Jaargang 5
nummer 3
9 februari
9(56&+,-177:((:(.(/,-.623:2(16'$*,1$//(=,(.(1+8,=(1,11('(5/$1'(123,17(51(7
2011
03
Vroegontdekking mond-halskanker
Regionale Hulpmiddelenbeurs
Bijlage
zie pagina 9 t/m 16
Ouderenzorg
Zie pagina 15
Verbetering ADHD
na RED-dieet
Een zogeheten RED-dieet heeft bij een groot
deel van de kinderen met ADHD een gunstig
effect. Hun gedrag verbetert sterk, zo blijkt
uit een onderzoek van onder meer het ADHD
Research Centrum Eindhoven, Karakter Kin-
der- en Jeugdpsychiatrie en het UMC St Rad-
boud in Nijmegen. Aanbevolen wordt om dit
dieet op te nemen in het behandelprotocol
van kinderen met ADHD. Het onderzoek staat
in het weekblad The Lancet.
RED staat voor Restricted Elimination Diet.
Het is een op individuele leest geschoeid
hypo-allergeen dieet. Alle voedingsmiddelen
waarop kinderen zouden kunnen reageren,
worden gedurende vijf weken weggelaten. Zo
kan bij een kind met ADHD worden vastge-
steld of voeding z’n gedrag beïnvloedt. Als dat
zo is, worden afzonderlijke voedingsmiddelen
stuk voor stuk weer aan het dieet toegevoegd.
Dan blijkt op welk specifiek voedingsmiddel
een individueel kind reageert. Er waren al
eerder aanwijzingen dat kinderen met ADHD
goed reageren op een eliminatiedieet, maar
de onderzoeksgroepen waren klein of streng
geselecteerd. Een gezamenlijk onderzoek van
meerdere Nederlandse onderzoeksinstituten
toont nu aan dat het eliminatiedieet bij twee-
derde van de ADHD-kinderen leidt tot een
aanzienlijke gedragsverbetering.
Enjoy our tea, the smallest
wellness-oasis in the world.
º3LRRLYL[OLLPU
LLUaPLRLUO\PZ&&&
/L[RHU»
)LS]VVYTLLYPUMVVM
RPQRVW^^^KHZPS]HILHUZHUKSLHMZJVT
k i jk op: z iekenhuisstoe le n .n l
Zitten met zorg
Vraag gratis catalogus
aan via info@scoremedi.nl
k i jk op: z iekenhuisstoe le n .n l
17
MRI-scan Havenziekenhuis
Kwaliteitsnormen nog
verder aangescherpt
Om voldoende routine en ervaring op te bouwen, moet elke instelling een minimum aantal operaties uitvoeren.
Een toenemend aantal ziekenhuizen zal
moeten stoppen met bepaalde behandelingen
als ze niet voldoen aan de scherpere kwali-
teitsnormen voor behandelingen die de Neder-
landse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) op
de laatste dag van januari introduceerde.
Doel van de NVvH, de wetenschappelijke
vereniging van chirurgen, is de kwaliteit van
de zorg te verbeteren en inzichtelijker maken.
Vorig jaar kwam zorgverzekeraar CZ al met
een lijst van ziekenhuizen die niet voldeden
aan een minimumaantal bortskankeropera-
ties per jaar. Die ziekenhuizen kwamen op
de zwarte lijst te staan. Ook de NVvH han-
teert, naast algemene kwaliteitseisen, de
volumenorm. Elke instelling moet een mini-
mumaantal behandelingen per jaar doen voor
Tandvleesontsteking risico voor zwangeren
19
Energieverbruik Martini Ziekenhuis
voldoende routine en ervaring. Ziekenhuizen
die borst- of darmkankeroperaties uitvoeren,
moeten dat vanaf 2012 minimaal vijftig keer
per jaar doen. Voor longkanker is de nieuwe
minimumnorm twintig operaties per jaar.
Daarnaast stelt de NVvH nog andere kwali-
teitsnormen. Het gaat ondermeer om de inzet
van medische teams met voldoende specifieke
ervaring en het gebruik van geavanceerde
apparatuur voor medisch onderzoek en het
stellen van diagnoses. Instellingen hebben
een jaar de tijd om ervoor te zorgen dat ze aan
alle voorwaarden voldoen. Lukt dit niet dan
zal de chirurgische zorg op de desbetreffende
locatie anders moeten worden georganiseerd.
Bijvoorbeeld door samen te gaan werken met
een ander ziekenhuis, of door patiënten door
te verwijzen naar een ander ziekenhuis.
Zwangere vrouwen die tijdens de zwanger-
schap doorlopen met een tandvleesontste-
king hebben een fors verhoogde kans op een
vroeggeboorte of een kind met te laag ge-
boortegewicht, in vergelijking met vrouwen
die wel hun tandvleesontsteking vroegtijdig
laten behandelen. “Vrouwen die zwanger
willen worden zouden hun tandvlees moeten
na laten kijken of er geen ontstekingen zijn”,
waarschuwt de Nederlandse Maatschappij
tot bevordering der Tandheelkunde (NMT).
“Het advies om goed je gebit te verzorgen
als je zwanger bent zou net zo vanzelfspre-
kend moeten zijn als het advies om dan niet
te roken en alcohol te gebruiken”.
De facilitaire
zorgondersteuner
www.isscureandcare.com
Tel: 030 - 24 24 800
23
Fiets- en Wandelbeurs
Minder huisartsen
in solopraktijk
Het merendeel van de huisartsen werkt inmid-
dels in een groeps- of duopraktijk. Een op de
vijf huisartsen werkt nog solo. Vooral vrouwe-
lijke huisartsen werken parttime en in dienst-
verband.
Per 1 januari 2010 telde Nederland 7833 zelf-
standig gevestigde huisartsen en 1088 huisart-
sen in een dienstverband, van wie 98 procent
in deeltijd werkt. Sinds 2009 kwamen er 75
zelfstandig gevestigde huisartsen bij. Daar-
naast werken zo’n 1479 huisartsen als waar-
nemer, zo blijkt uit de jaarlijkse peiling van
het NIVEL (Nederlands instituut voor onder-
zoek van de gezondheidszorg). Tussen 2000 en
2010 is het aantal huisartsen in dienstverband
verdubbeld. Veertig procent van de huisartsen
is vrouw, zij zijn goed voor 83 procent van de
huisartsen in loondienst.
Pinda-allergie komt
toch minder voor
Pinda-allergie komt veel minder voor dan op
basis van eerder onderzoek werd geschat.
Dat blijkt uit een grootschalige studie met ge-
gevens van bijna drie miljoen Engelse patiën-
ten afkomstig van ruim vierhonderd huisarts-
praktijken in Engeland.
Pinda-allergie is een ernstige voedselallergie.
Blootstelling aan zeer kleine hoeveelheden
kan al leiden tot levensbedreigende anafylac-
tische shock. Tot op heden werd geschat dat
pinda-allergie voorkomt bij tien per 1000 jon-
geren onder de twintig jaar. Deze schattingen
waren gebaseerd op onderzoeken in kleine
steekproeven van de populatie. Nu is voor het
eerst gekeken naar diagnostische gegevens van
huisartsen op nationaal niveau, door gebruik
te maken van de QRESEARCH database.
MobiDoc: vervoer van patiënt
met bed en apparatuur
www.medifix.nl - tel. 013-5111111
 Nummer 3
9 februari 2011
Zestien blinde ogen door vuurwerk
Deze jaarwisseling is door alle Nederlandse
oogartsen voor de derde keer het aantal en
de ernst van oogletsels veroorzaakt door zelf
afgestoken vuurwerk geregistreerd. In ver-
gelijking met voorgaande jaren is het aantal
slachtoffers teruggelopen. Het totale aantal
ogen met blijvend letsel blijft echter elk jaar
stijgen. Dit jaar zijn zestien ogen blind gewor-
den waarvan zeven totaal verwijderd moesten
worden.
Tjeerd de Faber, oogarts in Het Oogzieken-
huis Rotterdam en woordvoerder van het
Nederlands Oogheelkundig Gezelschap
(NOG): “Helaas blijft het totale aantal ogen
met blijvend letsel ieder jaar stijgen en hoewel
er dit jaar minder ogen blind zijn geworden
door vuurwerk, is elk blind oog er nog steeds
één teveel.” Dit jaar moesten 251 patiënten
behandeld worden met letsel aan 307 ogen.
Het aantal ogen met blijvend letsel stijgt dit
Oogletsels 2008/2009
Patiënten 268
Zelf-afstekers 116
Omstanders 152
Aantal ogen 315
Niet-blijvend letsel 216
Blijvend letsel 99
Visusverlies 47
Blind 24
Verwijderde ogen 15
Schippers presenteert beleidsvoornemens
Basiszorg als de apotheek moet een stevige come back in de buurt maken.
Minister Edith Schippers van VWS wil een ver-
bod op fusies tussen ziekenhuizen en verze-
keraars. Ook moet de zorg dichterbij huis en
‘s nachts en in het weekend bereikbaar zijn.
Dit schrijft minister Schippers in een brief met
beleidsvoornemens die zij eind vorige maand
naar de Tweede Kamer stuurde.
Met haar beleidsdoelstellingen schetst Schip-
pers hoe zij in deze kabinetsperiode de ge-
zondheidszorg in Nederland 21ste eeuw-proof
maakt. Ook geeft ze ermee aan hoe ze de ge-
volgen van vergrijzing, het dreigende perso-
neelstekort en oplopende kosten te lijf gaat.
Minister Schippers wil borgen dat goede zorg
voor iedereen betaalbaar en beschikbaar blijft.
Ze wil onder meer dat de basiszorg (zoals
huisartsen, (wijk)verpleegkundigen, apo-
thekers, fysiotherapeuten) een stevige come
back in de buurt gaan maken. Zorgverleners
moeten overdag, ’s avonds, ‘s nachts en in het
weekend beter bereik- en beschikbaar zijn; in
de stad en op het platteland. Dit scheelt ook
in de kosten. Wanneer eenvoudige vormen
van zorg in de wijk verleend worden, kunnen
ziekenhuizen zich toeleggen op de complexe-
re, specialistische zorg. Verder verdwijnt het
vaste ziekenhuisbudget en de huidige inge-
wikkelde productstructuur wordt sterk vereen-
voudigd. Ook zal het aantal vrij te onderhan-
delen prijzen maximaal worden uitgebreid. Zo
2 Actueel
jaar naar 117. In voorgaande jaren was dit 99
(2008/2009) en 115 (2009/2010). De helft
van de patiënten is jonger dan twintig jaar en
negentig procent van alle slachtoffers is van
het mannelijke geslacht. Vijftig procent (126)
stak zelf vuurwerk af en vijftig procent (125)
was omstander. Voorafgaande aan deze laat-
ste jaarwisseling is veel aandacht geweest
voor het risico op oogletsel door vuurwerk.
Zo werd in diverse campagnes, zoals die van
de Benidorm Bastards van Consument en
Veiligheid, het opzetten van een vuurwerkbril
gestimuleerd. Daarnaast werd de vuurwerk-
bril door diverse ziekenhuizen in het gehele
land verkocht. De genoemde cijfers zijn ge-
baseerd op een registratie tot 24 januari 2011.
De definitieve cijfers van de derde landelijke
registratie worden door het NOG tijdens het
NOG-congres op donderdag 31 maart bekend
gemaakt.
2009/2010 2010/2011
307 251
146 126
161 125
356 307
241 190
115 117
53 36
25 16
9 7
kunnen ziekenhuizen worden beloond naar
prestatie. Het aantrekken van privaat kapitaal
voor aanbieders van medisch specialistische
zorg wordt makkelijker gemaakt. Dit stimu-
leert innovaties, doelmatigheid en uiteindelijk
de kwaliteit van de zorg. Onder strenge voor-
waarden wordt het mogelijk voor aanbieders
van medisch specialistische zorg om winst uit
te keren. Dit vermindert de afhankelijkheid
van banken voor het verkrijgen van kapitaal.
Fusies tussen zorgverzekeraars en zorgaan-
bieders worden wettelijk verboden. De verze-
keraar dient bij de zorginkoop nieuwe initia-
tieven onbevooroordeeld tegemoet te treden.
Vorige week woensdag debatteerde de Tweede
Kamer over de brief van minister Schippers.
De genoemde plannen worden in de loop van
dit jaar verder uitgewerkt.
DE HOEKTAFEL
Subsidie voor betere
monitoring van Crohn
Coloscopie is het standaard darmonder- in de darm wordt geschoven. Dit maakt het
zoek voor het vaststellen en monitoren van minder geschikt om de methode regelmatig
de ziekte van Crohn. Dit is een belastend (voor monitoring van de ziekte) toe te passen.
onderzoek, waarbij een kijkbuis in de darmen MRI-scans worden daarom steeds vaker ge-
wordt geschoven. MRI-scans worden daarom bruikt voor het beoordelen van ziekteactivi-
vaak als alternatief gebruikt om het verloop teit. “De beoordeling van de MRI-scans is
van de ziekte en de reactie op behandeling op dit moment echter nog niet erg objectief ”,
te monitoren. De TU Delft gaat samen met benadrukt Jaap Stoker, hoogleraar Radio-
zes Europese partners uit de academische logie aan het Academisch Medisch Centrum
wereld en het bedrijfsleven een objectieve, (AMC). “Objectieve technieken om de MRI
kwantitatieve methode ontwikkelen voor de te beoordelen stellen ons naar verwachting
beoordeling van deze MRI-scans. De EU heeft in staat om de ziekteactiviteit bij de ziekte
een subsidie van drie miljoen euro aan dit van Crohn beter te monitoren. Dit is belang-
zogenoemde VIGOR++ project toegekend. rijk voor de behandeling die bij bijvoorbeeld
De onderzoekers verwachten dat met deze langdurig medicijngebruik bijwerkingen
nieuwe methode op termijn de ziekteactiviteit geeft en kostbaar is.” De TU Delft gaat met
bij de ziekte van Crohn beter is vast te stellen, zes Europese partners een nieuwe methode
en dat mogelijk het aantal coloscopieën kan ontwikkelen in het zogenoemde VIGOR++
worden verminderd. project. Onderzoeker en projectleider dr.
Frans Vos, werkzaam bij de TU Delft en het
Chronische darmontstekingsziekten vormen AMC: “Wij gaan objectieve methoden onder-
een van de grootste medische problemen in zoeken om de (ernst van de) ziekte op kwan-
de Westerse wereld. Meer dan een miljoen titatieve wijze vast te stellen met behulp van
Europeanen lijden er aan; in 700.000 gevallen MRI-scans. Met MRI-beelden is het namelijk
gaat het om de ziekte van Crohn (een auto- mogelijk om de darmwanddikte, de mate van
immuunziekte). De ziekte van Crohn is een doorbloeding en de mate van gelaagdheid van
chronische darmziekte, waarbij perioden van de darm te meten. Hierin zitten aanwijzingen
toegenomen en verminderde ziekteactiviteit voor de mate waarin de ziekte van Crohn zich
elkaar afwisselen. Daarom is het belangrijk manifesteert. De patiënt krijgt hierbij alleen
om de gradatie van de ziekte regelmatig te een contrastmiddel via een ader toegediend.
beoordelen, om zo de behandeling goed in te Het is in essentie een ICT-project. Het gaat
stellen. immers om statistische patroonherkenning.
Daarvoor is het onder meer nodig om eerst
Belastend grote hoeveelheden MRI-beelden te analyse-
Voor de beoordeling van de ziekte van Crohn ren.” De TU Delft is penvoerder van het con-
worden vragen gesteld door de arts in com- sortium en werkt in dit project samen met het
binatie met een coloscopie, waarbij stukjes AMC, University College London Hospitals,
weefsel worden weggenomen (biopten). De ETH Zürich, het Zuse Instituut Berlijn en de
conclusies uit de vragen zijn echter niet altijd Britse bedrijven Biotronics3D en Vodera. De
even betrouwbaar. Bovendien wordt colosco- EU heeft een subsidie van drie miljoen euro
pie als erg belastend ervaren, omdat de dikke voor het VIGOR++ project beschikbaar ge-
darm eerst met laxeermiddelen gereinigd steld (vanuit het Zevende Kaderprogamma).
moet worden en er een kijkbuis via het rectum Het totale project kost vier miljoen euro.
Versnelde ontwikkeling Health Campus
De province Limburg steekt een half
miljard euro in de versnelde ontwik-
keling van de Chemelot Campus
in Sittard-Geleen en de Maastricht
Health Campus, waardoor in de
komende tien jaar 2100 nieuwe
banen voor kenniswerkers ont-
staan.
De masterplannen voor de beide
campussen zijn onlangs door
gouverneur Léon Frissen overhan-
digd aan minister Maxime Verha-
gen van Economische Zaken, Land-
bouw en Innovatie. Limburg vraagt Vicepremier Maxime Verhagen ontvangt uit handen van Limburgs
minister Verhagen om mee te helpen Gouverneur Léon Frissen het masterplan voor de Chemelot Campus
de campussen te ontwikkelen. Het en de Maastricht Health Campus.
plan van de Chemelot Campus is tot
stand gekomen door een bijzondere publiek- de top in de wereld worden op het gebied van
private samenwerking van de provincie Lim- onderzoek en nieuwe materialen en een betere
burg, DSM, Universiteit Maastricht/Maas- gezondheid. Het plan past in het kabinets-
tricht Universitair Medisch Centrum+. Sinds beleid om Zuid-Oost Nederland als Brainport
maart vorig jaar zijn deze partijen verenigd in op de kaart te zetten. Brainport wordt dan met
een consortium. Het plan Maastricht Health Seaport (Rotterdam) en Mainport (Amster-
Campus is het resultaat van het samenwer- dam) dé economische motor van Nederland.
kingsverband tussen de provincie Limburg, de Op de Limburgse campussen komt een grote
gemeente Maastricht, Universiteit Maastricht/ verwevenheid van onderzoek, onderwijs,
Maastricht Universitair Medisch Centrum+ patiëntenzorg én bedrijvigheid. Daardoor
en LIOF. Op deze campus wordt bedrijvig- kunnen studenten, clinici en onderzoekers ge-
heid ontwikkeld vanuit medisch, neuro- en makkelijk hun eigen onderneming starten op
gezondheidswetenschappelijk onderzoek. De de campussen. Of bestaande ondernemers hun
masterplannen voorzien er in dat de campus- ondernemingen laten groeien. Nieuwe vond-
sen door één organisatie aangestuurd gaan sten moeten op deze manier sneller worden
worden. De ambities zijn groot. Limburg wil omgezet in commerciële producten.
 Nummer 3
Actueel 3 9 februari 2011

