Professional Documents
Culture Documents
Các cổng logic cơ bản
Các cổng logic cơ bản
Môn học kỹ thuật điện tử số cho ta hiểu được các mạch số cơ bản và phương pháp thiết kế một
mạch số đơn giản. Vì vậy môn kỹ thuật số là môn cơ sở để cho ta tiến tới các môn học khác như
là vi điều khiển, mạch điện tử....Hôm nay tôi sẽ trình bày cơ bản về các cổng Logic mà ta thường
hay dùng nhưng cổng này trong mạch điện tử hay được sử dụng! Có 7 loại hàm trong mạch số
:NOT, AND, OR, NOR, NAND , XOR , NXOR.
Chú ý : Chúng ta không thể mua được 1 cổng logic ví dụ như AND ngoài thị trường được mà
chúng ta phải mua từ 4 con cổng AND đóng trong cùng 1 vỏ IC. Tại sao lại như vậy thì họ tính
giá thành theo cách đóng vỏ IC.
Một số quy định về mức 0 và mức 1 :
+ Nếu IC của TTL thì điện áp vào là 5V khi đó mức 1 = 5V và mức 0 là = 0V.
+ Nếu IC của CMOS thì điện áp đầu vào Vdd = 3V - 18V nên mức 1 = Vdd và mức 0 = 0V.
1) Cổng NOT
Kí hiệu và bảng chân lý IO được thể hiện ở hình a và b. Nguyên tắc hoạt động của nó dựa vào
hiện tượng phân cực của BJT!
Cái hàm này không cần phải bàn nhiều. Nó chỉ có 1 đầu vào và 1 đầu ra. Đầu vào 0 cho đầu ra
bằng 1 và ngược lại
2) Cổng AND.
Ký hiệu của cổng AND được thể hiện trên hình vẽ hình (a) và nó được đọc A && B và kí hiệu
của nó trong các mạch điện như trên hình (a). Để xét đến cổng AND này nó hoạt động thế nào
bây giờ ta nhìn sơ đồ cấu trúc bên trong của con AND này. Cổng AND có hai đầu vào A,B và 1
đầu ra là tích số của A và B (Y = A.B)
Cấu tạo của nó gồm 2 con Diode và 1 con điện trở và sơ đồ cấu tạo của nó được lắp như trên
hình (b).
Nguyên lý hoạt động của nó như sau : Nhìn trên hình (b) ta thấy được là nếu đầu vào A và B mà
là ở mức 1 (5V) khi đó hai D1 và D2 được phân cực nghịch nên không có dòng chạy qua hai
diode này nên ở A.B sẽ có điện áp bằng điện áp 5V (Mức 1). Nếu A ở mức 1 và B ở mức 0 lúc
này D1 được phân cực nghịch và B được phân cực thuận nên dòng từ điện trở qua D2 làm cho ở
A.B ko có dòng điện ==> A.B = 0 (0V). Tiếp tục nếu A mà ở 0V còn B ở mức 1 thì lúc này D1
được phân cực thuận và D2 được phân cực nghịch, dòng điện sẽ từ điện trở qua D1 cũng làm
cho A.B ko có dòng điện ==>A.B = 0 (0V). Trường hợp cuối cả hai đầu A và B đều ở mức 0
(0V) thì cả hai diode D1 và D2 đều phân cực thuận nên dẫn dòng từ điện trở qua 2 diode làm cho
đầu A.B ko có dòng điện ==> A.B = 0 (0V).
Bảng chân lý giá trị IO của cổng AND được thể hiện như hình (c).
Hình (d) là giản đồ xung đầu vào và giản đồ xung đầu ra của cổng AND.
Qua đó cho ta nhận thấy rằng là chỉ có đầu vào A = B = 1 thì cho đầu ra mức 1 và các trường
hợp còn cho ta ở mức 0.
3 ) Cổng OR
4 ) Cổng NOR.
5) Cổng NAND
Còn hai hàm nữa tôi thấy nó cũng ít dùng nên tôi không đề cập đến ở đây. Đó là các hàm XOR
và NXOR. Nếu cần các bạn có thể tìm hiểu sau.
Chú ý :Hình ảnh ở trên tôi tham khảo hình ảnh của nước ngoài để tăng thêm dễ hiểu thôi!