William SHEKSPIR

HENRY VI/PART 2

HENRI VI 2

E para gje qe duhet te bejme eshte te vrasim avokatet.

Dhjetor,2011

AKTI I

SKENA I. Londr. Pallati

1

Bien trumbetat: pastaj oboet. Hyn MBRETI HENRI VI, GLOSTERI, SOLLSBERI, VARUIKU dhe KARDINALI, nga njra an; MBRETRESHA MARGARET, SAFOLKU, JORKU, SAMRSETI dhe BAKINGAMI, nga ana tjetr.

SAFOLK I caktuar nga lartmadhria juaj perandorake, Me detyrn pr tu nisur n Franc, Si prfaqsues i shklqesis suaj, Pr t ndrmjetsuar martesn e Princeshs Margaret me hirsin tuaj, Pra, n qytetin e lasht e t famshm, Tur, N pranin e Mbretrve t Francs dhe Siqelis, Dukve t Orleansit, Kalaberit, Bretanjs dhe Alenkonit,Shtat kontve, dymbdhjet baronve dhe njzet peshkopve t prndershm, Un detyrn time e kreva dhe martesn e realizova: Dhe tani mbi njerin gju t prkulur me prulsi, Para Anglis dhe fisnikve t saj, Un e dorzoj mbretreshn N duart e tua plot hir, t cilat prbjn substancn E asaj shmblltyre q prfaqsoja; Dhuratn m t lumtur q Markezi ka dhn ndonjher, Mbretreshn m t hijshme kurr m par marr nga nj mbret. MBRETI HENRI VI Safolk, ngrihu m kmb. Mirsevjen, mbretresha Margaret: Nuk mundem t shpreh asnj shenj tjetr m t kndshme dashurie Se sa kt puthje mirsie. O Zot, ti q jetn m dhe, Jepm edhe nj zemr me falenderime plot! Sepse ti m ke dhn prmes ksaj fytyre te bukur Nj bot me bekime toksore pr shpirtin tim, Nse mirkuptimi i dashuris, mendimet tona i bashkon. MBRETRESHA MARGARET Mbret i madh i Anglis dhe zoti im i dashur, Biseda e ndrsjellt q mendja ime kish,
2

Ditn dhe natn, zgjuar dhe n ndrrat e mia, N shoqrin e fisnikve apo mbi rruzare, Me ty isha, sovrani im jetgjat sa mshtekna, E kjo m jep lirin ta prshndes mbretin tim Me fjalt m t guximshme te zemrs sime. MBRETI HENRI VI, ashtu si mi mundson zgjuarsia Dhe prplotson ngazllimi Pamja e saj t magjeps; por bukuria e saj n ligjrim, Fjalt e saj me madhshtin e dituris mbshtjell, M shpie nga habia e prhumbur tek gzimi me lot shprehur; Kaq e plot sht knaqsia e zemrs sime. Lord, t gjith me gzim e njzri i uroni mirseardhjen dashuris sime. T GJITH [Mbi gjunj] Rroft Mbretresha Margaret, lumturia e Anglis! MbretreshaMARGARET Ju falenderojm t gjithve. Bie fanfara SAFOLK Zoti im protektor, me lejen e hirsis suaj, Ktu gjenden nenet e paqes s arritur Midis sovranit ton dhe mbretit Karl t Francs, Pr tetmbdhjet muaj, miratuar njzri. GLOSESTER [Lexon] 'Para s gjithash, sht arritur marrveshja midis Mbretit T Francs Karl, dhe Uilliam d la Pol, Markez i Safolkut, ambasadorit t mbretit t Anglis Henri, se I lartprmenduri Henri do t lidhet me martes me Lejdi Margaret, Bij e Reignerit, Mbretit t Napolit, Siqilis dhe Jeruzalemit, dhe do ta kurorzoj at si Mbretereshn e Anglis m 30 t muajit Maj si pasoj. Po ashtu, dukati i Anzhus dhe krahina e Meinit do t lirohen e dorzohen mbretit, atit t saj'-I bien letrat nga dora MBRETI HENRI VI Xhaxha, po tani ke! GLOSESTER
3

Krkoj ndjes, lord hirplot; Nj far kafshimi i beft me goditi drejt e n zemr E m errsoi syt e mi, kshtu q nuk mund t lexoj m tej. MBRETI HENRI VI Xhaxha i Uinesterit, t lutem, vazhdo leximin. KARDINAL [Lexon] Po ashtu, sht arritur marrveshja midis tyre, se dukatet e Anzhus dhe Meinit do t lirohen dhe do ti dorzohen mbretit, atit t saj, dhe ajo do ti drgohet mbretit t Anglis me koston dhe shpenzimet e tij t veta, pa pasur kurrfar prike.' MBRETI HENRI VI T gjitha kto na knaqin pa mas. Lordi markez, bjer mbi gjunj: Ne, ktu po shpallim Dukn e par t Safolkut, Dhe n brez do ti ngjeshim shpatn. Kushri i Jorkut, Ne ktu e lirojm hirsin tuaj nga detyra e regjentit, Ktu dhe pjest e Francs, derisa afati prej 18 muajsh T skadoj prfundimisht. Ju falenderoj, xhaxha Uinester, Glosester, Jork, Bakingam, Somerset, Salisberi, dhe Varvik; Ju falendrojm t gjithve pr nderin e madh q ofruat, Pr argtimin e mbretreshs sime madhshtore. Ejani, le t hyjm brenda, dhe me gjith shpejtsin e mundshme T shohim t prfunduar kurorzimin e saj. Dalin MBRETI HENRI VI, MBRETRESHA MARGARET dhe SAFOLK GLOSESTER Fisnik burra t Anglis, shtylla t shtetit, Para jush Duka Hamfri duhet t ndaje dshprimin e vet, Dshprimi juaj, dshprim i zakonshm i t gjith vendit. far! A nuk e shkriu/ vllai im Henri rinin e tij, Trimrin/burrerine/, parat dhe njerezit e tij ndr luftra? A nuk gjeti ai shpesh streh n fush t hapur, N acarin e dimrit dhe t nxehtin prvlues t vers, Pr t mposhtur Francn,trashgimin e vet t vrtet? Dhe a nuk e vuri n pun zgjuarsin e vet im vlla Bedford, Me politik t mbante 'mori Henri? Ju vet, o Samrset e Bakingam, A nuk keni marr ju, Somerset, Bakingam, Dhe ju o trima, Jork dhe Salisberi, dhe ti fitimtari Varvik, a sderdhet gjake dhe Plag t thella keni marr
4

n Franc dhe Normandi? Apo xhaxhai im Bofort si dhe vet un, Sbashku me t gjith kshillin e t diturve t mbretris, A nuk kemi studiuar kaq gjat, ulur n salln e kshillit Hert a von, duke debatuar tutje-thu Se si Franca dhe Francezt t mund t mbaheshin me frikn ndaj nesh, Dhe a nuk u kurorzua lartsia e tij q n mosh t njom, N Paris pavarsisht nga /armiqt e tij? Dhe a duhet t shuhen gjith kto prpjekje dhe nderime? A duhet q pushtimi i Henrit, vigjilenca e Bedfordit, Veprat tuaja n luft dhe gjith synimet tona t shuhen? O fisnik t Anglis, kjo beslidhje, e turpshme sht! Fatale kjo martes, q zhben famn tuaj, Zhduk emrat tuaj nga t gjith librat e kujtess, Qe Shuan nga faqja simbolet e lavdise Dhe fshin deshmite e Francs s mposhtur, Duke br ksisoj gjithka, sikur asgj t mos kish ekzistuar m par! KARDINAL Nipi im, far do t thuash me kt fjalim plot pasion, Tr potere e buj? Sa pr Francn, 'ajo jona sht; dhe akoma do ta mbajm. GLOSESTER Ashtu sht, xhaxha, nse mundemi; Porse tani kjo s'ka t ngjar te ndodhe; Safolku, i sapo bre Duk, i cili nj qortim t rnd e meriton, Ia dha dukatin e Anzhus dhe Mainin Mbretit Reigner, stili i pasur i t cilit Bie ndesh me kuletn e boshatisur. SALISBERI Hej, betohem pr At, q jetn dha pr ne t gjith, Se kto konte ishin elsi i Normandis. Por pr ka qan Varviku, biri im trim? VARVIK Pr dshprimin se ato van e shkuan pa kthim: Sepse shpres t kish pr ti marre prsri, Shpata ime gjak t nxeht do t nxirrte, e syt e mi lot aspak. Anzhu dhe Mein! Vet i kam fituar q t dyja; Ato provinca kto arm i pushtuan:
5

Qytetet, t cilat me plag i mposhta, Dorzuar prsri me fjal paqsore? Mort Dieu! JORK Duka i Safolkut, fjalt i ngecshin n gryk atij, Q turperon lavdin e shpirtin e ktij ishulli! Franca duhej ta kishte shqyer dhe dhene me qera zemrn time, Para se un t ipesha ndaj ketij akti Kurr nuk e kam thn, por mbretrit e Anglis marr kan Shuma t mdha n ar dhe prik me grat e tyre: E mbreti yn Henri jep nga ana e vet, Pr tu bashkuar me at q nuk sjell aspak avantazh/interes. GLOSESTER Nj gjest si duhet, por dhe i padgjuar m par, Q Safolku t krkoj pesmbdhjet prqind Pr shpenzimet dhe detyrimet pr transportimin e saj! Ajo duhej t kishte qndruar e t vuante urie n Franc, Para-KARDINAL Zoti im i Glosesterit, si shum lart morret tani: Ish kenaqsia zotit tim mbret. GLOSESTER Lordi im i Uinesterit, ta njoh mendjen; Helmi smbahet brenda/ duket sheshit: prelat krenar, n fytyrn tnde Un trbimin tnd shoh: nse m shum qndroj, Sherret e lashta do ti rifillojm. Zotrinj fisnik,mirmbeci; dhe thoni, pasi larguar t jem, Un parashikova humbjen e Francs prgjithmon. Del KARDINAL Pra, ja ku shkon protektori yn me zemrim mbushur, Njihet nga t gjith si armiku im, Jo, edhe m tepr armik i t gjithve ju, Dhe aspak mik i madh, kam frik ta them, i mbretit vet. Kijeni parasysh, lord, ai sht me an t gjakut, Trashgimtari i drejtprdrejt i fronit Anglez: Nqoftse Henri do t zotronte nj perandori me an martese, Dhe t gjitha mbretrit e pasura t perndimit, Athere ka arsye q ai t mos ndihet i knaqur. Kini mendjen zotrinj! Mos i lejoni fjalt e mbla
6

Tju magjepsin zemrat; bhuni t menur dhe t kujdesur. Paka se njerzit e thjesht e nderojn, Duke e thirrur 'Hamfri, i miri Duk i Glosesterit,' Duke prplasur duart dhe thirrur me z t lart, 'Jezus, mbroje shklqesin e tij mbretrore!' Me 'e ruajt Perndia Dukn e mir Hamfri!' Kam frik, zotrinj, pr shkak t ksaj lustre lajkatare, Ai do t zbulohet si protektor i rrezikshm. BAKINGAM Kushriri Somerset, bashkohu me mua, Dhe t gjith sbashku, me Dukn e Safolkut, Ne shpejt e shpejt t rrzojm Dukn Hamfri nga posti i tij. KARDINAL Kjo pun me pesh nuk duron dot vones: Po shkoj ta takoj menjher Dukn e Safolkut.Del SOMERSET Kushriri Bakingam, megjithse krenaria e Hamfrit Dhe madhshtia e vendit t tij dshprim sht pr ne, Le t ruhemi nga kardinali arrogant e mendjemadh: Paturpsia e tij sht edhe m e padurueshme Se sa e t gjith princrve n tokn pran: Nse Glosesteri bie, ai bhet protektor. BAKINGAM Ose ti ose un, Somerset, bhemi protektor, Prve Duks Hamfri apo kardinalit.Dalin BAKINGAMI dhe SOMERSET SALISBERY Krenaria shkoi m par, ambicja e ndjek nga pas. Ndrsa kta rreken t realizojn dshirat e tyre, Ne lypset t punojm pr mbretrin. Kurr nuk pash njeri tjetr ve Hamfrit Duks s Glosesterit Q at e trajtonte si zotri fisnik. Shpesh kardinalin mendjemadh e kam par, M shum si nj ushtar se sa nj klerik, T fort dhe krenar, lord mbi lord, T mallkoj si rufian dhe t poshtroj veten Ashtu si nuk i ka hije sundimtarit t Komnuellthit. Varvik, biri im, ngushllimi i moshs sime, Ti,qe me bemat e tua, thjeshtesine dhe bujarine, Ke fituar nderim t madh midis njerezve,
7

Pa prjashtuar asknd pas t mirit Duk Hamfri: Dhe ti, im vlla Jork, aktet e tua n Irland, Pr t vendosur rendin . Bmat e tua s fundmi n zemr t Francs, Kur ishe regjent n kmb t mbretit, Kan br q njerzit t ta ken frikn e t t nderojn: T bashkohemi, pr t mirn e njerezve , N ka mundemi, pr ti vn fre dhe shtypur Krenarin e Safolkut dhe kardinalit, Bashk me ambicjet e Somersetit dhe Bakingamit; Dhe sa t mundemi, t kujdesemi pr veprat e Duks Hamfri, Ndrsa ata tentojn nga posti t prfitojn. VARVIK Pra Zoti e ndihmoft Varvikun, sepse ai e do vendin, Dhe te miren e vendit te tij. JORK [Mnjan] Kshtu thot edhe Jorku, sepse ai ka arsye m t mdha. SALISBERI Athere le tshpejtojme, e t kujdesemi pr kryesoren.Dalin VARVIK dhe SALISBERI YORK Anzhu dhe Mein iu dhan Francezve; Parisi humbi; Normandia I pasigurt qndron, tani t gjitha shkuan e van: Safolku i prfundoi nenet, Fisnikt n ujdi ran dhe Henri i knaqur pa mas Pr t shkmbyer dy dukat me nj bij t bukur Duke. Nuk mund ti fajsoj: E jan ato pr ta? Tnden dhan dhe jo t tyren. Ndrsa gjithka ndahet e zhduket sakaq, I gatshm t vdes urije dhe i paguximshm t prek gjn e vet: Kshtu dhe Jorku duhet t ulet e t brengoset e t kafshoj gjuhn e vet, Kur me tokat e tij pazar sht br dhe shitur jan. 'lajm ngjeths, sepse mbaja shpres pr Francn, Si mbaj tek toka pjellore e Anglis. Krenari Lankastr kurr nuk do ta uzurpoj t drejtn time, As skeptrin nuk do ta mbaj n grushtin e vet miturak, As edhe diademn mbi ball,
8

normat qesharake kishtare e s cilit nuk i shkojn kurors pr shtat. Hap syt, e zgjuar rri kur t tjert n gjum jan, Pr t zbuluar t fshehtat e shtetit; Sa Henri, i velur nga qejfet e dashuris, Me nusen e tij t re dhe mbretreshn e bler kaq shtrenjt t Anglis, Dhe Hamfri me fisnikt bashk n grindje t bien: Athere ngrihem un, trndafili, qumsht i bardh, N prleshje me shtpin e Lankastrit; E me forc e detyrim, ai kurorn mua do ma dorzoj, Sundimi pedant i t cilit Anglin e bukur posht e ka rrzuar. Del
SKENA II. SHTPIA E GLOSESTERIT

Hyjn GLOSESTER dhe DUKESHA DUKESHA Pse, zoti im, kokn e ke ulur si kalli i pjekur , E varur sikur ngarkuar me t korrat e bollshme t Cerezit/Demetrs? Prse i mbledh ashtu vetullat i madhi Duke Hamfri, Si merzi para nderimeve t ksaj bote? Prse syt e tu ngulur jan mbi tokn e zymt, E kundrojn at q duket se errson pamjen tnde? sheh sheh atje? Diademn e mbretit Henri, Skalitur me t gjitha privilegjet e bots? Ngulja shikimin dhe hiqu zvarr, Sa koh q'ajo kuror nuk shndrin mbi ty, Zgjate dorn tnde, kape arin e lavdishem far, e shkurtr sht? Po zgjas dhe dorn time: E pasi zotruar sbashku ta kemi, Do ngrihemi t dy me kok nga qielli Ne t dy kokat lart n qiell do ngrem, Dhe kurre mos e lejo veshtrimin tone te zbrese bjere aq sa te bjere deri poshte. GLOSESTER
9

O Nell, e mbla Nell, nqoftse ti zotin tnd e do, Hidhe tej brejtjen e mendimeve ambicioze. Dhe qoft i fundit ai mendim, kur t keqen t prfytyroj Kundr mbretit dhe nipit tim, t virtytshmin Henri, Qoft e fundit frym imja n kt bot vdekje prurse! ndrra ime turbulluese m ka dshpruar kt nat. DUKESHA far ndrre ke par, lordi im? Refema dhe un do t ta shperblej. Me t mblen prove te endres time te mengjezit. GLOSESTER Pash kete skeptr, shenja ime e pushtetit n gjykate, U thye n dysh, nga kush nuk mbaj mend, Por, them se ishte Kardinali ai; Dhe mbi copat e stapit t thyer Vendosur ishin kokat e Edmundit, Duks s Somersetit, Ulliam d la Polit, t parit duk t Safolkut. Kjo qe ndrra ime: far do t sjell, ve Zoti e di. DUKESHA Hesht, kjo nuk sht gj tjetr vese nj znk a nj sherr Tut, kjo nuk ishte asgj, por nj fakt Se ai q thyen nj shkop t zabelit te Gloucesterit Do ta humbas kokn e tij pr hamendjen e tij. Por dgjom mua, Hamfri im, duka im i mir: ndrrova veten ulur n fronin e madhris N kishn katedrale t Uestminsterit, Dhe n at fron ku kurorzuar mbretr e mbretresha jan; Ku Henri dhe dama Margaret gjunjzuar ishin para meje Dhe mbi kokn time vrtet diadema qndronte. GLOSESTER Jo , Eleanor, athere un duhet t t qortoj menjher: Zonj arrogante, e keq-edukuara Eleanor, A nuk je ti gruaja e dyt n mbretri, Dhe bashkshorte e shtrenjete e protektorit ?dhe e dashuruar prej tij? A nuk paskrke ti knaqsit e ksaj bote nn komanden tnde, M teper se sa ta pret mendja ? Dhe ti akoma vazhdon ti biesh me cekic tradhtis, Q t rrzosh bashkshortin tnd dhe vetveten tnde
10