‘Kaartenboek voor Rotterdamse ziekenhuizen maken samen boek

Het Sint Franciscus Gasthuis en het Maasstad het behandeld? Wat zijn de bijwerkingen van

de Gezondheidszorg’ Ziekenhuis in Rotterdam presenteren donder-

Voor het eerst is objectief in
kaart gebracht wie wat betaalt
in de curatieve zorg*. Deze zo-
genaamde ‘geldstromenkaart’
is het eerste deel uit het ‘Kaar-
tenboek voor de Gezondheids-
zorg’ dat VvAA, ledenorganisa-
tie en dienstverlener voor ruim
100.000 zorgprofessionals, het
instituut Beleid & Management
Gezondheidszorg (iBMG) van
de Erasmus Universiteit Rotter-
dam en De Argumentenfabriek
vorige week introduceerden.
Het boek vormt een objectief De geldstromen worden schematisch weergegeven.
en actueel naslagwerk voor pro-
fessionals in en rondom de gezondheidszorg gen. Een interactieve versie van de kaart is
en de politiek. Met het kaartenboek willen de kosteloos te bekijken en te downloaden via
initiatiefnemers kennisdeling stimuleren en www.vvaa.nl,
een goede discussie faciliteren. www.argumentenfabriek.nl. Geïnteresseerden
Aanleiding voor de ontwikkeling van het
kaartenboek is tweeledig. Pauline Meurs,
hoogleraar Bestuur van de Gezondheidszorg
aan het iBMG: “Enerzijds zien we in de prak-
tijk dat veel professionals in en rondom de
zorg niet (exact) weten hoe diverse relevante
thema’s en processen zoals marktwerking of
financiering precies in elkaar steken. Ander-
zijds is en blijft de zorg een onderwerp van
discussie in de maatschappij en in de poli-
tiek. Dit kaartenboek biedt op alle fronten uit-
komst. Bovendien is het een goede methode
voor studenten om de gezondheidszorg te
leren doorgronden.” Elke kaart uit het kaar-
tenboek belicht een actueel of relevant thema
in de zorg. De kaarten worden vervaardigd
door De Argumentenfabriek en komen tot
stand via literatuuronderzoek en denksessies
met diverse experts. De komende maanden
worden nieuwe informatiekaarten toegevoegd
aan het kaartenboek. Het kaartenboek wordt
ontwikkeld voor iedereen die werkzaam is
in of rondom de gezondheidszorg. Van de
zorgverleners zelf tot beleidsmakers, politici,
zorgverzekeraars en aanverwante instellin-
DC|Groep start centrum voor slaapstoornissen
DC|Groep van zorgondernemer Loek
Winter breidt uit met een nieuw initiatief:
DC|Sleepfactory. Sinds 1 februari kunnen
mensen met slaapproblemen binnen een
week terecht op de De Lairessestraat 99 in
Amsterdam-Zuid. Het centrum biedt behan-
delingen op maat voor klachten als nacht-
merries, slapeloosheid of snurken.
Meer dan vijftien procent van de Nederlandse
bevolking heeft met enige regelmaat last van
slaapstoornissen. Deze stoornissen ontstaan
door uiteenlopende factoren. DC|Sleepfactory
hanteert een multidisciplinaire aanpak waar-
door patiënten gericht worden geholpen aan
de hand van beproefde onderzoeks- en be-
handelmethoden. Het team van specialisten
www.bmg.eur.nl en
kunnen via deze sites ook een hard copy op
A3 formaat ( 19,95 euro) of A1 posterformaat
(24,95 euro) bestellen.
Basis voor discussie
De eerste kaart uit het kaartenboek is mede
tot stand gekomen met behulp van het Minis-
terie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
(VWS) en laat zien hoe de geldstromen in de
curatieve zorg lopen tussen burgers, rijk, zorg-
verzekeringsfonds, werkgevers en zorgver-
zekeraars. De kaart heeft niet alleen een infor-
merende functie, maar vormt ook een goede
basis voor een kwalitatieve discussie over de
kosten in de zorg, volgens Edwin Brugman,
directeur Kennismanagement en Netwerken
bij VvAA: “De kaart maakt volledig inzich-
telijk wie wat betaalt en wie wat ontvangt in
de curatieve zorg. Normaal gesproken worden
standpunten alleen verkondigd vanuit het per-
spectief van één partij. Met deze kaart wordt
het perspectief van alle betrokken partijen in-
zichtelijk gemaakt, inclusief hun economische
belang. Dat kan alleen maar ten goede komen
aan de kwaliteit van de toch al complexe
discussies over de kosten in de zorg.”
bestaat uit een neuroloog, KNO-arts, GGZ-
psycholoog en een slaapconsulent. Mede-ini-
tiatiefnemer en neuroloog Rob Strijers wordt
dagelijks geconfronteerd met de gevolgen
van slaapproblemen: “Chronische vermoeid-
heid, futloosheid, sommige mensen zijn zelfs
nauwelijks in staat om normaal te functione-
ren. Deze mensen moeten gewoon goed gehol-
pen worden. Juist door de kleinschalige opzet
van ons centrum en de aanwezigheid van alle
disciplines kunnen zij snel terecht voor een
intake. Binnen een week kunnen we al starten
met het behandelplan.” DC|Sleepfactory is
een onafhankelijk medisch centrum geves-
tigd in DC|Oud Zuid. In dit pand zit tevens
DC|Dermatologie en zal binnenkort DC|KNO
geopend worden.
dag 17 februari samen het boek ‘Darmkanker,
het boek voor patiënt, familie en professional’.
Het boek is geschreven door twee chirurgen
en twee verpleegkundigen van het Maasstad
Ziekenhuis en het Sint Franciscus Gasthuis.
Het is bedoeld voor patiënten, hun naasten
en voor professionals in de zorg die worden
geconfronteerd met darmkanker.
Dikke darmkanker komt steeds vaker voor.
Bij mannen is het, na longkanker en prostaat-
kanker, de meest voorkomende soort kanker.
Bij vrouwen komt borstkanker het meest voor,
gevolgd door dikke darmkanker. Wie te horen
krijgt dat hij/zij deze ziekte heeft, krijgt te
maken met talloze vragen. Hoe ontstaat dikke
darmkanker eigenlijk? Hoe en door wie wordt
Eerste clinic Zorgloop Saxenburgh Groep
Ruim 250 zorgmedewerkers uit deze regio hebben zich inmiddels ingeschreven als deelnemer aan de Zorgloop
van de Saxenburgh Groep in Hardenberg. Een groot deel van hen meldde zich op 22 januari bij recreatieplas de
Oldemeijer in Hardenberg voor een eerste loopclinic. De Zorgloop sluit aan bij de Cityrun van Hardenberg, die
plaatsvindt op 15 april (foto Léon van der Brug, Saxenburgh Groep).
Vroegontdekking mond-halskanker vergroten
In het Nederlands Kanker Instituut - Antoni
van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL) in
Amsterdam is op 4 februari, Wereldkankerdag,
de Mond- Hals Screening Polikliniek geopend.
Hierdoor hopen de hoofd-halschirurgen in
een zo vroeg mogelijk stadium afwijkingen in
de mond en hals te kunnen onderzoeken op
kwaadaardige cellen.
Kanker in het hoofd-hals gebied behoort
inmiddels tot een van de zes meest voor-
komende vormen van kanker. Tumoren van de
slijmvliezen in de mond en keel zijn de meest
voorkomende. De symptomen van deze vorm
van kanker worden vaak pas in een later sta-
dium herkend. Omdat tumoren in het mond-
hals gebied vrij snel groeien wordt de kans
mijn behandeling? Hoe groot is de kans op
genezing? Hoe moet ik me voorbereiden? En
wat betekent dit voor mijn gezin? Het boek
geeft antwoord op deze en nog veel meer vra-
gen. De auteurs namen zelf het initiatief tot het
schrijven van dit boek. Zij vonden dat er voor
patiënten weinig volledige en laagdrempelige
informatie bestaat over de ziekte. In het boek
zijn ook de verhalen opgenomen van patiën-
ten, die aan dikke darmkanker lijden of heb-
ben geleden. Tevens zijn gesprekken gevoerd
met enkele familieleden. In het boek wordt het
medische aspect van de ziekte uitgebreid en
helder beschreven, maar is er ook ruim aan-
dacht voor het emotionele en het verpleegkun-
dige aspect. Nooit eerder schreven chirurgen
en verpleegkundigen van twee verschillende
Rotterdamse ziekenhuizen samen een boek.
op een succesvolle behandeling kleiner en de
gevolgen van de behandeling ingrijpender.
Het aantal nieuwe patiënten met kanker in
het hoofd/halsgebied bedroeg in 2010 onge-
veer 2500 per jaar. Bij iets minder dan 1000
patiënten gaat het dan om kanker in de mond-
holte. Een zwelling in de hals kan berusten op
zowel kanker als vele goedaardige aandoenin-
gen. Ondanks het toenemende aantal patiën-
ten met hoofd/halskanker zijn deze vormen
van kanker toch een relatieve zeldzaamheid.
Ter vergelijking: in Nederland krijgen ieder
jaar ongeveer 13.000 vrouwen borstkanker,
circa 9.000 mannen prostaatkanker, ongeveer
11.000 mensen dikkedarmkanker en circa
9.000 mensen longkanker.

/HHVYHUGHURSSDJLQD


76DIH
 ]XLYHU
]RUJHORRVHQ
 KRUPRRQYULM ZZZWVDIHQO
76DIHLVKRUPRRQYULMHDQWLFRQFHSWLHHQELHGWDOVHQLJHVSLUDDOWMHWLHQMDDUODQJEHVFKHUPLQJ
,GHDDOYRRUYURXZHQGLHJUDDJKXQQDWXXUOLMNHF\FOXVZLOOHQEHKRXGHQHQWyFK]RUJHORRVZLOOHQYULMHQ Kanker in het hoofd-hals gebied behoort inmiddels tot een van de zes meest voorkomende vormen van kanker.
 Nummer 3
9 februari 2011 4 Advertentie

HET BOUWSTEENTJE

Publicatie
Pub
bliccatie n
naar
aar a
aanleiding
anl id
di van een b
bedankbrief gericht aan Patisserie Unique

Als eten en slikken moeilijk is…

“Al jaren verloopt het eten voor mij moeizaam” vertelt de 93-jarige mevrouw Boode“. Door een probleem met mijn
maagklep kan ik niet meer gewoon alles eten. Alles moet gepureerd worden. Koekjes en een gebakje, waar ik altijd zo
dol op was, moet ik laten staan. Mijn lichaam kan het niet verwerken.”
Dochter Marianne vervolgt: “Ik zorg, samen met mijn zus, dat al het eten van moeder gepureerd wordt. We weken het
brood en vullen de gepureerde maaltijden aan met pap en bouillon. Toch zagen we moeder zienderogen achteruit gaan.
Blijkbaar haalt haar lichaam onvoldoende energie uit het eten dat ze binnenkrijgt. Moeder viel flink af, was snel benauwd
en had nergens zin meer in.”

Lekkere toetjes
Marianne zocht voor haar moeder op het internet naar mogelijke oplossingen. “Tot mijn grote geluk vond ik informatie
over twee calorierijke producten voor mensen met eet- en slikproblemen: de Easy-to-Eat en het Bouwsteentje. De produc-
ten bleken zelfs al bekroond, dus dat beloofde veel.”
Mevrouw Boode reageerde enthousiast bij het zien van al dat lekkers en verorberde de eerste dag maar liefst twee ge-
bakjes (Bouwsteentjes) en drie toetjes (Easy-to-Eat). Mevrouw Boode “Ik kan het heel makkelijk eten en heb er helemaal
geen last van”, zei ik tegen Marianne. Eigenlijk had ik er nog niet veel vertrouwen in dat ik er door zou aankomen, maar
ik vond het wel erg lekker, vooral de toetjes.”
De inmiddels ingeschakelde diëtiste van mevrouw Boode reageerde positief en adviseerde de gebakjes en toetjes regel-
matig te blijven eten.

3 ½ kilo erbij
“Wat was ik blij toen ik zag dat mijn moeder twee weken later een kilo bleek te zijn aangekomen”, vervolgt Marianne
haar verhaal. “En inmiddels is daar, na twee maanden dagelijks gebruik van de toetjes en gebakjes, nog eens 2½ kilo bij-
gekomen. Als dat geen successtory is! Dat vond trouwens de diëtiste ook, toen we haar belden met dit goede nieuws.
Mevrouw Boode heeft weer belangstelling voor wat er om haar heen gebeurt en heeft weer zin om dingen te onder-
nemen. “Ze heeft al twee keer meegedaan met koersbal en speelt zonder onderbreking elke week rummikub met de
medebewoners van het wooncomplex. Ook van haar benauwdheid heeft ze veel minder last en haar energie en kracht
zijn duidelijk toegenomen. Echt, ik ben zó blij dat ik deze oplossing gevonden heb en haar heb kunnen helpen.”, besluit
Marianne.
Wij bedanken Patisserie Unique voor deze geweldige vinding, we zijn er heel erg gelukkig mee.

Adressen van bovengenoemde personen zijn bij onze redactie bekend en met redenen omkleed opvraagbaar via e-mail
info@bouwsteentjes.nl.

Bouwsteentjes en Easy-to-Eat
Een Bouwsteentje bestaat uit zeer luchtig cakegebak met een zachte, romige vulling. Ook mensen met lichte slikproble-
men kunnen de Bouwsteentjes eten. De gebakjes bevatten extra veel calorieën en een hoge concentratie eiwitten, vita-
mines en mineralen.
Easy-to-Eat is een lekker tussendoortje of nagerecht op basis van frisse zuivel in de smaken framboos en tropical. Easy-to-
Eat is speciaal bedacht voor mensen die moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare voeding kunnen eten. Ook aan
Easy-to-Eat zijn eiwitten en mineralen toegevoegd.
eiwit
Deze lekkere en energierijke tussendoortjes dragen, mede dankzij de toevoeging van eiwitten ittten en
en
mineralen, bij aan een betere weerstand en het versterken van de lichamelijke conditie.

U koopt de Bouwsteentjes en Easy-to-Eat diepgevroren, verpakt per 10, respectievelijk 6

stuks. Sla dus gerust een voorraadje in. Eenmaal ontdooid, kunt u de gebakjes en toetjes
een aantal dagen in de koelkast bewaren. Kijk op de website voor informa-
tie en verkoopadressen: www.bouwsteentjes.nl.

EASY-TO-EAT
 Nummer 3
Voeding 5 9 februari 2011

Voedingsindustrie van Frans rapport over risico’s afvaldiëten

Het Franse Agentschap voor Voedsel-, Milieu- bevatten en daardoor een lagere botdichtheid

betekenis voor zorg en Werk, Gezondheid en Veiligheid (ANSES)

heeft onlangs een rapport gepubliceerd over
de risico’s van afvaldiëten die zonder deskun-
dige begeleiding worden gevolgd. De belang-
rijkste conclusie is dat afvallen door middel
van een vermageringsdieet alleen wenselijk is
bij duidelijk overgewicht en onder deskundige
voedingsbegeleiding.
Een groeiend aantal mensen kampt met (ern-
stig) overgewicht en tracht onder deskundige
voedingsbegeleiding af te vallen. Maar er zijn
ook relatief veel mensen die om esthetische
motieven willen afvallen en ongezonde afval-
diëten volgen zonder professionele begelei-
ding. Afvaldiëten kunnen te weinig calcium
tot gevolg hebben waardoor het risico op frac-
turen stijgt. Ook kunnen ondeskundig samen-
gestelde afvaldiëten organen belasten. Diëten
die zeer weinig energie bevatten bijvoorbeeld
kunnen een negatieve uitwerking hebben op
de lever en het hart. En relatief eiwitrijke af-
valdiëten kunnen de nieren belasten. Wie snel
afvalt verliest niet alleen vetmassa maar ook
spierweefsel waardoor het lichaam minder
energie verbrandt bij rust. Met als gevolg dat
het lichaam na het afvallen weer snel in ge-
wicht aankomt: het zogenaamde jojo-effect.
En als het dieet houden vaker mislukt kan dat
een negatief zelfbeeld tot gevolg hebben en
uiteindelijk tot een eetstoornis leiden, aldus
het rapport.

Gebruik vloeibaar frituurvet toegenomen

Diederic Klapwijk, voorzitter Alliantie Voeding Gelderse Vallei, overhandigt het ambitiedocument aan Klaas
Dijkstra, initiatiefnemer van de Ondernemers Sociëteit Voedingsindustrie (OSV). (Foto © Bek | Grafische Produc-
ties | Crossmedia Solutions)
De vraag naar zorg zal de komende jaren sterk
toenemen en daarmee ook de vraag naar pas-
sende voedselproducten voor patiënten en
ouderen. Klaas Dijkstra, initiatiefnemer van
de Ondernemers Sociëteit Voedingsindustrie
(OSV) stelt dat ‘met de kennis en creativiteit
van de voedingsindustrie smakelijke produc-
ten voor een nieuwe doelgroep ontwikkeld
kunnen worden’. Op de winterbijeenkomst
van de netwerkorganisatie ontving hij het
ambitiedocument van de Alliantie Voeding
Gelderse Vallei uit handen van Diederic
Klapwijk, voorzitter van de Alliantie Voeding.
“Samenwerken is essentieel om voeding en
zorg te kunnen integreren”, aldus Diederic
Klapwijk.
De komende jaren zal het aantal mensen met
een chronische aandoening sterk toenemen.
Niet alleen door het groeiend aantal ouderen
in onze samenleving maar ook door onge-
zond gedrag. De gevolgen hiervan zullen het
beeld van de gezondheidszorg gaan bepalen.
In Nederland komen er in de periode 2011 tot
2015 een half miljoen 65-plussers bij. Van de
mensen van 65 jaar en ouder heeft de helft
twee of meer chronische ziektes (CBS, 2010).
Patiënten en ouderen vormen dus een consu-
mentengroep waar rekening mee gehouden
dient te worden.
Ondervoeding
Patiënten en ouderen hebben vaak een ver-
minderde eetlust en veranderde smaakbele-
ving. In ziekenhuizen is 25 tot veertig procent
van de patiënten ondervoed. Het verbeteren
Natriumreductie in vlees en kaas
Een samenwerkingsverband van VION Food
group, FrieslandCampina en NIZO food
research heeft een nieuwe methode ontwik-
keld om de hoeveelheid zout in bepaalde
voedingsproducten te verlagen. Het project
Natrium Min loopt sinds 2008 en heeft in-
middels producten met tenminste dertig
procent minder natrium op de Europese markt
gebracht.
FrieslandCampina heeft Milner kaas geïntro-
duceerd die veertig procent minder zout be-
vat dan gangbare kaas. Sinds 2008 heeft Vion
Food group meer dan 800 ton natriumchloride
uit vleesproducten als bacon bespaard die be-
stemd zijn voor de Britse markt. Voor zowel
kaas als vleesproducten zijn aroma’s geïden-
tificeerd en ontwikkeld die de associatie met
zout versterken, waardoor de hoeveelheid zout
teruggebracht kan worden zonder dat dit ten
van de voedingstoestand vertaalt zich in ge-
zondheidswinst en betere kwaliteit van leven.
Het aanbod van voedingsproducten in de strijd
tegen ondervoeding is echter klein en veel
van de bestaande producten worden niet erg
geaccepteerd. Dit komt onder meer door het
vloeibare karakter van veel producten en ook
de samenstelling en de smaak.
Nieuwe producten
Verbetering van de voedingsbehandeling
vraagt om innovatieve producten. Er is be-
hoefte aan meer variatie in het productaanbod.
“In de ontwikkeling van deze producten is een
duidelijke rol weggelegd voor de voedings-
industrie”, aldus Diederic Klapwijk. Nieuwe
voedings- en/of zorgconcepten creëren een
nieuwe markt voor bedrijven zoals voedings-
middelenproducenten en cateraars. De Allian-
tie Voeding heeft samen met een aantal bedrij-
ven het project ‘Cater with Care’ opgestart.
‘Cater with Care’ richt zich op de ontwikke-
ling van kant-en-klare smakelijke verrijkte
producten om ondervoeding te behandelen en
sneller herstel mogelijk te maken. De ambitie
van de Alliantie Voeding is om in 2013 een
voorbeeldregio voor transmurale voedings-
zorg neer te zetten, toonaangevend onderzoek
naar de interacties tussen voeding en ziekte
te doen en het Voedingsziekenhuis een rol-
model te laten zijn wat betreft maaltijdvoor-
ziening, evidence-based voedingsbeleid en
voorlichting. Download het document ‘Resul-
taten & ambities - proef de vooruitgang!’ op
www.alliantievoeding.nl.
koste gaat van de goede smaak en bite van deze
producten. Meer informatie: www.nizo.com.
Ook de hoeveelheid zout in kaas moet worden terug-
gebracht.
De afgelopen zeven jaar hebben Koninklijke te vinden zijn op de gevels en deuren van de
Horeca Nederland (KHN) en het Voorlichtings- cafetaria’s die vloeibaar frituurvet gebruiken.
bureau Margarine, Vetten en Oliën (MVO) zich Cafetaria’s kunnen zich kosteloos laten regis-
ingespannen om cafetaria’s meer gebruik te treren en zij ontvangen daarbij gratis com-
laten maken van vloeibaar frituurvet. In 2004 municatiematerialen. Consumenten kunnen
begon de Campagne Verantwoord Frituren. op www.friturenindehoreca.nl het dichtstbij-
Het doel was dat eind 2010 75 procent van de zijnde geregistreerde cafetaria vinden. Ook
cafetaria’s gezonder vloeibaar frituurvet zou op www.hapsalons.nl en www.frietopia.nl
gebruiken. De Consumentenbond meldt dat kunnen zij online bekijken wie verantwoord
dit is gelukt. gefrituurde snacks serveren.
Volgens de laatste meting van de Voedsel en
Waren Autoriteit gebruikte medio 2008 onge-
veer 56 procent van de cafetaria’s vloeibaar
frituurvet. Uit het eindrapport van de Task
Force Verantwoorde Vetzuursamenstelling
(www.vetzuursamenstelling.nl) bleek eerder
dit jaar al dat 78 procent van de totale hoeveel-
heid liters frituurvet en -olie die in de horeca
wordt gebruikt uit vloeibaar frituurvet bestaat.
Vloeibaar frituurvet is beter voor de gezond-
heid dan vast frituurvet omdat het meer onver-
zadigde vetzuren bevat. Vaste vetten en met
name transvet verhogen het risico op hart- en
vaatziekten. Vooral in de grote steden zijn er
nog cafetaria’s die de gezondere vloeibare vet-
ten nog niet gebruiken vanwege de smaak,
geur en prijs. Uit het onderzoek blijkt verder
dat vaste frituurvetten steeds minder slechte
transvetzuren bevatten, conform een met alle
frituurvetfabrikanten opgestelde Code of
Practice. Hoewel de campagne op dit moment Vloeibaar frituurvet is beter voor de gezondheid dan
niet meer actief naar buiten treedt, zal het logo vast frituurvet omdat het meer onverzadigde vetzuren
Verantwoord Frituren de komende jaren nog bevat.
Boekrecensie
Lekker eten met voedselovergevoeligheid
van Larisse van der Haar-Buijze is een aller-
aardigst, verzorgd en handig kookboek met
originele recepten en inspirerende tips voor
een verantwoorde en gevarieerde voeding
bij voedselovergevoeligheid. De auteur, een
moeder met een passie voor koken die ge-
confronteerd werd met de voedselallergie van
haar zoon, is er in geslaagd een kookboek
samen te stellen dat als waardevol handboek
kan dienen voor mensen die met voedselover-
gevoeligheid te maken hebben. Voor jong tot
oud. Door de praktische, leuke en feestelijke
recepten is het kookboek vooral aan te raden
voor moeders met kinderen die vaak met de
handen in het haar zitten als ze op een ver-
jaardag of andere feestelijke dag lekkere hap-
jes willen presenteren.
Het kookboek is tot stand gekomen in samen-
werking met Stichting Voedselallergie, diëtist
drs. Ems Carbasius Weber en allergoloog drs.
M. Roovers. De inleiding bevat bijdragen van
deze deskundigen. Uitgever TatraMedia, november 2010, prijs
19,95 euro
Larisse van der Haar-Buijze, Lekker eten met ISBN 9789079919109
voedselovergevoeligheid Door Lize Baarspul
 Nummer 3
9 februari 2011 6 Personeel

De Geneeskundige en Gezondheidsdienst (GGD) van Amsterdam

vraagt voor het cluster Maatschappelijke en Geestelijke Gezondheids-
zorg (MGGZ) voor twee afdelingen een

Verpleegkundige/Verzorgende IG Manager Zorg/Psychiater

voor 32 - 36 uur per week, waarvan maximaal 16 uur vrijgesteld voor
Ben je gediplomeerd verpleegkundige niveau 4/5 of verzorgende IG? duaal management.
En ben je op zoek naar een afwisselende baan in de zorg?
Neem dan eenseen kijkje op onze vernieuwde website:

www.care4care.nl
De reactietermijn is gesteld op donderdag 10 maart 2011.
Wij zijn op zoek naar jou en wij bieden uitstekende arbeidsvoorwaarden! Meer informatie over deze vacature kunt u vinden op onze website;
www.gezond.amsterdam.nl/vacatures.

