguhitan ang lahat ng panghalip na ginamit sa
pangungusap. (Hayaang basahin ng isang bata ang ginawa niya sa
klase. Titingnan ng guro kung tama ang ginawa at bigyan ng angkop na
komento. Ipaskil ang sinulat ng mga bata.
7. Pagtataya
Panuto: Sumulat ng pangungusap tungkol sa larawan gamit ang tamang
panghalip na pantukoy.
1.
2.
3.
4.
6.
IV. Takda
Magdala ng produktong sariling atin na nasa inyong bahay. Humanda sa
pagpapakita at paglalarawan nito.
25
26
II. Paksa
A. Tema:
1. Pabigkas na Wika:
Pag-uusap tungkol sa pamilya, kaibigan, natatanging tao,
paaralan, at lugar ayon sa sariling kultura o kalinangan
2. Pagkilala ng Salita:
a. Pagbasa sa unang kita ng mga salitang nasa talaan ng
dagdag na dahon ng aklat.
b. Pagbasa ng mga parirala, pangungusap, at maikling kuwento
na may matataas na uri ng salita at mga salitang dapat pagaralan.
3. Katatasan:
a. Pagbasa nang pabigkas ng tekstong pang-unang baitang sa
antas na 60 salita bawat minuto.
b. Pagbasa ng tatlo hanggang apat na parirala na may wastong
tono, pagpapahiwatig ng damdamin, at gamit ng bantas sa
tekstong pang -unang baitang.
4. Pagbaybay:
a. Pagsulat nang may wastong baybay ng mga salitang
natutuhan.
c. Pagsulat ng may wastong baybay ng mga tiyak na ngalan ng
tao, lugar, at bagay.
5. Pagsulat:
Pagsulat nang payak na parirala, pangungusap, talata, at
kuwento na sinusunod ang wastong gamit ng bantas,
malaking letra, wastong pasok ng unang pangungusap sa
talata at may kaayusan.
6. Pagkatha:
Pagsulat gamit ang kaalaman sa palatinigan ng wika para sa
ibat ibang layunin ng pangungusap, biro, tula, awit, bugtong,
maikling kuwento at iba pa.
7. Kamalayan sa Gramatika:
Pagkilala ng tiyak na ngalan ng tao, lugar, at bagay.
8. Talasalitaan:
Pagtalakay ng mga salita sa pamamagitan ng pagbibigay
kahulugan ayon sa karanasan.
9. Pag-unawa sa Binasa:
a. Paghinuha kung ano ang susunod na mangyayari sa
kuwento, pabula, at alamat.
27
Pangganyak na tanong
Itanong: Kung paglulutuin natin ng Pansit Habhab ang iyong
nanay sa iyong kaarawan,paano mo malalaman ang
tamang sahog.
Anong tanong ang itatanong mo sa nanay mo?
Tanong:
Ano-ano ang sahog ng Pansit Habhab?
Sagutin nga natin. Isulat ito sa loob ng mga bilog.
29
Pansit Habhab
Ang Quezon ay isang lalawigang sakop ng Rehiyon IV-A.
CALABARZON. Dito matatagpuan ang bayan ng Lucban, isang tanyag na
lugar dahil sa Pahiyas Festival at ang ipinagmamalaking masarap na Pansit
Habhab. Ito ay pansit na may halong tinadtad na baboy at mga gulay. Ang
paglalagay ng suka ay nakada dagdag ng sarap sa pagkaing ito.Gayundin
and kakaibang pamaraan ng pagkain nito na pahabhab. Ganito ang wastong
pagluluto ng Pansit Habhab.
1. Hiwain ang karne ng baboy at iprito
2. Igisa ang bawang at sibuyas. Isama ang sayote, carrot, at baguio
beans.
3. Lagyan ng sabaw ng pinakuluang buto-buto ng baboy.
4. Ihalo ang pritong baboy.
5. Ilagay ang Pansit Lucban.
6. Haluin hanggang maluto ang pansit.
7. Ilagay sa dahon ng saging.
8. Lagyan ng suka para mas sumarap.
9. Kainin nang mainit pa.
Ikalawang araw
Magbalik-aral sa lathalaing binasa na tungkol sa Pansit Habhab
ng Lucban, Quezon.
Basahin itong muli.
6. Ugnayang Gawain;
1.Balikan ang hinuhang sagot ng mga bata tungkol sa mga sangkap
sa pagluto ng Pansit Habhab.Iugnay ito sa binasang lathalain upang
malaman kung tama ang kasagutan ng mga mag-aaral.Isulat sa bilog
ang kulang na sagot.Ipabasa ito sa mga bata.
7.Pangkatin ang mga mag-aaral at bigyan ng gawain ang bawat pangkat.
Pangkat I Bilhin natin
Sa pagluluto ng Pansit Habhab, kailangan natin ng pansahog.
Gumawa ng listahan ng pansahog sa Pansit Habhab.
30
_____________________
Pangalan
Dahilan:
1. ______________________________________________
2. ______________________________________________
7. Pagtalakay:
a. Anong lathalain ang binasa natin?
Saang lugar ito pangunahing pagkain?
Ano-ano ang sahog ng Pansit Habhab?
Pakinggan natin ang pag-uulat ng Pangkat I
b.
Ikatlong araw
Kasanayang Pangwika
1. Balik-aral:
Wastong paggamit ng pantukoy na Ito, Iyan, Iyon: Dito,
Diyan, Doon sa pamamagitan ng pagtukoy ng mga nakikita
ng mga mag-aaral sa loob at labas ng silid-aralan.
3. Aralin:
Pagganyak:
Magpapaskil ng larawan ang guro sa ibat ibang bahagi ng silid-aralan.
Sabihin: Nais kong tumayo kayo at umikot sa loob ng ating silid-aralan.
Hanapin ninyo ang larawan ng mga pagkaing nais ninyong
kainin. Ipakita ito sa klase at ilarawan.
(Bigyan ng pagkakataon na ang lahat ng bata ay makapagsalita
tungkol sa paborito nilang pagkain)
Itanong: Masustansiya ba ang mga paborito ninyong pagkain? Ano-ano
ang magandang dulot nito sa inyong katawan?
1. Paglalahad
Magpakita ng larawan ng suman at latik.(Maaring ding ibang pagkain)
Itanong:
32
Kami
Kayo
Sila
Gamit
Pamalit sa ngalan ng isang tao.
Ikaapat na araw
1. Pinatnubayang pagsasanay
a. Usapang magkapareha
Hihikayatin ng guro ang mga mag-aaral na magkuwento tungkol sa
kanilang paboritong pagkain, o paboritong pagkain ng kanilang maganak.
Halimbawa:
Kapareha 1: Paborito ko ang _______.
Palagi akong ipinagluluto ni nanay ng masarap na
______. Ikaw, ano ang paborito mo?
Kapareha 2: Mahilig akong kumain ng minatamis na saging. Tuwing
linggo ay ipinagluluto ako ni nanay nito, kaya mahal na
mahal ko siya.
Kapareha 1: Mahal ko si nanay, mahal ko si tatay. Mahal ko silang
dalawa.
34
b. Lobong Nagsasalita
Sabihin: Isulat ang nawawalang panghalip sa loob ng lobo upang
mabuo ang usapan ng nanay at ng anak.
Pupunta ___ ng
ate mo sa
grocery.
Sasama ka ba?
Huwag ka
nang
sumama.Hindi
rin sasama sina
tatay at kuya .
____ na ang
magbantay
kay bunso.
____ na lang po ni
ate ang pumunta
sa grocery.
Maglalaro na lang
po ___ ni bunso.
Mag-ingat po ____.
Aalis na _____.
35
c. Pag-isipan agad
Sabihin: Gamitin ang panghalip sa sumusunod na sitwasyon.
1. Nais mong makipagkilala sa iyong bagong kamag-aral,
ano ang sasabihin mo?
2. May dumating na bagong guro sa inyong paaralan, nais
mong tanungin kung siya ang magtuturo sa inyong klase,
ano ang sasabihin mo?
3. Nakita mong basag ang paso sa harapan ng inyong
bahay, may mga batang naglalaro, ano ang itatanong
mo?
2. Malayang pagsasanay
Mahiwagang mga Kahon
Sabihin: Kumuha ng larawan sa loob ng mga kahon . Magbigay ng mga
pangungusap ayon sa larawan gamit ang panghalip.
Ikalimang araw
1. Paglalapat:
Sumulat ng awit/ tula/ biro/ bugtong o maikling kuwento tungkol sa inyong
naging karanasan sa paghahanda o sa pagluluto ng iyong mga
paboritong pagkain.
Gumamit ng wastong panghalip.
Gumamit ng tamang bantas, malaki at maliit na letra at wastong ayos ng
mga salita.
Tatawag ang guro ng bata upang basahin ang kanyang ginawa.
2. Pagtataya
Panuto: Sumulat ng pangungusap gamit ang tamang panghalip
36
a. Ako/ko
b. Ikaw
c. Siya
d. Kami
e. Sila
IV. Takda
Iguhit ang inyong paboritong pagkain at magkuwento tungkol dito.
37
38
39
D. Paksa:
Pagiging mabuting mamamayan
(Pagsunod sa mga tuntunin sa trapiko, tuntunin sa tamang paraan ng
pagtatapon ng basura, recyling, at curfew)
III.
Gawain sa Pagkatuto
Unang Araw
A. Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng Balakid
a. Pag-awit ng Lupang Hinirang (sa pamamagitan ng kilos)
Itanong sa mga bata kung ano ang tamang kilos kapag inaawit
ang Lupang Hinirang.
b. Wastong pag-aalaga ng halaman(sa pamamagitan ng larawan)
c. Paano ang wastong pag-aalaga ng halaman
d. Palakaibigan(sa pamamagitan ng contextual clues)
e. Magkaibigan sina Mark at Luis. Kaibigan din ni Mark si Tony at
Peter. Palakaibigang bata si Mark.
2. Pagganyak
Magpakita ng larawan ng isang paaralan
Itanong: Ano ang ginagawa ng mga bata sa paaralan?
Dapat bang nasa paaralan ang mga batang katulad
ninyo? Bakit?
3. Pangganyak na Tanong
Itanong : Alam ba ninyo ang mga tuntunin sa ating paaralan?
Ano-ano ang mga ito?
Paano mo
ipapakita ang
pagmamahal sa
kaibigan?
withfriends?
Ako
ay______
Saan dapat
itapon ang mga
basura?
Paano mo
ipakikita ang
paggalang sa
mga guro?
2. Paglalahad/Pagtalakay
Itanong: Kung nais mong utusan ang iyong kasama upang walisan
ang paligid ng paaralan paano mo ito sasabihin?
Nakita mong may papel na nakakalat sa ilalim ng upuan ng
iyong kamag-aral, ano ang sasabihin mo?
Inutusan ka ng iyong guro na punasan ang mga bintana, ano
kaya ang sasabihin ng guro?
(Isusulat ng guro ang sagot ng mga bata sa pisara.)
Paano ang tamang pag-uutos? Ano-anong salita ang dapat
gamitin kapag nag-uutos?
3. Paglalahat
Itanong: Anong salita ang ginagamit kapag ang pangungusap ay
nagsasaad ng pag-uutos o pakikiusap.
Ginagamit ang mga salitang Paki, Maaari po ba? at Puwede po
ba? kapag ang pangungusap ay nagsasaad ng pag-uutos o
pakikiusap.
Ikaapat na araw
4. Pinatnubayang Pagsasanay
A. Hikayatin ang mga batang makiisa sa gawaing pang-isahan
Paggawa ng bangkang papel
a. Kumuha ng isang pirasong papel.
b. Itiklop ang gitnang bahagi ng papel.
42
Layunin:
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakagagamit ng angkop na nakaugaliang pahayag upang maipaliwanag
ang paksang tinalakay
43
a.
pista
b.
pansahog
c.
kiping
d.
turista
e.
tradisyon
2. Pagganyak
Itanong: Ano ang karaniwang ginagawa natin kapag pista?
Ano ang mga nangyayari kapag pista?
Paano tayo naghahanda para sa ating mga bisita?
3. Pangganyak na tanong
Bakit naiiba ang Pista ng Pahiyas?
B. Gawain habang nagbabasa
-Pagbasa ng kuwento gamit ang Malaking Aklat.
-Babasahin ito ng mga bata nang may tamang bigkas, tono at diin nang
lahatan, dalawahan, at isahan.
ANG PISTANG NAIIBA
Ang Pahiyas ay isang makulay na pista na ipinagdiriwang tuwing
ika-15 ng Mayo sa Lucban, Quezon. Nagpapasasalamat ang mga
magsasaka sa masaganang ani sa kanilang patron na si San Isidro
Labrador. Isinasagawa ang pagdiriwang sa pamamagitan ng parada at
46
Ikatlong araw
Kasanayang Pangwika
1. Balik-aral
Itanong: Ano ang nais natin sa pistahan?
Ano -ano ang bagay na ginagamit natin kapag tayo ay
kumakain?
Ano ang ginagawa mo sa mga bagay na ito pagkatapos
kumain?
Ano ang tamang paraan ng paghuhugas ng mga bagay na
ginagamit sa pagkain?
2. Paglalahad
Bumuo ng apat na pangkat.
Ang bawat pangkat ay susulat ng 4-6 na panuto kung paano huhugasan
ang mga gamit sa pagkain. Gamitin ang pangunguasap na pautos.
3. Pagtatalakay
Ano-ano ang mga panuto o direksiyon sa tamang paghuhugas ng mga
gamit sa pagkain?
Pakinggan ang ulat ng bawat pangkat.
4. Paglalahat
Itanong: Ano ang mga salitang ginagamit sa pag-uutos o pakikiusap?
48
6. Malayang Pagsasanay
Sumulat ng 4-6 na simpleng panuto tungkol sa pagtitimpla ng gatas.
Ikalimang araw
7. Paglalapat
Mga dapat gawin bago pumasok sa paaralan
Pangkatin ang mga bata sa tatlo.
Pag-usapan ng bawat pangkat ang mga dapat gawin bago pumasok sa
paaaralan gamit ang pautos o pakiusap na salita.
8. Pagtataya
A. Punan ang patlang ng angkop na salitang pautos. Tingnan ang
wastong baybay. Pumili ng angkop na salita sa loob ng kahon.
Magdala
Banlawan
Sabunin Dalhin
Linisin
49
Tamang Paliligo
Maagang gumising si Ana. Inihanda niya ang mga kailangang gamitin sa
paliligo.
_______ ka ng tuwalya sa banyo. Huwag mong kalilimutan. sabi ni
nanay Linda.
Opo, nanay. sagot ni Ana.
Para maging malinis ang iyong katawan, ganito ang gagawin mo.
_________ nang maayos ang iyong katawan. _________ nang maayos
ang iyong ulo at ang buo mong katawan.
B. Karagdagang Gawain
Isulat ang mga salita o parirala sa inyong papel.
( Ididikta ng guro ang mga salita.)
pista
turista
pakibigay Itupi ang papel
gawin
9. Takda
Itanong sa iyong nanay kung paano magluto ng sinaing. Sumulat ng 4-6
na panuto gamit ang mga salitang pautos.
Appendices
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
B. Sanggunian:
K to 12Curriculum
Two-Track Approach to Teaching Children to Read and Write Their
First Language (L1): A Guidebook for Trainers (Susan and Dennis
Malone, 2010)
Developing Comprehension in Young Readers (Lesson Plans from
RAP Conventions -Vol. 1)
Beginning Reading Instructional Guide To Help Teachers.
C. Kagamitan:
Malaking Aklat, larawan, Mahiwagang Kahon, task card
52
D. Paksa:
Ang Ating Pagdiriwang, Paniniwala, Kultura, Kaugalian
E. Pagpapahalaga:
Pagiging maalalahanin at mapagmahal
III. Gawain sa Pagkatuto
Unang araw
Laro: Maghanda ang guro ng mga flashcard ng salitang natutuhan na ng
mga bata.
Gawin ito nang pangkatan.
A. Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng balakid.
sementeryo- (larawan)
lapida- (larawan)
puntod- (larawan)
kaugalian- (sa pamamagitan ng context clue)
2. Pagganyak
Itanong: Nakapunta na ba kayo sa sementeryo? Ano ang inyong
ginagawa sa sementeryo?
Ano ang dinadala ninyo papunta sa sementeryo? Bakit
kayo pumupunta sa lugar na ito?
Sabihin: Magbabasa tayo ngayon ng kuwento tungkol sa
dalawang bata kasama ang kanilang lola patungong
sementeryo. Ano ang nais ninyong malaman tungkol
dito?
3.Pangganyak na Tanong
Balit pumunta ang lola at mga bata sa sementeryo?
B. Gawain habang nagbabasa:
Pagpapakita sa aklat. Pag-uusap tungkol sa nakikita sa
aklat.
Pagbasa sa pamagat ng kuwento. Pagtalakay tungkol
dito
Pagpapakilala sa may-akda at ang gumuhit ng aklat.
(Malaking Aklat)
Pagbuklat sa mga pahina ng aklat.Maikling pag-uusap
tungkol dito.
Sabihin: Tingnan ang pabalat ng aklat. Ano ang inyong nakikita?
Ito ay isinulat ni ________________________
Iginuhit ni _____________________________
Sino ang sumulat ng kuwento?
Sino ang gumuhit?
Buksan ang bawat pahina ng aklat.