Nga maja e lavdis tek kmbt e nderimit/turpit? Larg prej meje, e nuk dua t t dgjoj m! DUKESHA far, far, zoti im! Kaq i nevrikosur je Me Eleanorn, q nuk po tregon asgj tjetr ve nj ndrr? Hern tjetr do ti mbaj pr vete ndrrat e mija E kshtu nuk do t gjykohem aspak. GLOSESTER Hej, mos u nxeh; un prsri u qetesova.Hyn lajmtari Lajmtari Zoti lord protektor, sht knaqsia e lartsis s tij Q ju t prgatiteni t kaleroni drejt Shn Albanit, Ku mbreti dhe mbretresha mendojn t luajn m skiftert. GLOSESTER Do t shkoj. Eja, Nell, do t udhtosh me ne? DUKESHA Po, imzot, po t ndjek menjher.Dalin lajmtari dhe GLOSESTER Ta ndjek duhet.Nuk mund te shkoje perpara. Sa koh Glosesteri ka nj mendje t till te thjesht e t prulur. Ndrsa T isha burr, duk, dhe i dyti pr nga gjaku, Do ti kisha hequr kto pengesa t mrzitshme Dhe udhn shtroja mbi qafat t tyre pa kok; Por edhe pse grua, un nuk do t ligshtohem Q t luaj pjesn time n shfaqjen madhshtore t Fatit. Ku je, atje? Sr Xhon! Jo, mos druaj mor njeri, Ne vetm jemi; ktu nuk sht askush, vetm un dhe ti.Hyn Hjum HJUM Jezusi e ruajt madhrin tuaj mbretrore! DUKESHA far the ti? madhria! Un jam vetm hirsia juaj. HJUM Por, me hirin e Perndis, dhe kshilln e Hjumit, Titulli i hirsis suaj do t shumfishohet. DUKESHA 'sht kjo q thua, o njeri?Ti ke folur me Marxheri Zhurdeinin, shtrign dinake, Dhe Roxher Bolingbrokun, magjistarin? Dhe ata angazhohen pr t mirn time? HJUM
11

Kt gj kan premtuar, ti shfaqin lartsis suaj Shpirtin e ngritur nga thellsia e nen- toks, I cili do ti prgjigjet pikerisht pyetjeve Sikunder hiresia juaj tia parashtroj atij. DUKESHA Eshte e Mjaftushme; do t mendohem pr pyetjet: Kur nga Shn Albani bejme t kthehemi, Do ti shohim kto gjrap lotesisht. Ktu, Hjum, merre kt shprblim; kenaqu, njeri, Me aleate e tu n kt shtje me pesh.Del HjUM Hjumi duhet t gzohet me floririn e Dukeshs; Pr bes, ashtu do t bhet. Po tani, Sr Xhon Hjum! Vulosi buzt e tua dhe fjal nga goja mos nxirr, ve pshprima: Kjo pun krkon sekret t thell. Dama Eleanor jep flori pr ardhjen e shtrigs: Floriri nuk prish pun, sikur ajo djalli vet t ish. Prapseprap me flori nga nj tjetr breg fluturoj; Nuk guzoj ta them, nga kardinali i pasur Dhe nga duka i madh, i shpallur rishtaz Duke i Safolkut, Gjithsesi aq me ben; pr t qn i qart, Ata, e dine aspirimin qesharak t Dams Eleanor, M pajtojn mua pr t shkatrruar dukeshn Duke yshtur me magji mendjen e saj. Ata thon ''Horri dinak , 'nuk pajton ndrmjets; Por a sjam une i Safolkut dhe kardinalit ndermjetes. Hjum, nse kujdes nuk bn, do ti avitesh mendimit se ata q t dy jan nj ift horrash tinzar. Ja, si qndron shtja; kshtu, un kam frik, prfundimisht Se dinakria Hjumit do t jet shkatrrimi i Dukeshs, Dhe turpi i saj do t jet rrzimi i Hamfrit: Sido q t jet un do t kem flori pr gjithka.Del
SKENA III. Pallati. Hyjn tre apo katr pjesmarrs n Peticion, PITERI,shqytari, njri prej tyre

Gjmon fanfara.Hyjn MBRETI HENRI VI, GLOSESTERI, KARDINALI, BAKINGAMI,JORKU, SOMERSETI, SALISBERY,VARVIKU, dhe DUKESHA Mbreti HENRI VI Per pjesen time, lord fisnik, nuk m duhet se kush; Ose Somerseti ose Jorku, pr mua jan nj.
12

JORK Nqoftse Jorku e ka njollosur veten n Franc, Athere ia mohoni regjencn. SOMERSET Nqoftse Somerseti sht i pavler pr postin, Le t jet Jorku regjent; Un i dorzohem atij. VARVIK Qoshfit me nder,po ose jo, Padiskutim : Jorku eshte vlere. KARDINAL Varvik ambicioz, le t flasin m t medhenjte (m t mirt).Duhurit VARVIK Kardinali nuk sht m i duhur se un n terren. BAKINGAM T gjith n kt prani jan m t duhuritse ti, Varvik. VARVIK Varviku mund t jetoj pr tu br m i miri nga t gjith. SALISBERY Paqe, bir! Dhe trego pak arsye, Bakingam, Prse Somerseti duhet preferuar. Mbretresha MARGARET Sepse mbreti, besoj, kshtu dshiron. GLOSESTER Madam, mbreti sht mjaft i rritur Pr t na qortuar: kto nuk jan pun grash. Mbretresha MARGARET Nqoftse ai sht mjaft i rritur, nevoj ka hirsia juaj T jet protektor i shklqesis s tij? GLOSESTER Madam, un jam protektor i mbretris; Dhe, me plqimin e tij, un jap dorheqjen nga posti im. SAFOLK Hiq dor athere dhe lre paturpsin tnde. Sikur t ishe mbrete kush sht mbret ve teje?-Komnuellthi ka koh q ka filluar t shkatrrohet; Dofini prtej detit ka dal i fituar; Dhe t gjith fisnikt e aristokratt e mbretris Kan qen si shrbtor te pushtetit tend. KARDINAL
13

Deputett ti i ke munduar; arkat e klerit Me grabitjet tuaja i ke boshatisur. SOMERSET Ndrtesat tuaja madhshtore dhe veshjet e bashkshortes tuaj Kan kushtuar shum nga thesari publik. BAKINGAM Mizoria juaj n ekzekutimin E thyersve t ligjit, e ka tejkaluar vet ligjin, E t ka ln ty n mshirn e tij. MBRETRESHA MARGARET Po t provohet far ke br n Franc, Si thon, pr shitje qytetesh dhe ofiqesh, Do t kishin ln pa kok sa me pare. Del GLOSESTERI. Mbretreshs MARGARET i bie erashka nga dora M jep ershken time : far, puthadore ! Nuk po mundeni ju? (Ajo i jep dukeshs nj goditje n vesh) Un ju meshiroj , madame,ju e meritonit ? Dukesha Nuk isha un! po, un isha,francezja krenare: Mund t'i afrohem bukuris tuaj me thonjt e mi, Un do ti ngjis te dhjete mbi fytyrn tende. Mbreti HENRI VI Qetsohu, tetoja ime e dashur; 'ishte pa dashje. DUKESHA Pa dashje! Mbret i mir, kujdesu n kohn e duhur; Ajo do t t pengoj, dhe me ty si foshnj do t luaj: Megjithse n kt vend shum burra nuk kane te ndenjura(mbajn fustan -nuk kan prapanic), Ajo sdo e kaloje Damn Eleanor pa u shpaguar.Del Hyn prsri GLOSESTERI GLOSESTER Tani zotrinj, tani qe mortaja ime kaloi Duke kaluar nj her ndane katrkndeshit,/pereth, Un vi pr t diskutuar per problemet e perbashketa t Komnuellthit. E prsa i prket vrejtjeve tuaja t pa baz e plot inat/mri, Provojini ato, dhe un i hapur do qndroj para ligjit: Por Zoti past mshir pr shpirtin tim, Se un detyr kam ta dua mbretin dhe vendin tim!
14

Por, ndaj shtjes q kemi n duar: Un them, sovrani im, Jorku sht njeriu m i prshtatshm Pr tu br regjenti juaj n mbretrin e Francs. SAFOLK Para se t zgjedhim, m jepni leje Tu jap disa arsye, jo t pa rndsishme, Se Jorku sht njeriu m pak i prshtatshm. JORK Ta them un ty, Safolk, pse jam i paprshtatshm: S pari, sepse un nuk i bj lajka krenaris tnde; Tjetr, nqoftse un caktohem n at post, Lordi i Somersetit do t m mbaj ktu, Pa luft, pa para ose paisje e furnizime, Derisa Franca t bjer n duart e Dofinit: S fundi, un prita me dor n zemr vullnetin e tij, Derisa Parisi u rrethua, vuajti dhe ra nga uria. VARVIK At un mund ta dshmoj; nj vepr e ndyr Q kurr nuk e ka kryer nj tradhtar ndaj vendit. SAFOLK Paqe, Varvik kokfort! VARVIK E drejta e se vertetes,e pse duhet t hesht? Hyjn HORNERI, Shqytari/armatori, dhe shoqruesi i tij PITER, me roje SAFOLK Sepse ktu gjendet nj njeri i akuzuar pr tradhti: I lutem Zotit q Duka i Jorkut t shfajsohet! JORK Mos vall dikush e ka akuzuar Jorkun si tradhtar? Mbreti HENRI VI do t thuash, Safolk; tregom, jan kta? SAFOLK Si urdhron, madhria juaj, ky sht njeriu Q t zotin akuzon pr tradhti t lart: Fjalt e tij ishin: se Rikardi, Duka i Jorkut, Ishte trashgimtari i ligjshm i kurors Angleze Dhe se ju, madhria juaj ishe nj uzurpator. Mbreti HENRI VI Shprehu, njeri, ishin kto fjalt tuaja?
15

HORNER Prgjigja ime nuk do tju knaq madhria juaj, un kurr nuk kam thn dhe as kam menduar dika t till: Zotin kam dshmitar, Un jam I akuzuar padrejtsisht nga nj kopuk e maskara. PITER Pr hir t ktyre dhjet kockave, zotrinj, ai vrtet mi tha ato fjal Mua atje n mbtraz/papafingo nj nat, ndrsa frkonim Armurn e Lordit t Jorkut. JORK Kopuk, pleh e i trash, dhe shpifarak, Do t ta pres kokn pr kto fjal tradhtari. Un krkoj nga madhria juaj mbretrore, Q mbi kt njeri t bjer gjith fuqia e ligjit. HORNER Medet, im zot, varm, nse i fola ndonjher kto fjal. Akuzuesi im sht iraku im, dhe kur korigjova gabimin e tij nj dit, ai mbi gjunj u betua se do t ishte i ndershm me mua Mbreti HENRI VI Xhaxha, far ti themi ksaj sipas ligjit? GLOSESTER Kt vendim, zoti im, nse mund t gjykoj: Le t bhet Somerseti, regjent i Francezve, Sepse tek Jorku kjo ngjall dyshim: Dhe le t caktojm nj dit pr kta t dy T ndeshen n dyluftim n nj vend t prshtatshm, Sepse ai ka dshmi pr smirn e shrbtorit: Ky sht ligji, dhe ky sht edhe vendimi i Duks Hamfri. SOMERSET Une me prulsi t falenderoj, madhri. HORNER Dhe un e pranoj dyluftimin me dshir. PITER O Zot, ki mshir pr mua! Kurr nuk do t jem i aft t jap as edhe nj goditje, O Zot, zemra ime! Mbreti HENRI VI Merrini, e drejt e n burg; dhe dita e dyluftimit do t jet dita e fundit e muajit q vjen. Eja,
16

Somerset, ne do t prcjellim ndrsa t largohesh. Gjmon fanfara.dalin

SKENA IV. Kopshti i GLOSESTERIT Hyjn MARGARET Zhurdein, HJUM, SAUTHUELL, dhe BOLINGBROK

HJUM Ejani, mjeshtrat e mi; dukesha, ju them un, pret permbushjen e premtimeve tuaja. BOLINGBROK Mjeshtri Hjum, athere jemi t paisur m s miri: a do ti shoh dhe dgjoj zonja dukesh nomatisjet? HJUM Por far tjetr? Mos kini frik nga kurajoja e saj. BOLINGBROK Un kam dgjuar ta quajn nj grua me shpirt t paepur: por duhet t jet e udhs, Mjeshtri Hjum, q ti t jesh aty lart pran saj, ndrsa ne T punojm ktu posht; kshtu pra, T lutem n emr t Zotit, shko e lerna vetm.Del HJUM Nna Zhurdein, shtrihu dhe hiqu zvarr n tok; Xhon Sauthuell, lexo; e le ti prvishemi puns. Hyjn DUKESHA me trupin drejt, HJUMI e ndjek DUKESHA Sa mir, mjeshtrat e mi; mirsevini t gjith. Ta fillojm, Kjo pun,sa m shpejt q t kryhet, aq m mir sht. BOLINGBROK Durim, zonj e mir; magjistart e din kohn e tyre: Nat e thell, nat e errt ku nixn e hesht gjithshka, Koha e nats kur Troja u ndez n flak; Koha kur qokthi irret dhe qent roje ulrijn, Dhe shpirtrat enden dhe fantazmat dalin nga varret, Kjo sht ora, q m s miri puns q kemi n dor i shkon pr shtat. Madam, rri ti e mos u frikso,cilin ngrejm nga varri, Shpejt e shpejt do veprojm brenda nj pragu te shenjete. Ktu ata kryejn ceremonit prkatse dhe formojn nj rreth; BOLINGBROKU apo SAUTHUELLI lexon,Konzhuro te, & c.
17

Dgjohen bubullima dhe vettima t tmerrshme; pastaj shpirti ngrihet e nis e shfaqet Shpirti Adsum. MARGARET Zhurdein Asmath, Me an t Zotit amshueshm , emrin dhe fuqin e t cilit Ti dridhesh i, prgjigju asaj q do t t pyes; Sepse, derisa t prgjigjesh, ti nuk do t kalosh dot prej kndej. Shpirti Pyet t duash. kam thene eshte bere! BOLINGBROK 'E para e mbretit: do t bht me t?'Lexojn n nj letr Shpirti Duka q mbretin Henri do t rrzoj, jet akoma do t ket; Do rroj m gjat, por do vdese me dhun. Ndrsa shpirti flet, SAUTHUELLI shkruan prgjigjen BOLINGBROK 'fat e pret Dukn e Safolkut?' Shpirti Ne uje vdekjen do gjej dhe kshtu fundin e vet. BOLINGBROK ' do ti ndodh Duks s Somersetit?' Shpirti Kshtjellave t'iu ruhet; M i sigurt n toka ranore do t jet Se sa atje ku kshtjellat mbi themele t forta qndrojn. Mbarova, pr m tepr, nuk mund t duroj. BOLINGBROK Zhytu n errsir, drejt gjolit n flak! Qoftlarg i pabes, mnjanohu! Bubullima dhe shkreptima. Del shpirti Hyjn JORKU dhe BAKINGAMI me rojet e tyre, me forc JORK Kapini kta tradhtar dhe plehrat e tyre. Beldam, mendoj se desh na shptove pr pak. far, madam, ti je atje? Borxhli te jane Mbreti dhe Komnuellthi
18

pr kt dhimbje: Lordi im protektor, nuk dyshoj aspak, do t t shprblej mir pr kto merita (bma tradhtie). DUKESHA As sa gjysma e t kqijave q ti ke br ndaj mbretit t Anglis, Duk i keq , q krcnon pa shkak. BAKINGAM Vrtet, madam, as edhe nj:fare e quani ju kete? Merrini!Le te qaravitet. Dhe mbajini larg nga njeri tjetri. Ti, madam, do t vish me ne.Staford, shoqroje at. Dalin t shoqruar me roje MARGARET ZhURDEIN, SAUTHUELL, JORK Lordi Bakingam, mendja m thot se mjaft mir at e ke vzhguar: Goxha komplot, i zgjedhur mir pr t ndrtuar mbi t! Hajde, hajde, zotrinj; Kta orakuj mezi shtihen n dor, E mezi kuptohen. Mbreti tashm po i afrohet Shn Albanit, Me t edhe bashkshorti i ksaj zonje t kndshme: Atje ti shpiem lajmet, me shpejtsin q na e mundson kali: Nj sill e pakndshme pr mngjez pr Lordin protektor. BAKINGAM Jepm leje hirsia juaj, Lord i Jorkut, T nisem e lajmet tia oj me shpresn e nj shprblimi nga ai. JORK Si t dshironi, Lord, Kush sht atje? Hej! Hyn nj shrbyes I ftoj Lordt e Salisberit dhe Varvikut T darkojn me mua nesr mbrma, T shkojm! Dalin
AKT II

Hyjn MBRETI HENRI VI, MBRTRESHA MARGARET, GLOSESTER,

19

. Katedralja e Shn Albanit

KARDINALI dhe SAFOLK, sbashku me kujdestart e fajkuajve, t cilt prshndesin MBRTRESHAMARGARET Besomni, zotrinj, nuk kam par argtim m t mir Kta 7 vjet sesa fluturimin sot tek prroi, E megjithat, nse m lejoni, era ishte shum e fort, Dhe, dhjet me nj, Xhoana plak as q kish dal fare jasht. MBRETI HENRI VI Por far dalje q bri, fisniku im, fajkoi yt, E largsi q fluturoi mbi t gjith ai! T shohsh se si Zoti tek t gjitha krijesat punon! Po, njerz e zogj t prirur jan pr tu ngjitur sa m lart. SAFOLK Nuk sht udi, ashtu si ju madhri, Fajkojt e lordit ton protektor ngrihen lart kaq bukur; Ata e din se i zoti dshiron t jet lart e m lart, E mendimet i mban atje mbi lartsin e fluturimit t fajkoit t vet. GLOSESTER Zoti im, nj mendje e ult e jo fisnike q ngjitet jo m lart se mund t ngrihet nj zog. KARDINAL Mendova po aq shum dhe un; ai duhej t ishte mbi ret. GLOSESTER far, kardinal im? Si mund t mendosh keshtu? A nuk do t ishte mir q hirsia juaj t mund t fluturonte drejt parajss? MBRETI HENRI VI Thesari i gzimit t pafund. KARDINAL Parajsa jote n tok gjendet; syt e mendimet tuaja Rahin mbi nj kuror, thesari i zemrs tnde; Protektor i pabese /renues , pergjues i rezikshem, Sa lajkatar me mbretin dhe Komnuellthin! GLOSESTER Pse , kardinal, rasa juaj eshte kaq e vrazhde? Tantaene animis coelestibus irae? Klerik kaq percellues ? I miri xhaxha, fshihni merine; Me nj shenjtri t ktill mund ta arrish at? SAFOLK
20

