You are on page 1of 88

CU HI V P N N TP LUT HNH CHNH (PHN 1)

Cu 1: Trnh by khi nim qun l nh nc:


Cu 2. Phn tch cc du hiu c bn xc nh ngun lut hnh chnh
Cu 3.Trnh by cc iu kin lm pht sinh thay i hay chm dt quan h php lut hnh chnh.
Cu 4. Trnh by nguyn tc ng lnh o.
Cu 5: Trnh by nguyn tc tp trung dn ch .
Cu 6: ngha ca vic quy nh thi hiu trong s pht vi phm hnh chnh.
Cu7 : phn bit hot ng qun l hnh chinh nh nc vi hot ng quan l ca t chc x hi .
Cu 8: X lm n khiu li vi c quan c thm quyn v vic lm tri php lut ca mt nhn vin
nh nc, c quan c thm quyn khng gii quyt khiu li ca X. Hi trong trng hp ny gia X
v c quan c pht sinh ra php lut hnh chnh khng? Ti sao?
Cu 9: Nhng trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, tham gia vo qun
h pht lut hnh chnh cng dn c iu kin g ? Hy phn tch iu kin .
Cu 10: Nhng ngi c bu gi cc chc v theo nhim k khng phi l cng chc.
p n:
Cu 1: Trnh by khi nim qun l nh nc:
Qun l nh nc l s iu khin ch o mt h thng hay qu trnh n vn ng theo phng
hng t mc ch nht nh cn c vo cc quy lut hnh chnh, lut nguyn tc tng ng.
iu kin qun l:
- Phi c quyn uy.
- C t chc
- V c sc mnh cng ch .
Qun l nh nc l hot ng ca nh nc trn cc lnh vc lp php., hnh php v t php nhm
thc hin cc chc nng i ni v i ngoi ca nh nc.
Qun l nh nc l s tc ng ca cc ch th mang quyn lc nh nc ch yu bng php lut ti
cc i tng qun l nhm thc hin cc chc nng i ni i ngoi ca nh nc ch quan ca
qun l nh nc l t chc hay mang quyn lc nh nc trong qu trnh hot ng ti i tng
qun l.
Ch th qun l nh nc bao gm: Nh nc. C quan nh nc t chc nh nc x hi v c nhn
c nh nc u quyn thc hin quyn qun l nh nc .
Khch th ca qun l nh nc: L trt t qun l nh nc. Qun l hnh chnh nh nc l mt
hnh thc hot ng ca nh nc c thc hin trc ht v u quyn cc c quan hnh chnh nh
nc .
Tnh chp hnh th hin ch bo m thc hin thc t cc vn bn php lut ca c quan quyn
lc nh nc c tin hnh trn c s php lut .

Tnh cht iu hnh m bo cho cc vn bn php lut cc c quan quyn lc nh nc c


thc thi.Trong thc t cc ch th ca qun l nh nc tin hnh hot ng t chc v hot ng
trc tip i vi cc i tng qun l.
C quan hnh chnh nh nc ban hnh mnh lnh c th bt buc cc i tng qun l phi thc
hin. Nh vy cc ch th qun l hnh chnh nh nc s dng quyn lc nh nc iu khin hot
ng ca cc i tng qun l. Hot ng iu hnh l ni dung c bn ca hot ng chp hnh
quyn lc nh nc.
Ch th ca qun l hnh chnh nh nc. L cc c quan nh nc, cc cn b nh nc c thm
quyn, cc t chc x hi c c nhn c nh nc trao quyn qun l hnh chnh.
Khch th ca qun l hnh chnh nh nc
Cu 2. Phn tch cc du hiu c bn xc nh ngun lut hnh chnh
nh ngha ngun: Ngun ca lut hnh chnh l nhng vn bn quy phm php lut do c quan nh
nc, c thm quyn ban hnh theo th tc v di nhng hnh thc nht nh.c ni dung cc quy
phm php lut hnh chnh c hiu lc bt buc thi hnh i vi cc i tng c lin quan v c
bo m thc hin bng cng ch nh nc.
Nh vy khng phi mi vn bn php lut u l lut hnh chnh m ch c nhng vn bn cha
ng quy phm php lut hnh chnhmi l ngun ca lut hnh chnh. Cn cc vn bn php lut
khng cha ng ni dung cc quy phm php lut hnh chnh th thuc cc ngnh lut khc iu
chnh,v d:Lut t chc chnh ph, lut bu c....Khng phi tt c vn bn php lut do nh nc
ban hnh u l ngun ca lut hnh chnh .
Nhng vn bn cha ng quy phm php lut hnh chnh c hiu lc bt buc thi hnh i vi i
tng c lin quan c bo m thc hin bng cng ch nh nc m ngun ca lut hnh chnh
thuc cc ngnh lut hnh chnh.
c im ban hnh cc vn bn php lut l ngun lut hnh chnh :
Cc vn bn php lut l ngun ban hnh ca lut hnh chnh ch yu do c quan nh nc c thm
quyn c lp ban hnh. C nhng vn bn do nhiu c quan nh nc phi hp ban hnh gii
quyt nhng cng vic c lin quan v cng nhau phi hp gii quyt.V d: thng t lin b .
C mt s vn bn gi php lut lin tch do c quan hnh chnh nh nc vi t chc c bn v ch
yu v s lng rt t.
Cu 3.Trnh by cc iu kin lm pht sinh thay i hay chm dt quan h php lut hnh chnh.
Mt quan h php lut hnh chnh mun pht sinh, thay i phi c quy phm php lut hnh chnh.
S kin php l hnh chnh v nng lc ch th.
Cu 4. Trnh by nguyn tc ng lnh o.
Nguyn tc ng lnh o c t ln hng u trong qun l hnh chnh nh nc. Hin php1992
quy nh iu 4 ng cng sn Vit Nam i tin phong ca giai cp cng nhn Vit Nam, i biu
trung thnh quyn li ca giai cp cng nhn, nhn dn lao ng v ca c dn tc theo ch ngha
Mc-Lnin v t tng H Ch minh l lc lng lnh o nh nc v x hi.
- S lnh o ca ng i vi nh nc v x hi mang tnh tt yu.
- S lnh o ca ng gi vai tr quyt nh i vi vic xc nh phng hng hot ng ca b
my nh nc l nng cao hiu lc qun l nh ncto iu kin nhn dn lao ng tham gia
vo qun l nh nc. Lnh o qun l nh nc trc ht bng cc ngh quyt trong vch ra
ng li ch chng, chnh sch nhim v cho qun l nh nc. Phng hng hon thin h thng
cc c quan qun l v mt t chc c cu cng nh cc hnh thc v phng php hot ng chung.

Mi vn quan trng nht ca qun l nh nc k c nhng vn chim lc lu di u c


ng tho lun quyt nh.
- Vi tm quan trng nh vy s lnh o ca ng i vi hot ng ca nh nc l tnh tt yu.
Biu hin: ng lnh o theo ng li, t chc cn b, kim tra.
* Cc hnh thc lnh o ca ng:
ng lnh o nh nc nhng khng bao bin lm thay ng lnh o thng qua qun l nh nc,
lnh o vic sp xp phn b cn b vic b nhim cc chc v quan trng trong b my qun l nh
nc u c kin ch o ca c quan ng tng ng.
Sau khi thng qua cc ngh quyt ch o vic phn b cn b th trng tm s lnh o ca ng
chuyn sang hnh thc kim tra.
kim tra vic thc hin cng vic trn thc tv thng qua cng tc kim tra ng nh gi c
tnh hiu qu v tnh thc t ca chnh ng li ca mnh. Thng qua cng tc kim tra ny ng
nm c hot ng th ch ho ng li ca ng, ca cc cp chnh quyn nh th no.
Cc ngh quyt ca ng khng mang tnh quyn lc php l, ch c tnh bt buc trc tip thi hnh
i vi ng vin, nhng bng uy tn ca ng, vai tr gng mu ca ng vin, s lnh o to ln
ca ng i vi h thng qun l nh nc bo m hiu qu hot ng.
Chnh s lnh o ca ng l c s m bo s phi hp ca cc c quan nh nc v t chc x hi
li cun c ng o qun chng nhn dn.tham gia thc hin cc nhim v qun l nh nc tt
c cc cp qun l.
Thay cc c quan hnh chnh nh nc v to iu kin thun li cc c quan hnh chnh thc hin
tt chc nng ca mnh
Cu 5: Trnh by nguyn tc tp trung dn ch .
iu 6 Hin php 1992 quy nh Quc hi, HND cc cp v cc c quan khc ca nh nc u t
chc v hot ng ca nh nc ta. Nguyn tc tp trung dn ch y l nguyn tc c bn v t
chc v hot nh ca nh nc ta. Nguyn tc ny quy dnh trc ht l s lnh o tp trung. S
tp trung bo m cho c quan cp di a phng v c s c kh nng thc hin quyt nh
ca trung ng ng thi m bo tnh sng to ch ng ca a phng v c s trong vic gii
quyt vn a phng v c s . Trnh tp trung quan liu cng nh dn ch qu trn. V
nguyn tc dn n cc b a phng, phi bo m quyn lm ch ca cc cp qun l quyn quyt
nh ca trung ng i vi nhngvn then cht. Nhng vn c tnh cht chin lc bo m
cho s pht trin cn i ca nn kinh t quc dn. Biu hin ca nguyn tc tp trung dn ch :
1/ s ph thuc ca c quan hnh chnh nh nc vo c quan quyn lc nh nc cng cp. y l
quan h Trc thuc chu trch nhim v bo co cng tc ca c quan qun l nh nc trc c quan
dn c. Yu t tp trung ny th hin r rt quan h gia c quuan quyn lc v c quuan hnh
chnh.
Yu t dn ch cn c thc hin trong vic c quan quyyn lc trao quyn sng to cho c quan
hnh chnh v c quan quyn lc khng lm.
2/ s phc tng ca cp di ti a vi cp trn. a phng vi trung ng. C s phc tng th
trung ng mi tp trung c quyn lc nh nc ch o, Gim st hot ng ca cp di. S
phn cp qun l l phn nh, chc trch, nhim v v quyn hn ca cc cp trong qun l. S phn
cp cho a phng trnh cho cc c quan trung ng phi lm nhng cng vic thuc quyn ca a
phng .

Cc c quan hnh chnh nh nc cp trn to iu kin thun li cho cc n v cp di c th l


nhng khuyn khch sn xut ra ca ci vt cht bo h quyn s hu cc ti sn hp php. quyn lc
chung ca cc n v c s. Gip v mt vt cht hng dn hot ng .
3/ S ph thuc 2 chiu ca c quan hnh chnh nh nc a phng:
Chiu dc l ph thuc cc c quan hnh chnh cp trn c quan hnh chnh cp trn c th tp
trung quyn lc ch o cp di pht huy th mnh a phng hon thnh nhim v cp trn
giao.
Cu 6: ngha ca vic quy nh thi hi trong s pht vi phm hnh chnh.
Trong lnh vc x pht vi phm hnh chnh thi hiu dng biu th mt khong thi gian nht nh
do php lut do php lut v x pht vi phm hnh chnh quy nh, m ht hn khng c x
pht i vi c nhn t chc vi phm hnh chnh.vic quy inh thi hiu c ngha rt quan trng. Bi
n to c s php l thnh nht trong vic x pht v thi hnh quyt nh x pht hnh chnh, gp
phn cao trch nhim ca c quan, ca ngi c thm quyn x pht hnh chnh trong vic pht
hin kp thi.X l nhanh chng, cng minh, ng php lut nhng v vic vi phm hnh chnh, bo
m hiu lc thi hnh v tc dng gio dc phng nga ca quyt nh x pht vi phm hnh chnh.
Theo iu 9 iu 48 iu 56 ca php lnh x l vi phm hnh chnh th thi hiu ca x l vi phm
hnh chnh ni chung l 1 nm k t ngy vi phm hnh chnh c thc hin i vi cc vi phm
hnh chnh trong cc lnh vc ti chnh, xay dng, mi trng nh .... Th thi hiu trn c tnh l
2 nm .
Trng hp v n c quyt nh nh ch iu tra, nh ch v n v hnh vi s pht vi phm hnh
chnh th thi hiu x pht l 3 thng k t ngy c quyt nh nh ch .
Cc trng hp ni trn khng p dng i vi c nhn, t chc vi phm hnh chnh c tnh trn trnh
cn tr vic x pht hoc li vi phm hnh chnh mi khi cha ht thi hiu x pht cng nh trng
hp trn trnh thi hnh quyt nh x pht hnh chnh.
7 Cu: Phn bit hot ng qun l hnh chinh nh nc vi hot ng quan l ca t chc x hi .
C quan hnh chnh nh nc
+
+
+
+

Ch th: Nhn danh nh nc khi c tham gia vo cc qun h php lut.


i tng: Ton x hi, mi c nhn
Phng tin qun l: Nh nc qun l bng php lut
c m bo thc hin bng: m bo bng cng ch mang tnh cng ch nh nc.

T chc x hi
+
+
+
+

Ch th: Cc t chc x hi nhn danh chnh t chc mnh.


i tng: Hp - ch c cc thnh vin t chc
Phng tin qun l: Cc t chc x hi qun l bng iu l
c m bo thc hin bng: Khng c m bo bng B my nh nc.

Cu 8: X lm n khiu li vi c quan c thm quyn v vic lm tri php lut ca mt nhn vin
nh nc, c quan c thm quyn khng gii quyt khiu li ca X. Hi trong trng hp ny gia X
v c quan c pht sinh ra php lut hnh chnh khng? Ti sao?
Khiu li ca X l mt yu cu hp php do quan h x hi pht sinh c quan c thm quyn
khng gii quyt khiu li ca X l sai v mt trong 3 c im ca quan h php lut hnh chnh l:
Quan h php lut hnh chnh c th pht sinh do yu cu hp php ca bt k bn no, s tho
thun ca bn kia khng phi l iu kin bt buc phi c do s hnh thnh quan h, khi thy cn
thit phi kp quan h vi mt ch th khc c lin quan thc hin quyn v ngha v trong lnh
vc chp hnh iu hnh chnh c th. Khi quan h thit lp hnh chnh gia bn yu cu v bn
c yu cu s pht sinh. KHng cn c s ng ca bn c yu cu .

Do vy khiu li ca ng X l yu cu hp php buc c quan c thm quyn phi th l n. Vic th


l pn phi pht sinh quan h php lut hnh chnh .
Cu 9: Nhng trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, tham gia vo qun
h pht lut hnh chnh cng dn c iu kin g ? Hy phn tch iu kin .
Khi nim : Quan h php lut hnh chnh l nhng quan h x hi pht sinh trong lnh vc chp hnh
iu hnh ca nh nc, iu chnh cc quy phm php lut hnh chnh gia ch th mang quyn v
ngha v i vi nhau theo quy nh ca php lut hnh chnh . Nhng trng hp cng dn tham gia
vo qun h php lut hnh chnh .
- Cng dn thc hin quyn.
- Cng dn thc hin ngha v .
- Cng dn khng th thc hin ngha v khi quyn v li ch ca h b xm phm v h yu cu c
quan c thm quyn bo v li ch hp php ca mnh.
+ iu kin :
Cng dn c nng lc ch th c php lut chi php .
Khng nh sau y ng hay sai?
Cu 10: nhng ngi c bu gi cc chc v theo nhim k khng phi l cng chc.
Khng nh trn l ng . V cng chc nh nc c tuyn dng, b nhim gi mi cng v trng
xuyn trong mt s cng s ca nh nc trung ng hay a phng, trong nc hay ngoi nc
c xp vo mt ngch,hng lng theo ngn sch nh nccp. Nhng ngi bu gi cc chc
v theo nhim k khng phi l cng chc.

Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?

Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.

Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.

Cu 54: Phn bit cng ch hnh chnh v trch nhim hnh chnh

Cu

55:

Phn

bit

Cu 56: Phn bit

pht

hnh

chnh

bin

php

ngn

chn

hnh

chnh

vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.

Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l

Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho

Cu 59: A tui v thnh nin thc hin vi phm hnh chnh hi.

Cu 60: iu kin truy cu trch nhim hnh chnh i vi cng dn

p n

Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?

Di gc php l nguyn tc l nhng t tng ch o bt ngun t bn cht ca ch c quy


nh trong php lut to thnh c s cho vic t chc, hot ng ca b mt nh nc v trong cc
khu ca qu trnh qun l nh nc

Nhng nguyn tc php l ni chung v nguyn tc qun l hnh chnh nh nc ni ring ch yu do


cc c quan nh nc c thm quyn ban hnh n mang tnh khoa hc n nh. Nhng nguyn tc
ny c xy dng v c rt ra t cuc sng trn c s nghin cu nhng quy lut khch quan v
c bn ca i sng x hi do n phn nh su sc nhng quy lut pht trin khch quan .

Nhng nguyn tc c bn khng phi l nhng nguyn tc mn bt i bt dch. Tri li s vn


dng cc nguyn tc c bn trong qun l nh nc gn lin qu trnh pht trin ca x hi, nhng
nguyn tc s c sa i b xung cho ph hp quy lut pht trin.

Mt trong nhng nguyn tc c bn v qun l hnh chnh nh nc l nguyn tc tp trubg dn ch.


ay l mt nguyn tc hin nh. Hin php 1992- iu 6 ghi nhn Quc hi HNDcc cp cc c
quan khc ca nh nc u t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch nguyn tc
ny bao hm kt hp gia 2 yu t:

- Tp trung l thu tm quyn lc nh nc v ch th qun k iu hnh, ch o vic thc hin php


lut. Tp trung y khng phi tp trung ton din v tuyt i m ch i vi nhng vn c bn
nht, chnh yu nht v bn cht nht. S tp trung bo m cho cp di v i tng khc c
kh nng thc hin quyt nh ca trung ng cn c vo iu kin thc t ca mnh nh l: Nhn
lc. iu kin thin nhin, khong sn, cc tim nng khc. ng thi pht huy quyn ch ng sng
to ca a phng v ca c s trong vic gii quyt nhng vn ny.

- Dn ch l vic m rng quyn cho i tng qun l nhm pht huy tr tu tp th vo hot ng

qun l, pht huy ht kh nng tim tng cu i tng qun l trong qu trnh thc hin php lut,
thc hin mnh lnh ca cp trn.

- Nu ch c s lnh o tp trung m khng m rng dn ch th s to iu kin cho cc hnh vi vi


phm quyn cng dn, cho cc t quan liu tham nhng, hch dch ca quyn pht trin. Khng c s
lnh o tp trung thng nht, s pht trin ca x hi s tr thnh t pht, lc lng dn ch s b
phn tn khng sc chnh li cc th lc phn ng , phn dn ch. Tp trung v dn ch l 2
yu t c s kt hp cht ch vi nhau, c mi quan h qua li ph thuc v thc y nhau cng pht
trin
trong
qun
l
hnh
chnh
nh
nc.
S lnh o tp trung trn c s m rng dn ch l mt yu cu khch quan cann kinh t hng
ho nhiu thnh phn theo c ch th trng c s qun l ca nh nc theo nh hng XHCN.

Cc c quan hnh chnh nh nc a phng u c t chc v hot ng theo nguyn tc ph


thuc 2 chiu( chiu dc v chiu ngang). Mi ph thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn
lc nh nc ch o thc hin vi cp di to nn mt hot ng chung thng nht. Mi ph
thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn lc nh nc ch o thc hin vi cp di to
nn my hot ng chung nht. Mi ph thuc ngang to iu kin cho cp di c th m rmg dn
ch, pht huy th mnh ca a phng hon thnh nhim v cp m cp trn giao ph.

S ph thuc 2 chiu ca c quan hnh chnh nh nc a phng l khch quan bo m thng


nht gia li ch chung ca c nc vi li ch ca a phng, gia li ch ngnh vi l ch vng lnh
th.
Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.

C nhiu hnh thc qun l hnh chnh nh nc nh hnh thc ban hnh vn bn quy phm php
lut,hnh thc ban hnh vn bn p dng quy phm php lut hnh chnh...
* Hot ng ban hnh cc vn bn quy phn php lut hnh chnh l hnh thc c bn v ph bin,
hnh thc ny quan trng nht mang tnh cht php l ca cc c quan hnh chnh nh nc nhm
c th ho, chi tit ho nhng iu c quy nh trong cc vn bn ca php lut ca cc c quan
quyn lc nh nc. Bi v cc c quan quyn lc nh nc vi cc vn bn ca mnh thng ch quy
nh vn c tnh cht c bn chung nht ch khng quy nh c th v chi tit

Vic cc c quan hnh chnh nh nc c hnh thc ban hnh ra cc vn bn quy phm php lut hnh
chnh mhm thc hin chc nng qun l hnh chnhtrn mi lnh vc trn mi i sng x hi. V vy
cc vn bn quy phm php lut hnh chnh c ban hnh ra p dng trong thi gian di, p
dng nhiu ln vi cc i tng c lin quan. Cc vn bn ny trong quy nh quyn hn, trch
nhim,
ngha
v
hoc
quyn
quy
nh
vic
t
chc
hot
ng...
Ta c th ly v d sau lm sng t: can c vo cc vn bn ca Quc hi v UBTVQH( Ngh quyt
ca Quc hi, php lnh x l vi phm hnh chnh ca UBTVQH). chnh ph ban hnh ra ngh nh

36, ngh nh 49 v vic lp li an ton giao thng ng b, trt t an ton giao thng th ng
thi
phi
x
l
i
vi
cc
i
tng
vi
phm
trong
lnh
vc
ny.
Hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut ca c qun hnh chnh nh nc cn gi l hot
ng xay dng php lut, hot ng lp quy. Thhng qua hot ng cc c quan hnh chnh nh
nc quy nh v nhiu vn nh: Nhim v, quyn hn c cu t chc ca c quan hnh chnh nh
nc, nhng th tc cn thit thc hin quyn v ngha v ca cng dn. ch c c quan nh nc
c thm quyn mi c ban hnh cc vn bn quy phm php lut ,v hot ng c bn v ph bin
ca
c
quan
nh
nc
c
thm
quyn.
* Hot ng ban hnh bn bn p dng quy pham php lut hnh chnh cng l mt hot ng ch
yu ca c quaaan hnh chnh nh nc. L mt hnh thc qun l rt quan trmg khng th thiu
c. Bi v y l nhng hnh thc hot ng c tin hnh thng xuyn lin tc bt k u khi
c hot ng qun l hnh chnh ca cc c quan quun l hnh chnh nh nc c ban hnh ra cc
vn bn p dng cc quy phm php lut hnh chnh nh: Quuyt nh bt, quyt nh b nhim,
thuyn chuyn, bi min...Nhng vn bn p dng ny ch p dng trong mt ln trong trng hp c
th v i vi i tng c th nht nh. y l p dng quy phm php lut hnh chnh l hot ng
ch yu ca cc c quan hnh chnh nh nc trong qun l hnh chnh.

Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.

Trc khi vo phn tch mi quan h v thuyt phc v cng ch ta cn bit rng:
* Phng pht thuyt phc gio dc cm ho l mt trong nhng phng php qun l quan trng
nht em li hiu qu cao nht. Phng pht ny th hin tnh u vit ca ch XHCN, th hin
truyn thng nhn o ca dn tc ta. Thuyt phc bao gm mt s nhng bin php nh gii thch,
hng dn, ng vin, khuyn khch, trnh by chng minh m bo s cng tc, tun th hay
phc tng t gic ca i tng qun l nhm t c mt s kt qu nht nh

Thuyt phc tuy khng mang tnh bt buc cng rn nhng phng php ny li mang tnh cht php
l v n c quy nh trong php lut c thc hin bi ch th mang tnh quyn lc nh nc v
c tin hnh trong khun kh php lut.

* Phng php cng ch l bin php bt buc bng bo lc ca cc c quan nh nc c thm


quyn i vi mt c nhn hay t chc nht nh v mt vt cht hay tinh thn nhm buc c nhn
hay t chc thc hin nhng hnh vi nht nh do php lut quy nh i vi ti sn c nhn hay t
chc hot ng t do thn th ca cc c nhn . y l phng php khng th thiu c ch p
dng khi bin php gio dc cm ho khng em li hiu qu ch p dng i vi nhng k chng i
li ng li chnh sch ca ng, php lut ca nh nc thng qua 4 loi cng ch: 1 cng ch
hnh s 2 cng ch dn s 3 cng ch k lut 4 cng ch hnh chnh.

Gia

thuyt

phc

gio

dc

cm

ho

vi

cng

ch

mi

quan

gn

b:

- m bo vic thc thi php lut ng n, hp l ,c hiu qu tu trong tng trng hp c th


c th p dng trc hoc sau. khng phi lc no cng coi trng bin php ny m coi l l bin
php kia.

- hot ng em li hiu qu cn phi ch ng mc s kt hp gia cng ch v thuyt phc.

+ Nu khng c cng ch nh nc th k lut nh nc s b lung lay, php ch XHCN khng c


tn trng, to iu kin thun li cho t nn x hi pht trin, k th giai cp v k th dn tc hot
ng chng ph cch mng.

+ Nu khng c thuyt phc th hot ng qun l nh nc cng km hiu qu, khng ng vin
c s t gic chp hnh php lut ca nhn dn, khng nng cao c thc php lut v tinh
thn t ch, khng m bo tnh cht mm do thc hin truyn thng nhn o ca dn tc, s lm
thay i bn cht ca nh nc.

- Nu ch ch trng cng ch nh nc s tr thnh nh nc bo lc, nh nc ca cnh st.


- Do vy cn pi kt hp cht ch hi ho gia 2 phng php qun l v cn phi:

+So snh mi tng quan giai cp, tng quan lc lng.

+ Phi cn c vo tng trng hp c th thuyt phc trc ri cng ch sau.

Cu

54:

Phn

bit

cng

ch

hnh

chnh

trch

nhim

hnh

chnh

phn bit trc ht chng ta cn lm r ni dung c dim ca khi nim ny.


* Cng ch hnh chnh l g? Cng ch hnh chnh l bin php cng ch nh nc do c quan
hnh chnh nh nc c trong nhng trng hp nht nh th do to n nhn dn quytt nh i vi
t chc hay c nhn c hnh vi vi phm hnh chnh hoc hay i vi mt s c nhn hay t chc nht
nh nhm ngn nga nhng vi phm c th xy ra hay ngn chn nhng thit hi do thin tai, dch
ho gy ra. Trnh t p dung bin php cng ch hnh chnh cng phi tun theo lut. Cc bin
pht cng ch hnh chnh c 3 nhm

Nhm x pht hnh chnh.

Nhm cc bin php ngn chn hnh chnh.

Nhm cc bin php phng nga hnh chnh.

*Trch nhim hnh chnh l g: Trch nhim hnh chnh l hu qu m c nhn hay t chc vi phm
hnh chnh phi gnh chu trc nh nc p dng cc bin php x pht hnh chnh tc l nh nc
p dng cc bin php x pht hnh chnh phu hp gio dc c nhn hay t chc vi phm hnh

chnh ng thi gio dc phng nga i vi c nhn hay t chc khc gp phn bo m cho php
lut c thc hin nghim minh.

Cu 55: Phn bit x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh

Trong cng ch hnh chnh th bin php x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh l 2
bin php thng c p dng nhiu nht. Tuy u nm trong phng php qun l hnh chnh c
bn ca nh nc nhng gia 2 phng php ny c ngng im khc nhau r rt v mc cng
nh ni dung ca n

a. Bin php x pht hnh chnh

- Khi nim: X pht hnh chnh l bin php do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c
nhn hay t chc: C hnh vi vi phm hnh chnh nhm truy cu trch nhim hnh chnh i vi c
nhn hay t chc vi phm hnh chnh .

C s x pht hnh chnh: c vi phm hnh chnh xy ra.

- Ni dung; cc bin php x pht hnh chnh :

+ pht chnh : cnh co, Pht tin

+ Pht b sung: tch thu tang vt phng tin vi phm.

Tc quyn s dng giy php .

+ Bin php khc: Buc tho d khi phc tnh trng ban u .

