You are on page 1of 475

Druk nr 2031

Warszawa, 27 maja 2009 r.


SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów
RM 24-103-09

Pan
Bronis!aw Komorowski
Marsza!ek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marsza!ku

Na podstawie art. 226 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej


przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej przyj"te przez Rad" Ministrów

- Sprawozdanie z wykonania bud!etu


pa"stwa za okres od 1 stycznia do 31
grudnia 2008 r.
Ponadto uprzejmie informuj", #e do prezentowania stanowiska Rz$du
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta! upowa#niony Minister
Finansów.

Z powa#aniem

(-) Donald Tusk


SPRAWOZDANIE

Z WYKONANIA BUDETU PASTWA


ZA OKRES OD 1 STYCZNIA DO 31 GRUDNIA 2008 R.

OMÓWIENIE

RADA MINISTRÓW
Warszawa
2009
SPIS TRECI

1. Ocena sytuacji makroekonomicznej Polski w 2008 r. 9


2. Ocena przebiegu prywatyzacji majtku Skarbu Pastwa w 2008 r. 19
2.1. Podstawy prawne 19
2.2. Załoenia, cele i uwarunkowania procesów prywatyzacji 19
2.3. Warunki realizacji celów prywatyzacji 20
2.3.1. Zasoby majtku pastwowego 20
2.3.2. Regulacje prawne 21
2.4. Programy realizowane przez MSP 25
2.4.1. Komercjalizacja 25
2.4.2. Prywatyzacja porednia (kapitałowa) 25
2.4.3. Narodowe Fundusze Inwestycyjne 33
2.4.4. Prywatyzacja bezporednia 34
2.5. Monitorowanie zobowiza prywatyzacyjnych 34
2.6. Działania promocyjno-informacyjne 36
2.7. Przychody z prywatyzacji i dochody budetowe z tytułu dywidend 38
Załcznik nr 1 Przebieg procesów przekształce własnociowych wg stanu
na dzie 31.12.2008 rok 39
Załcznik nr 2 Przychody z prywatyzacji uzyskane w latach 1991-2008 40

Cz I
Sprawozdanie z wykonania ustawy budetowej 41

Rozdział 1
Wykonanie postanowie ustawy budetowej 41
1.1. Dochody, wydatki oraz deficyt budetu pastwa 41
1.2. Realizacja pozostałych postanowie ustawy budetowej 43

Rozdział 2
Dochody budetu pastwa 55
2.1. Warunki gromadzenia dochodów w 2008 r. 55
2.2. Dochody budetu pastwa 56
2.3. Podatki porednie 59

3
2.4. Podatki dochodowe 65
2.5. Dochody niepodatkowe 69
2.5.1. Cło 70
2.5.2. Dywidendy 71
2.5.3. Wpłaty z zysku NBP 72
2.5.4. Dochody jednostek budetowych 72
2.5.5. Pozostałe dochody niepodatkowe 87
2.5.6. Wpłaty jednostek samorzdu terytorialnego 87
2.5.7. Dochody zagraniczne 89
2.6. rodki z Unii Europejskiej i innych ródeł 91

Rozdział 3
Wydatki budetu pastwa 95
3.1. Wydatki budetu pastwa 95
3.2. Finansowanie wybranych dziedzin 98
3.2.1. Rozwój gospodarczy, przedsibiorczo i konkurencyjno 98
3.2.2. Infrastruktura 115
3.2.3. Nauka i edukacja, sport 139
3.2.4. Kultura i dziedzictwo narodowe 155
3.2.5. Zarzdzanie administracj publiczn 160
3.2.6. Polityka zagraniczna 168
3.2.7. Bezpieczestwo pastwa i wymiar sprawiedliwoci 172
3.2.8. Ochrona rodowiska 187
3.2.9. Rolnictwo i rozwój wsi (modernizacja obszarów wiejskich) 195
3.2.10. Zdrowie i polityka społeczna (bezpieczestwo zdrowotne,
bezpieczestwo socjalne) 200
3.3. Wydatki według działów i czci budetowych 222
3.4. Wydatki według podstawowych grup ekonomicznych 235
3.4.1. Dotacje i subwencje 239
3.4.2. wiadczenia na rzecz osób fizycznych 253
3.4.3. Wydatki biece jednostek budetowych 254
3.4.4. Wydatki majtkowe 255
3.4.5. Obsługa długu publicznego 271
3.4.6. rodki własne Unii Europejskiej 272

4
3.4.7. Wydatki na finansowanie projektów z udziałem rodków Unii
Europejskiej 272
3.5. Wydawanie decyzji dotyczcych zapewnienia finansowania z budetu
pastwa projektów realizowanych z udziałem rodków pochodzcych
z budetu Unii Europejskiej w 2008 r. 275
3.6. Informacja o realizacji programów wieloletnich 277
3.7. Wynagrodzenia w pastwowej sferze budetowej w 2008 r. 306

Rozdział 4
Rozliczenia z Uni Europejsk 315

Rozdział 5
Informacja o wydatkach, które nie wygasły z upływem roku budetowego 329

Rozdział 6
Przychody i wydatki zakładów budetowych, gospodarstw pomocniczych
jednostek budetowych 341
6.1. Zakłady budetowe 342
6.2. Gospodarstwa pomocnicze 347

Rozdział 7
Pastwowe fundusze celowe 355
7.1. Fundusze zwizane z ubezpieczeniami społecznymi 357
7.2. Fundusze zwizane z zadaniami socjalnymi pastwa 367
7.3. Fundusze zwizane z prywatyzacj 377
7.4. Fundusze zwizane z bezpieczestwem i obronnoci kraju 383
7.5. Fundusze zwizane z nauk, kultur i kultur fizyczn 389
7.6. Pozostałe fundusze 395

Rozdział 8
Wykonanie planów finansowych jednostek podsektora rzdowego,
o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy o finansach publicznych 403
8.1. Agencje 403
8.2. Jednostki doradztwa rolniczego 405
8.3. Inne jednostki podsektora rzdowego 406

5
Rozdział 9
Dochody własne pastwowych jednostek budetowych oraz wydatki
nimi finansowane, fundusze motywacyjne 409
9.1. Dochody własne pastwowych jednostek budetowych oraz wydatki
nimi finansowane 409
9.2. Fundusze motywacyjne 415

Cz II
Finansowanie deficytu budetu pastwa 419
1. Finansowanie krajowe 420
2. Finansowanie zagraniczne 424

Cz III
Pastwowy dług publiczny, porczenia i gwarancje oraz nalenoci
Skarbu Pastwa 431
1. Pastwowy dług publiczny 432
2. Dług Skarbu Pastwa 434
2.1. Dług Skarbu Pastwa według kryterium miejsca emisji w 2008 r. 435
2.1.1. Dług krajowy Skarbu Pastwa w 2008 r. 435
2.1.2. Dług zagraniczny Skarbu Pastwa w 2008 r. 436
2.2. Dług Skarbu Pastwa według kryterium rezydenta w 2008 r. 439
3. Porczenia i gwarancje Skarbu Pastwa w 2008 r. 441
3.1. Wykorzystanie ustawowego limitu porcze i gwarancji 441
3.2. Stan zobowiza Skarbu Pastwa z tytułu udzielonych gwarancji
i porcze 441
4. Nalenoci Skarbu Pastwa 442
4.1. Nalenoci podatkowe i niepodatkowe pozostałe do zapłaty 444
4.2. Nalenoci Skarbu Pastwa z tytułu przejciowego wykupienia ze
rodków budetu pastwa odsetek od kredytów mieszkaniowych 445
4.3. Nalenoci z tytułu poyczek udzielonych ze rodków budetu
pastwa 445
4.4. Nalenoci Skarbu Pastwa z tytułu udzielonych kredytów
zagranicznych 447
4.5. Nalenoci Skarbu Pastwa z tytułu udzielonych gwarancji i porcze 448

6
4.6. Nalenoci z tytułu obligacji stanowicych zabezpieczenie obligacji
Brady’ego (tzw. collateral) 448
4.7. Nalenoci z tytułu udostpnienia rodków z kredytów zagranicznych
podmiotom krajowym 449
4.8. Inne nalenoci 449

Cz IV
Sektor finansów publicznych 451
1. Dochody, wydatki i wynik sektora finansów publicznych 451
1.1. Dochody sektora finansów publicznych 452
1.2. Wydatki sektora finansów publicznych 455
1.3. Wynik sektora finansów publicznych 456
2. Fiskalne kryteria konwergencji 458

Cz V
Dyscyplina finansów publicznych 461

Spis tablic 475

7
Uwaga,
mog wystpi rónice pomidzy tablicami w czci opisowej sprawozdania, a tablicami
w czciach tabelarycznych, z uwagi na zaokrglenia. Sumowanie poszczególnych
składników zaokrglonych kwot moe wykazywa niewielkie rónice wynikajce z tych
zaokrgle.

8
1. Ocena sytuacji makroekonomicznej Polski w 2008 r.

Otoczenie zewntrzne

Od IV kw. 2007 r. obserwowany był spadek dynamiki aktywnoci w gospodarce


wiatowej, cho jeszcze w I połowie 2008 r. utrzymywała si ona na stosunkowo wysokim
poziomie, zwaywszy na szoki, które negatywnie oddziaływały na koniunktur: znaczcy
wzrost cen surowców naturalnych, zawirowania na rynkach finansowych oraz dekoniunktur
na rynkach nieruchomoci w niektórych krajach. Wczesn jesieni 2008 r. dotychczasowe
„zawirowania na rynkach finansowych” przekształciły si w pełny kryzys finansowy, który
sparaliował znaczn cz systemu finansowego i negatywnie wpłynł na zaufanie
podmiotów gospodarujcych: firm i gospodarstw domowych. Nastpił głboki – i wyranie
wikszy od wczeniejszych oczekiwa – spadek aktywnoci w skali globalnej. Według
najnowszych szacunków MFW1, w IV kw. 2008 r. wiatowy PKB obniył si a o ponad 6%
(kw/kw, w ujciu annualizowanym), do czego w głównej mierze przyczynił si spadek PKB
w krajach uprzemysłowionych (o ok. 7,5%). O skali rozbienoci dynamiki aktywnoci
gospodarczej w kocu 2008 r. w porównaniu z wczeniejszymi prognozami wiadczy fakt, e
w padzierniku 2008 r. MFW2 szacował wzrost wiatowego PKB w całym 2008 r. na
poziomie 3,9% (ostatnie szacunki tej instytucji wskazuj na 3,2%), podczas gdy
w padzierniku 2007 r. prognozowany wzrost wynosił ok. 4,8%.

W IV kw. 2008 r. w strefie euro, która jest głównym partnerem handlowym Polski,
miał miejsce – najwikszy od pocztku jej istnienia – spadek aktywnoci gospodarczej.
PKB obniył si o 1,6% (kw/kw)3, po spadku o 0,3% (kw/kw) zanotowanych w II i III kw.
W całym 2008 r. wzrost gospodarczy był jednak dodatni i wyniósł 0,8%. Stanowiło to du
rónic wzgldem wczeniejszych prognoz m.in. Komisji Europejskiej, która jesieni 2007 r.
oczekiwała wzrostu PKB o 2,2%4. Tendencje recesyjne dotknły wikszo krajów strefy
euro, w tym zwłaszcza Niemiec, które s najwikszym rynkiem zbytu dla polskiego eksportu.
Spadek dynamiki PKB nastpił równie w innych krajach wanych z punktu widzenia
wymiany handlowej Polski, w tym w krajach Europy rodkowo – Wschodniej, Rosji,
a zwłaszcza na Ukrainie, gdzie nastpiło głbokie załamanie aktywnoci gospodarczej.

1 MFW, World Economic Outlook, kwiecie 2009

2 MFW, World Economic Outlook, padziernik 2008

3 Drugi szacunek dotyczcy zmiany PKB w IV kw. 2008 w strefie euro opublikowany został przez Eurostat
7 kwietnia 2009 r. (pierwszy, wstpny szacunek z lutego br. zakładał spadek PKB w podanym okresie o 1,5%).
4 KE, Economic Forecast Autumn 2007, listopad 2007

9
Produkt Krajowy Brutto

Obnienie si tempa wzrostu gospodarczego w strefie euro w 2008 r. przełoyło si na
spowolnienie tempa wzrostu PKB w Polsce. Zgodnie z danymi GUS realne tempo wzrostu
PKB w 2008 r. wyniosło 4,9%, wobec 5,5% prognozowanego w Ustawie Budetowej na
2008 r. oraz 6,7% w 2007 r.5 Podobnie jak w 2007 r., najwikszy wkład we wzrost PKB
w 2008 r. miał popyt krajowy, co było efektem przede wszystkim silnego popytu
konsumpcyjnego. Warto PKB w cenach biecych w 2008 r. wyniosła 1.271,7 mld zł6
(wobec 1.252,5 mld zł prognozowanego w Ustawie), co w przeliczeniu na 1 mieszkaca dało
kwot ok. 33,4 tys. zł, tj. ok. 9,5 tys. EUR, liczc według redniorocznego rynkowego kursu
złotego w stosunku do euro.

Relatywnie wysokie tempo wzrostu PKB w 2008 r. było efektem bardzo dobrych
wyników w I półroczu ub. r., kiedy dynamika PKB wyniosła 6,0% r/r. W II półroczu 2008 r.
tempo wzrostu PKB znaczco si obniyło do 3,9% r/r, co od strony podaowej
gospodarki było skutkiem przede wszystkim słabych wyników wartoci dodanej w przemyle,
a od strony popytowej - istotnego spowolnienia nakładów brutto na rodki trwałe.

Popyt krajowy

Popyt krajowy w 2008 r. wzrósł realnie o 5,5% (w porównaniu ze wzrostem


o 8,6% w 2007 r.), a jego wkład we wzrost PKB wyniósł 5,6 pkt. proc. Kategoria ta pozostała
wic główn determinant wzrostu gospodarczego, przede wszystkim w I półroczu 2008 r.
Wkład spoycia ogółem we wzrost gospodarczy w I połowie ub. r. wyniósł 4,6 pkt. proc.,
a wkład akumulacji brutto 2,5 pkt. proc. W II półroczu ub. r. wkład spoycia ogółem we
wzrost PKB był podobny jak w I półroczu (4,7 pkt. proc.), a wkład akumulacji brutto we
wzrost PKB okazał si ujemny, na poziomie -0,3 pkt. proc., co było wynikiem znaczcego
obnienia dynamiki nakładów brutto na rodki trwałe oraz mniejszego przyrostu zapasów.

W 2008 r. tempo wzrostu akumulacji brutto wyniosło 4,2% w porównaniu ze wzrostem


o 23,7% w 2007 r. Realny wzrost inwestycji w 2008 r. obniył si do 8,1%
(wobec 17,6% w 2007 r.), o czym zadecydowały słabe wyniki tej kategorii w II półroczu
2008 r. Na kształtowanie si tempa wzrostu nakładów brutto na rodki trwałe wpływa
m. in. napływ do Polski kapitału w formie bezporednich inwestycji zagranicznych (FDI).
W 2008 r. ogólna warto zainwestowanego w ten sposób kapitału wyniosła blisko 11 mld

5 Zgodnie z opublikowanym 15 maja 2009 r. Obwieszczeniem Prezesa Głównego Urzdu Statystycznego


w sprawie pierwszego szacunku PKB w 2008 r., realne tempo wzrostu PKB w 2007 r. wyniosło 6,8%.
6 Zgodnie z danymi opublikowanymi przez GUS 22 kwietnia 2009 r. wraz z „Komunikatem dotyczcym deficytu
i długu sektora instytucji rzdowych i samorzdowych w 2008 r.” Zgodnie z pierwszym szacunkiem PKB
w 2008 r. opublikowanym 15 maja 2009 r. warto PKB w cenach biecych w mld zł w 2008 r. nie uległa
zmianie.

10
EUR, tj. 38,5 mld PLN (w porównaniu z 16,7 mld EUR lub 62,9 mld zł w 2007 r.).
Na dynamik inwestycji w 2008 r. wpłynł take stopie wykorzystania funduszy unijnych
przez beneficjentów7. Obnienie aktywnoci inwestycyjnej przedsibiorstw w II półroczu
2008 r. było zwizane z pogorszeniem si nastrojów przedsibiorców na skutek znaczcego
pogorszenia si perspektyw zbytu zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym.
W rezultacie w II półroczu ub. r. tempo wzrostu inwestycji wyniosło tylko 4,1% r/r,
wobec 15,1% r/r w I półroczu.

Realne tempo wzrostu spoycia ogółem w 2008 r. wyniosło 5,9% (wobec 4,7%
w 2007 r.). Spoycie indywidualne gospodarstw domowych w 2008 r. wzrosło realnie
o 5,4% w porównaniu ze wzrostem o 5,0% rok wczeniej. Pomimo zmaterializowania si
skutków wiatowego kryzysu w Polsce w II półroczu 2008 r. oraz pogorszenia si nastrojów
konsumentów w tym okresie, tempo wzrostu spoycia gospodarstw domowych pozostało
wysokie i wyniosło 5,2%, wobec 5,6% w I półroczu 2008 r. Utrzymanie si wysokiej dynamiki
spoycia gospodarstw domowych w całym 2008 r. wynikało z dobrej sytuacji na rynku pracy
oraz wysokiej waloryzacji wiadcze emerytalno-rentowych. Z dostpnych danych wynika,
e w 2008 r. suma dochodów z tytułu pracy oraz z tytułu wiadcze emerytalno – rentowych
wzrosła realnie o ok. 8,2% (wobec wzrostu o 7,2% w roku poprzednim).

Konsumpcja zbiorowa w 2008 r. wzrosła realnie o 7,5% w porównaniu ze wzrostem


o 3,8% w 2007 r., co było zdeterminowane wysok dynamik spoycia sektora instytucji
rzdowych i samorzdowych. Zgodnie z danymi GUS, spoycie publiczne w 2008 r.
wzrosło nominalnie o 11,7%, w porównaniu ze wzrostem o 8,9% rok wczeniej. O tak
wysokiej dynamice zadecydował przede wszystkim IV kw. ub. r., kiedy tempo wzrostu
nominalnego wyniosło a 21,6% r/r. (wysz dynamik zaobserwowano jedynie w IV kw.
1997 r.) wobec 8,4% r/r rednio w okresie I-III kw. 2008 r. O wysokiej dynamice spoycia
publicznego w całym 2008 r. zadecydowały koszty pracy, które wzrosły nominalnie o 10,2%
oraz zuycie porednie (tj. zakupy towarów i usług sektora publicznego), które wzrosło
nominalnie o 12,6%.

7 Z danych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego wynika, e warto przesłanych do Komisji Europejskiej


wniosków o płatno w ramach programów operacyjnych i Inicjatyw Wspólnotowych, według stanu na koniec
czerwca 2008 r., wyniosła 82,5% łcznej alokacji na lata 2004-2006, a na koniec grudnia 2008 r. wzrosła do
92,2% łcznej alokacji na lata 2004-2006 w porównaniu z 69,8% łcznej alokacji na lata 2004-2006 na koniec
grudnia 2007 r. Dane dotyczce 2007 i 2008 r. nie s jednak bezporednio porównywalne ze wzgldu na
zmian algorytmu liczenia wyraonej w PLN alokacji rodków z funduszy strukturalnych. W ramach
Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013 (tzw. nowa perspektywa) stopie wykorzystania
funduszy był w 2008 r. marginalny i na koniec czerwca wyniósł 0,03% łcznej alokacji na lata 2007-2013, a na
koniec grudnia 0,34% łcznej alokacji na lata 2007-2013.

11
Eksport netto i bilans płatniczy

W drugiej połowie 2008 r. nastpiło istotne spowolnienie dynamiki zarówno eksportu, jak
i importu w porównaniu z I półroczem. Tempo wzrostu eksportu w tym okresie wyniosło
3,8% r/r (wobec 10,9% r/r w I półroczu), a importu 4,5% r/r (wobec 12,6% r/r w I półroczu).
W przypadku eksportu dóbr i usług spowolnienie dynamiki było rezultatem pogorszenia si
w tym okresie sytuacji u głównych partnerów eksportowych Polski. Obnienie si dynamiki
importu w II półroczu było z kolei zwizane ze spowolnieniem tempa wzrostu popytu
krajowego i eksportu w tym okresie. W całym 2008 r. realne tempo wzrostu eksportu było
nisze ni importu i wyniosło 7,2% w porównaniu z 8,3% tempem wzrostu importu.
W rezultacie kontrybucja eksportu netto we wzrost PKB w ub. r. była ujemna, na poziomie –
0,7 pkt. proc.

W 2008 r. nastpiło dalsze pogłbienie nierównowagi zewntrznej, a deficyt na


rachunku obrotów biecych osignł poziom 5,5% PKB, wobec 4,7% PKB w 2007 r.
Deficyt obrotów biecych był w ok. 44% finansowany napływem zagranicznych inwestycji
bezporednich8.

Nadwyka rachunku kapitałowego i finansowego, mimo spowolnienia napływu


kapitału zagranicznego w ostatnich miesicach 2008 r., zbliona była do rekordowego
poziomu z 2007 r. i wyniosła 31,5 mld EUR (32,2 mld EUR w 2007 r.). Jej wysoki poziom
wizał si głównie z duym napływem zagranicznych inwestycji klasyfikowanych w kategorii
„pozostałych inwestycji” rachunku finansowego i nadal znacznym napływem zagranicznych
inwestycji bezporednich (blisko 11 mld EUR), przy odpływie netto inwestycji
portfelowych (1,9 mld EUR).

Bilans płatniczy w 2008 r. odnotował deficyt w kwocie 2,5 mld EUR, a oficjalne aktywa
rezerwowe na koniec ubiegłego roku osignły poziom 44,1 mld EUR (44,7 mld EUR na
koniec 2007 r.).

PKB – strona tworzenia9

Sektorem o najwyszym udziale w strukturze tworzenia PKB s usługi rynkowe.


W 2008 r. warto dodana tego sektora wzrosła realnie o 6,1% w porównaniu
z 6,4% wzrostem w 2007 r. Tempo wzrostu tego sektora było relatywnie stabilne we

8 Przy obliczaniu powyszego wskanika wzity pod uwag był napływ inwestycji bezporednich netto (FDI
pomniejszone o warto polskich zagranicznych inwestycji bezporednich), a nie wyłcznie sam napływ
zagranicznych inwestycji bezporednich (FDI).
9 Zgodnie z danymi opublikowanymi przez GUS 15 maja 2009 r. warto dodana w usługach rynkowych
w 2008 r. wzrosła realnie o 5,9% wobec 6,5% wzrostu w 2007 r. Realny wzrost wartoci dodanej w przemyle
obniył si w 2008 r. do 3,9% w porównaniu z 10,1% wzrostem w 2007 r. W 2008 r. warto dodana
w budownictwie wzrosła realnie o 11,0% wobec 10,8% wzrostu w 2007 r.

12
wszystkich kwartałach 2008 r., w IV kw. wyniosło 5,5% r/r w porównaniu do wzrostu
6,8% r/r w I kw. Kontrybucja wartoci dodanej sektora usług rynkowych w realne tempo
wzrostu wartoci dodanej ogółem wyniosła 3,0 pkt. proc.

Kolejnym istotnym sektorem, z punktu widzenia generowania wartoci dodanej ogółem,


jest przemysł. W 2008 r. realny wzrost wartoci dodanej w tym sektorze obniył si do
3,7% w porównaniu z 9,9% wzrostem w 2007 r. Istotne obnienie tempa wzrostu zwizane
było z bardzo duym obnieniem poziomu aktywnoci w przemyle w drugiej połowie
ubiegłego roku, a zwłaszcza w IV kw., kiedy to tempo wzrostu wartoci dodanej
w przemyle spadło o 1,1% r/r w porównaniu z 6,9% wzrostem r/r w pierwszym
półroczu. Dane oczyszczone z wpływu czynników sezonowych wskazuj na spadek
poziomu aktywnoci w tym sektorze od III kw. 2008 r., co zwizane jest z gwałtownym
obnieniem aktywnoci gospodarczej na wiecie. Naley doda, e sektor przemysłowy jest
najbardziej wraliwy na zmiany globalnej koniunktury. W 2008 r. kontrybucja wartoci
dodanej w przemyle w realne tempo wzrostu wartoci dodanej ogółem wyniosła 0,9 pkt.
proc.

Ubiegły rok był kolejnym rokiem relatywnie szybkiego wzrostu wartoci dodanej
w budownictwie. W 2008 r. warto dodana w tym sektorze wzrosła realnie o 11,3%
w porównaniu do 12,5% wzrostu w 2007 r. Dane dotyczce pierwszego półrocza (wzrost
realny o 17,4% r/r) wskazywały, e wzrost wartoci dodanej w budownictwie moe by nawet
szybszy ni w 2007 r. Druga połowa 2008 r. to jednak okres stopniowego ograniczania
aktywnoci budowlanej. W III kw. 2008 r. tempo wzrostu zwolniło do 11% r/r, by w ostatnim
kwartale ukształtowa si na poziomie 5,3% r/r. W ubiegłym roku kontrybucja wartoci
dodanej w budownictwie w realne tempo wzrostu wartoci dodanej ogółem wyniosła
0,8 pkt. proc.

Najmniejsze znaczenie, z punktu widzenia generowania wzrostu wartoci dodanej maj


od kilku lat sektory usług nierynkowych i rolnictwa. W roku ubiegłym wygenerowały one
po ok. 0,1 pkt. proc. wzrostu wartoci dodanej ogółem, przy wzrocie realnym na
poziomie odpowiednio 1% i 2,7%.

Rynek pracy

Rok 2008 to okres wci dobrej sytuacji na rynku pracy. Według szacunków MF,
w ubiegłym roku odnotowano jeszcze silny wzrost przecitnego zatrudnienia w gospodarce
narodowej – a o 3,6%. Szczególnie dobre wyniki odnotowano w sektorze
przedsibiorstw, gdzie stopa wzrostu zatrudnienia okazała si nieznacznie, ale jednak
wysza ni w rekordowym 2007 r. (4,8%, wobec 4,7%).

Wysoka dynamika przecitnego zatrudnienia w 2008 r. to jednak efekt bardzo dobrej


sytuacji w I półroczu. Spadek dynamiki aktywnoci gospodarczej w drugiej połowie

13
2008 r. przyczynił si do pogorszenia sytuacji na rynku pracy. O ile bowiem na pocztku
2008 r. roczne tempo wzrostu przecitnego zatrudnienia w sektorze przedsibiorstw10
wyniosło 5,9% r/r, to w grudniu zmniejszyło si do 2,3% r/r. W listopadzie i grudniu ub. r.
zanotowano ju pierwsze miesiczne spadki przecitnego zatrudnienia, przy czym
grudniowa redukcja wyniosła a 34 tys. osób. W skali roku tempo wzrostu przecitnego
zatrudnienia w sektorze przedsibiorstw w IV kw. 2008 r. wyniosło 3,6%, za w skali kwartału
tylko 0,2%. Na zmniejszanie si dynamiki zatrudnienia w przedsibiorstwach wpłynło
przede wszystkim przetwórstwo przemysłowe, gdzie zatrudnienie spada od maja
2008 r. (w okresie maj – grudzie 2008 r. redukcja wyniosła 67 tys. osób).

Obserwowanemu spowolnieniu wzrostu popytu na prac w IV kw. 2008 r. towarzyszył


wyszy ni oczekiwano (i wyszy ni w ostatnich kilku latach) wzrost bezrobocia pod
koniec 2008 r. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w dwóch ostatnich miesicach ub. r.
wzrosła o 122 tys. osób (9,0%). Na koniec grudnia 2008 r. liczba bezrobotnych wyniosła
1473,8 tys. osób i w skali roku była o 15,6% mniejsza od stanu na koniec 2007 r. Stopa
bezrobocia rejestrowanego na koniec 2008 r. wyniosła 9,5%, wobec 11,2% na koniec
2007 r. Zmniejszenie bezrobocia w 2008 r. to efekt przede wszystkim wysokiego popytu na
prac (spadkowi bezrobocia o 273 tys. osób towarzyszył wzrost liczby pracujcych o 219 tys.
osób). Niskiemu poziomowi bezrobocia pomogło te zmniejszenie aktywnoci zawodowej
ludnoci w wieku produkcyjnym. Spadek bezrobocia w 2008 r. był jednak mniejszy ni
w 2007 r., co wynikało przede wszystkim z mniejszego popytu na prac pod koniec 2008 r.

Pogarszanie si sytuacji na rynku pracy widoczne w IV kw. 2008 r. znalazło


odzwierciedlenie take w kształtowaniu si płac w gospodarce narodowej, w szczególnoci
w sektorze przedsibiorstw. W IV kw. 2008 r. obniyło si wzgldem przyrostów
notowanych w poprzednich kwartałach roczne tempo wzrostu płac w sektorze
przedsibiorstw (7%, wobec przecitnego wzrostu w okresie I – III kw. o ok. 11,3%). Na
mniejszy wzrost wynagrodze w tym okresie wpływ miała przede wszystkim sytuacja
płacowa w przedsibiorstwach w grudniu, kiedy miesiczna dynamika płac wyniosła 103%,
wobec 105,0% w grudniu 2007 r. (a roczna 105,4%, wobec 107,2%). Zmniejszenie tempa
wzrostu wynagrodze w sektorze przedsibiorstw znalazło odzwierciedlenie w kształtowaniu
si płac w gospodarce narodowej (w IV kw. 2008 r. wzrost płac był przecitnie
o ok. 3,7 pkt. proc. niszy w porównaniu do przyrostów obserwowanych w poprzednich
kwartałach 2008 r.).

Z perspektywy całego roku, rok 2008 to kolejny, po 2007 r., okres wysokiego
wzrostu przecitnego wynagrodzenia. Przecitne wynagrodzenie w gospodarce
narodowej w 2008 r. wzrosło o 10,2%, co oznacza, e nawet po uwzgldnieniu wzrostu cen

10 Przecitne zatrudnienie w sektorze przedsibiorstw – zgodnie z PKD 2004;

14
towarów i usług konsumpcyjnych zanotowano bardzo wysoki realny wzrost płac (o 5,7%).
W sektorze przedsibiorstw w ub. r. przecitne wynagrodzenie wzrosło o 10,1% (realnie
5,6%)11. Wysoki wzrost płac w jednostkach sfery budetowej12 w 2008 r. (11,8%) miał
miejsce przy stosunkowo niskim wskaniku waloryzacji płac w pastwowej sferze
budetowej (102,3%).

Szacuje si, e wzrost wydajnoci pracy – wyraonej jako stosunek produktu krajowego
brutto do przecitnego zatrudnienia w gospodarce narodowej – w 2008 r. wyniósł ok. 1,3%
i był nieco niszy ni w 2007 r. Tempo wydajnoci pracy ju od czterech lat jest nisze ni
nominalny wzrost przecitnych wynagrodze, przy czym szczególnie dua rónica w tych
wskanikach dotyczyła okresu 2007-2008. Wysoki wzrost płac przy niskim wzrocie
wydajnoci pracy przyczynił si do znacznego wzrostu jednostkowych kosztów pracy
(ULC) w gospodarce – szacuje si, e wyniósł on ok. 8,7% w 2008 r., wobec 5,8%
w 2007 r.

Inflacja

Według danych GUS, rednioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych


w 2008 r. wyniósł 4,2% (wobec 2,5% w 2007 r.). W pierwszej połowie roku dominowała
tendencja rosnca (roczna dynamika cen konsumpcyjnych wzrosła z 4% w styczniu do
4,8% w lipcu i sierpniu), podczas gdy w ostatnich czterech miesicach roku uległa ona
odwróceniu, a dynamika cen spadła do 3,3% r/r w grudniu. W okresie od stycznia do
listopada 2008 r. inflacja kształtowała si powyej górnej granicy dopuszczalnych odchyle
od celu inflacyjnego NBP (2,5% +/- 1 pkt. proc.), spadajc poniej tego poziomu dopiero
w grudniu 2008 r.

Dynamika cen produkcji sprzedanej przemysłu w 2008 r. wg danych GUS wyniosła 2,6%
redniorocznie (wobec 2,3% w 2007 r.)13.

Na stosunkowo wysok dynamik inflacji w pierwszych omiu miesicach 2008 r.


wpłynł przede wszystkim wzrost cen ywnoci, paliw i noników energii, który był
charakterystyczny nie tylko dla Polski, ale równie dla innych krajów Unii Europejskiej
i wiata. Wynikał on m.in. ze słabych zbiorów zbó na wiecie w 2007 r., spowodowanych
niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i zwizanymi z tym protekcjonistycznymi

11 Zgodnie z PKD 2004; przecitne wynagrodzenie w sektorze przedsibiorstw według PKD 2007 wzrosło
w 2008 r. o 10,3% (realnie 5,8%);
12 Według zakresu prezentowanego przez GUS (pastwowa i samorzdowa sfera budetowa);

13 Od 2009 r. dane prezentowane s w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalnoci PKD 2007. Po przeliczeniu
danych za lata 2007-08 wg klasyfikacji PKD 2007 wskanik cen produkcji sprzedanej przemysłu wyniósł 2,2%
w 2008 r. i 2,0% w 2007 r.

15
działaniami szeregu pastw na rynku produktów rolnych, oraz z rosncego popytu ze strony
rynków wschodzcych (Chiny, Indie) na ywno i surowce, w tym rop naftow.

W drugiej połowie 2008 r. tendencje wiatowe uległy odwróceniu, a spadek cen


surowców energetycznych i rolnych (wynikajcy m.in. z dobrych zbiorów produktów
rolnych w 2008 r.) przyczynił si do obnienia dynamiki inflacji take w Polsce.

Ponadto w kierunku obnienia inflacji oddziaływała silna konkurencja


midzynarodowa, która prowadziła do spadku cen wielu towarów podlegajcych wymianie
zagranicznej. Dotyczyło to m.in. odziey i obuwia, sprztu gospodarstwa domowego,
rodków transportu, sprztu audiowizualnego, fotograficznego i informatycznego, których
ceny w 2008 r. były w Polsce nisze w porównaniu do cen sprzed roku.

Na poziom inflacji w 2008 r., oprócz czynników globalnych, oddziaływały take czynniki
krajowe, do których naley zaliczy m.in.:

- utrzymujc si dobr sytuacj na rynku pracy, przejawiajc si zarówno w wysokiej
realnej dynamice wynagrodze, jak i we wzrocie zatrudnienia,

- utrzymujc si w pierwszym półroczu 2008 r. (i w latach wczeniejszych) realn


aprecjacj złotego, która wpływała na obnienie dynamiki cen towarów importowanych
i łagodzenie skutków napi wystpujcych na rynkach wiatowych,

- skutki zacienienia polityki pieninej w wyniku serii podwyek stóp procentowych


dokonanych w 2007 r. i w pierwszej połowie 2008 r.

Stopy procentowe

Podobnie jak w latach poprzednich, tak i w 2008 r. krótkoterminowa stopa procentowa


była podstawowym instrumentem Narodowego Banku Polskiego, wykorzystywanym
w ramach strategii bezporedniego celu inflacyjnego.

Główna stopa procentowa NBP – stopa referencyjna – w 2008 r. wyniosła rednio


5,72%. Takie ukształtowanie si stopy referencyjnej wynikało z kontynuacji zaostrzania
przez Rad Polityki Pieninej (RPP) polityki monetarnej w pierwszej połowie 2008 r.,
czego wyrazem były cztery podwyki podstawowych stóp procentowych banku centralnego –
łcznie o 1,0 pkt proc. i wzrost stopy referencyjnej do poziomu 6% na koniec czerwca 2008 r.
Do podniesienia stóp procentowych w tym okresie skłoniły Rad obawy o wystpienie
efektów drugiej rundy, zwizane z utrzymywaniem si inflacji powyej górnej granicy
odchyle od celu oraz z napiciami wystpujcymi na rynku pracy. W czwartym kwartale
2008 r., wobec perspektyw osłabienia presji inflacyjnej w warunkach spadku tempa
wzrostu gospodarczego i pogorszenia sytuacji na rynku pracy, RPP rozpoczła
łagodzenie polityki pieninej, obniajc stopy procentowe NBP o 1 pkt proc., w tym
w grudniu a o 0,75 pkt proc. W rezultacie stopa referencyjna na koniec 2008 r. powróciła do
poziomu z koca poprzedniego roku i wyniosła 5%.

16
Kurs walutowy

W 2008 r. złoty umocnił si w ujciu redniorocznym, a skala jego nominalnej


efektywnej aprecjacji wyniosła 8% (kurs waony geograficzn struktur polskiego eksportu).
W relacji do euro i dolara amerykaskiego polska waluta zyskała odpowiednio 7% i 12,9%,
a jej redni kurs ukształtował si na poziomie 3,52 PLN/EUR i 2,41 PLN/USD.

Na przestrzeni 2008 r. złoty osłabił si jednak wobec euro i dolara amerykaskiego
o odpowiednio 16,5% i 21,6% (do poziomu 4,17 PLN/EUR i 2,96 PLN/USD na koniec roku).
Znaczca skala osłabienia złotego w ujciu koniec 2008 r. do koca 2007 r. wynikała z faktu,
i po umocnieniu do rekordowych poziomów w cigu pierwszych siedmiu miesicy 2008 r.,
zwizanym z silnymi fundamentami makroekonomicznymi polskiej gospodarki,
oczekiwaniami na kontynuacj cyklu zacieniania polityki pieninej przez RPP oraz
z pozytywnym sentymentem inwestorów do walut naszego regionu, w drugiej połowie roku
złoty silnie stracił na wartoci. Obserwowane w tym okresie osłabienie złotego było przede
wszystkim zwizane z oddziaływaniem czynników o charakterze globalnym. Zostało ono
wywołane niestabiln sytuacj na wiatowych rynkach finansowych, skutkujc wzrostem
awersji do ryzyka i pogorszeniem sentymentu inwestorów do walut gospodarek
wschodzcych. Wród czynników krajowych, które oddziaływały w tym okresie w kierunku
osłabienia złotego mona natomiast wymieni pogarszajce si oceny rynkowe
fundamentów makroekonomicznych polskiej gospodarki (niepewno dotyczca wzrostu
gospodarczego), rozpoczcie cyklu łagodzenia polityki pieninej przez RPP oraz nisk
płynno na rynku walutowym pod koniec roku.

17
2. Ocena przebiegu prywatyzacji majtku Skarbu Pastwa
w 2008 r.

2.1. Podstawy prawne

Obowizek opracowania oceny przebiegu prywatyzacji majtku Skarbu Pastwa


wynika z dwóch ustaw:

- ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104,
z pón. zm.) – zgodnie z któr (art. 158 ust. 2 pkt 3) ocena przebiegu prywatyzacji
majtku Skarbu Pastwa wraz ze sprawozdaniem z wykonania budetu pastwa
przedkładana jest przez Rad Ministrów – Sejmowi i Najwyszej Izbie Kontroli;

- ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnie


przysługujcych Skarbowi Pastwa (Dz.U. Nr 106, poz. 493, z pón. zm.) na
podstawie której (art. 2) Minister Skarbu Pastwa ma obowizek przygotowania
i przedkładania Radzie Ministrów sprawozdania z realizacji kierunków prywatyzacji.

W dokumencie przedstawione s załoenia, uwarunkowania oraz przebieg


procesów prywatyzacji a take informacje o przychodach z prywatyzacji, kierunkach ich
rozdysponowania i dochodach z tytułu dywidend w 2008 roku. Informacje w nim
podane oparte zostały na danych Ministerstwa Skarbu Pastwa.

2.2. Załoenia, cele i uwarunkowania procesów prywatyzacji

W dniu 22 kwietnia 2008 roku Rada Ministrów przyjła opracowany


w Ministerstwie Skarbu Pastwa „Plan prywatyzacji na lata 2008-2011”
W przygotowanym planie przewiduje si sprywatyzowanie w cigu czterech lat
740 podmiotów.

Realizacja poszczególnych projektów prywatyzacyjnych w 2008 roku podobnie jak


w latach wczeniejszych potwierdziła złoony charakter tych procesów. Dodatkowo,
gwałtowne załamanie koniunktury na wiatowych rynkach finansowych w II połowie
2008 roku przełoyło si na bardzo znaczne pogorszenie warunków prowadzenia
prywatyzacji, a w konsekwencji przesunicie w czasie lub czasowe wstrzymanie
niektórych projektów prywatyzacyjnych.

Jednym z efektów kryzysu finansowego jest znaczne ograniczenie dostpu do


finansowania inwestycji przez potencjalnych inwestorów strategicznych, którzy
w innych warunkach mogliby by zainteresowani ofert prywatyzacyjn Skarbu
Pastwa. W szczególnie złej sytuacji znalazły si przedsibiorstwa oraz instytucje
finansowe finansujce rozwój za pomoc krótkoterminowego długu – jego

19
refinansowanie jest obecnie czsto w wielu przypadkach niemoliwe, a jedynym
sposobem wyjcia z tej sytuacji jest gwałtowne ograniczenie inwestycji oraz czsto
głboka i szybka restrukturyzacja.

Bardzo niekorzystne warunki dotyczyły take inwestycji na Giełdzie Papierów


Wartociowych S.A. Spółkom, które debiutowały, czsto nie udawało si pozyska
zakładanej sumy kapitału.

Jednake pomimo trudnej sytuacji na rynkach finansowych, złej koniunktury na


warszawskiej Giełdzie Papierów Wartociowych S.A. sukcesem zakoczyło si
upublicznienie dwóch spółek z udziałem Skarbu Pastwa, tj. Zakładów Azotowych
w Tarnowie Mocicach S.A., które pozyskały blisko 300 mln zł oraz ENEA S.A., która
uzyskała ok. 2 mld zł.

W wielu przypadkach sytuacja ekonomiczno-finansowa spółek przewidzianych do


prywatyzacji uległa pogorszeniu co równie miało wpływ na przesunicia terminów
realizacji poszczególnych projektów.

Ponadto, jak ju wielokrotnie podkrelano, oprócz suwerennych decyzji


sprzedajcego na realizacj poszczególnych projektów prywatyzacyjnych ma wpływ
szereg czynników zewntrznych. Naley take zauway, e w zalenoci od sytuacji
ekonomicznej podmiotów, bd te nierozwizanych problemów prawnych (spory,
roszczenia) mog wystpi zmiany terminów prywatyzacji (przyspieszenie bd
opónienie) lub te odstpienie od prywatyzacji.

Działania Ministra Skarbu Pastwa, podobnie jak w latach poprzednich wynikały


z opracowanych i przyjtych przez Rad Ministrów programów i strategii sektorowych
dla poszczególnych bran.

2.3. Warunki realizacji celów prywatyzacji

2.3.1. Zasoby majtku pastwowego

Warto składników majtku nadzorowanego przez Ministra Skarbu Pastwa


w podmiotach gospodarczych wg stanu na dzie 31 grudnia 2008 r. przedstawia si
nastpujco:

- Łczna warto nominalna akcji/udziałów w spółkach z udziałem Skarbu Pastwa –


72,1 mld zł, w tym:

− warto nominalna akcji/udziałów jsSP – 42,3 mld zł,

− warto nominalna akcji/udziałów SP w spółkach z czciowym udziałem SP


(z wyłczeniem spółek publicznych) – 29,8 mld zł w tym:

20
− warto nominalna akcji SP w spółkach publicznych – 7,6 mld zł
(warto rynkowa akcji SP w spółkach publicznych wg kursów akcji na
dzie 31.12. 2008 r. – 48,9 mld zł.),

- Warto funduszy własnych, przedsibiorstw pastwowych czynnych 31.12.2008 r.


wynosi 4,0 mld zł.

W 2008 roku prowadzone były take działania zwizane z zagospodarowaniem


tzw. mienia polikwidacyjnego Trwale zagospodarowano mienie rzeczowe Skarbu
Pastwa o wartoci ponad 9,0 mln zł

Ponadto Delegatury Ministra Skarbu Pastwa w imieniu Ministra wydały


22 decyzje w sprawie przekazania nieruchomoci „polikwidacyjnych” do zasobu
nieruchomoci Skarbu Pastwa, którym gospodaruj starostowie lub prezydenci miast
na prawach powiatu, wykonujcy zadania z zakresu administracji rzdowej.
Przekazane nieruchomoci stanowi w dalszym cigu własno Skarbu Pastwa,
zmieniły si jedynie stationes fisci, reprezentujce wobec tych nieruchomoci Skarb
Pastwa.

2.3.2. Regulacje prawne

W 2008 roku w Ministerstwie Skarbu Pastwa podejmowane były nastpujce


inicjatywy legislacyjne:

- zakoczone zostały prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy


o komercjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Pastwa
akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego. Ustawa została
uchwalona w dniu 13 czerwca 2008 r. jako ustawa o zmianie ustawy o komercjalizacji
i prywatyzacji oraz niektórych innych ustaw, któr nastpnie Prezydent Rzeczypospolitej
Polskiej skierował do ponownego rozpatrzenia przez Sejm RP. Wspomniana ustawa nie
została powtórnie uchwalona. W zwizku z powyszym z inicjatywy poselskiej podjto
prace nad uregulowaniem spraw objtych powysz ustaw, które zakoczyły si
uchwaleniem ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o komercjalizacji
i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach nabywania od Skarbu Pastwa akcji
w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego. Ustawa została
ogłoszona w Dzienniku Ustaw z dnia 28 stycznia 2009 r. Nr 13, poz. 70.

Główne cele nowelizacji ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji to przede wszystkim


zapewnienie instrumentów pozwalajcych na prowadzenie skuteczniejszej polityki
prywatyzacyjnej (co m.in. ma słuy realizacji „Planu prywatyzacji na lata 2008-2011”),
a w tym:

21
- uelastycznienie przepisów dotyczcych zasad analiz przedprywatyzacyjnych,
(zgodnie z wprowadzonymi zmianami obowizkowe jest jedynie opracowanie
analizy dotyczcej sytuacji prawnej spółki i jej wyceny a o przeprowadzeniu
pozostałych analiz decyduje Minister Skarbu Pastwa),

- zniesienie ogranicze dotyczcych zbywania akcji Skarbu Pastwa w drodze aukcji,


(zgodnie z wprowadzonymi zmianami tryb ten jest dopuszczalny, równie
w odniesieniu do jednoosobowych spółek Skarbu Pastwa, jeeli cena wywoławcza
nie bdzie nisza od wartoci ksigowej akcji, bez dotychczasowych ogranicze,
zgodnie z którymi aukcja była moliwa jeeli przedmiotem zbycia były akcje spółki,
w której Skarb Pastwa posiadał nie wicej ni 10% kapitału zakładowego,

- wprowadzenie moliwoci zbywania akcji Skarbu Pastwa w trybie sprzeday akcji


na rynku regulowanym (dotychczas tryb ten wymagał zgody Rady Ministrów
udzielanej na podstawie art. 33 ust. 3),

- zakoczone zostały prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o realizacji prawa do
rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomoci poza obecnymi granicami
Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawa z dnia 3 padziernika 2008 r. o zmianie ustawy
o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomoci poza
obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, została ogłoszona w Dzienniku Ustaw
z dnia 5 listopada 2008 r. Nr 197, poz. 1223.

Przygotowane zostały nastpujce rozporzdzenia Rady Ministrów:

- Rozporzdzenie Rady Ministrów z dnia 17 lutego 2009 r. zmieniajce rozporzdzenie


w sprawie listy spółek konsolidowanych, których akcje podlegaj wniesieniu na pokrycie
kapitału zakładowego spółek konsolidujcych, oraz listy spółek konsolidujcych zostało
ogłoszone w Dzienniku Ustaw z dnia 10 marca 2009 r. Nr 37, poz. 289,

- Rozporzdzenie Rady Ministrów z dnia 17 lutego 2009 r. w sprawie analizy spółki


przeprowadzonej przed zaoferowaniem do zbycia akcji nalecych do Skarbu Pastwa
zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw z dnia 10 marca 2009 r. Nr 37, poz. 288,

- Rozporzdzenie Rady Ministrów z dnia 17 lutego 2009 r. w sprawie analizy


przedsibiorstwa pastwowego dokonywanej przed wydaniem zarzdzenia
o prywatyzacji bezporedniej zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw z dnia
4 marca 2009 r. Nr 34, poz. 265,

- Rozporzdzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowego trybu zbywania akcji Skarbu


Pastwa. Rozporzdzenie zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw Nr 34, poz. 264,

- Rozporzdzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2008 r. w sprawie wyodrbnienia


akcji i udziałów stanowicych własno Skarbu Pastwa do zasobu majtkowego

22
przeznaczonego na zaspokojenie roszcze z tytułu porcze i gwarancji udzielanych
przez Skarb Pastwa, zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw z dnia 8 lipca 2008 r.
Nr 120, poz. 774,

- Rozporzdzenie Rady Ministrów z dnia 30 wrzenia 2008 r. w sprawie listy spółek


o istotnym znaczeniu dla porzdku publicznego lub bezpieczestwa publicznego zostało
ogłoszone w Dzienniku Ustaw z dnia 28 padziernika 2008 r. Nr 192, poz. 1184,

- Przygotowany został projekt rozporzdzenia Rady Ministrów w sprawie okrelenia


wymaga, jakie powinien spełnia regulamin wynagradzania członków zarzdu
niektórych spółek handlowych oraz okrelenia minimalnych wymaga jakie powinno
zawiera uzasadnienie uchwały ustalajcej wysoko wynagrodzenia członków zarzdu
niektórych spółek handlowych, projekt rozporzdzenia został opracowany w zwizku
uchwaleniem w dniu 13 czerwca 2008 r. ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji
i prywatyzacji oraz niektórych innych ustaw. Jednake, z uwagi na fakt, i ustawa został
skierowana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do ponownego rozpatrzenia
przez Sejm RP. Prace nad projektem rozporzdzenia nie były kontynuowane, a Sejm nie
uchwalił jej ponownie,

- Rozporzdzenie Rady Ministrów zmieniajce rozporzdzenie w sprawie listy spółek


konsolidowanych, których akcje podlegaj wniesieniu na pokrycie kapitału zakładowego
spółek konsolidujcych, oraz listy spółek konsolidujcych zostało ogłoszone w Dzienniku
Ustaw Nr 37, poz. 289.

Procedowane były take:

- przyjty przez Rad Ministrów w dniu 7 padziernika 2008 r. dokument „Załoenia do


projektu ustawy regulujcej zasady wykonywania nadzoru włacicielskiego Skarbu
Pastwa”,

- projekt ustawy o zmianie ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Pastwa, który został
przyjty przez Rad Ministrów w dniu 2 grudnia 2008 r. i w dniu 15 grudnia 2008 r.
przekazany do Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej,

- projekt ustawy o zmianie ustawy o przekształceniu własnociowym przedsibiorstwa


pastwowego Polskie Linie Lotnicze „LOT”, prace nad powyszym projektem zostały
zakoczone na etapie uzgodnie midzyresortowych. Rozwaa si moliwo
wprowadzenia zmian w ustawie Prawo lotnicze oraz w ustawie o przekształceniu
własnociowym przedsibiorstwa pastwowego Polskie Linie Lotnicze „LOT”,

- projekt ustawy rekompensujcej skutki prawne przejcia przez pastwo mienia obywateli
w latach 1944-1962, który obecnie jest przedmiotem obrad Stałego Komitetu Rady
Ministrów.

23
Prowadzone były take prace nad projektem ustawy o postpowaniu
kompensacyjnym w podmiotach o szczególnym znaczeniu dla polskiego przemysłu
stoczniowego. Ustawa została uchwalona w dniu 19 grudnia 2008 r. i ogłoszona
w Dzienniku Ustaw z dnia 29 grudnia 2008 r. Nr 233, poz. 1569.

W 2008 roku podjto prace nad nastpujcymi rozporzdzeniami Ministra Skarbu


Pastwa (projekty, nad którymi prace zostały zakoczone w 2008 r. lub nadal trwaj):

1) rozporzdzenie Ministra Skarbu Pastwa z dnia 2 marca 2009 r. zmieniajcego


rozporzdzenie w sprawie sposobu okrelenia liczby akcji spółki konsolidujcej
podlegajcych zamianie i trybu dokonywania zamiany akcji lub prawa do akcji
spółki konsolidowanej na akcje spółki konsolidujcej, przedmiotowe
rozporzdzenie zostało opracowane w zwizku z uchwaleniem, opracowanej
z inicjatywy poselskiej, ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy
o komercjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach nabywania od Skarbu
Pastwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego
(Dz. U. z 2009 r. Nr 13, poz. 70). Rozporzdzenie zostało ogłoszone w Dzienniku
Ustaw Nr 38, poz. 305,

2) rozporzdzenie Ministra Skarbu Pastwa z dnia 2 marca 2009 r. zmieniajcego


rozporzdzenie w sprawie szczegółowych zasad podziału uprawnionych
pracowników na grupy, ustalania liczby akcji przypadajcych na kad z tych grup
oraz trybu nabywania akcji przez uprawnionych pracowników, przedmiotowe
rozporzdzenie zostało opracowane w zwizku z uchwaleniem, opracowanej
z inicjatywy poselskiej, ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy
o komercjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach nabywania od Skarbu
Pastwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora elektroenergetycznego
(Dz. U. z 2009 r. Nr 13, poz. 70). Rozporzdzenie zostało ogłoszone w Dzienniku
Ustaw Nr 38, poz. 304,

3) rozporzdzenie Ministra Skarbu Pastwa z dnia 2 marca 2009 r. w sprawie wzoru


karty prywatyzacji, przedmiotowe rozporzdzenie zostało opracowane w zwizku
z uchwaleniem, opracowanej z inicjatywy poselskiej, ustawy z dnia 19 grudnia
2008 r. o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy o zasadach
nabywania od Skarbu Pastwa akcji w procesie konsolidacji spółek sektora
elektroenergetycznego (Dz. U. z 2009 r. Nr 13, poz. 70). Rozporzdzenie zostało
ogłoszone w Dzienniku Ustaw Nr 44, poz. 361,

4) projekt rozporzdzenia Ministra Skarbu Pastwa w sprawie okrelenia wzoru


urzdowego formularza o przyznanie rekompensaty oraz sposobu jego
udostpniania. Konieczno opracowania wspomnianego projektu zwizana jest
z trwajcymi pracami nad projektem ustawy o wiadczeniach pieninych

24
przyznawanych niektórym osobom, których dotyczyły procesy nacjonalizacji.
Projekt ustawy oraz projekty rozporzdze wykonawczych s opracowywane
równolegle,

5) projekt rozporzdzenia Ministra Skarbu Pastwa w sprawie tabel okrelajcych


warto przejtych nieruchomoci. Konieczno opracowania wspomnianego
projektu zwizana jest z trwajcymi pracami nad projektem ustawy
o wiadczeniach pieninych przyznawanych niektórym osobom, których dotyczyły
procesy nacjonalizacji. Projekt ustawy oraz projekty rozporzdze wykonawczych
s opracowywane równolegle,

6) projekt rozporzdzenia Ministra Skarbu Pastwa w sprawie wzorów rejestrów


osób, którym przyznano rekompensat. Konieczno opracowania wspomnianego
projektu zwizana jest z trwajcymi pracami nad projektem ustawy
o wiadczeniach pieninych przyznawanych niektórym osobom, których dotyczyły
procesy nacjonalizacji. Projekt ustawy oraz projekty rozporzdze wykonawczych
s opracowywane równolegle,

2.4. Programy realizowane przez MSP

2.4.1. Komercjalizacja

W 2008 roku skomercjalizowano 78 przedsibiorstw pastwowych oraz


10 jednostek badawczo-rozwojowych.

2.4.2. Prywatyzacja porednia (kapitałowa)

Rozpoczcie prywatyzacji

W 2008 r. Minister Skarbu Pastwa rozpoczł prywatyzacj poprzez zbycie


pierwszego pakietu akcji/udziałów w 10 jednoosobowych spółkach Skarbu Pastwa
powstałych w wyniku komercjalizacji.

Kontynuacja prywatyzacji

W 2008 roku kontynuowano prywatyzacj poprzez zbycie kolejnych pakietów


akcji/udziałów w 94 spółkach z czciowym udziałem Skarbu Pastwa. Kontynuowano
take zbywanie akcji/udziałów spółek uczestniczcych w programie NFI.

Ogółem przychody z tytułu prywatyzacji poredniej wyniosły w 2008 roku


1.893 mln zł. Informacje o prywatyzacji poredniej w wybranych branach
zaprezentowano z uwzgldnieniem programów i strategii obowizujcych w tych
branach.

25
Elektroenergetyka

Minister Skarbu Pastwa, wykonujc funkcje włacicielskie w odniesieniu do


spółek sektora elektroenergetycznego w oparciu o przyjty przez Rad Ministrów
w dniu 28 marca 2006 r. „Program dla elektroenergetyki” kontynuował przekształcenia
własnociowe sektora elektroenergetycznego.

W 2008 r. została przeprowadzona oferta publiczna spółki ENEA S.A. Pierwsze


notowanie akcji na Giełdzie Papierów Wartociowych w Warszawie odbyło si w dniu
17 listopada. Udana oferta – drugie co do wielkoci IPO na wiecie przeprowadzone
w II półroczu 2008r. jest jedn z najwikszych ofert publicznych w historii
warszawskiego parkietu. Spółka pozyskała ok. 2 mld zł z emisji akcji. Uzyskane rodki
finansowe ENEA S.A. zamierza przeznaczy na budow mocy wytwórczych oraz
modernizacj sieci dystrybucji.

PGE Polska Grupa Energetyczna S.A. - najwikszy producent energii w Polsce –


w zwizku z planowan ofert publiczn w 2009 r. oraz wprowadzeniem akcji Spółki do
obrotu na Giełdzie Papierów Wartociowych w Warszawie, złoyła w dniu 25 wrzenia
2008 r. prospekt emisyjny w Komisji Nadzoru Finansowego. Termin debiutu
giełdowego Spółki został zaplanowany na połow maja 2009 r. Jednake ze wzgldu
na niesprzyjajc i niepewn sytuacj na rynkach finansowych zdecydowano o zmianie
terminu debiutu. Majc na uwadze sytuacj na rynkach kapitałowych, oferta moe
nastpi jeszcze w 2009 roku (najprawdopodobniej w IV kwartale), przy czym jej
ostateczny termin bdzie uzaleniony od warunków rynkowych.

Sektor naftowy

Zgodnie z dokumentem: “Polityka Rzdu RP dla przemysłu naftowego w Polsce”,


przyjtym przez Rad Ministrów zapisem do Protokołu ustale Nr 6/2007 (RM 000-6-07)
w dniu 6.02.2007 r., akcje bd udziały spółek sektora naftowego, których włacicielem
jest Nafta Polska S.A. zostan przekazane Skarbowi Pastwa w ramach procesu
likwidacji Spółki lub umorzenia jej akcji.

Przekazanie udziałów spółki Operator Logistyczny Paliw Płynnych Sp. z o.o. do


Skarbu Pastwa stanowiło realizacj Polityki Rzdu RP dla przemysłu naftowego
w Polsce.

W dniu 24.12.2008 r. Rada Ministrów przyjła wniosek Ministra Skarbu Pastwa


o wyraenie zgody na inny ni publiczny, okrelony w art. 33 ust. 1 ustawy
o komercjalizacji i prywatyzacji, tryb zbycia akcji stanowicych własno Skarbu
Pastwa w spółce pod firm: Nafta Polska S.A. na rzecz spółki pod firm: Nafta Polska

26
S.A., w celu umorzenia akcji za łcznym wynagrodzeniem w wysokoci 751,7 mln zł,
płatnym w formie niepieninej, w postaci 100% udziałów w spółce Operator
Logistyczny Paliw Płynnych Sp. z o.o. z siedzib w Płocku oraz w formie pieninej
w kwocie 223,78 zł. Umowa w sprawie nabycia akcji własnych w celu umorzenia
została podpisana w dniu 30.12.2008 r. Nafta Polska S.A. nabyła od Skarbu Pastwa
akcje własne po wartoci ksigowej (według stanu na dzie 31.10.2008 r. warto
ksigowa jednej akcji własnej Nafty Polskiej S.A. wynosiła 308,02 zł).

Sektor obronny

W 2008 r. kontynuowano realizacj rzdowej „Strategii konsolidacji


i wspierania rozwoju polskiego przemysłu obronnego w latach 2007-2012” (Strategia 2012).

Realizacja zada w zakresie konsolidacji kapitałowej spółek obronnych w ramach


Grupy Bumar:

- Zakłady Tworzyw Sztucznych „GAMRAT” S.A. wniosły do Bumar Sp. z o.o. udziały
spółki zalenej pn. Zakład Produkcji Specjalnej „Gamrat” sp. z o.o. obejmujc
w zamian udziały (stanowice 1,43%) w podwyszonym kapitale zakładowym Bumar
Sp. z o.o.,

- Fabryka Łoysk Tocznych – KRANIK S.A wniosła do Bumar Sp. z o.o. udziały spółki
zalenej pn. Zakłady Metalowe Kranik sp. z o.o. obejmujc w zamian udziały
(stanowice 0,75%) w podwyszonym kapitale zakładowym Bumar Sp. zo.o.,

- w IV kwartale 2008 r. rozpoczto przygotowania zmierzajce do wyboru doradcy


prywatyzacyjnego, którego zadaniem bdzie sporzdzenie analiz
przedprywatyzacyjnych dla piciu jednoosobowych spółek Skarbu Pastwa, których
akcje/udziały przewidziane s do wniesienia na podwyszenie kapitału zakładowego
Bumar sp. z o.o.: Bydgoskie Zakłady Elektromechaniczne „Belma” S.A. w Bydgoszczy,
Przemysłowy Instytut Telekomunikacji S.A. w Warszawie, Orodek Badawczo-
Rozwojowy Sprztu Mechanicznego sp. z o.o. w Tarnowie, Orodek Badawczo-
Rozwojowy Urzdze Mechanicznych sp. z o.o. w Gliwicach, Fabryka Urzdze
Mechanicznych i Spryn „FUMIS-Bumar” sp. z o.o. w Wadowicach.

Ogłoszenie zaproszenia na wybór doradcy przewidziane jest w II kwartale br.

Realizacja zada w zakresie komercjalizacji przedsibiorstw pastwowych


i jednostek badawczo-rozwojowych wskazanych w Strategii 2012:

W latach 2007-2008 Ministerstwo Skarbu Pastwa dokonało komercjalizacji


wszystkich Wojskowych Przedsibiorstw Remontowo-Produkcyjnych (WPRP), które
w myl załoe Strategii 2012, podlega maj konsolidacji w ramach Grupy Bumar.

27
Wikszo przedsibiorstw została skomercjalizowana jeszcze w roku 2007, za
w roku 2008 przeprowadzono komercjalizacj dwóch podmiotów (Wojskowe Zakłady
Uzbrojenia nr 2 w Grudzidzu oraz Wojskowe Centralne Biuro Konstrukcyjno-
Technologiczne w Warszawie). W stosunku do spółek powstałych w wyniku
komercjalizacji WPRP uprawnienia włacicielskie wykonuje Minister Obrony
Narodowej.

W 2007 r. dokonano komercjalizacji trzech orodków badawczo-rozwojowych, dla


których organem załoycielskim pozostawał Minister Gospodarki, tj.: Pastwowy
Instytut Telekomunikacji w Warszawie, Orodek Badawczo-Rozwojowy Centrum
Techniki Morskiej w Gdyni, Orodek Badawczo-Rozwojowy Urzdze Mechanicznych
w Gliwicach,

Naley uzna, i proces komercjalizacji okrelonych w Strategii 2012


przedsibiorstw sektora obronnego przebiegał sprawnie i został ukoczony przed
terminem okrelonym w Strategii 2012.

Realizacja przedsiwzi prywatyzacyjnych:

Zgodnie z postanowieniami Strategii 2012 Ministerstwo Skarbu Pastwa


prowadziło działania prywatyzacyjne wobec nastpujcych podmiotów sektora
obronnego, które nie zostały objte konsolidacj kapitałow w ramach Grupy Bumar,
tj.: Fabryka Łoysk Tocznych – Kranik S.A., Zakłady Tworzyw Sztucznych
„GAMRAT” S.A. i Zakłady Elektroniczne „WAREL” S.A. Uruchomiono proces zwizany
z wyborem doradcy dla nw. spółek:

- Zakłady Sprztu Precyzyjnego „Niewiadów” S.A. oraz Wytwórnia Sprztu


Komunikacyjnego „PZL-Kalisz” S.A.,

- Huta Stalowa Wola S.A. oraz HSW – Zakład Zespołów Napdowych sp. z o.o.

Sektor stoczniowy

(Stocznia Gdynia S.A., Stocznia Szczeciska Nowa Sp. z o.o. i Stocznia Gdask S.A.)

Działania restrukturyzacyjne i prywatyzacyjne prowadzone były na podstawie


przyjtej przez Rad Ministrów, w dniu 31 sierpnia 2006 r. „Strategii dla sektora
stoczniowego (morskie stocznie produkcyjne) w latach 2006 – 2010” (Strategia).

Konieczno prywatyzacji była take wymaganiem stawianym przez Komisj


Europejsk (KE), która prowadziła proces notyfikacji pomocy publicznej na
restrukturyzacj, udzielonej stoczniom po 1 maja 2004 r. Warunkami uznania przez KE
udzielonej pomocy publicznej jako pomocy legalnej była prywatyzacja stoczni
w sposób zapewniajcy nabycie przez inwestorów wikszociowych pakietów

28
akcji/udziałów stoczni oraz przygotowanie i złoenie do KE, w stosownym terminie,
planów restrukturyzacji stoczni, których realizacja miała doprowadzi do uzyskania
przez stocznie trwałej rentownoci.

Proces realizacji Strategii monitorowany był przez powołany przez Prezesa Rady
Ministrów w dniu 16.10.2007 r. Midzyresortowy Zespół ds. Realizacji Programu
Rzdowego pod nazw „Strategia dla sektora stoczniowego (morskie stocznie
produkcyjne) w Polsce w latach 2006 – 2010”. Ponadto Minister Skarbu Pastwa
decyzj z dnia 8 stycznia 2008 r. powołał Zespół ds. Koordynacji Prywatyzacji Morskich
Stoczni Produkcyjnych w Ministerstwie Skarbu Pastwa.

Stocznia Gdynia S.A.

11 czerwca 2007 roku Minister Skarbu Pastwa wyraził zgod na rozpoczcie


prywatyzacji Stoczni Gdynia S.A. w trybie rokowa podjtych na podstawie
publicznego zaproszenia. W wyniku podjtych działa ofert wic złoyły
3 podmioty. 16 stycznia 2008 r. Minister Skarbu Pastwa podjł decyzj
o dopuszczeniu Ray Car Crriers ltd. i Amber Sp. z o.o. do negocjacji równoległych.
W okresie od 21 marca do 12 maja 2008 roku wyłczno negocjacyjn posiadała
Spółka Amber Sp. z o.o.

15 maja 2008 r. Minister Skarbu Pastwa podjł decyzj o zamkniciu procesu


prywatyzacji Stoczni Gdynia S.A. w trybie publicznego zaproszenia do rokowa.
Decyzja wynikała z rezygnacji Amber Sp. z o.o. z uczestnictwa w przedmiotowym
procesie oraz nie podjcia przez Ministerstwo Skarbu Pastwa dalszych negocjacji
z dopuszczonym do rokowa inwestorem Ray Car Carriers Ltd., m.in. z powodu jego
pasywnej postawy na etapie rokowa równoległych (m.in. nie przedstawienia
w danym terminie wymaganych załoe do Planu restrukturyzacji Stoczni Gdynia S.A.).

W dniu 19 maja 2008 roku Minister Skarbu Pastwa podjł działania zmierzajce
do pozyskania inwestora dla Stoczni Gdynia S.A. w trybie art. 33 ust. 3 ustawy
o komercjalizacji i prywatyzacji, tj. innym ni publiczny – w tym przypadku polegajcym
na skierowaniu bezporedniego zapytania do potencjalnych inwestorów z całego
wiata. Stosownie do rozpocztego procesu Polish Shipbuilding Company Sp. z o.o.
przekazał ofert wstpn nabycia akcji Stoczni. Zgodnie z procedur zawart
w Memorandum swoje zainteresowanie procesem wyraziła take ISD Stocznia Sp. z o.o.

20 czerwca 2008 r. pomidzy Skarbem Pastwa a Stoczni Gdynia S.A. została


podpisana “Umowa objcia akcji serii D III i D IV w podwyszonym kapitale
zakładowym Stoczni Gdynia S.A.”. Umowa była efektem ostatecznej finalizacji
realizacji uchwały nr 2 NWZ Stoczni Gdynia S.A. z dnia 30 listopada 2007 r. dotyczcej
podwyszenia kapitału zakładowego Spółki o 515 mln zł. Zarejestrowanie

29
podwyszenia kapitału zakładowego przez właciwy sd miało miejsce w dniu
30 czerwca 2008 r. Skarb Pastwa opłacił akcje w całoci i tym samym stał si
włacicielem wikszociowego pakietu akcji Stoczni Gdynia S.A. Podwyszenie
kapitału zakładowego miało zapewni rodki na restrukturyzacj oraz było cile
zwizane z prowadzonym procesem prywatyzacji.

Stocznia Szczeciska Nowa Sp. z o.o. (SSN)

Proces przekształce własnociowych prowadzony był przez Korporacj Polskie


Stocznie S.A. (KPS S.A.) i Agencj Rozwoju Przemysłu S.A. (ARP S.A.),
wikszociowych udziałowców Spółki. Udziały Skarbu Pastwa miały zosta
sprzedane na warunkach nie gorszych ni wynegocjowane przez ARP S.A. i KPS S.A.
Inwestor mógł zatem naby pakiet 100% udziałów SSN.

Proces prowadzono w oparciu o imienne zaproszenia do udziału w procesie


przekształce własnociowych Stoczni. Jedyn ofert na zakup akcji SSN złoyła
spółka Amber Sp. z o.o., której przyznano wyłczno w negocjacjach w dniu
11 stycznia 2008 r. Analogicznie jak w przypadku Stoczni Gdynia S.A. w dniu 12 maja
2008 r. jedyny Inwestor - Amber Sp. z o.o. poinformował, e odstpuje od dalszych
negocjacji w sprawie zakupu udziałów SSN Sp. z o.o. KPS S.A. i ARP S.A. podjły
decyzj o kontynuowaniu procesu prywatyzacji Stoczni. W tym celu w dniu 1 sierpnia
2008r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników SSN Sp. z o.o. podjło uchwał
o podwyszeniu kapitału zakładowego Spółki o 131,6 mln zł, tj. do kwoty 611,1 mln zł.
Wszystkie udziały w podwyszonym kapitale objte zostały przez ARP S.A. i KPS S.A.

Stocznia Gdask S.A.

Proces przekształce własnociowych, realizowany przez Agencj Rozwoju


Przemysłu S.A. opierał si na objciu akcji nowej emisji w podwyszonym kapitale
zakładowym spółki przez inwestora. Akcjonariusz – ISD Polska Sp. z o.o. złoył łcznie
w ramach I i II terminu prawa poboru zapisy na 30.000.000 akcji nowej emisji serii “M”.
Inwestor opłacił cały kapitał. Po zarejestrowaniu w dniu 18 stycznia 2008 r. w KRS
podwyszenia kapitału oraz odkupieniu akcji Stoczni od CENZIN Sp. z o.o.,
ISD Stocznia Sp. z o.o. (podmiot zaleny w 100% od ISD Polska Sp. z o.o.) posiada
wraz z ISD Polska Sp. z o.o. 83,64% akcji Stoczni Gdask S.A.

Poczynajc od 24 stycznia 2008 r. ISD Polska podjł we współpracy z władzami


polskimi działania celem przygotowania i przedstawienia Komisji Europejskiej planu
restrukturyzacji Stoczni Gdask S.A.

Z uwagi na trudne do zaakceptowania oczekiwania Komisji Europejskiej dotyczce


ograniczenia zdolnoci produkcyjnych, ISD, bdc jednoczenie zainteresowanym

30
nabyciem akcji Stoczni Gdynia S.A., w pierwszej kolejnoci przygotował plan
restrukturyzacji połczonych Stoczni Gdask – Gdynia.

W dnia 6 listopada 2008 r. Komisja Europejska wydała decyzj odnonie


koniecznoci zwrotu pomocy publicznej w stosunki do Stoczni Gdynia S.A. i Stoczni
Szczeciskiej Nowa Sp. z o.o., natomiast w dniu 5 grudnia 2008 roku Ministerstwo
Skarbu Pastwa przesłało do Komisji Europejskiej Plan restrukturyzacji Stoczni
Gdask S.A., bdcy konsekwencj podpisanego porozumienie pomidzy Inwestorem,
Agencj Rozwoju Przemysłu S.A., Korporacj Polskie Stocznie S.A. i Skarbem
Pastwa w sprawie warunków i form udzielenia pomocy publicznej dla Stoczni Gdask S.A.

Decyzje Komisji Europejskiej a proces prywatyzacji stoczni.

Efektem rozmów i negocjacji prowadzonych przez Stron Polsk z Inwestorami


(ISD Stocznia Sp. z o.o., Mostostal Chojnice S.A.) i Komisj Europejsk było
przekazanie do KE w dniu 12 wrzenia 2008 r. planów restrukturyzacji dla połczonych
Stoczni Gdynia S.A. i Gdask S.A. oraz Stoczni Szczeciskiej NOWA Sp. z o.o.

W dniu 6 listopada 2008 roku Komisja Europejska wydała dwie decyzje w sprawie:

- pomocy pastwa udzielonej przez Polsk Stoczni Gdynia S.A. [decyzja nr C 17/ 2005
(ex N 194/2005 i PL 34/2004)],

- pomocy pastwa udzielonej przez Polsk Stoczni Szczeciskiej Nowa Sp. z o.o.
[decyzja C 19/2005 (ex N 203/05)].

Komisja uznała, e Polska udzieliła Stoczni Gdynia S.A. pomocy publicznej


w sposób niezgodny z prawem naruszajc m.in. art. 88 ust. 3 Traktatu WE. Dla
przywrócenia stanu sprzed udzielenia pomocy, pomoc pastwa musi zosta zwrócona.

W odniesieniu do Stoczni Szczeciskiej Nowa Sp. z o.o. Komisja uznała,


e zgłoszona pomoc pastwa na rzecz SSN nie moe zosta uznana za zgodn
ze wspólnym rynkiem i podlega zwrotowi.

W obu przypadkach Komisja okreliła tosamy sposób wdroenia powyszych


decyzji. Polska została zobowizana do wdroenia decyzji Komisji poprzez:

- sprzeda aktywów stoczni po cenie rynkowej w drodze otwartej, przejrzystej,


bezwarunkowej i niedyskryminacyjnej procedury przetargowej,

- a nastpnie likwidacj stoczni.

Jeli warunki te bd spełnione, sprzeda aktywów stoczni nie bdzie wizała si
z udzieleniem pomocy nabywcy(om) tyche aktywów (aktywa mog zosta
przeniesione na nabywc(ów) wolne od jakichkolwiek zobowiza zwizanych
z koniecznoci spłaty bezprawnej i niezgodnej ze wspólnym rynkiem pomocy pastwa
udzielonej stoczni w przeszłoci). Wydajc powysze decyzje, nakazujce stoczniom

31
zwrot pomocy publicznej, Komisja Europejska zezwoliła równoczenie na realizacj
alternatywnego scenariusza restrukturyzacji Stoczni, polegajcego na sprzeday jej
składników majtkowych.

W konsekwencji decyzji KE z dnia 6 listopada 2008 r. przygotowano projekt ustawy


o postpowaniu kompensacyjnym w podmiotach o szczególnym znaczeniu dla
polskiego przemysłu stoczniowego. W dniu dnia 19 grudnia 2008 r. ustawa został
uchwalona przez Sejm i w dniu 6 stycznia 2009 r. weszła w ycie. Celem ustawy jest
wprowadzenie w ycie ww. alternatywnego rozwizania wobec upadłoci stoczni
i zwizanych z nimi negatywnych skutków dla przedsibiorczoci w obu regionach.
Ustawa zakłada m.in., i majtek stoczni sprzedawany bdzie po cenie rynkowej
w transparentnym, otwartym, konkurencyjnym i bezwarunkowym przetargu. To za oznacza,
e do przetargu nie bd dołczone adne warunki dodatkowe, a sprzeda aktywów
bdzie otwarta dla wszystkich potencjalnych kategorii nabywców, bez jakiejkolwiek
dyskryminacji dotyczcej celu planowanych inwestycji. Nabyte w powyszy sposób
składniki majtkowe inwestor bdzie mógł wykorzysta do prowadzenia działalnoci
gospodarczej, równie stoczniowej.

Sektor uzdrowisk

W 2008 r. w wyniku przeprowadzonego postpowania o udzielenie zamówienia


publicznego na sporzdzenie analiz przedprywatyzacyjnych wybrano doradc
prywatyzacyjnego dla 5 spółek uzdrowiskowych: Uzdrowisko Kraków Swoszowice Sp. z o.o.
w Krakowie, Uzdrowisko Kamie Pomorski Sp. z o.o. w Kamieniu Pomorskim,
Uzdrowisko Wieniec Sp. z o.o. w Wiecu Zdroju, Uzdrowisko Przerzeczyn Sp. z o.o.
w Przerzeczynie Zdroju, Uzdrowisko Ustka Sp. z o.o. w Ustce. Doradca sporzdził
analizy przedprywatyzacyjne.

W zwizku z uaktualnieniem koncepcji prywatyzacji spółek uzdrowiskowych,


Minister Skarbu Pastwa, w porozumieniu z Ministrem Zdrowia, wydał rozporzdzenie
z dnia 8.10.2008 r. sprawie wykazu zakładów lecznictwa uzdrowiskowego
prowadzonych w formie jednoosobowych spółek Skarbu Pastwa, które nie bd
podlega prywatyzacji (Dz. U. Nr 192, poz. 1186), moc którego zmniejszono liczb
spółek wyłczonych z prywatyzacji z 14 do 7, tj.:

1. Uzdrowisko Busko-Zdrój S.A. w Busku Zdroju,

2. Przedsibiorstwo Uzdrowisko Ciechocinek S.A. w Ciechocinku,

3. Uzdrowisko Kołobrzeg S.A. w Kołobrzegu,

4. Uzdrowisko Ldek-Długopole S.A. w Ldku Zdroju,

32
5. Uzdrowisko Rymanów S.A. w Rymanowie Zdroju,

6. Uzdrowisko Krynica-egiestów S.A. w Krynicy Zdroju,

7. Uzdrowisko winoujcie S.A. w winoujciu.

Minister Zdrowia zgodził si ze stanowiskiem Ministra Skarbu Pastwa, e


w przyszłoci wszystkie spółki uzdrowiskowe powinny zosta sprywatyzowane, co nie
bdzie ograniczało moliwoci zapewnienia leczenia uzdrowiskowego ze rodków
publicznych.

W 2008 r. sprzedano 20% akcji Skarbu Pastwa ”Uzdrowiska Szczawnica” S.A.

***

W 2008 roku realizowane były take procesy prywatyzacji w takich sektorach


i branach jak: transport i rodki transportu, przemysł maszynowy i metalowy,
budownictwo, spółki brany spoywczej, drzewnej, meblarskiej i innych.

2.4.3. Narodowe Fundusze Inwestycyjne

Minister Skarbu Pastwa kontynuował proces zbywania mniejszociowych


pakietów akcji, jakie Skarb Pastwa posiadał w spółkach uczestniczcych w Programie NFI.

W 2008 roku dokonano (wg daty przeniesienia praw własnoci) sprzeday akcji
8 spółek, w tym:

- 4 w trybie innym ni publiczny,

- oraz 4 w trybie przetargu publicznego.

W 2008 roku ze sprzeday spółek uzyskano przychody w wysokoci 22 mln zł,


w tym 1,4 mln zł z tytułu umowy z odroczonym terminem płatnoci, tak wic wysoko
osignitych przychodów znacznie przewyszyła zaplanowane (5 mln zł). Uzyskanie
dodatkowych przychodów z tytułu prywatyzacji jest nastpstwem zrealizowania w 2008
roku projektów prywatyzacyjnych na bardzo korzystnych dla Skarbu Pastwa
warunkach, które w chwili konstrukcji planu prywatyzacji nie były moliwe do
przewidzenia. Do takich transakcji m.in. nale: sprzeda akcji spółki Fabryka
Opakowa Kosmetycznych Pollena S.A. oraz Toruskie Przedsibiorstwo Przemysłu
Drzewnego S.A. Ponadto właciwy Sd rozstrzygnł na korzy Skarbu Pastwa
spraw o wykonanie umowy sprzeday akcji Widzewskie Zakłady Przemysłu
Bawełnianego WI-MA S.A. zawartej w trybie przyjcia oferty w 2003 roku. W wyniku
przeprowadzonego postpowania komorniczego Skarb Pastwa otrzymał naleno
wraz z odsetkami za akcje przedmiotowej spółki.

33
W analizowanym okresie dochody budetu pastwa z tytułu wypłaconych
dywidend przez spółki z Programu NFI wyniosły 10,5 mln zł.

2.4.4. Prywatyzacja bezporednia

Od pocztku procesów prywatyzacyjnych do koca grudnia 2008 roku z rejestru


przedsibiorców wykrelono 2210 przedsibiorstw pastwowych.

Według stanu na 31 grudnia 2008 roku wojewodowie pełnili rol organu


załoycielskiego dla 80 czynnych przedsibiorstw pastwowych, a Minister Skarbu
Pastwa dla 6 i jednego banku pastwowego – BGK.

Przychody z tytułu prywatyzacji bezporedniej wyniosły w 2008 roku 160,4 mln zł.

Prywatyzacja bezporednia dotyczyła głównie przedsibiorstw o znaczeniu


regionalnym lub lokalnym, zatrudniajcych od 50 do 249 pracowników.

W 2008 roku zaakceptowano 14 wniosków o prywatyzacj bezporedni, w tym:

- w trybie sprzeday przedsibiorstwa – 9,

- w trybie wniesienia przedsibiorstwa do spółki – 2,

- w trybie oddania przedsibiorstwa do odpłatnego korzystania – 3.

W analizowanym roku dokonano sprzeday 7 przedsibiorstw i oddano do


odpłatnego korzystania 5 przedsibiorstw.

Przedsibiorstwa, które uzyskały zgod na prywatyzacj bezporedni w 2008


roku były zlokalizowane w 8 województwach, w tym najwicej w województwach
lubelskim, mazowieckim i podlaskim. Dominowały przedsibiorstwa z brany
budownictwa, transportu i przetwórstwa przemysłowego.

W analizowanym roku w wyniku prywatyzacji bezporedniej wykrelono z rejestru


16 przedsibiorstw pastwowych. Przeprowadzenie procesu prywatyzacji – od dnia
akceptacji wniosku do dnia wykrelenia z rejestru – trwało rednio około 6 miesicy.

2.5. Monitorowanie zobowiza prywatyzacyjnych

Realizacja zobowiza pozacenowych, według stanu na dzie 31 grudnia 2008 roku.

Umowy prywatyzacyjne czynne

Według stanu na dzie 31 grudnia 2008 roku Ministerstwo Skarbu Pastwa


nadzorowało i monitorowało stan realizacji zobowiza pozacenowych
w 244 umowach prywatyzacyjnych. Dotyczy to 50 umów z prywatyzacji poredniej

34
(sprzeda akcji lub udziałów Skarbu Pastwa) oraz 194 umów z prywatyzacji
bezporedniej, w tym:

- 24 umów wniesienia przedsibiorstwa do spółki,

- 56 umów sprzeday przedsibiorstwa,

- 114 umów o oddanie przedsibiorstwa do odpłatnego korzystania.

Na ogóln liczb 244 nadzorowanych umów prywatyzacyjnych, umowy zawarte


w wyniku prywatyzacji bezporedniej stanowi zdecydowan wikszo,
tj. 79,5% (194). Umowy zawarte w trybie prywatyzacji poredniej to 20,5% (50)
czynnych umów prywatyzacyjnych.

W ramach prywatyzacji bezporedniej najwikszy udział maj umowy o oddanie


przedsibiorstwa do odpłatnego korzystania (tzw. leasing pracowniczy), które stanowi
58,8% wszystkich nadzorowanych umów, za najmniejszy (12,4%) umowy wniesienia
przedsibiorstwa do spółki.

Z punktu widzenia kraju pochodzenia inwestora, wród czynnych umów


prywatyzacyjnych, najwiksz grup stanowi umowy zawarte z inwestorami
dysponujcymi wyłcznie kapitałem polskim 88,1% (215 czynnych umów
prywatyzacyjnych). Umowy z wyłcznym udziałem kapitału zagranicznego stanowi
10,6% (26 umów), natomiast umowy, w których wystpuje tzw. kapitał mieszany
(inwestor polski i zagraniczny) stanowi jedynie 1,3% (3 umowy).

Według stanu na koniec 2008 roku, wstpnie stwierdzono niewykonanie


zobowiza pozacenowych w 75 czynnych umowach prywatyzacyjnych, co stanowi
30,7% ogólnej liczby nadzorowanych umów. Ranga niewykonanych zobowiza
pozacenowych jest bardzo zrónicowana, poczynajc od zobowiza informacyjnych,
poprzez zobowizania o charakterze socjalnym (przy których stron roszczeniow s
najczciej pracownicy sprywatyzowanych podmiotów, a tylko w niewielkim zakresie
Skarb Pastwa), po najistotniejsze – zobowizania kapitałowe i inwestycyjne.

Zobowizania inwestycyjne w umowach czynnych, według stanu na dzie 31.12.2008r.

Zobowizania inwestycyjne stanowi najbardziej gospodarczo istotn grup


zobowiza pozacenowych, podejmowanych przez inwestorów w umowach
prywatyzacyjnych.

Łczna kwota zobowiza inwestycyjnych, wynikajca z czynnych umów


prywatyzacyjnych, według stanu na 31.12.2008 roku wynosi 15,6 mld zł. Do koca
2008 roku inwestorzy powinni dokona nakładów inwestycyjnych w wysokoci 6,9 mld zł.
Według aktualnie posiadanych danych, w okresie sprawozdawczym, zgodnie
z zapisami umów prywatyzacyjnych, zostały wykonane inwestycje w kwocie 3,9 mld zł.

35
Jednak z uwagi na fakt, i ze wzgldu na zrónicowane terminy sprawozdawczoci
ustalone w poszczególnych umowach prywatyzacyjnych, kwota inwestycji
zrealizowanych do koca 2008 roku z pewnoci ulegnie zmianie, gdy wiele
zobowiza inwestycyjnych wymagalnych do 31.12.2008 roku zostanie rozliczonych
w 2009 roku i latach nastpnych. Warto równie podkreli, e czci (około 10,1 mld zł)
nakładów inwestycyjnych dokonano przed terminem ich wymagalnoci.

Według stanu na 31.12.2008 roku, Ministerstwo Skarbu Pastwa stwierdziło


niewykonanie nakładów inwestycyjnych na kwot 35,8 mln zł, co stanowi 0,52% ogólnej
kwoty wymagalnych zobowiza inwestycyjnych wynikajcych z czynnych umów
prywatyzacyjnych.

Podane informacje naley traktowa jako dane wstpne, gdy Ministerstwo Skarbu
Pastwa jest w trakcie przygotowywania rocznego sprawozdania z realizacji
zobowiza prywatyzacyjnych.

2.6. Działania promocyjno-informacyjne

W ramach zada wynikajcych z załoe polityki medialnej, informacyjnej


i promocyjnej Ministerstwa, realizowane były działania, które mona uj
w nastpujcych blokach zagadnie: promocja „Planu prywatyzacji na lata 2008 –
2011”, projekty edukacyjne oraz relacje z mediami.

Promocja „Planu Prywatyzacji na lata 2008-2011”

W 2008 r. Ministerstwo Skarbu Pastwa przeprowadziło nastpujce działania


skierowane do potencjalnych inwestorów:

- prezentacja oferty prywatyzacyjnej dla inwestorów z krajów Zatoki Perskiej,


obejmujc cykl spotka z potencjalnymi inwestorami z Arabii Saudyjskiej, Kataru
i Kuwejtu,

- przedstawiono „Plan Prywatyzacji...” inwestorom branowym, przedstawicielom


banków inwestycyjnych i stowarzysze szefów spółek z Belgii podczas
odbywajcego si na giełdzie w Brukseli ekonomicznego seminarium
powiconego planowi prywatyzacji w latach 2008 – 2011 w Polsce,

- współorganizowano Forum Inwestycyjne w Tarnowie oraz uczestniczono w Forum


Ekonomicznym w Krynicy. Uczestnikom Forum Inwestycyjnego i Forum
Ekonomicznego został zaprezentowany czteroletni Plan Prywatyzacji, ze
szczególnym uwzgldnieniem strategii w odniesieniu do przemian własnociowych
w sektorze chemii cikiej,

36
- został wydany specjalny dodatek dla inwestorów do „Warsaw Voice” powicony
prywatyzacji. Materiał opublikowany w dodatku obejmował: wywiad z Ministrem
Skarbu Pastwa, opis procedur prywatyzacji, wykaz spółek przeznaczonych do
prywatyzacji w latach 2008 – 2009, poradnik dla inwestora zawierajcy m.in. opis
sektorów i bran prywatyzowanych firm oraz dane teleadresowe ministerstwa,

- przygotowano i wdroono funkcjonowanie (w ramach nowej strony internetowej


MSP) odrbnego serwisu inwestorskiego. W ramach przygotowa nowego serwisu
przygotowano do publikacji ponad 120 opisów spółek (tzw. profile spółek)
zaplanowanych do prywatyzacji.

Projekty edukacyjne

Od 2008 r. Ministerstwo prowadzi projekty edukacji ekonomicznej promujce


własno prywatn i prywatyzacj. Diagnoza stanu wiedzy społeczestwa oraz
postrzegania procesu prywatyzacji przeprowadzona w 2008 roku przez SMG / KRC
Poland Media S.A. na zlecenie MSP potwierdziła konieczno podjcia działa, które
poprzez dotarcie do rónorodnych grup wiekowych, podnios poziom wiadomoci
Polaków w zakresie pozytywnych konsekwencji prywatyzacji i ich oddziaływania na
obecny rozwój społeczno-gospodarczo Polski.

W roku 2008 odbyła si pilotaowa edycja konkursu „Własno to


odpowiedzialno”. Jest to wspólna nazwa działa edukacyjnych na temat własnoci
prywatnej i prywatyzacji prowadzonych przez ministerstwo od 2008 r. Adresatami
konkursu były organizacje pozarzdowe oraz szkoły wysze kierujce działania do
nastpujcych grup docelowych: studenci, uczniowie (w szczególnoci szkół
ponadpodstawowych), słuchacze Uniwersytetów Trzeciego Wieku i media lokalne.
W ramach działa edukacyjnych zorganizowane zostały pod patronatem Ministra
Skarbu Pastwa, w szczególnoci: wykłady, panele dyskusyjne, warsztaty, spotkania
z przedstawicielami biznesu i organizacji pozarzdowych, konkursy, wystawa zdj
oraz seminaria.

Działania edukacyjne realizowane s we współpracy z sektorem pozarzdowym.

Relacje z mediami

W 2008 r. MSP prowadziło biec działalno z zakresu polityki medialnej


i informacyjnej polegajcej na przekazywaniu mass mediom informacji o działaniach
MSP, w tym prywatyzacji w formie komunikatów prasowych, pisemnych odpowiedzi na
zapytania dziennikarzy oraz w bezporednich rozmowach telefonicznych.

37
2.7. Przychody z prywatyzacji i dochody budetowe z tytułu dywidend

W „Kierunkach prywatyzacji majtku Skarbu Pastwa w 2008 r.” zaplanowano


realizacj przychodów z prywatyzacji w wysokoci 2.300,0 mln zł.

W roku 2008 roku realizacja przychodów z prywatyzacji, w ujciu brutto, wyniosła


2.371,7 mln zł co stanowi 103,1% wykonania planu.

Uzyskane przychody zostały rozdysponowane nastpujco:

- 1.021,3 mln zł - przekazanych zostało do budetu pastwa,

Ponadto:

- 355,8 mln zł na Fundusz Restrukturyzacji Przedsibiorców (art. 56 ust. 1 pkt 2 uokip),

- 402,7 mln zł na Fundusz Reprywatyzacji (art. 56 ust. 1 pkt 1 uokip),

- 47,4 mln zł na Fundusz Skarbu Pastwa, na pokrycie kosztów prywatyzacji,


gospodarowania mieniem SP oraz inne zadania ustawowe nałoone na Ministra
Skarbu Pastwa (art. 56 ust.1 pkt 3 uokip),

- 47,4 mln zł na Fundusz Nauki i Technologii Polskiej (art. 56 ust.1 pkt 4 uokip),

- 497,1 mln zł na Fundusz Pracy (art. 56 ust. 33 uokip).

Dochody z tytułu dywidend, zaplanowane na poziomie 2.870 mln zł wykonane


zostały na poziomie 2.622,8 mln zł (91,4% planu).

38
Załcznik nr 1

PRZEBIEG PROCESÓW PRZEKSZTAŁCE WŁASNOCIOWYCH WG STANU NA DZIE 31.12.2008 R.


Przedsibiorstwa pastwowe objte przekształceniami
Udostpniono akcje/udziały Prywatyzacja bezporednia Likwidacja w trybie art.19 ustawy o pp
w tym
Wyszcze- kolejne
RAZEM skomercjali udostpniono wykrelono z wykrelono z
gólnienie pierwszy objcie akcji nieodpłatne zbycie a/u w % akceptacja % brak sprzeciwu ogłoszono %
3+10+13 zowane* prywatyzacja rejestru rejestru
pakiet a/u w podwysz. zbycie a/u na spółkach z 4:3 MPW/MSP 11:10 MPW/MSP upadło 14:13
porednia przedsibiorców przedsibiorców
ogółem (1) kapit. zakł. rzecz JST (2) cz.udz.SP(3)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
narastajco od 1 sierpnia 1990 r.
do 31.12.1994r. 3078 816 134 134 - - - 18,5 1023 937 91,6 1239 333 347 26,9
do 31.12.1995r. 3619 1062 220 160 - - - 23,0 1174 1076 91,7 1383 433 430 31,3
do 31.12.1996r. 4044 1193 787 184 - - - 73,1 1371 1280 93,4 1480 565 492 38,2
do 31.12.1997r. 4358 1254 845 228 - - - 67,4 1564 1444 92,3 1540 664 536 43,1
do 31.12.1998r. 4655 1372 886 244 - - - 64,6 1699 1589 93,5 1584 734 560 46,3
do 31.12.1999r. 4958 1469 912 262 - - - 62,1 1848 1739 94,1 1641 790 581 48,1
do 31.12.2000r. 5216 1506 938 283 - - - 62,3 2012 1891 94,0 1698 836 603 49,2
do 31.12.2001r. 5350 1515 970 315 - - - 64,0 2084 1954 93,8 1751 848 632 48,4
do 31.12.2002r. 5450 1527 992 336 - - - 65,0 2128 2021 95,0 1795 885 657 49,3
do 31.12.2003r. 5533 1539 998 342 - - - 64,8 2164 2062 95,3 1830 935 670 51,1
do 31.12.2004r. 5631 1562 1009 352 1 - - 64,6 2216 2119 95,6 1853 990 673 53,4
do 31.12.2005r. 5715 1578 1020 358 6 - - 64,6 2253 2157 95,7 1884 1031 676 54,7
do 31.12.2006r. 5747 1587 1026 364 6 - - 64,7 2263 2181 96,3 1897 1056 681 55,7
do 31.12.2007r. 5809 1619 1051 384 7 4 - 64,9 2283 2194 96,1 1907 1077 682 56,5
do 31.12.2008r. 5909 1697 1061 387 7 10 - 62,5 2297 2210 96,2 1915 1106 682 57,8
w poszczególnych latach
w latach 1990-95 3619 1062 220 160 - - - - 1174 1076 - 1383 433 430 -
w roku 1996 425 131 567 24 - - - - 197 204 - 97 132 62 -
w roku 1997 314 61 58 44 - - - - 193 164 - 60 99 44 -
w roku 1998 297 110+8** 41 16 - - - - 135 145 - 44 70 24 -
w roku 1999 303 90+7** 26 18 - - 76 - 149 150 - 57 56 21 -
w roku 2000 258 36+1** 26 21 - - 80 - 164 152 - 57 46 22 -
w roku 2001 134 9 32 32 - - 70 - 72 63 - 53 12 29 -
w roku 2002 100 11+1** 22 21 - - 77 - 44 67 - 44 37 25 -
w roku 2003 83 12 6 6 - - 87 - 36 41 - 35 50 13 -
w roku 2004 98 23 11 10 1 - 120 - 52 57 - 23 55 3 -
w roku 2005 84 16 11 6 5 - 93 - 37 38 - 31 41 3 -
w roku 2006 32 9 6 6 0 - 54 - 10 24 - 13 25 5 -
w roku 2007 62 32 25 20 1 4 79 - 20 13 - 10 21 1 -
w roku 2008 100 78 10 3 0 6 94 - 14 16 - 8 29 0 -
*) - łcznie z 117 jsSP utworzonymi przez innych Ministrów i przejtymi przez Ministra SP w wyniku reformy centrum gospodarczego rzdu w 1997 r.
**) - przedsibiorstwa przekształcone na podstawie Działu III ust. o kip. (komercjalizacja z konwersj wierzytelnoci)
(1) - włczono spółki: wniesione do NFI; powstałe na podstawie Działu III ust. o kip; w których udostpniono akcje/udziały w ramach BPU
(2) - "JST" - jednostka samorzadu terytorialnego
(3) - kontynuacja prywatyzacji poprzez zbycie kolejnego pakietu akcji/udziałów w spółkach z czciowym udziałem Skarbu Pastwa.
ródło: dane MSP 39
Załcznik nr 2

1)
Przychody z prywatyzacji uzyskane
w latach 1991-2008

Planowana Wykonana kwota %


Rok kwota przychodów wykonania
przychodów w mln zł
1991 1.500,0 170,9 11,4%
1992 600,0 484,4 80,7%
1993 880,0 780,4 88,7%
1994 1.230,0 1.594,9 129,7%
1995 2.330,0 2.641,6 113,4%
1996 2.565,0 3.749,8 146,2%
1997 4.450,0 6.537,7 146,9%
1998 6.700,0 7.068,7 105,5%
1999 6.900,0 13.347,5 193,4%
2000 20.100,0 27.181,8 135,2%
2001 10.140,0 6.813,8 67,2%
2002 6.800,0 2.859,7 42,1%
2003 9.100,0 4.143,5 45,5%
2004 8.830,0 10.254,0 116,1%
2005 5.700,0 3.847,7 67,5%
2006 5.500,0 621,9 11,3%
2007 3.000,0 1.947,1 64,9%
2008 2.300,0 2.371,7 103,1%
Ogółem 98.625,0 96.417,1 97,8%
1)
do 1997 r. były to dochody

40
Cz I
Sprawozdanie z wykonania ustawy budetowej

Rozdział 1

Wykonanie postanowie ustawy budetowej

1.1. Dochody, wydatki oraz deficyt budetu pastwa

W art. 1 ustawy budetowej na 2008 r. z dnia 23 stycznia 2008 r. ustalono:

1) dochody budetu pastwa na kwot 281.892.096 tys. zł,

2) wydatki budetu pastwa na kwot nie wiksz ni 308.982.737 tys. zł,

3) deficyt budetu pastwa na kwot nie wiksz ni 27.090.641 tys. zł.

Realizacj podstawowych wielkoci budetu pastwa w 2008 r. przedstawia ponisza


tabela:

Ustawa
Wykonanie Wykonanie
budetowa 4-3 4:3 4:2
Wyszczególnienie 2007 r. 2008 r.
na 2008 r.
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7

Dochody 236.367.532 281.892.096 253.547.261 - 28.344.835 89,94 107,3


Wydatki 252.323.889 308.982.737 277.893.478 - 31.089.259 89,94 110,1
Deficyt 15.956.357 27.090.641 24.346.216 - 2.744.425 89,87 152,6
Przychody 148.316.407 238.999.862 175.805.368 - 63.194.494 73,56 118,5
Rozchody 132.360.050 211.909.221 151.459.152 - 60.450.069 71,47 114,4

Dane GUS dotyczce I półrocza 2008 r. były bardzo dobre. Wskazywały na wysokie
tempo wzrostu popytu konsumpcyjnego (5,6% wzrost spoycia indywidualnego, 5,5% wzrost
spoycia ogółem) i inwestycyjnego (15,1% wzrost nakładów brutto na rodki trwałe).
Relatywnie wysokie były równie tempa wzrostu miesicznych indykatorów sytuacji
gospodarczej (produkcja sprzedana przemysłu, produkcja budowlano-montaowa, czy
sprzeda detaliczna). W efekcie tak dobrych wyników Komisja Europejska w dokumencie
prognostycznym opublikowanym w dniu 3 listopada 2008 r. podniosła prognoz wzrostu
polskiego PKB w 2008 r. z 5,3% szacowanych w kwietniu na 5,4%.

Sytuacja makroekonomiczna w Polsce w 2008 r. pozostawała jednake pod znaczcym


wpływem wiatowego kryzysu finansowego i jego wpływu na sfer realn gospodarki.
Rozprzestrzenianie si tych skutków miało charakter gwałtowny i bardzo dynamiczny. Dane

41
GUS dotyczce wzrostu gospodarczego w III kw. wskazywały na szybkie wyhamowanie
aktywnoci inwestycyjnej. Dynamika realna tej kategorii ekonomicznej zwolniła do 3,5%
(w IV kw. inwestycje wzrosły o 4,4% r/r). Stosunkowo wysoki pozostawał jednak popyt
konsumpcyjny (5,1% wzrost spoycia indywidualnego, 5,3% wzrost spoycia ogółem).
Kolejne miesice przynosiły jednak coraz gorsze informacje dotyczce sfery realnej
gospodarki. Zgodnie z danymi GUS w listopadzie 2008 r. realny wzrost sprzeday detalicznej
wyniósł tylko 1,1% r/r wobec 5% wzrostu w padzierniku. Spadek produkcji sprzedanej
przemysłu w listopadzie wyniósł a o 9,2% r/r wobec 0,1% spadku w padzierniku. Tak
szybka, nieoczekiwana zmiana otoczenia gospodarczego znalazła odzwierciedlenie
w gorszej od zakładanej realizacji dochodów budetowych, a w konsekwencji i wydatków
budetu pastwa.

***
Dochody budetu pastwa w 2008 r. zrealizowano w kwocie niszej o 28.344.835 tys. zł
(10,1%) od zaplanowanej w ustawie budetowej. Przyczyny powodujce nisze ni
planowano wykonanie dochodów zostały omówione w czci charakteryzujcej sytuacj
makroekonomiczn oraz w czci opisujcej zmiany poszczególnych tytułów dochodów
budetu.

Wydatki budetu pastwa wykonane zostały w 2008 r. w wysokoci 277.893.478 tys. zł


(w tym 3.907.588 tys. zł to wydatki przesunite do realizacji w roku 2009 na podstawie
Rozporzdzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie wydatków budetu
pastwa, które w 2008 r. nie wygasaj z upływem roku budetowego) i były nisze
o 31.089.259 tys. zł w stosunku do kwoty ustalonej w ustawie budetowej na rok 2008.

Do głównych przyczyn niepełnego wykonania wydatków, poza pogorszeniem sytuacji


makroekonomicznej, zaplanowanych na rok 2008 nale:

− niepełna realizacja programów i projektów finansowanych i współfinansowanych ze


rodków Unii Europejskiej, Norweskiego Mechanizmu Finansowego, Funduszu Spójnoci
oraz niepełne wykorzystanie rodków przeznaczonych na realizacj Wspólnej Polityki
Rolnej, w tym działa Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 realizowanych
przez Agencje Modernizacji i Restrukturyzacji Rolnictwa,

− przedłuajce si procedury przetargowe w procesie udzielania zamówie publicznych


(brak ofert, odwołania od przetargów, uzyskanie korzystniejszych ofert), jak równie
długie oczekiwanie na uzyskanie decyzji rodowiskowych uwarunkowaniach realizacji
inwestycji oraz decyzji wywłaszczeniowych, a ponadto opónie w pozyskiwaniu gruntów
z powodu nieuregulowanych stanów prawnych nieruchomoci,

− oszczdnoci w kosztach obsługi długu spowodowane niszymi wydatkami z tytułu


porcze i gwarancji udzielonych przez Skarb Pastwa, co głownie wynikało

42
z samodzielnej spłaty przez kredytobiorców czci zobowiza objtych porczeniem
i gwarancj Skarbu Pastwa, ograniczeniem liczby transakcji terminowych na
instrumentach pochodnych oraz zmian w strukturze finansowania krajowego.

Naley nadmieni, e w roku 2008 dysponenci czci budetowych posiadali do


wykorzystania nie tylko kwoty przewidziane w ustawie budetowej na 2008 r., ale take ujte
w ustawie budetowej na 2007 r. i przesunite do realizacji w roku 2008 na podstawie
Rozporzdzenia Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 2007 r. w sprawie wydatków budetu
pastwa, które w 2007 r. nie wygasaj z upływem roku budetowego w łcznej kwocie
2.669.080 tys. zł, z czego wykorzystano rodki w wysokoci 2.218.049 tys. zł. Pozostała
cz kwoty niewykorzystana w terminach wskazanych w rozporzdzeniu zgodnie
z okrelonymi w ustawie o finansach publicznych zasadami została zwrócona na rachunek
dochodów budetu pastwa.

Deficyt budetu pastwa został zrealizowany w wysokoci 24.346.216 tys. zł.


W porównaniu do zapisanego w art. 1 ust. 3 ustawy budetowej na 2007 r.
nieprzekraczalnego poziomu 27.090.641 tys. zł był niszy o 2.744.425 tys. zł. Finansowanie
potrzeb poyczkowych przebiegało w niekorzystnych warunkach. W wyniku narastania
zjawisk kryzysowych na głównych rynkach zagranicznych i w wiatowej gospodarce,
prowadzona polityka emisyjna zapewniła niezbdny poziom finansowania potrzeb
poyczkowych oraz realizacj strategicznego celu zarzdzania długiem,
tj. minimalizacji kosztów obsługi długu przy przyjtych ograniczeniach na ryzyko. Było to
moliwe dziki dopasowaniu struktury pozyskiwanych rodków zarówno co do rynku
(zwikszenie finansowania krajowego), jak i instrumentów (zwikszenie roli instrumentów
krótkoterminowych).

1.2. Realizacja pozostałych postanowie ustawy budetowej

Poniej omówiona została realizacja wybranych artykułów ustawy budetowej,


w szczególnoci tych, które:

1) wywarły znaczcy wpływ na realizacj budetu pastwa w 2008 r.;


2) nie s omówione w dalszej czci sprawozdania.

1. W art. 2 ustawy budetowej ustalone zostały przychody i rozchody budetu pastwa.


Przychody wyniosły 175.805.368 tys. zł wobec ustawowej kwoty 238.999.862 tys. zł.
Natomiast rozchody wyniosły 151.459.152 tys. zł wobec kwoty 211.909.221 tys. zł
zapisanej w ustawie.

43
2. Realizacja art. 4 ustawy budetowej przedstawia si nastpujco:

- przyrost zadłuenia na dzie 31 grudnia 2008 r. z tytułu zacignitych i spłaconych


kredytów lub poyczek oraz emisji i spłaty skarbowych papierów wartociowych
wyniósł 41.274.853 tys. zł, przy limicie ustawowym na poziomie 70.000.000 tys. zł,

- warto nominalna nowo wyemitowanych skarbowych papierów wartociowych,


przeznaczonych na przedterminow spłat, wykup lub zamian innych ni skarbowe
papiery wartociowe zobowiza Skarbu Pastwa, a take na spłat zobowiza
Skarbu Pastwa wynikajcych z ustaw, orzecze sdów lub innych tytułów, wyniosła
887.759 tys. zł przy limicie ustawowym na poziomie 15.000.000 tys. zł.

3. Zgodnie z art. 5 ustawy budetowej Minister Finansów został upowaniony do sprzeday


aktywów finansowych zwolnionych w wyniku operacji przedterminowego wykupu
zadłuenia zagranicznego. Warto sprzeday tych aktywów wyniosła 235.997 tys. zł.

4. W art. 6 ustawy budetowej ustalony został limit gwarancji i porcze Skarbu Pastwa
na poziomie 15.000.000 tys. zł. W roku 2008 udzielono gwarancji Skarbu Pastwa na
łczn kwot 628.878 tys. zł, co stanowi 4,2% kwoty limitu zaplanowanej na rok 2008.
Były to gwarancje udzielone Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu:

− spłaty kredytu zacignitego przez Bank Gospodarstwa Krajowego,


przeznaczonego na utworzenie linii kredytowej na finansowanie przedsiwzi
jednostek samorzdu terytorialnego oraz małych i rednich przedsibiorstw –
łcznie do kwoty 120.000.000 euro (co stanowi równowarto 425.340 tys. zł),

− spłaty kredytu zacignitego przez PKP Intercity Sp. z o.o., przeznaczonego na


zakup i modernizacj lokomotyw oraz wagonów – łcznie do kwoty
60.000.000 euro (co stanowi równowarto 203.538 tys. zł).

Majc na uwadze fakt, i planowany corocznie limit porcze i gwarancji Skarbu


Pastwa nie jest sporzdzany w oparciu o złoone wnioski o udzielenie porczenia lub
gwarancji, lecz w głównej mierze w oparciu o informacje uzyskane od innych resortów,
czy te informacje od instytucji finansowych na temat ewentualnie moliwych do
pojawienia si wniosków o udzielenie takiego wsparcia, jego realizacja obarczona jest
znacznym ryzykiem niespełnienia si. Jest to szczególne widoczne, np.: w przypadku
projektów zwizanych z budow autostrad w systemie koncesyjnym, których realizacja
jest znacznie opóniona w czasie w stosunku do pierwotnych załoe i w ten sposób
planowany na te projekty w kolejnych latach limit porcze i gwarancji s
systematycznie niewykorzystywane. Równie w 2008 roku niewykorzystanie limitu
porcze i gwarancji wynika przede wszystkim z opónienia realizacji tych inwestycji.

Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 8 maja 1997 roku o porczeniach i gwarancjach
udzielanych przez Skarb Pastwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2003 r. Nr 174,

44
poz. 1689, z pón. zm.), łczn kwot, do wysokoci której mog by udzielane przez
Skarb Pastwa porczenia i gwarancje, okrela corocznie ustawa budetowa, przy
czym zgodnie z art. 31 ust. 2 ustawy, kwota ta nie obejmuje porcze i gwarancji
udzielonych na wykonanie zobowiza objtych ju porczeniem lub gwarancj Skarbu
Pastwa, w zakresie, w jakim nie powoduje to zwikszenia zobowiza Skarbu Pastwa
z tytułu udzielonych porcze i gwarancji.

5. W art. 7 ustawy budetowej ustalony został limit łcznych zobowiza Korporacji


Ubezpiecze Kredytów Eksportowych S.A. z tytułu gwarantowanych przez Skarb Pastwa
ubezpiecze eksportowych oraz gwarancji ubezpieczeniowych na kwot
11.000.000 tys. zł. Łczne zobowizania na dzie 31.12.2008 r. wyniosły 6.953,7 mln zł,
tj. 63,2% limitu okrelonego w ustawie budetowej na rok 2008. Limit gwarantowanych
przez Skarb Pastwa ubezpiecze eksportowych i gwarancji ubezpieczeniowych ma
charakter techniczny i nie wpływa bezporednio na wydatki budetu pastwa.

6. Zgodnie z art. 8 ustawy budetowej Minister Finansów upowaniony został do:

1) dokonywania wypłat:

a) ze rodków budetu pastwa z tytułu kredytów i poyczek udzielonych na


podstawie umów midzynarodowych rzdom innych pastw na finansowanie
dostaw towarów i usług do kwoty 734.341 tys. zł, co stanowiło równowarto
około 265 mln USD; faktyczne wykorzystanie wynosiło 28,3 mln USD oraz
2 mln EUR (72,8 mln PLN); na powysz warto składały si nastpujce
wypłaty: Uzbekistan – 2,8 mln USD (6 mln PLN), Chiny – 19,2 mln USD
(44,2 mln PLN), Angola – 6,1 mln USD (15 mln PLN), Indonezja 0,3 mln USD
(0,5 mln PLN) oraz Serbia, Czarnogóra 2 mln EUR (7,1 mln PLN).

Niszy od planowanego poziom realizacji rodków z budetu pastwa z tytułu


udzielania kredytów zagranicznych w roku 2008, w wysokoci 72,8 mln zł,
tj. 9,9% planu, został spowodowany:

- brakiem kontraktów do finansowania w ramach Umowy midzy Rzdem


Rzeczypospolitej Polskiej a Rzdem Republiki Mołdowy o udzieleniu
kredytu w ramach pomocy wizanej z dnia 4 czerwca 2007 roku. W efekcie
powyszego do chwili obecnej nie dokonano adnych wypłat z wyej
wymienionego tytułu,

- wycofaniem si strony indonezyjskiej z realizacji w roku 2008 Umowy


midzy Rzdem Rzeczypospolitej Polskiej a Rzdem Republiki Indonezji
o udzieleniu kredytu o wartoci 63,8 mln USD,

45
- opónieniami przy zawieraniu kontraktów oraz ich realizacj w ramach
Umowy midzy Rzdem RP a Rzdem ChRL o współpracy finansowej
z dnia 29 wrzenia 2000 roku,

- opónieniami w akceptacji kontraktu zawartego w ramach midzyrzdowej


umowy kredytowej z Socjalistyczn Republik Wietnamu na kwot 16,8 mln
EUR, wynikajcymi z dodatkowych negocjacji kontraktu handlowego
pomidzy eksporterem i importerem,

- brakiem ostatecznych ustale ze strony rzdów midzy innymi Indonezji


Serbii, Filipin i Gruzji, co do zawarcia planowanych wczeniej
midzyrzdowych umów kredytowych, skutkiem czego nie zrealizowano
adnych wypłat z wyej wymienionego tytułu,

- obnieniem na wniosek strony Uzbeckiej limitu kredytu udzielonego


w ramach Umowy midzy Rzdem Rzeczypospolitej Polskiej a Rzdem
Republiki Uzbekistanu o udzieleniu kredytu (kredyt o wartoci 15 mln USD).
W efekcie kwota przyznanego kredytu została zmniejszona o około
6 mln USD,

b) z tytułu poyczek udzielonych samodzielnym publicznym zakładom opieki


zdrowotnej oraz jednostkom badawczo-rozwojowym na podstawie art. 35c
ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o pomocy publicznej i restrukturyzacji
publicznych zakładów opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 78, poz. 684, z pón. zm.)
do kwoty 570.000 tys. zł, przy jednoczesnym załoeniu, e suma dokonanych
wypłat z tego tytułu w latach budetowych 2005-2008 nie moe przekroczy
łcznej kwoty 2.200.000 tys. zł.

W roku 2008 Skarb Pastwa zawarł z publicznymi zakładami opieki zdrowotnej


oraz jednostkami badawczo-rozwojowymi umowy poyczki na kwot
238.742,4 tys. zł. Łcznie w latach 2005-2008 warto udzielonych poyczek
wynosi 2.185.958,4 tys. zł;

2) udzielania ze rodków budetu pastwa poyczek:

a) dla Korporacji Ubezpiecze Kredytów Eksportowych S.A. na wypłat


gwarantowanych przez Skarb Pastwa odszkodowa z tytułu ubezpiecze
eksportowych oraz kwot gwarancji ubezpieczeniowych do kwoty
2.082.040 tys. zł.

Do okrelenia wysokoci limitu wykorzystano przede wszystkim informacje,


otrzymane z KUKE S.A., dotyczce preliminowanego zapotrzebowania przez t
instytucj na rodki z budetu pastwa. Załoona kwota wynikała
z przewidywanych przez Korporacj wysokich wypłat odszkodowa i kwot

46
gwarancji ubezpieczeniowych w 2008 r. (w szczególnoci z tytułu wysokiego
zaangaowania Korporacji w gwarancje udzielone dla przemysłu stoczniowego).
Jednake w 2008 r. przewidywane przez Korporacj ryzyka nie zrealizowały si
w pełni, a stan rodków na wyodrbnionym rachunku bankowym był wystarczajcy
do wypłat odszkodowa i kwot gwarancji ubezpieczeniowych, w zwizku z czym
nie zaistniała potrzeba udzielania poyczek Korporacji,

b) dla jednostek samorzdu terytorialnego w ramach postpowania naprawczego


i ostronociowego; ustalony w ustawie budetowej na rok 2008 limit poyczek
z budetu pastwa dla jednostek samorzdu terytorialnego w kwocie
30.000 tys. zł został wykorzystany w wysokoci 17.600 tys. zł w zwizku
z udzieleniem jednej poyczki,

c) dla Polskich Kolei Pastwowych Spółka Akcyjna na podstawie ustawy z dnia


8 wrzenia 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsibiorstwa
pastwowego „Polskie Koleje Pastwowe” (Dz. U. Nr 84, poz. 948, z pón. zm.)
do kwoty 1.383.000 tys. zł; w dniu 30 czerwca 2008 r. podpisana została,
pomidzy Skarbem Pastwa, reprezentowanym przez Ministra Finansów
a PKP S.A., umowa poyczki na kwot 1.383.000 tys. zł z przeznaczeniem na
podwyszenie kapitału zakładowego PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.

Poyczka została spłacona wraz z odsetkami w dniu 22 grudnia 2008 r. poprzez:

− przeniesienie przez PKP S.A. na Skarb Pastwa własnoci


1.270.542 udziałów w kapitale zakładowym PKP Przewozy Regionalne Sp. z o.o.
o wartoci nominalnej 1.000 zł kady,

− przeniesienie przez PKP S.A. na Skarb Pastwa własnoci 146.842 akcji


w kapitale zakładowym PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. o wartoci
nominalnej 1.000 zł kada,

− dokonanie przelewu sumy pieninej 531,2 zł na rachunek budetu pastwa.

Udzielenie oraz spłata poyczki zostały przeprowadzone na podstawie i cile


według art. 33r – 33t ustawy z dnia 8 wrzenia 2000 r. o komercjalizacji,
restrukturyzacji i prywatyzacji przedsibiorstwa pastwowego „Polskie Koleje
Pastwowe”.

7. Z okrelonej w art. 18 ustawy budetowej na rok 2008 liczby etatów Policji 103.397,
w tym 103.309 etatów w jednostkach organizacyjnych Policji, faktyczna realizacja
zatrudnienia wyniosła 98.310, w tym w Policji 98.243 etatów.

47
8. W art. 19 ustawy budetowej ustalona została łczna kwota dotacji przedmiotowych do
wyrobów i usług w wysokoci 404.062 tys. zł z przeznaczeniem na dofinansowanie:

1) krajowych przewozów pasaerskich w celu wyrównania przewonikom kolejowym


utraconych przychodów z tytułu obowizujcych ustawowych uprawnie do
ulgowych przejazdów, o których mowa w ustawie z dnia 20 czerwca 1992 r.
o uprawnieniach do ulgowych przejazdów rodkami publicznego transportu
zbiorowego (Dz. U. z 2002 r. Nr 175, poz. 1440, z pón. zm.) w wysokoci
370.000 tys. zł; wykonanie dotacji w roku 2008 wyniosło 360.880 tys. zł, tj. 97,5%
planu; dotacje przedmiotowe do kolejowych przewozów pasaerskich przeznaczone
s, na podstawie art. 39 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym
(Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94, z pón. zm.), na wyrównanie przewonikom
kolejowym utraconych przychodów z tytułu honorowania ustawowych uprawnie do
ulgowych przejazdów, o których mowa w ustawie z dnia 29 maja 1974 r.
o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2002 r.
Nr 9, poz. 87, z pón. zm.), ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz
niektórych osobach bdcych ofiarami represji wojennych i okresu powojennego
(Dz. U z 2002 r. Nr 42, poz. 371, z pón. zm.) oraz ustawie z dnia 20 czerwca 1992 r.
o uprawnieniach do ulgowych przejazdów rodkami publicznego transportu
zbiorowego (Dz. U z 2002 r. Nr 175, poz. 1440, z pón. zm);

2) podrczników szkolnych do kształcenia zawodowego i kształcenia ogólnozawodowego


oraz podrczników akademickich – w wysokoci 10.362 tys. zł; wydatki te w trakcie
wykonania budetu zostały zwikszone do kwoty 10.412 tys. zł, i wykonane
w kwocie 10.377 tys. zł, tj. 99,7% planu po zmianach; rodki przeznaczono na
wydanie 42 podrczników (686 arkuszy) dla 4 wydawców spełniajcych wymagania
rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie
stawek, szczegółowego sposobu oraz trybu udzielania i rozliczania dotacji
przedmiotowych do podrczników szkolnych (Dz.U. Nr 137, poz. 974, z pón. zm.).
Natomiast dotacje do podrczników akademickich przyznano zgodnie z przepisami
rozporzdzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego z dnia 10 lipca 2006 r.
w sprawie stawek, szczegółowego sposobu oraz trybu udzielania i rozliczania
dotacji przedmiotowych do podrczników akademickich (Dz.U. Nr 127, poz. 888)
36 wydawcom, którzy wydali 274 tytuły o łcznej objtoci 9.361 arkuszy
wydawniczych i łcznym nakładzie 367 tys. egzemplarzy;

3) posiłków sprzedawanych w barach mlecznych w wysokoci 22.000 tys. zł; rodki


wykorzystano w wysokoci 21.755 tys. zł, co stanowi 98,9% planu;

4) przesyłek ustawowo zwolnionych z opłat pocztowych w wysokoci 1.700 tys. zł;


zgodnie z postanowieniami art. 33 ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo

48
pocztowe (Dz. U. Nr 130, poz. 1188, z pón. zm.) operatorzy pocztowi otrzymuj
z budetu pastwa dotacj przedmiotow do wiadczonych usług pocztowych
zwizanych z przyjmowaniem, przemieszczaniem i dorczaniem przesyłek
podlegajcych ustawowemu zwolnieniu z opłat pocztowych na zasadach
okrelonych w odrbnych przepisach.

Zaplanowana kwota dotacji została wykorzystana przez P.P.U.P. Poczta Polska


w wysokoci 1.700 tys. zł, tj. 100% planu i została przekazana zgodnie
z rozliczeniem zgłoszonym przez operatora publicznego obejmujc wykonanie:

− przesyłki dla ociemniałych – 87.517 sztuk,

− przesyłki egzemplarzy bibliotecznych – 234.081 sztuk.

9. W art. 20 ustawy budetowej zostały ustalone dotacje przedmiotowe na:

1) korzystanie z usług w zakresie szkolenia sportowego, wiadczonych przez


„Centralny Orodek Sportu” w łcznej wysokoci 17.904 tys. zł; rodki te zostały
wykonane w 100%;

2) wdraanie do pracy społecznie uytecznej i objcie praktyczn nauk zawodu,


w warsztatach szkolnych prowadzonych w formie gospodarstw pomocniczych przy
zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, w łcznej kwocie 628 tys. zł;
dotacja została zrealizowana w pełnej wysokoci, tj. w 100%;

3) ochron gospodarki lenej, rezerwatowej oraz przyrody prowadzon przez


gospodarstwa pomocnicze przy parkach narodowych, na gruntach bdcych
w zarzdzie parków narodowych, w łcznej kwocie 450 tys. zł; dotacja została
wykonana w całoci, tj. 100% planu;

4) korzystanie z usług w zakresie szkolenia z dziedziny ochrony radiologicznej


pacjenta, wiadczonych przez Krajowe Centrum Ochrony Radiologicznej
w Ochronie Zdrowia, w łcznej kwocie 246 tys. zł, dotacja została zrealizowana
w kwocie 100 tys. zł; niskie wykorzystanie dotacji w stosunku do ustawy budetowej
było spowodowane przekształceniem z dniem 31 lipca 2008 r. Krajowego Centrum
Ochrony Radiologicznej w Ochronie Zdrowia z zakładu budetowego w jednostk
budetow – zgodnie z art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 kwietnia 2008 r. o zmianie
ustawy Prawo atomowe (Dz. U Nr 93, poz. 583).

10. W art. 21 ustawy budetowej ustalona została łczna kwota dotacji przedmiotowych na
dofinansowanie lub finansowanie zada wykonywanych na rzecz rolnictwa –
139.217 tys. zł; w trakcie wykonania budetu został zmniejszony limit rodków o kwot
1.459 tys. zł; dotacje zostały wykonane w kwocie 118.190 tys. zł, tj. 85,8% planu po
zmianach, w zakresie:

49
1) postpu biologicznego w produkcji rolinnej i zwierzcej – 107.879 tys. zł, tj. 88,6%
planu po zmianach;

2) ochrony rolin – 1.667 tys. zł, tj. 74,4% planu po zmianach;

3) rolnictwa ekologicznego – 8.644 tys. zł, tj. 62,6% planu po zmianach.

11. Wykonanie art. 23 ustawy budetowej dotyczcego słuby cywilnej, przedstawia si
nastpujco:

1) limit mianowa urzdników – 1.000 osób; mianowano 653 urzdników, co stanowi


65,3% planu;

2) limit rodków na wynagrodzenia w wysokoci 5.550.075 tys. zł, zrealizowano


w wysokoci 5.895.699 tys. zł, co stanowi 106,2% zaplanowanych rodków, w tym:

a) wynagrodzenia zasadnicze – 3.872.531 tys. zł,

b) dodatki słuby cywilnej – 48.529 tys. zł,

c) dodatki zadaniowe – 26.912 tys. zł;

3) limit rodków na szkolenia w wysokoci 68.695 tys. zł, zrealizowano w wysokoci


64.520 tys. zł, co stanowi 93,9% zaplanowanych wydatków.

12. Prognozowany w art. 24 ustawy budetowej rednioroczny wskanik cen towarów


i usług konsumpcyjnych na poziomie 102,3% zgodnie z komunikatem Prezesa
Głównego Urzdu Statystycznego z dnia 14 stycznia 2009 r. wyniósł 104,2%.

13. Prognozowany w art. 25 ustawy budetowej rednioroczny wskanik cen towarów


i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów w wysokoci
102,4% zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzdu Statystycznego z dnia
14 stycznia 2009 r. wyniósł 104,9%.

14. Ustalona w art. 26 ustawy budetowej wysoko odpisu z Funduszu Ubezpiecze


Społecznych na działalno Zakładu Ubezpiecze Społecznych w kwocie
3.349.523 tys. zł, została zrealizowana w całoci zgodnie z planem.

15. W art. 27 ustawy budetowej okrelona została kwota wydatków na prewencj rentow
na poziomie 126.683 tys. zł. W 2008 r. rodki te zostały zrealizowane w kwocie
116.023 tys. zł, co oznacza, e wykonanie wydatków stanowi 91,6% planu.

16. Realizowana przez Zakład Ubezpiecze Społecznych, zgodnie z art. 28 ustawy


budetowej, wysoko nalenoci dla Zakładu Ubezpiecze Społecznych z tytułu
poniesionych kosztów poboru i dochodzenia przez Zakład Ubezpiecze Społecznych
składek na otwarte fundusze emerytalne była zgodna z planem i wyniosła 0,8% kwoty
składek przekazanych do funduszy.

50
17. Odpis od funduszu emerytalno-rentowego na fundusz administracyjny Kasy Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego, o którym mowa w art. 29 ustawy budetowej na rok 2008,
został zaplanowany w wysokoci 380.000 tys. zł i wykonany zgodnie z planem ustawy
budetowej.

18. Zaplanowana w art. 30 ustawy budetowej kwota wydatków na prewencj wypadkow


w wysokoci 2.200 tys. zł została zrealizowana w 72,5%, tj. wyniosła 1.596 tys. zł.

19. W art. 31 ustawy budetowej ustalono kwot rodków przeznaczonych na finansowanie


rent strukturalnych w rolnictwie na poziomie 5.243 tys. zł. W ramach tej kwoty zgodnie
z danymi z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zostały zrealizowane wydatki
w wysokoci 2.628 tys. zł, co stanowi wykonanie 50,1% planu.

20. Prognozowana w art. 32 ustawy budetowej kwota przecitnego miesicznego


wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej na poziomie 2.843 zł zgodnie
z komunikatem Prezesa Głównego Urzdu Statystycznego z dnia 10 lutego 2009 r.
wyniosła 2.944 zł.

21. Zgodnie z art. 33 ustawy budetowej na rok 2008 jednostki samorzdu terytorialnego
zobowizane były do dokonywania wpłat, o których mowa w art. 29 – 31 ustawy z dnia
13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego (Dz. U. z 2008 r.
Nr 88, poz. 539, z pón. zm.). Z wyej wymienionego tytułu do budetu pastwa
wpłynły dochody wpłacone przez:

1) gminy, z przeznaczeniem na cz równowac subwencji ogólnej, w wysokoci


558.257 tys. zł, co stanowi 100% kwoty zaplanowanej w ustawie budetowej;
w 2008 r. Minister Finansów zwikszył łcznie wpłaty z przeznaczeniem na cz
równowac subwencji ogólnej dla gmin o kwot 304 tys. zł. W zwizku z tym po
uwzgldnieniu zwikszenia kwoty wpłat z przeznaczeniem na cz równowac
i regionaln subwencji ogólnej ostateczna planowana kwota wpłat wyniosła
558.381 tys. zł;

2) powiaty, z przeznaczeniem na cz równowac subwencji ogólnej, w wysokoci


885.916 tys. zł, co stanowi 100% kwoty zaplanowanej w ustawie budetowej;

3) województwa, z przeznaczeniem na cz regionaln subwencji ogólnej


w wysokoci 720.652 tys. zł, tj. 100% kwoty zaplanowanej w ustawie budetowej.

22. W art. 34 ustawy budetowej okrelone zostały wydatki na cele zdefiniowane


w art. 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu
ldowego (Dz.U. Nr 267, poz. 2251, z pón. zm.), tzn. wydatki zwizane z budow,
przebudow, remontem, utrzymaniem, ochron i zarzdzaniem infrastruktur transportu
ldowego, finansowan lub dofinansowan przez ministra właciwego do spraw
transportu w wysokoci 4.308.300 tys. zł.

51
Plan po zmianach wydatków na realizacj zada zwizanych z infrastruktur transportu
ldowego w czci 39 – Transport wyniósł 13.330.734 tys. zł.

rodki te zostały zrealizowane w wysokoci 12.173.801 tys. zł (tj. 91,3% planu po


zmianach i 282,6% w stosunku do wydatków ustalonych w art. 34), w tym wydatki
podlegajce refundacji z budetu Unii Europejskiej – 2.645.952 tys. zł.

23. Na podstawie regulacji zawartych w art. 37 ust. 1 ustawy budetowej Minister Finansów
w 2008 r. dokonał transakcji na instrumentach pochodnych, zmieniajcych struktur
przepływów finansowych stanowicych wydatki budetu pastwa z tytułu obsługi długu
krajowego, skutkujcych poniesieniem wydatków w 2008 r. na kwot 877.903 tys. zł
i zmniejszeniem wydatków w 2009 r. o kwot 923.753 tys. zł.

W roku 2008 Minister Finansów nie dokonał transakcji na instrumentach pochodnych


zmieniajcej struktur przepływów finansowych stanowicych przychody i rozchody
budetu pastwa, z których uzyskane rodki finansowe pomniejszaj rozchody
(art. 37 ust. 2 ustawy budetowej).

24. W art. 43 ustawy budetowej ustalono łczn kwot, do wysokoci której organy
administracji rzdowej mog zaciga zobowizania finansowe z tytułu umów
o partnerstwie publiczno-prywatnym na poziomie 5.000.000 tys. zł. W roku 2008 aden
organ administracji rzdowej nie zgłosił potrzeby zawarcia takiej umowy i w zwizku
z tym ustalony limit nie został wykorzystany.

25. Na mocy art. 44 ustawy budetowej w przypadku wystpienia oszczdnoci


w wydatkach planowanych w czci budetu pastwa – Sprawy wewntrzne, Minister
Finansów został upowaniony do przeznaczenia wyej wymienionych wydatków na
dotacje dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których minister
właciwy do spraw wewntrznych jest organem załoycielskim. Stosownie do wniosku
Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji Minister Finansów dokonał przeniesienia
wydatków w łcznej kwocie 25.050 tys. zł z przeznaczeniem na realizacj inwestycji
budowlanych (zadania kontynuowane) oraz zakup aparatury i sprztu medycznego dla
samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. rodki te zostały wykorzystane
w kwocie 18.883 tys. zł, tj. 74,5% planu po zmianach, zgodnie z planowanym
przeznaczeniem przez:

− SP ZOZ w Białymstoku – 500 tys. zł,

− SP ZOZ w Opolu – 300 tys. zł,

− SP ZOZ w Olsztynie – 1.501 tys. zł,

− SP ZOZ w Lublinie – 64 tys. zł,

− SP ZOZ w Poznaniu – 1.700 tys. zł

52
− SP ZOZ w Rzeszowie – 1.000 tys. zł,

− SP ZOZ w Wrocławiu – 300 tys. zł,

− SP ZOZ w Szczecinie – 500 tys. zł,

− Centralny Szpital Kliniczny MSWiA w Warszawie – 13.018 tys. zł.

26. W art. 45 ustawy budetowej ustalono kwot dotacji dla Centralnej Stacji Ratownictwa
Górniczego S.A. na zakup urzdze i sprztu ratowniczego w wysokoci 2.500 tys. zł;
dotacje wykorzystano w wysokoci 2.492 tys. zł (tj. w 99,7% planu) przeznaczajc na
zakup specjalistycznego sprztu ratowniczego.

27. Zgodnie z upowanieniem zawartym w art. 46 ustawy budetowej na rok 2008 Minister
Edukacji Narodowej dokonał centralnego zakupu 86 autobusów szkolnych słucych do
przewozu dzieci do szkół w kwocie 29.621 tys. zł.

53
Rozdział 2

Dochody budetu pastwa

2.1. Warunki gromadzenia dochodów w 2008 r.

W 2008 r. warunki realizacji dochodów budetu pastwa determinowane były przez


czynniki makroekonomiczne oraz przez wprowadzone w latach poprzednich zmiany
systemowe, które miały na celu stworzenie dobrych warunków rozwoju dla podmiotów
gospodarczych. Kształt systemu podatkowego w 2008 r. nie odbiegał znaczco od systemu
obowizujcego w 2007 r.

Naley zauway, e sytuacja makroekonomiczna w 2008 r. była niejednorodna – o ile


na pocztku roku wzrost gospodarczy był wysoki (wzrost PKB o 6,1% w I kwartale
i 6% w II kwartale) o tyle w drugiej połowie roku nastpiło spowolnienie (wzrost PKB
o 5% w III kwartale i 3% w IV kwartale). Jednoczenie sytuacja na rynku pracy była dobra
(nastpił wzrost wynagrodze i zatrudnienia – przecitnego wynagrodzenia o 10,2%,
przecitnego zatrudnienia szacowany na 3,6%).

Do najwaniejszych czynników makroekonomicznych, które miały wpływ na dochody


budetu pastwa w 2008 r. naleały:

- rozwój gospodarczy w tempie 4,9%, tj. o 0,6 p.p. niszy ni załoono do ustawy
budetowej na 2008 r.,

- tempo wzrostu spoycia ogółem, które wyniosło 5,9%, tj. o 0,8 p.p. wyej ni załoono do
ustawy budetowej na 2008 r., przy czym wzrost spoycia indywidualnego był niszy
(o 0,8 p. p.), za zbiorowego wyszy (o 6,5 p. p.),

- tempo wzrostu zatrudnienia w gospodarce narodowej – około 3,6% (szacunki własne MF;
wstpne dane o przecitnym zatrudnieniu w gospodarce narodowej w 2008 r. zostan
opublikowane przez GUS w Małym Roczniku Statystycznym 2009, tj. na przełomie
czerwca i lipca br.), tj. o 1,6 p.p. wyej ni załoono do ustawy budetowej na 2008 r.,

- rednioroczny wskanik CPI na poziomie 4,2%, tj. o 1,9 p.p. wyej ni załoono do
ustawy budetowej na 2008 r.

W zwizku z powyszym realizacja wpływów budetowych z tytułu poszczególnych


podatków była zrónicowana – wysza od zakładanej w ustawie budetowej była realizacja
podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku od gier, nisza podatku od towarów
i usług i podatku akcyzowego, natomiast podatek dochodowy od osób prawnych został
wykonany na zakładanym w ustawie budetowej poziomie.

55
Nisze od zakładanego poziomu w ustawie budetowej wpływy z podatku VAT
spowodowane były midzy innymi niszym ni zakładano wykonaniem dochodów w 2007 r.
bdcym podstaw prognozy na 2008 r. Szczególnie wysokie w porównaniu do prognozy
z ustawy budetowej były wpływy z tytułu dochodów zagranicznych.

2.2. Dochody budetu pastwa

Dochody budetu pastwa w 2008 r. wyniosły 253.547.261 tys. zł i były nisze


o 28.344.835 tys. zł (tj. o 10,1%) od prognozowanych w ustawie budetowej. W porównaniu
do 2007 r. nastpił wzrost o 17.179.729 tys. zł, tj. o 7,3% nominalnie i o 2,9% realnie.

Realizacj dochodów budetu pastwa w 2008 r. według ródeł przedstawia ponisza


tablica:
2008
2007
Wyszczególnienie
Ustawa Wykonanie 4:2 4:3
Wykonanie

w tys. zł %
1 2 3 4 5 6
DOCHODY OGÓŁEM 236.367.532 281.892.096 253.547.261 107,3 89,9
I. DOCHODY PODATKOWE I NIEPODATKOWE 228.833.456 246.609.986 238.808.295 104,4 96,8
1. Dochody podatkowe 206.385.202 228.194.400 219.499.380 106,4 96,2
1.1. Podatki porednie 146.482.093 164.890.000 153.677.716 104,9 93,2
a) podatek od towarów i usług 96.349.847 111.700.000 101.782.739 105,6 91,1
b) podatek akcyzowy 49.025.521 52.200.000 50.490.116 103,0 96,7
c) podatek od gier 1.106.725 990.000 1.404.861 126,9 141,9
1.2. Podatek CIT 24.540.193 27.150.000 27.159.663 110,7 100,0
1.3. Podatek PIT 35.358.533 36.154.000 38.658.537 109,3 106,9
1.4. Podatek tonaowy - 400 9 2,3
1.5. Podatki zniesione 4.383 3.456 78,8
2. Dochody niepodatkowe 22.448.254 18.415.586 19.308.915 86,0 104,9
2.1. Dywidenda 3.622.531 3.510.000 3.319.843 91,6 94,6
2.2. Wpłaty z zysku NBP 2.478.262
2.3. Cło 1.747.593 1.993.000 1.728.780 98,8 86,7
2.4. Dochody jednostek budetowych 11.795.293 9.841.008 11.091.921 94,0 112,7
2.5. Pozostałe dochody niepodatkowe 604.828 730.000 704.842 116,5 96,6
2.6. Wpłaty jednostek samorzdu
terytorialnego 1.865.951 2.164.645 2.164.825 116,0 100,0
2.7. Dochody zagraniczne 333.796 176.933 298.704 89,5 168,8

II. RODKI Z UNII EUROPEJSKIEJ I Z INNYCH 7.534.076 35.282.110 14.738.966 195,6 41,8
RÓDEŁ NIEPODLEGAJCE ZWROTOWI

Dochody podatkowe budetu pastwa były nisze o 8.695.020 tys. zł, (tj. o 3,8%)
w porównaniu do ustawy budetowej. W porównaniu do 2007 r. dochody podatkowe wzrosły
nominalnie o 6,4% a realnie o 2,1%.

56
Natomiast niepodatkowe dochody budetu pastwa zostały zrealizowane na poziomie
wyszym od zakładanego w ustawie budetowej (o 4,9%).

W 2008 r. dochody z tytułu podatków porednich były nisze o 11.212.284 tys. zł,
(tj. o 6,8%) w stosunku do ustawy budetowej, w tym dochody z podatku VAT i podatku
akcyzowego były nisze odpowiednio o 8,9% i 3,3%. W porównaniu do 2007 r. dochody
z podatku VAT i z podatku akcyzowego były wysze odpowiednio nominalnie o 5,6% i 3%,
natomiast realnie podatek VAT był o 1,4% wyszy za podatek akcyzowy o 1,2% nisza.

Dochody z podatków dochodowych, czyli podatku dochodowego do osób prawnych


i fizycznych oraz tonaowego, w 2008 r. były wysze o 2.513.809 tys. zł (tj. o 4%) od kwoty
przyjtej w ustawie budetowej. W porównaniu do 2007 r. dochody z podatków
dochodowych wzrosły nominalnie o 9,9%, realnie o 5,5%. Wpływy z podatku od osób
fizycznych były wysze w porównaniu do prognozy o 2.504.537 tys. zł (tj. o 6,9%), natomiast
wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych zostały wykonane na poziomie ustawy.
Wpływy z podatku tonaowego wyniosły jedynie 9 tys. zł z powodu przedłuajcej si
procedury notyfikacji przez Komisj Europejsk.

Dochody niepodatkowe zostały zrealizowane na poziomie wyszym o 893.329 tys. zł,


tj. o 4,9% w stosunku do kwoty zapisanej w ustawie budetowej, m.in. z tytułu: wyszych
dochodów jednostek budetowych o 1.250.913 tys. zł (tj. o 12,7%) oraz wyszych dochodów
zagranicznych o 121.771 tys. zł (tj. o 68,8%). W porównaniu do 2007 r. dochody
niepodatkowe spadły nominalnie o 14%, a realnie o 17,5%.

Dochody zagraniczne były wysze o 121.771 tys. zł (tj. o 68,8%) w porównaniu do kwoty
zapisanej w ustawie budetowej, m.in. znacznie przekraczajca prognoz kwota wpływów
z tytułu porcze i gwarancji oraz pozaplanowe dochody z tytułu sprzeday collaterali, premii
i odsetek od skarbowych papierów wartociowych wyemitowanych za granic.
W porównaniu do 2007 r. dochody zagraniczne spadły nominalnie o 10,5%, a realnie o 14,1%.

rodki z Unii Europejskiej i innych ródeł niepodlegajcych zwrotowi w 2008 r. były


nisze o 20.543.144 tys. zł, tj. o 58,2% w porównaniu do ustawy budetowej, co wynikało
m. in. opónienia w przygotowywaniu i naborze projektów do realizacji w zwizku
z wprowadzaniem nowego systemu wdraania programów w ramach nowej Perspektywy
Finansowej NSRO 2007-2013; póne zatwierdzenie programów przez Komisj Europejsk
spowodowało przesunicie w czasie harmonogramów wydatków, a w konsekwencji
realizacj dochodów, z opónie w realizacji projektów, długich terminów realizacji
przedsiwzi i uniewanie postpowa przetargowych.

57
W 2008 r. dynamika nominalna dochodów budetu pastwa była nisza ni dynamika
nominalna produktu krajowego brutto powodujc spadek relacji dochodów budetu pastwa
do produktu krajowego brutto, co przedstawia poniszy wykres.

Relacja dochodów budetu pastwa do PKB

20,5 20,1
19,9
20,0
19,5
19,0 18,6
18,2 18,3
18,5 18,0 18,0
18,0 17,7
%

17,5
16,9
17,0
16,5
16,0
15,5
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

W 2008 r. relacja dochodów budetu pastwa do PKB zmniejszyła si do poziomu


19,9%. Spadek udziału dochodów budetu pastwa o 0,2 p.p. w porównaniu z 2007 r.
wynika ze zmniejszenia si udziału dochodów budetu pastwa do PKB z tytułu dochodów
podatkowych jak i niepodatkowych. Wzrósł natomiast udział dochodów z tytułu wpływu
rodków z Unii Europejskiej i innych ródeł niepodlegajcych zwrotowi.

Poniszy wykres przedstawia struktur dochodów budetu pastwa w 2008 r.

VAT 40,1%

PODATKOWE 86,6%
WPŁATY Z UE 5,8%
AKCYZA 19,9%

NIEPODATKOWE 7,6%
GRY 0,6%
CIT 10,7%
PIT 15,2%

58
2.3. Podatki porednie

Dochody z podatków porednich, czyli podatku od towarów i usług, podatku akcyzowego


i podatku od gier w 2008 r. wyniosły 153.677.716 tys. zł, co stanowiło 93,2% kwoty przyjtej
w ustawie budetowej. W porównaniu do 2007 r. dochody z podatków porednich wzrosły
nominalnie o 4,9%, realnie o 0,7%.

W relacji do PKB ogólna kwota wpływów z tytułu omawianych podatków ukształtowała


si na poziomie 12,1%, tj. o 0,4 p.p. niszym ni przed rokiem.

Dane dotyczce wpływów z poszczególnych podatków porednich zamieszczono


w poniszej tablicy:

2007 2008
Wyszczególnienie Wykonanie Ustawa Wykonanie 4:2 4:3
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6
Dochody z podatków porednich 146.482.093 164.890.000 153.677.716 104,9 93,2
1. Podatek od towarów i usług 96.349.847 111.700.000 101.782.739 105,6 91,1
2. Podatek akcyzowy 49.025.521 52.200.000 50.490.116 103,0 96,7
3. Podatek od gier 1.106.725 990.000 1.404.861 126,9 141,9

Dochody budetu z podatków porednich w poszczególnych kwartałach 2007 r. i 2008 r.


oraz udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia ponisze
zestawienie:

kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 37.140.989 34.217.064 36.435.866 38.688.174
2008 41.075.828 36.994.283 38.287.101 37.320.504
%
2007 25,3 23,4 24,9 26,4
2008 26,7 24,1 24,9 24,3

Podatek od towarów i usług

W 2008 r. dochody z podatku od towarów i usług wyniosły 101.782.739 tys. zł i były


nisze o 9.917.261 tys. zł, od kwoty zaplanowanej w ustawie budetowej. Oznacza
to wykonanie prognozy dochodów z podatku VAT zawartej w ustawie budetowej na 2008 r.
na poziomie 91,1%.

W porównaniu do 2007 r., wpływy z VAT w 2008 r. były o 5,6% wysze. W relacji do
PKB wpływy z podatku VAT ukształtowały si na poziomie 8%, tj. o 0,2 p.p. niszym
w stosunku do 2007 r.

59
Na odmienn realizacj dochodów z VAT w stosunku do ustawy budetowej wpłynło
przede wszystkim nisze ni zakładano wykonanie planowanego wykonania dochodów
z VAT w 2007 r. przyjtego do prognozy oraz odmienne kształtowanie si czynników
o charakterze systemowym.

Głównymi powodami niezrealizowania prognozy wpływów z VAT w 2008 r. były:

- nisze ni zakładano na etapie projektu ustawy budetowej wykonanie dochodów z VAT
w 2007 r., co stanowiło podstaw do prognozy dochodów na 2008 r.,

- wysze ni pierwotnie planowano zwroty VAT dla osób fizycznych z tytułu niektórych
wydatków na cele mieszkaniowe,

- nisze ni pierwotnie planowano dochody z VAT z tytułu realizacji programu


wieloletniego „Wyposaenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w samoloty
wielozadaniowe”,

- niezrealizowanie dodatkowych wpływów z tytułu poprawy efektywnoci podatkowej


gospodarki (cigalnoci).

Dochody budetu z podatku od towarów i usług w poszczególnych kwartałach 2007 r.


i 2008 r. oraz udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia ponisze
zestawienie:

kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 24.084.698 23.875.651 23.783.384 24.606.114
2008 27.479.113 25.979.074 24.908.610 23.415.942
%
2007 25,0 24,8 24,7 25,5
2008 27,0 25,5 24,5 23,0

Podatek akcyzowy

W 2008 r. dochody z tytułu podatku akcyzowego wyniosły 50.490.116 tys. zł i stanowiły


96,7% rocznej prognozy dochodów z tego ródła. W porównaniu do 2007 r. dochody
z podatku akcyzowego wzrosły nominalnie o 3%, a realnie spadły o 1,2%.

Relacja do PKB omawianych dochodów wyniosła 4% i była nisza o 0,2 p.p. ni
w 2007 r.

Dochody budetu z podatku akcyzowego w 2007 r. i 2008 r. z wyszczególnieniem


głównych grup wyrobów przedstawia ponisze zestawienie:

60
2007 2008

Wyszczególnienie Wykonanie Ustawa Wykonanie 4:2 4:3


w tys. zł %
1 2 3 4 5 6
Podatek akcyzowy 49.025.521 52.200.000 50.490.116 103,0 96,7
Paliwa silnikowe 21.257.315 22.642.140 21.949.646 103,3 96,9
Olej opałowy 450.636 474.750 379.472 84,2 79,9
Gaz LPG 1.227.090 1.292.400 1.172.345 95,5 90,7
Wyroby tytoniowe 13.483.026 14.894.970 13.460.051 99,8 90,4
Alkohol etylowy 5.309.681 5.358.190 5.880.747 110,8 109,8
Piwo 3.011.860 3.440.630 2.984.187 99,1 86,7
Wino 499.084 545.890 454.716 91,1 83,3
Samochody osobowe 1.159.068 1.056.350 1.536.552 132,6 145,5
Energia elektryczna 2.630.837 2.420.250 2.664.953 101,3 110,1
Pozostałe wyroby akcyzowe -3.075 74.430 7.447 -242,2 10,0

Dochody z podatku akcyzowego były nisze o 1.709.884 tys. zł od prognozowanych


w ustawie budetowej.