Aspak meri, zotri, nuk ka si behet me mire Nj goxha sherr dhe nj goxha fisnik i lig. GLOSESTER Si kush, imzot? SAFOLK Pse jo si ti, imzot, Nje si Kryelartesia juaj- kujdestar i gjithashkaje. GLOSESTER Prse, Safolk, Anglia e njeh paturpsin tnde. MBRETRESHAMARGARET Dhe ambicjet e tua, Glosester. MBRETI HENRI VI T lutem, paqe, e mira mbretresh, Dhe mos i cyt kta fisnik t rrmbyer; Sepse bekuar jan ata q krijojn paqe mbi dhe. KARDINAL Lejomni t m bekojn pr paqen q une bej, Kundr ktij protektori krenar, me shpatn time! GLOSESTER [Mnjan kardinalit] Besimi,shenjti axh, Shkojme drejt saj! KARDINAL [Mnjan GLOSESTERIT] Beje kur ti guxon. GLOSESTER [Mnjan Kardinalit] Mos krijo insinuata ketu Duke abuzuar personalish KARDINAL [Mnjan GLOSESTERIT] Posi, ku guxon ti Nuk pipetij: e nqoftse vendos, Kt mbrmje, n ann lindore t zabelit. MBRETI HENRI VI Po tani, fisnikt e mi! KARDINAL Besom, kushri Glosester, Njeriu jua po t mos kishte gjuajtur keshtu papritur, ne do t ishim argtuar edhe m. Mnjan GLOSESTERIT Eja me t dy duart mbi shpatn tnde.
21

GLOSESTER Vrtet, xhaxha. KARDINAL [Mnjan GLOSESTERIT ) U keshilluat ? Ana lindore e zabelit? GLOSESTER [Mnjan KARDINALIT] Kardinal, Un me ty jam. MBRETI HENRI VI Tani ke, xha Glosester! GLOSESTER Po bisedoj pr fajkojt; asgj tjetr, imzot.Mnjan KARDINALIT Tani, t betohem pr nnn shenjtore, prift, un do ta zhvas kurorn tnde pr kt, Ose e gjith shka imja ,do rezohet. KARDINAL [ Mnjan GLOSESTERIT] Medice, teipsum Kujdestar , kujdesu per veten. MBRETI HENRI VI Errat fryjn me furi; po kshtu edhe stomaqet tuaja zotrinj. Sa e bezdishme kjo muzik pr vesht e mi! Kur t till tela akordohen, e shpres ka pr harmoni? Un lutem, zotrinj fisnik, lermni mua q kt mosmarrveshje ta zgjidh. Hyn BAKINGAM MBRETI HENRI VI sihariq na sjell kushriri yn Bakingam? BUKINGAM T till q edhe zemra ime dridhet ta shpall. Nj skot njerzish t ligj, t nnshtruar paturprisht, Nn prkrahjen dhe bashkpunimin e fsheht T Zonjs Eleanor, gruas s protektorit, Udhheqsin dhe kreun e gjith ksaj trazire, Kan kryer vepra t rrezikshme kundr shtetit tuaj, Duke u marr me shtriga dhe magjistar: T cilt ne faktikisht i kemi kapur; Duke ngritur s vdekuri, shpirtra t mallkuar nga varri, Q krkonin jetn dhe vdekjen e mbretit Henri, Si dhe t tjerve nga Kshilli i Kurors s Lartsis suaj;
22

Si do ta kuptoni vet m hollsisht hirsia juaj. KARDINAL [Mnjan GLOSESTERIT] Dhe kshtu, lordi im protektor, Kjo do t thot se zonja juaj duket se po vjen n Londr. GLOSESTER Klerik ambicioz i zi , lere zemrn time t hidhrohet: Dshprimi dhe brenga mposhtur kan fuqit e mija; MBRETI HENRI VI O Perndi, far djallzish iu punon mendja njerzve t ligj, Duke rritur pshtjellimin mbi kokat e tyre rretheqark! MBRETRESHA MARGARET Glosester, shiko ktu molepsjen e erdhes tnde. Dhe pr veten tnde dukesh pa faj, ti ke qn m i miri. GLOSESTER Madam, sa pr veten time, Perndis i drejtohem, Se si e kam dashur mbretin tim dhe Komnuellthin: Sa pr gruan time, nuk e di se si qndron puna; m vjen keq pr far dgjova: Fisnike sht ajo, por nse e ka harruar Nderin dhe virtutin e ka biseduar me t till Fisnik t zvetnuar/t korruptuar, pr t prgatitur terrenin, Un e zboj nga shtrati dhe nga prania ime Dhe ia jap si pren e tyre ligjit e turpit, At q nderuar ka emrin e nderuar t Glosesterit. MBRETI HENRI VI E ti thrrasim kta dhunues t ndyr prgjigje t na japin Dhe ta trajtojm shtjen me maturi me peshoren e drejtsis, Krahu i s cils anon i sigurt mbi at shtje ku e drejta mbizotron. Bie nj fanfar dhe ai del
SKENA Salla e Gjyqit Bien fanfarat. Hyjn mbreti HENRI VI, mbretresha MARGARET, GLOSESTERI, JORKU, SAFOLKU,dhe SALISBERI; DUKESHA, MARGARET XHORDAIN, SOUTHUELLI, HJUM, dhe BOLINGBROKU, tshoqruar nga rojet

MBRETI HENRI VI Qndro prpara, zonja Eleanor Kobham, bashkshorte e Glosesterit: Para syve t Zotit dhe para syve tan faji yt sht i madh:
23

Merre dnimin e ligjit pr mkatet T cilt sipas Librit t Perndis gjykohen me vdekje. Ju t katrt, q ktu e drejt e n burg prsri; E q andej drejt e tek vendi i ekzekutimit: Shtriga n Smithfild do t digjet e gjall, Dhe ju t tre do t vareni n trekmbsh. Ti madam, meq ke lindur m fisnike, E zhveshur nga do nder pr gjith jetn, Pas nj pendese t hapur pr tri dit, Do t jetosh ktu n vendin tnd e syrgjynosur, Sbashku me Sr Xhon Stenlin, n ishullin e Menit. DUKESHA E mirpres syrgjynin ; e mirpritur ishte edhe vdekja ime. GLOSESTER Eleanor, ligji, ti e sheh, t ka gjykuar ty: Un nuk mund t justifikoj at q ligji ndshkon. Dalin DUKESHA dhe t burgosurit e tjer t shoqruar me roje I lutem madhris suaj leje t m japsh e t shkoj; Dshprimi, ngushllim do t gjej e mosha ime lehtsim. MBRETI HENRI VI Qndro Hamfri Duk i Glosesterit: para se t shkosh, Dorzoje skeptrin: Henri do t jet Protektor i vetes s vet; dhe Perndia do t jet shpresa ime, Qndresa ime, udhrrfuesi im, dhe fanari i hapave t mi: Shko n paqe, Hamfri, jo m pak i dashur Sesa kur ishe protektor i mbretit tnd. MBRETRESHA MARGARET Nuk shikoj ndonj arsye pse nj mbret n mosh Duhet t mbrohet si nj fmij. Perndia dhe mbreti Henri qeverisin mbretrin e Anglis. Hiq dor nga skeptri, zotri, dhe mbreti e mbretria e tij. GLOSESTER Skeptrin tim? Ja ktu, fisniku Henri, sht skeptri im: Po me aq vullnet ta besoj ty Ashtu si ati yt Henri ma besoi mua; E madje po me aq vullnet t plot tek kmbt e tua e vendos Q t tjer ta marrin plot ambicje. Lamtumir i miri mbret, kur t vdes e t mos jem m, Paqja e nderuar mos iu ndaft fronit tuaj!Del MBRETRESHA MARGARET
24

Ja prse, tani mbret sht Henri dhe Margareta mbretresh; Dhe Hamfri Duka i Glosesterit i tromaksur, Duron nj gjymtim t till drmues; dy coptime menjher; Zonja e tij e syrgjynosur dhe nj gjymtyr e prer. Ky skeptr me nder skalitur atje le t qndroj N dorn e Henrit, ku aq mir rri. SAFOLK Kshtu lshohet kjo pish kryelart dhe degzat i var; Kshtu krenaria e Eleanors vdes n kulmin e moshs. MBRETI HENRI VI Zoti e mbroft t drejtn!Dalin
SKENA

Hyjn GLOSESTERI dhe shrbtort e tij veshur n zi GLOSESTER Kshtu ndonjher dita m e ndritshme e paska nj re; Dhe pas vers gjithnj e m shum vjen dimri shterp, me t ftohtin e vet thers e idhnak: Kshtu dhe hallet dhe gzimet glojn, ndrsa stint ndrrohen. Zotrinj, sa sht ora? Shrbtort Dhjet, zotri. GLOSESTER Dhjet sht ora e caktuar pr mua Q t shoh duke ardhur dukeshn time t dnuar: Uroj q rrugt me gur stralli ti duroj, Kur mbi to t ec me kmbt e saj t buta. E mbla Nell, t keqen mendja jote fisnike nuk e duron dot T ligjt q zhbirojn n fytyrn tnde, Me vshtrime ziliqare, duke prqeshur turpin tnd, Q dikur ndiqnin rrotat e karrocs tnde krenare Kur ti udhtoje me triumf npr rrug. Por besoj se but e but do t vij ajo; dhe un do ti gatis Kta syt e mi me lot mbushur pr t par vuajtjet e saj. Hyjn DUKESHA me nj araf tbardh dhe nj qiri t holl e t gjat q digjet n dorn e saj; me STENLEIN, sherifin dhe oficer t tjer
25

/ Nj rrug

Shrbtori Si t urdhroj hirsia juaj, ne po e marrim at nga sherifi. GLOSESTER Jo, mos luani vendit, pr hatr t jets suaj; lereni t kaloj. DUKESHA Ke ardhur zoti im q turpin tim t shohesh? Tashm edhe ti n pendes je. Shiko se si m kundrojn! Shiko se si turma e trullosur tregon me gisht, Dhe kokat prkul e syt mbi ty lshon! Ah, Glosester, fshihu nga vshtrimet e tyre plot mllef, Dhe n vetvete ndrydhi ndjenjat e mallkoje turpin tim, Dhe largoji armiqt si t mit ashtu edhe t tut! GLOSESTER Ki durim, e mira Nell; harroje kt hidhrim. DUKESHA Ah, Glosester, po m mson veten time t harroj! Sepse kur mendoj se gruaja jote me martes jam Dhe ti nj princ, protektor i ktij vendi, Ma do mendja se un nuk duhet t trajtohem ksisoj, Me parzmoren e turpit mbuluar, dhe letra mbi kurriz, T shohin lott e mi dhe t dgjojn rnkimet q dalin nga shpirti im. Gurt e ashpr kmbt e buta mi pren, E kur nis t ec, ziliqart qeshin Dhe m kshillojn se si kmbt ti hedh. Ah, Hamfri, a mund ta duroj kt zgjedh t turpshme un? Mendon ti se ndonjher un do ta shoh botn, Apo do ti quaj ata q diellit i gzohen t lumtur? Jo; dita ime sht nat dhe drita errsir pr mua; Mendimi pr madhshtin time do t jet skterra pr mua. Ndonjher do t them, Un jam e shoqja e Duks Hamfri, Por bhu i but e mos u skuq nga turpi im, Mos u tut para asgjje derisa spata e vdekjes Mbi ty t bjer, ssht udi se shum shpejt do t vij; Sepse Safolku, mund t bj gjithka, Me at q ty t urrente e q t gjithve ne na urren, Dhe Jorku bashk me Bofortin e padevotshm, at gjoja prift, Kan shterpzuar shkurret pr t ti prer kraht, Dhe kshtu t mos kesh mundsi t fluturosh, ata do t
26

mbrthejn edhe ty: GLOSESTER Ah, Nell, prmbahu! Ty qllimet t shkojn mbrapsht; Edhe po t kisha 20 her m shum kundrshtar, E secili prej tyre t kish 20 her m shum pushtet, Kta t gjith nuk do kishin mundsi t m dmtonin aspak, Prderisa jam besnik, i padyshimt dhe jo kriminel. Ndihma m e madhe pr ty sht heshtja, e mbla Nell: Un lutem pr ty, zemra jote durimin duhet t zgjedh; udia m e madhe pak dit zgjat.Hyn nj lajmtar Lajmtari Un thrras hirsin tuaj t paraqitet n parlamentin e madhris s tij, Q do t mblidhet n Beri n ditn e par t muajit pasardhs. GLOSESTER Dshira ime kurr nuk u mor parasysh m par! Ky sht vetm nj allishverish. Mir, atje do t jem.Del lajmtari E imja Nell, po largohem: dhe, zoti sherif, Mos lejo q pendesa e saj ta tejkaloj urdhrin e mbretit. Sherifi Si urdhron hirsia juaj, ktu qndron urdhri im, Dhe Sr Xhon Stanlei sht caktuar tani Ta shoqroj at drejt ishullit t Menit. GLOSESTER Duhet ti, Sr Xhon, ta mbrosh zonjn time ktu? STANLEI Kshtu m kan urdhruar, hirsia juaj. GLOSESTER Trajtojeni at mir t lutem, Ti sillu mir me t: bota mund t qesh prsri; Dhe po t rroj do ta shprblej mirsin nse Kshtu do t veprosh edhe ti pr t, pra Sr Xhon, lamtumir! DUKESHA far, po shkon zoti im, e pa m thn lamtumir! GLOSESTER Dshmoj lott e mi, nuk mund t rri q t flas.Dalin GLOSESTER dhe shrbtort Eja, Stanlei, do t shkojm? STANLEI
27

Madam, pendesn e ke kryer, flake kt araf, Dhe le t shkojm e t marrim veshjet pr udhtimin ton. DUKESHA Turpi im nuk do t vendoset sbashku me arafin tim: Jo, ai do t varet mbi rrobat e mia m t shtrenjta E veten do ta tregoj; vishmni si t mundem. Shkojm, udhhiqma rrugn; dshiroj burgun tim t shoh. Dalin
AKTI III / ABACIA e Bury St. Edmund's. Bie nj fanfar, Hyjn mbreti HENRI VI, mbretresha MARGARET, KARDINALI, SAFOLKU, JORKU, BAKINGAMI, SALISBERI DHE VARVIKU n Parlament

MBRETI HENRI VI Them me vete, fisniku im Glosester ende nuk ka ardhur Edhe pse sht dshira e tij t mos jet i fundit, fardo qoft shkaku q larg nesh at e mban tani. MBRETERESHA MARGARET A nuk mund t shohsh? Apo nuk do ta vzhgosh pamjen e uditshme t fytyrs s tij t ndryshuar? Me far madhshtie e mban veten, Sa i pafytyr sht br s fundmi, Por shiheni tani, qoft ne mngjez, Apo do pjes tjetr e dits, I ngrys vetullat e zemrim n sy tregon, E t kalon aty pran me gjunj t ngrir, t paprkulshm, Duke shprfillur detyrn q ka ndaj nesh. Askush nuk i prfill klysht kur buza u shkon vesh m vesh; Por burrat hijernd dridhen kur luani bulron; Dhe Hamfri nuk sht pa rndsi n Angli. S pari ki mendjen se ai vjen pas teje n rradh, Dhe nse ti bie, ai ngjitet pas. Frikn tua kesh; ata t gjith pas do ti shkojn. Tani pranver sht, dhe barishtet rrnj t thella nuk kan; Kujdesi nderues pr fisnikun tim M bri t sjell ndr mend kto rreziqe q duka paraqet. Me naivitet, frik t nj gruaje quaje;
28

At frik q nse shkaqe m t mira vendin mund tia zn, Athere Un do t pranoj dhe them se Dukn e kam prgojuar. Fisnikt e mi t Safolkut, Bakingamit, dhe Jorkut, Qortoni dshmin time, nse mundeni; Ose prndryshe i prmbyllni fjalt e mia si t dobishme. SAFOLKU Mir e keni kuptuar dukn n fjal, lartsia juaj; Ai, i respektuar pr origjinn e tij t lart, Si i dyti n rradh, trashgimtar i mbretit qe, Dhe t tilla mburrje pr fisnikrin e tij t lart, Nxitn dukeshn e smur nga trut Q me an t mjeteve t liga t sajoj rrzimin e sovranit. Dhelpra nuk leh kur duhet qengjin t vjedh. Jo, Jo, sovrani im; Glocesteri sht nj njeri Pa fjal deri m tash por thell n shpirt plot mashtrime ka. KARDINALI A nuk sajoi ai n kundrshtim me ligjin, Vdekje t uditshme pr vepra t vogla t kryera? JORKU A nuk vuri ai pushtetin e vet taksa t mdha n t gjith mbretrin, Pagesat e ushtarve n Franc q kurr nuk u drguan? Pr gjra t tilla qytetet do dit n revolt ishin. BAKINGAMI Mjaft, kto jan t meta t vogla q tregojn t tjera t panjohura. N kohn e vet do nxjerrin n drit, urt e but Dukn Hamfri. MBRETI HENRI VI Fisnikt e mi, prnjher, kujdesi q keni pr ne, Pr t kositur ferrat t cilat na i lndojn kmbt, Ia vlen t lavdrohet: por, do ju flas me zemr n dor, Duka sht i virtutshm, i but dhe mjaft i prmbajtur Pr t ndrruar t keqen ose pr t punuar pr rrzimin tim. MBRETERESHA MARGARET Bj kujdes, zoti im, e mira e prgjithshme e do, Tia pressh shkurt ktij mashtruesi. Hyn SOMERSET SOMERSET Shndet past sovrani im i lart!
29

MBRETI HENRI VI Mirsekeardh, Lordi Somerset. t reja na sjell nga Franca? SOMERSET Se t gjitha interesat tuaja n ato territore shkuan e van; gjithka ka humbur. MBRETI HENRI VI Sa i ftoht lajmi, Lord Somerset: por u bft vullneti i Zotit! YORK [Mnjan] Dhe mua lajmet nuk m ngrohin; sepse kisha shpresa tek Franca T forta, ashtu si shpresoj pr Anglin e begat. Kto jan lulet e mija, shkatrruar pa elur akoma, n syth E krimbat leshatak han t mijat gjethe; Por i vendosur jam ta ndreq kt mekanizm shpejt, Prndryshe do shes titullin pr nj varr me nder. (41-44 te hiqen) Hyn GLOSESTER GLOSESTER Gjith t mirat mbretit, zotit tim! Krkoj ndjes, zoti im, q u vonova kaq shum. SAFOLK Jo, Glosester, e di se duhej t vije shum m shpejt, Nse do t ishe m shum besnik se sa je: Un t arrestoj pr tradhti t lart. GLOSESTER Mir, mir, Safolk, ti nuk do t m shohsh t skuqem As edhe fytyrn t ndryshuar pr shkak t ktij arrestimi: Kush mund t m akuzoj? Ku qenkam fajtor? JORK Mendohet, lordi im, se ti ke marr rrushfet nga Franca, Dhe, duke qn protektor, i ke pezulluar pagat e ushtarve; Me an t tyre lartsia e tij e humbi Francn. GLOSESTER A kshtu mendohet? jan ata q kshtu mendojn? Un kurr nuk i kam zhvatur ushtarve pagat e tyre, As edhe nj grosh rrushfet nuk kam marr nga Franca. Zot ndihmom, sepse natn e kam kaluar zgjuar, Po, nat pr nat, duke menduar t mirn e Anglis, Ato para kurr nuk ia kam zhvatur mbretit, Apo t kem vn mnjan do monedh pr shpenzimet e mia,
30