Cc bin php ny c quy nh c th ti iu 1,13,14,15,ca php lnh x pht vi phm hnh


chnh.

- Ch th c thm quyn c quy nh trong iu 26 n iu 37 ca php lnh x pht vi phm


hnh chnh .
- Trnh t th tc: thng qua ban hnh quyt nh x pht

Mc ch: trng pht i vi vi phm gio dc tng ngi khc

b. Bin php ngn chn hnh chnh

- Khi nim: Ngn chn hnh chnh cng do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c nhn
hay t chc c th: C vi phm hoc khng c vi phm hnh chnh nhm ngn chn vi phm hnh
chnh c th xy ra.

C s ngn chn hnh chnh hoc cng co th khng vi phm hnh chnh, trc khi c vi phm hoc vi
phm ang xy ra.

- Ni dung bao gm cc bin php hnh chnh khc v cc bin php ngn chn v bo m vic x
pht vi phm hnh chnh quy nh trong iu 12 v iu 22 php lnh x pht vi phm hnh chnh c
13 bin php c 5 bin php tm gi ngi, phng tin tang vt, khm ngi, khm ni gi tang
vt phnh tin vi phm .

Ch th: Quy nh trong iu 40 lnh x pht vi phm hnh chnh .

- Trnh t th tc: Tu theo tng trng hp c th m c cc quyn quyt nh ph hp


Mc ch : Ngn chn vi phm hnh chnh xy ra khc phc thit hi do vi phm hnh chnh gy ra

Cu 56: Phn bit

vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.

Hnh thc ban hnh cc vn bn qun l hnh chnh nh nc l hot ng qun l hnh chnh nh
nc.Tng qua hot ng ny cc ch th c thm quyn c th t ra cc quy phm php lut
iu chnh cc quan h pht sinh trong lnh vc chp hnh iu hnh trn mi mt ca i sng x
hi. Cng c th gii quyt nhng vn c th ring bit i vi i ci i tng qun l nht nh.
Chng ta cng cn phn bit r nhng vn bn qun l hnh chnh vi vn bn c coi l ngun ca
lut hnh chnh.

a. Vn bn coi l ngun ca lut hnh chnh

- Khi nim: l nhng vn bn quy phm php lut do c quan qun l nh nc c thm quyn ban
hnh theo th tc trnh t nht nh c ni dung cha ng cc quy phm php lut hnh chnh. C
hiu qu bt buc thi hnh, m bo thc hin bng sc mnh cng ch nh nc.

- Ch th ban hnh :

+Cc c quan quyn lc nh nc

+Cc c quan nh nc khc nh to n, Vin kim st hoc th trng cc c qun xt x, kim st


th
trng
cc
n
v
c
s
(
ban
hnh
quy
nh
ni
quy)

+Cc c nhn co thm quyn nh ch tch nc

+Ch th y rng hn

- Ni dung: Ch cha ngqun l hnh chnh nh nc

- Hnh thc vn bn : c th l vn bn lut hoc di lut (ngh nh, ch th ).

- trnh t ban hnh: Theo hnh thc nht nh.

b. Vn bn qun l hnh chnh

- Khi nim: Vn bn qun l hnh chnh nh nc l cc vn bn di lut ban hnh trn c s v


chp hnh Hin php, lut, php lnh v ngh quyt ca cc c quan quyn lc nh nc.
Ch th ban hnh :

+ Cc c quan quyn lc nh nc.

+ cc c nhn c thm quyn nh trng my bay, tu bin, thm phn ra quyt nh, th trng, c
quan to n, kim st, th trng cc n v c s.
+ Ch th hp hn.
- Ni dung: Cha ng qun l php l hnh chnh v cc mnh lnh c th.

V d: Ngh nh chnh ph, vn bn cp t, cp nh.


- Hnh thc vn bn: bao gi cng l vn bn di lut t ngh nh tr xung ( c th ho, chi tit
ho cc vn bn ca c quan quyn lc).

- Trnh t th tc ban hnh: Tu theo tng trng hp c th nhng khng tri vi lut.

Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l
phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc ta cn cn c vo nh
ngha (Khi nim) v cn c vo c im ring, tnh cht cng vic theo bng so snh sau:
a. Vin chc khng phi l cng chc

- nh ngha: Vin chc nh nc l ngi lao ng lm trong cc c quan nh nc do c bu hoc


b nhim hay tuyn dng gi mt chc v nht dnh hoc bng hot ng ca mnh gp phn vo
vic thc hin mt chc v nht nh hoc tr lng theo chc v hoc hot ng ,

- Cng vic c bu theo nhim k.


- i tng sau y mi gi l vin chc khng phi l vin chc
+S quan, h s quan trong qun i, b i bin phng.
+ L ngi gi chc v trong c quan quyn lc nh nc, c quan hnh chnh nh nc, c quan
kim st, c quan xt x c bu hoc c theo nhim k
+ l ngi lm vic trong cc n v c sow thuc b my qun l b my hnh chnh nh nc.
- vin chc nh nc khng trc tip sn xut ra ca ci vt cht nhng bng hot ng ca mnh h
bo m vic lnh o kim tra qu trnh . Xc nh phng hng pht trin khoa hc k thut
phc v sn xut. thc hin bin php c t chc.
- Hot ng ca h to iu kin hoc trc tip lm pht sinh, thay i hay chm dt cc quuuan h
c th.
b. Vin chc l cng chc
- nh ngha: cng chc nh nc l cng dn Vit Nam c b nhim hoc tuyn dng gi mt cng
vic thng xuyn trong cng s nh nc trung ng hay a phng, trong nc hay ngoi nc
c
xp
vo
ngch
bc
v
c
hng
lng
t
ngn
sch
nh
nc.
Cng
vic
ca
vin
chc
l
cng
chc
bao
gi
cng
thng
xuyn.
- i tng sau y c gi l cng chc.
+ l ngi lm vic trong c quan hnh chnh nh nc trung ng, tnh, huyn v cp tng
ng.
+ L ngi lm vic trong c quan i din s qun, lnh s qun ca nc ta nc ngoi.
+Nhng ngi lm vic trong trwngd hc, vin nghin cu, i pht thanh. i truyn hnh, c
quan bo ch c hng lng t ngn sch.
+ Cc nhn vin dn s lm vic trong c quan b quc phng.

+ Nhng ngi c tuyn dng b nhim gi mt cng vic thng xuyn trong c quan kim
st, xt x.
+ Nhng ngi c tuyn dng b mhim gi mt cng vic thng xuyn trong b my nh
nc nh: Vn phng Quc Hi.UBTVQH. HND cc cp v ngng ngi khc theo quy nh ca php
lut.
- Hot ng ca h gin tip lm pht sinh., thay i hay chm dt cc quan h php lut c th.
* vic phn bit gia vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc c mt ngha
thc tin rt ln trong vic t chc v hot ng ca b my quun l nh nc ta. Gip cho cc c
quan chc nng c th:
- xy dng v tiu chun ho i ng cn b.
- p dng ch ng v chnh xc i vi i bg cng chc.
- To iu kin cho cng cuc ci cch hnh chnh, thc y cng vic i mi ca t nc,
* Cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l 4 trch nhim l:

- Trch nhim hnh s


- Trch nhim dn s.
- Trch nhim klut.
- Trch nhim hnh chnh.

Tng ng vi mi loi trch nhim l cc hnh thc cng ch truy cu trch nhim
Qua y ta thy nu vin chc nh nc vi phm php lut c th chu nhiu nht 3 loi trch nhim :
hnh s , dn s , k lut.

Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho

Hin php 1992 iu 49 ghi nhn Cng dn nc CHXHCNVit Nam nc ta cng dn c quyn
v chnh tr.Quyn cng dn c quy nh kh c th v thc hin y v ngi dn lao ng l
ngi ch lc ca t nc, c mi quan h kh khng kht bn vng vi nh nc. Cng dn c
thc hin, s dng cc quyn v ngha v ca mnh khi tham gia vo cc quan h php lut c th
trong c quan h php lut hnh chnh.Mi quan h ny c hnh thnh trong cc trng hp
tham gia sau y:
a.

khi cng dn s dng quyn:

V d : khi cng dn thc hin quyn t do kinh doanh theo quy nh ca php lut, lm n xin cp
giy php kinh doanh gi UBND qun , huyn- c quan c thm quyn cp giy php kinh doanh.
b.

khi cng dn thc hin quyn v ngha v :

V d: Vic cng dn thc hin quyn v ngha v bo v t quc s lm pht sinh quan h php lut
hnh
chnh
gia
cng
dn

v
c
quan
qun
s
cp
qun
huyn.
c. Khi quyn v li ch hp php ca cng dn b xm phm,h i hi nh nc phi bo v v phc
hi nhng quyn .
v d : khi c hnh vi tri php lut mi cng chc xm phm ti quyn c hng ti quyn ch
bo him ca cng dn, cng dn c n khiu ni gi th trng trc tip ca vin chc . lm
pht sinh mi qun h php lut hnh chnh gia cng dn c n khiu ni vi cn b nh nc c
thm quyn gii quyt n khiu ni.
c.

Khi cng dn khng thc hin ngha v i vi nh nc ;

v d : Cng dn, bun bn theo php lut khng np thu kinh doanh lm pht sinh quan h php
lut hnh chnh gi dn vi UYBND qun, huyn hoc phng thu trc thuc.
Tm li mun tham gia vo cc quan h php lut hnh chnh cng dn phi c nng lc ch th
(nng lc php l hnh chnh v nng lc hnh vi hnh chnh). Nh nc quy nh nng lc ch th
ca cng dn trong trong quan h php lut hnh chnh th hin s thng nht gia quyn v ngha
v ca cng dn. Vic bo m thc hin quyn, bo m ngha v u quan rng nh nhau. Nh
nc quy nh nhng bo m v chnh tr, vt cht, t chc php l cn thit cng dn c th
tham gia ng o v y vo qun l nh nc nhm thc hin quyn v ngha v ca cng dn.

Cu 59: A tui v thnh nin thc hin vi phm hnh chnh hi.
Nu nhng trng hp A b truy cu trch nhim hnh chnh,
a. Nhng trng hp a khng b truy cu trch nhim hnh chnh.
a. A b truy cu trch nhim hnh chnh trong cc trng hp sau:
- Khi A 14 tui n di 16 tui v tinh thn, th cht pht trin bnh thng, thc hin vi phm
hnh chnh vi li c .
- khi A t 16 tui n di 18 tui, tinh thnf th cht pht trin bnh thng phi chu trch nhim
hnh chnh k c c li c v v khi thc hin vi phm hnh chnh.
- khi Avi phm hnh chnh khng nm trong cc trng hp min truy cu trch nhim hnh chnh
nh
tnh
th
cp
thit,
s
kin
bt
ng,
phng
v
chnh
ng..xy
ra.
b. Khi A khng b truy cu trch nhim hnh chnh :
- Khi cha 14tui.
- Khi cha 14 tui n di 16 tui nhng thc hin vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui nhng vic vi phm hnh chnh vi li v .

- Khi A 16 tui n di 18 tui thc hin vi phm hnh chnh trong trng hp min truy cu
ttrch nhim hnh chnh nh : Tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng .
Cu 60: iu kin truy cu trch nhim hnh chnh i vi cng dn
i vi cng dn thnh nin (t 18 tui tr ln) b truy cu trch nhim hnh chnh khi h thc
hin hnh vi vi phm hnh chnh vi iu kin sau:
- Khng mc bnh tm thn, khng b ri lon thn kinh, khng b mt bnh no mt kh nng iu
khin hnh vi.
- Hnh vi vi phm c quy nh trong cc vn bn co quy nh v pht vi phm hnh chnh.
- Thc hin hnh vi vi phm khng thuc cc trng hp sau :
S kin bt ng, tnh th cp thit, phng v chnh ng, ht thi hiu truy cu trch nhim hnh
chnh.
* i vi ngi v thnh nin :
- Ngi t 16 tui n 18 tui thc hin hnh vi vi phm hnh chnh trong nhng iu kn nh
cng dn 18 tui trow ln.
- Ngi t 14 tui n di 16 tui ch chu trch nhim hnh chnh i vi nhng hnh vi vi phm
hnh chnh vi li c v mc pht cao nht ch n ng.
- Ngi cha 14 tui th khng b truy cu trch nhim hnh chnh nu h vi phm hnh chnh th
ch p dng bin php gio dc.

CU HI V P N N TP LUT HNH CHNH (PHN 2)


Cu 11: Bt c c nhn no ang trn lnh th nc ChxhcnVN hay ngi nc ngoi ,Khng
quc tch... u l i tng ca php lut x pht vi phm hnh chnh.
Cu 12: Cc ch th c thm quyn pht hnh chnh c php p dng bin php hnh chnh tm
gi ngi theo th tc hnh chnh
Cu 13: Cc t chc x hi c quyn ban hnh cc quy phm php lut.
Cu 14: Cng ch hnh chnh ch c p dng khi c vi phm hnh chnh xy ra.
Cu 15: Vin trng vin kim st ca cc cp c th ban hnh cc vn bn qun l hnh chnh nh
nc.
Cu 16: Hnh khch Vit Nam i trn my bay ca Xingapo tuyn bay H Ni- Xingapo nu c hnh
khch vi phm hnh chnh trn my bay on H Ni i thnh ph H Ch Minh th s c x l
theo php lut hnh chnh Vit Nam.
Cu 17: Trong mi trng hp vic truy cu trch nhim hnh chnh khng cn xt n thc t l hu
qu xy ra hay cha xy ra?
Cu 18: Hnh vi php l hnh chnh hp php khng phi l s kin php l hnh chnh lm pht sinh,
thay i chm dt quan h php lut hnh chnh.
Cu 19: Quan h php lut m mt bn chu th l c quan hnh chnh nh nc m quan h php
lut hnh chnh.
Cu 20: Vn bn qun l hnh chnh ch o c quan hnh chnh nh nc ban hnh.
p n

Cu 11: bt c c nhn no ang trn lnh th nc Chxhcn VN hay ngi nc ngoi, Khng
quc tch... u l i tng ca php lut x pht vi phm hnh chnh.
Khng nh trn l ng.
Cu 12: cc ch th c thm quyn pht hnh chnh c php p dng bin php hnh chnh tm gi
ngi theo th tc hnh chnh
Khng nh trn l: Sai v ch c mt s ch th nh trng cng an cp huyn, trng cng an cp
tnh tr ln mi c quyn tm gi ngi. cc ch th khc nh chin s cnh st giao thng, kim
lm... Khng c quyn tm gi ngi.
Cu 13: cc t chc x hi c quyn ban hnh cc quy phm php lut.
Khng nh trn l Sai: V theo quy nh ca php lut ch c cc c quan nh nc c thm quyn
mi ban hnh ra cc quy phm php lut trong mt s trng hp c bit theo quy nh ca php
lut cc t chc x hi mi c quyn ban hnh vn bn quy phm php lut.
v d: Tng lin on lao ng Vit Nam.
Cu 14: cng ch hnh chnh ch c p dng khi c vi phm hnh chnh xy ra.
Khng nh trn l sai: V c nhiu loi cng ch hnh chnh p dng cho nhng c nhn khng vi
phm hnh chnh.
V d: Trng hp trng dng, trng thu ti sn.
Cu 15: Vin trng vin kim st ca cc cp c th ban hnh cc vn bn qun l hnh chnh nh
nc.
Khng nh trn l ng v: Vin kim st c chc nng hot ng qun l hnh chnh nh nc. Nh
cng tc qun l cn b.
Cu 16: hnh khch Vit Nam i trn my bay ca Xingapo tuyn bay H Ni- Xingapo nu c hnh
khch vi phm hnh chnh trn my bay on H Ni i thnh ph H Ch Minh th s c x l
theo php lut hnh chnh Vit Nam.
Khng nh trn l sai v: N khng thuc i tng iu chnh ca lut hnh chnh Vit Nam. My bay
tuy bay trn khng phn Vit Nam nhng l lnh th ca h. My bay theo quy nh hnh khch
trong my bay vi phm khng thuc i tng iu chnh lut hnh chnh Vit Nam
Cu 17: trong mi trng hp vic truy cwus trch nhim hnh chnh khng cn xt n thc t l
hu qu xy ra hay cha xy ra ?
Khng nh trn l ng v vi phm hnh chnh l vi phm cu thnh hnh thc nn c hnh vi cu
thnh vi phm hnh chnh m khng cn hu qu xy ra. Hu qu ch l tnh tit la chn hnh
thc v mc x pht.
Cu 18: hnh vi php l hnh chnh hp php khng phi l s kin php l hnh chnh lm pht sinh,
thay i chm dt quan h php lut hnh chnh.
Khng nh trn l ng v:
V d: 2 cng dn Vit Nam n tui lut nh h xin ng k kt hn hnh vi ny lm pht sinh s
kin php l hnh chnh hp php pht sinh quuan h gia h vi UBNDphng.
Cu 19: Quan h php lut m mt bn chu th l c quan hnh chnh nh nc m quan h php
lut hnh chnh.

Khng nh trn l sai v: C quan hnh chnh nh nc cng l ch th ca quan h php lut dn s.
Cu 20: Vn bn qun l hnh chnh ch o c quan hnh chnh nh nc ban hnh.
Khng nh trn l sai v: C quan hnh chnh nh nc l c quan c quyn ban hnh vn bn
qun l hnh chnh.cc c quan khc h cng c quyn ban hnh vn bn qun l hnh chnh.
V d: Thm phn c quyn ban hnh quyt nh x pht vi phm hnh chnh, th trng c quan ra
quyt nh tng lng.....

Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?
Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.
Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.
Cu 54: Phn bit cng ch hnh chnh v trch nhim hnh chnh
Cu 55: Phn bit x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh
Cu 56: Phn bit vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.
Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l
Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho
Cu 59: A tui v thnh nin thc hin vi phm hnh chnh hi.
Cu 60: iu kin truy cu trch nhim hnh chnh i vi cng dn
p n
Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?
Di gc php l nguyn tc l nhng t tng ch o bt ngun t bn cht ca ch c quy
nh trong php lut to thnh c s cho vic t chc, hot ng ca b mt nh nc v trong cc
khu ca qu trnh qun l nh nc
Nhng nguyn tc php l ni chung v nguyn tc qun l hnh chnh nh nc ni ring ch yu do
cc c quan nh nc c thm quyn ban hnh n mang tnh khoa hc n nh. Nhng nguyn tc
ny c xy dng v c rt ra t cuc sng trn c s nghin cu nhng quy lut khch quan v
c bn ca i sng x hi do n phn nh su sc nhng quy lut pht trin khch quan .

Nhng nguyn tc c bn khng phi l nhng nguyn tc mn bt i bt dch. Tri li s vn


dng cc nguyn tc c bn trong qun l nh nc gn lin qu trnh pht trin ca x hi, nhng
nguyn tc s c sa i b xung cho ph hp quy lut pht trin.
Mt trong nhng nguyn tc c bn v qun l hnh chnh nh nc l nguyn tc tp trubg dn ch.
ay l mt nguyn tc hin nh. Hin php 1992- iu 6 ghi nhn Quc hi HNDcc cp cc c
quan khc ca nh nc u t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch nguyn tc
ny bao hm kt hp gia 2 yu t:
- Tp trung l thu tm quyn lc nh nc v ch th qun k iu hnh, ch o vic thc hin php
lut. Tp trung y khng phi tp trung ton din v tuyt i m ch i vi nhng vn c bn
nht, chnh yu nht v bn cht nht. S tp trung bo m cho cp di v i tng khc c
kh nng thc hin quyt nh ca trung ng cn c vo iu kin thc t ca mnh nh l: Nhn
lc. iu kin thin nhin, khong sn, cc tim nng khc. ng thi pht huy quyn ch ng sng
to ca a phng v ca c s trong vic gii quyt nhng vn ny.
- Dn ch l vic m rng quyn cho i tng qun l nhm pht huy tr tu tp th vo hot ng
qun l, pht huy ht kh nng tim tng cu i tng qun l trong qu trnh thc hin php lut,
thc hin mnh lnh ca cp trn.
- Nu ch c s lnh o tp trung m khng m rng dn ch th s to iu kin cho cc hnh vi vi
phm quyn cng dn, cho cc t quan liu tham nhng, hch dch ca quyn pht trin. Khng c s
lnh o tp trung thng nht, s pht trin ca x hi s tr thnh t pht, lc lng dn ch s b
phn tn khng sc chnh li cc th lc phn ng , phn dn ch. Tp trung v dn ch l 2
yu t c s kt hp cht ch vi nhau, c mi quan h qua li ph thuc v thc y nhau cng pht
trin
trong
qun
l
hnh
chnh
nh
nc.
S lnh o tp trung trn c s m rng dn ch l mt yu cu khch quan cann kinh t hng
ho nhiu thnh phn theo c ch th trng c s qun l ca nh nc theo nh hng XHCN.
Cc c quan hnh chnh nh nc a phng u c t chc v hot ng theo nguyn tc ph
thuc 2 chiu( chiu dc v chiu ngang). Mi ph thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn
lc nh nc ch o thc hin vi cp di to nn mt hot ng chung thng nht. Mi ph
thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn lc nh nc ch o thc hin vi cp di to
nn my hot ng chung nht. Mi ph thuc ngang to iu kin cho cp di c th m rmg dn
ch, pht huy th mnh ca a phng hon thnh nhim v cp m cp trn giao ph.
S ph thuc 2 chiu ca c quan hnh chnh nh nc a phng l khch quan bo m thng
nht gia li ch chung ca c nc vi li ch ca a phng, gia li ch ngnh vi l ch vng lnh
th.
Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.
C nhiu hnh thc qun l hnh chnh nh nc nh hnh thc ban hnh vn bn quy phm php
lut,hnh thc ban hnh vn bn p dng quy phm php lut hnh chnh...
* Hot ng ban hnh cc vn bn quy phn php lut hnh chnh l hnh thc c bn v ph bin,
hnh thc ny quan trng nht mang tnh cht php l ca cc c quan hnh chnh nh nc nhm

c th ho, chi tit ho nhng iu c quy nh trong cc vn bn ca php lut ca cc c quan


quyn lc nh nc. Bi v cc c quan quyn lc nh nc vi cc vn bn ca mnh thng ch quy
nh vn c tnh cht c bn chung nht ch khng quy nh c th v chi tit
Vic cc c quan hnh chnh nh nc c hnh thc ban hnh ra cc vn bn quy phm php lut hnh
chnh mhm thc hin chc nng qun l hnh chnhtrn mi lnh vc trn mi i sng x hi. V vy
cc vn bn quy phm php lut hnh chnh c ban hnh ra p dng trong thi gian di, p
dng nhiu ln vi cc i tng c lin quan. Cc vn bn ny trong quy nh quyn hn, trch
nhim,
ngha
v
hoc
quyn
quy
nh
vic
t
chc
hot
ng...
Ta c th ly v d sau lm sng t: can c vo cc vn bn ca Quc hi v UBTVQH( Ngh quyt
ca Quc hi, php lnh x l vi phm hnh chnh ca UBTVQH). chnh ph ban hnh ra ngh nh
36, ngh nh 49 v vic lp li an ton giao thng ng b, trt t an ton giao thng th ng
thi
phi
x
l
i
vi
cc
i
tng
vi
phm
trong
lnh
vc
ny.
Hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut ca c qun hnh chnh nh nc cn gi l hot
ng xay dng php lut, hot ng lp quy. Thhng qua hot ng cc c quan hnh chnh nh
nc quy nh v nhiu vn nh: Nhim v, quyn hn c cu t chc ca c quan hnh chnh nh
nc, nhng th tc cn thit thc hin quyn v ngha v ca cng dn. ch c c quan nh nc
c thm quyn mi c ban hnh cc vn bn quy phm php lut ,v hot ng c bn v ph bin
ca
c
quan
nh
nc
c
thm
quyn.
* Hot ng ban hnh bn bn p dng quy pham php lut hnh chnh cng l mt hot ng ch
yu ca c quaaan hnh chnh nh nc. L mt hnh thc qun l rt quan trmg khng th thiu
c. Bi v y l nhng hnh thc hot ng c tin hnh thng xuyn lin tc bt k u khi
c hot ng qun l hnh chnh ca cc c quan quun l hnh chnh nh nc c ban hnh ra cc
vn bn p dng cc quy phm php lut hnh chnh nh: Quuyt nh bt, quyt nh b nhim,
thuyn chuyn, bi min...Nhng vn bn p dng ny ch p dng trong mt ln trong trng hp c
th v i vi i tng c th nht nh. y l p dng quy phm php lut hnh chnh l hot ng
ch yu ca cc c quan hnh chnh nh nc trong qun l hnh chnh.
Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.

Trc khi vo phn tch mi quan h v thuyt phc v cng ch ta cn bit rng:
* Phng pht thuyt phc gio dc cm ho l mt trong nhng phng php qun l quan trng
nht em li hiu qu cao nht. Phng pht ny th hin tnh u vit ca ch XHCN, th hin
truyn thng nhn o ca dn tc ta. Thuyt phc bao gm mt s nhng bin php nh gii thch,
hng dn, ng vin, khuyn khch, trnh by chng minh m bo s cng tc, tun th hay
phc tng t gic ca i tng qun l nhm t c mt s kt qu nht nh

Thuyt phc tuy khng mang tnh bt buc cng rn nhng phng php ny li mang tnh cht php
l v n c quy nh trong php lut c thc hin bi ch th mang tnh quyn lc nh nc v
c tin hnh trong khun kh php lut.

* Phng php cng ch l bin php bt buc bng bo lc ca cc c quan nh nc c thm


quyn i vi mt c nhn hay t chc nht nh v mt vt cht hay tinh thn nhm buc c nhn
hay t chc thc hin nhng hnh vi nht nh do php lut quy nh i vi ti sn c nhn hay t

chc hot ng t do thn th ca cc c nhn . y l phng php khng th thiu c ch p


dng khi bin php gio dc cm ho khng em li hiu qu ch p dng i vi nhng k chng i
li ng li chnh sch ca ng, php lut ca nh nc thng qua 4 loi cng ch: 1 cng ch
hnh s 2 cng ch dn s 3 cng ch k lut 4 cng ch hnh chnh.

Gia

thuyt

phc

gio

dc

cm

ho

vi

cng

ch

mi

quan

gn

b:

- m bo vic thc thi php lut ng n, hp l ,c hiu qu tu trong tng trng hp c th


c th p dng trc hoc sau. khng phi lc no cng coi trng bin php ny m coi l l bin
php kia.

- hot ng em li hiu qu cn phi ch ng mc s kt hp gia cng ch v thuyt phc.

+ Nu khng c cng ch nh nc th k lut nh nc s b lung lay, php ch XHCN khng c


tn trng, to iu kin thun li cho t nn x hi pht trin, k th giai cp v k th dn tc hot
ng chng ph cch mng.

+ Nu khng c thuyt phc th hot ng qun l nh nc cng km hiu qu, khng ng vin
c s t gic chp hnh php lut ca nhn dn, khng nng cao c thc php lut v tinh
thn t ch, khng m bo tnh cht mm do thc hin truyn thng nhn o ca dn tc, s lm
thay
i
bn
cht
ca
nh
nc.
- Nu ch ch trng cng ch nh nc s tr thnh nh nc bo lc, nh nc ca cnh st.
- Do vy cn pi kt hp cht ch hi ho gia 2 phng php qun l v cn phi:
+So snh mi tng quan giai cp, tng quan lc lng.

+ Phi cn c vo tng trng hp c th thuyt phc trc ri cng ch sau.

Cu 54: Phn bit cng ch hnh chnh v trch nhim hnh chnh

phn bit trc ht chng ta cn lm r ni dung c dim ca khi nim ny.

* Cng ch hnh chnh l g? Cng ch hnh chnh l bin php cng ch nh nc do c quan
hnh chnh nh nc c trong nhng trng hp nht nh th do to n nhn dn quytt nh i vi
t chc hay c nhn c hnh vi vi phm hnh chnh hoc hay i vi mt s c nhn hay t chc nht
nh nhm ngn nga nhng vi phm c th xy ra hay ngn chn nhng thit hi do thin tai, dch
ho gy ra. Trnh t p dung bin php cng ch hnh chnh cng phi tun theo lut. Cc bin
pht
cng
ch
hnh
chnh
c
3
nhm
Nhm x pht hnh chnh.

