Logjika matematike.

Prkufizimi 1. Fjalia deklarative e cila ka njeren nga vlerat e saktesise e sakte apo
e pasakt quhet gjykim.
Prkufizimi 2. Gjykimi mund t jet i sakt ose i pasakt, dhe simbolikisht
shnohet , prkatsisht.
NEGACIONI
p

KONJUKSIONI
p

pq

pq

pq

DISJUNKSIONI

IMPLIKACIONI

Ekuivalenca

Prkufizimi. Gjykimi i

pq

prbr q sht do her i

sakt quhet tautologji.

Prkufizimi. Gjykimi i prbr q sht do her i pasakt quhet kontradiksion.
Ligjet e algjebrs s gjykimeve do ti paraqesim n tabeln vijuese:
EMRTIMI
1

Ligjet komutative

Ligjet asociative

LIGJI
pq q p ; pq q p
p (q r ) ( p q ) r ; p ( q r ) ( p q) r;

Ligjet distributive

p (q r ) ( p q ) ( p r ) ; p (q r ) ( p q) ( p r )

Ligjet e De Morganit

( p q ) (p ) (q); ( p q) (p) (q )

Tautologjia

p p ;

Kontradiksioni

p p ;

Ligji i negacionit t
dyfisht

(p) p

Ligji kontrapozicional

p q (q ) (p )

Implikacioni i disjunksion

p q p q

10

Negacioni i implikacionit

( p q ) p q

11

Ekuivalenca si
implikacion

( p q) ( p q ) (q p)

12

Ligjet idempotente

p p p; p p p;

13

Ligjet e absorbimit

p ( p q ) p; p ( p q ) p ;

14

Ligjet e dominimit

p ;

15

Ligjet e eksportimit

p (q r ) ( p q ) r

16

Ligjet e identitetit

p p; p p

Detyra 1. Gjeni vleren e gjykimit p: Numri 17 eshte numer i thjeshte

Zgjidhje:
v(p) = T.

1
4

Detyra 2. Gjeni vleren e gjykimit q: 1

3
1 2
4

Zgjidhje:

1 3
1 1 2;
4 4
4 1 1 3
1 2;
4
4
5 3
1 2;
4 4
53 4
2;
4
4
2;
4
1 2;
v(q)
Detyra 3. T konstruktohet tabela e saktsis pr gjykimin ( p q).
Zgjidhja.

p q

( p q )

Detyra 4. T konstruktohet tabela e saktsis pr gjykimin ( p q ) ( p q).

Zgjidhja.
p
q

pq

p q

( p q)

( p q ) ( p q ).

Detyra 5. Duke konstruktuar tabeln e saktsis tregoni se gjykimi p ( p q )

paraqet tautologji.
Zgjidhja.

pq

( p q)

p ( p q).

p ( p q ) doher sht i sakt. Pra, gjykimi paraqet

Vrejm se gjykimi
tautologji.

Detyra 6. Duke konstruktuar tabeln e saktsis tregoni se gjykimi

( p q ) ( p q) paraqet kontradiksion.
Zgjidhja.

pq

pq

( p q )

( p q) ( p q )

Vrejm se gjykimi p ( p q ) doher sht i pasakt. Pra, gjykimi paraqet

kontradiksion.
Detyra 7. Duke konstruktuar tabeln e saktsis s gjykimeve tregoni se gjykimet
p q dhe q p jan logjikisht ekuivalente.
Zgjidhja.

pq

q p

( p q) (q p)

Meq gjykimi ( p q) (q p) sht tautologji prfundojm se gjykimet p q

dhe q p jan logjikisht ekuivalente. Shnojm p q q p.