Nisze ni zakładano dochody wystpiły w nastpujcych grupach wyrobów


akcyzowych:

- paliwa silnikowe (benzynowe i oleje napdowe); na nisze wykonanie dochodów


z akcyzy od paliw silnikowych w stosunku do kwoty wynikajcej z ustawy budetowej
wpływ miał niszy popyt z uwagi na wysokie ceny paliw w głównie w pierwszej połowie
2008 r. oraz osłabienie tempa wzrostu gospodarczego w IV kwartale 2008 r.; według
danych Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego rednia cena detaliczna
benzyny EU95 wzrosła w 2008 r. w porównaniu z rokiem ubiegłym o 2%, natomiast oleju
napdowego o 13%,

- wyroby tytoniowe; nisze wykonanie dochodów z akcyzy z tego tytułu w porównaniu


z kwot wynikajcej z ustawy budetowej jest zwizane z wysokim poziomem zapasów
wyrobów zgromadzonych na rynku przed podwyk akcyzy od 14 stycznia 2008 r.,
niszym ni zakładano poziomem sprzeday papierosów wynikajcym ze zmiany
struktury sprzeday wyrobów tytoniowych w kierunku niej opodatkowanego tytoniu do
skrcania papierosów; do niszego wykonania dochodów z akcyzy od wyrobów
tytoniowych przyczyniła si równie nisza ni przewidywana rednia cena detaliczna
papierosów (6,79 zł za 20 szt. w porównaniu do przewidywanej 6,88 zł za 20 szt.), od
której liczone s wpływy budetowe z czci procentowej stawki podatku akcyzowego,

- piwo; nisze od przyjtego w ustawie budetowej wykonanie dochodów z podatku


akcyzowego od piwa jest zwizane z wyhamowaniem sprzeday, a take z wysokimi
cenami tego wyrobu; według danych GUS dostawy na rynek piwa w 2008 r. były

61
nieznacznie wysze (o 0,7%) w porównaniu z rokiem 2007 r., natomiast ceny wzrosły
o 4,3% (dla porównania ceny w 2007 r. wzrosły o 1,5%),

- wino; niszy ni wynikajcy z ustawy budetowej poziom wykonania dochodów z akcyzy
od wina jest wynikiem mniejszej ni planowano sprzeday tego wyrobu; według danych
GUS dostawy na rynek wina i miodów pitnych spadły w 2008 r. o 8,8% w stosunku do
analogicznego okresu roku poprzedniego,

- gaz płynny (LPG); do napdu pojazdów samochodowych; na nisze od zakładanego


w ustawie budetowej wykonanie dochodów z opodatkowania gazu LPG złoyła si
mniejsza od przewidywanej sprzeda tego paliwa; według danych z izb celnych
sprzeda, import i nabycie wewntrzwspólnotowe spadło w 2008 r. w porównaniu
z 2007 r. o 5,9%; natomiast według Polskiej Organizacji Gazu Płynnego sprzeda
autogazu płynnego spadła w tym okresie o 3,3%; do spadku sprzeday gazu LPG mógł
si przyczyni spadek liczby instalacji gazowych w samochodach, co moe by zwizane
z rosncymi cenami tego paliwa i mniej korzystnymi relacjami w stosunku do ceny
benzyny a ponadto zapowiadanymi podwykami stawki akcyzy na ten wyrób,

- oleje opałowe; podstawow przyczyn znacznie niszego, ni przyjto w ustawie


budetowej wykonania dochodów z akcyzy od olejów opałowych była mniejsza od
zakładanej sprzeda tych wyrobów; według izb celnych sprzeda, import i nabycie
wewntrzwspólnotowe olejów opałowych spadło w 2008 r. w porównaniu z rokiem
ubiegłym o 11,7%; w ocenie Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego
konsumpcja lekkiego oleju opałowego spadła w 2008 r. o 14%, co było wynikiem
dalszego zmniejszenia wykorzystania tego paliwa do celów trakcyjnych, jak równie
stosunkowo łagodn zim i relacjami cenowymi skłaniajcymi konsumentów do
poszukiwania alternatywnych paliw opałowych.

Wysze od zakładanych dochody wystpiły w nastpujcych grupach wyrobów


akcyzowych:

- samochody osobowe; wyszy ni zapisano w ustawie budetowej poziom


zrealizowanych dochodów z tego tytułu wynika z wyszej ni zakładano dynamiki iloci
uywanych samochodów osobowych sprowadzonych z UE i spoza UE oraz niszej od
zakładanej kwoty zwrotów czci podatku akcyzowego z tytułu nabycia
wewntrzwspólnotowego albo importu samochodów osobowych, która w 2008 r.
wyniosła ok. 90 mln zł; według danych Słuby Celnej w 2008 r. w porównaniu z 2007 r.
dynamika liczby sprowadzanych z UE i spoza UE samochodów osobowych wyniosła
111,1%; naley równie zwróci uwag, e zmieniła si struktura wiekowa
sprowadzanych samochodów – w 2007 r. samochody w wieku do 4 lat stanowiły
10% wszystkich sprowadzonych samochodów, natomiast w 2008 r. wskanik ten wzrósł
do poziomu 13%; na wysoki poziom dochodów wpływ miała równie wysoka sprzeda

62
nowych samochodów osobowych, która według danych SAMAR wzrosła
o 9,2% w porównaniu z rokiem poprzednim,

- wyroby spirytusowe; wysze wykonanie dochodów z akcyzy od wyrobów spirytusowych


w porównaniu z prognoz zapisan w ustawie budetowej wynika z wikszej ni
zakładano dynamiki sprzeday tych wyrobów; według danych GUS dynamika dostaw na
rynek wódek, likierów i innych napojów alkoholowych w 2008 r. wyniosła
114,8% w porównaniu z analogicznym okresem 2007 r.; dane z Słuby Celnej za 2008 r.
wskazuj na 22% wzrost sprzeday wyrobów spirytusowych,

- energia elektryczna; na wysze wykonanie dochodów z podatku akcyzowego od energii


w stosunku do poziomu przyjtego w ustawie budetowej miał wpływ przede wszystkim
brak wprowadzenia zmiany przepisów dotyczcych momentu powstania obowizku
podatkowego, która miała zmniejszy dochody z akcyzy w 2008 r.

Stawki akcyzy w 2008 r. na główne wyroby akcyzowe zostały przedstawione


w poniszej tablicy:

Stan na 31 grudnia 2008 r.

Produkty rafinacji ropy naftowej oraz frakcje z przerobu ropy naftowej

w tym:

Benzyny bezołowiowe 1.565,00 zł/1.000 l

Olej napdowy (o zawarto siarki powyej 0,001% do 0,005 % włcznie) 1.099,00 zł/1.000 l

Oleje opałowe przeznaczone na cele opałowe:

a) z których 30% lub wicej objtociowo destyluje przy 3500C albo

których gsto w temperaturze 150C jest nisza od 890 kg/m3,


232,00 zł/1.000 l
w przypadku gdy s zabarwione na czerwono i oznaczone

znacznikiem,

b) pozostałe 60,00 zł/1.000 kg

Gaz płynny do napdu pojazdów samochodowych 695,00 zł/1.000 kg

Piwo 6,86 zł/hl od stopnia Plato

Wino 136,00 zł/hl

Alkohol etylowy 4.550,00 zł/hl/100% vol

Wyroby tytoniowe 23,3 % rednioroczny wzrost akcyzy

Samochody osobowe:

1) o pojemnoci silnika powyej 2.000 cm3 13,60%

2) pozostałe 3,10%

63
Dochody budetu z podatku akcyzowego w poszczególnych kwartałach 2007 r. i 2008 r.
oraz udziały poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia ponisze
zestawienie:
kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 12.774.464 10.088.537 12.389.565 13.772.955
2008 13.265.824 10.692.271 13.024.599 13.507.422
%
2007 26,0 20,6 25,3 28,1
2008 26,3 21,2 25,8 26,7

Podatek od gier

W 2008 r. dochody z tytułu podatku od gier wyniosły 1.404.861 tys. zł,


tj. 141,9% prognozy z ustawy budetowej, natomiast w porównaniu do wykonania 2007 r.
były wysze o 26,9%.

Relacja do PKB omawianych wpływów utrzymała si na poziomie z roku poprzedniego,


tzn. wyniosła 0,1%.

Na kwot wpływów z podatku od gier w 2008 r. złoyły si głównie nastpujce wpływy:

- gry liczbowe w kwocie 647.352 tys. zł,

- punkty gier na automatach o niskich wygranych 294.218 tys. zł,

- salony gier na automatach w kwocie 244.555 tys. zł,

- kasyna gry w kwocie 129.707 tys. zł,

- zakłady wzajemne w kwocie 87.739 tys. zł.

Przekroczenie prognozy dochodów z podatku od gier wynikało przede wszystkim z:

- wzrostu wpływów z tytułu podatku od gier stanowicych monopol Pastwa, zwłaszcza


z tytułu wpływów z podatku od gier liczbowych (wzrost o 22,4% w stosunku do 2007 r.),
generujcych ok. 50% łcznych przychodów z tego tytułu,

- rozwoju rynku gier na automatach o niskich wygranych dziki m.in. znacznemu wzrostowi
liczby rejestrowanych automatów o niskich wygranych w cigu roku,

- wzrostu liczby wydanych zezwole na prowadzenie salonów gier na automatach


(do wrzenia 2007 roku 18 udzielonych zezwole, natomiast w analogicznym okresie
2008 roku 37 udzielonych zezwole na prowadzenie salonów gier na automatach, co
stanowi ponad dwukrotny wzrost w stosunku do roku 2007 i z uwagi na dotychczasow
dynamik rynku nie mogło by antycypowane).

64
Na przekroczenie prognozy dochodów z podatku od gier wpływ miały równie wysze
ni przewidywano dochody ze zryczałtowanego podatku od gier na automatach o niskich
wygranych. W 2008 roku kwota deklarowanego podatku (wg deklaracji POG-R) wyniosła
294,2 mln zł (wobec 155,3 mln zł w roku 2007). Było to wynikiem m.in. zmiany wysokoci
podatku w formie zryczałtowanej od gier na automatach o niskich wygranych ze 125 euro na
180 euro od jednego automatu miesicznie, która została wprowadzona na podstawie
ustawy z dnia 7 wrzenia 2007 r. o zmianie ustawy o grach i zakładach wzajemnych
(Dz. U. Nr 192, poz. 1380 z dnia 19.10.2007 r.) i weszła w ycie z dniem 1 stycznia 2008 r.
Skutków ww. regulacji nie uwzgldniono ze wzgldu na termin jej przyjcia przypadajcy po
zamkniciu prac planistycznych w zakresie budetu pastwa, jednoczenie w zakresie rynku
gier na automatach o niskich wygranych podjto ostrone szacunki, uwzgldniajc niespójne
sygnały płynce z tego rynku, tj. prognozowan, na etapie prac nad powysz nowelizacj
ustawy o grach i zakładach wzajemnych, zapa tego rynku, za z drugiej strony wzrost
liczby wniosków o rejestracj nowych automatów.

Dochody budetu pastwa z podatku od gier w poszczególnych kwartałach 2007 r.


i 2008 r. oraz udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia ponisze
zestawienie:

kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 281.827 252.877 262.917 309.104
2008 330.891 322.938 353.892 397.140
%
2007 25,5 22,8 23,8 27,9
2008 23,6 23,0 25,2 28,2

2.4. Podatki dochodowe

Dochody budetu pastwa z podatków dochodowych, tj. podatku dochodowego od osób


prawnych (CIT), podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) i podatku tonaowego
w 2008 r. wyniosły 65.818.209 tys. zł, co stanowiło 104% kwoty przyjtej w ustawie
budetowej. W porównaniu do 2007 r. dochody z podatków dochodowych wzrosły
nominalnie o 9,9%, realnie o 5,5%.

W relacji do PKB ogólna kwota wpływów z tytułu omawianych podatków ukształtowała


si na poziomie 5,2%, tj. o 0,1 p.p. wyszym ni przed rokiem.

65
Dane dotyczce wpływów z poszczególnych podatków dochodowych zamieszczono
w poniszej tablicy:

2007 2008
Wyszczególnienie Wykonanie Ustawa Wykonanie 4:2 4:3
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6
Dochody z podatków dochodowych 59.898.726 63.304.400 65.818.209 109,9 104,0
1. Podatek CIT 24.540.193 27.150.000 27.159.663 110,7 100,0
2. Podatek PIT 35.358.533 36.154.000 38.658.537 109,3 106,9
3. Podatek tonaowy - 400 9 2,3

Dochody budetu pastwa z podatków dochodowych w poszczególnych kwartałach


2007 r. i 2008 r. oraz udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia
ponisze zestawienie:

kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 11.217.882 17.627.352 13.907.434 17.146.058
2008 15.837.648 16.331.130 15.299.770 18.349.661
%
2007 18,7 29,4 23,2 28,7
2008 24,1 24,8 23,2 27,9

Podatek dochodowy od osób prawnych

Dochody budetu pastwa w 2008 r. z podatku dochodowego od osób prawnych zostały


zrealizowane w kwocie 27.159.663 tys. zł, tj. 100% kwoty przyjtej w ustawie budetowej.
W porównaniu z 2007 r. dochody były wysze o 2.619.470 tys. zł, tj. o 10,7% nominalnie,
realnie o 6,2%.

Relacja do PKB omawianych dochodów wyniosła 2,1%, i w porównaniu do 2007 r. nie


uległa zmianie.

Wg GUS w 2008 r. w przedsibiorstwach niefinansowych przychody z całokształtu


działalnoci1 rosły wolniej ni koszty ich uzyskania (odpowiednio o 11% i 13,3%).

Dla ogółu badanych przez GUS przedsibiorstw poziom kosztów z całokształtu


działalnoci wzrósł w 2008 r. o 1,9 p.p. Wskanik rentownoci ze sprzeday produktów,
towarów i materiałów zmniejszył si o 0,6 p.p.

Relacja podatku dochodowego od osób prawnych i fizycznych do zysku brutto nie uległa
zmianie i wyniosła 15,5%.

1 Dane dotycz 17.527 podmiotów gospodarczych prowadzcych ksigi rachunkowe, w których liczba
pracujcych wynosi 50 i wicej osób. Dane nie obejmuj rolnictwa, łowiectwa, lenictwa,
rybołówstwa i rybactwa, porednictwa finansowego oraz szkół wyszych.

66
Dochody budetu z podatku dochodowego od osób prawnych w poszczególnych
kwartałach 2006 r. i 2007 r. oraz udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych
przedstawia ponisze zestawienie:

Kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 4.488.164 7.464.614 5.301.613 7.285.802
2008 8.575.704 5.739.233 5.795.289 7.049.437
%
2007 18,3 30,4 21,6 29,7
2008 31,6 21,1 21,3 26,0

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Dochody budetu pastwa w 2008 r. z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych


wyniosły 38.658.537 tys. zł i były wysze w porównaniu do prognozy przyjtej w ustawie
budetowej o 2.504.537 tys. zł, tj. o 6,9%. W porównaniu z 2007 r. dochody z podatku
dochodowego od osób fizycznych były wysze o 3.300.004 tys. zł, tj. nominalnie
o 9,3%, a realnie o 4,9%.

Relacja do PKB omawianych wpływów wyniosła 3% i w porównaniu do 2007 r. nie uległa


zmianie.

Wykonanie dochodów budetu pastwa z podatku PIT wg poszczególnych tytułów


kształtowało si nastpujco:

- z podatku pobieranego wg skali podatkowej i wg stawki 19% od dochodów


z pozarolniczej działalnoci gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej
w kwocie 30.478.054 tys. zł,

- ze zryczałtowanego podatku dochodowego w kwocie 5.936.228 tys. zł,

- z odpłatnego zbycia papierów wartociowych w kwocie 2.244.255 tys. zł.

Najwysza dynamika wpływów w stosunku do 2007 r. wystpiła w podatku z odpłatnego


zbycia papierów wartociowych lub pochodnych instrumentów finansowych i wynosiła
126,3% oraz w podatku pobieranym wg stawki 19% od dochodów z pozarolniczej
działalnoci gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej, która wyniosła 125,5%.
W podatku pobieranym wg skali podatkowej dynamika wyniosła 105,9%, a w przypadku
zryczałtowanego podatku dochodowego 100,2%.

67
Na korzystn realizacj dochodów z podatku dochodowego od osób fizycznych miały
wpływ nastpujce czynniki:

- wzrost funduszu wynagrodze – według danych GUS przecitne wynagrodzenie


w gospodarce narodowej wyniosło 2.943,88 zł wobec prognozowanych 2.843 zł
(tj. o 3,5% powyej załoe), wg szacunków Ministerstwa Finansów fundusz
wynagrodze w gospodarce był o ok. 7% wyszy ni prognozowano w ustawie
budetowej,

- wzrost wskanika cen towarów i usług konsumpcyjnych o 4,2%, wobec planowanego 2,3%.

Ponadto na przekroczenie planowanych dochodów z podatku PIT miały m.in. wpływ:

- niszy ni zakładano skutek finansowy ulgi z tytułu wychowywania dzieci,

- wysze od zakładanych o 18,1% wpływy z podatku z odpłatnego zbycia papierów


wartociowych lub pochodnych instrumentów finansowych; naley zauway, e wpływy
podatkowe z tego tytułu w 2008 r. wynikały z rozliczenia za 2007 r.,

- wysze od zakładanych o 6,9% wpływy od dochodów z pozarolniczej działalnoci


gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji opodatkowanych wg stawki 19%,
bdce konsekwencj korzystnej sytuacji gospodarczej w pierwszych kwartałach 2008 r.

Dochody budetu pastwa z tytułu podatku od osób fizycznych w poszczególnych


kwartałach 2007 r. i 2008 r. oraz udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych
przedstawia ponisze zestawienie:
kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 6.729.718 10.162.738 8.605.820 9.860.255
2008 7.261.942 10.591.895 9.504.480 11.300.220
%
2007 19,0 28,8 24,3 27,9
2008 18,8 27,4 24,6 29,2

Udział wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych w drugim kwartale 2008 r.


był niszy o 1,4 p.p. w porównaniu do drugiego kwartału 2007 r. Bezporedni przyczyn jest
uwzgldnienie w rozliczeniu za rok poprzedni ulgi na wychowanie dzieci (po raz pierwszy).

Podatek tonaowy

Wpływy z podatku tonaowego w 2008 r. wyniosły zaledwie 9 tys. zł.

Brak wpływów z tego tytułu jest konsekwencj przedłuajcej si procedury notyfikacji
przez Komisj Europejsk.

68
Ustawa z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonaowym (Dz. U. Nr 183, poz. 1353
z pón. zm.) weszła w ycie dnia 1 stycznia 2007 r., jednake Komisja Europejska nie
wydała jeszcze decyzji o zgodnoci programu pomocy ˝Wprowadzenie podatku tonaowego
w transporcie morskim˝ ze wspólnym rynkiem.

Program pomocowy (ustawa o podatku tonaowym) został przedstawiony Komisji


Europejskiej w dniu 1 lutego 2006 r., nastpnie podlegał badaniu wstpnemu, w ramach
którego Komisja zwracała si czterokrotnie do władz Polski z prob o dodatkowe
informacje. Pomimo licznych wyjanie strony polskiej, Komisja miała wtpliwoci, co do
zgodnoci programu z prawem Unii Europejskiej – decyzj z dnia 12 wrzenia 2007 r.
wszczła formaln procedur dochodzenia, zgodnie z art. 4 ust. 4 rozporzdzenia
nr 659/1999 ustanawiajcego szczegółowe zasady stosowania art. 93 traktatu WE. Decyzja
ta została opublikowana w Dzienniku Urzdowym Wspólnot Europejskich 12 grudnia 2007 r.
(OJ C 300/22). Zgodnie z art. 6 ust. 6 rozporzdzenia nr 659/1999 Komisja ma 18 miesicy
od wszczcia procedury na wydanie stosownej decyzji.

2.5. Dochody niepodatkowe

W 2008 r. dochody niepodatkowe wyniosły 19.308.915 tys. zł i stanowiły 104,9% kwoty


ustalonej w ustawie budetowej. W porównaniu z 2007 r. dochody niepodatkowe były nisze
nominalnie o 14%, a realnie o 17,5%.

Realizacj niepodatkowych dochodów budetu pastwa w 2008 r. prezentuje ponisza


tablica:

2007 2008
Wyszczególnienie Wykonanie Ustawa Wykonanie 4:2 4:3
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6
Dochody niepodatkowe ogółem 22.448.254 18.415.586 19.308.915 86,0 104,9
1. Dywidendy 3.622.531 3.510.000 3.319.843 91,6 94,6
2. Wpłaty z zysku NBP 2.478.262
3. Cło 1.747.593 1.993.000 1.728.780 98,9 86,7
4. Dochody jednostek budetowych 11.795.293 9.841.008 11.091.921 94,0 112,7
5. Pozostałe dochody niepodatkowe 604.828 730.000 704.842 116,5 96,6
6. Wpłaty jednostek samorzdu terytorialnego 1.865.951 2.164.645 2.164.825 116,0 100,0
7. Dochody zagraniczne 333.796 176.933 298.704 89,5 168,8

Relacja dochodów niepodatkowych do PKB w 2008 r. zmniejszyła si w stosunku


do roku poprzedniego o 0,4 p.p. i wyniosła 1,5%.

69
Dochody niepodatkowe budetu w poszczególnych kwartałach 2007 r. i 2008 r. oraz
udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia ponisze zestawienie:

kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 4.465.532 5.215.272 8.054.827 4.712.623
2008 3.862.867 4.990.838 6.482.063 3.973.147
%
2007 19,9 23,2 35,9 21,0
2008 20,0 25,8 33,6 20,6

2.5.1 Cło

Dochody z cła w 2008 r. wyniosły 1.728.780 tys. zł. i były nisze od kwoty ustalonej
w ustawie budetowej o 264.220 tys. zł, tj. o 13,3%. W stosunku do 2007 r. były nisze
nominalnie o 1,1%, a realnie o 5,1%.

Generaln przyczyn rónic midzy prognoz dochodów z cła przyjt do ustawy


budetowej na 2008 r., a ich realizacj było odmienne od zakładanego ostateczne
ukształtowanie si czynników makroekonomicznych decydujcych o wysokoci dochodów
z cła.

Podstawow przyczyn niszego wykonania dochodów budetu pastwa z tytułu ceł


w omawianym okresie był niszy o 5,9% od przyjtego w ustawie budetowej na 2008 r.
redni kurs rynkowy EUR. Naley podkreli, e równolegle do ww. parametru na wysoko
dochodów budetu pastwa z tytułu ceł miały wpływ równie nastpujce czynniki:

- wyszy o 0,5% od przyjtego do kalkulacji dochodów z cła na 2008 r. import spoza


obszaru krajów UE w mln EUR,

- nisza efektywna stawka celna o 0,03 p.p., na podstawie danych GUS rednia efektywna
stawka celna w 2008 r. wyniosła 0,92%, a w ustawie budetowej na 2008 r. przyjto
0,95%.

Dochody z tytułu cła w poszczególnych kwartałach 2007 r. i 2008 r. oraz udział


poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia ponisze zestawienie:
kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 394.944 420.827 455.673 476.149
2008 433.311 404.585 415.352 475.532
%
2007 22,6 24,1 26,1 27,2
2008 25,1 23,4 24,0 27,5

70
2.5.2. Dywidendy

Dochody okrelone w ustawie budetowej jako dywidendy obejmuj wpłaty z zysku


przedsibiorstw pastwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Pastwa oraz dywidendy
z tytułu posiadanych przez Skarbu Pastwa akcji i udziałów w spółkach.

W 2008 r. wpływy z dywidend zostały zrealizowane w kwocie 3.319.843 tys. zł


i stanowiły 94,6% kwoty prognozowanej zapisanej w ustawie budetowej. Wpływy z tego
ródła w porównaniu z 2007 r. zmniejszyły si nominalnie o 8,4%, a realnie o 12%.

Na łczn kwot wpływów z tego tytułu w 2008 r. składaj si nastpujce pozycje:

- wpłaty z zysku przedsibiorstw pastwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Pastwa


w kwocie 669.539 tys. zł, które stanowiły 111,6% prognozy oraz 99,3% wykonania roku
poprzedniego. Najwiksze dochody z tytułu wpłat z zysku wpłynły od jednoosobowych
spółek Skarbu Pastwa zaliczanych do sektorów: górnictwa, gazowego oraz energetyki.

- dywidendy z tytułu udziałów Skarbu Pastwa w spółkach w kwocie 2.650.304 tys. zł,
które stanowiły 91,1% prognozy oraz 89,9% wykonania roku poprzedniego.
Najwikszymi płatnikami były spółki: KGHM „Polska Mied” S.A. w kwocie 752.309 tys. zł
oraz Bank PKO BP S.A. w kwocie 561.279 tys. zł.

Główn przyczyn przekroczenia planu dochodów od jednoosobowych spółek Skarbu


Pastwa o 12,6% było wypracowanie w 2008 r. przez Jastrzbsk Spółk Wglow S.A.
bardzo wysokich zysków, dziki czemu spółka ta wpłaciła do budetu nalenoci z tytułu
wpłat z zysku w wysokoci 131.432 tys. zł.

Przekazane do budetu wpłaty dywidend z tytułu posiadanych przez Skarb Pastwa


akcji i udziałów w spółkach dotycz rozliczenia zysków osignitych przez spółki w 2007 r.
W 2008 r. dywidendy od spółek Skarbu Pastwa w czci 36 – Skarb Pastwa zrealizowano
w wysokoci 2.622.766 tys. zł, natomiast w czci 20 – Gospodarka w wysokoci
25.000 tys. zł.

Utrzymujcy si wysoki poziom zrealizowanych w 2008 r. dochodów z dywidend jest


wynikiem kontynuowania aktywnej polityki włacicielskiej Skarbu Pastwa i osignitych
w 2007 r. wysokich zysków przez spółki, w których Skarb Pastwa posiadał akcje i udziały.

Osignite dochody w 2008 r. s jednak nisze, zarówno w stosunku do planu, jak


i wykonania roku poprzedniego, co wynika przede wszystkim z:

- osignicia niszej ni przewidywano rentownoci niektórych spółek z udziałem Skarbu


Pastwa,

- realizowanej polityki włacicielskiej polegajcej na przeznaczeniu czci zysku na


finansowanie działalnoci rozwojowej,

71
- sprzeday akcji/udziałów w spółkach z mniejszociowymi udziałami Skarbu Pastwa
(tzw. „resztówek”).

Dochody budetu pastwa z dywidend w poszczególnych kwartałach 2007 r. i 2008 r.


oraz udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia ponisze
zestawienie:

kwartały
Lata
I II III IV
w tys. zł
2007 98.863 538.858 1.966.157 1.018.653
2008 34.662 454.920 2.392.369 437.892
%
2007 2,7 14,9 54,3 28,1
2008 1,0 13,7 72,1 13,2

2.5.3 Wpłaty z zysku NBP

W 2008 r. Narodowy Bank Polski nie dokonał wpłaty z zysku do budetu pastwa.
Ustawa budetowa na 2008 r. nie przewidywała wpływów do budetu pastwa
pochodzcych z wpłaty z zysku banku centralnego, ze wzgldu na przyjte w planie
finansowym NBP na rok 2007 ukształtowanie si wyniku finansowego banku na poziomie
zerowym, w zwizku z koniecznoci utworzenia w ciar kosztów rezerwy na pokrycie
ryzyka zmian kursu złotego do walut obcych.

W 2007 r. wynik finansowy NBP był ujemny i wyniósł – 12,4 mld zł. Główn przyczyn
wystpienia straty banku centralnego były koszty niezrealizowane z wyceny kursowej
aktywów i zobowiza w walutach obcych (ujemne rónice kursowe), które w 2007 r.
wyniosły 15 mld zł. Koszty te wizały si z siln aprecjacj złotego wobec walut, w których
utrzymywane s rezerwy dewizowe stanowice ponad 90% aktywów banku centralnego.

2.5.4 Dochody jednostek budetowych

Dochody jednostek budetowych w 2008 r. osignły kwot 11.091.921 tys. zł i były


wysze o 1.250.913 tys. zł, tj. o 12,7% od kwoty ustalonej w ustawie budetowej.
W porównaniu do 2007 r. wpływy z tego ródła zmniejszyły si nominalnie o 6%,
a realnie o 9,8%.

Na przekroczenie prognozy dochodów jednostek budetowych wpłynły głównie wysze


dochody w dziale Administracja publiczna o 606.762 tys. zł, Handel o 465.102 tys. zł,
Transport i Łczno o 405.827 tys. zł, Obowizkowe ubezpieczenia społeczne
o 343.244 tys. zł i Gospodarka mieszkaniowa o 327.510 tys. zł. W niektórych działach
nastpiło niewykonanie dochodów.

72
Decydujce znaczenie w dochodach jednostek budetowych ogółem maj nastpujce
działy:

Wymiar sprawiedliwoci 2.098.549 tys. zł,

Gospodarka mieszkaniowa 2.058.689 tys. zł,

Administracja publiczna 1.936.819 tys. zł,

Obsługa długu publicznego (krajowego) 1.268.714 tys. zł,

Transport i Łczno 1.050.959 tys. zł,

Róne rozliczenia 656.526 tys. zł,

Razem w wymienionych wyej działach dochody stanowiły 81,8% ogółu dochodów


jednostek budetowych.

Dochody jednostek budetowych w poszczególnych kwartałach 2007 r. i 2008 r. oraz


udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia ponisze zestawienie:

kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 3.284.047 3.517.283 2.422.153 2.571.810
2008 2.547.285 3.301.863 2.925.535 2.317.238
%
2007 27,9 29,8 20,5 21,8
2008 23,0 29,8 26,4 20,9

Dochody w poszczególnych działach przedstawiały si nastpujco:

Rolnictwo i łowiectwo

W dziale – Rolnictwo i łowiectwo – dochody zostały wykonane w kwocie 437.912 tys. zł,
tj. 108,2% prognozy.

Wysza realizacja dochodów wynika głównie z uzyskanych przez Agencj Rynku


Rolnego wyszych ni planowano wpływów z opłat cukrowych oraz nieplanowanych zwrotów
dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej
wysokoci.

Najwikszymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- wpływy z opłat cukrowych (pobranych od producentów cukru i izoglukozy) w kwocie


372.450 tys. zł,

- wpływy z rónych opłat i usług realizowanych odpłatnie przez jednostki budetowe


obsługi rolnictwa, np. w zakresie usług weterynaryjnych, oceny polowej i laboratoryjnej

73
materiału siewnego, wystawiania wiadectw jakoci handlowej artykułów rolno –
spoywczych, granicznej kontroli fitosanitarnej i weterynaryjnej w kwocie 41.878 tys. zł,

- wpływy ze zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych


w nadmiernej wysokoci wraz odsetkami w kwocie 8.904 tys. zł,

Lenictwo

W dziale – Lenictwo – dochody zostały wykonane w kwocie 26.176 tys. zł,


tj. 545,1% kwoty prognozowanej na 2008 r. Podstawowym ródłem dochodów w tym dziale
s wpływy uzyskane ze sprzeday gruntów, lasów i innych nieruchomoci nieprzydatnych dla
gospodarki lenej.

Wysze wykonanie dochodów spowodowane zostało przede wszystkim uzyskaniem


znaczco wyszych od planowanych wpływów ze sprzeday przez Lasy Pastwowe – na
podstawie art. 38 ustawy z dnia 28 wrzenia 1991 r. o lasach – gruntów i lasów
nieprzydatnych dla gospodarki lenej w kwocie 26.122 tys. zł, tj. 544,2% planu. W zwizku
z utrat mocy rozporzdzenia Ministra Ochrony rodowiska, Zasobów Naturalnych
i Lenictwa z dnia 25 maja 1998 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania przetargu na
sprzeda lasów, gruntów i innych nieruchomoci znajdujcych si w zarzdzie Lasów
Pastwowych od dnia 2 lipca 2006 r. zostały wstrzymane przetargi na sprzeda lasów,
gruntów i innych nieruchomoci. Nowe rozporzdzenie Ministra rodowiska
z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przeprowadzania
przetargu publicznego oraz sposobu i warunków przeprowadzania negocjacji cenowej
w przypadku sprzeday lasów, gruntów i innych nieruchomoci znajdujcych si w zarzdzie
Lasów Pastwowych weszło w ycie z dniem 12 maja 2007 r. Wnioski w sprawie sprzeday
zostały złoone dopiero pod koniec 2007 r., a dochody z tego tytułu uzyskano w 2008 r.
Uniemoliwiło to ujcie ich w planie dochodów budetu pastwa na rok 2008.

Rybołówstwo i rybactwo

W dziale – Rybołówstwo i rybactwo – dochody zostały wykonane w kwocie 523 tys. zł,
tj. 637,4% kwoty prognozowanej na 2008 r. Wysokie wykonanie dochodów w stosunku do
planu wynika głównie z wyszych od planowanych dochodów z kar uzyskanych przez
Inspektoraty Rybołówstwa Morskiego.

Górnictwo i kopalnictwo

W dziale – Górnictwo i kopalnictwo – dochody zostały wykonane w kwocie 1.606 tys. zł,
tj. 32,1% kwoty prognozowanej na 2008 r. Podstawow pozycj dochodów stanowiły wpływy
ze zwrotów dotacji wraz z odsetkami w kwocie 524 tys. zł, oraz odsetki z tytułu
oprocetowania rodków na rachunku bankowym w kwocie 766 tys. zł.

74
Przetwórstwo przemysłowe

W dziale – Przetwórstwo przemysłowe – dochody zostały wykonane w kwocie


50.487 tys. zł, tj. 297,3% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Na wysze wykonanie dochodów wpłynły przede wszystkim nieplanowane wpływy


z tytułu zwrotów dotacji niewykorzystanych w latach uprzednich wraz z odsetkami.

Najwikszymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych


w nadmiernej wysokoci przez róne podmioty gospodarcze w kwocie 10.925 tys. zł,

- odsetek (w tym odsetki od dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub


pobranych w nadmiernej wysokoci 1.879 tys. zł) w kwocie 6.733 tys. zł,

- wpływów z rónych rozlicze (obejmujce zwrot dotacji niewykorzystanych w latach


uprzednich, przeznaczonych na realizacj projektów w ramach Sektorowego Programu
Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich) w kwocie 21.427 tys. zł,

- rónych dochodów w kwocie 9.230 tys. zł.

Handel

W dziale – Handel – dochody zostały wykonane w kwocie 468.371 tys. zł, tj. 14.327,7%
kwoty prognozowanej na 2008 r.

Wysze wykonanie dochodów spowodowane zostało głównie nieplanowanymi wpływami


przekazanymi m.in. przez:

- Agencj Rezerw Materiałowych z tytułu kar pieninych wraz z odsetkami nałoonymi


m.in. na Spółk J & S Energy S.A,

- Agencj Rynku Rolnego z tytułu opłat sanacyjnych w zwizku z niezrealizowaniem


obowizku wywozu cukru, kar w ramach mechanizmów: Kwotowanie Produkcji Mleka
i Dostarczanie nadwyek ywnoci najuboszej ludnoci UE, przyjtych zabezpiecze
w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz dochodów z tytułu podatku VAT.

Transport i łczno

W dziale – Transport i łczno – dochody zostały wykonane w kwocie 1.050.959 tys. zł,
tj. 162,9% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Wysze ni zakładano wykonanie planu dochodów wynika przede wszystkim


z uzyskania wyszych wpływów z tytułu m.in. jednorazowych opłat za dokonanie rezerwacji
czstotliwoci w drodze postpowania przetargowego, opłat za prawo do dysponowania
czstotliwoci, odsetek od rodków na rachunkach bankowych, odsetek w zwizku

75
z nieterminowym uiszczaniem opłat oraz wpłaty czci zysku pastwowych osób prawnych,
gospodarstw pomocniczych i nadwyki dochodów własnych.

Najwikszymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- wpływy z rónych opłat w kwocie 907.519 tys. zł, zrealizowane głównie przez Urzd
Komunikacji Elektronicznej z tytułu jednorazowych opłat za dokonanie rezerwacji
czstotliwoci w drodze postpowania przetargowego w kwocie 441.025 tys. zł, opłat
za prawo do dysponowania czstotliwoci w kwocie 227.226 tys. zł, opłat koncesyjnych
w kwocie 153.373 tys. zł, opłat za prawo do wykorzystywania zasobów numeracji
w kwocie 68.488 tys. zł oraz opłaty telekomunikacyjnej w kwocie 12.889 tys. zł,

- grzywny, mandaty i kary pienine w kwocie 66.881 tys. zł, zrealizowane przede
wszystkim przez Inspekcj Transportu Drogowego w zwizku z naruszaniem przepisów
ustawy o transporcie drogowym w kwocie 63.177 tys. zł,

- wpływy z rónych dochodów w kwocie 29.354 tys. zł, zrealizowane głównie przez
jednostki dróg publicznych krajowych (m.in. obcienie za media i energi, materiały
przetargowe, zwroty opłat za wyłczenie gruntów lenych z produkcji, rozliczenia z lat
ubiegłych) w kwocie 16.744 tys. zł, Urzd Lotnictwa Cywilnego z tytułu wpłaty z Polskiej
Agencji eglugi Powietrznej w kwocie 11.493 tys. zł.

Turystyka

W dziale – Turystyka – zrealizowano nieprognozowane dochody w kwocie 16 tys. zł.


uzyskane z wpływów ze zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem
lub pobranych w nadmiernej wysokoci oraz odsetek od tych dotacji.

Gospodarka mieszkaniowa

W dziale – Gospodarka mieszkaniowa – dochody zostały wykonane w kwocie


2.058.689 tys. zł, tj. 118,9% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Podstawowymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- wpłata przez Agencj Nieruchomoci Rolnych rodków wynikajcych z rónicy midzy


rodkami uzyskanymi z gospodarowania mieniem zasobu w danym roku obrotowym,
a rodkami wydatkowanymi na realizacj tych zada w kwocie 929.017 tys. zł,
tj. 116,1% kwoty ustalonej w ustawie budetowej,

- umorzenie kredytów mieszkaniowych, w wysokoci 66.848 tys. zł, co stanowi


95,5% prognozy. Dochody te uzyskano z tytułu dokonanych przez kredytobiorców
zwrotów nominalnych kwot umorze kredytów mieszkaniowych w zwizku
z przekształceniem spółdzielczego prawa do lokalu z lokatorskiego na własnociowe albo

76
przeniesieniem przez spółdzielni mieszkaniow na rzecz członka prawa własnoci
lokalu mieszkalnego,

- wykup odsetek od kredytów mieszkaniowych, w wysokoci 118.225 tys. zł, co stanowi


84,5% prognozy; dochody te pochodz z dokonanych przez kredytobiorców spłat
zadłuenia z tytułu przejciowego wykupienia odsetek; odchylenia wielkoci dochodów
wykonanych od planowanych wynikaj z ich specyfiki; dochody w omawianym rozdziale
zwizane s z indywidualnymi decyzjami członków spółdzielni mieszkaniowych
dotyczcymi zmiany rodzaju prawa do zajmowanego lokalu, obcionego zadłueniem
z tytułu kredytu mieszkaniowego; w efekcie powyszych spłat zmniejszyła si o 7,4 tys.
liczba zadłuonych lokali mieszkalnych na koniec 2008 r. (w porównaniu z rokiem 2007)
i wyniosła 104,8 tys. lokali.

Najwikszymi ródłami dochodów w czci budety wojewodów w 2008 r. były dochody


zwizane z realizacj zada administracji rzdowej zleconych jednostkom samorzdu
terytorialnego w kwocie 935.197 tys. zł, tj. 129,7% prognozy. Dochody te pochodziły głównie
z opłat za trwały zarzd i wieczyste uytkowanie nieruchomoci Skarbu Pastwa, wpłat
z tytułu odpłatnego nabycia prawa własnoci oraz prawa uytkowania wieczystego,
dochodów z najmu i dzierawy składników majtkowych Skarbu Pastwa, jednostek
samorzdu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych
oraz innych umów o podobnym charakterze, wpływów z tytułu przekształcenia prawa
uytkowania wieczystego przysługujcego osobom fizycznym w prawo własnoci
nieruchomoci, odsetek za nieterminowe wpłaty z tytułu podatków i opłat, wpływów ze
sprzeday składników majtkowych; na wysze wykonanie dochodów wpłynły głównie:
zwikszone – w zwizku z ich aktualizacj – opłaty za uytkowanie i uytkowanie wieczyste
oraz zarzd nieruchomoci Skarbu Pastwa, wpływy z najmu, dzierawy i sprzeday
składników majtkowych Skarbu Pastwa oraz z tytułu odsetek od nieterminowych wpłat
podatków i opłat.

Działalno usługowa

W dziale – Działalno usługowa – dochody zostały zrealizowane w kwocie


75.457 tys. zł, tj. 121,6% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Najwikszymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- dochody z najmu i dzierawy składników majtkowych Skarbu Pastwa w kwocie


27.453 tys. zł,

- wpływy z opłat za koncesje i licencje w kwocie 18.105 tys. zł,

- wpływy z rónych dochodów w kwocie 9.595 tys. zł,

77
- kary, grzywny i mandaty od ludnoci oraz od osób prawnych i innych jednostek
organizacyjnych w kwocie 8.235 tys. zł,

- dochody budetu pastwa zwizane z realizacj zada zleconych jednostkom


samorzdu terytorialnego w kwocie 1.302 tys. zł,

- wpływy z rónych opłat w kwocie 5.846 tys. zł,

- wpłaty do budetu czci zysku gospodarstw pomocniczych w kwocie 2.881 tys. zł,

- wpływy ze sprzeday składników majtkowych w kwocie 1.117 tys. zł.

Informatyka

W dziale – Informatyka – dochody zostały zrealizowane w kwocie 2.116 tys. zł,


tj. 1.091% kwoty prognozowanej na 2008 r., głównie z tytułu wpływów czci zysku
gospodarstw pomocniczych, nadwyki rodków obrotowych zakładu budetowego oraz
nadwyki dochodów własnych.

Nauka

W dziale – Nauka – dochody zostały wykonane w kwocie 13.247 tys. zł, tj. 607,7% kwoty
prognozowanej na 2008 r, głównie ze zwrotów rodków, przede wszystkim z tytułu rozlicze
umów zawartych w latach ubiegłych w kwocie 12.633 tys. zł.

Administracja publiczna

W dziale – Administracja publiczna – dochody zostały wykonane w kwocie


1.939.819 tys. zł, tj. w 145,6% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Najwikszymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- grzywny, mandaty i inne kary pienine w kwocie 650.064 tys. zł, zrealizowane głównie
przez wojewodów (przede wszystkim mandaty nakładane przez funkcjonariuszy policji) –
519.283 tys. zł, Ministerstwo Finansów w kwocie 94.266 tys. zł oraz Urzd Ochrony
Konkurencji i Konsumentów (kary nakładane na podmioty gospodarcze za
nieprzestrzeganie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów) w kwocie
35.795 tys. zł,

- wpływy z rónych dochodów w kwocie 546.479 tys. zł,

- wpływy z rónych opłat w kwocie 264.829 tys. zł,

- wpływy z usług w kwocie 133.535 tys. zł (zrealizowane głównie w Ministerstwie Spraw


Zagranicznych w kwocie 105.875 tys. zł, Głównym Urzdzie Miar w kwocie 17.872 tys. zł
oraz w Polskim Komitecie Normalizacyjnym w kwocie 9.029 tys. zł),

78
- wpływy z opłat za koncesje i licencje w kwocie 86.536 tys. zł, przede wszystkim opłaty
koncesyjne pobierane przez Prezesa Urzdu Regulacji Energetyki od przedsibiorstw
energetycznych w kwocie 86.465 tys. zł,

- wpływy do budetu nadwyki dochodów własnych lub rodków obrotowych w kwocie


82.928 tys. zł,

- dochody uzyskane przez wojewodów zwizane z realizacj zada zlecanych jednostkom


samorzdu terytorialnego (głównie wpływy z opłat za wydanie dowodów osobistych)
w kwocie 78.542 tys. zł.

Wysze ni zakładano wykonanie planu dochodów wynika przede wszystkim


z nieplanowanych wpływów z tytułu zwrotu wydatków niewykorzystanych w terminach
okrelonych rozporzdzeniem Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie wydatków
budetu pastwa, które w 2008 r. nie wygasaj z upływem roku budetowego oraz
spłaconych rat kapitału wraz z odsetkami w ramach programu Praca dla Młodych, a take
wyszych ni planowano wpływów z tytułu kar nakładanych przez Prezesa Urzdu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów oraz opłat konsularnych zrealizowanych przez placówki
zagraniczne Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Urzdy naczelnych organów władzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa oraz


sdownictwa

W dziale – Urzdy naczelnych organów władzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa


oraz sdownictwa – dochody wyniosły 72.880 tys. zł, tj. 121,6% prognozy.

Wysze ni zakładano wykonanie dochodów wynika przede wszystkim z uzyskania


nieplanowanych wpływów z tytułu kar umownych za nieterminow realizacj ustale
okrelonych w zawartych umowach cywilno-prawnych, a take wyszych ni planowano
wpływów z opłat sdowych oraz spłat oprocentowanych poyczek udzielonych sdziom na
zaspokajanie ich potrzeb mieszkaniowych.

Podstawowymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- opłaty za koncesje radiowe i telewizyjne udzielane przez Krajow Rad Radiofonii


i Telewizji w kwocie 29.434 tys. zł,

- wpływy z rónych opłat (głównie sdowych) w kwocie 23.114 tys. zł,

- grzywny i inne kary pienine w kwocie 7.494 tys. zł,

- spłaty oprocentowanych poyczek udzielanych sdziom i prokuratorom na zaspokojenie


ich potrzeb mieszkaniowych w kwocie 5.215 tys. zł,

- róne dochody w kwocie 2.629 tys. zł,

79
- wpływy z usług oraz sprzeday wyrobów i składników majtkowych w kwocie
2.542 tys. zł.

Obrona narodowa

W dziale – Obrona narodowa – dochody zostały wykonane w wysokoci 76.421 tys. zł,
tj. 140,9% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Dochody były wysze głównie z tytułu:

- skuteczniejszego egzekwowania nalenoci, polegajcego m.in. na podejmowaniu


czynnoci windykacyjnych,

- ponadplanowych wpływów z rozlicze z lat ubiegłych, przede wszystkim z tytułu


refundacji przez Sekretariat ONZ wydatków poniesionych przez MON w 2007 r.
dotyczcych Polskich Kontyngentów Wojskowych działajcych w ramach misji ONZ,

- wyszych ni planowano wpływów z tytułu sprzeday składników majtkowych, jak


równie w zwizku z wikszym zainteresowaniem najmem konstrukcji mostowych,

- wyszych ni planowano wpływów do budetu czci zysku gospodarstw pomocniczych,

- likwidacji rachunków dochodów własnych, w zwizku ze zmianami organizacyjnymi,

- rónic kursowych walut obcych.

Obowizkowe ubezpieczenia społeczne

W dziale – Obowizkowe ubezpieczenia społeczne – dochody zostały wykonane


w wysokoci 358.652 tys. zł, tj. 2.327,7% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Znaczne przekroczenie dochodów wynika przede wszystkim z dochodów


nieprognozowanymi na etapie ustawy budetowej, tj. w czci 73 – ZUS w kwocie
339.288 tys. zł. Realizacja dochodów w tej czci budetowej dotyczy głównie przekazania
na dochody budetu pastwa rodków (339.226 tys. zł) wycofanych z Otwartych Funduszy
Emerytalnych, w przypadkach okrelonych przepisami ustaw:

1. z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym ołnierzy zawodowych oraz ich


rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66 z pón. zm.),

2. z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji


Bezpieczestwa Wewntrznego, Agencji Wywiadu, Słuby Kontrwywiadu Wojskowego,
Słuby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Stray Granicznej,
Biura Ochrony Rzdu, Pastwowej Stray Poarnej i Słuby Wiziennej oraz ich rodzin
(Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67 z pón. zm.),

80
3. z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych
(Dz. U z 2004 r. Nr 159, poz.1667 z pón. zm.).

Bezpieczestwo publiczne i ochrona przeciwpoarowa

W dziale Bezpieczestwo publiczne i ochrona przeciwpoarowa dochody zostały


wykonane w wysokoci 77.254 tys. zł, tj. 152,2% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Wysoki stopie wykonania planu dochodów wynika głównie z uzyskania wikszych ni
zakładano wpływów z tytułu:

- rónych dochodów (z tytułu rozlicze z lat ubiegłych, np.: pomocy mieszkaniowej;


równowanika za brak lokalu mieszkalnego; niezapłaconych faktur za materiały, usługi;
spłaty poyczek mieszkaniowych; wpłat za dzieraw pomieszcze oraz ze zwrotu za
przekroczenie limitów na rozmowy telefoniczne),

- grzywien i innych kar pieninych od osób prawnych (np. kary pienine nałoone:
zgodnie z ustaw o transporcie drogowym na przedsibiorców wykonujcych transport
drogowy, za zerwanie umów oraz za zwłok w realizacji umów),

- sprzeday składników majtkowych, których warto na etapie planowania budetu była


trudna do oszacowania (np. rodków transportu, złomu, łusek i granatów, makulatury,
olejów przepracowanych),

- rónych opłat (np. za: opłaty egzaminacyjne, badanie broni, pobyt osób zatrzymanych
w policyjnych izbach zatrzyma, przechowywanie broni i amunicji w depozytach Policji
oraz za wydanie certyfikatu),

- usług transportowych i szkoleniowych (w tym z ochrony informacji niejawnych),


wykonania ekspertyz kryminalistycznych oraz przeprowadzonych postpowa
sprawdzajcych i wydania wiadectw bezpieczestwa przemysłowego),

- dochodów budetu pastwa zwizanych z realizacj zada zlecanych jednostkom


samorzdu terytorialnego (np. z tytułu: czynszów za wynajem mieszka, magazynów
i garay słubowych, rozlicze z lat ubiegłych, grzywien i kar pieninych od osób
prawnych, wpływów ze sprzeday składników majtkowych),

- wpłaty do budetu czci zysku gospodarstwa pomocniczego.

Wymiar sprawiedliwoci

Dochody w dziale – Wymiar sprawiedliwoci w 2008 roku zrealizowane zostały


w wysokoci 2.098.549 tys. zł, tj. w 108% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Na kwot zrealizowanych dochodów złoyły si:

81
- dochody z opłat sdowych, które wykonane zostały w wysokoci 1.584.715 tys. zł,
tj. w 105,6% prognozy,

- dochody z grzywien, które wykonane zostały w wysokoci 345.616 tys. zł. Wpływy
z grzywien i kar były wysze od planowanych o 29.652 tys. zł, tj. o 9,4%,

- pozostałe dochody, które zostały wykonane w wysokoci 168.218 tys. zł i były wysze
od planowanych o 41.462 tys. zł, tj. o 32,7%. S to w szczególnoci wpływy do budetu
ze spłaty poyczek udzielonych sdziom i prokuratorom na zaspokojenie potrzeb
mieszkaniowych, wpływy z opłat za publikacje ogłosze w Monitorze Sdowym
i Gospodarczym oraz odpisy z Krajowego Rejestru Sdowego, wpływy z rónych
dochodów m.in. rozliczenia z lat ubiegłych (przedawnione zobowizania i kary), zwroty
zaliczek komorniczych, nie podjtych depozytów sdowych.

Wysze od planowanego wykonanie dochodów z opłat sdowych wynikało przede


wszystkim ze wzrostu liczby spraw, które wpłynły do sdów powszechnych w 2008 r. –
o 4,9% w porównaniu do roku 2007, a take realizowany od 2004 r. systematyczny wzrost
cigalnoci nalenoci sdowych. W porównaniu do roku 2007 kwoty uiszcze nalenoci
sdowych w 2008 r. były wysze o 2,2%, a wskanik uiszcze do przypisów wyniósł 77,7%
wobec 73,2% z roku 2007.

Dochody od osób prawnych, fizycznych i od innych jednostek nieposiadajcych


osobowoci prawnej oraz wydatki zwizane z ich poborem

W dziale – Dochody od osób prawnych, fizycznych i od innych jednostek


nieposiadajcych osobowoci prawnej oraz wydatki zwizane z ich poborem – zrealizowano
nieprognozowane dochody w kwocie 35 tys. zł., uzyskane z wpływów z podatku rolnego,
podatku lenego, podatku od czynnoci cywilnoprawnych, podatków i opłat lokalnych od
osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych.

Obsługa długu publicznego (w czci dotyczcej długu krajowego)

W dziale – Obsługa długu publicznego w czci dotyczcej długu krajowego – dochody


zostały wykonane w kwocie 1.268.714 tys. zł, tj. 46,6% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Najwikszymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- sprzeda obligacji hurtowych w kwocie 1.186.343 tys. zł, tj. 44,6% wielkoci
prognozowanej; realizacja dochodów na takim poziomie wynikała z niszej od zakładanej
sprzeday obligacji kuponowych w wyniku niekorzystnej sytuacji rynkowej (mniejszy
popyt na instrumenty rednio i długoterminowe) oraz ukształtowania si stóp
procentowych na wyszym od zakładanego poziomie (brak zakładanych dochodów
z premii),

82
- sprzeda obligacji detalicznych w kwocie 3.262 tys. zł, tj. 171,7% wielkoci
prognozowanej; wysza realizacja przedmiotowych dochodów była spowodowana
wysz sprzeda obligacji trzyletnich (TZ) oraz ukształtowaniem si kuponów tych
obligacji na wyszym od zakładanego poziomie,

- odsetki od poyczek udzielonych dla publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz


jednostek badawczo-rozwojowych wraz z odsetkami ustawowymi w kwocie
22.048 tys. zł, tj. 75,9% prognozy; nisze dochody uzyskano w zwizku z ustawowymi
umorzeniami poyczek oraz zwrotami nieprawidłowo wykorzystanych rodków
z poyczek,

- wpływy z tytułu udzielonych gwarancji i porcze Skarbu Pastwa w kwocie


40.750 tys. zł, tj. 158,3% prognozy; wysze dochody były wynikiem uzyskania
dodatkowych wpływów z działa windykacyjnych, w tym z likwidacji majtku dłunika
oraz z podziału masy upadłoci,

- odsetki od poyczek udzielanych dla jednostek sektora finansów publicznych wraz


z odsetkami ustawowymi w kwocie 14.421 tys. zł, tj. 284,7% prognozy; powodem
przekroczenia planu dochodów z tytułu odsetek od poyczek udzielonych na
prefinansowanie był wzrost w 2008 r. redniej stopy 52-tygodniowych bonów
skarbowych.

Róne rozliczenia

W dziale – Róne rozliczenia – dochody zostały wykonane w kwocie 656.526 tys. zł,
tj. 114,5% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Podstawowymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- wpłaty odsetek od lokat terminowych złoonych przez Ministra Finansów w NBP na


podstawie art. 108 ustawy o finansach publicznych oraz z tytułu oprocentowania lokat
terminowych złoonych przez Ministra Finansów w Banku Gospodarstwa Krajowego
w kwocie 371.535 tys. zł., tj. 107% załoonych w ustawie budetowej wpływów,

- opłaty za udzielone zezwolenia na urzdzenie i prowadzenie gier losowych i zakładów


wzajemnych oraz za złoone egzaminy i wydane wiadectwa zawodowe osobom
sprawujcym zarzd nad orodkami gier w kwocie 41.269 tys. zł., tj. 206,3% prognozy.
W 2008 r. nastpił dynamiczny rozwój rynku gier, co przyczyniło si do wzrostu wpływów
z wyej wymienionych opłat,

- wpłaty z rónych dochodów w wysokoci 607 tys. zł,

- zrealizowane nieplanowane dochody w wysokoci 1.582 tys. zł. z tytułu wpłaty Banków
Spółdzielczych w upadłoci jako rodki ostatecznego podziału masy upadłociowej.
Dochody dotycz zwróconych za porednictwem syndyków banków spółdzielczych

83
wierzytelnoci Skarbu Pastwa powstałych w zwizku z przekazaniem z Budetu
Pastwa rodków na wypłat wkładów oszczdnociowych w bankach postawionych
w stan upadłoci.

Owiata i wychowanie

W dziale – Owiata i wychowanie dochody zostały wykonane w kwocie 11.421 tys. zł, co
stanowi 294% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Na wysze wykonanie dochodów wpłynło przede wszystkim uzyskanie:

- nieplanowanych dochodów z tytułu zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie


z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokoci, nadwyek rodków
obrotowych zakładów budetowych oraz grzywien i innych kar pieninych od osób
prawnych i innych jednostek organizacyjnych,

- wyszych ni planowano dochodów z tytułu nadwyki dochodów własnych oraz wpływów
z rónych dochodów.

Szkolnictwo wysze

Dochody w dziale – Szkolnictwo wysze wykonane zostały w wysokoci 6.638 tys. zł, co
stanowi 3.404,2% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Wysze ni zakładano wykonanie dochodów w stosunku do planu wynika z uzyskania


nieplanowanych wpływów przede wszystkim z tytułu rozlicze z lat ubiegłych (głównie zwroty
przez uczelnie niewykorzystanych rodków przyznanych na zadania inwestycyjne), zwrotów
dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej
wysokoci oraz odsetek w kwocie 6.403 tys. zł.

Ochrona zdrowia

Dochody w dziale – Ochrona zdrowia zostały wykonane w wysokoci 158.023 tys. zł,
tj. 126,6% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Wysze ni zakładano wykonanie planu dochodów zwizane było przede wszystkim
z nowelizacj ustawy Prawo farmaceutyczne, która umoliwiła uzyskanie wyszych wpływów
z tytułu opłat: rejestracyjnych – za dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych, wpisu do
rejestru wyrobów medycznych i opłat za dopuszczenie do obrotu produktów biobójczych
(do maja 2007 r. pobierana była jedynie opłata administracyjna, po nowelizacji
przedmiotowej ustawy wprowadzono cenniki dotyczce pobierania opłat za dostosowanie
dokumentacji do wymogów Prawa farmaceutycznego dla produktów leczniczych, ludzkich
i weterynaryjnych) oraz wpływów uzyskanych przez wojewódzkie inspektoraty
farmaceutyczne za pobierane opłaty za udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki oraz

84
za zmian zezwolenia lub jego przedłuenie (do maja 2007 r. opłaty te stanowiły dochód
budetu jednostki samorzdu terytorialnego).

Wysze ni zakładano w ustawie budetowej dochody w dziale – Ochrona zdrowia


wystpiły przede wszystkim w czci:

- Zdrowie, głównie z tytułu:

- wyszych ni planowano dochodów z opłat za koncesje i licencje oraz wpływów


z rónych opłat (prognoza 109.736 tys. zł, wykonanie 130.575 tys. zł) zrealizowanych
głównie przez Urzd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych
i Produktów Biobójczych w kwocie 107.530 tys. zł oraz Inspekcj Sanitarn w kwocie
20.380 tys. zł,

- nieplanowanych wpływów z rónych dochodów, głównie z tytułu rozliczenia z lat


ubiegłych (prognoza 8.805 tys. zł, wykonanie 9.652 tys. zł),

- Budety wojewodów głównie z tytułu:

- wyszych ni planowano opłat za koncesje i licencje oraz wpływów z rónych opłat
(prognoza 1.017 tys. zł, wykonanie 6.220 tys. zł) zrealizowanych głównie przez
wojewódzkie inspektoraty farmaceutyczne w kwocie 6.211 tys. zł),

- zwrotu dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych


w nadmiernej wysokoci (prognoza 70 tys. zł, wykonanie 1.962 tys. zł).

Pomoc społeczna

Dochody w dziale – Pomoc społeczna zostały wykonane w kwocie 158.940 tys. zł,
tj. 193,7% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Wysze wykonanie dochodów w stosunku do planu wynika przede wszystkim


z uzyskania nieplanowanych dochodów pochodzcych ze zwrotów przez jednostki
samorzdu terytorialnego dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub
pobranych w nadmiernej wysokoci, z dochodów z pozostałych odsetek i odsetek od dotacji
wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokoci oraz
wyszych ni planowano wpływów z dochodów zwizanych z realizacj zada zleconych
jednostkom samorzdu terytorialnego oraz ze zwrotu rodków uzyskanych przez Zakład
Ubezpiecze Społecznych w wyniku likwidacji Funduszu Alimentacyjnego.

Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej

Dochody w dziale – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej zrealizowano


dochody w wysokoci 8.609 tys. zł, tj.122.982,4% kwoty prognozowanej na 2008 r.

85
Podstawowymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- zwroty dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych


w nadmiernej wysokoci w kwocie 6.218 tys. zł, w tym zwroty dotacji: na
współfinansowanie Działa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju
Regionalnego w kwocie 2.661 tys. zł, przez Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych w kwocie 687 tys. zł, przekazanych na realizacj programu Fundusz
Inicjatyw Obywatelskich w kwocie 72 tys. zł,

- wpływy z rónych opłat w kwocie 1.088 tys. zł, z tytułu opłat wnoszonych przez
pracodawców za pozwolenia na prac cudzoziemców,

- wpływy z rónych dochodów w kwocie 781 tys. zł, w tym: zwroty nienalenie pobranych
w latach ubiegłych dodatków i zapomóg pieninych dla niektórych emerytów, rencistów
i osób pobierajcych wiadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny oraz
pobranych wiadcze w kwocie 766 tys. zł oraz zwroty pomocy pieninej udzielanej
kombatantom i innym osobom uprawnionym w roku poprzednim z wydatków
zaplanowanych w Pastwowym Funduszu Kombatantów w kwocie 6 tys. zł.

Edukacyjna opieka wychowawcza

W dziale – Edukacyjna opieka wychowawcza dochody zostały wykonane w wysokoci


2.674 tys. zł, co stanowi 203,2% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Podstawowymi ródłami dochodów w 2008 r. były:

- nieplanowane wpływy ze zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem


lub pobranych w nadmiernej wysokoci w kwocie 1.357 tys. zł,

- dochody z najmu i dzierawy składników majtkowych Skarbu Pastwa w kwocie


390 tys. zł,

- wpływy z rónych tytułów, w tym rozliczenia z lat ubiegłych w kwocie 346 tys. zł,

- nieplanowane wpłaty do budetu czci zysku gospodarstw pomocniczych działajcych


przy Ochotniczych Hufcach Pracy w kwocie 245 tys. zł.

Gospodarka komunalna i ochrona rodowiska

W dziale – Gospodarka komunalna i ochrona rodowiska dochody zostały wykonane


w wysokoci 2.336 tys. zł co stanowi 186,9% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Wysze ni zakładano wykonanie planu dochodów wynika przede wszystkim


z uzyskania nieplanowanych wpływów z tytułu pozostałych odsetek oraz wyszych ni
zakładano wpływów z tytułu zwrotów dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem.

86
Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego

W dziale – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego dochody zostały wykonane


w kwocie 5.188 tys. zł, co stanowi 978,8% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Dochody uzyskane w tym dziale pochodziły głównie ze zwrotów dotacji wykorzystanych


niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokoci oraz odsetek od tych
dotacji w kwocie 4.113 tys. zł. Innymi, znaczniejszymi pozycjami dochodów były wpływy
z rozlicze z lat ubiegłych w kwocie 308 tys. zł, z tytułu pozostałych odsetek w kwocie
275 tys. zł, z najmu i dzierawy składników majtkowych Skarbu Pastwa w kwocie
256 tys. zł oraz wpływy ze sprzeday wyrobów i usług w kwocie 86 tys. zł.

Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody

Zaplanowane w ustawie budetowej na rok 2008 dochody zostały wykonane


w wysokoci 5.170 tys. zł, tj. 229,7% kwoty prognozowanej na 2008 r.

Na wysze wykonanie dochodów wpłynło uzyskanie wyszych od planowanych


wpływów przede wszystkim z wpłat z zysku osignitego przez gospodarstwa pomocnicze
działajce przy parkach narodowych i krajobrazowych o 2.450 tys. zł.

Kultura fizyczna i sport

W dziale – Kultura fizyczna i sport dochody zostały zrealizowane w kwocie 1.514 tys. zł,
tj. 314,8% kwoty prognozowanej na 2008 r.

2.5.5. Pozostałe dochody niepodatkowe

Pozostałe dochody niepodatkowe w 2008 r. wyniosły 704.842 tys. zł i były nisze ni
prognozowano o 25.158 tys. zł, tj. o 3,4%. W porównaniu do 2007 r. pozostałe dochody
niepodatkowe wzrosły nominalnie o 16,5% a realnie o 11,8%.

Decydujce znaczenie w ogólnej kwocie dochodów z tego tytułu maj wpłaty


o charakterze sankcyjnym, a zwłaszcza odsetki od zaległych zobowiza podatkowych
i innych zobowiza wobec budetu pastwa pomniejszone o odsetki płacone przez urzdy
skarbowe podatnikom. Wpłaty o charakterze sankcyjnym, tj. odsetki od nieterminowych wpłat
podatków wyniosły 714.150 tys. zł i były nisze do prognozowanych, tj. o 10,7%.

2.5.6. Wpłaty jednostek samorzdu terytorialnego

Zgodnie z art. 29-31 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek


samorzdu terytorialnego (Dz. U. Nr 88, poz. 539 z pón. zm.), w 2008 r. obowizkiem
dokonywania wpłat do budetu pastwa, z przeznaczeniem na cz równowac oraz
regionaln subwencji ogólnej, objto:

87
- gminy, w których wskanik podstawowych dochodów podatkowych na 1 mieszkaca
gminy (wskanik G) jest wyszy od 150% analogicznego wskanika, obliczonego łcznie
dla wszystkich gmin (wskanik Gg), dokonywały wpłat z przeznaczeniem na cz
równowac subwencji ogólnej dla gmin,

- powiaty, w których wskanik P jest wikszy ni 110% wskanika Pp, dokonywały wpłat
z przeznaczeniem na cz równowac subwencji ogólnej dla powiatów,

- województwa, w których wskanik W jest wikszy od 110% wskanika Ww, dokonywały


wpłat z przeznaczeniem na cz regionaln subwencji ogólnej dla województw.

W ustawie budetowej na 2008 r. kwota wpłat z przeznaczeniem na cz równowac


subwencji ogólnej dla gmin i powiatów oraz cz regionaln subwencji ogólnej dla
województw została okrelona w wysokoci 2.164.645 tys. zł, z tego:

- wpłaty gmin do budetu pastwa, z przeznaczeniem na cz równowac subwencji


ogólnej dla gmin w kwocie 558.077 tys. zł,

- wpłaty powiatów do budetu pastwa, z przeznaczeniem na cz równowac


subwencji ogólnej dla powiatów w kwocie 885.916 tys. zł,

- wpłaty województw do budetu pastwa, z przeznaczeniem na cz regionaln


subwencji ogólnej dla województw w kwocie 720.652 tys. zł.

Minister Finansów łcznie w 2008 r. zwikszył wpłaty z przeznaczeniem na cz


równowac subwencji ogólnej dla gmin o kwot 304 tys. zł. W zwizku z powyszym, po
uwzgldnieniu zwikszenia kwoty wpłat z przeznaczeniem na cz równowac
i regionaln subwencji ogólnej ostateczna planowana kwota wpłat jednostek samorzdu
terytorialnego na 2008 r. wyniosła 2.164.949 tys. zł.

W 2008 r. na rachunek dochodów budetu pastwa, słucy do ewidencjonowania wpłat


jednostek samorzdu terytorialnego z przeznaczeniem na cz równowac i regionaln
subwencji ogólnej wpłynła kwota 2.164.825 tys. zł, co stanowi 100% kwoty zaplanowanej
w ustawie budetowej, z czego:

- wpłaty gmin do budetu pastwa, z przeznaczeniem na cz równowac subwencji


ogólnej dla gmin w kwocie 558.257 tys. zł,

- wpłaty powiatów do budetu pastwa, z przeznaczeniem na cz równowac


subwencji ogólnej dla powiatów w kwocie 885.916 tys. zł,

- wpłaty województw do budetu pastwa, z przeznaczeniem na cze regionaln


subwencji ogólnej dla województw w kwocie 720.652 tys. zł.

88
Ponadto na rachunek dochodów budetu pastwa, zgodnie z art. 36 ust. 4 pkt 2 i ust. 6
ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
wpłynła kwota 1.093 tys. zł, z tego:

- z tytułu zwróconych przez jednostki samorzdu terytorialnego nienalenych kwot czci


rekompensujcej subwencji ogólnej w kwocie 2 tys. zł, czci wyrównawczej subwencji
ogólnej w kwocie 544 tys. zł oraz nienalenej czci owiatowej subwencji ogólnej
w kwocie 393 tys. zł,

- odsetek, dotyczcych zwróconych przez gminy nienalenych kwot czci wyrównawczej


subwencji ogólnej w kwocie 131 tys. zł ,

- odsetek od wpłat gmin i powiatów z przeznaczeniem na cz równowac subwencji


ogólnej, które nie zostały wpłacone w terminie w kwocie 23 tys. zł.

Wpłaty jednostek samorzdu terytorialnego w poszczególnych kwartałach 2007 r.


i 2008 r. oraz udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia
nastpujce zestawienie:

kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 467.200 465.566 467.062 466.123
2008 541.176 541.171 541.419 541.059
%
2007 25,0 25,0 25,0 25,0
2008 25,0 25,0 25,0 25,0

2.5.7 Dochody zagraniczne

Dochody zagraniczne w 2008 r. wyniosły 298.704 tys. zł i były wysze od kwoty


zaplanowanej w ustawie budetowej o 121.771 tys. zł, tj. o 68,8%.

Na dochody te złoyły si:

− odsetki i opłaty od udzielonych poyczek i kredytów zagranicznych oraz od rachunków


specjalnych w łcznej wysokoci 102.855 tys. zł, tj. 70,4% w stosunku do ustawy
budetowej na 2008 r., w tym:

- odsetki od rodków zgromadzonych na rachunku walutowym Ministra Finansów,


w wysokoci 76.318 tys. zł,

- odsetki z rachunków specjalnych utworzonych z kredytów Banku wiatowego,


w wysokoci 841 tys. zł,

89
- odsetki od kredytów eksportowych udzielonych Wietnamowi, Jemenowi, Angoli,
Chinom, Indonezji, Uzbekistanowi, Serbii i Czarnogórze oraz Czarnogórze,
w wysokoci 25.695 tys. zł,

- wpłaty odsetek od podmiotów krajowych z tytułu udostpnionych kredytów zagranicznych


oraz nalenoci ubocznych z tytułu zaliczek udzielonych w latach ubiegłych w kwocie
29.712 tys. zł, tj. 100% prognozy,

- wpływy z tytułu porcze i gwarancji w wysokoci 7.428 tys. zł, tj. 619% prognozy.
Dochody z tytułu udzielonych gwarancji Skarbu Pastwa zostały zaplanowane w ustawie
budetowej na 2008 r. w kwocie 1.200 tys. zł. Tak znaczne odchylenie pomidzy
planowanymi, a osignitymi dochodami, było wynikiem uzyskania dodatkowych
wpływów od:

- podmiotu z sektora energetyki cieplnej pochodzcych z realizacji planu podziału


masy upadłoci oraz spłaty przez niego wierzytelnoci w zwizku z udzielon
gwarancj Skarbu Pastwa,

- podmiotu produkujcego ywno bezglutenow w wyniku egzekucji wszcztej na


podstawie tytułów wykonawczych wystawionych przez Ministra Finansów wobec
dłunika.

Wyej wymienione wpływy, ze wzgldu na trudn do oszacowania wielko oraz termin


realizacji przedsiwzicia, były niemoliwe do zaplanowania.

- nieprognozowane dochody z tytułu skarbowych papierów wartociowych wyemitowanych


za granic w wysokoci 1.949 tys. zł (dochody z tytułu premii od obligacji Skarbu
Pastwa wyemitowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z tytułu odsetek
narosłych od rodków przekazanych agentowi fiskalnemu celem wypłaty odsetek od
obligacji Skarbu Pastwa),

- nieprognozowane wpływy w łcznej wysokoci 156.760 tys. zł, stanowice dochody


z tytułu:

- sprzeday obligacji zerokuponowych (collateral),

- odsetek od spłaty poyczki udzielonej ze rodków Szwajcarskiej Pomocy Finansowej.

Na wielko zrealizowanych dochodów zagranicznych w omawianym okresie miały


wpływ głównie: znacznie przekraczajca prognoz kwota wpływów z tytułu porcze
i gwarancji oraz pozaplanowe dochody z tytułu sprzeday collaterali, premii i odsetek od
skarbowych papierów wartociowych wyemitowanych za granic.

90
Dochody zagraniczne w poszczególnych kwartałach 2007 r. i 2008 r. oraz udział
poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych przedstawia ponisze zestawienie:

kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 36.094 108.064 97.422 92.216
2008 10.633 124.576 76.077 87.418
%
2007 10,8 32,4 29,2 27,6
2008 3,6 41,7 25,5 29,3

2.6. rodki z Unii Europejskiej i innych ródeł

Wpłaty do budetu pastwa z Unii Europejskiej w 2008 r. wyniosły 14.738.966 tys. zł


i były nisze o 20.543.144 tys. zł, tj. o 58,2% w stosunku do ustawy budetowej na 2008 r.

Na dochody te w decydujcej czci złoyły si przekazane do budetu pastwa rodki


z tytułu realizacji Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) w łcznej wysokoci 10.043.314 tys. zł,
tj. 67% prognozy. Dochody wynikajce z realizacji WPR w roku 2008 były o 4.209.065 tys. zł
wysze od rodków wpłaconych z tego tytułu na dochody budetu pastwa w roku 2007
(5.834.249 tys. zł)2. Dochody wynikajce z realizacji WPR w roku 2008, pochodziły
z nastpujcych tytułów:

- zaliczki na Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-13 w kwocie


3.096.523 tys. zł,

- płatnoci porednie na Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-13 w kwocie


2.867.650 tys. zł,

- zadania realizowane przez Agencj Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (płatnoci


w ramach: systemów wsparcia bezporedniego, wspólnej organizacji rynku owoców
i warzyw oraz wspólnej organizacji rynku produktów rybołówstwa i akwakultury) w kwocie
3.550.154 tys. zł,

- zadania realizowane przez Agencj Rynku Rolnego w kwocie 456.047 tys. zł,

- dodatnie rónice kursowe w kwocie 24.407 tys. zł,

2 Z uwagi na zmiany w systemie przepływu rodków w ramach WPR, które nastpiły z pocztkiem
roku 2007, porównanie kwoty dochodów roku 2007 i 2008 nie obejmuje wszystkich wpłat w 2007 r.
do budetu pastwa wynikajcych z realizacji WPR. W roku 2007 rodki z tytułu WPR wpłacane
były na dochody i przychody budetu pastwa (na przychody wpłacono 1.334.570 tys. zł, a na
dochody 5.834.249 tys. zł), za w roku 2008 wpłat dokonywano tylko na dochody. Zatem w roku
2007 do budetu pastwa (tj. na przychody i dochody) wpłynła z tytułu WPR łczna kwota
7.168.819 tys. zł.

91
- pozostałe transfery w kwocie 48.533 tys. zł.

Przyczyn niszego do planowanego wykonania dochodów w zakresie WPR była nisza


kwota zrealizowanych płatnoci (przede wszystkim z tytułu PROW 2007-13 – ARiMR
uruchomiła jedynie czci działa PROW 2007-13 podczas gdy na etapie planowania
dochodów Agencja Płatnicza zakładała uruchomienie przed kocem 2008 r. wszystkich
21 działa tego Programu), co bezporednio przełoyło si na otrzymywane z KE refundacje
płatnoci.

Ponadto, dochody do budetu pastwa z Unii Europejskiej zrealizowano z tytułu


wykonania zada wynikajcych z projektów finansowanych z funduszy strukturalnych
i Funduszu Spójnoci oraz programów realizowanych w ramach Norweskiego Mechanizmu
Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego
wykonano w łcznej kwocie 3.736.844 tys. zł, tj. 19,5% prognozy.

Dochody te stanowi m.in. refundacj z budetu Unii Europejskiej i Mechanizmów


Finansowych wydatków poniesionych przez budet pastwa w zakresie programów
realizowanych w ramach:

- NPR 2004-2006 w kwocie 2.017.985 tys. zł, w tym w ramach:

- Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich w kwocie


727.472 tys. zł,

- Sektorowego Programu Operacyjnego Transport w kwocie 386.140 tys. zł,

- Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora


ywnociowego oraz rozwój obszarów wiejskich w kwocie 270.082 tys. zł,

- Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL w kwocie 223.151 tys. zł,

- Funduszu Spójnoci Transport w kwocie 172.676 tys. zł,

- Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw


w kwocie 136.774 tys. zł,

- Sektorowego Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2004-2006 w kwocie


42.782 tys. zł,

- Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego w kwocie


25.096 tys. zł,

- Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG w kwocie 17.115 tys. zł,

- Sektorowego Programu Operacyjnego Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb w kwocie


16.697 tys. zł.

92
- NSRO 2007-2013 w kwocie 1.347.803 tys. zł, z tego programy:

- Program Operacyjny Kapitał Ludzki w kwocie 615.053 tys. zł,

- Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko w kwocie 477.476 tys. zł,

- Regionalne Programy Operacyjne w kwocie 221.940 tys. zł,

- Program Operacyjny Pomoc Techniczna w kwocie 23.185 tys. zł,

- Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej w kwocie 7.602 tys. zł,

- Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka w kwocie 2.547 tys. zł.

- Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego


Obszaru Gospodarczego w kwocie 253.639 tys. zł.

- Pozostałych programów finansowanych z udziałem rodków UE oraz przekazanych


odsetek w zwizku z realizacj programów unijnych w kwocie 117.417 tys. zł, w tym
otrzymana z KE płatno salda kocowego w ramach Programu SAPARD
(115.862 tys. zł).

Jako główne przyczyny niskiego wykonania dochodów w 2008 r. naleałoby wskaza


przede wszystkim na:

- opónienia w przygotowywaniu i naborze projektów do realizacji w zwizku


z wprowadzaniem nowego systemu wdraania programów w ramach nowej Perspektywy
Finansowej NSRO 2007-2013; póne zatwierdzenie programów przez Komisj
Europejsk spowodowało przesunicie w czasie harmonogramów wydatków,
a w konsekwencji realizacj dochodów,

- opónienia w rozpoczciu realizacji projektów w zwizku z długotrwałymi procedurami


zamówie publicznych,

- długie terminy realizacji przedsiwzi, co powoduje, e płatno za zrealizowane


przedsiwzicie nastpuje w póniejszym ni pierwotnie przewidywanym terminie,

- uniewanienie postpowa przetargowych i niezakwalifikowanie projektów do dalszego


rozpatrzenia,

- wycofanie lub rezygnacj z realizacji projektów.

Ponadto, w czci – Rynki Rolne w dziale – Handel, Agencja Rynku Rolnego


zrealizowała dochody z tytułu składki restrukturyzacyjnej od producentów cukru i izoglukozy
w kwocie 958.613 tys. zł., tj. 93,5% kwoty prognozowanej w ustawie budetowej na 2008 r.
Nie pełne zrealizowanie wykonania dochodów z w/w tytułu wynika z niszego od
planowanego kursu euro.

93
Wpłaty do budetu pastwa z Unii Europejskiej i innych ródeł w poszczególnych
kwartałach 2007 r. i 2008 r. oraz udział poszczególnych kwartałów we wpływach rocznych
przedstawia nastpujce zestawienie:

kwartały
Lata I II III IV
w tys. zł
2007 2.570.983 2.890.307 1.177.670 895.116
2008 3.882.831 4.728.380 4.602.875 1.524.881
%
2007 34,1 38,4 15,6 11,9
2008 26,3 32,1 31,2 10,3

94
Rozdział 3

Wydatki budetu pastwa

3.1. Wydatki budetu pastwa

W ustawie budetowej z dnia 23 stycznia 2008 r. zaplanowano na 2008 rok wydatki


budetu pastwa w wysokoci 308.982.737 tys. zł. W kwocie tej 45.270.334 tys. zł stanowiły
wydatki na finansowanie projektów z udziałem rodków Unii Europejskiej, z czego kwota
wydatków w wysokoci 35.282.110 tys. zł to wydatki podlegajce refundacji przez Uni
Europejsk.

Zrealizowane wydatki budetu pastwa w 2008 r. wyniosły 277.893.478 tys. zł, z tego
3.907.588 tys. zł to wydatki ujte w rozporzdzeniu Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r.
w sprawie wydatków budetu pastwa, które w 2008 r. nie wygasaj z upływem roku
budetowego i przeznaczone do realizacji ni póniej ni do 30 czerwca 2009 r.

W stosunku do kwoty zaplanowanej w ustawie budetowej wydatki budetu pastwa


były nisze o 31.089.259 tys. zł, tj. o 10,1%.

Wród wydatków, które zrealizowano w najniszym stopniu w porównaniu do planu


naley wymieni przede wszystkim rodki przeznaczone na:

- finansowanie i współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze rodków


funduszy strukturalnych – 18.169.587 tys. zł, z czego 14.940.849 tys. zł to kwota
nierozdysponowanych rezerw celowych, a 1.551.933 tys. zł to rodki przeznaczone na
dotacje rozwojowe oraz rodki na finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej w czci Rozwój
regionalny oraz czci rodowisko,

- zakupy materiałów i usług oraz wydatki inwestycyjne w czci Obrona narodowa –


3.055.661 tys. zł,

- pokrycie kosztów obsługi długu publicznego krajowego i zagranicznego – 2.592.859 tys. zł,

- realizacj zada w zakresie polityki społecznej takich, jak renta socjalna oraz zasiłki
i wiadczenia przedemerytalne, a take zasiłki i pomoc w naturze, wiadczenia rodzinne,
zaliczka alimentacyjna oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wypłacane
przez Zakład Ubezpiecze Społecznych oraz realizowane z budetów wojewodów –
1.598.451 tys. zł,

- utrzymanie i funkcjonowanie jednostek policji stray granicznej – 604.221 tys. zł,

- drogi publiczne krajowe – 563.814 tys. zł.

95
Nierozdysponowana została kwota rezerw celowych w wysokoci 15.875.628 tys. zł.
Wikszo nierozdysponowanej kwoty stanowi niewykorzystana rezerwa przeznaczona na
finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej, programów unijnych oraz kontraktów wojewódzkich –
14.933.302 tys. zł.

W pozostałej kwocie nierozdysponowanych rezerw znajduj si m.in. rodki


przeznaczone na:

- zwikszenie dotacji celowych na realizacj wiadcze rodzinnych, zaliczki alimentacyjnej


oraz wiadcze z funduszu alimentacyjnego oraz rodki na wdroenie centralnego
rejestru dłuników alimentacyjnych – 470.855 tys. zł,

- kredyty i rodki krajowe na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klsk ywiołowych –


232.491 tys. zł,

- finansowanie przez Krajowe Biuro Wyborcze ustawowo okrelonych zada dotyczcych


wyborów i referendów oraz na dotacje i subwencje dla partii politycznych – 38.842 tys. zł,

- zaopatrzenie w wyroby medyczne bdce przedmiotami ortopedycznymi i rodkami


pomocniczymi – 30.000 tys. zł,

- kredyt na program poakcesyjnego wsparcia obszarów wiejskich – 29.559 tys. zł.

W porównaniu z 2007 r. zrealizowane wydatki budetu pastwa były wysze


o 25.569.589 tys. zł, tj. o 10,1%, a realnie o 5,7%.

Udział zrealizowanych wydatków budetu pastwa w 2008 r. w szacowanym PKB


wyniósł 21,9%. Przy konstrukcji budetu pastwa na 2008 r. zakładano, e udział ten
wyniesie 24,8%. Na przestrzeni lat 2004-2008 udział zrealizowanych wydatków budetu
pastwa ogółem w PKB wyniósł odpowiednio: 21,4%, 21,2%, 21,0%, 21,5% oraz 21,9%,
co przedstawiono na poniszym wykresie.

w mld zł
1.400,0
1.271,7
1.175,3
1.200,0
1.060,0
980,9
1.000,0 923,2

800,0

600,0

400,0
277,9
222,7 252,3
197,7 208,1
200,0

0,0
2004 2005 2006 2007 2008

PKB wydatki buetu pastwa

96
Zgodnie zapisem ustawy o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005 r. (art. 96 pkt 16)
od roku 2006 wydatki zwizane z realizacj programów i projektów dofinansowywanych
z budetu Unii Europejskiej ujmowane s w budecie pastwa. Jeeli dla zachowania
porównywalnoci danych w latach 2006-2008 jako wykonanie wydatków przyjmiemy tylko
wydatki krajowe, powyszy wykres bdzie si przedstawiał nastpujco:

w mld zł
1.400,0
1.271,7
1.175,3
1.200,0
1.060,0
980,9
1.000,0 923,2

800,0

600,0

400,0
244,8 263,2
197,7 208,1 220,7
200,0

0,0
2004 2005 2006 2007 2008

PKB wydatki buetu pastwa

A udział wydatków w PKB wyniesie odpowiednio: 21,4%, 21,2%, 20,8%, 20,8%, i 20,7%.

W 2008 r. realizowano równie wydatki ujte w ustawie budetowej na 2007 r.


i przesunite do realizacji w roku 2008 na podstawie Rozporzdzenia Rady Ministrów z dnia
11 grudnia 2007 r. w sprawie wydatków budetu pastwa, które w 2007 r. nie wygasaj
z upływem roku budetowego, na kwot 2.669.080 tys. zł, z czego wykorzystano rodki
w wysokoci 2.218.049 tys. zł.

97
3.2. Finansowanie wybranych dziedzin

3.2.1. Rozwój gospodarczy, przedsibiorczo i konkurencyjno

Rok 2008 był ostatnim rokiem realizacji Krajowego Programu Reform (KPR) na lata
2005-2008. W tym okresie wskazano sze priorytetów w ramach trzech niej wymienionych
obszarów:

Obszar polityki makroekonomicznej

1) poprawa stanu finansów publicznych i zarzdzania finansami publicznymi,

Obszar polityki mikroekonomicznej

2) rozwój przedsibiorczoci,

3) wzrost innowacyjnoci przedsibiorstw,

4) rozwój i modernizacja infrastruktury oraz zapewnienie warunków konkurencji


w sektorach sieciowych,

Obszar polityki rynku pracy

5) tworzenie i utrzymanie nowych miejsc pracy oraz zmniejszanie bezrobocia,

6) poprawa zdolnoci adaptacyjnych pracowników i przedsibiorstw poprzez


inwestowanie w kapitał ludzki.

Obszar polityki makroekonomicznej i budetowej

W tym obszarze dla skutecznego wdraania KPR kluczowa była reforma funkcjonowania
i organizacji sektora finansów publicznych. Rzd połoył szczególny nacisk na
przygotowanie projektu nowej ustawy o finansach publicznych (projekt ten został przyjty
przez RM 17 padziernika 2008 r.) oraz projektu ustawy przepisy wprowadzajce ustaw
o finansach publicznych.

Kolejny istotny obszar reform makroekonomicznych w ramach KPR stanowiła reforma


systemu emerytalno-rentowego. Do najwaniejszych zada realizowanych w cigu roku
2008 na rzecz tej reformy zaliczamy prace legislacyjne nad: projektem ustawy o emeryturach
kapitałowych, projektem ustawy o funduszach doywotnich emerytur kapitałowych,
projektem ustawy o emeryturach pomostowych, projektem ustawy o zmianie ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze Społecznych (FUS).

Dodatkowo na realizacj rekomendacji w zakresie finansów publicznych wpływaj


działania dotyczce reformy systemu ochrony zdrowia. 14 padziernika 2008 r. Prezydent
podpisał ustaw o zmianie ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych

98
zakładów opieki zdrowotnej, której celem jest wzrost efektywnoci procesu restrukturyzacji
w ochronie zdrowia wdraanego od połowy 2005 r. Ponadto w 2008 r. kontynuowano
realizacj wieloletniego programu Wzmocnienie Bezpieczestwa Zdrowotnego Obywateli.

W ramach KPR przeprowadzane s równie reformy w zakresie decentralizacji


administracji publicznej oraz w zakresie pomocy publicznej.

Obszar polityki mikroekonomicznej i strukturalnej

Główne zadanie w tym obszarze stanowi poprawa warunków prowadzenia działalnoci


innowacyjnej oraz zwikszenie nakładów na B+R przedsibiorstw, w tym reforma
publicznego systemu wspierania B+R. Realizujc to zadanie Rzd kładł nacisk na:

1) działalno innowacyjn przedsibiorstw – przykładowo 17 lipca 2008 r. weszła w ycie


ustawa z dnia 30 maja 2008 o niektórych formach wspierania działalnoci innowacyjnej,
która dostosowuje przepisy dotyczce udzielania kredytu technologicznego do nowych
wspólnotowych zasad odnoszcych si do udzielania krajowej pomocy regionalnej oraz
wprowadza zmian systemu udzielania kredytu technologicznego;

2) popraw warunków funkcjonowanie przedsibiorstw poprzez:

− uproszczenie procedur administracyjnych i obnienie kosztów prowadzenia


działalnoci gospodarczej,

− usprawnienie sdownictwa,

− zwikszenie dostpu MP do kapitału,

− rozwój Partnerstwa Publiczno-Prywatnego,

− rozwój technologii informacyjnych i komunikacyjnych w gospodarce i administracji,

− prywatyzacj przedsibiorstw pastwowych;

3) popraw warunków rozwoju konkurencji w sektorach sieciowych oraz popraw poziomu


bezpieczestwa energetycznego;

4) ochron rodowiska, odnawialne ródła energii oraz wzrost efektywnoci energetycznej;

5) infrastruktur transportow oraz rozwój mieszkalnictwa.

Obszar polityki rynku pracy oraz edukacja

Głównym celem reform KPR w tym obszarze był wzrost zatrudnienia i podniesienie jego
jakoci oraz ograniczenie bezrobocia. W okresie sprawozdawczym Rzd zintensyfikował
działania promujce zatrudnienie poprzez rozwój przedsibiorczoci (m.in. wspieranie

99
samozatrudnienia oraz uproszczenie i wdroenie zmian w przepisach i regulacjach prawnych
stojcych dotychczas na drodze rozwojowi przedsibiorczoci).

Ponadto w okresie sprawozdawczym weszły w ycie kolejne przepisy obniajce klin


podatkowy.

W 2008 r. Rzd prowadził równie działania zwikszajce dostpno do usług rynku


pracy oraz wzbogacajce oferty i podwyszajce jako usług wiadczonych przez instytucje
rynku pracy. Szczególn uwag Rzd przykłada do zatrudniania osób starszych.
Na kocowym etapie s prace nad Strategi uczenia si przez całe ycie, równolegle
kontynuowana była reforma kształcenia i działania, wspierajce rozwój kapitału ludzkiego.

Rzd, w celu optymalizacji dostpu do wiadcze społecznych, opracował zmiany


prawne niezbdne do ukoczenia reformy emerytalno-rentowej.

Warto nadmieni, e to programy finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego


stanowiły wsparcie dla działa prozatrudnieniowych Rzdu oraz przyczyniały si do rozwoju
kapitału ludzkiego w Polsce.

KPR 2008-2011

Rzd w dniu 18 listopada 2008 r. przyjł „Krajowy Program Reform na lata 2008-2011 na
rzecz realizacji Strategii Lizboskiej”. Kierunki działa obecnego Rzdu maj swoje
odzwierciedlenie w KPR 2008-2011, który w pełni odpowiada na rekomendacje i obszary
monitorowane wskazane przez Rad Europejsk w marcu 2008.

1. Rozwój regionalny

Podstawowymi celami rozwoju regionalnego było zwikszenie konkurencyjnoci


regionów, wzmocnienie spójnoci społecznej, gospodarczej i przestrzennej, stymulowanie
szybszego wzrostu gospodarczego, wyrównanie szans rozwojowych regionów. Realizacja
tych celów od roku 2004, tj. przystpienia Polski do Unii Europejskiej współfinansowana jest
rodkami pochodzcymi z budetu Unii Europejskiej.

W roku 2008 zadania z zakresu rozwoju regionalnego realizowane były przy uyciu
rodków (krajowych i UE) udostpnionych w ramach Narodowego Planu Rozwoju 2004-
2006, Strategii wykorzystania Funduszu Spójnoci oraz Narodowych Strategicznych Ram
Odniesienia na lata 2007-2013.

Rok 2008 był, zgodnie z zasad n+2, ostatnim rokiem realizacji programów
operacyjnych NPR 2004-2006, tj. SPO Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw,
SPO Rozwój Zasobów Ludzkich, SPO Transport, SPO Restrukturyzacja i modernizacja
sektora ywnociowego oraz rozwój obszarów wiejskich, SPO Rybołówstwo i przetwórstwo
100
ryb, Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, programu
operacyjnego Pomocy Technicznej, IW EQUAL i IW INTERREG. Łczne wydatki poniesione
w roku 2008 na realizacj NPR wyniosły ponad 12,3 mld zł, z tego wkład wspólnotowy
wyniósł ok. 8,3 mld zł, krajowy wkład publiczny ok. 4 mld zł. Całkowita kwota płatnoci
z KE (obejmujca zaliczki i refundacje) wyniosła ok. 8 mld euro, co stanowi ok. 93% alokacji.

Na koniec 2008 r. najbardziej zaawansowanymi pod wzgldem wykorzystania alokacji


były programy operacyjne: SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora ywnociowego …,
ZPORR, PO Pomoc Techniczna, SPO Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw.

W zwizku z kryzysem finansowym Komisja Europejska wydała decyzj o wydłueniu


okresu kwalifikowalnoci wydatków dla programów operacyjnych na lata 2004-2006 do
koca czerwca 2009 r., tak wic realizacja tych programów przedłuona została
o 6 miesicy.

Wartoci mierników, które zostały osignite w ramach realizacji projektów


Sektorowego Programu Operacyjnego Transport (Działania 1.1, 2.1, 2.2, 2.3)

Infrastruktura:

− długo przebudowanej linii kolejowej – 24,86 km,

− długo przebudowanych dróg krajowych – 74,065 km,

− zmniejszenie liczby osób zabitych w wypadkach drogowych - 5,4 tys.,

− liczba zakupionych lub zmodernizowanych pojazdów szynowych – 12 sztuk.

Wartoci mierników, które zostały osignite w 2008 roku w ramach realizacji


projektów Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego:

Priorytet 2 Działanie 2.2 ZPORR „Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez


programy stypendialne”:

Realizowane w ramach działania 2.2 ZPORR programy stypendialne maj pomóc


uczniom i studentom znajdujcym si w trudnej sytuacji materialnej w osigniciu wyszego
wykształcenia.

Zdrowie i polityka społeczna:

- liczba osób objtych wsparciem w ramach projektów stypendialnych z działania 2.2 ZPORR
wyniosła 266.115 osób (uczniów i studentów).

101
Priorytet 3 ZPORR „Rozwój lokalny”:

1. Infrastruktura (transport drogowy):

− długo zmodernizowanych dróg – 236,09 km

2. Ochrona rodowiska:

− długo sieci rozdzielczej wodocigów – 413,77 km,

− długo sieci kanalizacyjnej – 453,33 km,

− długo sieci ciepłowniczej – 0,93 km,

− liczba stacji uzdatniania wody – 45,

− liczba oczyszczalni cieków – 25,

− liczba osób podłczonych do sieci kanalizacyjnej – 36.584 osoby,

− liczba osób podłczonych do sieci rozdzielczej wodocigów – 98.532 osoby.

3. Nauka i edukacja, sport:

− liczba wspartych obiektów dydaktycznych i sportowych – 36,

− liczba uczniów i wychowanków korzystajcych z lokalnych obiektów edukacyjnych –


9.199.

4. Zdrowie i polityka społeczna:

− liczba wspartych zakładów opieki zdrowotnej – 21,

− liczba zakupionego sprztu medycznego dla zakładów opieki zdrowotnej – 1.586 sztuk.

5. Rozwój gospodarczy, przedsibiorczo i konkurencyjno:

− liczba wspartych mikroprzedsibiorstw – 636,

− liczba osób zatrudnionych we wspartych mikroprzedsibiorstwach – 1.410 osób,

− liczba miejsc pracy stworzonych na terenach zrewitalizowanych – 4.570,

− powierzchnia zmodernizowanych terenów – 18 543,08 ha.

Wartoci mierników, które zostały osignite w ramach realizacji projektów


Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw

1. Rozwój gospodarczy, przedsibiorczo i konkurencyjno:

− liczba wspartych przedsiwzi inwestycyjnych – 292,

− liczba przedsibiorstw, które uzyskały poyczki przyznane przez wsparte fundusze


mikropoyczkowe – 3.301,

102
− liczba przedsibiorstw, które uzyskały porczenia przyznane przez wsparte fundusze
porcze kredytowych – 2.827,

− liczba przedsibiorstw, które uzyskały wsparcie finansowe udzielone przez fundusze


kapitału zalkowego typu seed capital – 45,

− liczba powstałych dokumentów strategicznych dla przedsibiorstw – 288,

− liczba certyfikatów uzyskanych przez przedsibiorstwa – 138.

2. Nauka, edukacja i sport:

− liczba zmodernizowanych oraz nowo wybudowanych laboratoriów badawczych


i specjalistycznych - 56 (tylko dla projektów zakoczonych),

− liczba zrealizowanych projektów celowych – 69.

3. Ochrona rodowiska:

− liczba instalacji, które w wyniku wsparcia otrzymaj pozwolenie zintegrowane, wodno-


prawne, na uytkowanie, inne – 56 (tylko dla projektów zakoczonych).

4. Infrastruktura (informatyzacja)

− liczba zrealizowanych projektów: 16 (tylko dla projektów zakoczonych),

− liczba usług publicznych dostpnych online: 88.

W ramach Strategii wykorzystania Funduszu Spójnoci w roku 2008 realizowane były


przy pomocy rodków Funduszu Spójnoci znaczce w skali kraju projekty infrastrukturalne
z zakresu transportu i ochrony rodowiska. Całkowita kwota płatnoci z KE osignła
warto ok. 2,9 mld euro, co stanowi ok. 51% dostpnej alokacji w ramach Funduszu
Spójnoci. Projekty Funduszu Spójnoci realizowane s do koca roku 2010.

Wartoci mierników, które zostały osignite w ramach realizacji projektów Funduszu


Spójnoci

1. Infrastruktura:

− długo wybudowanych i zmodernizowanych dróg i autostrad – 53 km

− długo wybudowanych i zmodernizowanych torów kolejowych – 140 km

− ilo wybudowanych parkingów – 12

2. Ochrona rodowiska:

− długo wybudowanej sieci kanalizacji ciekowej – 2395 km,

− długo wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej – 209 km,

− długo wybudowanej sieci wodocigowej – 420 km,

− długo zmodernizowanej sieci kanalizacji sanitarnej – 166 km,

103
− długo zmodernizowanej sieci kanalizacji deszczowej – 26 km,

− długo zmodernizowanej sieci wodocigowej – 305 km,

− ilo zbudowanych/zmodernizowanych stacji uzdatniania wody i uj wody – 13,

− ilo zbudowanych/zmodernizowanych oczyszczalni cieków – 12.

W zakresie realizacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013 –


rok 2008 był rokiem, w którym nastpił wzrost dynamiki we wdraaniu wszystkich programów
operacyjnych, tak krajowych jak i regionalnych. Zakoczono bowiem przygotowanie
niezbdnych dokumentów programowych i wdroeniowych oraz rozpoczto nabory
wniosków, podpisane zostały pierwsze umowy o dofinansowanie projektów, a beneficjenci
uzyskali pierwsze płatnoci w ramach rodków alokowanych dla Polski na lata 2007-2013.

Szczególne znaczenie dla rozwoju regionalnego maj projekty realizowane w zakresie


krajowych sieci transportowych, gospodarki wodno-ciekowej, ochrony przyrody,
bezpieczestwa energetycznego, w tym dywersyfikacji ródeł energii, bezpieczestwa
zdrowotnego i poprawy efektywnoci systemu ochrony zdrowia (PO Infrastruktura
i rodowisko), zwikszenia innowacyjnoci przedsibiorstw, wzrostu konkurencyjnoci
polskiej nauki, wzrost wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych
w gospodarce (PO Innowacyjna Gospodarka), podniesienie poziomu aktywnoci zawodowej,
zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego, upowszechnienie edukacji społeczestwa,
zwikszenie potencjału administracji publicznej (PO kapitał Ludzki), wsparcie regionalnej
gospodarki i przedsibiorczoci prowadzce do podniesienia konkurencyjnoci regionów,
rozwój infrastruktury i systemu transportu, rozwój infrastruktury społecznej, ochrona
rodowiska, poprawa poziomu i jakoci ycia mieszkaców (regionalne programy
operacyjne).

Wartoci mierników, które zostały osignite w 2008 roku w ramach realizacji


Regionalnych Programów Operacyjnych:

1. Infrastruktura (transport drogowy):

− długo przebudowanych dróg wojewódzkich – 28,80 km.

2. Zarzdzanie administracj publiczn:

− liczba ocen, ekspertyz, analiz, studiów, opracowa i koncepcji wykonanych przez


ewaluatorów zewntrznych – 34,

− liczba przeprowadzonych szkole, warsztatów, treningów, wizyt studyjnych – 255,

− liczba utworzonych miejsc pracy – 2 938,

104
− liczba zakupionych zestawów komputerowych – 528,

− liczba zorganizowanych konferencji, spotka, seminariów – 67.

Wartoci mierników, które zostały osignite w ramach realizacji projektów


Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich , Programu
Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL w ramach Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006
oraz Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w ramach Narodowych Strategicznych
Ram Odniesienia 2007-2013.

1. Rozwój gospodarczy, przedsibiorczo i konkurencyjno:

− liczba pracowników, którzy rozpoczli szkolenie – 514 889,

− liczba pracowników, którzy ukoczyli szkolenie – 500 683.

2. Zdrowie i polityka społeczna:

− liczba osób niepełnosprawnych objtych projektami – 2 990,

− liczba utworzonych przedsibiorstw społecznych w ramach PIW EQUAL w podziale na


status prawny przedsibiorstw – 92,

− liczba pracowników objtych pomoc – 6 323,

− liczba osób, które podniosły swoje kwalifikacje w ramach PIW EQUAL – 21 565,

− liczba osób, które zakoczyły udział w projektach dotyczcych aktywnej polityki rynku
pracy – 86 649.

Zadania z zakresu rozwoju regionalnego w 2008 r. realizowane były równie przy uyciu
wyłcznie rodków krajowych (pochodzcych z budetu pastwa i budetu jst) – w ramach
kontraktów wojewódzkich zawartych na lata 2007-2008. Zadania te realizowane były przez
jednostki samorzdu terytorialnego i dotyczyły w szczególnoci: kontynuacji inwestycji
zwizanych z budow i modernizacj samorzdowych szpitali, realizacji rzdowego
programu „Moje Boisko – Orlik 2012”, poprawy infrastruktury drogowej, ochrony zdrowia,
kultury fizycznej i sportu, owiaty, kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

Wartoci mierników, które zostały osignite w ramach realizacji Kontraktów


wojewódzkich

1. Infrastruktura drogowa i inna:

− liczba zmodernizowanych linii tramwajowych wraz z infrastruktur – 4370 mb,

− zakup wozów tramwajowych – 10 szt,

− zakup taboru kolejowego – 35 sztuk wagonów.

105
2. Nauka, edukacja i sport:

− budowa boisk w ramach programu „Orlik – 2012” – 575 obiektów

3. Zdrowie i polityka społeczna:

− liczba rozbudowanych/zmodernizowanych szpitali – 15.

2. Promocja eksportu

Jednym z priorytetowych celów polityki rzdu jest wzrost udziału Polski


w midzynarodowej wymianie handlowej. Warunkiem jego realizacji jest zwikszenie
efektywnoci narzdzi, programów promocji i wspierania eksportu. Przyczyniaj si one do
wzrostu konkurencyjnoci polskich przedsibiorstw, ich produktów na rynkach
midzynarodowych, jak równie zapewniaj otoczenie instytucjonalne gwarantujce naleyte
ich funkcjonowanie. Zwikszenie wolumenu eksportu jest jednym z czynników
pobudzajcych wzrost gospodarczy.

W 2008 r. Ministerstwo Gospodarki realizowało szereg działa promocyjnych, majcych


na celu:

− kreowanie pozytywnego wizerunku polskiej gospodarki,

− rozwój współpracy gospodarczej z zagranic,

− wzrost polskiego eksportu,

− promocj bezporednich inwestycji zagranicznych w Polsce.

Odbywało si to poprzez wsparcie (w formie dotacji) działa promocyjnych


podejmowanych głównie przez przedsibiorstwa i organizacje samorzdu gospodarczego,
a take realizacj własnych przedsiwzi promocyjnych, przede wszystkim przy
wykorzystaniu Wydziałów Promocji Handlu i Inwestycji (WPHiI) oraz Wydziałów
Ekonomicznych ambasad i konsulatów RP za granic.

W 2008 r. na promocj eksportu wydatkowano rodki w kwocie 61.564 tys. zł


(w tym 8.612 tys. zł stanowi wydatki, które nie wygasły z upływem roku budetowego
z przeznaczeniem na finansowanie:

− kosztów udziału przedsibiorców w zagranicznych imprezach targowo-wystawienniczych


oraz udziału przedsibiorców w wyjazdowych misjach gospodarczych zwizanych
z udziałem w targach i wystawach za granic. Powysze instrumenty realizowane s
w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjnoci
Przedsibiorstw współfinansowanego ze rodków Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego,

106
− konferencji, seminariów i szkole powiconych problematyce gospodarczej, promocji
polskiej gospodarki i eksportu, moliwociom oraz warunkom rozwoju eksportu na
konkretne rynki lub przez konkretne brane,

− branowych projektów promocyjnych,

− kampanii promocyjnej Polski w stacjach telewizyjnych (realizacja zadania pn. „Promocja


RP za granic: zakup czasu antenowego w CNN International na emisj spotu
promocyjnego”),

− prac zwizanych z przygotowaniem i realizacj udziału Polski w:

− wiatowej Wystawie EXPO 2008 w Saragossie,

− wiatowej Wystawie EXPO 2010 w Szanghaju.

− kosztów uzyskania certyfikatów wyrobu wymaganych na rynkach zagranicznych,

− zakupu i dystrybucji publikacji i materiałów promocyjnych,

− indywidualnych nagród Ministra Gospodarki za działalno proeksportow,


m.in. w konkursach o tytuł Mister i Junior Eksportu, Wybitny Eksporter Roku oraz innych
konkursach organizowanych podczas midzynarodowych targów i wystaw,

− zapewnienia funkcjonowania Portalu Internetowego Wydziałów Promocji Handlu


i Inwestycji,

− działalnoci promocyjnej polskich placówek za granic,

− działalnoci Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A. w zakresie


wspierania rozwoju gospodarczego kraju poprzez działania zwikszajce napływ
bezporednich inwestycji zagranicznych i eksportu do Rzeczypospolitej Polskiej.
W ramach umowy z Ministerstwem Gospodarki, PAIiIZ S.A. realizowała nastpujce
zadania:

− marketing inwestycyjny majcy na celu zwikszenie napływu bezporednich


inwestycji zagranicznych do Polski,

− obsługa projektów inwestycyjnych,

− opieka poinwestycyjna – poprawa klimatu inwestycyjnego,

− promocja gospodarcza Polski,

− prowadzenie Krajowego Punktu Kontaktowego OECD majcego na celu promowanie


i upowszechnianie wytycznych OECD dla Przedsibiorstw Wielonarodowych

107
w rodowisku biznesowym, organizacjach pracowników, innych pozarzdowych
organizacjach, zgodnie ze wskazówkami proceduralnymi okrelonymi przez OECD,

− Portalu Promocji Eksportu. Celem PPE jest zbieranie, przetwarzanie i udostpnianie


w sieci internetowej wszystkim zainteresowanym podmiotom informacji gospodarczych
i handlowych. Informacje te adresowane s przede wszystkim do polskich eksporterów
oraz do potencjalnych zagranicznych importerów polskich wyrobów. Portal Promocji
Eksportu – Internetowa baza informacji eksportowej jest prowadzona w MG od pocztku
2003 roku.

3. Przedsibiorczo – małe i rednie firmy

Rozwój przedsibiorczoci

W zakresie rozwoju przedsibiorczoci zrealizowane zostały nastpujce działania:

1. Kontynuacja realizacji programu „Kierunki zwikszania innowacyjnoci gospodarki na lata


2007 –2013”, przyjtego przez Rad Ministrów 4 wrzenia 2006 r. – 187 tys. zł.

2. Współudział w tworzeniu bazy danych o aktach prawnych UE odnoszcych si do


małych i rednich przedsibiorstw EuLex.

3. Wsparcie udziału organizacji przedsibiorców w pracach midzynarodowych grup


lub organizacji branowych – 950 tys. zł.

Projekt ten, którego celem jest wspieranie integracji firm na Jednolitym Rynku
Europejskim, zapewnienie silniejszej i efektywniejszej reprezentacji interesów polskich
małych i rednich przedsibiorców na forum midzynarodowym oraz upowszechnianie
polskich osigni i dowiadcze za granic, realizowany jest przez Ministerstwo
Gospodarki od 2003 roku. Wsparcie uzyskały 44 organizacje zrzeszajce
przedsibiorców.

4. Organizacja i przeprowadzenie krajowej fazy Konkursu Europejskie Nagrody


Przedsibiorczoci, przygotowanie i upowszechnienie publikacji na ten temat
oraz promocja lokalnych i regionalnych przedsiwzi – 61 tys. zł.

Zespół Kwalifikacyjny powołany Zarzdzeniem Nr 26 Ministra Gospodarki z dnia


5 listopada 2008 r. wyrónił 6 projektów zgłoszonych w krajowej fazie Konkursu,
a sporód nich dwa rekomendował do fazy europejskiej:

− projekt Nidzickiej Fundacji Rozwoju NIDA w woj. warmisko-mazurskim,

− projekt Gminy Bieliny w woj. witokrzyskim.

108
5. Promocja Partnerstwa Publiczno-Prawnego (PPP), która obejmowała w szczególnoci
współfinansowanie szkole, konferencji oraz projektów pilotaowych, m.in.:

− podpisanie czterech porozumie z jednostkami samorzdu terytorialnego tj. miastem


Łód, Bytom, Ruda lska i powiatem Lidzbarskim, w ramach projektów pilotaowych
– 798 tys. zł,

− dofinansowanie trzech konferencji majcych na celu propagowanie PPP – 40 tys. zł,

− zlecenie Uniwersytetowi Warszawskiemu oraz Instytutowi Partnerstwa Publiczno-


Prywatnego wykonania dzieła pt. Partnerstwo publiczno-prywatne w samorzdzie
polskim na przykładzie regionów mazowieckiego i lskiego i jego publikacja
– 44 tys. zł.

6. Przygotowanie opisów nowych zawodów szkolnych wraz ze zbiorem umiejtnoci


zawodowych, dla których ministrem właciwym jest Minister Gospodarki.

W dniu 2 czerwca 2008 r. z Instytutem Inynierii Materiałów Polimerowych i Barwników


w Toruniu zawarto umow dotyczc wykonania opracowania pt. Opis nowego zawodu
szkolnego o nazwie: operator urzdze do przetwórstwa tworzyw sztucznych.

7. Promowanie przedsibiorczoci wród studentów oraz przygotowanie ich do podjcia


działalnoci gospodarczej, w tym promocja tworzenia i wspieranie Akademickich
Inkubatorów Przedsibiorczoci – 60 tys. zł.

Podpisano 5 umów z beneficjentami:

− Politechnika lska w Gliwicach,

− Polsko-Japoska Szkoła Technik Komputerowych Orodek Zamiejscowy w Bytomiu,

− Wysza Szkoła Gospodarki – Orodek Zamiejscowy w Inowrocławiu,

− Krakowska Szkoła Wysza im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego,

− Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.

rodki zaplanowane dla Krajowego Funduszu Kapitałowego S.A. zostały przekazane


do Banku Gospodarstwa Krajowego na zasilenie Funduszu Kredytu Technologicznego
– 14.300 tys. zł.

Fundusz Kredytu Technologicznego został powołany ustaw z dnia 29 lipca 2005 r.


o niektórych formach wspierania działalnoci innowacyjnej (Dz. U. Nr 179, poz. 1484,
z pón. zm.) w celu zachcenia przedsibiorców do realizacji innowacyjnych przedsiwzi
oraz zwikszenia transferu nowych technologii z orodków naukowo-badawczych
do przedsibiorstw.
109
W 2008 r. w ramach działalnoci Funduszu Kredytu Technologicznego podpisano
17 umów kredytowych o łcznej wartoci ok. 48,2 mln zł. Ogółem w okresie funkcjonowania
Funduszu Kredytu Technologicznego zawarto 72 umowy kredytu technologicznego
na łczn kwot ok. 195,7 mln zł.

Z dniem 1 stycznia 2009 r. Fundusz Kredytu Technologicznego stał si pastwowym


funduszem celowym, którego dysponentem jest minister właciwy ds. gospodarki.

W zakresie wspierania innowacyjnoci gospodarki kontynuowano realizacj programu


wieloletniego Doskonalenie systemów rozwoju innowacyjnoci w produkcji i eksploatacji
w latach 2004-2008 ustanowionego przez Rad Ministrów 21 kwietnia 2004 r. Na to zadanie
wydatkowano kwot 3.934.426 zł (brutto: 4.800.000 zł).

W wyniku realizacji zada w ramach programu, osignite zostały nastpujce cele:

− dokonano porównania innowacyjnoci regionów w Polsce w oparciu o metodologi


European Innovation Scoreboard,

− opracowano instrument słucy zwikszeniu stopnia transferu wiedzy i technologii


w ramach inicjatyw klastrowych,

− dokonano diagnozy polskiego sektora ICT z uwzgldnieniem jego wpływu na wzrost


innowacyjnoci gospodarki,

− opracowano projekt programu wspomagajcego przygotowanie nowego rozwizania


(innowacyjnego) do komercjalizacji,

− opracowano metodyk foresight do programowania działalnoci jednostki badawczej


realizujcej prace w strategicznych kierunkach rozwoju innowacyjnoci w skali kraju,

− opracowano algorytm postpowania w trakcie budowy scenariuszy dla potrzeb


strategicznych programów technologicznych,

− opracowano procedury wyznaczania charakterystyk tarciowych i zuyciowych materiałów


konstrukcyjnych i rodków smarowych za pomoc urzdzenia tribologicznego z testowym
wzłem tarcia typu wałek-pryzmy,

− przygotowano oryginalny projekt systemu klasyfikowania nietkanych materiałów


włóknistych pod wzgldem przeznaczenia i bezpieczestwa ekologicznego
w produkcji i eksploatacji,

− opracowano system proekologicznej gospodarki materiałami eksploatacyjnymi (płyny


eksploatacyjne, smary, filtry i inne rodki wspomagajce eksploatacj maszyn
i urzdze) w małych i rednich przedsibiorstwach przemysłu maszynowego,

110
− opracowano procedury racjonalnej gospodarki płynami niskokrzepncymi stosowanymi
w instalacjach chłodniczych w przemyle spoywczym, obejmujcej proces
kontrolowanej eksploatacji i systematycznego uzdatniania,

− przygotowano modułowy system klasyfikacji i kontroli jakoci płynów eksploatacyjnych


wraz z pakietem wymaga diagnostyczno-informacyjnych, które w praktyce pozwalaj na
optymalizacj zasad doboru i uytkowania płynów eksploatacyjnych nowej generacji
(wraz z poradnikiem pt. Eksploatacja olejów transformatorowych),

− opracowano procedury badawcze umoliwiajce wczesne wykrycie usterek narzdzi


ratowniczych, majcych bezporedni wpływ na bezpieczestwo ratowników, jak i osób
poszkodowanych, którym udzielana jest pomoc z zastosowaniem tych narzdzi,

− opracowano modułowy model czynnoci przewozu drogowego towarów niebezpiecznych


(w tym 3 pakiety procedur postpowania profilaktycznego i interwencyjnego, dotyczce
załadunku, przewozu oraz rozładunku towaru niebezpiecznego),

− opracowano metody i narzdzia do diagnozowania kompetencji zawodowych


pracowników w przedsibiorstwach wraz z systemem informatycznym ich monitorowania
i ewaluacji (w tym instrukcje obsługi dla uytkownika, operatora i administratora oraz
dokumentacj techniczn systemu diagnozowania kompetencji zawodowych dla potrzeb
gospodarki),

− opracowano metodyk organizacji, wdraania oraz ewaluacji szkole w technologii


e-learning (w tym multimedialny pakiet szkole e-learningowych dla doskonalenia
kompetencji pracowników małych i rednich przedsibiorstw),

− przygotowano informatyczn baz danych modułów doskonalenia zawodowego


dla pracowników małych i rednich przedsibiorstw oraz procedury zarzdzania
szkoleniami i tworzenia oferty programowej z udziałem specjalistów oferujcych
innowacyjne rozwizania dla gospodarki,

− opracowano system informacji i wsparcia promocji gospodarczej, obejmujcy:

− modułowe programy kształcenia zawodowego umoliwiajce uzyskanie kompetencji


właciwych dla stanowiska technika, specjalisty i eksperta promocji gospodarczej,

− zidentyfikowane metody, narzdzia i przykłady dobrych praktyk w zakresie promocji


gospodarczej z ukierunkowaniem na zaawansowane technologie produkcji
i eksploatacji,

− opracowano system upowszechniania oraz implementacji modelowych rozwiza


przekwalifikowania i rozwoju zawodowego pracowników małych i rednich

111
przedsibiorstw z uwzgldnieniem usług e-learning oraz doradztwa w zakresie
doskonalenia kwalifikacji i kompetencji pracowników,

− przygotowano propozycje procedur i narzdzi walidacji kwalifikacji zawodowych


(formalnych, pozaformalnych i nieformalnych) w oparciu o norm wymaga
kwalifikacyjnych, tj. Krajowy Standard Kwalifikacji Zawodowych oraz opracowano
projekty podstaw programowych oraz syntetyczny opis dla wybranych zawodów,
a take propozycje modułowych programów nauczania dla tych zawodów.

Polska Agencja Rozwoju Przedsibiorczoci

Zadania jakie realizowała PARP w 2008 r., w szczególnoci w zakresie wspierania


rozwoju mikroprzedsibiorców, małych i rednich przedsibiorców, eksportu, rozwoju
regionalnego, wykorzystania nowych technik i technologii, tworzenia nowych miejsc pracy,
przeciwdziałania bezrobociu i rozwoju zasobów ludzkich, okrelone zostały w programach
rozwoju gospodarki:

− Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw


(SPO WKP),

− Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich (SPO RZL),

− Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG),

− Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL),

− Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej (PO RPW).

PARP realizowała powysze zadania w szczególnoci poprzez finansowanie


(lub współfinansowanie) m.in.:

1. Projektu Szkolenie dla przedstawicieli ukraiskiej administracji i instytucji otoczenia


biznesu z zakresu wprowadzania towarów na rynek Unii Europejskiej w ramach
Programu polskiej pomocy zagranicznej na rok 2008 – 85.602 zł.

2. Działalnoci Punktów Konsultacyjnych wiadczcych usługi informacyjne


przedsibiorcom – 29.116 zł.

3. Realizacji pilotaowego programu bezzwrotnego wsparcia finansowego dla


technostarterów na rozpoczcie działalnoci innowacyjnej, a take orodków KSU
na wiadczenie bezpłatnych usług doradczych zwizanych z biecym zarzdzaniem
przedsibiorstwem oraz usług informacyjnych w zakresie prowadzenia działalnoci
gospodarczej dla technostartera, który uzyskał wsparcie w ramach tego programu
– 2.714.832 zł.

112
4. Realizacji programu Bon na innowacje, którego celem jest zainicjowanie kontaktów
przedsibiorców ze sfer naukow. Mog z niego skorzysta mikro i mali
przedsibiorcy, którzy w cigu 3 lat poprzedzajcych rok złoenia wniosku o udzielenie
wsparcia w ramach programu, nie korzystali z usług adnej jednostki naukowej
w zakresie prac badawczo-rozwojowych W 2008 r. zostały złoone 193 wnioski
o udzielenie wsparcia, umowy podpisano z 94 beneficjentami, a do płatnoci
rekomendowano 82 wnioski na łczn kwot 1.204.605 zł.

5. Realizacji programu wieloletniego pn. Udział Polski w Programie ramowym na rzecz


konkurencyjnoci i innowacji, w latach 2008-2013, ustanowionego uchwał Rady
Ministrów w grudniu 2007 r. Program zapewnia m.in.:

− finansowanie działalnoci krajowych punktów kontaktowych, które maj za zadanie


informowanie beneficjentów o przedsiwziciach podejmowanych w ramach
programu CIP oraz o moliwociach korzystania z oferowanych instrumentów –
1.600.000 zł. Rol krajowych punktów kontaktowych pełni:

- Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.,

- Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN – Krajowy Punkt Kontaktowy


Programów Badawczych Unii Europejskiej,

- Zwizek Banków Polskich.

− wsparcie finansowe polskich konsorcjów, które weszły w skład nowej sieci utworzonej
na bazie orodków Euro Info oraz Innovation Relay Centre – Enterprise Europe
Network (EEN). Sie EEN oferuje m.in. profesjonaln pomoc firmom
i instytucjom, które szukaj za granic odbiorców dla swoich technologii i know-how
lub które poszukuj innowacyjnych rozwiza niedostpnych na lokalnych rynkach.
Wydatkowane rodki – 6.615.226 zł.

Wpływy PARP w ustawie budetowej na 2008 r. zostały zaplanowane w wysokoci


2.552.561 tys. zł, ale w cigu roku plan ten został zmniejszony do kwoty 1.507.245 tys. zł,
z czego wykonanie wyniosło 1.474.396 tys. zł. ródłami wpływów były m.in.:

− Dotacje z budetu pastwa, w tym:

- podmiotowa 62.500 tys. zł

- celowa 548.687 tys. zł

- rozwojowa oraz rodki na finansowanie WPR 124.937 tys. zł

- rozwojowa 911 tys. zł

- inwestycyjna 1.761 tys. zł

113
− rodki otrzymane z Unii Europejskiej 635.042 tys. zł

− Pozostałe wpływy 83.793 tys. zł

Wydatki PARP w 2008 r. zostały oszacowane na kwot 2.564.248 tys. zł, w cigu roku
plan ten został zmniejszony do kwoty 1.612.925 tys. zł, wykonanie wyniosło
1.469.287 tys. zł. Głównymi pozycjami wydatków były:

− wypłaty wsparcia głównie w ramach Programów Operacyjnych perspektywy 2007-2013 –


1.214.770 tys. zł

− zakup usług – 107.756 tys. zł

− pozostałe wydatki, na które składaj si przede wszystkim zwroty beneficjentów


zwizane zwłaszcza z kocowym rozliczeniem umów, oraz zwroty do dysponentów
niewykorzystanych przez PARP rodków budetowych – 100.802 tys. zł.

114
3.2.2. Infrastruktura

1. Transport

Drogownictwo i bezpieczestwo ruchu drogowego

W ostatnich latach podjto działania słuce zwikszeniu tempa budowy autostrad, dróg
ekspresowych i przebudowy dróg krajowych. W 2008 r. kontynuowano zadania w zakresie:

− budowy autostrad i dróg ekspresowych,

− dostosowania dróg krajowych do normy naciskowej dla samochodów ciarowych 115 kN/o,

− wyprowadzenia ruchu krajowego z obszarów miejskich,

− poprawy stanu odcinków dróg w miastach i miejscowociach,

− przebudowy i wzmocnienia istniejcych obiektów mostowych,

− poprawy bezpieczestwa ruchu drogowego.

W 2008 r. na budow, utrzymanie i zarzdzanie drogami krajowymi przeznaczone zostały


rodki budetowe w wysokoci 11.577.685 tys. zł (w tym 4.900.486 tys. zł na finansowanie
projektów z udziałem rodków Unii Europejskiej), w tym 360.051 tys. zł stanowi wydatki które
niewygasły z kocem 2008 roku. Znaczcym ródłem dofinansowania były równie rodki
z Krajowego Funduszy Drogowego w kwocie 1.927.495 tys. zł.

1. Budowa autostrad i dróg ekspresowych.

Zadania z zakresu budowy autostrad dotyczyły m. in. budowy autostrady A-2 wzeł "Stryków
II" – wzeł "Stryków I" wraz z łcznikiem do drogi Nr 14 (oddano do ruchu 4,6 km).

Sporód dróg ekspresowych ujtych w planie 2008 r. realizowano:

− budow drogi S2 w Warszawie, odc. wzeł Konotopa – wzeł Puławska wraz z odc. wzeł
Lotnisko - Marynarska (S-79), etap I (oddano do ruchu 2,3 km),

− budow obwodnicy Midzyzdroje na drodze S-3 (oddano do ruchu 2,9 km),

− budow drogi S7 obwodnica Grójca (oddano do ruchu 8,3 km),

− budow drogi S7 Białobrzegi – Jedlisk (oddano do ruchu 15,7 km),

− budow drogi S7 Mylenice – Lubie, z obwodnic Lubnia:

- odc. budowa drogi S7 Mylenice – Lubie (oddano do ruchu 5,7 km),

- odc. obwodnica Lubnia (oddano do ruchu 1,4 km),

− budow drogi S-8 Radzymin – Wyszków z obwodnic Wyszkowa – odc. obwodnica


Wyszkowa (oddano do ruchu 12,8 km),

115
− rozbudow drogi S-11 Pozna – Kórnik:

− odc. Pozna – wzeł Kórnik I ( oddano do ruchu 2,6 km),

− budow drogi S-22 Elblg – Grzechotki (oddano do ruchu 50,2 km).

2. Dostosowanie dróg krajowych do normy naciskowej dla samochodów ciarowych 115 kN/o.

W ramach wzmocnie i przebudowy realizowano roboty na nastpujcych odcinkach dróg


krajowych:

− wzmocnienie autostrady A-4 Balice – Opatkowice (oddano do ruchu 16,1 km),

− rozbudowa drogi nr 2 odc. Kutno – Łowicz (oddano do ruchu 22,43 km);

− przebudowa drogi nr 2 Siedlce – Terespol:

− odc. Siedlce - granica województwa mazowieckiego (oddano do ruchu 24,9 km),

− odc. koniec obwodnicy miasta Biała Podlaska – Terespol (oddano do ruchu 30,8 km),

− rozbudowa drogi nr 2 Łowicz – granica województwa mazowieckiego (oddano do ruchu


13,1 km),

− wzmocnienie drogi nr 4 Kraków – Targowisko – Tarnów:

− odc. Targowisko – Tarnów (oddano do ruchu 34,5 km),

− wzmocnienie drogi nr 7 Gdask – Jazowa wraz z przebudow mostu w Kiezmarku (oddano


do ruchu 38,46 km, szt/m 11/1328),

− wzmocnienie drogi krajowej nr 10 odc. Dobrzejewice – Blinno:

− odc. 1 od km 329+456 do km 334+686 oraz odc. 2 od km 336+186 do km 340+675


(oddano do ruchu 9,72 km),

− rozbudowa drogi nr 16 Gietrzwałd – Naglady i Wójtowo – Barczewo II etap (oddano do


ruchu 13,49 km),

− przebudowa drogi nr 20 ukowo – Gdynia:

− odcinek II (oddano do ruchu 4,5 km),

− przebudowa i wzmocnienie drogi krajowej nr 22 granica województwa – Chrzstowo


(oddano do ruchu 18,5 km),

− wzmocnienie drogi nr 45 w miejscowoci Winów (oddano do ruchu 0,709 km),

− wzmocnienie drogi nr 46 odc. Paczków – cibórz (oddano do ruchu 5,3 km),

− rozbudowa drogi nr 51 na odcinku Barcikowo – Sprcowo wraz z budow obwodnicy


Sprcewa (oddano do ruchu 7,5 km),

116
− przebudowa odcinka drogi krajowej nr 55 w miejscowoci Kwidzyn wraz z przebudow
trzech skrzyowa na 3 rondach w miejscowoci Kwidzyn (oddano do ruchu 1,0 km),

− przebudowa drogi 94/46 na odc. obwodnicy północnej miasta Opole (oddano do ruchu
4,6 km),

− przebudowa drogi nr 61 Zegrze – Serock (oddano do ruchu 2,7 km),

− budowa drogi S-69 ywiec – Zwardo

− odc. D1 Laliki – Zwardo (oddano do ruchu 1,8 km),

− odc. C2 Szare – Laliki (oddano do ruchu 2,0 km),

− przebudowa drogi krajowej nr 81 od miejscowoci Drogomyl do wzła Harbutowice


(oddano do ruchu 10,5 km),

− wzmocnienie drogi krajowej nr 94 na odc. Mazurowice – Wrocław

− most przez rzek redzka Woda w cigu drogi nr 94 w miejscowoci roda lska
(oddano do ruchu szt/m 1/12,6).

Po uwzgldnieniu równie oddanych do ruchu w 2008 roku odcinków autostrad (w tym


koncesyjnych 65 km), dróg ekspresowych, obwodnic i wzmocnie, w sumie do nonoci
115 KN/o dostosowano 833 km dróg krajowych.

3. Wyprowadzenie ruchu krajowego z obszarów miejskich.

W ramach tego zadania realizowano budow obwodnic nastpujcych miejscowoci:

− Nowej Soli na drodze krajowej nr 3 (oddano do ruchu 15,2 km),

− Puław (I etap) wraz z budow nowego mostu przez Wisł na drodze nr 12 (oddano do
ruchu 12,71 km),

− Hrebennego na drodze nr 17 wraz z remontem drogi krajowej nr 17 Tomaszów Lubelski –


Hrebenne:

− odc. Budowa obwodnicy m. Hrebenne w cigu drogi krajowej nr 17 Warszawa – Lublin –


Zamo – granica pastwa (oddano do ruchu 2,0 km),

− Midzyrzeca Podlaskiego na drodze nr 19 (oddano do ruchu 6,6 km),

− Chojnic na drodze nr 22 (oddano do ruchu 14,15 km),

− Konina na drodze nr 25 (oddano do ruchu 1,8 km),

− Biecza na drodze nr 28 (oddano do ruchu 5,0 km).

4. Poprawa stanu odcinków dróg w miastach i miejscowociach.

W ramach tego zadania realizowana była przebudowa:

117
− przejcia przez Starogard Gdaski na drodze nr 22 (oddano do ruchu 5,32 km),

− przejcia przez Czersk w cigu drogi krajowej nr 22 (oddano do ruchu 0,584 km),

Ponadto w 2008 r. realizowane było zadanie pn. „Przejcie przez Pisz na drodze nr 63”.

5. Przebudowa i wzmocnienie istniejcych obiektów mostowych.

W ramach tego zadania realizowano:

− przebudow mostu w Nagnajowie na drodze nr 9 (oddano do ruchu 0,4 km),

− budow wiaduktu w Legionowie w cigu drogi nr 61,

− wzmocnienie mostów o mniejszych zakresach robót na innych 26 zadaniach.

6. Poprawa bezpieczestwa ruchu drogowego.

W 2008 roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad realizowała działania na rzecz
poprawy Bezpieczestwa Ruchu Drogowego kontynuujc wprowadzony w roku 2007 Program
Redukcji Liczby Ofiar miertelnych na Drogach Krajowych. Poczwszy od 2008 roku program
ten zastpił wszystkie dotychczasowe programy BRD, takie jak: wydzielony program budowy
i przebudowy chodników, wydzielony program przebudowy skrzyowa oraz program likwidacji
miejsc szczególnie niebezpiecznych. Działania inynierskie punktowe zastpiono inynierskimi
działaniami systemowymi wykonywanymi na całych cigach drogowych o najwikszej liczbie
ofiar miertelnych. Połczenie tych działa z działaniami Policji dotyczcymi egzekucji
przestrzegania przepisów ruchu drogowego wraz z działaniami w zakresie komunikacji
społecznej, majcymi na celu zmian zachowa kierujcych pojazdami, poprzez uzyskanie
efektu synergii, powinno przynie znaczce podniesienie poziomu bezpieczestwa ruchu
drogowego. Jest to pierwszy, tak kompleksowy program poprawy bezpieczestwa ruchu
drogowego, realizowany wspólnie z Policj i mediami.

W ramach programu BRD w roku 2008 zrealizowano w zakresie rzeczowym m.in. zadania:

− przebudowa odcinka drogi krajowej nr 51 w miejscowoci Bartoszyce,

− przebudowa skrzyowa – 100 szt., w tym:

− przebudowa skrzyowania drogi krajowej nr 2 i drogi krajowej nr 3 w miejscowoci


wiebodzin,

− przebudowa skrzyowania drogi krajowej nr 44 w m. Owicimiu,

− budowa zatok autobusowych – 98 szt.,

− budowa sygnalizacji wietlnych – 66 szt.,

− budowa chodników i cieek rowerowych – ponad 140 km.,

− ustawienie masztów do fotoradarów – 424 szt.,

118
− poprawa bezpieczestwa ruchu drogowego z uspokojeniem ruchu – na 124 miejscach,

− instalowanie barier ochronnych – na ponad 163 km,

− budowa przejcia dla pieszych z owietleniem – 183 szt.,

− budowa kładki dla pieszych – 1 szt.

Ponadto Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad prowadziła kompleksowe działania


obejmujce m.in. kontakt z mediami, informowanie za porednictwem strony www,
komunikowanie o działaniach na rzecz poprawy bezpieczestwa ruchu drogowego, realizacji
inwestycji w zgodzie ze rodowiskiem.

W 2008 r. dla Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad priorytetowym zadaniem


z zakresu komunikacji zewntrznej było przygotowanie oraz prowadzenie kampanii społecznej
i informacyjnej „Drogi Zaufania – Bezpiecznych Osiem”.

Program „Drogi zaufania" powstał, by chroni ycie i zdrowie uytkowników dróg krajowych.
Jego celem strategicznym jest zmniejszenie do roku 2013 liczby miertelnych ofiar wypadków
na drogach krajowych o 75%. W 2007 r. program pilotaowo realizowany był na drodze
krajowej nr 8, najdłuszym i najniebezpieczniejszym szlaku komunikacyjnym w Polsce.
W 2008 r. program obejmował osiem kolejnych dróg krajowych (wszystkie o numerach
od 1 do 9), a w 2009 r. prowadzony bdzie na pozostałych osiemdziesiciu omiu trasach.

Na program składaj si przede wszystkim prace inynieryjne, które maj poprawi
bezpieczestwo drogowe.

W ramach „Dróg zaufania" prowadzone były równie działania edukacyjne, których celem jest
zmiana niebezpiecznych postaw i zachowa w ruchu drogowym. W tym celu Generalna
Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad prowadziła kampani komunikacyjn, wykorzystujc
niestandardowe metody dotarcia do odbiorców. Organizowane były m.in. happeningi, podczas
których na poboczu jezdni symulowane były wypadki samochodowe (rozbite auta, statyci
odgrywajcy role ofiar, wozy stray poarnej, policji, pogotowia ratunkowego i słuby
drogowej).

Kampania edukacyjna prowadzona była te w szkołach usytuowanych przy drogach objtych
programem oraz w pobliskich parafiach.

Ponadto Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad realizowała zadania zwizane


z przekazywaniem za porednictwem ogólnopolskich rodków przekazu informacji
o planowanych na drogach remontach i wicych si z tym utrudnieniach, a take
o usytuowaniu fotoradarów.

O realizowanych i planowanych inwestycjach oraz działaniach podejmowanych w ramach


poprawy bezpieczestwa i ochrony rodowiska Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych
i Autostrad informowała równie za porednictwem mediów, przy pomocy przygotowanych

119
publikacji (np. publikacje: ”Drogi a ekologia”, „Polska blisko wszdzie”, „Drogi Zaufania”, mapy
zimowego utrzymania czy fotoradarów, Euro 2012) oraz kampanii informacyjnych w ramach
programu „Drogi Zaufania” czy EUROMONITOR (o inwestycjach kluczowych z punktu
widzenia EURO 2012).

Informacje o działaniach Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad przekazywane były


w 2008 roku take podczas midzynarodowych targów infrastrukturalnych (m.in. „Targi
AUTOSTRADA 2008” w Kielcach czy „Infrastruktura” w Warszawie) oraz spotka i konferencji
organizowanych przez instytucje współpracujce z Generaln Dyrekcj Dróg Krajowych
i Autostrad, jak np. PL.2012 w obszarze działa na Euro 2012.

Transport kolejowy

Rozwój transportu kolejowego jest obok transportu drogowego jednym z kluczowych


zagadnie polityki transportowej pastwa. Jako ekologiczny rodek transportu, kontynuowane s
działania majce na celu zapewnienie konkurencyjnoci kolei w stosunku do innych gałzi
transportu poprzez realizacj zada inwestycyjnych.

Kształtowanie rozwoju transportu kolejowego przez rzd polega na podejmowaniu


przedsiwzi promujcych i wspierajcych jego rozwój w zakresie i tempie najbardziej
odpowiednim do oczekiwa społecznych, wymogów wynikajcych z ochrony rodowiska
naturalnego oraz moliwoci gospodarczych kraju.

W 2008 r. na transport kolejowy przekazano z budetu pastwa rodki w wysokoci


2.583.245 tys. zł (w tym 467.761 tys. zł na finansowanie projektów z udziałem rodków Unii
Europejskiej), w tym 35.978 tys. zł stanowi wydatki które nie wygasły z kocem 2008 roku.

Ponadto kwot 14.098 tys. zł przeznaczono na modernizacj i utrzymanie linii kolejowych


o znaczeniu wyłcznie obronnym.

1. Infrastruktura kolejowa

Działania inwestycyjne w zakresie infrastruktury kolejowej miały na celu:

− modernizacj istniejcej sieci kolejowej, ze szczególnym uwzgldnieniem linii


transeuropejskiej sieci transportowej,

− przywrócenie i popraw parametrów eksploatacyjnych (przepustowo, dopuszczalny


nacisk osi, dopuszczalna prdko techniczna w ruchu pasaerskim i towarowym, skrajnia,
zwikszona elastyczno prowadzenia przejazdów) na liniach uznanych za istotne dla
kraju,

− popraw w systemach sterowania ruchem,

− unowoczenienie i dostosowanie do wymaga klientów kolei, a tym samym poprawienie


konkurencyjnoci transportu kolejowego.

120
W 2008 roku na infrastruktur kolejow przeznaczono łczn kwot 599.364 tys. zł.

Najwicej rodków budetowych przekazano na niej wymienione inwestycje infrastrukturalne


realizowane przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. (415.473 tys. zł):

− modernizacja linii kolejowej nr 8 Etap I: Odcinek Warszawa Zachodnia – Warszawa Okcie


i budowa łcznicy Warszawa Słuewiec – lotnisko Okcie, Faza 2 – roboty na odcinku
Warszawa Zachodnia – Warszawa Okcie – 132.131 tys. zł, z tego:

− 129.975 tys. zł na roboty budowlane,

− 2.123 tys. zł na nadzór i zarzdzanie robotami w okresie realizacji umowy na roboty,

− 33 tys. zł na działania promujco – informacyjne,

− modernizacja linii kolejowej E20 na odcinku Siedlce – Terespol, etap I – 82.727 tys. zł,
z tego:

− 45.539 tys. zł na realizacj projektu nr ISPA/FS 2001/PL/16/P/PT/012-04 Lot D-2,


wykonano midzy innymi: cz projektów budowlanych i wykonawczych, budow
nawierzchni torowej z robotami ziemnymi, podtorzem i odwodnieniem, przebudow
urzdze sterowania ruchem kolejowym na stacji Biała Podlaska, Chotyłów, Magdalenka
i Małaszewicze, Terespol, realizowano przebudow mostów w km 183.950, 206.268,
207.317, przebudow owietlenia przejazdów kolejowych na odcinku Chotyłów –
Magdalenka, Terespol – granica pastwa, przebudow owietlenia na stacji Chotyłów
oraz peronu nr 2 na p.o. Dobrynka, budow nawierzchni torowej z robotami ziemnymi,
podtorzem i odwodnieniem oraz przebudow sieci trakcyjnej w torze nr 1 od km 177.500
do km 183.172, od km 184.625 do km 187.700, 189.925 do km 197.300,od km 210.029
do 211.500, przebudow urzdze EOR na stacji Chotyłów, budow peronu przy torze
nr 1 i 2 na p.o. Ogrodniki oraz peronu przy torze nr 2 na stacji Chotyłów
i na p.o. Dobrynka, budow linii LPN 15 kV,

− 19.403 tys. zł na realizacj projektu nr ISPA/FS 2001/PL/16/P/PT/012-04 Lot C,


wykonano midzy innymi: obiekty i urzdzenia ochrony rodowiska, projekty budowlane
i wykonawcze, budow nawierzchni torowej, z robotami ziemnymi, podtorzem
i odwodnieniem, budow drogi równoległej, przebudow urzdze sterowania ruchem
kolejowym na stacji Sokule, Midzyrzec Podlaski, Biała Podlaska oraz na przejedzie
w km 154.264 (p.o. Sitno), w km 157.414 (p.o. Szachy) i w km 160.566 (st. Sokule),
budow linii LPN 15kV, budow peronu przy torze nr 1 i 2 na p.o. Sitno, p.o. Szachy
i p.o. Porosiuki, modernizacj mostów w km 158.530, 151.410, modernizacj przepustów
w km 150.855, 154.732, 153.400, 166.731, 167.207, 169.073, 170.368, 161.163,

− 16.046 tys. zł na realizacj projektu nr ISPA/FS 2001/PL/16/P/PT/012-04 Lot B-2,


wykonano midzy innymi: projekt budowlany i wykonawczy, budow nawierzchni

121
torowej z robotami ziemnymi, podtorzem i odwodnieniem w torze nr 1 i 2 w km 123.800 –
131.554, przebudow urzdze sterowania ruchem kolejowym na stacji Midzyrzec
Podlaski, Szaniawy i Łuków, przebudow przejazdów w km 125.823, 128.085, 129.295,
modernizacj przepustów w km 124.574, 126.469, 131.106, 132.844, 135.646, 139.930,
141.042, 143.086, 144.398, przebudow mostu w km 147.451 w torze nr 2, przebudow
linii NN, owietlenia przy torze nr 2 na przystankach i dojciach do przystanków
Brzozowica, Misie oraz owietlenia przejazdów kolejowych na odcinku Szaniawy –
Midzyrzec Podlaski, budow LPN 15 kV, monta konstrukcji wsporczych i sieci
trakcyjnej dla toru 2 od km 132.177 do km 148.240, budow peronu nr 1 i 2
na p.o. Matysy i nr 2 na p.o. Szaniawy, p.o. Brzozowica, p.o. Misie,

− 1.739 tys. zł na nadzór inynierski i zarzdzanie – projekt nr ISPA/FS


2001/PL/16/P/PT/012-03,

− modernizacja Poznaskiego Wzła Kolejowego (na linii E 20) – 65.944 tys. zł


(w tym 6.000 tys. zł wydatki niewygasajce z kocem 2008 roku). rodki wydatkowano
midzy innymi na:

− roboty torowe i podtorza,

− roboty odwodnieniowe,

− roboty budowlane,

− roboty w zakresie elektroenergetyki,

− roboty obiektów inynieryjnych i budowlanych,

− modernizacj sieci trakcyjnej,

− budow kanalizacji teletechnicznej,

− roboty w urzdzenia sterowania ruchem kolejowym,

− budow i przebudow urzdze sterowania ruchem kolejowym,

− wykonanie zasilania urzdze sterowania ruchem kolejowym i łcznoci,

− prace projektowe (projekty budowlane i wykonawcze) na obiektach,

− modernizacja linii kolejowej E65, odcinek Warszawa – Gdynia, Etap II – 51.217 tys. zł,
z tego wykonano:

− cz robót modernizacyjnych na stacji Gdynia Główna (umowa


nr 2005/PL/16/C/PT/001-01 z dnia 12 czerwca 2007 roku) na kwot 12.155 tys. zł
(kontynuacja robót rozpocztych w 2007 roku),

− cz robót modernizacyjnych na odcinku Warszawa Wschodnia – Legionowo wraz


ze stacji Nasielsk – obszar LCS Nasielsk (umowa nr 2005/PL/16/C/PT/001-08

122
z dnia 29 czerwca 2007 roku) na kwot 31.104 tys. zł (kontynuacja robót rozpocztych
w 2007 roku),

− cz nadzoru nad robotami modernizacyjnymi prowadzonymi na obszarze


LCS Nasielsk (umowa nr 2005/PL/16/C/PT/001-10 z dnia 30.11.2007 roku) na kwot
278 tys. zł (kontynuacja nadzoru rozpocztego w 2007 roku),

− cz robót modernizacyjnych na stacjach: Legionowo, Nowy Dwór Mazowiecki, Modlin


w obszarze objtym LCS Nasielsk (umowa nr 2005/PL/16/C/PT/001-03 LOT A
z dnia 17 czerwca 2008 roku) na kwot 7.680 tys. zł,

− zadanie pn. „Poprawa stanu infrastruktury kolejowej w Polsce” – 41.950 tys. zł, z tego:

− 24.734 tys. zł za wykonane roboty wymiany nawierzchni torowej na linii nr 271 i 273,

− 28 tys. zł za roboty wymiany rozjazdów i nawierzchni na linii nr 3,

− 4.203 tys. zł dla wykonawcy robót wymiany nawierzchni na linii nr 273,

− 846 tys. zł za usług nadzoru inynierskiego,

− 3.303 tys. zł jako zapłata za wykonane prace polegajce na wymianie nawierzchni na


linii nr 3,

− 7.751 tys. zł dla wykonawcy robót polegajcych na wymianie nawierzchni torowej oraz
przebudowy sieci trakcyjnej na linii nr 139,

− 463 tys. zł za wykonanie naprawy obiektów inynieryjnych na liniach nr 273 i 353,

− 622 tys. zł za napraw obiektów inynieryjnych na linii nr 1 i 131 oraz wymian podtorza
na linii nr 139,

− modernizacja linii kolejowej Warszawa – Łód, Etap I odcinek Skierniewice – Łód Widzew –
30.340 tys. zł, z tego:

− 9.276 tys. zł na zaprojektowanie i wykonanie przebudowy odcinka Skierniewice –


Koluszki,

− 8.003 tys. zł na zaprojektowanie i wykonanie przebudowy odcinka Koluszki – Łód


Widzew,

− 7.045 tys. zł na zaprojektowanie i wykonanie instalacji urzdze sterowania ruchem


kolejowym Lokalne Centrum Sterowania (LCS) Koluszki,

− 568 tys. zł na Wykonanie prac dotyczcych zaprojektowania i przebudowy odcinka linii


kolejowej Skierniewice – Koluszki, jako zamówienia dodatkowego dla kontraktu nr 2,

− 3.725 tys. zł na wykonanie rozszerzonego zakresu robót modernizacyjnych na stacji


Skierniewice, nie objtych realizowanym w ramach projektu SPOT/1.1.1/82/04

123
kontraktem nr 2 pn. "Zaprojektowanie i wykonanie przebudowy odcinka linii kolejowej
Skierniewice - Koluszki",

− 1.118 tys. zł na nadzór i zarzdzanie w ramach projektu nr SPOT/1.1.1/82/04


pn. „Modernizacja linii kolejowej Warszawa – Łód. Etap I: odcinek Skierniewice – Łód
Widzew”,

− 458 tys. zł na wykonanie prac dotyczcych zaprojektowania i przebudowy odcinka linii


kolejowej Koluszki - Łód Widzew, jako zamówienia dodatkowego dla kontraktu nr 3,

− 147 tys. zł na nadzór i zarzdzanie nad rozszerzonym zakresem robót modernizacyjnych


na stacji Skierniewice (nie objtych kontraktem Nr 2 realizowanym w ramach Projektu
nr SPOT/1.1.1/82/04), robotami dodatkowymi dla Kontraktu Nr 2 oraz robotami
dodatkowymi dla Kontraktu Nr 3 jako zamówienia uzupełniajcego dla Kontraktu nr 1,

− modernizacja linii kolejowej E30 na odcinku Wgliniec – Legnica – 7.105 tys. zł; ze rodków
budetu pastwa zostały opłacone faktury dotyczce kontraktów na odcinkach: Miłkowice –
Okmiany (kocowe rozliczenia), Bolesławiec – Zebrzydowa oraz kontraktu na sygnalizacj
i łczno, a take na prowadzenie nadzoru nad projektami kontraktu na modernizacj
mostu w Bolesławcu,

− modernizacja linii kolejowej E30 na odcinku Wgliniec – Zgorzelec i Wgliniec – Bielawa


Dolna – 4.054 tys. zł; prace modernizacyjne w ramach projektu Nr 2002/PL/16/P/PT/016
obejmowały realizacj kontraktów zawartych w latach poprzednich tj: kontrakt na nadzór
nad projektem na odcinkach Wgliniec – Zgorzelec i Wgliniec – Bielawa Dolna, trzy
kontrakty na wykonanie robót modernizacyjnych na odcinkach: Wgliniec – Piesk, Piesk
– Zgorzelec, Wgliniec – Bielawa Dolna oraz odrbny kontrakt na wykonanie projektu
i budowy urzdze sterowania ruchem kolejowym i łcznoci na obu odcinkach,

− modernizacja linii kolejowej E20 na odcinku Misk Mazowiecki – Siedlce – 5 tys. zł.

Ponadto w 2008 roku realizowane było zadanie inwestycyjne przez Central Zaopatrzenia
Hutnictwa S.A. p.n. „Budowa Midzynarodowego Centrum Logistycznego EUROTERMINAL
w Sławkowie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego – 15.702 tys. zł.

W ramach wydatków biecych w wysokoci 168.189 tys. zł przeznaczono:

− 162.406 tys. zł dla PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. na:

− dofinansowanie kosztów remontów i utrzymania infrastruktury kolejowej –


124.905 tys. zł,

− modernizacj linii kolejowej E30 (korytarz III) na odc. Kraków – Medyka – granica
pastwa – 430 tys. zł,

124
− studium wykonalnoci modernizacji linii kolejowej CE65 na odc. Gdynia – Tczew –
Bydgoszcz – Inowrocław – Zduska Wola – Karsznice – Tarnowskie Góry – Pszczyna –
485 tys. zł,

− modernizacj linii kolejowej E95, odc. Wrocław – Pozna, Etap I (2004/PL/16/C/PT/005)


– 1.086 tys. zł,

− modernizacj linii kolejowej E65 odc. Warszawa – Gdynia, Etap I (2004/PL/16/C/PT/006)


– 4.173 tys. zł (w tym 982 tys. zł stanowi wydatki niewygasajce),

− pomoc w zakresie przygotowania i wdraania projektów kolejowych


(2004/PL/16/C/PA/002) – 273 tys. zł,

− modernizacj linii kolejowej E30/CE30 na odc. Opole – Katowice – Kraków


(2002/PL/16/P/PA/012) – 2.059 tys. zł,

− Roczny Plan Działa Pomocy Technicznej w ramach Programu Operacyjnego


Infrastruktura i rodowisko – 28.995 tys. zł (cało rodków ujto jako wydatki
niewygasajce z kocem 2008 roku),

− 5.783 tys. zł dla Telekomunikacji Kolejowej Sp. z o.o. na sfinansowanie kosztów realizacji
projektów:

− „Studium wykonalnoci systemu informacyjnego obsługi transportu kolejowego


w dziedzinie transeuropejskich sieci w zakresie infrastruktury” – 5.452 tys. zł,

− „Analiza wykonalnoci i analizy techniczne systemu GSM-R dla sieci kolejowej TEN-T na
terenie Polski” – 331 tys. zł.

2. Krajowe pasaerskie przewozy kolejowe.

W 2008 roku na krajowe pasaerskie przewozy kolejowe przeznaczono łczn kwot


1.983.881 tys. zł, z tego:

− 360.881 tys. zł dla przewoników kolejowych na wyrównanie utraconych przychodów


z tytułu obowizujcych ustawowych ulg taryfowych w krajowych przewozach
pasaerskich;

Zakres uprawnie do ulgowych przejazdów rodkami publicznego transportu zbiorowego


w regularnych przewozach osób oraz wysoko przysługujcych ulg okrela ustawa
z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów rodkami publicznego
transportu zbiorowego.

rodki przekazanej w 2008 roku dotacji pozwoliły na pełne pokrycie utraconych przez
przewoników kolejowych przychodów z tytułu stosowania obowizujcych ulg taryfowych.