E nuk ka sesi t sillen gjith kto kundr meje n ditn time t gjykimit! Jo; un nuk ve taksa mbi gjindjen n nevoj, I kam derdhur parat pr garnizonet, E kurr nuk kam krkuar perfitim. KARDINAL T shrben mir ky fjalim q po mban! GLOSESTER Une kurre nuk them me shume s e verteta, ndaj Zoti me ndihmon! JORK N pushtetin tuaj, ju kurdiset , Torturat me te udime , pr thyerje ligji t pa dgjuara m par, Q Anglin me tirani prgojuan. GLOSESTER Prse, tashm njihet nga t gjith, se ndrsa un isha protektor, Mshira ishte smund t quhej e met e imja: Sepse un prekesha para lotve t shkelsit t ligjit, Dhe fjalt i prulur ishin shprblim pr fajin e tyre. Vetm nse fajtori ishte nj vrass gjakatar, Apo hajn i ndyr e i rrem q rripte udhtart e shkret, Kurr su kam dhn dnimin e merituar: Vrasjen po, at mkat gjakatar, torturuar e kam Mizorin apo do dhunues tjetr. SAFOLK Zotri, kto faje jan t lehta, shpejt ju pergjigje; Por krime t jashtezakonshme kane dale ne ngarkimin tuaj, Nga t cilat ti nuk mundesh, q me lehtsi t shfajsohesh. Un ty t arrestoj n emr t lartsis s tij; Dhe ktu t dorzoj n duart e zotit Kardinal Derisa t vij koha e gjykimit tuaj. MBRETI HENRI VI Zoti i Glosterit, sht shpresa ime e veant, qe ju do pastroni veten tuaj nga cdo dyshim: Ndrgjegja m thot qe ju jeni i pafajshm. GLOSESTER Ah, hirsia juaj, kto dit t rrezikshme jan: Virtuti mbytet nga ambicjet e ndyra Dhe bamirsia ndiqet nga cmirezia ;
31

Nnshtrimi i flliqur mbizotron Ndotja koruptive eshte mbizoteruese dhe drejtesia merguar ka nga vendi i lartmadherise tuaj Un e di se komploti i tyre jetn time synon, E nse vdekja ime e bn kt ishull t lumtur, Un do ta pres me vullnetin tim t mir: Vdekja ime sht kthyer n prologun e lojs s tyre; Per me shume se mijra t tjer akoma dyshohen ,jo pa rrezik, Nuk do mundin ti japin fund tragjedis s tyre t komplotuar. Syt e kuq xixllues t Bofortit zbulojn ligsin e zemrs s tij, Dhe fytyra e ngrysur e Safolkut mban urrejtjen e tij t trbuar; I mprehti Bakingam ngarkon gjuhn e tij Me zilin q n zemr ka; Dhe i zymti Jork, i cili krkon qiqra n hell, Krahun e vogl t s cilit kthyer mbrapsht ia kam, Me akuza t rreme krkon jetn time: Dhe ju, zonja ime sovrane, me pjesn tjetr, Pa shkak poshtrimin mbi kokn time hodhe, Vasalt e mi nxite , besnikt e mi t kthehen n armiqt e mi: Po, t gjith ju mbledhur kokat bashk keni-I kam vn re mbledhjet tuaja t fshehta-Gjithka pr t m marr jetn time t pafaj. Une nuk do t pranoj dshmitar t rrem t m dnojn, As akuza tradhtish pr t provuar fajsin time; Proverba e lasht do ia arrij qllimit: 'Nj shkop gjendet shpejt pr t goditur apo rrahur qenin' KARDINAL Zoti im, t sharat e tij jan t patolerueshme: Nqoftse ata q kujdesen ta mbrojn lartsin tuaj Nga thika e fsheht e tradhtis dhe trbimi i tradhtarit Kshtu u qortofshin e u kritikofshin me ashprsi, Dhe shkelsit ti jepet mundsia pr t folur, Derisa t kthjellohen n zellin e tyre ndaj hirsis suaj. SAFOLK Nse zonjn ton sovrane t mos kish ngacmuar, Me fjal poshtruese, sadoq me rregullsi renditur, Sikur ajo t kish bler dik pr tu betuar ? Me dshmi t rreme pr t prmbysur pushtetin e tij? MBRETERESHA MARGARET
32

Por un mund ti jap dshtakut leje pr t br dika. BAKINGAM Ai, arsyet do ti shtrmbroj dhe do t na mbaj ktu gjith ditn: Zoti Kardinal, ai sht i burgosuri yt. KARDINAL Zotrinj, merreni dukn dhe ruajeni t sigurt. GLOOSESTER Ah! Kshtu mbreti Henri patericn e tij e flak tej, Para se kmbt ti bhen t forta pr ti mbajtur trupin. Kshtu sht bariu i rrahur, i mundur nga ana jote, Dhe ujqit ngrdheshen kush ti ngul dhmbt ty i pari. Ah, sa e gabuar frika ime!Ah, ashtu ishte! Sepse, o mbret i mir Henri, vdekja jote sht frika ime. Del, i shoqruar nga rojet MBRETI HENRI VI Fisnikt e mi, fardo q menuria juaj e quan m t mirn, Bjeni ose jo, si pr veten tuaj. MBRETERESHA MARGARET far, do t largohet lartsia juaj nga Parlamenti? MBRETI HENRI VI Po, Margaret; zemrn e kam t mbytur n hidhrim, Ah, xhaxha Hamfri! Kurr nuk t kam provuar si t pabes ose t kem pasur frik nga besimi yt. Cili yll i vrenjtur tashm ifligun tnd ka zili, Ti kurr nuk u bre keq, as tyre dhe askujt tjetr; Me lot dshprimi q si mbaj dot, dhe me sy t vaglluar Kujdesem pr t dhe nuk mundem ti bj asgj t mir, Kaq t fuqishm jan armiqt e tij t betuar. Fatin e tij do ta qaj, dhe midis ngashrimave Do t them 'Kush sht tradhtar? Glosesteri jo, aspak.' Ndahen t gjith prve mbretreshs MARGARET,KARDINALIT, SAFOLKUT dhe JORKUT; SOMERSETI mbetet ve tyre MBRETERESHA MARGARET Besomni fisnik, edhe pse askush nuk sht m i zgjuar se un E megjithat ktu un e gjykoj t patmet menurin time-33

Ky Glosester duhet hequr qafe nga bota, Pr t shptuar veten nga frika q kemi ndaj tij. KARDINAL Q ai duhet t vdes sht qllim, q ia vlen, Por ende na duhet nj justifikim pr vdekjen e tij: Duhet dnuar me an t ligjit. SAFOLK Por, sipas mendjes sime, ktu nuk flitet pr qllim: Mbreti akoma do t prpiqet jetn ti shptoj, Vegjlia ndoshta ngrihet pr t shptuar jetn e tij; Megjithat m shum argumente t parndsishme kemi, Se sa munges besimi, se ai vdekjen e meriton. JORK Kshtuq, nga kjo del qe ju nuk doni vdekjen e tij. SAFOLK Ah, Jork, ska burr mbi dhe m t predispozuar se un! JORK Pra Jorku paska m shum arsye pr vdekjen e tij. Por, zoti Kardinal dhe ju zoti Safolk, Shprehuni ashtu si mendoni, dhe flisni me shpirt, A nuk ishim ne t gjith bashk, Q Dukn Hamfri vendosm si protektor t mbretit? Si nj shqiponj me barkun bosh, T ruaj zogun nga nj grabitqar i uritur. MBRETERESHA MARGARET Kshtuq zogun e shkret me siguri q e priste vdekja. SAFOLK Madam, sht e vrtet; dhe a nuk sht menduri, athere, Ta vsh dhelprn n ruajtje t kotecit? Jo, lereni t vdes, n kt rast ai sht dhelpra, Ai le t jet i vdekur; sepse kjo sht gnjeshtr e bukur, Kush i del pr zot i pari, ai i del pr zot edhe gnjeshtrs. MBRETERESHA MARGARET Tri-her fisnik je, Safolk, fole me vendosmri. SAFOLK Pr gjrat shpesh flitet, rrall nnkuptohet: Por zemra ime prkon me gjuhn time, Duke par veprat, ai e meriton, Dhe pr t ruajtur sovranin nga kundrshtari i tij,
34

Fjalt duhen thn dhe un do t jem prifti i tij. KARDINAL Por mua ai m duhet i vdekur, Zoti im i Safolkut, Pastaj ti mund ti marrsh urdhrat pr prift n kohn e duhur: Thuaj se e miraton dhe ensuro sa m mir veprn, Dhe un do t siguroj ekzekutuesin e tij, Un kujdesem pr sigurin e fisnikve t mi. SAFOLK Ja ku e ke dorn time, vepra ia vlen t kryhet. MBRETERESHA MARGARET Edhe un kt them. JORK Edhe un dhe tani q t tre kemi folur, Hyn nj lajmtar Lajmtari Zotrinj t nderuar, nga Irlanda kam ardhur me shpejtsi, E bj me dije se rebelt kan ngritur krye Dhe si rrjedhoj Anglezt n shpat i kan kaluar: Drgoni prforcime, zotrinj, dhe i jepni fund trbimit n koh, Para se plaga t malcohet; Sepse sapo ka filluar dhe ka shpresa t mdha pr ndihm. KARDINAL Nj arje , i cili krkon t ndalohet n mnyr t volitshme dhe sa m shpejt! far kshille na jepni pr kt rast kaq serioz? KARDINAL Zoti im i Jorkut, prpiqu me at q ke. Katundart e varfr t Irlands armt kan rrmbyer Dhe mbrujn baltn me gjakun e Anglezve: Drejt Irlands, udhhiq nj grup burrash, T przgjedhur me kujdes, nga do konte disa, Dhe fatin tnd t provosh kundr Irlandezve? JORK Do t bj, zoti im, shume i lutur madhris se tij SAFOLK Prse, autoriteti yn sht konseguence i tij, Dhe fardo q vendosim, ai miraton: Athere, fisniku Jork, marre kt detyr n dore.
35

JORK Lordi im i Safolkut, brnda 14 ditsh N Bristol un pres ushtart e mi; Sepse atje do t hipim t gjith n anije drejt Irlands. SAFOLK Do t kujdesem q do gj t kryhet m s miri, Lordi im i Jorkut. Dalin me prjashtim t JORK JORK Tani ose kurr, Jork, kaliti mendimet tuaja plot frik, Dhe ktheje dyshimin e gabuar n vendosmri: Bhu ai q ke shpresuar t jesh, prndryshe Dorzoju vdekjes; nuk ia vlen t ngazllehesh: Lre frikn fytyrzbeht t qndroj me njeriun e lindur shpirkeq, Dhe mos gjej liman n asnj zemr mbretrore. M shpejt se shirat e rrmbyeshm pranveror vijn mendimet mbi mendimet, Dhe asnj mendim nuk ka dinjitet. Truri im m i zn se merimanga, Thur gracka gjumndjellse pr armiqt e mi. Hej, fisnik, hej, kjo gj me intriga bhet, Burrat m mungonin dhe ju po mi ipni ata: I marr me mirsi; madje ju siguroj Arm t mprehta n duart e t marrit vut. Ndrsa n Irland un prkdhel ndrrn e nj ushtrie t plotfuqishme, Un do t nxis nj stuhi t tmerrshme mbi Angli 10 mij shpirtra n parajs a n sketrr do t prplas; E kjo shtrngat e egr nuk do t pushoj s trbuari, Derisa kurora e art mbi kokn time, Si rrezet transparente t diellit lavdiplot, Furin e ktij moti t keq, bruajtur me menduri do t paqtoj. Xhon Keid i Ashfordit, do t shkaktoj rrmuja, t cilat zanat i ka, Ky maskara ktu do t bhet zvndsi im; Sepse Xhon Mortimerit, i cili tashm sht i vdekur, Ai i ngjason, n fytyr, n t ecur, n t folur: Keshtu, do ti kuptoj mendjet e deputetve, Si ndikojn ato mbi shtpin dhe pretendimet e Jorkut. Hamfri do t vdes, po ashtu edhe ai, Dhe ai q vjen m pas, Henri, veohet pr mua.
36

Del
SKENA . ABACIA: Bury St. Edmund's. Zyr shtetrore.

Zhurma nga brnda. Hyjn VARVIK, SALISBERI, dhe shum antar t Dhoms s Ult t Parlamentit VARVIK Rraportohet, sovran i fuqishm, Se i miri Duk i Hamfrit sht vrar tradhtisht Nga Safolku dhe me an t mjeteve t Kardinalit Bofort. Deputett, si nj koshere me blet t zemruara Q udhheqsin e tyre krkojn, jan shprndar lart e posht Dhe nuk duan tia din se k thumbojn pr ti marr hakun atij. Vet e kam qetsuar kryengritjen e tyre t vrerosur, Derisa t dgjojn urdhrin pr vdekjen e tij. MBRETI HENRi VI Q ai ka vdekur, i dashur Varvik, nuk ka dyshim; Por si vdiq Zoti e di, dhe jo Henri: Hyr n dhomn e tij dhe vshtro kufomn e tij pa frym, Dhe m pas komento vdekjen e tij t papritur. VARVIK At do t bj, zoti im. Qndro, Salisbri, Bashk me turmn e pagdhendur deri sa t kthehem. Del MBRETI HENRI VI O ti q gjykon gjithka, pezulloji mendimet e mija, Mendimet e mija t cilat mundohen t bindin shpirtin tim Duar t dhunshme i morn jetn Hamfrit! Nqoftse dyshimi im sht pa baz, falm o Zot, Sepse gjykimi t prket vetm ty. Me gjith zemr, do shkoj e buzet e tij t zbehta do ti ngroh Me 20 mij puthje, dhe do derdh Mbi fytyrn e tij nj oqean me lot t hidhur, Pr t treguar dashurin time para trupit t tij q nuk jep as merr, Dhe me gishtat e mi t ndjej dorn e tij pa jet: Por m kot jan t gjitha kto prkujdesje mizore, lajkatare; Dhe vzhgimi i shmblltyrs s tij njerzore e pa frym, A nuk e shton hidhrimin tim pr t?
Hyn VARVIK dhe t tjert, duke mbajtur trupin e GLOSESTERIT mbi nj shtrat

VARVIK Afrohuni, hirsia juaj, vshtrojeni kt trup.

37

MBRETI HENRi VI Kjo gj tregon se sa i thell sht br varri im; Sepse me shpirtin e tij fluturoi edhe ngushllimi i ksaj bote, Duke par at, un e shoh jetn time t marr fund. VARVIK Un prnjmend e besoj se duar t dhunshme ran Mbi jetn e ktij Duke me fam. SAFOLK Nj betim i tmerrshm, shqiptuar me nj gjuh solemne! far provash na jep Lordi Varvik pr betimin e tij? VARVIK Shiheni se si gjaku i sht mbledhur n fytyr. fytyra e tij sht e zez dhe gjith gjak, Kokrdhokt e syve t zgurdulluar edhe m shum se n jet, Ngulur vshtrimin ngjeths si t nj njeriu t mbytur; Flokt e tij t ngritura lart, flegrat e hunds t hapura nga prleshja; Duart e tij t tendosura si ai q kapet fort pas dikaje I trhequr zvarr dhe me forc vn posht: Nuk ka si t jet ndryshe, ai u vra ktu; T paktn t gjitha shenjat ishin t mundshme. SAFOLK Prse, Varvik, e kush mund ta vriste Dukn? Un dhe Bofort e kishin nn mbrojtje; Dhe ne, shpresoj, nuk jemi vrass. VARVIK Por q t dy ishit armiqt e betuar t Duks Hamfri, Dhe ti e kishe detyr vrtet ta mbaje t mjerin Duk: 'Por ti nuk doje ta trajtoje at si mik; Dhe duket qart se ai e gjeti armikun. MBRETRESHA MARGARET Athere t gjith ju dyshoni tek kta burra fisnik Si fajtor t vdekjes s parakohshme t Duks Hamfri. VARVIK Kush e gjen mshqerrn t ngordhur q kullon gjak Dhe i kap syri kasapin me sopat, A nuk do t dyshoj se ishte ai vrassi? Madje kshtu sht kjo tragjedi, e dyshimt. MBRETRESHA MARGARET Mos je ti kasapi, Safolk? Ku sht thika jote?
38

Mos vall quhet qift grabitqar Boforti? Ku jan kthetrat e tij? SAFOLK Un nuk i mbaj armt pr t vrar njerz n gjum; Ja nj shpat hakmarrse, e ndryshkur me lehtsi, Q zemrn smirzez e shpon, Q shpif duke m vn shenjn e kuqe t vrassit, Thuaje, nse ta mban, ti Lordi krenar i kontes s Varvikut, Se un jam fajtor pr vdekjen e Duks Hamfri. Dalin KARDINALI, SOMERSETI, dhe t tjer VARVIK far nuk guxon Varviku nse gnjeshtari Safolk e sfidon? MBRETRESHA MARGARET Ai nuk guxon t qetsoj shpirtin e vet prbuzs E nuk pushon s qni komandant arrogant, Gjithsesi Safolku e sfidon at 20 mij her. VARVIK Madam, rri e qet; me nderim mund t them; Se do fjal e thn n emr t tij sht shpifje ndaj dinjitetit tuaj mbretror. SAFOLK Lord i patakt dhe i prer n gjykim, por jo fisnik n sjellje! VARVIK Faji i vrasjes t mbrthen ty Dhe un do t rrmbej feudin e t vdekurit, Se ti vet u linde bastard; Dhe pas ktij homazhi t frikshm, Do t t jap ty shpagn q t takon, e shpirtin tnd n skterr do ta oj, Gjakpirs i rrezikshm i njerzve q flen! SAFOLK Ti do t zgjohesh mir pasi gjakun tim t kem derdhur, Nse q kndej ti guxon e vjen me mua. VARVIK Larg q tani ose zvarr do t trheq prej ktu: I pavler gjithsesi je, un do t merrem me ty Dhe do ti bj nj shrbim fantazms s Duks Hamfri. Dalin SAFOLK dhe VARVIK Nj zhurm n brndsi MBRETRESHA MARGARET sht kjo zhurm?
39