Nhm cc bin php ngn chn hnh chnh.

Nhm cc bin php phng nga hnh chnh.

*Trch nhim hnh chnh l g: Trch nhim hnh chnh l hu qu m c nhn hay t chc vi phm
hnh chnh phi gnh chu trc nh nc p dng cc bin php x pht hnh chnh tc l nh nc
p dng cc bin php x pht hnh chnh phu hp gio dc c nhn hay t chc vi phm hnh
chnh ng thi gio dc phng nga i vi c nhn hay t chc khc gp phn bo m cho php
lut c thc hin nghim minh.

Cu 55: Phn bit x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh

Trong cng ch hnh chnh th bin php x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh l 2
bin php thng c p dng nhiu nht. Tuy u nm trong phng php qun l hnh chnh c
bn ca nh nc nhng gia 2 phng php ny c ngng im khc nhau r rt v mc cng
nh ni dung ca n
a. Bin php x pht hnh chnh

- Khi nim: X pht hnh chnh l bin php do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c
nhn hay t chc: C hnh vi vi phm hnh chnh nhm truy cu trch nhim hnh chnh i vi c
nhn hay t chc vi phm hnh chnh .
C s x pht hnh chnh: c vi phm hnh chnh xy ra.
- Ni dung; cc bin php x pht hnh chnh :

+ pht chnh : cnh co, Pht tin

+ Pht b sung: tch thu tang vt phng tin vi phm.

Tc quyn s dng giy php .

+ Bin php khc: Buc tho d khi phc tnh trng ban u .

Cc bin php ny c quy nh c th ti iu 1,13,14,15,ca php lnh x pht vi phm hnh


chnh.

- Ch th c thm quyn c quy nh trong iu 26 n iu 37 ca php lnh x pht vi phm


hnh chnh .

- Trnh t th tc: thng qua ban hnh quyt nh x pht

Mc ch: trng pht i vi vi phm gio dc tng ngi khc


b. Bin php ngn chn hnh chnh

- Khi nim: Ngn chn hnh chnh cng do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c nhn
hay t chc c th: C vi phm hoc khng c vi phm hnh chnh nhm ngn chn vi phm hnh
chnh c th xy ra.

C s ngn chn hnh chnh hoc cng co th khng vi phm hnh chnh, trc khi c vi phm hoc vi
phm ang xy ra.

- Ni dung bao gm cc bin php hnh chnh khc v cc bin php ngn chn v bo m vic x
pht vi phm hnh chnh quy nh trong iu 12 v iu 22 php lnh x pht vi phm hnh chnh c
13 bin php c 5 bin php tm gi ngi, phng tin tang vt, khm ngi, khm ni gi tang
vt phnh tin vi phm .

Ch th: Quy nh trong iu 40 lnh x pht vi phm hnh chnh .

- Trnh t th tc: Tu theo tng trng hp c th m c cc quyn quyt nh ph hp

Mc ch : Ngn chn vi phm hnh chnh xy ra khc phc thit hi do vi phm hnh hnh
gy ra
Cu 56: Phn bit

vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.

Hnh thc ban hnh cc vn bn qun l hnh chnh nh nc l hot ng qun l hnh chnh nh
nc.Tng qua hot ng ny cc ch th c thm quyn c th t ra cc quy phm php lut
iu chnh cc quan h pht sinh trong lnh vc chp hnh iu hnh trn mi mt ca i sng x
hi. Cng c th gii quyt nhng vn c th ring bit i vi i ci i tng qun l nht nh.
Chng ta cng cn phn bit r nhng vn bn qun l hnh chnh vi vn bn c coi l ngun ca
lut hnh chnh.
a.

Vn bn coi l ngun ca lut hnh chnh

- Khi nim: l nhng vn bn quy phm php lut do c quan qun l nh nc c thm quyn ban
hnh theo th tc trnh t nht nh c ni dung cha ng cc quy phm php lut hnh chnh. C
hiu qu bt buc thi hnh, m bo thc hin bng sc mnh cng ch nh nc.

- Ch th ban hnh :

+Cc c quan quyn lc nh nc

+Cc c quan nh nc khc nh to n, Vin kim st hoc th trng cc c qun xt x, kim st


th trng cc n v c s ( ban hnh quy nh ni quy)

+Cc c nhn co thm quyn nh ch tch nc

+Ch th y rng hn

- Ni dung: Ch cha ngqun l hnh chnh nh nc

- Hnh thc vn bn : c th l vn bn lut hoc di lut (ngh nh, ch th ).

- trnh t ban hnh: Theo hnh thc nht nh.

b. Vn bn qun l hnh chnh

- Khi nim: Vn bn qun l hnh chnh nh nc l cc vn bn di lut ban hnh trn c s v


chp hnh Hin php, lut, php lnh v ngh quyt ca cc c quan quyn lc nh nc.
Ch th ban hnh :

+ Cc c quan quyn lc nh nc.

+ cc c nhn c thm quyn nh trng my bay, tu bin, thm phn ra quyt nh, th trng, c
quan
to
n,
kim
st,
th
trng
cc
n
v
c
s.

+ Ch th hp hn.

Ni

dung:

Cha

ng

qun

php

hnh

chnh

cc

mnh

lnh

th.

V d: Ngh nh chnh ph, vn bn cp t, cp nh.

- Hnh thc vn bn: bao gi cng l vn bn di lut t ngh nh tr xung ( c th ho, chi tit
ho cc vn bn ca c quan quyn lc).

- Trnh t th tc ban hnh: Tu theo tng trng hp c th nhng khng tri vi lut.
Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l

phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc ta cn cn c vo nh
ngha (Khi nim) v cn c vo c im ring, tnh cht cng vic theo bng so snh sau:
a. Vin chc khng phi l cng chc

- nh ngha: Vin chc nh nc l ngi lao ng lm trong cc c quan nh nc do c bu hoc


b nhim hay tuyn dng gi mt chc v nht dnh hoc bng hot ng ca mnh gp phn vo
vic thc hin mt chc v nht nh hoc tr lng theo chc v hoc hot ng ,

- Cng vic c bu theo nhim k.

- i tng sau y mi gi l vin chc khng phi l vin chc

+S quan, h s quan trong qun i, b i bin phng.


+ L ngi gi chc v trong c quan quyn lc nh nc, c quan hnh chnh nh nc, c quan
kim st, c quan xt x c bu hoc c theo nhim k

+ l ngi lm vic trong cc n v c sow thuc b my qun l b my hnh chnh nh nc.


- vin chc nh nc khng trc tip sn xut ra ca ci vt cht nhng bng hot ng ca mnh h
bo m vic lnh o kim tra qu trnh . Xc nh phng hng pht trin khoa hc k thut
phc v sn xut. thc hin bin php c t chc.

- Hot ng ca h to iu kin hoc trc tip lm pht sinh, thay i hay chm dt cc quuuan h
c th.

b. Vin chc l cng chc

- nh ngha: cng chc nh nc l cng dn Vit Nam c b nhim hoc tuyn dng gi mt cng
vic thng xuyn trong cng s nh nc trung ng hay a phng, trong nc hay ngoi nc
c
xp
vo
ngch
bc
v
c
hng
lng
t
ngn
sch
nh
nc.
- Cng vic ca vin chc l cng chc bao gi cng thng xuyn.

- i tng sau y c gi l cng chc.

+ l ngi lm vic trong c quan hnh chnh nh nc trung ng, tnh, huyn v cp tng
ng.

+ L ngi lm vic trong c quan i din s qun, lnh s qun ca nc ta nc ngoi.


+Nhng ngi lm vic trong trwngd hc, vin nghin cu, i pht thanh. i truyn hnh, c
quan bo ch c hng lng t ngn sch.

+ Cc nhn vin dn s lm vic trong c quan b quc phng.

+ Nhng ngi c tuyn dng b nhim gi mt cng vic thng xuyn trong c quan kim
st, xt x.

+ Nhng ngi c tuyn dng b mhim gi mt cng vic thng xuyn trong b my nh
nc nh: Vn phng Quc Hi.UBTVQH. HND cc cp v ngng ngi khc theo quy nh ca php
lut.

- Hot ng ca h gin tip lm pht sinh., thay i hay chm dt cc quan h php lut c th.
* vic phn bit gia vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc c mt ngha
thc tin rt ln trong vic t chc v hot ng ca b my quun l nh nc ta. Gip cho cc c
quan chc nng c th:

- xy dng v tiu chun ho i ng cn b.

- p dng ch ng v chnh xc i vi i bg cng chc.

- To iu kin cho cng cuc ci cch hnh chnh, thc y cng vic i mi ca t nc,

* Cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l 4 trch nhim l:

- Trch nhim hnh s

- Trch nhim dn s.
- Trch nhim klut.
- Trch nhim hnh chnh.
Tng ng vi mi loi trch nhim l cc hnh thc cng ch truy cu trch nhim
Qua y ta thy nu vin chc nh nc vi phm php lut c th chu nhiu nht 3 loi trch nhim :
hnh s , dn s , k lut.

Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho

Hin php 1992 iu 49 ghi nhn Cng dn nc CHXHCNVit Nam nc ta cng dn c quyn
v chnh tr.Quyn cng dn c quy nh kh c th v thc hin y v ngi dn lao ng l
ngi ch lc ca t nc, c mi quan h kh khng kht bn vng vi nh nc. Cng dn c
thc hin, s dng cc quyn v ngha v ca mnh khi tham gia vo cc quan h php lut c th
trong c quan h php lut hnh chnh.Mi quan h ny c hnh thnh trong cc trng hp
tham gia sau y:

a. khi cng dn s dng quyn:

V d : khi cng dn thc hin quyn t do kinh doanh theo quy nh ca php lut, lm n xin cp
giy php kinh doanh gi UBND qun , huyn- c quan c thm quyn cp giy php kinh doanh.

b. khi cng dn thc hin quyn v ngha v :

V d: Vic cng dn thc hin quyn v ngha v bo v t quc s lm pht sinh quan h php lut
hnh
chnh
gia
cng
dn

v
c
quan
qun
s
cp
qun
huyn.
c. Khi quyn v li ch hp php ca cng dn b xm phm,h i hi nh nc phi bo v v phc
hi nhng quyn .

v d : khi c hnh vi tri php lut mi cng chc xm phm ti quyn c hng ti quyn ch
bo him ca cng dn, cng dn c n khiu ni gi th trng trc tip ca vin chc . lm

pht sinh mi qun h php lut hnh chnh gia cng dn c n khiu ni vi cn b nh nc c
thm
quyn
gii
quyt
n
khiu
ni.
d. Khi cng dn khng thc hin ngha v i vi nh nc ;

v d : Cng dn, bun bn theo php lut khng np thu kinh doanh lm pht sinh quan h php
lut hnh chnh gi dn vi UYBND qun, huyn hoc phng thu trc thuc.
Tm li mun tham gia vo cc quan h php lut hnh chnh cng dn phi c nng lc ch th
(nng lc php l hnh chnh v nng lc hnh vi hnh chnh). Nh nc quy nh nng lc ch th
ca cng dn trong trong quan h php lut hnh chnh th hin s thng nht gia quyn v ngha
v ca cng dn. Vic bo m thc hin quyn, bo m ngha v u quan rng nh nhau. Nh
nc quy nh nhng bo m v chnh tr, vt cht, t chc php l cn thit cng dn c th
tham gia ng o v y vo qun l nh nc nhm thc hin quyn v ngha v ca cng dn.

Cu 59: A tui v thnh nin thc hin vi phm hnh chnh hi.

Nu nhng trng hp A b truy cu trch nhim hnh chnh,

a. Nhng trng hp a khng b truy cu trch nhim hnh chnh.

a. A b truy cu trch nhim hnh chnh trong cc trng hp sau:

- Khi A 14 tui n di 16 tui v tinh thn, th cht pht trin bnh thng, thc hin vi phm
hnh chnh vi li c .

- khi A t 16 tui n di 18 tui, tinh thnf th cht pht trin bnh thng phi chu trch nhim
hnh chnh k c c li c v v khi thc hin vi phm hnh chnh.
- khi Avi phm hnh chnh khng nm trong cc trng hp min truy cu trch nhim hnh chnh
nh tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng..xy ra.

b. Khi A khng b truy cu trch nhim hnh chnh :

- Khi cha 14tui.

- Khi cha 14 tui n di 16 tui nhng thc hin vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui nhng vic vi phm hnh chnh vi li v .

- Khi A 16 tui n di 18 tui thc hin vi phm hnh chnh trong trng hp min truy cu
ttrch nhim hnh chnh nh : Tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng .

Cu

60:

iu

kin

truy

cu

trch

nhim

hnh

chnh

vi

cng

dn

i vi cng dn thnh nin (t 18 tui tr ln) b truy cu trch nhim hnh chnh khi h thc
hin
hnh
vi
vi
phm
hnh
chnh
vi
iu
kin
sau:
- Khng mc bnh tm thn, khng b ri lon thn kinh, khng b mt bnh no mt kh nng iu
khin hnh vi.

- Hnh vi vi phm c quy nh trong cc vn bn co quy nh v pht vi phm hnh chnh.


- Thc hin hnh vi vi phm khng thuc cc trng hp sau :

S kin bt ng, tnh th cp thit, phng v chnh ng, ht thi hiu truy cu trch nhim hnh
chnh.
* i vi ngi v thnh nin :
- Ngi t 16 tui n 18 tui thc hin hnh vi vi phm hnh chnh trong nhng iu kn nh
cng dn 18 tui trow ln.
- Ngi t 14 tui n di 16 tui ch chu trch nhim hnh chnh i vi nhng hnh vi vi phm
hnh chnh vi li c v mc pht cao nht ch n ng.

- Ngi cha 14 tui th khng b truy cu trch nhim hnh chnh nu h vi phm hnh chnh th
ch p dng bin php gio dc.

CU HI V P N N TP LUT HNH CHNH (PHN 3)


Cu 21: Ch cc c quan hnh chnh nh nc mi thc hin chc nng qun l hnh chnh nh nc.
Cu 22: Cc ngh quyt ca ng (ca i biu ton quc ban chnh tri trung ng) c phi l ngun
lut hnh chnh hay khng ? Ti sao ?
Cu 23: mi quan h php lut c s tham gia ca cc c quan hnh chnh nh nc u l quuan h
php lut hnh chnh .
Cu 24: Tt c cc vn bn do c quan nh nc c thm quyn ban hnh u l vn bn qun l
hnh chnh nh nc.
Cu 25: cc bin php x l hnh chnh khc ch p dng i vi ngi cha thnh nin t tui 14
tr ln.
Cu 26: Cc quan h pht sinh trong qu trnh qun l hnh chnh nh nc c phi iu l quan h
php lut hnh chnh hay khng?

Cu 27: Mi ch th ca qun l hnh chnh nh Nh nc u l ch th ca quan h php lut


Cu 28: Cc c nhn hoc cc t chc thc hin quyn hnh php u l c quan hnh chnh nh
nc
Cu 29: Trong trng hp vi phm hnh xy ra ht thi hn x pht hnh chnh th c quan hoc
cn b nh nc c thm quyn c c php p dng cc bin php x l pht vi phm hnh chnh
hay khng? tai sao?trong trng hp no?
Cu 30: Nguyn tc ph thuc hai chiu i vi c quan hnh chnh nh nc.
p n
Cu 21: Ch cc c quan hnh chnh nh nc mi thc hin chc nng qun l hnh chnh nh nc.
Khng nh trn l sai v: C quan nh nc c chc nng c bn l qun l hnh chnh nh nc
ngoi ra cn c cc c quan nh nc khc thc hin chc nng ny nhng khng phi l chc nng
c bn.
Cu 22: Cc ngh quyt ca ng (ca i biu ton quc ban chnh tri trung ng) c phi l ngun
lut hnh chnh hay khng ? Ti sao ?
Cc ngh quyt ca ng khng phi l cc vn bn ca c quan nh Nh ncban hnh, khng cha
cc quy nh php lut hnh chnh. Cc vn bn tuy khng phi l ngun ca vn bn lut hnh
chnh nhng n l c s, cn c nh nc c th ho thnh quy phm php lut hnh chnh. Do
vy ngh quyt ca ng khng phi l ngun ca lut hnh chnh
Cu 23: mi quan h php lut c s tham gia ca cc c quan hnh chnh nh nc u l quuan h
php lut hnh chnh.
Khng nh trn l sai:
Cu 24: Tt c cc vn bn do c quan nh nc c thm quyn ban hnh u l vn bn qun l
hnh chnh nh nc.
Khng nh sai v: Vn bn qun l hnh chnh nh nc l vn bn di lut vn bn ny khng phi
do ch th l c quan quyn lc nh nc ban hnh m do c quan qun l hnh chnh nh nc ban
hnh cc vn bn ny thc cht c mt s vn bn ban hnh trc vn bn lut. V nguyn tc cc c
quan ban hnh vn bn phi cn c vo vn bn ca c quan quyn lc nh nc ban hnh.
Cu 25: cc bin php x l hnh chnh khc ch p dng i vi ngi cha thnh nin t tui 14
tr ln.
Khng nh trn l sai v can c iu 27 ca php lnh i tng a vo trng gio dng bao gm
ngi t 12 tui di 18 tui.
Cu 26: Cc quan h pht sinh trong qu trnh qun l hnh chnh nh nc c phi iu l quan h
php lut hnh chnh hay khng?
Khng nh sai: i tng qu l hnh chnh rt rng, ch c quan h no c quy nh trong php
lut hnh chnh th mi c coi l quuan h php lut hnh chnh.
Cu 27: Mi ch th ca qun l hnh chnh nh Nh nc u l ch th ca quan h php lut
Khng nh ng: Ch th ca qun l hnh chnh nh nc l c quan nh nc, cc cn b nh nc
c thm quyn. Cc t chc x hi v c nhn c nh nc trao quyn qun l hnh chnh trong
mt s trng hp c th.

Cu 28: Cc c nhn hoc cc t chc thc hin quyn hnh php u l c quan hnh chnh nh
nc
Sai: Quyn hnh phpl quyn ca nh nc c giao cho nhiu c quan.Quc hi cng c nhng
hot ng hnh php. Trong trng hp cn thit Quc hi c th thnh on kim tra quyn hnh
php.
Cu 29: Trong trng hp vi phm hnh xy ra ht thi hn x pht hnh chnh th c quan hoc
cn b nh nc c thm quyn c c php p dng cc bin php x l pht vi phm hnh chnh
hay khng? tai sao?trong trng hp no?
V nguyn tc cc vi phm hnh chnh xy ra nhng ht thi hn x pht vi phm hnh chnh th
khng c x l vi phm hnh chnh song trong mt s trng hp c th c php lut quy nh
th mc d vi phm hnh chnh xy ra ht thi hiu x pht c quan hoc cn b c thm quyn
khng c php ra quyt nh x pht hnh chnh nhng c th c php p dng cc bin php x
pht b sung 9 ( trong trng hp bin php x pht b sung c p dng c lp) tc quyn x
dng giy php, tch thu tang vt. Phng tin vi phm buc tho d cng trnh xy dng tri php,
buc tiu hu vn ho phm c hi, cc vt phm gy nguy hi cho sc kho ngi tiu dng, buc
phi khc phc tnh trng gy nhim mi trng, buc phi bi thng thit hi n 1 triu ng
trong lnh vc t ai, xy dng, ti chnh, ngha v, ngn hng.mi
trng........
Cu

30:

Nguyn

tc

ph

thuc

hai

chiu

vi

quan

hnh

chnh

nh

nc

Sai nguyn tc ny ch p dng i vi c quan hnh chnh nh nc a phng khng p dng i


vi c quan hnh chnh nh nc trung ng.

Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?

Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.

Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.

Cu 54: Phn bit cng ch hnh chnh v trch nhim hnh chnh

Cu

55:

Phn

bit

Cu 56: Phn bit

pht

hnh

chnh

bin

php

ngn

chn

hnh

chnh

vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.

Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l

Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho

Cu

59:

tui

thnh

nin

thc

hin

vi

phm

hnh

chnh

hi.

Cu 60: iu kin truy cu trch nhim hnh chnh i vi cng dn

p n

Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?
Di gc php l nguyn tc l nhng t tng ch o bt ngun t bn cht ca ch c quy
nh trong php lut to thnh c s cho vic t chc, hot ng ca b mt nh nc v trong cc
khu ca qu trnh qun l nh nc

Nhng nguyn tc php l ni chung v nguyn tc qun l hnh chnh nh nc ni ring ch yu do


cc c quan nh nc c thm quyn ban hnh n mang tnh khoa hc n nh. Nhng nguyn tc
ny c xy dng v c rt ra t cuc sng trn c s nghin cu nhng quy lut khch quan v
c bn ca i sng x hi do n phn nh su sc nhng quy lut pht trin khch quan .

Nhng nguyn tc c bn khng phi l nhng nguyn tc mn bt i bt dch. Tri li s vn


dng cc nguyn tc c bn trong qun l nh nc gn lin qu trnh pht trin ca x hi, nhng
nguyn
tc
s
c
sa
i
b
xung
cho
ph
hp
quy
lut
pht
trin.
Mt trong nhng nguyn tc c bn v qun l hnh chnh nh nc l nguyn tc tp trubg dn ch.
ay l mt nguyn tc hin nh. Hin php 1992- iu 6 ghi nhn Quc hi HNDcc cp cc c
quan khc ca nh nc u t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch nguyn tc
ny bao hm kt hp gia 2 yu t:

- Tp trung l thu tm quyn lc nh nc v ch th qun k iu hnh, ch o vic thc hin php


lut. Tp trung y khng phi tp trung ton din v tuyt i m ch i vi nhng vn c bn
nht, chnh yu nht v bn cht nht. S tp trung bo m cho cp di v i tng khc c
kh nng thc hin quyt nh ca trung ng cn c vo iu kin thc t ca mnh nh l: Nhn
lc. iu kin thin nhin, khong sn, cc tim nng khc. ng thi pht huy quyn ch ng sng
to ca a phng v ca c s trong vic gii quyt nhng vn ny.

- Dn ch l vic m rng quyn cho i tng qun l nhm pht huy tr tu tp th vo hot ng
qun l, pht huy ht kh nng tim tng cu i tng qun l trong qu trnh thc hin php lut,
thc hin mnh lnh ca cp trn.

- Nu ch c s lnh o tp trung m khng m rng dn ch th s to iu kin cho cc hnh vi vi


phm quyn cng dn, cho cc t quan liu tham nhng, hch dch ca quyn pht trin. Khng c s
lnh o tp trung thng nht, s pht trin ca x hi s tr thnh t pht, lc lng dn ch s b
phn tn khng sc chnh li cc th lc phn ng , phn dn ch. Tp trung v dn ch l 2

yu t c s kt hp cht ch vi nhau, c mi quan h qua li ph thuc v thc y nhau cng pht


trin
trong
qun
l
hnh
chnh
nh
nc.
S lnh o tp trung trn c s m rng dn ch l mt yu cu khch quan cann kinh t hng
ho nhiu thnh phn theo c ch th trng c s qun l ca nh nc theo nh hng XHCN.
Cc c quan hnh chnh nh nc a phng u c t chc v hot ng theo nguyn tc ph
thuc 2 chiu( chiu dc v chiu ngang). Mi ph thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn
lc nh nc ch o thc hin vi cp di to nn mt hot ng chung thng nht. Mi ph
thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn lc nh nc ch o thc hin vi cp di to
nn my hot ng chung nht. Mi ph thuc ngang to iu kin cho cp di c th m rmg dn
ch, pht huy th mnh ca a phng hon thnh nhim v cp m cp trn giao ph.

S ph thuc 2 chiu ca c quan hnh chnh nh nc a phng l khch quan bo m thng


nht gia li ch chung ca c nc vi li ch ca a phng, gia li ch ngnh vi l ch vng lnh
th.

Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.

C nhiu hnh thc qun l hnh chnh nh nc nh hnh thc ban hnh vn bn quy phm php
lut,hnh thc ban hnh vn bn p dng quy phm php lut hnh chnh...
* Hot ng ban hnh cc vn bn quy phn php lut hnh chnh l hnh thc c bn v ph bin,
hnh thc ny quan trng nht mang tnh cht php l ca cc c quan hnh chnh nh nc nhm
c th ho, chi tit ho nhng iu c quy nh trong cc vn bn ca php lut ca cc c quan
quyn lc nh nc. Bi v cc c quan quyn lc nh nc vi cc vn bn ca mnh thng ch quy
nh vn c tnh cht c bn chung nht ch khng quy nh c th v chi tit

Vic cc c quan hnh chnh nh nc c hnh thc ban hnh ra cc vn bn quy phm php lut hnh
chnh mhm thc hin chc nng qun l hnh chnhtrn mi lnh vc trn mi i sng x hi. V vy
cc vn bn quy phm php lut hnh chnh c ban hnh ra p dng trong thi gian di, p
dng nhiu ln vi cc i tng c lin quan. Cc vn bn ny trong quy nh quyn hn, trch
nhim,
ngha
v
hoc
quyn
quy
nh
vic
t
chc
hot
ng...
Ta c th ly v d sau lm sng t: can c vo cc vn bn ca Quc hi v UBTVQH( Ngh quyt
ca Quc hi, php lnh x l vi phm hnh chnh ca UBTVQH). chnh ph ban hnh ra ngh nh
36, ngh nh 49 v vic lp li an ton giao thng ng b, trt t an ton giao thng th ng
thi
phi
x
l
i
vi
cc
i
tng
vi
phm
trong
lnh
vc
ny.
Hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut ca c qun hnh chnh nh nc cn gi l hot
ng xay dng php lut, hot ng lp quy. Thhng qua hot ng cc c quan hnh chnh nh
nc quy nh v nhiu vn nh: Nhim v, quyn hn c cu t chc ca c quan hnh chnh nh
nc, nhng th tc cn thit thc hin quyn v ngha v ca cng dn. ch c c quan nh nc
c thm quyn mi c ban hnh cc vn bn quy phm php lut ,v hot ng c bn v ph bin
ca
c
quan
nh
nc
c
thm
quyn.

* Hot ng ban hnh bn bn p dng quy pham php lut hnh chnh cng l mt hot ng ch
yu ca c quaaan hnh chnh nh nc. L mt hnh thc qun l rt quan trmg khng th thiu
c. Bi v y l nhng hnh thc hot ng c tin hnh thng xuyn lin tc bt k u khi
c hot ng qun l hnh chnh ca cc c quan quun l hnh chnh nh nc c ban hnh ra cc
vn bn p dng cc quy phm php lut hnh chnh nh: Quuyt nh bt, quyt nh b nhim,
thuyn chuyn, bi min...Nhng vn bn p dng ny ch p dng trong mt ln trong trng hp c
th v i vi i tng c th nht nh. y l p dng quy phm php lut hnh chnh l hot ng
ch yu ca cc c quan hnh chnh nh nc trong qun l hnh chnh.

Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.

Trc khi vo phn tch mi quan h v thuyt phc v cng ch ta cn bit rng:
* Phng pht thuyt phc gio dc cm ho l mt trong nhng phng php qun l quan trng
nht em li hiu qu cao nht. Phng pht ny th hin tnh u vit ca ch XHCN, th hin
truyn thng nhn o ca dn tc ta. Thuyt phc bao gm mt s nhng bin php nh gii thch,
hng dn, ng vin, khuyn khch, trnh by chng minh m bo s cng tc, tun th hay
phc tng t gic ca i tng qun l nhm t c mt s kt qu nht nh

Thuyt phc tuy khng mang tnh bt buc cng rn nhng phng php ny li mang tnh cht php
l v n c quy nh trong php lut c thc hin bi ch th mang tnh quyn lc nh nc v
c tin hnh trong khun kh php lut.