53
55
Pangkat
Gawain
Kasanayang
Binigyang-pansin
Ikatlong araw
Kasanayang Pangwika
1. Panimulang Gawain
Maglaro ng Charades.
Pumili ng batang nagboluntaryo na gagawa ng kilos na huhulaan ng
kamag-aral.
Tanungin ang mga bata kung ano ang isinakilos.
Hayaang magbahagi ang mga mag-aral ng sagot sa itatanong ng guro.
Halimbawa:.
Ano ang ginagawa mo kapag araw ng mga patay?
2. Paglalahad
Itanong:
Sa kuwento natin,saan nagpunta ang lola at dalawang bata?
Ano-ano ang ginawa nila sa sementeryo?
Sino sa inyo ang pumupunta sa sementeryo kapag araw ng
mga patay?
Ano ang ginagawa mo sa araw ng pag-aalaala?
Isulat ng guro sa pisara ang sagot ng mga bata.
Mga kasagutan:
1. Nagdarasal kami sa sementeryo.
2. Nagdadala kami ng mga bulaklak sa sementeryo.
3. Nagtitirik ng kandila.
4. Nagkukuwentuhan ang magkamag-anak
5. Nagkakainan ng mga dalang pagkain.
6. Nagbabasa ng mga pangalan na nakasulat sa lapida.
Itanong: Ano-anong salita ang nagsasaad ng kilos? Basahin.
3. Paglalahat
Itanong: Ano ang tawag sa mga salitang nagsasaad ng kilos?
4. Pinatnubayang Pagsasanay
i. Tingnan ang mga larawan. Ipakilos sa mga bata ang gawain ng
isang katulong sa pamayanan at ipasabi sa isang bata kung ano ang
ginagawa nito.
Halimbawa:
56
Ikaapat na araw
1.
Balik- aral
Natatandaan pa ba ninyo ang kuwento tungkol sa Lola Sayong at sa
dalawang bata na nagpunta sa sementeryo?
Ano ang huling ginawa ng dalawang bata noong pumunta sila sa
sementeryo?
Ano ang binabasa nila sa lapida?
2. Paglalahad
Narito ang mga pangalan na binasa ng dalawang bata.
Atty. Danilo Asnar
Arch. Milagros Casao
Ipabasa sa mga bata ang mga pangalan. Magtatanong ang guro tungkol
sa mga maikling salita na nasa unahan ng bawat pangalan.
Ano ang letra na mababasa sa unahan ng pangalang Danilo Asnar?
Ano ang mga letra na nasa unahan ng pangalang Milagros Casao?
Ano ang mga letra na nasa unahan ng pangalang Maning Juan?
Ano ang mga letra na nasa unahan ng pangalang Lita Andal ?
(Isulat ng guro sa pisara ang mga pinaikli o dinaglat na salita)
Atty. Attorney, tawag sa isang abogado
Arch. Architect, tawag sa isang arkitekto
Engr. Engineer, tawag sa isang inhinyero
Dr - Doktor, tawag sa isang doktor na lalaki
G. - Ginoo tawag sa isang lalaki
Gng.- Ginang tawag sa isang babae na may asawa
Bb.- Binibini tawag sa isang babae na dalaga pa
3. Pagtalakay
Ano ang masasabi ninyo sa mga salitang Attorney, Architect, Engineer,
Doktor, Ginoo, Ginang, at Binibini? Paano pinaikli ang bawat salita?
Ano ang inilalagay na bantas kapag ang mga ito ay pinaiikli o
dinadaglat?
Ano ang tawag sa mga pangalang pinaikli?
4. Paglalahat
Paano tayo nagdadaglat ng pangalan?
5. Pinatnubayang Pagsasanay
Pag-ugnayin ang mga dinaglat na salita sa mga salitang pantawag .
Lagyan ng guhit.
1. Gng
2. G.
3. Dra.
4. Gob.
5. Kap.
Doktora
Kapitan
Ginoo
Ginang
Gobernador
58
6. Malayang Pagsasanay
Punan ng angkop na salitang dinaglat ang patlang upang maging buo
ang isinasaad ng pangungusap.
1. Nagpapagaling ng mga maysakit si ____ Libio M. Macatangay.
2. Tumutulong sa mahihirap ang namumuno sa aming barangay.
Nangunguna sa pagtulong si ____ Alejandro Ilagan.
3. Dalaga pa ang aming bagong guro. Siya si ____ Melanie Camacho.
4. Namigay ng mga gamit sa paaralan ang pamunuan ng Sangguniang
Panlalawigan. Pinangunahan ito ni ____ Vilma Santos Recto.
5. Maayos kaming inaalagaan ng aking inay na ____ Erlinda Salvo.
Ikalimang araw
1. Paglalapat
B. Likhain Natin:
Lumikha ng awit/ tula/ biro/ bugtong o maikling kuwento tungkol sa iyong
karanasan kapag Araw ng mga Patay. Tingnan ang wastong gamit ng
bantas, malaking letra, tamang pasok, at kaayusan. Isulat sa malinis na
papel at salunguhitan ang lahat ng salitang kilos na ginamit sa
pangungusap. (Ipabasa sa bata ang ginawa at bigyan ng angkop na
komento o papuri. Ipaskil ang kanilang ginawa.)
C. Gamitin Natin
Gamitin sa pangungusap ang mga dinaglat na salita.
1. G.
2. Gng.
6. Bb.
3. Atty.
7. Kgg.
4. Gob.
8. Dr.
5. Kap.
9. Dra.
IV. Pagtataya
Sumulat ng pangungusap gamit ang salitang kilos ayon sa larawan. Isulat ito
sa unang guhit. At sumulat ng pangungusap gamit ang dinaglat na pangalan
ng ayon sa larawan. Isulat sa pangalawang guhit.
1. _____________________
_____________________
2. _____________________
_____________________
3. _____________________
_____________________
59
4. _____________________
_____________________
5. _____________________
_____________________
Takda:
Maghanda ng ikukuwento sa klase tungkol sa iyong sariling karanasan:
1. Araw ng mga Patay
2. Pista
3. Simbang Gabi
Appendices
Stories
Araw ng mga Patay
ni Nida C. Santos
Maagang gumising si Lola Sayong. Naghanda siya ng
kanilang dadalhin papunta sa sementeryo. Kasama niya ang
kanyang dalawang apo na sina Agnes at Angelito. May dala silang
mga kandila at bulaklak. Lola bakit po tayo pupunta ng
sementeryo ngayong araw na ito? tanong ng dalawang bata.
Alam ba ninyo mga apo, ngayon ay ikaisa ng Nobyembre, Araw
ng mga Patay. Inaalaala natin ang mga yumaong mahal sa buhay
tulad ng inyong Lolo Pedring. Magdadala tayo ng magagandang
bulaklak at kandila.Ipagdarasal natin ang kanyang kaluluwa sa
langit.
Pagpasok nila sa sementeryo, maraming tao ang may
dala-dalang mga bulaklak at kandila. Lola Sayong ang dami po
palang pumupunta sa sementeryo kapag araw ng patay at
nagsasama-sama ang pamilya, ang sabi ni Agnes. Kinaugalian
na nating mga Pilipino na ipagdiwang ang araw ng mga patay
tuwing ganitong petsa. Nagluluto ang pamilya ng ibat ibang
matamis na kakanin tulad ng biko, suman, at binusang pinipig. At
siyempre may kanin at ulam din.
60
62
- motorsiklo
- balsa
- pagsakay sa kabayo/kalabaw
- ang ating paa
F. Pagpapahalaga:
Pagtitipon-tipon ng mga kasapi ng mag-anak.
III. Gawain sa Pagkatuto
Unang Araw
A. Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng Balakid
mabilis tumakbo - (sa pamamagitan ng kilos)
nasirang hawakan ng bag - (tunay na bagay)
natanggal na sintas ng sapatos - (tunay na bagay)
masayang naglalaro - (larawan)
2. Pagganyak
Magpapakita ang guro ng larawan ng dalawang batang nakasakay sa
bisikleta. Hayaang pag-usapan ng mga bata kung ano ang kanilang
nakikita sa larawan. Hikayatin ang mga bata na magbigay ng kanilang
sariling ideya tungkol sa nais ipahiwatig ng larawan.
3. Pangganyak na Tanong
Sabihin: Tingnan ang larawan sa pabalat ng aklat. Ano ang nais
ninyong malaman tungkol dito?(Gabayan ang mga bata sa pagbuo ng
tanong)
63
64
Sasakyang Panlupa
kotse
dyip
bus
bisikleta
motorbike
tren
tricycle
Sasakyang
eroplano
helicopter
jet
3. Paglalahad:
Sabihin :May mga kilos tayong ginagawa bago pumasok sa paaralan,sa
loob ng paaralan at pag-uwi sa bahay.
Ano-ano ang ginagawa ninyo bago pumasok sa paaralan, sa
loob ng paaralan, at pag-uwi sa bahay?
(Isusulat ng guro ang sagot ng mga bata sa pisara nang pahanay
ayon sa kilos na pamanahunan tulad ng ginawa na,ginagawa pa
lang,gagawin pa lamang.
4. Talakayan
a.
b.
c.
d.
Naganap na
Kumain
Naglaro
Naglakad
Tumayo
Ginaganap pa
Kumakain
Naglalaro
Nagkakalad
Tumatayo
Gaganapin pa lang
Kakain
Maglalaro
Magkakalat
Tatayo
6. Pinatnubayang Pagsasanay
a. Pagbigayin ang mga bata ng mga salitang kilos at sasabihin kung ito
ay naganap na, ginaganap, o gaganapin pa
b. Sumulat ng mga salitang kilos . Isulat ito sa loob ng kahon.
66
Salitang-ugat
Naganap Na
Ginaganap Na
Gaganapin Pa
Lang
1.basa
2.laba
3.kanta
4.sulat
5.sayaw
7. Malayang Pagsasanay
a. Sumulat ng mga pangungusap gamit ang sumusunod na salitang
kilos:
a.
b.
c.
d.
e.
f.
nakasakay
sumasakay
sasakay
pumila
pipila
pumipila
1.
2.
3.
4.
5.
67
Appendices
Story
68
Mga Layunin
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakapagkukuwento ng pabula, alamat, patalastas at iba pa na may
wastong paghahati ng parirala, pahinga, at diin
2. Nakababasa ng batayang salita sa unang kita
3. Nakababasa ng mga salitang pang-unang baitang na may wastong
intonasyon, damdamin, at bantas
4. Nakababaybay nang wasto ng mga salitang natutunan
5. Nakasusulat ng payak na parirala, pangungusap, at talata gamit ang
wastong bantas, pasok ng salita, at kayarian
6. Nakasusulat ng mga pangungusap, tula, awit, maikling kuwento na may
ibat ibang dahilan
7. Nakagagamit ng mga salitang kilos sa pagsasalaysay ng sariling
karanasan
8. Nakakikilala ng gamit ng mga salitang pinaikli ( baka at kalabaw bakat
kalabaw).
9. Nakatutukoy ng katangian ng tauhan sa kuwento ayon sa kilos o
sinasabi
10. Nakatutugon sa mga kuwento, alamat, pabula sa pamamagitan ng
pagtatalakayan, awit, at sining
11. Nakapagpapahayag ng pagmamahal sa panitikan sa pamamagitan ng
pagbuklat ng aklat na kanilang nabasa
Pabigkas na Wika:
Pagkukuwento ng pabula, alamat, patalastas at iba pa na may
wastong paghahati ng parirala, pahinga, at diin.
d. Pag-unawa sa Binasa:
Pag-unawa sa pangyayari sa kuwento.
e. Kamalayan sa Gramatika:
Paggamit ng mga salitang kilos sa pagsasalaysay ng sariling
karanasan.
69
f.
Pagkilala sa Salita:
Pagbasa ng batayang salita sa unang kita.
g. Pagbaybay:
Pagbaybay nang wasto ng mga salitang natutunan.
h. Pagsulat:
Pagsulat ng payak na parirala, pangungusap, at talata
gamit ang wastong bantas, pasok ng salita, at kayarian.
i.
Pagbuo ng Komposisyon:
Pagsulat ng mga pangungusap, tula, awit, maikling kuwento na
may ibat ibang dahilan.
j. Pagpukaw sa Kamalayan:
Pagtukoy sa katangian ng tauhan sa kuwento ayon sa kilos o
sinasabi.
k. Kagawian:
Pagpapahayag ng pagmamahal sa panitikan sa pamamagitan ng
pagbuklat sa aklat na kanilang binasa.
B. Sanggunian:
K 12 Curriculum
C. Mga Kagamitan:
Tsart ng mga larawan
Illustration board.
D. Pagpapahalaga:
Kahalagahan ng mga Anyong Lupa
E. Paksa: Pangangalaga sa Yamang Lupa
F. Integrasyon: Mga Anyong Lupa - Araling Panlipunan
III. Gawain sa Pagkatuto:
Unang Araw
A.Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng Balakid
(Gamit ang Contextual Clues)
a. inaaruga
Ang mga batang mahihirap ay inaaruga ng mag-asawa.
Binibigyan nila ang mga ito ng pagkain.
70
b. bantog
Si Bernardo Carpio ay bantog sa pagiging malakas. Kilala siya
sa buong bayan.
c. himagsikan
Ang himagsikan ng mga Pilipino at Kastila ay nagdulot ng
kaguluhan.
d. mandirigma
Ang aking lolo ay isang matapang na mandirigma.
Nakipaglaban siya laban sa mga Kastila.
e. engkantado
May kapangyarihan ang engkantado na pagalawin ang
dalawang malalaking bato.
2. Pagganyak:
Itanong: Ano ang nangyayari kapag may lindol?
Ano ang dapat nating gawin kapag may lindol?
3. Pangganyak na tanong:
Ayon sa alamat, ano ang sanhing paglindol sa kabundukan ng
San Mateo.
B. Gawain habang nagbabasa
4. Pagbasa ng kuwento:
Basahin ng guro ang kuwento nang tuloy-tuloy.
Muling basahin ng guro ang kuwento mula sa unahang pahina habang
itinuturo ng pointer ang ilalim ng mga pangungusap.
Magtanong ukol sa nilalaman ng bawat pahina.
Magbigay ng
nahihinuhang tanong para sa susunod na pahina. Hayaang magbigay ng
sariling palagay o hinuha ang mga bata. Gawin ito hanggang sa huling
pahina ng kuwento.
Ikalawang Araw
Gawain pagkatapos bumasa
1.
Ugnayang Gawain
Bernardo
Carpio
71
72
Ikatlong Araw
1. Balik aral:
Sino ang pangunahing tauhan sa alamat?
Saan ito naganap?
Ano-ano ang makikita sa bundok?
Inaasahang tugon (Isusulat sa pisara)
aso at pusa
baka at kalabaw
puno at halaman
2. Paglalahad
Sabihin: Basahin ang mga salitang inyong binanggit. Tingnan kung paano
ko ito isusulat nang maikli.
aso at pusa asot pusa
baka at kalabaw- bakat kalabaw
puno at halaman punot halaman
3. Pagtalakay/Paglalahat
Paano pinaiikli ang dalawang salita? Kailan ito pinaiikli? Anong bantas
ang ginagamit?
4. Pinatnubayang Pagsasanay
Isulat nang paikli ang pangalan ng mga larawan.
_____________________
______________________
______________________
______________________
______________________
73
5. Malayang Pagsasanay
Lumundag kung wasto ang bawat pinaikling salita.
a. eroplanot barko
b. bangka at bangko
c. ambulansya at kotse
d. tren at motorsiklo
e. kotset motorsiklo
6. Paglalapat
Magbigay ng mga salitang pinaikli at gamitin sa pangungusap.
7.
Pagtataya:
Isulat ang katumbas na pinaikling na salita.
mesa at silya
kutsara at tinidor
timba at tabo
relo at singsing
batya at tubig
Ikaapat na araw
Kasanayang Pangwika
1.Pagganyak:
Ano-ano ang ginagawa ninyo araw-araw?
( Isusulat sa pisara ang sagot ng mga bata.)
Hal.
Ako ay naliligo tuwing umaga.
Ako ay naghuhugas ng pinggan.
Nagdidilig ako ng halaman sa hardin.
Naglilinis ako ng aming bahay.
Nag-aaral ako ng aking aralin.
2. Paglalahad
Ipabasa ang mga sagot ng mga bata.
Itanong:
Ano ang ginagawa ni Rico? ( naliligo)
Ano ang ginagawa ni Tanya? (nag huhugas)
(Magtanong pa tungkol sa sagot ng mga bata.)
74
3. Pagtatalakay:
Ano ang ipinapakita ng mga salita?
Magpabigay pa ng ibang halimbawa.
4. Paglalahat:
Ano ang tawag sa mga salitang nagpapakita ng kilos?
5. Pinatnubayang Pagsasanay
Sabihin Ko, Ikilos Ninyo
a. Babanggit ng mga salitang kilos ang guro.
b. Isasagawa o isasakilos ito ng mga bata.
6. Malayang Pagsasanay
Kilos Ko, Hulaan Ninyo
a. Tatawag ng bata sa harapan ng klase.
b. Gagawa siya ng kilos at huhulaan naman ng mga kamag-aral.
7. Pagsasanay:
Panuto: Pagtambalin ng guhit ang salitang kilos sa larawan.
umaawit
nagbabasa
nanonood
pumapasok
naglalaba
8. Pagtataya:
Iguhit ang masayang mukha kung ito ay salitang kilos at malungkot na
mukha kung hindi.