Acquisitie wordt niet op prijs gesteld.

Teken jij voor een nieuwe baan in de zorg?

23 februari in de Ziekenhuiskrant
krant
Voor publicatie mogelijkheden:
Anneke de Pater: 0182 - 322 451

Een uitdaging die je met beide handen aanpakt?

Ben jij die zorgprofessional die wel van aanpakken weet? Die niet te beroerd is om elke dag weer de handen uit de mouwen
te steken en het beste van zichzelf te geven? Dan ben je helemaal klaar voor TMI, dé detacheerder in de Zorg. Want daar kun je
met een vast dienstverband op verschillende plekken in de zorg aan de slag. Dus pak aan, investeer in jezelf en kom eens praten.
TMI is altijd op zoek naar de meest gemotiveerde mensen in de zorg, dus meld je nu aan op www.tmi-interim.nl
voor Eerste Hulp bij Overstappen. Je kunt ons ook mailen op info@tmi-interim.nl of bellen op 020 717 35 27.

Eerste Hulp Bij Overstappen?

Ga dan snel naar www.tmi-interim.nl

Werken in de Zorg
Apps neurochirurgie
meest gedownload
De Maastrichtse neurochirurg in opleiding
Pieter Kubben staat op een. Niet in de top
veertig, maar wel als het gaat om gedownloa-
de apps voor neurochirurgie. In totaal vonden
in een jaar tijd al ruim 60.000 gratis apps hun
weg naar de iPhone, Android of iPad.
In 2008 kocht Kubben, neurochirurg in op-
leiding in het Maastricht UMC+ en al langer
succesvol actief binnen de medische ICT, zijn
eerste iPhone. Al snel ontdekte hij dat het aan-
bod neurochirurgische apps aan de karige kant
was. Kubben gaat aan de slag met program-
meren, en met resultaat. Er zijn inmiddels drie
gratis apps - kleine mobiele programmaatjes
(applicaties) - voor de iPhone: ‘NeuroMind’,
‘Safe Surgery’ en ‘SLIC’. NeuroMind bevat
onder meer neurologische en neurochirur-
gische scores, anatomische afbeeldingen en
in 2011 beslissingsondersteuning. Deze app is
bijna 40.000 maal gedownload en staat in lijst-
jes zoals de ‘Top 10 Free iPhone Medical Apps
for Healthcare Professionals’. Safe Surgery is
een app op basis van de ‘Safe Surgery Check-
list’ van de WHO (ruim 3000 downloads) en
SLIC is een beslissingsondersteunende app
bij de behandeling van traumatisch nekletsel
(ruim 4500 downloads). Kubben is blij verrast
door het aantal downloads. “Dit soort aantal-
Mecheline Heijmans wint Nightingale 2010
Tijdens het personeelsfeest van
het Jeroen Bosch Ziekenhuis in
’s-Hertogensbosch is voor de
vierde keer de Nightingale prijs
uitgereikt. Deze prijs voor de
meest patiëntvriendelijke mede-
werker van het ziekenhuis is ge-
gaan naar Mecheline Heijmans
omdat zij zich in haar werk als
incontinentieverpleegkundige
met enthousiasme en kundig-
heid inzet voor het welzijn van
haar patiënten. Naast een diner-
bon en een kunstwerk ontvangt
de winnares 5.000 euro om in
te zetten voor het verbeteren
van de kwaliteit van zorg op de
incontinentiepolikliniek.
Orthopeden ontwikkelen herstelprogramma
De maatschap orthopedie van het Medisch
Spectrum Twente (MST) in Enschede heeft
voor patiënten die een totale heup- of knie-
operatie hebben ondergaan een innovatief en
intensief herstelprogramma ontwikkeld, ge-
naamd MST Energ-IQ, kwaliteit in bewegen.
Patienten verblijven tijdens hun herstelperiode
in een hotel net buiten Enschede.
Het MST Energ-IQ-programma richt zich op
het herstel van gezondheid en actieve parti-
cipatie in de samenleving van de patiënten.
7 9 februari 2011
len had ik natuurlijk nooit verwacht”, erkent
hij. Dit succes maakte dat hij onlangs door het
‘open access’ tijdschrift Surgical Neurology
International benoemd is tot ICT-redacteur,
met als speciale aandachtsgebieden mobiele
applicaties, beslissingsondersteuning en social
media. Hiervoor ontwikkelde hij tevens een
app waarmee lezers eenvoudig op de hoogte
kunnen blijven van de laatste ontwikkelin-
gen (‘SNI Mobile’). NeuroMind is inmiddels
ook beschikbaar voor de iPad, voor Android-
telefoons en in 2011 verschijnt er een versie
voor mobiel internet. De iPad-versie werd in
één maand tijd al ruim 9000 keer gedown-
load. Kubben is ervan overtuigd dat artsen
uiteindelijk niet zonder digitale hulpmiddelen
kunnen. In het Nederlands Tijdschrift voor
Geneeskunde zegt hij daarover: “In PubMed
verschijnen meer dan 700.000 artikelen per
jaar. Stel dat 0,1 procent voor mij relevant is,
dan moet ik toch nog twee artikelen per dag
lezen. Ik vraag mij af hoeveel artsen dat doen.
Er zijn natuurlijk richtlijnen, maar die zijn
vaak te lang, als je de juiste richtlijn al vindt.
Dat werkt dus niet. Richtlijnen moeten over-
zichtelijk en snel bruikbaar zijn. Daar kunnen
apps en computers bij helpen.” Pieter Kubben
is te volgen via DigitalNeurosurgeon.com of
via Twitter @DigNeurosurgeon.
De pilot betreft orthopedische heup- en
kniepatiënten, maar kan op termijn worden
uitgebreid naar andere specialismen en
patiëntenpopulaties, voorbeelden hiervan
zijn reumapatiënten en de cardiologiepatiën-
ten. Uit onderzoek in 2007 is gebleken dat
deelname van orthopedische patiënten aan
een intensief programma, aansluitend aan
hun ziekenhuisopname, leidt tot significant
sneller en beter functieherstel dan deelname
aan de meer conventionele programma's zoals
Rap-op-Stap of Quick Fit.
Nummer 3
Ir. Hessel Bouma
directeur LIMIS
Het Leeuwarden Institute of Minimally Invasive
Surgery - LIMIS heeft ir. Hessel Bouma be-
noemd tot algemeen directeur. Bouma was al
als adviseur betrokken bij de strategieontwik-
keling voor de verdere uitbouw van LIMIS.
LIMIS is in 2003 door de chirurgen in het
Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) opge-
richt met als doel chirurgen uit Nederland op
te leiden in complexe kijkoperaties. LIMIS
heeft zich gaandeweg ontwikkeld tot een
Nederlands kennis- en trainingsinstituut voor
chirurgen in minimaal invasieve operatietech-
nieken (‘knoopsgatchirurgie’). Een nieuwe
activiteit die nu op basis van deze specifieke
kennis wordt toegevoegd en ontwikkeld is
die van innovatieprojecten. Bouma zal onder
meer een aantal innovatieprojecten gaan star-
ten. Eén daarvan is het efficiënter opleiden van
chirurgen in de techniek van complexe kijk-
operaties met behulp van ‘serious gaming’-
technieken waarbij verschillende bedrijven
zijn betrokken. Ook werkt LIMIS aan een pro-
ject om de ergonomie in de operatiekamer te
verbeteren.
Bernhoven houdt
symposium rond TIA
In ziekenhuis Bernhoven (Oss) vindt op
17 februari een symposium plaats voor zorg-
professionals over de noodzaak van snel
handelen bij TIA of CVA.
Doel van het symposium is zorgprofessionals
te informeren over de behandelingsmogelijk-
heden van een beroerte in ziekenhuis Bern-
hoven; de vernieuwde richtlijn van het CBO
en de nieuwe inzichten rondom cerebrale per-
fusiestoornissen. Behandelingsmogelijkheden
in ziekenhuis Bernhoven zijn onder meer trom-
bolyse en arteria carotis chirurgie. Belangrijk
voor een succesvolle behandeling van een
CVA is het tijdig herkennen en handelen wan-
neer sprake is van een CVA. Een sleutelpositie
in het tijdig herkennen en behandelen van een
CVA is weggelegd voor de huisarts. Een TIA is
een kortdurende stoornis van de doorbloeding
in de hersenen. De verschijnselen van een TIA
verdwijnen vrij snel. Daardoor wordt vaak
gedacht dat het wel mee zal vallen, maar een
TIA kan een voorbode van een CVA (hersen-
bloeding of infarct) zijn. Hoe langer het duurt
voordat behandeld kan worden, hoe ernstiger
de restverschijnselen zijn. Trombolyse is dé
t
Vacatureservice

t
CV-bank

t
&NBJM
TFSWJDF

t
1FSTPPOMJKLF
CFNJEEFMJOH


FO
MPPQCBBOBEWJFT




www.care2care.nl
Zorgen voor werk,
werken voor zorg
Mensen in de zorg
Peter Bennemeer
(1962) is op 24
januari gestart in
zijn nieuwe functie
als derde lid Raad
van Bestuur van zie-
kenhuis Bernhoven
(Oss/Veghel). De
focus van het nieuwe
lid van de Raad van Bestuur is gericht op
het versterken van de marktpositie en -pro-
filering van Bernhoven. Daarnaast is hij
verantwoordelijk voor de ontwikkeling van
de nieuwe organisatiestructuur met Resul-
taat Verantwoordelijke Eenheden.
Gynaecoloog Annechien Bouman heeft
de Onderwijsprijs 2010 van het Deventer
Ziekenhuis gewonnen. Jaarlijks kiezen de
co-assistenten de in hun ogen beste oplei-
der. Bouman krijgt veel waardering voor
haar inzet voor het onderwijs en de bege-
leiding van specialisten in spé. Die waarde-
ring is er ook voor Jolanda Kuijvenhoven
(Interne), die woensdag is verkozen tot bes-
te arts-assistent. Daarnaast waren er prijzen
voor beste vakgroep groot (Interne) en klein
(Geriatrie) en beste verpleegkundige (Jopie
Andrea).
Klinisch chemicus
Ron Kusters van
het Jeroen Bosch
Ziekenhuis in ‘s-
Hertogenbosch is
per 1 januari 2011
benoemd tot bij-
zonder hoogleraar
economische effec-
ten van laboratorium Diagnostiek aan de
faculteit Management en Bestuur van de
Universiteit Twente. Kusters gaat laborato-
riumdiagnostische expertise aanbieden aan
diverse opleidingen, waaronder de oplei-
ding Gezondheidswetenschappen.
behandeling om een infarct te lijf te gaan. Bij
een trombolyse wordt de bloeddoorstroming
in het aangedane gebied hersteld met behulp
van een bloedverdunnend medicijn (Altepla-
se). Omdat een trombolyse alleen effectief is
binnen 4,5 uur na het ontstaan van een door-
bloedingsstoornis is het belangrijk dat huisart-
sen, patiënten en hun naasten de symptomen
herkennen en tijdig handelen. Meer informatie
en een aanmeldingsformulier is te vinden op
www.bernhoven.nl/symposiumneurologie.
 Nummer 3
9 februari 2011 8 Advertentie

Het is nu tijd om uw goud te verkopen

Hoogste goudprijs ooit!
Goudprijs is nog nooit zo hoog geweest!

Ik wil uw goud!
U ontvangt direct de hoogste contantprijs voor sieraden,
heel of kapot, munten, goudbaren, tandengoud, zilver,
guldens, rijksdaalders, bestek, broodmanden, diamant,
briljant en horloges: Cartier, Rolex, Breitling, Omega enz.
Record goudprijs €30,- per gram 24 karaats goud

U kunt uw goud aangetekend opsturen!

Bij ontvangst maken wij het bedrag direct over d.m.v. internetbankieren!

Potma Edelmetaal
Papestraat 28 - Den Haag
Tel. 070-3636666
Di. t/m za. 11.00 - 17.00 uur

Makkelijk te bereiken met openbaar vervoer, uitstappen halte Binnenhof (centrum)

 REGIONALE
Nummer 3
9 februari 2011 9 HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij in de buurt.

Bijlage

Regionale Hulpmiddelenbeurzen
Door het hele land wordt dit jaar op achttien locaties
een Regionale Hulpmiddelenbeurs (RHB) gehouden.
Speciaal voor slechtzienden en blinden.
“Een bezoekje aan een beurs kan het begin zijn van
een mogelijke oplossing.”

Bartiméus, de
specialist dichtbij huis!
Ervaart uw patiënt problemen met zien en
kan een bril dat niet meer corrigeren?
Verwijs uw patiënt dan door naar
Bartiméus voor een persoonlijk advies op
maat. Of het nu gaat om een low vision
onderzoek, (lees)hulpmiddelen, mobiliteit,
screening en onderzoek bij Cerebrale
Visusstoornis,
toegankelijkheid van
gebouwen of verlichting
in huis; met goed advies
is er vaak nog heel veel
mogelijk!

Bel de Bartiméus Infolijn

0900 - 77 888 99
(€ 0,05 p/m)

Kijk op www.bartimeus.nl/kennisbank
 REGIONALE
Nummer 3
HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij in de buurt. 10 9 februari 2011

Babbage maakt informatie toegankelijk *

Dagelijks worden er kinderen en volwasse- matie op www.babbage.com, of bel (0165)
‘Beurzen voorzien in
nen getroffen door blind- of slechtziendheid.
Soms gebeurt het van de ene dag op de
andere, maar ook in de loop van maanden of
536 156.
duidelijke behoefte’
jaren. Voor op school, thuis en het werk zijn er Door het hele land wordt dit jaar op achttien weer de moeite waard worden. Maar het is
allerlei regelingen om hulpmiddelen vergoed locaties een Regionale Hulpmiddelenbeurs wel een feit, helaas, dat mensen onnodig
te krijgen door verzekeraars, PGB of UWV, (RHB) gehouden. lang blijven tobben, terwijl dat helemaal
want het leven gaat door. niet nodig is; een bezoekje aan een beurs
“De beurs is bedoeld voor mensen die ontdek- kan het begin zijn van een mogelijke oplos-
Babbage uit Roosendaal zorgt ervoor dat ken dat zij de laatste tijd hun stoel veel dich- sing.” Meer informatie over de RHB, over de
kinderen op hun eigen school mee kunnen ter naar de televisie moeten schuiven omdat deelnemers en alle locaties is te vinden op:
blijven draaien in de les met bijvoorbeeld ze anders de ondertiteling niet kunnen lezen. www.regionalehulpmiddelenbeurs.nl. De toe-
een schoolbordcamera en aangepaste soft- Of voor wie de cijfers op hun horloge steeds gang tot de beurs is gratis.
ware. Hulpmiddelen en goede begeleiding onduidelijker worden en voor wie het lezen
maken voor veel kinderen het verschil om van boeken en kranten steeds meer inspanning
op het eigen niveau op school of studie mee vergt.” Aan het woord is Bas Barendregt, be-
te kunnen blijven doen. De werkwijze van denker en organisator van het RHB-concept.
Babbage kenmerkt zich door grote kennis “De beurzen die we sinds het voorjaar van
van de beschikbare hulpmiddelen en een 2010 organiseerden, ook door heel Nederland,
persoonlijke aanpak. Voor het aanpassen van voorzagen gezien het aantal bezoekers in een
werkplekken heeft Babbage een succesvolle duidelijke behoefte.” Uitgangspunt van de
stapsgewijze manier van werken. Het leve- RHB is volgens Barendregt dat ze goed toe-
ren van bijvoorbeeld een brailleleesregel met gankelijk zijn. “Dat geldt zowel voor de be-
software is niet genoeg. Het is de kunst om reikbaarheid als de beursvloer. Zo wordt een
de gebruiker met de juiste hulpmiddelen vlek- beurs als het even kan in de buurt van een
keloos te laten samenwerken met het bedrijfs- NS-station georganiseerd of zijn ze goed met
netwerk en applicaties. Deze kunst verstaat Babbage uit Roosendaal zorgt ervoor dat kinderen op het openbaar vervoer bereikbaar. Daarnaast
Babbage uitstekend. Kijk voor meer infor- hun eigen school mee kunnen blijven draaien in de les. is de beursvloer overzichtelijk en krijgen
de mensen de persoonlijke aandacht die zij
wensen; alle standhouders, hulpmiddelen-
leveranciers en vertegenwoordigers van in-
stanties, nemen uitgebreid de tijd voor de
beursbezoeker. Kleinschaligheid is de kracht
van de RHB’s. Bovendien zijn de beurzen
allemaal uitstekend toegankelijk voor rol-
stoelgebruikers.”

Juiste begeleiding
Volgens Barendregt hoeft slechtziendheid
niet per definitie een onoverkomelijk pro-
bleem te vormen. “Met de juiste hulpmid-
delen en de juiste begeleiding kan het leven Organisator Bas Barendregt (rechts) op de beurs.
 REGIONALE
Nummer 3
9 februari 2011 11 HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij in de buurt.

Blinde auteur met Begeleiding voor iedereen die werken wil *

Ook patiënten met een visuele beperking alles wat nodig is om de baan te behouden en

boeken op beurs willen blijven meedoen, blijven werken.