* Phng php cng ch l bin php bt buc bng bo lc ca cc c quan nh nc c thm


quyn i vi mt c nhn hay t chc nht nh v mt vt cht hay tinh thn nhm buc c nhn
hay t chc thc hin nhng hnh vi nht nh do php lut quy nh i vi ti sn c nhn hay t
chc hot ng t do thn th ca cc c nhn . y l phng php khng th thiu c ch p
dng khi bin php gio dc cm ho khng em li hiu qu ch p dng i vi nhng k chng i
li ng li chnh sch ca ng, php lut ca nh nc thng qua 4 loi cng ch: 1 cng ch
hnh s 2 cng ch dn s 3 cng ch k lut 4 cng ch hnh chnh.

* Gia thuyt phc gio dc cm ho vi cng ch c mi quan h gn b:

- m bo vic thc thi php lut ng n, hp l ,c hiu qu tu trong tng trng hp c th


c th p dng trc hoc sau. khng phi lc no cng coi trng bin php ny m coi l l bin
php kia.

- hot ng em li hiu qu cn phi ch ng mc s kt hp gia cng ch v thuyt phc.

+ Nu khng c cng ch nh nc th k lut nh nc s b lung lay, php ch XHCN khng c


tn trng, to iu kin thun li cho t nn x hi pht trin, k th giai cp v k th dn tc hot
ng chng ph cch mng.

+ Nu khng c thuyt phc th hot ng qun l nh nc cng km hiu qu, khng ng vin
c s t gic chp hnh php lut ca nhn dn, khng nng cao c thc php lut v tinh
thn t ch, khng m bo tnh cht mm do thc hin truyn thng nhn o ca dn tc, s lm
thay i bn cht ca nh nc.

- Nu ch ch trng cng ch nh nc s tr thnh nh nc bo lc, nh nc ca cnh st.


- Do vy cn pi kt hp cht ch hi ho gia 2 phng php qun l v cn phi:

+So snh mi tng quan giai cp, tng quan lc lng.

+ Phi cn c vo tng trng hp c th thuyt phc trc ri cng ch sau.

Cu

54:

Phn

bit

cng

ch

hnh

chnh

trch

nhim

hnh

chnh

phn bit trc ht chng ta cn lm r ni dung c dim ca khi nim ny.


* Cng ch hnh chnh l g? Cng ch hnh chnh l bin php cng ch nh nc do c quan
hnh chnh nh nc c trong nhng trng hp nht nh th do to n nhn dn quytt nh i vi
t chc hay c nhn c hnh vi vi phm hnh chnh hoc hay i vi mt s c nhn hay t chc nht
nh nhm ngn nga nhng vi phm c th xy ra hay ngn chn nhng thit hi do thin tai, dch
ho gy ra. Trnh t p dung bin php cng ch hnh chnh cng phi tun theo lut. Cc bin
pht cng ch hnh chnh c 3 nhm

Nhm x pht hnh chnh.

Nhm cc bin php ngn chn hnh chnh.

Nhm cc bin php phng nga hnh chnh.

*Trch nhim hnh chnh l g: Trch nhim hnh chnh l hu qu m c nhn hay t chc vi phm
hnh chnh phi gnh chu trc nh nc p dng cc bin php x pht hnh chnh tc l nh nc
p dng cc bin php x pht hnh chnh phu hp gio dc c nhn hay t chc vi phm hnh
chnh ng thi gio dc phng nga i vi c nhn hay t chc khc gp phn bo m cho php
lut
c
thc
hin
nghim
minh.

Cu

55:

Phn

bit

pht

hnh

chnh

bin

php

ngn

chn

hnh

chnh

Trong cng ch hnh chnh th bin php x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh l 2
bin php thng c p dng nhiu nht. Tuy u nm trong phng php qun l hnh chnh c
bn ca nh nc nhng gia 2 phng php ny c ngng im khc nhau r rt v mc cng
nh ni dung ca n

a. Bin php x pht hnh chnh

- Khi nim: X pht hnh chnh l bin php do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c
nhn hay t chc: C hnh vi vi phm hnh chnh nhm truy cu trch nhim hnh chnh i vi c
nhn hay t chc vi phm hnh chnh .

C s x pht hnh chnh: c vi phm hnh chnh xy ra.

- Ni dung; cc bin php x pht hnh chnh :

+ pht chnh : cnh co, Pht tin

+ Pht b sung: tch thu tang vt phng tin vi phm.

Tc quyn s dng giy php .

+ Bin php khc: Buc tho d khi phc tnh trng ban u .

Cc bin php ny c quy nh c th ti iu 1,13,14,15,ca php lnh x pht vi phm hnh


chnh.

- Ch th c thm quyn c quy nh trong iu 26 n iu 37 ca php lnh x pht vi phm


hnh chnh

- Trnh t th tc: thng qua ban hnh quyt nh x pht

Mc ch: trng pht i vi vi phm gio dc tng ngi khc

b. Bin php ngn chn hnh chnh

- Khi nim: Ngn chn hnh chnh cng do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c nhn
hay t chc c th: C vi phm hoc khng c vi phm hnh chnh nhm ngn chn vi phm hnh
chnh c th xy ra.

C s ngn chn hnh chnh hoc cng co th khng vi phm hnh chnh, trc khi c vi phm hoc vi
phm ang xy ra.

- Ni dung bao gm cc bin php hnh chnh khc v cc bin php ngn chn v bo m vic x
pht vi phm hnh chnh quy nh trong iu 12 v iu 22 php lnh x pht vi phm hnh chnh c
13 bin php c 5 bin php tm gi ngi, phng tin tang vt, khm ngi, khm ni gi tang
vt phnh tin vi phm .

Ch th: Quy nh trong iu 40 lnh x pht vi phm hnh chnh .

- Trnh t th tc: Tu theo tng trng hp c th m c cc quyn quyt nh ph hp


Mc ch : Ngn chn vi phm hnh chnh xy ra khc phc thit hi do vi phm hnh chnh gy ra

Cu 56: Phn bit

vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.

Hnh thc ban hnh cc vn bn qun l hnh chnh nh nc l hot ng qun l hnh chnh nh
nc.Tng qua hot ng ny cc ch th c thm quyn c th t ra cc quy phm php lut
iu chnh cc quan h pht sinh trong lnh vc chp hnh iu hnh trn mi mt ca i sng x
hi. Cng c th gii quyt nhng vn c th ring bit i vi i ci i tng qun l nht nh.
Chng ta cng cn phn bit r nhng vn bn qun l hnh chnh vi vn bn c coi l ngun ca
lut
hnh
chnh.
a. Vn bn coi l ngun ca lut hnh chnh

- Khi nim: l nhng vn bn quy phm php lut do c quan qun l nh nc c thm quyn ban
hnh theo th tc trnh t nht nh c ni dung cha ng cc quy phm php lut hnh chnh. C
hiu qu bt buc thi hnh, m bo thc hin bng sc mnh cng ch nh nc.

- Ch th ban hnh :

+Cc c quan quyn lc nh nc

+Cc c quan nh nc khc nh to n, Vin kim st hoc th trng cc c qun xt x, kim st


th
trng
cc
n
v
c
s
(
ban
hnh
quy
nh
ni
quy)

+Cc c nhn co thm quyn nh ch tch nc

+Ch th y rng hn

- Ni dung: Ch cha ngqun l hnh chnh nh nc

- Hnh thc vn bn : c th l vn bn lut hoc di lut (ngh nh, ch th ).

- trnh t ban hnh: Theo hnh thc nht nh.

b. Vn bn qun l hnh chnh

- Khi nim: Vn bn qun l hnh chnh nh nc l cc vn bn di lut ban hnh trn c s v


chp hnh Hin php, lut, php lnh v ngh quyt ca cc c quan quyn lc nh nc.
Ch th ban hnh :
+ Cc c quan quyn lc nh nc.

+ cc c nhn c thm quyn nh trng my bay, tu bin, thm phn ra quyt nh, th trng, c
quan to n, kim st, th trng cc n v c s.

+ Ch th hp hn.

- Ni dung: Cha ng qun l php l hnh chnh v cc mnh lnh c th.

V d: Ngh nh chnh ph, vn bn cp t, cp nh.

- Hnh thc vn bn: bao gi cng l vn bn di lut t ngh nh tr xung ( c th ho, chi tit
ho cc vn bn ca c quan quyn lc).

- Trnh t th tc ban hnh: Tu theo tng trng hp c th nhng khng tri vi lut.
Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l

phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc ta cn cn c vo nh

ngha (Khi nim) v cn c vo c im ring, tnh cht cng vic theo bng so snh sau:
a. Vin chc khng phi l cng chc

- nh ngha: Vin chc nh nc l ngi lao ng lm trong cc c quan nh nc do c bu hoc


b nhim hay tuyn dng gi mt chc v nht dnh hoc bng hot ng ca mnh gp phn vo
vic thc hin mt chc v nht nh hoc tr lng theo chc v hoc hot ng ,

- Cng vic c bu theo nhim k.

- i tng sau y mi gi l vin chc khng phi l vin chc

+S quan, h s quan trong qun i, b i bin phng.

+ L ngi gi chc v trong c quan quyn lc nh nc, c quan hnh chnh nh nc, c quan
kim
st,
c
quan
xt
x
c
bu
hoc
c
theo
nhim
k
+ l ngi lm vic trong cc n v c sow thuc b my qun l b my hnh chnh nh nc.
- vin chc nh nc khng trc tip sn xut ra ca ci vt cht nhng bng hot ng ca mnh h
bo m vic lnh o kim tra qu trnh . Xc nh phng hng pht trin khoa hc k thut
phc
v
sn
xut.
thc
hin
bin
php
c
t
chc.
- Hot ng ca h to iu kin hoc trc tip lm pht sinh, thay i hay chm dt cc quuuan h
c th.

b. Vin chc l cng chc

- nh ngha: cng chc nh nc l cng dn Vit Nam c b nhim hoc tuyn dng gi mt cng
vic thng xuyn trong cng s nh nc trung ng hay a phng, trong nc hay ngoi nc
c
xp
vo
ngch
bc
v
c
hng
lng
t
ngn
sch
nh
nc.
- Cng vic ca vin chc l cng chc bao gi cng thng xuyn.

- i tng sau y c gi l cng chc.

+ l ngi lm vic trong c quan hnh chnh nh nc trung ng, tnh, huyn v cp tng
ng.

+ L ngi lm vic trong c quan i din s qun, lnh s qun ca nc ta nc ngoi.

+Nhng ngi lm vic trong trwngd hc, vin nghin cu, i pht thanh. i truyn hnh, c
quan bo ch c hng lng t ngn sch.

+ Cc nhn vin dn s lm vic trong c quan b quc phng.

+ Nhng ngi c tuyn dng b nhim gi mt cng vic thng xuyn trong c quan kim
st, xt x.

+ Nhng ngi c tuyn dng b mhim gi mt cng vic thng xuyn trong b my nh
nc nh: Vn phng Quc Hi.UBTVQH. HND cc cp v ngng ngi khc theo quy nh ca php
lut.

- Hot ng ca h gin tip lm pht sinh., thay i hay chm dt cc quan h php lut c
th.
* vic phn bit gia vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc c mt ngha
thc tin rt ln trong vic t chc v hot ng ca b my quun l nh nc ta. Gip cho cc c
quan chc nng c th:

- xy dng v tiu chun ho i ng cn b.

- p dng ch ng v chnh xc i vi i bg cng chc.

- To iu kin cho cng cuc ci cch hnh chnh, thc y cng vic i mi ca t nc,
* Cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l 4 trch nhim l:

- Trch nhim hnh s

- Trch nhim dn s.

- Trch nhim klut.

- Trch nhim hnh chnh.

Tng ng vi mi loi trch nhim l cc hnh thc cng ch truy cu trch nhim

Qua y ta thy nu vin chc nh nc vi phm php lut c th chu nhiu nht 3 loi trch nhim :
hnh s , dn s , k lut.

Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho

Hin php 1992 iu 49 ghi nhn Cng dn nc CHXHCNVit Nam nc ta cng dn c quyn
v chnh tr.Quyn cng dn c quy nh kh c th v thc hin y v ngi dn lao ng l
ngi ch lc ca t nc, c mi quan h kh khng kht bn vng vi nh nc. Cng dn c
thc hin, s dng cc quyn v ngha v ca mnh khi tham gia vo cc quan h php lut c th
trong c quan h php lut hnh chnh.Mi quan h ny c hnh thnh trong cc trng hp
tham gia sau y:

a. khi cng dn s dng quyn:

V d : khi cng dn thc hin quyn t do kinh doanh theo quy nh ca php lut, lm n xin cp
giy php kinh doanh gi UBND qun , huyn- c quan c thm quyn cp giy php kinh doanh.

b. khi cng dn thc hin quyn v ngha v :

V d: Vic cng dn thc hin quyn v ngha v bo v t quc s lm pht sinh quan h php lut
hnh
chnh
gia
cng
dn

v
c
quan
qun
s
cp
qun
huyn.
c. Khi quyn v li ch hp php ca cng dn b xm phm,h i hi nh nc phi bo v v phc
hi nhng quyn .

v d : khi c hnh vi tri php lut mi cng chc xm phm ti quyn c hng ti quyn ch
bo him ca cng dn, cng dn c n khiu ni gi th trng trc tip ca vin chc . lm
pht sinh mi qun h php lut hnh chnh gia cng dn c n khiu ni vi cn b nh nc c
thm
quyn
gii
quyt
n
khiu
ni.
d. Khi cng dn khng thc hin ngha v i vi nh nc ;

v d : Cng dn, bun bn theo php lut khng np thu kinh doanh lm pht sinh quan h php
lut hnh chnh gi dn vi UYBND qun, huyn hoc phng thu trc thuc.
Tm li mun tham gia vo cc quan h php lut hnh chnh cng dn phi c nng lc ch th
(nng lc php l hnh chnh v nng lc hnh vi hnh chnh). Nh nc quy nh nng lc ch th
ca cng dn trong trong quan h php lut hnh chnh th hin s thng nht gia quyn v ngha
v ca cng dn. Vic bo m thc hin quyn, bo m ngha v u quan rng nh nhau. Nh

nc quy nh nhng bo m v chnh tr, vt cht, t chc php l cn thit cng dn c th


tham gia ng o v y vo qun l nh nc nhm thc hin quyn v ngha v ca cng dn.

Cu 59: A tui v thnh nin thc hin vi phm hnh chnh hi.

Nu nhng trng hp A b truy cu trch nhim hnh chnh,

a. Nhng trng hp a khng b truy cu trch nhim hnh chnh.

a. A b truy cu trch nhim hnh chnh trong cc trng hp sau:

- Khi A 14 tui n di 16 tui v tinh thn, th cht pht trin bnh thng, thc hin vi phm
hnh chnh vi li c .

- khi A t 16 tui n di 18 tui, tinh thnf th cht pht trin bnh thng phi chu trch nhim
hnh chnh k c c li c v v khi thc hin vi phm hnh chnh.
- khi Avi phm hnh chnh khng nm trong cc trng hp min truy cu trch nhim hnh chnh
nh tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng..xy ra.

b. Khi A khng b truy cu trch nhim hnh chnh :

- Khi cha 14tui.

- Khi cha 14 tui n di 16 tui nhng thc hin vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui nhng vic vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui thc hin vi phm hnh chnh trong trng hp min truy cu
ttrch nhim hnh chnh nh : Tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng .

Cu

60:

iu

kin

truy

cu

trch

nhim

hnh

chnh

vi

cng

dn

i vi cng dn thnh nin (t 18 tui tr ln) b truy cu trch nhim hnh chnh khi h thc
hin hnh vi vi phm hnh chnh vi iu kin sau:

- Khng mc bnh tm thn, khng b ri lon thn kinh, khng b mt bnh no mt kh nng iu
khin hnh vi.

- Hnh vi vi phm c quy nh trong cc vn bn co quy nh v pht vi phm hnh chnh.


- Thc hin hnh vi vi phm khng thuc cc trng hp sau :

S kin bt ng, tnh th cp thit, phng v chnh ng, ht thi hiu truy cu trch nhim hnh
chnh.

* i vi ngi v thnh nin :

- Ngi t 16 tui n 18 tui thc hin hnh vi vi phm hnh chnh trong nhng iu kn nh
cng dn 18 tui trow ln.

- Ngi t 14 tui n di 16 tui ch chu trch nhim hnh chnh i vi nhng hnh vi vi phm
hnh chnh vi li c v mc pht cao nht ch n ng.

- Ngi cha 14 tui th khng b truy cu trch nhim hnh chnh nu h vi phm hnh chnh th
ch p dng bin php gio dc.

CU HI V P N N TP LUT HNH CHNH (PHN 4)


Cu 31: Mi cn b th trng c quan c thm quyn x pht vi phm hnh chnh, u c thm
quyn x pht vi phm hnh chnh.
Cu 32: Ht thi hiu thi hnh quyt nh x pht vi phm hnh chnh, ngi cha thi hnh quyt
nh x pht vi phm hnh chnh khng phi thi hnh na.
Cu 33: Mi vn bn qun l hnh chnh nh nc u l ngun ca lut hnh chnh.
Cu 34: Ngi lao ng lm vic trong c quan nh nc u l vin chc nh nc
Cu 35: Ngi nc ngoi Vit Nam c hng cc quy ch php l hnh chnh mt cch thng
nht.
Cu 36: p dng quy phm php lut hnh chnh c th thc hin bng khng hnh ng.
Cu 37: Mi ngh nh ca chnh ph ban hnh u l ngun ca lut hnh chnh.
Cu 38: C quan hnh chnh nh nc l loi c quan duy nht trong b my nh nc c h thng
cc n v trc thuc.
Cu 39: Cc t chc hot ng cho li ch cng u l c quan hnh chnh nh nc.
Cu 40: Mi cng dn u l ch th ca quan h php lut hnh chnh.

p n
Cu 31: Mi cn b th trng c quan c thm quyn x pht vi phm hnh chnh, u c thm
quyn xe pht vi phm hnh chnh.
ng.
Cu 32: Ht thi hiu thi hnh quyt nh x pht vi phm hnh chnh, ngi cha thi hnh quyt
nh x pht vi phm hnh chnh khng phi thi hnh na.
Sai: Ngi khng c kh nng thc hin th khng phi thi hnh.
Nu c ln trnh thi hiu trn khng c p dng ( theo khon 3 iu 9 php lnh 1995)
C trng hp ht thi hiu h vn phi thi hnh nu c vi phm mi (x mi v s cng c vi phm
c- c th li ti c quan nh nc)
Cu 33: Mi vn bn qun l hnh chnh nh nc u l ngun ca lut hnh chnh.
Sai: V ngun lut hnh chnh l nhng vn bn c cha ng cc quy phm php lut hnh chnh
Cu 34: Ngi lao ng lm vic trong c quan nh nc u l vin chc nh nc.
Sai: V ngi lm vic trong c quan nh nc bao gm:
- bin ch.
- Hp ng.
Cu 35: Ngi nc ngoi Vit Nam c hng cc quy ch php l hnh chnh mt cch thng
nht
ng.
Cu 36: p dng quy phm php lut hnh chnh c th thc hin bng khng hnh ng.
ng.
Cu 37: Mi ngh nh ca chnh ph ban hnh u l ngun ca lut hnh chnh.
Sai:v Ngh nh ca chnh ph v vn bn p dng php lut.
Cu 38: C quan hnh chnh nh nc l loi c quan duy nht trong b my nh nc c h thng
cc n v trc thuc.
Sai: V cc c quan khc nh TATC, Vin kim st ti cao, Quc hi vn c n v c s trc thuc.
V d: To n nhn dn ti cao c trng cn b to n
Cu 39: Cc t chc hot ng cho li ch cng u l c quan hnh chnh nh nc.
Sai: V Vin kim st khng phi l c quan hnh chnh c nhn, khng phi l c quan hnh chnh.
Cu 40: Mi cng dn u l ch th ca quan h php lut hnh chnh.
Sai: V ngi cha tui lut nh, ngi c nng lc hc hnh.

V d nh bnh tm thn.... khng c th l ch th ca quan h lut hnh chnh.

Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?

Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.

Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.

Cu 54: Phn bit cng ch hnh chnh v trch nhim hnh chnh

Cu 55: Phn bit x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh

Cu 56: Phn bit vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.

Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l

Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho

Cu 59: A tui v thnh nin thc hin vi phm hnh chnh hi.

Cu

60:

iu

kin

truy

cu

trch

nhim

hnh

chnh

vi

cng

dn

p n

Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?

Di gc php l nguyn tc l nhng t tng ch o bt ngun t bn cht ca ch c quy


nh trong php lut to thnh c s cho vic t chc, hot ng ca b mt nh nc v trong cc
khu ca qu trnh qun l nh nc

Nhng nguyn tc php l ni chung v nguyn tc qun l hnh chnh nh nc ni ring ch yu do


cc c quan nh nc c thm quyn ban hnh n mang tnh khoa hc n nh. Nhng nguyn tc
ny c xy dng v c rt ra t cuc sng trn c s nghin cu nhng quy lut khch quan v
c bn ca i sng x hi do n phn nh su sc nhng quy lut pht trin khch quan .

Nhng nguyn tc c bn khng phi l nhng nguyn tc mn bt i bt dch. Tri li s vn


dng cc nguyn tc c bn trong qun l nh nc gn lin qu trnh pht trin ca x hi, nhng
nguyn
tc
s
c
sa
i
b
xung
cho
ph
hp
quy
lut
pht
trin.
Mt trong nhng nguyn tc c bn v qun l hnh chnh nh nc l nguyn tc tp trubg dn ch.
ay l mt nguyn tc hin nh. Hin php 1992- iu 6 ghi nhn Quc hi HNDcc cp cc c
quan khc ca nh nc u t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch nguyn tc
ny bao hm kt hp gia 2 yu t:

- Tp trung l thu tm quyn lc nh nc v ch th qun k iu hnh, ch o vic thc hin php


lut. Tp trung y khng phi tp trung ton din v tuyt i m ch i vi nhng vn c bn
nht, chnh yu nht v bn cht nht. S tp trung bo m cho cp di v i tng khc c
kh nng thc hin quyt nh ca trung ng cn c vo iu kin thc t ca mnh nh l: Nhn
lc. iu kin thin nhin, khong sn, cc tim nng khc. ng thi pht huy quyn ch ng sng
to ca a phng v ca c s trong vic gii quyt nhng vn ny.

- Dn ch l vic m rng quyn cho i tng qun l nhm pht huy tr tu tp th vo hot ng
qun l, pht huy ht kh nng tim tng cu i tng qun l trong qu trnh thc hin php lut,
thc hin mnh lnh ca cp trn.

- Nu ch c s lnh o tp trung m khng m rng dn ch th s to iu kin cho cc hnh vi vi


phm quyn cng dn, cho cc t quan liu tham nhng, hch dch ca quyn pht trin. Khng c s
lnh o tp trung thng nht, s pht trin ca x hi s tr thnh t pht, lc lng dn ch s b
phn tn khng sc chnh li cc th lc phn ng , phn dn ch. Tp trung v dn ch l 2
yu t c s kt hp cht ch vi nhau, c mi quan h qua li ph thuc v thc y nhau cng pht
trin
trong
qun
l
hnh
chnh
nh
nc.
S lnh o tp trung trn c s m rng dn ch l mt yu cu khch quan cann kinh t hng
ho nhiu thnh phn theo c ch th trng c s qun l ca nh nc theo nh hng XHCN.

Cc c quan hnh chnh nh nc a phng u c t chc v hot ng theo nguyn tc ph


thuc 2 chiu( chiu dc v chiu ngang). Mi ph thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn
lc nh nc ch o thc hin vi cp di to nn mt hot ng chung thng nht. Mi ph
thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn lc nh nc ch o thc hin vi cp di to
nn my hot ng chung nht. Mi ph thuc ngang to iu kin cho cp di c th m rmg dn
ch, pht huy th mnh ca a phng hon thnh nhim v cp m cp trn giao ph.

S ph thuc 2 chiu ca c quan hnh chnh nh nc a phng l khch quan bo m thng

nht gia li ch chung ca c nc vi li ch ca a phng, gia li ch ngnh vi l ch vng lnh


th.

Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.

C nhiu hnh thc qun l hnh chnh nh nc nh hnh thc ban hnh vn bn quy phm php
lut,hnh thc ban hnh vn bn p dng quy phm php lut hnh chnh...

* Hot ng ban hnh cc vn bn quy phn php lut hnh chnh l hnh thc c bn v ph bin,
hnh thc ny quan trng nht mang tnh cht php l ca cc c quan hnh chnh nh nc nhm
c th ho, chi tit ho nhng iu c quy nh trong cc vn bn ca php lut ca cc c quan
quyn lc nh nc. Bi v cc c quan quyn lc nh nc vi cc vn bn ca mnh thng ch quy
nh vn c tnh cht c bn chung nht ch khng quy nh c th v chi tit

Vic cc c quan hnh chnh nh nc c hnh thc ban hnh ra cc vn bn quy phm php lut hnh
chnh mhm thc hin chc nng qun l hnh chnhtrn mi lnh vc trn mi i sng x hi. V vy
cc vn bn quy phm php lut hnh chnh c ban hnh ra p dng trong thi gian di, p
dng nhiu ln vi cc i tng c lin quan. Cc vn bn ny trong quy nh quyn hn, trch
nhim,
ngha
v
hoc
quyn
quy
nh
vic
t
chc
hot
ng...
Ta c th ly v d sau lm sng t: can c vo cc vn bn ca Quc hi v UBTVQH( Ngh quyt
ca Quc hi, php lnh x l vi phm hnh chnh ca UBTVQH). chnh ph ban hnh ra ngh nh
36, ngh nh 49 v vic lp li an ton giao thng ng b, trt t an ton giao thng th ng
thi
phi
x
l
i
vi
cc
i
tng
vi
phm
trong
lnh
vc
ny.
Hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut ca c qun hnh chnh nh nc cn gi l hot
ng xay dng php lut, hot ng lp quy. Thhng qua hot ng cc c quan hnh chnh nh
nc quy nh v nhiu vn nh: Nhim v, quyn hn c cu t chc ca c quan hnh chnh nh
nc, nhng th tc cn thit thc hin quyn v ngha v ca cng dn. ch c c quan nh nc
c thm quyn mi c ban hnh cc vn bn quy phm php lut ,v hot ng c bn v ph bin
ca
c
quan
nh
nc
c
thm
quyn.
* Hot ng ban hnh bn bn p dng quy pham php lut hnh chnh cng l mt hot ng ch
yu ca c quaaan hnh chnh nh nc. L mt hnh thc qun l rt quan trmg khng th thiu
c. Bi v y l nhng hnh thc hot ng c tin hnh thng xuyn lin tc bt k u khi
c hot ng qun l hnh chnh ca cc c quan quun l hnh chnh nh nc c ban hnh ra cc
vn bn p dng cc quy phm php lut hnh chnh nh: Quuyt nh bt, quyt nh b nhim,
thuyn chuyn, bi min...Nhng vn bn p dng ny ch p dng trong mt ln trong trng hp c
th v i vi i tng c th nht nh. y l p dng quy phm php lut hnh chnh l hot ng
ch yu ca cc c quan hnh chnh nh nc trong qun l hnh chnh.

Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.

Trc khi vo phn tch mi quan h v thuyt phc v cng ch ta cn bit rng:
* Phng pht thuyt phc gio dc cm ho l mt trong nhng phng php qun l quan trng
nht em li hiu qu cao nht. Phng pht ny th hin tnh u vit ca ch XHCN, th hin
truyn thng nhn o ca dn tc ta. Thuyt phc bao gm mt s nhng bin php nh gii thch,
hng dn, ng vin, khuyn khch, trnh by chng minh m bo s cng tc, tun th hay
phc tng t gic ca i tng qun l nhm t c mt s kt qu nht nh

Thuyt phc tuy khng mang tnh bt buc cng rn nhng phng php ny li mang tnh cht php
l v n c quy nh trong php lut c thc hin bi ch th mang tnh quyn lc nh nc v
c
tin
hnh
trong
khun
kh
php
lut.
* Phng php cng ch l bin php bt buc bng bo lc ca cc c quan nh nc c thm
quyn i vi mt c nhn hay t chc nht nh v mt vt cht hay tinh thn nhm buc c nhn
hay t chc thc hin nhng hnh vi nht nh do php lut quy nh i vi ti sn c nhn hay t
chc hot ng t do thn th ca cc c nhn . y l phng php khng th thiu c ch p
dng khi bin php gio dc cm ho khng em li hiu qu ch p dng i vi nhng k chng i
li ng li chnh sch ca ng, php lut ca nh nc thng qua 4 loi cng ch: 1 cng ch
hnh s 2 cng ch dn s 3 cng ch k lut 4 cng ch hnh chnh.