125
− 240.000 tys. zł na dofinansowanie kolejowych pasaerskich przewozów
midzywojewódzkich i midzynarodowych wykonywanych na obszarze kraju w ramach
usług publicznych;

Dofinansowanie tej nierentownej działalnoci rodkami budetu pastwa miało na celu


zapewnienie połcze kolejowych pocigami pasaerskimi w relacjach
midzywojewódzkich i midzynarodowych na terenie kraju.

Midzywojewódzkie kolejowe przewozy pasaerskie s usługami publicznymi


wiadczonymi w ogólnym interesie społecznym. Przewozy te realizowane s pocigami
pospiesznymi i osobowymi w relacjach dalekobienych i zapewniaj połczenia pomidzy
nawet najbardziej oddalonymi od siebie województwami, np. pomidzy województwem
podkarpackim i pomorskim. Przewonicy kolejowi ponosz straty z tytułu prowadzenia tej
działalnoci, poniewa przychody, tj. wpływy ze sprzeday biletów nie pokrywaj kosztów
realizacji przewozów.

W 2008 roku do dnia 30 listopada przewonikiem kolejowym, który wykonywał przewozy


midzywojewódzkie pocigami bez rezerwacji miejsc (pospiesznymi i osobowymi) była
PKP „Przewozy Regionalne” sp. z o.o. Od dnia 1 grudnia 2008 roku wykonywanie
przewozów midzywojewódzkich przejła spółka PKP Intercity S.A.

Midzynarodowe kolejowe przewozy pasaerskie s usługami publicznymi i wykonywane


s na postawie umów i porozumie midzynarodowych zawieranych przez przewoników
narodowych. Uruchomienie kadego pocigu midzynarodowego wypracowywane jest
w porozumieniu ze wszystkimi uczestniczcymi w przewozie przewonikami narodowymi
na midzynarodowych konferencjach rozkładu jazdy i praktycznie powinno uwzgldnia
interes handlowy kadej ze stron w sposób przejrzysty i równoprawny. Koszty ich
wykonywania na terenie kraju pokrywaj polscy przewonicy kolejowi. Cz tej
działalnoci, tj. przewozy na terenie kraju jest nierentowna, a z uwagi na zobowizania
midzynarodowe i interes społeczny nie jest moliwe zawieszenie kursowania tych
pocigów. Likwidacja kadego połczenia midzynarodowego powinna by poprzedzona
indywidualnymi negocjacjami wszystkich zainteresowanych stron celem wypracowania
konsensusu, co jest niezmiernie trudne i nie ley w polskim interesie. Przewonicy kolejowi
musz realizowa narodowe interesy przewozowe w komunikacji midzynarodowej,
uwzgldniajc nie tylko ekonomiczno - społeczne, ale i polityczne aspekty prowadzonej
działalnoci. Obecno polskich pocigów w stolicach europejskich pastw oraz
w ssiadujcych z Polsk regionach niezbdna jest nie tylko w zwizku z potrzebami
podrónych, ale i z koniecznoci budowy pozytywnego wizerunku Pastwa. Pasaerskie
przewozy midzynarodowe realizuj dwa podmioty, tj. PKP Intercity S.A. i PKP „Przewozy
Regionalne” sp. z o.o. Spółka Intercity wykonuje te przewozy pocigami kwalifikowanymi
oraz pospiesznymi w relacjach dalekobienych, a Spółka Przewozy Regionalne pocigami

126
pospiesznymi dalekobienymi do dnia 30 listopada 2008 roku i pocigami osobowymi
w relacjach przygranicznych. Od dnia 1 grudnia 2008 roku PKP Intercity S.A. wykonuje
wszystkie przewozy midzynarodowe dalekobiene, a PKP Przewozy Regionalne sp. z o.o.
tylko przewozy przygraniczne.

Przeznaczenie rodków budetowych na dofinansowanie przewozów midzywojewódzkich


i midzynarodowych wykonywanych w ramach usług publicznych umoliwiło objcie
dofinansowaniem:

− 304 pocigów midzywojewódzkich popiesznych uruchamianych przez „PKP Przewozy


Regionalne” spółka z o.o. do dnia 30 listopada 2008 roku, od dnia 1 grudnia 2008 r.
uruchamianych przez „PKP Intercity” S.A.,

− 48 pocigów midzywojewódzkich osobowych uruchamianych do dnia 13 grudnia


2008 roku przez „PKP Przewozy Regionalne” spółka z o.o. (od dnia 14 grudnia 2008 r.
pocigi midzywojewódzkie osobowe nie s dofinansowywane przez Ministra
Infrastruktury),

− 206 pocigów midzynarodowych dalekobienych i przygranicznych obsługiwanych


przez „PKP Intercity” S.A. i „PKP Przewozy Regionalne” spółka z o.o.

− 1.383.000 tys. zł dla spółki PKP Przewozy Regionalne sp. z o.o. tytułem rekompensaty
za straty poniesione przez PKP PR w zwizku z wykonywaniem przewozów pasaerskich
w ramach wiadczenia usług publicznych;

Celem zadania było zrekompensowanie spółce PKP Przewozy Regionalne sp. z o.o. strat
poniesionych w zwizku z wykonywaniem przez ni przewozów pasaerskich w ramach
obowizku wiadczenia usług publicznych w okresie od dnia 1 padziernika 2001 roku do
dnia 30 kwietnia 2004 roku.

Zgodnie z art. 33m ust. 1 ustawy z dnia 8 wrzenia 2000 r. o komercjalizacji,


restrukturyzacji i prywatyzacji przedsibiorstwa pastwowego „Polskie Koleje Pastwowe”
oraz harmonogramem wynikajcym z umowy zawartej pomidzy Skarbem Pastwa
reprezentowanym przez ministra właciwego do spraw transportu a PKP Przewozy
Regionalne sp. z o.o., z kwoty ogólnej dotacji w wysokoci 2.160.000 tys. zł spółka
otrzymała w 2008 r. kwot 1.383.000 tys. zł. Otrzymane rodki spółka PKP Przewozy
Regionalne sp. z o.o. zobowizana była wykorzysta zgodnie z przeznaczeniem
okrelonym w art. 33n ust. 1 ww. ustawy, tj. przeznaczy na spłat zobowiza powstałych
w zwizku z wykonywaniem przewozów pasaerskich wobec innych gospodarczych
podmiotów (głównie spółek Grupy PKP).

W zwizku z otrzymaniem rodków i spłat przez spółk PKP Przewozy Regionalne


sp. z o.o. zobowiza ugodowych wskaniki zadłuenia Spółki uległy znacznej poprawie,
w tym:

127
− wskanik płynnoci finansowej - według wstpnego sprawozdania finansowego Spółki za
2008 r. wzrósł o 0,11, tj. o 62% w porównaniu do 2007 r. i wyniósł 0,29. Wzrost tego
wskanika oznacza popraw zdolnoci do regulowania zobowiza Spółki,

− wskanik ogólnego zadłuenia – zmniejszenie o 41,9 p. proc. w porównaniu do 2007 r.


Poprawa tego wskanika wyraa zmniejszenie udziału kapitałów obcych w finansowaniu
aktywów firmy.

Transport lotniczy

W 2008 r. w Polsce nadal rozwijały si przewozy transportem lotniczym. W porównaniu do


roku 2007, liczba obsłuonych pasaerów w polskich portach lotniczych wzrosła o 8%, liczba
operacji lotniczych o 4,3%.

Dynamika wzrostu przewozów lotniczych wymagała realizacji wielu kapitałochłonnych


inwestycji w rozwój infrastruktury lotniskowej i nawigacyjnej. Wród najwaniejszych,
realizowanych w 2008 r. naley wyróni:

− kontynuacj budowy Terminala 2 wraz z towarzyszc infrastruktur w PL im. F. Chopina


w Warszawie – oddano do uytku hal odlotów Terminalu 2,

− realizacj modernizacji i rozbudowy technicznych rodków bezpieczestwa w PL Szczecin-


Goleniów,

− realizacj modernizacji terminala cargo oraz modernizacj i rozbudow płyt postojowych w PL


Gdask-Rbiechowo,

− instalacj systemu wspomagania ldowania przy ograniczonej widocznoci (ILS) oraz


realizacj budowy płyty postojowej w PL Katowice-Pyrzowice,

− zakoczenie budowy drogi patrolowej i ogrodzenia w PL Kraków-Balice.

Majc na uwadze rosnce potrzeby niskokosztowych linii lotniczych oraz konieczno


ograniczenia uciliwoci lotów dla aglomeracji warszawskiej w 2008 r. kontynuowane były prace
w celu zaadoptowania i uruchomienia na cele cywilnej komunikacji lotniczej lotniska w Modlinie.
W 2008 r. uzyskano decyzj rodowiskow dla tej inwestycji. Planowane rozpoczcie prac
budowlanych w roku 2009. Po uruchomieniu lotniska (planowany termin – 2012 r.) zostan tam
przeniesione przede wszystkim loty tanich linii, loty czarterowe oraz lotnictwa ogólnego.

W 2008 r. kontynuowane były take prace analityczne dotyczce budowy drugiego lotniska
centralnego dla Polski. Ogłoszono przetarg na wykonanie pierwszego z serii opracowa –
„Koncepcja Lotniska Centralnego dla Polski – prace analityczne”. Rozstrzygnicie przetargu
nastpi w 2009 r.

128
Budowa Terminala 2 w PL Warszawa-Okcie była finansowana ze rodków kredytowych
i rodków własnych P.P. „Porty Lotnicze”, natomiast rozbudowa lotniczych portów regionalnych
była realizowana ze rodków własnych udziałowców.

W 2008 roku przekazana została dotacja celowa dla Polskiej Agencji eglugi Powietrznej
w kwocie 4.590 tys. zł na sfinansowanie kosztów z tytułu zapewnienia słub eglugi powietrznej
operacjom lotniczym zwolnionym z opłat nawigacyjnych.

Ponadto w 2008 r. z budetu Ministra Infrastruktury przekazano dotacj w kwocie 3.811 tys. zł
dla publicznych uczelni kształccych personel lotniczy dla lotnictwa cywilnego na zadania
zwizane z utrzymaniem powietrznych statków szkolnych i specjalistycznych orodków
szkoleniowych kadr powietrznych. Beneficjentem tej dotacji w 2008 r. była Politechnika
Rzeszowska oraz Pastwowa Wysza Szkoła Zawodowa w Chełmie.

2. Łczno

W obszarze Łczno w 2008 roku realizowany był program wieloletni pn. „Rozwój
telekomunikacji i poczty w dobie społeczestwa informacyjnego na lata 2005-2008” (na podstawie
uchwały nr 205/2004 Rady Ministrów z dnia 31 sierpnia 2004 r.). Koordynatorem i głównym
wykonawc Programu był Instytut Łcznoci – Pastwowy Instytut Badawczy, nadzór nad
realizacj sprawował minister właciwy do spraw łcznoci.

Głównym celem Programu wieloletniego było wspieranie w latach 2005-2008 działa organów
administracji pastwowej w zakresie rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej i teleinformatycznej
oraz technik informacyjnych, w aspektach społecznych, prawnych, ekonomicznych,
normalizacyjnych, technicznych, zmierzajcych do budowy społeczestwa informacyjnego
i gospodarki opartej na wiedzy.

Do jego zada naleało opracowywanie analiz, ekspertyz, baz danych w zakresie


nastpujcych grup tematycznych:

− Rynek telekomunikacyjny i teleinformatyczny, usługi łcznoci elektronicznej – aspekty


regulacyjne, ekonomiczne, społeczne;

− Rynek telekomunikacyjny i teleinformatyczny – aspekty techniczne i normalizacyjne;

− Rynek usług pocztowych;

− Gospodarka widmem oraz kompatybilno elektromagnetyczna;

− Systemy łcznoci na potrzeby administracji pastwowej;

− Przekazywanie jednostek miar w telekomunikacji zgodnie z wymaganiami jakoci;

− Komputerowe wspomaganie decyzji na potrzeby administracji pastwowej.

129
Rok 2008 był ostatnim rokiem realizacji Programu. W 2008 roku na realizacj programu
wydatkowano kwot 2.998 tys. zł na opracowanie 21 tematów w ramach 17 zada.

Beneficjentami Programu wieloletniego były organy administracji pastwowej i urzdy


centralne. Prace wykonane zostały zgodnie z zakresami tematycznymi poszczególnych zada,
okrelonymi w załcznikach do umowy wykonawczej Nr 5 o realizacj Programu wieloletniego
„Rozwój telekomunikacji i poczty w dobie społeczestwa informacyjnego” w 2008 roku. Wikszo
tematów była kontynuacj zada realizowanych w latach poprzednich. Kilka nowych tematów
wybrano ze wzgldu na biece potrzeby beneficjentów.

Realizacja zada Programu konsultowana była z beneficjentami, aby opracowane materiały


były aktualne i przydatne dla beneficjentów. Zrealizowane zadania odbierane były przez komisje
odbioru, w skład których wchodzili przedstawiciele organów administracji pastwowej, a wyniki
realizacji zada były na bieco wykorzystywane przez beneficjentów.

Klasyfikujc osignicia i wyniki, mona okreli, e w wyniku realizacji zada powstały:

− prace o charakterze koncepcyjnym, analitycznym i przegldowym,

− prace polegajce na przygotowaniu dokumentów o charakterze poradników, opracowaniu i/lub


eksploatacji baz danych,

− prace dotyczce zagadnie strategicznych oraz tematyki z zakresu ogólnie rozumianego


ratownictwa i bezpieczestwa,

− prace w których zasygnalizowano konieczno zmian regulacji prawnych i regulacyjnych


sprzyjajcych rozwojowi infrastruktury telekomunikacyjnej i pocztowej lub zaproponowano
treci rozporzdze.

Prace z zakresu rozwoju rynku telekomunikacyjnego i pocztowego, ratownictwa


i bezpieczestwa, rozwoju społeczestwa informacyjnego, bazy danych, poradniki, w znacznym
stopniu poszerzyły wiedz pracowników administracji pastwowej wielu resortów i s
wykorzystywane przy wykonywaniu opracowa strategicznych, przygotowywaniu aktów prawnych
– ustaw i rozporzdze.

W celu szerokiego rozpropagowania prac zrealizowanych w ramach Programu wieloletniego,


wszystkie prace wykonane w latach 2005-2008 a take Program wieloletni oraz Raport z realizacji
Programu, s powszechnie dostpne – znajduj si na stronie internetowej Ministerstwa
Infrastruktury.

W 2008 roku w ramach obszaru Łczno przekazana została równie dotacja przedmiotowa
na dopłaty do przesyłek pocztowych ustawowo zwolnionych z opłat, tj. przesyłek dla ociemniałych
i przesyłek z obowizkowymi egzemplarzami bibliotecznymi dla P.P.U.P. „Poczta Polska”
w wysokoci 1.700 tys. zł.

130
3. Gospodarka morska

W obszarze gospodarka morska wyróniono dwa podstawowe zadania, na realizacj, których


przeznaczono w 2008 r. rodki w wysokoci 481.418 tys. zł (w tym 90.029 tys. zł na finansowanie
projektów z udziałem rodków Unii Europejskiej), w tym 35.626 tys. zł stanowi wydatki które nie
wygasły z kocem 2008 roku.

1. Bezpieczestwo w obszarach morskich – 389.500 tys. zł (w tym wydatki niewygasajce


w wysokoci 35.626 tys. zł).

Celem zadania było zagwarantowanie odpowiedniego poziomu bezpieczestwa w obszarach


morskich, z tego:

− ochrona brzegu morskiego (20.456 tys. zł);

W celu utrzymania linii brzegowej z roku 2000 na chronionych odcinkach oraz ochrony
przeciwpowodziowej Urzdy Morskie w Gdyni, Szczecinie i Słupsku w ramach programu
wieloletniego pn. „Program ochrony brzegów morskich” wykonały prace na nastpujcych
odcinkach brzegu morskiego:

− Zalew Wilany – wykonano umocnienie brzegowe w Ktach Rybackich na km z 70,0 –


71,2 oraz remont ostrogi w Nowej Pasłce – II etap,

− Zatoka Gdaska:

− Orłowo - wykonano monitoring progów podwodnych, przegld podwodny i badania


biologiczne,

− Rewa – Osłonino – wykonano etap II przebudowy i rozbudowy opaski brzegowej


w Rewie na km 100,0 – 101,1 podwyszenie rzdnej korony do + 2.50 m n.p.m. na
długoci 550 m,

− Półwysep Helski:

− Władysławowo – zbudowano umocnienie nasady Półwyspu – opaska z gruntu


zbrojonego,

− Chałupy – Kunica – wykonano sztuczne zasilanie brzegu na odcinku w iloci


76.900 m3,

− Kunica – wykonano sztuczne zasilanie na odcinku km H 11,5 – 12,5 w iloci


119.048 m3 oraz rozbiórk ostróg elbetowych w iloci 10 sztuk,

− Kunica – Jastarnia – wykonano sztuczne zasilanie oraz monitoring brzegu,


skanowanie laserowe morskiej strefy brzegowej,

− Jastarnia – Kunica – remont i konserwacja umocnie brzegu (uzupełnienie


narzutu kamiennego i zasypu na zapleczu opaski brzegowej,

131
− Otwarte morze:

− Władysławowo – Jastrzbia Góra - wykonano odwodnienie klifu: drena skarpowy,


wcinki drenaowe, odprowadzenie wód do opaski gabionowej,

− Karwia – przygotowano dokumentacj projektow zabezpieczenia


przeciwpowodziowego brzegu morskiego w rejonie Ostrowa, utrzymanie podstawy
wydmy oraz monitoring brzegu – studium wykonalnoci zabezpieczenia brzegu
morskiego,

− Ustka – zasilono brzeg morski piaskiem w iloci 100.000 m3 oraz monitoring strefy
brzegowej Bałtyku (pomiary batymetryczne, cz 2),

− Jarosławiec – wykonano rozbudow opaski brzegowej z kamienia łamanego oraz


odbudow czterech ostróg w Jarosławcu,

− Niechorze – Dziwnówek – wykonano przebudow opasek brzegowych w Rewalu –


palisada z pali podtrzymujca opask z głowic z płyt, zabudowa biologiczna oraz
monitoring strefy brzegowej Bałtyku.

− zapewnienie bezpieczestwa eglugi morskiej (306.869 tys. zł, w tym wydatki


niewygasajce – 30.023 tys. zł);

Wykorzystane rodki przeznaczone zostały na funkcjonowanie Urzdów Morskich w Gdyni,


Szczecinie i Słupsku oraz na sfinansowanie zada inwestycyjnych, które miały na celu
utrzymanie bezpiecznego dostpu do morskich portów od strony morza, zapewnienie
osłony meteorologicznej i hydrologicznej, zapewnienie łcznoci morskiej –
w niebezpieczestwie i dla celów bezpieczestwa – oraz wykluczenie aktów bezprawnej
ingerencji w egludze i portach morskich.

Wydatki majtkowe na łczn kwot 109.746 tys. zł objły:

− przebudow falochronu głównego w Gdyni wraz z modernizacj systemu nawigacyjnego


w Gdyni (47.497 tys. zł),

− modernizacj wejcia do portu wewntrznego w Gdasku (2.714 tys. zł),

− przebudow falochronu wschodniego w Gdyni (3.692 tys. zł),

− stabilizacj zbocza klifu w Jastrzbiej Górze (1.532 tys. zł),

− budow budynku do remontu pław w Elblgu (1.940 tys. zł),

− budow pomostu cumowniczego w Porcie Jastarnia (768 tys. zł),

− budow falochronu osłonowego dla portu zewntrznego w winoujciu (1.643 tys. zł),

− budow stanowiska dla refulerów dla potrzeb rozbudowy pola refulacyjnego „D”
(19 tys. zł),

132
− przebudow wejcia do portu w Kołobrzegu (12.471 tys. zł),

− budow nowego budynku Bosmanatu portu w Kołobrzegu (799 tys. zł, w tym 300 tys. zł
stanowi wydatki, które nie wygasły z kocem 2008 roku),

− przebudow falochronu wschodniego w winoujciu (21.730 tys. zł, cało stanowi


wydatki, które nie wygasły z kocem 2008 roku),

− budow zjazdu technologicznego na pla w Ustce km 231 (470 tys. zł),

− budow zjazdu technologicznego na pla w Poddbiu km 225 (530 tys. zł),

− zakupy inwestycyjne Urzdów Morskich (maszyny techniczne i urzdzenia, sprzt


informatyczny, urzdzenia nawigacyjne oraz rodki transportu – 13.941 tys. zł, w tym
6.667 tys. zł stanowi wydatki, które nie wygasły z kocem 2008 r.);

− ochrona rodowiska morskiego i poziom gotowoci słub ratownictwa ycia na morzu


(62.175 tys. zł, w tym wydatki niewygasajce – 5.603 tys. zł);

W 2008 roku Morska Słuba Poszukiwania i Ratownictwa przeznaczyła rodki w wysokoci


39.188 tys. zł (w tym wydatki niewygasajce – 5.603 tys. zł) na sfinansowanie zada
inwestycyjnych, które miały na celu zapobieganie zanieczyszczeniom polskich obszarów
morskich przez statki oraz ratowanie ycia ludzi na morzu, z tego na:

− realizacj wieloletniego programu pn. „Program Rozwoju Słub Ratownictwa Morskiego


na lata 2007 – 2009” – 31.258 tys. zł, z tego:

− dofinansowanie budowy brzegowej stacji ratowniczej w Sztutowie – 900 tys. zł


(cało stanowi wydatki, które nie wygasły z kocem 2008 roku),

− budowa morskiej stacji ratowniczej w Łebie – 63 tys. zł,

− budowa bazy zwalczania zanieczyszcze w winoujciu – 13.197 tys. zł,

− zakup statku ratowniczego I kategorii – 17.098 tys. zł,

− budowa statku ratowniczego I kategorii SAR-3000/III – 4.203 tys. zł (cało stanowi


wydatki, które nie wygasły z kocem 2008 roku),

− budow morskiej stacji ratowniczej w Ustce – 1.500 tys. zł (w tym 500 tys. zł stanowi
wydatki, które nie wygasły z kocem 2008 roku),

− budow brzegowej stacji ratowniczej w Sztutowie – 1.400 tys. zł,

− zakup rodków transportu oraz bazy danych Lloyd – 827 tys. zł.

2. Kształcenie kadry oficerskiej dla floty handlowej i rybackiej oraz specjalistów do ldowego
zaplecza gospodarki morskiej” – 91.918 tys. zł.

Zadanie było realizowane przez Akademie Morskie w Gdyni i Szczecinie.

133
Celem zadania było zwikszenie konkurencyjnoci polskiej gospodarki morskiej poprzez
kształcenie i prowadzenie bada naukowych na poziomie uznawanym za wysoki przez
midzynarodowe rodowiska naukowe.

Cel miał zosta osignity poprzez przygotowanie wykwalifikowanych kadr do pracy na morzu
oraz w ldowym zapleczu gospodarki morskiej. Akademia Morska w Gdyni i Akademia Morska
w Szczecinie przygotowały do pracy w gospodarce morskiej w 2008 r. 2.012 absolwentów,
przy planowanych 2.224. Rónica wynika głównie z faktu przesunicia niektórych obron prac
magisterskich i inynierskich na rok 2009.

Na ww. zadanie obie uczelnie otrzymały w 2008 roku rodki budetowe w łcznej wysokoci
91.918 tys. zł, z tego na:

− działalno dydaktyczn – 80.280 tys. zł (wydatki płacowe dla nauczycieli akademickich


oraz administracji, wydatki zwizane z prowadzeniem działalnoci dydaktycznej,
utrzymanie uczelni i statków oraz nagrody Ministra dla nauczycieli akademickich za
szczególne osignicia naukowe),

− pomoc materialn dla studentów – 11.638 tys. zł (stypendia naukowe, za osignicia


sportowe, zapomogi, umundurowanie oraz wydatki zwizane z utrzymaniem domów
studenckich i stołówek).

4. Informatyzacja

W 2008 r. na realizacj zada w obszarze Informatyzacja wydatkowano rodki w wysokoci


40.636 tys. zł, co oznacza, e wydatki okrelone w planie po zmianach zrealizowane zostały
w 60,8%.

W 2008 r. wykonywano przede wszystkim zadania wynikajce z ustawy z dnia 17 lutego


2005 r. o informatyzacji działalnoci podmiotów realizujcych zadania publiczne. Kontynuowano
prace zwizane z budow, uruchomieniem i utrzymaniem Elektronicznej Platformy Usług
Administracji Publicznej (ePUAP) – systemu teleinformatycznego, na którym instytucje publiczne
udostpnia bd usługi w sieci. Realizowano przedsiwzicia majce na celu zapewnienia jak
najszerszej grupie społeczestwa powszechnego i bezpłatnego dostpu do szerokopasmowego
internetu (projekt „IKONKA”) oraz rozwijanie umiejtnoci korzystania z technologii
teleinformatycznych (edukacyjny projekt szkoleniowy „Bezprzewodowy Autobus Internetowy”).
Ponadto opracowywano „Strategi Rozwoju Społeczestwa Informacyjnego w Polsce do roku
2013”, rozszerzono infrastruktur techniczn dla wiadczenia usług elektronicznych, finansowano
usługi serwisowe Systemu Bezpieczestwa Polskiej Domeny Lokalnej TESTA oraz utrzymanie
i serwis istniejcego Systemu Zarzdzania Wiedz o Przedsiwziciach Teleinformatycznych.
rodki przeznaczono take na dofinansowanie projektów informatycznych o publicznym
zastosowaniu niebdcych ponadsektorowymi albo sektorowymi projektami informatycznymi

134
realizowanych przez jednostki samorzdu terytorialnego i podmioty słuby zdrowia oraz na
nagrody dla laureatów konkursu eTwinning.

5. Budownictwo, gospodarka przestrzenna i mieszkaniowa

W obszarze budownictwa podstawowe realizowane w 2008 r. zadania dotyczyły:

Budownictwa społecznego na wynajem

Plan wydatków na dofinansowanie Krajowego Funduszu Mieszkaniowego wynosił


280.000 tys. zł, plan po zmianach 274.350 tys. zł, natomiast wykonanie wyniosło 220.000 tys. zł,
tj. 80,2% planu po zmianach.

Celem tego zadania było stworzenie oferty mieszka na wynajem, o dobrym standardzie
i umiarkowanym czynszu dla gospodarstw domowych o stosunkowo niskich dochodach.

Cel był realizowany poprzez dofinansowanie Krajowego Funduszu Mieszkaniowego


utworzonego w Banku Gospodarstwa Krajowego na podstawie ustawy z dnia 26 padziernika
1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98,
poz. 1070 z pón. zm.). Ze rodków KFM udzielane s na preferencyjnych warunkach kredyty
dla towarzystw budownictwa społecznego oraz spółdzielni mieszkaniowych na przedsiwzicia
inwestycyjno-budowlane majce na celu budow lokali mieszkalnych na wynajem.

Miernikami realizacji ww. celu była:

− liczba mieszka kredytowanych w ramach programu społecznego budownictwa na wynajem;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 5.334 mieszka, natomiast wykonana –
2.989 mieszka. Na budow ww. mieszka udzielono 57 preferencyjnych kredytów, na łczn
kwot 271.603 tys. zł.

− liczba mieszka oddanych od uytkowania w ramach programu społecznego budownictwa na


wynajem;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 3.198 mieszka, natomiast wykonana –
4.653 mieszka. W całym okresie obowizywania programu społecznego budownictwa
mieszkaniowego oddano do uytkowania 82,8 tys. mieszka wspieranych preferencyjnym
kredytem z KFM.

Programu dopłat do oprocentowania kredytów mieszkaniowych dla rodzin oraz programu


mieszka socjalnych, mieszka chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych

Plan wydatków na zasilanie Funduszu Dopłat na rok 2008 wynosił 75.000 tys. zł, plan po
zmianach 62.650 tys. zł natomiast wykonanie 25.000 tys. zł.

Celem „Dopłat do oprocentowania kredytów mieszkaniowych dla rodzin” była poprawa


dostpu do kredytów mieszkaniowych rodzin o rednich dochodach.

135
Cel jest realizowany poprzez dofinansowanie Funduszu Dopłat utworzonego w Banku
Gospodarstwa Krajowego, w ramach instrumentu wsparcia polegajcego na udzielaniu
preferencyjnych kredytów mieszkaniowych dla rodzin, na podstawie ustawy z dnia 8 wrzenia
2006 r. o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania (Dz. U. Nr 183,
poz. 1354 z pón. zm.).

Miernikami realizacji ww. celu była:

− liczba kredytów objtych programem dopłat;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 6.900 kredytów, natomiast wykonana –
6.645 kredytów.

− liczba nowych mieszka finansowanych przy uyciu kredytów objtych programem dopłat;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 3.100 mieszka, natomiast wykonana –
3.673 mieszka.

Celem programu „Mieszkania socjalne, mieszkania chronione, noclegownie i domy dla


bezdomnych” było stworzenie zasobu mieszka i schronie dla osób i rodzin biednych,
eksmitowanych z powodu biedy, bezdomnych i wymagajcych przysposobienia do ycia
w społeczestwie.

Cel jest realizowany poprzez dofinansowanie z Funduszu Dopłat utworzonego w Banku


Gospodarstwa Krajowego, w ramach programu finansowego wsparcia tworzenia lokali socjalnych,
mieszka chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych uruchomionego w oparciu o przepisy
ustawy z dnia 8 grudnia 2006 roku o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszka
chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych (Dz. U. Nr 251, poz. 1844 z pón zm.).

Miernikami realizacji ww. celu była:

− liczba lokali socjalnych i mieszka chronionych tworzonych w ramach rzdowego programu


wsparcia budownictwa dla najuboszych;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 2.750 lokali, natomiast wykonana –
2.032 lokali.

− liczba miejsc w noclegowniach i domach dla bezdomnych tworzonych w ramach rzdowego


programu wsparcia budownictwa dla najuboszych;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 200 miejsc, natomiast wykonana –
208 miejsc.

Na podstawie zawartych w 2008 roku umów o finansowe wsparcie, do 31 grudnia 2008 r.


wypłacono kwot 32.462 tys. zł, z czego na umowy o realizacj lokali socjalnych przypadało
31.666 tys. zł, a dla noclegowni i domów dla bezdomnych 796 tys. zł.

136
Wspierania przedsiwzi termomodernizacyjnych

Na realizacj ww. programu przeznaczono w 2008 roku kwot 270.000 tys. zł.,
tj. w wysokoci 100% planu.

Cel był realizowany poprzez dofinansowanie Funduszu Termomodernizacji utworzonego


w Banku Gospodarstwa Krajowego na podstawie ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu
przedsiwzi termomodernizacyjnych (Dz. U. Nr 162, poz. 1121 z pón. zm.). Celem programu
była pomoc finansowa pastwa dla inwestorów realizujcych (przy pomocy kredytów zaciganych
w bankach komercyjnych) przedsiwzicia umoliwiajce oszczdno zuycia energii
przeznaczonej na potrzeby komunalno-bytowe. Pomoc ta, zwana „premi termomodernizacyjn”,
przyznawana była po zakoczeniu realizacji inwestycji w wysokoci 25% wartoci wykorzystanego
kredytu.

Za mierniki realizacji ww. celu przyjto:

− kwot przyznanych premii na współfinansowanie przedsiwzi termomodernizacyjnych;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 318.000 tys. zł, natomiast wykonana –
170.062 tys. zł.

− warto przedsiwzi termomodernizacyjnych;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 1.867.096 tys. zł, natomiast wykonana –
1.047.795 tys. zł.

W 2008 roku wpłynło 2.859 wniosków o przyznanie premii termomodernizacyjnych,


natomiast inwestorom realizujcym przy pomocy kredytów przedsiwzicia umoliwiajce
oszczdno energii przeznaczonej na potrzeby komunalno - bytowe przyznano 2.759 premii na
łczn kwot 170.062 tys. zł.

Refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych

Plan wydatków na realizacj tego zadania na 2008 rok wynosił 328.000 tys. zł, plan po
zmianach 346.692 tys. zł. Wykonanie wyniosło 346.692 tys. zł, tj. 100% planu po zmianach.

Najwiksz kwot rodków budetowych otrzymał bank PKO BP SA – 345.731 tys. zł (95,3%).
Pozostałe rodki w kwocie 961 tys. zł otrzymały inne banki tj. Bank Polskiej Spółdzielczoci SA,
Bank Gospodarki ywnociowej SA i Gospodarczy Bank Wielkopolski SA.

Celem zadania była realizacja zobowiza pastwa z okresu PRL w zakresie gwarantowania
wartoci wkładów na ksieczkach oszczdnociowych.

Cel jest realizowany poprzez refundacj przez budet pastwa premii gwarancyjnych
faktycznie wypłaconych przez banki włacicielom ksieczek mieszkaniowych na podstawie
ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy pastwa w spłacie niektórych kredytów
mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii

137
gwarancyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1115 ze zm.), a take trójstronnych umów zawartych
midzy ministrem właciwym ds. budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej,
ministrem ds. finansów publicznych oraz ww. bankami.

Miernikiem realizacji ww. celu był nastpujcy miernik:

− procentowy wskanik zlikwidowanych ksieczek z prawem do premii w stosunku do


pozostałych ksieczek na koniec roku;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 3,5%, natomiast wykonana wyniosła
3,7%.

Na koniec 2008 roku pozostało w obsłudze 1.404 tys. ksieczek mieszkaniowych


z prawem do premii gwarancyjnej, a zgromadzone na nich wkłady wynosiły 1.060.617 tys. zł.

Wykupu odsetek od tzw. starego portfela spółdzielczych kredytów mieszkaniowych

Plan wydatków na realizacj tego zadania na 2008 rok wynosił 130.000 tys. zł, plan po
zmianach – 152.010 tys. zł. Na realizacj tego zadania wydatkowano z budetu pastwa kwot
152.010 tys. zł tj. 100% planu.

Najwiksz kwot rodków otrzymał bank PKO BP SA – 151.857 tys. zł; pozostał kwot
153 tys. zł – inne banki, w tym: BG SA, Bank Zachodni WBK SA.

Celem zadania było finansowanie nalenoci banków z tytułu pomocy pastwa w spłacie
niektórych kredytów mieszkaniowych.

Cel jest realizowany poprzez udzielanie pomocy ze rodków budetowych kredytobiorcom,


w tym przede wszystkim spółdzielcom, w spłacie obciajcego ich zadłuenia z tytułu kredytów
mieszkaniowych zacignitych przez spółdzielnie mieszkaniowe przede wszystkim
do dnia 31 maja 1992 r. na podstawie ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy pastwa
w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji
bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1115 ze zm.), a take
trójstronnych umów zawartych midzy ministrem właciwym ds. budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej, ministrem ds. finansów publicznych oraz ww. bankami.

Miernikami realizacji tego zadania były:

− liczba zadłuonych mieszka na koniec danego roku;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 105.000 mieszka zadłuonych


natomiast wykonana wyniosła 104.809.

− procentowy wskanik zmniejszenia liczby zadłuonych mieszka w danym roku w stosunku do


roku poprzedniego;

Planowana warto tego miernika na 2008 r. wynosiła 6,7%, natomiast wykonana wyniosła
6,6%.

138
3.2.3. Nauka i edukacja, sport

1. Nauka

Rozwój nauki ma podstawowe znaczenie dla rozwoju cywilizacyjnego kraju,


podniesienia poziomu i jakoci ycia mieszkaców oraz wzrostu i konkurencyjnoci polskiej
gospodarki. Zgodnie z Krajowym Programem Reform na lata 2008-2011 głównym celem
w tym obszarze jest poprawa konkurencyjnoci nauki poprzez reform systemu finansowania
i funkcjonowania jednostek naukowych.

W tym zakresie realizowane bd nastpujce zadania:

- opracowanie i wdroenie Strategii Rozwoju Nauki do 2015 r.,

- opracowanie strategii budowy silnej krajowej infrastruktury badawczej,

- wdroenie Narodowego Programu Foresight 2020.

W 2008 roku opracowano pakiet 5-ciu projektów ustaw reformujcych sfer nauki:
ustawy o zasadach finansowania nauki, ustawy o Narodowym Centrum Bada i Rozwoju,
ustawy o Narodowym Centrum Nauki, ustawy o Polskiej Akademii Nauki, ustawy
o instytutach badawczych. W ramach reformy systemu nauki w ww. projektach zaplanowano
rozwizania majce na celu efektywniejsze wykorzystanie rodków finansowych
przeznaczonych w budecie na t dziedzin. Cel ten realizowany bdzie m.in. poprzez
modernizacj sektora naukowo-badawczego, tj. reorganizacj Polskiej Akademii Nauk oraz
jednostek badawczo-rozwojowych.

W wyniku tych działa nastpi cilejsze powizanie sektora badawczo-rozwojowego


z gospodark. Zapewniony zostanie transfer rodzimych nowoczesnych technologii do
przemysłu. Zwikszy si efektywno podmiotów prowadzcych działalno badawczo-
rozwojow. Zmianie ulegnie struktura ich finansowania – zdecydowana wikszo rodków
przeznaczona bdzie na realizacj konkretnych projektów badawczych. Finansowanie bada
naukowych bdzie odbywało si poprzez granty przyznawane w trybie konkursowym.
Zwikszy si udział polskich podmiotów i naukowców w midzynarodowych
przedsiwziciach badawczych. Nastpi rozwój infrastruktury badawczej, co umoliwi
pełniejsze wykorzystanie krajowego potencjału naukowego.

Finansowanie nauki w roku 2008 dotyczyło działa na rzecz realizacji polityki naukowej,
naukowo-technicznej i innowacyjnej pastwa, a w szczególnoci bada naukowych, prac
rozwojowych i realizacji innych zada szczególnie wanych dla postpu cywilizacyjnego.

W 2008 r. na realizacj zada w tym obszarze z budetu pastwa wydatkowano


3.977.160 tys. zł. W ramach tej kwoty na zadania finansowane z udziałem rodków Unii
Europejskiej przeznaczono 207.951 tys. zł (głównie z Programów Operacyjnych: Wzrost
Konkurencyjnoci Przedsibiorstw, Innowacyjna Gospodarka, Kapitał Ludzki, Norweski
Mechanizm Finansowy, Mechanizm Finansowy EOG).
139
Zadania realizowane w 2008 r. w obszarze nauki miały przede wszystkim na celu:

- rozwój ogólny polskiej nauki,

- wzmocnienie bada naukowych słucych praktycznym zastosowaniom,

- unowoczenienie infrastruktury nauki polskiej,

- upowszechnianie, promocj oraz popularyzacj nauki.

Podejmowano działania na rzecz zwikszenia konkurencyjnoci polskiej nauki poprzez


prowadzenie bada naukowych na poziomie uznawanym za wysoki przez midzynarodowe
rodowiska naukowe. W roku 2008 finansowano 6.511 projektów badawczych własnych,
rozstrzygnito XXXIV i XXXV konkurs projektów badawczych, w ramach których do
finansowania wyłoniono 2.962 projekty.

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyszego ustanowił 15 stypendiów dla wybitnych młodych


naukowców. Wspieranie działalnoci młodych naukowców realizowane było take poprzez
finansowanie projektów promotorskich i projektów zamawianych POL-POSTDOC (w roku
2008 finansowano 2.201 projektów promotorskich oraz 85 projektów badawczych
zamawianych POL-POSTDOC). Realizacja ogromnej liczby projektów badawczych
przyczyniła si do znaczcego wsparcia ze rodków budetowych rozwoju indywidualnego
warsztatu pracy uczonych oraz ugruntowania znaczenia polskiej nauki zarówno w wymiarze
europejskim jak i wiatowym.

Realizujc zadania w kierunku wzmocnienia bada naukowych słucych praktycznym


zastosowaniom dono do zwikszenia wpływu tych bada na rozwój społeczno-gospodarczy
kraju. W szczególnoci finansowane były projekty badawcze: rozwojowe, zamawiane
ukierunkowane na zastosowania praktyczne, czci badawcze ustalone w programach
wieloletnich. W ramach projektów celowych dofinansowywano badania stosowane i prace
rozwojowe oraz badania przemysłowe i przedkonkurencyjne prowadzone przez
przedsibiorców. Kontynuowano realizacj umowy zawartej z Naczeln Organizacj
Techniczn-Federacj Stowarzysze Naukowo-Technicznych na dofinansowanie projektów
celowych dla małych i rednich przedsibiorstw.

Istotne znaczenie w realizacji powyszych przedsiwzi miała take działalno


Narodowego Centrum Bada i Rozwoju, którego podstawowym zadaniem jest wspieranie
ministra właciwego do spraw nauki w zakresie zarzdzania i finansowania strategicznymi dla
pastwa i polskiej gospodarki programami badawczymi. Centrum realizowało ponadto
zadania polegajce na usprawnieniu procesu zarzdzania i realizacji zada badawczych
i rozwojowych, usprawnieniu procesu transferu technologii z jednostek naukowych do
gospodarki, zwikszenie moliwoci wykorzystania wyników prac B+R przez przedsibiorców
oraz programy i projekty badawczo-rozwojowe ukierunkowane na pomoc w przygotowaniu
wniosków projektowych do programów badawczych UE.

140
W celu unowoczenienia infrastruktury badawczej nauki polskiej oraz zapewnienia
funkcjonowania infrastruktury informatycznej nauki na potrzeby bada naukowych i prac
rozwojowych dofinansowywano budow obiektów słucych potrzebom bada naukowych,
zakup aparatury naukowo-badawczej, zadania z zakresu infrastruktury informatycznej.
Realizowano przedsiwzicia wynikajce z programu ministra „Program rozwoju i utrzymania
infrastruktury informacyjnej i informatycznej nauki oraz jej zasobów w postaci cyfrowej na lata
2006-2009” oraz z „Programu rozwoju infrastruktury informatycznej nauki na lata 2007-2013”.

Wsparcie zada z zakresu infrastruktury informatycznej polegało na dofinansowaniu


inwestycji o zasigu krajowym i regionalnym. Wsparciem finansowym objto zadania
polegajce na utrzymaniu zasobów sprztowych i cyfrowych nauki np. dostp do sieci MAN,
do infrastruktury obliczeniowej KDM, dostp do wydawnictw elektronicznych – Biblioteka
Wirtualna Nauki. Pokrywano take koszty łcznoci zagranicznej rodowiska naukowego do
europejskiej sieci naukowej GEANT.

Upowszechnianie, promocj oraz popularyzacj nauki realizowano poprzez zadania


majce na celu zwikszenie w wiadomoci społecznej wiedzy o znaczeniu nauki w rozwoju
gospodarki oraz popularyzacj wyników polskich osigni naukowych w społeczestwie.
W ramach tej działalnoci dofinansowywano zadania podmiotów działajcych na rzecz nauki,
zadania wynikajce z potrzeb poszczególnych ministerstw oraz potrzeb własnych
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyszego polegajce w szczególnoci na opracowywaniu
i przygotowaniu publikacji naukowych wspomagajcych działalno badawcz, materiałów
konferencyjnych o charakterze promocyjnym (m.in. o zasigu midzynarodowym),
specjalistycznych czasopism naukowych majcych charakter ogólno-rodowiskowy, innych
czasopism naukowych, konferencji naukowych, wystaw.

W działaniach tych istotn rol odegrało Centrum Nauki Kopernik, jedna


z najnowoczeniejszych placówek upowszechniajcych nauk i kultur. Realizujc swoje
zadania statutowe Centrum organizowało wystawy i ekspozycje popularyzujce nauk oraz
organizowało zajcia edukacyjne.

Zadania z obszaru nauki realizowała take Polska Akademia Nauk – pastwowa


instytucja naukowa działajca poprzez wyłonion w drodze wyborów korporacj uczonych
oraz podległe akademii placówki naukowe. Ze rodków budetowych przewidzianych na
nauk finansowano działalno naukow Akademii, w szczególnoci działalno statutow
jej placówek naukowych, inwestycje słuce celom naukowym oraz badania naukowe
realizowane w rónych formach projektów badawczych. Wydatki Akademii w wysokoci
57.091 tys. zł przeznaczone zostały na finansowanie struktury korporacyjnej tej instytucji,
współprac naukow z zagranic oraz działalno pomocniczych placówek naukowych,
w tym bibliotek, archiwów, zagranicznych stacji naukowych.

141
Wspomagajcym ródłem finansowania zada w obszarze nauki były równie rodki
Funduszu Nauki i Technologii Polskiej w wysokoci 18.246 tys. zł. Przekazane zostały na
zadania inwestycyjne słuce potrzebom bada naukowych.

2. Owiata i wychowanie, edukacyjna opieka wychowawcza

Realizatorami zada w sferze owiaty i wychowania s współdziałajce ze sob, cho


zachowujce odrbne kompetencje i tosamo, organy administracji rzdowej, jednostki
samorzdu terytorialnego, szkoły i placówki owiatowe, a take organizacje pozarzdowe
i pracodawcy.

Zadania realizowane w 2008 r. w obszarze owiaty i wychowania miały przede


wszystkim na celu:

− zapewnienie powszechnoci kształcenia na poziomie podstawowym, gimnazjalnym


i ponadgimnazjalnym,

− wyrównanie szans edukacyjnych dzieci i młodziey poprzez zmniejszenie rónic


w dostpie do edukacji wynikajcych z trudnej sytuacji uczniów oraz tworzenie warunków
umoliwiajcych pobieranie nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci
i młodzie niepełnosprawn,

− podniesienie poziomu i jakoci kształcenia m.in. poprzez dokształcanie


i doskonalenie kadry nauczycielskiej, wzmocnienie nadzoru pedagogicznego nad
publicznymi i niepublicznymi szkołami i placówkami owiatowymi,

− dostosowanie kierunków, treci i form kształcenia do wymogów rynku pracy,

− umoliwienie uczniom szczególnie uzdolnionym realizowanie indywidualnych programów


nauczania.

W roku 2008 na finansowanie zada owiatowych wydatkowano z budetu pastwa


33.956.550 tys. zł. Gros rodków, tj. 30.910.553 tys. zł skierowanych zostało do jednostek
samorzdu terytorialnego w formie czci owiatowej subwencji ogólnej. Zostały one
przeznaczone głównie na finansowanie zada zwizanych z prowadzeniem publicznych
szkół i placówek owiatowych, a take dotowanie szkół i placówek publicznych
i niepublicznych prowadzonych przez osoby prawne inne ni jednostki samorzdu
terytorialnego oraz osoby fizyczne.

Oprócz czci owiatowej subwencji ogólnej budety samorzdów zostały dodatkowo


zasilone strumieniem dotacji z budetu pastwa w wysokoci 967.304 tys. zł. rodki te
zostały przekazane na dofinansowanie zada głównie z zakresu pomocy materialnej dla
uczniów, przygotowania zawodowego młodocianych pracowników, monitoringu wizyjnego
w szkołach i placówkach oraz nauki jzyków obcych w szkole podstawowej. Dotacje
z budetu pastwa skierowane były do jednostek samorzdu terytorialnego równie na

142
sfinansowanie wynagrodze dla nauczycieli za przeprowadzenie, poza tygodniowym
obowizkowym wymiarem zaj, ustnego egzaminu maturalnego.

W 2008 r. rednie wynagrodzenia nauczycieli zostały zwikszone o ponad 10%. Wzrost


ten wynikał z podwyszenia o 10%, w porównaniu do roku 2007, kwoty bazowej stanowicej
podstaw do ustalania rednich wynagrodze nauczycieli na poszczególnych stopniach
awansu zawodowego oraz zmian w strukturze zatrudnienia nauczycieli spowodowanych
uzyskaniem wyszego stopnia awansu zawodowego. Na sfinansowanie powyszych
zwiksze wynagrodze przeznaczono z budetu pastwa 2.704.350 tys. zł, z tego
2.664.000 tys. zł ujto w czci owiatowej subwencji ogólnej, a 40.350 tys. zł przekazano
do budetów właciwych ministrów prowadzcych szkoły i placówki owiatowe.

Na róne formy pomocy materialnej dla uczniów przeznaczono w 2008 r. z budetu


pastwa 593.766 tys. zł. Z powyszej kwoty 553.530 tys. zł przekazano na pomoc materialn
dla uczniów o charakterze socjalnym i edukacyjnym, a kwot 40.236 tys. zł na organizacj
wypoczynku letniego dla dzieci.

Pomoc materialna o charakterze socjalnym jest udzielana w formie stypendiów


szkolnych bd zasiłków szkolnych. Beneficjentami stypendiów s uczniowie z rodzin
znajdujcych si w trudnej sytuacji materialnej, w których dochód na członka rodziny nie
przekracza kwoty 351 zł miesicznie. Stypendium moe wynosi pomidzy 51.20 zł a 128 zł.
Zasiłki szkolne przyznaje si uczniom, którzy przejciowo znaleli si w trudnej sytuacji
w wyniku zdarzenia losowego.

W ramach tej pomocy wypłacano równie stypendia dla uczniów pochodzcych z rodzin
byłych pracowników pastwowych przedsibiorstw gospodarki rolnej. Stypendium w kwocie
200 zł było przyznawane uczniom pochodzcym z rodzin, w których dochód na osob
w rodzinie nie przekracza kwoty 532 zł, uczcym si w szkołach ponadgimnazjalnych
umoliwiajcych uzyskanie wiadectwa dojrzałoci.

Elementem systemu pomocy materialnej o charakterze socjalnym była równie


realizacja rzdowego programu obejmujcego dofinansowanie zakupu podrczników dla
dzieci rozpoczynajcych roczne przygotowanie przedszkolne, nauk w klasach I-III szkoły
podstawowej i w klasach I-III ogólnokształccej szkoły muzycznej I stopnia (w zalenoci od
poziomu kształcenia dofinansowanie wyniosło od 70 do 170 zł).

Pomoc materialna o charakterze edukacyjnym udzielana była poprzez wspieranie


regionalnych lub lokalnych programów wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodziey
ukierunkowanych na podwyszenie efektywnoci procesu kształcenia i wychowania.
Wdraanie programu rzdowego odbywało si w formie dodatkowych zaj rozwijajcych
zainteresowania i uzdolnienia oraz wiedz i umiejtnoci, dodatkowych zaj dydaktyczno-
wyrównawczych, zaj edukacyjno-wspomagajcych dla dzieci w wieku przedszkolnym,

143
zaj o charakterze psychologiczno-pedagogicznym, sportowo-rekreacyjnym oraz zaj
kształtujcych postawy przedsibiorczoci.

Istotnym elementem pomocy materialnej o charakterze edukacyjnym były równie


stypendia dla uczniów szczególnie uzdolnionych przyznawane przez Prezesa Rady
Ministrów, ministra właciwego do spraw owiaty i wychowania oraz ministra właciwego do
spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.

W ramach realizacji pomocy materialnej dla uczniów dofinansowano równie organizacj


wypoczynku wakacyjnego dla dzieci z rodzin najuboszych, w tym dzieci pochodzcych
z rodzin byłych pracowników pastwowych przedsibiorstw gospodarki rolnej, oraz
organizacj wypoczynku dla dzieci pochodzenia polskiego zamieszkałych poza granicami
kraju.

Zaplanowane w budetach wojewodów dotacje dla gmin z przeznaczeniem na


dofinansowanie pracodawcom kosztów przygotowania zawodowego młodocianych
pracowników w wysokoci 70.000 tys. zł zwikszone zostały z rezerw celowych budetu
pastwa o 227.605 tys. zł, tj. do łcznej wysokoci 297.605 tys. zł. Potrzeby gmin w tym
zakresie ukształtowały si na poziomie 237.413 tys. zł, a wic niszym o 60.192 tys. zł.

Zgodnie art. 70b ustawy o systemie owiaty, pracodawcy otrzymuj dofinansowanie


z tytułu nauki zawodu (okres kształcenia 24 lub 36 miesicy) i przyuczenia do wykonywania
okrelonej pracy młodocianego pracownika (trwajcej minimum 3 miesice i maksimum
22 miesice). Wysoko dofinansowania kosztów kształcenia jednego młodocianego
pracownika w przypadku nauki zawodu wynosi:

− 4.587 zł – przy okresie kształcenia wynoszcym 24 miesice,

− 7.645 zł – przy okresie kształcenia wynoszcym 36 miesicy,

a w przypadku przyuczenia do wykonywania okrelonej pracy – 240 zł za kady pełny


miesic kształcenia.

W roku 2008 zakoczono pilotaowy program nauki jzyka angielskiego od pierwszej


klasy szkoły podstawowej, wprowadzony 1 wrzenia 2006 r. W 2008 r. przekazano na ten cel
do jednostek samorzdu terytorialnego, głównie do gmin 73.087 tys. zł. Poczwszy od
1 wrzenia 2008 r. zadanie to ma charakter obligatoryjny i jest finansowane w ramach czci
owiatowej subwencji ogólnej.

W roku 2008 na kontynuacj programu wspierania w latach 2007-2009 organów


prowadzcych w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki
w publicznych szkołach i placówkach „Monitoring wizyjny w szkołach i placówkach”
przekazane zostały z budetu pastwa dotacje dla jednostek samorzdu terytorialnego
w wysokoci 17.957 tys. zł. rodki zostały przeznaczone na dofinansowanie zakupu

144
i instalacji w szkołach i placówkach owiatowych zestawów do monitoringu wizyjnego,
a take dofinansowanie modernizacji lub rozszerzenia istniejcej sieci monitoringu.

Na sfinansowanie wynagrodze dla nauczycieli za przeprowadzenie (poza tygodniowym


obowizkowym wymiarem zaj) ustnego egzaminu maturalnego przekazane zostały do
jednostek samorzdu terytorialnego dotacje w kwocie 12.622 tys. zł.

W systemie owiaty nadal funkcjonuj szkoły i placówki prowadzone przez organy


administracji rzdowej. W gestii administracji rzdowej pozostawało w 2008 r. finansowanie:

− 251 publicznych szkół artystycznych i placówek prowadzonych przez ministra


właciwego ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,

− 38 szkół rolniczych i 1 bursy przejtych od 1 stycznia 2007 r. i od 1 stycznia 2008 r. do


prowadzenia przez ministra właciwego ds. rolnictwa i rozwoju wsi,

− 11 szkół lenych wraz z internatami przejtych od 1 stycznia 2008 r. przez Ministra


rodowiska,

− Centralnej i Okrgowych Komisji Egzaminacyjnych oraz ogólnopolskich placówek


doskonalenia zawodowego nauczycieli podległych bezporednio Ministrowi Edukacji
Narodowej,

− 16 kuratoriów owiaty,

− Ochotniczych Hufców Pracy,

− zada edukacyjnych realizowanych w szkołach przy zakładach poprawczych


i rodzinnych orodkach diagnostyczno-konsultacyjnych.

Na funkcjonowanie publicznych szkół artystycznych i placówek bezporednio podległych


Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz udzielenie dotacji podmiotowych dla
119 niepublicznych szkół artystycznych i 1 szkoły publicznej prowadzonej przez
Archidiecezj Poznask, a take na dokształcanie i doskonalenie nauczycieli wydatkowano
w 2008 r. 544.231 tys. zł.

Na działalno szkół rolniczych i jednej bursy przejtych z dniem 1 stycznia 2007 r.


i 1 stycznia 2008 r. do prowadzenia przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi od jednostek
samorzdu terytorialnego w drodze porozumie oraz Krajowego Centrum Edukacji Rolniczej
przeznaczono 110.104 tys. zł.

Na działalno szkół lenych wraz z internatami, przejtych do prowadzenia przez


Ministra rodowiska z dniem 1 stycznia 2008 r. od jednostek samorzdu terytorialnego
w drodze porozumie wydatkowano 33.053 tys. zł.

145
Na działalno 15 jednostek bezporednio podległych Ministrowi Edukacji Narodowej
wydatkowano 246.889 tys. zł. rodki te zostały przeznaczone na:

− funkcjonowanie 9 zespołów szkół i 47 szkolnych punktów konsultacyjnych oraz 18 ich filii


zorganizowanych przy placówkach dyplomatycznych i konsularnych RP oraz
4 sekcje polskie,

− zatrudnienie nauczycieli do pracy w rodowiskach polonijnych na Wschodzie


i w Argentynie oraz wsparcie owiaty polonijnej w postaci zakupu pomocy naukowych,
dydaktycznych oraz ksiek; w roku szkolnym 2008/2009 skierowano do pracy za
granic 134 nauczycieli; nauk objto 10.563 uczniów,

− funkcjonowanie systemu egzaminów zewntrznych w zakresie przygotowania


i przeprowadzenia sprawdzianu po szkole podstawowej, egzaminu gimnazjalnego
i maturalnego oraz egzaminów zawodowych,

− opracowywanie programów nauczania dla zawodów nowo wprowadzonych do


klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego,

− opracowanie rozwiza systemowych w zakresie pomocy psychologiczno-


pedagogicznej, wychowania, promocji zdrowia, profilaktyki i resocjalizacji poprzez
doskonalenie kadr.

Na działalno 16 kuratoriów owiaty, wraz z delegaturami, sprawujcych nadzór


pedagogiczny nad szkołami i placówkami owiatowymi przeznaczono 146.769 tys. zł.

Z budetu Ministra Pracy i Polityki Społecznej wydatkowano 158.344 tys. zł na


funkcjonowanie Ochotniczych Hufców Pracy. Jednostki te realizowały zadania
m.in. w zakresie kształcenia i wychowania młodziey zaniedbanej wychowawczo
i opónionej w nauce, umoliwiajc uzupełnienie wykształcenia ogólnego na poziomie szkoły
podstawowej oraz gimnazjum a take przyuczenie do zawodu.

Na finansowanie szkół przywiziennych oraz wynagrodze dla nauczycieli zatrudnionych


w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich i rodzinnych orodkach
diagnostyczno-konsultacyjnych przeznaczono 132.883 tys. zł.

Ze rodków zaplanowanych w budecie Ministra Edukacji Narodowej finansowano


równie inne zadania z zakresu owiaty zwizane z:

− przynalenoci do organizacji: Polsko-Niemieckiej współpracy Młodziey „Jugendwerk”,


Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju OECD, Europejskiego Funduszu
Młodziey, Europy w szkole, Europejskiej Inicjatywy Sieci Komputerowej, Centrum
Jzyków Nowoytnych w Graz (na wniesienie składek wydatkowano 19.923 tys. zł),

− zakupem podrczników szkolnych i ksiek pomocniczych dla uczniów niewidomych


i słabo widzcych, niesłyszcych oraz z upoledzeniem umysłowym (6.220 tys. zł),

146
− organizacj olimpiad zawodowych i przedmiotowych krajowych i midzynarodowych
(6.732 tys. zł),

− udziałem strony polskiej w realizacji programów wspólnotowych Unii Europejskiej:


“Młodzie w działaniu” oraz “Uczenie si przez całe ycie”, w tym ewaluacja programu
„Leonardo da Vinci II” (6.530 tys. zł).

Na realizacj zada edukacyjnych przy udziale rodków pochodzcych z budetu Unii


Europejskiej przeznaczono 497.424 tys. zł, w tym głównie z budetu Ministra Edukacji
Narodowej (478.373 tys. zł).

Na realizacj działa w ramach Sektorowego Programu Rozwój Zasobów Ludzkich


przeznaczono 441.302 tys. zł, w tym głównie na:

− działanie 2.1. Zwikszenie dostpu do edukacji – promocja kształcenia przez całe ycie
poprzez zwikszenie dostpu do edukacji na wszystkich poziomach kształcenia – od
edukacji przedszkolnej do kształcenia ustawicznego dla dorosłych przeznaczono
387.567 tys. zł, w tym na internetowe centra informacji multimedialnej w bibliotekach
szkolnych i pedagogicznych oraz na pracownie komputerowe dla szkół – 345.459 tys. zł,

− działanie 2.2. Podniesienie jakoci nauczania w odniesieniu do potrzeb rynku pracy


wydatkowano łcznie 53.368 tys. zł, w tym na zadania z zakresu dokształcania
i doskonalenia nauczycieli – 21.000 tys. zł.

Na działanie 3.2. – Rozwój systemu egzaminów zewntrznych, realizowane przez


Centraln Komisj Egzaminacyjn w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
przeznaczono w 2008 r. 12.710 tys. zł.

Na realizacj zada inwestycyjnych z zakresu owiaty i wychowania oraz edukacyjnej


opieki wychowawczej wydatkowano kwot 126.647 tys. zł, przeznaczajc j głównie na:
centralny zakup 86 autobusów szkolnych – 29.621 tys. zł oraz zakupy inwestycyjne i budow
obiektów szkół artystycznych, podstawowych, zawodowych, liceów ogólnokształccych,
gimnazjów, przedszkoli i centrów kształcenia ustawicznego i praktycznego oraz orodków
dokształcania zawodowego – 64.853 tys. zł.

3. Szkolnictwo wysze

Zapewnienie obywatelom moliwoci kształcenia na poziomie wyszym stanowi jedn


z głównych funkcji pastwa. Edukacja akademicka jest podstawowym narzdziem rozwoju
współczesnego wiata. Wzrost poziomu wykształcenia stanowi istotny czynnik
przyczyniajcy si do budowania opartego na wiedzy społeczestwa przyszłoci,
pełniejszego wykorzystania zasobów pracy, pozytywnie oddziałuje na stopie integracji
społecznej, tym samym stanowic kluczowe narzdzie wzrostu i wzmacniania
konkurencyjnoci gospodarki.

147
Zadania realizowane w 2008 r. w obszarze szkolnictwa wyszego miały na celu:

− zapewnienie powszechnoci kształcenia na poziomie wyszym,

− wyrównywanie szans edukacyjnych młodziey poprzez system pomocy materialnej,

− podniesienie poziomu i jakoci kształcenia,

− wspieranie współpracy midzynarodowej w zakresie szkolnictwa wyszego.

Na realizacj zada w omawianym obszarze w 2008 r. z budetu pastwa wydatkowano


kwot 11.120.787 tys. zł. W ramach tych rodków 97.554 tys. zł przeznaczono na zadania
finansowane z udziałem rodków Unii Europejskiej.

Na działalno dydaktyczn w 2008 r. przekazano 8.707.514 tys. zł. W kwocie tej ujto
rodki na realizacj projektów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w zakresie
poddziała „Wzmocnienie potencjału dydaktycznego uczelni” oraz „Zwikszenie liczby
absolwentów kierunków o kluczowym znaczeniu dla gospodarki opartej na wiedzy”. rodki
na działalno dydaktyczn przeznaczono na dotacje dla 131 uczelni publicznych
oraz 5 niepublicznych uczelni katolickich. Wykorzystane zostały one głównie na realizacj
zada zwizanych z:

− kształceniem studentów studiów stacjonarnych,

− kształceniem uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich,

− kształceniem kadr naukowych,

− utrzymaniem uczeni.

W roku akademickim 2008/2009 kształciło si ponad 1.921 tysicy studentów,


z tego w uczelniach publicznych – 1.291 tysicy, a w uczelniach niepublicznych studiowało
630 tysicy osób. W 2008 r. nauk w szkołach wyszych rozpoczło 614 tysicy osób.

Na rozwój infrastruktury szkolnictwa wyszego w 2008 r. z budetu pastwa


przeznaczono 448.225 tys. zł. rodki te wydatkowano na dofinansowanie kosztów inwestycji
w obiektach dydaktycznych uczelni publicznych (realizowanych m.in. w ramach programów
wieloletnich „Budowa Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagielloskiego” oraz
„Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2004 – 2011”, inwestycji wieloletniej
Uniwersytetu Wrocławskiego pn. Budowa Biblioteki Głównej Uniwersytetu Wrocławskiego,
Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko 2007 – 2013 w zakresie
podzadania 1.2 „Rozwój infrastruktury szkolnictwa wyszego” oraz Zintegrowanego
Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego).

Kontynuowano działania zmierzajce do rozszerzenia i wzbogacenia oferty edukacyjnej


szkół wyszych dostosowujc kierunki i specjalnoci kształcenia do oczekiwa przyszłych
studentów oraz zapotrzebowania wystpujcego na rynku pracy. W 2008 r. utworzono

148
31 nowych kierunków studiów. W celu wzmocnienia potencjału dydaktycznego i naukowego
funkcjonujcych uczelni utworzono Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny
w Szczecinie, który powstał z połczenia Akademii Rolniczej w Szczecinie oraz Politechniki
Szczeciskiej.

Zwikszanie dostpnoci wykształcenia wyszego dla osób znajdujcych si w trudniej


sytuacji materialnej i osób niepełnosprawnych realizowano poprzez udzielanie bezzwrotnej
pomocy materialnej dla studentów i doktorantów, a take poprzez system kredytów
studenckich. W Polsce pomoc materialn objci s studenci niezalenie od miejsca i formy
kształcenia (uczelnie publiczne i niepubliczne, studia stacjonarne i niestacjonarne).
W 2008 r. na ww. cel z budetu pastwa wydatkowano rodki w wysokoci 1.763.261 tys. zł,
z czego szkołom wyszym na zasilenie uczelnianych funduszy pomocy materialnej
przekazano 1.631.261 tys. zł, za na rzecz Funduszu Poyczek i Kredytów Studenckich
kwot 132.000 tys. zł.

Ze rodków uczelnianych funduszy pomocy materialnej studenci i doktoranci


otrzymywali stypendia socjalne, stypendia specjalne dla osób niepełnosprawnych, stypendia
na wyywienie, stypendia mieszkaniowe, zapomogi, stypendia za wyniki w nauce lub
sporcie. W roku akademickim 2008/2009 ww. wiadczenia otrzymało około 482 tys. osób.

rodki Funduszu Poyczek i Kredytów Studenckich przeznaczone zostały na spłat


czci nalenych odsetek od udzielonych przez banki komercyjne preferencyjnych kredytów
studenckich oraz na pokrycie skutków umorze spłaty ww. kredytów. W ramach akcji
kredytowej w roku akademickim 2008/2009 banki zawarły 16.432 umów kredytowych.
Z porcze Banku Gospodarstwa Krajowego skorzystało 2.770 studentów
(16,9% kredytobiorców). Ponadto Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
porczyła spłat kredytów za 443 osoby pochodzce z obszarów wiejskich. Łcznie
z rokiem akademickim 2008/2009 z kredytów studenckich skorzystało 304,1 tys. studentów.

W obszarze szkolnictwa wyszego finansowano równie działalno Parlamentu


Studentów Rzeczypospolitej Polskiej, refundacj składek na ubezpieczenie zdrowotne dla
studentów i doktorantów niepodlegajcych obowizkowemu ubezpieczeniu z innego tytułu
oraz dofinansowywano inwestycje w zakresie infrastruktury socjalnej dla studentów, poprzez
przebudow, adaptacj i modernizacj akademików i domów studenckich szkół wyszych,
a take wydawnictwo specjalistycznych podrczników akademickich. Ponadto przekazano
rodki na administrowanie programem wspólnotowym „Uczenie si przez całe ycie (LLP)”.

Dc do zwikszenia konkurencyjnoci polskiego szkolnictwa wyszego podejmowano


działania w kierunku podwyszenia standardów kształcenia. Podstawowe znaczenie w tym
zakresie miała działalno Pastwowej Komisji Akredytacyjnej, do kompetencji której naley
przedstawianie opinii i wniosków dotyczcych utworzenia uczelni, przyznania uczelniom
uprawnie do prowadzenia studiów na danym kierunku i okrelonym poziomie kształcenia,

149
dokonywanie oceny kształcenia na danym kierunku oraz przestrzegania warunków
prowadzenia studiów. W 2008 r. Komisja sformułowała 407 ocen jakoci kształcenia, w tym
5 wyróniajcych, 330 pozytywnych, 29 warunkowych i 9 negatywnych.

Ponadto właciwi ministrowie nadzorujcy szkoły wysze przyznawali stypendia dla


najlepszych studentów za osignicia w nauce oraz wybitne osignicia sportowe.
W 2008 r. stypendia ministra wypłacono dla 1.506 osób.

W ramach współpracy midzynarodowej podejmowano działania majce na celu


wspieranie wymiany midzynarodowej studentów, doktorantów i kadr naukowych oraz
promocj midzynarodow jzyka i kultury polskiej. W tym zakresie finansowano stypendia
dla osób niebdcych obywatelami polskimi kształccych si w Polsce (w omawianym
okresie studiowało około 11 tysicy cudzoziemców) oraz stypendia dla Polaków kierowanych
za granic w celu kształcenia. W 2008 r. za granic kształciło si 1.775 Polaków (stae,
studia semestralne, kursy jzykowe), z czego 321 otrzymało stypendia RP.

Ponadto wpierano nauczanie jzyka polskiego w zagranicznych orodkach


akademickich. W 2008 r. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyszego skierowało
do 34 krajów (91 zagranicznych orodków akademickich) 96 pracowników dydaktycznych –
specjalistów w dziedzinie jzyka i literatury polskiej.

4. Sport

Sport jest jedn z istotnych wartoci dla rozwoju społecznego i gospodarczego kraju.
Rol pastwa w obszarze kultury fizycznej i sportu, na miar standardów rozwinitych krajów
Unii Europejskiej jest przede wszystkim stwarzanie warunków i dbało o prawidłowy rozwój
psychofizyczny społeczestwa. Odbywa si to poprzez tworzenie prawa regulujcego
zasady uczestnictwa i działalnoci w sporcie, subsydiowanie ze rodków budetowych zada
w zakresie przygotowa olimpijskich i budowy obiektów o szczególnym znaczeniu dla sportu,
szkolenia utalentowanej sportowo młodziey, kształcenia specjalistów, rozwoju działa
majcych na celu upowszechnianie dostpu do rónych form sportowej aktywnoci
społeczestwa.

Na realizacj zada w tej dziedzinie w 2008 r. poniesiono łczne nakłady w wysokoci


1.217.235 tys. zł, obejmujce wydatki budetu pastwa (602.881 tys. zł) oraz pastwowych
funduszy celowych, tj. Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej (600.016 tys. zł) i Funduszu
Zaj Sportowo-Rekreacyjnych dla Uczniów (14.338 tys. zł).

Rozwój sportu kwalifikowanego

Głównym zadaniem było przygotowywanie reprezentacji narodowej do igrzysk


olimpijskich, mistrzostw Europy i wiata przy udziale polskich zwizków sportowych.
Realizacja tego zadania odbywała si m.in. poprzez tworzenie odpowiednich warunków
szkoleniowo-treningowych na potrzeby kadry narodowej i olimpijskiej oraz kadry
150
młodzieowej, zwikszenie wykorzystania moliwoci obiektów sportowych dla organizacji
duych imprez o charakterze widowiskowym, zwikszenie roli bada diagnostyczno-
naukowych w procesie szkolenia oraz zwikszenie roli i zakresu opieki medycznej
w procesie szkoleniowym. Do tej sfery naley zaliczy take działalno szkoleniow
prowadzon przy wykorzystaniu infrastruktury sportowej Centralnego Orodka Sportu
oraz działalno programow w dziedzinie bada antydopingowych, prowadzon przez
Komisj do Zwalczania Dopingu w Sporcie.

W 2008 r. realizowano programy przygotowa reprezentacji narodowej do udziału


w igrzyskach olimpijskich Pekin 2008 (kocowy etap) oraz Vancouver 2010, w mistrzostwach
wiata i Europy w dyscyplinach olimpijskich i nieolimpijskich. Prowadzono take szkolenie
i współzawodnictwo młodziey uzdolnionej sportowo, w szczególnoci w zakresie szkolenia
kadry wojewódzkiej młodzików i juniorów, szkolenia młodziey uzdolnionej sportowo
w publicznych i niepublicznych szkołach mistrzostwa sportowego, w orodkach szkolenia
sportowego, Akademickich Centrach Szkolenia Sportowego. Realizowano działania
zwizane z organizacj eliminacji wojewódzkich do Ogólnopolskiej Olimpiady Młodziey,
przygotowaniami i udziałem reprezentacji Polski w imprezach rangi midzynarodowej
m.in. takich jak: akademickie mistrzostwach wiata w letnich i zimowych dyscyplinach sportu
i uniwersjada w 2009 r.

Ze rodków zaplanowanych na sport kwalifikowany sfinansowano take wiadczenia


pienine dla 254 byłych medalistów olimpijskich oraz dla 58 medalistów zawodów
„Przyja 84”. Ponadto przyznano nagrody dla 383 zawodników za wybitne osignicia
sportowe oraz dla 603 trenerów, instruktorów i działaczy sportowych za szczególne wyniki
w działalnoci szkoleniowej i za zasługi dla sportu.

W zwizku z przyznaniem Polsce i Ukrainie prawa do organizacji Mistrzostw Europy


w Piłce Nonej w 2012 r., kontynuowane były działania zwizane z przygotowaniami
do przeprowadzenia tej prestiowej imprezy sportowej. Obejmowały one zastpcze
wykonywanie zada inwestora i zada nadzoru inwestorskiego w zakresie budowy
Narodowego Centrum Sportu, koordynowanie i nadzorowanie przedsiwzi niezbdnych do
organizacji EURO 2012, realizowane przez spółk celow „PL 2012” oraz wykonywanie
zada merytorycznych Biura ds. EURO 2012.

Łczne nakłady na zadania w zakresie sportu kwalifikowanego w 2008 r. wyniosły


360.305 tys. zł.

Rozwój powszechnoci i dostpnoci sportu w społeczestwie

Działania w obszarze sportu powszechnego miały na celu zwikszanie uczestnictwa


społeczestwa polskiego w systematycznej aktywnoci sportowej wpływajcej na rozwój
człowieka, jego zdrowie i jako ycia, stymulujcej jego aktywno społeczn i zawodow.

151
Szczególne znaczenie w sporcie dla wszystkich stanowiły zadania na rzecz rozwoju
sportu w rodowisku wiejskim, akademickim, rodzinie oraz w rónych grupach społecznych
i zawodowych. W 2008 r. realizowano take programy zwizane m.in. z promocj aktywnoci
fizycznej w kontekcie zapobiegania nadwadze, jak równie prowadzona była współpraca
z Poloni i Polakami za granic. Ogółem we wszystkich przedsiwziciach uczestniczyło
4.800 tys. osób, w tym 3,6 tys. pochodzcych ze rodowisk polonijnych.

Zadania zwizane z rozwojem sportu dzieci i młodziey realizowane były przede


wszystkim ze rodków pastwowych funduszy celowych.

Wikszo zada finansowana była z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej


(43.041 tys. zł) w ramach programu „Sport wszystkich dzieci”, na które podpisanych zostało
737 umów o dofinansowanie. Celem programu było tworzenie warunków sprzyjajcych
rozwojowi aktywnoci sportowej dzieci i młodziey, wdraanie do systematycznej dbałoci
o zdrowie i sprawno fizyczn oraz zachcanie do uprawiania rónych dyscyplin sportu.
W 2008 r. kontynuowano m.in. akcj „Sportowe wakacje”, program „Animator sportu dzieci
i młodziey”, organizacj masowych imprez sportowych i rekreacyjnych dla dzieci
i młodziey, szkolenia nauczycieli, instruktorów, trenerów wolontariuszy i animatorów oraz
organizatorów sportu, a take zakup i dystrybucj sprztu sportowego.

Działania na rzecz rozwoju sportu dzieci i młodziey prowadzone były równie


przy wykorzystaniu rodków pochodzcych z Funduszu Zaj Sportowo-Rekreacyjnych
dla Uczniów (14.337 tys. zł). Miały one na celu zwikszenie zaangaowania i aktywnoci
rodowisk lokalnych w organizacji rónorodnych form aktywnoci sportowej dzieci
i młodziey, jako wanego elementu zagospodarowania czasu wolnego oraz instrumentu
w profilaktyce wystpowania agresji, przestpczoci i innych zachowa patologicznych
wród młodocianych. W ramach realizowanego zadania dofinansowaniem objto blisko
300 tys. uczniów. W 2008 r. najczciej wystpujcymi formami, w jakich organizowano
zajcia sportowo-rekreacyjne dla uczniów, były gry zespołowe i pływanie.

Odrbne programy sportowe realizowane były w rodowiskach osób niepełnosprawnych.


Zadania sportu osób niepełnosprawnych wynikaj z szeroko rozumianych celów rehabilitacji,
pełnic wiele funkcji, m.in.: lecznicz, wychowawczo-psychologiczn, socjalizacyjn,
społeczno-ekonomiczn oraz integracyjn.

W 2008 r. priorytetowo traktowane były zadania wynikajce z programu przygotowa


do Igrzysk Paraolimpijskich Pekin’2008. Kontynuowane były take zadania zwizane
m.in. z uczestniczeniem osób niepełnosprawnych w przygotowaniach do mistrzostw wiata
i Europy, z organizacj udziału w letnich i zimowych obozach sportowych, w zajciach sekcji
sportowych i rekreacyjnych, imprezach rekreacyjno-sportowych oraz w szkoleniu centralnym,
zgrupowaniach i konsultacjach.

152
Zadania z tego obszaru, finansowane głównie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej
(26.877 tys. zł), realizowane były przy stałej współpracy z organizacjami pozarzdowymi,
szczególnie z organizacjami poytku publicznego i ogólnopolskimi stowarzyszeniami
działajcymi w sferze kultury fizycznej i sportu.

Na dofinansowanie zada zleconych w ramach programu „Rozwijanie sportu wród osób


niepełnosprawnych” zostało podpisanych 258 umów z 88 organizacjami. Zrealizowano
1.865 zada, w których uczestniczyło ponad 84 tys. osób niepełnosprawnych.

Ponadto finansowano stypendia dla niepełnosprawnych zawodników kadry narodowej


oraz wypłaty wiadcze pieninych dla 39 byłych medalistów Igrzysk Paraolimpijskich
i Igrzysk Głuchych.

Łczne nakłady na realizacj zada w zakresie powszechnoci i dostpnoci sportu


w społeczestwie w 2008 r. wyniosły 108.049 tys. zł.

Rozwój infrastruktury sportowej

Zadania tego obszaru finansowane były głównie ze rodków pochodzcych z Funduszu


Rozwoju Kultury Fizycznej (420.935 tys. zł). Dofinansowaniem były objte inwestycje
polegajce na budowie, rozbudowie, przebudowie, modernizacji i wyposaeniu obiektów
w urzdzenia dla potrzeb sportu oraz remonty obiektów, w szczególnoci pełno
wymiarowych hal sportowych, w tym przyszkolnych sal gimnastycznych, krytych pływalni,
lodowisk, boisk i stadionów sportowych oraz innych specjalistycznych obiektów sportowych.

W 2008 r. realizowano 731 inwestycji, w tym 348 noworozpoczynanych i 383 inwestycji


kontynuowanych. W omawianym okresie rozliczono łcznie 357 inwestycji sportowych,
z czego 181 inwestycji terenowych, 11 inwestycji o szczególnym znaczeniu dla sportu,
87 boisk wielofunkcyjnych oraz 78 boisk piłkarskich realizowanych w ramach programu
„Blisko-Boisko”. Najwiksza ilo inwestycji terenowych oddanych do uytku dotyczyła
województw: mazowieckiego (27), lubelskiego (22), małopolskiego (19), lskiego (14),
dolnolskiego (12) oraz łódzkiego i podkarpackiego (po 11).

Natomiast ze rodków budetu pastwa finansowana była – stosownie do zapisów


Uchwały Nr 143/2008 Rady Ministrów z dnia 24 czerwca 2008 r. w sprawie ustanowienia
programu wieloletniego pod nazw „Przygotowanie i wykonanie przedsiwzi EURO 2012”
– budowa „Narodowego Centrum Sportu – Stadion Narodowy” w Warszawie, na któr
wydatkowano 93.154 tys. zł (łczenie ze rodkami przyznanymi z rezerwy ogólnej budetu
pastwa).

W 2008 r. w ramach kontraktów wojewódzkich dofinansowano program rzdowo-


samorzdowy „Moje Boisko Orlik – 2012”, który zakłada wybudowanie nowoczesnych,
bezpiecznych, ogólnodostpnych i nieodpłatnych kompleksów sportowo-rekreacyjnych
stwarzajcych dzieciom i młodziey warunki do aktywnego uprawiania sportu i rozwoju

153
fizycznego pod okiem trenera – animatora sportu. rodki na ten cel, zaplanowane w rezerwie
celowej budetu pastwa, zostały wykonane w wysokoci 190.638 tys. zł.

Ponadto realizowano projekty inwestycyjne objte programami rozwoju regionalnego


(ZPORR), słuce poprawie infrastruktury lokalnej, głównie w gminach.

Łczne nakłady na realizacj zada zwizanych z rozwojem infrastruktury sportowej


ukształtowały si na poziomie 721.049 tys. zł.

154
3.2.4. Kultura i dziedzictwo narodowe

W roku 2008 na realizacj zada w sferze kultury i ochrony dziedzictwa narodowego


poniesiono łczne nakłady w wysokoci 2.700.641 tys. zł, obejmujce wydatki budetu
pastwa (2.558.220 tys. zł) oraz wydatki pastwowych funduszy celowych, tj.: Funduszu
Promocji Kultury (140.107 tys. zł), Funduszu Promocji Twórczoci (714 tys. zł)
i Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (1.600 tys. zł). W ramach
wydatków budetu pastwa kwota 85.619 tys. zł przeznaczona została na realizacj zada
finansowanych z udziałem rodków Unii Europejskiej. Wydatki na projekty finansowane
z Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego
Obszaru Gospodarczego wyniosły łcznie 76.615 tys. zł. Na projekty finansowane
z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójnoci przeznaczono 9.004 tys. zł

W omawianym okresie podstawowe działania w tym obszarze skierowane były


na opiek nad materialnym i niematerialnym dziedzictwem narodowym, wspieranie
działalnoci kulturalnej, jej promocj i rozwój infrastruktury oraz edukacj kulturaln.

Głównym celem w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego była materialna poprawa


stanu zachowania zabytków oraz zwikszenie ich dostpnoci dla mieszkaców, turystów,
jak równie inwestorów, a tym samym zwikszenie atrakcyjnoci regionów. Wspierane były
prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkach ruchomych
i nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. Kontynuowano działania zwizane
z ewidencj zabytków i prowadzeniem rejestrów, a take przeprowadzaniem analiz i bada
nad zabytkami i krajobrazem kulturalnym. Prowadzono działalno eksperck
i opiniodawcz. W 2008 r. na prace konserwatorskie wydatkowano ogółem 354.218 tys. zł.
Kwota ta obejmuje rodki wydatkowane przez jednostki budetowe posiadajce
siedziby w obiektach zabytkowych (78.994 tys. zł) oraz nakłady na utrzymanie słub
konserwatorskich (39.129 tys. zł).

W ramach programów i projektów, których realizacja została wczeniej zaplanowana


jako wynik postulatów wielu rodowisk społecznych, kombatanckich, jak równie placówek
dyplomatycznych, realizowano zadania majce na celu upamitnianie miejsc pamici
narodowej. Na terenie całego kraju prowadzone były remonty grobów i cmentarzy
wojennych, podejmowano działania na rzecz ratowania polskiego dziedzictwa narodowego
za granic, ponadto zorganizowano szereg wystaw i konferencji.

W 2008 r. w ramach zada realizowanych przez Rad Ochrony Pamici Walk


i Mczestwa przeprowadzono szereg prac poza granicami kraju, dotyczyły one
m.in. renowacji i konserwacji mogił, nagrobków i rzeb na terenie cmentarzy Orlt
we Lwowie, Bernardyskiego w Wilnie, Montmarte i Pere Lachaise w Paryu, prace
renowacyjne i porzdkowe nad grobami polskimi na Litwie i ołnierzy Armii Polskiej na

155
Wschodzie gen. Andersa w Uzbekistanie i Kazachstanie bada poszukiwawczo –
ekshumacyjnych mogił ołnierzy polskich pomordowanych w 1939 r. w Kobryniu i okolicach.

Na zadania zwizane ze sprawowaniem opieki nad miejscami walk i mczestwa


wydatkowano 16.958 tys. zł.

W 2008 r. organy administracji rzdowej były organizatorami 29 muzeów, w tym


11 prowadzonych wspólnie z jednostkami samorzdu terytorialnego. W muzeach tych
organizowano wystawy stałe czasowe, przygotowano tytuły wydawnicze (katalogi,
informatory, foldery, plakaty i inne wydawnictwa), organizowano lekcje muzealne,
uzupełniano zbiory muzealne poprzez zakup dzieł sztuki dla instytucji muzealnych
(zakupiono ponad 12 tys. obiektów muzealnych). Łcznie na realizacj działa w sferze
muzealnictwa przeznaczono 354.676 tys. zł.

Ponadto kontynuowano realizacj programu wieloletniego „Dziedzictwo Fryderyka


Chopina 2010”. Głównym celem Programu jest kultywowanie i ochrona dziedzictwa
kompozytora. Jednoczenie Program ten słuy stymulowaniu rozwoju oryginalnych bada
naukowych i rozbudzeniu zainteresowa młodych naukowców problematyk chopinologiczn.
Organizowano wydarzenia artystyczne (koncerty, recitale), przygotowano i wydano publikacje
płytowe i wydawnicze. Realizowano take zadania inwestycyjne zwizane z budow
Centrum Chopinowskiego, adaptacj Zamku Ostrogskich oraz z rewitalizacj obiektów
zwizanych z Chopinem, m.in. Domu Urodzenia Kompozytora w elazowej Woli. W ramach
Programu wydatkowano rodki 6.800 tys. zł.

Na zadania zwizane z utrzymaniem bibliotek, rozwojem zbiorów bibliotecznych


i kształtowaniem postaw czytelniczych wydatkowano ponad 143.979 tys. zł. Biblioteki
publiczne wspierane były głównie poprzez działania na rzecz odbudowy ksigozbiorów.
W ten obszar wpisuj si take zadania majce na celu powstrzymanie destrukcji polskich
zasobów bibliotecznych i archiwalnych, realizowane w ramach programu wieloletniego
„Kwany papier” oraz słuce poprawie standardu usług wiadczonych niepełnosprawnym,
ujte w programie wieloletnim „Rozwój Biblioteki Centralnej Polskiego Zwizku Niewidomych”.

W ramach programu wieloletniego „Rozwój Biblioteki Centralnej Polskiego Zwizku


Niewidomych” dokonano zakupów materiałów bibliotecznych na płytach i kasetach oraz
ksiek pisanych w systemie Braille’a, przeprowadzono konserwacj zbiorów Centralnej
Biblioteki Niewidomych. Ponadto organizowano imprezy kulturalno – integracyjnych dla osób
niewidomych i słabo widzcych. Wydatki na realizacj tego programu wyniosły 2.300 tys. zł,
w tym 1.600 tys. zł ze rodków PFRON.

W ramach programu wieloletniego „Kwany papier” zakupiono m.in. urzdzenia


hybrydowe do mikrofilmowania i skanowania, uruchomiono instalacj do odkwaszania
druków zwartych. Kontynuowano take prace budowlane i adaptacyjne obiektów

156
przewidzianych na pracownie masowego odkwaszania i laboratoria. W 2008 r. Biblioteka
Narodowa przeprowadziła odkwaszenie ok. 480 tys. arkuszy dokumentów. W ramach
łcznych wydatków zrealizowanych w tym programie w kwocie 11.017 tys. zł, w sferze
bibliotek wydatkowano 3.200 tys. zł.

Kolejnym obszarem działa był rozwój aktywnoci artystycznej, filmowej i jej promocja.
Na ten cel w 2008 r. przeznaczono ponad 573.895 tys. zł.

Zadania realizowane w sferze instytucji artystycznych zwizane były głównie


z działalnoci teatrów, oper, filharmonii i orkiestr, które dokonuj adaptacji na potrzeby
szerokiego grona odbiorców dzieł artystów tworzcych w ww. dziedzinach. W tym okresie ze
rodków budetu pastwa dofinansowano działalno pastwowych instytucji artystycznych
jak równie instytucji kultury współprowadzonych z jednostkami samorzdu terytorialnego.
Finansowano spektakle w siedzibach własnych, przedstawienia wyjazdowe w kraju
i zagranic, festiwale teatralne, opery, operetki i balety, wystpy orkiestr i chórów.

Pastwowe instytucje filmowe w 2008 r. realizowały produkcj filmów dokumentalnych,


fabularnych, edukacyjnych i animowanych, zdjcia i monta do cyklicznych produkcji
telewizyjnych, notacji archiwalnych Polskiej Kroniki Filmowej, rekonstrukcji negatywów
i konserwacji zbiorów. Znaczca rola w tym obszarze przypada Polskiemu Instytutowi Sztuki
Filmowej, który w dziedzinie kinematografii zajmuje si m.in. dofinansowywaniem
przedsiwzi z zakresu przygotowania projektów filmowych, produkcji filmów, dystrybucji
i rozpowszechniania filmów, promocji polskiej twórczoci filmowej i upowszechniania kultury
filmowej.

Patronatem objte były take zadania realizowane przez rónorodne instytucje,


zajmujce si popularyzacj polskiej kultury, jzyka, historii, dziedzictwa narodowego,
a take poszukiwaniem nowych dróg ekspresji w rónych sferach twórczoci
m.in. rzebiarskiej, malarskiej, literackiej. Realizowano liczne zadania z zakresu sztuki
współczesnej i działalnoci wystawienniczej, działania słuce popularyzacji osigni
twórców, w tym nieprofesjonalnych, a take przedsiwzi edukacyjnych, majcych na celu
kształtowanie nawyku uczestnictwa w kulturze.

Istotnym zagadnieniem była promocja kultury polskiej za granic, której celem jest
m.in. umocnienie, wspieranie i popularyzowanie polskiej kultury w wiecie, krzewienie
i wzmacnianie polskiej tosamoci kulturalnej, zachowanie tosamoci narodowej
w zjednoczonej Europie, poprawa wizerunku Polski na arenie midzynarodowej,
m.in. poprzez realizacj wielopłaszczyznowych przedsiwzi kulturalnych we współpracy
z partnerami zagranicznymi.

Kontynuowane były równie działania majce na celu midzy innymi: podtrzymywanie


i upowszechnianie tradycji narodowej i pastwowej, upowszechnianie wiedzy na temat

157
polskiego dowiadczenia historycznego, kształtowanie postaw patriotycznych. Ponadto
realizowano zadania słuce podtrzymywaniu tosamoci kulturalnej mniejszoci
narodowych i etnicznych oraz wspieraniu wydawania czasopism i publikacji w jzykach
regionalnych.

W ramach rozwoju infrastruktury kulturalnej realizowane były przedsiwzicia majce na


celu wyrównywanie dostpu do dóbr i usług kultury, popraw warunków funkcjonowania
instytucji kultury oraz szkół i uczelni artystycznych i popraw efektywnoci ich zarzdzania.
Realizacja w/w celów odbywała si poprzez współfinansowanie:

− budowy, modernizacji, adaptacji nieruchomoci na cele kulturalne oraz na potrzeby szkół


i uczelni artystycznych,

− rewitalizacji, modernizacji i adaptacji na cele kulturalne obiektów zabytkowych


oraz poprzemysłowych obiektów o wysokiej wartoci historycznej,

− przygotowania dokumentacji technicznej dla inwestycji realizowanych w ramach funduszy


europejskich (np. projekty architektoniczne, studia wykonalnoci, analizy oddziaływania
na rodowisko, ekspertyzy konserwatorskie),

− zakupu i modernizacji trwałego wyposaenia do prowadzenia działalnoci kulturalnej,

− zakupu i modernizacji wyposaenia i sprztu dydaktycznego dla szkół i uczelni


artystycznych,

− budowy i rozbudowy sieci i systemów informatycznych.

W tym celu prowadzono prace przy obiektach obecnie bdcych w dyspozycji instytucji
kultury i placówek szkolnictwa artystycznego, jak równie działania majce na celu
pozyskanie nowych obiektów na ich siedziby. W ramach tych zada m.in. kontynuowano
prace zwizane z utworzeniem i rozpoczciem działalnoci nowoczesnych placówek
wystawienniczo-muzealnych, odpowiadajcych standardom wiatowego muzealnictwa,
tj.: Centrum Nauki Kopernik – nowatorskiej placówki umoliwiajcej interaktywn edukacj
naukow i kulturaln (przedsiwzicie realizowane w ramach programu wieloletniego
„Ekspozycja Centrum Nauki Kopernik”).

Integraln czci kultury narodowej jest szkolnictwo artystyczne, które w duej mierze
decyduje o teraniejszoci i przyszłoci polskiej kultury. Łczne nakłady na t sfer działa
wyniosły 951.780 tys. zł. Szkolnictwo artystyczne stanowi spójny i drony system. Spełnia
ono trzy podstawowe funkcje: dydaktyczn, kulturotwórcz i upowszechnieniow.
O poziomie szkół i uczelni artystycznych wiadcz sukcesy artystyczne uczniów, studentów
i pedagogów oraz znaczenie imprez artystycznych organizowanych przez uczelnie i szkoły.

W 2008 r. resort kultury prowadził 279 placówek publicznych, w tym 251 szkół
artystycznych I i II stopnia. Dofinansowano równie działalno 119 szkół niepublicznych.

158
W szkolnictwie artystycznym zatrudnionych było 10.942 osób, w tym 8.307 nauczycieli.
Działania podejmowane w sferze szkolnictwa artystycznego słuyły take promocji
uzdolnionej młodziey, jak równie stymulowaniu i zachcaniu młodziey do rozwoju
twórczego. W 2008 roku przeprowadzono przesłuchania makroregionalne i ogólnopolskie,
we wszystkich szkołach muzycznych, których głównym celem było dokonanie oceny procesu
kształcenia młodziey w poszczególnych specjalnociach. Ponadto zorganizowano
122 konkursy i przesłuchania dla dzieci i młodziey szkół artystycznych. Zorganizowano
take 249 szkole dla nauczycieli, regionalnych i ogólnopolskich, w formie seminariów,
kursów, warsztatów.

W 2008 r. w 18 uczelniach artystycznych prowadzonych przez ministra właciwego do


spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, kształciło si w systemie stacjonarnym
i niestacjonarnym 14.459 studentów (w tym 222 studentów zagranicznych). W porównaniu
z rokiem poprzednim ilo studentów na studiach dziennych wzrosła o 2%. Uczelnie
artystyczne zatrudniaj 4.879 osób, w tym 3.214 nauczycieli akademickich. Na jednego
nauczyciela akademickiego przypada rednio 4-5 studentów, co zwizane jest z modelem
kształcenia „mistrz – ucze”. Szczególnie wan działalnoci uczelni jest sfera współpracy
z zagranic, realizowana poprzez wymian dowiadcze dydaktycznych i artystycznych
miedzy partnerskimi uczelniami, współprac naukow, udział uzdolnionej młodziey
w rónorodnych imprezach artystycznych, w midzynarodowych konkursach i kursach
mistrzowskich. Realizujc wspólne projekty uczelnie buduj take obraz polskiego
szkolnictwa artystycznego na arenie midzynarodowej.

W obszar kultury i dziedzictwa narodowego wpisuj si take działania realizowane


w sferze archiwistyki. Podstawowe zadania archiwów obejmowały gromadzenie,
przechowywanie, opracowywanie i udostpnianie materiałów archiwalnych.
Archiwa pastwowe wykonywały take zadania zwizane z nadzorem nad archiwami
zakładowymi, współprac z samorzdami i społecznociami lokalnymi w zakresie
popularyzacji wiedzy o przeszłoci rodowisk lokalnych i o przekazach ródłowych
zgromadzonych, przechowywanych i udostpnianych uytkownikom materiałów
archiwalnych. Realizowano równie zadania z zakresu koordynacji, informacji, gromadzenia
i udostpniania dokumentów osobowo-płacowych. Ponadto w ramach programu
wieloletniego „Kwany papier” kontynuowano prace budowlane i adaptacyjne obiektów
przewidzianych na pracownie masowego odkwaszania i laboratoria. W 2008 r. w archiwach
pastwowych odkwaszono około 1,1 mln arkuszy dokumentów. Na działalno archiwów
wydatkowano 117.479 tys. zł, w tym 5.847 tys. zł na realizacj programu „Kwany papier”.

159
3.2.5. Zarzdzanie administracj publiczn

Wydatki biece zostały przeznaczone na:

− utrzymanie i funkcjonowanie central ministerstw,

− funkcjonowanie urzdów centralnych,

− funkcjonowanie słub skarbowych i celnych,

− utrzymanie i funkcjonowanie pozostałych jednostek,

− zadania realizowane przez ministerstwa,

− nadzór nad jednostkami samorzdu terytorialnego,

− zadania realizowane przez wojewodów,

− realizacj zada finansowanych z udziałem rodków z Unii Europejskiej.

Utrzymanie i funkcjonowanie central ministerstw

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów oraz centrale 17 ministerstw zapewniaj obsług


merytoryczn, prawn, organizacyjn, techniczn i kancelaryjno-biurow Rady Ministrów,
wiceprezesów Rady Ministrów oraz ministrów. Obsługuj ponadto Kolegium do Spraw Słub
Specjalnych, Rad Legislacyjn oraz pełnomocników Rzdu, komitety, komisje wspólne,
rady, zespoły, a take inne kolegialne organy pomocnicze, doradcze i opiniodawczo-
doradcze.

Na wydatki zwizane z utrzymaniem i funkcjonowaniem tych jednostek przeznaczono


1.468.865 tys. zł. Najwysze wydatki zostały zrealizowane przez: Ministerstwo Finansów –
240.607 tys. zł, Ministerstwo Obrony Narodowej – 175.866 tys. zł, Ministerstwo Spraw
Zagranicznych – 128.541 tys. zł, Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji –
112.073 tys. zł, Ministerstwo Gospodarki – 95.146 tys. zł.

Funkcjonowanie urzdów centralnych

Na nadzorowan przez Prezesa Rady Ministrów działalno administracji rzdowej


nieobjt zakresem działów administracji rzdowej, wykonywan przez Główny Urzd
Statystyczny (centrala GUS, 16 urzdów statystycznych oraz Centralna Biblioteka
Statystyczna), Polski Komitet Normalizacyjny, Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
oraz Urzd Zamówie Publicznych wydatkowano 238.588 tys. zł. Wydatki przeznaczono
głównie na koszty utrzymania jednostek oraz realizowanych przez nie zada (m.in. badania
i analizy statystyczne, organizowanie i prowadzenie normalizacji krajowej, zadania dotyczce
ochrony konkurencji i konsumentów, zadania zwizane z funkcjonowaniem systemu
zamówie publicznych).

160
Wydatki zwizane z funkcjonowaniem pozostałych urzdów centralnych (Urzd
Regulacji Energetyki, Urzd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Wyszy
Urzd Górniczy, Urzd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, Główny Urzd Miar,
Pastwowa Agencja Atomistyki, Urzd Transportu Kolejowego, Urzd do Spraw
Cudzoziemców) zrealizowano w wysokoci 303.832 tys. zł.

Funkcjonowanie słub skarbowych i celnych

Wydatki słub skarbowych (16 izb skarbowych, 401 urzdów skarbowych oraz
16 urzdów kontroli skarbowej) zrealizowano w kwocie 3.216.210 tys. zł.

Do zakresu działania tych jednostek naley m.in. ustalanie i pobór podatków oraz
niepodatkowych nalenoci budetowych, rejestrowanie podatników oraz przyjmowanie
deklaracji podatkowych, wykonywanie kontroli podatkowej, prowadzenie dochodze
w sprawach o przestpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe, wykonywanie egzekucji
administracyjnej nalenoci pieninych, przeprowadzanie kontroli skarbowych, których
celem jest ochrona interesów i praw majtkowych Skarbu Pastwa oraz zapewnienie
skutecznoci wykonywania zobowiza podatkowych i innych nalenoci stanowicych
dochód budetu pastwa lub pastwowych funduszy celowych.

Główne kierunki działania urzdów skarbowych w 2008 roku dotyczyły:

− osignicia załoonych w budecie pastwa dochodów poprzez pobór podatków,


ograniczenie zaległoci w stosunku do wpływów, popraw skutecznoci egzekucji oraz
bardziej efektywne typowanie podmiotów do kontroli, wzrost efektywnoci kontroli,
popraw jakoci orzecznictwa,

− osignicia wysokiego poziomu dobrowolnego wypełniania obowizków podatkowych


poprzez popraw wskanika realizacji biecych przypisów podatkowych, analiz
i kontrol wpłat zaliczek na podatki dochodowe, polityk informacyjno-edukacyjn
administracji podatkowej,

− zapewnienia wysokiej jakoci obsługi podatników dziki m.in. efektywnemu systemowi


szkole pracowników, poszerzeniu zakresu usług elektronicznych oraz jednolitoci
stosowania prawa, informowaniu podatników o planowanym podjciu kontroli, skróceniu
czasu od wszczcia kontroli do zakoczenia postpowania podatkowego.

Nadrzdnym celem kontroli skarbowej było pozyskanie dodatkowych wpływów


budetowych w drodze zapewnienia skutecznoci wykonywania zobowiza podatkowych
i innych nalenoci stanowicych dochód budetu pastwa. Poza wymiernym efektem
finansowym, działania podejmowane przez kontrol skarbow miały charakter prewencyjny,
przyczyniajc si do zmniejszenia poczucia bezkarnoci wród nieuczciwych podatników
i ograniczenia nieprawidłowoci w zakresie dysponowania rodkami publicznymi.

161
W 2008 r. urzdy kontroli skarbowej przeprowadziły 10.574 kontroli, z tego 5.193 kontroli
na podstawie własnych planów, 2.740 kontroli z wniosków izb skarbowych i urzdów
skarbowych.

Liczba kontroli zakoczonych decyzj wyniosła 3.079.

Na utrzymanie i funkcjonowanie 16 izb celnych, 46 urzdów celnych oraz 161 oddziałów


celnych wydatkowano 1.014.139 tys. zł.

Do podstawowych zada słuby celnej naley realizacja polityki celnej pastwa


w czci dotyczcej przywozu i wywozu towarów oraz wykonywanie innych zada
wynikajcych z przepisów odrbnych (m.in. wymiar i pobór nalenoci celnych i innych opłat
zwizanych z przywozem i wywozem towarów, kontrola przestrzegania przepisów prawa
celnego).

W 2008 r. działalno słub celnych skoncentrowania była wokół nastpujcych


zagadnie:

− ochrona interesów Polski oraz solidarnie innych pastw członkowskich Unii Europejskiej
(uproszczenie i racjonalizacja przepisów celnych, usprawnienie zarzdzania kontrolami
celnymi oraz ich standaryzacja, wzmoenie współpracy midzy administracjami celnymi
i innymi słubami w zakresie zwalczania przestpczoci, usprawnienie i rozwój
interoperacyjnych systemów informatycznych),

− wprowadzenie ułatwie dla handlu (minimalizacja obcie nałoonych na legalny handel


poprzez uproszczenie i standaryzacj pracy słub celnych oraz wprowadzenie
zharmonizowanych wymaga odnonie danych, wzmoenie współpracy z podmiotami
gospodarczymi oraz udzielanie pomocy technicznej i wspieranie krajów trzecich
w kierunku uproszczenia i modernizacji procedur i formalnoci celnych),

− stworzenie infrastruktury administracji celnej porównywalnej z infrastruktur innych


członków Wspólnoty (tworzenie sprawnej komunikacji i systemów wymiany informacji
łczcych krajowe systemy komputerowe pastw członkowskich, wdraanie
elektronicznej obsługi celnej, zapewnienie wysokiego poziomu szkolenia funkcjonariuszy
celnych, promocja rozwoju wspólnego unijnego profilu cła).

Utrzymanie i funkcjonowanie pozostałych jednostek

Na zadania zwizane z utrzymaniem i funkcjonowaniem pozostałych jednostek


budetowych podległych lub nadzorowanych przez ministrów wydatkowano 208.744 tys. zł.
Z kwoty tej przypada na:

− Centrum Personalizacji Dokumentów – 174.928 tys. zł. Centrum realizuje zadania


Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji w zakresie personalizacji dowodów

162
osobistych, dokumentów paszportowych, zezwole na przekraczanie granicy w ramach
małego ruchu granicznego, a take polskich dokumentów podróy dla cudzoziemców,
kart pobytu,

− Prokuratori Generaln Skarbu Pastwa – 22.895 tys. zł. Prokuratoria Generalna Skarbu
Pastwa jest pastwow jednostk organizacyjn utworzon w celu zapewnienia
ochrony prawnej praw i interesów Skarbu Pastwa. Nadzór nad Prokuratori sprawuje
minister właciwy do spraw Skarbu Pastwa,

− Władz Wdraajc Programy Europejskie oraz Centrum Projektów Informatycznych


Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji – 10.921 tys. zł. Władza Wdraajca
Programy Europejskie realizuje zadania zwizane z zarzdzaniem rodkami funduszy
strukturalnych Unii Europejskiej, rodkami pochodzcymi z bezzwrotnej pomocy
zagranicznej oraz rodkami innych programów powierzonych jej do realizacji. Centrum
Projektów Informatycznych MSWiA realizuje zadania w zakresie projektów
informatycznych istotnych dla informatyzacji pastwa.

Na obsług administracyjn Polskiej Akademii Nauk, realizacj zada komitetów


naukowych, komitetów problemowych i innych jednostek organizacyjnych PAN wydatkowano
32.472 tys. zł. Wydatki przeznaczono m.in. na koszty funkcjonowania jednostek, uposaenia
członków krajowych PAN, realizacj zada komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk
przy wydziałach PAN oraz komitetów problemowych i rad przy Prezydium PAN, dotacje
podmiotowe dla Midzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej oraz
Midzynarodowego Laboratorium Silnych Pól Magnetycznych i Niskich Temperatur.

Wydatki Rzdowego Centrum Legislacji – pastwowej jednostki organizacyjnej


działajcej przy Prezesie Rady Ministrów, zapewniajcej koordynacj działalnoci
legislacyjnej Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i innych organów administracji
rzdowej – wykonano w kwocie 15.725 tys. zł.

Zadania realizowane przez ministerstwa

Na pozostałe zadania realizowane przez ministerstwa wydatkowano 115.043 tys. zł.


Z kwoty tej przypada na:

− Ministerstwo Gospodarki – 7.830 tys. zł. Wydatki przeznaczono m.in. na koszty


funkcjonowania Orodka Studiów Wschodnich – jednostki, której celem jest
monitorowanie oraz analiza politycznej, ekonomicznej i społecznej sytuacji w pastwach
Europy rodkowej i Wschodniej, na Bałkanach oraz na Kaukazie i w Azji Centralnej,

− Ministerstwo Finansów – 46.767 tys. zł. Wydatki przeznaczono m.in. na zadania


zwizane z informatyzacj centrali Ministerstwa Finansów i podległych jednostek,
szkolenia zawodowe organizowane przez Ministerstwo Finansów na rzecz jednostek

163
podległych, funkcjonowanie komisji działajcych przy Ministrze Finansów (Główna
Komisja Orzekajca, Resortowa Komisja Orzekajca, Rzecznik I Instancji, Komisja
Doradztwa Podatkowego, Komitet Standardów Rachunkowoci i Komisja Egzaminacyjna
„Gry Losowe”) i na udział RP w inicjatywie oddłueniowej Midzynarodowego Funduszu
Walutowego prowadzonej na rzecz Liberii,

− Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej – 39.916 tys. zł. Wydatki przeznaczone zostały
m.in. na koszty realizacji przez Centralny Instytut Ochrony Pracy wieloletniego programu
badawczego „Poprawa bezpieczestwa i warunków pracy”, dofinansowanie prac
wdroeniowych i upowszechniajcych wyniki prac badawczo-rozwojowych, koszty
działalnoci Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich oraz realizacji zada zwizanych
z obsług Funduszu Inicjatyw Obywatelskich Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich,
koszty funkcjonowania Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych, Resortowej
Komisji Orzekajcej, Komisji ds. Słuby Zastpczej, Społecznej Komisji Rewindykacyjnej,
Krajowej Rady Konsultacyjnej ds. Osób Niepełnosprawnych, dotacje dla fundacji
i stowarzysze realizujcych projekty zwizane z promowaniem i urzeczywistnianiem
zasady równego traktowania kobiet i mczyzn we wszystkich sferach ycia społecznego
oraz przeciwdziałaniem wszelkim przejawom dyskryminacji,

− Kancelari Prezesa Rady Ministrów – 15.010 tys. zł, głównie na:

− dotacj dla Krajowej Szkoły Administracji Publicznej – 9.856 tys. zł,

− fundusz dyspozycyjny Prezesa Rady Ministrów – 1.646 tys. zł,

− nagrody Prezesa Rady Ministrów za rozprawy doktorskie i habilitacyjne oraz


działalno naukow i naukowo – techniczn lub artystyczn oraz na nagrody dla
laureatów Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej – 1.480 tys. zł,

− koszty obsługi administracyjnej i kancelaryjnej Rady do Spraw Uchodców (głównie


wynagrodzenia ryczałtowe członków Rady oraz wynagrodzenia za udział
w posiedzeniach plenarnych Rady, składach orzekajcych i udział w postpowaniach
przed sdami administracyjnymi, koszty podróy słubowych) – 540 tys. zł,

− pomoc zagraniczn (głównie realizacja projektu „Wzmocnienie zdolnoci


administracyjnych Gruzji w zakresie reformy decentralizacyjnej, systemu finansów
publicznych i rozwoju regionalnego realizowanego na rzecz administracji gruziskiej)
– 462 tys. zł,

− nagrody dla osób zajmujcych kierownicze stanowiska pastwowe – 275 tys. zł.

Nadzór nad jednostkami samorzdu terytorialnego

Wydatki regionalnych izb obrachunkowych zrealizowano w wysokoci 97.544 tys. zł.


Regionalne izby obrachunkowe sprawuj nadzór nad działalnoci jednostek samorzdu

164
terytorialnego w zakresie spraw finansowych oraz kontroluj gospodark finansow
i zamówienia publiczne jednostek samorzdu terytorialnego, zwizków midzygminnych,
stowarzysze gmin oraz stowarzysze gmin i powiatów, zwizków powiatów, stowarzysze
powiatów, samorzdowych jednostek organizacyjnych, w tym samorzdowych osób
prawnych, jak równie innych podmiotów w zakresie wykorzystywania przez nie dotacji
przyznawanych z budetów jednostek samorzdu terytorialnego.

Wydatki Samorzdowych Kolegiów Odwoławczych zrealizowano w kwocie


94.232 tys. zł. Samorzdowe kolegia odwoławcze s organami wyszego stopnia
w rozumieniu przepisów Kodeksu postpowania administracyjnego i Ordynacji podatkowej
w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej nalecych do właciwoci
jednostek samorzdu terytorialnego. Do zakresu ich działania naley rozpatrywanie odwoła
od decyzji oraz zaale na postanowienia, danie wznowienia postpowania oraz
stwierdzanie niewanoci decyzji.

Zadania realizowane przez wojewodów

Na zadania realizowane przez wojewodów wydatkowano 1.026.574 tys. zł, z tego na:

− utrzymanie i funkcjonowanie urzdów wojewódzkich – 618.451 tys. zł.


Urzdy wojewódzkie zapewniaj realizacj zada wynikajcych ze sprawowania przez
wojewodów funkcji przedstawiciela Rady Ministrów w województwie, zwierzchnika
zespolonej administracji rzdowej, organu nadzoru nad jednostkami samorzdu
terytorialnego, organu wyszego stopnia w rozumieniu przepisów o postpowaniu
administracyjnym, jeeli ustawy szczególne tak stanowi, reprezentanta Skarbu
Pastwa, w zakresie i na zasadach okrelonych w odrbnych ustawach.

− dotacje dla jednostek samorzdu terytorialnego – 404.051 tys. zł, z tego na:

− realizacj zada biecych z zakresu administracji rzdowej oraz innych zada


zleconych gminom (zwizkom gmin) ustawami – 270.696 tys. zł. Merytoryczny zakres
zada, realizowanych jako zadania zlecane gminom przez organy administracji
rzdowej, wynika z ustawy z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zada i kompetencji
okrelonych w ustawach szczególnych pomidzy organy gminy a organy
administracji rzdowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 34, poz. 198
z pón. zm.). Do zada tych zaliczy naley zadania realizowane przez urzdy stanu
cywilnego, prowadzenie ewidencji ludnoci, wydawanie dowodów osobistych,
czynnoci zwizane z wykonywaniem powszechnego obowizku obrony,
prowadzenie ewidencji działalnoci gospodarczej,

− zadania biece z zakresu administracji rzdowej oraz inne zadania zlecone


ustawami realizowane przez powiat – 112.833 tys. zł. Dotacje przeznaczono na

165
realizacj zada okrelonych m.in. w ustawach: o ochronie gruntów rolnych
i lenych, o obywatelstwie polskim, Prawo wodne, Prawo łowieckie, Prawo
geodezyjne i kartograficzne, o gospodarce nieruchomociami, o powszechnym
obowizku obrony Rzeczypospolitej Polskiej,

− zadania biece realizowane przez powiat na podstawie porozumie z organami


administracji rzdowej – 2.318 tys. zł. Dotacje przeznaczono na realizacj zada
dotyczcych wydawania paszportów oraz przeprowadzania poboru do wojska,

− zadania biece z zakresu administracji rzdowej oraz inne zadania zlecone


ustawami realizowane przez samorzd województwa – 17.119 tys. zł. Dotacje
przeznaczono na realizacj zada okrelonych m.in. w ustawach: o usługach
turystycznych, o rybactwie ródldowym, o odpadach, Prawo o ruchu drogowym,
Prawo łowieckie, Prawo wodne, Prawo ochrony rodowiska,

− zadania biece realizowane przez samorzd województwa na podstawie


porozumie z organami administracji rzdowej. Dotacja w wysokoci 1.080 tys. zł
została przekazana na realizacj zada zwizanych z wydawaniem przyrzecze
i zezwole na prac cudzoziemców,

− biece zadania własne samorzdu województwa – finansowanie kosztów


operacyjnych wdraania Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG III A Kraj
Zwizkowy Brandenburgia – Polska (Województwo Lubuskie) 2000-2006 – 5 tys. zł,

− pozostałe dotacje – 480 tys. zł, z tego:

− dotacje celowe dla jednostek niezaliczanych do sektora finansów publicznych


realizujcych projekty lub zadania finansowanie z udziałem rodków z budetu Unii
Europejskiej oraz niepodlegajcych zwrotowi rodków z pomocy udzielonej przez
pastwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), tj. dla
Górnolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. na koszty wdraania programu
Phare PL 9811 INICJATYWA I oraz Phare PL 9903.01 INICJATYWA II „Fundusz
poyczkowy na tworzenie nowych miejsc pracy dla byłych pracowników sektora
górnictwa wgla kamiennego w Polsce oraz rozpoczynanie przez nich działalnoci
gospodarczej” – 451 tys. zł,

− dotacje celowe z budetu na finansowanie lub dofinansowanie zada zleconych do


realizacji stowarzyszeniom (na zadania wynikajce z wieloletniego Programu na
rzecz społecznoci romskiej w Polsce) – 29 tys. zł,

− finansowanie zada wojewodów zwizanych z przeprowadzeniem poboru do wojska –


3.106 tys. zł,

− działalno komisji egzaminacyjnych przy urzdach wojewódzkich (m.in. sprawdzajcych


kwalifikacje kandydatów na instruktorów nauki jazdy) – 486 tys. zł.

166
Realizacja zada finansowanych z udziałem rodków z Unii Europejskiej

Kwota 692.283 tys. zł została przeznaczona na finansowanie:

– programów i projektów finansowanych z udziałem rodków Unii Europejskiej w ramach:

− Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006, w tym:

 Sektorowy Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2004-2006,

 Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich,

 Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw,

 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego;

− Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013, w tym:

 Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2007-2013,

 Program Operacyjny Kapitał Ludzki,

 Regionalne Programy Operacyjne,

 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka,

 Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko;

– projektów finansowanych z Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu


Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Wydatki inwestycyjne administracji publicznej w kwocie 467.413 tys. zł przeznaczono


przede wszystkim na potrzeby:
– naczelnych i centralnych organów administracji rzdowej oraz jednostek terenowych im
podległych – 146.482 tys. zł,
– izb i urzdów skarbowych oraz urzdów kontroli skarbowej – 69.366 tys. zł
– placówek zagranicznych oraz pomoc zagraniczn – 89.952 tys. zł,
– urzdów wojewódzkich – 43.161 tys. zł,
– izb celnych i urzdów celnych – 24.908 tys. zł,
– Urzdu do Spraw Cudzoziemców – 10.214 tys. zł,
– urzdów marszałkowskich, starostw powiatowych, urzdów gmin (miast i miast na
prawach powiatu) – 8.229 tys. zł,
– Centrum Personalizacji Dokumentów – 7.358 tys. zł,
– Polskiego Komitetu Normalizacyjnego – 6.749 tys. zł,
– regionalnych izb obrachunkowych – 3.685 tys. zł,
– samorzdowych kolegiów odwoławczych – 3.362 tys. zł.

167
3.2.6. Polityka zagraniczna

W 2008 roku polityk zagraniczn okrelały priorytety zawarte w załoeniach polskiej


polityki zagranicznej na 2008 rok, a take przedstawione przez Ministra Spraw
Zagranicznych w Informacji na temat polskiej polityki zagranicznej w 2008 r. Priorytety te s
wieloletnimi celami strategicznymi i stanowiły kierunek prac zarówno w 2008 roku, jak i bd
stanowiły w kolejnych latach:

− Polska silna w Europie i promotor jej polityki wschodniej,

− Polska jako mocne ogniwo Sojuszu Północnoatlantyckiego,

− Polska jako atrakcyjna marka,

− Polska jako kraj wspierajcy swoj diaspor, silny jej dynamizmem,

− Polska dyplomacja jako nowoczesna i skuteczna słuba.

W 2008 roku niezmiennie podstawowym celem polskiej polityki zagranicznej było


umacnianie pozycji Rzeczypospolitej Polskiej w Europie i wiecie, zapewnienie jej
bezpieczestwa i optymalnych warunków modernizacji i rozwoju gospodarczego oraz
społecznego, a tym samym podniesienie dobrobytu obywateli. W realizacji tych celów
w maksymalnym stopniu wykorzystywane były moliwoci, jakie stwarza Polsce jej
członkostwo w Unii Europejskiej i Sojuszu Północnoatlantyckim, a take współpraca dwu
i wielostronna z naszymi sojusznikami oraz krajami ssiedzkimi. Polska due znaczenie
przywizywała do umacniania rzdów prawa i promocj praw człowieka w stosunkach
midzynarodowych. Stał trosk otaczała Polaków i osoby polskiego pochodzenia
przebywajcych, bd na stałe zamieszkujcych poza granicami kraju. W kształtowaniu
podanego obrazu Polski i Polaków due znaczenie przywizywane było do działa
promocyjnych.

Do priorytetów polskiej aktywnoci na forum midzynarodowym w roku 2008 naleały:


utrwalanie statusu RP jako kraju nalecego do grona najwikszych pastw członkowskich
UE, prezentacja i promocja Inicjatywy Partnerstwa Wschodniego, wzmocnienie roli Polski
jako pastwa majcego wpływ na sytuacj bezpieczestwa w Europie oraz na polityk
bezpieczestwa i obrony NATO i UE, aktywne rozwijanie strategicznego partnerstwa Polski
w dziedzinie bezpieczestwa ze Stanami Zjednoczonymi, promocja Polski jako
wiarygodnego aktora sceny midzynarodowej, w tym budowa koalicji pastw podobnie
mylcych.

Najwaniejsz, wielostronn płaszczyzn wzmacniania i realizacji politycznych


i gospodarczych interesów Polski pozostawała Unia Europejska, w relacjach z któr MSZ
i podległe mu placówki zagraniczne dyły do utrwalenia statusu RP jako jednego z istotnych

168
partnerów w Unii. Do umocnienia pozycji Polski w Europie przyczynia si aktywno we
współpracy regionalnej, zacienienie kontaktów z ssiadami, a take dobre stosunki
z partnerami. Dylimy do pozyskiwania poparcia dla naszych interesów i stanowisk na
wczesnym etapie przygotowa nowych decyzji i regulacji. Polska opowiadała si za
działaniami umacniajcymi solidarno członków Unii wobec głównych wyzwa jakie stoj
przed UE, w tym za maksymaln otwartoci wobec jej ssiadów w Europie.

W ramach kwestii bezpieczestwa Polska aktywnie dyła do umacniania Sojuszu


Północnoatlantyckiego oraz kształtowania naleytych stosunków midzy NATO a Uni
Europejsk. Polska udzielała take poparcia działaniom na rzecz zacieniania powiza
midzy Europ a Stanami Zjednoczonymi oraz przeobraeniom Sojuszu, zapewniajcym
zdolno do realizacji jego podstawowych zada w zakresie obrony kolektywnej oraz do
walki z nowymi zagroeniami typu globalnego.

Wzrost znaczenia kwestii ekonomicznych i obrona interesów gospodarczych w polityce


zagranicznej pastwa wynikajca z koniecznoci sprostania wyzwaniom, jakie niesie za sob
proces globalizacji (umidzynarodowienie gospodarki, bezpieczestwo ekonomiczne)
sprawiły, e nieodzownym warunkiem trwałego wzrostu pozycji midzynarodowej Polski było
i jest istotne zwikszenie roli interesów gospodarczych w polityce zagranicznej. Dlatego te
zagraniczna polityka ekonomiczna słuyła realizacji strategicznych celów polityki
gospodarczej pastwa. Kontynuowany był proces budowy dyplomacji ekonomicznej, cile
powizanej z pozostałymi sektorami słuby zagranicznej Polski, ukierunkowanej na
realizacj interesów gospodarczych pastwa.

Celem działalnoci promocyjnej i informacyjnej w 2008 roku było kształtowanie


pozytywnego wizerunku Polski i budowa klimatu yczliwoci dla naszego kraju, prezentacja
jego współczesnego potencjału gospodarczego i wyjtkowo dynamicznego rozwoju,
wzmacnianie prestiu Polski na arenie midzynarodowej oraz przeciwdziałanie negatywnym
ocenom, stereotypom i uprzedzeniom o podłou historycznym. Do priorytetów
geograficznych promocji Polski za granic w 2008 r. naleały m.in. pastwa członkowskie
i kandydujce do UE; pastwa ssiadujce z Polsk, w szczególnoci Ukraina, Białoru
i Rosja oraz wysoko rozwinite kraje pozaeuropejskie. Priorytetowym wydarzeniem
promocyjnym w 2008 r. był Rok Polski w Izraelu.

Głównym celem działalnoci konsularnej było zapewnienie moliwie optymalnej obsługi


obywateli polskich przebywajcych poza granicami kraju. Działania urzdów konsularnych
słuyły take dalszemu rozwijaniu kontaktów Polski z polskimi mniejszociami i Poloni,
stanowicych istotny element stosunków RP z pastwami przebywania Polonii/mniejszoci.
Słuba konsularna zabiegała, aby we właciwy sposób były realizowane prawa
Polonii/mniejszoci w tych pastwach.

169
W 2008 roku polska pomoc zagraniczna kierowana była – podobnie jak w 2007 r. –
do priorytetowych biorców polskiej pomocy, takich jak Ukraina, Białoru, Mołdowa czy
Gruzja. Polska pomoc przeznaczona była równie na tworzenie współpracy polsko-
afgaskiej w ramach Regionalnego Zespołu Odbudowy w Afganistanie. Ponadto pomoc
humanitarna przekazywana była krajom i społeczestwom poszkodowanym, m.in. w wyniku
katastrof i klsk ywiołowych, takim jak Sudan Południowy, Gruzja, Birma/Myanmar,
Ukraina, Mołdowa, Chiny, Irak, Kenia, Kirgistan.

Projekty pomocowe dla zagranicy realizowane były przez podmioty krajowe – organy
administracji rzdowej, organy samorzdu terytorialnego oraz organizacje pozarzdowe
(wybrane w drodze otwartego konkursu). MSZ koordynowało przekazywanie funduszy na ich
realizacj oraz monitorowało prowadzone działania. Prowadzone były równie działania
z zakresu informowania społeczestwa o polskim programie pomocy zagranicznej, a take
z zakresu edukacji globalnej i rozwojowej.

W 2008 r. Ministerstwo Spraw Zagranicznych realizowało swoje zadania zgodnie


z planem i załoonymi celami polskiej polityki zagranicznej. Osignicie wyznaczonych
celów było moliwe dziki zaangaowaniu własnemu MSZ ale równie dobrej współpracy
z innymi resortami i agendami rzdowymi.

Z budetu Ministerstwa Spraw Zagranicznych w 2008 r. na ww. zadania przeznaczone


zostały rodki w kwocie 1.211.640 tys. zł (94,1% planu po zmianach). Powysze rodki
przeznaczono przede wszystkim na:

− wydatki zwizane z utrzymaniem centrali Ministerstwa Spraw Zagranicznych,


171 placówek zagranicznych, w tym 97 ambasad, 44 urzdów konsularnych
i 21 instytutów polskich podległych ministrowi właciwemu do spraw zagranicznych –
886.840 tys. zł,

− składki do organizacji midzynarodowych – 150.756 tys. zł,

− finansowanie współpracy na rzecz rozwoju, wspierania midzynarodowej współpracy na


rzecz demokracji i społeczestwa obywatelskiego – 86.650 tys. zł,

− działalno informacyjn i kulturaln prowadzon za granic – 39.864 tys. zł,

− finansowanie programów radiowych i telewizyjnych realizowanych przez Radio i TV


“Polonia” dla odbiorców za granic – 21.200 tys. zł,

− dotacje dla Polskiego Instytutu Spraw Midzynarodowych – 6.900 tys. zł i dla Polskiego
Komitetu ds. UNESCO – 1.193 tys. zł,

− sfinansowanie zobowiza wynikajcych z wyroków i decyzji Europejskiego Trybunału


Praw Człowieka w Strasburgu – 2.752 tys. zł,

170
− inwestycje o charakterze budowlanym oraz zakupy inwestycyjne zwizane
z funkcjonowaniem placówek zagranicznych – 84.907 tys. zł.

Ponadto w pozostałych resortach na sfinansowanie:

− wydatków zwizanych z utrzymaniem placówek zagranicznych przeznaczono


98.758 tys. zł, w tym w Ministerstwie Gospodarki 58.178 tys. zł oraz Ministerstwie
Obrony Narodowej 29.660 tys. zł,

− składek do organizacji midzynarodowych wydatkowano 369.106 tys. zł, w tym


w Ministerstwie Gospodarki – 119.813 tys. zł, w Pastwowej Agencji Atomistyki –
66.346 tys. zł, w Ministerstwie Obrony Narodowej – 63.811 tys. zł , w Ministerstwie
rodowiska – 43.518 tys. zł, w Ministerstwie Edukacji Narodowej – 20.361 tys. zł,
w Ministerstwie Zdrowia – 8.450 tys. zł, Ministerstwie Rolnictwa – 5.547 tys. zł,
Ministerstwie Rozwoju Regionalnego – 5.364 tys. zł oraz w Ministerstwie Pracy i Polityki
Społecznej – 5.372 tys. zł,

− wydatków inwestycyjnych zwizanych z funkcjonowaniem placówek zagranicznych –


4.651 tys. zł, w tym w Ministerstwie Gospodarki – 4.412 tys. zł oraz w Ministerstwie
Obrony Narodowej – 239 tys. zł.

171
3.2.7. Bezpieczestwo pastwa i wymiar sprawiedliwoci

1. Obrona narodowa

Wydatki na obron narodow słuce zapewnieniu bezpieczestwa zewntrznego


pastwa maj strategiczne znaczenie dla sprawnego funkcjonowania naszego systemu
obronnego, zapewniaj realizacj zobowiza wynikajcych z członkostwa Polski w NATO
i UE oraz stwarzaj moliwo aktywnego zaangaowania si w działania na rzecz
utrzymania pokoju i bezpieczestwa w kraju i na wiecie.

W 2008 r. nakłady na obron narodow kształtowane udziałem w PKB wyniosły


19.769.547 tys. zł, co stanowi 93,7% wydatków zrealizowanych w 2007 r. oraz 85,3% planu
po zmianach, z tego:

− wydatki w czci – Obrona narodowa – 19.672.307 tys. zł, w tym na dział Obrona
narodowa przypada 69,7% – tj. 13.714.918 tys. zł,

− wydatki w dziale – Obrona narodowa realizowane w pozostałych czciach budetu


pastwa (Program Pozamilitarnych Przygotowa Obronnych i Program Mobilizacji
Gospodarki) – 97.240 tys. zł.

Nisza realizacja wydatków spowodowana była trudnociami finansowymi budetu


pastwa. Wpłynło to na nisze wykonanie głównie wydatków majtkowych, które
ukształtowały si na poziomie 17,3% nakładów ogółem na obron narodow.

Niezrealizowane zostały przede wszystkim wydatki majtkowe w wysokoci 2.211.521 tys. zł


przeznaczone na zakupy sprztu i uzbrojenia wojskowego, rodków materiałowych
i wyposaenia w ramach centralnych planów rzeczowych resortu obrony narodowej.

Niezalenie od powyszego, nie zostały wykorzystane rodki na realizacj programu


wieloletniego „Wyposaenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w samoloty
wielozadaniowe” zaplanowane w ustawie budetowej w wysokoci 1.167.585 tys. zł,
a wykonane w kwocie 782.193 tys. zł, tj. 67% planu.

W ramach wydatków obronnych finansowane były wszystkie rodzaje Sił Zbrojnych,


tj. Wojska Ldowe, Siły Powietrzne, Marynarka Wojenna, Wojska Specjalne oraz inne
jednostki organizacyjne: Dowodzenie i kierowanie Siłami Zbrojnymi RP, Centralne wsparcie,
Zespoły kontaktowe i struktury dowodzenia NATO, andarmeria Wojskowa, Słuba Wywiadu
Wojskowego oraz Słuba Kontrwywiadu Wojskowego, Wojskowe Misje Pokojowe oraz
Pozostałe jednostki wojskowe, a take zadania z zakresu polityki społecznej.

172
Wydatki na finansowanie rodzajów Sił Zbrojnych w 2008 roku zostały zrealizowane
w wysokoci 5.401.312 tys. zł, tj. 28,1% wydatków ogółem na obron narodow, z tego:

− Wojska Ldowe – 3.511.878 tys. zł,

− Siły Powietrzne – 1.271.261 tys. zł,

− Marynarka Wojenna – 506.801 tys. zł,

− Wojska Specjalne – 111.372 tys. zł.

W 2008 roku realizowano nastpujce główne zadania w oparciu o cele sformułowane


w Strategii Bezpieczestwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Strategii Wojskowej
Rzeczypospolitej Polskiej, Polityczno-Strategicznej Dyrektywie Obronnej, a take cele ujte
w Programie Rozwoju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007-2012:

1. Obrona niepodległoci i suwerennoci Polski oraz jej integralnoci w czasie pokoju.


W celu zapewnienia bezpieczestwa w czasie pokoju zostały podjte działania majce na
celu utrzymanie sił i rodków do obrony kraju, z czym przede wszystkim zwizane były
wydatki na modernizacj techniczn Sił Zbrojnych.

Wydatki majtkowe resortu obrony narodowej w wysokoci 3.400.197 tys. zł obejmowały


zakupy uzbrojenia i sprztu wojskowego, modernizacj (unowoczenienie istniejcego
sprztu), prace badawczo – rozwojowe oraz dotacje dla szpitali wojskowych, domów
wczasowych i Wojskowej Agencji Mieszkaniowej.

W strukturze rodzajowej zakupy inwestycyjne i modernizacje dotyczyły: kołowych


transporterów opancerzonych „ROSOMAK”, wozów dowodzenia „IRYS 2000”,
migłowców szkolnych „SW-4”, przeciwpancernych pocisków „SPIKE”, przeciwlotniczego
sprztu artyleryjno-rakietowego „JODEK”, bezzałogowych rodków rozpoznawczych
„Orbiter” oraz polowego systemu dowodzenia „ZT SZAFRAN”.

Wydatki biece zwizane z modernizacj techniczn wyniosły 533.304 tys. zł


i obejmowały zakupy amunicji i materiałów wybuchowych, remonty uzbrojenia i sprztu
wojskowego (silników lotniczych, rakietowych przeciwlotniczych wozów bojowych,
zespołów napdowych do migłowców, agregatów i lotniczych czci zamiennych).

W ramach inwestycji budowlanych zrealizowano 835 zada na kwot 748.682 tys. zł


Na remonty nieruchomoci (172 zadania), w tym remonty obiektów szkoleniowych,
infrastruktury sztabowej i socjalnej wydatkowano 141.291 tys. zł.

Zadania dotyczce technicznej modernizacji Sił Zbrojnych wspierane były rodkami


z Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych. Wydatki funduszu wyniosły 407.228 tys. zł
i były przeznaczone głównie na zakupy uzbrojenia i sprztu wojskowego m.in. dla
jednostek podległych Dowódcy Wojsk Specjalnych, sprztu przeznaczonego do

173
transportu i przechowywania materiałów wybuchowych, niewybuchów i niewypałów oraz
na inwestycje budowlane zwizane z modernizacj infrastruktury lotniskowej
w celu właciwej eksploatacji samolotów F-16.

2. Udział w działaniach stabilizacyjnych, pokojowych humanitarnych, regionalnych


konfliktach i operacjach reagowania kryzysowego poza terytorium Polski.

Siły Zbrojne RP uczestniczyły w 7 misjach pokojowych w: Afganistanie, Iraku, na Morzu


ródziemnym, w Republice Bonii Hercegowiny (EUFOR), w Kosowie (KFOR) oraz
w misjach obserwacyjnych. Na realizacj tych celów wydatkowano 672.945 tys. zł
(82,4% planu po zmianach). W 2008 r. w misjach uczestniczyło łcznie 4.525 ołnierzy
i pracowników cywilnych.

3. Wkład Polski do wspólnej obrony w ramach NATO oraz działa przyczyniajcych si do
bezpieczestwa wiatowego i europejskiego.

Najwaniejszym celem w ramach tego zadania była realizacja Programu Inwestycji NATO
w Dziedzinie Bezpieczestwa (NSIP), którego efektem w 2008 r. było 6 pakietów
inwestycyjnych zawierajcych 76 projektów inwestycyjnych, w tym: inwestycje lotniskowe,
morskie, modernizacja baz i składnic lotniskowych materiałów pdnych i smarów, budowa
systemów radiolokacyjnych, modernizacja i rozbudowa infrastruktury dla potrzeb Centrum
Szkolenia Połczonych Sił (JFTC) w Bydgoszczy. Wydatki na inwestycje budowlane
(w tym VAT i wydatki okołopakietowe) wyniosły 125.013 tys. zł, za składka Polski
do budetu NATO wyniosła 42.312 tys. zł.

4. Współpraca midzynarodowa oraz implementacja porozumie midzynarodowych.

Zadanie to miało na celu zapewnienie właciwych kontaktów midzynarodowych


wynikajcych z planu współpracy zagranicznej oraz implementacji porozumie
midzynarodowych. Na kontakty bilateralne wydatkowano 33.422 tys. zł, natomiast
2.074 tys. zł na realizacj midzynarodowych porozumie o kontroli zbroje, rozbrojeniu
oraz rodków budowy zaufania i bezpieczestwa.

5. Zapewnienie właciwego poziomu wyszego szkolnictwa wojskowego – zadanie


realizowane jest poprzez finansowanie kształcenia i szkolenia ołnierzy w Akademii
Obrony Narodowej w Warszawie, Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni, Wojskowej
Akademii Technicznej w Warszawie oraz dwóch szkołach oficerskich: Wyszej Szkole
Oficerskiej Wojsk Ldowych we Wrocławiu i Wyszej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych
w Dblinie. Poniesiono na ten cel wydatki w kwocie 272.594 tys. zł, tj. 1,4% wydatków
ogółem na obron narodow.

174
6. Zadania polityki społecznej i socjalnej oraz opieki zdrowotnej ołnierzy realizowane
poprzez:

− zapewnienie wypłaty wiadcze, w tym emerytalno-rentowych oraz prowadzenie


działalnoci rekonwersyjnej – przeznaczono kwot 4.935.105 tys. zł, tj. 25,7%
wydatków ogółem na obron narodow, w tym m.in. na:

− wypłat emerytur, rent inwalidzkich i rodzinnych,

− wypłat 12-miesicznych uposae dla ołnierzy zwolnionych z zawodowej


słuby wojskowej,

− wydatki administracyjno-biurowe 15 wojskowych biur emerytalnych,

− przekwalifikowanie zawodowe (rekonwersja kadr);

− zabezpieczenie medyczne ołnierzy oraz realizacj programów zdrowotnych –


przeznaczono kwot 243.895 tys. zł, tj. 1,3% wydatków ogółem na obron narodow,
w tym m.in. na: okresowe szczepienia, orzecznictwo lekarskie, program zapobiegania
chorobom krenia, a take na identyfikacj genetyczn i profilaktyk cytogenetyczn
oraz raka gruczołu krokowego;

− wykonywanie zada zleconych (realizacja wiadcze mieszkaniowych) wynikajcych


z ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP w wysokoci 98.240 tys. zł, z tego m.in.:

− wypłacono 188 ekwiwalentów pieninych w zamian za rezygnacj z kwatery


na łczn kwot 16.418 tys. zł,

− na pokrycie kosztów miejsc internatowych dla uprawnionych ołnierzy


wydatkowano 27.162 tys. zł,

− na pokrycie kosztów najmu lokali mieszkalnych wydatkowano 19.454 tys. zł,

− ołnierzom odchodzcym do rezerwy wypłacono 343 odpraw mieszkaniowych


na łczn kwot 26.005 tys. zł.

7. Realizacja Programu Mobilizacji Gospodarki – w kwocie 70.362 tys. zł, tj. 0,4% wydatków
ogółem na obron narodow (w tym wydatki czci 20 – Gospodarka w wysokoci
52.998 tys. zł, tj. 75,3% wydatków ogółem przeznaczonych na realizacj Programu).
rodki przeznaczone zostały na utrzymanie mocy produkcyjnych i remontowych
zabezpieczajcych potrzeby systemu obronnego pastwa w warunkach zagroenia
bezpieczestwa pastwa i w czasie wojny w zakresie dostarczania wyrobów
i wiadczenia usług.

8. Zadania obronne realizowane w ramach Programu Pozamilitarnych Przygotowa


Obronnych w latach 2007 – 2012, którego celem jest skoordynowanie w czasie pokoju
działa ukierunkowanych na podnoszenie zdolnoci administracji publicznej do realizacji
zada operacyjnych na wypadek działa wojennych (wsparcie operacji kryzysowych

175
w układzie narodowym i koalicyjnym). Zadania były wykonywane przez ministrów
i wojewodów na podstawie rozporzdzenia z dnia 15 czerwca 2004 r. w sprawie
warunków i trybu planowania i finansowania zada wykonywanych w ramach
przygotowa obronnych pastwa przez organy administracji rzdowej i organy
samorzdu terytorialnego. Na realizacj zada Programu wydatkowano 43.929 tys. zł,
tj. 0,2% wydatków ogółem na obron narodow.

2. Bezpieczestwo wewntrzne

W ustawie budetowej na rok 2008 zaplanowano wydatki na zadania z zakresu


bezpieczestwa wewntrznego, które obejmuj m.in.:

− ochron obywateli i utrzymanie porzdku publicznego,

− ograniczanie przestpczoci i popraw społecznego poczucia bezpieczestwa,

− ochron granicy pastwowej i kontrol ruchu granicznego,

− ochron najwaniejszych osób w pastwie,

− zapewnienie bezpieczestwa placówkom dyplomatycznym, obiektom pastwowym


i innym obiektom uytecznoci publicznej,

− ochron przeciwpoarow, działalno ratowniczo-ganicz oraz zapobiegawcz,

− obron cywiln,

− realizacj zada wynikajcych z członkostwa w Unii Europejskiej.

Zadania powysze realizowane były głównie przez Policj, Pastwow Stra Poarn,
Stra Graniczn i Biuro Ochrony Rzdu.

Zadania zwizane z ochron obywateli i utrzymaniem porzdku publicznego,


ograniczaniem przestpczoci i popraw społecznego poczucia bezpieczestwa wykonywane
były przez Policj.

W 2008 r. na zadania realizowane przez Policj przeznaczono 8.033.795 tys. zł,


(co stanowi 93,7% planu po zmianach), tj. o 9,2% wicej w stosunku do wykonania roku
poprzedniego.

W ramach tych rodków wykonano ogółem na zasadzie wielokrotnoci 5.512.452 słub


patrolowych i obchodowych. rednio na dob w skali kraju kierowano do słuby 15.061
policjantów. W wyniku zada wykonywanych przez Policj:

− przeprowadzono 5.705.367 interwencji,

− wykonano 781.626 doprowadze,

− nałoono 3.832.877 mandatów karnych, w tym 3.709.771 mandatów kredytowanych,

176
− skierowano ogółem 392.004 wnioski do sdów o ukaranie oraz pouczono 3.408.918 osób.

Na terenie kraju wydarzyło si 49.054 wypadki drogowe, w których zginło 5.437 osób,
a 62.097 zostało rannych. W porównaniu z 2007 rokiem stwierdzono wzrost liczby
ujawnionych kierujcych pojazdami pod działaniem alkoholu, w stanie po uyciu oraz w stanie
nietrzewoci ze 159.346 do 168.612 osób, tj. o 5,8%.

Zakoczono 1.061.404 postpowa przygotowawczych, tj. o 5,1% mniej ni w roku 2007,
kiedy to zakoczono 1.118.508 postpowa. W postpowaniach zakoczonych, stwierdzono
ogółem 1.082.057 przestpstw, tj. o 6,2% mniej ni w 2007 r., gdy stwierdzono
1.152.993 przestpstwa.

W omawianym okresie sprawozdawczym utrzymywała si korzystna tendencja spadku


zagroenia przestpczoci kryminaln. W porównaniu z 2007 rokiem wykrywalno
przestpstw ogółem wzrosła o 1,3% do poziomu 65,9%, podobnie jak i wykrywalno
przestpstw kryminalnych – wzrost o 1,3% do poziomu 51,7%. Policja odnotowała w stosunku
do roku poprzedniego spadek o 7,4% liczby stwierdzonych przestpstw kryminalnych
(z 794.317 do 735.218). Zmniejszyła si zarówno liczba przestpstw kryminalnych
skierowanych przeciwko mieniu – o 8,2%, jak i liczba przestpstw skierowanych przeciwko
yciu i zdrowiu – o 1,3%. W 2008 roku odnotowano, m.in.:

− o 10,5% mniej zabójstw (spadek z 848 w 2007 r. do 759 w 2008 r.),

− o 3,9% mniej uszczerbków na zdrowiu (spadek z 14.848 do 14.274),

− o 11,8% mniej zgwałce (spadek z 1.827 do 1.611),

− o 5,3% mniej kradziey, rozbojów i wymusze rozbójniczych (spadek z 27.637 do 26.159),


w tym z uyciem broni lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu – o 14,6% mniej
(spadek z 1.965 do 1.679).

W roku ubiegłym siły policyjne angaowane były do zabezpieczenia 10.880 imprez


masowych oraz 1.599 wystpie społecznych. Łcznie do zabezpieczenia imprez masowych
w 2008 r. zostało zaangaowanych 333.652 policjantów, natomiast koszty poniesione z tego
tytułu przez Policj wyniosły 40.630.892 zł.

Zadania zwizane z ochron granicy pastwowej i kontrol ruchu granicznego


wykonywane były przez Stra Graniczn.

Na powysze zadania w 2008 r. przeznaczone zostały rodki w wysokoci 1.385.490 tys. zł


(co stanowi 90,9% planu po zmianach), tj. o 5,5% mniej w stosunku do wykonania roku
poprzedniego.

W 2008 r. odnotowano 35.819.937 przekrocze granicy pastwowej przez osoby


(w 2007 r. – 223.782.223), tj. spadek o 84% w stosunku do roku 2007.

177
W porównaniu do roku 2007 nastpił wzrost liczby osób zatrzymanych:

− na granicy zewntrznej UE o 164% (z 1.307 w 2007 r. do 3.452 w 2008 r.),

− na granicy wewntrznej UE o 8,1% (z 1.913 w 2007 r. do 2.067 w 2008 r.).

Zwikszyła si liczba usiłowa lub przekrocze granicy pastwowej wbrew przepisom.
W tym okresie zatrzymano 5.797 osób (w 2007 r. – 3.222), tj. wzrost o 80%, w tym głównie
obywateli: Ukrainy – 2.872 (w 2007 r. – 1.046), Rosji – 449 (w 2007 r. – 322), Białorusi –
242 (w 2007 r. – 58), Wietnamu – 188 (w 2007 r. – 103), Chin – 74 (w 2007 r. – 54).

Za usiłowanie lub przekroczenie granicy pastwowej wbrew przepisom na kierunku:

− do Polski zatrzymano 2.744 osoby (w 2007 r. – 1.631), tj. wzrost zatrzyma


o 68,2%, co stanowi równie 47% ogółu zatrzyma,

− z Polski zatrzymano 3.053 osoby (w 2007 r. – 1.589), tj. wzrost zatrzyma o 92,1%.

Najwicej osób zatrzymano na odcinku polsko-ukraiskim (na kierunku do Polski – 618 osób,
na kierunku z Polski – 2.211 osób).

Najczciej ujawnianymi metodami przekroczenia granicy wbrew przepisom w przejciach


granicznych były:

− podróowanie bez dokumentów – w przypadku 2.436 osób (co stanowi 79% ogółu
zatrzyma w przejciach granicznych),

− posługiwanie si fałszywymi lub wyłudzonymi dokumentami podróy, dokumentami


pobytowymi i wizami – w przypadku 525 osób,

− okazywanie do kontroli granicznej dokumentów wydanych na urzdowo zmienione dane


osobowe – w przypadku 96 osób,

− ominicie kontroli i ukrycie – w przypadku 33 osób.

Spadkowi uległy wskaniki fałszerstw dokumentów podróy oraz odcisków stempli


kontroli granicznej – ujawniono 790 przypadków fałszerstw (w 2007 r. – 857), które dotyczyły
fałszowania:

− paszportów – 107 przypadków (w 2007 r. – 297), co stanowi spadek o 64% w porównaniu


do roku 2007. Sfałszowanymi paszportami najliczniej posługiwali si obywatele Ukrainy,
Rosji i Nigerii,

− dowodów osobistych – 40 przypadków (w 2007 r. – 108), co stanowi spadek


o 63% w porównaniu do roku 2007,

− dokumentów pobytowych – 80 przypadków (w 2007 r. – 33), co stanowi wzrost


o 142,4% w porównaniu do roku 2007,

178
− wiz – 412 przypadków (w 2007 r. – 87), co stanowi wzrost o 373,6% w porównaniu
do roku 2007,

− odcisków stempli kontroli granicznej – 151 przypadków (w 2007 r. – 332), co stanowi


spadek o 54,5% w porównaniu do roku 2007.

W omawianym okresie sprawozdawczym Stra Graniczna ujawniła przemyt towarów


i pojazdów o łcznej wartoci 151.831 tys. zł (w 2007 r. – 106.003 tys. zł), co stanowi wzrost
o 43,2% w porównaniu do roku 2007, w tym warto towarów i pojazdów zatrzymanych
w przejciach granicznych wyniosła 42.016 tys. zł (w 2007 r. – 75.807 tys. zł), tj. spadek
o 44,6%, natomiast warto przemytu ujawnionego poza przejciami granicznymi (podczas
działa SG w strefie nadgranicznej oraz w głbi kraju) wyniosła 109.815 tys. zł (w 2007 r. –
30.196 tys. zł), tj. wzrost o 263,7%.

Na łczn warto zatrzymanego przemytu, oprócz towarów akcyzowych samochodów,


złoył si udaremniony przemyt narkotyków, broni, amunicji, dóbr kultury, a take innych
towarów, takich jak: płynne paliwa, noniki elektroniczne, odzie, obuwie, kosmetyki, itp.

W 2008 r. Stra Graniczna zatrzymała 551 pojazdów (tj. mniej o 6,4% w porównaniu do
roku 2007) o wartoci 23.955 tys. zł (tj. niszej o 12,1%), sporód których 222 pojazdy
pochodziły z kradziey, natomiast w 266 przypadkach okolicznoci zatrzymania samochodów
wskazywały na moliwo pochodzenia z kradziey (ingerencja w numer nadwozia
i przerobione dokumenty pojazdu). Kierowcami przemycanych samochodów byli głównie
obywatele: Polski – 179 (w 2007 r. – 257), Ukrainy – 106 (w 2007 r. – 118) oraz Białorusi –
81 (w 2007 r. – 138).

Ponadto w ubiegłym roku udaremniono przemyt narkotyków o ogólnej wartoci 4.164.569 zł


(w 2007 r. – 2.441.239) zł, co stanowi wzrost o 70,6% w porównaniu do roku 2007. Głównie
przemycano marihuan, a take amfetamin, ekstazy, heroin, haszysz, kokain i LSD.

Zadania zwizane z zabezpieczeniem wizyt i objciem ochron przedstawicieli delegacji


pastw obcych przebywajcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej realizowało Biuro
Ochrony Rzdu.

W 2008 r. przeznaczono na te zadania rodki w wysokoci 185.835 tys. zł, (co stanowi
95% planu po zmianach) tj. o 6,6% mniej w stosunku do wykonania roku poprzedniego.

Najwaniejsze operacje ochronne zwizane były z wizytami: Prezydenta oraz Ministra


Spraw Zagranicznych Republiki Azerbejdanu, Prezydenta oraz Ministra Spraw
Zagranicznych Arabskiej Republiki Egiptu, Prezydenta oraz Ministra Spraw Zagranicznych
Ukrainy, Prezydenta Izraela, Sekretarza Stanu USA, Prezydenta Republiki Portugalskiej,
Ministra Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej oraz z zabezpieczeniem: spotkania
Szefów Rzdów Pastw Grupy Wyszehradzkiej oraz krajów nadbałtyckich, obchodów 90-tej

179
rocznicy odzyskania niepodległoci przez Pastwo Polskie, XIV sesji Konferencji Stron
Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, uroczystoci zwizanej
z 25 rocznic przyznania byłemu Prezydentowi RP Panu Lechowi Wałsie Pokojowej Nagrody
Nobla.

Ponadto, na bieco realizowane s zadania BOR zwizane z objciem ochron


najwaniejszych osób w pastwie, polskich przedstawicielstw dyplomatycznych, urzdów
konsularnych oraz przedstawicielstw przy organizacjach midzynarodowych. Wanym
zadaniem jest take ochrona obiektów i urzdze o szczególnym znaczeniu oraz zapewnienie
ich funkcjonowania, a take prowadzenie rozpoznania pirotechniczno-radiologicznego
obiektów Sejmu i Senatu.

Zadania z zakresu ochrony przeciwpoarowej oraz zapobiegawczej realizowane były


przez jednostki organizacyjne Pastwowej Stray Poarnej oraz przez Ochotnicze strae
poarne.