Op elke Regionale Hulpmiddelenbeurs die dit
jaar wordt gehouden, is Cees Smit te vinden
met een stand. Niet om er hulpmiddelen
aan te prijzen, maar om te laten zien dat het
leven niet ophoudt als iemand slechtziend
of zelfs blind wordt. Cees Smit weet dat uit
eigen ervaring. Op de beurzen verkoopt en
signeert hij de twee boeken die hij de laatste
jaren heeft geschreven. Beide boeken gaan
overigens niet over zijn beperking, maar spe-
len zich af in een hospice (‘Krijg ik nog een
zoen van je?’) en in de Tweede Wereldoorlog
(‘Vanavond breng ik eten’).
De auteur werd 64 jaar geleden in Utrecht
geboren. Op negentienjarige leeftijd -hij zat
in het eindexamenjaar van de Handelsdag-
school- veranderde zijn leven drastisch. Van
de een op andere dag was hij een groot deel
van zijn gezichtsvermogen kwijt. “Ik heb alle
plannen die ik toen had, overboord moeten
gooien.” Zijn opleiding maakte hij, met be-
hulp van gesproken boeken, gewoon af. Hij
behaalde vervolgens het hbo-diploma perso-
neelswerk en kon na veel solliciteren aan de
slag als personeelsfunctionaris. Hij leerde
later, toen hij geheel blind was, op het Loo Erf
in Apeldoorn braille, blind typen en besloot
om een blinde geleidehond aan te vragen bij
het KNGF. Cees Smit is getrouwd, kreeg twee
kinderen en heeft inmiddels ook drie kleinkin-
deren. Dat was nog niet alles, want naast baan
en gezin, was hij in zijn vrije tijd ook nog eens
actief in diverse bestuursfuncties, onder meer
van de International Blind Sports Association
(IBSA). Deze functie bracht hem in tachtig
landen en drie keer bij de Paralympics. “Dat
alles had ik nooit kunnen voltooien zonder de
geweldige steun van mijn partner Elsje”, zegt
hij.
Oogcontact
Tot zijn veertigste jaar heeft Cees Smit nog
enigszins kunnen zien, daarna was hij blind.
Zijn levenswijze veranderde er niet door. Zijn
leven natuurlijk wel. Op de vraag wat hij nu het
meeste mist zegt hij: “Het oogcontact. Ik mis
de emoties op gezichten. Ik moet het hebben
van het horen. Dat geeft in vergelijking met
het kunnen zien ongewild toch een grotere
afstand.” In 2008 kwam het eerste boek van
Cees Smit uit, met de bijzondere titel ‘Krijg ik
nog een zoen van je?’. “Ik kende het fenomeen
hospice eigenlijk niet, totdat een schoonzusje
er werd opgenomen.” Het (fictieve) verhaal in
‘Krijg ik nog een zoen van je?’ speelt zich af
in en rond de hospice Utrecht. In het verhaal
wordt terloops informatie gegeven over deze
instellingen. Het boek kan worden gezien als
een ode aan de vele vrijwilligers die zich be-
langeloos inzetten voor de terminale patiën-
ten. “De boodschap van mijn boek is: besteed
tijd en aandacht aan elkaar. Dat wordt in deze
jachtige tijd vaak niet gezien.” In september
2010 kwam het tweede boek van Smit op de
markt. ‘Vanavond breng ik eten’ beschrijft
de jeugd- en oorlogsherinneringen van Jos
Cees Smit met Lewis.
Kats- van den Berg. Inmiddels is Cees Smit
aan zijn derde boek begonnen. Waarover het
gaat, wil hij nog niet kwijt, wel dat het een
indringende roman gaat worden. De planning
is om dit boek rond Moederdag 2012 te
presenteren.
Boeken
Van het eerste
boek van Cees
Smit werden al
8000 exemplaren
en 600 gesproken
boeken verkocht.
Alle royalty’s van
de auteur (tot nu
toe ruim 20.000
euro) gingen naar
de stichting Vrij-
willigers Pallia-
tieve Terminale Zorg (VPTZ) in Bunnik. Van
de opbrengst van het tweede boek, waarvan
er in vier maanden meer dan 1400 over de
toonbank gingen, gaan ook al zijn royalty’s
naar twee goede doelen. Inmiddels heeft het
eerste boek, dat voorheen door Trivium werd
uitgegeven, deze maand in eigen beheer een
nieuwe start gemaakt. Bij iedere winst van
250 euro doneert de schrijver dit bedrag
aan een hospice. Belangstellenden kunnen
‘Krijg ik nog een zoen van je?’, voor tien
euro bestellen via cees.smit46@planet.nl.
Lezers van de Ziekenhuiskrant hoeven hier-
voor geen verzendkosten te betalen. ‘Van-
avond breng ik eten’ is voor 7,50 euro (zacht
kaft) of negen euro (hard kaft) te bestellen
via de uitgever: info@trivium-sneek.nl.
De gedeeltelijke verzendkosten bedragen
hiervoor 1,50 euro. Kijk voor meer infor-
matie over de acties rond deze boeken op
www.krijgiknogeenzoenvanje.nl en
www.vanavondbrengiketen.nl.
Refrisk kan daarbij helpen. Refrisk is een
jobcoachorganisatie met een gespecialiseerd
team voor mensen met een visuele beperking.
De jobcoaches van Refrisk hebben ruime
ervaring in het vinden van nieuw werk of
beter passend werk. Ook zijn ze zeer ervaren
in het aanpassen van werk. Wij maken hierbij
gebruik van zogeheten tandemcoaching. De
blinde of slechtziende werknemer heeft een
eigen regionale jobcoach. Zij worden onder-
steund door de jobcoach Visueel, een specia-
list. Onze opdrachtgever is de werkgever of
de uitkerende instantie. Bij het vinden of be-
houden van werk, voeren wij een werkplek-
onderzoek uit, zodra de werkplek gevonden
is. Dan doen wij samen met de werknemer
onderzoek naar de beste hulpmiddelen en
meest optimale verlichting. Refrisk regelt
de aanschaf van de apparatuur en bespreekt
met de werkgever de verschillende maat-
regelen, die vanuit het UWV mogelijk zijn.
Wij begeleiden de werknemer en werkgever in
Low Vision Totaal bekijkt thuis wensen en
mogelijkheden *
Heeft u moeite om alledaagse dingen te lezen
zoals de krant, opschriften van medicijn-
doosjes of kunt u slecht tv zien? Uw arts heeft
verteld, dat u een oogaandoening heeft, bij-
voorbeeld Macula Degeneratie, Diabetische
Retinopathie of Glaucoom en dat zelfs de
beste bril u niet meer helpt. Low Vision Totaal
kan nog veel voor u doen.
Speciaal voor u zijn er Vergrotende Hulp-
middelen ontwikkeld
Om te kunnen beoordelen welk hulpmiddel
voor u geschikt is, kunnen een aantal tech-
nische metingen worden gedaan. Doorgaans
gebeurt dit in een meetruimte in een zieken-
huis of bij enkele opticiens.
Low Vision Totaal gaat een stap verder!
Waar anders dan op de plek waar u ze gaat
gebruiken kan er beter worden beoordeeld
welke hulpmiddelen aan uw wensen voldoen?
Dit zal in vele gevallen bij u thuis zijn. De
speciaal opgeleide Low Vision Specialist van
Low Vision Totaal komt bij u thuis. Dit heeft
een groot aantal voordelen:
• U hoeft niet te reizen.
• U bent in uw eigen vertrouwde omgeving.
• Onnodig lange wachttijden worden voor-
komen.
• In overleg kiest u zelf een geschikt tijdstip.
• Uw favoriete lectuur of hobby artikelen zijn
bij de hand om meteen uit te proberen.
• Waar zit u graag bij televisie kijken? Hoe
groot is uw televisie? Low Vision Totaal in-
ventariseert en maakt van deze gegevens ge-
bruik om een passend hulpmiddel te maken.
• Verlichting is erg belangrijk voor slecht-
zienden.Wij bekijken uw verlichtings-
situatie ter plaatse.
• Huisgenoten of familieleden kunnen
meekijken met het meten en testen van de
hulpmiddelen.
de werknemer optimaal en prettig te laten func-
tioneren. Bezoek onze website www.refrisk.nl
om een indruk te krijgen van onze dienstver-
lening. Refrisk, begeleiding voor iedereen die
werken wil.
Het team Visueel van Refrisk.
Low Vision Instructeurs/trices ook weer bij
u thuis. Bij aflevering wordt uitgebreid met u
geoefend en samen met u gekeken of het ge-
leverde hulpmiddel adequaat is en voldoet aan
uw wensen. Low Vision Totaal biedt de totale
lijn van hulpmiddelen. Wat verwacht u van uw
hulpmiddel? Wilt u lezen, schrijven of hand-
werken? Wilt u televisie kijken of de busnum-
mers weer kunnen herkennen? Of wilt andere
hobby’s blijven beoefenen? Voor vrijwel alle
taken zijn er vergrotende hulpmiddelen. Low
Vision Totaal kan u de gehele lijn hulpmid-
delen bieden. Dat kan een simpele handloep
zijn, een speciale bril of zelfs een geavanceerd
electronisch systeem. Kortom u ondervindt
minder hinder van uw slechtziendheid en ver-
betert uw kwaliteit van leven aanzienlijk.
Low Vision Totaal en uw Zorgverzekering
Low Vision Totaal verzorgt het administratie-
ve traject voor u bij uw Zorgverzekeraar. Van-
af het eerste onderzoek tot aan de aflevering.
U heeft er geen omkijken naar. Of het hier nu
gaat om een natura verstrekking of het resti-
tutie systeem. Low Vision Totaal onderhoudt
het contact met uw Zorgverzekeraar. In over-
leg kunnen onze onderzoeksgegevens gerap-
porteerd worden aan uw arts. Op deze wijze
blijft uw medisch dossier compleet.
Aanmelden
Wanneer u slecht ziet en uw zicht medisch
gezien niet verbeterd kan worden, kunt u ons
benaderen voor een Low Vision onderzoek bij
u thuis. Bel (0174) 298 046 of e-mail ons op
info@lowvisiontotaal.nl. Voor het Low Vision
Onderzoek worden geen kosten in rekening
gebracht.

Wéér 1000 nieuwe boeken laten drukken!

Het Low Vision onderzoek
In acht stappen zal onze Low Vision Specialist
een aantal metingen doen en de actuele mate
Alle opbrengsten gaan naar een goed doel! van uw slechtziendheid vaststellen. Een refrac-
tie en visusmeting zijn standaard onderdelen.
Bestel snel op Er wordt geoefend met verschillende hulp-
www.krijgiknogeenzoenvanje.nl
middelen en uw wensen en mogelijkheden
spelen daarbij de belangrijkste rol. In overleg
zal een definitieve keuze gemaakt worden. De
uiteindelijke aflevering geschiedt door onze Het atelier van Low Vision Totaal.

* Deze redactie is aangeleverd door de betreffende bedrijven en organisaties.

 REGIONALE
Nummer 3
HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij in de buurt. 12 9 februari 2011

Korting met VisieVoordeelPas

Net zoals de ANWB met een ledenpas diverse toegezonden aan de bezoekers van de Regio-
Serie lezingen rond
faciliteiten aanbiedt en Gamma, Karwei en
Formido de doe-het-zelver binden met een
klantenpas, is er nu de VisieVoordeelPas voor
nale Hulpmiddelenbeurzen. (www.regionale-
hulpmiddelenbeurs.nl). Naar verwachting
zullen zich spoedig meerdere organisaties
oogaandoeningen
slechtzienden en blinden. aansluiten bij dit unieke initiatief. De Visie- De contactgroep Retina Belangen, een van de om iets in de regio te organiseren.” Op
VoordeelPas heeft een geldigheidsduur van zeven patiëntengroepen van de Nederlandse 3 november volgt een lezingendag bij de
De VisieVoordeelPas maakt gebruik van de al een jaar en wordt op naam, voorzien van Vereniging van Blinden en Slechtzienden, ver- Hulpmiddelenbeurs in Apeldoorn. Het pro-
langer bestaande diensten van de PromoCard een pasnummer, verstrekt. Voor meer in- zorgt tijdens de Regionale Hulpmiddelenbeur- gramma daarvoor is nog niet helemaal rond.
maar voegt er nu voordeelverleners aan toe formatie aan gebruiker of kortingverlener zen twee keer een serie lezingen rond net- Zeker is volgens Joke Smits wel dat dokter
die voor de doelgroep slechtzienden en blin- www.visievoordeelpas.nl. vlies- en aanverwante aandoeningen. In het W.M.M. Huige, antroposofisch oogarts in
den extra interessant kunnen zijn. Te denken voor- en in het najaar. De eerste serie lezingen Twenteborg Ziekenhuis komt spreken en
valt niet alleen aan hulpmiddelenleveranciers is tijdens de Hulpmiddelenbeurs van 24 maart J. Treuren, eurythmie therapeut. Voor meer
maar ook doelgroepspecifieke aanbieders zo- in Roermond. informatie kunnen belangstellenden terecht
als opticiens, taxibedrijven en leveranciers bij NVBS Retina Belangen, Laan van Vollen-
van computers en geluidsapparatuur. Dit jaar Joke Smits, voorzitter van de contactgroep hove 1503, 3706 GA Zeist, telefoon: (030)
wordt door de Nederlandse Vereniging van Retina Belangen, is druk bezig met de organi- 699 30 66 b.g.g. (073) 522 01 58. Websites:
Blinden en Slechtzienden de VisieVoordeel- satie van de lezingen. “We zullen vooral veel www.retina-info.nl of www.nvbs.nl.
Pas als ledenpas verstrekt (www.nvbs.nl). basisinformatie geven”, vertelt ze. “Veel van
Tegen het beschikbaar stellen van adres- onze leden hebben zich nooit met de medi-
gegevens wordt de VisieVoordeelPas gratis sche kant van hun aandoening beziggehouden,
omdat er toch weinig mogelijk was.” In het
Theaterhotel in Roermond behandelt bijvoor-
Plaatjes zien met TactileView * beeld dr. J.M.G.C. Bonnemayer, oogarts van
het Laurentius Ziekenhuis in Roermond, eerst
Overal om u heen ziet u afbeeldingen, foto’s en de plaatjes die wij als zo vanzelfsprekend de anatomie van het oog en gaat daarna in op
en plaatjes. Ze geven u informatie, zijn mooi ervaren ook te kunnen zien. Met behulp van de netvliesaandoeningen. Andere artsen uit het
of leuk om naar te kijken, verbeelden een grap software worden de afbeeldingen bewerkt of Laurentius Ziekenhuis gaan in op de oogaan-
of helpen kinderen met leren. De toepassin- getekend en vervolgens met een brailleprinter doeningen PXE en glaucoom. Verder verzorgt
gen zijn eindeloos. Het dagelijks leven zit zo of op speciaal opzwellend papier afgedrukt. prof. dr. M.P.M. Ten Tusscher van 13.30 tot
vol met afbeeldingen, dat we ons er niet eens Wat wij normaal met onze ogen zien, wordt 14.30 uur een lezing. Hij is bijzonder hoog-
meer van bewust zijn hoeveel we er gebruik dan voor een blinde of slechtziende zichtbaar leraar neuro-ophthalmologie in het universi-
van maken. Maar wat zou u doen als u blind door middel van reliëflijnen, die zij kunnen tair ziekenhuis van Antwerpen. Ten Tusscher
was geweest en al die afbeeldingen niet meer voelen. Dankzij TactileView is het nu dus niet is uitgenodigd door de contactgroep Lebers
kon zien? Zou u dan niet heel veel missen? langer uitsluitend voor zienden weggelegd om Opticus Atrofie (LOA). Hij zal aandacht be-
te zeggen: ‘Dat ziet er goed uit!’ steden aan deze oogzenuwaandoening. De
Met die gedachte is voor blinden en slecht- vier lezingen worden verspreid over de hele
zienden een speciaal, gemakkelijk te bedienen www.tactileview.com beursdag gegeven. Bezoekers kunnen kiezen
tekenprogramma ontwikkeld: TactileView. Dit www.routetactile.com welke lezing ze willen bijwonen. Vooraf op-
programma stelt deze mensen in staat om zich telefoon (026) 362 87 11 geven is niet nodig. Joke Smits is blij met de
nu wél in de wereld van zienden te begeven mogelijkheid om aan te sluiten bij de Regio-
nale Hulpmiddelenbeurzen. “Juist voor kleine Joke Smits, voorzitter van de contactgroep Retina

* Deze redactie is aangeleverd door de betreffende bedrijven en organisaties. contactgroepen zoals wij, is het vaak moeilijk Belangen (foto A. Hopman).

BRANDSTORY ADVERTORIAL

Rita en haar
wonderkastje!
Ik ben Rita de Puit (59 jaar). Sinds 4 jaar ben
ik slecht ziende. In het begin probeerde ik nog
zelf van alles te lezen, zonder een hulpmiddel.
Dan komt toch de tijd dat je met een beeld-
schermloep nog wel een boek kunt lezen, of
een krant, maar gemakkelijk vond ik het niet.
Je kunt dan wel een ander vragen om iets
voor te lezen, maar als het mij wel interes-
seert, maar de ander heeft er geen belang-
stelling voor, dan hoor je dat toch. Als ik bij
”IK WAS HEEL voorbeeld naar het journaal wilde kijken, dan
BOOS NA DIE RUZIE MET moest iemand anders de ondertiteling voorle-
M’N MOEDER...” zen. Zo bleef ik op veel momenten afhankelijk
van een ander. En dat is moeilijk.

Op een gegeven moment hoorde ik over de ORIONWebbox. Ik heb er een poosje over nagedacht,
want ja, ik geef dan dus toe dat ik niet meer zelf kan lezen. Sinds eind 2008 heb ik de
ORIONWebbox. Ik ben er heel gelukkig mee. Ik kan nu weer televisie programmas volgen, de
ondertiteling wordt door de webbox voorgelezen. Ik laat me de krant voorlezen, of de bladen
die ik wil, of een boek. Er is een wereld voor mij opengegaan. Ook als radio is de webbox heel
goed te gebruiken. Ik ben blij dat ik hem heb. De moge-
De ORIONWebbox leest inderdaad de TV ondertitels voor. Geweldig toch! Wat kunt u nog meer lijkheden van de webbox geven mij de vrijheid die zo
beluisteren met dit wonderkastje? Hier zijn een paar voorbeelden: ondertiteling van 10 tv- belangrijk is. Lezen wanneer ik wil, televisie kijken zonder
zenders, actueel nieuws, regionale, nationale en internationale radiostations (zelfs de naam
een ander te moeten belasten. Want laten we wel zijn,
van de zender wordt uitgesproken), gesproken boeken, tijdschriften van Libelle tot Reader's
Digest, de radio- en televisiegids, podcasts, uw eigen kerkdienst, hoorspelen en nog veel meer. jong of oud, dat maakt niet uit, het zelf kunnen bepalen
wat je leest of op tv bekijkt, is prettig. De webbox is
De ORIONWebbox is zeer eenvoudig te bedienen en wordt desnoods vergoed door uw zorgverzekeraar. voor mij onmisbaar geworden. Soms kom ik tijd te kort,
WAT HEEFT U VERDER NODIG? Alleen een internetaansluiting (kan ook draadloos), maar beslist zoveel plezier en vrijheid geeft de webbox mij. Niet
geen computer. En een abonnement van 5,95 per maand voor de dienst. Heeft u nog geen internet, meer afhankelijk of iemand mij iets wil voorlezen.
maar wel een kabeltelevisie aansluiting, dan zijn er mogelijkheden voor een Voor mij is het een wonderkastje!
zeer gunstig internetabonnement. Eenmaal aangesloten werkt het meteen.

Solutions Radio BV - Motorenweg 5-k - 2623 CR DELFT - tel. 015 2625955 www.orionwebbox.org laat een filmpje zien hoe het werkt
 REGIONALE
Nummer 3
9 februari 2011 13 HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij in de buurt.

Cardoso vertelt over Gezellig informatief uitstapje

Annette ziet beelden op de televisie maar komt met mensen met oogafwijkingen. Voor

albinisme in Afrika ondertitels en beelden tegelijkertijd volgen,

lukt haar niet meer. De ouders van Thomas
willen hun zoon voor zijn verjaardag verras-
deze mensen, en voor mensen met beginnende
slechtziendheidproblemen worden de gratis
toegankelijke Regionale Hulpmiddelenbeur-
Moisés Cardoso, oudste uit sen met een voelplaatjesboek, want aan een zen gehouden. Op de beurs is het mogelijk
een gezin van zes kinderen gewoon prentenboek heeft de blinde peuter met een groot aantal hulpmiddelen kennis te
en afkomstig uit Angola, is niks. En Caroline vergist zich regelmatig als maken. Maar men kan er ook terecht voor in-
albino. Het is moeilijk om in ze op haar horloge kijkt omdat de cijfers zo formatie en advies. Op www.regionalehulp-
Afrika te leven met albinisme. onduidelijk lijken te zijn geworden. middelenbeurs is e vinden waar en wanneer de
Daarover vertelt Cardoso beurzen worden gehouden en hoe ze te berei-
tijdens een dag van de NVBS Misschien weet iemand uit eigen ervaring wat ken zijn. De beurs wordt gehouden van 10.00
Contactgroep Albinisme die Annette en de ouders van Thomas of mee- tot 16.00 uur. Krijgt de bezoeker rond 12.00
op 17 maart in Arnhem wordt maken omdat hij of zij zelf ook een oogpro- uur last van een knorrende maag en is hij of
gehouden in samenwerking bleem heeft. Of iemand merkt het geregeld, zij nog niet uitgekeken? Voor een schappelijke
met de Regionale Hulpmid- omdat een huisgenoot of familielid weinig prijs kan men vlakbij de beursvloer lunchen.
delenbeurs. De lezing vindt ‘s ziet of omdat men als mantelzorger of pro- En bovendien is er voor iedere bezoeker een
morgens plaats, na de lunch fessionele hulpverlener regelmatig in contact gratis kopje koffie.
is er gelegenheid om de
beurs te bezoeken.