Gia

thuyt

phc

gio

dc

cm

ho

vi

cng

ch

mi

quan

gn

b:

- m bo vic thc thi php lut ng n, hp l ,c hiu qu tu trong tng trng hp c th


c th p dng trc hoc sau. khng phi lc no cng coi trng bin php ny m coi l l bin
php kia.

- hot ng em li hiu qu cn phi ch ng mc s kt hp gia cng ch v thuyt phc.

+ Nu khng c cng ch nh nc th k lut nh nc s b lung lay, php ch XHCN khng c


tn trng, to iu kin thun li cho t nn x hi pht trin, k th giai cp v k th dn tc hot
ng chng ph cch mng.

+ Nu khng c thuyt phc th hot ng qun l nh nc cng km hiu qu, khng ng vin
c s t gic chp hnh php lut ca nhn dn, khng nng cao c thc php lut v tinh
thn t ch, khng m bo tnh cht mm do thc hin truyn thng nhn o ca dn tc, s lm
thay i bn cht ca nh nc.

- Nu ch ch trng cng ch nh nc s tr thnh nh nc bo lc, nh nc ca cnh st.


- Do vy cn pi kt hp cht ch hi ho gia 2 phng php qun l v cn phi:

+So snh mi tng quan giai cp, tng quan lc lng.

+ Phi cn c vo tng trng hp c th thuyt phc trc ri cng ch sau.

Cu 54: Phn bit cng ch hnh chnh v trch nhim hnh chnh

phn bit trc ht chng ta cn lm r ni dung c dim ca khi nim ny.

* Cng ch hnh chnh l g? Cng ch hnh chnh l bin php cng ch nh nc do c quan
hnh chnh nh nc c trong nhng trng hp nht nh th do to n nhn dn quytt nh i vi
t chc hay c nhn c hnh vi vi phm hnh chnh hoc hay i vi mt s c nhn hay t chc nht
nh nhm ngn nga nhng vi phm c th xy ra hay ngn chn nhng thit hi do thin tai, dch
ho gy ra. Trnh t p dung bin php cng ch hnh chnh cng phi tun theo lut. Cc bin
pht
cng
ch
hnh
chnh
c
3
nhm
Nhm x pht hnh chnh.

Nhm cc bin php ngn chn hnh chnh.

Nhm cc bin php phng nga hnh chnh.

*Trch nhim hnh chnh l g: Trch nhim hnh chnh l hu qu m c nhn hay t chc vi phm
hnh chnh phi gnh chu trc nh nc p dng cc bin php x pht hnh chnh tc l nh nc
p dng cc bin php x pht hnh chnh phu hp gio dc c nhn hay t chc vi phm hnh
chnh ng thi gio dc phng nga i vi c nhn hay t chc khc gp phn bo m cho php
lut
c
thc
hin
nghim
minh.
Cu 55: Phn bit x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh

Trong cng ch hnh chnh th bin php x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh l 2
bin php thng c p dng nhiu nht. Tuy u nm trong phng php qun l hnh chnh c
bn ca nh nc nhng gia 2 phng php ny c ngng im khc nhau r rt v mc cng
nh ni dung ca n

a. Bin php x pht hnh chnh

- Khi nim: X pht hnh chnh l bin php do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c
nhn hay t chc: C hnh vi vi phm hnh chnh nhm truy cu trch nhim hnh chnh i vi c
nhn hay t chc vi phm hnh chnh .

C s x pht hnh chnh: c vi phm hnh chnh xy ra.

- Ni dung; cc bin php x pht hnh chnh :

+ pht chnh : cnh co, Pht tin

+ Pht b sung: tch thu tang vt phng tin vi phm.

Tc quyn s dng giy php .

+ Bin php khc: Buc tho d khi phc tnh trng ban u .

Cc bin php ny c quy nh c th ti iu 1,13,14,15,ca php lnh x pht vi phm hnh


chnh.

- Ch th c thm quyn c quy nh trong iu 26 n iu 37 ca php lnh x pht vi phm


hnh chnh .

- Trnh t th tc: thng qua ban hnh quyt nh x pht

Mc ch: trng pht i vi vi phm gio dc tng ngi khc

b. Bin php ngn chn hnh chnh

- Khi nim: Ngn chn hnh chnh cng do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c nhn
hay t chc c th: C vi phm hoc khng c vi phm hnh chnh nhm ngn chn vi phm hnh
chnh c th xy ra.

C s ngn chn hnh chnh hoc cng co th khng vi phm hnh chnh, trc khi c vi phm hoc vi
phm ang xy ra.

- Ni dung bao gm cc bin php hnh chnh khc v cc bin php ngn chn v bo m vic x
pht vi phm hnh chnh quy nh trong iu 12 v iu 22 php lnh x pht vi phm hnh chnh c
13 bin php c 5 bin php tm gi ngi, phng tin tang vt, khm ngi, khm ni gi tang
vt phnh tin vi phm .

Ch th: Quy nh trong iu 40 lnh x pht vi phm hnh chnh .

- Trnh t th tc: Tu theo tng trng hp c th m c cc quyn quyt nh ph hp


Mc ch : Ngn chn vi phm hnh chnh xy ra khc phc thit hi do vi phm hnh chnh gy ra

Cu 56: Phn bit

vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.

Hnh thc ban hnh cc vn bn qun l hnh chnh nh nc l hot ng qun l hnh chnh nh
nc.Tng qua hot ng ny cc ch th c thm quyn c th t ra cc quy phm php lut
iu chnh cc quan h pht sinh trong lnh vc chp hnh iu hnh trn mi mt ca i sng x
hi. Cng c th gii quyt nhng vn c th ring bit i vi i ci i tng qun l nht nh.
Chng ta cng cn phn bit r nhng vn bn qun l hnh chnh vi vn bn c coi l ngun ca
lut hnh chnh.

a. Vn bn coi l ngun ca lut hnh chnh

- Khi nim: l nhng vn bn quy phm php lut do c quan qun l nh nc c thm quyn ban
hnh theo th tc trnh t nht nh c ni dung cha ng cc quy phm php lut hnh chnh. C
hiu qu bt buc thi hnh, m bo thc hin bng sc mnh cng ch nh nc.

- Ch th ban hnh :

+Cc c quan quyn lc nh nc

+Cc c quan nh nc khc nh to n, Vin kim st hoc th trng cc c qun xt x, kim st


th trng cc n v c s ( ban hnh quy nh ni quy)

+Cc c nhn co thm quyn nh ch tch nc

+Ch th y rng hn

- Ni dung: Ch cha ngqun l hnh chnh nh nc

- Hnh thc vn bn : c th l vn bn lut hoc di lut (ngh nh, ch th ).

- trnh t ban hnh: Theo hnh thc nht nh.

b. Vn bn qun l hnh chnh

- Khi nim: Vn bn qun l hnh chnh nh nc l cc vn bn di lut ban hnh trn c s v


chp hnh Hin php, lut, php lnh v ngh quyt ca cc c quan quyn lc nh nc.
Ch th ban hnh :

+ Cc c quan quyn lc nh nc.

+ cc c nhn c thm quyn nh trng my bay, tu bin, thm phn ra quyt nh, th trng, c
quan to n, kim st, th trng cc n v c s.

+ Ch th hp hn.

- Ni dung: Cha ng qun l php l hnh chnh v cc mnh lnh c th.

V d: Ngh nh chnh ph, vn bn cp t, cp nh.

- Hnh thc vn bn: bao gi cng l vn bn di lut t ngh nh tr xung ( c th ho, chi tit
ho cc vn bn ca c quan quyn lc).

- Trnh t th tc ban hnh: Tu theo tng trng hp c th nhng khng tri vi lut.
Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l

phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc ta cn cn c vo nh
ngha (Khi nim) v cn c vo c im ring, tnh cht cng vic theo bng so snh sau:
a. Vin chc khng phi l cng chc

- nh ngha: Vin chc nh nc l ngi lao ng lm trong cc c quan nh nc do c bu hoc


b nhim hay tuyn dng gi mt chc v nht dnh hoc bng hot ng ca mnh gp phn vo
vic thc hin mt chc v nht nh hoc tr lng theo chc v hoc hot ng ,

- Cng vic c bu theo nhim k.

- i tng sau y mi gi l vin chc khng phi l vin chc

+S quan, h s quan trong qun i, b i bin phng.

+ L ngi gi chc v trong c quan quyn lc nh nc, c quan hnh chnh nh nc, c quan
kim st, c quan xt x c bu hoc c theo nhim k

+ l ngi lm vic trong cc n v c sow thuc b my qun l b my hnh chnh nh nc.


- vin chc nh nc khng trc tip sn xut ra ca ci vt cht nhng bng hot ng ca mnh h
bo m vic lnh o kim tra qu trnh . Xc nh phng hng pht trin khoa hc k thut
phc v sn xut. thc hin bin php c t chc.

- Hot ng ca h to iu kin hoc trc tip lm pht sinh, thay i hay chm dt cc quuuan h
c th.

b. Vin chc l cng chc

- nh ngha: cng chc nh nc l cng dn Vit Nam c b nhim hoc tuyn dng gi mt cng
vic thng xuyn trong cng s nh nc trung ng hay a phng, trong nc hay ngoi nc
c
xp
vo
ngch
bc
v
c
hng
lng
t
ngn
sch
nh
nc.
- Cng vic ca vin chc l cng chc bao gi cng thng xuyn.

- i tng sau y c gi l cng chc.

+ l ngi lm vic trong c quan hnh chnh nh nc trung ng, tnh, huyn v cp tng
ng.

+ L ngi lm vic trong c quan i din s qun, lnh s qun ca nc ta nc ngoi.


+Nhng ngi lm vic trong trwngd hc, vin nghin cu, i pht thanh. i truyn hnh, c
quan bo ch c hng lng t ngn sch.

+ Cc nhn vin dn s lm vic trong c quan b quc phng.

+ Nhng ngi c tuyn dng b nhim gi mt cng vic thng xuyn trong c quan kim
st, xt x.

+ Nhng ngi c tuyn dng b mhim gi mt cng vic thng xuyn trong b my nh
nc nh: Vn phng Quc Hi.UBTVQH. HND cc cp v ngng ngi khc theo quy nh ca php
lut.

- Hot ng ca h gin tip lm pht sinh., thay i hay chm dt cc quan h php lut c th.
* vic phn bit gia vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc c mt ngha
thc tin rt ln trong vic t chc v hot ng ca b my quun l nh nc ta. Gip cho cc c
quan chc nng c th:

- xy dng v tiu chun ho i ng cn b.

- p dng ch ng v chnh xc i vi i bg cng chc.

- To iu kin cho cng cuc ci cch hnh chnh, thc y cng vic i mi ca t nc,
* Cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l 4 trch nhim l:

- Trch nhim hnh s

- Trch nhim dn s.

- Trch nhim klut.

- Trch nhim hnh chnh.

Tng ng vi mi loi trch nhim l cc hnh thc cng ch truy cu trch nhim
Qua y ta thy nu vin chc nh nc vi phm php lut c th chu nhiu nht 3 loi trch nhim :
hnh s , dn s , k lut.

Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho

Hin php 1992 iu 49 ghi nhn Cng dn nc CHXHCNVit Nam nc ta cng dn c quyn
v chnh tr.Quyn cng dn c quy nh kh c th v thc hin y v ngi dn lao ng l
ngi ch lc ca t nc, c mi quan h kh khng kht bn vng vi nh nc. Cng dn c

thc hin, s dng cc quyn v ngha v ca mnh khi tham gia vo cc quan h php lut c th
trong c quan h php lut hnh chnh.Mi quan h ny c hnh thnh trong cc trng hp
tham gia sau y:

a. khi cng dn s dng quyn:

V d : khi cng dn thc hin quyn t do kinh doanh theo quy nh ca php lut, lm n xin cp
giy php kinh doanh gi UBND qun , huyn- c quan c thm quyn cp giy php kinh doanh.

b. khi cng dn thc hin quyn v ngha v :

V d: Vic cng dn thc hin quyn v ngha v bo v t quc s lm pht sinh quan h php lut
hnh
chnh
gia
cng
dn

v
c
quan
qun
s
cp
qun
huyn.
c. Khi quyn v li ch hp php ca cng dn b xm phm,h i hi nh nc phi bo v v phc
hi nhng quyn .

v d : khi c hnh vi tri php lut mi cng chc xm phm ti quyn c hng ti quyn ch
bo him ca cng dn, cng dn c n khiu ni gi th trng trc tip ca vin chc . lm
pht sinh mi qun h php lut hnh chnh gia cng dn c n khiu ni vi cn b nh nc c
thm
quyn
gii
quyt
n
khiu
ni.
d. Khi cng dn khng thc hin ngha v i vi nh nc ;

v d : Cng dn, bun bn theo php lut khng np thu kinh doanh lm pht sinh quan h php
lut hnh chnh gi dn vi UYBND qun, huyn hoc phng thu trc thuc.
Tm li mun tham gia vo cc quan h php lut hnh chnh cng dn phi c nng lc ch th
(nng lc php l hnh chnh v nng lc hnh vi hnh chnh). Nh nc quy nh nng lc ch th
ca cng dn trong trong quan h php lut hnh chnh th hin s thng nht gia quyn v ngha
v ca cng dn. Vic bo m thc hin quyn, bo m ngha v u quan rng nh nhau. Nh
nc quy nh nhng bo m v chnh tr, vt cht, t chc php l cn thit cng dn c th
tham gia ng o v y vo qun l nh nc nhm thc hin quyn v ngha v ca cng dn.

Cu 59: A tui v thnh nin thc hin vi phm hnh chnh hi.

Nu nhng trng hp A b truy cu trch nhim hnh chnh,

a. Nhng trng hp a khng b truy cu trch nhim hnh chnh.

a. A b truy cu trch nhim hnh chnh trong cc trng hp sau:

- Khi A 14 tui n di 16 tui v tinh thn, th cht pht trin bnh thng, thc hin vi phm
hnh chnh vi li c .

- khi A t 16 tui n di 18 tui, tinh thnf th cht pht trin bnh thng phi chu trch nhim
hnh chnh k c c li c v v khi thc hin vi phm hnh chnh.
- khi Avi phm hnh chnh khng nm trong cc trng hp min truy cu trch nhim hnh chnh
nh tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng..xy ra.

b. Khi A khng b truy cu trch nhim hnh chnh :

- Khi cha 14tui.

- Khi cha 14 tui n di 16 tui nhng thc hin vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui nhng vic vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui thc hin vi phm hnh chnh trong trng hp min truy cu
ttrch nhim hnh chnh nh : Tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng .

Cu

60:

iu

kin

truy

cu

trch

nhim

hnh

chnh

vi

cng

dn

i vi cng dn thnh nin (t 18 tui tr ln) b truy cu trch nhim hnh chnh khi h thc
hin hnh vi vi phm hnh chnh vi iu kin sau:

- Khng mc bnh tm thn, khng b ri lon thn kinh, khng b mt bnh no mt kh nng iu
khin hnh vi.

- Hnh vi vi phm c quy nh trong cc vn bn co quy nh v pht vi phm hnh chnh.


- Thc hin hnh vi vi phm khng thuc cc trng hp sau :

S kin bt ng, tnh th cp thit, phng v chnh ng, ht thi hiu truy cu trch nhim hnh
chnh.
* i vi ngi v thnh nin :

- Ngi t 16 tui n 18 tui thc hin hnh vi vi phm hnh chnh trong nhng iu kn nh
cng dn 18 tui trow ln.

- Ngi t 14 tui n di 16 tui ch chu trch nhim hnh chnh i vi nhng hnh vi vi phm
hnh chnh vi li c v mc pht cao nht ch n ng.

- Ngi cha 14 tui th khng b truy cu trch nhim hnh chnh nu h vi phm hnh chnh th
ch p dng bin php gio dc.

CU HI V P N N TP LUT HNH CHNH (PHN 5)


Cu 41: So snh qun l nh nc vi qun l.Cu 41: So snh qun l nh nc vi qun l.
Cu

42:

So

snh

gia

qun

hnh

chnh

nh

nc

qun

nh

nc

Cu 43: tng cng hiu lc qun l nh nc


Cu 44: Trnh by i tng ca lut hnh chnh, trong cc nhm no l c bn quan trng nht ? ti
sao?
Cu 45: Chng minh rng phng php iu chnh ca lut hnh chnh l phng php mnh lnh
n phng bt buc.
Cu 46: C phi trong mi trng hp 2 c quan hnh chnh nh nc ngang cp c cng a v php
l u pht sinh quan h php lut hnh chnh hay khng?
Cu 47: Hy phn tch cc yu cu ca vic p dng quy phm php lut hnh chnh trong x pht vi
phm hnh chnh.
Cu 48: C phi mi quan h php lut co c quan hnh chnh nh nc tham gia u phi l quan
h php lut hnh chnh ?hay khng .
Cu 49: Mi cng dn 18 tui tr ln u l ch th ca quan h php lut hnh chnh, mnh
trn ng hay sai? Ti sao
Cu 50: Phn tch c trng ca quan h php lut hnh chnh sau: Trong quan h php lut hnh
chnh, quyn v ngha v ca cc bn tham gia bao gi cng gn vi hot ng chp hnh v iu
hnh .
p n
Cu 41: So snh qun l nh nc vi qun l.
Qun l nh nc l hot ng ca nh nc trn cc lnh vc lp php, hnh php v t php nhm
thc hin chc nng i ni v i ngoai ca nh nc.
Ni cch khc qun l nh nc l s tc ng ca cc ch th mang quyn lc nh nc ch yu
bng php lut ti i tng qun l nhm thc hin chc nng i ni v chc nng i ngoi ca
nh nc.

T khi nim ny,cn c vo phm vi , vo ch th v khch th ca hot ng ca qun l nh nc


ni ring cng nh hot ng qun l ni chung ta c th d dng phn bit (hay so snh s ging v
khc nhau gia 2 hot ng ny
+ Qun l
a/ Khi nim: C th din t bng cng thc sau: qun l = ch o:+ H thng, qu trnh
+ quy lut, nh lut
+ Phng hng c th
cho h thng hay qu trnh y vn ng theo mt trnh t nht nh.
b/ Phm vi ca qun l (x hi): bao hm rt rng trn tt c mi lnh vc, mi hot ng ca i
sng gia nh, qun l tn gio, qun l chnh tr o c.
c/ Ch th qun l: rt rng.
- Con ngi l ch th qun l x hi.
- Cc c quan nh nc.
- C nhn c trao quyn hoc khng c trao quyn.
d/ Khch th ca qun l: l trt t qun l ni chung c x nh bi cc quy phm trong o
c chnh tr, tn gio, php lut...........
+ Qun l nh nc
a/ Khi nim: C th biu t nh sau: qun l nh nc = hot ng:
+ Lp php
+ Hnh php
+ T php
thc hin chc nng i ni v i ngoi ca nh nc.
b/ Phm vi ca qun j nh nc: Ch trong 3 lnh vc lp php, hnh php.t php.
c/ Ch th qun l nh nc.
- Phi l cc c quan nh nc c nh nc.
- Cc c nhn v t vhc x hi c trao quyn lc nh nc.
d/ Khch th ca c quan nh nc:
ch l trt t qun l nh nc c xc nh bi cc quy phm php lut.
*Tm li: Khi nh nc xut hin th phn ln cc cng vic ca x hi do nh nc qun l. Ni n
hot ng qun l nh nc l ni n hot ng ca chnh b my nh nc ca mnh. Hot ng
qun l x hi mang phm vi rng ln hn, bao trm hn trong c hot ng qun nh nc ch l
mt b phn quan trng nh hng quyt nh n mi hot ng qun l khc.
Cu 42: So snh gia qun l hnh chnh nh nc v qun l nh nc

Xut pht t kha nim qun l nh nc l hot ng ca nh nc trn cc lnh vc lp php, hnh
php t php nhm thc hin chc nng i ngoi ca nh nc , ta thy gia 2 hot ng qun l
nh nc ni chung v qun l hnh chnh ni ring (tc l quan l nh nc ch trong lnh vc hnh
php l hot ng ch o thc hin php lut gi l qun l hnh chnh nh nc). C nhng im
ring sau:
a. Qunl nh nc
* Khi nim: rng hn.
Qun l nh nc = ch o hot ng
+ Lp php
+ Hnh php
+ T php
thc hin chc nng i ni v i ngoi ca nh nc.
* Ch th:
- Nh nc v cc c quan nh nc.
- cc t chc x hi v c nhn c trao quyn lc nh nc, nhn danh nh nc.
* Khch th:
Trt t qun l nh nc mi c xc nh bi quy phm php lut.
b. Qun l hnh chnh nh nc
* Khi nim: Hp hn .Qun l hnh chnh nh nc = hot ng ch o php lut (hnh php)
Bo m s chp hnh lut, php lnhngh quyt, ca c quan quyn lc nh nc (c quan dn ch)
* Ch th:
- C quan hnh chnh nh nc.
- Cn b nh nc c thm quyn.
*Khch th:
m bo hot ng chp hnh, iu hnh trn c s php lut ch o thc hin php lut.
*Tm li: Hot ng qun l hnh chnh nh nc (tc l hot ng hnh php bng ch o t chc
thc hin php lut trn c s php lut) l mt hot ng rng ln thng xuyn quan trng trong
qun
l
nh
nc
nhng
nm
trong
khun
kh
ca
nh
nc.
Cu 43: tng cng hiu lc qun l nh nc
Xut pht t thc trng c s kinh t x hi nc ta hin nay nn kinh t cn nh b yu km, trnh
khoa hc k thut cng ngh cn thp, i ng cn b vin chc nh nc t c o to bi
dng kin thc v php lut, nghip v chuyn mn.... V vy a t nc i ln vic tin hnh
ci tin hnh chnh v tng cng hiu lc qun l nh nc l rt quan trng, cp bch c tnh sng
cn.

Nh nc ta l mt t chc thc hin quyn lc ca nhn dn,do dn v v dn, v vy tng cng


hiu lc qun l Nh nc trc ht chng ta phi.
Lun lun tn trng nu cao v tr, vai tr lnh o ca ng cng sn Vit Nam tip tc ci cch b
my hnh chnh, tiu chun ho i ng cng chc, vin chc nh nc, mun vy chng ta cn thc
hin tt mt s bin php sau:
- Tng cng php ch XHCN, tip tc sa i v xy dng h thng php lut v kinh t, hnh chnh,
v quyn v ngha v ca cng dn.nng cao trnh ca cc c quan lp php, tuyn truyn nng
cao dn tr thc php lut cho nhn dn.
- Xc nh r li chc nng, nhim v, quyn hn ca cc cp tnh, huyn, cao quyn ch ng v
trch nhim ca a phwng ng thi m bo s ch o thng nht ca chnh quyn trung ng,
xy dng chnh quyn cp x vng mnh.
- Tng cng hiu lc ca cc c quan bo v php lut.x l nhanh chng kp thi, ngim minh cc vi
phm php lut.
- Kin quyt dng cm sp xp li t chc v tinh gim bin ch cc c quan hnh chnh s nghip
lm cho b my gn nh hot ng c hiu qu.
- Kin quyt, kin tr tin hnh thng xuyn lu di cuc u tranh tham nhng bng nhng bin
php khc nhau t gio dc t tng, khuyn khch kinh t.n trng pht nghim khc.
- Thc hin tt cc bin php trn y i hi s n lc on kt nht tr ca ng o nhn dn lao
ng di s lnh o ca ng cng sn Vit Nam, gp phn to ln vo vic xy dng nh nc ta
thc s tr thnh nh nc ca nhn d, do dn v v dn, i din tp trung quyn lc ca nhn dn
thc hin s nghip dn giu nc mnh, x hi cng bng vn minh ng nh li Bc H dy: d
trm ln khng dn cng chu, kh vn ln dn liu cng xong .

Cu 44: trnh by i tng ca lut hnh chnh, trong cc nhm no l c bn quan trng nht ? ti
sao?

* i tng iu chnh ca lut hnh chnh: L nhng quan h x hi pht sinh trong qu trnh iu
hnh qun l nh nc bao gm 3 i tng:

- nhm 1: Bao gm nhng quan h x hi pht sinh trong qu trnh cc c quan hnh chnh nh nc
thc hin chp hnh iu hnh bao gm:

1. Quan h gia c quan hnh chnh nh nc cp trn vi c quan nh nc cp di theo h thng


dc.

2. Quan h gia c quan hnh chnh nh nc c thm quyn chung vi c hnh chnh nh nc c
thm quyn chuyn mn cung cp.

3. Quan h gia c quan hnh chnh c thm quyn chuyn mn cpcp trn vi c quan hnh chnh
c thm quyn cguyn mn cp di trc tip.

4. Quan h gia cc c quan hnh chnh nh nc c thm quyn chuyn mn cng cp vi nhau
nhng c php lut quy nh c quan ny c thm quyn nht nh i vi c quan kia. Trong quan
h ny ch th qun l thng l c quan c chc nng chuyn mn tng hp.
5. Quan h gia c quuuan hnh chnh nh nc a phng vi cc n v trc thuc trung ng
ng ti a phng

6.

Quan

gia

quan

hnh

chnh

nh

nc

vi

cc

trc

thuc

7. Quan h gia c quan nh nc vi cc n v kinh t thuc cc thnh phn kinh t ngoi quc
doanh.

8.

Quan

gia

quan

hnh

chnh

nh

nc

vi

cc

chc

hi.

9. Quan h gia c quan hnh chnh nh nc vi cng dn ngi nc ngoi, ngi khng c quc
tch lm n sinh sng Vit Nam.

- Nhm II: Bao gm nhng quan h x hi hnh thnh trong qu trnh cc c quan xy dng v cng
c ch cng tc ni b c quan, nhm n nh v mt t chc hon thnh chc nng v nhim
v ca mnh.

- Nhm III: Bao gm nhng quan h x hi hnh thnh trong qu trnh c nhn, hoc t chc c
nh nc trao quyn qun l hnh chnh nh nctng mt s trng hp c th do php lut quy nh.

Trong cc nhm i tng iu chnh ca lut hnh chnh th nhm 1 l quan trng c bn nht v n
l nnhm quan h pht sinh trong qu trnh t chc, ch o thc hin php lut. Trong qu trnh
chaaps hnh, iu hnh ca qun l nh nc l:

- Phm vi nhng quan h trong nhm ny din ra trong nhiu lnh vc chnh tri, kinh t, vn ho.
- Ch th l c quan hnh chnh nh nc, l ch th khng th thiu c. L ch th quan trng ch
yu, l c quan., c nhn c trao quyn.

- S lng quan h din ra thng xuyn lin tc vi s lng ln. Tn s ln tng ngy, tng
gi...Bao gm 9 nhm nh.

Cu 45: Chng minh rng phng php iu chnh ca lut hnh chnh l phng php mnh lnh
n phng bt buc.

Xut pht t khi nim v lut hnh chnh l mt ngnh lut trong h thng php lut nc ta bao

gm cc quy phm php lut iu chnh nhng quuan h x hi pht sinh trong qu trnh hot ng
qan l hnh chnh nh nc ca cc c quan hnh chnh nh nc. Trong ni b c uan hnh chnh
nh nc v trong qu trnh cc c nhn hay t chc c trao quyn hay t chc thc hin t chc
qun l hnh chnh nh nc i vi cc vn c th do php lut quy nh. My khc phng php
iu chnh ca mt ngnh lut ni chung l cch thc tc ng ca ngnh lut y nn i tng ca
n. Phng php iu chnh ca ngnh lut hnh chnh l cch thc m lut hnh chnh tc ng n
cc nhm i tng ca lut hnh chnh.