Wydatki przeznaczone na realizacj tych zada zostały wykonane w wysokoci


2.072.856 tys. zł, (co stanowi 99,6% planu po zmianach) i o 13% wicej w stosunku
do wykonania roku poprzedniego.

W 2008 r. jednostki ochrony przeciwpoarowej interweniowały podczas 459.237 zdarze,


co stanowi wzrost liczby interwencji o 3,8% w stosunku do 2007 roku.

W ogólnej liczbie zdarze poary stanowiły 35,2% (161.744 zdarze), a ich ilo
w porównaniu do 2007 roku wzrosła o 7,1%.

Ilo miejscowych zagroe w porównaniu do roku 2007 wzrosła o 2,2% (z 274.624 do


280.781 zdarze). Stanowi one 61,1% ogółu interwencji jednostek ochrony przeciwpoarowej
w 2008 roku.

Ilo alarmów fałszywych w roku 2008 wyniosła 16.712, co stanowi spadek


o 0,6% w stosunku do roku 2007. W ogólnej liczbie wyjazdów interwencyjnych, fałszywe
alarmy stanowiły 3,7%, co jest wielkoci porównywaln do redniej z kilku ubiegłych lat.

Zarówno w przypadku poarów, jak i miejscowych zagroe, wikszo działa


ratowniczo-ganiczych prowadzili ratownicy Pastwowej Stray Poarnej wspierani przez
członków Ochotniczych stray poarnych. W 2008 r. w działaniach ratowniczych udział brało
ogółem 1.499 tys. straaków Pastwowej Stray Poarnej, czyli na poziomie zaangaowania
roku 2007. Ogółem w akcjach ratowniczo-ganiczych uczestniczyło 1.100 tys. straaków-
ochotników.

W akcjach ratowniczych zginł 1 ratownik (2 w roku 2007), a 571 odniosło obraenia (609
w 2007 roku).

180
3. Wymiar sprawiedliwoci

Zadania wymiaru sprawiedliwoci realizowane s przez jednostki sdownictwa


powszechnego, jednostki powszechne prokuratury, instytuty naukowe resortu sprawiedliwoci,
wiziennictwo, zakłady dla nieletnich, sdy wojskowe, wojskowe jednostki organizacyjne
prokuratury oraz izby morskie.

Wydatki zwizane z wymiarem sprawiedliwoci, zaplanowane w ustawie budetowej na


2008 rok w wysokoci 9.363.288 tys. zł, zostały w toku wykonywania budetu zwikszone
o 9.681 tys. zł do kwoty 9.372.969 tys. zł. Wydatki wykonano w wysokoci 9.090.188 tys. zł,
tj. w 97% planu po zmianach.

Zrealizowany poziom wydatków wynika zarówno z konstytucyjnych oraz ustawowych


zada realizowanych przez organy i instytucje szeroko pojmowanego wymiaru
sprawiedliwoci, jak równie jest pochodn działa, które miały na celu urzeczywistnienie idei
silnego, bezpiecznego pastwa prawa, poprzez sprawny i efektywny wymiar sprawiedliwoci.

Z kwoty 5.199.057 tys. zł zaplanowanej na realizacj zada w zakresie wymiaru


sprawiedliwoci przez sdownictwo powszechne w 2008 roku wydatkowano kwot 5.001.139 tys. zł
(96,2% planu po zmianach), tj. o 244.850 tys. zł wicej ni w roku 2007.

W zakresie sdownictwa zasadniczym celem podejmowanych działa było zapewnienie


obywatelom konstytucyjnego prawa dostpu do niezalenego, niezawisłego i bezstronnego
sdu oraz dostosowanie sdownictwa do potrzeb społecznych i gospodarczych, przede
wszystkim w zakresie niwelacji istniejcych barier, powodujcych ograniczenia w sprawnoci
działania sdów (skrócenie czasu trwania postpowa i zagwarantowanie wszystkim
podmiotom rozpatrzenia spraw w rozsdnym terminie).

W ramach poniesionych w 2008 roku wydatków podjto działania majce na celu:

− racjonalizacj struktury organizacyjnej jednostek sdownictwa powszechnego w celu


ułatwienia obywatelom dostpu do sdu oraz usprawnienie procesu kierowania sdami
(utworzenie sdu rejonowego w Piasecznie oraz 3 sdów rejonowych w Poznaniu:
Pozna Grunwald i Jeyce, Pozna-Nowe Miasto i Pozna-Stare Miasto – w miejsce
funkcjonujcego uprzednio Sdu Rejonowego w Poznaniu, 2 sdów rejonowych
w Szczecinie: Szczecin-Centrum i Szczecin Prawobrzee i Zachód – w miejsce
funkcjonujcego uprzednio Sdu Rejonowego w Szczecinie),

− usprawnienie pracy sdów poprzez kontynuacj procesu ich informatyzacji (w zakresie


informatyzacji wydziałów gospodarczych sdów oraz informatyzacji wydziałów ksig
wieczystych w ramach projektu Nowa Ksiga Wieczysta, majcego na celu usprawnienie
techniki prowadzenia ksig wieczystych poprzez odejcie od tradycyjnych ksig
papierowych na rzecz stosowania technik i zapisów informatycznych, wpływajcego

181
w rezultacie na skrócenie czasu oczekiwania na wpis w ksidze oraz na systematyczny
wzrost wiarygodnoci wpisów dokonywanych w ksigach wieczystych),

− usprawnienie przetwarzania i udzielania informacji słucych bezpieczestwu obrotu


prawnego w ramach modernizacji i rozbudowy Krajowego Rejestru Sdowego i Rejestru
Zastawów,

− podniesienie sprawnoci postpowa sdowych, w tym szczególnie w sdach


gospodarczych, poprzez wprowadzenie profesjonalnej organizacji pracy sdów
polegajcej na racjonalizacji wykorzystania kwalifikacji sdziowskich do rozstrzygania
spraw i podejmowania decyzji procesowych,

− popraw warunków pracy sdów poprzez tworzenie – w wyniku działa inwestycyjnych


i remontowych – właciwej bazy materialno-technicznej, odpowiadajcej potrzebom
sdów.

W 2008 r. zanotowano nieznaczny spadek wskanika opanowania wpływu spraw


w sdach powszechnych (99,5% wobec 100% w roku 2007) w warunkach wyranego wzrostu
ich wpływu. W 2008 r. do sdów wpłynło 11.210 tys. spraw, tj. o blisko 5% wicej ni
w 2007 r.), co w ujciu bezwzgldnym oznaczało wzrost o blisko 528 tys. spraw. W 2008 roku
nastpiło zwikszenie bezwzgldnej liczby spraw załatwionych. W porównaniu do roku 2007,
w którym rozstrzygnito 10.683 tys. spraw, w roku 2008 nastpił wzrost do 11.155 tys. spraw,
co oznacza zwikszenie o 473 tys. spraw, tj. o 4,4%. Zjawisko wysokiej załatwialnoci spraw
w stosunku do liczby spraw wpływajcych wystpowało w 2008 r. w zakresie zada
zwizanych z zapewnieniem bezpieczestwa obrotu gospodarczego w ramach prowadzonych
przez sdy rejonowe spraw rejestrowych zwizanych z Krajowym Rejestrem Sdowym oraz
Rejestrem Zastawów oraz spraw dotyczcych ksig wieczystych.

Zrealizowane wydatki biece w zakresie sdownictwa dotyczyły przede wszystkim


wynagrodze osobowych wraz z pochodnymi (64,5% wydatków biecych), zakupu towarów
i usług (16,3%) oraz kosztów postpowa sdowych (6,7%), tj. wydatków na dorczanie
wezwa i innych pism, ryczałty wypłacane kuratorom społecznym, pomoc prawn udzielan
z urzdu, wynagrodzenia biegłych, rekompensaty dla ławników.

Zadania sdownictwa powszechnego zwizane ze sprawowaniem wymiaru


sprawiedliwoci wykonywane były przez 49.460 pracowników (w ujciu redniorocznym),
w tym: 8.793 sdziów, 1.739 asesorów i aplikantów, 4.995 kuratorów sdowych
oraz 33.933 pozostałych pracowników. W ramach uwzgldnionych w ustawie budetowej na
rok 2008 dodatkowych limitów etatów i rodków na wynagrodzenia utworzono 695 nowych
etatów, w tym: 245 etatów urzdniczych, 100 etatów asystentów sdziego, 200 etatów
referendarskich, 150 etatów kuratorskich.

182
Powyszy wzrost zatrudnienia w jednostkach sdownictwa powszechnego był niezbdny
do realizacji zaplanowanych na 2008 r. zada i był kontynuacj zmian struktury zatrudnienia
rozpocztych w 2004 r. Dodatkowe etaty przeznaczono w szczególnoci na:

− zabezpieczenie potrzeb pionu wieczysto-ksigowego, którego sprawne funkcjonowanie


ma zasadnicze znaczenie dla obrotu nieruchomociami,

− uruchomienie aplikacji referendarskiej, wzmocnienia ju istniejcych oraz utworzenia


nowych punktów Krajowego Rejestru Karnego,

− utworzenie jednolitej struktury oddziałów informatycznych, w pierwszej kolejnoci na


szczeblu sdów apelacyjnych i okrgowych.

Priorytetem w zakresie realizacji wydatków majtkowych było przyspieszenie


realizowanych zada inwestycyjnych oraz zmniejszenie niedoborów powierzchni w bazie
lokalowej sdów poprzez zakupy nieruchomoci.

W ramach budownictwa inwestycyjnego w 2008 r. realizowane były 42 zadania


polegajce na budowie, rozbudowie, modernizacji i adaptacji bazy materialno-technicznej
odpowiadajcej potrzebom sdów. W rezultacie zakoczono 13 zada, co pozwoliło na
uzyskanie przyrostu powierzchni w wysokoci 37.403 m² i zmodernizowanie 6.996 m²
powierzchni bazy lokalowej.

Wydatki poniesione na zakupy inwestycyjne realizowane były przede wszystkim na:

− kontynuacj programu Nowej Ksigi Wieczystej (NKW),

− modyfikacj i rozwój oprogramowania Krajowy Rejestr Sdowy (KRS), Rejestr Zastawów


(RZ), Elektroniczny Katalog Dokumentów Spółek (EKDS) i Biurowo oraz wymiana stacji
roboczych i drukarek w wydziałach RZ,

− zapewnienie cigłoci przetwarzania danych i bezawaryjnego funkcjonowania


Centralnego Orodka Przetwarzania Danych (COPD) Ministerstwa Sprawiedliwoci,

− kontynuacj budowy i wdroenia Systemu Wspomagania Organizacji Rozpraw (SWOR),

− kontynuacj informatyzacji sdów grodzkich,

− modernizacj systemu informatycznego SAWA eksploatowanego w Sdach Apelacyjnych.

Na zadania wykonywane przez jednostki powszechne prokuratury z zaplanowanej


kwoty 1.413.351 tys. zł wydatkowano w 2008 roku kwot 1.406.691 tys. zł, co stanowi
99,5% planu po zmianach, tj. o 112.825 tys. zł (o 8,7%) wicej ni w 2007 roku.

W ramach poniesionych wydatków w 2008 roku podjto działania majce na celu przede
wszystkim popraw sprawnoci oraz skutecznoci zwalczania przestpczoci, w tym

183
przestpczoci zorganizowanej, poprzez usprawnienie funkcjonowania prokuratury i procesu
postpowania przygotowawczego, w tym m.in. w zakresie:

− kontynuacji procesu informatyzacji prokuratur,

− stworzenia właciwej bazy materialno-technicznej dla powszechnych jednostek


organizacyjnych prokuratury (w 2008 roku m. in. zakoczone zostały 3 zadania
inwestycyjne obejmujce: budow budynku dla Prokuratury Apelacyjnej, Prokuratury
Okrgowej i Prokuratury Rejonowej w Poznaniu, rozbudow i modernizacj budynku
Prokuratury Okrgowej i Prokuratury Rejonowej w Zielonej Górze oraz rozbudow,
adaptacj i modernizacj budynku Prokuratury Okrgowej w Radomiu).

Zrealizowane wydatki biece w zakresie prokuratury dotyczyły przede wszystkim


wynagrodze osobowych wraz z pochodnymi (68,8% wydatków biecych) oraz kosztów
zwizanych z prowadzeniem postpowa prokuratorskich (6,5%), tj. wydatków na
wynagrodzenia biegłych i tłumaczy przysigłych, opinie akademii medycznych i pozostałych
instytucji, dorczenia wezwa i innych pism.

Zadania jednostek powszechnych prokuratury wykonywane były przez 13.074 pracowników


(w ujciu redniorocznym) w tym 5.253 prokuratorów, 1.058 asesorów i aplikantów
prokuratorskich, 6.763 pozostałych pracowników.

Istotnym i bardzo trudnym zadaniem wymiaru sprawiedliwoci jest izolacja przestpców


i resocjalizacja skazanych. Podstawowym problemem, zwizanym z realizacj tego zadania
jest brak miejsc dla osadzonych spowodowany nie tylko trudn sytuacj bazy materialnej
wiziennictwa, która w wikszoci pochodzi sprzed II wojny wiatowej, ale take relatywnie
du liczebnoci skazanych wpływajc bezporednio na poziom zaludnienia w jednostkach.

Na zadania wykonywane przez wiziennictwo z zaplanowanej kwoty 2.412.593 tys. zł


wydatkowano w 2008 roku kwot 2.382.772 tys. zł, co stanowi 98,8% planu po zmianach,
tj. o 297.784 tys. zł wicej ni w 2007 roku. W ramach poniesionych w 2008 roku wydatków
podjto działania, majce na celu:

− podniesienie poziomu bezpieczestwa w zakładach karnych i aresztach ledczych


poprzez zwikszenie zatrudnienia funkcjonariuszy Słuby Wiziennej,

− zapewnienie skutecznoci wykonywania kary pozbawienia wolnoci i nieuchronnoci kary


w warunkach odpowiadajcym normom midzynarodowym poprzez podniesienie poziomu
bezpieczestwa w zakładach karnych i aresztach ledczych oraz popraw warunków
wykonania tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolnoci.

W ramach poprawy sprawnoci wykonywania orzecze sdowych realizowany jest przez


Wiziennictwo „Program pozyskania 17.000 miejsc w jednostkach organizacyjnych
wiziennictwa w latach 2006-2009”. Podstawowym zadaniem Programu jest uzyskanie

184
w jednostkach organizacyjnych wiziennictwa dodatkowych miejsc dla osadzonych oraz
poprawa warunków wykonywania tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolnoci.
Program ten zakłada pozyskanie znacznej iloci miejsc zakwaterowania dla osadzonych,
w moliwie krótkim czasie i za realnie nisk cen, w ramach istniejcej infrastruktury
wiziennej. Przyjto, e nowe pawilony penitencjarne oraz proponowane adaptacje bd
realizowane w pierwszej kolejnoci na terenach pozostajcych w zarzdzie wiziennictwa, co
pozwoli w optymalnym stopniu wykorzysta istniejce media i infrastruktur, a co za tym idzie,
ograniczy koszty pozyskiwania nowych miejsc.

W pierwszym roku realizacji przedmiotowego programu, tj. w 2006 roku uzyskano


4.142 miejsca zakwaterowania. Kolejne 4 402 miejsca uzyskano w roku 2007, za na
2008 rok zaplanowano do oddania 4.122 miejsc zakwaterowania w wyniku działalnoci
inwestycyjnej (w tym 100 miejsc w ramach adaptacji obiektów powojskowych). Jednoczenie
przygotowane zostały plany modernizacji lub rozbudowy istniejcej infrastruktury
towarzyszcej (sieci energetycznych, cieplnych i gazowych, remontów lub budowy kotłowni
oraz kuchni itp.) w celu dostosowania jej do nowych potrzeb i obowizujcych standardów.

W roku 2008 zakoczono realizacj 125 zada inwestycyjnych. W wyniku realizacji


„Programu pozyskania 17.000 miejsc w jednostkach organizacyjnych wiziennictwa w latach
2006-2009” zakoczono budow, rozbudow, adaptacj 26 pawilonów penitencjarnych,
57 zada zwizanych z rozbudow i modernizacj infrastruktury w jednostkach
penitencjarnych oraz 42 zada zwizanych z modernizacj zaplecza logistycznego jednostek
penitencjarnych. Ostatecznie w 2008 roku wiziennictwo pozyskało 4.193 miejsca
zakwaterowania, natomiast łcznie w wyniku realizacji „Programu pozyskania 17.000 miejsc
w jednostkach organizacyjnych wiziennictwa w latach 2006-2009” oddano do uytkowania
12.737 nowych miejsc zakwaterowania.

Wród wydatków biecych najistotniejsz grup stanowiły wynagrodzenia osobowe wraz


z pochodnymi (64%), wydatki zwizane bezporednio z utrzymaniem osadzonych
w zakładach karnych i aresztach ledczych, w tym: wyywienie, odzie, bielizna, obuwie,
pociel, rodki higieny, leki, usługi i wiadczenia medyczne (8,8%), a take równowaniki
pienine i ekwiwalenty dla funkcjonariuszy oraz inne wiadczenia wypłacane
funkcjonariuszom (6,6%).

Przecitne zatrudnienie w wiziennictwie w 2008 roku wyniosło 27.378 pracowników,


w tym 26.044 etatów funkcjonariuszy Słuby Wiziennej. Uwzgldnione w ustawie budetowej
na rok 2008 dodatkowe limity etatów i rodków na wynagrodzenia, pozwoliły na utworzenie
1300 dodatkowych etatów funkcjonariuszy wiziennictwa – w ujciu redniorocznym
475 etatów (300 od 1 czerwca, 600 od 1 wrzenia i 400 od 1 padziernika).

185
rednia liczba osadzonych w zakładach karnych i aresztach ledczych wyniosła w 2008 r.
85.920 osób, tj. o 4,5% mniej ni w roku 2007.

W 2008 roku na funkcjonowanie Krajowego Centrum Szkolenia Kadr Sdów


Powszechnych i Prokuratury zaplanowano 21.865 tys. zł, a wydatkowano 19.135 tys. zł co
stanowi 87,52% planu po zmianach, tj. o 6.301 tys. zł wicej ni w roku 2007.

Zadaniem Krajowego Centrum Szkolenia Kadr Sdów Powszechnych i Prokuratury było


prowadzenie ujednoliconego i według najwyszych standardów szkolenia sdziów,
prokuratorów i innych pracowników wymiaru sprawiedliwoci. Wzrost wydatków zwizany był
z przygotowywaniem si do realizacji nowego zadania, jakim miało by prowadzenie aplikacji
sdowo – prokuratorskiej. W tym celu utworzono w Krajowym Centrum 15 nowych etatów
pracowników administracyjnych. rednioroczne zatrudnienie w 2008 roku wyniosło 38 etatów.
Nowy model szkolenia wstpnego przyszłych kadr sdziowskich i prokuratorskich (aplikacja
ogólna, sdziowska i prokuratorska) uruchomiony ma zosta w 2009 roku i bdzie odbywał si
na zasadach okrelonych w ustawie z dnia 23 stycznia 2009 r. o Krajowej Szkole
Sdownictwa i Prokuratury.

Na zadania wykonane w zakładach dla nieletnich w 2008 roku zaplanowano kwot


108.027 tys. zł , z czego wydatkowano kwot 100.095 tys. zł, co stanowi 92,7% planu po
zmianach, tj. o 9.895 tys. zł wicej ni w 2007 roku.

Podstawowe zadania w zakładach dla nieletnich w 2008 roku wykonywane były przez
1.094 pracowników.

Na zadania realizowane przez sdy wojskowe, wojskowe jednostki organizacyjne


prokuratury oraz izby morskie z zaplanowanej kwoty 62.112 tys. zł wydatkowano kwot
54.104 tys. zł., co stanowi 87,1% planu po zmianach, tj. o 3.016 tys. zł wicej ni w 2007 roku.

186
3.2.8. Ochrona rodowiska

Nadrzdnym celem pastwa w obszarze ochrona rodowiska jest realizacja polityki


ekologicznej pastwa. Załoenia tej polityki w 2008 r. wypełniano poprzez wykonywanie
nastpujcych zada:

Kształtowanie biorónorodnoci, czyli zachowanie rónorodnoci biologicznej oraz


zapewnienie jej trwałoci i moliwoci rozwoju m.in. poprzez:

− objcie zasigiem sieci Natura 2000 obszarów siedlisk przyrodniczych, gatunków rolin
i zwierzt cennych przyrodniczo dla kraju oraz Europy, jak równie przeprowadzenie prac
badawczo informacyjnych zwizanych z projektowaniem i prowadzeniem ochrony
obszarów objtych sieci Natura 2000.

W roku 2008 r. dokonano kompleksowej inwentaryzacji gatunków dziko yjcych ptaków


w 17 obszarach specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (w tym równie na jednym
z wikszych obszarów w Europie – Bory Tucholskie). Zakres prac obejmował równie
wskazanie głównych zagroe dla gatunków ptaków chronionych, co znacznie ułatwi
planowanie ochrony na terenach ww. obszarów. Wykonano równie prace zwizane
z przeprowadzeniem inwentaryzacji przyrodniczej w obszarach Natura 2000, tj.:

− „Przeprowadzenie inwentaryzacji gatunków dziko yjcego ptactwa w wybranych


wyznaczonych Obszarach Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 oraz
obszarach proponowanych do wyznaczenia”,

− „Analiza lokalizacji siedlisk przyrodniczych i gatunków rolin i zwierzt


wymienionych w dyrektywie Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie
ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory na terenie Polski”.

Celem usprawnienia postpowania w sprawie ocen oddziaływania na rodowisko oraz


przypieszenia wdraania sieci Natura 2000, na podstawie ustawy z dnia
3 padziernika 2008 r. o udostpnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale
społeczestwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaływania na rodowisko
powołany został centralny organ administracji rzdowej Generalny Dyrektor Ochrony
rodowiska oraz 16 organów administracji rzdowej niezespolonej – Regionalni
Dyrektorzy Ochrony rodowiska. Z dniem 15 listopada 2008 r., tj. z dniem wejcia
w ycie ww. ustawy przez nowoutworzone jednostki przejte zostały okrelone t ustaw
zadania (m.in. dotyczce Natury 2000) wraz z rodkami na ich realizacj
z Ministerstwa rodowiska oraz z urzdów wojewódzkich.

− zachowanie i kształtowanie procesów przyrodniczych przebiegajcych w ekosystemach,


w tym wykonywanie zabiegów ochronnych w parkach narodowych, parkach

187
krajobrazowych, rezerwatach przyrody i innych naturalnych obszarach i obiektach
chronionej przyrody,

W 2008 roku w parkach narodowych i krajobrazowych realizowane były zadania


w zakresie ochrony cisłej, czynnej i krajobrazowej, w tym ochrona gatunków, siedlisk,
zbiorowisk i zespołów rolinnych.

− rozwijanie zrównowaonej wielofunkcyjnej gospodarki lenej oraz ochron ekosystemów


lenych, w tym realizacj Krajowego Programu Zwikszania Lesistoci, sporzdzanie
planów zalesie gruntów porolnych, prowadzenie monitoringu stanu zasobów lenych,
sporzdzanie inwentaryzacji lenych i wielkoobszarowej inwentaryzacji lasów.

W ramach realizacji tego zadania wykonywano prace polegajce m.in. na:

− zalesianiu gruntów porolnych i nieuytków w ramach realizacji Krajowego


Programu Zwikszenia Lesistoci oraz pielgnacji i ochronie upraw i młodników
powstałych z zalesie w latach ubiegłych,

− przebudowie drzewostanów zniszczonych na skutek emisji przemysłowych,


zagospodarowaniu poarzysk,

− sporzdzaniu planów zalesie gruntów prywatnych w ramach Programu Rozwoju


Obszarów Wiejskich,

− prowadzeniu edukacji lenej społeczestwa – utrzymanie orodków edukacyjnych,


izb przyrodniczo-lenych, wyznaczenie i utrzymywanie cieek przyrodniczych i in.,

− urzdowej kontroli produkcji i obrotu lenym materiałem rozmnoeniowym,

− W roku 2008 wydano łcznie 1.643 decyzje administracyjne o wydaniu wiadectw


pochodzenia lenego materiału rozmnoeniowego. Prowadzono rejestr dostawców
lenego materiału rozmnoeniowego, a pracownicy Biura Nasiennictwa Lenego
uczestniczyli w 106 czynnociach mieszania lenego materiału rozmnoeniowego
wyprodukowanego z lenego materiału podstawowego zarejestrowanego
w Krajowym Rejestrze LMP.

Kształtowanie jakoci powietrza atmosferycznego i przeciwdziałanie zmianom klimatu,


którego celem było ograniczenie emisji zanieczyszcze do powietrza w wyniku ograniczenia
emisji gazów cieplarnianych, eliminacji produkcji i zuycia substancji niszczcych warstw
ozonow, oszczdzania surowców i energii, wzrostu wytwarzanej energii ze ródeł
odnawialnych oraz wdraania systemu handlu uprawnieniami do emisji przy pomocy
Krajowego Administratora Systemu Handlu Emisjami.

Ochrona gleb, zasobów kopalin i wód podziemnych w wyniku rozpoznania budowy


geologicznej kraju, w tym zasobów złó kopalin. Zadania były realizowane przede wszystkim

188
poprzez prowadzenie prac geologicznych o podstawowym znaczeniu dla gospodarki
narodowej, zwłaszcza dla odnowienia bazy surowcowej kraju i ustalenia zasobów złó
kopalin, bilansowanie złó zasobów, bilansowanie i ochron wód podziemnych, gromadzenie
oraz udostpnianie danych i dokumentów geologicznych słucych praktycznym
zastosowaniom, ochron funkcji gleb i przywrócenie gleb do stanu właciwego przez
rekultywacj terenów zdegradowanych, zabezpieczenie osuwisk oraz zabezpieczenie
brzegów morskich przed zjawiskiem erozji, udostpnianie danych i dokumentów
geologicznych słucych praktycznym zastosowaniom, prowadzenie rejestru obszarów
górniczych oraz promocj i upowszechnianie osigni w dziedzinie geologii.

Zapobieganie powstawaniu odpadów i racjonalne gospodarowanie odpadami


Zapewnienie racjonalnej gospodarki odpadami realizowano poprzez kształtowanie
i wykonywanie polityki pastwa w zakresie gospodarki odpadami, zapobieganie powstawaniu
odpadów, ograniczanie ich wpływu na rodowisko, nadzorowanie i koordynacj
gospodarowania odpadami.

Wykonane zostały m.in. ekspertyzy dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy w gospodarce


odpadami komunalnymi, przygotowano zestawienia danych do sprawozdania z realizacji
„Krajowego planu gospodarki odpadami” oraz zestawienia mocy przerobowych instalacji
gospodarowania odpadami. Wydano 562 decyzje na przywóz odpadów na teren kraju,
wywóz odpadów z terenu kraju oraz tranzyt odpadów przez teren kraju, przeprowadzono
204 postpowania administracyjne i wydano 291 decyzji administracyjnych w sprawie
nielegalnego przemieszczania odpadów, w tym zuytych pojazdów, rozpatrzono 14 odwoła
od decyzji wojewódzkich inspektoratów ochrony rodowiska dotyczcych wymierzenia kary
pieninej w zakresie nielegalnego przemieszczania odpadów, współpracowano
z właciwymi organami krajowymi oraz innych pastw w zakresie transgranicznego
przemieszczania odpadów.

Kontrola i monitoring stanu rodowiska, którego celem było wspomaganie działa na


rzecz ochrony rodowiska i utrzymanie standardów jakoci rodowiska, przeciwdziałanie
powanym awariom oraz usuwanie ich skutków, a take poprawa stanu rodowiska. Zadanie
realizowane było przez Główny Inspektorat Ochrony rodowiska i 16 wojewódzkich
inspektoratów poprzez:.
− prowadzenie monitoringu rodowiska m.in.: opracowany został raport o stanie
rodowiska, realizowano programy naprawcze w zakresie ochrony rodowiska przed
hałasem, przygotowano raport dla KE w zakresie programów ochrony rodowiska przed
hałasem oraz sprawozda z realizacji tych programów, na podstawie bada wio
dokonano oceny poziomów pól elektromagnetycznych,

189
− prowadzenie postpowa administracyjnych oraz wykonywanie raportów, rejestrów
i sprawozda w tym zakresie m.in.:

− utworzono rejestr bezporednich zagroe szkod w rodowisku i szkód


w rodowisku oraz Krajowy Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszcze
(rok 2008 był pierwszym rokiem zbierania danych od zakładów),

− wykonano raporty: z przeprowadzonego przez Inspekcj Ochrony rodowiska


ogólnokrajowego cyklu kontrolnego dotyczcego gospodarowania zuytymi bateriami
i akumulatorami oraz podmiotów prowadzcych działalno w zakresie zbierania,
transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, z wyłczeniem
składowisk odpadów, a take w sprawie oceny przestrzegania przepisów
dotyczcych substancji kontrolowanych w Polsce za rok 2007 oraz z przeprowadzonej
przez Inspekcj Ochrony rodowiska kontroli zawartoci siarki w cikim oleju
opałowym oraz w oleju do silników statków eglugi ródldowej w 2007 r.,

− opracowano informacj w sprawie ustalenia przez Inspekcj Ochrony rodowiska


stanu uregulowania formalnoprawnego w zakresie posiadania pozwole
zintegrowanych przez prowadzcych instalacje podlegajce temu obowizkowi
(według stanu na dzie 31 grudnia 2007r.),

− prowadzono rejestry m.in. przedsibiorców i organizacji odzysku, wniosków


i wydanych decyzji administracyjnych w zakresie midzynarodowego
przemieszczania odpadów, zezwole wstpnych dla instalacji odzysku wydanych
przez Główny Inspektorat Ochrony rodowiska, oraz bazy danych o sprzcie
i zuytym sprzcie, podmiotów wprowadzajcych pojazdy oraz tworzcych sie
przedsibiorców prowadzcych stacje demontau albo punkty zbierania pojazdów,

− koordynacj działa w zakresie zapobiegania powanym awariom oraz usuwanie ich


skutków.

Prowadzono działania polegajce m.in. na:

− identyfikacji jednostek obracajcych substancjami niebezpiecznymi oraz


prowadzeniu rejestrów potencjalnych sprawców powanych awarii,

− udziale w prowadzonych przez właciwe organy akcjach ratowniczych oraz


sprawowaniu nadzoru nad usuwaniem skutków awarii; prowadzeniu rejestru
powanych awarii,

− prowadzeniu bada i ekspertyz/analiz przyczyn powstawania powanych awarii


oraz okreleniu sposobu ich wykorzystywania w działaniach prewencyjnych,

− prowadzeniu szkole i instruktau dla organów administracji publicznej oraz


podmiotów gospodarczych,

190
− przeciwdziałaniu powanym awariom, transgranicznym skutkom awarii
przemysłowych oraz awaryjnym zanieczyszczeniom wód transgranicznych,

− kontrol przestrzegania prawa ochrony rodowiska poprzez realizowanie przez


wojewódzkie inspektoraty ochrony rodowiska działalnoci kontrolnej, rozpatrywanie
skarg i wniosków o podjcie interwencji.

Gospodarowanie zasobami wodnymi oznaczajce podejmowanie działa umoliwiajcych


zaspokajanie uzasadnionych potrzeb wodnych ludnoci i gospodarki przy poszanowaniu
zasad zrównowaonego uytkowania wód, osiganie i utrzymanie dobrego stanu wód
i ekosystemów wodnych oraz podnoszenie skutecznoci ochrony przed powodzi i skutkami
suszy.

Powysze cele zostały osignite poprzez:

− kształtowanie, ochron i racjonalne wykorzystanie zasobów wodnych polegajce m. in. na:

− ograniczeniu odpływu zwizków azotu ze ródeł rolniczych do wód, oczyszczaniu


cieków komunalnych, podłczeniu do kanalizacji sanitarnej gospodarstw
domowych, wybudowaniu sieci kanalizacyjnych, wykonaniu dokumentacji
planistycznych, zwikszeniu pojemnoci zbiorników retencyjnych oraz budowie,
rozbudowie i modernizacji oczyszczalni cieków,

− prowadzeniu nadzoru nad realizacj krajowego programu oczyszczania cieków


komunalnych i nad realizacj zada wynikajcych z dyrektywy Rady 91/271/EWG
dotyczcej oczyszczania cieków komunalnych,

− wykonywaniu prac w zakresie uytkowania, ochrony i racjonalnego wykorzystania


zasobów wodnych, w tym działa legislacyjnych majcych na celu nowelizacj
przepisów zawierajcych normatywy jakociowe dla cieków wprowadzanych do
rodowiska,

− utrzymanie powierzonego majtku zwizanego z gospodark wodn, polegajce na:

− gospodarowaniu mieniem Skarbu Pastwa administrowanym przez RZGW,


planowaniu zada z zakresu utrzymania wód powierzchniowych wraz z infrastruktur
techniczn i ródldowych dróg wodnych, w tym wykonywanie robót w zakresie
utrzymania wód (rzek i potoków) i urzdze wodnych,

Wykonano m.in. prace interwencyjne na potoku Białka oraz zrealizowano zadanie


dotyczce przełoenia koryta rzeki Ropy w miejscowoci Haczowa dla
zabezpieczenia drogi powiatowej Gorlice-Wysowa, wykonano zabudow liniow,
udroniono rzeki, potoki i kanały, oddano do eksploatacji nowe obiekty. W grudniu
2008 r. zakoczono rekonstrukcj granicznego odcinka Kanału Augustowskiego

191
i jego budowli hydrotechnicznych, co ujte było w Porozumieniu midzyrzdowym
z Republik Białorusi z dnia 8 czerwca 2005r. w sprawie rekonstrukcji granicznego
odcinka Kanału Augustowskiego.

W ramach „Programu dla Odry – 2006” prowadzono prace budowlane stopnia


wodnego Malczyce na rzece Odrze, modernizacj luz Kanału Gliwickiego, remont
jazu klapowego na nowej Odrze w Kdzierzynie – Kolu, remonty i modernizacj
zabudowy rzek i potoków w zlewni rodkowej Odry, modernizacj ubezpiecze
brzegowych zbiorników wodnych i suchych zbiorników przeciwpowodziowych oraz
wykonano dokumentacj techniczn, geodezyjn i przetargow dla zada ujtych
w programie, realizowanych na ciekach i obiektach hydrotechnicznych
w administracji RZGW.

− wykonywaniu bada i oceny stanu technicznego obiektów hydrotechnicznych,


Przygotowano suplement do raportu o stanie technicznym i bezpieczestwie
budowli pitrzcych wod w Polsce, jako uzupełnienie do raportu sporzdzonego
na koniec wrzenia 2007 roku o dane za IV kwartał 2007 roku,

− ochron przeciwpowodziow oraz przeciwdziałanie skutkom suszy.

W 2008 r. w celu ochrony przed powodzi i skutkami suszy, realizowano takie zadania
jak opracowywanie dokumentacji z zakresu ochrony przeciwpowodziowej, wykonywanie
robót regulacyjnych oraz odtworzeniowych zabudowy rzek i potoków, a take zbiorników
przeciwpowodziowych. Ponadto zabezpieczano osłon przeciwlodow w okresie
zimowym (pogotowie i akcja lodołamania). Kontynuowano take wdraanie i rozbudow
systemów informatycznych wspomagajcych ochron przeciwpowodziow (IT-GIS OKI).

Pastwowa słuba hydrologiczno-meteorologicznej (PSHM), prowadziła (w sposób


cigły) pomiary i obserwacje hydrologiczne i meteorologiczne, wykonywała biece
analizy i oceny sytuacji hydrologicznej i meteorologicznej, a na ich podstawie
opracowywała stosowne prognozy i komunikaty oraz ostrzeenia przed niebezpiecznymi
zjawiskami zachodzcymi w atmosferze i hydrosferze.

W grupie realizowanych inwestycji przeciwpowodziowych m.in. kontynuowano budow


zbiornika wodnego winna Porba na rzece Skawie – w ramach programu wieloletniego
„Program budowy Zbiornika Wodnego winna Porba w latach 2006-2010”, budow
zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny na Odrze, a take zakoczono
modernizacj Kanału Młynówka w Opolu.

W 2008 r. na budowie zbiornika winna Porba prowadzono roboty na obiektach


hydrotechnicznych oraz w zakresie przebudowy dróg. Wykonano take szereg
opracowa dokumentacyjnych dla zabezpieczenia przeciwrumowiskowego zbiornika,

192
projekty budowlano-wykonawcze, dokumentacj w zakresie przełoenia linii kolejowej
Kraków – Zakopane na odcinku Stryszów – Zembrzyce.

Na powysze zadania oraz na pozostałe działania zwizane z polityka ekologiczn


pastwa, (m.in. biece funkcjonowanie Ministerstwa rodowiska, gospodark wodno-
ciekow, pomoc techniczn na wdraanie inwestycji rodowiskowych, edukacj ekologiczn
i promocj, współprac midzynarodow w zakresie ochrony rodowiska z budetu
Ministerstwa rodowiska, Ministerstwa Gospodarki oraz z budetów wojewodów
przeznaczono rodki w łcznej kwocie 1.026.124 tys. zł, w tym 171.402 tys. zł na
finansowanie projektów z udziałem rodków Unii Europejskiej.

rodki przeznaczono głównie na finansowanie zada realizowanych w ramach:

− gospodarowania zasobami wodnymi – 444.941 tys. zł, w tym na finansowanie:

− kosztów funkcjonowania i realizowanych zada przez Krajowy Zarzd Gospodarki


Wodnej (15.082 tys. zł) i regionalne zarzdy gospodarki wodnej (310.281 tys. zł) –
325.363 tys. zł,

− wydatków zwizanych z usuwaniem skutków klsk ywiołowych – 41.578 tys. zł,

− składek do organizacji midzynarodowych wynikajcych z członkostwa Polski


w organizacjach midzynarodowych., m.in. EUMETSAT (Europejskiej Organizacji
ds. Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych), Midzynarodowej Komisji ds.
Wielkich Zapór, wiatowej Organizacji Meteorologicznej, wiatowej Rady Wody,
Midzynarodowej Komisji Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniem – 39.764 tys. zł,

− zada Pastwowej Słuby Hydrologicznej i Meteorologicznej – 26.186 tys. zł.

− kształtowania biorónorodnoci – 164.841 tys. zł, w tym na:

− działalno i funkcjonowanie 23 parków narodowych (78.088 tys. zł) oraz parków


krajobrazowych (29.795 tys. zł) – 107.883 tys. zł,

− działalno i funkcjonowanie Centrum Informacji o rodowisku oraz utworzone


z dniem 15 listopada 2008 r. Generaln Dyrekcj Ochrony rodowiska
i 16 Regionalnych Dyrekcji Ochrony rodowiska – 12.784 tys. zł,

− utrzymanie rezerwatów i pomników przyrody oraz pozostałe zadania z zakresu


ochrony przyrody (w tym wypłaty odszkodowa za szkody wyrzdzone przez
zwierzta chronione wraz z odsetkami i kosztami sdowymi – 4.652 tys. zł) –
6.776 tys. zł,

− ochron i zrównowaony rozwój lasów oraz powikszanie zasobów lenych –


34.901 tys. zł (w tym 324 tys. zł dotacje na zadania z zakresu administracji
rzdowej realizowane przez powiaty),

193
− urzdow kontrol produkcji i obrotu lenym materiałem rozmnoeniowym –
1.160 tys. zł,

− kontroli i monitoringu stanu rodowiska z przeznaczeniem na finansowanie kosztów


funkcjonowania i realizowanych zada przez Inspekcj Ochrony rodowiska – 161.323 tys. zł,

− pozostałych działa zwizanych z polityka ekologiczn pastwa – 255.019 tys. zł,


w tym:

− dotacje celowe i rozwojowe dla Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki


Wodnej na finansowanie projektów z udziałem rodków Unii Europejskiej –
117.126 tys. zł,

− wydatki zwizane z utrzymaniem centrali Ministerstwa rodowiska – 58.500 tys. zł.

− wydatki zwizane z funkcjonowaniem szkół lenych kształccych kadry na


potrzeby lenictwa – 33.215 tys. zł.

194
3.2.9. Rolnictwo i rozwój wsi (modernizacja obszarów wiejskich)

Podstawowymi celami do osignicia w 2008 roku w rolnictwie była poprawa


konkurencyjnoci gospodarki rolno-ywnociowej oraz zrównowaony rozwój obszarów
wiejskich. Realizacja tych celów nastpowała poprzez:

1. Finansowanie zada w zakresie rolnictwa i rozwoju wsi współfinansowanych ze rodków


Unii Europejskiej - 14.847.603 tys. zł; w ramach tych zada finansowane były:

− Restrukturyzacja i modernizacja sektora ywnociowego oraz rozwój obszarów


wiejskich – 418.072 tys. zł,

− Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 – 2013, w tym finansowanie


wyprzedzajce pomocy technicznej dla jednostek samorzdu terytorialnego –
3.102.185 tys. zł,

− Rybołówstwo i przetwórstwo ryb – 71.623 tys. zł,

− Program Operacyjny Zrównowaony rozwój rybołówstwa i nadbrzenych obszarów


rybackich 2007 – 2013 – 55.256 tys. zł,

− zadania realizowane przez:

− Agencj Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pełnic funkcj agencji


płatniczej dla dopłat bezporednich, płatnoci w ramach Planu Rozwoju Obszarów
Wiejskich 2004 - 2006, Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 – 2013,
płatnoci na rynku owoców i warzyw oraz w ramach Wspólnej Polityki Rybackiej –
10.115.388 tys. zł, w tym spłata poyczek na prefinansowanie,
− Agencj Rynku Rolnego pełnic funkcj agencji płatniczej dla pozostałych
mechanizmów Wspólnej Polityki Rolnej (m.in. interwencje na rynkach rolnych,
płatnoci uzupełniajce do tytoniu i skrobi ziemniaczanej, mechanizmy handlowe,
realizacja mechanizmu „Restrukturyzacja przemysłu cukrowniczego”, a take
realizacja mechanizmu „Wsparcie Rynku Produktów Pszczelich”) – 964.850 tys. zł,
w tym spłata poyczek na prefinansowanie,
− zadania realizowane przez jednostki samorzdowe w zakresie:

− poprawy i rozwijania infrastruktury zwizanej z rozwojem i dostosowaniem


rolnictwa i lenictwa (scalanie gruntów i gospodarowanie rolniczymi zasobami
wodnymi) – 77.425 tys. zł,
− poprawy infrastruktury wodocigowej i sanitacji wsi – 3.684 tys. zł,
− wydatki na pomoc techniczn dla jednostek administracji realizujcych zadania
współfinansowane ze rodków Unii Europejskiej – 39.120 tys. zł.

195
2. Funkcjonowanie sprawnej publicznej administracji rolnej oraz jednostek i instytucji
realizujcych zadania w obszarze rolnictwa – 879.521 tys. zł:

− Krajowej Stacji Chemiczno-Rolniczej prowadzcej badania gleb i rolin na potrzeby


gospodarstw rolnych oraz inne badania wynikajce z ochrony rodowiska i produkcji
nieskaonej ywnoci,

− Centralnego Orodka Badania Odmian Rolin Uprawnych realizujcego zadania


w zakresie oceny wartoci gospodarczej odmian, rejestracji odmian oraz prowadzenia
ksig ochrony wyłcznego prawa,

− Krajowego Centrum Hodowli Zwierzt realizujcego zadania z zakresu kontroli


hodowli i rozrodu zwierzt,

− Inspekcji Weterynaryjnej (Główny Inspektorat oraz graniczne, wojewódzkie


i powiatowe inspektoraty) realizujcej zadania z zakresu nadzoru weterynaryjnego,
w tym dotyczce stosowania przepisów Unii Europejskiej, nadzoru nad
przestrzeganiem prawodawstwa weterynaryjnego oraz bezpieczestwa produktów
pochodzenia zwierzcego oraz zadania zwizane z zapobieganiem, wykrywaniem
i tłumieniem chorób zwierzcych objtych obowizkiem zgłaszania i zwalczania,
nadzór nad badaniem zwierzt rzenych, misa i innych produktów pochodzenia
zwierzcego, prowadzenie kontroli granicznej na zewntrznych granicach UE,

− Pastwowej Inspekcji Ochrony Rolin i Nasiennictwa (Główny Inspektorat


i wojewódzkie inspektoraty), realizujcej zadania zwizane z nadzorem nad
zdrowiem rolin, zapobieganiem zagroeniom zwizanym z obrotem i stosowaniem
rodków ochrony rolin oraz nadzorem nad wytwarzaniem, ocen i obrotem
materiałem siewnym,

− Inspekcji Jakoci Handlowej Artykułów Rolno-Spoywczych (Główny Inspektorat


i wojewódzkie inspektoraty) sprawujcej nadzór i kontrol nad jakoci handlow
artykułów rolno-spoywczych oraz rodków produkcji na rynku krajowym i w obrocie
midzynarodowym,

− Pastwowej Stray Rybackiej kontrolujcej przestrzeganie przepisów dotyczcych


rybactwa ródldowego,

− inspektoratów rybołówstwa morskiego, prowadzcych nadzór nad przestrzeganiem


przepisów o rybołówstwie morskim,

− jednostek organizacyjnych doradztwa rolniczego (Centrum Doradztwa Rolniczego


i wojewódzkie orodki doradztwa rolniczego),

− administracji realizujcej zadania z zakresu rolnictwa,

196
Od skutecznoci działania w/w jednostek zaley w znacznej mierze, czy postawione cele
s realizowane prawidłowo i efektywnie.

3. Funkcjonowanie agencji płatniczych – 1.980.167 tys. zł:

− Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która poza funkcj agencji


płatniczej realizuje krajow działalno pomocow, głównie w formie dopłat do
oprocentowania kredytów inwestycyjnych i na wznowienie produkcji rolniczej po
klskach, dopłat do zalesie, kontynuacj finansowania grup producenckich, wypłat
z tytułu porcze i gwarancji udzielanych w latach poprzednich oraz pomoc zwizan
z utylizacj padłych zwierzt,

− Agencji Rynku Rolnego, która poza funkcj agencji płatniczej realizowała krajow
działalno pomocow w formie wsparcia finansowego zuycia kwalifikowanego
materiału siewnego, dopłat do spoycia mleka i przetworów mlecznych w szkołach
podstawowych (tzw. „szklanka mleka”), wypłat rekompensat za zaniechanie produkcji
mleka oraz pomocy do plantacji trwałych.

4. Finansowanie w ramach krajowej polityki rolnej zada budetowych – 744.857 tys. zł,
z zakresu:

− postpu biologicznego w produkcji rolinnej w hodowli rolin rolniczych


i ogrodniczych, wytwarzania materiałów wyjciowych do hodowli rolin, prowadzenia
sadów i plantacji elitarnych, uzyskiwania szkółkarskiego materiału wyjciowego,
wolnego i uwalnianego od chorób wirusowych, ochron zasobów genowych rolin,

− ochrony rolin zwizanych z rejestracj, sygnalizacj i prognozowaniem agrofagów,


kontrol jakoci rodków ochrony rolin i pozostałoci ich w płodach rolnych oraz
zapobieganiem i zwalczaniem organizmów szkodliwych rolin podlegajcych
obowizkowi zwalczania,

− rolnictwa ekologicznego, w tym bada dotyczcych upraw, produkcji, nawoenia,


ochrony rolin, przetwórstwa produktów rolinnych i zwierzcych, a take kontroli
gospodarstw ekologicznych,

− postpu biologicznego w produkcji zwierzcej, w tym w hodowli zwierzt


gospodarskich, na utrzymanie buhajów lub przechowywanie ich nasienia w ramach
realizacji programów oceny i selekcji buhajów, usługi zwizane z ocen wartoci
uytkowej i hodowlanej oraz upowszechnianie postpu biologicznego,

− melioracji wodnych, dofinansowanie spółek wodnych realizujcych zadania


melioracyjne oraz infrastruktury wodocigowej i sanitacji wsi,

− prac geodezyjno – urzdzeniowych na potrzeby rolnictwa,

197
− zwalczania chorób zakanych zwierzt objtych obowizkiem zwalczania, w tym
realizacji programów dofinansowywanych ze rodków Unii Europejskiej (w zakresie
zwalczania grulicy bydła, brucelozy u bydła, gbczastej encefalopatii bydła (BSE),
wcieklizny, enzootycznej białaczki bydła, choroby Aujeszkyego u wi, niektórych
serotypów Salmonelli w stadach hodowlanych gatunku kura oraz wysoce zjadliwej
grypy ptaków d. pomoru drobiu) oraz bada monitoringowych pozostałoci
chemicznych i biologicznych w produktach spoywczych pochodzenia zwierzcego,

− dopłaty do ubezpiecze upraw rolnych i zwierzt gospodarskich,

− zarybianie polskich obszarów morskich.

5. Finansowanie innych zada – 922.141 tys. zł, w tym:

− zada w zakresie owiaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej


(prowadzenie szkół rolniczych wraz z internatami i bursami szkolnymi), oraz zada
zlecanych jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych m.in. na
realizacj olimpiad, konkursów i turniejów, których uczestnikami była młodzie ze
szkół rolniczych, a take na działalno edukacyjn w rónych formach kształcenia
ustawicznego, działalno sportow, turystyczn i rekreacyjn, skierowan do
młodziey pochodzcej z obszarów wiejskich oraz prac komisji kwalifikacyjnych
i egzaminacyjnych powołanych ds. awansu zawodowego nauczycieli,

− usuwanie skutków klsk ywiołowych (głównie w urzdzeniach melioracji wodnych),

− dopłat do paliwa rolniczego (zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju


napdowego wykorzystywanego do produkcji rolnej),

− realizowanych np. przez jednostki badawczo rozwojowe programów wieloletnich


(m.in. Ochrona zdrowia zwierzt i zdrowia publicznego, Ekonomiczne i społeczne
uwarunkowania rozwoju polskiej gospodarki ywnociowej po wstpieniu do Unii
Europejskiej, Kształtowanie rodowiska rolniczego Polski oraz zrównowaony rozwój
produkcji rolniczej, Ochrona rolin uprawnych z uwzgldnieniem bezpieczestwa
ywnoci oraz ograniczenia strat w plonach i zagroe dla zdrowia ludzi, zwierzt
domowych i rodowiska, Biologiczne, rodowiskowe i technologiczne uwarunkowania
rozwoju produkcji zwierzcej), laboratoria referencyjne, róne zadania zlecane przez
dysponentów poszczególnych czci budetowych z zakresu rolnictwa (opracowania
techniczno – prawne i wyceny w sprawach majtkowych niezbdne np. do orzekania
w sprawach na rzecz Skarbu Pastwa z naruszeniem prawa), wymagalne
zobowizania Skarbu Pastwa,

− działa zwizanych z odbudow zasobów cennych gatunków ryb, zachowaniem


rónorodnoci biologicznej ras hodowlanych w akwakulturze, opracowaniem statystyk

198
dla organizacji midzynarodowych, seminariów i narzdzi medialnych majcych na
celu rozwój praktycznej i technicznej zdolnoci administracji rybackiej w zakresie
przepisów prawnych dotyczcych kontroli, inspekcji i nadzoru rybołówstwa,

− utrzymanie biblioteki rolniczej oraz muzeów rolniczych.

W ramach ogólnej kwoty wydatkowanych na ten cel rodków budetowych wynoszcych


19.374.289 tys. zł, z budetu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydatkowano –
17.440.089 tys. zł, z budetu Ministra Finansów – 229 tys. zł, z budetów wojewodów –
1.933.971 tys. zł.

199
3.2.10. Zdrowie i polityka społeczna (bezpieczestwo zdrowotne,
bezpieczestwo socjalne)

1. Zdrowie (bezpieczestwo zdrowotne)

Nakłady ze rodków publicznych na ochron zdrowia w latach 2007 – 2008 (bez


wydatków ponoszonych przez jednostki samorzdu terytorialnego ze rodków własnych)
według poszczególnych ródeł finansowania przedstawiaj si nastpujco:

2007 r. 2008 r.

w tys. zł

1) wydatki budetu pastwa w dziale ochrona


zdrowia bez składek na ubezpieczenie zdrowotne 4.858.394 5.838.927

2) składki na ubezpieczenie zdrowotne finansowane


z budetu pastwa, w tym 2.541.728 3.683.740
- finansowane przez KRUS w ramach dotacji
z budetu pastwa 1.784.481 2.758.753

3) przychody Narodowego Funduszu Zdrowia po


wyeliminowaniu transferów z budetu pastwa 40.302.733 47.574.359

4) spłata poyczki zacignitej w 2000 r. -80.183

Razem 47.622.672 57.097.026

Nakłady na ochron zdrowia w 2008 r. były wysze od nakładów poniesionych na ten cel
w 2007 r. o 9.474.354 tys. zł, co stanowi wzrost o 19,9%.

Wydatki na ochron zdrowia finansowane ze rodków budetu pastwa wyniosły


9.522.667 tys. zł, tj. 28,7% wicej od wydatków zrealizowanych w roku 2007
(7.400.122 tys. zł).

Istotny wzrost wydatków budetu pastwa – o 44,9% – nastpił w zakresie finansowania


składek na ubezpieczenie zdrowotne m.in. za rolników i ich domowników (dotacja z budetu
pastwa dla KRUS) oraz za nieposiadajce ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu
osoby bezrobotne bez prawa do zasiłku lub stypendium.

Zgodnie ze znowelizowan ustaw z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki


zdrowotnej finansowanych ze rodków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027
z pón. zm.) z dniem 1 stycznia 2008 r. została zwikszona podstawa wymiaru składek
na ubezpieczenie zdrowotne finansowanych z budetu pastwa za:

200
− bezrobotnych nieposiadajcych prawa do zasiłku lub stypendium, z kwoty stanowicej
80% wysokoci wiadczenia pielgnacyjnego przysługujcego na podstawie przepisów
o wiadczeniach rodzinnych, do kwoty odpowiadajcej wysokoci zasiłku
dla bezrobotnych,

− rolników i ich domowników, niepodlegajcych ubezpieczeniu społecznemu rolników,


którzy nie posiadaj prawa do ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, z kwoty
odpowiadajcej wysokoci wiadczenia pielgnacyjnego przysługujcego na podstawie
przepisów o wiadczeniach rodzinnych do kwoty odpowiadajcej wysokoci minimalnego
wynagrodzenia,

− osoby niepobierajce zasiłku przedemerytalnego i wiadczenia przedemerytalnego


z przyczyn, o których mowa w przepisach o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu
z kwoty odpowiadajcej 80% wysokoci wiadczenia pielgnacyjnego przysługujcego
na podstawie przepisów o wiadczeniach rodzinnych do kwoty odpowiadajcej
wiadczeniu przedemerytalnemu.

Podstawowym celem finansowania z budetu pastwa zada w obszarze zdrowie było


zapewnienie:

1) właciwego poziomu kształcenia kadr medycznych;

2) dostpu do szczególnie istotnych z punktu widzenia polityki zdrowotnej pastwa


i kosztownych wiadcze opieki zdrowotnej, nie objtych finansowaniem w ramach
systemu ubezpieczenia zdrowotnego;

3) właciwego nadzoru nad produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi i produktami


biobójczymi oraz nad kosmetykami w zakresie bezpieczestwa zdrowia ludzi;

4) funkcjonowania systemu Pastwowego Ratownictwa Medycznego;

5) opracowania i wdroenia okrelonych rozwiza w organizacji systemu opieki


zdrowotnej;

6) nadzoru sanitarnego kraju.

Nauka i edukacja kadr medycznych

Na realizacj zada finansowanych z budetu czci 46 – Zdrowie w ramach


szkolnictwa wyszego zaplanowano w 2008 r. 1.348.056 tys. zł. Wykonanie wydatków
łcznie z wydatkami, które nie wygasaj z kocem 2008 r. wyniosło 1.275.750 tys. zł,
co stanowi 94,6% planu.

Powysze rodki wydatkowano na zadania zwizane z:

− działalnoci dydaktyczn 12 uczelni medycznych – 1.141.832 tys. zł,

201
− pomoc materialn dla studentów – 86.093 tys. zł,

− popraw infrastruktury dydaktycznej – 45.685 tys. zł,

− stypendiami i nagrodami Ministra Zdrowia – 2.127 tys. zł,

− pozostał działalnoci – 13 tys. zł.

W roku akademickim 2008/2009 w uczelniach medycznych, nadzorowanych przez


Ministra Zdrowia, studiuje 48.257 studentów w trybie studiów stacjonarnych, w tym 309
stypendystów cudzoziemców.

Uczelnie medyczne w roku akademickim 2007/2008 ukoczyło 9.169 absolwentów


studiów stacjonarnych i 4.473 absolwentów studiów niestacjonarnych.

W roku 2008 na finansowanie stay podyplomowych dla 6.665 lekarzy, lekarzy


dentystów, pielgniarek i połonych wydatkowano kwot 123.808 tys. zł, w tym z budetu
czci 29 – Obrona Narodowa 369 tys. zł, a z budetów wojewodów 123.439 tys. zł.

Kształcenie specjalizacyjne

Plan po zmianach wydatków na 2008 r. przeznaczonych na realizacj specjalizacji


medycznych wyniósł 247.630 tys. zł i został wykonany w kwocie 241.367 tys. zł, co stanowi
97,5% planu. W stosunku do wykonania 2007 r. nastpił wzrost wydatków o 42,7%.

W ramach tej kwoty finansowano szkolenia specjalizacyjne dla lekarzy i lekarzy


dentystów odbywane w trybie rezydenckim (234.472 tys. zł) oraz dofinansowano kształcenie
podyplomowe pielgniarek i połonych (6.895 tys. zł).

W 2008 r. kontynuowano rozpoczte w latach ubiegłych specjalizacje odbywane w trybie


rezydentury oraz rozpoczto nowe cykle szkoleniowe. Szkolenie specjalizacyjne w trybie
rezydentury w roku 2008 podjło 2.870 lekarzy i lekarzy dentystów, natomiast kontynuowało
szkolenie ok. 6.000 rezydentów.

W zakresie kształcenia podyplomowego pielgniarek i połonych dofinansowano


217 szkole specjalizacyjnych dla 5.322 pielgniarek i połonych.

wiadczenia wysokospecjalistyczne

W 2008 roku na finansowanie wiadcze wysokospecjalistycznych przeznaczono


z budetu pastwa kwot 415.154 tys. zł, z czego zrealizowano wydatki w kwocie
350.628 tys. zł, a łcznie z wydatkami które nie wygasły z upływem roku 2008
(50.000 tys. zł) – w kwocie 400.628 tys. zł, co stanowi 96,5% planu. Powysze wydatki
poniesiono na realizacj nastpujcych procedur:

− wiadczenia transplantologiczne – 142.162 tys. zł,

− wiadczenia kardiologiczne i kardiochirurgiczne – 132.358 tys. zł,

202
− wiadczenia onkologiczne – 124.903 tys. zł,

− pozostałe wiadczenia – 1.205 tys. zł.

W roku 2008 wykonano 2.401 przeszczepie oraz 12.741 wiadcze onkologicznych.


W zakresie procedur kardiologicznych w 2008 r. wykonano 11.185 wiadcze, co w stosunku
do iloci wykonanych w 2007 roku 10.960 wiadcze, stanowi wzrost o 225 wiadcze
kardiologicznych.

Programy polityki zdrowotnej

rodki zaplanowane na 2008 r. na realizacj programów polityki zdrowotnej


finansowanych z budetu ministra właciwego do spraw zdrowia wyniosły 702.185 tys. zł
i zostały wykonane w kwocie 587.541 tys. zł, a łcznie z wydatkami, które nie wygasły
z upływem 2008 r. (62.079 tys. zł) – w kwocie 649.620 tys. zł, co stanowi 92,5% planu
po zmianach.

W ramach tych rodków kwot 415.677 tys. zł stanowiły wydatki biece,


a 233.943 tys. zł wydatki majtkowe (wydatki majtkowe ponoszone były głównie
na realizacj „Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych” – 178.414 tys. zł,
„Narodowego programu profilaktyki i leczenia chorób układu sercowo – naczyniowego na
lata 2006 – 2008”– 41.568 tys. zł).

W roku 2008 zrealizowanych zostało 14 nastpujcych programów polityki zdrowotnej:

1) Program bada przesiewowych noworodków w Polsce.

W 2008 roku wykonano w całym kraju 438.128 bada w kierunku hipotyreozy


oraz 449.005 bada w kierunku fenyloketonurii, w tym w ramach monitorowania leczenia
fenyloketonurii 10.877 bada kontrolnych oraz 260.000 bada w kierunku mukowiscydozy.
Badaniami w kierunku mukowiscydozy objto 66% populacji noworodków. Wszystkie dzieci
zostały objte badaniami w kierunku hipotyreozy i fenyloketonurii.

Z zaplanowanej na realizacj omawianego Programu kwoty 11.766 tys. zł wydatkowano


w roku 2008 rodki w wysokoci 11.196 tys. zł, co stanowi 95,2% planu.

2) Leczenie antyretrowirusowe osób yjcych z HIV w Polsce.

Celem Programu jest zapewnienie dostpu do leczenia antyretrowirusowego,


wraz z monitorowaniem jego skutecznoci u pacjentów zakaonych HIV i chorych na AIDS,
a take zmniejszenie zapadalnoci i miertelnoci z powodu AIDS w populacji osób yjcych
z HIV oraz zmniejszenie ich zakanoci dla populacji osób zdrowych. Dziki podawaniu
leków antyretrowirusowych pacjentom objtym Programem, obserwuje si wydłuenie
okresu przeycia pacjentów zakaonych HIV i chorych na AIDS, co pomimo choroby
pozwala na powrót do funkcji społecznych i rodzinnych.

203
Realizacja celu nastpiła poprzez dokonanie zakupu leków antyretrowirusowych, testów
diagnostycznych oraz szczepionek dla dzieci matek zakaonych HIV.

W roku 2008 na realizacj Programu zaplanowano 159.638 tys. zł, z czego


wydatkowano 159.634 tys. zł, co stanowi 100% planu. Do 31 grudnia 2008 r. leczeniem
objto 3.822 osób, co stanowi wzrost liczby leczonych (w stosunku do roku 2007) o 12,1%.

3) Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych.

Program ten realizowany jest na podstawie ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o ustanowieniu
programu wieloletniego „Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych”
(Dz. U. Nr 143, poz. 1200 z pón. zm.). Z kwoty zaplanowanej na realizacj omawianego
Programu w wysokoci 250.277 tys. zł, w roku 2008 wydatkowano rodki w wysokoci
187.843 tys. zł, a kwota 21.341 tys. zł została ujta w wykazie wydatków niewygasajcych
z upływem roku budetowego 2008. Wykonanie wydatków stanowi 83,6% planu.

Celem Programu jest zahamowanie wzrostu zachorowa na nowotwory, osignicie


rednich europejskich wskaników w zakresie wczesnego wykrywania nowotworów;
stworzenie warunków do wykorzystania w praktyce onkologicznej postpu wiedzy
o przyczynach i mechanizmach rozwoju nowotworów złoliwych oraz utworzenie systemu
cigłego monitorowania skutecznoci zwalczania nowotworów w skali kraju
i poszczególnych regionach kraju.

W roku 2008 w ramach realizacji Programu podjto szereg działa w zakresie edukacji
zdrowotnej i promocji zdrowia oraz działania majce na celu popraw zgłaszalnoci kobiet
na badania profilaktyczne (w tym wysyłka imiennych zaprosze). Ponadto, realizowano
przesiewowe badania kolanoskopowe, majce na celu wczesne wykrycie raka jelita grubego
oraz przeprowadzono szkolenia kolonoskopistów i histopatologów oraz lekarzy rodzinnych
i lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej.

4) Narodowy program profilaktyki i leczenia chorób układu sercowo – naczyniowego


na lata 2006-2008.

W ramach Programu podejmowano głównie działania polegajce na:

− kontynuowaniu i wdraaniu nowoczesnych programów prewencyjnych i edukacyjnych


w rodowiskach małomiejskich i wiejskich, wród dzieci, a take skierowanych do ogółu
społeczestwa z wykorzystaniem rodków masowego przekazu,

− kontynuowaniu i wdraaniu programów monitorowania w skali całego kraju, dotyczcych:


stanu zdrowia ludnoci w odniesieniu do chorób układu krenia, postpowania
diagnostycznego i terapeutycznego u pacjentów z chorobami układu sercowo –
naczyniowego przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, postpowania
diagnostycznego i terapeutycznego u dzieci z patologi układu krenia, rejestry

204
zwizane z monitorowaniem zmian zachodzcych w Polsce w zakresie epidemiologii
i standardów opieki w dziedzinie chorób układu sercowo – naczyniowego,

− wyposaeniu w sprzt orodków kardiologicznych, kardiochirurgicznych


i neurologicznych oraz zwikszeniu dostpu do wiadcze zdrowotnych poprzez zakupy
i modernizacj sprztu: angiokardiografy, echokardiografy, nowoczesn aparatur
do elektroterapii, ultrasonografy, sprzt orodków kardiochirurgicznych, respiratory
i kardiomonitory, sprzt do bada neurofizjologicznych i rehabilitacyjny, wyposaenie
sieci orodków diagnostyki, leczenia i rehabilitacji udarów mózgu w Polsce,

− realizacji szkole w zakresie doskonalenia kadry specjalistów w dziedzinach kardiologii


i neurologii, w zakresie uzyskania uprawnie do samodzielnego wykonywania
wysokospecjalistycznych procedur diagnostycznych i specjalistycznych.

Z zaplanowanej kwoty 59.365 tys. zł na realizacj Programu wydatkowano do koca


2008 r. 50.364 tys. zł, natomiast w wykazie wydatków niewygasajcych z kocem
2008 r. ujto wydatki w wysokoci 1.131 tys. zł.

5) Narodowy program ochrony antybiotyków w Polsce.

Program polityki zdrowotnej pt.: „Narodowy Program Ochrony Antybiotyków”, stanowi


zgodnie z rekomendacjami Komisji Europejskiej midzysektorowy system koordynujcy
działania na rzecz racjonalizacji zuycia antybiotyków we wszystkich gałziach gospodarki
i ochrony zdrowia. Zakres zrealizowanych działa to głównie:

− utworzenie sieci regionalnej zespołów koordynujcych Program,

− opracowanie i upowszechnienie materiałów informacyjnych popularyzujcych


zagadnienia antybiotykoopornoci oraz racjonalnego stosowania antybiotyków,

− przeprowadzenie badania pilotaowego w województwie opolskim dotyczcego


zmniejszenia iloci ordynowanych antybiotyków,

− zorganizowanie Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach w dniu 18 listopada 2008 r.

Na realizacj powyszego Programu wydatkowano w roku 2008 rodki w wysokoci


100% planu, tj. 600 tys. zł.

6) Program psychiatrycznej opieki zdrowotnej.

Celem Programu jest adaptacja oddziałów psychiatrycznych do warunków wykonywania


rodka zabezpieczajcego i rodka leczniczego o wzmocnionym stopniu zabezpieczenia.

Program realizowany był w 2 szpitalach: Szpitalu Psychiatrycznym w Toszku i Szpitalu


dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Branicach.

205
Z zaplanowanej kwoty 3.061 tys. zł wydatkowano w roku 2008 rodki w wysokoci
2.061 tys. zł, natomiast w wykazie wydatków niewygasajcych z kocem 2008 r., ujto
wydatki w wysokoci 1.000 tys. zł.

7) Program prewencji i leczenia cukrzycy na lata 2006 – 2008.

Podstawowym celem Programu jest zmniejszenie liczby powikła, a take zwikszenie


przewidywanej redniej długoci i jakoci ycia pacjentów.

Realizacja zada w tym zakresie polegała na:

− wdroeniu i prowadzeniu Rejestru Chorych na Cukrzyc (dorosłych),

− wdroeniu Rejestru Wieku Rozwojowego (dzieci i młodziey),

− dokonaniu zakupu sprztu komputerowego niezbdnego do prowadzenia Rejestru


Chorych na Cukrzyc i Rejestru Wieku Rozwojowego.

Z zaplanowanej kwoty 600 tys. zł wydatkowano w roku 2008 rodki w wysokoci


83 tys. zł, natomiast w wykazie wydatków niewygasajcych z upływem roku 2008 ujto
rodki w wysokoci 208 tys. zł.

8) Program Eliminacji Niedoboru Jodu na lata 2006-2008.

Program oparty na powszechnym jodowaniu soli kuchennej, jodowaniu poywek


dla noworodków, dodatkowej dziennej poday u kobiet w ciy, cigłej kontroli czstoci
wola u dzieci szkolnych i kobiet w ciy, stenia TSH w krwi noworodków, czstoci
zrónicowania raka tarczycy oraz jakoci technologii jodowania – osignł w cigu 10 lat
wyniki, które pozwoliły zakwalifikowa Polsk do grupy krajów europejskich z prawidłow
poda jodu na poziomie populacyjnym.

Na realizacj powyszego Programu wydatkowano 500 tys. zł, co stanowi 100% planu.

9) Program kompleksowej diagnostyki i terapii wewntrzmacicznej w profilaktyce


nastpstw i powikła wad rozwojowych i chorób płodu.

Celem Programu jest wprowadzenie nowych metod terapii wewntrzmacicznej płodu


z wykorzystaniem najnowoczeniejszej aparatury badawczej oraz utworzenie modelowego
orodka chirurgii płodu, przyjmujcego kobiety ciarne z całego kraju.

W ramach Programu wykonano 60 zabiegów wewntrzmacicznych, 60 bada USG


kwalifikujcych do wykonania zabiegu in utero, 40 bada echokardiograficznych –
oceniajcych wydolno układu krenia u leczonych płodów, co pozwoliło na stosowanie
jednolitego, optymalnego modelu postpowania diagnostycznego oraz modyfikacj
i unowoczenienie wskaza, zasad i techniki zabiegów wewntrzmacicznych w przypadkach
wad rozwojowych i chorób płodu.

206
Z zaplanowanej kwoty 500 tys. zł wydatkowano w roku 2008 rodki w wysokoci
344 tys. zł, co stanowi 68,8% planu.

10) Narodowy Program Rozwoju Medycyny Transplantacyjnej na lata 2006-2009.

Podstawowym celem Programu jest zwikszenie liczby wykonywanych transplantacji


oraz opracowanie i wdroenie nowych sposobów leczenia w tej dziedzinie.

Realizacja zada w ramach Programu polegała na:

− pracach modernizacyjno-remontowych w bankach tkanek w celu zapewnienia w nich


funkcjonowania systemów midzy innymi uzyskiwania wymaganych klas czystoci
powietrza w laboratoriach i pracowniach,

− zakupach specjalistycznego sprztu i aparatury posiadajcej certyfikaty wymagane


do banków tkanek i orodków transplantacyjnych,

− zakupach sprztu komputerowego łcznie z czytnikami kodów paskowych dla systemu


znakowania komórek, tkanek i narzdów,

− wdroeniu nowych metod leczenia w zakresie przeszczepiania komórek trzustki,


komórek przytarczyc i koczyny górnej,

− szkoleniu koordynatorów przeszczepiania komórek, tkanek i narzdów.

Z zaplanowanej kwoty 14.027 tys. zł na realizacj Programu wydatkowano do koca


2008 r. 11.820 tys. zł, co stanowi 84,3% planu.

11) Narodowy Program Leczenia Hemofilii na lata 2005-2011.

Celem Programu jest zapewnienie dostpnoci do czynników krzepnicia dla osób


chorych na hemofili i inne wrodzone skazy krwotoczne, a tym samym denie
do poprawy w wynikach leczenia hemofilii wraz z popraw jakoci ycia chorych
na hemofili i inne wrodzone skazy krwotoczne.

Na realizacj Programu w 2008 r. przyznano 188.778 tys. zł. Do koca 2008 r.


wydatkowano kwot 150.428 tys. zł, natomiast w wykazie wydatków, które nie wygasaj
z upływem roku budetowego 2008 r. ujto rodki w wysokoci 38.300 tys. zł. Łcznie
z wydatkami niewygasajcymi plan został zrealizowany w 100%.

12) Samowystarczalno Polski w zakresie zaopatrzenia w bezpieczn krew,


jej składniki i produkty krwiopochodne na lata 2005-2008.

Zasadniczy cel Programu to zwikszenie bezpieczestwa przetaczanej chorym krwi


i jej składników.

207
W tym celu dokonano zakupu testów wirusologicznych do oznaczenia markerów
wirusologicznych u dawców krwi (anty- HIV, anty- HCV, HBsAg), pojemników
do pobierania i preparatyki krwi, czynników krzepnicia oraz immunoglobuliny anty- D.

Z zaplanowanych na realizacj Programu rodków w wysokoci 12.423 tys. zł,


wykonano w 2008 r. 12.422 tys. zł.

13) Program monitorowania stanu zdrowia jamy ustnej populacji polskiej.

Program prowadzony był w celu okrelenia w wybranych populacjach dzieci stanu jamy
ustanej m. in. w zakresie próchnicy, w celu wypracowania najskuteczniejszych programów
i rozwiza profilaktycznych majcych za zadanie zapobieganie chorobom.

14) Program zapobiegania otyłoci i nadwadze oraz przewlekłym chorobom


niezakanym poprzez popraw ywienia i aktywno fizyczn.

Program ma na celu popraw ywienia i aktywnoci fizycznej dzieci i młodziey


w szkołach oraz wdroenie zasad prawidłowego ywienia i poradnictwa dietetycznego
w szpitalach, podstawowej i specjalistycznej opiece zdrowotnej w celu zmniejszenia
zachorowalnoci i umieralnoci na przewlekłe choroby niezakane w Polsce.

W ramach Programu zorganizowano 4 konferencje szkoleniowe z przygotowaniem


zrónicowanych materiałów oraz upowszechniono wnioski i zalecenia wynikajce
z powyszych konferencji.

Z zaplanowanej kwoty 350 tys. zł wydatkowano w roku 2008 kwot 246 tys. zł, natomiast
w wykazie wydatków, które nie wygasaj z upływem roku budetowego 2008 r. ujto rodki
w wysokoci 100 tys. zł.

Publiczna słuba krwi

Na zadania publicznej słuby krwi zaplanowano na 2008 r. rodki w wysokoci


107.635 tys. zł. Wykonanie wydatków wynosiło 107.349 tys. zł, co stanowi 99,7% planu.

Podstawowym celem było zapewnienie właciwego funkcjonowania publicznej słuby


krwi w Polsce poprzez dofinansowanie zada regionalnych centrów krwiodawstwa
i krwiolecznictwa oraz Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MSWiA w zakresie
pobierania, gromadzenia, konserwacji, przechowywania i wydawania krwi
oraz zaopatrywania zakładów opieki zdrowotnej w krew i jej składniki oraz w produkty
krwiopochodne i wytwórni farmaceutycznych w osocze krwi oraz dofinansowanie
ustawowych zada Instytutu Hematologii i Transfuzjologii.

Nadzór nad produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi i produktami biobójczymi


oraz nad kosmetykami w zakresie bezpieczestwa zdrowia ludzi

Na realizacj zada w tym obszarze zaplanowano na 2008 r. łcznie 90.076 tys. zł,
w tym na funkcjonowanie i zadania realizowane przez Urzd Rejestracji Produktów

208
Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych – 52.489 tys. zł, Główny
Inspektorat Farmaceutyczny – 13.279 tys. zł oraz wojewódzkie inspektoraty farmaceutyczne
– 24.308 tys. zł. Do koca 2008 r. wydatki zostały wykonane w kwocie
85.829 tys. zł, co stanowi 95,3% planu.

Działania w tym zakresie polegały m.in. na:

− wydawaniu pozwole na dopuszczenie do obrotu produktów leczniczych w ramach


importu równoległego. W 2008 r. wydano 314 pozwole,

− dopuszczeniu do obrotu produktów leczniczych i produktów biobójczych oraz wpisaniu


do rejestru wyrobów medycznych (20.149 wpisów w roku 2008),

− przeprowadzaniu kontroli wytwórców i importerów produktów leczniczych,

− kontrolowaniu podmiotów uprawnionych do wytwarzania, obrotu i przewozu rodków


odurzajcych, psychotropowych i prekursorów kat. 1.

Ratownictwo medyczne

rodki zaplanowane w budecie pastwa na ratownictwo medyczne w roku 2008


wyniosły 1.603.891 tys. zł.

Ogółem z rezerw celowych przyznano wojewodom na finansowanie działalnoci


zespołów ratownictwa medycznego kwot 1.470.459 tys. zł oraz dla Województwa
Małopolskiego rodki w wysokoci 824 tys. zł na zakup przez starostów nowych ambulansów
sanitarnych, przekazanych na doposaenie zespołów ratownictwa medycznego.

Do koca 2008 r. na ratownictwo medyczne wydatkowano kwot 1.601.939 tys. zł,


tj. 99,9% planu, w tym z budetu czci 46 – Zdrowie na finansowanie Samodzielnego
Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Lotnicze Pogotowie Ratunkowe rodki w wysokoci
113.207 tys. zł, z budetu czci 42 – Sprawy wewntrzne rodki w wysokoci 1.525 tys. zł
oraz z budetów wojewodów rodki w wysokoci 1.487.207 tys. zł.

Pastwowa Inspekcja Sanitarna

Plan po zmianach Pastwowej Inspekcji Sanitarnej w 2008 roku wyniósł 850.725 tys. zł,
z czego wykorzystano kwot w wysokoci 831.489 tys. zł, tj. 97,7% planu.

Głównym celem Inspekcji jest sprawowanie nadzoru nad bezpieczestwem sanitarnym


kraju. Powyszy cel realizowany był przez:

1) Główny Inspektorat Sanitarny m.in. w zakresie:

− wykonywania zada zwizanych z uczestnictwem Polski w strukturach Unii Europejskiej,

209
− monitorowania sytuacji sanitarno-epidemiologicznej w zakresie kosmetyków poprzez
stały nadzór nad Krajowym Systemem Informowania o Kosmetykach oraz prowadzenie
nadzoru nad kosmetykami zgłaszanymi w systemie RAPEX,

− koordynacji funkcjonowania krajowej sieci Systemu Wczesnego Ostrzegania


o Niebezpiecznych Produktach ywnociowych i Paszach (RASFF).

2) Stacje sanitarno-epidemiologiczne poprzez działalno kontroln i laboratoryjn


m. in. w zakresie:

− nadzoru nad popraw stanu sanitarnego na danym obszarze,

− zwikszenia skutecznoci zapobiegania chorobom zakanym,

− zmniejszenia naraenia i skutków naraenia ludnoci na czynniki szkodliwe


w rodowisku ycia, pracy, nauki, wypoczynku, w zakresie higieny komunalnej.

Ponadto, w ramach zada finansowanych ze rodków budetu pastwa w obszarze


ochrona zdrowia realizowane były:

− przeciwdziałanie narkomanii, zapobieganie i zwalczanie HIV oraz AIDS, profilaktyka


i rozwizywanie problemów alkoholowych – wydatkowano łcznie 24.356 tys. zł,
co oznacza wykonanie planu w 99,4%,

− zapewnienie bezpieczestwa publicznego kraju oraz leczenia osób chorych psychicznie,


sprawców przestpstw szczególnie niebezpiecznych dla porzdku publicznego –
na funkcjonowanie 4 regionalnych orodków psychiatrii sdowej wydatkowano
36.337 tys. zł, co stanowi wykonanie planu w 100%,

− zadania inwestycyjne szpitali ogólnych, klinicznych, instytutów naukowo – badawczych


nadzorowanych przez Ministra Zdrowia oraz regionalnych centrów krwiodawstwa
i krwiolecznictwa w zakresie budowy, rozbudowy, modernizacji infrastruktury szpitalnej
i zakupów inwestycyjnych sprztu, aparatury medycznej, sprztu komputerowego
i rodków transportu. W 2008 r. w dziale ochrona zdrowia realizowanych było siedem
inwestycji wieloletnich. Naleały do nich: „Przebudowa i rozbudowa Samodzielnego
Publicznego Szpitala Klinicznego Akademii Medycznej w Białymstoku”, „Wieloletni
Program Medyczny Rozbudowy i Modernizacji Szpitala Uniwersyteckiego w Bydgoszczy”
– Uniwersytet M. Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im. L. Rydygiera
w Bydgoszczy, „Akademickie Centrum Kliniczno-Innowacyjno-Dydaktyczne w Gdasku”
– Akademia Medyczna w Gdasku, „Nowa siedziba Szpitala Uniwersyteckiego Kraków
Prokocim” – Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielloskiego w Krakowie, „Centrum
Kliniczno – Dydaktyczne Uniwersytetu Medycznego w Łodzi”, „Szpital Pediatryczny
Akademii Medycznej w Warszawie” oraz „Centrum Kliniczne Akademii Medycznej

210
we Wrocławiu”. W 2008 r. realizowanych było 27 zada budowlanych, z czego 14 zada
zostało zakoczonych. rodki na zakupy inwestycyjne wydatkowano przede wszystkim
na: zakup tomografów, rezonansów magnetycznych, gammakamery, aparatów RTG,
aparatów USG oraz do echokardiografii, inkubatorów, aparatów do nefrodializy, aparatów
do znieczulenia, kardiomonitorów, videokolonoskopów, pomp infuzyjnych, respiratorów,
ultrasonografów, dializatorów, mikroskopów operacyjnych i mammografów. Łcznie
na wydatki majtkowe na realizacj powyszych zada wydatkowano w 2008 r.
671.271 tys. zł, tj. 89,5 % planu,

− Program wieloletni „Wzmocnienie Bezpieczestwa Zdrowotnego Obywateli”, ustanowiony


uchwał Rady Ministrów z dnia 6 lutego 2007 r. Nr 19/2007. Działania
w ramach Programu skierowane zostały do publicznych zakładów opieki zdrowotnej
pełnicych kluczow rol w zabezpieczeniu realizacji potrzeb zdrowotnych. W 2008 r.
rodki finansowe przekazane zostały 17 szpitalom klinicznym, 3 jednostkom badawczo-
rozwojowym, 164 szpitalom samorzdowym wymienionym w załczniku do ww. uchwały.
Otrzymane dotacje zakłady opieki zdrowotnej przeznaczyły na spłat przeterminowanych
zobowiza publicznoprawnych i cywilnoprawnych, co z kolei pozwoliło
na przeprowadzenie z wierzycielami negocjacji, w wyniku których wierzyciele odstpili
od czciowego naliczania odsetek, podpisali ugody na spłat pozostałych zobowiza
oraz w przypadku dostawców towarów i usług zapewnili cigło dostarczanych
do szpitali wyrobów medycznych niezbdnych do prawidłowego funkcjonowania,

− Łcznie na Program wydatkowano rodki w wysokoci 300.000 tys. zł, co oznacza


wykonanie planu w 100%,

− Program wieloletni „Polskie Sztuczne Serce” ustanowiony uchwał Rady Ministrów


z dnia 6 marca 2007 r. Nr 29/2007 na lata 2007-2011 w celu opracowania
i wdroenia do stosowania klinicznego „rodziny” polskich protez serca, z całkowicie
imlantowaln permanentn protez serca, jako elementem finalnym w leczeniu
pacjentów z krytyczn niewydolnoci serca. Na rok 2008 zaplanowano w budecie
czci 46 – Zdrowie kwot 2.500 tys. zł. Wykonanie wydatków wyniosło 644 tys. zł,
co stanowi 25,8% planu,

− W ramach powyszej kwoty m. in. wykonano uzupełniajce badania kwalifikacyjne


modernizowanego systemu POLCAS, badania referencyjne pozaustrojowego systemu
wspomagania serca POLCAS oraz badania referencyjne zmodernizowanego systemu
POLCAS, opracowano statystyczne wyniki bada i analiz porównawcz systemów
POLCAS przed i po modernizacji, utworzono sie orodków naukowo-badawczych
dla potrzeb realizacji bada nad konstrukcjami i stosowaniem protez serca, utworzono
na terenie kraju sie kardiochirurgicznych orodków klinicznych dla realizacji programu
wykorzystania protez serca w leczeniu krytycznej i przewlekłej niewydolnoci serca,

211
zintegrowano zaplecze technologiczne w procesie wytwarzania protez serca
z wykorzystaniem osigni w dziedzinie zaawansowanych technologii inynierii
materiałowej i inynierii powierzchni,

− Niskie wykonanie spowodowane było opónieniem realizacji prac badawczych Programu


oraz przedłuajcym si postpowaniem konkursowym na wybór wykonawców zada
badawczych. Ponadto utworzenie sieci naukowo-badawczych uczestniczcych
w Programie wymaga wypracowania zasad funkcjonowania i współpracy Instytucji,
co jest procesem długotrwałym.

Wydatki w dziale Ochrona zdrowia były wykonywane w czci 29 – Obrona narodowa,


czci 37 – Sprawiedliwo, czci 38 – Szkolnictwo wysze, czci 42 – Sprawy
wewntrzne, czci 46 – Zdrowie, czci 54 – Urzd do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych, czci 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, czci 73 –
Zakład Ubezpiecze Społecznych, czci 85 – Budety Wojewodów w wysokoci ogółem:
6.692.163 tys. zł, co stanowi 94,7% planu (7.067.730 tys. zł).

2. Bezpieczestwo socjalne

Obowizek zapewnienia bezpieczestwa socjalnego osobom i rodzinom wynika z wielu


aktów prawnych m.in.: ustawy o wiadczeniach rodzinnych, ustawy o postpowaniu wobec
dłuników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej a od dnia 1 padziernika 2008 r.
ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ustawy o pomocy społecznej, ustawy
o ustanowieniu programu wieloletniego „Pomoc pastwa w zakresie doywiania”, ustawy
o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, ustawy o rencie socjalnej, ustawy o wiadczeniach
przedemerytalnych, ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach bdcych
ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.

Wydatki na zapewnienie bezpieczestwa socjalnego ponoszone s z budetu pastwa


oraz z budetów jednostek samorzdu terytorialnego z ich dochodów własnych.

W celu ograniczenia ubóstwa, zmniejszenia zrónicowania dochodowego w rodzinach


z dziemi na utrzymaniu, wsparcia osób i rodzin w przezwycianiu trudnych sytuacji
yciowych, zapewnienia opieki osobom wymagajcym pomocy innych osób w 2008 r. zostały
poniesione z budetu pastwa wydatki w wysokoci 18.331.670 tys. zł. W ramach tych
wydatków przeznaczono:

1) na pomoc materialn dla osób i rodzin – 14.280.176 tys. zł, w tym głównie:

Na wypłaty wiadcze rodzinnych (zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego,


jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia si dziecka wypłacana bez wzgldu na dochód

212
uzyskiwany przez rodzin, zasiłek pielgnacyjny i wiadczenie pielgnacyjne), zaliczki
alimentacyjnej (a od dnia 1 padziernika 2008 r. wiadczenia z funduszu alimentacyjnego),
na koszty obsługi tych wiadcze oraz na składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
z ubezpieczenia społecznego opłacane za osoby pobierajce wiadczenie pielgnacyjne
zostały poniesione wydatki w wysokoci 8.495.261 tys. zł.

Wypłat wiadcze rodzinnych objto 2,6 mln rodzin. Zasiłek rodzinny z dodatkami
wypłacono na ok. 3,8 mln dzieci. Zmniejszyła si liczba osób korzystajcych
z poszczególnych wiadcze (za wyjtkiem niektórych wiadcze skierowanych do dzieci
niepełnosprawnych), natomiast zwikszyła si kwota wiadcze w przeliczeniu na jedn
osob. Przecitna wysoko wiadczenia rodzinnego w przeliczeniu na jednego odbiorc
zasiłku rodzinnego w 2007 r. wyniosła 162 zł i była o 5,9% wysza ni w 2007 r. (153 zł).

W ramach wydatków na wiadczenia rodzinne i zaliczk alimentacyjn (a od dnia


1 padziernika 2008 r. wiadczenia z funduszu alimentacyjnego) wypłacono:

- 45.219 tys. zasiłków rodzinnych, tj. o 11,7% mniej ni w roku 2007 ( 51.197 tys.),

- 2.413 tys. dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczcia roku szkolnego, tj. o 20%
mniej ni w roku 2007 (3.018 tys.),

- 7.557 tys. dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie


wielodzietnej, tj. o 10,9% mniej ni w roku 2007 (8.482 tys.),

- 4.904 tys. dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu podjcia przez dziecko nauki w szkole
poza miejscem zamieszkania, tj. o 9,9% mniej ni w roku 2007 (5.445 tys.),

- 214 tys. dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka, tj. o 4% mniej ni
w roku 2007 (223 tys.),

- 2.435 tys. dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka


niepełnosprawnego, tj. o 7,1% mniej ni w roku 2007 (2.621 tys.),

- 1.940 tys. dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka,


tj. o 6,7% mniej ni w roku 2007 (2.080 tys.),

- 1.501 tys. dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie
korzystania z urlopu wychowawczego, tj. o 0,9% mniej ni w roku 2007 (1.514 tys.),

- 4 tys. dodatków do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty


prawa do zasiłku dla bezrobotnych (wiadczenie wygasajce – zostało uchylone z dniem
1 wrzenia 2005 r.), tj. siedmiokrotnie mniej ni w roku 2007 (29 tys.),

- 412 tys. jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia si dziecka przyznawanych


niezalenie od dochodu rodziny, tj. o 8,4% wicej ni w roku 2007 (380 tys.),

213
- 9.256 tys. zasiłków pielgnacyjnych, tj. o 6% wicej ni w roku 2007 (8.734 tys.),

- 838 tys. wiadcze pielgnacyjnych (w tym opłacono 614 tys. składek na ubezpieczenie
emerytalne i rentowe), tj. o 0,8% mniej ni w roku 2007 (845 tys.),

- 2.623 tys. zaliczek alimentacyjnych, tj. o 27,2% mniej ni w roku 2007 (3.604 tys.), przy
czym od dnia 1 padziernika 2008 r. zaliczka alimentacyjna została zastpiona
wiadczeniami z funduszu alimentacyjnego, których wypłacono 864 tys., stosownie do
postanowie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.

wiadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje osobom uprawnionym do


wysokoci zasdzonych alimentów, nie wicej ni do wysokoci 500 zł, jeeli dochód na
osob w rodzinie nie przekracza 725 zł.

Na zasiłki z pomocy społecznej (zasiłek stały i gwarantowan minimaln cz zasiłku


okresowego finansowan z budetu pastwa zostały poniesione wydatki w wysokoci
1.165.211 tys. zł.

Zasiłek stały otrzymało 183 tys. osób, tj. o 0,7% mniej ni w roku 2007 (184,3 tys. osób);
wypłacono ok. 1.800 tys. zasiłków stałych, a zasiłek okresowy otrzymało 445 tys. osób,
tj. o 19,5% mniej ni w roku 2007 (552,6 tys. osób); wypłacono ok. 2.433 tys. zasiłków
okresowych.

Przecitna wysoko zasiłku okresowego wyniosła 266 zł.

Wydatki na wypłaty zasiłków celowych w zwizku z realizacj programu pomocy dla


rodzin rolniczych, w których gospodarstwach rolnych powstały szkody spowodowane przez
susz lub huragan w 2008 r. oraz na zasiłki celowe przyznawane osobom i rodzinom, które
poniosły straty w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych wyniosły 274.963 tys. zł.

Wydatki na rent socjaln, wiadczenia przedemerytalne i zasiłki przedemerytalne


wyniosły 4.219.407 tys. zł, z tego: wiadczenia – 4.147.570 tys. zł, koszty obsługi –
71.807 tys. zł i odsetki – 30 tys. zł. Wypłacono:

- przecitnie miesicznie 240,5 tys. rent socjalnych, tj. o 1% wicej ni w 2007 r.
(238,2 tys.), w wysokoci miesicznej 529,13 zł,

- przecitnie miesicznie 134 tys. zasiłków przedemerytalnych, tj. o 23,3% mniej ni
w 2007 r. (174,6 tys.) w wysokoci miesicznej 749,06 zł,

- przecitnie miesicznie 122 tys. wiadcze przedemerytalnych, tj. o 36,9% mniej ni
w 2007 r. (193,2) w wysokoci miesicznej 966,4 zł.

Na składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierajce zasiłek stały,


wiadczenie pielgnacyjne, dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego
wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych oraz za osoby bezdomne

214
wychodzce z bezdomnoci i osoby objte indywidualnym programem zatrudnienia
socjalnego poniesione zostały wydatki w wysokoci 61.113 tys. zł.

Wydatki na opiek i pomoc dla Polonii i Polaków za granic zrealizowane w wysokoci


3.163 tys. zł zostały przeznaczone na zapomogi okresowe i losowe dla obywateli polskich
i kombatantów przebywajcych za granic.

Na pomoc pienin dla kombatantów i osób uprawnionych przeznaczono 11.898 tys. zł


dla 19.186 kombatantów i innych osób uprawnionych oraz dla 2.323 inwalidów wojennych.
rednia kwota pomocy dla kombatantów i innych osób uprawnionych wyniosła 573 zł.

2) na wydatki na usługi opiekucze, bytowe i psychologiczne dla osób wymagajcych


pomocy innych osób zostały wykonane w kwocie 1.675.082 tys. zł, z tego: wydatki
biece 1.583.442 tys. zł i wydatki majtkowe 91.640 tys. zł.

Wydatki biece zostały poniesione głównie na dofinansowanie kosztów utrzymania


w domach pomocy społecznej (prowadzonych przez powiaty lub na zlecenie powiatów) osób
przyjtych do tych domów na zasadach sprzed dnia 1 stycznia 2004 r. oraz osób, które
zostały przyjte ze skierowaniami wydanymi przed ww. dniem (1.290.373 tys. zł) oraz na
finansowanie usług opiekuczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi wiadczonych
w miejscu zamieszkania (56.519 tys. zł) i w orodkach wsparcia (285.745 tys. zł).

Usługi opiekucze w miejscu zamieszkania przyznano 10.238 osobom, udzielono


3.999 tys. wiadcze.

Na utrzymanie 65 miejsc w Domu Rencisty PAN w Konstancinie wydano 2.070 tys. zł.
Utrzymanie 1 miejsca w tym domu kosztowało miesicznie 2.654 zł.

Wydatki majtkowe zostały przeznaczone na realizacj zada w zakresie osigania


standardów w domach pomocy społecznej i placówkach opiekuczo – wychowawczych
(64.216 tys. zł) oraz na rozwój sieci orodków wsparcia dla osób z zaburzeniami
psychicznymi (27.424 tys. zł).

3) pomoc dla cudzoziemców i repatriantów została zrealizowana w kwocie


91.113 tys. zł.

Celem tej pomocy jest głównie tworzenie i utrzymanie na terytorium Polski miejsc pobytu
dla cudzoziemców ubiegajcych si o nadanie statusu uchodcy w Rzeczypospolitej Polskiej
oraz wspieranie procesu integracji i adaptacji uchodców, a take aktywizowanie zawodowe
repatriantów, finansowanie kosztów zwizanych z podjciem nauki przez repatrianta oraz
zapewnienie lokali mieszkalnych repatriantom.

Wydatki w wysokoci 81.319 tys. zł zostały przeznaczone na sfinansowanie kosztów


utrzymania cudzoziemców ubiegajcych si o nadanie statusu uchodcy. Pomoc tym

215
cudzoziemcom wiadczona była w 22 orodkach, w tym: w 19 obiektach wynajmowanych,
w których przebywało 6.591 osób, w 3 orodkach stanowicych własno Urzdu do Spraw
Repatriacji i Cudzoziemców, w których przebywało 1.394 osób, w domu dziecka przebywało
6 małoletnich cudzoziemców, a 1.710 osób korzystało ze wiadczenia pieninego na
pokrycie we własnym zakresie kosztów pobytu poza orodkiem.

Na pomoc majc na celu wspieranie procesu integracji cudzoziemców posiadajcych


status uchodcy lub ochron uzupełniajc obejmujc: wiadczenia pienine na
utrzymanie i pokrycie wydatków zwizanych z nauk jzyka polskiego, opłacenie składki na
ubezpieczenie zdrowotne oraz na specjalistyczne poradnictwo przeznaczono 4.809 tys. zł.

Na pomoc dla repatriantów przeznaczono 4.985 tys. zł. rodki te zostały przeznaczone
na zwrot kosztów poniesionych przez gminy i powiaty na remonty i adaptacj lokali
mieszkalnych, aktywizacj zawodow, pomoc finansow na zagospodarowanie i biece
utrzymanie, pokrycie kosztów w zwizku z podjciem nauki przez repatrianta oraz na
zapewnienie lokali mieszkalnych z zasobów komunalnych.

4) na dofinansowanie działalnoci orodków pomocy społecznej (558.980 tys. zł),


powiatowych centrów pomocy rodzinie (4.167 tys. zł) i regionalnych orodków
polityki społecznej, które realizuj powysze zadania oraz na utrzymanie
ogólnokrajowego systemu informatycznego POMOST dla pomocy społecznej
(11.822 tys. zł), a take na realizacj programu „Budowa platformy komunikacyjnej MSP
i osób z obszaru wsparcia społecznego (niepełnosprawni, osoby korzystajce z pomocy
społecznej oraz wiadcze rodzinnych) w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna
Gospodarka „Społeczestwo informacyjne – budowa elektronicznej administracji”
(4.756 tys. zł – wydatki niewygasajce z upływem roku budetowego) zostały poniesione
wydatki w wysokoci 580.933 tys. zł, w tym wydatki majtkowe 867 tys. zł.

5) na realizacj programów rzdowych i resortowych, których celem jest wspieranie


jednostek samorzdu terytorialnego i organizacji pozarzdowych w działaniach na rzecz
osób i rodzin wymagajcych pomocy, z budetu pastwa dla tych jednostek zostały
przekazane rodki w łcznej wysokoci 571.170 tys. zł.

Realizowane były nastpujce programy:

- rzdowy program „Pomoc Pastwa w zakresie doywiania”,

Celem programu jest wspieranie gmin w realizacji ich zada własnych o charakterze
obowizkowym: w zakresie doywiania dzieci i zapewnienia posiłku osobom jego
pozbawionym, w działaniach w zakresie poprawy stanu zdrowia dzieci i młodziey
poprzez ograniczanie zjawiska niedoywienia oraz upowszechniania zdrowego stylu
ywienia, a take pomoc w rozwoju w gminach bazy ywieniowej, ze szczególnym

216
uwzgldnieniem potrzeb dzieci i młodziey. Liczba osób objtych programem
wyniosła 2 mln, z tego polowa osób na wsi.

W ramach tego programu zostały przekazane gminom dotacje na realizacj


biecych zada własnych w wysokoci 527.658 tys. zł.

- rzdowy program „wietlica, praca, sta – socjoterapia w rodowisku gminnym”,

Cel działania: wspieranie samorzdów gminnych (głównie wiejskich) oraz organizacji


pozarzdowych w realizacji działa na rzecz dzieci i młodziey z rodzin
dysfunkcyjnych poprzez tworzenie rodowiskowych placówek specjalistycznych dla
dzieci i młodziey w formie wietlic socjoterapeutycznych, a take aktywizowanie
zawodowe niektórych grup ryzyka w formie prac społecznie uytecznych.

Wykonane wydatki wyniosły 1.072 tys. zł; w 2008 r. powstało kolejnych 75 nowych
placówek.

- „Poakcesyjny Program Wsparcia Obszarów Wiejskich”,

Cel działania: podniesienie poziomu integracji społecznej w gminach na terenach


wiejskich i miejskich. Programem docelowo objtych zostanie 500 gmin w 13
województwach. Program zaplanowany jest na okres 3 lat.

Wykonane wydatki wyniosły 5.698 tys. zł.

- resortowy program „Powrót osób bezdomnych do społecznoci”,

Cel działania: przezwycianie zjawiska wykluczenia społecznego osób bezdomnych


i zagroonych bezdomnoci oraz pomoc w wychodzeniu z sytuacji pozostawania
w bezdomnoci lub zagroenia bezdomnoci. Pomoc objto ponad 100 tys. osób.

Wykonane wydatki wyniosły 19.935 tys. zł.

- resortowy program „Wspieranie jednostek samorzdu terytorialnego w budowaniu


lokalnego systemu opieki nad dzieckiem i rodzin”,

Zadaniem programu jest wspieranie jednostek samorzdu terytorialnego


(gmin i powiatów) w budowaniu lokalnego systemu opieki nad dzieckiem i rodzin
w celu zahamowania wzrostu liczby dzieci przebywajcych w rónych formach opieki
poza rodzin, zapewnianiu opieki dzieciom o szczególnych potrzebach,
pozbawionych opieki rodziców naturalnych, zapobieganiu wykluczeniu społecznemu
pełnoletnich wychowanków placówek opiekuczo – wychowawczych i rodzin
zastpczych.

Wykonane wydatki wyniosły 7.685 tys. zł.

- resortowy program „Oparcie społeczne dla osób z zaburzeniami psychicznymi”.

217
Celem programu jest umoliwienie – w wyniku wspierania realizacji projektów
dotyczcych organizacji i funkcjonowania sieci oparcia społecznego – osobom
z zaburzeniami psychicznymi, a zwłaszcza osobom przewlekle psychicznie chorym
i upoledzonym umysłowo, a take ich rodzinom przezwyciania trudnych sytuacji
yciowych pojawiajcych si zwłaszcza w zwizku z wykluczaniem społecznym.

Wykonane wydatki wyniosły 2.985 tys. zł.

- resortowy program „Aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu”


i resortowy program „Wspieranie rozwoju spółdzielczoci socjalnej”,

Cel działania: rozwój zatrudnienia socjalnego i promowanie spółdzielczoci socjalnej


jako istotnych form reintegracji społecznej i zawodowej beneficjentów pomocy
społecznej. Wykonane wydatki wyniosły 3.633 tys. zł. W 2008 r. działało 14 orodków
wsparcia spółdzielni socjalnych, które udzielały bezporedniego wsparcia
(edukacyjnego, doradczego i finansowego) dla nowopowstałych grup załoycielskich
spółdzielni socjalnych.

- resortowy program „Wojewódzka kampania społeczna na rzecz przeciwdziałania


krzywdzeniu dzieci”,
Cel działania: zwikszenie społecznego zaangaowania w sprawy zwizane
z przeciwdziałaniem przemocy – podnoszenie społecznej wraliwoci w odniesieniu
do zjawiska przemocy w rodzinie, poszerzenie poziomu wiedzy obywateli na temat
przemocy wobec dzieci, zmiana postaw rodziców wobec swoich dzieci, podniesienie
profesjonalizacji pracowników pierwszego kontaktu.

Na realizacj Ogólnopolskiej Kampanii Społecznej w 2008 r. przekazano


13 samorzdom województw (bez województwa pomorskiego, lskiego
i zachodniopomorskiego) kwot 2.940 tys. zł. Wykonanie wyniosło 2.524 tys. zł.

Ponadto z działu Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej, poza wydatkami


poniesionymi na bezpieczestwo socjalne, zostały wykonane wydatki w kwocie
1.133.196 tys. zł. Wydatki te zostały przeznaczone głównie na: dotacje dla Pastwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (891.600 tys. zł), dotacje dla jednostek
samorzdu terytorialnego głównie na współfinansowanie działa w ramach Zintegrowanego
Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (9.490 tys. zł), na dotacje rozwojowe
przeznaczone na finansowanie zada w ramach komponentu regionalnego Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki (81.492 tys. zł), na utrzymanie zespołów do spraw orzekania
o niepełnosprawnoci (69.453 tys. zł), na realizacj zada wynikajcych z ustawy o słubie
zastpczej (22.184 tys. zł), na realizacj rzdowego programu „Fundusz Inicjatyw
Obywatelskich (FIO)” (57.115 tys. zł).

218
Wydatki na zadania realizowane w celu zapewnienia bezpieczestwa socjalnego
osobom i rodzinom zostały poniesione z działu Pomoc społeczna w kwocie
12.958.209 tys. zł i z działu Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej w kwocie
5.373.461 tys. zł. Łcznie 18.331.670 tys. zł.

Wydatki te były wykonywane głównie: w czci 85 – Budety wojewodów


12.918.477 tys. zł, w czci 73 – Zakład Ubezpiecze Społecznych 4.221.238 tys. zł,
w czci 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego 138 tys. zł, w czci 44 –
Zabezpieczenie społeczne 1.008.805 tys. zł, w czci 42 – Sprawy wewntrzne 81.319 tys. zł,
w czci 54 – Urzd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych 13.760 tys. zł,
w czci 45 – Sprawy zagraniczne 3.163 tys. zł i w czci 67 – Polska Akademia Nauk 2.070 tys. zł.

3. Obowizkowe ubezpieczenia społeczne

W ustawie budetowej na 2008 r. wydatki na obowizkowe ubezpieczenia społeczne


zaplanowano na kwot 64.320.411 tys. zł. Podstawowym celem zaplanowania wydatków na
realizacj zada z obszaru ubezpiecze społecznych było zapewnienie finansowania:

1) niedoboru rodków w systemach ubezpieczenia społecznego pracowniczego i rolniczego


w celu zachowania płynnoci finansowej funduszy celowych: Funduszu Ubezpiecze
Społecznych i Funduszu Emerytalno-Rentowego KRUS,

2) wiadcze zleconych do wypłaty Zakładowi Ubezpiecze Społecznych i Kasie


Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (np. renty inwalidów wojennych, wojskowych
i kombatantów, dodatki kombatanckie, ryczałty energetyczne, wiadczenia pienine dla
ołnierzy–górników oraz za prac przymusow),

3) składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osoby przebywajce na urlopach


wychowawczych, za osoby pobierajce zasiłki macierzyskie oraz za osoby
niepełnosprawne,

4) wiadcze z zaopatrzenia emerytalno-rentowego dla tzw. słub mundurowych,

5) uposae dla sdziów i prokuratorów w stanie spoczynku oraz ich rodzin.

W trakcie realizacji budetu wydatki na zadania w tym dziale zostały per saldo
zwikszone o kwot 157.988 tys. zł, do łcznej wysokoci 64.478.399 tys. zł.

Faktyczna realizacja nakładów z budetu na obowizkowe ubezpieczenia społeczne


w 2008 r. wyniosła 64.049.938 tys. zł i stanowiła 99,3% planu po zmianach. Zrealizowane
wydatki były nisze od planowanych o kwot 428.461 tys. zł. Nie zrealizowano planowanych
wydatków budetowych przeznaczonych głównie na: dotacje dla Funduszu Emerytalno-
Rentowego (291.032 tys. zł), uposaenia sdziów i prokuratorów w stanie spoczynku oraz
ich rodzin (15.480 tys. zł) oraz na zaopatrzenie emerytalne słub mundurowych
(103.876 tys. zł).

219
Wydatki budetu na obowizkowe ubezpieczenia społeczne w 2008 r. zostały
zrealizowane z uwzgldnieniem nastpujcych faktów :

1) od marca została przeprowadzona waloryzacja emerytur i rent wskanikiem 106,5% przy


planowanym 105,6%,

2) w pracowniczym systemie emerytalnym dodatkowo były realizowane wypłaty


wczeniejszych emerytur dla mczyzn na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego
i w konsekwencji nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

3) od stycznia nastpiło dalsze obnienie stopy procentowej składki na ubezpieczenie


rentowe do poziomu 6% podstawy wymiaru w wyniku podjcia przez Sejm RP ustawy
z dnia 15 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpiecze społecznych oraz
niektórych innych ustaw,

4) kwota refundacji dla FUS z tytułu przekazania składek do OFE wyniosła


19.911.481 tys. zł (kwota planowana to 17.994.934 tys. zł).

Wydatki budetu na obowizkowe ubezpieczenia społeczne w kwocie 64.049.938 tys. zł


zostały przeznaczone w 2008 r. na nastpujce zadania:

1) dotacj dla Funduszu Ubezpiecze Społecznych – 33.229.968 tys. zł,

2) dotacj dla Funduszu Emerytalno-Rentowego oraz Funduszu Prewencji i Rehabilitacji


Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – 14.872.871 tys. zł,

3) wydatki na wiadczenia finansowane z budetu pastwa zlecone do wypłaty Zakładowi


Ubezpiecze Społecznych – 3.325.646 tys. zł,

4) wydatki na wiadczenia finansowane z budetu pastwa zlecone do wypłaty Kasie


Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – 735.932 tys. zł,

5) wydatki na renty strukturalne, wypłacane przez KRUS od 2003 r. na podstawie ustawy


z dnia 26 kwietnia 2001 r. o rentach strukturalnych w rolnictwie – 2.628 tys. zł,

6) wydatki na wiadczenia z zaopatrzenia emerytalnego tzw. słub mundurowych


finansowane z budetów, którymi dysponuj Minister Obrony Narodowej, Minister
Sprawiedliwoci oraz minister właciwy do spraw wewntrznych – 10.870.805 tys. zł,

7) uposaenia sdziów i prokuratorów w stanie spoczynku oraz uposaenia ich rodzin


finansowane z budetu, którym dysponuje Minister Sprawiedliwoci – 124.295 tys. zł,

8) uposaenia sdziów w stanie spoczynku Sdu Najwyszego, Naczelnego Sdu


Administracyjnego, Trybunału Konstytucyjnego oraz Sdów powszechnych oraz
uposaenia ich rodzin finansowane z budetu tych sdów – 155.058 tys. zł,

220
9) uposaenia prokuratorów w stanie spoczynku Instytutu Pamici Narodowej oraz
uposaenia ich rodzin – 987 tys. zł,

10) składki na ubezpieczenie społeczne, płacone przez budet pastwa za niektóre grupy
ubezpieczonych, finansowane w ramach budetu czci 73 – ZUS (za osoby
przebywajce na urlopach wychowawczych, osoby pobierajce zasiłki macierzyskie
oraz za osoby niepełnosprawne) – 711.382 tys. zł,

11) wydatki na renty odszkodowawcze wypłacane przez ZUS dla osób poszkodowanych
przez wojska b. ZSSR stacjonujce w Polsce – 563 tys. zł,

12) pozostała działalno w czci 72 – KRUS – 19.803 tys. zł, w tym wydatki
niewygasajce w kwocie 18.419 tys. zł.

W ramach zada zrealizowanych w obszarze obowizkowych ubezpiecze


społecznych dokonano m.in. nastpujcych działa:

− wypłacono przecitnie miesicznie 7.366,4 tys. emerytur i rent z powszechnego systemu


emerytalno-rentowego; przecitne wiadczenie wyniosło 1.362,35 zł,

− wypłacono przecitnie miesicznie 1.478 tys. emerytur i rent z rolniczego systemu


emerytalno-rentowego; przecitne wiadczenie rolnicze wyniosło 734,16 zł,

− sfinansowano z FUS ok. 108,6 mln dni absencji chorobowej,

− sfinansowano z FUS ok. 35,1 mln dni zasiłków macierzyskich,

− wypłacono przecitnie miesicznie 158,4 tys. emerytur i rent z tytułu zaopatrzenia


emerytalno-rentowego ołnierzy zawodowych oraz ich rodzin; przecitne wiadczenie
wyniosło: emerytury wojskowej 2.509 zł, renty inwalidzkiej 2.496 zł, renty rodzinnej
2.145 zł,

− wypłacono przecitnie miesicznie 180,4 tys. emerytur i rent z tytułu zaopatrzenia


emerytalno-rentowego funkcjonariuszy Policji, Pastwowej Stray Poarnej, Stray
Granicznej, Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego i Agencji Wywiadu, Biura Ochrony
Rzdu oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego, (129,1 tys. emerytur, 14,6 tys. rent
inwalidzkich, 36,7 tys. rent rodzinnych); przecitne wiadczenie wyniosło ogółem
2.361,19 zł, z tego: emerytury 2.501,40 zł, renty inwalidzkiej 1.973,14 zł, renty rodzinnej
2.022,57 zł,

− wypłacono przecitnie miesicznie 26,4 tys. emerytur i rent z tytułu zaopatrzenia


emerytalno-rentowego Słuby Wiziennej oraz ich rodzin; przecitne wiadczenie
wyniosło 2.399 zł.

221
3.3. Wydatki według działów i czci budetowych

Ustawa budetowa prezentowana jest w szczegółowoci czci, działów i rozdziałów


klasyfikacji budetowej. Takie przedstawienie danych pozwala skupi uwag na kwestiach
zasadniczych dla polityki gospodarczej i finansowej. Wówczas wydatki budetowe
odzwierciedla bd realizacj zada pastwa zaplanowanych na okres roku budetowego.
Wydatki budetu pastwa mona rozmaicie klasyfikowa m.in. wg zada pastwa, które
odpowiednio mona przypisa do czci lub działów.

Zgodnie z art. 96 pkt 16 ustawy z dnia 30 czerwca 2008 r. o finansach publicznych


(Dz. U. Nr 249, poz. 2104) rodki przeznaczone na realizacj programów i projektów
finansowych ze rodków Unii Europejskiej ujmowane s w budecie pastwa. W roku 2008
w ustawie budetowej wydatki te zaplanowano na poziomie 45.270.334 tys. zł, a wykonanie
tych rodków stanowiło zaledwie 55,6%, tj. 25.166.651 tys. zł. Tak niska realizacja tej grupy
wydatków miała duy wpływ na wykonanie niemale kadej czci budetowej i kadego
działu. Tym naley tłumaczy nisz dynamik w wykonaniu poszczególnych czci
i działów, jak moemy zaobserwowa w tablicach zawartych w tej czci sprawozdania.

Wykonanie wydatków budetu pastwa w 2008 r. według działów przedstawia si


nastpujco:

Ustawa Przeniesienia Przeniesienia


Wykonanie Budet po Wykonanie Struktura
Wyszczególnienie budetowa na rezerwy rezerw 7:6 7:2
2007 r. zmianach 2008 r. 2008 r.
2008 r. ogólnej celowych
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Ogółem 252.323.889 308.982.737 85.252 16.237.420 308.982.737 277.893.478 89,9 110,1 100,0
w tym:
010 Rolnictwo i łowiectwo 13.266.860 16.455.071 1.885.620 18.341.569 17.778.612 96,9 134,0 6,4
020 Lenictwo 42.236 37.167 5.933 42.058 36.061 85,7 85,4 0,0
050 Rybołówstwo i rybactwo 144.873 171.198 1.315 172.642 165.644 95,9 114,3 0,1
100 Górnictwo i kopalnictwo 471.652 448.713 9.833 458.546 447.803 97,7 94,9 0,2
150 Przetwórstwo przemysłowe 1.628.637 3.077.532 315.377 1.795.114 1.404.801 78,3 86,3 0,5
400 Wytwarzanie i zaopatrywanie w
energi elektryczn, gaz i wod 690 7 427 434 434 100,0 63,0 0,0
500 Handel 1.911.280 1.649.402 10.099 1.659.586 1.486.604 89,6 77,8 0,5
550 Hotele i restauracje 17.870 22.000 22.000 21.755 98,9 121,7 0,0
600 Transport i łczno 9.806.513 12.674.393 3.620 4.980.733 17.659.240 16.268.217 92,1 165,9 5,9
630 Turystyka 47.491 44.544 2.694 47.238 46.899 99,3 98,8 0,0
700 Gospodarka mieszkaniowa 1.697.783 1.444.022 3.633 222.885 1.676.072 1.541.158 92,0 90,8 0,6
710 Działalno usługowa 823.119 704.448 220 125.689 775.277 710.517 91,6 86,3 0,3
720 Informatyka 167.195 179.915 47.675 230.645 209.382 90,8 125,2 0,1
730 Nauka 3.718.239 4.102.206 42.224 4.144.430 3.862.107 93,2 103,9 1,4
750 Administracja publiczna 9.454.915 10.426.110 2.083 817.070 10.923.406 10.160.811 93,0 107,5 3,7
751 Urzdy naczelnych organów
władzy pastwowej, kontroli i
ochrony prawa oraz sdownictwa 1.802.757 1.866.359 426 9.118 1.875.903 1.787.313 95,3 99,1 0,6
752 Obrona narodowa 15.518.842 16.565.388 2.198 488.310 17.062.405 13.812.158 81,0 89,0 5,0

222
Ustawa Przeniesienia Przeniesienia
Wykonanie Budet po Wykonanie Struktura
Wyszczególnienie budetowa na rezerwy rezerw 7:6 7:2
2007 r. zmianach 2008 r. 2008 r.
2008 r. ogólnej celowych
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
753 Obowizkowe ubezpieczenia
społeczne 54.227.534 64.320.411 2.000 180.988 64.478.399 64.049.938 99,3 118,1 23,0
754 Bezpieczestwo publiczne i
ochrona przeciwpoarowa 11.580.440 13.015.688 849 222.157 13.238.704 12.517.027 94,5 108,1 4,5
755 Wymiar sprawiedliwoci 8.454.700 9.363.288 14.797 9.372.969 9.090.188 97,0 107,5 3,3
756 Dochody od osób prawnych, od
osób fizycznych i od innych
jednostek nieposiadajcych
osobowoci prawnej oraz wydatki
zwizane z ich poborem 413.535 315.177 46.715 361.892 343.192 94,8 83,0 0,1
757 Obsługa długu publicznego 27.581.061 27.809.610 27.709.610 25.116.751 90,6 91,1 9,0
758 Róne rozliczenia 47.651.935 85.274.239 866.130 72.315.349 55.331.016 76,5 116,1 19,9
801 Owiata i wychowanie 2.352.668 1.610.397 2.120 770.673 2.383.324 2.200.034 92,3 93,5 0,8
803 Szkolnictwo wysze 10.716.867 10.744.700 17.000 436.893 11.198.520 11.091.009 99,0 103,5 4,0
851 Ochrona zdrowia 5.543.641 4.633.589 6.333 2.402.489 7.067.730 6.692.163 94,7 120,7 2,4
852 Pomoc społeczna 12.788.345 12.649.422 3.420 1.116.876 13.766.691 12.958.209 94,1 101,3 4,7
853 Pozostałe zadania w zakresie
polityki społecznej 7.703.491 6.691.761 500 90.932 6.289.806 5.373.462 85,4 69,8 1,9
854 Edukacyjna opieka wychowawcza 892.408 245.403 701.499 946.902 845.963 89,3 94,8 0,3
900 Gospodarka komunalna i ochrona
rodowiska 221.939 555.264 181 62.811 686.797 359.516 52,3 162,0 0,1
921 Kultura i ochrona dziedzictwa
narodowego 1.313.661 1.430.998 6.663 134.778 1.572.604 1.486.713 94,5 113,2 0,5
925 Ogrody botaniczne i zoologiczne
oraz naturalne obszary i obiekty
chronionej przyrody 102.016 109.556 11.999 115.428 115.109 99,7 112,8 0,0
926 Kultura fizyczna i sport 258.693 344.766 34.000 212.680 591.446 582.914 98,6 225,3 0,2

Limit wydatków w poszczególnych działach zaplanowanych w ustawie budetowej


zmienia si w trakcie roku. Zmiany te s przede wszystkim wynikiem przesuni wydatków
z rezerw celowych i rezerwy ogólnej na sfinansowanie zada zaliczanych do danego działu.

Podstawowe cele i zadania pastwa zostały przedstawione w ww. tablicy jako udział
wydatków finansowanych w poszczególnych działach w wydatkach ogółem. Najwicej (23%)
stanowi wydatki zaliczone do działu obowizkowe ubezpieczenia społeczne (najwysze
wydatki w tym dziale to dotacje dla Funduszu Ubezpiecze Społecznych i Funduszu
Emerytalno - Rentowego). Nastpnie wydatki w dziale róne rozliczenia (19,9%), w którym
główn pozycj wydatków stanowi subwencje ogólne dla jednostek samorzdu
terytorialnego.

Nastpne znaczce pozycje w wydatkach ogółem, to wydatki zaliczane do działów:

- obsługa długu publicznego – 9%,

- rolnictwo i łowiectwo – 6,4%,

- transport i łczno – 5,9%,

- obrona narodowa – 5%,

- pomoc społeczna – 4,7%,

223
- bezpieczestwo publiczne i ochrona przeciwpoarowa – 4,5%,

- szkolnictwo wysze – 4%,

- administracja publiczna – 3,7%,

- wymiar sprawiedliwoci – 3,3%,

- ochrona zdrowia – 2,4%,

- pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej – 1,9%,

- nauka – 1,4%.

W pozostałych 19 działach udział wydatków danego działu w wydatkach ogółem nie


przekracza 1%.

Wykonanie wydatków w stosunku do planu w 5 działach ukształtowało si na poziomie


od 99% do 100%, w 7 działach na poziomie od 95% do 99%, w 13 działach na poziomie od
90% do 95%, natomiast w 8 działach poniej poziomu 90%.

Poniej zostały przedstawione działy, których wykonanie znacznie odbiegało od planu


po zmianach zarówno w ujciu procentowym jak i kwotowym:

1) gospodarka komunalna i ochrona rodowiska (52,3%) – znaczce obnienie nastpiło


w grupie wydatków majtkowych (19,7% planu po zmianach) i spowodowane zostało:

- niewykorzystaniem rodków w czci rodowisko, zaplanowanych w ramach


„Programu Operacyjny Infrastruktura i rodowisko”, tj. dotacji rozwojowych dla
Wojewódzkich Funduszy Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w wyniku zbyt
pónego zaakceptowania przez Komisj Europejsk programu realizowanych
projektów w ramach POIi),

- rezygnacj z realizacji nastpujcych zada: „Zaprojektowanie, wykonanie


i wdroenie Systemu Informatycznego Inspekcji Ochrony rodowiska EKOINFONET
dla potrzeb PM w zakresie informacji o stanie rodowiska” oraz „Wdroenie
nowoczesnych technik monitorowania powietrza, wód, hałasu poprzez zakupy
aparatury kontrolno – pomiarowej i analitycznej dla sieci laboratoriów IO.
Doskonalenie systemu zapewnienia jakoci poprzez organizacj laboratoriów
wzorujcych i referencyjnych dla potrzeb wzmocnienia systemu jakoci rodowiska
i ocen efektów ekologicznych programu – etap I”. rodki nie zostały wydatkowane
z powodu opónie w realizacji przedsiwzicia spowodowanych rozbienoci
interpretacyjn dotyczc moliwoci wydatkowania rodków przed podpisaniem
umowy, ponadto przewidywana data podpisania umowy – 15 listopada –
uniemoliwiała wszczcie i zakoczenie postpowania o udzielenie zamówienia
publicznego;

224
2) przetwórstwo przemysłowe (78,3%) – nisze wykonanie wydatków zwizane jest przede
wszystkim z:

- niszym wykorzystaniem wydatków na finansowanie Programów Operacyjnych, co


wynikało z opónie przede wszystkim w przygotowywaniu i naborze projektów do
realizacji w zwizku z wprowadzaniem nowego systemu wdraania programów
w ramach nowej Perspektywy Finansowej NSRO 2007–2013, oraz w zatwierdzaniu
programów przez Komisj Europejsk, co spowodowało przesunicia w czasie
harmonogramów wydatków. Długotrwałe procedury zamówie publicznych
powodowały opónienia w rozpoczciu realizacji projektów,

- zmniejszonymi nakładami na rozwój przedsibiorczoci. Wydatków nie zrealizowano


m.in. z powodu: pojawienia si wydatków niekwalifikowalnych, wystpienia trudnoci
z wydatkowaniem rodków na projekty, przedłuajcych si procesów weryfikacji
wniosków o płatno spowodowanych du iloci błdów formalnych
i merytorycznych w składanych przez Beneficjentów wnioskach o płatno,

- niszym wykonaniem dotacji oraz wydatków inwestycyjnych dla Polskiej Agencji


Rozwoju Przedsibiorczoci z uwagi na niezrealizowanie zadania pn. „modernizacja
budynku przeznaczonego na siedzib PARP-u”,

- niszymi wydatkami zwizanymi z systemem dopłat do oprocentowania kredytów


eksportowych,

- niszymi wydatkami na finansowanie programów wieloletnich w zwizku z: brakiem


decyzji Komisji Europejskiej zezwalajcej na udzielenie pomocy publicznej niektórym
inwestorom, przedłuajce si uzgodnienia z inwestorami, prace legislacyjne
zmierzajce do ustanowienia niektórych programów wieloletnich, niezrealizowaniem
przez inwestorów warunków programu wieloletniego;

3) obrona narodowa (81%) – niepełna realizacja wydatków spowodowana była głównie


niszym wykonaniem wydatków majtkowych, które zrealizowane zostały w wysokoci
3.105.467 tys. zł, co stanowi 59,1% planu po zmianach. Nie zrealizowane zostały przede
wszystkim wydatki w czci Obrona narodowa przeznaczone na zakupy sprztu
i uzbrojenia wojskowego, rodków materiałowych i wyposaenia oraz na zakupy usług
w ramach centralnych planów rzeczowych resortu obrony narodowej;

4) pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej (85,4%) – nisza realizacja wydatków


wynikała głównie ze zmniejszenia:

- wydatków na zasiłki przedemerytalne i wiadczenia przedemerytalne w zwizku ze


spadkiem liczby uprawnionych do tych zasiłków i wiadcze oraz kosztów ich obsługi,

225
- dotacji rozwojowej dla Funduszu Pracy w wysokoci 81.969 tys. zł, przeznaczonej na
refundacj wydatków poniesionych na realizacj projektów dotyczcych aktywnych
form przeciwdziałania bezrobociu,

- dotacji z budetu pastwa dla Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osób


Niepełnosprawnych o kwot 39.000 tys. zł, z tego dotacji na dofinansowanie do
wynagrodze pracowników niepełnosprawnych o 37.500 tys. zł,

- dotacji rozwojowych zaplanowanych w czci Rozwój Regionalny dla wojewódzkich


urzdów pracy z przeznaczeniem na realizacj projektów pomocy technicznej
w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki,

- dotacji dla samorzdu województwa na realizacj biecych zada własnych


samorzdów województw (wojewódzkie urzdy pracy) z przeznaczeniem na
współfinansowanie Projektów i Działa w ramach Zintegrowanego Programu
Operacyjnego Rozwoju Regionalnego,

- dotacji dla gmin i powiatów na realizacj zada biecych z zakresu administracji


rzdowej z przeznaczeniem na pomoc dla repatriantów oraz dotacji dla gmin na
zadania biece realizowane przez gminy na podstawie porozumie
z przeznaczeniem na zapewnienie lokalu mieszkalnego z zasobów komunalnych dla
repatriantów oraz ich rodzin;

5) lenictwo (85,7%) – niska realizacja jest wynikiem bardzo małego wykonania wydatków
majtkowych (2,9%) przeznaczonych na realizacj rodowiskowych osi priorytetowych (I-V)
Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko w zwizku z opónieniami
zwizanymi z akceptacj przez Instytucj Zarzdzajc Rocznego Planu Działa oraz
niezakoczonego audytu zgodnoci prowadzonego przez Instytucj Certyfikujc;

6) edukacyjna opieka wychowawcza (89,3%) – nisze wykonanie wynika z niepełnej


realizacji wydatków biecych. Spowodowane jest to niewykorzystaniem w pełni rodków
przyznanych z rezerw celowych budetu pastwa na realizacj własnych zada
biecych jednostek samorzdu terytorialnego z zakresu pomocy materialnej dla
uczniów. Głównymi przyczynami niewykorzystania przekazanych rodków było m.in.:

- nisza ni planowano liczba dzieci kwalifikujcych si do udzielenia pomocy


materialnej dla uczniów o charakterze socjalnym ze wzgldu na przekroczenie
kryterium dochodowego uprawniajcego do ubiegania si o wiadczenie,

- niespełnienie przez wiadczeniobiorców obowizku przedłoenia dokumentacji


potwierdzajcej dokonanie okrelonych wydatków, co stanowi warunek konieczny dla
otrzymania pomocy,

- nie zgłoszenie si po odbiór pomocy, braki formalne w złoonych wnioskach,

226
- zakup podrczników szkolnych po cenach niszych, ni zakładała kalkulacja
wysokoci rodków na ten cel;

7) handel (89,6%) – nisze wykonanie wydatków zwizane jest przede wszystkim z:

- mniejsz realizacj dotacji celowych dla Agencji Rynku Rolnego przeznaczonych na:

- działalno statutow,

- krajow cz płatnoci realizowanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej


(współfinansowanie, VAT, uzupełniajce płatnoci obszarowe w odniesieniu do
tytoniu i skrobi), spowodowan ograniczeniem działa interwencyjnych na rynkach
rolnych ze wzgldu na utrzymujce si wysokie ceny produktów rolniczych,
zarówno na rynku europejskim jak i wiatowym,

- niepełnym wykorzystaniem rodków przewidzianych w programie wieloletnim na


finansowanie przygotowa Polski do udziału w wiatowej Wystawie EXPO
w Szanghaju w 2010 r. z powodu opónienia w wyborze Generalnego Wykonawcy
tego przedsiwzicia,

- oszczdnoci z tytułu zakupu czci urzdze poniej planowanych kwot oraz


realizacj w mniejszym zakresie zada realizowanych w ramach projektów:

- Transition Facility 2005-2005/017-488.02.06 „Promowanie bezpieczestwa


konsumentów” kontrakt 3 - Inwestycje, dostawa sprztu dla laboratoriów Inspekcji
Handlowej,

- Transition Facility 2006-2006/018-180/02/02 „Polityka ochrony konkurencji


i konsumentów”,

- realizacji zada i obowizków wynikajcych z rozporzdzenia (WE) nr 1907/2006 –


system REACH.

Wykonanie wydatków w 2008 roku w porównaniu z rokiem poprzednim było wiksze


o 25.569.589 tys. zł, tj. o 10,1%.

Syntetyczne omówienie działów, których realizacja w 2008 r. była wyranie wysza


(w ujciu procentowym) w porównaniu do roku 2007, przedstawione jest poniej.
Wspomniane wyej działy to przede wszystkim:

1) kultura fizyczna i sport (o 324.221 tys. zł, tj. o 125,3%) – wzrost wydatków jest efektem
dodatkowych nakładów na t dziedzin, z przeznaczeniem głównie na działania
zwizane z koordynacj przygotowa do organizacji Mistrzostw Europy w Piłce Nonej
EURO 2012 (realizacja nowych zada inwestycyjnych jak: budowa Narodowego centrum
Sportu – Stadion Narodowy w Warszawie, budowa kompleksów sportowych w ramach
programu „Moje Boisko-Orlik 2012”), realizacj zada w zakresie kultury fizycznej

227
i sportu, w tym na programy przygotowa do udziału reprezentacji Polski w igrzyskach
olimpijskich Pekin’2008 oraz Vancouver’2010, a take na działalno Komisji do
Zwalczania Dopingu w Sporcie;

2) transport i łczno (o 6.461.704 tys. zł, tj. o 65,9%) – znaczcy wzrost wydatków
wynikał głównie z:

- zwikszeniem nakładów na zadania z tytułu rozpoczcia realizacji „programu budowy


dróg 2008-20012”,

- wyszych ni w 2007 r. wydatków poniesionych na krajowe pasaerskie przewozy


kolejowe (o 1.445.023 tys. zł). W zwizku ze zmian przepisów ustawy z dnia
8 wrzenia 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsibiorstwa
pastwowego „Polskie Koleje Pastwowe” po raz pierwszy zaplanowana została
dotacja celowa w wysokoci 1.383.000 tys. zł dla PKP Przewozy Regionalne
Sp. z o.o. na rekompensat za straty poniesione w zwizku z wykonywaniem
przewozów pasaerskich w ramach obowizku wiadczenia usług publicznych
w okresie od dnia 1 padziernika 2001 r. do dnia 30 kwietnia 2004 r.,

- zaplanowania dotacji dla przewoników wykonujcych krajowe autobusowe przewozy


pasaerskie na sfinansowanie ustawowych uprawnie do ulgowych przejazdów
(527.687 tys. zł). Zgodnie z art. 8a ust. 1a ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r.
o uprawnieniach do ulgowych przejazdów rodkami publicznego transportu
zbiorowego ww. zadania finansowane były w 2008 r. po raz pierwszy z budetu
pastwa. Do koca 2007 r. finansowanie ustawowych ulg biletowych w transporcie
autobusowym naleało do zada własnych samorzdu województwa. Zmiana zasad
wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 25 lipca 2006 r.,

- wyszych ni w 2007 r. wydatków poniesionych na utrzymanie i funkcjonowanie


Inspekcji Transportu Drogowego. Znaczny wzrost poziomu wydatków spowodowany
był zwikszeniem zatrudnienia inspektorów transportu drogowego w zwizku
z nowymi zadaniami nałoonymi ustaw z dnia 19 wrzenia 2007 r. o zmianie ustawy
o transporcie drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Ponadto wzrosły
wydatki na zakupy inwestycyjne sprztu informatycznego z oprogramowaniem,
maszyn i urzdze oraz samochodów specjalistycznych,

- wzrostu poziomu wydatków na zadania z zakresu biecego utrzymania przej


granicznych (w tym na uregulowanie zobowiza Wojewody Mazowieckiego na rzecz
Przedsibiorstwa Pastwowego „Porty Lotnicze” z tytułu utrzymania lotniczego
przejcia granicznego Warszawa – Okcie),

- zwikszeniem wydatków Urzdów morskich. W ich ramach uruchomione były nowe


inwestycje takie jak np. przebudowa falochronu głównego w Gdyni wraz

228
z modernizacj systemu nawigacyjnego (47.270 tys. zł), przebudowa wejcia do
portu Kołobrzeg (12.470 tys. zł) i przebudowa falochronu wschodniego w winoujciu
(21.730 tys. zł);

3) gospodarka komunalna i ochrona rodowiska (o 137.577 tys. zł, tj. o 62%) – wzrost
wykonania wydatków biecych w porównania z 2007 r. wynika przede wszystkim
z przeznaczenia niemal szeciokrotnie wyszych ni w 2007 r. rodków na finansowanie
projektów z udziałem rodków Unii Europejskiej (zadania realizowane w ramach
Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko). Na wysze wykonanie wydatków
wpłynło równie wejcie w ycie w trakcie roku budetowego ustawy z dnia
3 padziernika 2008 r. o udostpnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale
społeczestwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaływania na rodowisko. Na
podstawie ww. ustawy z dniem 15 listopada 2008 r. utworzono 17 nowych jednostek –
16 regionalnych dyrekcji ochrony rodowiska oraz Generaln Dyrekcj Ochrony
rodowiska;

4) rolnictwo i łowiectwo (o 4.511.752 tys. zł, tj. o 34%) – wysze wykonanie wydatków
zwizane jest przede wszystkim z:

- zwikszeniem dotacji dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa


z przeznaczeniem na finansowanie:

- uzupełniajcych płatnoci obszarowych, współfinansowania krajowego Programu


Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2007-2013 oraz współfinansowania
Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004-2006 (zakoczonego w 2008 r.),

- ujemnych rónic kursowych wynikajcych z uruchomienia rodków pochodzcych


z zaliczki na PROW 2007 - 2013,

- rozpoczciem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 oraz


wyprzedzajcego finansowania zada zwizanych z realizacj Wspólnej Polityki
Rolnej (w tym wzmocnienie systemu zarzdzania, monitorowania, wdraania, kontroli
i oceny realizacji Programu ),

- wiksz realizacj wypłat dotacji celowych dla gmin na sfinansowanie zwrotu


producentom rolnym podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napdowego
wykorzystywanego do produkcji rolnej,

- wyszymi wydatkami na zwalczanie chorób zakanych zwierzt objtych


obowizkiem zwalczania (w tym na realizacj programów zwalczania grulicy bydła,
brucelozy u bydła, gbczastej encefalopatii bydła, wcieklizny, enzootycznej białaczki
bydła, choroby Aujeszkyego u wi w województwie lubuskim, Krajowego programu
zwalczania niektórych serotypów Salmonelli w stadach hodowlanych gatunku kura
oraz Krajowego programu zwalczania i kontroli zakae wirusami wysoce zjadliwej

229
grypy ptaków d. pomoru drobiu u drobiu i ptaków dzikich), wykup zwierzt padłych lub
zabitych z nakazu organów Inspekcji Weterynaryjnej oraz bada monitoringowych
pozostałoci chemicznych i biologicznych w produktach spoywczych pochodzenia
zwierzcego,

- wikszymi dopłatami do ubezpiecze upraw rolnych i zwierzt gospodarskich


(stosownie do zawartych umów z zakładami ubezpiecze).

Wzrost wydatków w tym dziale został jednak zniwelowany niszym wykonaniem


wydatków majtkowych na:

- melioracje wodne,

- Centralny Orodek Badania Odmian Rolin Uprawnych,

- Wojewódzkie, powiatowe oraz graniczne inspektoraty weterynarii.

Realizacja znacznie niszych wydatków (w ujciu procentowym) w roku 2008


w porównaniu z rokiem 2007 została odnotowana w nastpujcych działach:

1) pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej (o 2.330.029 tys. zł, tj. o 30,2%) –
nisza realizacja wydatków w stosunku do 2007 r. wynika głównie:

- ze zmniejszenia wydatków na zasiłki i wiadczenia przedemerytalne, w zwizku


z ubytkiem liczby wiadczeniobiorców pobierajcych te wiadczenia z Zakładu
Ubezpiecze Społecznych, w wyniku przechodzenia na wczeniejsz emerytur
mczyzn po osigniciu wieku 60 lat urodzonych przed 1 stycznia 1949 r.,
legitymujcych si co najmniej 35-letnim okresem składkowym i nieskładkowym lub
co najmniej 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym, jeeli zostali uznani
za całkowicie niezdolnych do pracy, na podstawie ustawy z dnia 28 marca 2008 r.
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze Społecznych
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 67, poz. 411),

- z wypłacania w 2007 r. jednorazowej zapomogi dla niektórych emerytów i rencistów,


na podstawie ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy o dodatku
pieninym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierajcych wiadczenie
przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 35, poz. 219);

2) handel (o 424.676 tys zł, tj. o 22,2%) – nisze ni w 2007 r. wykonanie wydatków
zwizane jest przede wszystkim z:

- nisz dotacj dla Agencji Rynku Rolnego w zwizku z całkowit spłat przez
Agencj w 2007 r. porczonego przez Skarb Pastwa kredytu,

230
- ponad dwukrotnym zmniejszeniem nakładów na wydatki majtkowe, które wystpiło
głównie w zakresie Agencji Rynku Rolnego – zmniejszenie nakładów na
modernizacj systemu informatycznego oraz zmniejszenie nakładów na realizacj
projekt „Promowanie bezpieczestwa konsumentów, Kontrakt I”, w czci Urzd
Ochrony Konkurencji i Konsumentów;

3) przetwórstwo przemysłowe (o 223.837 tys. zł, tj. o 13,7%) – nisze wykonanie wydatków
z tytułu:

- niszej realizacji wydatków na finansowanie Programów Operacyjnych zwizanej


z opónieniami przede wszystkim w przygotowywaniu i naborze projektów do
realizacji w zwizku z wprowadzaniem nowego systemu wdraania programów
w ramach nowej Perspektywy Finansowej NSRO 2007–2013,

- zmniejszonych nadkładów na zadania z zakresu rozwoju przedsibiorczoci


realizowanymi w budetach Wojewodów.

Wyej przedstawione przyczyny rónic w realizacji ustawy budetowej w 2008 r. w relacji


do planu po zmianach bd do roku 2007 w podziale na działy miały równie analogiczny
wpływ na realizacj budetu w podziale na czci budetowe.

Wykonanie wydatków budetu pastwa w 2008 r. według czci przedstawia si


nastpujco:

Ustawa
Wykonanie Budet po Wykonanie
Wyszczególnienie budetowa 5:4 5:2
2007 r. zmianach 2008
2008 r.
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7

Ogółem 252.323.889 308.982.737 308.982.737 277.893.478 89,9 110,1


w tym:
01 Kancelaria Prezydenta RP 157.134 159.779 159.779 159.595 99,9 101,6
02 Kancelaria Sejmu 328.325 382.762 382.762 345.983 90,4 105,4
03 Kancelaria Senatu 147.783 154.915 154.915 148.914 96,1 100,8
04 Sd Najwyszy 60.350 67.194 67.194 63.853 95,0 105,8
05 Naczelny Sd Administracyjny 319.362 343.309 343.309 307.391 89,5 96,3
06 Trybunał Konstytucyjny 18.492 20.441 20.441 20.077 98,2 108,6
07 Najwysza Izba Kontroli 229.352 233.982 233.982 233.982 100,0 102,0
08 Rzecznik Praw Obywatelskich 30.304 31.876 32.302 31.301 96,9 103,3
09 Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji 17.022 14.682 14.682 14.681 100,0 86,2
10 Generalny Inspektor Ochrony Danych
Osobowych 12.139 13.717 13.717 13.381 97,6 110,2
11 Krajowe Biuro Wyborcze 115.082 41.429 50.547 46.974 92,9 40,8
12 Pastwowa Inspekcja Pracy 227.282 251.140 251.140 247.151 98,4 108,7
13 Instytut Pamici Narodowej - Komisja
cigania Zbrodni przeciwko Narodowi
Polskiemu 201.664 209.275 209.275 208.717 99,7 103,5
14 Rzecznik Praw Dziecka 4.491 5.240 5.240 5.191 99,1 115,6
15 Sdy powszechne 4.906.343 5.365.849 5.368.188 5.159.458 96,1 105,2

231
Ustawa
Wykonanie Budet po Wykonanie
Wyszczególnienie budetowa 5:4 5:2
2007 r. zmianach 2008
2008 r.
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7
16 Kancelaria Prezesa Rady Ministrów 121.220 116.695 126.448 115.857 91,6 95,6
17 Administracja Publiczna 113.652 49.343 80.119 58.957 73,6 51,9
18 Budownictwo, gospodarka
przestrzenna i mieszkaniowa 1.242.349 1.134.070 1.159.943 1.059.698 91,4 85,3
19 Budet, finanse publiczne i instytucje
finansowe 5.009.026 5.138.884 5.800.183 5.515.830 95,1 110,1
20 Gospodarka 1.619.642 1.864.667 1.982.337 1.657.872 83,6 102,4
21 Gospodarka morska 436.846 436.968 586.919 506.775 86,3 116,0
22 Gospodarka wodna 540.968 409.726 485.377 434.645 89,5 80,3
23 Integracja europejska 70.318 77.377 102.819 89.802 87,3 127,7
24 Kultura i ochrona dziedzictwa
narodowego 1.973.482 2.132.173 2.308.977 2.228.075 96,5 112,9
25 Kultura fizyczna i sport 261.717 367.007 401.597 395.671 98,5 151,2
26 Łczno 21.071 22.124 22.633 21.395 94,5 101,5
27 Informatyzacja 22.971 32.874 66.837 40.636 60,8 176,9
28 Nauka 3.750.275 4.173.183 4.214.404 3.918.169 93,0 104,5
29 Obrona narodowa 21.064.311 22.572.795 23.070.031 19.672.307 85,3 93,4
30 Owiata i wychowanie 1.227.831 670.441 908.621 862.962 95,0 70,3
31 Praca 591.994 638.361 663.730 543.055 81,8 91,7
32 Rolnictwo 607.555 574.790 820.421 705.282 86,0 116,1
33 Rozwój wsi 11.141.399 15.289.423 15.786.144 15.417.377 97,7 138,4
34 Rozwój regionalny 677.298 3.157.722 3.775.648 2.533.096 67,1 374,0
35 Rynki rolne 1.713.356 1.380.896 1.383.204 1.223.832 88,5 71,4
36 Skarb Pastwa 68.919 69.643 81.132 77.938 96,1 113,1
37 Sprawiedliwo 4.613.570 5.151.806 5.176.547 5.094.132 98,4 110,4
38 Szkolnictwo Wysze 8.737.591 8.724.552 9.031.238 8.995.109 99,6 102,9
39 Transport 8.671.440 11.758.504 15.545.432 14.341.009 92,3 165,4
40 Turystyka 47.641 49.066 50.375 49.345 98,0 103,6
41 rodowisko 212.399 605.841 691.463 365.850 52,9 172,2
42 Sprawy wewntrzne 14.660.753 16.198.384 16.391.412 15.552.684 94,9 106,1
43 Wyznania religijne oraz mniejszoci
narodowe i etniczne 115.531 120.517 120.685 118.788 98,4 102,8
44 Zabezpieczenie społeczne 580.423 1.007.957 1.090.871 1.039.721 95,3 179,1
45 Sprawy zagraniczne 1.119.751 1.180.747 1.287.754 1.211.640 94,1 108,2
46 Zdrowie 4.181.584 4.677.685 5.046.804 4.752.529 94,2 113,7
49 Urzd Zamówie Publicznych 11.773 17.398 18.395 16.491 89,6 140,1
50 Urzd Regulacji Energetyki 37.140 34.946 36.618 35.914 98,1 96,7
52 Krajowa Rada Sdownictwa 5.029 13.374 13.374 12.114 90,6 240,9
53 Urzd Ochrony Konkurencji i
Konsumentów 45.792 51.083 53.629 53.008 98,8 115,8
54 Urzd Do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych 29.064 28.316 28.856 28.002 97,0 96,3
56 Centralne Biuro Antykorupcyjne 91.951 116.698 116.698 100.315 86,0 109,1
57 Agencja Bezpieczestwa
Wewntrznego 464.141 522.539 524.300 519.033 99,0 111,8
58 Główny Urzd Statystyczny 291.826 316.280 386.752 360.741 93,3 123,6
59 Agencja Wywiadu 113.886 150.701 150.762 150.759 100,0 132,4
60 Wyszy Urzd Górniczy 50.889 54.433 56.522 55.469 98,1 109,0
61 Urzd Patentowy Rzeczypospolitej
Polskiej 43.096 44.842 50.790 50.511 99,5 117,2
62 Rybołówstwo 24.221 101.740 102.366 93.601 91,4 386,4
63 Sprawy rodziny 47.444 7.161 5.303 3.845 72,5 8,1
64 Główny Urzd Miar 111.273 114.488 119.491 119.304 99,8 107,2
65 Polski Komitet Normalizacyjny 41.396 35.505 39.120 33.517 85,7 81,0
67 Polska Akademia Nauk 56.366 56.473 58.100 57.091 98,3 101,3
68 Pastwowa Agencja Atomistyki 85.859 89.823 90.168 87.593 97,1 102,0

232
Ustawa
Wykonanie Budet po Wykonanie
Wyszczególnienie budetowa 5:4 5:2
2007 r. zmianach 2008
2008 r.
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7
70 Komisja Nadzoru Finansowego 54.845 202.773 202.773 183.491 90,5 334,6
71 Urzd Transportu Kolejowego 13.815 14.639 15.636 15.374 98,3 111,3
72 Kasa Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznego 15.844.175 15.771.408 15.951.392 15.654.851 98,1 98,8
73 Zakład Ubezpiecze Społecznych 35.160.219 42.518.759 42.523.515 41.720.034 98,1 118,7
74 Prokuratoria Generalna Skarbu
Pastwa 20.574 21.576 24.076 23.270 96,7 113,1
75 Rzdowe Centrum Legislacji 14.764 15.684 16.595 15.934 96,0 107,9
76 Urzd Komunikacji Elektronicznej 85.592 97.195 99.361 94.164 94,8 110,0
78 Obsługa zadłuenia zagranicznego 4.953.521 5.924.540 5.824.540 5.122.005 87,9 103,4
79 Obsługa długu krajowego 22.627.540 21.885.070 21.885.070 19.994.746 91,4 88,4
80 Regionalne Izby Obrachunkowe 93.257 101.155 101.925 101.249 99,3 108,6
81 Rezerwa ogólna 90.000 4.748
82 Subwencje ogólne dla jednostek
samorzdu terytorialnego 36.759.213 40.684.981 40.684.981 40.667.432 100,0 110,6
83 Rezerwy celowe 32.013.048 15.875.628
84 rodki własne Unii Europejskiej 10.616.728 12.080.123 12.213.241 12.213.241 100,0 115,0
85 Budety wojewodów 22.445.818 18.633.696 26.042.697 24.606.096 94,5 109,6
86 Samorzdowe Kolegia Odwoławcze 90.673 92.479 97.737 97.594 99,9 107,6

Poniej został przedstawiony wykres przedstawiajcy wykonanie wydatków w latach


2007-2008 oraz budet po zmianach z roku 2008. Na wykresie wyszczególniono czci,
których udział w wydatkach ogółem w 2008 roku przekroczył 1%. Wykonanie wydatków
w czciach wyszczególnionych na wykresie stanowiło 93% wykonania wszystkich czci.

W trzech czciach przedstawionych na wykresie wykonanie wydatków w roku 2008


w porównaniu do roku poprzedniego było nisze, s to czci:

1) obsługa długu krajowego (88,4%) – oszczdnoci w wydatkach z tytułu obsługi długu


krajowego były efektem głównie:

- zmiany struktury finansowania krajowego, tj. mniejszej sprzeday obligacji


obsługiwanych w 2008 r. na rzecz bonów skarbowych obsługiwanych w 2009 r.,
co było efektem niekorzystnej sytuacji na rynku finansowym,

- wikszej skali zrealizowanych w 2007 r. transakcji swap pomniejszajcych wydatki


w 2008 r. i ograniczonej skali transakcji wpływajcych na wydatki w latach 2008-
2009,

- samodzielnej spłaty przez kredytobiorców zobowiza objtych porczeniem Skarbu


Pastwa;

2) obrona narodowa (93,4%) – nisze wykonanie wynikało z niepełnej realizacji wydatków


w dziale obrona narodowa, który został omówiony przy analizie działów;

3) Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (98,8%) – spadek wydatków


spowodowany został tym, i w 2007 r. KRUS wypłacał jednorazowe zapomogi dla
niektórych emerytów i rencistów.