“Ik ben in Afrika opgegroeid

en kan uit eigen ervaring ver-
tellen hoe moeilijk het is om
in Afrika albino te zijn”, ver- Moisés Cardoso (foto Chrit Wilshaus).
telt Moisés Cardoso. Wie in
Afrika wordt geboren als albino krijgt volgens Als je albino bent, loop je bovendien in
hem te maken met drie grote problemen: het Afrika een groot risico om gedood te worden
tropische klimaat, de gevolgen van slecht- omdat ze denken dat bepaalde lichaamsdelen
ziendheid en bijgeloof. In de meeste Afrikaan- geneeskrachtig zijn.” Gelukkig wordt vol-
se landen is het heerlijk warm. Helaas is de gens Cardoso albinisme in een aantal grote
zon voor een albino nog steeds doodsoorzaak steden in Afrika steeds beter begrepen en
nummer één. Albino’s verbranden sneller door worden albino’s steeds minder mishandeld. In
de felle zon en lopen huidkanker op. Er zijn de binnenlanden van Afrika, waar de meeste
niet veel albino’s in Afrika. Ouders kennen mensen wonen, overheerst het bijgeloof echter
daardoor meestal niemand die er ervaring mee nog steeds.
heeft. “Ze weten vaak niet hoe belangrijk het
is om albino kinderen in te smeren met zonne- Goede informatie
brandcrème tegen de brandende zon. En weten “Mijn grote wens is dat albino’s op termijn
ze dat wel, dan kunnen ze die vaak niet beta- makkelijk en goedkoop aan zonnebrandcrème
len omdat ze straatarm zijn en het al een hele kunnen komen. Bijvoorbeeld doordat zij geld
prestatie is dat er voor alle gezinsleden iedere krijgen van de regering om het te kopen. Ook
dag een maaltijd is. Als albino ben je over het is het belangrijk dat de bevolking goede infor-
algemeen slechtziend, heb je last van het (te- matie krijgt over wat albinisme is en vooral
gen)licht en van nistagmus. Dit laatste wordt wat het niet is. In de hoop het bijgeloof zo te
ook wel wiebelogen genoemd. Doordat je als kunnen bestrijden. Helaas komt het nog veel
albino slecht ziet, heb je allerlei problemen. voor dat er geen hulpmiddelen beschikbaar
Bijvoorbeeld op school om op het schoolbord zijn om het leven van albino’s makkelijker te
te kijken. Werk vinden als albino is door de maken.”
slechtziendheid en het ontbreken van goede De lezing van Moisés Cardoso vindt plaats op
Slechtziend.nl is een importeur/groothandel
begeleiding en hulpmiddelen in Afrika een 17 maart in Best Western Hotel ‘Haarhuis’,
met een groot assortiment hulpmiddelen voor
groot probleem.” Stationsplein 1 in Arnhem. Belangstellenden mensen met visuele beperkingen en levert via
kunnen zich hiervoor voor 10 maart aanmel- een dealer netwerk.
Bijgeloof den bij Hennie Lasker, Stadshaven 39B, 9902
“Een ander probleem is bijgeloof: als twee DA Appingedam, telefoon (0596) 68 32 24, Zie voor verkoopadressen:
zwarten een wit kind krijgen, moet er wel e-mail: hennie@laskwerd.nl. De toegangs- www.slechtziend.nl
iets mis zijn. Bovendien denkt men vaak dat prijs voor het bijwonen van de lezing van de
albinisme een straf is uit een vorig leven. Contactgroep Albinisme is vijf euro.

• Van voelen naar kijken – van kijken naar voelen

• Voelbare afbeeldingen voor blinden en slechtzienden
• Van basisschool tot werk, van kleurplaat tot wiskunde
• Zelf voelbare plattegronden maken van elke omgeving

www.tactileview.com
www.routetactile.com
telelfoon 026-3628711
 REGIONALE
Nummer 3
HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij in de buurt. 14 9 februari 2011

slechtziend.nl, leverancier voor mensen

met een visuele beperking * Als een bril niet meer
slechtziend.nl is de leverancier voor mensen
met een visuele beperking. Het bedrijf heeft
een enorme kennis en ervaring opgebouwd
een ander artikel wil bestellen dan een Top-25
artikel, dan kan deze bestelling doorgege-
ven worden aan een van de medewerkers
helpt, wat dan? *
om blinden en slechtzienden zo goed moge- van het verkooppunt. Het betreffende artikel Als patiënten uitbehandeld zijn bij hun oog- aanpassingen zelfstandig mee blijven doen in
lijk van dienst te zijn met betrekking tot de wordt besteld en zal binnen enkele dagen ar- arts en een gewone bril of contactlenzen niet de samenleving. En dat willen we toch alle-
aanschaf en advisering rondom een specifiek riveren. Verder biedt slechtziend.nl natuurlijk meer het gewenste effect hebben, is er nog maal?”
hulpmiddel. veel meer. Niet alleen standaard ADL-artike- veel mogelijk! Bartiméus, dé organisatie voor
len, maar ook geavanceerde hulpmiddelen. slechtzienden en blinden, wil de kwaliteit van Meer weten?
Daarnaast handelt slechtziend.nl vanuit een Voorbeelden zijn: beeldschermloep, braille- leven van mensen die slechtziend of blind zijn Meer weten over de mogelijkheden van
uniek concept in Nederland. slechtziend. leesregels, digitale vergrotingssystemen, verbeteren. Wanneer er vragen zijn op het Bartiméus? Ga naar www.bartimeus.nl of bel
nl beschikt over een netwerk van verkoop- vergrotingssoftware voor een computer, gebied van leven, leren of werken met een vi- de Bartiméus Infolijn 0900 - 77 888 99 (0,05
punten verspreid door het hele land. Dank- voorleessapparaten, daisyspelers, mobiele suele beperking is Bartiméus er om een pas- euro p/m). Geïnteresseerd in de gratis nieuws-
zij deze verkooppunten kunt u in uw eigen telefoons met spraak of grote toetsen enz. enz. send antwoord te geven. brief? Meld u aan via:
vertrouwde omgeving informatie inwinnen, www.bartimeus.nl/nieuwsbrieven.
hulpmiddelen bekijken en aanschaffen. Het Jong en oud kunnen terecht voor onder andere
slechtziend.nl verkooppunt is het aanspreek- tv-, lees- en computerhulpmiddelen,
punt voor vragen van mensen met een visuele (low vision) onderzoek, (mobiliteit)
beperking. Het totale assortiment van slecht- trainingen, advies, maatschappelijk
ziend.nl beslaat circa 1700 specifieke pro- werk, verlichtingsadviezen en vrije-
ducten. Het standaard assortiment van een tijdsbesteding. Lex van den Bos,
winkel is echter veel kleiner, circa 25 tot 30 werkzaam als low vision specialist
producten. Deze zogeheten Top-25, zijn de bij Bartiméus: “Mensen die slechter
‘de meest populaire’ artikelen. Indien men gaan zien, zijn dikwijls gebaat bij
(lees)hulpmiddelen. Maar vaak
blijkt er na een gesprek meer nodig
VisieVoordeelPas voor slechtzienden te zijn, bijvoorbeeld voorzieningen
voor de thuissituatie en woonom-
geving. Ook mensen met een niet
aangeboren hersenletsel (NAH) ten
gevolge van een TIA, CVA of her-
sentumor kunnen veel problemen
ondervinden aan hun ogen. Zij krij-
gen te maken met bijvoorbeeld ge-
zichtsveld uitval aan een of beide
ogen. Door het aanleren en trainen
van kijkstrategieën en het benut-
ten van speciale hulpmiddelen kan
Met de VisieVoordeelPas kunnen slechtzienden en blinden profiteren van kortingen bij verschillende leveranciers. de zelfredzaamheid vergroot wor-
Bezoekers van de Regionale Hulpmiddelenbeurzen kunnen deze pas gratis toegezonden krijgen wanneer zij hun den. Gelukkig kunnen slechtziende
adresgegevens doorgeven op www.regionalehulpmiddelenbeurs.nl. en blinde mensen met de huidige, Lex van den Bos, werkzaam als low vision specialist bij Bartiméus
moderne computerhulpmiddelen en (foto: bron Glaucoommagazine).
* Deze redactie is aangeleverd door de betreffende bedrijven en organisaties.

Hét zorgplatform voor de intramurale- en thuiszorgsector

Jaarbeurs Utr

16 - 18 maart 2011 Gelijktijdig met

Jaarbeurs Utrecht
www.zorgtotaal.nl

Gratis naar de beurs? Ga naar www.zorgtotaal.nl #zorgtotaal11

In samenwerking met:

Mede mogelijk gemaakt door: Mediapartners:

 REGIONALE
Nummer 3
9 februari 2011 15 HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij in de buurt.

Verloop Alzheimer
meten met ruggenprik
Het verloop van de ziekte van Alzheimer is te
volgen door eiwitten in het hersenvocht (bio-
markers) te meten. Tot nu toe werd het ver-
loop van de ziekte vooral gemeten door de
mate van geheugenverlies bij de patiënt. Het
volgen van het verloop van de eiwitten is niet
alleen nauwkeuriger, maar weerspiegelt ook
heel direct de processen die zich in de her-
senen van alzheimerpatiënten afspelen. Deze
resultaten maken het mogelijk de werking
van toekomstige medicijnen te volgen. Dit is
een van de uitkomsten uit het onderzoek van
Maartje Kester, die vorige maand promoveer-
de aan VUmc Alzheimercentrum.
Kester bestudeerde biomarkers (eiwitten)
waarvan bekend is dat deze specifiek zijn voor
de ziekte van Alzheimer. Daarnaast werden
ook biomarkers onderzocht die algemener
zijn voor hersenschade. Verrassend is dat
juist de algemene marker isoprostane het
meest adequaat het verloop van de ziekte
van Alzheimer weergeeft. Dit onderzoek laat
zien dat voor het volgen van het beloop van
de ziekte van Alzheimer andere biomarkers
gebruikt moeten worden dan voor de diag-
nose van de ziekte. Op dit moment zijn er nog
geen medicijnen die de het ziekteproces tot
stilstand brengen. Het onderzoek van Kester
biedt aanknopingspunten voor een relatief
eenvoudige meetmethode om effecten van
medicijnen te volgen. Het merendeel van de
patiënten die voor diagnose bij het VUmc Alz-
heimercentrum komen doen mee met het we-
tenschappelijk onderzoek. Het VUmc Alzhei-
mercentrum beschikt hierdoor over een unieke
collectie hersenvocht van patiënten over een
langere periode in meerdere fasen van de ont-
wikkeling van de ziekte. Het is vooral deze
unieke verzameling die het onderzoek van
Kester mogelijk heeft gemaakt. De ziekte van
Alzheimer is de meest voorkomende vorm van
dementie. In Nederland is op dit moment bij
ruim 200.000 mensen de diagnose dementie
gesteld. Daarnaast zijn er vermoedelijk onge-
veer 60.000 mensen die lijden aan dementie,
maar bij wie de diagnose nog niet is vastge-
steld. Circa 12.000 dementiepatiënten zijn
jonger dan zestig jaar wanneer de ziekte be-
gint. De Gezondheidsraad schat dat tot 2040
het aantal patiënten zal verdubbelen als er
geen oplossing voor deze ziekte komt. Deze
toename wordt met name veroorzaakt door de
toenemende vergrijzing.
‘Ruimte geven
aan uniciteit
bewoner’
In de Nederlandse verpleeghuiszorg
is sprake van een onpersoonlijke
planmatigheid. Bewoners moeten zich
te vaak aanpassen aan protocollen en
routineschema’s van verpleegkundigen en
verzorgenden, vindt verplegingswetenschap-
per Jan Jukema die vorige week promoveerde
aan de Universiteit van Utrecht. Jukema (oud-
verpleegkundige en verplegingswetenschap-
per) pleit voor een ‘bewarende zorg’, die
ruimte geeft aan de uniciteit en waardigheid
van iedere bewoner.
van werk-
In de dagelijkse zorg, vindt Jukema, moet meer zaamheden, terwijl dat niet
rekening worden gehouden met wat de bewo- de voorkeur is van de bewoner”, zo stelt
ner belangrijk vindt. Dat lukt niet als er wordt Jukema. Hij realiseert zich dat het in de prak-
gewerkt volgens de huidige werkschema’s die tijk niet altijd eenvoudig is om aan de wen-
meer gericht zijn op efficiency, vooraf vastge- sen van de bewoner te voldoen. Er zijn nog
stelde doelen en meetbare uitkomsten. Volgens meer bewoners en een instelling is nu eenmaal
Jukema ligt sinds de jaren negentig de nadruk ook gebonden aan regels en gewoonten. Toch
steeds meer op de meetbare dimensie van de vindt Jukema dat verpleegkundigen en verzor-
zorg. Hij geeft als voorbeeld de douchebeurt. genden de creativiteit en moed moeten hebben
Als de verpleegkundige of verzorgende aan om een passend antwoord te geven. Dat begint
een bewoner vraagt of hij gedoucht wil wor- volgens hem met luisteren naar de bewoner.
den en de bewoner geeft aan dat niet te willen Jukema is als onderzoeker verbonden aan het
die dag, is er een probleem. Op dinsdag wordt lectoraat Innoveren in de Ouderenzorg. Daar-
er altijd gedoucht en nu dus ook. “De ver- naast is hij hoofddocent aan de opleiding Toe-
pleegkundige of verzorgende volgt de routines gepaste Gerontologie van Windesheim.

Zorgcentrum Oldenhaghen gaat voor kwaliteit

Nieuwe rolstoelbus voor De Stelp
Bijna een jaar na de start van de actie ‘Breng
een busje naar De Stelp’ is het zover: een
nieuwe rolstoelbus voor de bewoners van
zorgcentrum De Stelp in Hollum. “Het is ge-
weldig dat zoveel Amelanders onze bewoners
een warm hart toedragen want zonder hen
was deze bus er niet gekomen”, glundert Nely
van der Sluis, zorgmanager van De Stelp.
“De oude bus heeft trouw dienst gedaan. De
motor was nog steeds goed, maar de carros-
serie begon zo te roesten dat we met deze oude
bus met goed fatsoen niet meer over straat
konden gaan. Bovendien voldeed de inrich-
ting niet meer aan de huidige veiligheidseisen.
Het was tijd voor actie”, legt Van der Sluis uit.
De nieuwe witte Ford Transit is van alle ge-
makken voorzien en voldoet aan de huidige
veiligheidseisen. Banken met driepuntsgor-
dels, een lift en een nieuw bevestigingsysteem
voor de rolstoelen. Zorggroep Pasana, waar
zorgcentrum De Stelp een onderdeel van is,
levert ouderen- en ziekenhuiszorg vanuit
diverse verzorg- en verpleeghuizen in Noord-
oost-Friesland en het ziekenhuis De Sionsberg
in Dokkum.
In het najaar van 2011 wil Zorgcentrum Olden-
haghen in Ommen in het bezit zijn van het
HKZ-certificaat. Het zorgcentrum in Ommen
maakt sinds eind vorig jaar deel uit van de
Saxenburgh Groep.
De Saxenburgh Groep stelt hoge eisen aan het
leveren van kwaliteit van zorg. Niet voor niets
is de zorgorganisatie - waartoe onder meer het
Röpcke-Zweers Ziekenhuis in Hardenberg, de
Polikliniek in Ommen en verschillende zorg-
centra in de regio behoren - in het bezit van
een NIAZ-accreditatie. Daarnaast mogen haar
zorgcentra Clara Feyoena Heem en Oostloorn
in Hardenberg, ’t Welgelegen in Gramsbergen
en Aleida Kramer in Coevorden het HKZ-
keurmerk voeren. Het zijn nationaal en inter-
nationaal erkende keurmerken, die kwalitatief
hoogwaardige zorg garanderen. Sinds 1 sep-
tember 2010 is Zorgcentrum Oldenhaghen in
Ommen gefuseerd met de Saxenburgh Groep.
“In Oldenhaghen is men gewend om te wer-
ken naar de maatstaven van het Bronzen Keur-
merk. Het leveren van kwaliteit is hen dan ook Harm Potze (directeur Care) en Anita Pieterman
zeker niet vreemd en er wordt bijvoorbeeld al (kwaliteitsfunctionaris) van de Saxenburgh Groep
gewerkt met interne auditoren. We gaan het tonen de HKZ-thermometer. Als de meter vol is, moet
nu alleen op een andere manier doen”, aldus het HKZ-certificaat zijn behaald (foto Léon van der
kwaliteitsfunctionaris Anita Pieterman. Brug, Saxenburgh Groep).

Publieksdebatten rond voltooid leven

De nieuwe rolstoelbus, bestemd voor de bewoners van De Stelp.
EU-award voor veilige mobiliteit ouderen
Ouderenbond ANBO heeft vorige week in
Brussel de Excellence in Road Safety Award
in ontvangst genomen van de Europese Com-
missie voor het programma Blijf Veilig Mobiel.
ANBO is met Blijf Veilig Mobiel aangemerkt als
het meest succesvolle project in de categorie
niet-gouvermentele organisaties in 2010.
Blijf Veilig Mobiel stimuleert volgens de
Europese Commissie “de verkeersveilige
mobiliteit van senioren en daarmee het vitaal
ouder worden. De actieve houding van senio-
ren zelf en de gedeelde verantwoordelijkheid
van alle stakeholders staan daarbij centraal.”
Blijf Veilig Mobiel richt zich op het verbete-
ren van de verkeersveiligheid voor senioren
en afname van ongevalrisico’s. Er is allerlei
onderzoek gedaan naar kwetsbare verkeers-
deelnemers en het aanbod van rijvaardig-
heidstrainingen. Voor senioren is een speciale
verkeersquiz ontwikkeld en oudere automobi-
listen kunnen op blijfveiligmobiel.nl prakti-
sche tips vinden. Voor scootmobielgebruikers
is een uniforme cursus in de maak. ANBO
is coördinator van het meerjarenproject Blijf
Veilig Mobiel, waaraan tien landelijke belan-
genorganisaties deelnemen. Het project wordt
gefinancierd door het Nederlandse Ministerie
van Infrastructuur en Milieu.
Wat is een voltooid leven? Wie bepaalt (of kan
bepalen) dat het leven voltooid is? De Neder-
landse Vereniging voor een Vrijwillig Levens-
einde, NVVE nodigt mensen uit mee te discus-
siëren over het probleem voltooid leven.
Steeds meer mensen worden oud en een aantal
gaat aan die hoge ouderdom lijden. Het leven
is geleefd, maar de dood wil maar niet komen.
Sommige ouderen nemen het heft in handen
en maken een eind aan hun leven. De NVVE
wil een lans breken voor een zelfgekozen
levenseinde voor mensen die hun leven vol-
tooid vinden. Daarom organiseert zij in 2011
zes publieksdebatten in het land. Iedereen kan
zijn mening geven over de manier waarop
hij of zij denkt dat een waardig levenseinde
bij voltooid leven gerealiseerd kan worden.
Tijdens de debatten zullen drie routes cen-
traal staan: de medische route, de hulpver-
leneroute en de autonome route (zelfbepaling
en eigen regie). Gespreksleider is Lex Bohl-
meijer (presentator NCRV). De debatten zijn
op de volgende data en locaties: 27 februari
in de Jaarbeurs in Utrecht; 27 maart in Hotel
Pullman Cocagne in Eindhoven; 10 april in
de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam;15 mei
in Hotel Post-Plaza in Leeuwarden; 19 juni
in Musis Sacrum in Arnhem en 25 september
in Hotel Belair in Den Haag. Elk debat be-
gint om 14.00 uur en duurt tot 16.00 uur. De
toegangsprijs bedraagt 12,50 euro. Toegangs-
kaarten dienen vooraf besteld te worden via
K. Jager (k.jager@nvve.nl) onder vermelding
van naam en adres. Voor meer informatie kan
men contact opnemen met de NVVE, telefoon
(020) 620 06 90, of via www.nvve.nl.
REGIONALE
Nummer 3
HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij in de buurt. 16 9 februari 2011

REGIONALE

HULPMIDDELENBEURS
De modernste hulpmiddelen voor slechtzienden en blinden gepresenteerd bij u in de buurt.

slechtziend.nl
Groothandel van hulpmiddelen voor mensen
met visuele beperkingen, is graag tot uw
dienst met 80 verkooppunten in Nederland.
Radio 509
Voor iedereen die
TactileView horen wil!
Van voelen naar kijken - van
kijken naar voelen.
Saarberg
NIEUW: de Vocatex!
Van Lent Systems HD Beeldschermloep
Minder pijn + Beter die tekst voorleest.
zien + Meer controle ...
= Een beter leven!

