e-uenje:

Moodle u praksi
doc. dr. sc. Mario Jadri
doc. dr. sc. Maja ukui
Marina Lenki, univ. bacc. oec.

Split, 2012.

CIP - Katalogizacija u publikaciji

SVEUILINA KNJINICA U SPLITU
UDK 004.738.5:37>(035)
JADRI, Mario
E-uenje : Moodle u praksi / Mario Jadri, Maja ukui,
Marina Lenki. - Split : Ekonomski fakultet, 2012.
Bibliografija.
ISBN 978-953-281-043-1
1. ukui, Maja 2. Lenki, Marina
I. Elektroniko uenje -- Primjena
140608060

SADRAJ

Predgovor ...................................................................................................... 9
1. UVOD....................................................................................................... 11
to je to sustav za e-uenje? ....................................................................... 13
Koje su prednosti koritenja sustava za e-uenje? ...................................... 14
Zato ba Moodle? ...................................................................................... 16
Kako do Moodle 2.0 sustava?...................................................................... 19
Kako upravljati procesom e-uenja u Moodle sustavu? ............................... 25
2. PLANIRANJE PROCESA E-UENJA ..................................................... 27
Uzorak dizajna teajeva za e-uenje ........................................................... 29
Ishodi teajeva za e-uenje ......................................................................... 31
Scenariji e-uenja ........................................................................................ 32
3. PRIPREMA PLATFORME E-UENJA .................................................... 39
Promjena dodijeljenog jezika ....................................................................... 41
Odabir teme i podeavanje izgleda korisnikog suelja .............................. 44
Kategorizacija kolegija ................................................................................. 48
Dodavanje kolegija ....................................................................................... 51
Izrada sigurnosne kopije kolegija ................................................................. 57
Dodavanje korisnikih rauna ...................................................................... 60
4. ORGANIZACIJA OSNOVNOG SADRAJA E-UENJA.......................... 71
Ureivanje kolegija ....................................................................................... 73
Organizacija blokova.................................................................................... 75
Tekstualni sadraji ....................................................................................... 85
Datoteke i prikaz sadraja mape .................................................................. 87
Multimedijski sadraji ................................................................................... 92
5

E-uenje: Moodle u praksi

Poveznice na vanjske sadraje .................................................................... 95

Natpis ........................................................................................................... 97
Obavijesti ................................................................................................... 108
RSS sadraji .............................................................................................. 111
5. ORGANIZACIJA DISKUSIJA I SURADNIKOG UENJA .................... 119
Forum......................................................................................................... 121
Chat .......................................................................................................... 127
Poruke........................................................................................................ 131
Wiki .......................................................................................................... 135
Rjenik ....................................................................................................... 140
Blog .......................................................................................................... 143
6. ORGANIZACIJA PROCJENE I SAMOPROCJENE ZNANJA ................ 149
Zadaa ....................................................................................................... 151
Kviz .......................................................................................................... 154
Lekcija ........................................................................................................ 163
Radionica ................................................................................................... 166
7. ORGANIZACIJA NAPREDNOG SADRAJA E-UENJA...................... 175
SCORM paket ............................................................................................ 177
Baza podataka ........................................................................................... 181
Grafovi ....................................................................................................... 183
Korisni add-on moduli ................................................................................ 186
Izrada dinaminih sadraja uenja koritenjem web alata ......................... 196
8. KONTROLIRANJE NAPRETKA I PONAANJA POLAZNIKA .............. 201
Skale ocjenjivanja ...................................................................................... 203
Ocjene........................................................................................................ 206
Statistike/izvjetaji po modulima ................................................................ 207
Detekcija plagijarizma ................................................................................ 209
6

Sadraj

Analiza log datoteka................................................................................... 217

Koritenje modula Komentari ..................................................................... 218
Prikupljanje povratnih informacija od korisnika .......................................... 222
PRILOG: Podeavanje i pokretanje Moodle instalacijskog paketa ............ 231
Popis slika .................................................................................................. 239
Popis tablica............................................................................................... 247
Bibliografija ................................................................................................ 249
Biljeka o autorima ..................................................................................... 251