233
45.000.000

40.000.000

35.000.000

30.000.000

tys. zł
25.000.000

20.000.000

15.000.000

10.000.000

5.000.000

0
h o a si t j e e e o  ie a
yc eg ów ego w e go z ne w or kie sz hn eg o w uk
ln o d w d o n t r j sp j s  s ow c n w ro a
c zn w jo o ó n y e i N
łe ia je ar cz n w ra pe W an sz cz dl Zd
o t or o k ra n o łe e w oz T ro o f in w a ni ie
r y w u a w R E u tw e gr a w
Sp te y Sp y ii ic cj po pr
 u et ług r on i a w n l n t u d y za S
e  d b ra U o y ia
cz d d O en zk st S
ie rz Bu u ga cz Sp s ne S in en
z p o ł i e i łu
m bs zp ła
be sa O e i w z ne ad
U b k c z
d ek U d li a
kła o st o ro p ub ł ug
g
Za dn ze se bs
je ic n O
a n a
dl ol fi n Wykonanie 2007 r.
e R t,
l n s a  e
ó Plan po zmianach 2008 r.
og Ka ud
je B Wykonanie 2008 r.
e nc
b w
Su

234
3.4. Wydatki według podstawowych grup ekonomicznych

W 2008 r. wykonanie planu wydatków w poszczególnych grupach ekonomicznych


z uwzgldnieniem zmian wprowadzanych w trakcie wykonywania budetu przedstawia
ponisze zestawienie:

Wykonanie Ustawa Budet po Wykonanie 2008


Wyszczególnienie 2007 r. budetowa zmianach 2008 r. 5:4 2007
2008 r. 2008 r. nom. real.
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7 8

Ogółem 252.323.889 308.982.737 308.982.737 277.893.478 89,9 110,1 105,7


1. Dotacje i subwencje* 114.868.943 132.789.563 133.448.978 130.788.381 98,0 113,9 109,3
2. wiadczenia na rzecz osób fizycznych 22.994.126 22.237.506 22.116.886 21.172.332 95,7 92,1 88,4
3. Wydatki biece jednostek budetowych 45.489.773 51.842.372 51.414.640 48.505.723 94,3 106,6 102,3
4. Wydatki majtkowe 13.260.371 16.941.586 18.729.854 14.919.649 79,7 112,5 108,0
5. Obsługa długu publicznego 27.499.892 27.809.610 27.709.539 25.116.723 90,6 91,3 87,7
6. rodki własne Unii Europejskiej 10.628.673 12.091.766 12.224.884 12.224.019 100,0 115,0 110,4
7. Finansowanie projektów z udziałem
17.582.110 45.270.334 43.337.955 25.166.651 58,1 143,1 137,4
"""rodków Unii Europejskiej

*) dla porównywalnoci danych, w wykonaniu roku 2007 grupa wydatków rozliczenia z bankami została włczona do grupy dotacji i subwencji

Niskie wykonanie planowanych wydatków spowodowane było panujc sytuacj


makroekonomiczn w Polsce w 2008 r., która pozostawała pod znacznym wpływem kryzysu
finansowego na wiecie. Pogorszenie sytuacji makroekonomicznej, zwłaszcza w IV kwartale
roku 2008 znalazło odzwierciedlenie w realizacji dochodów budetowych, a w konsekwencji
i wydatków budetu pastwa. Dodatkowo wydatki budetowe w 2008 r. nie były realizowane
przez dysponentów zgodnie z harmonogramem w trakcie całego roku budetowego lecz
z pewnym spowolnieniem, co wywołało kumulacj rodków w kocu roku. Realizacja
zapisów ustawowych wymaga od Ministra Finansów, który sprawuje ogóln kontrol
realizacji dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów budetu pastwa,
wykorzystania rodków pochodzcych z budetu Unii Europejskiej oraz poziomu deficytu,
podejmowania odpowiednich działa w wyniku nieoczekiwanych zmian gospodarczych. Na
podstawie informacji o niszym ni oczekiwano przewidywanym wykonaniu dochodów
budetu pastwa oraz rezultatów analiz realizacji zaplanowanych dochodów nie mona było
okreli, czy jest to chwilowy niedobór rodków, czy te naley spodziewa si ich
malejcego trendu. W zwizku z powyszym, powinnoci Ministra Finansów było
powcigliwe okrelenie limitów rodków budetowych. Ustalajc ww. limity kierowano si
przede wszystkim:

− struktur wydatków okrelonych w zgłoszonych przez dysponentów czci budetu


pastwa zapotrzebowaniach na rodki na miesic grudzie 2008 r., szczególnie biorc
pod uwag zapewnienie rodków na: wynagrodzenia, emerytury i renty, obsług długu

235
publicznego, rodki własne Unii Europejskiej, subwencje i dotacje dla jednostek
samorzdu terytorialnego,

− stopniem realizacji wykonania budetu pastwa u poszczególnych dysponentów czci


budetu pastwa równie w stosunku do harmonogramu na 2008 r., w tym skal
opónie w jego realizacji,

− sytuacj niewykorzystania rodków w grudniu 2007 r., gdy zapotrzebowanie na rodki


zgłoszone przez dysponentów znacznie przekroczyło ich rzeczywiste wykorzystanie,
naraajc budet pastwa na poniesienie nieuzasadnionych kosztów obsługi długu
publicznego.

* *
*

W porównaniu do 2007 r. udział poszczególnych grup wydatków w wydatkach ogółem


nie uległ istotniejszym zmianom, a struktura tych wydatków w 2007 r. i 2008 r. przedstawiała
si nastpujco:

2007 r. 2008 r.

Dotacje i subwencje 45,5 47,1

wiadczenia na rzecz osób fizycznych 9,1 7,6

Wydatki biece jednostek budetowych 18,0 17,5

Wydatki majtkowe 5,3 5,4

Obsługa długu publicznego 10,9 9,0

rodki własne Unii Europejskiej 4,2 4,4

Finansowanie projektów z udziałem 7,0 9,0


rodków Unii Europejskiej

Wydatki budetu pastwa ogółem 100,0 100,0

236
W 2008 r. podobnie jak w roku 2007, najwyszy udział w wydatkach ogółem budetu
pastwa (47,1%) stanowiły dotacje i subwencje. Taki wysoki udział dotacji i subwencji
w wydatkach ogółem zwizany jest z przeniesieniem zada administracyjnych, wraz ze
rodkami finansowymi do jednostek samorzdu terytorialnego w wyniku wprowadzenia
reformy administracyjnej w 1999 r.

Wykonanie 2007 r.

Finansow anie projektów


rodki w łasne Unii z udziałem rodków Unii
Europejskiej Europejskiej Dotacje i subw encje
4,2% 7,0%
Obsługa długu 45,5%
publicznego
10,9%

Wydatki majtkow e
5,3%

Wydatki biece
jednostek budetow ych w iadczenia na rzecz
18,0% osób fizycznych
9,1%

Wykonanie 2008 r.

Finansow anie projektów


rodki w łasne Unii z udziałem rodków Unii
Europejskiej Europejskiej
4,4% 9,0% Dotacje i subw encje
Obsługa długu 47,1%
publicznego
9,0%

Wydatki majtkow e
5,4%

Wydatki biece w iadczenia na rzecz


jednostek budetow ych osób fizycznych
17,5% 7,6%

237
W stosunku do 2007 roku udział wydatków poszczególnych grup w wydatkach ogółem
budetu pastwa wzrósł w grupach: finansowanie projektów z udziałem rodków Unii
Europejskiej o 2 punkty procentowe, dotacje i subwencje o 1,6 pp, rodki własne Unii
Europejskiej o 0,2 pp, wydatki majtkowe o 0,1 pp. Zmniejszył si natomiast udział wydatków
w grupach: obsługa długu publicznego o 1,9 pp wiadczenia na rzecz osób fizycznych
o 1,5 pp i wydatki biece jednostek budetowych o 0,5 pp.

W toku wykonywania budetu w 2008 r. zostały dokonane przesunicia rodków midzy


grupami wydatków. Zwikszony został (per saldo) plan wydatków w grupie:

- wydatki majtkowe – o 1.788.268 tys. zł,

- dotacje i subwencje – o 659.415 tys. zł,

- rodki własne Unii Europejskiej – o 133.118 tys. zł.

Zmniejszony natomiast został plan w grupach:

- finansowanie projektów z udziałem rodków Unii Europejskiej – o 1.932.379 tys. zł,

- wydatki biece jednostek budetowych – o 427.732 tys. zł,

- wiadczenia na rzecz osób fizycznych – o 120.620 tys. zł,

- obsługa długu publicznego – o 100.071 tys. zł.

Wyej wymienione zmiany w grupach ekonomicznych prezentuje wykres:

Finansowanie projektów z udziałem


rodków Unii Europejskiej

rodki własne Unii Europejskiej

Obsługa długu publicznego

Wydatki majtkowe

Wydatki biece jednostek


budetowych

wiadczenia na rzecz osób fizycznych

Dotacje i subwencje

0 20 000 40 000 60 000 80 000 100 000 120 000 140 000



 

Poniej została szczegółowo opisana kada z grup ekonomicznych.

238
3.4.1. Dotacje i subwencje

Ogólne dane o subwencjach i dotacjach przedstawia ponisze zestawienie:

Ustawa Budet po
Wykonanie
budetowa na zmianach na 4:3
Wyszczególnienie 2008 r.
2008 r. 2008 r.
1
w tys. zł %
1 2 3 4 5
Ogółem 132.789.563 133.448.978 130.788.381 98,0
1. Subwencja dla jednostek samorzdu terytorialnego 40.684.981 40.477.249 40.459.700 100,0
- cz owiatowa subwencji ogólnej 30.910.553 30.910.553 30.910.553 100,0
- pozostała subwencja 9.774.428 9.566.696 9.549.147 99,8
2. Dotacje do funduszy celowych 49.161.871 49.323.871 48.994.439 99,3
- Fundusz Ubezpiecze Społecznych 33.227.968 33.229.968 33.229.968 100,0
- Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, 15.003.903 15.163.903 14.872.871 98,1
z tego:
- Fundusz Emerytalno-Rentowy 14.998.903 15.158.903 14.867.871 98,1
- Fundusz Prewencji i Rehabilitacji 5.000 5.000 5.000 100,0
- Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 930.000 930.000 891.600 95,9
3. Dotacje dla jednostek samorzdu terytorialnego 16.122.989 19.222.777 18.159.377 94,5
- dotacje dla gmin 11.829.903 14.036.395 13.064.733 93,1
- dotacje dla powiatów 3.658.793 4.248.958 4.180.505 98,4
- dotacje dla samorzdu województwa 634.293 937.424 914.139 97,5
4. Dotacje na finansowanie ustawowo okrelonych zada
biecych realizowanych przez pozostałe jednostki sektora
finansów publicznych, 658.474 2.008.248 1.914.399 95,3
w tym:
- ratownictwo medyczne2 1.472.401 1.471.035 99,9
- Wojskowa Agencja Mieszkaniowa 200.000 105.000 98.249 93,6
- publiczna słuba krwi 98.130 101.881 101.831 100,0
5. Dotacje przedmiotowe 562.507 561.042 532.075 94,8
- jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych, 51.624 49.976 44.142 88,3
z tego:
- zakłady budetowe i gospodarstwa pomocnicze 23.719 23.342 22.550 96,6
- pozostałe jednostki 27.905 26.634 21.592 81,1
- jednostki niezaliczane do sektora finansów publicznych 510.883 511.066 487.933 95,5
6. Dotacje podmiotowe 15.230.022 16.537.087 16.227.322 98,1
- jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych, 14.498.393 15.735.129 15.445.473 98,2
z tego:
- szkoły wysze 10.003.102 10.419.055 10.348.632 99,3
- jednostki naukowe 1.301.620 1.443.784 1.344.564 93,1
- jednostki badawczo-rozwojowe 616.542 665.394 609.558 91,6
- niepubliczne szkoły lub inne placówki owiatowo-
wychowawcze 18.596 18.145 18.145 100,0
- instytucje kultury 598.804 656.468 647.351 98,6
- samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej 341.402 327.506 327.486 100,0
- pozostałe jednostki, 1.618.327 2.204.777 2.149.737 97,5
w tym:
- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 1.150.000 1.623.034 1.622.657 100,0
- Agencja Rynku Rolnego 150.000 260.672 212.687 81,6
- jednostki niezaliczane do sektora finansów publicznych 731.629 801.958 781.849 97,5

239
Ustawa Budet po
Wykonanie
budetowa na zmianach na 4:3
Wyszczególnienie 2008 r.
2008 r. 2008 r.
1
w tys. zł %
1 2 3 4 5
7. Dotacje dla zakładów budetowych i gospodarstw
pomocniczych na pierwsze wyposaenie w rodki obrotowe 2.689 2.689
8. Pomoc zagraniczna 26.263 23.545
9. Dotacje dla uytkowników zabytków niebdcych jednostkami
budetowymi na finansowanie i dofinansowanie prac
remontowych i konserwatorskich przy tych zabytkach 168.690 160.568 151.839 94,6
10. Dotacje celowe na zadania zlecone pozostałym jednostkom sektora
finansów publicznych 601.144 541.945 501.113 92,5
11. Dotacje dla jednostek niezaliczanych do sektora
finansów publicznych 2.239.906 2.599.623 2.478.148 95,3
z tego:
- fundacje 51.667 105.873 102.951 97,2
- stowarzyszenia 396.072 493.149 488.585 99,1
- pozostałe jednostki 1.792.167 2.000.601 1.886.612 94,3
12. Rozliczenia z bankami 1.095.640 1.118.172 1.025.978 91,8
13. Subwencje dla partii politycznych 104.156 104.156 100,0
14. Zwrot kosztów obsługi wiadcze zleconych do wypłaty ZUS
i KRUS oraz dotacja dla Funduszu Kocielnego 223.451 223.451 213.602 95,6
15. Rezerwy 6.039.888 541.836

1
Ewentualne rónice (o 1 tys. zł) wynikaj z zaokrgle do pełnych tysicy złotych.

2
W ustawie budetowej na 2008 rok rodki na ratownictwo medyczne zarezerwowane były w rezerwach celowych
(pkt 15 powyszej tabeli) w wysokoci 1.341.283 tys. zł.

W 2008 r. podobnie jak w latach poprzednich najwiksz pozycj wród tej grupy
wydatków stanowiły subwencje i dotacje na realizacj zada biecych jednostek samorzdu
terytorialnego – 44,8%, a nastpnie dotacje dla funduszy celowych – 37,5% wydatków całej
grupy. Na pozostałe dotacje wydatkowano wic 17,7% rodków zaliczanych do tej grupy
wydatków, w tym 12,4% na dotacje podmiotowe.

W trakcie realizacji budetu kwoty planowane w grupie dotacji i subwencji uległy


per saldo zwikszeniu o 659.415 tys. zł.

Zwikszenie kwot planowanych w ustawie budetowej dotyczyło przede wszystkim


dotacji na zadania realizowane przez jednostki samorzdu terytorialnego o 3.099.788 tys. zł,
na finansowanie ustawowo okrelonych zada biecych realizowanych przez pozostałe
jednostki sektora finansów publicznych o 1.349.774 tys. zł, dotacji podmiotowych
o 1.307.065 tys. zł, dotacji na finansowanie lub dofinansowanie zada zleconych do realizacji
fundacjom, stowarzyszeniom i pozostałym jednostkom niezaliczanym do sektora finansów
publicznych o 359.717 tys. zł i dotacji do funduszy celowych o 162.000 tys. zł.

240
W 2008 r. wykonanie wydatków w grupie dotacji i subwencji było nisze od planu po
zmianach o 2.660.597 tys. zł, tj. o 2% co było spowodowane nisz od planowanej realizacj
wydatków głównie na:

− dotacje dla jednostek samorzdu terytorialnego o 1.063.400 tys. zł, tj. o 5,5%, w tym
o 971.662 tys. zł, tj. o 6,9% na dotacje dla gmin,

− dotacje do funduszy celowych o 329.432 tys. zł, tj. 0,7%, w tym o 291.032 tys. zł, tj.1,9%
na Fundusz Emerytalno-Rentowy,

− dotacje podmiotowe o 309.765 tys. zł, tj. o 1,9%,

− dotacje na finansowanie lub dofinansowanie zada zleconych do realizacji fundacjom,


stowarzyszeniom i pozostałym jednostkom niezaliczanym do sektora finansów
publicznych o 121.475 tys. zł, tj. o 4,7%,

− dotacje na finansowanie ustawowo okrelonych zada biecych realizowanych przez


pozostałe jednostki sektora finansów publicznych o 93.849 tys. zł, tj. o 4,7%,

− rozliczenia z bankami o 92.194 tys. zł, tj. 8,2%

oraz

− niewykorzystaniem rezerw celowych w kwocie 541.836 tys. zł, w tym głównie:

- 470.855 tys. zł z rezerwy „rodki na zwikszenie dotacji celowych na realizacj


wiadcze rodzinnych, zaliczki alimentacyjnej oraz wiadcze z funduszu
alimentacyjnego oraz rodki na wdroenie centralnego rejestru dłuników
alimentacyjnych” (poz. 48),

- 36.197 tys. zł z rezerwy „rodki na finansowanie przez Krajowe Biuro Wyborcze


ustawowo okrelonych zada dotyczcych wyborów i referendów oraz na dotacje
i subwencje dla partii politycznych” (poz. 23),

- 20.168 tys. zł z rezerwy „Ekwiwalent pieniny z tytułu prawa do bezpłatnego wgla


osób uprawnionych z przedsibiorstw robót górniczych” (poz. 57).

Nisze wykonanie planu dotacji podmiotowych o 1,8% od planu realizacji dotacji dla
jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych mona zauway przede wszystkim
w dotacjach na:

− szkolnictwo wysze,

− jednostki naukowe,

− jednostki badawczo-rozwojowe,

− Agencj Rynku Rolnego.

241
Wykonanie dotacji podmiotowych dla jednostek niezaliczanych do sektora finansów
publicznych było nisze o 2,5%, w tym głównie na dotacje:

- w górnictwie wgla kamiennego – z powodu braku moliwoci wykonania do koca 2008 r.


zakresu rzeczowo-finansowego zada ujtych w rocznych planach działa
wykonywanych po zakoczeniu likwidacji kopal i zada z tytułu naprawiania szkód
wywołanych ruchem zakładu górniczego oraz koniecznoci kontynuowania w 2009 r.
zada rozpocztych w roku biecym, co wynika m.in. z:

- obowizku przeprowadzenia ponownych procedur przetargowych zmierzajcych


do wyłonienia wykonawców zada zaplanowanych do realizacji w 2008 r., w zwizku
z uniewanieniem wczeniej prowadzonych postpowa,

- koniecznoci uzyskania uzgodnie dotyczcych opracowania wymaganych


odrbnymi przepisami projektów, dokumentacji,

- koniecznoci uzyskania decyzji administracyjnych w zakresie likwidacji infrastruktury


i rekultywacji terenów oraz pozwole na budow,

- braku moliwoci zakoczenia zada w 2008 r. z powodu szerokiego zakresu


wystpujcych prac,

- koniecznoci realizacji wyroków sdowych,

- na zadania zwizane z utrzymaniem mocy rezerwowych ze wzgldu na potrzeby Sił


Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej wynikajce z dostosowania tych wydatków do
faktycznego zapotrzebowania wyliczonego z uwzgldnieniem przyjtej metodyki ich
naliczania.

Dotacje na finansowanie lub dofinansowanie zada zleconych do realizacji fundacjom,


stowarzyszeniom i pozostałym jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych
były w 2008 r. nisze od planowanych o 4,7%. Najwiksze odchylenia od planu wystpiły
w dotacjach na zadania zlecone do realizowania pozostałym jednostkom niezaliczanym do
sektora finansów publicznych i wynikały z niepełnego wykorzystania rodków w głównej
mierze przez:

− nisze dopłaty do ubezpiecze upraw rolnych i zwierzt gospodarskich,

− brak decyzji Komisji Europejskiej (notyfikacji) zezwalajcej na udzielenie pomocy


niektórym inwestorom,

− opónienia w ustanowieniu niektórych programów wieloletnich z powodu prac


legislacyjnych oraz niezrealizowanie przez inwestora warunków programu wieloletniego.

Nisze od planowanego wykonanie dotacji przedmiotowych o 5,2% spowodowane było


głównie:

242
− niszymi wydatkami na postp biologiczny w produkcji zwierzcej spowodowany niszym
zasileniem rodków w grudniu 2008 r.,

− faktem, e nie da si dokładnie przewidzie liczby i rodzajów ulgowych biletów


kolejowych (dotyczcych przejazdów, na które ulga przysługuje z mocy ustawy)
wykupionych w całym kraju w cigu roku.

3.4.1.1. Subwencje i dotacje dla jednostek samorzdu terytorialnego

W 2008 r. wydatki na dotacje i subwencje dla jednostek samorzdu terytorialnego


wyniosły 58.619.077 tys. zł, wobec 53.597.476 tys. zł w roku 2007, a wic były wysze
o 5.021.600 tys. zł na co składa si zwikszenie subwencji o 3.703.490 tys. zł i dotacji
o 1.318.110 tys. zł.

Wydatki na subwencje i dotacje jednostek samorzdu terytorialnego na zadania biece


stanowiły w 2008 r. 21,1% wydatków ogółem budetu pastwa oraz 4,6% PKB, podczas gdy
w 2007 r. udziały te kształtowały si odpowiednio – 21,2% oraz 4,6% PKB.

Kwoty wydatkowane na subwencje i dotacje dla jednostek samorzdu terytorialnego


ustalane s na podstawie przepisów, obowizujcej od dnia 1 stycznia 2004 r. ustawy z dnia
13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego (Dz. U. Nr 203,
poz. 1966 z pón. zm.), która wprowadziła w stosunku do przepisów wczeniej
obowizujcych, zmiany zasad ustalania subwencji ogólnej oraz zakresu dotowanych zada.

Subwencje ogólne dla jednostek samorzdu terytorialnego

Zasady ustalania subwencji ogólnych dla jednostek samorzdu terytorialnego na 2008 r.


reguluje ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego
(Dz.U. z 2008 r. Nr 88, poz. 539, z pón. zm.).

Wykonanie wydatków planowanych w 2008 r. w czci Subwencje ogólne dla jednostek


samorzdu terytorialnego, przedstawia nastpujce zestawienie:

Ustawa Budet po
Wykonanie Wykonanie
budetowa zmianach 5:4 5:2
Wyszczególnienie 2007 r. 2008 r.
na 2008 r. 2008 r.
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7
Ogółem: 36.759.213 40.684.981 40.684.981 40.667.432 100,0 110,6
Cz owiatowa subwencji
ogólnej dla jednostek
samorzdu terytorialnego 28.204.949 30.910.553 30.910.553 30.910.553 100,0 109,6
Uzupełnienie subwencji
ogólnej dla jednostek
samorzdu terytorialnego 436.310 316.332 366.108 366.108 100,0 83,9
Cz wyrównawcza
subwencji ogólnej dla gmin 4.349.749 5.114.907 5.089.861 5.089.860 100,0 117,0

243
Cz wyrównawcza
subwencji ogólnej dla
powiatów 1.013.234 1.212.073 1.212.073 1.212.073 100,0 119,6
Cz wyrównawcza
subwencji ogólnej dla
województw 849.564 936.471 936.471 936.470 100,0 110,2
Cz rekompensujca
subwencji ogólnej dla gmin 12.603 30.000 30.000 12.454 41,5 98,8
Cz równowaca
subwencji ogólnej dla gmin 473.662 558.077 533.347 533.347 100,0 112,6
Cz równowaca
subwencji ogólnej dla
powiatów 773.813 885.916 885.916 885.915 100,0 114,5
Cz regionalna subwencji
ogólnej dla województw 642.325 720.652 720.652 720.652 100,0 112,2
Róne rozliczenia finansowe 3.004 0 0 0 0 0

W 2008 r. wydatki ujte w czci Subwencje ogólne dla jednostek samorzdu


terytorialnego, zostały wykonane w 100% w odniesieniu do planu po zmianach.

Porównanie wykonania poszczególnych wydatków z tytułu subwencji ogólnej dla


jednostek samorzdu terytorialnego w 2008 r. z analogicznymi wydatkami wykonanymi
w 2007 r. przedstawia si nastpujco:

Cz owiatowa subwencji ogólnej dla jednostek samorzdu terytorialnego

Zaplanowana w ustawie budetowej na 2008 r. cz owiatowa subwencji ogólnej


dla jednostek samorzdu terytorialnego, w wysokoci 30.910.553 tys. zł, została wykonana
w 100%. W porównaniu do kwoty tej czci subwencji, wynikajcej z ustawy budetowej na
rok 2007, kwota ujta w ustawie budetowej na rok 2008 wzrosła o 9,6%.

Zwikszenie łcznej kwoty subwencji owiatowej zdeterminowane zostało planowanym


wzrostem rednich wynagrodze nauczycieli (z uwzgldnieniem skutków awansu
zawodowego nauczycieli). W 2008 r. kwota bazowa dla nauczycieli została ustalona
w art. 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2007 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela
(Dz.U. Nr 247, poz. 1821) w wysokoci 2.074,15 zł, tj. wyszej o 10% od kwoty bazowej
z roku ubiegłego.

Gminy
cz wyrównawcza subwencji ogólnej

Wykonanie w 2008 r. wydatków w czci wyrównawczej subwencji ogólnej dla gmin było
nominalnie wysze o 17% od wykonania wydatków w tej czci subwencji ogólnej dla gmin
w 2007 r.

Wzrost ten był wynikiem zwikszenia kwoty podstawowej czci wyrównawczej


subwencji ogólnej dla gmin. Kwota podstawowa dla danej gminy jest uzaleniona od

244
wysokoci dochodów podatkowych, w przeliczeniu na jednego mieszkaca gminy,
w odniesieniu do tych dochodów wszystkich gmin, w przeliczeniu na jednego mieszkaca
kraju.

redni dochód podatkowy na jednego mieszkaca wszystkich gmin na 2008 r. wynosił


954,74 zł i wzrósł o 10,2%, w porównaniu do tego dochodu na 2007 r., który wynosił
866,72 zł.

Ponadto, wzrost dochodu podatkowego na jednego mieszkaca wszystkich gmin


wpłynł na wzrost kwoty uzupełniajcej czci wyrównawczej subwencji ogólnej.

cz równowaca subwencji ogólnej

Wysoko czci równowacej subwencji ogólnej dla gmin jest uzaleniona głównie od
wysokoci wpłat gmin do budetu pastwa i w tej wysokoci jest ujmowana w ustawie
budetowej.

Gminy, których dochód podatkowy na jednego mieszkaca jest wyszy od 150%


analogicznego dochodu obliczonego łcznie dla wszystkich gmin w kraju, nie otrzymuj
kwoty uzupełniajcej czci wyrównawczej subwencji ogólnej (cho jest ona dla nich
naliczana). Suma tych kwot zwiksza cz równowac subwencji ogólnej dla gmin, przy
czym przeniesienie wydatków midzy odpowiednimi podziałkami klasyfikacji budetowej jest
dokonywane w toku wykonywania budetu.

W ustawie budetowej na rok 2008 ujta została kwota czci równowacej subwencji
ogólnej dla gmin, ustalona w wysokoci wpłat wyliczonych dla wszystkich gmin według
jednolitych kryteriów.

Przy wyliczaniu wpłat gmin, uwzgldniony został przepis art. 22 ustawy


z dnia 7 wrzenia 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa wgla kamiennego w latach 2008-
2015 (Dz. U. Nr 192, poz. 1379), zgodnie z którym w latach 2008-2011 gminy górnicze
zostały zwolnione z wpłat do budetu pastwa przeznaczonych na cz równowac
subwencji ogólnej dla gmin od przypadajcej jej czci opłaty eksploatacyjnej od
przedsibiorstwa górniczego.

Wpłaty gmin do budetu pastwa na 2008 r. zostały ustalone w wysokoci


558.077 tys. zł.

Kwota przeniesiona z czci wyrównawczej subwencji ogólnej na 2008 r. wynosiła


20.013 tys. zł i była nisza o 21,0% od analogicznej kwoty w 2007 r. (25.344 tys. zł).

Wykonane w 2008 r. wydatki z tytułu czci równowacej subwencji ogólnej dla gmin
stanowiły 100% kwoty planowanej po zmianach i były wysze o 12,6% od kwoty tych
wydatków wykonanych w 2007 r.

245
cz rekompensujca subwencji ogólnej

Cz rekompensujca subwencji ogólnej dla gmin na 2008 r., przeznaczona na


wyrównanie ubytku dochodów, wynikajcego ze zwolnienia z podatku od nieruchomoci
gruntów, budowli i budynków, które s zajte na prowadzenie przez przedsibiorc, na
podstawie zmienionego zezwolenia, działalnoci gospodarczej na terenie specjalnych stref
ekonomicznych, w porównaniu do 2007 r., zmniejszyła si o 1,2%.

W 2008 r. 14 gmin uprawnionych do otrzymania tej czci subwencji wystpiło


z wnioskami o przyznanie czci rekompensujcej subwencji ogólnej na wyrównanie ubytku
dochodów podlegajcych rekompensacie, podczas gdy w 2007 r. stosowne wnioski złoyło
15 gmin.

Poniewa zaplanowana w ustawie budetowej na rok 2008 kwota wydatków


przeznaczonych na t cz subwencji była wysza o 17.546 tys. zł od kwoty wydatków
faktycznie wykonanych, dokonano blokady wydatków na kwot 17.546 tys. zł.

Powiaty

cz wyrównawcza subwencji ogólnej

Wykonanie wydatków w czci wyrównawczej subwencji ogólnej dla powiatów w 2008 r.


było nominalnie wysze o 19,6% od wykonania wydatków w tej czci subwencji w 2007 r.

Wzrost ten wynika ze zwikszenia kwoty podstawowej, której wysoko jest uzaleniona
od relacji pomidzy wysokoci dochodu podatkowego w poszczególnych powiatach,
w przeliczeniu na jednego mieszkaca, a rednim dochodem podatkowym obliczonym na
jednego mieszkaca wszystkich powiatów.

redni dochód podatkowy na jednego mieszkaca dla wszystkich powiatów na 2008 r.,
w wysokoci 154,89 zł, wzrósł o 43,1%, w odniesieniu do analogicznego dochodu na 2007 r.,
który wynosił 108,24 zł.

Ponadto, wzrost dochodu podatkowego na jednego mieszkaca wszystkich powiatów


wpłynł na wzrost kwoty uzupełniajcej, wchodzcej w skład czci wyrównawczej subwencji
ogólnej.

cz równowaca subwencji ogólnej

Wysoko czci równowacej subwencji ogólnej dla powiatów uzaleniona jest od


wysokoci wpłat do budetu pastwa powiatów, w których dochody podatkowe na jednego
mieszkaca powiatu były wiksze od 110% dochodów podatkowych wszystkich powiatów,
w przeliczeniu na jednego mieszkaca kraju.

246
W porównaniu do 2007 r., wpłaty powiatów do budetu pastwa na 2008 r. były wysze
o 14,5%. Tym samym, łczna kwota czci równowacej subwencji ogólnej dla powiatów
na 2008 r. równie była wysza o 14,5%, w porównaniu do 2007 r.

Województwa

cz wyrównawcza subwencji ogólnej

Wykonanie w 2008 r. wydatków w czci wyrównawczej subwencji ogólnej dla


województw było nominalnie wysze o 10,2% od wykonania wydatków w tej czci
subwencji w 2007 r.

Wzrost wydatków w tej czci subwencji ogólnej wynika głównie ze wzrostu kwoty
podstawowej, która jest uzaleniona od relacji midzy dochodem podatkowym na jednego
mieszkaca w poszczególnych województwach a rednim dochodem podatkowym na
jednego mieszkaca obliczonym dla wszystkich województw.

redni dochód podatkowy na jednego mieszkaca wszystkich województw na 2008 r.,


w wysokoci 139,03 zł, wzrósł o 34,8%, w porównaniu do analogicznego dochodu na
2007 r., który wynosił 103,16 zł.

Ponadto, wzrost dochodu podatkowego na jednego mieszkaca wszystkich województw


wpłynł na wzrost kwoty uzupełniajcej wchodzcej w skład czci wyrównawczej subwencji
ogólnej.

cz regionalna subwencji ogólnej

Wysoko czci regionalnej subwencji ogólnej dla województw uzaleniona jest od


wysokoci wpłat do budetu pastwa województw, w których dochody podatkowe na
jednego mieszkaca województwa s wiksze od 110% dochodów podatkowych wszystkich
województw, w przeliczeniu na jednego mieszkaca kraju.

W porównaniu do 2007 r., wpłaty województw do budetu pastwa na 2008 r. były


wysze o 12,2%. Tym samym, cz regionalna subwencji ogólnej dla województw na
2008 r., w porównaniu do kwoty na 2007 r., równie była wysza o 12,2%.

Uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek samorzdu terytorialnego

W ramach kwoty przeznaczonej na uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek


samorzdu terytorialnego ujte zostały w ustawie budetowej rodki, o których mowa
w art. 26 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 ustawy o dochodach jednostek samorzdu terytorialnego,
tj. przeznaczone na dofinansowanie:

- inwestycji na drogach publicznych powiatowych i wojewódzkich oraz na drogach


powiatowych, wojewódzkich i krajowych w granicach miast na prawach powiatu,

247
- utrzymania rzecznych przepraw promowych o rednim nateniu ruchu w skali roku
powyej 2.000 pojazdów na dob, wskazanych przez ministra właciwego do spraw
transportu – w kwocie nie mniejszej ni w roku bazowym,

- remontu, utrzymania, ochrony i zarzdzania drogami krajowymi i wojewódzkimi


w granicach miast na prawach powiatu.

Ponadto, stosownie do art. 36 ust. 4 pkt 1 ww. ustawy, w toku wykonywania budetu
utworzona została rezerwa subwencji ogólnej, której rodki pochodz z uzyskanych
nienalenie przez jednostki samorzdu terytorialnego kwoty subwencji, ustalonej na rok
budetowy, które podlegaj zwrotowi do budetu pastwa.

W 2008 r. kwota zaplanowana na uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek


samorzdu terytorialnego wynosiła 316.332 tys. zł, po zwikszeniu 366.108 tys. zł i była
nisza o 16,1% od kwoty zaplanowanej na ten cel na 2007 r.

W 2008 r. rodki ww. rezerwy subwencji ogólnej otrzymało:

- 99 powiatów – 75.005 tys. zł – na finansowanie inwestycji na drogach powiatowych,

- 24 powiaty – 103.762 tys. zł – na dofinansowanie inwestycji na drogach powiatowych,


wojewódzkich i krajowych w granicach miast na prawach powiatu,

- 27 powiatów – 86.600 tys. zł – na dofinansowanie budowy, przebudowy, remontu,


utrzymania, ochrony i zarzdzania drogami krajowymi i wojewódzkimi w granicach miast
na prawach powiatu,

- 22.000 tys. zł – na utrzymanie rzecznej przeprawy promowej w winoujciu.

- 13 województw – 28.965 tys. zł.

W 2008 r. w toku wykonywania budetu dokonano korekty subwencji dla 286 gmin na
łczn kwot 49.776 tys. zł. Zwrócone przez gminy nienalenie otrzymane kwoty subwencji
ogólnej w łcznej wysokoci 49.776 tys. zł zwikszyły rezerw subwencji ogólnej dla
jednostek samorzdu terytorialnego w czci przeznaczonej na uzupełnienie dochodów
jednostek samorzdu terytorialnego.

W 2008 r. z ww. rezerwy przekazano jednostkom samorzdu terytorialnego nastpujce


rodki:

- 45.251 tys. zł dla 194 gmin,

- 4.525 tys. zł dla 101 powiatów.

Tak wic, rodki ww. rezerw zostały wykorzystane w 100% z przeznaczeniem dla
jednostek samorzdu terytorialnego spełniajcych kryteria ich przyznania

248
uzgodnione ze stron samorzdow Komisji Wspólnej Rzdu i Samorzdu
Terytorialnego.

3.4.1.2. Dotacje dla funduszy celowych

Dotacje dla funduszy celowych zostały zaplanowane w ustawie budetowej na rok 2008
w wysokoci 49.161.871 tys. zł. W trakcie realizacji budetu kwota tych dotacji uległa
zwikszeniu o 162.000 tys. zł z przeznaczeniem dla Funduszu Ubezpiecze Społecznych
i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. rodki te zostały przeznaczone na:

- zwikszenie dotacji dla Funduszu Emerytalno – Rentowego o 160.000 tys. zł w celu


sfinansowania skutków zmiany podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne
za rolników wynikajcych z przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy
o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze rodków publicznych oraz
niektórych innych ustaw,

- zwikszenie (z rezerwy ogólnej) dotacji dla Funduszu Ubezpiecze Społecznych o kwot


2.000 tys. zł na wypłat rent specjalnych przyznanych rodzicom, małonkom i dzieciom
osób, które poniosły mier w grudniu 1970 r. w wyniku działa wojska i milicji
w Gdasku, Gdyni, Szczecinie i Elblgu.

Zmniejszenie (per saldo) dotacji dla Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego


o kwot 291.032 tys. zł było wynikiem tego, i przekazana dotacja z budetu pastwa do
Funduszu Emerytalno-Rentowego w 2008 r. w wysokoci 14.867.871 tys. zł zapewniła pełn
i terminow wypłat wiadcze emerytalno-rentowych z tego funduszu. Nie było wic
potrzeby przekazania do FER kwoty dotacji w wysokoci planu po zmianach wynoszcego
15.158.903 tys. zł.

Wykonanie dotacji dla funduszy celowych ukształtowało si na poziomie planu.


W łcznej kwocie dotacji dla funduszy celowych 98,2% stanowi dotacje dla Funduszu
Ubezpiecze Społecznych i Funduszu Emerytalno-Rentowego, z czego przypada 67,8% dla
FUS a 30,4% dla KRUS.

Szczegółowe omówienie dotacji dla funduszy celowych zawarte jest w rozdziale


7 Pastwowe fundusze celowe.

3.4.1.3. Inne dotacje

W 2008 roku dotacje przedmiotowe zostały zaplanowane w ustawie budetowej


w wysokoci 562.507 tys. zł. W trakcie realizacji budetu kwota tych dotacji uległa
nieznacznemu zmniejszeniu, tj. o 1.465 tys. zł do kwoty 561.042 tys. zł. Natomiast
wykonanie wydatków w tej grupie wyniosło 532.075 tys. zł, tj. 94,8% planu po zmianach.

249
W 2008 r. z kwoty dotacji przedmiotowych dla jednostek zaliczanych do sektora
finansów publicznych wydatkowano 44.142 tys. zł dla:

- zakładów budetowych i gospodarstw pomocniczych – 22.550 tys. zł, w tym przede


wszystkim na dotacje w zakresie:

- kultury fizycznej i sportu – 17.904 tys. zł,

- postpu biologicznego w produkcji zwierzcej – 3.468 tys. zł,

- pozostałych jednostek sektora finansów publicznych – 21.592 tys. zł, w tym głównie
dotacje na zadania z zakresu:

- postpu biologicznego w produkcji rolinnej – 19.430 tys. zł,

- wydawania podrczników szkolnych i akademickich – 1.361 tys. zł,

- postpu biologicznego w produkcji zwierzcej – 800 tys. zł.

Dotacje przedmiotowe dla jednostek niezaliczanych do sektora finansów publicznych


zostały w 2008 r. wydatkowane w kwocie 487.933 tys. zł. rodki te zostały wykorzystane
przede wszystkim na dopłaty zwizane z:

- krajowymi pasaerskimi przewozami kolejowymi – 360.880 tys. zł,

- postpem biologicznym w produkcji zwierzcej – 84.181 tys. zł,

- posiłkami wydawanymi w barach mlecznych – 21.755 tys. zł,

- wydawania podrczników szkolnych i akademickich – 9.015 tys. zł,

- rolnictwem ekologicznym – 8.644 tys. zł.

Na dotacje podmiotowe wydatkowano w 2008 r. kwot 16.227.322 tys. zł, z której


przypadało na dotacje dla:

- jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych – 15.445.473 tys. zł,

- jednostek niezaliczanych do sektora finansów publicznych – 781.849 tys. zł.

W kwocie wydatkowanej na dotacje podmiotowe dla jednostek zaliczanych do sektora


finansów publicznych 66,2% stanowiły dotacje dla szkół wyszych, 9,2% dotacje dla
jednostek naukowych, 4,2% dla instytucji kultury, 2,1% dla samodzielnych publicznych
zakładów opieki zdrowotnej i niepublicznych szkół lub innych placówek owiatowo-
wychowawczych, 4,2% dla jednostek badawczo-rozwojowych, a 14% dotacje dla
pozostałych jednostek sektora finansów publicznych.

Wród dotacji podmiotowych dla pozostałych jednostek sektora finansów publicznych,


które wyniosły 2.149.737 tys. zł najwiksze pozycje stanowiły dotacje dla:

250
- Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – 1.622.657 tys. zł,

- Agencji Rynku Rolnego – 212.687 tys. zł,

- wojewódzkich orodków doradztwa rolniczego – 167.837 tys. zł.

Dotacje podmiotowe dla jednostek niezaliczanych do sektora finansów publicznych


zrealizowano w wysokoci 781.849 tys. zł i były one wykorzystane przede wszystkim na:

- górnictwo wgla kamiennego – 357.632 tys. zł,

- infrastruktur kolejow – 124.905 tys. zł,

- partie polityczne – 74.672 tys. zł,

- zadania zwizane z utrzymaniem mocy rezerwowych ze wzgldu na potrzeby Sił


Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej – 70.362 tys. zł,

- zabezpieczenie i utrzymanie zabytkowych czci zakładów górniczych Kopalni Soli


„Wieliczka” oraz na sfinansowanie procesu likwidacji zakładów górniczych wchodzcych
w skład Kopalni Soli „Bochnia” – 65.989 tys. zł,

- Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa – 44.300 tys. zł.

Jednostki niezaliczane do sektora finansów publicznych, w tym fundacje


i stowarzyszenia mog, zgodnie z ustaw o finansach publicznych, otrzymywa z budetu
pastwa dotacje celowe na realizacj zada zleconych na podstawie umów zawartych
z dysponentami czci budetowych. W 2008 r. dotacje na zadania zlecone jednostkom
niezaliczanym do sektora finansów publicznych wyniosły 2.478.148 tys. zł, tj. 95,3%
planu po zmianach. Z kwoty tej przekazano:

- fundacjom – 102.951 tys. zł,

- stowarzyszeniom – 488.585 tys. zł,

- pozostałym jednostkom – 1.886.612 tys. zł.

W ogólnej kwocie dotacji na zadania zlecone do realizacji tym jednostkom najwikszy


był udział dotacji na działalno w zakresie:

- krajowych pasaerskich przewozów kolejowych – 65,5%, tj. 1.623.000 tys. zł,

- kultury fizycznej i sportu – 8,8%, tj. 217.699 tys. zł,

- dopłat do ubezpiecze upraw rolnych i zwierzt gospodarskich – 3,9%, tj. 97.596 tys. zł,

- przetwórstwa przemysłowego – 2,9%, tj. 72.502 tys. zł,

- urzdów naczelnych organów władzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa oraz


sdownictwa (opieka nad poloni i polakami za granic) – 2,5%, tj. 61.806 tys. zł,

251
- pozostałych zada z zakresu opieki społecznej – 2,3%, tj. 57.055 tys. zł,

- lenictwa – 1,3%, tj. 32.327 tys. zł,

- pomocy społecznej – 1,2%, tj. 30.462 tys. zł,

- bezpieczestwa publicznego i ochrony przeciwpoarowej – 1,2%, tj. 28.675 tys. zł,

- administracji publicznej – 1,1% tj., 27.737 tys. zł,

- edukacyjnej opieki wychowawczej – 1%, tj. 25.733 tys. zł.

Rozliczenia z bankami wyniosły w 2008 r. 1.025.978 tys. zł, co stanowiło 91,8% planu po
zmianach. rodki te zostały przeznaczone głównie na:

- refundacje premii gwarancyjnych oraz premii za systematyczne oszczdzanie –


346.692 tys. zł,

- Fundusz Termomodernizacji – 270.000 tys. zł,

- Krajowy Fundusz Mieszkaniowy – 220.000 tys. zł,

- wykup odsetek od kredytów mieszkaniowych – 147.467 tys. zł.

252
3.4.2. wiadczenia na rzecz osób fizycznych

W ustawie budetowej na 2008 r. na wiadczenia na rzecz osób fizycznych


zaplanowano rodki w wysokoci 22.237.506 tys. zł. W toku realizacji budetu kwota ta
uległa zmniejszeniu o 120.620 tys. zł, tj. do kwoty 22.116.886 tys. zł.

Na wiadczenia na rzecz osób fizycznych wydatkowano w 2008 r. 21.172.332 tys. zł,


tj. o 7,9% mniej ni w 2007 r. W porównaniu z 2007 r. udział wydatków na wiadczenia
w ogólnej kwocie wydatków budetu pastwa zmniejszył si z 9,1% do 7,6%. Spadek udziału
tej grupy wydatków nie jest wynikiem zmniejszenia zakresu zada realizowanych w ramach
wiadcze na rzecz osób fizycznych. Jest efektem zwikszenia kwoty wydatków ogółem
realizowanych w poszczególnych latach.

Najwiksz pozycj w tej grupie wiadczenia na rzecz osób fizycznych (90,1%) stanowi
wydatki na wiadczenia społeczne, które w 2008 r. wyniosły 19.069.992 tys. zł i obejmuj
przede wszystkim:

- wiadczenia emerytalno-rentowe dla tzw. "słub mundurowych" oraz uposaenia sdziów


i prokuratorów w stanie spoczynku – 10.858.446 tys. zł,

- renty socjalne oraz zasiłki i wiadczenia przedemerytalne – 4.147.570 tys. zł,

- wiadczenia finansowane z budetu pastwa zlecone do wypłaty Zakładowi Ubezpiecze


Społecznych i Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – 4.017.791 tys. zł.

Pozostałe wydatki na wiadczenia na rzecz osób fizycznych wyniosły 2.102.340 tys. zł


i zostały wykorzystane głównie na:

- wiadczenia wypłacane przez jednostki obrony narodowej – 864.813 tys. zł i spraw


wewntrznych – 381.609 tys. zł, obejmujce przede wszystkim wypłaty równowaników:
za umundurowanie, za brak lub za remont lokalu mieszkalnego, za wyywienie oraz
gratyfikacje urlopowe i dopłaty do wypoczynku,

- wiadczenia wypłacane przez jednostki sprawiedliwo oraz sdy powszechne


– 269.334 tys. zł przeznaczone głównie na finansowanie postpowa prokuratorskich
i sdowych oraz na sfinansowanie wypłacanych funkcjonariuszom Słuby Wiziennej
równowaników (remontowych, za brak lokalu mieszkalnego, gratyfikacji urlopowych),

- wiadczenia dla pracowników placówek zagranicznych – 194.757 tys. zł,

- zasilenie Funduszu Poyczek i Kredytów Studenckich – 132.000 tys. zł,

- oraz stypendia – 44.162 tys. zł.

253
3.4.3. Wydatki biece jednostek budetowych

Wydatki biece jednostek budetowych wyniosły w 2008 r. 48.505.723 tys. zł, co


oznacza wzrost w stosunku do 2007 r. o 6,6%. Plan po zmianach został zrealizowany
w 94,3%.

Udział wydatków biecych jednostek budetowych w ogólnych wydatkach budetu


pastwa wyniósł 17,5% wobec 18% w 2007 r.

Najwiksz pozycj (64,7%) w tej grupie wydatków stanowi wynagrodzenia i pochodne


od wynagrodze, które wyniosły 31.365.151 tys. zł. Udział wydatków na wynagrodzenia
i pochodne od wynagrodze w wydatkach ogółem budetu pastwa wyniósł w 2008 r.
11,3%, wobec 11,2% w 2007 r.

Nastpn znaczn pozycj (27,5%) w tej grupie stanowi zakupy materiałów i usług,
które wyniosły 13.334.306 tys. zł, a ich udział w wydatkach budetu pastwa wynosi 4,8%.
Najwiksze pozycje wydatków dotyczyły zakupu:

- usług remontowych (m. in. usług budowlano-montaowych w zakresie remontów


i konserwacji pomieszcze i budynków, usług konserwacyjnych urzdze) –
1.636.794 tys. zł, tj. 3,4% grupy wydatków biecych jednostek budetowych,

- usług w zakresie remontów i utrzymania krajowych dróg publicznych – 1.053.859 tys. zł,
tj. 2,2% grupy wydatków biecych jednostek budetowych,

- materiałów i wyposaenia – 2.606.073 tys. zł, tj. 5,4% grupy wydatków biecych
jednostek budetowych,

- usług pozostałych (m.in. usługi drukarskie, introligatorskie, powielanie, kopiowanie, usługi


transportowe, usługi pocztowe i telegraficzne, koszty i prowizje bankowe) –
4.556.402 tys. zł, tj. 9,4% grupy wydatków biecych jednostek budetowych.

Pozostałe wydatki (7,8%) zostały zrealizowane w kwocie 3.806.023 tys. zł i były


wykorzystane przede wszystkim na sfinansowanie:

- podróy słubowych – 498.654 tys. zł,

- składek do organizacji midzynarodowych – 494.904 tys. zł,

- kosztów postpowania sdowego i prokuratorskiego – 477.298 tys. zł,

- odpisów na zakładowy fundusz wiadcze socjalnych – 376.134 tys. zł,

- składek na ubezpieczenie zdrowotne – 284.842 tys. zł,

- podatku od nieruchomoci – 262.570 tys. zł,

- kary i odszkodowania na rzecz osób fizycznych – 253.634 tys. zł,

254
- stay i specjalizacji medycznych – 241.326 tys. zł,

- wpłat na PFRON – 140.714 tys. zł,

- funduszu dyspozycyjnego – 104.583 tys. zł,

- rónych opłat i składek – 91.924 tys. zł,

- funduszu operacyjnego – 89.664 tys. zł,

- kary i odszkodowania na rzecz osób prawnych – 87.569 tys. zł,

- udzielonych poyczek na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych sdziów i prokuratorów


– 76.101 tys. zł.

3.4.4. Wydatki majtkowe

Wydatki majtkowe poniesione w 2008 roku w wysokoci 14.919.649 tys. zł (bez


współfinansowania inwestycji z udziałem rodków Unii Europejskiej), stanowice
79,7% planu po zmianach, zostały przeznaczone na zadania inwestycyjne realizowane
przez:

- jednostki budetowe oraz zakłady budetowe – 10.176.381 tys. zł,

- fundusze celowe – 11.757 tys. zł,

- pozostałe jednostki oraz inne jednostki sektora finansów publicznych – 2.074.216 tys. zł,

- jednostki samorzdu terytorialnego – 1.962.443 tys. zł,

- jednostki niezaliczane do sektora finansów publicznych – 180.739 tys. zł,

oraz na: wydatki na współfinansowanie obronnych programów inwestycyjnych w ramach


Centralnego wsparcia – 136.381 tys. zł, dofinansowanie inwestycji na drogach publicznych
powiatowych i wojewódzkich oraz na drogach powiatowych, wojewódzkich i krajowych
w granicach miast na prawach powiatu – 207.732 tys. zł oraz na dokapitalizowanie Banku
Gospodarstwa Krajowego w celu wzmocnienia kapitałowego – 170.000 tys. zł.

W ramach poniesionych wydatków majtkowych 96,5% stanowiły wydatki na


finansowanie inwestycji o charakterze budowlanym oraz zakupów inwestycyjnych w zakresie
nastpujcych obszarów:

- Transport i łczno – 5.196.125 tys. zł,

- Obrona narodowa – 3.105.467 tys. zł,

- Ochrona zdrowia – 1.332.988 tys. zł,

- Bezpieczestwo publiczne i ochrona przeciwpoarowa – 1.020.245 tys. zł,

255
- Wymiar sprawiedliwoci – 895.483 tys. zł,

- Szkolnictwo wysze – 446.904 tys. zł,

- Róne rozliczenia – 428.452 tys. zł,

- Administracja publiczna – 404.588 tys. zł,

- Rolnictwo i łowiectwo – 364.881 tys. zł,

- Nauka i informatyka – 356.013 tys. zł,

- Kultura fizyczna i sport – 301.111 tys. zł,

- Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego – 244.994 tys. zł,

- Gospodarka mieszkaniowa – 177.406 tys. zł,

- Owiata i wychowanie oraz edukacyjna opieka wychowawcza – 126.647 tys. zł.

Ponadto wydatki majtkowe realizowane były głównie w urzdach naczelnych organów


władzy pastwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sdownictwa (114.382 tys. zł), działalnoci
usługowej (111.209 tys. zł), pomocy społecznej (108.956 tys. zł) oraz przetwórstwie
przemysłowym (79.236 tys. zł).

Procentow struktur wykonania w 2008 r. wydatków majtkowych w obszarach polskiej


gospodarki przedstawia wykres:

256
Transport i łaczno (35%)
3%
1%1%
2% Obrona narodowa (21%)
2%
2%
Ochr ona zdrowia (9 %)
2%
Bezpieczestwo publiczne (7%)
3%
35% Wymiar sprawiedliwoci (6%)
3%
Szkolnictwo wysze (3% )
3%
Róne rozliczenia (3%)

Admi nistracj a publiczna (3%)


6%
Rolnictwo i łowiectwo (2%)

Nauka i informatyka (2%)

7% Kultu ra fizyczn a i sport (2%)

Kultu ra i ochro na dziedzictwa


narodowego (2%)
Gosp odarka mieszkaniowa (1%)
9%
Owiata i wychowanie oraz eduka cyjna
21% opieka wychowawcza (1 %)
Pozostałe obszary (3%)

Wykonanie wydatków inwestycyjnych z zakresu transportu i łcznoci wyniosło


5.196.125 tys. zł, co stanowi 89,2% planu po zmianach. W ramach tej kwoty przeznaczono
rodki w wysokoci 293.211 tys. zł na realizacj dwóch inwestycji wieloletnich pn. „Budowa
obwodnicy Wrocławia A-8” oraz „Budowa Drogowego Przejcia Granicznego
w Grzechotkach”.

W ramach pozostałej kwoty 4.902.914 tys. zł realizowano głównie zadania z zakresu


infrastruktury transportu ldowego, tj.:

- lokalnego transportu zbiorowego – 25.457 tys. zł wydatkowano na realizacj zada pn.:


Kompleksowa przebudowa tramwajowej infrastruktury technicznej aglomeracji
katowickiej – 22.799 tys. zł (wykonano 1204,73 m toru pojedynczego, 602,36 mb trasy
tramwajowej oraz zmodernizowano 10 wozów tramwajowych) oraz Modernizacja i rozwój
zintegrowanego systemu transportu zbiorowego w Olsztynie – 2.658 tys. zł (instalacja
systemu obszarowego sterowania ruchem SCATS na 22 skrzyowaniach),

- autostrad płatnych – 230.609 tys. zł skierowano na wykup gruntów pod budow


autostrad,

257
- dróg publicznych krajowych – 3.824.703 tys. zł przekazano m.in. na: budow autostrady
A4 Wielicka – Szarów wraz z drog S7 Bieanów – Christo Botewa – Igołomska
(130.135 tys. zł), wzmocnienie autostrady A4 Balice – Opatkowice (99.100 tys. zł),
budow obwodnic w kwocie 891.520 tys. zł, w tym m.in. miast: Stargard, Płosk,
Wasilkowo, Krzepice, Wyrzysk, Ostrów Wielkopolski, Słupsk, Łknica, Kdzierzyn-Kole,
Siewierz, Gorzów, Puławy, Gostynin, Augustów, Ropczyce, budow drogi ekspresowej
S-69 Bielsko Biała – ywiec (65.677 tys. zł). Ponadto rodki te przekazano na
przebudow i wzmocnienia mostów (182.061 tys. zł), budow, przebudow i wzmocnienia
dróg krajowych (1.115.259 tys. zł), rozbudow wzła Murckowska z budow dróg
dojazdowych na autostradzie A4 (169.000 tys. zł), wykupy gruntów pod drogi krajowe
(339.951 tys. zł) oraz na popraw bezpieczestwa ruchu drogowego (294.775 tys. zł),

- dróg publicznych wojewódzkich, powiatowych, w miastach na prawach powiatu oraz


gminnych – 407.433 tys. zł wykorzystano głównie na realizacj zada z zakresu poprawy
bezpieczestwa ruchu drogowego oraz przedsiwzi inwestycyjnych w ramach
Kontraktów Wojewódzkich,

- odbudowy infrastruktury drogowej uszkodzonej w wyniku klsk ywiołowych – 209.977 tys. zł.

Ponadto w ramach wydatków inwestycyjnych z zakresu transportu i łcznoci


realizowane były zadania inwestycyjne:

− przej granicznych – 68.843 tys. zł; rodki wykorzystano na finansowanie inwestycji


budowlanych, przede wszystkim w województwach: lubelskim (31.888 tys. zł) na drogowe
i kolejowe przejcia graniczne w Zosinie, Kukurykach, Terespolu, Dołhobyczowie,
Koroszczynie i podkarpackim (14.008 tys. zł) na rozbudow i modernizacj drogowych
i kolejowych przej granicznych w Krocienku, Korczowej, Medyce, Budomierzu oraz na
zakupy inwestycyjne sprztu specjalistycznego dla organów kontroli granicznej,

− gospodarki morskiej – 29.113 tys. zł wydatkowano m.in. na przebudow falochronu


wschodniego w Basenie eglarskim w Gdyni (3.692 tys. zł) i przebudow wejcia do
portu Kołobrzeg (12.470 tys. zł),

− ratownictwa morskiego – 34.986 tys. zł; rodki przeznaczono głównie na zadania


realizowane w ramach Programu Rozwoju Słub Ratownictwa Morskiego
w latach 2007-2009, m.in. budow bazy zwalczania zanieczyszcze w winoujciu
i budow morskich stacji ratowniczych w Sztutowie, Ustce i Łebie – 17.060 tys. zł.

Wykonanie wydatków w dziedzinie obrony narodowej wyniosło 3.105.467 tys. zł, co


stanowi 59,1% planu po zmianach. rodki budetowe wykorzystano na zadania programu
F-16 i C-130, w tym m.in. strefa rozrodkowania samolotów oraz modernizacja składu
lotniczych rodków bojowych i stacji MPS w Łasku, modernizacja budynków koszarowych,

258
zabezpieczenie nawierzchni drogi startowej w rejonie instalacji urzdzenia hamowania
samolotów na lotniskach oraz modernizacja myjni pojazdów kołowych i gsienicowych,
przystosowanie infrastruktury do montau kontenerowej stacji paliw, budowa systemu
zabezpiecze, monta systemu alarmowego do obrony statków powietrznych na
płaszczyznach postoju w Inowrocławiu i budowa systemu alarmowego wzła łcznoci
w Bydgoszczy. Ponadto rodki przeznaczono na modernizacj budynków wczasowych, na
obiekty szpitalno-lecznicze oraz modernizacj sieci teleinformatycznych.

Wikszo rodków budetowych przeznaczono na zakupy inwestycyjne na rzecz


jednostek wojskowych rónych formacji – 2.334.183 tys. zł. W ramach tej kwoty zakupiono
m.in. 49 sztuk kołowych transporterów opancerzonych ROSOMAK, 22 sztuki wozów
dowodzenia IRYS 2000, 10 szt. migłowców szkolnych SW-4, 39 zestawów
przeciwpancernych pocisków SPIKE. W ramach pozostałych wydatków kwot 14.098 tys. zł
przeznaczono na modernizacj piciu odcinków na liniach kolejowych o znaczeniu
obronnym.

Wydatki inwestycyjne w ochronie zdrowia zostały wykonane w kwocie 1.332.988 tys. zł,
tj. w 88,4% planu po zmianach, wynoszcego 1.507.086 tys. zł. rodki budetowe zostały
przeznaczone na finansowanie:

- 7 inwestycji wieloletnich, klasyfikowanych w rozdziale Szpitale kliniczne, pn.: „Centrum


Kliniczne Akademii Medycznej we Wrocławiu”, „Centrum Kliniczno-Dydaktyczne
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi”, „Nowa siedziba Szpitala Uniwersyteckiego Kraków-
Prokocim”, „Wieloletni Program Medyczny Rozbudowy i Modernizacji Szpitala
Uniwersyteckiego w Bydgoszczy”, „Akademickie Centrum Kliniczno-Innowacyjno-
Dydaktyczne w Gdasku”, „Przebudowa i rozbudowa Samodzielnego Publicznego
Szpitala Klinicznego Akademii Medycznej w Białymstoku”, „Szpital Pediatryczny
Akademii Medycznej w Warszawie” – 212.742 tys. zł (stanowice 16% wykonanych
wydatków majtkowych w ochronie zdrowia),

- trzech programów wieloletnich pn.: „Wymiana migłowców w SP ZOZ Lotnicze


Pogotowie Ratunkowe w latach 2005 - 2010”, „Narodowy Program Zwalczania Chorób
Nowotworowych” oraz Program „Polskie Sztuczne Serce” – 237.349 tys. zł (stanowice
17,8% wykonanych wydatków majtkowych w ochronie zdrowia).

Pozostała kwota w wysokoci 882.897 tys. zł została wydatkowana głównie na:

- szpitale ogólne – na finansowanie zada z zakresie budowy, rozbudowy i modernizacji


szpitali, w tym projektów z zakresu ochrony zdrowia bdcych inwestycjami własnymi
jednostek samorzdu terytorialnego objtymi kontraktami wojewódzkimi, do których
nale m.in. szpitale w: Grudzidzu, Chełmie, Poddbicach, Radomsku, Ostrołce,
Garwolinie, Radomiu, Lubaczowie, Słupsku, Raciborzu, Opatowie, Koninie, Białogardzie,

259
Stargardzie Szczeciskim, Cieszynie, Mielcu, Strzyowie, Jarosławiu, Radomiu, Lublinie –
Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej, Miliczu, Wrocławiu, Jeleniej Górze, Włocławku,
Bydgoszczy), na realizowane przez Ministerstwo Zdrowia zadanie pn. „Budowa Obiektu
Medyczno-Administracyjnego: Przychodni, Oddziału Transplantologii Płuc, Serca,
Niewydolnoci Kreniowo-Oddechowej, Kardiologii, Angiologii oraz czci
administracyjnej dla potrzeb lskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu” – 456.012 tys. zł,

- szpitale kliniczne – na finansowanie (poza wymienionymi wyej 7 inwestycjami


wieloletnimi) inwestycji budowlanych polegajcych na budowie, rozbudowie, modernizacji
oddziałów klinicznych w Samodzielnych Publicznych Szpitalach Klinicznych Akademii
Medycznych i Uniwersytetów Medycznych w: Białymstoku, Gdasku, Katowicach,
Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Szczecinie, Warszawie, Wrocławiu i instytutach
naukowo – badawczych, równie na finansowanie modernizacji szpitalnych systemów
gospodarki cieplnej, bloków operacyjnych, pawilonów i oddziałów szpitalnych, adaptacji
i przebudowy pomieszcze zabiegowych, modernizacji niektórych kompleksów
szpitalnych – w tym w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie,
w Centrum Onkologii – Oddział w Krakowie, w Instytucie Kardiologii w Warszawie
(modernizacja Oddziału Intensywnej Opieki Medycznej Kardiologicznej), w Instytucie
Psychiatrii i Neurologii w Warszawie (budowa stacji transformatorowej, budowa Kliniki
Psychiatrii Sdowej), w Instytucie Grulicy i Chorób Płuc w Warszawie (budowa bloku
operacyjnego wraz ze sterylizacj i oddziałem intensywnej terapii oraz kliniki szybkiej
diagnostyki), w Instytucie Medycyny Pracy i Zdrowia rodowiskowego w Sosnowcu
(przebudowa i rozbudowa Regionalnego Orodka Ostrych Zatru z Oddziałem
Toksykologii Klinicznej), w Instytucie Grulicy i Chorób Płuc – Oddział Terenowy
w Rabce-Zdroju (przebudowa i rozbudowa Kliniki Pneumonologii i Mukowiscydozy) –
131.473 tys. zł,

- zakłady opiekuczo-lecznicze i pielgnacyjno-opiekucze, m.in. na modernizacj


instalacji wodno-kanalizacyjnej w Domu Pracownika Słuby Zdrowia w Warszawie,
zakupy m.in. łóek rehabilitacyjnych dla Domu Lekarza Seniora w Warszawie, agregatu
prdotwórczego dla Orodka Readaptacyjno – Rehabilitacyjnego w Konstancinie,
zadania inwestycyjne realizowane w Zakładach Opiekuczo – Leczniczych
w województwach, w tym polegajce m.in. na rozbudowie i adaptacji pomieszcze oraz
termomodernizacji budynków – 1.345 tys. zł,

- Inspekcj Sanitarn – m.in. na finansowanie: rozbudowy siedziby Głównego Inspektoratu


Sanitarnego w Warszawie przy ul. Targowej, przebudowy, rozbudowy budynków,
adaptacji pomieszcze Powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych w: Słupsku,
Nowej Soli, Czstochowie, Nowym Targu, Radomiu, modernizacji z rozbudow
Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Wrocławiu oraz na finansowanie

260
zakupów inwestycyjnych, w tym m.in. sprztu biurowego, sprztu komputerowego wraz
z oprogramowaniem, samochodów osobowych, sprztu laboratoryjnego dla Głównego
Inspektoratu Sanitarnego i Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych – 19.249 tys. zł,

- Inspekcj Farmaceutyczn – przede wszystkim na zakupy sprztu biurowego, sprztu


komputerowego z oprogramowaniem zarzdzajcym prac laboratoriów, programu
antywirusowego z funkcj monitorowania ruchów w sieci, programu prawniczego,
podpisu elektronicznego z elektroniczn skrzynk dla Głównego Inspektoratu
Farmaceutycznego, ponadto na zakup urzdze laboratoryjnych, zestawów
komputerowych, kserokopiarek, samochodów dla Wojewódzkich Inspektoratów
Farmaceutycznych i Delegatur zamiejscowych oraz urzdze dla Laboratoriów Kontroli
Jakoci Leków – 791 tys. zł,

- zadania z zakresu ratownictwa medycznego – w Ministerstwie Zdrowia (poza


wymienionym programem wieloletnim pn.: „Wymiana migłowców w SP ZOZ Lotnicze
Pogotowie Ratunkowe w latach 2005 – 2010”), na inwestycj budowlan i modernizacj
silnika GDT-350 do migłowca Mi-2 plus SP ZOZ – Lotniczym Pogotowiu Ratunkowym
w Warszawie, zakup przenonej bazy samolotowej, cignika do hangarowania samolotu
na lotnisku Warszawa Okcie, podnonika do samolotu, paliwa lotniczego oraz
w województwach – na inwestycje polegajce na modernizacji Wojewódzkich Centrów
Ratownictwa Medycznego i zakupach dla funkcjonujcych na terenie województw
placówek opieki zdrowotnej realizujcych zadania z zakresu ratownictwa medycznego
karetek i ambulansów wraz z niezbdnym wyposaeniem dla dysponentów zespołów
ratownictwa medycznego, gwarantujcych bezpieczestwo zespołów ratowniczych
i przewoonych pacjentów – 17.842 tys. zł,

- publiczn słub krwi – na finansowanie inwestycji budowlanej w Regionalnym Centrum


Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Raciborzu pn. „Rozbudowa i przebudowa istniejcego
budynku RCKiK celem poszerzenia jego funkcji medycznych i administracyjnych oraz
techniczno – magazynowych” oraz na zakupy inwestycyjne m.in. sprztu komputerowego
z oprogramowaniem, zamraarek do zamraania osocza, separatorów komórkowych,
urzdzenia do napromieniowania krwi i jej składników, serwera systemu „Bank krwi”,
samochodów specjalistycznych wraz z wyposaeniem do transportu krwi dla
Regionalnych Centrów Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa oraz Narodowego Centrum Krwi
– 3.069 tys. zł,

- zespoły metodyczne opieki zdrowotnej – m.in. na zakupy sprztu komputerowego


i programów komputerowych, sprztu biurowego, zestawów do projekcji multimedialnych,
urzdze w ramach programu „Rozbudowa sieci teleinformatycznej” dla Wojewódzkich
Centrów Zdrowia Publicznego i samochodów osobowych – 336 tys. zł,

261
- programy polityki zdrowotnej (poza wymienionym na wstpie programem wieloletnim
pn. „Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych” – na finansowanie
programów w czci 46 – Zdrowie pn.: „Narodowy program profilaktyki i leczenia chorób
układu sercowo-naczyniowego na lata 2006-2008”, „Program psychiatrycznej
opieki zdrowotnej” i „Narodowy program rozwoju medycyny transplantacyjnej na lata
2006 - 2009” oraz zada realizowanych w czci 42 – Sprawy wewntrzne, polegajcych
na zakupie sprztu specjalistycznego (np. rentgenowskiego tomografu komputerowego,
aparatów RTG, respiratorów, aparatów USG, mikroskopów dermatologicznych,
mammografu, diatermii z łókiem, łóek szpitalnych z szafkami) dla Centralnego Szpitala
Klinicznego w Warszawie, ZOZ w Białymstoku, Wrocławiu, Poznaniu i Rzeszowie –
75.053 tys. zł,

- inwestycje klasyfikowane w rozdziale Pozostała działalno – na dostosowanie


budynków wojskowych Samodzielnych Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej do
wymaganych standardów i podniesienia jakoci usług medycznych oraz na zakupy
specjalistycznego sprztu medycznego dla SP ZOZ, na inwestycje budowlane i zakupy
inwestycyjne: Centralnego Szpitala Klinicznego w Warszawie, ZOZ w Białymstoku,
ZOZ Sanatorium w Ciechocinku, ZOZ Szpitala Specjalistycznego w Jeleniej Górze,
ZOZ w Poznaniu i w Rzeszowie, ponadto na „Modernizacj zakupionego obiektu”
dla Orodka Diagnostyczno-Badawczego Chorób Przenoszonych Drog Płciow
w Białymstoku, ”Rozbudow Hurtowni Surowic i Szczepionek” oraz „Wykonanie
termoizolacji cian i dachu wraz z wymian okien i drzwi magazynów rodków
dezynfekcyjnych” w Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych
w Zduskiej Woli, na zakupy inwestycyjne m.in. dla Agencji Oceny Technologii
Medycznych, Banku Tkanek Oka, Biura Praw Pacjenta, Biura do Spraw Substancji
i Preparatów Chemicznych, Biura do Spraw Zagranicznych Programów Pomocy
w Ochronie Zdrowia oraz w budetach Wojewodów w ramach inwestycji własnych gmin
na przebudow i rozbudow budynków SP ZOZ w dwóch gminach w województwie
łódzkim – 168.525 tys. zł.

Na inwestycje słuce zapewnieniu bezpieczestwa publicznego i ochrony


przeciwpoarowej wydatkowano 1.020.245 tys. zł, stanowice 74,3% planu po zmianach
(kwota uwzgldnia take rodki na realizacj „Programu modernizacji Policji, Stray
Granicznej, Pastwowej Stray Poarnej i Biura Ochrony Rzdu w latach 2007-2009”),
z przeznaczeniem przede wszystkim na zakupy inwestycyjne, w tym sprztu
informatycznego, biurowego, specjalistycznego (m.in. zintegrowanego systemu łcznoci,
radarów, alkomatów, radiotelefonów, urzdze hydraulicznych, podnoników, broni oraz
zakup samochodów, w tym furgonów oznakowanych, samochodów patrolowo-szosowych,
autobusów, samochodów operacyjnych, samochodów ratownictwa wysokociowego,

262
cikich samochodów ratowniczo-ganiczych) oraz prace o charakterze budowlanym
w obiektach: Komendy Głównej, Komend wojewódzkich i powiatowych Policji oraz jednostek
terenowych Policji (516.555 tys. zł), Stray Granicznej (176.281 tys. zł), Pastwowej Stray
Poarnej (187.170 tys. zł), zadania o charakterze budowlanym obiektów Agencji
Bezpieczestwa Wewntrznego, m.in. w Katowicach, Krakowie, Emowie i Centrali ABW
oraz zakupy inwestycyjne: samochodów, sprztu łcznoci i informatyki, sprztu techniki
specjalnej, rodków trwałych techniki biurowej i kwaterunku na potrzeby ABW
(34.444 tys. zł), budow obiektu specjalnego Agencji Wywiadu oraz zakup sprztu
transportowego, informatycznego, oprogramowania, sprztu łcznoci, rodków trwałych
techniki specjalnej i uzbrojenia na potrzeby AW (33.266 tys. zł), zakup przez Zarzd Główny
Zwizku Ochotniczych Stray Poarnych karoserii samochodów poarniczych, samochodów
poarniczych, motopomp i sprztu ratownictwa technicznego oraz rozbudow budynku
remizy straackiej w nietnicy (21.803 tys. zł), zakup samochodów opancerzonych,
osobowych, samochodu ciarowego, autobusu, ambulansu sanitarnego uzbrojenia,
mobilnych systemów pirotechnicznych do zada specjalnych oraz sprztu i systemów
teleinformatycznych na potrzeby Biura Ochrony Rzdu (16.103 tys. zł), zakup systemów
i narzdzi teleinformatycznych, sprztu informatycznego, budynku w Lublinie, pojazdów
transportowych, sprztu kwaterunkowego, gospodarczego, przeciwpoarowego, biurowego,
pozostałego wyposaenia oraz sprztu elektronicznego i łcznoci na potrzeby Centralnego
Biura Antykorupcyjnego (10.318 tys. zł), finansowanie zada zwizanych z członkostwem
w NATO (7.527 tys. zł) oraz zadania z zakresu ratownictwa górskiego i wodnego (4.629 tys. zł)
dla: GOPR na zakup samochodów terenowo-osobowych, stacji retransmisyjnych i bazowych
oraz modernizacj dachu, WOPR na zakup łodzi motorowych, wiosłowych i hybrydowych,
silników oraz skutera wodnego, TOPR na zadania budowlane, termoizolacyjne, montaowe
oraz zakup samochodu terenowego, Mazurskiej Słuby Ratowniczej na zakup m.in. łodzi
hybrydowej, silnika zaburtowego, radiotelefonów, butów nurkowych, latarek, rkawic oraz dla
Mazurskiego Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego m.in. na zakup systemów
nawigacyjnych, rodków łcznoci, sprztu nurkowego oraz lornetek.

Na inwestycje realizowane w zakresie wymiaru sprawiedliwoci wydatkowano kwot


895.483 tys. zł (tj. 94% planu po zmianach) z przeznaczeniem głównie na:

- zadania inwestycyjne zwizane z budow, rozbudow, modernizacj, adaptacj


budynków realizowane głównie w jednostkach wiziennictwa (jednostkach
penitencjarnych, zakładach karnych i aresztach ledczych) w ramach „Programu
pozyskania 17.000 miejsc w jednostkach organizacyjnych wiziennictwa w latach 2006-
2009” – 314.903 tys. zł, jednostkach sdownictwa powszechnego – 291.501 tys. zł,
jednostkach powszechnych prokuratury – 62.882 tys. zł, zakładach dla nieletnich –
8.300 tys. zł,

263
- zakupy inwestycyjne (w szczególnoci sprztu informatycznego, oprogramowania,
urzdze: techniki biurowej, zabezpieczajco–ochronnych, łcznoci, technicznych,
audio–video, rodków transportu, nieruchomoci) na potrzeby jednostek sdownictwa
powszechnego – 134.580 tys. zł, jednostek powszechnych prokuratury – 42.978 tys. zł,
jednostek wiziennictwa – 21.137 tys. zł, centralnych administracyjnych jednostek
wymiaru sprawiedliwoci – 13.316 tys. zł, zakładów dla nieletnich – 3.490 tys. zł oraz
instytutów resortu sprawiedliwoci – 2.051 tys. zł.

Na inwestycje szkolnictwa wyszego wydatkowano kwot 446.904 tys. zł, tj. 94,8%
planu po zmianach, z czego 127.530 tys. zł wykorzystano na realizacj inwestycji wieloletniej
„Budowa Biblioteki Głównej Uniwersytetu Wrocławskiego” (30 tys. zł) i – omówionych
odrbnie – programów wieloletnich: „Budowa Kampusu 600 – lecia Odnowienia Uniwersytetu
Jagielloskiego” (75.000 tys. zł) oraz „Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu 2004-
2011” (52.500 zł). Pozostał kwot 319.374 tys. zł skierowano głównie na:

- budow, adaptacj, modernizacj, przebudow budynków oraz wyposaenie


pomieszcze na potrzeby działalnoci dydaktycznej szkół wyszych nadzorowanych
przez ministra właciwego do spraw szkolnictwa wyszego (234.314 tys. zł), uczelni
medycznych (45.643 tys. zł), uczelni artystycznych (15.729 tys. zł), Akademii Morskiej
w Szczecinie oraz Centrum Badawczo-Szkoleniowego Ratownictwa i Bezpieczestwa
Transportu Morskiego oraz ródldowego (710 tys. zł),

- przebudow, adaptacj i modernizacj akademików i domów studenckich szkół wyszych


(13.740 tys. zł), w tym na modernizacj akademiku i stołówki studenckiej w Wojskowej
Akademii Technicznej (5.000 tys. zł),

- modernizacj sali kinowej w Akademii Obrony Narodowej (2.500 tys. zł),

- modernizacj krytej strzelnicy wiczebnej w Wyszej Szkole Policji w Szczytnie (4.650 tys. zł),

− zakup urzdzenia wielofunkcyjnego dla Biura Uznawalnoci Wykształcenia i Wymiany


Midzynarodowej (17 tys. zł), centrali telefonicznej, serwera i klimatyzatora dla Biura
Pastwowej Komisji Akredytacyjnej (50 tys. zł) oraz sprztu informatycznego i urzdzenia
do wnoszenia opłat za wysyłanie przesyłek pocztowych dla Biura Centralnej Komisji do
Spraw Stopni i Tytułów (20 tys. zł),

− adaptacj budynków byłych Zakładów Przemysłu Tytoniowego na potrzeby Pastwowej


Wyszej Szkoły Zawodowej w Owicimiu realizowan w ramach programu wieloletniego
pn. „Owicimski Strategiczny Program Rzdowy Etap III 2007-2011” (2.000 tys. zł).

264
Wykonanie wydatków inwestycyjnych w obszarze rónych rozlicze wyniosło
428.452 tys. zł (78,1% planu po zmianach), z przeznaczeniem głównie na:

- uzupełnienie subwencji ogólnej dla jednostek samorzdu terytorialnego – na


dofinansowanie inwestycji na drogach publicznych powiatowych i wojewódzkich oraz na
drogach powiatowych, wojewódzkich i krajowych w granicach miast na prawach powiatu
– 207.732 tys. zł,

- dokapitalizowanie Banku Gospodarstwa Krajowego w celu wzmocnienia kapitałowego –


170.000 tys. zł,

- zakup budynku dla potrzeb Komisji Nadzoru Finansowego (budynek, grunt, koszty
zwizane z zakupem) – 30.534 tys. zł oraz zakupy inwestycyjne na potrzeby KNF:
infrastruktury IT (m.in. sprztu komputerowego, serwerów, urzdze do serwerowni
i systemów monitorowania, sprztu IBM wraz z licencjami i oprogramowaniem) –
10.268 tys. zł, licencji i oprogramowania – 4.430 tys. zł i systemów informatycznych –
497 tys. zł,

- zadania zwizane z zachowaniem funkcji leczniczych uzdrowisk – 4.802 tys. zł.

Wykonanie wydatków majtkowych w administracji publicznej w kwocie 404.588 tys. zł


(w 80% planu po zmianach) obejmowało głównie zadania inwestycyjne zwizane
z funkcjonowaniem:

- naczelnych i centralnych organów administracji rzdowej oraz jednostek terenowych im


podległych – 120.503 tys. zł, z tego 48.188 tys. zł na inwestycje budowlane i 72.315 tys. zł na
zakupy inwestycyjne głównie sprztu informatycznego i oprogramowania komputerowego,

- izb i urzdów skarbowych oraz urzdów kontroli skarbowej – 70.755 tys. zł, z tego
65.386 tys. zł na inwestycje o charakterze budowlanym i 5.369 tys. zł na zakupy
inwestycyjne m.in. samochodów, regałów jezdnych, dwigów osobowych oraz na wydatki
zwizane z programem Grantów Wspomagania Technicznego ,,Herkules”,

- placówek zagranicznych oraz pomoc zagraniczn – 89.893 tys. zł, z czego: 36.499 tys. zł
przeznaczono na zadania budowlane a 53.394 tys. zł na zakupy inwestycyjne. W ramach
zada budowlanych zrealizowano adaptacj i modernizacj Amabasady w Rzymie,
zakup i adaptacj nowej siedziby Ambasady w Tbilisi, kontynuacj budowy siedziby
Ambasady we Lwowie, budow siedziby Konsulatu Generalnego w Chicago, adaptacj
nowej siedziby Stałego przedstawicielstwa RP przy UE w Brukseli, budow ogrodzenia
wokół siedziby Ambasady w Canberry. W ramach zakupów inwestycyjnych dla placówek
zagranicznych zakupiono midzy innymi budynek z działk na potrzeby rezydencji
ambasadora w Caracas, obiekty na rezydencje ambasadorów w Sztokholmie

265
i Waszyngtonie oraz komputerowe urzdzenia z oprogramowaniem (drugi etap
wdraania systemu Wiza-Konsul),

- urzdów wojewódzkich – 41.669 tys. zł, z czego 27.915 tys. zł na inwestycje budowlane
a 13.754 tys. zł na zakupy o charakterze inwestycyjnym m.in. sprztu komputerowego,
oprogramowania, sprztu biurowego oraz na instalacj alarmow sygnalizacji
przeciwpoarowej w budynku,

- izb celnych i urzdów celnych – 24.908 tys. zł, z tego kwota w wysokoci 10.772 tys. zł
została przeznaczona na inwestycje o charakterze budowlanym, a 14.136 tys. zł
wydatkowano na zakupy inwestycyjne głównie kserokopiarek, skanerów, faksów,
samochodów, sprzt laboratoryjny,

- Urzdu do Spraw Cudzoziemców – 10.214 tys. zł głównie na zakupy inwestycyjne


(8.021 tys. zł) takie jak zakup sprztu informatycznego, oprogramowania, sprztu
transportowego, uruchomienie oraz utrzymanie systemu transmisyjnego
i telekomunikacyjnego.

Wykonanie wydatków inwestycyjnych w zakresie rolnictwa i łowiectwa wyniosło


364.881 tys. zł (96,3% planu po zmianach), z przeznaczeniem głównie na:

- budow przez Agencj Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa systemu ewidencji


działek rolnych (LPIS), rozbudow oprogramowania dla Zintegrowanego Systemu
Zarzdzania i Kontroli, Identyfikacji i Rejestracji Zwierzt i Programu Rozwoju Obszarów
Wiejskich oraz inne wydatki na potrzeby Agencji – 139.752 tys. zł,

- usuwanie skutków klsk ywiołowych – 115.546 tys. zł, głównie w formie dotacji
celowych na inwestycje i zakupy inwestycyjne z zakresu administracji rzdowej oraz inne
zadania zlecone ustawami realizowane przez samorzdy województw z przeznaczeniem
m.in. na: odbudow koryt potoków i rzek, zagospodarowanie czasz i zabezpieczenie
brzegów przed abrazj, zabezpieczenie osuwisk, umocnienia den i skarp, usuwanie
szkód powodziowych, wykonanie obwałowa rzek przygotowanie dokumentacji,
finansowanie inwestycji w ramach „Programu dla Odry 2006”,

- melioracje wodne – 62.951 tys. zł, m.in. na finansowanie regulacji rzek z retencj wód,
przebudow urzdze przeciwpowodziowych, udronienie koryt, umocnienie skarp,
opracowanie dokumentacji projektowych, przebudow stacji pomp, wykupy
i odszkodowania, wywłaszczenia, usuwanie szkód powodziowych oraz zadania
finansowane w ramach wieloletniego programu „Program dla Odry 2006”,

- wojewódzkie, powiatowe i graniczne inspektoraty weterynarii – 20.589 tys. zł, m.in. na


zakup samochodów osobowych, aparatury i urzdze do diagnozowania chorób
zakanych zwierzt, w tym równie choroby Aujeszkyego, sprztu laboratoryjnego

266
(m.in. wirówek, wytrzsarek, szaf filtracyjnych, cieplarek, inkubatorów
mikrobiologicznych, badawczych mikroskopów, sterylizatorów, chromatografów), sprztu
komputerowego i oprogramowania, sprztu biurowego i klimatyzatorów na potrzeby
Głównego Inspektoratu Weterynarii oraz wojewódzkich powiatowych i granicznych
inspektoratów weterynarii – 14.253 tys. zł, a take na prace o charakterze budowlanym
w obiektach tych inspektoratów – 6.336 tys. zł,

- infrastruktur wodocigow i sanitacyjn wsi – 10.133 tys. zł, głównie w formie dotacji
celowych przekazanych z budetu pastwa na realizacj inwestycji i zakupów
inwestycyjnych własnych gmin (zwizków gmin), przede wszystkim na budow sieci
wodocigowej, kanalizacji sanitarnej i deszczowej, rozbudow wodocigów,
doprowadzenie wody, rozbudow oczyszczalni cieków i kanalizacji,

- Inspekcj Ochrony Rolin i Nasiennictwa – 6.032 tys. zł, głównie na prace o charakterze
budowlanym w obiektach Inspekcji oraz zakupy inwestycyjne m.in. sprztu
laboratoryjnego, zestawów komputerowych, serwerów, drukarek, kserokopiarek,
zasilaczy awaryjnych, samochodów towarowo-osobowych i osobowych,

- Centralny Orodek Badania Odmian Rolin Uprawnych – 3.140 tys. zł, na wykonanie
silosu do magazynowania zboa (Stacja Dowiadczalna Oceny Odmian Szczecin Dbie)
oraz dystrybutora paliwa (Stacja Dowiadczalna Oceny Odmian Krocina), a take zakup
sprztu do dowiadczalnictwa, sprztu uprawowo-siewnego, do nawoenia i ochrony
rolin, sprztu do zbioru, laboratoryjnego, transportowego, samochodów osobowo-
dostawczych, cigników rolniczych, kotłów c.o., sprztu informatycznego
i oprogramowania,

- Krajow Stacj Chemiczno-Rolnicz – 2.425 tys. zł, na termomodernizacj budynków,


przebudow instalacji wodocigowej, wentylacyjnej i nawiewnej, elektrycznej, gazowej,
c.o. i wodno-kanalizacyjnej oraz zakupy inwestycyjne rodków transportu, serwera
i zestawu wentylatorów.

Wydatki na nauk i informatyk zostały zrealizowane w kwocie 356.013 tys. zł,


tj. w 94,5% planu po zmianach i przeznaczone przede wszystkim na:

- działalno statutow i inwestycyjn jednostek naukowych oraz badania własne szkół


wyszych – 343.062 tys. zł, z czego na:

− 116 inwestycyjnych zada budowlanych realizowanych przez jednostki naukowe,


w tym 44 zadania przyjte do finansowania w latach poprzednich – 149.014 tys. zł,

− zakup lub wytworzenie aparatury naukowo-badawczej – 148.640 tys. zł,

− inwestycje zwizane z infrastruktur informatyczn nauki – 45.408 tys. zł, z tego


inwestycje w zakresie lokalnych sieci komputerowych (LAN) – 19.317 tys. zł oraz

267
inwestycje w zakresie wyposaenia centrów komputerów duej mocy obliczeniowej
(KDM) oraz inwestycje dotyczce miejskich sieci komputerowych rozległych (MAN) –
26.091 tys. zł,

- dofinansowanie kosztów inwestycji słucych realizacji zada Narodowego Centrum


Bada i Rozwoju (m.in. zakup zestawów komputerowych, telefonów stacjonarnych, szaf
metalowych) – 165 tys. zł,

- modernizacj biecej infrastruktury informatycznej słub statystyki oraz sfinansowanie


prac zwizanych z przeklasyfikowaniem według PKD 2007 działalnoci podmiotów
wpisanych do krajowego rejestru urzdowego podmiotów gospodarki narodowej REGON
– 4.666 tys. zł,

- dostarczenie oraz instalacj sprztu komputerowego w publicznych punktach dostpu do


Internetu w ramach projektu IKONKA, rozbudow sieci TESTA, budow nakładki IP na
system komutacyjny – 4.958 tys. zł,

- realizacj projektu „Interaktywny Urzd Gminy Gołymin-Orodek” (głównie na zakup


pakietu aplikacji słucych do obsługi interesanta oraz elektronicznego obiegu
dokumentów) – 1.479 tys. zł.

Na inwestycje obszaru kultury fizycznej i sportu wydatkowano 301.111 tys. zł


(98% planu po zmianach) z przeznaczeniem głównie na zadania z zakresu:

- obiektów sportowych – 196.989 tys. zł, z których kwot 190.639 tys. zł przeznaczono na
dofinansowanie budowy kompleksów sportowych realizowanych w ramach programu
„Moje boisko – Orlik 2012” (dotacjami zostało zasilonych 499 obiektów bdcych na
terenach gminnych oraz 53 obiekty sportowe na terenach powiatów), natomiast
pozostałe 6.350 tys. zł zasiliło budety województw: lubelskiego – na budow
pełnowymiarowych boisk piłkarskich o nawierzchni trawy syntetycznej wraz z innymi
obiektami sportowymi w ramach tworzonego centrum pobytowego „Nałczów-Puławy-
Kazimierz Dolny” na Mistrzostwa Europy w Piłce Nonej Euro 2012, łódzkiego – na
budow łcznika budynku przebieralni z nieckami basenowymi na terenie pływalni
otwartej Kompleksu Termalno-Basenowego w Uniejowie, małopolskiego – na budow
Centrum Sportu i Rekreacji w Mylenicach oraz boiska sportowego w miejscowoci
Podstolice oraz pomorskiego – na budow krytej pływalni w Zespole Szkół nr 7 przy ul.
Stawnej 4/6 w Gdyni,

- pozostałej działalnoci – 95.597 tys. zł, z czego kwota 93.154 tys. zł przeznaczona
została na sfinansowanie zadania „Budowa Narodowego Centrum Sportu – Stadion
Narodowy w Warszawie”, natomiast 2.443 tys. zł – na zadanie pn. „Regionalne Centrum
Tenisowe” w woj. Zachodniopomorskim,

268
- kultury fizycznej i sportu – 4.412 tys. zł dla woj. witokrzyskiego na dofinansowanie
przedsiwzicia inwestycyjnego pn. „Budowa kompleksu sportowo-rehabilitacyjno-
edukacyjnego w Sdziszowie – etap I – hala sportowa stan surowy zamknity, basen
z dachem + przyłcza c.o. i kanalizacja”,

- instytucji kultury fizycznej – 4.088 tys. zł, z czego 2.812 tys. zł dla Centralnego Orodka
Sportu, 976 tys. zł na budow krytej pływalni w Miecie Mielec oraz 300 tys. zł na
realizacj zadania pn. „Budowa owietlenia stadionu Orodka Sportu i Rekreacji
w Łowiczu”.

Wydatki na inwestycje w dziedzinie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego wyniosły


244.994 tys. zł, tj. 86% planu po zmianach. rodki budetowe zostały wydatkowane m.in. na
finansowanie:

- programów wieloletnich, tj.: „Kwany Papier. Ratowanie w skali masowej zagroonych


polskich zasobów bibliotecznych i archiwalnych” (1.720 tys. zł), „Dziedzictwo Fryderyka
Chopina 2010” (4.700 tys. zł), „Budowa Muzeum Historii ydów Polskich” (2.778 tys. zł),
„Ekspozycja Centrum Nauki Kopernik” (13.872 tys. zł),

- inwestycji budowlanych polegajcych na budowie, rozbudowie, modernizacji, adaptacji


nieruchomoci na cele kulturalne i archiwalne (w tym na wykonanie robót elbetowych
dla czci kulturalno – muzealnej wityni Opatrznoci Boej w Warszawie – 29.588 tys. zł,
dla Zamku Królewskiego w Warszawie (m.in. na prace budowlane przy Arkadach
Kubickiego i Stancjach Saskich, modernizacj systemu samogaszenia w Zamku) –
3.276 tys. zł, na odbudow Zamku Ujazdowskiego i rewaloryzacj Arsenału – 4.866 tys. zł,
dla Filmoteki Narodowej 3.680 tys. zł, modernizacj gmachu Teatru Wielkiego – Opery
Narodowej 2.106 tys. zł, modernizacj Muzeum Narodowego w Poznaniu – 997 tys. zł),

- zakupu trwałego wyposaenia i sprztu dla instytucji kultury, archiwów, stowarzysze


mniejszoci narodowych (zakup rodków transportu, zakup sprztu informatycznego
z oprogramowaniem),

- zakupu dzieł sztuki, tj. obrazów, rzeb i innych muzealiów (w tym zakup obrazów Izaaka
Celnikiera – 172 tys. zł, zakup prac Aliny Szapocznikow – 500 tys. zł, zakup obrazów
Jana Matejki – 427 tys. zł).

Łcznie 66,6% rodków wydatkowanych na inwestycje w dziedzinie kultury i ochrony


dziedzictwa narodowego przeznaczono dla: teatrów – 12.226 tys. zł, bibliotek – 15.850 tys. zł,
archiwów pastwowych – 24.725 tys. zł, muzeów – 61.522 tys. zł, filharmonii – 4.958 tys. zł,
centrów kultury i sztuki – 43.794 tys. zł.

Wydatki inwestycyjne zwizane z gospodark mieszkaniow zostały zrealizowane


w kwocie 177.406 tys. zł, tj. w 87,1% w stosunku do planu po zmianach i zostały

269
przeznaczone przede wszystkim na finansowanie inwestycji mieszkaniowych Wojskowej
Agencji Mieszkaniowej (przekazano uytkownikom 740 mieszka) – 169.100 tys. zł, zadania
z zakresu gospodarki gruntami i nieruchomociami – 2.420 tys. zł, w tym głównie dla
Starostwa Powiatowego w Inowrocławiu na uregulowanie drugiej raty za wykup od osób
fizycznych nieruchomoci do zasobu Skarbu Pastwa – 442 tys. zł, Powiatu Łód na
pokrycie kosztów zwrotu Instytutowi Medycyny Pracy w Łodzi nakładów poniesionych za
nabyte budynki – 650 tys. zł, Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Lelowie na wykup
nieruchomoci – 612 tys. zł; ponadto zadania zwizane z usuwaniem skutków klsk
ywiołowych – 2.526 tys. zł oraz na zadania realizowane w ramach programu wieloletniego
„Program na rzecz społecznoci romskiej w Polsce” – 1.130 tys. zł, a take dofinansowanie
adaptacji czci pomieszcze budynku wielofunkcyjnego usług publicznych
w Tomaszkowicach na potrzeby Urzdu Gminy Biskupice – 800 tys. zł.

Wydatki inwestycyjne w zakresie owiaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki


wychowawczej zostały wykorzystane w kwocie 126.647 tys. zł, tj. w 98,6% planu po
zmianach. rodki te przeznaczono głównie na zakupy inwestycyjne oraz budow obiektów
szkół artystycznych, podstawowych, zawodowych, liceów ogólnokształccych, gimnazjów,
przedszkoli i centrów kształcenia ustawicznego i praktycznego oraz orodków dokształcania
zawodowego – 64.853 tys. zł, centralny zakup 86 autobusów szkolnych – 29.621 tys. zł,
zakupy sprztu biurowego, komputerowego, samochodów i klimatyzatorów dla Centralnej
i Okrgowych Komisji Egzaminacyjnych – 3.510 tys. zł, realizacj zada budowlanych oraz
zakupy inwestycyjne (głównie sprztu komputerowego i samochodów) Kuratoriów Owiaty –
1.919 tys. zł, zakupy m.in. serwerów wraz z oprogramowaniem, zestawów komputerowych,
sprztu biurowego, klimatyzatorów dla Centrum Informatycznego Edukacji – 744 tys. zł, na
zadanie Portal Edukacyjny Scholaris oraz zakup licencji, oprogramowania i serwerów dla
Centralnego Orodka Doskonalenia Nauczyciela, zakup m.in. samochodu osobowo-
dostawczego, sprztu komputerowego dla Krajowego Orodka Wspierania Edukacji
Zawodowej i Ustawicznej oraz zakup sprztu komputerowego i monta klimatyzatorów dla
Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej w Warszawie – 1.104 tys. zł,
prace budowlane oraz doposaenie warsztatów w obiektach Ochotniczych Hufców Pracy,
zakup rodków transportu i sprztu dla Komendy Głównej Ochotniczych Hufców Pracy –
8.087 tys. zł, prace budowlane w obiektach internatów szkół artystycznych, rolniczych –
2.315 tys. zł, prace budowlane na potrzeby Młodzieowych Orodków Wychowawczych
w Podzamczu i Rembowie – 2.401 tys. zł.

270
3.4.5. Obsługa długu publicznego

Ustawa
Wykonanie Budet po Wykonanie
Wyszczególnienie budetowa
2007 r. zmianach 2008 r. 5:4 5:2
na 2008 r.
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7

Obsługa długu publicznego 27.499.892 27.809.610 27.709.539 25.116.723 90,6 91,3

1. Obsługa zadłuenia zagranicznego 4.904.072 5.924.540 5.824.540 5.122.005 87,9 104,4

2. Obsługa długu krajowego 22.595.820 21.885.070 21.884.999 19.994.718 91,4 88,5

W ustawie budetowej na rok 2008 w grupie ekonomicznej obsługa długu publicznego


zaplanowano wydatki w łcznej wysokoci 27.809.610 tys. zł, z tego na obsług zadłuenia
zagranicznego – 5.924.540 tys. zł, na obsług długu krajowego – 21.885.070 tys. zł.
W trakcie roku budetowego limit wydatków został zmniejszony o 100.071 tys. zł do
wysokoci 27.709.539 tys. zł, co głównie wynikało z niszej realizacji wydatków na obsług
zadłuenia zagranicznego, a w szczególnoci z tytułu porcze i gwarancji udzielonych
przez Skarb Pastwa. Zdecydowano, e powstałe w cigu roku oszczdnoci w kosztach
obsługi długu krajowego i zagranicznego zostan wykorzystane na sfinansowanie transakcji
na instrumentach pochodnych. Jednak brak stabilizacji na rynkach finansowych,
niesprzyjajce warunki oraz wzrost ryzyka kredytowego zwizanego z transakcjami swap
spowodowały, e skala zawartych transakcji była mniejsza od powstałych oszczdnoci.
Powstałe oszczdnoci zostały zatem zablokowane na łczn kwot 2.170.000 tys. zł, z tego
w wydatkach na obsług zadłuenia zagranicznego na kwot 630.000 tys. zł oraz na obsług
długu krajowego na kwot 1.540.000 tys. zł. Jednoczenie zabezpieczono rodki na
wypadek ewentualnego przeprowadzenia w grudniu 2008 r. kolejnych transakcji na
instrumentach pochodnych.

Wydatki w grupie obsługa długu publicznego – zostały zrealizowane w kwocie


25.116.723 tys. zł, tj. 90,6% planu po zmianach, z tego na obsług zadłuenia
zagranicznego 5.122.005 tys. zł, na obsług długu krajowego 19.994.718 tys. zł. Nisza
realizacja wydatków wynikała głównie z silniejszego od zakładanego kursu złotego, zmiany
struktury finansowania krajowego w wyniku niekorzystnej sytuacji na rynku finansowym,
wikszej skali zrealizowanych w 2007 r. transakcji swap pomniejszajcych wydatki w 2008 r.
i ograniczonej skali transakcji wpływajcych na wydatki dotyczce obsługi długu krajowego
w latach 2008-2009 oraz samodzielnej spłaty przez kredytobiorców zobowiza objtych
porczeniem i gwarancj Skarbu Pastwa.

271
3.4.6. rodki własne Unii Europejskiej

Od roku 2004 r., w ramach systemu rodków własnych Unii Europejskiej, Polska
zobowizana jest, podobnie jak i inne Pastwa Członkowskie do odprowadzania do budetu
ogólnego Unii Europejskiej, składki obliczonej zgodnie z metodologi Unii Europejskiej.
W ustawie budetowej na 2008 r. wydatki w tej grupie zaplanowane były w czci rodki
własne Unii Europejskiej i w czci rynki rolne na kwot 12.091.766 tys. zł.

Wysoko polskich wpłat do budetu UE ulegała zmianie w trakcie roku ze wzgldu na


wprowadzenie korekt budetu wspólnotowego. W zwizku ze zwikszeniem w kocu roku
budetu UE, wynikajcego przede wszystkim z wyszych od prognozowanych wartoci
w zakresie bazy VAT i DNB za lata ubiegłe, limit wydatków czci rodki własne Unii
Europejskiej okazał si niewystarczajcy na pokrycie w miesicu grudniu 2008 r. wzrostu
wysokoci polskiej składki do budetu UE i konieczne było uruchomienie brakujcych
rodków z rezerw budetowych na zobowizania wymagalne Skarbu Pastwa w łcznej
kwocie ponad 133.118 tys. zł.

Ostatecznie plan po zmianach dla tej grupy wydatków wyniósł 12.224.884 tys. zł.

W 2008 r. z budetu pastwa wydatkowano na ten cel rodki w wysokoci


12.224.019 tys. zł. Na kwot t składały si:

- wpłata obliczona, na podstawie Dochodu Narodowego Brutto – 7.601.328 tys. zł,

- wpłata obliczona, zgodnie z metodologi wynikajc z przepisów Unii Europejskiej, na


podstawie podatku od towarów i usług – 1.985.349 tys. zł,

- wpłata z tytułu udziału w opłatach celnych i opłatach rolnych – 1.292.927 tys. zł,

- wpłata z tytułu finansowania rabatu brytyjskiego – 1.054.294 tys. zł,

- wpłata z tytułu udziału w opłatach cukrowych – 279.337 tys. zł,

- rodki przeznaczone na zapłat I raty na rzecz budetu Unii Europejskiej wynikajcej


z decyzji Komisji Europejskiej dotyczcej nadmiernych zapasów produktów rolnych –
10.778 tys. zł,

- wpłata z tytułu odsetek karnych – 6 tys. zł.

3.4.7. Wydatki na finansowanie projektów z udziałem rodków Unii Europejskiej

W ustawie budetowej na rok 2008 w wydatkach w kolumnie „Finansowanie projektów


z udziałem rodków Unii Europejskiej” zaplanowano kwot 45.270.334 tys. zł, w tym na:

- finansowanie programów/projektów realizowanych w ramach funduszy strukturalnych


i Funduszu Spójnoci – 24.825.492 tys. zł,

272
- finansowanie projektów realizowanych w ramach Norweskiego Mechanizmu
Finansowego i Europejskiego Obszaru Gospodarczego – 829.463 tys. zł,

- krajowe wydatki na zadania zwizane z realizacj wspólnej polityki rolnej


i rybackiej, w tym na współfinansowanie płatnoci bezporednich w rolnictwie, interwencji
rynkowych oraz płatnoci w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich dla okresu
programowania 2004-2006 oraz dla programowania 2007-2013 – 19.615.379 tys. zł.

W ramach kwoty przewidzianej na finansowanie projektów z udziałem rodków UE


i Mechanizmów Finansowych w wysokoci 25.654.955 tys. zł, wykorzystano rodki
w wysokoci 9.058.919 tys. zł, z tego na:

- finansowanie programów/projektów realizowanych w ramach funduszy strukturalnych


i Funduszu Spójnoci oraz Programu Operacyjnego Zrównowaony Rozwój Sektora
Rybołówstwa i Nadbrzenych Obszarów Rybackich – 8.752.370 tys. zł,

- finansowanie projektów realizowanych w ramach Norweskiego Mechanizmu


Finansowego i Europejskiego Obszaru Gospodarczego – 306.549 tys. zł.

Zrealizowane wydatki w wysokoci 9.058.919 tys. zł, były przeznaczone na realizacj zada
w ramach:

1. Narodowego Planu Rozwoju na lata 2004-2006, z tego na programy:

− Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora


ywnociowego oraz rozwój obszarów wiejskich,

− Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich,

− Sektorowy Program Operacyjny Transport,

− Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw,

− Sektorowy Program Operacyjny Rybołówstwo i przetwórstwo ryb,

− Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego,

− Program Operacyjny Pomoc Techniczna na lata 2004-2006,

− Fundusz Spójnoci,

− Inicjatyw Wspólnotow EQUAL,

− Inicjatyw Wspólnotow INTERREG.

2. Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013, z tego na programy:

− Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka,

− Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko,

273
− Program Operacyjny Kapitał Ludzki,

− Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej,

− Program Operacyjny Europejska Współpraca Terytorialna,

− Program Operacyjny Pomoc Techniczna na lata 2007-2013,

− Regionalne Programy Operacyjne.

3. Programu Operacyjnego Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzenych


Obszarów Rybackich.

4. Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Wydatki na realizacj Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) zaplanowane zostały


w czciach Rozwój wsi i Rynki rolne w wysokoci 15.071.402 tys. zł, i zrealizowane
w kwocie 14.176.707 tys. zł (w tym wydatki niewygasajce – 1.329.017 tys. zł). Płatnoci
WPR zrealizowane zostały na poziomie – 12.847.690 tys. zł, z przeznaczeniem na:

- współfinansowanie WPR, w tym: uzupełniajce płatnoci obszarowe, współfinansowanie


Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) 2007-2013, współfinansowanie Planu
Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) 2004-2006, a take współfinansowanie
pozostałych zada WPR – 5.683.758 tys. zł,

- wydatki o charakterze refundacyjnym, w tym spłata poyczek agencji płatniczych


zacignitych na realizacj WPR – 4.006.190 tys. zł,

- finansowanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) 2007-2013 ze rodków


zaliczki – 3.157.742 tys. zł.

W rezerwach celowych z poz. 8 uruchomiono decyzjami Ministra Finansów rodki


w wysokoci 43.504 tys. zł, a z poz. 9 kwot 5.815 tys. zł. rodki te przeznaczone były na:
finansowanie wyprzedzajce zada realizowanych w ramach PROW 2007-2013 (Pomocy
Technicznej, gospodarowania rolniczymi zasobami wodnymi oraz poprawiania i rozwijania
infrastruktury zwizanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i lenictwa poprzez scalanie
gruntów), realizacj audytu akredytacyjnego w ARiMR dla okresu programowania
2007-2013, finansowanie Pomocy Technicznej PROW 2004-2006.

274
3.5. Wydawanie decyzji dotyczcych zapewnienia finansowania z budetu
pastwa projektów realizowanych z udziałem rodków pochodzcych
z budetu Unii Europejskiej w 2008 r.

Na podstawie rozporzdzenia Rady Ministrów z dnia 18 czerwca 2007 r. w sprawie


decyzji dotyczcych zapewnienia finansowania z budetu pastwa projektów finansowanych
z udziałem rodków pochodzcych z budetu Unii Europejskiej oraz niepodlegajcych
zwrotowi rodków z pomocy udzielonej przez pastwa członkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) (Dz. U. Nr 109, poz. 748 oraz z 2008 r. Nr 207,
poz. 1296) wydawane s decyzje Ministra Finansów o zapewnieniu finansowania realizacji
przedsiwzicia. Rozporzdzenie to zastpiło rozporzdzenie Rady Ministrów z dnia 21 lipca
2006 r. w sprawie trybu i zasad wydawania decyzji dotyczcych zapewnienia finansowania
z budetu pastwa projektów realizowanych z udziałem rodków pochodzcych z budetu
Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 134, poz. 940).

W 2008 roku wydano 97 przedmiotowych decyzji na kwot 1.067.044 tys. zł, w tym na
przedsiwzicia realizowane w ramach Nowej Perspektywy Finansowej 2007-2013 wydano
48 decyzji na kwot 765.334 tys. zł. rodki na wykonanie zobowiza budetu pastwa
z tytułu wydanych decyzji w roku 2008 ujte zostały w rezerwie celowej budetu pastwa
cz. 83 poz. 8.

Głównymi celami wydawania decyzji o zapewnieniu finansowania realizacji


przedsiwzicia s: wyeliminowanie rozszerzajcego si zakresu wydatków
niewygasajcych oraz umoliwienie przeprowadzenia postpowa wynikajcych z ustawy
Prawo zamówie publicznych przed formalnym zwikszeniem planu wydatków danej
jednostki. Decyzje te mog dotyczy roku w którym składany jest wniosek, pod warunkiem
e nie został zakoczony podział rezerwy celowej na dany rok i/lub kolejnych lat realizacji
przedsiwzicia.

Decyzje o zapewnieniu finansowania realizacji przedsiwzicia wydane w 2008 r.


dotyczyły nastpujcych programów realizowanych z udziałem rodków pochodzcych
z budetu Unii Europejskiej oraz niepodlegajcych zwrotowi rodków z pomocy udzielonej
przez pastwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA):

- Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka – na kwot 24.530 tys. zł,

- Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko – na kwot 15.600 tys. zł,

- Program Operacyjny Transport – na kwot 81.285 tys. zł,

- Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw – na kwot 4.897 tys. zł,

- Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej – na kwot 286.940 tys. zł,

275
- Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru
Gospodarczego – na kwot 122.657 tys. zł,

- Program Operacyjny Kapitał Ludzki – na kwot 302.986 tys. zł,

- TEN-T – na kwot 33.439 tys. zł,

- Program Transition Facility – na kwot 5.084 tys. zł,

- Regionalne Programy Operacyjne – na kwot 135.278 tys. zł,

- SOLID – FGZ – na kwot 53.729 tys. zł,

- SOLID – EFU – na kwot 193 tys. zł,

- SOLID – EFPI – na kwot 143 tys. zł,

- inne programy finansowane z budetu UE (np. ISEC, eContentplus) – na kwot


283 tys. zł.

Decyzje o zapewnieniu finansowania realizacji przedsiwzicia s uwzgldniane przy


okrelaniu limitów wieloletnich zobowiza oraz wydatków budetu pastwa. Wysoko
zobowiza budetu pastwa wynikajca z przedmiotowych decyzji wydanych w 2008 roku
przedstawia si nastpujco:

- na rok 2008 na kwot 99.181 tys. zł,

- na rok 2009 na kwot 460.283 tys. zł,

- na rok 2010 na kwot 423.930 tys. zł,

- na rok 2011 na kwot 74.507 tys. zł,

- na rok 2012 na kwot 7.991 tys. zł,

- na rok 2013 na kwot 1.152 tys. zł.

Ponadto w roku 2008 wydano 60 zmian decyzji wydanych w roku 2008 i w latach
poprzednich oraz anulowano 26 decyzji.

Zmiany dokonywane s na podstawie wniosków dysponentów w przypadku, gdy zmienia


si harmonogram realizacji danego przedsiwzicia. Decyzje o anulowaniu wydawane s
w przypadku, gdy z wniosku dysponenta wynika, e projekt nie bdzie realizowany lub
w przypadku, gdy dysponent realizuje wydatki zwizane z tym przedsiwziciem z innego
ródła ni rezerwa celowa budetu pastwa.

Łczna kwota zapewnienia finansowania z rezerwy celowej budetu pastwa w wyniku


dokonanych zmian zwikszyła si o 133.067 tys. zł. W wyniku anulowania kwota
zapewnienia finansowania z rezerwy celowej budetu pastwa w 2008 r. zmniejszyła si
o 22.265 tys. zł, co wpłynło na popraw płynnoci rodków ujtych w tej rezerwie
i efektywno ich wykorzystania.

276
3.6. Informacja o realizacji programów wieloletnich

Programy wieloletnie ujmowane s – zgodnie z art. 99 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca


2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z pón. zm.) – w wykazie
stanowicym załcznik do ustawy budetowej.

W ustawie budetowej na 2008 rok „Wykaz programów wieloletnich w 2008 r.” stanowił
załcznik nr 12 do tej ustawy. W ramach programów ujtych w „Wykazie ...” realizowane
były głównie zadania w zakresie: rozwoju gospodarki, ochrony zdrowia, ochrony rodowiska,
ochrony ogólnonarodowego dziedzictwa kulturowego, poprawy bezpieczestwa
wewntrznego i warunków pracy, rozwoju nauki, obrony narodowej oraz propagowania
i rozpowszechniania sportu. Wykaz ten obejmował 55 programów, z tego 10 ustanowionych
przez Sejm w drodze ustawy, a 45 przyjtych przez Rad Ministrów.

Wydatki budetowe na programy wieloletnie okrelono w ustawie budetowej na kwot


5.551.917 tys. zł, w tym 452.853 tys. zł to rodki ujte w rezerwach celowych
z przeznaczeniem na:

- Program ograniczania przestpczoci i aspołecznych zachowa „Razem bezpieczniej”


w latach 2007-2015 – 3.000 tys. zł,

- Program modernizacji Policji, Stray Granicznej, Pastwowej Stray Poarnej i Biura


Ochrony Rzdu w latach 2007-2009 – 82.835 tys. zł,

- „Program dla Odry – 2006” realizowany 2002-2016 – 96.418 tys. zł,

- Program na rzecz społecznoci romskiej w Polsce – 10.000 tys. zł,

- Pomoc Pastwa w zakresie doywiania – 250.000 tys. zł,

- Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie – 4.600 tys. zł,

- Owicimski Strategiczny Program Rzdowy. Etap III 2007-2011 – 6.000 tys. zł.

rodki z rezerw celowych w trakcie roku budetowego, decyzjami Ministra Finansów,


przenoszone s do czci budetowych realizujcych dane programy.

Wydatki wykonane zostały w kwocie 4.659.393 tys. zł tj. 85,8% planu po zmianach,
z czego rodki w kwocie 64.659 tys. zł ujto jako wydatki niewygasajce z upływem roku
budetowego.

Finansowanie programów wieloletnich rodkami budetowymi przedstawiało si


nastpujco:

277
1. Doskonalenie systemów rozwoju innowacyjnoci w produkcji i eksploatacji
w latach 2004-2008

Program realizowano w nastpujcych czciach budetowych:

1) cz 28 – Nauka

Na cz badawcz w 2008 r. wydatkowano 13.100 tys. zł, tj. 100% planu po zmianach.

Realizacja programu przyniosła wiele rozwiza innowacyjnych, w tym nowoczesnych


technologii wytwarzania, produktów w obszarze maszyn i urzdze oraz aparatury
badawczej i testowej, rozwiza z zakresu automatyzacji produkcji i modernizacji linii
technologicznych oraz systemów mikroprocesowego sterowania i informatycznego
wspomagania produkcji, a take rozwiza z zakresu zmniejszania uciliwoci
ekologicznych procesów wytwarzania.

2) cz 20 – Gospodarka

Na realizacj zada wynikajcych z ww. programu, w zakresie komponentu


finansowanego przez ministra właciwego ds. gospodarki, zaplanowano kwot 4.800 tys. zł.
Wydatkowano na ten cel w ramach wydatków biecych 100% zaplanowanej kwoty.

W wyniku realizacji zada w ramach programu, osignite zostały m.in. nastpujce


cele:

− dokonano porównania innowacyjnoci regionów w Polsce w oparciu o metodologi


European Innovation Scoreboard,

− dokonano diagnozy polskiego sektora ICT z uwzgldnieniem jego wpływu na wzrost


innowacyjnoci gospodarki,

− opracowano metodyk foresight do programowania działalnoci jednostki badawczej


realizujcej prace w strategicznych kierunkach rozwoju innowacyjnoci w skali kraju,

− opracowano system proekologicznej gospodarki materiałami eksploatacyjnymi (płyny


eksploatacyjne, smary, filtry i inne rodki wspomagajce eksploatacj maszyn
i urzdze) w małych i rednich przedsibiorstwach przemysłu maszynowego,

− opracowano modułowy model czynnoci przewozu drogowego towarów niebezpiecznych


(w tym 3 pakiety procedur postpowania profilaktycznego i interwencyjnego, dotyczce
załadunku, przewozu oraz rozładunku towaru niebezpiecznego),

− przygotowano informatyczn baz danych modułów doskonalenia zawodowego


dla pracowników małych i rednich przedsibiorstw oraz procedury zarzdzania
szkoleniami i tworzenia oferty programowej z udziałem specjalistów oferujcych
innowacyjne rozwizania dla gospodarki.

278
2. Program usuwania azbestu i wyrobów zawierajcych azbest stosowanych na
terytorium Polski

Wykonanie wydatków przeznaczonych na realizacj tego programu wyniosło


4.019 tys. zł, co stanowi 94,6% planu po zmianach.

Zaplanowane i wykonane rodki przeznaczono na dotacje i subwencje.

Niewykorzystanie rodków finansowych na zadania programu zwizane jest


z przeszacowaniem planowanych kosztów przez wykonawców zada oraz
z oszczdnociami poczynionymi przez wykonawców w trakcie realizacji zada.

3. – 24. Programy wieloletnie wsparcia finansowego inwestycji wymienione w poz. 3-


24 załcznika nr 12 ustawy budetowej

Wobec braku instrumentu koncentrujcego si na wsparciu wybranych inwestycji,


w szczególnoci o duym znaczeniu dla gospodarki polskiej, Rada Ministrów w czerwcu
2005 r. przyjła dokument pn. „System finansowego wsparcia duych projektów
inwestycyjnych”. System ten okrela procedur i zasady udzielania wsparcia finansowego
(stanowicego pomoc publiczn) dla programów wieloletnich ustanawianych przez Rad
Ministrów w drodze uchwały, na podstawie art. 117 ust. 2 ustawy o finansach publicznych.

Dla programów tych przewidziana jest pomoc publiczna, udzielana w formie dotacji
z budetu pastwa na podstawie dwustronnej umowy ramowej zawartej pomidzy Ministrem
Gospodarki a inwestorem, w oparciu o uchwał podjt przez Rad Ministrów
o ustanowieniu programu wieloletniego dla realizacji inwestycji. Organem udzielajcym ww.
wsparcia jest minister właciwy ds. gospodarki, przy czym maksymalna wielko wsparcia
nie moe przekroczy dopuszczalnych prawem wspólnotowym pułapów pomocy publicznej
dla poszczególnych regionów Polski. Programy wieloletnie podlegaj procedurze notyfikacji
w Komisji Europejskiej.

Celem ustanawiania programów wieloletnich jest rozwój gospodarczy regionów,


w których programy bd realizowane, zmniejszenie bezrobocia poprzez tworzenie nowych
miejsc pracy i utrzymanie ich przez okres co najmniej 5 lat od zakoczenia inwestycji.

Wykonanie wydatków przeznaczonych na realizacj programów wieloletnich wsparcia


finansowego inwestycji wykazanych w załczniku nr 12 do ustawy budetowej na rok 2008
wyniosło 132.179 tys. zł, co stanowi 77,7% planu po zmianach. Niepełne wykonanie za
2008 rok budetu po zmianach, nastpiło z uwagi na:

− niezrealizowanie przez inwestora warunków programu wieloletniego,

− trwajce uzgodnienia z inwestorem,

279
− braku decyzji Komisji Europejskiej (notyfikacji), zezwalajcej na udzielenie pomocy
publicznej niektórym inwestorom.

W roku 2008 funkcjonowało 39 programów wieloletnich, łcznie z programami


uruchomionymi w trakcie roku budetowego, które były finansowane ze rodków
pochodzcych z rezerwy celowej. Wród ww. programów:

− 9 uchwalonych zostało w 2008 r.,

− w roku 2008 odstpiono od realizacji 1 programu wieloletniego pn. „Wsparcie finansowe


inwestycji realizowanej przez Philips Polska Sp. z o.o. na terenie Łodzi pod nazw:
Centrum Usług Finansowo-Ksigowych, w latach 2005-2009” (Philips Polska Sp. z o.o.
sprzedała Centrum firmie Infosys),

− realizacja 3 programów została zakoczona w 2008 roku,

− 22 programy były wykazane w załczniku nr 12 do ustawy budetowej.

Od pocztku realizacji inwestycji, podejmowanych w ramach programów wieloletnich, do


koca 2008 roku inwestorzy:

− ponieli 6.694.696 tys. zł nakładów inwestycyjnych, w tym 1.470.387 tys. zł w roku 2008,

− utworzyli 21.690 nowych miejsc pracy, w tym 6.107 w roku 2008.

25. Udział Rzeczypospolitej Polskiej w wiatowej Wystawie Expo 2008 w Saragossie


w Hiszpanii, w latach 2007-2009

W ustawie budetowej na 2008 r. załoono wydatki budetowe na realizacj


ww. programu w wysokoci 17.000 tys. zł. W budecie po zmianach, decyzjami Ministra
Gospodarki wydatki na ten cel zostały zwikszone do kwoty 19.900 tys. zł. W ramach
realizacji powyszego programu wydatkowano rodki w kwocie 18.831 tys. zł, co stanowi
94,6% planu po zmianach, które zostały przeznaczone na:

- organizacj ekspozycji wystawowej, w tym przygotowanie scenariusza, projektu fasady,


scenografii ekspozycji, zakup bd wynajem elementów, transport, monta oraz
demonta; opracowanie scenariusza i realizacja filmu promocyjnego o Polsce
zorganizowanie konkursu na prowadzenie polskiej restauracji oraz konkursu na
prowadzenie sklepu z upominkami,

- opracowanie i realizacj programów wydarze promocyjnych, w tym programów promocji


gospodarczej, promocji naukowej, promocji regionów, programu kulturalnego oraz
programu Dnia Polskiego,

- wdroenie systemu informacji i komunikacji społecznej, w tym wybór logo oraz


opracowanie systemu identyfikacji wizualnej, opracowanie planu i przeprowadzenie
kampanii marketingowej w Hiszpanii i w Polsce, opracowanie i realizacja strony

280
internetowej, zakup i utrzymanie domen, opracowanie i produkcja materiałów
informacyjno-promocyjnych, maskotek, upominków, gadetów, pozyskanie patronów
medialnych, mobilny marketing bezporedni, opracowanie i realizacja prezentacji 3D
pawilonu, zaprojektowanie i produkcja strojów obsługi oraz opracowanie zasad
postpowania i obsługi goci,

- zapewnienie obsługi oraz logistyka, w tym zakup i transport elementów zabudowy,


ekspozycji i wyposaenia, magazynowanie materiałów wyposaeniowych
i ekspozycyjnych, transport oraz magazynowanie materiałów informacyjnych
i promocyjnych, monta elewacji, zabudowy wntrza, organizacja ekspozycji, przewóz
personelu stałego oraz osób realizujcych program uczestnictwa, zakwaterowanie, zakup
wyposaenia kwater dla personelu i VIP-ów, rekrutacja, szkolenie, wynagrodzenie
personelu obsługi pawilonu, obsługa lingwistyczna, opracowanie zasad komunikacji
na terenach EXPO przy organizacji wydarze poza pawilonem, transfery lokalne
w Hiszpanii, zapewnienie ochrony goci specjalnych, zakup kart wstpu dla osób
realizujcych program promocyjny, ubezpieczenie stałych pracowników obsługi,
ubezpieczenie pawilonu i ekspozycji, wynagrodzenie miejscowych pracowników
technicznych, akredytacja członków kierownictwa i pracowników obsługi, zapewnienie
sprztu komputerowego oraz dostpu do internetu, zapewnienie rodków łcznoci
(tel. stacjonarne, komórkowe), organizacja: sklepu z upominkami, centrum informacyjnego
e-window Poland i restauracji z kuchni Polsk, serwis urzdze oraz sprztanie
pawilonu, tłumaczenie dokumentów oraz demonta ekspozycji i zabudowy pawilonu,
zagospodarowanie i utylizacja odpadów,

- koordynacj oraz zarzdzanie Zadania, w tym wynagrodzenie Komisarza Generalnego


Sekcji Polskiej, utworzenie i prowadzenie Biura Komisarza Generalnego (w tym
wynagrodzenie personelu), opracowanie zasad zarzdzania rodkami finansowymi Biura
Komisarza Generalnego, likwidacja i archiwizacja.

W cigu 90 dni trwania Wystawy pawilon Polski odwiedziło ok. 400 tys. goci, w tym
ponad 100 delegacji oficjalnych z udziałem przedstawicieli władz hiszpaskich, krajów
i organizacji midzynarodowych uczestniczcych w EXPO 2008, mediów. Polska ekspozycja
uzyskała bardzo wysok ocen zarówno wród goci odwiedzajcych pawilon Polski, o czym
wiadcz wpisy do ksigi pamitkowej, jak te u organizatorów, którzy przyznali Polsce
III nagrod (Trofeo Bronze) w konkursie na projekt pawilonu i aranacj ekspozycji.

281
26. Program ochrony brzegów morskich

Wydatki na realizacj programu zostały zrealizowane w kwocie 20.456 tys. zł, tj. 78,7% planu
po zmianach, w tym:

- wydatki biece – 7.162 tys. zł, tj. 84,7% planu po zmianach, w ramach tych rodków
wykonano zadania realizowane przez Urzd Morski:

- w Gdyni – 4.340 tys. zł,

- w Słupsku – 2.735 tys. zł,

- w Szczecinie – 87 tys. zł.

- wydatki inwestycyjne – 13.294 tys. zł, tj. 75,8% planu po zmianach, w ramach tych
rodków wykonano zadania realizowane przez Urzd Morski:

- w Gdyni – 7.564 tys. zł,

- w Słupsku – 2.144 tys. zł,

- w Szczecinie – 3.586 tys. zł.

W ramach programu podejmuje si zadania dotyczce:

- budowy, rozbudowy i utrzymywania systemu zabezpieczenia przeciwpowodziowego


terenów nadmorskich, w tym usuwania uszkodze w systemie zabezpieczenia
przeciwpowodziowego brzegów morskich,

- zapewnienia stabilizacji linii brzegowej według stanu z 2000 r. i zapobiegania zanikowi


pla,

- monitorowania brzegów morskich, a take czynnoci, prac i bada dotyczcych ustalenia


aktualnego stanu brzegów morskich majce na celu wskazanie koniecznych
i niezbdnych działa zmierzajcych do ratowania brzegów morskich.

27. Program Rozwoju Słub Ratownictwa Morskiego w latach 2007-2009

Na realizacj zada programu przeznaczono kwot 31.258 tys. zł, tj. 73,8% planu po
zmianach (w tym 900 tys. zł ujto w wykazie wydatków niewygasajcych), z czego
wydatkowano na:

- zakup statków ratowniczych SAR – 3000/I – 17.098 tys. zł,

- budow bazy zwalczania zanieczyszcze w winoujciu – 13.197 tys. zł,

- budow morskich stacji ratowniczych w Sztutowie i Łebie – 963 tys. zł (w tym wydatki
niewygasajce – 900 tys. zł).

282
28. Program budowy Zbiornika Wodnego winna Porba w latach 2006-2010

Wydatki inwestycyjne przeznaczone na realizacj tego programu zrealizowano w kwocie


45.184 tys. zł, tj. 93,5% planu po zmianach, z przeznaczeniem na:

- roboty ziemne (korpus statyczny zapory, dolne stanowisko, zagospodarowanie terenu) –


2.134 tys. zł,

- roboty budowlano – montaowe (m.in. wyposaenie mechaniczne, zamknicia w wieach


– cz elektryczna, teletechniczna i automatyka, przesłon cementacyjn korpusu
zapory, elektrowni wodn – rurocig elektryczny, budow mostu na Skawie, przelew
powierzchniowy, roboty elbetowe, budow drogi krajowej nr 28 oraz dróg lokalnych:
Pawlikówka – Zimna Woda, Koziniec – Merkowo, Pustki) – 35.703 tys. zł,

- inne koszty inwestycji (przygotowanie czaszy zbiornika do zalewu, makroniwelacj,


wylesienia, stał obsług zewntrzn: nadzór geologiczny, laboratorium gruntowo –
betonowe, obsług geodezyjn, dozór obiektów) – 4.423 tys. zł,

- zakup gruntów i budynków (grunty – 7,18 ha, podatki, opłaty, decyzje administracyjne,
wyłczenia z produkcji rolnej i lenej) – 1.249 tys. zł,

- opracowanie dokumentacji zada inwestycyjnych realizowanych w ramach Programu


(dotyczcych m.in. budowy elektrowni wodnej w winnej Porbie, przełoenia linii
kolejowej Kraków – Zakopane odc. Stryszów – Zembrzyce, zabezpiecze
przeciwrumowiskowych zbiornika wodnego winna Porba) – 1.675 tys. zł.

29. Budowa Muzeum Historii ydów Polskich

W ustawie budetowej na 2008 r. na finansowanie programu zaplanowano rodki


w kwocie 18.000 tys. zł. Ze wzgldu na przedłuenie si procedury przetargowej na
wykonanie robót budowlanych wykorzystanie rodków w zakładanej wysokoci nie było
moliwe. W zwizku z tym Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego podjł decyzj
o wprowadzeniu blokady wydatków na kwot 15.222 tys. zł przeznaczonych na realizacj
programu.

Plan po zmianach wyniósł zatem 2.778 tys. zł i został zrealizowany w 100%. rodki
budetowe przeznaczono głównie na wykonanie prac projektowych (m.in. za przekazanie
oryginału decyzji pozwolenia na budow i zatwierdzenie projektu budowlanego budynku
Muzeum z klauzul ostatecznoci, wykonanie wizualizacji budynku Muzeum, przekazanie
wielobranowej dokumentacji wykonawczej budynku Muzeum i zagospodarowania terenu,
projektu wntrz oraz projektów przekładek uzbrojenia terenu) oraz opłat za usunicie drzew
i krzewów.

283
30. Dziedzictwo Fryderyka Chopina 2010

Na realizacj przedsiwzi przewidzianych w programie wydatkowano kwot 6.800 tys.


zł, tj. 100% planu.

Wydatki biece (2.100 tys. zł) przeznaczono przede wszystkim na zadania majce na
celu podnoszenie poziomu wykonawstwa muzyki Fryderyka Chopina, rozwój bada
naukowych, rozbudzanie zainteresowa młodych naukowców problematyk
chopinologiczn, stworzenie programu publikacji płytowych, naukowych i ksikowych oraz
integracj i wzmocnienie rodowisk zajmujcych si ochron dziedzictwa F. Chopina. Do
najistotniejszych zada realizowanych w 2008 r. naley zaliczy:

- przygotowanie i organizacj np. koncertu z okazji 198 rocznicy urodzin Fryderyka


Chopina, 4 Midzynarodowego Festiwalu Muzycznego Chopin i jego Europa, koncertu
„Requiem Mozarta”, recital Ivo Pogorelicia w Filharmonii Narodowej w Warszawie,

- wydanie czterech płyt serii „Real Chopin” oraz zorganizowanie sesji nagraniowych
do kolejnej serii płyt,

- kontynuowanie programu wydawniczego Instytutu Fryderyka Chopina wydajc szereg


publikacji ksikowych oraz przygotowujc kolejne, ukazujce ycie i twórczo
Fryderyka Chopina oraz jego wpływ na wiat współczesny,

- zorganizowanie XXXIX Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka


Chopina.

Wydatki majtkowe zrealizowano w wysokoci 4.700 tys. zł, tj. 100% planu po zmianach
przeznaczajc na:

- budow Centrum Chopinowskiego (m.in. prace budowlane oraz instalacyjne – monta


elewacji zewntrznej budynku),

- adaptacj Zamku Ostrogskich (m.in. prace budowlane, elewacyjne oraz instalacyjne),

- rewitalizacj oraz przebudow i rozbudow zabytkowych obiektów zwizanych


z Fryderykiem Chopinem oraz budow towarzyszcej im infrastruktury kultury – Dom
Urodzenia Fryderyka Chopina w elazowej Woli (wykonano m.in. instalacje podziemne
zagospodarowania terenu I etapu, 80% nawierzchni kamiennych zewntrznych dróg
dojazdowych, izolacje zewntrzne wraz z pokryciem stropodachów w budynkach
zaplecza, osuszenie oraz wyprofilowanie istniejcego stawu; na terenie parku
realizowane były m.in. prace zwizane z budynkami obsługi turystycznej, sali
koncertowej).

284
31. Kwany Papier. Ratowanie w skali masowej zagroonych polskich zasobów
bibliotecznych i archiwalnych

Na realizacj przedsiwzi przewidzianych w programie ze rodków budetu pastwa


przewidziano kwot 11.260 tys. zł, wydatkowano za kwot 11.017 tys. zł, co stanowi 97,8%,
z tego na wydatki biece przypada kwota 9.297 tys. zł, a na wydatki majtkowe –
1.720 tys. zł.

Zadania realizowane były w nastpujcych czciach budetowych:

1) cz 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego

Wydatki zrealizowano w kwocie 9.047 tys. zł, z tego Biblioteka Narodowa w Warszawie –
3.200 tys. zł, a Naczelna Dyrekcja Archiwów Pastwowych – 5.847 tys. zł.

Wydatki biece, w wysokoci 7.327 tys. zł, zostały wykorzystane:

- przez Bibliotek Narodow (2.700 tys. zł), głównie na odkwaszanie dokumentów


z XIX i XX wieku (ponad 476 tys. kart formatu A4) zbiorów znajdujcych si
m.in. w nastpujcych podmiotach: w Narodowym Instytucje Fryderyka Chopina,
ydowskim Instytucie Historycznym, Bibliotece Sejmowej, muzeum Narodowym
w Warszawie, Zamku Królewskim, a take na stworzenie bazy komputerowej
o odkwaszonych obiektach i na koordynacj programu,

- przez Naczeln Dyrekcj Archiwów Pastwowych (4.627 tys. zł), przede wszystkim na
biece potrzeby pracowni masowego odkwaszania (w Archiwum Akt Nowych oraz
Archiwach w Gdasku, Katowicach i Milanówku), uruchomienie rcznych pracowni
odkwaszania w 9 pracowniach konserwatorskich oraz przygotowanie wielkogabarytowej
komory dezynfekcyjnej w Milanówku oraz na masowe odkwaszanie zbiorów
(1,1 mln arkuszy A4) i mikrofilmowanie dokumentów (1,6 mln skanów oraz 1,7 mln klatek
mikrofilmu), a take na koszty eksploatacji laboratorium i pracowni mikrofilmowych.

Wydatki majtkowe zrealizowano w wysokoci 1.720 tys. zł, tj. 100% planu po zmianach.
rodki te zostały wykorzystane przez:

- Bibliotek Narodow – 500 tys. zł na zakup skanerów z wyposaeniem informatycznym


oraz stołów kołyskowych,

- Naczeln Dyrekcj Archiwów Pastwowych – 1.220 tys. zł na zakup aparatury


laboratoryjnej dla Archiwów Pastwowych w: Warszawie, Czstochowie, Gdasku,
Katowicach, Koszalinie, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie, Wrocławiu, Zamociu oraz
Narodowego Archiwum Cyfrowego w Warszawie.

285
2) cz 38 – Szkolnictwo wysze

Wydatki biece wyniosły 1.970 tys. zł i przeznaczone zostały na:

- konserwacj masow zbiorów w urzdzeniach zainstalowanych w Bibliotece


Jagielloskiej (1.830 tys. zł),

- pozostałe zadania zwizane przede wszystkim ze szkoleniem personelu zajmujcego si


przygotowaniem zbiorów do odkwaszania, udział w konferencjach i seminariach,
aktualizacj strony internetowej (140 tys. zł).

32. Rozwój Biblioteki Centralnej Polskiego Zwizku Niewidomych

Na realizacj przedsiwzi przewidzianych w programie wydatkowano kwot 700 tys. zł


(wydatki biece), tj. 100% planu po zmianach.

Podstawowym załoeniem programu jest umoliwienie racjonalnego i planowego


prowadzenia i rozwoju Biblioteki, jako jedynej instytucji tego typu w kraju, dla zapewnienia
wysokiego standardu usług wiadczonych osobom niewidomym i słabo widzcym. W ramach
programu realizowane s zadania słuce m.in. poprawie jakoci udostpnianych
materiałów, powikszaniu zbiorów, w tym na nonikach najnowszej generacji, modernizacji
wyposaenia i komputeryzacji Biblioteki, ułatwianiu dostpu do tej placówki osobom
niepełnosprawnym.

rodki te zostały wykorzystane przede wszystkim na zakup materiałów bibliotecznych na


kasetach i płytach, na zakup ksiek brajlowskich oraz organizacj imprez kulturalno-
integracyjnych dla osób niewidomych i słabo widzcych.

33. Budowa Narodowego Centrum Sportu

Wykonanie wydatków na realizacj programu wyniosło 93.154 tys. zł, tj. 99,1% planu po
zmianach. W załczniku nr 12 do ustawy budetowej na rok 2008, stanowicym wykaz
programów wieloletnich ujta została kwota 60.000 tys. zł z przeznaczeniem na budow
Narodowego Centrum Sportu – Stadionu Narodowego. W toku wykonywania budetu
z uwagi na znaczce przyspieszenie prac przy realizacji inwestycji zaszła konieczno
uruchomienia dodatkowych rodków budetowych, które na wniosek Ministra Sportu
i Turystyki zostały przyznane z rezerwy ogólnej budetu pastwa w kwocie 34.000 tys. zł,
zwikszajc tym samym plan wydatków na ten cel do kwoty 94.000 tys. zł.

rodki te przeznaczone zostały głównie na:

- projekt koncepcyjny (zagospodarowanie, oszacowanie kosztów budowy),

- realizacj umowy w zakresie robót budowlanych dotyczcych wykonania robót


rozbiórkowych, ziemnych oraz zwizanych ze wzmocnieniem gruntów – I etap budowy
Stadionu Narodowego w Warszawie.

286
34. Rozwój telekomunikacji i poczty w dobie społeczestwa informacyjnego

Na realizacj zada wynikajcych z programu wydatkowano kwot 2.998 tys. zł, co


stanowi 99,9% planu po zmianach. rodki budetowe przeznaczono na sfinansowanie
wydatków zwizanych z realizacj zada wynikajcych z programu, z tego m.in. na:

- system okresowych raportów dotyczcych rozwoju rynku usług telekomunikacyjnych,


konkurencji i podmiotów działajcych na tym rynku – 153 tys. zł,

- przygotowywanie koncepcji i kierunków nowych regulacji prawnych dotyczcych


komunikacji elektronicznej – 138 tys. zł,

- uwarunkowania techniczne i aspekty społeczno-ekonomiczne realizacji koncepcji


Ambitne Intelligence, jako docelowej architektury dla zintegrowanej i w pełni inteligentnej
sieci telekomunikacyjnej XXI wieku – 225 tys. zł,

- rozwój sieci telekomunikacyjnych i sieci nastpnej generacji – aspekty strukturalne,


funkcjonalne, techniczne i normalizacyjne – 392 tys. zł,

- nowe rodzaje usług telekomunikacyjnych i informatycznych - konwergencja sieci i usług,


moliwoci budowy systemu eCall zintegrowanego z systemem powiadamiania
ratunkowego E112 – 200 tys. zł,

- opracowywanie i wdraanie nowych metod pomiarowych – 250 tys. zł,

- system okresowych raportów dotyczcych rozwoju rynku usług pocztowych, konkurencji


i podmiotów działajcych na tym rynku – 187 tys. zł,

- kontrola emisji telewizyjnych, przyszłe wykorzystanie czstotliwoci zwolnionych


w wyniku przejcia z nadawania analogowego na cyfrowe w telewizji naziemnej –
274 tys. zł,

- system monitorowania komputerowych systemów wspomagania w metrologii, prace


rozwojowe i wdraanie nowych rozwiza i administracja bazy danych dla TA (PL) –
190 tys. zł.

35. Ekspozycja Centrum Nauki Kopernik

Na zadania realizowane w ramach programu wykorzystano kwot 13.872 tys. zł,


tj. 79,6% planu po zmianach, z przeznaczeniem na:

- budow interaktywnych eksponatów ekspozycji stałej: „wiat w ruchu” oraz „Człowiek


i rodowisko”, „Korzenie cywilizacji”, „Strefa wiatła”, „Najmłodsi”, „Galeria dla
młodziey”,

- budow laboratoriów i pracowni,

- budow eksponatów zewntrznych do Parku Odkrywców,

287
- zakup i instalacj planetarium.

Program ten ustanowiony został uchwał Rady Ministrów Nr 75/2006 w dniu 23 maja
2006 r. zmienion uchwał Nr 273/2007 z dnia 8 listopada 2007 r. dostosowujc
harmonogram realizacji i finansowania programu do zmienionego harmonogramu realizacji
inwestycji budowlanej. Celem programu wieloletniego jest utworzenie Ekspozycji Centrum
Nauki Kopernik – bazy materialnej, która bdzie słuy upowszechnianiu nauki i kultury oraz
podnoszeniu standardów edukacji.

36. Poprawa bezpieczestwa i warunków pracy – I etap

Wykonanie wydatków przeznaczonych na realizacj tego programu w 2008 r. wyniosło


31.307 tys. zł, co stanowi 92,4% planu po zmianach (33.900 tys. zł).

Program realizowano w dwóch obszarach:

- badania naukowe,

- zadania w zakresie słub pastwowych.

Celem programu jest opracowywanie innowacyjnych rozwiza organizacyjnych


i technicznych, ukierunkowanych na rozwój zasobów ludzkich oraz nowych wyrobów,
technologii, metod i systemów zarzdzania, których wykorzystanie przyczyni si do
znaczcego ograniczenia liczby osób zatrudnionych w warunkach naraenia na czynniki
niebezpieczne, szkodliwe i uciliwe oraz zwizanych z nimi wypadków przy pracy, chorób
zawodowych i wynikajcych z tego strat ekonomicznych i społecznych.

Program realizowano w nastpujcych czciach budetowych:

1) cz 28 – Nauka

Na realizacj bada naukowych i prac rozwojowych ujtych w programie wydatkowano


7.907 tys. zł, tj. 75,3% planu po zmianach. rodki przeznaczono na realizacj 63 projektów
rozwojowych, w niej wymienionych obszarach badawczych:

- efektywnoci metod zarzdzania kształtowaniem rodowiska pracy z uwzgldnieniem


wymaga bezpieczestwa pracy i higieny pracy oraz ergonomii,

- zintegrowanej oceny zagroe czynnikami chemicznymi i fizycznymi w rodowisku pracy


w aspekcie ograniczania ryzyka zawodowego,

- nowych materiałów i rozwiza rodków ochrony indywidualnej w rodowisku pracy,

- badania mechanizmów i opracowania metod zapobiegania rozwojowi sytuacji


wypadkowych,

- doskonalenia systemów profilaktyki dla zapewnienia bezpieczestwa pracy w odniesieniu


do zagroe wystpieniem powanej awarii oraz atmosfery wybuchowej.

288
Wykorzystanie rodków w wysokoci niszej ni ustalone w planie zwizane było
z rozpoczciem pierwszej fazy realizacji programu od prac o charakterze koordynacyjno-
organizacyjnym.

2) cz 31 – Praca

Na realizacj programu wydatkowano 23.400 tys. zł, co stanowi 100% planu. W ramach
omawianego programu zrealizowano 127 zada w nastpujcych grupach tematycznych:

- ustalenie normatywów w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy (6 zada),

- rozwój i utrzymanie kompetencji jednostki notyfikowanej do oceny zgodnoci wyrobów


w zakresie bezpieczestwa, ergonomii i higieny pracy (6 zada),

- rozwój systemu bada, maszyn, narzdzi oraz rodków ochrony indywidualnej


i zbiorowej (24 zadania),

- rozwój metod i narzdzi do zapobiegania i ograniczania ryzyka zawodowego


w rodowisku pracy (42 zadania),

- doskonalenie systemu promocji i informacji w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy


(17 zada),

- rozwój systemu edukacji, szkole i certyfikacji kompetencji w dziedzinie bezpieczestwa


i higieny pracy (11 zada),

- doskonalenie systemów zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy (14 zada),

- przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i zawodowemu oraz zapewnienie


bezpieczestwa pracy osób starszych i niepełnosprawnych (7 zada).

37. Wyposaenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w samoloty wielozadaniowe

Na realizacj przedsiwzi przewidzianych w programie wydatkowano kwot


782.193 tys. zł, tj. 82,9% planu po zmianach (943.102 tys. zł).

W czci Obrona narodowa wydatki zostały zrealizowane w wysokoci 536.031 tys. zł,
co stanowi 89% planu po zmianach, z tego wydatki biece zostały zrealizowane
w wysokoci 789 tys. zł oraz wydatki majtkowe w wysokoci 535.242 tys. zł.

W trakcie realizacji programu rodki zostały przeznaczone na:

- szkolenie pilotów – 789 tys. zł,

- inwestycje budowlane w zakresie infrastruktury lotniskowej – 90.674 tys. zł,

- podatek od towarów i usług – 444.568 tys. zł.

289
Niepełne wykorzystanie rodków spowodowane zostało m.in.:

- zmniejszeniem przez Ministra Obrony Narodowej, rodków z rezerwy celowej


„Sfinansowanie podatku od towarów i usług w zwizku z realizacj programu
wyposaenia Sił Zbrojnych RP w samoloty wielozadaniowe” z kwoty 705.000 tys. zł do
kwoty 480.000 tys. zł wynikajcym głównie z realizacji planowanej dostawy samolotów
F-16 (w grudniu 2007 r. dostarczono 2 samoloty z planowanej dostawy roku 2008) oraz
korzystniejszego, ni planowano kursu USD do PLN,

- nisz od planowanej wartoci zrealizowanych dostaw sprztu, która wpłynła na


obnienie naliczonego podatku o 10.949 tys. zł.

W czci Obsługa zadłuenia zagranicznego na pokrycie kosztów programu


wydatkowano kwot 246.162 tys. zł, co stanowi 72,3% planu po zmianach.

38. Ochrona zdrowia zwierzt i zdrowia publicznego

Na realizacj zada ww. programu w 2008 r. wydatkowano rodki z dotacji celowej


w wysokoci 5.205 tys. zł, tj. 92,7% w stosunku do kwoty 5.613 tys. zł, przewidzianej na ten
cel w ustawie budetowej na rok 2008. Realizacja programu została zakoczona
31 padziernika 2008 r.

Niepełne wykorzystanie rodków na realizacj programu w 2008 r. było skutkiem braku


moliwoci precyzyjnego oszacowania wszystkich kosztów na etapie projektowania
programu w 2002 r.

Celem realizacji programu było:

- ochrona zdrowia publicznego poprzez nadzór nad ywnoci pochodzenia zwierzcego


i paszami,

- nadzór nad wystpowaniem chorób zakanych zwierzt, w tym głównie zoonoz,

- okrelenie statusu Polski w zakresie wanych chorób zakanych zwierzt i zoonoz oraz
okrelenie statusu wystpowania zanieczyszcze ywnoci pochodzenia zwierzcego
i rodków ywienia zwierzt substancjami toksycznymi.

Cele programu zostały osignite poprzez realizacj 24 zada zgodnie


z harmonogramem, w szczególnoci poprzez:

- prowadzenie bada kontrolnych pozostałoci chemicznych w ywnoci pochodzenia


zwierzcego na obecno substancji niedozwolonych w ywnoci i substancji
niepodanych w paszach,

- prowadzenie bada kontrolnych zwierzt i monitoring produktów pochodzenia


zwierzcego.

290
39. Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania rozwoju polskiej gospodarki
ywnociowej po wstpieniu Polski do Unii Europejskiej

Wykonanie wydatków przeznaczonych na realizacj tego programu wyniosło


11.433 tys. zł, co stanowi 91,5% planu po zmianach. Plan ten uwzgldniał kwot
12.500 tys. zł.

W ramach ww. programu zostały w 2008 roku realizowane 24 zadania w ramach


8 tematów badawczych, których celami było m.in.: ocena stanu polskiej gospodarki
ywnociowej po wejciu Polski do Unii Europejskiej, ocena wpływu Wspólnej Polityki Rolnej
na rynki rolne, analiza przebiegu realizacji i skutków programów PROW i SPO, wpływ
procesów globalizacji na rozwój polskiego rolnictwa i wsi, sytuacja ekonomiczna i aktywno
gospodarcza rónych grup polskich gospodarstw rolnych.

Uzyskane w trakcie realizacji zada programu wieloletniego wyniki bada wspomagaj


Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w pracach majcych na celu programowanie
i wdraanie polityki rozwoju gospodarki ywnociowej i regionów wiejskich. Badania te s
publikowane w wydawnictwach Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki ywnociowej –
Pastwowego Instytutu Badawczego w Warszawie (IERiG-PIB) w serii raportów programu
wieloletniego, a take s udostpniane bezpłatnie na stronach internetowych IERiG-PIB.
W 2008 roku Instytut zorganizował 14 konferencji i seminariów, na których zostały
zaprezentowane wyniki prac badawczych wszystkich zada programu wieloletniego, wydał
190 publikacji (raporty, artykuły, ekspertyzy itp.), a pracownicy Instytutu wygłosili 93 referaty
na konferencjach krajowych i zagranicznych.

40. Kształtowanie rodowiska rolniczego Polski oraz zrównowaony rozwój produkcji


rolniczej

Na realizacj zada ww. programu wydatkowano rodki z dotacji celowej w wysokoci


7.991 tys. zł, tj. 99,5% w stosunku do kwoty 8.034 tys. zł, przewidzianej na ten cel
w ustawie budetowej.

Powodem niewykorzystania nieznacznych rodków było zakupienie czci materiałów


oraz przeprowadzenie szkole po niszych od przewidywanych kosztach.

Rok 2008 był trzecim rokiem realizacji programu wieloletniego, w którym w pełni
realizowano 18 zada zgodnie z harmonogramem okrelonym w Uchwale Nr 79/2005 Rady
Ministrów z dnia 29 marca 2005 r. W czasie realizacji zada programu w 2008 r. osignito
m.in. nastpujce cele:

- wykonano monitoring wykorzystania i kształtowania przestrzeni rolniczej


z uwzgldnieniem koncepcji wielofunkcyjnego rozwoju i specyfiki obszarów
problemowych,

291
- opracowano efektywne ekonomicznie i bezpieczne dla rodowiska oraz zdrowia ludzi
i zwierzt technologie pozyskiwania surowców rolinnych o podanych parametrach
jakociowych,

- opracowano rozpoznanie najwaniejszych problemów dotyczcych zasad organizacji


gospodarstw oraz agrotechniki w rolnictwie ekologicznym,

- przeprowadzono monitoring skutków rodowiskowych Planu Rozwoju Obszarów


Wiejskich (PROW).

41. Ochrona rolin uprawnych z uwzgldnieniem bezpieczestwa ywnoci oraz


ograniczenia strat w plonach i zagroe dla zdrowia ludzi, zwierzt domowych
i rodowiska

Na realizacj zada ww. programu wydatkowano rodki z dotacji celowej w wysokoci


5.834 tys. zł, tj. 98,8% w stosunku do kwoty 5.903 tys. zł przewidzianej na ten cel w ustawie
budetowej.

Nieznaczne niewykorzystanie zaplanowanych rodków finansowych wizało si głównie


z mniejszymi od spodziewanych wydatkami na wynagrodzenia (o 24.076 zł) oraz na inne
koszty bezporednie (o 36.251 zł).

Celem realizacji programu jest ochrona rolin uprawnych z uwzgldnieniem


bezpieczestwa ywnoci oraz ograniczenia strat w plonach i zagroe dla zdrowia ludzi,
zwierzt domowych i rodowiska, a w szczególnoci:

- ochrona terenu kraju przed przedostawaniem i rozprzestrzenianiem si organizmów


kwarantannowych i innych stanowicych szczególne zagroenia,

- ochrona ludzi, zwierzt i rodowiska przed ujemnymi skutkami stosowania rodków


ochrony rolin wraz z kontrol bezpieczestwa ywnoci,

- ograniczanie strat w plonach rolin uprawnych z zachowaniem bezpieczestwa


ywnoci,

- kontrola i ograniczanie ryzyka nastpstw stosowania rodków ochrony rolin.

Zadania programu wieloletniego zaplanowane do wykonania w roku 2008 (trzecim roku


realizacji programu) zostały wykonane zgodnie z harmonogramem. W roku
sprawozdawczym przeprowadzone zostały m.in. badania w zakresie:

- opracowywania programów ochrony terenu kraju przed przedostawaniem


i rozprzestrzenianiem si organizmów kwarantannowych i innych stanowicych
szczególne zagroenia oraz metod monitoringu i diagnostyki takich organizmów,

- prowadzenia monitoringu pozostałoci rodków ochrony rolin w płodach rolnych oraz


monitoringu miejsc składowania rodków ochrony rolin,

292
- opracowywania integrowanych programów ochrony rolin,

- oceny stanu fitosanitarnego upraw rolinnych w Polsce.