Bartiméus
Refrisk
Ziet mogelijkheden.
Begeleiding voor
iedereen die werken wil.
Koninklijke Visio
Expertisecentrum
voor slechtziende
Babbage ...
en blinde mensen.
Zichtbaar beter.

Toegang
Low Vision Totaal
Test de gehele lijn van
GRATIS
Open tussen 10
Solutions Radio :00 en 16:00 uu
r
TV ondertiteling en de dagelijkse hulpmiddelen op de plaats voor meer infform
atie:
www.regionaleh
krant ... laat ze voorlezen! waar ze gebruikt gaan worden. ulpmid
info@hulpmidde delenbeurs.nl
llenbeurs
06 - 177 22 888 .nl

3 februari Rotterdam Wijkgebouw “De Larenkamp” Slinge 303 010 4804044

BEURSKALENDER 10 februari Leeuwarden Eden “Oranje Hotel” Stationsweg 4 058 2126241
Deze Poster is ontworpen, gedrukt en gesponsord door IVA GROEP BV - www.ivagroep.nl

17 februari Almere “Openbare Bibliotheek Almere Stad” Schrijverstraat 1 036 5486000

10 maart Winterswijk Partycentrum “Nijenhuis” Houtladingstraat 6 0543 512354
Openingstijden 17 maart Arnhem Best Western Hotel “Haarhuis” Stationsplein 1 026 4427441
10.00 - 16.00 uur 24 maart Roermond Theaterhotel “De Oranjerie” Kloosterwandplein 12-16 0475 391491
31 maart Groningen Café Bar “Vinkhuizen” Siersteenlaan 28/6 050 5791679
Toegang Gratis 28 april Nijkerk Vergader en congrescentrum “De Schakel” Oranjelaan 10 033 2460804
15 september Capelle a/d IJssel Wijkcentrum “de Trefterp” Damsterdiep 58 010 4517732
22 september Roosendaal Best Western City hotel “the Goderië” Stationsplein 5/A 0165 555400
29 september Gouda Agnietenkapel Nieuwe Markt 100 0182 588482
6 oktober Leiden Het Leids Volkshuis Apothekersdijk 33 A 0900 2323000
13 oktober Gorinchem Wijkgebouw “de Heul” Nieuwe Hoven 141 0183 623674
3 november Apeldoorn Bibliotheek CODA Vosselmanstraat 299 055 5268400
10 november Eindhoven Regardz “Gele Kegels” Kennedyplein 1-5 040 2026000
17 november Venlo Hotel Wilhelmina Kaldenkerkerweg 1 077-3516251
24 november Driebergen Parochiecentrum Pieterburen Rijsenburgselaan 4 0343 514708
www.visievoordeelpas.nl 1 december Delft Zalencentrum Delftstede Phoenixstraat 66 015 2135571

vanLent
s ys t e m s
GROEP
 Nummer 3
Patiëntenzorg 17 9 februari 2011

Mindfulness voor Nieuwe MRI-scan Havenziekenhuis in gebruik

Na de installatie en uitvoerig testen heeft de in de buik, goed in kaart brengen. Patiënten

longkankerpatiënten afdeling Radiologie van het Havenzieken-

Vanaf maart 2011 kunnen patiënten met long-
kanker en hun partners een mindfulnesstrai-
ning volgen bij de afdeling Longgeneeskunde
van het UMC St Radboud in Nijmegen. De
afdeling wil deelnemers zo helpen meer inner-
lijke rust te krijgen en de zelfredzaamheid te
vergroten.
Nederland telt ongeveer 10.000 patiënten met
longkanker. Mensen met longkanker hebben
een beperkte overlevingskans, gemiddeld leeft
vijftien procent van de patiënten nog na vijf
jaar. Onderzoek wijst uit dat meer dan de helft
van de patiënten met kanker behoefte heeft
aan psychosociale zorg, maar dat slechts tien
procent deze zorg ook daadwerkelijk krijgt.
Longkanker verandert het leven van een patiënt
ingrijpend. Gevoelens van angst, depressie of
andere psychische klachten komen vaak voor,
zowel bij patiënten als bij hun naasten. Als
deze gevoelens worden onderdrukt, heeft dat
meestal een tegengesteld effect. Daarom heeft
huis in Rotterdam op maandag 24 januari de
nieuwe MRI-scan in gebruik genomen.
kunnen over het algemeen snel terecht, net
als bij de andere onderzoeken op de afdeling
Radiologie.” Het Radiologie team verwacht
de afdeling Longgeneeskunde, in samen- jaarlijks 3000 onderzoeken uit te voeren met
werking met het Han Fortman Centrum en Het nieuwe apparaat voldoet volgens het de nieuwe MRI-scan. Begin december is de
de afdeling Medische Psychologie de eerste ziekenhuis aan alle eisen van deze tijd en MRI-scan geïnstalleerd. Het was een flinke
mindfulnesstraining voor mensen met long- wordt gezien als een welkome aanvulling operatie om de scan van 2,5 ton op de juiste
kanker en hun partners ontwikkeld. Mindful- op de reeds bestaande diagnostiek, die het plek te krijgen. Via een opening in het dak van
ness is een bewustzijnsvorm waarbij iemand Havenziekenhuis biedt. Lya van Die, radio- de afdeling Radiologie is de MRI-scan met
observeert wat er gebeurt in zijn lichaam en loog: “Met de nieuwe MRI-scan kunnen we een hijskraan het gebouw in gehesen om op
geest in het hier en nu, zonder onmiddellijk te de weke delen, zoals gewrichten, spieren, zijn plek te worden gezet. De ruimte waarin
oordelen of te handelen. De kracht van mind- pezen, hersenen, wervelkolom en organen het apparaat staat is volledig gerenoveerd.
fulness schuilt in het doelbewust de aandacht
ergens op te richten en daar bewust bij te blij-
ven. En door waar te nemen zonder direct te
oordelen. Hierdoor kan er ruimte ontstaan
om op een andere, accepterende manier om te
gaan met het leven van alledag, met lichame-
lijk leed, gevoelens en gedachten. In het UMC
St Radboud krijgen diverse patiëntgroepen
inmiddels mindfulnesstrainingen. De training
voor longkankerpatiënten is nieuw. De afde-
ling Longgeneeskunde doet wetenschappelijk
onderzoek naar het effect van mindfulness bij
longkankerpatiënten.

Burgemeester Schmidt opent kraamsuites

De nieuwe MRI-scan wordt gezien als een welkome aanvulling op de al bestaande diagnostiek.

Vragenlijst voor allochtone kankerpatiënten

Met de vertaling van vragenlijsten kunnen nu
ook Turkse en Marokkaanse kankerpatiënten
die slecht Nederlands spreken betrokken wor-
den bij onderzoek naar kwaliteit-van-leven.
Dit geeft representatiever resultaten, omdat
zeker vijf procent van de Nederlandse bevol-
king van Turkse of Marokkaanse afkomst is.
De vragen over kwaliteit-van-leven kunnen
daarnaast ook nog eens patiënten helpen bij
de communicatie met de arts tijdens een con-
sult. Promovendus Rianne Hoopman onder-
zocht de vragenlijsten en promoveerde op
Burgemeester Hans Schmidt van Woerden heeft onlangs samen met zijn zoon Tom de nieuwe kraamsuites van het 28 januari aan VUmc in Amsterdam.
Zuwe Hofpoort Ziekenhuis in Woerden feestelijk geopend. Bij de opening waren vele specialisten en medewerkers
aanwezig, zoals gynaecoloog Ger Hoogendoorn (rechts op de foto) die de geboorte van de inmiddels bijna twee- Hoopman liet de kwaliteit-van-leven vragen-
jarige Tom in een Hofpoort kraamsuite heeft begeleid. lijsten vertalen in het Turks, Rifberbers en
Marokkaans-Arabisch. Deze liet ze door
negentig Turkse en tachtig Marokkaanse
Spreekuur kinderorthopedie loopt goed patiënten invullen. Daarnaast werden ook
Nederlandssprekende naasten, die normaal de
patiënt helpen bij het vertalen, ondervraagd.
Wat opviel is dat patiënten vragen met getal-
len, zoals afstanden en het geven van een cijfer
aan de gezondheid, lastig te beantwoorden
vinden. Voor deze vragen is enige vorm van
Kinderlongpoli open
schoolopleiding nodig, die de eerste generatie
immigranten vaak niet heeft. Opvallend is ver-
der dat 25 tot veertig procent van de naasten
zegt weleens informatie anders te presenteren
naar de patiënt, wanneer zij als tolk optreden
bij gesprekken met de behandelend arts. Ver-
der wordt de pijn door naasten systematisch
onderschat. Hoopman over de resultaten van
de studie: “Nu kunnen we echt goed meten
wat voor effect de behandelingen hebben op
het lichamelijke en psychische functioneren
van allochtone patiënten. Daarnaast zijn com-
municatieproblemen van de arts met alloch-
tone patiënten vaak een groot probleem, wat
kan leiden tot verminderde therapietrouw. De
kwaliteit-van-leven vragenlijsten kunnen bij-
dragen aan betere communicatie en afstem-
ming met de patiënt.”
Het is nu tijd om uw goud te verkopen
Hoogste goudprijs ooit!
Ik wil uw goud!
Record goudprijs €30,- per gram
24 karaats goud

in Spijkenisse U ontvangt direct de hoogste contantprijs voor

Het Ruwaard van Putten Ziekenhuis in Spijke- sieraden, heel of kapot, munten, goudbaren,
nisse opende op 27 januari een Kinderlong- tandengoud, zilver, guldens, rijksdaalders, bestek,
poli. De Kinderlongpoli richt zich niet alleen
broodmanden, diamant, briljant en horloges:
op kinderen met astma, maar op alle kinderen
Cartier, Rolex, Breitling,Omega enz.
van nul tot achttien jaar met diverse luchtweg-
klachten zoals hoesten, piepen en benauwd-
heid.

Kinderen met longproblemen en hun ouders

kunnen terecht bij twee gespecialiseerde
kinderlongverpleegkundigen, die eerst goed Potma Edelmetaal
Vier maanden na de start blijkt het speciale spreekuur kinderorthopedie in Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede een in beeld brengen wat het verloop van de klach- Papestraat 28 - Den Haag
goed initiatief. Elke donderdagochtend zit het spreekuur van Paul Kapitein en Rinus Kooijman (beiden orthope- ten is geweest. In overleg met de kinderarts Tel.: 070-3636666
disch chirurgen) vol. Er komen kinderen tot zestien jaar met heupdysplasie, klompvoeten, kinderen die te veel op start de behandeling of volgen eventueel ver- Di. t/m za. 11.00 - 17.00 uur
hun tenen lopen of te veel op hun hakken. De grootste groepen patiënten zijn die met klompvoeten en heupdyspla- dere onderzoeken. Hierin worden kinderen en
Makkelijk te bereiken met openbaar vervoer, uitstappen halte Binnenhof (centrum)
sie. Bij heupdysplasie is het heupgewricht slecht ontwikkeld, hierdoor kan de heupkop gemakkelijk uit de ondiepe ouders intensief begeleid door de kinderlong-
kom glijden. Baby’s krijgen hiervoor het bekende spreidbroekje. verpleegkundige.
 Nummer 3
9 februari 2011 18 Kliniek

St Jansdal opent polikliniek in Nijkerk

Ziekenhuis St Jansdal (Harderwijk) opent
begin april een nieuwe polikliniek in Nijkerk
onder het motto ‘Zorg Dichtbij’. De polikliniek
wordt gevestigd in het nieuwe gezondheids-
centrum Corlaer.
Voor inwoners van Nijkerk, Nijkerkerveen,
Holkerveen, Zwartebroek, Ter Schuur, Hoeve-
laken en Amersfoort Vathorst betekent dit dat
zij straks dicht bij huis terecht kunnen voor
een bezoek aan een aantal medisch specialis-
ten. In eerste instantie gaan de kinderartsen,
gynaecologen, orthopeden en geriaters van het
St Jansdal er iedere week spreekuur houden.
Verder streven de KNO-artsen ernaar om dit
jaar te starten met spreekuren in Nijkerk. Ook
kunnen patiënten één avond per week in de
polikliniek terecht voor röntgenfoto’s.
Instrument leert arts
knijpen bij operaties
Het aantal complicaties na kijkoperaties is te
verminderen door de chirurg beter te laten
voelen hoe hard hij met zijn operatie-instru-
ment in het weefsel knijpt. Dat kan door het
instrument tastbare terugkoppeling te laten
geven naar het handvat dat de chirurg vast
heeft. Eleonora Westebring-van der Putten
heeft hiervoor een werkend prototype ontwik-
keld. Ze promoveerde op maandag 24 januari
op dit onderwerp aan de TU Delft.

Kijkoperaties zijn snel populair geworden in

Het gezondheidscentrum in aanbouw.
Samenwerking Diaconessenhuis en LUMC
Het Diaconessenhuis Leiden en het Leids
Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben
onlangs een overeenkomst getekend, waarin
is afgesproken dat beide partijen vaker en op
meerdere gebieden gaan samenwerken. Dit
geldt zowel voor de patiëntenzorg als voor
onderzoek en onderwijs.
Voor patiënten zal er in eerste instantie weinig
veranderen. ‘Achter de schermen’ wisselen
beide ziekenhuizen steeds meer kennis en
ervaring van dokters en verpleegkundigen uit
en wordt waar mogelijk het gebruik van de
infrastructuur geoptimaliseerd. De samenwer-
king komt op een moment dat er veel discus-
sie is over de zorg, zoals over samenwerking
tussen ziekenhuizen en vereisten voor de
kwaliteit van de zorg. Een goede samenwer-
king in de regio wordt steeds belangrijker
gevonden. Het Diaconessenhuis Leiden richt
zich van oudsher op algemene patiëntenzorg,
Snellere diagnoses en herstel door zorgpaden
Hoe krijgt de patiënt optimale zorg die ook
optimaal georganiseerd en patiëntgericht
is? Hoogleraar Public Health, prof. dr. Guus
Schrijvers, laat in ‘Het zorgpadenboek’ aan de
hand van voorbeelden uit zestien ziekenhui-
zen zien hoe zorgpaden dat mogelijk maken.
Op vrijdag 28 januari werd het boek gepresen-
teerd op het congres ‘Zorgpaden in ziekenhui-
zen’ dat in Utrecht werd gehouden.
Het Zorgpadenboek geeft zestien voorbeel-
den van goede ziekenhuiszorg waarbij de
patiënt centraal staat. Artsen, verpleegkun-
digen en organisatie-experts beschrijven hoe
zij diagnostiek, behandeling en voorlichting
zo geregeld hebben dat zij vanuit het belang
van de patiënt werken. Dit leidt tot snellere
diagnoses en herstel. Zo zorgde de invoering
van een zorgpad in het Alkmaar Medisch
Centrum ervoor dat mensen met een gebro-
ken heup nu gemiddeld drie dagen korter in
het ziekenhuis liggen (van veertien naar elf
dagen). De wachttijd voor een liesbreukope-
ratie in het Canisius Wilhelminaziekenhuis in
terwijl de focus van het LUMC op specifieke
complexe zorg ligt. Beide ziekenhuizen vullen
elkaar daarom goed aan in de zorgketen. De
overeenkomst beschrijft nu de intentie om de
samenwerking voor de verschillende vakge-
bieden verder uit te bouwen. De kwaliteit van
de zorg is daarbij leidend. “Juist doordat de
ambitie van de ziekenhuizen zo complemen-
tair is geloven wij dat samen optrekken goed
is voor de kwaliteit van zorg”, aldus Ferry
Breedveld, voorzitter van de Raad van Bestuur
van het LUMC. Marja Weijers, lid van de
Raad van Bestuur van het Diaconessenhuis
Leiden: “Nu al worden patiënten over en weer
verwezen, afhankelijk van de zorgvraag die
zij hebben. Ik zie veel kansen in een optimale
aansluiting tussen de tweede en de derdelijns-
zorg”. Mogelijk leidt de samenwerking in de
toekomst tot concentratie van bepaalde zorg
op één locatie, uiteraard binnen de regels van
de Nederlandse Mededingingsautoriteit.
Nijmegen duurde vroeger meerdere weken.
Dankzij de zogeheten ’liesbreukstraat’ wordt
de patiënt nu binnen een week geholpen. En
in het UMC Utrecht is het mogelijk om in één
dag de diagnose te stellen bij kinderen waar-
van men vermoedt dat ze een ernstige neuro-
logische aandoening hebben. Dat is niet alleen
goedkoper, maar vooral ook prettiger voor de
patiënt. In het Zorgpadenboek staan voor-
beelden van zeer verschillende aandoeningen
waaronder: gebroken heup, pijn op de borst,
darm- en borstkanker, spataderen, staar en
een rughernia. Het gaat zowel om eenvoudige
als meer complexe behandelingen. Op vrij-
dag 28 januari werd het boek gepresenteerd
op het congres ‘Zorgpaden in ziekenhuizen’.
Op het congres gaf mede-redacteur Nicolette
Huiskes, medisch adviseur bij zorgverzeke-
raar CZ, een plenaire inleiding over wat de
zeventien zorgpaden uit het boek opleveren.
Daarnaast gaven artsen, verpleegkundigen en
organisatie-experts van bijna alle in het boek
genoemde voorbeelden in workshops toelich-
ting op hun zorgpad.
ziekenhuizen. Een kijkoperatie, in de buik-
holte ook wel laparoscopie genoemd, is in het
algemeen minder ingrijpend voor de patiënt.
Maar een laparoscopie vergt wel andere hand-
vaardigheden dan ‘gewone’, open chirurgie.
Training in deze vaardigheden is dus essen-
tieel voor het voorkomen van complicaties.
Problemen bij kijkoperaties ontstaan mede
doordat het bij dit soort ingrepen heel moei-
lijk is om de knijpkracht goed te doseren. De
chirurg kan dus minder goed controleren of
hij het weefsel te hard, of te zacht grijpt met
het operatie-instrument. Industrieel ontwerp-
ster en bewegingswetenschapper Eleonora
Westebring-Van der Putten richtte zich op
het verbeteren van de knijpkracht-controle
en het aanleren hiervan. De oplossing is de
chirurg via zijn instrument een voelbare,
fysieke terugkoppeling te geven. “Experi-
menten laten zien dat (toegevoegde) feedback
over de knijpkracht een goede manier is voor
chirurgen van alle niveaus om het doseren van
laparoscopische knijpkrachten beter onder de
knie te krijgen.”
Cilinder
Westebring heeft vervolgens een werkend
prototype ontwikkeld van
een laparoscopisch grijp-
instrument met (toegevoeg-
de) tastbare feedback over
de uitgeoefende knijpkracht.
Dit prototype geeft de chi-
rurg dus de gewenste voel-
bare terugkoppeling. “In de
tip van het instrument zit-
ten sensoren die meten hoe
hard de chirurg knijpt. Deze
informatie wordt terug-
gekoppeld naar het hand-
vat. Daar zit onder meer een
cilinder die langs de hand
kan draaien, alsof er iets
uit je hand valt. De cilinder
geeft op die manier dus aan Werking laparoscopietrainer (afbeelding TU Delft).
Atrium MC gestart met Q-koortspoli
Atrium MC is in Heerlen gestart met een
polikliniek voor Q-koortspatiënten. De eerste
aanzetten daartoe zijn in september 2010
gegeven. De poli is ondergebracht bij de
polikliniek Interne Geneeskunde en is opgezet
door internist mevrouw dr. J. Buijs in nauwe
samenwerking met dr. Frans Stals, medisch
microbioloog.
Mevrouw Buijs beoordeelt de patiënten die
op de poli komen ook in eerste instantie.
Eén van de belangrijkste aandachtspunten bij
die poliklinische analyse is het onderscheid
maken tussen chronische Q-koorts en een
andere aandoening: chronische moeheid na
een succesvol behandelde Q-koorts-infectie.
Mocht er na de eerste analyse nog steeds een
verdenking op chronische Q-koorts bestaan,
dan wordt de patiënt ook beoordeeld door een
Laparoscopietrainer (afbeelding TU Delft).
dat de chirurg te weinig grip heeft, dus te zacht
knijpt. Daarnaast zitten er trilelementjes in het
handvat. Die beginnen te trillen als de chirurg
te hard knijpt. Daarbij houden we ook reke-
ning met hoe hard de chirurg trekt. Hoe harder
hij aan het weefsel trekt, hoe minder hard hij
mag knijpen. ‘Ook houden we rekening met
het soort weefsel. Of je een darm oppakt, of
met een lever werkt, maakt immers nogal een
verschil.” Een instrument als dat van Weste-
bring zou op termijn kunnen worden toegepast
bij trainingen voor echte operaties. “Door het
trainen met feedback leren de chirurgen snel-
ler hun laparoscopische knijpkracht te con-
troleren. De door hen uitgeoefende krachten
zijn lager.” Dit effect lijkt bovendien blijvend.
“Wanneer na een tijdje het feedback-signaal
wordt weggehaald, kunnen de chirurgen de
taak nog steeds met gereduceerde krach-
ten uitvoeren. De feedback helpt dus om de
laparoscopische knijpkracht te controleren,
zelfs als dit alleen tijdens de trainingen wordt
toegepast.”
cardioloog (N. Ernst of C. Lodewijks) of vaat-
chirurg (R. Welten). Atrium MC is het derde
ziekenhuis in Nederland met een Q-koorts-
poli. Soortgelijke poliklinieken zijn er ook in
Den Bosch en Nijmegen. Nederland kende in
de periode van 2008-2009 een heftige epide-
mie van acute Q-koorts. De omvangrijkste in
de wereldgeschiedenis. Noord-Brabant werd
zwaar getroffen, maar ook Zuid-Limburg en
dan met name Parkstad Limburg. Tot op heden
zijn er in de regio Parkstad circa 300 geval-
len van besmettingen met Q-koorts geconsta-
teerd. Daarvan zijn ongeveer 100 patiënten
doorverwezen naar Atrium MC en daar behan-
deld of nog steeds in behandeling. Bekend is
dat zich bij ongeveer drie tot vijf procent van
de patiënten vervolgens een chronische infec-
tie ontwikkelt. Chronische Q-koorts kan zich
manifesteren tot tien jaar na de acute infectie.