Predgovor
Svjedoci smo sve vee primjene koncepata e-uenja u uvjetima u kojima teorija, ali i
praksa postavlja polaznike u sredite pozornosti na nain da se eli potaknuti to vea
prolaznost, zadovoljstvo i uspjenost. Stope rasta potranje za oblicima e-uenja su
visoke, naroito u podrujima s visokim stopama gospodarskog rasta (u Aziji rast
potranje iznosi preko 33%, a predvia se kako e do 2014. godine pretei Zapadnu
europu koja je na drugom mjestu iza trita Sjeverne Amerike). Meutim, u uvjetima u
kojima se eli ostvariti ovakvo trokovno efikasno pruanje znanja, te razvoj potrebnih
kompetencija i vjetina potrebnih za trite rada nuno je razmotriti pedagoke i
tehnoloke aspekte uvoenja i primjene modela e-uenja. Treba razmisliti o strategijama
uenja i pouavanja, ali i o samom nainu koritenja tehnologije (tj. sustava za e-uenje)
kako ona ne bi postala sama sebi svrha, a integracija tehnologije u procese uenja
prejednostavna i ograniena.
Na tragu promiljanja o kreativnim nainima koritenja punog potencijala tehnologije,
ova knjiga namijenjena je svima onima koji ele ui u iznimno iroko podruje e-uenja
koristei Moodle sustav za e-uenje. Nastavnici osnovnih i srednjih kola te institucija
visokog obrazovanja, ali i menaderi iz podruja upravljanja ljudskim resursima koji
izuavaju ili planiraju prakticiranje koncepata e-uenja kroz aktivnosti uenja i
poduavanja imaju priliku koristei ovu knjigu to uraditi korak po korak.
Zahvaljujui svojoj jednostavnosti koritenja i fleksibilnosti, Moodle je trenutno
najpopularnija platforma za e-uenje koja se koristi diljem svijeta. Velik broj kola i
visokih uilita ve su instalirali Moodle, meutim problem u odreenom broju sluajeva
predstavlja niska razina koritenja i upitna kvaliteta izraenih Moodle kolegija. Niz
razliitih mogunosti koje Moodle prua moe predstavljati barijeru za nastavnike koji
pod optereenjem svakodnevnih obveza nemaju vremena sadraje koje koriste za
poduavanje pretvoriti u kvalitetan i efikasan kolegij e-uenja.
Koristei se projektno orijentiranim pristupom materija se u knjizi izlae na jednostavan i
praktian nain, pa svi oni koji imaju potrebu za izradom e-teajeva mogu korak po
korak, sljedei brojne savjete i dodatne resurse, iz poglavlja u poglavlje izraditi i
nadograditi vlastito interaktivno i privlano okruenje za e-uenje.
Knjiga je namijenjena nastavnicima koji se po prvi puta susreu s Moodle sustavom, a
itatelja od prvog do osmog poglavlja vodi kroz samu instalaciju sustava, razvoj e-teaja,
kreiranje resursa i aktivnosti prema osobnim potrebama polaznika i tipu materijala,
odnosno potrebama organizacije i konteksta koritenja. Knjigu takoer mogu koristiti i
iskusniji korisnici kao pomo u pojedinim segmentima planiranja, organiziranja i
kontroliranja procesa e-uenja u Moodle sustavu.

E-uenje: Moodle u praksi

Umjesto da se u knjizi prikazuju sve mogunosti Moodle sustava, namjera autora je da se

itatelja od samog poetka aktivno ukljui u praktine aktivnosti procesa e-uenja koji se
moe odvijati u Moodle sustavu, bilo da itatelj razvija nove nastavne materijale ili
postojee materijale prilagoava primjerima najbolje prakse. Za oekivati je da e itatelji
s osnovnom razinom informatike pismenosti sljedei upute i korisne savjete u knjizi
moi pripremiti odnosno podesiti Moodle sustav, organizirati osnovni i napredni sadraj
za uenje, organizirati diskusije i suradniko uenje, organizirati procjene i samoprocjene
znanja te kontrolirati ponaanje i napredak polaznika teaja e-uenja.
Svako poglavlje sadri kratak teorijski uvod, niz korisnih primjera, savjeta i dodatnih
resursa kao i pitanja za samoprocjenu znanja koja se nalaze na kraju poglavlja. Za razliku
od brojnih dostupnih materijala i online pomoi za Moodle sustav, u ovoj knjizi se navodi
i kada i zato koristiti pojedine znaajke samog sustava, te kakav je njihov utjecaj na
ostvareno iskustvo uenja kod polaznika teajeva e-uenja.

doc. dr. sc. Mario Jadri

doc. dr. sc. Maja ukui
Marina Lenki, univ. bacc. oec.

10