Vy thc tin nht phng php iu chnh ca lut hnh chnh l do xut pht t vic thc hin chp
hnh, iu hnh nn phng php iu chnh ca lut hnh chnh l mnh lnh, n phng c
hnh thnh t quan h Quyn lc-phc tng gi mt bn c quyn nhn danh nh nc ra nhng
mnh lnh bt buc thi hnh i vi mt bn c ngha v, phc tng cc mnh lnh . Chnh quan h
ny th hin s bt bnh ng gia cc bn tham gia quan h qun l hnh chnh nh nc.

Nhng biu hin sau y lm sng t thm phng php iu chnh ca lut hnh chnh l phng
php bt bnh ng v ch:

- Ch th qun l c quyn nhn danh nh nc p t ch ca mnh nn i tng qun l. Cc


quan h ny rt a dng nn vic p t ch ca ch th qun l nn i tng qun l cng c
thc hin trong nhiu trng hp khc:

+ Hoc bn c thm quyn n phng ra cc mnh lnh c th hay t ra cc quy nh bt buc i


vi bn kia v kim tra thc hin chng. pha bn kia phi thc hin cc mnh lnh, cc quy nh .
V d: Chnh ph ra mnh lnh cho cc cp, cc ngnh phi tch cc phng chng lt bo trong ma
ma bo ng thi kim tra n c vic thc hin ny i vi cc cp, cc ngnh, Chnh ph t ra
cc quy nh v x pht vi phm hnh chnh...Cc i tng qun l c lin quan phi tun th v
thc
hin
cc
mnh
lnh
v
nhng
quy
nh
.
+ Hoc bn c thm quyn cn c vo php lut p ng hay bc b yu cu, kin ngh ca i
tng qun l. Trong trng hp ny quyn quyt nh vn thuc v c quan c thm quyn, V vy
nu c s trng hp ch.V d: Cng dn c quyn lm n yu cu UBND huyn cp giy s dng
t hay giy xy dng nh ,UBND huyn c th chp nhn hay bc b yu cu ny ca cng dn.

+ Hoc c 2 bn u c quyn hn nht nh nhng bn ny quyt iu g phi c bn kia cho


php hay ph chun cng phi hp quyt nh. Khi phi c s phi hp gia nhiu ch th nhn
danh nh nc mi thc hin vic p t ch i vi i tng un l. V d: c quan cng an cn
bt gi i tng qun l phi c s phi hp ng ca c quan Vin kim st, lnh bt phi c s
ph chun ca Vin trng vin kim st nhn dn th mi c p dng.

- Biu hin th hai ca s khng bnh ng cn th hin ch mt bn c th p dng cc bin php


cng ch hnh chnh nhm buc i tng qun l phi thc hin mnh lnh ca mnh. S bt bnh
ng gia cc bn tham gia quan h qun l hnh chnh nh nc lun biu hin r nt khng ph
thuc vo cc quan h . S khng bnh ng gia cc bn l c quan hnh chnh nh nc vi cc
t chc x hi, n v kinh t, cng dn v cc i tng qun l khc khng bt ngun t quan h t
chc m bt ngun t quan h phc tng trong cc quan h c quan hnh chnh nh nc, nhn

danh nh nc thc hin chc nng chp hnh - iu hnh i vi i tng qun l, cc i tng
qun l phi phc tng ch ca nh nc m ngi i din l c quan hnh chnh.
S bt bnh ng gia cc bn tham gia quan h qun l hnh chnh nh nc cn th hin r nt
trong tnh cht n phng bt buc ca cc quyt nh hnh chnh nh nc v cc ch th qun l
hnh chnh a vo thm quyn ca mnh trn c s phn tch nh gi tnh hnh, c quyn ra nhng
mnh lnh hoc ra cc bin php cng ch nh nc. Tuy nhin khng phi bao gi cng l cng
ch m cn da vo cc bin php khc nh gio dc thuyt phc khng c hiu qu mi dng n
cng
ch.
Kt lun: Phng php iu chnh ca lut hnh chnh l phng php mnh lnh n phng bt
ngun t quan h quyn li- phc tng. Phng php ny c xy dng trn nhng nguyn tc c
bn
sau:
+ Xc nhn s khng bnh ng gia cc bn tham gia qquan h hnh chnh, mt bn c nhn danh
nh nc, s dng quyn lc nh nc a ra cc bn quyt nh hnh chnh cn bn kia phi phc
tng
cc
quyt
nh
.
+ Bn nhn danh nh nc, s dng quyn lc nh nc c quyn quyt nh cng vic mt cch n
phng xut pht t li ch chung ca nh nc, ca x hi trong phm vi quyn hn ca mnh
chp
hnh
php
lut.
+ Quyt nh n phng c bn s dng quyn lc nh nc co hiu lc bt buc thi hnh i vi
bn
hu
quan
v
c
bo
m
bng
sc
mnh
cng
ch
nh
nc.
Cu 46: c phi trong mi trng hp 2 c quan hnh chnh nh nc ngang cp c cng a v php
l
u
pht
sinh
quan
h
php
lut
hnh
chnh
hay
khng?
Nh chng ta bit quan h php lut hnh chnh l nhng quan h x hi php sinh trong lnh vc
chp hnh iu hnh,c iu chnh bi cc quy phm php lut hnh chnh gia cc ch th mang
quyn v ngha v i vi nhau theo quy nh ca php lut hnh chnh.
Cn

vo

khi

nim

ny

ta

thy

khng

phi

mi

trng

hp

gia

V d: Gia 2 UBND cng cp nh UBND x Xv UBND x Yl 2 c quan quan hnh chnh nh nc


ngang cp c cung a v php l cng pht sinh quan h php lut hnh chnh hnh chnh cng cp
nhng khbg xy ra quan h php lut hnh chnh vi nhau v y khng gn vi hot ng chp
hnh, iu hnh hoc gia UBND tnh lng Sn vi UBND tnh Long Hi cng vy u l c quan hnh
chnh ngang cp nhng khng pht sinh quan h hnh chnh cng bi v khng gn lin vi hot ng
iu
hnh.
Gia b khoa hc cng ngh Mi trng vi B Ni v Quc phng cng khng phi l lc no cng
pht sinh quan h php lut hnh chnh v khng gn vi hot ng chp hnh iu hnh
Gia c s i ngoi v c s nng lm cng khng pht sinh quan h php lut hnh chnh bi cng
khng
gn
lin
vi
hot
ng
chp
hnh
iu
hnh.
Ch khi no gia cc c quan hnh chnh ngang cp cng c cng a v php l, c phi hp vi nhau
gn vi hot ng chp hnh iu hnh th mi pht sinh quan h php lut hnh chnh.
V d: B ti chnh vi B Nng nghip. B gio dc v o to. B giao thng vn ti.....Do b ti

chnh l c qun tng hp nm gi quyn thu chi v phn b ngn sch ti cc b, c quan n quyn
v ngha v ca cc bn tham gia quan h php lut hnh chnh gn vi hot ng chp hnh iu
hnh chung ca chnh ph nen gia b ti chnh vad cc b khc s thng pht sinh quan h php
lut
hnh
chnh.
Gia B k hoch v u t vi cc B khc ca chnh ph, do l b c chc nng tng hp l hng
nm u xt duyt cc chi tiu phn b vi cc B khc nn gn lin vi quyn v ngha v ca cc b
lin quan n hot ng chp hnh iu hnh chnh ph nn s pht sinh quan h php lut hnh
chnh
V d: Gia 2 UBDN cng cp nh UBND x X v UBND x y l 2 c quan hnh chnh cng cp nhng
khng xy ra quan h php lut hnh chnh v y khng gn lin vi hot ng chp hnh iu
hnh hoc gia UBND tnh Lng sn vi UBND tnh Minh Hi cng vy u l c quan hnh chnh
ngang cp nhng khng pht sinh quan h php lut hnh chnh v khng gn vi hot ng chp
hnh
iu
hnh.
Gia B khoa hc cng ngh v Mi trng vi B ni v, B Quc phng cng khng pha lc no
cng pht sinh quuan h php lut hnh chnh v khng gn vi hot ng chp hnh iu hnh
Gia S i ngoi v S Nng Lm cng khng pht sinh quan hphp lut hnh chnh bi cng khng
gn
vi
hot
ng
chp
hnh
iu
hnh.
Ch khi no giia cc c quan hnh chnh ngang cp c quyn a v php l, c phi hp vi nhau gn
vi hot ng chp hnh i hnh th mi pht sinh quan h php lut hnh chnh.
v d: B ti chnh vi B nng nghip, B gio dcv o to. B giao thng vn ti...Do B ti chnh
l c quan tng hp nm gi quyn thu chi v phn b ngn sch ti cc b, cc c quan khc lin
quan n quyn v ngha v ca cc bn tham gia quan h php lut hnh chnh gn vi hot ng
chp hnh iu hnh chung ca chnh ph nn gia b ti chnh v cc b khc thng pht sinh quan
h
php
lut
hnh
chnh.
Hoc gia B k hoch v u t vi cc b khc ca chnh ph. l B c chc nng tng hp l
hng nm u xt duyt cc ch tiu phn b ti cc b khc nn gn lin v quyn v ngha v ca
cc b lin quan n hot ng chp hnh iu hnh ca chnh ph nn s pht sinh quan h php
lut
hnh
chnh.
Cu 47: Hy phn tch cc yu cu ca vic p dng quy phm php lut hnh chnh trong x pht
vi
phm
hnh
chnh.
vo phn tch cc yu cu ca vic p dng quy pham php lut hnh chnh trong x pht vi phm
hnh chnh trc ht chng ta cn phi bit rng: Quy phm php lut hnh chnh l nhng nguyn
tc x s mang tnh bt buc chung do c quan nh nc c thm quyn ban hnh ch yu iu
chnh cc quan h x hi pht sinh trong lnh vc chp hnh iu hnh, c hiu lc bt buc thi hnh
i vi cc i tng c lin quan v c bo m thc hin bng nh nc.
Vic p dng quy phm php lut hnh chnh l vic c quan nh nc, cn b nh nc c quan c
thm quyn cn c vo php lut hin hnh gii quyt cc cng vic c th php sinh trong hot
ng qun l hnh chnh nh nc. Vic p dng quy phm php lut hnh chnh khc vi vic chp
hnh quy phm php lut hnh chnh, Hot ng p dng quy phm php lut hnh chnh thng l
s kin php l lm pht sinh thay i hay chm dt mt quan h php lut hnh chnh c th v vy
hot ng p dng quy phm phapppps lut hnh chnh i hi tun theo nhng yu cu sau:

1/ Vic p dng quy phm php lut hnh chnh phi ng vi ni dung v mc ch ca quy phm
php lut hnh chnh. Bi v nu p dng sai ni dung th hot ng tri vi php lut. Nu ch
quan tm n ni dung m khng ch n mc ch ca chng th khi p dng s khng t c
hiu qu mong mun. Khng m rng c dn ch, khng kch thch c tnh sng to ca qun
chng nhn dn. khng gp phn tch cc vo vic nng cao thc php lut XHCN v d: Khi p
dng cc quy phm php lut hnh chnh v x pht hnh chnh x l i vi ngi vi phm th c
quan c thm quyn x phtphi cn nhc la chn hnh thc x pht ph hp vi tng trng hp c
th. Nu ch ch trng s dng hnh pht trn ( thm ch mc cao) i vi mi hnh vi vi phm hnh
chnh th vic s l khng t c, mc ch ca php lut nc ta l gip dc v cm ho ch khng
phi
l
trng
tr
ngi
vi
phm.
2/ p dng quy phm php lut hnh chnh phi c thc hin bi c quan c thm quyn. Thm
quyn ny c quy nh trong nhng vn bn php lut khc nhau i vi tng cng vic c th. Do
vy ch c cc c quan c thm quyn mi c p dng lut. Nu vic p dng quy phm php lut
hnh chnh c thc hin bi mt ch th khng c thm quyn th vic p dng khng c hiu
lc thi hnh v ngi p dng pho chu trch nhim php l trc nh nc V d: Ngi khng c
thm quyn ra quyt nh v gii quyt n t co ca cng dn. Quyt nh ny khng c hiu lc k
t khi ban hnh v gi a ra quyt nh ny phi chu trach nhim php l trc nh nc.
3/ p dng quy phm php lut hnh chnh phi c tin hnh theo ng th tc do php lut quy
nh. i vi mi cmg vic c th pht sinh trong qun l hnh cchnh nh nc, php lut hnh
chnh u quy nh cc th tc cn thit cho qu trnh p dng php lut. Nu vi phm vo cc quy
nh v cc th tc cc c quan c thm quyn kh c th gii quyt mt cch ng n trong cc
cng vic pht sinh. V d: gip cc c quan c thm quyn gii quyt khiu ni t co ca cng
dn mt cch ng n v nhanh chng. Php lnh khiu ni t co ca cng dn quy ng c th
c
th
tc
nhn
n,
tr
li
ngi
c
n.
4/ p dng quy phm php lut hnh chnh phi c nhanh chng trong thi hn php lut quy nh
v tr lp cng khai chnh thc kt qu gii quyt cho cc i tng c lin quan. Qut nh thi gian
cn thit cho vic gii quyt cho tng cng vic c th. Nh nc buc c quan co thm quyn cho
vic p dng quy phm php lut hnh chnh, phi nng cao cht lng v hiu qu cng vic ca cc
c qun nhm bo m cc quyn v ngha v ca cc i tng c lin quan. Vic tr li cng
khai, chnh thc bng vn bn nhm mc ch hn ch nhng tu tin cng nh chng vi phm trong
qu trnh p dng quy phm php lut hnh chnh gip cho nhn dn c th tham gia rng ri vo
vic
gim
st
hot
ng
b
my
nh
nc.
5/ Kt qu p dng quy phm php lut hnh chnh phi c m bo thc hin trong thc t nu
khng hot ng p dng quy phm php lut hnh chnh s tr thnh v ngha v lm gim lng tin
ca nhn dn i vi nh nc.cn pha s dng nhiu bin php v phng tin khc nhau k c b
my cng ch bt buc cc i tng c lin quanphi thc hin cc vn bn quy phm php lut
hnh chnh, nh vy php lut mi thc hin trit c, tn trmh v tng cng c php ch
XHCN.
Cu 48: C phi mi quan h php lut co c quan hnh chnh nh nc tham gia u phi l quan
h
php
lut
hnh
chnh
?hay
khng
.
Nh bit quan h php lut hnh chnh l nhng quan h x hi pht sinh trong lnh vc chp hnh
iu hnh c iu chnh cc quy phm php lut hnh chnh gia nhng ch th mang quyn v
ngha
v
i
vi
nhau
theo
quy
nh
ca
php
lut
hnh
chnh.

V vy khng nht thit c mi quan h php lut c c quan hnh chnh nh nc tham gia u l
quan
h
php
lut
hnh
chnh.
Mt khc xem xt mi quan h phi l mi quan h hnh chnh ta cn c vo lm c s lm
pht sinh, chm dt l s tham gia ca qyt phm php lut hnh chnh v s kin php l hnh
chnh, l nhng s kin thc t m khi xy ra php lut hnh chnh vi vic php sinh cc quyn v
nhim
v
php
l
hnh
chnh
Do ta c th rt ra trong mi quan h php lut khi c s tham gia ca c quan hnh chnh nh
nc, nu khng c du hiu tham gia ca quy phm php lut hnh chnh v s kin php l hnh
chnh ng thi khng t n khch th ca trt t qun l hnh chnh nh nc th quan h
khng
phi
l
quan
h
php
lut
hnh
chnh.
V d: A k hp ng lao ng vi th trng c quan hnh chnh X trong mi quan h ny cng l
mi quan h php lut nhng khng l mi quan h php lut hnh chnh.
Cu 49: Mi cng dn 18 tui tr ln u l ch th ca quan h php lut hnh chnh, mnh
trn
ng
hay
sai?
Ti
sao

Mnh trn l khng ng. Nh ta bit. Ch th ca qun h hnh chnh l nhng bn tham gia
vo php lut hnh chnh c nng lc ch th, mang quyn v ngha v i vi nhau theo quy nh
ca
php
lut.
Ch th ca quan h php lut hnh chnh c th l c nhn hay t chc. Nu l c nhn c th l
cng dn Vit Nam, ngi nc ngoi, ngi khng quc tch. Nu l t chc c th l c quan nh
nc. Cc t chc x hi t chc kinh t ca Vit Nam v ngi nc ngoi.
C nhn t chc mun tr thnh ch th ca quan h php lut hnh chnh phi c nng lc ch th.
M
nng
lc
ch
th
bao
gm:
Nng

lc

php

hnh

chnh

Nng lc php l hnh chnh l kh nng php lut hnh chnh quy nh cho c nhn t chc c th
c hng hoc phi lm nhng nghi v nh nh trong qun l hnh chnh nh nc.
Nng

lc

hnh

vi

hnh

chnh

Nng lc hnh vi hnh chnh l kh nng ca mi ngi c nh nc tha nhn m vi kh nng


ny ngi c th bng hnh vi ca mnh gnh vc ngha v v hng cc quyn hnh chnh mt
cch
c
lp.
T ta c th rt ra mi cng dn c nng lc ch th th c th tr thnh ch th.
Cu 50: Phn tch c trng ca quan h php lut hnh chnh sau: Trong quan h php lut hnh
chnh, quyn v ngha v ca cc bn tham gia bao gi cng gn vi hot ng chp hnh v iu
hnh
.

y trc

khi i vo phn

tch

c trng ny chng ta nghin cu

v bit

* Quan h php lut hnh chnh l nhng quan h x hi pht sinh tromg lnh vc pht hnh iu
hnh c iu chnh bi cc quy phm php lut hnh chnh gia nhng ch th mang quyn v

ngha

vi

nhau

theo

quy

nh

ca

php

lut.

* Lnh vc chp hnh iu hnh chnh l biu hin ca hot ng qun l hnh chnh nh nc
- Chp hnh l vic lm ng cc yu cu ca lut php th hin ch qun l hnh chnh nh nc
hot ng ca php lut vo thc tin qun l nh nc thc hin ca cc mnh lnh ca c quan dn
c.
-

iu

hnh

vic

ch

tng

thuc

quyn

trong

qu

trnh

qun

- Trong lnh vc chp hnh iu hnh vai tr ca ch th v cng quan trng bao gi cng c : ch th
bt buc v ch th thng ( tc l i tng ca hnh chnh nh nc)
- Quyn v ngha v ca cc bn tham gia quan h php lut hnh chnh lun gn vi hot ng chp
hnh iu hnh ca nh nc tc l chng ch pht sinh trong qu trnh qun l hnh chnh nh nc
trn mi lnh vc nh cnh tr, kinh t,vn ho, x hi, gio dc, kinh t.....m khng pht sinh trong
lnh vc lp php hay t php . Do vy thc hin tt cc quyn v ngha v ny s gp phn tch cc
trong vic thc hin quyn v ngha v ca cc ch th trong mt s quan h php lut khc nhau
nh quan h php lut khc nhau nh quan h t ai, ti chnh ngn hng ...
- Quyn v ngha v cng l ni dung ca quan h php lut hnh chnh trong vic chp hnh iu
hnh
gia
cc
ch
th
tham
gia
- Mt bn c quyn nhn danh nh nc s dng quyn lc nh nc n phng bt buc bn kia
phi
phc
tng

ch
ca
mnh.
- Mt bn c quyn yu cu kin ngh bn xc lp quan h php lut hnh chnh .
Do quyn v ngha v ca cc bn tham gia khng nm trong lnh vc chp hnh iu hnh khng
phi
l
quan
h
php
lut
hnh
chnh.
Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh
chnh
nh
nc

a
phng
?
Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.
Cu

53:

Mi

Cu

54:

Cu

55:

Phn

quan

Phn

bit

bit

Cu 56: Phn bit

cng
pht

gia

thuyt

ch

hnh

chnh

hnh

chnh

bin

phc

trch

nhim

php

ngn

cng
hnh

chn

ch.
chnh

hnh

chnh

vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.

Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l
Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh
ho

Cu

59:

Cu

60:

iu

tui

thnh

nin

kin

truy

cu

trch

thc
nhim

hin
hnh

vi

phm
chnh

hnh
i

vi

chnh

hi.

cng

dn
n

Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh
chnh
nh
nc

a
phng
?
Di gc php l nguyn tc l nhng t tng ch o bt ngun t bn cht ca ch c quy
nh trong php lut to thnh c s cho vic t chc, hot ng ca b mt nh nc v trong cc
khu
ca
qu
trnh
qun
l
nh
nc
Nhng nguyn tc php l ni chung v nguyn tc qun l hnh chnh nh nc ni ring ch yu do
cc c quan nh nc c thm quyn ban hnh n mang tnh khoa hc n nh. Nhng nguyn tc
ny c xy dng v c rt ra t cuc sng trn c s nghin cu nhng quy lut khch quan v
c bn ca i sng x hi do n phn nh su sc nhng quy lut pht trin khch quan .
Nhng nguyn tc c bn khng phi l nhng nguyn tc mn bt i bt dch. Tri li s vn
dng cc nguyn tc c bn trong qun l nh nc gn lin qu trnh pht trin ca x hi, nhng
nguyn
tc
s
c
sa
i
b
xung
cho
ph
hp
quy
lut
pht
trin.
Mt trong nhng nguyn tc c bn v qun l hnh chnh nh nc l nguyn tc tp trubg dn ch.
ay l mt nguyn tc hin nh. Hin php 1992- iu 6 ghi nhn Quc hi HNDcc cp cc c
quan khc ca nh nc u t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch nguyn tc
ny
bao
hm
kt
hp
gia
2
yu
t:
- Tp trung l thu tm quyn lc nh nc v ch th qun k iu hnh, ch o vic thc hin php
lut. Tp trung y khng phi tp trung ton din v tuyt i m ch i vi nhng vn c bn
nht, chnh yu nht v bn cht nht. S tp trung bo m cho cp di v i tng khc c
kh nng thc hin quyt nh ca trung ng cn c vo iu kin thc t ca mnh nh l: Nhn
lc. iu kin thin nhin, khong sn, cc tim nng khc. ng thi pht huy quyn ch ng sng
to ca a phng v ca c s
trong vic gii quyt nhng vn ny.
- Dn ch l vic m rng quyn cho i tng qun l nhm pht huy tr tu tp th vo hot ng
qun l, pht huy ht kh nng tim tng cu i tng qun l trong qu trnh thc hin php lut,
thc
hin
mnh
lnh
ca
cp
trn.
- Nu ch c s lnh o tp trung m khng m rng dn ch th s to iu kin cho cc hnh vi vi
phm quyn cng dn, cho cc t quan liu tham nhng, hch dch ca quyn pht trin. Khng c s
lnh o tp trung thng nht, s pht trin ca x hi s tr thnh t pht, lc lng dn ch s b
phn tn khng sc chnh li cc th lc phn ng , phn dn ch. Tp trung v dn ch l 2
yu t c s kt hp cht ch vi nhau, c mi quan h qua li ph thuc v thc y nhau cng pht
trin
trong
qun
l
hnh
chnh
nh
nc.
S lnh o tp trung trn c s m rng dn ch l mt yu cu khch quan cann kinh t hng
ho nhiu thnh phn theo c ch th trng c s qun l ca nh nc theo nh hng XHCN.
Cc c quan hnh chnh nh nc a phng u c t chc v hot ng theo nguyn tc ph
thuc 2 chiu( chiu dc v chiu ngang). Mi ph thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn

lc nh nc ch o thc hin vi cp di to nn mt hot ng chung thng nht. Mi ph


thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn lc nh nc ch o thc hin vi cp di to
nn my hot ng chung nht. Mi ph thuc ngang to iu kin cho cp di c th m rmg dn
ch, pht huy th mnh ca a phng hon thnh nhim v cp m cp trn giao ph.
S ph thuc 2 chiu ca c quan hnh chnh nh nc a phng l khch quan bo m thng
nht gia li ch chung ca c nc vi li ch ca a phng, gia li ch ngnh vi l ch vng lnh
th.
Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.
C nhiu hnh thc qun l hnh chnh nh nc nh hnh thc ban hnh vn bn quy phm php
lut,hnh thc ban hnh vn bn p dng quy phm php lut hnh chnh...
* Hot ng ban hnh cc vn bn quy phn php lut hnh chnh l hnh thc c bn v ph bin,
hnh thc ny quan trng nht mang tnh cht php l ca cc c quan hnh chnh nh nc nhm
c th ho, chi tit ho nhng iu c quy nh trong cc vn bn ca php lut ca cc c quan
quyn lc nh nc. Bi v cc c quan quyn lc nh nc vi cc vn bn ca mnh thng ch quy
nh vn c tnh cht c bn chung nht ch khng quy nh c th v chi tit
Vic cc c quan hnh chnh nh nc c hnh thc ban hnh ra cc vn bn quy phm php lut hnh
chnh mhm thc hin chc nng qun l hnh chnhtrn mi lnh vc trn mi i sng x hi. V vy
cc vn bn quy phm php lut hnh chnh c ban hnh ra p dng trong thi gian di, p
dng nhiu ln vi cc i tng c lin quan. Cc vn bn ny trong quy nh quyn hn, trch
nhim,
ngha
v
hoc
quyn
quy
nh
vic
t
chc
hot
ng...
Ta c th ly v d sau lm sng t: can c vo cc vn bn ca Quc hi v UBTVQH( Ngh quyt
ca Quc hi, php lnh x l vi phm hnh chnh ca UBTVQH). chnh ph ban hnh ra ngh nh
36, ngh nh 49 v vic lp li an ton giao thng ng b, trt t an ton giao thng th ng
thi
phi
x
l
i
vi
cc
i
tng
vi
phm
trong
lnh
vc
ny.
Hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut ca c qun hnh chnh nh nc cn gi l hot
ng xay dng php lut, hot ng lp quy. Thhng qua hot ng cc c quan hnh chnh nh
nc quy nh v nhiu vn nh: Nhim v, quyn hn c cu t chc ca c quan hnh chnh nh
nc, nhng th tc cn thit thc hin quyn v ngha v ca cng dn. ch c c quan nh nc
c thm quyn mi c ban hnh cc vn bn quy phm php lut ,v hot ng c bn v ph bin
ca
c
quan
nh
nc
c
thm
quyn.
* Hot ng ban hnh bn bn p dng quy pham php lut hnh chnh cng l mt hot ng ch
yu ca c quaaan hnh chnh nh nc. L mt hnh thc qun l rt quan trmg khng th thiu
c. Bi v y l nhng hnh thc hot ng c tin hnh thng xuyn lin tc bt k u khi
c hot ng qun l hnh chnh ca cc c quan quun l hnh chnh nh nc c ban hnh ra cc
vn bn p dng cc quy phm php lut hnh chnh nh: Quuyt nh bt, quyt nh b nhim,
thuyn chuyn, bi min...Nhng vn bn p dng ny ch p dng trong mt ln trong trng hp c
th v i vi i tng c th nht nh. y l p dng quy phm php lut hnh chnh l hot ng
ch yu ca cc c quan hnh chnh nh nc trong qun l hnh chnh.
Cu

53:

Mi

quan

gia

thuyt

phc

cng

ch.