Kliniek
Energieverbruik voor
iedereen zichtbaar
Bestuurslid Paul van der Wijk van het Martini Ziekenhuis (links) en Ab van der Touw, bestuursvoorzitter Siemens
Nederland N.V., stellen in de centrale hal van het ziekenhuis een Green Building Monitor in werking.
Het Martini Ziekenhuis (Groningen) wil dit jaar
tien procent minder energie verbruiken. Dat is
de doelstelling van het ziekenhuis in het kader
van duurzaam ondernemen. Of het die doel-
stelling haalt, kan sinds vorige week iedereen
volgen.
Toen werd in de centrale hal officieel een
Green Building Monitor in werking gesteld.
Deze toont tot op het uur nauwkeurig de ver-
bruiks- en energieprestatie-informatie, zoals
het verbruik van stroom, warmte, koude en
water. Het Martini Ziekenhuis is het eerste
ziekenhuis in Nederland met een dergelijke
energiemonitor. Ziekenhuizen in Zweden en
België gingen voor. Het nieuwe Martini Zie-
kenhuis is in meerdere opzichten een duurzaam
en energiezuinig gebouw. Het is gebouwd vol-
gens het Industrieel, Flexibel en Demontabel
principe (IFD), maakt gebruik van warmte- en
koudeopslag en heeft een dubbele huidgevel.
“Tijdens de bouw is geïnvesteerd in de nieuw-
ste inzichten en technieken op het gebied van
Kraamcentrum in TweeSteden ziekenhuis
Thebe|Kraamzorg en het TweeSteden zieken-
huis in Tilburg ondertekenden onlangs een
overeenkomst om hun samenwerking op het
gebied van verloskunde en kraamzorg offi-
cieel te bekrachtigen. Deze feestelijke bijeen-
komst ging tevens gepaard met de onthulling
van de naam van het toekomstige kraam-
centrum: Olivijn.
Het TweeSteden ziekenhuis en
Thebe|Kraamzorg anticiperen met kraam-
centrum Olivijn op ingrijpende maatregelen,
ingesteld door voormalig minister Klink, die
een eind moeten maken aan de te hoge baby-
sterfte in Nederland. ‘Naadloze overgang’ is
het sleutelwoord en de verregaande samen-
werking tussen gynaecologen, verloskundi-
In het kraamcentrum komen tien eenpersoons patiëntenkamers die zijn ingericht voor moeders en kinderen die
geen intensieve zorg behoeven, maar wel een medische indicatie hebben.
19
klimaatbeheersing. Daar gaan we nu optimaal
gebruik van maken. We willen een ziekenhuis
zijn met een groen hart”, zegt bestuurslid Paul
van der Wijk. Voorheen was er pas na een
maand inzicht in het energieverbruik en kon
dus alleen achteraf worden bijgestuurd. “Met
de Green Building Monitor zien we op elk
moment van de dag, real time, heel nauwkeu-
rig ons verbruik en daarnaast geeft ons ener-
giemanagementsysteem een signaal als ergens
bepaalde waarden worden overschreden. Is er
een probleem met een pomp of een installatie,
dan kunnen we sneller en effectiever ingrij-
pen. Bovendien gaan we onze medewerkers,
de gebruikers van het gebouw, aanmoedigen
op een verantwoorde manier met energie om
te gaan.” Behalve de energierapportage ver-
schijnt er ook andere nuttige informatie op de
Green Building Monitor. Zoals het duurzaam-
heidbeleid van het Martini, energiebesparing-
tips, de weersvoorspellingen en binnenkort de
buienradar.
gen en kraamzorg is een belangrijke stap in
dit traject. Door de samenwerking willen
Thebe|kraamzorg en het TweeSteden zieken-
huis moeder en kind tijdens zwangerschap,
geboorte en kraambed een nog betere verzor-
ging en verpleging geven. Binnen het volledig
geïntegreerde kraamcentrum, gelocaliseerd
in het TweeSteden ziekenhuis, participeert
Thebe|Kraamzorg nadrukkelijk met een eigen
kraamvleugel. De regie van dit centrum is in
handen van Thebe|Kraamzorg. In het kraam-
centrum komen tien eenpersoons patiënten-
kamers die zijn ingericht voor moeders en
kinderen die geen intensieve zorg behoeven,
maar wel een medische indicatie hebben. De
verwachting is dat het nieuwe kraamcentrum
in het najaar van 2011 gereed komt.
Nummer 3
9 februari 2011
Oncologiecoach ondersteunt kankerpatiënten
Verzekerden van Univé met de diagnose
kanker die wonen in de regio Friesland,
Zuid-Oost Drenthe en de Kop van Overijssel
kunnen sinds vorige week gratis een beroep
doen op de oncologiecoach. Het is onderdeel
van een pilot die verzekeraar Univé in samen-
werking met de ziekenhuizen in de regio is
gestart. De oncologiecoaches zijn ervaren
oncologieverpleegkundigen die mensen met
kanker zo veel mogelijk zorg uit handen pro-
beren te nemen.
De oncologiecoach geeft persoonlijke aan-
De oncologiecoach geeft persoonlijke aandacht.
Eerste uitkomsten Nationale Zorgbarometer
Sinds de introductie van de Nationale Zorg-
barometer - een initiatief van Zorgverzeke-
raar VGZ - heeft een flink aantal mensen hun
zorgwens achtergelaten. Hiermee maken
mensen duidelijk hoe zij denken over de zorg
in Nederland.
Een aantal onderwerpen komt uit de eerste
resultaten naar voren. Mensen vinden het be-
langrijk dat er wordt gekeken naar de mens
achter de patiënt en dat ze het gevoel hebben
serieus te worden genomen. Daarnaast moeten
bezuinigingen niet ten koste gaan van de zorg.
Vorige week zijn de eerste resultaten gepubli-
ceerd. Uit de zorgwensen blijkt dat veel men-
sen zich zorgen maken over de tijd en aandacht
voor de patiënt die beschikbaar is in de zorg.
MCH deelt ervaringen ICD-10
Medisch Centrum Haaglanden (MCH) in Den
Haag presenteerde op 1 februari tijdens een
werkconferentie de ervaringen van afdeling
Neurologie met een pilot voor de registratie
van diagnosen met ICD-10, een internationaal
codestelsel. Het MCH is naar eigen zeggen
het eerste ziekenhuis dat hiermee ervaring
heeft opgedaan.
Doordat artsen de registratie voor hun reke-
ning namen, is het mogelijk om het in te
bouwen in het EPD (Elektronisch Patiënten
Dossier). Vanaf 1 januari 2012 zijn ziekenhui-
zen verplicht om dit codestelsel te gebruiken
bij het aanleveren van diagnose-informatie
aan landelijke instanties. ICD-10 is een
internationale standaard voor het vastleggen
van diagnoses, opgesteld door de WHO; het
gebruik ervan moet leiden tot een betere
kwaliteit en vergelijking van patiëntgegevens.
Deze zijn nodig voor bijvoorbeeld medisch-
wetenschappelijk onderzoek en statistieken
van het CBS. In bijna alle andere ziekenhui-
zen registreren medisch codeurs met ICD 9,
dacht, begeleidt de patiënt met kanker in
zijn keuze voor de verschillende behandel-
mogelijkheden en geeft praktische tips voor
de thuissituatie. In het gesprek thuis is er
ruimte voor persoonlijke aandacht en wordt
informatie op maat gegeven die aansluit op
de voorlichting in het ziekenhuis. Voor de uit-
voering van deze zorg werkt Univé samen met
Care for cancer. De pilot draait sinds vorige
week in Friesland, Zuid-Oost Drenthe en de
Kop van Overijssel. De pilot geldt eveneens
voor verzekerden van VGZ, IZA en Trias in de
genoemde regio.
Het gaat hier niet alleen om persoonlijke aan-
dacht en individuele behoeften, maar ook om
problemen en vragen waar de patiënt tegenaan
loopt tijdens de diagnose of behandeling. Ook
is er veel behoefte aan betere afstemming in de
zorg die door verschillende specialisten wordt
gegeven. Verder vinden mensen het belangrijk
dat ze serieus worden genomen en zich beter
op hun gemak voelen bij de arts. Duidelijke
uitleg en ruimte krijgen van de arts om vragen
te stellen, dragen hier aan bij. Het hele jaar
door kunnen mensen hun zorgwensen achter-
laten op www.nationalezorgbarometer.nl.
VGZ gebruikt deze zorgwensen om te kijken
hoe de zorg in Nederland kan worden ver-
beterd.
een oudere versie. De afdeling Neurologie
heeft vorig jaar zomer de diagnoses van alle
patiënten vastgelegd in ICD-10. En hetzelfde
is gebeurd voor de neurologische patiënten op
de afdelingen Spoedeisende Hulp van MCH
Antoniushove en MCH Westeinde. Hierbij
nam een arts de registratie voor zijn rekening.
Ziekenhuizen zijn vrij om te bepalen wie ze
laten registreren: de arts, de medisch codeur
of een andere functionaris.
 Nummer 3
9 februari 2011
CarrièreBeurs
&
Met vakinhoudelijke workshops en seminars en een
gevarieerde beursvloer is Carrièrebeurs Zorg &
Welzijn hét evenement voor studenten, starters en
professionals die interesse hebben in een baan in
de zorg of welzijnssector
12 mei 2011
in De Jaarbeurs Utrecht
De Carrièrebeurs Zorg & Welzijn is een activiteit van
Hand- of polsproblemen? Kies voor de beste zorg!
Als u last heeft van hand- of polsklachten, heeft dat grote
gevolgen voor uw dagelijks leven. Het is dus begrijpelijk dat
u snel en vakkundig behandeld wilt worden. Daarvoor kunt
Als u last heeft van hand- of polsklachten, heeft dat grote
u terecht
terecht bijXpert
XpertClinic.
ClinicEenin Eindhoven. Een specialistisch
gevolgen bijvoor uw dagelijks specialistisch
leven. Het is dusteam staat klaar
begrijpelijk dat
team
om u staat
te klaar om u te helpen!
helpen!
u snel en vakkundig behandeld wilt worden. Daarvoor kunt
u terecht bij Xpert Clinic in Eindhoven. Een specialistisch
Hand- en polsproblemen komen vaak voor en belemmeren u
team staat klaar om u te helpen!
enorm in uw doen en laten. In ziekenhuizen wordt u hiervoor
gezien door een plastisch chirurg, een algemeen chirurg of een
Hand- en polsproblemen komen vaak voor en belemmeren u
orthopeed. Meestal zijn dit echter geen echte hand- en pols-
enorm in uw doen en laten. In ziekenhuizen wordt u hiervoor
specialisten. Bij Xpert Clinic is dat anders: in deze kliniek werken
gezien door een plastisch chirurg, een algemeen chirurg of een
alleen handchirurgen en handtherapeuten die zich hebben
orthopeed. Meestal zijn dit echter geen echte hand- en pols-
gespecialiseerd in aandoeningen aan hand, pols en arm.
specialisten. Bij Xpert Clinic is dat anders: in deze kliniek werken
Daardoor hebben zij een enorme schat aan kennis en ervaring
alleen handchirurgen en handtherapeuten die zich hebben
in huis. Dat biedt u de zekerheid dat u altijd de beste behandeling
gespecialiseerd in aandoeningen aan hand, pols en arm.
krijgt.
Daardoor hebben zij een enorme schat aan kennis en ervaring
in huis. Dat biedt u de zekerheid dat u altijd de beste behandeling
Alle behandeltechnieken
Of u nu last heeft van het Carpaal Tunnel Syndroom, uw pols
gebroken heeft, beperkt wordt door een pijnlijke duim of niet
meer kunt werken door RSI: voor elke aandoening aan hand,
pols of zenuw biedt Xpert Clinic de juiste aanpak. U wordt be-
handeld op basis van de meeste moderne inzichten, met de
nieuwste apparatuur en door de juiste specialisten. Goed om te
weten: lang niet altijd hoeft u geopereerd te worden. Soms kan
er met behulp van spalken, ontstekingsremmende injecties, rust
en handtherapie al een heleboel bereikt worden.
20 Advertentie
Ontdek jouw mogelijkheden
in de zorg- en welzijnssector!
Voor meer informatie en gratis entree ga je naar
www.carrierebeurszorgenwelzijn.nl
een onderdeel van de
Belangrijk: handtherapie
Xpert Clinic is één van de eerste klinieken waar handchirurgie
en handtherapie volledig samengevoegd worden. Dat is een
Belangrijk: handtherapie
groot voordeel, want met een operatie alleen bent u er nog niet.
Xpert Clinic is één van de eerste klinieken waar handchirurgie
Er zijn vaak weken of maanden van intensieve therapie nodig
en handtherapie volledig samengevoegd worden. Dat is een
om uw hand of pols weer goed te kunnen gebruiken. De ervaren
groot voordeel, want met een operatie alleen bent u er nog niet.
handtherapeuten beginnen altijd zo snel mogelijk met de therapie.
Er zijn vaak weken of maanden van intensieve therapie nodig
Belangrijk, want daardoor herstelt u sneller en beter.
om uw hand of pols weer goed te kunnen gebruiken. De ervaren
handtherapeuten beginnen altijd zo snel mogelijk met de therapie.
Snel geholpen
Belangrijk, want daardoor herstelt u sneller en beter.
Bij Xpert Clinic kunt u altijd snel terecht voor een consult.
Meestal kan al tijdens uw eerste bezoek aan de kliniek een
Snel geholpen
diagnose gesteld worden. U krijgt meteen een behandelplan
Bij Xpert Clinic kunt u altijd snel terecht voor een consult.
mee en er kan vaak al direct met de behandeling begonnen
Meestal kan al tijdens uw eerste bezoek aan de kliniek een
worden. Zo gaat er geen kostbare tijd verloren en bent u sneller
diagnose gesteld worden. U krijgt meteen een behandelplan
weer aan het werk.
mee en er kan vaak al direct met de behandeling begonnen
worden. Zo gaat er geen kostbare tijd verloren en bent u sneller
Wie betaalt?
Alle behandelingen door de handchirurgen van Xpert Clinic
worden door bijna alle zorgverzekeraars volledig vergoed. Bel 0900 - 7777 555 voor een vrijblijvende afspraak.
U heeft dus geen aparte toestemming nodig van uw Kijk voor meer informatie en alle behandelingen op
verzekeraar. U heeft slechts een verwijzing van uw huisarts www.xpertclinic.nl
nodig om een afspraak te kunnen maken. Meer informatie
over vergoedingen vindt u op de website www.xpertclinic.nl Eindhoven | Hilversum
Pastoriestraat | Rotterdam
137 | 5612 | Velp
EK Eindhoven
Telefoon 0900 - 77 77 555