_____ 1. natulog
_____ 4. aso
_____ 2. umakyat
_____ 5. umiiyak
_____ 3. ate
75
Ikalimang araw
1. Balik aral
Ihanay sa bawat kolum ang mga salitang kilos. Hayaang pumili ang mga
bata ng isang salita na gagamitin sa pangungusap.
A
2. Paglalahad
Ipakita ang mga batayang talasalitaan na nasa kuwento at ipabasa ang
mga ito.
3. Pinatnubayang Pagsasanay
Laro: Up the Ladder
Pamamaraan:
Hatiin ang mga bata sa dalawang pangkat. Ibigay sa pangkat ang set ng
salita na gagamitin sa laro. Ipadala sa harapan ang salitang ito na
sasabihin ng guro.
Halimbawa:
inaaruga
bantog
himagsikan
engkantado
mandirigma
4. Malayang Pagsasanay
Kopyahin sa papel ang tamang salitang babanggitin ng guro.
a. inaaruga
bantog
bundok
b. himagsikan
ilog
bulaklak
c. bundok
mandirigma
bantog
d. yungib
e. engkantado
gubat
inaaruga
bato
yungib
yungib
kaibigan
engkantado
bantog
himagsikan
5. Paglalapat
Laro: Hatiin sa apat na pangkat ang mga bata. Isulat sa drillboard ang
salitang maririnig sa guro.
1. inaaruga
2. bantog
3. himagsikan
4. engkantado
5. mandirigma
6. Pagtataya
Bilugan ang markang / kung wasto ang baybay at ang x kung mali.
76
1. bantog
2. inaaruga
3. engkantado
4. mandirigma
5. himagsikan
Appendices
Ang Alamat ni Bernardo Carpio
Halaw sa KATIG.COM
Noong panahon nang ang Pilipinas ay nasasakop pa ng mga Kastila ay
mayroong mag-asawang naninirahan sa paanan ng bundok ng San Mateo,
Rizal. Ang mag-asawa ay mahirap lang subalit sila ay mabait,
masipag,matulungin, at makadiyos. Sa mahabang panahon nang
kanilangpagsasama ay hindi sila agad nagkaanak. Ganun pa man sila aymasaya
sa kanilang buhay at matulungin sa kapwa lalo na sa tulad nilangnaghihirap, at
sa mga may sakit. Ang mga bata sa kanilang pook ayinaaruga nilang parang
mga tunay na anak habang patuloy silangumaasa na balang araw ay
magkakaroon din sila ng sariling anak
.
Dahil sa kanilang ipinamalas na kabutihan, pagtitiis, at pananalig ay
kinaawaan din sila ni Bathala at dininig ang kanilang panalangin namagkaroon
ng sariling anak. Sa wakas ay biniyayaan sila ng isangmalusog na sanggol na
lalaki. Bukod doon, biniyayaan din ni Bathala angsanggol ng pambihirang lakas
at kisig simbolo ng lakas ng pananalig atkagandahang loob na ipinamalas ng
kanyang mga magulang
.
Maliit pa lang ay kinakitaan na si Bernardo ng pambihirang lakas at
kisig.Sa suhestiyon ng kastilang pari na humanga sa lakas at kisig ng
sanggol,siya ay pinangalanang Bernardo Carpio ng kanyang mga
magulang.Hinango ang kanyang pangalan kay Bernardo de Carpio,
isangmatapang, bantog, makisig, at maalamat
na mandirigma sa
bansangEspanya.Tulad ng kanyang mga magulang, si Bernardo ay lumaking
mabait,matulungin, at matatag ang loob.
Dahil
sakanyang
taglay
na
pambihirang lakas at pagiging makabayan ay napili siBernardo na namuno sa
namimintong himagsikan laban sa mga Kastila.
Dahil sa takot na magtagumpay ang himagsikan sa pamumuno ni
Bernardo ay nakipagkasundo ang mga paring Kastila sa nahuling engkantado na
tutulungan sila nito na masupil si Bernardo.
77
Layunin
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakapagsasabi ng kahalagahan ng pagiging matiyaga upang
magkaroon ng katapat na biyaya mula sa Panginoon
2. Nakapagbibigay ng kahulugan ng mga salita sa pamamagitan ng mga
larawan, pagpapahiwatig, at pagsasakilos
3. Nakapaglalahad ng kuwento na may tamang bilis, pagbigkas, at diin
4. Nakababasa ng parirala, pangungusap, at maikling kuwento na may
matataas na antas ng mga salita at mga salitang dapat pang pag-aralan
5. Nakababasa ngtekstona may tatlo hanggangapat na parirala, salita,
atmgapangungusapna may wastong tono, damdaminatgamit ng bantas
6. Nakababaybay nang tama ng mga salitang nagsasaad ng kilos na may
ibat ibang pangyayari na ginamit sa pangungusap
7. Nakasusulat ng simplengpangungusap, parirala, talata, at kuwento na
ma ytamang bantas, gamit ng malaking letra, at wastong pagsulat ng
talata
8. Nakagagamit ng tamang salita na nagsasaad ng kilos gamit ang ibat
ibang pangyayari sa pagkukuwento ng sariling karanasan
9. Nakikilala ang mga damdaminng tauhan ayon sa kanilang kilos o
sinasabi
78
II. Paksa
A. Tema
1. Talasalitaan:
- Pagbibigay ng kahulugan ng mga salita sa pamamagitan ng mga
larawan, pagpapahiwatig, at pagsasakilos.
2. Pabigkas na Wika
- Pagsasabi ng kuwento na may tamang bilis, pagbigkas, at diin.
3. Pag-unawa sa Binasa
- Pagkilala ngdamdaminng tauhan ayon sa kanilang kilos o
sinasabi.
4. Katatasan
- Paggamit ng tamang salita na nagsasaad ng kilos gamit ang
ibat ibang kaganapan sa pagkukuwento ng sariling karanasan.
5. Pagkilala sa Salita
a. Pagbasa ng parirala, pangungusap, at maikling kuwento na
maymatataas na antas ng salita at mga salitang dapat pang
pag-aralan.
b. Pagbasa ngtekstona may tatlo hanggangapat na parirala,
salita, at mgapangungusapna may wastong tono,
damdaminatgamit ng bantas
6. Pagsulat
a. Pagbaybay nang tama ng mga salitang nagsasaad ng kilos na may
ibat ibang kaganapan na ginamit sa pangungusap.
b.Pagsulat
ng
simplengpangungusap,
parirala,
talata,
at
kuwentonamaytamang bantas, gamit ng malaking letra, at wastong
pagsulat ng talata.
c. Paggamit ng tamang salita na nagsasaad ng kilos gamit ang ibat
ibang kaganapan sa pagkukuwento ng sariling karanasan
B. Sanggunian:
- K-12 Curriculum Guide sa Mother Tongue d.7
- Romanes Yolanda G. Filipino 1 sa Pakikipag-ugnayang Wika at
Pagbasa dd.213-214
C. Mga Kagamitan:
Tsart, mga larawan
D. Pagpapahalaga:
Pagiging masipag at matiyaga
E. Paksa: Ako at ang Aking Pamayanan
III. Gawain sa Pagkatuto:
Unang Araw
79
tamad
masipag
2. Talakayan
Sino ang batang naulila sa ating kuwento?
Narito ang Pangkat 1 upang ipakita ang kanilang ginawa.
Saan siya ipinanganak? Kailan siya isinilang?
Panoorin natin ang Pangkat 2.
81
nagtinda
nagkiskis
nagtratrabaho
baston
gumagawa
naglilinis
ulila
umuupo
nagtitinda
abaniko
bata
tungkod
uminom
Pangkat 2
Bilugan ang salitang nagsasaad ng kilos sa bawat pangungusap.
1. Ang magkakapatid ay nangunguha ng kawayan sa gubat.
2. Si Andres ay palaging nagkikiskis ng kawayan.
3. Nagtitinda sila ng abaniko at tungkod.
4. Pumasok sa paaralan si Andres.
5. Bumili ng tungkod ang mga tao.
Pangkat 3
Lagyan ng tsek (/) ang patlang kung wasto ang gamit ng kilos sa
pangungusap at ekis (x) kung hindi.
____1. Araw-araw ay tumatakbo si Kuneho.
____2. Ang Pagong ay maglalaro kanina.
____3. Nagtanong si Pagong bago makipaglaro kay Kuneho.
____4. Si Kuneho ay natulog kaya naunahan ni Pagong.
____5. Iinom kagabi ng tubig si Pagong bago matulog.
Pangkat 4
Buuin ang tsart ayon sa panahunan ng salitang kilos.
Salitang-ugat
Ginawa na
Ginagawa pa
Dasal
Luto
83
Gagawin pa
lamang
5. Pagtataya
Isulat sa iyong sagutang papel angtama kung wasto ang gamit ng
salitang kilos at mali kung hindi.
____1. Nakinig kami kagabi sa kuwento ni Lola Sita.
____2. Palaging tutulungan ng nanay ang mga anak.
____3. Araw-araw ay naligo sa sapa ang mga hayop.
____4. Nag-usap sina nanay at tatay kahapon.
____5. Pagdating nila sa ilog, lumalangoy sila para mapreskuhan.
Ikatlong araw
1. Balik-aral
Balikan natin ang kuwento noong unang araw.
Sino ang makapagsasalaysay ng kuwentong iyon?
2. Paglalahad
(Magpakita ng mga larawan. Hayaang bumuo ng pangungusap ang mga
bata)
Tumawag ng isang bata at ipasulat ito sa pisara
84
1.
2.
3.
Pangkat 2
Isulat nang wasto ang sumusunod:
1. naglaba ng damit ang nanay
2. kailan ka nagsusuklay
3. masarap kumain ng sopas
4. ang mga bata ay nagsulat
5. ano ang ginagawa mo pagkatapos maligo
Ikaapat na araw
a. Pinatnubayang Pagsasanay
Isulat nang wasto ang sumusunod:
1. sila ay nakaupo sa simbahan
2. dinala sa ospital si ben
3. paano ka umawit
4. madaming nakuhang bayabas si lito
5. bakit siya umiiyak
b. Pagmasdan ang larawan.
86
Ikalimang araw
Itanong:
Ano ang itinitinda nina Andres sa tapat ng simbahan?
(Ipapakita ng guro ang larawan tungkod at abaniko.)
Ngayon, gagawa tayo ng abaniko o pamaypay na gawa sa papel, pandikit
at krayola.
Ibigay ang pamantayan at paraan kung paano gumawa ng abanikong
papel.
Magmamasid ang guro habang gumagawa ang mga bata ng abanikong
papel .
Ipaskil sa dingding ang kanilang ginawa.
1.Karagdagang pagsasanay
a. Isulat sa sagutang papel ang letra ng tamang sagot.
1.
a. naglalakad
b. tumatakbo
2.
a. nagsisimba
b. kumakanta
3.
a. nagwawalis
b. nagtuturo
4.
a. nagsasalita
b. gumagapang
5.
a. nagbabasa
87
b. nagsusulat
88
Appendices
Story
Maging Masipag at Matiyaga
ni Minerva C. David
Si Andres Bonifacio ay tinaguriang Ama ng Katipunan. Siya ay
ipinanganak sa Tondo, Maynila noong ika-30 ng Nobyembre 1863. Ang
kanyang mga magulang ay sina Santiago Bonifacio at Catalina de Castro.
Maaga siyang naulila. Sa gulang na labing-apat, naiwan sa kanya
ang lima niyang kapatid. Hindi siya sumuko kahit na maraming hirap ang
dinanas niya. Pinanatili niya ang sipag at tiyaga upang siya ay
magtagumpay.
Araw-araw nangunguha siya ng kawayan sa paligid.
Kuya, anong gagawin natin sa mga kawayang iyan?, tanong ng
kanyang kapatid.
Gagawa tayo ng tungkod, kikinisin natin at babarnisan. Gagawa
din tayo ng abaniko.
Sige, kami naman ang magtitinda.
Tuwing Linggo, nakapuwesto silang magkakapatid sa kalsada, sa
harap ng simbahan at nagtitinda ng tungkod at abanikong papel.
Nagtiyaga sila sa ganitong uri ng pamumuhay hanggang
makakuha ng trabaho si Andres. Nasuportahan niya ang pag-aaral ng
kanyang mga kapatid. Nabuhay sila nang maayos dahil sa kanyang sipag
at tiyaga.
89
b. Pagkilala sa Salita:
Pagbasa ng mga kuwento, alamat, sanaysay,
balita, blogs at iba pa na na may matataas na antas
ng salita at mga salitang dapat pang pag-aralan.
c. Katatasan:
a. Pagbasa ng mga tekstong pang-unang baitang
nang may kawastuhang 95-100 bahagdan.
b. Pagbasa ng mga tekstong pang-unang baitang
na apatan hanggang limahang parirala na may
wastong tono, damdamin, at bantas.
d. Pagbaybay:
a. Pagbaybay nang wasto ng mga salitang napagaralan
b. Pagbaybay nang wasto ng mga salitang
naglalarawan na ginamit sa pangungusap.
e. Pagsulat:
Pagsulat ng sanaysay at kuwento na sinusunod
ang tamang bantas, gamit ng malaking letra, pasok
ng unang pangungusap sa talata, at may
kaayusan.
f.
Komposisyon:
Pagsulat ng sanaysay at kuwento na sinusunod
ang tamang bantas, gamit ng malaking letra, pasok
ng unang pangungusap sa talata, at may
kaayusan.
g. Kasanayan sa Wika:
Pagtukoy ng mga salitang naglalarawan na nasa
pangungusap.
h. Talasalitaan:
a. Paggamit ng konteksto sa pangungusap upang
matukoy ang kahulugan ng mga salita.
b. Pagkilala na ang dalawang salita ay maaaring
maging isang tambalang salita.
i.
91
j.
Pag-unawa sa Binasa
a. Pagsasabi kung ang kuwento ay makatotohanan o
kathang isip
b. Pagbibigay ng maaaring maging katapusan ng kuwento,
alamat, at iba pa
92
kapit-tuko
Kapit-tuko si Nena sa kanyang ina para hindi siya
mawala sa palengke.
silid-aklatan
Maraming libro sa silid - aklatan.
tubig-dagat
Maalat ang tubig-dagat kaya hindi ito maaaring inumin.
2. Pagganyak
Itanong:
Ano anong isda ang alam ninyo?
Ilahad at ipagawa ang Semantic Web
Semantic Web
(Hayaan ang mga batang sabihin ang kanilang nalalaman
tungkol sa isda gamit ang semantic web.)
3.Pagganyak na Tanong:
Gawin:Tukuyin ang pamagat ng kuwento. Pag-usapan ito
upang makabuo ng tanong. Gabayan ang mga
mag-aaral.
Tanong: Sino si Gong Galunggong?
B.Gawain habang nagbabasa
1.Gawin; Basahing muli ang pamagat ng kuwento Si Gong
Galunggong. Sabihin na alamin kung sino si Gong
Galunggong.Alamin kung ang kuwento ay may katotohanan o
kathang- isip lamang.
2..Ipakita sa mga bata ang tsart na may kuwentong Si Gong
Galungong. Hayaang basahin ng mga bata ang kuwento
nang tahimik.
93
Si Gong Galunggong
ni Florita R. Matic
Valenzuela City, NCR
Si Gong Galunggong ay isang isda. Sa maalat at malamig na tubig-dagat
siya nakatira. Makulit at malikot ang isdang si Gong Galunggong. Kilos nang
kilos at langoy nang langoy kasama ang iba pang isda. Mahilig silang lumangoy
paitaas at paibaba. Nagtatago rin sila sa magagandang koral at makukulay na
halamang dagat. Kung minsan, sa gilid ng malalaking bato silay naghahabulan.
Isang araw habang namamasyal si Gong Galunggong kasama ang iba
pang makukulay na isda, nakasalubong nila ang isang higanteng isda na may
malalaking mata. Matutulis ang mga ngipin nito at may mamatalim na palikpik.
Bilis, magtago tayo sa bato! sigaw ni Gong Galunggong sa iba pa
niyang kasama.
Ngunit, maliksi ang higanteng isda. Bago pa nakapagtago sa bato sina
Gong Galunggong, nasa harap na nila ang matatalim na ngipin ng mabangis na
higanteng isda.
Inay ko ! Itay ko po! ang sigaw ng takot na takot na si Gong
Galunggong.
Parang kidlat sa bilis na dumating ang nanay at tatay ni Gong
Galunggong. Agad nilang nilapitan ang anak upang iligtas sa panganib.
Ngunit sadyang malaki ang isda at agad na pinalo ng buntot nito ang mga
magulang ni Gong Galunggong sabay langoy palayo sa kanila. Walang malay na
bumagsak ang mga magulang ni Gong Galunggong.
Nag-alala si Gong Galunggong sa nangyari. Naging magaan lamang ang
kanyang loob nang kumilos ang kanyang mga magulang.
Agad na lumapit si Gong Galunggong sa kanyang mga magulang at
nangakong hindi na magiging malikot at makulit.
94
Ikalawang araw
C. Gawain pagkatapos bumasa
Ugnayang gawain:
Hikayatin ang mga bata na ikuwentong muli ang binasang
kuwento.
Pangkatin ang mga bata. Bigyan ng gawain ang bawat
pangkat.
Pangkat I: Mag-usap Tayo
Gumawa ng stick puppet at maghanda ng isang diyalogo
gamit ito.