Trc khi vo phn tch mi quan h v thuyt phc v cng ch ta cn bit rng:
* Phng pht thuyt phc gio dc cm ho l mt trong nhng phng php qun l quan trng
nht em li hiu qu cao nht. Phng pht ny th hin tnh u vit ca ch XHCN, th hin
truyn thng nhn o ca dn tc ta. Thuyt phc bao gm mt s nhng bin php nh gii thch,
hng dn, ng vin, khuyn khch, trnh by chng minh m bo s cng tc, tun th hay
phc tng t gic ca i tng qun l nhm t c mt s kt qu nht nh
Thuyt phc tuy khng mang tnh bt buc cng rn nhng phng php ny li mang tnh cht php
l v n c quy nh trong php lut c thc hin bi ch th mang tnh quyn lc nh nc v
c
tin
hnh
trong
khun
kh
php
lut.
* Phng php cng ch l bin php bt buc bng bo lc ca cc c quan nh nc c thm
quyn i vi mt c nhn hay t chc nht nh v mt vt cht hay tinh thn nhm buc c nhn
hay t chc thc hin nhng hnh vi nht nh do php lut quy nh i vi ti sn c nhn hay t
chc hot ng t do thn th ca cc c nhn . y l phng php khng th thiu c ch p
dng khi bin php gio dc cm ho khng em li hiu qu ch p dng i vi nhng k chng i
li ng li chnh sch ca ng, php lut ca nh nc thng qua 4 loi cng ch: 1 cng ch
hnh s 2 cng ch dn s 3 cng ch k lut 4 cng ch hnh chnh.
*

Gia

thuyt

phc

gio

dc

cm

ho

vi

cng

ch

mi

quan

gn

b:

- m bo vic thc thi php lut ng n, hp l ,c hiu qu tu trong tng trng hp c th


c th p dng trc hoc sau. khng phi lc no cng coi trng bin php ny m coi l l bin
php
kia.
- hot ng em li hiu qu cn phi ch ng mc s kt hp gia cng ch v thuyt phc.
+ Nu khng c cng ch nh nc th k lut nh nc s b lung lay, php ch XHCN khng c
tn trng, to iu kin thun li cho t nn x hi pht trin, k th giai cp v k th dn tc hot
ng
chng
ph
cch
mng.
+ Nu khng c thuyt phc th hot ng qun l nh nc cng km hiu qu, khng ng vin
c s t gic chp hnh php lut ca nhn dn, khng nng cao c thc php lut v tinh
thn t ch, khng m bo tnh cht mm do thc hin truyn thng nhn o ca dn tc, s lm
thay
i
bn
cht
ca
nh
nc.
- Nu ch ch trng cng ch nh nc s tr thnh nh nc bo lc, nh nc ca cnh st.
- Do vy cn pi kt hp cht ch hi ho gia 2 phng php qun l v cn phi:
+So

snh

mi

tng

quan

giai

cp,

tng

quan

lc

lng.

+ Phi cn c vo tng trng hp c th thuyt phc trc ri cng ch sau.


Cu

54:

Phn

bit

cng

ch

hnh

chnh

trch

nhim

hnh

chnh

phn bit trc ht chng ta cn lm r ni dung c dim ca khi nim ny.


* Cng ch hnh chnh l g? Cng ch hnh chnh l bin php cng ch nh nc do c quan
hnh chnh nh nc c trong nhng trng hp nht nh th do to n nhn dn quytt nh i vi

t chc hay c nhn c hnh vi vi phm hnh chnh hoc hay i vi mt s c nhn hay t chc nht
nh nhm ngn nga nhng vi phm c th xy ra hay ngn chn nhng thit hi do thin tai, dch
ho gy ra. Trnh t p dung bin php cng ch hnh chnh cng phi tun theo lut. Cc bin
pht
cng
ch
hnh
chnh
c
3
nhm
Nhm

pht

Nhm

cc

bin

Nhm

cc

bin

php
php

hnh

chnh.

ngn

chn

hnh

chnh.

phng

nga

hnh

chnh.

*Trch nhim hnh chnh l g: Trch nhim hnh chnh l hu qu m c nhn hay t chc vi phm
hnh chnh phi gnh chu trc nh nc p dng cc bin php x pht hnh chnh tc l nh nc
p dng cc bin php x pht hnh chnh phu hp gio dc c nhn hay t chc vi phm hnh
chnh ng thi gio dc phng nga i vi c nhn hay t chc khc gp phn bo m cho php
lut
c
thc
hin
nghim
minh.
Cu

55:

Phn

bit

pht

hnh

chnh

bin

php

ngn

chn

hnh

chnh

Trong cng ch hnh chnh th bin php x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh l 2
bin php thng c p dng nhiu nht. Tuy u nm trong phng php qun l hnh chnh c
bn ca nh nc nhng gia 2 phng php ny c ngng im khc nhau r rt v mc cng
nh
ni
dung
ca
n
a.

Bin

php

pht

hnh

chnh

- Khi nim: X pht hnh chnh l bin php do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c
nhn hay t chc: C hnh vi vi phm hnh chnh nhm truy cu trch nhim hnh chnh i vi c
nhn
hay
t
chc
vi
phm
hnh
chnh
.
C

Ni

+
+

pht
dung;

Pht

bin

sung:

php

:
tch

Buc

phm
x

thu

tang

vt

khi

chnh
hnh

co,

tin

giy
phc

xy

ra.

chnh

Pht

phng

dng
tho

hnh
pht

cnh

khc:

vi

php

chnh

quyn
Bin

chnh:

cc

pht

Tc
+

hnh

tin
vi

phm.

php

tnh

trng

ban

Cc bin php ny c quy nh c th ti iu 1,13,14,15,ca php lnh x pht vi phm hnh


chnh.
- Ch th c thm quyn c quy nh trong iu 26 n iu 37 ca php lnh x pht vi phm
hnh
chnh
.
Mc

Trnh
ch:

th
trng

tc:
pht

thng
i

vi

qua

ban

hnh

vi

phm

gio

quyt
dc

nh
tng

pht

ngi

khc

b.

Bin

php

ngn

chn

hnh

chnh

- Khi nim: Ngn chn hnh chnh cng do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c nhn
hay t chc c th: C vi phm hoc khng c vi phm hnh chnh nhm ngn chn vi phm hnh
chnh
c
th
xy
ra.
C s ngn chn hnh chnh hoc cng co th khng vi phm hnh chnh, trc khi c vi phm hoc vi
phm
ang
xy
ra.
- Ni dung bao gm cc bin php hnh chnh khc v cc bin php ngn chn v bo m vic x
pht vi phm hnh chnh quy nh trong iu 12 v iu 22 php lnh x pht vi phm hnh chnh c
13 bin php c 5 bin php tm gi ngi, phng tin tang vt, khm ngi, khm ni gi tang
vt
phnh
tin
vi
phm
.
Ch

th:

Quy

nh

trong

iu

40

lnh

pht

vi

phm

hnh

chnh

- Trnh t th tc: Tu theo tng trng hp c th m c cc quyn quyt nh ph hp


Mc ch : Ngn chn vi phm hnh chnh xy ra khc phc thit hi do vi phm hnh chnh gy ra
Cu 56: Phn bit

vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.

Hnh thc ban hnh cc vn bn qun l hnh chnh nh nc l hot ng qun l hnh chnh nh
nc.Tng qua hot ng ny cc ch th c thm quyn c th t ra cc quy phm php lut
iu chnh cc quan h pht sinh trong lnh vc chp hnh iu hnh trn mi mt ca i sng x
hi. Cng c th gii quyt nhng vn c th ring bit i vi i ci i tng qun l nht nh.
Chng ta cng cn phn bit r nhng vn bn qun l hnh chnh vi vn bn c coi l ngun ca
lut
hnh
chnh.
a.

Vn

bn

coi

ngun

ca

lut

hnh

chnh

- Khi nim: l nhng vn bn quy phm php lut do c quan qun l nh nc c thm quyn ban
hnh theo th tc trnh t nht nh c ni dung cha ng cc quy phm php lut hnh chnh. C
hiu qu bt buc thi hnh, m bo thc hin bng sc mnh cng ch nh nc.
-

Ch

+Cc

th

ban

quan

quyn

hnh
lc

nh

nc

+Cc c quan nh nc khc nh to n, Vin kim st hoc th trng cc c qun xt x, kim st


th
trng
cc
n
v
c
s
(
ban
hnh
quy
nh
ni
quy)
+Cc

nhn

+Ch
-

co

th
Ni

dung:

thm

quyn

Ch

cha

nh

y
ngqun

ch

tch

rng
hnh

chnh

nc
hn

nh

nc

- Hnh thc vn bn : c th l vn bn lut hoc di lut (ngh nh, ch th ).

trnh

b.

ban

Vn

hnh:

Theo

bn

hnh

qun

thc

nht

nh.

hnh

chnh

- Khi nim: Vn bn qun l hnh chnh nh nc l cc vn bn di lut ban hnh trn c s v


chp hnh Hin php, lut, php lnh v ngh quyt ca cc c quan quyn lc nh nc.
Ch

th

Cc

ban

quan

hnh

quyn

lc

nh

nc.

+ cc c nhn c thm quyn nh trng my bay, tu bin, thm phn ra quyt nh, th trng, c
quan
to
n,
kim
st,
th
trng
cc
n
v
c
s.
+
-

Ch
Ni

dung:
d:

Cha
Ngh

th

ng
nh

qun

php

chnh

ph,

hp
hnh

chnh

vn

bn

cc
cp

hn.
mnh

lnh

t,

cp

th.
nh.

- Hnh thc vn bn: bao gi cng l vn bn di lut t ngh nh tr xung ( c th ho, chi tit
ho
cc
vn
bn
ca
c
quan
quyn
lc).
- Trnh t th tc ban hnh: Tu theo tng trng hp c th nhng khng tri vi lut.
Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l
phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc ta cn cn c vo nh
ngha (Khi nim) v cn c vo c im ring, tnh cht cng vic theo bng so snh sau:
a.

Vin

chc

khng

phi

cng

chc

- nh ngha: Vin chc nh nc l ngi lao ng lm trong cc c quan nh nc do c bu hoc


b nhim hay tuyn dng gi mt chc v nht dnh hoc bng hot ng ca mnh gp phn vo
vic thc hin mt chc v nht nh hoc tr lng theo chc v hoc hot ng ,
+S

Cng
i

tng
quan,

vic
sau
h

mi

quan

gi

bu
l

trong

vin
qun

theo
chc
i,

nhim

khng

phi

k.
vin

bin

chc
phng.

+ L ngi gi chc v trong c quan quyn lc nh nc, c quan hnh chnh nh nc, c quan
kim
st,
c
quan
xt
x
c
bu
hoc
c
theo
nhim
k
+ l ngi lm vic trong cc n v c sow thuc b my qun l b my hnh chnh nh nc.
- vin chc nh nc khng trc tip sn xut ra ca ci vt cht nhng bng hot ng ca mnh h
bo m vic lnh o kim tra qu trnh . Xc nh phng hng pht trin khoa hc k thut
phc
v
sn
xut.
thc
hin
bin
php
c
t
chc.

- Hot ng ca h to iu kin hoc trc tip lm pht sinh, thay i hay chm dt cc quuuan h
c
th.
b.

Vin

chc

cng

chc

- nh ngha: cng chc nh nc l cng dn Vit Nam c b nhim hoc tuyn dng gi mt cng
vic thng xuyn trong cng s nh nc trung ng hay a phng, trong nc hay ngoi nc
c
xp
vo
ngch
bc
v
c
hng
lng
t
ngn
sch
nh
nc.
-

Cng

vic

ca

vin

tng

chc

sau

cng

chc

bao

gi

cng

gi

thng
cng

xuyn.
chc.

+ l ngi lm vic trong c quan hnh chnh nh nc trung ng, tnh, huyn v cp tng
ng.
+ L ngi lm vic trong c quan i din s qun, lnh s qun ca nc ta nc ngoi.
+Nhng ngi lm vic trong trwngd hc, vin nghin cu, i pht thanh. i truyn hnh, c
quan
bo
ch
c
hng
lng
t
ngn
sch.
+

Cc

nhn

vin

dn

lm

vic

trong

quan

quc

phng.

+ Nhng ngi c tuyn dng b nhim gi mt cng vic thng xuyn trong c quan kim
st,
xt
x.
+ Nhng ngi c tuyn dng b mhim gi mt cng vic thng xuyn trong b my nh
nc nh: Vn phng Quc Hi.UBTVQH. HND cc cp v ngng ngi khc theo quy nh ca php
lut.
- Hot ng ca h gin tip lm pht sinh., thay i hay chm dt cc quan h php lut c th.
* vic phn bit gia vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc c mt ngha
thc tin rt ln trong vic t chc v hot ng ca b my quun l nh nc ta. Gip cho cc c
quan
chc
nng
c
th:
-

xy
p

dng

dng

ch

tiu
ng

chun
chnh

ho
xc

i
vi

ng
i

bg

cn

b.

cng

chc.

- To iu kin cho cng cuc ci cch hnh chnh, thc y cng vic i mi ca t nc,
*

Cng

mt

vi

phm

th

vin

chc

nh

nc

chu

nhiu

nht

trch

nhim

l:

Trch

nhim

hnh

Trch

nhim

dn

s.

Trch

nhim

klut.

Trch

nhim

hnh

chnh.

Tng ng vi mi loi trch nhim l cc hnh thc cng ch truy cu trch nhim
Qua y ta thy nu vin chc nh nc vi phm php lut c th chu nhiu nht 3 loi trch nhim :
hnh
s
,
dn
s
,
k
lut.
Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh
ho
Hin php 1992 iu 49 ghi nhn Cng dn nc CHXHCNVit Nam nc ta cng dn c quyn
v chnh tr.Quyn cng dn c quy nh kh c th v thc hin y v ngi dn lao ng l
ngi ch lc ca t nc, c mi quan h kh khng kht bn vng vi nh nc. Cng dn c
thc hin, s dng cc quyn v ngha v ca mnh khi tham gia vo cc quan h php lut c th
trong c quan h php lut hnh chnh.Mi quan h ny c hnh thnh trong cc trng hp
tham
gia
sau
y:
a.

khi

cng

dn

dng

quyn:

V d : khi cng dn thc hin quyn t do kinh doanh theo quy nh ca php lut, lm n xin cp
giy php kinh doanh gi UBND qun , huyn- c quan c thm quyn cp giy php kinh doanh.
b.

khi

cng

dn

thc

hin

quyn

ngha

V d: Vic cng dn thc hin quyn v ngha v bo v t quc s lm pht sinh quan h php lut
hnh
chnh
gia
cng
dn

v
c
quan
qun
s
cp
qun
huyn.
c. Khi quyn v li ch hp php ca cng dn b xm phm,h i hi nh nc phi bo v v phc
hi
nhng
quyn
.
v d : khi c hnh vi tri php lut mi cng chc xm phm ti quyn c hng ti quyn ch
bo him ca cng dn, cng dn c n khiu ni gi th trng trc tip ca vin chc . lm
pht sinh mi qun h php lut hnh chnh gia cng dn c n khiu ni vi cn b nh nc c
thm
quyn
gii
quyt
n
khiu
ni.
d.

Khi

cng

dn

khng

thc

hin

ngha

vi

nh

nc

v d : Cng dn, bun bn theo php lut khng np thu kinh doanh lm pht sinh quan h php
lut hnh chnh gi dn vi UYBND qun, huyn hoc phng thu trc thuc.
Tm li mun tham gia vo cc quan h php lut hnh chnh cng dn phi c nng lc ch th
(nng lc php l hnh chnh v nng lc hnh vi hnh chnh). Nh nc quy nh nng lc ch th
ca cng dn trong trong quan h php lut hnh chnh th hin s thng nht gia quyn v ngha
v ca cng dn. Vic bo m thc hin quyn, bo m ngha v u quan rng nh nhau. Nh
nc quy nh nhng bo m v chnh tr, vt cht, t chc php l cn thit cng dn c th
tham gia ng o v y vo qun l nh nc nhm thc hin quyn v ngha v ca cng dn.
Cu
Nu

59:

nhng

trng

tui
hp

thnh
A

nin
truy

thc

hin
cu

vi
trch

phm

hnh

nhim

chnh
hnh

hi.
chnh,

a.

Nhng

trng

a.

truy

hp
cu

khng

truy

trch

nhim

hnh

cu

chnh

trch
trong

nhim
cc

hnh

trng

chnh.

hp

sau:

- Khi A 14 tui n di 16 tui v tinh thn, th cht pht trin bnh thng, thc hin vi phm
hnh
chnh
vi
li
c
.
- khi A t 16 tui n di 18 tui, tinh thnf th cht pht trin bnh thng phi chu trch nhim
hnh chnh k c c li c v v khi thc hin vi phm hnh chnh.
- khi Avi phm hnh chnh khng nm trong cc trng hp min truy cu trch nhim hnh chnh
nh
tnh
th
cp
thit,
s
kin
bt
ng,
phng
v
chnh
ng..xy
ra.
b.

Khi

khng

truy

Khi

cu

trch

cha

nhim

hnh

chnh

14tui.

- Khi cha 14 tui n di 16 tui nhng thc hin vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui nhng vic vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui thc hin vi phm hnh chnh trong trng hp min truy cu
ttrch nhim hnh chnh nh : Tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng .
Cu

60:

iu

kin

truy

cu

trch

nhim

hnh

chnh

vi

cng

dn

i vi cng dn thnh nin (t 18 tui tr ln) b truy cu trch nhim hnh chnh khi h thc
hin
hnh
vi
vi
phm
hnh
chnh
vi
iu
kin
sau:
- Khng mc bnh tm thn, khng b ri lon thn kinh, khng b mt bnh no mt kh nng iu
khin
hnh
vi.
- Hnh vi vi phm c quy nh trong cc vn bn co quy nh v pht vi phm hnh chnh.
-

Thc

hin

hnh

vi

vi

phm

khng

thuc

cc

trng

hp

sau

S kin bt ng, tnh th cp thit, phng v chnh ng, ht thi hiu truy cu trch nhim hnh
chnh.
*

vi

ngi

thnh

nin

- Ngi t 16 tui n 18 tui thc hin hnh vi vi phm hnh chnh trong nhng iu kn nh
cng
dn

18
tui
trow
ln.
- Ngi t 14 tui n di 16 tui ch chu trch nhim hnh chnh i vi nhng hnh vi vi phm
hnh
chnh
vi
li
c

v
mc
pht
cao
nht
ch
n
ng.
- Ngi cha 14 tui th khng b truy cu trch nhim hnh chnh nu h vi phm hnh chnh th
ch
p
dng
bin
php
gio
dc.

Ch

lin

quan:

CU HI V P N N TP LUT HNH CHNH (PHN 6)


c ng bi Huyen Trang vo lc 14:59
Nhn: Lut Hnh chnh, cng n tp, thi vn p
Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?
Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.
Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.
Cu 54: Phn bit cng ch hnh chnh v trch nhim hnh chnh
Cu 55: Phn bit x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh
Cu 56: Phn bit vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.
Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l
Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho
Cu 59: A tui v thnh nin thc hin vi phm hnh chnh hi.
Cu 60: iu kin truy cu trch nhim hnh chnh i vi cng dn
p n
Cu 51: Phn tch nguyn tc tp trung dn ch ? Ti sao biu hin ph thuc hai chiu ch c c quan
hnh chnh nh nc a phng ?
Di gc php l nguyn tc l nhng t tng ch o bt ngun t bn cht ca ch c quy
nh trong php lut to thnh c s cho vic t chc, hot ng ca b mt nh nc v trong cc
khu ca qu trnh qun l nh nc
Nhng nguyn tc php l ni chung v nguyn tc qun l hnh chnh nh nc ni ring ch yu do
cc c quan nh nc c thm quyn ban hnh n mang tnh khoa hc n nh. Nhng nguyn tc
ny c xy dng v c rt ra t cuc sng trn c s nghin cu nhng quy lut khch quan v
c bn ca i sng x hi do n phn nh su sc nhng quy lut pht trin khch quan .
Nhng nguyn tc c bn khng phi l nhng nguyn tc mn bt i bt dch. Tri li s vn
dng cc nguyn tc c bn trong qun l nh nc gn lin qu trnh pht trin ca x hi, nhng
nguyn tc s c sa i b xung cho ph hp quy lut pht trin.
Mt trong nhng nguyn tc c bn v qun l hnh chnh nh nc l nguyn tc tp trubg dn ch.
ay l mt nguyn tc hin nh. Hin php 1992- iu 6 ghi nhn Quc hi HNDcc cp cc c
quan khc ca nh nc u t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch nguyn tc
ny bao hm kt hp gia 2 yu t:
- Tp trung l thu tm quyn lc nh nc v ch th qun k iu hnh, ch o vic thc hin php
lut. Tp trung y khng phi tp trung ton din v tuyt i m ch i vi nhng vn c bn
nht, chnh yu nht v bn cht nht. S tp trung bo m cho cp di v i tng khc c
kh nng thc hin quyt nh ca trung ng cn c vo iu kin thc t ca mnh nh l: Nhn

lc. iu kin thin nhin, khong sn, cc tim nng khc. ng thi pht huy quyn ch ng sng
to ca a phng v ca c s trong vic gii quyt nhng vn ny.
- Dn ch l vic m rng quyn cho i tng qun l nhm pht huy tr tu tp th vo hot ng
qun l, pht huy ht kh nng tim tng cu i tng qun l trong qu trnh thc hin php lut,
thc hin mnh lnh ca cp trn.
- Nu ch c s lnh o tp trung m khng m rng dn ch th s to iu kin cho cc hnh vi vi
phm quyn cng dn, cho cc t quan liu tham nhng, hch dch ca quyn pht trin. Khng c s
lnh o tp trung thng nht, s pht trin ca x hi s tr thnh t pht, lc lng dn ch s b
phn tn khng sc chnh li cc th lc phn ng , phn dn ch. Tp trung v dn ch l 2
yu t c s kt hp cht ch vi nhau, c mi quan h qua li ph thuc v thc y nhau cng pht
trin trong qun l hnh chnh nh nc.
S lnh o tp trung trn c s m rng dn ch l mt yu cu khch quan cann kinh t hng
ho nhiu thnh phn theo c ch th trng c s qun l ca nh nc theo nh hng XHCN.
Cc c quan hnh chnh nh nc a phng u c t chc v hot ng theo nguyn tc ph
thuc 2 chiu( chiu dc v chiu ngang). Mi ph thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn
lc nh nc ch o thc hin vi cp di to nn mt hot ng chung thng nht. Mi ph
thuc dc gip cho cp trn c th tp trung quyn lc nh nc ch o thc hin vi cp di to
nn my hot ng chung nht. Mi ph thuc ngang to iu kin cho cp di c th m rmg dn
ch, pht huy th mnh ca a phng hon thnh nhim v cp m cp trn giao ph.
S ph thuc 2 chiu ca c quan hnh chnh nh nc a phng l khch quan bo m thng
nht gia li ch chung ca c nc vi li ch ca a phng, gia li ch ngnh vi l ch vng lnh
th.
Cu 52: Ti sao hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut hnh chnh l chnh thc c bn ca
hnh chnh nh nc, hot ng ban hnh vn bn p dng l ch yu ca qun l hnh chnh nh
nc.
C nhiu hnh thc qun l hnh chnh nh nc nh hnh thc ban hnh vn bn quy phm php
lut,hnh thc ban hnh vn bn p dng quy phm php lut hnh chnh...
* Hot ng ban hnh cc vn bn quy phn php lut hnh chnh l hnh thc c bn v ph bin,
hnh thc ny quan trng nht mang tnh cht php l ca cc c quan hnh chnh nh nc nhm
c th ho, chi tit ho nhng iu c quy nh trong cc vn bn ca php lut ca cc c quan
quyn lc nh nc. Bi v cc c quan quyn lc nh nc vi cc vn bn ca mnh thng ch quy
nh vn c tnh cht c bn chung nht ch khng quy nh c th v chi tit
Vic cc c quan hnh chnh nh nc c hnh thc ban hnh ra cc vn bn quy phm php lut hnh
chnh mhm thc hin chc nng qun l hnh chnhtrn mi lnh vc trn mi i sng x hi. V vy
cc vn bn quy phm php lut hnh chnh c ban hnh ra p dng trong thi gian di, p
dng nhiu ln vi cc i tng c lin quan. Cc vn bn ny trong quy nh quyn hn, trch
nhim, ngha v hoc quyn quy nh vic t chc hot ng...
Ta c th ly v d sau lm sng t: can c vo cc vn bn ca Quc hi v UBTVQH( Ngh quyt
ca Quc hi, php lnh x l vi phm hnh chnh ca UBTVQH). chnh ph ban hnh ra ngh nh
36, ngh nh 49 v vic lp li an ton giao thng ng b, trt t an ton giao thng th ng
thi phi x l i vi cc i tng vi phm trong lnh vc ny.
Hot ng ban hnh vn bn quy phm php lut ca c qun hnh chnh nh nc cn gi l hot
ng xay dng php lut, hot ng lp quy. Thhng qua hot ng cc c quan hnh chnh nh
nc quy nh v nhiu vn nh: Nhim v, quyn hn c cu t chc ca c quan hnh chnh nh
nc, nhng th tc cn thit thc hin quyn v ngha v ca cng dn. ch c c quan nh nc
c thm quyn mi c ban hnh cc vn bn quy phm php lut ,v hot ng c bn v ph bin
ca c quan nh nc c thm quyn.

* Hot ng ban hnh bn bn p dng quy pham php lut hnh chnh cng l mt hot ng ch
yu ca c quaaan hnh chnh nh nc. L mt hnh thc qun l rt quan trmg khng th thiu
c. Bi v y l nhng hnh thc hot ng c tin hnh thng xuyn lin tc bt k u khi
c hot ng qun l hnh chnh ca cc c quan quun l hnh chnh nh nc c ban hnh ra cc
vn bn p dng cc quy phm php lut hnh chnh nh: Quuyt nh bt, quyt nh b nhim,
thuyn chuyn, bi min...Nhng vn bn p dng ny ch p dng trong mt ln trong trng hp c
th v i vi i tng c th nht nh. y l p dng quy phm php lut hnh chnh l hot ng
ch yu ca cc c quan hnh chnh nh nc trong qun l hnh chnh.
Cu 53: Mi quan h gia thuyt phc v cng ch.
Trc khi vo phn tch mi quan h v thuyt phc v cng ch ta cn bit rng:
* Phng pht thuyt phc gio dc cm ho l mt trong nhng phng php qun l quan trng
nht em li hiu qu cao nht. Phng pht ny th hin tnh u vit ca ch XHCN, th hin
truyn thng nhn o ca dn tc ta. Thuyt phc bao gm mt s nhng bin php nh gii thch,
hng dn, ng vin, khuyn khch, trnh by chng minh m bo s cng tc, tun th hay
phc tng t gic ca i tng qun l nhm t c mt s kt qu nht nh
Thuyt phc tuy khng mang tnh bt buc cng rn nhng phng php ny li mang tnh cht php
l v n c quy nh trong php lut c thc hin bi ch th mang tnh quyn lc nh nc v
c tin hnh trong khun kh php lut.
* Phng php cng ch l bin php bt buc bng bo lc ca cc c quan nh nc c thm
quyn i vi mt c nhn hay t chc nht nh v mt vt cht hay tinh thn nhm buc c nhn
hay t chc thc hin nhng hnh vi nht nh do php lut quy nh i vi ti sn c nhn hay t
chc hot ng t do thn th ca cc c nhn . y l phng php khng th thiu c ch p
dng khi bin php gio dc cm ho khng em li hiu qu ch p dng i vi nhng k chng i
li ng li chnh sch ca ng, php lut ca nh nc thng qua 4 loi cng ch: 1 cng ch
hnh s 2 cng ch dn s 3 cng ch k lut 4 cng ch hnh chnh.
* Gia thuyt phc gio dc cm ho vi cng ch c mi quan h gn b:
- m bo vic thc thi php lut ng n, hp l ,c hiu qu tu trong tng trng hp c th
c th p dng trc hoc sau. khng phi lc no cng coi trng bin php ny m coi l l bin
php kia.
- hot ng em li hiu qu cn phi ch ng mc s kt hp gia cng ch v thuyt phc.
+ Nu khng c cng ch nh nc th k lut nh nc s b lung lay, php ch XHCN khng c
tn trng, to iu kin thun li cho t nn x hi pht trin, k th giai cp v k th dn tc hot
ng chng ph cch mng.
+ Nu khng c thuyt phc th hot ng qun l nh nc cng km hiu qu, khng ng vin
c s t gic chp hnh php lut ca nhn dn, khng nng cao c thc php lut v tinh
thn t ch, khng m bo tnh cht mm do thc hin truyn thng nhn o ca dn tc, s lm
thay i bn cht ca nh nc.
- Nu ch ch trng cng ch nh nc s tr thnh nh nc bo lc, nh nc ca cnh st.
- Do vy cn pi kt hp cht ch hi ho gia 2 phng php qun l v cn phi:
+So snh mi tng quan giai cp, tng quan lc lng.
+ Phi cn c vo tng trng hp c th thuyt phc trc ri cng ch sau.
Cu 54: Phn bit cng ch hnh chnh v trch nhim hnh chnh
phn bit trc ht chng ta cn lm r ni dung c dim ca khi nim ny.