42. Biologiczne, rodowiskowe i technologiczne uwarunkowania rozwoju produkcji


zwierzcej

Zgodnie z ustaw budetow na 2008 r. na realizacj programu zaplanowano rodki


w kwocie 7.973 tys. zł. W zwizku w uchwał Nr 306/2007 Rady Ministrów z dnia
20 grudnia 2007 r., plan ten został zwikszony do kwoty 10.383 tys. zł. Na realizacj zada
programu w 2008 r. wydatkowano rodki z dotacji celowej w wysokoci 10.236 tys. zł,
tj. 98,6% w stosunku do planu po zmianach.

Przyczyn niewykonania planu wydatków była ustawowa zmiana sposobu naliczania


wysokoci pochodnych od wynagrodze.

W ramach ww. programu Instytut w 2008 roku realizował 16 zada, których celami było
m.in.: potwierdzenie pochodzenia zwierzt, ocena wartoci hodowlanej zwierzt,
diagnozowanie defektów genetycznych u zwierzt, ochrona biorónorodnoci genetycznej,
rozpoznanie wartoci pokarmowej rodków ywienia zwierzt; poszukiwanie metod
identyfikujcych gatunkowe białko zwierzce w rodkach ywienia zwierzt w oparciu
o DNA.

43. Budowa kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagielloskiego

Wykonanie wydatków na realizacj programu wyniosło 75.000 tys. zł, tj. 100% planu po
zmianach.

rodki te zostały wykorzystane na realizacj zada inwestycyjnych zwizanych


z budow Wydziału Zarzdzania i Komunikacji Społecznej oraz Wydziału Matematyki
i Informatyki (zadanie zakoczono uzyskujc nowy obiekt dydaktyczny o powierzchni
13.317 m2).

Program ten został ustanowiony ustaw z dnia 23 maja 2001 r. (Dz. U. Nr 67, poz. 677).
Zakłada on budow obiektów naukowych i dydaktycznych, skutkujc polepszeniem
warunków kształcenia i prowadzenia bada naukowych jak równie rozwojem
innowacyjnoci i przedsibiorczoci akademickiej.

44. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2004-2011

Na pokrycie kosztów realizacji programu wydatkowano rodki w wysokoci


52.500 tys. zł, tj. 100% planu po zmianach, z przeznaczeniem na:

- zakoczenie rozbudowy Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu


im. A. Mickiewicza oraz wykonanie dróg wewntrznych wraz z infrastruktur na terenie Wydziału,

293
- kontynuacj zada:

- Budowa Wydziału Pedagogiczno – Artystycznego w Kaliszu,

- Budowa Wydziału Chemii Pozna – Morasko,

- Budowa hali sportowej Pozna – Morasko,

- Budynek dydaktyczny Kolegium Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Pile.

Program ten powołany został ustaw z dnia 22 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 192, poz. 1962).
Zadania planowane do realizacji w ramach programu obejmuj: dokoczenie budowy
Wydziału Biologii, dokoczenie budowy i rozbudow Wydziału Nauk Geograficznych
i Geologicznych, budow Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, Wydziału Chemii,
Wydziału Humanistycznego, zespołu domów studenckich, obiektów sportowych, wykup
gruntów i uzbrojenie terenu, kontynuowanie budowy obiektów Collegium Pollonicum
w Słubicach, budow kompleksu naukowo – dydaktycznego i socjalnego w Pile, budow
budynku biblioteczno – dydaktycznego w Kaliszu.

45. Program ograniczania przestpczoci i aspołecznych zachowa „Razem


bezpieczniej” w latach 2007-2015

Na realizacj programu w ustawie budetowej na 2008 r. zaplanowano rodki


w rezerwie celowej w wysokoci 3.000 tys. zł, które zwikszyły plan wydatków
15 zakwalifikowanych do otrzymania dotacji województw o kwot 2.997 tys. zł. Kwota
powysza została wydatkowana w wysokoci 2.976 tys. zł, tj. 99,3% planu po zmianach.
rodki te zostały przeznaczone na dotacje dla jednostek samorzdu terytorialnego oraz dla
organizacji poytku publicznego na dofinansowanie zada mieszczcych si w ramach
programu – głównie o charakterze edukacyjnym i informacyjnym na poziomie lokalnym
z zakresu nastpujcych dziedzin:

- Bezpieczestwo w miejscach publicznych i w miejscu zamieszkania,

- Przemoc w rodzinie,

- Bezpieczestwo w szkole,

- Bezpieczestwo w rodkach komunikacji publicznej,

- Bezpieczestwo w ruchu drogowym,

- Bezpieczestwo w działalnoci gospodarczej,

- Ochrona dziedzictwa narodowego.

W budecie czci Sprawy wewntrzne zaplanowano na realizacj programu kwot


320 tys. zł. Wykonanie wydatków wyniosło 286 tys. zł, tj. 89,4% planu po zmianach. rodki te
zostały przeznaczone na głównie na:

294
- badania ankietowe opinii publicznej oraz badania dotyczce korupcji w Policji
(rodki przekazane KGP) – 90 tys. zł,

- nagrody w konkursie miasteczko ruchu drogowego – 50 tys. zł,

- koszty imprezy promocyjnej dla dzieci i młodziey w Warszawie „Rowerem bezpieczniej


do celu” – 42 tys. zł,

- koszty wydawnictwa poradników i publikacji materiałów pokonferencyjnych – 33 tys. zł.

46. Program modernizacji Policji, Stray Granicznej, Pastwowej Stray Poarnej


i Biura Ochrony Rzdu w latach 2007-2009

Na realizacj programu w ustawie budetowej na 2008 r. zaplanowano rodki


w wysokoci 2.528.407 tys. zł, w trakcie roku plan wydatków nie uległ zmianie.
Wydatkowano kwot 2.053.890 tys. zł, co stanowi 81,2% planu, w tym 42.418 tys. zł
stanowi wydatki, które niewygasły z upływem roku 2008.

Realizacja programu w 2008 r. przez formacje ochrony bezpieczestwa i porzdku


publicznego przedstawia si nastpujco:

Policja

Na realizacj programu w ustawie budetowej na 2008 r. zaplanowano rodki


w wysokoci 1.816.717 tys. zł, wydatkowano natomiast 1.434.261 tys. zł, tj. 78,9% planu
(w tym 42.418 tys. zł stanowi wydatki, które nie wygasły z upływem roku 2008).

Stra Graniczna

Na realizacj programu w ustawie budetowej na 2008 r. zaplanowano rodki


w wysokoci 345.055 tys. zł, po przeniesieniu 20.000 tys. zł z planu wydatków Pastwowej
Stray Poarnej, plan po zmianach wyniósł 365.055 tys. zł. Wydatkowano natomiast
277.960 tys. zł, tj. 76,1% planu po zmianach.

Pastwowa Stra Poarna

Na realizacj programu w ustawie budetowej na 2008 r. zaplanowano rodki


w wysokoci 336.945 tys. zł, po zmniejszeniu planu wydatków o 20.000 tys. zł (przeniesienie
do planu wydatków Stray Granicznej), plan po zmianach wyniósł 316.945 tys. zł.
Wydatkowano natomiast 312.657 tys. zł, tj. 98,6% planu po zmianach.

Biuro Ochrony Rzdu

Na realizacj programu w ustawie budetowej na 2008 r. zaplanowano rodki


w wysokoci 29.690 tys. zł, wydatkowano natomiast 29.012 tys. zł, tj. 97,7% planu.

295
rodki w wysokoci 2.053.891 tys. zł przeznaczono m.in. na realizacj nastpujcych
przedsiwzi:

- wzmocnienie motywacyjnego systemu uposae funkcjonariuszy – 898.826 tys. zł;


w ramach tej kwoty podwyszono wskaniki wielokrotnoci kwoty bazowej stanowicej
przecitne uposaenie funkcjonariuszy: Policji o 0,30 (tj. z 2,18 do 2,48), Stray
Granicznej o 0,30 (tj. z 2,20 do 2,50), Pastwowej Stray Poarnej o 0,35 (tj. z 2,02
do 2,37) i Biura Ochrony Rzdu o 0,30 (tj. z 2,28 do 2,58),

- zastpienie funkcjonariuszy pracownikami cywilnymi – 36.241 tys. zł, w ramach tej kwoty
zwikszono zatrudnienie o 1.229 etatów pracowników cywilnych, z tego w Policji
o 964 etaty, w Stray Granicznej o 65 etatów oraz w Pastwowej Stray Poarnej o 200
etatów,

- budowa nowych i modernizacja uytkowanych obiektów – 633.440 tys. zł,

- zakup i wymian sprztu transportowego – 224.000 tys. zł,

- zakup i wymiana sprztu oraz systemów teleinformatycznych – 180.116 tys. zł,

- zakup sprztu i wyposaenia specjalnego – 59.728 tys. zł,

- zakup uzbrojenia – 20.111 tys. zł,

- zakup i modernizacja zabezpieczenia techniczno-obronnego – 1.428 tys. zł.

47. Polskie Sztuczne Serce

Na realizacj programu w 2008 roku przewidziano rodki w wysokoci 6.500 tys. zł,
z tego w czci Nauka 4.000 tys. zł oraz w czci Zdrowie 2.500 tys. zł.

Wydatki w czci Nauka zostały wykonane w wysokoci 3.252 tys. zł, tj. w 81,3% kwoty
zaplanowanej na ten cel w budecie ww. czci.

Cz badawcza Programu finansowana przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego


koordynowana jest przez Fundacj Rozwoju Kardiochirurgii. Program realizowany jest
w trybie przewidzianym w rozporzdzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyszego w sprawie
warunków i trybu realizacji przez Narodowe Centrum Bada i Rozwoju zada innych ni
strategiczne programy bada naukowych i prac rozwojowych.

Na realizacj programu w 2008 r. z czci Zdrowie wydatkowano rodki w wysokoci


644 tys. zł, które stanowi 25,8% kwoty zaplanowanej na program w budecie Ministra
Zdrowia.

W ramach powyszej kwoty m. in. wykonano uzupełniajce badania kwalifikacyjne


modernizowanego systemu POLCAS, badania referencyjne pozaustrojowego systemu
wspomagania serca POLCAS oraz badania referencyjne zmodernizowanego systemu

296
POLCAS, opracowano statystyczne wyniki bada i analiz porównawcz systemów
POLCAS przed i po modernizacji, utworzono sie orodków naukowo – badawczych
dla potrzeb realizacji bada nad konstrukcjami i stosowaniem protez serca, utworzono na
terenie kraju sie kardiochirurgicznych orodków klinicznych dla realizacji programu
wykorzystania protez serca w leczeniu krytycznej i przewlekłej niewydolnoci serca,
zintegrowano zaplecze technologiczne w procesie wytwarzania protez serca
z wykorzystaniem osigni w dziedzinie zaawansowanych technologii inynierii
materiałowej i inynierii powierzchni.

Niskie wykonanie spowodowane było opónieniem realizacji prac badawczych programu


oraz przedłuajcym si postpowaniem konkursowym na wybór wykonawców zada
badawczych. Ponadto utworzenie sieci naukowo – badawczych uczestniczcych
w programie wymaga wypracowania zasad funkcjonowania i współpracy Instytucji, co jest
procesem długotrwałym.

48. Program wzmocnienie bezpieczestwa zdrowotnego obywateli

Program realizowany jest w całoci przez Ministra Zdrowia. rodki zaplanowane


w wysokoci 300.000 tys. zł zrealizowane zostały w 100% planu.

W 2008 r. rodki finansowe przekazane zostały 17 szpitalom klinicznym, 3 jednostkom


badawczo – rozwojowym, 164 szpitalom samorzdowym pełnicym kluczow rol
w zabezpieczeniu realizacji potrzeb zdrowotnych.

Otrzymane rodki zostały przeznaczone przez zakłady na spłat przeterminowanych


zobowiza publicznoprawnych i cywilnoprawnych oraz umoliwiły przeprowadzenie
z wierzycielami negocjacji, w wyniku których wierzyciele odstpili od czciowego naliczania
odsetek, podpisali ugody na spłat pozostałych zobowiza oraz w przypadku dostawców
towarów i usług zapewnili cigło dostarczanych do szpitali wyrobów medycznych
niezbdnych do prawidłowego funkcjonowania.

49. Wymiana migłowców Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej –


Lotnicze Pogotowie Ratunkowe w latach 2005-2010

Na realizacj zada programu zwizanych z zakupem 23 migłowców oraz symulatora


lotów do szkolenia pilotów wydatkowano kwot 58.900 tys. zł, tj. 100% planu.

rodki te pozwoliły na dokonanie czciowej płatnoci, zgodnie z harmonogramem


dostaw i płatnoci, stanowicym integraln cz umowy podpisanej pomidzy Ministrem
Zdrowia i konsorcjum Eurokopter.

297
50. Narodowy Program Zwalczania Chorób Nowotworowych

Na realizacj tego programu w 2008 r. wydatkowano 209.183 tys. zł, co stanowi 83,6%
planu po zmianach, który wyniósł 250.277 tys. zł. Z tego kwota w wysokoci 21.341 tys. zł
została ujta w wykazie wydatków niewygasajcych z upływem roku budetowego 2008.

W ramach realizacji programu w roku 2008 wydano i przeprowadzono kolporta


Europejskiego kodeksu walki z rakiem, udoskonalano realizacj programów profilaktycznych.
Nastpiło take doposaenie zespołów wsparcia oraz oddziałów i zespołów opieki
paliatywnej w specjalistyczny sprzt, szpitali w sprzt niezbdny do utrzymania właciwej
jakoci diagnostyki i leczenia raka płuc. Zakupiono i wszczepiono dzieciom 44 endoprotezy
onkologiczne. Ponadto, podjte zostały działania majce na celu popraw zgłaszalnoci
kobiet na badania profilaktyczne (w tym wysyłka imiennych zaprosze), realizowano
przesiewowe badania kolonoskopowe, majce na celu wczesne wykrycie raka jelita grubego.

Ze rodków na wydatki majtkowe zakupiono aparatur radioterapeutyczn oraz


8 akceleratorów, 2 tomografy komputerowe, 2 symulatory, 4 aparaty do brachyterapii, 9 stacji
planowania leczenia. Dziki realizacji Programu poprawił si wskanik liczby ludnoci
przypadajcej na 1 akcelerator – 1 akcelerator przypada na 401.000 osób oraz wskanik
liczby aparatów megawoltowych na 1 mln ludnoci – 1 aparat megawoltowy przypada
na 373.000 osób. Ponadto zakupiono 3 skanery PET-CT dla Centrum Onkologii
w Bydgoszczy, Wielkopolskiego Centrum Onkologii i Instytutu Onkologii im. Marii
Skłodowskiej Curie w Warszawie oraz sfinansowano zakup cyklotronu dla Instytutu im. Marii
Skłodowskiej Curie w Gliwicach. W ramach zadania „Zakup aparatury diagnostycznej dla
wczesnego wykrywania nowotworów” pozyskano 3 cytomammobusy.

W ramach programu przeprowadzono równie szereg szkole lekarzy rodzinnych


i podstawowej opieki zdrowotnej, kolonoskopistów i histopatologów, pielgniarek i personelu
zespołów opieki paliatywnej.

51. „Program dla Odry – 2006” realizowany 2002-2016

Wykonanie wydatków na realizacj ”Programu dla Odry – 2006” wyniosło 87.219 tys. zł,
tj. 90,5 % planu po zmianach.

Uruchomione z rezerwy celowej, zaplanowanej w ustawie budetowej w wysokoci


96.418 tys. zł, rodki budetowe na realizacj zada programu zostały wykorzystane przez
dysponentów nastpujcych czci budetowych:

1) cz 22 – Gospodarka wodna

Wydatki w wysokoci 47.019 tys. zł zostały przeznaczone na finansowanie zada


realizowanych przez:

298
Regionalny Zarzd Gospodarki Wodnej w Gliwicach – 2.169 tys. zł:

- modernizacj luz Kanału Gliwickiego,

- budowle regulacyjne – remont jazu klapowego na Nowej Odrze pod mostem drogowym
w Kdzierzynie Kolu,

- Zbiornik Racibórz – polder na rzece Odrze.

Regionalny Zarzd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu – 34.373 tys. zł, głównie na:

- dokoczenie budowy stopnia wodnego Malczyce na rzece Odrze,

- modernizacj Wrocławskiego Wzła Wodnego,

- remont zabudowy regulacyjnej potoku Mroynka – m. Rbiszów, Mldz, Przecznica,

- ochron od powodzi miasta Opola – Kanał Młynówki,

- modernizacja rzeki Nysy Kłodzkiej od zbiornika Nysa do Skorogoszczy (w tym Lewin


Brzeski),

- odtworzenie przekroju normalnego wraz z remontem ubezpiecze brzegowych na rzece


Białej Głuchołaskiej – m. Polski witów,

- remont ubezpiecze brzegowych i dennych na potoku Goworówka – m. Goworów,

- remont ubezpiecze brzegowych rzeki Bystrzycy Dusznickiej – m. Duszniki Zdrój,

- odtworzenie przekroju normalnego wraz z modernizacj koryta rzeki Kamienna –


m. Jelenia Góra,

- remont zbiorników w zlewni Górnej i rodkowej Odry,

- budowa jazu Chrócice na rzece Odrze.

Regionalny Zarzd Gospodarki Wodnej w Szczecinie – 7.578 tys. zł:

- budowle regulacyjne na rzece Odrze swobodnie płyncej – rzeka Odra Zachodnia (m.in.
przebudowa przej eglownych pod mostem kolejowym na rzece Odrze Zachodniej),

- budowle regulacyjne na rzece Odrze swobodnie płyncej (dokumentacja).

Regionalny Zarzd Gospodarki Wodnej w Poznaniu – 2.900 tys. zł:

- remont obiektów kaliskiego wzła wodnego – jazów Bernardyskiego i Rypinkowskiego,

- remont zabudowy hydrotechnicznej na rzece Warcie,

- remont konstrukcji stalowych stopni: Krzy, Lipica, Walkowice na Noteci Dolnej,

- remont stopnia Drawsko na Noteci Dolnej skanalizowanej – dokumentacja,

- zwikszenie przepustowoci wlotu do zbiornika „Jeziorsko”.

299
2) cz 41 – rodowisko

W ramach wydatków w kwocie 334 tys. zł zrealizowano nastpujce zadania:

- budowa zbiornika retencyjnego „B” na Łkach Widzieskich,

- działania retencyjne na Strudze Henrykowskiej,

- widnianka – etap II (budowa bystrotoków, przebudowa przepustów).

3) cz 85 – Budety Wojewodów

Województwo dolnolskie

Wydatki wykonano w kwocie 7.618 tys. zł przeznaczajc je głównie na:

- odbudow i modernizacj wałów w dorzeczu Odry wraz z Wart,

- budowle regulacyjne (m.in. realizacj zadania: Czyynka – Struga – Lubomin –


odbudowa koryta potoku),

- budowle przeciwpowodziowe (m.in. realizacj zada: Radwanice – etap I – przebudowa


wału p/pow. Polderu Oławka, Przelew Odra – Widawa – Jaz Klapowy – projekt
budowlano – wykonaczy, studium zabezpieczenia przez powodzi w zlewni rzeki lzy –
dokumentacja gm. órawina, Kobierzyce, Borów, Jordanów, Łagiewniki).

Województwo kujawsko – pomorskie

Wydatki wykonano w kwocie 3.000 tys. zł przeznaczajc je na:

- regulacj rzeki Gsawki wraz z odbudow budowli pitrzcych,

- regulacj rzeki Wełny wraz budowlami pitrzcymi (dokumentacja),

- kształtowanie przekroju podłunego i poprzecznego rzeki Kcynki – etap I (dokumentacja).

Województwo lubuskie

Wydatki wykonano w kwocie 4.104 tys. zł z przeznaczeniem głównie na finansowanie


inwestycji:

- Kanał Postomski etap II – rekonstrukcja kanału wraz z budowlami,

- Lubna etap II – rekonstrukcja i odbudowa rzeki oraz odbudowa dwóch jazów,

- Nowa Sól – Pleszówek – modernizacja obwałowa rzeki Odry – projekt techniczny,

- Młynkowo II – modernizacja wału rzeki Odry – projekt techniczny,

- Głboka – Ledno – modernizacja wału rzeki Odry – projekt techniczny.

300
Województwo łódzkie

Wydatki wykonano w kwocie 2.519 tys. zł z przeznaczeniem na:

- budow zbiornika wodnego Smardzew,

- przebudow (modernizacj) wału przeciwpowodziowego – Dolina Warty V.

Województwo opolskie

Wydatki wykonano w kwocie 4.556 tys. zł z przeznaczeniem na finansowanie:

- budowy lewostronnego wału rzeki Odry na odcinku „Cisek – Dzielniczka” – gm. Cisek,

- przebudowy ujciowego odcinka cieku Wikszycka Woda – gm. Kdzierzyn Kole,

- remontu koryt rzek: Złoty Potok, Osobłoga, Budkowiczanka, Stobrawa, Sadzawa,

- remontu regulacji rzek: Biała Woda oraz Mora- etap III.

Województwo lskie

Wydatki wykonano w kwocie 3.374 tys. zł z przeznaczeniem głównie na:

- remont stopnia wodnego z pitrzeniem na rzece Liswarcie – m. Krzepice,

- regulacj koryta cieku Pucówka – gm. Goleszów,

- remont zbiornika Zielona I i II na rzece Mała Panew – gm. Kalety,

- odtworzenie koryta cieku Dzielniczka – gm. Rudnik.

Województwo wielkopolskie

Wydatki wykonano w kwocie 9.795 tys. zł z przeznaczeniem na nastpujce zadania


inwestycyjne:

- zbiornik Wielowie Klasztorna na rzece Pronie – kontynuacja I etapu (dokumentacja,


wykup gruntów),

- przebudow wału lewostronnego rzeki Prosny – etap I – gm. erków i Gizałki – etap I.

Województwo zachodniopomorskie

Wydatki wykonano w kwocie 4.900 tys. zł z przeznaczeniem głównie na zadania:

- Bielinek – Osinów Dolny – odbudowa (modernizacja) wału przeciwpowodziowego,

- Ina – Inoujcie – Goleniów – odbudowa koryta rzeki wraz z modernizacj


prawobrzenego obwałowania,

- abnica – Łubnica – uszczelnienie wału przeciwpowodziowego.

301
52. Program na rzecz społecznoci romskiej w Polsce

Na realizacj programu na rzecz społecznoci romskiej w Polsce w ustawie budetowej


na 2008 r. zaplanowano rezerw celow „Pomoc dla społecznoci romskiej” w kwocie
10.000 tys. zł. W trakcie roku decyzj Ministra Finansów uruchomiono dodatkowo kwot
116 tys. zł z rezerwy ogólnej budetu pastwa. Łcznie na realizacj programu w roku 2008
wydatkowano 9.677 tys. zł, co stanowi 95,7% planu po zmianach.

Realizatorami zada wynikajcych z programu były przede wszystkim jednostki


samorzdu terytorialnego oraz organizacje i stowarzyszenia romskie. Wikszo rodków
została wydatkowana poprzez budety wojewodów – 9.533 tys. zł, głównie wojewody
małopolskiego – 2.881 tys. zł, dolnolskiego – 1.832 tys. zł i lskiego – 750 tys. zł.
Dodatkowa kwota 116 tys. zł z rezerwy ogólnej została przekazana do budetu wojewody
mazowieckiego z przeznaczeniem na dofinansowanie budowy budynku mieszkalnego dla
rodzin romskich na terenie gminy Bulkowo.

Ponadto rodki w kwocie 28 tys. zł były wydatkowane przez Ministra Spraw


Wewntrznych i Administracji w ramach czci Sprawy wewntrzne z przeznaczeniem dla
Małopolskiej Komendy Wojewódzkiej Policji na zapewnienie bezpieczestwa.

53. Pomoc Pastwa w zakresie doywiania

Na realizacj zada okrelonych w programie „Pomoc Pastwa w zakresie doywiania”


została zaplanowana kwota 500.000 tys. zł z przeznaczeniem na dotacje dla gmin na
dofinansowanie zada własnych gmin w zakresie doywiania (z tego w budetach
województw – 250.000 tys. zł i w rezerwie celowej – 250.000 tys. zł).

W toku wykonywania budetu wojewodowie, stosownie do postanowie art. 148 ust. 1


ustawy o finansach publicznych, dokonali przeniesienia wydatków midzy rozdziałami
i paragrafami klasyfikacji wydatków, zwikszajc dotacje celowe na realizacj programu oraz
na wniosek Ministra Pracy i Polityki Społecznej realizacja programu wieloletniego „Pomoc
Pastwa w zakresie doywiania” została dofinansowana z rezerwy celowej „Dotacje celowe
na finansowanie lub dofinansowanie zada z zakresu pomocy społecznej, w tym na
realizacj zada wynikajcych z art. 121 ust. 3a ustawy o pomocy społecznej –
do 46.000 tys. zł” – 8.344 tys. zł. Plan po zmianach wyniósł 538.694 tys. zł, tj. o 7,7% wicej
w stosunku do planu.

Wykonanie dotacji celowych przeznaczonych na program wyniosło 527.658 tys. zł,


co stanowi 98% planu po zmianach. Na realizacj programu w 2008 r. gminy przeznaczyły
z ich dochodów własnych 281.203 tys. zł. Łcznie na realizacj programu wydatkowano
808.861 tys. zł.

302
W ramach programu s realizowane działania dotyczce w szczególnoci:

- zapewnienia pomocy w zakresie doywiania: dzieciom do 7 roku ycia, uczniom do


czasu ukoczenia szkoły ponadgimnazjalnej, osobom i rodzinom znajdujcym si
w trudnych sytuacjach, w szczególnoci osobom samotnym, w podeszłym wieku, chorym
lub niepełnosprawnym – w formie posiłku, wiadczenia pieninego na zakup posiłku lub
ywnoci albo wiadczenia rzeczowego w postaci produktów ywnociowych,

- wdroenia działa zmierzajcych do rozwoju i wykorzystywania bazy ywieniowej


w gminach lub zwikszenia jej dostpnoci, w tym tworzenia lub doposaenia punktów
przygotowywania lub wydawania posiłków oraz dowozu posiłków,

- utworzenia systemu cigłego monitorowania skutecznoci działa realizowanych


w ramach programu w skali kraju i poszczególnych regionach kraju.

Programem zostało objtych 2.006.008 osób, w tym dzieci do 7 roku ycia –


272.587 dzieci, uczniowie do czasu ukoczenia szkoły ponadgimnazjalnej –
902.190 uczniów, osoby otrzymujce pomoc z tytułu m.in.: sieroctwa, bezrobocia,
bezdomnoci, niepełnosprawnoci, przemocy w rodzinie, długotrwałej lub cikiej choroby –
881.240 osób. W ramach programu z posiłku skorzystało 930.986 osób,
a 1.250.528 osobom w rodzinach został wypłacony zasiłek celowy z przeznaczeniem na
zakup posiłku (jedna osoba objta programem mogła korzysta w okresie roku z posiłku jak
i z zasiłku celowego). W 2008 roku program realizowany był w 22.061 punktach
ywieniowych, z tego: w 14.413 stołówkach i w 7.648 pomieszczeniach do przygotowywania
i wydawania posiłków. W 2008 r. uruchomiono 139 stołówek oraz 79 pomieszcze do
przygotowywania lub wydawania posiłków.

54. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie

Wykonanie dotacji celowych przeznaczonych na realizacj tego programu w 2008 r.


wyniosło 17.218 tys. zł, co stanowi 93,9% planu po zmianach, z tego na:

- utrzymanie funkcjonujcych specjalistycznych orodków wsparcia dla ofiar przemocy


w rodzinie oraz utworzenie i utrzymanie nowopowstałych specjalistycznych orodków
wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie – 12.743 tys. zł,

- opracowanie i realizacj programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy


w rodzinie – 4.244 tys. zł,

- dofinansowanie szkole dla osób realizujcych zadania zwizane z przeciwdziałaniem


przemocy w rodzinie – 231 tys. zł.

Na realizacj zada okrelonych w programie w ustawie budetowej na rok 2008


zaplanowano dotacje celowe dla jednostek samorzdu terytorialnego w wysokoci
16.400 tys. zł, z tego:

303
- w budetach województw – 11.800 tys. zł,

- w rezerwie celowej „rodki na finansowanie lub dofinansowanie zada wynikajcych


z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie” – 4.600 tys. zł.

W toku wykonywania budetu z ww. rezerwy celowej decyzjami Ministra Finansów na


wniosek Ministra Pracy i Polityki Społecznej i wojewodów zostały zwikszone dotacje celowe
w budetach wojewodów z tego:

- na realizacj biecych zada własnych samorzdu województwa, z przeznaczeniem na


dofinansowanie organizacji szkole dla pracowników realizujcych zadania zwizane
z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, tj. pracowników pomocy społecznej, policji,
słuby zdrowia, sdów i edukacji – 240 tys. zł,

- na zadania biece z zakresu administracji rzdowej oraz inne zadania zlecone


ustawami realizowane przez powiat, z przeznaczeniem na utrzymanie funkcjonujcych
specjalistycznych orodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie oraz utworzenie
i utrzymanie nowopowstałych orodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, a take
opracowywanie i realizacj programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy
w rodzinie – 4.360 tys. zł.

Wojewodowie, stosownie do postanowie art. 148 ust. 1 ustawy o finansach


publicznych, dokonali przeniesienia wydatków midzy rozdziałami i paragrafami klasyfikacji
wydatków w ramach działu 852 – Pomoc społeczna, zwikszajc dotacje celowe na
realizacj programu do kwoty 18.331 tys. zł.

55. Owicimski Strategiczny Program Rzdowy. Etap III 2007-2011

Wykonanie wydatków na realizacj zada programu wyniosło 5.645 tys. zł, tj. 94,1%
planu po zmianach.

rodki te przeznaczono na realizacj zada w ramach nastpujcych priorytetów


programu:

- uporzdkowanie i zagospodarowanie terenów wokół Pastwowego Muzeum Auschwitz-


Birkenau (m.in. przebudow drogi powiatowej nr K 1877 – dawna 04-104 – na odcinku
Babice – Harme, modernizacj placu przed Dworcem PKP oraz ul. Dworcowej,
budow głównego parkingu dla zwiedzajcych KL Birkenau wraz z infrastruktur
towarzyszc przy ul. Mczestwa Narodów i ul. Czernichowskiej, budow drogi
odbarczajcej – odnoga ul. Ofiar Faszyzmu, drogi powiatowej 04-104 – usytuowanej na
przedpolu Muzeum) – 2.295 tys. zł,

- rozwój w Owicimiu działalnoci edukacyjnej na poziomie szkoły wyszej, zwizanej


m.in. z problematyk praw człowieka, stosunków midzynarodowych i pokoju (adaptacj
budynków byłych Zakładów Przemysłu Tytoniowego na potrzeby Pastwowej Wyszej

304
Szkoły Zawodowej w Owicimiu oraz budow Centrum Edukacyjno – Sportowego przy
Powiatowym Zespole Nr 2 Szkół Ogólnokształccych Mistrzostwa Sportowego
i Technicznych w Owicimiu) – 2.500 tys. zł,

- popraw atrakcyjnoci turystycznej Owicimia poprzez renowacj obiektów


zabytkowych i zabytkowej infrastruktury (przebudow ul. Kocielnej wraz z placem
ks. Skarbka – rejon Centrum ydowskiego i Synagogi, przebudow ulicy Bulwary
wraz z parkingiem i cigiem pieszym do mostu Jagielloskiego) – 850 tys. zł.

305
3.7. Wynagrodzenia w pastwowej sferze budetowej w 2008 r.

W roku 2008 zatrudnienie i wynagrodzenia w pastwowych jednostkach budetowych


objtych przepisami ustawy o kształtowaniu wynagrodze w pastwowej sferze budetowej
w układzie działowym kształtowały si nastpujco:

WYNAGRODZENIA (w tys. zł)


z tego:
a - Plan wg ustawy
WYSZCZEGÓLNIENIE Wynagrodzenia Dodatkowe
budetowej 2 OGÓŁEM
Zatrudnienie / łcznie z wynagrodzenia
b - Wykonanie wg 3
1
Rb-70 / podwykami roczne /
1 2 3 4 5

OGÓŁEM
4
a/ 400.934 22.707.641 21.170.539 1.537.102
b 361.968 21.750.938 20.451.993 1.298.945
Dział 010 – Rolnictwo i łowiectwo
a 7.451 292.613 270.913 21.700
b 6.879 348.980 330.134 18.846
Dział 020 - Lenictwo
a 6 465 436 29
b 8 561 534 27
Dział 050 – Rybołówstwo i rybactwo
a 86 14.519 13.536 983
b 76 15.568 14.716 852
Dział 150 – Przetwórstwo przemysłowe
a 6 8.685 8.001 684
b 5 8.793 8.200 593
Dział 500 - Handel
a 1.436 47.043 43.948 3.095
b 1.247 53.628 51.051 2.577
Dział 600 – Transport i łczno
a 6.108 408.008 383.911 24.097
b 5.180 428.768 408.784 19.984
Dział 710 – Działalno usługowa
a 936 143.181 135.110 8.071
b 775 144.502 137.398 7.104
Dział 720 - Informatyka
a 2.668 111.374 103.581 7.793
b 2.274 125.637 118.997 6.640
Dział 750 – Administracja publiczna
a 98.452 5.183.913 4.817.920 365.993
b 90.733 5.436.962 5.134.545 302.417
Dział 752 – Obrona narodowa
a 93.892 5.310.220 4.962.880 347.340
b 83.513 5.223.539 4.911.742 311.797
Dział 753 – Obowizkowe ubezpieczenia
społeczne
a 352 26.601 24.709 1.892
b 315 27.494 25.918 1.576
Dział 754 – Bezpieczestwo publiczne
i ochrona przeciwpoarowa
a 146.409 6.840.616 6.343.234 497.382
b 131.513 6.374.733 5.977.336 397.397
Dział 755 – Wymiar sprawiedliwoci
a 33.232 2.226.036 2.062.378 163.658
b 32.747 2.164.752 2.017.846 146.906
Dział 758 – Róne rozliczenia
a 3 89.829 83.021 6.808
b 3 81.118 78.869 2.249

306
WYNAGRODZENIA (w tys. zł)
z tego:
a - Plan wg ustawy
WYSZCZEGÓLNIENIE Wynagrodzenia Dodatkowe
budetowej 2 OGÓŁEM
Zatrudnienie / łcznie z wynagrodzenia
b - Wykonanie wg 3
1
Rb-70 / podwykami roczne /
1 2 3 4 5
Dział 801 – Owiata i wychowanie
a 2.708 233.257 217.631 15.626
b 1.932 224.724 210.784 13.940
Dział 803 –Szkolnictwo wysze
a 2.917 2.694 223
b 3.119 2.923 196
Dział 851 – Ochrona zdrowia
a 862 732.991 683.580 49.411
b 758 728.957 684.048 44.909
Dział 852 – Pomoc społeczna
a 965 891 74
b 1.086 1.018 68
Dział 853 – Pozostałe zadania w zakresie
polityki społecznej
a 2.365 2.190 175
b 2.467 2.331 136
Dział 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza
a 100.219 94.099 6.120
b 97.806 91.498 6.308
Dział 900 – Gospodarka komunalna i ochrona
rodowiska
a 2.577 87.767 81.387 6.380
b 2.245 101.302 95.678 5.624
Dział 921- Kultura i ochrona dziedzictwa
narodowego
a 1.838 85.526 79.774 5.752
b 1.765 92.552 87.354 5.198
Dział 925 – Ogrody botaniczne i zoologiczne
oraz naturalne obszary i obiekty chronionej
przyrody
a 62.236 58.432 3.804
b 63.715 60.125 3.590
Dział 926 – Kultura fizyczna i sport
a 156 144 12
b 175 164 11
1/
sprawozdanie Rb-70 kwartalne o zatrudnieniu i wynagrodzeniach, które nie obejmuje w cz. 29, rozdz. 75217 –
SWW, cz. 57-ABW oraz cz. 59-AW,
2
/ zatrudnienie dot. tylko osób objtych mnonikowymi systemami wynagrodze,
3/
dla ołnierzy dodatkowe uposaenie roczne, a dla funkcjonariuszy – nagroda roczna,
4/
łcznie z rezerwami celowymi: planowane zatrudnienie – 1.912 osób, wynagrodzenia w wysokoci – 696.139 tys. zł.

Zaplanowane w ustawie budetowej na rok 2008 dla pastwowej sfery budetowej


kwoty bazowe dla osób objtych mnonikowymi systemami wynagrodze w poszczególnych
grupach pracowniczych, zgodnie z przepisami:

1) ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodze w pastwowej sferze


budetowej oraz o zmianie niektórych ustaw, wyniosły dla:

- osób zajmujcych kierownicze stanowiska pastwowe – 1.766,46 zł,

- osób zajmujcych wysokie stanowiska pastwowe niebdce kierowniczymi


stanowiskami pastwowymi, członków korpusu słuby cywilnej, etatowych członków

307
samorzdowych kolegiów odwoławczych i kolegiów regionalnych izb
obrachunkowych, pracowników Rzdowego Centrum Legislacji, ekspertów, asesorów
i aplikantów eksperckich Urzdu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej, asesorów
prokuratorskich, funkcjonariuszy Słuby Celnej – 1.837,10 zł,

- sdziów delegowanych do Ministerstwa Sprawiedliwoci lub innej jednostki


organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwoci albo przez niego nadzorowanej
i prokuratorów oraz członków Krajowej Izby Odwoławczej przy Prezesie Urzdu
Zamówie Publicznych – 1.493,42 zł,

- ołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy – 1.493,42 zł;

2) art. 8 ustawy z dnia 29 marca 2007 r. o zmianie ustawy o Krajowym Centrum Szkolenia
Kadr Sdów Powszechnych i Prokuratury oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 64,
poz. 433) w zwizku z art. 9 ust. 1 i 2 ww. ustawy w pkt 1 wyniosła dla aplikantów
prokuratorskich – 1.837,10 zł.

rednioroczny wskanik wzrostu wynagrodze dla pracowników pastwowej sfery


budetowej objtych niemnonikowymi systemami wynagrodze – w wysokoci nie niszej
ni 102,3%.

rednioroczny wskanik wzrostu wynagrodze dla pracowników pastwowej sfery


budetowej objtych mnonikowymi systemami wynagrodze – w wysokoci nie niszej ni
wzrost kwoty bazowej, tzn. 102,3%.

W ustawie budetowej zaplanowano dla pastwowych jednostek budetowych,


w podziale na czci i działy klasyfikacji dochodów i wydatków budetowych oraz na
poszczególne grupy osób:

- limity zatrudnienia dla 399.022 osób i w rezerwach celowych – 1.912 osób (łcznie –
400.934 osób),

- wynagrodzenia w wysokoci 22.011.502 tys. zł i w rezerwach celowych 696.139 tys. zł


(łcznie z rezerwami celowymi – 22.707.641 tys. zł).

Limity zatrudnienia dotycz tylko osób objtych mnonikowymi systemami wynagrodze,


tj. osób zajmujcych kierownicze stanowiska pastwowe, osób zajmujcych wysokie
stanowiska pastwowe niebdce kierowniczymi stanowiskami pastwowymi, członków
korpusu słuby cywilnej, etatowych członków samorzdowych kolegiów odwoławczych
i kolegiów regionalnych izb obrachunkowych, pracowników Rzdowego Centrum Legislacji,
ekspertów, asesorów i aplikantów eksperckich Urzdu Patentowego Rzeczypospolitej
Polskiej, asesorów prokuratorskich, funkcjonariuszy Słuby Celnej, sdziów delegowanych
do Ministerstwa Sprawiedliwoci lub innej jednostki organizacyjnej podległej Ministrowi
Sprawiedliwoci albo przez niego nadzorowanej, prokuratorów, członków Krajowej Izby

308
Odwoławczej przy Prezesie Urzdu Zamówie Publicznych, ołnierzy zawodowych
i funkcjonariuszy oraz aplikantów prokuratorskich.

Natomiast kwoty wynagrodze dotycz zarówno osób objtych mnonikowymi systemami


wynagrodze jak i osób nieobjtych mnonikowymi systemami wynagrodze.

Zatrudnienie i wynagrodzenia dla pracowników pastwowych jednostek budetowych


w podziale na grupy pracownicze przedstawia ponisza tabela.

WYNAGRODZENIA (w tys. zł)


z tego:
a - Plan wg
WYSZCZEGÓLNIENIE ustawy Wynagrodzenia Dodatkowe
2 OGÓŁEM
budetowej Zatrudnienie / łcznie z wynagrodzenia
3/
b - Wykonanie podwykami roczne
1/
wg Rb-70
1 2 3 4 5

OGÓŁEM
4
a/ 400.934 22.707.641 21.170.539 1.537.102
b 361.968 21.750.938 20.451.993 1.298.945
Osoby nieobjte mnonikowymi systemami
wynagrodze
a 3.679.137 3.427.238 251.899
b 3.800.989 3.585.593 215.396
Członkowie korpusu słuby cywilnej
a 124.336 5.398.723 5.020.110 378.613
b 111.966 5.730.885 5.421.659 309.226
Osoby zajmujce kierownicze stanowiska
pastwowe
a 251 38.857 38.857
b 239 36.215 36.215
Etatowi członkowie samorzdowych
kolegiów odwoławczych
a 513 48.426 44.773 3.653
b 490 48.321 44.886 3.435
Funkcjonariusze Słuby Celnej
a 14.050 648.058 603.161 44.897
b 13.660 688.942 650.873 38.069
ołnierze zawodowi i funkcjonariusze
a 250.862 11.326.902 10.532.338 794.564
b 227.140 10.629.433 9.948.527 680.906
Sdziowie delegowani do ministerstwa
sprawiedliwoci lub innej jednostki
organizacyjnej podległej ministrowi
sprawiedliwoci albo przez niego
nadzorowanej, prokuratorzy oraz asesorzy
i aplikanci prokuratorscy
a 6.681 627.560 581.438 46.122
b 6.464 574.886 536.798 38.088
Eksperci, asesorzy i aplikanci eksperccy
Urzdu Patentowego Rzeczypospolitej
Polskiej
a 200 13.100 12.179 921
b 186 12.741 11.967 774

309
WYNAGRODZENIA (w tys. zł)
z tego:
a - Plan wg
WYSZCZEGÓLNIENIE ustawy Wynagrodzenia Dodatkowe
2/ OGÓŁEM
budetowej Zatrudnienie łcznie z wynagrodzenia
3/
b - Wykonanie podwykami roczne
1/
wg Rb-70
1 2 3 4 5
Pracownicy Rzdowego Centrum Legislacji
a 116 8.526 7.872 654
b 110 9.157 8.574 583
Etatowi członkowie kolegiów regionalnych
izb obrachunkowych
a 237 18.340 17.054 1.286
b 202 17.361 16.255 1.106
Członkowie Krajowej Izby Odwoławczej
przy Prezesie Urzdu Zamówie
Publicznych
a 25 2.490 2.490
b 22 2.413 2.402 11
Osoby zajmujce wysokie stanowiska
pastwowe niebdce kierowniczymi
stanowiskami pastwowymi
a 1.751 201.383 186.890 14.493
b 1.489 199.595 188.244 11.351
1/
sprawozdanie Rb-70 kwartalne o zatrudnieniu i wynagrodzeniach, które nie obejmuje w cz. 29, rozdz. 75217 –
SWW, cz. 57-ABW oraz cz. 59-AW,
2
/ zatrudnienie dot. tylko osób objtych mnonikowymi systemami wynagrodze,
3/
dla ołnierzy dodatkowe uposaenie roczne, a dla funkcjonariuszy – nagroda roczna,
4/
łcznie z rezerwami celowymi: planowane zatrudnienie – 1.912 osób, wynagrodzenia w wysokoci – 696.139 tys. zł.

Pełne dane w powyszym zakresie ujte s w sprawozdaniu tabelarycznym z wykonania


zatrudnienia i wynagrodze w pastwowych jednostkach budetowych w 2008 r.

W cigu roku wprowadzono nastpujce zmiany:

1) z rezerw uruchomiono ogółem:

− limity zatrudnienia dla 1.232,11 osób,

− wynagrodzenia w wysokoci 544.718 tys. zł, w tym:

a) w grupie członków korpusu słuby cywilnej midzy innymi na sfinansowanie:

- dodatku specjalnego, o którym mowa w art. 55 ustawy z dnia 24 sierpnia


2006 r. o słubie cywilnej (Dz. U. Nr 170, poz. 1218, z pón. zm.),
przysługujcego obligatoryjnie kademu członkowi korpusu słuby cywilnej,

- procesu wartociowania stanowisk pracy w słubie cywilnej,


przeprowadzonego w zwizku z art. 54 ww. ustawy,

- wyrównywania rónic w wynagrodzeniach pomidzy urzdami, w których


poziom przecitnego wynagrodzenia w jednostkach był najniszy
i nie przekraczał 2.500 zł,

310
b) w grupie osób nieobjtych mnonikowymi systemami wynagrodze midzy innymi
na wyrównywania rónic w wynagrodzeniach pomidzy urzdami, w których
poziom przecitnego wynagrodzenia w jednostkach był najniszy i nie przekraczał
2.500 zł;

2) zwikszono rodki na wynagrodzenia o kwot 314 tys. zł, z tego:

− 298 tys. zł przeznaczono na sfinansowanie wypłat nalenych wynagrodze


zasdzonych wyrokami sdowymi oraz na zobowizania powstałe w zwizku
z likwidacj gospodarstwa pomocniczego Orodka Edukacji Ekologicznej „Wilga”,
działajcego przy Górzniesko-Lidzbarskim Parku Krajobrazowym z siedzib
w Górznie. rodki zostały przyznane z rezerw celowych na sfinansowanie
zobowiza wymagalnych skarbu pastwa, z poz. 22 oraz utworzonych w trakcie
roku trzech nowych rezerw celowych, z poz. 71-73,

− 16 tys. zł przeznaczono na wynagrodzenia dla pracowników wchodzcych w skład


Grupy Przygotowawczo-Weryfikacyjnej na realizacj zada wynikajcych
z Rzdowego Programu Pomocy Cudzoziemcom i Innym Osobom Współpracujcym
z Polskimi Kontyngentami Wojskowymi oraz Kontyngentami Policyjnymi i Stray
Granicznej, Wydzielonymi do Realizacji Zada Poza Granicami Pastwa. rodki
zostały przyznane z rezerwy ogólnej;

3) zmniejszono uposaenia dla funkcjonariuszy o kwot 16 tys. zł oraz limity zatrudnienia


o 0,42 osoby w wyniku przeniesienia rodków, zgodnie z art. 10 a ww. ustawy z dnia
23 grudnia 1999 r., z czci 42 – Sprawy wewntrzne do Komend Powiatowych
i Miejskich Pastwowej Stray Poarnej. rodki te przeznaczone zostały na
sfinansowanie uposae w województwach: kujawsko-pomorskim, małopolskim,
mazowieckim i zachodniopomorskim dla straaków przeniesionych od dnia 1 grudnia
2008 r. z Komendy Głównej Pastwowej Stray Poarnej i Szkoły Głównej Słuby
Poarniczej.

Ponadto wprowadzono zmiany polegajce na przeniesieniu wynagrodze i limitów


zatrudnienia midzy czciami i działami. Zmiany te zostały dokonane:

1) zgodnie z art. 10 a ww. ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. przesunito rodki na


uposaenia w kwocie 945 tys. zł:

− z cz. 29 – Obrona narodowa do innych resortów (824 tys. zł) i województw


(121 tys. zł), w tym 337 tys. zł z grupy osób zatrudnionych w placówkach
zagranicznych. W wyniku powyszych przeniesie nastpił wzrost uposae
o 337 tys. zł, bowiem przeniesione zostały rodki na uposaenia z placówek

311
zagranicznych (nieujmowanych w załczniku nr 10 do ustawy budetowej) do innych
czci.

Zmiany te wynikały z koniecznoci sfinansowania:

a) nieujtych na etapie planowania budetowego na 2008 r.:

- skutków podwyszenia od dnia 1 lipca 2008 r. dodatku za długoletni słub


wojskow dla ołnierzy zawodowych, stosownie do przepisów
rozporzdzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 czerwca 2008 r.
zmieniajcego rozporzdzenie w sprawie dodatków do uposaenia
zasadniczego ołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 147, poz. 934),

- skutków podwyszenia od dnia 1 stycznia 2008 r. uposae ołnierzy


zawodowych pełnicych słub w ministerstwach i urzdach centralnych,
stosownie do przepisów rozporzdzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia
11 grudnia 2007 r. zmieniajcego rozporzdzenie w sprawie stawek
uposaenia zasadniczego ołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 235, poz. 1727),

b) dodatkowego uposaenia rocznego wypłaconego ołnierzowi zawodowemu


zwolnionemu ze słuby wojskowej w wysokoci proporcjonalnej do okresu słuby
w 2008 r.;

2) zgodnie z rozporzdzeniami:

a) Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2008 r. w sprawie przeniesienia


planowanych dochodów i wydatków oraz limitów zatrudnienia i kwot wynagrodze
okrelonych w ustawie budetowej na rok 2008 (Dz. U. Nr 210, poz. 1322) –
przeniesiono 55,99 osoby i wynagrodzenia w kwocie 2.150 tys. zł z czci 85 –
Budety wojewodów, dział 750 – Administracja publiczna do czci 41 –
rodowisko, dział 900 – Gospodarka komunalna i ochrona rodowiska,

b) Ministra Finansów z dnia 5 grudnia 2008 r. w sprawie przeniesienia planowanych


wydatków budetowych oraz okrelenia limitów zatrudnienia i kwot wynagrodze
okrelonych w ustawie budetowej na rok 2008 (Dz. U. Nr 221,
poz. 1438) – przeniesiono 12,53 osoby i wynagrodzenia w kwocie 941 tys. zł
w czci 41 – rodowisko z działu 750 – Administracja publiczna do działu 900 –
Gospodarka komunalna i ochrona rodowiska.

W wyniku powyszych zmian plan po zmianach centralnych dla pracowników


pastwowych jednostek budetowych wyniósł:

- Zatrudnienie 400.253,69 osoby (tj. w stosunku do ustawy budetowej uległo zmniejszeniu


o 680,31 osób),

312
- Wynagrodzenia 22.556.855 tys. zł (tj. w stosunku do ustawy budetowej uległy
zmniejszeniu o 150.786 tys. zł).

Zgodnie ze sprawozdaniem Głównego Urzdu Statystycznego (Rb-70 kwartalne


o zatrudnieniu i wynagrodzeniach), które nie obejmuje pracowników Agencji Bezpieczestwa
Wewntrznego, Agencji Wywiadu oraz Słuby Wywiadu Wojskowego, w pastwowych
jednostkach budetowych zatrudnienie wyniosło 474.471 osób (w tym 361.968 osób objtych
mnonikowymi systemami wynagrodze), wynagrodzenia – 21.750.938 tys. zł, a przecitne
wynagrodzenie – 3.820,21 zł.

Ww. przecitne wynagrodzenie w porównaniu z rokiem ubiegłym (3.303,97 zł) wzrosło


o 15,62%.

Wzrost ten wynika midzy innymi z nastpujcych tytułów:

- podwyek wynagrodze,

- naliczenia wyszego ni w 2007 r. dodatkowego wynagrodzenia rocznego,

- skutków przechodzcych rezerw celowych rozdysponowanych w roku 2007,

- rozdysponowania nowych rezerw celowych,

- wzrostu wynagrodze zwizanego z przyrostem o 450 etatów w Komisji Nadzoru


Finansowego, w zwizku z przejciem nowego zadania – nadzór bankowy nałoony
ustaw z dnia 19 wrzenia 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym,

- wzrostu uposae z tytułu wzrostu wskanika wielokrotnoci kwoty bazowej


o 0,22 pkt. dla ołnierzy zawodowych,

- wzrostu uposae z tytułu wzrostu wskanika wielokrotnoci kwoty bazowej dla


funkcjonariuszy Słuby Kontrwywiadu Wojskowego o 0,13 pkt. oraz Słuby Wywiadu
Wojskowego o 0,19 pkt.,

- wzrostu wskanika wielokrotnoci kwoty bazowej funkcjonariuszy Słuby Wiziennej


o 0,33 pkt.,

- realizacji w 2008 r. zadania pn. „Wzmocnienie motywacyjnego systemu uposae”


wynikajcego z „Programu modernizacji Policji, Stray Granicznej, Pastwowej Stray
Poarnej i Biura Ochrony Rzdu w latach 2007-2009”, poprzez podwyszenie
wskaników wielokrotnoci kwoty bazowej stanowicej przecitne uposaenie
funkcjonariuszy w stosunku do roku poprzedniego dla poszczególnych formacji o:

- 0,30 pkt. w Policji,

- 0,30 pkt. w Stray Granicznej,

- 0,35 pkt w Pastwowej Stray Poarnej,

- 0,30 pkt. w Biurze Ochrony Rzdu,

313
- wzrostu o 21% wydatków na wypłat nalenoci zagranicznej dla ołnierzy zawodowych
pełnicych słub w kontyngentach wojskowych poza granicami pastwa,

- wzrostu w 2008 r. uposae prokuratorów wynikajcych z ustawy z dnia 29 czerwca


2007 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sdów powszechnych oraz niektórych innych
ustaw (awans poziomy prokuratorów i skrócenie okresu wymaganego do uzyskania
wyszych stawek awansowych z 7 do 5 lat),

- przyrostu w 2008 r. 475 etatów funkcjonariuszy w zwizku z realizacj „Programu


pozyskiwania 17.000 nowych miejsc zakwaterowania w jednostkach penitencjarnych
w latach 2006-2009”,

- wzrostu zatrudnienia o 1.093 etaty w 2008 r. w zwizku z realizacj przedsiwzicia


pn. „Zastpienie funkcjonariuszy pracownikami cywilnymi” realizowanego w ramach
„Programu modernizacji Policji, Stray Granicznej, Pastwowej Stray Poarnej i Biura
Ochrony Rzdu w latach 2007-2009”.

314
Rozdział 4
Rozliczenia z Uni Europejsk

Członkostwo Polski w Unii Europejskiej zwizane jest z uczestnictwem Polski


w systemie finansowym UE, obejmujcym przede wszystkim budet ogólny UE. Budet ten,
akceptowany corocznie przez władz budetow UE (Rada i Parlament Europejski) na
wniosek Komisji Europejskiej, mieci si w ramach wieloletniego planu finansowego UE –
perspektywy finansowej (obecnie jest to perspektywa 2007-13). Wysoko polskiej składki
do budetu UE oraz wysoko potencjalnych transferów do Polski jest ograniczona limitami
wyznaczonymi w perspektywie finansowej, a doprecyzowanymi w rocznych budetach UE.
Rok 2008 był drugim rokiem obowizywania perspektywy finansowej 2007-2013, tym
niemniej zdecydowana wikszo rodków napływajcych do Polski była w dalszym cigu
zwizana ze zobowizaniami w ramach perspektywy finansowej 2004-2006 tzw. Agendy 2000.
W 2008 r. napłynły do Polski take rodki w ramach biecej perspektywy finansowej, ale
były to głównie zaliczki na projekty realizowane w ramach funduszy strukturalnych
i Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Bilans rodków, które zasiliły budet pastwa oraz rodków przekazanych do budetu
UE w 2008 r. przedstawia ponisze zestawienie. Naley podkreli, e zestawienie to nie
obejmuje wszystkich rodków, które wpłynły do Polski w 2008 r.

315
ustawa/planowany wykonanie/faktyczny
Tre napływ rodków napływ rodków
w tys. zł*
1 2 3
I. RODKI PRZEKAZANE PRZEZ UNI EUROPEJSK 41.427.993 16.544.914
1. Programy przedakcesyjne
– ISPA (Fundusz Spójnoci) 1.670.849 1.194.160
2. Program Transition Facility 122.648 58.945
Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy
3.
Europejskiego Obszaru Gospodarczego 732.550 349.339
Programy realizowane z udziałem funduszy strukturalnych
4.
(2004-2006) 9.203.984 7.528.433
Projekty realizowane z udziałem rodków z Funduszu
5.
Spójnoci (2004-2006) 3.581.230 1.564.978
Projekty realizowane z udziałem funduszy strukturalnych
6.
(2007-2013) 14.587.300 1.347.869
7. Zadania wynikajce ze Wspólnej Polityki Rolnej i Rybackiej 11.576.432 4.006.190
– w tym zaliczka na PROW 2007-2013 6.369.288 -
8. Pozostałe transfery** - 495.000
II. RODKI PRZEKAZANE DO BUDETU UE
1. rodki własne UE (składka do budetu UE) 12.213.241 12.213.241
III. RÓNICA (I-II) 29.261.752 4.331.673
* prognoza wpływów przeliczona zgodnie ze rednim kursem PLN/EUR prognozowanym w Ustawie
budetowej na 2006 r. (3,74), za faktyczny napływ rodków przeliczony z euro na złote po rednim
kursie NBP za 2007 r. (3,5166 lub po faktycznym kursie wykorzystanym do przewalutowania rodków
z euro na złote)
** kwota pozostałych transferów nie jest prognozowana w ustawie budetowej, faktyczny napływ
rodków jest szacowany na podstawie danych z NBP

rodki przekazane z UE do budetu pastwa były o 4.331.673 tys. zł wysze


od przetransferowanych do budetu UE w zwizku z członkostwem Polski w UE.

rodki na finansowanie programów i projektów (2004-2006)

rodki pochodzce z programów realizowanych ze rodków Unii Europejskiej


(załcznik Nr 7), ujmowane były w ustawie budetowej na rok 2008 na podstawie
art. 99 ust. 2 pkt 9 i pkt 10 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych.

W ustawie budetowej na rok 2008 załcznik Nr 7 obejmował:

1. wykaz realizowanych programów pomocy przedakcesyjnych w podziale na programy,


ISPA (Fundusz Spójnoci),

2. Program Transition Facility (rodki Przejciowe),

3. Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru


Gospodarczego,

316
4. wykaz programów, które s realizowane z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójnoci
w podziale na programy realizowane w ramach Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006.

Wykaz realizowanych programów pomocy przedakcesyjnych w podziale na programy, ISPA


(Fundusz Spójnoci)

W ramach programu planowano napływ i wydatkowanie rodków bezzwrotnych


w wysokoci 446.751 tys. euro (1.670.849 tys. zł), z tego w ramach ISPA rodowisko
(Fundusz Spójnoci) 308.096 tys. euro i ISPA Transport (Fundusz Spójnoci)
138.655 tys. euro. Natomiast faktycznie na program ISPA (Fundusz Spójnoci) wpłynły
rodki w wysokoci 339.578 tys. euro (1.194.160 tys. zł), a wykorzystano 398.187 tys. euro
(1.400.264 tys. zł), co stanowi 89% planu.

Program Transition Facility (rodki Przejciowe)

W ramach programu planowano napływ i wydatkowanie rodków bezzwrotnych


w wysokoci 32.794 tys. euro (122.648 tys. zł), natomiast faktycznie wpłynło
16.762 tys. euro (58.945 tys. zł), a wykorzystano 30.136 tys. euro (105.973 tys. zł),
co stanowi 92% planu.

Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru


Gospodarczego

W ramach obu programów planowano napływ i wydatkowanie rodków bezzwrotnych


w wysokoci 195.869 tys. euro (732.550 tys. zł), natomiast faktycznie wpłynło
99.340 tys. euro (349.339 tys. zł), a wykorzystano 70.575 tys. euro (248.184 tys. zł),
co stanowi 36% planu.

Wykaz programów, które s realizowane z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójnoci


w podziale na programy realizowane w ramach Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006

W ustawie budetowej na rok 2008 w ramach programów realizowanych z udziałem


funduszy strukturalnych przewidywano wykorzystanie rodków w wysokoci 2.460.958 tys. euro
(9.203.984 tys. zł). Natomiast faktycznie uzyskano rodki w wysokoci 2.140.827 tys. euro
(7.528.433 tys. zł), a wykorzystano 2.332.120 tys. euro (8.201.132 tys. zł), co stanowi 96% planu.

Wykorzystanie rodków w ramach poszczególnych programów kształtowało si


w sposób nastpujcy:

- Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw – 413.051 tys. euro,

- Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich – 287.299 tys. euro,

- Program Operacyjny Transport – 410.142 tys. euro,

317
- Program Operacyjny Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora ywnociowego oraz
Rozwój Obszarów Wiejskich – 283.854 tys. euro,

- Program Operacyjny Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb – 62.666 tys. euro,

- Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego – 735.980 tys. euro,

- Program Operacyjny Pomoc Techniczna – 8.485 tys. euro,

- Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL – 64.061 tys. euro,

- Inicjatywa Wspólnotowa INTERREG – 66.582 tys. euro.

W ramach Funduszu Spójnoci przewidywano napływ rodków w wysokoci


959.891 tys. euro (3.581.230 tys. zł). Wpłynło 445.026 tys. euro (1.564.978 tys. zł),
a wykorzystano 539.893 tys. euro (1.898.588 tys. zł) co stanowi 56% planu.

rodki na finansowanie programów i projektów (2007-2013)

rodki pochodzce z programów realizowanych ze rodków Unii Europejskiej


(załcznik Nr 16), ujmowane były w ustawie budetowej na rok 2008 na podstawie art. 206
ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych.

W ustawie budetowej na rok 2008 załcznik nr 16 obejmował:

1. Programy w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013


(NSRO):

- Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko,

- Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka,

- Program Operacyjny Kapitał Ludzki,

- Program Operacyjny Pomoc Techniczna na lata 2007-2013,

- Program Operacyjny Europejska Współpraca Terytorialna,

- Europejski Instrument Ssiedztwa i Partnerstwa,

- Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej,

- Regionalne Programy Operacyjne.

2. Program Operacyjny Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzenych


Obszarów Rybackich.

W ustawie budetowej na rok 2008 załcznik 16 obejmował 3 czci:

1. Wykaz Programów Operacyjnych realizowanych w ramach Narodowych Strategicznych


Ram Odniesienia oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego w latach 2007-2013.

318
2. Plan dochodów i wydatków budetu pastwa w podziale na programy w ramach
Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego
w latach 2007-2013.

3. Plan wydatków na 2008 r. na realizacj programów operacyjnych w podziale na czci


budetowe, działy i rozdziały w ramach NSRO 2007-2013 i Programu Operacyjnego
Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nabrzenych Obszarów Rybackich.

Wykaz Programów Operacyjnych realizowanych w ramach Narodowych Strategicznych Ram


Odniesienia oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego w latach 2007-2013

W ustawie budetowej na 2008 r. w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia


oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego w latach 2007-2013 w zakresie umów zawartych
z beneficjentami zaplanowane zostały kwoty:

- wkład Unii Europejskiej w wysokoci 32.682.408 tys. zł, z czego zrealizowano


8.977.422 tys. zł, w tym:

- na NSRO zaplanowano 32.326.117 tys. zł, z czego zrealizowano 8.935.493 tys. zł,

- na PO Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nabrzenych Obszarów


Rybackich zaplanowano 356.291 tys. zł, z czego zrealizowano 41.929 tys. zł,

- wkład Budetu Pastwa w wysokoci 4.321.797 tys. zł, z czego zrealizowano


1.237.370 tys. zł, w tym:

- na NSRO zaplanowano 4.203.034 tys. zł, z czego zrealizowano 1.223.394 tys. zł,

- na PO Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nabrzenych Obszarów


Rybackich zaplanowano 118.763 tys. zł, z czego zrealizowano 13.976 tys. zł.

W ustawie budetowej na 2008 r. w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia


oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego w latach 2007-2013 w zakresie wydatków
beneficjentów ujtych we wnioskach o płatno zaplanowane zostały kwoty:

- wkład Unii Europejskiej w wysokoci 32.682.408 tys. zł, z czego zrealizowano


944.795 tys. zł, w tym:

- na NSRO zaplanowano 32.326.117 tys. zł, z czego zrealizowano 944.795 tys. zł,

- na PO Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nabrzenych Obszarów


Rybackich zaplanowano kwot 356.291 tys. zł. Wydatki te nie zostały jeszcze
wykazane we wnioskach o płatno,

- wkład Budetu Pastwa w wysokoci 4.321.797 tys. zł, z czego zrealizowano


45.070 tys. zł, w tym:

319
- na NSRO zaplanowano 4.203.034 tys. zł, z czego zrealizowano 45.070 tys. zł,

- na PO Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nabrzenych Obszarów


Rybackich zaplanowano kwot 118.763 tys. zł. Wydatki te nie zostały jeszcze
wykazane we wnioskach o płatno.

Plan dochodów i wydatków budetu pastwa w podziale na programy w ramach Narodowych


Strategicznych Ram Odniesienia oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego w latach
2007-2013

W ustawie budetowej na rok 2008 w zakresie programów operacyjnych w ramach


Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013 oraz PO Zrównowaony
Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nabrzenych Obszarów Rybackich zaplanowano dochody
w wysokoci 14.587.300 tys. zł, w tym dochody w ramach programów NSRO w wysokoci
14.443.450 tys. zł, natomiast dochody w ramach PO Zrównowaony Rozwój Sektora
Rybołówstwa i Nabrzenych Obszarów Rybackich w kwocie 143.850 tys. zł. Wykonanie
dochodów w 2008 roku ogółem dla wszystkich Programów Operacyjnych wyniosło
1.347.869 tys. zł, co stanowi 9,2% planu i w całoci dotyczyło programów NSRO 2007-2013.

Wydatki na 2008 rok w ramach NSRO i Programu Operacyjnego Zrównowaony Rozwój


Sektora Rybołówstwa i Nadbrzenych Obszarów Rybackich zaplanowano w wysokoci
17.214.248 tys. zł, z tego:

− Unia Europejska – 14.585.854 tys. zł, z czego zrealizowano 2.665.041 tys. zł, co stanowi
18,3% planu,

− Budet Pastwa – 2.628.394 tys. zł, z czego zrealizowano 1.656.815 tys. zł, co stanowi
63% planu.

W ramach Programu Operacyjnego Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa


i Nadbrzenych Obszarów Rybackich zaplanowano wydatki w wysokoci 191.943 tys. zł,
z czego wykorzystano 57.355 tys. zł, co stanowi 29,9% planu.

Plan wydatków na 2008 r. na realizacj programów operacyjnych w podziale na czci


budetowe, działy i rozdziały w ramach NSRO 2007-2013 i Programu Operacyjnego
Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nabrzenych Obszarów Rybackich

Plan wydatków na 2008 rok na realizacj programów operacyjnych w ramach


NSRO 2007-2013 oraz PO Zrównowaony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzenych
Obszarów Rybackich został przedstawiony w podziale na czci, działy i rozdziały w ramach
poszczególnych programów operacyjnych.

320
Najwiksze wydatki zostały zaplanowane przy realizacji nastpujcych Programów
Operacyjnych:

- Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko – 6.020.408 tys. zł, z tego:

- Unia Europejska – 4.505.804 tys. zł, z czego zrealizowano 1.403.523 tys. zł,

- Budet Pastwa – 1.514.604 tys. zł, z czego zrealizowano 1.507.369 tys. zł,

- Regionalne Programy Operacyjne – 4.693.577 tys. zł, z tego:

- Unia Europejska – 4.457.355 tys. zł, z czego zrealizowano 221.940 tys. zł,

- Budet Pastwa – 236.222 tys. zł, z czego zrealizowano 498 tys. zł,

- Program Operacyjny Kapitał Ludzki – 3.493.218 tys. zł, z tego:

- Unia Europejska – 3.083.190 tys. zł, z czego zrealizowano 792.625 tys. zł,

- Budet Pastwa – 410.028 tys. zł, z czego zrealizowano 87.693 tys. zł,

- Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka – 1.902.027 tys. zł, z tego:

- Unia Europejska - 1.612.855 tys. zł, z czego zrealizowano 33.859 tys. zł,

- Budet Pastwa – 289.172 tys. zł, z czego zrealizowano 5.981 tys. zł.

- Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2007-2013 – 240.918 tys. zł, z tego:

- Unia Europejska – 204.498 tys. zł, z czego zrealizowano 153.208 tys. zł,

- Budet Pastwa – 36.420 tys. zł, z czego zrealizowano 27.095 tys. zł.

Na wykorzystanie ww. wydatków przeznaczono rodki ujte na etapie planowania ustawy


budetowej w budetach dysponentów jak i uruchomione decyzjami Ministra Finansów
z rezerwy celowej poz. 8.

Najwiksze wykorzystanie wydatków w zwizku z realizacj programów unijnych wystpiło


w nastpujcych czciach budetowych:

- 39 Transport w kwocie ogółem 2.916.149 tys. zł, z tego:

- Unia Europejska – 1.404.075 tys. zł,

- Budet Pastwa – 1.512.074 tys. zł,

- 34 Rozwój regionalny w kwocie ogółem 1.074.125 tys. zł, z tego:

- Unia Europejska – 986.722 tys. zł,

- Budet Pastwa – 87.403 tys. zł.

W ramach czci 39 rodki te były przeznaczone głównie na inwestycje zwizane z drogami


w 2008 roku i realizowane w ramach m.in. Programu Operacyjnego Infrastruktura
i rodowisko.

321
W ramach czci 34 ujte zostały przede wszystkim wydatki na realizacj Regionalnych
Programów Operacyjnych. Naley zauway, e zgodnie z § 4 ust. 3 rozporzdzenia
Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie wydatków zwizanych z realizacj programów
operacyjnych (Dz. U. Nr 175, poz. 1232 z pón. zm.) dotacje rozwojowe dla samorzdów
województw, działajcych jako instytucja zarzdzajca lub jako instytucja poredniczca, s
udzielane przez ministra właciwego ds. rozwoju regionalnego.

Jako główne przyczyny niezrealizowania wydatków z tytułu funduszy strukturalnych


w ramach NSRO 2007-2013 w 2008 r. naley wskaza przede wszystkim na:

- opónienia w rozpoczciu realizacji projektów w zwizku z długotrwałymi procedurami


zamówie publicznych,

- przeniesienie czci wydatków na finansowanie podlegajce zwrotowi z budetu UE


w 2008 r. do realizacji jako wydatki niewygasajce z upływem roku budetowego,

- uniewanienie postpowa przetargowych i niezakwalifikowanie projektów do dalszego


rozpatrzenia,

- opónienia w realizacji programów w ramach NSRO, w tym:

- braku uporzdkowania otoczenia prawnego, w tym m.in. w zakresie ochrony


rodowiska oraz zamówie publicznych, co w efekcie spowodowało opónienie we
wdraaniu programów, zwłaszcza Programu Operacyjnego Infrastruktura
i rodowisko oraz Regionalnych Programów Operacyjnych,

- opónienia w zatwierdzaniu programów operacyjnych przez Komisj Europejsk


(najwikszy Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko został zatwierdzony
przez KE dopiero pod koniec 2007 roku) i w efekcie przesunicia harmonogramów
ogłaszania konkursów naboru wniosków i podpisywania umów z beneficjentami. Rok
2008 był de facto pierwszym rokiem realizacji programów perspektywy 2007-2013.
W pierwszej połowie roku 2008 trwały intensywne prace zmierzajce do zapewnienia
gotowoci proceduralnej i instytucjonalnej do uruchomienia programów. Z uwagi na
póne zatwierdzenie programów przesunły si te w czasie harmonogramy
uruchamiania działa w ramach programów i konkursów.

Zadania w zakresie Wspólnej Polityki Rolnej

Finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej w roku 2008

Zadania w zakresie Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) w czci stanowicej unijny wkład
płatnoci, zgodnie z obowizujcym w Unii Europejskiej prawem, s prefinansowane przez
budety krajowe Pastw Członkowskich. Udokumentowane wydatki s zwracane ze rodków
budetu unijnego po ich weryfikacji, w terminach ustalonych przez UE.

322
Niezalenie od rodków na prefinansowanie zada, które zostały zrefundowane
z budetu UE, w roku 2008, podobnie jak w latach ubiegłych, z budetu krajowego
finansowane były zadania WPR w ramach wydatków budetowych: na współfinansowanie
PROW 2004-2006 oraz PROW 2007-2013, działa interwencyjnych, a take na uzupełnienie
płatnoci bezporednich.

Zgodnie z art. 14 rozporzdzenia Rady (WE) Nr 1290/2005 z dnia 21 czerwca 2005 r.


w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej rodki przekazywane przez KE do pastw
członkowskich maj charakter refundacyjny. Warunkiem ich otrzymania jest wczeniejsze
poniesienie okrelonych wydatków. Wymusza to prefinansowanie, które jest realizowane
w formie nieoprocentowanych poyczek z rozchodów budetu pastwa.

Zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych, otrzymywane z KE refundacje


wpłacane s na dochody budetowe. Jednoczenie ze rodków zaplanowanych w budetach
czci 33 i 35 spłacane s poyczki zacignite przez agencje płatnicze, w kwotach
odpowiadajcych kwotom wpłaconym na dochody budetowe. rodki te s wpłacane przez
agencje płatnicze na rachunek, z którego pochodziły poyczki na prefinansowanie
(tj. rachunek do obsługi rozchodów i przychodów budetu pastwa).

Prefinansowanie WPR

W ustawie budetowej na rok 2008 na finansowanie WPR zaplanowano rozchody


budetu pastwa w wysokoci 12.876.425 tys. zł. rodki te ujte zostały w załczniku nr 14
do ustawy budetowej na rok 2008. rodki przekazywano agencjom płatniczym na
podstawie umów o poyczk, zawartych pomidzy tymi agencjami a Ministrem Finansów.

W trakcie wykonywania budetu, w 2008 r. na nisze od planowanego wykonanie


rozchodów zasadniczy wpływ miał fakt, e Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
(ARiMR) uruchomiła jedynie czci z wczeniej planowanych do uruchomienia działa
PROW 2007-13; w efekcie powyszego, płatnoci unijnej czci PROW 2007-13 były
finansowane do listopada 2008 r. wyłcznie – ze rodków zaliczki na ten Program,
przekazanej Polsce przez Komisj Europejsk w 2007 roku – bez koniecznoci angaowania
rodków rozchodów budetu pastwa (tj. korzystania z poyczki na prefinansowanie).

W wyniku powyszych okolicznoci wykonanie roku 2008 w stosunku do planu wyniosło


o 5.351.554 tys. zł mniej i ukształtowało si na poziomie 7.524.871 tys. zł.

323
Zestawienie rozchodów budetowych na prefinansowanie WPR w 2008 r.:

Plan Wykonanie 3:2


Wyszczególnienie
w tys. zł %
1 2 3 4
Zadania realizowane przez Agencj Rynku Rolnego 736.623 621.808 84,41
Zadania realizowane przez Agencj Restrukturyzacji i
Modernizacji Rolnictwa (płatnoci w ramach: systemów
wsparcia bezporedniego, wspólnej organizacji rynku
owoców i warzyw oraz wspólnej organizacji rynku produktów
rybołówstwa i akwakultury) 5.225.898 6.178.919 118,24

Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004-06 544.616 214.773 39,44

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-13 6.369.288 509.371 8,00

RAZEM 12.876.425 7.524.871 58,44

Transfery z Unii Europejskiej i ich rozdysponowanie

Miesiczne zaliczkowe refundacje

Zgodnie z art. 15 ust. 2 rozporzdzenia Rady (WE) Nr 1290/2005 z dnia 21 czerwca


2005 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, przekazanie płatnoci miesicznych
na rzecz Pastwa Członkowskiego odbywa si najpóniej do 3 dnia roboczego drugiego
miesica nastpujcego po miesicu, w którym dokonano wydatków.

W roku 2008 na rachunek Ministra Finansów do obsługi rodków pochodzcych


z funduszy rolniczych UE w NBP wpłynły rodki z tytułu refundacji wydatków poniesionych
na prefinansowanie wspólnej polityki rolnej poniesionych w roku 2008 w łcznej kwocie
1.172.233 tys. euro. rodki te stanowiły równowarto 4.006.201 tys. zł i zostały przekazane
na rachunek dochodów budetowych (wg kursów dziennych obowizujcych w Narodowym
Banku Polskim w dniu, w którym Ministerstwo Finansów mogło dysponowa tymi rodkami).

Ponadto, na dochody budetu pastwa wpłynły rodki z tytułu wspólnotowego


finansowania zada weterynaryjnych, a take z tytułu realizacji FADN, Wspólnej Polityki
Rybackiej oraz Wieloletniego Programu Zbierania Danych Rybackich w wysokoci
48.533 tys. zł.

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-13 (PROW 2007-13)

W roku 2008 z tytułu płatnoci porednich do Polski wpłynły trzy transze rodków
w łcznej kwocie 2.867.650 tys. zł, w nastpujcych wielkociach:

- 26.878 tys. euro, przekazane do budetu pastwa w kwocie stanowicej równowarto


91.034 tys. zł,

324
- 392.164 tys. euro, przekazane do budetu pastwa w kwocie stanowicej równowarto
1.301.357 tys. zł,

- 306.562 tys. euro, przekazane do budetu pastwa w kwocie stanowicej równowarto


1.003.225 tys. zł,

- 120.926 tys. euro, przekazane do budetu pastwa w kwocie stanowicej równowarto


472.034 tys. zł.

Ogółem transfery z tytułu WPR

W roku 2008 Komisja Europejska przekazała do Polski z tytułu realizacji WPR rodki
o równowartoci 6.922.384 tys. zł.

Dochody budetu pastwa z tytułu realizacji WPR

Zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych wszystkie transfery z UE


omówione wczeniej, które wpłynły do Polski w roku 2008 stanowiły dochód budetu
pastwa.

Oprócz powyszych transferów do Polski w roku 2007 wpłynła zaliczka na PROW


2007-13. Z uwagi na to, e rodki zaliczki mog by wydatkowane wyłcznie
na ww. Program oraz uwzgldniajc przepisy ustawy o finansach publicznych, stanowice, i
rodki z UE stanowi dochody budetu pastwa po wpłaceniu ich na rachunek tych
dochodów – przyjto, e wpłaty zaliczki na dochody budetowe bd dokonywane
w wysokoci poniesionych w danym roku wydatków na unijn cz płatnoci PROW 2007-13.
Do koca 2007 r. wydatkowano z zaliczki kwot 97.942 tys. zł, pozostałe rodki
rozdysponowano w roku 2008. Do budetu pastwa wpłacona została z tego tytułu kwota
899.707 tys. euro stanowica równowarto 3.120.930 tys. zł, z tego 3.096.523 tys. zł
stanowiły wydatki na realizacj Programu, a pozostała kwota 24.407 tys. zł – dodatnie
rónice kursowe.

Reasumujc, do budetu pastwa przekazano w roku 2008 z tytułu realizacji WPR


ogółem rodki w wysokoci 10.043.314 tys. zł.

325
Transfery z budetu UE do Polski oraz wpłaty na dochody budetu pastwa z tytułu
WPR w roku 2008 przedstawia ponisze zestawienie.
Wpłaty na dochody
Transfery
Wyszczególnienie budetowe
w tys. zł
1 2 3
Zadania realizowane przez Agencj Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa (płatnoci w ramach:
systemów wsparcia bezporedniego, wspólnej
organizacji rynku owoców i warzyw oraz wspólnej
organizacji rynku produktów rybołówstwa i
akwakultury) 3.550.154 3.550.154

Zadania realizowane przez Agencj Rynku Rolnego 456.047 456.047


Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-
13 (płatnoci porednie) 2.867.650 2.867.650
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-
13 (zaliczka) 3.096.523
Dodatnie rónice kursowe
24.407
Pozostałe transfery
48.533 48.533
Razem
6.922.384 10.043.314

Dochody z tytułu WPR w roku 2008 wyniosły 10.043.314 tys. zł i stanowiły 67% planu
zamieszczonego w ustawie budetowej w wysokoci 15.078.011 tys. zł. Przyczyn niszego
od planowanego wykonania dochodów była nisza kwota zrealizowanych płatnoci (głównie
z tytułu PROW 2007-13 – szczegółowo omówionych w rozdziale dotyczcym
prefinansowania), co bezporednio przełoyło si na otrzymywane z KE refundacje tych
płatnoci.

Szczegółowy podział planowanych i wykonanych dochodów w roku 2008 przedstawia


ponisze zestawienie.
Plan Wykonanie Udział
Dochody z tytułu WPR
w tys. zł %
1 2 3 4
Zadania realizowane przez Agencj
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
(płatnoci w ramach: systemów wsparcia
bezporedniego, wspólnej organizacji rynku
owoców i warzyw oraz wspólnej organizacji
rynku produktów rybołówstwa i akwakultury) 4.023.229 3.550.154 88
Zadania realizowane przez Agencj Rynku
Rolnego 1.183.915 456.047 39
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata
2007-13 (płatnoci porednie) 9.864.258 5.988.580 61
Pozostałe dochody 6.609 48.533 734
Razem 15.078.011 10.043.314 67

326
Przychody oraz wydatki na spłat poyczek agencji płatniczych

W roku 2008 spłata poyczek agencji płatniczych na realizacj WPR realizowana była
z wydatków budetu pastwa (ujtych w paragrafie 2008). Wydatki te stanowi
równowarto rodków otrzymanych z KE z tytułu refundacji prefinansowania i s
przekazywane agencjom płatniczym, z przeznaczeniem na spłat poyczki. Z tego te
wzgldu zarówno plan jak i wykonanie wydatków na ten cel jest tosamy z planem
i wykonaniem przychodów z tytułu WPR. Wydatki, o których mowa, zaplanowane zostały
w łcznej wysokoci 11.576.432 tys. zł, za wykonanie tych wydatków wyniosło 4.006.190 tys. zł.

Na nisze od planowanego wykonanie wydatków o charakterze refundacyjnym, które s


cile uzalenione od wpłaconych na cz 77 budetu pastwa dochodów, a te za od
zrealizowanych płatnoci – zasadniczy wpływ miało opisane w czci omawiajcej
prefinansowanie znacznie nisze od planowanego wykonanie PROW 2007-13.

Wydatki finansujce PROW 2007-2013 oraz pozostałe zadania w ramach WPR


finansowane z rezerw celowych

W roku 2008 wydatki na finansowanie PROW 2007-13 realizowane były z budetu


czci 33. W ustawie budetowej zaplanowano na ten cel kwot 3.494.970 tys. zł. Zostały
one zrealizowane w wysokoci 3.096.469 tys. zł. Naley jednoczenie zauway, e przez
trzy pierwsze kwartały 2008 roku kurs złotego si umacniał, co spowodowało wygenerowanie
ujemnych rónic kursowych w wysokoci 61.273 tys. zł. rodki te powikszyły łczna kwot
na realizacj Programu do wysokoci 3.157.742 tys. zł.

Zadania w ramach WPR były równie finansowane z rezerw celowych. Z poz. 8 rezerw
uruchomiono, decyzjami Ministra Finansów, rodki w wysokoci 43.504 tys. zł, a z pozycji
9 kwot 5.815 tys. zł. rodki te przeznaczone były na:

− finansowanie wyprzedzajce nastpujcych zada realizowanych w ramach PROW


2007-2013: Pomocy Technicznej, gospodarowania rolniczymi zasobami wodnymi oraz
poprawiania i rozwijania infrastruktury zwizanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa
i lenictwa poprzez scalanie gruntów,

− realizacj audytu akredytacyjnego w ARiMR dla okresu programowania 2007-2013,

− finansowanie Pomocy Technicznej PROW 2004-2006.

Ponadto cało wydatków na WPR została omówiona w rozdziale 3 niniejszego


sprawozdania „Wydatki według podstawowych grup ekonomicznych”.

327
Rozdział 5

Informacja o wydatkach, które nie wygasły z upływem roku


budetowego

Od 1999 r., zgodnie z zapisami ustawy o finansach publicznych, istnieje moliwo


wykorzystania rodków budetowych zaplanowanych na dany rok budetowy w roku po nim
nastpujcym. Rada Ministrów moe wyda rozporzdzenie, w którym ujmowane s wydatki
budetu pastwa niewygasajce z upływem roku budetowego. rodki te mona przypisa
do dwóch kategorii:

− wydatki, które nie wygasaj z mocy ustawy oraz

− wydatki (inne ni wskazane w ustawie), które Rada Ministrów moe ustali, po uzyskaniu
w tej sprawie opinii komisji właciwej do spraw budetu nie póniej ni do dnia 15 grudnia
roku budetowego. Powyszy przepis ma charakter fakultatywny, co daje Radzie
Ministrów moliwo skorzystania lub rezygnacji z zawartej w nim delegacji.

Ustalajc wykaz wydatków, które nie wygasaj z upływem roku budetowego oraz ich
plany finansowe Rada Ministrów decyduje take o ostatecznych terminach wydatkowania
rodków niewygasajcych. rodki finansowe, nie wykorzystane we wskazanym terminie,
podlegaj przekazaniu na dochody budetu pastwa.

Rozporzdzenia Rady Ministrów:

− z dnia 11 grudnia 2007 r. w sprawie wydatków budetu pastwa, które w 2007 r.


nie wygasaj z upływem roku budetowego (Dz. U. Nr 241, poz. 1760) oraz

− z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie wydatków budetu pastwa, które w 2008 r.


nie wygasaj z upływem roku budetowego (Dz. U. Nr 224, poz. 1478)

powstały na podstawie art. 157 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych
(Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z pón. zm.). Zgodnie z powysz regulacj, niezrealizowane
kwoty wydatków budetu pastwa wygasaj z upływem roku budetowego, z wyjtkiem
wydatków:

1) których planowanym ródłem finansowania s przychody z kredytów zagranicznych,

2) przeznaczonych na finansowanie programów i projektów finansowanych z udziałem


rodków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2-4 ustawy o finansach publicznych,

oraz okrelonych w wykazie, który Rada Ministrów moe ustali, nie póniej ni do dnia
15 grudnia roku budetowego, po uzyskaniu w tej sprawie opinii komisji sejmowej właciwej
do spraw budetu.

329
Ponadto, zgodnie z ustaw z dnia 8 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o finansach
publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 249, poz. 1832) wprowadzony został
dodatkowo zapis, i Rada Ministrów w załczniku nr 3 do rozporzdzenia moe wskaza
rodki finansowe, o których mowa w art. 157 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy, przeznaczone na:

1) integracj społeczn,

2) popraw jakoci kształcenia,

3) rozwój potencjału adaptacyjnego pracowników i przedsibiorstw

w ramach programów operacyjnych realizowanych z udziałem Europejskiego Funduszu


Społecznego, uwzgldniajc rodzaje beneficjentów, rodzaje projektów oraz procedury
stosowane przy ich realizacji.

rodki te pozostaj na rachunkach beneficjentów programów operacyjnych


realizowanych z udziałem Europejskiego Funduszu Społecznego i mog by wydatkowane
w terminie okrelonym w rozporzdzeniu.

Wydatki, które w 2007 roku nie wygasły z upływem roku budetowego

W rozporzdzeniu Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 2007 r. w sprawie wydatków


budetu pastwa, które w 2007 r. nie wygasaj z upływem roku budetowego
łczna kwota wydatków, tj. dla urzdów naczelnych, jednostek centralnych i wojewodów,
które nie wygasły w 2007 r. została ustalona w wysokoci 2.669.080 tys. zł, z czego:

− na wydatki ujte w wykazie przypada 1.241.991 tys. zł,

− a na wydatki niewygasajce z mocy ustawy 1.427.089 tys. zł, w tym rodki finansowe,
o których mowa w art. 157 ust. 8a ustawy na kwot 117.444 tys. zł.

Terminy wydatkowania rodków, które nie wygasły zostały ustalone w rozporzdzeniu


odrbnie dla kadego zadania, przy czym dla zada objtych wykazem, jak i dla rodków
niewygasajcych z mocy ustawy, tj. ujtych w planie finansowym stanowicym załcznik
nr 3 do rozporzdzenia ostateczne terminy wykorzystania rodków ustalono nie póniej ni
do 30 czerwca 2008 r.

Z łcznej kwoty wydatków niewygasajcych, ustalonej rozporzdzeniem Rady Ministrów


w terminach okrelonych ww. rozporzdzeniem wydatkowano 2.218.049 tys. zł,
czyli 83,1% planu, z czego z:

− wykazu – 1.073.826 tys. zł, tj. 86,5% kwoty planowanej,

− planu finansowego wydatków niewygasajcych z mocy ustawy – 1.144.223 tys. zł,


tj. 80,2% kwoty ustalonej w tym planie.

330
rodki nie wykorzystane po upływie terminu ustalonego rozporzdzeniem zostały,
zgodnie z art. 157 ust. 9 ww. ustawy o finansach publicznych, przekazane na dochody
budetu pastwa.

Kwota na zadania ujte w wykazie a nie wykorzystana w terminach ustalonych przez


Rad Ministrów wyniosła 168.165 tys. zł, w tym:

− 46.168 tys. zł, tj. cało kwoty zaplanowanej na zadania: nr 178 „Budowa drugiego etapu
Zautomatyzowanego Systemu Radarowego Nadzoru polskich obszarów morskich
PL2002/000-580.03.03” i nr 179 „Budowa trzeciego etapu Zautomatyzowanego
Systemu Radarowego Nadzoru polskich obszarów morskich PL2003/005-710.03.02.01”
(cz 42 Sprawy wewntrzne) – z uwagi na niedostarczenie pełnej dokumentacji przez
wykonawc, nie było moliwoci dokonania odbioru realizacji poszczególnych etapów
prac do dnia 30 czerwca 2008 r., a tym samym podstaw do dokonania płatnoci
czciowych, poniewa postanowienia umów przewidywały płatno po odbiorze całego
systemu. Podjta przez zamawiajcego inicjatywa doprowadzenia do zmiany zapisów
umów i umoliwienia w ten sposób wykorzystania czci posiadanych na ten cel
rodków, nie przyniosła konsensusu z wykonawc;

− 21.009 tys. zł, tj. cało kwoty przeznaczonej na realizacj zadania nr 52 „Wsparcie
finansowe inwestycji realizowanej przez Dell Products (Poland) Sp. z o.o. w Łodzi pod
nazw: Dell – Europejski Zakład Produkcyjny w Łodzi, w latach 2007 – 2012”
(cz 20 Gospodarka) – zadanie nie zostało zrealizowane ze wzgldu na brak zgody
Komisji Europejskiej na udzielenie pomocy publicznej;

− 11.986 tys. zł, co stanowi 80,1% kwoty przeznaczonej na realizacj zadania nr 271
„Rozbudowa Regionalnego Portu Lotniczego: Port Lotniczy Bydgoszcz S.A.” (cz
85/04 Województwo kujawsko – pomorskie) – niepełne wykorzystanie rodków nastpiło
w zwizku z nierozstrzygniciem procedury przetargowej odnonie specjalistycznego
ogrodzenia do dnia 30.06.2008 r.;

− 9.582 tys. zł, tj. cało kwoty zaplanowanej na zadanie nr 50 „Dopłata do budowy statku
B 201-II/5” (cz 20 Gospodarka) – z przyczyn obiektywnych wystpiło kolejne
opónienie w jego budowie (spowodowane złoonoci techniczn statku i opónieniami
w dostawach urzdze), a tym samym przesunicie terminu jego dostarczenia
armatorowi w II półroczu 2008 r. W zwizku z powyszym dopłata nie mogła by
uruchomiona w czerwcu 2008 r. i rodki przeznaczone na ten cel nie zostały
wykorzystane;

− 8.510 tys. zł, tj. cało kwoty zaplanowanej na zadanie nr 20 „Budowa systemu rejestracji
audio przebiegu rozpraw sdowych” (cz 15 Sdy powszechne) – niepełne
wykorzystanie wydatków wynikało z uniewanienia przetargu;

331
− 7.574 tys. zł, co stanowi 97,7% kwoty zaplanowanej na zadanie nr 262 „Budowa
i wyposaenie Centrum Powiadamiania Ratunkowego województwa dolnolskiego”
(cz 85/02 Województwo dolnolskie) – niepełne realizacja spowodowana była
przeprowadzeniem procedury przetargowej na wyłonienie wykonawcy prac zgodnie
z ustaw Prawo Zamówie Publicznych w terminie okrelonym w rozporzdzeniu, jednak
zbyt pónym na wykorzystanie rodków na ww. zadanie;

− 6.829 tys. zł, tj. cało kwoty przeznaczonej na realizacj zadania nr 340 „Budowa Opery
i Filharmonii Podlaskiej – Europejskiego Centrum Sztuki w Białymstoku”
(cz 85/20 Województwo podlaskie) – przyczyn niewykorzystania rodków było
nierozstrzygnicie ze wzgldów formalno-prawnych przetargu na realizacj robót;

− 6.750 tys. zł, co stanowi 66,1% kwoty zaplanowanej na zadanie nr 266 „Rozbudowa
Regionalnego Portu Lotniczego: Port Lotniczy Wrocław – Strachowice S.A.”
(cz 85/02 Województwo dolnolskie) – przyczyn niepełnej realizacji jest
niezrealizowanie w terminie przez Port Lotniczy Wrocław S.A. (podmiot realizujcy
projekt) całego zaplanowanego do wykonania zakresu rzeczowego projektu, głównie
w wyniku opónie w prowadzonych postpowaniach o zamówienie publiczne;

− 4.378 tys. zł, co stanowi 17,9% kwoty zaplanowanej na zadanie nr 98 „Wydatki na


zakupy inwestycyjne jednostek budetowych – zakup sprztu radiowego na potrzeby
PKW w Afganistanie i Iraku” (cz 29 Obrona narodowa) – niewykorzystana kwota jest
wynikiem odstpienia przez Słub Kontrwywiadu Wojskowego od umowy z powodu zbyt
długiej realizacji dostaw sprztu (niemoliwoci wywizania si kontrahenta w terminów
dostaw i rozlicze finansowych);

− 3.376 tys. zł, co stanowi 73,4% kwoty zaplanowanej na zadanie nr 249 „Koszty zwizane
ze wiadczeniem usług doradztwa na potrzeby postpowa arbitraowych w stosunkach
midzynarodowych” (cz 74 Prokuratoria Generalna Skarbu Pastwa) – wydatki nie
zostały w pełni wykorzystane ze wzgldu na rozwizanie umowy na doradztwo finansowe
ze spółk Deloitte Advisory Sp. zo.o., w zwizku z ujawnieniem okolicznoci
uniemoliwiajcych kontynuowanie doradztwa przez ww. firm;

− 2.896 tys. zł, tj. cało kwoty zaplanowanej na zadanie nr 60 „Wsparcie finansowe
inwestycji realizowanej przez Toyota Motor Manufacturing Poland Sp. z o.o.
w Wałbrzychu pod nazw: Fabryka szeciobiegowych skrzy biegów, w latach 2007 –
2010” (cz 20 Gospodarka) – zadanie nie zostało zrealizowane ze wzgldu na brak
zgody Komisji Europejskiej na przyznanie pomocy publicznej.

Wród zada niewygasajcych z mocy ustawy w terminie ustalonym w rozporzdzeniu


wykorzystane zostało 1.144.222 tys. zł, co stanowi 80,2% kwoty okrelonej tym

332
rozporzdzeniem. Oznacza to, e nie wykorzystane zostały rodki w wysokoci
282.866 tys. zł, w tym przede wszystkim w:

− czci 30 Owiata i wychowanie nie wydatkowano kwoty 81.151 tys. zł, tj. 19,2% kwoty
planowanej:

− 40.261 tys. zł przeznaczone na wyposaenie Centrum Kształcenia Ustawicznego,


Centrum Kształcenia Praktycznego i szkół zawodowych w stanowiska do egzaminów
zawodowych cz II i III – oszczdnoci wynikaj z niszych wartoci podpisanych
umów ni zaplanowane oraz zmniejszenia liczby ekspertów przygotowujcych opis
przedmiotu zamówienia;

− 34.216 tys. zł przeznaczone na projekt „Pracownie komputerowe dla szkół” –


przedłuajce si postpowanie przetargowe, wyłonienie wykonawcy nastpiło
w terminie uniemoliwiajcym wydatkowanie rodków;

− 4.814 tys. zł przeznaczone na projekt „Internetowe centra informacji multimedialnej


w bibliotekach szkolnych i pedagogicznych” – w wyniku zakoczonych na pocztku
roku procedur przetargowych nastpiło podpisanie umów w wykonawcami na nisze
ni planowano kwoty;

− czci 32 Rolnictwo nie wydatkowano kwoty 45.044 tys. zł, tj. 56,3% kwoty planowanej,
z tego:

− 42.985 tys. zł przeznaczone na Sektorowy Program Operacyjny Rybołówstwo


i Przetwórstwo Ryb 2004-2006, poniewa Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa nie zapotrzebowała pozostałej kwoty w terminie realizacji projektu;

− 1.292 tys. zł przeznaczone na Pomoc techniczn w ramach Sektorowego Programu


Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora ywnociowego oraz rozwój
obszarów wiejskich, 2004-2006 w zwizku z formalnym zakoczeniem realizacji
projektów;

− czci 85 Budety wojewodów nie wydatkowano kwoty 34.190 tys. zł, tj. 18,8% kwoty
planowanej, z tego w:

− czci 85/10 Województwo łódzkie nie wykorzystano kwoty 4.739 tys. zł,
tj. 40,5% kwoty planowanej:

− 2.839 tys. zł z przeznaczeniem na współfinansowanie Działania w ramach


Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego,
Priorytet 3 Rozwój lokalny, Działanie 3.4 Mikroprzedsibiorstwa – rodki nie
zostały w pełni wykorzystane ze wzgldu na przedłuajcy si okres weryfikacji
wniosków o płatno kocow w zwizku ze stwierdzonymi nieprawidłowociami

333
w dokumentacji oraz ze wzgldu na wydłuanie terminu do ich uzupełnie przez
samych Beneficjentów;

− 506 tys. zł z przeznaczeniem na zadanie "Scalenie gruntów obiektu


"Brzeziny" w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego "Restrukturyzacja
i modernizacja sektora ywnociowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004 –
2006" – przesunicie terminu złoenia wniosku o płatno po zakoczeniu
realizacji całoci projektu, zgodnie z decyzj Podsekretarza Stanu w Ministerstwie
Rolnictwa i Rozwoju Wsi spowodowało niewykorzystanie rodków;

− 363 tys. zł z przeznaczeniem na współfinansowanie Projektu w ramach


Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego „Rewitalizacja
Strefy ródmiejskiej Miasta Zgierza” – przyczyn niewykorzystania rodków były
nieprawidłowoci wykryte w trakcie realizacji projektu co spowodowało
niewypłacenie Beneficjentowi ostatniej transzy dofinansowania, bd zwrot
rodków uznanych w trakcie kontroli za niekwalifikowalne.

− czci 85/14 Województwo mazowieckie nie wykorzystano kwoty 4.948 tys. zł,
tj. 25,9% kwoty planowanej:

− 2.023 tys. zł z przeznaczeniem na Działanie 3.4 Mikroprzedsibiorstwa w ramach


ZPORR 2004-2006 – wród przyczyn niewykorzystania rodków naley wymieni:
przedłuajcy si proces weryfikacji wniosków o płatno spowodowany du
iloci formalnych i merytorycznych błdów w składanych przez Beneficjentów
wnioskach o płatno, niestosowanie si przez Beneficjentów do uwag IW
dotyczcych ww. wniosków, wydłuon drog pozyskiwania rodków na
refundacj, kontrol IZ ZPORR która badała potencjał i gotowo Mazowieckiej
Jednostki Wdraania Programów Unijnych do jego wdraania na czas kontroli
wstrzymano rodki;

− 1.109 tys. zł z przeznaczeniem na Działanie: Promocja przedsibiorczoci


w ramach ZPORR 2004-2006 – poszczególni beneficjenci zgłosili zbyt due
zapotrzebowanie z myl, by w trakcie realizacji Projektów nie okazało si, e
zgłoszone zapotrzebowanie jest niewystarczajce. W przypadku kilku projektów
wpływ na wydatkowanie rodków miały prowadzone postpowania karne, których
wynikiem było wstrzymanie dofinansowania;

− 1.000 tys. zł z przeznaczeniem na przebudow zespołu skrzyowa ulic:


Kociuszki-Narutowicza, Narutowicza-Traugutta i Traugutta-Piłsudskiego
w Radomiu – niewykorzystanie rodków miało zwizek z niezakoczon faz
przygotowania inwestycji, dotyczc regulacji stanów prawnych działek
przeznaczonych pod wykonanie zadania;

334
− czci 39 Transport nie wykorzystano kwoty 23.822 tys. zł, tj. 12,6% kwoty planowanej,
w tym:

− 16.457 tys. zł z przeznaczeniem na wykupy gruntów pod drogi krajowe – niskie


wykorzystanie rodków wynikało z nieuregulowanego stanu prawnego
nieruchomoci, braku decyzji wywłaszczeniowych oraz przedłuajcego si
postpowania odwoławczego od decyzji Wojewody Podlaskiego o ustaleniu
lokalizacji drogi S-8 obwodnica Zambrowa i S-8 odc. Jeewo – Białystok;

− 2.574 tys. zł z przeznaczeniem na przebudow drogi nr 4 Machowa – Łacut – niska


realizacja wydatków wynika z opónie zwizanych z podpisaniem przetargu na
roboty budowlane;

− 1.671 tys. zł z przeznaczeniem na Projekt SPOT/3.1/120/05 „Wsparcie systemu


zarzdzania SPOT poprzez zatrudnienie ekspertów i personelu pomocniczego dla
MI” – zadanie nie zostało zrealizowane. Zgodnie z ustaleniami pomidzy
Ministerstwem Infrastruktury, a Ministerstwem Rozwoju Regionalnego podjto
decyzj o przeniesieniu realizacji działa do MRR;

− 1.509 tys. zł z przeznaczeniem na Pomoc techniczn dla przygotowania projektu


modernizacja korytarza kolejowego II (E 20 i CE 20) – pozostałe roboty
(Nr 2002/PL/16/P/PA/009) – zadanie nie zostało zrealizowane. Na brak moliwoci
wykorzystania rodków główny wpływ miały problemy Konsultanta, tj. firmy Atkins
Danmark A/S z prawidłowym wywizaniem si z zobowiza Kontraktowych przez
opónienia w dostarczaniu prawidłowej dokumentacji. Istotnym problemem był
równie brak aprobaty ustalonych parametrów linii CE 20 na odcinku Skierniewice –
Łuków;

− czci 34 Rozwój regionalny nie wykorzystano kwoty 22.192 tys. zł, tj. 19,1% kwoty
planowanej, w tym:

− 11.440 tys. zł z przeznaczeniem na finansowanie projektów pomocy technicznej


Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz zada operatorów w ramach
Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego
Obszaru Gospodarczego (NMF i MF EOG), w tym głównie na zadanie „Realizacja
Funduszu dla Organizacji Pozarzdowych w ramach NMF i MF EOG” (7.657 tys. zł) –
niepełne wydatkowanie kwot wynikało głównie ze znacznego przesunicia terminu
naboru wniosków w ramach I naboru dla komponentu II. Ponadto, wysoko
wydatków była oszacowana na podstawie maksymalnych prognozowanych kwot
indywidualnych projektów, o jakie mogliby ubiega si beneficjenci w poszczególnych
kwartałach. Miało to zwizek z faktem, e realizacja pierwszych projektów w ramach
Funduszu rozpoczła si dopiero w roku 2008, w wyniku czego w tym okresie

335
Operator nie był w stanie dokładnie przewidzie, jak szybko i o jakie kwoty bd
wnioskowa beneficjenci;

− 4.621 tys. zł z przeznaczeniem na Program Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL –


dotacje dla Partnerstw na rzecz Rozwoju – niewykorzystanie rodków spowodowane
jest niepełn realizacj budetu projektów, opónieniami w realizacji niektórych
projektów oraz korektami owiadcze do wniosków o płatno dotyczcych
wydatkowania rodków dotacji w danym okresie rozliczeniowym;

− 4.529 tys. zł z przeznaczeniem na „Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki


i przedsibiorczoci” – niepełne wydatkowanie rodków spowodowane było
przedłuajc si pocztkow faz realizacji PO KL, w ramach której, w pierwszej
kolejnoci opracowywane i uruchomiane były procedury ogłaszania konkursów,
naboru i oceny wniosków o dofinansowanie, dopiero w nastpnej kolejnoci, po
podpisaniu umów o dofinansowanie projektów, nastpowało przekazanie rodków do
beneficjentów oraz ich wydatkowanie;

− czci 20 Gospodarka nie wydatkowano kwoty 14.075 tys. zł, tj. 21,9% planowanej,
w tym:

− 11.975 tys. zł przeznaczone na budow Centralnej Ewidencji i Informacji


o Działalnoci Gospodarczej – rodki te nie zostały wykorzystane ze wzgldu na
trwajce prace zwizane z nowelizacj ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
działalnoci gospodarczej (SDG) oraz wprowadzenie zmian w koncepcji rejestracji
działalnoci gospodarczej i funkcjonowania CEIDG (pocztkowo organem
ewidencyjnym miały by urzdy skarbowe, a nastpnie urzdy gmin). Nowelizacja
ustawy została podpisana przez Prezydenta RP w dniu 9 stycznia 2009 r.;

− 1.637 tys. zł to rodki, które nie zostały wykorzystane na współfinansowanie


projektów w ramach poddziałania 2.2.2 SPO-WKP, poniewa warto umów
zawartych w ramach tego poddziałania opiewała na kwoty wysze ni wynikało to
z wniosków beneficjenta o płatno składanych do IW;

− czci 31 Praca nie wykorzystano 11.094 tys. zł, tj. 10,4% kwoty planowanej w tym:

− 6.965 tys. zł z przeznaczeniem na realizacj zada w zakresie Sektorowego


Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004-2006 – w trakcie realizacji
kwoty przeznaczone na poszczególne projekty uległy zmianom, co spowodowało
niepełne wykorzystanie zaplanowanej kwoty ogółem. Ponadto, naley doda, i rok
2008 był ostatnim rokiem realizacji SPO RZL i cz beneficjentów nie
zawnioskowało o ostatni transz dofinansowania, wobec czego oszczdnoci
w ramach projektów konkursowych były wysze od zakładanych;

− 3.130 tys. zł z przeznaczeniem na realizacj nastpujcych projektów:

336
1) „Polityka migracyjna jako instrument promocji zatrudnienia i ograniczenia
bezrobocia” w ramach SPO RZL 2004-2006 – oszczdnoci wynikaj z tytułu
wczeniejszego zakoczenia projektu oraz przeszacowania pierwotnej wartoci
projektu;

2) „Przygotowanie i publikacja raportu Zatrudnienie w Polsce w latach 2006-2007”,


„Analiza wybranych aspektów obecnej i przyszłej sytuacji na rynku pracy”
w ramach SPO RZL – niepełne wykonanie wynika z niszych kosztów realizacji
projektu oraz rezygnacji z czci zaplanowanych wydatków, których realizacja nie
była moliwa do 30 czerwca 2008 r.;

3) „ZPT 2007 – Zatrudnienie z Pomocy Technicznej”, „Zlecenie kontroli projektów


SPO RZL firmie zewntrznej”, „Badanie wskanika wpływu Działania 1.2 SPO
RZL”, „Ludzka twarz EFS”, „EQUIP 2008 – Sprzt dla Departamentu EFS”
w ramach SPO RZL – nisze koszty realizacji projektu zwizane były
z wykonaniem niektórych prac przez pracowników ministerstwa;

4) Roczny Plan Działa Pomocy Technicznej na lata 2007-2008 w ramach PO KL


2007-2013 – zbyt póne terminy zawarcia umów uniemoliwiły realizacj zada
w terminie okrelonym w rozporzdzeniu;

− czci 42 Sprawy wewntrzne nie wykorzystano kwoty 9.952 tys. zł, tj. 20% kwoty
planowanej z przeznaczeniem na realizacj projektu PESEL2 – rodki nie zostały
wykorzystane w wyniku niszych kosztów oraz wydłuenia okresu realizacji projektu
w zwizku z przeniesieniem zadania z MSWiA do Centrum Projektów Informatycznych;

− czci 24 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego nie wykorzystano kwoty


8.799 tys. zł, tj. 61,8% kwoty planowanej, w tym:

− 4.142 tys. zł, z przeznaczeniem na Renowacj obiektów dziedzictwa kulturowego na


terenie Wyspy Młyskiej w Bydgoszcz – miasto Bydgoszcz – niepełne wykonanie
spowodowane było nisz kwot zgłoszon przez beneficjenta we wniosku
o refundacj kosztów;

− 2.872 tys. zł z przeznaczeniem na Zespół Rezydencjonalny Wielkich Mistrzów na


Zamku rednim w Malborku – Pałac wraz ze Skrzydłem Zachodnim – kontynuacja
prac – niepełna realizacja nastpiła wskutek niezaakceptowania wydatków
poniesionych z naruszeniem przepisów ustawy Prawo zamówie publicznych;

− 1.264 tys. zł z przeznaczeniem na Renowacj zabytkowych obiektów sakralnej


architektury drewnianej regionu Wielkopolski – Archidiecezja Poznaska –
przedłuajce si procedury wyłonienia wykonawców były przyczyn
niewykorzystania rodków w terminie;

337
− czci 46 Zdrowie nie wykorzystano kwoty 7.773 tys. zł, tj. 35% kwoty planowanej, w tym
głównie z przeznaczeniem na Mechanizm Finansowy EOG i Norweski Mechanizm
Finansowy, Priorytet 5: "Opieka zdrowotna i opieka nad dzieckiem" (7.480 tys. zł) –
oszczdnoci wynikały z wysokiego kursu EUR w stosunku do PLN. Ponadto, narzucone
przez darczyców minimum trzymiesiczne okresy refundacji poniesionych kosztów
obejmujce dany wniosek o płatno oraz konieczno akceptacji przez Instytucj
Wspomagajc wszystkich dokumentów potwierdzajcych kwalifikowalno
poniesionych wydatków powoduj, e rzeczywiste okresy wydatkowania przesuwaj si
w stosunku do zaplanowanych;

− czci 65 Polski Komitet Normalizacyjny nie wykorzystano kwoty 5.199 tys. zł,
tj. 54,7% kwoty planowanej (z przeznaczeniem na realizacj zadania „Rozbudowa
infrastruktury IT”) głównie z tytułu przedłuajcych si procedur przetargowych
w postpowaniach o zamówienia publiczne; sytuacja ta spowodowała take konieczno
rezygnacji z zakupu czci usług wspomagajcych realizacj projektu, od dostawców
zewntrznych;

− czci 63 Sprawy rodziny nie wydatkowano kwoty 5.180 tys. zł, tj. 40% kwoty
planowanej, w tym z przeznaczeniem na realizacj nastpujcych projektów:

− w ramach SPO RZL („Jak by przedsibiorcz kobiet”, „Kobieta – Rodzina – Praca –
kampania medialna”, „Diagnoza sytuacji społeczno-zawodowej kobiet wiejskich”,
„STEREOTYP, a równe szanse kobiet i mczyzn w rodowiskach wiejskich”,
„Akademia Kobiet Aktywnych – konferencje”) – nisze koszty realizacji projektów oraz
przesunicie czci zada do realizacji w póniejszym terminie były przyczyn
niepełnego wykorzystania rodków;

− „Europejski Rok równych Szans dla Wszystkich” – oszczdnoci wynikaj przede


wszystkim z niszych ni planowano kosztów realizacji projektu oraz rónic
kursowych.

Wydatki, które w 2008 roku nie wygasły z upływem roku budetowego

W rozporzdzeniu Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie wydatków


budetu pastwa, które w 2008 r. nie wygasaj z upływem roku budetowego
łczna kwota wydatków, tj. dla urzdów naczelnych, jednostek centralnych i wojewodów,
które nie wygasły w 2008 r. została w ww. rozporzdzeniu ustalona w wysokoci
3.907.588 tys. zł, z czego:

− na wydatki ujte w wykazie przypada 615.371 tys. zł,

− a na wydatki niewygasajce z mocy ustawy 3.292.217 tys. zł.

338
W roku 2008 dysponenci nie zgłosili do rozporzdzenia rodków finansowych w ramach
programów operacyjnych realizowanych z udziałem Europejskiego Funduszu Społecznego,
przeznaczonych na: integracj społeczn, popraw jakoci kształcenia, rozwój potencjału
adaptacyjnego pracowników i przedsibiorstw, o których mowa w art. 157 ust. 8a ustawy.

W porównaniu do wydatków, które nie wygasły w 2007 roku kwota z ww. rozporzdzenia
z 2008 r. jest wiksza o 1.238.508 tys. zł, tj. o 46,4%, z tego wydatki ujte w wykazie s
nisze o 626.620 tys. zł a wydatki niewygasajce z mocy ustawy wysze o 1.865.128 tys. zł.

Terminy wydatkowania rodków, które nie wygasły zostały ustalone w rozporzdzeniu


odrbnie dla kadego zadania, przy czym dla zada objtych wykazem, jak i dla rodków
niewygasajcych z mocy ustawy, tj. ujtych w planie finansowym stanowicym załcznik
nr 3 do rozporzdzenia ostateczne terminy wykorzystania rodków ustalono nie póniej ni
do 30 czerwca 2009 r.

Z łcznej kwoty wydatków niewygasajcych w 2008 r., ustalonej ww. rozporzdzeniem


Rady Ministrów w wysokoci 3.907.588 tys. zł do dnia 30 kwietnia 2009 r. wydatkowano
2.763.194 tys. zł, czyli 70,7%, z czego z:

− wykazu – 426.010 tys. zł, tj. 69,2% kwoty planowanej,

− planu finansowego wydatków niewygasajcych z mocy ustawy – 2.337.184 tys. zł,


tj. 71% kwoty ustalonej w tym planie.

Zgodnie z terminami okrelonymi w wykazie do cytowanego wczeniej rozporzdzenia


Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r., w okresie do 30 kwietnia 2009 r. powinna zosta
zakoczona realizacja zada o łcznej wartoci 262.771 tys. zł. Z kwoty tej faktycznie
wykorzystano 230.919 tys. zł, tj. 87,9%.

rodki nie wykorzystane po upływie terminu ustalonego rozporzdzeniem zostały


zwrócone do budetu pastwa.

Do 30 kwietnia br. nisza od planowanych wielkoci w rozporzdzeniu realizacja zada


wystpiła w:

− czci 39 Transport:

− 27.533 tys. zł na zadanie nr 55 „Budowa obwodnicy Stargardu na drodze S-10” –


niepełne wykorzystanie przyznanych rodków wynikało ze zmniejszonych nakładów
pracy nadzoru inwestorskiego oraz zakresu prac laboratoryjnych, w zwizku
z niesprzyjajcymi warunkami atmosferycznymi w okresie od grudnia do lutego.;

− 1.601 tys. zł na zadanie nr 59 „Wzmocnienie drogi krajowej nr 1 odcinek wiecie –


Toru (PSSE Łysomice) – proces przygotowawczy – wykupy gruntów” – niepełna
realizacja przyznanych rodków wynika z nie otrzymania do koca marca br.

339
wszystkich decyzji dotyczcych wysokoci odszkodowania, w zwizku z czym nie
mona było zakoczy procesu wykupu gruntów,

− czci 19 Budet, finanse publiczne i instytucje finansowe 412 tys. zł na zadanie nr 20


„Izba Celna Kraków: Rozbudowa posiadanych serwerów bazodanowych IBM p570
o 4 procesory w Izbie Celnej w Krakowie” – rodki zaplanowane na rozbudow
posiadanych serwerów bazodanowych IBM p570 o 4 procesory w Izbie Celnej
w Krakowie nie zostały w pełni wykorzystane, poniewa w ramach postpowania
przetargowego nieograniczonego wyłoniono wykonawc którego oferta była tasza od
zaplanowanej kwoty,

− czci 21 Gospodarka morska 407 tys. zł na zadanie nr 28 „System cyfrowych central


telefonicznych” – zadanie zrealizowano w całoci, natomiast niepełne wykorzystanie
rodków wynika z niszej ceny uzyskanej podczas negocjacji w przetargu,

− czci 42 Sprawy wewntrzne 295 tys. zł na zadanie nr 90 „Zakup wyposaenia w sprzt


kwaterunkowy (zakup mebli) – KWP Katowice” – nisza kwota wydatków przeznaczonych
na realizacj tego jest wynikiem uzyskania korzystniejszych cen na ww. zakupy.

340
Rozdział 6

Przychody i wydatki zakładów budetowych, gospodarstw


pomocniczych jednostek budetowych

Podstaw prawn funkcjonowania ww. jednostek organizacyjnych było – obok ustawy


z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z pón. zm.)
rozporzdzenie Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki
finansowej jednostek budetowych, zakładów budetowych i gospodarstw pomocniczych
oraz trybu postpowania przy przekształcaniu w inn form organizacyjno-prawn (Dz. U. Nr 116,
poz. 783 oraz z Dz. U. z 2008 r. Nr 23, poz. 135).

Przychody przedstawionych w tym rozdziale form gospodarki finansowej wyniosły


w 2008 r. 2.520.240 tys. zł.

Wydatki zrealizowane zostały w wysokoci 2.384.774 tys. zł, co stanowiło 0,2% produktu
krajowego brutto.

Zrealizowane w 2008 r. kwoty przychodów i wydatków zakładów budetowych,


gospodarstw pomocniczych, z uwzgldnieniem dotacji budetowych, wpłaty nadwyek
i zysku do budetu, przedstawiaj si nastpujco:

Ustawa Plan po
Wykonanie
budetowana zmianach 4:3
Wyszczególnienie 2008 r.
2008 r. 2008 r.
w tys. zł %
1 2 3 4 5
Ogółem
1. Przychody 1.782.660 2.528.929 2.520.240 99,7
w tym: dotacja z budetu 38.248 69.036 68.278 98,9
2. Wydatki 1.742.104 2.434.574 2.384.774 98,0
3. Wpłaty do budetu 13.237 37.123
I. Zakłady budetowe
1. Przychody 298.595 369.923 358.912 97,0
w tym: dotacja z budetu 32.679 61.009 60.733 99,5
2. Wydatki 297.608 366.882 360.782 98,3
3. Wpłaty do budetu 1.937
II. Gospodarstwa pomocnicze
1. Przychody 1.484.065 2.159.006 2.161.328 100,1
w tym: dotacja z budetu 5.569 8.027 7.545 94,0
2. Wydatki 1.444.496 2.067.692 2.023.992 97,9
3. Wpłaty z zysku do budetu 13.237 35.186

341
Dotacje z budetu pastwa przeznaczone na dofinansowanie zakładów budetowych
i gospodarstw pomocniczych wyniosły 68.278 tys. zł, co stanowiło 2,7% przychodów ogółem
zrealizowanych w 2008 r.

Udział przychodów i wydatków poszczególnych form organizacyjnych w ich łcznych


kwotach przedstawiał si nastpujco:

Przychody Wydatki

- zakłady budetowe 14,2% 15,1%,

- gospodarstwa pomocnicze 85,8% 84,9%.

Omawiane jednostki organizacyjne wpłaciły do budetu pastwa z wygospodarowanych


nadwyek i zysków 37.123 tys. zł oraz odprowadziły do budetu pastwa podatek
dochodowy od osób prawnych w wysokoci 27.538 tys. zł.

6.1. Zakłady budetowe

Zgodnie z obowizujcymi przepisami, zakładami budetowymi s takie jednostki


organizacyjne sektora finansów publicznych, które odpłatnie wykonuj wyodrbnione
zadania, a koszty swojej działalnoci pokrywaj w zasadzie z przychodów własnych.

Ustawa o finansach publicznych przewiduje jednak moliwo udzielania zakładom


budetowym z budetu pastwa dotacji przedmiotowej oraz – w zakresie okrelonym
w odrbnych przepisach – dotacji podmiotowej lub dotacji celowej na dofinansowanie
kosztów realizacji inwestycji. Ponadto, nowo tworzonemu zakładowi budetowemu moe by
przyznana jednorazowa dotacja z budetu na pierwsze wyposaenie w rodki obrotowe.

Łcznie dotacje dla zakładu budetowego nie mog przekroczy 50% jego wydatków;
nie dotyczy to dotacji inwestycyjnych.

Faktyczny stan rodków obrotowych na koniec roku ustala si jako rónic midzy sum
stanu rodków obrotowych na pocztek roku i przychodów nalenych zwizanych
z prowadzon działalnoci a sum opłaconych kosztów, zobowiza i nie poniesionych
wydatków na inwestycje finansowane ze rodków własnych.

Do planowanego i faktycznego stanu rodków obrotowych zakładu nie s zaliczane


otrzymane darowizny pienine.

342
Przychody i wydatki zakładów budetowych w poszczególnych czciach budetu
przedstawiały si w 2008 r. nastpujco:

Przychody Wydatki
Wykonanie Wykonanie
Plan po Plan po 3:2 6:5
Cz w tym: w tym:
zmianach zmianach
ogółem dotacja z ogółem wpłata do
budetu budetu
w tys. zł w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Ogółem 369.923 358.912 60.733 366.882 360.782 1.937 97,0 98,3
z tego:
Pastwowa Inspekcja
9.200 9.927 9.200 9.927 85 107,9 107,9
Pracy
Budet, finanse
publiczne i instytucje 14.641 14.601 14.568 14.496 99,7 99,5
finansowe
Gospodarka 37.952 39.120 37.892 38.648 484 103,1 102,0
Kultura fizyczna i sport 97.173 95.736 20.716 95.184 95.333 524 98,5 100,2
Obrona narodowa 104.164 106.942 38.841 103.640 106.808 26 102,7 103,1
Praca 2.509 2.644 2.513 3.165 84 105,4 125,9
Sprawiedliwo 10.509 8.630 10.505 8.523 39 82,1 81,1
Szkolnictwo wysze 9.442 11.471 9.466 11.524 121,5 121,7
rodowisko 7.052 7.095 6.872 6.923 41 100,6 100,7
Sprawy wewntrzne 17.906 17.419 17.683 17.371 7 97,3 98,2
Zdrowie 1.869 1.861 100 1.984 1.976 4 99,6 99,6
Główny Urzd
2.367 2.413 80 2.367 2.397 101,9 101,3
Statystyczny
Polska Akademia Nauk 23.481 22.849 757 23.355 22.715 1 97,3 97,3
Budety wojewodów 31.660 18.205 240 31.653 20.975 640 57,5 66,3

W ogólnej kwocie przychodów wykonanych w 2008 r. przez zakłady budetowe


najwikszy udział stanowiły przychody w czciach:

− Obrona narodowa – 29,8%,

− Kultura fizyczna i sport – 26,7%,

− Gospodarka – 10,9%

− Polska Akademia Nauk – 6,4%.

343
Obrona narodowa

W resorcie Obrony narodowej na pocztku 2008 r. funkcjonowało 11 zakładów


budetowych, tj.:

− Zakład Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, powołany do zarzdzania


pakietami inwestycyjnymi w ramach programu inwestycji NATO, dla których Polska
została wskazana jako kraj – gospodarz,

− Zakład Systemów Jakoci i Zarzdzania, realizujcy zadania w zakresie certyfikacji


systemów jakoci wyrobów i usług (m.in. szkolenia) oraz zwizane z działalnoci
Konferencji Narodowych Dyrektorów do Spraw Uzbrojenia Organizacji Traktatu
Północnoatlantyckiego,

− 9 wojskowych domów (zespołów) wypoczynkowych.

Przychody zakładów budetowych pochodziły głównie z wpływów z usług, wpływów ze


sprzeday wyrobów, z pozostałych odsetek, z wpływów z rónych dochodów oraz z rónic
kursowych i wyniosły 106.942 tys. zł, co stanowi 158,6% przychodów zaplanowanych
w ustawie budetowej.

Dotacja z budetu pastwa wyniosła – 38.841 tys. zł, co stanowi 358,5% kwoty
zaplanowanej w ustawie budetowej i przeznaczona została dla wojskowych domów
(zespołów) wypoczynkowych na wydatki i zakupy inwestycyjne.

Koszty zakładów budetowych stanowiły wydatki osobowe wraz z pochodnymi oraz


wydatki rzeczowe i wyniosły 106.808 tys. zł, co stanowi 158,3% wydatków zaplanowanych
w ustawie budetowej.

Nadwyki rodków obrotowych do budetu nie planowano. Faktycznie osignito


w okresie sprawozdawczym nadwyk w kwocie 279 tys. zł. Natomiast kasowa wpłata do
budetu z rozliczenia roku 2007 wyniosła 26 tys. zł.

Kultura fizyczna i sport

W czci Kultura fizyczna i sport w formie pastwowego zakładu budetowego


funkcjonował Centralny Orodek Sportu.

Głównym celem jego działalnoci jest zapewnienie warunków materialnych


i organizacyjnych dla potrzeb centralnego szkolenia sportowego, przede wszystkim kadry
narodowej i olimpijskiej.

ródłem przychodów tego zakładu były głównie wpływy z usług prowadzonych w ramach
posiadanej bazy sportowej oraz infrastruktury gastronomicznej, organizacji imprez i zawodów
sportowych, wypoyczania sprztu sportowego, sprzeday wyrobów i składników
majtkowych oraz z umów najmu i dzierawy składników majtkowych Skarbu Pastwa.

344
Centralny Orodek Sportu otrzymał take dotacj przedmiotow, stanowic dopłat do
usług w zakresie szkolenia sportowego, wiadczonych przy wykorzystaniu infrastruktury
sportowej Orodka. Ustalona w ustawie budetowej na rok 2008 dotacja przedmiotowa dla
COS w kwocie 17.501 tys. zł została wykonana w 100%.

Łczne przychody zakładu zrealizowane zostały w wysokoci 95.736 tys. zł, tj. 98,5%
planu po zmianach.

Wykonane wydatki ukształtowały si na poziomie 95.333 tys. zł, tj. 100,2% w stosunku
do planu po zmianach.

Gospodarka

W czci Gospodarka funkcjonowało 7 zakładów budetowych w dziale Owiata


i wychowanie” (Orodek Doskonalenia Kadr Specjalistycznych w Chorzowie, Orodek
Doskonalenia Kadr w Mysłowicach, Orodek Centralnego Szkolenia Maszynistów w Misku
Mazowieckim, Orodek Centralnego Szkolenia Maszynistów w Radomiu, Orodek
Centralnego Szkolenia Maszynistów we Włocławku, Orodek Centralnego Szkolenia
Maszynistów we Wrocławiu, Centrum Konferencyjno-Szkoleniowe w Konstancinie Jeziorna).

Zakłady te prowadz działalno polegajc na szkoleniu kursowym, (m.in. szkolenia


operatorów maszyn i innych urzdze technicznych do robót ziemnych, budowlanych
i drogowych, spawaczy gazowych, szkolenia BHP, dokształcanie i doskonalenie kwalifikacji
zawodowych kadr specjalistycznych z zakresu górnictwa podziemnego). Obok szkole
własnych przedmiotem działania orodków jest równie wiadczenie usług, w szczególnoci
konferencyjnych, szkoleniowych, hotelarskich i gastronomicznych.

Podstawowym ródłem przychodów tych zakładów były wpływy ze sprzeday


wiadczonych usług, wynajmu lokali oraz wpływy ze sprzeday składników majtkowych.

Łczne przychody zakładów budetowych wyniosły 39.120 tys. zł i zrealizowane zostały


w 103,1% planu po zmianach.

Natomiast wykonane wydatki ukształtowały si na poziomie 102% w stosunku do planu


po zmianach i wyniosły 38.648 tys. zł.

Wpłaty nadwyki rodków obrotowych do budetu nie planowano, natomiast faktycznie


za okres sprawozdawczy, osignła poziom 484 tys. zł.

Polska Akademia Nauk

W strukturze organizacyjnej Polskiej Akademii Nauk w 2008 r. działalno w formie


zakładów budetowych prowadziły: Warszawska Drukarnia Naukowa PAN, Dom Zjazdów
i Konferencji PAN w Jabłonnie, 2 Domy Pracy Twórczej w Wierzbie i Mdralinie
i 7 Zakładów Działalnoci Pomocniczej PAN.

345
ródłem przychodów Warszawskiej Drukarni Naukowej była przede wszystkim sprzeda
usług poligraficznych, głównie w zakresie ksiek naukowo-technicznych i czasopism,
a take dystrybucja tych publikacji.

Przychody Domów Pracy Twórczej i Domu Zjazdów i Konferencji stanowi głównie


wpływy ze sprzeday usług w zakresie organizacji zjazdów, sympozjów, konferencji
naukowych i kursów szkoleniowych. Dom Zjazdów i Konferencji prowadzi równie
działalno w zakresie upowszechniania i promocji osigni nauki i kultury.

Przychodami Zakładów Działalnoci Pomocniczej były przede wszystkim wpływy z usług


wiadczonych w zakresie obsługi administracyjnej Oddziałów PAN.

Uzyskane rodki zakłady budetowe wydatkowały na sfinansowanie kosztów


wykonywanych usług oraz na wydatki i zakupy inwestycyjne.

W 2008 r. przychody zakładów budetowych funkcjonujcych w strukturze


organizacyjnej PAN wyniosły 22.849 tys. zł (97,3% planu po zmianach), natomiast wydatki
zrealizowano w kwocie 22.715 tys. zł (97,3% planu po zmianach). rodki z dotacji celowej na
dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji wykorzystano w wysokoci 757 tys. zł (100%
planu po zmianach).

Nisze ni planowano wykonanie przychodów i wydatków spowodowane było głównie


zmniejszeniem iloci wiadczonych usług w zakresie organizacji zjazdów, sympozjów,
konferencji i kursów szkoleniowych.

***

Najnisze wykonanie przychodów w porównaniu do planu po zmianach wystpiło


w budetach 6 województw i wynikało głównie ze zmniejszajcej si liczby jednostek i firm
zainteresowanych organizowaniem szkole i kursów przez Orodki szkolenia, dokształcania
i doskonalenia kadr.

Ponadto nisze ni planowano w ustawie budetowej wykonanie przychodów wystpiło


w czci Sprawiedliwo i wynikało głównie z mniejszego ni planowano wykonania usług
w zakresie wczasów oraz organizacji wypoczynku dla dzieci.

346
6.2. Gospodarstwa pomocnicze

Gospodarstwo pomocnicze jest wyodrbnion z jednostki budetowej, pod wzgldem


organizacyjnym i finansowym, czci jej podstawowej działalnoci lub działalnoci
uboczn.

Podobnie jak zakład budetowy, gospodarstwo pomocnicze pokrywa koszty swojej


działalnoci z uzyskiwanych przychodów własnych i jest tworzone przede wszystkim w tych
przypadkach, gdy w ramach jednostki budetowej istniej komórki organizacyjne
prowadzce – oprócz wypełniania zada na rzecz swej jednostki macierzystej – równie
uboczn działalno. Sprzeday usług na rzecz macierzystej jednostki budetowej
gospodarstwo pomocnicze dokonuje według kosztów własnych.

Gospodarstwo pomocnicze moe otrzymywa z budetu pastwa dotacje przedmiotowe,


a gospodarstwo nowo utworzone – dotacj na pierwsze wyposaenie w rodki obrotowe.

Zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych gospodarstwo pomocnicze ma


obowizek wpłacania do budetu pastwa połowy osignitego zysku.

W 2008 r. przychody i wydatki gospodarstw pomocniczych w poszczególnych czciach


budetu przedstawiały si nastpujco:

Przychody Wydatki
wpłata z
Ogółem w tym: Ogółem
zysku do 3:2 6:5
Cz Plan po dotacja z Plan po
Wykonanie budetu Wykonanie budetu
zmianach zmianach
w tys. zł w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7 8 9

Ogółem 2.159.006 2.161.328 7.545 2.067.692 2.023.992 35.186 100,1 97,9

Z tego:
Kancelaria Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej 34.800 34.699 34.800 34.755 8 99,7 99,9

Instytut Pamici Narodowej –


Komisja cigania Zbrodni 6.967 7.390 5.773 5.556 970 106,1 96,2
przeciwko Narodowi
Polskiemu

Sd Apelacyjny w Krakowie 599 599 599 587 6 100,0 98,0

Sd Apelacyjny w Szczecinie 259 277 259 285 1 106,9 110,0

Kancelaria Prezesa Rady


Ministrów 167.035 167.496 117.498 99.333 19.061 100,3 84,5

Administracja publiczna 22.100 15.000 22.100 14.989 2 67,9 67,8

Budet, finanse publiczne i


instytucje finansowe 23.302 26.608 23.280 26.160 263 114,2 112,4

347
Przychody Wydatki
wpłata z
Ogółem w tym: Ogółem
zysku do 3:2 6:5
Cz Plan po dotacja z Plan po
Wykonanie budetu Wykonanie budetu
zmianach zmianach
w tys. zł w tys. zł %
1 2 3 4 5 6 7 8 9

Gospodarka 6.899 6.996 6.885 6.982 19 101,4 101,4

Gospodarka morska 4.178 4.160 4.069 4.068 51 99,6 100,0

Gospodarka wodna 42.823 42.021 38.595 36.592 2.865 98,1 94,8

Kultura i ochrona
dziedzictwa narodowego 2.442 3.061 2.442 3.027 29 125,3 124,0

Nauka 1.864 1.737 1.864 1.737 93,2 93,2

Obrona narodowa 394.401 384.330 2.689 391.436 380.422 1.197 97,4 97,2

Owiata i wychowanie 8.293 8.293 8.291 8.291 2 100,0 100,0

Praca 54.824 51.651 54.720 50.837 600 94,2 92,9

Rolnictwo 79.071 77.835 3.778 79.041 76.992 1.109 98,4 97,4

Rynki rolne 1.950 1.891 1.950 1.881 97,0 96,5

Sprawiedliwo 652.898 643.729 628 622.908 608.184 170 98,6 97,6

Transport 62.288 64.962 60.476 57.321 3.590 104,3 94,8

rodowisko 85.854 86.664 450 84.800 84.020 2.693 100,9 99,1

Sprawy wewntrzne 125.555 129.970 125.328 129.340 295 103,5 103,2

Sprawy zagraniczne 33.165 33.029 33.060 33.008 2 99,6 99,8

Zdrowie 12.762 12.420 12.705 12.122 129 97,3 95,4

Urzd Ochrony Konkurencji i


Konsumentów 4.830 4.469 4.830 4.421 16 92,5 91,5

Wyszy Urzd Górniczy 969 933 969 931 96,3 96,1

Polska Akademia Nauk 18.094 14.552 18.094 15.026 12 80,4 83,0

Urzd Komunikacji
Elektronicznej 2.230 2.058 2.210 2.037 9 92,3 92,2

Budety Wojewodów 308.552 334.501 308.708 325.088 2.084 108,4 105,3

348
W kwocie przychodów gospodarstw pomocniczych w 2008 r. najwikszy był udział
przychodów w czciach:

− Sprawiedliwo – 29,8%,

− Obrona narodowa – 17,8%,

− Budety wojewodów – 15,5%

− Kancelaria Prezesa Rady Ministrów – 7,7%,

− Sprawy Wewntrzne – 6%.

Sprawiedliwo

Na pocztku 2008 r. przy jednostkach budetowych resortu sprawiedliwoci


funkcjonowało 48 gospodarstw pomocniczych:

− 24 gospodarstwa pomocnicze przy zakładach dla nieletnich,

− 24 gospodarstwa pomocnicze przy jednostkach organizacyjnych wiziennictwa.

W zwizku z likwidacj z dniem 30 listopada 2008 r. Gospodarstwa Pomocniczego


Zakładu Remontowo-Budowlanego przy Areszcie ledczym Warszawa-Białołka, na dzie
31 grudnia 2008 r. przy jednostkach budetowych resortu sprawiedliwoci funkcjonowało
47 gospodarstw pomocniczych.

Gospodarstwa pomocnicze funkcjonujce przy zakładach poprawczych i schroniskach


dla nieletnich prowadzone s w formie warsztatów szkolnych. Działalno tych podmiotów, to
przede wszystkim prace wykonywane przez wychowanków tych orodków w ramach
praktycznej nauki zawodu. Usługi jakie wiadcz na rynku zewntrznym to głównie sprzeda
wykonywanych przez uczniów wyrobów i usług. S to m.in. usługi krawieckie, stolarskie,
lusarskie, produkcja mebli, produkcja wyrobów metalowych.

Gospodarstwa pomocnicze funkcjonujce w wiziennictwie prowadz działalno


produkcyjn i usługow w nastpujcych branach: metalowej – 3 gospodarstwa,
meblarskiej – 2 gospodarstwa, poligraficznej – 2 gospodarstwa, prefabrykacji budowlanej
i usług remontowo-budowlanych – 9 gospodarstw, motoryzacyjnej – 1 gospodarstwo,
administrowania nieruchomociami – 1 gospodarstwo. Pozostałe 5 gospodarstw prowadzi
działalno wielobranow.

349
Wykonanie przychodów oraz wydatków gospodarstw pomocniczych w 2008 roku
przedstawia si nastpujco:

Plan po zmianach Wykonanie %

- Przychody 652.898 tys. zł 643.729 tys. zł 98,6

- Wydatki 622.908 tys. zł 608.184 tys. zł 97,6

Przychody gospodarstw pomocniczych pochodziły przede wszystkim z przychodów


własnych oraz dotacji budetowej okrelonej rozporzdzeniem Ministra Finansów z dnia
23 czerwca 2006 r. w sprawie stawek oraz szczegółowego sposobu i trybu udzielania
i rozliczania dotacji przedmiotowych dla pastwowych zakładów budetowych i gospodarstw
pomocniczych pastwowych jednostek budetowych (Dz. U. Nr 112 poz. 762).

Stosownie do postanowie § 1 pkt 2 ww. rozporzdzenia dla warsztatów szkolnych


prowadzonych w formie gospodarstw pomocniczych w zakładach poprawczych
i schroniskach dla nieletnich na rok 2008 została ustalona dotacja w wysokoci 400 zł
rocznie na jednego nieletniego wdraanego do pracy społecznie uytecznej
i przygotowanego do zawodu.

Dotacja dla gospodarstw pomocniczych przy zakładach dla nieletnich w 2008 r. wynosiła
628 tys. zł i została wykorzystana w pełnej wysokoci.

Do budetu pastwa odprowadzono, zgodnie z § 60 i 61 rozporzdzenia Ministra


Finansów z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek
budetowych, zakładów budetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postpowania
przy przekształcaniu w inn form organizacyjno-prawn, wpłat z zysku w wysokoci
170 tys. zł.

Stan rodków obrotowych na koniec roku wyniósł 94.249 tys. zł.

Obrona narodowa

W resorcie Obrony narodowej na pocztku 2008 r. funkcjonowały 92 gospodarstwa


pomocnicze, w trakcie roku likwidacji uległy 2 i na koniec roku pozostało 90 gospodarstw.
Gospodarstwa te to przede wszystkim kasyna wojskowe, pralnie i zakłady pralniczo-
usługowe, wojskowe domy wypoczynkowe, piekarnie, wojskowe zakłady remontowo-
budowlane.

ródłami przychodów były wpływy z działalnoci ww. gospodarstw pomocniczych, tzn.


sprzeday usług prania wodnego i czyszczenia chemicznego na rzecz jednostek wojskowych
i odbiorców indywidualnych, sprzeday przez kasyna wojskowe usług gastronomicznych
oraz towarów, sprzeday usług remontowych samolotów i migłowców, sprzeday usług

350
remontowo-konserwacyjnych sprztu słuby ywnociowej i mundurowej oraz produkcji
własnej wynikajcej ze zlece dla i spoza wojska, usług remontowo-budowlanych.

Przychody zostały zrealizowane w kwocie 384.330 tys. zł, co stanowi 129,8% kwoty
zaplanowanej w ustawie budetowej.

Koszty stanowiły wydatki osobowe wraz z pochodnymi oraz wydatki rzeczowe i wyniosły
380.422 tys. zł, co stanowi 128,8% wydatków zaplanowanych w ustawie budetowej.

Na 2008 rok nie planowano dotacji z budetu pastwa, zrealizowana została ona jednak
w wysokoci 2.689 tys. zł i przeznaczona była dla wojskowych domów wypoczynkowych.

W roku 2008 wpłata z zysku do budetu pastwa została zrealizowana w kwocie 1.197 tys. zł,
co stanowi 462,2% planu.

Osignicie wyszych od planowanych w ustawie budetowej przychodów, wydatków


i wpłaty z zysku do budetu wynika ze zwikszonego popytu na usługi wiadczone przez
gospodarstwa pomocnicze.

Budety wojewodów

Gospodarstwa pomocnicze w 2008 r. działały głównie przy urzdach wojewódzkich,


Inspekcji Jakoci Handlowej Artykułów Rolno-Spoywczych oraz przy Wojewódzkim
Inspektoracie Weterynarii w Gdasku i Powiatowym Inspektoracie Weterynarii
w Skierniewicach, wojewódzkich centrach zdrowia publicznego, kuratoriach owiaty oraz
parkach krajobrazowych.

Przychody gospodarstw pomocniczych zostały zrealizowane w kwocie 334.501 tys. zł,


co stanowi 108,4% planu po zmianach.

Najwikszy udział w przychodach miały gospodarstwa funkcjonujce w nastpujcych


działach:

− administracja publiczna – 137.897 tys. zł, co stanowi 41,2% zrealizowanych przychodów,

− transport i łczno – 123.913 tys. zł, co stanowi 37% zrealizowanych przychodów,

− informatyka – 53.570 tys. zł, co stanowi 16% zrealizowanych przychodów,

− owiata i wychowanie – 7.885 tys. zł, co stanowi 2,4% zrealizowanych przychodów.

Przychody gospodarstw pomocniczych pochodziły głównie z odpłatnoci za


wykonywane zadania z zakresu:

− obsługi siedzib urzdów wojewódzkich,

− obsługi przej granicznych,

351
− wiadczenia usług informatycznych na rzecz jednostek macierzystych, a take innych
jednostek, m. in. w zakresie udostpniania bazy ewidencji ludnoci, zapewnienia
naleytego poziomu obsługi technicznej i technologicznej eksploatowanego sprztu
komputerowego,

− sprzeday wczasów, miejsc kolonijnych oraz organizacji kursokonferencji,

− badania jakoci produktów gospodarki ywnociowej, atestacji magazynów, szkolenia


laborantów, pobierania prób zbó, wydawania opinii i ekspertyz, wykonywania
dezynfekcji w miejscach gromadzenia zwierzt oraz usługowego badania mleka
surowego,

− organizowania kursów specjalizacyjnych i szkole dla wyszego i redniego personelu


medycznego oraz z tytułu wiadczenia usług dla jednostki macierzystej (sprztanie,
czynsz, media, ochrona mienia),

− produkcji i sprzeday materiału szkółkarskiego oraz sprzeday drzewek i krzewów,

− wykonywania zabiegów pielgnacyjnych na obszarach rezerwatów przyrody,

− prowadzenia edukacji ekologicznej (kursy i szkolenia),

− administrowania budynkami i urzdzeniami bdcymi w zarzdach zespołów parków


krajobrazowych,

− wykonywania czynnoci z zakresu geodezji i kartografii na rzecz organów administracji


publicznej oraz innych organów.

Wydatki funkcjonujcych w województwach gospodarstw pomocniczych w wysokoci


325.088 tys. zł, przeznaczone były głównie na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodze,
zakup materiałów i wyposaenia, energii elektrycznej i cieplnej oraz usług telekomunikacyjnych.

Gospodarstwa pomocnicze odprowadziły do budetu pastwa wpłat z zysku


w wysokoci 2.084 tys. zł oraz podatek dochodowy od osób prawnych w wysokoci 2.170 tys. zł.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów

W Kancelarii Prezesa Rady Ministrów działało gospodarstwo pomocnicze Centrum


Obsługi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów

Do zakresu działania Centrum Obsługi KPRM naley przede wszystkim:

− zapewnienie technicznych warunków pracy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów


(m.in. usługi transportowe, konserwacyjne, remontowe, informatyczne, hotelarskie,
gastronomiczne, bibliotekarskie),

− przygotowywanie i przeprowadzanie postpowa o udzielenie zamówie publicznych,

352
− administrowanie i gospodarowanie przydzielonymi składnikami majtkowymi,
w tym nieruchomociami bdcymi siedzib Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
i Centrum Obsługi KPRM wraz z orodkami wypoczynkowymi,

− wydawanie i rozpowszechnianie Dziennika Ustaw, Monitora Polskiego, Monitora


Polskiego „B” i innych wydawnictw Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz wydawnictw
zlecanych przez ministerstwa i urzdy centralne,

− wiadczenie usług wypoczynkowych, konferencyjnych, szkoleniowych itp.

Przychody zostały zrealizowane w kwocie 167.496 tys. zł (100,3% planu po zmianach).


Podstawowymi ródłami przychodów były wpływy ze sprzeday usług (110.588 tys. zł),
w tym przede wszystkim z ogłaszania sprawozda finansowych w Monitorze Polskim „B”
(88.589 tys. zł) oraz ze sprzeday wydawnictw (28.564 tys. zł).

Wydatki zrealizowano w kwocie 99.333 tys. zł (84,5% planu po zmianach)


i przeznaczono głównie na wynagrodzenia wraz z pochodnymi (42.229 tys. zł), zakup usług
(23.760 tys. zł) i materiałów (12.539 tys. zł).

Wynik finansowy brutto wyniósł 68.163 tys. zł (137,6% planu po zmianach),


Osignicie wyszego ni zakładano w planie wyniku finansowego spowodowane zostało
poniesieniem niszych kosztów ogółem, w tym głównie kosztów usług oraz kosztów
materiałowych.

Sprawy wewntrzne

W 2008 r. funkcjonowało 19 gospodarstw pomocniczych, z tego: w dziale


Administracja publiczna – 1 gospodarstwo pn. „Zakład Obsługi MSWiA” i w dziale
Bezpieczestwo publiczne i ochrona przeciwpoarowa – 18 gospodarstw przy nastpujcych
jednostkach:

− Komenda Główna Policji – 1,

− komendy wojewódzkie Policji – 15,

− szkoły Policji – 2.

W dziale Administracja publiczna (Zakład Obsługi MSWiA), uzyskano przychody


w wysokoci 32.246 tys. zł (135,7% planu), natomiast wydatki wyniosły 31.982 tys. zł
(135,5%).

Wysoki stopie wykonania planu dochodów wynika głównie z uzyskania wyszych ni
planowano dochodów z działalnoci usługowej.

ródłem przychodów były głównie wpływy z usług (32.096 tys. zł), np.: hotelowo-
restauracyjnych oraz pokrycie amortyzacji (118 tys. zł), koszty natomiast stanowiły głównie

353
wynagrodzenia wraz z pochodnymi (10.680 tys. zł), zakup usług (11.383 tys. zł) oraz zakup
materiałów (3.742 tys. zł).

Gospodarstwo osignło dodatni wynik finansowy 263 tys. zł, z tego nalena wpłata do
budetu wyniosła 103 tys. zł. Odprowadzony podatek dochodowy wyniósł 56 tys. zł.

Stan rodków na dzie 1 stycznia 2008 r. wynosił 480 tys. zł, a na dzie 31 grudnia 2008 r.
wyniósł 392 tys. zł.

Przychody gospodarstw pomocniczych w dziale Bezpieczestwo publiczne i ochrona


przeciwpoarowa, wyniosły 97.725 tys. zł, co stanowiło 96% planu, a wydatki – 97.358 tys. zł,
tj. 99,6%.

Głównym ródłem przychodów były wpływy za wiadczone usługi (np.: remontowo-


budowlane, hotelowe, wczasowo-szkoleniowe, gastronomiczne, sprztanie lokali
słubowych, działalno handlowa, administrowanie lokalami słubowymi, itp.) – 96.596 tys. zł.

Natomiast główn pozycj wydatków stanowiły: wynagrodzenia wraz z pochodnymi


(37.249 tys. zł), zakup materiałów, np.: rodki czystoci, wyposaenie, druki (20.271 tys. zł)
oraz zakup usług (19.368 tys. zł).

Gospodarstwa w tym dziale uzyskały łcznie dodatni wynik finansowy brutto


w wysokoci 367 tys. zł.

Strat finansow w łcznej wysokoci 188 tys. zł poniosły 2 gospodarstwa, w tym jedno
likwidowane.

Stan rodków obrotowych na pocztek okresu sprawozdawczego wynosił 1.865 tys. zł,
natomiast na dzie 31 grudnia 2008 r. wyniósł 2.020 tys. zł.

Jednoczenie najnisze wykonanie przychodów w porównaniu do planu po zmianach


wystpiło w nastpujcych czciach:

− Polskiej Akademii Nauk,

− Administracja publiczna.

Niepełne wykonanie planowanych przychodów w czci Polska Akademia Nauk


wystpiło głównie w rolnych zakładach dowiadczalnych i zwizane było z uzyskaniem
mniejszych wpływów ze sprzeday wyrobów.

Natomiast niskie przychody gospodarstwa pomocniczego (Centralny Orodek


Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej Głównego Urzdu Geodezji i Kartografii
w czci – 17 Administracja publiczna) wynikaj z niepełnego wykonania planowanych
odpisów na amortyzacj.

354
Rozdział 7

Pastwowe fundusze celowe

Zgodnie z art. 4 pkt 4 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych


(Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z pón. zm.) do sektora finansów publicznych zalicza si fundusze
celowe.

W myl przepisów ww. ustawy fundusz celowy moe działa jako osoba prawna lub
stanowi wyodrbniony rachunek bankowy, którym dysponuje organ wskazany w ustawie
tworzcej fundusz.

Podstaw gospodarki finansowej funduszu celowego jest roczny plan finansowy


obejmujcy wydatki na cele wskazane w ustawie powołujcej fundusz.

Wydatki funduszu celowego mog by dokonywane w ramach posiadanych rodków


finansowych obejmujcych biece przychody, w tym dotacje z budetu pastwa lub
budetów jednostek samorzdu terytorialnego i pozostałoci rodków z okresów
poprzednich.

W 2008 r. łczne przychody funduszy wyniosły 172.874.354 tys. zł, w tym dotacje
z budetu pastwa 48.994.439 tys. zł, co stanowi 28,3% przychodów funduszy.

Do grupy funduszy celowych korzystajcych z dodatkowego zasilenia w postaci dotacji


z budetu pastwa zaliczamy Fundusz Ubezpiecze Społecznych, Fundusz Emerytalno-
Rentowy, Fundusz Prewencji i Rehabilitacji oraz Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych.

W 2008 r. łczne wydatki funduszy (po wyeliminowaniu przepływów midzy funduszami)


wyniosły 167.190.720 tys. zł.