95
Makatotohanang
Kuwento
Kathang-isip
Hal.:
Si Gong
Galunggong
___________
96
Talakayan
1. Sino-sino ang tauhan sa kuwento?
Ipakilalang mabuti ang mga tauhan sa kuwento.
Pakinggan natin ang pag-uulat ng Pangkat I.
2. Ilarawan ang paligid kung saan nakatira si Gong Galunggong at iba
pang isda gamit ang mga salitang naglalarawan.
Pakinggan natin ang Pangkat II
3. Nangyayari ba sa totoong buhay ang kuwento ni Gong Galunggong?
Ano ang tawag sa kuwentong ito? Kung ang kuwento naman ay
nagyayari sa buhay ng tao, ano ang tawag sa kuwentong ito? Ano ang
dalawang uri ng kuwento na pinag-usapan natin? Bakit tinatawag ang
kuwento na kathang isip/kuwento na buhay?Anong kuwentong kathang
isip ang alam mo/kuwentong buhay? Pakinggan natin ang sasabihin ng
Pangkat III.
Pagtalakay ng Pangkat III.
4. Bakit nanganib ang mga magulang ni Gong Galunggong.Ano ang
mararmdaman niya?Kung ikaw si Gong Galunggong ano ang
mararamdaman mo kung makita mong nasa panganib din ang mga
magulang mo?Ano ang ginawa ni Gong Galunggong? Kung ikaw naman
si Gong Galunggong ano ang gagawin mo? Pakinggan naman natin
kung ano ang kasagutan ng Pangkat IV sa tanong na
Kung ikaw si Gong Galunggong, ano ang iyong gagawin
97
Pagtalakay ng Pangkat IV .
5. Ang karagatan ay isa sa mga biyaya ng Poong Lumikha. Marami ang
naitutulong ng karagatan sa atin. Magbigay nga kayo ng halimbawa. Ang
mga sinabi ninyo ay kapaki pakinabang sa ating mga tao. Ano ang dapat
nating gawin upang patuloy na magbigay biyaya ang karagatan sa atin?
Katulad din kaya ang sagot ng Pangkat V sa mga isinagot
ninyo?Pangkat V ilahad niyo ang inyong sagot?
Paglalahad ng Pangkat V.
1. Pagpoproseso ng Gawain
(Ang guro ang magpoproseso ng gawain ng Pangkat 1- 5. Isusulat niya
ang mga sagot sa tsart.)
Pangkat
Gawain
Nakatuong Kakayahan
2. Kaisipang Mabubuo:
Gabay na tanong:
1. Ano-ano ang uri ng kuwento? Ipaliwanag.
2. May buti bang naidudulot ang kalikutan? Bakit?
3. May magagawa ba ang magulang sa anak kung
ang mga ito ay nasa panganib? May magagawa rin
ba ang mga anak kung ang mga magulang naman
ang nasa panganib? Ano ang tawag dito?
4. Kung ang karagatan ay nakatutulong sa tao,
ano ang dapat gawin ng mga tao?
Ikatlong araw
Kasanayang pangwika:
1. Balik-aral:
Pag-usapan ang panahunan ng salitang kilos.
2. Pagganyak:
Pagkilos habang umaawit ng Tong-tong-tong Pakitongkitong
a. Awit
Tong-tong-tong Pakitong-kitong
Tong! Tong! Tong! Tong!
Pakitong-kitong
98
Alimango sa dagat
Malaki at masarap
Mahirap hulihin
Sapagkat nangangagat!
Tong! Tong! Tong! Tong!
b. Tanong:Anong yamang dagat ang tinutukoy sa awit? Ano ang
dapat nating gawin sa karagatan. Anong kilos ang ginawa natin?
3. Paglalahad
Ipabasa ang tula nang may wastong tono at bigkas ng letra
Tula:
Sa Ating Kapaligiran
ni Florita R. Matic,
Valenzuela City- NCR
Sa ating kapaligiran
Maraming mamamasdan
Mayayabong na puno
At luntiang halaman
Hangin na sariwa
At berdeng mga gulay
Sampu ng bulaklak
Na naggagandahan
Isda, hipon, at alimango
Sa ilog at dagat makukuha mo
Pagkaing nagbibigay lakas
Sa isipay pampatalas.
Ating kapaligiran
Sadyang napakayaman
Handog nitoy pagkain
Kaya pangalagaan natin.
4. Pagtalakay.
Ano-anong salitang naglalarawan ang ginamit sa tula?
Basahin ang mga pangungusap at tukuyin ang mga ito.
a. Maraming halaman sa ating paligid.
b. Sariwa at luntian ang mga tanim.
c. Naggagandahan ang mga bulaklak.
d. Berde ang mga gulay.
e. Matalas ang isip ng batang matalino.
Ang mga salitang may salungguhit sa pangungusap ay mga salitang
naglalarawan.
Anong salita ang inilalalarawan ng bawat isa ayon sa pangungusap?
(marami, sariwa, luntian, naggagandahan, berde, matalas,
at matalino)
99
5. Paglalahat
Kailan natin ginagamit ang mga salitang naglalarawan?
Ano ang salitang naglalarawan?
Ang salitang naglalarawan ay mga salitang nagsasabi ng
kulay, hugis, laki, bilang at uri ng tao, lugar, bagay, at pangyayari.
Ikaapat Na Araw
1. Pinatnubayang Pagsasanay
a. Ipalarawan sa mga bata ang kanilang nakikita, naririnig o
nararamdaman habang sila ay nasa silid-aralan. Ipasulat ang
salitang naglalarawang ginamit sa kanilang sagot sa pisara.
Gawin ito nang pahanay.(Hanay para sa nakikita, Hanay sa
naririnig, Hanay sa nararamdaman)
b. Patnubayan ang mga bata upang matukoy ang uri ng mga
salitang naglalarawang .
c. Magsalita Tayo
Humanap kayo ng kapareha. Tukuyin kung sino ang A at B at
sundin ang mga panuto:
1.
Ikalimang Araw
1. Paglalapat
Kaya Ko Itong Gawin
100
3.Takdang Aralin
Gumawa ng poster-slogan tungkol sa mga yamang -dagat at yamanglupa gamit ang mga salitang naglalarawan.
Halimbawa:
Isda ay kay sarap mula sa
malinis na ilog at dagat.
101
Appendices
Story
Si Gong Galunggong
ni Florita R. Matic
Valenzuela City, NCR
Si Gong Galunggong ay isang isda. Sa maalat at malamig na tubig-dagat
siya nakatira. Makulit at malikot ang isdang si Gong Galunggong. Kilos nang
kilos at langoy nang langoy kasama ang iba pang isda. Mahilig silang lumangoy
paitaas at paibaba. Nagtatago rin sila sa magagandang koral at makukulay na
halamang dagat. Kung minsan, sa gilid ng malalaking bato silay naghahabulan.
Isang araw habang namamasyal si Gong Galunggong kasama ang iba
pang makukulay na isda, nakasalubong nila ang isang higanteng isda na may
malalaking mata. Matutulis ang mga ngipin nito at may matatalim na palikpik.
Bilis, magtago tayo sa bato! sigaw ni Gong Galunggong sa iba pa
niyang kasama.
Ngunit, maliksi ang higanteng isda. Bago pa nakapagtago sa bato sina
Gong Galunggong, nasa harap na nila ang matatalim na ngipin ng mabangis na
higanteng isda.
Inay ko ! Itay ko po! ang sigaw ng takot na takot na si Gong
Galunggong.
Parang kidlat sa bilis na dumating ang nanay at tatay ni Gong
Galunggong. Agad nilang nilapitan ang anak upang iligtas sa panganib.
Ngunit sadyang malaki ang isda at agad na pinalo ng buntot nito ang mga
magulang ni Gong Galunggong sabay langoy palayo sa kanila. Walang malay na
bumagsak ang mga magulang ni Gong Galunggong.
Nag-alala si Gong Galunggong sa nangyari. Naging magaan lamang ang
kanyang loob nang kumilos ang kanyang mga magulang.
Agad na lumapit si Gong Galunggong sa kanyang mga magulang at
nangakong hindi na magiging malikot at makulit.
Tumawag ng mga batang magbabasa ng kuwento na may angkop na
intonasyon, damdamin, at bantas. Maaaring gawin nang isahan, dalawahan o
pangkatan ang pagbabasa.
Tanungin ang mga bata tungkol sa kuwento at bigyan sila ng
pagkakataong manghula kung ano ang maaaring mangyari sa kuwento batay sa
kanilang binabasa.
102
Awit
Tong-tong-tong Pakitong-kitong
Tong! Tong! Tong! Tong!
Pakitong-kitong
Alimango sa dagat
Malaki at masarap
Mahirap hulihin
Sapagkat nangangagat!
Tong! Tong! Tong! Tong!
Tula
Sa Ating Kapaligiran
ni Florita R. Matic,
Valenzuela City- NCR
Sa ating kapaligiran
Maraming mamamasdan
Mayayabong na puno
At luntiang halaman
Hangin na sariwa
At berdeng mga gulay
Sampu ng bulaklak
Na naggagandahan
Isda, hipon, at alimango
Sa ilog at dagat makukuha mo
Pagkaing nagbibigay lakas
Sa isipay pampatalas.
Ating kapaligiran
Tunay na mayaman
Handog nitoy pagkain
Kaya pangalagaan natin.
103
Mga Layunin:
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakagagamit ng angkop na pahayag sa pagbibigay ng opinyon,
ideya, pananaw, at iba pa sa isang sitwasyon/suliranin/balita o
pangyayari
2. Nakababasa nang wasto ng mga kuwento, alamat, sanaysay,
balita, blogs at iba pa na may mataas na antas ng mga salita at
mga salitang dapat pang pag-aralan
3. Nakababasa ng mga tekstong pang-unang baitang na may
kawastuang 95-100 bahagdan
4. Nakababasa ng mga tekstong pang-unang baitang na apatan
hanggang limahang parirala nang may wastong tono, damdamin,
at bantas
5. Nakababaybay nang wasto ng mga salitang napag-aralan
6. Nakababaybay nang wasto ng mga salitang naglalarawan na
ginamit sa pangungusap
7. Nakasusunod sa wastong paggamit ng pagitan sa mga salita,
bantas, at gamit ng malaking letra sa sanaysay at pagkukuwento
8. Nakasusulat ng sanaysay at kuwento na sinusunod ang tamang
bantas, gamit ng malaking letra, pasok ng unang pangungusap sa
talata, at kaayusan
9. Nakatutukoy ng mga salitang naglalarawan sa tao, lugar at bagay.
10. Nakagagamit ng kontekstong hudyat sa pangungusap upang
matukoy ang kahulugan ng mga salita
11. Nakakikilala na ang dalawang salita ay maaaring maging isang
tambalang salita
12. Nakakikilala ng antas ng mga salitang naglalarawan ( hal. mas at
pinaka)
13. Nakahuhula kung tungkol saan ang kuwento, pangyayaring
pampaaralan at pampamayanan, kalagayan, gawain, alamat, at iba
pa batay sa kontekstong kaugnay ng kahulugan nito
14. Nakapagsasabi kung ang kuwento ay makatotohanan o kathang
isip
15. Nakapagbibigay ng maaaring maging katapusan ng kuwento,
alamat, at iba pa
16. Nakapagbibigay ng buod ng mga lathalain, usapin, blogs at
patalastas na nabasa.
17. Nakapagpapakita
ng
pagmamahal
sa
pagbabasa
sa
pamamagitan ng masusing pakikinig at pagbibigay ng mga puna
104
II.
Paksang Aralin
A. Tema
1. Pabigkas na Wika:
Paggamit ng angkop na pahayag sa pagbibigay ng
opinyon, ideya, pananaw, at iba pa sa isang
sitwasyon/suliranin/balita/pangyayari.
2. Pagkilala ng Salita:
Pagbasa mga kuwento, alamat, sanaysay, balita, blogs
at iba pa na may matataas na antas ng salita at mga
salitang dapat pang pag-aralan.
3. Katatasan:
a. Pagbasa ng mga tekstong pang-unang baitang nang
may kawastuang 95-100 bahagdan.
b. Pagbasa ng mga tekstong pang-unang baitang na
apatan hanggang limahang parirala na may wastong
tono, damdamin, at bantas.
4. Pagbaybay:
a. Pagbaybay nang wasto ng mga salitang napag-aralan.
b. Pagbaybay nang wasto ng mga salitang naglalarawan
na ginamit sa pangungusap.
5. Pagsulat:
Pagsunod sa wastong pagitan ng mga salita, bantas, at
gamit ng malaking letra sa sanaysay at pagkukuwento
6. Komposisyon:
Pagsulat ng sanaysay at kuwento na sinusunod ang
tamang bantas, gamit ng malaking letra, pasok ng unang
pangungusap sa talata, at may kaayusan.
7. Kasanayan sa Wika:
Pagbaybay nang wasto sa mga salitang naglalarawan
tungkol sa tao, lugar, at bagay na ginamit sa
pangungusap.
8. Talasalitaan:
a. Paggamit ng konteksto sa pangungusap upang matukoy
ang kahulugan ng mga salita.
b. Pagkilala na ang dalawang salita ay maaaring maging
isang tambalang salita.
105
106
produkto
Maraming produkto na yari sa aming pamayanan ang ibinebenta
sa bayan.
pamayanan
Binubuo ng pamilya ang isang pamayanan.
materyales
Ang materyales na ginagamit sa paggawa ng ibat ibang produkto ay
galing sa aming lugar.
2.. Pagganyak:
Gawain: Kilalanin Natin
Pangkatin sa apat ang klase.
Ibigay sa bawat pangkat ang isang lokal na produkto.
Hikayatin ang bawat pangkat na pag-aralan ang ibinigay na produkto.
Ipasagot ang sumusunod na tanong:
a. Anong materyales ang ginamit sa produktong nasa inyong
pangkat?
b. Paano ginagamit ang produktong hawak ninyo? Ilagay ang sagot
sa loob ng mga hugis.
Anong lokal na
produktoang hawak
ninyo?
Paano ito
ginagamit?
107
3.Pangganyak na tanong:
Anong gawain ang una nating isinagawa. Tungkol saan
ang ating tinalakay? May babasahin tayong artikulo na
kaugnay ng ating tinalakay.Ano ang nais ninyong malaman
tungkol dito.(Gabayan ng guro upang makabuo nang
tamang tanong.
Anong mga produkto sa ating Rehiyon ang nakatutulong upang
magkaroon ng hanapbuhay at pagkakakitaan ang mga
mamamayan.
B. Gawain habang nagbabasa
Paglalahad:
Ipakita sa mga bata ang tsart na may artikulo
tungkol sa mga lokal na produkto ng
pamayanan.
Pag-usapan ito sa pamamgitan ng pagbibigay ng hinuha sa
artikulong babasahin.
Pagbasa sa artikulo ng guro nang tuloy-tuloy na
may angkop na intonasyon,damdamin, at bantas.
Pagbasa ng guro sa artikulo nang may paghinto
at pagsagot sa mga tanong ng guro
Tanong: Makatutuhanan ba ang artikulo? Bakit?
Pagbasa ng mga batang basahin nang may
angkop na intonasyon, damdamin, at bantas.
Pagbasa nang isahan, dalawahan o lahatan.
ARTIKULO
AGNES G. ROLLE
108
Ikalawang araw
C. Gawain pagkatapos bumasa
Ipabasang muli ang binasang artikulo.
Ugnayang gawain
Pangkatin ang mga bata. Bigyan ng gawain ang bawat pangkat.
Pangkat I:Sundin Natin
Gumawa ng isang talata tungkol sa produktong nabaggit
sa artikulo na makikita rin sa inyong lugar. Sundin natin
ang sequence map.
Pangalan ng
produkto
Paano ginawa
ang produkto
Materyales
109
Paano ito
ginagamit
__________________________
__________________________
__________________________
__________________________
110
6.Talakayan
1. Sabihin :
Ayon sa artikulong binasa natin,maraming produkto
ang makikita lamang sa ating rehiyon. Ano-ano ang mga
ito.?
Alin sa mga produktong nabanggit sa artikulo ang meron sa lugar
ninyo? Pakinggan natin ang Pangkat I.
Pagpapahayag ng Pangkat I
2. Sabihin:
May mga produkto ang mga lalawigan at lungsod na binanggit sa artikulo.Ang mga ito ay doon lamang makikita. Kanila
ang mga produktong ito. Ano-ano ito ? Saan-saan ito
makikita?Sa mga lugar ninyo ay may ganitong produkto rin.
Ang Pangkat II ay magbibigay din ng halimbawa.
Pagpapakita ng Pangkat II
3.Sabihin:
Alin sa mga produkto na nabanggit sa artikulo ang mayroon kayo?
Ilarawan mo ito.Ang Pangkat III ay pumili rin ng produkto na
meron sila. Ipaliliwanag sa atin ng Pangkat III.
Pagpapaliwanag ng Pangkat III
4.Sabihin:
Natatandaan pa ba ninyo ang kuwento na Si Gong Galunggong?
Anong uri ng kuwento ito? Ito ba ay makatotohanan o hindi? Bakit?
Ang artikulong binasa natin, ito ba ay makatutuhanan o hindi?
Bakit? May mga pangungusap ang Pangkat IV na sinagutan.
Alamin natin kung masasabi nila kung ito ay makatutuhanan o
hindi. Pangkat IV Ilahad ninyo.