* Cng ch hnh chnh l g? Cng ch hnh chnh l bin php cng ch nh nc do c quan
hnh chnh nh nc c trong nhng trng hp nht nh th do to n nhn dn quytt nh i vi
t chc hay c nhn c hnh vi vi phm hnh chnh hoc hay i vi mt s c nhn hay t chc nht
nh nhm ngn nga nhng vi phm c th xy ra hay ngn chn nhng thit hi do thin tai, dch
ho gy ra. Trnh t p dung bin php cng ch hnh chnh cng phi tun theo lut. Cc bin
pht cng ch hnh chnh c 3 nhm
Nhm x pht hnh chnh.
Nhm cc bin php ngn chn hnh chnh.
Nhm cc bin php phng nga hnh chnh.
*Trch nhim hnh chnh l g: Trch nhim hnh chnh l hu qu m c nhn hay t chc vi phm
hnh chnh phi gnh chu trc nh nc p dng cc bin php x pht hnh chnh tc l nh nc
p dng cc bin php x pht hnh chnh phu hp gio dc c nhn hay t chc vi phm hnh
chnh ng thi gio dc phng nga i vi c nhn hay t chc khc gp phn bo m cho php
lut c thc hin nghim minh.
Cu 55: Phn bit x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh
Trong cng ch hnh chnh th bin php x pht hnh chnh v bin php ngn chn hnh chnh l 2
bin php thng c p dng nhiu nht. Tuy u nm trong phng php qun l hnh chnh c
bn ca nh nc nhng gia 2 phng php ny c ngng im khc nhau r rt v mc cng
nh ni dung ca n
a. Bin php x pht hnh chnh
- Khi nim: X pht hnh chnh l bin php do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c
nhn hay t chc: C hnh vi vi phm hnh chnh nhm truy cu trch nhim hnh chnh i vi c
nhn hay t chc vi phm hnh chnh .
C s x pht hnh chnh: c vi phm hnh chnh xy ra.
- Ni dung; cc bin php x pht hnh chnh :
+ pht chnh : cnh co, Pht tin
+ Pht b sung: tch thu tang vt phng tin vi phm.
Tc quyn s dng giy php .
+ Bin php khc: Buc tho d khi phc tnh trng ban u .
Cc bin php ny c quy nh c th ti iu 1,13,14,15,ca php lnh x pht vi phm hnh
chnh.
- Ch th c thm quyn c quy nh trong iu 26 n iu 37 ca php lnh x pht vi phm
hnh chnh .
- Trnh t th tc: thng qua ban hnh quyt nh x pht
Mc ch: trng pht i vi vi phm gio dc tng ngi khc
b. Bin php ngn chn hnh chnh

- Khi nim: Ngn chn hnh chnh cng do c quan nh nc c thm quyn p dng i vi c nhn
hay t chc c th: C vi phm hoc khng c vi phm hnh chnh nhm ngn chn vi phm hnh
chnh c th xy ra.
C s ngn chn hnh chnh hoc cng co th khng vi phm hnh chnh, trc khi c vi phm hoc vi
phm ang xy ra.
- Ni dung bao gm cc bin php hnh chnh khc v cc bin php ngn chn v bo m vic x
pht vi phm hnh chnh quy nh trong iu 12 v iu 22 php lnh x pht vi phm hnh chnh c
13 bin php c 5 bin php tm gi ngi, phng tin tang vt, khm ngi, khm ni gi tang
vt phnh tin vi phm .
Ch th: Quy nh trong iu 40 lnh x pht vi phm hnh chnh .
- Trnh t th tc: Tu theo tng trng hp c th m c cc quyn quyt nh ph hp
Mc ch : Ngn chn vi phm hnh chnh xy ra khc phc thit hi do vi phm hnh chnh gy ra
Cu 56: Phn bit vn bn qun l hnh chnh vi vn bn l ngun ca lut hnh chnh.
Hnh thc ban hnh cc vn bn qun l hnh chnh nh nc l hot ng qun l hnh chnh nh
nc.Tng qua hot ng ny cc ch th c thm quyn c th t ra cc quy phm php lut
iu chnh cc quan h pht sinh trong lnh vc chp hnh iu hnh trn mi mt ca i sng x
hi. Cng c th gii quyt nhng vn c th ring bit i vi i ci i tng qun l nht nh.
Chng ta cng cn phn bit r nhng vn bn qun l hnh chnh vi vn bn c coi l ngun ca
lut hnh chnh.
a. Vn bn coi l ngun ca lut hnh chnh
- Khi nim: l nhng vn bn quy phm php lut do c quan qun l nh nc c thm quyn ban
hnh theo th tc trnh t nht nh c ni dung cha ng cc quy phm php lut hnh chnh. C
hiu qu bt buc thi hnh, m bo thc hin bng sc mnh cng ch nh nc.
- Ch th ban hnh :
+Cc c quan quyn lc nh nc
+Cc c quan nh nc khc nh to n, Vin kim st hoc th trng cc c qun xt x, kim st
th trng cc n v c s ( ban hnh quy nh ni quy)
+Cc c nhn co thm quyn nh ch tch nc
+Ch th y rng hn
- Ni dung: Ch cha ngqun l hnh chnh nh nc
- Hnh thc vn bn : c th l vn bn lut hoc di lut (ngh nh, ch th ).
- trnh t ban hnh: Theo hnh thc nht nh.
b. Vn bn qun l hnh chnh
- Khi nim: Vn bn qun l hnh chnh nh nc l cc vn bn di lut ban hnh trn c s v
chp hnh Hin php, lut, php lnh v ngh quyt ca cc c quan quyn lc nh nc.
Ch th ban hnh :
+ Cc c quan quyn lc nh nc.

+ cc c nhn c thm quyn nh trng my bay, tu bin, thm phn ra quyt nh, th trng, c
quan to n, kim st, th trng cc n v c s.
+ Ch th hp hn.
- Ni dung: Cha ng qun l php l hnh chnh v cc mnh lnh c th.
V d: Ngh nh chnh ph, vn bn cp t, cp nh.
- Hnh thc vn bn: bao gi cng l vn bn di lut t ngh nh tr xung ( c th ho, chi tit
ho cc vn bn ca c quan quyn lc).
- Trnh t th tc ban hnh: Tu theo tng trng hp c th nhng khng tri vi lut.
Cu 57: Phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc. Vic phn bit c
ngha g? cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l my trch nhim php l
phn bit vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc ta cn cn c vo nh
ngha (Khi nim) v cn c vo c im ring, tnh cht cng vic theo bng so snh sau:
a. Vin chc khng phi l cng chc
- nh ngha: Vin chc nh nc l ngi lao ng lm trong cc c quan nh nc do c bu hoc
b nhim hay tuyn dng gi mt chc v nht dnh hoc bng hot ng ca mnh gp phn vo
vic thc hin mt chc v nht nh hoc tr lng theo chc v hoc hot ng ,
- Cng vic c bu theo nhim k.
- i tng sau y mi gi l vin chc khng phi l vin chc
+S quan, h s quan trong qun i, b i bin phng.
+ L ngi gi chc v trong c quan quyn lc nh nc, c quan hnh chnh nh nc, c quan
kim st, c quan xt x c bu hoc c theo nhim k
+ l ngi lm vic trong cc n v c sow thuc b my qun l b my hnh chnh nh nc.
- vin chc nh nc khng trc tip sn xut ra ca ci vt cht nhng bng hot ng ca mnh h
bo m vic lnh o kim tra qu trnh . Xc nh phng hng pht trin khoa hc k thut
phc v sn xut. thc hin bin php c t chc.
- Hot ng ca h to iu kin hoc trc tip lm pht sinh, thay i hay chm dt cc quuuan h
c th.
b. Vin chc l cng chc
- nh ngha: cng chc nh nc l cng dn Vit Nam c b nhim hoc tuyn dng gi mt cng
vic thng xuyn trong cng s nh nc trung ng hay a phng, trong nc hay ngoi nc
c xp vo ngch bc v c hng lng t ngn sch nh nc.
- Cng vic ca vin chc l cng chc bao gi cng thng xuyn.
- i tng sau y c gi l cng chc.
+ l ngi lm vic trong c quan hnh chnh nh nc trung ng, tnh, huyn v cp tng
ng.
+ L ngi lm vic trong c quan i din s qun, lnh s qun ca nc ta nc ngoi.

+Nhng ngi lm vic trong trwngd hc, vin nghin cu, i pht thanh. i truyn hnh, c
quan bo ch c hng lng t ngn sch.
+ Cc nhn vin dn s lm vic trong c quan b quc phng.
+ Nhng ngi c tuyn dng b nhim gi mt cng vic thng xuyn trong c quan kim
st, xt x.
+ Nhng ngi c tuyn dng b mhim gi mt cng vic thng xuyn trong b my nh
nc nh: Vn phng Quc Hi.UBTVQH. HND cc cp v ngng ngi khc theo quy nh ca php
lut.
- Hot ng ca h gin tip lm pht sinh., thay i hay chm dt cc quan h php lut c th.
* vic phn bit gia vin chc l cng chc vi vin chc khng phi l cng chc c mt ngha
thc tin rt ln trong vic t chc v hot ng ca b my quun l nh nc ta. Gip cho cc c
quan chc nng c th:
- xy dng v tiu chun ho i ng cn b.
- p dng ch ng v chnh xc i vi i bg cng chc.
- To iu kin cho cng cuc ci cch hnh chnh, thc y cng vic i mi ca t nc,
* Cng mt vi phm th vin chc nh nc chu nhiu nht l 4 trch nhim l:
- Trch nhim hnh s
- Trch nhim dn s.
- Trch nhim klut.
- Trch nhim hnh chnh.
Tng ng vi mi loi trch nhim l cc hnh thc cng ch truy cu trch nhim
Qua y ta thy nu vin chc nh nc vi phm php lut c th chu nhiu nht 3 loi trch nhim :
hnh s , dn s , k lut.
Cu 58: trnh by cc trng hp cng dn tham gia vo quan h php lut hnh chnh, ly v d
minh ho
Hin php 1992 iu 49 ghi nhn Cng dn nc CHXHCNVit Nam nc ta cng dn c quyn
v chnh tr.Quyn cng dn c quy nh kh c th v thc hin y v ngi dn lao ng l
ngi ch lc ca t nc, c mi quan h kh khng kht bn vng vi nh nc. Cng dn c
thc hin, s dng cc quyn v ngha v ca mnh khi tham gia vo cc quan h php lut c th
trong c quan h php lut hnh chnh.Mi quan h ny c hnh thnh trong cc trng hp
tham gia sau y:
a. khi cng dn s dng quyn:
V d : khi cng dn thc hin quyn t do kinh doanh theo quy nh ca php lut, lm n xin cp
giy php kinh doanh gi UBND qun , huyn- c quan c thm quyn cp giy php kinh doanh.
b. khi cng dn thc hin quyn v ngha v :
V d: Vic cng dn thc hin quyn v ngha v bo v t quc s lm pht sinh quan h php lut
hnh chnh gia cng dn v c quan qun s cp qun huyn.

c. Khi quyn v li ch hp php ca cng dn b xm phm,h i hi nh nc phi bo v v phc


hi nhng quyn .
v d : khi c hnh vi tri php lut mi cng chc xm phm ti quyn c hng ti quyn ch
bo him ca cng dn, cng dn c n khiu ni gi th trng trc tip ca vin chc . lm
pht sinh mi qun h php lut hnh chnh gia cng dn c n khiu ni vi cn b nh nc c
thm quyn gii quyt n khiu ni.
d. Khi cng dn khng thc hin ngha v i vi nh nc ;
v d : Cng dn, bun bn theo php lut khng np thu kinh doanh lm pht sinh quan h php
lut hnh chnh gi dn vi UYBND qun, huyn hoc phng thu trc thuc.
Tm li mun tham gia vo cc quan h php lut hnh chnh cng dn phi c nng lc ch th
(nng lc php l hnh chnh v nng lc hnh vi hnh chnh). Nh nc quy nh nng lc ch th
ca cng dn trong trong quan h php lut hnh chnh th hin s thng nht gia quyn v ngha
v ca cng dn. Vic bo m thc hin quyn, bo m ngha v u quan rng nh nhau. Nh
nc quy nh nhng bo m v chnh tr, vt cht, t chc php l cn thit cng dn c th
tham gia ng o v y vo qun l nh nc nhm thc hin quyn v ngha v ca cng dn.
Cu 59: A tui v thnh nin thc hin vi phm hnh chnh hi.
Nu nhng trng hp A b truy cu trch nhim hnh chnh,
a. Nhng trng hp a khng b truy cu trch nhim hnh chnh.
a. A b truy cu trch nhim hnh chnh trong cc trng hp sau:
- Khi A 14 tui n di 16 tui v tinh thn, th cht pht trin bnh thng, thc hin vi phm
hnh chnh vi li c .
- khi A t 16 tui n di 18 tui, tinh thnf th cht pht trin bnh thng phi chu trch nhim
hnh chnh k c c li c v v khi thc hin vi phm hnh chnh.
- khi Avi phm hnh chnh khng nm trong cc trng hp min truy cu trch nhim hnh chnh
nh tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng..xy ra.
b. Khi A khng b truy cu trch nhim hnh chnh :
- Khi cha 14tui.
- Khi cha 14 tui n di 16 tui nhng thc hin vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui nhng vic vi phm hnh chnh vi li v .
- Khi A 16 tui n di 18 tui thc hin vi phm hnh chnh trong trng hp min truy cu
ttrch nhim hnh chnh nh : Tnh th cp thit, s kin bt ng, phng v chnh ng .
Cu 60: iu kin truy cu trch nhim hnh chnh i vi cng dn
i vi cng dn thnh nin (t 18 tui tr ln) b truy cu trch nhim hnh chnh khi h thc
hin hnh vi vi phm hnh chnh vi iu kin sau:
- Khng mc bnh tm thn, khng b ri lon thn kinh, khng b mt bnh no mt kh nng iu
khin hnh vi.
- Hnh vi vi phm c quy nh trong cc vn bn co quy nh v pht vi phm hnh chnh.
- Thc hin hnh vi vi phm khng thuc cc trng hp sau :

S kin bt ng, tnh th cp thit, phng v chnh ng, ht thi hiu truy cu trch nhim hnh
chnh.
* i vi ngi v thnh nin :
- Ngi t 16 tui n 18 tui thc hin hnh vi vi phm hnh chnh trong nhng iu kn nh
cng dn 18 tui trow ln.
- Ngi t 14 tui n di 16 tui ch chu trch nhim hnh chnh i vi nhng hnh vi vi phm
hnh chnh vi li c v mc pht cao nht ch n ng.
- Ngi cha 14 tui th khng b truy cu trch nhim hnh chnh nu h vi phm hnh chnh th
ch p dng bin php gio dc.

CU HI V P N N TP LUT HNH CHNH (PHN 7)


c ng bi Huyen Trang vo lc 15:12
Nhn: Lut Hnh chnh, cng n tp, thi vn p
Cu 61: Biu hin ph thuc 2 chiu trong t chc hot ng ca cc c quan hnh chnh nh nc
a phng. Ly v d minh ho
Cu 62: Nguyyn tc x pht vi phm hnh chnh c tnh cht bt buc khi x l vi phm hnh chnh
khng.
Cu 63: ngha ca thi hiu trong x pht hnh chnh
Cu 64: Phn tch nguyn tc mt vi phm hnh chnh ch b x pht mt ln.
Cu 65: Phn tch vi phm hnh chnh (hoc phn tch khi nim, c im vi phm hnh chnh ),
cho v d minh ho
Cu 66: Phn tch tnh quyn lc ca vn bn qun l hnh chnh nh nc
p n
Cu 61: Biu hin ph thuc 2 chiu trong t chc hot ng ca cc c quan hnh chnh nh nc
a phng. Ly v d minh ho
Cc c quan hnh chnh nh nc a phng u c t chc v hot ng theo nguyn tc ph
thuc theo 2 chiu (Chiu dc v chiu ngang).Mi ph thuc dc gip cho cp trn c th tp trung
quyn lc nh nc ch o hot ng vi cp di to nn mt hot ng chung thng nht. MI
ph thuc ngang to iu kin cn thit cho cp di c th m rng dn ch, pht huy th mnh ca
a phng hon thnh nhim v m cp trn giao ph.
Nguyn tc ph thuc 2 chiu ny m bo s thng nht gi li ch chung ca c nc vi li ch
ca a phng. Gia li ch ngnh vi li ch vng lnh th .
U ban nhn dn thnh ph H Ni
V d :

Hi ng nhn dn T Lim

U ban nhn dn huyn T Lim .

Cu 62: Nguyyn tc x pht vi phm hnh chnh c tnh cht bt buc khi x l vi phm hnh chnh
khng.
Vi phm hnh chnh l hnh vi do c nhn hay t chc thc hin mt cch c hay v xm phm
cc quy tc qun l nh nc m khng phi l ti phm hnh s v theo quy nh ca php lut phi
b x pht vi phm hnh chnh .
iu 3- php lnh x l vi phm hnh chnh ghi r : Nguyn tc x l vi phm hnh chnh:

1/ Vic x l vi phm hnh chnh phi do ngi c thm quyn tin hnh vi vi phm dng quy nh
ca php llut .
2/ C nhn, t chc ch b x pht vi phm hnh chnh khi c hnh vi vi phm hnh chnh do php lut
quy nh .
C nhn ch b p dng cc bin php khc trong cc trng hp quy nh ti ii 21,22,23,24,v 25
ca php lnh ny.
3/ Mi vi phm hnh chnh phi c pht hin kp thi c phi b nh ch ngay. Vic x l phi c
tin hnh nhanh chng, cng minh, m hu qu do vi phm hnh chnh gy ra phi c khc phc
theo ng php lut .
4/ Mi hnh vi vi phm hnh chnh ch b x pht 1 ln.
Mt ngi khc thc hin hnh vi vi phm hnh chnh b x pht v tng hnh vi vi phm.
Nhiu ngi cng thc hin 1 hnh vi vi phm hnh chnh th mi ngi vi phm u b x pht.
5/ Vic x pht vi phm hnh chnh phi cn c vo tnh cht, mc vi phm, thn nhn v nhng
tnh tit gim nh, tng nng gii quyt nh hnh thc, bin php x l thch hp.
6/ Khng x l vi phm hnh chnh trong cc trng hp thuc tnh th cp thit, phng v chnh
ng, s kin bt ng hoc vi phm hnh chnh trong khi mc bnh tm thn hoc cc bnh khc lm
mt kh nng nhn thc hoc kh nng iu khin hnh vi ca mnh.
Mi vi phm hnh chnh phi c pht hih kp thi x l cng minh nhanh chng theo ng php
lut
Vic pht hin x l kp thi i vi cc vi phm hnh chnh khng ch lm cho vi phm b chm dt
trn thc t m cn c tc dng ln lao trong vic tc ng tch cc vo thc ca ngi vi phm v
ca cc cng dn khc trong vic cng c v uy tn ca nh nc i vi nhn dn, khi b x l vi
phm phi m bo s cng minh ng php lut nghim minh khi b x l khng c ngha l x
pht nng i vi ngi vi phm m co ngha l bt k vi phm cng nu c a ra x l theo php
lut khng lt ngi vi phm, cng khng pht oan ngi khng vi phm
Mt vi phm hnh chnh ch b x pht 1 ln: Mt ngi thc hin nhiu vi phm hnh chnh th b x
pht tng vi phm, nhng tng hp tng vi phm, tng hp hnh thc pht chung khng th vt mc
cao nht ca mc x pht p dng i vi vi phm nng nht ;
V d: Trn A li xe c gii m khng c bng li xe, li xe i vo khu vc c bin bo cm. Khi A d
thc hin 2 vi phm hnh chnh:
+ i vo khu vc c bin bo cm ( im c khon 1 iu 5, ngh nh 141/HBTngy
25/4/1991ca HBTv x pht vi phm hnh chnh trong lnh vc an ninh trt t).
+ Li xe c gii m khng c bng li (im c khon 2 iu 7 Ngh nh trn ). Do vy mc pht ti a
i vi vi phm th nht l 50.000, vi phm th 2 l 200.000, cho nn khi tng hp mc pht th
mc cao nht c th p dng ti a vi A l 2000.000.
Nhiu ngi cng thc hin mt vi phm hnh chnh th mi ngi u b x pht. tuy nhin khi b x
l cng cn xem xt ti cc yu t ch quan, khch quan c lin quan ti tng ngi vi phm xc
nh mc pht cho tho ng .
C quan nh nc c thm quyn x pht vi phm hnh chnh phi cn c vo tnh cht, mc vi
phm, nhn thnv cc tnh tit tng nng gim nh r quyt nh hnh thc, mc pht i vi c
nhn, t chc vi phm hnh chnh .

iu 37 Nguyn t phn nh thm quyn x l vi phm hnh chnh (php lnh x l vi phm hnh
chnh).
1/ UBND cc cp c thm quyn x pht vi phm hnh chnh trong cc lnh vc qun l nh nc a
phng.
2/ C quan qun l nh nc chuyn ngnh c tgm quyn x l cc vi phm hnh chnh thuc lnh
vc ngnh mnh.
3/ trong trng hp vi phm hnh chnh thuc thm quyn x l ca nhiu c quan th vic x l do
c quan th l u tin thc hin .
V d : Cc vi phm trong lnh vc thuc quuyn x l ca c quan thu v ch tch UBND. Cc c
quan khc th l ban u u phi chuyn h s cho c quan thu x l.
Cu 63: ngha ca thi hiu trong x pht hnh chnh
Vi phm hnh chnh l do c nhn hay t chc thc hin mt cch c hay v , xm phm cc quy
tc qun l nh nc m khng phi l ti phm hnh s v theo quy nh ca pht lut phi x pht
vi phm hnh chnh .
Php lnh x l vi phm hnh chnh - i 9: Thi hiu x pht hnh chnh .
1/ Thi hiu x pht vi phm hnh chnh l 1 nm k t ngy vi phm hnh chnh c thc hin. Ti
hn trn c tnh l 2 nm i vi cc vi phm hnh chnh trong cc lnh vc ti chnh. Xy dng,
mi trng, nh , t ai, iu, xut bn, xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp cnh. Cc hnh
vi bun lu, sn xut bun hng, bn hng gi, nu qu cc thi hn ni tn th khng x pht nhng
c th b p dng cc bin php qy nh cc im a,b v d-khon 3- iu 11 ca php lnh ny.
2/ i c nhn b khi t, truy t hoc c quyt nh a v n ra xt s theo th tc t tng hnh s
m c quyt nh nh ch iu v n th b x pht hnh chnh l 3 thng k t ngy c quyt nh
nh ch .
3/ trong thi hn c quy nh ti iu khon 1 iu ny nu c nhn t chc c vi phm hnh chnh
mi hoc c tnh trn trnh, cn tr vic x pht th khng p dng thi hiu ni ti iu khon 1 v
iu 2 ny .
Thi hiu quyt nh x pht vi phm hnh chnh c quy nh ti iu 9 ca php lnh x l vi
phm hnh chnh 919/7/1995. c my ngha thc tin trong t chc hnh chnh ca cc c quan
hnh chnh nh nc.
Xc nh r trch nhim ca c quan nh nc c thm quyn trch nhim c nhn. m bo cho
php lut c thc hin, m bo nguyn tc php ch XHCN
ng thi cao trch nhim ca cc cn b c quan nh nc l phi nhanh chng kp thi chnh
xc pht hin v x l cc hnh vi vi phm hnh chnh
Cu 64: Phn tch nguyn tc mt vi phm hnh chnh ch b x pht mt ln.
Vi phm hnh chnh l hnh vi do c nhn hay t chc thc hin mt cch v hay c , xm phm
quy tc qun l nh nc m khng phi l ti phm hnh s theo quy nh ca php lut phi b s
pht hnh chnh.
Mt ngi vi phm hnh chnh ch b s pht mt ln.
Mt ngi thc hin nhiu hnh vi vi phm hnh chnh th b x pht tng hnh vi vi phm u bi x
pht .
( iu 3- phn 4- php lnh x l vi phm hnh chnh )

Mt vi phm hnh chnh ch b x pht mt ln. Mt ngi thc hin nhiu vi phm hnh chnh th b
x pht tng vi phm, nhng tng hp hnh thc pht chung khng c vt qu mc cao nht ca
mc x pht p dng i vi vi phm nng nht.
V d: Trn Q li xe c gii m khng c bng li xe, li xe i vo khu vc c bin bo cm.Khi A
thc hin 2 vi phm hnh chnh:
+ i vo khu vc c bin bo cm (im c khon 1 iu 5 Ngh nh 141/HBT ngy 25/4/1991
ca HBT v x pht hnh chnh trong lnh vc an ninh trt t .)
+Li xe c gii m khng c bng li (im c, khon 2 iu 7 Ngh nh trn) .
Mc pht ti a i vi vi phm th nht l 50.000, vi phm th 2 l 200.000. cho nn khi tng hp
mc pht tj mc cao nht c th p dng i vi A l 200,000
Cu 65: Phn tch vi phm hnh chnh (hoc phn tch khi nim, c im vi phm hnh chnh ),
cho v d minh ho
Vi phm hnh chnh l hnh vi do c nhn hay t chc thc hin mt cch v hay c , xm phm
cc quy tc qun l nh nc m khng phi l hnh s v theo quy nh ca php lut b x pht
hnh chnh.
Hnh vi vi phm hnh chnh c xc nh l hnh vi vi phm m c nhn hoc t chc khi vi phm do
li c hay v u c xc nh l vi phm hnh chnh. Vi phm hnh chnh c mc nguy him
cho x hi thp hn so vi ti hnh s .Vi phm hnh chnh khc vi ti vi phm hnh s tnh cht v
mc nguy him ca hnh vi vi phm . Tnh ct nguy him ca hnh vi ph thuc vo kh nng gy
thit hi ca hnh vi.Nu kh nng ny ln th tnh nguy him ca hnh vi cao v ngc li mc
nguy him ca hnh vi ph thuc vo quy m vi phm v thit hi thc t xy ra
- vi phm hnh chnh v x pht vi phm hnh chnh khng ch do lut m cn do vn bn di lut
iu chnh v ch yu thuc thm quyn x l ca c quan nh nc v theo th tc hnh chnh.
Trong thc t s lng vi phm hnh chnh thng xuyn xy ra cc lnh vc ca i sng x hi v
tc hi ca n cng rt ln .
V d : Do chp hnh lut l giao thng khng nghim nn hng ngy trn cc quc l thng xuyn
xy ra do cc hnh vi vi phm lut l giao thng dn n mc thit hi v ngi v phng tin rt
ln .
Mc d vi phm hnh chnh rt a dng nhng cng c c im .
Cu 66: Phn tch tnh quyn lc ca vn bn qun l hnh chnh nh nc
Vn bn qun l hnh chnh nh nc l vn bn di lut do cc ch th qun l hnh chnh nh
nc c thm quyn ban hnh trn c s thi hnh cc vn bn ca c quan quyn lc nh nc
thc hin chc nng nhim v ca mnh di hnh thc v th tc php lut quy nh, c ni dung v
mnh lnh php lut. C hiu lc bt buc thi hnh i vi cc i tng c lin quan v c m
bo v thc hin bng cng ch nh nc.

You might also like