Ri hyjn SAFOLK dhe VARVIK, me arm n duar MBRETI HENRi VI Prse, sht kjo tani, lord! Keni nxjerr armt e zemrimit Ktu n pranin time! Guxoni ju t jeni kaq trima? Prse vall, potere t zhurmshme paskemi ktu? SAFOLK Tradhtari VARVIK me burrat e Brit T gjith ngritur kundr meje, sovran i plotfuqishm. SALISBERI [i drejtohet deputetve, duke hyr] Zotrinjte, qndroni larg; Mbreti krkon t dij se mendim keni. Tmerr lord, deputett ju dergojne ju fjale me mua, Nse Lord Safolk nuk dnohet menjher me vdeje Ose nuk syrgjynoset nga territoret e Anglis, Ata me forc do ta nxjerrin jasht pallatit tuaj Do ta torturojn me nj vdekje t rende e te mundishme. Ata thon, nga ai vdiq i miri Duk Hamfri; Ata thon, nga ai kan friken e vdekjes tuaj lartsi; Dhe si rrjedhoj ata thrrasin, edhe pse ju i ndaloni, Q tju mbrojn nse ju dshironi ose jo, Nga t till gjarprinj vdekjeprurs, si sht Safolku i rrem, Q me thumbin e helmatisur e fatal, Xhaxhait tnd t dashur, i cili vlente edhe 20 her m shum, Ata thon, paturpsisht iu mor jeta. Deputett [nga brnda] Nj prgjigje nga mbreti, Lord i Salisberit! SAFOLK Keta deputet te harbute e te pasjellshem mbas Mund t drgojn mesazhe t tilla sovranit t tyre: Por ju,zoti lord ,ishit te gezuar te punesoheshit, Pr t treguar se sa orator origjinal ju jeni : Por gjithshka i nderuari Salsbur ka fituar Eshte,qe ai ishte lordi ambasadore derguar nga nje lloje te punesuarish per mbretin Deputett [nga brnda] Nj prgjigje nga mbreti, ose do t hyjm brnda me forc! MBRETI HENRI VI Shko, Salisbri, dhe tregoju gjithka nga un.
40

Fati i keq ka rn mbi shtetin tim me an t mjeteve t Safolkut: Dhe si rrjedhoj betohem si madhria e tij, Deputet i pamerituar i s cilit jam, Se ai nuk do ta moleps m kt ajr me frymn e tij, Por brnda tre ditve do t prjetoj dhimbjen e vdekjes. Del SALISBRY MBRETRESHA MARGARET O Henri, m lr t t lutem pr Safolkun e urt! MBRETI HENRI VI Mbretresh e dobt, si mund ta quash Safolkun e urt! Nqoftse pas harkut kohor prej tre ditsh, ti ktu do t jesh, Apo n do vend ku sundimtar jam un, Botn hara nuk do ta kesh pr jetn tnde. Eja, Varvik, eja, i miri Varvik, eja me mua; Kam shtje t mdha pr t treguar ty. Dalin t gjith prve MBRETRESHS MARGARET dhe SAFOLK MBRETRESHA MARGARET Fati i keq dhe dshprimi shkojn bashk me ty! Paknaqsia e zemrs dhe vuajtja e hidhur Do t shoqrojn n lojn tnde! Jeni pra dy, edhe djalli e bheni tre! Dhe hakmarrja e trefisht hapat tuaja mbron! SAFOLK Mos nxirr nga goja flliqsira t tilla, e dashura mbretresh, Dhe lre Safolkun tnd t largohet MBRETRESHA MARGARET O, t lutem pusho. Ma jep dorn, Q t mund ta lag me lott e mi vajtues; E lagt shiu i qiellit kt vend, E i fshift brengat e mia. O, sikur kjo puthje t stamposej n dorn tnde, Q ti t mendohesh pr gjithka para ksaj vule, Prmes s cils nj mij pshertima kan kaluar pr ty! Pra, t lutem shko, e njoh hidhrimin tim; Shko, mos m fol m, largohu tani. O, mos shko, akoma jo! M e urryer 100 her ndarja se vdekja. Megjithat lamtumir, lamtumir jet me ty!
41

SAFOLK Kshtu pra i shkreti Safolk 10 her i syrgjynosur; Nj her nga mbreti, dhe tre her tre nga ti. Nuk sht vendi pr t cilin merakosem, sikur t ishe ti atje; Sepse atje ku je ti, atje sht bota vet, Me nj sr knaqsish mbarbotrore, Dhe atje ku ti nuk je, shkretim e vetmi. Un nuk mundem m, jeto q t gzosh jetn tnde; Un nuk kam gzim tjetr ve ti t jetosh. Hyn VOKS MBRETRESHA MARGARET Ku shkon VOKSI me kaq nxitim? lajme ke?, T lutem! VOKS T njoftoj madhrin e tij kam si qllim Se Kardinali Bofort sht n prag t vdekjes; Sepse papritur nj smundje e rnd e kaploi, Dhe ai nuk ngopetdot me frym, vshtrimin e ngul diku dhe mundohet ajrin t kap, Duke blasfemuar n Zot dhe mallkuar njerzit mbi tok. Ndonjher flet sikur fantazma e Duks Hamfri I ulur t ishte pran tij, ndonjher mbretin thrret, Dhe pshprit mbi jastk, sikur ti tregonte, Sekretet e shpirtit t vet t ngarkuar; MBRETRESHA MARGARET Shko e thuaja kt lajm t rnd mbretit. MBRETRESHA MARGARET N Franc, i dashuri Safolk: q andej do marr lajme pre teje; Sepse kudo q t jesh n kt bot, Cipa e ylbert e syrit tim ty do t gjej. SAFOLK Po shkoj. MBRETRESHA MARGARET Dhe merre zemrn time me vehte. SAFOLK Nj xhevahir, kyur n kutin plot breng Q dikur mbante nj send me vler. Edhe pse me lkur t plasaritur; kshtu dhe ne t ndar m dysh, E n kt mnyr vdekjen gjej un. MBRETRESHA MARGARET
42

Edhe un po kshtu. Dalin t ndar AKTI IV SKENA I. Brigjet e Kentit ne Angli. Alarm. Luft n det. Dgjohen t shtnat e artileris. Hyn Kapiteni, Kreu i ekuipazhit, Ndihmsi i tij, UOLTER UITMORE, dhe t tjer; bashk me ta SAFOLK e t tjer, t burgosurit Kapiteni Kjo dit plot salltanete, fjal m kot e brejtjeje ndrgjegjeje N fundin e detit prvidhet; Dhe tani ulrima e trbuar e ujqrve trazon kuajt e cfilitur E zgjon natn e trishtuar tragjike: T cilt, me kraht e tyre t ngadalt dhe fshikullues, gjumndjells Trokllijn mbi varret e t vdekurve dhe nga nofullat e tyre plot avull Frymn e rnd e t molepsur t territ lshojn. Ndaj sillini ushtart trofe lufte, Pr sa lundra jon e shptimit, spirancn hedhur ka n kto brigje, Ketu n rr do t krkojn shkmbes, Ose me gjakun e tyre kt breg do ta ngjyrosin. Mjeshtr, kt t burgosur pa para ta jap Bj t duash me t, lkurn ia bfsh oping, Tjetri, Uolter Uitmori, sht pjesa e plaks q t takon. Zotria i Par Me far po m shkmbeni, imzot? Dua ta di. Mjeshtri Nj mij korona, o ndryshe koka t fluturon. Ndihms, kaq ke pr t dhn ose kokn ta kpus. Kapiteni far, ju duken shum dymij korona, Pale, pr emrin e mnyrn e jetess s nj zotrie? Thikn n fyt ktyre horrave, pndryshe t vrava, Jett e atyre q n luft kemi humbur Me shuma t till qofshin shpaguar! Zotria i par Jua jap zotri, jetn ma kurseni.
43

Zotria i dyt Kshtu dhe un, menjher kart familjes do ti shkruaj. UITMOR Syrin tim e humba duke vn mnjan hisen time, Dhe hak kam pr t marr , ti duhet t vdessh;
I drejtohet Safolkut

Kshtu edhe kta, , n paca dshir. Kapiteni Mos ki ngut; merr shprblimin, lre t jetoj. SAFOLKU Vshtrom Xhorxh; Un jam njeri i bess: M thuaj cmimin e do t paguhesh. UITMOR Ky jam un; Uolter Uitmor emrin ma thon. Po tani! Pse sfilloni? Vdekjen keni frik? SAFOLKU Emri yt tmerrin m ngjall, vdekja sht tingulli i tij. Nj dinak lindjen ma prcaktoi e m tha Vdekjen n uj do gjej,; Mendja mos tu nxeht nga gjaku; Goltier emrin ta thon, nse drejt kshtu tingllon. UITMOR Goltier apo Uolter, cilido qoft, nuk m bhet von: nderimi kurr nuk e njollosi dot emrin ton, Sepse me shpat e lam turpin; Prandaj, kur tregtar si un shesin hakmarrje, Qoft e thyer shpata ime, kraht e prer dhe i shprfytyruar, Dhe un bots i them, jam frikacak i qruar! SAFOLKU Qndro, Uitmor; sepse robi yt nj princ sht, Duka i Safolkut, Uilliam de la Pol. UITMOR Duka i Safolkut i mbshtjell me rrecka! SAFOLKU Po, por kto rrecka nuk jan t duks: Jezui i maskuar me rrecka dilte, e pse une jo? Kapiteni Por Jezui kurr nuk u vra, kurse ti po. SAFOLKU
44

Ti derr i flliqur e shpifarak, far e Mbretit Henri, Gjaku i nderuar i Lankastrve, Nuk duhet derdhur nga nj stallier i till. A nuk je br puthador dhe mbajtur ke yzengjitw pr mua? Ashtu kokzbuluar punoje derre duke veshur thundrat e mushks sime Dhe dukeshe i lumtur kur un tundja kokn? Sa her ke pritur pr t pir nga kupa ime, Ushqyer nga torba ime, i gjunjzuar pran tryezs sime. Kur n gosti kam qn me Mbretreshn Margaret? Mos e harro kt dhe ule kokn, Po, hidhe tej kt krenari q fryte nuk sjell; Si ke qndruar n ann ton dhe pritur kohn e duhur pr kthimin tim? Kjo dor e imja fletarrestin ka t shkruar , Dhe gjuhn tnde t shthurur do tzbukuroj. UITMOR Thuam, kapiten, a ta vras kt katundar t dshpruar? Kapiteni S pari, m lr ta ther me gjuhn time si ai mua SAFOLKU Skllav i poshtr, t pa mprehura i ke fjalt ashtu sikurse dhe je. Kapiteni Athere, shoqroje dhe n bordin e anijes Prija kokn. SAFOLKU Pr te mirn tuaj, mos guxoni. Captain Po, Pol. Safolku Poul! Kapiteni Pul! Sr Pul! Imzot! Ah, vij uji, pellg, gjiriz; flliqsia dhe papastrtia e t cilve Turbullojn burimet ku Anglia pi. Tani do ta thaj kt goj plot jarg Q glltiti thesaret e mbretris: Buza jote q puthi mbretrshn, dyshemen ka pr t fshir; Dhe ti q qeshe me vdekjen Duks Hamfri, Kundr erave do shkosh me dhimbje,
45

E cila me prmim do t t fshikulloj srish: Dhe me shtrigat e ferrit u bashkofsh, Tek guxove t poshtrosh nj fisnik t fuqishm Me bijn e nj mbreti pa vler, Pa nnshtetas, kamje e as kuror. Me djallzi e hile u ngrite lart, Dhe si Sila ambicioze, u tejngop Me copa t mdha nga zemra e gjakosur e nns sate. Ti i shite Francs Anzhun dhe Mejnin, Normant e rrem, t ndrkryer nprmjet teje Nuk begenisn t na quanin fisnik, dhe Piktt T part e tyre thern e kullat tona n befasi sulmuan, Dhe t leckosur t plagosurit i kthyen mbrapsht. Princi i ri Varvik, megjith Nevilt, Shpatat e tmerrshme e t cilve kurr nga milli nuk doln m kot, Teksa ty t urrenin, me arm po ngrihen: Tani shtpia e Jorkve, e shtyr larg kurors Me an t vrasjes s turpshme t nj mbreti pa faj Dhe tirania tashm kryet i ngre lart, Digjet me zjarrin e hakmarrjes; ngjyrat e shpress i afrohen gjysmfaqes s diellit ton, q rreket t ndrioj, Nn t cilit shkruhet Invitis nubibus. Populli n Kent armt rrmbyer ka: Dhe tek e mbyll, nderimi dhe varfria Kan br vend n pallatin e mbretit ton. T gjitha fal teje. Tutje! Hiqmani sysh. SAFOLK Ah, sikur t isha Zot, vettima t lshoja Mbi kta njerz pa vler, sahanlpirs e ngatrrestar/belai mjeran! Gjrat e vogla i bjn i bejne te vegjlit krenar: ky maskara ktu, Kapiten i nj lundre me vela, krcnon m shum se Bargulus pirati, i forti ilir. Brumbujt nuk thithin gjak shqiponje, po vjedhin mjalt koshereje: Thuajse e pamunudur t vdes Nga nj vasal si ti. Fjalt e tua nxisin trbimin dhe jo keqardhjen tek un: Vij me lajme nga mbretresha e Francs; Un e paguaj kalimin tim t sigurt n ann tjetr t Ngushtics. Kapiteni
46

Uolter,-UITMORI Eja Safolk, n kraht e vdekjes duhet t t hedh. SAFOLK Gelidus timor occupat artus, Zemwr pa gjak /frikn ty ta kam. UITMOR Ti shkak duhet t kesh pr tu friksuar para se un t t le. fare, tani zmbrapseni? Tani do ta ulsh veten? Zotria i par Imzot i mshirshm, ju prgjrohem, lreni t flas hapur. SAFOLKU Gjuha e Safolkut e ashpr dhe e palatuar, Prdorur pr t komanduar, ka qen e pamsuar t lutet pr ndere. Larg qoft ti nderoj kta t rreckosur: Jo, m mir le ta prkul kokn time Mbi trungun e xhelatit sesa gjunjt para askujt Prve para Perndis dhe mbretit tim; E le t tundet ajo kok mbi nj hu t gjakosur se sa t qndroj zbuluar para shrbtorit t rndomt. Fisnikria e vrtet e prjashton frikn: M shum mund te duroj se sa ekzekutimi q ju guxoni. Kapiteni Hiqmani sysh, e t hesht prgjithmon. SAFOLKU Ejani, ushtar, tregojeni mizorin tuaj, Q kjo vdekja ime kurr t mos harrohet! Burrat fisnik shpesh vdesin nga djallzit e flliqura: Nj shpattar romak dhe skllav bandit vrau t mbln Tuli; Dora bastarde e Brutit pas shpine goditi Cezarin; po kshtu ishullort e egr t madhin Pompe, dhe Safolku prej nj vrasje piratsh. Largohen nga skena Uitmori dhe t tjerbashk me Safolkun.
Largohen nga skena t gjith prvec Zotris s Par

Zoteria i Par O vrasje barbare! O gjakatare! Trupin e tij mbretit kam pr tia uar: N mos marrt hak ai vet, miqt kan pr ta shpaguar;
47

Ashtu dhe mbretresha, q afr e mbante s gjalli. Del me gjith trupin e vdekur SKENA II. Blekhith. Hyn Xhorxh Bevis dhe Xhon Holland Eja e merr nj shpat edhe pse prej druri; ata kan qndruar zgjuar kto dy dit. Holland Athere, ata kan m shum nevoj pr gjum. BEVIS Po t them ty, se Xhek Kejdi, leshpunuesi, ka ndrmend ta vesh njerzin me coh t kthyer mbrapsht e kshtu tu jap nj pamje t re. Holland Kshtu kishin nevoj, sepse jan t rreckosur. E pra, un them se Anglia kurr nuk ka qen e gzuar qkur fisnikt doln n krye. BEVIS O koh e poshtr! Virtutin nuk e marrin parasysh zanatinjt. Holland Fisnikria t prmon nse me prparse lkure del. BEVIS Jo, ende m shum, sipas tyre kshilltart e mbretit nuk jan m t zot. Holland Vrtet, dhe ende thon, puno n zanatin tnd; q pak a shum do t thot se nse gjykatsit jan njerz t puns, athere edhe ne duhet t jemi gjykats. BEVIS Piks i ke rn, se nuk ka shenj m t mir t nj mendje t guximshme sesa nj dor e fort. Holland I shoh! I shoh ata! Ja dhe i biri i Bestit,
48

regjsi i lkurve t Uinghamit, BEVIS Ai do tu rrjep lkurn e armiqve tan, pr t veshur qent e tij. Holland Ja dhe Dik Kasapi, BEVIS Pra, mkati goditet si kau pr mish, dhe paudhsis ia presin fytin si nj vi. Holland Dhe Smith fije punuesi, BEVIS Jeta e tyre n fije t perit varet. Holland Eja, eja, le t przihemi me ta.
Bien daullet. Hyn Kejdi, Dik Kasapi, SMITH fije punuesi, dhe nj Sharrtar, me t tjer

Keid Ne, Xhon Keidi, si na thrriste i ashtuquajturi at, Dick [Mnjan] ose pr shkak se vidhnin qengja. Keid Armiqt tan do t bien para nesh, dhe ne t frymzuar do t mposhtim mbretr e princr, -Mbani qetsi! Dick Pushoni! Keid Babai im ishte nj Mortimer, Dick [Mnjan] Ishte i ndershm dhe murator i mir. Keid Nna ime nj Plantazhne Dick [Mnjan] e njihja mir, ajo ishte mami. Keid
49

Gruaja ime rrjedh nga dera e Lejsis, Dick [Mnjan] Ajo ishte, me t vrtet, vajza e nj ikrrimtari,q shiste shum tantella. SMITH [Mnjan] Por tani koht e fundit, udhton dukshm me gzofe, ajo ve vickla hedh n shtpi. Keid Si rrjedhoj un vij nga der e nderuar. Dick [Mnjan] Po, Zoti m ndihmoft, fusha sht e nderuar; dhe aty ka lindur ai, nn nj shkurre, se i ati kurr nuk pati shtpi, por kafaz. Keid Jam trim un. SMITH [Mnjan] Nevoj e domosdoshme, lypsaria sht pr trimat. Keid Jam n gjendje t duroj shum. Dick [Mnjan] Ska diskutim, sepse un e kam par t rrahur keq, tri dit tregu s bashku. Keid Un skam frik as nga shpata, e as nga zjarri. SMITH [Mnjan] Ai nuk duhet t ken frik nga shpata, manteli ia tregon. Dick [Mnjan] Por m duket ai duhet t ket frik nga zjarri, mos e djegin pr vjedhjen e deleve. Keid Jini trima, se kapitenin trim e keni, dhe zotohet pr gjra t mdha. N Angli shtat franxholla gjysm groshi do t shiten pr nj denar: fuia me tri unaza/rrath prqark do t bhet me dhjet, dhe un do ta shpall krim pirjen e birrave
50

teke: t gjith n mbretri do t jen t barabart, dhe n ipsaid (lagje e Londrs) kuajt e mi do t kullosin: dhe kur un t jem mbret, si mbret do t jem, -T gjith Rroft madhria juaj! Keid Ju falenderoj, njerz t mir: nuk do t kem t holla; do t ha e pi nga puna ime, dhe un do ti vesh ata me t njejtin petk/livre, q ata t mund t merren vesh si vllezr dhe t m adhurojn si Zotin e tyre. Dick Gjja e par q bjm, le t vrasim gjith avokatt. Keid Jo, dua t them, at dua edhe un. A nuk sht kjo dika pr t vajtuar, q lkura e nj qengji t pafajshm t bhet pergamen? ajo pergamen e shkruar mbi t, t prdoret pr t zhbr nj njeri? Disa thon se bleta pickon: por un them se sht dylli, sepse nj her mbi t kam vulosur pr dika, dhe kurr m nuk isha vetvetja q athere. Po tani! kush sht aty? Futen disa, duke e uar prpara Npunsin e Chatham SMITH Npunsi i athamit: ai mund t shkruaj e lexoj dhe t bj hesape. Keid O prbindsh! SMITH Ne e kapm at duke u dhn kopje djemve. Keid Ja nj maskara! SMITH Ka nj libr n xhepin e tij me shkronja t kuqe n t. Keid Hej, hej, athere, ai sht nj magjistar. Dick Jo, por ai shkruan detyrime e vendime t gjykats me dorn e vet.
51