Paglalahad ng Pangkat IV
7. Pagproseso ng Gawain
111
Gawain
Nakatuong Kakayahan
Ikatlong araw
Kasanayan sa wika
1. Pagganyak
a. Laro: Ipasa ang Basket!
1. Hahatiin ng guro ang klase sa apat na pangkat.
2. Ang bawat pangkat ay bibigyan ng isang basket na may
lamang mga bagay.
3. Habang umaawit, ipapasa ang basket sa kasama sa pangkat.
4. Kapag huminto ang awit, kukuha ng isang bagay mula sa
basket ang may hawak nito.
5. Ipakikita ng bata ang bagay na galing sa basket at magsasabi
siya ng salitang maglalarawan sa bagay.
6. Uulitin ang proseso hanggang maubos ang laman ng basket.
2. Paglalahad
Basahin natin ang diyalogo.
Mina: Naku, nagbakasyon kami sa probinsiya ng aking Lola Ensang at
Lolo Sendong!
Roy:
112
Bagay
Lugar
Pangyayari
Ikaapat na araw
4. Pinatnubayang Pagsasanay
a. Ilarawan Mo
Pangkatin sa apat ang klase. Hayaan silang sumulat ng
pangungusap na may salitang naglalarawan sa litratong ibibigay sa
pangkat
Pangkat 1:
Pangkat 2:
113
_______________________
________________________
_______________________
________________________
_______________________
________________________
_______________________
________________________
Pangkat 3:
Pangkat 4:
__________________________
______________________________
__________________________
______________________________
__________________________
______________________________
__________________________
______________________________
b. Umakyat Tayo
Sundin ang mga panuto.
1. Hatiin ang klase sa tatlong pangkat.
2. Kumuha ng kard at gamitin sa pangungusap ang salitang
mababasa rito.
3. Upang marating ang itaas ng hagdan,
kailangang
makapagbigay ng pangungusap ang bawat kasapi ng pangkat
gamit ang salitang nakasulat sa kard.
4. Ulitin ang proseso hanggang ang bawat kasapi ay
nakapagbigay ng pangungusap gamit ang nakasulat na panguri.
114
5. Malayang Pagsasanay
Ikalimang araw
Paglalapat
Halinang Gumawa
Sundin ang mga panuto.
a. Sumulat ng sanaysay o maikling kuwento na naglalarawan
ng paborito mong pagkain.
b. Sundin ang mga tuntunin sa paggamit ng wastong bantas,
malaking letra, tamang pasok ng pangungusap sa talata,
at ayos ng talata.
c. Salungguhitan ang mga salitang naglalarawan sa paborito
mong pagkain.
d. Basahin ang iyong sanaysay o kuwento sa klase.
e. Ipaskil ang iyong ginawa sa silid-aralan.
IV. Pagtataya
Piliin sa loob ng kahon ang salita upang mabuo ang
pangungusap.
matibay
malinis
masaya
mahaba
matigas
115
V. Takdang Aralin:
Gumuhit ng iyong paboritong pagkain na gawa sa inyong lugar. Sumulat
ng talatang may mga salitang naglalarawan tungkol dito.
117
computer
bentilador
refregirator
telebisyon
cellphone
119
may koryente
walang koryente
120
6. Talakayan
a. Ang kuryente ay nagpapagaan ng pamumuhay ng mga tao.
Ano-ano ang gamit ng kuryente?
Pakinggan natin ang pag- uulat ng Pangkat I.
GAWAIN
TINUKOY NA
KASANAYAN
Ikatlong Araw
Kasanayang Pangwika
1. Pagganyak
Ipabasa ang tula
Ilaw
ni Elvie E. Seguerra
Ilaw! Ilaw!
Kay liwanag ng ilaw
Sa madilim na gabi
Ang liwanag ay kawili-wili
Ilaw! Ilaw!
May ibat ibang klase ng ilaw
May lampara, mitsa, at sulo
Nagbibigay- liwanag sa mga pulo
121
Itanong:
a. Ano-ano ang nagbibigay ng liwanag sa gabing madilim?
b. Alin ang mas maliwanag ang buhay tuwing gabi sa bukid o ang
buhay tuwing gabi sa siyudad?
2. Paglalahad
Ipabasa ang mga pangungusap.
a. Maliwanag ang ilaw sa bahay nina Luis.
b. Mas maliwanag ang ilaw sa bahay nina Allan kaysa kina Luis.
c. Pinakamaliwanag ang ilaw sa bahay nina Anna kaysa sa dalawa.
Ipabasa ang mga salitang may salungguhit.
3. Pagtalakay
Itanong: Paano inilarawan ang ilaw nina Luis?
Sa pangalawang pangungusap, paano inilarawan ang ilaw nina
Allan?
Paano naman inilarawan ang ilaw nina Anna kaysa kina Luis at
Anna?
Ano ang salitang naglalarawan ang ginamit sa unang
pangungusap?
Ano ang salitang ginamit sa paghahambing sa ilaw nina Allan
at Luis?
Ano ang salitang ginamit sa paghahambing sa ilaw nina Anna
at sa ilaw nina Allan at Luis?
Sabihin sa mga mag-aaral na magbigay ng mga salitang
naglalarawan na ginagamitan ng salitang mas at pinaka.
4. Paglalahat
Itanong: Ano ang tawag sa mga salitang naglalarawan sa tao, pook, at
bagay?
Ano-ano ang antas ng mga salitang naglalarawan?
Ilang tao, pook, at bagay ang pinaghahambing kapag ginagamit
ang panlaping mas?
Ilang bagay, pook, at tao ang pinghahambing kapag ginagamit
ang panlaping pinaka?
Ang salitang naglalarawan ay naglalarawan ng tao, pook, at
bagay.Ito ay ginagamitan ng mas at pinaka
Halimbawa:
maganda
maliit mas maliit
matalino
5.
mas maganda
pinakamaliit
mas matalino
pinakamaganda
pinakamatalino
Pinatnubayang Pagsasanay
a. Gamit ang mga tunay na bagay, sabihin sa mga mag-aaral na
magbigay ng mga salitang naglalarawan sa mga naturang bagay.
Halimbawa: bag, krayola, lapis, payong
122
123
Ikalimang Araw
1. Paglalahad:
Ipabasa ang dalawang salita. Isulat ang nabuong salita.
hanap + buhay
=
hanapbuhay
bahag + hari
=
bahaghari
anak + pawis
=
anakpawis
balat + sibuyas
=
balatsibuyas
dapit + hapon
=
dapithapon
isip + bata
=
isipbata
2. Pagtalakay/Paglalahat
Ilang salita ang bumubuo sa bagong salita?
Ano ang tawag sa dalawang salitang pinagsama sa iisang salita?
3. Pagsasanay
Ipasulat ang dalawang salita mula sa tambalang salita.
takipsilim
agawbuhay
balatsibuyas
bukaspalad
bahaykubo
5. Pagtataya
Sumulat ng 2salitang maaring maging tambalang salita.
____________ + _____________ = ____________
____________ + _____________ = ____________
____________ + _____________ = ____________
____________ + _____________ = ____________
____________ + _____________ = ____________
IV. Takdang-Aralin
Gumawa ng talaan ng kagamitan sa bahay na de-koryente. Sumulat ng mga
pamamaraan kung paano makatitipid sa koryente.
124
Appendices
125
Layunin
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakagagamit ng mga kinaugaliang pahayag sa pagbibigay ng
opinyon, ideya, kasipan, pananaw, at iba pa
2. Nakababasa ng tekstong pang-unang sa bilis na 95-100 bahagdan
3. Nakababasa ng apat hanggang limang salita, parirala nang may
wastong tono ng boses, damdamin, at gamit ng malaking letra
4. Nakababaybay ng wasto ng mga salitang natutuhan
5. Nakababaybay ng mga salitang naglalarawan ayon sa gamit ng
pangungusap
6. Nakagagamit nang tamang agwat sa pagitan ng mga salita na may
wastong bantas, malaking letra sa sanaysay at kuwento
7. Nakasusulat ng sanaysay at kuwento na sinusunod ang tamang
bantas, gamit ng malaking letra, pasok ng unang pangungusap sa
talata, at may kaayusan
8. Nakagagamit ng angkop na salitang naglalarawan na nagpapakita ng
antas ng paghahambing sa tao, lugar, at pook
9. Nakagagamit ng hudyat mula sa nilalaman upang makita ang
kahulugan ng mga salita
10. Nakakikilala ng dalawang salitang maaaring gawing tambalang salita
11. Nakakikila ng antas ng salitang naglalarawan (hal. mas, pinaka)
12. Nakahihinuha kung tungkol saan ang kuwento, pangyayari sa
paaralan at pamayanan, kalagayan, gawain, alamat, blogs at iba pa
13. Nakapagsasabi muli ng bagong lathalain, balita sa radyo gamit ang
sariling salita na may diin sa wastong pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari
14. Nakapagpapakita ng kawilihan sa pakikinig ng kuwento
4. Pagbaybay
a. Pagbaybay nang wasto ng mga salitang napag-aralan na.
b. Pagbabaybay ng mga salitang naglalarawan ayon sa gamit ng
pangungusap
5. Pagsulat
Paggamit ng tamang agwat sa pagitan ng mga salita na may
wastong bantas at malaking letra sa sanaysay at kuwento
6. Paglikha
Pagsulat ng sanaysay at kuwento na gumagamit nang wastong
bantas, malaking letra, unang pasok ng pangungusap at may
kaayusan
7. Kamalayan sa Gramatika
Paggamit ng angkop na salitang naglalarawan na nagpapakita ng
antas ng paghahambing ng tao, lugar, at pook
8. Talasalitaan
a. Paggamit ng hudyat mula sa nilalaman ng teksto upang makita
ang kahulugan ng mga salita
b. Pagkilala sa dalawang salitang maaaring gawing tambalang
salita
c. Pagkikila sa antas ng salitang naglalarawan (hal. mas, pinaka)
9. Pag-unawa sa Binasa
Paghinuha kung tungkol saan ang kuwento, pangyayari sa
paaralan at pamayanan, kalagayan, gawain, alamat, blogs at iba
pa
10. Pag-unawa sa Tekstong Pampanitikan
Pagsasabing muli ng bagong lathalain, kuwento, alamat at iba pa
gamit ang sariling salita na may diin at wastong pagkakasunodsunod ng pangyayari
11. Saloobin hinggil sa Panitikan
Pagpapakita ng kawilihan sa pakikinig ng kuwento
B. Sanggunian
- K to 12 Curriculum
- Two-Track Approach to Teaching Children to Read and Write Their First
Language (L1): A Guidebook for Trainers (Susan and Dennis Malone,
2010)
- Developing Comprehension in Young Readers (Lesson Plans from RAP
Conventions -Vol. 1)
127
C. Kagamitan
Kuwento
Larawan ng tao, bagay, at pook
D. Paksa: Pagtitipid ng enerhiya at mga pinagkukunang- yaman
E. Pagpapahalaga: Pagtitipid
III. Gawain sa Pagkatuto
Unang Araw
A. Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng Balakid (sa pamamagitan ng pahiwatig ng
pangungusap)
poso
Nag-igib ng isang timbang tubig si kuya sa poso.
gripo
Isara ang gripo pagkatapos gamitin upang makatipid sa tubig.
Isahod, palanggana
Ang pinagliguang tubig ay maaaring isahodsa palanggana para pandilig
ng halaman.
2. Pagganyak
Ipakita ang larawan ng talon. Pag-usapan kung ano ang nakikita nila sa
larawan.
Itanong: Saan kayo kumukuha ng tubig na ginagamit sa inyong bahay?
Ano ang kahalagahan at gamit ng tubig sa ating buhay.
129
Ikalawang araw
C. Gawain pagkatapos bumasa
(Balikan ang kuwento Mac-mac: Ang Batang Mahilig Maglaro)
1. Ugnayang Gawain
Pangkatin ang mga bata .Bigyan ng gawain ang bawat pangkat.
Pangkat I: Iguhit Natin
Mahalaga ang tubig sa mga bagay na may buhay at walang buhay.
Iguhit kung saan kayo kumukuha ng tubig na ginagamit sa inyong bahay.
Gumamit ng manila paper at ilarawan ang inyong iginuhit.
Pangkat II: Ipalabas Natin
Isadula ang bahagi ng kuwento na nagpapakita ng wastong pagtitipid sa
tubig.
Pangkat III: Ilarawan Natin
Ilarawan ang mga tauhan sa kuwento.
Pangkat IV: Ikuwento Natin
Ikuwentong muli ang kuwentong napakinggan.
IV. Pagtalakay
a. Tungkol saan ang kuwento? Saan kadalasang kumukuha ng ang
mga tao ng tubig na ginagamit sa kanilang pangangailangan?
Ipakikita ng Pangkat I ang kanilang iginuhit.
b. Ngayon na alam na natin ang pinagkukunan ng tubig ng mga tao.
Alin sa bahagi ng kuwento ang nagpapakita ng pagtitipid ng tubig?
Panoorin natin ang pagsasadula ng Pangkat 2.
c. Ano ang masasabi ninyo sa mga tauhan sa kuwento?
Pakinggan natin ang Pangkat 3 sa paglalarawan nila ng mga
tauhan sa kuwento.
d. Maibabahagi mo bang muli ang kuwentong iyong napakinggan?
Ikukuwento itong muli ng Pangkat 4.
Saan nagmumula ang tubig na ginagamit ng mga tao sa kanilang
tahanan?
Ano-ano ang gamit at kahalagahan ng tubig sa ating buhay?
Paano tayo magtitipid ng tubig?
V.
GAWAIN
KASANAYANG
BINIGYANG PANSIN
130
Ikatlong Araw
Kasanayang Pangwika
1. Pagganyak
Sabihin: Basahin ang salitang naglalarawan. Guhitan patungo sa salitang
tao, lugar, at bagay na inilalarawan.
malinis
pula
masipag
. tao
.
mabait
malambot
. lugar .
tahimik
masigla
. bagay .
mahaba
malawak
maganda
2. Paglalahad
Ano ang salitang ginagamit natin sa paglalarawan ng tao? lugar? bagay?
(Isusulat ng guro ang mga salitang naglalarawan na babanggitin ng mga
mag-aaral.
Sabihin: Basahin ang pangungusap.
a. Mas matibay ang lata kaysa plastik.
b. Masipag ang bata na si Fela.
c. Si Le Ann ang pinakamagandasa kanilang magkakaibigan.
Ilahad ng guro ang salitang naglalarawan at kung paano ito ginamit sa
pangungusap.
3. Paglalahat
Sabihin: Ano ang salitang naglalarawan?
Salitang naglalarawan ang ginagamit sa paglalarawan ng tao, lugar, at
hayop.
Payak
maganda
masipag
Pahambing
mas maganda
mas masipag
Pasukdol
pinakamaganda
pinakamaganda
Ikaapat na araw
4. Pinatnubayang Pagsasanay
a. Sabihin: Sabihin ang aw-aw kung ang nasa larawan ay angkop sa
pangungusap at ngiyaw naman kung hindi.
1.)
halaman
2.)
itim na kotse
3.)
bahay
4.)
5.)
1. Ang payong ay
kay sa lapis.
132
sa tatlo .
133
Appendix
Si Mac-mac: Ang Batang Mahilig Maglaro
ni Nida C. Santos
Sa isang barangay, may isang pamilya na nagmamay-ari ng poso. Dito
kumukuha ng tubig ang lahat ng tao sa barangay. Mayroon silang isang anak na
lalaki na ang pangalan ay Mac-Mac. Palagi niyang kasamang maglaro ang
pinsan na si Remo. Naglalaro sila ng tubig sa may poso. Nakita ng kanyang
nanay na nagsasayang sila ng tubig. Sinabihan sila na huwag maglaro ng tubig.
Mahirap kapag nawalan tayo ng tubig,
wala tayong
ipangluluto at
ipanghuhugas ng pinggan, sabi ng nanay niya.
Pagkatapos ni Mac-mac maglaro, sinabihan siya ng kanyang nanay na
maligo. Sumagot si Mac-mac, Opo nanay, maliligo na po ako. Naghanda
naman ang nanay ng damit na isusuot. Pagkalipas ng kalahating oras, nagtaka
ang kanyang nanay kung bakit wala pa siya. Pinuntahan siya ng nanay sa may
poso at nakitang naglalaro ng tubig. Nakita ng nanay na umaapaw na ang tubig
sa timba kaya agad itong lumapit kay Mac-mac, Tama na ang pagligo mo, tama
na Mac-mac! Tapusin mo na iyan, marami ka nang nasayang na tubig. Sana
sinahod mo ng palanggana ang pinagliguan mo para pandilig ng halaman. sabi
ng nanay. Opo nanay. nagmamadaling sumunod si Mac-mac sa kanyang
nanay.
Pagkatapos maligo ay nag-almusal na ang mag-anak. Habang nagaalmusal, Magsepilyo ka ng ngipin pagkatapos kumain, sabi ng tatay kay Macmac. Sinunod ni Mac-mac ang bilin ng tatay. Habang nagsesepilyo, naglalaro na
naman ng tubig sa gripo si Mac-mac. Sinaway siya ng kanyang nanay. Macmac itigil mo ang paglalaro ng tubig sa gripo. Mabuti kung laging may tubig,
isara mo ang gripo kung hindi na ginagamit, paalala ng nanay.