Szczegółowe informacje o przychodach i wydatkach poszczególnych funduszy


przedstawia ponisza tabela:

w tym:
Przychody Wydatki
Wyszczególnienie dotacja z budetu
w tys. zł
1 2 3 4
1
Razem 172.874.354 48.994.439 167.190.720
I Fundusze zwizane z ubezpieczeniami
społecznymi 153.686.290 48.102.839 153.094.295
Fundusz Ubezpiecze Społecznych 137.329.987 33.229.968 136.133.380
Fundusz Emerytalno - Rentowy 16.185.291 14.867.871 16.793.810
Fundusz Prewencji i Rehabilitacji 32.911 5.000 30.979
Fundusz Administracyjny 518.101 516.126

355
w tym:
Przychody Wydatki
Wyszczególnienie dotacja z budetu
w tys. zł
1 2 3 4
II Fundusze zwizane z zadaniami
socjalnymi pastwa 14.222.635 891.600 10.734.563
Fundusz Pracy 9.109.716 5.755.744
Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych 4.673.111 891.600 4.825.036
Fundusz Gwarantowanych wiadcze
Pracowniczych 439.808 153.783

III Fundusze zwizane z prywatyzacj 1.768.451 887.664


Fundusz Reprywatyzacji 518.866 99.282
Fundusz Restrukturyzacji Przedsibiorców 381.462 498.456
Fundusz Skarbu Pastwa 72.332 82.743
Fundusz Rekompensacyjny 795.791 207.183

IV Fundusze zwizane z bezpieczestwem


i obronnocia kraju 320.124 668.891
Fundusz Wsparcia Policji 111.227 113.579
Fundusz Modernizacji Bezpieczestwa
Publicznego 8.384 1.381
Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców 89.829 121.634
Fundusz Rozwoju Przywiziennych Zakładów
Pracy 3.491 3.651
Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych 82.119 407.228
Fundusz Pomocy Postpenitencjalnej 25.074 21.418

V Fundusze zwizane z nauk, kultur i


kultur fizyczn 909.693 773.421
Fundusz Promocji Twórczoci 640 714
Fundusz Zaj Sportowo-Rekreacyjnych dla
Uczniów 15.024 14.338
Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej 672.534 600.016
Fundusz Promocji Kultury 171.998 140.107
Fundusz Nauki i Technologii Polskiej 49.497 18.246

VI Pozostałe 1.967.161 1.031.886


Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i
Gospodarki Wodnej 1.895.546 963.491
Centralny Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych 39.307 39.534
Pastwowy Fundusz Gospodarki Zasobem
Geodezyjnym i Kartograficznym 32.308 28.861
1)


356
7.1. Fundusze zwizane z ubezpieczeniami społecznymi

Do grupy funduszy zwizanych z ubezpieczeniami społecznymi moemy zaliczy:

1) Fundusz Ubezpiecze Społecznych,

2) Fundusz Emerytalno-Rentowy,

3) Fundusz Prewencji i Rehabilitacji,

4) Fundusz Administracyjny.

Do zada realizowanych przez t grup funduszy naley m.in. realizacja zada


z zakresu ubezpiecze społecznych, finansowanie wiadcze dla rolników z ubezpieczenia
emerytalno-rentowego, obsługa zada w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego, finansowanie
kosztów obsługi ubezpieczenia.

Zrealizowane przychody ww. funduszy po wyeliminowaniu przepływów w 2008 r.


wyniosły 153.686.290 tys. zł, a wydatki – 153.094.295 tys. zł, co stanowi 91,6% wydatków
wszystkich funduszy.

Najwiksze dotacje z budetu pastwa otrzymały: Fundusz Ubezpiecze Społecznych


oraz Fundusz Emerytalno-Rentowy na łczn kwot 48.097.839 tys. zł, co stanowi 98,2%
ogółu dotacji.

Fundusz Ubezpiecze Społecznych

Fundusz Ubezpiecze Społecznych utworzony został ustaw z dnia 13 padziernika


1998 r. o systemie ubezpiecze społecznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 11, poz. 74 z pón. zm.).
Fundusz ten jest pastwowym funduszem celowym i nie posiada osobowoci prawnej,
a dysponentem jego rodków jest Zakład Ubezpiecze Społecznych. Celem działania
Funduszu jest realizacja zada z zakresu ubezpiecze społecznych, a podstawowymi
ródłami przychodów s składki na ubezpieczenia społeczne, dotacje z budetu pastwa
oraz od 2004 r. refundacja z tytułu przekazania składek do OFE. Wypłat wiadcze
finansowanych z FUS gwarantuje pastwo.

Zgodnie z zasadami wprowadzonej z dniem 1 stycznia 1999 r. reformy ubezpiecze


społecznych, dotychczasowa jedna składka na ubezpieczenie społeczne została podzielona
w zalenoci od ryzyka ubezpieczeniowego na odrbne składki na ubezpieczenie:
emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Składki na ubezpieczenie emerytalne
opłacane s w równych czciach przez pracowników i pracodawców (po 9,76%). Składki na
ubezpieczenia rentowe do koca czerwca 2007 r. były opłacane w równych czciach przez
pracowników i pracodawców (po 6,5%), natomiast od lipca 2007 r. wymiar tej składki został
zrónicowany, z tym, e w okresie od lipca do grudnia 2007 r. pracownicy płacili składk

357
rentow w wysokoci 3,5%, a pracodawcy w wysokoci 6,5%, za od stycznia 2008 r.
wymiar składki rentowej wynosi odpowiednio: 1,5% dla pracownika i 4,5% dla pracodawcy.
Składk na ubezpieczenie chorobowe (2,45%) opłacaj pracownicy, a składk na
ubezpieczenie wypadkowe – pracodawcy.

Cz składki na ubezpieczenie emerytalne (7,3%) odprowadzana jest do otwartych


funduszy emerytalnych, stanowicych drugi, kapitałowy filar ubezpiecze społecznych
z tym, e dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1968 r. przystpienie do OFE było
obowizkowe, a dla osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. – dobrowolne. Za osoby
urodzone przed 1 stycznia 1949 r. składka na fundusz emerytalny jest w całoci
odprowadzana do FUS.

Podstawa naliczania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe ograniczona


została do trzydziestokrotnoci prognozowanego przecitnego wynagrodzenia w gospodarce
narodowej.

W ramach powołanego od dnia 1 stycznia 1999 r. Funduszu Ubezpiecze Społecznych


zostały wyodrbnione fundusze odpowiadajce okrelonym ryzykom ubezpieczeniowym,
zgodnie z podziałem składki, a wic: emerytalny, rentowy, chorobowy i wypadkowy.

W planie finansowym FUS na 2008 r. przychody ze składek ustalono w wysokoci:

− przypis składek – 79.960.000 tys. zł,

− wpływy składek – 78.626.221 tys. zł,

co oznacza wskanik cigalnoci składek na poziomie 98,3%.

Ustalony w ustawie plan przychodów FUS ze składek uwzgldniał wzrost wynagrodze


w gospodarce o 5,9% i zatrudnienia o 2% oraz skutki działania ustawy z dnia 15 czerwca
2007 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpiecze społecznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 115, poz. 792), w wyniku której z dniem 1 stycznia 2008 r. nastpiło dalsze
obnienie stopy procentowej składek na ubezpieczenia rentowe do poziomu 6% podstawy
wymiaru.

W planie przyjto, e do otwartych funduszy emerytalnych ZUS przekae składki


w wysokoci 17.994.934 tys. zł i rodki w takiej wysokoci przewidziano po stronie
przychodów FUS, stanowice refundacj dla FUS z tytułu przekazania składek do OFE.

Z danych sprawozdawczych Funduszu Ubezpiecze Społecznych wynika, e w 2008 r.


przypis składek na ubezpieczenie społeczne wyniósł 82.161.826 tys. zł i był
o 2.201.826 tys. zł (o 2,8%) wyszy od ustalonego w ustawie budetowej. Wpływy ze
składek zrealizowane zostały w kwocie 81.646.745 tys. zł i osignły 103,8% planu, a wic
były wysze od planu o kwot 3.020.524 tys. zł. Rzeczywiste przychody ze składek
ukształtowały si zatem na poziomie wyszym od planu ustawy budetowej, co było

358
konsekwencj dobrej sytuacji na rynku pracy oraz dynamicznego wzrostu wynagrodze;
w rezultacie przecitne wynagrodzenie w gospodarce narodowej wzrosło nominalnie
o 10,2% wobec planowanego 5,9%. Rzeczywisty wskanik cigalnoci składek ukształtował
si na poziomie 99,4% i był wyszy o 1,1 pkt proc. od przyjtego w planie ustawy
budetowej. W konsekwencji jednak dalszego obnienia z dniem 1 stycznia 2008 r. składki
rentowej do poziomu 6% podstawy wymiaru wpływy ze składek w stosunku do poprzedniego
roku były nisze o 7,6%.

Wpływy ze składek w podziale na poszczególne fundusze ukształtowały si


nastpujco:

- fundusz emerytalny – 47.018.661 tys. zł,

- fundusz rentowy – 22.043.783 tys. zł,

- fundusz chorobowy – 7.669.104 tys. zł,

- fundusz wypadkowy – 4.915.197 tys. zł.

W ustawie budetowej na 2008 r. dotacja z budetu dla Funduszu Ubezpiecze


Społecznych ustalona została w kwocie 33.227.968 tys. zł. W trakcie wykonywania budetu
dotacja dla FUS została zwikszona o kwot 2.000 tys. zł do wysokoci 33.229.968 tys. zł.
Zwikszenie dotacji było spowodowane uchwał Rady Ministrów z dnia 12 lutego 2008 r.
przyznajc rodki w wysokoci 2.000 tys. zł rezerwy ogólnej, przeznaczone na realizacj
wypłat rent specjalnych przyznanych rodzicom małonkom i dzieciom osób, które poniosły
mier w grudniu 1970 r. w wyniku działa wojska i milicji w Gdasku, Gdyni, Szczecinie
i Elblgu.

Po uwzgldnieniu realizacji uchwały Rady Ministrów dotacja z budetu dla FUS


kształtowała si na poziomie 33.229.968 tys. zł i została zrealizowana zgodnie z planem po
zmianach. W porównaniu do kwoty dotacji przekazanej do FUS w 2007 r.
(23.892.986 tys. zł) dotacja otrzymana przez FUS w 2008 r. była wysza o 39,1%.
Zwikszenie tej dotacji było spowodowane mniejszymi wpływami ze składek na
ubezpieczenie rentowe w wyniku obnienia stopy procentowej składki.

W ogólnej kwocie zrealizowanej w 2008 r. dotacji dla FUS, w wysokoci


33.229.968 tys. zł, wyodrbnia si:

- dotacj celow – 232.271 tys. zł,

- dotacj uzupełniajc – 32.997.697 tys. zł.

Dotacja celowa w wysokoci 232.271 tys. zł przeznaczona była na sfinansowanie


wydatków na wiadczenia, które zgodnie z zapisami ustawowymi podlegaj sfinansowaniu
ze rodków budetu pastwa, natomiast kwota dotacji uzupełniajcej (32.997.697 tys. zł)

359
wynika z realizacji zapisu ustawowego, i wypłacalno wiadcze z ubezpiecze
społecznych gwarantowana jest przez pastwo.

Planowana po stronie przychodów FUS kwota refundacji składki przekazanej do OFE


w wysokoci 17.994.934 tys. zł została faktycznie zrealizowana w kwocie wyszej od
planowanej o 1.916.547 tys. zł, tj. w wysokoci 19.911.481 tys. zł (110,7% planu).
Zwikszone transfery do OFE zwizane były z dobr sytuacj na rynku pracy oraz wzrostem
przecitnego wynagrodzenia. W 2008 r. do OFE przekazano 1.780.676 tys. zł składek (wraz
z obligacjami) za lata ubiegłe.

Łczne przychody Funduszu Ubezpiecze Społecznych (według wpływów) obejmujce


dotacj z budetu, refundacj z tytułu przekazania składek do OFE, wpływy ze składek na
ubezpieczenia społeczne oraz inne przychody, wyniosły 136.096.539 tys. zł, co stanowi
103,9% kwoty planowanej w ustawie budetowej (o 5.151.985 tys. zł wicej). Zrealizowanie
na wyszym poziomie planu przychodów Funduszu było spowodowane przede wszystkim
wysz od planowanej o 1.916.547 tys. zł kwot refundacji z tytułu przekazania składek do
OFE oraz wysz od planowanej o 3.020.524 tys. zł kwot wpływów ze składek na
ubezpieczenie społeczne.

W 2008 r. wydatki Funduszu Ubezpiecze Społecznych wyniosły 136.133.380 tys. zł


stanowic 101,7% planu po zmianach i w stosunku do roku poprzedniego wzrosły ogółem
o 12.378.364 tys. zł, tj. o 10%.

Podstawowym zadaniem realizowanym z Funduszu s transfery na rzecz ludnoci


obejmujce wypłaty wiadcze długoterminowych (emerytury i renty) oraz pozostałe
wiadczenia (zasiłki chorobowe, macierzyskie, pogrzebowe, jednorazowe odszkodowania
powypadkowe itd.). Wypłaty wiadcze wyniosły w 2008 r. 132.180.820 tys. zł i stanowiły
102,6% kwoty planowanej. Wydatki na emerytury i renty wyniosły 122.288.766 tys. zł i były
wysze od planu o 2.239.420 tys. zł (o 1,9%).

Na przekroczenie planu wydatków na emerytury i renty złoyły si nastpujce czynniki:

- wypłata emerytur mczyznom po osigniciu wieku 60 lat urodzonym przed 1 stycznia


1949 r., legitymujcym si co najmniej 35-letnim okresem składkowym i nieskładkowym
lub co najmniej 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym, jeeli zostali oni uznani
za całkowicie niezdolnych do pracy (w wyniku realizacji postanowie Trybunału
Konstytucyjnego nastpiła zmiana ustawy o emeryturach i rentach z FUS z dnia
28 marca 2008 r.). W grudniu 2008 r. w tym trybie wypłacono 139,1 tys. wiadcze.
W całym 2008 roku kwota wypłat wiadcze z tego tytułu przekroczyła 1,7 mld zł,

- zakoczenie z dniem 31 grudnia 2008 r. nabywania uprawnie do wczeniejszych


emerytur przez osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r., co

360
wpłynło na przyspieszenie podjcia decyzji o przejciu na emerytur przez osoby
spełniajce warunki do jej otrzymania,

- przeprowadzenie od 1 marca 2008 r. waloryzacji wiadcze wyszym wskanikiem


waloryzacji wynoszcym 106,5%, przy planowanym 105,6%.

W 2008 r. przecitna miesiczna liczba emerytur i rent finansowanych z FUS wyniosła


7.366,4 tys. (plan 7.287 tys.) i wzrosła o 120,5 tys. osób, za przecitne wiadczenie
emerytalno-rentowe było wysze od planowanego (1.350,38 zł) i wyniosło 1.362,35 zł.

Koszty pozostałych wiadcze wyniosły 9.892.054 tys. zł, co stanowi 112% planu
(wicej od planu o 1.058.095 tys. zł) i wzrost w stosunku do 2007 r. o 22,8%. Wzrost
wydatków na pozostałe wiadczenia wynika ze wzrostu poziomu wynagrodze stanowicych
podstaw wymiaru wypłacanych zasiłków i wiadcze. Ponadto w 2008 roku wypłacano
wyrównania i nalene od nich odsetki w wyniku realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego
z 24 czerwca 2008 r. Główn pozycj pozostałych wiadcze stanowiły zasiłki chorobowe
w kwocie 4.905.672 tys. zł (49,6%), które wzrosły w stosunku do 2007 r.
o 24,1%. Liczba dni absencji chorobowej finansowanej przez FUS wyniosła 108,6 mln,
tj. 114,3% planu i wzrosła do 2007 r. o 12,6 mln dni. Na wyszym ni zaplanowano poziomie
ukształtowały si m. in. wydatki na zasiłki macierzyskie, które wzrosły w stosunku do
wykonania poprzedniego roku o 29,2% w nastpstwie utrzymujcej si tendencji wzrostu
liczby urodze o 6,9% wobec 3,6% w 2007 r. oraz wzrostu udziału urodze dzieci drugich
i kolejnych, na które przysługuje dłuszy wymiar urlopu macierzyskiego. Liczba dni zasiłków
macierzyskich wyniosła 35,1 mln, tj. 112,6% planu i wzrosła do 2007 r. o 5,1 mln dni.

Wydatki biece Funduszu w kwocie 3.592.413 tys. zł przeznaczone zostały przede


wszystkim na odpis na działalno Zakładu Ubezpiecze Społecznych w kwocie
3.349.523 tys. zł, prewencj rentow – 116.023 tys. zł oraz prewencj wypadkow –
1.596 tys. zł. Z uwagi na korzystn sytuacj finansow Funduszu w 2008 r. FUS nie poniósł
planowanych wydatków na koszty obsługi kredytu w kwocie 100.098 tys. zł.

W 2008 r. z Funduszu Ubezpiecze Społecznych zrealizowane zostały nastpujce


zadania:

- wypłata emerytur – 85.737.871 tys. zł, z tego: z funduszu emerytalnego –


84.118.935 tys. zł i z funduszu rentowego – 1.618.936 tys. zł. Wydatki na emerytury były
wysze o 2.784.662 tys. zł (o 3,4%) od planowanych oraz o 14% wicej od wykonania
w 2007 r.,

- wypłata rent – 32.853.067 tys. zł, z tego: z funduszu rentowego – 29.051.313 tys. zł,
a z funduszu wypadkowego – 3.801.754 tys. zł. Wydatki na renty były nisze
o 502.646 tys. zł (o 1,5%) od planowanych oraz wysze o 4,9% w porównaniu do
2007 r.,

361
- wypłata dodatków do emerytur i rent: pielgnacyjnych, dla sierot zupełnych i za tajne
nauczanie – 3.697.828 tys. zł, tj. o 42.596 tys. zł nisze od planowanych oraz wysze
o 7,9% w relacji do 2007 r.,

- wypłata zasiłków chorobowych – 4.905.672 tys. zł, tj. 118,4% kwoty planowanej,

- wypłata pozostałych zasiłków i wiadcze – 4.986.382 tys. zł, tj. 106,3% kwoty
planowanej; kwota ta obejmuje wypłat nastpujcych wiadcze: zasiłki macierzyskie,
zasiłki pogrzebowe, zasiłki opiekucze, wiadczenia rehabilitacyjne, jednorazowe
odszkodowania powypadkowe,

- finansowanie prewencji rentowej – 116.023 tys. zł, tj. 91,6% kwoty planowanej,

- finansowanie prewencji wypadkowej – 1.596 tys. zł, tj. 72,5% kwoty planowanej.

Stan rodków obrotowych Funduszu na koniec 2008 r. był dodatni i wyniósł


4.791.139 tys. zł, z tego:

- rodki pienine w kwocie 3.661.165 tys. zł,

- nalenoci w kwocie 7.098.570 tys. zł,

- zobowizania w kwocie (minus) 5.968.596 tys. zł.

W kwocie zobowiza Funduszu na koniec 2008 r. w wysokoci (minus) 5.968.596 tys. zł


mona wyodrbni zobowizania z tytułu:

- rozrachunków z tytułu nie odprowadzonej składki do OFE – 2.774.664 tys. zł,

- podatku dochodowego od wiadcze i składki na ubezpieczenie zdrowotne od wiadcze


– 1.769.283 tys. zł,

- rezerw – 604.142 tys. zł,

- rozlicze midzyokresowych – 543.102 tys. zł,

- pozostałe – 277.405 tys. zł.

Fundusz Emerytalno-Rentowy

Fundusz emerytalno-rentowy (FER) funkcjonuje na podstawie przepisów ustawy z dnia


20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50,
poz. 291 z pón. zm.). Ubezpieczenia społeczne dla rolników realizuje Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego, która prowadzi samodzieln gospodark finansow.

Głównym zadaniem funduszu emerytalno-rentowego jest finansowanie gwarantowanych


przez pastwo wiadcze wypłacanych rolnikom z zakresu ubezpieczenia emerytalno-
rentowego.

362
Fundusz finansowany jest przede wszystkim z dotacji budetowej, bowiem składka
płacona przez rolników pokrywa tylko cz wydatków. Zgodnie z wykonaniem planu
finansowego funduszu za 2008 r. wpływy ze składek stanowiły zaledwie 7,8% ogółu
przychodów funduszu. Innym istotnym miernikiem dotyczcym składek jest poziom ich
cigalnoci. W 2008 r. cigalno składek ukształtowała si na poziomie 102,5% co
oznacza, e rzeczywiste wpływy ze składek 1.255.594 tys. zł były wysze od przypisu ze
składek o 30.936 tys. zł. Dzieje si tak wówczas, gdy płatnicy składek oprócz uiszczania
terminowych zobowiza spłacaj równie powstałe wczeniej zaległoci.

W trakcie wykonywania budetu decyzj Ministra Finansów zwikszona została dotacja


do FER o kwot 160.000 tys. zł (z kwoty ujtej w planie 14.998.903 tys. zł do kwoty
15.158.903 tys. zł) z przeznaczeniem na sfinansowanie skutków zmiany podstawy wymiaru
składki na ubezpieczenie zdrowotne za rolników wynikajcych z przepisów ustawy
z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o wiadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze rodków publicznych oraz niektórych innych ustaw.

Faktycznie zrealizowana w 2008 r. kwota dotacji dla funduszu wyniosła


14.867.871 tys. zł, tj. 98,1% planu po zmianach.

Przychody funduszu emerytalno-rentowego wyniosły 16.185.291 tys. zł, z tego:

- dotacja z budetu pastwa – 14.867.871 tys. zł,

- przypis składek od rolników – 1.224.658 tys. zł,

- przypis pozostałych oraz innych przychodów – 92.762 tys. zł.

Przychody funduszu w 2008 r. s wysze wobec przychodów funduszu za 2007 r.


o 1,5%, a w stosunku do kwoty przewidzianej w ustawie budetowej na 2008 r. s nisze
o 0,5%.

Przychody funduszu przeznaczone były m.in. na finansowanie:

- emerytur rolniczych oraz rent rolniczych,

- zasiłków pogrzebowych rolnych,

- składek na ubezpieczenie zdrowotne płaconych za rolników i ich domowników.

Wydatki funduszu emerytalno-rentowego w 2008 r. ukształtowały si na poziomie


16.793.810 tys. zł i stanowiły 103,3% planu według ustawy budetowej. Rónica
w wykonaniu wydatków w stosunku do planu ustawy budetowej na 2008 r. spowodowana
jest wyszymi wydatkami na opłacenie za rolników składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Najwaniejszym zadaniem funduszu pod wzgldem udziału w wydatkach ogółem –


79,1% jest finansowanie wydatków na emerytury i renty rolne. Wydatki na ten cel wyniosły

363
w 2008 r. 13.290.984 tys. zł. Zrealizowane wydatki na emerytury i renty były nisze od
ustalonych w planie ustawy budetowej o kwot 53.358 tys. zł ze wzgldu na spadek liczby
emerytur i rent. Przecitne wiadczenie emerytalno-rentowe ukształtowało si na poziomie
734,16 zł.

Drugim zadaniem, pod wzgldem wielkoci w wydatkach ogółem, realizowanym przez


fundusz jest finansowanie składek na ubezpieczenie zdrowotne za rolników i ich
domowników, które zgodnie z ustaw z dnia 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze rodków publicznych opłacane s z dotacji budetowej.
Wydatki na ten cel wyniosły 2.758.753 tys. zł, co stanowi 126,6% planu ustawy budetowej
i 154,6% wydatków poniesionych w 2007 r. Na wysze wykonanie wydatków w stosunku do
planu miała wpływ wysza ni planowano cena skupu 1q yta bdca podstaw naliczenia
składki oraz zmiana od 1 stycznia 2008 r. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie
zdrowotne za rolników prowadzcych gospodarstwa rolne do 1ha przeliczeniowego
i domowników wszystkich rolników (podstawa ta wzrosła o 168%).

Kolejnym zadaniem realizowanym przez fundusz jest wypłata zasiłków pogrzebowych


rolnych. Wydatki na ten cel w kwocie 343.667 tys. zł, realizowały plan według ustawy
budetowej w 95,7% i były wysze o 8,9% w stosunku do roku 2007.

Jedynym wydatkiem biecym funduszu w 2008 r. był odpis na fundusz administracyjny


KRUS. Wydatek ten wyniósł 380.000 tys. zł i został zrealizowany zgodnie z planem
przyjtym w ustawie budetowej.

Na koniec 2008 r. stan funduszu emerytalno-rentowego wyniósł 152.704 tys. zł, w tym:
rodki pienine 27.856 tys. zł, nalenoci 305.468 tys. zł oraz zobowizania
(minus) 387.132 tys. zł.

Fundusz Prewencji i Rehabilitacji

Fundusz prewencji i rehabilitacji działa na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r.


o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50, poz. 291 z pón. zm.).

Głównym zadaniem funduszu jest finansowanie kosztów rzeczowych Kasy Rolniczego


Ubezpieczenia Społecznego zwizanych z:

1) zapobieganiem wypadkom przy pracy rolniczej i chorobom zawodowym rolników.


Zadanie to realizowane jest m.in. poprzez:

a) analizowanie przyczyn wypadków i chorób,

b) prowadzenie dobrowolnych nieodpłatnych szkole i instruktau w zakresie zasad


ochrony ycia i zdrowia w gospodarstwie rolnym oraz postpowania w razie wypadku
przy pracy,

364
c) upowszechnianie wiedzy o zagroeniach wypadkami przy pracy rolniczej i rolniczych
chorobach zawodowych;

2) finansowaniem działa na rzecz pomocy ubezpieczonym i osobom uprawnionym do


wiadcze z ubezpieczenia wykazujcym całkowit niezdolno do pracy
w gospodarstwie rolnym albo zagroonym tak niezdolnoci, w tym:

a) kierowanie na rehabilitacj lecznicz do zakładów rehabilitacyjnych,

b) prowadzenie zakładów rehabilitacji leczniczej,

c) prowadzenie, we własnym zakresie, bada i analiz przyczyn niezdolnoci do pracy,

d) promocj zdrowia.

Przychody funduszu prewencji i rehabilitacji wyniosły w 2008 r. 32.911 tys. zł, tj. 100,6%
planu według ustawy budetowej, w tym:

- odpis z funduszu składkowego – 27.724 tys. zł,

- dotacja z budetu pastwa – 5.000 tys. zł,

- pozostałe przychody – 187 tys. zł.

Dotacja z budetu pastwa stanowi 15,2% przychodów ogółem funduszu i jest wysza
w porównaniu do 2007 r. o 500 tys. zł, tj. o 11,1%.

Wydatki funduszu ukształtowały si na poziomie 30.979 tys. zł, z tego:

- wydatki biece (w tym wydatki na wiadczenia zdrowotne i działania prewencyjne) –


28.734 tys. zł,

- wydatki inwestycyjne – 2.245 tys. zł.

Stan funduszu prewencji i rehabilitacji na koniec 2008 r. wynosi 2.834 tys. zł, w tym
rodki pienine 4.460 tys. zł oraz zobowizania (minus) 1.626 tys. zł.

Fundusz Administracyjny

Fundusz administracyjny działa na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r.


o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r., Nr 50, poz. 291 z pón. zm.).

Fundusz tworzy si z odpisów od funduszu składkowego w wysokoci do


9% planowanych wydatków oraz z odpisów od funduszu emerytalno-rentowego w wysokoci
do 3,5% planowanych wydatków oraz refundacji przez NFZ kosztów zwizanych z realizacj
ubezpieczenia zdrowotnego. W razie wystpienia niedoboru fundusz administracyjny jest
zasilany ze rodków funduszu składkowego.

365
Zdecydowan wikszo przychodów funduszu administracyjnego zapewnia odpis od
funduszu emerytalno-rentowego, a wic de facto dotacja z budetu pastwa. Przychody
funduszu administracyjnego mog równie pochodzi z odsetek od rodków na rachunkach
bankowych, refundacji z Funduszu Ubezpiecze Społecznych kosztów obsługi wiadcze
w przypadku zbiegu prawa do wiadcze.

Przychody funduszu z powyszych tytułów wyniosły w 2008 r. 518.101 tys. zł, z tego:

- odpis z funduszu emerytalno rentowego – 380.000 tys. zł,

- odpis z funduszu składkowego – 49.904 tys. zł,

- pozostałe przychody – 88.197 tys. zł,

(refundacja przez ZUS kosztów obsługi tzw. wiadcze zbiegowych; refundacja kosztów
obsługi: ubezpiecze zdrowotnych, wiadcze kombatanckich, rent strukturalnych, rent
socjalnych).

Przychody funduszu finansuj m.in.:

- wydatki na pokrycie kosztów poboru składki i wypłaty wiadcze z ubezpieczenia,

- wydatki na obsług administracyjno-ksigow funduszy oraz jednostek organizacyjnych


KRUS,

- inwestycje KRUS (obiekty budowlane).

W trakcie realizacji ustawy budetowej na 2008 r. na wniosek Ministra Rolnictwa


i Rozwoju Wsi, za zgod Komisji Finansów Publicznych (opinia nr 71) dokonano
przesunicia rodków pomidzy pozycjami planu wydatków w wysokoci 2.218 tys. zł
z poz. III 3 Program PPWOW – 10% wkład własny do poz. III 1 – Wydatki biece.

Biorc pod uwag katalog zada finansowanych ze rodków funduszu, wydatki


zrealizowano w wysokoci 516.126 tys. zł, w tym:
1) wydatki biece – 496.101 tys. zł, przeznaczono na:

- wynagrodzenia (wraz z pochodnymi) – 260.214 tys. zł (50,4% wydatków ogółem


funduszu),

- opłaty pocztowe – 65.443 tys. zł,

- wydatki na usługi bankowe – 19.430 tys. zł,

- pozostałe wydatki biece (m. in. zakup materiałów i wyposaenia, zakup energii, zakup
usług remontowych) – 151.014 tys. zł.

2) wydatki inwestycyjne – 19.855 tys. zł,


3) program PPWOW – 154 tys. zł,

366
4) pozostałe wydatki – 10 tys. zł,

5) odpisy aktualizujce nalenoci – 6 tys. zł.

Wydatki Funduszu realizowały plan według ustawy budetowej w 99,8% i były wysze
o 2,2% w stosunku do roku 2007.

Stan funduszu administracyjnego na koniec 2008 r. wyniósł 30.238 tys. zł, z tego rodki
pienine w wysokoci 70.075 tys. zł, nalenoci 228 tys. zł oraz zobowizania
(minus) 40.783 tys. zł.

7.2. Fundusze zwizane z zadaniami socjalnymi pastwa

Do tej grupy funduszy moemy zaliczy:

1) Fundusz Pracy,

2) Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

3) Fundusz Gwarantowanych wiadcze Pracowniczych.

Zadania realizowane przez ww. fundusze to: wypłata zasiłków dla bezrobotnych łcznie
ze składkami na ubezpieczenia społeczne, zasiłki przedemerytalne, szkolenia bezrobotnych
i rodki na aktywizacj bezrobotnych, dofinansowanie do wynagrodze pracowników
niepełnosprawnych oraz finansowanie składek na ubezpieczenia społeczne zatrudnianych
osób niepełnosprawnych jak równie osób niepełnosprawnych podejmujcych po raz
pierwszy działalno gospodarcz, ochrona roszcze pracowniczych w razie
niewypłacalnoci pracodawcy.

Zrealizowane przychody ww. funduszy wyniosły 14.222.635 tys. zł, a wydatki


10.734.563 tys. zł.

W tej grupie zasilenie z budetu pastwa w postaci dotacji otrzymał Pastwowy Fundusz
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w wysokoci 891.600 tys. zł.

Fundusz Pracy

Fundusz Pracy działa na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji


zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r., Nr 69, poz. 415 z pón. zm.).

Podstawowym celem Funduszu jest aktywizacja zawodowa bezrobotnych oraz


łagodzenie skutków bezrobocia.

Przychody Funduszu Pracy wyniosły 9.109.716 tys. zł i były wysze ni planowano
o 11,4%, tj. o 933.205 tys. zł.

367
Wpływy z obowizkowej 2,45% składki wyniosły 8.774.578 tys. zł. Były one wysze
od planowanych o 13,2%, tj. o 1.021.978 tys. zł.

rodki przekazane z Unii Europejskiej wyniosły 189.345 tys. zł i były nisze


od planowanych o 119.566 tys. zł, tj. 38,7%. Wynikało to głównie z trybu rozliczania
wniosków płatniczych o refundacj. W zwizku z opónieniami w realizacji projektów
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki – z ujtej w planie Funduszu Pracy dotacji
rozwojowej w wysokoci 81.969 tys. zł Minister Pracy i Polityki Społecznej zablokował kwot
56.010 tys. zł, natomiast kwota 25.959 tys. zł, jako wydatki niewygasajce została ujta
w rozporzdzeniu Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2008 r. w sprawie wydatków budetu
pastwa, które w 2008 r. nie wygasaj z upływem roku budetowego.

Pozostałe przychody wyniosły 145.793 tys. zł, tj. 126,8% planu. Kwota ta uwzgldnia
odsetki od udzielonych poyczek i oprocentowania depozytów – 99.460 tys. zł, wpłaty
obywateli polskich podejmujcych prac za granic u pracodawców zagranicznych
oraz cudzoziemców zatrudnionych w Polsce, grzywny, inne rozliczenia – 46.333 tys. zł.

Wydatki Funduszu Pracy wyniosły 5.755.744 tys. zł i stanowiły 96,7% planu. Wydatki na
zasiłki dla bezrobotnych łcznie ze składkami na ubezpieczenia społeczne wyniosły
1.833.368 tys. zł (wypłata zasiłków dla bezrobotnych – 1.461.972 tys. zł, składki na
ubezpieczenia społeczne – 371.396 tys. zł) i były nisze od planu po zmianach
o 46.202 tys. zł, tj. o 2,5%.

Zmniejszenie wydatków na zasiłki dla bezrobotnych wynika z mniejszej, ni zakładano


w planie, liczby wypłaconych zasiłków dla bezrobotnych. W ustawie budetowej na 2008 r.
załoono, e przecitna liczba wypłaconych zasiłków podstawowych dla bezrobotnych
wyniesie 253 tys., a wyniosła ok. 229 tys.

Przecitna wysoko zasiłku podstawowego w 2008 r. wyniosła 546,20 zł i była wysza


od planowanej o 0,60 zł (545,60 zł). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych na koniec roku
2008 wyniosła 1.473,8 tys. osób i była o 272,8 tys. osób nisza ni na koniec 2007 r. Stopa
bezrobocia na koniec 2008 r. wyniosła 9,5%.

Wydatki na zasiłki przedemerytalne i wiadczenia przedemerytalne wyniosły – 116 tys. zł


(realizacja orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, przywracajcego niektórym osobom
prawo do zasiłku przedemerytalnego albo wiadczenia przedemerytalnego).

Na dodatki aktywizacyjne dla bezrobotnych posiadajcych prawo do zasiłku, którzy


podjli zatrudnienie w wyniku skierowania przez powiatowy urzd pracy bd z własnej
inicjatywy – wydatkowano 61.769 tys. zł. W ramach tej kwoty wypłacono redniomiesicznie
21 tys. dodatków.

368
Na wiadczenia integracyjne przyznawane na podstawie przepisów o zatrudnieniu
socjalnym wydatkowano 7.192 tys. zł. Wypłacono redniomiesicznie 1,4 tys. wiadcze
integracyjnych.

Na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu wydatkowano 3.362.509 tys. zł. Wydatki


te były nisze od planu po zmianach o 128.577 tys. zł, tj. o 3,7%.

Z kwoty 3.362.509 tys. zł przeznaczono na:

- szkolenie bezrobotnych oraz innych uprawnionych osób – 279.348 tys. zł


(tj. o 21.152 tys. zł mniej ni w planie), w tym na koszty szkolenia – 247.978 tys. zł
(koszty szkolenia sfinansowano za 168,4 tys. osób). Przecitny koszt szkolenia jednego
bezrobotnego oraz innych uprawnionych osób wyniósł 1.663 zł,

- prace interwencyjne – 194.542 tys. zł, (tj. o 458 tys. zł mniej od planu). W pracach
interwencyjnych uczestniczyło 46 tys. osób,

- roboty publiczne – 248.661 tys. zł, tj. o 5.339 tys. zł mniej od planu. W ramach robót
publicznych zatrudniono 45 tys. osób,

- prace społecznie uyteczne – 33.432 tys. zł., – prace te wykonywało 64 tys. osób,

- stypendia w ramach aktywizacji zawodowej bezrobotnych odbywajcych sta


i przygotowanie zawodowe oraz uczcych si – 1.269.831 tys. zł.; aktywizacj zawodow
w ramach tych form było objtych ogółem 170 tys. bezrobotnych,

- przygotowanie zawodowe młodocianych pracowników – 185.033 tys. zł, tj. 93% planu po
zmianach. W 2008 r. zrefundowano wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne
za 127 tys. młodocianych pracowników,

- refundacj pracodawcom kosztów wyposaenia i doposaenia stanowiska pracy


dla skierowanego bezrobotnego wydatkowano 385.450 tys. zł. W ramach tej kwoty
pracodawcy utworzyli 28 tys. stanowisk pracy;

- podjcie działalnoci gospodarczej przez bezrobotnego – 700.727 tys. zł. Wydatki te nie
podlegaj zwrotowi pod warunkiem prowadzenia działalnoci gospodarczej przez okres
co najmniej 12 miesicy. W ramach tych wydatków działalno gospodarcz podjło
52 tys. bezrobotnych,

- sfinansowanie kosztów dojazdów i zakwaterowania bezrobotnych – 51.131 tys. zł,

- badania lekarskie bezrobotnych – 10.849 tys. zł,

- koszty umorzenia poyczek – 1.837 tys. zł (13,6% planu po zmianach). Umorzenia


dotyczyły przede wszystkim poyczek udzielonych bezrobotnym, którzy prowadzili
działalno gospodarcz przez okres co najmniej 24 miesicy,

369
- refundacj poniesionych przez pracodawc kosztów z tytułu opłaconych składek
na ubezpieczenia społeczne w zwizku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego –
1.454 tys. zł,

- refundacj kosztów opieki nad dzieckiem lub dziemi do lat 7 lub osob zalen
w przypadku podjcia przez bezrobotnego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
odbywania stau, przygotowania zawodowego w miejscu pracy lub szkolenia –
214 tys. zł.

W 2008 r. udzielone zostały z Funduszu Pracy poyczki szkoleniowe w łcznej kwocie


50 tys. zł.

W ramach wydatków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu przeznaczono


583.617 tys. zł na programy i projekty finansowane ze rodków funduszy strukturalnych oraz
96.423 tys. zł na współfinansowanie programów i projektów realizowanych ze rodków
funduszy strukturalnych.

Na wynagrodzenia, składki, dodatki do wynagrodze oraz odpisy na zakładowy fundusz


wiadcze socjalnych wydatkowano 188.227 tys. zł, co stanowiło 99,2% planu po zmianach,
z tego na:

- wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne pracowników powiatowych urzdów


pracy – 160.424 tys. zł (99,8% planu),

- wynagrodzenia wraz z pochodnymi pracowników wojewódzkich urzdów pracy oraz


odpisy na zakładowy fundusz wiadcze socjalnych – 12.110 tys. zł (92,2% planu),

- dodatki do wynagrodze pracowników powiatowych i wojewódzkich urzdów pracy oraz


Ochotniczych Hufców Pracy – 15.693 tys. zł (99,6% planu).

Wydatki na pozostałe zadania wyniosły 246.818 tys. zł, co w stosunku do planu po


zmianach stanowiło 97,3% i były przeznaczone głównie na:

- koszty zwizane z eksploatacj i rozwojem systemu informatycznego publicznych słub


zatrudnienia i Ochotniczych Hufców Pracy – 80.338 tys. zł,

- koszty wysyłki wezwa, zawiadomie, druki, opłaty pocztowe, koszty i prowizje bankowe
zwizane z przekazywaniem bezrobotnym nalenych wiadcze – 50.106 tys. zł,

- koszty poboru składek przez Zakład Ubezpiecze Społecznych na Fundusz Pracy –


43.744 tys. zł,

- koszty szkolenia kadr publicznych słub zatrudnienia oraz Ochotniczych Hufców Pracy –
39.828 tys. zł,

370
- koszty poradnictwa zawodowego, w tym opracowania centralnych i wojewódzkich
informacji zawodowych oraz wyposaenia do prowadzenia orientacji
i poradnictwa zawodowego, dofinansowanie działalnoci klubów pracy, koszty bada
oraz analiz i ekspertyz dotyczcych rynku pracy – 25.519 tys. zł.

Na wydatki inwestycyjne i zakupy inwestycyjne dla publicznych słub zatrudnienia oraz


Ochotniczych Hufców Pracy (instalacja sieci komputerowej, zakup sprztu
teleinformatycznego oraz wyposaenie klubów pracy) przeznaczono – 46.029 tys. zł,
tj. 92,1% planu.

Inne zmniejszenia obejmujce m. in. odpisy aktualizujce nalenoci, poyczki na nowe


miejsca pracy, niecigalne odsetki od starych poyczek, nienalene wiadczenia wyniosły
9.716 tys. zł.

Stan funduszu na pocztek 2008 r. wyniósł 2.826.137 tys. zł, w tym: rodki pienine –
2.702.646 tys. zł, nalenoci z tytułu udzielonych poyczek – 49.161 tys. zł
oraz zobowizania (minus) 87.150 tys. zł.

Stan funduszu na koniec 2008 r. wyniósł 6.180.109 tys. zł, w tym: rodki pienine –
6.051.076 tys. zł, nalenoci z tytułu udzielonych poyczek – 40.431 tys. zł
oraz zobowizania – (minus) 81.778 tys. zł.

Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych działa na podstawie ustawy


z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r., Nr 14, poz. 92 z pón. zm.). Ze rodków Funduszu
finansowane s zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudniania
osób niepełnosprawnych.

Przychody Funduszu w 2008 r. wyniosły 4.673.111 tys. zł i były nisze o 67.571 tys. zł,
tj. o 1,4% od planu.

Na kwot przychodów złoyły si głównie:

- dotacja z budetu pastwa – 891.600 tys. zł (95,9% planu) przeznaczona na:

- dofinansowanie do wynagrodze pracowników niepełnosprawnych – 412.500 tys. zł


(91,7% planu),

- zrekompensowanie gminom 50% dochodów utraconych na skutek zastosowania


ustawowych zwolnie dla prowadzcych zakłady pracy chronionej lub zakłady
aktywnoci zawodowej z podatku od nieruchomoci, rolnego, lenego i od czynnoci
cywilnoprawnych – 79.096 tys. zł (98,9% planu),

371
- refundacj składek na ubezpieczenia społeczne – 400.004 tys. zł (100% planu),

- rodki otrzymane z Unii Europejskiej – 55.538 tys. zł (50,3% planu) – niskie wykonanie
wie si z niewykonaniem w planowanym zakresie wydatków na projekty realizowane
ze rodków pomocowych Unii Europejskiej w ramach SPO RZL schemat a) i b) oraz
projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W zwizku
z opónieniami w realizacji projektów w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Minister Pracy i Polityki Społecznej zablokował ujt w planie Funduszu dotacj
rozwojow w wysokoci 5.780 tys. zł,

- wpłaty zakładów pracy – 3.345.343 tys. zł (o 83.657 tys. zł, tj. o 2,4% nisze od planu),

- pozostałe przychody – 369.862 tys. zł (o 118.668 tys. zł, tj. o 47,2% wysze od planu).

Wysze przychody w tej pozycji wynikaj głównie z wyszych od planowanych wpływów


ze zwrotów dofinansowa i dotacji z lat ubiegłych.

Wydatki Funduszu wyniosły 4.825.036 tys. zł i były nisze o 237.357 tys. zł,
tj. o 4,7% planu po zmianach.

Wydatki na dofinansowanie do wynagrodze pracowników niepełnosprawnych wyniosły


1.593.601 tys. zł (96,6% planu po zmianach), w tym 412.500 tys. zł z dotacji z budetu
pastwa. Wypłacone zostało dofinansowanie do wynagrodze 321.064 pracowników
niepełnosprawnych zatrudnionych przez 11.565 pracodawców, z tego: 2.318 prowadzcych
zakłady pracy chronionej (1.402.324 tys. zł) i 9.247 z otwartego rynku pracy (191.277 tys. zł).

Dla jednostek samorzdu terytorialnego przekazano kwot 1.057.434 tys. zł


(98,7% planu po zmianach), z tego: dla samorzdów województw – 111.881 tys. zł, w tym
2.729 tys. zł na koszty obsługi zada (94,9% planu po zmianach) i dla powiatów –
945.553 tys. zł, w tym 23.062 tys. zł na koszty obsługi zada (99,2% planu po zmianach).

Sejmik województwa i rada powiatu w formie uchwały okrelaj zadania z zakresu


rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, na które przeznaczaj rodki
Funduszu przekazane przez Prezesa Zarzdu PFRON.

Wydatki na finansowanie składek na ubezpieczenia społeczne zatrudnionych osób


niepełnosprawnych oraz osób niepełnosprawnych podejmujcych po raz pierwszy
działalno gospodarcz wyniosły 988.130 tys. zł (97,6% planu po zmianach), w tym
400.004 tys. zł z dotacji z budetu pastwa.

Wydatki na programy zatwierdzone przez Rad Nadzorcz wyniosły 681.512 tys. zł


(96,1% planu po zmianach) i przeznaczone były głównie na nastpujce programy: „Partner
III” – 149.879 tys. zł, „Pegaz 2003” – 109.630 tys. zł, „Ucze na wsi” – 81.486 tys. zł,
„Komputer dla Homera 2003” – 47.738 tys. zł, „Student II” - 37.303 tys. zł, „Sprawny dojazd”
– 214.143 tys. zł.

372
Na realizacj programów wspieranych ze rodków pomocowych Unii Europejskiej
wydatkowano 26.104 tys. zł tys. zł (31,9% planu po zmianach). Fundusz finansował projekty
w ramach: Działania 1.4 SPO RZL schemat a) i b), Działania 3 SPO RZL (pomoc
techniczna), w ramach programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL dla Polski 2004-2006,
Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki oraz finansował Program „ Synthesis”.

Niski stopie wykorzystania rodków w ramach programów wspieranych ze rodków


pomocowych Unii Europejskiej zwizany był z przedłuajca si ocen merytoryczn
projektów realizowanych w ramach PO KL oraz składaniem wymagajcych korekty
wniosków o płatno przez beneficjentów realizujcych projekty w ramach SPO RZL.

Na zrekompensowanie gminom dochodów utraconych z tytułu zastosowania


ustawowych zwolnie z podatków od nieruchomoci, rolnego, lenego i czynnoci cywilno-
prawnych dla prowadzcych zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywnoci zawodowej
wydatkowano 158.264 tys. zł (98,9% planu), w tym 79.096 tys. zł z dotacji budetu pastwa,
po uwzgldnieniu zwrotów dokonanych przez gminy.

Na realizacj działa wyrównujcych rónice midzy regionami, w szczególnoci


w jednostkach samorzdu terytorialnego, na terenie których stopa bezrobocia jest wysza
ni 110% redniej stopy bezrobocia w kraju lub nie utworzono warsztatu terapii zajciowej
albo zakładu aktywnoci zawodowej wydatkowano – 68.214 tys. zł (98,9% planu po
zmianach). Realizacja tego zadania odbywa si na zasadach okrelonych w „Programie
wyrównywania rónic midzy regionami” zatwierdzonym przez Rad Nadzorcz PFRON.

Wydatki biece (własne) wyniosły 197.735 tys. zł, z tego:

- wydatki zwizane z biec działalnoci Biura i Oddziałów Funduszu wyniosły


101.680 tys. zł (85% planu po zmianach), w tym wynagrodzenia wraz z pochodnymi –
59.589 tys. zł (96,1% planu po zmianach). Przecitne zatrudnienie wyniosło
916,44 etatów, z tego: w Biurze Funduszu – 525,21 etatów, w Oddziałach –
391,23 etatów) i było o 16,81 etatów nisze od planowanego, a przecitne
wynagrodzenie wyniosło 4.655,49 zł,

- odpis aktualizujcy warto nalenoci z tytułu wpłat na PFRON, poyczek, odsetek od


poyczek oraz innych nalenoci wyniósł 96.055 tys. zł (75,6% planu).

Wydatki inwestycyjne własne i zakupy inwestycyjne własne wykonane zostały


w wysokoci 16.432 tys. zł (40,4% planu), z tego:

- wydatki inwestycyjne – 14.699 tys. zł,

- zakupy inwestycyjne – 1.733 tys. zł.

373
Główna przyczyna odchylenia realizacji wydatków od planu wynikała m.in. z niskiej
realizacji wydatków w zakresie: wydatków inwestycyjnych – wykorzystanie rodków na
poziomie ok. 41% wynika z wstrzymania realizacji zakupów niecelowych przy nowej
koncepcji rozwoju informatyki, jak równie niedokoczonego w roku 2008 postpowania
o zamówienie publiczne na zakup komputerów oraz wstrzymanie przez Ministra Pracy
i Polityki Społecznej zakupu nowego systemu informatycznego SERIW.

Na dotacje inwestycyjne wydatkowano 125.114 tys. zł (dla sektora finansów publicznych


112.165 tys. zł, dla jednostek niezaliczanych do sektora finansów publicznych –
12.950 tys. zł), w tym głównie na realizacj zada wyrównujcych rónice midzy regionami
(68.214 tys. zł) oraz na programy zatwierdzone przez Rad Nadzorcz, słuce rehabilitacji
społecznej i zawodowej (56.711 tys. zł).

Pozostałe wydatki Funduszu wyniosły 15.274 tys. zł (68,5% planu po zmianach), w tym:

- dofinansowanie w wysokoci 50% oprocentowania kredytów bankowych zacignitych


przez zakłady pracy chronionej – z zaplanowanej kwoty 8.500 tys. zł, wydatkowano
4.628 tys. zł (54,4% planu po zmianach), a na programy rzdowe, z zaplanowanej kwoty
2.051 tys. zł wydatkowano 2.050 tys. zł (100% planu po zmianach).

Zwrot dotacji wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej


wysokoci wyniósł 22.336 tys. zł. Wynikało to głównie z przeprowadzonej przez PFRON
i audyt zewntrzny kontroli u pracodawców realizujcych projekty ze rodków Unii
Europejskiej, która wykazała niespełnianie przez niektórych pracodawców kryteriów
okrelonych w projekcie. W zwizku ze zmian wartoci projektu zwrócono cz refundacji
na konto programowe Instytucji Zarzdzajcej SPO RZL.

Stan Funduszu na pocztek 2008 roku wyniósł 427.072 tys. zł, w tym: rodki pienine –
287.714 tys. zł, udziały i akcje - 3.119 tys. zł, papiery wartociowe Skarbu Pastwa –
44.314 tys. zł, nalenoci – 792.475 tys. zł, zobowizania – (minus) 140.806 tys. zł.

Stan Funduszu na koniec 2008 r. wyniósł 291.580 tys. zł, w tym: rodki pienine
166.821 tys. zł, udziały i akcje – 2.902 tys. zł, papiery wartociowe Skarbu Pastwa –
4.629 tys. zł, nalenoci – 721.821 tys. zł, zobowizania – (minus) 122.340 tys. zł.

Fundusz Gwarantowanych wiadcze Pracowniczych

Fundusz Gwarantowanych wiadcze Pracowniczych działa na podstawie ustawy


z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszcze pracowniczych w razie niewypłacalnoci
pracodawcy (Dz. U. z 2006 r., Nr 158, poz. 1121 z pón. zm.), która zastpiła ustaw z dnia
29 grudnia 1993 r. o ochronie roszcze pracowniczych w razie niewypłacalnoci
pracodawcy.

374
Stan Funduszu na pocztek 2008 r. został zaplanowany w wysokoci 3.046.553 tys. zł,
a wykonany w kwocie 3.166.103 tys. zł, co stanowi 103,9% planu, w tym zrealizowano:

- rodki pienine na rachunku bankowym – 43.133 tys. zł (208,6% planu),

- udziały – 8061 tys. zł (56,1% planu),

- papiery wartociowe Skarbu Pastwa – 1.316.311 tys. zł (107% planu ),

- nalenoci – 1.805.295 tys. zł (101,3% planu), w tym z tytułu udzielonych poyczek –


1.788.160 tys. zł (101,5% planu),

- zobowizania (minus) 18.509 tys. zł (143,5% planu).

Przychody zaplanowane w wysokoci 322.601 tys. zł, zrealizowane zostały w kwocie


439.808 tys. zł, co stanowi 136,3% planu. Na wzrost przychodów o 117.207 tys. zł
w stosunku do planu miały wpływ nastpujce tytuły:

- składki od pracodawców (0,10% podstawy wymiaru) – 255.403 tys. zł, co stanowiło


116,5% planu. Wykonanie na tym poziomie wynika z faktu, e składka od pracodawców
planowana jest na podstawie wskaników makroekonomicznych oraz przewidywanego
na dany rok procentowego wskanika wysokoci składki. Faktyczna realizacja tego tytułu
zaley od koniunktury gospodarczej wystpujcej w danym roku budetowym;

- pozostałe przychody – 184.405 tys. zł, tj. 178,5% planu. Wykonanie planu na tym
poziomie spowodowane było wikszym ni zaplanowano wykonaniem przychodów
w pozycjach „odsetki bankowe (biece i z lokat)” oraz „pozostałe odsetki”:

− odsetki bankowe (biece i z lokat) – 83.174 tys. zł (190,8% planu). Uzyskanie


wikszych przychodów było zwizane z mniejszym zapotrzebowaniem na wypłaty
wiadcze z Funduszu i w zwizku z tym rezerw wolnych rodków pieninych,
które mogły by zainwestowane w lokaty lub papiery wartociowe. Równoczenie
w 2008 r. miał miejsce wzrost oprocentowania na lokatach i bonach skarbowych,

− pozostałe odsetki – 98.298 tys. zł (173,1% planu). Wykonanie planu na tym


poziomie spowodowane było midzy innymi tym, e przy sporzdzaniu planu
finansowego w zakresie odsetek od przeterminowanych wierzytelnoci
uwzgldniono ewentualne przyszłe wypłaty wiadcze oraz przewidywane
umorzenia nalenoci z tytułu wypłaconych wiadcze, które to czynniki maj
przełoenie na wykonanie tytułu pozostałych odsetek,

− pozostałe przychody z innych tytułów – 2.933 tys. zł (101,1% planu). Na pozycj


t składaj si przede wszystkim przychody z tytułu; najmu i dzierawy majtku
trwałego, ze sprzeday czci majtku, jak równie rozliczenia z lat ubiegłych,

375
przejcia rodków ZFS po zlikwidowanych przedsibiorstwach, zwrotu opłat
komorniczych, sdowych, egzekucyjnych, kosztów zastpstwa procesowego.

Wydatki Funduszu zaplanowane w wysokoci 170.204 tys. zł, zrealizowane zostały


w kwocie 153.783 tys. zł, co stanowi 90,4% planu. Z tego przeznaczono na:

- wydatki biece (własne) – 153.195 tys. zł (96,8% planu), z tego:

− wynagrodzenia – 13.524 tys. zł (98,1% planu),

− składki na ubezpieczenia społeczne – 1.915 tys. zł (80,6% planu),

− składki na Fundusz Pracy – 320 tys. zł (94,7% planu),

− pozostałe – 137.436 tys. zł (96,9% planu), w tym:

− koszty poboru składki od pracodawców przez ZUS – 1.271 tys. zł (115,9% planu),

− umorzenia – 128.772 tys. zł (99,1% planu),

− remonty – 91 tys. zł (42,3% planu),

- wydatki inwestycyjne – 588 tys. zł (30,9% planu), które w całoci dotyczyły zakupów
inwestycyjnych własnych (30,9% planu).

Wpływy z tytułu spłaty przez pracodawców oraz windykacji nalenoci Funduszu z tytułu
wypłaconych wiadcze, zaplanowane w wysokoci 104.000 tys. zł, zrealizowano w kwocie
90.725 tys. zł (87,2% planu).

Wydatki na wiadczenia pracownicze (transfery na rzecz ludnoci), mieszczce si


w nalenociach Funduszu, zaplanowane w wysokoci 138.500 tys. zł, zrealizowane zostały
w kwocie 95.425 tys. zł, co stanowi 68,9% planu i dotyczyły:

- gwarantowanych wynagrodze za prac – wypłacono 37.921 tys. zł dla 23.603 osób


(rednio po 1.607 zł), co stanowiło 69,9% planu,

- składek na ubezpieczenia społeczne nalenych od pracodawców na podstawie


przepisów o systemie ubezpiecze społecznych – wypłacono 6.339 tys. zł dla
13.949 osób (rednio po 454 zł), co stanowiło 68,2% planu,

- ekwiwalentów pieninych za urlop wypoczynkowy, o którym mowa


w art. 171 § 1 Kodeksu pracy, nalenych za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek
pracy – zrealizowano w kwocie 2.937 tys. zł dla 3.881 osób (rednio po 757 zł), co
stanowiło 68% planu,

- odszkodowa za skrócony okres wypowiedzenia, o którym mowa w art. 361 § 1 Kodeksu


pracy – zrealizowano w kwocie 11.463 tys. zł dla 3.578 osób (rednio po 3.204 zł), co
stanowiło 84,9% planu,

376
- odpraw pieninych przysługujcych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach
rozwizania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczcych pracowników –
wypłacono 35.479 tys. zł dla 10.172 osób (rednio po 3.488 zł), co stanowiło 62,2%
planu,

- dodatków wyrównawczych, o których mowa w art. 230 i 231 Kodeksu pracy – wypłacono
1 tys. zł dla 9 osób (rednio po 111 zł), co stanowiło 5% planu,

- wypłat dokonanych na podstawie art. 43 ustawy (przepis przejciowy) – wypłacono


1.280 tys. zł dla 618 osób (rednio po 2.071 zł), co stanowiło 19% wykonania roku 2007,

- z pozostałych tytułów (weryfikacja kwot zaakceptowanych do wypłaty w zwizku ze


wzrostem przecitnego miesicznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału od dnia
jego ogłoszenia przez Prezesa GUS) – zrealizowano w kwocie 5 tys. zł, co stanowiło
16,7% planu.

Stan Funduszu na koniec 2008 r. zaplanowano w wysokoci 3.198.950 tys. zł,


a wykonano w kwocie 3.452.128 tys. zł, co stanowi 107,9% planu, w tym zrealizowano:

- rodki pienine – 1.319.753 tys. zł (6.991,7% planu),

- udziały – 8.061 tys. zł (56,1% planu),

- papiery wartociowe Skarbu Pastwa – 351.334 tys. zł (24,7% planu),

- nalenoci – 1.780.315 tys. zł (102,2% planu), w tym z tytułu udzielonych poyczek –


1.763.626 tys. zł (102,4% planu),

- zobowizania (minus) 18.341 tys. zł (154,1% planu).

7.3. Fundusze zwizane z prywatyzacj

Do funduszy zwizanych z prywatyzacj moemy zaliczy:

1) Fundusz Reprywatyzacji,

2) Fundusz Restrukturyzacji Przedsibiorców,

3) Fundusz Skarbu Pastwa,

4) Fundusz Rekompensacyjny.

Wydatki ww. funduszy przeznaczane były na: pomoc dla przedsibiorców


przeznaczonych do prywatyzacji (restrukturyzacja), zaspokajanie roszcze byłych włacicieli
mienia przejtego przez Skarb Pastwa, rekompensaty z tytułu pozostawienia
nieruchomoci poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, pokrycie kosztów
prywatyzacji, podwyszenie kapitału zakładowego spółek z udziałem Skarbu Pastwa.

377
W 2008 r. w grupie tych funduszy zrealizowano przychody w wysokoci
1.768.451 tys. zł, a wydatki w wysokoci 887.664 tys. zł.

Fundusz Reprywatyzacji

Fundusz Reprywatyzacji utworzony został na podstawie art. 56 ust.1 pkt 1 ustawy


o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r., Nr 171, poz. 1397 z pón. zm.).
Na rachunku Funduszu gromadzone s rodki pochodzce ze sprzeday 5% akcji
nalecych do Skarbu Pastwa w kadej ze spółek powstałych w wyniku komercjalizacji oraz
odsetki od tych rodków z przeznaczeniem na cele zwizane z zaspokajaniem roszcze
byłych włacicieli mienia przejtego przez Skarb Pastwa.

Planowane na 2008 r. przychody Funduszu w wysokoci 545.000 tys. zł zostały


zrealizowane w kwocie 518.866 tys. zł, tj. w 95,2%.

Przychody Funduszu pochodziły głównie z nastpujcych tytułów: przychody


z prywatyzacji 402.708 tys. zł oraz odsetki bankowe 116.113 tys. zł.

Wydatki Funduszu zostały zaplanowane na kwot 496.540 tys. zł, natomiast wykonanie
wyniosło 99.282 tys. zł, tj. 20% planu.

Podstawowymi wydatkami Funduszu były:

- odszkodowania dla byłych włacicieli mienia przejtego przez Skarb Pastwa na


podstawie dekretów i ustaw nacjonalizacyjnych – 90.786 tys. zł,

- kary i odszkodowania wypłacane na rzecz osób fizycznych, które stanowiły wypłaty


równowartoci mienia dla byłych włacicieli mienia przejtego w wyniku orzeczenia
przepadku lub konfiskaty, za działalno na rzecz niepodległego bytu Pastwa Polskiego
– 56 tys. zł,

- odsetki od kwot odszkodowa zasdzanych wyrokami sdu – 6.757 tys. zł,

- koszty postpowania sdowego i prokuratorskiego – 1.343 tys. zł,

- wynagrodzenia bezosobowe, na które składaj si koszty doradztwa i ekspertyz


zwizanych z przygotowaniem aktów normatywnych, dotyczcych zaspokojenia roszcze
byłych włacicieli mienia przejtego przez Skarb Pastwa (umowy o dzieło zawierane
z osobami fizycznymi) – 273 tys. zł,

Na rachunku Funduszu zgromadzono na koniec 2008 r. rodki w wysokoci


2.459.241 tys. zł, które posłu realizacji potrzeb reprywatyzacyjnych w latach nastpnych.

378
Fundusz Restrukturyzacji Przedsibiorców

Fundusz Restrukturyzacji Przedsibiorców utworzony został na podstawie


art. 56 ust. 1 pkt 2 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r., Nr 171,
poz. 1397 z pón. zm.). Na rachunku Funduszu gromadzone jest 15% przychodów
uzyskanych z prywatyzacji w danym roku budetowym oraz odsetki od tych rodków,
z przeznaczeniem na wsparcie w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsibiorców, w tym
przeznaczonych do prywatyzacji.

Przychody Funduszu zostały zaplanowane na kwot 373.123 tys. zł, a wykonanie


wyniosło 381.462 tys. zł, tj. 102,2% planu. Wykonany poziom przychodów wynikał z:

- przychodów Funduszu z prywatyzacji – 355.761 tys. zł,

- odsetek od rodków zgromadzonych na wydzielonym rachunku bankowym Funduszu –


15.636 tys. zł.

Wydatki Funduszu, które zostały zaplanowane na kwot 453.609 tys. zł, zrealizowano
w wysokoci 498.456 tys. zł, tj. w 109,9%. Wydatki te zostały przeznaczone głównie na:

- zakup i objcie akcji oraz wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego wyniosło
302.731 tys. zł, które obejmowało:

− podwyszenie kapitału zakładowego Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. za 2008 r.


w wysokoci 11.397 tys. zł Zgodnie z zapisami art. 56 ust. 5 ustawy
o komercjalizacji i prywatyzacji podwyszenie kapitału obejmowało kwot
123.574 tys. zł, pozostała kwota 112.177 tys. zł została ujta jako zobowizanie
Ministerstwa Skarbu Pastwa wobec Agencji do uregulowania w nastpnym roku
budetowym,

− objcie akcji w podwyszonym kapitale zakładowym Stoczni Gdynia S.A. na kwot


291.334 tys. zł. Zgodnie z umow objcia akcji serii D III i D IV w podwyszonym
kapitale zakładowym Stoczni Gdynia Spółka Akcyjna z dnia 20 czerwca 2008 r.
w trybie art. 2 pkt 5) lit. a) oraz art. 2a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach
wykonywania uprawnie przysługujcych Skarbowi Pastwa (Dz. U. Nr 106, poz.
493, z pón. zm.),

- dotacj na remont Tni nr 2 w Przedsibiorstwie Uzdrowiskowym Ciechocinek S.A.


w wysokoci 1.971 tys. zł. Zgodnie z umow z dnia 6 czerwca 2008 r., przedmiotem,
której jest przekazanie, wykorzystanie i rozliczenie dotacji z Funduszu Restrukturyzacji
Przedsibiorców w wysokoci 1.977 tys. zł przyznanej na remont Tni
nr 2 w Ciechocinku na podstawie przepisów ustawy budetowej na 2008 r. z dnia
23 stycznia 2008 r. (Dz. U. Nr 19, poz. 117).

379
Na rachunku Funduszu na koniec 2008 r. zgromadzono rodki w wysokoci
262.442 tys. zł.

Fundusz Skarbu Pastwa

Fundusz Skarbu Pastwa został utworzony na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 3 ustawy
o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r., Nr 171, poz. 1397 z pón. zm.).
Na rachunku Funduszu gromadzone jest 2% przychodów uzyskanych z prywatyzacji oraz
odsetki od tych rodków, z przeznaczeniem na pokrycie kosztów prywatyzacji,
gospodarowania mieniem Skarbu Pastwa, podwyszenie kapitału zakładowego spółek
z udziałem Skarbu Pastwa oraz na wykonywanie przez ministra właciwego do spraw
Skarbu Pastwa innych ustawowo okrelonych zada, w szczególnoci zada wynikajcych
z ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o wykonywaniu uprawnie przysługujcych Skarbowi
Pastwa (Dz. U. Nr 106, poz. 493 z pón. zm.).

Ponadto zgodnie z art. 49 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 25 wrzenia 1981 r.


o przedsibiorstwach pastwowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981 z pón. zm.)
przychodami Funduszu s rodki finansowe pozostałe po wykrelonym z rejestru sdowego
przedsibiorstwie pastwowym, a take rodki finansowe uzyskane ze zbycia mienia
pozostałego po tym przedsibiorstwie, z przeznaczeniem na uzupełnienie rodków
słucych pokryciu procesów likwidacyjnych, postpowa upadłociowych oraz zarzdu
mieniem pozostałym po zlikwidowanych przedsibiorstwach pastwowych.

Znaczcy wpływ na poziom realizowanych przychodów i wydatków Funduszu ma tempo


oraz skala realizacji procesów prywatyzacyjnych.

Przychody Funduszu zaplanowano na kwot 76.000 tys. zł, wykonanie wyniosło


72.332 tys. zł, tj. 95,2% planu. Przychody Funduszu pochodziły z nastpujcych tytułów:

- przychody Funduszu z prywatyzacji – 47.435 tys. zł,

- wpłata rodków pozostałych po likwidacji przedsibiorstw pastwowych, zrealizowana


wysokoci 15.052 tys. zł,

- odsetki od kwoty zgromadzonej na wydzielonym rachunku bankowym w kwocie


2.573 tys. zł,

- pozostałe przychody wyniosły 7.272 tys. zł.

Wydatki Funduszu zaplanowano na kwot 83.251 tys. zł, wykonanie wyniosło


82.743 tys. zł, tj. 99,4% planu. Wydatkami Funduszu były w szczególnoci:

- koszty prywatyzacji, w tym: analiz przedprywatyzacyjnych, ekspertyz i opinii prawnych


i ekonomicznych, ogłosze i informacji, promocji prywatyzacji, koszty doradztwa

380
prawnego w postpowaniach arbitraowych, koszty zagranicznych podróy słubowych,
koszty tłumaczenia w kwocie 29.299 tys. zł,

- odszkodowania na rzecz osób fizycznych w tym m.in. z tytułu nieodpłatnego


udostpnienia akcji uprawnionym pracownikom wyniosły 5.060 tys. zł, w tym kwoty
nalenoci głównych wynikajcych z wyroków sdowych – 2.511 tys. zł,

- odszkodowania na rzecz osób prawnych – 4.099 tys. zł,

- koszty zastpstwa procesowego, sdowego i egzekucyjnego – 3.267 tys. zł, w tym


koszty postpowania arbitraowego w sprawach z powództwa Ministra Skarbu Pastwa
przeciwko Societe Nationale d’Electricite, w sprawie z powództwa Eureko B.V. przeciwko
Rzeczypospolitej Polskiej oraz w sprawie z powództwa Vivendi S.A. i Vivendi Telkom
International S.A. w wysokoci 2.182 tys. zł,

- koszty przejcia, zabezpieczenia, zarzdu, przygotowania do sprzeday lub wniesienia


do spółki, mienia przejtego przez Skarb Pastwa, w tym wydatki zwizane
z zagospodarowaniem spadków nabytych przez Skarb Pastwa w drodze dziedziczenia
ustawowego – 1.458 tys. zł,

- dofinansowania procesów likwidacyjnych i postpowa upadłociowych przedsibiorstw


pastwowych i spółek, w których Skarb Pastwa jest wspólnikiem lub akcjonariuszem –
6.103 tys. zł,

- podwyszenia kapitału zakładowego spółek z udziałem Skarbu Pastwa – 69 tys. zł,

- zakupy inwestycyjne – 253 tys. zł.

Na rachunku Funduszu na koniec 2008 r. zgromadzono rodki w wysokoci


28.037 tys. zł.

Fundusz Rekompensacyjny

Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty
z tytułu pozostawienia nieruchomoci poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej
(Dz. U. z 2005 r., Nr 169, poz. 1418 z pón. zm.) przychody Funduszu Rekompensacyjnego
stanowi:

1) wpływy ze sprzeday nieruchomoci Zasobu Własnoci Rolnej Skarbu Pastwa,


realizowanej w trybach przetargowych o łcznej powierzchni nie mniejszej ni
400.000 ha (roczne wpłaty – 70% rodków ze sprzeday gruntów w trybie
przetargowym),

2) odsetki z tytułu oprocentowania rodków zgromadzonych na rachunku Funduszu


Rekompensacyjnego,

381
3) poyczki z budetu pastwa, udzielane w przypadku niedoboru rodków z powyszych
tytułów, w kwocie okrelonej w ustawie budetowej.

Przychody Funduszu zostały zaplanowane na kwot 494.000 tys. zł, a zrealizowane na


kwot 795.791 tys. zł , co stanowi 161,1% wykonania planu.

Przychody pochodziły z nastpujcych tytułów:

1) Wpływy ze sprzeday nieruchomoci Zasobu Własnoci Rolnej Skarbu Pastwa


w wysokoci 750.847 tys. zł, przekazywane w sposób okrelony w art. 16 ust. 4 ustawy
z dnia 8 lipca 2005 r. Wysze od planowanych wpływy ze sprzeday s wynikiem:

− rozliczenia rocznego zobowizania Agencji za 2007 rok, wpłata z tego tytułu


wyniosła 140.847 tys. zł,

− zmiany w trakcie roku planu finansowego Zasobu Własnoci Rolnej Skarbu Pastwa,
zaliczki za III i IV kwartał roku wzrosły łcznie o 180.000 tys. zł,

− ujcia w planie Funduszu kwoty 40.000 tys. zł z tytułu zwikszenia zaliczki wpłaconej
przez Agencj za IV kwartał 2007 roku, której wpłata dokonana w styczniu 2008 r.
została zaliczona do wykonania roku 2007.

2) Odsetki z tytułu lokat rodków na Funduszu w kwocie 44.944 tys. zł s wysze od


planowanych z powodu wikszego zasilenia Funduszu oraz wyszego oprocentowania
lokat rodków zgromadzonych na Funduszu.

W roku 2008 nie było potrzeby wystpienia o udzielenie poyczki z budetu pastwa,
gdy rodki Funduszu były wystarczajce do finansowania wypłat rekompensat.

Wydatki Funduszu Rekompensacyjnego zostały zrealizowane w wysokoci


207.183 tys. zł.

W planie przyjto zaspokojenie całej kwoty potwierdzonych roszcze, przy załoeniu


funkcjonowania jednolitego systemu informatycznego obsługujcego rejestr centralny
i rejestry wojewódzkie. Z uwagi na fakt, e procedura wykonania i wdroenia jednolitego
Systemu Informatycznego Rejestrów (SIR) została zakoczona w padzierniku 2008 roku nie
było moliwoci zrealizowania wypłat na planowanym poziomie.

Zakup usług pozostałych obejmuje wypłat prowizji stałej i zmiennej dla Banku
Gospodarstwa Krajowego. Prowizje zostały naliczone i wypłacone zgodnie z umow,
tj. prowizja stała w wysokoci 75 tys. zł miesicznie, natomiast prowizja zmienna
w zalenoci od wysokoci oraz liczby zrealizowanych wypłat rekompensat.

Wydatki na zakupy inwestycyjne zostały zrealizowane w wysokoci 1.031 tys. zł,


zgodnie z umow podpisan z wykonawc wyłonionym po przeprowadzeniu procedury

382
udzielenia zamówienia publicznego na wykonanie i wdroenie Systemu Informatycznego
Rejestrów.

7.4. Fundusze zwizane z bezpieczestwem i obronnoci kraju

Do grupy funduszy zwizanych z bezpieczestwem i obronnoci kraju moemy


zaliczy:

1) Fundusz Wsparcia Policji,

2) Fundusz Modernizacji Bezpieczestwa Publicznego,

3) Fundusz Pomocy Postpenitencjarnej,

4) Centraln Ewidencj Pojazdów i Kierowców,

5) Fundusz Rozwoju Przywiziennych Zakładów Pracy,

6) Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych.

Do zada realizowanych przez ww. fundusze zaliczamy: przebudow i modernizacj


techniczn Sił Zbrojnych, bezpieczestwo ruchu drogowego oraz bezpieczestwo pojazdów
i ich włacicieli, modernizacj jednostek organizacyjnych Policji, udzielanie pomocy osobom
pozbawionym wolnoci, zwalnianym z zakładów karnych i aresztów ledczych, rodzinom
tych osób oraz osobom pokrzywdzonym, resocjalizacj osób pozbawionych wolnoci jak
równie modernizacj przywiziennych zakładów pracy.

W 2008 r. w wyniku działalnoci powyszych funduszy osignito przychody


w wysokoci 320.124 tys. zł, a wydatki zrealizowano w wysokoci 668.891 tys. zł.

Powysze Fundusze nie s dotowane z budetu pastwa.

Fundusz Wsparcia Policji

Fundusz Wsparcia Policji został utworzony z dniem 1 stycznia 2005 r. na podstawie


art. 13 ust. 4c ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277
z pón. zm.).

ródłem przychodów Funduszu były rodki finansowe uzyskiwane przez Policj na


podstawie umów i porozumie zawieranych pomidzy właciwymi dysponentami Funduszu
a jednostkami samorzdu terytorialnego oraz pastwowymi jednostkami organizacyjnymi,
które okrelaj przeznaczenie rodków przekazywanych jednostkom Policji.

383
Fundusz uzyskał przychody w wysokoci 111.227 tys. zł, w tym głównie:

1) od jednostek samorzdu terytorialnego z przeznaczeniem na:

− współfinansowanie wydatków remontowych, modernizacyjnych, kosztów utrzymania


i funkcjonowania jednostek organizacyjnych Policji, a take na zakup niezbdnych
towarów i usług oraz na rekompensaty pienine za ponadnormatywny czas słuby
oraz nagrody za osignicia w słubie dla policjantów realizujcych zadania
z zakresu słuby prewencyjnej – 59.936 tys. zł,

− wydatki inwestycyjne – 50.942 tys. zł,

2) odsetki bankowe od rodków zgromadzonych na rachunku biecym funduszu –


349 tys. zł.

Wydatki Funduszu wyniosły 113.579 tys. zł, z tego:

1) wynagrodzenia wraz z pochodnymi 28.290 tys. zł, w tym m.in.:

− rekompensata pienina dla policjantów za czas słuby przekraczajcy norm


40-godzinnego tygodnia słuby – 22.884 tys. zł,

− nagrody dla policjantów za osignicia w słubie – 3.260 tys. zł;

2) pozostałe wydatki biece – 32.841 tys. zł, w tym m.in.:

− wiadczenia dla funkcjonariuszy w słubie kandydackiej – 5.485 tys. zł,

− zakup sprztu i uzbrojenia – 6.620 tys. zł,

− zakup materiałów i wyposaenia – 4.668 tys. zł;

3) zwroty rodków z roku poprzedniego, w zwizku z rozliczeniem wynikajcym


z zawartych porozumie – 816 tys. zł;

4) wydatki inwestycyjne – 51.632 tys. zł, zostały przeznaczone na:

− dofinansowanie zakupu samochodów słubowych oraz sprztu specjalistycznego –


39.076 tys. zł,

− budow i modernizacj obiektów – 12.556 tys. zł.

Stan Funduszu Wsparcia Policji na dzie 1 stycznia 2008 r. wyniósł 5.711 tys. zł, a na
koniec 2008 r. – 3.359 tys. zł.

Fundusz Modernizacji Bezpieczestwa Publicznego

Fundusz ten został utworzony z dniem 1 stycznia 2005 r. na podstawie art. 31c ustawy
z dnia 30 maja 1996 r. o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia Skarbu Pastwa

384
oraz o Agencji Mienia Wojskowego (Dz. U. z 2004 r., Nr 163, poz. 1711 z pón. zm.) w celu
realizacji zada inwestycyjnych oraz modernizacji uzbrojenia i wyposaenia jednostek
organizacyjnych resortu spraw wewntrznych i administracji, w szczególnoci Policji i Stray
Granicznej.

ródłem przychodów były wpłaty dokonywane przez Agencj Mienia Wojskowego,


w wysokoci 93% wpływów uzyskanych z gospodarowania mieniem Skarbu Pastwa,
przekazanym Agencji przez Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji.

Fundusz uzyskał przychody w wysokoci 8.384 tys. zł, tj. 95% planu po zmianach,
z tego:

- wpływy z mienia przekazanego Agencji Mienia Wojskowego przez podległe jednostki


organizacyjne resortu – 8.234 tys. zł,

- odsetki bankowe – 150 tys. zł.

Wydatki Funduszu wyniosły 1.381 tys. zł (10,9% planu po zmianach) i zostały


poniesione tylko przez Stra Graniczn m.in. na rozbudow placówki Stray Granicznej
w Horycu Zdroju, zakup licencji oprogramowania do platformy teleinformatycznej, zakup
cysterny i modernizacj pistoletów.

Stan Funduszu Modernizacji Bezpieczestwa Publicznego na dzie 1 stycznia 2008 r.


wyniósł 3.031 tys. zł, a na koniec 2008 r. – 10.034 tys. zł.

Główn przyczyn niewykorzystania rodków w pełnej wysokoci był fakt, i rodki


Funduszu uruchamiane s na wnioski jednostek organizacyjnych resortu spraw
wewntrznych i administracji według przyjtego harmonogramu. W 2008 r. do Ministra
Spraw Wewntrznych i Administracji wpłynł tylko jeden wniosek o uruchomienie rodków
Funduszu.

Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców

Fundusz Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców działa na podstawie przepisów


ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108,
poz. 908 z pón. zm.). CEPiK jest systemem informatycznym obejmujcym centraln baz
danych gromadzc dane i informacje o pojazdach, ich włacicielach i posiadaczach oraz
osobach posiadajcych uprawnienia do kierowania pojazdami.

Celem działalnoci Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców jest zabezpieczenie


interesów pastwa i obywateli w zakresie bezpieczestwa ruchu drogowego
oraz bezpieczestwa pojazdów i ich włacicieli, a w szczególnoci:

- poprawienie bezpieczestwa obrotu cywilno-prawnego pojazdami,

385
- ograniczenie i wyeliminowanie negatywnych zjawisk jak kradziee pojazdów,
dokumentów, oszustwa celne, oszustwa ubezpieczeniowe itp.,

- zwikszenie efektywno pracy Policji poprzez dostp do centralnego banku danych,

- poprawa bezpieczestwa ruchu drogowego poprzez dbało o właciwy poziom


techniczny pojazdów i formalne uprawnienia do kierowania pojazdami,

- usprawnienie pracy organów administracji pastwowej w zakresie rejestracji pojazdów


i wydawania praw jazdy,

- dostosowanie si do rozwiza funkcjonujcych w krajach Unii Europejskiej.

W 2008 r. Fundusz uzyskał przychody w wysokoci 89.829 tys. zł, na które złoyły si
głównie wpłaty ubezpieczycieli (65.182 tys. zł), stacji kontroli pojazdów (10.198 tys. zł)
i organów rejestrujcych (9.978 tys. zł).

Wydatki Funduszu w wysokoci 121.634 tys. zł (głównie zakup usług – 74.653 tys. zł
i wydatki inwestycyjne – 46.486 tys. zł) przeznaczone zostały na funkcjonowanie
i rozwój centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców.

Fundusz Rozwoju Przywiziennych Zakładów Pracy

Fundusz Rozwoju Przywiziennych Zakładów Pracy – działa na podstawie art. 6a,


7 i 8 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o zatrudnianiu osób pozbawionych wolnoci
(Dz. U. z 1997 r., Nr 123, poz. 777 z pón. zm.) oraz rozporzdzenia Ministra Sprawiedliwoci
z dnia 1czerwca 2005 r. w sprawie Funduszu Rozwoju Przywiziennych Zakładów Pracy
(Dz. U. Nr 103, poz. 869). Dysponentem Funduszu jest Dyrektor Generalny Słuby
Wiziennej.

Przychodami Funduszu s wpłaty przywiziennych zakładów pracy w wysokoci


co najmniej 25% rodków uzyskanych z tytułu zwolnie z podatku dochodowego od osób
prawnych, niepodatkowych nalenoci budetowych, wpłat na PFRON, opłat z uytkowania
lub uytkowania wieczystego gruntów stanowicych własno Skarbu Pastwa.

Fundusz tworzony jest z wpłat rodków pieninych dokonywanych przez przywizienne


przedsibiorstwa pastwowe z tytułu uzyskanych przez te podmioty zwolnie, okrelonych
w art. 6 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o zatrudnieniu osób pozbawionych wolnoci
(Dz. U. Nr 123, poz. 777 z pón. zm.).

Stan Funduszu na pocztek 2007 r. wyniósł 3.812 tys. zł.

W roku 2008 r. przychody Funduszu wyniosły 3.491 tys. zł, co stanowiło 182,8% planu
przychodów na ten rok. Do wykonania wyszych, ni zakładano przychodów przyczyniło si
osignicie ponadplanowych zysków przez przywizienne zakłady pracy zatrudniajce

386
osoby pozbawione wolnoci, co spowodowało wzrost przypisu Funduszu z tytułu
przysługujcych zakładom zwolnie.

rodki Funduszu w łcznej wysokoci 3.651 tys. zł, co stanowiło 95,3% planu po
zmianach wydatkowano na finansowanie działa w zakresie resocjalizacji osób
pozbawionych wolnoci, a w szczególnoci na modernizacj przywiziennych zakładów
pracy i ich produkcji oraz ochron i tworzenie w tych podmiotach miejsc pracy dla
skazanych.

Stan Funduszu na koniec roku wyniósł 3.652 tys. zł.

Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych

Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych funkcjonuje na podstawie przepisów ustawy z dnia


25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2001 r., Nr 76, poz. 804 z pón. zm.). Nie posiada on
osobowoci prawnej, a jego rodkami dysponuje Minister Obrony Narodowej. Fundusz
gromadzi rodki z wpływów za udostpnianie poligonów wojskom obcym, wpływów za
specjalistyczne usługi wojskowe wykonywane w czasie realizacji zada szkoleniowych oraz
wpływów z Agencji Mienia Wojskowego. Zgromadzone rodki funduszu przeznaczane s na
dofinansowanie zada z zakresu modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP. Gospodarka
finansowa funduszu prowadzona była zgodnie z postanowieniami rozporzdzenia Ministra
Obrony Narodowej z dnia 30 czerwca 2005 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki
finansowej Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych.

Według ustawy budetowej, na pocztek 2008 roku planowany był zerowy stan
funduszu.

Przychody funduszu w 2008 r. wyniosły 82.119 tys. zł, co stanowi 21,3% planu.
Na kwot przychodów złoyły si:

- wpływy z dochodów Agencji Mienia Wojskowego – 71.998 tys. zł,

- wpływy z usług – 4.130 tys. zł, z tego:

− wpływy za udostpnianie poligonów wojskom obcym,

− wpływy za specjalistyczne usługi wiadczone w czasie realizacji zada


szkoleniowych,

- odsetki bankowe – 5.991 tys. zł.

Niepełna realizacja przychodów funduszu wynika z niszej ni planowano wpłaty Agencji
Mienia Wojskowego, spowodowanej znaczco niszymi przychodami Agencji uzyskanymi
z tytułu sprzeday nieruchomoci.

387
Wydatki funduszu wyniosły 407.228 tys. zł, co stanowi 105,8% rodków zaplanowanych
w ustawie budetowej i 69,3% planu po zmianach. Wydatki te przeznaczono na:

- 378.171 tys. zł – zakup uzbrojenia i sprztu wojskowego m.in. dla jednostek podległych
Dowódcy Wojsk Specjalnych oraz przeznaczonego do transportu i przechowywania
materiałów wybuchowych, niewybuchów i niewypałów,

- 29.056 tys. zł – inwestycje budowlane zwizane z modernizacj infrastruktury lotniskowej


w celu właciwej eksploatacji samolotów F-16,

- 1 tys. zł – zakup usług pozostałych.

Na koniec 2008 roku wykazano zobowizania funduszu w wysokoci 122.798 tys. zł, na
które złoyły si m.in. nieuregulowane nalenoci za dokonane zakupy uzbrojenia
i sprztu wojskowego.

Fundusz Pomocy Postpenitencjarnej

Fundusz Pomocy Postpenitencjarnej funkcjonuje na podstawie art. 43 ustawy


z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 1997 r., Nr 90, poz. 557
z pón. zm.) oraz rozporzdzenia Ministra Sprawiedliwoci z dnia 22 kwietnia 2005 r.
w sprawie Funduszu Pomocy Postpenitencjarnej (Dz. U. Nr 69, poz. 618). Dysponentem
rodków Funduszu jest Minister Sprawiedliwoci.

Przychodami Funduszu s rodki pienine pochodzce z potrce w wysokoci


20% wynagrodzenia przysługujcego za prac skazanych zatrudnionych na podstawie
skierowania do pracy, umowy o prac, umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy o prac
nakładcz lub na innej podstawie prawnej oraz z wykonania kar dyscyplinarnych poprzez
obnienie przypadajcej skazanemu czci wynagrodzenia za prac, nie wicej ni
o 25% na okres do 3 miesicy, ze spadków, zapisów i darowizn, dotacji, zbiórek i innych
ródeł.

Stan Funduszu na pocztek roku 2008 wynosił 11.104 tys. zł.

W 2008 roku przychody Funduszu wyniosły 25.074 tys. zł, co stanowiło 115% planu
przychodów na ten rok. Wysze od planowanych przychody uzyskano w zwizku
z wikszym, ni zakładano w planie, zatrudnieniem osób skazanych.

Wydatki Funduszu zostały zrealizowane w kwocie 21.418 tys. zł, co stanowiło 96%
planu wydatków. Przeznaczone były na udzielenie pomocy osobom pozbawionym wolnoci
zwalnianym z zakładów karnych i aresztów ledczych, rodzinom tych osób oraz osobom
pokrzywdzonym przestpstwem i ich rodzinom. Wysze od planowanych wydatki
zrealizowane w zwizku z wikszymi przychodami funduszu zostały przeznaczone na
przeprowadzenie szkole zawodowych i programów resocjalizacyjnych w ramach

388
przygotowania do readaptacji społecznej osób oczekujcych na zwolnienie oraz dodatkowe
zadania wynikajce z ustawowego obowizku wymiany ksieczkowych dowodów
osobistych.

Stan Funduszu na koniec roku wyniósł 14.760 tys. zł.

7.5. Fundusze zwizane z nauk, kultur i kultur fizyczn

Do funduszy zwizanych z nauk i kultur fizyczn zaliczamy:

1) Fundusz Promocji Twórczoci,

2) Fundusz Zaj Sportowo-Rekreacyjnych dla Uczniów,

3) Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej,

4) Fundusz Promocji Kultury,

5) Fundusz Nauki i Technologii Polskiej.

Powysze fundusze realizowały zadania w zakresie: rozwoju sportu osób


niepełnosprawnych oraz dofinansowania inwestycji sportowych, promowania przedsiwzi
artystycznych, ochrony polskiego dziedzictwa narodowego, rozwoju nauki i technologii
polskiej, dofinansowania zaj sportowo-rekreacyjnych dla uczniów oraz pomocy socjalnej
dla uczniów.

W wyniku działalnoci ww. funduszy osignito przychody w wysokoci 909.693 tys. zł,
a wydatki w wysokoci 773.421 tys. zł.

Fundusz Promocji Twórczoci

Fundusz Promocji Twórczoci jest pastwowym funduszem celowym utworzonym na


mocy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych
(Dz. U. z 2006 r., Nr 90, poz. 631 z pón. zm.). Dysponentem Funduszu jest Minister Kultury
i Dziedzictwa Narodowego.

ródłem przychodów Funduszu s:

- wpływy od producentów i wydawców ze sprzeday egzemplarzy utworów literackich,


muzycznych, plastycznych i kartograficznych, których czas ochrony autorskich praw
majtkowych upłynł,

- wpływy z tytułu kwot zasdzonych w procesach o naruszenie autorskich praw


majtkowych,

- dobrowolne wpłaty, zapisy i darowizny.

389
Stan rodków obrotowych na pocztek roku wyniósł 450 tys. zł. Przychody stanowiły
640 tys. zł, tj. 71,1% kwoty zaplanowanej w ustawie budetowej na rok 2008. Nisze
wykonanie przychodów Funduszu wynika z niestabilnoci rynku wydawniczego,
spowodowanego spadkiem popytu na zakup lektur szkolnych stanowicych główne ródło
przychodów Funduszu.

Wydatki Funduszu zrealizowano w kwocie 714 tys. zł. Ze rodków Funduszu przyznano:

- 33 stypendia dla twórców, głównie w dziedzinie literatury i plastyki – 438 tys. zł,

- 57 zapomóg dla twórców – 162 tys. zł,

- dotacje do 3 wyda utworów – 39 tys. zł.

Ponadto wydatki Funduszu obejmuj dokonane w 2008 r. umorzenia przedawnionych


nalenoci w wysokoci 75 tys. zł.

Wydatki Funduszu zostały wykonane na poziomie 66,1% planu. Mniejsze wykonanie


wydatków wie si z niszym wykonaniem przychodów. W celu uniknicia zobowiza
w 2008 roku przyznano mniejsz ilo zapomóg i stypendiów.

Stan rodków obrotowych na koniec 2008 roku wyniósł 376 tys. zł.

Fundusz Zaj Sportowo-Rekreacyjnych dla Uczniów

Fundusz Zaj Sportowo-Rekreacyjnych dla Uczniów działa na podstawie ustawy z dnia


26 padziernika 1982 r. o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
(Dz. U. z 2007 r., Nr 70, poz. 473 z pón. zm.). rodkami Funduszu dysponuje minister
właciwy do spraw kultury fizycznej i sportu.

ródłem przychodów s wpływy z opłat wnoszonych przez podmioty wiadczce usługi,


których przedmiotem jest reklama napojów alkoholowych.

rodki Funduszu przeznaczone były na dofinansowanie zaj sportowo-rekreacyjnych


dla uczniów, prowadzonych przez kluby sportowe działajce w formie stowarzyszenia oraz
inne organizacje pozarzdowe, które w ramach swojej statutowej działalnoci realizuj
zadania z zakresu upowszechniania kultury fizycznej i sportu wród dzieci i młodziey,
a take organizowanych przez jednostki samorzdu terytorialnego.

W 2008 r. dofinansowaniem ze rodków Funduszu objto blisko 300 tys. uczniów.

Do najczciej wystpujcych form w jakich prowadzone były zajcia zaliczy naley gry
zespołowe oraz pływanie.

Stan Funduszu na pocztek roku wynosił 7.075 tys. zł.

390
Uzyskane w 2008 r. przychody Funduszu w wysokoci 15.024 tys. zł były wysze
w stosunku do planowanych o 43,1%.

W ustawie budetowej na rok 2008 wydatki Funduszu okrelono w kwocie 14.288 tys. zł.
W trakcie roku, decyzj Ministra Sportu i Turystyki, zostały zwikszone o 300 tys. zł.
rodki te pochodziły ze zwrotów niewykorzystanych dotacji z 2007 r. Ponadto, zgodnie
z pozytywn opini nr 66 Komisji Finansów Publicznych z dnia 28 padziernika 2008 r.,
dokonano przeniesienia wydatków Funduszu midzy poszczególnymi pozycjami planu.

Wydatki Funduszu, ukształtowane ostatecznie na poziomie 14.588 tys. zł, wykonane


zostały w wysokoci 14.338 tys. zł.

Ze rodków Funduszu dofinansowano zajcia sportowo-rekreacyjne dla uczniów


realizowane przez:

- jednostki niezaliczone do sektora finansów publicznych w kwocie - 6.801 tys. zł,

- jednostki samorzdu terytorialnego w kwocie - 7.536 tys. zł.

Ponadto na opłaty zwizane z obsług bankow Funduszu wydatkowano 1 tys. zł.

Na koniec 2008 r. stan Funduszu wynosił 7.761 tys. zł.

Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej

Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej działa na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 1992 r.
o grach i zakładach wzajemnych (Dz. U. z 2004 r., Nr 4, poz. 27 z pón. zm.).

rodkami Funduszu dysponuje minister właciwy do spraw kultury fizycznej i sportu.

ródłem przychodów jest 80% wpływów pochodzcych z dopłat do stawek w grach


losowych stanowicych monopol Pastwa.

Stan Funduszu na pocztek 2008 r. wynosił 111.719 tys. zł.

Wykonanie przychodów Funduszu ukształtowało si na poziomie 672.534 tys. zł.

W ustawie budetowej na rok 2008 wydatki Funduszu okrelono w kwocie


550.580 tys. zł. Decyzjami Ministra Sportu i Turystyki wydatki te zostały zwikszone
o 97.228 tys. zł, co znalazło pokrycie w pozostałoci rodków pieninych z lat poprzednich
zgromadzonych na rachunku bankowym Funduszu.

Wydatki Funduszu zrealizowane w wysokoci 600.016 tys. zł zostały przeznaczone na:

- dotacje na zadania inwestycyjne – 420.935 tys. zł, z tego:

− inwestycje terenowe – 186.876 tys. zł,

391
− inwestycje o szczególnym znaczeniu dla sportu, tzw. inwestycje strategiczne
196.371 tys. zł,

− boiska wielofunkcyjne – 28.711 tys. zł,

− boiska piłkarskie „Blisko-Boisko” – 6.933 tys. zł,

− kompleksy „Moje-Boisko Orlik 2012” – 2.044 tys. zł (w tym niezrealizowana płatno


na kwot 100 tys. zł z powodu niespełnienia warunków umowy zawartej z Gmin
Góra Kalwaria o dofinansowanie zadania).

rodkami Funduszu były dofinansowywane inwestycje polegajce na budowie,


rozbudowie, przebudowie, modernizacji i wyposaeniu obiektów w urzdzenia
dla potrzeb sportu oraz remonty obiektów, w szczególnoci: hal sportowych,
w tym przyszkolnych sal gimnastycznych, krytych pływalni, lodowisk, boisk i stadionów
sportowych oraz innych specjalistycznych obiektów sportowych.

- dotacje na zadania biece (176.501 tys. zł), z tego:

- rozwijanie sportu wród dzieci i młodziey – 149.624 tys. zł. rodki na ten cel
przeznaczono na realizacj nastpujcych programów:

− „Szkolenie i współzawodnictwo młodziey uzdolnionej sportowo” (106.583 tys. zł),


m.in. na zadania zwizane ze szkoleniem kadry wojewódzkiej młodzików, juniorów
młodszych i juniorów, organizacj zawodów finałowych Ogólnopolskiej Olimpiady
Młodziey w sportach letnich, zimowych, halowych i biegach przełajowych,
przygotowanie i udział akademickiej reprezentacji Polski w Uniwersjadach,
akademickich mistrzostwach wiata w letnich i zimowych dyscyplinach sportu oraz
przygotowanie i udział reprezentacji Polski w zawodach midzynarodowych
w kategorii juniorów i młodzieowców,

− „Sport wszystkich dzieci” (43.041 tys. zł), m.in. na zadania polegajce na organizacji
dla dzieci i młodziey masowych imprez sportowych i rekreacyjnych, obozów
sportowych w ramach akcji „Sportowe wakacje”, Igrzyska Młodziey Szkolnej oraz
Gimnazjady i Licealiady, jak równie na zakup i dystrybucj sprztu sportowego,
szkolenie nauczycieli, instruktorów, trenerów, wolontariuszy i animatorów sportu
dzieci i młodziey, program „Organizator sportu dzieci i młodziey w rodowisku
wiejskim oraz sportu osób niepełnosprawnych”,

− rozwój sportu osób niepełnosprawnych – 26.877 tys. zł. W ramach tych rodków
dofinansowano m.in. takie zadania jak uczestnictwo osób niepełnosprawnych
w igrzyskach paraolimpijskich, mistrzostwach wiata, Europy i innych imprezach rangi
midzynarodowej i krajowej, udział w letnich i zimowych obozach rekreacyjno-

392
sportowych, zajciach sekcji sportowych i rekreacyjnych, imprezach rekreacyjno-
sportowych oraz w szkoleniu centralnym, zgrupowaniach i konsultacjach,

- wydatki biece (własne) – opłaty zwizane z obsług bankow Funduszu – 2.580 tys. zł.

Na koniec okresu sprawozdawczego stan Funduszu wynosił 184.237 tys. zł, z czego
najwikszy udział miały:

- rodki pienine na rachunku bankowym – 182.396 tys. zł,

- zobowizanie wynikajce z nieuregulowanych płatnoci z tytułu zawartej umowy


realizowanej do 15 kwietnia 2009 r. – 2.204 tys. zł,

- nalenoci z tytułu niezwróconych dotacji, wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem


– 928 tys. zł.

Fundusz Promocji Kultury

Fundusz Promocji Kultury działa na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 1992 r. o grach
i zakładach wzajemnych (Dz. U. z 2004 r., Nr 4, poz. 27 z pón. zm.). rodkami Funduszu
dysponuje minister właciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. ródłem
przychodów jest 20% wpływów pochodzcych z dopłat do stawek w grach stanowicych
monopol Pastwa.

Stan rodków obrotowych na pocztek 2008 r. wyniósł 72.431 tys. zł.

Uzyskane przychody Funduszu w wysokoci 171.998 tys. zł były wysze w stosunku do


planowanych o 30,7%. Wykonanie planu przychodów zaley od skłonnoci społeczestwa
do udziału w grach losowych na co ma wpływ wysoko ewentualnych wygranych oraz cena
jednostkowa zakładu.

Okrelone w ustawie budetowej wydatki Funduszu, w kwocie 131.450 tys. zł wykonano


w wysokoci 140.107 tys. zł, tj. 106,6%. Przekroczenia planu wydatków dokonano za zgod
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego udzielon w trybie art. 151 ust. 2 ustawy
o finansach publicznych. Wiksze wykonanie wydatków wie si z realizowaniem w roku
2008 zada umieszczonych w tzw. zobowizaniach warunkowych Funduszu.

rodki Funduszu przeznaczone zostały na wspieranie i promowanie:

- ogólnopolskich i midzynarodowych przedsiwzi artystycznych, w tym o charakterze


edukacyjnym – 39.822 tys. zł,

- twórczoci literackiej i czasopimiennictwa oraz działania na rzecz kultury jzyka


polskiego i rozwoju czytelnictwa, wspieranie czasopism kulturalnych i literatury
niskonakładowej – 5.013 tys. zł,

- działa na rzecz ochrony polskiego dziedzictwa narodowego – 22.411 tys. zł,

393
- młodych twórców i artystów – 2.530 tys. zł,

- działa na rzecz dostpu do dóbr kultury osób niepełnosprawnych – 750 tys. zł,

- zada realizowanych w ramach projektów, w tym projektów inwestycyjnych oraz


projektów współfinansowanych z funduszy europejskich i midzynarodowych, z zakresu
kultury i ochrony dziedzictwa narodowego – 19.993 tys. zł,

- realizacji inwestycji słucych promowaniu i wspieraniu przedsiwzi artystycznych,


rozwojowi czytelnictwa, ochronie polskiego dziedzictwa narodowego, promocji młodych
twórców i artystów oraz sztuki współczesnej – 42.714 tys. zł.

Na zadania realizowane przez Polski Instytut Sztuki Filmowej przekazano kwot


6.814 tys.zł.

Ponadto wydatki Funduszu obejmuj dokonany w 2008 r. odpis aktualizujcy warto


nalenoci w wysokoci 60 tys. zł

W trakcie roku, w zwizku z pozytywn opini komisji sejmowej właciwej do spraw


budetu, dokonano przeniesienia planowanych wydatków pomidzy poszczególnymi
pozycjami planu.

Na koniec 2008 r. stan Funduszu wyniósł 104.322 tys. zł.

Fundusz Nauki i Technologii Polskiej

Fundusz Nauki i Technologii Polskiej funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia


30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r., Nr 171, poz. 1397
z pón. zm.). rodkami Funduszu dysponuje minister właciwy do spraw nauki.

Na rachunku Funduszu gromadzi si 2% przychodów uzyskanych z prywatyzacji


w danym roku budetowym oraz odsetki od rodków z przeznaczeniem na cele zwizane
z rozwojem nauki i technologii polskiej, obejmujce wspieranie szczególnie wanych
kierunków bada naukowych lub prac rozwojowych okrelanych w załoeniach polityki
naukowo-badawczej pastwa, wspieranie inwestycji słucych potrzebom bada naukowych
lub prac rozwojowych, promocj i upowszechnianie nauki.

Stan Funduszu na pocztek roku wyniósł 19.259 tys. zł.

Przychody Funduszu zrealizowano w kwocie 49.497 tys. zł, co stanowi 107,6% planu
okrelonego w ustawie budetowej. Na realizacj wyszych ni planowano przychodów
wpływ miało przede wszystkim osignicie wikszych ni zakładano przychodów
z prywatyzacji (47.449 tys. zł).

Wydatki Funduszu wykonane w kwocie 18.246 tys. zł (39,7% planu) przeznaczone


zostały na wspieranie inwestycji, słucych potrzebom bada naukowych i prac

394
rozwojowych. Wykonanie wydatków na poziomie niszym ni zakładano wizało si
z realizacj przychodów z prywatyzacji (znaczcy wpływ na rachunek Funduszu rodków
z prywatyzacji miał miejsce dopiero w grudniu 2008 r.).

Na koniec 2008 r. stan rodków Funduszu wyniósł 50.510 tys. zł.

7.6. Pozostałe fundusze

Do pozostałych funduszy zaliczamy:

1) Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej,

2) Centralny Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych,

3) Pastwowy Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym.

Zadania ww. funduszy zwizane s m.in. z udzielaniem pomocy bezzwrotnej w formie


dotacji inwestycyjnych w zakresie górnictwa, geologii, ochrony wód i powietrza, zakładania,
aktualizacji i modernizacji krajowego systemu informacji o terenie, ewidencji gruntów,
budynków i lokali (katastru), rekultywacj gruntów oraz budow i modernizacj dróg
dojazdowych do gruntów rolnych.

Z tytułu działalnoci ww. Funduszy w 2008 r. osignito przychody w wysokoci


1.967.161 tys. zł, a wydatki w wysokoci 1.031.886 tys. zł.

Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej

Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej funkcjonuje na podstawie


ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 r., Nr 25, poz. 150 z pón. zm.).

Przychodami Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej


s głównie wpływy z opłat i kar za korzystanie ze rodowiska oraz za szczególne korzystanie
z wód i urzdze wodnych, wpływy z opłat eksploatacyjnych i koncesyjnych, a take wpływy
z opłaty produktowej oraz dochody z działalnoci poyczkowej i kapitałowej.

Przychody Narodowego Funduszu w 2008 roku wyniosły 1.895.546 tys. zł, co stanowi
105,9% wykonania planu oraz wzrost w stosunku do wykonania 2007 roku o 35,6%, z tego:

1) dotacje z budetu pastwa w wysokoci 69.612 tys. zł,

2) składki i opłaty w wysokoci 1.517.933 tys. zł,

3) pozostałe przychody w wysokoci 308.001 tys. zł.

395
Realizacja poszczególnych głównych tytułów wpływów przedstawiała si nastpujco:

1) przychody z tytułu opłat i kar za korzystanie ze rodowiska wyniosły 397.591 tys. zł, co
stanowi 107,5% wykonania planu i były o 7,3% wysze w stosunku do wykonania roku
ubiegłego,

2) przychody z tytułu opłat eksploatacyjnych i koncesyjnych wyniosły 225.812 tys. zł co


stanowi 106% wykonania planu oraz były o 4,2% wysze w stosunku do wykonania roku
ubiegłego,

3) przychody z tytułu opłaty produktowej wyniosły 6.060 tys. zł, co stanowi 101% wykonania
planu i były o 5,1% nisze w stosunku do roku ubiegłego,

4) przychody z tytułu opłaty rejestracyjnej za wydanie pozwolenia zintegrowanego wyniosły


1.223 tys. zł i były o 47,5% nisze w stosunku do wykonania roku ubiegłego,

5) przychody z tytułu opłat o których mowa w art. 142 ustawy Prawo wodne wyniosły
4.870 tys. zł co stanowi 108,2% wykonania planu i były o 23,6% nisze w stosunku do
wykonania roku ubiegłego,

6) przychody z opłat za przyznanie uprawnie do emisji wyniosły 21.937 tys. zł co stanowi


45,7% wykonania planu,

7) przychody z tytułu opłat wynikajcych z ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych


z eksploatacji wyniosły 490.370 tys. zł co stanowi 116,8% wykonania planu i były
o 2,9% nisze w stosunku do wykonania roku ubiegłego,

8) przychody z tytułu opłat i kar za substancje zuboajce warstw ozonow wyniosły


2.258 tys. zł co stanowi 72,8% wykonania planu i były o 19,7% nisze w stosunku do
wykonania roku ubiegłego,

9) przychody z tytułu kar wynikajcych z ustawy o biokomponentach i biopaliwach wyniosły


274 tys. zł co stanowi 13,7% wykonania planu i były o 321,5% wysze w stosunku do
wykonania roku ubiegłego,

10) przychody z tytułu opłat zastpczych i kar wynikajcych z ustawy Prawo energetyczne
wyniosły 367.343 tys. zł co stanowi 244,9% wykonania planu i były o 308,6% wysze
w stosunku do wykonania roku ubiegłego,

11) przychody z tytułu opłat i kar wynikajcych z ustawy o zuytym sprzcie elektrycznym
i elektronicznym wyniosły 195 tys. zł co stanowi 39% wykonania planu i były
o 54,2% nisze w stosunku do wykonania roku ubiegłego,

12) pozostałe przychody wyniosły 308.001 tys. zł, tj. 192,9% wykonania planu, z tego:

− przychody z tytułu odsetek od poyczek i kredytów 120.934 tys. zł,

396
− przychody z papierów wartociowych oraz oprocentowania lokat i rachunków
bankowych 139.802 tys. zł,

− przychody z tytułu dywidendy od posiadanych akcji i udziałów 4.773 tys. zł,

− przychody pozostałe 42.492 tys. zł.

Na zwikszenie przychodów Narodowego Funduszu w stosunku do planu wpłynły:

- wiksze wpływy wynikajce z ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji.


Wiksza kwota przychodów ni zaplanowana spowodowana została wiksz iloci
sprowadzanych z zagranicy samochodów,

- wiksze ni planowano wpływy z tytułu opłat zastpczych i kar uiszczanych przez
przedsibiorstwa energetyczne zajmujce si wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej
obrotem, w zwizku z nieuzyskaniem odpowiedniego poziomu uzysku energii
elektrycznej z odnawialnych ródeł energii w roku poprzednim,

- wysze ni planowano wykonanie przychodów pozostałych, m. in. z tytułu odsetek od


poyczek i kredytów, z papierów wartociowych oraz oprocentowania lokat i rachunków
bankowych, a take przychody z tytułu dywidendy od posiadanych akcji i udziałów.

Wydatki Narodowego Funduszu w 2008 roku wyniosły 963.491 tys. zł, co stanowi
71,8% wykonania planu według ustawy oraz były wysze o 76,5% w stosunku do 2007 roku,
z tego:

1) dotacje na realizacj zada biecych – 245.900 tys. zł,

2) wydatki biece (własne) – 80.134 tys. zł,

3) wydatki inwestycyjne – 637.457 tys. zł.

Ze rodków Narodowego Funduszu udzielono w 2008 roku pomocy bezzwrotnej


w formie dotacji inwestycyjnych i dotacji na realizacj zada biecych – w łcznej
wysokoci 881.358 tys. zł (bez wydatków własnych), co stanowi 73,6% planu.

W ramach wydatków na realizacje zada biecych (dotacji nieinwestycyjnych)


wydatkowano 245.900 tys. zł, tj. 120,2% planu, z tego midzy innymi na zadania z zakresu:

- geologii i górnictwa – 14.664 tys. zł,

- ochrony powietrza – 11.618 tys. zł,

- ochrony powierzchni ziemi – 32.472 tys. zł,

- pastwowego monitoringu rodowiska – 59.395 tys. zł,

- edukacji ekologicznej – 96.856 tys. zł,

397
- prac naukowo-badawczych i ekspertyz – 14.659 tys. zł.

Wydatki biece (własne) zwizane z kosztami utrzymania Narodowego Funduszu wraz


z pozostałymi kosztami finansowymi wyniosły w 2008 roku 80.134 tys. zł, tj. 62,8%
planowanej kwoty i o 3,8% poniej wykonania 2007 roku. Wynagrodzenia wyniosły
49.309 tys. zł, co stanowi 95,7% wykonania planu oraz wzrosły o 14% w stosunku do
wykonania 2007 roku. Wzrost kosztów wynagrodzenia w stosunku do 2007 roku wynika
przede wszystkim ze wzrostu poziomu zatrudnienia w zwizku z przejciem obsługi III osi
priorytetowej PO Ii oraz programu LIFE+. Pochodne od wynagrodze wyniosły 6.961 tys. zł.

Pozostałe koszty finansowe wyniosły 12.085 tys. zł tj. 24,9% planu i były ponad
10.000 tys. zł nisze w porównaniu do 2007 r. Na koszty te złoyły si odsetki w wysokoci
7.817 tys. zł, aktualizacja wartoci inwestycji w kwocie 3.474 tys. zł oraz inne koszty
finansowe w wysokoci 794 tys. zł.

W ramach wydatków inwestycyjnych (dotacji inwestycyjnych) rozdysponowano


637.457 tys. zł, tj. 63,1% wielkoci zaplanowanej, z tego na:

- wydatki inwestycyjne (własne) i wydatki na zakupy inwestycyjne (własne) – 2.000 tys. zł,

- dotacje inwestycyjne – 635.457 tys. zł.

W ramach dotacji inwestycyjnych zrealizowano przedsiwzicia, miedzy innymi na


zadania z zakresu:

- geologii i górnictwa – 163.865 tys. zł,

- ochrony wód i gospodarki wodnej – 75.146 tys. zł,

- ochrony powietrza – 26.086 tys. zł,

- ochrony powierzchni ziemi – 8.149 tys. zł,

- ochrony przyrody i krajobrazu oraz lenictwa – 24.126 tys. zł,

- Sektorowego Programu Operacyjnego – Wzrost Konkurencyjnoci Przedsibiorstw –


105.394 tys. zł,

- mechanizmu EOG i NMF – 67.254 tys. zł,

- umorzenia poyczek i kredytów – 150.902 tys. zł,

Wród przyczyn niszej ni planowana realizacji wydatków naley wskaza:

- rozliczanie udzielonego dofinansowania w terminach póniejszych ni wskazane


w umowach (przesunicie płatnoci na rok kolejny),

398
- opónienia w realizacji projektów wynikajce z długotrwałej procedury wynikajcej
z prawa zamówie publicznych,

- ograniczenia wynikajce z przepisów prawa dotyczcych pomocy publicznej oraz


dostpu do rodków gromadzonych na subfunduszach,

- brak odpowiednio przygotowanych projektów umoliwiajcych udzielenie


dofinansowania,

- zmniejszenie limitów dotacji w stosunku do wielkoci planowanych.

Stan funduszu prezentowany na koniec roku 2007 w bilansie w Sprawozdaniu


Finansowym Narodowego Funduszu za rok obrotowy 2007 wynoszcy 6.284.752 tys. zł
został pomniejszony o 4.771 tys. zł w cigu roku i skorygowany na pocztek roku do kwoty
6.279.981 tys. zł. Tak wic stan funduszu zwikszył si z 6.279.981 tys. zł na pocztek roku
do 7.214.036 tys. zł na koniec 2008 roku, tj. wicej o 14,8%. Na osignity stan funduszu
składały si:

- rodki pienine – 1.793.377 tys. zł,

- udziały w akcjach i spółkach – 871.353 tys. zł,

- papiery wartociowe Skarbu Pastwa – 499.301 tys. zł,

- nalenoci – 4.035.996 tys. zł, w tym: z tytułu udzielonych poyczek i kredytów –


4.028.696 tys. zł,

- zobowizania (minus) 39.114 tys. zł.

Centralny Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych

Centralny Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia


3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i lenych (Dz. U. z 2004 r., Nr 121, poz. 1266
z pón. zm.).

W planie finansowym Centralnego Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych na 2008 r.


ustalono przychody w wysokoci 21.941 tys. zł.

Na kwot t składały si planowane wpłaty z terenowych Funduszy Ochrony Gruntów


Rolnych stanowice 20% zgromadzonych dochodów tych funduszy w wysokoci
21.941 tys. zł.

Plan wydatków centralnego FOGR ustalono w kwocie 21.941 tys. zł, w tym na zasilenia
terenowych FOGR – 21.900 tys. zł.

399
Zrealizowane przychody centralnego FOGR w 2008 roku wyniosły 39.307 tys. zł i były
to:

- wpłaty z terenowych FOGR stanowice 20% zgromadzonych dochodów tych funduszy


w wysokoci 39.201 tys. zł,

- odsetki bankowe w wysokoci 106 tys. zł.

Zrealizowane wysze przychody centralnego FOGR w 2008 roku w stosunku


do planowanych wielkoci wynikaj ze zwikszonych w 2008 roku dochodów terenowych
FOGR, na co miały wpływ głównie:

1) wyłczenia gruntów rolnych z produkcji pod realizacj duych inwestycji na terenie kraju
m.in. w zwizku z budow obwodnic miast, co powodowało uiszczenie na rachunki
terenowych funduszy kilku województw opłat z tytułu ich wyłczenia. Na etapie
sporzdzania projektu planu bardzo czsto nie mona ustali, czy inwestor takich
inwestycji rozpocznie ich realizacj w danym roku, czy te zrezygnuje z jej realizacji.
W zwizku z tym wzrost dochodów terenowych funduszy spowodowany wczeniejszym,
w stosunku do załoe rozpoczciem realizacji inwestycji na gruntach objtych ochron,
powodował równoczenie wzrost przychodów centralnego FOGR;

2) wzrostu ceny ziarna yta, stosowanej do wymierzania podatku rolnego, stanowicej


podstaw do wyliczania wysokoci nalenoci i opłat rocznych wymierzanych z tytułu
wyłczania gruntów rolnych z produkcji rolniczej, której nie mona przewidzie na etapie
opracowywania projektu planu finansowego.

Wydatki centralnego FOGR w 2008 roku zostały wykonane w kwocie


39.534 tys. zł z przeznaczeniem wyłcznie na zasilenie terenowych FOGR.

W 2008 roku podobnie jak w latach ubiegłych zasilenia terenowych FOGR były
kierowane przede wszystkim do województw o niskich dochodach, a o duych potrzebach
w zakresie budowy i modernizacji dróg dojazdowych do gruntów rolnych oraz rekultywacji
gruntów (lubelskie, lubuskie, podlaskie, pomorskie, podkarpackie, witokrzyskie).

Rónice w pozycji wydatki s pochodn rónic w dochodach. Poniewa centralny FOGR


jest narzdziem redystrybucji rodków z jednych województw (zasobniejszych – dolnolskie,
wielkopolskie, lskie, mazowieckie) do drugich (uboszych – lubelskie, lubuskie, podlaskie,
pomorskie, podkarpackie, witokrzyskie), to ze wzgldu na zgłaszane przez marszałków
due potrzeby zasilania funduszy terenowych jest moliwo przekazania praktycznie
wszystkich posiadanych rodków pieninych Funduszu centralnego na zasilenie Funduszy
terenowych.

Na koniec 2008 roku stan rodków pieninych na rachunku bankowym centralnego


FOGR wynosił 18 tys. zł.

400
Centralny Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym

Centralny Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym jest


pastwowym funduszem celowym i działa na podstawie ustawy z dnia 17 maja 1989 r. –
Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r., Nr 240, poz. 2027 z pón. zm.).

Głównym zadaniem Funduszu jest gromadzenie, utrzymywanie w gotowoci uytkowej,


aktualizacja, uzupełnianie, udostpnianie oraz zabezpieczenie pastwowego zasobu
geodezyjnego i kartograficznego.

Przychody Centralnego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym


i Kartograficznym wykonano w 2008 r. w kwocie 32.308 tys. zł (co stanowi 130,4% planu).
Wysze wykonanie przychodów w 2008 r. w stosunku do planu wynika głównie z uzyskania
wikszych wpływów z odpisów powiatowych i wojewódzkich funduszy przekazywanych
w formie przelewów redystrybucyjnych.

Przychody pochodziły głównie z:

- przelewów redystrybucyjnych – 29.370 tys. zł (co stanowi 131,2% planu); dla funduszu
centralnego – stosownie do postanowie art. 41 ustawy Prawo geodezyjne
i kartograficzne – z Powiatowych i Wojewódzkich Funduszy Gospodarki Zasobem
Geodezyjnym i Kartograficznym dokonywane były wpłaty w wysokoci stanowicej
10% wpływów,

- wpływów uzyskanych przez Centralny Orodek Dokumentacji Geodezyjnej


i Kartograficznej, z tytułu wiadczonych usług geodezyjnych – 1.674 tys. zł,

- wpływów ze sprzeday map, instrukcji i innych wydawnictw – 526 tys. zł.

Fundusz nie jest dotowany ze rodków budetu pastwa.

Wydatki Funduszu zostały zrealizowane w kwocie 28.861 tys. zł, co stanowi 116,6%
planu po zmianach, z tego wydatki biece – 16.041 tys. zł (co stanowi 83,1% planu po
zmianach), wydatki inwestycyjne – 1.662 tys. zł (co stanowi 166,2% planu po zmianach),
przelewy redystrybucyjne dla wojewódzkich i powiatowych funduszy gospodarki zasobem
geodezyjnym i kartograficznym – 11.158 tys. zł. (co stanowi 251,7% planu po zmianach).

Wydatki biece Funduszu zrealizowane w wysokoci 16.041 tys. zł, przeznaczono


głównie na:

- opracowanie cigłych baz danych tematycznych Mapy Sozologicznej Polski oraz Mapy
Hydrograficznej Polski,

- wykonanie druku 226 godeł map topograficznych,

- opiek SELECT do oprogramowania firmy Bentley.

401
Wydatki inwestycyjne Funduszu zrealizowane w wysokoci 1.662 zł, przeznaczono m.in. na:

- zaprojektowanie i wykonanie instalacji centralnego ogrzewania oraz modernizacji


pomieszcze biurowych w siedzibie Centralnego Orodka Dokumentacji Geodezyjnej
i Kartograficznej w Warszawie,

- wykonanie zasilania dla 2 szaf serwerowych,

- zakup serwerów w ramach realizacji projektu GEOPORTAL.GOV.PL i sprztu


komputerowego.

Przelewy redystrybucyjne wyniosły 11.158 tys. zł, z tego dla wojewódzkich funduszy
gospodarki zasobem geodezyjnym i kartograficznym – 3.200 tys. zł, powiatowych funduszy
gospodarki zasobem geodezyjnym i kartograficznym – 7.958 tys. zł.

Stan Funduszu na koniec 2008 r. wynosił 26.637 tys. zł (był wyszy od stanu na
pocztek roku o 3.447 tys. zł) i obejmował:

- rodki pienine – 19.850 tys. zł,

- nalenoci – 9.191 tys. zł,

- zobowizania – (minus) 2.404 tys. zł i dotycz usług, których termin płatnoci przypada
na stycze 2009 r.

402
Rozdział 8

Wykonanie planów finansowych jednostek podsektora rzdowego,


o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy o finansach
publicznych

Agencje, jednostki doradztwa rolniczego oraz inne jednostki podsektora rzdowego,


o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach
publicznych, s tworzone na mocy odrbnych ustaw, jako pastwowe osoby prawne
realizujce wybrane zadania publiczne, albo wykonujce prawo własnociowe lub inne
prawa majtkowe Skarbu Pastwa.

Przedstawienie planów finansowych i rocznych sprawozda z wykonania ma na celu


lepsz przejrzysto ich działalnoci w sferze finansów publicznych, a co za tym idzie,
popraw kontroli tych jednostek zarówno ze strony rzdu jak i parlamentu. Ma to wpływ na
zwikszenie dyscypliny finansów publicznych.

8.1. Agencje

W 2008 r. łczne przychody agencji wyniosły 8.443.638 tys. zł, w tym 3.145.922 tys. zł
pochodziło z dotacji budetu pastwa, co stanowi 37,3% przychodów agencji.

Najwiksz dotacj z budetu pastwa otrzymała Agencja Restrukturyzacji


i Modernizacji Rolnictwa – 1.762.758 tys. zł, co stanowi 56% dotacji wszystkich agencji. Jest
ona przeznaczona na pomoc krajow, główne na dopłaty do oprocentowania inwestycyjnych
kredytów bankowych i kredytów przeznaczonych na likwidacj skutków klsk ywiołowych
oraz na wydatki biece zwizane z funkcjonowaniem Agencji.

Dotacj stanowic 23,5% dotacji wszystkich agencji otrzymała Polska Agencja


Rozwoju Przedsibiorczoci, przeznaczajc j głównie na wspieranie rozwoju
mikroprzedsibiorców, małych i rednich przedsibiorców; eksportu; rozwoju regionalnego;
wykorzystania nowych technik i technologii; tworzenia nowych miejsc pracy, przeciwdziałania
bezrobociu i rozwoju zasobów ludzkich.

Koszty agencji prezentowanych w załczniku nr 13 ustawy budetowej, w 2008 r.


wyniosły 8.851.143 tys. zł i w porównaniu do roku 2007 r. były wysze o 7,3%. Wynik
finansowy brutto agencji był ujemny i wyniósł 407.505 tys. zł. Było to spowodowane głównie
przez niszy, od planowanego o 408.690 tys. zł, wynik finansowy brutto Agencji Mienia
Wojskowego. Na taki poziom realizacji wpłynło przede wszystkim nie zrealizowanie
planowanych na 2008 rok przychodów z tytułu sprzeday nieruchomoci.

403
W ustawie budetowej na rok 2008 zamieszczono plany finansowe nastpujcych
agencji:

- Agencji Mienia Wojskowego,

- Wojskowej Agencji Mieszkaniowej,

- Agencji Rezerw Materiałowych,

- Agencji Rynku Rolnego,

- Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,

- Agencji Nieruchomoci Rolnych,

- Zasobu Własnoci Rolnej Skarbu Pastwa,

- Polskiej Agencji Rozwoju Przedsibiorczoci,

- Polska Agencja eglugi Powietrznej.

Zrealizowane w 2008 r. kwoty przychodów, z uwzgldnieniem dotacji budetowych,


kosztów oraz planowany i zrealizowany wynik finansowy brutto przedstawiaj si
nastpujco:

Wynik Wynik
w tym
finansowy finansowy
Przychody dotacja z Koszty
Wyszczególnienie brutto brutto
budetu
planowany zrealizowany
w tys. zł
1 2 3 4 5 6
Agencja Mienia Wojskowego 266.944 615 159.485 516.149 107.459
Wojskowa Agencja Mieszkaniowa 812.242 267.340 678.346 124.200 133.896
Agencja Rezerw Materiałowych 779.112 154.290 830.438 -42.579 -51.326
Agencja Rynku Rolnego 242.481 217.754 289.614 -3.803 -47.133
Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa 1.880.688 1.762.758 2.425.547 -660.232 -544.859
Agencja Nieruchomoci Rolnych 136.256 1 126.397 -6.000 9.859
Zasób Własnoci Rolnej Skarbu
Pastwa 2.197.101 2.302.997 118.160 -105.896
Polska Agencja Rozwoju
Przedsibiorczoci*) 1.474.396 738.796 1.469.287 5.109
Polska Agencja eglugi
Powietrznej 654.418 4.369 569.032 56.637 85.386

*) ujcie kasowe, tj. stan rodków na pocztku roku, wpływy, wydatki, stan rodków na koniec roku

404
8.2. Jednostki doradztwa rolniczego

W ustawie budetowej na rok 2008 plany finansowe jednostek doradztwa rolniczego


zostały umieszczone po raz pierwszy. Łczne przychody wyniosły 299.857 tys. zł,
w tym dotacje z budetu pastwa ukształtowały si na poziomie 180.322 tys. zł, co stanowi
60,1% przychodów.

Koszty jednostek doradztwa rolniczego w 2008 r. wyniosły 300.428 tys. zł.

Zarówno przychody jak i koszty, które poniosły jednostki doradztwa rolniczego były
nisze ni w roku 2007 odpowiednio o 2,2% i 3,6%.

Wynik finansowy brutto jednostek doradztwa rolniczego był ujemny i wyniósł 883 tys. zł.
Podczas gdy, w roku 2007 wynik finansowy brutto wyniósł (minus) 4.967 tys. zł.

W ustawie budetowej na rok 2008 zamieszczono plany finansowe nastpujcych


jednostek z uwzgldnieniem przychodów dotacji budetowych, kosztów oraz planowany
i zrealizowany wynik finansowy brutto przedstawiaj si nastpujco:

Wynik Wynik
w tym
finansowy finansowy
Przychody dotacja z Koszty
Wyszczególnienie brutto brutto
budetu
planowany zrealizowany
w tys. zł
1 2 3 4 5 6
Centrum Doradztwa Rolniczego z
siedzib w Brwinowie 18.967 10.326 18.243 394 724
Dolnolski Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib we Wrocławiu 16.685 11.315 17.784 -838 -1.099
Kujawsko – Pomorski Orodek
Doradztwa Rolniczego z siedzib w
Minikowie 20.049 11.133 20.027 60 22
Lubelski Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib w Koskowoli 26.500 14.912 23.969 2.531
Lubuski Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib w Kalsku 10.082 5.411 9.967 115
Łódzki Orodek Doradztwa Rolniczego
z siedzib w Bartoszewicach 15.219 10.927 16.226 47 -1.007
Małopolski Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib w Karniowicach 14.453 9.913 14.194 259
Mazowiecki Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib w Warszawie 36.456 21.364 37.136 -680
Opolski Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib Łosiowie 7.341 4.750 7.867 3 -526
Podkarpacki Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib w Boguchwale 19.441 11.542 18.301 6 1.140
Podlaski Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib w Szepietowie 15.348 8.557 15.758 6 -410

405
Pomorski Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib w Gdasku 20.798 12.325 21.321 53 -523
lski Orodek Doradztwa Rolniczego
z siedzib w Czstochowie 11.108 7.233 10.736 40 60*)
witokrzyski Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib w
Modliszewicach 12.254 8.110 13.228 -974
Warmisko – Mazurski Orodek
Doradztwa Rolniczego z siedzib w
Olsztynie 12.007 7.644 12.044 148 -37
Wielkopolski Orodek Doradztwa
Rolniczego z siedzib w Poznaniu 31.196 17.100 31.244 99 -48
Zachodniopomorski Orodek
Doradztwa Rolniczego z siedzib w
Barzkowicach 11.953 7.760 12.383 -430

*) uwzgldniono zmian stanu produktów

8.3. Inne jednostki podsektora rzdowego

W ustawie budetowej na rok 2008 zamieszczono po raz pierwszy plany finansowe


nastpujcych jednostek podsektora rzdowego:

- Polska Organizacja Turystyczna,

- Transportowy Dozór Techniczny,

- Urzd Dozoru Technicznego,

- Polski Instytut Spraw Midzynarodowych,

- Polski Instytut Sztuki Filmowej,

- Narodowe Centrum Bada i Rozwoju.

Łczne ich przychody wyniosły 884.084 tys. zł, w tym dotacje z budetu pastwa
zamknły si w kwocie 357.344 tys. zł i stanowi one 40,4% przychodów ogółem.
W porównaniu do roku poprzedniego wzrost przychodów wyniósł 64%.

Koszty wyej wymienionych jednostek podsektora rzdowego w 2008 r. wyniosły


794.244 tys. zł i w porównaniu do roku 2007 r. były one wysze o 80,4%.

Wynik finansowy brutto tych jednostek był dodatni i wyniósł 89.452 tys. zł.

Zrealizowane w 2008 r. kwoty przychodów, z uwzgldnieniem dotacji budetowych,


kosztów oraz planowany i zrealizowany wynik finansowy brutto przedstawiaj si
nastpujco:

406
Wynik Wynik
w tym
finansowy finansowy
Przychody dotacja z Koszty
Wyszczególnienie brutto brutto
budetu
planowany zrealizowany
w tys. zł
1 2 3 4 5 6
Polskie Centrum Akredytacji 13.464 11.935 1.529
Polska Organizacja Turystyczna 43.175 39.966 43.168 7
Transportowy Dozór Techniczny 49.986 33.409 4.780 16.189*)
Urzd Dozoru Technicznego 305.903 239.263 15.378 66.640
Rzecznik Ubezpieczonych 5.469 5.183 -244 286
Polski Instytut Spraw
Midzynarodowych 9.802 6.900 9.882 -80
Polski Instytut Sztuki Filmowej 164.459 18.652 159.578 4.881
Narodowe Centrum Bada i
Rozwoju 291.826 291.826 291.826

*) uwzgldniono zmian stanu produktów

Podsumowanie

Łczne wykonanie przychodów wymienionych w ustawie budetowej na rok 2008 r.


agencji, jednostek doradztwa rolniczego oraz innych jednostek podsektora rzdowego
wyniosło 9.627.579 tys. zł, w tym dotacje 3.683.588 tys. zł, co stanowiło 38,3% ogólnej kwoty
przychodów.

Koszty wyniosły 9.945.815 tys. zł.

Wynik finansowy był ujemny i wyniósł 318.936 tys. zł.

W porównaniu do roku 2007 przychody zmniejszyły si o 645.999 tys. zł (co stanowi
spadek o 6,3%), dotacje z budetu pastwa o 526.505 tys. zł (co stanowi spadek o 12,5%),
za koszty zwikszyły si o 944.171 tys. zł (co stanowi wzrost o 10,5%).

Wród przedstawionych jednostek podsektora rzdowego najwikszy udział


w przychodach i kosztach miały agencje. Ich udział stanowił 87,7% przychodów
i 89% kosztów ogółem. Agencje otrzymały równie najwiksz kwot dotacji z budetu
pastwa w wysokoci 3.145.922 tys. zł, co stanowi 85,4% ogółu dotacji otrzymanych przez
jednostki podsektora rzdowego omawiane w niniejszym rozdziale.

Szczegółowe dane dotyczce realizacji planów finansowych agencji, jednostek


doradztwa rolniczego oraz innych jednostek podsektora rzdowego s dostpne w czci
tabelarycznej sprawozdania.

407
Rozdział 9

Dochody własne pastwowych jednostek budetowych oraz wydatki


nimi finansowane, fundusze motywacyjne

9.1. Dochody własne pastwowych jednostek budetowych oraz wydatki nimi


finansowane

Zgodnie z art. 22 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych


(Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z pón. zm.) jednostki budetowe upowanione s do
gromadzenia dochodów, z tytułów wymienionych poniej, na wydzielonych rachunkach
bankowych. Dochody te nosz nazw „dochody własne”. W myl przepisów zawartych
w ww. artykule s uzyskiwane:

- z opłat za udostpnianie dokumentacji przetargowej,


- ze spadków, zapisów i darowizn w postaci pieninej na rzecz jednostki budetowej,

- z odszkodowa i wpłat za utracone lub uszkodzone mienie bdce w zarzdzie bd


uytkowaniu jednostki budetowej.

Natomiast pastwowe jednostki budetowe mog gromadzi, oprócz wymienionych


powyej tytułów, dochody uzyskiwane:

- z działalnoci wykraczajcej poza zakres działalnoci podstawowej, okrelonej


w statucie, polegajcej midzy innymi na wiadczeniu usług, w tym szkoleniowych
i informacyjnych,

- z opłat egzaminacyjnych, za wydawanie wiadectw i certyfikatów, jak równie za


sprawdzanie kwalifikacji,

- z wpisów i wpłat z tytułu prowadzenia postpowa odwoławczych,

- ze sprzeday zapasów mobilizacyjnych,

- w zwizku z realizacj zada i przedsiwzi we współpracy ze słubami specjalnymi


innych pastw,

- za czynnoci polegajce na zapewnieniu bezpieczestwa imprez masowych,

- z Narodowego Funduszu Zdrowia za udzielanie wiadcze zdrowotnych z zakresu


podstawowej opieki zdrowotnej i podstawowych wiadcze lekarza dentysty
w jednostkach utworzonych przez Ministra Obrony Narodowej, Ministra Sprawiedliwoci
i ministra właciwego do spraw wewntrznych,

- z opłat za wykonywanie czynnoci, o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia


29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. Nr 33, poz. 287 i Nr 91, poz. 877),

409
- z opłat, o których mowa w art. 22a ust. 5, art. 68b ust. 6 i art. 77a ust. 9 ustawy z dnia
7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329, z pón. zm.),

- z wpływów z działalnoci, o której mowa w art. 1 ust. 4 ustawy z dnia 7 padziernika


1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577,
z pón. zm.),

- z opłat z tytułu zryczałtowanych kosztów rzeczywistych za wykonane czynnoci


konsularne,

- z wpływów z najmu, dzierawy lub sprzeday składników majtkowych placówek


zagranicznych w wysokoci 75% tych wpływów,

- z odsetek z tytułu wkładów i lokat na rachunkach bankowych placówek zagranicznych,

- z opłat, o których mowa w art. 64 § 1 i § 6, art. 64c § 2 oraz art. 66 § 3 ustawy z dnia
17 czerwca 1966 r. o postpowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r.
Nr 110, poz. 968, z pón. zm.),

- z tytułu odpłatnoci za wyywienie i zakwaterowanie uczniów i młodziey w bursach


i internatach, ponoszonych przez rodziców lub opiekunów,

- z opłat, o których mowa w art. 9 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zuytym
sprzcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495),

- z wpływów z weryfikacji rocznych raportów, o których mowa w art. 42 ustawy z dnia


22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych
i innych substancji (Dz. U. Nr 281, poz. 2784).

Jednoczenie zgodnie z art. 243 ustawy o finansach publicznych został okrelony


katalog rodków finansowych, które s dochodami własnymi urzdów skarbowych,
gromadzonymi na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 14.

O gromadzeniu dochodów z ww. ródeł decyduj kierownicy jednostek budetowych lub


kierownicy pastwowych jednostek budetowych po uzyskaniu zgody odpowiednio ministra,
wojewody, kierownika urzdu centralnego, podejmujc decyzj o utworzeniu wydzielonego
rachunku dochodów własnych. Zgodnie z regulacjami ustawy o finansach publicznych
dochody własne wraz z odsetkami jednostka budetowa przeznacza na:

- sfinansowanie wydatków biecych i inwestycyjnych zwizanych z uzyskiwaniem


przez jednostk budetow dochodów z tytułów wymienionych w art. 22 ust. 1 pkt 1,
a przez pastwow jednostk budetow równie z tytułów wymienionych
w art. 22 ust. 2 pkt 1-3, 5-11 i 14,

- cele wskazane przez darczyc,

410
- remont lub odtworzenie mienia w przypadku uzyskiwania dochodów z tytułów
wymienionych w art. 22 ust. 1 pkt 3, a przez pastwow jednostk budetow równie
z tytułów wymienionych w ust. 2 pkt 4, 12 i 13,

- sfinansowanie wydatków stanowicych koszty, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 1-2
oraz w art. 26e ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776,
z pón. zm.).

Odrbne ustawy nie mog okrela innych ródeł dochodów własnych, ni wymienione
w art. 22 ust. 1 i 2 oraz innego ich przeznaczenia ni wymienione w ust. 6 i 7 tego artykułu co
oznacza, e nie mona przeznaczy dochodów na inny cel ni ich ródła pochodzenia.
Zgodnie z art. 34 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych zaplanowane wydatki
finansowane dochodami własnymi jednostki budetowej nie stanowi nieprzekraczalnego
limitu.

Wykonanie dochodów własnych i wydatków nimi finansowanych pastwowych jednostek


budetowych według czci przedstawia si nastpujco:

Stan Stan
a - Plan po zmianach pocztkowy kocowy
Tre b - Wykonanie Dochody Wydatki
Cz rodków rodków
pieninych pieninych
w tys. zł
1 2 3 4 5 6

OGÓŁEM a 226.749 880.415 917.522 189.642


b 237.731 861.158 820.952 277.938
7 NAJWYSZA IZBA KONTROLI a 51 41 92
b 51 41 92

13 INSTYTUT PAMICI NARODOWEJ - KOMISJA CIGANIA a 3 3


ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU b 3 3
15 SDY POWSZECHNE a 42 213 232 23
b 42 213 231 24
15/03 Sd Apelacyjny w Katowicach a 2 111 106 8
b 2 111 106 8
15/04 Sd Apelacyjny w Gdasku a 36 48 70 15
b 36 48 70 15
15/05 Sd Apelacyjny w Poznaniu a 2 6 9
b 2 6 9
15/06 Sd Apelacyjny w Krakowie a 7 7
b 7 6 1
15/08 Sd Apelacyjny w Łodzi a 4 4
b 4 4
15/09 Sd Apelacyjny w Rzeszowie a 28 28
b 28 28

411
Stan Stan
a - Plan po zmianach pocztkowy kocowy
Tre b - Wykonanie Dochody Wydatki
Cz rodków rodków
pieninych pieninych
w tys. zł
1 2 3 4 5 6
15/11 Sd Apelacyjny w Lublinie a 2 7 9
b 2 7 9
16 KANCELARIA PREZESA RADY MINISTRÓW a 95 600 553 142
b 95 308 391 13
18 BUDOWNICTWO, GOSPODARKA PRZESTRZENNA a 3.630 4.889 5.508 3.011
I MIESZKANIOWA b 3.630 3.288 4.550 2.369
19 BUDET, FINANSE PUBLICZNE I INSTYTUCJE a 110.279 329.603 370.011 69.872
FINANSOWE b 114.357 343.130 345.800 111.686
20 GOSPODARKA a 701 679 1.140 239
b 777 834 768 843
21 GOSPODARKA MORSKA a 33 1.263 1.263 33
b 188 1.109 1.048 248
22 GOSPODARKA WODNA a 72 32 90 14
b 72 8 62 18
24 KULTURAI OCHRONA DZIEDZICTWA NARODOWEGO a 1.817 15.215 15.666 1.366
b 1.817 14.646 14.639 1.825
29 OBRONA NARODOWA a 8.838 15.341 18.643 5.536
b 8.838 14.003 11.404 11.437
30 OWIATA I WYCHOWANIE a 1.730 7.441 7.513 1.658
b 2.315 7.544 6.698 3.161

31 PRACA a 4 4
b 4 4
32 ROLNICTWO a 106 7.525 7.550 81
b 149 6.271 6.082 339
36 SKARB PASTWA a 639 1.655 2.208 86
b 639 2.007 1.742 904
37 SPRAWIEDLIWO a 1.230 18.813 18.821 1.222
b 1.230 17.498 17.259 1.469
39 TRANSPORT a 4.675 15.006 15.822 3.858
b 4.675 14.797 14.787 4.685
41 RODOWISKO a 578 10.299 10.744 132
b 578 10.746 5.845 5.478
42 SPRAWY WEWNTRZNE a 6.936 16.911 23.277 570
b 6.936 16.077 15.441 7.572
45 SPRAWY ZAGRANICZNE a 53.767 26.977 1.182 79.562
b 53.767 42.034 9.156 86.645
46 ZDROWIE a 6.444 127.104 128.472 5.076
b 6.397 122.554 120.214 8.737
49 URZD ZAMÓWIE PUBLICZNYCH a 600 4.877 4.877 600
b 4.884 4.102 5.294 3.693
57 AGENCJA BEZPIECZESTWA WEWNTRZNEGO a 253 962 955 260
b 253 865 871 246
58 GŁÓWNY URZD STATYSTYCZNY a 791 4.833 5.159 465
b 791 4.536 4.563 764
59 AGENCJA WYWIADU a 30 0 28 1
b 30 0 28 1
61 URZD PATENTOWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ a 1.441 2.600 3.258 783
b 1.441 2.704 2.576 1.569

62 RYBOŁÓSTWO a 302 302


b 200 122 78

412
Stan Stan
a - Plan po zmianach pocztkowy kocowy
Tre b - Wykonanie Dochody Wydatki
Cz rodków rodków
pieninych pieninych
w tys. zł
1 2 3 4 5 6
64 GŁÓWNY URZD MIAR a 79 79
b 26 79 69 37
65 POLSKI KOMITET NORMALIZACYJNY a 194 170 219 145
b 194 125 123 197
68 PASTWOWA AGENCJA ATOMISTYKI a 106 236 216 127
b 106 249 202 153

75 RZDOWE CENTRUM LEGISLACJI a 179 176 4


b 179 167 12
76 URZD KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ a 448 571 1.018
b 448 717 1.018 147
80 REGIONALNE IZBY OBRACHUNKOWE a 309 4.194 4.360 144
b 309 4.151 4.161 299
85 BUDETY WOJEWODÓW OGÓŁEM a 20.914 261.797 268.079 14.631
b 22.697 226.136 225.542 23.290
85/02 Województwo dolnolskie a 642 5.246 5.621 268
b 642 5.182 5.479 345
85/04 Województwo kujawsko-pomorskie a 836 18.637 19.287 186
b 885 13.130 13.267 747
85/06 Województwo lubelskie a 997 12.482 12.763 716
b 997 10.729 10.458 1.268
85/08 Województwo lubuskie a 490 5.414 5.610 293
b 490 4.855 4.910 434
85/10 Województwo łódzkie a 3.038 26.445 28.201 1.281
b 3.038 23.659 23.676 3.021
85/12 Województwo małopolskie a 1.105 16.387 16.818 674
b 1.105 13.496 13.310 1.292
85/14 Województwo mazowieckie a 3.385 30.798 31.739 2.444
b 3.385 27.664 27.815 3.234
85/16 Województwo opolskie a 459 5.114 5.177 396
b 459 5.017 5.060 415
85/18 Województwo podkarpackie a 1.094 10.706 11.238 563
b 1.094 8.436 8.596 934
85/20 Województwo podlaskie a 714 13.906 14.146 474
b 867 12.239 12.119 987
85/22 Województwo pomorskie a 442 14.299 14.339 402
b 443 12.860 12.839 464
85/24 Województwo lskie a 1.243 12.703 12.749 1.197
b 1.243 12.693 12.663 1.274
85/26 Województwo witokrzyskie a 1.012 9.468 9.127 1.352
b 1.012 6.906 6.669 1.250
85/28 Województwo warmisko-mazurskie a 1.837 13.221 13.495 1.562
b 1.837 12.463 12.527 1.774
85/30 Województwo wielkopolskie a 3.164 54.200 54.891 2.473
b 3.657 45.874 44.686 4.845
85/32 Województwo zachodniopomorskie a 455 12.772 12.878 348
b 1.543 10.931 11.468 1.007
86 SAMORZDOWE KOLEGIA ODWOŁAWCZE a 1 1
b 1 1
86/29 Samorzdowe Kolegium Odwoławcze w Kielcach a 1 1
b 1 1

413
W planach finansowych pastwowych jednostek budetowych na rok 2008 dochody
ogółem zaplanowano na kwot 880.415 tys. zł, przy stanie pocztkowym rodków
pieninych w kwocie 226.749 tys. zł. Natomiast wydatki ogółem na poziomie
917.522 tys. zł, przy stanie kocowym rodków pieninych w kwocie 189.642 tys. zł.
Zgodnie ze sprawozdaniami z wykonania planów finansowych dochodów własnych
jednostek budetowych i wydatków nimi sfinansowanych stan pocztkowy rodków
pieninych wyniósł 237.731 tys. zł, natomiast stan kocowy rodków pieninych
277.938 tys. zł.

Na koniec roku 2008 pastwowe jednostki budetowe uzyskały dochody w wysokoci


861.158 tys. zł (tj. 97,8% wykonania w stosunku do planu) głównie z nastpujcych tytułów:

- rónych opłat pobieranych przez pastwowe jednostki budetowe przede wszystkim


urzdy skarbowe i powiatowe inspektoraty weterynarii w wysokoci 411.606 tys. zł,
co stanowi 47,8% ogółu dochodów,

- oraz wpływów z usług w szczególnoci w powiatowych inspektoratach weterynarii


i inspekcjach sanitarnych w kwocie 393.971 tys. zł, tj. 45,7% ogółu dochodów.

W tym samym okresie sprawozdawczym wydatki dochodów własnych pastwowych


jednostek budetowych wyniosły 820.952 tys. zł (tj. 89,5% wykonania w stosunku do planu).
Najwiksz grup wydatkowanych dochodów stanowiły wydatki biece jednostek
budetowych w kwocie 666.717 tys. zł, co stanowi 81,2% ogółu wydatków. Realizowano
je przede wszystkim w urzdach skarbowych oraz urzdach naczelnych i centralnych
organów administracji rzdowej, powiatowych i wojewódzkich inspektoratach weterynarii
oraz inspekcjach sanitarnych i przeznaczono głównie na:

- wynagrodzenia bezosobowe w kwocie 204.541 tys. zł co stanowi 24,9% ogółu wydatków


biecych,

- wynagrodzenia osobowe członków korpusu słuby cywilnej w urzdach skarbowych


w wysokoci 109.952 tys. zł, tj. 13,4% ogółu wydatków biecych,

- zakup usług pozostałych – 82.645 tys. zł, tj. 10,1% ogółu wydatków w tej grupie,

- zakup materiałów i wyposaenia – 68.721 tys. zł, tj. 8,4% ogółu wydatków biecych.

Pozostałe wydatki dochodów własnych wyniosły 154.235 tys. zł (18,8% ogółu


wydatków), w tym najwiksz grup stanowiły wydatki na dotacje i subwencje w kwocie
94.471 tys. zł, tj. 11,5% ogółu – na wpłaty do budetu nadwyki dochodów własnych lub
rodków obrotowych głównie w urzdach skarbowych oraz urzdach naczelnych
i centralnych organów administracji rzdowej.

414
9.2. Fundusze motywacyjne

Zgodnie z art. 23 ustawy o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005 r.


(Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z pón. zm.) fundusze motywacyjne s rodkami finansowymi
gromadzonymi przez pastwowe jednostki budetowe na wyodrbnionych rachunkach
bankowych, z czci dochodów budetu pastwa uzyskanych z tytułu przepadku rzeczy lub
korzyci majtkowych pochodzcych z ujawnionych przestpstw i wykrocze przeciwko
mieniu oraz przestpstw skarbowych i wykrocze skarbowych.

Fundusze motywacyjne nie s funduszami celowymi.

rodki z funduszy s przeznaczone na nagrody dla funkcjonariuszy celnych, policji,


pracowników izb i urzdów skarbowych, którzy bezporednio przyczynili si do uzyskania
dochodów budetu pastwa z tytułu przepadku rzeczy lub korzyci majtkowych
pochodzcych z ujawnienia przestpstw i wykrocze przeciwko mieniu oraz przestpstw
skarbowych i wykrocze skarbowych.

Fundusze motywacyjne funkcjonuj w Ministerstwie Finansów, Ministerstwie Spraw


Wewntrznych i Administracji oraz w Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego.

W 2008 r. łczne wpływy rodków pieninych na rachunek bankowy ww. funduszy


motywacyjnych wyniosły 1.013 tys. zł, z tego nagrody dla pracowników wypłacono w wysokoci
895 tys. zł, co skutkowało spadkiem wydatków w stosunku do 2007 r. o około 10%.

Cz 19. Budet, finanse publiczne i instytucje finansowe

W ramach czci Budet, finanse publiczne i instytucje finansowe funkcjonuj fundusze


motywacyjne w izbach celnych, urzdach skarbowych i urzdach kontroli skarbowej na
podstawie:

- art. 52. ust. 1 ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Słubie Celnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 156,
poz. 1641 z pón. zm.),

- art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzdach i izbach skarbowych


(Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1267 z pón. zm.).

W 2008 r. w urzdach skarbowych na rachunkach funduszu motywacyjnego nie


zaewidencjonowano wpływów rodków, nie dokonano równie wydatków.

W Urzdach Kontroli Skarbowej w 2008 r. wypłacono rodki z funduszu motywacyjnego


w wysokoci 10 tys. zł. Wpływy rodków pieninych na rachunek bankowy wyniosły
11 tys. zł. Stan rodków na koniec roku wyniósł 1 tys. zł, które Urzd planuje wypłaci
w biecym roku budetowym.

Zgodnie z art. 52 ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Słubie Celnej, fundusz motywacyjny
w izbach celnych gromadzony jest w kwotach stanowicych 20% dochodów uzyskanych

415
przez Skarb Pastwa tytułem przepadku rzeczy lub korzyci majtkowych pochodzcych
z ujawnionych przez funkcjonariuszy celnych oraz byłych funkcjonariuszy Inspekcji Celnej
przestpstw i wykrocze przeciwko mieniu oraz przestpstw skarbowych i wykrocze
skarbowych.

rodki funduszu motywacyjnego przeznacza si na nagrody dla funkcjonariuszy, którzy


przyczynili si bezporednio do ich ujawnienia.

Minister Finansów okrelił zasady przyznawania i wypłacania nagród z funduszu


motywacyjnego odpowiednio w zarzdzeniach Nr 18 Ministra Finansów z dnia 19 wrzenia
2005 r. w sprawie zasad przyznawania i wypłacania funkcjonariuszom celnym nagród
z funduszu motywacyjnego (Dz. Urz. Ministra Finansów, Nr 11, poz. 112) i Nr 10 Ministra
Finansów z dnia 6 kwietnia 2005 r. w sprawie zasad przyznawania i wypłacania nagród
z funduszy motywacyjnych (Dz. Urz. Ministra Finansów Nr 5, poz. 49).

Na dzie 1 stycznia 2008 r. na rachunkach funduszu motywacyjnego w izbach celnych


pozostawała kwota 1.528 tys. zł. W cigu roku zrealizowano wpływy w kwocie 472 tys. zł.
Wydatki w wysokoci 321 tys. zł przeznaczono na sfinansowanie nagród wraz z pochodnymi
dla funkcjonariuszy, którzy przyczynili si bezporednio do ich ujawnienia. Stan rodków na
rachunku bankowym na koniec 2008 roku wyniósł 1.678 tys. zł.