Gezondheid
Checklist voorkomt
medicatiefouten
Vooral bij oudere ziekenhuispatiënten vor-
men medicatiefouten een risico. Een nieuwe
werkwijze, waarbij een ziekenhuisapotheker
als medicatieconsulent op de afdeling wordt
ingezet, in combinatie met een checklist van
tien stappen, reduceert het aantal schadelijke
gebeurtenissen door medicatiefouten bij ou-
deren met bijna de helft.
Dat blijkt uit de resultaten van de WINGS-
studie, die vorige week zijn gepresenteerd op
de Geriatriedagen in Den Bosch, het jaarlijkse
wetenschappelijk congres van de Nederlandse
verenigingen van klinisch geriaters (NVKG),
geriatrie-verpleegkundigen (V&VN) en ge-
rontologen (NVG). De voorlopige cijfers (een
publicatie is in voorbereiding) geven aan dat
een reductie van schadelijke gebeurtenissen
door medicatiefouten tijdens opname in een
ziekenhuis met 45,5 procent mogelijk is. Voor
de studie werd gekeken naar zogenaamde ver-
mijdbare ‘adverse drug events’ (ADE’s), on-
gewenste en schadelijke effecten door medi-
catiefouten. Het onderzoek werd tussen 2007
en 2010 uitgevoerd in drie ziekenhuizen: het
Academisch Medisch Centrum in Amsterdam,
het Spaarne Ziekenhuis in Hoofddorp en het
Westfries Gasthuis in Hoorn. Daarvoor werd
gekeken naar 500 patiënten met een gemid-
delde leeftijd van 77 jaar. De WINGS-studie
is uitgevoerd als promotieonderzoek van Jo-
anna Klopotowska, ziekenhuisapotheker in
Nazorg voor patiënten Intensive Care
De zorg voor patiënten die de Intensive Care
(IC) van het St. Elisabeth Ziekenhuis Tilburg
verlaten, houdt niet op bij ontslag uit het zie-
kenhuis. Voortaan worden patiënten die zeven
dagen of langer op de IC zijn verpleegd, uit-
genodigd voor een gesprek op de nieuwe
polikliniek Nazorg.
De kwaliteit van leven gaat na een langdurige
opname op de IC vaak fors achteruit, blijkt
uit wetenschappelijk onderzoek. Patiënten
hebben in veel gevallen lichamelijke of psy-
chische klachten. Ook huisartsen geven regel-
matig aan dat nazorg gewenst is, zowel voor
de patiënt als voor de mensen in de directe
omgeving van de patiënt. Zes weken na het
verlaten van het ziekenhuis wordt de patiënt
daarom gevraagd een bezoek te brengen aan
de ‘nazorgpoli’. Daar wordt door een ver-
pleegkundige en een intensivist gekeken of
verdere nazorg nodig is. Er wordt een verslag
van dit gesprek naar de huisarts gestuurd. “Bij
het bezoek hoort ook een rondleiding op de
Online hulp voor depressieve diabetici
In Nederland is één op de tien mensen met
diabetes depressief. Dat is twee keer zo veel
als bij mensen zonder diabetes. Daarom ont-
wikkelde VUmc, in samenwerking met het
Trimbos Instituut, Diabetergestemd.nl, een
online cursus voor diabetespatiënten die
last hebben van depressieve klachten. VUmc
en partner GGZ inGeest werken intensief
aan een integraal aanbod van en onderzoek
naar somatische en psychische zorg.
Behandeling van depressie via het internet is
al eerder effectief gebleken. Groot voordeel is
dat mensen vanuit hun vertrouwde omgeving,
meer anoniem en op een zelf gekozen moment
hun behandeling kunnen volgen. Daarnaast
bespaart het tijd en kosten. Diabetespatiënten
zullen deze ‘hulp aan huis’ extra waarderen
21
opleiding in het AMC, onder begeleiding van
internist-geriater Sophia de Rooij en zieken-
huisapotheker Loraine Lie-A-Huen, eveneens
beiden van het AMC. In de WINGS-studie is
speciaal gekeken naar oudere patiënten. Dat is
een extra kwetsbare groep met veel gelijktij-
dige aandoeningen en hoog medicatiegebruik.
De WINGS-studie onderzocht of een andere
manier van werken het aantal vermijdbare
ADE’s kan terugdringen. In de nieuwe werk-
wijze neemt de inzet van een ziekenhuisapo-
theker als medicatieconsulent een belangrijke
plaats in. Op basis van de nulmeting zijn de
belangrijkste medicatierisico’s bij ouderen,
opgenomen in het ziekenhuis, in kaart ge-
bracht. Voorbeelden van de gevonden risico’s
waren verminderde nierfunctie of leverfunc-
tie, het gebruik van anti-stollingmedicatie,
antibiotica of opiaten. Vervolgens is door een
multidisciplinaire groep van artsen en apo-
thekers gekeken naar mogelijke oplossingen.
Deze oplossingen moesten haalbaar zijn in de
dagelijkse praktijk. Er bleek dat er bij jonge
arts-assistenten veel behoefte was aan extra
begeleiding bij het kiezen van de juiste far-
macotherapie voor oudere patiënten. Om art-
sen daarbij te ondersteunen is gekozen voor
een pakket van maatregelen waaronder een
WINGS-checklist, een geplastificeerd kaart
op jaszakformaat voor arts-assistenten met
daarop de belangrijkste medicatierisico’s bij
ouderen.
IC, voor veel patiënten is dit belangrijk voor
de verwerking van wat er allemaal met hem of
haar gebeurd is”, stelt Twan Verhoeven, ver-
pleegkundig specialist op de IC.
De verpleegkundigen Twan Verhoeven en Jenny van
Gorp geven nazorg aan patiënten die op de IC zijn
verpleegd.
omdat zij al veel tijd in de somatische zorg
doorbrengen en soms ook slecht ter been zijn.
VUmc ontwikkelde het programma Dia-
betergestemd.nl samen met het Trimbos
Instituut. In de cursus is aandacht voor dia-
betes en hoe die de stemming kan beïnvloeden.
Er is ook aandacht voor het omgekeerde: hoe
depressie de diabeteszelfzorg kan beïnvloe-
den. Met financiering van het Diabetes Fonds
is door VUmc de effectiviteit van de cursus
onlangs onderzocht. De cursus bleek effectief
in het verlagen van depressieve klachten. De
resultaten van dit onderzoek zijn deze week
gepubliceerd in het wetenschappelijke tijd-
schrift Diabetes Care. Meer informatie over
het onderzoek en de cursus is te vinden op
www.diabetergestemd.nl.
Nummer 3
9 februari 2011
(Advertorial)
Eindelijk (weer) in Nederland: het nieuwe,
veilige anticonceptiespiraal T-Safe
Volgens het Nederlands Huisartsen Genoot-
schap is T-Safe (TCu 380A) het meest
toch zorgeloos willen vrijen.
effectieve koperspiraaltje. De kans op een Waarom nu pas in Nederland?
ongewenste zwangerschap is vrijwel nihil T-Safe wordt al jaren met succes in alle lan-
en de bijwerkingen zijn minimaal. T-Safe is den van Europa voorgeschreven. Behalve in
hormoonvrij en biedt als enig spiraaltje tien Nederland. Omdat dit spiraaltje pas na tien
jaar lang zorgeloze bescherming. jaar vervangen hoeft te worden, was het com-
mercieel gezien niet interessant voor een
Hormoonmoe! grote multinational. Daarom is het twintig
In Nederland wordt, vaker dan in omringende jaar geleden van de Nederlandse markt ge-
landen, anticonceptie voorgeschreven met haald. Opverzoek van huisartsen en gynae-
toegevoegde hormonen. Denk aan het hor- cologen herintroduceert Titus Health Care dit
moonstaafje, de pil en het hormoonspiraaltje. spiraaltje, zodat ook Nederlandse vrouwen
Jammer, want hormonen hebben invloed op kunnen kiezen voor deze populaire vorm van
het functioneren van het lichaam. Bekende anticonceptie.
bijwerkingen zijn veranderingen in de stem-
ming, minder zin om te vrijen en in mindere Info: www.t-safe.nl; er is een online spreek-
mate ook gewichtstoename. En... het dage- uur op de website waar vrouwen vragen over
lijks innemen van de pil kan wel eens ver- anticonceptie kunnen stellen aan een gynae-
geten worden. coloog.
Voor wie?
T-Safe is geschikt voor alle vrouwen. T-Safe
is duurzame anticonceptie voor vrouwen die
het gebruik van toegevoegde hormonen niet
op prijs stellen of geen hormonen kunnen
verdragen. Het is ideaal voor vrouwen die
graag hun eigen cyclus willen behouden en
Apparaat ‘ruikt’ maag- en leverkwalen
De afdeling Maag-Darm-Leverziekten van het Ammonia Breath Analyzer testen bij patiën-
UMC St Radboud in Nijmegen gaat maag- en ten met maagklachten en met leverziekten. In
leverkwalen opsporen in de adem van patiën- het project wordt ook een handzaam apparaat
ten. Dat gebeurt met een apparaatje dat door ontwikkeld voor de huisartsenpraktijk. Met
diverse bedrijven wordt ontwikkeld. Voor die de nieuwe ademtest kan een huisarts namelijk
ontwikkeling hebben het ministerie van Eco- snel zien wat er aan de hand is zonder lastige,
nomische Zaken en de provincies Gelderland tijdrovende en kostbare onderzoeken. Dat kan
en Overijssel bijna 750.000 euro beschikbaar leiden tot een aanzienlijke kostenreductie in
gesteld. Als het apparaatje - de Ammonia de eerste lijn.
Breath Analyzer - goed functioneert, kan het
leiden tot een aanzienlijke kostenreductie in
de eerste lijn.
De Ammonia Breath Analyzer meet zeer
kleine hoeveelheden ammoniak in de lucht
die wordt uitgeademd. Zo kan een infectie
van de maag met Helicobacter pylori worden
opgespoord, omdat ammoniak een typisch
bijproduct is van deze bacterie. Infecties met
deze bacterie kunnen leiden tot maagklachten
en maagzweren, maar er is ook een verband
met maagkanker aangetoond. Analyse van
ammoniak in de adem kan ook een gestoorde
stofwisseling in de lever aan het licht brengen. De Ammonia Breath Analyzer meet zeer kleine
Om te bepalen of het apparaatje goed werkt, hoeveelheden ammoniak in de lucht die wordt uit-
gaat de afdeling Maag-Darm-Leverziekten de geademd.
Pepsine
Pepsine is het enzym dat actief is in de zure
omgeving in de maag. Het regelt de eerste
(gedeeltelijke) afbraak van de eiwitten in het
voedsel. Dat het zichzelf daarbij ook gelei-
delijk afbreekt moet op de koop toe worden
genomen. Het molecuul bevat één lange
polypeptide keten van ruim 320 aminozuren.
De keten is opgevouwen tot twee domeinen
die ongeveer even groot zijn; groen en blauw
in de figuur. De opvouwing van de keten in
beide domeinen is vrijwel identiek. Dit is een
voorbeeld van DNA duplicatie gedurende de
evolutie: Eerst was er het halve molecuul en
de DNA die er voor codeerde. Op een zeker
ogenblik verdubbelde het DNA en werd het
grote molecuul gevormd. In het verdere ver-
loop van de evolutie bleef de opvouwing van
de keten gelijk maar werden sommige amino- Bron: Proteopedia
zuren door andere vervangen of verwijderd.
De aminozuren die verantwoordelijk zijn diep in de kloof tussen de beide domeinen.
voor de katalytische werking bevinden zich Door Jan Drenth
 Nummer 3
9 februari 2011 22 Agenda

Wijzer in de Zorg
Congressen, seminars, cursussen

Data Love & AGENDA

Marriage Beurzen:
Donderdag 10 februari
12 en 13 februari: Rijnhal Arnhem Symposium ‘Acute zorg: de klok rond’
12 en 13 maart: Jaarbeurs Utrecht • Locatie: Den Haag, MCH Westeinde, Aula tweede etage, van 16.30 tot 20.00 uur
• Informatie en aanmelden: www.mchaaglanden.nl
zaterdag en zondag
van 10.00 tot 17.00 uur Vrijdag 11 februari
Verpleegkundig symposium over Oncologische Endocrinologie
• Locatie: Noordwijkerhout, NH Conference Centre Leeuwenhorst, vanaf 9.00 uur
• Organisatie: Landelijke Werkgroep Endocrinologie Verpleegkundigen
trouwplannen.nl
• Kosten: 40 euro
• Meer informatie en aanmelden: www.nve.nl

Donderdag 17 februari
Symposium ‘Use FAST to save brain’ )LHWVHQ
• Locatie: Oss, ziekenhuis Bernhoven, vanaf 16.00 uur :DQGHOEHXUV
• Kosten: 50 euro
• Meer informatie en aanmelden: www.bernhoven.nl/symposiumneurologie
HQIHEUXDUL
5$,$PVWHUGDP
Donderdag 10 maart
WES-symposium ‘Extreme zorgen’
• Tijdens dit symposium komen uitzonderlijke situaties aan de orde die zich op een
acute of intensieve zorgafdeling kunnen voordoen
XXU
11-13 maart RAI • Locatie: Rotterdam, Grandcafé Engels, van 9.00 tot 16.15 uur
• Kosten: zestig euro bij voorinschrijving, zeventig euro aan de zaal. ZZZILHWVHQZDQGHOEHXUVQO
• Aanmelden: wes.rotterdam@xs4all.nl
• Meer informatie: www.wes-rotterdam.nl

Donderdag 24 maart 4YPESERVICE+RUGER

KetengovernanceDag met als thema ‘De ontwikkeling van ketengovernance,
toezicht op interorganisatorische samenwerking’ (ETBUREAUVOORUWMEDISCHE
• Bestemd voor: toezichthouders en bestuurders die functioneren in SECRETARIpLEONDERSTEUNING
gezondheidszorginstellingen maar ook stakeholders uit andere sectoren
VOOROA³MEDISCH´TYPEWERKOF
• Sprekers: Michel van Schaik (Rabobank), Anton Zuure (Espria/WZN), Corrie Ketelaars TIJDELIJK EENMEDISCHSECRETARESSEOPLOCATIE
(IGZ Ketenzorg), Hans Maarse (Universiteit Maastricht) en Jan van Dalen
(Zuidelijke Rekenkamer/bestuur NPCF) 2EFERENTIESVANZIEKENHUIZENAANWEZIG
• Locatie: Amsterdam, Sofitel Legend Hotel The Grand Amsterdam, van 14.00 tot
20.00 uur -EVR$+RUGER  
• Informatie en inschrijven: www.ketengovernance.nl 3CHENKKADE INFO TYPESERVICENL
!7$EN(AAG WWWTYPESERVICENL
Maandag 4 april
Symposium ‘Nurses & Nerds’
• Locatie: Maastricht, Theater aan het Vrijthof DE GOUDSE SCHOUWBURG
• Organisatie: TEDxMaastricht, een initiatief van het UMC St Radboud
• Informatie: www.tedxmaastricht.com in het Groene hart van Nederland

Maandag 11 april Dé ideale locatie voor o.a.

Brilliantcongres ‘De zintuigen als succesfactoren!’ congressen, bedrijfsfeesten
en seminars
• Organisatie: Brilliant in samenwerking met museum CORPUS congres voor
beslissers in de zorg Makkelijk bereikbaar met openbaar
10 t/m 12 maart • Locatie: Oegstgeest, CORPUS, Reis door de Mens, van 10.00 tot 17.00 uur
• Kosten: 395 euro
vervoer en meer dan 1000
parkeervoorzieningen binnen een
IJsselhallen in Zwolle • Meer informatie en inschrijven: www.vofbrilliant.nl loopafstand van 5 minuten.

Voor meer informatie kijk op

www.goudseschouwburg.nl
of bel: 0182-513353

Ben je er Tot ziens in

De Goudse Schouwburg!
Uw advertentie in De Ziekenhuiskrant?

Laura Fuykschot (0182) 322 456

klaar voor?
Anneke de Pater (0182) 322 451
Kom naar de Zorg Carrière Beurs:
14 & 15 april 2011
Jaarbeurs Utrecht
V E R S C H I J N T G R AT I S T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N A L L E Z I E K E N H U I Z E N I N N E D E R L A N D E N O P I N T E R N E T

Zet de volgende stap in je zorgcarrière op de Zorg Carrière Beurs.

VERSCHIJNT GRATIS TWEEWEKELIJKS OP WOENS Ga naar www.zorgcarrierebeurs.nl voor je gratis toegangskaart.
www.deziekenhuiskrant.nl
 Nummer 3
Service 23 9 februari 2011

Skigebied Sauerland Colofon

Fiets- en Wandelbeurs klaar voor de
krokusvakantie
Uitgever, tevens redactie-adres:
Gouda Media Groep B.V.

rond ‘Noorwegen’ De Wintersport-Arena Sauerland (Duitsland) is

Op zoek naar nieuwe ideeën en bestemmin-
gen? Schoenen of een nieuwe fiets uitzoeken
èn uitproberen? Luisteren naar een boeiende
lezing? Een dag is bijna te kort voor een
bezoek aan de Fiets- en Wandelbeurs die op
26 en 27 februari wordt gehouden in Amster-
dam RAI.
Ver weg of dichtbij
Dichtbij huis zijn er heel veel mogelijkheden.
In het uitgebreide Beneluxpaviljoen dat zich
uitstrekt over twee hallen, is een enorme hoe-
veelheid schitterende fiets- en wandelroutes
te vinden. Met het aanbod van verzorgde pro-
gramma’s, pensions, hotels, kampeerterrei-
nen, jeugdherbergen kan men echt alle kanten
op. Maar de verder weg gelegen bestemmin-
gen zijn er zeker ook.
Themaland Noorwegen
Noorwegen is dit jaar themaland op de Fiets
en Wandelbeurs. Kom in de stemming en
beleef Noorwegen als fiets- of wandelland
alvast in het uitgebreide Noorwegen pavil-
joen.
Heel veel fietsen
Op het fietsparcours zijn bijzondere fietsen
uit te proberen. Tandems bijvoorbeeld maar
ook kinderfietsen, bakfietsen en lage instap-
fietsen voor senioren.
Praktische informatie:
Wanneer: 26 en 27 februari 2011
Hoe laat: van 10.00 tot 17.00 uur
Waar: Amsterdam-RAI, hal 9,10 en 11
Toegangsprijs: 14 euro. E-tickets via de
website: tot 12 februari 4 euro korting.
Meer info: www.fietsenwandelbeurs.nl.
De grootste en meest gespecialiseerde
beurs voor Fietsers en Wandelaars.
Bijna vijfhonderd overzichtelijk gegroe-
peerde standhouders.
Het assortiment aan reizen dekt een groot
deel van de wereld: van zelfstandig tot ge-
heel verzorgd en... voor iedere leeftijd.
Meer dan veertig lezingen en workshops.
Zelf allerhande fietsen en materiaal uitpro-
beren.
Ervaren fietsers en wandelaars vertellen
onafhankelijk hun verhaal.
Ruime aandacht voor kinderen.
goed voorbereid op de komst van sneeuwlief-
hebbers uit Nederland. Op dit moment reikt
de witte deken op de besneeuwde pistes al
tot heuphoogte. En daaraan verandert, naar
verwachting, in de komende februariweken
niet veel.
De sneeuwmakers hebben in de koude nach-
ten van de afgelopen weken flink doorgewerkt
en grote sneeuwreserves aangelegd. De lift-
exploitanten zijn er daarom zeker van, tijdens
de krokusvakantie goede wintersportcondi-
ties te kunnen bieden. Om het even of er nog
verse sneeuw valt of niet. Inmiddels beschikt
deze streek over meer dan zeventig pistes
met sneeuwkanonnen. Als de volwassenen
skiën, willen de kleintjes niet achterblijven.
In de zogenoemde ‘kinderlanden’ met kleur-
rijke sprookjesfiguren, torens, hobbelpistes,
slalomparcours en ‘tovertapijten’ leren ze
spelend skiën. En gewoon in het Nederlands.
Dankzij de baanverlichting kunnen de over-
tuigde wintersporters ook ‘s avonds nog op de
Crabethstraat 38 D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322456
F (0182) 322466
E redactie@ziekenhuiskrant.nl
Eindredactie:
Marja den Otter
Opmaak en fotografie:
Gouda Media Groep B.V.
Advertentieverkoop:
Gouda Media Groep B.V.
T (0182) 322 451
E info@ziekenhuiskrant.nl
Mw. Anneke de Pater
Mw. Laura Fuykschot
Alhoewel deze krant met de grootst mogelijke zorg is
samengesteld, kan geen van betrokken partijen aansprake-
lijk worden gesteld voor eventueel voorkomende fouten.
Algemene servicevragen:
Maandag tot en met vrijdag van 9.00-16.00 uur; telefoon
(0182) 322 456 of mail naar: info@ziekenhuiskrant.nl
Abonnementen
Adres: Crabethstraat 38-D, 2801 AN Gouda
T (0182) 322 456
E info@ziekenhuiskrant.nl
Prijzen: per jaar 74,20 euro
Redactie/tips:
Tips, een tekst of een persbericht kunt u mailen naar
redactie@ziekenhuiskrant.nl
De redactie houdt zich het recht voor om artikelen niet te
plaatsen of in te korten.
Verspreiding:
De krant wordt tweewekelijks beschikbaar gesteld in het
personeelrestaurant van alle ziekenhuizen in Nederland.
Daarnaast wordt de krant toegestuurd aan leidinggeven-
den onder wie de hoofden inkoop in de ziekenhuizen.
De oplage bedraagt 25.000 exemplaren.
Webkrant:
De krant kan ook geraadpleegd worden via
www.ziekenhuiskrant.nl. Hierop staat dagelijks actueel
medisch nieuws.
Komende verschijningsdata 2011:
Tweewekelijks. Klik op:
www.ziekenhuiskrant.nl/verschijning
Bezorging:
Bezorgklachten kunt u mailen naar
info@ziekenhuiskrant.nl of bel (0182) 322456

latten of op hun board. Dwars door de regio

lopen vier zogenaamde kwaliteitsloipen, die
voor zowel de klassieke als de vrije techniek
van langlaufen zijn gespoord. Hoeveel loipen
er in de krokusvakantie zullen zijn, valt nu
nog niet te zeggen. Nordic Sports zijn afhan-
kelijk van natuursneeuw en koude. Absoluut
sneeuwzeker is echter het Snow-Park voor
langlaufers in Schmallenberg-Westfeld. Daar
is rijkelijk sneeuw voorhanden; en zeker ook
nog in de komende weken.

Uitslag lezersactie Negenmaandenbeurs

Vijf lezers hebben twee toegangskaartjes thuisgestuurd gekregen voor de Negenmaan-
denbeurs. Het zijn Jacintha Smit (Nibbixwoud), L. Anker (Spijkenisse), A. van den Born
(Arnhem), Liesbeth Hermens (Emmeloord) en Christa Lier (Nieuwleusen).

Uitslag lezersactie Huishoudbeurs

Heel veel lezers hebben geprobeerd gratis
Gratis naar de Fiets- en Wandelbeurs kaartjes voor de Huishoudbeurs te bemach-
tigen. De volgende mensen zijn als win-
Hoe groot is het totale beursoppervlak (inclusief de lezingenzalen)? naars uit de bus gekomen: Marion Schols-
berg (Den Haag), Anita Boven (De Meern),
a. 5.000 m² De eerste tien lezers van de Ziekenhuiskrant die het goede Ursula Luiken (Dongen), M. van Haren
b. 17.000 m² antwoord mailen naar info@ziekenhuiskrant.nl winnen gratis (Havelte) en J.L. Overbeke (Julianadorp).
c. 21.000 m² toegangskaartjes. Het antwoord, met vermelding van naam en Zij hebben hun kaartjes inmiddels thuis-
c. 35.000 m² adres, moet uiterlijk 9 februari binnen zijn. gestuurd gekregen.
Nummer 3
9 februari 2011 24