Isang umaga nagising si Mac-mac na maraming tao sa paligid ng
kanilang bahay. Nakita niyang mahaba ang pila at nagtatalo-talo. Ngunit walang
tumutulong tubig sa poso. Naalala niya ang ginagawang pagsasayang ng tubig.
Naisip niyang dapat isara ang gripo habang nagsesepilyo at sahurin ng
palanggana ang tubig na kanyang ipinapanligo. Dahil sa nakita niya, nangako
siya sa kanyang tatay at nanay na magtitipid na ng tubig. Lumapit siya sa
kanyang nanay at tatay at sinabing, Tatay, nanay, simula po ngayon ay di ko na
po sasayangin ang tubig upang di maubos ang tubig sa ating poso at gripo.
Natuwa sina tatay at nanay sa kanilang narinig kay Mac-mac.
Isang hapon, nagkaroon na ulit ng tubig ang kanilang poso. Natuwa si
Mac-Mac. Nasiyahan din ang mga tao sa pagkakaroon muli ng tubig na
magagamit nila sa kanilang pangangailangan at gawain. Simula noon ay nagtipid
na si Mac-mac ng tubig.
134
Layunin:
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakagagamit ng damdamin sa paghihinuha (kung ano ang kinalabasan
ng kuwento, pangyayari, gawain, kilos, at mga sitwasyong narinig)
2. Nakababasa ng mga kuwento, alamat, sanaysay, balita, lathalain, blogs
at iba pa na nagtataglay ng mataas na antas ng mga salitang napagaralan
3. Nakakabasa ng tekstong pang-unang baitang sa bilis na 95-100
bahagdan
4. Nakababasa ng apat hanggang limang salita, parirala na may wastong
tono, damdamin, at mga salitang nagsisimula sa malaking letra.
5. Nakababaybay nang wasto ng mga salitang natutuhan
6. Nakababaybay nang wasto ng mga tambalang salita at nakagagamit
nang tama ang mga bantas at malaking letra sa pagsipi ng mga
idiniktang salita
7. Nakagagamit nang tamang agwat sa pagitan ng mga salita, malaki at
maliit na letra sa pagsulat ng mga idiniktang salita
8. Nakasusulat ng mga idinidiktang payak na salita, pangungusap, parirala,
at talata gamit ang tamang bantas, malaki at maliit na letra, unang pasok
ng pangungusap, at kaayusan ng pangungusap
9. Nakapagbibigay ng mga salitang magkasingkahuluga at magkasalungat
gamit ang salitang naglalarawan
10. Nakagagamit ng mga hudyat mula sa nilalaman ng teksto upang
mailarawan ang kahulugan nito
11. Nakakikilala na ang dalawang salita ay maaaring maging tambalang
salita
12. Nakakikilala ng antas ng mga salitang naglalarawan (hal:mas, pinaka)
13. Nakahihinuha ng kuwento, pangyayari sa paaralan at pamayanan,
sitwasyon, gawain, alamat, blogs at iba pa batay sa pahiwatig ng
pangungusap
14. Naipahahayag muli ang kuwento, alamat, kuwentong bayan, gamit ang
mga salitang natutunan
15. Nakapagpapakita ng pagkagiliw sa kuwento sa pamamagitan ng pakikinig
nang mabuti sa nagbabasa at nagbibigay ng mga puna.
3. Katatasan
a. Pagbasa ng tekstong pang-unang baitang sa bilis na 95-100
bahagdan.
b. Pagbasa ng apat hanggang limang salita, parirala na may
wastong tono, damdamin, at malaking letra.
4. Pagbabaybay
a. Pagbaybay nang wasto ng mga salitang natutuhan.
b. Pagbaybay nang wasto ng mga tambalang salita, paggamit mga
bantas, at malaking letra sa pagsipi ng mga idiniktang salita.
5. Pagsulat
Paggamit ng tamang agwat sa pagitan ng mga salita, malaki at
maliit na letra sa pagsulat ng mga idiniktang salita.
6. Paglikha
Pagsulat ng mga idinidiktang payak na salita, pangungusap,
parirala, at talata gamit ang tamang bantas, malaki at maliit na
letra, unang pasok ng pangungusap at kaayusan ng
pangungusap
7. Kamalayan sa Gramatika
a. Pagkilala na ang dalawang salita ay maaaring maging tambalang
salita
b. Pagkilala ng antas ng mga salitang naglalarawan (hal. mas,
pinaka)
8. Pagbaybay
a. Pagbaybay nang wasto sa mga salitang natutuhan
b. Pagbaybay nang wasto sa mga tambalang salita, mga bantas,
malaking letra sa pagsipi ng mga idiniktang salita
9. Pag-unawa sa binasa
a. Paghinuha ng kuwento, pangyayari sa paaralan at pamayanan,
sitwasyon, gawain, alamat, blogs at iba pa batay sa pahiwatig na
pangungusap
b. Pagsasabi muli ng kuwento, alamat, kuwentong bayan, gamit ang
mga salitang natutuhan
c. Pagpapakita ng pagkagiliw sa kuwento sa pamamagitan ng
pakikinig nang mabuti sa nagbabasa ng kuwento at pagbibigay ng
mga puna.
B. Sanggunian:
- K to 12 Curriculum
- Two-Track Approach to Teaching Children to Read and Write
Their First Language (L1): A Guide for Trainers (Susan and
Dennis Malone, 2010)
136
C. Kagamitan:
Lathalaing Kuwento: Waste Segregation Program Paligid Ko , Lilinisin
Ko Mga larawan sa kuwento, tsart
D. Tema: Tulungan sa Pamayanan Panatilihing Malinis ang Kapaligiran
(Hal:Tamang pagtatapon ng basura,pagbubukod-bukod ng mga basura)
E. Pagpapahalaga: Pagtutulungan at Kalinisan sa Kapaligiran
III. Gawain sa pagkatuto
Unang Araw
A. Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng Balakid
(sa pamamagitan ng larawan)
programa
recycle
hindi nabubulok
nabubulok
2. Pagganyak
Magpapakita ang guro ng larawan ng mga taong naglilinis sa
barangay. Itanong sa mga bata kung ano ang nais ipahiwatig ng
larawan.
3.Pagganyak na Tanong:
Ipabasa ang pamagat ng lathalain sa mga mag-aal.
Pagbuuin ang mga bata ng tanong kaugnay ng lathalain.
Gabayan ang mga bata sa pagbuo ng tanong.
B. Gawain habang nagbabasa
Ipabasa ang lathalain sa mga bata. Ipabasa ito ng isahan at dalawahan
Magkaroon ng dalawang paraan ng pagbasa ng lathalain.
Unang paraan, pagbasa nang tuloy-tuloy.
Pangalawa, pagbasa nang may paghinto at may pagtatanong at
paghihiuha.
Ipabasa ang lathalain sa mga bata nang lahatan,pangkatan dalawahan
o isahan na may pagbibigay pansin sa wastong gamit ng bantas,
tamang taas ng boses at paghahati-hati ng mga salita at parirala.
Ikalawang araw
C. Gawain pagkatapos bumasa
(Muling ipabasa ang lathalaing binasa kahapon)
4.Ugnayang Gawain
137
GAWAIN
KASANAYANG
BINIGYANG PANSIN
Ikatlong araw
Kasanayang Pangwika
1. Pagganyak
Ipabasa sa mga bata ang mga salitang naglalarawan na nagmula sa
lathalaing binasa.
malinis
maganda
masaya
masipag
Itanong: Ano ang tawag natin sa mga salitang ito.
138
2. Paglalahad
Ipabasa ang mga pangungusap.
a. Matiyagang sumuporta ang kapitan ng baranggay dahil masipag ang
mamamayan ng baranggay.
b. Masaya silang naglilinis ng paligid at natutuwa silang makitang malinis
ang kanilang baranggay.
c. Matulungin ang mga kagawad at maawain ang kapitan ng baranggay.
Itanong: Ano-anong ang mga salitang naglalarawan ang ginamit sa
pangungusap?
Nasa anong antas ang mga salita?Bakit?
Basahin ang sumusunod na salita.
matiyaga
masaya
matulungin
Ibigay ang kapareho ng kahulugan ng mga salitang naglalarawan.
Ano ang tawag sa mga salitang magkapareho ang kahulugan.
Magbigay ng iba pang halimbawa.
Sabihin naman ang kasalungat ng mga salitang binasa.
Bakit sila magkasalungat?
Ano ang tawag sa mga salitang magkasalungat?
Magbigay ng halimbawa.
3. Paglalahat
Itanong: Ano ang nais ipakahulugan ng mga salitang naglalarawan?
a. Magkasingkahulugan mga salitang pareho ang kahulugan
Halimbawa
malawak - malapad
tunay
- totoo
malamig - maginaw
maliit
- pandak
b. Magkasalungat - mga salitang magkaiba ng kahulugan.
Halimbawa:
makinis
- magaspang
masipag - tamad
maputi
- maitim
4. Pinatnubayang Pagsasanay
a. Hatiin sa dalawang pangkat ang mga bata. Ang Pangkat I ay susulat
ng mga salitang may magkasalungat na kahulugan at ang Pangkat II
ay susulat ng mga salitang magkasingkahulugan.
Kasalungat
Kasingkahulugan
maputi
magaling
makinis
malawak
mabango
madikit
mainit
maganda
malalim
banayad
maasim
maliit
matabang
malamig
malambot
bughaw
139
1.
---------------------
------------------------
2.
---------------------
-------------------------
3.
---------------------
------------------------
4.
---------------------
------------------------
5.
---------------------
------------------------
Ikalimang Araw
6. Paglalapat
a. Hikayatin ang mga batang sumulat ng isang lathalain tungkol sa
Waste Segregation Program o programa sa wastong pagbubukodbukod ng basura sa kanilang barangay.Pasalung guhitan ang mga
salitang
naglalarawan,ito
may
magkasingkahulugan
o
magkasalungat.Ipabasa ang mga ginamit na mga salitang
naglalarawan.
b. Gumuhit ng isang larawang nagpapakita tungkol sa buwanang paksa
o temang ipinagdiriwang sa paaralan.Sa ilalim ay sumulat ng isang
pangungusap na may salitang naglalarawan.
140
7.Pagtataya
Iguhit ang bituin
sa ibabaw ng guhit kung ang dalawang pares ng salita
ay magkasingkahalugan at iguhit ang tatsulok kung magkasalungat ng
kahulugan.
_______________ 1. masipag tamad
_______________ 2. marunong matalino
_______________ 3. mabilis mabagal
_______________ 4. malinis madumi
_______________ 5. tahimik maingay
_______________ 6. masaya malungkot
_______________ 7. malapad malawak
_______________ 8. madilim maliwanag
_______________10. mataas matangkad
8.Takdang Aralin
Lagyan ng tsek () ang loob ng kahon kung ang dalawang salita ay
magkasingkahulugan
at ekis (x) kung ang dalawang salita ay
magkasalungat.
malinis marumi
maalaga - maaruga
masipag tamad
mabilis - matulin
matigas - malambot
kahali-halina kaakit-akit
payapa - tahimik
matalas - mapurol
mataba - mapayat
matipid - masinop
141
Appendix
142
Layunin
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakagagamit ng mga nakasanayang pandamdamin sa paghihinuha (sa
kinalabasan ng kuwento, pangyayari, gawain, kilos, at sitwasyong
napakinggan)
2. Nakababasa ng mga kuwento, alamat, sanaysay, balita, lathalain, blogs
at iba pa
3. Nakababasa ng tekstong pang-unang baitang sa bilis na 95-100
bahagdan
4. Nakababasa ng apat hanggang limang salita, parirala na may tamang
tono, damdamin at gamit ng malaki at maliit na letra
5. Nakababaybay ng mga salitang napag-aralan
6. Nakabaybay nang wasto ng mga tambalang salita na ginagamit sa
pangungusap
7. Nakagagamit ng wastong agwat ng mga salita, malaki at maliit na letra sa
mga salitang idinikta
8. Nakasusulat ng mga idinidiktang payak na pangungusap, parirala, at
talata gamit ang mga bantas, malaki at maliit na titik, unang pasok ng
pangungusap at may kaayusan
9. Nakapaglalahad ng mga salitang mkasalungat at mkasingkahulugan ng
mga salitang naglalarawan
10. Nakapaghihinuha ng mga kuwento, pangyayari sa paaralan at
pamayanan, sitwasyon, gawain, alamat, at blogs
11. Nakasasabing muli ng kuwento, alamat, kuwentong bayan, ayon sa
natutuhang salita
12. Nakapagpapakita ng pagkagiliw sa
pagbasa sa pamamagitan ng
pakikinig sa kuwento at pagbibigay ng puna
Pabigkas ng Wika:
Paggamit ng mga nakasanayang damdamin sa paghihinuha (sa
kinalabasan ng kuwento, pangyayari, gawain, kilos, at sitwasyong
napakinggan).
2. Pagkilala ng Salita:
Pagbasa ng mga kuwento, alamat, sanaysay, balita, lathalain,
blogs at iba pa.
3. Katatasan:
a. Pagbasa ng tekstong pang-unang baitang sa bilis na 95-100
bahagdan.
b. Pagbasa ng apat hanggang limang salita, parirala na may
tamang tono, damdamin at gamit ng malaki at maliit na letra.
143
4. Pagbabaybay:
Pagbaybay nang wasto sa mga tambalang salita na ginagamit sa
pangungusap.
5. Pagsulat:
Paggamit ng wastong agwat ng mga salita, malaki at maliit na
letra sa mga salitang idinikta.
6. Paglikha:
Pagsulat ng mga idinidiktang payak na pangungusap, parirala at
talata gamit ang mga bantas, malaki at maliit na letra, unang
pasok ng pangungusap at may kaayusan.
7. Kamalayan sa Gramatika:
Pagbigay ng mga salitang magkasalungat at
magkasingkahulugan ng mga salitang naglalarawan.
8. Talasalitaan:
Pahinuha ng mga kuwento, pangyayari sa paaralan at
pamayanan, sitwasyon, gawain, alamat, at blogs.
9. Pag-unawa sa Binasa
a. Paghinuha sa mga kuwento, pangyayari sa paaralan at
pamayanan, sitwasyon, gawain, alamat, at blogs
b. Pagsabing muli ng kuwento, alamat, kuwentong bayan, ayon
sa natutuhang salita
c. Pagpapakita ng pagkagiliw sa pagbasa sa pamamagitan ng
pakikinig sa kuwento at pagbibigay ng puna
B. Sanggunian
- K to 12 Curriculum
- Two-Track Approach to Teaching Children to Read and Write Their
First Language (L1): A Guidebook for Trainers (Susan and Dennis
Malone, 2010)
- Activities for Early Grades of MTB-MLE Program (Susan Malone,
2010)
- Language Curriculum Guide by SIL International and SIL Philippines
MTB-MLE Consultants
C. Kagamitan
Kuwento, mga larawan sa kuwento, tsart
D. Paksa: Pagtulong sa Pamayanan Pagiging Malinis sa Pamayanan (hal.
tamang pagtatapon at pagbubukod ng basura)
III. Gawain sa Pagkatuto
Unang Araw
144
Prediction Chart
Hulang sagot
Tamang sagot
145
Pagtulong sa
pamayanan
5.Talakayan
a. Anong puno ang tinutukoy sa kuwento?
b. Saan ito nakatanim?
c. Bakit maraming ibon ang naninirahan sa puno?
d. Bakit maraming bata ang naglalaro sa ilalim nito?
e. Ano ang ibinibigay ng puno sa mga taong sumisilong tuwing taginit.
f.
j.
Ikatlong Araw
Pinagsanib na Wika
1. Balik-aral
Ipares mo
(Bibigyan ng guro ng flashcard ang mga mag-aaral na may nakasulat
na tambalang salita. Bubuo ng tambalang salita ang mga mag-aaral.
Kapag nabuo na ang salita ay babasahin ito ng mga mag-aaral at
gagamitin sa pangungusap.)
Halimbawa:
anak
hampas
isip
takip
balat
+
+
+
+
+
pawis
lupa
bata
silim
sibuyas
=
=
=
=
=
anakpawis
hampaslupa
isipbata
takipsilim
balatsibuyas
147
nagalaragway mahimo nga may kabaliskad nga kahulugan nga tinaga
Ikaapat na araw
6. Pinatnubayang Pagsasanay
Ipabasa ang tula. Ipabasa ito nang may wastong bigkas ng salita at
tamang taas at baba ng boses.
Malinis na Paligid
ni Elvie E. Seguerra
Paligid na malinis, kay gandang pagmasdan.
Bilin ni nanay, paligid ay alagaan,
Kalinisan at kaayusan laging isagawa,
Maruming paligid ay nakababahala.
Paligid mo, linisin mo,
Basuray itapon nang wasto,
Ang maling ginagawa mo,
Ay babalik din sa iyo.
Itanong: Anong salitang naglalarawan ang binanggit sa tula?
Ibigay ang kasalungat o kasingkahulugan ng mga salitang
ito.
7. Malayang pagsasanay
a. Sabihin: Sumulat ng pangungusap gamit ang sumusunod na
salitang naglalarawan.
1. marami
2. mahalimuyak
3. matalino
4. matulin
5. mabagal
Ikalimang Araw
8. Paglalapat
Kumuha ng kapareha. Ilarawan mo ang iyong kapareha gamit ang
mga salitang naglalarawan. Isulat sa papel ang mga salitang
naglalarawan na iyong ginamit at ibigay ang kasalungat o
kasingkahulugan ng mga salita.