Cz 42. Sprawy wewntrzne

W 2008 r. w Ministerstwie Spraw Wewntrznych i Administracji funkcjonowały


2 fundusze motywacyjne:

- w Policji – utworzony na podstawie art. 13a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji
(Dz. U. z 2007 r. Nr 43, poz. 277 z pón. zm.),

- w Stray Granicznej – utworzony na podstawie art. 11a ustawy z dnia 12 padziernika


1990 r. o Stray Granicznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 234, poz. 1997 z pón. zm.).

Zasady przyznawania i wypłacania funkcjonariuszom Policji i Stray Granicznej nagród


z funduszu motywacyjnego zostały okrelone odpowiednio w zarzdzeniach Nr 9 i 10
Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji (Dz. Urz. Ministra Spraw Wewntrznych
i Administracji z 2005 r. Nr 5, poz. 15 i 16).

Stan rodków pieninych na rachunkach bankowych funduszy motywacyjnych na


pocztku okresu sprawozdawczego wynosił 761 tys. zł. Wpływy w 2008 roku wyniosły
530 tys. zł i w porównaniu z 2007 r. były wysze o 99 tys. zł, tj. 23%. Natomiast wydatki
zostały zrealizowane w kwocie 564 tys. zł (z tego w: Policji – 394 tys. z oraz w Stray
Granicznej – 170 tys. zł) i były wysze o 95 tys. zł ni w roku 2007.

416
Stan rodków pieninych na rachunku bankowym na koniec okresu sprawozdawczego
wyniósł łcznie 727 tys. zł i był niszy o 4,5% w stosunku do roku 2007.

Cz 57. Agencja Bezpieczestwa Wewntrznego

Fundusz motywacyjny w Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego został utworzony na


podstawie art. 9a ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego
i Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676 z pón. zm.).

W 2008 roku nie było wpływów na fundusz motywacyjny dla funkcjonariuszy Agencji
Bezpieczestwa Wewntrznego. Brak wpływów rodków na rachunki funduszu
motywacyjnego wynikał z faktu, i w 2008 roku nie wystpiły przypadki pozyskania
dochodów z tytułu przepadku rzeczy.

417
Cz II

Finansowanie deficytu budetu pastwa

Deficyt budetu pastwa w 2008 r. wyniósł 24.346,2 mln zł i stanowił 90% kwoty
przyjtej w ustawie budetowej. Do sfinansowania pozostawało równie ujemne saldo
przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowania w wysokoci 18.890,2 mln zł (w ustawie
16.783,9 mln zł) oraz ujemne saldo prefinansowania zada realizowanych z udziałem
rodków pochodzcych z budetu Unii Europejskiej w kwocie 2.272,5 mln zł (w ustawie
106,1 mln zł). W efekcie suma pozycji do sfinansowania wyniosła 45.508,9 mln zł wobec
przewidzianej w ustawie budetowej kwoty 43.980,6 mln zł.

2008
2007 4:3 4:2
Wyszczególnienie ustawa wykonanie
w mln zł %
1 2 3 4 5 6
Deficyt budetowy, ujemne saldo
przychodów z prywatyzacji i ich
rozdysponowania oraz prefinansowania 31.940,5 43.980,6 45.508,9 103,5 142,5
Deficyt budetowy 15.956,4 27.090,6 24.346,2 89,9 152,6
Ujemne saldo przychodów z prywatyzacji
i ich rozdysponowania 14.825,2 16.783,9 18.890,2 112,5 127,4
3. Ujemne saldo prefinansowania zada
realizowanych z udziałem rodków
pochodzcych z budetu Unii Europejskiej 1.159,0 106,1 2.272,5 2142,7 196,1
Finansowanie deficytu, ujemnego salda
przychodów z prywatyzacji i ich
rozdysponowania oraz prefinansowania 31.940,5 43.980,6 45.508,9 103,5 142,5
Krajowe 27.053,3 37.007,0 41.982,2 113,4 155,2
2. Zagraniczne 4.887,2 6.973,6 3.526,7 50,6 72,2

Po uwzgldnieniu pozostałych pozycji znajdujcych si w finansowaniu krajowym (salda


z tytułu poyczek oraz pozostałych przychodów i rozchodów) oraz zagranicznym (kredyty
udzielone, udziały w organizacjach midzynarodowych oraz pozostałych przychodów
i rozchodów) potrzeby poyczkowe netto budetu pastwa wyniosły 42.769,7 mln zł wobec
zakładanych w ustawie 45.169,6 mln zł. Na takie ukształtowanie si tej kategorii miały wpływ
nastpujce czynniki:

- niszy od zakładanego deficyt i inne potrzeby poyczkowe (głównie pozostałe przychody


i rozchody, rodki przechodzce i kredyty udzielone),

- wiksze potrzeby z tytułu prefinansowania, transferów do otwartych funduszy


emerytalnych i poyczek,

- nisze od zakładanych wpływy netto z prywatyzacji.

419
Finansowanie potrzeb poyczkowych przebiegało w niekorzystnych warunkach zarówno
na krajowym, jak i midzynarodowych rynkach finansowych. Było to powodowane m.in.
narastaniem zjawisk kryzysowych na głównych rynkach zagranicznych i w wiatowej
gospodarce. Prowadzona w tych warunkach polityka emisyjna zapewniła niezbdny poziom
finansowania potrzeb poyczkowych oraz realizacj strategicznego celu zarzdzania
długiem, tj. minimalizacji kosztów obsługi długu przy przyjtych ograniczeniach na ryzyko.
Było to moliwe dziki dopasowaniu struktury pozyskiwanych rodków zarówno co do rynku
(zwikszenie finansowania krajowego), jak i instrumentów (zwikszenie roli instrumentów
krótkoterminowych).

1. Finansowanie krajowe

Finansowanie krajowe przebiegało w warunkach znacznej niepewnoci i zmiennoci na


rynku finansowym. Najwikszy wpływ wywierały nastpujce czynniki:

- znaczcy odpływ z krajowego rynku SPW rodków od inwestorów zagranicznych


(18,6 mld zł) oraz z funduszy inwestycyjnych (16,6 mld zł). Było to rezultatem wzrostu
awersji do ryzyka i przemieszczania si kapitału w stron inwestycji uznawanych za
najbardziej bezpieczne (m.in. obligacje amerykaskie, niemieckie) oraz spadkiem
płynnoci. W przypadku funduszy inwestycyjnych odpływ kapitału wynikał ze znacznej
skali wycofywanych rodków w efekcie przeceny aktywów i ponoszonych przez
inwestorów strat finansowych,

- istotne pogorszenie si sytuacji na krajowym rynku finansowym (spadek zaufania


w sektorze bankowym i płynnoci w poszczególnych segmentach rynku finansowego,
spadek popytu na SPW, skokowy wzrost rentownoci) w drugim półroczu w efekcie
pogłbiajcego si kryzysu na midzynarodowych rynkach finansowych,

- wzrost rentownoci na rynku SPW w okresie stycze-lipiec w efekcie wzrostu inflacji,


podwyek stóp banku centralnego przez RPP i oczekiwa na kolejne. Zahamowanie,
a nastpnie odwrócenie tego trendu było rezultatem zatrzymania procesu podwyek
podstawowych stóp NBP (i póniejszych obniek) wynikajcego ze spowolnienia
gospodarczego i spadku inflacji.

Konsekwencj przedstawionych uwarunkowa był istotny spadek popytu na obligacje na


rynku pierwotnym i ograniczenie moliwoci ich plasowania. Miało to wpływ na zmian
struktury finansowania – głównie wzrost sprzeday instrumentów krótkoterminowych (bony
skarbowe), ograniczenie sprzeday obligacji, a take okresowe wykorzystanie dodatkowych
ródeł. Jednoczenie, inaczej ni w 2007 r., pozyskiwanie rodków miało miejsce
w decydujcym stopniu w krajowym sektorze bankowym.

420
Saldo finansowania ze ródeł krajowych wyniosło 41.982,2 mln zł (w planie
37.007 mln zł). Złoyły si na nie nastpujce pozycje:

a) dodatnie saldo sprzeday i wykupu skarbowych papierów wartociowych w kwocie


35.926,9 mln zł (w planie dodatnie saldo 36.465 mln zł),

b) ujemne saldo poyczek udzielonych w kwocie 1.564,6 mln zł (w planie ujemne saldo
w wysokoci 9,9 mln zł). Było ono wynikiem przychodów ze spłat poyczek przez:

- samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej (82,2 mln zł),

- Korporacj Ubezpiecze Kredytów Eksportowych (5,1 mln zł),

- jednostki samorzdu terytorialnego (4,3 mln zł),

oraz rozchodów z tytułu poyczek dla:

- Polskich Kolei Pastwowych S.A. (1.383 mln zł),

- samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (255,6 mln zł),

- jednostek samorzdu terytorialnego (17,6 mln zł),

c) dodatnie saldo pozostałych przychodów i rozchodów w wysokoci 4.702,2 mln zł (plan


zakładał saldo zerowe). Było ono wynikiem:

- okresowego wykorzystania rodków z Komisji Europejskiej znajdujcych si na


rachunkach bdcych w dyspozycji Ministra Finansów (4.657,2 mln zł),

- innych operacji, głównie rozlicze z tytułu wypłaty rekompensat w latach 2000-04


(45 mln zł),

d) dodatnie saldo rodków przechodzcych i depozytów w kwocie 2.917,8 mln zł (w planie


dodatnie saldo 551,9 mln zł).

Saldo finansowania krajowego było rezultatem uzyskanych przychodów w kwocie


143.133,9 mln zł i zrealizowanych rozchodów w kwocie 101.151,6 mln zł.

421
2008
2007 4:3 4:2
Przychody ustawa wykonanie
w mln zł %
1 2 3 4 5 6
Przychody krajowe 111.111,8 171.532,6 143.133,9 83,4 128,8
1. Skarbowe papiery wartociowe 102.928,5 113.845,7 128.728,3 113,1 125,1
a) SPW rynkowe 100.396,3 109.645,7 123.287,9 112,4 122,8
- bony skarbowe 21.809,2 20.134,0 63.154,5 313,7 289,6
- obligacje rynkowe 78.587,1 89.511,7 60.133,4 67,2 76,5
o zmiennym oprocentowaniu 18.768,0 13.295,4 4.353,1 32,7 23,2
o stałym oprocentowaniu 58.299,5 74.153,6 52.947,6 71,4 90,8
indeksowane 1.519,6 2.062,6 2.832,8 137,3 186,4
b) obligacje oszczdnociowe 2.532,2 4.200,0 5.440,4 129,5 214,9
2. Poyczki udzielone 240,3 120,7 91,6 75,9 38,1
3. Pozostałe przychody 38,5 50.000,0 4.852,4 9,7 12.591,9
4. rodki przechodzce i depozyty 7.904,4 7.566,2 9.461,6 125,1 119,7

Przychody krajowe ukształtowały si w 2008 r. na poziomie 143.133,9 mln zł wobec


przyjtych w kwocie 171.532,6 mln zł i stanowiły 83,4% planu. Taka realizacja była
wypadkow głównie:

a) wyszych o 14.882,7 mln zł przychodów z tytułu skarbowych papierów wartociowych,


co było wypadkow wyszej sprzeday bonów skarbowych oraz mniejszej sprzeday
obligacji. Takie kształtowanie si poziomu oraz struktury sprzeday SPW wynikało
z poziomu potrzeb poyczkowych i popytu ze strony inwestorów, sytuacji w zakresie
płynnoci budetu i wyników przetargów zamiany obligacji w latach 2007-08. Efektem
ww. czynników było odpowiednio: nieznaczne mniejsze saldo finansowania w SPW
(ok. 0,5 mld zł), sprzeda bonów krótkoterminowych w ramach zarzdzania płynnoci
na kwot 15.291,1 mln zł oraz mniejszy wykup obligacji na przetargach zamiany
powodujcy równie obnienie sprzeday SPW w 2008 r,

b) niszych pozostałych przychodów. Załoone w ustawie pozostałe przychody na poziomie


50.000,0 mln zł obejmowały operacje na SPW fakultatywne na etapie planu, tj. głównie
wpływy z uzupełniajcej sprzeday SPW (krótkie bony sprzedawane w ramach
zarzdzania płynnoci, zwikszenie sprzeday SPW w efekcie innej realizacji wykupów
na przetargach zamiany obligacji w latach 2007-08) oraz inne potencjalne operacje.
Zrealizowane przychody z uzupełniajcej sprzeday SPW zostały zawarte
w odpowiednich pozycjach. Pozostałe zrealizowane przychody (4.852,4 mln zł) obejmuj
nastpujce tytuły:

- okresowo wykorzystywane w budecie rodki z Komisji Europejskiej znajdujce si


na rachunkach bdcych w dyspozycji Ministra Finansów (4.657,2 mln zł),

422
- rodki z krótkoterminowych poyczek bankowych (150 mln zł),

- zwroty z tytułu rekompensat (44,3 mln zł) oraz inne pozycje (0,8 mln zł),

c) mniejszych przychodów z tytułu poyczek w efekcie wikszej skali umorze poyczek dla
samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej,

d) wyszych o 1.895,4 mln zł rodków przechodzcych z 2007 r.

2008
2007 4:3 4:2
Rozchody ustawa wykonanie
w mln zł %
1 2 3 4 5 6
Rozchody krajowe 84.058,5 134.525,5 101.151,6 75,2 120,3
1. Skarbowe papiery wartociowe 74.210,0 77.380,7 92.801,4 119,9 125,1
a) SPW rynkowe 70.594,4 73.285,0 88.906,3 121,3 125,9
- bony skarbowe 24.831,7 20.134,0 37.100,2 184,3 149,4
- obligacje rynkowe 45.762,7 53.151,0 51.806,0 97,5 113,2
o zmiennym oprocentowaniu 5.597,3 3.088,4 3.525,3 114,1 63,0
o stałym oprocentowaniu 40.165,4 50.062,6 47.630,9 95,1 118,6
Indeksowane 649,8
b) obligacje oszczdnociowe 3.518,5 3.996,0 3.795,5 95,0 107,9
c) obligacje nierynkowe (dla BG S.A.) 97,2 99,7 99,7 100,0 102,6
2. Poyczki udzielone 386,3 130,6 1.656,2 1.268,3 428,8
3. Pozostałe rozchody 0,6 50.000,0 150,2 0,3 25.031,1
4. rodki przechodzce i depozyty 9.461,6 7.014,3 6.543,8 93,3 69,2

Rozchody krajowe wyniosły w 2008 r. 101.151,6 mln zł wobec przyjtych w kwocie


134.525,5 mln zł i stanowiły 75,2% planu. Taka realizacja była wypadkow:

a) wyszych o 15.420,8 mln zł rozchodów z tytułu wykupu skarbowych papierów


wartociowych; było to wypadkow operacji zwizanych z zarzdzaniem płynnoci
(wykup krótkich bonów) oraz z zarzdzaniem długiem (mniejszy wykup obligacji
zapadajcych w latach 2008-09 r.),

b) wyszych o 1.525,6 mln zł rozchodów z tytułu poyczek; było to wynikiem udzielenia


poyczek dla:

- Polskich Kolei Pastwowych S.A. (zerowa kwota przyjta w planie przy ustawowym
limicie 1.383 mln zł),

- samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (255,6 mln zł),

- jednostek samorzdu terytorialnego (17,6 mln zł)

423
oraz braku poyczek na rzecz Korporacji Ubezpiecze Kredytów Eksportowych S.A. na
wypłat gwarantowanych przez Skarb Pastwa odszkodowa z tytułu ubezpieczania
kontraktów eksportowych (w planie 100 mln zł przy limicie 1.000 mln zł),

c) niszych pozostałych rozchodów. Załoone w ustawie pozostałe rozchody na poziomie


50.000,0 mln zł obejmowały operacje na SPW fakultatywne na etapie planu, tj. głównie
wykup krótkich bonów sprzedawanych w ramach zarzdzania płynnoci oraz
zwikszony wykup obligacji w efekcie innego od zakładanego odkupu obligacji
zapadajcych w latach 2008-09. Faktyczne rozchody z tytułu krótkich bonów zostały
zawarte w odpowiedniej pozycji (15.291,1 mln zł), a w przypadku obligacji nie
przekroczyły one planowanych wielkoci. Zrealizowana kwota 150,2 mln zł wynikała ze
spłaty krótkoterminowych poyczek bankowych (150 mln zł) oraz płatnoci z tytułu
kocowego rozliczania rekompensat (0,2 mln zł),

d) niszych o 470,5 mln zł rodków przechodzcych na 2009 r.

Struktura podmiotowa finansowania deficytu oraz ujemnego salda przychodów


z prywatyzacji i ich rozdysponowania oraz prefinansowania w układzie sektorowym została
przedstawiona w tabeli.

2008
Finansowanie deficytu oraz ujemnego salda 2007
przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowania ustawa wykonanie
oraz prefinansowania w mln zł
1 2 3 4
RAZEM 31.940,5 43.980,6 45.508,9
FINANSOWANIE KRAJOWE 27.053,3 37.007,0 41.982,2
- bankowe 8.573,7 3.955,1 43.743,7
- pozabankowe 19.736,8 27.500,0 12.952,9
- inwestorzy zagraniczni nabywajcy SPW na
299,9 5.000,0 -17.632,2
rynku krajowym
- saldo rodków przechodzcych -1.557,2 551,9 2.917,8
FINANSOWANIE ZAGRANICZNE 4.887,2 6.973,6 3.526,7

2. Finansowanie zagraniczne

Finansowanie zagraniczne przebiegało w warunkach rosncej niepewnoci


powodowanych kryzysem na midzynarodowych rynkach finansowych i narastaniem
niekorzystnych tendencji w gospodarce wiatowej. Efektem tego był m.in. wzrost awersji
inwestorów do ryzyka i przesunicie popytu na rynki uznawane za bezpieczne przy
jednoczesnym wzrocie zmiennoci na rynkach. W przypadku Polski powodowało to wzrost
kosztów finansowania na rynkach zagranicznych przy ograniczonym popycie oraz du
zmienno na rynku walutowym. Trend aprecjacyjny złotego w stosunku do euro i dolara

424
utrzymywał si do lipca, kiedy to zanotowano historycznie najnisze poziomy tych kursów.
W okresie sierpie – grudzie nastpiła znaczca deprecjacja złotego. W rezultacie na
koniec roku kursy EUR/PLN i USD/PLN ukształtowały si na koniec roku na poziomach
4,17 i 2,96 wobec 3,58 i 2,44 na pocztku roku.

W efekcie niekorzystnej sytuacji rynkowej nastpiło ograniczenie skali emisji obligacji na


rynkach zagranicznych a pod koniec 2008 r. wrcz brak moliwoci takich emisji, przy
jednoczesnym zwikszeniu wykorzystania rodków z midzynarodowych instytucji
finansowych jako uzupełniajcego ródła pozyskiwania rodków w walutach. Mimo zmiennej
sytuacji i utrudnionego dostpu do finansowania na rynkach midzynarodowych
kontynuowano do wrzenia 2008 r. operacje przedterminowego wykupu długu. W ten sposób
dokonano wykupu zobowiza wobec Francji (Klub Paryski) w wysokoci 336,8 mln EUR,
obligacji Brady’ego na kwot 198,9 mln USD oraz kredytu FMF w kwocie 21,6 mln USD.

Finansowanie zagraniczne ukształtowało si w 2008 r. na poziomie 3.526,7 mln zł


(w planie 6.973,6 mln zł) i było sum nastpujcych pozycji:

a) dodatniego salda emisji i wykupu obligacji skarbowych na midzynarodowym rynku


finansowym w wysokoci 7.796,5 mln zł (w planie dodatnie saldo w wysokoci
14.589,9 mln zł),

b) ujemnego salda z tytułu kredytów otrzymanych w kwocie 4.400,4 mln zł (w planie ujemne
saldo w wysokoci 5.551,6 mln zł). Było ono wynikiem operacji z:

- Klubem Paryskim: ujemne saldo w wysokoci 7.384 mln zł (w planie ujemne saldo
w kwocie 6.940,1 mln zł),

- Europejskim Bankiem Inwestycyjnym: dodatnie saldo w wysokoci 3.317,3 mln zł


(w planie dodatnie saldo w kwocie 1.383,2 mln zł),

- Bankiem wiatowym: ujemne saldo w wysokoci 159,4 mln zł (w planie ujemne saldo
w kwocie 50,8 mln zł),

- Bankiem Rozwoju Rady Europy: ujemne saldo w wysokoci 91 mln zł (w planie


dodatnie saldo w kwocie 90,4 mln zł),

- Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju: ujemne saldo w wysokoci 7 mln zł


(w planie ujemne saldo w kwocie 7,7 mln zł),

- pozostałe: ujemne saldo w wysokoci 76,3 mln zł (w planie ujemne saldo


w kwocie 26,6 mln zł),

c) ujemnego salda z tytułu Ekofunduszu w wysokoci 124,1 mln zł (w planie ujemne saldo
w kwocie141,9 mln zł),

425
d) ujemnego salda z tytułu kredytów udzielonych w wysokoci 11 mln zł (w planie ujemne
saldo w wysokoci 665,8 mln zł),

e) ujemnego salda z tytułu udziałów w midzynarodowych instytucjach finansowych


w kwocie 531,8 mln zł (w planie ujemne saldo w wysokoci 576,8 mln zł),

f) dodatniego salda z tytułu pozostałych przychodów i rozchodów w wysokoci 797,4 mln zł


(w planie ujemne saldo w kwocie 680,2 mln zł) jak rezultatu:

- dodatniego salda zwizanego z obrotami na rachunku walutowym w wysokoci


653 mln zł (w planie zerowe saldo),

- zerowego salda z tytułu przedterminowej spłaty zobowiza zagranicznych (w planie


ujemne saldo w wysokoci 743,7 mln zł). Załoone spłaty dotyczyły kredytu FMF oraz
innych moliwych operacji. Zrealizowane kwoty (obligacje Brady’ego, kredyt FMF
i wobec Klubu Paryskiego) znajduj si w odpowiednich pozycjach, tj. obligacje
i kredyty otrzymane,

- dodatniego salda z tytułu wpływów od podmiotów krajowych na spłat


udostpnionych kredytów zagranicznych w wysokoci 63,5 mln zł (w planie dodatnie
saldo w kwocie 63,5 mln zł),

- dodatniego salda z tytułu innych rozlicze zagranicznych w wysokoci 80,9 mln zł


(w planie zerowe saldo) głównie ze sprzeday obligacji bdcych zabezpieczeniem
wykupionych obligacji Brady’ego.

Saldo finansowania zagranicznego było rezultatem uzyskanych przychodów w kwocie


24.406,6 mln zł i zrealizowanych rozchodów w kwocie 20.879,9 mln zł.

426
2008
2007
Przychody ustawa wykonanie 4:3 4:2
w mln zł %
1 2 3 4 5 6
Przychody zagraniczne 25.550,8 50.779,3 24.406,6 48,1 95,5
1. Obligacje skarbowe na midzynarodowym
rynku finansowym 10.365,1 14.589,9 8.250,1 56,5 79,6
2. Kredyty zagraniczne otrzymane 2.775,5 2.438,7 4.008,3 164,4 144,4
a) Bank wiatowy 2,2 291,1 163,0 56,0 7.408,4
b) Europejski Bank Inwestycyjny 2.773,3 1.956,8 3.841,9 196,3 138,5
c) Bank Rozwoju Rady Europy 190,8 3,5 1,8
3. Kredyty zagraniczne udzielone 63,8 68,5 61,8 90,2 96,9
4. Pozostałe przychody 12.346,4 33.682,2 12.086,4 35,9 97,9
4.1 Przepływy zwizane z rachunkiem walutowym 12.253,4 25.000,0 11.942,1 47,8 97,5
4.2 Przedterminowa spłata zobowiza 6.000,0
4.3 Wpływy od podmiotów krajowych na spłat
udostpnionych kredytów zagranicznych 58,6 63,5 63,5 99,9 108,3
4.4 rodki z funduszy strukturalnych 2.618,7
4.5 Inne rozliczenia zagraniczne 34,4 80,9 235,0

Przychody zagraniczne wyniosły w 2008 r. 24.406,6 mln zł wobec przyjtych w kwocie


50.779,3 mln zł i stanowiły 48,1% planu. Taka realizacja była głównie wypadkow:

a) mocniejszego od przyjtego kursu złotego wpływajcego na zmniejszenie kwoty


wyraonej w złotych (wiksza cz przychodów miała miejsce w okresie aprecjacji
złotego),

b) niszej kwoty emisji obligacji skarbowych na midzynarodowym rynku finansowym,

c) zwikszonego finansowania w midzynarodowych instytucjach finansowych (kredyty


zagraniczne otrzymane) jako rezultatu:

- wyszych przychodów z Europejskiego Banku Inwestycyjnego spowodowanych


zwikszeniem skali zaciganych kredytów (kredyt na nauk i edukacj),

- mniejszych wpływów z Banku wiatowego spowodowanych niskim wykorzystaniem


rodków na projekt ochrony przeciwpowodziowej dorzecza Odry (opónienia
w realizacji projektu) oraz niepełnym wykorzystaniem innych zaplanowanych
rodków,

- mniejszego wykorzystania rodków z Banku Rozwoju Rady Europy na


współfinansowanie projektu ochrony przeciwpowodziowej dorzecza Odry.

d) niszych pozostałych przychodów w rezultacie:

- niszych przepływów zwizanych z rachunkiem walutowym (mniejsze wykorzystanie


rodków walutowych),

427
- braku przychodów na operacje przedterminowej spłaty zobowiza, które znajdowały
si w osobnej pozycji jedynie na etapie planu w celu zbilansowania moliwych tego
typu operacji (innych ni spłata kredytu FMF). Zrealizowane wielkoci rodków na te
cele znajduj si w odpowiednich tytułach, z których pochodziły (emisje obligacji oraz
kredyty otrzymane),

- braku przychodów z tytułu funduszy strukturalnych (mechanizm zapewnienia


płynnoci na rachunkach tych funduszy nie był wykorzystywany),

- nieplanowanych wpływów pochodzcych głównie ze sprzeday obligacji bdcych


zabezpieczeniem wykupionych obligacji Brady’ego.

2008
2007
Rozchody ustawa wykonanie 4:3 4:2
w mln zł %
1 2 3 4 5 6
Rozchody zagraniczne 20.663,6 43.805,7 20.879,9 47,7 101,0
1. Obligacje skarbowe na midzynarodowym
rynku finansowym 172,6 453,6
2. Kredyty zagraniczne otrzymane 7.574,5 7.990,3 8.408,7 105,2 111,0
a) Klub Paryski 6.317,1 6.940,1 7.384,0 106,4 116,9
b) Bank wiatowy 337,2 341,9 322,4 94,3 95,6
c) Europejski Bank Inwestycyjny 220,6 573,6 524,6 91,5 237,8
d) Bank Rozwoju Rady Europy 92,9 100,4 94,5 94,1 101,6
e) Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju 15,1 7,7 7,0 91,5 46,2
f) pozostałe 591,5 26,6 76,3 286,5 12,9
3. Ekofundusz 137,8 141,9 124,1 87,4 90,0
4. Kredyty zagraniczne udzielone 338,0 734,3 72,8 9,9 21,5
5. Udział w organizacjach midzynarodowych 591,9 576,8 531,8 92,2 89,8
6. Pozostałe rozchody 11.848,8 34.362,4 11.289,0 32,9 95,3
6.1 Przepływy zwizane z rachunkiem walutowym 11.848,8 25.000,0 11.289,0 45,2 95,3
6.2 Przedterminowa spłata zobowiza 6.743,7
6.3 rodki z funduszy strukturalnych 2.618,7

Rozchody zagraniczne wyniosły w 2008 r. 20.879,9 mln zł wobec przyjtych w kwocie


43.805,7 mln zł i stanowiły 47,7% planu. Taka realizacja była głównie wypadkow:

a) mocniejszego od przyjtego kursu złotego wpływajcego na zmniejszenie kwoty


wyraonej w złotych (wiksza cz rozchodów miała miejsce w okresie aprecjacji
złotego),

b) przedterminowego wykupu obligacji Brady’ego o wartoci nominalnej 201,2 mln USD,

c) przedterminowego wykupu długu z tytułu kredytów zagranicznych otrzymanych:


336,8 mln EUR wobec Klubu Paryskiego (Francja) oraz 21,6 mln USD kredytu FMF,
(pozostałe),

428
d) niszych wypłat z tytułu udzielenia kredytów zagranicznych spowodowanych
m.in.: opónieniami przy zawieraniu i realizacji umowy oraz kontraktów z Chinami
i Wietnamem, brakiem kontraktów do finansowania w ramach umowy z Mołdow,
wycofaniem si z umowy przez Indonezj, brakiem ostatecznych ustale dwustronnych
w przypadku kredytów dla Serbii i Filipin,

e) niszych pozostałych rozchodów w rezultacie:

- mniejszych wpływów na rachunek walutowy w rezultacie mniejszych rodków


pozyskanych na rynkach midzynarodowych,

- niszej przedterminowej spłaty zobowiza; kwoty w tej pozycji wystpuj jedynie na


etapie planu, za w wykonaniu znajduj si w odpowiednich tytułach (obligacje
i kredyty otrzymane),

- braku rozchodów z tytułu funduszy strukturalnych (mechanizm zapewnienia płynnoci


na rachunkach tych funduszy nie był wykorzystywany).

429
Cz III

Pastwowy dług publiczny, porczenia i gwarancje oraz


nalenoci Skarbu Pastwa

Ustawa o finansach publicznych nakłada na Ministra Finansów obowizek podawania do


publicznej wiadomoci wartoci nominalnej pastwowego długu publicznego (PDP), długu
Skarbu Pastwa (SP) oraz ich relacji do PKB. Jednoczenie w zwizku z przystpieniem do
Unii Europejskiej Polska sprawozdaje si do Komisji Europejskiej m. in. z zakresu długu
instytucji rzdowych i samorzdowych (general government).

Główne kategorie długu wg metodologii krajowej i wg metodologii unijnej*

relacja do stan na relacja do


stan na
PKB 31.XII.2008 r. PKB***
Wyszczególnienie 31.XII.2007 r.
w mln zł % w mln zł %
1 2 3 4 5
Dług Skarbu Pastwa 501.531,0 42,6 569.945,9 44,8

Pastwowy dług publiczny 527.441,8 44,8 597.796,9 47,0

Dług sektora General Government** 527.569,9 44,8 598.407,6 47,1


* dane wg stanu na dzie 21 maja 2009 r.
** General Government (GG) – sektor instytucji rzdowych i samorzdowych zgodnie z ESA'95
*** PKB w wysokoci 1.271,7 mld zł; opublikowany przez Główny Urzd Statystyczny w dniu 15 maja 2009 r.

Relacja PDP do PKB wyniosła w 2008 r. 47%, czyli 3 punkty procentowe poniej I progu
ostronociowego zapisanego w ustawie o finansach publicznych (50%).

Relacja do PKB zadłuenia sektora general government (gg) wyniosła 47,1%, a wic
znalazła si znacznie poniej progu 60% zapisanego w traktacie z Maastricht. Oznacza to,
e Polska spełnia to kryterium konwergencji.

Główne rónice pomidzy PDP a długiem sektora gg (mln zł)

Pastwowy dług publiczny


597.796,9
Dostosowanie zakresu sektora 5.697,8
JBR* (-) 225,3
zadłuenie KFD** (+) 5.923,1
Dostosowanie metodologiczne 5.091,9
zobowizania wymagalne (-) 5.089,0
zobowizania stale spłacane przez SP za podmioty, którym uprzednio udzielono
porczenia lub gwarancji SP (+)
1,8
Dług wg Traktatu z Maastricht
598.407,6
*JBR – jednostki badawczo-rozwojowe
** KFD – Krajowy Fundusz Drogowy

431
1. Pastwowy dług publiczny

Na koniec 2008 r. PDP wyniósł 597.796,9 mln zł, co oznacza wzrost w stosunku do
koca 2007 r. o 70.355,1 mln zł (tj. o 13,3%). W relacji do PKB, PDP wzrósł z 44,8% do
47%, a wic o 2,2 punktu procentowego.

Zmiany jakie zaszły w poziomie, strukturze długu publicznego w 2008 r. oraz jego relacji
do PKB były wynikiem sytuacji finansowej jednostek sektora finansów publicznych, w tym
głównie poziomu potrzeb poyczkowych budetu pastwa i sytuacji makroekonomicznej
(tempo wzrostu PKB, poziom kursów walutowych i stóp procentowych). W 2008 r. silny
wpływ na wzrost długu miała deprecjacja złotego.

Wielkoci i struktura PDP w podziale na sektory finansów publicznych

zmiana XII 2008 r. –


stan na stan na XII 2007 r.
struktura struktura
31.XII.2007r. 31.XII.2008 r.
Wyszczególnienie
w mln zł %
w mln zł % w mln zł %
1 2 3 4 5 6 7
*)
Pastwowy dług publiczny 527.441,8 100,0 597.796,9 100,0 70.355,1 13,3

1. Dług sektora rzdowego 500.213,8 94,8 566.907,6 94,8 66.693,7 13,3

1.1. Dług Skarbu Pastwa 498.962,5 94,6 565.461,6 94,6 66.499,1 13,3

1.2. Pozostały dług sektora


1.251,3 0,2 1.446,0 0,2 194,7 16,2
rzdowego
2. Dług sektora samorzdowego 24.483,1 4,6 28.114,7 4,7 3.631,6 14,8
2.1. Dług jednostek samorzdu
terytorialnego i ich 21.203,3 4,0 24.966,7 4,2 3.763,4 17,7
zwizków
2.2. Pozostały dług sektora
3.279,8 0,6 3.148,0 0,5 -131,8 -4,3
samorzdowego
3. Dług sektora ubezpiecze
2.744,9 0,5 2.774,7 0,5 29,8 1,1
społecznych**
* kwota po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomidzy podmiotami nalecymi do sektora finansów
publicznych (tj. po tzw. konsolidacji);
** w skład sektora wchodz ZUS, KRUS i zarzdzane przez nie fundusze.

Zmiana PDP była wypadkow:

- zmian jakie zaszły w długu sektora rzdowego, w tym:

- wzrostu zadłuenia Skarbu Pastwa (o 66.499,1 mln zł, tj. o 13,3%),

- wzrostu długu pozostałych pastwowych osób prawnych utworzonych na podstawie


odrbnych ustaw (o 194,7 mln zł, tj. o 2.302,4%),

432
- spadku długu samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (o 78,8 mln zł,
tj. o 10,7%).

- zmian jakie zaszły w długu sektora samorzdowego:

- wzrostu zadłuenia jednostek samorzdu terytorialnego (o 3.763,4 mln zł,


tj. o 17,7%),

- spadku zadłuenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej


(o 107,3 mln zł, tj. o 3,4%).

- wzrostu zadłuenia sektora ubezpiecze społecznych – zadłuenie Funduszu


Ubezpiecze Społecznych wzrosło o 29,8 mln zł, tj. o 1,1%.

Informacje o PDP w podziale na dług krajowy i zagraniczny prezentowane s w dwóch


przekrojach, według kryterium miejsca emisji1 i kryterium rezydenta2.

kryterium
kryterium miejsca
rezydenta
emisji stan na struktura struktura
Wyszczególnienie stan na
31.XII.2008 r. w% w%
31.XII.2008 r.
w mln zł
w mln zł
1 2 3 4 5
Pastwowy dług publiczny 597.796,9 100,0 597.796,9 100,0

1. Dług krajowy 443.662,9 74,2 397.006,0 66,4

1.1. Dług z tytułu papierów


wartociowych 417.956,7 69,9 371.481,8 62,1

1.2. Dług z tytułu kredytów i poyczek 20.414,7 3,4 20.414,7 3,4

*)
1.3. Pozostały dług 5.291,6 0,9 5.109,4 0,9

2. Dług zagraniczny 154.134,0 25,8 200.791,0 33,6

2.1. Dług z tytułu papierów


wartociowych 121.156,2 20,3 167.631,1 28,0

2.2. Dług z tytułu kredytów i poyczek 32.955,8 5,5 32.955,8 5,5

*)
2.3. Pozostały dług 21,9 0,0 204,0 0,0
*)
Pozostały dług stanowi zadłuenie z tytułu: zobowiza wymagalnych, przyjtych depozytów, zobowiza
z tytułu przedpłat na samochody oraz niepodwyszania płac w sferze budetowej.

1 Kryterium miejsca emisji uwzgldnia miejsce zacigania zobowiza, niezalenie od tego kto jest wierzycielem.
2 Pojcia rezydent i nierezydent zostały okrelone w ustawie z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe
(Dz. U. z 2002 r. nr 141, poz. 1178, z pózn. zm.).

433
2. Dług Skarbu Pastwa

W PDP dominujc pozycj stanowi dług Skarbu Pastwa (SP) – 94,6%. Na koniec
2008 r. ukształtował si on na poziomie 569.945,9 mln zł, co oznacza wzrost w stosunku do
koca 2007 r. o 68.414,9 mln zł, tj. 13,6%. W tym samym okresie dług SP w relacji do PKB
wzrósł z 42,6% do 44,8%.

Głównymi czynnikami, które wpłynły na przyrost długu Skarbu Pastwa, były:

- zmiana długu wynikajca z finansowania potrzeb poyczkowych budetu pastwa –


39,2 mld zł (finansowanie potrzeb poyczkowych budetu pastwa w 2008 r. odbywało
si głównie poprzez emisje SPW na rynku krajowym. Emisja obligacji na rynkach
zagranicznych oraz kredyty zacigane w MIF stanowiły uzupełnienie finansowania
krajowego),

- deprecjacja waluty krajowej wobec walut zagranicznych, w których nominowane jest


zadłuenie zagraniczne SP (25,3 mld zł)3,

- konwersja zobowiza Zakładu Ubezpiecze Społecznych wobec otwartych funduszy


emerytalnych (0,9 mld zł),

- indeksacja obligacji IZ0816 oraz IZ0823 (536,6 mln zł),

- kapitalizacja odsetek obligacji wyemitowanych dla Banku Gospodarki ywnociowej


SA (10,4 mln zł).

Podobnie jak PDP, zadłuenie SP w podziale na dług krajowy i zagraniczny


prezentowane jest w dwóch przekrojach, tj. wg kryterium rezydenta i kryterium miejsca
emisji.

stan na stan na zmiana


struktura struktura
Wyszczególnienie 31.XII.2007 r. 31.XII.2008 r. XII’2008 – XII’2007
w mln zł % w mln zł % w mln zł %
1 2 3 4 5 6 7
Dług Skarbu Pastwa 501.531,0 100,0 569.945,9 100 68.414,9 13,6

kryterium miejsca emisji

- dług krajowy 380.409,2 75,8 420.202,1 73,7 39.792,9 10,5

- dług zagraniczny 121.121,8 24,2 149.743,8 26,3 28.622,0 23,6

kryterium rezydenta

- dług krajowy 312.138.3 62,2 373.545,1 65,5 61.406,9 19,7

- dług zagraniczny 189.392,8 37,8 196.400,8 34,5 7.008,0 3,7

434
2.1. Dług Skarbu Pastwa według kryterium miejsca emisji w 2008 r.

2.1.1. Dług krajowy Skarbu Pastwa w 2008 r.

Zadłuenie krajowe SP wg kryterium miejsca emisji na koniec 2008 r. wyniosło


420.201,7 mln zł i wzrosło w stosunku do koca grudnia 2007 r. o 39.792,5 mln zł,
tj. o 10,5%.

Zadłuenie krajowe SP (w mln zł)

zmiana
Stan na
Wyszczególnienie XII 2008 r. – XII 2007 r.
31.XII.2007 r. 31.XII.2008 r. w mln zł %
1 2 3 4 5
Zadłuenie krajowe Skarbu Pastwa 380.409,2 420.202,1 39.792,9 10,5

1. Dług z tytułu SPW 380.169,0 419.422,7 39.253,7 10,3


1.1. Rynkowe SPW 373.454,6 411.218,7 37.764,1 10,1
- bony skarbowe 22.586,2 50.403,4 27.817,2 123,2
- obligacje rynkowe 350.868,4 360.815,2 9.946,8 2,8
- obligacje rynkowe o oprocentowaniu
289.325,8 294.952,3 5.626,4 1,9
stałym
- obligacje rynkowe o oprocentowaniu
53.347,2 55.073,0 1.725,8 3,2
zmiennym
- obligacje rynkowe indeksowane 8.195,3 10.789,9 2.594,6 31,7

1.2. Obligacje oszczdnociowe 6.318,5 7.897,5 1.579,0 25,0


1.3. Nierynkowe SPW 395,9 306,6 -89,3 -22,6
2. Pozostałe zadłuenie krajowe SP 240,2 779,4 539,2 224,5

Najwikszy przyrost zadłuenia w 2008 r. nastpił w rynkowych SPW – 37.764,1 mln zł,
co było wynikiem przyrostu zadłuenia w bonach skarbowych o 27.817,2 mln zł oraz
w obligacjach rynkowych o 9.946,8 mln zł. W 2008 r. w sytuacji ograniczonego popytu na
rynku pierwotnym na obligacje skarbowe (odpływ inwestorów zagranicznych) nastpiła
zmiana struktury finansowania. W rezultacie nastpił znaczny wzrost zadłuenia SP
w bonach skarbowych.

Wzrost odnotowano równie w przypadku długu w obligacjach oszczdnociowych –


1.579,0 mln zł. Natomiast zadłuenie z tytułu obligacji nierynkowych spadło w stosunku do
koca 2007 r. o 89,3 mln zł, tj. o 22,6%.

Zmiany długu krajowego Skarbu Pastwa według grup wierzycieli

W strukturze podmiotowej długu SP (pozwalajcej na okrelenie głównych grup


wierzycieli SP) w 2008 r. warto podkreli nastpujce zmiany:

1) wzrost zadłuenia wobec krajowego sektora bankowego o 47.741,5 mln zł, tj. o 54,3%,
jednoczenie udział zadłuenia wobec tego sektora w długu krajowym wzrósł z poziomu
23,1% na koniec grudnia 2007 r. do 32,3%;

435
2) wzrost zadłuenia wobec krajowego sektora pozabankowego o 10.659,9 mln zł,
tj. o 4,9%, przy równoczesnym spadku jego udziału w długu krajowym z poziomu 57,3%
do 54,4%. Jednoczenie w przedmiotowej grupie wierzycieli SP nastpił silny spadek
zadłuenia wobec funduszy inwestycyjnych – 13.517,3 mln zł, tj. 36%;

3) znaczny spadek zadłuenia z tytułu SPW wyemitowanych na rynek krajowy w portfelu


inwestorów zagranicznych o 18.608,5 mln zł, tj. o 25%, jednoczenie udział
zadłuenia wobec tego sektora w długu krajowym spadł z poziomu 19,6% do 13,3% na
koniec 2008 r. Odpływ inwestorów zagranicznych był rezultatem sytuacji na
midzynarodowych rynkach finansowych oraz przepływu inwestorów w kierunku tzw.
bezpiecznych inwestycji (obligacje amerykaskie i niemieckie) w wyniku kryzysu finansowego.

2.1.2. Dług zagraniczny Skarbu Pastwa w 2008 r.

W 2008 r. zadłuenie zagraniczne SP według kryterium miejsca emisji, wyraone


w złotych polskich, wyniosło 149.743,8 mln zł (35.889,1 mln EUR). W stosunku do koca
2007 r. oznacza to wzrost o 28.622 mln zł, tj. 23,6%. Zmiana ta była wypadkow:

1) emisji nowych obligacji na rynkach midzynarodowych:

- w kwietniu emisja obligacji o wartoci nominalnej 250 mln CHF i 9-letnim okresie
zapadalnoci oraz ponowne otwarcie emisji obligacji 5-letnich z 2007 r. o wartoci
nominalnej 225 mln CHF,

- w czerwcu emisja obligacji o wartoci nominalnej 25.000 mln JPY i 30-letnim okresie
zapadalnoci oraz obligacji o wartoci nominalnej 2.000 mln EUR i 10-letnim terminie
zapadalnoci.

2) wzrostu zadłuenia (po przeliczeniu na PLN) w wyniku deprecjacji złotego wobec walut,
w których nominowane jest zadłuenie zagraniczne (25,3 mld zł);

3) spłaty zacignitych kredytów w wysokoci 2.453,8 mln EUR; w tym przedterminowa


spłata czci zobowiza wobec Klubu Paryskiego (Francja) w wysokoci 346,7 mln EUR;

4) zacignicia nowych kredytów w midzynarodowych instytucjach finansowych (MIF) –


1.225,8 mln EUR;

5) przedterminowego wykupu obligacji typu Brady na kwot 201,2 mln USD.

436
Zadłuenie zagraniczne SP (w mln zł)

zmiana
Stan na
Wyszczególnienie XII 2008 r. – XII 2007 r.
31.XII.2007 r. 31.XII.2008 r. w mln zł %
1 2** 3*** 4 5
Dług zagraniczny Skarbu Pastwa 121.121,8 149.743,8 28.622,0 23,6

1. SPW wyemitowane za granic 92.253,9 121.156,2 28.902,3 31,3

- obligacje zagraniczne 90.934,9 120.147,7 29.212,8 32,1

- obligacje typu Brady 1.319,0 1.008,5 -310,5 -23,5

2. Kredyty otrzymane 28.867,9 28.587,6 -280,3 -1,0

- MIF* 18.153,4 24.996,8 6.843,4 37,7


w tym: EBI 13.042,5 19.265,5 6.223,1 47,7

- Klub Paryski 10.526,1 3.172,6 -7.353,6 -69,9

- Pozostali wierzyciele 188,4 418,2 229,8 122,0

Zadłuenie zagraniczne SP (w mln EUR)

zmiana
Stan na
Wyszczególnienie XII 2008 r. - XII 2007 r.
31.XII.2007 r. 31.XII.2008 r. w mln EUR w%
1 2** 3*** 4 5
Dług zagraniczny Skarbu Pastwa 33.814,0 35.889,1 2.075,1 6,1

1. SPW wyemitowane za granic 25.754,9 29.037,5 3.282,7 12,7

- obligacje zagraniczne 25.386,6 28.795,8 3.409,2 13,4

- obligacje typu Brady 368,2 241,7 -126,5 -34,4

2. Kredyty otrzymane 8.059,2 6.851,6 -1.207,6 -15,0

- MIF* 5.067,9 5.991,0 923,0 18,2


w tym: EBI 3.641,1 4.617,4 976,3 26,8

- Klub Paryski 2.938,6 760,4 -2.178,2 -74,1

- Pozostali wierzyciele 77,4 100,2 47,6 90,6

Uwagi do powyszych tabel:


* Midzynarodowe Instytucje Finansowe (Bank wiatowy, Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Bank
Odbudowy i Rozwoju, Bank Rozwoju Rady Europy)
** w przeliczeniu po kursach z dnia 31.12.2007 r.: 2,4350 PLN/USD; 3,5820 PLN/EUR oraz 1,4710 EUR/USD,
*** w przeliczeniu po kursach z dnia 31.12.2008 r.: 2,9618 PLN/USD; 4,1724 PLN/EUR oraz 1,4087 EUR/USD.

437
Struktura walutowa zadłuenia zagranicznego

Stan na
Wyszczególnienie 31.XII.2007 r. 31.XII.2008 r.
% %
EUR 72,1 71,8
USD 11,0 9,6
JPY 7,4 9,1
CHF 6,9 8,1
GBP 1,6 1,1
CAD 0,8 0,2
NOK 0,2 0,0

Na zadłuenie zagraniczne SP w 2008 r. składały si głównie dwie pozycje:

1) zadłuenie z tytułu SPW, wynoszce 121.156,2 mln zł (29.037,5 mln EUR),

Zadłuenie z tytułu emisji SPW obejmuje dług z tytułu obligacji wyemitowanych na


midzynarodowych rynkach kapitałowych oraz obligacji Brady’ego (wyemitowanych
w 1994 r., w ramach realizacji umowy o redukcji i restrukturyzacji polskiego zadłuenia
wobec banków komercyjnych, zrzeszonych w tzw. Klubie Londyskim).

Na kwot długu z tytułu emisji obligacji zagranicznych składały si instrumenty


wyemitowane w latach 1997 – 2008. Na koniec 2008 r. 68,1% całoci emisji stanowiły
obligacje nominowane w euro, 10,5% w jenach japoskich, 10,1% w dolarach
amerykaskich, 10% we frankach szwajcarskich oraz 1,4% w funtach szterlingach.

Na kwot zadłuenia z tytułu obligacji Brady’ego na koniec 2008 r. składaj si dwie
obligacje: Par oraz RSTA (łczna warto nominalna 340,5 mln USD , tj. 1.008,5 mln zł).

2) zadłuenie z tytułu zacignitych kredytów – 28.587,6 mln zł (6.851,6 mln EUR).

Najwiksz cz zadłuenia z tytułu kredytów otrzymanych stanowił dług wobec


midzynarodowych instytucji finansowych. Na koniec 2008 r. stanowił on 87,4% całoci
kredytów zagranicznych SP i wyniósł 24.996,8 mln zł (5.991 mln EUR). Wzrósł on
w porównaniu z 2007 r. o 6.843,4 mln zł (923 mln EUR), tj. o 37,7%. Zmiana tego
zadłuenia była przede wszystkim wypadkow zacignicia nowych (głównie w EBI) oraz
spłaty wczeniejszych zobowiza.

Stan zadłuenia wobec wierzycieli zrzeszonych w Klubie Paryskim na koniec 2008 r.


wynosił 3.172,6 mln zł (760,4 mln EUR). W cigu roku spadek zadłuenia z tego tytułu
wyniósł 7.353,6 mln zł (2.178,2 mln EUR), czyli 69,9%. Spadek ten był przede wszystkim
wynikiem dokonania terminowych spłat zobowiza z tego tytułu przypadajcych na

438
2008 r oraz przedterminowej spłaty we wrzeniu 2008 r. zadłuenia wobec Francji
(346,7 mln EUR).

Na koniec omawianego okresu poziom zadłuenia z tytułu pozostałych kredytów wyniósł


418,2 mln zł (100,2 mln EUR) i wzrósł w cigu roku o 229,8 mln zł (47,6 mln EUR),
tj. o 122%.

2.2. Dług Skarbu Pastwa według kryterium rezydenta w 2008 r.

Na koniec grudnia 2008 r. zadłuenie wobec rezydentów wyniosło 373.545,1 mln zł


i wzrosło w porównaniu z grudniem 2007 r. o 61.406,9 mln zł. W tym samym okresie
zadłuenie wobec nierezydentów wzrosło o 7.008 mln zł, do poziomu 196.400,8 mln zł na
koniec 2008 r.

W zadłueniu krajowym dominował dług z tytułu krajowych emisji rynkowych SPW


(95,1%). Obligacje skarbowe wyemitowane na rynek zagraniczny i obligacje Brady'ego
znajdujce si w portfelu rezydentów stanowiły jedynie 2,5% całoci krajowego zadłuenia.
W długu zagranicznym natomiast najwikszy udział stanowi zadłuenie z tytułu SPW –
85,4% (z czego 28,4% przypada na papiery skarbowe wyemitowane na rynek krajowy,
a 56,9% na obligacje wyemitowane na rynek zagraniczny i obligacje Brady'ego). Udział
kredytów zagranicznych w długu SP wobec nierezydentów wyniósł 14,6%.

Dług Skarbu Pastwa według kryterium rezydenta

stan na stan na
zmiana
koniec struktura koniec struktura
Wyszczególnienie XII’2008 – XII’2007
XII 2007 r. XII 2008 r.
w mln zł % w mln zł % w mln zł %
1 2 3 4 5 6 7
Dług Skarbu Pastwa 501.531,0 100,0 569.945,9 100,0 68.414,9 13,6
I. Dług krajowy Skarbu Pastwa
312.138,3 62,2 373.545,1 65,5 61.406,9 19,7
(wobec rezydentów)

1. Dług z tytułu SPW 311.915,7 62,2 372.947,8 65,4 61.032,1 19,6

1.1. Rynkowe SPW 305.206,8 60,9 364.759,3 64,0 59.552,5 19,5

- bony skarbowe 22.569,9 4,5 49.783,6 8,7 27.213,7 120,6

- obligacje skarbowe wyemitowane na


276.406,6 55,1 305.575,5 53,6 29.168,9 10,6
rynek krajowy
- obligacje skarbowe typu Brady i
6.230,4 1,2 9.400,2 1,6 3.169,9 50,9
wyemitowane na rynek zagraniczny

1.2. Obligacje oszczdnociowe 6.313,0 1,3 7.881,9 1,4 1.568,9 24,9

1.3. Obligacje nierynkowe 395,9 0,1 306,6 0,1 -89,3 -22,6

2. Pozostały dług Skarbu Pastwa 222,5 0,0 597,3 0,1 374,7 168,2

439
II. Dług zagraniczny Skarbu
189.392,8 37,8 196.400,8 34,5 7.008,0 3,7
Pastwa (wobec nierezydentów)

1. Dług z tytułu SPW 160.507,2 32,0 167.631,1 29,4 7.123,9 4,4

1.1. Rynkowe SPW 160.501,7 32,0 167.615,6 29,4 7.113,9 4,4

- bony skarbowe 16,3 0,0 619,9 0,1 603,5 3700,4

- obligacje skarbowe wyemitowane


74.461,8 14,8 55.239,7 9,7 -19.222,1 -25,8
na rynek krajowy
- obligacje skarbowe typu Brady
86.023,5 17,2 111.756,0 19,6 25.732,5 29,9
i wyemitowane na rynek zagraniczny

1.2 Obligacje oszczdnociowe 5,5 0,0 15,6 0,0 10,1 182,5

2. Dług z tytułu kredytów 28.867,9 5,8 28.587,6 5,0 -280,3 -1,0

3. Pozostały dług Skarbu Pastwa 17,6 0,0 182,1 0,0 164,4 931,7

440
3. Porczenia i gwarancje Skarbu Pastwa w 2008 r.

3.1. Wykorzystanie ustawowego limitu porcze i gwarancji

Na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 8 maja o porczeniach i gwarancjach


udzielanych przez Skarb Pastwa oraz niektóre osoby prawne, łczna kwota, do wysokoci
której mog by udzielane przez Skarb Pastwa porczenia i gwarancje, okrela corocznie
ustawa budetowa, przy czym, zgodnie z art. 31 ust. 2, kwota ta nie obejmuje porcze
i gwarancji Skarbu Pastwa udzielonych na wykonanie zobowiza objtych ju
porczeniem lub gwarancj Skarbu Pastwa, w zakresie, w jakim nie powoduje to
zwikszenia zobowiza Skarbu Pastwa z tytułu udzielonych porcze i gwarancji.

W ustawie budetowej na rok 2008 limit gwarancji i porcze Skarbu Pastwa został
ustalony na kwot 15.000 mln zł. Na podstawie ustawy o porczeniach i gwarancjach
udzielanych przez Skarb Pastwa oraz niektóre osoby prawne oraz innych ustaw
szczególnych, w 2008 r. udzielono gwarancji Skarbu Pastwa na łczn kwot 628,9 mln zł,
co stanowi 4,2% kwoty limitu zaplanowanej na 2008 r. W porównaniu z rokiem 2007
wykorzystanie limitu gwarancji i porcze Skarbu Pastwa, który wynosił 17.000 mln zł, jest
znacznie nisze – wykorzystanie limitu w 2007 r. wyniosło 18,1%.

3.2. Stan zobowiza Skarbu Pastwa z tytułu udzielonych gwarancji i porcze

Stan na zmiana
Wyszczególnienie 31.XII 2007 r. 31.XII 2008 r. XII’2008 – XII’2007
w mln zł
1 2 3 4
Potencjalne zobowizania
31.486,7 31.540,3 53,6
w tym:

z tytułu gwarancji zagranicznych 21.667,2 22.895,4 1.228,2

z tytułu porcze i gwarancji krajowych 9.818,1 8.644,1 -1.174,0

z tytułu re-porczenia dla BGK 1,5 0,7 -0,7

Zobowizania SP z tytułu udzielonych gwarancji i porcze s to zobowizania


potencjalne (niewymagalne), gdy ich wypłata ze rodków budetu pastwa nastpuje
dopiero w momencie, gdy podmiot nie dokona samodzielnej spłaty swoich zobowiza
kredytowych lub zobowiza wynikajcych z emisji obligacji.

Łczne potencjalne (niewymagalne) zobowizania Skarbu Pastwa z tytułu udzielonych


gwarancji i porcze wyniosły na dzie 31.12.2008 r. 31.540,3 mln. zł, w tym:

441
1) z tytułu gwarancji zagranicznych – 22.895,4 mln zł

Potencjalne zobowizania Skarbu Pastwa z ww. tytułu dotycz gwarancji udzielonych


bankom zagranicznym i midzynarodowym instytucjom finansowym np. MBOiR, EBOiR,
EBI. W 2008 r. nastpił wzrost zobowiza o kwot 1.228,2 mln zł w wyniku:

- zwikszenia zobowiza z tytułu udzielenia nowych gwarancji,

- zmniejszenia zobowiza w wyniku spłat rat kapitałowych i odsetek przez samych


kredytobiorców i przez budet pastwa,

- zwikszenia zobowiza z tytułu zmiany kursów walut.

2) z tytułu porcze i gwarancji krajowych – 8.644,1 mln zł

Potencjalne zobowizania z ww. tytułu obejmuj porczenia i gwarancje spłaty kredytów


bankowych oraz emisji obligacji.

Spadek zobowiza z tego tytułu w 2008 r. wyniósł 1.174 mln zł i był wynikiem:

- zwikszenia zobowiza z tytułu zmiany kursów walut,

- zmniejszenia zobowiza w wyniku spłat rat kapitałowych i odsetek przez samych


kredytobiorców i przez budet pastwa.

3) z tytułu re-porczenia dla Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) – 0,75 mln zł

Potencjalne zobowizanie z ww. tytułu obejmuje udzielenie BGK porczenia dokonania


zapłaty odsetek od obligacji, które zostały objte porczeniem przez BGK ze rodków
Krajowego Funduszu Porcze Kredytowych.

Spadek zobowiza z tego tytułu w 2008 r. w wysokoci 0,70 mln zł był wynikiem
samodzielnych spłat odsetek od obligacji przez emitenta.

4. Nalenoci Skarbu Pastwa

Nalenoci SP

Stan na: Zmiana


Wyszczególnienie 31.XII.2007 r. 31.XII.2008 r. XII’2008 – XII’2007
w mln zł %
1 2 3 4 5

Razem 42.017,1 46.060,9 4.043,8 9,6

1. Nalenoci podatkowe i niepodatkowe pozostałe


do zapłaty 22.820,3 24.608,4 1.788,1 7,8

1) Nalenoci podatkowe, w tym: 18.338,0 19.752,2 1.414,2 7,7

1.1) Podatki porednie 14.291,4 15.212,5 921,1 6,4

442
1.2) Podatek dochodowy od osób prawnych 1.118,9 1.204,9 86,0 7,7

1.3) Podatek dochodowy od osób fizycznych 2.864,0 3.284,5 420,5 14,7

1.4) Podatki zniesione 63,7 50,3 -13,4 -21,1

2) Nalenoci niepodatkowe, w tym: 4.482,3 4.853,5 371,2 8,3

2.1) Wpłaty z zysku od przedsibiorstw


30,6 27,0 -3,6 -11,9
pastwowych oraz spółek SP

2.2) Cło 1.197,9 1.113,8 -84,1 -7,0

1)
2.3) Pozostałe dochody 3.253,8 3.712,7 458,9 14,1

2. Nalenoci z tytułu przejciowego wykupienia 7.086,2 6.851,7 -234,5 -3,3


odsetek od kredytów mieszkaniowych

3. Nalenoci z tytułu poyczek udzielonych ze


5.963,0 8.345,2 2.382,2 39,9
rodków budetu pastwa:
1) Poyczki na prefinansowanie dla jednostek
4.800,7 7.232,8 2.432,1 50,7
sektora finansów publicznych
2) Poyczki dla publicznych zakładów opieki
854,1 762,9 -91,2 -10,7
zdrowotnej i jednostek badawczo-rozwojowych
3) Poyczki udzielane sdziom i prokuratorom na
237,8 270,9 33,0 13,9
zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych
4) Poyczka dla KUKE 40,7 35,6 -5,1 -12,5
5) Poyczki udzielone jednostkom samorzdu
29,7 43,0 13,3 44,8
terytorialnego
4. Nalenoci biece i zaległe z tytułu udzielonych
2) 3) 3.852,2 4.035,9 183,7 4,8
kredytów zagranicznych
5. Nalenoci z tytułu gwarancji i porcze Skarbu
910,6 900,7 -9,9 -1,1
Pastwa, w tym:

1) z tytułu porcze i gwarancji krajowych 773,7 747,3 -26,4 -3,4

2) z tytułu gwarancji zagranicznych 136,9 153,4 16,5 12,0

6. Nalenoci z tytułu obligacji stanowicych


zabezpieczenie obligacji Brady’ego (tzw. 652,1 636,1 -15,9 -2,4
collateral)

7. Nalenoci z tytułu udostpnienia rodków z


577,0 513,3 -63,8 -11,1
kredytów zagranicznych podmiotom krajowym

8. Inne nalenoci 155,6 172,3 16,7 10,7

1)
Obejmuj zaległoci z tytułu opłat, grzywien i kar oraz rónych innych dochodów.
2)
Wylicze dokonano po kursach z dnia 31.12.2007 r.: 2,4350 PLN/USD; 3,5820 PLN/EUR oraz z dnia
31.12.2008 r.: 2,9618 PLN/USD; 4,1724 PLN/EUR
3)
Wylicze dokonano po kursie 21 gr/RT.

443
4.1. Nalenoci podatkowe i niepodatkowe pozostałe do zapłaty

Nalenoci pozostałe do zapłaty obejmuj zaległoci: płatne w ratach i odroczone,


w postpowaniu egzekucyjnym, objte decyzjami o wstrzymaniu wykonania, w postpowaniu
ugodowym, układowym i upadłociowym, objte egzekucj sdow oraz zaległoci,
w stosunku do których nie podjto adnych czynnoci.

Nalenoci budetu pastwa podatkowe i niepodatkowe pozostałe do zapłaty na koniec


2008 r. wzrosły, w porównaniu z kocem 2007 r. o 1.785,4 mln zł, tj. o 7,8%.

Na wysoki stan nalenoci pozostałych do zapłaty miały wpływ nastpujce czynniki:

1) coraz wiksza liczba podatników, u których utrudniona jest egzekucja z powodu wyzbycia
si majtku,

2) wzrost zaległoci niecigalnych – powstałych głównie w wyniku wydanych decyzji


pokontrolnych aparatu skarbowego (zwłaszcza kontroli skarbowej) w sprawach,
w których brak jest jakiegokolwiek majtku zobowizanych,

3) wzrost liczby podmiotów posiadajcych znaczne trudno cigalne zaległoci podatkowe,

4) niemono egzekwowania zaległoci objtych wstrzymaniem wykonania decyzji przez


organ podatkowy lub sd administracyjny,

5) brak moliwoci odzyskania niezapłaconych zobowiza podatkowych od powikszajcej


si liczby podmiotów w upadłoci lub w likwidacji,

6) brak płynnoci finansowej firm prowadzcych działalno gospodarcz oraz utrudniona


egzekucja z ruchomoci,

7) trwajce kilka lat postpowania upadłociowe nie przyczyniaj si do likwidacji zadłue
podatkowych, bowiem uzyskane kwoty najczciej nie wystarczaj na zaspokojenie
I kategorii wierzytelnoci,

8) niska skuteczno prowadzonych postpowa egzekucyjnych, na które wpływ ma


midzy innymi:
- wzrost zaległoci trudnych do wyegzekwowania,
- brak składników majtkowych mogcych by przedmiotem egzekucji,
- trudnoci w ustaleniu miejsca zamieszkania dłuników, a tym samym brak moliwoci
ustalenia stanu majtkowego zobowizanych,
- przewlekło prowadzonych postpowa sdowych w zakresie realizacji wniosków
o wyjawienie majtku, wpisów hipotek przymusowych, a take postpowa karnych
w stosunku do dłuników uchylajcych si od wykonania obowizku podatkowego,
- ustanawianie rozdzielnoci majtkowej współmałonków.

444
4.2. Nalenoci Skarbu Pastwa z tytułu przejciowego wykupienia ze rodków
budetu pastwa odsetek od kredytów mieszkaniowych

Nalenoci SP z tego tytułu spadły w porównaniu z grudniem 2007 r. o 234,5 mln zł,
tj. o 3,3% i na koniec 2008 r. ukształtowały si na poziomie 6.851,7 mln zł. Na spadek tych
nalenoci miały wpływ:

1) zmniejszenia o kwot 376,0 mln zł, w tym: umorzenia zadłuenia kredytobiorców


(237,3 mln zł), spłaty dokonane przez kredytobiorców (135,7 mln zł) oraz korekty
(3,0 mln zł),

2) zwikszenia o łczn kwot 141,5 mln zł, w tym: przejciowy wykup odsetek
(136,2 mln zł) oraz oprocentowanie przejciowo wykupionych odsetek podlegajce
skapitalizowaniu na koniec roku (5,3 mln zł).

4.3. Nalenoci z tytułu poyczek udzielonych ze rodków budetu pastwa

Pozycja ta obejmuje:

1) nalenoci z tytułu poyczek na prefinansowanie, które na dzie 31.12.2008 r.


wyniosły 7.232,8 mln zł (wzrost o 2.432,1 mln zł), w tym:

a) nalenoci z tytułu poyczek udzielonych pastwowym jednostkom budetowym,


pastwowym osobom prawnym działajcym w formie agencji (Polska Agencja
Rozwoju Przedsibiorczoci) oraz pozostałym jednostkom sektora finansów
publicznych – 273,7 mln zł, z tego: z tytułu kapitału: 273,1 mln zł oraz 0,6 mln zł
z tytułu odsetek.

Zgodnie z art. 209 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych
(Dz. U. Nr 249, poz. 2104, z pón. zm.) w zwizku z art. 20 ustawy z dnia 8 grudnia
2006 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. Nr 249, poz. 1832) jednostki sektora finansów publicznych realizujce
programy i projekty finansowane z udziałem funduszy strukturalnych mog otrzyma
z budetu pastwa rodki na prefinansowanie tych programów i projektów.

W roku 2008 Minister Finansów nie zawierał nowych umów poyczek na


prefinansowanie z pastwowymi jednostkami budetowymi (poyczki
nieoprocentowane) oraz pastwowymi osobami prawnymi działajcymi w formie
agencji (PARP). Bank Gospodarstwa Krajowego natomiast w roku 2008 udzielił 44
oprocentowane poyczki na prefinansowanie pozostałym jednostkom sektora
finansów publicznych (głównie JST).

W ramach rodków na prefinansowanie (załcznik nr 14 ustawy budetowej)


przekazanych poyczkobiorcom realizujcym projekty z udziałem rodków unijnych,

445
w oparciu o umowy poyczek, 96,5% stanowi poyczki udzielane przez BGK.
Pozostałe 3,5% to umowy poyczek zawarte z poyczkobiorcami przez Ministra
Finansów. W 2008 r. w udzielono poyczek o łcznej wartoci 780,9 mln zł.

b) nalenoci z tytułu poyczek udzielonych agencjom płatniczym realizujcym zadania


w zakresie Wspólnej Polityki Rolnej – 6.959,1 mln zł (wzrost o 3.518,7 mln zł).

Obowizujcy w UE system finansowania Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) wymaga


od pastw członkowskich prefinansowania wydatków unijnych przez akredytowane
agencje płatnicze, które to wydatki s refundowane zaliczkowo przez KE.

Poyczkobiorc w zakresie WPR s akredytowane agencje płatnicze, tj. Agencja


Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Agencja Rynku Rolnego.

W ustawie budetowej na rok 2008 na prefinansowanie Wspólnej Polityki Rolnej


(WPR) zaplanowano kwot 12.876,4 mln zł. W trakcie roku 2008 z rozchodów
budetu pastwa, w ramach poyczek na prefinansowanie WPR przekazano dla
agencji płatniczych rodki w wysokoci 7.524,9 mln zł. W tym samym okresie agencje
dokonały spłat poyczek w wysokoci 4.006,2 mln zł.

2) nalenoci z tytułu udzielonych poyczek dla publicznych zakładów opieki


zdrowotnej i jednostek badawczo-rozwojowych, które na dzie 31.12.2008 r. wyniosły
762,9 mln zł i spadły w stosunku do 2007 r. o 91,2 mln zł, tj. o 10,7% głównie w wyniku
dokonanych umorze, a take spłaty i zwrotów poyczek. W 2008 r. udzielono poyczek
o łcznej wartoci 257,3 mln zł
Ww. poyczki udzielane s, na podstawie art. 35 c Ustawy z dnia 15.04.2005 r. o pomocy
publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej (Dz.U. z 2005 r.
Nr 78, poz. 684), publicznym zakładom opieki zdrowotnej oraz jednostkom badawczo –
rozwojowym, do łcznej kwoty 2.200 mln zł.

3) nalenoci z tytułu poyczek udzielonych sdziom i prokuratorom na zaspokojenie


potrzeb mieszkaniowych na dzie 31.12.2008 r. wyniosły 270,9 mln zł i wzrosły
w stosunku do 2007 r. o 33,0 mln zł, tj. o 13,9%. Przedmiotowe Poyczki udzielone
zostały na podstawie art. 96 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sdów
powszechnych (Dz. U. z 2001 r. Nr 98, poz.1070) – poyczki na zaspokojenie potrzeb
mieszkaniowych sdziów, oraz na podstawie art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca
1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39) – poyczki na zaspokojenie
potrzeb mieszkaniowych prokuratorów.

446
4) nalenoci z tytułu poyczek dla KUKE S.A. udzielone w oparciu o ustaw
o gwarantowanych przez SP ubezpieczeniach eksportowych w celu
zagwarantowania wypłat odszkodowa i kwot gwarancji ubezpieczeniowych.
Nalenoci z tego tytułu wg stanu na koniec 2008 r. wyniosły 35,6 mln zł, a ich zmiana
wynika ze spłaty raty kapitałowej w wysokoci 5,1 mln zł;

5) nalenoci z tytułu udzielonych poyczek jednostkom samorzdu terytorialnego na


dzie 31.12.2008 r. wyniosły 43 mln zł i wzrosły w stosunku do 2007 r. o 13,3 mln zł
w wyniku udzielenia w 2008 r. nowej poyczki.

Nalenoci z tytułu poyczek udzielonych JST

Stan w dniu: Zmiana


Poyczkobiorca
31. XII.2007 31. XII.2008 w 2008 r.
w mln zł
1 2 3 4
Gmina Kolno 0,3 0,0 -0,3
Gmina Frombork 0,8 0,0 -0,8
Gmina Otmuchów 6,1 5,6 -0,5
Gmina Stepnica 4,2 3,8 -0,4
Gmina Ruciane-Nida 1,5 1,0 -0,5
Gmina órawina 5,3 4,7 -0,6
Gmina Brzozie 3,3 2,9 -0,4
Gmina Rakszawa 4,9 4,2 -0,7
Gmina Jeziora Wielkie 3,5 3,3 -0,2
Powiat Kłodzki - 17,6 17,6
Ogółem 29,7 43,0 13,3

Skarb Pastwa udzielił jednostkom samorzdu terytorialnego oprocentowanych


poyczek na podstawie art. 65 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 26.11.1998 r. o finansach
publicznych (Dz.U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148, z pón. zm.) oraz art. 101 ust. 1 pkt 1 Ustawy
z dnia 30.06.2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104, z pón.
zm.), w ramach postpowania naprawczego, w zakresie ustalonym w ustawie budetowej.

4.4. Nalenoci Skarbu Pastwa z tytułu udzielonych kredytów zagranicznych

Stan nalenoci SP z tytułu udzielonych kredytów zagranicznych obejmuje nalenoci


w USD, EUR, rublach transferowych i rublach kliringowych. Nalenoci te składaj si
z nalenoci głównej – 2.521,8 mln zł i odsetek – 1.513,7 mln zł.

447
Rónica stanu nalenoci głównej za 2008 r. w stosunku do 2007 r. z tytułu udzielonych
kredytów zagranicznych w walutach wymienialnych wynika z:

- spłat zadłuenia przez Syri, Jemen, Wietnam, Angol, Czarnogór, Indonezj, Serbi,
Chiny i Uzbekistan,

- uruchomienia kolejnych wypłat w ramach kredytów udzielonych Indonezji, Czarnogórze,


Uzbekistanowi, Chinom i Angoli,

- wzrostu kursu dolara i euro,

- narosłych odsetek od niespłaconego kapitału.

4.5. Nalenoci Skarbu Pastwa z tytułu udzielonych gwarancji i porcze

Nalenoci z tego tytułu na dzie 31.12.2008 r. wyniosły (wraz z odsetkami ustawowymi)


900,7 mln zł, w tym:

- z tytułu porcze i gwarancji krajowych – 747,3 mln zł;

- z tytułu gwarancji zagranicznych – 153,4 mln zł.

Odnotowany spadek nalenoci Skarbu Pastwa w 2008 r. z tytułu udzielonych


gwarancji i porcze jest wynikiem:

- zmniejszenia nalenoci w wyniku prowadzonych działa windykacyjnych wobec


dłuników Skarbu Pastwa,

- zwikszenia nalenoci w wyniku dokonanych płatnoci ze rodków budetowych z tytułu


udzielonych gwarancji i porcze,

- zwikszenia nalenoci w wyniku zaewidencjonowania odsetek ustawowych od


wierzytelnoci Skarbu Pastwa.

4.6. Nalenoci z tytułu obligacji stanowicych zabezpieczenie obligacji


Brady’ego (tzw. collateral)

Na koniec 2007 r. warto nominalna nalenoci z tytułu collaterali wyniosła


541,7 mln USD (1.319 mln zł), a na koniec 2008 r. 340,5 mln USD (1.008,5 mln zł).
Ze wzgldu na konstrukcj i odległ zapadalno aktualna cena rynkowa tych obligacji jest
duo nisza od ich wartoci nominalnej i podlega wahaniom. Warto rynkowa na koniec
2008 r. wynosiła 214,8 mln USD, tj. 636,1 mln zł.

Zmiana stanu nalenoci SP z tego tytułu była głównie wynikiem operacji


przedterminowego wykupu obligacji Brady’ego o łcznej wartoci nominalnej 201,2 mln USD

448
i w konsekwencji sprzeday obligacji zerokuponowych o wartoci nominalnej 201,2 mln USD
(warto rynkowa tych obligacji wyniosła 99,9 mln USD) oraz, po przeliczeniu na złote,
wzrostu kursu dolara.

Naley zaznaczy, e chocia formalnie obligacje te stanowi własno SP, to jednak


umowa powiernicza zawarta z Federal Reserve Bank of New York nie pozwala na swobodne
dysponowanie nimi przez Polsk. Stanowi one bowiem zabezpieczenie spłat kapitału
zobowiza wynikajcych z obligacji wyemitowanych w wykonaniu porozumienia z Klubem
Londyskim – tzw. „Brady Bonds”. Ewentualne przekazanie czci z nich do dyspozycji
Polski moe nastpi tylko wtedy, gdy Polska wykupi przed terminem zapadalnoci i dokona
umorzenia równowanej nominalnie czci swoich obligacji typu Brady.

4.7. Nalenoci z tytułu udostpnienia rodków z kredytów zagranicznych


podmiotom krajowym

Zmiana stanu nalenoci z tego tytułu w 2008 r. wynika z dokonanych spłat kredytów
otrzymanych z MBOiR oraz z BRRE przez podmioty krajowe, którym odpoyczono kredyty.

4.8. Inne nalenoci

Na wzrost nalenoci w pozycji „Inne nalenoci” (o 16,7 mln zł) złoyły si:

1) spadek nalenoci SP z tytułu sald na rachunkach kliringowych, barterowych oraz


specjalnych o 0,5 mln zł, tj. 1,8% w wyniku:

- dokonanej w 2008 r. wpłaty w wysokoci 200 tys. USD na „Program stypendialny”


oraz 120 tys. USD na „Program Bada Naukowych” zgodnie z podpisan 2007 r.
Umow midzy Rzdem RP a Rzdem Mongolii w sprawie uregulowania zadłuenia
Mongolii wobec Rzeczypospolitej Polskiej,

- całkowitej spłaty zadłuenia przez Syri,

- rozliczenia zobowiza Tunezji poprzez pokrycie kosztów promocji polskiego


eksportu w formie zapłaty za wynajcie powierzchni wystawienniczej na targach
w tym kraju,

- naliczenia odsetek (Korea, Kamboda),

- wzrostu kursu dolara.

2) potwierdzone przez Midzynarodowy Bank Inwestycyjny nalenoci na rzecz Polski


w zwizku z wystpieniem RP z tego Banku, które wyniosły wg stanu na dzie
31.12.2008 r. 29,2 mln EUR (z tytułu zwrotu opłaconego kapitału statutowego).
Ww. wielko wyraona w EUR nie uległa zmianie w stosunku do stanu na 31.12.2007 r.

449
W ujciu złotówkowym natomiast wzrosła o 17,2 mln zł w wyniku deprecjacji wartoci
złotego w stosunku do EUR.

3) nalenoci polskich z tytułu kredytów w ramach MBI w Moskwie, Porozumienia


Generalnego z Rosj oraz Funduszu Rozwoju Eksportu pozostały na niezmienionym
poziomie i wyniosły 22,7 mln zł.

450
Cz IV
Sektor finansów publicznych

1. Dochody, wydatki i wynik sektora finansów publicznych

Dochody i wydatki sektora finansów publicznych w 2008 r. zestawione zostały dla


sektora finansów publicznych w podziale na nastpujce podsektory:

a) rzdowy – obejmujcy budet pastwa (BP), jednostki pozabudetowe budetu pastwa


(zakłady budetowe, gospodarstwa pomocnicze, dochody własne jednostek
budetowych oraz fundusze motywacyjne), 8 agencji pastwowych oraz Polsk
Akademi Nauk i tworzone przez ni jednostki organizacyjne, jednostki badawczo-
rozwojowe, pastwowe instytucje kultury, samodzielne publiczne zakłady opieki
zdrowotnej dla których organem załoycielskim lub nadzorujcym jest organ administracji
rzdowej lub inna jednostka zaliczana do podsektora rzdowego, uczelnie publiczne,
pastwowe fundusze celowe, Polsk Organizacj Turystyczn, Transportowy Dozór
Techniczny, Urzd Dozoru Technicznego, Polskie Centrum Akredytacji, Polski Instytut
Sztuki Filmowej, Polski Instytut Spraw Midzynarodowych, Polski Klub Wycigów
Konnych, Rzecznika Ubezpieczonych, Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ), jednostki
doradztwa rolniczego, Narodowe Centrum Bada i Rozwoju,

b) samorzdowy – obejmujcy budety jednostek samorzdu terytorialnego (JST), jednostki


pozabudetowe samorzdu terytorialnego (zakłady budetowe, gospodarstwa
pomocnicze, dochody własne jednostek budetowych) oraz samorzdowe fundusze
celowe, samorzdowe instytucje kultury, samodzielne publiczne zakłady opieki
zdrowotnej dla których organem załoycielskim lub nadzorujcym jest jednostka
samorzdu terytorialnego,

c) ubezpiecze społecznych – obejmujcy Fundusz Ubezpiecze Społecznych, Fundusz


Emerytalno-Rentowy, Fundusz Rezerwy Demograficznej, Fundusz Składkowy, Fundusz
Motywacyjny, Fundusz Administracyjny, Fundusz Prewencji i Rehabilitacji oraz Zakład
Ubezpiecze Społecznych.

Dochody i wydatki sektora finansów publicznych i jego podsektorów prezentowane s po


wyeliminowaniu transferów odpowiednio wewntrz sektora i podsektorów. Oznacza to, e za
dochody sektora/podsektora finansów publicznych uwaa si tylko te wpływy, które
pochodz spoza sektora/podsektora, a za wydatki – rodki przekazane poza
sektor/podsektor finansów publicznych. Dochody i wydatki sektora/podsektora jako całoci
s wic mniejsze ni suma dochodów i wydatków ujtych w sprawozdaniach poszczególnych
jednostek zaliczanych do sektora/podsektora finansów publicznych.

451
Syntetyczne zestawienie dochodów i wydatków sektora finansów publicznych
przedstawia si nastpujco:

nomina
2007 2008 2007 2008 2007 2008 realnie*
Wyszczególnienie lnie
w mld zł %PKB % 3:2 3:2
1 2 3 4 5 6 7 8 9

I. Dochody ogółem 484,9 514,0 41,2 40,4 100,0 100,0 106,0 101,7
1. Dochody biece 462,8 485,9 39,3 38,2 95,5 94,5 105,0 100,8
a) dochody podatkowe 258,4 274,9 22,0 21,6 53,3 53,5 106,4 102,1
b) dochody niepodatkowe 204,4 211,1 17,4 16,6 42,2 41,1 103,3 99,1
2. Dochody kapitałowe 7,2 7,0 0,6 0,6 1,5 1,4 97,5 93,6
3. rodki z UE i innych ródeł
14,8 21,0 1,3 1,7 3,1 4,1 141,7 136,0
niepodlegajce zwrotowi

II. Wydatki ogółem 483,2 534,0 41,1 42,0 100,0 100,0 110,5 106,1
1. Wydatki biece 432,4 475,3 36,7 37,4 89,5 89,0 109,9 105,5
2. Wydatki kapitałowe 50,8 58,7 4,3 4,6 10,5 11,0 115,5 110,9

III. Wynik (I-II) 1,7 -20,0 0,1 -1,6 x x x x

IV. Finansowanie wyniku -1,7 20,0 -0,1 1,6 x x x x


w tym:
1. bankowe -2,0 40,1 -0,2 3,2 x x x x
2. pozabankowe 11,8 9,9 1,0 0,8 x x x x
3. inwestorzy zagraniczni na
0,3 -17,6 0,0 -1,4 x x x x
rynku krajowym
4. finansowanie zagraniczne 5,2 4,9 0,4 0,4 x x x x

Dane za rok 2007 zmienione w stosunku do prezentowanych w Sprawozdaniu z wykonania budetu pastwa za
okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. głównie z powodu uzyskania od czci jednostek ostatecznych danych.
Za rok 2008 dane wstpne.
* Jako deflatora uyto wskanika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.

Szczegółowe zestawienie dochodów i wydatków sektora finansów publicznych


w podziale na podsektory zawiera zamieszczona w załczniku tablica.

1.1. Dochody sektora finansów publicznych

Dochody sektora finansów publicznych wyniosły w 2008 r. 513.994 mln zł


i w porównaniu z 2007 r. wzrosły nominalnie o 6%, a realnie o 1,7%. W 2008 r. relacja
dochodów sektora finansów publicznych, po wyeliminowaniu wzajemnych transferów, do
PKB wyniosła 40,4%, a w 2007 r. wyniosła 41,2% PKB. Poziom dochodów sektora finansów
publicznych w roku 2008 był z jednej strony odzwierciedleniem sytuacji makroekonomicznej
Polski, z drugiej za strony zmian systemowych (reforma majca na celu obnik klina
podatkowego – obnienie składki na ubezpieczenie rentowe).

452
Najwikszym ródłem dochodów sektora finansów publicznych były wpływy podatkowe.
Wyniosły one 274.852,8 mln zł i w porównaniu z 2007 r. wzrosły nominalnie o 6,4%,
a w ujciu realnym o 2,1%. Realny wzrost wpływów podatkowych dotyczył podatków
porednich, podatków dochodowych, podatku od nieruchomoci. Wpływy podatkowe
stanowiły 53,5% łcznych wpływów sektora, a ich udział w dochodach ogółem wzrósł
w porównaniu z rokiem 2007 o 0,2 punktu procentowego.

Dochody niepodatkowe wyniosły w 2008 r. 211.079 mln zł i zwikszyły si w stosunku


do roku poprzedniego o 3,3% nominalnie, za realnie spadły o 0,9 punktu procentowego.
Wpływy niepodatkowe stanowiły 41,1% łcznych wpływów sektora, a ich udział w dochodach
ogółem spadł o 1,1 punktu procentowego w stosunku do roku 2007. Wzrost dochodów
niepodatkowych w znacznym stopniu wynikał z dynamiki wzrostu wpływów ze składek
zwizanych z ubezpieczeniami społecznymi (skonsolidowane wpływy ze składek stanowiły
ok. 58,3% skonsolidowanych dochodów niepodatkowych sektora) i zwizany był m.in.
ze zmianami w poziomie zatrudnienia i przecitnego wynagrodzenia ogółem brutto
w sektorze przedsibiorstw.

Udział dochodów kapitałowych w dochodach ogółem kształtował si na poziomie 1,4%.


Dochody te zmniejszyły si w ujciu nominalnym o 2,5%, a w ujciu realnym o 6,4%.

„rodki z UE i z innych ródeł niepodlegajce zwrotowi” wyniosły w 2008 roku


21.032,2 mln zł. Oznacza to nominalny wzrost tej kategorii dochodów w stosunku do
2007 roku o 41,7%, a realny o 36%

Zestawienie dochodów sektora finansów publicznych w podziale na poszczególne


podsektory (po wyeliminowaniu wzajemnych transferów midzy podsektorami i wewntrz
1
podsektorów) przedstawia si nastpujco:

Wyszczególnienie 2007 2008 2007 2008 nominalnie realnie*

w mld zł % PKB 3:2 3:2


1 2 3 4 5 6 7
Ogółem 484,9 514,0 41,2 40,4 106,0 101,7

1. Podsektor rzdowy 304,5 331,0 25,9 26,0 108,7 104,3


a) budet pastwa 232,8 249,8 19,8 19,6 107,3 103,0
b) agencje pastwowe 4,7 4,8 0,4 0,4 102,2 98,1
c) pozostałe jednostki 67,0 76,4 5,7 6,0 114,1 109,5
2. Podsektor samorzdowy 87,4 91,2 7,4 7,2 104,3 100,1
a) budety jednostek samorzdu
73,2 77,0 6,2 6,1 105,3 101,0
terytorialnego
b) pozostałe jednostki 14,2 14,2 1,2 1,1 99,5 95,5

1
Informacja dotyczca wysokoci dochodów poszczególnych podsektorów bez uwzgldnienia
konsolidacji midzyszczeblowej zawarta jest w tablicy zamieszczonej w załczniku.

453
3. Podsektor ubezpiecze społecznych 93,0 91,8 7,9 7,2 98,7 94,7
a) FUS 89,9 88,2 7,6 6,9 98,1 94,1
b) FER 1,3 1,3 0,1 0,1 103,7 99,5
c) pozostałe jednostki 1,8 2,3 0,2 0,2 128,9 123,7

Dane za rok 2007 zmienione w stosunku do prezentowanych w Sprawozdaniu z wykonania budetu pastwa za
okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. głównie z powodu uzyskania od czci jednostek ostatecznych danych.
Za rok 2008 dane wstpne.
*Jako deflatora uyto wskanika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.

W 2008 r. relacja dochodów sektora finansów publicznych, po wyeliminowaniu


wzajemnych transferów, do PKB wyniosła 40,4% i zmniejszyła si w porównaniu z 2007 r.
o 0,8 punktu procentowego. Wzrost dochodów odnotował podsektor rzdowy i podsektor
samorzdowy, spadły natomiast dochody w podsektorze ubezpiecze społecznych, co było
zwizane m.in. z reform klina podatkowego (obnieniem składki rentowej).

W 2008 r. 28,1% nieskonsolidowanych dochodów sektora finansów publicznych


podlegało wewntrznym przesuniciom midzy poszczególnymi podmiotami tego sektora
(wobec 26,7% w 2007 r.).

Kierunki realokacji dochodów w 2008 r. ilustruje ponisza tablica, której wiersze opisuj
transfery "z" danego elementu sektora finansów publicznych, kolumny za transfery "do"
okrelonego elementu. Np. budet pastwa przekazał podsektorowi ubezpiecze
społecznych 51,1 mld zł, w tym Funduszowi Ubezpiecze Społecznych 36,1 mld zł.
Podsektor rzdowy otrzymał z budetów jst 4,1 mld zł.

w mld zł
Podsektor rzdowy

agencje pastwowe

pozostałe jednostki

pozostałe jednostki

pozostałe jednostki

Razem transfery
Budet pastwa

samorzdowy

społecznych
ubezpiecze

przekazane
Podsektor

Podsektor
budety jst

FER
FUS

Wyszczególnienie

1. Podsektor
30,9 1,5 3,4 26,0 85,7 63,5 22,2 54,2 39,1 14,9 0,3 170,8
rzdowy

budet pastwa 21,7 0,0 3,2 18,5 63,2 63,1 0,1 51,1 36,1 14,9 0,1 136,0

agencje pastwowe 2,1 1,2 0,1 0,7 0,0 0,0 0,0 0,1 0,1 0,0 0,0 2,2

pozostałe jednostki 7,1 0,3 0,0 6,7 22,5 0,4 22,2 3,0 2,8 0,0 0,1 32,6

2. Podsektor
4,6 2,2 0,0 2,3 9,7 2,0 7,7 8,6 8,6 0,0 0,0 22,9
samorzdowy

budety jst 4,1 2,2 0,0 1,8 9,7 2,0 7,7 6,1 6,1 0,0 0,0 19,8

pozostałe jednostki 0,5 0,0 0,0 0,5 0,0 0,0 0,0 2,5 2,5 0,0 0,0 3,1

3. Podsektor
ubezpiecze 2,8 0,0 0,0 2,8 0,0 0,0 0,0 4,2 0,3 0,0 3,9 7,0
społecznych
FUS 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 3,3 0,0 0,0 3,3 3,3

454
FER 2,8 0,0 0,0 2,8 0,0 0,0 0,0 0,4 0,0 0,0 0,4 3,1

pozostałe jednostki 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,5 0,3 0,0 0,2 0,5

Razem transfery
38,2 3,8 3,4 31,1 95,5 65,5 29,9 66,9 47,9 14,9 4,2 200,7
otrzymane

Saldo transferów
(otrzymane - -132,5 -132,2 1,1 -1,5 72,6 45,7 26,9 59,9 44,6 11,7 3,6 X
przekazane)

Najwiksza kwota wewntrznych transferów sektora finansów publicznych dotyczy


transferów z budetu pastwa do jednostek samorzdu terytorialnego. Jednostki samorzdu
terytorialnego otrzymały z budetu pastwa (głównie w formie dotacji i subwencji)
63.081,1 mln zł, tj. 31,4% ogólnej kwoty wewntrznych transferów (31,8% w 2007 r.).

1.2. Wydatki sektora finansów publicznych

Wydatki sektora finansów publicznych wyniosły w 2008 r. 534.004,6 mln zł


i w porównaniu z 2007 r. wzrosły nominalnie o 10,5%, a w ujciu realnym o 6,1%. W 2008 r.
relacja wydatków sektora finansów publicznych, po wyeliminowaniu wzajemnych transferów,
do PKB wyniosła 42% i wzrosła w porównaniu z rokiem poprzednim o 0,9 punktu
procentowego.

Duy udział wydatków sektora stanowi nadal wydatki socjalne przeznaczone na


finansowanie emerytur, rent, zasiłków rodzinnych, zasiłków dla bezrobotnych, innych
zasiłków i wiadcze oraz stypendia. Na wydatki te w 2008 r. przypadało 38% łcznych
wydatków sektora finansów publicznych, wobec 38,6% w 2007 r. Nominalnie zwikszyły si
one o 8,8%, a realnie o 4,4%.

Inne wydatki biece przeznaczone głównie na wypłat wynagrodze i wydatki


rzeczowe, wzrosły nominalnie o 13,5%, a realnie o 9% i stanowiły 42,7% (wobec
41,5% w 2007 r.) łcznej kwoty wydatków.

Wydatki na obsług długu w 2008 r. w stosunku do 2007 r. nominalnie zmniejszyły si


o 7,8%, a realnie o 11,5%. Udział tych wydatków w ogólnej kwocie wydatków sektora wyniósł
5% (wobec 6% w roku poprzednim).

Wydatki kapitałowe zwikszyły si w 2008 r. w stosunku do roku poprzedniego


nominalnie o 15,5%, a realnie 10,9%.

Najwiksz dynamik i nominalny wzrost wydatków odnotował podsektor samorzdowy.

455
Zestawienie wydatków sektora finansów publicznych w podziale na poszczególne
podsektory (po wyeliminowaniu wzajemnych transferów midzy podsektorami i wewntrz
podsektorów)2 przedstawia si nastpujco:

Wyszczególnienie 2007 2008 2007 2008 nominalnie realnie*

w mld zł % PKB 3:2 3:2


1 2 3 4 5 6 7
Ogółem 483,2 534,0 41,1 42,0 110,5 106,1

1. Podsektor rzdowy 199,3 217,3 16,9 17,1 109,1 104,7


a) budet pastwa 133,5 141,9 11,3 11,2 106,3 102,0
b) agencje pastwowe 5,9 6,6 0,5 0,5 112,0 107,5
c) pozostałe jednostki 59,9 68,8 5,1 5,4 114,9 110,2
2. Podsektor samorzdowy 147,7 166,1 12,6 13,1 112,4 107,9
a) budety jednostek samorzdu
111,0 125,4 9,4 9,9 112,9 108,4
terytorialnego
b) pozostałe jednostki 36,7 40,7 3,1 3,2 111,0 106,5
3. Podsektor ubezpiecze społecznych 136,2 150,5 11,6 11,8 110,6 106,1
a) FUS 118,7 132,4 10,1 10,4 111,6 107,1
b) FER 13,3 13,6 1,1 1,1 102,6 98,4
c) pozostałe jednostki 4,2 4,5 0,4 0,4 106,2 101,9

Dane za rok 2007 zmienione w stosunku do prezentowanych w Sprawozdaniu z wykonania budetu pastwa za
okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. głównie z powodu uzyskania od czci jednostek ostatecznych danych.
Za rok 2008 dane wstpne.
* Jako deflatora uyto wskanika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych.

W 2008 r. jednostki samorzdu terytorialnego, których dochody własne stanowiły


15% skonsolidowanych dochodów sektora finansów publicznych, zrealizowały
23,5% skonsolidowanych wydatków całego sektora. Natomiast budet pastwa, którego
dochody własne stanowiły 48,6% skonsolidowanych dochodów sektora finansów publicznych
zrealizował 26,6% skonsolidowanych wydatków całego sektora.

1.3. Wynik sektora finansów publicznych

W 2008 r. deficyt sektora finansów publicznych kształtował si na poziomie


20.010,6 mln zł, natomiast w roku 2007 sektor finansów publicznych osignł nadwyk
wynoszc 1.670,9 mln zł.

2
Informacja dotyczca wysokoci wydatków poszczególnych podsektorów bez uwzgldnienia
konsolidacji midzyszczeblowej zawarta jest w tablicy zamieszczonej w załczniku.

456
Pogorszenie wyniku sektora finansów publicznych w roku 2008 w porównaniu z rokiem
2007 spowodowane było zarówno czynnikami zewntrznymi, jak i wewntrznymi.
Wprowadzenie drugiego etapu reformy klina podatkowego oraz zawirowania w gospodarce
midzynarodowej spowodowane midzynarodowym kryzysem finansowym wpłynły
negatywnie na sytuacj sektora finansów publicznych. Pogorszenie wyniku zaobserwowano
we wszystkich podsektorach. Najwikszy wpływ na pogorszenie wyniku sektora finansów
publicznych miały: budet pastwa, Fundusz Ubezpiecze Społecznych i budety jednostek
samorzdu terytorialnego. Najwikszy udział w wyniku sektora finansów publicznych miał
podsektor rzdowy z deficytem na poziomie 18,9 mld zł. Podsektor samorzdowy odnotował
deficyt na poziomie 2,3 mld zł, za podsektor ubezpiecze społecznych – nadwyk rzdu
1,2 mld zł.

Syntetyczne zestawienie wyniku sektora finansów publicznych w podziale na


poszczególne podsektory przedstawia si nastpujco:

Wyszczególnienie 2007 2008 2007 2008

w mld zł % PKB
1 2 3 4 5
Ogółem 1,7 -20,0 0,1 -1,6

1. Podsektor rzdowy -9,7 -18,9 -0,8 -1,5


a) budet pastwa -16,0 -24,3 -1,4 -1,9
b) agencje pastwowe 0,8 -0,7 0,1 -0,1
c) pozostałe jednostki 5,4 6,2 0,5 0,5
2. Podsektor samorzdowy 2,1 -2,3 0,2 -0,2
a) budety jednostek samorzdu
2,3 -2,6 0,2 -0,2
terytorialnego
b) pozostałe jednostki -0,2 0,3 0,0 0,0
3. Podsektor ubezpiecze społecznych 9,3 1,2 0,8 0,1
a) FUS 7,8 0,3 0,7 0,0
b) FER 0,5 -0,6 0,0 0,0
c) pozostałe jednostki 1,0 1,4 0,1 0,1

Dane za rok 2007 zmienione w stosunku do prezentowanych w Sprawozdaniu z wykonania budetu pastwa za
okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. głównie z powodu uzyskania od czci jednostek ostatecznych danych.
Za rok 2008 dane wstpne.

Podsumowaniem omówienia sytuacji sektora finansów publicznych w 2008 r. jest


ponisze zestawienie obrazujce powizania midzy poszczególnymi segmentami sektora
i wpływ tych powiza na ich wyniki finansowe.

457
Podsektor rzdowy

agencje pastwowe

pozostałe jednostki

pozostałe jednostki

pozostałe jednostki

Sektor finansów
Budet pastwa

samorzdowy

społecznych
ubezpiecze

publicznych
Podsektor

Podsektor
budety jst

FER
FUS
Wyszczególnienie

w mld zł

1. Dochody ogółem 369,3 253,5 8,2 107,5 186,7 142,6 44,1 158,7 136,1 16,2 6,4 714,7

w tym:

transfery wewntrz
sektora fin. 38,2 3,8 3,4 31,1 95,5 65,5 29,9 66,9 47,9 14,9 4,2 200,7
publicznych

2. Dochody bez
331,0 249,8 4,8 76,4 91,2 77,0 14,2 91,8 88,2 1,3 2,3 514,0
transferów

3. Wydatki ogółem 388,1 277,9 8,9 101,4 189,0 145,2 43,8 157,6 135,8 16,8 5,0 734,7

w tym:

Transfery
wewntrz sektora 170,8 136,0 2,2 32,6 22,9 19,8 3,1 7,0 3,3 3,1 0,5 200,7
fin. publicznych

4. Wydatki bez
217,3 141,9 6,6 68,8 166,1 125,4 40,7 150,5 132,4 13,6 4,5 534,0
transferów

5. Wynik (1-3) -18,9 -24,3 -0,7 6,2 -2,3 -2,6 0,3 1,2 0,3 -0,6 1,4 -20,0

6. Wynik "netto" (2-4) 113,7 107,9 -1,8 7,6 -74,9 - 4 8 , 3 -26,6 -58,8 -44,2 -12,3 -2,2 -20,0

2. Fiskalne kryteria konwergencji

Polska jako członek Unii Europejskiej zobligowana jest do wypełnienia nominalnych


kryteriów konwergencji (zbienoci) zawartych w Traktacie z Maastricht oraz w dołczonym
do niego Protokole nadmiernego deficytu.

Fiskalne kryteria konwergencji dotycz poziomu deficytu i długu sektora instytucji


rzdowych i samorzdowych. Stanowi one podstaw do oceny sytuacji fiskalnej kraju
i odnosz si do maksymalnego, dopuszczalnego poziomu deficytu i długu instytucji
rzdowych i samorzdowych. Zgodnie z tymi kryteriami deficyt i dług sektora liczony jest
według zasad Europejskiego Systemu Rachunków Narodowych i Regionalnych3 (ESA’95).

Wykorzystywane przez Komisj Europejsk dane statystyczne w odniesieniu do sektora


instytucji rzdowych i samorzdowych róni si od danych opracowywanych w oparciu
o ustaw o finansach publicznych w kwestii zakresu podmiotowego sektora, innej
klasyfikacji niektórych transakcji oraz odmiennej koncepcji rachunkowej (dane prezentowane
s na bazie memoriałowej, polegajcej na rejestrowaniu operacji w momencie ich powstania,
zmiany, ustania lub wyganicia, a nie w momencie kasowego przepływu rodków

3
European System of Integrated Economic Accounts

458
pieninych; dodatkowo nalenoci z tytułu zaległych podatków i składek na ubezpieczenia
społeczne s wykazywane w wysokoci moliwej do cignicia).

Zakres podmiotowy sektora zgodnie z metodologi ESA’95 zasadniczo jest zgodny


z ustaw o finansach publicznych, z czterema wyjtkami. Poza sektorem klasyfikowane s
jednostki badawczo-rozwojowe, Polska Agencja eglugi Powietrznej oraz Polski Klub
Wycigów Konnych (wchodzce w skład sektora zdefiniowanego wg ustawy o finansach
publicznych), do sektora włczony jest natomiast utworzony w BGK Krajowy Fundusz
Drogowy (klasyfikowany zgodnie z ustaw o finansach publicznych poza sektorem).

Wielko liczonego wg zasad ESA’95 deficytu sektora nie moe przekroczy 3% PKB,
natomiast wielko długu 60% PKB. Jeli na podstawie przesyłanych przez kraj tzw.
notyfikacji fiskalnych o wysokoci deficytu i długu sektora instytucji rzdowych
i samorzdowych lub swojej własnej oceny sytuacji fiskalnej Komisja Europejska stwierdzi
ryzyko przekroczenia lub przekroczenie wyej wymienionych wartoci referencyjnych
uzyskuje prawn podstaw do podjcia w stosunku do kraju procedury, słucej
ograniczeniu nadmiernego deficytu.

Według wstpnego szacunku GUS4 deficyt sektora instytucji rzdowych


i samorzdowych wg ESA’95 wyniósł w 2008 r. 49.537 mln zł (3,9% PKB) i był wyszy
w stosunku do 2007 r. o 27.406 mln zł. W porównaniu do 2007 r. deficyt sektora instytucji
rzdowych i samorzdowych w relacji do PKB wzrósł o 2 pkt. proc.

Wielko deficytu sektora instytucji rzdowych i samorzdowych była zdeterminowana


przez:

− deficyt podsektora instytucji rzdowych na szczeblu centralnym, który wyniósł


a 53.004 mln zł (4,2% PKB) i w stosunku do 2007 r. pogłbił si o 16.870 mln zł,
tj. 1,1 pkt. proc. PKB,

− deficyt podsektora instytucji samorzdowych na szczeblu lokalnym w wysokoci


2.422 mln zł (0,2% PKB) wobec odnotowanej w 2007 r. nadwyki w wysokoci
1.331 mln zł (0,1% PKB),

− nadwyk podsektora funduszy ubezpiecze społecznych w kwocie 5.909 mln zł (0,5% PKB)
wobec odnotowanej w 2007 r. nadwyki w wysokoci 12.672 mln zł (1,1% PKB).

4
Komunikat GUS dotyczcy deficytu i długu sektora instytucji rzdowych i samorzdowych w 2008 r.
(tzw. notyfikacja fiskalna) z dnia 22 kwietnia 2009 r.

459
Cz V
Dyscyplina finansów publicznych

1. Działalno Głównej Komisji Orzekajcej w sprawach o naruszenie


dyscypliny finansów publicznych w 2008 r.

W dniu 1 stycznia 2008 r. Główna Komisja Orzekajca w Sprawach o Naruszenie


Dyscypliny Finansów Publicznych (dalej w skrócie GKO) miała do rozpoznania:
− 2 odwołania wniesione w 2006 r. od 2 orzecze wydanych w pierwszej instancji
(rozpoznanie jednego z nich miało miejsce dopiero w 2008 r. ze wzgldu na
wczeniejsze zawieszenie postpowania, natomiast drugie odwołanie zostało zwrócone
do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sd Administracyjny w Warszawie),

− 27 odwoła wniesionych w 2007 r. od 24 orzecze wydanych w pierwszej instancji,

− 103 odwołania wniesione w 2008 r. od 97 orzecze wydanych w pierwszej instancji.

W sumie wic do rozpoznania pozostawało w 2008 r. 132 odwołania od 121 orzecze


wydanych w pierwszej instancji.

1. GKO rozpoznała w 2008 r. 2 odwołania wniesione w 2006 r. oraz 26 odwoła


wniesionych w 2007 r. 1 odwołanie z 2007 r., które zostało zwrócone do GKO przez
Wojewódzki Sd Administracyjny w Warszawie w lipcu 2008 r., nie zostało
rozpoznane w 2008 r., poniewa wyznaczona na listopad 2008 r. rozprawa w tej
sprawie została odroczona z uwagi na konieczno przesłuchania dodatkowych
wiadków.

2. Z ogólnej liczby 103 odwoła wniesionych w 2008 r. – 75 zostało wniesione przez


obwinionych, a 28 przez rzeczników dyscypliny finansów publicznych.

3. Wniesione w 2008 r. odwołania dotyczyły:

− 80 orzecze wydanych przez regionalne komisje orzekajce w sprawach


o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy regionalnych izbach
obrachunkowych,

− 15 orzecze wydanych przez resortowe komisje orzekajce w sprawach


o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy ministrach,

− 1 orzeczenia wydanego przez Wspóln Komisj Orzekajc w Sprawach


o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych,

− 1 orzeczenia wydanego przez Komisj Orzekajc w Sprawach o Naruszenie


Dyscypliny Finansów Publicznych przy Szefie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

461
4. GKO rozpatrzyła w 2008 r. 98 odwoła oraz odmówiła przyjcia 1 odwołania, z uwagi
na złoenie go po upływie ustawowego terminu. Na dzie 1 stycznia 2009 r.
pozostały do rozpoznania 34 odwołania. Sporód 34 pozostałych do rozpoznania
odwoła:

− 1 wpłynło w czerwcu – rozpraw w tej sprawie wyznaczono na padziernik, ale


została ona odroczona z uwagi na konieczno zgromadzenia dodatkowych
dokumentów,

− 1 wpłynło w lipcu (zwrócone z Wojewódzkiego Sdu Administracyjnego


w Warszawie do ponownego rozpoznania przez GKO) – rozpraw w tej sprawie
wyznaczono na listopad 2008 r., ale została ona odroczona, z uwagi
na konieczno przesłuchania dodatkowych wiadków,

− 2 wpłynły w sierpniu – rozprawy w tych sprawach wyznaczono na listopad, ale


zostały one odroczone: jedna z uwagi na konieczno sprecyzowania odwołania
przez nieobecnego na rozprawie obwinionego, a druga ze wzgldu
na udokumentowany wniosek obrocy o odroczenie rozprawy z uwagi na zły stan
zdrowia obwinionego.

Ponadto nie rozpoznano do koca 2008 r. 1 odwołania, które wpłynło we wrzeniu


i 8 odwoła wniesionych w padzierniku (w tych sprawach nie wyznaczono rozpraw
w 2008 r. z uwagi na brak wolnych terminów). Nie rozpoznano te 7 odwoła
wniesionych w listopadzie i 14 odwoła wniesionych w grudniu (w tych sprawach
rozpoznanie odwoła w 2008 r. było dodatkowo niemoliwe ze wzgldu na terminy
dorczania zawiadomie oraz okres witeczny w grudniu).

5. Aktywno orzecznicza 251 członków GKO (w tym Przewodniczcego i jego dwóch


zastpców) przedstawiała si nastpujco:

a) przewodniczyło rozprawom 19 członków (od jednego do piciu razy);

b) funkcj sprawozdawcy pełniło 23 członków (od dwóch do szeciu razy), 1 osoba


nie pełniła funkcji sprawozdawcy z uwagi na zły stan zdrowia, a druga z uwagi
na rezygnacj z funkcji członka GKO na pocztku okresu sprawozdawczego;

c) uczestnictwo w składzie orzekajcym (poza przewodniczeniem lub pełnieniem


funkcji sprawozdawcy) dotyczyło 25 członków GKO i kształtowało si od 1 do 14
razy;

1
W myl obowizujcych przepisów, w skład GKO wchodz 24 osoby, ale jedna osoba zrezygnowała w trakcie
roku sprawozdawczego i na jej miejsce została powołana nowa – std ogólna liczba 25 członków GKO.

462
d) dwoje członków GKO pod koniec okresu sprawozdawczego przestało aktywnie
uczestniczy w pracach Komisji ze wzgldu na bardzo zły stan zdrowia
i przebywanie w szpitalach;

e) członkowie GKO, z drobnymi wyjtkami, terminowo składali pisemne uzasadnienia


do wydanych orzecze, co umoliwia stronom wniesienie skargi do wojewódzkiego
sdu administracyjnego.

6. W 2008 r. GKO rozstrzygnła sprawy w nastpujcy sposób:

rodzaj rozstrzygnicia Głównej rok wpływu odwołania łczna liczba


Komisji Orzekajcej rozstrzygni
2008 r. 2007 r. 2006 r.
utrzymanie w mocy 16 11 0 27
rozstrzygnicia I instancji
uchylenie, zmiana zaskaronego 20 7 0 27
orzeczenia w całoci lub w czci
uchylenie i przekazanie sprawy 24 7 1 32
do ponownego rozpoznania w
całoci lub w czci
umorzenie postpowania 6 1 1 8
pozostawienie rodka 3 1 0 4
zaskarenia bez rozpoznania
łczna liczba rozstrzygni 69 27 2 98

7. Uchylajc orzeczenia podjte w pierwszej instancji lub zmieniajc zaskarone


orzeczenia w całoci lub czci GKO:

− w 23 przypadkach uniewinniła obwinionych,

− w 3 przypadkach złagodziła kar w stosunku do obwinionych lub odstpiła od jej


wymierzenia,

− w 1 przypadku utrzymała kar.

Ponadto, w ramach tych 27 spraw w 3 przypadkach GKO, na podstawie art. 147 ust.
2 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialnoci za naruszenie dyscypliny
finansów publicznych – Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z pón. zm. – zwanej dalej
uondfp., orzekła w sprawie osób, które nie były objte odwołaniem, natomiast
zaskaronym (przez inny podmiot) orzeczeniem przypisano im odpowiedzialno.

8. Sporód orzecze uchylajcych orzeczenia komisji orzekajcych I instancji


i uniewinniajcych obwinionych od stawianych zarzutów:

− 18 dotyczyło orzecze wydanych przez regionalne komisje orzekajce,

463
− 3 dotyczyło orzecze wydanych przez resortowe komisje orzekajce działajce
przy ministrach,

− 1 orzeczenie dotyczyło orzeczenia wydanego przez Wspóln Komisj Orzekajc.

Głównymi przyczynami rozstrzygania spraw w powyszy sposób były:

− zmiana stanu prawnego nastpujca midzy dat wydania orzeczenia przez


komisj orzekajc I instancji a wydaniem orzeczenia przez GKO, powodujca e
przepisy ustaw obowizujcych w czasie orzekania przez GKO uznawane były
jako wzgldniejsze dla sprawcy (podstawa – art. 24 ust. 2 uondfp.),

− ustalenie, e sprawcy nie mona przypisa winy w czasie popełnienia naruszenia


(art. 19 ust. 2 uondfp.),

− błdne ustalenia stanu faktycznego albo błdna interpretacja przepisów prawa,


w szczególnoci odnonie do moliwoci ponoszenia odpowiedzialnoci przez
osoby, którym powierzono obowizki w zakresie gospodarki finansowej (podstawa
– art. 78 ust. 1 pkt 1 i 2 w zw. z art. 78 ust. 3 uondfp.).

9. Zgodnie z art. 147 ust. 1 pkt 3 uondfp., GKO moe uchyli orzeczenie komisji
orzekajcej I instancji i przekaza spraw do ponownego rozpoznania. Podejmujc
takie rozstrzygnicia, GKO najczciej wskazywała na:

− braki w materiale dowodowym uniemoliwiajce rozstrzyganie sprawy


w II instancji,

− naruszenie w postpowaniu przed komisj orzekajc I instancji prawa


obwinionego do obrony,

− konieczno ponownego rozpoznania sprawy ze wzgldu na tre art. 146


ust. 2 uondfp., zgodnie z którym w przypadku wniesienia odwołania na niekorzy
obwinionego, który został uniewinniony przez komisj orzekajc lub w stosunku
do którego postpowanie umorzono, GKO nie moe wymierzy mu kary, a jeeli
uzna, e wymierzenie kary jest uzasadnione, przekazuje spraw do ponownego
rozpoznania.

10. GKO umarzała postpowania ze wzgldu na upływ terminu do orzekania w sprawie –


odnonie do 5 obwinionych oraz uznajc, e stopie szkodliwoci naruszenia dla
finansów publicznych był znikomy – odnonie do 1 obwinionego (przesłanki
umorzenia postpowania okrela art. 78 ust. 1 uondfp.).

11. Pozostawienie rodka zaskarenia bez rozpoznania nastpuje w wyniku jego


wycofania z GKO przez stron postpowania (art. 140 ust. 2 uondfp.). Główny
Rzecznik Dyscypliny Finansów Publicznych, na podstawie art. 140 ust. 1 uondfp.,
wycofał ogółem 4 odwołania, złoone przez rzeczników dyscypliny finansów
publicznych I instancji.
464
Łczna liczba odwoła, które pozostawiono bez rozpoznania została uwzgldniona
zarówno w liczbie wniesionych odwoła jak i w tabeli ukazujcej sposób rozpoznania
spraw przez GKO (zob. tabela w pkt 6).

12. Do GKO w 2008 r. wpłynło 14 wniosków o stwierdzenie niewanoci orzecze


wydanych przez komisj orzekajc pierwszej instancji z uwagi na to, e w wydaniu
tych orzecze brała udział osoba nieuprawniona. We wszystkich tych sprawach GKO
stwierdziła niewano orzecze.

13. W 2008 r. do GKO wpłynły 2 zaalenia obwinionych na postanowienia Głównego


Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych w sprawie umorzenia postpowania
wyjaniajcego. Ponadto, 1 zaalenie pozostało do rozpoznania z 2007 r. Wszystkie
trzy postanowienia Głównego Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych zostały
utrzymane w mocy przez GKO.

14. W 2008 r. do Przewodniczcego GKO wpłynły 4 zaalenia rzeczników dyscypliny


finansów publicznych na zarzdzenia przewodniczcych komisji orzekajcych
I instancji o zwrocie wniosku o ukaranie do uzupełnienia. Ponadto, 1 zaalenie
pozostało do rozpoznania z 2007 r. Przewodniczcy GKO rozpoznał wszystkie
zaalenia, przy czym:

− w 2 sprawach utrzymał w mocy zaskarone zarzdzenia,

− w 1 sprawie uchylił zaskarone zarzdzenie,

− w 2 sprawach czciowo utrzymał w mocy a czciowo uchylił zaskarone


zarzdzenie.

15. W 2008 r. do Wojewódzkiego Sdu Administracyjnego w Warszawie wpłynło 5 skarg


na orzeczenia GKO. Z rozpoznanych w 2008 r. przez WSA w Warszawie skarg na
orzeczenia GKO, które wpłynły do Sdu w 2008 r. i wczeniej, WSA w Warszawie
w 3 przypadkach oddalił skargi, za w jednym przypadku uchylił orzeczenie GKO,
zarzucajc temu orzeczeniu błdn wykładni art. 35 uondfp.

16. Przewodniczcy GKO prowadzi rejestr odpowiedzialnych za naruszenie dyscypliny


finansów publicznych, w ramach którego udziela si odpowiedzi na zapytania
o karalno za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. W rejestrze
zarejestrowano 798 osób oraz usunito z niego dane dotyczce 882 osób, wobec
których nastpiło zatarcie ukarania. Ponadto, udzielono 2.727 odpowiedzi
na zapytania o karalno za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

17. Zgodnie z art. 194 uondfp., Przewodniczcy GKO sprawuje nadzór administracyjny
nad działalnoci komisji orzekajcych I instancji. Z informacji uzyskanych w ramach
sprawowania tego nadzoru wynika, co nastpuje.

465
a) Głównym kryterium, którym kieruj si przewodniczcy komisji orzekajcych
ustalajc kolejno kierowania spraw na rozprawy jest data wpływu wniosku
o ukaranie. Brak jest danych, czy przy ustalaniu tej kolejnoci bierze si pod
uwag dat przedawnienia orzekania w sprawie albo stopie skomplikowania
sprawy.

b) redni okres czasu upływajcy od daty złoenia wniosku do wyznaczenia


terminu rozprawy wynosi ok. 1 miesica.

c) Czstotliwo odbywania si rozpraw przed komisjami orzekajcymi jest


bardzo zrónicowana – od kilku w cigu roku do 3 w skali tygodnia.

d) Liczba rozpraw odraczanych w stosunku do iloci spraw rozpoznawanych


przez poszczególne komisje orzekajce jest nieznaczna. Głównymi
przyczynami odraczania rozpraw s:

− niemono rozpoznania sprawy w cigu jednego terminu rozprawy


(zawiło sprawy),

− konieczno uzupełnienia materiału dowodowego,

− brak potwierdzenia dorczenia stronie zawiadomienia o wyznaczeniu


rozprawy,

− wniosek strony (kategoryczna tre art. 125 pkt 3 uondfp).

e) Uzasadnienia do rozstrzygni sporzdzane s, z nielicznymi wyjtkami,


terminowo. Przekroczenia 21-dniowego terminu do dorczenia stronom
orzeczenia wraz z uzasadnieniem wynikały głównie z problemów zwizanych
z dorczeniami. W przypadku opónie wydawane były zarzdzenia
o przedłueniu terminu do sporzdzenia uzasadnienia. Uzasadnienia, pod
wzgldem ich merytorycznej i formalnej poprawnoci, wykazuj due
zrónicowanie.

f) Szczegółowej analizie w zakresie przestrzegania terminów w postpowaniu


o naruszenie dyscypliny finansów publicznych poddano 40 spraw, które
wpłynły do GKO. Z badania tego wynika, co nastpuje.

− redni okres upływajcy midzy złoeniem wniosku przez rzecznika


dyscypliny finansów publicznych a przekazaniem sprawy do GKO w wyniku
wpłynicia rodka zaskarenia wynosi ok. 6,5 miesica.

− Okres upływajcy midzy złoeniem wniosku przez rzecznika dyscypliny


finansów publicznych a przekazaniem sprawy do GKO w wyniku wpłynicia
rodka zaskarenia wyniósł:

– do 3 miesicy – 9 spraw;

466
– od 3 do 6 miesicy – 13 spraw;

– powyej 6 miesicy – 18 spraw.

Głównymi przyczynami wydłuania si tego okresu były:

– rozpoznawanie spraw w kilku terminach rozpraw (sprawy zawiłe),

– znaczne iloci wniosków pozostajcych do rozpoznania w komisji


orzekajcej,

– trudnoci z dorczeniem stronie rozstrzygnicia (zaniechanie


korzystania z przepisu art. 186 ust. 6 uondfp.).

18. W ramach nadzoru administracyjnego Przewodniczcy GKO podjł w stosunku do


komisji orzekajcych I instancji nastpujce działania.

a) Wydał zalecenia:

− przeprowadzenia przegldu wszystkich wniosków i spraw pozostajcych do


rozpoznania pod ktem zagroenia wystpienia w nich przedawnienia
karalnoci i ustalanie kolejnoci terminów ich rozpoznawania z tego punktu
widzenia,

− rozpoznania w 2008 r. wszystkich wniosków i spraw, w których moe doj


do przedawnienia karalnoci czynów,

− aby do rozpoznania w 2009 r. pozostawi ewentualnie jedynie te wnioski


i sprawy, w których nie ma zagroenia wystpienia przedawnienia karalnoci,
a take takie, które wpłyn do komisji regionalnych po 15 listopada 2008 r.
i których nie mona rozpozna do koca roku ze wzgldu na brak terminów
lub niemoliwo dorczenia w odpowiednim czasie zawiadomie dla stron.
W komisjach resortowych do koca 2008 r. mogły by nierozpoznane jedynie
wnioski i sprawy, które wpłynły po 1 grudnia 2008 r. i nie mona było
stronom dorczy zawiadomie o terminie rozprawy w grudniu 2008 r.;

− aby do sprawozdania komisji orzekajcych za 2008 r. dołczy take


szczegółowe wyjanienie dotyczce kadego wniosku lub kadej sprawy,
która nie została rozpoznana w 2008 r. Wyjanienie powinno zawiera
podanie daty wpływu wniosku lub sprawy, daty przedawnienia karalnoci
i daty rozprawy, na której ma by rozpoznana w 2009 r.;

− aby wskazane komisje przedłoyły w terminie i trybie art. 195 uondfp.


szczegółowe plany działa majcych na celu usunicie powstałych
zaległoci, uwzgldniajc take wpływ biecych wniosków i spraw
podlegajcych rozpoznaniu,

467
− złoenie w terminie 14 dni wyjanie dotyczcych przyczyn, dla których nie
rozpoznano wszystkich wniosków i spraw do koca 2007 r. (wskazujc
w szczególnoci na dat ich wpływu do komisji oraz na dat przedawnienia
karalnoci, a take planowany termin rozpoznania). W wyjanieniach
naleało ewentualnie zasygnalizowa powody, dla których usunicie
wystpujcych zaległoci nie było moliwe w sposób trwały.

b) Wezwał do usunicia nieprawidłowoci polegajcych na :

− dopuszczaniu do przedawnienia karalnoci wynikajcym ze zbyt małej


czstotliwoci rozpraw, pónego wyznaczania terminów rozpraw,
wyznaczania terminów rozpraw bez zwracania uwagi na zagroenie
wystpienia przedawnienia, niezasadnego odraczania rozpraw, a take
stosowania tylko jednej metody dorczania pism,

− przewlekłoci postpowa zwizanej przede wszystkim z dorczaniem


stronie uzasadnionego rozstrzygnicia z opónieniem, rozpoznawaniem
sprawy w kilku terminach rozpraw oraz niezasadnym zwracaniem wniosków
o ukaranie w celu ich uzupełnienia,

− przekazywaniu zaskaronych rozstrzygni do GKO z duym opónieniem,

− przekazywaniu wadliwych zgłosze do Rejestru osób odpowiedzialnych


za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Odpowiadajc na wystpienie Przewodniczcego GKO, cz komisji


orzekajcych I instancji przesłało bardzo szczegółowe informacje wyjaniajc, jakie
były powody nierozpoznania wszystkich spraw w 2007 r. oraz jak te sprawy
załatwiano w 2008 r.

Wyjanienia czci komisji były niekompletne, a niektóre komisje w ogóle nie


ustosunkowały si do wystpienia Przewodniczcego GKO. Z przewodniczcymi tych
komisji Przewodniczcy GKO prowadził dalsz korespondencje w celu wyjanienia
wtpliwoci.

Składajc sprawozdanie za 2008 r. tylko 8 regionalnych komisji orzekajcych


i 4 resortowe komisje orzekajce przedstawiły informacje na temat spraw, które
pozostały im do rozpoznania na koniec 2008 r., mimo, e ze sprawozda wynika,
i takie informacje powinno przedstawi 14 regionalnych komisji orzekajcych
i 13 resortowych komisji orzekajcych.

19. W 2008 r. kontynuowano opracowywanie „Biuletynu orzecznictwa w sprawach


o naruszenie dyscypliny finansów publicznych” – kwartalnika zawierajcego wybór
orzecze GKO, komisji orzekajcych I instancji oraz wyroków WSA i NSA,
wydawanego przez Ministerstwo Finansów. Biuletyn ten otrzymuj podmioty

468
zwizane z dochodzeniem odpowiedzialnoci za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych a take pastwowe uczelnie wysze. W formie elektronicznej kwartalnik
zamieszczany jest na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.
Rozpowszechnianie Biuletynu ma słuy poszerzeniu wiedzy z zakresu finansów
publicznych oraz wspomaganiu funkcji prewencyjnej orzecze.

2. Działalno komisji orzekajcych w I instancji (przy ministrach


i regionalnych izbach obrachunkowych)

1. Na pocztku 2008 r. w komisjach orzekajcych I instancji oczekiwały


na rozstrzygnicie sprawy (patrz zał. nr 1, 2 i 3) dotyczce 438 obwinionych, w tym
w 16 regionalnych komisjach orzekajcych 348 obwinionych, w 17 resortowych
komisjach orzekajcych, we Wspólnej Komisji Orzekajcej oraz w Komisji przy Szefie
Kancelarii Rady Ministrów (zwanych dalej resortowymi komisjami orzekajcymi)
90 obwinionych. Natomiast w 2008 r. do komisji orzekajcych w I instancji wpłynły
wnioski o ukaranie złoone wobec 1.482 obwinionych, przy czym do regionalnych
komisji orzekajcych wobec 1.274 obwinionych i do resortowych komisji orzekajcych
wobec 208 obwinionych. Ponadto, GKO zwróciła do ponownego rozpoznania sprawy
dotyczce 42 obwinionych (do regionalnych komisji orzekajcych sprawy dotyczce
35 obwinionych i do resortowych komisji orzekajcych – 7). Poszczególne komisje
przekazały do innych komisji sprawy dotyczce 8 obwinionych (4 – regionalne
komisje orzekajce i 4 - resortowe komisje orzekajce). Poszczególne komisje
orzekajce otrzymały z innych komisji sprawy dotyczce 9 obwinionych2 (1 –
regionalne komisje orzekajce i 8 - resortowe komisje orzekajce). W sumie wic
komisje I instancji miały do rozpoznania w 2008 r. sprawy dotyczce 1.963
obwinionych, w tym w regionalnych komisjach orzekajcych dotyczyły one 1654
obwinionych i w resortowych komisjach orzekajcych 309 obwinionych.

2. Komisje orzekajce I instancji wydały w 2008 r. rozstrzygnicia wobec


1.502 obwinionych, w tym regionalne komisje orzekajce wobec 1.281 obwinionych,
a resortowe komisje orzekajce wobec 221 obwinionych. Na koniec roku do
rozstrzygnicia pozostały sprawy dotyczce 448 obwinionych, w tym w regionalnych
komisjach orzekajcych wobec 362 obwinionych i w resortowych komisjach
orzekajcych wobec 86 obwinionych. Rónica pomidzy liczb złoonych wniosków
a rozpoznanych spraw wynika z połczenia niektórych kilku wniosków w jeden
wniosek.

2
Sprawa dotyczca 1 obwinionego została przekazana ze zlikwidowanej Resortowej Komisji Orzekajcej
w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych przy Ministrze Gospodarki Morskiej – nie ujtej
w sprawozdaniu – std rónica w liczbie przekazanych i otrzymanych spraw.

469
3. Z ogółu spraw rozstrzygnitych w cigu 2008 r. przez regionalne komisje orzekajce
(1.281) najwicej rozstrzygnły (patrz zał. nr 6 i 9) regionalne komisje orzekajce w:

− Poznaniu - 189 spraw,

− Lublinie - 145 spraw,

− Katowicach - 135 spraw,

− Krakowie - 108 spraw,

− Warszawie - 96 spraw,

− Kielcach - 92 sprawy;

a najmniej (patrz zał. nr 7 i 9) regionalne komisje orzekajce w:

− Białymstoku - 9 spraw,

− Zielonej Górze - 14 spraw,

− Rzeszowie - 26 spraw,

− Wrocławiu - 30 spraw,

Z ogółu spraw rozstrzygnitych w cigu 2008 r. przez resortowe komisje orzekajce


najwicej (patrz zał. nr 6) rozstrzygnły resortowe komisje orzekajce przy:

− Ministrze Sprawiedliwoci - 66 spraw,

− Ministrze Spraw Wewntrznych i Administracji - 32 sprawy,

− Ministrze Zdrowia - 30 spraw,

a najmniej (patrz zał. nr 7) Resortowa Komisja Orzekajca przy Ministrze Rozwoju


Regionalnego i Wspólna Komisja Orzekajca po 1 sprawie.

W 2008 roku ani razu nie orzekały komisje przy: Ministrze Sportu i Turystyki
i Ministrze Spraw Zagranicznych.

Powysze dane wskazuj na znaczne dysproporcje w obcieniu prac zarówno


poszczególnych komisji orzekajcych, jak i ogólnie w podziale obcienia
przypadajcego na resortowe i regionalne komisje orzekajce. Zdecydowana
wikszo spraw rozstrzygana jest przez regionalne komisje orzekajce.

4. Wobec 1.213 obwinionych komisje orzekajce I instancji wydały orzeczenia, na mocy


których:

− uniewinniono 314 osób, tj. 25,8 % wszystkich obwinionych, wobec których wydano
orzeczenia, w tym w:

− regionalnych komisjach orzekajcych 248 osób, co stanowi 79,9%


wszystkich uniewinnionych,

470
− resortowych komisjach orzekajcych 66 osób, co stanowi 21,1% wszystkich
uniewinnionych,

− uznano odpowiedzialnymi za naruszenie dyscypliny finansów publicznych


899 osób, tj. 73,2 % wszystkich obwinionych wobec których wydano orzeczenia,
z tego:

− komisje regionalne orzekły o uznaniu odpowiedzialnymi za naruszenie


dyscypliny finansów publicznych - 798 osób, co stanowi 88,7% obwinionych,
którym przypisano odpowiedzialno,

− komisje resortowe orzekły o uznaniu odpowiedzialnymi za naruszenie


dyscypliny finansów publicznych - 101 osób, co stanowi 11,2% obwinionych,
którym przypisano odpowiedzialno.

5. Wobec 289 osób umorzono postpowanie, przy czym w regionalnych komisjach


orzekajcych wobec 234 osób i w resortowych komisjach orzekajcych wobec
55 osób.

adna ze spraw rozstrzygnitych w 2008 r. w resortowych komisjach orzekajcych


przy: Ministrze Rozwoju Regionalnego (rozstrzygnito 1 spraw) i Ministrze
rodowiska (rozstrzygnito 7 spraw) nie zakoczyła si przypisaniem
odpowiedzialnoci tylko umorzeniem postpowania bd uniewinnieniem (patrz
załcznik nr 4).

Ponadto wnioski, rozpoznane w 2008 r., złoone przez rzecznika najczciej nie
koczyły si przypisaniem odpowiedzialnoci w resortowych komisjach orzekajcych
przy:

− Ministrze Gospodarki – w 67% spraw rozstrzygnitych (rozstrzygnito 3 sprawy),

− Ministrze Sprawiedliwoci – 65% spraw rozstrzygnitych (rozstrzygnito


66 spraw),

− Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego – 64% spraw rozstrzygnitych


(rozstrzygnito 14 spraw),

− Ministrze Obrony Narodowej – 59% spraw rozstrzygnitych (rozstrzygnito


17 spraw).

W regionalnych komisjach orzekajcych to samo zjawisko nie miało tak racych


rozmiarów. Wnioski, rozpoznane w 2008 r., złoone przez rzecznika najczciej nie
koczyły si przypisaniem odpowiedzialnoci w regionalnych komisjach orzekajcych
w Bydgoszczy (59% – z 86 spraw rozstrzygnitych) i w Poznaniu (54% – z 189 spraw
rozstrzygnitych) skoczyły si umorzeniem bd uniewinnieniem.

471
6. Sporód 899 uznanych za odpowiedzialnych za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych, w tym regionalne komisje przypisały odpowiedzialno 798 obwinionym
a resortowe komisje orzekajce 101 obwinionym:

− ukarano 352 osoby, tj. 39,2%, w tym w regionalnych komisjach orzekajcych


305 osób i w resortowych komisjach orzekajcych – 47 osób,

− wobec 547 osób (60,8%) odstpiono od wymierzenia kary, w tym w regionalnych


komisjach orzekajcych wobec 493 osób i w resortowych komisjach orzekajcych
– 54 osób.

O moliwoci zastosowania instytucji odstpienia od wymierzenia kary stanowi


art. 36 uondfp. Najczciej komisje orzekajce, odstpujc od wymierzenia kary,
wskazywały, jako okoliczno łagodzc, wyrónianie si obwinionego, przed
popełnieniem naruszenia, wzorowym spełnieniem obowizków zawodowych oraz
nisk szkodliwo popełnionego naruszenia dla finansów publicznych.

7. W stosunku do 352 osób ukaranych (z czego w regionalnych komisjach orzekajcych


305 osób i w resortowych komisjach orzekajcych 47 osób) orzeczono nastpujce
rodzaje kar:

− kar upomnienia ukarano 306 osób (86,9% ukaranych), w tym w regionalnych


komisjach orzekajcych 267 osób i w resortowych komisjach orzekajcych
39 osób,

− kar nagany ukarano 40 osób (11,4% ukaranych), w tym regionalne komisje


orzekajce 33 osoby i resortowe komisje orzekajce 7 osób,

− kar pienin ukarano 6 osób, w tym regionalne komisje orzekajce 5 osób


i resortowe komisje orzekajce 1 osob, przy czym rednia wysoko kary
pieninej wyniosła 10.156,26 zł,

− nie orzeczono kary zakazu pełnienia funkcji zwizanych z dysponowaniem


rodkami publicznymi.

8. Komisje orzekajce I instancji w roku 2008 umorzyły postpowania wobec 336


zarzutów, z tego najczciej umorzenie postpowania było wynikiem ustalenia, e:

− stopie szkodliwoci dla finansów publicznych jest znikomy – 271 zarzutów,


co stanowi 80,7%, w tym w regionalnych komisjach orzekajcych 225 zarzutów
i w resortowych komisjach orzekajcych 46 zarzutów,

− nastpiło przedawnienie orzekania – 35 zarzutów, co stanowi 10,4%, w tym


w regionalnych komisjach orzekajcych 20 zarzutów i w resortowych komisjach
orzekajcych 15 zarzutów.

472
9. Osobom odpowiedzialnym za naruszenie dyscypliny finansów publicznych przypisano
najliczniej popełnienie czynów polegajcych na:

− niewykonaniu zobowizania jednostki sektora finansów publicznych, którego


skutkiem jest zapłata odsetek, kar lub opłat oraz dopuszczenie przez kierownika
jednostki do niewykonania zobowizania jednostki, którego termin płatnoci
upłynł, wskutek zaniedbania lub niewypełnienia obowizków w zakresie kontroli
finansowej – (łcznie 4.291 czynów, co stanowi 62,4% wszystkich czynów, przy
czym w regionalnych komisjach orzekajcych 4.275 czynów i w resortowych
komisjach orzekajcych 16 czynów),

− zacigniciu zobowizania bez upowanienia albo z przekroczeniem upowanienia


do zacigania zobowiza jednostki sektora finansów publicznych – (484 czyny,
co stanowi 7% wszystkich czynów, przy czym w regionalnych komisjach
orzekajcych 480 czynów i w resortowych komisjach orzekajcych 4 czyny),

− naruszeniu przepisów dotyczcych zamówie publicznych (łcznie 480 czynów,


co stanowi 6,9% wszystkich czynów, przy czym w regionalnych komisjach
orzekajcych 416 czynów i w resortowych komisjach orzekajcych 64 czyny),

− nieopłaceniu przez jednostk sektora finansów publicznych:

− składek na ubezpieczenie społeczne,

− składek na ubezpieczenie zdrowotne,

− składek na Fundusz Pracy,

− składek na Fundusz Gwarantowanych wiadcze Pracowniczych,

− wpłat na Pastwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

albo ich opłaceniu w kwocie niszej ni wynikajca z prawidłowego obliczenia lub
z przekroczeniem terminu zapłaty, (łcznie 401 czynów, co stanowi 5,8%
wszystkich czynów, przy czym w regionalnych komisjach orzekajcych 292 czyny
i w resortowych komisjach orzekajcych 109 czynów),

− zaniechaniu przeprowadzenia lub rozliczenia inwentaryzacji oraz wykazaniu


w sprawozdaniu budetowym danych niezgodnych z ewidencj ksigow (łcznie
364 czyny, co stanowi 5,3% wszystkich czynów, przy czym w regionalnych
komisjach orzekajcych 346 czynów i w resortowych komisjach orzekajcych
18 czynów).

10. W roku 2008 łczna wysoko orzeczonych kosztów postpowania nalenych


Skarbowi Pastwa wyniosła 196.066,87 zł, a wyegzekwowano 173.446,83 zł.

473
11. Na koniec 2008 r. najmniej spraw pozostało do rozpoznania w regionalnych
komisjach orzekajcych w (patrz załcznik nr 5 i 8):

− Białymstoku - 0 spraw,

− Zielonej Górze - 1 sprawa,

− Olsztynie - 4 sprawy,

z ogółu spraw, które wpłynły do poszczególnych regionalnych komisji orzekajcych.

Najwicej spraw do rozpoznania pozostało w:

− Katowicach - 67 spraw,

− Warszawie - 59 spraw,

− Lublinie - 46 spraw,

z ogółu spraw, które wpłynły do poszczególnych regionalnych komisji orzekajcych.

Najwicej spraw na koniec roku w resortowych komisjach orzekajcych pozostało:

− przy Ministrze Sprawiedliwoci - 25 spraw,

− przy Ministrze Spraw Wewntrznych i Administracji - 17 spraw,

− przy Ministrze Obrony Narodowej - 13 spraw,

z ogółu spraw, które wpłynły do poszczególnych resortowych komisji Orzekajcych.

12. Na koniec roku 2008 pozostało do rozpoznania 448 spraw (patrz załcznik nr 10),
z czego 362 sprawy w regionalnych komisjach orzekajcych i 86 spraw
w resortowych komisjach orzekajcych. Znikoma rónica w liczbie spraw pozostałych
na koniec roku 2007 (435 spraw) i 2008 wynika z wikszej liczby złoonych wniosków
o ukaranie i spraw przekazanych przez GKO do ponownego rozpoznania.

474
SPIS TABLIC

1. Podstawowe wskaniki makroekonomiczne w latach 2006 - 2008

2. Sprawozdanie dotyczce przestrzegania zasady w zakresie relacji pastwowego długu


publicznego oraz długu Skarbu Pastwa do PKB w roku budetowym 2008

3. Informacja dotyczca długu, deficytu, porcze i gwarancji sektora finansów


publicznych w roku budetowym 2008

4. Zadłuenie Skarbu Pastwa w układzie przedmiotowym według nominału (w mln zł)


według kryterium miejsca emisji

5. Zadłuenie krajowe Skarbu Pastwa w układzie podmiotowym wg nominału (w mln zł),


według kryterium miejsca emisji

6. Zestawienie dochodów i wydatków sektora finansów publicznych w roku 2008 (dane


wstpne)

7. Dochody budetu pastwa

475
Tablica 1. Podstawowe wskaniki makroekonomiczne w latach 2006 - 2008

2008 2008
Wyszczególnienie jedn. 2006 2007
Budet Wykonanie

Procesy realne
PKB % 106,2 106,7* 105,5 104,9

Eksport % 114,6 109,1 108,0 107,2


Import % 117,3 113,6 112,0 108,3
Popyt krajowy % 107,3 108,6 107,2 105,5
Spoycie % 105,2 104,7 105,1 105,9
- indywidualne % 105,0 105,0 106,2 105,4
- zbiorowe % 105,9 103,8 101,0 107,5
Akumulacja % 116,1 123,7 113,9 104,2
- nakłady brutto na rodki trwałe % 114,9 117,6 114,5 108,1

PKB w cenach biecych mld zł 1.060,0 1.175,3** 1.252,5 1.271,7

Ceny
Dynamika cen towarów i usług konsumpcyjnych
- rednioroczna % 101,0 102,5 102,3 104,2

Dynamika cen produkcji sprzedanej przemysłu


- rednioroczna % 102,3 102,3 102,9 102,6

Wynagrodzenia
Przecitne wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej zł 2.476 2.673 2.843 2.944
w tym:
- w sektorze przedsibiorstw zł 2.644 2.888 3.067 3.179

Przecitna emerytura i renta


- z pozarolniczego systemu ubezpiecze społecznych zł 1.261 1.299 1.387 1.419
- rolników indywidualnych zł 803 814 860 858

Rynek pracy
Przecitne zatrudnienie w gospodarce narodowej tys. osób 8.966 9.388 9.370 9.722***
w tym:
- w sektorze przedsibiorstw tys. osób 4.918 5.150 5.310 5.398
Przecitna liczba emerytów i rencistów tys. osób 9.151 9.189 9.203 9.257
- z pozarolniczego systemu ubezpiecze społecznych tys. osób 7.565 7.659 7.728 7.779
- rolników indywidualnych tys. osób 1.586 1.530 1.475 1.478

Liczba zarejestrowanych bezrobotnych (koniec okresu) tys. osób 2.309 1.747 1.509 1.474
Stopa bezrobocia (koniec okresu) % 14,8 11,2 9,9 9,5

Kurs walutowy
PLN/USD (rednio w okresie) PLN 3,10 2,77 2,77 2,41
PLN/EUR (rednio w okresie) PLN 3,90 3,78 3,74 3,52
USD/EUR (rednio w okresie) USD 1,26 1,37 1,35 1,46

Stopy procentowe
Stopy procentowe w ujciu nominalnym
- operacji otwartego rynku (rednio w okresie) % 4,1 4,4 5,2 5,7

Bilans płatniczy na bazie transakcji


Rachunek obrotów biecych mln EUR -7445 -14586 -17450 -19613
- obroty towarowe: saldo mln EUR -5539 -12369 -15600 -16538
- eksport f.o.b. mln EUR 93406 105893 121200 119325
- import f.o.b. mln EUR 98945 118262 136800 135863
Rachunek obrotów kapitałowych i finansowych mln EUR 12125 32219 16000 31547
- inwestycje bezporednie (netto) mln EUR 8619 13169 10300 8637
Relacje:
- saldo obrotów biecych do PKB % -2,7 -4,7 -5,2 -5,5

* Zgodnie z danymi opublikowanymi 15 maja 2009 r. realne tempo wzrostu PKB w 2007 r. wyniosło 6,8%
** Zgodnie z danymi opublikowanymi 15 maja 2009 r. warto PKB w cenach biecych wyniosła w 2007 r. 1.176,7 mld zł.
*** Szacunek własny MF; wstne dane w zakresie przecitnego zatrudnienia w gospodarce narodowej w 2008 r. zostan opublikowane przez
GUS w Małym Roczniku Statystycznym 2009, tj. na przełomie czerwca i lipca br.
Tablica 2. Sprawozdanie dotyczce przestrzegania zasady w zakresie relacji
pastwowego długu publicznego oraz długu Skarbu Pastwa do PKB
w roku budetowym 2008

kwota relacja do PKB


Wyszczególnienie
(mln zł) (%)
1) pastwowy dług publiczny 597.796,9 47,0%

2) dług Skarbu Pastwa 569.945,9 44,8%

3/5 PKB 763.040,5


PKB 1.271.734,1

Tablica 3. Informacja dotyczca długu, deficytu, porcze i gwarancji sektora finansów


publicznych w roku budetowym 2008

kwota relacja do PKB


Wyszczególnienie
(mln zł) (%)

1) pastwowy dług publiczny 597.796,9 47,0%

2) niewymagalne zobowizania z tytułu porcze i gwarancji udzielonych


33.488,0 2,6%
przez podmioty sektora finansów publicznych

3) dług Skarbu Pastwa 569.945,9 44,8%

4) niewymagalne zobowizania z tytułu porcze i gwarancji udzielonych


31.540,3 2,5%
przez Skarb Pastwa

5) deficyt sektora finansów publicznych 20.010,6 1,6%

6) deficyt budetu pastwa 24.346,2 1,9%


Tablica 4. Zadłuzenie Skarbu Pastwa w układzie przedmiotowym według nominału (w mln zł)
według kryterium miejsca emisji

  


    
   

      


      

      
      
      
      

      


      
      
      
      
      
      
2)
      

      


      
      
      
      
      

       


      
      

      


      
      
      

      


      

      


      
4)
      
      

      


      
      
      

      


      
      
      
      










Tablica 5. Zadłuenie krajowe Skarbu Pastwa w układzie podmiotowym1) wg nominału (w mln zł),
według kryterium miejsca emisji
  
    
   
      
      
      
      
         
         
         
         
         
         
         
         
         
         
         
         
        
         
         
      
         
      
         

      


      
      
         
         
         
         
         
         
         
         
         
         
         
         
        
         
         
      
         
         
         
      
         
         
         

      


      
      
         
         
         
         
         
         
         
         
         
         
         
        
         
         

      


         
         
         



Tablica 6. Zestawienie dochodów i wydatków sektora finansów publicznych w roku 2008 (w mln zł)

konsolidacja
Sektor konsolidacja konsolidacja Podsektor
konsolidacja Podsektor Podsektor podsektora
Finansów podsektora podsektora ubezpiecze
midzyszczeblowa rzdowy 2) samorzdowy 2) ubezpiecze
Publicznych 1) rzdowego samorzdowego społecznych 2)
społecznych

1 2 3 4 5 6 7 8 9

I. DOCHODY OGÓŁEM 513.994,0 155.841,0 338.392,4 30.872,5 176.918,8 9.747,4 154.523,8 4.200,0

1. Dochody biece 485.931,8 154.643,4 322.363,7 30.652,3 163.687,7 9.026,4 154.523,8 4.200,0

A. Dochody podatkowe 274.852,8 365,3 220.821,5 406,7 54.396,6 10,4


- podatki porednie 153.368,5 9,8 153.378,3 299,4
- podatek dochodowy od osób prawnych 34.515,9 10,6 27.052,5 107,2 7.474,0
- podatek dochodowy od osób fizycznych 67.193,5 38.658,5 28.535,0
- cło 1.728,8 1.728,8
- inne podatki 18.046,1 344,9 3,4 0,1 18.387,6 10,4

B. Dochody niepodatkowe 211.079,0 154.278,1 101.542,2 30.245,6 109.291,1 9.016,0 154.523,8 4.200,0
- dywidenda 3.319,8 3.319,8
- wpłaty z zysku NBP
- dochody własne sektora publicznego
poza budetem pastwa 196.836,0 152.072,3 85.093,4 29.114,3 109.291,1 9.016,0 154.523,8 4.200,0
- dochody zagraniczne 298,7 298,7
- pozostałe dochody 10.624,5 2.205,8 12.830,3 1.131,3

2 . Dochody kapitałowe 7.030,0 7.030,0 721,0

3 . rodki z UE i z innych ródeł niepodlegajce zwrotowi 21.032,2 1.197,6 16.028,7 220,2 6.201,1
Tablica 6. Zestawienie dochodów i wydatków sektora finansów publicznych w roku 2008 (w mln zł)

konsolidacja
Sektor konsolidacja konsolidacja Podsektor
konsolidacja Podsektor Podsektor podsektora
Finansów podsektora podsektora ubezpiecze
midzyszczeblowa rzdowy 2) samorzdowy 2) ubezpiecze
Publicznych 1) rzdowego samorzdowego społecznych 2)
społecznych

1 2 3 4 5 6 7 8 9
II. WYDATKI OGÓŁEM 534.004,6 155.841,0 357.257,7 30.872,5 179.231,3 9.747,4 153.356,6 4.200,0

1. Wydatki biece 475.332,2 153.098,1 329.614,1 29.106,9 145.799,5 7.861,4 153.016,7 4.200,0

A. Wydatki na rzecz sektora niepublicznego 475.332,2 153.098,1 329.614,1 29.106,9 145.799,5 7.861,4 153.016,7 4.200,0
- dotacje do zada gospodarczych 5.130,0 2.832,0 2.298,0
- wydatki socjalne bez transferów wewntrz
sektora publicznego 203.158,1 22.112,7 66.022,1 6.014,0 12.977,0 146.271,7
- inne wydatki biece 227.912,0 130.985,4 223.309,5 23.092,9 128.842,9 7.861,4 6.745,0 4.200,0
- rozliczenia z bankami
- obsługa długu publicznego 26.908,1 25.226,5 1.681,6
- rodki własne Unii Europejskiej 12.224,0 12.224,0

2. Wydatki kapitałowe 58.672,4 2.742,9 27.643,6 1.765,6 33.431,8 1.886,0 339,9

III. DEFICYT / NADWYKA (I.-II.) -20.010,6 -18.865,3 -2.312,5 1.167,2

IV. FINANSOWANIE WYNIKU 20.010,6 18.865,3 2.312,5 -1.167,2


A. Krajowe 35.304,6 35.648,0 823,8 -1.167,2
- rodki przechodzce 2.917,7 2.917,7
- bankowe 40.133,3 39.326,6 823,8 -17,1
- pozabankowe 9.885,8 11.035,9 -1.150,1
- inwestorzy zagraniczni na rynku krajowym -17.632,2 -17.632,2
B. Finansowanie zagraniczne 4.892,3 3.526,7 1.365,6
C. Saldo przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowanie -17.913,8 -18.036,9 123,1
D. Saldo prefinansowania -2.272,5 -2.272,5

1) Po wyeliminowaniu transferów wewntrz sektora midzy jego elementami


2) Po wyeliminowaniu transferów wewntrz podsektora
Tablica 7. Dochody budetu pastwa

Wyszczególnienie 2007 2008


Ustawa Wykonanie 04:02 04:03
w tys. zł %
1 2 3 4 5 6
DOCHODY OGÓŁEM 236.367.532 281.892.096 253.547.261 107,3 89,9
Dochody podatkowe i niepodatkowe 228.833.456 246.609.986 238.808.295 104,4 96,8
1. Dochody podatkowe 206.385.202 228.194.400 219.499.380 106,4 96,2
1.1. Podatki porednie 146.482.093 164.890.000 153.677.716 104,9 93,2
a) podatek od towarów i usług 96.349.847 111.700.000 101.782.739 105,6 91,1
b) podatek akcyzowy 49.025.521 52.200.000 50.490.116 103,0 96,7
c) podatek od gier 1.106.725 990.000 1.404.861 126,9 141,9
1.2. Podatek dochodowy od osób prawnych 24.540.193 27.150.000 27.159.663 110,7 100,0
1.3. Podatek dochodowy od osób fizycznych 35.358.533 36.154.000 38.658.537 109,3 106,9
1.4. Podatek tonaowy 400 9 2,3
1.5. Podatki zniesione 4.383 3.456 78,8
2. Dochody niepodatkowe 22.448.254 18.415.586 19.308.915 86,0 104,9
2.1. Dywidenda 3.622.531 3.510.000 3.319.843 91,6 94,6
2.2. Wpłaty z zysku NBP 2.478.262 0,0
2.3. Cło 1.747.593 1.993.000 1.728.780 98,9 86,7
2.4. Dochody jednostek budetowych 11.795.293 9.841.008 11.091.921 94,0 112,7
2.5. Pozostałe dochody niepodatkowe 604.828 730.000 704.842 116,5 96,6
2.6. Wpłaty jednostek samorzdu terytorialnego 1.865.951 2.164.645 2.164.825 116,0 100,0
2.7. Dochody zagraniczne 333.796 176.933 298.704 89,5 168,8
3. rodki z Unii Europejskiej i innych ródeł
7.534.076 35.282.110 14.738.966 195,6 41,8
niepodlegajcych zwrotowi

You might also like