Keid M vjen keq pr t: ky sht njeriu i duhur, pr nder nse nuk e gjej fajtor, ai nuk do t vdes. Ejani ktu, or mik, un duhet t t pyes pak: Cili sht emri yt? Npunsi Emanuel. Dick Ata e vinin emrin n krye t letrave: 'nuk do ta kesh kollaj.. Keid M lini vetm. Mos vall nuk e shkruan emrin tnd n karta? ose ke ndonj vul pr vete, si nj njeri q bn loj t ndershme? Npunsi Zotri, un falnderoj Perndin, se kam qen kaq i mir-rritur sa mund t shkruaj emrin tim. T gjith Ai u rrfye: Vriteni at! ai sht maskara dhe tradhtar. Keid Ta vrasim them dhe un! Vareni me gjith pen dhe zhguallin e bojs. Dikush del me Npunsin nga skena Hyn Majklli Majklli Ku sht gjenerali yn? Keid Ja ku jam, o njeri. Majklli Fluturojn, fluturojn! Sr Hamfri Staford dhe i vllai me forcat e mbretit po vijn. Keid Aty qndro, horr, qndro, se t vrava. Nj si vetja do t has ai: ai sht vese nj kalors, apo jo? Majklli Jo Keid
52

Pr t qen i denj me t, un do ta bhem kalors menjher. Gjunjzohet ohu Sr Xhon Mortimer. Ngrihet
Tani ne e kemi at! Hyjn Sr Hamfri dhe Uilliam Staford, me daulle dhe ushtart

Sr Hamfri Qen rebel, pisa dhe llum i Kentit, Pr tu varur keni, hidhini armt; Kthehuni n kasollet tuaja, braktiseni kt shrbtor stalle: Mbreti sht i mshirshm, nse ktij njeriu nuk i bindeni m. Uilliam Staford T zemruar, t xhindosur e t prirur pr gjak , ecni prpara, binduni ose prndryshe vdisni. Keid Sa pr kta skllevr veshur me mndafsh, nuk i honeps dot: Pr ju, njerz t mir, flas un, mbi t cilt, kur koha t vij, un shpresoj q t mbretroj; sepse un jam trashgimtari i ligjshm i kurorn. Sr Hamfri Zuzar, ati yt ishte suvatues; Dhe ti je oban dhensh, apo jo? Keid Dhe Adami ishte kopshtar. Uilliam Staford Edhe far? Keid Dgjoni: ky Edmund Mortimeri, Konti i Marsit. U martua me vajzn e Duks Klarens, apo jo? Sr Hamfri Po, zotri. Keid Prej saj ai kishte dy binjak. Uilliam Staford Kjo sht e rreme.
53

KEID Po, ktu sht shtja, por un them, sht e vrtet: M i madhi prej tyre, n gjum, Nga nj lypse u rrmbye; Dhe, i paditur pr prindrit e origjinn, U b murator, kur erdhi n mosh: Djali i tij jam un, mohojeni n mundshi. Dick Jo, sht m se e vrtet, prandaj ai do t jet mbret. SMITH Zotri, ai bri nj oxhak n shtpin e atit tim, dhe tullat atje jan kto dit e mund t dshmojn pr t; andaj nuk e mohojn dot. Sr Hamfri Dhe ju i besoni fjalt e ktij t marri, Q nuk e di se far flet? T gjith Po, pr bes, athere le t nisemi. Uilliam Staford Xhek Keid, Duka i Jorkut ta paska msuar kt. Keid [Mnjan] Ai nuk e di, sepse un kt e shpika vet. Shko, or mik, tregoja mbretit nga ana ime, se pr hir t atit t tij, Henrit t Pest, n kohn e t cilit djemt shkuan t luftojn pr kurorn franceze, un jam i knaqur ai do t mbretroj, por un do t jem protektor mbi t. Dik Dhe pr m tepr, kokn e Lord Sejit do t kemi, sepse ai e shiti dukatin e Mejnit. Keid Dhe arsye t fort, sepse kshtu mbahet Anglia, I gatshm pr t drejtuar turmn, forca ime atje sht. O Bashk mbretr, un ju them se Lordi Sej e ka dobsuar Komonuellthin, dhe n eunuk e ktheu at:
54

dhe m shum se kaq, ai mund t flas frngjisht Dhe si pasoj sht tradhtar. Sr Hamfri O injoranc e pshtir e mjerueshme! Keid Jo, prgjigjuni, n ua mban: francezt jan armiqt tan, un pyes: ai q flet me gjuhn e armikut, sht kshilltar i mire, apo jo? T gjith Jo, jo, dhe prandaj ne e duam kokn e tij. Uilliam Staford E pra, duke par se me fjalt e buta nuk do t fitojn, athere me ushtrin e mbretit i sulmoni. Sr Hamfri Lajmtar, vrapo, dhe n do qytet Shpalli tradhtar ata q me Keidin jan; Se ata q fluturojn para se beteja t prfundoj Madje, edhe n syt e grave e fmijve t tyre, T varur si shembull do t jen n dyert e tyre: Dhe ju q miqt e mbretit doni t jeni, ndiqmni.
Dalin nga skena Uilliam Stafordi dhe Sr Hamfri, me ushtart

KEID Dhe ju q e doni njerzin, ejani pas meje. Tani tregojeni veten burra, pr liri. Ne sdo lm kmb Lordi a zotrie: Asnj sdo kursejm, prve kpucgrisurve; Sepse ata jan njerz t ndershm e kursimtar, Por q nuk guxojn t bashkohen me ne. Dick Ata jan rreshtuar me rregull e po marshojn drejt nesh. KEID Por kur jemi t rregullt athere jemi m se t rregullt. Ejani, marsh prpara. Dalin nga skena
55

SKENA III. Nj pjes tjetr e Blekhith.

Alarm pr t luftuar, ku Sr Hamfri dhe Uilliam Stafordi jan vrar. Hyjn Keid dhe pjesa tjetr

Keid Ku sht Diku, kasapi i Ashfordit? Dik Ktu, zotri. KEID Ata ran prpara teje si dele dhe qe, dhe ti luftove sikur t kishe qen n thertoren tnde: Prandaj kshtu un do t shprblej, kreshmt do t jen po aq t gjata, dhe ti lejen do ta kesh pr t vrar njqind, as m pak e as m shum, Dick Nuk dshiroj m shum. Keid Dhe, t them t vrtetn, ti meriton jo m pak. Kt monument t fitores do t mbaj; Do t ngre brigantinn (anije dydirekshe me vela) e Sr Hamfrit dhe trupat do t trhiqen zvarr n kmbt e kalit tim deri sa t mbrrijm n Londr, ku na pret shpata e kryebashkiakut e nnshtruar para nesh. Dick Nse synojm t gjallojm e t mira t bjm, hapi galerat dhe t burgosurit ti lirojm. Keid Frik mos ki, ta garantoj un ty. Ejani, le t marshojm drejt Londrs. Dalin nga skena SKENA IV. Londr. Pallati.
Hyn Mbreti HENRI VI duke u lutur, dhe Mbretresha me kokn e Safolkut, Bukingam dhe Lordi Sej

Mbretresha Margaret Shpesh kam dgjuar se hidhrimi zbut mendjen, Dhe i bn vend friks dhe degjenerimit;
56

Mendoni pra pr hakmarrje dhe pushoni s qari. Po kush mund t pushoj s qari dhe t shoh kt? Ktu mbi gjoksin tim frgllues kok e tij mund t shtrihet: Ku sht trupi q dua t prqafoj? Bukingam far prgjigje i jep Hirsia juaj lutjeve t rebelve? Mbreti HENRI VI Do t drgoj nj far ipeshkvi pr tu lutur; sepse Perndia kaq shum shpirtra fal e ata nga shpata duhet t vdesin! Dhe un vet, N vend t lufts s prgjakshme, do ti bie shkurt, Do t bisedoj me Xhek Keidin, gjeneralin e tyre: Por qndroni, un do ta lexoj edhe nj her. Mbretresha Ah, maskarenj t pa gdhendur! Kjo fytyr e bukur Sillej rreth meje, si nj zog i prhumbur, Dhe a nuk mundi ti shtynte ata n pendes, ata q t denj nuk ishin pr nj gj t till? Mbreti HENRI VI Lordi Sej, Xhek Keidi sht betuar t ket kokn tnde. Sej Po, por un shpresoj se lartmadhria juaj do t ket t tijn. Mbreti HENRI VI Po tani, zonj! Ende duke qar dhe mban zi pr vdekjen e Safolkut? E dashur, kam frik se i vdekur t isha, ti nuk do t kishe vajtuar kaq shum pr mua. Mbretresha Margaret Jo, dashuria ime, un sduhet t mbaj zi, por duhet t vdes pr ty. Hyn nj lajmtar Mbreti HENRI VI Po tani! far lajmesh m sjell me nxitim t till? Lajmtari Rebelt jan n Southuark, largohuni, Imzot! Xhek Keidi e shpall veten Lord Mortimer,
57

Pasardhs nga shtpia e Duks Klarens, Ju quan uzurpator hapur Hirsi, Dhe zotohet veten t kurorzoj n Uestminster. Ushtria e tij sht nj turm e rreckosur me bujq e plebej, t vrazhd e t pamshirshm: Vdekja e Sr Hamfrit dhe e vllait t tij I ka dhn atyre zemr dhe kuraj pr t vazhduar: T gjith dijetart, avokatt, oborrtart, zotrinjt, Ata i quajn vemje dhe vdekjen e tyre synojn. Mbreti HENRI VI Oh far njerzish t pahir! Ata nuk e din se far bjn. Bukingham Imzot i dhembshur, kthehuni n Killinguorth, Deri sa nj fuqi t ngrihet e ti shtyp ata. Mbretresha Margaret Ah, sikur Safolku t ish gjall, Kta rebelt e Kentit do t ishin shuar! Mbreti HENRI VI Lord Sej, tradhtart t urrejn ty; Andaj eja me ne pr n Killinguorth. Sej Kshtu mund t vihet n rrezik qnia juaj, hirsi Pamja ime ngjall urrejtje n syt e tyre; Dhe prandaj n kt qytet do t qndroj Dhe i fshehur sa mundem t jetoj. Hyn nj tjetr Lajmtar Lajmtari Xhek Keidi ka marr Urn e Londrs: Qytetart largohen e braktisin shtpit e tyre: Zullumqarart, t etur pas pres, Bashkohen me tradhtarin, dhe sbashku betohen Pr t prishur qytetin dhe oborrin tuaj mbretror. Bukingam Kshtuq t mos e zgjasim, Imzot, hipini kalit.
58

Mbreti HENRI VI Eja, Margaret, Perndia, shpresa jon, do t na ndihmoj. Mbretresha Margaret Shpresa ime sht zhdukur, tani q Safolku ka vdekur. Mbreti HENRI VI Lamtumir, lord: mos u besoni rebelve t Kentit. Bukingami Mos besoni asnjeri, kam frik se mos ju tradhtojn. Sej Besimin e kam n pafajsin time, Andaj jam i guximshm e i vendosur. Del nga skena SKENA V. Londr. Kulla. Hyn Skeils n kull, n kmb. Pastaj hyjn n dy ose tre qytetar Skeils Po tani! Xhek Keidi sht vrar? Qytetar i par Jo, Imzot, as ka t ngjar t jet vrar, sepse ata kan fituar urn, duke vrar t gjith ata q prballen me ta: Zoti kryebashkiak me ndihmn tuaj krkon nga Kulla, pr t mbrojtur qytetin nga kryengritsit/rebelt. Skeils Njerzit q un kam mund ti komandosh; Por un jam i shqetsuar me ta vet; Rebelt kan sulmuar pr t marrw Kulln. Shkoni n Smithfild, dhe mblidhni njerz, Dhe atje un do t'ju drgoj Methju Gofin; Luftoni pr mbretin tuaj, vendin dhe veten tuaj; Pra lamtumir, sepse un duhet t kthehem srish. Del nga skena SKENA VI. Londr. Kanon Strit. HynKeidi dhe pjesa tjetr, dhe godet me shkop gurin e kufirit t Londrs Keidi Tani sht Mortimeri zoti i ktij qyteti. Ktu, i ulur
59

mbi gurin e Londrs, un urdhwroj dhe komandoj, me parat e qytetit, q n kanalet e ujrave t zeza t mos rrjedh asgj, ve vers s kuqe kt vit t par t mbretrimit ton, Dhe tani e tutje do jet tradhti pr cilindo q m thrret me tjetr emr prve Lordi Mortimer. Futet nj ushtar, duke vrapuar Ushtar Xhek Keid, Xek Keid! Keid Vriteni at maskara! Ata e vrasin ushtarin. SMITH Nse ky njeri do ishte i zgjuar, kurr nuk do ta thrriste Xhek Keidi, or i uruar: mendoj se paralajmrimi ishte shum i drejt. Dick Imzot, nj ushtri po mblidhet s bashku n Smithfield. Keidi Ejani, pra, le t luftojm me ta, por s pari, shko vri zjarrin Urs s Londrs, dhe, nse ke mundsi, digj edhe Kulln gjithashtu. Ejani, t shkojm. Dalin nga skena SKENA VII. Londr. Smithfild. Alarm. Methju GOF sht vrar, dhe gjitht tjert. Pastaj hyjn Keid me kompanin e tij. Keid Pra, zotrinj: Tani disa prej jush t shkojn e t shembin Savojn; T tjert kthinat e oborrit, rrzoni gjithka. Dik Un kam nj kostum pr zotrin tuaj. Keid Ashtu qoft. Zotri, pr hatr t ksaj fjale, ti do ta kesh at. Dik
60

Ardhshin ligjet e Anglis nga goja juaj. Holland [Mnjan] njerz, ai ligj pasoja ka sepse ka dal nga maja e heshts. SMITH [Mnjan] Jo, Xhon, ai ligj do t qelbet er sepse edhe fryma nga ka dal qelbet nga era e djathit t shkrir. Keid Un kam menduar pr t, ai do t jet kshtu. Shkoni, digjini t gjith regjistrat e mbretris: goja ime do t jet parlamenti i Anglis. Holland [Mnjan] Ahere, ne ka t ngjar t kemi ligje q kafshojn, Nse nuk ia shkulin dhmbt m par. Keidi Dhe tani e tutje t gjitha gjrat do t jen t prbashkta. Futet nj Lajmtar Lajmtari Imzot, nj mim, nj trofe! ktu sht Lordi Sej, q qytetet i shiti n Franc, ai q na bri t paguajm nj shiling pr paund taks, dotacioni (rrog vjetore q i paguhej monarkut) i fundit. Futet BEVIS, me Lordin Sej Keid E pra, pr kt, atij dhjet her do ti pritet koka. Ah, ti mndafsh zotria, ah jo, jo ti beze zotria! Tani je nn autoritetin ton t pakufizuar mbretror. far prgjigje do m japsh, mua madhris tuaj Pr dorzimin e Normandis n duart e Monsinjor Basimek, Dofinit t Francs? T T drejtohem ty me an t ksaj audience, madje audiencs s Zotit Mortimer, q un jam fshesa q do spastroj oborrin mbretror nga ndyrsira si ti. Ti e ke korruptuar tradhtisht rinin e mbretris
61

duke ngritur nj shkoll t mesme klasike, kurse m par, paraardhsit tan nuk kishin libra t tjer ve etele (drras e veresive apo llogarive) dhe tefter llogarie, ti ke urdhruar prdorimin e shkrimit, dhe, n kundrshtim me mbretin, kurorn dhe dinjitetin e tij, ti ke ndrtuar nj shtypshkronj. Do t provohet para fytyrs tnde q ti ke rreth teje njerz, q zakonisht flasin pr nj emr apo folje, apo fjal t tilla t neveritshme q veshi i nj t krishteri nuk duron dot ti dgjoj. Ti i ke vendosur gjyqtart e pajtimit, pr t thirrur t varfrit para tyre n lidhje me shtje t cilave ata nuk u prgjigjen dot. Pr m tepr, ti i ke futur ata n burg, dhe pr shkak se nuk dinin t lexonin, ti i ke varur, kur, n t vrtet, vetm pr at shkak ia vlente t jetonin Ti edhe kalin e mbath kur udhton, apo e mohon? Sej far po thua? Keid Pale, ti as kalin nuk duhej ta mbuloje me mantel, kur njerzit e ndershm ecin me orape e opinga. Dik Dhe punojn vetm n fill t kmishs, si un, pr shembull, q jam kasap. Sej Ju burrat e Kentit, Dik far keni ju me Kentin? Sej Asgj, por vetm kaq;. Bona terra , mala gens (Tok e mir, bari i keq) Keid Larg tij, largohuni! ai flet latinisht. Sej Dgjomni kur flas, dhe duromni deri aty ku t dshironi. Kenti, n kujtimet e ezarit,
62

Cilsohet si vend i qytetruar i ishullit: I mbl sht vendi, sepse ka plot pasuri; Populli liberal, trim, puntor e i pasur; Gj q m jep shpres se mshira nuk ju mungon. Un nuk e shita Mejnin, nuk e humba Normandin, Megjithat, pr ti rimarr ato, jetn do t jepja. Drejtsi me nder kam br gjithmon; Lutjet dhe lott m kan prekur, por dhuratat, kurr. Kur i paskam zhvatur ato gjra nga duart tuaja, Ve pr t ruajtur mbretin, mbretrin dhe vet ju? Dhurata t mdha ia kam dhuruar npunsve t msuar, Sepse libri im i shenjt (Bibla) m bri t privilegjuarin e mbretit, Dhe duke par injorancn q sht mallkimi i Zotit, Dituria na jep flatrat pr t fluturuar lart n qiell, Nse nuk pushtoheni nga shpirtrat djallzor, Prmbahuni para se t m vrisni: Kjo gjuh ka folur tek mbretrit e huaj Pr t mirn tuaj, Keid Heh, kur ke goditur me nj t rn n fushn e betejs? Sej Njerzit e mdhenj i kan duart e gjata: shpesh goditur kam ata q kurr si pash dhe t vdekur i lash. BEVIS O frikacak i poshtr! Pas shpine ke goditur? Sej Faqet m jan zbehur n krkim t s mirs suaj. Keid Jepini nj shuplak fytyrs e gjaku do ti skuq prsri. Sej Koha e gjat ulur pr t gjetur shkaqet e varfris s popullit M ka br t lngoj e t vuaj nga smundje t shumta. Keid Do t t japim hashash e pastaj pak ndihm me spatn e lufts.
63