A. Pagtambalin ang dalawang salita
Panuto: Pagdugtungin ng guhit ang dalawang salitang may
magkasalungat na kahulugan mula sa hanay A patungo sa hanay B.
A
B
1. malamig
a. pangit
2. tunay
b. mainit
3. mataas
c. malungkot
4. maganda
d. mababa
5. masaya
e. peke
148
149
mahina
maulan
malinis
mabango
malakas
Appendix
Malinis na Paligid
ni Elvie E. Seguerra
Paligid na malinis, kay gandang pagmasdan.
Bilin ni nanay, paligid ay alagaan,
Kalinisan at kaayusan laging isagawa,
Maruming paligid ay nakababahala.
Paligid mo, linisin mo,
Basuray itapon nang wasto,
Ang maling ginagawa mo,
Ay babalik din sa iyo.
150
Layunin
Sa katapusan ng linggo, ang mga bata ay inaasahang;
1. Nakagagamit ng angkop na palagay mula sa kinalabasan ng kuwento,
pangyayayari, gawain, kilos, at sitwasyong narinig
2. Nakababasa ng mga kuwento, alamat, sanaysay, balita, lathalain, at
blogs na naglalaman ng mga salitang napag-aralan na
3. Nakababasa ng tekstong pang-unang baitang sa bilis na 95-100
bahagdan
4. Nakababasa ng apat hanggang limang salita at parirala na may angkop
na tono, damdamin, at bantas
5. Nakababaybay nang wasto ng mga salitang napag-aralan
6. Nakababaybay nang wasto ng mga salitang nababasa na nakalimbag at
nakikita sa paligid
7. Nakagagamit ng tamang agwat sa pagitan ng mga salita, bantas, malaki
at maliit na letra sa pagsulat ng kuwento, balita, lathalain, at pabula
8. Nakasusulat ng sanaysay, balita, pangyayari, patalastas, gamit ang
wastong bantas, malaking letra, unang pasok ng pangungusap, at may
kaayusan
9. Nakakikilala ng pang-abay sa pangungusap
10. Nakagagamit nang wastong pang-abay sa pagbuo ng pangungusap
11. Nakauunawa na ang salitang binibigkas sa paaralan ay mas pormal
kaysa sa mga salitang binibigkas sa tahanan at sa pakikipag-usap sa
kaibigan
12. Nakahihinuha ng mga pangyayari sa kuwento, sa paaralan, mga
sitwasyon, gawain, alamat, at blogs
13. Nakapagsasabi ng sariling kuwento at alamat ayon sa kanilang nasaliksik
14. Nakapagsasabi ng sariling lathalain, patalastas,pangyayari sa paaralan at
iba pa ayon sa kanilang nasaliksik
15. Nakapagpapahayag ng kahulugan ng mga nababasang nakalimbag na
nakikita sapaligid( hal. mga batas-trapiko)
16. Nakapagpapakita ng pagkagiliw sa pagbasa sa pamamagitan ng
pakikinig nang mabuti habang nagbabasa ng kuwento at nakapagbibigay
ng puna.
151
3. Katatasan:
a. Pagbasa ng tekstong pang-unang baitang sa bilis na 95-100
bahagdan
b. Pagbasa ng apat hanggang limang salita at parirala na may
angkop na tono, damdamin, at bantas
4. Pagbaybay:
a. Pagbaybay nang wasto ng mga salitang napag-aralan na
b. Pagbaybay nang wasto ng mga salitang nababasa na
nakalimbag at nakikita sa paligid
5. Pagsulat:
Paggamit ng tamang agwat sa pagitan ng mga salita, bantas,
malaki at maliit na letra sa pagsulat ng kuwento, balita, lathalain,
at pabula
6. Paglikha:
Pagsulat ng sanaysay, balita, pangyayari, patalastas, gamit ang
wastong bantas, malaking letra, unang pasok ng pangungusap, at
may kaayusan
7. Kamalayan sa Gramatika:
a. Pagkilala ng pang-abay sa pangungusap
a. Paggamit nang wastong pang-abay sa pagbuo ng
pangungusap
8. Talasalitaan:
Pag-unawa na ang salitang binibigkas sa paaralan ay mas
pormal kaysa sa mga salitang binibigkas sa tahanan at sa
pakikipag-usap sa kaibigan
9. Pag-unawa sa Binasa:
a. Paghinuha ng mga pangyayari sa kuwento, sa paaralan, mga
sitwasyon, gawain, alamat, at blog
b. Pagsasabi ng sariling kuwento at alamat ayon sa kanilang
nasaliksik
c. Pagsasabi ng sariling lathalain, patalastas,pangyayari sa
paaralan at iba pa ayon sa kanilang nasaliksik
d. Pagpahayag ng kahulugan ng mga nababasang nakalimbag na
nakikita sa paligid (hal. mga batas-trapiko)
e. Pagpapakita ng pagkagiliw sa pagbasa sa pamamagitan ng
pakikikinig nang mabuti habang nagbabasa ng kuwento at
nakapagbibigay ng puna
B. Sanggunian:
o K to 12Curriculum
o Two-Track Approach to Teaching Children to Read and Write
Their First Language (L1): A Guidebook for Trainers (Susan and
Dennis Malone, 2010)
152
o
o
C. Kagamitan:
o Larawan, tsart na may patalastas, larawang ginupit-gupit, pocket
chart
D. Tema: Pagtulong sa Pamayanan-Pagtatanim ng Puno
III. Gawain sa Pagkatuto
Unang Araw
A. Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng Balakid
a. Patalastas (sa pamamagitan ng modelong patalastas)
Magpakita ng halimbawa ng isang patalastas na nakapaskil sa
loob ng paaralan o sa labas ng paaralan. Ipaliwanag ang tungkol
dito.
b. Nara (sa pamamagitan ng larawan o tunay na punong Nara)
Magpakita ng larawan ng Nara o ituro ang tunay na punong Nara
kung mayroon sa paligid ng paaralan. Ipaliwanag ang pagkakaiba
ng Nara sa ibang puno.
c. Layunin ( sa pamamagitan ng pahiwatig na pangungusap)
Abala ang mga bata sa paglilinis ng kanilang silid-aralan. Layunin
nilang manalo sa patimpalak ng may pinakamalinis na silid-aralan.
2. Pagganyak
Pag-aaral sa larawan.
Magpakita ng larawan ng bundok na nakakalbo dahil pinuputol ang
mga punongkahoy ng mga mag-uuling.
Itanong: Ano ang nangyari sa bundok? Bakit nauubos ang mga
punongkahoy?
Ano ang dapat gawin sa mga naputol na punongkahoy?
3. Pangganyak na tanong
Sabihin: Nais mong taniman ng mga puno ang nakalbong bundok,
ngunit hindi mo ito kayang mag-isa. Nais mong humingi ng tulong sa
mga kapwa mag-aaral, paano mo hihikayatin ang mga batang tulad?
B. Gawain habang nagbabasa
Ipabasa sa mga bata ang isang patalastas tungkol sa pagtatanim ng
punong Nara.
153
Ikalawang Araw
4.
Ikatlong Araw
Kasanayang Pangwika
1. Pagganyak
Magpakita ng larawan ng mga babalang malimit makita sa kapaligiran.
Ipaskil ito sa pisara at ipabasa sa mga bata.
Halimbawa:
Iwasan ang pagputol ng mga puno.
Bawal magtapon ng basura sa ilog.
Bawal manigarilyo sa loob ng sasakyan.
Bawal umihi kahit saang lugar.
154
155
156
Ikalimang Araw
1. Paglalapat
a. Pipili ang mag-aaral ng kanyang kapareha. Magkukuwentuhan ang
magkapareha tungkol sa kanilang ginagawa bago pumasok sa
paaralan. Tumawag ng ilang piling magkapareha upang ibahagi sa
klase ang kanilang napagkuwentuhan.
b. Hikayatin ang mga batang sumulat ng isang maikling pangyayari sa
kanilang naging karanasan sa paglalaro o pamamasyal.
2. Pagtataya
a. Basahin ang mga pangungusap. Sipiin ang pang-abay na ginamit sa
pangungusap
1. Palaging pumupunta si Tina sa palengke.
2. Nakalagay sa basket ang kanyang mga pinamili.
3. Alas-otso na ng umaga nang siya ay makauwi.
4. Agad-agad iniluto ni Tina ang kanyang pinamiling gulay.
5. Maingat niyang isinalin ang mga nalutong gulay sa malaking
mangkok.
b. Sumulat ng pangungusap gamit ang sumusunod na pang-abay.
1. tuwing Pasko
2. patakbo
3. nasa bukid
4. sa likod-bahay
5. sa makalawa
Takdang Aralin
Sumulat ng isang talata tungkol sa ginagawa ng iyong guro sa paaralan
araw-araw
158
7. Kamalayan sa Gramatika:
Paggamit ng pang-abay sa pagbuo ng pangungusap.
8. Talasalitaan:
Pag-unawa na ang wikang ginagamit sa paaralan ay mas pormal
kaysa sa wikang ginagamit sa tahanan o sa pakikipag-usap sa
kaibigan.
9. Pag-unawa sa Binasa
a. Paglalahad ng sariling kuwento at alamat ayon sa kanilang
nasaliksik.
b. Paglalahad ng sariling balita, lathalain, patalastas, mga
pangyayari sa paaralan at pamayanan ayon sa kanilang
nasaliksik.
c. Pagpapakita ng pagkagiliw sa pagbasa sa pamamagitan ng
pakikinig nang mabuti habang nagbabasa ng kuwento at
nakapagbibigay ng puna.
B. Sanggunian:
- K to 12 Curriculum
- Two-Track Approach to Teaching Children to Read and Write Their First
Language (L1): A Guidebook for Trainers (Susan and Dennis Malone,
2010)
- Activities for Early Grades of MTB-MLE Program (Susan Malone, 2010)
- Language Curriculum Guide by SIL International and SIL Philippines
MTB-MLE Consultants
C. Kagamitan: larawan, magic box
D. Tema: Pagtutulungan sa Pamayanan Pagtatanim ng Gulay
III. Gawaing Pagkatuto
Unang Araw
A. Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng Balakid (sa pamamagitan ng larawan)
halamang ugat
159
Halaman
2. Pagganyak
Magpakita ng larawan ng pagkain mula sa halamang ugat.
Itanong: Saan kadalasang tumutubo ang mga halamang ugat.
Madali ba itong tumubo?
Anong mangyayari kapag tumigil na sa pagtatanim ng
halamang ugat ang mga magsasaka? Makapagtatanim ba tayo
ng mga gulay at halamang ugat sa ating tahanan?
3. Pangganyak na tanong
Ano-anong yaman sa lupa ang tinutukoy sa kuwento?
Gawain habang nagbabasa
Ipabasa sa mga bata ang kuwentong "May Yaman sa Lupa.
Hayaan ng guro na magbigay ng hinuha ang mga mag-aaral kung ano ang
susunod na mangyayari at hikayatin sila na magtanong.
Gawain pagkatapos bumasa
4. Ugnayang Gawain
Pangkat I - Sumulat ng maikling tula na may apat na pangungusap
tungkol sa pagtatanim ng gulay.
Pangkat II - Isakilos kung paano natin pangangalagaan ang ating
halamanan o hardin.
Pangkat III - Gumawa ng isang acrostic.
Pangkat IV - Gumawa ng patalastas kung paano
hihikayatin ang mga batang kumain ng gulay.
a. Ano ang sinasabi sa kuwento?
b. Bakit hindi sumasama si Lina sa bukid?
c. Ano ang dumating sa mag-asawang Lino at Mercy?
d. Ano ang nangyari nang hindi umuwi ang mag-asawa?
e. Ano ang ginawa ng magkapatid na Nelson at Lina?
f. Bakit nasabi ni Lina na may yaman sa lupa?
g. Mahalaga ba ang pagtatanim ng mga halamang ugat? Bakit?
Ikalawang araw
(Balikan ang kuwentong May Yaman sa Lupa)
B. Karagdagang Gawain
160
Isakilos Natin
(Pangkatan)
Sabihin: Pumili ng pinakagusto mong bahagi sa kuwento. Isakilos ito ng
inyong pangkat. Maaaring magkaroon kayo ng diyalogo. Gumamit ng
tamang damdamin sa pagsasagawa nito.
Iguhit Mo
(Isahang gawain)
Iguhit ang paborito mong gulay. Magsulat tungkol dito.
Sabihin: Sa pagsulat tingnan ang tamang agwat ng mga salita at tamang
bantas.
Sundan ang gabay na tanong sa pagsulat ng talata.
1. Ano ang paborito mong gulay?
2. Ilarawan ang paborito mong gulay.
3. Anong luto ang iyong gusto sa paborito mong gulay?
4. Bakit gustong- gusto mo ang gulay na ito?
Pagtalakay
Sabihin: Anong makukuha natin sa pagtatanim ng mga halamang ugat at
gulay? Bakit mahalaga ang mga ito?
Ikatlong Araw
A. Kasanayang Pangwika
Panimulang Gawain (mahiwagang kahon na may ibat ibang gulay)
Piliin Mo!
Gusto ko ang gulay na ito sapagkat
(Hayaang sabihin ng mga mag-aral ang dahilan kung bakit nila pinili
ang naturang gulay, prutas, o halamang ugat sa kahon.)
B. Magbalik-aral tungkol sa pang-abay
Itanong: Ano-ano ang pang-abay na ginamit sa paglalarawan ng mga
gulay, prutas, at halamang ugat?
Sabihin: Isulat ito sa pisara.
(Ipabasa sa mga bata)
Paglalahad
Sabihin: Pag-aralan pa natin ang pang-abay
Basahin Natin !
Elvie: Masarap ang dinala mong bukayo.
Agnes: Dala ito ni Nida galing sa Batangas.
Hapon na siya ng dumating dahil mabagal ang bus na
sinakyan niya. Malayo ang lalawigan ng Batangas.
Elvie: Kaya pala.
Agnes: Oo, alam mo magandang lugar ang Batangas. Palagi kaming
nagbabakasyon doon.
161
Ikaapat na araw
1. Pinatnubayang Pagsasanay
A. Basahin Natin!
Sabihin: Ano ang mga pang-abay na makikikita sa
pangungusap?
1. Minsan lang pumupunta ang aking kaibigan sa bahay.
2. Marami akong regalong natanggap sa aking kaarawan.
3. Gabi na nang dumating si tatay sa bahay.
4. Bakit mabilis kang maglakad?
5. Agad-agad umalis si Bb. Flor sa Bulacan.
B. Basahin Natin!
Problema mo ba ang pananakit ng iyong katawan, tiyan, at
ulo? Ito na ang gamot na pampahid sa masakit mong katawan,
ulo, at tiyan.
Ano pang hinihintay mo, pumunta ka na sa
pinakamalapit na tindahan. Huwag mong kalilimutan langis ng
niyog ang pangalan.
Itanong: Ano ang mga pang-abay na ginamit sa talatang ating
binasa?
2. Malayang Pagsasanay
Ipakilala Mo
Ipakita ang mga produkto (hal. gatas, pagkain, iba pa).
162
mahirap
nag-uunahang
palaging
maaga
makuha
163
Layunin:
164
3. Katatasan:
a. Pagbasa ng mga batayang salita na nasa talaan ng dagdag na
dahon ng aklat.
b. Pagbasa ng tekstong pang-unang baitang sa bilis na 95-100
bahagdan.
c. Pagbasa ng apat hanggang limang salita at parirala na may
wastong tono, damdamin, at bantas.
4. Pagbaybay:
Pagbaybay nang wasto sa mga salitang natutuhan.
5. Pagsulat:
a. Pagsulat ng payak na pangungusap, talata, parirala, at kuwento
gamit ang wastong bantas, malaking letra, unang pasok ng
pangungusap at may kaayusan.
b. Pagsulat ng pangungusap, talaan, tula, awit, makabuluhang biro,
bugtong, at maikling kuwento.
6. Paglikha:
Pagsulat ng sanaysay, bagong lathalain, pangyayari, kuwento, at
patalastas gamit ang wastong bantas, malaking letra, pasok ng
unang pangungusap at may kaayusan.
7. Kamalayan sa Wika:
a. Pagtukoy sa pang-abay na ginamit sa pangungusap.
b. Paggamit ng pang-abay sa pagbuo ng pangungusap.
8. Talasalitaan:
Pag-unawa na ang wikang ginagamit sa paaralan ay mas pormal
kaysa sa wikang ginagamit sa tahanan at sa pakikipag-usap sa
kaibigan
9. Pag-unawa sa Tekstong Pampanitikan:
Pagsasabi ng sariling kuwento at alamat ayon sa kanilang
nasaliksik
165
B. Sanggunian
o K to 12 Curriculum
o Two-Track Approach to Teaching Children to Read and Write
Their First Language (L1): A Guidebook for Trainers (Susan and
Dennis Malone, 2010)
o Developing Comprehension in Young Readers (Lesson Plans
from RAP Conventions -Vol. 1) E- commuter express news.
Silverstream Publishing Co. Makati City: 2008.
C. Kagamitan:Lathalain: Bagsik ng Bagyong Ondoy; larawan ng mga
pangyayari kapag may bagyo
D. Paksa: Paghahanda Kapag may Kalamidad
E. Pagpapahalaga: Wastong pangangalaga sa kalikasan
III. Gawain sa Pagkatuto
Unang Araw
A. Gawain bago bumasa
1. Paghahawan ng balakid
kalamidad
Ang bagyo ay isang kalamidad na nakapipinsala sa mga tao at ari-arian.
paghagupit
Ang paghagupit ng bagyong Ondoy ay nagdulot ng maraming pinsala.
