Kujdesi infermieror te pacienti

me diare

Anatomia dhe fiziologjia e stomakut

Shpresa Jerliu - Surdulli

2

 sht organi kryesor i tretjes. Brenda lumenit t

saj t prdredhur realizohet tretja dhe thithja e
lndve ushqyese.Zorra e holl shtrihet nga
sfinkteri pilorik deri n valvolen ileo-cekale , ku
ajo bashkohet me zorrn e trash. Zorra e holl
prfaqson pjesn m t gjat t traktit digjestiv
,ndrkoh q diametri i saj sht vetm 2.5 cm.
Zorra e holl prbhet nga 3 segmente :
duodenumi, jejunumi dhe ileumi.

Zorra e trash
rrethon zorrn e holl dhe shtrihet nga
valvola ileo-cekale deri n anus. Diametri i
saj sht m i madh se ai i zorrs s holl,
kurse gjatsia sht m e vogl.Funksioni i
saj kryesor sht thithja e ujit nga pjesa e
patretur e ushqimit dhe eliminimi i mass
s mbetur n trajt feqesh gjysm t ngurta.
Nndarjet e zorrs s trash jan: Cekumi,
apendiksi, koloni, rektumi dhe kanali anal.
(Shkoza A.2007)
4

Vazhdim
Diareja sekretore shkaktohet nga nj lnd e cila nxit
qelizat e zorrs t sekretojn sasi t bollshme lngjesh
edhe n munges t marrjes s tyre nga goja. Feqet n
kt tip diareje jan t ujshme e me volum t madh.
Diareja osmotike vjen si rrjedhoj e marrjes s nj
lngu t pa prthithshm mir. Feqet n kt lloj diareje
jan m t pakta, pH t ult. Diareja ndrpritet me mos
marrjen e ushqimit.
Qrregullimet e lvizshmris kan t bjn me
ngadalsimin ose shpejtimin e kalueshmris s ushqimit
n zorr.
7

 Diaret acute jan ato t cilat zgjasin disa

dit deri n nj jav dhe ndahen n diare t
lehta, t mesme /moderuara dhe n t
rnda.
Diaret kronike jan ato t cilat zgjasin m
shum se tre jav.

Vazhdim
Shkaktart infektiv t diares mund t jen si:
bakteriet, virust dhe parazitt. Diaret
infektive mund t ndahen n inflamatore dhe
jo inflamatore (Mohan V. 2010).
Shkaktart jo infektiv t diares:Helmimet me
ushqim, medikamentet, smundjet e traktit
digjestiv, abuzimi i alkoolit, alergjia ndaj
ushqimeve t caktuara, terapia radioaktive,
diabeti, dieta dhe disa lloje t kancereve.
10

11

12

Diaret trajtohen sipas planit A, B dhe C

(OBSH 2006).
Plani A Dehidrim i leht: diarea trajtohet n shtpi.
Fmiut i ipen lngje shtes (50-100ml), lngje t ORS
dhe shtesa t zinkut.
Plani B Dehidrim i mesm /moderuar: diarea
trajtohet me ORS 4-5 ort e para, nse fmiu ka t
vjellura ndrpritet pr 10 min dhe ipen shtesa t zinkut
Plani C Dehidrim i rnd: dehidrimi i rnd duhet t
trajtohet shpejt. Brenda 8 minutash apo urgjentisht
fmiu drgohet n institucion shndetsor. Trajtohet
me lngje intravenoze (I.V.) apo ushqehet prmes
sonds nazo gastrike (SNG).
13

14

Edukimi shndetsor
Pasi pacientt jan fmij edukohen nnat
Ushqyeshmria- ushqim I fresket I pasur me
vitamina dhe I shumllojshm, I pergaditur
nga vet nena.
Lngjet- T fresketa te pergaditura vet nga
frutat, uji I vluar dhe prgaditja e qajrave
bimore
Aktivitetet fizike- shetitja n ajer t paster,
ecja socializimi me fmij t tjer
15

u
Higjiena personale mirmbajtja e lkurs
ne zonn perianale. Larja pas do
jashtqitjeme uj t vakt jo me letra t
lagura sepse alkooli sht iritues I lkurs,
tharja me peshqir t posaqm, lyerja me
lubrifikant yndyor.

16

Vazhdim
Nnat edukuhen dhe informohen pr
shenjat e smundjes, dhe n rast se ka
shenja t diares keshillohen se si
prgaditet ORS pulvis.
Vlohet nj litr uj ftohet dhe ipet pr 4 or
do 5 minuta nga nj lug.
Nse fmiu ka vjellje ndrpritet dhenja e
ORS pr 10 minuta, pastaj vazhdohet prap.
17

ka duhet ndaluar kur fmiu ka

diare
Produktet e qumshtit qumshti, djathi
me krip, ajka etj
Pemt q e irritojne stomakun- kumbulla,
rrushi , dardha, kivi etj
Shmangju ushqimit q prmban sheqerna

18

ka duhet lejuar kur fmiu ka diare

Uji I vluar dhe I ftohur

Lng orizi
Qaj bimor
Supa
Banane, molla, patate te ziera
Mish I bardh I puls

19

20

Referencat
Ascroft B., Joensuu M., Kitinoja H., Kurki R., Latvasalo L., Pallaveshi L., Ylitalo M.R. Botimi I pare 1999
Individi, Mjedisi, Shndeti, dhe Kujdesjet Infermierore Tiran.
Bebeqi D. 2006 Pediatria Tiran, fq:57-632.
CravenR&Hirnle C. 2000 Fundamental of nursing Lippincott. ISBN 0 7817 1892
Jaze H. 2009 Pediatria Tiran.
Marks J. Lee D. Sheil W. 2009 Diarrhea UK.
Mohan V. 2011 National Digestive Disease USA).
http://www.webmd.com/digestive-disorders/digestive-diseases-diarrhea
Mohan V. 2010 National Digestive Diseases Information Clearinghouse USA
http://www.medicinenet.com/diarrhea/page5.htm
Grohn M. 2005 Infrmieria Pediatrike session msimor Prishtin.
Pula A, Tomja A, Basha E . 2001 Bazat e infermieristiks s prgjithshme Tiran.
Sirkka Anrew K., Kurki R. & Gashi F. 2007 Avancimi I infermieris Prishtin.
Shkoza A.2007 Fiziologjia e Njeriut Tiran fq:587-611 .
21

22