Dik Pse po dridhesh, o, njeri? Sej Pasiguria e jo frika, m provokon mua. Keid Jo, ai pohon me kok, sikur t na thot: un do t jem i drejt/barabart me ju; Do t shoh nse koka e tij do t qndroj drejt mbi hu. Merreni dhe pritjani kokn. Sej M thoni ku ju kam fyer m shum? A kam ndikuar mbi pasuri apo nder? Flisni! A jan arkat e mia mbushur me ar t zhvatur? Kaq e kushtueshme sht veshja ime? Cilin kam dmtuar, q krkoni vdekjen time? Kto duar nuk kan derdhur gjak t pafajshm, E ky kraharor nuk ushqen mendime t ndyra e mashtruese. O, lermni t jetoj! Keid [Mnjan] thell ndjej keqardhje me fjalt e tij; por do ti v fre asaj: ai do t vdes, sepse aq mir u lut pr mshir. Largojeni! Ai se ka dika t njohur n gjuhn e tij, ai nuk flet n emrin e Perndis. Shkoni, merreni ju them, dhe prijani kokn menjher, dhe pastaj futuni me forc n shtpin e dhndrit, Sr Xhejms Kromer, dhe prijani dhe atij kokn, dhe sillini q dyja mbi hunj. T GJITH Ashtu do t bhet. Sej Ah, bashkatdhetar! Nse kur t luteni, e Perndia t tregohet shpirtkazm/zemrgur ashtu si dhe ju; Si do t udhtoj me shpirtrat tuaj t ndjer? Dhe si rrjedhoj ka koh pr pendes dhe kshtu kursemani jetn.
64

Keid Largojeni! dhe bni si ju urdhrova. (Dalin nga skena disa prej tyre bashk me Lordin Sej Edhe fisniku m krenar i mbretris nuk do t ket kok mbi supet e tij, ve n m pagoft hara, asnj vajz nuk do t martohet ve n m pagof me cipn e saj t virgjris nse at e ka; burrat do t shrbejn pr kok, dhe ne urdhrojm e komandojm q grat e tyre t jen aq t lira sa tua doj zemra e tua thot goja. Dik Imzot, kur duhet t shkojm t ipsaid pr t marr mallrat pr llogarin ton? Keid Pr Virgjreshn, tani. T GJITH O, trim! (Ri-hyn nj me kokat e prera n duar) Keid A nuk sht ky guxim? Le t puthin njri-tjetrin, sepse duheshin shum kur ishin gjall. Ndajini prsri, q t konsultohen rreth dorzimit t ca m shum qyteteve n Franc. Ushtar, shtyjeni shkatrrimin e qytetit deri n mbrmje, sepse me kto arm zjarri para nesh, n vend t topuzve, do t kalrojm npr rrug, dhe n do qoshe do ndeshemi me ta. Shkoni! Dalin nga skena SKENA VIII. Sauthuark. Alarm dhe trheqje. Hyn Keidi dhe gjith rebelt e tij Keid Drejt rrugs Fish! Posht, tek qoshja e Shn Magnusit! Vritini dhe shtypini! Hidhini n Tamiz! Dgjohen fjal pr bisedime jan kto gjepura q po dgjoj? Kush sht ky trim q guxon t jap sinjalin e trheqjes apo bisedimeve, kur un i urdhroj t
65

vrasin? Hyn Bukingami dhe Klifordi Bukingami Po, ne jemi ata q guxojn t shqetsojn ty: Dije Keid, se kemi ardhur si t drguarit e mbretit pr t biseduar me njerzit e thjesht q ti i ke mashtruar; dhe ktu ata shpallen t gjith t falur e t lir. Kjo gj t le ty t lir e t kthehesh n paqe n shtpi. Klifordi Si thoni, bashkatdhetar? A do t bni lshim, Dhe t pranoni mshirn q ju ofrohet; Apo do t lini nj rebel tju udhheq drejt vdekjes suaj? Kush e do mbretin dhe do t prqafoj faljen e tij, Le t heq ksuln, e t thot "Zoti e ruajt madhrin e tij!" Kush e urren at dhe nuk i nderon t atin, Henrin e Pest, q e bri t gjith Francn t dridhet, Le ta ngrej armn dhe t kaloj prtej. T GJITH Zoti e ruajt madhrin e tij! Rroft mbreti! Keid far, Bukingam dhe Kliford, a jeni ju kaq trima? Dhe ju, fshatar t pagdhendur, i besoni atij? Doni t t vareni me faljet tuaja rreth qafe? Ishte shpata ime ajo q portat e Londrs hapi, e tani ju doni t m lini tek Uajt Harti n Sauthuark? Mendova se ju kurr nuk do ti kishit dorzuar armt deri sa t kishit rivendosur lirin e t parve: po ju jeni t gjith kopila e bastard, e knaqeni t jetoni n skllavrin e fisnikris. Le tua thyejn kurrizin n pun, tua marrin shtpit, tua prdhunojn grat e vajzat para syve tuaj: sa pr mua, un nuk bj asnj lshim, dhe kshtu, rnt mallkimi i Perndis mbi ju! T GJITH Ne pas teje jemi, Keid, ne do t ndjekim Keid!
66

Klifordi A sht Keidi i biri i Henrit t pest, Q ju thrrisni ti shkoni pas? A do tju drgoj ai n zemr t Francs, Dhe ti jap edhe m t ultit ndr ju, ofiqet si duk e kont? Mjerisht, ai ska shtpi, ska fole ku t fluturoj; As nuk e di se si t jetoj, ve me plakitje, Duke vjedhur miqt tuaj dhe ne. A nuk sht turp, q ndrsa ju jetoni me pak, Francezt e frikshm, q ju s fundi i mundt, Duhet t hidhen prtej detit e tju mposhtin ju? M duket se tashm n kt luft/prleshje civile I shoh ata kapardisur si fisnik t rinj rrugve t Londrs, Duke u brtitur "Villiago!" gjithkujt q takojn. M mir shprndarja e dhjet mij obenjve t lindur t pagdhendur, Se sa prkulja para mshirs s nj francezi. N Franc, n Franc, dhe merrni at q keni humbur; Kursejeni Anglin, sepse sht toka juaj amtare; Henri ka para, ju jeni burra dhe t fort madje; M Zotin n ann ton, tek fitorja nuk dyshojm. T GJITH Klifordi! Klifordi! Nga pas do t ndjekim mbretin dhe Klifordin. Keid T lkundej vall kaq leht si penda kjo turm? Emri Henri i pest i thrret drejt njqind prapsive, dhe i bn ata t m braktisin. I shoh kokat e tyre s bashku pr t m zn n befasi. Hapma rrugn shpata ime, se ktu nuk mund t rrihet. Pavarsisht djajve dhe ferrit, sa prej jush kan mbetur? Qiejt dhe nderi m qofshin dshmitar, se nuk sht mungesa e vendosmris, por tradhtia e turpshme dhe e trash e pasuesve t mi, m bn tia mbath me t katra. Dalje Bukingami
67

far, ia mbathi ai? Disa prej jush le ti bien pas; Dhe ai q sjell kokn e tij para mbretit Do t ket nj mij korona shprblim. Dalin disa prej tyre Ejani pas meje, ushtar: ne do t prcaktojm mjetin Pr tju pajtuar t gjithve me mbretin. Dalin SKENA IX. Kalaja Keniluorth. Bien trumpetat. Hyn Mbreti Henri VI, Mbretresha Margaret, dhe Somerset, n tarrac Mbreti Henri VI A e ka gzuar ndonjher mbreti fronin mbi tok, Dhe t ket jo m shum se un knaqsi? Sapo dola nga djepi im U bra mbret, nnt muajsh isha. Nuk isha kurr ai nnshtetas q dshironte t ishte mbret, Kaq shum dshiroj t jem nnshtetas i thjesht. Futet Bukingami dhe Klifordi Bukingami Shndet dhe prgzime pr madhrin tuaj! Mbreti Henri VI Pse, Bukingam, e zut Keid tradhtarin n befasi? Apo sht trhequr pr t marr forcat? Futen m posht skens, turmat, me litar n qafat e tyre Klifordi Ai ia mbathi, Imzot, dhe gjith forcat e tij u dorzuan; Dhe kshtu prulsisht, me litar n qafat e tyre, Presin dnimin nga lartmadhria juaj, pr jet a vdekje. Mbreti Henri VI Athere, Perndi, hapi portat e tua t prjetshme, Pr t pranuar me dashamirsi zotimet e mia plot falenderime dhe lavdrime! Ushtar, kt dit keni shpenguar jetn tuaj, Dhe treguat sa shum e doni vendin dhe princin tuaj:
68

Vazhdoni ende me mendje t kthjellt, Dhe Henri, edhe pse n fatkeqsi, Ju siguron, se nuk do t jet kurr i pamshirshm: E kshtu, me falenderime e falje pr ju t gjith, Ju them t ktheheni pran familjeve tuaja. T GJITH Rroft mbreti! Rroft mbreti! Futet nj Lajmtar Lajmtari Ju lutem Hirsia juaj kam lajme pr ju, Duka i Jorkut ka ardhur rishtazi nga Irlanda, Dhe me nj fuqi e forc t madhe Me mercenar e ushtar t paepur Po marshon pr ktu me rradh t shtrnguara, Dhe ende njofton, teksa vjen ktu, Se armt i ka pr t larguar nga ti Dukn e Somersetit, t cilin ai tradhtar e quan. Mbreti Henri VI Ja kshtu qndron shtja ime: midis Keidit dhe Jorkut, i dshpruar, Ashtu si nj anije q, shptuar nga nj stuhi, Qndron e qet dhe sulmohet nga piratt: Por tani Keidi sht n arrati, njerzit i jan shprndar; Dhe Jorku i armatosur pr luft pas tij. T lutem, Bukingam, shko dhe takohu me t, Krkoni arsyen e ngritjes nn arm. Thuaji se Dukn Edmund do ta oj n Kull; Dhe, Somerset, ty do t angazhojm atje, Derisa ushtria e tij t shprbhet. Somerset Imzot, Un do ta pranoj burgun me dshir, Ose vdekjen, pr t mirn e vendit tim. Mbreti Henri VI
69

N do rast, mos ji shum i ashpr n fjal; Se i hidht sht ai dhe nuk duron dot gjuhn e ashpr. Bukingami Do ta bj, Imzot, dyshime mos kini T gjitha gjrat n t mirn tuaj do t kthehen. Mbreti Henri VI Eja, grua, le t hyjm brenda, dhe t msojm t qeverisim m mir; Sepse Anglia ende mund ta mallkoj mbretrimit tim fatkeq. Bie fanfara, dalin nga skena Skena X. Kent. Kopshti i Edenit Hyn Keid Keid Medet pr ambicien! Turp pr vete, q kam nj shpat, dhe prap jam n skamje! Kto pes dit jam fshehur npr pyje dhe nuk guxoj t prgjoj, i gjith vendi po m sht vn pas; por tani jam kaq i uritur sa dhe sikur t kisha mundsi t jetoja pr njmij vjet nuk do qndroja m gjat. Andaj, mbi kt mur me tulla jam kacavjerr n kt kopsht, t shoh n mund t ha bar, apo t zgjedh ndonj gjeth tjetr q ska t shar pr t freskuar stomakun e nj njeriu n kt mot t nxeht. T mendosh q kjo fjal 'gjeth' u lind pr t m br mir: shum her, ve pr nj gjeth, kafka ime ka marr t ara nga nj sqep zogu; dhe sa e sa her kur i zhuritur pr uj kam qen e duke marshuar me trimri, m ka shrbyer n vend t kups pr t pir; tani kjo fjal 'gjethe' duhet t m shrbej si ushqim. Hyn EDENI EDENI Zot, kush mund t jetoj n nj rrmuj t till n oborr, Dhe t shijoj hapa t qet si kto? Kt trashgimi ma la im at pr t m knaqur, e q vlen nj mbretri.
70

Un sxhindosem me t pafuqishmin, Apo t mbledh pasuri, sdua tia di, skam zili: M mjafton q kam mirmbajtur gjendjen time Dhe t varfrit i kam prcjell t knaqur nga kjo der. Keid Ja ku po vjen i zoti i toks t m kap si arrakat, q hyra pa leje n pronn e tij. Ah, maskara, ti do m tradhtosh, e njmij koronat e mbretit pr kokn time do fitosh: po hekur si struci do t hash, dhe shpatn time si gjilpr do ta kaprdish, para meje e un do ia mbath.. EDENI Pse, or harbut , kushdoqofsh ti, Un st njoh; e pse u dashka t t tradhtoj? Nuk t mjafton q u fute n kopshtin tim, Dhe si hajdut vjen e m vjedh mallin, Mureve ngjitesh pavarsisht nga pronari, Pale edhe m sfidon me at goj t lshuar q m ke? Keid Trim ti, ! Nga gjak i pastr je krijuar Dhe mir mbahesh gjithashtu. Vshtom mir: Skam ngrn mish kto pes dit; andaj eja me pes trimat e tu dhe nse sju l t vdekur para pragut t ders si miu, Zotit i lutem, bar t mos ha kurr m. EDENI Jo, mos qoft e thn, pr sa Anglia sht n kmb, se Aleksandr Edeni, feudal i Kentit, t bj luft t pabarabart me nj varfanjak t uritur. M vshtro n sy: Shiko nse mundesh t m sfidosh me pamjen tnde; Gjymtyr pr gjymtyr, prsri je shum m i vogl, Dora jote sht sa nj gisht i grushtit tim, Kmba jot karthi krahasuar me kofshn time; Vetm shputa ime lufton me gjith fuqin q ke ti, E n tundsha krahun lart n ajr, Varrin n dhe ta kam hapur.
71

Sa pr fjal, e kush madhshti fjalve u prgjigjet, Le ta thot vet shpata ime nga duhet fjalt t ruhen. Keid Pr bes, kampion m t prsosur q kurr Ndonjher kam dgjuar! elikun, n e kthefsh n ann tjetr, Mos prit, por n copa prije mishin e kockmadhit fshatar, Prndryshe shpatn nga milli mos e nxirr, i lutem Zotit n gjunj, Se lkurn tnde shuaj kpuce do ta bj. Ktu fillon dueli. Keidi bie O, m vran! Uria, askush tjetr nuk m ka vrar: Mi lshoni kundr dhjet mij djaj, e jepmni dhjet vaktet q humba, dhe un do ti prballoj ata t gjith. Thahu kopsht; dhe u bfsh ti varreza e t gjith atyre q n kt shtpi banojn, sepse shpirti i pamposhtur i Keidit ka marr arratin. EDENI A mos sht Keidi ai q thera, ai tradhtari i prbindshm? Shpat, n pllmb do t mbaj pr kt veprn tnde, E varur mbi varrin tim do t jesh pasi t vdes: Kurr ska pr tu fshir ky gjak nga maja jote; Po si mantel lajmtari do ta mbash, Pr t prhapur lavdin e zotit tnd. Keidi Eden, lamtumir, qofsh krenar pr fitoren tnde. Kentit i thuaj nga un, se humbi njeriun m t mir, q i kalli frikn bots mbar; se un, q nuk e njoha frikn u mposhta nga uria dhe jo trimria. Vdes EDEN Sa dm m ke br, Perndia m gjykoft. Vdis, qyqar i dreqit, mallkim i asaj q n bark t mbajti; E ndrsa shpatn n trupin tnd prshkoj, Kshtu uroj q shpirtin tnd djallit t mund tia jap. Prandaj un zvarr nga kmbt do t heq Drejt grumbullit t plehut q varr do ta kesh, Atje kokn tnde t pa hijshme do ta pres; T ciln me triumf trofe mbretit do tia shpie, Trupin tnd korbave si ushqim do tua le.
72

Del AKT V SKENA I. Fusha midis Dartford and Blackheath. Hyn Jorku dhe ushtria e tij me irlandez, duke i rn daulleve dhe valvitur flamujt JORKU Nga Irlanda vjen Jorku pr t drejtn e tij, Dhe kurorn nga koka do tia shkul t dobtit Henri: Bini kmbana fort; digjuni ju zjarre, t qart dhe Plot shklqim, Mbretin e ligjshm t Anglis madhshtore, ta argtojm. Ah! sancta majestas, e kush nuk do t t blej shtrenjt ty? T binden ata q nuk din se si t urdhrojn; Kjo dor u b ve ar t mbaj e asgj tjetr, Me fjal, veprime nuk di t bj, Balancimin ve shpata dhe skeptri e bjn: Nj skeptr do t kem, mos paa shpirt, E me t do t tund e shkund zambakun e Francs. Hyn BUKINGAMI K paskemi ktu? Bukingamin, pr t m shqetsuar, kshtu? Me siguri mbreti e ka drguar: un duhet t shtirem. BUKINGAMI Jork, n ke ardhur pr t mir, je i mirpritur. JORKU Hamfri i Bukingamit, prshndetjen ta pranoj. A je i drguar, apo ke ardhur pr tu argtuar? BUKINGAMI Henri m ka drguar, fisniku yn i tmerruar, T dij arsyen e ksaj lufte me qetsi; Apo prse ti, vasal si un jam, Kundr betimit e aleancs tnde ke dal, Pa lejen e tij nj fuqi t madhe ke ngritur, E guxim ke, ta sjellsh at forc kaq pran oborrit.
73

JORKU [Mnjan] Pak mund t flas, zemrimi m sht shtuar: O, m mir shkmbinj pres e luftoj me strallin, Kaq i zemruar jam me kto kushte mjerane; Dhe tani, si Ajaks Telamoni, Mbi dele e qe mund t shfryj inatin. M i kamur se mbreti kam lindur, M shum si nj mbret, m mbretrore mendimet i kam: Por me duhet t pres q moti t rregullohet dhe pak, Derisa Henri t bhet m i dobt e un m i fort,-Bukingam, t lutem, t m falsh, Q prgjigj nuk t kam dhn ende; Mendjen e kam t zhytur n melankoli t thell. Arsyeja e ksaj ushtrie t madhe sht largimi i krenarit Somerset nga mbreti, Kryengrits ndaj Hirsis s tij dhe shtetit. BUKINGAMI Shum supozime ke nga ana jote: Po sikur armt tuaja t jen pr gj tjetr, Mbreti e ka prmbushur krkesn tnde: Duka i Somersetit sht n Kull. JORKU Pr nder, sht i burgosur? BUKINGAMI T betohem pr nderin tim, ai sht i burgosur. JORKU Ahere, Bukingam, un heq dor nga fuqit e mia. Ushtar, ju faleminderit t gjith; shprndahuni; Takohemi nesr n fushn e Shn Gjergjit, Do t paguheni e gjithcka q doni. Qoft sovrani im, i virtytshmi Henri, Komandant i djalit tim t madh, jo i gjith djemve t mi, Si betim pr vasalitetin dhe dashurin pr t; Do ti drgoj t gjitha me dshir, sa jam i gjall: Tokat, malli, kuajt, armt, gjith sa kam,
74