2. Pagganyak
a. Magpakita ng larawan ng isang lugar na binaha. Pag-usapan kung
ano ang nakikita sa larawan.
b. Itanong: Ano ang sanhi ng ganitong kalamidad? Ano ang dapat
nating gawin kapag may dumarating na ganitong kalamidad sa ating
lugar?
3. Pangganyak na Tanong
Ngayon, magbabasa tayo ng balita. Alamin natin kung ano ang dapat
nating ihanda kapag may kalamidad.
B. Gawain habang nagbabasa
(Ang balita ay dapat nakasulat sa tsart.)
Ipabasa sa mga bata ang balita nang lahatan, dalawahan at isahan na
may tamang tono, damdamin, at diin.
166
Uri ng Kalamidad
Sanhi ng Kalamidad
Pangkat IV
Ipahayag natin
Ipahayag kung ano ang iyong mararamdaman kapag may kalamidad.
Ipahayag din dapat mong gawin upang mailigtas ang iyong buhay.
Bagyo
167
Pagtalakay
Kalamidad hindi inaasahang pangyayari,
hindi gawa ng tao, nananalanta, naninira, at
nagdudulot ng pagkawala ng ari-arian at
buhay.
Ano ang kalamidad? Ano ang dulot nito sa mga tao at ariarian? Pakinggan ang ulat ng Pangkat I
a. Ano ang dapat gawin kapag may kalamidad
na dumating sa ating lugar? Tingnan natin
ang Pangkat II
b. Ano ang ibat ibang kalamidad at ang
dahilan nito?
Pakinggan ang ulat ng Pangkat III
Paano natin mapaghahandaan ang ibat
ibang kalamidad na ating nararanasan?
Pakinggan ang ulat ng Pangkat IV
Tanungin muli.
Ano ang kalamidad?
Paano ito nakaaapekto sa tao?
Paano ito mapaghahandaan ng mga tao?
III.
Pagproseso ng gawain
Talakayin ng guro ang sagot ng bawat pangkat. Isulat sa tsart ang
mga sagot.
PANGKAT
GAWAIN
KASANAYANG
BINIGYANG PANSIN
168
IV.
Ikatlong Araw
Kasanayang Pangwika
1. Panimulang Gawain
Ipakita at Sabihin
Pagpasok ng mga mag-aaral sa silid-aralan, magpaskil ng larawang
nagpapakita ng mga kalamidad. Tanungin ang mga mag-aaral kung ano
ang pagkakatulad ng mga larawan at kung paano nila ito ilalarawan.
Matapos makita ng mga mag-aaral ang larawan at mapag-usapan ang
kalamidad na tinukoy, gawin ang pagbabahagi at pagtalakay sa mga
tanong.
Halimbawa:
a. Sa iyong palagay ang kalamidad ba ay dulot ng kalikasan o gawa
ng tao?
b. Ano ang dapat nating gawin upang mapangalagaan ang ating
kapaligiran at maiwasan ang ganitong mga kalamidad?
2. Paglalahad/Pagtalakay
Maglaro Tayo
Ipakita mo
Sabihin: Sino ang makapagpapakita sa akin ng larawan ng?
(halimbawa paaralang malapit sa simbahan, pusa nasa ilalim ng puno,
ibong nasa itaas ng bubong). Hayaang magbigay ang mga bata ng
pangungusap tungkol sa larawan gamit ang salitang pang-abay na
panlunan.
Isusulat ng guro ang pangungusap mula sa kasagutan ng mga bata.
Sabihin: Basahin ang mga pangungusap.
a. Ang paaralan ay malapit sa simbahan.
b. Ang pusa ay nasa ilalim ng puno.
c. Ang mga ibon ay nasa ibabaw ng bubong.
Ilahad ng guro ang pang-abay na panlunan at kung paano
ito ginamit sa pangungusap.
169
Pang-abay na panlunan
ilalim ng puno
ibabaw ng bubong
sa bahay
sa tabi ng pinto
Ikalawang Araw
1. Pinatnubayang Pagsasanay
a. Usapang Magkapareha/Diyalogo: Hikayatin ang mga bata na
magbahagi ng kanilang karanasan sa bagyong Ondoy gamit
ang mga salitang pang-abay.
Halimbawa:
Kapareha 1: Malakas ang ulan kahapon kaya hindi kami nakapaglaro ng
aking mga kaibigan, ikaw anong ginawa mo kahapon?
Kapareha 2: Oo, tumaas ang baha kaya napasok ng tubig ang loob ng
aming bahay.
Kapareha 1: Gabi na kami nakauwi. Sinundo namin ang tiyo kong galing
sa abroad.
Kapareha 2: Sumama ako kay nanay na mamasyal sa SM. Ginabi kami
sa pamamasyal.
b. Larawan: (Magkaroon ng Gallery Walk kung saan ang guro at
mga mag-aaral ay iikot sa silid-aralan upang tingnan ang mga
larawan.
Sabihin: Ngayon magkakaroon tayo ng Gallery Walk.
(Pag-aralan ng mga mag- aaral ang larawan at magtatanong ang guro na
ang isasagot ng bata ay pang-abay.)
Itanong: Ano ang nakikita mo sa larawan? Mailalarawan mo ba ang
iyong nakikita? Sabihin ito at isulat sa pisara. (Iwasto ng guro ang
tamang baybay, gamit ng malaking letra, bantas at iba pa.
Maaring sagot:
2. Ang mga baka ay nasa ibabaw ng burol.
Malayang Pagsasanay
Magic Box:
Sabihin: Sumulat ng pangungusap gamit ang salitang pang-abay ayon
sa larawan. Isulat ang inyong sagot sa malinis na papel at bilugan ang
lahat ng pang-abay.
Halimbawa:
Ikalimang Araw
Paglalapat
Ating Likhain:
Lumikha ng awit, tula, biro, bugtong o maikling kuwento tungkol sa iyong
karanasan kapag may bagyo. Isulat sa malinis na papel at salungguhitan
ang pang-abay na ginamit sa pangungusap. (Babasahin ng guro ang
ginawa. Tingnan kung tama at bigyan nang angkop na komento. Ipaskil
ang kanilang ginawa.)
V. Pagtataya
Tingnan ang mga larawan at basahin nang maayos ang mga pangungusap.
Kopyahin ang mga salitang pang-abay na ginamit sa pangungusap.
1. A. sa bukid
B. sa bahay
C. sa kusina
2. A. sa plasa
B. sa tindahan
C. sa paaralan
3. A. sa duyan
B. sa mesa
C. sa garahe
172
4. A. sa kusina
B. sa kuwarto
C. sa hardin
5. A. sa basket
B. sa bag
C. sa kahon
Layunin
Pagkatapos ng linggong ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
1. Nakagagamit ng angkop na pahayag sa pagbibigay ng sariling tungkulin
at pangarap
2. Nakababasa ng kuwento, alamat, sanaysay, balita, lathalain, blogs at iba
pa na nagtataglay ng matataas na antas ng salitang napag-aralan na
3. Nakababasa ng tekstong pang-unang baitang sa bilis na 95-100
bahagdan
4. Nakababasa ng apat hanggang limang salita at parirala sa tekstong
pang-unang baitang
5. Nakababaybay nang wasto gamit ang mga salitang napag-aralan na
6. Nakababaybay ng mga salitang nakapaskil na nababasa sa paligid (hal.
mga batas-trapiko)
7. Nakagagamit ng tamang agwat sa pagitan ng mga salita, wastong
bantas, at malaking letra sa pagsulat ng sanaysay, balita, lathalain,
kuwento, at pabula
8. Nakasusulat ng sanaysay, balita, pangyayari, kuwento, at patalastas
gamit ang tamang bantas, malaking letra, unang pasok ng pangungusap
at may kaayusan
9. Nakatutukoy ng pang-abay sa pangungusap
10. Nakagagamit nang wasto ang pang-abay sa pangungusap
11. Nakauunawa na ang wikang binibigkas sa paaralan ay mas pormal kaysa
sa wikang binibigkas sa tahanan at sa pakikipag-usap sa kaibigan
12. Nakapagsasabi ng sariling lathalain, patalastas, pangyayari sa paaralan
at pamayanan at iba pa ayon sa kanilang nasaliksik
13. Nakapagpapahayag ng kahulugan ng mga paskil na nakikita sa
kapaligiran(hal. batas-trapiko)
14. Nakapagpapakita ng pagkagiliw sa pagbasa sa pamamagitan ng
pakikining nang mabuti habang nagbabasa ng kuwento at
nakapagbibigay ng puna
173
5. Pagsulat:
Paggamit ng tamang agwat sa pagitan ng mga salita, wastong
bantas, at malaking letra, sa pagsulat ng sanaysay, balita,
lathalain kuwento, at pabula.
6. Paglikha:
Pagsulat ng sanaysay, balita, pangyayari, kuwento, at patalastas
gamit ang tamang bantas, malaking letra, unang pasok ng
pangungusap at may kaayusan.
7. Kamalayan sa Gramatika:
a. Pagtukoy ng pang-abay sa pangungusap.
b. Paggamit nang wasto ng pang-abay sa pangungusap.
8. Pagbaybay:
Pag-unawa na ang wikang binibigkas sa paaralan ay mas pormal
kaysa sa wikang binibigkas sa tahanan at sa pakikipag-usap sa
kaibigan.
9. Pag-unawa sa Binasa:
a. Paglalahad ng sariling lathalain, patalastas, pangyayari sa
paaralan at pamayanan at iba pa ayon sa kanilang nasaliksik
b. Pagpapahayag ng kahulugan ng mga paskil na nakikita sa
kapaligiran(hal. batas-trapiko)
174
175
3. Pangganyak na Tanong
Ano-ano ang mga dapat gawing paghahanda kapag may kalamidad?
B. Gawain habang nagbabasa
Isulat sa tsart ang babasahing kuwento.
Ipabasa ang kuwento na may tamang bigkas ng salita at wastong taas at
baba ng boses.
Mga Dapat Gawin Kapag may Bagyo
ni Elvie E. Seguerra
Malaking perwisyo sa buhay at ari-arian ang mga kalamidad tulad ng
bagyo. Ang malawakang paghahanda at kaalaman ang sagot upang maiwasan
ang malagim na perwisyong dulot nito. Dapat maging bukas ang isipan ng mga
tao sa maaaring mangyari kapag dumadating ang ganitong kalamidad.
Narito ang mga dapat tandaan o mga dapat gawin kapag may bagyo.
Bago dumating ang bagyo
1. Ayusin ang mga bubong ng bahay.
2. Mag-imbak ng mga pagkaing madaling lutuin at hindi agad napapanis.
3. Maghanda ng flashlight, kandila, posporo, at de-gas na ilaw.
4. Maghanda rin ng first aid kit na may mga pangunahing gamot.
5. Laging makinig ng balita sa radyo.
6. Maghanda ng mga damit na maaaring dalhin kung kinakailangang
lumikas.
Habang bumabagyo
Dapat maging listo at kalmado para maisagawa ang sumusunod:
1. Manatiling nasa loob ng bahay.
2. Iwasan ang bumiyahe kapag malakas ang hangin at ulan.
3. Palaging makinig ng balita sa radyo. Alamin ang signal na nagsasabi
kung gaano kadami ang bagsak ng ulan at lakas ng hangin.
176
Bago
bumagyo
Habang
bumabagyo
Pagkatapos
ng bagyo
Signal bilang 1
Signal bilang 2
177
Signal bilang 3
EMERGENCY KIT
Pangkat V: Tumulong Ka
Anong tulong ang maaari mong ibigay sa kamag-aral mong binaha?
TULONG NA MAAARI KONG IBIGAY
5. Talakayan
a. Dapat lagi tayong handa kapag may dumating na kalamidad tulad ng
bagyo. Ano-anong paghahanda ang dapat gawin bago dumating ang
bagyo, habang bumabagyo, at pagkatapos ng bagyo?
Pakinggan natin ang pag-uulat ng Pangkat I.
b. Dapat nating malaman ang ibat ibang signal ng bagyo upang maging
handa tayo. Ayon sa inyong karanasan, ano-anong pangyayari ang
nakikita ninyo sa bawat signal ng bagyo?
Sasabihin sa atin ng Pangkat II.
c. Ang pamahalaan sa bawat bayan o siyudad ay may mga programang
nakalaan para sa mga nasalanta ng bagyo, katulad ng maagang
pagpapaalam sa mga taong maaapektuhan. Ang Pangkat III ay
gumawa ng panawagan . Pakinggan natin ang Pangkat III.
d. Ang Emergency Kit ay isa sa mga inihahanda at ginagamit tuwing
may darating na kalamidad. Kung kayo ay pinaghahanda ng
Emergency Kit, ano-ano ang dapat mong ihanda?
Tingnan natin kung ano ang inihanda ng Pangkat IV.
e. Kung may kamag-aral kang naging biktima ng pagbaha, sa paanong
paraan ka makatutulong?
178
6. Pagproseso ng Gawain
Ipaliwanag ang ibinigay na sagot ng mga bata sa pangkatang gawain.
Pangkat
Gawain
Kasanayang Binigyang
Pansin
Ikatlong Araw
Pinagsanib na Wika
1. Pagganyak
Laro: Magpapakita ang guro ng mga larawang nagpapakita ng mga dapat
gawin sa panahon ng kalamidad. Magpapaskil sa pisara ang guro ng
TAMA at HINDI TAMA. Kapag ang ipinakitang larawan ay ginagawa
tuwing may kalamidad tatapatan ng mga bata ng salitang TAMA at kung
hindi ay tatapatan nila ang HINDI TAMA.
2. Paglalahad:
Magpakita ng mga pangungusap na ginagamitan ng pang-abay.
a. Masayang naglalaro ang mga bata sa lansangan.
b. Tuwing hapon sila naglalaro.
c. Pagod na pagod sila pag-uwi ng bahay.
d. Sa gabi, nanonood sila ng paboritong palabas sa telebisyon.
3. Pagtalakay:
Ano-ano ang salitang pang-abay na ginamit sa pangungusap?
4. Paglalahat:
Itanong: Ano ang tawag sa mga salitang tumutukoy sa pandiwa?
179
Pang-abay
(adverb)
Mabilis
sa lupa
Kagabi
Salitang-kilos (verb)
nagtago
dumapa
umuga
Sumasagot sa
tanong na:
Paano
Saan
Kalian
Ikaapat na araw
5. Pinatnubayang Pagsasanay
Ipapakita ng guro ang mga larawan. Sa ilalim ng larawan ay may
nakasulat na pang-abay. Gagamitin ng mga bata sa pangungusap ang
mga pang-abay.
nakikinig na mabuti
masayang nanonood
sa ilalim ng mesa
6. Malayang Pagsasanay
Panuto: Basahin ang mga pangungusap. Lagyan ng tsek () ang unahan
ng pangungusap kapag ang salitang may guhit ay pang-abay at lagyan
ng ekis (X) kung hindi.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
_______________________
Pamagat
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
IV. Pagtataya:
Panuto: Basahin at kopyahin ang mga pang-abay na nasa loob ng pangungusap.
1. Bumaha sa likod ng bahay nina Lita at Oscar.
2. Mabilis tumaas ang tubig-baha.
3. Malakas ang hangin kahapon.
4. Dinala sa ospital ang mga biktima ng baha.
5. Mabilis na lumikas ang mga biktima ng bagyo.
181
V. Takdang Aralin
Mag-usisa: Sa tulong ng inyong nanay at tatay itanong kung ano ang mga
signal na ginagamit kapag may lindol, sunog, at baha.
Appendices
Mga Dapat Gawin Kapag may Bagyo
ni Elvie E. Seguerra
Malaking perwisyo sa buhay at ari-arian ang mga kalamidad tulad ng
bagyo. Ang malawakang paghahanda at kaalaman ang sagot upang maiwasan
ang malagim na perwisyong dulot nito. Dapat maging bukas ang isipan ng mga
tao sa maaaring mangyari kapag dumadating ang ganitong kalamidad.
Narito ang mga dapat tandaan o mga dapat gawin kapag may bagyo.
Bago dumating ang bagyo
1. Ayusin ang mga bubong ng bahay.
2. Mag-imbak ng mga pagkaing madaling lutuin at hindi agad
napapanis.
3. Maghanda ng flashlight, kandila, posporo, at de-gas na ilaw.
4. Maghanda rin ng first aid kit na may mga pangunahing gamot.
5. Laging makinig ng balita sa radyo.
6. Maghanda ng mga damit na maaaring dalhin kung kinakailangang
lumikas.
Habang bumabagyo
Dapat maging listo at kalmado para maisagawa ang sumusunod:
1. Manatiling nasa loob ng bahay.
2. Iwasan ang bumiyahe kapag malakas ang hangin at ulan.
3. Palaging makinig ng balita sa radyo. Alamin ang signal na nagsasabi
kung gaano kadami ang bagsak ng ulan at lakas ng hangin.
4. Sumunod sa payo ng mga awtoridad kung kinakailang lisanin na ang
inyong lugar.
Pagkatapos ng bagyo
1. Pakuluan ang iinuming tubig.
2. Tingnan ang mga kawad ng kuryente lalo na kung ito ay inabot ng
tubig.
3. Gawin ang mga bahagi ng bahay na nasira ng bagyo.
182