Jan t tij pr tu prdorur, kshtu q Somerseti t vdes. BUKINGAMI Jork, kt lloj nnshtrimi e pranojm: Ne, t dy n adrn e mbretit do t shkojm. Hyn Mbreti HENRI VI dhe rojet e tij Mbreti HENRI VI Bukingam, a nuk paska qllim Jorku t na dmtoj, Q ti ecn me t krah pr krah? JORKU Megjith nnshtrimin dhe prulsin Jorku paraqitet vet para Madhris suaj. Mbreti HENRI VI Ahere qllim kan kto forca q na sjell? JORK T flak Somerset tradhtarin q ktej, Dhe t luftoj kundr Keidit, rebelit t urryer, I cili, athere e dgjova, tju shpartallonte krkonte. Hyn EDENI, me kokn e Keidit EDEN Nse kshtu dhunshn e n nj gjendje kaq t keqe M lejohet t jem n pranin e mbretit, Ja, paraqes para jush, hirsi, kokn e tradhtarit, Kokn e Keidit, q n betej ia mora t vrarit. Mbreti HENRI VI Koka e Keidit! Zot i Madh, ai qenka vrtet! O, m lini tia shoh fytyrn, i vdekur t jet, Se i gjall ve telashe pa mas m solli. Tregom, miku im, ti je ai q Keidin e vrau? EDEN Un isha, i tri, madhri. Mbreti HENRI VI Emrin si ta thon? far titulli ke? EDEN Aleksander Eden, emrin e kam; Nj fisnik i varfr i Kentit, q mbretin n zemr mban.
75

BUKINGAMI Si t urdhroj Zotria juaj, n mos qofshim t gabuar Ai duhet br kalors pr shrbimin e mir q ka ofruar. Mbreti HENRI VI Eden, n gjunj. Ai gjunjzohet Ngrihu kalors. Ne t japim si shprblim njmij korona, Dhe sot e tutje nn shrbimin ton do t jesh. EDEN Rroft e qoft Edeni pr kt merit. Dhe besnik do ti qndroj zotris tim! Ngrihet Hyn Mbretresha MARGARET and SOMERSETI Mbreti HENRI VI Shiko, shiko, Bukingam, Somerseti vjen me mbretreshn: Shko, porosite q ajo ta fsheh at nga duka. Mbretresha MARGARET Pr njmij Jork ai nuk do ta fsheh kokn e tij, Por me guxim do qndroj e t prballet me t. JORKU Po ksaj i thon! Somerseti sht n liri? Ahere, Jork, liroji mendimet kaq gjat burgosur, Lre gjuhn t jet e njejt me rrahjet e zemrs. A duhet pamjen e Somersetit t duroj? Mbret shtinjak! Pse besimin tim e ke tradhtuar, Duke e ditur sa vshtir e kam abuzimin ta duroj? Mbret t thirra? jo, ti nuk je mbret, Sje i aft q popullin ta sundosh e urdhrosh, As emri tradhtar nuk t shkon pr shtat. As kurora nuk i bn koks sate; Dora jote sht br q stapin e pelegrinit t mbaj, Dhe jo t hijeshoj nj skeptr pricror madhshtor. Ai ar duhet q mbi vetullat e mia t qarkoj,
76

Si buzqeshja ashtu dhe zymtsia, si shtiza e Akilit, Vetm me nj ndryshim mund t vras e t shroj. Ja ku sht dora q skeptrin lart ta mbaj, E me t njjtin veprim ligjet t kontrolloj. Liroje vendin: pr Perndi, skeni pr t sunduar m, Mbi at q vet Zoti e lindi pr t qen sundimtari yt. SOMERSETI O tradhtar i kobshm! T arrestoj Jork, pr tradhti t lart kundr mbretit e kurors; Bindu, tradhtar i pafytyr; gjunnjzohu pr mshir. JORKU Ti do m gjunjzosh? S pari, po t krkoj, Nse ata e durojn q un t gjunjzohem para nj njeriu. Or zotrruc, thirri djemt e mi t hyjn dorzan/garant pr mua; Del Roja E di, ata do t m ruajn, Me shpatat e tyre lirimin do m sigurojn Mbretresha MARGARET Thrrisni Klifordin ktu! Porositeni t vij me t shpejt, T shohim nse kopilat djem t Jorkut Do t jen garancia e atit tradhtar. Del BUKINGAM JORK O gjak i shprishur napolitan, T syrgjynosurit e Napolit, mallkim i gjakshm i Anglis! Djemt e Jorkut, m t mirt q n lindje, Do t jen dorzant e atit t tyre; fatkeq do jen ata q kundr djemve t mi do dalin prball! Hyjn Eduardi dhe Rikardi Shihini tek vijn: Pr bes do t dal pr mir fjala ime. Hyn Kilfordi dhe i riu Kliford Mbretresha MARGARET Ja ku po vjen Klifordi pr tu mohur dorzanin e tyre.
77

Klifordi Shndet dhe gjith t mirat ty, Imzot Mbret! Gjunjzohet JORKU T falenderoj Kliford: m thuaj, fare lajmesh sjell? Jo, mos na frikso me pamjen tnde t zemruar; Ne jemi sovrant e tu, Kliford, gjunjzohu srish; Pr kt gabim, ne t falim. Klifordi Ky sht mbreti im, Jork, nuk gabohem; Por ti gabohesh n at q bj un: N mendin ojeni! Mos ka luajtur gj nga mendt? Mbreti HENRI VI Po, Kliford; ambicja dhe menduria; e bjn ti kundrvihet mbretit t vet. Klifordi Ai sht tradhtar; shpjereni n Kull, Copa bjani at rradake/kok prarse q ka. Mbretresha MARGARET Ai sht i arrestuar, por nuk bindet; Thot se djemt e tij, do japin fjaln pr t. JORK Apo jo djemt e mi? EDUARD Po, baba, nqoftse fjal tona hyjn n pun. RIKARDI E n mos fjalt, shpatat tona. Klifordi Pa shiko, far rrac tradhtarsh paskemi ktu! JORKU Shihuni n pasqyr dhe veten tuaj quajeni ksisoj: Un jam mbreti juaj, dhe ti tradhtar mizor. Thirri n shesh t mejdanit, dy arushat e mia, Q vetm me vringllimn e zinxhirve Mund ti habisin kta klysh q skutave fshihen:
78

Lajmroni Salsberin dhe Varvikun t vijn tek un. Hyjn VARVIK dhe SALSBRI KLIFORDI Kta jan trimat e tu? Drejt vdekjes arushat/trimat e tu do ti ndjellim. Dhe t zotin me zinxhirt e tyre do ta lidhim, Po guxove e i sjell n vendin e ngashnjimit. RIKARDI Shpesh kam par ndonj klysh vocrrak t zemruar Q kthehet e kafshon, sepse nuk ia mban; Pasi panxhn e ariut ka provuar, Bishtin ndr shal rras e brtet: Kt gj edhe ju keni pr t br, Nqoftse do ti kundrviheni Lordit Varvik. KLIFORD Athere, o kacek zemrimi, lung e qelbur, I shtrmbr si n trup ashtu dhe n sjellje! JORK Aspak, ki kujdes se mos nga t nxehtt digjesh. KLIFORDI Bj kujdes, se mos nga e nxehta digjesh vet. Mbreti HENRI VI Pse, Varvik, ka harruar gjuri yt t prkulet? Salsbri mor plak, turp pr thinjat e tua, Ti, mashtrues i mendur i djalit tnd mendje smur! Edhe n shtratin tnd t vdekjes do t luash horrin, dhe t krkosh hidhrim me ksi shfaqjesh? O, ku sht besimi? O, ku shkoi besnikria? N qofshin larguar nga koka jote e zbardhur, Ku do ta gjejn nj streh prmbi tok? A varr do t hapsh pr t gjetur luftn, Dhe moshn tnde t nderuar me gjak ta turprosh? Edhe pse i moshur prvoj krkon? Por prse abuzon me t, edhe nse nuk t mungon? Pr turp! E ke detyr para meje t gjunjzohesh,
79

Se nder i bn varrit me vitet e shumta q ke. SALSBRI Imzot, shum her me mend e kam peshuar Titullin i ktij Duke m se t njohur; Me ndrgjegje e gjykoj Hirsin e tij Si trashgimtar i ligjshm i fronit mbretror n Angli. Mbreti HENRI VI A nuk m je betuar pr besnikri? SALSBRI Sigurisht. Mbreti HENRI VI A mos vall e prjashton Zotin pr betimin q ke br? SALSBRI sht mkati m i madh t betohesh n mkat, Por m i madh mkati kur mbash nj betim mkatues. Kush mund t lidhet pas nj betimi solemn E t bj vrasje, t vjedh dik, Tu marr virgjreshave t panjoll dlirsin, Tu zhvas jetimve trashgimin, Tu heq vejushave t drejtn zakonore, Dhe t mos ket asnj arsye pr kto t kqija Vese fjalve q e lidhin me nj betim? Mbretresha MARGARET Fshati q duket nuk do kallauz. Mbreti HENRI VI Thrrisni Bukingamin, le t vij i armatosur. JORKU Thirreni Bakingamin dhe gjith miqt e tij, Un jam i vendosur ose t vdes ose t fitoj dinjitetin tim. KLIFORDI S pari t paralajmroj, se ndrrat bhen realitet. Varvik Bn mir n shtrat t shkosh e prsri ndrro, Atje nga furtuna e betejs larg qndro.
80

KLIFORDI Un jam i vendosur t duroj stuhi edhe m t mdha Se sa mund t duroj ndonj prej jush sot; Dhe mbi helmetn tnde do t shkruaj, Sikur t t njihja simbolet e stems tuaj familjare. VARVIK Sipas stems q baba mbante, kreshta e Nevilve t mom, Me zinxhir lidhur pas nj skeptri t rnd, ariu i ngritur kas Kt dit helmetn me krenari do ta mbaj, Ashtu si n majn e nj mali shfaqet kedri Q ball do stuhije gjethet i mban, Un frikn ty ta shti qoft me vshtrim e me trbim. KLIFORDI Nga ajo helmet ariun tnd do ta shqyej Me prbuzje do ta shkel me kmb, Pavarsisht t zotin q e mbron . KLIFORD I RIU Pra tek armt, fitimtari At, Ti shtypim me rebel e larot e tyre bashk. RIKARDI Ptu! mshir, pr turp! Flisni por jo me dashaligsi, Me Jezu Krishtin pr t darkuar sonte keni! KLIFORDI I RIU I ndyr je! Madje nuk e di se thua. RIKARDI N mos n Parajs, n ferr ke pr t darkuar. Dalin nga skena individualisht SKENA II. Shn Alban. Alarm pr betej. Hyn VARVIKU VARVIK Kliford i Kambrlendit, Varviku t thrret: Mos u fshe nga prballja me arushn, Tani, kur trumpeta bije pr alarm dhe britmat e t vdekurve mbushin ajrin, Kliford, po t thrras, eja dhe me mua lufto: Zot krenar i Veriut, Kliford i Kamberlendit,
81

Varvikut zri iu ngjirr pr ty q shpatn t kapsh. Hyn JORKU Po tani, Imzot fisnik? Gati pr gjithcka? JORKU Duart vdekjeprurse t Klifordit kalin ma vran, Po si burri burrit u ndesha me t Dhe ushqim pr qiftt e korbat krmngrns e bra Madje dhe at bishn bukuroshe q e donte kaq shum. Hyn KLIFORDI VARVIK Ose pr njerin ose pr t dy ne, koha ka ardhur. JORKU Mbahu, Varvik, shih pr gjah tjetr, Kt dre pr vdekje do ta gjuaj vet. VARVIK Pra, Jork, fisnik; pr kurorn ti lufton. Ashtu si synoj, Kliford, q t m vej mbroth, Thell n shpirt m vjen keq mos t t godas. Del nga skena KLIFORDI sheh tek un, Jork? Pse ndalesh? JORK Me guximin tnd jam i dashuruar, por sa i shpejt q m je armiku im. KLIFORDI Edhe zotsia juaj meriton nder dhe lavdi, por e shfaqur me pafytyrsi dhe n tradhti. JORK Andaj m ndihmoft tani kundr shpats tnde Ndsa un me drejtsi dhe me an t s vrtets, zotsin time shpreh. KLIFORDI Trupin dhe shpirtin n sulm i kam! JORK
82

Situat e frikshme! Bhu gati. Ata ndeshen dhe KLIFORDI bie CLIFFORD La fin couronne les oeuvres. (Fundi justifikon mjetin) Vdes JORK Kshtu lufta ta dha paqen, por akoma edhe m. Paqe past shpirti yt, Perndi, nqoft ky vullneti yt! Del nga skena Hyn KLIFORDI I RI KLIFORDI i RI Turp dhe rrmuj! T gjith t shpartalluar; Frika prgatit rrmujn, dhe kjo plagos aty ku duhet ruajtur. O luft, ti bij e ferrit, T ciln perndit e zemruar shrbestaren e tyre e caktojn E hedhin n gjokset tona t ngrira Thngjijt e zjarrt t hakmarrjes! Asnj ushtar t mos mbetet i gjall. Ai q vrtet i prkushtohet lufts Nuk ka vet dashuri, por as ai q veten do, Merr mbi vete jo thelbsisht por rastsisht Emrin trimri. Duke par baban e vdekur O, le t marr fund kjo bot e poshtr, Dhe flakt e zjarrta t apokalipsit Bashkofshin tokn me qiellin! Le t bjer trumpeta me frymn e fundit, As mizat mos u degjofshin!A mos ishte e thn, i dashur baba, T humbje rinin n paqe, dhe t arrije Shenjn e argjent dalluese t urtsis s moshs, Dhe, n ditt e nderimit dhe ngadhnjimit tnd, T vdisje n betej mes harbutsh? Edhe para ksaj pamje Zemra m sht br gur: derisa t jet e imja, gur do t jet. Jorku as pleqt tan nuk kursen; Edhe un po kshtu foshnjet e tyre: lott e pafajshm
83

Do t jen pr mua si vesa pr zjarrin, Dhe bukuria q tirani shpesh krkon Vaj pr zjarrin e zemrimit do ta kem. Mshir nuk do t kem tani e tutje: N pafsha nj fmij nga shtpia e Jorkve, Copa copa kam pr ta prer Si ia bri Medea e egr t riut Absirtus: Tek mizoria famn kam pr ta gjetur. Ejani, ju grmadha t reja t shtpis s mome Kliford: Ashtu si e mbajti Enea, Ankizin t atin plak, Kshtu t mbaj un ty mbi shpatulla burri; Por athere Enea mbante t gjallin, Asgj nuk rndon m shum se sa kto vuajtjet e mia. Del, duke marr trupin e t atit Hyjn Rikardi dhe Somerseti n dyluftim. SOMERSETI vritet RIKARDI Atje qndro, i shtrir; Sepse prposh shenjs s parndsishme t nj birrarie Kshtjella n Shn Alban, Somerseti Magjistarin e ka br t famshm me vdekjen e tij. Me ngadal inatin, shpata ime; vazhdo t xhindosesh, zemra ime: Priftrinjt luten pr armiqt, kurse princrit vrasin. Del nga skena Luftime: prleshje dhe brtitje. Hyn Mbreti HENRI VI, Mbretresha MARGARET, dhe t tjer. Mbretresha MARGARET Largohu, Imzot! Je i avasht; pr turp, largohu! Mbreti HENRI VI A mund t binden qiejt? Pr Zotin, Margaret, qndro. Mbretresha MARGARET Me far je gatuar vall? As nuk do t luftosh e as nuk do t largohesh: Tani duhet burrria, zgjuarsia dhe arti i t mbrojturit, Hapi rrug armikut, dhe na siguro
84

Me sa kemi, skemi bjm, vese t ikim. Zhurma e prleshjes dgjohet n largsi N qofshim t mundur, fundin do t shohim gjith pasuria jon: ndoshta po tia mbathim, Mund tia dalim, por jo nga neglizhenca juaj, N Londr t shkojm, aty ku t duan E ku kjo grindje q fatin ton ka n dor Mund menjher ti jepet fund. Rihyn KLIFORD I RIU KLIFORD I RI Po kjo zemra ime t pabra krkon, Do tju mallkoj nse ju ln t largoheni: Por medet ju duhet t largoheni; disfata e pashmangshme Mbretron n zemrat e gjith atyre q pjes morn. Larg, pr shptimin tuaj! Ne do t jetojm T shohim fundin e tyre dhe kthimin e pasurive tona: Larg q ktej, Imzot, Larg! Dalin nga skena SKENA III. Fusha afr Shn Albanit. Zhurma. Trheqje. Hyjn JORKU, RIKARDI, VARVIKU dhe ushtart me daulle dhe flamuj JORKU Pr Salsbrin, kush m raporton pr t, Ai luan i vjetr, n zemrim harron Kontuzionet e moshs dhe vragat e kohs, Dhe si trim n lule t rinis, Rastin nuk e l ti shptoj? Kjo dit e lumtur nuk sht e vetme, as kemi fituar leht, Po t mos ish Salsbri vet. RIKARDI Ati im fisnik, Tri her sot e ndihmova me kalin e tij , Tri her pr ta kalruar; tri her pr ti zbritur, E binda t mos bnte veprim tjetr: Por prap, aty ku rreziku ish, aty e gjeja at;
85

Dhe si shandant plot drit n nj shtpi t thjesht, Ndrionte dshira n trupin e tij t vjetr. Por, fisnik si sht, vshtrojeni tek po vjen. Hyn SALSBRI SALSBRI Tani, pr shpatn time, fort mir keni luftuar sot; Pr bes, kshtu bm t gjith. T falenderoj, Rikard: Zoti e di se sa gjat duhet t jetoj; Dhe ma bt qejfin se tri her sot, Nga vdekja e sigurt m keni shptuar. Epo, zotrinj, nuk e morn at q deshm: Nuk mjafton q armiku tashm ka marr arratin, Duke qn n kundrshti t mkmbjes s tyre. JORKU E di se shptimi yn sht tu biem pas; Sepse, pr sa dgjova mbreti ia mbathi pr Londr, T mbledh n sesion parlamentin. Le ta ndjekim aty ku urdhresat dalin. Si thua Lordi varvik? Tu shkojm pas? VARVIK Pas tyre!? jo, para tyre, nse mundemi. Tani, pr bes, zotrinj, kjo ishte dit lavdie: Betejn e Shn Albanit e fitoi i famshmi Jork Q ndr vit do ti kujtohet emri. Bini daulle e trumpeta, t gjith pr n Londr: Dhe dit si kjo na ardhshin prgjithmon! Dalin nga skena

86